PELAN

PANDANGAN
HADAPAN

PANDANGAN
SISI

REKA
CIPTA

PROSES
MEREKA
CIPTA

KHB 2007 Zaxx SMKTD3 All Right Reserved

1.1
PENGENALPASTIAN
MASALAH

PROSES
MEREKA CIPTA
PELAN

PANDANGAN
HADAPAN

PANDANGAN
SISI

PENGUMPULAN MAKLUMAT
DAN DATA
Sumber maklumat
Pengumpulan maklumat
Analisis maklumat
Membuat keputusan
KHB 2007 Zaxx SMKTD3 All Right Reserved

PENGENALPASTIAN
MASALAH

PROSES
MEREKA CIPTA
PELAN

A. Mengenal Pasti Masalah

1.

PANDANGAN
HADAPAN

PANDANGAN
SISI

2.

3.

Masalah dalam kehidupan seharian

mendorong seseorang untuk mereka
cipta.
Kenal pasti masalah-masalah yang
dihadapi dan cara untuk
mengatasinya.
Cara ini dikenali sebagai

Penyataan Masalah.
4.

Suatu reka cipta yang dihasilkan

mestilah dapat menyelesaikan
masalah yang ada.
KHB 2007 Zaxx SMKTD3 All Right Reserved

PROSES
MEREKA CIPTA

PENGENALPASTIAN
MASALAH
MASALAH

PELAN

Buku yang
banyak perlu
dibawa ke
sekolah
PANDANGAN
HADAPAN

PANDANGAN
SISI

PENYATAAN
MASALAH
Murid sekolah
menghadapi
masalah
membawa buku
yang banyak
dan berat ke
sekolah

PENYELESAIA
N
MASALAH
Mencipta
sebuah beg
yang
mempunyai roda
yang dapat
ditarik oleh
murid ke
sekolah

KHB 2007 Zaxx SMKTD3 All Right Reserved

PENGENALPASTIAN
MASALAH

PROSES
MEREKA CIPTA
PELAN

B. Mengumpul Maklumat dan Data

1.
PANDANGAN
HADAPAN

PANDANGAN
SISI

2.

3.

Maklumat dapat membantu

seseorang membuat pilihan yang
terbaik dan memperbaiki kelemahan
sesuatu ciptaan.
Maklumat perlu diperoleh sebelum
proses mereka cipta dilakukan.
Maklumat akan dianalisis dan dipilih
untuk menghasilkan produk terbaik.

KHB 2007 Zaxx SMKTD3 All Right Reserved

PROSES
MEREKA CIPTA

PENGENALPASTIAN
MASALAH

PELAN

Pengalaman
Sendiri
PANDANGAN
HADAPAN

PANDANGAN
SISI

Bimbingan
Guru

Bacaan Dan
Penyelidikan

Lawatan

MENGUMPUL
MAKLUMAT
DAN DATA

Soal Selidik

Pemerhatian

Melayari
Internet

KHB 2007 Zaxx SMKTD3 All Right Reserved

PROSES
MEREKA CIPTA

PENGENALPASTIAN
MASALAH

PELAN

Pengalaman
Sendiri
PANDANGAN
HADAPAN

PANDANGAN
SISI

Bimbingan
Guru

Lawatan

Buat kajian dan

MENGUMPUL
perbandingan
MAKLUMAT untuk
Bacaan Dan
DAN DATA
Pemerhatian
produk sedia ada
Penyelidikan
di pasaran
Soal Selidik

Melayari
Internet

KHB 2007 Zaxx SMKTD3 All Right Reserved

PROSES
MEREKA CIPTA

PENGENALPASTIAN
MASALAH

PELAN

Pengalaman
Sendiri
PANDANGAN
HADAPAN

PANDANGAN
SISI

Bimbingan
Guru

Lawatan

Lawatan ke pasar raya,

MENGUMPUL
pusatMAKLUMAT
penyelidikan,
Bacaan Dan
DAN DATA
Pemerhatian
hospital,
taman
Penyelidikan
permainan
Soal Selidik

Melayari
Internet

KHB 2007 Zaxx SMKTD3 All Right Reserved

PROSES
MEREKA CIPTA

PENGENALPASTIAN
MASALAH

PELAN

Pengalaman
Sendiri
PANDANGAN
HADAPAN

PANDANGAN
SISI

Bimbingan
Guru

Lawatan
Perhatikan penggunaan
alatanMENGUMPUL
seperti mesin di
MAKLUMAT
kilang, tapak
pembinaan
Bacaan Dan
DAN DATA
Pemerhatian
Penyelidikan
untuk mendapatkan
maklumat terperinci
Soal Selidik

Melayari
Internet

KHB 2007 Zaxx SMKTD3 All Right Reserved

PROSES
MEREKA CIPTA

PENGENALPASTIAN
MASALAH

PELAN

Pengalaman
Sendiri
PANDANGAN
HADAPAN

PANDANGAN
SISI

Bimbingan
Guru

Lawatan

Dapatkan
maklumat
MENGUMPUL
MAKLUMAT
terkini
tentang reka
Bacaan Dan
DAN DATA
Pemerhatian
Penyelidikan
bentuk dan reka cipta
Soal Selidik

Melayari
Internet

KHB 2007 Zaxx SMKTD3 All Right Reserved

PROSES
MEREKA CIPTA

PENGENALPASTIAN
MASALAH

PELAN

Pengalaman
Sendiri
PANDANGAN
HADAPAN

PANDANGAN
SISI

Lawatan
Dapatkan maklumat
penggunaan bahan yang
MENGUMPUL
sesuai, fungsi,
MAKLUMATkeperluan
Bacaan Dan
DAN DATA
Pemerhatian
dan masalah yang
Penyelidikan
mungkin dihadapi
Bimbingan
Guru

Soal Selidik

Melayari
Internet

KHB 2007 Zaxx SMKTD3 All Right Reserved

PROSES
MEREKA CIPTA

PENGENALPASTIAN
MASALAH

PELAN

Pengalaman
Sendiri
PANDANGAN
HADAPAN

PANDANGAN
SISI

Bimbingan
Guru

Lawatan

Kumpulkan maklumat
berkaitan
MENGUMPUL
paten, tarikh
MAKLUMAT
teknologi,
reka
Bacaanluput,
Dan
DAN DATA
Pemerhatian
Penyelidikan
bentuk dan fungsi bahan
Soal Selidik

Melayari
Internet

KHB 2007 Zaxx SMKTD3 All Right Reserved

PROSES
MEREKA CIPTA

PENGENALPASTIAN
MASALAH

PELAN

Pengalaman
Sendiri
PANDANGAN
HADAPAN

PANDANGAN
SISI

Bimbingan
Guru

Lawatan

Mendapatkan panduan dan

MENGUMPUL
khidmatMAKLUMAT
nasihat daripada
Bacaan Dan
DAN DATA
guru Pemerhatian
Penyelidikan
Soal Selidik

Melayari
Internet

KHB 2007 Zaxx SMKTD3 All Right Reserved

PENGENALPASTIAN
MASALAH

PROSES
MEREKA CIPTA
PELAN

C. Menganalisis Maklumat
1.
PANDANGAN
HADAPAN

PANDANGAN
SISI

2.

Maklumat yang dikumpul perlu

dianalisis supaya dirumuskan
Perbandingan dilakukan dari segi
1.
2.
3.
4.
5.
6.

Saiz
Bahan
Warna
Ketahanan
Keselamatan
Kapasiti
KHB 2007 Zaxx SMKTD3 All Right Reserved

PROSES
MEREKA CIPTA

Analisis Produk

PELAN

Produk
PANDANGAN
HADAPAN

PANDANGAN
SISI

Kelebihan
1.
2.
3.
1.
2.
3.
1.
2.
3.

Kekurangan
1.
2.
3.
1.
2.
3.
1.
2.
3.

KHB 2007 Zaxx SMKTD3 All Right Reserved

PENGENALPASTIAN
MASALAH

PROSES
MEREKA CIPTA
PELAN

3.

PANDANGAN
HADAPAN

PANDANGAN
SISI

Rumusan penting untuk

1.
Mencari alternatif kaedah penyelesaian
2.
Kenal pasti kriteria keperluan mereka cipta
3.
Menilai masalah dan mencari formula penyelesaian
4.
Analisis maklumat yang releven seperti teknik
pembuatan, bahan dan mengkaji persamaan fungsi
projek yang berkaitan.

KHB 2007 Zaxx SMKTD3 All Right Reserved

PENGENALPASTIAN
MASALAH

PROSES
MEREKA CIPTA
PELAN

4.

PANDANGAN
HADAPAN

PANDANGAN
SISI

Kriteria yang perlu diambil kira :

1.
Produk dihasilkan mestilah praktikal binaan, penggunaan, penyimpanan
dan pengangkutan.
2.
Penggunaan bahan sesuai dan mudah didapati.
3.
Segala kos harus dianggarkan.
4.
Fungsi produk kepada manusia.
5.
Selamat dan selesa digunakan.
6.
Saiz dan bentuk yang sesuai.
7.
Kesan sampingan dan alam sekitar.

KHB 2007 Zaxx SMKTD3 All Right Reserved

1.2
PEMILIHAN IDEA

KHB 2007 Zaxx SMKTD3 All Right Reserved

PEMILIHAN IDEA

PROSES
MEREKA CIPTA
PELAN

A. Cetusan Idea
1.

PANDANGAN
HADAPAN

PANDANGAN
SISI

2.
3.

Idea perlu untuk menyelesaikan masalah

samada membuat produk baru atau
mengubahsuai produk sedia ada.
Idea harus kreatif, inovatif dan imaginatif.
Cara mencetuskan idea :
1.
Secara tidak sengaja
2.
Soal selidik
3.
Pemerhatian
4.
Pembacaan
5.
Galakan pihak tertentu
6.
Bakat semula jadi

KHB 2007 Zaxx SMKTD3 All Right Reserved

PEMILIHAN IDEA

PROSES
MEREKA CIPTA

B. Pemilihan Idea

PELAN

1.

PANDANGAN
HADAPAN

PANDANGAN
SISI

Faktor pemilihan idea yang terbaik :

1.
Keupayaan kendiri kemampuan
fizikal, kemudahan dan masa.
2.
Pengetahuan dan kemahiran skill
yang mencukupi.
3.
Bahan dan komponen sesuai dan
mudah didapati.
4.
Cara pembuatan - teknik pembuatan
tepat agar produk berkualiti.
5.
Kepentingan produk dapat
menyelesaikan masalah yang dihadapi
6.
Mesra alam elakkan produk yang
boleh cemarkan alam dan tidak selamat.

KHB 2007 Zaxx SMKTD3 All Right Reserved

1.3
PEREKAAN PROJEK

PEREKAAN PROJEK

PROSES
MEREKA CIPTA
1.

PELAN

2.
PANDANGAN
HADAPAN

PANDANGAN
SISI

3.
4.

Perekaan projek dibuat dalam bentuk

lakaran dan lukisan kerja.
Lakaran merupakan terjemahan idea
dalam bentuk grafik.
Lakaran ditunjukan dalam bentuk 2D
atau 3D.
Cara pemilihan lakaran:
1.
2.
3.

Lakaran melalui sesi perbincangan,

kritikan, ulasan dan cadangan.
Lakukan pengubahsuaian reka bentuk.
Lakaran terpilih mestilah idea yang
sesuai dan boleh berfungsi sebagai reka
bentuk akhir.

KHB 2007 Zaxx SMKTD3 All Right Reserved

PROSES
MEREKA CIPTA

PEREKAAN PROJEK
Idea
Ideaterbaik
terbaik

PELAN

Lakaran
Lakaran

PANDANGAN
HADAPAN

PANDANGAN
SISI

Tidak

Sesi
SesiKritikan
Kritikan
Ya
Lukisan
Kerja
Lukisan Kerja

Tidak

Sesi
SesiKritikan
Kritikan
Ya

Model
ModelAwal
Awal

Tidak

Sesi
SesiKritikan
Kritikan
Ya
Prototaip
Prototaip

KHB 2007 Zaxx SMKTD3 All Right Reserved

PROSES
MEREKA CIPTA

PEREKAAN PROJEK

PELAN

PANDANGAN
HADAPAN

PANDANGAN
SISI

KHB 2007 Zaxx SMKTD3 All Right Reserved

PROSES
MEREKA CIPTA

PEREKAAN PROJEK

PELAN

PANDANGAN
HADAPAN

PANDANGAN
SISI

KHB 2007 Zaxx SMKTD3 All Right Reserved

1.4
PEMILIHAN REKA
BENTUK

PEMILIHAN REKA
BENTUK

PROSES
MEREKA CIPTA
PELAN

1.
PANDANGAN
HADAPAN

PANDANGAN
SISI

2.
3.

Memilih reka bentuk

model
Lukisan kerja
Lukisan unjuran
ortografik

KHB 2007 Zaxx SMKTD3 All Right Reserved

PROSES
MEREKA CIPTA

PEMILIHAN REKA
BENTUK

PELAN

PELA
N
PANDANGAN
HADAPAN

PANDANGAN
SISI

PANDANGAN
HADAPAN

PANDAN
GAN SISI

LUKISAN UNJURAN
ORTOGRAFIK
KHB 2007 Zaxx SMKTD3 All Right Reserved

1.5
PERANCANGAN
PEMBINAAN PROJEK

PROSES
MEREKA CIPTA

PERANCANGAN PEMBINAAN
PROJEK

PELAN

1.
PANDANGAN
HADAPAN

PANDANGAN
SISI

2.
3.

4.

Pemilihan bahan
Pemilihan alatan
Kaedah dan teknik
pembuatan
Cara mengira kos

KHB 2007 Zaxx SMKTD3 All Right Reserved

PROSES
MEREKA CIPTA

PERANCANGAN PEMBINAAN
PROJEK

PELAN

A. Pemilihan Bahan
1.
PANDANGAN
HADAPAN

PANDANGAN
SISI

2.

Pilih dan tentukan kesesuaian bahan

dengan fungsi projek yang dihasilkan
Kriteria memilih bahan adalah :
1.
2.
3.
4.

3.

Ciri-ciri dan bentuk bahan

Fungsi dan kegunaan bahan
Tahap keselamatan bahan
Perbezaan dari segi kualiti dan
gred bahan

Kerja perancangan akan melibatkan

penyediaan jadual kerja, bahan serta
pengiraan kos pengeluaran.
KHB 2007 Zaxx SMKTD3 All Right Reserved

PROSES
MEREKA CIPTA

PERANCANGAN PEMBINAAN
PROJEK

PELAN

B. Pemilihan Alatan
1.
PANDANGAN
HADAPAN

PANDANGAN
SISI

2.

3.

Alatan bergantung kepada jenis kerja

yang hendak dibuat.
Setiap alatan mempunyai cara dan
teknik penggunaannya yang betul.
Pertimbangan semasa memilih alatan :
1.
Kesesuaian alatan dengan bahan
2.
Kemahiran mengendalikan peralatan
dengan selamat
3.
Kemudahan mendapatkan alatan
4.
Keselamatan mengguna alatan
KHB 2007 Zaxx SMKTD3 All Right Reserved

PROSES
MEREKA CIPTA

PERANCANGAN PEMBINAAN
PROJEK

PELAN

C. Membuat Jadual Kerja

1.
PANDANGAN
HADAPAN

PANDANGAN
SISI

2.

3.

4.

Jadual kerja dibuat secara bertulis dan

teliti.
Semua aspek seperti bahan, alatan
dan masa perlaksanaan diambil kira.
Pengiraan kos perlu untuk mengetahui
jumlah kos produk yang akan
dihasilkan.
Kos pengeluaran adalah segala
perbelanjaan yang dikeluarkan untuk
hasilkan sesuatu produk.
KHB 2007 Zaxx SMKTD3 All Right Reserved

PROSES
MEREKA CIPTA

PERANCANGAN PEMBINAAN
PROJEK

PELAN

D. Mengira Kos Pengeluaran

KOS BAHAN
PANDANGAN
HADAPAN

PANDANGAN
SISI

Kos bahan mentah untuk membua

KOS UPAH

Kos bayaran tenaga kerja yang dig

dalam membuat dan menyiapkan p

KOS OVERHEAD

Kos perbelanjaan selain kos

bahan dan kos upah
KHB 2007 Zaxx SMKTD3 All Right Reserved

PROSES
MEREKA CIPTA

PERANCANGAN PEMBINAAN
PROJEK

PELAN

KOS
KOS BAHAN
BAHAN

+
PANDANGAN
HADAPAN

PANDANGAN
SISI

KOS
KOS UPAH
UPAH

+
KOS
KOS OVERHEAD
OVERHEAD

KOS
KOS PENGELUARAN
PENGELUARAN
KHB 2007 Zaxx SMKTD3 All Right Reserved

1.6
PEMBINAAN, PENGUJIAN
DAN PENGUBAHSUAIAN
PROJEK

PEMBINAAN, PENGUJIAN
DAN PENGUBAHSUAIAN
PROJEK

PROSES
MEREKA CIPTA
PELAN

1.
2.
3.
PANDANGAN
HADAPAN

Mengukur, menanda dan memotong

Membina dan mencantum
Pengujian
1.

PANDANGAN
SISI

2.

4.

Kemasan
1.
2.
3.
4.

5.
6.

Ujian makmal
Ujian parameter
Menggilap
Semburan
Sapuan berus
Rendaman

Pengujian projek
Pengubahsuaian projek
KHB 2007 Zaxx SMKTD3 All Right Reserved

PROSES
MEREKA CIPTA

PEMBINAAN, PENGUJIAN
DAN PENGUBAHSUAIAN
PROJEK

PELAN

PANDANGAN
HADAPAN

PANDANGAN
SISI

PROTOTAIP

Proses pembinaan PROTOTAIP

dilakukan sebelum pengeluaran
besar-besaran.

Prototaip ialah produk awal yang

dibuat mengikut spesifikasi produk
yang sebenar.

Prototaip perlu diuji dari segi

ketepatan pemasangannya.

Berfungsi sebagai produk

percubaan.
KHB 2007 Zaxx SMKTD3 All Right Reserved

1.7
PENDOKUMENTASIAN

PENDOKUMENTASIAN

PROSES
MEREKA CIPTA
PELAN

1.

PANDANGAN
HADAPAN

PANDANGAN
SISI

2.

Pendokumentasian ialah satu

laporan bertulis berkaitan hasil
ciptaan seseorang
Tujuan pendokumentasian :
1.
2.

3.

3.

Bukti ciptaan seseorang

Sokongan untuk memohon
perlindungan paten
Bahan rujukan R&D berikutnya.

Format dokumentasi
(rujuk teks m/s 18 19)
KHB 2007 Zaxx SMKTD3 All Right Reserved

PROSES
MEREKA CIPTA

PROSES REKA CIPTA

1. PENGENALPASTIAN MASALAH

PELAN

2. PEMILIHAN IDEA

PANDANGAN
HADAPAN

PANDANGAN
SISI

3. PEREKAAN PROJEK
4. PEMILIHAN REKA BENTUK
5. PERANCANGAN
PEMBINAAN PROJEK
6. PEMBINAAN, PENGUJIAN
DAN PENGUBAHSUAIAN
PROJEK
7. PENDOKUMENTASIAN
KHB 2007 Zaxx SMKTD3 All Right Reserved

Sekian