Betonarme 2 6

Kirili demeler (plaklar)
Drt tarafndan kirilere oturan demeler

Kenarlarnn bazlar bota olan demeler
Boluklu demeler
Dzensiz geometrili demeler
taraf kirili
bir taraf bota deme
Bir taraf kirili

taraf bota deme
(Konsol deme)
Demenin dey yk altnda davran:

Deme eilir, momentler oluur.
ki taraf kirili
iki taraf bota deme
Kiri
Drt tarafndan kirili deme
kolon
Deprem
Demenin yatay yk altnda davran:

Deprem ykn kolondan-kolona aktarr,
Deme dzlem kalr, eilmez. Demede moment olumaz.
(Rijit diyafram davran)
Prof. Dr. Ahmet TOPU, Betonarme II, Eskiehir Osmangazi niversitesi, 2015, http://mmf2.ogu.edu.tr/atopcu
174
Deme tasarm yk
yk
Tesviye
Betonarme betonu
rnek: Bir konutun salon demesinin katmanlar verilmitir. Demenin

karakteristik sabit, karakteristik hareketli ve tasarm ykn belirleyiniz.
deme
Kaplama
Pd=1.4g+1.6q
Mermer kaplama 2 cm
Sva
Tesviye 5 cm
Deme betonarme betonu 10 cm
Sva 2.0 cm
Demenin depremde davran: Demeye etkiyen sabit ve hareketli dey ykler

genelde dzgn yayldr. Ykn birimi kN/m2 dir. Deprem kuvveti ve deme yatay
olduundan, depremde demenin eilmedii, rijit bir diyafram(levha) gibi davrand,
deprem kuvvetini kiriler ile birlikte kolondan-kolona aktard varsaylr. Bu nedenle
demenin moment hesabnda deprem yk dikkate alnmaz.
Demenin katmanlar: Kaplama, tesviye betonu, betonarme betonu, svadan oluur.
Kaplama; ahap parke, mermer, seramik veya mozaik karo benzeri malzemeler ile yaplr.
Kalp dzgn yaplamadndan betonarme betonunun st yznn her noktas ayn kotta
olmaz. Tesviye betonu ile her nokta ayn kota getirilir. Tesviye kalnl kalbn ne denli
dzgn yapldna, betonun ne denli dzgn dkldne baldr, nceden tam olarak
bilinemez. Kk demelerde az, byk demelerde ok, 3-10 cm gerekebilir. Yaklak 35 cm normal kabul edilir. Sva kalnl da nceden tam bilinemez, 2-3 cm civarnda olur.
Sabit yk: Deme betonarme betonu, tesviye betonu, kaplama ve sva arlklarnn
toplamndan oluur. Varsa, asma tavan arl ve benzeri arlklar da hesaba katlr. TS
ISO 9194:1997 Ek A ve Ek B tablolarnda malzemelerin karakteristik younluklar (ktleleri)
verilmitir. Bu tablolar yardmyla deme karakteristik sabit yk belirlenir. Sabit yk g ile
gsterilir.
Hareketli yk: nsan yk, eya arlklar, kar yk, depolanm malzeme gibi, zamanla
yeri ve deeri deiebilen yklerdir. TS 498:1997 izelge 7 de konut odalar, balkon,
merdiven, ktphane ve birok farkl amala kullanlan demelerde alnmas gereken
karakteristik hareketli ykler tanmlanmtr. Deme karakteristik hareketli yk bu
izelgeden alnr. Yarm duvar tayan demenin hareketli yk en az 1.5 kN/m2 artrlr.
Hareketli yk q ile gsterilir.
ZM:
Deme
Tesviye
Kaplama
Sva
0.10.25
0.05.22
0.02.27
0.02.20
-------------------------------------
sabit yk
hareketli yk
= 2.50 kN/m2
= 1.10
= 0.54
= 0.40
g = 4.54
q = 2.00
Tasarm yk pd = 1.4.4.54+1.6.2.00 = 9.56 kN/m2
Tasarm yk: Sabit ykn 1.4 ve hareketli ykn 1.6 katnn toplamdr (TS 500:2000), Pd
ile gsterilir: Pd =1.4g+1.6q
Demenin statik ve betonarme hesaplar
demeyi emedii varsayld iin).
Pd tasarm yk ile yaplr (yatay yklerin

175
Drt tarafndan kirili demeler (plaklar)

Yaplarda karlalan demelerin ounluu drt tarafndan kirie oturur, dikdrtgen geometrilidir ve yk dzgn yayldr. Bu tr demeler yapnn en gvenli
elemanlardr, hemen hi gmezler. Ancak; ok ince yapldklarnda; deprem kuvvetini kolondan kolona aktaramaz, fazla sarkma olur, sallanrlar ve konfor rahatszl
yaratrlar. Deme i kuvvetlerinin (moment, kesme) analitik hesab ok karmak ve kstldr. El hesaplar, yeter dorulukta, tablolar yardmyla yaplr. En iyi hesap yntemi
Sonlu Elemanlar Metodudur, yazlm gerektirir. lerideki konularda aklanacak olan el hesabnn anlalabilmesi iin aadaki tanmlar verilecektir.
Tanm 1:
bir dorultuda alan

deme
Lu: uzun kenar (akstan-aksa)

Lk: ksa kenar (akstan-aksa)
iki dorultuda
alan deme
kenar
srekli
Drt kenar
srekli
ise, iki dorultuda alan deme ad

verilir, her iki dorultuda eilir, bir tekne
formunu alr.
Lu
>2
Lk
ise, bir dorultuda (ksa dorultuda) alan deme ad

verilir, ksa dorultuda eilir, uzun dorultuda hemen hi
eilmez, bir sedye formunu alr.
Bir dorultuda alan

demenin yk altnda davran
(oluk formunu alr)
Demenin alt dorultuda byk momentler oluur.

ki dorultuda alan demeye uygulamada Dall deme de denir.
Bir dorultuda alan demeye uygulamada Hurdi deme de denir.
kiri
kenar
srekli
ki komu kenar
srekli
kenar
srekli
Bir kenar
srekli
Lu
2
Lk
ki dorultuda alan demenin

yk altnda davran (tekne
formunu alr)
kolon
Tanm 2:
Demenin kirie oturan bir kenar komu bir demenin de bir kenar ise, deme bu kenar boyunca
srekli (ankastre) dir. Komu demesi olmayan kenara sreksiz kenar denir. Srekli kenar boyunca
mesnet momenti oluur. Komu deme olmamasna ramen, plan kenar bir perdeye veya ok rijit bir
kirie oturuyorsa bu kenar srekli kabul etmek uygun olur.
deme
Tanm 3:
Lknet: demenin ksa dorultuda, kiri yznden-kiri yzne llen net akldr. ok geni olmayan
kirilerde (250~300 mm) LknetLk alnabilir, hesaplarda sonular ok deimez.
176
Deme kenar koullarnn hesaplarda gsterilii
Deme kenarlarnn srekli, sreksiz veya bota olmas durumunu vurgulamak iin taral
izgi, kesiksiz izgi ve kesik izgi kullanlr.
Taral kesiksiz izgi Srekli kenar:
Taral izgi kenarn srekli olduu, demenin kenar boyunca kemedii ve dnemedii
(ankastre olduu) anlamndadr.
Srekli kenar
Bir kenar kirie veya perdeye oturuyor ve komu demenin de ortak kenar ise,
Bir kenar rijit bir perde veya ok rijit bir kirie bal ise
Sreksiz kenar
Bota kenar
srekli varsaylr. Srekli kenar boyunca mesnet momenti oluacak anlamndadr.
Kesiksiz izgi Sreksiz kenar:

Kesiksiz izgi kenarn sreksiz olduu, yani demenin kenar boyunca serbeste
dnebildii (mafsall olduu) anlamndadr.
Bir kenar kirie veya duvara serbeste oturuyorsa,
Bir kenar kirie bal fakat kirii dndrebiliyorsa,
sreksiz varsaylr. Sreksiz kenar boyunca mesnet momenti olumayacak anlamndadr.
Kesik izgi Bota kenar:

Kesik izgi kenarn bota olduu, yani demenin kenar boyunca kebildii ve serbeste
dnebildii anlamndadr.
Bir kenar hibir yere (kiri, duvar, perde) oturmuyorsa
Bota kenar varsaylr. Bota kenar boyunca kenara dik ynde moment olumaz. Ancak,
bota kenar boyunca ok fazla sarkma ve ok byk moment oluabilir.
177
Dzgn yayl yk altnda demenin davran ve moment dalm
Drt tarafndan kirilere oturan, tm kenarlar srekli ve dzgn yayl

ykl demenin 1 m geniliindeki sanal eritleri boyunca oluan
momentlerin dalm ekilde verilmitir. eklin incelenmesinden aadaki
yorumlar yaplabilir:
x
Aklkta, her iki ynde, moment pozitiftir(altta ekme).

e
1m
Aklkta en byk moment aklk ortasndadr.

m
Ksa dorultudaki momentler uzun dorultudaki momentlerden ok daha

byktr.
Aklklarn stnde basn oluur. zel durumlar hari, stte donat

gerekmez.
Mesnetlerde ekme sttedir. Demenin mesnet stlerinde atlaklar
oluacaktr. Bu atlaklar snrlamak iin mesnet stlerine kenar boyunca
donat gerekir.
xm
- M
xe
ym
Aklklarda ekme alttadr. Her iki ynde de altta atlaklar oluacaktr.

Dolaysyla demenin altna her iki ynde donat konulmas gerekir.
Kir
i
Ki
ri
Bir ynde alan demelerin uzun dorultusunda oluan moment ok

kk olur, ihmal edilebilir.
ye
Plak
En byk mesnet momenti mesnet ortasndadr.
xe
Mesnetlerde moment negatiftir(stte ekme).
ye
Dzgn yayl yk altnda ekil deitirmi plak ve moment dalm

Momentler, her iki dorultuda, plan ortasndan geen 1 metrelik sanal eritlerin m ve e
noktalarnda hesaplanr. Momentin birimi kN.m/m dir(birim eritteki moment anlamnda).
Mxm : x ynndeki eridin m noktasndaki aklk momenti (altta ekme)
Mxe : x ynndeki eridin e noktasndaki mesnet momenti(mesnet stnde ekme)
Mym : y ynndeki eridin m noktasndaki aklk momenti (altta ekme)
Mye : y ynndeki eridin e noktasndaki mesnet momenti (mesnet stnde ekme)
178
Demede ykten oluan atlaklar - deney plaklar

Drt tarafndan kirilere oturan ve iki dorultuda alan
dikdrtgen deney pla:
Alttan grn
Uzun dorultudaki momenti karlamak

ve ksa dorultudaki atlaklar
snrlamak iin konulan donatlar
Ykn etkisiyle plak aa doru ker, tekneyi andran bir

form alr. Alt tarafta ekme st tarafta basn oluur, altta
atlak stte ezilme olur.
Pilye
Dz
Ksa dorultudaki momentten uzun dorultuda geni atlaklar

oluur. Bunlar snrlamak iin alt tarafa ksa dorultuda
(atlaa dik) donat gerekir. Donatlar eit aralklarla bir dz
bir pilye olarak konur.
Uzun dorultudaki
momentten oluan
ekme atla
Uzun dorultudaki momentten ksa dorultuda daha ince

atlaklar oluur. Bunlar snrlamak iin alt tarafa uzun
dorultuda (atlaa dik) donat gerekir. Donatlar eit
aralklarla bir dz bir pilye olarak konur.
Her iki ynde yerletirilen donat bir a oluturur.
Ksa dorultudaki momenti karlamak

ve uzun dorultudaki atlaklar
snrlamak iin konulan donatlar
Burulma atlaklar
(450 eimli)
Kelerde 450 al eik atlaklar oluur. A eklindeki donat

bu atlaklar da snrlar, ou kez ayrca donat gerekmez.
Ksa dorultudaki momentten

oluan ekme atla
ki dorultuda alan plak
Drt tarafndan kirilere oturan ve bir dorultuda

alan dikdrtgen deney pla:
Ek donat (stte)
Alttan grn
Ek donat (stte)
Ykn etkisiyle plak aa doru ker, oluu andran bir

form alr. Alt tarafta ekme st tarafta basn oluur, altta
atlak stte ezilme olur.
Ksa dorultudaki momentten uzun dorultuda geni
atlaklar oluur. Bunlar snrlamak iin alt tarafa ksa
dorultuda (atlaa dik) bir dz bir pilye donat eit
aralklarla konur. Bu donatlara ana donat denir.
Uzun dorultudaki momentten ksa dorultuda ok az ve
ince atlaklar oluur. Bunlar snrlamak iin alt tarafa uzun
dorultuda (atlaa dik) dz donat eit aralklarla konulur,
pilye konmaz. Bu donatya datma donats denir.
Ana donat ( altta

ksa dorultudaki donatlar)
Datma donats (altta

uzun dorultudaki donat )
Bir dorultuda alan plak
Ksa kenarlarn stne, ynetmelik gerei, ek donat

konur. Bunun amac, az da olsa, bu kenarlarda oluacak
mesnet momentini ve kesme kuvvetini almaktr.
179
Lx
Lx
Lx
Lx
- Mxe
ki ksa kenar sreksiz

ki uzun kenar srekli
Drt kenar sreksiz

(basit kiri benzeri
moment diyagram)
ki uzun kenar sreksiz

ki ksa kenar srekli
Mym
1m
Lx
Mxm
Mxm
Bir kenar sreksiz

kenar srekli
Lx
Mxe
Mye -
Mym
1m
Ly
Mym
1m
kenar sreksiz
Bir kenar srekli
Ly
Mxm
Mxm
1m
kenar sreksiz
Bir kenar srekli
Mxm
Mxm
Mxe
Mxe
Drt kenar srekli

(iki ucu ankastre kiri benzeri
moment diyagram)
1m
Ly
Mym
1m
1m
e
1m
1m
Ly
1m
Mye
Plak moment diyagramlar
Bir kenar sreksiz

kenar srekli
ki komu kenar sreksiz

ki komu kenar srekli
180
TS 500:2000 tablolar ile kirili demelerde moment hesab
EK13:
TS 500-2000, Sayfa: 56
Bu koula uyan demelerin momentleri TS 500:2000 izelge 11.1, sayfa 56 da verilen tablo
yardmyla ok basit bir yolla hesaplanr. Bu tablonun benzeri aada verilmitir. Tabloda kenarlarn
srekli veya sreksiz olmasna bal olarak 7 farkl deme tipi vardr. Demenin ortasndan geen her
iki dorultudaki 1 m lik eritlerin aklk ve mesnetlerinde oluan Mxm, Mxe, Mym ve Mye tasarm momentleri
Uygulamada karlalan demelerin ou

1.Dikdrtgen geometrilidir
2.Dzgn yayl ykle ykldr
3.Drt tarafndan kirilere otururlar.
Md =
1
2
Pd L
knet
1000
bantsndan hesaplanrlar. Momentin birimi kN.m/m dir.
Drt kenarndan kirilere oturan demelerde saylar

Uzun aklk
dorultusunda
Ksa aklk dorultusunda

m=
Lu
Lk
Pd : Deme stnde yayl olan tasarm yk
Deme tipleri
2
3
1.0
1.1
1.2
1.3
1.4
1.5
1.75
2.0
-33
+25
-40
+30
-45
+34
-50
+38
-54
+41
-59
+45
-70
+53
-83
+62
-33
+25
-42
+31
-47
+35
-53
+40
-57
+43
-61
+46
-65
+49
-75
+56
-85
+64
-41
+31
-49
+37
-56
+42
-62
+47
-66
+50
-70
+53
-73
+55
-82
+62
-90
+68
-49
+37
Karlkl uzun
kenarlar srekli
-56
+44
-61
+46
-65
+49
-69
+51
-71
+53
-73
+55
-77
+58
-80
+60
000
+44
Karlkl ksa
kenarlar srekli
000
+44
000
+53
000
+60
000
+65
000
+68
000
+71
000
+77
000
+80
-56
+44
-58
+44
-65
+49
-71
+54
-77
+58
-81
+61
-85
+64
-92
+69
-98
+74
-58
+44
000
+50
000
+57
000
+62
000
+67
000
+71
000
+75
000
+81
000
+83
000
+50
Md : Demenin
aklk
veya
srekli
kenarndaki Mxm, Mxe, Mym veya Mye tasarm
momentlerinden herhangi biri
6
7
saylar
Lknet: ksa dorultudaki net aklk (ok geni

olamayan kirilerde LknetLk alnabilir)
: Tablodan alnacak katsay. Ksa dorultuda

m=Lu/Lk oranna bal olarak deiir, uzun
dorultuda m den bamszdr.
Lu : Uzun kenar, Lx ve Ly den byk olan.
Lk : Ksa kenar, Lx ve Ly den kk olan.
Art deerler aklk momentlerine, eksi deerler mesnet momentlerine ait deeridir.
Buradaki saylar TS 500:2000 deerlerinin 1000 katdr.
181
rnek: Deme momentlerinin TS 500:2000 ile hesab

Aadaki demelerin tmnde tasarm yk Pd=9.56 kN/m2 dir. D5, D6 ve D7 demesinin tasarm momentlerini belirleyiniz.
D7
1m
e
e
D5
12 m
Mxm
zm:
Demeler her koulu da salyor, o halde
TS 500:2000 tablosu ile hesap yaplabilir.
1m
+
e
Deme tipi: 1 (drt kenar srekli)

m=6/4=1.5<2 (iki dorultuda alan deme)
Mxm= (45 /1000).9.56.42 = 6.88 kN.m/m
Mxe= (- 59 /1000).9.56.42 = -9.02
Mym= (25/1000).9.56.42 = 3.82
Mye= (-33/1000).9.56.42 = - 5.05
e
4m
Mxe
D5 demesinde:
- Mxe
+
Mxm
D6
D6 demesinde:
1m
Deme tipi: 2 (bir kenar sreksiz)

m=6/4=1.5<2 (iki dorultuda alan deme)
Mxm= (49/1000).9.56.42 = 7.50 kN.m/m
Mxe= (- 65/1000).9.56.42 = -9.94
Mym= (31/1000).9.56.42 = 4.74
Mye= (-41/1000).9.56.42 = -6.27
4m
Mxe
+
Mxm
Ksa dorultudaki momentlerin uzun dorultu

momentlerinden byk olduuna dikkat ediniz.
182
Mym
4m
1m
D7 demesinde:
Deme tipi: 6 (bir kenar srekli)
m=12/4=3>2 (bir dorultuda alan deme). m=3 deeri tabloda yoktur, deerleri m=2
iin alnacaktr. Tablodaki deerlerinin deiimi incelendiinde gerek deerin daha
byk olaca anlalr.
Mye
Mxm= (44 /1000).9.56.42 = 6.73 kN.m/m

Mym= (74/1000).9.56.42 = 11.32
Mye= (- 98/1000).9.56.42 = -14.99
+
Mxm
Mym (kiri)
+
-
Mym
4m
(kiri) -
12 m
Mye
1m
Lknet = 4 m
1m
Mye
D7
9
Pd L2knet
128
1
= Pd L2knet
8
Mym (kiri) =
Pd
Mye (kiri)
Bir ucu ankastre

dier
er ucu basit
mesnetli kirite
te
momentler
neri: Uygulamada bir dorultuda alan demeler ou kez iki dorultuda alan demelere veya dili demelere komu olurlar. Bu durumda bir
dorultuda alan demelerin momentleri TS 500:2000 tablosundan m=2 alnarak hesaplanr. Ancak bu ekilde hesaplanan ksa dorultu momentleri gvenli
olmayacaktr. Bu nedenle aadaki nlemin alnmas nerilecektir:
Bir dorultuda alan demenin ksa dorultusundaki momentleri ayn mesnet artlarna sahip ve ayn ykle ykl kiriin momentlerinden kk
olmamaldr:
MymMym(kiri)
MyeMye(kiri)
Olmal!
Mym (kiri) =(9/128).9.56.42 =10.76 kN.m/m
Mye (kiri) =-(1/8).9.56.42 = -19.12
Yukardaki rnekte TS 500:2000 ile hesaplanan D7 demesinin aklk momenti bu art salarken mesnet momenti salamamaktadr. Mesnet momenti Mye= 14.99 kN.m/m< Mye (kiri) = -19.12 olduundan, gvenli tarafta kalmak iin, Mye= -19.12 kN.m/m alnmaldr.
Burada verilen kiri momentleri bu plaa aittir. Plan mesnet artlar deitiinde moment bantlar deiir. Basit kirite Mym(kiri)=(1/8).PdLknet2, Mye(kiri)=0, iki
ucu ankastre kirite Mym (kiri)=(1/24).PdLknet2, Mye(kiri)= (1/12).PdLknet2 dir.
183
EK14:
Bota kenarlar olan veya yk dzgn yayl olmayan dikdrtgen plaklarda moment hesab: ETMEL tablolar
Uygulamada baz kenarlar kirilere oturmayan, bir veya birka kenar bota olan veya ykleri dzgn yayl, gen, tekil, vb. olabilen demelere rastlanr. Balkon ve
merdiven kat sahanlk demeleri rnek olarak gsterilebilir. Her tr yapda en az bir iki tane bulunan bu tr demelerin statik hesaplar TS 500:2000 tablolar ile
yaplamaz!. zm iin ya bilgisayar kullanlmal ya da bu amaca ynelik baka tablolardan1, 2 yararlanlmaldr. Aada ETMEL tablolarndan iki rnek verilmitir.
Bir kenar bota dzgn yayl ykl plak:
K = pd L x L y , =
Ly
Lx
, Md =
Lx bu rnekte bota kenara paralel kenardr
0.25
0.3
0.4
0.5
0.6
0.7
0.8
0.9
1.0
1.1
1.2
1.3
1.4
1.5
Mxr
58.3
43.3
27.0
19.5
16.5
15.3
15.1
15.4
16.0
16.8
17.9
19.0
20.2
21.5
Mxe1
-10.8
-8.7
-6.8
-6.1
-6.0
-5.3
-6.5
-7.0
-7.6
-8.3
-9.0
-9.7
-10.5 -11.2
Mxm
118.0
97.0
61.7
43.3
34.0
29.2
26.7
25.4
24.8
24.6
24.8
25.1
25.6
Mxe
-27.6 -22.3
-16.9
-14.2 -12.6
-11.8
-11.3 -11.2 -11.2 -11.4 -11.7 -12.0 -12.4 -12.9
Mym
-56.1 -68.5 -183.0 254.0 109.0
82.0
75.4
76.2
Mye
-9.0
-8.9
-9.8
-10.8 -11.9 -13.2 -14.3 -15.6 -17.0 -18.4
-8.2
-7.6
-7.7
-8.2
81.6
26.2
saylar
90.1 102.0 118.0 138.0 163.0
Bota kenar dzgn yayl izgisel ykl plak:
K = pd L x , =
Ly
Lx
, Md =
Lx bu rnekte bota kenara paralel kenardr
0.25
0.3
0.4
0.5
0.6
0.7
0.8
0.9
1.0
1.1
1.2
1.3
1.4
1.5
Mxr
22.2
16.8
10.6
7.8
6.52
6.0
5.7
5.6
5.5
5.5
5.5
5.5
5.5
5.5
Mxe1
-3.9
-3.1
-2.3
-2.0
-1.9
-1.8
-1.8
-1.8
-1.8
-1.8
-1.8
-1.8
-1.8
-1.9
Mxm
73.0
50.8
30.3
21.3
18.1
17.2
17.5
18.8
20.9
23.8
27.5
32.2
38.0
45.5
Mxe
-14.9 -12.8 -11.0 -10.5 -10.7 -11.4 -12.7 -14.5 -17.0 -20.3 -24.5 -30.0
-37.2
-46.3
Mym
-11.3 -11.4 -12.8 -15.0 -17.4 -19.6 -21.7 -23.9 -26.5 -29.5 -32.9 -37.0
-42.2
-48.2
Mye
-4.9
-4.7
-4.8
-5.6
-7.1
-9.4
saylar
-12.9 -18.4 -26.8 -39.8 -60.6 -93.5 -148.0 -239.0
-------------------------------------1etmeli,
2Czerny,
E., Plaklar, T yayn, No.19, 1987.

F., Tafeln fr Recteckplatten, Beton-Kalender, Wilhelm&Sohn (hemen her yl yeniden yaynlanr).
184
Bir kenar srekli dier kenarlar bota deme: konsol deme
Datma donats (stte)

Bota kenar
Yaplarn yaklak 1.5-1.8 m kadar cephe dna kan balkon ve saak

demelerinde grlr. Deme kalnl h15 cm dir. Deme sadece bir
kenar boyunca yapya baldr. Bu nedenle, hesap hatas yada yapm kusuru
sonucunda ok kolay gerler.
Uta iki adet donat (altta)
Ek donat (stte)
Kirie oturan
srekli kenar
Demenin kirie oturan kenar sreklidir. Deme konsol alr. Statik

hesap, birim genilikteki ve ayn plak yk Pd ile ykl konsol kiri gibi yaplr.
Komu demeden
gelen pilye (stte)
Srekli mesnette oluan negatif moment mesnet stnde ekme oluturur.

Bu moment iin hesaplanan donat (ana donat) mesnedin stne konur ve
plak ucuna kadar dz olarak uzatlr. Montaj kolayl salamas ve donmazlme etkilerini azaltmas iin ana donatlarn ucu aa kvrlarak bir miktar
(2h30 cm kadar) demenin altnda geriye doru uzatlr. Plak ucunun altna
bir veya iki 8 ubuk konarak kvrlan ulara balanr.
Plan uzun dorultusunda moment yoktur. Ancak, konstrktif olarak, plak st
tarafna 8/25 minimum donat konur (datma donats) ve ana donat
ubuklarna balanrlar.
Konsol
deme
M xe
P L2
= d k
2
Beton dkm srasnda stteki donatlarn ezilerek plak altna doru yer
deitirmesi ok karlalan bir hatadr, yer yer (her m de en az bir adet)
konulacak sehpalarla nlenmelidir. Aksi halde, kalp alnr alnmaz, konsol
deme gecektir.
sehpa
Komu deme
kiri
skele skld an
km
Saak (konsol)
kmemi
(iskele duruyor)
Balkon (Konsol)
Kiri
Donma-zlme etkileri
naat srasnda gm konsol deme
Dnde gm balkon
185
ki dorultuda alan kirili demelerde snr deerler (TS 500:2000)

Kenarlarn oran m:
uzun dorultudaki
donatlar
L
L
m = uzun = u 2
L kisa L k
ksa dorultudaki
donatlar
Deme betonu kalnl h:
h knet (1 - s )
20
4
15 + m
h 80 mm
h100 mm (nerilen)
h150 mm (konsol, zerinden tat geen demelerde, nerilen)
Donat aral t:
h150 mm (sahanlklarnda, byk boluklu demelerde, nerilen) t 1.5 h (her iki dorultuda)
t 200 mm (ksa dorultuda)
s: Srekli kenar uzunluklar toplamnn deme evresine orandr.
t 250 mm (uzun dorultuda)
t50 mm (neri)
rnek:
Donat ap :
8 mm (ubuk)
5 mm (hasr)
Lu
s =
2Lu + L k
2L u + 2L k
s =
Lu + Lk
2Lu + 2Lk
Deme ok ince olmamal: Deprem kuvvetini

iletemez, sarkar, sallanr, konfor rahatszl veririr.
Deme ok kaln olmamal: Yap arlar, deprem
kuvveti byr, yap maliyeti artar.
Donat oranlar :
k0.0015
u0.0015
Toplam 0.0035
Net beton rts Cc :
Cc 15 mm
Donat orannn tanm:
k =
A sk
1000dk
A su
u =
1000d u
(Ask, Asu mm2, dk ve du mm

cinsinden)
Toplam = k + u (Toplam donat oran)

Ask
Asu
dk
du
k
u
:1000 mm lik eritteki donat alan (ksa dorultuda)

:1000 mm lik eritteki donat alan (uzun dorultuda)
:faydal ykseklik (ksa dorultuda)
:faydal ykseklik (uzun dorultuda)
:donat oran (ksa dorultuda, 1m lik plak eridinde)
:donat oran (uzun dorultuda , 1m lik plak eridinde)
Faydal ykseklikler dk , du:

dk h-(Cc+5) mm h-20 mm
du h-( Cc+15) mm h-30 mm
Beton snf: C16-C50 (C25/30 ve st nerilir)
elik snf: Her tr elik (nervrl elik nerilir)
186
Bir dorultuda alan kirili demelerde snr deerler (TS 500:2000)

Bir dorultuda alan demelerde donat dzeni:
Ksa dorultuda(ana dorultu) bir dz bir pilye konur.
Uzun dorultuda sadece dz donat konur(datma donats)
Plan ksa kenarlarna ek donat konur
Kenarlarn oran m:
m=
L uzun L u
=
>2
L ksa L k
Ek donat (stte)
Deme betonu kalnl h:

hLknet/25 (basit mesnetli, tek aklkl demelerde)
hLknet/30 (srekli demelerde)
hLknet/12 (konsol demelerde)
h80 mm
h120 mm (zerinden tat geen demelerde)
Ek donat (stte)
h100 mm (nerilen)
h150 mm (konsol ve zerinden tat geen
demelerde, nerilen)
h150 mm (merdiven sahanlklarnda ve byk
boluklu demelerde, nerilen)
Donat oran :
k 0.002 (nervrl elikler iin)
u Tanmsz
Net beton rts Cc :

Cc 15 mm
Deme ok ince olmamal: Deprem kuvvetini

iletemez, sarkar, sallanr, konfor rahatszl verir.
Deme ok kaln olmamal: Yap arlar, deprem
kuvveti byr, yap maliyeti artar.
Donat aral t :
t1.5 h (ksa dorultuda)
t 200 mm (ksa dorultuda)
t 300 mm (uzun dorultuda)
t 250 mm (uzun dorultuda neri)
Donat ap :
8 mm (ubuk)
5 mm (hasr)
Ana donat ( altta

ksa dorultudaki donatlar)
Datma donats (altta

uzun dorultudaki donat )
Faydal ykseklikler dk , du :
dk h-(Cc+5) mm h-20 mm
du h-( Cc+15) mm h-30 mm
Datma donats Asu :

Asu Ask/5 (datma donats)
Ek donat Asek :
Asek 0.60 Ask
Asek 170 mm2
Donat orannn tanm:

A sk
k =
(Ask mm2, dk mm cinsinden)
1000d k
Ask :1000 mm lik eritteki donat alan (ksa dorultuda)
Asu :1000 mm lik eritteki donat alan (uzun dorultuda)
Asek :1000 mm lik eritteki ek donat alan (ksa kenar mesnetlerde)
dk :faydal ykseklik (ksa dorultuda)
k :donat oran (ksa dorultuda, 1 m lik plak eridinde)
Beton snf: C16-C50 (C25/30 ve st nerilir)

elik snf: Her tr elik (nervrl elik nerilir)
187
EK14:
Betonarme hesap-donat hesab
Demenin aklk ve mesnetlerindeki Md tasarm momentleri 1000 mm lik deme eridi iin hesaplandndan ve deme kalnl h sabit olduundan kesit ,milimetre
biriminde,1000xh boyutlu dikdrtgen olur. Bu nedenle donat hesab, hem mesnet hem de aklk momenti iin, tek donatl dikdrtgen kiri gibi yaplr. Demelere basn
donats ve etriye konmaz. Denge alt donat koulu hemen hep salanr, kontrol genelde yaplmaz. Tm demelerin nce aklk sonra mesnet donatlar hesaplanr.
Donat hesabnda ve yerletirilmesinde TS 500-2000 snr deerlerini mutlaka uyulur.
Aklkta donat hesab:
Ksa dorultuda:
Net beton rts 15 mm (genelde hep 15 mm),
Faydal ykseklik d h net beton rts - 5 mm h - 20 mm alnr.
Hesaplanan donat ksa dorultuda ve alta konur.
Uzun dorultuda:
Hesaplanan donat uzun dorultuda alta, ksa dorultudaki donatnn stne, konur.
Bilinenler: Malzeme (beton ve elik snflar), kesit boyutlar, faydal ykseklik ve tasarm momenti.
stenen: Demenin her 1000 mm geniliindeki eridine konacak As donat alan.
zm: EK7B deki tablolar veya Z. CELEP veya U. ERSOY tablolar veya benzeri bir baka tablo kullanlarak As belirlenir.
EK7B de verilen tablolara gre: K hesaplanr, beton snfna ait stunda K deeri bulunur (gerekirse interpolasyon!), buna karlk gelen deeri okunur, ve As
hesaplanr.
Z. CELEP tablolarna gre: Tek donatl dikdrtgen kesit tablosundan kd hesaplanr, beton snfna ait stunda kd deeri bulunur (gerekirse interpolasyon!), buna karlk
gelen ks deeri okunur, As hesaplanr.
U. ERSOY tablolarna gre: Tek donatl dikdrtgen kesit tablosundan K hesaplanr, beton snfna ait stunda K deeri bulunur (gerekirse interpolasyon!), buna karlk
gelen j deeri okunur, As hesaplanr.
EK15 tablosu yardmyla As alan uygun donat ap ve admna dntrlr deme zerine 1 pilye 1 dz olarak izilir. ap, adm ve ubuk boyu donat zerine yazlr.
rnein: 8/360 L=6400.
Demelerde 8 ve 10 apl ubuklar tercih edilir.
Bir dorultuda alan demelerde uzun dorultuda sadece dz donat (datma donats) konur, pilye konmaz! Bu tr demelerin ksa kenarlarna
mutlaka, ynetmeliin ngrd kadar, ek donat konur.
188
Mesnette donat hesab:
EK15
ki komu demenin ortak mesnedinde farkl momentler oluur. Komu deme

kalnlklar da farkl olabilir. Hangi moment ve hangi kalnlk betonarme hesaba
esas alnacak? sorusu ortaya kar. Bu konuda farkl yaklamlar vardr. El
hesaplar iin en basit yolu izlemek yeterlidir: Byk olan moment Md olarak ve bu
momentin olutuu plan kalnl da h olarak alnr.
t
(mm)
Pas pay en az 15 mm (genelde hep 15 mm),

Gerekli donat alan As hesaplanr.
Ayn mesnette komu deme aklklarndan gelen pilyeler genelde vardr. Komu
demelerin pilyelerinin toplam alan Aspilye belirlenir.
Asek=As-Aspilye konulmas gereken ek donat alan olur.
Yandaki tablo yardmyla Asek donat alan uygun donat ap ve admna
dntrlerek mesnedin stne izilir. ap, adm ve ubuk boyu donat zerine
yazlr. rnein: 10/200 L=2200.
Ek donatnn t aral en fazla 330 mm dir. Ek donatlarda t iin bakaca bir
kstlama yoktur.
Konstrktif donatlar:
Ynetmeliklerin ngrd veya mhendisin deneyim ve nsezisine dayal, hesap
d konulan donatlardr. Montaj donats, datma donats, sehpa, donma
zlme donatlar rnek olarak verilebilir.
Hesaplarda kullanlacak birimler:

Aada verilen birimler kullanm asndan genelde uygundur:
Malzeme dayanm : N/mm2
Moment: kN.m/m
Faydal ykseklik ve kesit genilii: mm
Donat alan: mm2
1000 mm deme genilii iin donat alanlar (mm2)
(mm)
6
10
12
14
16
18
20
22
24
9040
50
565
1005
1571
2262
3079
4021
5089
6283
7603
55
514
914
1428
2056
2799
3656
4627
5712
6912
8225
60
472
838
1309
1885
2566
3351
4241
5236
6336
7540
65
435
773
1208
1740
2368
3093
3915
4833
5848
6960
70
404
718
1122
1616
2199
2873
3636
4487
5430
6463
75
377
670
1047
1508
2052
2681
3393
4188
5068
6032
80
353
628
982
1414
1924
2514
3181
3926
4751
5655
85
333
591
924
1331
1811
2366
2994
3695
4472
5322
90
314
559
873
1257
1710
2234
2828
3490
4223
5027
9.5
298
529
827
1190
1620
2117
2679
3306
4001
4762
100
283
503
785
1131
1539
2011
2545
3141
3801
4524
105
269
479
748
1077
1466
1915
2424
2991
3620
4309
110
257
457
714
1028
1399
1828
2314
2855
3455
4113
115
246
437
683
983
1339
1749
2213
2731
3305
3934
120
236
419
654
942
1283
1676
2121
2617
3167
3770
125
226
402
628
905
1232
1609
2036
2513
3041
3619
130
217
387
604
870
1184
1547
1958
2416
2924
3480
135
209
372
582
838
1140
1490
1885
2327
2816
3351
140
202
359
561
808
1100
1436
1818
2244
2715
3231
145
195
347
542
780
1062
1387
1755
2166
2621
3120
150
189
335
524
754
1026
1341
1697
2094
2534
3016
155
182
324
507
730
993
1297
1642
2027
2452
2919
160
177
314
491
707
962
1257
1590
1964
2376
2828
165
171
305
476
685
933
1219
1542
1904
2304
2741
170
166
296
462
665
905
1183
1497
1848
2236
2661
175
162
287
449
645
880
1149
1454
1795
2172
2585
180
157
279
436
628
855
1117
1414
1746
2112
2513
185
153
272
425
611
832
1087
1376
1698
2055
2445
190
149
265
413
595
810
1058
1339
1654
2001
2381
195
145
258
403
580
789
1031
1305
1611
1949
2320
200
141
251
393
565
769
1005
1272
1572
1901
2262
210
135
239
374
539
733
957
1212
1496
1810
2154
220
129
228
357
514
700
914
1157
1428
1728
2056
230
123
219
341
492
669
874
1106
1366
1653
1967
240
118
209
327
471
641
838
1060
1309
1584
1885
250
113
201
314
452
616
804
1018
1257
1521
1810
260
109
193
302
435
592
773
979
1208
1462
1740
270
105
186
291
419
570
745
942
1164
1408
1676
280
101
180
280
404
550
718
909
1122
1358
1616
290
097
173
271
390
531
693
877
1083
1311
1560
300
094
168
262
377
513
670
848
1047
1267
1508
310
091
162
253
365
497
649
821
1013
1226
1459
320
088
157
245
353
481
628
795
982
1188
1414
330
086
152
238
343
466
609
771
952
1152
1371
Not: 6 eski projelerin kontrol amaldr. Yeni projelerde kullanlmaz.

Seilen donatn aral 1.5 h deerini amamaldr!
Donat araln 1.5 h ya yakn semek ekonomiktir.
alanlar
189
Donatnn izimi
Betonarme hesaplarda belirlenen deme donatlar kat kalp plan zerine izilir. izimde aada verilen noktalara dikkat edilir:
Ana ve tali bak ynnden baklarak izim yaplr.
lk nce ksa dorultudaki donatlar yerletirilir. Uzun dorultudaki donat ksa donatlar zerine yerletirilir.
Her donat ubuu zerine ap, aral (adm) ve uzunluu yazlr.
ki dorultuda alan demelerde her iki dorultuda bir pilye bir dz donat konur.
Aklkta dz donatlar alttadr.
Pilyelerin orta blgesi altta, kenar blgeleri sttedir.
Mesnet donatlar (ek donatlar) sttedir.
Pilye ve ek donatlar komu demenin net aklnn 1/4 ne kadar uzatlr. Pilyelerin st krlma noktasnn kiri yzne mesafesi net akln 1/5 i
olmaldr. Deme kalnlklar farkl olabileceinden, dz donatlar komu deme aklna uzatlmaz.
Bir dorultuda alan demelerde; ana donat (ksa dorultudaki donat) bir pilye bir dz olarak konur. Uzun dorultuda sadece dz donat (datma
donats) konur, pilye konmaz. Ksa kenarlara ynetmeliin ngrd ek mesnet donatlar konur. Bu ek donatnn grevi ksa kenar boyunca, az da olsa,
oluabilecek moment ve kesme kuvvetini karlamaktr.
Kullanlan elik nervrsz ise, kenetlenmeyi salamak iin, donat ularna 1350 kanca yaplr. Nervrl eliklerde bu kanca yaplmaz.
Aklkta donat aral t ynetmelik koullarn salamaldr, t 1.5 h koulu ok nemlidir!
Mesnet ek donat aral t 330 mm dir. Mesnet donatlar iin t 1.5 h koulu aranmaz.
190
Bir dorultuda
alan deme
Ana donat
Ek donat
ki dorultuda
alan deme
Datma donats
Ek donat
pilye
dz
Dz yzeyli S 220 elik ubuklar iin izim(1350 kanca var!)

NOT:
Donat ap, adm ve boylar rnektir.
Dz yzeyli S 220 elii uygulamada artk kullanlmamaktadr.
Nervrl veya profilli S 420 ve S 500 elik ubuklar

iin izim (1350 kanca yok!)
NOT: donat ap, adm ve boylar rnektir.
191
rnek: Bir katn demelerinin statik-betonarme hesap ve izimi

1
S109
25/50
K107 25/50
D105
S110
50/25
S111
50/25
K108 25/50
S112
25/50
K109 25/50
Bir konutun +320 kotu kat kalp plan verilmitir. D101 balkon, D102, D103,
D104 oda, D105 koridordur. Odalar mee parke, dier hacimler mermer kapldr.
Kiri ve kolon boyutlar 25/50 cmxcm dir. Deme hesaplar yaplacak ve gerekli
izimler hazrlanacaktr. Malzeme: C20/25-B 420C, denetim: iyi.
ZM
+320
Deme minimum kalnlklar:

D101: h1500/12=125 mm
S106
25/50
K105 25/50
D103
S105
50/25
K104 25/50
D102
B
12.5
S107
25/50
K106 25/50
D104
12.5
12.5
S108
50/25
12.5
12.5
12.5
D102: m=6/4=1.5<2 (iki dorultuda alyor)
12.5
12.5
4000
14/20
(1
) = 116 mm
4
15 + 20
1.5
D103: m=6/4=1.5<2 (iki dorultuda alyor)
4000
20/20
(1
) = 106 mm
4
20
15 +
1.5
D104: m=6/3.7=1.62<2 (iki dorultuda alyor)
+320
+320
+320
S102
50/25
K102 25/50
S101
25/50
K101 25/50
D101
S103
50/25
K103 25/50
S104
25/50
3700
9.7/19.4
(1
) = 119 mm
4
20
15 +
1.62
D105: m=11.7/4=2.93>2 (bir dorultuda alyor)

h 4000/30=133 mm
Seilen:
400
400
370
1170 cm
+320 Kotu(1.kat) Kalp plan 1/50) (kltlm)
D101 iin h=150 mm

D102, D103, D104 iin h=120 mm
D105 iin h=150 mm
Seilen kalnlk minimuma yakn fakat altnda olmamaldr. Demenin gereksiz yere ok kaln seilmesi de iyi deildir, yapy arlatrr ve maliyeti ok artrr. Minimum
kalnlklar birbirine yakn olan demeler iin ortak tek bir kalnla karar verilir. D101 demesi konsol olduu iin risklidir, bu nedenle biraz daha kaln, h=150 mm
seildi. D102, D103 ve D104 demeleri iin kalnlk ayn, h=120 mm uygundur. D105 demesi iin h=140 mm seilebilirdi, ancak Y ynnde 2 ve 3 aks kirileri
sreksiz olduundan deprem kuvvetini iletemezler, D105 in deprem kuvvetini Y ynnde daha iyi iletebilmesi iin h=150 mm alnd.
192
Sadece hesaplarda kullanlmak zere, kat kalp plannn basit bir emas hazrlanacak ve hesap bilgileri bu ema zerine yazlacaktr. Belirlenen her yeni bilginin bu
emaya tanmas hem hesap hzn artrr hem de hata olasln azaltr. Hesap balangcnda bo olan aadaki ema son durumu gstermektedir. ema yerine
uygun bir tablo da hazrlanabilir. emadaki yatay oklar() x yn, dey oklar() da y yn bilgilerini iermektedir.
D105
h=150
m>2
Pd=11.31
Tip:6
-------------------------------------
D102, D103, D104:

Deme
0.12.25
Tesviye
0.05.22
Kaplama
0.01.6.9
Sva
0.02.20
= 3.00 kN/m2
= 1.10
= 0.07
= 0.40
3.8
8/180
(279)
-5.1
-6.3
-18.1
D101
h=150
Pd=16.11
g = 4.57
q = 2.00
Katmanlar ve hareketli
yk ayn oldu
olduundan bu
plak iin tek analiz yapld
-6.4
D104
h=120
m=1.62
Pd=9.60
Tip:3
-------------------------------------
6.0 m
1.5
= 3.75 kN/m2
= 1.10
= 0.54
= 0.40
g = 5.79
q = 5.00
-22.6
D103
h=120
m=1.5
Pd=9.60
Tip:1
0.15.25
0.05.22
0.02.27
0.02.20
pd = 1.4.5.79+1.6.5.00 = 16.11 kN/m2
-5.1
-6.3
D102
h=120
m=1.5
Pd=9.60
Tip:2
Deme yk analizleri:
D101:
Deme
Tesviye
Kaplama
Sva
13.4
8/170
(296)
4.0
Hesap emas
pd = 1.4 . 4.57+1.6 . 2.00 = 9.60 kN/m2
D105:
Deme
Tesviye
Kaplama
Sva
0.15.25
0.05.22
0.02.27
0.02.20
= 3.75 kN/m2
= 1.10
= 0.54
= 0.40
-------------------------------------
g = 5.79
q = 2.00
pd = 1.4.5.79+1.6.2.00 = 11.31 kN/m2
193
Deme momentleri (TS 500:2000):

D101:
Mye= -16.11.1.52 /2 = -18.1 kN.m/m
D102:
Mxm=0.049.9.60.42 = 7.5 kN.m/m
Mxe= -0.065.9.60.42 = -10.0
Mym=0.031.9.60.42 = 4.8
Mye= -0.041.9.60.42 = -6.3
D103:
Mxm=0.045.9.60.42 = 6.9 kN.m/m
Mxe= -0.059.9.60.42 = -9.1
Mym=0.025.9.60 . 42 = 3.8
Mye= -0.033.9.60.42 = -5.1
D104:
Mxm=0.059.9.60.3.72 = 7.8 kN.m/m
Mxe= -0.078.9.60.3.72 = -10.3
Mym=0.037.9.60.3.72 = 4.9
Mye= -0.049.9.60.3.72 = -6.4

D105:
Mxm=0.044.11.31.42 = 8.0 kN.m/m
Betonarme hesap:
Donat hesap sras:
1. Her demede yn ve yn aklk donatlar.
2. yn mesnet ek donatlar
3. yn mesnet ek donatlar
4. Konstrktif donatlar
Beton: C20/25
elik: B 420C
fck=20, fcd=13.3 kN/mm2
fyk=420, fyd=365.23 N/mm2
dk=h-20, du=h-30 mm (aklklarda)
d=h-20 (mesnetlerde).
Gerekli donat alanlar EK7B tablolar ile hesaplanacaktr. Ayn
amaca ynelik herhangi bir baka tablo da kullanlabilir.
Aklk donatlar:
X yn,
Y yn
D101: Aklk momenti yok, hesapla belirlenecek donat da yok.

D101, D102 ve D103 demelerinin kalnl ayndr. ema
incelendiinde bu demelerin aklk momentlerinin birbirine
ok yakn olduu grlr. Birbirine yakn olan momentlerden
en byk olanlara gre hesaplanan donat bu demeye
yerletirilir, bylece hesap yk azaltlm olur.
D102/D103/D104:
Mxm= 7.8 kN.m/m, dk=100 mm
K=10.7.8.106/1000/1002=7.8 N/mm2
=22, =0.0022, Ask=0.0022.1000.100=220 mm2/m
EK15 deki tablo kullanlarak 220 mm2 donat alan iin
Se.: 8/180 (279 mm2/m)
uygun ap ve donat aral 8/230 olarak belirlendi. Ancak,
Mym=0.074.11.31.42 = 13.4
Mye= -0.098.11.31.42 = -17.7
Kiri momentleri ile kontrol:
Mym (kiri)=(9/128).11.31.42 =12.7 kN.m/m
Mye (kiri)= - (1/8) .11.31.42 = -22.6
Mym= 13.4 kN.m/m alnacak!
Mye= -22.6 kN.m/m alnacak!
donat aral1.5h koulu nedeniyle 8/180 olarak seildi.

Mym= 4.9 kN.m/m, du=90 mm
K=10.4.8.106/1000/902=5.9 6 N/mm2
=17, =0.0017, Asu=0.0017.1000.90=153 mm2/m
Se.: 8/180 (279 mm2/m
k=279/(1000.100)=0.0028>0.0015
u=279/(1000.90)=0.0031>0.0015
Toplam=0.0028+0.0031=0.0059>0.0035
194
Mesnet Donatlar:
D105:
Mxm= 8.0 kN.m/m, du=120 mm
K=10.8.106.1000/1202=5.6 N/mm2
stten tablo dnda, uzun dorultuda Min tanmsz.
Se.: 8/250 (201 mm2/m)
Bir dorultuda alan

demede uzun dorultuda
t300 mm olmal:
t=250 mm alnd
Mym= 13.4 kN . m/m, dk=130 mm

K=10.13.4.106/1000/1302=7.9 N/mm2
=23, =0.0023, Ask=0.0023.1000.130=299 mm2/m
Se.: 8/170 (296 mm2/m)
k=296/(1000. 130)=0.0023>0.002
Asek=0.60.296 =178 mm2/m>170
Se.: 8/280 (180 mm2/m)
Kontrol:
Asu= 201 mm2/m>Ask/5=296/5=59
ksa kenarlara
konacak
Uzun dorultu
kontrol
D102-D103/D103-D104:
Mxe= 10.3 kN.m/m, d=100 mm
K=10.10.3.106/1000/1002=10.3 N/mm2
=30, =0.0030
Ase=0.0030.1000.100=300 mm2/m
Aspilye=(279+279)/2=279 mm2/m
Asek=300-279=210 mm2/m
Ek donat gerekmez!
Konstrktif donatlar:
Pilye ve ek donatlar balamak iin gerekli grlen yerlere 8
montaj donats konacak
D101:
x yn ste 8/250 datma donats konacak
x yn alt uca 28 konacak
Sehpa konacak
izim:
D101-D102/D101-D103:
Mye= 18.1 kN.m/m, d=130 mm
K=10.18.1.106/1000/1302=10.7 N/mm2
=31, =0.0031
Ase=0.0031.1000.130=403 mm2/m
Aspilye=279/2=140 mm2/m
Asek=403-140=263 mm2/m
Se.: 8/190 (265 mm2/m)
D102-D105/D103-D105/D104-D105:
Mye= 22.6 kN.m/m, d=130 mm
K=10.22.6.106/1000/1302=13.4 N/mm2
=39, =0.0039
Ase=0.0039.1000.130=507 mm2/m
Aspilye=(296+279)/2=288 mm2/m
Asek=507-288=219 mm2/m
Se.: 8/230 (219 mm2/m)
Belirlenen donatlar aadaki sra izlenerek kalp plan zerine

izilir:
1. Ana bak ynnden baklarak x-yn aklk donatlar izilir,
her ubuun zerine ubuk ap/aral ve boyu yazlr.
2. Tali bak ynnden baklarak y-yn aklk donatlar izilir,
her ubuun zerine ubuk ap/aral ve boyu yazlr.
3. Ana bak ynnden baklarak x-yn mesnet donatlar(ek
donatlar) izilir, her ubuun zerine ubuk ap/aral ve
boyu yazlr.
4. Tali bak ynnden baklarak y-yn mesnet donatlar(ek
donatlar) izilir, her ubuun zerine ubuk ap/aral ve
boyu yazlr.
5. Konstrktif donatlar izilir.
Buna gre hazrlanan izim bir sonraki sayfada verilmitir.
Bu izim tahtada adm adm yaplacaktr, derste bulunmanz
nerilir.
195
8/230 L=
125
125
K115 250/500
8/34 L=
CEM I 32.5N, TS EN 197-1

Den ok= 26 mm
S3
A0=0.20
I=1.0
Z2
R=8
XC1
K114 250/500
1 8 L= (Montaj)
NOT:
Mesnet donatlar ve pilyeler, devrilmeyecek ve yer
deitirmeyecek ekilde, montaj donatlar ile skca
balanacaktr.
D101 demesi donatlarn yerinde tutmak iin her
bir metrede bir sehpa konulacaktr.
125
125
8/360 L=
8/360 L=
K113 250/500
1 8 L= (Montaj)
8/360 L=
8/360 L=
8/190 L=
K112 250/500
1 8 L= (Monta.)
8/360 L=
8/360 L=
1 8 L= (Montaj)
8/190 L=
1500
K110 250/500
6000
11500 mm
8/230 L=
8/230 L=
K111 250/500
8/34 L=
4000
125
125
C20/25-B 420C
196
zel durumlarda plaklarn modellenmesi

Uygulamada karlalan her tr plan teorik veya tablo zm yoktur. Kenarlar ksmen srekli veya ksmen bota veya trapez geometrili veya boluklu veya yk ksmi
yayl plaklar modellenerek basitletirilir. Modellemede ana ilkeler:
Model plak zlebilir olmal
Elden geldiince geree yakn sonu vermeli
Gvenli tarafta kalmaya allmal
Plak kalnl biraz fazla tutulmal
Donatlarda bir miktar cmert davranlmal, deneyime ve nseziye dayal ek donatlar konulmal
Bir kenarn az bir ksm srekli,
byk bir ksm sreksiz ise o
kenar tamamen sreksiz alnr.
Bir kenarn az bir ksm sreksiz,

byk bir ksm srekli ise o kenar
tamamen srekli alnr.
Ksmen srekli kenar
Ksmen sreksiz kenar
Ksmen bota kenarda az da

olsa sarkma ve moment oluur.
Bota kenarn olduu kenar
boyunca alta ve ste 216 ek
donat konulmas nerilir.
Bir kenarn yarya yakn srekli, geriye

kalan ksm sreksiz ise; 1 ve 2 nolu
plaklar zlr, 1 ve 2 plann byk
momentleri zm olarak alnr.
Ksmen bota kenar kenar

Ksmen srekli ksmen sreksiz kenar
Trapez tr plakta arpklk fazla ise,

kk kenar ortalama deer alnabilir.
Trapez tr plakta arpklk ok fazla

deilse kk kenar ayn olan
dikdrtgen plak olarak modellenir.
Lksa
Gerek
Trapez plak
Lksa
Model
Trapez plak
197
En az 216 alta ve 216

ste, L=b+2Lbb+100

ste, L=2Lb100
Ly
Boluk nedeniyle
kesilen donatlar

ste, L=a+2Lba+100
Plakta kk boluk:
Donat kesilmeden oluturulabilen boluklar yok varsaylr, herhangi bir zel donat gerektirmez. Atk su borular iin braklan boluklar rnek olarak verilebilir.
Baca veya atya trmanma boluklar gibi biraz daha byk boluklar da kk boluk saylr, ancak zel olarak donatlmas gerekir. Boluun kk
saylabilmesi iin boluk kenarnn yaklak olarak plak kenarnn 1/5 den kk olmas gerekir.
Statik ve betonarme hesap iin aadaki yol izlenir:
Boluk yok varsaylr, 1 nolu plan momentleri ve donatlar hesaplanr. Bu donatlar 2 nolu plakta olduu gibi izilir. Boluk nedeniyle baz donatlar kesilir.
Boluun 2h(h=plak kalnl) lk kenar eritlerine 3 nolu plakta grlen ek donatlar konur. Bunun iin bir ynde kesilen donat alan hesaplanr. Bu donat
alann karlayan ubuklar boluun bu yndeki kenarlarna hem alta hem de ste yerletirilir. ubuk says en az 216 altta ve 216 stte olmaldr. ubuklar
boluktan itibaren her iki tarafa doru en az Lb kadar uzatlr(Lb kenetlenme boyu). Uzatma miktarnn her iki tarafa doru 50 alnmas, hatta, mesnetler yakn ise
mesnetlere kadar uzatlmas nerilir.
Boluk kelerinin altna ve stne 450 al en az 212 ubuklar konur. Bu ubuklarn boyu en az 2Lb olmaldr, 100 nerilir.
198
Plakta byk boluk: Merdiven boluu veya benzeri boluklardr. Bu tip plaklarn hesab iin, sonlu elemanlar metodu dnda, herhangi bir analitik yntem veya tablo yoktur.
Statik hesaplar ve ek tedbirler aadaki gibi yaplabilir.
d
3 nolu plaa oturduu
varsaylan kenar
B
d
a+b
16 alta ve ste
A
e
e
3
luk
bo
1
2 nolu plaa oturduu
varsaylan kenar
3 nolu plaa oturduu
varsaylan kenar
d
Yukardaki boluklu plak 1 ve 2 nolu plak olarak modellenir. 1 nolu plan 2 nolu
plaa oturduu, 2 nolu plan 1 nolu pla tad varsaylr.
nce 1 nolu plak kendi yk altnda zlr1, donatlr. 1 nolu plaktan 2 nolu plaa
oturduu hat boyunca izgisel yk gelecektir. 2 nolu plak bu izgisel ve kendi yk
altnda zlr, donatlr.
Boluk kenarlar ok sarkar, en byk aklk ve mesnet momenti boluk
kenarlarndaki eritlerde oluur. Boluk kenarlarnn 2h geniliindeki eritlerinin
hem altna hem de stne en az 216 ek donat konur, tercihan kirilere kadar
uzatlarak iyi bir kenetlenme salanr. Boluun ok byk veya yklerin ar
olmas durumunda boluk kenarndaki ubuklarn (216 alt-216 st) 8/20 etriye
ile sarlmas nerilir.
1 Bir
Yukardaki boluklu plak 1, 2 ve 3 nolu plak olarak modellenir. 1 ve 2 nolu plaklar 3 nolu
plaa oturuyor, 3 nolu plan her ikisine de mesnetlik ettii varsaylr.
nce 1 ve 2 nolu plaklar kendi ykleri altnda zlr1, donatlr. Bu plaklardan 3 nolu plaa
oturduklar hat boyunca izgisel yk gelecektir. 3 nolu plak bu izgisel ve kendi yk altnda
zlr, donatlr.
Boluk kenarlarnn 2h geniliindeki eritlerinin hem altna hem de stne en az 216 ek
donat konur, tercihan kirilere kadar uzatlarak iyi bir kenetlenme salanr.
kenar bota olan 1, 2 ve 3 nolu plaklar TS 500:2000 tablolar ile hesaplanamaz. etmeli, E., Plaklar, T yayn, No.19, 1987 kaynaktan yararlanlabilir.
199
rnek:
Derste anlatlmayacak
Eskiehir merkezde ina edilecek hafif arlkl bir atlyenin +345 kotu kalp
plan sada verilmitir. Deme hesap ve izimi yaplacaktr.
Malzeme: C25/30, B 420C
Kaplama: her yerde 2 cm mermer, sva 2 cm, tesviye 4 cm.
Plaklarn modellenmesi:
5.35 m
Boluk kk olduundan
yok varsayld
Ykler:
Plak kalnlklar:
D101: h1600/12=133.3 mm
D102: m=5.35/4.25=1.26
4250
5.35/19.2
(1
) = 128.1 mm
4
20
15 +
1.26
D103: m=6/6=1.0
6000
12/24
(1
) = 150.0 mm
4
15 + 20
1
Seilen:
D101: h=150 mm
D102: h=140 mm
D103: h=200 mm
Plaklar dzensiz olduundan,
gereinden biraz daha kaln
seildi.
D101: Plak 0.15.25

= 3.75 kN/m2
Kaplama 0.02.27=0.54
Tesviye 0.04.22 =0.88
Sva 0.02.20
=0.40
g=5.57 kN/m2
q=5.0
Pd=1.4.5.57+1.6.5.0=15.80 kN/m2
D102: Plak 0.15.25

= 3.75 kN/m2
Kaplama 0.02.27=0.54
Tesviye 0.04.22 =0.88
Sva 0.02.20
=0.40
g=5.32 kN/m2
q=5.0
Pd=1.4.5.32+1.6.5.0=15.45 kN/m2
D103: Plak 0.20.25

= 5.00 kN/m2
Kaplama 0.02.27=0.54
Tesviye 0.04.22 =0.88
Sva 0.02.20
=0.40
g=6.82 kN/m2
q=5.0
Pd=1.4.6.82+1.6.5.0=17.55 kN/m2
200
Momentler:
D101: Mye=-15.80.1.62/2= -20.11 kN.m/m
Betonarme hesap: (EK7B tablolar ile)
X yn,
Y yn
D102: m=1.26
Mxm= 0.056.15.45.4.252 = 15.63 kN.m/m
Mxe = -0.074.15.45. 4.252 = -20.65
Mym= 0.044.15.45.4.252 = 12.28
Mye = 0
D102:
Mxm= 15.63 kN.m/m, dk=120 mm
K=10.15.63.106/1000/1202=10.9 N/mm2
=31, =0.0031
Ask=0.0031.1000.120=372 mm2/m
Se.: 10/200 (393 mm2/m)
D103:
Mxm= 23.38 kN.m/m, dk=180 mm
K=10. 23.38.106/1000/1802=7.2 N/mm2
=21, =0.0021
Ask=0.0021.1000.180=378 mm2/m
Se.: 10/200 (393 mm2/m)
D103: m=1.0
Mxm= 0.037.17.55.62 = 23.38 kN.m/m
Mxe = -0.049.17.55. 62 = -30.96
Mym= 23.38 kN.m/m
Mye = -30.96
Mym= 12.28 kN.m/m, du=110 mm

K=10.12.28.106/1000/1102=10.1 N/mm2
=28, =0.0028
Asu=0.0028.1000.110=308 mm2/m
Se.: 10/200 (393 mm2/m)
Mym= 23.38 kN.m/m, du=170 mm

K=10. 23.38.106/1000/1702=8.1 N/mm2
=28, =0.0023
Asu=0.0023.1000.170=391 mm2/m
Se.: 10/200 (393 mm2/m)
k=393/(1000.120)=0.0032>0.0015
u=320/(1000.110)=0.0029>0.0015
Toplam=0.0032+0.0029=0.0061>0.0035
k=393/(1000.180)=0.0021>0.0015
u=393/(1000.170)=0.0023>0.0015
Toplam=0.0021+0.0023=0.0044>0.0035
D102-D103:
Mxe= 30.96 kN.m/m, d=180 mm
K=10. 30.96.106/1000/1802=9.6 N/mm2
=27, =0.0027
Ase=0.0027.1000.180=486 mm2/m
Asek=486-(393+393)/2=93 mm2/m
Se.: 8/330 (153 mm2/m)
D101-D103:
Mye= 30.96 kN . m/m, d=180 mm
Ase= 486 mm2/m
Asek=486-393/2=290 mm2/m
Se.: 10/260 (302 mm2/m)
D103 demesi boluk kenar ek donatlar

10/200 (393 mm2/m) donats boluun 80 cm geniliinde kesilecektir. Askesilen=393.0.80=314 mm2< 216(402 mm2), seilen ek donat 216(402 mm2) alta ve ste.
10/200 (393 mm2/m) donats boluun 120 cm geniliinde kesilecektir. Askesilen=393.1.20=432 mm2, seilen ek donat 218(509 mm2) alta ve ste
Boluk kelerine konulacak donat 212 (226 mm2) alta ve ste
201
202
rnek: Derste anlatlmayacak
27
567.5 cm
Eik merdiven pla
378
150
12.5
Eskiehir merkezde ina edilecek bir konutun +270 kotu kalp plannn merdiven
blgesi solda verilmitir. Sahanlk plana komu demelerden 8/30 pilye
gelmektedir. Merdiven ve sahanlk plaklarnn hesap ve izimi yaplacaktr.
K2 25/50
D2
1
2 3
h=15 cm
10 11 12
13 14 15
+270
15X18/27
Malzeme: C25/30, B 420C

Kaplama: her yerde 1.5 cm mermer, sva : 2 cm, tesviye 3 cm
Plak kalnlklar:
D1
h=15 cm
8/30
8/30
8/30
8/30
Merdiven pla h=15 cm, sahanlk pla 15 cm seildi.

Ykler
Merdiven planda:
+270
K1 25/50
D1 sahanlk
pla
Sahanlk pla
27
K3
+270
15
Merdiven pla yatay

olsayd yk bu
olurdu
Eik plak yknn
dey yke
dntrlmesi
m
1.0 18
K2
K4
3
2
1
0.0
Plak 0.15.25/0.83
= 4.52 kN/m2
.
Sva 0.02 20/0.83
= 0.48
Basamaklar 0.18.22/2 = 1.98
Kaplama 0.015.27
= 0.41
Tesviye 0.03.22
= 0.66
--------------------------------------------g = 8.05
q = 3.50
Pd=1.4.8.05+1.6.3.50 =16.87
= 3.75 kN/m2
Plak 0.15.25
.
Sva 0.02 20
= 0.40
Kaplama 0.015.27 = 0.41
Tesviye 0.03.22
= 0.66
--------------------------------------------g = 5.22
q = 3.50
Pd=1.4.5.22+1.6.3.50 =12.91
D2 eik merdiven
pla
27
378 cm
Sahanlk planda:
150
Me
27 cm
en
riv
pla
. 5
52
0. 1
0.15.25/Cos =
0.15.25/0.83=4.52 kN/m2
Cos =
27
27 2 + 18 2
= 0.83
basamak
12.5
a-a
203
D1 sahanlk
pla
D2 eik merdiven plann modellenmesi:
Eik merdiven plann uzun dorultudaki her iki kenar da bota kenardr. A
noktasnn 0.0 kotunda sabit mesnetlendii B noktasnn da kat sahanlk plana
oturduu varsaylacaktr. Bu varsayma gre merdiven pla A ve B noktalar
arasnda basit kiri gibi modellenmektedir, B noktasnda moment
olumayacaktr. Bu varsaym gerei tam yanstmamakla birlikte hesaplar
basitletirir. Basit kiriin B reaksiyonu D1 plana oturduu bota kenarn 1.20 m
ksmna izgisel yk olarak etkiyecektir. Basit kiriin hesaplanan reaksiyonlar ve
momenti ekil zerinde gsterilmitir.
+270
B=16.87.3.78/2=31.88 kN/m
252 cm
16.87
D2 eik merdiven
pla
0.0
A
D1 sahanlk plann modellenmesi:
Sahanlk pla 1 ve 2 nolu plak olarak modellenmitir. 1 nolu plak sa kenar
boyunca 2 nolu plaa oturuyor, 2 nolu plak 1 nolu pla tayor varsaylmaktadr.
Her iki plaktaki pd=12.91 kN/m2 yk kendi ykleridir. 2 nolu plaktaki p1=31.88
kN/m yk eik merdiven plann B reaksiyonudur. 2 nolu plaktaki P2=12.74
kN/m izgisel yk ise 1 nolu plaktan gelen yktr. Bu yk, 1 nolu plan sa
kenarnda pd=12.91 kN/m2 yknden oluan reaksiyondur. pd=12.91 kN/m2
yknn 1 nolu plan bota olmayan kenarlarnda dzgn yayl reaksiyon
oluturduu varsaymyla
P2 =
A=16.87.3.78/2=31.88 kN/m
16.87
+
Md=16.87.3.782/8=30.13 kN.m/m
378 cm
Pd plak alan 12.91 1.925 4.05

=
= 12.74 kN/m
mesnetli evre
2 1.925 + 4.05
B
162.5
Eik merdiven plandan

gelen izgisel yk
ile hesaplanmtr.
1 nolu plaktan gelen izgisel yk
1 pla
h=15 cm
Pd=12.91 kN/m2
4.05 m
204
Eik merdiven pla betonarme(EK7B tablolar ile):
Md= 30.13 kN.m/m, d=130 mm
K=10. 30.13.106/1000/1302=17.8 N/mm2
=52, =0.0052
As=0.0052.1000.130=676 mm2/m
Se.: 12/165 (685 mm2/m)
Datma donats: Konstrktif
Se.: 8/200 (251 mm2/m)
r
Pd=12.91 kN/m2
1 pla
h=150 mm
En byk momentler betonarme

hesap iin kullanlacak
K=12.91.1.925. 4.05=100.65 kN, =1.925/4.05=0.48

Mxr=100.65/21=4.8
kN.m/m
Mxe1=-100.65/6.23=-16.2
Mxm=100.65/47=2.1
Mxe=-100.65/14.74=-6.8
Mym=100.65/133.05=0.8
Mye=-100.65/7.68=-13.1
-13.1
e1
Moment hesaplanan
noktalar
1.925
1 nolu plak statik ve betonarme1:
4.05 m
Aklk donatlar:
Md= 4.8 kN.m/m, d=130 mm
K=10. 4.8.106/1000/1302=2.8 N/mm2
stten tablo dnda, konstrktif donat
konulacak.
Se.: 8/200(251 mm2/m)
Bota kenara ek donat: 216(402 mm2)
Md0, d=120 mm
Se. 8/200(251 mm2/m) konstrktif
Mesnet donats:
Md= 16.2 kN.m/m, d=130 mm
K=10.16.2.106/1000/1302=9.6 N/mm2
=27, =0.0027
As=0.0027.1000.130=351 mm2/m
Mevcut: aklktan 8/400(126) ve
komu demeden 8/300(168) pilye
Asek=351-126-168=640 mm2/m
Se.: ek donat gerekmez
Mesnet donats:
Md= 13.1 kN.m/m, d=130 mm
K=10. 13.1.106/1000/1302=7.8 N/mm2
=27, =0.0022
As=0.0022.1000.130=286 mm2/m
Komu demeden 8/300(168 mm2/m)
Asek=286-168=118 mm2/m
Se.: 8/33 (153 mm2/m)
----------------------------1
Momentler : etmeli, E., Plaklar, T yayn, No.19, 1987 tablolar(Bak: EK14)

205
2 nolu plak statik ve betonarme:
Bu plan bota kenarnda farkl deerde ve ksmi yayl yk vardr. Bu yk altnda statik
zm ok karmaktr, tablo yada grafik yoktur. Plak momentlerini basite hesaplamak iin
ksmi yayl izgisel ykleri bota kenar boyunca dzgn yayl p=18.74 kN/m izgisel yk
olarak modellenecektir:
P=
31.88 1.20 + 12.74 1.925

= 18.74 kN/m
3.35
Momentler sadece gsterilen noktalarda etmeli tablolar ile hesaplanmtr1.

Pd=12.91 kN/m2 yknden oluam momentler:
K=12.91.1.625.3.35=70.28 kN, =1.625/3.35=0.49
Mxe=-70.28/7.68=-9.2 kN.m/m
Myr=70.28/20.25=3.5
Mye1=-70.28/6.17=-11.4
Toplam moment:
Md0, d=120 mm
Se. 8/200(251 mm2/m) konstrktif
Mesnet donats:
Md= -20.6 kN.m/m, d=130 mm
K=10. 20.6.106/1000/1302=12.2 N/mm2
=76, =0.0076
As=0.0076.1000.130=455 mm2/m
Komu demeden 8/300(168 mm2/m)
Asek=455-168=287 mm2/m
Se.: 8/170 (296 mm2/m)
3.35 m
Mesnet donats:
Md= - 42.3 kN.m/m, d=130 mm
K=10. 42.3.106/1000/1302=25 N/mm2
=35, =0.0035
As=0.0035.1000.130=988 mm2/m
Mevcut: aklktan 8/400(126) ve
komu demeden 8/300(168) pilye
Asek=988-126-168=694 mm2/m
Se.: 12/16 (707 mm2/m)
8/200
Aklk donatlar:
Md= 11.3 kN.m/m, d=130 mm
K=10.11.3.106/1000/1302=6.7 N/mm2
=19, =0.0019
As=0.0019.1000.130=247 mm2/m
Se.: 8/200 (251 mm2/m)
Bota kenara ek donat: 2 16(402 mm2)
/160
K=18.74.3.35=68.78 kN, =1.625/3.35=0.49

Mxe=-62.78/5.51=-11.4 kN.m/m
Myr=62.78/8.04=7.8
Mye1=-62.78/2.03=-30.93
Mxe=-9.2-11.4=-20.6 kN.m/m
Myr=3.5+7.8=11.3
Mye1=-11.4-30.93= - 42.3
(alt ve ste)
P=18.74 kN/m izgisel yknden oluam momentler:
----------------------------1
Momentler : etmeli, E., Plaklar, T yayn, No.19, 1987 tablolar(Bak: EK14)

206
K4 250/500
/400
/400
(alt ve ste)
0
15
2550 mm
180
0
150
8/300
8/300
125
125
/330
K3 540/300
/200
1800
3350 mm
3100
100
120
/200
125
125
207
125
125
rnek:
Eskiehir merkezde ina edilecek betonarme bir konutun at katna ait kalp plan aada verilmitir. Demeler kpk(strafor) ile yaltlacaktr.
230 eimli at alaturka kiremit ile rtlecektir. D402 demesinde hacmi 5 m3 olan bir su deposu olacaktr.
Deme hesaplarn yaparak gerekli izimleri veriniz. Kaplama: yok, tesviye: yok, sva: 2 cm, yaltm: 3 cm, malzeme: C20/25-B 420C
Deme kalnlklar:
Momentler(TS 500-2000):
D401/D403: m=4.2/3=1.4, iki dorultuda alyor
D401/D403: m=1.4, bir kenar srekli

Mxm=0.061.9.09.32 = 4.99 kN.m/m
Mxe= -0.081.81.81= - 6.63
Mym=0.044.81.81 = 3.60
Mye= 0
4200 mm
3000
4.2/14.4
h
(1
4
15 + 20
1.4
) = 95.0 mm
K410 250/500
K409 250/500
K408 250/500
125
125
K407 250/500
D402: m=4.2/3=1.4, iki dorultuda alyor

h
3000
8.4/14.4
(1
4
20
15 +
1.4
) = 87.5 mm
Seilen:
D401, D403 iin h=100 mm
D402 iin h=120 mm (su deposu yk nedeniyle)
n bilgiler:
Deponun yeri sabittir, dolu veya bo olabilir. Fakat, 5 m3 den fazla olma
olasl olmadndan sabit yk olarak almak uygun olur. Bo deponun
kendi yk ihmal edilebilir. Su arl deme alanna dzgn yayl
olarak modellenebilir: Dolu deponun su ktlesi=5. su= 5 ton=5000 kg dr.
Su arl=5000 .9.81 50000 N=50 kN olur. D402 demesinin 1 m2
sine etkiyen su sabit yk gsu=50/3/4.2=3.97 kN/m2 olur.
Yk analizi:
D401/D403:
Deme
0.10.25 = 2.50 kN/m2
Sva
0.02.20 = 0.40
at(kiremit+ahap aksam) =0.91
Yaltm(ihmal)
= 0
D402: m=1.4, karlkl iki uzun kenar srekli

Mxm=0.053.15.35.32 = 7.32 kN.m/m
Mxe= -0.071.38.15 = - 9.81
Mym=0.044.138.15 = 6.08
Mye= 0
Betonarme(EK7B tablolar ile):
fck=20, fcd=13.3 N/mm2
fyk=420, fyd=365.23 N/mm2
dk=h-20, du=h-30 mm (aklklarda)
d=h-20 (mesnetlerde).
Hesaplarda EK7B da verilen tablolar kullanlmtr. Ayn
amaca ynelik baka bir tablo da kullanlabilir.
------------------------------------
TS EN 1304:20071 ye gre alaturka

kiremidin ktlesi 2 kg/tane dir,
1 m2 ye 30-32 kiremit gerekir. 1 m2 deki ktlesi 32.2=64 kg/m2 , arl
64x9.81 640 N/m2=0.64 kN/m2 olur. Buna ayrca 15-20 kg/m2 kaplama
tahtas+ mertek+ak+dikme+mahya kiremidi yk eklemek gerekir. gat
sabit yk : gat=0.64+0.20 =0.84 kN/m2 olur. Bu yk eimi 230 olan at
dzlemindedir. Yatay demede yk gatdeme=0.84 /Cos 230=0.91
kN/m2 olur.
Yaltm yatay deme zerine serilir. Kpk yaltmn ktlesi 0.20-0.30
kN/m3 civarndadr. 3 cm yaltm yk gyaltm=0.30 .0.03=0.009 kN/m2
0.01 kN/m2 alnabilir, hatta ihmal edilebilir.
g = 3.81
qdeme = 1.5
Kar
qk= 0.85
pd = 1.4.3.81+1.6.2.35= 9.09 kN/m2
q = 2.35 kN/m2
D402:
Deme
0.12. 25 = 3.00 kN/m2
Sva
0.02.20 = 0.40
at(kiremit+ahap aksam ) =0.91
Yaltm(ihmal)
= 0
Su deposu
=3.97
----------------------------------------
TS 498:1997 e gre Eskiehirde Yatay demede kar yk(hareketli)

pk=0.85 kN/m2 dir(=230<300 olduu iin).
TS 498-1997 e gre atlarda hareketli yk qdeme = 1.5
kN/m2
dir.
g = 8.28
qdeme = 1.5
Kar
q k= 0.85
pd = 1.4.8.14+1.6.2.35= 15.35 kN/m2
D401/D403: Aklk
K=10.4.99.106/1000/802=7.8 N/mm2
=22, =0.0022
Ask=0.0022.1000.80=176 mm2/m
Se.: 8/150 (335 mm2/m)
1.5 h koulu
Mym=3.60 kN.m/m, du=70 mm
K=10.3.60.106/1000/702=7.3 N/mm2
=21, =0.0021
Asu=0.0021.1000.70=147 mm2/m
Se.: 8/150 (335 mm2/m)
1.5 h koulu
q = 2.35 kN/m2
------------------1TS EN 1304:2007: at kiremitleri ve balant paralar-kilden imal edilmi-tarifler ve

zellikler.
208
D402: aklk
K=10.7.32.106/1000/1002=7.32 N/mm2
=22, =0.0021
Ask=0.0021.1000.100=210 mm2/m
Se.: 8/180 (279 mm2/m)
D401-D402/ D402-D403 : mesnetleri

Mxe= 9.81 kN.m/m, d=100 mm
K=10.9.81.106/1000/1002=9.8 N/mm2
=22, =0.0021
Ase=0.0028.1000.100=280 mm2/m
Asek=280-(335+279)/2<0 ek gerekmez
Mym=6.08 kN.m/m, du=90 mm

K=10.6.08.106/1000/902=7.5 N/mm2
=22, =0.0021
Asu=0.0021.1000.90=189 mm2/m
Se.: 8/180 (279 mm2/m)
K410 250/500
8/300 L=
8/300 L=
K409 250/500
8/360 L=
8/360 L=
L= (altta)
K408 250/500
8/300 L=
125
8/300 L=
125
K407 250/500
4200 mm
125
125
Deponun altna, her iki ynde 312 konstrktif donat

konacaktr.
209
Bir dorultuda alan srekli deme sistemi
Kamu yaplarnda ve sanayi yaplarnda aada bir rnei grlen deme sistemleri ile olduka sk karlalr. Tm demeler ksa dorultuda almaktadrlar,
Lu/Lk>2. Bu tr deme sisteminin statik hesaplar demelerin ksa dorultusunda alnan 1 m geniliindeki deme eridi iin yaplr. kartlan erit edeer
srekli kiri olarak zlr. Burada gi, qi, pdi deerleri i. demedeki; srasyla karakteristik sabit, karakteristik hareketli ve tasarm ykleridir. Bu yklerin dzgn
yayl olduklar varsaylmaktadr.
Srekli kiriin zm
a)
Basit formller ile zm:

TS 500:2000 madde 11.2.2, sayfa 50 de verilen
formller kullanlr. Kiri ykleri plak tasarm ykleri
olarak alnr. Ancak, bu formllerin kullanlabilmesi
iin, ynetmelikte verilen koullarn salanmas
gerekir.
b)
Elveriiz yklemeler yaplarak zm:

Demelerin sabit ve hareketli (karakteristik) ykleri
iin elverisiz yklemeler (dama yklemesi) yaplarak,
aklk ve mesnet momentlerinin en byk deerleri
belirlenir.
Deme eridi
zm iin kullanlacak edeer

srekli kiri modeli
210
a) Basit formller ile zm (TS 500:2000, Madde 11.2.2)
Uygulamada genelde Lk1, Lk2 ,..., Lkn aklklar birbirine eit veya birbirine yakndr. TS 500:2000e gre, aadaki koullarn salanmas halinde, basit formller
kullanlarak deme tasarm momentleri belirlenebilir.
Koul 1: Deme ykleri dzgn yayl olmal.
Koul 2: Herhangi iki komu demenin aklklar oran 0.8 den byk olmal: Lkk-komu/Lbyk-komu 0.8
Koul 3: Demelerin her birinin karakteristik hareketli yknn karakteristik sabit yke oran 2 den az olmal: qi/gi < 2
Aklk ve mesnet tasarm momentleri iin TS 500:2000, sayfa 50 de verilen basit formller aada zetlenmitir.
-pd1 L2k1 /24
-pd1 L2k2 /24
pd1
Bir aklkl kiri
+
Lk1
2
pd1 L
k1
/8
-(pd1+pd2) (Lk1+Lk2)2 /72
-(pd1+pd2) (Lk1+Lk2)2 /64

-pd1 L2k1 /24
+
Lk1
2
pd1 L
k1
pd3
pd2
pd1
pd2
Lk2
Lk3
Lk1
Lk2
2
pd2 L
/11
-p
pd3 L2k3 /24
-p
pd1 L2k1 /24
-p
pd2 L2k2 /24
pd1
ki aklkl kiri
-(pd2+pd3) (Lk2+Lk3)2 /72
k2
pd1 L
/11
k1
/11
-(pdi+pdi+1) (Lki+Lki+1)2 /80
-(pd1+pd2) (Lk1+Lk2)2 /72
pd2 L
k2
/15
Kesme kuvvetlerinin momentlerden hesab:
pd3 L2k3
/11
-(pdn-1+pdn) (Lkn-1+Lkn)2 /72
-pd1 L2k1 /24

Drt veya daha fazla
aklkl kiri
aklkl kiri
-pdn L2kn /24
pd1
+
Lk1
pd1 L2k1 /11
pd2
+
pdi
+
pdn
+
Lk2
Lki
pdi L2ki /15
+
Lkn
Vsol =
Msa - Msol
L
Vsa = Vsol - PdL
PdL
2
pdn L2kn /11
Formller ksaca yorumlanrsa: Orta aklklarda ayn forml kullanlmaktadr. Orta mesnetlerde ayn forml kullanlmaktadr. lk ve son mesnette moment teorik olarak
sfrdr. Fakat plak rijit kirilere oturduundan bir miktar moment oluacaktr. Ynetmelik bu mesnetleri yar ankastre kabul etmektedir.
211
RNEK: Bir dorultuda alan srekli deme sistemi
Bir okulun +360 kotu kat kalp plan verilmitir. Kiriler 30/70 cmxcm
boyutundadr. Tm demeler mozaik karo kapldr. Malzeme C20/25S 220, antiye denetimi iyidir. Demelerin donatlar belirlenecek ve
kalp plan tamamlanacaktr.
ZM:
m=6.9/2.80=2.5>2, tm plaklar bir dorultuda alt ve srekli
olduklar iin srekli kiri zm yaplabilir. erit deme ksa
dorultuda herhangi bir yerden alnabilir.
Deme eridi
Deme kalnl:
h280/30=9.3 cm. Tm demelerde h=10 cm seildi. Faydal
ykseklik=10-1.5-0.5=8 cm alnacak.
Deme ykleri:
Betonarme betonu
Tesviye
Kaplama
Sva
Hareketli
0.10.25
= 2.50 kN/m2
.
0.05 22
= 1.10
0.025.22 = 0.55
0.02.20
= 0.40
-------------------------------g = 4.55
q = 3.50
Deme tasarm yk:

pd = 1.4.4.55+1.6.3.50 = 11.97 kN/m2
Tm demelerde tasarm yk ayn.
+360 Kotu Kalp plan

(Kiri/kolon adlar gsterilmemitir)
212
Tasarm momentleri ve donat hesab:
11.972.80
2.802/15= 6.3
-(11.97+11.97)
(11.97+11.97) (2.8+2.8)2/80 = -9.4
11.972.80
2.802/15= 6.3
11.972.80
2.802/11= 8.5
-11.972.80
2.802/24= -3.9
-(11.97+11.97)
(11.97+11.97) (2.8+2.8)2/72 = -10.4
-(11.97+11.97)
(11.97+11.97) (2.8+2.8)2/80 = -9.4
6.3
-9.4
6.3
-9.4
6.3
-9.4
6.3
-10.4
8.5
-3.9
As (gerekli)
265
592
732
434
658
434
658
434
658
434
732
592
265
8/85
(591)
8/115
(437)
11.972.80
2.802/15= 6.3
-10.4
11.972.80
2.802/15= 6.3
8.5
11.972.80
2.802/11= 8.5 kN. m/m
-3.9
-11.972.80
2.802/24= -3.9
Md
Aklkta donat
ap/adm (mm2)
-(11.97+11.97)
(11.97+11.97) (2.8+2.8)2/80 = -9.4
-(11.97+11.97)
(11.97+11.97) (2.8+2.8)2/72 = -10.4
Herhangi iki komu akln oran: Lkk-komu/Lbyk-komu = 2.80/2.80 = 1>0.8

Her aklkta karakteristik hareketli ykn karakteristik sabit yke oran: qi/gi = 3.50/4.55 = 0.77<2
olduundan srekli kiriin tasarm momentleri TS 500:2000 Madde 11.2.2, sayfa 50 de verilen basit formller ile yaplabilir.
8/115
(437)
8/115
(437)
8/115
(437)
8/85
(591)
Mesnette donat
8/230
8/220
8/220
8/220
8/230
ap/adm (mm2)
(219)
(229)
(229)
(229)
(219)
213
Uzun dorultu donatlar:

Demelerin uzun dorultularnda
hesaplanan hibir moment yoktur. Bu
dorultularda
ynetmeliin
n
grd minimum donat konulur.
D1/D7/D13 datma donats:
Asu =Ask/5 = 591/5=118 mm2/m
Se.:8/250 (201 mm2/m)
D2/D8/D14 datma donats:
Asu =Ask/5 = 437/5= 87 mm2/m
Se.:8/250 (201 mm2/m)
D1/D7/D13 ek donats:
Asek =0.60 Ask=0.60.591=355 mm2/m
Se.:8/140 (359 mm2/m)
D2/D8/D14 ek donats:
Asek =0.60 Ask=0.60. 437=262 mm2/m
Se.:8/190 (265 mm2/m)
Dierleri simetriden tamamlanmtr.
NOT:
Mesnet donatlar ve pilyeler, devrilmeyecek ve yer deitirmeyecek ekilde,
montaj donatlar ile skca balanacaktr.
C20/25-S 220
+3600 Kotu Kalp Plan
(Kiri/kolon adlar ve kaklklar gsterilmemitir)
214
b) Elverisiz yklemeler yaplarak zm
Bir dorultuda alan deme sisteminin herhangi komu aklklarnn oran Lkk-komu/Lbyk-komu < 0.8 ise, veya herhangi bir akln karakteristik hareketli yknn
karakteristik sabit yke oran 2 veya daha byk ise, bu durumda TS 500:2000, sayfa 50 de verilen basit formller moment hesab iin kullanlamazlar.
Edeer kiriin zm iin, kiri tesir izgileri dikkate alnarak, aklk ve mesnet momentlerinin en byk deerlerini veren elverisiz yklemeler yaplmas zorunludur.
rnek olmak zere, 2. akln ve 3. mesnedin moment tesir izgilerinin grnm ve bu momentleri en byk yapan ykleme durumlar (dama yklemesi) aada
gsterilmitir. Kiri bu tasarm ykleri altnda herhangi bir yntem ile (rnein: el hesaplar iin CROSS) zldnde 2. akln ve 3. mesnedin en byk tasarm
momentleri bulunmu olur. Dikkat edilirse, 1., 3, ..., aklklar iin bir; 2., 4, ..., aklklar iin bir ve her i mesnet iin farkl bir ykleme durumu, dolaysyla 2+i mesnet says
kadar CROSS zm vardr. Buna gre, aadaki 6 aklkl kiri iin 2+5=7 farkl ykleme ve zm yaplmaldr. Ykleme saysnn okluu bilgisayar kullanmn
kanlmaz klmaktadr.
2. Aklkta en byk momenti veren ykleme
g1, g2, .... ,g6 :1., 2., .... , 6. aklklardaki sabit (karakteristik) yk.
q1, q2, .... ,q6 :1., 2., .... , 6. aklklardaki hareketli (karakteristik) yk.
NOT:
D mesnet tasarm momentleri en az = Pd L2 /24 alnmaldr.
3. Mesnetteki en byk momenti veren ykleme
215
Deme yklerinin kirilere aktarlmas
Drt tarafndan kirili plaklar ar yklendiklerinde

ekilde grlen kesik izgiler boyunca krlrlar. Yeter
bir yaklaklkla, plak paralarnn (gen, trapez)
oturduklar kiri tarafndan tand varsaylabilir.
Uygulamada temel kural udur: Plak kelerinden
izilen aortaylarn snrlad plak alannn yk kirie
aktarlacak yk oluturur.
ki dorultuda alan plaklarda ksa kirilere gen,
uzun kirilere trapez yk aktarlr. Kare plaklarda ise
tm kirilere gen yk aktarlr.
45
ki dorultuda alan plak (dikdrtgen)
ki dorultuda alan plak(kare)
Bir dorultuda alan plaklarda ksa kirilere aktarlan

gen yk kktr. Bu nedenle tm ykn uzun
dorultudaki kiriler tarafndan tand varsaylr. Bu
durumda uzun kirilerin yk dzgn yayl olur.
Dili demelerde yk
ierisinde ele alnacaktr.
aktarm,
kendi
konusu
Bir dorultuda alan plak
Plaklarn tama gcne eritiinde krlma ekilleri

(alttan grnler)
216
Bir dorultuda alan kirili demeden kirilere aktarlan ykler:
1-1
1 aks kiri
kiriine giden
deme
eme yk
2-2 aks kiriine giden

deme yk
Lk
g
2
L
qk = k q
2
gk =
1-1 ve 2-2 aks kirilerine aktarlan ykler
m=Lu/Lk>2 olan demenin yk uzun dorultudaki kirilere eit olarak aktarlr. Ksa dorultudaki kirilere yk
aktarlmad varsaylr.
g (kN/m2): demedeki karakteristik sabit yk
q (kN/m2): demedeki karakteristik hareketli yk
gk (kN/m): g yknden kirie aktarlan karakteristik dzgn yayl izgisel yk
qk (kN/m): q yknden kirie aktarlan karakteristik dzgn yayl izgisel yk
217
Lk
g
2
L
qk = k q
2
a-a aks kiriine giden

deme yk
deme yk
gk =
a-a ve b-b
b aks kiri
kirilerine aktarlan gen ykler
ki dorultuda alan kirili demeden kirilere aktarlan ykler:
b-b aks kiriine giden

deme yk
m=Lu/Lk 2 olan demenin yk kenar kirilere ekilde grld

gibi datlr. Demenin mesnet durumu (srekli veya sreksiz)
dikkate alnmaz. Ke alarnn a ortaylarnn kesitii noktalar
birletirilir. Bylece kirilere aktarlacak deme yk blgeleri gen
ve trapez olarak belirlenmi olur.
Uzun dorultudaki kirilere trapez, ksa dorultudaki kirilere gen
yk aktarlmaktadr. Kare demelerde tm kiri ykleri gen olur.
g(kN/m2): demedeki karakteristik sabit yk
q (kN/m2): demedeki karakteristik hareketli yk
gk (kN/m): g yknden kirie aktarlan karakteristik yk
qk (kN/m): q yknden kirie aktarlan karakteristik yk

deme yk
Lk
g
2
L
qk = k q
2
gk =
1-1 ve 2-2 aks kirilerine aktarlan trapez ykler
218
RNEK: Kiri yklerinin belirlenmesi
Bir yapnn +3.0 ve +6.0 m kotlarna ait kalp plannda deme ykleri gsterilmitir.Tm kirilerin
zerinde duvar vardr. duvar arl 2.40 kN/m2, d duvar 4.20 kN/m2 dir.
K105, K108, K110 ve K117 kirilerinin ykleri hesaplanacaktr.
ZM:
Bir kiriin zerinde olabilecek karakteristik ykler:
Kiriin kendi dzgn yayl yk (kN/m)
Demelerden kirie aktarlan gen, trapez, dzgn yayl ykler (kN/m)
Duvar dzgn yayl yk (kN/m)
Saplama kirilerden aktarlan tekil ykler (kN)
Kiriin sabit ve hareketli ykleri ayr ayr hesaplanr, toplanmazlar.
+3.0 ve +6.0 m kotlar kalp plan
219
K105 kirii ykleri:
Deme yklerinin kirilere aktarlma emas:
a) Karakteristik sabit ykler:

Kiri
0.25.(0.50-0.11) .25
Duvar (3.0-0.50).2.40
D2 den (4/2).6.56
D5 den (4/2) .7.72
= 2.4 kN/m
= 6.0
= 13.1
= 15.4
15.4
13.1
6.0
2.4
4.0 m
K105 kirii
b) Karakteristik hareketli ykler:
K105 kiriine: D2 ve D5 den gen ykler,

K108 kiriine: D5 den gen, D7 den dzgn yayl yk,
K110 kiriine: D7 den dzgn yayl yk,
K117 kiriine: D4 ve D5 den trapez ykler
aktarlmaktadr.
D2 den (4/2) .2.00

D5 den (4/2) .2.00
= 4.0 kN/m
= 4.0
4.0
4.0
K105 kirii
220
K108 kirii ykleri:
K110 kirii ykleri:

Kiri
0.25.(0.50-0.135).25
Duvar (3.0-0.50).2.40
D5 den (4/2).7.72
D7 den (3.6/2).8.41
= 2.3 kN/m
= 6.0
= 15.4
= 15.1

Kiri
0.25.(0.50-0.15).25
Duvar (3.0-0.50).4.20
D7 den (3.6/2).8.41
= 2.2 kN/m
= 10.5
= 15.1
15.4
15.1
15.1
10.5
6.0
2.2
2.3
K110 kirii
K108 kirii

D5 den (4/2).2.00
D7 den (3.6/2).3.50
= 4.0 kN/m
= 6.3
D7 den (3.6/2).3.50
= 6.3 kN/m
4.0
6.3
6.3
K108 kirii
K110 kirii
221
K117 kirii ykleri:

Kiri
0.25.(0.50-0.12).25
Duvar (3.0-0.50).2.40
D4 den (4/2).7.72
D5 den (4/2).7.72
= 2.4 kN/m
= 6.0
= 15.4
= 15.4
15.4
15.4
6.0
2.4
Hesaplanan ykler bir sonraki sayfada tablo halinde gsterilmitir.
K117 kirii

D4 den (4/2).2.00
D5 den (4/2).2.00
= 4.0 kN/m
= 4.0
4.0
4.0
K117 kirii
222
Kiri ykleri tablosu (g sabit yklerinden)
Kiri ykleri tablosu (q hareketli yklerinden)
+3.0,
+6.0
Kotu
K101
25/50
Aklama
...
...
...
...
...
...
K105
25/50
2.4
6.0
Kiri
Duvar
D2 den
D5 den
13.1
15.4
2.3
6.0
15.1
...
...
...
...
K105
25/50
4.0
4.0
D2 den
D5 den
Kiri
Duvar
D7 den
D5 den
15.4
K108
25/50
6.3
4.0
D5 den
D7 den
...
2.2
10.5
15.1
...
K117
25/50
...
...
...
K110
25/50
K101
25/50
Aklama
...
...
K108
25/50
+3.0,
+6.0
Kotu
Kiri
Duvar
D7 den
...
a, p
2.4
6.0
...
2, 15.4
2, 15.4
K110
25/50
Kiri
Duvar
D4 den
D5 den
K117
25/50
D7 den
6.3
a, p
2, 4.0
2, 4.0
D4 den
D5 den
...
P : kN, a: metre cinsinden
223
gen ve trapez yklerin dzgn yayl edeer yke dntrlmesi
gen ve trapez ykler bilgisayar ile yaplan hesaplarda kullanlr. El hesaplarnda, gen ve trapez kiri ykleri ile almak, yorucu ve zaman alcdr. El
hesaplarnda gen ve trapez ykler yerine bunlarn aada verilen edeer dzgn yayl karlklar kullanlabilir. gen ve trapez yklerin ankastrelik
momentleri edeer yklerin ankastrelik momentleri ile ayndr. Ancak, aklk momentleri ve kesme kuvvetleri farkl olur. Bu nedenle, bilgisayar ile yaplan
hesaplarda mutlaka gen ve trapez ykler kullanlmal, edeerleri kullanlmamaldr.
Lk
p
2
p edeer =
pL k
3
Edeeri
Lk
Lk
p edeer =
Lk
p
2
pL k
1
(1.5
)
3
2m 2
Edeeri
L
Lk: demenin ksa kenar (=ksa kenardaki kiri akl)

Lu: demenin uzun kenar (=uzun kenardaki kiri akl)
m = Lu/Lk
p:demenin yk (g veya q)
pedeer:gen veya trapez yk yerine kullanlabilecek dzgn yayl edeer yk
224
RNEK: Kiri yklerinin edeer dzgn yayl yk olarak belirlenmesi
Bir yapnn +3.0 ve +6.0 m kotlarna ait kalp plannda deme ykleri gsterilmitir.Tm
kirilerin zerinde duvar vardr. duvar arl 2.40 kN/m2, d duvar 4.20 kN/m2 dir.
K105, K108, K110 ve K117 kirilerinin yklerini dzgn yayl edeer yk olarak belirleyiniz.
ZM:
K105 kiriine: D2 ve D5 den gen ykler,
K108 kiriine: D5 den gen, D7 den dzgn yayl yk,
K110 kiriine: D7 den dzgn yayl yk,
K117 kiriine: D4 ve D5 den trapez ykler
aktarlmaktadr. Hesaplarda gen ve trapez ykler yerine dzgn yayl edeer karlklar
kullanlacaktr.
225
K105 kirii ykleri:
K108 kirii ykleri:

Kiri
0.25.(0.50-0.11).25
Duvar (3.0-0.50).2.40
D2 den (4/3).6.56
D5 den (4/3).7.72
= 2.4 kN/m
= 6.0
= 8.7
= 10.3

Kiri
0.25.(0.50-0.135).25
Duvar (3.0-0.50).2.40
D5 den (4/3).7.72
D7 den (3.6/2).8.41
= 2.3 kN/m
= 6.0
= 10.3
= 15.1
2.4
2.3
6.0
6.0
8.7
10.3
10.3
15.1
K105 kirii
K108 kirii

D2 den (4/3).2.00
D5 den (4/3).2.00
= 2.7 kN/m
= 2.7
D5 den (4/3).2.00
D7 den (3.6/2).3.50
= 2.7 kN/m
= 6.3
2.7
2.7
2.7
6.3
K105 kirii
K108 kirii
226
K110 kirii ykleri:
K117 kirii ykleri:

Kiri
0.25.(0.50-0.15).25
Duvar (3.0-0.50).4.20
D7 den (3.6/2).8.41
= 2.2 kN/m
= 10.5
= 15.1
a)
Karakteristik sabit ykler:
m=6/4=1.5
Kiri
0.25.(0.50-0.12).25
Duvar (3.0-0.50).2.40
D4 den 7.72.4/3.(1.5-1/ (2.1.52 ) = 13.2
D5 den 7.72.4/3.(1.5-1/ (2.1.52 ) = 13.2
= 2.4 kN/m
= 6.0
2.2
2.4
10.5
6.0
15.1
13.2
K110 kirii
13.2
K117 kirii

D7 den (3.6/2).3.50
= 6.3 kN/m
D4 den 2.00.4/3.(1.5-1/ (2.1.52 )

D5 den 2.00.4/3.(1.5-1/ (2.1.52 )
= 3.4
= 3.4
kN/m
kN/m
3.4
6.3
3.4
K110 kirii
K117 kirii
227
Kiri ykleri tablosu (g sabit yklerinden)
Kiri ykleri tablosu (q hareketli yklerinden)
+3.0,
+6.0
Kotu
K101
25/50
Aklama
...
...
...
...
...
25/50
2.4
6.0
8.7
10.3
Kiri
Duvar
D2 den
D5 den
....
K108
25/50
K101
25/50
Aklama
...
...
...
...
...
...
K105
+3.0,
+6.0
Kotu
K105
25/50
2.7
2.7
D2 den
D5 den
2.7
6.3
D5 den
D7 den
...
2.3
6.0
10.3
15.1
Kiri
Duvar
D5 den
D7 den
K108
25/50
...
...
K110
25/50
2.2
10.5
15.1
Kiri
Duvar
D7 den
K110
25/50
6.3
D7 den
K117
25/50
2.4
6.0
13.2
13.2
Kiri
Duvar
D4 den
D5 den
K117
25/50
3.4
3.4
D4 den
D5 den
...
...
P : kN, a: metre cinsinden
228

Betonarme 2 6

Diunggah oleh

Informasi Dokumen

Judul Asli

Hak Cipta

Format Tersedia

Bagikan dokumen Ini

Bagikan atau Tanam Dokumen

Opsi Berbagi

Apakah menurut Anda dokumen ini bermanfaat?

Apakah konten ini tidak pantas?

Hak Cipta:

Format Tersedia

Betonarme 2 6

Diunggah oleh

Hak Cipta:

Format Tersedia

Kirili demeler (plaklar)

Drt tarafndan kirilere oturan demeler

Bir taraf kirili

Demenin dey yk altnda davran:

Demenin yatay yk altnda davran:

rnek: Bir konutun salon demesinin katmanlar verilmitir. Demenin

Demenin depremde davran: Demeye etkiyen sabit ve hareketli dey ykler

Tasarm yk pd = 1.4.4.54+1.6.2.00 = 9.56 kN/m2

Pd tasarm yk ile yaplr (yatay yklerin

Drt tarafndan kirili demeler (plaklar)

bir dorultuda alan

Lu: uzun kenar (akstan-aksa)

ise, iki dorultuda alan deme ad

ise, bir dorultuda (ksa dorultuda) alan deme ad

Bir dorultuda alan

Demenin alt dorultuda byk momentler oluur.

ki dorultuda alan demenin

Deme kenar koullarnn hesaplarda gsterilii

srekli varsaylr. Srekli kenar boyunca mesnet momenti oluacak anlamndadr.

Kesiksiz izgi Sreksiz kenar:

Kesik izgi Bota kenar:

Dzgn yayl yk altnda demenin davran ve moment dalm

Drt tarafndan kirilere oturan, tm kenarlar srekli ve dzgn yayl

Aklkta, her iki ynde, moment pozitiftir(altta ekme).

Aklkta en byk moment aklk ortasndadr.

Ksa dorultudaki momentler uzun dorultudaki momentlerden ok daha

Aklklarn stnde basn oluur. zel durumlar hari, stte donat

Aklklarda ekme alttadr. Her iki ynde de altta atlaklar oluacaktr.

Bir ynde alan demelerin uzun dorultusunda oluan moment ok

En byk mesnet momenti mesnet ortasndadr.

Mesnetlerde moment negatiftir(stte ekme).

Dzgn yayl yk altnda ekil deitirmi plak ve moment dalm

Demede ykten oluan atlaklar - deney plaklar

Uzun dorultudaki momenti karlamak

Ykn etkisiyle plak aa doru ker, tekneyi andran bir

Ksa dorultudaki momentten uzun dorultuda geni atlaklar

Uzun dorultudaki momentten ksa dorultuda daha ince

Ksa dorultudaki momenti karlamak

Kelerde 450 al eik atlaklar oluur. A eklindeki donat

Ksa dorultudaki momentten

ki dorultuda alan plak

Drt tarafndan kirilere oturan ve bir dorultuda

Ykn etkisiyle plak aa doru ker, oluu andran bir

Ana donat ( altta

Datma donats (altta

Bir dorultuda alan plak

Ksa kenarlarn stne, ynetmelik gerei, ek donat

ki ksa kenar sreksiz

Drt kenar sreksiz

ki uzun kenar sreksiz

Bir kenar sreksiz

Drt kenar srekli

Plak moment diyagramlar

Bir kenar sreksiz

ki komu kenar sreksiz

TS 500:2000 tablolar ile kirili demelerde moment hesab

Uygulamada karlalan demelerin ou

bantsndan hesaplanrlar. Momentin birimi kN.m/m dir.

Drt kenarndan kirilere oturan demelerde saylar

Ksa aklk dorultusunda

Pd : Deme stnde yayl olan tasarm yk

Lknet: ksa dorultudaki net aklk (ok geni

: Tablodan alnacak katsay. Ksa dorultuda