T4 Bab 1

Kemunculan Tamadun
Awal Manusia

Mengandungi :
Makna
Tamadun
(Melayu/Arab/Inggeris)
Ciri-ciri Tamadun (6 aspek utama)
Proses Pembentukan Tamadun
(Tamadun
Mesopotamia/Mesir
Purba/Indus/Hwang Ho)

Zaman Prasejarah (Zaman manusia

masih blm kenal tulisan) :
Zaman Paleolitik
- hidup nomad
- tinggal di tasik/sg/dlm gua
- hidup dlm kelompok/berkumpulan
memungut
hasil
hutan/berburu/tangkap ikan
- alat2 utamakan fungsi dripada seni
- amalkan aminisme
- mayat dikebumikan dgn alat2 spt
batuan & makanan
- wanita hias diri dgn anting2 &
gelang

- Pertemuan :
* Kapak Genggam
* Alat repihan = meraut dan
memotong
* Alat penetak = menetak pokok dan
memotong daging

* Manusia Perak, iaitu rangka manusia

yang dikebumikan dengan kaki terlipat

- tmpt2 di Malaysia :
* Kota Tampan, Perak - 1989
* Bukit Jawa, Perak - 1996
* Bukit Bunuh, Perak - 1987
* Gua Niah, Sarawak - 1975
* Tingkayu, Sabah - 1992

Zaman Prasejarah (Zaman manusia

masih blm kenal tulisan) :

Zaman Neolitik
- mula hidup menetap
- tinggal di gua/berhampiran sg
- hidup dlm kelompok masyarakat
- bercucuk tanam/menternak binatang
- penciptaan alatan batu yg dilicinkan
& pelbagai fungsi spt bekas
air,periuk,tembikar,belanga
- kehidupan bermasyarakat wujudkan
pembahagian tugas & pengkhususan
kerja
- peleburan logam di peringkat akhir
- lahirkan sistem barter yg mana
cangkerang cowrie digunakan sbg
nilai tukaran dagangan

-Pertemuan :
* beliung = menggali & mengetam tanah
* pemukul kulit kayu = haluskan kayu
- ciptaan barang2 kemas
- tmpt2 di Malaysia :
* Gua Cha di Kelantan
* Bukit Tengkorak di Sabah

Zaman Prasejarah (Zaman manusia

masih blm kenal tulisan) :

Zaman Logam
- Zaman Gangsa dan Zaman Besi
sesetengah
kws
muncul
sbg
petempatan besar/kota pertahanan
- ada yg hidup berpindah randah, ada
yg sdh hidup menetap
- tinggal di gua/sg/atas pokok
- ada adat resam yg tersendiri
- menghasilkan alatan logam dripada
gangsa & besi
kegiatan
barter
dlm
perniagaan/menternak/cucuk
tanam/berburu
- mayat (kepingan batu)
- pandai buat keranda bentuk perahu

-tmpt2 di Malaysia :
* Sungai Tembeling, Pahang
* Gua Harimau, Perak
* Changkat Menteri, Perak
* Lembah Bernam, Selangor
* Sungai Muar, Johor
* Sungai Langat, Selangor

Apakah Maksud Tamadun?

Makna
Tamadun

Arab
- mudun/madain
- madana (tinggi
budi
bahasa
&
pembukaan bandar)

Inggeris
- civilization (civitas
= bandar)
- Gordon Childe
(lahiriah)
- Darcy Riberio &
R.A.Burchanan
(tolak
prinsip
rohaniah)

Islam
- rohaniah + lahiriah
Syed
Naquib
tekankan tatasusila
tinggi & kebudayaan
luhur yg disokong
Richard Sullivan

Ciri2 Tamadun :
Petem
patan
Kekal
Bahas
a dan
Sistem
Tulisa
n

Kehidu
pan
Berorg
anisas
i
Ciri2
Utama

Agam
a&
Keper
cayaa
n

Pengk
husus
an
Pekerj
aan

Sistem
Pemer
intaha
n

Petempatan Kekal
corak hidup lbih bersistematik
penting
utk
kelangsungan
bekalan makanan dan minuman
inovasi lahirkan kemajuan dlm
pertanian
tingkatkan
pengeluaran
yg
sebabkan lebihan makanan
hasil
lebihan
blh
tampung
pertumbuhan penduduk

Kehidupan Berorganisasi
1. politik, sosial dan ekonomi
2. mampu atur cara hidup manusia utk
kestabilan & kemakmuran hidup
3. kepelbagaian
ekonomi
wujudkan
masyarakat yg lbih kompleks
4. pada awal guna sistem keluarga
5. guna sistem lapisan berpiramid
6. raja > pembesar (upacara/hal ehwal
agama/org yg dihormati) > rakyat
biasa (tunjang ekonomi) > hamba

Sistem Pemerintahan
1. raja guna unsur magis
2. turut dakwa diri sbg wakil
tuhan utk dpt pengiktirafan
sbg ketua
3. wujudnya
sistem
perundangan yg kekalkan
keamanan & kemakmuran

Pengkhususan Pekerjaan
1. hasil
peningkatan
produktiviti
manusia
2. barangan dihasilkan olh kumpulan yg
pakar
3. barter titik tolak kpd perdagangan
4. pertukaran brg bawa kpd pertukaran
teknologi/pengetahuan/budaya
5. kedinamikan ekonomi pengaruhi
proses pertumbuhan & perkembangan
tamadun & hubungan luar dgn
tamadun luar

1.
2.
3.
4.
5.

Agama dan Kepercayaan

1.
pengiktirafan
golongan
pemerintah
2. pembahagian sosial
3. perkembangan ilmu pengetahuan
4. kesenian
5. pembinaan
6. kemunculan tamadun bermula
apabila manusia cuba utk faham
& sesuaikan hidup dgn alam
7. aminisme (pokok/batu/sun/laut)
yg dipercayai ada semangat &
harus dihormati
8. manusia awal percaya kuasa
ghaib yg kuasai alam sekeliling
9. politeisme (percaya lbih 1
Tuhan)
10. kepercayaan ini akan betukar
menjadi agama

Bahasa dan Sistem Tulisan

1. bahasa tertua ialah bahasa sanskrit
dan Yunani

2. sistem tulisan awal ialah hieroglif,

ideagram dan cuneiform

3. penting utk sebarkan ilmu &

perhubungan sesama masyarakat
4. penghasilkan sistem tulisan adalah
utk
urusan
pentadbiran
(rekod/undang2)
5. utk
sampaikan,kembangkan,catat
idea manusia

Kenapa lembah sg dipilih sbg lokasi

petempatan manusia?
Kesuburan Tanah
(blh bercucuk tanam > lbih makanan akibat kemajuan teknologi >
pertambahan penduduk)
Bentuk Muka Bumi
(rendah dan rata > dorong manusia utk bina petempatan)
Sistem Pengairan yang Maju
(galakkan pertumbuhan tamadun > sg aliri kws pertanian > terusan dan
empangan sejak 5000 tahun dahulu > tingkatkan pengeluaran
Bekalan Air yg Semula Jadi
(ikan/mensiang/tanah air)
Pertahanan
(lindungi tamadun dripada serangan luar)
Sistem Pengangkutan & Perhubungan
(hubungkan kws hulu & hilir > jalan sg > mudahkan pengangkutan barangan
)
Iklim yang sesuai

Lokasi Tamadun Mesopotamia :

Mesopotamia (Yunani) ialah tanah antara 2 sg
disaliri sg iaitu terletak antara Sg Tigris dan Sg Euphrates yg alir
daripada kws pergunungan Turki
Bertanah/Berlembah pamah iaitu sg mengalir sehingga ke lembah
Iraq dan tanah pamah Teluk Parsi
Bergunung ganang iaitu dikelilingi Pergunungan Zagros di timur
Berdataran tinggi iaitu mempunyai dataran tinggi Arab di barat daya

Kerangka Masa Mesopotamia :

banyak kerajaan2, iaitu SAUBKAC (Sumeria, Akkad, Ur, Babylon,
Kassites, Assyria, Chaldea)
bermula sekitar Zaman Neolitik
selepas kejatuhan kerajaan Chaldea, Parsi kuasai Mesopotamia yg
meruntuhkan kerajaan tamadun Mesopotamia

Proses Pembentukan

bahagian utara ialah Sg tigris hingga Sg Zab (Assyria)

bahagian selatan ialah Sg tigris-euphrates (Babylon)
Babylon terbahagi kpd Akkad & Sumeria
pertumbuhan tamadun ini bermula dri orang Sumer, Semitik, satu
lagi etnik yang x diketahui di wilayah selatan
bina petempatan
menjalankan pertanian dgn tebus guna tanah
membina sistem pengairan yg dpt kawal aliran sg
mempunyai banyak kota (Ur, Eridu, Uruk, Lagash, Kish, Nippur,
Mari)
- lebih kurang 1000 orang persegi
- berkerajaan daulat yg ada unit politiknya yg tersendiri
- negara2 kota bersatu tenaga & berperang utk menentang musuh
terletak di sepanjang sg dan terusan

Ciri2 Tamadun Mesopotamia

Petempatan kekal
- mempunyai negara kota (pusat
kota, tembok kota, luar kota &
pelabuhan)
(a) ada pintu gerbang sbg lambang
kekayaan sesebuah kota
(b) pelbagai kemudahan (istana,
rumah, rumah kedai, pasar)
- berjalan lurus & lebar
- rumah ibadat jadi pusat kota
- tanah pamah yg mudahkan
pengangkutan dgn kapal, pedati &
keldai

- ada jalan laut yg hubungkan kota

melalui wilayah

Kehidupan Berorganisasi
- terbahagi kpd golongan pemerintah
dan golongan rakyat
(a)
Pemerintah
:
raja/ketua
tentera/ketua pendeta/bangsawan
(b) rakyat : rakyat bebas/hamba

Ciri2 Tamadun Mesopotamia

Sistem Pemerintahan
- sistem pemerintahan teokrasi
(a) raja wakil Tuhan
(b) raja pemilik negara kota
(c) x dipaksa utk sembah raja sbg
Tuhan kecuali pada zaman Raja
Naramsin di Akkad yg gelar dirinya
Raja Empat Penjuru Alam
(d)
raja
ketua
pentadbir/tentera/pendeta
yg
berkuasaan dlm keagamaan
(e) raja ketua agama
(f) raja berkuasa lantik ahli keluarga
diraja yg pegang jawatan Zigurat
- Zigurat sbg pusat ibadat, pusat
perdagangan & penyimpanan
khazanah negara
(a) dibantu pegawai yg kebanyakkan
ada ikatan kekeluargaan

Pengkhususan Pekerjaan
- akibat lebihan hasil pertanian
- jalankan pelbagai kegiatan ekonomi
spt
logam/kayu/emas/perak
dibawa masuk utk ditukar dgn
hasil pertanian
pekerjaan
spt
tukang
tekstil/tembikar/alat
keperluan
harian/kayu/tentera/artisan/pedag
ang/petani
Agama dan Kepercayaan
- politeisme/aminisme
Bahasa & Sistem Tulisan
- tulisan bergambar > simbol atas
tanah liat (cuneiform)

Sumbangan
Sumbangan

Huraian

(a) Kod undang2

Hammurabi

dipahat pada dinding dan tekankan keadilan

kpd rakyat

(b) Sistem tulisan

berkembang

tulisan bergambar kpd tulisan cuneiform

(c) Sistem pendidikan

perpustakaan diraja kpd keluarga kerabat

diraja

(d) Kelahiran jurutulis

urusan pentadbiran & perdagangan

direkodkan

(e) Melahirkan tradisi

sastera

epik gilgamesh adalah tentang falsafah & cara

hidup

(f) Astronomi

pencerapan kpd bulan, bintang & matahari

(g) Ilmu Matematik

+ , - , x, bahagi, kira tmpt perpuluhan & punca

kuasa 2

(h) Geometri
(i) Penciptaan kalendar guna sistem solar yg ada 12 bulan setiap
tahun
(j) Ilmu perubatan

utk merawat tentera yg cedera, ada 500 jenis

Sumbangan
Sumbangan

Huraian

(n) Perkembangan seni arca dan tiang batu spt arca raja Gudea
bina
(o) Perkembangan
pembuatan

perkenalkan cara buat batu bata dripada

tanah liat

(p) Kelahiran Empayar

atas kewibawaan raja Sarjon yg membentuk

kerajaan akkad telah wujudkan empayar
pertama di dunia

(q) Masyarakat
berestetika

lebih

Lokasi Tamadun Mesir Purba :

mempunyai sg iaitu anugerah Sg Nil yg mengalir dri utara Mesir hingga ke Laut
Mediterranean
Sg Nil berpunca dripada Sg Nil Biru (tanah tinggi Ethiopia) & Sg Nil Putih (Tasik
Victoria di Uganda)
berdataran subur krn sg mampu mengalir hingga ke tanah Mesir yg gersang &
berpasir
bertanah lanar
berdelta subur yg sesuai utk sebarang kegiatan pertanian & petempatan

Kerangka Masa Mesir Purba :

berkembang dripada petempatan awal pada Zaman Neolitik

wilayah sekitar delta berkembang jadi pusat tamadun awal
dibahagi kpd 4 Zaman, iaitu APEK (awal, pertengahan, empayar, keruntuhan)
tempoh peralihan antara keruntuhan dgn pembentukan kerajaan baru adalah
lama
zaman
empayar
tamat
apabila
dikuasai
org
asing
spt
Libya/Kush/Assyria/Parsi/Yunani/Rom

Proses Pembentukan

org lembah Nil telah capai tahap kebudayaan gangsa pada Zaman Logam
Penciptaan alatan logam utk tujuan pertanian
Sistem pengairan & perparitan yg baik utk pertanian
kawalan air & terusan dibina utk tinggikan kesuburan pertanian
kws kampung berkembang > nome (daerah) > pusat pentadbiran
(gabungan daerah yg mana salah satu bandar ialah pusat)
contoh bandar ialah Thinis, Memphis, Thebes

Ciri2 Tamadun Mesir Purba

Petempatan Kekal
- Firaun Menes satukan nome menjadi
sebuah kerajaan
- Thinis sbg pusat pentadbiran yg
terletak di tengah Sg Nil yg
kemudian berpindah ke Memphis
- bandar2 penting spt Heliopolis,
Fayoum dan Abydos
- bandar sngt penting krn merupakan :
(a) tempat kediaman Firaun

(b) pusat pemerintahan & pentadbiran

(c) pelabuhan
(d) pusat keagamaan
(e) pusat tumpuan penduduk
Kehidupan Berorganisasi
- diketuai firaun/pharaoh
(a) pharaoh ialah pihak perlu kenakan
bayaran cukai tanah & harta
(b) firaun raja berkuasa mutlak

Ciri2 Tamadun Mesir Purba

(c) firaun juga dianggap suci
(d) firaun dianggap sbg jelmaan
Tuhan Horus
(e) firaun digelar Raja Matahari krn
dipercayai bahawa firaun anak
Re-Amon
firaun
ialah
ketua
pendeta/hakim/pahlawan/pemilik
tanah

Sistem Pemerintahan
- rajanya ialah firaun yg dibantu olh
golongan bangsawan
- tugas2 firaun :
(a) jalankan pentadbiran
(b) jaga keamanan
(c) urus & agih makanan dlm negara
- golongan bangsawan terdiri dripada
pembesar
iaitu
pegawai/penasihat/gabenor
yg
tadbir wilayah takhlukan
- rahib : tadbir hal keagamaan
- jurutulis : dilantik org awam utk tulis
segala rekod kerajaan
- meninggikan & iktiraf wanita sbg
pemimpin sbg Firaun Hatshepsut
pada Zaman Empayar

Ciri2 Tamadun Mesir Purba

- Kepimpinan Firaun Hatshepsut :
(a) pembaharuan spt pembinaan
terusan
(b) penukaran kws padang pasir kpd
tanah pertanian yg subur
(c) pencapaiannya setanding dgn
firaun yg lain
- empayarnya luas yg liputi wilayah
Nubia (selatan) sehingga utara &
barat dan juga Asia (palestin
hingga ke Lubnan & Syria)
- jalankan sistem pemerintahan
perwarisan
Pengkhususan Pekerjaan
- jalankan penenunan & pembuatan
tembikar dan perlatan
- eksport utama : tekstil & kertas
- juga jalankan perlombongan emas
di Nubia

- kewujudan pelabuhan2 di TTM krn

kapal2 dtg menyusuri krn faktor
sg sbg jalan pengangkutan
- sistem pemerintahan terancang
menarik
pedagang2
Laut
Mediterranean & Merah utk dtg
Agama dan Kepercayaan
- amalkan politeisme
- tuhan org Mesir dikait dgn unsur
alam, iaitu Re, Ra-Atum (langit) &
Amun (angin)
- mayat :
(a) dijaga & disimpan dgn baik
(b) dipenuhi dgn barangan keperluan
slps mati & peralatan yg ditanam
bersama2
(c) solekan, alat kebesaran & jumlah
barang tunjukkan kedudukannya

Ciri2 Tamadun Mesir Purba

Bahasa dan Sistem Tulisan

- berasaskan kombinasi gambar dan simbol yg berdasarkan bunyi
- kepentingan sistem tulisan :
(a) catatkan rekod pertanian & pengutipan cukai
(b) tujuan keagamaan
(c) amalan ritual kepercayaan
- hieroglif > hieratik (berangkai) > demotik

Sumbangan
Sumbangan
(a) Piramid

Huraian
atas jasa imhotep utk pembinaan piramid
Sakkara

(b) Teknik pembinaan Imhotep perkenalkan pembinaan bangunan

guna tanah liat
(c) Jasa Imhotep

saintis/ahli
fizik/penasihat
Firaun
Djoser/pengamal
perubatan/arkitek/pengarang buku sain &
sastera

Sumbangan
Sumbangan

Huraian

(f)
Perkembangan kpd kanak-kanak keluarga atasan yg dididik
pendidikan
sejak umur yg rendah utk lahirkan pegawai
kerajaan,
terutama
jurutulis.
institusi
pendidikan diurus olh rumah ibadat.
(g)
Ilmu utk golongan terlatih yg blh urus hal ehwal
geometri/matematik/sa pertanian, kawalan air sg Nil dan binaan
ins
bangunan & piramid
(h) Kelahiran pengamal mereka berstatus tinggi kpd masyarakat &
ubat
berkhidmat dgn firaun
(i) Proses Memumiakan berkait dgn kepercayaan org Mesir Purba
Mayat
(j)
Perkembangan spt ilmu kimia/fizik/perubatan/pembedahan
ilmu2 lain
(k) Ilmu matematik

spt geometri/algebra/astronomi dpt

banjir sg Nil yg berlaku sekali setahun

(l) Era pembaharuan

kws gersang &

pertanian subur

(m)

berpasir

tukar

kpd

kawal
kws

Perkembangan Firaun Senuusret III tlh bina tembok 10000

Lokasi Tamadun Indus :

tamadun terawal di India

disaliri sg iaitu Sg Indus di lembah Indus
dikelilingi gunung iaitu pergunungan Himalaya yg alir ke Laut Arab
juga dikenali sbg tamadun Harappa sempena bandar Harappa
mempunyai banjaran spt Banjaran Makran
Banjaran makran + gunung Baluchistan + Punjab + Rajasthan = timur
Kathiawar + Gujerat = tenggara
terletak di barat laut India

Kerangka Masa Mesir Purba :

muncul pada 2500SM dan merosot pada 1800 SM
punca kemerosotan masih x diketahui
kemungkinan faktor keruntuhan tamadun :
(a) serangan org Aryan
(b) bencana alam

Proses Pembentukan

penduduk hidup bernomad di barat laut India (buru/kumpul hasil hutan)

petempatan kekal dibina di sepanjang Sg Indus yg menyuburkan tanah & sediakan
sumber air
penduduk bijak sesuaikan diri dgn alam sekitar tingkatkan hasil pertanian
kebijaksanaan ini dorong kpd perkembangan bandar
bandar utama ialah Mohenjo-Daro & Harappa
ada pelabuhan utama ialah Sutkagen-Dor & Lothal

Ciri2 Tamadun Indus

Petempatan Kekal
- bandarnya yg :
(a) ada 2 bahagian
(b) dikelilingi tembok
(c)
bahagian
utama,
pusat
pentadbiran
&
keagamaan
(bangunan pentadbiran/tmpt mandi
awam/tmpt hasil pertanian)
(d) dibina dgn sudut susun aturnya yg
sistematik

(e) hasil kemajuan ilmu geometri, ilmu

pembinaan & hasil sumbangan
tamadun MMP
- bandar dihubung dgn sg sbg jalan
perhubungan
- sistem kumbahan yg terancang
(a) setiap rumah ada bilik mandi & tandas
(b) air rumah salir keluar melalui paip ke
longkang2 bawah jalan
(c) dihantar ke pusat pembuangan luar
bandar

Ciri2 Tamadun Indus

- wujudnya bandar terancang yg :
(a) disusun dgn blok segi 4
(b) setiap blok dipisahkan dgn 1 jln
yg lurus & bersambung
- bandar dihubungkan dgn sg sbg
jalan perhubungan
Kehidupan Berorganisasi
- x ada maklumat jelas
- jumpaan arkeologi bayangkan
masyarakat
terbahagi
kpd
golongan atasan & bawahan
- x ada bukti yg ketuanya ialah raja
- atasan : pendeta/pedagang
(a) pendeta kelas atasan utama
(b) golongan bawahan taat setia dgn
golongan atasan
(c) pendeta ialah golongan minoriti
yg kawal kegiatan masyarakat,
khususnya hal keagamaan

- bawahan : petani/buruh/hamba
(a) petani jalankan & salurkan hasil
sebahagian pertanian kpd pihak
berkuasa
(b) buruh jlnkan kerja buruhan spt
jaga kebersihan bandar/bina
tembok/membina terusan

Pengkhususan Pekerjaan
jalankan
aktiviti
perdagangan/pertanian/pertukan
gan/pembuatan

Ciri2 Tamadun Indus

- perdagangan :
(a) cap mohor buktikan hubungan
perdagangan dgn tamadun lain
spt Mesopotamia
(b)
hasil
yg
penting
ialah
emas/gading
gajah/manik/pertanian
- pertanian :
(a) dijalankan olh petani
(b) tanaman spt barli/kacang
- pembuatan/pertukangan
(a) dilakukan olh golongan artisan
(b)
terlibat
dlm
penghasilan
barangan logam/tembikar
Agama dan Kepercayaan
- hanya ada 1 pegangan agama
- penemuan patung dan ukiran
unsur keagamaan
- patung Proto-Siva

(a) patung yg duduk bersila yoga

(b) 3 tanduk di kepalanya BVS
(Brahma, Vishnu, Siva)
- percayakan Tuhan Ibu :
(a) sdh diamalkan olh masyarakat
Mesopotamia, Asia Kecil, Syria &
Palestin
(b) penemuan patung wanita
(c) melambangkan kesuburan

Bahasa dan Sistem Tulisan

- sistem tulisan piktograf
- tulisan ini masih blm dpt ditafsir &
masih menjadi misteri

Sumbangan
Sumbangan

Huraian

(a)
Mempengaruhi mengeksploitasi kelebihan yg dimiliki utk
ketamadunan
mudahkan
kehidupan
mereka
utk
manusia
hasilkan
tamadun
cemerlang
(pengeksploitasian Sg Nil)
(b)
Perancangan kesan pertukaran teknologi & ilmu serta
bandar
gabungan
kepakaran
akibat
pertembungan dgn tamadun lain
(c)
Perkembangan kemajuan perancangan bandar berkait
ilmu
geometri
& dgn kemajuan ilmu2 tersebut
pembinaan
(d)
Peningkatan x bergantung kpd panas matahari utk
mutu bata
hasilkan batu bata, tapi guna cara
pembakaran
(e)
keterbukaan

Sifat menekankan
pandangan
org
utk
kemajuan tamadun, pertembungan dgn
tamadun lain beri manfaat yg besar,
pengaruh luar disesuaikan dgn pengaruh

Lokasi Tamadun Hwang Ho :

muncul kerana mempunyai kesuburan tanah di sg Hwang Ho/Sg
Kuning
mempunyai sg Hwang Ho sbg kedua terpanjang dunia (5464km)
Sg Hwang Ho mengalir dri kws tanah tinggi dri barat ke Teluk Bo Hai di
timur
lokasi jauh dripada tamadun2 yg lain
bergunung ganang
keadaannya yg berpadang pasir menyebabkan ia bersifat setempat

Kerangka Masa Hwang Ho :

tamadun ini muncul krn penemuan tengkorak homo-sapien/Peking Man
yg dipercayai hidup pada Zaman Paleolitik
pada zaman Neolitik muncul aktiviti pertanian & penternakan
Dinasti Hsia (blm ada bukti) > Dinasti Shang (dilucut krn muncul
gerakan hamba Chou krn kezalimannya) > Dinasti Chou (tinggai di
lembah sg Wei)

Proses Pembentukan
pembinaan tamadun ini berdasarkan peranan Hwang Ho yg
suburkan kws
Tapak Banpo yg terletak dekat dgn bandar Sian Moden
merupakan petempatan awal
menjalankan
pelbagai
jenis
kegiatan
berburu/penternakan/berburu/memungut hasil hutan
melahirkan beberapa bandar spt Anyang
raja2 berkepimpinan tinggi
Raja Shang
(a) menjadikan anyang sbg pusat pemerintahan
(b) tlh bawa bnyk kemajuan
(c) tekankan usaha perluasan & penyebaran wilayah ke sekitar
kawasan Hwang Ho
Raja Chou tlh meluaskan wilayah sehingga ke Yangtze

Ciri2 Tamadun Hwang Ho

Petempatan kekal
- Anyang terletak di kws tanah tinggi
di Sg Huan
- peranan bandar :
(a) istana
(b) kuil
(c) pusat pentadbiran
(d) dikelilingi tembok utk halang
pencerobohan musuh (sistem
pertahanan yg baik)
(e) dikelilingi olh perkampungan yg
petani tinggal
kws
bandar
didiami
olh
raja/pembesar/golongan agama

Kehidupan Berorganisasi
- golongan atasan ialah raja
- lapisan bawahan terdiri kpd
golongan petani/artisan
- Kemunculan golongan artisan :
(a) muncul pada Dinasti Shang krn
kemahiran
mereka
dalam
teknologi gangsa
(b)
gangsa
hasilkan
senjata
perang/perisai/hiasan kereta kuda
perang/upacara keagamaan
(c) barangan gangsa hanya mampu
dimiliki olh golongan raja &
pembesar
(d) mereka gunakan kelebihan ini utk
gulingkan golongan bawah
- hamba ialah ciri umum dlm susun
lapis tamadun ini

Ciri2 Tamadun Hwang Ho

Sistem Pemerintahan
- sistem pemerintahan beraja
(a) pengganti raja dilantik dlm
kalangan saudara lelaki yg
muda/anak lelaki raja
(b) kewibawaan politik, ekonomi,
sosial & agama oleh Raja Shang
- mereka tidak perlu pengesahan
politik utk jadi raja krn anggap
mereka ialah Mandat dri Tuhan
(a) jika raja adil, rakyat dpt
kemakmuran & kesejahteraan krn
pemerintahan direstu Tuhan)
(b) Raja Shang dianggap hilang
mandat krn tlh berlaku zalim
- raja dibantu olh golongan
bangsawan & pegawai kerajaan

- peranan golongan pembesar

(a) tadbir wilayah sendiri
(b) berkuasa utk pungutan cukai,
pertahanan & undang2
(c)
berhak
rangka
sistem
pemerintahannya sendiri

(d) menguruskan pemilikan tanah yg

dibahagikan raja
(e) mereka mesti buat lafaz ikrar taat
setia kpd raja semasa zaman Raja
Chou

Ciri2 Tamadun Hwang Ho

(e) pembesar juga perlu beri hadiah
kpd raja, iaitu kereta kuda/senjata
gangsa/binatang/hamba
(f) diminta utk melindungi raja dlm
apa jua keadaan
(g) berikan bantuan ketenteraan
semasa perang
(h) bertindak sebagai ketua agama
dlm upacara korban
(i) pembesar feudal kendalikan
pemerintahan peringkat wilayah
raja
berkuasa
dlm
soal
pertanian/tentera/kerja
awam/upacara agama/hal ehwal
monarki/undang

Pengkhususan Pekerjaan
- pembesar ada tenteranya yg
berkuda & infantri (berjalan kaki)
- petani tonggak utama yg melahirkan
golongan
artisangolongan
artisan membuat bekas makan
minum/senjata/tembikar
- golongan hamba dijadikan korban
dlm upacara sembah, buat kerja2
buruh
Agama dan Kepercayaan
- aminisme & politeisme
- Shang percayakan roh nenek
moyang
- sembah tuhan syurga (Shang-ti)
dan tuhan bumi (Tu)

Ciri2 Tamadun Hwang Ho

- sembah sg/bukit/gunung
- sistem tulisan ideogram yg
berbentuk
simbol
dan
- upacara penyembahan
kebanyakkannya ialah gambar spt
(a) hamba dijadikan korban
gambar kanak2/bulan/matahari/sg
(b) ada permainan muzik, tarian &
- tulisan ini tlh berubah kpd yg lbih
upacara korban
kompleks yg ada pada hari ini
(c) melibatkan bomoh
(d) perjumpaan tulang binatang &
kulit kura2 di Anyang dikenali sbg
tulang oracle
(e) tulang oracle melalui rekahannya
mampu ramal suatu keadaan yg
diletakkan atas tunggul api
(f) rekahannya turut ditafsir &
disabitkan
Bahasa dan Sistem Tulisan
- rekahan tulang oracle dorong kpd
kemunculan sistem tulisan
- rekahan ini bawa idea kpd
masyarakat tmptan utk cipta
tulisan

Sumbangan
Sumbangan
(a) Sistem Monarki

Huraian
gelaran raja diganti dgn maharaja

(b)
Amalan
Mandat masih diteruskan sehingga abad ke-20
Tuhan & Anak Tuhan
(c) Pembinaan sistem raja Shang yg prihatin tlh bina terusan spt di
pengairan
Szchewan utk airan kws pertanian & kawal
banjir yg diteruskan olh Shih Huang Ti hingga
ke barat daya
(d) Kemajuan teknologi menggunakan kaedah membina batas utk
bajak
penanaman
(e) Penciptaan cangkul yg menggantikan alatan yg diperbuat kayu &
& sabit
besi
(f) Sistem tulisan
(g)
Pemujaan
nenek moyang
(h) X
korban

ada

(i) Yin dan Yang

meluas dlm bidang penulisan & pencetakan

roh masih diteruskan sejak Dinasti Shang lagi

upacara upacara
korban
manusia
diganti
makanan/duit kertas/perhiasan

dgn

Yin (pasif) & Yang (aktif) yg saling melengkapi

Sumbangan
Sumbangan
(k) Sistem kalander

Huraian
mempunyai 30 hari sebulan dan 360 hari
setahun

(l) Falsafah perang Sun dahulunya tentang taktik berperang tpi org
Tzu
skrg membacanya yg menjelaskan taktik2
perniagaan