CLCULO II
DERIVADAS IMPLCITAS
Curitiba
2015
CLCULO II
DERIVADAS IMPLCITAS
Curitiba
2015
SUMRIO
INTRODUO....................................................................................................4
Exerccio 01:.......................................................................................................5
Resoluo 01:.................................................................................................5
Exerccio 02........................................................................................................6
Resoluo 02:.................................................................................................7
Exerccio 03........................................................................................................8
Resoluo 03:................................................................................................11
Exerccio 04......................................................................................................11
Resoluo 04:...............................................................................................14
Exerccio 05......................................................................................................14
Resoluo 05:...............................................................................................15
INTRODUO
O trabalho aqui apresentado contm a resoluo de cinco exerccios
contendo aplicaes de derivao implcita, matria ministrada pelo professor
Douglas Rodrigues no decorrer no segundo semestre do curso de Engenharia de
Produo.
A seguir com o intuito de esclarecer e entender melhor a aplicao desse mtodo
de derivao segue a resoluo dos exerccios.
Exerccio 01:
2 x +3 y
=9
x2+ y2
Forma
u
y=
v
u=2 x +3 y
Frmula
u' . vu . v '
y'=
v2
dy
u' =2+3.
dx
dy
v ' =2 x +2 y .
dx
v =x2 + y 2
Resoluo 01:
2
x + y
dy
dx
1
( 2 x +3 y ) . . 2 2 =0
(x + y )
dy
2+3.
.
dx
2 x +2 y .
[(
2 x2 +2 y 2 +3 x2 .
2 x + 2 y +3 x .
)] [ (
)]
dy
dy
dy
dy
1
3 y 2 . 4 x 2 +4 y 2+ +6 xy +6 y 2
= 2 2
dx
dx
dx
dx
( x + y )
dy
dy
1
4 xy . 6 xy . 2 2 2 =0
dx
dx
(x + y )
dy
2
2
2
2
=( 3 x 3 y 4 xy ) =2 x 2 y +6 xy
dx
dy 2 x 22 y 2 +6 xy
=
dx 3 x 23 y 24 xy
Exerccio 02
xyln ( xy ) =x 2 . y
2
x .y
4
4
( xy ) =x
xy ln
.y
xy
a=xy
Forma
y=u . v
u=x
v=y
Frmula
y =u . v +u . v
u '=1
dy
v '=
dx
y =u . v +u . v
xy= y + x .
y= y + x .
dy
dx
dy
dx
k = xy
Forma
y=m u
u=xy
(Ver auxiliar a)
m=2
Frmula
y'=
u'
m
m. um1
dy
u '= y+ x .
dx
dy
xy
xy= y+ x . .
dx
) 2 xy
y . xy x . xy dy
xy= + .
2xy
2x y
dx
xy
xy dy
xy= + .
2x
2 y dx
l=ln ( xy )
Forma
y=ln (u)
Frmula
u'
y'=
u
u=xy
u '= y+ x .
(Ver auxiliar a)
dy 1
.
dx xy
ln ( xy )= y + x .
ln ( xy )= y .
dy
dx
1
1 dy
+x .
.
xy
x y dx
( 1x + 1y . dydx )
l n ( xy ) =
m=x 4 . y 4
Forma
y=u . v
4
u=x
v = y4
Frmula
y =u . v +u . v
u '=4 x
dy
v ' =4 y 3 .
dx
y =u . v +u . v
dy
4 x 3 . y 4 +4 x 4 . y .
dx
Resoluo 02:
xy + xy . dy + 1 + 1 . dy =4 x 3 . y 4 +4 x 4 . y . dy
2x
2 y dx
(x
y dx
'
dx
xy + xy . y '+ 1 + y =4 x 3 . y 4 + 4 x 4 . y . y '
2x 2 y
x y
xy + y ' + xy + 1 =4 x 3 . y 4 + 4 x 4 . y . y '
2x
2y y
'
( 2xyy + 1y )4 x . y . y = 2xxy +4 x . y
4
'
'
'
'
'
y '=
'
'
8 x5 . y 4 xy
2+ xy8 y 4 x 4
Exerccio 03
a
e
+ 3 xy = 4
x. y
ln
x. y
d
e
f
2
x +y
a=e x + y
Forma
y=eu
u=x 2 + y
Frmula
y ' =u' .e u
u '=2 x +3 y
e x + y = 2 x+ 3 y2
e
x 2+ y3
=2 x . e
x2 + y 3
dy x + y
.e
dx
+e
x 2+ y 3
dy
dx
.3 y
dy
dx
b1=x . y
Forma
y=u . v
u=x 2
v=y
Frmula
y =u . v +u . v
u '=2 x
dy
v '=
dx
y =u . v +u . v
x 2 . y=2 xy + x 2 .
dy
dx
b=ln x . y
Forma
Frmula
u'
u
y=lnu
y'=
u=x 2 . y
u '=2 xy + x 2 .
dy
1
. 2
dx x y
ln ( x 2 y ) = 2 xy + x 2 .
ln ( x 2 y ) =
dy
dx
2 xy x dy
+ 2 .
2
x y x y dx
2 1 dy
ln ( x 2 y ) = + .
x y dx
2
ex + y
c=
ln ( x 2 y )
Forma
u
y=
v
Frmula
u' . vu . v '
y '=
2
v
u=e x + y
u '=2 x .e x + y + e x + y .3 y 2
(Ver auxiliar a)
2 1 dy
v '= + .
x y dx
v =ln x . y
(Ver auxiliar b)
[(
[(
2 x . e x + y +e x + y . 3 y 2
2 x . e x + y +e x + y . 3 y 2
[(
dy
dx
][
][
)]
2
dy ln (x y )
2 1 dy
1
.
( ex + y ) . + .
.
dx [ ln ( x 2 y ) ]2
x y dx [ ln ( x 2 y ) ]2
2 x . e x + y +e x + y . 3 y 2
][
dy
2 1 dy
1
. ln(x 2 y ) ( e x + y ) . + .
.
dx
x y dx [ ln ( x 2 y ) ]2
2
dy
1
2 1 dy
1
.
( ex + y ) . + .
.
dx ln ( x 2 y )
x y dx [ ln ( x2 y ) ]2
2 x . e x + y e x + y .3 y 2 dy
2. e x + y
ex + y
dy
+
.
2
2
2
2
ln ( x y )
ln ( x y ) dx x . [ ln ( x 2 y ) ] y [ ln ( x 2 y ) ] dx
2
e x + y . 3 y 2 dy
ex + y
dy 2 x . e x + y
2. e x + y
.
+
2
2
ln ( x 2 y ) dx y [ ln ( x 2 y ) ] dx ln ( x 2 y ) x . [ ln ( x2 y ) ]
d=3 xy
Forma
y=u . v
Frmula
y =u . v +u . v
10
u=3 x
v=y
3 y+ 3 x
u '=3
dy
'
v=
dx
dy
dx
e=x . y
Forma
y=u . v
u=x
v=y
Frmula
y =u . v +u . v
u '=1
dy
v ' =3 y 2 .
dx
dy
x y 3= y 3+3 x y 2
dx
f =4 x . y
Forma
y=m u
Frmula
u
y =
m . um 1
dy
u' = y 3 +3 x 2 .
dx
u=xy
(Ver auxiliar e)
m=4
y'=
u'
m
m. um1
3 1
3 1
(x y )
(x y )
dy
1
dy
y +3 x y
. 4
.4
y 3 +3 x y 2
.
3
1
dx 4. ( x y 3 )
dx 4. x y 3
( x y3 )
3
x y3
.
x y = y +3 x y dy
dx 4. x y 3
4
x y =y
4
x y =y
3
4
x y3 x y3
dy
.
+
.3 x y 2
dx
4. x y 3 4. x y 3
4
ex y
4
3
3
xy
xy
2 dy
.
+
.3 x y
4. x y
4. x y
dx
4
4
x y 3 3. x y 3 dy
=
+
.
4. x
4. y
dx
Resoluo 03:
2
e x + y . 3 y 2 dy
ex + y
dy 2 x . e x + y
2. e x + y
dy x y 3 3. x y 3 dy
.
+
+
3
y+3
x
=
+
.
2
2
dx 4. x
4. y dx
ln ( x 2 y ) dx y [ ln ( x 2 y ) ] dx ln ( x 2 y ) x . [ ln ( x2 y ) ]
11
Exerccio 04
ln
( )
xy
1
log 3
=5.
ln x . y
2
y
()
xy
=
2
Forma
u
y=
v
Frmula
u' . vu . v '
y'=
2
v
dy
u' = y 3 +3 x y 2
dx
'
v =0
2 y 3 +6 x y 2
3
dy 1
.
dx 4
2 y 6 x y dy
+
4
4 dx
x y3
2
2
5
Forma
y=m u
u=
Frmula
y'=
xy
2
u '=
(Ver auxiliar 1)
u'
m
m. um1
2 y 3 6 x y 2 dy
+
4
4 dx
m=5
2 y 6 x y dy
+
.
4
4 dx
1
5.
(
5
xy
2
3 4
.(Racionalizar )
(
( ) (
5
2 y 3 6 x y 2 dy
+
.
4
4 dx
5.
xy
2
3 4
x y3
2
)
[
)
x y3
2 y 3 6 x y 2 dy
2
+
.
1
4
4 dx x y 3
x y3
2
2
5
12
2 y 6 x y dy
+
4
4 dx
5 x y 3 . 5 23
5 2 5 23
.
xy
2
2 y 6 x y dy
+
.
4
4 dx
5 16 x y 3
2
3
xy
2
2 y 3 16 x y 3 6 x y 2 16 x y 3
.
.
5
5
1
2
1
2
dy
y 3 . 16 x y 3 3 x y 2 . 16 x y 3 dy
+
+
dx
dx
x y3
x y3
2 x y3
2 x y3
4.
4.
2
2
5 16 x y3 + 3. 5 16 x y 3 dy
2x
2y
dx
x y3
3 ln
2
5
Forma
y=ln(u)
Frmula
u'
'
y=
u
5
16 x y 3 + 3 . 5 16 x y 3 dy
u '=
2x
2y
dx
x y3
( auxiliar 2 )
2
5 x y 3 5 2 4
u= 5 . 5 4
2 2
u=
5
16 x y 3
u=
5 16 x y 3 + 3 . 5 16 x y 3 dy
2x
5 16 x y3 .
2x
2y
5 16 x y
dx
) (
.
2
16 x y 3
+
3
3 . 16 x y 3
2
dy
.5
.
3
2y
16 x y dx
1 3 dy
+ .
x y dx
4
1
y
Forma
u
y=
v
u=1
v=y
1 dy
.
y 2 dx
Frmula
u' . vu . v '
y '=
v2
u' =0
dy
'
v=
dx
13
5 log 3
1
y
Forma
y=log a u
Frmula
'
u
y '=
u . ln a
1 dy
u' = 2 .
y dx
1 dy
. ( auxiliar 4 )
2
y dx
a=3
u=
6=x . y
Forma
y=u . v
u=x
v=y
Frmula
y =u . v +u . v
u '=2 x
'
2 dy
v =3 y .
dx
y =u . v +u . v
2
x y=2 x y +3 x y .
dy
dx
7 ln x 2 . y
Forma
y=lnu
Frmula
'
u
y'=
u
1
dy
u' = 2 .
y dx
2
3
u=x . y ( auxiliar 6 )
a=3
(2 x y +3 x y . dydx ) . x 1y
3
2 x y 3 3 x 2 y 2 dy
+ 2 3 .
2 3
x y
x y dx
2 3 dy
+ .
x y dx
2
8 5. ln x . y
Forma
y=u . v
u=5
v =ln x 2 . y ver auxiliar 7
Frmula
y =u . v +u . v
u '=0
2 3 dy
v'= + .
x y dx
14
10
x . [ ln ( x 2 y 3 ) ]
15
2
y . [ ln ( x 2 y 3 ) ]
dy
dx
Resoluo 04:
1 3 dy
1
dy
10
15
dy
+ . +
. =
+
.
x y dx y . ln 3 dx x . [ ln ( x 2 y 3 ) ]2 y . [ ln ( x2 y 3 ) ]2 dx
Exerccio 05
x3 + y 4
=9
9
xy +5
x y3
I
II
III
I 9 xy
Frmula
y =u . v +u . v
u '=9
dy
'
v=
dx
Forma
y=u . v
u=9 x
v=y
9 y +9 x .
dy
dx
II5 xy
Frmula
y =u . v +u . v
u '=5
'
2 dy
v =3 y .
dx
Forma
y=u . v
u=5 x
v=y
5 y +15 xy .
dy
dx
III
Forma
x 3+ y 4
=9
9 xy +5 x y 3
Frmula
u
y=
v
3
u=x + y
u' . vu . v '
v2
'
2
3 dy
u =3 x + 4 y
dx
dy
'
3
2 dy
v =9 y + 9 x . +5 y +15 x y
dx
dx
y '=
15
Resoluo 05:
1
=0
({[ 3 x +4 y dydx ) .( 9 xy +5 x y ) ][( x + y ) .(9 y +9 x . dydx +5 y +15 x y dydx )]}. (
9 xy+5 x y )
2
3 2
passa multiplicando
entofica zero
[(
][
)]
dy
dy
dy
. ( 9 xy +5 x y 3 ) ( x 3 + y 4 ) . 9 y+ 9 x . +5 y 3 +15 x y 2
=0
dx
dx
dx
dy
dy
dy
dy
dy
27 x 3 y +15 x 3 y 3+ 36 x y 4 +20 x y 6
9 x 3 y +5 x3 y 3 +9 y 5 +5 y 4 +9 x 4 +15 x 4 y 2 + 9 x y 4 +15
dx
dx
dx
dx
dx
dy
4
6
4
4 2
4
6
3
3 3
3
3 3
5
. [ 36 x y +20 x y 9 x 15 x y 9 x y 15 x y ] =27 x y15 x y + 9 x y+ 5 x y + 9 y +5 y 4=0
dx
dy
. [ 36 x y 4 +20 x y 6 9 x 415 x 4 y 29 x y 415 x y 6 ] =27 x3 y15 x 3 y 3 + 9 x 3 y+ 5 x 3 y 3+ 9 y 5+5 y 4
dx
dy
4
6
4
4 2
3
3 3
5
4
. [ 27 x y +5 x y 9 x 15 x y ] =22 x y10 x y +9 y +5 y
dx
dy 22 x 3 y 10 x 3 y 3 +9 y 5+ 5 y 4
=
dx 27 x y 4 +5 x y 69 x 415 x 4 y 2
3 x 2+ 4 y 3
][
36 x y
dy
6 dy
4 dy
4 dy
+ 20 x y
9 x
9 xy
dx
dx
dx
dx