Anda di halaman 1dari 88

Denieuwe

rendementsgarantie
Prof.dr.YvesStevens

Actualiteitscollege
LeergangPensioenrecht
Dinsdag24november201518u30

FaculteitRechtsgeleerdheid
Tiensestraat41
3000Leuven

LokaalDV101.56

Actualiteitscollege
LEERGANG PENSIOENRECHT
Denieuwerendementsgarantie

Inhoudsopgave

1. AkkoordWetAanvullendePensioenen

2. CV
DeheerPatrickMarien
DeheerPieterGillemon

3. Presentaties
DeheerPatrickMarien
DeheerPieterGillemon

4. Deelnemerslijst

5. CollegeroosterLeergangPensioenrecht

ONTWERPAKKOORDPROJETDACCORD
15.10.1518h30

I.

Aanvullendepensioenen

De sociale partners stellen voor dat de Wet


Aanvullende Pensioenen (WAP) wordt enkel
aangepastindevolgendezin:

1. De garantie moet op een verzekerbaar


niveau gebracht worden en tegelijkertijd
tocheenvoldoendeopbrengstwaarborgen
zodat zowel werkgever als werknemer het
vertrouweninde2depijlerherwinnen.

De garantie is van toepassing op alle


toezeggingstypes (sectoraal, bedrijfsplan,
).

Toepassingsgebied
garantie:
huidige
regelingblijftonveranderd1.

De rentevoet die van toepassing is op de


werknemersbijdragen is gelijk aan de
rentevoet die van toepassing is op de
werkgeversbijdragen.

2. Derendementsgarantieisvariabel.

De rentevoet van de garantie wordt


bepaald volgens onderstaande formule:

Vanaf 2016: rendementsgarantie (RG) =


65%xgemiddeldrendementvandeOLO10
jaarover24maanden(24maanden=2014
+
2015).

Vanaf 2018: rendementsgarantie (RG) =


75%xgemiddeldrendementvandeOLO10
jaarover24maanden(24maanden=2016
+
2017)*.

Vanaf 2020: rendementsgarantie (RG) =

I.

Pensionscomplmentaires

LespartenairessociauxproposentquelaLoisur
les Pensions complmentaires (LPC) soit
uniquementmodifiedelamaniresuivante:

1. La garantie doit tre ramene un niveau


assurable et en mme temps garantir un
revenusuffisantpourquetantletravailleur
quelemployeurretrouventconfiancedans
le2epilier.

La garantie est dapplication tous les


types dengagement (sectoriels, plans
dentreprises,).

Champ dapplication garantie: le rgime


actuelresteinchang3.

Le taux qui est applicable aux cotisations


personnelles est gal au taux qui est
applicableauxcotisationspatronales.

2. Lagarantiederendementestvariable.

Le taux de la garantie est dtermin selon


la
formule
suivante:

A partir de 2016: garantie de rendement


(GR)=65%xrendementmoyendesOLO10
ans sur 24 mois (24 mois = 2014 + 2015).

A partir de 2018: garantie de rendement


(GR)=75%xrendementmoyendesOLO10
ans sur 24 mois (24 mois = 2016 + 2017)*.

A partir de 2020: garantie de rendement

Derendementsgarantieisvantoepassingopdewerkgeversenpersoonlijkebijdrageninhetkadervaneentoezegging
vanhettypeDCofcashbalance.IneenDBplanisdegarantieenkelvantoepassingopdepersoonlijkebijdragen.De
garantieisnietvantoepassingopeventuelevrijwilligepersoonlijkebijdragenvandewerknemer.Degarantieisevenmin
vantoepassingopdeinkomendereserves,datwilzeggendereservesdievandepensioeninstellingvandevoormalige
werkgeverwordenovergedragennaardepensioeninstellingvandenieuwewerkgeverofnaareenopvangstructuur.
3
LagarantiesappliqueauxcotisationspatronalesetpersonnellesdanslesengagementsdetypesDCoucashbalance.
DansunplanDB,lagarantiesappliqueuniquementauxcotisationspersonnelles.Lagarantienestpasapplicableaux
ventuellescotisationspersonnellesvolontairesdusalari.Lagarantienesappliquepasnonplusauxrservesentrantes,
cestdirelesrservestransfresdelorganismedepensiondelancienemployeurverslorganismedepensiondu
nouvelemployeurouversunestructuredaccueil.

Page1of10

ONTWERPAKKOORDPROJETDACCORD
15.10.1518h30
85%xgemiddeldrendementvandeOLO10
jaarover24maanden(24maanden=2018
+
2019)*.

(GR)=85%xrendementmoyendesOLO10
ans sur 24 mois (24 mois = 2018 + 2019)*.

*=telkensmitspositiefadviesvandetoezichthouder
overdeverzekerbaarheid.

*=chaquefoismoyennantavispositifdelautoritde
contrlesurlassurabilit.

Letaux estadaptautomatiquementle1er
janvierdechaqueanne.

Pour viter que le taux varie trop souvent,


le taux nest adapt quen cas dcart
significatif(+/0,25pb.).

3. Er wordt in een bandbreedte voorzien: 3. Une


fourchette
est
prvue:

1,75%minimum;
1,75%minimum;
3,75%maximum.
3,75%maximum.

4. In geval van verandering van de RG wordt 4. En cas de modification de la GR, limpact


deimpactopdereedsgestortepremiesop
sur les primes dj verses est le mme
dezelfde wijze verwerkt als vandaag reeds
quaujourdhui. Concrtement, ceci signifie
het geval is. Concreet betekent dit dat er
que rien ne change pour les fonds de
voor de bestaande pensioenfondsen resp.
pension et les assurances groupes
groepsverzekeringen niets wijzigt. Daarom
existantes. Cest pourquoi il convient de
dient in de WAP het volgende opgenomen
mentionnercequisuitdanslaLPC:
teworden:

In geval van verandering van de RG zullen


En cas de changement de GR, les deux
beide methodes (horizontale en verticale)
mthodes (horizontale et verticale) vont
naast elkaar bestaan, met een default
coexisteravecunchoixpardfaut:
keuze:

inrichters die hebben geopteerd voor


lesorganisateursquiontoptpourune
een resultaatsverbintenis (verzekeraar
obligation de rsultat (assureur
tak 21) volgen per definitie de
branche 21) suivent par dfinition
horizontale benadering voor de
lapprochehorizontalepourlagarantie
minimumwaarborg;
minimum;

inrichters die hebben geopteerd voor


lesorganisateursquiontoptpourune
een middelenverbintenis (verzekeraar
obligation de moyens (assureur
tak 23 of pensioenfonds) volgen per
branche 23 ou fonds de pension)
definitie de verticale benadering voor
suivent par dfinition lapproche
verticalepourlagarantieminimum.
deminimumwaarbord.

Enkel bij invoering van een nieuw


Encasdintroductiondunnouveauplande
pensioenplan kan de werkgever beslissen
pension uniquement, lemployeur peut
omaftewijkenvandezedefault2eneen
dciderdedrogercechoixpardfautet
andere benaderingswijze volgen voor de
De rentevoet wordt automatisch op 1
januari van elk jaar aangepast.

Om te vermijden dat de rentevoet te vaak


varieert, verandert hij alleen bij een
wezenlijkverschil(+/0,25bp.)

Pensioenplannendieuitbreidenquatoepassingsgebiedofhunplanverbeterenvormengeennieuwpensioenplan.

Page2of10

ONTWERPAKKOORDPROJETDACCORD
15.10.1518h30
de suivre une autre approche pour la
minimumgarantie.
garantieminimum4.

Onverminderd het voorgaande, zal de

evolutie van de rendementsgarantie de


Sans prjudice de ce qui prcde,
contractueleafspraken(type1,type2,type
lvolution de la garantie de rendement
3

cfr.
bijlage
1)
tussen
respectera les engagements contractuels
pensioeninstellingen en de inrichters
(type1,type2,type3cf.annexe1)entre
respecteren.
les organismes de pensions et les

organisateurs.
5. Principes
voor
een
minimum

overlijdensdekkingvoornieuweslapers*:

5. Principesdunecouverturedcsminimum

pourtouslesnouveauxdormants*:
1) Terugbetalingvandereserves(default)

a. Zondermedischonderzoek;
1) Remboursement des rserves (par
b. Financiering door de slaper via de
dfaut)
reserve;
a. Sansexamenmdical;
c. Te bepalen collectief tarief dat
b. Payableparlaffilidormantsurses
gunstiger is dan het individueel
rserves;
tarief.
c. Tarif collectif dterminer, plus

avantageuxqueletarifindividuel.
2) Geen overlijdensdekking (expliciete

keuze binnen een periode van 1 jaar

volgend op het einde van de


2) Pasdecouverturedcs(choixexplicite
arbeidsovereenkomst).
dans un dlai de 1 an suivant la fin du

contratdetravail).
*nieuwe slaper = aangeslotene die slaper wordt
vanafdeinwerkingtredingvandewet(01.01.2016)

*nouveau dormant = affili qui devient dormant


6. Dezeregelingtreedtinwerkingop1januari
partirdelentreenvigueurdelaloi(01.01.2016)
2016.

6. Cetterglementationentreenvigueurle1

janvier2016.

Daarnaast zullen de sociale partners op eigen En outre, les partenaires sociaux remettront
initiatief een advies in de NAR uitbrengen dinitiative un avis au CNT concernant les
omtrentdevolgendeaspecten:
aspectssuivants:

1. Bijsturingen,teneindeongewensteeffecten 1. Des propositions de modifications dans le


te vermijden, in het kader van de
cadre de la proposition de relvement de
vooropgestelde verhoging van de
lge partir duquel les prestations du
opnameleeftijdvoordetweedepijler:
deuxime pilier peuvent tre liquides, et

ceafindviterdeseffetspervers:

De mogelijkheid van uitkering van de


Etendre la possibilit doctroyer les
prestatie (liquidatie) uitbreiden tot
prestations(liquidation)auxtravailleurs
werknemers die verder blijven werken
qui continuent de travailler alors quils
ookalvervullenzijdevoorwaardenom
remplissent les conditions pour partir

Lesplansdepensiondontlechampdapplicationesttenduouquisontamliorsneconstituentpasdenouveauxplans
depension.

Page3of10

ONTWERPAKKOORDPROJETDACCORD
15.10.1518h30

invervroegdpensioentegaan;

De mogelijkheid om het aanvullend


pensioenkapitaal vanaf 60 jaar op te
nemen,
uitbreiden
naar
alle
werknemers die in of vr 1958 zijn
geboren (58 jaar in 2016);

De mogelijkheid om het aanvullend


pensioenkapitaal vanaf 60 jaar op te
nemen,
uitbreiden
naar
alle
werknemersdieontslagenzijnmethet
oogopSWTvanaftenvroegste55jaar,
in het kader van een sociaal plan dat
vr 1 oktober 2015 is afgesloten en
neergelegd;

SWTgelijkstellenmetwerkloosheidom
te genieten van het belastingtarief van
10% in geval van liquidatie van het
kapitaal op 65 jaar (in plaats van
16,5%).

enpensionanticipe;

Etendre la possibilit de prendre son


capital pension complmentaire
partir de 60 ans tous les travailleurs
nsenouavant1958(58ansen2016);

Etendre la possibilit de prendre son


capitalpensionpartirde60anstous
les travailleurs licencis en vue dun
RCCauplustt55ans,danslecadre
dunplansocialconcluetdposavant
le1eroctobre2015;

Assimiler les RCC du chmage pour


bnficierdutauxdimpositionde10%
encasdeliquidationducapital65ans
(aulieude16,5%).

2. Monitoring

Les partenaires sociaux demandent aux


2. Monitoring
autorits en charge du contrle prudentiel
De sociale partners vragen aan de
dorganiser un monitoring des accords
autoriteiten belast met de prudentile
prvus cidessus et de dvelopper, le cas
controleom,zonderterakenaanderegels
van Solvency II, een monitoring van
chant, les instruments ncessaires cet
bovenstaande afspraken te organiseren en
effet, sans porter atteinte aux rgles de
daartoe
desgevallend
de
SolvencyII.
nodige

instrumententeontwikkelen.

Page4of10

ONTWERPAKKOORDPROJETDACCORD
15.10.1518h30
II.

DossiersRVA

1. Outplacement

Voor de toepassing van cao 82 (werknemers


45jaar)ofingevalvanherstructureringmaken
desocialepartnersdeonderstaandeafspraken
inzake beschikbaarheid en outplacement. Zij
vragen dat de regelgeving daarmee in
overeenstemmingwordtgebracht.

Hetisaandewerknemeromeenattestaande
RVA van zijn/haar stelsel van beschikbaarheid
te vragen en mee te delen aan de werkgever.
Deze kennisgeving vormt het vertrekpunt van
deverdereprocedure(termijnenensanctie).

Rechten/plichteninzakeoutplacement:

A. Ingevalvangeenbeschikbaarheid
geenrechtennochplichten.

B. In geval van volledige beschikbaarheid


inclusiefDISPO(=actievebeschikbaarheid):
verplichting voor de werkgever om
vervolgensoutplacementaantebieden;
verplichting voor de werknemer om een
aanbod te vragen (zo de werkgever dit
nietautomatischdoet);
verplichting voor de werknemer om
outplacementtevolgen.

C. In geval van aangepaste of passieve


beschikbaarheid:
vanaf 60 jaar (vanaf 2017/18 62 jaar)
geenautomatischaanbodoutplacement,
maar wel op uitdrukkelijk verzoek;
tegenover die kost en plicht voor de
werkgever moet dan ook de plicht voor
de werknemer staan om daarop in te
gaan en effectief naar behoren het
outplacementtevolgen;

vr 60 jaar (vanaf 2017/18 62 jaar)


geldendezelfderegelsalsvoorpuntB.

Voor de punten B en C geldt dat aan de

II.DossiersONEM

1. Outplacement

PourlapplicationdelaCCT82(travailleurs45
ans) ou en cas de restructuration, les
partenaires sociaux concluent les accords
suivants en matire de disponibilit et
doutplacement. Ils demandent que la
rglementationsoitalignesurceuxci.

Il appartient au travailleur de demander


lONEm une attestation de son rgime de
disponibilit et de la communiquer
lemployeur. Cette communication constitue le
point de dpart de la suite de la procdure
(dlaisetsanction).

Droits/obligationsenmatiredoutplacement:

A. Encasdenondisponibilit
nidroitsniobligations.

B. En cas de disponibilit complte y compris


DISPO(=disponibilitactive):
obligation pour lemployeur doffrir
ensuiteunoutplacement;
obligation pour le travailleur de
demanderuneoffre(silemployeurnele
faitpasautomatiquement);
obligation pour le travailleur de suivre
loutplacement.

C. Encasdedisponibilitadapteoupassive:

partirde60ans(partirde2017/1862
ans)
pas
doffre
automatique
doutplacement, mais bien sur demande
expresse ; en contrepartie de ce cot et
de cette obligation pour lemployeur, le
travailleur doit avoir lobligation dy
rpondre et de suivre effectivement
loutplacement;

avant 60 ans ( partir de 2017/18 62


ans), les rgles prvues au point B sont
dapplication.

Pour les points B et C, des sanctions sont


associes aux obligations et aux droits
Page5of10

ONTWERPAKKOORDPROJETDACCORD
15.10.1518h30
verplichtingen en de rechten respectievelijk in
hoofde van de werkgever en de werknemer
sanctiesgekoppeldzijn.

In geval van een tewerkstelling minder dan


halftijds, blijft outplacement in toepassing van
cao 82 enkel mogelijk op uitdrukkelijk verzoek
van de werknemer (dus zoals nu geen
automatischrecht).

2. ControleopbeschikbaarheidIGU

Inzake de beschikbaarheid voor de


arbeidsmarkt van deeltijdse werknemers die
een IGU genieten, maken de sociale partners
volgende afspraken. Zij vragen dat de
regelgeving daarmee in overeenstemming
wordtgebracht.

A. Voor IGUers met een contract minder dan


een halftijdse betrekking geldt gedurende
de eerste 12 maanden actieve
beschikbaarheid;
nadien
geldt
de
aangepaste
beschikbaarheid
zoals
geformuleerdonderpuntB.

B. VoorIGUersmeteencontractdatminstens
eenhalftijdsebetrekking bedraagt,geldtde
aangepaste beschikbaarheid, maar dan met
minstensnmaalper24maandencontrole.

C. Voor alle IGUers die op 1 oktober 2015 55


jaar of ouder zijn, geldt de passieve
beschikbaarheid.

respectifsdelemployeuretdutravailleur.

En cas demploi infrieur un mitemps,


loutplacement en application de la CCT 82
nest possible qu la demande expresse du
travailleur (comme cest le cas actuellement, il
nsagitdoncpasdundroitautomatique).

2. ContrledeladisponibilitAGR

En ce qui concerne la disponibilit pour le


march du travail des travailleurs temps
partiel qui bnficient dune AGR, les
partenaires sociaux concluent les accords
suivants. Ils demandent que la rglementation
ysoitconforme.

A. Pour les bnficiaires d'une AGR dont


le contrat est infrieur un mitemps,
ladisponibilitactives'appliquedurant
les 12 premiers mois; ensuite
sappliqueladisponibilitadaptetelle
queformuleaupointB.

B. Pour les bnficiaires d'une AGR dont


lecontratestsuprieurougalunmi
temps, la disponibilit adapte
s'applique, mais avec un contrle au
moins une fois par 24 mois.

C. Pour tous les bnficiaires dune AGR


gs de 55 ans ou plus au 1er octobre
2015,
la
disponibilit
passive
sapplique.

Page6of10

ONTWERPAKKOORDPROJETDACCORD
15.10.1518h30
III. Dossiersverderaftewerken

1. Beperkingaantaldagentijdelijke
werkloosheid

De regering wil een besparing realiseren door


een maximum aantal dagen economische
werkloosheid voor arbeiders per jaar en per
werkgever op te leggen. De sociale partners
zullen daaromtrent een gezamenlijk alternatief
voorstel uitwerken, met de bedoeling om
daarover met de bevoegde minister in overleg
te treden en tot een gedragen oplossing te
komen.

2. Werkhervattingnatweemaanden
arbeidsongeschiktheid(RIZIV)

De sociale partners vernemen dat aangepaste


voorstellenzullenwordenvoorgelegd.Zijzullen
deze voorstellen bekijken en daaromtrent een
gezamenlijk voorstel uitwerken, met de
bedoeling om daarover met de bevoegde
ministers in overleg te treden en tot een
gedragenoplossingtekomen.

III. Dossiersclturer
1. Limitationdunombredejoursdechmage
temporaire

Le gouvernement veut raliser des conomies


enimposant unnombre maximum dejoursde
chmage conomique pour les ouvriers par an
etparemployeur.Lespartenairessociauxvont
laborerunepropositionalternativecommune,
dans le but d'engager la concertation avec le
ministre comptent et de parvenir dans ce
dossierunesolutionlargementsoutenue.

2. Reprisedutravailaprsdeuxmois
dincapacitdetravail(INAMI)

Les partenaires sociaux apprennent que des


propositionsadaptesvonttreprsentes.Ils
examineront ces propositions et laboreront
une proposition commune, dans le but
d'engager la concertation avec les ministres
comptents et de parvenir dans ce dossier
unesolutionlargementsoutenue.

Page7of10

ONTWERPAKKOORDPROJETDACCORD
15.10.1518h30
IV. Nogteregelenpraktischemodaliteiten

1. Refertejaarvoorwaardentijdelijke
werkloosheidvoorbedienden

De sociale partners vragen dat het


referentiepunt voor de invulling van de
voorwaardenomberoeptedoenophetstelsel
van tijdelijke werkloosheid voor bedienden als
volgt wordt aangepast: mogelijkheid om een
dalingvan10%(verliesaanomzet,bestellingen,
)aantetonentenopzichtevan:
ofwelhetkalenderjaar2008;
ofwelhetkalenderjaarKJ1ofKJ2;
ofwel om een gemotiveerde aanvraag
intedienenbijdebevoegdeminister.

Bedrijven die momenteel een erkenning


hebben,
moeten
geen
nieuwe
erkenningsproceduredoorlopen.

2. Praktischeproblemen(kader)caosSWT
NAR

In het licht van de nieuwe regelgeving inzake


SWT stellen zich een aantal praktische
problemen voor de toepassing van de
(kader)caosdiegeslotenzijnindeNAR(m.b.t.
debijzondereregimeslangeloopbaanenzware
beroepenendecaosSWTop60jaargesloten
vr 30 juni 2015). Om daaraan tegemoet te
komen zullen zij een aantal reglementaire
wijzigingen voorstellen in een gezamenlijk
advies.

3. BeschikbaarheidenvastkliksysteemSWT

Werknemers die in tempore non suspecto


gebruik
hebben
gemaakt
van
het
vastkliksysteem voor wat betreft het behoud
van de toegang tot SWT (instapvoorwaarden)
en aldus het engagement namen om langer te
blijven werken, genieten niet van dit
vastkliksysteem voor wat de regels inzake de
beschikbaarheidbetreft.Dieregelszijnintussen
gewijzigd en verstrengd, waardoor deze
werknemers dreigen te worden gestraft voor
dekeuzediezijmaaktenomlangertewerken.

Daarom vragen de sociale partners aan de

IV. Modalitspratiquesrestantrgler
1. Annederfrenceconditionsduchmage
temporairepouremploys

Lespartenairessociauxdemandentquelepoint
de rfrence pour satisfaire aux conditions
permettant de recourir au rgime de chmage
temporaire pour les employs soit adapt
comme suit : possibilit de dmontrer une
baisse de 10% (perte de chiffre daffaires,
commandes)parrapport:
soitlannecalendrier2008;
soitlannecalendrierAC1ouAC2;
soit permettre le dpt d'une
demande motive auprs du ministre
comptent.
Les entreprises actuellement reconnues ne
doivent pas se soumettre une nouvelle
procduredereconnaissance.

2. ProblmespratiquesCCT(cadres)RCCdu
CNT

Danslecadredelanouvellerglementationsur
le RCC, un certain nombre de problmes
pratiques se posent pour l'application des CCT
(cadres) qui ont t conclues au CNT
(concernant les rgimes particuliers longues
carriresetmtierslourdsetlesCCTRCC60
ans conclues avant le 30 juin 2015). Pour
remdier ces problmes, ils proposeront
plusieursmodificationsrglementairesdansun
aviscommun.
3. DisponibilitetsystmedecliquetRCC

Les travailleurs qui ont, in tempore non


suspecto, recouru au systme de cliquet pour
maintenir l'accs au RCC (conditions d'entre)
et se sont donc engags travailler plus
longtempsnebnficientpasdecesystmede
cliquetpourcequiestdesrglesenmatirede
disponibilit. Ces rgles ont entretemps t
modifies et rendues plus strictes. Par
consquent, ces travailleurs risquent d'tre
sanctionns pour avoir choisi de travailler plus
longtemps.

Page8of10

ONTWERPAKKOORDPROJETDACCORD
15.10.1518h30
regering om het vastkliksysteem ook te laten
geldenvoordetoepassingvanderegelsinzake
de beschikbaarheid. Werknemers die gebruik
hebben gemaakt van het vastkliksysteem voor
de instapvoorwaarden voor SWT, zouden dan
ook kunnen blijven genieten van het regime
inzakebeschikbaarheiddatophetogenblikvan
hetvastklikkenvantoepassingwas.

C'est la raison pour laquelle les partenaires


sociaux demandent au gouvernement
d'tendre le systme de cliquet l'application
des rgles relatives la disponibilit. Les
travailleurs qui ont recouru au systme de
cliquetpourlesconditionsd'entredansleRCC
pourraient ds lors continuer bnficier du
rgime de disponibilit qui tait d'application
aumomentducliquet.

Page9of10

ONTWERPAKKOORDPROJETDACCORD
15.10.1518h30
Bijlage1:Formuleringtypecontractenin
aanvullendepensioenen

3typesvancontractentussendeinrichteren
depensioeninstellingteonderscheiden

Annexe1:Formulationdestypesde

contratsenmatiredepensions
complmentaires

Ilfautdistinguertroistypesdecontrats
entrelorganisateuretlorganismede
pension.

Type1
Type1

Eencontractwaarbijeentariefgarantiewordt Uncontratoffrantunegarantietarifairesur
gebodenopdeopgebouwdereserves.Indit
les rserves acquises. Dans ce type de
typevancontractweetdeaangeslotenewelk contrat, laffili sait quel est le capital de
verwachtpensioenkapitaalstaatt.o.v.de
pension attendu par rapport la rserve
opgebouwdereserve(hettariefligtimmers
acquise (le taux est en effet fixe). Une
vast).Bijeenwijzigingvanhettariefheeftdit ventuelle modification du taux na
enkelimpactopdetoekomstigepremies.
dimpactquesurlesprimesfutures.

Type2
Type2

Eencontractwaarbijeentariefgarantiewordt Un contrat offrant une garantie tarifaire


tant sur les rserves acquises que sur les
gebodenopzoweldeopgebouwdereserves
alsopdetoekomstigepremies.Indittypevan primes futures. Dans ce type de contrat,
contractweetdeaangeslotenewelkverwacht laffili sait quel est le capital de pension
pensioenkapitaalstaatt.o.v.deopgebouwde attenduparrapportlarserveacquiseet
reserveent.o.v.elkenieuwgestortepremie
parrapportchaquenouvelleprimeverse
(hettariefligtimmersvast).Bijeenwijziging
(le taux est en effet fixe). Une ventuelle
vanhettariefheeftditenkelimpactophet
modificationdutauxnadimpactquesurla
partie supplmentaire des primes futures
extradeelvandetoekomstigepremiesdat
hogerligtdandepremieophetmomentvan qui dpasse la prime au moment de la
modification.
wijziging.

Type3
Type3

Un contrat sans aucune garantie tarifaire.


Eencontractzonderenigetariefgarantie.De
Les primes sont investies. Les rendements
premieswordengenvesteerd.De
sur ces investissements sont rpartis selon
rendementenopdezeinvesteringenworden
les rgles convenues (cf. contrat / contrat
volgensafgesprokenregels(cfr.
contract/beheersovereenkomst)verdeeld.
degestion).

Page10of10

CurriculumVitaePatrickMarien

PatrickMarienismeerdan25jaaractiefindesectorvandeaanvullendepensioenenen
isactuarisvanopleiding.Sinds2007werkthijbijAonHewitt.Patrickheeftervaringinde
verzekeringssector en met pensioenfondsen. Hij voert studies uit in het kader van de
financiering,deomvormingendeboekhoudkundigeverwerkingvanpensioenplannenen
isaangewezenactuarisvooreenaantalpensioenfondsen.PatrickislectorindeLeergang
Pensioenrechtengeeftdecursusrondactuarileaspecten.

CurriculumVitaePieterGillemon

PieterwerktvoorPwCsinds1999.Zijnfocusligtophetvakgebiedvandepensioenen,en
dit zowel in een nationale als een internationale context. Zijn werkveld omvat onder
meer het fiscale en juridische kader van de wettelijke en aanvullende pensioenen, het
traceren van risicos inzake bedrijfspensioenregelingen in het licht van fusies en
overnamesvanondernemingen,harmoniseringstrajecten,deovergangvanDBnaarDC,
verzekerde oplossingen versus pensioenfondsen, derisking van pensioenverplichtingen,
pensioenregelingenvoorinternationaalmobielewerknemers,etc.
Inditkaderbesteedthijbijzondereaandachtaanaangepastebegeleiding,ondersteuning
encommunicatietenaanzienvandeverschillendestakeholders.
Pieter heeft een masterdiploma in de rechten en tevens een masterdiploma in de
handelswetenschappen.Hijheeftookeenbachelorindefiscalewetenschappen(Fiscale
Hogeschool) en hij volgde de Leergang Pensioenrecht (KU Leuven). Sinds 2005 is hij
erkendbelastingconsulent(IAB).

Actualiteitscollege
De nieuwe rendementsgarantie
24 november 2015

TEN GELEIDE
Rendementsgarantie

verzekerbaarheid

koopkrachtbehoud

De nieuwe rendementsgarantie
Actualiteitscollege Leergang Pensioenrecht
24 november 2015
Patrick Marien

Algemeen
Vaste bijdragen

80%

1996

74%

70%

1998

70%

2000
2002

60%

2004
2007

50%

Te bereiken doel plannen: 23%


Vaste lasten plannen: 74%

2010
2013

40%
30%

30%
23%

20%
10%
3%

0%

0%
Te bereiken doel

Vaste lasten

Cash balance

Evolutie plantypes doorheen de jaren


Bron: Aon Hewitt, Pension Survey 2014

Aon Hewitt | HR Solutions

Algemeen
De WAP-garantie betreft de relatie tussen de werkgever en de werknemer.
Daarnaast is er de relatie tussen de werkgever en de pensioeninstelling (PI)

Jaar

Storting
WG

100

100

100

100

100

100

100

100

100

10

100

Aon Hewitt | HR Solutions

Jaar Opbouw
aan 1%
bij PI

Jaa
r

WAPgarantie
3,25%

101

103

203

210

306

320

410

434

515

551

621

672

729

797

837

926

946

1060

10

1057

10

1197
5

Bijkomen
dWG
1197
(1057)
140

Geen rekening
gehouden met
kosten

WAP-garantie
Anno 2015
Artikel 24 1 WAP
Werknemer
3,75%
Artikel 24 2 WAP
Werkgever
Na 5 jaar: 3,25% (*)
Aftrek van verbruik voor de dekking van het overlijdens- en invaliditeitsrisico vr de pensionering
Aftrek van de dekking van de kosten beperkt tot 5% van de stortingen
Wanneer: bij overdracht van de verworven reserves in kader van uittreding, pensionering of bij
opheffing van de pensioentoezegging
Voor de berekening van de minima wordt, in geval van wijziging van de vermelde rentevoet, op de
bijdragen, die voor die wijziging werden gestort, de oude rentevoeten toegepast tot op het ogenblik
van die wijziging en vanaf de wijziging, de nieuwe rentevoet.
De werkgever zuivert de tekorten ten opzicht van de WAP-garantie aan
(*) Binnen 5 jaar na de aansluiting: indexering van de stortingen (max. 3,25%)

Aon Hewitt | HR Solutions

Akkoord G10 - Algemeen


De garantie moet op een verzekerbaar niveau gebracht worden en tegelijkertijd toch een voldoende
opbrengst waarborgen zodat zowel werkgever als werknemer het vertrouwen in de tweede pijler
herwinnen.

Verzekerbaarheid

Aon Hewitt | HR Solutions

Koopkracht

Akkoord G10 - Toepassing


De garantie is van toepassing op alle toezeggingstypes (sectoraal, bedrijfsplan, )
Toepassingsgebied garantie: huidige regeling blijft onveranderd:
Op persoonlijke bijdragen ongeacht het type pensioentoezegging, dus ook in vaste prestatie
(defined benefit)
Op de patronale bijdragen:
Vaste bijdragen (defined contribution)
Cash balance
Ongeacht de pensioeninstelling: IBP (Pensioenfonds) of verzekerd
De garantie is niet van toepassing op:
Eventuele vrijwillige persoonlijke bijdragen van de werknemer
inkomende reserves, reserves die van de pensioeninstelling van de voormalige werkgever
worden overgedragen naar de pensioeninstelling van de nieuwe werkgever of naar een
opvangstructuur.

Aon Hewitt | HR Solutions

Akkoord G10 welke rentevoet?


De rentevoet die van toepassing is op de werknemersbijdragen is gelijk aan de rentevoet die van
toepassing is op de werkgeversbijdragen
De rendementsgarantie is variabel.
De rentevoet van de garantie wordt bepaald volgens de formule:

Rendementsgarantie (RG)
Vanaf 2016

65% x gemiddeld
rendement van de OLO 10
jaar over 24 maanden

Vanaf 2018

75% x gemiddeld
rendement van de OLO 10
jaar over 24 maanden (*)

Vanaf 2020

85% x gemiddeld
rendement van de OLO 10
jaar over 24 maanden (*)

(*) telkens mits positief advies van de toezichthouder over de verzekerbaarheid

Aon Hewitt | HR Solutions

Akkoord G10 welke rentevoet?


Rendementsgarantie (RG)
Vanaf
2016

65% x gemiddeld rendement van de


OLO 10 jaar over 24 maanden

Vanaf
2018

75% x gemiddeld rendement van de


OLO 10 jaar over 24 maanden (*)

Vanaf
2020

? 85% x gemiddeld rendement van de


OLO 10 jaar over 24 maanden (*)

(*) telkens mits positief advies van de toezichthouder over de verzekerbaarheid

Aon Hewitt | HR Solutions

10

Akkoord G10 welke rentevoet?


De rentevoet wordt automatisch op 1 januari van elk jaar aangepast.
Mechanisme uitwerken

Om te vermijden dat de rentevoet te vaak varieert, verandert hij alleen bij een wezenlijk verschil (+/0,25%)

Er wordt een bandbreedte voorzien:


1,75% minimum;
3,75% maximum.

3,75
%

1,75
%

Aon Hewitt | HR Solutions

11

Akkoord G10 welke rentevoet?


De rentevoet die van toepassing is op de werknemersbijdragen is gelijk aan de rentevoet die van
toepassing is op de werkgeversbijdragen

wijzigingen

Persoonlijk

Patronaal

3,75% -> variabel


(bandbreedte)

3,25% -> variabel


(bandbreedte)
(Kosten beperkt tot 5%)

Aon Hewitt | HR Solutions

(Dekking overlijdens- en
invaliditeitsrisico)

12

Akkoord G10 welke rentevoet?


Referentietarief van de OLOs (rendementen
gebaseerd op een vaste resterende looptijd
van 10 jaar)

Wijziging vanaf
1,75% + 0,25% = 2,00%
Gemiddeld rendement van de OLO 10 jaar
over 24 maanden: meer dan 3%

Bron: NBB
2015M1

0,72%

2015M2

0,60%

2015M3

0,46%

2015M4

0,40%

2015M5

0,86%

1015M6

1,21%

2015M7

1,16%

2015M8

1,03%

2015M9

1,04%

2015M10

0,90%

Aon Hewitt | HR Solutions

Wijziging in 2017 is hoogst onwaarschijnlijk

13

Toegepaste methode (horizontale en verticale)


In geval van verandering van de RG wordt de impact op de reeds gestorte premies op dezelfde wijze
verwerkt als vandaag reeds het geval is. Concreet betekent dit dat er voor de bestaande
pensioenfondsen resp. groepsverzekeringen niets wijzigt. Daarom dient in de WAP het volgende
opgenomen te worden:
In geval van verandering van de RG zullen beide methodes naast elkaar bestaan, met een default
keuze:
Horizontale benadering: inrichters die hebben geopteerd voor een resultaatsverbintenis
(verzekeraar tak 21)
Verticale benadering: inrichters die hebben geopteerd voor een middelenverbintenis
(verzekeraar tak 23 of pensioenfonds)
De evolutie van de rendementsgarantie zal de contractuele afspraken
(type 1, type 2, type 3) tussen pensioeninstellingen en de inrichters respecteren

Aon Hewitt | HR Solutions

14

Contractuele afspraak
Tak 21 Type 1 Garantie op opgebouwde reserves

Reserve op
ogenblik
van
wijziging

Toekomstige premies

Premie op ogenblik van


wijziging van tarief
garantie

Aon Hewitt | HR Solutions

15

Contractuele afspraak
Tak 21 Type 2 Garantie op opgebouwde reserves en toekomstige premies

Reserve op
ogenblik
van
wijziging

Toekomstige premies

Premie op ogenblik van


wijziging van tarief
garantie

Aon Hewitt | HR Solutions

16

Contractuele afspraak
Tak 23 / Pensioenfondsen - Type 3
Een contract zonder enige tarief garantie
De premies worden genvesteerd
De rendementen op deze investeringen worden volgens afgesproken regels verdeeld
Spaarboekjesprincipe

Aon Hewitt | HR Solutions

17

WAP - garantie
Horizontaal garantie op de reserves

2019

?
2018

115

110

2017

2016

2015

Aon Hewitt | HR Solutions

1,75
%

1,75
%

105
Reserve
2015

100

3,25
%

18

WAP - garantie
Horizontaal met toekomstgarantie op de premies

2019

?
5

1,75
%
1,75

5
5

%
3,25
%

10
0

2018

1,75
%
1,75
%
3,25

5
5
10
0

2017

%
1,75
%
3,25

5
10
0

2016

2015

Aon Hewitt | HR Solutions

Reserve
2015

10
0

%
3,25
%

19

WAP - garantie
Verticaal

?%

Spaarboekjesprincipe

110
1,75%
105
1,75%
100

Reserve 2015

Aon Hewitt | HR Solutions

20

Toegepaste methode (horizontale en verticale)


In geval van verandering van de RG zullen beide
methodes naast elkaar bestaan, met een default
keuze:
Horizontale benadering: inrichters die hebben
geopteerd voor een resultaatsverbintenis
(verzekeraar tak 21)
Verticale benadering: inrichters die hebben
geopteerd voor een middelenverbintenis
(verzekeraar tak 23 of pensioenfonds)

Opgebouwde reserves bedragen


1.000 op 31/12/2015

Horizonta
Evolutie al
Verticaal
WAP%
1000
1000
2016 1,75% 1032,50 1017,50
2017 1,75% 1066,06 1035,31
2018 3,00% 1100,70 1066,37
2019 3,00% 1136,48 1098,36
2020 3,25% 1173,41 1134,05
2021 3,25% 1211,55 1170,91
2022 3,25% 1250,92 1208,96
2023 2,50% 1291,58 1239,19
2024 2,50% 1333,55 1270,17
2025 2,50% 1376,89 1301,92

Geen aftrek van kosten


meegenomen in de
berekeningen

Aon Hewitt | HR Solutions

21

Toegepaste methode (horizontale en verticale)

Horizontaal met garantie op de reserves


premie Evolutie
WAP%
2016
100 1,75%
2017
105 1,75%
2018
110 3,00%
2019
115 3,00%
2020
120 3,25%
2021
125 3,25%
2022
130 3,25%
2023
135 2,50%
2024
140 2,50%
2025
145 2,50%

Aon Hewitt | HR Solutions

2016
101,75

2017
103,53
106,84

2018
105,34
108,71
113,30

2019
107,19
110,61
116,70
118,45

2020
109,06
112,55
120,20
122,00
123,90

2021
110,97
114,51
123,81
125,66
127,93
129,06

2022
112,91
116,52
127,52
129,43
132,08
133,26
134,23

22

2023
114,89
118,56
131,35
133,32
136,38
137,59
138,59
138,38

2024
116,90
120,63
135,29
137,32
140,81
142,06
143,09
141,83
143,50

2025
118,94
122,74
139,34
141,44
145,39
146,68
147,74
145,38
147,09
148,63
1403,37

Toegepaste methode (horizontale en verticale)

Horizontaal - met garantie op de reserves en op de


toekomstige premies
premie premieverhogin
g
2016
100
0
2017
105
5
2018
110
5
2019
115
5
2020
120
5
2021
125
5
2022
130
5
2023
135
5
2024
140
5
2025
145
5

Aon Hewitt | HR Solutions

3,25%
1,75%
3,00%
3,00%
3,25%
3,25%
3,25%
2,50%
2,50%
2,50%

2016

2017

2018

2019

2020

2021

2022

103,25

209,86
5,09

319,93
10,26
5,15

433,57
15,53
10,45
5,15

550,91
20,89
15,92
10,45
5,16

672,07
26,34
21,55
15,92
10,49
5,16

797,16
31,89
27,34
21,55
16,00
10,49
5,16

23

2023

2024

2025

926,32 1059,67 1197,36


37,54
43,28
49,13
33,31
39,46
45,80
27,34
33,31
39,46
21,68
27,55
33,60
16,00
21,68
27,55
10,49
16,00
21,68
5,13
10,38
15,76
5,13
10,38
5,13
1445,84

Toegepaste methode (horizontale en verticale)

Verticale methode
Premie
2016
2017
2018
2019
2020
2021
2022
2023
2024
2025

Aon Hewitt | HR Solutions

100
105
110
115
120
125
130
135
140
145

1,75% 101,75
1,75% 210,37
3,00% 329,98
3,00% 458,33
3,25% 597,12
3,25% 745,59
3,25% 904,05
2,50% 1065,03
2,50% 1235,15
2,50% 1414,66

24

Toegepaste methode (een vergelijking)

Horizontaal
garantie op
reserves en op
premies

Horizontaal
garantie op
reserve

Verticaal

Reserve op
1/1/2016

1.376,89

1.376,89

1.301,92

Premies vanaf
1/1/2016

1.445,84

1.403,37

1.414,66

Totaal

2.822,73

2.780,26

2.716,58

Aon Hewitt | HR Solutions

25

Keuze / Default
Enkel bij de invoering van een nieuw pensioenplan kan de werkgever beslissen om af te wijken van
de default en een andere berekeningswijze volgen voor de minimumgarantie.
Pensioenplannen die uitbreiden qua toepassingsgebied of een planverbetering vormen geen
nieuw pensioenplan
Wat met een verandering van vb. Tak 21 naar Tak 23 / pensioenfonds?

Aon Hewitt | HR Solutions

26

Nieuw pensioenplan
Keuze / Default

Horizontaal
garantie op
reserves en op
premies
Premies vanaf
1/1/2016

Horizontaal
garantie op
reserve

1.349,96

Verticaal

1.403,37

1.414,66

Evolutie
WAP%
2016 1,75%
2017 1,75%
2018 3,00%
2019 3,00%
2020 3,25%
2021 3,25%
2022 3,25%
2023 2,50%
2024 2,50%
2025 2,50%
Aon Hewitt | HR Solutions

27

Overlijdensdekking voor slapers


Problematiek indien er geen overlijdensdekking is
Principe is om een minimum overlijdensdekking te voorzien voor wie slaper wordt vanaf de
inwerkingtreding van de wet (01.01.2016)
Default is terugbetaling van de reserves
Zonder medisch onderzoek
Financiering door de slaper via de reserve
Te bepalen collectief tarief dat gunstiger is dan het individueel tarief
Geen overlijdensdekking: expliciete keuze binnen een periode van 1 jaar volgend op het einde
van de arbeidsovereenkomst

Aon Hewitt | HR Solutions

28

Overlijdensdekking voor de slapers


Financiering door de slaper via de reserve
Koopsom
Periodieke premie
Omzetting van de combinatie (sterftetafel uit tarief halen)
Wat gebeurt er met de tarificatie pensioenkapitaal
Blijven de garanties behouden
Pensioenfondsen

Aon Hewitt | HR Solutions

29

De boekhoudkundige kost

Under IAS 19, the Post-employment benefit plans are


classified as either defined contribution plans or defined
benefit plan:
Defined contribution plans are post-employment benefit
plans under which an entity pays fixed contributions into
a separate fund and will have no legal or constructive
obligation to pay further contributions if the fund does
not hold sufficient assets to pay all employee benefits
relating to employee service in the current and prior
periods
Defined benefit plans
= All other plans

Aon Hewitt | HR Solutions

30

De boekhoudkundige kost Defined Contribution


Studie FSMA
Jaarrekeningen 2013
In kaart brengen van de visies van ondernemingen en audit-kantoren betreffende IAS 19
Steekproef
44 genoteerde ondernemingen
Financieringswijze
81% verzekeringsondernemingen
5% pensioenfondsen
14% combinatie van beide

Aon Hewitt | HR Solutions

31

De boekhoudkundige kost Defined Contribution


Studie FSMA
Methodologie
Intrinsieke waarde: 85% steekproef
IAS 19 methodologie (PUC): 15% steekproef
Backloading: leidt dienstverband van een werknemer in latere jaren tot beduidend hogere
vergoedingen
X% S / X% S1+Y%S2; moeten salarisverhogingen in aanmerking genomen worden om
te bepalen of een plan al dan niet backloaded is
In dat geval lineaire toewijzing

Aon Hewitt | HR Solutions

32

De boekhoudkundige kost Defined Contribution


Gewijzigde WAP-garantie

Voor
2016
Intrinsieke waarde

85%

IAS 19 methodologie
(PUC)

15%

Na
2016
Intrinsieke waarde
IAS 19 methodologie
(PUC)

Aon Hewitt | HR Solutions

33

www.pwc.com

Actualiteitscollege
Leergang Pensioenrecht

24 november 2015

Pieter Gillemon
+32 (0)2 710 73 73
pieter.gillemon@be.pwc.com

Waarover ik het met u wil hebben


Basis = het ontwerpakkoord van de sociale partners van 15/10/15

De nieuwe rendementsgarantie vanuit fiscaal


perspectief
Bijsturingen bij de geplande verhoging van de
opnameleeftijd voor de tweede pijler

Belasting van de uitkering

PwC

De nieuwe
rendementsgarantie
vanuit fiscaal
perspectief

PwC

Fiscaliteit van de 2de pensioenpijler


De fiscus komt op verschillende ogenblikken langs

Persoonlijke bijdrage:
belastingvermindering ?

Werkgeversbijdrage:
aftrekbaar ?

PwC

Belastingheffing bij
overdracht / uitkering ?

Bijdrage

Uitkering

37

Fiscale begrenzing: 80% regel

De fiscale aftrekbaarheid van pensioenbijdragen


wordt geregeld in het Wetboek van de
Inkomstenbelastingen

De wettelijke en bovenwettelijke uitkeringen naar aanleiding


van de pensionering, uitgedrukt in jaarlijkse renten, mogen
niet meer bedragen dan 80 pct van de laatste normale
brutojaarbezoldiging en moeten worden berekend op basis
van de normale duur van een beroepswerkzaamheid.
(art. 59, 1, 2, eerste lid WIB92)

PwC

Fiscale begrenzing: 80% regel


Fiscale aftrekbaarheid van de
pensioenbijdragen

Geprojecteerd aanvullend
pensioen + raming wettelijk
pensioen

Hoger dan 80% van


het loon?

PensioenAftrekbare
beroepskost?

Werkgever
PwC

instelling

Hoger dan 80% van


het loon?

Werknemers
39

Vereenvoudigd rekenvoorbeeld - 80% regel


Uitgangspunten:
Gehuwde werknemer
Bruto jaarwedde: 50.000
Pensioenbijdrage: 6.000 / jaar
Pensioenkapitaal op 65 jaar: 300.000
Carrire in de onderneming: 40 jaar

Berekening van de fiscale grens:

80 %
Aanvullend pensioen (80% x 50.000 25.000) x 40/40 = 15.000
Pensioenkapitaal op 65 jaar 15.000 x 16,1004 = 241.506

Beperking van de fiscale aftrek van de bijdrage:


Aftrekbare pensioenbijdrage: 6.000 x 241.506 / 300.000 = 4.830,12
Niet aftrekbare pensioenbijdrage: 6.000 - 4.830,12 = 1.169,88
PwC

40

De 80% regel in een vastebijdrageplan

Pensioenbijdragen

Pensioenkapitaal op
eindleeftijd

0mzettingsfactor

Aanvullend
pensioen

80 %

Wettelijk pensioen

Laatste normale inkomen

Hoe lang wordt de


bijdrage betaald?
Welk rendement
wordt er behaald?

(80 % JW WP) x N / 40

PwC

41

In het wetboek van de Inkomstenbelastingen vinden we


specifieke regels voor een vastebijdrageplan

Wat de overeenkomsten betreft die geen toezeggingen van het type "vaste
prestatie" zijn, worden de daaraan verbonden bovenwettelijke uitkeringen
vastgesteld door rekening te houden met de eigenschappen van de
overeenkomst, de aan de overeenkomst verbonden verworven reserves en de
volgende parameters:
- het verhogingspercentage van de bezoldigingen, indexering
inbegrepen;
- het percentage van kapitalisatie dat moet worden toegepast op de
verworven reserves;
- het percentage van de deelnemingen in de winst.
(art. 59, 1, 2, tweede lid WIB92)

PwC

Deze bepalingen zijn ingevoerd met ingang vanaf 2007


De berekeningsparameters moeten concreet worden vastgelegd
Dat gebeurde tot op heden niet
9

Bij gebrek aan concrete berekeningsparameters dringt een


pragmatische benadering zich op...

In de praktijk gebeurt de berekening vaak:

op basis van de huidige bezoldiging, zonder projectie

in een tak 21 verzekering op basis van het verzekerde kapitaal dat


bekomen wordt met het gewaarborgde rendement

de winstdeling wordt forfaitair op 20% van het verzekerde kapitaal


geraamd
Rendementsprognose tak 23: een heikele kwestie
Uniforme 20% benadering: is dat nog realistisch?
Productontwikkeling: verschillende tariefrendementen, verschillende types winstdeling, etc.

Rechtsonzekerheid...
PwC

43

Welk rendementsprognose zou kunnen gebruikt worden om


de fiscale grens te berekenen ?

Gaan we voor de plannen ten


gunste van werknemers de nieuwe
WAP rendementsgarantie (art. 24)
gebruiken?

?
PwC

Of zijn er andere
aanknopingspunten ... ?

44

Waar vinden we nog pensioenramingen op basis van een


rendementsprognose ?

In de regelgeving
met betrekking tot de
levensverzekeringen

art. 50 van de
wet betreffende
de verzekeringen

In de regelgeving met betrekking tot de


pensioenfiche en de elementen die aan
DB2P moeten meegedeeld worden

art. 26, 1, 1, punt 3 van de WAP

art. 48, 1, 1, punt 3 van de WAPZ

art. 39, 1, 1, punt 3 van de WAPBL

In de regelgeving met betrekking tot het door de inrichter te


waarborgen rendement

PwC

art. 24 en art. 26, 1, 1, punt 1 van de WAP


45

Rendementsprognoses in de wet betreffende de


verzekeringen
Wanneer de verzekeraar bij de offerte projecties over
winstdeling verstrekt, moet hij dat doen op basis van
een berekening bij drie verschillende rentepercentages

De verzekeraar moet duidelijk informeren dat de


modelberekening slechts een voorbeeld is, dat is gebaseerd
op theoretische aannamen, en dat de verzekeringnemer uit
de modelberekening geen contractuele aanspraken mag
afleiden
Indien de verzekeraar projecties met betrekking tot de
winstdeling heeft verstrekt, wijst hij de verzekeringnemer
bovendien jaarlijks op afwijkingen tussen de feitelijke
ontwikkeling en de aanvankelijke gegevens
PwC

46

Zouden deze rendementsprognoses bij levensverzekeringen


een basis kunnen vormen voor de fiscale begrenzing?
De wetgever wil vermijden dat de verzekeringnemer zich rijk zou
(laten) rekenen op basis van onrealistische rendementsprognoses
Het doel is bescherming van de verzekeringnemer

Er is hier sprake van maar liefst 3 prognoses


Wanneer zijn deze regels toepasselijk?
In principe bij alle levensverzekeringen, ook 2de pijler
Maar welke verzekeraar maakt prognoses over winstdeling bij
een groepsverzekering ?
In de praktijk zien we wel dikwijls rendementsprognoses bij
individuele pensioentoezeggingen en VAPZ
Er zijn veel meer pensioentoezeggingen dan enkel de
verzekerde, welke regels daar dan toepassen?
PwC

47

Rendementsprognoses in de pensioenfiche en DB2P


(WAP, WAPZ en WAPBL)

Het bedrag van de prestatie op de pensioenleeftijd op 1 januari van


het betrokken jaar, berekend op basis van de volgende
veronderstellingen :
a. de aangeslotene blijft in dienst tot aan de pensioenleeftijd;
b. de persoonlijke gegevens en de parameters van het aanvullend
pensioen die beschikbaar zijn op de laatste herberekeningsdatum
bepaald in het pensioenreglement of de pensioenovereenkomst. De
herberekeningsdatum wordt vermeld, alsook in voorkomend geval
het rendement.
Er wordt bepaald dat het gaat om een raming die geen kennisgeving
van een recht op een aanvullend pensioen inhoudt.

PwC

15

Zouden deze rendementsprognoses op de pensioenfiche een


basis kunnen vormen voor de fiscale begrenzing?
Paradox:

Het rendement conservatief ramen = fiscaal agressief

Het rendement agressief ramen = fiscaal conservatief

80 %
Aanvullend pensioen

Pensioen
bijdrage

PwC

Wettelijk pensioen

Laatste normale inkomen

Bedenking: mag de maximaal aftrekbare pensioenbijdrage afhangen


van prognoses van een inrichter of een pensioeninstelling?

49

Zou de nieuwe WAP rendementsgarantie (art. 24) een basis


kunnen vormen voor de fiscale begrenzing?
De nieuwe WAP rendementsgarantie als fiscale
bandbreedte naar voor schuiven ?
Het echte rendement kan niet lager liggen dan 1,75% maar
het zou (ooit wel eens) hoger kunnen liggen dan 3,25%

De nieuwe WAP rendementsgarantie (horizontaal <>


verticaal) doortrekken naar fiscale berekeningen ?
Fiscaal ongelijke behandeling

?
PwC

Hoe gaan we dan om met pensioenplannen die voorzien in


een beperking van de bijdragen tot aan het fiscaal plafond?
50

Dringt zich naast die bestaande rendementsprognoses nog


een bijkomende pro fisco raming van het rendement op ?

Tsunami van rendementsprognoses...

Bij voorkeur simpel houden a.u.b.

Bijkomende berekeningen impliceren bijkomende kosten voor


het beheer

Coherentie tussen fiscale en niet-fiscale rendementsprognoses

Transparantie en duidelijkheid voor de fiscus en de inrichter

Hoe zal de aangeslotene nog weten welk pensioen hij mag


verwachten bij zo veel (verschillende) rendementsprognoses?
Ofwel rendementsprognoses helemaal buiten de fiscale grens
houden en rekenen op basis van reserves in plaats van
(verwachte) prestaties (?)

PwC

51

Werknemersbijdragen

Werknemersbijdragen

In te houden op
het netto inkomen
en afzonderlijk op
loonfiche

Belastingvermindering van
30%

Ook hier wordt het WAP rendement aangepast

?
PwC

Hoe zal er fiscaal omgegaan worden met het


aangekondigde VAP voor werknemers en de
2de pijler voor zelfstandigen natuurlijke personen?

52

Bijsturingen bij de
geplande verhoging
van de
opnameleeftijd
voor de
tweede pijler

PwC

De regering viseert de opname van het pensioenkapitaal


voor het wettelijk pensioen

De regering zal maatregelen uitwerken die de vervroegde


uittrede met aanvullende pensioenen ontmoedigen zodat het
aanvullend pensioen niet opgenomen kan worden voor het
wettelijk pensioen en zodat bepalingen in de
pensioenreglementen die tot vroegtijdige pensionering
aanzetten, worden verboden, mits overgangsmaatregelen.
(Federaal regeerakkoord)

PwC

54

Opname van het aanvullend pensioen zou pas vanaf de


wettelijke pensionering mogelijk zijn

De normale wettelijke pensioenleeftijd wordt


66 jaar in 2025 en 67 jaar in 2030

Nog veel bestaande pensioenregelingen voorzien een


lagere eindleeftijd
Dit heeft verregaande technische en praktische
gevolgen
Ze vormen echter niet het onderwerp van
onderhavige uiteenzetting

PwC

55

Daarnaast zullen de sociale partners op eigen initiatief een


advies in de NAR uitbrengen omtrent de volgende aspecten

Bijsturingen, teneinde ongewenste effecten te vermijden, in het kader van de


vooropgestelde verhoging van de opnameleeftijd voor de tweede pijler:

De mogelijkheid van uitkering van de prestatie (liquidatie) uitbreiden tot


werknemers die verder blijven werken ook al vervullen zij de voorwaarden om
in vervroegd pensioen te gaan;

De mogelijkheid om het aanvullend pensioenkapitaal vanaf 60 jaar op te nemen,


uitbreiden naar alle werknemers die in of vr 1958 zijn geboren (58 jaar in
2016);

De mogelijkheid om het aanvullend pensioenkapitaal vanaf 60 jaar op te nemen,


uitbreiden naar alle werknemers die ontslagen zijn met het oog op SWT vanaf
ten vroegste 55 jaar, in het kader van een sociaal plan dat vr 1 oktober 2015 is
afgesloten en neergelegd;

SWT gelijkstellen met werkloosheid om te genieten van het belastingtarief van


10% in geval van liquidatie van het kapitaal op 65 jaar (in plaats van 16,5%).

PwC

56

Opnemen zal dus kunnen vanaf het moment waarop


vervroegd pensioen mogelijk is, ook als men blijft werken
De mogelijkheid tot vervroegd wettelijk pensioen is functie
van leeftijd en loopbaanduur, en hangt dus af van individuele
elementen
De pensioeninstelling die verantwoordelijk is voor de correcte
uitbetaling van het aanvullend pensioen, kent die elementen
niet
Men kan pas officieel aantonen dat vervroegde wettelijke
pensionering mogelijk is, wanneer de RVP de
pensioenbeslissing meldt
.maar wie blijft werken doet normaal nog geen
pensioenaanvraag
Werknemers die tijdens een internationale loopbaan onder een
buitenlands socialezekerheidsstelsel pensioenrechten hebben
verworven, kunnen soms op andere leeftijden (dan de Belgische
leeftijden) een wettelijk (vervroegd) pensioen ontvangen
PwC

57

Een latere pensioenleeftijd heeft ook een impact op de


berekening van de 80% regel:
80% regel:
Aanvullend pensioen = (80% laatste normale jaarwedde wettelijk
pensioen) x loopbaanduur / 40
De loopbaanduur wordt mogelijk langer
Maar misschien wordt de noemer van de loopbaanbreuk
(40sten) ook wel opgetrokken
De financieringsduur wordt langer
Wat dan met de omzettingsfactor rente kapitaal?

PwC

Op een latere pensioenleeftijd zou die lager moeten zijn

Maar omwille van de gestegen levensverwachting hoger


25

Belasting van de
uitkering

PwC

De aanslagvoeten bij uitbetaling van een kapitaal


Tot eind 2015
Kapitaal opgebouwd met
winstdeelname

Kapitaal opgebouwd met


werkgeversbijdragen

Kapitaal opgebouwd met


werknemersbijdragen

PwC

0%
Opname vanaf 65 + actief tot 65

10%

Opname vanaf 62 jaar

16,5%

Opname op 61 jaar

18%

Opname op 60 jaar

20%

Bijdragen gestort na 01/01/1993

10%

Bijdragen gestort voor


01/01/1993

16,5%

soms
16,5%

60

Zal het binnenkort nog voorkomen dat kapitalen belast


worden tegen 20% of 18 %? Neen (of toch)
De verhoging van het belastingtarief
tot 18% of 20% ligt in de lijn van de
verhoging van de minimale
pensioenleeftijd (vervroegde
pensionering) tot 62 jaar en is dus
slechts van toepassing wanneer de
kapitalen en afkoopwaarden vr
die minimale leeftijd worden betaald
of toegekend
(Circulaire nr. Ci.RH.332/621.312 dd. 23.04.2013,
Schema I, C.1.b, voetnoot 4)

Afzonderlijk belastbaar tegen 20%


(code 245): de kapitalenbij leven aan
de begunstigde worden uitgekeerd
- op de leeftijd van 60 jaar,
- naar aanleiding van zijn
pensionering voor het bereiken van
de leeftijd van 61 jaar,
voor zover de begunstigde op het
moment van uitkering zijn wettelijk
pensioen nog niet heeft opgenomen
(Bericht aan de werkgevers en aan de andere
schuldenaars van aan de bedrijfsvoorheffing
onderworpen inkomsten Fiche 281.11)

Dus bij wettelijk pensioen op 60/61 jaar: 16,5%


Een opname vr het bereiken van de minimale leeftijd voor wettelijk
pensioen zal niet meer mogelijk zijn (tenzij de overgangsmaatregelen)
Dus in de praktijk geen belasting meer tegen 20% of 18 %
PwC

61

Zal het binnenkort nog voorkomen dat kapitalen belast


worden tegen 20 of 18 %? (toch nog) Ja

Een aanvullend pensioenkapitaal uit een buitenlands plan dat


wordt betaald aan een begunstigde die er in Belgi belasting op
moet betalen
Het afkoopverbod is Belgische wetgeving
Welk land de pensioenen mag belasten, wordt geregeld in de
verdragen ter vermijding van dubbele belasting

PwC

62

De aanslagvoeten bij uitbetaling van een kapitaal

Vanaf 2016
Kapitaal opgebouwd met
winstdeelname

Kapitaal opgebouwd met


werkgeversbijdragen

Kapitaal opgebouwd met


werknemersbijdragen

PwC

0%
Opname vanaf 65 + actief tot
65 + SWT tot 65 jaar

10%

Opname vanaf 62 jaar

16,5%

Opname op 61 jaar

18%

Opname op 60 jaar

20%

Bijdragen gestort na
01/01/1993

10%

Bijdragen gestort voor


01/01/1993

16,5%

bijna
altijd
16,5%

63

Bedankt voor uw aandacht!

2015 PricewaterhouseCoopers. All rights reserved. PricewaterhouseCoopers refers to the


network of member firms of PricewaterhouseCoopers International Limited, each of which is a
separate and independent legal entity.

Vriendschapsglas

DEELNEMERSLIJSTACTUALITEITSCOLLEGE
24november2015

Aerts

Charlotte

Studenterechten

KULeuven

Apeltant

Daniel

Adviseurgeneraal

Zenito,sociaalverzekeringsfonds

Asta

Nicolo

ExecutiveConsultant

AGInsurance

Baekeland

Paul

Zaakvoerder

Verbabvba

Bauters

Wim

BusinessDevelopmentManager

NNInvestmentPartnersBelgiumS.A.

Bauwelinckx

Thierry

Actuaris

AdviesbureauInfactNV

Bayart

Christian

AdvocaatVennoot

Allen&OveryLLP

Beyens

Jannick

Commercieel&Productmanager

ZenitoAanvullendPensioen

Beyne

Marian

Actuaris

EBCS

Billiet

Thiery

Principal

Mercer(Belgium)

Blanpain

Bruno

Advocaat

Advocaat

Boon

Isabella

Accountmanager

KBCVerzekeringenNV

Bosmans

Ilse

Advocaat

Allen&OveryLLP

Bostyn

JeanMarie

ProductmanagerLife&Pension

JAMANvof

Boulet

Isabelle

Bedrijfsjurist

BelfiusBank

Burg

Sebastian

Advocaat

Baker&McKenzie

Buyck

Ignaas

Zaakvoerder

Decostere&CBVBA

Bylle

Bjrn

SeniorConsultant

AonBelgiumbvba

Calewaert

Ilse

leidinggevende

KBCVerzekeringenNV

Cammaert

Yves

Adviseur

Fedustria

Carlier

Edward

Advocaat

AdvocatenkantoorCarlierLysensBVBA

Caron

Mark

Interneauditor

KVGroepP&V

Cassette

Franois

HeadofProposals,Legal&ProductPort.EB/HC AGInsuranceNV/SA

Cauwenberghs

Steven

LegalConsultantEB

VanbredaRisk&Benefits

Celis

Fen

Bediende

PensionthekerBVBA

Citters

Katrien

Commercieelcordinator

12thManBVBA

Claeys

Philip

AXA

Cloetens

Jo

AGInsurancenv

Cole

Koen

Colombini

Nathalie

Coucke

Lizzie

Coumans

Wim

Tax&LegalAdviserEB/HC
GeneralManagerSalesAGEmployee
Benefits
Bedrijfsjurist
ManagerR&DMarketingPublic&Corporate
insurance
Bestuurder

Covemaeker

Marjan

Consultant

Belgibo

Cromb

Catherine

Advocaat

YounityCVBA

Cuppens

Gert

Advocaat

CliffordChanceLLP

Daemen

Luc

DirecteurOperationsLeven

BaloiseInsurance

Dansercoer

Paul

Zaakvoerder

BVBALVCONSULT

DeBock

Willem

ManagerRisk

VandelanotteAccountancyBVBVBA

AGInsurance
EthiasNV
BelfiusInsurance

Debusschere

Miek

SrConsultant

SimplexEmployeeBenefitsNV

DeBuyser

Wim

Bedrijfsjurist

NNInsuranceBelgium

DeCaluw

Philippe

AccountmanagerLeven

BaloiseInsurance

DeClercq

Luc

Lidwerkgroeppensioenen

NCK
Dedeelnemerslijstwerdafgeslotenop23novemberom19u30.

DeCooman

Luc

HRAssistant

Decoster

Ina

ActuarisVennoot

EBCSbvba

DeDoncker

Peter

Corporateaccountmanager

KBCVerzekeringenNV

Dedroog

Ghislain

Compensation&BenefitsDirector

JanssenPharmaceutica

Deferm

Pascal

Teamleader

BaloiseInsurance

Degryse

Johan

Commercieelmanager

VanDesselInsuranceBrokers

DeLannoy

Catherine

GlobalBenefitsManager

NVBekaertSA

Delcon

Imelda

Advocaat

AdvocatenkantoorDELCONImeldabvba

DeLepeleire

Valrie

DirectorBusinessDevelopmentInsurances

SECUREXLEVEN

DeMeirleir

Danielle

Compensation&BenefitsSpecialist

AgfaGevaertNV

DeMessemaeker

Jan

Actuaris

EthiasNV

Demol

Philippe

IA|BEQualifiedActuary

IA|BE

DeReu

Luc

Pensioenadviseur

AMONIS

DeRidder

Marc

DistributionBTBEB&Health

AllianzBeneluxnv

DeRidder

Steffie

Consultant

Akkermans&Partners

DeRoover

Evy

Advocaat

Liedekerke

DeSadeleer

Jeroen

AttachInterneControle

PDOSPensioendienstvoordeoverheidssector

DeSoete

Jeroen

RiskManager

DeSoeteConsulting

DeSomviele

Isabelle

SeniorAssociate

Claeys&Engels

Devos

Ann

Cordinator

FSMA

DeVreese

Jurgen

Advocaat

Lydian

Deweerdt

Olaf

Juridischadviseur

Acerta

DeWilde

Sarah

Seniortaxconsultant

DeloitteBelgium

DeWilde

Leen

Accountant&belastingsconsulent

LeenDeWildeBVovvBVBA

deWit

Jan

Zaakvoerder

LifePlan

Dewit

Bart

Economist

ACVCSCMetea

DeWitte

Wim

Juridischfiscaalmedewerker

KBCVerzekeringenNV

Dierickx

Trees

ManagerProductmanagementLeven

BaloiseInsurance

Dierickx

Hilde

Kadermedewerker'HRPolicies&StaffRelat.'

FSMA

Dirix

Tom

Legalmedewerker

Acerta

Drees

Jos

Zaakvoerder

DreesLifeServicesbvba

Driesen

Guy

Commercieeladviseur

KBCVerzekeringenNV

Duquet

Ziggy

AdviseurSocialeZekerheid

ACLVB

Eeckhout

Pascale

Commercieeladviseur

KBCVerzekeringenNV

Enokida

Anzu

Consultantindeverzekeringen

Akkermans&Partners

Fevery

Peter

LegalCounsel

AonBelgiumBVBA

Fiers

Ellen

Adviseur

ACLVB

Fissette

Michiel

TechnicalAdvisor

AonHewitt

Foubert

Ferdy

Vennoot

KPMGBelastingconsulenten

Fouquaert

Marleen

AccountManagerEB

VIVIUM

Fransolet

Bernard

Bedrijfsjurist

EthiasSA

Frederickx

Jan

OperationsManager

PensioenfondsMetaalOFP

Gabriel

Dirk

SeniorAccountExecutive

AmonisOFP

Geens

Renate

Advocaat

Tiberghien

Gerits

Wivien

SeniorLegalConsultant

PwC

Geukens

Ivan

Productbeheerder

KBCVerzekeringen

Dedeelnemerslijstwerdafgeslotenop23novemberom19u30.

Gielen

Els

Productbeheerder

KBCVerzekeringen

Gieselink

Gerhard

Cordinator

FSMA

Gillemon

Pieter

Director

PwC

Gobeyn

Alex

Commercieeladviseur

KBCVerzekeringenNV

Goossens

Frank

Productbeheerder

KBCVerzekeringen

Goris

Luc

Advocaat

TillemanvanHoogenbemt

Guillaume

Franois

SeniorEmployeeBenefitsConsultant

GrasSavoye

Haemhouts

Kristof

Boekhouder

AdviesbureauInfactNV

Haerinck

Jo

EBConsultant

GrasSavoyeConsulting

Hayen

Cdric

ClientRelationshipManager

NNInvestmentPartnersBelgiumS.A.

Hendrickx

Chantal

Advocaat

Vandendijk&PartnersAdvocaten

Hendrickx

Koenraad

Adviseur

CommissiesocialezakenFederaalParlement

Heymans

Martine

HRLocalExpertPensions&Insurances

Siemens

Heyvaert

Silke

LegalConsultant

MercerRetirement

Higny

Marc

DeputyGeneralMan.Bus.Dev.Sup.EB/HC

AGInsuranceNV/SA

Hulstaert

Stijn

Tax&Legaladvisor

AGInsurance

Huyghe

Alain

Partner

Baker&McKenzieCVBA

Jans

Frieda

Directeur

Hydralis

Janssen

Steven

Algemeendirecteur

SigedisVZW

Janssens

Gilva

Juridischadviseur

VlaamsParlement

Jonckers

Sofie

MedewerkerGroepsverzekeringen

KULeuvenVerzekeringsdienst

Kersters

Elsa

LegalCounsel

AGInsurance

Keunen

Toon

Analist

Conac

Knoops

Sarah

Juridischfiscaaladviseur

KBCVerzekeringenNV

Langenus

Greg

BestuurderDirecteur

Akkermans&Partners

Lapin

Didier

Zaakvoerder

KantoorCornelis&Partners

Lejeune

Benot

Taxadviseur

BelfiusInsurance

Lens

Marc

Bedrijfsjurist

BelfiusInsurance

Leunen

Hugo

Zaakvoerder

Ergoadvieskantoor

Leurs

Andr

Juridischadviseur

ACVBIE

Lobelle

Didier

Secretarisgeneraal

Werkgeversfederatiehandel,vervoer,logistiek

Logghe

Paul

DirectorRetirementSolutions

TowersWatson

Logist

Sylvia

Bediende

Studiedienst

Loos

Nancy

TechnischExpertPMLeven

BaloiseInsurance

Loose

Mathias

ConsultantEmployeeBenefits

Aon

Lowyck

Anneleen

Juridischfiscaaladviseur

KBCVerzekeringen

Lysens

Isabel

Juristesociaalrecht

VanHavermaetGroenwegheConsultants

Maes

Sofie

Consultant

AkkermansenPartners

Mannaerts

Birgit

Legaladvisor

AonBelgiumbvba

Marin

Patrick

Actuaris

AonHewitt

Martens

Sofie

Bedrijfsjurist

EthiasNV

Mathues

Tania

Adjunctdiensthoofd

KULeuvenVerzekeringdienst

Meulemeester

Karen

Accountmanager

ADMBVerzekeringennv

Moreau

Gautier

Actuaris

Conacbvcvba

Mortier

Arne

Zaakvoerder

LifeExpertsbvba

Mues

Stijn

Product&Marketing

AGInsurance

Dedeelnemerslijstwerdafgeslotenop23novemberom19u30.

Mulders

Marc

COEPensions

VolvoGroupbelgium

Nagels

Laetitia

Advocaat

YounityCVBA

Nechelput

David

Zaakvoerder

Adviceplusbvba

Nicola

Veerle

Raadgevendactuaris

NICOLA&PARTNERS

Niesten

Nomie

Expertsocial

Agoria

Pacolet

Jozef

HoofdVerzorgingsstaatenwonen

HIVA

Pauwels

Nathalie

Commercieeladviseur

KBCVerzekeringenNV

Peeters

Rudy

SpecialistEB

ADDnv

Persyn

Aaron

PMLeven

BaloiseInsurance

Philips

Silke

Bediende

Adviceplusbvba

Pierreux

Daniella

Attach

FODWASO

Pierssens

Ilse

LegalAssistant

Linklatersllp

Piessens

Kristien

Commercieeladviseur

KBCVerzekeringenNV

Pintelon

Olivier

StudiedienstBBTKABVV

BBTKABVV

Pittoors

Bart

SociaalJuridischAdviseur

ZenitoSociaalVerzekeringsfonds

Plas

Peter

Zaakvoerder

Panseguro

Plas

Nele

Adviseur

Fevia

Pollaris

Kristien

HRmedewerker

Sibelga

Pollet

Jan

Zaakvoerder

FIDELIABVBA

Potemans

Fritz

ExpersSocialAffairs

Agoria

Prinsier

Dirk

Commercieeladviseur

KBCVerzekeringen

Proesmans

Jan

Advocaat

Stibbe

Provoost

Griet

Attachjurist

RSZ

Reekmans

Valerie

Adviseurpensioenen

studiedienstNVA

Remerie

Ann

Afgevaardigdbestuurder

VerzekeringskantoorCoenen

Reynders

Tim

Actuaris

AGInsurance

Rietjens

Frank

AdviseurLevensverzekeringen

Assuralia

Roels

Paul

DocentLeergangPensioenrecht

Procrea

Rogge

Valrie

LegalAdvisor

AdvocatenkantoorCoolsaet

Rossey

Nicolas

Legalexpert

TowersWatson

Rossou

Johan

Zaakvoerder

LifePlan

Rutten

Mathieu

Pensioendeskundige

Ruttens

Jan

SeniorManager

AonBelgiumbvba

Salden

Karen

Supervisor

AonHewitt

Sanders

Henk

Unitmanager

ADMBVerzekeringennv

Schoubben

Jean

SpecialistEB

ADD

Servaes

Karolien

Legal&Admin

BsureLife

Sevens

Johan

SeniorLegalAdvisor

BelgischeVerenigingvanPensioeninstellingen

Smets

Sofie

Juridischadviseur

KBCVerzekeringenNV

Snoeks

Michel

ConsultingActuary

AonBelgiumbvba

Soetens

Esther

Advocate

VanOlmen&Wynant

Somers

AnneMie

Juriste

FederaleVerzekering

Sommerijns

Lut

Advocaat

BVBALutSommerijns

Stammen

Jo

Zaakvoerder

StammenJo

Standaert

Vinciane

SeniorLegalExpert

GeneraliBelgiumNV

Sterckx

Ivo

Zaakvoerder

TlatolliConsult

Dedeelnemerslijstwerdafgeslotenop23novemberom19u30.

Stevens

Yves

Professor

KULeuvenInstituutvoorSociaalRecht

Stryckers

Annemie

Productbeheerderlevenondernemers

KBCVerzekeringen

Thienpont

Astrid

Adviseur

FederaalABVV

Thijs

Hilde

RiskManagerEmployeeBenefits

Proximus

Thirion

Florence

Advocaat

Linklatersllp

Tijhuis

Giel

Consultant

AonBelgiumbvba

Timmerman

Isabelle

Advocaat

ALTIUSCVBA

T'Jonck

Greet

Kadermedewerker'Toezichtpensioenen'

FSMA

Tomassetti

Silvy

JuridischAdviseur

EthiasNV

Torfs

Filip

Diensthoofd

KBCVerzekeringen

Trienpont

Maxime

Bediende

PensionthekerBVBA

Tubeeckx

Jan

Bediende

PensionthekerBVBA

Tuttens

Jurgen

Verantwoordelijkeleven

ArachasComm.V.

Ulens

Miranda

FederaalSecretaris

ABVV

Vaes

Jan

Productbeheerder

KBCVerzekeringen

Vaes

Alain

Employeebenefitsconsultant

EthiasNV

Vallaeys

JeanPaul

MarketManagementLife

AllianzBeneluxNV

VanAssche

Leen

AttachJurist

RSZ

VanBallaer

Ann

Commercieeladviseur

KBCVerzekeringenNV

VanBeirendonck

Filip

Advocaat

Eubelius

Vanbuylen

Johan

Verantwoordelijke

PensioenfondsenNonProfit

VanCalster

Ivo

Bediende

VanCompernolle

Marino

Productbeheerder

KBCVerzekeringen

Vancuyck

Winnie

Studente

KULeuven

VanDaele

Gerrit

Docent

Ugent

VandeCalseyde

Tony

Advocaat

HermanBuyssensB.V.B.A

VandenBosch

Marc

Voorzitterdirectiecomit

Sepianv

Vandenbossche

Jeroen

Manager

KPMGTax&LegalAdvisers

Vandenbriele

Eddy

Zaakvoerder

VervanFinvest

VandenBroeck

Yann

Actuaris

AdviesbureauInfactNV

VandenBroeck

Bart

Zaakvoerder

Assurexcvba

VandenDriessche

Karen

Advocaat

AdvocatenkantoorVandenDriesscheKaren

VandenEynde

Olivier

Zaakvoerder

Benevistabvba

Vandenmeersche

Lieven

Zaakvoerder

eLVee

Vandenplas

Liesbet

Advocate

Eubelius

Vandeput

Marc

HoofdVerzekeringsdienst

KULeuvenStafdienstenAlgemeenBeheer

Vandergucht

Sandra

StafmedewerkerMETEA

ACVMETEA

VanderLinden

Philippe

EmployeeBenefitsConsultant

VanderLindenPhilippe

Vandermeiren

Bart

AdjunctDirecteurLevensverzekeringen

Assuralia

Vanderschelde

Franois

Lid

CommissieAanvullendePensioenen

Vanderspikken

Kris

Accountmanager

BaloiseInsurance

VanDerSteen

Tony

OmbudsmanPensioenen

OmbudsdienstPensioenen

Vanderstraeten

Sara

Advocaat

Baker&McKenzieCVBA

Vandevelde

Caroline

Kadermedewerker'Toezichtpensioenen'

FSMA

Vandeweghe

Jo

Adviseur

BelgischePetroleumFederatie

VandeWeyer

Inge

Actuarialassistent

EBCSbvba

Dedeelnemerslijstwerdafgeslotenop23novemberom19u30.

VanEesbeeck

Paul

JuridischAdviseurVennoot

Vereycken&VereyckenLegalbvba

vanGastel

Ann

SeniorEBConsultant

LifePlan

VanGenechten

Evy

Assistente

KULeuvenInstituutvoorSociaalRecht

VanGysegem

Jan

AdvocaatVennoot

Claeys&Engels

VanGyseghem

Sophie

Productbeheerder

KBCVerzekeringen

Vanhee

Maaike

Juridischadviseur

ACVBIE

Vanheuverzwijn

Paul

Consultant

VanHoof

Alexander

Advocaat

Allen&OveryLLP

vanHoof

Peter

Seniorriskexpert

ArgentaBank&Verzekeringsgroepn.v

VanImpe

Marnik

Actuaris

Alrakis

VanLeeuwe

Mieke

Cordinator

FSMA

Vanlulle

Serge

Verzekeringsmakelaar

Wiseconsult

VanMaele

Emmanuelle

Tax&LegalEmployeeBenefits/HealthCare

AGInsurance

VanNieuwenhuysen Filip

Accountantbelastingconsulent

CeresManagementBVBA

VanSchoubroeck

Advocaat

Vanschoubroeckadvocatenkantorobvba

Liesbeth

VanSchoubroeck

Caroline

Hoogleraar

KULeuven

VanSeer

Adri

Employeebenefitsconsultant

EthiasNV

Vanspeybrouck

Koen

EmployeeBenefitsConsultant

AlliAInsuranceBrokers

VanSteen

Frank

Analist

NationalBankBelgium

VanTilborgh

Iris

Legal&EmployeeRelationsMgr

AgfaGevaert

VanTricht

Dirk

WealthManagement

Econopolis

VanVlaenderen

Hilde

HeadMarketDevel.BusinessLifeInsurance

AGInsurance

VanWassenhove

Yves

Jurist

FSMA

VanWinkel

Gerda

VanZeghbroeck

Chris

Stafmedewerker

LBCNVK

Verbeek

Casper

Algemeendirecteur

Voorzorgskasadvocaten,gerechtsdeurwaarders

Verbeke

Koen

Consultant

Akkermans&Partners

Verbist

Franoise

Bedrijfsjuriste

ZenitoSociaalVerzekeringsfonds

Verbrugghe

Julie

Consultant

Akkermans&Partners

Verduyn

Barbara

ManagerPeopleAdvisoryServices

Ernst&YoungTaxConsultantsBCVBA

Vereycken

Luc

Vennoot

Vereycken&Vereycken

Vergote

Kathleen

DirecteurLevenTechniek

BaloiseInsurance

Verhesen

Eric

Employeebenefitsconsultant

EthiasNV

Verhulst

Pascal

AccountManagerCorporateClients

VIVIUM(KVgroepP&V)nv

Verlinden

Ann

SeniorAdvisor

BelgischeVerenigingvanPensioeninstellingen

Verlinden

Jos

Zaakvoerder

M&PConsultbvba

Vermeulen

Ludo

Advocaat

VermeulenHeylenMichielsDeGraeve

Vermeylen

Yvo

Actuaris/Partner

Conacbvcvba

Vernaillen

Jan

DirectorBusinessDevelopment

12thManBVBA

Vervoort

Jan

ManagerEBActuaris

VIVIUM

Vervoort

Dirk

AccountManager

Akkermans&Partners

Verwimp

Griet

Productbeheerder

KBCVerzekeringen

Vinckier

Kris

CommercieelDirecteurEB

VIVIUM(KVgroepP&V)nv

Vinckx

Gerda

Manager

J&JPensionFund

Vindevogel

Stijn

Adviseurlevensverzekeringen

KBCVerzekeringenNV

Vuurstaek

Valrie

Advocaat

Laga

Dedeelnemerslijstwerdafgeslotenop23novemberom19u30.

Vuylsteke

Laurent

HeadofPayroll,C&BBenelux/HQAgfa

Agfa

Vuyts

Karla

Advocaat

DechertLLP

Weckx

Edwin

EBconsultant

Wemps

Wellens

Heidi

AccountManagerCorporateClients

VIVIUM(KVGroepP&V)NV

Welvaert

Evelyne

AnalystGlobalBenefits

AonHewitt

Werbrouck

Jakob

Assistent

KULeuvenInstituutvoorSociaalRecht

Wijns

Dirk

Director

AcertaConsult

Willems

Febe

Student

KULeuven

Windmolders

Wim

PartnerActuary

Nexyan

Winnen

Jos

CommercieeladviseurLevenOndernemers

KBCVerzekeringen

Witpas

Geert

TechnischExpertPMLeven

BaloiseInsurance

Dedeelnemerslijstwerdafgeslotenop23novemberom19u30.

Collegerooster Leergang Pensioenrecht (academiejaar 2015-2016)

2.

Ruimer kader

2.1.

Pensioenen internationaal gekaderd

2.2.

Pensioenen sociologisch doorgelicht

Yves Stevens

Danny Pieters

Hans Peeters

23/09/2015 17-20u

29/09/2015 17-19u

Uren

Grondplan van het pensioenrecht

Data

1.

Docent

College
numme
Aantal
uren

College

29/09/2015 19-21u

3.

Wettelijke pensioenen

3.1.

Werknemers

Yves Stevens

10/10/2015 9-16u

3.2.

Zelfstandigen

Guido Van Limberghen

13/10/2015 17-19u

3.3.

DIBISS

Alex Burke

13/10/2015 19-21u

3.4.

Overheidspersoneel

Ria Janvier

20/10/2015 17-21u

4.

IGO

Yves Stevens

10/11/2015 17-18u

5.

Stelsel werkloosheid met bedrijfstoeslag

Marc Morren

10/11/2015 18-20u

6.

Aanvullende pensioenen in het algemeen

6.1.

Algemeen grondplan van de aanvullende pensioenen

6.2.
*

Paul Roels

10

17/11/2015 17-19u

Actuarile aspecten

Patrick Marin

11

17/11/2015 19-21u

Actualiteitscollege

Docentenkorps

12

24/11/2015 18-21u

Caroline Van Schoubroeck

13

1/12/2015 17-21u

Lutgarde Sommerijns

14

8/12/2015 17-20u

Paul Roels

15

15/12/2015 17-19u

Paul Roels & Jurgen Goyvaerts

16

15/12/2015 19-21u

Lutgarde Sommerijns

17

5/01/2016 17-20u

Paul Roels

18

12/01/2016 17-20u

6.3. (Levens)verzekeringen: basisprincipes


6.4.

Pensioeninstellingen aanvullende pensioenen

6.6.

Het lezen, begrijpen en opstellen van een pensioenreglement en -overeenkomst

6.7.

Uittreding, afkoop en pensioenleeftijd

6.5.

Aansluiting en gelijke behandeling in aanvullende pensioenen

6.8.

Verworven reserves en prestaties met inbegrip van de rendementsgarantie

Aansluiting en gelijke behandeling in aanvullende pensioenen (oefensessie)


6.9. Besluitvorming: inspraak, transparantie, voorlichting en informatieverschaffing
6.10. CAOs, paritaire comits en fondsen voor bestaanszekerheid
6.11. Besluitvorming en beheer in de praktijk
6.12. De controle-aspecten van de aanvullende pensioenen
6.13. Formeel- en procesrechtelijke aspecten bij aanvullende pensioenen
6.14. Aanvullende pensioenen en de loonkwalificatie
6.15. Arbeidsrechtelijke aspecten van aanvullende pensioenen
6.16. Fiscaliteit aanvullende pensioenen werknemers
6.17. Aanvullende pensioenen, fiscaliteit en zelfstandigen

Lutgarde Sommerijns

Kim De Witte

12/01/2016 20-21u
19

19/01/2016 17-21u

Guy Cox

20

26/01/2016 17-19u

Fritz Potemans

21

26/01/2016 19-21u

Caroline Vandevelde

22

Lutgarde Sommerijns

23

2/02/2016 17-21u
16/02/2016 17-19u

Yves Stevens en Barbara Heylen

24

16/02/2016 19-21u

Koen Magerman

25

23/02/2016 17-19u

Paul Van Eesbeeck

26

27/02/2016 9-16u

Luc Vereycken

27

8/03/2016 17-21u

6.18. Aanvullende pensioenen en overheidspersoneel

Yves Stevens

28

15/03/2016 17-19u

6.19. Aanvullende voorzorg, cafetaria, hospitalisatie en aanvullende sociale voordelen

Luc Vereycken

29

15/03/2016 19-21u

Docentenkorps

30

22/03/2016 18-21u

Michal Mohr

31

12/04/2016 17-21u

Actualiteitscollege

7.

Derde pensioenpijler: pensioensparen en individuele voorzieningen

8.

Specifieke themata

8.1.

Familiaal vermogensrecht en pensioen

8.2.

X.

8.3.

Internationale en grensoverschrijdende aspecten van het pensioenrecht

8.3.1.

8.3.2. De ex-pat, de grensarbeider en het pensioenrecht (mib DOSZ)


8.3.3. Internationale aspecten van de fiscaliteit van de aanvullende pensioenen
8.4. Eindeloopbaan
8.5. Verleden, heden en toekomst: welke ontwikkelingen

Nan Torfs

32

19/04/2016 17-21u

Karel Van Hulle

33

26/04/2016 17-21u

Europese cordinatie en grensoverschrijdend pensioenverkeer

Paul Schoukens

34

3/05/2016 17-21u

Jan Goeman
Koen Van Duyse
Marc Morren
Yves Stevens

4
2
2
2

35
36
37
38

10/05/2016
17/05/2016
17/05/2016
24/05/2016

17-21u
17-19u
19-21u
17-19u

EXAMEN
DELIBERATIE en PROCLAMATIE
EXAMEN
DELIBERATIE en PROCLAMATIE

4
4

11/06/2016 9-13u
25/06/2016 11u
20/08/2016 9-13u
3/09/2016
11u

Anda mungkin juga menyukai