Robtica

Introducin
A tecnoloxa desenvolve un papel fundamental na sociedade actual, porque proporciona un conxunto de coecementos e de tcnicas que permiten satisfacer as necesidades
individuais e colectivas. Neste sentido, a tecnoloxa aporta ao currculo a capacidade de analizar e redesear a relacin entre dispositivos tecnolxicos e necesidades sociais, mbito
no que a innovacin e a condicin de immediata que lle son propias dotan estas ensinanzas dunha gran relevancia educativa. Na resolucin de problemas tecnolxicos conxganse,
ademais da innovacin, elementos como o traballo en equipo ou o carcter emprendedor, que son imprescindibles para formar unha cidadana autnoma e competente. Ademais, o
coecemento da tecnoloxa proporciona unha imprescindible perspectiva cientfico-tecnolxica sobre a necesidade de construr unha sociedade sustentable, formada por unha
cidadana crtica con respecto ao que acontece ao seu arredor.
A materia de Robtica trata de lograr estes fins abordando un amplo conxunto de temas e a travs da resolucin de problemas. As, o bloque "A Robtica" trata sobre a evolucin
deste tipo de mquinas e proporciona orientacins sobre a sa previsible evolucin para favorecer a investigacin da sa influencia na sociedade e no contorno. No bloque
"Programacin e control" trtanse os aspectos de programacin e de control necesarios para desenvolver as funcins dun sistema robtico. No bloque "Proxectos de robtica"
trtase o proceso de desenvolvemento dun robot integrando os aspectos de hardware e de software descritos nos bloques anteriores. Este bloque incorpora, ademais, os aspectos
relacionados coa elaboracin e publicacin da documentacin para proxectar, construr e programar un robot, e para verificar que o seu funcionamento se atea s especificacins
previstas.
No conxunto dos bloques desta materia, en resumo, intgranse coecementos de carcter matemtico e cientfico, polo que un enfoque interdisciplinar favorecer a conexin con
outras materias e mesmo con diversos temas de actualidade.
Desde o punto de vista metodolxico, a ensinanza desta materia require que se traballe en equipo, para resolver problemas tecnolxicos que permitan explorar o deseo, a
producin, a avaliacin ou a mellora de sistemas robticos relevantes desde o punto de vista tecnolxico e social. Trtase de aprender a identificar e a seleccionar solucins aos
problemas tcnicos, a realizar clculos e estimacins ou a planificar a realizacin de actividades de deseo e de montaxe, contextos de aprendizaxe nos que son importantes a
iniciativa, a colaboracin e o respecto polas normas de seguridade, e nos que as TIC son ferramentas imprescindibles para a programacin dos sistemas, pero tamn para a busca
de informacin, para a elaboracin de documentos ou de planos, para a realizacin de simulacins e de clculos tcnicos e econmicos, e para a presentacin e publicacin de
resultados.
Na ensinanza da robtica resulta adecuado, polo tanto, reflexionar e traballar en grupo buscando solucins a problemas nos que se poidan aplicar os coecementos adquiridos, e
buscar informacin adicional, se se require, para fomentar o esprito emprendedor.
A contribucin da materia de Robtica ao desenvolvemento das competencias clave depender en gran medida do tipo de actividades seleccionado, dicir, da metodoloxa
empregada. Neste sentido, a comunicacin lingstica desenvolverase na medida en que o alumnado adquira e utilice adecuadamente vocabulario tecnolxico, elabore informes
tcnicos, explique conceptos ou elabore, expoa e publique informacin. A competencia matemtica e as competencias bsicas en ciencia e tecnoloxa, principais competencias que
se desenvolven nesta materia, acdanse calculando magnitudes e parmetros, e aplicando tcnicas de medicin e de anlise grfica no contexto do proceso de resolucin tcnica
de problemas, ou construndo sistemas robticos e verificando o seu funcionamento, competencias que tamn se favorecen planificando actividades para resolver problemas
tcnicos complexos e realizando proxectos. A competencia dixital desenvolverase principalmente co emprego constante das TIC para a programacin dos sistemas robticos, e para
procurar e almacenar informacin ou para obter e presentar datos, e para simular circutos, sistemas e procesos tecnolxicos.

Para que o alumnado poida aprender a aprender, as actividades deben permitir que tome decisins cun certo grao de autonoma, que organice o proceso da propia aprendizaxe, e
que aplique o aprendido a situacins cotis das que poida avaliar os resultados. Da mesma forma, as competencias sociais e cvicas acadaranse procurando que o alumnado
traballe en equipo, interacte con outras persoas e grupos de forma democrtica e respecte a diversidade e as normas, e tamn mediante a anlise da interaccin entre o
desenvolvemento tecnolxico e os cambios socioeconmicos e culturais que produce.
O sentido de iniciativa e esprito emprendedor consguese nesta materia a travs do deseo, da planificacin e da xestin de proxectos tecnolxicos ao transformar as ideas propias
en dispositivos, circutos ou sistemas. E a conciencia e as expresins culturais reflctense na anlise da influencia dos fitos tecnolxicos nas distintas culturas e no seu
desenvolvemento e progreso.
En funcin da vixencia e da utilidade dos aspectos que trata a Robtica, esta materia ofrece, sen dbida, un inmenso potencial para axudar a comprender a evolucin do contorno
social e tecnolxico e para desenvolver un conxunto de competencias relacionadas tanto co contexto profesional futuro como coa participacin cidad e co desenvolvemento
persoal.
Robtica. 1 de bacharelato
Obxectivos

Contidos

Criterios de avaliacin

Estndares de aprendizaxe

Competencias clave

Bloque 1. A robtica
1.
2.
3.

5.
6.
7.
8.

b
e
f

b
e
f
h

4.
B1.1. Orixe e evolucin da robtica.
1.
5.
B1.2. reas de aplicacin da robtica. Tipos de
robots.

9.

B1.3. Estrutura e funcionamento dos robots. 10.

Sensores, actuadores e controladores.
Motores, transmisins e reductoras.
Manipuladores.

B1.1. Analizar os tipos e as aplicacins dos robots 2.

identificando os problemas que resolven.

B1.2. Describir a estrutura e o funcionamento dos robots.

ROB1.1.1. Identifica aplicacins dos robots e describe a 6.

forma na que resolven os problemas para os que se 7.
desearon.
8.

CCL
CMCCT
CSC

4.

ROB1.1.2. Identifica os principais tipos de robots e describe 11.

as sas aplicacins.
12.
13.
14.

CCL
CMCCT
CSC
CCEC

11.

ROB1.2.1. Identifica as partes dun sistema robtico e 15.

describe a sa funcin no conxunto.
16.

CCL
CMCCT

15.

ROB1.2.2. Explica o funcionamento dos sensores e 17.

actuadores mis habituais.
18.

CCL
CMCCT

ROB2.1.1. Identifica as caractersticas tcnicas

controlador utilizado e os portos de comunicacin.

CMCCT

Bloque 2. Programacin e control

16.
17.
18.
19.

b
e
f
g

20.

B2.1. Realizar montaxes de circutos que funcionen como 23.

sensores e actuadores dun sistema de control.

21.

B2.1. Caractersticas das unidades de control. 22.

Hardware bsico.
B2.2. Conexin de sensores e actuadores coa
unidade de control. Circutos tpicos para
sensores e actuadores.

29.

28.

ROB2.1.2. Conecta sensores e actuadores coa unidade de 19.

control.
20.

CMCT
CAA

33.

B2.3. Diagramas de fluxo. Simboloxa.

B2.2. Analizar problemas e representar algoritmos que os 36.

ROB2.2.1. Elabora algoritmos que resolven problemas 21.

CMCT

35.

do 24.

Robtica. 1 de bacharelato
Obxectivos

Contidos

Criterios de avaliacin

Estndares de aprendizaxe

resolven mediante diagramas de fluxo.

30.
31.
32.

e
f
g

34.

41.
42.
43.
44.

b
e
f
g

45.
46.
47.

48.

utilizando diagramas de fluxo.

22.
23.

B2.4. Tcnicas de anlise de problemas mediante

diagramas de fluxo.

B2.5. Contornos e linguaxes de programacin para 49.

controladores.
B2.6. Estruturas e bloques fundamentais dun
programa informtico.
B2.7. Estruturas de control: secuenciais,
condicionais e iterativas. Almacenamento de
datos: variables. Funcins.
B2.8. Creacin e modificacin de programas.
Ferramentas de depuracin de programas.

Competencias clave

CD
CAA

40.

ROB2.2.2. Analiza diagramas de fluxo e interpreta as 24.

instrucins que describen.
25.
26.

CCL
CMCCT
CD

B2.3. Realiza programas que controlan o comportamento de 50.

dispositivos ou sistemas robticos.

ROB2.3.1. Desea programas con estruturas de control, de 51.

almacenamento de datos e funcins.
52.
53.

CMCCT
CD
CAA

57.

ROB2.3.2. Realiza programas que controlan as sadas en 27.

funcin das entradas de acordo coas condicins 28.
establecidas.
29.

CMCCT
CD
CAA

30. ROB2.3.3. Programa unidades de control para controlar 31.

dispositivos ou sistemas robticos.
32.
33.
34.

CMCCT
CD
CAA
CSIEE

Bloque 3. Proxectos de robtica

61.
62.
63.
64.

b
e
f
g

65.

69.
70.
71.
72.

b
e
f
g

73.

76.
77.
78.
79.

b
e
f
g

80.

66.

81.

B3.1.

Anlise de problemas: necesidades 67.

estruturais, mecnicas, electrnicas e
enerxticas dun robot.
B3.2. Tcnicas de deseo e de construcin de
sistemas robticos.

B3.1. Realizar o deseo estrutural, mecnico e electrnico 68.

dun sistema robtico mediante o proceso de
resolucin de problemas tecnolxicos.

ROB3.1.1. Desea e planifica a construcin dun sistema 35.

robtico que resolva un problema determinado.
36.

B3.3. Resolucin de desafos e problemas 74.

robticos. Anlise do problema. Diagrama de
fluxo do funcionamento. Programacin
estruturada. Verificacin e depuracin.

B3.2. Realizar o deseo dun sistema robtico que utilice 75.

control programado para resolver un problema
determinado.

ROB3.2.1. Desenvolve un programa para controlar un 41.

sistema robtico de acordo coas especificacins 42.
previamente establecidas.
43.

B3.4. Tcnicas de depuracin de programas de 82.

control.
B3.5. Tcnicas de localizacin de fallos e avaras.

B3.3. Verificar o funcionamento dos programas e das 83.

montaxes.

37.
38.
39.
40.

CMCCT
CD
CAA
CSC
CSIEE
CCEC

44.
45.

CMCCT
CD
CAA
CSC
CSIEE

ROB3.3.1. Realiza as probas necesarias para verificar o 46.

funcionamento dos programas e montaxes.
47.
48.
49.

CMCCT
CD
CAA
CSIEE

Robtica. 1 de bacharelato
Obxectivos

88.
89.
90.
91.
92.

101.
102.
103.
104.
105.

b
e
f
g
h

a
b
e
f
g

Contidos

93.
94.

B3.6. Documentacin tcnica dun proxecto.

95.
B3.7. Comunidades e redes de intercambio en
internet.

Criterios de avaliacin

Estndares de aprendizaxe

Competencias clave

87.

ROB3.3.2. Realiza as modificacins necesarias para a 50.

optimizacin do funcionamento.
51.
52.
53.

CMCCT
CD
CAA
CSIEE

B3.4. Utilizar internet como fonte de informacin para o 96.

deseo do prototipo e para a resolucin de problemas
tcnicos, respectando os dereitos de autora.

ROB3.4.1. Elabora a documentacin necesaria para a 54.

planificacin e construcin e programacin do 55.
prototipo.
56.
57.
58.

CCL
CMCCT
CD
CAA
CSIEE

100. ROB3.4.2. Utiliza a informacin dispoible en internet e 59.

respecta os dereitos de autora.
60.
61.
62.

CCL
CMCCT
CD
CAA

106. B3.8. Tcnicas de difusin de informacin.

108. B3.5. Difundir o proxecto para poelo a disposicin da 109. ROB3.5.1. Publica documentacin do proxecto realizado.
comunidade.
107. B3.9. Tipos de licenzas para compartir
documentacin e programas.

63.
64.
65.

113. ROB3.5.2. Selecciona o tipo de licenza adecuado para 66.

compartir a informacin.
67.

CCL
CMCCT
CD
CD
CSC