3.

CLT

ALIMAK
1

ALIMAK

Necm / 39-40. Bilsin ki insan iin kendi almasndan baka bir ey yoktur. Ve almas da ileride grlecektir.

sra / 19. Kim de ahireti diler ve bir mmin olarak ona yarar bir aba ile alrsa, ite bunlarn almalar
makbuldr.

Kasas / 77. Allah'n sana verdiinden (O'nun yolunda harcayarak) ahiret yurdunu iste; ama dnyadan da nasibini
unutma. Allah sana ihsan ettii gibi, sen de (insanlara) iyilik et. Yeryznde bozgunculuu arzulama. phesiz ki Allah,
bozguncular sevmez.

Cuma / 10. Namaz klnnca artk yeryzne daln ve Allah'n ltfundan isteyin. Allah' ok zikredin; umulur ki
kurtulua erersiniz.

Al-i mran / 195. Bunun zerine Rableri, onlarn dualarn kabul etti. (Dedi ki:) Ben, erkek olsun kadn olsun -ki
hep birbirinizdensiniz- iinizden, alan hibir kimsenin yaptn boa karmayacam. Onlar ki, hicret ettiler,
yurtlarndan karldlar, benim yolumda eziyete uradlar, arptlar ve ldrldler; andolsun, ben de onlarn
ktlklerini rteceim ve onlar altlarndan rmaklar akan cennetlere koyacam. Bu mkfat, Allah tarafndandr.
Allah; karln gzeli O'nun katndadr.

HADS
* Mikdam bnu Ma'dikerb ez-Zbeydi radyallahu anh anlatyor: "Resulullah aleyhissalatu vesselam buyurdular ki:
"Kii elinin emeiyle kazandndan daha temiz bir kazan elde etmemitir. Kiinin nefsine, ailesine, ocuuna ve
hizmetisine harcad sadakadr."
* bnu mer radyallahu anhma anlatyor: "Resulullah aleyhissalatu vesselam buyurdular ki: "Emin, drst,
mslman tacir, Kyamet gn ehidlerle beraberdir."
* Muaz bnu Abdillah bni Hudeyb'in amcas radyallahu anh anlatyor: "Biz bir cemaatte idik. Banda slaklk
olduu halde Resulullah aleyhissalatu vesselam kageldi. Birimiz ona: "Bugn sizi iyi ve ferah gryoruz" dedi. "Evet!
Elhamdulillah yledir!" buyurdular. Sonra halk zenginlik hususunda sohbete daldlar. Aleyhissalatu vesselam: "Muttaki
iin zenginliin bir zarar yok!" buyurdular. Devamla: "Ancak dediler, shhat, muttaki iin zenginlikten daha hayrldr.
Gnl holuu da bir nimettir."

MENBA
3.CLT
* Ebu Humeyd es-Saidi radyallahu anh anlatyor: "Resulullah aleyhissalatu vesselam buyurdular ki: "Dnya
talebinde mutedil olun. nk herkes, kendisi iin yaratlm olana myesserdir (kazanmaya hazrlanmtr)."
* Enes bnu Malik radyallahu anhma anlatyor: "Resulullah aleyhissalatu vesselam
ynyle insanlarn en ycesi hem dnya hem de ahiret iine himmet gsteren m'mindir."

buyurdular ki: "Himmet

* Hz. Cabir radyallahu anh anlatyor: "Resulullah aleyhissalatu vesselam buyurdular ki: "Ey insanlar Allah'a kar
muttaki olun ve (dnyevi) talepte mutedil olun. Zira, hibir kimse yoktur ki, (Allah'n kendisine taktir ettii) rzkn
eksiksiz elde etmeden lm olsun. Rzk gecikse bile ona mutlaka kavuacaktr. yleyse Allah'tan korkun ve talepte
mutedil olun, (gayr- meru yollara sapmayn), helal olan aln, haram olan terkedin."
* Breyde (radyallahu anh) anlatyor: "Reslullah (aleyhissaltu vesselm) elindeki iki akl(dan birini yakna,
dierini uzaa) atarak: "u ve u neye delalet ediyor biliyor musunuz?" dedi. Cemaat: "Allah ve Resl daha iyi bilir"
dediler. Buyurdu ki: "u (uzaa den) emeldir, bu (yakna den) de eceldir. (Kii emeline ulamak iin gayret
ederken ulamadan lverir)".
* Talha bnu Ubeydillah radyallahu anh anlatyor: "Bel (kabilesinden) iki kii Aleyhissaltu vesselm'n yanna
geldiler. kisi beraber mslman olmutu. Biri gayret ynyle dierinden fazlayd. Bu gayretli olan, bir gazveye itirak
etti ve ehit oldu. br, ondan sonra bir yl daha yaad. Sonra o da ld."
Talha (devamla) der ki: "Ben ryamda grdm ki: "Ben cennetin kapsnn yanndaym. Bir de baktm ki yanmda
o iki zat var. Cennetten biri kt ve o iki kiiden sonradan lene (cennete girmesi iin) izin verdi. Ayn vazifeli zat, bir
mddet sonra yine kt, ehit olana da (ieri girme) izni verdi. Sonra, adam benim iin geri geldi ve:
"Sen dn,
senin cennete girme vaktin henz gelmedi!" dedi. Sabah olunca Talha bu ryay halka anlatt. Herkes bu rya(da ehid
olan ztn sonradan cennete girmesine) at. Bu, Reslullah'a kadar ulat, ryay ona anlattlar. (Dinledikten sonra)
Aleyhissaltu vesselm: "Burada aacak ne var?" buyurdular.
Halk: "Ey Allah'n Resl! Bu zat (din iin) almada brnden daha gayretli idi ve ehit! de oldu. Ama cennete
br ondan evvel girdi" dediler. Bunun zerine Reslullah aleyhissaltu vesselm: "Berikisi ondan sonra bir yl hayatta
kalmad m?" dedi. "Evet!" dediler. Aleyhissaltu vesselm: "Ve o ramazan idrak edip oru tutmad m, bir yl boyu u
u kadar namaz klmad m?" Halk yine: "Evet!" deyince, Reslullah aleyhissaltu vesselm: "u halde ikisinin arasnda
bulunan mesfe gk ile yer arasndaki mesafeden fazladr!" buyurdular."

TEFSR

Necm / 39-40. Bilsin ki insan iin kendi almasndan baka bir ey yoktur. Ve almas da ileride grlecektir.
Dorusu insann almasndan bakas kendisinin deil, ancak almas kendisinindir. Yani bir insan bakasnn
gnahndan dolay hesaba ekilmeyecei gibi, almasnn dnda bir eyle sevap almas da kendi has hakk deildir.
Olursa, bakasnn hediyesi, ba olur. Geri "Herkesin kazand iyilik kendilerine, ktlk de kendi aleyhinedir..."
(Bakara, 2/286) yetinden ilk bakta "insana almasndan bakas yoktur" mns anlalrsa da, insana gerek
dnyada gerek ahirette kazancndan baka vehb olarak (Allah tarafndan) verilen nice rahmet ve ilh balarn
bulunduunda da phe yoktur. Ayrca yardmlamann emrolunduu, dnya ve ahirette de fayda salad
bilinmektedir.
Ebu's-Sud der ki: "Peygamberlerin efaat, meleklerin istifr, dirilerin ller iin dua ve sadakalar gibi insann
kendi amelinden olmamakla beraber faydal olduu bilinen karlksz ilere gelince, btn bunlarn fayda salamas,
insann kendi ameli olan imana ve dine ballna dayanr. man olmaynca hibir eyin faydas olamayaca iin,
bunlarda da faydal olan yine kendi gayret ve amelidir."
Ebu Hayyn tefsirinde yle bir rivyeti nakleder: Horasan valisi Abdullah b. Thir, Hseyin b. Fadl'a
"Allah
dilediine kat kat verir." (Bakara, 2/261) yeti hakknda soru sormutu. Hseyin ona, "Adaletle ancak insana alt,
ltufla ise Allah'n diledii kadar vardr." diye cevap verdi. Bunun zerine Abdullah Hseyn'in ban pt. Bu yetin
mensuh (yrrlkten kaldrlm) olduuna dair bn Abbas'dan nakledilen rivayet sahih deildir. (Bu hususla ilgili
olarak "Herkes kendi kazandna baldr." (Tr, 52/21) yetinin tefsirine bkz.) limlerin ouna gre bu yet,
muhkemdir. bn Atiyye bu hakikati yle ortaya koyar. Bence bu yet u ekilde izah edilebilir: "Burada esasen
mnnn dnp dolat yer, nsann
"u benimdir" demee hakk olan eyi aratrdn zaman, onu ancak
almasndan ibaret bulursun.
Ondan baka bir efaat, (yardm) veya hayrl bir baba yahut hayrl bir evladn gzetimi ile veya iyiliklerin kat kat
verilmesi, yahut srf ltuf ve esirgeme kasdyla olanlar hep merhamettir. Onlarn hibiri insann kendinin deildir. Ona,
gerekte benim demee yetkisi yoktur. Bu ancak mecazen hakikate ilhak edilerek (katlarak) sylenebilir. Bunun esas,
Lmn ihtiss veya istihkk (hakk olma) mnsna gelmesi, tahsisin de ona ynelik bulunmasdr. Trke'de bu mny
ifade eden "Elden gelen.. n
olmaz, o da vaktinde gelmez." eklinde bir atasz vardr. "Mse" daki
masdariyyedir. almak demektir. "alt" mnsna mevsle olmas ihtimali dnlebilirse de, genellikle doru
deildir. Zira her alt, insann olmaz. nsann olan ancak almasdr.1

RSALE
Ey sa'y ve ameldeki lezzet ve saadeti bilmeyen tembel insan! Bil ki:
Cenab- Hak, kemal-i kereminden, hizmetin mkfatn, hizmet iinde dercetmitir. Amelin cretini, nefs-i amel
iine koymutur. te bu sr iindir ki, mevcudat hatta bir nokta-i nazarda cmidat dahi, evmir-i tekviniye tabr edilen
husus vazifelerinde, kemal-i evk ile ve bir eit lezzet ile evmir-i Rabbaniyeyi imtisal ederler. Ardan, sinekten,
1

Hak Dini Kuran Dili

3.CLT

ALIMAK
3

tavuktan tut; t ems ve Kamer'e kadar her ey kemal-i lezzetle vazifesine alyorlar. Demek hizmetlerinde bir lezzet
var ki, akllar olmadndan kibeti ve neticeleri dnmeden, mkemmel vazifelerini ifa ediyorlar.
Eer desen:" Zhayatta lezzet kabildir, cemdatta nasl evk ve lezzet olabilir?
Elcevap: Cemdat; kendi hesablarna deil, onlarda tecelli eden Esm-i lhiyye hesabna bir eref, bir makam,
bir kemal, bir gzellik, bir intizam isterler; aryorlar. O vazife-i ftriyelerinin imtisalinde, Nur-ul-Envr'n isimlerine birer
ma'kes, birer yine hkmne getiinden tenevvr eder, terakki eder. Mesel: Naslki bir katre su, bir zerrecik cam
paras zatnda ziyasz, ehemmiyetsiz iken, sfi kalbiyle Gne'e yzn evirse, o vakit o ehemmiyetsiz, ziyasz katre
ve cam paras, Gne'in bir nevi ar olup senin yzne de tebessm eder. te bu misl gibi, zerrat ve mevcudat,
cemal-i mutlak ve kemal-i mutlak sahibi olan Zat- Zlcell'in isimlerine vazifeperverlik cihetinde yine olmalariyle, o
katre ve zerrecik ie gibi gyet aa bir dereceden gyet yksek bir derece-i zuhura ve tenevvre kyorlar. Madem
vazife cihetinde gyet nuran ve yksek bir makam alyorlar; lezzet mmkn ve kabil ise, yni hayat- ammeden
hissedar iseler, gyet lezzet ile o vazifeleri gryorlar, denilebilir.
Vazifede lezzet bulunduuna en zhir bir delil, sen kendi za ve duygularnn hizmetlerine bak. Herbiri beka-i
ahs ve beka-i nev' iin ettikleri hizmetlerinde ayr ayr lezzetleri var. Nefs-i hizmet, onlara bir telezzz hkmne
geiyor. Hatta hizmeti terketmek, o uzvun bir nevi azabdr.
Hem en zhir bir delil dahi, horoz veya yavrulu tavuk gibi hayvanatn vazifelerinde gsterdikleri fedakrane ve
merdne vaziyetleridir ki, horoz a olduu halde tavuklar nefsine tercih edip bulduu rzka onlar arr; yemez,
onlara yedirir. Ve bir evk ve iftihar ve telezzz ile o vazifeyi grd, grnr. Demek o hizmette, yemekten fazla bir
lezzet alr.
Hem kk yavrularna obanlk eden tavuk dahi, yavrularnn hatr iin ruhunu feda eder. te atlr. Kendini a
brakp onlar doyurur. Demek o hizmette yle bir lezzet alr ki; alk acsna ve lmek elemine terecch eder, ziyade
gelir. Hayvan valideler, yavrularn, kk iken vazifeleri bulunduundan lezzetle himayeye alr. Byk olduktan
sonra vazife kalkar, lezzet de gider. Yavrusunu dver, elinden taneyi alr. Yalnz, insan nev'indeki validelerin vazifeleri bir
derece devam eder. nki: nsanlarda, zaaf ve acz itibariyle daima bir nevi ocukluk var, Her vakit de efkate
muhtatr. te umum hayvanatn (horoz gibi) obanlk eden erkeklerine ve tavuk gibi validelerine bak, anla ki; bunlar
kendi hesabna ve kendileri namna, kendi kemalleri iin o vazifeyi grmyorlar. nki hayatn, vazifede lzm gelse
feda ediyorlar. Belki vazifeleri, onlar o vazife ile tavzif eden ve o vazife iinde Rahmetiyle bir lezzet derceden Mn'im-i
Kerm'in hesabna ve Ftr- Zlcell'in namna gryorlar.
Hem nefs-i hizmette cret bulunduuna bir delil de udur ki: Nebatat ve ecar, bir evk ve lezzeti ihsas eden bir
tavr ile Ftr- Zlcell'in emirlerini imtisal ediyorlar. nki: Datt gzel kokular ve mterilerin nazarn celbedecek
znetlerle sslenmeleri ve snblleri ve meyveleri iin rynceye kadar kendilerini feda etmeleri, ehl-i dikkate
gsterir ki: Onlarn, emr-i lhnin imtisalinden yle bir lezzetleri var ki; nefsini mahvedip rtyor.
Bak: Banda ok st konserveleri tayan Hindistan cevizi ve incir gibi meyvedar aalar, Rahmet hazinesinden
lisan- hal ile st gibi en gzel bir gday ister, alr, meyvelerine yedirir; kendi bir amur yer. Nar aac sfi bir arab,
hazine-i Rahmetten alp meyvesine yedirir; kendisi amurlu ve bulank bir suya kanaat eder.
Hatta hububatta dahi snbllenmek vazifesinde zhir bir itiyak grnr. Naslki dar bir yerde hapsedilen bir zat,
bir bostana, geni bir yere kmay mtakane ister. yle de: Hububatta, snbllenmek vazifesinde yle srurlu bir
vaziyet, bir itiyak grnyor. te "Snnetullah" tabr edilen. Kinatta cereyan eden bu srl uzun dsturdandr ki:
siz, tenbel, istirahatla yaayan ve rahat deinde uzananlar, ekseriyetle sa'yeden, alanlardan daha ziyade zahmet
ve sknt eker. nki daima isizler mrnden ikyet eder; elence ile abuk gemesini ister. Sa'yeden ve alan ise;
kirdir, hamdeder. mrn gemesini istemez.
Hem o sr iledir ki: "Rahat, zahmette; zahmet, rahattadr" cmlesi darb- mesel olmutur. Evet cemdata dikkatle
nazar edilse: Bilkuvve yalnz istidad ve kabiliyet cihetinde nks kalp inkiaf etmiyenlerin, gyet bir itihad ve sa'y ile
inbisat edip bilkuvveden bilfiil suretine gemesinde, mezkr snnet-i lahiyye dsturiyle bir tavr grnyor. Ve o tavr
iaret eder ki: O vazife-i ftriyede bir evk ve o mes'elede bir lezzet vardr. Eer o cmidin umum hayattan hissesi
varsa, evk kendisinin olur; yoksa, o cmidi temsil eden, nezaret eden ey'e aittir. Hatta bu srra binaen denilebilir:
Ltif, nazik su incimad emrini ald vakit, yle iddetli bir evk ile o emre imtisal eder ki, demiri ak eder: paralar.
Demek brdet ve taht-es sfr souun lisaniyle az kapal demir kaptaki suya "genilen!" emr-i Rabbansini
tebliinde, iddet-i evk ile kabn paralar, demiri bozar, kendisi buz olur. Ve hkeza.. Hereyi buna kyas et ki,
Gnelerin deveranndan ve seyr seyahatlarndan tut, t zerrelerin mevlev gibi devretmelerine ve dnmelerine ve
ihtizazlarna kadar kinattaki btn sa'y hareket, kanun-u kader-i lh zerine cereyan ediyor. Ve dest-i kudret-i
lhden sudr eden ve irade ve emir ve ilmi tazammun eden emr-i tekvn ile zuhur eder. Hatta herbir zerre, herbir
mevcud, herbir zhayat, bir nefer askere benzer ki; orduda muhtelif direlerde, o neferin ayr ayr nisbetleri, vazifeleri
olduu gibi; herbir zerre, herbir zhayatn dahi yledir. Mesel: Senin gznde bir zerre, gzn hceyresinde ve gzde
ve a'sb- vechiyede ve bedenin eryin tabr edilen damarlarnda, birer nisbeti ve o nisbete gre birer vazifesi ve o
vazifeye gre birer faidesi vardr. Ve hkeza hereyi ona kyas et. Buna binaen herbir ey, bir Kadr-i Ezel'nin vcb-u
vcduna iki cihetle ehadet eder:
eder.

Biri: Tkatnn binler derece fevkinde vazifeleri grmekteki acz-i mutlak lisaniyle o Kadr'in vcuduna ehadet

kincisi: Herbir ey, nizam- lemi tekil eden dsturlara ve mvazene-i mevcudat idame eden kanunlara tatbik-i
hareket etmekle, o Alm-i Kadr'e ehadet eder.
nki: Zerre gibi bir cmid, ar gibi kk bir hayvan, Kitab- Mbin'in mhim ve ince mes'eleleri olan nizam ve
mzan bilmez. Cmid bir zerre, ar gibi kk bir hayvan nerede? Semavat tabakalarn bir defter sahifesi gibi ap,
kapayp toplayan Zat- Zlcell'in elindeki Kitab- Mbn'in mhim ince mes'elelerini okumak nerede? Eer sen dvanelik
edip; zerrede, o kitabn ince hurufatn okuyacak kadar bir gz bulunduunu tevehhm etsen; o vakit o zerrenin
ehadetini redde alabilirsin. Evet Ftr- Hakm, Kitab- Mbn'in dsturlarn gyet gzel bir surette ve muhtasar bir

MENBA
3.CLT
tarzda ve has bir lezzette ve mahsus bir ihtiyata icmal edip derceder. Herey yle has bir lezzet ve mahsus bir ihtiya
ile amel etse, o Kitab- Mbin'in dsturlarn bilmiyerek imtisal eder. Mesel: Hortumlu sivrisinek dnyaya geldii
dakikada hanesinden kar; durmyarak insann yzne hcum eder, uzun assiyle vurur; b- hayat fkrtr, ier.
Hcumdan kamakta, erkn- harb gibi meharet gsterir. Acaba bu kk, tecrbesiz, yeni dnyaya gelen mahlka bu
san'at ve bu fenn-i harbi ve su karmak san'atn kim retmi? Ve nerede renmi? Ben, yni bu bare Said itiraf
ediyorum ki: Eer ben o hortumlu sinein yerinde olsaydm; bu san'at, bu kerr u fer harbini ve su karmak hizmetini
ok uzun dersler ve ok mteaddid tecrbelerle ancak renebilirdim. te ilhama mazhar olan ar, rmcek ve
yuvasn orap gibi yapan blbl gibi hayvanat bu sinee kyas et. Hatta nebatat da aynen hayvanata kyas edebilirsin.
Evet Cevvad- Mutlak (Celle Celaluhu), her ferd-i zhayatn eline lezzet midadiyle ve ihtiya mrekkebiyle yazlm bir
tezkereyi vermi. Onunla evmir-i tekviniyenin proramn ve hizmetlerinin fihristesini tevdi etmitir. Bak o Hakm-i
Zlcell'e; nasl Kitab- Mbn'in dsturlarndan ar vazifesine ait mikdarn bir tezkerede yazm, arnn bandaki
sandukaya koymutur. O sandukann anahtar da, vazifeperver arya has bir lezzettir. Onunla sandukay aar,
proramn okur: emri anlar, hareket eder.2

NKTELER...
HOCA'NIN KOMUSU
Bir ataszmzde:
"alan kazanr, almayan aldanr" denmitir. Bu szn ne kadar doru olduunu hatrlatmaya gerek yok. Ders
yl sonunda karnelerimizi aldmzda gerei gzlerimizle grrz. Grrz ki alanlar snfn gemi, almayanlar
ise kalmtr. Yani ataszmzde denildii gibi alan kazanm, almayan kaybetmitir.
alan insan gldr, kuvvetlidir. Tembel ise zayf ve ahsiyetsizdir.
Nasreddin Hoca komusunun evinin nnden geerken bir ses duymu:
" Ya Rabbi, bana Cennetini ver, beni Cennetine koy."
Pencereden ban uzatp bakm ki, ne grse beenirsiniz? Komusu yataa srtst yatp gzlerini tavana
dikmi, bir yandan esniyor, bir yandan Cennet istiyor:
" Allah'm, bana Cennetini nasip et.."
Bir ders vermek iin komusunun atsna km. Takr tukur gezinmeye balaynca adam aadan seslenmi:
" Kim var orada?"
" Benim." diye cevap vermi Hoca. Kaybolan eeimi anyonun."
Adam kahkahalarla glm:
" Be hey hoca, hi atda eek aranr m?"
Hoca grlemi yukardan:
" Bre ahmak!.. Peki yatakta Cennet aranr m?"
Evet ocuklar. Dnyada baarmak iin de almak, hirette Cennete girmek iin de almak lzm. Edison
ampul almadan m buldu sanyorsunuz? Arimet mehur kanununu ryasnda m grd yoksa? Fatih Sultan
Mehmed hayalinde mi ald stanbul'u, Osman Gazi adrnda m kurdu koca imparatorluu?
Gecelerini gndze katarak altlar, zorluklara katlandlar, glklere gs gerdiler ve sonunda baardlar.
almak b a an m n srrdr ve her meslek, namuslu olmak artyla ereflidir.
Unutmamal ki slm dini hell yolda almay ibadet saymtr.3
TA MI SERT, KAFA MI?
Vaktiyle bir ocuk vard. Medresede okurdu. Kavuklu hocalardan ders alr, retilenleri anlamaya alrd.
Fakat kafas kalnca idi. Btn gayretine ramen pek bir ey renemezdi. Okumaya kar da fazla istek duy mazd. Arkadalar onu gemi, okumay ilerletmilerdi. O ise hl bir yl ncesinin kitaplarn okuyordu.
Gnlerden bir gn kararn verdi:
Kafam ok kaln, diye dnd. Zekm az. Bu durumda okuyamam. yisi mi kyme dnp tarla ilerine
Bu maksatla bir sabah yola koyuldu. Az gitti, uz gitti bir ovaya dt. Scak bastrmt. ok da yorulmutu. Yolun
kenarnda bir maara vard, ama girmeye korkuyordu.
erisinin serin olduundan emindi. nk gne almyordu, ama ya ayya filan rastlarsa ne olacakt?
Bunlar dnd iin yrei rperiyor, ieri girmeye bir trl cesaret edemiyordu.
Sonunda scak ve yorgunluk baskn kt. Ne olursa olsun maaraya girecekti. Kararn verdi. Admlarm ar
ar att.
Korktuu eylerle karlamaynca sevindi. Korkusu biraz olsun dald. Bir keye bzld. Sonra uzanverdi.
2
3

17. Lema 8. Nota

Ahmet ahin Dini Hikayeler s:27

3.CLT

ALIMAK
5

Birden gz maarann tavanndan yere damlayan suya takld. Yukarda birikiyor, byyor ve damla kendini
tayamayacak kadar byynce kopup yerdeki tan stne dyordu.
Kim bilir ka yldr byle devam edip gidiyordu bu. Ta oyulmutu. Oysa ta sertti. Su damlas ise yumuackt.
Yumuack su damlas nasl oluyor da ta deliyordu?
Birden imekler akt beyninde. Yumuack su damlalar senelerce aka aka sert talan deliyordu. Kendisi de
srarla derslerine alr, okuma isteiyle hocalarn dinlerse zamanla kafasna bir eyler girerdi.
Benim kafam u tatan daha sert deil ya, diye sylendi.
nemli olan sebat etmekti. u su kadar sebat etmek.
u ta kadar sebat etmek, o zaman kitaplarda yazl olanlarla hocalarn anlattklar, kaln da olsa, kafada iz
brakrlard.
Hzla kalkp gerisin geri medreseye dnd. alt, abalad, arkadalarna yetiti. Hatt zaman iinde hepsini
geti. yle bir bilgin oldu ki. kitaplar hl ellerde dolar, Bu yzden "Ta olu" mnasna gelen "bn-i Hacer" dendi
adna.
Bunu anlattm ki, hi biriniz herhangi bir konuyu anlamadm sylemesin. Dinledikten, direndikten ve altktan
sonra anlalmayacak konu yoktur.4
HAMALIN DUASI
Rzkn srtnda ar yk tayarak kazanan hamaln biri namazlarnda dima:
Y Rabbi, bana ne vereceksen hayrlsn ver, bir ekmek de olsa hayrlsndan ihsan eyle, diye dua ediyormu.
Adamn hep ayn duay tekrarlamas, yanndakilerin dikkatini ekmi. Nihayet biri, bir gn sormadan edememi:
Kardeim, sen her namazdan sonra duada:
" Y Rabbi, bana ne vereceksen hayrlsn ver, bir ekmek de olsa yine hayrlsndan ihsan eyle" diye
yalvaryorsun. Ekmein hayrsz da m olur ki?
Hamal cevap vermi:
Birader, benim bama geleni bir bilsen sen de ayn duay tekrarlamaktan kendini alamazsn. Yanndakiler iyice
meraklanmlar:
Neymi bana gelen, anlat da biz de duyalm. Hamal, bakn, bama ne geldi, diyerek balam anlatmaya:
Ben ekmeini srtndaki ar yklerin altnda inleyerek kazanan bir insanm. Bir gn yine bir yoku yukar
srtmda ar ykle karken fena halde yorulduumdan srtmdaki yk yere indirdim. Alnmdan damlayan terleri
silerken iimden bir feryad koptu, dedim ki: "Hey y Rabbi, yediim ekmei bana ne kadar da zor veriyor sun. Ne olur,
bu bir ekmei yle oturduum yerden kazanmay ihsan eylesen de, byle kan ter iinde kalma-sam.
Tam bu dua azmdan kar kmaz, birden karmda iki kiinin sille tokat dvtklerini grdm. Dayanama dm,
aralarna girip ayrrken birinden yediim bir yumrukla yzm kan revan iinde kald, tte o srada gelen polisler, beni
de kavgaclardan biri zannederek doruca hapse attlar. Mahkemeye kncaya kadar yattm hapiste her gn bana
ekmek veriliyordu. Srtst yattm yerde ayama gelen bu ekmei sknt ve zntden yi-yemiyordum. Kendi
kendime diyordum ki, ite ne srtnda yk tayorsun, ne de alnndan yle souk terler akyor. Sana oturduun yerde
bedavadan gelen ekmek. Zevkle yesen ya.. Ne var ki, dsarda alarak aln teriyle kazandm o ekmek, hapiste
ayama gelen bu bedava ekmekten ok daha huzur verici ve lezzetliydi. O zaman anladm ki, ben yanl dua etmiim.
Oturduum yerden bir ekmek ver demiim, ama hayrlsndan ver dememiim. te o gnden bu yana dualarmda
isteimi deitirdim. Rabbimden zahmetli de olsa hayrlsn, huzurlusunu vermesini niyaz ediyorum.5
NAN VE ALIMAK
Ylarca nce Amerika'nn Mississipi Nehri'nde, nehrin bir yakasndan tesine yolcu tayarak geimini salayan
yal bir kayk, kayndaki kreklerden birisine inan', dierine 'almak' yazm. Sebebi sorulduunda bu
gngrm kayki:
"Nehri kardan karya gemek iin her iki kree de ihtiya var. almakszn inan ve inansz almak sizi bir
dairede dndrr durur. Hayat yoluna tek krekle kmak da nehri tek krekle gemeye almaktan farkszdr. Hibir
yere gidemezsiniz" demi,
almak ve inanmak baarnn olmazsa olmaz artlardr. Hayata, hayatn emaresi olan harekete, emee, gayrete, aln terine, talebe kymet veren Allah (c.c,), semereyi almann neticesine takmtr.
Efendimiz'in (a.s.v), almaktan elleri atlam bir insann elini tutup, "Allah'n sevdii eller bu ellerdir"
buyurduu rivayet edilir. Ve nanmak Allah katnda o denli kymetlidir ki, herhangi bir i bile muvaffak olacana
inanmadan yapan insanlar, zafere eremezler. Gnmzde "Baaracamza inandk" sz ok yaygndr. Her
memnuniyet, kimden kime olursa olsun her teekkr, asl yapan ve sahibi Allah olduu iin, kast olmasa bile netice
olarak ve manen Allah'a gittii, o honutluk netice de Ondan honutluk mns tad gibi; hedefini bulamam dahi
olsa her inan ve gven de Ona itimat ve yrekten Ondan stemek mns tar. Allah hedefini ve hakikatini bizzat
bulamam inanc bile bu denli mkfatlandrrsa, inan yle bir iksirse, hakiki iman ve inancn neticesi kim bilir ne
denli byk ve sonsuzdur!
4

Ahmet ahin Dini Hikayeler s:49

Ahmet ahin Dini Hikayeler s:96

MENBA
3.CLT
Gerekten inanm bir insann karsnda dnyalarn duramadna Efendimiz ve sadk talebeleri ahittir.
Evet, inanmadan alan ve almadan inanan rahmet hazinelerinin kapsnn almas in gerekli ifrelerden biri sini eksik brakmtr. Onun iindir ki tek krekli kayk gibi dner, dvnr, ama yol alamaz. Maneviyatsz nesillerin ve
gayretsiz maneviyatlarn hali ortadadr. kisi bir varken; biri mfk, dieri melektu inkr etmi gibidir. Netice de ikisi
de gayeye, huzura erememi, ulatklar eyler yarelerine merhem olamamtr.6
KOLTUK DENENDEN DNYA REKORLARINA
Seneler nce Amerika'nn Kansas eyaletindeki Elkhart kasabasnda iki karde ayn okulda alyorlard, ileri ise
her sabah binadaki byk sobalar tututurmakt.
Souk bir k gn, iki karde bir sobay temizleyip iini al-rp ve odunla doldurdular, iki kardeten biri,
sobann iindekilere gaz dkt ve ateledi. Fakat atelemeyle birlikte dehetli bir patlama oldu ve eski okul binas
ykld, iki kardesten by de bu patlamada hayatn kaybetti. Dierinin ise ayaklar son derece kt bir ekilde
yanmt.
Doktor, ocuun bacann birinin kesilmesinden baka are gremedi. ocuun ebeveynleri perian bir halde
idiler. Bir ocuklar patlamada lm, ikincisi de bir bacan kaybedecekti. Doktordan, biraz beklemesini istediler.
Doktor raz oldu. Anne-baba her gn, doktordan ameliyat geciktirmesini istiyor ve ocuklarnn iyilemesi in Allah'a
dua dua yalvaryorlard. ki ay byle geti; ebeveynler ve doktor hemen her gn ocuun ayann kesilip kesilmemesi
zerinde mnakaa ediyorlard. Bu arada ocuun ana ve babas, ok gemeden yryecei inancn da ocuklarna
yerletirmeye alyorlard.
ocuun ayaklar kesilmedi, fakat sarglar zld zaman, sa bacann sol bacandan yedi santim ksa
olduu grld. Sol ayann parmaklar hemen hemen tamamen yanmt. Fakat ocuk inanlmaz bir ekilde azimli idi.
Dayanlmaz aclara ramen her gn egzersiz yapmaya balad ve bu arada glkle de olsa bir iki adm atabileceini
grd. Yava yava iyileen gen nihayet koltuk deneklerini att ve hemen hemen normal bir ekilde yrmeye
balad. Ve azimli gen, ok gemeden komaya bile balamt.
Hayata ksmeden sabrla mcadelesinin mkafatn gren gen, Elkhart Lisesinden mezun olmadan nce bir mili
{1.609 metre) 4 dakika ve 24.7 saniyede kotu. Bu mesafeyi o gne kadar btn Amerikan liselerinde ondan daha iyi
derece ile kimse komam st.
Liseden sonra Kansas niversitesi'ne devam eden gen, sonralar, bir mil yarnda (4:06.8) ile dnya rekoru krd
ve
iki yl sonra, yarm milde bir dnya rekoru daha krd (1:49.7). Onun 1938'de krd kapal salon bir mil rekoru da
(4:04.4) uzun seneler hafzalardan silinmedi.
Bir zamanlar yrmeyen bu elik iradeli ocuk, imdi adalarna nasl koulacan retiyordu. Kendisinin
gelitirdii metod; son .eyrek mili deta bir srat koucusu gibi komakt. Bu eyrek mili, o zamana kadar kimsenin
belki de dnmedii bir zaman iinde, bir dakikann altnda kouyordu. Onun bu sitili, bir zamanlar insan kapasitesinin
tesinde grnen bu dereceyi; bir mili drt dakikann altnda komay mmkn kld.
Bacan kaybetmesine ramak kalmken dnya ampiyonluuna ykselen ve New York'taki nl Madison Square
Garden kapal salonunda "asrn atleti" iln edilen bu gencin adn m sormutunuz? Glenn Cunningham... 7
N Y YAPAN ADAM PEK BCE GBDR
Bir gn rmcek, ipek bceine yle demi:
pek bcei karde, sen birazck koza yapmak iin gnlerce urayorsun. Ben se, bir duvar bir ka saatte
tlbent gibi dokuyorum.
pek bcei ona u cevab verir: - Evet rmcek karde, sen en ksa zamanda i yap yorsun; fakat yaptn iin
kimseye faydas, yarar olmuyor. Vakitlerin boa gidiyor, zamanlarn deerlendiremiyorsun. Ben ar ar yava yava
alyorum, ama ipliimden yle gzel kumalar dokunuyor ki, emsalsizdir. peim ok gzel i gryor. nsanlar
benim kozamdan pek ok faydalar elde ediyorlar. Az i yapyorum, Fakat iimi salam yapyorum. Sanatm yiye
kullanyorum. imi iyi ve salam yaptmdan dolay ok mutluyum. nk iini iyi yapan, san'atn iyiye kullanan
kimseleri Allah seviyor. Peygamberimiz seviyor. nsanlar da ok seviyor, hem dua ediyorlar. te bunun iin ben de ok
mutlu ve bahtiyarm. imi vazifemi iyi yapyorum. Vahitlerimi boa geirmiyorum diye cevab veriyor.8

Mesel Ufku, s:34

brahim Refik Hayatn Renkleri s:23
8
Yusuf Tavasl Dini Hikayeler s:265
7

3.CLT

ALIMAK
7