FILOZOFI E EDUKIMIT

1.Filozofia e edukimit kuptimi, rndsia dhe aktualiteti

Filozofia e edukimit mund t'i referohet n fushn akademike t filozofis s aplikuar ose n nj
nga filozofit arsimore q promovojn nj lloj t veant apo vizion t arsimit, dhe t shqyrtojn
prkufizimin, qllimet dhe kuptimin e arsimit.
Si nj fush akademike, filozofia e edukimit sht studimi filozofik i arsimit dhe problemet e
saj, lnd kryesore qndrore sht arsimi, dhe metodat e saj jan ato t filozofis.
Filozofia e arsimit mund t jet ose filozofia i procesit t edukimit apo filozofis s disiplins t
arsimit kjo sht, ajo mund t jet pjes e disiplins n kuptimin e t qenit t shqetsuar me
qllimet, format, metodat, apo rezultatet e procesit t edukimit apo t qenit t arsimuar, ose ajo
mund t jet metadisiplinare n kuptimin e t qenit t shqetsuar me konceptet, qllimet dhe
metodat e disiplins. Si e till, ajo sht edhe pjes e fushs s arsimit dhe nj fush e filozofis s
aplikuar, duke u trhequr nga fushat e metafiziks, epistemologjis, aksiologjis dhe qasjet
filozofike (spekulative, normative, dhe analitike). Pr shembull, kjo mund t studiojn se far
prbn edukimi dhe arsimi, vlerat dhe normat e shpallura prmes edukimit dhe praktikat arsimore,
kufijt dhe legjitimin e arsimit si nj discipline akademike, dhe lidhja n mes teoris dhe praktiks
arsimore. Mnyra t shumta pr t konceptuar arsimin shoqruar me fusha t shumta dhe qasjet e
filozofis bjn filozofin e edukimit jo vetem nj fush shum t ndryshme, por edhe nj q nuk
sht e prcaktuar leht. Edhe pse nuk ka mbivendosje, filozofia e edukimit nuk duhet t
ngatrrohet me teori arsimore, e cila nuk sht e prcaktuar n mnyr specifike nga aplikimi i
filozofis ndaj pyetjeve n arsim.

2.Kategorit themelore t edukats dhe implikimet e tyre n arsim

Nocionet themelore pedagogjike jan:

EDUKATA
ARSIMI
MSIMI

Edukata- lat. Educere- ngris, kalis, ndikoj. Ndikimi n njerz quhet edukat, pra edukata sht
mjet prmes s cilit ndikohet. Edukimi sht proces i vazhdueshm, zgjat gjat gjith jets,
rezultat, rezultat i edukimit sht i edukuari. Edukata fillon para lindjes e vazhdon deri n vdekje.
Edukata trsi veprimesh t gjithfuqishme kur pranohen me vetdshir mirpo nse inponohen
athere edukata sht trsi veprimesh t pafuqishme dhe refuzohet.
A sht e organizuar, pjesrisht apo e paorganizuar edukata?

Edukata: Intencionale efekti i kufizuar, ky lloj efekti fillon m von dhe prfundon
m hert.
Spontane efekti i fuqishm, fillon m hert dhe prfundon m von. Merret vemas
nga familja prindrit e shum m spontane sht kur merren nga fmijt, gjyshrit.

Pr t krijuar pronsi duhet koh.

Tek njeriu, edukimi sht nj veprimtari e vetdijshme, e qllimshme, e planifikuar, e organizuar,
sistematike dhe e vazhdueshme. Pra edukimi sht dukuri njerzore, d.m.th. e pandar nga
shoqria n t ciln ai zhvillohet. Edukimi sht i lidhur shum ngusht me zhvillimin e shoqris
njerzore, me zhvillimin shoqrore, ekonomik, shkencore e kulturore, duke i dhn atij shtytje
pozitive prpara n prparimin e pandalshem.
N kuptimin e gjer, edukimi prfshin trsin e veprimit pedagogjik, formimin e njeriut n
trsi, sferat intelektuale, morale, vullnetin, personalitetin me zhvillim t gjithanshem.

Arsimi Nocioni arsim ka t bj kryesisht me procesin e prvetsimit t diturive,

shkathtsive, shprehive si dhe me ndikimin e tij n formimin e njeriut. Me Arsim kuptojm
nj veprimtari t organizuar q synon prvetsimin dhe zotrimin e sistemit t fakteve dhe t
prgjithsimeve shkencore, t diturive nga fusha t ndryshme t shkencs dhe artit, t prodhimit
dhe t tekniks, si dhe formimin mbi baz t atyre diturive t reja, t shkathtsive dhe t shprehive
intelektuale, kulturore, shndetsore, punuese etj. Pra arsimi synon diturit, shkathtsit dhe
shprehit, ndrsa edukimi, cilsit pozitive t personalitetit. Arsimimi prandaj e forson mendjen e
njeriut dhe duke u arsimuar ai msohet t mendoj, t gjykoj drejt, msohet t shoh vlern e s
vrtets dhe i jep fuqi t punoj pr nj parim t lart. Arsimimi sht nevoj elementare e jets s
njeriut, sht pjes e pandashme e tij dhe i cili e prfshin tr jetn e njeriut.

Msimi sht proces i njsuar (i vetm) msim-edukativ, n t cilin prvetsohen njohurit

shkencore sipas programit msimor. Njkohsisht formohen aftsit psiko-fizike dhe krijohen
cilsit pozitive t personalitetit. Msimi sht i planifikuar, m i sistematizuar, me t cilin dhe
prmes t cilit realizohet edukimi dhe arsimimi i t rinjve dhe i t rriturve. N konceptin e
edukimit vrejm shumllojshmrin e dukurive t edukimit. Jan disa fjal me kuptim analog
Formim, t msuarit, arsimim, instruktim, prsosje.

3.Vshtrim kronologjik i filozofis s edukimit

Kuptimet pr filozofin Ontologji Gnosologji
Dimensioni Aktual

Refleksionet filozofike pr edukatn si kategori shoqrore

Zhvillueshmrin dhe ekzistencialitetin e njeriut si qenie njerzore
Ndryshueshmrin e individit si pasoj e t nxnit

Ekzistencialiteti qllimet sistematike fuqia e ndikimeve nga jasht

Zhvillueshmria e dispozitave intelektuale, emocionale
Rikonstruksionin e prvojave dhe prshtatjen e kushteve dhe rrethanave t reja
Mundsi pr ndryshim t vazhdueshm, jeta shkollore (sa duam t ndryshojm varet
nga ne, qelsi sht tek ne).

Tri detyrat themelore t filozofis s edukats

Aspekti Analitik
Aspekti Kritik
Aspekti Perspektiv

a).Aspekti analitik Prpjekjet pr definimin e nocioneve edukim, arsim, arsimim, msim, t

nxn, autoritet dhe pritshmri.
b).Aspekti kritik Kritika ideologjike, favorizimi i vlerave plurale, mbshtetja pr faktort
kognitiv dhe volitiv pr ndryshim, favorizimi i ecurive pr arritjen e kompetencave t qytetaris
demokratike (shfrytzimi dhe respektimi i t drejts, p.sh. shprehjes s lire), Pluralizm kur
lejom lirin, sasia e interpretimit t bindjeve t realiteteve, faktori kognitiv.
c).Aspekti perspektiv Rishikimi i thell intelektual i jets, kultivim i humanitetit n krijimin e
respektit pr subjektet t moralshme, imagjinimi narrativ pr bashkndjesin dhe prgjegjsin
morale.

Filozofi e edukimit ndrlidh

Konceptet pr t kuptuarit e edukats si faktor me pesh t veant t tradits filozofike
Dimensioni Kronologjik Kohor - N kuadr t shqyrtimeve filozofike

Filozofia N kuadr t shqyrtimeve edukologjike

Pedagogjia N kuadr t shqyrtimeve shoqrore gnosologjike e aksiologjike.

Transpedagogjija Akseologjia Teorit filozofike dhe vlerat, n situatat kur me ritm t

prshpejtuar bhet difozion i vlerave, t cilat gjenden t shoqruara me vlerat e rrejshme t Kiqit
dhe Shundit. Kiqi Imitim i vlerave
Pedagogjija e vjetr U adresohet shtjeve kryesisht t sfers kognitive, dhe potencon rndsin
e praktikes si prforcim t teoris, t cilat pashmangshm, shpijen n prfundim optimistik.
Pedagogjija e re Filozofia e edukimit dhe pedagogjija nuk mund t kundrohen si t ndara nga
raportet shoqrore dhe jeta shpirtrore e njeriut, sikurse nuk mund t jen t ndar nga politika,
ideologjia klasore.

Transpedagogjija ka pr detyr me na ndryshu, teoria transformative nnkupton se njeriu si

qenje njerzore nuk ndryshon por ai transformohet prej nj niveli n nj nivel tjetr, sht diqka q
neve na prcjell gjithnj, kjo teori sht e kundrt me teorin e adaptimit apo teorin e
prshtatjes q njeriu ka mundsi tu prshtatet rrethanave dhe kushteve t reja. Sa i prket
pedagogjis ka pr baz transformimin prej pedagogjis tradicionale n at
bashkkohore, avancimin e tekniks, teknologjis dhe modernizimin e
mjeteve, formave dhe metodave t puns me nxns n klas. Helugera:
Paraqet transpedagogjin n praktik, simbolike edukimi mund t mos jet i rndsishm por ajo
sht e vendosur kshtu n paktiken aktuale besnik i qllimeve thelbsore.

4.Edukata si kategori e prhershme shoqrore

Edukata ka rol t rndsishm pr zhvillimin e shoqris njerzore dhe t individit si pjestar i saj.
Shoqria dhe edukata jan t lidhura ngusht dhe se zhvillimi i shoqris gjithnj qon kah
ndryshimi dhe prsosja e edukats, por edhe procesi i edukimit dhe edukata ndikon n zhvillimin
shoqror.
Tri funksionet themelore t edukats jan:

Rritja (prej formimit deri n vdekje)

Formimi - (formimin e njeriut si qenie intelektuale, njeriut kreativ e t vetdishem)
Emancipimi (realizimit t liris s njeriut)

Rritja sht funksioni baz i edukats, nocioni edukat e arsyeton. Pse?

Zhvillohet n kushte t natyrshme

Pa improvizim
Pa msues t mirfillt
Pa plan dhe program formal
Nuk sht inponues
sht interesant
Ngjall kurreshtje
sht rezultat i mendimit kritik
Kultivimi i mirsjelljes sipas normave shoqrore

Pse formimi konsiderohet si njri ndr funksionet baz t edukats?

Shiquar n aspektin personal themi se edukata sht proces kompleks dhe shum i gjat i
formimit t njeriut, sht proces i kultivimit dhe i zhvillimit t t gjitha cilsive dhe fuqive psikike
t individit proces i formimit t mtutjeshem t botkuptimit t pavarur t individit.

Formimin dhe zhvillimin e shkathtsive dhe t shprehive intelektuale

Formimin e nj baze t shndosh solide p zhvillimin e mtutjeshem
Zhvillimin e cilsive dhe vetive psiqike
Formimit t prgjithshm t personalitetit t njeriut
Formohen e vetformohen pr jet dhe pun n shoqri dhe pr shoqrin

Pra edukimi gjithnj sht veprimtari e dyanshme dhe qllimi i tij sht q te t rinjt ti zhvilloj
ato cilsi q jan t prbashkta pr llojin e njeriut, pastaj ato cilsi q jan karakteristike pr
shoqrin e kohs prkatse, po edhe ato cilsi q jan karakterisitke pr do individ, sepse do
individ sht nj bot n vete. Kshtu prmes edukats krijohet kontinuiteti midis gjeneratave,
individve, shoqrive njerzore dhe shoqris si totalitet. Nga kjo q u tha deri m tani shihet se
edukimi bri t mundur q njeriu t bhet vrtet njeri.
Emancipimi Me fjaln emancipim kuptohet lirimi apo pavarsia nga kontrolli dhe mbykqyrja e
tjetrit. Emancipimi pra prher ka kuptimin e pavarsimit nga diqka, emancipimi sht e drejt
njerzore, ngase ai gjen mbshtetje t menjhershme n konceptin e liris.

Virtyt
Kryerje procesi
Rezultat i arritur
Pronsi pr..
Ekspozim i

5.Edukata n raport me moralin dhe politikn

Sa i prket shtjes se morali pa dyshim se sht nj tem mjaft e gjer, sepse flitet shum pr
moralin. Fjala moral rrjedh nga gjuha latine moralis-veset, zakonet, doket. Morali sht nj
rregull, parim ose norm e sjelljes se vendosur nga nj shoqri, bashksi dhe e pranuar nga nj
njeri pr mnyrn e tij t sjelljes dhe e zbatueshme nga t gjith njerzit e arsyeshm.
Edukata n raport me moralin ka lidhshmri pr shkak se me at edukats mund t ndikohet rreth
nj morali t duhur, forcohen sjelljet e mira, t nxiten njerzit drejt veprave t mira. Me an t
moralit njeriu vetedijesohet pr t gabuaren dhe me ndihmen e edukats ai mendohet t'i largoj
veset jo t mira dhe t'i zevendesoj ato me dika m t mir.
Ndrsa sa i prket shtjes s politiks mund t themi se edhe edukata n raport me politiken ka
lidhshmrin pr arsye se politika e ka kuptimin e qeverisjes, dhe pr kt shkak mund t themi se
politika sht shkenc e aplikuar n shtjet publike, sht gjithmone e ndryshme por mund t
themi se jan ndryshime vetem t mira apo t dobishme. Andaj me an t politikave t ndryshme
edukata mund t prcjell tek njohurit, diturit t cilat do t ndikonin n formimin e shprehive dhe
shathtsive t mira ne formimin dhe zhvillimin e personalitetit t njeriut. Pra mund t themi se na
qenka nj raport me ndikim n mes edukat-politiks

Qllimi i edukats politike sht q ti nxisin njerzit pr politik dhe ti lejojne ata t bhen qytetar
t prgjegjshme duke u prpjekur ti mesojn ata se sit analizojn dhe vlersojn nj situate
politike n mnyr t pavarur. Mnyr e rregullimit t komunikimit si nj lufte pr t arritur nj
sistem m t mire.

6.Edukata, Edukimi dhe indoktrinimi si kategori

Edukat / lat. Educere = ngris, kalis, ndikoj.

Trsi veprimesh q dikush i ushtron mbi diknd, me qllim t mire apo t keq, pr ta
ndryshuar sadopak tjetrin.
Vetvetiu, fjala edukat nuk kupton veprim t mire
Megjithat, n jetn e prditshem edukats i atribuohen vetm cilsi t mira.
N prditshmri, n gjuht tjera, me fjaln education = kuptohet procesi arsimore.
Edukim = proces i planifikuar dhe i organizuar i cili udhhiqet nga subjekti q di, me
qllim q ta drejtoj personin ose ta ndryshoj subjektin q nuk di ose q di m pak.
Fjalori: E prcakton indoktrinimin si, "t msuarit e dikujt pr t pranuar doktrinat (idet,
botkuptimet, shpjegimet) n mnyr jokritike.

"N mnyr t ngjashme, argumenton edhe Artur, "Indoktrinimi sht prpjekje pr t shtie n
mend, si pr t msuar dika si e vrtet apo e pranuar universalisht, pavarsisht nga provat pro
ose kundr".
Indoktrinimi konsiderohet si term prbuzs. "shtytje pr pranimin naiv, shpesh universal i ideve,
"shmangie e provave"

Ktu, argumentohet se kohve t fundit n gjith botn hetohet rritje e interest pr

edukimin qytetar.
Megjithat, kjo hapje, shoqrohet edhe me nj luft t mbshtetsve t cilt prfaqsojn
mendime t ndryshme, si bie fjala: ide pr indoktrinim, dhe ide pr arsimim t pandikuar.

N praktik ka pasur nj tendenc pr: pranimi jokritik t doktrins pa marr parasysh

arsyeshmrin (pranim i jokritik i ideve indoktrinuese) dhe

Mosgatishmrin pr t vlersuar mundsit n dritn e evidences s disponueshme

(arsimi i mirfillt).
Prirja drejt indoktrinimit, sht pretenduar se mund t jet pasoj e angazhimit t
individve t ndryshm t cilt pr qllime t njohura pr ta, tentojn q prmes parrullave
dhe dogms, t'i implementojn qndrimet e tyre n popullacionin e synuar.
Orientimi ideo- edukativ sht gjetur n zgjerimin dhe thellimin e diturive t popullacionit
t synuar, pa u diskutuar roli i shkolls dhe arsimit n edukimin qytetar.

N rastet kur synohet prhapja e shpejt e doktrins q synojm ta prhapim, theksi

prqendrohet n prfitimet e afatshkurta t individit dhe n prfitimet afatgjata t
shoqris.
Perspektiva dhe zhvillimi i koncepteve t qarta pr pritjet dhe prfitimet, krijimi i tabanit
fillestar dhe investimet n ndrtimin e nj baze material t njohurive, mbi t cilat do t
bazohet doktrina e re.

Indoktrinimi si filozofi mbshtet n parime t qndrueshme, si vijon:

Prcakto grupin e synuar

Identifiko subjektt e zgjuar e intelegjent
Identifiko rrethin e miqve t tij
Fillo ta izolosh at nga t tjert
Planifiko strategjin e ofrimit dhe shoqrizimit me ta.

Kjo tendenc hetohet te subjektet t cilt nxitojn pr t kinse "reformuar" situatn n nj sfer t
caktuar, duke ofruar "zgjidhje" afatgjata.
Kjo ide shpesh kamuflohet me tendencn pr t "ofruar modele t gatshme e pragmatike" pr t
ndryshuar nj tradit n msimdhnie, e cila ngjan t jet e fokusuar mbi informacione
"enciklopedike".

Kjo, rezulton me mbulimin e detajeve, pa lejuar subjektet q nxjn, t hetojn lidhjet e

veanta pr t ndertuar kuptimin e tyre t vrtet.
Indoktrinimi sht vshtir i hetueshm
N do fillim, prezantohem si ide t reja, t avancuara, si vlera civilizuese t cilat shpiejn
n emancipim.
N momentin e hetimit t mundsis pr indoktrinim, trheqja konsiderohet e vonuar.
Nuk ndihmojn as intervenimet e miqve, e t komunitetit, sepse ato konsiderohen
veprime t vonuara.
Individt e till vendosmrisht ndjekin sygjerimet e predatorit / subjektit indoktrinues.
Mos bje n sfern e vrojtimit nga t tjert
Fito besimin e subjekteve t synuar.
Ofro do lloj mbshtetjeje pr ta forcuar "miqsin".
Prpiqu q te ata t krijosh varsi nga prania e juaj.
Fillimisht ofroju atyre far ata iu krkojn.
Vetm pasi t jeni siguruar se individi sht lidhur fuqishm me ju, ather mund t filloj
procesi i indoktrinimit.

Indoktrinimi kalon npr tri faza kryesore:

Faza e par "shprlarja e trurit"

Hetohen idet e individit.

Fillohet n fshirjen e pronsis

Pikasen vetm ant negative, vrimat e zeza, boshllqet, hamendsohen prfituesit jasht
subjektit, subjekti paraqitet viktim" e bindjeve t tij t deriathershme.
Individi "vetdijesohet se" paska qen n rrug t gabuar".
Kjo faze sht m e gjata dhe krkohet maturi e kmbngultsi nga indoktrinuesi.
Besimet e reja przgjedhen me kujdes dhe prcillen te subjekti i przgjedhur.
Suksesivisht krijohen pronsi t reja dhe paraqiten kufizime t reja.
Krkohet mendimi i subjektit pr bindjet dhe besimet e reja.
Promovohet subjekti n detyra t lehta pr "shpalosjen e ides prfundimtare".
"Vetdijsohet" subjekti i synuar pr hetimin e " rrugs s duhur " t cils nuk dshiron ti
ndahet.
Betohet se me devotshmri do t qndroj n mbrojtje t kauzs s pr zgjedhur.
Kjo faze pr nga gjatsia ka karakter individual, varsisht nga cilsia e edukimit dhe
arsimimit paraprak.
Pas hapave fillestar, nse dshmohet i suksesshem, pavarsohet relativisht n punn e tij.
Avancohet n kierarkin e zyrtarve t doktrins, varsisht nga" produktiviteti"

Kjo faze zgjat tr jetn dhe kauza mbrohet qoft edhe me jetn e tij, sepse at subject i
indoktrinuar e konsideron "ideal" t tij.
Jeta fillohet n mbrojtje t "kauzs" rrall ndodh me pas "kndellje", ose "lshim i kauzs",
sepse ai ather ndiqet nga bashkmendimtart "mbrojts t doktrins" nuk mund t ket
"kthim prapa".

Faza e dyt - "Mbjellja e ideve t reja"

Pason pasi individi t jet i gatshm ti pranoj ndikimet e reja.
Fillohet n form t propozimeve, pr t hetuar reagimin e subjektit.
Nse reagon, duhet pritur momentin e prshtatshm kur subjekti sht i disponuar pr
bashkbisedim.
Subjekti cilsohet si i duhuri, i devotshme, i predestinuari, pr ta shptuar botn.
Prcjellen ndryshimet n shoqrorizim, veshje, sjellje, qndrime, etj.

Faza e tret - "Shndrrim n regrutues"

Subjekti i betuar n pasimin e ideve t reja, pranon t punoj, n agjitimin dhe

Identifikon mjediset t caktuara ku do t mund ti gjej viktimat e mundshme.
Przgjedh individt tek t cilt prpiqet t fioj besimin.
Ndrton strategjin e hollsishme t veprimit.
Nse ka nevoj, e gzon t drejtn e ndihms nga msuesi i tij.
Fillimisht sht n prcjellje nga eprort e tij.

7.Msimdhnia, t nxnit dhe kurrikulumi

Msimdhnia - sht nj proces i cili planifikohet, drejtohet, organizohet nga msimdhnsi
sipas stileve t t nxnit dhe me pjesmarrje aktive t nxnsve, ku prvetsohen njohuri, prdoren
metoda, teknika ndrvepruese, zhvillohen aftsit, shkathtsit, formohen shprehit si dhe ndodh
formimi trsor i personalitetit t nxnsve.
Procesi msimore bhet duke u mbshtetur n metodat dhe teknikat bashkkohore, ku nxnsi
meson duke reflektuar, vlrsuar, zbuluar dhe duke zgjidhur probleme.
Msimdhnia sht grshetim i artit dhe shkencs, ku msimdhnsi meson vazhdimisht pr vete
por edhe pr ti msuar edhe t tjert, nxnsit, duke u ofruar atyre njohuri sipas metodave,
teknikave, teknologjis m t re. Ndaj msuesi siguron q msimdhnia t plotsoj tri kushte:

T aktivizoj dhe t mbshtet vmendjn e nxnsve gjat procesit t t nxnit

T mbshtet nxnsit n prpjekjet e tyre pr t nxn
T prshtat veprimtarit e t nxnit me stilin e t nxnit q dshiron msuesi t nxit.

Msimdhnia gjithashtu sht edhe nj veprimtari ndrpersonale, prderisa msuesi ndrvepron

me nj ose m shum nxns. Kjo mardhnie njihet si ndrveprim reciprok .
Msuesi rregullon dhe prshtat msimdhnien dhe objektivat e saj me interesat dhe nevojat e
nxnsve.
T nxnit Procesi i t nxnit sht aktivitet i qllimshem dhe i vetdijshem i do individi. Ai
sht i orientuar drejt arritjes s nj rezultati t fundit e q jan diturit dhe shkathtsit e reja. Ne
do dit nxm, q nga vitet e para t jets e deri n ato t fundit. T nxnt paraqet ndryshim
relativisht t qndrueshm t individit. T nxm nga prindrit, nga rrethi shoqror, nga mediat,
q do t thot do here jemi n procesim t njohjes s informacioneve, t kuptuarit e sistemeve.
T nxnt fillon n familje. Aty fillon procesi i njohjes, procesi mendor e q evoluon krahas
prdorimit t stileve t t nxnit.
T nxnt sht nj proes, nprmjet t cilit do njeri fiton njohuri, shkathtsi dhe shprehi.
Njeriu meson gjat gjith jets. T nxnit si proes, nuk ndalet vetm n kapjen e informacionit,
edhe pse shfaqja e nj modeli mund t thjeshtsoj prpunimin e prgjegjjs. Ndryshimet q
pson njeriu, qofshin kto pozitive apo negative, jan pasoj e t nxnit nga ana e tij, t nxnit nga
institucioni, nga mikromjedisi shoqror etj.
Kurrikulumi - Kurrikula prbn nj term realitivsht t ri. Si koncept e ka prejardhjen nga
latinishtja, q do t thot ecuri, vrapim drejt objektit. Programi i kurrikuls prmbledh n vetvete
nj sistem t tr njohurish e praktikash t planifikimit e programit t t msuarit, orienton t
msuarit gjath gjith periudhs shumvjeqare t msimit t dijeve nga nxnnit. Kurrikula
prcakton n mnyr qart qllimet themelore t niveleve t shkollimit dhe rolin e lndve t
veanta. Pra kurrikula e sotme oriento, drejton dhe ndihmon punn e shkolls pr realizimin e
objektivave msimore. Mnyra se si prkufizohet tregon edhe prirje ndaj saj. N kurrikul mund
t veohen disa piknisje, ose prkufizime themelore: Si nj plan pr sigurimin e disa mundsive

t msuarit pr njerzit q do t arsimohen ose e trajtojn kurrikulen si plan pr t msuarit ku

objektivat prcaktojn se far lloji t msuari sht i rndsishem. Kurrikula sht nj program
q shkolla ju ofron nxnsve t saj.
Korniza e kurrikules s Kosoves bazohet n nj numer parimesh t reja q jan menduar q
gradualisht ta prmirsojn at q ju tashm e bni n klasat tuaja:

Gjithprfshirja secili fmij ka t drejt pr arsim cilsor

Qasja e bazuar n kompetenca
Msimdhnia dhe msimnxnia e integruar dhe koherente
Fleksibilitet dhe autonomi e shtuar n nivelin e shkolls
Prgjegjsia dhe llogaridhnia

Kurrikula ofron udhzime pr planifikimin e msimeve, ofron shembuj t planeve ditore, duke
prfshir shtjet e ndrthurura, t mbledhura dhe t prshtatura nga msimdhnsit e Kosoves, si
dhe ofron modele t planeve ditore.
Paraqet parimet dhe qllimet e Kornizes s Kurrikules, prqendrohet n metodat dhe strategjit e
t nxnit .