Simbolika e Lasgush Poradecit

Poezit simbolike dhe figuracioni i tyre

Simboli dominon te cikli i vjershave mbi vdekjen. Ne liriken filozofike Lasgushi mediton
se mundja e vdekjes nuk arrihet duke ikur,por duke u ballafaquar me te. Kjo ide
qendrore shpaloset ne triptikun e poezive simbolike te ciklit Zemra e Vdekjes:Gjeniu i
anijes,Lundra dhe Flamuri,Vdekja e Nositit,si dhe ne poezine Perjetesia te ciklitZemra
e Perjetesise.Secila nga tri vjershat e permendura ngrihet mbi nje
simbol:anija,lundra,nositi dhe nepermjet tyre lidhen perdegezime te tjera tematike dhe
figura te tjera stilistikore te cilat mbartin mesazhet e forta q e vn n pah idealin e
autorit.
N titullin e poezis Gjeniu i anijes - gjeniu simbolizon vet poetin, gjeniu simbolizon
veprn krijuese t poetit dhe, m n fund, gjeniu simbolizon idealin e poetit pr kuptim e
qartsi: jeta-vdekja. Nse anija simbolizon n vet titull jetn dhe kjo jet nj dit
doemos do t shuhet n kuptimin fizik, sht gjeniu (kupto vepra a ideali), q, edhe pas
vdekjes fizike t poetit, do t komunikojn me botn njerzore, se: Njeriu vdekjen fizike
e ka nga natyra,/ pavdeksin e tij e bjn veprat e mira. Edhe n vet titullin e poezis
s dyt: Lundra dhe Flamuri, kemi ngjashmri t prafrt me t parn. Derisa "lundra"
simbolizon n vjersh jetn, "Flamuri" n titull simbolizon vet poetin, simbolizon veprn
e poetit, simbolizon idealin e poetit dhe, m n fund, simbolizon pavdeksin e poetit.
Pavdeksia e poetit arrihet nprmes veprs s tij, q e len pas. E cila (vepra) edhe
pas vdekjes fizike t poetit ajo komunikon me lexuesin n vend t tij.
Si shohim n vargjet e dhna si shembull, kemi figurn e simbolit, flamurin q i
mbijeton sulmit dhe qndron n lartsi .
Flamur i pastr q m`u nxi,
N sulm t lumtur pr liri,
Qndron gazmor n lartsi!

Tashi katarti-u duk n det

Tashti flamuri-u ngrit prpjet,
Valon lirisht si shpirt i let
Poezia Vdekja e Nositit sht shum e realizuar artistikisht ku vargjet dalin si vetrrfim,
si klithm e dhembjeve t mdha q i ka Nositi ( Nositi sht shpend i bardh i liqenit q

me sqepin e vet shkyen gushn dhe me gjak i ushqen zogjt e vet) gjat aktit t
vetflijimit Pa nis ah! Gjirin ta godas,
Dh`e hap ah! Gjirin m nj as,
Dh`i nginj ah! Zogjt-e vdes me gas!
Vargu i fundit i ksaj strof sht vargu qendror i vjershs dhe simbolizon vdekjen e
dshiruar pr hir t nj ideali. Poezia fillon dhe mbaron me vargun: me zjarr ju flas, me
zjarr. Dhe vargu ka nj funksion retorik, del si thirrje drejtuar lexuesit, tek i cili dshiron
ta gjej mirkuptimin e plot pr iden q e shfaq brenda poezis s artikuluar
simbolikisht dhe me aliteracion, metafor si dhe me rim t puthitur q ia shtojn fuqin
artistike asaj.
Te poezia e tret e ktij triptiku: Vdekja e Nositit, q artistikisht ka dal m e mbrujtur,
m e fuqishme n vet titull ka simbolikn universale t idealit - q e on njeriun
prpara n jet, po q edhe e frymzon njeriun ta bj nj flijim t mbl n emr t
ktij ideali
N vllimin Vallja e yjeve si rrallher n poezin shqipe vjen nj magji e pastr e nj
gjuhe simboliste e cila nprmjet renditjes logjike t mendimit objektiv-poetik sjell fillesat
e liriks moderne shqiptare. N vllimin Vallja e yjeve shkrimtari jep nj gjendje
vetdijeje konkrete prmes nj gjuhe t ngjyrosur dhe simbolike.
Tiparet gjuhsore t letrsis simboliste
tek vepra e Lasgush Poradecit dhe komentojini ato n kuadr t muzikalitetit
dhe prshtypjen tek lexuesi.
Lasgushi prdorte gjuhn metaforike. Ai ia doli q
nprmjet muzikalitetit t vargut (aliteracionit, onomatopes, rimave) t
realizoj tiparet stilistike t estetiks simboliste. Gjithashtu mbshtetja n
folklor sht prirje e till, por ndoshta n nj kuptim m naiv. Autori n
poezin e tij prdor fjal q lidhen me dukurit dhe jo me sendet; reflekton
perceptimin dhe jo vzhgimin apo prekjen e tyre. Ai e refuzon gjuhsisht
vendngjarjen dhe kohn e ndodhjes, duke krijuar hapsira e shtrirje universale
n poezin e tij.