Femijet -emaneti i prindereve

Ka thn Pejgamberi alejhi selam:

"T gjith ju jeni barinj dhe t gjith ju jeni prgjegjs pr kopen tuaj.
Sundimtari sht prgjegjs pr popullin e tij,
do person sht prgjegjs pr familjen e tij,
gruaja sht prgjegjse pr shtpin e burrit t saj dhe antart e familjes s saj,
shrbtori sht prgjegjs pr pasurin e pronarit t saj ...
t gjith ju jeni prgjegjs pr kopen tuaj. "
(Buhariu dhe Muslimi)
Allahu xh.sh. N Kur'an thot:
"O ju q keni besuar, ruani veten dhe familjen tuaj prej zjarrit, lnd djegse e t cilit jan
njerzit dhe gurt"
(Kaptina Et-Tahrim 6).
Ali Ibn Ebi Talib, duke e komentuar kt ajet thot:
"Msoni veten dhe familjen tuaj me t mirn",
si citohet n komentin e ktij ajeti: "Ruani veten dhe familjen tuaj duke u larguar nga
mkatet, n at mnyr q tua ndaloni atyre at q ju nuk e bni"
-Imam Gazaliu thot: "Fmiu sht emanet tek prindrit e tij, zemra e tij sht perl e pastr,
ku asgj nuk sht e gdhendur,
por sht e gatshme pr t pranuar do gj q gdhendet n t. Pra, nse mson t mirn dhe
adaptohet me t,
ai do t rritet n t mirn dhe prindrit e tij do t jen t lumtur me t n kt bot dhe n
botn tjetr.
N qoft se ai anashkalohet ose lihet pas dore dhe msohet me t keqen, do t jet pr t
ardhur keq dhe do t shkatrrohet,
e prgjegjsin pr kt do ta mbajn kujdestart, prindrit apo kushdo qoft tjetr."
-Pejgamberi s.a.v. s., ka thn:

"do fmij lind n fitret (ne fen e natyrshmris s tij), por prindrit e jan ata t cilt e
bjn jehudi, mexhusijj(zjarrputist) apo t krishter".
-Imam Ibn el-Kajjimi e konfirmon kt prgjegjsi t prindrve, dhe thot: "Ulemaja thon se
Allahu xh.sh., n Ditn e Gjykimit s pari do ti pyes prindrit pr fmijt e tyre,
e pastaj fmijt pr prindrit e tyre,
pr shkak se si i ka detyrimet prindi pr birin e tij, po ashtu edhe djal i ka detyrime ndaj
babait t tij.

Allahu xh.sh., ka thn: "Ne e kemi obliguar do njeri q t jet i mir ndaj prindrve t vet."
(El-Ankebut, 8),
por gjithashtu ka thn edhe:
" Veten dhe familjen tuaj ruane nga zjarri." (Et-Tahrim 6 ).
N nj ajet tjetr Allahu xh.sah. thot: "Adhurojeni All-llahun e mos i shoqroni Atij asnj
send, silluni mir ndaj prindrve... "(An-Nisa, 36)
-Pejgamberi s.a.v.s., ka thn:
"Bhuni t drejt ndaj fmijve tuaj n dhurata, ashtu si dshironi q ndaj juve t veprohet
drejt n bamirsi dhe n trajtim t mir."
(Sahihul-Xhami)

Dashuria e Ebu Bekrit r.a. ndaj

Pejgamberit alejhi selam
Sahabt ishin myslimant q patn fatin t jetonin n shoqrin e Pejgamberit(a.s). Ata t
gjith e donin shum Pejgamberin (a.s) dhe Allahu i zgjodhi pr t ruajtur traditn e t
drguarit t Tij t dashur (a.s) dhe pr ta prcjell at te myslimant q do t vinin m pas.
Ebu Bekri (r.a) ishte sahabi m i ngusht i Muhamedit (a.s).
Ai (r.a) kishte dashuri t jashtzakonshme pr Profetin (a.s).
Emri i tij ishte Abdullah, por kunja e tij ishte Ebu Bekr.
Fizikisht ai ishte shum i dobt dhe lkura e tij ishte e bardh.
Ebu Bekri (r.a) ishte m i shquari i sahabve.
Allahu i referohet Ebu Bekrit (r.a) si thani'asnein (i dyti nga t dy).
Imam Razi e shpjegon thani'asnein kshtu:
"Ai ishte i dyti q filloi t'i ftoj njerzit n Islam.
Ebu Bekri (r.a) ishte i pranishm n t gjitha betejat prkrah Profetit (a.s).
Ai u urdhrua nga Profeti (a.s) q t'i printe njerzit n namaz n munges t tij dhe u varros pran Profetit (a.s) n
Medine".
Para se t hynin n shpelln Theur, Ebu Bekri (r.a) i tha t drguarit t Allahut (a.s)
: "Betohem n At q t ka drguar me t vrtetn, mos hyr n kt shpell derisa ta kem kontrolluar at m par.
Nse ka ndonj gjarpr apo akrep brenda shpells, le t m kafshoj mua t parin."
Ebu Bekri (r.a) hyri n shpell dhe kudo q shihte nj vrim, fuste dorn e tij brenda dhe e mbyllte me copa nga
rrobat e tij. Meqense copa nuk i mjaftoi pr t'i mbyllur t gjitha vrimat, ai e mbylli vrimn e fundit me thembrn e
kmbs s tij.
"Kishte nj vrim n shpell dhe Ebu Bekri nga frika se mos kjo prbnte rrezik pr Profetin (a.s), e mbylli duke
vendosur kmbn e tij mbi t. Teksa Profeti (a.s) po flinte me kokn n gjunjt e Ebu Bekrit, nj akrep e pickon Ebu
Bekrin."

Nga dhimbja e madhe i rrodhn lot padashur.

"Syt e tij lotonin nga dhimbja, por ai nuk lvizi sepse iu dhimbs ta zgjoj Profetin (a.s) nga gjumi".
I drguari i Allahut (a.s) u zgjua kur ndjeu lott q ran mbi fytyrn e tij dhe e pyeti Ebu Bekrin (r.a) se far kishte
ngjar. Ebu Bekri (r.a) i tregoi far kishte ndodhur dhe i drguari i Allahut (a.s) aplikoi pshtymn e tij tek plaga, duke
e mnjanuar kshtu ndikimin e helmit.
Aq e madhe ishte dashuria e Ebu Bekrit (r.a) pr Profetin (a.s).
Ebu Bekri (r.a) kishte qar nga gzimi kur Profeti (a.s) i kishte thn se do t ishte shoqruesi i tij gjat emigrimit pr
n Medine.
Tregon Aisheja: Asnjher nuk kam besuar se dikush mund t qaj nga gzimi, derisa pash at dit Ebu Bekrin
duke qar nga gzimi se do t migronte m t drguarin e Allahut (a.s).
Pasi qndruan n shpelln Theur pr tre dit, i drguari i Allahut (a.s) dhe Ebu Bekri (r.a) u nisn drejt qytetit t
Medines.
Nj dit prgjat rrugs pr n Medine, t dy ndiheshin shum t lodhur dhe t etur. Ebu Bekri (r.a) kishte me vete
pak qumsht, t cilin preferoi tia jap t drguarit t Allahut (a.s) ta pinte. Ebu Bekri buzqeshi i gzuar teksa Profeti
(a.s) pinte qumshtin. Tregon vet Ebu Bekri mbi kt rast dhe thot:
E piu Profeti (a.s) derisa mu hoq etja.
Ky sht nj shembull i bukur i dashuris s Ebu Bekrit (r.a) pr Profetin (a.s).
Zemra e tij gzonte teksa i drguari i Allahut (a.s) pinte, ndonse ai vet kishte shum etje.
Umer ibnul Hatabi (r.a) transmeton:
"I drguari i Allahut (a.s) na krkoi t jepnim 't mundnim pr hir t Allahut (me rastin e ekspedits s Tabukut).
Un kisha shum pasuri dhe mendova me vete se kt her do t'ia kaloja Ebu Bekrit (r.a) dhe i solla Profetit (a.s)
gjysmn e pasuris sime. I drguari i Allahut (a.s) m pyeti: 'far u ke ln familjes?' 'U kam ln gjysmn e
pasuris o i drguar i Zotit' ia ktheva.
Pastaj erdhi Ebu Bekri (r.a), i cili derdhi n prehrin e Profetit (a.s) pasurin e tij. T njjts pyetje t Profetit (a.s)
Ebu Bekri (r.a) iu prgjigj: U kam ln Zotin dhe t drguarin e Tij.
Pasi dgjoi kto fjal Umeri tha: "Kurr nuk do t mund t'ia kaloj Ebu Bekrit."
I drguari i Allahut (a.s) nj her vuri re se rrobat e Ebu Bekrit (r.a) ishin vjetruar shum dhe i tha:
"O Ebu Bekr, m par ti jetoje nj jet luksoze." Ebu Bekri (r.a) i tha se e tr jeta e kaluar me vuajtje ishte pak pr
hir t Allahut dhe t t drguarit t Tij.

Ebu Bekri donte ta shpenzonte t gjith pasurin e tij n rrugn e Allahut, por e vuante shum faktin q dora e tij
qndronte mbi at q merrte dhe ky mendim e bnte at t qante tr natn. Ai iu lut Allahut q Profeti (a.s) ta
shpenzonte pasurin e tij si t vetn. Allahu e pranoi lutjen e tij. I drguari i Allahut (a.s) e konsideronte pasurin e
Ebu Bekrit (r.a) njsoj si pasurin e tij. Pr t treguar rolin e madh q luajti pasuria e Ebu Bekrit, Profeti (a.s) tha:

Nuk m ka br kurr dobi nj pasuri si m ka br dobi pasuria e Ebu Bekrit.

Kur Profeti (a.s) u smur para se t vdes, ai urdhroi q Ebu Bekri (r.a) ti printe njerzit n namaz.
Nj dit para se t vdes, i drguari i Allahut (a.s) hyri n xhami teksa njerzit faleshin.
Ebu Bekri e ndjeu dhe deshi q t ngrihej, por Profeti (a.s) ia bri me shenj q t vazhdonte t printe namazin. Ebu
Bekri (r.a) vazhdoi t falej n kmb, kurse Profeti (a.s) i ulur n gjunj. Kur prfunduan, Profeti (a.s) e pyeti Ebu
Bekrin pse ishte ngritur dhe Ebu Bekri iu prgjigj: 'O i drguar i Allahut, i biri i Ebu Kuhefs (babai i Ebu Bekrit) nuk
sht n gjendje t prij namazin n pranin tnde."
I drguari i Allahut (a.s) u gzua shum ditn e hyrjes n Mek kur babai i Ebu Bekrit, Ebu Kuhefa, u b mysliman.
Ebu Bekri (r.a) kur e pa gzimin e Profetit (a.s) filloi t qaj. Kur e pyetn pr arsyen pse qante, Ebu Bekri (r.a) u tha:
Do t doja q n vend t babait tim, t ishte Ebu Talibi, xhaxhai i Profetit (a.s), pasi kjo do e gzonte t drguarin e
Allahut m shum.
T gjith u tronditn thell kur morrn lajmin e vdekjes s Profetit (a.s).
Umeri (r.a), kishte nxjerr shpatn dhe thoshte: "Kush thot se i drguari i Zotit ka vdekur, do i pres kokn. Ai ka
vajtur t takoj Zotin e tij dhe do t kthehet, ashtu si shkonte Musai dhe kthehej.
Pasi morri lajmin e rnd, Ebu Bekri (r.a) hyri n dhomn ku ishte Profeti (a.s) dhe e prqafoi at fort. Duke e puthur
n ball thoshte:
"Ah i dashuri im! Ah Profeti im! M pas duke shikuar fytyrn e Profetit (a.s) tha:
"I bukur ke qen i gjall, i bukur je dhe i vdekur o i drguar i Zotit.
Para se t vdiste, Ebu Bekri shprehi dshirn q t varrosej pran t drguarit t Allahut (a.s). Ai (r.a) u varros n
krah t shokut te tij, Pejgamberit (a.s), ia vendosn kokn e tij paralel me supin e Pejgamberit (a.s) duke qen kshtu
shoku i pandar i Pejgamberit alejhi selam.

Sunday, 22 March 2015 19:53

Pejgamberi alejhi selam ka thene:

-Keni kujdes nga gnjeshtra! Gnjeshtra t shpie n gjra t kqija e ato t shpiejn n Xhehennem.
Robi vazhdon gjithnj t jet gnjeshtar gjrsa tek All-llahu shkruhet si gnjeshtar."
-Gnjeshtra ndaj meje nuk sht sikur nj gnjeshtr ndaj dikuj tjetr. Kush gnjen ndaj meje
qllimisht, le ta prgadis ulsen e tij prej zjarri."
-Mjer pr at q shpif pr t'i br njerzit q t qeshin, mjer pr t... mjer per te...
-Nj prson e thot nj fjal q e hidhron All-llahun e Madhruar, e q ai nuk e mendon se me t ka
shkaktuar dm aq sa ka shkaktuar, e All-llahu t'a shkruaj hidhrimin e vet ndaj tij pr kt fjal deri
q ta takoj."
-M garantoni gjasht gjra, tju garantoj Xhenetin;
Thoni t vrtetn kur t flisni,
mbajeni fjaln kur ta jepni,
ojini amanetet n vend,
ruani nderin tuaj,
ulni shikimin ndaj haramit dhe
mos bni keq me duart tuaj.

Thursday, 19 March 2015 12:21

I Drguari i Allahut (Paqja dhe bekimi

i Allahu qofshin mbi t!) ka thn:
Nga Muadh ibn Xhebeli (Allahu qoft i knaqur me t!) ka thn se i Drguari i Allahut (Paqja dhe
bekimi i Allahu qofshin mbi t!) ka thn:
Nuk do t lviz kmba e asnj robi Ditn e Kiametit, derisa t pyetet pr katr shtje:
Pr jetn se si e kaloi. Pr rinin se si e shfrytzoi.
Pr pasurin se nga e fitoi dhe ku e harxhoi. Pr diturin se si punoi me t.
Shum njerz nuk i shfrytzojn dy t mira:
shndetin dhe
kohn e lir
Abdullah ibn Mesudi (Allahu qoft i knaqur me t!) ka thn:
"Un e urrej njeriun e lir kur e shoh q nuk punon as pun t dunjas, as pun t ahiretit".

Pejgamberi s.a.v.s. ka thn:

Atij q All-llahu ia do t mirn, e udhzon n njohjen ( e parimeve ) t fes.
Gjithashtu thot:
Ai i cili ka marr rrugn pr t krkuar dituri atij me t (diturin) All-llahu do t`ia lehtson
rrugn pr n Xhenet. Nj popull i cili sht tubuar n nj shtpi prej shtpive t Allahut, t
cilt e lexojn librin e Allahut, t cilt n mes vete bjn studimin e tij, ata i rrethojn melaiket
dhe mbi ata zbret qetsia, ata i mbulon mshira dhe All-llahu i prmend te ata q jan n
Madhrin e Tij.

Gjithashtu ka thn: Vrtet melaiket do t vn kraht e tyre pr nxnsin n shenj pajtimi

pr at q bn. Vrtet pr dijetarin krkon falje n qiell q jan dhe n tok, madje edhe
balena n uj. Vlera e dijetarit ndaj adhuruesit sht sikur vlera e Hns ndaj yjeve tjer.
Vrtet shkenctart jan trashgimtar t pejgambereve, vrtet pejgamberet nuk kan ln
trashgim ndonj dinar as drhem, por kan trashguar dituri. Ai i cili e merr at e ka marr
me fat t madh.

Pr vlern e dituris mjafton q tubimet e saj i rrethojn melaiket e Allahut, tubimeve t atilla u zbret
qetsia, ato i kaplon mshira dhe All-llahu i prmend n kupn qiellore.
Pejgamberi a.s. ka thn:
Krkimi i dituris sht obligim pr do muslimane ktu nuk bn prjashtim gjinia femrore.
Omeri r.a. thot:
O ju njerz, e keni pr borxh t krkoni diturin, ngase pr Allahun sht kostum i dashuris. Ai q
krkon nj der t dituris, All-llahu do ta mbuloj me at kostum t Tij.

Nj njeri e kishte pyetur Ibn Abbasin pr xhihadin. Ai iu ka prgjigjur A nuk dshiron t tregoj ty di
q sht m e mir se xhihadi?-ia ktheu ai. Msyja nj xhamie dhe aty mso Kur`anin, sunnetet e
Pejgamberit s.a.v.s. dhe parimet e fes.
Ibn Mes`udi ka thn: Tubimi m i mir sht tubimi n t cilin prhapet urtsia (menuria). Aty
prhapet mshira.
Aliu r.a. thot:
Dituria sht m e mir se pasuria sepse pasurin duhet ta ruash ti, ndrsa dituria t ruan ty,
pasuria paksohet me an t dhnies, ndrsa dituria shtohet me an t dhnies, dituria sht
gjykues, ndrsa pasuria e gjykuar, grumbulluesit e pasuris kan vdekur edhe pse jan t gjall,
ndrsa dijetart jan t gjall sa t ket jet mbi tok, trupat e tyre jan t humbur, ndrsa gjurmt e
tyre n zemrat e njerzve ekzistojn.
Muadh ibn Xhebeli ka thn: Msoni diturin ngase t msuarit e saj sht frik ndaj Allahut, t
krkuarit e saj sht adhurim, prsritja e tij sht tespihe, hulumtimi sht xhihad, t msuarit e atij
q nuk di sht sadaka, ai sht qetsim n rastet e friks, shok n vetmi, argument n vshtirsi,
arm kundr armiqve, zbukurim para shokve. Me an t dituris, All-llahu ngre popuj dhe i bn
udhheqs pr nga e mira, po ashtu i bn t par t ndiqen punt e tyre dhe mendimet e tyre
gjithnj merren para sysh, sht drit e rrugs s Xhenetit, derisa tha: Me dituri Allahut i bhet
nnshtrim, me at bhet adhurim, me at All-llahu njihet i vetm, me at bhesh i prmbajtur, me at
bhet lidhja familjare, prmes saj njihen hallalli dhe harami, ajo sht prijse ndrkaq vepra at e
pason, frymzohen me at t lumturit dhe privohen nga ajo fatkqijt.
El-Haseni ka thn: Po t mos ishin dijetart, njerzit do t bheshin si bishat. Do t thot prmes
shkencs dhe dituris njerzit dalin nga kufijt e shtazris n ato t njerzis.
El-Gazaliu ka thn: Prve dijetarve t tjert nuk llogariten njerz, sepse veoria q i dallon nga
shtazt sht dituria. Njeriu sht njeri pr shkak t asaj q sht me vler dhe fisnik, jo pr shkak t
fuqis fizike, ngase deveja pr nga aspekti fizik sht m e fuqishme se njeriu, jo pr shkak t ashtit,
sepse elefanti sht m i fort, jo pr shkak t trimris, sepse luani sht m trim se njeriu, jo pr
shkak t ngrnies ngase demi e ka barkun m t gjer, jo pr shkak t marrdhnieve intime, sepse
harabelat e nivelit m t ult jan m t fuqishm n marrdhnie intime prej tij. Njerzit nuk jan
krijuar pr di tjetr prve pr dituri dhe shkenc.
Imam Ahmedi ka thn:
Nevoja e njeriut pr dituri sht m e madhe se nevoja e tij pr ushqim dhe pije.

I Drguari i Allahut (Paqja dhe bekimi

i Allahu qofshin mbi t!) ka thn:
Nga Muadh ibn Xhebeli (Allahu qoft i knaqur me t!) ka thn se i Drguari i Allahut (Paqja dhe
bekimi i Allahu qofshin mbi t!) ka thn:
Nuk do t lviz kmba e asnj robi Ditn e Kiametit, derisa t pyetet pr katr shtje:
Pr jetn se si e kaloi. Pr rinin se si e shfrytzoi.
Pr pasurin se nga e fitoi dhe ku e harxhoi. Pr diturin se si punoi me t.
Shum njerz nuk i shfrytzojn dy t mira:
shndetin dhe
kohn e lir
Abdullah ibn Mesudi (Allahu qoft i knaqur me t!) ka thn:
"Un e urrej njeriun e lir kur e shoh q nuk punon as pun t dunjas, as pun t ahiretit".

N hadithin q e transmeton Enes ibn

Maliku radijallahu anhu tregohet
pr sahabiun pr t cilin ka dshmuar i Drguari alejhi selam pr Xhennet, tre her n tre dit.
Ndrsa ishte duke ndenjur me shokt e tij, Profeti a.s. u drejtohet atyre: A doni tju tregoj pr nj
banor t xhenetit?! Burri q po vjen sht prej banorve t Xhennetit.
Abdullah ibn Amr radijallahu anhu , e ndoqi dhe jetoi me te tri dite q t shikoje dhe veproje si ai
veprat me te cillat e fitoi Xhennetin.
Qndroi me t tre dit radhas, e nuk pa nj vepr shtes prej veprave t tija,
nuk vepronte natn asgj,
pos q kur zgjohej dhe rrotullohej n shtratin e tij prmendte dhe madhronte Allahun azze ve xhelle deri sa t vinte koha e namazit t sabahut. Nuk dgjoi duke thn di, vetm se fjal t mira.
Pasi kaluan tre dit, Abdullahu gati se nuk e nnmoi punn e ktij sahabiu.
. Pasi nuk pa ndonj t veant n adhurimin e tij, ai e pyeti: Kam dgjuar Profetin a.s. t t cilsoj
prej banorve t xhenetit.

far bn, sepse un nuk pash ndonj gj m t madhe n adhurimin tnd.

Ai iu prgjigj:
Nuk sht dika tjetr vetm se un kur shoh tjert, nuk mbaj n zemr pr asnj prej myslimanve
mashtrim, as nuk kam zili pr dik q Allahu i ka dhene nj mirsi.
Ather Abdullah ibn Amr tha:
Me t vrtet kjo sht ajo me t ciln ti e ke arritur ,e q ne nuk mundemi. E transmeton Nesaiu.

Thursday, 19 March 2015 11:50

Ndertimi i xhamive
Pejgamberi (salAllahu alejhi ve selem) i ka veuar disa pun, t cilat, nse i vepron dikush do
t'i ndrtohet nj shtpi n Xhennet.
Ne do ti cekim disa prej tyre:
1. Ndrtimi i xhamive
Ka thn Pejgamberi (salAllahu alejhi ve selem):
"Ai i cili e ndrton nj xhami pr hir t Allahut, Allahu do tia ndrtoj ati nj shtpi n
Xhennet."
[Buhariu dhe Muslimi]
2. Leximi i sures el-Ihlas

Pejgamberi (salAllahu alejhi ve selem) ka thn:

Ai i cili e lexon KUL HUVE ALLAHU EHAD dhjet her, Allahu (Xhele Shanuhu) do tia
ndrtoj nj shtpi n Xhennet."
[Sahih el-Xhami, 6472]
Ka thn Pejgamberi (salAllahu alejhi ve selem):
Ai i cili e lexonKUL HUVE ALLAHU EHAD derisa ta prfundoje dhjet her, Allahu (Xhele
Shanuhu) do tia ndrtoje nj pallat n Xhennet."
[Silsile Sahiha, 2/126]
3. Falnderimi dhe kthimi tek Allahu n momentet e vdekjes s fmiut
Ebu Musa (radijAllahu anhu) transmeton se Pejgamberi (salAllahu alejhi ve selem) ka thn:
"Kur ti vdes ndonj fmij robit t Allahut, Allahu (Xhele Shanuhu) i thot melaikeve t Tij: A ja keni
marr shpirtin e fmiut t robit Tim? Ata thon: Po. Allahu i pyet: Ja keni marr frytin e zemrs s tij?
Ata thon: Po. Allahu (Xhele Shanuhu) i pyet: E far tha robi Im? Thon: T ka falnderuar Ty
dhe sht mbshtetur tek Ti. Ather Allahu (Xhele Shanuhu) thot: Ndrtojani robit Tim nj shtpi
n Xhennet dhe quajeni at Shtpia e Falnderimit."
[Tirmidhiu, dhe sheikh Albani ka thn se hadithi sht Hasen - shih Rijadus-Salihin, 1/362]
4. Plotsimi i safave (rreshtave) n Namaz
Transmeton Aisha (radijAllahu anha) se Pejgamberi (salAllahu alejhi ve selem) ka thn:
Ai i cili i plotson safat, Allahu (Xhele Shanuhu) do tia ndrtoj nj shtpi n Xhennet dhe do ta ngrit
nj shkall."
[Hadithi sht Hasen - shih Silsile Sahiha, 4/515, Sahih el-Xhami, 1843]
5. Duaja e hyrjes n treg
Transmeton Ibn Omeri (radijAllahu anhu) se Pejgamberi (salAllahu alejhi ve selem) ka thn:
"Kush hyn n treg dhe e thot kt dua: La ilahe il-lAllahu vahdehu la sherike leh, lehul-Mulku ve
lehul-hamdu, juhji ve jumit, ve Huve hajjun la jemut, bi jedihil hajru ve Huve ala kul-li shejin Kadir.,
Allahu (Xhele Shanuhu) di tia shkruaj nj mij e nj mij sevape dhe do tia shlyej nj mij e nj mij
mkate, dhe do ta ngrit nj mij e nj mij shkall, dhe do tia ndrtoj nj shtpi n Xhennet."
Tirmidhiu, 5/291, Hakimi, 1/538, dhe sheikh Albani ka thn se hadithi sht Hasen - shih Sahih elXhami, 1/1118]
6. Falja e 12 rekateve sunnet t dits vazhdimisht
Transmeton Ummu Habibe e bija e Sufjanit (radijAllahu anhu) se Pejgamberi (salAllahu alejhi ve
selem) ka thn:
Kush i fal ditn dhe natn 12 rekate (sunet t cilat falen pas ose para namazeve farz) Allahu (Xhele
Shanuhu) do tia ndrtoj nj shtpi n Xhennet."
[Muslimi]
Aishja (radijAllahu anha) thot:
"Ka thn Pejgamberi (salAllahu alejhi ve selem): Kush vazhdon n faljen e 12 rekateve sunnet,
Allahu (Xhele Shanuhu) do tia ndrtoj nj shtpi n Xhennet. 4 rekate para dreks dhe 2 rekate

pas dreks, 2 rekate pas akshamit, 2 rekate pas jacis dhe 2 rekate para sabahut."
[Ibn Maxhe, dhe shejh Albani ka thn se hadithi sht Sahih - shih Sahih Ibn Maxhe]
7. Largimi nga diskutimet edhe nse ka t drejt (edhe nse e ka mir)
Pejgamberi (salAllahu alejhi ve selem) ka thn:
"Un i garantoj nj shtpi n Xhennet atij i cili i largohet diskutimeve edhe nse ka t drejt (edhe
nse e ka mir)."
[Ebu Davudi, Tirmidhiu, Ibn Maxhe, ka thn sheikh Albani se hadithi sht Hasen - shih Sahih EtTergib vet-Terhib, 6/3]
8. Largimi nga gnjeshtrat edhe nse tallet (edhe nse sht guke br take)
Transmeton Ebu Umame (radijAllahu anhu) se Pejgamberi (salAllahu alejhi ve selem) ka thn:
"Un i garantoj nj shtpi n Xhennet atij i cili i largohet diskutimeve edhe nse ka t drejt, dhe i
garantoj nj shtpi n mes t Xhennetit atij i cili i largohet gnjeshtrs edhe nse tallet"
[Ebu Davudi, Tirmidhiu,Ibn Maxhe, ka thn sheikh Albani se hadithi sht Hasen - shih Sahih EtTergib vet-Terhib 6/3]
9. Sjellja e mir
Pejgamberi (salAllahu alejhi ve selem) ka thn:
"Un i garantoj nj shtpi n Xhennet atij i cili i largohet diskutimeve edhe nse ka t drejt, dhe i
garantoj nj shtpi n mes t Xhennetit atij i cili i largohet gnjeshtrs edhe nse tallet, dhe nj
shtpi n vendin m t lart t Xhennetit atij i cili ka sjellje t mira."
[Ebu Davudi, Tirmidhiu, Ibn Maxhe, ka thn sheikh Albani se hadithi sht Hasen - shih Sahih EtTergib vet-Terhib, 6/3]

Rinia
Rinia jan udhheqsit e t nesrmes dhe shpresa e t ardhmes. Tek ata varen shpresat, ndrrat
dhe zemrat. Rinia sht pasuria e nj populli dhe fshehtsia e forcs s tij.
Nse doni t dini t ardhmen e nj populli, mos pyetni pr pasurin q ka, por shiko t rinjt e tij.
Nse ata kan vlera e moral dije se ardhmria e atij populli premton gjitha t mirat.
Faza e rinis sht nj begati q duhet t shfrytzohet. T rinjt jan ata q mund t bartin detyra t
rnda, t ballafaqohen me sfida t ndryshme, t durojn dhe t sakrifikojn pr ideale.
I Drguari ka thn:Nuk do t lviz njeriu nga vendi pa
Mos u pyetur pr katr gjra:

pr jetn ku e ka kaluar,
Rinine ku e ka harxhuar, dhe si e ka kaluar,
pr diturin cka ka br me t,
dhe pr Pasurin si e ka fituar dhe ku e ka harxhuar.
Nj prej grupeve q do gjejn shptimin duke u vendosur nn hijen e Allahut, at dit kur nuk do
ket hije tjetr pos hijes s Allahut sht i riu i cili rritet duke adhuruar Allahun. (Buhariu)
Prej vlerave m t larta q duhet ti prvetsoj nj besimtar jan robria ndaj Allahut (elubudije)
dhe morali.
Disa porosi te Pejgamberit alejhi selam:
-O djalosh, po ti msoj disa fjal: kujdesu pr fen e Allahut, Allahu do kujdeset pr ty. Kujdesu pr
fen e Allahut, Allahu t gjendet n do rast. Kur t krkosh krko prej Allahut, kur t kesh nevoj
pr ndihm krkoje prej Allahut. Dije se sikur tr bota t tubohej pr t t br nj t mir, nuk
munden prpos nse e ka shkruar Allahu. Nse e tr bota tubohet pr t t br nj dm, nuk do
munden prpos nse e ka shkruar Allahu. Lapsat jan ngrit kurse letrat jan thar (Tirmidhiu,
sahih)
-T rinj, kush ka mundsi prej jush t martohet, le t martohet, sepse kjo ia ruan shikimin dhe nderin,
ai q nuk mund t martohet le t agjroj sepse kjo i dobson epshin (Buhariu)
-Ke frik Allahun kudo q je, pas ndonj gabimi bn nj vepr t mir sepse e mira e fshin t keqen
dhe me njerzit sillu mir. (Sahih Xhami)
'do t thot t kesh moral t lart?
T jesh i turpshm,
t mos i dmtosh t tjert,
i prkushtuar ndaj adhurimit,
t kesh gjuh t pastr,
t flassh pak,
t punosh shum,
t kesh pak gabime,
t mos zhytesh shum n gjra t lejuara,
t jesh bamirs,
ti mbash lidhjet me akraban,
t kesh respekt ndaj t tjerve,
t jesh durimtar,
t mos kundrshtosh pa vend,
t jesh i dhembshur,
i but,
i ndershm,
Te largohesh nga zinaja,
t mos mallkosh,
t mos shash,
t mos bartsh fjalt, t mos prgojosh,

t mos shpejtosh,
t mos kesh mllef,
t mos jesh koprrac,
t mos jesh ziliqar,
t jesh i buzqeshur, fytyrelur,
t duash pr Allah,
t urresh pr Allah,
t pajtohesh pr Allah, t hidhrohesh pr Allah.
Dr. Jusuf El-Kardavi thot: T rinjve u nevojitet autoriteti, ndrsa a mund t gjej nj model t duhur
n shtpi? Po a mund t gjej n shkoll dhe shoqri?
Fatkeqsisht modele t tilla t duhur sot ka gjithnj e m pak. Sot, sht vshtir t gjendet nj baba
i cili mund t jet shembull pr fmijt e tij, as pedagog tek i cili nxnsit do t shohin autoritetin dhe
edukatorin e duhur. sht vshtir t gjendet ky lloj, pos atyre t cilt i ka mshiruar Allahu, xh.sh.,
ndrsa ata, si duket, jan t rrall.
Pr kt, i riu musliman duhet t bhet vet shembull i mir t cilin do ta ndjekin tjert, nse nuk
sheh n shoqri shembull t mir. Askush nuk ka t drejt q kt tia hudh tjetrit apo shoqris

Paramendoni sikur I Derguari i Allahut te jete mysafiri juaj!

-Paramendo,
sikur pas pak do t hyj n dern tnde Muhamedi, alejhi selam, pr nj vizit t ciln nuk e ke
pritur.
ka do t veproje n ato momente?
-ndrsa ai sht m i miri i cili ka ecur mbi tok,
m i miri prej udhheqsve t shtetit dhe ministrave t tyre, m i miri i mendimtarve dhe gjenive t
tyre.
Ai sht i dashuri i Allahut, Muhamedi, alejhi selam, i cili t viziton n shtpin tnde.
-Kujto tash, ka do t bsh o miskin-i mjer?
A do t vraposh drejt ders, dhe loti i gzimit takohet me buzqeshjen n nj vend q nuk mund t
harrohet, duke thn i Drguari i Allahut n shtpin time, ska dyshim se kjo do t ishte dita m e
lumtur n jetn time?!
Apo do t dridhej syri yt, dhe ti thuash prit pak, q t marrsh koh t fshehsh kasetat e kngve,
q n vend t tyre t vendossh kasetat e Kuranit, lutjeve dhe derseve islame. Gjithashtu a do ti
fshehsh videokasetat e pista, dhe a do ti hedhsh fotot e kngtarve dhe valltareve q kan
mbuluar muret, dhe dollapt e libraris tnde, me te cilat nuk sht i knaqur i Drguari i Allahut,
Muhamedi, alejhi selam?!
-Po ti motr ka mendon, si do ta pressh T Drguarin e Allahut, alejhi selam?!
A do ta vendossh mbulesn islame pr t ciln ka vite q ti hamendesh pr vendosjen e saj, dhe
mendon se ajo sht nnmim pr ty,
apo do ta pressh me flok t zbuluara, rroba t ngushta dhe me fytyr t mbuluar me makijazhe?
A do ta dinte nga dukja jote se zonja e shtpis sht muslimane, apo do t dyshonte se ka trokitur
n dern e nj artiste evropiane q tek ajo nuk shihet asgj nga t praktikuarit e Islamit?

A do ti respektosh prindrit para tij (Muhamedit, alejhi selam) dhe tu thuash fjal t mira, e ti
thrrassh me at q ata dshirojn, dhe saher q t urdhron prindi pr dika do tiu prgjigjesh?
Apo do t sillesh me ata ashtu si je sjell para vizits s t Drguarit, alejhi selam, duke iu brtitur
atyre, duke ua kthyer fjaln. Po ashtu, nuk respekton urdhrin e Allahut dhe t Drguarit t tij.
ka do ti thuash nse t pyet
pr faljen e namazit t sabahut, pr namazin me xhemat n xhami, pr namazin e nats.
E ska dyshim se kjo sht prej gjrave me primare n jetn tnde, a ssht kshtu?!
Si do te ndihesh n at moment?
Do te ndihesh i turpruar, i marruar, i mrzitur, apo te gjitha kto do ti mbulosh me nj buzqeshje t
munafikut?
Sikur ta dije ai, se ka muaj q nuk e ke falur sabahun, dhe po ashtu krenohesh n mesin e shokve
dhe moshatarve tu, se nuk e ke lexuar Kuranin nj her n jetn tnde.
ka do t thoshte i Drguari? A do t thoshte se, ti je krenaria e Islamit dhe Muslimanve, apo do ti
skuqej fytyra dhe do t largohej.
ka do t bisedoje me Muhamedin, alejhi selam?
Pr plagt e muslimanve dhe vuajtjeve q ata kan n bot nga padrejtsia dhe gjenocidi, pr
shkencat e fes, pr historin e muslimanve, pr rndsin e ngritjes s ummetit dhe zhvillimit t tij,
fetarisht dhe botrisht, shkencrisht dhe praktikisht?
Apo do ta njoftosh me shokun tnd kngtar/e n Britani, pr yllin e kinemas Egjiptiane, tregimin e
prerjes s flokve t futbollistit Italian, kampionatin botror dhe rezultatet e tij, pr aventurat e tua n
telefon, pr llojet e alkoolit dhe pijeve dehse, se si keni formuar grupin afr bar-it tuaj pr
degjenerimi, i cili sht n kundrshtim me rrugn e Muhamedit, alejhi selam?!
A e paramendon qndrimin tnd, o vlla i dashur? Apo ti i lexon kta rreshta thjesht dhe blic?!
A do t pendohesh pr at q t ka ikur?
A ndihesh se vrtet nuk je gati pr nj vizit t shkurtr nga ana e Muhamedit, alejhi selam?!
ka sht puna jote q ke harruar se Allahu t shikon dit e nat, syri i tij nuk flen e as nuk t
neglizhon.

E shtrin Allahu dorn e Tij natn q ta fal at q ka b mkate ditn, dhe e shtrin dorn e Tij
natn q ta fal at q ka b mkat natn.
N nj t tretn e fundit t nats thot: A ka ndokush q pendohet e tia pranoj pendimin, a ka
ndokush q krkon falje - ta fali , dhe a ka ndokush q krkon Ti jap.
Ah, sa zemr-fort q je dhe sa zemr-bosh, vrapon pas dunjas e cila ikn nga ti.
Ia kthen shpinn Allahut i cili ka hapur dyer e dyer q t pendohesh dhe t krkosh falje.
Vlla i dashur, vrtet ti do ta kujtosh kt shkrim ditn e gjykimit, e n at koh nuk do t jesh
ndryshe prvese njri nga kta dy persona:
1. Njeri, q ke falnderuar Allahun pr arritjen e ktij shkrimi dhe sht b shkak pr ta ndryshuar
jetn tnde.
2. Apo njeri, i cili ssht penduar fare, q i ka arritur ky shkrim dhe nuk ka vepruar sipas tij, kshtu
q do t jet argument kundr tij para Allahut n ditn e gjykimit.
Nxitoni dhe shpejtoni me pendim para se t bhet von.
Allahu ka thn: Po u afrohet njerzve momenti pr t dhn llogari, e ata fare nuk brengosen, nuk i
vene vesh. Atyre nuk u ka ardhur asnj qortim nga Zoti i tyre, e t mos jen tallur kur e kan
dgjuar.
(Kaptina Enbija 1)

Bereqeti
Pejgamberi alejhi selam ka thene:
Allahu im,jepi bereqet ummetit tim ne mengjesin e hershem!
Enes ibn Maliku, radijall-llahu anhu, thot se Pejgamberi, sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem, ka thn:
"Ai q e fal namazin e sabahut me xhemat dhe pastaj ulet pr ta prmendur All-llahun deria t lind
dielli dhe i fal dy rekate, ka shprblim t haxhit dhe umres, t plot, t plot, t plot". (Sahih,
Tirmidhiu).
Bereqeti sht hajri dhe e mira, t ciln e drgon Allahu n dika, ashtu q ai hajr nse godet nj
send t vogl, e rrit apo e shumfishon at, e nse e godet ndonj send t madh, ia shton suksesin
dhe t mirat e tij.
Pra bereqeti sht nj dhunti q ia jep Zoti kujt t do n rrizkun e tij, dhe i jep hajr e fryte t mira n
t gjitha punt e tij. E n ann tejtr ia merr kujt t do. ka do t thot se Allahu sht Ai i vetmi nga i
Cili vjen bereqeti, ashtu si vijn edhe t mirat tjera. E Ai kujt ia hap ndonj der, nuk ka kush q ia
mbyll, por edhe kujt ia mbyll nuk ka kush q ia hap, si ka thn Allahu:
"At q Allahu ua dhuron njerzve nga mshira e Tij, nuk ka kush q mund ta pengoj, e at q Ai e
ndal, nuk ka kush q mund ta liroj pos Tij; Ai sht ngadhnjyesi, i gjithdijshmi. (Fatir: 2)
Prej shkaqeve q sjellin bereqetin jan:
1.Takvalluku, apo devotshmria:
Ky sht els i t gjitha t mirave, e ndr to edhe i bereqetit nga ana e Allahut t Madhruar. Allahu
ka thn:
"E sikur banort e ktyre vendbanimeve t kishin besuar dhe t kishin qen t devotshm, Ne do t'ju
hapnim begati nga qielli e toka. (Araf: 86)
2.Drejtsia dhe sinqeriteti n shitblerje:
Pejgamberi [sal-lAllahu alejhi ve sel-lem] ka thn: (Shitsi dhe blersi)... nse jan t drejt e t
sinqert, Allahu atyre ka pr tiu dhn bereqet (n at shitblerje), por nse fshehin dika (ndonj t
met) dhe gnjejn (gjat shitblerjes), u fshihet atyre bereqeti i asaj shitblerje.[1]

Kjo do t thot se drejtsia dhe sinqeriteti n shitblerje, ta tregosh mallin drejt ashtu si sht, t mos
fshehsh ndonj t met t tij, ather kjo sjell bereqetin e Zotit. Ndrsa n t kundrten, rrenat e
dallaveret e pezullojn bereqetin. Pr at arsye sot, subhanallah, njerzit shum shesin e blejn, por
nuk ka bereqet, pr faktin se nuk jan t sinqert. Njerzit sot shesin e blejn m shum se
kurdoher m par, kan para npr dor mirepo nuk kane bereqet.
3.Mbshtetja n Allahun:
Muslimani n do pun i mbshtetet Allahut t Madhruar, ngase sht i bindur se n dorn e
Allahut sht do gj, dhe nse Ai dshiron ti shtoj bereqet, nuk ka kush q i del para. E di se at
ka e ka shkruar dhe caktuar Allahu pr ta marr, nuk ka kush q e ndal, andaj ky i merr vetm
sebepet dhe m pas i mbshtetet Allahut xh.sh., i Cili ka thn:
Kush i mbshtetet Allahut, Ai i mjafton atij. (Talak: 3)

Feja eshte keshille

Ka thn Muhammedi alejhi selam:
"Feja sht kshill'"
Thot Abdullah ibn Mesudi r.a.:
Nse e shihni vllaun tuaj n ndonj mkat, mos u bni ndihmsa t djallit kundr tij, duke thn:
O Zot dnoje, o Zot mallkoje! Por, krkoni pr t falje tek Allahu.
Ka thn AbduRahman ibn Jezid:
M ka thn mua Bilal ibn Sead: M kan thn se muslimani sht pasqyr e vllaut t tij, a mos
sheh ndonj t met n shtjen time?
Thot Seid ibn Xhubejri:
"Allahu e mshiroft at person, i cili mi tregon t metat dhe gabimet e mia.
Thot Bilal ibn Sead: Nj vlla i cili do her q e takon t prkujton Allahun, dhe t kshillon pr
gabimet q i ke, sht m i dashur dhe m i mir pr ty, se sa nj vlla i cili do her q e takon, t
len n dorn tnde nj dinar.

Sunday, 15 February 2015 20:03

Roli i xhamis n mbrojtjen e

identitetit fetar dhe kombtar
Autor: Dr. Bashkim Aliu
Prkufizimi i termeve
IDENTITETI:
Po qe se do t donim q m thjesht dhe m kuptueshm ta prkufizojm domethnien e
nocionit identitet, do t thonim: Identiteti nnkupton prgjigjen n pyetjen:
Kush jam un? Ose: Kush jemi ne, nse sht n pyetje identiteti kolektiv i nj bashksie.
Identitetet n parim jan konstruksione sociokulturore dhe sociopsikologjike. do etnikum
posedon nj trsi t kufizuar, m t madhe apo m t vogl, t karakteristikave etnike,
religjioze dhe kulturore. Kto karakteristika s bashku e prbjn at q e quajm identitet.
Sipas ktij identiteti, pjestart e nj etniciteti, si dhe vet ai, dallohen prej bashksive tjera
etnike.
N fjalorin e gjuhs shqipe, identiteti sht definuar si vijon: .
T qent i veant nga t tjert dhe i njjt vetm me vetveten n disa veori e tipare q shrbejn
pr tu njohur pa vshtirsi si i till, t qent po ai. Identiteti i njeriut (i personit). Dokument (letr,
kart) identiteti dokument, ku jan shnuar tiparet dalluese t nj njeriu dhe q shrben pr t
vrtetuar se sht ai vet.

XHAMIA: Pa mos u futur n analiza gjuhsore t prejardhjes s fjals xhami dhe dallimit t xhamis
e mesxhidit n gjuhn arabe, do t themi se xhamit jan faltore ku muslimant i kryejn namazet
dhe aktivitetet tjera fetare. N kt punim, me nocionin xhami nnkuptohen faltoret si dhe qendrat
islame n perndim, pa marr parasysh se a quhen qendra, bashksi, komunitete, shoqata etj.
Xhamia sht faktori m me ndikim n formsimin dhe mbrojtjen e identitetit t komunitetit musliman
gjat gjith historis, thn ndryshe, xhamia sht foleja ku ka krkuar strehim dhe mbrojtje
komuniteti musliman sa her q sht rrezikuar seriozisht nga shtrngatat e kohs t cilat kan
synuar luhatjen apo shkuljen prej rrnje t trungut t komunitetit musliman.
Shiquar historikisht, gjegjsisht n gjeneratn e par t umetit t Muhamedit s.a.v.s., xhamia ka
qen institucioni m ky q i ka dhn fizionomin e duhur shoqris dhe shtetit islam n Medine.
Me ardhjen e t drguarit t Allahut s.a.v.s. dhe muslimanve n Medine,
pikrisht n xhami u formsua identiteti i shtetit dhe bashksis islame n Medine.
N xhami u prpilua kushtetuta e par e shtetit islam e cila bri integrimin e t gjitha bashksive
fetare dhe etnike n shtetin e rij, pa br diskriminim n baza fetare apo nacionale, n fakt vlersoj
se konceptin e shtetit qytetar n baza islame ku shtyll e tij sht qytetari, e promovoi pikrisht i
drguari i Allahut s.a.v.s. n Kartn e Medines-Esahife.
IPo ashtu, n kt Kart, pr dallim prej rregullimit t athershm perandorak, u promovua sistemi i
asaj q n anglishte quhet nation'
ngase n nenet e ksaj Karte qart qndronte se bashksit etnike ekzistuese n Medine s bashku
prbnin nj umet gjegjsisht nation, e q sot pa marr parasysh se nj bashksi cilit etnicitet ti
takoj, bashk me tjert prbn nj nation apo komb. Po ashtu, kjo Kart s pari n histori i
promovoi t drejtat fetare.
Xhamia ka qen vendi ku jan marr vendimet m t rndsishme t bashksis muslimane t
udhhequr nga i drguari i Allahut, Muhamedi s.a.v.s. Me nji fjal, xhamia ka patur rol t
shumfisht, apo thn ndryshe xhmia ka qen institucioni m i lart ku sht br formsimi i
identitetit politik, kulturor, ideor dhe etik i bashksis muslimane.
M von, gjat historis, xhamia vazhdoi t ket funksion thelbsor n ndrtimin e identitetit t
bashksis muslimane. Kshtu, pa mos u zgjeruar n t gjitha periudhat kohore dhe n t gjitha
bashksit e vendet, do t themi se xhamia ka patur funksion t pakontestueshm n formsimin
dhe mbrojtjen e identitetit intelektual dhe kulturor t bashksis muslimane. N lindje, intelektualizmi
n bashksin muslimane u kultivua pikrisht n xhami, ngase Universiteti ma i vjetr n bot,
Universiteti i Azharit n Kajro, fillet i ka mu n xhami, gjegjsisht xhamia ka luajtur rolin e
universitetit. Edhe n perndim, gjegjsisht n Spanj kur muslimant reflektonin drit nga atje pr
t gjith botn dhe veanarisht pr kontinentin e Evrops, formsimi intelektual dhe kulturor e ideor i
brezave t bashksis muslimane, u b n xhami. Besoj se kjo q tham, edhe pse shum shkurt,
mjafton t jet nj uvertyr n trajtimin e matutjeshm t rolit t xhamis n mbrojtjen e identitetit
ton.
Kur sht n pyetje komuniteti musliman shqiptar, trajtimin e rolit t xhamis n mbrojtjen e identitetit
do ta shkoqisim duke u bazuar n ndarjen vijuese:
1-Roli i xhamis n mbrojtjen e identitetit n periudhn moniste;
2-Roli i xhamis n mbrojtjen e identitetit n periudhn e tranzicionit. Kt pik, do ta ndajm n dy

nnpika tjera:
A) Roli i xhamis n mbrojtjen e identitetit n vendin e origjins;
B) Roli i xhamis n mbrojtjen e identitetit n diaspor. Ktu duhet nnvizuar nj vrejtje me
rndsi:Vendlindja dhe diaspora jan nj ndarje sipas brezit t par dhe kryesisht edhe brezit t
dyt, ndrkaq kur sht n pyetje brezi i tret, kjo shtje dallon, ngase diaspora sht vendlindja e
brezit t tret dhe brezave tjer vijues.
1-Roli i xhamis n mbrojtjen e identitetit n periudhn moniste:
Periudha moniste, e cila njihet si nj nga periudhat m t zymta n historin e popullats muslimane
dhe shqiptare, ka gjetur n xhamit armikun dhe rezistuesin m t fort t realizimit t synimeve t
materializmit dialektik, ideologjis marksiste dhe darvinizmit q prmes teoris s llojeve mbshtetej
nga sistemi monist n mposhtjen e elementit islamo-shqiptar n Ballkan.
-Bazuar n definicionin e identitetit, gjuha sht nj nga elementet e identitetit, e mu ky element ka
gjetur streh n xhami n periudhn e egr moniste. Me fjal tjera, pushteti monist u mundua q
popullats shqiptare tia bastardoj gjuhn duke i futur toponimet sllave n librat shkollore dhe n
mediumet elektronike dhe t shkruara. Institucion me rndsi q i rezistoi me vendosmri ksaj
fushate ka qen edhe xhamia, ngase ligjratat e hoxhallarve t nderuar n xhami kan qen larg
ndikimit nga kjo fushat. Prmes ligjratave t njohura si derse dhe hutbe, n xhami u kultivua dhe u
mbrojt gjuha nga ndikimet e barbarizmave sllave.
-Pushteti monist, pr t br shtrrydhjen e resurseve natyrore t shqiptarve dhe muslimanve n
prgjithsi si dhe pr t br zhveshjen e tyre t plot nga identiteti i vet, e promovoi politikn e
bashkim-vllazrimit dhe bashkjetess. N emr t ksaj politike, prej muslimanit dhe shqiptarit
krkohej q t bhej armik i njeriut t vet, vllaut t vet n fe dhe komb pr ta mbrojtur kauzn sllave
dhe komuniste. N emr t ksaj politike, u ndrtua Beogradi me pasurin e Treps dhe zun
pozita udhheqse serbt n kurriz t shqiptarve, ndrkaq shqiptart nuk patn asgj nga bashkimvllazrimi pos burgjeve, mundimeve, maltretimeve, vnies s tatimeve t mdha, privimit nga t
drejtat themelore, etj. N kt drejtim, xhamit kan patur rol ky n mbrojtjen e identitetit fetar dhe
kombtar t popullats ton. Kjo nuk do shum pr tu kuptuar, ngase edhe sot e ksaj dite,
gjeneratat m t vjetra, besoj se ende i mbajn mend fjalt e hoxhallarve t nderuar se muslimani
nuk bn ti prngjaj atij t fes tjetr. Po ashtu, kan qen shum t kujdesshm n potencimin e
hakut t jomuslimanit, e qllimi ka qen q muslimani t distancohet me do kusht nga politika e
bashkim-vllazrimit me sllavt, e q ka patur pr qllim shkrirjen e muslimanit n nj struktur pa
baz dhe origjin autoktone. Ndoshta sot, qndrimet e tyre mund t na duken mjaft t ashpra n
drejtim t theksimit t domosdoshmris s dallimit nga tjert dhe mosprgjasimit me tjert , por pr
kohn dhe rrethanat, kto qndrime kan qen t justifikueshme, ngase kan qen forma m efikase
e distancimit nga politika asimiluese sllavo-komuniste. Normalisht, marr parasysh strukturn
arsimore t mass s cils ata i jan drejtuar, nuk kan mundur t bjn elaborime t thella t
dimenzionit sociologjik dhe antropologjik t fenomenit t asimilimit, por tr kt e kan shprehur
shkurt dhe qart, mjaft kuptueshm pr masn e nivelit t till me hadithin e t drguarit t
Allahut:Kush i prgjason nj populli, ai sht si ata.
-Sistemi monist, prmes teorive t pavrtetuara shkenctarisht, tentoi t bj shprlarjen e trurit t
muslimanve dhe t formsoj nj personalitet pa besim dhe identitet fetar. Ktu do t prmendim sa
pr ilustrim ateizmin dhe teorin e darvinit pr prejardhjen e njeriut. Edhe ksaj fushate t monizmit

pr fetarizimin e besimtarit, apo ndrrimin e identitetit t tij ideor dhe kulturor, iu kundrvu xhamia
prmes dy formave:1) Ligjratave t xhumas q iu referoheshin drejtprdrejt mohimit t ktyre
teorive; 2) Mektebeve ku bhej kultivimi i vlerave fetare dhe ndrtimi i drejt ideor i brezave t rinj,
gjegjsisht edukoheshin fmijt n frymn e besimit dhe t vrtetave fetare q ishin kompatibile
edhe me shkencn e vrtet. Nisur nga ky rol i rndsishm i xhamive dhe mektebe n mbrojtjen e
identitetit t popullats dhe mbrojtjen e tyre nga shprlarja e trurit, sistemi monist ishte shum i
ashpr ndaj mektebeve dhe ndjekjes s msimit fetar. Nisur nga kjo, hoxhallart dhe mualimtmsuesit fetar vazhdimisht kan qen t ndejkur dhe t shtypur nga pushteti, e po ashtu edhe
nxnsit q kan ndjekur msimin fetar dhe prindrit e tyre, kan qen cak i sulmit t pushtetit.
-Pushteti komunist, u mundua t bj zhdukjen e identitetit fetar dhe kombtar t popullats ton,
edhe prmes martesave t prziera. sht e njohur se nj pjes e madhe e politikanve t lindur n
familje muslimane dhe shqiptare, kan qen t martuar me femra t feve dhe nacionaliteteve tjera,
veanarisht serbe. Kjo ka qen e nxitur me t madhe nga ana e pushtetit pr t arritur dy qllime t
rndsishme:1-Futjen nn kontroll t plot t ktyre funksionerve musliman apo shqiptar, t cilt
edhe pse jan deklaruar komunist, prsri kan patur nj pikpyetje t madhe nga ana e pushtetit
sllavo-komunist; 2-Shkrirjen e identitetit fetar dhe kombtar t personave prkats dhe t
pasardhsve t tyre, si dhe shndrrimin e tyre n lufttar besnik t kauzs sllave dhe komuniste.
Sdo mend se xhamia n kt drejtim ka luajtur rol t rndsishm, gjegjsisht mund t thuhet me
plot t drejt se xhamia ka qen institucioni i vetm ku sht kundrshtuar martesa e muslimanit me
ateiste (a) dhe komuniste (a). Nisur nga kjo, pushteti ka qen shum i ashpr ndaj xhamive dhe
hoxhallarve, si dhe veprimtarin e tyre e ka cilsuar primitive dhe t prapambetur, me qllim q t
formoj hendeqe mes tyre dhe klass intelektuale dhe brezave t rinj n veanti.
2-Roli i xhamis n mbrojtjen e identitetit n periudhn e tranzicionit. Kt pik, do ta ndajm n dy
nnpika tjera:
A) Roli i xhamis n mbrojtjen e identitetit n vendin e origjins: Periudha e tranzicionit solli sfida t
reja pr popullatn muslimane n nnqiellin ballkanik. Periudha moniste akoma nuk u eliminua n
trsi, por vetm u ndrruan ngjyrat nga e kuqja n t kaltrt, por disponimi antishqiptar dhe antiislam
vazhdoi t jet tipar dallues i pushteteve, q n fakt ishin vazhdimsi e pushtetit paraprak. Edhe n
kt periudh kohore, identiteti yn u gjind para sfidave t shumta, e po ashtu edhe xhamia pati rol
vendimtar n mbrojtjen e identitetit ton, por ne me kt rast do ta theksojm rolin e xhamis n
mbrojtjen e identitetit kulturor, intelektual dhe solidar t popullats ton.
Periudha e tranzicionit n Ballkan e gjeti popullatn shqiptare n Kosov dhe Maqedoni t privuar
nga arsimi n gjuhn e vet. Pushteti diktatorial millosheviian bri agresion t pa par intelektual n
Universitetin e Prishtins duke ia ndrruar emrin n Universiteti i Shn Savs dhe duke e shkarkuar
administratn e Universitetit dhe intervenuar n formn ma brutale n planprogramet msimore. Kjo
shkaktoi bojkotimin e msimit nga studentt dhe profesort shqiptar dhe kalimin e tyre n hapsira
jasht universitetit t cilat ishin pushtuar nga serbo-sllavt. N kt drejtim, xhamit e dhan
provimin e tyre n mbshtetjen e arsimit shqip. Shum xhami, mektebe dhe medrese, u shndrruan
n hapsira universitare ku studentt zhvillonin msim, krahas hapsirave tjera q u destinuan pr
kt qllim.
Rast i njejt ndodhi edhe me Universitetin e Tetovs i cili u luftua nga organet shtetrore sllavomaqedone, bile pr ta mbrojtur kt universitet t shqiptarve n Maqedoni, u ekzekutua nj i ri

tetovar nga forcat e prziera policore sllave maqedono-serbe. Hapsirat e institucioneve fetare i
hapn dyert pr msonjtoret dhe studentt e UT. Pra, xhamit kan patur rol t rndsishm n
mbrojtjen e identitetit kulturor dhe intelektual t popullats ton.
Xhamit dhe institucionet fetare, u treguan edhe me rastin e krizs s shqiptarve t dbuar me fuqi
nga shtpit e veta n Kosov nga ana e agresorit Serb n vitin 1998. Xhamit u shndrruan n
qendra t para pranimi, koordinimi dhe strehimi t shqiptarve t dbuar nga Kosova me fuqi nga
pushteti serbo-sllav. Krahas aspektit teknik, xhamit kan qen vatra t vrteta frymzimi pr
solidaritet t domosdoshm me vllezrit e dbuar nga Kosova, ngase nga minberet dhe kursit e
xhamive pa ndal sht br thirrje pr hapjen e dyerve t shtpive pr vllezrit nga Kosova.
Popullata jon e kaloi me sukses t shklqyeshm kt provim, dhe me solidaritetin e vet e mahniti
gjith botn.
B) Roli i xhamis n mbrojtjen e identitetit n diaspor: Themelimi i xhamive n diaspor, ka qen
nj nga hapat m t qlluara t popullats ton pr ta mbrojtur identitetin dhe pr ti kultivuar vlerat
fetare dhe kombtare te brezat e rinj. Xhamit n diaspor kan qen institucionet m t
rndsishme t frymzimit t popullats muslimane si dhe bartse kryesore t aktiviteteve madhore
q kan qen n funksion t kauzs ton fetare dhe kombtare si dhe q kan synuar ta mbrojn
indin fetar dhe kombtar t popullats ton.
N kt drejtim, sa pr ilustrim do t prmendim elementet vijuese:
mektebet- apo n gjuhn shqipe msonjtoret, t cilat kan funksionuar q nga themelimi i xhamive.
Roli i ktyre mektebeve ka qen madhor dhe fisnik. N to sht zhvilluar msimi fetar ku fmijt tan
kan marrur edukat fetare dhe i kan msuar vlerat morale, gjegjsisht funksioni i tyre sht
formimi i individit dhe familjes s shndosh muslimane, e q sht garanc edhe pr mirqenien e
prgjithshme shoqrore. Mektebet, krahas msimit fetar dhe vlerave morale, kan kontribuar edhe
n kultivimin e nj elementi shum t rndsishm t identitetit ton, gjuhs shqipe, ngase ligjrimi
n kto mektebe sht br ekskluzivisht n gjuhn shqipe. Bile, n disa vende n diaspor, n
mektebe jan zhvilluar or t veanta pr gjuhn dhe pr historin kombtare shqiptare;
mbshtetja e arsimit- xhamit kan qen dhe vazhdojn t jen fortesat m t fortifikuara t
mbshtetjes s arsimit shqiptar n vendlindje, gjegjsisht n trojet shqiptare q kan qen brenda
kufijve t ish RSFJ. Me pezullimin e institucioneve arsimore t Kosovs nga ana e pushtetit t
dhunshm serb, menjher u b organizimi i popullats shqiptare pr mbshtetjne e arsimit shqiptar
n Kosov, e xhamit ktu kan hise t madhe t kontributit t mundsimit t vazhdimsis s
procesit arsimor t t gjitha niveleve n Kosov. Po ashtu, iniciativat e mbshtetjes s arsimit
shqiptar n Maqedoni, konkretisht mbshtetja financiare e Universitetit t Tetovs, gjetn prkrahje
pikrisht nga xhamit. Xhmait kan qen vendet q u kan hapur mundsi krerve t arsimit
shqiptar t senzibilizojn masn dhe ti shpalojn para opinionit qllimet e ngritjes s institucioneve
arsimore. Kshtu, profesor universitar, intelektual bile edhe vet rektort e universiteteve kan
komunikuar me masn prmes xhamive;
senzibilizimi i popullats pr luftn e drejt t shqiptarve: si n luftn e Kosovs, po ashtu edhe n
konfliktin e 2001 n Maqedoni, xhamit kan qen vatrat e vrteta t senzibilizimit t popullats pr
nevojn e mbshtetjes morale dhe materiale t lufts s drejt t popullit ton pr liri dhe barazi.
Theks i veant duhet vn n solidarizimin me t dbuarit me dhun nga vatrat e tyre nga ana e
pushtetit t dhunshm serb n Kosov. Xhamit kan qen mbshtetje e fort e organizimit t

prkrahjes materiale t t dmtuarve nga terrori serb.

Shnimi i datave t rndsishme t historis kombtare dhe fetare: Xhamit n diaspor kan
luajtur nj rol t madh n vetdijsimin e brezit t ri pr datat e rndsishme t historis ton fetare
dhe kombtare. Pr sa i prket historis fetare, besoj se nuk sht risi nj gj e till, por ajo q do
theksuar me kt rast sht shnimi i datave t rndsishme t historis kombtare. Kshtu, xhamit
n diasporn tejoqeanike qe nj koh t gjat jan duke shnuar 28 nntorin dhe ditn e alfabetit, e
n kohn m t re edhe 17 Shkurtin, ditn kur Kosova u shpall shtet i pavarur. Kt patm rastin ta
shohim edhe ktu n Zvicr nga ana e xhamis s Shlirenit.
Roli i xhamis n mbrojtjen e identitetit n kohn e Globalizimit:
Shekulli i njzet kaloi n saj t debateve t mdha pr ndikimin e globalizimit n riformulimin e
identitetit nacional dhe rolit t tij n jetn e individit. Modernistt prognozuan se me zhvillimin e
shoqris informative postindustriale, globalizimi do t arrij ti dominoj ndjenjat nacionale po pse jo
edhe fetare. Kshtu, Maks Veber n punimet e tij e ka minimizuar rndsin e bashksive etnike si
koncept analitik dhe ka vlersuar se n t ardhmen, fenomenet si etniciteti dhe nacionalizmi, do t
humbin n pesh dhe n fund do t zhduken prej analizave shkencore. Sipas Maks Veberit, procesi i
zhdukjes s ktyre fenomeneve kushtzohet me paraqitjen e forcave t reja shoqrore,
parasgjithash industrializimit, modernizimit dhe individualizimit (Thomas Hilan Eriksen, 2004:15).
Mirpo, studies t ndryshm pohojn se Maks Veberi dhe bashkmendimtart e tij, nuk ia kan
qlluar n vnien e diagnozs s sakt prkitazi me zhvillimin e fenomeneve n fjal n kohn e
globalizimit, ngase ndodhit n gjysmn e dyt t shekullit njzet, e kan vrtetuar t kundrtn,
gjegjsisht globalizimi nuk solli n tejkalimin e konceptit komb dhe fe dhe t identitetit nacional dhe
fetar.
Ne ktu nuk kemi pr qllim t futemi n analiza dhe debate pr shtjen n fjal, ngase nuk jan
lnd trajtimi e ksaj kumtese, por ajo q na intereson sht se megjithat n qarqet shkencore dhe
akademike sht diskutuar ndikimi globalizimit n riformulimin e identitetit nacional dhe fetar t
individve dhe bashksive. Vlersimi i prgjithshm sht se globalizimi edhe pse nuk i ndryshoi
trsisht kufijt e identitetit nacional dhe fetar, prsri proceset globale ndikuan n ndryshime t
pjesrishme t ktij identiteti.
S kndejmi, edhe ne duhet trajtuar rolin e xhamis n mbrojtjen e identitetit fetar dhe kombtar n
kohn e globalizimit, veanarisht n perndim, ngase fusha magnetike e tij ktu sht m e
fuqishme.
Elementi i par q do t preket tek muslimant e perndimit, qofshin shqiptart apo tjert, sht
gjuha. Nisur nga kjo, xhamit duhet vn nj strategji t qart se si ta prballojn sfidn e gjuhs te
brezat e rinj. Marr parasysh ritmet dhe dinamikn e jets n perndim, mendoj se brenda nji kohe
jo shum t gjat, nj ligjrat n xhamit e shqiptarve n Zvicr apo n vendet tjera, do t mbahet
n gjermanisht. Kjo, ngase brezat e vjetr do t largohen e brezat e rinj do t ken probleme serioze
me kuptimin e gjuhs shqipe n ligjrim, ndoshta jo n t folurit e prditshm q krkon fond t
kufizuar fjalsh. Kt e vrej personalisht gjat qndrimit tim ktu n Zvicr.
Kjo krkon q krahas orve t msimit t fes, n xhami t organizohen edhe or t msimit t
gjuhs, gj q realizohet nga xhamit e shqiptarve n Amerik.
Zhvillimi i shoqris informative dhe digjitalizimi i gjrave, krkon q roli i xhamis dhe imamit t
rishikohen. N t ardhmen, kontakti me xhamin nuk do t jet vetm fizik, ngase kjo sht e

randuar ktu n perndim gjat ditve t puns, por edhe vizuel prmes rrjetit t internetit. Edhe pse
sht e domosdoshme prezenca fizike, patjetr duhet t ecet n hap me kohn dhe mos t ngelet
vetm n format tradicionale t komunikimit t imamit me xhematin, por duhet kaluar edhe n format
bashkkohore t komunikimit, si:interneti, gazeta, cd, web faqet, sms etj. Shrbime t ktilla duhet
ofruar edhe pr rinin brenda hapsirs s xhamive. N kt kontekst, besoj se nuk sht e
arsyeshme q xhamia sot n perndim mos e ket web faqen e vet.
Organizimet e ndryshme, nuk duhet ngelur vetm n formn tradicionale t ligjrimit nga ligjruesi
dhe dgjimit nga publiku, por duhet pasuruar me mnyra tjera t komunukimit si:pyetjet, kuizet,
debatet e hapura, grupet e puns etj, q t jen ma atraktive dhe jo t lodhshme pr masn.
Besoj se imamt ton t nderuar i kan parasysh kto fakte dhe do t veprojn konform krkesave
t kohs dhe realitetit t rij q mbretron n sfern e davetit.
PROPOZIME:
Normalisht, do analiz duhet t dal me propozime konkrete pr lndn e shkoqitur. Me kt rast,
un do t paraqes para jush propozimet vijuese q kan t bjn me funksionimin sa ma efikas t
xhamive n kryerjen e misionit t tyre:
1- Funksionimi i trupit t prbashkt t xhamive shqiptare n Zvicr me qllim t koordinimit t
aktiviteteve dhe analizimit m t detajuar t mundsive dhe sfidave t muslimanve n Zvicr.
Veprimi i do xhamie kok n vete, apo i disa grupimeve t xhamive, nuk sht dukuri e
shndetshme pr pun efikase. sht e pa justifikueshme q n shekullin XXI mos t ket nj trup i
prbashkt q i prfaqson xhamit e shqiptarve n Zvicr. Ky problem duhet tejkaluar. Pa marr
parasysh sa trupa jan formuar dhe far emrash mbajn, duhet t bhet mos q t ket nj trup
prfaqsues t unifikuar. Besoj se prvoja e UE ktu mund t ndihmoj shum n aspektin e
mnyrs s udhheqjes.
2- Riformulimi i forms dhe rregullave t zgjedhjes s kshillave t xhamive konform krkesave t
ligjeve n shtetin ekzistues dhe transparencs s sht edhe parim fetar. Brezat e par kan br
nj pun madhshtore q i kan hapur xhamit, Zoti i shprbleft, dhe kan punuar pa u lodhur n
mirmbajtjen e tyre. Ata kan merita q nuk mund tu mohohen. Ktu nuk kam pr qllim ta hudhi
mundin e tyre, por duhet t mendojm pr periudhn q na pret. Mendoj se imami dhe xhamia n
prgjithsi mund t jet m efikase n kryerjen e misionmit t saj, nse ka nj udhheqsi t
sinqert dhe t njohur me rrjedhat e kohs. Kjo do t ndihmonte n bashkpunimin e frytshm
ndrmjet imamit dhe kshillit si dhe t ktyre dy me xhematin dhe rrethin ku veprojn. Prgatitja e
imamit, prbrja adekuate e kshillit dhe zgjedhjet transparente dhe me vot t lir, e jo sipas forms
tradicionale t po-s pa prgjegjsi me shkrim, jan elemente q do t rezultojn me efekte
pozitive n mbarvajtjen e veprimtaris s xhamis. Besoj se nuk sht e tepr t potencoj se nuk
ka hije q n kt koh t komunikimit masiv, t zgjidhen njerz q do ta udhheqin xhamin e q
nuk e kuptojn nj dokument q u vjen nga komuna apo q nuk e kuptojn nj shkrim q mund t
botohet n nj gazet e q i referohet xhamis s tyre. Tash jetojm n rrethana tjera dhe duhet kto
gjra t rishiqohen.
3- Formimi i erdheve t fmijve brenda xhamis dhe qendrave pr prkujdesje t fmijve. Kjo do
t kontribuonte n lidhjen e njerzve me xhamin, edukimin e drejt t brezave dhe punsimin e
mundshm t femrave. Sot ktu n Zvicr sht problemi i ruajtjes s fmijve nse t dy prindrit

punojn, e xhamia mund t luaj rol t rndsishm n kt drejtim, nse nuk ka pengesa ligjore.
4- Organizimi i seminareve me ekspert fetar dhe t lmive tjera pr shtje bashkkohore q i
tangojn muslimant, e jo kufizimi vetm n tribuna klasike pr tema q xhemati t njejtat i dgjon
edhe nga vet imami i tyre. Nuk e mohoj rolin edhe t tribunave, por nuk guxojn t jen e vetmja
form e aktivitetit t xhamive.
5- Komunikimi me palt tjera brenda ktu n Zvicr dhe mbajtja e lidhjeve me vendlindjen.
6- Formimi i kushteve pr t rinjt veanarisht, si:sallat e sportit.
7- Ofrimi i shrbimeve sociale dhe psikologjike, krahas atyre fetare q jan bazike

Sprovat
Sad bin ebi Vekasi e Ka pyetur Pejgamberin alejhi selam:
Cilt njerz jan m t sprovuar, ai u pergjigj:
Njerzit m t sprovuar jan pejgambert,
pastaj ata q jan m afr tyre dhe q i ndjekin ata.
Sprovohet njeriu sipas shkalls s besimit, nse sht i fort n besimin e tij edhe sprovn e
ka m t madhe.
Nse sht i dobt n besimin e tij do t sprovohet sa shkalla e besimit t tij.
Njeriu sprovohet derisa t ec mbi tok pa asnj mkat. (Transmeton Tirmidhiu, hadithi sht
sahih).

-U sprovua Ademi (alejhis selam) me pemn e ndaluar.

U sprovua Nuhi (alejhis selam) me popullin pabesimtar dhe n fund u urdhrua ta ndrtoj anijen
n mes t shkrettirs.
U sprovua Ibrahimi (alejhis selam) me babain dhe popullin pabesimtar dhe u hodh n zjarr.
U sprovua Luti (alejhis selam) me gruan dhe popullin e shfrenuar n imoralitet.
U sprovua Ejubi (alejhis selam) me smundje.
U sprovua Musa (alejhis selam) me Faraonin mendjemadh.
U sprovua Muhamedi (salallahu alejhi ue selem) me idhujtart n Mek, me munafikt n Medine.
U sprovuan dijetart e umetit islam,
Ebu Hanifja vuajti n burg.
-Ndoshta ty t ka goditur njra nga kto apo disa, ndrsa t drguarin e Allahut e kan goditur q t
gjitha. Andaj, duro!
- A t kan vdekur t dy prindrit?
I drguari i Allahut, Muhamedi alejhi selam, sht rritur jetim.
- A t ka vdekur ndonj fmij?
T drguarit t Allahut i kan vdekur t gjith fmijt sa ka qen gjall, prve Fatimes, Allahu qoft i
knaqur me at.
- A t ka akuzuar dikush n nderin tnd?
I drguari i Allahut sht akuzuar pr nderin e gruas s tij, Aishes, Allahu qoft e knaqur me at.
- A t sht ngushtuar kjo bot dhe nuk ke pasur furnizimin e nj dite?
N shtpin e t dguarit t Allahut nuk sht ndezur zjarri nj muaj.
- A ke borxhe?
Ka vdekuar i drguari i Allahut, ndrsa mburoja e tij ishte hipotek tek ifuti.
- A je krcnuar me vdekje?
I drguari i Allahut ishte i krcnuar nga ifutt dhe pagant.
- A je nnmuar ndonjher nga ndokush?
T drguarit t Allahut ia kan vendosur zorrt e deves mbi at.
- A i bart peripetit dhe telashet e nj shtjeje?
I drguari i Allahut ka bartur dertin e davetit dhe mesazhit.
- A t ka prgnjeshtruar ndokush dhe ta ka refuzuar fjaln tnde?
T drguarin e Allahut e ka prgnjeshtruar populli i tij dhe ia kan refuzuar fjaln e tij.
- A je akuzuar pr dika q nuk e ke vepruar?
I drguari i Allahut sht akuzuar pr magji dhe menduri.
- A je lodhur nga adhurimi?
T drguarit t Allahut iu jan njtur kmbt nga namazi i nats.
Prsri: Ndoshta ty t ka goditur njra nga kto apo disa, ndrsa t drguarin e Allahut e kan
goditur q t gjitha. Andaj, duro!

E dini se cila sht rruga m e shkurt

pr n Xhennet?!
Bamiresia ndaj prinderve
Hadith:
Prindi sht dera e mesme e xhenetit, dhe si t duash, ose largohu prej tyre ose ruaji ato!

O i Drguari i Allahut, cilat jan obligimet e fmijve ndaj prindrve? Ai iu prgjigj: Ata jan
xheneti dhe xhehenemi yt! (Disa muhadith njrin prej ktyre transmetuesve e konsiderojn
t dobt)Me kujdesin ndaj prindrve, n t vrtet mund t fitohet xheneti. Prindrit jan nj
rast i shklqyer q duke qen bamirs ndaj tyre t fitohet xheneti. N nj hadith
qtransmetohet nga Ebu Hurejre r.a i Drguari i Allahut n nj rast ka thn: Mjer ai! Dhe
kt e prsriti tre her. Kur sahabt e pyetn: se kush sht i mjer? Ai u prgjigj: Ai i cili e
prjeton pleqrin e prindrve, ose njrit prej tyre, ndrsa nuk e fiton xhenetin pr shkak t
tyre! (Muslimi).Dgjimi dhe respektimi i prindrve neve na garanton shoqrimin me
pejgambert, shehidt dhe t sinqertt n Ditn e Gjykimit.
Amr b. Murre el-Xhuheni transmeton se nj njeri erdhi tek i Drguari i Allahut dhe i tha:

O i Drguari i Allahut, dshmoj se nuk ka Zot tjetr prve Allahut, dshmoj se ti je i Drguari i
Allahut, i fali pes koht e namazit, jap zeqatin dhe agjroj muajin e ramazanit. I Drguari i Allahut i
tha:
Kush vdes, ndrsa i kryen kto obligime, n Ditn e gjykimit do t jet n shoqri me t drguarit,
shehidt dhe t sinqertt kshtu duke treguar se do t jen afr si dy gishta t ngjitur mirpo, me
nj kusht nse nuk ka qen i padgjueshm ndaj prindrve!

Thursday, 11 December 2014 18:59

Vlera e diturise
Pejgamberi s.a.v.s. ka thn:
Atij q All-llahu ia do t mirn, e udhzon n njohjen ( e parimeve ) t fes.

Gjithashtu thot:
Ai i cili ka marr rrugn pr t krkuar dituri atij me t (diturin) All-llahu do t`ia lehtson
rrugn pr n Xhenet. Nj popull i cili sht tubuar n nj shtpi prej shtpive t Allahut, t
cilt e lexojn librin e Allahut, t cilt n mes vete bjn studimin e tij, ata i rrethojn melaiket
dhe mbi ata zbret qetsia, ata i mbulon mshira dhe All-llahu i prmend te ata q jan n
Madhrin e Tij.
Gjithashtu ka thn:

Vrtet melaiket do t vn kraht e tyre pr nxnsin n shenj pajtimi pr at q bn. Vrtet pr

dijetarin krkon falje n qiell q jan dhe n tok, madje edhe balena n uj. Vlera e dijetarit ndaj
adhuruesit sht sikur vlera e Hns ndaj yjeve tjer. Vrtet shkenctart jan trashgimtar t
pejgambereve, vrtet pejgamberet nuk kan ln trashgim ndonj dinar as drhem, por kan
trashguar dituri. Ai i cili e merr at e ka marr me fat t madh.
Kto hadithe flasin pr vlern e shkencs, e n veanti flasin pr shkencn fetare ashtu si thekson
edhe hadithi parimet e fes. Pr vlern e dituris mjafton q tubimet e saj i rrethojn melaiket e
Allahut, tubimeve t atilla u zbret qetsia, ato i kaplon mshira dhe All-llahu i prmend n kupn
qiellore.
Edhe sahabet e Pejgamberit s.a.v.s. kan qen shum t prpikt n krkimin e dituris, gjithashtu
edhe gjat shekujve dhe gjeneratave pas, sepse krkimi i dituris sht obligim pr donjrin, sepse
Pejgamberi a.s. ka thn:
Krkimi i dituris sht obligim pr do musliman e ktu nuk bn prjashtim gjinia femrore.
Omeri r.a. thot:
O ju njerz, e keni pr borxh t krkoni diturin, ngase pr Allahun sht kostum i dashuris. Ai q
krkon nj der t dituris, All-llahu do ta mbuloj me at kostum t Tij.
Nj njeri e kishte pyetur Ibn Abbasin pr xhihadin. Ai iu ka prgjigjur A nuk dshiron t tregoj ty di
q sht m e mir se xhihadi?-ia ktheu ai. Msyja nj xhamie dhe aty mso Kur`anin, sunnetet e
Pejgamberit s.a.v.s. dhe parimet e fes.
Ibn Mes`udi ka thn: Tubimi m i mir sht tubimi n t cilin prhapet urtsia (menuria). Aty
prhapet mshira.

Aliu r.a. thot:

Dituria sht m e mir se pasuria sepse pasurin duhet ta ruash ti,
ndrsa dituria t ruan ty,
pasuria paksohet me an t dhnies, ndrsa dituria shtohet me an t dhnies,
dituria sht gjykues, ndrsa pasuria e gjykuar,
grumbulluesit e pasuris kan vdekur edhe pse jan t gjall, ndrsa dijetart jan t gjall sa t
ket jet mbi tok, trupat e tyre jan t humbur, ndrsa gjurmt e tyre n zemrat e njerzve
ekzistojn.
Imam Ahmedi ka thn:
Nevoja e njeriut pr dituri sht m e madhe se nevoja e tij pr ushqim dhe pije.
Thote Allahu ne Kur'an:
"A jen t barabart ata t cilt din me ata t cilt nuk din ''.

Sunday, 07 December 2014 13:28

Thuhet se Harun Err-Rrashidi (Allahu

e mshiroft)

shkoi n Meke pr t kryer haxhxhin dhe me vete kishte fmijt e tij.

Ai njihej si nj udhheqs q nj vit bnte luftra, e n vitin tjetr shkonte n haxhxh.
Kur shkoi n Meke, e takoi Sufjan Eth-Theurin imamin e Ehlusunnetit ndrsa ai ishte duke
mbajtur ders t pranishmve. Haruni dhe fmijt e tij, u uln dhe e dgjonin at duke
ligjruar. Fjalimi i tij ishte aq preks, saq Harunin e kishte br t qaj.
Pasi prfundoi fjalimin Sufjani, deshi t ngrihej n kmb dhe t shkoj e ti flas emirit
(Harunit), kurse ai i bri me shenj q t qndroj n vend e t mos ngrihej.
Kjo ishte nj veprim i emirve kundrejt dijetarve (ngase i respektonin dijetart). Sufjani mbeti
n vendin e tij ndrsa erdhi Haruni me fmijt e tij dhe e prshndetn at.
Me at rast, Haruni i tha atij: O imami yn, o Sufjan! Prse ne i friksohemi vdekjes dhe
shqetsohemi pr t?!

Shqetsimi pr vdekjen sht frika nga vdekja.

Pa u menduar fare, Sufjani iu prgjigj pyetjes s Harunit (Allahu i mshiroft q t dy):
O udhheqs i besimtarve, kjo sht ngase e keni rregulluar jetn tuaj n kt bot, ndrsa e keni
shkatrruar Ahiretin!

Sunday, 07 December 2014 13:27

Fuqia e istigfarit (estagfirullah)

Kjo ngjarje rreth istigfarit sht nga jeta e Imam Ahmed ibn Hanbelit r.h., i cili konsiderohet
nj nga dijetart m t njohur dhe t famshm t Islamit.
Imam Ahmedi gjithashtu konsiderohet si themelues i shkolls hanbelite t fikhut
(jurisprudencs islame) dhe sht njri nga teologt me t dgjuar sunni, shpeshher duke iu
referuar si shejhul-islam ose imam i ehli sunnetit.
Derisa Imam Ahmed ibn Hanbeli, gjat periudhs s pleqris s tij, ishte duke udhtuar pr
diku, iu desh t ndalej n nj qytez.
Pas faljes s namazit, ai dshiroi q natn ta kalonte n oborrin e xhamis, ngaq ai nuk e
njihte ask n at vend.
Pr shkak t modestis s tij, ai nuk i ishte prezantuar askujt, duke menduar se nse u
prezantohej, shum njerz do ta ftonin.
Duke mos e njohur Imam Ahmedin, kujdestari i xhamis refuzoi ta lejonte at t qndronte n
xhami.
Meq Imami n fjal ishte i shtyr n mosh, kujdestarit iu desh q ta nxirrte nga xhamia duke e
trhequr.
Duke e par kt gj, nj furrtar q ishte afr, ndjeu keqardhje pr at njeri (Imam Ahmedin) dhe i
ofroi mikpritje pr at nat.
Gjat qndrimit me furrtarin, Imam Ahmedi vrejti se ai bnte shum dhe pandrprer istigfar.
Imam Ahmedi e pyeti furrtarin se nse istigfari i vazhdueshm kishte ndonj efekt tek ai.
Furrtari iu prgjigj Imamit t nderur duke i thn se Allahu i Madhrishm i kishte pranuar t gjitha
duat (lutjet) e tija, prve njrs.
Kur e pyeti Imam Ahmedi se cila ishte ajo, ai u prgjigj se ai lutej q Allahu xh.sh. ti mundsonte
privilegjin q t takohej me dijetarin e famshm, Imam Ahmed ibn Hanbelin.
Me t dgjuar kt gj, Imam Ahmedi i tha se Allahu xh.sh. jo vetm q ia kishte pranuar duan, por
edhe e kishte sjellur at duke e trhequr n pragun e tij (furrtarit)..

Sunday, 07 December 2014 13:26

Vlera e te jetuarit te gjate ne sherbim

te Allahut xh.sh.
Transmetojn Ahmedi, Tirmidhiu dhe Hakimi se nj burr e kishte pyetur Pejgamberin
(s.a.v.s.)
pr njeriun m t mir, e ai i kishte dhn kt prgjigje:
Njeriu m i mir sht -ai i cili jeton gjat dhe -bn vepra t mira.
Njeriu prap e pyeti: Po cili sht njeriu m i keq?
- Ai q jeton gjat dhe bn vepra t kqija iu prgjigj Pejgamberi (s.a.v.s.).
I Drguari i All-llahut (s.a.v.s.) kishte thn:

M i miri prej jush sht ai q ka jet t gjat dhe bn vepra t mira.

Pejgamberi (s.a.v.s.) ka thn:
A dshironi tju tregoj se kush sht m i zgjedhuri (m i miri) n mesin tuaj?
Than: gjithsesi o i Drguar i All-llahut.
Tha: Ai q jeton gjat n Islam dhe bn vepra t mira
Po ashtu transmeton nga Avn b. Malik (r.a.) i cili e ka dgjuar t Drguarin e All-llahut (s.a.v.s.) duke
thn:
Sado e gjat t jet jeta e muslimanit ajo sht e mir pr t.
Transmeton Ahmedi nga Ebu Hurejre (r.a.), i cili ka thn:
kan qen dy burra nga familja Beni Hujejje t fisit Kudaah t cilt e patn pranuar Islamin pran t
Drguarit t All-llahut (s.a.v.s.).
Njri prej tyre ra dshmor (shehid) kurse tjetri vdi nj vit m von (vdekje natyrale).

Talha b. Ubejdullah (r.a.) thot: E pash n ndrr Xhennetin, por ajo far m habiti ishte se e
pash at q vdi nj vit m von duke hyr n Xhennet para dshmorit (shehidit)!
Kur u zgjova, menjher vajta te Pejgamberi (s.a.v.s.) dhe i tregova ndrren, e ai m tha:
Pas vdekjes s dshmorit a se ka agjruar muajin e Ramazanit? A nuk ka falur 6.000 rekate namaz
(farz)? A nuk ka falur kaq e kaq rekate sunnet? (Ahmedi )
Pejgamberi (s.a.v.s.) ka thn:
Askush ska vler m t madhe tek All-llahu sesa nj besimtar q jeton gjat n Islam, pr shkak t
vlers s tesbihut, tekbirit dhe tehlilit t tij (do t thot pr shkak t prmendjes permanente t Allllahut t Madhrishm). (Ahmedi)
Transmeton Ebu Nuajmi nga Seid b. Xhubejri i cili ka thn: Ska dyshim se jeta e muslimanit do
dit sjell prfitime pr shkak t kryerjes s farzeve (obligimeve t detyrueshme), namazeve dhe
prkujtimit t All-llahut Fuqiplot!
Tregohet nga Ibn Ebi Ed-dunja se Ibrahim b. Ebi Selemeh ka thn:
"M kan treguar se kur vdes besimtari dshiron q t kthehet srish n dunja,
jo pr di tjetr pos pr t rn edhe nj her tekbir (All-llahu ekber)
apo pr t thn nj tehlil (La ilahe il-lAll-llah)
apo qoft pr t thn edhe nj tesbih (SubhanAll-llah)!

Pamja dhe tiparet e Pejgamberit alejhi

selam
Enes ibn Malik thot se Pejgamberi as.
-kishte shtat mesatar, duke mos qen as shum i gjat, as shum i shkurtr. -Fytyrn e kishte mjaft simetrike, ndrsa flokt nuk i kishte shum kaurrela apo shum t
drejta. Pamja e tij ishte burrrore.
Ibrahim ibn Muhamed ibn Ali ibn Ebu Talib thot:
-Zemra e tij ishte shum m e dlir se ajo e t tjerve.
-Fjalt e tij ishin shum m t vrteta se e t tjerve.
-Pr nga natyra ishte shum m i but se t tjert. N jetn shoqrore ishte m bujar se t
tjert.
-Kushdo q e takonte, papritmas ndiente respekt pr t. Kushdo q e njihte nuk mund t mos
e donte.

Treguesi i hadithit thot se kurr m par nuk kishte par dik t ngjashm me t.
Hindi thot se Pejgamberi as.
-ishte i madh, n fakt ai ishte vet madhshtia.
-Fytyra e tij shndriste si hna e plot.
-Kishte pesh mesatare, anonte nga gjatsia, por ishte m i shkurtr se njerzit gjat.
-Ecte leht dhe n mnyr t sigurt, sikur zbret nga nj shkall m e lart n nj m t ult.
-Sa her q shikonte dika, shikonte drejt n t. Syt e tij zakonisht ishin t ulur, m tepr t drejtuar
nga toka se sa nga qielli. Gjrat e ksaj bote Pejgamberi i shikonte me bisht t syrit. Pasuesit e tij i
lejonte t ecnin prpara, ndrsa kur takohej me musliman t tjer, i prshndeste i pari.
Xhabir ibn Semureh thot: Pejgamberi as e kishte goj t gjer. Syt i kishte ngjyr kafe e t
ndritshm. Njhere e pash Pejgamberin as n dritn e hns, kishte hedhur mbi trup nj mantel t
kuq dhe un me qllim e pash prball hns, ai mu duk m i bukur se vet hna.

Ebu Hurejre thote qe Pejgamberi as kishte nj pamje sikur t ishte br nga argjendi. N flokt e tij
kishte nj baluke.
Seid el Xhurejri tregon se e ka dgjuar Ebu Tufejlin duke thn se e kishte par Pejgamberin as
pastaj Seidi krkoi nga ai q ta prshkruaj Pejgamberin as
Ai u prgjigj duke thn se Pejgamberi (Paqja dhe bekimi i Allahut qofshin mbi t!) kishte pamje t
skuqur n t bardh, ishte i bukur dhe kishte sjellje t matur.
Ebu Bekri i tha Pejgamberit (Paqja dhe bekimi i Allahut qofshin mbi t!) se megjithse ishte n
gjendje t mir fizike, dukej i mplakur. Pejgamberi (Paqja dhe bekimi i Allahut qofshin mbi t!) i sht
prgjigjur se ajetet e kan plakur at, pasi n ato (ajete) prshkruhet Dita e Gjykimit dhe xhehenemi.
At e plakn ankthi dhe brenga pr njerzimin.
Ebu Seid el Hudrij thot se kur Pejgamberi (Paqja dhe bekimi i Allahut qofshin mbi t!) vishej me
rroba t reja, ather thoshte se Allahut i takonte falenderimi q i kishte dhuruar rroba t reja, pastaj
fillonte t lutej
Semureh ibn Xhundub tregon se Pejgamberi (Paqja dhe bekimi i Allahut qofshin mbi t!) ka thn:
Vishuni me rroba t bardha! Ato vrtet, jan t pastra dhe t dlira. Edhe kur t vdisni vishuni me to!
Ebu Hurejra tregon se Pejgamberi (Paqja dhe bekimi i Allahut qofshin mbi t!) ka thn: Kur dikush
nga ju i mbath kpuct, ather duhet t filloj me kmbn e djatht, ndrsa kur ti zbath duhet t
filloj me t majtn, me qllim q e djathta t jet e fundit.
Aishja thot se prsa u prket gjrave personale, si rregullimi i flokve, mbathja e kpucve dhe
prgatitje t tjera Pejgamberi (Paqja dhe bekimi i Allahut qofshin mbi t!) fillonte nga e djathta.
Ebu Hurejra (Paqja dhe bekimi i Allahut qofshin mbi t!) thot se kurr nuk kishte par dika m t
bukur se Pejgamberi (Paqja dhe bekimi i Allahut qofshin mbi t!) nga fytyra e t cilit dukej sikur
shndrriste dielli. Ai nuk kishte par asnj m t shpejt n t ecur sesa Pejgamberin (Paqja dhe
bekimi i Allahut qofshin mbi t!), pasi kur ai ecte, dukej sikur vet toka rrotullohej pr t. Shokt e
Pejgamberit (Paqja dhe bekimi i Allahut qofshin mbi t!) mundoheshin t mbanin hapin e Pejgamberit
(Paqja dhe bekimi i Allahut qofshin mbi t!).

Friday, 28 November 2014 18:41

Namazi
Namazi
-Namazi sht ajo pun, q nse ti e le me qllim dhe me vetdije, rrezikon daljen nga feja,
pasi profeti (a.s) thoshte: Ajo q na dallon ne nga jobesimtart sht NAMAZI. Kush e fal
namazin, ka mbajtur fen, kush e l at ka ln fen.
-Namazi ishte porosia e fundit e t dashurit t zemrave tona, pejgamberit Muhamed (a.s) dhe
kur nj profet l porosin e fundit, vendosja mir gishtin koks, se sht porosia m e madhe
q po t l pejgamberi i Zotit. Fjalt e tij t fundit ishin: Namazin, namazin, namazin. Shokt
e tij thon: Kur iu rndua gjuha dhe nuk e shqiptonte dot fjaln namaz, ne e kuptonim se ai
deshi t thoshte prsri Namazin.
-Namazi ishte buzqeshja e fundit e profetit (a.s) n kt dynja
. Ai buzqeshi hern e fundit, kur nuk doli dot pr t falur namazin e sabahut n xhami, por e pa Ebu
Bekrin q po udhhiqte besimtart n namazin e sabahut dhe buzqeshi, u qetsua, iu b zemra
mal, se i la muslimant duke falur namaz.
Prandaj muslimant e par, shokt e profetit (a.s), kur hynin n nj vend t huaj, nuk e sulmonin at
vend, derisa t vinte koha e ezanit. Nse thirrej ezani n at vend, ata thoshin: Ndal! Ktu ka
musliman. Nuk mund t luftojm. E nse nuk thirrej ezani n at vend, ata luftonin, se nuk mund ta
imagjinonin, q t kishte musliman, q thon shehadetin me goj, por nuk falin namazin.
Pejgamberi (a.s) e parashikoi kohn ton, gjendjen dhe situatn ton dhe tha:
Do t vij koha q nyjet e Islamit do t zgjidhen njra pas tjetrs (feja do t dobsohet dit pas
dite). Nyja e par q do t zgjidhet do t jet sheriati. Nuk do t zbatohet sheriati. Nyja e fundit q do
t zgjidhet do t jet namazi.
Do t ket shum njerz me emra musliman si: Muhamed, Ahmed, Hasan e Husejn, por q nuk e
din se `sht namazi.
Namazi nuk ka vler n jetn e tyre, madje ata mund t tallen me ata q falin namaz. Kjo sht nyja
e fundit dhe Zoti na ruajt, se po u kput kjo nyje, kputet feja e Zotit.

Na bft Zoti nga ata njerz, q nuk e kpusin nyjen e fundit, Nse e mbajm nyjen e fundit, n
dasht Zoti, kjo nyje do t bhet shkak pr t`u formuar edhe nyjet e tjera.
Ne e dim fare mir sot, se muslimant jan mbi 1 miliard. Por nse ka statistika, sa prej tyre falen
pes her n dit?
Por t jemi t sigurt, se namazi ka vler t madhe. Ne bjm gjynahe do dit. A e dini se puna m e
madhe, q i fshin gjynahet e robit sht namazi?! Prandaj Zoti i gjithsis e ka br urdhr faljen e
namazit, se Ai ta do t mirn, t do t pastr e t panjollosur.
Nse ti merr abdes me prkushtim dhe kt pun e bn jo pr t freskuar fytyrn, por pr t shkuar
tek Zoti, t dalin gjynahet nga do gjymtyr q ti lan. Gjynahet dalin nga duart, nga syt, nga kmbt
e deri edhe nga posht thonjve.
Nse ka gjynahe q nuk dalin nga abdesi, thuhet se mekelt i marrin kto gjynahe, i vendosin n
kokn e njeriut dhe n qafn e tij. Kur njeriu fillon namazin dhe bie n ruku, gjynahet q ka pasur n
kok, fillojn t`i bien posht. N momentin kur bie n sexhde, me ballin prtok, n kulmin e
prkushtimit ndaj Zotit, ato gjynahe q ishin n qaf dhe n shpin, bien prtok. Pastaj kur robi jep
selam i thuhet: U pastrove prej ktij namazi.
Prandaj Allahu (xh.sh) ka caktuar pes namaze, jo pr t na lodhur ne, por pr t na pastruar nga
gjyhanet. Profeti (a.s) tha: A mbetet papastrti n trupin e atij, q lahet pes her n dit n nj
lum? Shokt e tij u prgjigjn: Jo o profet i Zotit. Profeti (a.s) vazhdoi: Kshtu sht edhe puna e
besimtarit me pes namazet. Zoti i shlyen gjynahet q jan mes tyre.
Nse pes namazet nuk t`i falin gjynahet, ather vjen namazi i xhumas, namazi m i madh i javs,
q shlyen gjynahet e javs s kaluar. Nse edhe xhumaja nuk t`i shlyen gjynahet, ather vjen muaji
i Ramazanit nj her n vit dhe t`i shlyen gjynahet e vitit t kaluar. Por nse edhe Ramazani nuk t`i
shlyen gjynahet, vjen haxhi pr at q ka mundsi, t paktn nj her n jetn e tij dhe t`i shlyen t
gjitha gjynahet q ke br n jet. Nse nuk ke mundsi pr umre dhe pr haxh, pendohu tek Zoti,
se pendimi i shlyen gjynahet e robit dhe e nxjerr t pastr, si e ka lindur nna.
Prandaj ju ftoj ta prjetojm pak kt namaz. Ta dim se jo m kot Zoti ka br pes namaze, jo m
kot Zoti e thirri Pejgamberin a.s) t shkonte n qiell e aty t`ia jap urdhrin pr namaz. Urdhri pr
faljen e namazit sht i vetmi adhurim q sht caktuar n qiell e jo n tok.
-Namazi sht puna e par, pr t ciln llogaritet njeriu. Kur robi shkon tek Zoti, Zoti u thot
mekelve: O melekt e Mi merreni n llogari robin Tim dhe shikojini namazet e tij. Shikoni n fillim
namazet farze. Nse ai i ka falur t gjitha namazet n rregull, Allahu (xh.sh) thot: Lum pr kt
njeri. Shkruajeni at nga banort e xhenetit.
Nse farzet nuk i ka br si duhet, disa i ka falur por nuk e ka pasur mendjen fare n namaz,
ather Allahu (xh.sh) u thot melekve: Shikoni nse robi ka namaze sunnete apo nafile. Nse ka,
ather merret ky namaz dhe me t plotsohet farzi. Nse nuk ka nafile apo sunnete, farzi mbetet i
mangt dhe llogaria nuk plotsohet.
Imagjinoje sikur t mos kesh as farze, as sunnete e as nafile. far do t`i thuash Allahut (xh.sh). ?
Imagjino se ka njerz, q nuk u jan shlyer gjynahet as nga abdesi, as nga namazi, as nga agjtimi,
as nga haxhi, madje as mendja nuk u ka shkuar pr kt pun. Ata shkojn tek Zoti t ngarkuar me
gjynahe sa malet e malet jan t rnda.

Profeti (a.s) tregon se namazi lutet pr at q fal namazin: T ruajt Zoti, si m ruan ti mua. Nse
robi humbet namazin, ather namazi thot: T humbt Zoti si m humbe ti MU:

Xhumaja
Thot Pejgamberi sal-lAllahu alejhi ve selem:
"Kush e lexon suren Kehf ditn e Xhuma, i bhet drit atij ndrmjet dy xhumave." (Transmetojn Hakimi 2/399 dhe
Bejhekiu 3/249). --------Allahu xh.sh na ka obliguar q kur t vjen koha e namazit ta lm punn dhe ta falim namazin.
Allahu xh.sh thot:
"O ju q besuat, kur bhet thirrja pr namaz, ditn e Xhumas, ecni shpejt pr aty ku prmendet All-l...lahu
(dgjojeni hutben, faleni namazin), e lini shitblerjen, kjo sht shum m e dobishme pr ju nse jeni q e dini."
[El Xhuma, 9]
...pastaj ka urdhruar q pas namazit t shprndahen njerzit pr krkimin e t mirave t Allahut xh.sh, ku thot:
"E kur t kryhet namazi, ather shprndahuni n tok dhe krkoni begatit e All-llahut, por edhe prmendeni
shpeshher All-llahun, ashtu q t gjeni shptim."
[El Xhuma, 10]
Pastaj Allahu xh.sh i poshtron ata t cilt i mashtron pasuria nga namazi. Allahu xh.sh thot:
"Po, kur ata shohin ndonj tregti ose ndonj aheng msyhen atje, kurse ty t ln n kmb. Thuaju: "Ajo q sht
tek All-llahu sht shum m e mir se dfrimi dhe tregtia, e All-llahu sht furnizuesi m i mir!"

Rendesia dhe dobite te Xhumase

Rndsia dhe mirsit e dits se Xhumase
"Dita m e mir n t ciln lind Dielli, sht dita e Xhuma. Ajo sht
dita n t ciln sht krijuar Ademi (alejhi selam). N kt dit, ai
sht futur n Xhennet dhe n kt dit ka dal prej tij. Dhe nuk ka pr
t'u br Kiameti vese n ditn e xhuma."
Allahu i Lartsuar e dalloi kt umet me veori, tipare dalluese si dhe
me mirsi t larta.
Prej kty...re mirsive ishte edhe przgjedhja q Ai i bri dits s
xhuma si dit feste pr t gjith muslimant, dit prej s cils u
privuan ifutt dhe t krishtert.
Nga Ebi Hurejra (Allahu qoft i knaqur prej tij!) transmetohet se i
Drguari i Allahut (Paqja dhe bekimi i Allahut qofshin mbi t!) ka
thn:
"Allahu i Madhruar i privoi nga e xhumaja ata t cilt ishin para nesh.
ifutt kishin ditn e shtun,ndrsa t krishtert ditn e diel, pastaj na
zgjodhi ne dhe na udhzoi me ditn e xhuma, dhe bri q e xhumaja
ta paraprij t shtunn dhe t dieln, e gjithashtu ata jan pas nesh
ditn e Kiametit.

Ne jemi t fundit prej banorve t dynjas dhe t part n ditn e

Gjykimit; dhe do t jemi ne ata t cilt do ta prfundojm dhnien e
llogaris m par se t gjitha krijesat"

Hafidh Ibn Kethir (Allahu e mshiroft!) thot:

sht quajtur e xhumaja me emrin "Xhuma", sepse ajo e ka
prejardhjen/buron prej grumbullimit (q bhet at dit).
Pasuesit e islamit (muslimant) grumbullohen do jav n kt
institucion t madh.
Allahu i Madhruar i urdhron besimtart q t grumbullohen pr ta
adhuruar At.
I Lartsuari thot:
"O ju q keni besuar! Kur t bhet thirrja pr falje ditn e xhuma,
nxitoni me zell te prkujtimi i Allahut." [Xhumua,9].
Q do t thot: Prkushtojuni me devocion dhe ngazllim shkuarjes
n xhami pr faljen e xhumas, e nuk sht pr qllim ecja me ngutje
dhe nxitim, pasi pr mosplqimin e ksaj t fundit ka ardhur argument
i qart.
El Hasani thot:
"Jo, pasha Allahun,nuk sht pr qllim nxitimi i kmbve, pasi nuk
na lejohet t shkojm pr faljen e namazit, por vese me qetsi dhe
prulje; dhe pr qllim sht: t nxituarit me zemr, me nijet dhe me
frikrespekt."
Ibnul Kajim (Allahu e mshiroft!) thot:

"Dita e xhuma sht dit adhurimi dhe vlera e saj n krahasim me

ditt e tjera sht si vlera e muajit t Ramazanit ndaj muajve t tjer

Wednesday, 14 May 2014 16:13

Lutja e Junusit alejhi selam

Vlera e lutjes se Junusit alejhi selam -lutje per situata te veshtira "la
ilahe illa Ente Subhaneke inni kuntu minedh-dhalimin" : Ska zot
tjetr (t denj pr adhurim), prve Teje! Qofsh i lavdruar! Me t
vrtet, un kam gabuar! ... -Ketu do ta prkujtojm Junusin a.s t
cilin Allahu i Madhrishm e drgoi si pejgamber tek populli i tij, pr
ti thirrur t besojn Allahun dhe ta pranojn fen e Tij, ndrsa ata e
prgnjeshtruan. Ather Junusi a.s i mrzitur dhe i hidhruar nga
populli i tij dhe pa shpres se dikush do ta besoj, e lshoi qytetin,
mirpo pa lejen e Zotit t tij, dhe hipi n anije me dshir pr t
shkuar n nj vend m t mir.
Gjat kohs s udhtimit me anije deti filloi t trazohet ndrsa anije u
b e pa sigurt. Ishte e nevojshme t shkarkohet nga gjrat e teprta.
Ata filluan ti hedhin gjrat e ndryshme mirpo nuk ishte e
mjaftueshme. N fund vendosn q t hedhin short pr ta larguar
njrin prej udhtarve. Ndrsa shorti disa i ra Junusit a.s t cilin n
fund e hedhn n det, ku e glltiti balena, ndrsa ai si na e tregon
edhe Kurani, n errsirn e barkut t balens iu kthye Allahut t
Madhrishm me lutje.
(Kujto) Dhunnunin (Junusin) kur iku i zemruar e mendoi se Ne nuk
do ta dnojm, andaj thrriti nga errsira: Ska zot tjetr (t denj pr

adhurim), prve Teje! Qofsh i lavdruar! Me t vrtet, un kam

gabuar! (Enbija, 87).

Nprmjet lutjes s Junusit a.s Allahu i Madhrishm na mson se si

ti kthehemi Atij n situata t vshtira dhe n kriza, duke na treguar n
at se duhet t pranojm gabimet tona dhe raportin e padrejt ndaj
vetes, duke dshmuar se nuk ka Zot tjetr prve Atij, i Cili fal
mkatet dhe na shpton nga situata m t vshtira. Andaj sht
obligim i besimtarit q gjithmon, kur t gjendet n situata t vshtira
dhe n kriza t ndryshme, t shpejtoj kah i Madhrishmi dhe me
prulsi ta lus At me fjalt: La ilahe illa ente subhaneke inni kuntu
minedh-dhalimin!
Ska zot tjetr (t denj pr adhurim), prve Teje! Qofsh i lavdruar!
Me t vrtet, un kam gabuar!
Pas ktyre fjalve q i tha Junusi a.s n lutjen e tij, Allahu i
Gjithmshirshm shton: Ne iu prgjigjm atij dhe e shptuam nga
brengosja. Kshtu, Ne i shptojm besimtart. (Enbija, 88). ka sht
nj mesazh i qart se lutja sht pr do besimtar q nga Allahu i
Madhrishm krkon shptim, ndrsa pranimi i ksaj lutje nuk sht
kufizuar vetm tek Junusi a.s.
Muhammed Muteveli Sharavi

Wednesday, 14 May 2014 14:34

Tevba-Pendimi
Pejgamberi [sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem] thot: "Kush pendohet
para se t del dielli nga perendimi, All-llahu ia pranon pendimin e tij".
(Muslimi) dhe thot: "All-llahu e pranon tevben e njeriut prderisa nuk
i ka ardhur shpirti n fyt". ...]
[Ahmedi dhe Tirmidhiu; hadithi sht hasen]

.
1- Teubeja. Pejgamberi [sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem] thot: "Kush
pendohet para se t del diell...i nga perendimi, All-llahu ia pranon
pendimin e tij". (Muslimi) dhe thot: "All-llahu e pranon teuben e
njeriut prderisa nuk i ka ardhur shpirti n fyt".
[Ahmedi dhe Tirmidhiu; hadithi sht hasen]
2- Dalja pr t nxn dituri. Pejgamberi [sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem]
thot: "Kush ec rrugs pr t krkuar dituri, All-llahu ia lehtson atij
me kt vepr rrugn pr n xhennet".
[Muslimi]
3- Prmendja e All-llahut [subhanehu ve teala]. Pejgamberi [sal-lallllahu alejhi ve sel-lem] thot: "A tju tregoj veprat m t mira, m t
pastrta t Mbreti juaj, m s teprmi q ua ngrit gradat dhe q sht

m mir sesa t shpenzosh ari dhe argjend, m e mir sesa t

takoheni me armikun tuaj, ti vritni dhe tju vrasin? I than: po,
gjithsesi. Tha: "Prmendja e All-llahut [subhanehu ve teala]".
[Tirmidhiu]
4- Brja mir dhe udhzimi kah e mira. Pejgamberi [sal-lall-llahu alejhi
ve sel-lem] thot: "Cdo vepr e mir konsiderohet sadaka, kurse ai q
udhzon kah nj e mir sht sikur ai q e bn at t mir".
[Buhariu dhe Muslimi]
5- Vlera e thirrjes n rrug t All-llahut [subhanehu ve teala].
Pejgamberi [sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem] thot: "Kush thrret n
udhzim, do t ket shprblimin e atij q e pason duke mos iu
paksuar shprblimi i tyre".
[Muslimi]
6- Urdhrimi n t mir dhe largimi prej t kqijave. Pejgamberi [sallall-llahu alejhi ve sel-lem] thot: "Kush prej jush e sheh nj t keqe le
ta ndryshoj me dor, e nse nuk mundet, ather me gjuh, e nse
nuk mundet, ather me zemr, kurse kjo sht shkalla m e dobt e
imanit".
[Muslimi]
7- Leximi i Kur'anit t madhrueshm. Pejgamberi [sal-lall-llahu alejhi
ve sel-lem] thot: "Lexoni Kur'an, se ai do tju vjen ndrmjetsues pr
pronart e tij n Dit t Kijametit".
[Muslimi]
8- Msimi i leximit t Kur'anit dhe msimi i tjerve ta lexojn Kur'anin.
Pejgamberi [sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem] thot: "M i miri prej jush
sht ai q e mson Kur'anin dhe ua mson t tjerve leximin e
Kur'anit".
[Buhariu]

9- Dhnja e selamit. Pejgamberi [sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem] thot:

"Nuk do t hyni n xhennet derisa nuk besoni, nuk do t besoni derisa
nuk duheni mes vehte. A tju tregoi nj vepr, t ciln po e bt do t
duheni mes vehte, prhapne selamin mes vehte".
[Muslimi]
10- T duash ndokend pr hir t All-llahut [subhanehu ve teala].
Pejgamberi [sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem] thot: "All-llahu do t thot
n Dit t Kijametit: ku jan ata q jan dashur pr hir Timin, sot do
ti fus nn hijen Time, n kt dit q ska hije tjetr prve hijes
sime".
[Muslimi]
11- Vizita e t smurit. Pejgamberi [sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem]
thot: "Secili musliman q e ka vizituar nj musliman t smur n
mngjes, do ta bekojn ate shtatdhjet mij melek deri n mbrmje, e
nse e viziton n mbrmje, do ta bekojn shtatdhjet mij melek deri
n mngjes dhe do t ket n xhennet kopsht t palmave".
[Tirmidhiu; sahih]
12- Tu ndihmosh njerzve pr larje t borxheve. Pejgamberi [sal-lallllahu alejhi ve sel-lem] thot: "Kush ia lehtson atij q ka vshtirsi (t
borxhit), All-llahu do tia lehtsoj n dunja dhe ahiret".
[Muslimi]
13- Tua mbulosh njerzve t metat. Pejgamberi [sal-lall-llahu alejhi ve
sel-lem] thot: "Kush ia mbulon t metat nj muslimani n dunja, Allllahu ia mbulon t metat n ahiret".
[Muslimi]
14- Kujdesi pr familjen. Pejgamberi [sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem]
thot: "Farefisnija sht e vjerur pr Arsh dhe thot: kush kujdeset
pr mua, All-llahu e ndrlidh pr rahmetin e Tij dhe kush nuk kujdeset
pr mua, All-llahu e kput nga mshira e Tij".
[Buhariu dhe Muslimi]

15- Sjellja e mir. E kan pyetur Pejgamberin [sal-lall-llahu alejhi ve

sel-lem] : "Cka i fut m s shumti njerzit n xhennet? U prgjigj
duke thn: "Devotshmria dhe sjellja e mir".
[Tirmidhiu, hadithi sht sahih]
16- Vrtetsia. Pejgamberi [sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem] thot: "Jini
t vrtet, sepse vrtetsia t drgon n bamirsi, kurse bmirsia t
drgon n xhennet".
[Buhariu dhe Muslimi]
17- Prmbajtja gjat hidhrimit. Pejgamberi [sal-lall-llahu alejhi ve sellem] thot: "Kush e prmban hidhrimin e Tij edhe pse ka mundsi
ta realizoje ate, Ditn e Kijametit All-llahu e thrret para krejt njerzve
dhe i jep t zgjedh ciln hurij q e dshiron".
[Tirmidhiu, sahih]
18- Duaja me t ciln shlyhen gabimet e bra gjat nj ndeje.
Pejgamberi [sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem] thot: "Kush qndron n
nj ndej dhe bn shum gabime, kurse para se t ngritet e thot
kt lutje: subhanekall-llahumme ve bihamdike, eshhedu en la ilahe illa ente, estagfiruke ve etubu ilejke, i falen t gjitha gabimet e bra n
at mexhlis".
[Tirmidhiu, sahih]
19- Brja sabr. Pejgamberi [sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem] thot:
"Cdo lodhje, smundje, breng, mrzi dhe penges q e godet
muslimanin, bile edhe nj therr q i hyn, do t jet shlyerje t
gabimeve t tija".
[Buhariu]
20- Bamirsia ndaj prindrve. Pejgamberi [sal-lall-llahu alejhi ve sellem] thot: "Vaj pr te, vaj pr te dhe vaj pr te. I than: pr k, o
Pejgamber i All-llahut? Tha: Kush i arrin prindrit e tij n pleqri ose
njrin prej tyre dhe nuk hyn n xhennet".

[Muslimi]
21- Kujdesi pr gruan e veje dhe pr t varfurin. Pejgamberi [sal-lallllahu alejhi ve sel-lem] thot: "Ai q kujdeset pr nj grua t vej dhe
pr nj t varfur, sht n pozit t muxhahidit n rrug t All-llahut",
mendoj se edhe kt ia shtoj: "dhe n pozit t atij q falet pa
pushuar dhe agjron pa ngrn".
[Buhariu]
22- Kujdesi pr jetimin. Pejgamberi [sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem]
thot: "Un dhe kujdestari i nj jetimit do t jemi n xhennet kshtu,
dhe tregoi me gishtin tregues dhe t mesm".
[Buhariu]
23- Marja e abdestit. Pejgamberi [sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem] thot:
"Kush mer abdest mir, dalin nga trupi i tij t gjitha mkatet, derisa
edhe ato q gjinden nn thonjt e tij".
[Muslimi]
24- Thnja e dshmis pas abdestit. Pejgamberi [sal-lall-llahu alejhi ve
sel-lem] thot: "Kush mer abdest mir dhe pastaj thot: eshhedu en la
ilahe il-lall-llah, vahdehu la sherike lehu, ve eshehdu enne
muhammeden anduhu ve resuluhu, All-llahummexhalni minettevvabin vexhealni minel-mutetahirin, i hapen dyert e xhennetit q t
hyj nga cila der q dshiron".
[Muslimi]
25- Prsritja pas muezinit. Pejgamberi [sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem]
thot: "Kush thot pasiq e dgjon ezanin: All-llahumme rabbe
hadhihid-davetit-tammeti ves-salatul-kaimeti, Ati muhammedenilvasileti vel-fadileti vebathhu mekamen mahmudenil-ledhi vadettehu,
i lejohet shefati im n Dit t Kijametit".
[Buhariu]
26- Ndrtimi i xhamive. Pejgamberi [sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem]

thot: "Kush e ndrton nj xhami pr hir t All-llahut, All-llahu i

ndrton nj shtpi t ngjajshme n xhennet".
[Buhariu]
27- Prdorimi i misvakut. Pejgamberi [sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem]
thot: "Sikur mos ti vinte rnd ummetit tim, do ti urdhroja q ta
prdorin n do namaz".
[Buhariu]
28- Shkuarja n xhami. Pejgamberi [sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem]
thot: "Kush shkon n xhami n mngjes ose pas dite, atij All-llahu i
prgadit vend n xhennet pr do shkuarje t tij n xhami".
[Buhariu dhe Muslimi]
29- Falja e pes kohve t namazit. Pejgamberi [sal-lall-llahu alejhi ve
sel-lem] thot: "Secilit musliman q i vjen koha e namazit, kurse ai
abdestin e mer mir, pastaj e fal me frikrespekt dhe rukun e bn
mir, do ti shlyhen mkatet q i ka br m par, nse nuk ka br
mkate t mdha. Kjo i vazhdon gjat gjithe jets s tij".
[Muslimi]
30- Namazi i sabahit dhe namazi i iqindis. Pejgamberi [sal-lall-llahu
alejhi ve sel-lem] thot: "Kush i fal dy namazet e ftohta (sabahun dhe
iqindin), hyn n xhennet".
[Buhariu]
31- Falja e namazit t xhumas. Pejgamberi [sal-lall-llahu alejhi ve sellem] thot: "Kush mer abdest mir, pastaj shkon n xhuma dhe
dgjon e hesht, i faln mkatet mes ksaj xhumaje dhe tjetrs q
vjen, duke ia shtuar edhe tre dit".
[Muslimi]
32- Qllimi i ors kur prgjigjen lutjet Ditn e Xhuma. Pejgamberi [sallall-llahu alejhi ve sel-lem] thot: "Ditn e xhuma sht nj or, nse e
takon besimtari duke u falur dhe duke krkuar di prej All-llahut,

sigurisht se All-llahu do tua jep at q e krkojn".

[Buhariu dhe Muslimi]
33- Falja e sunneteve t regullta me farzet. Pejgamberi [sal-lall-llahu
alejhi ve sel-lem] thot: "Secili musliman q gjat dits i faln
dymbdhjet rekate namaz vullnetar prve farzit, All-llahu i ndrton
shtpi n xhennet".
[Muslimi]
34- Falja e dy rekateve pas brjes s mkateve. Pejgamberi [sal-lallllahu alejhi ve sel-lem] thot: "Secili musliman q bn mkat, e
pastaj mer abdest mir dhe ngritet e i fal dy rekate dhe krkon falje
prej All-llahut, sigurisht se All-llahu do tia fal".
[Ebu Davudi, sahih]
35- Namazi i nats. Pejgamberi [sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem] thot:
"Namazi m i mir pas farzit sht namazi i nats". (Muslimi).
36- Namazi i duhas. Pejgamberi [sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem] thot:
" Cdo mngjes pr do nyje t trupit t njeriut duhet dhn sadaka,
andaj do tesbih (subhanall-llah) sht sadaka, do tahmid (elhamdulilah) sht sadaka, do tehlil (la ilahe il-lall-llah) sht sadaka,
do tekbir (All-llahu ekber) sht sadaka, urdhrimi n t mir sht
sadaka, largimi prej t kqijave sht sadaka. Pr krejt kt mjaftojn
dy rekate q i fal njeriu namaz duha".
[Muslimi]
37- Drgimi salavate mbi Muhammedin [sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem].
Pejgamberi [sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem] ka thn: "Kush drgon nj
salavat mbi mua, All-llahu drgon dhjet salavat mbi te".
[Muslimi]
38- Agjrimi. Pejgamberi [sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem] thot: "Secili
musliman q agjron nj dit n rrug t All-llahut, pr kt dit Allllahu ia largon fytyrn nga zjarri i xhehenemit shtatdhjet vjet".

[Buhariu dhe Muslimi]

39- Agjrimi i tre ditve nga do muaj. Pejgamberi [sal-lall-llahu alejhi
ve sel-lem] thot: "Agjrimi nga tre dit prej do muaj sht sikur t
agjrosh krejt vitin".
[Buhariu dhe Muslimi]
40- Agjrimi i Ramazanit. Pejgamberi [sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem]
thot: "Kush e agjron Ramazanin me besim dhe shpresim t
shprblimit, do ti falen mkatet q i ka br m par".
[Buhariu dhe Muslimi]
41- Agjrimi i gjasht ditve t Shevvalit. Pejgamberi [sal-lall-llahu
alejhi ve sel-lem] thot: "Kush e agjron Ramazanin dhe e pason me
agjrim t gjasht ditve t Shevvalit, do t ket shprblim si t kishte
agjruar tr vitin".
[Muslimi]
42- Agjrimi i dits s Arafatit. Pejgamberi [sal-lall-llahu alejhi ve sellem] thot: "Agjrimi i dits s Arafatit i shlyen mkatet e vitit t
kaluar dhe t atij q vjen".
[Muslimi]
43- Agjrimi i dits s Ashuras. Pejgamberi [sal-lall-llahu alejhi ve
sel-lem] thot: "Me agjrimin e dits s ashuras shpresoj q All-llahu
t mi shlyen mkatet e vitit t kaluar".
[Muslimi]
44- Dhnja iftar agjruesit. Pejgamberi [sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem]
thot: "Kush i jep iftar agjruesit, fiton shprblim sikurse ai q ka
agjruar, duke mos iu paksuar aspak shprblimi i agjruesit".
[Tirmidhiu, hadithi sht sahih]
45- Namazi gjat nats s Kadrit. Pejgamberi [sal-lall-llahu alejhi ve
sel-lem] thot: "Kush fal namaz n natn e Kadrit, duke besuar dhe

shpresuar shprblimin, i falen mkatet q i ka br m par".

[Buhariu dhe Muslimi]
46- Dhnja sadaka. Pejgamberi [sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem] thot:
"Sadakaj e fik gabimin ashtu sikurse uji e fik zjarin".
[Tirmidhiu, hadithi sht sahih]
47- Haxhxhi dhe umreja. Pejgamberi [sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem]
thot: "Umreja gjer n umren tjetr, i shlyejn mkatet mes tyre, kurse
haxhxhi i pranuar nuk ka shprblim tjetr prve hyrjes n xhennet".
[Muslimi]
48- Veprat e mira n dhjet ditt e Dhil-Hixhes. Pejgamberi [sal-lallllahu alejhi ve sel-lem] thot: "Asnj vepr e mir nuk sht e dashur
te All-llahu sikurse jan veprat q bhen n kto dhjet dit t Dhilhixhes". I than: as xhihadi n rrug t All-llahut? Tha: "as xhihadi n
rrug t All-llahut, n prjashtim t njeriut i cili ka dalur me shpirtin
dhe pasurin e tij dhe nuk sht kthyer me asgj".
[Buhariu]
49- Xhihadi n rrug t All-llahut [subhanehu ve teala]. Pejgamberi
[sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem] thot: "Qndrimi i prgaditur pr luft
n rrug t All-llahut nj dit sht m i mir sesa dunjaja dhe ka ka
mbi te, kurse nj vend n xhennet sa nj shkop sht m i mir sesa
dunjaja dhe ka ka mbi te".
[Buhariu]
50- Shpenzimi n rrug t All-llahut [subhanehu ve teala]. Pejgamberi
[sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem] thot: "Kush ka prgaditur nj lufttar,
sht sikurse ai q ka luftuar dhe kush ka ln nj luftar n familjen e
tij sht sikurse ai q ka luftuar".
[Buhariu dhe Muslimi]
51- Falja e namazit t xhenazes dhe prcjellja e xhenazes s tij.
Pejgamberi [sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem] thot: "Kush dshmon nj

xhenaze derisa ti falet namazi, ka shprblim nj kirat, kurse kush e

dshmon nj xhenaze derisa t varoset ka shprblim dy kirata. I
than: jan kto kirata? Tha: sa dy kodra t mdha".
[Buhariu dhe Muslimi]
52- Ruajtja e gojs dhe organeve. Pejgamberi [sal-lall-llahu alejhi ve
sel-lem] thot: "Kush mi garanton at q ka mes dy flqive dhe at q
ka mes dy kmbve, un i garantoj xhennet".
[Buhariu dhe Muslimi]
53- Vlera e thnjes la ilahe il-lall-llah dhe subhanall-llahi ve bihamdihi.
Pejgamberi [sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem] thot: "Kush thot gjat
dits njqind her: la ilahe il-lall-llah vahdehu la sherike lehu, lehulmulku ve lehul-hamdu ve huve ala kul-li shejin kadir, ka shprblim
sikur t ket liruar dhjet robr, i shkruhen njqind t mira, i fshihen
njqind t kqija dhe i bhen rroje nga shejtani gjat tr dits deri n
mbrmje. Askush nuk mund t vjen me vepra m t mira se t ktij,
prve atij q ka br m shum vepra se ai". Dhe thot: "Kush thot
gjat dits njqind her subhanall-llahi ve bihamdihi, i bijn mkatet
edhe poqse jan sa shkuma e detit".
[Buhariu dhe Muslimi]
54- Largimi i pengesave nga rruga. Pejgamberi [sal-lall-llahu alejhi ve
sel-lem] thot: "Kam par nj njeri duke u rrotulluar n xhennet, pr
shkak t nj druri q e kishte larguar nga rruga, i cili u pengonte
njerzve".
[Muslimi]
55- Edukimi dhe kujdesi pr vajzat. Pejgamberi [sal-lall-llahu alejhi ve
sel-lem] thot: "Kush i ka tre vajza dhe kujdeset, i strehon dhe i
mshiron, qindprqind e meriton xhennetin".
[Ahmedi me sened t mir]
56- Bamirsia ndaj kafshve. Pejgamberi [sal-lall-llahu alejhi ve sellem] thot: "Nj njeri ka par nj qen duke ngrn dh nga etja. Ai e

mori kpucn e tij dhe e mbushi me uj pr ti dhn uj qenit, derisa

edhe u ngop. All-llahu e falnderoi pr kt dhe e futi n xhennet".
[Buhariu]
57- Largimi prej polemikave sterile. Pejgamberi [sal-lall-llahu alejhi ve
sel-lem] thot: "Un i garantoj shtpi n mesin e xhennetit atij q e le
polemikn edhe nse sht n t vrtet".
[Ebu Davudi, hadithi sht sahih]
58- Vizita e vllezrve pr hir t All-llahut [subhanehu ve teala].
Pejgamberi [sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem] thot: "A tju tregoj kush
do t hyj n xhennet? Than: po, o Pejgamber i All-llahut. Tha:
Pejgamberi sht n xhennet, burri i drejt hyn n xhennet dhe
njeriu i cili e viziton vllaun e tij n skaj t vendit, t cilin nuk e ka
vizituar pr asgj tjetr prve se pr All-llahu, hyn n xhennet"
[Taberaniu, hadithi sht hasen]
59- Respekti i gruas ndaj burrit. Pejgamberi [sal-lall-llahu alejhi ve sellem] thot: "Nse gruaja i fal pes kohrat e namazit, e agjron
muajin e ramazanit, e rruan nderin e saj dhe e respekton burrin e saj,
hyn n xhennet nga cila der e xhennetit q dshiron".
[Ibn Hibbani, hadithi sht sahih]
60- Mos krko prej njerzve asgj. Pejgamberi [sal-lall-llahu alejhi ve
sel-lem] thot: "Kush m garanton se nuk do t krkoje asgj prej
njerzve un i garantoj hyrje n xhennet".
[katr sunenet, hadithi sht sahih]

Wednesday, 07 May 2014 11:01

Disa nga dobit e drgimit t

salavateve:
1. Prfitimi i dhjet salavateve nga Allahu xh.sh. - thot P.a.s.: "Kush
m drgon nj salavat, Allahu atij i drgon dhjet salavate" (Buhariu)
2. Kthimi i salavatit prej Pejgamberit a.s. - "Nuk k...a asnj musliman
q m prshndet me selam e q All-llahu t ma kthen shpirtin pr
t'ia kthyer selamin". (Imam Ahmed,Ebu Davud).
3. Afrsia me Pejgamberin a.s. - "Vrtet njeriu m i afrt me mua n
Ditn e gjykimit sht personi q m s shumti m ka drguar
salavat".
4. Kushtzohet pranimi i lutjes pas salavatit - Transmeton Aliu r.a. se
Pejgamberi a.s. ka thn: "Nuk ka asnj lutje q n mes saj e Qiellit
nuk ka hixhab (penges) prderisa nuk drgohet salavat mbi mua dhe
vetm pasi t drgohet salavati ngrihet ajo penges". (Tirmidhiu).
5. Melaiket luten pr ata q drgojn salavat - Muhamedi a.s. ka thn:
"Allahu ka krijuar nj grup melaikesh t cilt i urdhron t krkojn
vendtubime aty ku prmendet Allahu. Nse gjejn vende t tilla,
ndalen pran tyre, ku bjn amin n lutjet e besimtarve t pranishm,

nse ata drgojn salavat, melaiket s bashku me ta drgojn salavat,

derisa besimtart t shprndahen, pastaj melaiket i thon njri tjetrit,
lum pr kta q po kthehen t falur prej Allahut".
6. T fituarit e shefa'atit (ndrmjetsimit) t Muhamedit a.s. - "Kur t
dgjoni muezinin prsritni ato q i thot ai gjat ezanit, pastaj
drgoni salavat n mua, pastaj prej Allahut krkoni Vesilen pr mua,
pozit q i jepet vetm robit t Allahut, shpresoj jam un, prandaj
kush krkon vesilen pr mua, m sht lejuar t'i bj shefa'at atij".
7. Prkujtimi pr Pejgamberin a.s. - "Prej ditve m t mira tuajat
sht dita e Xhumas, n t ciln dit u krijua Ademi a.s., n at dit
edhe vdiq, at dit fryhet n sur dhe at dit ngjan kiameti, prandaj
shum drgoni salavate at dit, sepse vrtet salavatet tuaja arrijn
tek une". Sahabet e pyetn: "O i Derguar si t vijn salavatet nse
ather nuk do t jesh m?" Pejgamberi a.s. iu pergjijg: "All-llahu ia
ka ndaluar Toks t'i glltis trupat e Pejgambereve". (Ebu Davud, Ibni
Maxhe, Nesaiu, Ahmedi).

8. Drgimi i salavateve gjat hyrjes n Xhami - Transmeton Ebu

Hurejra r.a. se Pejgamberi a.s. ka thn: "Kur dikush t hyj n xhami
le t m prshendes me selam dhe le t thot: "O Allah m hap dyert
e mshirs Sate". (Ibni Hibbani)
9. Salavati shkak i shptimit nga vshtirsit - Nga Sehl ibn Sad
transmetohet t ket thn: "Erdhi nj njeri tek Pejgamberi a.s. duke
iu ankuar pr problemet e shumta jetsore, varfrin e madhe dhe
vshtirsit e ndryshme, ather Muhammedi a.s. i tha: "Kur t hysh
n shtpin tnde iu jep selam sht dikush aty apo jo, pastaj m
drgo salavat mua dhe lexo Kul Huvallahu Ehad". Ky njeri filloi t
vepronte n ket mnyr derisa gradualisht filloi t'i prmirsohet
gjendja. Zoti ia shtoi pasurin aq shum saq ai u shprndante t
afrmve dhe fqinjve t tij (Xhelaul Efham fi fadli essalat ala
Muhamed-Ibnul Kajjim El Xhevzij)

10. Salavati n vend t dhnies s Sadakas - Nga Ebi Seid r.a.

transmetohet se Muhamedi a.s. ka thn: "Kur dikush nuk ka mundsi
t jap sadaka, n lutjen e tij le t thot: "Allahumme Sali ala
Muhammedin abdike ve Resulike ve Sali alel Muminine vel Muminat
vel Muslimine vel Muslimat". (O All-llah derdh bekimet mbi robin dhe
t drguarin Tnd - Muhammedin a.s., dhe mbi besimtart dhe t
nnshtruarit e Tu).
11. Prfitimi i mshirs Hyjnore - Nga Umer ibni Hattabi transmetohet
se Muhamedi a.s. ka thn: "Kushdo q ka marr abdes le t thot m
pas: "Eshhedu en la ilahe il-lall-llah ve enne Muhameden abduhu ve
Resuluhu", pastaj le t m drgon salavat, sepse ktij besimtari do t'i
hapen dyert e mshirs s Zotit (Xhelaul Efham fi fadli essalat ala
Muhamed-Ibnul Kajjim El Xhevzij).
12. T paraqiturit e salavatit tek Pejgamberi a.s. - Nga Ebu Hurejra,
Muhamedi a.s. ka thn: "Kush m drgon salavate pran varrit tim e
dgjoj at, ndrsa kush m drgon salavat nga larg, un e di atAllllahu xh.sh.
n kaptinn Ahzab verseti 56 thot: "sht e vrtet se All-llahu dhe
melaiket e Tij e bekojn Pejgamberin. O besimtar bekojeni edhe ju
dhe drgoni prshndetje me selam".
Kur zbriti ajeti dhe u lexua nga Muhamedi a.s., sahabet e pyetn t
Drguarin: "O i Drguar i Allahut, ne e njohim mnyrn se si duhet t
prshndesim me selam, (sahabet kt e dinin m par nga
prshndetja q i bnin Pejgamberit a.s. n teshehudin e namazeve),
por na mso se si duhet t drgojm salavate. Ather Muhamedi a.s.
tha: salavati mbi mua sht kshtu:
All-llahumme sal-li ala Muhammedin ve ala ali Muhammed kema
salejte ala Ibrahime ve ala ali Ibrahime inneke Hamidun Mexhid, Allllahumme barik ala Muhammedin ve ala ali Muhammed kema barekte

ala Ibrahime ve ala ali Ibrahime inneke Hamidun Mexhid, q dmth. o

Allah shptoje Muhammedin dhe familjen e Muhammedit ashtu si
shptove Ibrahimin dhe famijen e Ibrahimit se me t vrtet Ti je i
Lavdruar e i Famshm O Allah bekoje Muhammedin dhe familjen e
Muhammedit ashtu si bekove Ibrahimin dhe familjen e Ibrahimit se
me t vrtet Ti je i Lavderuar dhe i Famshm". Kt salavat e themi
s paku gjashtmbdhjet her vetm gjat namazeve.
Wednesday, 07 May 2014 10:30

Te henen dhe te enjten...

Ebu Hurejre r.a. transmeton se i Drguari i Allahut a.s. ka thn: Allahut i shfaqen veprat e njerzve t hnn dhe t
enjten, prandaj e dshiroj q veprat e mia t,i dorzohen duke agjruar.
Transmeton Tirmidhi
T hnn dhe t enjten, Allahu xh.sh i fal do muslimani, prve dy vetave t cilt jan hidhruar ndrmjet vete,
derisa t pajtohen. [Ibn Maxhe nr. 1740]

Wednesday, 07 May 2014 09:48

Krenaria e besimtarit -Namazi

I Drguari alejhi selam , n shum hadithe i ka nxitur besimtart pr
namazin e nates , po prmendim disa prej tyre:
- M erdhi Xhibrili dhe m tha:
O Muhamed, jeto sa t duash mirpo nj dit do t vdessh, duaje k
t duash mirpo nj ...dit do t ndahesh prej tij, puno t duash
mirpo do t marrsh shprblimin e asaj q bn, dije se nderi,
krenaria dhe pavarsia e besimtarit (nga krijesat) sht namazi i
nats. (Sahih el-Xhami).
- Namazi m i mir pas farzit sht namazi i nats (Muslimi).
-Falni namaz nate, sepse ka qen praktik e njerzve t mir para
jush, t afron te Zoti, t shlyen mkatet dhe t mbron nga rnia n
mkate. (Tirmidhi hasen).

- Erdhi nj njeri tek i Drguari dhe e pyeti:

Nse dshmoj se ska t adhuruar me merit pos Allahut, se ti je i
Drguar i Tij, i fal pes koht e namazit, agjroj Ramazanin, fal
namazin e nats gjat Ramazanit, jap zeqatin, mendon?- I Drguari i
tha: Kush vdes me kto pun do t jet prej t sinqertve dhe
dshmorve. (Ibn Huzejme sahih).

-N XheNnet ka disa dhoma, pjesa e jashtme shihet prej brendis s

tyre dhe brendia e tyre shihet prej jasht.Nj beduin pyeti: Pr k jan ato, o i Drguar?Tha: Pr ata q ruajn gjuhn, ushqen t varfrit, agjron dhe falet
natn kur t tjert flen. (Tirmidhi sahih).
-"O njerz! Prhapni selamin, ushqeni njerzit, mbani lidhjet me
farefisin dhe faluni gjat nats kur t tjert flen dhe do t hyni n
Xhennet n paqe".
-Ebu Derda tregon se Pejgamberi (a.s.) ka thn:
"Tre njerz i do Allahu, qesh me ta dhe i prgzon me lajme t mira;
(I pari sht) nj njeri q lufton pas nj grupi q trhiqet dhe vepron
kshtu me shpirtin e tij pr hir t Allahut, pavarsisht nse vritet apo
ndihmohet nga Allahu dhe del fitimtar. Allahu thot: "Vshtrojeni
robin Tim q sht i durueshm me jetn e tij pr hatrin Tim.
(I dyti sht) nj njeri q ka nj grua t bukur dhe nj shtrat t
rehatshm dhe ngritet gjat nats. Allahu thot: "Ai i l dshirat dhe
m kujton Mua dhe nse do t dshironte ai mund t flinte".
(I treti sht) Nj njeri q udhton me nj grup dhe ata e kalojn natn
zgjuar dhe m pas flen, por ai e kryen namazin n vshtirsi apo n
rehat

Tuesday, 06 May 2014 19:34

Veprat prej te cilave kemi dobi...

Ebu Hurejre r.a. transmeton se Pejgamberi alejhi selam ka thene: Kur njeriu vdes, i nderpriten veprat e tij, perve se
tri gjerave:
Sadakaja e rrjedhshme, dituria prej se ciles perfitohet ose nje femije i devotshem,
qe lutet per te (prindin)."
Gjithashtu, Ebu Hurejra transmeton se Pejgamberi alejhi selam ka thn: Ndr punt e mira q vazhdojn ti bjn
dobi besimtarit edhe pas vdekjes s ...tij prfshihen: dituria q ai u ka msuar t tjerve dhe e ka prhapur at; nj
djal i mbar t cilin ai e l pas; nj kopje t Kuranit q ai ia ka ln trashgimi pasardhsve t tij; nj xhami q ai ka
ndrtuar; nj shtpi lodhjeje q sht ndrtuar pr udhtart; nj kanal uji q ka hapur pr prfitm t t tjerve; nj
sadaka q ai e ka dhn nga pasuria e tij gjat jets kur ka qen i shndetshm. Ai do t vazhdoj t marr
shprblim pr t gjitha kto edhe pas vdekjes s tij.- [Hadith Hasen; Sahih Ibn Maxhe 242]
Xhabir ibn Abdullah transmeton se Profeti alejhi selam ka thn: Kushdo q v n jet nj praktik t mir n Islam
do t marr shprblimin e saj dhe shprblimin e t gjith atyre q e ndjekin kt praktik pas tij, pa u paksuar
shprblimi i tyre. Po ashtu, kushdo q v n jet nj praktik t keqe n Islam do t mbart mkatin e saj dhe
mkatet e t gjith atyre q e praktikojn at, pa u paksuar gj mkateve t tyre.

Tuesday, 06 May 2014 15:49

Dita e genjeshtrave
Pejgamberi, sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem, thot:
"Un bj shaka, mirpo edhe athere e them t vrtetn". (Taberaniu dhe t tjert. Hadithi sht sahih).
Dhe kur i kan thn: O i Drguar i All-llahut, ti bn shaka me ne. Ai ka thn...: "Un vetm t vrtetn e them".
(Tirmidhiu, Pejgamberi, sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem, thot:
"Vaj pr ate q flet gnjeshtra q ti shtyj t tjert q t qeshin. Vaj pr te, vaj pr te". (Tirmidhiu, hadithi sht
hasen).Abdull-llah ibn Mesudi, radijall-llahu anhu, thot:
"Njeriu flet fjal t vrteta dhe kujdeset t flet drejt deri sa gnjeshtrs si mbetet as sa nj gjilpr vend n zemr
dhe gnjen e kujdeset q t gnjen deri sa n zemrn e tij s'mbetet as sa nj gjilpr vend pr vrtetsin".
Dhe thot:
"Nuk sht e mir gnjeshtra as n loj e as n seriozitet, pastaj lexoi ajetin: "Keni frik All-llahun dhe jeni me t
vrtett".
Ebu Bekri, radijall-llahu anhu, thot:
"Ruanu nga gnjeshtra sepse ajo e largon imanin".

Friday, 18 April 2014 14:46

Namazi i nates
I Drguari alejhi selam , n shum hadithe i ka nxitur besimtart pr
namazin e nates , po prmendim disa prej tyre:
- M erdhi Xhibrili dhe m tha:
O Muhamed, jeto sa t duash mirpo nj dit do t vdessh, duaje k
t duash mirpo nj ...dit do t ndahesh prej tij, puno t duash
mirpo do t marrsh shprblimin e asaj q bn, dije se nderi,
krenaria dhe pavarsia e besimtarit (nga krijesat) sht namazi i
nats. (Sahih el-Xhami).
- Namazi m i mir pas farzit sht namazi i nats (Muslimi).
-Falni namaz nate, sepse ka qen praktik e njerzve t mir para
jush, t afron te Zoti, t shlyen mkatet dhe t mbron nga rnia n
mkate. (Tirmidhi hasen).
- Erdhi nj njeri tek i Drguari dhe e pyeti:
Nse dshmoj se ska t adhuruar me merit pos Allahut, se ti je i
Drguar i Tij, i fal pes koht e namazit, agjroj Ramazanin, fal
namazin e nats gjat Ramazanit, jap zeqatin, mendon?- I Drguari i
tha: Kush vdes me kto pun do t jet prej t sinqertve dhe
dshmorve. (Ibn Huzejme sahih).

-N XheNnet ka disa dhoma, pjesa e jashtme shihet prej brendis s

tyre dhe brendia e tyre shihet prej jasht.Nj beduin pyeti: Pr k jan ato, o i Drguar?Tha: Pr ata q ruajn gjuhn, ushqen t varfrit, agjron dhe falet
natn kur t tjert flen. (Tirmidhi sahih).
-"O njerz! Prhapni selamin, ushqeni njerzit, mbani lidhjet me
farefisin dhe faluni gjat nats kur t tjert flen dhe do t hyni n
Xhennet n paqe".
-Ebu Derda tregon se Pejgamberi (a.s.) ka thn:
"Tre njerz i do Allahu, qesh me ta dhe i prgzon me lajme t mira;
(I pari sht) nj njeri q lufton pas nj grupi q trhiqet dhe vepron
kshtu me shpirtin e tij pr hir t Allahut, pavarsisht nse vritet apo
ndihmohet nga Allahu dhe del fitimtar. Allahu thot: "Vshtrojeni
robin Tim q sht i durueshm me jetn e tij pr hatrin Tim.
(I dyti sht) nj njeri q ka nj grua t bukur dhe nj shtrat t
rehatshm dhe ngritet gjat nats. Allahu thot: "Ai i l dshirat dhe
m kujton Mua dhe nse do t dshironte ai mund t flinte".
(I treti sht) Nj njeri q udhton me nj grup dhe ata e kalojn natn
zgjuar dhe m pas flen, por ai e kryen namazin n vshtirsi apo n
rehat

Namazi i Ikindise
Vlera e namazit te Ikindise Allahu thote: "Faleni rregullisht namazin, sidomos ate te mesmin..." (Bekare, 238).
Burejde (radijAllahu anhu) thote se Pejgamberi (alejhis-selam) ka thene: "Kush e le namazin e Ikindise, i humb e tere
puna e tij."
{Buhariu} Ka thn Pejgamberi (sal-lAllahu alejhi ve selem) n luftn e Hendekut: Ua mbusht Allahu varret dhe
shtpit e tyre me zjarr se na preokupuan nga namazi i mesm derisa perndoi dielli. [Muttefekun alejhi] Dhe n nj
transmetim t Muslimit, Ahmedit dhe Ebu Daudit ka thn: Na preokupuan nga namazi i mesm, namazi i Ikindis.
Last modif

Friday, 31 January 2014 00:01

Namazi m i mir te Allahu sht

namazi i Sabahut me xhemat Pejgamberi salallahu alejhi ve selem ka thn:
-Namazi m i mir te Allahu sht namazi i Sabahut me xhemat -Dy rekatet e sabahut jan m t vlefshme sesa e gjith dynjaja dhe ka ka n t. Muslimi
725.
SubhanAll-llah, dy rekatet sunet t namazit t Sabahut qenkan m t vlefshme sesa e gjith
Dynjaja me bukurit e saj dhe ka ka n t.
E far vlere paska pra farzi i namazit t sabahut?
-Kush e fal sabahun sht nn mbrojtjen e Allahut. [Transmeton Muslimi]
Poashtu thot: Kush e fal namazin e Jacis me xhemat ka shprblim sikur t falej gjysmn
e nats, ndrsa kush e fal namazin e sabahut me xhemat ka shprblim sikur t falej tr
natn.
Transmetohet nga Ebu Hurejre se ka thn:
-I Drguari i Allahut svs. n sabahun e dits s Xhuma lexonte suret Sexhde dhe Insan
-Nuk ka namaz m t rnd pr munafikt sesa namazi i sabahut dhe i jacis.
Pejgamberi salallahu alejhi ue selem ka thn:
Ju prcjellin melaiket natn dhe melaiket ditn dhe mblidhen n namazin e ikindis dhe
namazin e sabahut, pastaj ngrihen ata t cilt kan qndruar natn tek ju dhe i pyet (edhe
pse All-llahu subhanehu ue teala e di m mir se ata) dhe u thot: Si i lat robrit e Mi?
Melaiket do t thon: I lam ata duke falur namaz dhe kur shkuam tek ata i gjetm duke
falur namaz. Buhariu 555 dhe Muslimi 632.

Dita juaj m e vlefshme sht dita e Xhuma, prandaj shtojeni mbi mua
at dit salavatin...All-llahumme sal-li 'ala Muhammedin

Vrtet Allahu e bekon t Drguarin e Tij, edhe engjujt luten pr t (q Allahu ta bekoj), o ju
besimtar drgoni pr t salavat (luteni Zotin ta shtoj bekimin ) dhe selam (lutje pr paq)
(S. Ahzab, 56)
Dita juaj m e vlefshme sht dita e xhuma, prandaj shtojeni mbi mua at dit salavatin.
Me siguri, salavatet tuaja do t m paraqiten. Shokt e tij kan thn: O i Drguari i Allllahut, si do t paraqiten ty salavatet tona, kur ti do t kalbesh? ((Muhammedi a.s.) tha::
(Lajmtari a.s.) thot: Belite (Muhammedi a.s.) ka thn: Vrtet trupat e te Deguarve
jan haram (t ndaluar) pr tokn...
I Drguari (Paqja dhe bekimi i Allahut qofshin mbi t!) thot Ai i cili drgon salavat mbi mua
nj her, pr t drgon salavat Allahu dhjet her (Transmeton Muslimi)
Salavat
All-llahumme sal-li 'ala Muhammedin
We 'ala ali Muhammed
Kema sal-lejte 'ala Ibrahime
we 'ala ali Ibrahim
Inneke hamidun mexhid
Perkthimi
O All-llahu im, bekoje Muhammedin
dhe familjen e tij,
si e bekove Ibrahimin
dhe familjen e tij,
Ti je i Falnderuar dhe i Lartsuar
Salavat
All-llahumme barik 'ala Muhammedin
We 'ala ali Muhammed
Kema barekte 'ala Ibrahime
we 'ala ali Ibrahim

Inneke hamidun mexhid

Perkthimi
O All-llahu im, begatoje Muhammedin
dhe familjen e tij,
si e begatove Ibrahimin
dhe familjen e tij,
Ti je i Falnderuar dhe i Lartsuar

Monday, 06 May 2013 23:42

Respekti i ndrsjell kusht i

bashkjetess
N Kosov hasim xhami dhe kisha t ndrtuara pran njra-tjetrs. E gjith kjo dshmon pr
tolerancn islame dhe pr faktin se Islami sht pranuar vullnetarisht.
Mr. Ajni Sinani
Prizren, Kosov
Nse ia hedhim nj sy historis do t shohim se Zoti gjat periudhave t ndryshme kohore nuk i ka ln njerzit pa
fen e vrtet dhe prmes t drguarve t Tij u ka komunikuar njerzve nj fe t vetme. Kjo fe e shpallur nga Zoti
prmban:
1. Besimin n Zotin nj dhe t vetm;
2. Dashurin mes t gjith njerzve (bijve t Ademit) dhe
3. Besimin n botn tjetr t pasosur.
Kjo fe e Zotit, me kalimin e kohs, nga njerz t ndryshm sht emrtuar gabimisht sipas emrit t akcilit
pejgamber. Ka pasur prpjekje q edhe versioni i fundit i ksaj feje t drguar nga Krijuesi t emrtohet sipas emrit t
pejgamberit Muhamed, por pa sukses.
Feja q Zoti ia ka zbritur njerzve quhet Islam, q do t thot bindje dhe paqe me veten, me t tjert dhe me
Krijuesin. Islami e quan veten Rruga e Drejt (Siratul Mustekim). Islami, si fe e natyrshme universale, e trajton njeriun
si qenie shpirtrore, fizike dhe intelektuale. Ai respekton individualitetin dhe personalitetin e njeriut duke e br secilin
prgjegjs pr veprat e tij: Dhe askush nuk do ti mbart gjynahet e tjetrit. (En Nexhm: 38).
Kurani dhe librat e mparshm
Kurani dshmon se Tevrati dhe Ungjilli kishin burim hyjnor (El Maide: 44 dhe 46), dhe se ai m pas erdhi si plotsues
i asaj q Zoti u kishte shpallur pejgamberve t mhershm:

Ne t kemi zbritur ty (o Muhammed!) Librin me t vrtetn, si prmbushs t shkrimeve t mparshme dhe mbrojts
t tyre. Prandaj gjykoji ata sipas asaj q t ka zbritur Allahu dhe mos ndiq dshirat e tyre, duke u shmangur kshtu
nga e Vrteta q t sht shpallur ... (El Maide: 48).
Muhammedi a.s. sht pejgamberi i fundit, por jo i vetmi pejgamber i drguar nga Zoti. Prandaj, muslimani i beson t
gjith pejgambert: Ademin, Nuhin, Ibrahimin, Ismailin, Ishakun, Jakubin, Musain, Dauvdin, Isain. Qllimi i gjith
pejgamberve ishte q ti shrbejn Zotit, ta njoftojn njeriun me Zotin dhe me msimet e Tij.[1] Ata erdhn pr t
mirn e njerzve me nj mision dhe me nj mesazh t vetm: q t krkojn nga njerzit t mos adhurojn asknd
dhe asgj tjetr prve Zotit nj e t vetm.
Sipas Islamit, pejgamberia sht gradimi m i lart q mund ti bhet njeriut dhe nderi e statusi m i ndritshm q
mund t arrij ai. Prandaj pejgambert jan njerzit m t zgjedhur dhe Kurani fisnik i pastron ata nga fardo
dyshimi apo adhurimi prve Allahut.
Qndrimi i Islamit ndaj hebraizmit dhe krishterizmit
Islami sht m pran krishterizmit dhe judaizmit, nga jan ata pran njri-tjetrit, pasi Islami i njeh kto dy besime,
ndrsa hebrenjt nuk e njohin pr t till as krishterizmin, as Islamin. Hebrenjt jo vetm q nuk e pranojn Isain, por
madje qndrimi i tyre sht denigrues. Edhe t krishtert besojn se hebrenjt e kan vrar Isain/Jezusin.
Kurani nuk i dnon hebrenjt si popull, nuk i denigron, kjo ngase ai nuk e mburr ndonj grup etnik apo ndonj rac t
caktuar. Zoti vlerson besimin dhe devotshmrin, e jo prejardhjen etnike apo racore. Mosmarrveshja e arabve
dhe hebrenjve sot e ka prejardhjen nga nj theksim i verbr i variantit biblik, sikurse shkruan Hassan Hathout, t
Marrveshjes q Zoti i dha Abrahamit: Dhe un do t t jap ty dhe fars sate tokn n t ciln ti je si i huaj, t gjith
tokn e Kanaanit pr pronsi t prjetshme. (Zanafilla: 17: 8). Sipas ksaj pandehe t hebrenjve tek fara e
Abrahamit prfshihen vetm ata si pasardhs t Ishakut ndrkaq anashkalohen arabt pasardhs t Ismailit.
Islami e pranon Isain/Jezusin pr t drguar dhe lajmtar t Zotit:
Mesihu - Isai/Jezusi, i biri i Merjemes sht vetm i Drguar i Allahut dhe Fjala e Tij, q ia ka drguar Merjemes dhe
shpirt (i krijuar) nga Ai. (En Nisa: 171).
Edhe t mn e tij, Merjemen/Marin, Kur'ani fisnik e konsideron ndr grat m t ndershme q njeh historia, madje
nj kaptin kur'anore ka emrin e saj. Kurani e prmend Isain si Isa 25 her, si Mesih 11 her dhe 2 her si biri i
Merjemes. Merjemi prmendet n Kuran me respekt si n asnj libr tjetr 34 her dhe 2 her si ajo q e ruajti
qashtrsin.[2] Respektimi i dinjitetit dhe autoritetit t ktyre dy personaliteteve sht pjes e imanit dhe fardo
bindje tjetr ndaj tyre e v n pikpyetje besimin e secilit musliman.

Ithtar t Librit
Kur'ani ifutt dhe t krishtert i quan Ithtar, popuj t Librit, q do t thot se Islami kto fe, jo vetm q i ka
toleruar, por pranon se ato fillimisht kan pasur burim hyjnor. Pr rrjedhoj brenda kufijve t qytetrimit islam, kan
jetuar popuj t besimeve t ndryshme dhe bota islame nuk ka qen e mbyllur pr pranin e religjioneve t tjera dhe
tempujve t tyre fetar. Islami ka bashkjetuar me kultura dhe civilizime t ndryshme n nj atmosfer tolerance.[3]

Si ata q e kishin pranuar Islamin, ashtu edhe grupet e besimeve t tjera, e ruajtn kontinuitetin e qenies s vet.
Pushteti nuk ndrhynte asnjher n ritualet fetare t qytetarve jomusliman. Madje brenda shtetit musliman, n
prani edhe t halifve, zhvilloheshin debate fetare dhe filozofike, ku merrnin pjes katolikt, adhuruesit e zjarrit,
sabinjt dhe apolegjett islam.[4]
Adam Metz, orientalist i madh gjerman thot: Pika elementare q e dallon qytetrimin islam nga Evropa mesjetare
kristiane, sht fakti se pr dallim nga e dyta, brenda kufijve t t parit, kan jetuar popuj t besimeve t ndryshme...
Akti i presionit ose i keqtrajtimit t nj kristiani, q e ka paguar xhizjen, sht trajtuar si nj gj, pr t ciln jepej
dnimi edhe me vdekje.[5]
Kishat edhe sot plotsojn panoramn e Kajros, Bejrutit, Damaskut dhe shum qyteteve t tjera. Edhe sinagoga ka
kudo q jetojn ifutt, q prej Teheranit deri n Fes. N Perandorin Osmane n shum vende n Ballkan, ku
jetonin s bashku ifut, t krishter dhe musliman, sinagogat, kishat dhe xhamit ishin ndrtuar njra pran tjetrs.
Prania harmonike e tempujve t ndryshm fetar sht evidente n Stamboll deri n ditt tona.[6]
E njjta panoram sht evidente edhe n Kosov, ku hasim xhamia dhe kisha t ndrtuara pran njra-tjetrs. E
gjith kjo dshmon pr tolerancn islame dhe pr faktin se Islami sht pranuar vullnetarisht.
Historiani i njohur izraelit Abba Eban thot se gjat historis s tyre hebrenjt jan trajtuar me drejtsi vetm n dy
raste: nj her n Spanjn muslimane (deri para fitores s Ferdinandit dhe Izabels mbi muslimant m 1492) dhe
n Shtetet e Bashkuara.[7]
Kjo ngase muslimant jan treguar konsekuent ndaj msimeve t Kur'anit, ndaj ithtarve t feve t tjera: Ju keni
fen tuaj, kurse un kam fen time. (el Kafirun, 5).
Prkundr ksaj shpeshher lexojm se Islami sht prhapur me forc, me mjete detyrimi dhe me prdorimin e
shpats. Megjithat, historia dhe shum dijetar objektiv perndimor vrtetojn, se muslimant kan vepruar sipas
parimit t prmendur n Kuranin e shenjt: N fe nuk ka dhun (imponim), sht sqaruar e vrteta nga e kota (el
Bekaretu, 256).
Nj ngjarje e cila nuk ka t krahasuar n historin botrore sht rasti kur halifi Umer ibn Abdul Aziz (717-720 e. s.)
pranoi ankesn nga populli i Samarkands, se ushtria islame kishte okupuar qytetin e tyre si rezultat i shkeljes s
marrveshjes. Halifi krkoi nga gjykatsi suprem ta shqyrtonte rastin n fjal, dhe pas hetimit gjykatsi suprem gjykoi
se ushtria islame duhej t trhiqej, gj e cila ishte br.[8]
Akuzat kundr islamit
Islami, q nga fillimi i tij, sht par nga t krishtert si nj herezi, kurse muslimant jan konsideruar t pafe. Gjat
thuajse nj mileniumi e gjysm ka pasur shkrime t panumrta t njanshme dhe t pasakta rreth bots arabo-islame
ku Islami portretizohet si fe e dhuns dhe mostolerancs.
Pr shekuj me radh, ai sht trajtuar nga Perndimi me gjuh urrejtse dhe pa respekt. Papa Urbani II, q thirri
Kryqzatat m 1095, i prshkruan muslimant si Popull i paperndi, idhujtar, armiq t Krishtit, kasht e caktuar pr
zjarrin e prjetshm, etj[9]. Sulmet dhe akuzat, n vazhdimsi, nuk kan reshtur. Me kalimin e kohs shpifjet jan
modifikuar, por asnjher nga bota e krishtere nuk kemi pasur nj qasje objektive ndaj Islamit me qllimin e kuptimit
t vrtets rreth tij. Pr pasoj, Islami njihet m shum pr at far nuk sht.

Megjithat mund t konkludojm se, deri n nj mas, ka ndryshim n qndrimin e Vatikanit ndaj muslimanve, gj
q mund t sjell m shum mirkuptim. Kshtu, Kshilli i dyt i Vatikanit, nn Papn Pali VI, n pjesn e tret t
qarkores[10] Nostra Aetate t vitit 1965, i sheh muslimant nn nj drit krejtsisht t ndryshme. Kisha i sheh me
nderim muslimant. Ata (muslimant) adhurojn Zotin e Vetm, Zotin e Abrahamit, me t cilin besimi Islam lidhet me
gzim; (muslimani) adhuron, lutet dhe jep lmosh; nderon Jezusin dhe t mn e tij t virgjr dhe e quan at profet
dhe lajmtar t Zotit.[11]
Sekretari i Vatikanit, n vitin 1967, u bri thirrje t krishterve q tu shprehnin urimet e tyre muslimanve me rastin e
agjrimit t ramazanit. N prill t vitit 1974, Kardinali Pignedol, kryetar i sekretariatit t Vatikanit pr jokrishtert, i bri
nj vizit zyrtare mbretit Fejsal t Arabis Saudite. N tetor 1974, Papa priti zyrtarisht n Vatikan nj grup dijetarsh
nga Arabia Saudite, q morn pjes n nj seminar ndrmjet t krishterve dhe muslimanve lidhur me T drejtat
kulturore t njeriut n Islam.[12] Ata i priti edhe Kshilli Ekumenik i Kishave n Gjenov dhe Monsinjor Elchinger,
ipeshkvi i Strazburgut. Ai i ftoi dijetart musliman q t falnin namazin e dreks n Katedralen e tij.[13]
Enciklika e vitit 1979
Me enciklikn (qarkoren) papale Redemptor Hominis[14] t vitit 1979, jan arritur disa ndryshime n qndrimet e
Kishs dhe tashm nuk flitet se jasht Kishs nuk ka shptim (extra ecclesiam nulla salus). Me kt, Kisha ka hequr
dor nga eksluziviteti mijravjear i saj. Por, megjithat, kjo doktrin sht zvendsuar me qndrimin se: nuk ka
shptim jasht krishterizmit. Ky qndrim manifestohet prmes inkluzivizmit (prfshirjes) t krishter, sikurse sht
shkruar n paragrafin 14 t encikliks papale "Redemptor Hominis", ku thuhet: Njeriu, do njeri pa prjashtim, sht
i shptuar nga Krishti. Krishti sht i ndrlidhur me do njeri, madje edhe ather kur njeriu nuk e di.[15]
Sipas nj bindjeje t ktill teologjike, muslimant jan sikurse deklaron Renher, t krishter anonim[16].
N kt frym mund t lexohet edhe ligjrata e ish-presidentit Alfred Mojsiu se tek do shqiptar po t grmosh pak do
t zbulosh thelbin e tij t krishter. Ndrkaq, sipas Islamit, Jezusi/Isai (paqja e Zotit qoft mbi t) nuk konsiderohet
musliman anonim por musliman i vrtet, d.m.th i dorzuar plotsisht Allahut, sikurse edhe t gjith pejgambert e
tjer (El Bekare: 136).
Qndrimi se nuk ka shptim jasht krishterizmit u mundua t theksohej n Seminarin e Par "Dashuri pr Zotin,
dashuri pr fqinjin", t mbajtur nga 4 deri m 6 nntor 2008, n Rom.[17] Dita e par e Seminarit i qe kushtuar
bazave teologjike dhe shpirtrore, dita e dyt "dinjitetit t njeriut dhe respektit t ndrsjell". Ditn e tret sht
zhvilluar nj sesion publik n Universitetin Papnor Gregorian, gjat t cilit sht br e njohur nj Deklarat
Prfundimtare, ku disa prej temave kryesore t saj ishin: vlera e jets, impenjimi kundr terrorizmit dhe respekti pr
pakicat, angazhimi pr nj sistem financiar etik q do t kishte parasysh gjendjen e t varfrve e t nevojtarve.[18]
Sipas disa burimeve t Forumit Katoliko-Musliman, sikurse bnte me dije Islamonline, gjat seminarit ka pasur
mospajtime sa i prket mnyrs m t mir t afrimit te Krijuesi. Kardinali Luis Fransisko, njri prej delegacionit t
krishter, kishte thn se njerzimi nuk mund t'i ofrohet Zotit vese prmes Jezusit. Kjo kishte br q t kishte nj
kundrprgjigje t zemruar nga njri prej delegacionit musliman, Sejid Husejn Nasr, q kishte thn se nj thnie e
till i prjashton jokrishtert nga afrimi te Zoti gj q sht e palogjikshme dhe e papranueshme. Ai kishte theksuar
me ngulm se shtja e afrimit tek Zoti ka t bj me specificitetin e do feje. Polemika mes dy delegacioneve ishte
kaluar duke krkuar pikat e prbashkta.[19] Gjat Seminarit fjalimet ishin prqendruar n rrafshin e etiks dhe n
rrafshin shpirtror, por akoma nuk ka nj dialog teologjik mes muslimanve e katolikve. Pr tu arritur kjo duhet t
shihet me sy kritik kristologjia e Nikes.

Derisa Kisha Katolike t'i prmbahet parimit jasht Kishs nuk ka t drguar (extra ecclesian nullus propheta), duket
e pashpres mundsia q Islami t shihet si rrug e shptimit dhe Muhammedi a.s. si i drguar i Zotit. Megjithat,
prmes dialogut ndrfetar muslimant duhet t krkojn t drejtn e tyre pr zhdukjen e paragjykimeve nga ana e t
krishterve dhe korrigjimin e imazhit t shtrembruar t Islamit prmes vlersimit real.
Rileximi i Islamit nga ana e t krishterve duhet t kryhet, n mnyr q e vrteta t ngadhnjej mbi t pavrtetn
dhe argumenti mbi paragjykimin. Sot ka shum t krishter q besojn se Islami nuk sht besim i pavrtet dhe se
Muhammedi a.s. nuk ishte njeri intrigues. do vit me dhjetra mijra t krishter aneknd bots pranojn Islamin.
Prandaj, duke pasur parasysh qndrimin e muslimanve ndaj Krishterizmit[20], si kundrprgjigje duhet t krkojm
q edhe pala e krishter t dgjoj argumentet e muslimanve dhe t punohet q ta pranoj Islamin si fe me burim
hyjnor. Prej kundrthnieve t Vatikanit sht se ai ka vendosur "t'i pranoj muslimant me respekt", mirpo i sht
shmangur me kujdes fardo reference n lidhje me Kur'anin e shenjt dhe Muhammedin a.s., sikur t mos
ekzistonin fare.[21]
Ajo q bie n sy sht fakti se Vatikani sht i njohur pr qndrimet e tij ekskluziviste rreth Bashkimit Evropian dhe
qndrimet prjashtuese ndaj muslimanve. Papa sht deklaruar kundr antarsimit t Turqis n Bashkimin
Evropian. Edhe n lidhje me njohjen e pavarsis s Kosovs, Vatikani ka theksuar lidhjet me Kishn Ortodokse.
Sot nuk sht i vogl numri i priftrinjve q deklarojn se shqiptart me pranimin e Islamit ia kthyen shpinn civilizimit
perndimor dhe, medemek, e tradhtuan Evropn andaj, sipas tyre, ka ardhur koha q ti kthehemi civilizimit
perndimor dhe rrnjve tona t krishtera.
Fyerja dhe nxirja e vazhdueshme e Islamit, n ditt tona, sht br mision i shum misionarve t krishter, prandaj
pr ti shrbyer fryms se bashkpunimit dhe tolerancs krkohet q t hiqet dor nga paragjykimet e prmendura n
adres t Islamit.
Megjithse ka qndrime mosprputhse mes dy palve, takimet mes tyre mund t shrbejn si katalizator pr nj
mirkuptim mes muslimanve dhe t krishterve. N vend q t sulmohet Islami, apo q muslimant t shihen me
dyshim, m mir sht q t krishtert t punojn s bashku me muslimant pr ruajtjen e familjes, e dinjitetit
njerzor, e drejtsis shoqrore, pr ruajtjen e ambientit, pr luftimin e varfris dhe t punojn s bashku kundr
laicizmit militant q shkakton diskriminimin e besimtarve.

--------------------------------------[1] Hamudeh Abdul Ati, Islami n fokus, Shkup, 1413/1992, f. 33.

[2] Hassan Hathout, Leximi i mendjes s muslimanit, Tiran, 2006, f. 23.
[3] Kristian Hofman, I shtrir nga t gjitha ant, Asr, Tetov, 2003, f. 81.).
[4] Ahmed Davutogllu, Vetperceptimet e Qytetrimeve, Logos, Prishtin, 2002, f. 45.
[5] Adam Metz, Die Renaissance des islams, Heidelberg, 1922, f. 29-32, n: Ahmet Davutogllu, op. cit., f. 44.
[6] Seyyed Hossein Nasr, Srce Islama, El Kalem, Sarajev, 1423/2002, f. 78.

[7] Hassan Hathout, op. cit., f. 21-22.

[8] Fathi Osman, Dzihad: Ligitimna borba za ljudska prava, n: Ljudska Prava u Kontekstu Islamsko-Zapadne debate,
prgatiti Enes Kari, Sarajev, 1996, f. 228..
[9] Hassan Hathout, op. cit., f. 35.
[10] Chrisitan H. Hofmann, op. cit., f. 77.
[6] Nostra aetate (nga lat. koha jon) sht nj shpallje e nj prej dokumenteve t Kshillit t dyt i Vatikanit t Kishs
Katolike Romake. Kjo deklarat (qartsim) u miratua nga 2.221 peshkop (dhe 88 kundr) dhe u botua me 28 tetor
1965. N kt deklarat trajtohet mirkuptimi ndrfetar mes katolicizmit, hebraizmit, islamit dhe besimeve t tjera
fetare. Shih: http://sq.wikipedia.org/wiki/Nostra_aetate
[11] Hassan Hathout, op. cit., f. 35.
[12] Shih: Dijalog Islamskih i Evropskih Ucenjaka, Sarajevo, 1979, f. 69 e tutje.
[13] Dr. Maurice Bucaille, Bibla, Kur'ani dhe shkenca, Gjakov, pa vit botimi, f. 14.
[14] http://www.newadvent.org/library/docs_jp02rh.htm
[15] Dr. Murad Hofmann, Islami n mijvjearin e tret, Furkan ISM- Shkup, 1428/2007, f. 202.
[16] Ibid, f. 202.
[17] Ai u organizua nga Forumi Katoliko-Musliman, i themeluar nga Kshilli Papnor pr Dialogun Ndrfetar dhe nga
prfaqsuesit musliman, pas letrs s hapur: Nj fjal e prbashkt ndrmjet Nesh e Jush", t 13 tetor t vitit 2007,
me rastin e Fitr Bajramit, q i kishin drejtuar 138 personalitete muslimane Paps Benedikti XVI dhe krerve t tjer
t Kishs e Bashksive t krishtera.
[18] Shih: Reisov govor na susretus Papom, http://bhmuslimmonitor.info/ba/aktuelnosti/reisov-govor-na-susretu-spapom-4.html
[19] http://www.islamonline.net/servlet/Satellite?c=ArticleA_C&cid=1225697920459&pagename=Zone-Arabic-News
%2FNWALayout
[20] N lidhje me kt t shihet: Maurice Borrmans, Smjernice za dijalog izmedu krscana i Muslimana, Zagreb, 1984.
[21] Murat Hofmann, Islami si alternativ, Furkan ISM- Shup, 1421/2000, fq. 50.

Monday, 06 May 2013 23:37

Muhammedi a.s. m i miri i t gjith

krijesave
Zoti yn, drgo ndr ta, nga gjiu i tyre t drguar q tu lexoj atyre ajetet e Tua, tu msoj
atyre librin dhe urtsin, e ti pastroj (prej ndyrsis s idhujtaris) ata. Ska dyshim se Ti je
ngadhnjyesi, i dijshmi.(El Bekareh: 129).
M 12 Rebiul-evvel ditn e hn, nga nna Emine dhe babai Abdullah, lindi Muhammedi a.s. i
cili e nderoi botn.
Mr. Ajni Sinani
Prizren Kosov
Koha m e vlefshme dhe m e rndsishme, q nga krijimi i gjithsis e deri n shkatrrimin e saj, padyshim sht
koha e ardhjes n bot e Pejgamberit t fundit, Muhamedit a.s. Ky njeri q s'dinte shkrim e lexim, pas shpalljes filloi
t flas me t folurit m elokuent, me t cilin i habiti dhe i befasoi t gjith njerzit.
Populli i tij, ia ofroi sundimin dhe gjith pasurit e vendit, vetm e vetm q t trhiqej nga thirrja n fen Islame dhe
prhapja e misionit t vet. Por, ai i refuzoi gjith kto oferta, dhe n vend t tyre zgjodhi m t vshtirn, pr hir t
misionit t besuar nga Allahu i Madhrishm. Pejgamberi a.s. n ditn e lirimit t Mekkes, hyri me nj modesti t
madhe, i hipur mbi deve, me kok t prulur prpara sikur bnte sexhde, duke iu falenderuar Allahut t
Madhrishm.
Muhammedi a.s. sht nj krijes e prsosur dhe shembulli m i prkryer pr mbar njerzimin. Drita q erdhi n
shkrettir, rrezatoi anemban rruzullit toksor.

Kur hyri n Mekke ua fali mekkasve t gjitha mrit duke u thn: Edhe un, ashtu sikurse u tha Jusufi vllezrve t
vet, po ju them: Sot nuk ka qortim kundr jush, Allahu ju falt juve; Ai sht m mshiruesi i mshiruesve! (Jusuf:
92) Shkoni jeni t lir!
Kur i Drguari i Allahut kishte shkuar n Taif, pr ta thirrur popullin e Taifit n fen islame, ata e gjuajtn me gur.
Xhebraili a.s. i thot Muhammedit a.s.: A ta shkatrroj kt popull, duke i bashkuar kto dy bjeshk njra me
tjetrn? Pejgamberi a.s., prkundrazi lutet duke thn: O Zoti Im! Sille n rrug t vrtet kt popull. Un shpresoj
q nga kta t dal nj brez besimtarsh.
Kur ishte krkuar nga i dashuri i Allahut q t mallkoj, ai kishte thn: Un nuk jam drguar pr t mallkuar. Un
jam pejgamber i mshirs.
Dhe vrtet drgimi i Muhammedit a.s. sht nj mshir e madhe nga ana e Allahut pr t gjitha botrat.

Disa cilsi t Muhammedit a.s. t prmendura n Kuran

1. Allahu e ka prmendur emrin e tij t nderuar s bashku me emrin e Vet, n pafillishmrin e amshuar dhe e ka
qndisur n Levhi Mahfudh duke e shkruar at mbi Arsh, mbi kopshtet e Xhenetit dhe mbi shtat qiejt: La ilahe illAllah, Muhammedun resulullah.
2. Zoti e lartsoi prmendjen e emrit t tij prkrah emrit t Vet n Fjaln e Dshmis, n ezan, n ikamet, n
teshehudin e namazit, n shum lutje, n shum vepra adhurimi, n hutbe, n varr, n Ditn e Gjykimit, n Xhenet
dhe n gjuht e folura prej t gjith krijesave : Dhe Ne, ta ngritm lart famn tnde. (El Inshirah: 4).
3. Zoti shptimin e madh e lidhi me nnshtrimin ndaj Tij dhe t Drguarit (a.s.) t Tij: Kush i bindet Allahut dhe t
Drguarit t Tij, ka arritur nj shptim t madh! (El Ahzab: 71).
4. Zoti betohet se Muhammedi a.s. nuk kishte humbur rrugn dhe as q kishte devijuar: Shoku juaj (Muhammedi
a.s.) as nuk sht njeri q ka humbur, as q ka devijuar. (En Nexhm, 2).
5. Zoti ia mbrojti zemrn nga rreziqet dhe blasfemia: A e ke par ti at, q pr zot e merr epshin e vet, a mos ti do ti
bhesh atij dorzans? (El Furkan: 43).
6. Zoti dhe melekt i ojn selame: Esht vrtet se Allahu dhe melekt e Tij me madhrim e mshirojn
Pejgamberin. O ju q keni besuar, madhroni pra at (duke rn salavat) dhe prshndeteni me selam. (El Ahzab,
56).
7. Zoti ia hapi dhe ia pastroi gjoksin: A nuk ta hapm Ne gjoksin tnd? (El Inshirah: 1)
8. Zoti ia hoqi barrn: Dhe Ne hoqm prej teje barrn tnde, e cila shtypte shpinn tnde. (El Inshirah: 2,3).
9. Zoti nuk e braktisi dhe as nuk e prbuzi: Zoti yt as nuk t ka ln, as nuk t ka prbuzur. (Ed Duha:3).
10. Botn e amshueshme ia bri shum m t mir se kjo bot:
Dhe se bota e ardhshme sht shum m e mir pr ty se e para. (Ed Duha:4).

11. Zoti i dha dhe e bri t knaqur: E Zoti yt do t jap ty, e ti do t knaqesh. (Ed Duha:5). 12. Zoti e strehoi dhe e
mbrojti: A nuk t gjeti ty jetim, e Ai t dha streh. (Ed Duha:6).
13. Zoti e udhzoi at: Dhe t gjeti t paudhzuar e Ai t udhzoi. (Ed Duha:7).
14. Zoti e pasuroi dhe begatoi: Dhe t gjeti t varfr e t pasuroi. (Ed Duha:8).
15. Zoti ia dha kevtherin: Ne, vrtet t dham ty shum t mira (Kevtherin). (El Kevther: 1).
16. Zoti ia pastroi gjuhn: Ai nuk flet nga hamendja. (en Nexhm, 3).
17. Zoti ai pastroi zemrn: Zemra nuk e prgnjeshtroi at q pa. (en Nexhm, 11).
18. Zoti ia pastroi memorjen/mbamendjen: Ne do ta lexojm ty e nuk do ta harrosh (Kuranin). (El Ala: 6).
19. Zoti ia pastroi t dgjuarit: Dhe veni veshin thirrsit kur thrret nga ndonj vend i afrt. (Kaf: 41).
20. Zoti ia pastroi t pamurit: Shikimi (i Muhammedit a.s.) as nuk lakoi as nuk tejkaloi. (en Nexhm, 17).
21. Zoti ia pastroi namazin, qndrimin n kmb dhe rnien n sexhde: ICili t sheh kur t ngrihesh n kmb. (E
sheh) Edhe lvizjen tnde n mesin e atyre q falen. (Esh Shuara: 218, 219). 22. Zoti ai ka pastrue lutjen: Dhe lutu
pr ta, se lutja jote sht qetsim pr ta. (Et Teobeh: 103). 23. Zoti e barti nga Meka n Kuds (Isra): Pa t meta
sht Lartmadhria Tij q kaloi robin Vet n nj pjes t nats prej Mesxhidi Haramit (prej Qabes) gjer n
Mesxhidi Aksa (el Isra: 1).
24. Zoti e ngriti nga Kudsi deri mbi shtat qiejt (miraxh), tek Sidretul Munteha: Tek Sidretul Munteha. Q pran saj
sht xhennetul Meva. (en Nexhm: 14, 15).
25. Zoti i tregoi gjra t jashtzakonshme gjat miraxhit: Ai vrtet, pa disa nga shenjat m t mdha t Zotit t vet.
(en Nexhm, 18).
26. Zoti ia fali mkatet: Ashtu q Allahu t liroi ty prej mkateve t mparshme dhe prej atyre t m vonshme (El
Feth: 3).
27. Zoti sht betuar n jetn e tij: Pasha jetn tnde (Muhammed) ska dyshim se ata ishin t humbur n dehjen e
tyre. (El Hixhr: 72) .
28. Zoti nuk i drejtohet me emr por me thirrjen: O i drguar: O ti i drguar! Komuniko at q tu zbrit prej Zotit
tnd (El Maideh: 67).
29. Zoti e pastroi moralin e tij: Vrtet, ti je n nj shkall t lart t moralit. (el Kalem: 4).
30. Zoti betohet se ai nuk sht i marr: Nuk sht i marr shoku juaj (Muhammedi). (Et Tekvir: 22).
31. Zoti e drgoi at q tia lexonte njerzve ajetet e Kuranit dhe ti pastronte ata nga idhujtaria dhe mosbesimi: Ai
sht q arabve t pashkolluar u drgoi Pejgamberin nga mesi i tyre q tiu lexoj ajetet e Tij, ti pastroj ata, tua
msoj librin dhe sheriatin (el Xhumua: 2).

32. Zoti e bri shembull pr njerzimin: Ju e kishit shembullin m t lart n t drguarin All-llahut (El Ahzab:
21).
33. Zoti e drgoi pr t gjith njerzit dhe xhindet (Resulu Thekalejn):
Thuaj: Mua m sht shpallur se nj grup nga xhint i vuri veshin dhe dgjoi (Kuranin) dhe than: Ne kemi dgjuar
nj Kuran q mahnit, q udhzon n t vrtetn, andaj ne i besuam atij dhe Zotit ton, kurrsesi nuk do tia
shoqrojm m asknd. (el Xhinn: 1,2).
34. Zoti e drgoi dshmues, lajmtar, prgzues, qortues, sihariqdhns dhe pishtar ndriues: O ti Pejgamber, Ne t
drguam ty dshmues, lajmtar, prgzues e qortues. Dhe me urdhrin e Allahut, thirrs pr n rrugn e Tij dhe
pishtar ndriues. E besimtarve jepu sihariq se prej Allahut ata kan dhunti t madhe. (El Ahzab: 45-47).
35. Zoti e drgoi mshir pr t gjitha bott dhe t gjitha krijesat: E Ne t drguam ty (Muhammed) vetm si mshir
pr t gjitha krijesat. (El Enbija: 107).
36. Zoti e cilson me cilsit specifike Reuf (i But) dhe Rahim (i Mshirshm): Juve ju erdhi i drguar nga lloji
juaj, atij i vjen rnd pr vuajtjet tuaja, sepse sht lakmues i rrugs s drejt pr ju, sht i ndijshm-but dhe i
mshirshm pr besimtart. (Et Teobeh, 128).
37. Pejgamberit a.s. i vinte keq edhe pr pabesimtart: A thua ti, do ta shkatrrosh veten nga hidhrimi pas tyre,
nse ata nuk i besojn ktij ligjrimi (Kuranit)? (El Kehf, 6).
38. Zoti e drgoi Muhammedin a.s. q ti nxjerr njerzit nga errsira n drit: pr ti nxjerr ata q besuan dhe
bn vepra t mira prej errsirave n drit (Et Talak: 11).
39. Drgimi i tij ishte dhurat e madhe pr besimtart: Esht e vrtet se Allahu u dha dhurat t madhe
besimtarve, kur ndr ta, nga mesi i tyre drgoi t drguar (Ali Imran: 164).
40. Zoti dshmon pr misionin e tij: O ju njerz, juve ju erdhi i drguari me t vrtetn nga Zoti juaj (En Nisa:
170).
41. Isai a.s. kishte lajmruar ardhjen e tij, (madje sipas sunnnetit t gjith pejgambert e kan br nj gj t till):
Dhe, kur Isai, bir i Merjemes tha: dhe jam prgzues pr nj t drguar q do t vij pas meje, emri i t cilit sht
Ahmed. (Es Saff: 6).
42. Zoti ia dha Kuranin: Dhe poashtu Ne ta zbritm ty librin (El Ankebut: 47); Ne nuk ta shpallm Kuranin pr t
t munduar. (TA HA: 2).
43. Zoti e bri t Drguarin, pejgamer t fundit: Muhammedi nuk ka qen babai i asnjrit prej burrave tuaj por ai ishte
i drguari i Allahut dhe vul e t gjith pejgamberve (El Ahzab: 40).
44. Zoti lejoi q Muhammedi a.s., t ket m shum gra se muslimant e tjer: O ti Pejgamber, Ne t kemi lejuar
grat, t cilave u ke dhn shprblimin kurors, duke qen kjo vetm pr ty e jo edhe pr besimtart. (El
Ahzab, 50).
45. Grat e Pejgamberit a.s. jan nnat e besimtarve: Ndrsa grat e tij jan n vend t nnave t tyre. (El Ahzab:
6).

Sipas Sunnetit
Allahu i Madhruar mua m ka drguar pr ta plotsuar moralin e bukur.
Mos u frikso vllai im! Qetsohu! Un nuk jam as mbret e as perandor. Jam bonjaku i fqinjit tnd t vjetr q ka
ngrn mish t thar n diell!
Omerit i ishin mbushur syt me lot, kur kishte par q i Drguari i Allahut jetonte mbi nj shtroj t that, ndrkaq
Kajseri dhe Kisrau notonin n begati. Pejgamberi a.s. pr ta qetsuar hz. Omerin. i thot: O Omer! Kisrau dhe
Kajseri le t i marrin begatit e ksaj bote, le t jetojn me to. Neve na mjafton begatia e bots tjetr!
H. Muhammedi a.s. sht i dashuri i Allahut (habibullah), i paraplqyeri ndr pejgambert dhe m i nderuari i gjith
krijesave. Ai sht i Drguari i kohs s fundit, i fundit i pejgamberve (hatemul enbijai vel murselin). Pejgamberit t
mshirs i jan dhuruar, pr Ditn i Kijametit, pozitat e t przgjedhurit (mahmud; mekami mahmud) dhe e
ndrmjetsuesit t madh pr falje (shefaatu udhma). Ai nett i kalonte duke u falur, aq sa kmbt i njteshin. Kur h.
Aisheja i tha se pse lutej aq gjat natn, ndrkaq q Allahu ia kishte falur mkatet e mparshme dhe t mpasme, ia i
ishte prgjegjur duke thn: A nuk duhet t jem rob mirnjohs dhe falenderues ndaj Allahut? Ai ishte i dashur dhe i
besueshm tek populli i tij. At e quanin el Emin (Besnik) dhe es Sadik (i Besueshmi). Pejgamberi a.s. ka thn: Un
jam Muhammed dhe Ahmed. Un jam Asgjsuesi (Mahi), me pejgamberin time Allahu do ta asgjsoj mohimin. Un
jam Bashkuesi (Hashir), rreth t cilit do t tubohen dhe mblidhen njerzit n Ditn e Ringjalljes. Un jam vula e
pejgamberve (Hatemul Enbija), dhe Prmbyllsi (Akib), pas meje sdo t ket pejgamber tjetr.
Pejgamberi a.s. gjithashtu thot: Allahu i Madhrishm, ndr bijt e Ibrahimit, zgjodhi Ismailin. Nga bijt e Ismailit
zgjodhi bijt Kinane. Nga bijt Kinane zgjodhi Kurejsht. Nga Kurejsht zgjodhi bijt Hashim. Nga bijt Hashim
zgjodhi bijt Abdulmutalib. Dhe nga bijt Abdulmutalib, m zgjodhi mua.
Nna Emine n ditt e para t shtatznis, pa nj ndrr. Asaj iu tha: Ti je shtatzn n m t mirin e ktij ummeti.
Kur ta lindsh at, lutu duke thn: Mbshtetem te Allahu nga sherri i do t keqi. Pejgamberi a.s. ka thn: Un
jam lutja e gjyshit tim, Ibrahimit, sihariqi i vllait tim, Isait dhe ndrra e nn sime.

Cilsit dhe shprehit e bukura morale t t Drguarit t Allahut

- I Drguari a.s. ishte m superior ndaj t gjith pejgamberve t tjer: n dije, n njohje, n t kuptuar, n intelekt, n
mprehtsi, n siguri, n njohje t sigurt, n zgjuarsi, n kapacitetin mendor, n zemrgjersi, n modesti, n
dhembshuri, n butsi, prkorje, n ndjeshmri, n durim, n entuziazm, n atdhetari, n devotshmri, n
besueshmri, n kurajo, n madhshti, n trimri, n elokuenc, n retorik, n guxim, n bukuri, n t shmangurit
ndaj knaqsive t jets toksore, n dlirsi, n shpirtmirsi, n ndershmri, n frik-respekt. Ai i falte njerzit e
tjer pr sjelljet e tyre keqdashse ndaj tij, si shokt, edhe armiqt e tij po ashtu. Ai kurr nuk hakmerrej kundrejt tyre.
Kur ata bn q nga faqa e tij e bekuar t rrjedh gjak dhe thyen dhmbin e tij t bekuar gjat lufts s shenjt n
Uhud, ai shqiptoi bekimin e mposhtm rreth njerzve, t cilt i shkaktuan atij kto dmtime: O Zot fali ata pr
padijen e tyre.
- Ai ishte jashtzakonisht i dhembshm, ai u jepte kafshve uj pr t pir. Ai mbante n duart e tij enn derisa
kafsht ngopeshin. Ai pastronte papastrtit prej kalit q prdorte.

- Kur njerzit e thrrisnin at, kushdo qofshin ata, ai u prgjigjej, Lebbejk- Po zotri.
- Ai kurr nuk i shtrinte kmbt kur ishte n shoqri me t tjert. Ai ulej mbi gjunjt e tij. Sa her q ai shihte nj
kmbsor, ndrsa ia ishte i hipur mbi nj kafsh, ai e lejonte kt person t ulej mbrapa tij, mbi kafsh.
- Ai nuk e nnvlersonte asknd. Gjat nj ekspedite, nj prej shokve t tij mori pr sipr t therte nj dele, q ta
hanin. Nj tjetr mori mbi vete ta rripte, dhe nj tjetr tha se do ta gatuante. Kur i Drguari a.s. tha se ai do t
siguronte drut pr zjarr, ata than: O i Drguari i Allahut, ju lutemi uluni dhe pushoni, ne do ti sigurojm gjithashtu
edhe drut pr zjarr! Pejgamberi i bekuar tha: Po, ju do ti bni kto. Un e di se ju dshironi ti bni t gjitha punt,
por mua nuk m plqen t qndroj me nj an, dhe t ulem, ndrsa t tjert jan duke punuar. Allahu i Madhrishm,
nuk e plqen nj person, i cili qndron vean prej shokve t tij. Ai u ngrit dhe vazhdoi rrugn pr t gjetur drut e
zjarrit.
- Kurdoher q ai i bashkohej nj grupi sahabsh t ulur s bashku, ai kurr nuk zinte vendin m t dukshm. Ai ulej
n vendin e par t pazn q vrente. Nj dit ai doli me shkopin e tij n dor, me t cilin ecte. Njerzit q e pan u
ngritn n kmb. Ai i porositi ata: Mos u ngritni pr mua, sikurse disa njerz, t cilt qndrojn n kmb gatitu pr
njri tjetrin. Un jam njeri, sikurse ju. Un ha, sikurse do person tjetr. Dhe un ulem, kur jam i lodhur.
- Ai m s shumti ulej mbi gjunjt e tij. Ai, gjithashtu, transmetohet t jet par i ulur kmbkryq, me kraht e tij rreth
gjunjve t tij. Ai nuk i linte m nj an shrbyesit e tij gjat aktiviteteve t prditshme, sikurse t ngrnit, t veshurit,
etj. Ai u ndihmonte atyre me pun. Ai kurr nuk sht par t godas apo t mallkoj ndoknd. Enes Bin Malik, i cili
ishte vazhdimisht n shrbim t tij, ka thn: Un i kam shrbyer t Drguarit t Allahut pr 14 vjet. Shrbimi q ai
m ka br mua, sht m tepr se shrbimi q un i kam br atij. Kurr nuk e kam par at t m zemroj apo t
m qortoj mua.
- Ai ka arnuar dhe rregulluar vet rrobat e tij, ka mjel delen e tij dhe ka ushqyer kafsht e tij. Ai ka bartur vet sendet
e blera n pazar pr shtpin e tij. Kur udhtonte ai i ushqente kafsht e tij, ndonjher, ai madje i pastronte ato.
Ndonjher ai i bnte kto shrbime vet, dhe ndonjher i ndihmonte shrbyesit e tij pr ti br ato.
-Kur disa njerz drgonin shrbyesit e tyre tek ai, ai shkonte me shrbtort duke ecur dor pr dore, si ishte zakon
n Medine. Ai u kushtonte vmendje vizitave tek njerzit e smur dhe i shoqronte xhenazet. Me qllim q t
paqsonte mosbesimtart dhe hipokritt, ai vizitonte gjithashtu t afrmit e tyre t shtrir n shtrat.
-Pasi udhhiqte namazin e mngjesit n xhami, ai pyeste: A sht ndonj prej vllezrve i smur n shtpi? (Nse
ishte ndonj) Le ti vizitojm ata. Kur ndodhte t mos ishte asnj i smur, ai pyeste: A sht ndonj familje q ka
nevoj pr tu ndihmuar pr varrim? Le t shkojm dhe tiu ndihmojm atyre. Nse kishte ndonj varrim, ai
ndihmonte n larjen dhe mbshtjelljen me qefin t kufoms, n udhheqjen e namazit t xhenazes dhe ecte me
xhemat pr n varr. Kur nuk kishte ndonj varrim, ai thoshte nse ju keni ndonj ndrr pr t interpretur, un do ta
bj kt. M lejoni ta dgjoj dhe ta interpretoj at.
- Kur ai nuk e shihte ndonj prej sahabve t tij pr tre dit rresht, ai interesohej pr shndetin e tij. Nse sahabiu
ishte n udhtim, ai drejtonte lutje bekimi pr t. Nse i thuhej se sahabi ishte n qytet, ai e nderonte at m vizit.
Kur ai e takonte ndonj musliman gjat rrugs s tij, ai e paraprinte at n selam. Ai udhtonte mbi deve, kal,
mushk, apo gomar dhe shpesh here, ai kishte dik tjetr t ulur mbrapa tij, mbi kafsh.
- Ai ju shrbente mysafirve dhe sahabve t tij dhe thoshte: Zotriu dhe antari m fisnik i bashksis sht ai q
ju shrben atyre. Ai kurr nuk sht par n shprthim t buzqeshjes. Ai vetm bnte buzqeshje t pazshme dhe

kur qeshte shiheshin dhmbt e bekuar t tij n pjesn e prparme. Ai gjithmon dukej i kredhur n mendime dhe
serioz, dhe fliste pak. Ai fillonte t fliste me buzqeshje.
- Ai kurr nuk ka folur ndonj gj t panevojshme apo t pavler. Ai fliste prmbledhtazi, konkretisht, qartsisht dhe
kur kjo ishte e domosdoshme. Ndonjher ai e prsriste t njjtn shpallje tre her, n mnyr q ajo t kuptohej
mir. Ai bnte shaka me t panjohurit dhe t njohurit, me fmijt dhe grat e moshuara dhe me grat e tij t bekuara.
Por kto shaka, kurr nuk bnin q ai t harronte Allahun e Madhrishm.
- Ai kishte nj pamje q t ngjallte nderim, sa q askush nuk guxonte ta shikonte at n fytyr. Nj visitor, i cili e
vshtroi fytyrn e tij t bekuar, u djersit. Ai i tha: Mos u shqetso! Un nuk jam mbret dhe nuk jam aspak mizor. Un
jam djali i nj gruaje e cila hante mish t thar. Kto fjal ja larguan frikn njeriut dhe ai filloi t thot at q dshiroi.
- Ai nuk ka pasur roje apo njerz q ti qndronin tek dera. do njeri lehtsisht mund t shkonte dhe t bisedonte me
t. Ai kishte nj ndjenj t fuqishme modestie. Ai n t vrtet gjithashtu ishte i druajtur pr ta shikuar nj person n
fytyr. Ai nuk ia prplaste n fytyr asnj personi gabimin (t metn) e tij. Ai nuk ankohej pr dik, apo nuk bisedonte
prapa shpins s dikujt. Kur ai nuk i plqente disa sjelle apo fjal t ndokujt, ai thoshte: Un habitem, pse disa njerz
veprojn kshtu?!
- Megjithse ai ishte m i shtrenjti dhe m i dashuri, dhe i drguari i zgjedhur i Allahut t Madhrishm, ai e kishte
zakon t thoshte: Midis jush un jam ai, i cili e njeh Allahun e Madhrishm m s miri dhe i friksohem atij m s
shumti. Nj deklarat tjetr, q ai e kishte shprehi ta thoshte sht: Sikur ju shihnit at q shoh un, ju do t qeshnit
pak dhe do t qanit shum. Kur ai shihte ret n qiell, e kishte zakon t thoshte: O Zot, mos na drgo neve dnim
nprmjet ktyre reve. Kurdoher q frynte er, ai lutej: O Zot na drgo ne era t dobishme. Kur ai dgjonte
bubullim, ai lutej: O Zot mos na dno me zemrimin Tnd dhe mos na shkatrro me hidhrimin Tnd. Dhe na beko
me shndet t mir.
- Kurdoher q ai kryente namazin, tingujt e t pshertims dgjoheshin prej kraharorit t tij, sikur t ishte dikush
duke u ngashryer brenda. T njjtt tinguj dgjoheshin kur ai lexonte Kuranin e shenjt. Zemra e tij ka nj forc t
mahnitshme t burrris dhe t trimris. Gjat lufts s shenjt t Hunejnit, muslimant u shprndan me qllim t
mbledhjes s plaks s lufts, dhe vetm tre apo katr njerz mbetn me t. Pabesimtart ndrmorn nj ofensiv
t papritur dhe kolektive. I Drguari i Allahut u bri ball atyre dhe i shpartalloi ata. E njjta ngjarje ka ndodhur disa
her, ai kurr nuk trhiqej.
- I Drguari a.s. ishte jashtzakonisht bujar, ai dhuronte me qindra deve dhe dele, pa mbajtur asnj kok t vetme pr
vete. Shum pabesimtar zemrngusht, i pan me admirim veprat e tij zemrgjera t bamirsis dhe iu bashkuan
besimtarve.
- Ai nuk sht dgjuar kurr t thot jo pr dika, q sht krkuar prej tij. Nse ai e kishte at e cila i ishte krkuar
atij, ai e jepte at. Dhe heshtja e tij linte t kuptohej se ai nuk e kishte gjn q krkohej.
-Pavarsisht prej oferts Hyjnore, ku Allahu i Madhrishm i kishte premtuar: M krko, Un do t jap., ai nuk lutej
pr pasuri materiale q i prkisnin ksaj bote. Ai kurr nuk ka ngrn buk t br prej miellit t grurit t situr. Ai
gjithmon ka ngrn buk t br prej miellit t elbit t pasitur. Ai kurr nuk sht par t haj derisa t ngopej. Ai
hante vetm buk dhe ndonjher me hurma, me uthull, me fruta, me sup, apo me copa t ngjyra t buks me vaj
ulliri.
- Ai hante mishin e puls, si edhe mishin e lepurit, deves, apo antilops, peshkut, mishin e thar dhe djath. Atij i
plqente t hante (mish) prej kmbve t prparme t kafshve. Ai e mbante mishin n duart e tij dhe e hante at me

marrjen e kafshatave. Ai zakonisht pinte qumsht, ose hante hurma. Shpesh, ata nuk gatuanin asgj, ose nuk bnin
buk pr dy ose tre muaj me radh n shtpin e tij. Kshtu ai hante vetm hurma pr muaj me radh. Kishte raste
kur ai nuk kishte pr t ngrn asgj pr dy ose tre dit rresht. Pasi ai vdiq u gjend nj ifut, i cili mbante parzmoren e
tij si peng, pr tridhjet kilogram elb, t cilat Pejgamberi i bekuar ia kishte borxh atij.
- Ai kurr nuk sht dgjuar t thot se nuk e plqen nj lloj ushqimi t caktuar. Ai e ka ngrn at q e ka plqyer
dhe nuk e ka ngrn at ushqim q nuk e ka plqyer, por ai nuk ka thn asgj. Ai hante njher ushqim n dit.
Ndonjher ai e hante ushqimin e tij ditor n mngjes dhe ndonjher e hante at n mbrmje. Kur ai kthehej n
shtpi, ai thoshte: A ka dika pr t ngrn? Nse prgjigja ishte negative ai edhe agjronte. N vend t vendosjes
s ushqimit mbi dika t ngjashme me mbulesn e tavolins, tabakas apo tavolins, ai e vendoste at mbi
dysheme, e shtronte tek gjunjt e tij dhe e hante pa u mbshtetur askund.
- Ai thoshte bismilah n fillim dhe pastaj fillonte t hante. Ai hante me dorn e tij t djatht. Shpesh ai linte mnjan
nj sasi elbi dhe hurmash, pr t mbajtur nnt grat e tij dhe nj numr t vogl shrbyesish pr nj vit, duke dhn
nj pjes t ksaj sasie, si sadaka pr t varfrit. Mishi i deles, lngu i mishit, kungulli, mblsirat, mjalti, hurmat,
qumshti, kajmaku, lngu i pjeprit, pjepri, rrushi, trangujt dhe uji i freskt, ishin llojet e ushqimit q ai i plqente
veanrisht. Kur ai pinte uj, thoshte bismilah, e pinte me gllnjka t vogla n mnyr t ngadalt dhe bnte dy
ndrprerje. Ai thoshte elhamdulilah, pasi pinte.
- Sikurse Pejgambert e tjer ai refuzonte q atij ti jepej sadaka ose zekat. Ai pranonte dhurata, kryesisht t dhna
m tepr si shkmbim. do pejgamber tjetr e kishte vuln e tij mbi dorn e djatht, kurse Muhammedi a.s. e ka
pasur mbi lkur, n shpatulln e djatht. Kur Xhebraili e lau zemrn e tij dhe e mbylli n kraharorin e tij, ai vendosi
vuln q e kishte sjell prej parajss mbi shpinn e tij. Ai shihte at ka ishte pas tij, njlloj si edhe at q ishte para
tij. Ai shihte n errsir, njlloj sikurse edhe n drit. Ndrsa syt e tij t bekuar flinin zemra e tij e bekuar rrinte
zgjuar.
- Megjithse ai kishte nj shtat t mesm, ai dukej m i gjat se t gjith njerzit e gjat q qndronin pran tij. Kur ai
ecte n diell, apo n dritn e hns, hija e tij nuk binte mbi tok. Kurdoher q ai ecte engjjt e ndiqnin nga pas. Ai u
thoshte sahabve t tij t ecnin prpara tij, duke u thn atyre t linin hapsir t pazn pr engjjt. Kur ecte mbi
rr kmbt e tij nuk linin gjurm mbrapa.
- Ai sht pajisur me t gjitha cilsit dhe shprehit e bukura morale q njerzimi mund t posedoj. M e larta e
superioriteteve t tij, sht se ai ishte Habibullah (i Dashuri i Allahut). Allahu i Madhruar at e bri t dashurin e Tij,
Ai e donte at m tepr se fardo personi ose engjlli tjetr. N nj hadith kudsi Allahu thot: Sikurse Un e bra
Ibrahimin Halil, ashtu Un e bra at (Muhammedin a.s.) Habib t Vetvetes.
- Zemra e tij e bekuar ishte gjithmon me Allahun e Madhruar, natn, kur flinte ashtu edhe kur ishte i zgjuar, kur
ishte i shoqruar ashtu edhe kur ishte vetm, kur ishte n shtpi ashtu edhe kur ishte n udhtim, n situata lufte, kur
ishte duke qar ashtu edhe kur ishte i gzuar. N t vrtet, ekzistonin raste kur zemra e tij ishte vetm me Allahun e
Madhruar. I foluri i tij ishte jashtzakonisht i qart dhe lehtsisht i kuptueshm. Me pak fjal ai thoshte shum.
- Numri i ummetit t Muhammedit a.s. e tejkalon numrin e gjith ummeteve t pejgamberve t tjer. Pejgamberi i
sht lutur Allahut q t mos e lejoj ummetin e tij q t pajtohet me konsensus pr lajthim. Ai e ka par Xhibrilin a.s.
n pamjen e tij prej engjlli dy her. Bijat dhe grat e Resulullahit t bekuar jan m t lartsuarat prej t gjitha grave
t bots. Gjithashtu sahabet e tij jan t rangjeve m t larta t njerzimit, menjher pas pejgamberve. Qytetet e
tyre, Meka e shenjt dhe Medina e ndritur, jan qytetet m t shenjta.

- Strniprit e do personi rrjedhin prej zinxhirit t djemve, kurse Muhammedi a.s. sht trashguar prej vajzs s tij
Fatime. sht farz pr do knd ta doj at. Ai ka thn: Ai q e do Allahun, do t m doj mua. Tregus i dashuris
ndaj tij, sht t prshtaturit e vetvetes me fen e tij, rrugn e tij, me sunnetin e tij dhe me bukurin e tij morale.
- sht vaxhib t duhet Ehli Bejti i tij. Ai thoshte: Ai q ndien armiqsi ndaj Ehli Bejtit tim, sht munafik.
- sht vaxhib t duash t gjith shokt e tij (sahabt). Ai thoshte: Mos bni armiqsi kundrejt sahabve t mi, pas
meje. Ti doni ata, do t thot t m doni mua, armiqsia ndaj tyre do t thot armiqsi kundr meje. Ai i cili i dmton
ata, do t m ket dmtuar mua. Ai, i cili m dmton mua, do t ket dmtuar Allahun e Madhrishm, dhe Allahu do
ti ndshkoj ata, t cilt e dmtojn At.
- do person, i cili vdes pas moshs s pubertetit, mashkull apo femr qoft, do t pyetet rreth Muhammedit a.s. n
varrin e tij. Pyetja: Kush sht Zoti yt?, do t pasohet me pyetjen: Kush sht pejgamberi yt? Esht akt adhurimi t
lexohen hadithet e Muhammedit a.s. dhe personi i cili vepron kshtu, do ti jepen sevape. (Kto cilsi dhe shprehi t
bukura morale t Muhammedit a.s. jan przgjedhur dhe prkthyer nga libri Why Did they Become Muslims?, Waqf
Ikhlas Publications, nr: 16, Turkey, 1997).
Pejgamberi a.s ka thn: Dy gjra n kt bot m jan br t dashura: gruaja dhe era e mir, kurse namazi m
sht br drita e syve.; M i miri ndr ju sht q m s miri sillet ndaj familjes s vet.; O Aishe, asnjher mos e
kthe nga dera t varfrin. Qoft edhe me nj gjysm hurme, mbroje veten nga dnimi i xhehennemit.; Ata jan
vllezrit tuaj (robrit e lufts). Jepni t han at, q e hani ju dhe t pin at q e pini ju.; At (skllavin), ule pran
vetes. Ha s bashku me t. Nse nuk e bn kt ather merre nj kafshat, ngjyeje n vaj dhe jepja atij t haj,
gostite at.; A e keni ledhatuar sot ndonj kok jetim? A keni vizituar ndonj t smur? A keni marr pjes n
prcjelljen e ndonj xhenazeje?
Pejgamberi a.s rrfen: Nj grua mkatare sheh nj qen n shrettir, i cili nga etja e madhe e lpinte zallin e
shkrettirs. Duke pasur mshir ndaj qenit, me kpucn e saj merr uj dhe i ofron qenit. N kt mnyr kafshs i
shuhet etja. Zoti i Madhrishm ia fali mkatet asaj gruaje. Ndrkaq, nj grua tjetr macen e saj e kishte mbyllur, duk
e ln t uritur. S fundi macja ngordhi. Ajo grua, pr shkak t mosmshirs, u b udhtare e xhehennemit.
Pejgamberi a.s., para vdekjes, deshi t pastroj ndrgjegjen, nga do njoll e mundshme, prandaj qndroi n minber
dhe iu drejtua mass me kto fjal: Musliman, nse e kam qlluar dik, ja ku sht shpina ime. Nse dikujt i kam
ndonj borxh, pasuria ime sht e tij. U ngrit nj njeri, duke thn se, Pejgamberi i kishte borxh tre dirhem.
Pejgamberi a.s. i prgjigjet duke thn: M mir, njeriu t ndiej turp, n kt bot, se n botn e ardhme. Dhe
menjher, ia pagoi borxhin. Dhe vrtet, sikurse i tha h. Hadixhja, q n fillim t shpalljes Muhammedit a.s.:
Betohem n Allahun, se Ai kurr ska pr t ln ty t turprohesh. Sepse ti i mbron t afrmit, ti merr mbi vete
barrn e atyre q sjan t aft pr ta mbajtur, ti i jep t varfrit dhe e ushqen mikun, ti e ndihmon popullin duke gjykuar
me drejtsi ndrmjet njerzve. Njri nga dijetart hebre, Abdullah ibn Selam, porsa e takon Muhammedin a.s., duke
par dritn n fytyrn e tij, tha: Ai q ka nj fytyr t till, nuk mund t jet gnjeshtar! Pas ktyre cilsive t
prmendura dhe shum t paprmendura, far duhet t thon njerzit e kohve t sotme?! N fund le t
prkujtojm se sht e pamundur prnjeriun, me mundsit e tij t kufizuara, ta kuptoj dhe ta prshkruaj
madhshtin dhe lartsin e tij. Poeti arab e shpreh kt, me kto rreshta: Muhammedin se kam lavdruar, Me
shkrimet q kam hartuar, Por emri i tij m ka vleftsuar, Tregimet q jan rreshtuar.
Le ti drgojm salavate m t dashurit t Allahut, duke shpresuar ndrmjetsimin e tij n ditn m t frikshme dhe
m t vshtir.

Monday, 06 May 2013 23:35

Si duhet t jet muslimani

Thuaj: Me t vrtet, Zoti im m ka udhzuar n rrug t drejt, n fen e vrtet, n fen e
pastr t Ibrahimit besimplot, i cili nuk ka qen adhurues i idhujve (El Enam: 161). N
kontekstin leksikologjik fjala arabe Islam do t thot nnshtrim dhe bindje.
Mr. Ajni Sinani
Prizren, Kosov

Kuptimi terminologjik i fjals e definon Islamin si: t dorzuarit Zotit Nj e absolut dhe t bindurit ligjit t Tij, duke iu
shmangur politeizmit apo fardo adhurimi t kot. Kjo do t thot se muslimani nuk e prul kokn para askujt prve
para Zotit dhe asknd dhe asgj nuk e konsideron rival apo ta barabart me T. Besimtari nuk lejohet q t jet i
varur apo t bhet rob i epshit, pasionit, lakmis ose fardo idhulli apo krijese. Feja q kan marr prej Zotit t gjith
pejgambert dhe u kan kumtuar njerzve sht e feja e njjt Islami: Feja e pranueshme tek Allahu sht Islami
(Ali Imran: 19)
Prkatsia islame sht atribut, q do t thot se do njeri, pa marr parasysh se cilit popull, race apo vendi i prket,
nse e ka kt atribut sht pjes e umetit musliman.
T shprehurit e prkatsis islame bhet prmes dshmis: Nuk ka zot tjetr prve Allahut, Muhammedi sht rob
dhe pejgamber i Tij. Kjo dshmi sht fjalkalimi pr n Islam dhe elsi i xhenetit. Prmes saj muslimani pohon se
e pranon vetm Allahun pr Zot, formsues, furnizues, udhzues, programues t jets, prcaktues t vdekjes dhe
udhheqs s jets s tij. Kjo e dallon muslimanin nga t tjert. Kurani na tregon se i pari q e prdori termin
musliman ishte Ibrahimi a.s.: Ai ju ka zgjedhur dhe nuk ju ka vn asnj barr n fen tuaj, fen e babait tuaj,
Ibrahimit. Ai ju ka quajtur juve musliman qysh m par... (El Haxhxh: 78).

Islami prbehet prej akides dhe sheriatit. Akidja prfshin shtjet besimore, kurse sheriati prfshin veprat e njeriut. N
nj nga ajetet e tij, Kurani bn dallimin ndrmjet besimtarit/muminit dhe muslimanit: Beduint than: Ne kemi
besuar! Thuaj: ju nuk keni besuar ende, por thoni: ne jemi dorzuar, pasi besimi ende nuk ka hyr n zemrat tuaja...
(El Huxhurat: 14).
Besimtar (mumin) sht ai q beson fuqishm njshmrin e Zotit, engjjt, librat, pejgambert, paracaktimin dhe
ringjalljen. Kurse, musliman sht ai q i prmbahet kushteve t Islamit: q dshmon se nuk ka zot pos All-llahut dhe
se Muhammedi sht i drguar i Zotit, q fal namazin, agjron ramazanin, jep zeqatin dhe kryen haxhin.
Prandaj, sa do t ishte i plot besimi nse ai nuk do t manifestohej n prditshmrin e njerzve? Apo sa do t
kishte vler t njmendt nj vepr q nuk bhet n emr t Zotit?!. Mu pr kt, n shume vende imani dhe vepra e
mir prmenden n Kuran prkrah njri-tjetrit: ata q besojn dhe bjn pun t mira. Si rrjedhim, besimi dhe
nnshtrimi ndaj Zotit jan t lidhur mes tyre si puna e pems dhe fars. Ashtu sikurse q nuk mund t mbij dhe t
rritet druri pa far, ashtu nuk mund t kemi islam pa besim (iman).
Besimi n rend t par sht shtje e zemrs, e ndijimit dhe bindjes. Por feja e Allahut nuk sht vetm besim
(iman- akide), prandaj shqiptimi i dshmis (shehadetit) duhet t shkoj prtej deklarimit verbal t prkatsis islame,
duke reflektuar n aspektin fetar, shoqror dhe shpirtror t besimtarit. Sepse, Zoti krkon q imani t manifestohet
dhe prditsohet prmes dispozitave islame, duke vepruar n harmoni me to, prndryshe besimi do t ishte si pema
pa fruta. Pejgamberi a. s. thot: Imanin nuk e prbjn dshirat e bukura dhe as pispillosja, por at e prbn ajo q
fle n zemr dhe q vrtetohet me vepr.
Kjo, ngase adhurimi n Islam ka kuptim gjithprfshirs dhe ai ngrthen do aktivitet t njeriut q bhet n emr t
Zotit dhe pr t mirn e shoqris. Muslimani nuk i ndan punt e ksaj bote nga bota tjetr sepse dynjaja dhe ahireti
nuk jan dy realitete t ndara. Madje, do vepr jo vetm q ka pasojat e saj n kt bot, por gjithashtu brsi i saj
do t merret n llogari n botn tjetr.
Pr rrjedhoj, Islami yn nuk sht i mjaftueshm nse reduktohet vetm n t lindurit tan nga prindr musliman
dhe t rriturit mes muslimanve. Njeriu edhe pse lind si musliman dhe n nj familje muslimane nse nuk e pranon
ekzistencn e Zotit nuk mund t jet musliman. Q muslimani ta bart me krenari dhe t jet i denj pr prkatsin e
tij fetare krkohet q veprat e tij t jen n prputhje me ligjin e Zotit. Muslimani i mir nuk mund t jet vetm me
qllime t mira, pa i shoqruar ato me vepra t mira.
Njeriu konsiderohet musliman i plot kur ai i praktikon dhe i jetson msimet islame n botn reale, sepse Islami
sht nj sistem hyjnor pr jetn njerzore. Shpirti, zemra, vetdija, imagjinata, meditimi, mendimi, adhurimi,
veprimet, pasuria, trupi, do frymmarrje, madje do atom dhe qeliz e besimtarit duhet ti prkushtohet Zotit absolut:
Thuaj n t vrtet, namazi im, kurbani im, jeta ime dhe vdekja ime, i prkasin vetm Allahut, Zotit t botve. (El
Enam: 162). Pra, e gjith jeta duhet t jet adhurim, prndryshe sa do t ishte adhurimi nse reduktohet vetm n
disa momente t caktuara, prball shprblimit n botn e amshueshme?
Secili besimtar/mumin duhet t ndiej se do gj q ekziston, q nga thrrmijat m t imta e deri tek yjet, galaktikat e
panumrta dhe i gjith universi, sht manifestim i fuqis s Allahut, ashtu sikurse shprehet Ebu Bekr Sidiku: Para
do gjje shoh Allahun, n do gj shoh Allahun dhe pas do gjje shoh Allahun.
Vetm kshtu zemra e muslimanit mumin mund t jet n paqe dhe qetsi, sepse ai e adhuron At q e adhuron e
tr gjithsia. ... Atij i prulen t gjith q gjenden n qiej dhe n tok... (Ali Imran: 83). Duke vepruar brenda
sistemit hyjnor njeriu sht i denj t jet mkmbs i Zotit mbi tok.

Zoti ka br q ndikimi dhe influenca e msimeve islame t jet rezultat i prpjekjeve t muslimanit pr nj gj t till:
Vrtet, kushdo q e pastron shpirtin, do t shptoj, ndrsa kushdo q e shtyp at (me pun t kqija), do t
dshtoj. (Esh Shems: 9-10). Pra, Islami, duke qen se sht i shpallur nga Zoti, nuk ndikon vetvetiu: Me t vrtet,
Allahu nuk e ndryshon gjendjen e nj populli, derisa ata t ndryshojn kan n vetvete. (Er Rad: 11). Kjo l t
kuptohet se natyrs njerzore i sht mundsuar t veproj n mnyr permanente dhe t mos jet e prjashtuar
nga aksioni dhe veprimi.
Muslimani duhet t punoj q t jap kontributin e tij q t ruhet Islami n hapsirn ku ai jeton dhe vepron dhe duhet
tiu mundsoj muslimanve t tjer t njohin fen e tyre. Ai duhet t jet ashtu si merimanga q thuri rrjetin e saj pr
ta mbrojtur t Drguarin e Zotit, nj rrjet dije dhe drite q ta mbroj bashksin muslimane nga armiqt e saj.
Prandaj, krkohet q muslimant ta njohin sa m shum fen e tyre, sepse sa m thell q e njohin at, aq m
shum do ta shtojn bindjen e tyre, duke i prulur kokat e tyre n sexhde n shenj falnderimi ndaj Krijuesit.
T pajisur me forcn e moralit dhe t shpirtit, muslimant e par arritn q pr gjysmshekulli t merrnin gjysmn e
bots, duke qndruar shum lart n aspektin shkencor, politik dhe kulturor ndaj t gjith popujve t bots. Ata bn
prparime t papara n t gjitha fushat e veprimtaris njerzore. T nxitur nga ajete t shumta kuranore q nxisin
pr lexim, krkim, meditim, soditje, pun intelektuale dhe marrjen me shkenc, muslimant i dhan nj kontribut t
pallogaritshm njerzimit. Islami solli nj revolucion kulturor t pashembullt. Nga nj popull i pashkolluar dhe beduin
doln sahabet, gjenerata m e mir e gjith gjinis njerzore, prej t cilve doln udhheqsit e mdhenj q
qeverisn nj pjes t madhe t bots. Ata n luft ishin luan t vrtet kurse n raportet mes tyre ishin vllezr dhe
njerz t urt.
Drita q shklqeu n Mek, pr pak koh, filloi t ndrioj kudo. Spanja muslimane arriti nj shkall t till t zhvillimit
kulturor q nuk e kishte arritur as m par e as m pas. Nxitsi kryesor pr Evropn q t jepej pas shkencs ishte
Spanja islame. Ndrkaq, kur muslimant u larguan nga disiplina dhe rendi islam, nga dija dhe shkenca, ata nga
sundues t bots u bn t paaft t sundojn madje edhe veten e tyre.
Zbehja e ndikimit t fes islame n praktikn e besimtarve ka rezultuar vazhdimisht me degradim. do prparim i
muslimanve fillon me afirmimin e msimeve kuranore. Ka shekuj e shekuj q bota islame po jeton n dekadenc!
Pse sot pothuajse asgj nga bota islame nuk mund t matet me krkimin shkencor n Perndim? A mundet q pa
shkenc, njeriu t plotsoj amanetin q e refuzuan qiejt dhe toka? A mundet q pa dije fetare e shkencore njeriu t
bhet mkmbs n tok?
Prandaj, sht imperativ fetar q muslimant ti kthehen me forc dijes fetare dhe shkencore, sepse muslimani i mir
sht edhe besimtar edhe shkenctar i mir. Pikrisht pr kt ne duhet t marrim nga t tjert arritjet shkencore dhe
teknologjike, por duhet ti flakim tutje t gjitha idet q jan t huaja pr mendimin islam dhe t kultivojm me
besnikri konceptin ton pr botn, duke ruajtur traditn dhe thesarin ton shpirtror.
Ka musliman q pr t qen trendi dhe t pranuar nga t tjert tregohen indiferent ndaj fes s tyre. Prej
njerzve t till nuk ka dobi vendi. Ka disa n mesin e muslimanve t cilt mbase do t dshironin nj zhvillim tjetr
q do t na largonte nga feja jon e madhrishme. Por ne nuk duhet t lejojm q t kthehemi prsri n terr dhe
errsir pasi Islami na ka shptuar prej tyre. N jetn ton, ne duhet t kapemi pas fes ton t bukur duke u treguar
besnik ndaj saj sepse vetm ajo na shpton nga stuhit dhe shtrngatat q e kan prfshir shoqrin njerzore.
Vetm kshtu mund t jetojm me nder dhe t fitojm shprblimin nga Krijuesi.
T part tan kan qen shum t prkushtuar pr t ruajtur prkatsin islame. Kshtu duhet t veprojm edhe ne
sot, edhe n t ardhmen. T mos jemi me prkrahsit e s shtrembrs q prpiqet t shkatrrojn gjrat e shenjta t
shoqris, gjoja n emr t prparimit t saj. Allahu i gjithfuqishm thot: Dhe mos bni rregullime n Tok, pasi

sht vn rregulli, ndrsa Atij lutjuni me frik e shpres. Vrtet, mshira e Allahut sht afr punmirve. (El Araf:
56).
Tokn q e ka rregulluar Allahu e rregullojn njerzit. Prandaj muslimant duhet t ven rregull n t, duke i ftuar
familjet dhe shoqrin e tyre, madje gjith njerzimin n fen e Zotit, duke prhapur dije dhe drejtsi, duke
promovuar virtyte me urdhrimin e veprave t mira dhe ndalimit nga veset dhe e keqja.
Jeta sht amanet nga Zoti dhe ne at duhet ta trajtojm me kujdes dhe prgjegjshmri. Pejgamberi a.s. ka thn
shfrytzo pes gjra para pes gjrave t tjera: Rinin tnde para se t plakesh, shndetin tnd para se t
smuresh, pasurin tnde para se t varfrohesh, kohn tnde t lir para se t jesh i zn dhe jetn tnde para se
t t vij vdekja. Muslimani duhet t jet i pajisur me virtyte dhe me ndjenjat m t larta fisnike njerzore. Islami
urdhron q besimtari ta ndrtoj jetn e tij n bindje ndaj Allahut dhe nnshtrim ndaj ligjit t Tij, t kontrolloj sjelljet
e jashtme dhe veprat, fjalt, mendimet, ndjenjat dhe qllimet e tij t jen n prputhje me t drejtn dhe t vrtetn
(sheriatin).
Muslimant duhet t ken rol aktiv n rrjedhat e prgjithshme t shoqris. Ata duhet ta jetojn jetn me ndershmri
dhe nuk guxojn t tregohen t shurdhur ndaj nevojave t kohs dhe as tia kthejn shpinn jets s ksaj bote, apo
t tregohen indiferent ndaj saj. Muslimant duhet t ndjekin rrugn e mesme, t mos e ndrydhin deri n ekstrem
instinktin, sikurse sht murgria, por as t jepen pas liris s pakufizuar t pasioneve duke u br robr t tyre:
Kush, prve Allahut, mund ta udhzoj at njeri q dshirat e veta i ka br zot?... (El Xhathije: 23).
Islami, si program hyjnor, i prgjigjet plotsisht nevojave shpirtrore dhe materiale t njeriut. Ai nuk e ngujon
besimtarin n limite t ngushta por ia zgjeron horizontet e studimit, meditimit, t mirs dhe t vrtets. Prandaj
muslimant nuk guxojn t jen formalist, por duhet ta kuptojn thelbin dhe esencn e fes s tyre.
Si rrjedhim, krkohet q t kemi nj inteligjenc q mendon dhe vepron n mnyr islame, q do t barte flamurin e
rilindjes islame. Kjo, sepse ndikimi i Islamit nuk realizohet n mnyr imponuese. Ndikimi i Islamit n shoqri
realizohet aq sa njerzit besojn n t dhe aq sa ata punojn pr realizimin e tij. N suksesin e muslimanve ndihma
e Allahut sht vendimtare, por ajo ndihm do t vij vetm nse besimtart e japin mundin e tyre dhe e synojn at

Vlera e lmoshs ndaj t varfrvee

Kto jan disa shtje besimi n t cilat ka msim, kshilla dhe shembuj. Jemi n shtjen e
tridhjetetret nga shtjet e besimit. A e dini se cila sht ajo, o robr t Allahut? Dhnia
sadaka-lmosh me sinqeritet ndaj t varfrve dhe t mjerve.

Robr t Allahut!
1. Jepni lmosh nga ajo q Allahu ju furnizoi, ngase lmosha ka nj rndsi madhshtore n Ditn e Kiametit, kt
dit kur njerzit t dalin nga varret e tyre, zbathur t zhveshur dhe t pabr synet, n nxehtsi dhe turm t madhe,
do t vendosen peshoret dhe do t zbres Zoti i Lartmadhrishm pr gjykimin e robrve t Tij, q t'i dnoj ata q
bn vepra t liga dhe ti shprblej ata q bn t mira.
O bir i Ademit!
Mendo pr qndrimin tnd ditn kur do t paraqitesh i zhveshur, i vetmuar e piklluar dhe i pafuqishm, kur zjarri
trbues dhe irritues prfshin mkatart dhe Zoti i Fronit sht i zemruar. Ai thot: "O robi Im, lexo librin tnd pa
nxitim, a po has n t ndonj gj q s'ke vepruar?" Pse e lexove at dhe nuk e kundrshtove leximin e tij, por e
pranove vendimin e Atij q i di gjrat me dituri t prsosur? I Lartsuari thot: -Merreni kt o melaiket e Mia dhe
drgojeni n zjarrin e etur pr shkak t kundrshtimit! Zullumqart t nesrmen n zjarr do t digjen, ndrsa
besimtart do t jen n shtpin e prjetsis (xhennet).
N kt vend t tmerrshm dhe dit t vshtir lmosha do t ket nj rndsi madhshtore, ngase bamirsi kt
dit do t jet nn hijen e lmoshs s tij, derisa Allahu t gjykoj mes robrve.
I Drguari i Allahut sal-lAllahu alejhi ve sel-lem ka thn: Ditn e Kiametit dokush do t jet nn hijen e sadakas
s tij, derisa t gjykohen njerzit.

Gjithashtu ai sal-lAllahu alejhi ve sel-lem ka thn: Hije e besimtart Ditn e Kiametit do t jet sadakaja e tij.
2. O robr t Allahut, jepni lmosh nga ajo q Ai ju furnizoi, ngase Ditn e Kiametit ai q jep lmosh ndaj t
varfrve dhe t mjerve do t jet nn hijen e Fronit t Mshiruesit.
I Drguari sal-lAllahu alejhi ve sel-lem thot: "Shtat lloje njerzish do t hyjn nn hijen e Allahut at dit kur nuk do
t ket hije tjetr pos hijes s (Arshit-Fronit) Tij: udhheqsi i drejt, i riu q sht rritur n adhurim dhe i sht
nnshtruar Allahut, njeriu zemra e t cilit sht e lidhur ngusht me xhamit, dy njerz q duhen mes vete pr hir t
Allahut, shoqrohen dhe ndahen pr hir t Tij, njeriu t cilin e thrret (pr amoralitet) nj grua e bukur dhe me pozit
dhe ai i prgjigjet un i friksohem Allahut, Sunduesit t botve, njeriu q jep lmosh fshehurazi saq dora e majt
t mos e dij 'jep e djathta, njeriu q prmend Allahun n vetmi dhe syt i rrjedhin lot.
3. O robr t Allahut, jepni lmosh nga ajo q Ai ju furnizoi, ngase lmosha do tju ruhet tek Allahu i Lartsuar. E
kultivon at pr ju dhe kujdeset pr t me t Djathtn e Tij, derisa t arrij madhsin e kodrave.
I Drguari sal-lAllahu alejhi ve sel-lem ka thn: Kush jep lmosh me nj shum sa nj hurme nga pasuria e pastr,
dhe Allahu pranon vetm at q sht e pastr, vrtet Allahu e pranon at me t djathtn e Tij dhe kujdeset pr t
ashtu si kujdeset ndonjri nga ju pr familjen e tij derisa t arrij madhsin e kodrs.
Ajo q sht tek ju sht kalimtare, ndrsa ajo q sht tek Allahu sht e prjetshme.
Allahu i Lartsuar ka treguar n Librin e Tij se sht Ai q e pranon lmoshn. Allahu i Lartsuar thot: A nuk e din
ata se Allahu sht Ai q pranon pendimin dhe sadakan-bamirsin nga robrit e Vet dhe se Ai sht Pranuesi i
pendimeve dhe Mshirploti?" (Et Tevbe: 104)
Po ashtu thot: Allahu ia heq do prfitim kamats, kurse e rrit prfitimin e sadakas-bamirsis. (El Bekare: 276)
4. O robr t Allahut, jepni lmosh nga ajo q Ai ju furnizoi, ngase lmosha sht shkak pr faljen e mkateve dhe
arrin shprblim t madh tek Allahu.
Allahu i Lartsuar thot: "Me t vrtet q pr muslimant dhe muslimanet, besimtart dhe besimtaret... deri te fjalt:
mirbrsit dhe mirbrset... D.m.th: mirbrsit nga burrat dhe grat, far ka prgatitur Allahu i Lartsuar pr ta,
prfundon ajeti: ...pra, pr t gjith kta Allahu ka prgatitur falje dhe shprblim t madh. (El Ahzab: 35)
Gjithashtu Allahu thot: Ata q japin lmosh e q i japin Allahut nj hua t mir, qofshin burra ose gra, do tu
shumfishohet prfitimi dhe do t ken nj shprblim fisnik. (El Hadid: 17)
5. O robr t Allahut, jepni lmosh nga ajo q Allahu ju furnizoi, ngase lmosha e pastron shpirtin dhe pasurin.
Allahu i Lartsuar thot: Merr nga pasuria e tyre lmosh me t ciln ti pastrosh ata dhe tua rrissh veprat e mira!
(Et Tevbe: 103)
6. O robr t Allahut, jepni lmosh nga ajo q Allahu ju furnizoi, ngase pasuria n dorn tnde do t shtohet pr
shkak t lmoshs.
I Drguari sal-lAllahu alejhi ve sel-lem thot: Pr tri gjra betohem: nuk paksohet pasuria e ndonjrit prej jush nga
lmosha...

Gjithashtu thot: Nuk ka dit q robrit ngrihen n mngjes, vetm se dy melek zbresin dhe njri prej tyre thot: -O
Zot, atij q jep lmosh zvendsoja! Ndrsa tjetri thot: -O Zot, atij q nuk jep (lmosh) jepi humbje!
Allahu i Lartsuar thot: Ai ua zvendson at q e ndani ju; Ai sht Dhuruesi m i mir. (Sebe: 39)
O robr t Allahut, kush jep pr t varfrit dhe t mjert pa dyshim se Allahu i Lartsuar do tia zvendsoj kt.
Bamirsit nga radht tuaja e din mir kt.
7. O robr t Allahut, jepni lmosh nga ajo q Allahu ju furnizoi, ngase lmosha shuan zemrimin e Zotit. I Drguari i
Allahut sal-lAllahu alejhi ve sel-lem thot: Lmosha fshehurazi shuan zemrimin e Zotit, lmosha ndaj t afrmve
zgjat jetn, ndrsa t punuarit e s mirs largon nga t ligat.
8. O robr t Allahut, jepni lmosh nga ajo q Allahu ju furnizoi, ngase lmosha i fshin mkatet. I Drguari sallAllahu alejhi ve sel-lem i tha Muadhit radijAllahu anhu: A do t t tregoj pr dyert e hajrit? Agjrimi sht mburoj,
lmosha i shuan mkatet ashtu si uji shuan zjarrin dhe namazi i njeriut n thellsi t nats.
9. O robr t Allahut, jepni nga ajo q Allahu ju furnizoi, ngase lmosha e shuan nxehtsin e varrit pr dhnsit e
saj. I Drguari sal-lAllahu alejhi ve sel-lem thot: Vrtet lmosha e shuan nxehtsin e varrit pr dhnsit e saj dhe
vrtet besimtari n Ditn e Kiametit do t jet nn hijen e lmoshs s tij.
10. O robr t Allahut, jepni nga ajo q Allahu ju furnizoi, ngase lmosha shpton nga dnimi i zjarrit. I Drguari i
Allahut sal-lAllahu alejhi ve sel-lem ka thn: Nuk ka asnj nga ju vetm se do t'i flas Allahu n Ditn e Kiametit dhe
mes Allahut dhe tij nuk do t ket prkthyes. Shikon n t djathtn e tij nuk sheh tjetr vetm se at q ka punuar,
shikon n t majtn e tij dhe nuk sheh vetm se at q ka punuar, shikon para tij dhe nuk sheh vetm se zjarrin n
drejtim t fytyrs s tij. Kini frik zjarrin qoft edhe me gjysm hurme apo me nj fjal t mir.
Ai sal-lAllahu alejhi ve sel-lem gjithashtu thot: Bni mes jush dhe zjarrit penges qoft edhe me nj gjysm hurme.
Robr t Allahut, lmosha sht shum me vler dhe ka shprblim t madh, prandaj n Kuran dhe Sunnet ka ardhur
urdhri pr ta dhn at. Allahu i Lartsuar thot:
Merr nga pasuria e tyre lmosh me t ciln ti pastrosh ata dhe tua rrissh veprat e mira! (Et Tevbe: 103)
Gjithashtu thot: ...jepuni dika nga pasuria juaj, t ciln ju ka dhuruar Allahu... (En Nur: 33)
Si dhe: ...dhe shpenzoni nga ato q Ai jua ka ln trashgim, se pr ata midis jush q besojn dhe shpenzojn (pr
bamirsi), do t ket shprblim t madh! (El Hadid: 7)
I Drguari sal-lAllahu alejhi ve sel-lem thot: Jepni lmosh para se (t vij dita) t mos mund t jepni.
Profeti sal-lAllahu alejhi ve sel-lem i urdhroi shokt e tij q t japin lmosh nga ajo q posedonin, saq i urdhroi
q t japin lmosh qoft edhe me gjysm hurme. Sot ka jet, por nesr do t ket vdekje, nse nuk jep lmosh
nga ky moment a do t japsh lmosh kur trupin tnd t pajet ta bartin pr n varr?!
Jepni lmosh para se t ballafaqoheni me fitne si pjest e errta t nats, kur t goditeni nga kto fitne me koprraci
t madhe q ju pengojn t jepni lmosh.

I Drguari sal-lAllahu alejhi ve sel-lem thot: Jepni lmosh, ngase do t vij nj koh kur njeriu krkon kujt t'i jap
lmosh dhe ai q dshiron ti jap thot "sikur t vije dje, do ta pranoja kt lmosh prej teje, por tani nuk kam
nevoj pr t" dhe kshtu nuk do t gjej asknd q e pranon at.
I Drguri sal-lAllahu alejhi ve sel-lem thot: O ju tregtar! Kjo shitblerje prcillet me gabime dhe betime (jo t drejta),
ather prmirsojeni at duke dhn lmosh.
Po ashtu ai sal-lAllahu alejhi ve sel-lem thot: O ju gra, jepni lmosh nga stolit tuaja, ngase ju vrtet jeni shumica
e banorve t xhehenemit Ditn e Kiametit.
Robr t Allahut, lmosha sht dy llojesh: lmosha obligative dhe ajo e preferuar.
Lmosha obligative sht zekati, ashtu si na ka urdhruar Allahu me nxjerrjen e tij dhe ka paralajmruar
mosdhnsin e tij. Zekati sht n para, bagti, bujqsi etj. Allahu i Lartsuar si qortim pr mosdhnsin e zekatit ka
thn: ...Ata q grumbullojn ar dhe argjend dhe nuk e shpenzojn pr hir t Allahut, paralajmroji me dnim t
dhembshm. Do t vij dita, kur (thesaret e mbledhura) do t digjen n zjarrin e xhehennemit dhe me to do t
damkoset balli, ant dhe shpina e tyre e do tu thuhet: Kjo sht ajo q keni grumbulluar pr veten; pra, shijoni at
q grumbulluat! (Et Tevbe: 34-35)
I Drguari yn sal-lAllahu alejhi ve sel-lem na e sqaroi kt ajet kuranor me fjalt e tij, kur thot: Nuk ka njeri i cili
posedon ar apo argjend dhe nuk e nxjerr hakun q i takon nga ato (zekatin), Ditn e Kiametit do ti bhen pllaka nga
zjarri dhe do t skuqen n zjarr t xhehennemit e me to do ti frkohen ant, balli dhe shpina e tij, sa her q t
ftohen do t rikthehen n zjarr ...n ditn, gjatsia e s cils sht nj mij vjet sipas llogaritjes suaj. Kshtu do t
ndshkohet derisa t prfundoj gjykimi mes njerzve e m pas i bhet e qart rruga e tij, ose pr n xhenet ose pr
n zjarr.
O ti i pasur q ke ndalur zekatin, a ke mundsi ta prballosh kt dnim?
I Drguari sal-lAllahu alejhi ve sel-lem thot: Kujt Allahu i jep pasuri dhe nuk e nxjerr zekatin nga ajo, Ditn e
Kiametit (kjo pasuri) do ti shndrrohet n nj gjarpr pa qime ( n kok, i madh dhe shum helmues), i cili ka dy
mbajts helmi. Ditn e Kiametit do ta mbshtjell at dhe e kap me dy nofullat e tij, m pas i thot: -Un jam pasuria
jote, un jam thesari yt! M pas ai sal-lAllahu alejhi ve sel-lem citoi fjalt e Allahut: Ata q bhen koprrac me t
mirat q ua ka dhn Allahu, kurrsesi t mos mendojn se kshtu sht m mir pr ta! Jo, kjo sht m keq pr ata!
Ajo q kan grumbulluar do tu ngarkohet atyre n qaf Ditn e Kiametit. (Alu Imran: 180)
I Drguari sal-lAllahu alejhi ve sel-lem ka thn gjithashtu: Kush nuk jep zekatin, Ditn e Kiametit do t jet n zjarr.
Dhe: Nuk ka popull q e ka ndaluar dhnien e zekatit vetm se i ka sprovuar Allahu me varfri dhe thatsi.
Si dhe: Nuk ka popull q e ka ndaluar dhnien e zekatit vetm se Allahu ia ka ndalur shiun.
Robr t Allahut, ejani me ne q t msojm sinqeritetin n nxjerrjen e lmoshs nga nj njeri i mir, i cili nuk kishte
ndonj preokupim tjetr vetm se dhnien e lmoshs me qllim t pastr dhe kshtu Allahu e pranoi lmoshn e tij
dhe prej ksaj prfitoi edhe ai q mori lmoshn.

1- I Drguari i Allahut sal-lAllahu alejhi ve sel-lem ka thn: Nj njeri ka thn: -N kt nat do t jap nj lmosh.
Doli q t jap at dhe ia dorzoi nj gruaje q bnte amoralitet. T nesrmen filluan t flasin (t tjert): -Mbrm i
sht dhn lmosh nj zinaqareje. Ai tha: -O Allah, Ty t takon falnderimi pr kt zinaqare, prap do t jap
lmosh. Doli q ta jap at dhe ia dorzoi nj t pasuri. T nesrmen prap filluan t flasin, se mbrm i sht
dhn lmosh nj t pasuri. Ai tha: -O Allah, Ty t takon falnderimi pr t pasurin, prap do t jap lmosh. Doli q
ta jap lmoshn e tij dhe ia dha nj hajduti. T nesrmen prap filluan t flasin, se mbrm i sht dhn lmosh
nj hajduti. Ai tha: -O Allah, Ty t takon falnderimi pr zinaqaren, t pasurin dhe hajdutin. M pas i erdhi nj (i
panjohur) dhe i tha: -Lmosha q ke dhn t sht pranuar. Sa i prket zinaqares, ndoshta (kjo lmosh) e bn q
t largohet nga zinaja, ndrsa i pasuri ndoshta merr shembull dhe jep nga ajo q Allahu e ka furnizuar dhe ndoshta
hajduti mjaftohet me lmoshn dhe largohet nga vjedhja.
2- I Drguri sal-lAllahu alejhi ve sel-lem thot: Derisa nj njeri ishte duke ecur n shkrettir t hapur, dgjoi nj z
nga ret: -Ujite kopshtin e filanit. Kjo re filloi t lviz derisa arriti te nj tok me shum gur t zi dhe lshoi ujin dhe
kshtu nj kanal nga kanalet e ujitjes e mori t gjith ujin dhe ky filloi t shkoj pas ujit. M pas pa nj njeri n
kopshtin e tij duke e orientuar ujin n hapsirn (e kopshtit). I tha: -O rob i Allahut! Si t quajn? Ai ia ktheu: -Filani
dhe i prmendi emrin q kishte dgjuar n re. M pa i tha: -O rob i Allahut, pse m pyet pr emrin tim? Ai i tha:
-Vrtet kam dgjuar nj z n re, uji i s cils sht ky duke thn: -Ujite kopshtin e filanit, saktsisht me emrin tnd.
Ather far bn ti me kt kopsht?
Ai tha: -Pasi e the kt, po t tregoj. E mbledh at q del nga ky kopsht dhe nj t tretn e jap sadaka, nj t tretn e
l pr vete dhe familje dhe nj t tretn e fundit e shpenzoj n mbjelljen e kopshtit prap.
Shikoni robr t Allahut, nj urdhr nga Allahu pr ren, q t ujit kopshtin e filanit n veanti. Cili prej nesh e bn
kt o umeti islam? Pr shembull, nse njri nga ne ka nj lokal ose fabrik etj., dhe Allahu i Lartsuar e furnizon
prmes saj me treqind mij (euro), ai thot: -Njqind mij i ndaj pr t varfrit, njqind mij pr vete dhe familjen dhe
njqind mij t fundit i investoj prap n fabrikn apo tregtin time. Kush prej nesh e bn kt?
Robr t Allahut, nse vshtrojm muslimant n kt koh, shumica nuk e nxjerrin zekatin e pasuris s tyre, t cilin
Allahu e ka br obligim, prve atyre q i ka mshiruar Allahu.
3- Ebu Talha el-Ensarij radijAllahu anhu ishte nga m t pasurit e ensarve n Medin, kur dgjoi q Allahu i ka
shpallur t Drguarit sal-lAllahu alejhi ve sel-lem fjalt: Nuk keni pr ta arritur prkushtimin e vrtet, derisa t ndani
(lmosh) nga ajo (pasuri) q e doni. (Alu Imran: 92). Shkoi tek i Drguari i Allahut sal-lAllahu alejhi ve sel-lem dhe i
tha: O i Drguari i Allahut, vrtet Allahu i Lartsuar t ka shpallur fjalt: Nuk keni pr ta arritur prkushtimin e
vrtet, derisa t ndani (lmosh) nga ajo (pasuri) q e doni? Pasuria m e dashur pr mua sht Bejreha (nj
kopsht), kjo nga sot sht lmosh pr Allahun e Lartsuar. Shpresoj shprblimin e saj tek Allahu i Lartsuar (n
botn tjetr). O i Drguar i Allahut, shprndaje ku ta cakton Allahu. I Drguari i Allahut sal-lAllahu alejhi ve sel-lem
tha: T lumt, kjo sht pasuri fitimprurse, kjo sht pasuri fitimprurse, un dgjova at q the dhe mendoj q ta
shprndash te t afrmit.
Ather Ebu Talha tha: Do ta bj, o i Drguari i Allahut, dhe e ndau mes t afrmve dhe bijve t xhaxhallarve t
tij.
Robr t Allahut, msimet dhe shembujt q merren nga kto ngjarje jan si n vijim:
1. Sinqeriteti n dhnien e lmoshs.

Mendoje kt njeri q tha: -Kt nat do t jap lmosh dhe i dha lmosh nj gruaje amorale, pastaj nj t pasuri
dhe nj hajduti. Allahu e pranoi lmoshn e tij dhe ata q morn lmoshn prfituan. E gjith kjo sht si rezultat i
sinqeritetit q kishte n dhnien e lmoshs. Jepni lmosh o robr t Allahut, por jo me syefaqsi dhe lvdata.
2. Nxjerrja e lmoshs fshehurazi.
Nuk do ta dinte askush pr lmoshn q dha ky njeri sikur t mos tregonte i Drguari i Allahut sal-lAllahu alejhi ve
sel-lem, ashtu si ia kishte shpallur Allahu i Lartsuar.
Edhe pr njeriun q jepte lmosh nj t tretn e frutave q merrte nga kopshti i tij askush nuk e dinte. Lmosha
fshehurazi sht shkak i arritjes s bereqetit dhe shkak pr pranimin e lmoshs. Allahu i Lartsuar thot: Ti jepni
lmoshat haptazi, sht gj e mir, por tua jepni ato t varfrve fshehurazi, sht edhe m mir... (El Bekare: 271)
3. Mosprmendja e lmoshs ndaj t varfrve.
Mos thuaj kam vepruar kshtu, kam dhn lmosh kshtu, por bje vetm pr Allahun e Lartsuar e t
Madhrishm. Allahu Fuqiplot thot: O besimtar! Mos i oni dm lmoshat tuaja duke ua kujtuar ato (atyre q ua
keni dhn) dhe duke fyer... (El Bekare: 264)
Robr t Allahut!
Lmosh sht edhe ajo q nxirret n prfundimin e muajit Ramazan (sadakatul-fitr), para namazit t Bajramit.
Dhnia e ksaj lmoshe sht obligim pr do musliman, qoft i pasur apo i varfr, burr apo grua, i lir apo rob.
N hadithin e ibn Umerit radijAllahu anhuma sht thn: I Drguari i Allahut sal-lAllahu alejhi v sel-lem e ka br
obligim sadakatul-fitrin (vitrat) nj sa nga hurmat ose nga elbi pr do rob dhe t lir, mashkull apo femr, t rritur
apo t mitur nga muslimant dhe urdhroi q t jepet para se njerzit t dalin pr namaz (t Bajramit).
2. Urtsia n kt lmosh sht pastrimi pr agjruesin nga gabimet e turpsit dhe n ann tjetr ushqim pr t
varfrit dhe t mjert, ashtu si ka ardhur n hadithin e ibn Abasit radijAllahu anhuma.
3. Koha e saj: Kjo lmosh jepet n fund t muajit Ramazan, para namazit t Bajramit. Pra, kush e jep para namazit
t Bajramit i llogaritet sadakatul-fitr, ndrsa kush e jep pas namazit t Bajramit i llogaritet si lmosh e prgjithshme.
Ibn Umeri radijAllahu anhuma thot: I Drguari i Allahut sal-lAllahu alejhi ve sel-lem ka urdhruar q sadakatul-fitri
t jepet para se t dalin njerzit pr namaz (t Bajramit).
4. Sasia: Ebu Seid el-Hudriju radijAllahu anhu ka thn: Ne jepnim sadakatul-fitrin nj sa nga ushqimi, nga elbi,
hurmat, djathi apo nga rrushi i that.
T gjith dijetart jan t pajtimit q sadakatul-fitri duhet patjetr t nxirret nga ushqimet dhe nuk vlen t nxirret vlera
e saj me prjashtim t Ebu Hanifes, Allahu e mshiroft, i cili ka mendimin se mund t jepet vlera e ushqimit n para.
Mendimi i sakt qndron me shumicn e dijetarve, t cilt mendojn se sadakatul-fitri vlen vetm si ushqim, ngase
Profeti sal-lAllahu alejhi ve sel-lem e bri obligim nj sa nga ushqimi, edhe pse n at koh ishte prezente monedha
dhe nevoja pr t.

Ushqimi q mund t nxirret tek ne tani sht orizi. Nj sa sht afrsisht dy kilogram e gjysm.
sht obligim pr do musliman q ta ket frik Allahun dhe t kapet pas Sunnnetit t Profetit sal-lAllahu alejhi ve
sel-lem, duke e dhn sadakatul-fitrin pr veten e tij dhe pr t gjith ata q ka nn mbikqyrjen e tij n fund t muajit
Ramazan, duke e pastruar kshtu veten nga gabimet e turpsit dhe njherazi tu siguroj ushqim skamnorve.
O Zoti yn, na bj t qart t vrtetn dhe mundsona pasimin e saj dhe na e bj t qart humbjen dhe mundsona
largimin nga ajo!
Ahsenul-Bejan min mevakifEhlul-Iman
Ebu Islam, Salih ibn Ta Ha Abdul Vahid
Prshtati: Sabahudin SELIMI
Viti/Kosov

Tuesday, 20 November 2012 23:53

Turpi sht nga degt e imanit

Robr t Allahut, kto jan disa shtje besimi n t cilat ka msim, kshilla dhe shembuj.
Tema jon n kt numr sht shtja e tridhjet e pest nga shtjet e besimit. A e dini se
cila sht? Sinqeriteti n turp.
Robr t Allahut!
1. Turpi sht nga imani (besimi).
Ibn Umeri radijAllahu anhuma thot: I Drguari i Allahut sal-lAllahu alejhi ve sel-lem kaloi pran nj njeriu nga
ensart derisa ai ishte duke e kshilluar vllan e tij pr turpin dhe i Drguari i Allahut sal-lAllahu alejhi ve sel-lem i
tha: Mos e refuzo kt sepse turpi sht nga imani. D.m.th. mos e kundrshto turpin e tij.
2. Turpi sht deg nga degt e imanit.
I Drguari i Allahut sal-lAllahu alejhi ve sel-lem ka thn: Imani sht gjashtdhjet e ca apo shtatdhjet e ca deg,
m e larta prej tyre sht fjala La ilahe il-lAllah, ndrsa m e ulta sht largimi i pengesave nga rruga. Dhe turpi
sht deg nga degt e imanit.
Po ashtu ai sal-lAllahu alejhi ve sel-lem ka thn: Turpi dhe t folurit e pakt jan dy nga degt e imanit, ndrsa t
folurit e pahijshm dhe t folurit e shumt jan dy nga degt e nifakut (dyfytyrsis).
3. Turpi sht miku i imanit.

Nse sht imani, sht edhe turpi, por nse nuk gjendet imani, ather nuk gjendet as turpi. I Drguari sal-lAllahu
alejhi ve sel-lem thot: Imani dhe turpi jan miq q t dy; nse njri nga ata largohet, ather largohet edhe tjetri.
4. Turpi sht nga feja islame ose e tr feja islame dhe morali i saj.
Nj nga sahabt thot: Ishim te Profeti sal-lAllahu alejhi ve sel-lem dhe nj nga t pranishmit e ceku turpin, m pas
t pranishmit i than: O i Drguari i Allahut, turpi a sht nga feja? Ai sal-lAllahu alejhi ve sel-lem tha: Turpi sht e
gjith feja.
Po ashtu sal-lAllahu alejhi ve sel-lem ka thn: Vrtet do fe ka nj moral (ahlak), ndrsa morali i islamit sht
turpi.
5. Nse turpi gjendet te ndonj burr ose grua, vetm se e zbukuron at. E nse largohet, ather e njollos ose e
shmton.
I Drguari sal-lAllahu alejhi ve sel-lem ka thn: Nuk ekziston turpi n ndonj gj vetm se e zbukuron at dhe nuk
ekziston paturpsia n dika vetm se e njollos at.
6. Turpi e udhheq njeriun pr n xhennet
I Drguari i Allahut sal-lAllahu alejhi ve sel-lem thot: Turpi sht nga imani, ndrsa imani gjendet n xhennet. T
folurit e pahijshm sht vrazhdsi, ndrsa vrazhdsia sht n xhehennem.
7. Turpi sht moral bujar, t cilin e do Allahu i Lartsuar.
I Drguari i Allahut sal-lAllahu alejhi ve sel-lem ka thn: Vrtet Allahu sht i Gjall dhe Mbulues , e do turpin dhe
mbulimin (e t metave t t tjerve).
8. Turpi e pengon njeriun nga punt dhe fjalt e liga.
Ebu Sufjani para se ta pranonte Islamin, kur doli para Herakliut q ai ta pyeste pr Profetin sal-lAllahu alejhi ve sellem tregon duke thn: Sikur t mos kisha turp se do t m zbulonin, do t kisha gnjyer pr t.
Nse turpi largohet nga burri apo gruaja, ather ai ose ajo do t veproj far t doj dhe do t flas far t doj,
ashtu si ka thn Profeti sal-lAllahu alejhi ve sel-lem: Nga fjalt q kan trashguar njerzit nga Profett e
mparshm sht: N qoft se nuk ke turp, bj far t duash.
Ather mos u udit nse sheh nj grua q vepron far t doj. Kjo nuk sht tjetr vetm se argument i largimit t
turpit t saj. Nse gruaja nuk ka turp dhe iman, ather nuk ka turp nga t tjert dhe nuk ka turp as nga Allahu.
Robr t Allahut! Turpi n gjuhn e sheriatit sht morali bujar q e ndalon njeriun nga puna dhe fjalt e liga dhe nga
neglizhenca ndaj hakut t Allahut dhe hakut t robrve t Allahut.
Dijetart turpin e kan ndar n dy pjes:
Pjesa e par: Turpi nga Allahu dhe
Pjesa e dyt: Turpi nga njerzit.

Sa i prket turpit nga njerzit, ai sht turpi nga njri-tjetri, si: turpi i fmijs nga babai, turpi i gruas nga burri i saj,
turpi i injorantit nga t diturit, turpi i t miturit nga i moshuari, turpi i vajzs t tregoj se dshiron t martohet. Aishja
radijAllahu anha thot: O i Drguari i Allahut, vajza beqare ka turp (q t krkoj martes). Ai tha: Plqimi i saj sht
heshtja.
N kohn e mhershme, kur nga vajza krkohej t pranonte martesn me dik, nga turpi q kishte nuk fliste fare, por
ata e kuptonin nga heshtja e saj se pranon.
Ather ku mbeti turpi o ummeti islam?!
Un e shoh se turpi sht larguar nga grat tona, nuk ka m turp nga njerzit, nuk ka m turp nga Allahu, me
prjashtim t atyre q Allahu i ka mshiruar.
Robr t Allahut! Shum njerz nuk kan turp nga Allahu. Profeti sal-lAllahu alejhi ve sel-lem ia ka qartsuar ummetit
t tij se si duhet t ket turp nga Allahu.
Ibn Mesudi radijAllahu anhu thot: I Drguari i Allahut sal-lAllahu alejhi ve sel-lem nj dit u tha shokve t tij: Kini
turp nga Allahu. Ata i than: Ne kemi turp nga Allahu, o i Drguari i Allahut dhe falnderimi i takon Atij. Ai tha: Jo,
kjo (q ju po mendoni), por keni turp nga Allahu me turp t vrtet. Ta ruash kokn dhe ka prfshin ajo, t ruash
stomakun dhe far posedon ai dhe t prkujtosh vdekjen dhe fatkeqsit. Ai q e do botn tjetr i l bukurit e ksaj
bote, e kush i vepron kto do t ket turp nga Allahu me turp t vrtet.
Robr t Allahut! I Drguari sal-lAllahu alejhi ve sel-lem n kt hadith na lajmroi se turpi ndaj Allahut arrihet me
disa gjra:
a) Ta ruash kokn q mos ti bj sexhde askujt tjetr ve Allahut, sepse ti bsh sexhde dikujt tjetr ve Allahut sht
e ndaluar. Pejgamberi sal-lAllahu alejhi ve sel-lem ka thn: Sikur ta kisha urdhruar ndonjrin ti bnte sexhde
dikujt, do ta kisha urdhruar gruan ti bj sexhde burrit t saj.
b) Ta ruash kokn q t mos bj mendjemadhsi ndaj robrve t Allahut, ngase mendjemadhsia ndaj robrve t Tij
sht e ndaluar.
Pejgamberi sal-lAllahu alejhi ve sel-lem thot: Nuk do t hyj n xhennet ai i cili n zemrn e tij ka mendjemadhsi
qoft edhe sa nj grimc.
c) Ta ruash shikimin tnd q mos t shikoj grat e zhveshura rrugve.
Allahu i Lartsuar thot: Thuaju besimtarve t ndalin, ulin shikimet (prej haramit)... Po ashtu Allahu i Lartsuar
thot: Thuaju edhe besimtareve t ndalin, ulin shikimet e tyre...
I Drguari i Allahut sal-lAllahu alejhi ve sel-lem i tha nj njeriu: Largoje shikimin tnd.
) Ta ruash gjuhn tnde nga prgojimi, shpifja, gnjeshtra, dshmia e rrejshme, muzika dhe punt e fjalt e
pahijshme sepse vrtet Profeti sal-lAllahu alejhi ve sel-lem i tha Muadhit radijAllahu anhu: Ndale kt (gjuhn)!
Profeti sal-lAllahu alejhi ve sel-lem i tha nj njeriu i cili krkoi nga ai tia tregonte rrugn e shptimit: Ndale gjuhn
tnde, t t mjaftoj shtpia jote dhe qaj pr mkatin tnd.

d) Ta ruash t dgjuarit q t dgjoj prgojim, shpifje, muzik, dije se Allahu do t t pyes pr dgjimin tnd n
Ditn e Kiametit.
Profeti sal-lAllahu alejhi ve sel-lem thot: I sht shkruar birit t Ademit pjesa e tij nga zinaja, do ta arrij at dhe nuk
mund ti ik. Zinaja e dy syve sht shikimi (i ndaluar), zinaja e dy veshve sht dgjimi (i ndaluar), zinaja e gjuhs
sht t folurit (e ndaluar), zinaja e dors sht prekja , zinaja e njeriut sht t ecurit (pr n zina) dhe zemra
dshiron dhe mendon, ndrsa organi (gjenital) e vrteton kt ose e prgnjeshtron.
e). Ta ruash kokn pr meshkujt sht t mos e rruash mjekrn.
T rruarit e mjekrs sht e ndaluar. Imamt e katr medhhebeve jan unanimisht t nj mendimi se rruajtja e
mjekrs sht e ndaluar dhe ai q e rruan mjekrn e ka ndryshuar krijimtarin e Allahut. Kjo sht edhe prngjasim
me grat dhe prgjigje ndaj shejtanit dhe pasim i tij, ashtu si na ka treguar Allahu pr fjalt e shejtanit, i cili thot:
Do ti urdhroj dhe ata do t ndryshojn krijesat e Allahut.
) Nga turpi i gruas sht q ta ruaj kokn e saj.
Ta ruaj fytyrn e saj duke mos i hequr qimet e fytyrs ngase heqja e tyre sht e ndaluar, edhe nse e urdhron
bashkshorti i saj, pasi nuk ka respektim t krijess n mkat ndaj Krijuesit ngase Profeti sal-lAllahu alejhi ve sel-lem
thot: Allahu e ka mallkuar at q heq vetullat dhe at q ia heq vetullat.
S dyti: T ruaj barkun dhe at q prfshin.
Ruaje barkun tnd nga haramet. Kush ha kamatn dhe ryshfetin, e mbush barkun e tij me haram dhe nuk ka fare turp
nga Allahu.
Kush i mashtron t tjert n tregti dhe n punn e tij dhe nga ai haram ushqehet me familjen e tij, nuk ka fare turp
nga Allahut.
Profeti sal-lAllahu alejhi ve sel-lem thot: Dhe far prfshin barku. Ktu hyjn edhe organet gjenitale, domethn ti
ruash ato nga imoraliteti (zinaja).
I Drguari i Allahut sal-lAllahu alejhi ve sel-lem ka thn: Kush m garanton mua at q ka mes dy nofullave
(gjuhn) dhe at q ka mes dy kmbve (organin gjenital), un i garantoj xhennetin.
Ti ruash kmbt e tua q t mos ecin n at q Allahu nuk e do.
Gruaja duhet ti ruaj kmbt e saj nga lakuriqsia dhe zbulimi q shohim n ditt tona, n veanti ditve t festave.
Duket sikur n ditt e festave ka ardhur ndonj argument prej Allahut q u lejon grave t zbulohen dhe
lakuriqsohen. far na ka goditur ne, o ummeti i Islamit?
A nuk kemi turp prej Allahut? A nuk kemi turp prej njerzve?!
S treti: Pjes e turpit sht t prkujtosh vdekjen, ndrsa mosprkujtimi i saj sht paturpsi. Si mund ta harrosh
vdekjen kur udhton drejt saj dhe ajo mund t t vij n do moment?
S katrti: Pjes e turpit sht t punosh pr botn tjetr, t kesh breng vetm botn tjetr, ngase bota tjetr sht
e prhershme dhe reale. Allahu i Lartsuar thot: Ndrsa jeta e bots tjetr, pikrisht ajo sht jeta e vrtet. Ve
sikur ta dinin!

Robr t Allahut! I Drguari sal-lAllahu alejhi ve sel-lem na ka sjell shembullin m t lart pr turpin. Allahu i
Lartsuar duke na treguar pr turpin q kishte Profeti sal-lAllahu alejhi ve sel-lem thot: O besimtar, mos hyni n
shtpit e t Drguarit, prve rastit kur ju sht dhn leje pr t ngrn, por jo t pritni prgatitjen e tij (ushqimit)!
Hyni vetm kur tju thrrasin dhe, pasi t hani, shprndahuni! Mos qndroni pas ushqimit pr t biseduar me njritjetrin. Kjo, me t vrtet, e shqetsonte t Drguarin e ai turprohej (q tjua thoshte kt), ndrsa Allahu nuk
turprohet q tjua thot t vrtetn...
Sahabi i nderuar Ebu Seid el-Hudrij radijAllahu anhu thot: I Drguari i Allahut sal-lAllahu alejhi ve sel-lem ishte m i
turpshm sesa vajza beqare n dhomn e saj. E kur ai e urrente nj gj, e kuptonim nga fytyra e tij.

Nj dit tek i Drguari i Allahut sal-lAllahu alejhi ve sel-lem hyn Ebu Bekri dhe Umeri radijAllahu anhuma. Ai ishte
ulur dhe nuk u drejtua e as nuk i drejtoi rrobat e tij, por kur hyri Uthmani radijAllajhu anhu, e drejtoi trupin dhe rrobat e
tij.
Ather Aishja radijAllahu anha i tha: "O i Drguari i Allahut! Hyri Ebu Bekri dhe nuk i buzqeshe dhe nuk ia vure
mendjen. Hyri Umeri, nuk i buzqeshe dhe nuk ia vure mendjen. E m pas hyri Uthmani, u drejtove dhe drejtove
edhe rrobat e tua?"
Ather i Drguari i Allahut sal-lAllahu alejhi ve sel-lem tha: A t mos kem turp nga njeriu q kan turp melaiket?!
Robr t Allahut! Ndaluni me ne q t msojm nj shembull t lart pr turpin, t cilin na e msoi Musai alejhi salatu
ve selam dhe bashkshortja e tij, e cila ishte edukuar nga babai i saj plak dhe i moshuar q t kishte turp.
I Drguari yn sal-lAllahu alejhi ve sel-lem na ka treguar pr turpin e Musait alejhi salatu ve selam duke thn: Me t
vrtet Musai ishte shum i turpshm dhe mbulues, nuk i shihej asgj nga lkura dhe trupi i tij. E ofenduan disa nga
Beni Israilt duke thn: "Ky e mbulon tr trupin e tij vetm pr shkak t ndonj mangsie q ka n lkur ose
sepse vuan nga lebra, ka smundje gjenitale ose ndonj smundje vdekjeprurse. Por Allahu i Lartsuar dshiroi q
ta pastroj nga ato q ata thoshin. Nj dit ai u veua dhe vendosi rrobat e tij mbi nj gur dhe filloi t lahej. Pasi u la,
u drejtua drejt gurit q t merrte rrobat e tij, mirpo guri filloi t ikte me rrobat e tij. Musai mori shkopin e tij dhe filloi ta
ndiqte gurin duke i thn: "O gur, rrobat e mia! O gur, rrobat e mia!" Dhe vazhdoi kshtu derisa u ndal te nj grup nga
Beni Israilt dhe ata e shikuan at lakuriq.
Pr Allahun, vrtet n gur kishte shenja nga t rrahurat (e Musait), tri, katr ose pes her. Kto jan fjalt e Allahut
t Lartsuar: O besimtar, mos u bni si ata q e shqetsuan Musain. Allahu e liroi at nga prgojimet e tyre; ai
sht i nderuar n syt e Allahut.
Kjo ngjarje na jep nj shembull t lart pr turpin.

Edhe gruaja e tij kishte nj moral t lart, ashtu edhe motra e saj, pasi t dyja ishin edukuar n shtpin e njeriut t
mir dhe t moshuar.
T ndalemi s bashku tek pusi i Medjenit, q t msojm se 'sht turpi nga kto dy vajza, tua msojm bijave dhe
grave tona turpin, t cilin e kan humbur n kt koh.

Allahu i Lartsuar n lidhje me Musain alejhi selam thot: Teksa drejtohej nga Medjeni, ai tha: Shpresoj se Zoti im
do t m tregoj rrugn e drejt! Kur arriti tek pusi i Medjenit, ndeshi rreth tij shum njerz q u jepnin uj kafshve.
Prve tyre, ai vuri re dy vasha q po mbanin kafsht e veta... Ato i ndalnin kafsht e tyre q t prziheshin me
kafsht e t tjerve. Ky sht turpi. Mendoni si ecin grat tona n ditt e festave npr tregje, i prekin t tjert me
trupat e tyre dhe anasjelltas, bjn shaka dhe flasin me t tjert, nuk kan turp nga Allahu dhe nuk kan turp nga
njerzit, madje edhe bashkshorti i saj shkon me t, si t ishte nj mur, nuk ka ndrgjegje dhe turp. Burra pa burrri
dhe gra pa turp!

Musai alejhi salatu ve selam u udit dhe u tha: Si e keni hallin ju? Ato than: Ne nuk u japim uj pa u larguar
barinjt. Pra, nuk prziheshin me barinjt edhe nse duhet t presin gjat dhe u jepnin uj bagtive vetm ather
kur largoheshin barinjt. Ky sht turpi, kjo sht edukata. Shkaku q i shtyu t shkonin n at vend sht se babai
yn sht shum plak .

Vrtet ky sht turpi, q do t thot se sikur t mos kishim kt arsyetim, nuk do t dilnim nga shtpia. Oj ti grua e
zbuluar, pr arsye del me bashkshortin tnd n tregje ditve t festave? A nuk t mjafton q t t shkoj vetm
bashkshorti dhe t t blej far nevojitet pr fmijt? Apo ndoshta mungesa e turpit t nxit t dalsh t shikosh
burrat e tjer, t flassh me ta? Nse kjo aludon pr dika, aludon pr humbjen e turpit para Allahut dhe njerzve.

Kshtu, Musai u dha uj kafshve t tyre e pastaj u kthye te nj hije dhe tha: Zoti im, fardo dhuntie q t m
japsh, un jam nevojtar!

Meditoni, o robrit e Allahut!

donjri nga ne le t shikoj turpin q kishte kjo vajz e m pas le ta krahasoj me gruan dhe vajzn e tij, t cilat
veshin rroba q nj grua muslimane ka turp t'i vesh n dhomn e gjumit para burrit t saj dhe dalin n rrug.
A po shihni at q po shoh edhe un o ummeti islam?!
Kto veshje gjysmlakuriqe e t zbuluara q shohim npr tregje ditve t festave argumentojn qart s grat dhe
bijat tona nuk kan turp.
O robr t Allahut! O ti q e ke lejuar vajzn dhe gruan tnde t zbulohet! Shikoje kt vajz: M von, njra nga ato
dyja, erdhi me ndrojtje (turp). Kishte turp n veshjen e saj, kishte turp n t folurit e saj, kishte turp n ecjen e saj, a
thua se turpi u shfaq anemban toks dhe ajo ecte mbi t: Dhe i tha: Babai im t fton pr t t shprblyer, se i dhe
uj (tufs son).
Turpi sht ai q e bri tia prmend shkakun e thirrjes s tij nga babai i saj, n mnyr q t mos mendonte ndonj
gj t keqe. Ather Musai alejhi salatu ve selam u kthye te shtpia e ktij plaku t mir, n at shtpi ku msohej
turpi. Pasi Musai alejhi selam ia tregoi ngjarjen atij, plaku i mir i tha: Mos u frikso, sepse ke shptuar prej nj
populli keqbrs, zullumqar!

M pas njra nga vajzat tha: O babai im, merre kt njeri n shrbim! Sigurisht q njerzit e fort dhe t besueshm
jan m t mirt, q dikush mund t marr n shrbim.
A e dini pr far i tha merre kt njeri n shrbim? N mnyr q ai t punoj tek ta dhe ti ruaj bagtit dhe t'u
jap t pin, n mnyr q ato t mos dilnin m nga shtpia, ngase jeta e gruas sht e lidhur me shtpin, krenaria
e saj sht n shtpi dhe nse i duhet t dal, del vetm ather kur ka nevoj, si ishte rasti i ktyre dy vajzave kur
than: Babai yn sht shum plak. Po ashtu Allahu i Lartsuar thot: Qndroni n shtpit tuaja e mos i zbuloni
stolit tuaja, ashtu si zbuloheshin n kohn e injorancs s par.
Fjalt e saj: O babai im, merre kt njeri n shrbim!, q ti ruaj bagtit dhe t kujdeset pr to n mnyr q ajo t
mos dal nga shtpia, na argumentojn turpin e saj.
Sa vajza hidhrohen me baballart e tyre sepse i pengojn t shkojn n ato universitete ku ka edhe djem?! Sa gra
hidhrohen me burrat e tyre ngase i pengojn t dalin ditve t festave npr tregje?! Ka ikur turpi, t Allahut jemi
dhe tek Ai do t kthehemi!
Ather plaku i mir tha: Un dua t t jap pr grua njrn prej ktyre dy bijave t mia, me kusht q t m shrbesh
mua tet vjet.
Shikoni robr t Allahut! Ky sht Musai, q na solli shembullin m t lart pr turpin, u takua me familjen q u
edukua n turp, nj familje q duhet ta kemi shembull dhe duhet t jemi t kujdesshm ta pasojm.
Nse morali i nj ifti bashkshortor sht turpi, ather familja patjetr do t edukohet me turpin dhe do ta kemi nj
shoqri me iman t pastr dhe q e njeh turpin.
Robr t Allahut! Msimet dhe shembujt q nxjerrim nga kjo ngjarje jan:
1) Turpi i sjell njeriut t gjitha t mirat, ashtu si ka thn Profeti sal-lAllahu alejhi ve sel-lem: Turpi sht i tri hajr.
Po ashtu Profeti sal-lAllahu alejhi ve sel-lem ka thn: Turpi nuk vjen vetm se me hajr.
Shikoni mirsit q i erdhn Musait alejhi selam n jetn e tij, kur u martua me nj grua t ndershme. Shikoni kt
vajz, s cils Allahu i mundsoi t martohet me njrin nga Ulul Azmi , ather ki frik Allahun ti vajz q je zbuluar,
q e shfaq veten dhe trupin tnd n tregje duke u munduar t gjesh bashkshort.
2) Turpi e ndalon burrin apo gruan nga veprat dhe fjalt e neveritura. Ato than: Ne nuk u japim uj, pa u larguar
barinjt. Przierja me burra sht nga punt e ndaluara dhe t flliqura, t cilat Allahu nuk i do.
Gruaja q ka turp thot "nuk do t shkoj n treg dhe t przihem me burra, le t shkoj burri im".
Ndrsa gruaja q nuk ka turp thot "un do t shkoj vetm n treg dhe do t przihem me burra dhe do t
argtohem". Ajo komandon shtpin, ndalon dhe lejon, kurse burri i saj nuk ka pesh tek ajo. Ather ku mbeti
burrria? Kur burri e humb burrrin e tij, ather edhe gruaja e humb turpin e saj dhe nga kjo rrjedh nj familje e
shthurur. Nga kjo familje rrjedhin t rinj t humbur q nuk e din se 'sht burrria dhe vajza q jan shum m afr
jobesimtarve se besimtareve. Kini frik Allahun, o ju robrit e Tij, sepse turpi sht pjes e moralit islam dhe pjes e
imanit.
3) Vajzn me virtyte t larta morale dhe t turpshme e krkojn djemt e devotshm dhe t mir, ndrsa vajzn q e
ka humbur moralin dhe turpin, q e ka ekspozuar trupin e saj n tregje nuk e krkojn djemt e devotshm dhe t
mir.

Ather, t gjith le t kemi frik Allahun e Lartsuar n edukimin e vajzave tona, t'i edukojm ato n turp, n mnyr
q Allahu ti bashkoj me djem t mir. Edhe nnat t ken frik Allahun n edukimin e bijave t tyre, mos t'i lejojn t
dalin t zbuluara n mnyr q t gjejn burr, ngase burri i mir dhe i ndershm interesohet vetm pr at vajz q
sht e turpshme.
Kush nuk ka turp nuk ia vlen t jet bashkshorte dhe nn pr fmijt tan.
Nj dobi: Shum njerz nse dshirojn t pyesin pr dika q kan turp ta prmendin, thon se nuk ka turp n fe.
Kjo sht fjal e kot, ngase turpi sht nga feja apo e tr feja, ashtu si ka thn Profeti sal-lAllahu alejhi ve sellem: Turpi sht e tr feja. Turpi sht nga imani, sht nga morali islam.
sht e udhs q njeriu nse dshiron t pyes pr ndonj gj q ka turp ta prmend, le t thot: Allahu nuk
turprohet q tjua thot t vrtetn. Ashtu veproi nj grua kur dshiroi t pyeste Profetin sal-lAllahu alejhi ve sellem pr dika q kishte turp ta thoshte. Ajo iu drejtua Profetit sal-lAllahu alejhi ve sel-lem duke i thn: "O i Drguari i
Allahut, vrtet Allahu nuk turprohet q ta thot t vrtetn. A duhet t pastrohet edhe gruaja nse sheh ndrr?" Ai i
tha: Po, nse sheh lagshti (n rrobat e saj).
Aishja radijAllahu anha ka thn: Sa gra t mira jan grat e ensarve! Nuk i pengonte turpi q t msonin fen.
O ummeti islam, kini turp, kini turp!
Turpi sht moral fisnik, norm e moralit islam. Patjetr duhet ti edukojm shpirtrat tan t ken turp dhe ti
edukojm fmijt tan t ken turp.
E lus Allahun e Madhrishm q t na mundsoj ta kemi kt moral fisnik, se Ai sht Mbrojts dhe Fuqiplot pr
kt.

Shkputur nga libri Ahsenul-Bejan min mevakif Ehlul-Iman

Autor: Ebu Islam, Salih ibn Ta Ha Abdul Vahid
Prshtati: Sabahudin SELIMI
Viti/Kosov

Tuesday, 20 November 2012 23:05

T jesh musliman sht krenari dhe

mburrje
Q nga koht e vjetra e deri m sot, njerzit jan angazhuar
n krkimin e krenaris, pasi ajo sht nder, dinjitet,
prestigj, triumf dhe qndrueshmri. Por ata kan rn n
kundrshtim n gjetjen e rrugs q t on deri tek ajo.
Allahu i Lartsuar thot: ...Allahu i udhzoi besimtart q ta
kuptonin t vrtetn, lidhur me shtjet pr t cilat t tjert
nuk pajtoheshin. Allahu shpie n udh t drejt k t doj.
(El Bekare: 213)

Jobesimtart menduan se krenaria sht n adhurimin e idhujve

prej guri, n adhurimin e njerzve, n pasuri dhe pozit.
Allahu i Lartsuar thot: Ata kan marr zota n vend t Allahut
pr ti pasur ndihms. Por jo! Ata do ta mohojn adhurimin e tyre
dhe do t bhen armiqt e tyre. (Merjem: 81-81)
Magjistart (e Faraonit) para se t besonin menduan se krenaria
sht n dorn e Faraonit dhe para se t dilnin n mejdan than:

Pr madhrin e Faraonit, me t vrtet, ne do t jemi fitues

patjetr! (Esh-Shuara: 44)
Hipokritt, q i kan zemrat e smura, menduan se krenaria e tyre
sht n miqsimin me jobesimtart dhe pr kt arsye i bn miq
ata, ndrsa Allahu i Lartsuari i ka ndaluar besimtart q t'i marrin
jobesimtart pr miq. Allahu i Lartsuar thot: O besimtar! Mos i
bni miq e mbrojts hebrenjt dhe t krishtert! Ata jan mbrojts
t njri-tjetrit. Kushdo prej jush q i bn ata miq, sht me ata.
Vrtet, Allahu nuk i udhzon n rrug t drejt keqbrsit. (El
Maide: 51)
Shikoni far kan thn hipokritt, zemrat e t cilve jan t
smura. Allahu i Lartsuar thot: Ti i sheh ata me zemra t
smura, se si vrapojn pr tu lidhur me ata (hebrenjt) duke thn:
Druajm se mos po na godet ndonj fatkeqsi. Mbase Allahu do t
sjell fitore ose dika tjetr nga ana e Tij, kshtu q ata do t
pendohen pr at q kan fshehur n veten e tyre. (El Maide: 52)
Hipokritt zemrprishur menduan se krenaria e tyre ishte n
miqsin me jobesimtart dhe kshtu shpejtuan drejt tyre dhe
miqsis me ta, ngase ata ishin shumic dhe kishin pasuri dhe
arm. Ata menduan se fitorja dhe prfundimi sht n t mir t
jobesimtarve, prandaj u miqsuan me ta dhe u kushtuan rndsi
atyre.
Allahu i Lartsuar na ka treguar se hipokritt me miqsimin e
jobesimtarve realisht e humbn kt bot dhe botn tjetr dhe kjo
sht humbja e vrtet.
I Lartsuari thot: Paralajmroji hipokritt (o Muhamed) pr
dnimin e mjerueshm q i pret. Ata q miqsohen me mohuesit e
jo me besimtart! Vall, tek ata krkojn fuqi, kur, n t vrtet, e
gjith fuqia i prket vetm Allahut! (En Nisa: 138-139)
Miqsia m e madhe ndaj jobesimtarve llogaritet pasimi i tyre n
shpifjet ndaj fes. Amaneti i fundit i Profetit sal-lAllahu alejhi ve sellem ka qen: Mallkimi i Allahut qoft mbi ifutt dhe t krishtert,
i morn varrezat e Profetve t tyre xhami. Aishja radijAllahu anha
ka thn: "Trhoqi vrejtjen pr at q vepruan.[1]"

Po ashtu Profeti sal-lAllahu alejhi ve sel-lem ka thn: Do t pasoni

rrugn e atyre q ishin para jush pllmb pr pllmb dhe krah
pr krah, edhe sikur t hyjn n vrimn e hardhucs do t'i ndiqni.
Ata than: "O i Drguari i Allahut, ifutt dhe t krishtert?" Ai tha:
Po k tjetr?[2]
Grupi i tret i njerzve jan besimtart. E lusim Allahun t na bje
ne dhe ju t till! Kta jan besimtart e sinqert, t cilt jan t
knaqur me Allahun Zot, me Islamin fe dhe me Muhamedin sallAllahu alejhi ve sel-lem t Drguar. Thirrn n rrugn e Allahut me
dituri dhe u bindn plotsisht se krenaria dhe fuqia jan vetm n
dorn e Allahut, ashtu si ka treguar Allahu n Librin e Tij: Vall,
tek ata krkojn fuqi, kur, n t vrtet, e gjith fuqia i prket
vetm Allahut! (En Nisa: 139)
Po ashtu thot: Mos u dshpro nga fjala e tyre. E gjith fuqia i
prket Allahut! (Junus: 65)
Dhe: Kush dshiron lavdi e pushtet, ta dij se e gjith lavdia e
pushteti i takojn Allahut. (Fatir: 10)
Besimtart krkuan krenarin dhe fuqin nga Allahu i Lartsuar
dhe msuan se vrtet vetm Allahu sht i Plotfuqishm dhe se
krenaria e fuqia jan vetm n dorn e Tij. Ai ndihmon k t doj
dhe poshtron k t doj, ashtu si ka thn Allahu i Lartsuar:
Thuaj (o Muhamed): O Allah, Zotruesi i gjith Pushtetit! Ti ia jep
pushtetin kujt t duash dhe ia heq kujt t duash; Ti lartson k t
duash dhe poshtron k t duash. do e mir sht n dorn
Tnde! Ti je vrtet i Plotfuqishm pr do gj. (Alu Imran: 26)
Besimtart e sinqert e kuptuan se e gjith krenaria dhe pushteti
sht vetm n dorn e Allahut dhe e krkuan at nga Allahu me
kt fe madhshtore, e cila sht Islami.
Allahu i Lartsuar thot: Kush sht besimtar m i mir se ai q i
dorzohet sinqerisht Allahut, duke qen bamirs dhe zbatues i fes
s pastr t Ibrahimit, t cilin Allahu e ka marr pr mik t
ngusht?! (En Nisa: 125)
U krenuan me Islamin dhe krkuan krenarin nga Allahu me kt fe
madhshtore dhe Allahu ua dha at. Allahu i Lartsuar thot: N

t vrtet, fuqia sht e Allahut, e t Drguarit t Tij dhe e

besimtarve, por hipokritt nuk e din. (El Munafikun: 8)
Po, pr Allahun, vrtet krenaria dhe fuqia jan t Allahut, t t
Drguarit t Tij dhe t besimtarve, edhe nse jobesimtart shfaqin
mendjemadhsi dhe kan arm e pasuri.
O musliman!
Ai q krkon krenarin dhe fuqin duke iu bashkangjitur Islamit,
Allahu pa dyshim se do ta forcoj, por kush krkon krenari e fuqi jo
prmes Islamit, do ta poshtroj si ka thn Umeri radijAllahu
anhu: "Ishim t poshtruar (d.m.th. pa Islam) dhe Allahu na bri
krenar me Islam. Nse krkojm krenari e forc jasht Islamit,
Allahu do t na poshtroj."
Sahabt radijAllahu anhum u forcuan dhe morn krenari duke hyr
n radht e Islamit. Allahu i forcoi dhe i ndihmoi kundr armiqve t
tyre dhe kshtu e sunduan botn nga Lindja deri n Perndim. Ata
ashin pikrisht ashtu si i cilsoi Allahu i Lartsuar n Kuran:
Muhamedi sht i Drguar i Allahut. Ata q jan me t jan t
ashpr ndaj jobesimtarve e t mshirshm midis tyre. (El Fet'h:
29)
Kjo sht krenaria dhe forca: jan t ashpr ndaj jobesimtarve e t
mshirshm midis tyre. Allahu gjithashtu thot: O besimtar!
Nse ndokush prej jush braktis besimin e vet, dijeni se Allahu do t
sjell njerz q i do dhe q e duan; t prulur me besimtart dhe t
ashpr me femohuesit (El-Maide: 54)
O umeti islam!
Sot dhe n do koh tjetr sht obligim pr muslimanin q t
krenohet me Islamin dhe t mburret me t. Ne duhet ta dim se
rruga e vetme e krenaris, forcs dhe fitores nuk mund t jet
vetm se Islami. Do t jet ashtu si ka thn Zoti yn: E kush flet
m bukur se ai q i fton njerzit drejt Allahut, bn vepra t mira
dhe thot un me t vrtet jam musliman. (Fussilet: 33)
Islami me t cilin muslimani sht i obliguar t krenohet dhe
forcohet sht Islami me t cilin erdhi Muhamedi sal-lAllahu alejhi
ve sel-lem nga Zoti i tij dhe jo shpikjet n t, bidatet.

Le t kthehemi n Islam me akide (bindje), menhexh (metodologji)

dhe sjellje.
A harruat o umeti islam se nse ju i ktheheni Islamit, Allahu do tju
ndihmoj, ndrsa pr jobesimtart nuk ka ndihmtar?!
A harruat o umeti islam se nse ju i ktheheni dhe bashkoheni
Islamit dhe jeni t knaqur q Islami sht feja juaj, Allahu do t
jet mbrojtsi juaj, ndrsa pr jobesimtart nuk ka mbrojts?!
A harruat o umeti islam se nse ju i ktheheni Islamit dhe ngreni
flamurin e tij, t luftoni n rrugn e Allahut, ndrsa ata q nuk
besuan luftojn n rrugn e idhujve, ather luftoni pasuesit e
shejtanit, ngase vrtet kurthat e shejtanit jan t dobta.
sht obligim i yni q ti prkasim Islamit, t kthehemi te kjo fe dhe
t kapemi fort pas saj, ngase nuk ka rrug dhe zgjidhje tjetr pr ne
n kt koh vetm se ti kthehemi Islamit dhe t krenohemi e ti
prkasim atij. A e dini se pr far o robr t Allahut?
S pari, ngase Islami sht feja e vrtet q zgjodhi Allahu pr
njerzimin derisa t trashgohet Toka dhe ka mbi t, ashtu si ka
thn Allahu i Lartsuar: Vrtet fe e pranuar tek Allahu sht
Islami. (Alu Imran: 18)
A jeni n dyshim pr kt o umeti islam?
Allahu gjithashtu thot: Sot jua prsosa fen tuaj, e plotsova
dhuntin Time ndaj jush dhe zgjodha q Islami t jet feja juaj. (El
Maide: 3)
Dhe: Kush krkon tjetr fe prve Islamit, nuk do ti pranohet dhe
ai n botn tjetr do t jet i humbur. (Alu Imran: 85), domethn
e ka humbur kt bot dhe tjetr, q sht humbja e vrtet.
S dyti, sht obligim pr ne q ti kthehemi Islamit sepse sht
feja e t gjith Profetve, nga Ademi alejhi selam deri t Muhamedi
sal-lAllahu alejhi ve sel-lem.
Ja nj shembull. Nuhu alejhi selam shkoi te populli i tij si musliman
dhe i ftoi n Islam. Allahu i Lartsuar na ka treguar pr fjalt e tij
n Kuran: Dhe jam urdhruar q t jem nga muslimant.
(Junus: 72)

Ibrahimi alejhi selam shkoi te populli i tij si musliman dhe i ftoi n

fen islame. Ai ishte musliman i vrtet moneteist, larg idhujtaris.
Allahu i Lartsuar thot: Ibrahimi ua dha kt porosi fmijve t
tij, po ashtu edhe Jakubi: O bijt e mi! Pa dyshim, Allahu ka
zgjedhur pr ju fen e vrtet, prandaj mos vdisni ndryshe vese
duke qen musliman t nnshtruar ndaj Atij! (El Bekare: 132)
Jusifi alejhi selam bri nj lutje t njohur, q t vdiste n Islam. Tha:
Bj q t vdes si musliman dhe m shoqro me punmirt (n
botn tjetr)! (Jusuf: 101)
Musai alejhi selam ishte musliman dhe e ftoi popullin e tij n Islam.
Allahu i Lartsuar thot: Musai tha: O populli im! Nse besoni
Allahun, mbshtetuni tek Ai, nse jeni musliman! (Junus: 84)
Isai alejhi selam ishte musliman dhe i ftoi njerzit n Islam. Allahu i
Lartsuar thot: Kur Isai vuri re mosbesimin e tyre, tha: Kush
jan ndihmuesit e mi n rrugn e Allahut? Nxnsit (e tij) u
prgjigjn: Ne jemi ndihmuesit e (fes s) Allahut. Ne e besojm
Allahun e ti (Isa) dshmo se ne jemi nga muslimant. (El Maide:
52)
Muhamedi sal-lAllahu alejhi ve sel-lem erdhi me Islam dhe me
sheriatin islam. Allahu thot: Thuaj: Un jam urdhruar q ta
adhuroj Allahun me prkushtim t sinqert. Un jam urdhruar t
jem i pari nga muslimant (ata q i nnshtrohen Atij). (Ez Zumer:
11-12)
Pra, t gjith Profett erdhn me Islam. Allahu i Lartsuar thot:
Ne nuk kemi nisur asnj t Drguar para teje, q t mos i kemi
shpallur se: Ska zot tjetr prve Meje, andaj m adhuroni
(vetm) Mua! (El Enbija: 25). Ndrsa Profeti yn sal-lAllahu alejhi
ve sel-lem ka thn: Profett jan nga nj baba, ndrsa nnat e
tyre jan t ndryshme dhe feja e tyre sht nj.[3]
S treti, sht obligim i yni q ti kthehemi Islamit dhe t kapemi
pr t, t'i prkasim Islamit ngase e ardhmja i prket atij. Kt e ka
premtuar Allahu i Lartsuar n Librin e Tij dhe i Drguari yn sallAllahu alejhi ve sel-lem n Sunnetin e tij. Allahu i Lartsuar thot:
Ne shnuam n Zebur, pas Tevratit, q tokn (e xhennetit) do ta
trashgojn robrit e Mi t mir. (El Enbija: 105)

Po ashtu thot: Sigurisht, Ne do ti ndihmojm t Drguarit Tan

dhe besimtart, si n jetn e ksaj bote ashtu edhe n ditn kur do
t sillen dshmitart. (Gafir: 51)
Dhe: Allahu u ka premtuar atyre prej jush, q besojn dhe q bjn
vepra t mira, se do ti bj mkmbs n Tok, ashtu si i ka br
ata para tyre dhe q do tua forcoj fen e tyre, me t ciln Ai sht
i knaqur dhe q frikn do tua shndrroj n siguri. Le t m
adhurojn Mua e t mos M shoqrojn asgj (n adhurim). (En
Nur: 55)
I Drguari yn besnik na ka prgzuar n Sunnetin e tij se
ardhmria sht e Islamit.
Hab-bab ibn el-Eret-ti radijAllahu anhu ka thn: "Iu ankuam t
Drguarit t Allahut sal-lAllahu alejhi ve sel-lem (pr vshtirsit
nga mushrikt e Meks) derisa ai kishte mbshtetur kokn n nj
nga rrobat e tij nn hijen e Qabes, duke i thn: -A nuk do t
krkosh ndihm pr ne? A nuk do t lutesh pr ne? Ai tha: "Tek ata
(besimtar) q ishin para jush, merrej njeriu, i hapej nj grop n
tok dhe e vendosnin n t. M pas merrnin sharrn, ia vendosnin
n kok dhe e ndanin n dy pjes, pastaj ia rripnin me krehr
hekuri mishin dhe lkurn e tij, por kjo nuk e largonte at nga feja
e tij. Pr Allahun! Allahu do ta plotsoj kt fe, saq do t udhtoj
kalorsi prej Sanas deri n Hadramevt duke mos iu friksuar pos
Allahut apo ujkut pr kopen e tij, por ju po nxitoni.[4]
Gjithashtu ka thn: E prgzoj kt ummet me lartsi,
qndrueshmri n fe, gritje, fitore dhe forcim n tok.[5]
Vrtet Allahu ma grumbulloi mua tokn dhe pash lindjen dhe
perendimin e saj. Sundimi i ummetit tim do t arrij aq sa m sht
grumbulluar nga ajo (toka).[6]
Do t arrij kjo fe aq sa ka arritur nata dhe dita, nuk do t lr
Allahu asnj shtpi n qytet dhe fshat vetm se do ta fus kt fe n
t, me krenarin e t krenuarit apo me prulsin e t prulurit,
krenari me t ciln krenohet Islami dhe poshtrim me t cilin
Allahu poshtron kufrin-mosbesimin.[7]
Nuk do t ndodh kiameti prderisa muslimant ti luftojn
ifutt. I luftojn muslimant dhe do t fshihet ifuti mbas gurve

dhe pemve (ky sht argument pr mungesn e trimris s tyre).

Do t thrras pema: -O musliman, o rob i Allahut, pas meje sht
nj ifut, eja dhe vrite.[8]
T ndalemi ktu s bashku o robr t Allahut. Thrret guri dhe
pema duke thn: -O rob i Allahut! Pra nuk thrret n kombsi, nuk
thrret n injoranc, por thrret n emr t Islamit. O musliman, e
ardhmja sht e Islamit, prandaj duhet t'i prkisni atij.
S katrti, sht obligim i yni q t'i kthehemi Islamit, ti prkasim
atij dhe t mburremi me t ngase Islami na bashkon, na bn nj, na
bn t jemi me nj fjal, nj xhemat, nj rresht, nj grup i bashkuar
dhe t kemi nj qllim. Islami sht ai q bashkon dhe nuk pran.
Muslimant i bashkon shpallja, por i pran mendimi, i bashkon
Libri i Allahut dhe Sunneti, por i pran rruga e njerzve, e
pambrojtur nga gabimet. Allahu i Lartsuar ka thn: Vrtet
besimtart jan vllezr. (El Huxhurat: 10). Ndrsa Profeti sallAllahu alejhi ve sel-lem ka thn: Muslimani sht vlla pr
muslimanin.[9]
Po ashtu ka thn: Muslimani pr muslimanin sht si ndrtimi me
tulla, q mbajn njra-tjetrn.[10]
Forcimi vjen me kthimin ton n Islam.
Profeti sal-lAllahu alejhi ve sel-lem gjithashtu thot: Shembulli i
besimtarve n dashurin, mshirn dhe respektin e tyre sht si
shembulli i nj trupi t vetm, nse nj gjymtyr e tij ankon, ndien
dhembje, i tr trupi lngon nga temperatura dhe pagjumsia.[11]
Dashuria, mshira, bashkimi dhe forca mund t ekzistojn vetm
nse ne i kthehemi Islamit. sht obligim pr muslimant q t ln
mkatet n do koh, t'i ln risit, ta ln shirkun ndaj Allahut dhe
ti kthehen Islamit me akide, menhexh t drejt dhe sjellje, pasi i
Drguari sal-lAllahu alejhi ve sel-lem na e ka treguar smundjen
dhe ilain.
I Drguari i Allahut sal-lAllahu alejhi ve sel-lem ka thn: "Nse
bni tregti (me komat) dhe kapeni pr bishtat e lopve (merreni
me blegtori), jeni t knaqur me t mbjellat dhe e lini luftn n
rrugn e Allahut, Allahu ka pr t zbritur nnmim mbi ju dhe nuk
e ngre at derisa t riktheheni n fen tuaj.[12]

Pra, derisa ti kthehemi Islamit me t cilin erdhi Muhamedi sallAllahu alejhi ve sel-lem, duke u kthyer te Kurani, Sunneti dhe
rruga e sahabve radijAllahu anhum.
Robr t Allahut!
Qndroni me ne q t msojm sinqeritetin dhe qllimin e pastr n
futjen n Islam dhe mburrjen me prkatsin islame.
Ubejje ibn Kabi radijAllahu anhu thot: "N kohn e Profetit sallAllahu alejhi ve sel-lem donjri tregonte prejardhjen e tij. Njri
nga ata tha: -Un jam filani i biri filanit. Iu tha: -Kush je ti, mos pa
nn?![13] Ai u prezantua me familjen e tij, kombsin e tij,
partin dhe injorancn e tij t urryer. Ather i Drguari i Allahut
sal-lAllahu alejhi ve sel-lem tha: N kohn e Musait alejhi selam dy
njerz u prezantuan dhe njri prej tyre tha: -Un jam filani i biri
filanit, derisa numroi nnt breza. Iu tha: -Kush je ti, mos pa
nn?! (Ndrsa i dyti) Tha: -Un jam filani i biri filanit, i biri i fes
islame.
Allahu ekber! Ky tjetri tha jam filani i biri filanit, ceku emrin e tij
dhe emrin e babait t tij e m pas u antarsua n Islam. duke
thn: -Babai im sht Islami, nuk ka baba si ai, nse ata mburren
me (fisin) Kajs dhe Temim.
M pas (Profeti sal-lAllahu alejhi ve sel-lem) tha: Allahu i shpalli
Musaut alejhi selam q tu kumtoj atyre t dyve: "Sa t prket ty
q iu bashkangjite nnt (paraardhsve t tu), ata jan n zjarr dhe
ti je i dhjeti i tyre. Ndrsa ti q ju bashkangjite dy (paraardhsve t
tu), ata jan n xhennet dhe ti je i treti i tyre n xhennet.[14]
O umeti islam!
Mburrja me Islam dhe antarsimi n t sht rruga pr n
xhennet, rruga drejt forcs dhe fitores, ndrsa antarsimi n
injoranc sht poshtrim, degradim dhe rrug pr n xhehennem.
Msimet, kshillat dhe shembujt q merren nga kjo ngjarje jan t
shumta, por le t cekim vetm disa prej tyre.
1. T'i prkassh Islamit sht prkatsia m madhshtore dhe
legjitime sepse Allahu na ka quajtur musliman n Kur'an, nuk na
quajti fanatik apo partiak. Allahu i Lartsuar thot: O besimtar!

Prkuluni dhe pruluni n sexhde (para Allahut)! Adhuroni Zotin

tuaj dhe bni vepra t mira pr t arritur shptimin! Luftoni n
rrugn e Allahut, ashtu si duhet luftuar. Ai ju ka zgjedhur dhe nuk
ju ka vn asnj barr n fen tuaj, fen e babait tuaj, Ibrahimit. Ai
ju ka quajtur ju musliman qysh m par (n Shkrimet e Shenjta)
dhe n kt (Kuran), me qllim q i Drguari t jet dshmitar mbi
ju dhe q ju t jeni dshmitar mbi njerzit e tjer. Andaj, faleni
namazin, jepni zekatin dhe mbshtetuni tek Allahu! Ai sht
Mbrojtsi juaj. Sa Mbrojts dhe Ndihms i mrekullueshm sht
Ai! (El Haxh: 77-78)
Allahu na quajti musliman dhe i Drguari i Allahut sal-lAllahu
alejhi ve sel-lem na urdhroi pr t.
Profeti sal-lAllahu alejhi ve sel-lem thot: Ju urdhroj me pes
gjra, q Allahu m urdhroi pr to: t'i bashkangjiteni xhematit, t
dgjoni dhe respektoni, t bni hixhret dhe luft n rrugn e
Allahut. Kush i largohet xhamatit sa nj pllmb, i sht hequr
litari i Islamit nga koka e tij, vetm nse kthehet. Kush thrret me
thirrje t injorancs, ai vrtet do t jet nga banort e
xhehennemit. Iu tha: "Edhe nse agjron dhe falet?" Tha: Edhe
nse agjron dhe falet! Thirrni me thirrjen e Allahut, me t ciln ju
quajti musliman, besimtar, robr t Allahut![15]
Kini kujdes nga thirjet e injorancs, nga fanatizmi dhe fitnet ngase
t gjith ne adhurojm vetm Zotin nj, kthehemi n drejtimin e s
njjts kible, pasojm t njjtin t Drguar, marrim nga Libri i
Allahut dhe Sunneti i t Drguarit sal-lAllahu alejhi ve sel-lem.
Ather kthehuni n Islam me akide, menhexh dhe sjellje!
Miqsia dhe armiqsia duhet t jet n baz t Islamit. sht e
ndaluar q miqsia dhe armiqsi t jet n baz t injorancs s
shmtuar, pr tek e cila thrrasin thirrsit e humbjes. Miqsia pr
Allahun, t Drguarin e Tij dhe besimtart duhet t jet pr do
vend musliman, pa marr parasysh i njeh ata apo jo. Islami na
bashkon t gjithve dhe bhemi nj, prandaj do t jemi triumfues
me lejen e Allahut. Allahu thot: Miqt dhe mbrojtsit tuaj jan
vetm Allahu, i Drguari i Tij dhe besimtart q falin namazin dhe
japin zekatin, duke qen t prulur (n adhurim) ndaj Allahut. Ata
q marrin pr mik e mbrojts Allahun, t Drguarin e Tij dhe
besimtart, (ta din se) pa dyshim, pala e Allahut do t jet fituese.
(El Maide: 55-56)

N njrn nga betejat u grind nj muhaxhir me nj ensar.

Muhaxhiri thirri: -O muhaxhir, kurse ensari thirri: -O ensar!
Kshtu pr pak sa nuk u vran. Ather i Drguari sal-lAllahu alejhi
ve sel-lem tha: A me thirrje t injorancs (po thirrni) e un n
mesin tuaj? Lrini ato ngase jan t ndyra.[16]
Prkitini t gjith Islamit dhe lartsoni flamurin e tij!
Pr Allahun e Lartsuar, rruga e vetme pr forc dhe fitore sht
rruga e Islamit. sht obligim i yni q t largohemi nga shirku,
risit dhe mkatet, t kthehemi tek Allahu i Lartsuar. Allahu sht
i fuqishm q tju forcoj n fe, o umeti islam, tju bj mkmbs
n Tok dhe q frikn tua shndrroj n siguri.
E lus Allahun e Madhrishm, Zotin e Arshit madhshtor, q ta
ndihmoj Islamin dhe ti kthej muslimant n fen e tyre me
kthimin m t mir!
Ahsenul-Bejan min mevakifi Ehlil-Iman
Ebu Islam, Salih ibn Ta Ha Abdul Vahid
Prshtati: Sabahudin Selimi
Viti/Kosov
[1] Muttefekun alejhi.
[2] Muttefekun alejhi.
[3] Muttefekun alejhi.
[4] Transmeton Buhariu.
[5] Sahih el-Xhami, 2822.
[6] Transmeton Muslimi.
[7] Transmeton Muslimi.
[8] Muttefekun alejhi.
[9] Sahih el-Xhami, 6704.
[10] Muttefekun alejhi.

[11] Muttefekun alejhi.

[12] Sahih el-Xhami, 23.
[13] Kjo sht nj fjal q prdoret tek arabt pr t qortuar,
kritikuar (sh.p.).
[14] Silsiletul-Ehadith es-Sahiha, 1270.
[15] Sahih el-Xhami, 1720.
[16] Muttefekun alejhi.