1.

1 Imperialisme di Asia Tenggara

1. Imperialisme merupakan dasar sesebuah negara meluaskan pengaruh dan wilayahnya
dengan menjajah negara lain untuk kepentintgan tertentu.

1.1.1

Imperialis Barat

1. Imperialisme moden bermula sejak abad ke-15 apabila kuasa-kuasa barat menguasai
wilayah-wilayah Amerika Latin, Afrika dan Asia.

2. Di Asia Tenggara antara negara-negara Barat yang terlibat dalam imperialismeialah

Portugal (Melaka), Sepanyol (Filipina), Belanda (Indonesia), Britain (), dan Amerika
Syarikat.

1.1.2

Faktor-faktor Imperialisme Barat Di Asia Tenggara

1. Bekalan bahan mentah diperlukan secara konsisten untuk membolehkan mereka

mengeluarkan pelbagai hasil perkilangan secara besar-besaran.

2. Perkembangan sistem pengangkutan dan pehubungan seperti penggunaan

kapal berkuasa wap membolehkan perjalanan dengan cepat dan muatan yang lebih
besar. Pembukaan Terusan Suez pada tahun 1869 telah memendekan jarak antara Barat
dan Timur. Penciptaan Telegraf membolehkan kuasa-kuasa imperialis memberikan arahan
kepada pegawai-pegawai mereka dengan lebih cepat dan berkesan.

3. Persaingan antara kuasa-kuasa Barat bagi membuktikan kekuatan dan kekayaan

kuasa Barat tersebut apabila semakin bayak negara jajahan yang ditakluk.

4. Menggunakan slogan beban orang putihuntuk menyatakan bahawa mereka lebih

maju dan bertamadun.

5. Perkembangan Revolusi Perindustrian, dan pencapaian dalam bidang sains dan

teknologi mendahului negara-negara lain. Perkembangan ini telah meningkatkan
keyakinan orang Barat untuk melakukan apa sahaja demi kebaian mereka.

1.2

Perubahan Sistem Politik

1. Sebelum Kedatangan imperialis Barat, negara-negara di Asia Tenggara mengamalkan

sistem pemerintahan beraja.

2. Bagi imperialis Barat, mereka perlu menguasai sistem politik untuk menguasai
ekonomi negara jajahan bagi mencapai matlmat utama mereka.

1.2.1 Pengenalan Sistem Sirokrasi Barat

1. Ciri-ciri umum Sistem Birokrasi Barat yang Diperkenalkan di Negara-negara Asia

Tenggara.

Penubuhan Kerajaan Pusat hasil penyatuan silayah-wilayah di tanah jajahan.

Pelantikan Gabenor Jeneral sebagai ketua pentadbir di tanah jajahan.

Perlaksanaan pentadbiran melalui biro.

Perlantikan ketua barat sebagai ketua biro.

Pengenalan undang-undang barat.

Filipina

1. Terdiri daripada daerah-daerah kecil dikenali sebagai barangay yang diperintah oleh
golongan datu.

2. Diselatan kepulauan Filipina terdapat kerajaan-kerajaan Isla.

3. Apabila Sepanyol menguasai Filipina, mereka kemudiannya memperkenalkan sistem

pentadbiran berpusat dengan struktur pemerintahan berikut:

Gabenor Kecil
(Pentadbir bandar)
Gabenor Jeneral
(pemerintah tertinggi peringkat pusat)
Ketua Datuk Bandat
(pentadbir wilayah)

4. Pentadbiran pada peringkat tempatan pula dilaksanakan di bawah Sistem

Encomienda yang diketuai oleh Encomiendo dan dibantu oleh Encominda (barangaybarangay yang digabungkan)

5. Penyatuan barangay menyebabkan kemerosotan terhadap sistem pemerintahan

tradisional dan pengaruh golongan datu.

Indonesia

1. Terdiri daripada beberapa buah kerajaan yang berasingan seperti kerajaan Maratam
dan kerajaan Bantam di Jawa.

2. Setiap kerajaan tersebut diterjui oleh raja dan dibantu oleh golongan pembesar.

3. Pada peringkat pemerintahan tempatan, pentadbiran diketuai oleh pembesar daerah

aatu bupati (di Jawa).

4. Setelah Belanda menguasai Indonesia, mereka telah membahagikan pemerintahan

Indonesia kepada dua:

Pentadbiran Pusat

Pentadbiran Tempatan.

5. Perubahan yang diperkenalkan oleh kuasa Barat dalam sistem pemerintahan tradisional
tempatan di Indonesia.
Burma
Ciri-ciri

Perubahan
1. Burma telah

Pentadbiran
Pusat

Diketuai oleh Gabenor Jeneral

Pentadbiran
Tempatan

Dikendalikan oleh pembesar tempatan dengan

pengawasan pegawai Belanda.

mengamalkan
sistem
pemerintahan
beraja dibawah
Dinasti Konbaung.

Penubuhan

Antaranya Jabatan Pejalajaran dan Pertanian.

Jabatan Kerajaan

Struktur
pemerintahannya
seperti di bawah;

Penubuhan

Sebagai penasihat pentadbiran Belanda tetapi

Dewan Tempatan tiada kuasa perundangan.

Penubuhan
Volsraad

Merupakan Majlis Rakyat yang dianggap sebagai

satu langkah ke arah kemerdekaan.
Penubuhannya akibat desakan Sakerat Islam.

Hluttaw
(Majlis diraja)

Raja
Wun
(Pegawai tinggi
kerajaan)

Myothugyi
(Ketua Bandar)

Ahmudan
(Pegawai diraja)

Athi
(Pembesar-pembesar tradisional)

2. Kemenangan British dalam Perang Inggeris-Burma III membolehkan British

menguasai seluruh Burma dan menghapuskan Dinasti Konboung.
3. Pesuruhjaya Tinggi British menjadi pemerintah tertinggi di Burma.
4. Sistem pentadbiran tempatan diambil alih oleh Myo-ok (pegawai bandaran) dan
sistem undang-undang Barat diperkenalkan.
5. Pengaruh golongan agama merosot berikutan fungsi raja sebagai penaung sami
Buddha telah diambil alih oleh undang-undang Barat.

6. Beberapa jenis jabatan seperti jabatan perhutanan, jabatan kesihatan dan jabatan
kesihatan telah ditubuhkan.

IndoChina
1. Pada awalnya negeri-negeri di IndoChina ditadbir oleh yang mempunyai kuasa mutlak
yang memberikan kuasa penuh kepada kerajaan tempatan.
2. Setiap birokrasi diketuai oleh golongan Mandarin. Golongan ini dipilih melalui
peperiksaan Bahasa dan kesusasteraan China.
3. Selepas dikuasai oleh Perancis, pentadbiran di IndoChina diketuai oleh seorang
Gabenor Jeneral yang bertanggungjawab terus kepada Kementerian Tanah Jajahan di
Paris.
4. Perancis juga membentuk sebuah kerajaan pusat dengan menubuhkan Union
Indochinoise. Semua undang undang di IndoChina diluluskan oleh Parlimen Perancis.
5. Pentadbiran pemerintahan tempatan didak diganggu oleh pentadbiran pusat tetapi
perlu membayar cukai dan menyediakan kerahan tenaga.

Melaka
1.

Pada awalnya Kesultanan Melayu Melaka mengamalkan Sistem Pembesar Empat

Lipatan dan menjadi ikutan kebanyakan negeri Melayu.

2.

Semasa Pemerinthan Belanda, insitusi raja di Melaka di runtuhkan.

3.

Kemudian semasa pemerintahan British, Melaka, Pulau Pinang dan Singapura telah

digabungkan untuk menjadi Negeri-Negeri Selat (NNS)

4.

Di Negeri-Negeri Melayu Bersekutu (NNMB) iaitu Perak, Selangor dan Negeri

Sembilan, British telah memperkenalkan Sistem Residen.

5.

Di Negeri-Negeri Melayu Tidak Bersekutu (NNMTB) iaitu terdiri daripada Kedah,

Kelantan, Terengganu, Perlis dan Johor, British memperkenalkan Sistem Penasihat.

6.

Residen dan Penasihat diletakkan di bawah Gabenor NNS.

7.

Tugas utama residen untuk menasihati Sultan dalam semua perkara kecuali hal

ehwal agama Islam dan adat-istiadat Melayu.

8.

British juga telah menjalankan pelbagai perubahan