Anda di halaman 1dari 6

YEREL YNETMLERE

SALANAN HBELER
Yusuf Ziya YILMAZ
SAMSUN
BYKEH
EHR BELED
BELEDYE BA
BAKANI

Yerel Ynetimlere Salanan


AB Hibeleri
27 yeli AB, demokrasi, insan haklar ve pazar ekonomisi konusunda ayn temel deerleri paylaan
lkelerle ortaklklar kurar. AB bu lkelerin ekonomik ve sosyal gelimelerine eitli mali aralarla
finansal olarak katk salar.
AB finansman
finansman alan kurumlar sa
salk ve e
eitimden alt yap
yap ve k
krsal kalk
kalknmaya kadar de
deiik
alanlarda kamu politikalar
politikalarnn tasarlanmas
tasarlanmas ve uygulanmas
uygulanmasndan sorumlu kurumlard
kurumlardr. Bu
finansman
finansmann bir k
ksm
sm ayr
ayrca bu alanlarda reformu destekleyen sivil toplum rg
rgtleri arac
araclyla
yla
aktar
aktarlmaktad
lmaktadr.
zellikle i
iinde bulundu
bulunduumuz entegrasyon s
srecinde nemini art
artran AB mali fonlar
fonlar, bir fayday
fayday
esas alarak yap
yaplm
lm nitelikli ve uygun projelere kar
karllks
ksz destekler sunmaktad
sunmaktadr.

2007 Sonras
Sonras AB Fonlar
Fonlar
AB, 2007
2007den itibaren kat
katlm ncesi finansman
finansmann Kat
Katlm ncesi Mali Yard
Yardm Arac
Arac (IPA) olarak
adland
adlandrlan tek bir ara
aratan sa
salamaya ba
balam
lamttr.
Bu yeni ara
ara Avrupa Komisyonu
Komisyonunun nceki geni
genilemelerden edindi
edindii tecr
tecrbeler ve aday ve
muhtemel aday lkelerin ihtiya
ihtiyalar
larndan yola klarak olu
oluturulmu
turulmutur.
IPA
IPAnn amac
amac d yard
yardm ve i
i politika aras
arasnda bir k
kpr
pr grevi g
grmektir.

AB DESTEKL BLGESEL
KALKINMA PROGRAMLARI
HBE PROGRAMI UYGULAMA MEKAN
MEKANZMASI

1. Hibe Program
Program Nedir?

ABi kapsam
AB-Trkiye Mali birli
birli
kapsamnda y
yrtlen b
blgesel kalk
kalknma programlar
programlarnda
belirlenen ncelik alanlar
alanlarnda hibe program
program uygulamas
uygulamasyla projeler
desteklenmektedir.
Hibe Programlar
Programlarnn haz
hazrl
rlk ve uygulamalar
uygulamalar DPT koordinasyonu ve y
ynetiminde
olup, ihale a
aamas
amas Merkezi Finans ve hale Birimi taraf
tarafndan y
yrtlmektedir.
2. Ne T
Tr Projeler Destek Alabilir?
AB Mali birli
i kapsam
birli
kapsamnda y
yrtlen b
blgesel kalk
kalknma programlar
programlarnn hedeflerine
ve belirlenen ncelik alanlar
alanlarna uygun olan ve her program i
iin zel olarak haz
hazrlanan
ba
yan projeler hibe ile desteklenmektedir.
bavuru rehberlerinde belirtilen artlar
artlar ta
tayan

a-) evre ve Kk lekli Altyap:


Doal evrenin korunmas, ynetimi ve gelitirilmesine ynelik projeler
desteklenebilmektedir.
b-) Yerel Dzeyde Kurumsal Kapasitenin Oluturulmas:
Yerel inisiyatiflerin kolektif hareket etme kltrnn gelitirilmesine yardmc olacak
projeler desteklenebilmektedir.

3. Ne Zaman Bavurulabilir?
AB blgesel kalknma programlarnn her bir ncelik alan iin farkl tarihlerde Proje
Teklif arlar yaplmaktadr. Teklif ars, program kapsamnda hibe destei almak
zere kiilere veya kurumlara, proje tekliflerini hazrlamalarna ve teslim etmelerine
ynelik olarak yaplan ardr. Teklif arlar, Bavuru Rehberleri ile birlikte
yaymlanr. Bu rehberler; teklif arsnn amalar ve ncelikleri, faydalanclarn
uygunluu ile ilgili kurallar, uygun maliyetler, deerlendirme kriterleri ve sreci,
deerlendirme prosedrleri ve baarl bavuru sahipleri iin szleme artlarn ierir.
4. Projeler Nasl Deerlendirilir?
Projeler, Merkezi Finans ve hale Birimi koordinasyonunda Bamsz Deerlendirme
Komiteleri tarafndan, Teklif ars Bavuru Rehberinde belirtilen standart
deerlendirme ltlerine gre titizlikle deerlendirilir.
Deerlendirme ltleri; projelerde nerilen faaliyetlerin uygunluunu, teklifler iin
yaplan arnn hedefleriyle tutarlln, niteliini, beklenen faydasn,
srdrlebilirliini ve maliyet etkinliini kapsar.
5. Nasl Bavurulabilir?
Bavuru iin, www.dpt.gov.tr, www.cfcu.gov.tr ve www.deltur.cec.eu.int internet
sitelerinden veya ilgili programn blge ofislerinden temin edilebilecek hibe
programnn bavuru rehberi dikkatle incelenmeli; bavuru formu doldurulmaldr

SAMSUNDA
AB PROJE HBELER

50 milyon EURO
k 45 milyon EURO
EUROluk hibe program
programna ilimizden toplam 179 proje ile yakla
yaklak
EUROluk
ba
bavuru yap
yaplm
lmttr.

Baz
Baz gecikmelerden dolay
dolay 26 proje zaman
zamannda teslim edilemedi
edilemediinden 153 proje de
deerlendirme
kapsam
kapsamna al
alnm
nmttr.

BR RNEK
SAMSUN AKMAK BARAJI ME SUYU HAVZASINI EVSEL
ATIKLARDAN KORUMA PROJES
PROJES
(2006(2006-2007)

Bu proje kapsamnda Samsunun ime suyunu karlayan akmak Baraj me Suyu Havzasnn
kanalizasyon hatlar, paket artma ve fosseptiklerin yapm gerekletirilmitir. 10 Ay sren proje
kapsamnda 950 bin Euro Hibe, 89 bin Euro da e finansman kullanlmtr.

2010 ylnda da PA Kapsamnda Bat Atk Su Artma Projesi iin 44 Milyon TLlik proje bedelinin
% 40 olan 18 Milyon TLyi hibe olarak kullanmay planlyoruz.

Yerel Ynetimlerin AB Hibeleri kullanmalarnn en nemli getirisi Program d yatrmlarn


gerekletirilebilmesi ve finansman salanabilmesidir.

2002-2009 TARHLER ARASINDA

SAMSUN L YEREL Y
YNET
NETMLER
MLER AB H
HBE M
MKTARLARI
PROJE
SRES
(AY)

AB
KATKISI
()

TR KATKISI
()

HBE TUTARI ()

Gazi Belediyesi

12

89.430,75

29.810,25

119.241,00

Samsun Bykehir Belediyesi

10

701.941,28

233.980,42

935.921,70

Samsun l zel daresi

12

65.609,33

21.869,77

87.479,10

Samsun l zel daresi

10

206.621,28

68.873,76

275.495,04

Samsun l zel daresi

10

150.532,43

50.177,47

200.709,90

Belediyeler ve l zel daresi


toplam

1.618.846,74

Kavak Kylere Hizmet Gtrme Birlii

12

110.047,34

36.682,45

Ladik Kylere Hizmet Gtrme Birlii

12

63.888,75

21.296,25

146.729,79
85.185,00

Havza lesi ve Kylerine Hizmet


Gtrme Birlii

12

223.495,21

74.498,40

297.993,61

Havza lesi ve Kylerine Hizmet


Gtrme Birlii

12

154.802,73

51.600,91

206.403,64

Havza lesi ve Kylerine Hizmet


Gtrme Birlii

12

210.063,53

70.021,17

280.084,70

Ladik Kylere Hizmet Gtrme Birlii

12

118.453,21

39.484,40

157.937,61

Ladik Kylere Hizmet Gtrme Birlii

12

212.183,46

70.727,82

282.911,28

Kylere Hizmet Gtrme


Birlikleri Toplam

1.457.245,63

HBELER TOPLAMI

3.076.092

TR 83 Samsun Blgesinde
KA Projelerin l Baznda Dalm
7 Adet
7

5 Adet

6
5

3 Adet

SAMSUN
AMASYA
TOKAT
ORUM

2 Adet

3
2
1

RU
M

T
KA

TO

AM

SA

AS

SU

YA

Dzey II Blgeleri
Hibe Program Kapsamnda Kabul Edilen
Projelerin l Baznda Dalm (Adet)
90

83 Adet

80
66

70

SAMSUN
AMASYA

60

TOKAT

50
40

ORUM

48

44

42

KASTAMONU
ANKIRI

34

29

SNOP
23

30
20

BAYBURT

10

YB
U

AN
BA

UR

NC

UM
ER

ER
Z

NO

KI
R
N

AM
ST
KA

ON

M
RU
O

TO
KA
T

A
AS
Y
AM

M
SU

SA

ERZURUM
ERZNCAN

19

18

AB HBELERNDE YEREL YNETMLERN


KARILATII SORUNLAR
Yerel ynetimlerin AB Destekli Hibe Programlar kapsamnda karlatklar temel
sorunlar u ekilde sralayabiliriz:
1

Satn alma kurallar bata olmak zere projenin ynetimi ve denetlenmesi aamalarnda,
prosedrlerin yeni olmas nedeniyle bu konularda yetimi personel eksiklii ok nemli bir
sorun olarak karmza kmaktadr. rnein Samsun Bykehir Belediyesinde byle bir

sknt yaamam olsak bile gzlemlerimize gre baz belediyelerimizde AB Projelerinin


ihale aamasnda PRAG Kriterlerinin uygulanmas gerekirken, bilgi eksiklii nedeni ile 4734
sayl hale Kanunu kriterleri uygulanm, bu nedenle ihaleler iptal edilmi ve dolays ile
zaman kayplar yaanmtr.
2

Hibe fonlarndan faydalanabilmek iin AB Hibe mekanizmalarnn temel kurallarndan birisi


olan vergi ve sosyal gvenlik borcu bulunmama art, bavuru aamasnda sorun tekil
etmektedir. Sz konusu borlarn yaplandrlmas, sorunu geici olarak zse de
yaplandrlan borlarn dzenli denmesi gereklemeyebiliyor. Bu durum belediyelerin ller
Bankasndan aldklar payn bir miktarnn bahsi geen borlara karlk alkoyulmasna
neden olabiliyor.

AB, zellikle su kaynaklarn ilgilendiren projelerin Su ereve Direktifiyle uyumunu esas


almaktadr. Hibe kullanan yerel ynetimlerin Su ereve Direktifinin temel prensiplerinde
olan kirleten der prensibi bata olmak zere dier artlarla uyumuna dikkat etmelidirler.

Genel olarak AB Hibeleri, projenin uygulanmas aamalarn kapsamaktadr. Yani, tesisin


yaplaca arazinin kamulatrlmas bata olmak zere iletme maliyetleri gibi maliyetleri
kapsamamaktadr. Bu maliyetler baz durumlarda projenin hayata geirilmesini engelleyecek
seviyede caydrc olabilmektedir.

AB standartlar ile Trk standartlar arasndaki farkllklar da sorun tekil edebilmektedir.


Trk standartlar projenin maliyet etkinliini riske atacak seviyede kat olabilirken AB
standartlar maliyet etkinlii esas alarak daha esnek olabilmektedir.

Yerel Ynetimlere Salanan Dier Hibeler


* D
Dnya Bankas
Bankas Hibeleri
* BM Hibeleri
* REC (Orta ve Do
Dou Avrupa i
iin B
Blgesel evre Merkezi)
* Yat
Yatrm Bankalar
Bankalar taraf
tarafndan verilen Hibeler

Bunlar ierisinde en nemlisi ve Yerel Ynetimler iin en makul


olanlarndan birisi, Yatrm Bankalar tarafndan verilen YAPIM NCES
HBELER dir.

AYB Hibeleri:
Avrupa Yatrm Bankas, yapm ii ncesi vermi olduu hibeleri, fizibilite raporu
hazrlanmas iin vermektedir. Yapm ihalelerinin uluslar aras olabilmesi iin,
hazrlanm fizibilite raporlarnn da uluslar aras nitelii tamas gerekmektedir. (Yani
uluslar aras deneyime sahip firmalarca hazrlanmas istenmektedir.)

rnek olarak, Samsun B


Bykehir Belediyesi, Samsun At
Atk Su Projesi Mast
Mastr Plan ve
Fizibilite Raporu ve hale dok
dokmanlar
manlarnn haz
hazrlanmas
rlanmas iin 395 Bin Euro hibe
kullanm
kullanmttr.

KfW Hibeleri:
Alman Kalknma Bankas (KfW) tarafndan verilen hibeler ise genellikle yapm iinin
yan sra, yrtlmesi ngrlen eitim hizmetleri iin verilmekte olup, projenin
ierisinde grev alacak personelin yapm ii tamamlanmadan nce baz eitimlerden
gemesine ynelik olmaktadr, ya da projenin ilerlemesi iin kurum ierisinde baka
birimlerde yaplmas gerekli almalarn organize edilmesi gerekli eitimlerin verilmesi
amac ile kullanlmaktadr.

Bunlara da rnek vermek gerekirse, Samsun B


Bykehir Belediyesi, Kat
Kat At
Atk Y
Ynetim
Projesi E
Eitim Hizmetleri ve Samsun At
Atk Su Projesi E
Eitim M
Mavirli
avirlii nsan
Kaynaklar
Kaynaklar ve Organizasyonel Geli
Geliim i
iin bu hibeleri kullanm
kullanmttr. Kullan
Kullanlan Hibe
toplam
toplam 1 Milyon 100 bin Euro dur.

DNYA BANKASI HBELER


VE
BR RNEK
Kk Hibeler Program (SmGP) vatandalarn katlmn esas ald iin, Dnya Bankas, sosyal
geliim programlarn desteklemekte ve kolaylatrmaktadr. Vatandalarn katlmnn anlam,
vatandalarn kiisel olarak veya organize gruplar halinde, kalknma ve geliim srecini
hzlandrmak ve etkilemek amacyla, kamu sektryle etkileime girerek katlm ve sorumluluk
mekanizmalarn glendirmeleridir.
Dnya Bankas- Trkiye Kk Hibeler Program, kendisine ulaan taleplerin ok kk bir oranna
kaynak salayabilmektedir. Bir ok talep, hak etmediklerinden deil, gncel hedeflere ve Kk
Hibeler Program Kriterlerine seilen bavurular kadar uymadklarndan geri evrilmektedir.

SABEK A. ve GEM
Samsun Bykehir Belediyesi olarak biz de Dnya Bankas Hibe Programlarndan yararlandk.
Trkiyede kurulan 7. Gelitirme Merkezini kurmak iin kullandmz Dnya Bankas Hibesi iin
zelletirme Sosyal Destek Projesi 2. Etab erevesinde n bavurumuzu SABEK A. ( Samsun
Blgesel Ekonomik Kalknma Anonim irketi) aracl ile Mart 2006da gerekletirdik. Takiben,
Aralk 2006 tarihinde de SABEK A. ve KOSGEB GEM Mdrl arasnda imzalanan bir zleme
ile projeyi uygulamaya koyduk.
Proje kapsamnda Dnya Bankasndan 785 bin TL.lik hibe kullandk.
Dnya Bankasndan kullanlan hibelerin AB Hibelerine gre nemli bir dezavantaj vardr. Bu da
KDV Muafiyeti olmamasdr. Bu nedenle KDV demeleri proje sahibi tarafndan denmektedir.
Dier nemli ve zemediimiz konu ise proje kapsam ierisinde yer alan ve hibeden faydalanan
firmalarn Ba-Kur dentileri ile ilgili olan ksmdr. Firmalar Proje kapsamnda yarattklar istihdam
says orannda hibe almaktadrlar. Ancak firma, Ba-Kur primini demedii taktirde yaratlan bu
istihdam raporlarda yer almadndan hak edilen denti alnamamaktadr.

TEEKKR EDERM

Yusuf Ziya YILMAZ

SAMSUN
BYKEH
EHR BELED
BELEDYE BA
BAKANI

Anda mungkin juga menyukai