KAHULUGAN:

Ang
talumpati ay isang
maayos na pagbigkas sa harap ng
isang madla kung saan ang mga
mahahalagang
kaisipan
ay
inihahatid sa mabisang paraan. Ito
ay isang sining sapagkat magalang
ang
pananalita
ng
isang
nananalumpati at piling-pili ang
mga salitang ginagamit ukol sa
mahahalaga
at
napapanahong
paksa. Tanging layunin nito na
mahikayat

at

mapaniwala

ang

mga

Biglaan o Daglian (impromptu) walang pagkakataong

makapaghanda ang mananalumpati; ngunit ang mga
pagkakataong ito ay gaya lamang ng mga simpleng
okasyon gaya ng mga sa paaralan, kaarawan at iba
pa

Maluwag (extemporaneous) ang mananalumpati ay

binibigyang ng maikling panahon para maghanda
pagkatapos maibigay ang paksa o tanong

Pinaghandaan (prepared) mahabang panahon ay

ibinibigay para maghanda ang mananalumpati;
isinasaulo na ang isang handang talumpati at pipiliin na
lamang ang wasto at pinakamabuting paraan ng pagdeliver

Nagbibigay aliw
Nagdaragdag kaalaman
Nanghihikayat
Nagbibigay galang
Nagbibigay papuri
Nagbibigay impormasyon

Ang pambungad nasa mabisang

pambungad ang tagumpay ng talumpati
(Mga Mungkahing Paraan)

salaysay
Hal: Samantalanag sakay ako ng taksi
papunta eskwelahan . . .

isang pahayag na sinipi

Hal: Si Rizal ay nagsabi sa pamamagitan
ng bibig ni Isagani sa El Filibusterismo
ng ganito: kung ako'y magkakaroon na
ng mga ganyang uban, Ginoo at sa
paglingon ko sa nakalipas ay makita ko
ang aking ginawa . . . a

isang malinis na biro

Anekdota
kawikaan o sawikain

saknong o linya ng tula

mahalagang balitang
kinuha
sa diyaryo

Katawan may tatlong mahahalagang

simulain:

KAWASTUHAN wasto ang

nilalaman
kasama ang
kayariang pambalarila
tiyaking

ang pinagkunan ng
impormasyon ay mga
kapanipaniwalang tao,
babasahain o aklat
suriin

ang gamit ng mga

bahagi ng pananalita

KALINAWAN

pamamaraan ng
pagpili ng mga salita payak, tiyak
at di maligoy ang pananalita
gumamit ng maiikling
pangungusap at mga salitang
angkop sa bawat kaisipang
ipahahayag
pagpili ng aangkop na pananalita
sa bawat partikular na ideya o
kaisipan
Pang-akit/Kawilihan
Iwasan ang malalabong salita at
terminolohiyang teknikal

PANG-AKIT/KAWiLIHAN
Iwasan ang malalabong salita
at terminolohiyang teknikal

Pangwakas
Iugnay bilang isang
paglalagom o buod ng
paksa
Maaaring tapusin sa isang
hamon na kumilos ang
tagapakinig

Ang Tagapanood/Tagapakinig higit na

mabuting malaman ng isang
mananalumpati ang uri at antas ng kanyang
tagapakinig upang makapag-isip siya ng
mabuting paraang gagamitin na makapukaw
sa atensyon ng mga ito at nang mahikayat
ang mga ito na makinig hanggang sa wakas
ng talumpati; mahalaga ring malaman kung
sino ang tagapakinig upang maibagay sa
kanila ang talumpati at maging malinaw ang
kahalagahan ng talumpati para sa kanila

Wasto at
malinaw na
pagbigkas ng
mga salita

bigkasing malinaw ang

bawat salita na binibigyang
diin ang mga salitang
magpapalutang ng
kaisipang nais iparating
Bigkasing malinaw ang
mga patinig at katinig

Tinig

Malakas at
mataginting
Dapat

magkaroon
ng kontrol sa
paghinga
Hugutin ang tinig
sa dayapram

Tindig
Tumindig nang may
pagtitiwala sa sarili
(self confidence)
Maging natural at
relaks, hindi tindig
militar o tuwid na
tuwid
Huwag mamulsa
Magsuot ng maayos
at angkop na damit

Galaw
Iwasan ang labis
na paggalaw.
Ang galaw ng ulo,
bahagyang
pagliyad, pagkibit
ng balikat,
panlalaki at
panliliit ng mga
mata ay
makapagpapaluta

 Ang

isang hakbang
paunahan,
patungong kaliwa o
kanan ay
makatutulong sa
pagtawag ng pansin
ng tagapakinig
Tumingin sa
tagapakinig kapag
nagsasalita

 Gamitin

Kumpa
s

ang mga kamay kung may nais

linawin, patingkarin o bigyang diin

Magaling
Number one
Ulitin natin

ll

Hindi
maaari/huwag

Huwag
gawin o
gayahin
Bawal

Talo
Hindi okey

Okey
Aprubado
Magaling

Pagbibigay
ng diin

Ipaglaban

Pumayapa
Huminaho
n
Tumuturo
Nagdidiin
ng punto o
pananaw

May magandang personalidad

Malinaw magsalita
May malawak na kaalaman sa paksang
tinatalakay
May kasanayan sa pagtatalumpati
Mahusay gumamit ng kumpas