KEMENTERIAN PELAJARAN MALAYSIA

Kurikulum Standard Sekolah Rendah

TEKNOLOGI MAKLUMAT DAN KOMUNIKASI

MODUL EKSPLORASI MULTIMEDIA:

1.0 Mengkaji Multimedia

TAHUN 4
Terbitan

Bahagian Pembangunan Kurikulum

2013

Cetakan Pertama 2013

Kementerian Pelajaran Malaysia
Hak Cipta Terpelihara. Tidak dibenarkan mengeluar ulang mana-mana bahagian
artikel, ilustrasi dan isi kandungan buku ini dalam apa-apa juga bentuk dan dengan
cara apa-apa jua sama ada secara elektronik, fotokopi, mekanik, rakaman atau cara
lain sebelum mendapat kebenaran bertulis daripada Pengarah, Bahagian
Pembangunan Kurikulum, Kementerian Pelajaran Malaysia, Aras 4-8, Blok E9,
Parcel E, Kompleks Pentadbiran Kerajaan Persekutuan, 62604 Putrajaya.

RUKUN NEGARA
BAHAWASANYA negara kita Malaysia mendukung
cita-cita untuk mencapai perpaduan yang lebih
erat dalam kalangan seluruh masyarakatnya;
memelihara satu cara hidup demokratik; mencipta
masyarakat yang adil bagi kemakmuran negara
yang akan dapat dinikmati bersama secara adil
dan saksama; menjamin satu cara yang liberal
terhadap tradisi-tradisi kebudayaannya yang kaya
dan berbagai-bagai
corak; membina satu
masyarakat progresif yang akan menggunakan
sains dan teknologi moden;
MAKA KAMI, rakyat Malaysia, berikrar akan
menumpukan seluruh tenaga dan usaha kami untuk
mencapai cita-cita tersebut berdasarkan atas prinsipprinsip yang berikut:

KEPERCAYAAN KEPADA TUHAN

KESETIAAN KEPADA RAJA DAN NEGARA
KELUHURAN PERLEMBAGAAN
KEDAULATAN UNDANG-UNDANG
KESOPANAN DAN KESUSILAAN

iii

Pendidikan di Malaysia adalah suatu usaha

berterusan ke arah lebih
memperkembangkan potensi individu
secara menyeluruh dan bersepadu untuk
melahirkan insan yang seimbang dan
harmonis dari segi intelek, rohani, emosi
dan jasmani berdasarkan kepercayaan dan
kepatuhan kepada Tuhan. Usaha ini adalah
bertujuan untuk melahirkan warganegara
Malaysia yang berilmu pengetahuan,
berketerampilan, berakhlak mulia,
bertanggungjawab dan berkeupayaan
mencapai kesejahteraan diri serta
memberikan sumbangan terhadap
keharmonian dan kemakmuran keluarga,
masyarakat dan negara.

iv

Draf
020413

MODUL EM1
Standard
kandungan:

1.0

Mengkaji Multimedia

Standard
pembelajaran:

1.1

Menyenaraikan elemen multimedia

(teks, imej, audio, video dan animasi)

1.2

Membuat perbandingan saiz format fail

bagi setiap elemen multimedia seperti
untuk teks, imej (*.jpeg,*. bmp,*. tiff),
audio (*.midi, *.wav, *.mp3) dan video
(*.avi,*.mpeg).

Masa:

60 minit

Draf
020413

NOTA RUJUKAN
MULTIMEDIA
Multimedia merujuk kepada gabungan dua atau lebih elemen
multimedia iaitu teks, imej, audio, video dan animasi.

TEKS
Contoh: buku cerita

IMEJ
Contoh: gambar air
terjun

AUDIO
Multimedia

Contoh: bunyi burung

VIDEO
Contoh: rakaman
berita

ANIMASI
Contoh : Boboi Boy

Draf
020413

ELEMEN TEKS DALAM MULTIMEDIA

Teks ialah sebarang aksara yang di taip pada komputer.
Aksara terdiri daripada:
Abjad
(A hingga Z)

Nombor (sebarang
nombor 0 hingga 9)

Aksara

Contoh simbol:
-Tanda bacaan (.

, ; : )
-Tanda-tanda ( $ + - =)
Teks merupakan asas utama penyaluran sesuatu maklumat. Teks
berada dalam bentuk perkataan, ayat atau perenggan. Ia
digunakan untuk menyampaikan sesuatu idea atau fakta.
1.

Mukataip (Typeface)
Mukataip (typeface) ialah rekabentuk sesuatu aksara.
Terdapat pelbagai jenis mukataip di dalam komputer.
Antaranya ialah:
1.1
Arial
1.2
Comic Sans MS
1.3
Times New Roman
Perbagai jenis mukataip (typefaces) dan fon (font) memberi
daya tarikan kepada sesuatu teks dalam sesuatu
persembahan multimedia yang dibuat.

2.

Fon (Font)
Fon (font) ialah saiz-saiz
yang tertentu bagi mukataip.
Contohnya:
2.1
14 point Times New Roman bermaksud muka taip
berjenis Times New Roman dan saiznya ialah 14.
3

Draf
020413

2.2

3.

20 point Lucida Handwriting

bermaksud mukataip
berjenis Lucida Handwriting dan saiznya ialah 20.

Kategori Teks
Terdapat dua kategori teks iaitu:
3.1
Serif (ada dekoratif)
Serif merujuk kepada dekoratif pada hujung sesuatu
aksara.
Contoh:
x Times New Roman
x Ravie
x Book Antiqua
x Palatino Linotype
3.2

San Serif (tiada dekoratif)

Maksudnya tiada dekoratif pada hujung aksara.
Contoh:
x Arial
x Tahoma
x Calibri
x Century Gothic

TIADA
DEKORATIF

ADA
DEKORATIF

(perhatikan

(perhatikan pada
hujung aksara)

TAHUKAH ANDA?

Perkataan sans bermakna tanpa dalam

bahasa Perancis, maka fon sans serif bermakna
fon yang tidak mempunyai serif atau tanpa serif.

Draf
020413

YANG MANA SATU?

A. Kategori teks manakah yang
sesuai untuk menulis KAD HARI JADI?
B. Kategori teks manakah yang
sesuai untuk menulis SURAT KIRIMAN
RASMI?
SERIF ATAU SANS SERIF?

4.

Struktur Teks
Terdapat dua jenis struktur teks iaitu
4.1
Teks Linear
Teks Linear ialah teks biasa
4.2

Teks Tidak Linear

Teks Tidak Linear ialah teks yang menggunakan pautan
(links). Ia juga dikenali sebagai Hiperteks.

5. Format Fail Teks

Kamu akan mempelajari dua jenis format fail teks iaitu:
5.1
Text (*.txt)
Merupakan format teks yang paling asas. Ia hanya
memformat aksara asas tanpa sebarang gaya (style).
5.2

Rich Text Format (*.rtf)

Merupakan format teks yang memformatkan aksara
yang ditulis dalam pelbagai gaya (style). Maksudnya,
aksara boleh ditaip dengan meletakkan pelbagai jenis
mukataip, saiz mukataip dan kesan font seperti huruf
tebal atau huruf condong. Teks dalam format ini juga
boleh ditulis dalam bentuk perenggan dan boleh
diletakkan penjajaran (align text- kanan, kiri, tengah
atau kelarasan (justify).
5

Draf
020413

Tanpa Sebarang Gaya? Apa Maksudnya???

Maksudnya aksara yang ditaip tidak diletakkan sebarang kesan
font seperti :
-ditebalkan (bold)
-digariskan (underline)

.txt

menggunakan
perisian Notepad.

6.

-dicondongkan ( italic)
-dipotong (strikeout)

.rtf
menggunakan
perisian
pemprosesan
perkataan.

Saiz Fail
Saiz fail Text( *.txt) lebih kecil berbanding saiz fail Rich Text
Format ( *.rtf).

Panduan Menggunakan Teks dalam Multimedia

x Pastikan Teks yang Digunakan Boleh Dibaca
x Pemilihan Warna Teks yang Bersesuaian
x Pemilihan Stail Teks yang Bersesuaian
x Gunakan Teks yang Ringkas tetapi Padat
x Awasi Kuantiti Teks pada Paparan

Draf
020413

ELEMEN IMEJ DALAM MULTIMEDIA

1.

Jenis Imej:
1.1
Fotograf atau gambar foto
1.2
Lukisan
1.3
Kartun
1.4
Graf atau carta
1.5
Ikon, simbol, garis dan butang
1.6
Diagram

2.

Peranan imej dalam multimedia

2.1 Menghiburkan
2.2 Memberi maklumat
2.3 Media komunikasi
2.4 Menyampaikan cerita
2.5 Memujuk
2.6 Menzahirkan perasaan dan emosi

3.

Imej terbahagi kepada 2 kategori

3.1
Imej vektor
Imej vektor ialah imej jenis lukisan atau imej berasaskan
objek. Imej ini dihasilkan menggunakan perisian tertentu.

3.2

Imej bitmap
Imej bitmap juga dikenali sebagai imej raster. Imej ini
merupakan imej sebenar dalam kehidupan seharian kita
seperti gambar foto dari kamera digital,koleksi gambar
yang diimbas dengan pengimbas imej dan sebagainya.

Draf
020413

4.

Perbezaan diantara imej vektor dan bitmap adalah seperti

jadual 1.1 dibawah:
Jadual 1.1
IMEJ VEKTOR
Saiz fail kecil
Mudah untuk diubahsuai
Terhasil melalui lakaran atau
lukisan
Sesuai untuk carta, graf dan
diagram.

5.

IMEJ BITMAP
Saiz fail besar
Susah untuk diubahsuai
Mudah dihasilkan
menggunakan kamera digital,
pengimbas dan sebagainya
Sesuai untuk memaparkan imej
dalam kualiti yang realistik
seperti foto.

Perbezaan diantara format fail imej digital dan bitmap adalah

seperti jadual 1.2 dibawah:
Jadual 1.2
Format fail imej vektor
Format fail imej bitmap
x *.cgm/CGM ( Computer
x *.bmp/BMP (Windows
Graphics Metafile)
Bitmap)
x *.dxf/DXF (Computer-Aided
Design)

x *.png/PNG (Portable
Network Graphicd)

x *.eps/EPS (Encapsulated
PostScript)

x *.tga/TGA (Targa)
x *.tiff/TIFF (Tagged Image File
Format)
x *.jpeg/JPEG(Joint
Photographic Experts
Group)
x *.gif/GIF (Graphics
Interchange Format)

6.

Warna dalam imej

Imej boleh diwakili dengan warna 4 bit, 8 bit, 16 bit sehingga
bermillion warna.

Draf
020413

ELEMEN AUDIO DALAM MULTIMEDIA

Audio ialah gelombang bunyi yang boleh ditafsir oleh telinga
manusia.
Melalui
audio,
pengguna
boleh
menjadikan
persembahan mereka lebih interaktif dengan memasukkan suara
latar, muzik atau lagu.
1.

Tujuan audio dalam multimedia

Penggunaan audio dalam multimedia dapat membantu
proses penyampaian lebih mantap dan berkesan. Ini kerana
audio boleh menjadi medium bahan bantu sekiranya murid
tidak berkeupayaan untuk melihat dengan baik. Di samping
itu, penggunaan audio juga boleh menimbulkan suasana
yang menarik dan ceria. Audio juga dapat meningkatkan
motivasi di kalangan murid-murid agar lebih berminat
mengikuti sesuatu penyampaian maklumat.
TAHUKAH ANDA?
Terdapat dua jenis audio di
dalam multimedia iaitu:
Mono menggunakan satu
saluran audio sahaja.
Contohnya fail berformat MIDI.
Stereo menggunakan dua
saluran audio. Contohnya fail
berformat mp3.

Draf
020413

2.

Jenis-jenis fail format audio

Perbezaan diantara tiga jenis format audio adalah seperti
jadual 1.3 dibawah:
Jadual 1.3
Fail wave
Fail MIDI
Fail MP3
Moving picture
waveform audio musical instrument
expert group level
file
digital interface
3
*.wav
*.mid
*.mp3
Boleh mengecilkan
Boleh dibuat
Boleh dibuat
saiz fail bagi
penyuntingan
penyuntingan
format MIDI dan
wave
Saiz fail kecil dan
Saiz fail kecil dan
Saiz fail besar
padat
padat
Contoh :
Contoh :
Contoh :
negaraku.wav
negaraku.mid
negaraku.mp3

3.

Penggunaan audio dalam multimedia

Walaupun kesan audio di dalam multimedia mempunyai
banyak kelebihan, namun penggunaannya perlu dirancang
dengan teliti. Berikut merupakan beberapa asas bagaimana
audio dapat digunakan dengan berkesan dalam sesebuah
persembahan multimedia.
3.1
3.2

3.3
3.4

Audio hanya digunakan jika bersesuaian dengan isi

kandungan persembahan.
Pastikan pengguna mempunyai kawalan yang penuh
terhadap audio yang digunakan.
Contohnya,
pengguna berupaya untuk mengawal ketinggian bunyi
audio, memberhentikan audio dan sebagainya.
Gunakan saiz fail yang tidak terlalu besar bagi tujuan
rakaman atau semasa menyimpan fail audio.
Elakkan penggunaan audio yang sama di dalam
sesuatu persembahan untuk mengelakkan kebosanan.

10

Draf
020413

3.5

Elakkan
menggunakan
audio
sekiranya
boleh
mengganggu persembahan. Contohnya, slaid untuk
memberikan penerangan tentang sesuatu maklumat.

ELEMEN VIDEO DALAM MULTIMEDIA

Video ialah satu siri imej yang disusun dan dimainkan dengan
pantas. Susunan imej ini dibuat secara beberapa siri imej dalam
satu saat (frame per second atau fps). Semakin banyak fps
semakin jelas paparan videonya. Walau bagaimanapun kejelasan
video bergantung kepada kepada piksel ataupun bit warnanya.
Antara resolusi warna yang biasa digunakan ialah 8 bit, 16 bit, 24
bit. Semakin tinggi resolusi warna semakin menarik dan jelas
warnanya. Rakaman video digunakan untuk hiburan, drama,
muzik, dokumentari, kartun, gambar animasi dan sebagainya.
Video dalam sistem operasi window disimpan dalam bentuk;
Jadual 1.4
Fail AVI

Fail MPEG

Audio Video Interleave

Motion Picture Expert Group

*.avi

*.mpg / *.mpeg

Saiz fail yang besar

Saiz fail yang kecil

Contoh:
pakmamat.avi

Contoh:
pakmamat.mpeg atau
pakmamat.mpg.

11

Draf
020413

ELEMEN ANIMASI DALAM MULTIMEDIA

Animasi digunakan untuk memberi gambaran pergerakan bagi
sesuatu objek. Ia merupakan suatu proses menjadikan sesuatu
objek kelihatan hidup atau memberi gambaran bergerak kepada
sesuatu yang pada dasarnya adalah statik.
Penggunaan animasi mampu menceriakan proses penyampaian
dimana persembahan yang disampaikan itu kelihatan lebih hidup
atau realistik. Ia juga mampu menarik minat murid dengan mudah
dan pembelajaran akan lebih menyeronokkan.
1.

Animasi GIF (Animated GIF)

Animasi GIF (Animated GIF) merujuk kepada siri imej statik
berformatkan gif dan ianya disusun berurutan dengan
menggunakan perisian-perisian animasi gif. Apabila dimainkan
menggunakan pelayar web, imej-imej statik akan kelihatan
bergerak mengikut susunan yang telah ditetapkan. Ia
digunakan terutamanya bagi tujuan penghasilan papan
pengiklanan.

2.

Animasi Berkomputer
Animasi berkomputer merujuk kepada animasi yang dibentuk
dan dihasilkan dengan menggunakan teknologi komputer dan
elektronik. Kategori animasi berkomputer terdiri daripada
animasi 2 Dimensi (2D) dan animasi 3 Dimensi (2D).

12

Draf
020413

3.

Animasi 2 Dimensi
Animasi 2 dimensi merujuk kepada pergerakan objek yang
mudah merentasi skrin sesebuah skrin paparan. Ia juga dikenali
sebagai animasi linear. Antara kaedah yang digunakan ialah:
3.1

Animasi Laluan (Path Animation)

x Pergerakkan objek disepanjang laluan yang telah
ditetapkan pada skrin sama ada garisan lurus atau
lengkungan.
x Biasanya objek yang bergerak tidak akan berubah
kepada objek yang lain namun berubah dari segi saiz
dan bentuk.
x Contohnya: Pergerakan bentuk segitiga dari saiz kecil
ke besar dalam perisian MS Power Point.

3.2

Animasi Sel (Cell Animation)

x Satu siri frame atau sel yang mana objeknya akan
dilukis berulangkali bagi menghasilkan satu ilusi
pergerakan.
x Biasanya merujuk kepada subobjek dalam sesuatu
frame animasi.
x Contohnya: pergerakan kaki, kaki dianggap satu sel.

3.3

Animasi Skrin atau Transaksi Objek

x Merujuk kepada kaedah paparan sesebuah skrin yang
dipersembahkan.
x Contohnya: Skrin berterbangan dari satu arah atau
skrin semakin kabur sebelum digantikan skrin
persembahan yang baru.

4.3

Animasi Fon dan Ikon

x Animasi Fon merujuk kepada animasi kepada aksara
dan mampu menghidupkan persembahan elektronik.
x Animasi Ikon dikenali sebagai animasi sprite yang
melibatkan pertukaran ikon yang sedia ada kepada
ikon lain.
x Contohnya: Pergerakan yang bergoyang-goyang,
berkelip-kelip.
13

Draf
020413

4.

Animasi 3 Dimensi (3D)

Animasi 3 dimensi merujuk kepada objek tiga dimensi
terbentuk menerusi permodelan atau formula matematik yang
mampu dipapar dari setiap sudut pandangan. Antara kaedah
yang digunakan ialah:
4.1
4.2
4.3
4.4

Penghasilan Papan Cerita (Storyboarding)

Pemodelan (Modelling) dan Pencahayaan (Lighting)
Pemetaan (Mapping)
Rendering dan Animasi

Antara fail format animasi ialah format daripada perisian

AutoDesk 3D Studio & Animator (*.fli, *.flc) dan Macromedia
Director (*.dir). Animasi juga disimpan sebagai klip video yang
mempunyai format fail Quick Time (*.mov) dan Video untuk
format Windows (*.avi).

KEPERLUAN PERKAKASAN
Komputer Multimedia

KEPERLUAN PERISIAN
MS Paint, Real Player, MS PowerPoint, Notepad, MS Word

14

Draf
020413

AKTIVITI 1.1
Objektif: Membezakan antara huruf Serif dan Sans Serif
Langkah 1: Tulis satu perkataan dengan menggunakan mukataip
ciptaan anda sendiri dalam ruangan yang disediakan
di bawah atau menggunakan kertas lain.

Langkah 2: Cuba tentukan sama ada mukataip ciptaan kamu itu

berjenis Serif atau Sans Serif. Kenapa?

15

Draf
020413

AKTIVITI 1.2
Objektif: Membuat perbandingan saiz format fail rtf dantxt
Langkah 1: Murid membina satu folder dan diberi nama SAIZ FAIL
TEKS.
Langkah 2: Murid membuka perisian MS Word dan menaip satu
huruf menggunakan fon Calibri saiz 24. Contohnya
huruf s.

RAJAH 1.1

Langkah 3: Simpan fail tersebut dengan nama Contoh Fail Teks di

dalam folder yang dibina tadi. (semasa menyimpan fail
pastikan kamu memilih Plain Text (*.txt) pada ruangan
Save as type).

16

Draf
020413

Langkah 4: Murid membuka perisian MS Word dan menaip huruf

yang sama.

RAJAH 1.2
Langkah 5: Simpan (save) fail tersebut dengan nama Contoh Fail
RTF di dalam folder SAIZ FAIL TEKS. (semasa menyimpan
fail pastikan kamu memilih Rich Text Format (*.rtf) pada
ruangan Save as type).
Langkah 6: Buka folder SAIZ FAIL TEKS dan gerakkan kursor pada
fail Contoh Fail Teks. Klik tetikus sebelah kanan.
Perhatikan saiz fail pada ruangan properties yang
tertera.
Langkah 7: Gerakkan pula kursor kepada fail Contoh Fail RTF. Klik
tetikus sebelah kanan. Perhatikan saiz fail pada
ruangan properties yang tertera.
Langkah 8: Guru akan bertanya fail mana yang lebih besar dan
mana yang lebih kecil.

17

Draf
020413

AKTIVITI 2.1
Objektif: Murid mengkategorikan imej mengikut format imej.

10

11

12

13

14

15

16

17

18

RAJAH 1.3
18

Draf
020413

Langkah 1: Perhatikan imej di atas.

Langkah 2: Pilih imej yang sesuai untuk dimasukkan ke dalam
persembahan multimedia anda berdasarkan tajuk
Sekolahku dan masukkan nombor gambar-gambar
tersebut ke dalam jadual di bawah.
Jadual 1.5
Tulis nombor imej seperti dalam
Rajah 1.3 mengikut jenisnya.
Vektor

Bitmap

Langkah 3: Berdasarkan koleksi imej di atas, pilih beberapa keping

gambar.
Langkah 4: Berdasarkan gambar tersebut, fikirkan satu tajuk
persembahan dan jalan cerita yang sesuai.

19

Draf
020413

Jadual 1.6
Nombor bagi
setiap imej

Tajuk persembahan

AKTIVITI 2.2
Objektif: Murid membuat perbandingan kualiti dan saiz mengikut
format imej.
Langkah 1: Murid akan mencari satu imej menggunakan enjin
carian.
Langkah 2: Salin dan tampal imej tersebut ke dalam perisian MS
Paint.
Langkah 3: Simpan imej tersebut ke dalam 3 format berlainan iaitu
* .bmp, *.jpeg dan *.tiff.
Langkah 4: Bandingkan ketiga-tiga fail tersebut dari segi:
a) kualiti format imej
b) saiz fail setiap format

20

Draf
020413

AKTIVITI 3.1
Objektif: Murid membuat penyesuaian antara imej dan audio
untuk memberikan kesan bermakna kepada
persembahan multimedia.
Langkah 1: Murid menonton slaid PowerPoint audio.ppt yang
mengandungi elemen imej dan audio.
Langkah 2: Murid memberi pendapat tentang slaid yang ditonton.
Langkah 3: Murid diminta membuat penambahbaikan untuk fail
audio.ppt dan memilih elemen imej dan audio yang
terdapat dalam folder imej_akt3.1dan folder
audio_akt3.1.
Langkah 4: Murid boleh menggunakan kreativiti masing-masing
bagi menghasilkan satu persembahan yang menarik
dan bermakna.

AKTIVITI 3.2

Objektif: Murid membuat perbandingan kualiti dan saiz mengikut

format audio.
Langkah 1: Guru meminta murid membuka folder em1 yang
mengandungi sekumpulan fail.

21

Draf
020413

Langkah 2: Murid mencari format fail audio.

Langkah 3: Murid mencari saiz fail dengan mengelik kanan tetikus
kepada fail-fail audio bagi membuka properties.
Langkah 4: Murid mengisi butiran yang didapati ke dalam jadual
1.7 di bawah.
Jadual 1.7
negaraku_1 negaraku_1 negaraku_1
Nama Fail
Jenis format
fail
Saiz fail
Langkah 5: Murid membandingkan saiz fail-fail audio berpandukan
pada jadual yang diisi.
Langkah 6: Murid membuat rumusan berkenaan format fail dari
segi:
a) kualiti format fail audio
b) saiz fail setiap format fail audio

22

Draf
020413

AKTIVITI 4
Objektif: Murid membuat perbandingan kualiti dan saiz mengikut
format video.

Langkah 1: Guru memaparkan kedua-dua fail video

pakmamat.mpeg dan pakmamat.avi) di skrin
menggunakan aplikasi windows media player.
Langkah 2: Murid mencatat maklumat yang diperoleh daripada
paparan video berdasarkan maklumat dan diisi di
dalam jadual 1.8 di bawah:
Jadual 1.8
Perbandingan

pakmamat.avi

pakmamat.mpeg

Saiz Fail
Kualiti Paparan
(Jelas / Kurang
Jelas)
Peratus (%)
perbezaan
penjimatan saiz
Kesimpulan

23

Draf
020413

AKTIVITI 5
Objektif: Murid membuat lakonan dan teknik selak kertas untuk
memahami konsep animasi.
Lakonan Animasi
Langkah 1: Murid dibahagi kepada empat kumpulan.
Langkah 2: Guru menyerahkan kad tugasan yang mengandungi
arahan kepada setiap kumpulan.
Langkah 3: Berpandukan kad tugasan yang diberi oleh guru, murid
berbincang tentang apa yang perlu dilakukan.
Langkah 4: Setiap kumpulan perlu mencipta dan membuat
pergerakan berpandukan kad tugasan.
KUMPULAN 1

KUMPULAN 2

ANDA DIKEHENDAKI
MELAKONKAN
PERGERAKAN KAPAL
TERBANG MENDARAT

ANDA DIKEHENDAKI
MELAKONKAN
PERGERAKAN PROSES
BUNGA BERKEMBANG

24

Draf
020413

KUMPULAN 3

KUMPULAN 4

ANDA DIKEHENDAKI
MELAKONKAN
PERGERAKAN KAD
BERLAINAN WARNA
YANG BERTERBANGAN

ANDA DIKEHENDAKI
MELAKONKAN
PERGERAKAN ALUNAN
OMBAK BAGI KAD
HURUF

Langkah 5: Sesi persembahan dijalankan.

Langkah 6: Murid perlu menyatakan jenis animasi yang
dipersembahkan.
Langkah 7: Berdasarkan animasi yang telah dilakonkan, murid perlu
mencipta satu pergerakan yang melambangkan
animasi setiap kumpulan.
Langkah 8: Terjemahkan Langkah 1 hingga Langkah 7 dengan
menggunakan teknik selak kertas.
Nota guru: 1. Guru perlu menyediakan kad huruf dan kad yang berwarna
sebelum aktiviti dijalankan.
2. Guru akan meminta murid menyediakan kertas selak.

25

Draf
020413

AKTIVITI 6
Objektif: Murid membuat NEMONIK elemen multimedia yang telah
dipelajari.
Langkah 1: Guru menerangkan elemen multimedia menggunakan
kaedah NEMONIK untuk memudahkan murid
mengingat.
Contoh:
a. Teks
b. Imej
c. Audio
d. Video
e. Animasi
Contohdalam bentuk ayat :
Toyota Grandis Adalah Van Ayah
Langkah 2: Secara berkumpulan, murid cuba kaedah NEMONIK
sendiri yang lebih mudah untuk diingat.
Langkah 3: Secara berkumpulan, murid cuba pula buat kaedah
NEMONIK sendiri untuk mengingat.

26

Draf
020413

PENILAIAN 1
1. Senaraikan lima elemen multimedia yang telah anda pelajari.
a) _____________
b) _____________
c) _____________
d) _____________
e) _____________

1. Tandakan () pada teks berjenis Serif dan (X) pada teks berjenis
Sans Serif.
a)

EKSPLORASI MULTIMEDIA

b)

EKSPLORASI MULTIMEDIA

c)

EKSPLORASI MULTIMEDIA

d)

EKSPLORASI MULTIMEDIA

2. Nyatakan 2 kategori imej.

a) ___________________
b) ___________________

27

Draf
020413

3. Suaikan fail audio di bawah dengan jenis format audio yang

sesuai.
negaraku.mid

Moving picture
expert group level 3

negaraku.mp3

waveform audio
file

negaraku.wav

musical instrument
digital interface

4. Namakan 2 format video.

a) ___________________
b) ___________________

5. Berikan 2 kategori animasi 2 dimensi (2D) yang telah anda

pelajari.
a) ___________________
b) ___________________

28

Draf
020413

PENILAIAN 2
Langkah 1: Klik folder elemen imej.
Langkah 2: Di dalam kumpulan, perhati dan rekodkan saiz fail imej
(bmp, jpeg, tiff) di dalam folder imej, saiz fail audio
(wav, mp3, midi) di dalam folder audio dan saiz folder
video (mpeg dan avi) di dalam folder video ke dalam
jadual yang disediakan di bawah.
Langkah 3: Setelah murid merekodkan hasil, guru menunjukkan
perbandingan imej dengan 3 format fail berlainan
(bmp,jpeg,tiff), audio (midi,wave,mp3) dan video
(avi,mpeg) menggunakan slaid persembahan
(em1.ppt) untuk menunjukkan perbezaan sebenar
setiap fail dalam format yang berlainan.
Perbandingan saiz format fail yang berlainan
ELEMEN

FORMAT FAIL

SAIZ FAIL

*.bmp
Imej

*.jpeg
*.tiff
*.wav

Audio

*.mp3
*.mid
*.mpeg

Video

*.avi
29

Draf
020413

Langkah 4: Setelah murid merekodkan hasil, guru menunjukkan

Perbandingan saiz format fail yang berlainan dengan
menggunakan simbol (>) untuk lebih daripada dan (<)
untuk kurang daripada kedalam kotak yang
disediakan
ELEMEN

Imej

Audio

Video

FORMAT FAIL
*.bmp

*.jpeg

*.bmp

*.tiff

*.tiff

*.jpeg

*.wav

*.mp3

*.wav

*.mid

*.mp3

*.mid

*.mpeg

*.avi

30

Draf
020413

LAPORAN PENCAPAIAN MURID

Nama Murid:
Tahun:
Kelas

Modul:
Standard
Kandungan:

Standard
Pembelajaran:

Bil
1
2

Eksplorasi Multimedia
1.0

Mengkaji Multimedia

1.1

Menyenaraikan elemen multimedia (teks,

imej, audio, video dan animasi)

1.2

Membuat perbandingan saiz format fail

bagi setiap elemen multimedia seperti
untuk teks, imej (jpeg, bmp, tiff), audio
(midi,wav,mp3) dan video (avi,mpeg).

Perkara yang dinilai

Pencapaian
Ya
Tidak

Catatan

Menyenaraikan elemen
multimedia
Membuat perbandingan saiz
format fail bagi setiap elemen
multimedia

KEPUTUSAN

(CAPAI /
TIDAK CAPAI)

TARIKH
Nama Guru:
Disahkan
oleh:

Tandatangan &
Tarikh
Tandatangan &
Tarikh
31

Draf
020413

MODUL EM2
Standard
kandungan:

1.0 Mengkaji Multimedia

Standard
pembelajaran:

1.3 Membezakan persembahan linear dan

tak linear

Masa:

60 minit

32

Draf
020413

NOTA RUJUKAN
REKABENTUK ASAS MULTIMEDIA
Dua rekabentuk utama multimedia ialah persembahan linear dan
persembahan tak linear. Persembahan linear adalah pada rajah
1.4 dan tak linear pada rajah 1.5.
1.

Persembahan Linear

SLAID 1

SLAID 2

Mula

SLAID 3

SLAID 4

Berterusan

TAMAT

Tamat

RAJAH 1.4
2.

Persembahan Tak Linear

SLAID 2

SLAID 4

SLAID 1

TAMAT

SLAID 3

SLAID 5

RAJAH 1.5

33

Draf
020413

3.

Perbezaan Antara Persembahan Linear Dan Tak Linear

Persembahan Linear

PersembahanTak Linear

Pengguna tidak mempunyai

Pengguna boleh mengawal
kawalan sepenuhnya terhadap persembahan
persembahan
Persembahan linear biasanya
akan bermula dari awal hingga
akhir dan ia akan mengulang
semula maklumat

Pengguna bebas untuk

pergi ke mana-mana
bahagian maklumat yang
dikehendaki melalui butang
navigasi

Persembahan ini digunakan

untuk menyampaikan sesuatu
maklumat kepada sekumpulan
orang ramai ke atas skrin besar
atau monitor televisyen

Persembahan ini disusun

dalam bentuk menu dan
pengguna boleh pergi ke
mana-mana bahagian
secara terus.

Tidak interaktif

Interaktif

Contoh : video, animasi dan

papan iklan digital (billboard)

Contoh : perisian kursus,

laman web dan portal.

KEPERLUAN PERKAKASAN
Komputer Multimedia

KEPERLUAN PERISIAN
MS PowerPoint

34

Draf
020413

AKTIVITI 1
Objektif: Membuat perbandingan antara persembahan linear dan
persembahan tak linear.
Langkah 1 : Guru menunjukkan dua jenis persembahan
menggunakan MS PowerPoint iaitu (em2-1.ppt) dan
(em2-2.ppt)
Langkah 2: Murid menentukan yang mana satu persembahan
linear dan persembahan tak linear.
Langkah 3 : Catatkan perbezaan yang terdapat pada kedua-dua
persembahan tersebut ke dalam jadual 1.9 yang
disediakan.
Jadual 1.9
Persembahan 1

Persembahan 2

Jenis
Persembahan
Jenis
Pergerakan
(searah /
pelbagai arah)
Butang (ada /
tiada)
Menu
(ada/tiada)
Interaktiviti
(ada/tiada)

35

Draf
020413

AKTIVITI 2
Objektif: Melakarkan idea persembahan tak linear ke dalam rajah
ranting.
Langkah 1 : Gambarajah di bawah disediakan berdasarkan
persembahan dalam aktiviti 1 (em-2-2.ppt). Isikan
tempat kosong berdasarkan slaid persembahan
tersebut.

Elemen
Multimedia
Teks
Imej
Audio
Video
Animasi

Tamat

RAJAH 1.6
Langkah 2 : Bina satu persembahan tak linear berpandukan
kepada contoh em2-2.ppt dan bentangkan di dalam kelas.
36

Draf
020413
Nota guru: 1. Guru hendaklah menunujuk cara bagaimana membuat
pautan(hyperlink) dalam persembahan.

AKTIVITI 3

Objektif: Murid memahami konsep persembahan linear melalui

permainan atau sukan.
Langkah 1 : Guru memanggil satu kumpulan murid yang terdiri
daripada 6 orang.
Langkah 2 :Murid perlu berdiri dalam satu bulatan. Setiap murid
diberikan tag nombor untuk dikalungkan di leher.
Langkah 3 : Guru memberikan 1 baton kepada murid pertama.
Langkah 4 : Murid pertama perlu menghantar baton tersebut
kepada rakan di sebelah dan seterusnya sehingga
murid yang terakhir.
Contoh:

Murid 6
(slaid 6)

Murid 5
(slaid 5)

baton

Murid 1
(slaid 1)

Murid 4
(slaid 4)

Murid 2
(slaid 2)

Murid 3
(slaid 3)

37

Draf
020413

Langkah 4 : Semua murid diminta meneka jenis persembahan yang

dilakonkan oleh rakan mereka itu.
Langkah 5 : Guru menjelaskan kaitan lakonan murid dengan
konsep persembahan linear.
Langkah 6: Murid memberikan contoh permainan atau sukan
yang menggambarkan konsep persembahan linear.
Nota guru: Contoh konsep persembahan linear dalam permainan atau sukan
ialah: lari berganti-ganti dan lari dalam guni.

AKTIVITI 4

Objektif: Murid memahami konsep persembahan tak linear

melalui permainan atau sukan.
Langkah 1 : Guru memanggil 6 orang murid dan berdiri secara
rawak.
Langkah 2 : Setiap murid diberikan tag nombor untuk dikalungkan
di leher.
Langkah 3 : Sebiji bola diberikan kepada seorang murid. Murid
tersebut perlu membaling bola itu kepada manamana rakan yang disukai.
Langkah 4 : Rakan yang mendapat bola perlu membaling semula
bola kepada mana-mana rakan yang disukai.
Begitulah seterusnya sehingga guru mengarahkan
murid untuk berhenti.

38

Draf
020413

Contoh:

Murid 6
(Slaid 6)

Murid 1
(Slaid 1)
Murid 5
(Slaid 5)

Murid 2
(Slaid 2)

Murid 4
(Slaid 4)
Murid 3
(Slaid 3)

Langkah 5: Murid memberikan contoh permainan atau sukan

yang menggambarkan konsep persembahan tak
linear.
Nota guru: Contoh konsep persembahan tak linear dalam permainan atau
sukan ialah: bola sepak dan ular dan tangga (snake and ladder).

39

Draf
020413

PENILAIAN

Suaikan jawapan yang betul.

Menu

Tidak interaktif
Persembahan
Linear

Mempunyai butang
navigasi

Pengguna bebas
kemana-mana slaid.

Pergerakan pelbagai
arah
PersembahanTak
Linear
Tiada butang navigasi

Interaktif

Penggunatidakmempunyaik
awalansepenuhnya
40

Draf
020413

LAPORAN PENCAPAIAN MURID

NamaMurid:
Tahun:
Kelas

Modul:
Standard
Kandungan:
Standard
Pembelajaran:

Bil
1

Eksplorasi Multimedia
1.0 Mengkaji Multimedia.
1.3 Membezakanpersembahan linear dantak
linear.

Perkara yang dinilai

Pencapaian
Ya
Tidak

Catatan

Membezakanpersembahan
linear dantak linear

KEPUTUSAN
TARIKH

(CAPAI / TIDAK CAPAI)

Nama Guru:

Tandatangan&Tarikh

Disahkanoleh:

Tandatangan&Tarikh

41