REPUBLIKA E SHQIPRIS

KUVENDI
_______________ LEGJISLATURA VIII ________________
Intervista e Kryetarit t Kuvendit, z. Ilir Meta dhn pr emisionin
Komiteti t gazetarit Berat Buzhala, q transmetohet n televizionin
RTK t Kosovs

Z. Meta, mirserdht n Komitet!

sht knaqsi dhe njkohsisht interesante t jesh n Komitet.
Si ka qen Komiteti n Shqipri n at koh, a ka qen sikurse n Kosov,
po aq represiv?
Komiteti ka qen gjithka, q nga e drejta e studimit, nga e drejta pr tu
punsuar. Komiteti ka qen do gj.
Ju keni qen prej t parve q keni marr pjes n tranzicionin q ka
ndodhur n vitin 1991?
Po, ather kam qen student dhe pjestar aktiv i Lvizjes Demokratike
Studentore n vitet 90. sht hera e par q vij n Komitet.
Po n Komitetin atje?
Jo, jo, kam qen 18 vje, ather kur mbaruam pun me Komitetin atje.
Pr Kosovn kur keni dgjuar pr her t par? Cilat kan qen kontaktet
e para me kosovart?
Pr Kosovn kemi dgjuar, q kur kemi lindur, por mendoj se kontaktet e para
kan qen me historin, me programet msimore, edukative se smund t themi
q kto programe nuk ekzistonin. N Shqipri dhe n kohn e Komiteteve kjo ka
qen e padiskutueshme. Gjithka, Lidhja e Prizrenit, shum evenimente t tjera
me rndsi edhe pr Kosovn, por dhe pr mbar kombin kan qen pjes e
edukimit ton. N shkoll prve literaturs, q ka qen e detyrueshme n at

REPUBLIKA E SHQIPRIS
KUVENDI
_______________ LEGJISLATURA VIII ________________
koh, por Kosova sht br m interesante, kam prshtypjen pr mua
ndoshta, n periudhn e prplasjeve pas vdekjes s Titos.
E keni fjaln pr demonstratat e viti 1981?
Un kam qen n nj mosh 11-12 vje kur pr her t par sht vrejtur se
ka nj tension, ka probleme t mdha. Edhe televizioni i Shqipris ishte i
vetmi n at koh q i pasqyronte n mnyr intensive dhe n mnyr t
veant. Mund t them q kam ndjekur n at koh polemikat mjaft kurajoze t
Profesor Rexhep Qoses q bheshin n gazetat apo revistat e ndryshme t
Jugosllavis t saj kohe, e kshtu me radh. Ndrsa m pas, pas vitit 90,
kontakti i par i drejtprdrejt me shqiptart e Kosovs ka qen me nj shokun
ton Haki Morina. Nj i burgosur gjat periudhs s para viteve 90. Madje,
mbaj mend q i kishte dhe dhmbt e thyer nga keqtrajtimi n burg, nga
dhuna, i cili n fakt n at koh paragjykohej si m i majt se duhej, sepse n
Shqipri ndodhi ndryshimi i fort i sistemit, nga nj sistem komunist, n nj
sistem demokratik. Dhe ku forcat e reja q po vinin n lvizje demokracin
akuzonin sistemin e mparshm q kishte shitur Kosovn e kshtu me radh.
Ajo q m ka br prshtypje sht se n at periudh, pra bhet fjal pr vitin
1991-92, un isha n qendr t grupit q inicioi Rinin Eurosocialiste, e cila
bashkpunoi me Partin Socialiste, por nuk ishte e njjta gj. Pra, nuk ishte
ish-Rinia Komuniste, ishin t rinj q nuk kishin qen pjes e strukturave etj.
etj., dhe ku kam takuar edhe Haki Morinn. Dhe jam habitur se si nj kosovar
n at periudh, q ishte nj histeri e papar kundr socialistve pr tradhtit e
mdha q kishin br pr shtjen e Kosovs, nj kosovar vinte e bashkohej
dhe lidhej me nj lvizje q quhej Eurosocialiste.
Pra, ky ka qen kontakti i par. Madje Hakiu e kishte problem dhe n konvikt
n Qytetin Studenti ku ai jetonte, sepse duke e ditur q ky i ri nga Kosova
kishte kaluar me kt lvizje t re socialiste, paragjykohej dhe ishte si t thuash
n shnjestr t demokratve. Dhe shpesh ai flinte n shtpit tona dhe kalonte
kohn me ne dhe na tregonte pr problemet q kishte vuajtur Kosova gjat
okupimit serb, ndrkoh q vazhdonte t ishte e okupuar nga Serbia, pr
vuajtjet n burgje t Jugosllavis dhe kshtu me radh. Pra ky sht kontakti i
par.

REPUBLIKA E SHQIPRIS
KUVENDI
_______________ LEGJISLATURA VIII ________________
Ndrsa nj kontakt tjetr shum interesant pr mua, ka qen dhe i pazakont,
sepse ka qen shum e izoluar Partia Socialiste n fillimet e veta nga Kosova,
nga prfaqsuesit e saj, ka qen shum e paragjykuar. Kjo sht e vrteta. Ka
qen viti 1993 ose 1994. Un isha deputet i ri dhe shkoja nga Zyrihu pr n
Strasburg me tren. N tren m afrohet nj shqiptar i cili m thot: A je ti Ilir
Meta?
Po,- i them, un jam Ilir Meta.
Ju njihte nga televizori?
Po nga televizori, nga gazetat...Edhe m thot q kishte shum respekt pr
Partin Socialiste. M thoshte shyqyr, q takova nj socialist e kshtu me
radh.
Po ju?, e pyes. Un jam nga Kosova,- tha. - Jetoj n Biel-Bienne t Zvicrs.
Gj e mrekullueshme. Dhe ku po shkon? I thash se po shkoja n Strasburg,
sepse ishte Asambleja Parlamentare e Kshillit t Europs m duket.
M thot: A do m bsh nj nder? far nderi? i them un.
A mund t vish n Biel-Bienne n Zvicr, t ndalosh, sepse dua t bjm nj
takim atje me gjith komunitetin, ngaq ka shum paragjykime nga kta t
tjert pr Partin Socialiste e kshtu me radh.
Bjm nj bised q ta thyejm kt opinion. Ishte nj klub shum interesant
atje. E mbaj mend, sepse mban dhe emrin e nj patrioti t madh t kombit
ton.
Bm ato rakordimet dhe i them q n datn kaq, do t jem n stacionin e BielBienne. Nuk kisha qen ndonjher atje. Kur mbrrijm atje, shkojm direkt
tek klubi. Aty ishte mbushur plot. Kishte ardhur dhe Haki Morina, miku im, i
cili ndrkoh kishte kaluar prap n Zvicr. Kishin ardhur shum miq, Ibrahim
Kelmendi, i cili ka qen nj miku im vjetr q vinte her pas here n Shqipri,
kishte ardhur nga Gjermania. Kishin ardhur t gjith, ishte marr vesh. U
habita se si mund t takoja kaq njerz t njohur n nj koh kaq t pakt pr
2-3 dit. Ajo pastaj q ishte m interesantja prve takimit, debatet me grupet e
ndryshe, t fraksioneve t ndryshme, idet t ndryshme, pr figurat q nga
figura e Enver Hoxhs, Ibrahim Rugovs, d.m.th pr shtje t ndryshme, ishte

REPUBLIKA E SHQIPRIS
KUVENDI
_______________ LEGJISLATURA VIII ________________
e papar, ishte nj eksperienc e veant e pandeshur m hert pr mua. M
pas kemi prfunduar tek shtpia e ktij shqiptarit t Kosovs. Ky shqiptari i
Kosovs e kishte emrin Nevruz Xhemali. Dhe kemi qndruar atje gjith natn.
Kishte dhe shum pjesmarrs q kishin ardhur dhe nga Gjermania, vende t
ndryshme t Zvicrs dhe kemi biseduar deri n mngjes.
A mos e takuat dhe z. Veseli, z .Thai q kan qen n at koh n Zvicr?
Jo, jo i kam takuar m von.
far pozicioni keni mbajtur gjat periudhs s lufts, dim q menjher
pas lufts s Kosovs keni qen Kryeministr?
Un n periudhn e lufts kam qen zv. Kryeministr, Ministr i Koordinimit
Qeveritar dhe saktsisht me fillimin e bombardimeve dhe mund ta njoftoj
Komitetin q bombardimet kan filluar pikrisht n 24 mars, ditn q un bja
30 vje dhe uditrisht ishte nga rastet e para q un kisha menduar pr t
br nj dark pr ditlindjen time. Dhe kisha ftuar prindrit e bashkshortes
sime dhe prindrit e mi, pra nj dark e ngusht, por e organizuar familjare.
Dhe n momentin q ne do t uleshim pr dark , un nuk mund t isha pjes
e darks, sepse ra zilja dhe u njoftuam q do t fillonte bombardimi dhe pr do
rast duheshin marr masa t tjera sepse asgj nuk mund t parashikohej se si
do t ecnin zhvillimet. Kshtu q n at koh un kam qen zv. Kryeministr,
Ministr i Koordinimit Qeveritar dhe menjher pas bombardimeve kam shkuar
n Kuks, pasi u vu re nj fluks i ndjeshm 30-40-50 mij qytetar nga Kosova
dhe duhej nj koordinim, sepse ishte dika krejt e re. Ka qen nj situat e
tmerrshme. Nuk e di se si sht prballuar ajo situat dhe duhet ta theksoj
edhe sot q ne t gjith duhet ti jemi shum mirnjohs n mnyr t veant
popullit t Kuksit. Ai ka qen nj popull i jashtzakonshm dhe ajo q ata
kan br n ditt e para, n javt e para, n muajin e par, nuk mund ta bj
askush tjetr. Sepse e vrteta sht q UNCHR-ja, q duhet t ishte prgjegjse
pr t marr masa pr pritjen e refugjatve, sepse e ka pr detyr kt gj, nuk
ka pasur asnj mij dyshek, jo krevate. Pr t mos folur pastaj pr ushqimet,
pr do gj tjetr. Dhe ne jemi br shum nervoz, sepse kini parasysh
Shqiprin e vitit 99, mjaft e drobitur edhe nga 97-ta, nga problemet e
piramidave, situata financiare. Tani nj organizat ndrkombtare, botrore q
kishte pretenduar q ishin marr masa, se nuk sht se kjo gj ndodhi n 99-

REPUBLIKA E SHQIPRIS
KUVENDI
_______________ LEGJISLATURA VIII ________________
n, sepse kishte ndodhur dhe n Tropoj nj vit m par q pati nj zhvendosje
t qytetarve nga Kosova n Shqipri, edhe ishim n nj situat t till t
tmerrshme. Un u detyrova t shkoja n Kuks dhe kam qndruar atje pr 3
jav me shpresn q po stabilizojm kt fluksin e par, 30 mij-40 mij, por
ajo pastaj ka kaluar prtej do lloj parashikimi dhe ka qen nj situat e
tmerrshme, sepse vinin autobus nga Shqipria, nga Saranda n Kuks, pr t
marr njerz. Por duhet t kemi parasysh se far ishte rruga e vjetr e Kuksit,
q po t vinte autobusi nj her shkatrrohej dhe kishte nevoj pr tu riparuar
nga e para. Plus nj rrug shum e ngusht, plus dhe qytetart e Kosovs
kishin disa zetor edhe ata e bllokonin, sepse donin t iknin n mnyr
individuale. Por n nj koh t shkurtr mendoj q kemi arritur nj organizim
perfekt, ndrkoh q ndihma ndrkombtare, q ka qen padyshim e
rndsishme, ka ardhur me mjaft vones. Sepse dhe helikoptert nuk
lejoheshin t fluturonin pr arsye sigurie nga Tirana pr n Kuks dhe kemi
arritur n pak jav t prballojm nj fluks t paimagjinueshm. Un kam
menduar se ka qen fundi i bots.
Sot Europa nuk mundet q t prballoj 1 milion veta nga Siria, imagjino
Shqiprin n at koh aq e vogl...
Po prandaj them gjithmon q populli i Kuksit ka nj merit t
jashtzakonshme. E them kt gj, sepse nj familje kuksiane, edhe pa
ndihmn nga shteti n fillimet e krizs, sepse edhe shteti nuk kishte mundsi,
pa priste 7-8 veta nga Kosova me ushqim, me mikpritje, me strehim, edhe ditn
tjetr i prcillte pr tek autobust pr tu zhvendosur m tutje, dhe ndrkoh
priste t tjer. Ka qen nj gj e pandalshme dhe e pafund. Por ka qen nj
sakrific q ia ka vlejtur dhe vetm fuqia e atij solidariteti t jashtzakonshm
kombtar, por edhe ndrkombtar ka br t mundur q Kosova t jet sot ajo
q sht, nj vend i lir, nj vend demokratik dhe ku shqiptart gzojn gjith
t drejtat e tyre s bashku edhe me pakicat e tjera. Prndryshe do t kishte
qen dika tjetr.
E prmendt t majtn m hert, shqiptart e Kosovs sht e vrtet q
gjat viteve 90 kan pasur paragjykime ndaj t majts, mirpo kjo u thye
n vitin 1999 nga ju dhe z. Majko. Paraardhsi juaj dhe m von edhe
pasardhsi juaj, z. Nano ishte ai me gjas q i kishte krijuar paragjykimet

REPUBLIKA E SHQIPRIS
KUVENDI
_______________ LEGJISLATURA VIII ________________
e para n nj takim me Slobodan Milloshevi. A besoni q z. Nano ka qen
m pak patriot se sa politikant e tjer shqiptar?
Ne jemi vrtet n Komitet, por un nuk dua t marr prsipr t bj gjykatsin
e patriotizmit dhe nuk m plqen me thn t drejtn kjo gj. Por e vrteta
sht q paragjykimi pr Partin Socialiste vinte pr disa arsye pas 1990-s.
Arsyeja e par sht q ishte Parti Socialiste, ndrkoh q edhe Milloshevii e
kishte Parti Socialiste dhe skishte asnj lidhje.
S dyti mendoj q ishte propaganda q bri Partia Demokratike dhe Berisha si
mjeshtr i papar, dhe sot e ksaj dite, i propagands, q edhe nga hii mund
t bj nj super-lajm, duke akuzuar q Parin Socialiste, Partin e Puns,
Partin Komuniste e krijuan jugosllavt dhe ka qen gjith jetn n shrbim t
jugosllavve e kshtu me radh dhe ka shitur Kosovn etj, etj. Pra ishte br nj
propagand duke u ndrthurur disa element pr ta paraqitur si nj parti antikombtare. Gj q un mendoj q nuk sht e drejt dhe nuk sht as objektive
dhe me baza.
Ndrkoh, q Partia Demokratike duke qen se n at koh Lvizja
Demokratike e Kosovs ishte shfaqur si forc opozitare dhe kundr sistemit,
por dhe jo se ishte thjesht kundr sistemimit, por n fund t fare sepse ishte
pr Kosovn Republik. Sepse ishte pr t nxjerr n pah at q Kosova sht e
shqiptarve, u takon shqiptarve, u atashua normalisht me Partin
Demokratike pr shum arsye t natyrshme. Dhe praktikisht Partia Socialiste
nuk kishte nj forc politike partnere apo q mund t komunikonte, sepse dihej
q deri n 1998-n ka qen LDK dhe shum pak parti t tjera modeste, sepse
edhe LDK-ja sht par gjithmon si nj parti kombtare, shtetformuese.
Prmendt z. Meta ngjarjet fatkeqe t 1997-s. Kto ngjarje n Kosov dhe
pr luftn e Kosovs, nuk sht se jan konsideruar t tilla, sepse thyerja
e depove t armatimit i mundsoi kosovarve q m pas t armatoseshin
dhe m pas t hynin n Kosov. A ka lidhje sipas jush mes ngjarjeve t
1997 dhe lufts s Kosovs?
Nuk e shikoj nj lidhje t fuqishme shkak-pasoj. Un besoj se lvizja n Kosov
do ndodhte. Mendoj q ajo ka ndodhur n kohn e duhur. Mendoj sot se t
gjith ata q kan fajsuar Presidentin Rugova, se prse nuk e ka hapur nj

REPUBLIKA E SHQIPRIS
KUVENDI
_______________ LEGJISLATURA VIII ________________
front m her, mendoj q nuk e kan t drejt kt gjykim. Pse e them kt gj?
Sepse un vet n fillim t viteve 90 kam filluar kontaktet e para
ndrkombtare dhe mund t them me bindje se Kosova ka qen shum pak e
njohur ndrkombtarisht, sepse ka qen n qendr t vmendjes problemi i
Kroacis, ka qen n qendr t vmendjes problemi i Bosnjs, pra problemi i
Kosovs ka qen shum periferik, shum i parndsishm dhe do hapje fronti
apo do lvizje e armatosur n at periudh nuk do t kishte at mirkuptim,
prkrahje dhe sensibilizim kombtar, sikurse ndodhi n 1998-1999. Vet
konsumimi i Millosheviit me ngjarjet n Kroaci, me ngjarjet n Bosnje, krijoi
kushtet e natyrshme pastaj pr at q koha n t ciln filloi lvizja e armatosur
n Kosov, t kishte efektet maksimale pozitive. Pra u prgatit nj klim edhe
ndrkombtare edhe rajonale, edhe e brendshme. Shqipria n do rast n do
rrethan t kishte qen, me ngjarjet e 1997, pa ngjarjet e 1997, do t ishte nj
mbshtetse e vendosur e Kosovs.
N at koh, gjat viteve 1990 kan mbetur disa krime t pasqaruara n
Shqipri. Posarisht prmendet vrasja e kolonel e Ahmet Krasniqit n at
koh, e cila ende nuk sht e zbardhur. A mendoni se ka mundsi q t
zbardhet kjo vrasje pr t ciln ka krkese nga Kosova?
Nuk mendoj se ka ndonj krim q nuk ka mundsi t zbardhet...
A po bn shteti shqiptar dika q t zgjidhet kjo enigm?
Patjetr un mendoj se pr do krim duhet br gjithka pr tu zbardhur deri
n fund dhe nuk ka asnj arsye, sepse jam i bindur q do lloj akti q mund t
ket ndodhur nuk sht i organizuar dhe m prgjegjsi shtetrore.
Prkundrazi sht prgjegjsi e shtetit pr t vn do individ prgjegjs pr nj
akt kriminal prball ligjit. Kshtu q edhe n kt drejtim mund t
bashkpunohet pr t zbardhur do akt kriminal gjat ksaj periudhe.
Ishit Kryeministr n kohn kur Kosova filloi tranzicionin dhe e keni
vizituar shum Kosovn n at koh. Madje, keni patur ndikim t
jashtzakonshm edhe te Kryeministri i ndjer serb, Zoran Gjingji, i cili
kishte filluar i pari q ta pranonte deri diku realitetin mbi Kosovn. A
mundet q t na tregoni dika m shum rreth ksaj periudhe kohore pr
t ciln sht folur shum pak?

REPUBLIKA E SHQIPRIS
KUVENDI
_______________ LEGJISLATURA VIII ________________
Un kam patur fatin q t njihem me Zoran Gjingji dhe ka qen nj njeri
jashtzakonisht interesant dhe i veant. Besoj se edhe sot ndihet mungesa e
tij, jo thjesht n Serbi, por edhe n Ballkan, sepse nuk mund t themi se ai n
aktivitetin dhe jetn e tij politike ishte nj njeri q nuk gabonte. Por ajo q
mund t them me bindje t plot sht se Zoran Gjingji, si askush tjetr ishte
n gjendje t reflektonte menjher, kur e kuptonte se nj rrug apo nj
zgjidhje nuk mund t funksiononte n at mnyre dhe se duhet ndjekur nj
rrug tjetr m e mir. Pra, kishte nj pragmatizm mjaft intuitiv dhe pozitiv.
Ju keni biseduar me t pr Kosovn?
Un kam biseduar disa her me at pr Kosovn. Madje kam biseduar q z.
Gjingji dhe z. Thaci t kryejn nj takim me mirkuptimin e t dyve. Dhe z.
Gjingji e ka deklaruar dhe tek Zri Ameriks dy- tre jav para se t vritej se
ishte i gatshm pr tu takuar me z. Thai, i cili n at koh ishte vetm Kryetar
i Partis Demokratike t Kosovs, e cila kishte dhe Kryeministrin. Dhe nuk ka
qen gj e leht t pohoje n at koh publikisht se do t ishe i gatshm t
takoheshe m nj kryetar t nj force politike, e cila ishte pasuese e Ushtris
lirimtare t Kosovs pr t diskutuar. Dhe n kt intervist e mbaj mend q
ai ka thn shprehimisht se: Duhet t diskutojm me Kosovn, duhet ti
zgjidhim me dialog problemet q kemi, sepse duhet t zgjidhim shtjen e
Kosovs q t zgjidhim shtjen e Serbis, sepse sht dika q ka t bj me t
ardhmen Evropiane t vendit. Pra, ka qen nj njeri mjaft interesant. Merrte
kthesa t forta dhe ndoshta kjo paparashikueshmri q ai kishte prcaktoi dhe
fatin e tij tragjik.
Jan prmendur disa deklarata t tij pr ndarje t Kosovs n at koh t
z. Gjingji. Mos keni diskutuar ndonjher edhe pr kt aspekt?
Asnjher nuk kam diskutuar me nj politikan serb mundsin pr ndarjen e
Kosovs. Madje me asnj politikan shqiptar qofshin edhe t Kosovs pr arsye,
sepse kto jan procese t cilat, jo vetm un personalisht nuk sht se i
inkurajoj, sepse kto ndarjet sjellin gjithmon nj zinxhir pasojash dhe
problemesh. Un gjithmon kam qen partizan i zgjidhjeve integruese pr nj
arsye shum t thjesht, sepse n Ballkan n t njjtn koh t gjith kombet
jan shumic diku dhe jan pakic diku tjetr. Dhe zgjidhje t pastra sht e
pamundur q t ket. Pra zgjidhje t pastra q territori shtetror t jet i

REPUBLIKA E SHQIPRIS
KUVENDI
_______________ LEGJISLATURA VIII ________________
identifikueshm me territorin kombtar etnik pa patur zhvendosje t
popullsis. Kjo sht nj gj q nuk ndodh kurr. Ather e vetmja zgjidhje
sht q t aplikojm t njjtat standarde pr pakicat kudo ku ato jan n
Kosov, Serbi, Shqipri, Maqedoni, Mal t Zi e kshtu me radh. Pra, un jam
partizan pr kt frym, pr kt filozofi. Por ajo q sht e sigurt sht q z.
Gjingji ishte nj njeri pa paragjykime. Kam dgjuar shum njerz q thon, a
po z. Gjingji ka qen kshtu. Sikurse ka edhe t tjer q thon a po
Gjukanovii ka marr pjes n fillim t viteve 1990 n kt lloj aktiviteti ktu
apo aty. Demireli ka patur nj shprehje shum t famshme: Dje ishte dje, sot
sht sot. Aftsia e nj politikani sht t reflektoj. Nuk ka njerz t
pagabueshm, as politikan t pagabueshm. Dhe t reflektosh n funksion t
s ardhmes. E keqja na vjen nga politikan q nuk nxjerrin msim nga e
kaluara.
Q jan viktima e t kaluars?
Dhe q duan t prsrisin ato gabimet.
Z. Meta po kalojm pak tek ngjarjet aktuale. Kosova sht duke kaluar nj
situat shum t rnd. Ka 1 vit q ka nj kriz t rnd politike. Nuk ka
dialog midis qeveris dhe opozits. Ju keni qen aktiv para nj kohe n
Prishtin keni takuar pozit dhe opozit. Jeni munduar pr t qen
lehtsues midis dy palve. A keni arritur ndonj rezultat? A do tju
shohim prap t angazhuar n kt proces?
Po kthehem pak m hert, q n fillim t viteve 1990. Gjithmon kam qen i
vmendshm, pavarsisht q LDK dhe Partia Demokratike sidomos n kohn
kur Berisha ishte n pushtet hern e par, deri n 1997-n kishim marrdhnie
shum m t ngushta. Por prsri un gjithmon kam qen partizan i mbajtjes
s lidhjes me t gjith. Dhe kemi patur marrdhnie shum t mira edhe para
1997-s me LDK, Rilindjen e LDK. Un n at koh kam qen me FRESSH-in,
Rinin Eurosocialiste. Sot takova edhe nj prej tyre q sht sot Izet Sadiku
Zv/Ministr i Shndetsis, q kemi qen her pas here n delegacione dhe
shkmbime e kshtu me radh. Apo edhe me Bujar Bukoshin kemi pasur
marrdhnie shum t mira q ka qen Kryeministr i qeveris s asaj
periudhe. Me Presidentin Rrugova kemi pasur marrdhnie shum t mira
edhe kur ai ndonjher padrejtsisht sht paragjykuar apo sht sulmuar nga

REPUBLIKA E SHQIPRIS
KUVENDI
_______________ LEGJISLATURA VIII ________________
prfaqsues t politiks s Tirans pr shkak se lvizje t caktuara t tij jan
perceptuar gabimisht, sepse ne nuk mund t presim q do politikan t bj t
njjtn gj. Dhe un mendoj q n historin e Kosovs dy mbeten si figura mjaft
domethnse: Ibrahim Rrugova n drejtim t asaj politiks vizionare,
paqedashse, t urt, q ai ndoqi, por njkohsisht edhe Adem Jashari pr at
sakrific, martirizim, frymzim q ai ndezi kudo n t gjitha trojet Shqiptare, n
Diaspor. Por nuk mund t prisnim q nga njri t bnte tjetri dhe nga tjetri t
bnte njri. Politika nuk sht e nj forme dhe nuk duhet t jet e till, sepse
prndryshe do t ishte fare bajate, monotone. Kshtu q n kt drejtim un
kam qen dhe jam gjithmon i hapur pr tu takuar me t gjith, sepse pr ne
marrdhniet me Kosovn jan kryesore. Nuk jan thjesht me partit apo me
individt, pavarsisht nga raportet shoqrore personale, t cilat kushtzohen
pr arsye edhe t rrethanave dhe njohjeve. N kt plan un besoj se Kosova ka
mundsi t tregoj asete m t mira ndrvepruese dhe bashkpunuese t
faktorit politik ktu. Dhe mendoj q ka arsye pr t patur le t themi edhe
sforcim pr t dal mbi historit e t kaluars apo mbi interesa q vijn pr
shkak t zgjedhjeve t kaluars apo pr shkak t zgjedhjeve q do t vijn. Dhe
pr t gjetur disa zgjidhje t pranuara dhe t qndrueshme. Natyrisht q kjo
krkon edhe nj gjithprfshirje m t madhe, krkon edhe nj bashkpunim
m t madh edhe gjithmon duhet t kemi parasysh se transparenca sht
mnyra m e mir pr t vrar do keqkuptim apo manipulim.
Fillimi i viteve 90 kan qen jashtzakonisht t zhurmshme edhe n
Kuvendin e Shqipris. Pra kjo far po ndodh n Kosov a ju kujton n
nj far mase at far ka ndodhur m hert n Shqipri?
Duhet t kemi n konsiderat se demokracia n Kosov, natyrisht sht m e re
se n Shqipri, edhe demokracia parlamentare. Por sidoqoft un kam
menduar se disa gjra edhe mund t ishin kursyer, si sht kjo shtja e gazit
dhe disa efekte t tjera, t cilat ndonjher eskalojn raportet prtej
komunikimit politik. Por sidoqoft besoj dhe shpresoj q me zgjedhjen e
Presidentit t ri, sepse ndoshta nj arsye e tensionit ka qen dhe mendimi apo
shpresa se Presidenti mund t mos zgjidhet dhe vendi mund t shkoj n
zgjedhje, q ka qen nj krkes dhe nj objektiv i opozits, mundsit pr t
qetsuar situatn t jen rritur.

REPUBLIKA E SHQIPRIS
KUVENDI
_______________ LEGJISLATURA VIII ________________
Kjo krkon prpjekje padyshim edhe nga mazhoranca pr t treguar m shum
vullnet pr ti qetsuar ato shqetsime, q opozita ngre dhe q shqetsojn edhe
opinionin e gjer, kuptohet sepse do opozit ka axhendn e saj ka programin e
vet politik dhe ka qllimet e saj. Por shpresojm q t kemi nj qetsim prmes
nj dialogu m t sinqert, m aktiv dhe prmes nj prfshirje m t madhe t
opozits pr shtje t rndsishme t cilat kan t bjn me sovranitetin e
Kosovs, me integritetin e Kosovs edhe me funksionimin e institucioneve t saj
n mnyr sa m demokratike.
Si do t reagonit ju z. Meta nse do t hidhej gaz lotsjells n Kuvendin e
Shqipris? Megjithse, z. Berisha ka thn se nuk sht dakord me kt
lloj sjelljeje...
Un besoj se situata n t ciln ka qen kolegu im z. Veseli nuk ka qen aspak
komode, por besoj se ai gjithashtu ka treguar mjaft durim pr t shmangur
situata edhe m t vshtira se sa ato q kemi par. Se thon ndonjher q e
mira nuk ka fund, por thon edhe q e keqja nuk ka fund. Por un besoj se ai
ka br prpjekje t vazhdueshme pr ta mbajtur kt shkall konflikti
maksimalisht sa m t izoluar. Nuk sht e thjesht, nuk sht e leht sidomos
kur je Kryetari i Kuvendit, e un e shikoj edhe n Shqipri. Mos mendoni se t
dyja palt jan t knaqura me mua. Sepse opozita ka harruar se si trajtohej
opozita m par, e ka harruar kt gj dhe do t dshironte t ishte shum m
e favorizuar n kurriz t rregullores dhe t procedurave parlamentare. Por edhe
mazhoranca shpeshher nuk sht shum e lumtur, kur opozita tolerohet m
shum se sa duhet, por natyrisht q kjo sht nj prpjekje pr ti normalizuar
gjrat dhe pr ti mbajtur t gjith bashk n Parlament n kuptimin e mir t
fjals. Sepse sht gjja m e thjesht pr t krijuar ato raporte t cilat mua m
duken shum korrekte nga ana formale, por t cilat mund ta ojn opozitn
jasht Parlamentit dhe ti ojm problemet n rrug. Mendoj q sidoqoft sht
detyra e jon t prpiqemi ti zgjidhim problemet n Parlament. Pastaj se si ne e
prdorim kt mundsi kt e gjykojn qytetart.
A e keni kshilluar z. Veseli dhe a jeni takuar me t pr t diskutuar kto
zhvillime?
Nuk mendoj se sht e nevojshme q un t kshilloj z. Veseli, sepse z. Veseli
sht me mjaft eksperienc. Natyrisht si Kryetar Kuvendi sht m i ri se un,

REPUBLIKA E SHQIPRIS
KUVENDI
_______________ LEGJISLATURA VIII ________________
por mendoj q ka eksperienc t gjat, e njeh politikn, ndonse pr nj koh t
gjat m shum nga jasht se sa n drejtim t institucioneve, por mendoj se ka
patur vullnetin mjaft pozitiv pr t qen nj faktor qetsues, moderues,
balancues, dhe mendoj q e ka br me shum prkushtim kt gj. Por
kuptohet, Kryetar Kuvend, qoft n Shqipri, qoft n Kosov je nj i barabart
me gjith t tjert.
Si e shihni problemin e demarkacionit dhe asosacionit? Ne patm nj ekip
ekspertsh ndrkombtar t caktuar nga Presidentja Jahjaga, e cila
pothuajse konstatoi t njjtn gjendje q ishte konstatuar edhe m par
nga nj agjenci vendore. N ann tjetr, pr asosacionin kemi nj vendim
t Gjykats Kushtetuese q parasheh asosacionin. Pra cili sht qndrimi
juaj personal ose i shtetit shqiptar pr kto dy shtje q e nxitn komplet
eskalimin e situats?
Kam prshtypjen q nj raport m i qndrueshm, m konstruktiv prej kohsh
midis mazhorancs dhe opozits, ndoshta mund ta kishte qetsuar situatn m
par, apo ta kishte mbajtur kt debat apo le t themi konflikt politik n
parametra m t pranueshm. Presidentja ndrmori nj iniciativ n kuadr t
nj ekspertize ndrkombtare pr t rritur transparencn e kshtu me radh.
Un nuk sht se kam shum njohuri konkrete mbi mnyrn se si sht
vepruar edhe kshtu me radh, di q opozita prsri ka shprehur kontestimet
dhe paknaqsit e saj.
Un besoj gjithmon se zgjidhja nuk vjen prmes ekranit dhe prmes
kamerave. Madje, kjo sht dhe kshilla ime n Shqipri dhe n Kuvend, edhe
me prfaqsuesit e forcave politike, q nse duhet t zgjidhim dika t lm
kamerat mnjan. Edhe e kam vn re gjithmon q pa kamerat situata sht
mjaft bashkpunuese, komunikohet njerzisht, me logjik e me argument.
Momentin q vendosen kamerat secila pal vendoset n llogoren e vet politike
dhe flet pr kamerat, pr militantt, nuk flet pr problemet dhe kshtu
largohemi nga zgjidhja. sht e rndsishme t ulen dhe t bisedojn me
shum qetsi, me argumente, sepse un mendoj q nuk kemi dy Kosova, por
kemi nj Kosov dhe prderisa t gjith shprehen dhe jan t preokupuar pr
kt interes shtetror dhe kombtar, q n t dyja rastet sht i prbashkt,

REPUBLIKA E SHQIPRIS
KUVENDI
_______________ LEGJISLATURA VIII ________________
nuk ka asnj arsye pr t mos i zgjidhur dhe pr t mos iu prmbajtur
parimeve t Kushtetuts.
Nj pyetje pr Lvizjen Vetvendosja, q sht promotori dhe lideri i
opozits n vendin ton. Kryeministri shqiptar, z. Edi Rama e quajti nj
pasuri kombtare, t njjtn gj e ka thn edhe Lulzim Basha kur ishte
pr vizit n Kosov. N ann tjetr ish-Kryeministri Berisha tha se
veprimet e tyre jan t inspiruara ose ojn ujin n mullirin e Serbis dhe
Rusis. Ju si mendoni, Vetvendosja a sht pasuri kombtare apo sht
vegl e armiqve tan shekullor?
Un kam thn dika me koh, q edhe Ahmet Zogu, edhe Enveri edhe Doktori
si i themi ne n Shqipri, kta jan t gjith tant, pavarsisht se njri sht
hero tjetri sht tradhtar, pastaj tjetri bhet hero sipas ndrrimit t sistemeve
t partive n pushtet e kshtu me radh. Pra jan produktet e vendit ton, t
kombit ton, t historis ton, t rrethanave tona, t pjekuris son, t
aspiratave tona.
Kjo mendoj q ndodh edhe me partit. N kt drejtim un them se vlersojm
at pasionin e Vetvendosjes pr t theksuar shtje t ndryshme, por prve
vizionit dhe pasionit, mendoj se sht shum e rndsishme edhe rruga q
ndiqet pr t realizuar nj projekt apo nj synim. Dhe n kt drejtim, e kam
thn edhe m par, prdorimi i disa mjeteve q e shtojn tensionin dhe
shmangin dhe vmendjen nga vet problemi pr t cilin ti je i angazhuar pr ta
zgjidhur, nuk sht i dobishm dhe i frytshm. Kshtu q un besoj se pr t
gjitha forcat politike ka nj gjykats, q sht m i mir se kushdo tjetr, dhe
sht vota e qytetarve.
Shteti shqiptar nuk ka pasur nj reagim lidhur me deportimet e fundit t
dy aktivistve t Vetvendosjes n Shqipri pr disa vepra t supozuara.
Cili sht qndrimi juaj pr kt shtje?
Nuk mund t them asnj gj konkrete. Jo pr oportunizm. Por, realisht nuk i
di arsyet konkrete prse ka ndodhur nj akt i till. Mnyra m e mir pr t
marr nj informacion apo nj prgjigje pr kt sht Ministria e Jashtme e

REPUBLIKA E SHQIPRIS
KUVENDI
_______________ LEGJISLATURA VIII ________________
Shqipris pr t dhn ajo nj shpjegim nga ana e vet sesi e gjykon, n rast
se do t bhej fjala pr nj qndrim t Shqipris.
Cilat jan prioritetet midis nesh dhe far jan duhet t bjm m shum
pr integrimin ton?
Ajo q duhet t bjm m shum pr integrimin ton sht, q kjo rrug e
jashtzakonshme q bashkon Shqiprin me Kosovn dhe q na mundson ne
kt komoditet, q t vijm sot pr dy or dhe t kthehemi prsri, t vihet
realisht n funksionim edhe shkmbimet tona tregtare dhe ekonomike t rriten
shum m tepr sesa ne knaqemi q u rritn 10 pr qind, 7 pr qind e kshtu
me radh. Mundsia dhe hapsira sht e jashtzakonshme. Kjo ka qen edhe
nj nga arsyet q un kam qen n Pej s fundmi dhe kam prshtypjen se kto
dit do t jet edhe Ministri i Bujqsis s Shqipris me disa siprmarrs n
kt fush, me disa nga grumbulluesit dhe eksportuesit kryesor t Shqipris.
pr t zhvilluar takime atje sepse kemi mundsi shum t mdha.
Nuk besoj se Shqipria dhe Kosova mund t ken partner tregtar m t
mdhenj dik tjetr sesa njri-tjetrin, sepse rruga sht, gjuha sht, interesi
sht dhe komplementariteti sht. Ky komplementaritet q po zhvillohet n
fushn e energjis duhet t zhvillohet m tej n fushn e bujqsis, t ushqimit
dhe t industris, e kshtu me radh. Sepse sht interesi i madh, sht
leverdia e madhe, sht dika me leverdi ekonomike, por patjetr sht edhe nj
interes shum m i gjer sesa kaq dhe m afatgjat.
Sa her kaloj Vermic shoh kamion, maune nga Shqipria q presin n
radh pa asnj nevoj. Si do t zgjidhet kjo situat?
Shpresoj t kemi nj zgjidhje n kt drejtim. Kemi folur disa her me
ambasadorin Minxhozi, kam folur edhe me Ministrin e Financave z. Ahmetaj, i
cili m ka thn se s shpejti do t takohet me Ministrin e Financave t Kosovs
dhe i kam nnvizuar kt rndsi q t gjejm nj mnyr sidomos pr sa i
takon periudhs s sezonit t eksporteve t prodhimeve bujqsore, ushqimore e

REPUBLIKA E SHQIPRIS
KUVENDI
_______________ LEGJISLATURA VIII ________________
kshtu me radh,veprimet doganore t bhen te qendrat e grumbullimit dhe
eksportimit n mnyr q mjetet t mos presin n dogan, sikurse mund t
ndodh aktualisht. Pr kt duhet t luftojm do dit, pr t br gjra
konkrete, gjra praktike. Un isha n Krush t Madhe para disa ditsh n
prag t prvjetorit t masakrs s Krushs. Ajo q m bri m shum
prshtypje ishte nj aktivitet i grave aty, shumica e t cilave kishin humbur
bashkshortt gjat lufts, q ato e vetmenaxhonin n nj hapsir modeste.
Ato arrinin t prodhonin dhe prpunonin kryesisht specin, por edhe produkte
t tjera lokale e kshtu me radh, pr nj pjes e t cilave e merrnin lnd t
par edhe nga Shqipria n sezonet kur nuk prodhohej ktu. Jo thjesht
prodhonin, por edhe eksportonin edhe n Zvicr e vende t tjera.
E prmenda kt sepse ne shpesh flasim pr strategji t mdha, t
rndsishme, ndrkoh q njerzit duan gjra konkrete, prekshme, t sotme
por edhe t s ardhmes. N kt drejtim ne na mbetet ende shum pun pr t
br, pr ti dhn nj prmbajtje m konkrete marrdhnies midis Shqipris
dhe Kosovs; Kosova t prfitoj sa m shum nga Shqipria, Shqipria t
prfitoj sa m shum nga Kosova dhe kshtu t rriten prfitimet e
prbashkta.
M par Shqipria merrte shembull Kosovn pr sa i takon zgjedhjeve t
ndershme, por vitet e fundit ne jua kemi kaluar juve. far mund t
msojn Kosova dhe Shqipria prej njra-tjetrs lidhur me mnyrn dhe
standardin t zhvillimit t zgjedhjeve?
Un besoj se ne kemi br hapa t rndsishm pozitiv, por pa dyshim kemi
nevoj t kemi n konsiderat se na duhet t punojm shum m tepr se sa
punojm. Duhet t jemi shum m modest sesa jemi. Ktu e kam fjaln pr
klasn politike n t dyja vendet tona. Duhet t jemi shum konkret dhe tjetra
q duhet t kemi parasysh sht q duhet t lirohemi nga megalomania q
gjithka rrotullohet rreth nesh dhe q t tjert nuk kan pun tjetr vese t
merren me ne.

REPUBLIKA E SHQIPRIS
KUVENDI
_______________ LEGJISLATURA VIII ________________
Bota ka sfida shum m t mdha sesa para disa vitesh m par. Ka shum m
tepr probleme financiare dhe ekonomike sesa m par dhe ka m pak
mundsi dhe resurse pr t na mbshtetur dhe ndihmuar. Nse ne nuk
punojm m shum. Nuk jemi konkret, nuk bjm projekte konkrete, nuk
krijojm nj imazh m pozitiv n drejtim t stabilitetit, n drejtim t forcimit t
ligjit, n drejtim t funksionimit t institucioneve, n drejtim t klims s
biznesit, pastaj do ta kthejm politikn n nj penges t madhe pr zhvillimin
e Shqipris dhe Kosovs.
Z. Meta, s fundmi u zbulua nj skandal i madh, ku shum lider jan
prfshir n at q quhet Panama Papers. N to bnte pjes edhe nj
kompani nga Shqipria. A duhet t presim q t shohim edhe emrat e
politikanve shqiptar n rrjedhjen e ktyre dokumenteve?
Fakti q ka dal, mendoj se sht nj gj pozitive, si e lexoj un kt shtje ose
si duhet ta lexojm ne, sepse ne asnjher nuk duhet t merremi me hallet e t
tjerve, duhet t merremi me hallet tona. Rasti konkret q ka dal pr nj
kompani shqiptare ose q ka aktivitet n Shqipri, ka marr kt koncesionin
pr markimin e karburanteve, na tregon sesa t vmendshm dhe t
prgjegjshm duhet t jemi n zhvillimin e praktikave koncesionare, sidomos t
shrbimeve publike.
Pr mua patjetr do rast duhet t hetohet, dhe ne e kemi krkuar kt gj. Dhe
do rast tjetr q do t dal jo vetm nga Panama Papers, por edhe nga do
lloj parajse fiskale, ku ka t prfshir politikan shqiptar. Nuk po themi
botror se nuk po prgjigjemi pr t gjith botn. Sepse kjo sht nj shtje
q ka t bj me transparencn, por ka t bj edhe me integritetin, ka t bj
n fund fare edhe me taksat e qytetarve shqiptare. Sepse n qoft se nj
qytetar i thjesht paguan ather pse dikush tjetr, qoft ky nj politikan apo
nj i afrm i nj politikani apo edhe nj biznesmen, duhet t gjej mnyra dhe
forma pr t br manipulime t tilla dhe t shptoj nga kto detyrime. Pra
jan arsye t shumta. Ajo q un mendoj pr ne, nga rasti n fjal, sht q ne

REPUBLIKA E SHQIPRIS
KUVENDI
_______________ LEGJISLATURA VIII ________________
duhet t forcojm transparencn pr sa i takon praktiks s dhnies s
koncesioneve n t ardhmen dhe t prmirsojm legjislacionin n kt drejtim,
sepse ato mund t kthehen n nj barr shum t madhe pr buxhetin e shtetit
dhe n nj penges pr zhvillimin e vendit, dhe njkohsisht, pr fat t keq, n
nj kosto t rritur pr qytetart tan dhe n nj cilsi t parealizuar t
shrbimeve ndaj tyre. Si edhe ka ndodhur me shum koncesione deri tani.
A mund t dalin edhe t tjera? A keni informacione?
Ne jemi pr transparenc t plot. I takon Prokuroris shqiptare t
bashkpunoj m t gjith institucionet e vendeve t tjera, ku ka parajsa t
tilla. T bashkpunoj me partnert tan kryesor, agjencit e tyre, me SHBAt, me vendet evropiane dhe t hetoj n do rast.
Z. Meta, si po ju shkojn punt me partnerin e koalicionit n Shqipri? N
pjesn e par t bashkpunimit keni prodhuar shum lajme me partnerin
tuaj, Partin Socialiste, por tani keni dal paksa n ujra t qeta. far
ndodhi realisht?
Lvizja Socialiste pr Integrim prpiqet gjithmon t jet n raporte mjaft
konstruktive dhe luajale edhe me Partin Socialiste, me t ciln jemi n
koalicion q prej vitit 2013. Por kemi qen edhe m prpara me PS-n, n
periudhn 2006-2007. Ne prpiqemi ti qndrojm marrveshjeve, parimeve t
marrveshjeve. Kjo sht kryesore pr ne. Sigurisht q sht shum e
rndsishme q edhe marrveshjet ti shrbejn vendit.
Kryeministrin Rama nuk e keni ln n gjum t qet. Vazhdimisht keni
drguar sinjale q ju e mbroni me fanatizm partin tuaj dhe nuk jeni me
do kusht partner besnik nse pala tjetr nuk e tregon t njjtin luajalitet
ndaj jush...
Ne i qndrojm parimeve t marrveshjes dhe pr ne qndrime fanatike apo vija
t kuqe jan: stabiliteti i Shqipris; Shqipria si faktor stabiliteti n rajon,

REPUBLIKA E SHQIPRIS
KUVENDI
_______________ LEGJISLATURA VIII ________________
sepse as e para nuk mund t funksionoj pa t dytn dhe jan shum t
ndrlidhura; integrimi evropian i Shqipris. Nuk ka asnj iniciativ apo
reform q i shrben ksaj shtjeje q LSI-ja t mos jet promotore apo
mbshtetse e padiskutueshme. Q kur sht krijuar LSI, n vitin 2004, nuk
ka qen asnjher nj penges apo nj vones pr nj shtje pr raportet e
Shqipris me Bashkimin Evropian, apo marrdhniet tona me NATO-n e
kshtu me radh. Natyrisht q ka shum shtje t tjera, shum prioritete t
tjera por kuptohet q n koalicion duhet t jesh edhe fleksibl.
Vitin e ardhshm do t zgjidhet Presidenti i ri i Shqipris. sht
spekuluar kto koht e fundit pr mundsin q ju t jeni nj kandidat i
koalicionit pr President t Shqipris?
Kjo sht nj shtje pr momentin, jo vetm e parndsishme, sepse n
politik rndsia prcaktohet nga prioriteti dhe nuk sht aspak prioritet. Kjo
do t jet prioritet n prill ose maj kur do t ket koh e saj. Aktualisht ne kemi
nj President, z. Nishani, i cili kryen kt detyr. Natyrisht nuk jan zgjedhje
presidenciale, sepse Shqipria nuk sht nj vend presidencial. sht zgjedhja
e Presidentit nga Parlamenti. Sa i takon spekulimeve, do t ket shum. Do t
dalin me dhjetra apo me qindra emra, si sht tradit sa m shum afrohet
kjo periudh. Kjo sht gj e zakonshme. Un mund tju siguroj se jam
kandidat i sigurt pr kryetar t Lvizjes Socialiste pr Integrim, sepse do t
kemi zgjedhjet brenda vjeshts n LSI, sipas statutit t LSI-s. Pr kt gj ju
siguroj.
Po flitet pr nj mundsi q zgjedhjet e ardhshme parlamentare t
mbahen n mars ose n prill t vitit t ardhshm, pra para zgjedhjes s
Presidentit.
Nuk mendoj se Shqipria ka ndonj arsye pr t mbajtur zgjedhje t
parakohshme.

REPUBLIKA E SHQIPRIS
KUVENDI
_______________ LEGJISLATURA VIII ________________
Presidentin e ardhshm a duhet ta zgjedh ky parlament apo parlamenti
tjetr?
Kjo sht shtje kalkulimesh, t cilt m shum se kushdo tjetr mund ti
bjn juristt, por nuk mendoj se kjo sht kaq shum e rndsishme.
A besoni se n zgjedhjet e ardhshme do t jeni prap n koalicion me t
njjtin partner t koalicionit apo LSI do t shkoj e vetme dhe pastaj do
t vendos m k do t bj koalicion, si prcaktuese tashm historike e
qeverive?
Un jam kryetar i LSI-s, por nuk jam LSI-ja. Q do t thot q LSI-ja sht m
e gjer se sa kryetari i saj dhe un nuk mund t marr vendim n emr t saj.
LSI ka marr nj vendim pr kt koalicion dhe do ti qndroj koalicionit
sikurse i ka qndruar me korrektsi deri m tani. Ky sht nj koalicion q ka
br pun t mira, ka ndrmarr reforma t rndsishme por ka ende shum
pun pr t br, ka ende shum prmirsime pr t br. Vendi ka probleme t
mdha dhe pafund. Dhe n kt drejtim ne jemi t prqendruar n
prmirsimin e mtejshm t qeverisjes. Pr sa i takon vendimeve q do t
merren pr t ardhmen, thash edhe nj her, q kto do t gjykohen nga vet
strukturat e Lvizjes Socialiste pr Integrim dhe natyrisht q do t diskutohen
apo komentohen edhe nga analistt.