Anda di halaman 1dari 2

RACES NOMINALES

SUSTANTIVOS

COMN

animado

PROPIO

no animado

humano

wawa

animado

no humano

allqu

humano

llaqta

no animado

no humano

Marya

Wanka
Ayakuchu
(nombre de
un perro)
Nota: Segn la cosmovisin andina todos los seres son animados, por eso los cerros, las
lagunas, etc. hablan, viven, se enojan como los apus.
PRONOMBRES

PERSONALES

LIBRES

LIGADOS
(Con flexin
personal)

uqa kiki-y
kay
Qam sapa-yki
chay
Pay kuska-nchik wak
Llapa-yku
Lliw-cha-nchik
Waki-nku
Qaylla-yki-pi
Yura-n-pi

DECTICOS

LIBRES
(demostrativos)

NO DECTICOS

LIGADOS
(posesivos)

uqa-pa
qam-pa
pay-pa

libres
pi
ima
hayka
may

RELATIVOS INDEFINIDOS
(interrogati(ligados)
vos)

ligados
pi-taq
ima-taq
hayka-m
may-mi
ima-y-na
may-ni-n-raq
Etc.

ima-pas
pi-pas
hayka-pas
may-pas
Etc.

ADJETIVOS

CUANTITATIVOS

NUMERAL
CALIFICATIVOS

cardinal

ordinal

NO CUANTITATIVOS

NO NUMERAL

calidad

CALIFICATIVOS

sabor

NO

tamao forma
dimensin

color

dectico

puka
yana
yuraq
qillu
etc.

kay
chay
wak

demostrativo
Huk
Iskay
Kimsa
Etc.

awpaq kaq
qipa kaq
huk iqin
chunka iqin

achka
pisi
allin
aslla kusa
etc.
chuya
qilli
sumaq
millay
Etc.

miski
haya
hamya
etc.

hatun
uchuy
raku
llau
killku
etc.

muyu
palta
ruyru
awchi
etc.

ADVERBIOS

MODIFICADOR DE VERBOS

MODIFICADOR DE MODIFICADOR DE
ADJETIVOS
ADVERBIOS
(preadjetivos)
(semnticamente son
intensificadores)

afirmac. Negac. modo tiempo

lugar

cantidad positivo

negativo bilexemticos

(libres) ar
mana allin-ta aqa wichay- hayka- ancha nisyu
aka akay
(libres) aw
ama
sasa-ta paqarin uray- achka- ima
paqway suma sumaq
(Ligad)aw-riki mana-ku sumaq-ta qay-ninpa kay-pi
as-llaancha-su nisyu-llaa paqarin mincha-kuna
(ligad)ach-iki ama-laya akay-ta chay-raq wak-man sinchi- hatun-karay aswan-ta mana allin-ta

Anda mungkin juga menyukai