PEMBANGUNAN

EKONOMI DAN IMPAK

ALAM SEKITAR
3.1 sektor-sektor ekonomi
3.1.1 Primer
Pertanian
perikanan
perlombongan
perhutanan

aktiviti ekonomi primer

Perladangan

SEKTOR
PERTANIAN

Kebun Kecil

Pindah

Pertanian perladangan
LOKASI
SKALA
PERTANIAN

CIRI - CIRI

PEMILIKAN &
MODAL
ORIENTASI
PENGELUARAN

-Berbukit, tanah beralun

- koko, getah & kelapa sawit
-Ladang besar @ estet
-Melebihi 40 Hektar
-Modal besar(syarikat besar)
-Pasaran tempatan &
eksport
- cth: The, Kelapa Sawit

TEKNOLOGI

-Teknologi yg moden
- spt: Jentera, Baja & racun
serangga

TENAGA BURUH

-Banyak(diupah)
-Pend. Tempatan & Asing

Menyediakan peluang
pekerjaan
-Dapat < kadar
pengangguran
-pelbagai bidang
pekerjaan
-meningkatkan taraf
hidup penduduk

Meningkatkan
KDNKK
-Produk pertanian yg
dieksport ke luar negara
-bantu stabilkan harga&
kualiti brg

SUMBANGAN
KEPADA
PEMBANGUNA
N
Menggalakkan
perkembangan teknologi
& R&D
-Pengaliran masuk
teknologi & input moden
-cth: tech. bioteknologi

Mewujudkan kesan
pengganda
- Bantu galakkan
pertumbuhan ekonomi
spt ekonomi hiliran
- Cth: industri sekunder

Isu & permasalahan pertanian

ladang
Masalah Fizikal Banjir & kemarau yg berlaku boleh memusnahkan tanaman
yg baru ditanam spt anak benih kelapa sawit & getah
- Menganggu aktiviti pengutipan hasil spt susu getah
Serangan Penyakit & Makhluk perosak Menganggu tumbesaran tanaman
-- cth: serangan ulat bulu ke atas
pokok kelapa sawit
Masalah pasaran Harga komoditi tidak stabil, mengalami turun naik
- Terpaksa bersaing dgn negara pengeluar lain (thailand)
- Menghadapi ancaman provokasi pasaran ( Persatuan
(minyak soya & jagung di Eropah)

 Masalah kekurangan tenaga buruh Penghijrahan keluar tenaga buruh

pertanian ke sektor indusri &
perkhidmatan
- Dianggap tidak produktif
- Tidak menjanjikan pendapatan
- Pendapatan yg tidak stabil
Masalah Peningkatan kos pengeluaran Kos operasi sentiasa meningkat
(peningkatan kadar upah @ buruh)
- kos input semakin tinggi
- kos pembersihan ladang meningkat
- kos pengangkutan hasil ke kilang
memproses

 Masalah atau kelemahan pengurusan kekurangan kepakaran & pengalaman

- Karenah birokrasi & intergriti GLC
- Salah urus tadbir korporat
Masalah kekurangan modal Tidak mencukupi
- Penerapan teknologi moden tidak dapat
dilaksanakan
- Sukar untuk menarik pelabur asing
persaingan daripada sektor industri & perkhidmatan
~ Sektor industri & perkhidmatan mengambil alih peranan sektor pertanian
~ Berlaku persaingan guna tanah
~ kawasan ladang menjadi semakin berkurangan

Kesan negatif terhadap alam

seitar fizikal
Perubahan
Landskap

Kemusnahan
ekosistem
Hutan

Memusnahkan
Kawasan
Tadahan Air

Berlaku
Pemanasan
Setempat

Berlaku
Pencemaran
Udara

Masalah
Pencemaran
sumber Air

Peningkatan
Kadar Hakisan
& Banjir
Lumpur

Pertanian kebun kecil

Lokasi

CIRI-CIRI

-Kwsn. Luar bandar

-kwsn. Tanah beralun &
berbukit. ( koko,kelapa)

Skala
Pertanian

-Tidak melebihi 40 hektar

- Berasaskan sara diri

Pemilikan
Modal

-Perseorangan , kelompok
-Modal yg sedikit
-Modal sendiri, ahli
keluarga

Orientasi
Pengeluaran
Tenaga Buruh
Teknologi

-Pasaran tempat/eksport
-Dijual sendiri/ orang
tengah
-Tenaga buruh yg sedikit
- Ahli Keluarga/ buruh yg
diupah
-input moden
-Jentera masih terhad

Mening
katkan
pendap
atan
negara

Kemaju
an &
pemban
gunan
Kwsn.
Luar
bandar

SUMBAN
GAN
KPD
PEMBAN
GUNAN
NEGARA
Mengga
lak
Perkem
bangan
teknolo
gi

Mewuju
dkan
peluang
pekerja
an

Mewuju
dkan
kesan
pengga
nda

ISU &PERMASALAHAN PERTANIAN

KEBUN KECIL
Kejadian bencana alam Memusnahkan tanaman (ditenggelami air)
-- Aktiviti pengutipan hasil terganggu
Kekurangan tenaga buruh muda Perubahan minat bekerja
- Beranggapan akan dibelenggu
kemiskinan
Harga hasil pertanian di pasaran di dunia tidak stabil
~ Pengeluaran hasil pertanian dikurangkan (pengaruh harga pasaran
global)
~ Harga hasil pertanian yg terlalu rendah

 Peningkatan kos pengeluaran Peningkatan kos buruh

- Peningkatan dlm pengunaan input
- Peningkatan kos untuk proses
penanaman semula
Saingan guna tanah Sektor industri & perkhidmatan telah
mengambil alih peranan pertanian kebun kecil
Kekurangan modal modal tidak cukup untuk membesarkan kebun
- tidak dapat menggunakan input yg moden
- Sukar untuk mendapatkan pinjaman bank

PERTANIAN PINDAH

CIRI-CIRI

Lokasi

-Kawasan pedalaman
-dikwsn. Lereng bukit
-kaedah tebang & bakar

Orientasi
Pengeluaran

-Hanya untuk kegunaan

sendiri & kelompok
masy.

Pemilikan
Modal

-Milik bersama keluarga

-Modal yg digunakan
sedikit/ tiada langsung

Skala
Pertanian

-kecil iaitu 0.5- 1 hektar

sahaja

Tenaga Buruh
Pengunaan
Teknologi

-Tenaga buruh ahli

keluarga sahaja
-teknologi moden tiada
langsung
-guna peralatan
tradisional

Isu dan permasalahan pertanian

pindah

Mewujudkan
hutan
sekunder

Bergantung
kpd
kesuburan
semula jadi

Berlakunya
pencemaran
udara

Berlaku
hakisan tanah
&
pencemaran
air

Pertanian tanah tinggi

Sesuai ditanam dengan tanaman teh & tanaman hawa sederhana
Cameron Highland,Pahang & tanah tinggi Kundasang,Sabah
KESAN NEGATIF PERTANIAN TANAH TINGGI
Perubahan
Landskap

Pemanasan
Setempat

Kemusnahan
Ekosistem

Memusnahkan
kawasan tadahan
Air

Pencemaran
Sumber Air

Peningkatan
kadar Hakisan
Tanah/Tanah
Runtuh

Aktiviti pertanian yang menjejaskan

kualiti alam sekitar fizikal
Amalan pertanian pindah
~ Dilakukan secara tebang, bakar & tinggal
~ Memusnahkan ekosistem hutan secara kekal
~ Mengamalkan tanaman sejenis di cerun bukit
~ Berlaku perubahan landskap hutan yg ketara (daripada hutan primer
kepada hutan sekunder)
~ cth: kawasan pedalaman sabah,sarawak & pahang

 Pertanian Perladangan
~ Berlakunya penyahutanan secara besar-besaran
~ Memusnahkan seluruh habitat & ekosistem hutan
Pertanian tanpa teres atau mengikut kontur
~ Pemotongan & penarahan bukit tidak mengikut kontur
~ tidak dibuat teres ( berlaku larian air permukaan)
~ Menggalakkan hakisan tanih & tanah runtuh. (Cameron Highland)
Pertanian tanpa tanaman tutup bumi
~ Menggalakkan hakisan percikan air hujan & larian air permukaan
~ Mengurangkan nutrien tanah khususnya nitrat
~ cth: Cameron Highland & Kundasang

 Amalan pertanian sejenis

~ Menyebabkan nutrien tanih menjadi tidak seimbang
~ Nutrien hilang lebih cepat kerana digunakan dengan maksima
~ Memerlukan kos yang tinggi untuk mengimbanginya
~ cth: Kelapa Sawit ( nitrogen, fosforus & kalium [NPK] ) ,
Nanas (Potassium)
Penggunaan Baja Kimia & Racun Serangga @ Racun Rumpai
~ Menyebabkn pencemaran sumber air (Sungai & tasik)
~ Tercemar dengan nilai peningkatan Ph (Keasidan tinggi)
~ Cth: Baja Urea, NPK & racun rumpai:- Roundup, Paraquat

Kesan aktiviti pertanian terhadap

persekitaran fizikal
Hakisan
Tanah/Tanah
Runtuh
Kemusnahan
Ekosistem
Hutan

Menganggu
Kesburuan
Tanah

Perubahan
Landskap
Fizikal

Pencemaran
Air Sungai

Pencemaran
Udara

Menganggu
Kestabilan
kitar
Hidrologi
Perubahan
Suhu Mikro

Langkah bukan perundangan untuk

mengurangkan kesan aktiviti pertanian
Wujudkan kebun kecil
berkelompok kpd orang
asli

-Mengelakkan amalan
pertanian pindah
- Memiliki pendapatan
yg tetap

Mengamalkan tanaman
pertanian berteres

-potongan cerun < 45

darjah
-Mengikut spesifikasi

Mengamalkan tanaman
bercampur/ selingan

-bantu imbangkan
nutrien tanah
-cth: kelapa sawit &
getah

Mengamalkan tanaman
tutup bumi

-Mengawal hakisan &

suburkan tanah
-Menstabilkan cerun
bukit

Langkah Bukan
L
Perundangan

Kaedah Hidroponik &

aeroponik

Kawalan biologi &

penggunaan baja
organik

Langkah Bukan
Perundangan

-Mengurangkan
penggunaan ruang tanah
& baja kimia
-Penggunaan racun dpt
diminimumkan
-ular & helang untuk
halang tikus
-dpt mengurangkan
pergantungan racun
-krgkan pencemaran

Amalan pertanian
tebang & reput

-Tebang reput
-Hasilkan baja organik
-suburkan tanah
- Kurangkan pencemaran

Kawalan ekologi tanah

-Sediakan sistem
perparitan yg cekap
-perbaiki tekstur
tanih(campurkan kapur)
-tanah jadi lebih subur

Sektor perikanan
Lokasi

Teknologi

-Secara harian
- Turun ke laut wktu pagi,
pulang waktu petang
-jualan harian
-lebihan untuk keluarga
- Pasaran tempatan
-Tiada teknologi moden
-Peralatan tradisional
- Jaring, bubu, pukat

Modal

-kecil
-persendirian/keluarga shj

Tenaga
Buruh

-sedikit
-kalangan ahli keluarga/jiran
-diwarisi secara turun

Waktu
penangkapan
Ciri perikanan
Pinggir pantai

- < 30 batu nautika ( pinggir

pantai)

Skala pengeluaran

Kenapa aktiviti perikanan pinggir

pantai dijalankan dengan pesat
Keadaan
Fizikal pantai
-pantai
terlindung
-berteluk

Habitat yg
sesuai
-terumbu
karang banyak
-sesuai utk
ikan

Permintaan
hasil laut yg
tinggi
-ikan sumber
protein
penduduk

Sumber
pendapatan
negara

Menangkap
ikan adalah
pekerjaan
tradisional

Polisi dan
galakkan
kerajaan

Kekuranga
n bekalan
sumber
protein

Perubaha
n cita rasa
penduduk

Ancam
an
pence
maran
air laut

Teknol
ogi yg
terhad

Masala
h
modal
yg
kecil
ISU &
MASAL
AH YG
DIHAD
API

Tangka
pan
secara
berlebi
han

Masala
h
orang
tengah

Masala
h
cuaca

PUNCA SUMBER PERIKANAN PINGGIR

PANTAI DIPINGGIRKAN
Tangkapan secara
berlebihan

Pencerobohan nelayan
laut dalam

Punca-Punca

-Eksploitasi sumber
perikanan
-mengaut untung semata
-gunakan pukat tunda
-dicerobohi oleh nelayan laut
dalam
-habitat & sumber musnah

Peningkatan kadar
pencemaran pantai

-tumpahan minyak
-matikan plankton &
zooplankton

Penggunaan kaedah
tangkapan yg tidak
dibenarkan

-Penggunaan tuba, aliran

elektrik, bom ikan
-Memusnahkan keseluruhan
spesis

LANGKAH-LANGKAH MENGATASI
KEMOROSOTAN PERIKANAN PINGGIR
PANTAI
Memberi bantuan kewangan & subsidi
~ Mudahkan pinjaman kewangan, subsidi kewangan & minyak
~ Beri latihan & khidmat nasihat kepada nelayan
(untuk mempelajari & memahami cara menggunakan teknologi
yg lebih moden)
Mempertingkatkan kerjasama antara negara
~ Dari segi kawalan, keselamatan, perundangan & zon sempadan
~ Kurangkan konflik pencerobhan zon penangkapan ikan sesebuah
negara

 Pemuliharaan kawasan-kawasan pembiakan ikan

~ Harus dipulihara & dipelihara bagi membolehkan habitat tempat
hidupan laut bertelur & membiak dapat dikekalkan
~ Cth: Kawasan terumbu karang, penghasilan tukun tiruan
Penguatkuasaan undang-undang
~ Larangan terhadap kawasan tertentu & alat perikanan tertentu
~ Mengharamkan pengunaan pukat tunda & pukat harimau
Memajukan teknologi, kepakaran & penyelidikan
~ Guna teknologi yg moden spt bot berenjin kuasa besar & pukat
moden
~ Hasil penangkapan ikan akan meningkat

Perikanan laut dalam

Lokasi

Masa Operasi

Orientasi Pengeluaran

CIRI-CIRI
Teknologi
Modal
Tenaga Buruh

-dikawasan ZEE
- > 30 batu nautika
-Mengambil masa
berhari,berminggu &
berbulan
-pasaran tempatan & luar
negara
-hasil tangkapan banyak
-Teknlogi moden (alat echo
sounder) , bot kuasa tinggi
-Besar
-diperolehi daripada
pinjaman bank
-Mahir/import
-bilangan buruh banyak

Isu & masalah perikanan laut dalam

MASALAH YANG DIHADAPI
~ Masalah keselamatan nelayan tempatan oleh serangan lanun
~ Mendapat tentangan daripada pergerakan alam sekitar
~ Politik perairan antarabangsa & ZEE sukar ditentukan
~ Masalah berkaitan dengan perikanan secara umum
MASALAH YANG DITIMBUL
~ Kepupusan sumber
~ Pencerobohan nelayan asing
~ Konflik antara nelayan

LANGKAH YANG TELAH DIAMBIL UNTUK

MEMAJUKAN SEKTOR PERIKANAN LAUT
DALAM
Memodenkan infrastruktur perikanan
-pertingkatkan kemudahan di jeti spt jeti pendaratan
-Muara perlu diperdalamkan

Memberikan bantuan,subsidi atau pinjaman

- Memberikan pinjaman modal beli teknologi moden
-subsidi diesel perlu diberikan kurangkan ks operasi

Memperkukuhkan rangkaian pemasaran

-Hapuskan peranan orang tengah kaedah pemasaran bpusat
-kawal harga ikan dipasaran tempatan
-Bantu teroka pasaran luar negara

Menubuhkan
LKIM
tingkatkan
produktiviti
Memberi subsidi
bot, pukat &
diesel kpd
nelayan

Pengawalan
pencemaran air

USAHAUSAHA
Penubuhan
Institut Perikanan

Batu Maung

Mewujudkan
infrastruktur
pemasaran &
Pengangkutan
Pasarkan ikan
ke luar negara

Kesan penggunaan teknologi moden

dalam kegiatan perikanan
KESAN POSITIF
~ Nelayan dapat menangkap jauh dari pinggir pantai
~ Jumlah ptangkapan nelayan akan meningkat
~ Hasil perikanan dapat disimpan lebih lama
~ Hasil perikanan dipasarkan ke jarak yang lebih jauh
KESAN NEGATIF
~ Mempercepatkan kepupusan sumber perikanan
~ Menimbulkan masalah pengangguran
~ Menimbulkan konflik antara nelayan
~ Meningkatkan kos pengeluaran sumber perikanan

PERIKANAN AKUAKULTUR
Bantu
tingkatkan
KDNK
Pendapatan
sampingan
kepada nelayan

Membuka
peluang
pekerjaan
KEPENTINGA
N
Memajukan
sektor
pelancongan

Meluaskan saiz
pasaran
domestik
Pembangunan
setempat

Ancaman
Fizikal

Modal
yang
kecil

Masalah
Pasaran
ISU &
MASALAH

Teknolog
i terhad

Pencemar
an Air

Sektor perlombongan
Bekalan sumber galian
(kuantiti,kualiti)
Kemudahan
infrastruktur

FAKTOR YG
MEMPENGARU
HI

Teknologi & kepakaran

Tenaga buruh
Polisi & galakan
kerajaan
Permintaan & pasaran

-simpanan sumber mineral

banyak & berkualiti
-Mudah diteroka
-kemudahan jaringan
perhubungan
-bahan mineral mudah
diangkut
-dari dalam & luar negara
-modal besar membolehkan
teknologi diperoleh
-Mahir/Separa mahir
-upah tenaga buruh murah
-Pengurangan cukai
-galakkan kemasukan
pelabur asing
-permintaan yg tinggi
-pasaran tawar harga yg
tinggi

 KESAN AKTIVITI PERLOMBONGAN TERHADAP LANDSKAP

BUDAYA
~ Kewujudan kawasan petempatan
~ Kewujudan rangkaian pengangkutan
~ Kewujudan kemudahan asas & sosial
~ Kewujudan kilang-kilang yang berkaitan
KESAN PENGELUARAN PELBAGAI SUMBER GALIAN
TERHADAP ALAM SEKTAR FIZIKAL
~ Pencemaran sumber laut & kerosakan ekosistem akuatik
~ Pencemaran sumber udara
~ Peningkatan suhu mikro
~ Kewujudan kesan-kesan lekukan

Kesan terhadap ekonomi akibat terlalu

bergantung kepada sumber petroleum &
gas asli
KEMELESETAN EKONOMI ATAU PERKEMBANGAN
EKONOMI LEMBAB
~ Harga bahan api meningkat kos pengeluaran turut meningkat
~ Harga barangan pengguna menjadi lebih mahal
~ Kegiatan ekonomi sukar dijalankan beban kos pengeluaran
yg semakin bertambah
KOS PENGANGKUTAN MENINGKAT
~ Menjejaskan industri penerbangan & pengangkutan awam
~ Harga tambang akan meningkat penumpang terpaksa berbelanja
lebih

 KADAR INFLASI MENINGKAT

~ Kos sara hidup akan bertambah harga barangan jadi mahal
ekoran peningkatan kos
pengangkutan hasil peningkatan
harga minyak
~ Membebankan penduduk untuk mendapatkan keperluan asas
KETIDAKSTABILAN SOSIAL & EKONOMI
~ Masalah kegawatan ekonomi menyebabkan rusuhan, tunjuk
perasaan jalanan
~ Peningkatan harga keperluan asas membebankan rakyat
~ Mengurangkan kemasukan pelabur asing

SEKTOR PERHUTANAN
KEPELBAGAIAN BIOLOGI HUTAN
JENIS-JENIS HASIL HUTAN
JENIS HASIL HUTAN

CONTOH

Kayu Balak

Cengal, meranti, keruing

Binatang/fauna

Hidupan liar yg menjadi

aset ekopelancongan

Perubatan

Akar kayu, tongkat ali

SEBAB AKTIVITI PEMBALAKAN DIJALANKAN DENGAN GIAT

I) Dasar kerajaan Menggalakkan aktivit pembalakan sbg hasil
pendapatan eksport kayu balak
II) Kawasan hutan bekalkan kayu keras yg berkualiti
yg masih luas
* Kayu Balau, Cengal

III) Permintaan yang tinggi untuk industri perabot & pembinaan

terhadap kayu keras
menjadikan aktiviti pembalakan
dijalankan dengan giat
IV) Teknologi moden menyebabkan pengeluaran kayu balak
meningkat
* Kerja-kerja penebangan kayu dapat
dijalankan dengan mudah
V) Menjadi sumber pekerjaan Pembalak, pemandu lori balak
penduduk
* tingkatkan pendapatan
* kurangkan pengangguran
VI) Kurang pengawasan Aktiviti pembalakan haram dijalankan
dengan meluas

KEPENTINGAN HUTAN KEPADA

SOSIOEKONOMI SESEBUAH NEGARA
a) Penting kepada sistem ekonomi tradisional
~~ Masyarakat orang asli masih bergantung kepada sumber hutan
~ Mereka menjalankan aktiviti pertanian pindah, kutip hasil hutan
b) Peningkatan pendapatan negara
~ Produk kayu yag dieksport tingkatkn pendapatan negara
~ cth: cengal, meranti, keruing
c) Sumber pekerjaan penduduk
~ Peluang pekerjaan tersedia dalam sektor pembalakan
~ spt: industri perkayuan & perabot, Renjer Hutan
~ Dapat tingktkan pendapatan perkapitan & kuasa beli penduduk

d) Kesan pengganda dalam memajukan sektor pelancongan

~ Produk hutan dijadikan sebagai daya tarikan pelancong
~ Bantu tambahkn pendapatan penduduk & negara
~ cth: Taman Negara Pahang, Taman Negara Sepilok
e) Menjadi kawasan tadahan air
~ Menjadi kawasan tadahan air yg membekalkan air kpd empangan
& seterusnya diproses untuk dijual kpd penduduk
~ Kawasan tadahan air juga boleh digunakn untuk pembinaan
empangang hidroelektrik spt di Kenyir & Temenggor

Langkah perundangan untuk melestarikan

sumber perhutanan
Menguatkuasa akta
kualiti alam
sekeliling 1974

Penubuhan pasukan
renjer hutan

Pemantaun &
penguatkuasaan oleh
pihak berkuasa

Langkah melaksanakan
EIA

Mengharamkan
eksport kayu balak

LANGKAH BUKAN PERUNDANGAN UNTUK

MELESTARIKAN SUMBER PERHUTANAN
Mewartakan
hutan simpan
kekal/ taman
negara

Kempen
menyedarkan
masy.
Cintailah Hutan
Kita

Melaksanakan
sistem
penebangan
hutan secara
terpilih

Melaksanakan
program
penghutanan
semula

Pendidikan alam
sekitar secara
khusus
Mata pelajaran
Geo/ sivik

Tamat
Disediakan oleh: Norzarifah syazwani
binti nordin