Ndotja sht futja e ndotesve n nj mjedis natyror q shkakton,

paqndrueshmri rregullim apo dm t ekosistemit ose organizmave te

gjalla. Kohet e fundit kjo dukuri eshte vene re edhe ne vendin tone.
Mbetjet e ndryshme industriale t cilat importohen si lnd e par pr
industrin e riciklimit, t njohura si plehra t ardhura nga jasht, do t
jen objekt kontrolli nga Agjencia e Energjis Brthamore.
Pas disa ndryshimeve q i jan br ligjit t funksionimit t ksaj agjencie
e cila po ngrihet, si dhe protokollit t posam t saj, Agjencia do t ket
kompetencat e kontrollit mbi nj pjes t mbetjeve industriale q do t
importohen nga vendi yn pr industrin e riciklimit. Sipas ligjit t ri, do
t jen inspektort e Agjencis personat e specializuar q do t
kontrollojn futjen e materialeve t ndryshme pr riciklim q mund t
prbjn edhe rrezikshmri pr ndotje. Ata do t bjn analizat e
kampioneve t ndryshme dhe do t ndjekin rrugn e tyre q nga futja n
territorin e vendit, e deri te prpunimi prfundimtar i nj materiali.
Qeveria shqiptare po prgatit t gjith kuadrin ligjor dhe s fundmi ka
prcaktuar detyrimin pr t lejuar Agjencin Ndrkombtare t Energjis
Atomike t ket kontroll t plot mbi t gjith territorin dhe mbi do mjet
apo vendndodhje ku sht prdorur material brthamor. Gjithashtu
prcaktohen edhe materialet jobrthamore apo pajisjet e specifikuara pr
raportimin e eksporteve dhe importeve q kryen Shqipria.

 Detyrimet
Agjencia ka t drejt pr t kontrolluar do vend n terren

dhe do vendndodhje t prcaktuar nga Shqipria, apo do

mjet t aktivizuar apo vendndodhje t aktivizuar jasht
mjeteve ku zakonisht sht prdorur material brthamor.
Me fjaln vend nnkuptohet zona e prcaktuar nga
Shqipria n informacionet prkatse t projektimit mbi
nj impiant, prfshir ktu nj impiant t mbyllur, apo mbi
nj vendndodhje jasht impianteve ku zakonisht prdoret
material brthamor, prfshir edhe nj vendndodhje t
mbyllur jasht impianteve ku zakonisht prdorej material
brthamor. Sipas prcaktimit t br n nenin 18,
veprimtari krkimore dhe zhvilluese q lidhen me ciklin e
lnds djegse brthamore nnkupton ato veprimtari q
lidhen me do proces t sistemit t shndrrimit t lnds
brthamore, pasurimit t lnds brthamore, fabrikimit t
lnds djegse brthamore, reaktorve, pajisjeve kritike,
apo riprpunimit t lnds djegse brthamore.

Protokolli shtes
Me ann e nj protokolli shtes caktohen t drejtat e kontrollit dhe dhnies s informacionit,
prfshir edhe at t klasifikuar mes Shqipris dhe Agjencis Ndrkombtare t Energjis Atomike.
Protokolli shtes i marrveshjes pr zbatimin e garancive n t gjitha veprimtarit brthamore t
Shqipris sht ratifikuar dhe botuar n Fletoren Zyrtare, pas miratimit t ligjit nr. 10314 dat
16.9.2010. Shtesa e protokollit vjen n nj koh kur zyrtar t lart t shtetit shqiptar kan risjell
iden e ndrtimit t centralit brthamor, si nj nga angazhimet kryesore n agjendn e tyre. I till
sht edhe rasti i takimit q ministri i Ekonomis, Ilir Meta, me ministrin e Energjis Atomike t
Izraelit, Dan Meridor.
Nenet q ndryshojn n ligjin Pr krijimin e Agjencis s Energjis Brthamore
Neni 9
Shqipria do ti siguroj Agjencis t drejtn pr t kontrolluar vendndodhje t prcaktuara nga
agjencia pr t marr kampione mjedisore n shkall t gjer, me kusht q nse Shqipria nuk sht
n gjendje t siguroj kt t drejt, ajo do t bj do prpjekje t nevojshme pr t prmbushur
krkesat e agjencis pr vendndodhje t tjera. Agjencia nuk do t krkoj t kontrolloj derisa marrja
e kampioneve n shkall t gjer dhe masat procedurale t jen miratuar nga Kshilli dhe pas
bisedimeve pasuese midis Agjencis dhe Shqipris.
Neni 10
Agjencia do t informoj Shqiprin pr:
a) veprimtarit e kryera sipas ktij protokolli, duke prfshir ato q lidhen me do lloj problemi apo
mangsie pr t cilat Agjencia i ka trhequr vmendjen Shqipris, brenda gjashtdhjet ditve nga
kryerja e veprimtarive t Agjencis;
b) rezultatet e veprimtarive q kan t bjn me probleme apo mangsi pr t cilat Agjencia i ka
trhequr vmendjen Shqipris, sa m shpejt q t jet e mundur, por n do rast brenda tridhjet
ditve t nxjerrjes s rezultateve nga ana e Agjencis;
c) prfundimet q ajo ka nxjerr nga veprimtarit e saj sipas ktij protokolli. Prfundimet do t
drgohen mbi baz vjetore.
Protesta kundr plehrave

 Debati pr importin e plehrave duket se do t marr t tjera prmasa, duke dal

jasht kornizave t polemikave, n protesta n rruge. Ambientalistt kan

krkuar srish me forc q t ndalet importi i mbetjeve nga jasht, duke
paralajmruar fillimin e nj fushate protestash nse ky vendim nuk ngrin pr
nj periudh t pacaktuar kohe. Lavdosh Ferruni ka sqaruar se sipas Lists s
Gjelbr dhe Konvents s Bazelit n Shqipri lejohet importi i pjesve t
termocentraleve brthamore q kan n prbrje elemente t rrezikshm.
Krkojm nga qeveria q t anuloj kt vendim, t menaxhohen mbetjet
vendase, ose vendimi t pezullohet deri n nj koh tjetr. Nse kjo nuk do t
realizohet e vetmja rrug q na mbetet sht t reagojm nprmjet
protestave,- tha Ferruni. Sipas ksaj Liste t Gjelbr n Shqipri lejohet
importi i disa lndve q aktualisht nuk riciklohen n vend. Por ajo ka e bn
edhe m dyshuese pr ambientalistt importin e mbetjeve nga jasht sht
kontrolli i tyre. Lnd t rrezikshme n Konventn e Bazelit jan mbetjet nga
industria e energjis brthamore, sidomos sht fjala pr centrale q u ka
kaluar koha, si dhe mbetjet nga industria e nafts, industria e prpunimit t
metaleve me ngjyra,- tha Ferruni. Aktualisht n vend numrohen rreth 60
shoqri riciklimi, pjesa m e madhe e t cilave merret me metalet. N vendin
fqinj, n Itali, banoret e disa komunave t Napolit jan duke u prleshur me
forcat e rendit pr t parandaluar krijimin e nj vendgrumbullimi mbeturinash.
Napoli konsiderohet si trekndshi i vdekjes n Itali, pasi toka, uji dhe ajri pr
shkak t depozitimit t mbeturinave, prmbajn elemente kancerogjen.

Mbetjet toksike rrezik pr popullatn

Diku t trheqin vmendjen pirgjet e mdha t tyre e diku tjetr pasojat q ato kan shkaktuar. Bhet
fjal pr mbetjet toksike q gjendn n Shqipri. Sasia e tyre vazhdon t rritet nga dita n dite dhe
pasojat q ato sjellin po i vuajn shum njerz.
Kto mbetje toksike u krijuan m s shumti si rezultat i ndrprerjes s prodhimeve n deg t
ndryshme t industris, pas viteve 90. Gjeneruesit kryesor t ndotjes s mjedisit me kimikate kan
qen industria kimike, industria metalurgjike, industria e nafts kimikatet e prdorura pr plehrime
etj.
Nj pjes e madhe e ktyre mbetjeve pr shkak t vetive t tyre toksikologjike jan klasifikuar si
mbetje kancerogjene dhe shum irrituese. Ktu mund t veohen si lnd t rrezikshme mbetjet e
cianureve, arsenikut, zhivs, etj. Por prve demit q i shkaktojn mjedisit n trsi kto mbetje
prbjn nj rrezik shum t madh pr banort q jetojn pran vendeve ku jan depozituar.
Duke qene se jetesa n Shqipri po bhet gjithmon e m e vshtir nj numr njerzish duke mos
pasur nj streh mbi kok kan bere nj zgjedhje t rrezikshme, at t jetuarit n ambientet e ktyre
ish uzinave. Pasojat e bashkjetess me mbetjet toksike mund t jen t menjhershme ose mund t
shfaqen pas shum kohsh, por nj gj sht sigurt q kta banor rrezikojn shum duke jetuar
pran ktyre zonave.
Me gjith punn e br deri tani pr prmirsimin e situats mjedisore, veanrisht n ato zona ku
mbetjet toksike jan m shum prezente situata n kto zona nuk ka prmirsime, prkundrazi, po
vazhdon t rndohet.
N gjith Shqiprin gjenden t depozituara afrsisht 64 milion mbetje toksik n form t lngshme
dhe t ngurt. Vatrat me problematike n vend jan uzina e Azotikut n Fier, uzina e PVC-s n Vlor,
Porto Romano, n Durrs, uzina e Baterive n Berat, ku sasia e mbetjeve shkon n 32 mij ton.

Mbetjet toksike trajtohen njsoj si mbetjet urbane

Po uzinat e mbyllura nuk jan m i vetmi burim mbetjesh toksike n vend. Ende pa u zgjidhur
problemi i mbetjeve t shkaktuara nga industrit e para 20 viteve, vendi po prballet me nj tjetr
burim ndotjeje.
Gjat viteve t fundit n Shqipri jan ngritur dhe funksionojn shum ndrmarrje private t cilat
prbjn nj burim t rndsishm, pr shkak t sasis s konsiderueshme t mbetjeve industriale q
gjenerojn.
Industria e metalurgjis s hekurit n Elbasan, industria ushqimore e prpunimit t produkteve t
qumshtit dhe mishit, industria tekstile, industria e prpunimit t lkurve etj, gjenerojn nj sasi
shum t madhe mbetjesh. Por mbetjet e ktyre industrive nuk trajtohen si mbetje industriale por
prfundojn n vend depozitimet e mbetjeve urbane, pa ndonj ndarje apo trajtim paraprak.

Kt problem e vshtirson edhe mungesa e landfilleve pr mbetjet e rrezikshme. Zonat m t

ndotura n raportet e organizmave ndrkombtare si UNEP dhe UNDP q kan br monitorimin e
mjedisit shqiptar pr kto mbetje toksike tregohet nj rritje e numrit t zonave t cilsuara si HotSpote mjedisore, ose zona t ndotura me prbrs kimik.
Kto raporte kan cilsuar si zona t ndotura ish PVC-n e Vlors, rafinerin e nafts n Ballsh,
industrin e nxjerrjes s nafts Patos-Marinz, ish uzinn metalurgjike n Rubik dhe La,
metalurgjikun n Elbasan. Kto mbetje t cilat jan rifuxho jan t shprndara kryesish n ish
territoret e ish uzinave industriale, n depo t ndryshme t vendit t pa sistemuara, t vendosura n
fui t ndryshkura n shumicn e rasteve te paetiketuara, q e bn t pamundur identifikimin e
mbetjes.
Aktualisht situata n vend sht shume e rnduar. Shifrat tregojn pr sasi t mdha mbetjesh toksike
n vend t cilat gjenerohen do vit, por asnj mas nuk po merret pr parandalimin.

N raportin vjetor t Agjencis s Mjedisit dhe Pyjeve pr vitin 2007 thuhet se gjenerimi vjetor i
mbetjeve t industris minerare shkon n 120 mij ton, ndrsa mbetjet e industris s nafts kapin
shifrn 690 mij ton n vit. N total n t gjitha degt e industris q aktualisht funksionojn n
Shqipri gjenerohen 808 mij ton mbetje n vit.

 Plehrat industriale Agjencia e Energjise Atomike kontroll importeve ne

Shqiperi
Trhequr m 26 Tetor 2011

Mbetjet e ndryshme industriale te cilat importohen si lende e pare per

industrine e riciklimit te njohura si plehra te ardhura nga jashte do te jene
objekt kontrolli nga Agjencia e Energjise Berthamore. Pas disa ndryshimeve qe
i jane bere ligjit te funksionimit te kesaj agjencie e cila po ngrihet si dhe
protokollit te posacem te saj Agjencia do te kete kompetencat e kontrollit mbi
nje pjese te mbetjeve industriale qe do te importohen nga vendi yne per
industrine e riciklimit. Sipas ligjit te ri do te jene inspektoret e Agjencise
personat e specializuar qe do te kontrollojne futjen e materialeve te ndryshme
per riciklim qe mund te perbejne edhe rrezikshmeri per ndotje. Ata do te bejne
analizat e kampioneve te ndryshme dhe do te ndjekin rrugen e tyre qe nga futja
ne territorin e vendit e deri te perpunimi perfundimtar i nje materiali. Qeveria
shqiptare po pergatit te gjithe kuadrin ligjor dhe se fundmi ka percaktuar
detyrimin per te lejuar Agjencine Nderkombetare te Energjise Atomike te kete
kontroll te plote mbi te gjithe territorin dhe mbi cdo mjet apo vendndodhje ku
eshte perdorur material berthamor. Gjithashtu percaktohen edhe materialet
joberthamore apo pajisjet e specifikuara per raportimin e eksporteve dhe
importeve qe kryen Shqiperia.

Detyrimet
Agjencia ka te drejte per te kontrolluar cdo vend ne terren dhe cdo vendndodhje te
percaktuar nga Shqiperia apo cdo mjet te caktivizuar apo vendndodhje te caktivizuar
jashte mjeteve ku zakonisht eshte perdorur material berthamor. Me fjalen vend
nenkuptohet zona e percaktuar nga Shqiperia ne informacionet perkatese te projektimit
mbi nje impiant perfshire ketu nje impiant te mbyllur apo mbi nje vendndodhje jashte
impianteve ku zakonisht perdoret material berthamor perfshire edhe nje vendndodhje te
mbyllur jashte impianteve ku zakonisht perdorej material berthamor. Sipas percaktimit
te bere ne nenin 18 veprimtari kerkimore dhe zhvilluese qe lidhen me ciklin e lendes
djegese berthamore nenkupton ato veprimtari qe lidhen me cdo proces te sistemit te
shnderrimit te lendes berthamore pasurimit te lendes berthamore fabrikimit te lendes
djegese berthamore reaktoreve pajisjeve kritike apo riperpunimit te lendes djegese
berthamore.
Projektet
Shqiperia detyrohet qe te deklaroje edhe planet e pergjithshme per nje periudhe te
ardhshme dhjetevjecare qe lidhen me zhvillimin e ciklit te lendes djegese berthamore
duke perfshire kerkimin e planifikuar per ciklin e lendes djegese berthamore si dhe
veprimtarite per zhvillimin ne rastet kur miratohen nga autoritetet perkatese ne Shqiperi.
Me uranium me pasurim te larte nenkuptohet uraniumi qe permban 20 per qind ose me
shume izotop uraniumi-235. Ndersa me impiant nenkuptohet nje reaktor nje impiant
kritik nje impiant shnderrimi nje impiant prodhues nje impiant riperpunimi nje impiant
per ndarjen e izotopeve ose nje instalim i vecuar magazinimi ose cdo vendndodhje ku
ruhet zakonisht materiali berthamor ne sasi me shume se nje kilogram efektiv.

Materialet per import-eksport

Nje prej pikave te protokollit eshte edhe ai qe sqaron veprimtarine e eksportit dhe
importit te materialeve si dhe detyrimi per dhenien e informacionit ne lidhje me kete
veprimtari. Shqiperia duhet te jape informacion per sa i perket vendndodhjes se
perpunimit te metejshem te mbetjeve me nivel te ndermjetem apo te mbetjeve me nivel
te larte qe permbajne plutonium uranium me pasurim te larte ose uranium 233 per te
cilet nuk zbatohen me garancite sipas nenit 2 a te Marreveshjes se Garancive. Perpunimi i
metejshem nuk perfshin riambalazhimin e mbetjeve ose kondicionimin e tyre te
metejshem duke mos perfshire ndarjen e elementeve per ruajtje te perkohshme ose
groposje. Informacionet duhet te jepen edhe per pajisje te vecanta dhe joberthamore per
cdo eksport jashte Shqiperise te pajisjeve ose materialeve te tilla.
BOX..............................
Protokolli shtese
Me anen e nje protokolli shtese caktohen te drejtat e kontrollit dhe dhenies se
informacionit perfshire edhe ate te klasifikuar mes Shqiperise dhe Agjencise
Nderkombetare te Energjise Atomike. Protokolli shtese i marreveshjes per zbatimin e
garancive ne te gjitha veprimtarite berthamore te Shqiperise eshte ratifikuar dhe botuar
ne Fletoren Zyrtare pas miratimit te ligjit nr. 10314 date 16.9.2010. Shtesa e protokollit vjen
ne nje kohe kur zyrtare te larte te shtetit shqiptar kane risjelle idene e ndertimit te
centralit berthamor si nje nga angazhimet kryesore ne agjenden e tyre. I tille eshte edhe
rasti i takimit qe ministri i Ekonomise Ilir Meta me ministrin e Energjise Atomike te
Izraelit Dan Meridor.

 Debati per importin e plehrave duket se do te marre te tjera permasa duke dale

jashte kornizave te polemikave ne protesta ne rruge. Ambientalistet kane

kerkuar serish me force qe te ndalet importi i mbetjeve nga jashte duke
paralajmeruar fillimin e nje fushate protestash nese ky vendim nuk ngrin per
nje periudhe te pacaktuar kohe. Lavdosh Ferruni ka sqaruar se sipas Listes se
Gjelber dhe Konventes se Bazelit ne Shqiperi lejohet importi i pjeseve te
termocentraleve berthamore qe kane ne perberje elemente te rrezikshem.
Kerkojme nga qeveria qe te anuloje kete vendim te menaxhohen mbetjet
vendase ose vendimi te pezullohet deri ne nje kohe tjeter. Nese kjo nuk do te
realizohet e vetmja rruge qe na mbetet eshte te reagojme nepermjet protestavetha Ferruni. Sipas kesaj Liste te Gjelber ne Shqiperi lejohet importi i disa
lendeve qe aktualisht nuk riciklohen ne vend. Por ajo cka e ben edhe me
dyshuese per ambientalistet importin e mbetjeve nga jashte eshte kontrolli i
tyre. Lende te rrezikshme ne Konventen e Bazelit jane mbetjet nga industria e
energjise berthamore sidomos eshte fjala per centrale qe u ka kaluar koha si
dhe mbetjet nga industria e naftes industria e perpunimit te metaleve me
ngjyra- tha Ferruni. Aktualisht ne vend numerohen rreth 60 shoqeri riciklimi
pjesa me e madhe e te cilave merret me metalet. Ne vendin fqinj ne Itali
banoret e disa komunave te Napolit jane duke u perleshur me forcat e rendit
per te parandaluar krijimin e nje vendgrumbullimi mbeturinash. Napoli
konsiderohet si trekendeshi i vdekjes ne Itali pasi toka uji dhe ajri per shkak te
depozitimit te mbeturinave permbajne elemente kancerogjene.

Dosja Re Mida e Prokurorise Italiane

Skandali i mbetjeve te rrezikshme te varrosura ne Somali qe dolen nga fundi i detit pas cunamit te
vitit 2004. Hetimet per operacionet Re Mida dhe Mosca ne Itali per mafian qe perpunonte plehrat
duke i varrosur ne jug te Italise. Si funksionon skema e ndryshimit te pullave te plehrave me kodin
europian CER

Prej disa vitesh eshte ne duart e drejtesise italiane. Quhet dosja Re Mida. Ajo ka brenda vite te tera
hetimesh mbi trafikun e mbeturinave. Dhe Shqiperia eshte aty. Vendi yne rezulton te jete ne harten e
trafikut te mbetjeve toksike qe deshiron mafia e Kampanjas rajon ne Itali grupim qe dallohet sepse
perdor rruget e narko-trafikut per te gjetur territore te reja per varreza te plehrave te rrezikshme.
Ky projekt kriminal ku perfshihet Shqiperia ndodhet ne dosje nen etiketen toka e zjarreve linku
napule.org/files/2010/08/LaTerraDeiFuochi.pdf. Aty gjen te dhena te shumta per trafikun e mbetjeve
te rrezikshme dhe projektet e organizatoreve.
Aty thuhet se eshte pergatitur per tu organizuar nje trafik mbeturinash te rrezikshme edhe ne
Shqiperi dhe Kosta Rika. Trafiku egziston drejt Lindjes drejt Rumanise ku mafia kasaleze ka qindra e
qindra hektare terrene si dhe ne vendet afrikane si Mozambik Somali dhe Nigeri - thuhet ne dosje. Ne
te gjitha keto vende klanet kane pasur mbeshtetje dhe kontakte.
Por ne ditet e cunamit shkaterrues te dhjetorit 2004 boset mafioze te Kampanjes u tronditen. Ata
ishin shume te preokupuar me dicka tjeter. U zbehen kur pane nga televizori imazhet e katastrofes
sikur te kishin atje ne rrezik grate te dashurat dhe femijet. Ne fakt ne rrezik ishte dicka me e shtrenjte
biznesi i tyre. Per shkak te dallges se krijuar nga termeti nenujor ne plazhet e Somalise mes Obbia e
arsheik u gjeten me qindra ngarkesa me mbeturina te rrezikshme dhe radioaktive te groposura ne
vitet 80 e 90. Perqendrimi i vemendjes mund te bllokonte trafiqet e reja por rreziku u menjanua
shpejt. Fushatat e bamiresise per te shperngulurit hoqen vemendjen nga bidonet me helmet e dale
nga nentoka qe lundronin perkrah kufomave. Dikur ishte bere sikur anijet me ngarkesat e
trafikanteve kishin pesuar aksidente dhe i linin te mbyteshin. Fitimi ishte i dyfishte. Sigurimet
paguanin per aksidentin dhe mbeturinat e rrezikshme varroseshin ne det ne fund te tij.

Sipas dosierit te realizuar ne Itali ne janar 2005 trafiku i mbetjeve urbane dhe te rrezikshme eshte nje univers ne
transformim te vazhdueshem. Vit pas viti rruget dhe metodologjia e shperndarjes se plehrave jane pershtatur ne varesi
te kerkesave te tregut.
Ne fillim te viteve 90 nje holding i vertete i perbere nga sipermarres klane kriminale subjekte mbeshtetese dhe
politikane te korruptuar qe u pagezua nga Legambiente si Plehrat Sh.p.k. kryente transportin e plehrave urbane dhe
industriale nga qendra dhe veriu i Italise drejt jugut. Nga Lombardia Piemonte por edhe Toskana drejt Kampania-s
kamione TIR te ngarkuar me plehra e mbaronin rrugetimin e tyre ne vende te paatorizuara si ne shpella terrene te
hapura qellimisht dhe qe mbusheshin me plehra dhe qe me pas mbuloheshin. Ne keto vite hartohen paktet e para mes
kamorristeve dhe sipermarresve qe dolen ne drite me vone gjate hetimeve qe shenojne edhe nje rritje te cilesise se
trafikut te mbeturinave.
Nuk behej fjale vetem per te pasur autorizimin e klaneve vendore per te mbushur gropat abuzive ne provincen e
Kazertes. Subjekte te mbeshtetura vecanerisht nga klani i Kazalezeve ndertojne shoqeri per te hyre plotesisht ne
biznesin e trajtimit te plehrave nga transporti deri te perpunimi i tyre. Vleresohet se ne pese vitet e fundit ne kete rajon
jane shkarkuar dhe perpunuar rreth 3 milione tonelata mbetje te ndryshme nga te cilat rreth nje milion vetem ne
provincen e Kazertes.
Sipas hetimeve gjate operacionit Re Mida te kryesuar nga zv.prokurori i Republikes ne Napoli u zbulua se trafikantet e
plehrave ne nje kohe te shkurter arriten te groposnin neper shpella dhe gropa te hapura enkas rreth 40 mije tonelata
plehrash te cdo lloji urbane speciale te rrezikshme ujera industriale etj.
Vitet e fundit rruget e groposjes ilegale te plehrave ishin shumefishuar. Hetime te tjera zbuluan implikimin e rajoneve
te tjera italiane qe dukeshin te imunizuar prej mafias se plehrave sic ishte rasti i Umbrias. Ketu gjate operacionit te
quajtur Mosca u zbulua groposja e 120 tonelatave te mbeturinave te industrise metalurgjike dhe siderurgjike qe vinin
nga veriu i Italise per ne Napoli. Kjo ishte loja e ekomafias e cila fitonte miliarda euro nga ky trafik.
Ndiqej rruga e falsifikimit te dokumenteve nga nje qender trajtimi plehrash tek nje tjeter. Permes nje rrjeti te analisteve
kimisteve nepunesish dhe transportuesish te plehrave plehrat hynin me pullen e prodhuesit dhe nje kod te percaktuar
CER Katalogu Europian i Plehrave ne nje qender grumbullimi.
Me pas me nje pulle te re nga e njejta qender plehrat pa asnje trajtim dhe ne shume raste edhe duke u perzier me plehra
te tjera coheshin per perpunim pasi kishin nderruar identitet. Nje perberes toksik i destinuar per te perfunduar ne nje
vendperpunim te mbetjeve te rrezikshme pas nderrimit te pulles permes nje perzierjeje ishte transformuar ne nje
mbetje urbane dhe ishte derguar ne vendtrajtimin e mbetjeve urbane por ne pjesen me te madhe ishin hedhur ne
vendshkarkimet ilegale ose ne vendkompostimet per tu perdorur si pleh ne terrene bujqesore ose si bazamente per
trasete e rrugeve. Sasite ne loje jane impresionuese ne harkun e nje viti u trajtuan ne kete menyre rreth 200 mije
tonelata plehrash te cdo lloji.

Kur lexon rreshtat e mposhtm, gjja e par q t vjen n mendje sht: Kur ua kan br kt mynxyr, toks
s tyre dhe njerzve t tyre, thua vall do t ken mshir pr ne shqiptart?
Artikuj si ky m posht gjen me shumic n median italiane. Artikulli i mposhtm sht marr nga Corriere
del Mezzogiorno dhe flet pr Terzignon n Vezuv t Napolit. Aty jan groposur prej vitesh mbetje me t gjitha
letrat n rregull.
Por ja q tashm pemt bjn fruta t uditshme dhe njerzit po preken n mas nga tumoret. Analizat e
plehrave q jan groposur tregojn se nuk paskan qen ashtu si kan thn letrat dhe vulat e qeveritarve.
Shkrimi flet pr agrumet e zons dhe personazhi kryesor sht nj limon. Kt limon q mund ta shihni n
foto, u lutemi kolegve tan gazetar, tia drgojn n zyr edhe kryeministrit ton shakaxhi q po lufton
dhmb pr dhmb me marksist leninistt dhe anarkistt q krkojn t ndalet nj tragjedi e re, me t njjtin
autor.
Luca Marconi
Nga Corriere del Mezzogiorno
Agrumet e tmerrshme t Terzigno-s, n laborator. Alarmi i mjekve onkolog: rastet e tumoreve, aq t shumta
sa tashm ka nevoj pr nj regjistr autonom. Denoncime masive n Prokurori.
VEZUV NAPOLI Pemt vezuviane n Terzigno po dhurojn fruta me deformime kaq t mdha sa, as
Francis Bacon nuk do t mundej m mir. Alkimin e nj toke t mbushur me helme, t cilat po ndryshojn
rregullat e natyrs deri n ridizajnimin n volum dhe n form t produkteve, t cilat rriten t prishura ose
me forma dhe shije t panjohura.
Nse ky sht nj limon thot Rosario Esposito, avokate e Komitetit Kundr Hedhjes s Mbetjeve n
Terzigno, e cila ka publikuar n internet fotografin e nj limoni t kputur nga pema dy hapa larg shtpis s
mamas s saj. Limoni ngjason me nj moll t smur me fruth ose me nj dardh t prekur nga virusi.
sht ky limon q duke e par t bn t mendosh q thjesht nuk mund t rritet ashtu si duhet, por me forma
t uditshme me nj ekuilibr t tmerrshm, si dhit e Acerra-s t deformuara nga dioksina, si ata
vietnamezt e vegjl t bombarduar me arm me prmbajtje dioksine 40 vjet m par, t bn t mendosh pr
ernobilin, pra pr deformime t provokuara nga radioaktiviteti q vjen nga ajo q sht groposur nntok si
mbetje e gjelbr.
Shkruan n blog, prfaqsuesi ligjor i komitetit t Terzigno-s, Esposito: Duke par abortin e agrumit, i cili
nuk ka as formn dhe as aromn e limonit, t vjen spontanisht n mendje libri i Primo Levi-t. sht prova e
padiskutueshme e natyrs q po rebelohet Ajo nuk pranon kompromise, ajo nuk blihet as me vila dhe as me
para Ajo me shpirt po mundohet q ti mbijetoj armikut t saj Njeriut.

Nj konferenc urgjente u organizua mbrm pr kt problem n salln e Kshillit t

Komuns s Vezuvit. Ndrkoh q Giuseppe Comella, shefi i Shrbimit Onkologjik n
krye t Institutit Kombtar t Tumoreve n Napoli, ka deklaruar se mjekt po
monitorojn n mnyr t pavarur patologjit.
Rezultati? Tumore n rritje t pacientve, sidomos t atyre rezident n afrsi t vendit t
hedhjes s mbetjeve. Comella premtoi se po mbledhin dhe po i sistemojn t dhnat n
nj regjistr t vetm. Avokatja Vittoria Operato, miraton: Me t dhnat, shpjegon
avokatja, sht e mundur q t nxjerrim s paku sasin dhe t kualifikojm se far po
ndodh me njerzit q bashkjetojn n nj ambient t helmuar dhe t rrezikshm pr
jetn
M n fund, qytetart e zons po mbledhin firma pr nj denoncim t madh kundr
institucioneve qeveritare q kujdesen pr mjedisin dhe shndetin. Bashkngjitur do jen
analizat nntoksore t bra n afrsi t Sarit, protokolluar tashm q korrikun e shkuar.
Puset e hedhjes s mbeturinave q groposen aty jan ndaluar me urdhr t sindikats
vetm dhjet dit m par.
Megjithse me t gjitha letrat n rregull, analizat tregojn se aty ka prqendrime t
jashtzakonshme t metaleve t rnda si dioksina, PCB, kadmiumi, zinku.. Kampiont
datojn n periudhn shtator 2009 -maj 2010. Ngarkesat toksike t zbuluara n zon jan
disa.
Dje jan gjetur gazra helmues n grumbujt e trupave t frigoriferve t thyer, e pak m
tutje goma q bashkjetonin n heshtje nn rrnjt e lajthive. Lajthit jan specialitet i
ktyre tokave. Nj zon e tr pr shkarkime dhe groposje abuzive t mbetjeve sht
gjetur n Borgo Mauro, 2 000 metra 2 hapsir. U grmua dhe doli ajo q pritej..
Mbetje toksike. Pronari, nj burr rreth 46-vjetve, sht denoncuar n gjykat pr
aktivitete t paautorizuara n administrimin e mbeturinave.
Po limoni i shkret? N kt koh sht n tryezn e nj biologu universitar, i cili do t
prpiqet pr t kuptuar se si dreqin sht shndrruar n nj prbindsh. Krkoj falje..
Limoni sht viktima. Prbindshat jan njerzit q na kan katandisur kshtu dhe ata q
na qeverisin, q prball parave dhe vilave, nuk duan m as t kuptojn e as t shohin.