BAB III Analisa Stabilitas Bendung Rev
BAB III Analisa Stabilitas Bendung Rev
FAKULTAS TEKNIK
UNIVERSITAS UDAYANA
Tekanan air.
2.
Tekanan lumpur.
3.
4.
Gaya gempa.
5.
Pa2
4,00 m
1
Pa1
1,5 m
1,50 m
1,84 m
1,0 m
0,85 m
1,0 m
2,0 m
1,0 m
1,0 m
1,0 m
1,50 m
1,0 m
1,0 m
1,0 m
1,50 m
1,0 m
3,50 m
1,0 m
2,837 m
1,50 m
2,50 m
e
1,0 m
1,50 m
6,536 m
air
= 1 ton/m3
Pa1 =
1
.air.h 2
2
1
2
.1. 4,0
2
= 8 ton
47
air
Pa2 = b . h .
= (1,5).(4,0).(1) = 6 ton
Bagian
V
6
6
Pa1
Pa2
JUMLAH
Lengan (m)
x
y
4,170
6,536
-
H
8
8
Momen (tm)
M0
Mr
33,36
39,216
39,216
33,36
Pf4
1,609 m
Pf3
Pf2
4,0 m
Pf5
1
Pf1
1,95 m
1/3 x4,0 = 1,33 m
Pf6
4,0 m
1,84 m
1,50 m
1,0 m
0,85 m
1,0 m
1,609 m
2,0 m
1,0 m
1,0 m
1,0 m
1,50 m
1,0 m
1,0 m
1,5 m
1,013 m
1,0 m
1,50 m
1,0 m
3,50 m
1,0 m
1,50 m
2,50 m
2,837 m
e
1,0 m
1,50 m
5,523 m
6,536 m
Pf1 =
1
. air . h 2
2
1
2
.1. 4,0
2
= 8 ton
air
Pf2 = b . h .
= (1,609).(4,0).(1)
= 6,436 ton
48
air
Pf3 = b . h .
= (1,5).(4,0).(1)
= 6 ton
air
Pf4 = b . h .
Pf5 =
Pf6 =
1
. air . h 2
2
1
. air . h 2
2
1
2
.1,95 .1
2
1
2
.1.1,95
2
= 1,9 ton
= - 1,9 ton
Bagian
Pf1
Pf2
Pf3
Pf4
Pf5
Pf6
JUMLAH
11,943
12,536
Lengan (m)
x
y
4,170
4,837
7,286
6,78
0,65
3,15
Momen (tm)
Mr
M0
33,36
31,131
43,716
27,412
1,235
-5,985
72,363
58,506
lumpur
= 0,6 ton/m3
= 300
Ka
Keterangan :
49
lumpur
Ka
Pa2
4,00 m
1
Pa1
1,5 m
1,84 m
1,50 m
1,0 m
1,0 m
2,0 m
1,0 m
1,0 m
0,85 m
1,0 m
1,50 m
1,0 m
1,0 m
1,0 m
1,50 m
1,0 m
3,50 m
1,0 m
2,837 m
1,50 m
2,50 m
e
1,0 m
1,50 m
6,536 m
Gamb
ar 3.3 Diagram Tekanan Akibat Lumpur
PL1 =
1
2
1
2
lumpur
2
.Ka.h .
.(0,333). (4,0)2.(0,6).
= 1,6 ton
lumpur
PL2 = b.h.
= (1,5).(4,0). 0,6
= 3,6 ton
Tabel. 3.3 Perhitungan Tekanan Lumpur
Bagian
Gaya (t)
V
Lengan (m)
x
y
Momen (tm)
Mr
M0
50
PL1
PL2
JUMLAH
3,6
3,6
1,6
1,6
6,536
4,170
-
23,530
23,530
6,672
6,672
pasangan
= 2,2 t/m2
y
W10
W2
W3
W4
W11
W5
W1
1,50 m
W6
2,50 m
10.1300
14.7176
3,50 m
10.1524
1,50 m
x
1,50 m
51
pasangan
W1
= b.h.
= 5,959 ton
= 11,990 ton
= 12,527 ton
= 11,550 ton
= 9,900 ton
= 8,250 ton
= 0,669 ton
= 0,342 ton
= 2,420 ton
= 3,300 ton
= 3,300 ton
pasangan
W2
= b.h.
pasangan
W3
= b.h.
pasangan
W4
= b.h.
pasangan
W5
= b.h.
pasangan
W6
= b.h.
pasangan
W7
= 2/3 . b. h .
pasangan
W8
= 2/3 . b. h .
pasangan
W9
= 2/3 . b. h .
pasangan
W10
= 2/3 . b. h .
pasangan
W11
= 2/3 . b. h .
B (m)
H (m)
W1
1,472
1,84
Gaya (ton)
Lengan (m)
Momen (tm)
Vertikal
Mr
M0
5,959
7,264
1,92
43,284
11,441
52
W2
1,013
5,38
11,990
6,023
3,69
72,215
44,243
W3
1,015
5,61
12,527
5,008
3,805
62,736
47,666
W4
1,5
3,5
11,550
3,75
3,75
43,313
43,313
W5
1,5
9,900
2,25
2,5
22,275
24,750
W6
1,5
2,5
8,250
0,75
1,25
6,188
10,313
W7
1,013
0,45
0,669
5,895
6,549
3,941
4,379
W8
1,015
0,23
0,342
5,134
6,692
1,758
2,291
W9
1,5
1,1
2,420
3,938
5,913
9,530
14,309
W10
1,5
1,5
3,300
2,438
4,563
8,045
15,058
W11
1,5
1,5
3,300
70,207
0,938
3,063
3,095
276,379
10,108
227,869
= Kh . V1
= 0,10 . 70,207
= 7,021 ton
Kh
V1
Gempa Vertikal
Gaya Vertikal (V)
= Kv . W
= 0,05 .( 70,207 )
= 3,51 ton
53
Kv
Air Normal
L
= Lh + Lv
= 15,85 + 13,47
= 29,32 m
Ux =
Hx
Lx
L
. H
Lx
29,32
Ux = Hx
.(4,00)
Ux = Hx 0,136 Lx
Keterangan :
Hx
Lx
Ux
e =
h 2U 1 U 2
3 U1 U 2
R=
U1 U 2
xH
2
M.A.N + 45,50 m
Hx
+ 41,50 m
j
d
c
Titik Guling
yang Ditinjau
b
Lx
Gamb
ar 3.6 Gaya Angkat Akibat Air Normal
Tabel 3.5 Perhitungan Tinggi air normal terhadap muka bendung
Titik
Hx (m)
Lx (m)
Ux (t/m2)
4,337
29,190
0,747
6,837
26,690
3,554
55
6,837
25,190
3,739
5,837
24,190
2,862
5,837
22,690
3,046
4,837
21,690
2,169
4,837
20,190
2,354
5,837
19,190
3,477
5,837
15,690
3,907
4,837
14,690
3,030
Gambar
n
a-b
H=
U1 U 2
xH
2
=-
0,747 3,554
x 2,5
2
= -5,376 t
y =
h 2a b
3 a b
2,5 ( 2 x0,747) 3,554
3 0,747 3,554
= 0,978 m
56
Ytotal = 0,978 m
V=
V=
U1 U 2
xH
2
3,554 3,739
x1,5
2
= 5,470 t
b-c
x =
h 2b c
3 bc
1,5 (2 x3,554) 3,739
3 3,554 3,739
= 0,744 m
X total = 1,50 0,744 = 0,756 m
U1 U 2
xH
2
H=
H=
3,739 2,862
x1,0
2
= 3,30 t
cd
y=
h 2c d
3 cd
1,0 (2 x3,739) 2,862
3 3,739 2,862
= 0,522 m
Ytotal = 0,522 m
57
V=
e
V=
U1 U 2
xH
2
2,862 3,046
x1,5
2
= 4,431 t
de
x =
h 2d e
3 d e
1,5 (2 x 2,862) 3,046
3 2,862 3,046
= 0,742 m
X total = (1,5 0,742) + 1,5 = 2,258 m
U1 U 2
xH
2
H=
H=
3,046 2,169
x1
2
= 2,608 t
ef
y =
h 2e f
3 e f
1 (2 x3,046) 2,169
3 3,046 2,169
= 0,528 m
58
V=
f
V=
U1 U 2
xH
2
2,169 2,354
x1,5
2
= 3,392 t
fg
x =
h 2f g
3 f g
1,5 (2 x 2,169) 2,354
3 2,169 2,354
= 0,740 m
H=-
2,354 3,477
x1,0
2
= -2,915 t
g-h
y =
h
=
h 2g h
3 g h
1,0 (2 x 2,354) 3,477
3 2,354 3,477
= 0,468 m
Ytotal = 0,468 + 1,0 = 1,468 m
59
V=
i
V=
U1 U 2
xH
2
3,477 3,907
x3,5
2
= 12,922 t
h-i
x =
h 2g h
3 g h
3,5 (2 x3,477) 3,907
3 3,477 3,907
= 1,716 m
Xtotal =(3,5-1,716)+1,5+1,5+1,5=6,284 m
U1 U 2
xH
2
H=
H=
3,907 3,030
x1,0
2
= 3,469 t
i-j
y =
h 2g h
3 g h
1,0 (2 x3,907) 3,030
3 3,907 3,030
= 0,521 m
Ytotal = 0,521 + 1 = 1,521 m
Tabel 3.7 Gaya Angkat Akibat Air Normal
60
3.5.2
Air Banjir
L
= 29,19 m
= 47,535 41,50
= 6,035 m
Ux = Hx -
Lx
L
. H
Lx
29,19
Ux = Hx -
. 6,035
Ux = Hx - 0,207 Lx
Keterangan :
Hx
Lx
Ux
M.A.B + 47,535 m
M.A.N + 45,50 m
Hx
+ 220,00 m
j
d
c
Titik Guling
yang Ditinjau
b
Lx
Gambar 3.7 Gaya Angkat Akibat Air Banjir
62
Hx (m)
Lx (m)
Ux (t/m2)
6,372
29,190
0,943
8,872
26,690
3,908
8,872
25,190
4,187
7,872
24,190
3,373
7,872
22,690
3,652
6,872
21,690
2,838
6,872
20,190
3,117
7,872
19,190
4,303
7,872
15,690
4,954
j
6,872
14,690
Tabel 3.9 Perhitungan Gaya Angkat Akibat Air Banjir
4,140
Bagia
n
Gambar
63
H=
U1 U 2
xH
2
=-
0,943 3,908
x 2,5
2
= -6,063 t
a-b
y =
b
=
h 2a b
3 a b
2,5 ( 2 x0,943) 3,908
3 0,943 3,908
= 0,995 m
Ytotal = 0,995 m
U1 U 2
xH
2
V=
b
V=
3,908 4,187
x1,5
2
= 6,071 t
b-c
x =
h 2b c
3 bc
1,5 (2 x3,908) 4,187
3 3,908 4,187
= 0,741 m
X total = 1,50 0,741 = 0,759 m
64
H=
4,187 3,373
x1,0
2
H=
= 3,78 t
cd
y=
h 2c d
3 cd
3 4,187 3,373
= 0,518 m
Ytotal = 0,518 m
U1 U 2
xH
2
V=
e
V=
3,373 3,652
x1,5
2
= 5,268 t
de
x =
h 2d e
3 d e
1,5 (2 x3,373) 3,652
3 3,373 3,652
= 0,740 m
X total = (1,5 0,740) + 1,5 = 2,26 m
65
H=
H=
U1 U 2
xH
2
3,652 2,838
x1
2
= 3,245 t
ef
y =
h 2e f
3 e f
1 (2 x3,652) 2,838
3 3,652 2,838
= 0,521 m
f
V=
2,838 3,117
x1,5
2
= 4,466 t
fg
x =
=
g-h
h 2f g
3 f g
1,5 (2 x 2,838) 3,117
3 2,838 3,117
H=-
= 0,738 m
3,117 4,303
x1,0
2
= -3,710 t
66
y =
h 2g h
3 g h
1,0 (2 x3,711) 4,303
3 3,711 4,303
= 0,473 m
Ytotal = 0,473 + 1,0 = 1,473 m
U1 U 2
xH
2
V=
i
V=
4,303 4,954
x3,5
2
= 16,199 t
h-i
x =
h 2g h
3 g h
3,5 ( 2 x 4,303) 4,954
3 4,303 4,954
= 1,709 m
Xtotal =(3,5-1,709)+1,5+1,5+1,5=6,291 m
U1 U 2
xH
2
H=
H=
4,954 4,140
x1,0
2
= 4,547 t
i-j
i
y =
h 2g h
3 g h
1,0 (2 x 4,954) 4,140
3 4,954 4,140
= 0,515 m
67
Keterangan
2
Tekanan Air
Air Normal
Air Banjir
Tekanan Lumpur
Berat Sendiri Bendung
Gaya Gempa
Gempa Horisontal
Gempa Vertikal
Gaya Angkat
Air Normal
Air Banjir
a
b
c
d
e
f
g
h
Gaya (t)
Vertikal
Horisontal
3
4
6,000
11,943
3,6
70,207
8,000
12,536
1,6
-
39,216
72,363
23,53
276,379
33,36
58,506
6,672
-
3,51
7,021
-
22,787
13,82
22,787
13,820
13,107
16,002
0,543
0,899
-0,857
1,33
16,053
67,61
= 1,5 kg/cm2
= 1,2 kg/cm2
Tanpa Gempa
Tegangan ijin tanah = 20 t/m2
1.
Mr
M0
Kontrol :
a) Terhadap guling (over turning)
Mr
M0
SF =
338,268
6,031
56,085
=
.............. 1,50
(OK!)
SF =
f V
H
0,70 . 92,914
6,412
10,143
=
70
b=8,0 m
a =
B
a
2
8,0
3,037 0,963 m
2
e <
e = 0,963 m <
338,268 56,085
3,037 m
92,914
e =
M r M0
V
B
6
8,0
6
(OK!)
Tegangan yang terjadi pada tanah akibat beban beban pada bendung :
V M . x
A
Iy
71
V
V . e . 0,5 . b x
1
3
bx . by
. bx . by
12
V
6.V .e
2
bx . by
bx . b y
=
V
bx . b y
=
6.e
b x
min
max
6.e
b x
92,914
6 . 0,963
1
8,0. 1
8,0
92,914
6 . 0,963
1
8,0. 1
8,0
2.
= 3,226 t/m2
> 0
(OK!)
(OK!)
Mr
M0
= 15,062 t
= 101,752 t
= 373,602 tm
= 132,788 tm
Kontrol :
a) Terhadap guling (over turning)
Mr
M0
SF =
373,602
2,814
132,788
=
1,50
(OK !)
72
SF =
f V
H
0,7 . 101,752
4,729
15,062
=
1,20
(OK !)
a =
B
a
2
8,0
2,867 1,133 m
2
e <
e = 1,133 m <
373,602 132,788
2,867 m
101,752
e =
M r M0
V
B
6
8,0
6
(OK!)
bx . by
b x
min =
max =
101,752
6 . 1,133
1
8,0 . 1
8,0
101,752
6 . 1,133
1
8,0 . 1
8,0
= 1,911 t/m2
> 0
= 19,973 t/m2
(OK!)
73
3.6.2
= 17,164 t
= 92,914 t
= 338,268 tm
= 78,872 tm
Kontrol :
a). Terhadap guling (over turning)
Mr
M0
SF =
338,268
4,289
78,872
=
1,50
(OK !)
SF =
f V
H
0,7 . 92,914
3,8
17,164
=
1,20
(OK !)
a =
Mr M0
V
338,268 78,872
2,791m
92,914
=
e =
B
a
2
8,0
2,79 1,21 m
2
<
B
6
= 1,333 m
74
V
bx . b y
min =
max =
6.e
b x
92,914
6 . 1,21
1
8,0 . 1
8,0
92,914
6 . 1,21
1
8,0 . 1
8,0
= 1,074 t/m2
>0
(OK !)
= 22,154 t/m2
< = 26 t/m2
(OK !)
= 16,621 t
= 79,807 t
= 339,125 tm
= 62,819 tm
Kontrol :
a). Terhadap guling (over turning)
Mr
M0
SF =
339,125
5,398
62,819
=
1,50
(OK !)
1,20
(OK !)
SF =
f V
H
0,7 . 79,807
3,361
16,621
=
75
a =
M r M0
V
339,125 62,819
3,462 m
79,807
=
e =
B
a
2
8,0
3,462 0,538 m
2
<
B
6
= 1,333 m
bx . by
b x
min =
max =
79,807
6 . 0,538
1
8,0 . 1
8,0
79,807
6 . 0,538
1
8,0 . 1
8,0
= 5,95 t/m2
= 14,001 t/m2
>0
< = 26 t/m2
(OK !)
(OK !)
= 22,056 t
= 101,752 t
= 373,602 tm
= 155,575tm
76
Kontrol :
a). Terhadap guling (over turning)
Mr
M0
SF =
373,602
2,401
155,575
=
1,50
(OK !)
1,20
(OK !)
SF =
f V
H
0,7 . 101,752
3,23
22,056
=
a =
M r M0
V
373,602 155,575
2,725m
101,056
=
e =
B
a
2
8,0
2,725 1,275 m
2
<
B
6
= 1,333 m
bx . by
b x
min =
max =
101,752
6 . 1,275
1
8,0 . 1
8,0
101,752
6 . 1,275
1
8,0 . 1
8,0
= 0,556 t/m2
>0
(OK !)
(OK !)
= 21,157 t
77
= 85,75 t
= 396,059 tm
= 87,965 tm
Kontrol :
a). Terhadap guling (over turning)
Mr
M0
SF =
396,059
4,502
87,965
=
1,50
(OK !)
1,20
(OK !)
SF =
f V
H
0,7 . 85,75
2,837
21,157
=
a =
M r M0
V
396,059 87,965
3,593 m
85,75
=
e =
B
a
2
8,0
3,593 0,407 m
2
<
B
6
= 1,333 m
bx . by
b x
min =
85,75
6 . 0,407
1
8,0 . 1
8,0
= 10,173
>0
(OK !)
78
max =
3.6.3
85,75
6 . 0,407
1
8,0 . 1
8,0
(OK !)
= 10,143 t
= 70,21 t
= 352,088 tm
= 69,905 tm
Kontrol :
a). Terhadap guling (over turning)
Mr
M0
SF =
352,088
19,342
69,905
=
1,50
(OK !)
1,20
(OK !)
SF =
f V
H
0,7 . 70,21
4,845
10,143
=
a =
Mr M0
V
352,088 69,905
4,019 m
70,21
=
79
e =
B
a
2
8,0
4,019 0,019 m
2
<
B
6
= 1,333 m
bx . by
b x
min =
max =
70,21
6 . 0,019
1
8,0 . 1
8,0
70,21
6 . - 0,019
1
8,0 . 1
8,0
= 8,797 t/m2
>0
(OK !)
(OK !)
= 9,6 t
= 83,371 t
= 352,945 tm
M0 = a(6) + c(6)
= 33,36 + 6,672
= 40,032 tm
Kontrol :
a). Terhadap guling (over turning)
Mr
M0
SF =
352,945
8,817
40,032
=
1,50
(OK !)
80
SF =
f V
H
0,7 . 83,371
6,079
9,6
=
1,20
(OK !)
a =
M r M0
V
352,945 40,032
3,753 m
83,371
=
e =
B
a
2
8,0
3,753 0,247 m
2
<
B
6
= 1,333 m
bx . by
b x
min =
max =
83,371
6 . 0,247
1
8,0 . 1
8,0
83,371
6 . 0,247
1
8,0 . 1
8,0
= 8,491 t/m2
>0
(OK !)
(OK !)
= 15,035 t
= 73,258 t
= 373,602 tm
= 146,608 tm
Kontrol :
a). Terhadap guling (over turning)
Mr
M0
373,602
2,548
146,608
SF =
1,50
(OK !)
1,20
(OK !)
SF =
f V
H
0,7 . 73,258
3,411
15,035
=
a =
M r M0
V
373,602 146,608
3,099 m
73,258
=
e =
B
a
2
8,0
3,099 0,901 m
2
<
B
6
= 1,333 m
bx . by
b x
min =
max =
73,258
6 . 0,901
1
8,0 . 1
8,0
73,258
6 . 0,901
1
8,0 . 1
8,0
= 2,969 t/m2
>0
(OK !)
(OK !)
82
= 14,136 t
= 89,26 t
= 386,092 tm
M0 = b(6) + c(6)
= 58,506 + 6,672
= 65,178 tm
Kontrol :
a). Terhadap guling (over turning)
Mr
M0
SF =
386,092
5,9240
65,178
=
1,50
(OK !)
1,20
(OK !)
SF =
f V
H
0,7 . 89,26
4,42
14,136
=
a =
M r M0
V
386,092 65,178
3,595 m
89,26
=
e =
B
a
2
8,0
3,595 0,405 m
2
<
B
6
= 1,333 m
83
V
6.e
1
bx . by
b x
min =
max =
89,26
6 . 0,405
1
8,0 . 1
8,0
89,26
6 . 0,405
1
8,0 . 1
8,0
= 7,768 t/m2
>0
(OK !!)
(OK !!)
Tabel 3.12 Akumulasi Kombinasi Gaya-Gaya yang Bekerja pada Tubuh Bendung
84