M NHC C TRUYN NAM B QUA BO CH NA SAU

TH K XX
BI NGC PHC*
* ThS, NST - Vin nghin cu m nhc hc vin m nhc Hu

TM TT
Qua 30 bi nghin cu, gii thiu v m nhc c truyn Nam B su tp trn
cc tp ch, tp san ch yu l t na sau th k XX (T nhng nm 50 n nm
2000), chng ti tuyn chn c 19 bi ph hp vi mc ch ca ti tng
lc v nhn xt. y chng ti khng lm cng vic tm tt ni dung ca cc
bi chuyn kho tng kt, m ch nu dn, nhn xt nhng vn nh quan
im, thi ca tc gi bi vit i vi dn ca, nhng pht kin, phng php
nghin cu, tip cn trong iu kin hon cnh lch s na sau th k XX... qua cc
th loi dn ca nhc c tiu biu t trong hai tiu mc C truyn dn gian v C
truyn chuyn nghip ca di sn m nhc c truyn Nam B.

SUMMARY
SOUTHERN TRADITIONAL MUSIC THROUGH PRESS PROM
THE HALF OF 20th CENTURY
From 30 research articles introducing the Southern traditional music
collected from magazines and journals from the half of 20th century (from 1950s to
2000), we have selected 19 suitable articles adapted the purpose and to be
commented and summarized. We do not summary the contents of the articles, just
give comments on some typical points such as: the authors points of view about
folk songs, the innovations, methods of doing research in the half of 20 th century
through typical genres of folk songs divided into two categories: Folk traditional
and professional traditional of Southern traditional music.
Bi vit gii hn vic tng lc, nhn xt, nh gi khi lng ti liu v m
nhc c truyn Nam B su tp c trn cc Tp ch, Tp san, tun bo ch
yu l t na sau th k XX (T nhng nm 50 n nm 2000). Do iu kin kh
khn v vic su tp ti liu, nn cc bi c chn a vo ti, cha phi l
ton b cc nghin cu, ph bnh v m nhc c truyn Vit Nam giai on 1950
n nm 2000 trn tt c tp ch, tp san Vit Nam.
1. Dng C truyn dn gian Nam B
S thin di ca vn ha ngh thut t ci ngun min Bc gn vi lch s
Nam tin ca dn tc. Nam B, xt theo mi tng quan vi cc vng t c trong
tin trnh pht trin m mang b ci ca t nc, l mt vng t mi. Vn ha
ngh thut Nam B, do khng hn xut pht trc tip t ci ngun m thng qua
trm trung chuyn l Thun Ha xa, ni nh hnh mt nn tng vn ha mi

trn c s hi nhp vn ha ngh thut thin di ca dn tc vi vn ha bn a.

Hoc ni nh Gs. T V trong bi kho cu m nhc c truyn Nam B [1]: " m
nhc Nam B, l s k tha truyn thng ngi Vit t ci ni chu th sng Hng,
qua chuyn giao mt khu trung gian l m nhc min Ng Qung, vi trung tm
l Tha Thin - Hu.
Hai th loi dn ca tiu biu l H v L ca Thun Ha xa theo bc chn
ca nhng ngi lu dn cy vo vng t mi ny t ra hp vi "th nhng",
pht trin mnh m v phong ph hn nhiu so vi ci ngun th hai ca n l
Thun Ha. Nguyn Vn Hu trong bi nghin cu H min Nam [2] cho l H t
min Trung theo on ngi ca L Thnh Hu Nguyn Hu Cnh i khai ph
vng t mi. Nhng "ting h y khng cn ging ht ting h chn o Hi
Vn hay trn dng sng Hng hm no na. N tha thit no nng hn. Ging h
min Trung t y v bin thi a l v hon cnh kinh t, dn dn chuyn ha, sai
chy... V th loi L, nhc s Ng Hunh trong bi Dn ca Nam B, mt kho
tng m iu dn gian phong ph [3] cng nhn mnh v s pht trin ny: "T
bi L giao duyn ca vng Tr Thin, bi L giao duyn ca Nam B tin ln
trong mt qu trnh hon chnh hn.
Hai chuyn kho v H su tp c u khng phi ca gii nghin cu
m nhc, nhng y l nhng kho cu nghim tc v vn ha dn gian.
Nguyn Vn Hu trong H min Nam cho thy v tr quan trng ca H
trong i sng tinh thn ca ngi dn min Nam trong bui u i khai ph. Tc
gi t ra l ngi rt snh h qua nhng ting dng m ng gi l trong iu ngh
h, nh: bt-b, bung-i, t-ni... Trong cc tiu mc nhng trng hp h,
xp loi nhng cu hc bit trong phn xp loi, tc gi phn chia thnh ba
loi H chnh: H mp (h mi), H vn (h sch) v H truyn
Mc d cng b trn tp ch nm 1962 nhng vn phong vn nng n theo
li c, s dng nhiu t Hn Vit. y cng l mt c im trong cc bi nghin
cu min Nam trc nm 1975; trong lc, cng thi im, th vn phong nghin
cu min Bc hin i hn nhiu.
Mt vi suy ngh v H Nam B ca Nguyn Hu Thu [4], r rng l mt
kho cu y n v th loi ny. Mc d vn l kho cu trn gc vn ha dn
gian, dn tc hc nhng c nhng dn chng, th d bng bn k m ng tuyn.
c bit, tc gi dn ra 4 mtip in hnh qun xuyn trong H Nam B m theo
ng, nh nhng cung bc ring ni ln c im ca ngn ng a phng c
phn nh trong m nhc h. D rng, nhng mtip in hnh y ch nu m khng
h c l gii trit theo hng nghin cu m nhc, nhng cng l mt iu
ng qu trong lnh vc nghin cu ny.
Vn xp loi, hai tc gi Nguyn Hu Thu v Nguyn Vn Hu khng
thng nht v tiu ch. Nguyn Vn Hu cn c vo cch s dng vn chng, chia
H Nam B lm ba loi chnh : H mp (hay h mi), H vn (hay h sch) v H
truyn. Nguyn Hu Thu th cn c vo phng thc din xng ca ngh thut
H m chia thnh H mp v H hu tnh. Ring vic gii thch H mi ba l 3
mi cho th cha tha ng v khng khc g my cch gii thch ca L Vn Ho
v H mi nh Bnh-Tr-Thin nu trc.

Nhc s Ng Hunh v Trn Kit Tng cng c cp n H trong bi

vit v dn ca Nam B. Mc d c mt vi nhn xt m nhc trong h nhng cha
th l mt bi nghin cu m nhc m ch dng li mc gii thiu.
Tn mn quanh nhng iu L [5] l mt kho cu gn gng nhng sc
tch ca Gs. T V. c bit y ch l mt bi Ta cho su tp 150 iu L ca 2
nh nghin cu L Nht V v L Giang nhng r rng vt qua ranh gii ca
kiu li ta thng thng, m tr thnh mt kho cu m nhc nghim tc, sc so
v th L Nam B.
Ngoi vic phn tch gi tr ni dung ngh thut ca L, ng a ra
nhng nhn xt quan trng, chnh xc v th loi ny nh: L l mt th ht dn
gian c t ci ni xa xa ca truyn thng dn gian v c pht trin (rng)
min Trung v (mnh hoc rt mnh) min Nam. Tuy nhin, nu ch cn c vo
cc iu ht Quan h trong khi ging vt, ni m theo tc gi cho l thuc th iu
L xc nh L c t ci ni xa xa ca truyn thng, th c phn cha ht nh.
Bi v, theo cc nh nghin cu Quan h v k c cc ngh nhn Quan h, th khi
ging vt l nhng ln iu c thu nhn t dn ca ca cc vng min ngoi Quan
h do nhu cu v bi bn i ging trong cc cuc ht thi, m trong c c L
ca min Trung v min Nam.
C th thy th loi L pht trin rt mnh Nam B qua bi nghin cu:
c trng ngh thut ca dn ca Nam B ca nhc s L Nht V [6]. V rng
trong 36 th d dn chng v c im m nhc dn ca Nam B th c 32 th d
l cc iu l. Tt nhin khng phi hon ton v L c s lng nhiu hn hn cc
th loi khc m v mt l do khc: l s hon chnh v m nhc ca bn thn
cc iu L. Bi vy, nn cc vn tc gi t ra nh ngh thut ph nhc, ph
li; cc th php dn gian trong tin hnh giai iu; phng php pht trin ch
m nhc trong dn ca Nam B, ch yu l c nht ra t cc iu L. Hoc ni
cch khc, khng th loi no y dn chng cho cc vn trn bng th
loi L.
y l mt bi nghin cu nghim tc, cn trng, nht l tc gi l ngi
thc s tip cn t liu ti ni sinh ra n, khng thng qua nhng bn k m ca
ngi khc. Nhng nhn xt, phn tch m nhc r rng khng qu l thuc vo L
thuyt m nhc c bn nh mt s bi nghin cu dn ca Nam B thi k trc .
Trong Mt cch nghe, mt cch hiu bi dn ca Nam B: L nga [7]
nhc s T ng Hi "khuyn co" khng nn ch cm th bi L nga qua dng
v bn ngoi, l li ht hunh hoang, hm hnh ca mt anh cng t nh giu m:
ton b vn dng nh nm mt pha khc, m ngi nghe ch c th cm
nhn khi bit nghe c phn nhc ln phn li trong bi ht. Nhc s cho y l
gic m hnh phc ca ngi nng dn ngy xa tn ti trong tm tng mt
chng trai ngho, nn khi nghe kt hp c li ca v giai iu mi thy n mang mt
d v cay ng, xt xa n vy. Bi th giai iu bi ht mi cha ng c s "gp
ghnh" trong tm t ngi nghe ln s hi hc n chua xt... ch khng thy s
hm ca hm mnh nh cu ch phn li ca.
Nhng bi bnh lun c gi tr nh th ny khng phi l nhiu. khi gi
v hng ngi nghe ti nhng tng p ca dn ca bao gi cng l vic
lm cn thit ca nhng ngi nghin cu ph bnh. Nhng i vi iu L nga
th xa nay dng nh mi ngi u cm nhn n cha ng mt tinh thn lc

quan yu i ca ngi nng dn trn bc ng i m ci, ch cha bao gi cho

l li l hm hnh ca mt cu cng t no . Hn na, vi ng nt giai iu
p nh ca L nga th kh lng buc mi ngi cm nhn ci d v cay ng,
xt xa v s gp ghnh trong tm t ln s hi hc n chua xt c! n nh
iu L nga x Hu, mt vng dn ca c xem l thm m cht bun thng
m iu L ny vn phi phi tnh cht lc quan, duyn dng v tr tnh.
Vn iu thc trong dn ca Nam B [8] c nhc s Ng ng Hi
cp di hnh thc mt chuyn kho t nm 1965. Trong hon cnh t nc
cn b chia ct, ngun t liu v dn ca ch yu l t cc cn b, b i Nam B
tp kt ra Bc m tc gi hon thnh v cng b mt chuyn kho nghim tc,
khoa hc v iu thc qu l mt s n lc vt bc.
C th ni mt s kt qu nghin cu trong chuyn kho ny n nay vn
cn nguyn gi tr v mt hc thut. t nht l trong phng php, cch nhn nhn
v tnh c th trong truyn thng m nhc dn gian ca mi vng, min; khng
quy ng ton b dn ca Vit Nam vo h thng thang 5 m khng bn cung. V
nh th thang 5 m no cng u l dn tc, u l Vit Nam c. Chng hn, trong
mc II, m tc gi gi l iu thc 5 m c bit c th lm tin cho cch t
vn trong cc kho cu v thang m mt s tc gi thi k sau ny, nh On 1,
On 2 ... rt c trng ca m nhc c truyn Nam B.
Tuy nhin, nu c chuyn ch xem xt, phn tch trn c s dng thang m
iu thc c tc gi tm gi l 5 m c bit th gi tr khoa hc ca chuyn kho
cng cao hn. Bi v trong mc I, d gi l iu thc 5 m khng bn cung trong
dn ca Nam B v phn chia thnh thnh 5 dng t iu thc I n iu thc V th
thc cht vn l xem xt trn h thng 5 m Trung Hoa; d gi th no th s sp
xp th t trong chuyn kho cng vn l: iu thc I = Chy; iu thc II = V;
iu thc III = Cung; iu thc IV = Thng; iu thc V = Gic. Nh vy, ni
dung ca mc I v mc II to ra s khng nht qun trong cch thc la chn
phng php kho cu, nu khng mun ni l c th b hiu khc i: ci chnh tr
thnh ci ph; ci tt nhin tr thnh ci ngu nhin, ngoi l, m cn lm ri rm
thm cho phn cui, phn C: S kt hp iu thc trong dn ca Nam B; l ni t
ra tc gi b nhiu tm huyt h thng, phn tch mt cch cng phu, cn
trng. Vi nhn quan ngy nay c th cn nhiu vn cn lun bn, nhng gia
thi im nm 1965 m mt tiu lun khoa hc m nhc c cng b nh iu
thc trong dn ca Nam B th khng phi l nhiu.
2. Dng C truyn chuyn nghip Nam B
Ca nhc ti t hay n ca ti t hoc ch l Nhc ti t, cc nh nghin cu
tha nhn l thot thai t nhc thnh phng Hu - ca Hu. Gs. Trn Vn Kh gi
li "nhc ti t" l con ca li "ca Hu" min Trung. ng cho bit nhng ngi
hc nhc trong Nam, cng "n Hu". Khi nhc ti t c mang ln sn khu th
cn c gi l n ci lng. Lc ny nhc ti t khng cn b hp trong ch mt
s t ngi thng thc m c ph bin rng ri trong cng chng qua sn
khu ci lng.
Nguyn Ngu c ghi li bui ni chuyn ca ng Cao Hoi H v Nhc Vit
c truyn [9]. Trong phn min Nam, ng cng cho bit nhc ti t thot thai t
nhc Hu v ny n mnh vng Lc tnh. c bit c chi tit: " C Hunh Thc

Khng li chia nhc ti t ra mi loi nh sau: Nht L, nh Ngm, tam Nam, t

On, ng im, lc Xut, tht Chnh, bt Ng, cu Nh, thp Thu". Khng bit c
phi c s tham gia phn nh ca c Hunh Thc Khng khng, nhng cch phn
chia ny li mang tnh cht "h ln", va th loi va ging, hi v.v...
Lot bi vit v Vng c kh phong ph. Ngoi vic tm hiu xut x, s bin
chuyn ca bi Vng c qua cc thi k... mt s bi cn nu ln v tr tc dng v
nh hng ca Vng c trong i sng tinh thn ca cng chng v x hi.
V vn xut x, trong bi Th tm xut x bi Vng c [10] ca Nguyn
T Quang v bi Ngh s Su Lu ngi khai sng bn Vng c [11] ca H Huy
H c ch khng thng nht v xut x li ca ca bi Vng c. Theo Nguyn T
Quang, D c hoi lang l mt bi t ca mt nh s Nho hc uyn thm vi t
tng n dt, php danh l Nguyt Chiu sng ti cha lng Ha Bnh tnh Bc Liu
khong nm 1920. Bi th sau vo tay ng Su Lu v c ng ph nhc.
Nhng theo H Huy H th chnh ngh s Su Lu t c li c nhc: " Ngh ti
cnh v ti khng sanh con, ri b bt buc m gi tr v nh cha m rut lm sao
khi nh thng chng, ti mi c ngh t mt bn nhc k l tm s nh ti. Ti
a nc mt khi t bn nhc m ti t tn l bn HOI LANG ngha l nh
chng ". Sau Thy Thng (mt thy tung) lnh hi c tnh m t thm
vo hai ch D c trc Hoi lang; ri sau na l Vng c hoi lang cng vi
vic ko di t nhp 2 (mi cu 2 nhp) ln 4, 8, 16, 32 v 64.
Nguyn T Quang (cng trong bi trn) cho bit: sau 1945 c cuc tranh lun
v vic: Nn b hay nn bi Vng c ? C hai kin i lp nhau: Bn thin v l
tr th i b; bn thin v tnh cm th i phi c gi gn. Mi bn u c lp
lun ring v u hp l. Tc gi bi bo a ra nhn xt, kt lun mang tnh
cht iu ha hai lp trng trn. Thit tng y l mt vn m cho n c ngy
nay vn ang l ti ng c quan tm trong lnh vc nh gi, bo tn cc gi
tr vn ha ngh thut dn tc.
Bi vit: Truyn thng c nhc Nam Phn ca nhc s Phm Duy [12] nm
1960 vit nhn d mt bui ha nhc ca c Nguyn Tri Khng - mt nhc s k
cu tng lm vic cho ngnh sn khu min Nam t hi 1924. ng t gi sn
khu, v qu ch o mt ban c nhc a phng v ch trng son ra nhng li
ca mi cho cc bi bn ca nhc ti t ph hp vi nhng bui d nhc thn qu
nh l ci hi m ni dung xy dng tnh gia nh, tnh v chng, tnh con
ci
Nhc s Phm Duy cho rng nh ca ngh nhn Nguyn Tri Khng l cao
qu khi son nhng ni dung mi rn dy c du ch r trong cuc vui ngy hn
l nhng tc gi nu s hoi nghi ca mnh v s thnh cng ca loi ca nhc
h s ny. V xt cho cng, theo tc gi, a v ca nhng bi ca c l phi
ni hc ng hay nhng ni t chc gio dc cng dn cng ng khc hn l
mt l ci l ni cn s vui v hn nhin. Nhng bi ca c ni dung chnh ng
s vp phi tr ngi l s i hi ci m ca ngi dn qu m i lm lng
vt v hay ch i nhng dp vui chung tm gii thot cho tnh cm. Tt nhin
s ph bnh ny ch l s cnh bo v cng vic pht trin, ci bin nhc c, cn i
vi c Nguyn Tri Khng tc gi cng nhn c l mt nhc s lm giu cho
nhc iu min Nam bng mt s sng tc rt c bit loi ca nhc ti t
min Nam bt ngun vo nhc Hu v nhc Qung Nam. i a s bi bn

thot thai t nhng bi theo iu Bc iu Nam hoc iu Qung ca min Trung.

Nhng mt loi ca nhc theo iu On do nhng nhc s sinh trng ti min
Nam to nn. C Nguyn-Tri-Khng l mt trong nhng nh sng tc a loi
ca nhc ti t ti giai on ca nhc ci lng ngha l a ca nhc thng
ln sn khu
Trng nh C vi i nhn xt v m iu vng c [13] d rng s xem
xt b l thuc nhiu vo nhng l thuyt m nhc c bn ca phng Ty nhng
y l mt bi nghin cu him hoi Si gn vo nm 1960 bn su vo ngh thut
Vng c trn cc phng din bi bn, din tu, din xng, k m, bo tn v son
gi. Tc gi bi vit phn tch, lm r ngha s chuyn bin tit iu ca bn
Vng c t 4 nhp ln 16, 32 nhp v.v... V m iu tc gi nhn xt l ngho nn
khng nhng do cc cu nhc lp li ging nhau m cn vic khng chuyn ging
(modulation). Nhng chnh iu ny hnh nh tc gi cng t cm thy l kh c
th p t vo Vng c, vi dn ca nhc c Vit Nam ni chung. Trong lnh vc ha
n ca nhc cng c nhc min Nam t tn trng lng bn hn cc nhc cng min
Trung v.v... Ni chung, nhng vn m bi nghin cu ph bnh t ra u l
nhng vn mang tnh chuyn mn, cp thit cho sinh hot Vng c thi by gi,
khc hn mt s bi vit v Vng c trong nhng nm sau ny m chng ti cng
tp hp trong mc ny (nh bi Xung quanh bi Vng c [14]ca Thanh Tuyn v
My kin v ca vng c trn i Pht thanh [15] ca o Mng Long, d vn
phong c hin i hn nhng cng ch l ph bnh gp ngi th hin vng c l
ca s v nhc cng min Bc). Tuy nhin s trnh by cc vn cha c
mch lc, cht ch, khoa hc v nht l p dng khng ng mt s kin thc trong
l thuyt m nhc phng Ty vo vic phn tch nhc c. Thit ngh, vo nm
1960 s u tr ny l ph bin, khng nhng Si gn c m trong c bi vit ca
mt s nhc s c o to nghim tc min Bc XHCN nh chng ti nu
qua cc chng mc trc. Tt nhin l tnh hnh chung, cn tnh v thi im
cng nh trong dn ca nhc c min Nam th kho cu iu thc trong dn ca Nam
b ca nhc s Ng ng Hi1 v.v...li vt tri hn nhiu v phng php, hc
thut.
Phi n nm 1978, mi c mt cng trnh khoa hc nghim tc ca Gs. Thy
Loan ng trn bn s ca tp ch Nghin cu Ngh thut: Th dn gii li v mt
l thuyt iu thc ca ngi Vit qua bi bn ti t v ci lng [16]. Vi 40
trang tp ch, cng trnh tng ng mt tp sch chuyn kho y n v thang
m iu thc ngi Vit. Cng trnh cp n nhng vn to ln v v tr
quan ca ngi Vit trong m nhc lun gii thut ng Bc - Nam tn ti trong
quan nim v iu thc ca ngi xa; v lut m - dng; v khi nim ng hnh
c ngi Vit vn dng mt cch linh ng trong iu thc 5 m v.v... Nhng
quan trng nht l tc gi cng trnh minh chng c mt c s l thuyt v iu
thc ring bit ca ngi Vit di nhn quan khoa hc; v mi quan h, hay l s
gp g gia c s l thuyt khoa hc ca ngi Vit v Trung Hoa, m c bit l
ngi Hy Lp, biu hin trong quan nim v cu trc iu thc, cch t tn cng
nh c quan im phn loi, nh gi. T trn c s khoa hc Gs. Thy Loan
trnh by, lun gii gn nh ton b h thng iu thc ca ngi Vit trong hai
phn iu v Th, m y tc gi h thng ha cao cc m hnh iu thc
1

nu trong Phn C truyn dn gian Nam B.

gii thch s vn ng, pht trin ca chng qua khi nim Bc Nam bin th, Ng
cung bin ha lm pht sinh nhng cu trc mi Ai, Xun v c bit l cc cu trc
ca iu thc On trong nhc Ti t v Ci lng.
Cc vn khoa hc ca ti c gii quyt mt cch trn vn, thch ng.
Tuy vy, i vi thi im hin ti, vn thy mt iu g hoang mang: Liu
chng ta xem xt iu thc trong m nhc ngi Vit, nht l nhc thnh phng Hu
v nhc Ti t - Ci lng trn c s h thng m thanh chia qung tm thnh 12
na cung u n vi cc qung 4,5 ng, qung 3 th, 3 trng v.v... th c tng
thch vi bn cht m thanh dng trong m nhc ngi Vit cha ? V cng v vy
m cui cng trnh, vic tc gi xut phng php s dng hp m mu sc ng
cung trong nhc Vit, vi mt s hp m c nu ra dn chng th hu nh u
l nhng hp m c chc v danh trong h thng ha m c in chu u.
Nm 1996 tc gi Hong Sn li cp n vn ny qua kho cu ng
trn Vn Ha Ngh Thut s 7 m nhc sn khu ci lng qu trnh hnh
thnh v pht trin [17]. Ngoi vic s lc v s hnh thnh v cc giai on
pht trin ca sn khu ci lng, t ca ra b, rp ht, gnh ht v v din v.v tc
gi li ch trng nhiu hn n phn m nhc ca sn khu ci lng, v theo ng,
m nhc ci lng ly cc bi ca ti t lm c s pht trin. m nhc ti t,
theo tc gi, bt ngun t nhc l v nhc Hu do cc nhc s t Hu a vo, k
mt s nho s min Nam tng ra Hu hc nhc a vo Nam trong nhng thp
nin cui th k XIX. Nhng li khng th ng nht nhc ci lng vi nhc ti t
v ca nhc Hu v nhng d bit rt ng k gia ba loi nhc, mc d chng c
ngun gc chung i theo tuyn: Nhc l + nhc Hu nhc ti t nhc ci
lng.
Vn lin quan n nhc l v ca Hu tc gi nu ra mt hin tng ng
ch trong lch s m nhc truyn thng Vit Nam, l s di c vo Nam ca
nhiu nhc cng (v c nhng nhc quan) trong cc dn nhc cung nh Hu vi
vic mt nhc quan ni ting l Nguyn Quang i, min Nam gi l c Ba i,
vo Gia nh sinh sng bng ngh truyn b ca nhc HuNhng ngi say m
n ca lp tc tip thu thm ngun nhc mi ny, hnh thnh nhng nhm nhc
ti t
Nhc ti t khng nhng tip thu nhc Hu m cn pht trin quy m hn v
bi bn, thang m iu thcTc gi i su thm v s pht trin ci vn ban u,
l s nhn vn theo hai cch thc: Chuyn bin cc bn nhc Hu sang phong
cch ngn ng min Nam, l vic chuyn bi T i cnh Hu thuc hi dng
thnh T i hi on, gi l T i on v.v; Phng thc th hai l sng tc
nhng iu mi theo cch m phng hoc pht trin ch . l trng hp bi
D c Hoi lang ca Cao Vn Lu (Su Lu) c xem l pht trin t ch iu
Hnh Vn Hu
S chuyn bin ca cc bi bn t ci vn ban u t ca nhc Hu vo nhc ti
t l kh r rng. Trng hp 6 bn Bc ca Hu nh Lu Thy thnh Lu Thy
Trng trong nhc ti t, Ph Lc thnh Ph Lc Chn, Bnh Bn thnh Bnh Bn
Chn
C th ni s hoang mang 10 nm sau mi c gii quyt phn no qua
hai bi nghin cu ca Gs V Nht Thng: Tm hiu thang m ca mt s bi bn
thuc cc hi Xun, Ai, On [18] v Tm hiu thang m ca mt s bi bn thuc

iu Bc [19]. Cng nh cng trnh ca Gs Thy Loan, Gs V Nht Thng cng soi
xt vn thang m iu thc ca ngi Vit nhng thng qua cc bi bn ca nhc
Ti t v Ci lng. c bit, tc gi tip cn phng php nghin cu mi,
khoa hc vi nhng tnh ton, o c bng ton hc v m hc. Chng hn vic o
qung cch gia cc bc bng t s cent 2 so snh s tng ng cc qung cch
gia thang m bnh qun v thang m chia u trong nhc ti t Vit Nam, m c
th l trong Thang m qu Xun. Cn c vo kt qu o c tc gi minh
chng khong cch khc nhau gia cc bc ca thang m qu Xun, t: H X I
Xang X Cng Phn Liu v thang m bnh qun: Do Re Mi Fa Sol La Si Do. Ch c
s ging nhau v s cent gia H Lu, Do Do (mt qung tm) u bng 1200
cent
Cc kho cu ny, hin c xut bn thnh sch Thang m nhc Ci
lng Ti t.
Qua 30 bi nghin cu, gii thiu v m nhc c truyn Nam B su tp theo
tiu ch trnh by phn m u, chng ti tuyn chn ra c 19 bi ph
hp vi mc ch ca ti tng lc v nhn xt. y chng ti khng lm
cng vic tm tt ni dung ca cc bi chuyn kho tng kt m ch nu dn,
nhn xt nhng vn nh quan im, thi ca tc gi bi vit i vi dn ca,
nhng pht kin, phng php nghin cu, tip cn trong iu kin hon cnh lch
s na sau th k XX... theo quan im ring ca mnh.
Cc bi vit v nhc c truyn Vit Nam ni chung v Nam B ni ring, a
phn do cc tc gi l nh nghin cu vn ha dn gian, dn tc hc su tm
nghin cu, d su sc v lch s, t chc x hi, i sng vt cht v phong tc,
tn ngng, tn gio...nhng li thiu yu t m nhc hc. Tuy vy, cc kho cu
trn lnh vc ny gp phn khng nh cho lnh vc nghin cu m nhc hc (v
sau ny l dn tc nhc hc). l to tin , c s, t liu v k c cm hng,
hng th cho cc nghin cu m nhc hc v sau; cng nh, trong iu kin nghin
cu lin ngnh nc ta cha c s t chc ng b nn nhng t liu v vn ha
hc, dn tc hc b sung rt hu ch cho cc kho cu v m nhc.
Nhn chung, nhng kho cu v m nhc c truyn Nam B trong thi k
ny li mt h thng, mt kho tng t liu qu gi, gii thiu cho cng chng
bit c gi tr ngh thut truyn thng ca dn tc, iu m trc 1945 cha bit
n v cha lm c bao gi. iu quan trng trong khoa hc m nhc l gii
quyt c mt s vn v d bn, ci bin, k m, bo tn, pht trin v nht l
c kt c h thng v giai iu, thang m iu thc ca nhc c truyn Nam
B. Chnh nhng iu ny to c s, phng hng mang ngha m li, dn
ng cho cc nh nghin cu m nhc th h k tip ca th k XXI.

n v o qung c p dng rng ri trong m thanh hc v m nhc hc, bng 1/1200 ca qung
tm. Nh vy na cung bnh qun bng 100 cent.

TI LIU THAM KHO

1. Nguyn Hu Ba (1961). Dn ca Vit Nam. (Tp 1- 2) B QGGD, Si Gn.
2. Phm Duy (1972) c kho dn nhc Vit Nam.. Nxb Hin i, Si Gn.
3. Phm Phc Minh (1994) Dn ca Vit Nam.Nxb m nhc, H Ni
4. T Ngc (1994)Dn ca ngi Vit. Nxb m nhc, H Ni.
5. Nguyn Vim (1996) Lch s m nhc dn gian c truyn Vit nam.Vin m
nhc, H Ni.
6. T V (1996) Sc sng ca nn m nhc truyn thng Vit Nam. Nxb m
nhc. H Ni.