Werken vanuit visie op games in de bibliotheek

Harry Mulisch vs. Lara Croft?

Horen games en gamers thuis in de bibliotheek? Ja, zeggen steeds meer
Nederlandse bibliotheken. Over het hoe bestaan nog volop vragen. Gaat
straks bestseller Harry Mulisch de strijd aan met game-heldin Lara
Croft?

Almere. Een moderne stad met een moderne bibliotheek. Je kunt er games
huren en het Rotterdamse bedrijf TGS heeft in het gebouw een ‘gamecirkel’
gebouwd. Hier kun je nieuwe games uitproberen op de snelste hardware.
Bibliotheek Midden-Brabant zoekt het in een ludieke activiteit, georganiseerd
in samenwerking met een onderwijsinstelling: jonge gamers leren ouderen de
Wii te gebruiken. In de Tilburgse bibliotheek is het op bescheiden schaal
mogelijk games te lenen.

Bibliotheekvernieuwing
De afgelopen jaren hebben Nederlandse bibliotheken zich herbezonnen op
hun maatschappelijke functie (en de wijze van organiseren). Dit landelijke
proces van bibliotheekvernieuwing loopt nog. En nu is er ineens die
katalysator voor het denken over het veranderende medialandschap: de
snelle, ingrijpende opkomst van het nieuwe medium games. De eerste vraag
die opkomt: wat zijn games nu eigenlijk? Een bibliotheek die ‘iets wil doen’
met games, begint met het beantwoorden van deze vraag. Is gaming een
subcultuur, of vanwege het inmiddels reusachtige bereik eerder een
volwassen genre in onze cultuur? Is het vooral (commercieel) entertainment?
Gaat het om de verhalen die games ons vertellen? Zijn games een vorm van
educatie of is het een communicatiemedium, waarin we elkaar ontmoeten via
spel?

Visie
Een bibliotheek met visie heeft nagedacht over de rol die de organisatie wil
vervullen in de samenleving. Die keuze vormt als het goed is ook het
uitgangspunt voor hoe de bibliotheek met games om gaat. Is de bibliotheek
een plek waar je in aanraking kunt komen met cultuur, een plek waar je
anderen kunt ontmoeten, waar het publieke debat wordt gestimuleerd of waar
je terecht kunt voor voorlichting? Moet de bibliotheek op allerlei manieren het
publiek verleiden tot het kennisnemen van hoge cultuur. Of moet het vooral
kostbare media (bijna) gratis ter beschikking stellen, zodat wij allen er kennis
van kunnen nemen? Vanuit de ene visie zal de bibliotheek kiezen voor een
collectie van artistiek verantwoorde games, vanuit de andere zal het wellicht
ouders bij elkaar brengen om ze te informeren over de mogelijkheden en
risico’s van gaming door jongeren. En de jongeren zelf wegwijs maken in het
op een gezonde manier omgaan met dit nieuwe medium. Visie hebben,
betekent bewuste keuzes maken voor activiteiten rond games, of dat nu
uitleen, voorlichting of het organiseren van evenementen rond games is.
Van dilemma’s naar bewust beleid
‘Iets doen met games’ brengt voor bibliotheken de nodige dilemma’s met zich
mee. Ten eerste zijn games kostbaar. Voor één gametitel schaf je zomaar
drie boektitels aan. Komt nog bij dat een game bijna net zo snel verouderd is
als een verse vis. En waar de boekenbranche er een lijkt van liefdewerk oud
papier, wordt de wereld van het gamen gedomineerd door keiharde business
en sluwe marketing. Daarnaast is er nogal wat kritiek op games: ze
verheerlijken geweld, zijn uitermate rolbevestigend en kunnen leiden tot
verslaving. Laat je je daarmee in? Of kun je een deskundig weerwoord
formuleren op deze kritiek? En dan is er nog de problematiek van het
auteursrecht. Handige jongeren weten geleende games te kopiëren. De
game-industrie heeft afgesproken met de bibliotheken dat een beperkt aantal
games uitgeleend mag worden. Het speelveld is daarmee beperkt. Uiteindelijk
begint het bepalen van een strategie rond gaming in de bibliotheek met een
doordachte visie op de functie van de bibliotheek in de samenleving.
Daarnaast is kennis nodig van games, de wereld van het gamen en die van
gamers. En wie weet staat Harry Mulisch straks op de plank... naast Lara
Croft.

It’s all in the games: haal de deskundigen in huis

Herm Kisjes (docent / verslavingsdeskundige) en Erno Mijland (publicist /

onderwijsadviseur) schreven in 2009 het handboek ‘It’s all in the games.
Gamen is geweldig | Gamen geeft problemen’. Ze verzorgen sindsdien
ouderavonden, geven trainingen aan professionals in het onderwijs en de
hulpverlening en spreken op conferenties en symposia over gaming.

Kisjes en Mijland ondersteunen bibliotheken graag, bijvoorbeeld met...

• informatiebijeenkomst over de wereld van het gamen voor medewerkers
• werksessie: in één dag een beleidsdocument over gaming in uw bieb
• workshop ouders/begeleiders adviseren over de risico’s van gamen

Meer informatie? Klik hier voor de contactgegevens.

Stelt u zich deze gewetensvragen wel eens?

• Trekt de bibliotheek straks nog wel jongeren als er geen games in huis zijn?
• Waarom mogen er wel spannende boeken met geweld in de bibliotheek zijn en geen
gewelddadige games?
• Welke games zou je absoluut niet in je bibliotheek willen hebben en waarom niet?
• Wat doe je aan voorlichting op het gebied van gezond gamen?
• Welke games spelen medewerkers van de bibliotheek zelf al?
• Welke kennis en vaardigheden rond gaming zouden medewerkers in de toekomst
moeten hebben?