Ang Ligpit Kong Tahanan
Ako'y naliligid ng katabing dagat at ng
Sa tabi ng dagat na humahalik pa sa tiping
buhangin,
Malapit sa paa ng bundok na pelus kung
pagmamalasin,
Ang munti kong kubo'y doon itinirik, sa
saganang lilim
Ng mga halamang nakikipaglaro sa ihip ng
hangin.
Aking dinudulang sa katabing gubat na
masalimisim
Ang katiwasayang panlunas sa hapong isip
ko't damdamin.
Ang atip ng bubong ay hamak na pawid,
sahig ay kawayan,
Magaspang na kahoy ang mga haligi,
pingga at tahilan,
Sa kubo kong ito ay walang bahangin may
kahalagahan,
Lalong mabuti pa ang doon humilig sa
lunting damuhan
Na abot ng bulong at awit ng dagat sa
dalampasigan.
Doon ay may batis na umaawit pa habang
naglalagos
Sa mga batuhan, magmula sa gubat sa may
dakong likod;
Batis ay nagsanga sa tulong ng isang
magaspang na tungkod,
kung gabing tahimik ay may bulong siyang
nakapag-aantok,
At kung araw naman, ang langit ay parang
ibig na maabot.
Kung ang kalangita'y payapang-payapa,
agos ay banayad,
Panay ang taginting ng kanyang gitarang
hindi namamalas,
Pagbagsak ng ulan, ang tulin ng agos ay
walang katulad,
Humahagunot pa sa nangaghambalang na
batong malapad,
Sa di mapipigil na kanyang pagtakbong
patungo sa dagat.
Palahaw ng aso at awit ng ibon, at sigaw ng
kalaw,
Ang ingay na tanging siyang bumabasag sa
katahimikan;
Doo'y di kilala ang tinig ng taong palalo't
mayabang
Na susunu-sunod sa nasang guluhin ang
aking isipan;
gubat lamang.
Ang dagat, ah, ito ay siya ngang lahat kung
para sa akin,
Kung dumadaluhong mula sa di tanaw na
mga pampangin,
Sa akin, ang kanyang ngiti kung pananalig
ko'y parang nagmamaliw,
At kung dapit-hapong ang pananalig ko'y
parang nagmamaliw,
Siya ay may bulong na inihahatid sa akin ng
hangin.
Pagdating ng gabi, dakilang palabas ng
kahiwagaan,
Malaking liwanag ng mumunting kislap na
hindi mabilang
Ang doon sa langit ay nakalaganap sa
kaitaasan;
Habang dinadalit niyong mga alon ang
saklap ng buhay,
Dalit na malabo pagka't nilulunod ang
sariling ingay.
Isinasalaysay ang ayos ng mundo nang
unang sumikat
Ang araw sa langit, at sila'y laruin ng
kanyang liwanag;
Nang mula sa wala'y dami ng kinapal ang
biglang kumalat
Sa kailaliman, at sa kapatagan,
magpahanggang gubat,
Sa lahat ng dako na abot ng halik ng
mayamang sinag.
Nguni't kung sa gabi'y magising ang
hanging malikot, mailap,
At ang mga alon, sa galit na dala'y susugod,
lulundag,
Mayrong mga siagaw na sa aking puso'y
nagbibigay-sindak
, Mga tinig waring nagsisipagdasal, o nag
sisiiyak,
Nagsisipanaghoy sa kailalimang kadilima'y
ganap.
At saka uugong ang marahang taghoy na
mula sa bundok,
Mga punungkahoy at ang mga damo'y
nagsisipangatog,
Pati mga pastol ay nababalisa't pawang
mga takot,
Sapagka't, anila, ang mga kalulwa'y noon
sumisipot
At nag-aanyayang sa kanilang handa sila ay
dumulog.
Gabi'y bumubulong sa gitna ng sindak at
pagkaligalig,
At sa dagat nama'y bughaw't lunting apoy
ang pasilip-silip;
Pag ngiti ng araw'y payapa na naman ang
buong paligid,
At mula sa laot, yaong mangingisda ay
napagigilid,
Sugod na ang lunday at ang mga alon ay
nananahimik.
Ganyan ang buhay ko sa aking payapa't
ligpit na tahanan;
Sa mundong nang dati ay kilala ako, ako'y
pinapanaw,
Nasapit kong palad, sa ngayon ay aking
binubulay-bulay;
Isang bato akong binalot ng lumot upanding
matakpan
Sa mata ng mundo ang mga damdaming sa
puso ay taglay.
Dahil sa naiwang mga minamahal, ako'y
nangangamba,
Mga ngalan nila'y di ko nalilimot sa laot ng
sigwa;
May nangagsilayo at mayroon namang
nangagsipanaw na;
Nguni't sa lumipas kong hindi mapapaknit
kahit agawin pa.
Kaibigan iyang sa lahat ng oras ay aking
kapiling
Sa gitna ng lumbay ay nagpapasigla sa
diwa't damdamin;
Sa gabing tahimik, siya'y nagtatanod at
nananalangin,
Kasama-sama ko sa pagkakatapong
malungkot isipan,
Upang kung manlaming ang pananalig ko
ay papag-alabin.
Yaong pananalig na ibig ko sanang
makitang kumislap
Sa dakilang araw ng pangingibabaw ng Isip
sa lakas;
Kung makalipas na itong kamataya't
labanang marahas,
Ay may ibang tinig, na lalong masigla at
puspos ng galak,
Na siyang aawit ng pananangumpay ng
matwid, sa lahat.
Aking natatanaw na namumula na ang
magandang langit,
Gaya noong aking bukuin sa hagap ang una
kong nais;
Aking nadarama ang dati ring hangin sa
noong may pawis,
Nararamdam ko ang dati ring apoy na
nagpapainit
Sa tinataglay kong dugong kabataang
magulo ang isip.
Ang nilalanghap kong mga simoy dito'y
nagdaan marahil
Sa mga ilugan at sa mga bukid niyong
bayan namin;
Sa pagbalik nila ay kanila sanang ihatid sa
akin
Ang buntong-hininga ng minamahal kong
malayo sa piling,
Pahatid na mula sa pinagsanglaan ng
unang paggiliw.
Kung aking mamasdan sa abuhing langit
ang buwang marilag.
Nararamdaman kong ang sugat ng puso'y
muling nagnanaknak;
Naaalaala ang sumpaan naming kami'y
magtatapat,
Ang dalampasigan, ang bukid at saka
arkong may bulaklak,
Ang buntong-hininga, ang pananahimik at
ang piping galak.
Isang paruparong hanap ay bulaklak at
saka liwanag,
Malalayong bayan ang lagi nang laman ng
kanyang pangarap;
Musmos na musmos pa, tahana'y nilisa't
ako ay lumayang,
Upang maglimayon, na ang diwa'y laya at
walang bagabag - -
Ganyan ko ginugol ang mga pili kong
panahon at oras.
At nang mapilitang ako ay bumalik sa
dating tahanan,
Kagaya ng isang ibong nanghina na sa
kapanahunan,
May nag bagong sigwang malakas,
mabangis na parang halimaw;
Ang mga pakpak ko'y nagkabali-bali't
tahana'y pumanaw,
Ang aking tiwala'y ipinagkanulo't lahat na'y
nagunaw.

Sa pagkakatapong malayo sa bayang

pinakaiibig,
Ang hinaharap ko'y madilim na lubha't
walang tatangkilik:
Pamuli na namang susungaw ang aking
mga panaginip,
Tanging kayamanan ng kabuhayan kong
sagana sa hapis;
Mga pananalig niyong kabataang matapat,
malinis.

Dapwa't kung ikaw ma'y umaasa ngayong

iyong makakamtan
Yaong gantimpalang hindi magmamaliw
magpakailan man,
Hindi ka na paris ng dating magilas at
buhay na buhay;
Sa hapis mong mukha'y may bakas na hindi
mapagkakamalan
Yaong pananalig na dapat mahalin at
ipagsanggalang.

At upang aliwin, handog mo sa aki'y mga

panaginip,
Nagsaang panahon ng kabataan ko'y
ipinasisilip;
Kaya nga salamat, O sigwang biyaya sa
akin ng langit,
Alam mo ang oras na takdang pagpigil sa
gala kong isip,
Upang ibalik mo sa pinanggalingang lupang
iniibig.

Sa tabi ng dagat na humahalik pa sa tiping

buhangin,
Malapit sa paa ng bundok na pelus kung
pagmamalasin,
Aking nasumpungan ang isang tahanang
sagana sa lilim,
Aking natuklasan sa katabing gubat na
masalimsim
Ang katiwasayang panlunas sa hapong isip
ko't damdamin.
This poem was written in Tagalog. In this
poem, Rizal describes his house and the
feelings that he has.