Léon 01 (pape ; 039.?-0461). Sancti Leonis Magni... Opera omnia, post Paschasii Quesnelli recensionem...

emendata, et ineditis aucta : praefationibus, admonitionibus et

annotationibus illustrata. Accedunt quaecumque in quesnelliana editione inveniuntu.... 1846.

1/ Les contenus accessibles sur le site Gallica sont pour la plupart des reproductions numériques d'oeuvres tombées dans le domaine public provenant des collections de la
BnF.Leur réutilisation s'inscrit dans le cadre de la loi n°78-753 du 17 juillet 1978 :
*La réutilisation non commerciale de ces contenus est libre et gratuite dans le respect de la législation en vigueur et notamment du maintien de la mention de source.
*La réutilisation commerciale de ces contenus est payante et fait l'objet d'une licence. Est entendue par réutilisation commerciale la revente de contenus sous forme de produits
élaborés ou de fourniture de service.

Cliquer ici pour accéder aux tarifs et à la licence

2/ Les contenus de Gallica sont la propriété de la BnF au sens de l'article L.2112-1 du code général de la propriété des personnes publiques.

3/ Quelques contenus sont soumis à un régime de réutilisation particulier. Il s'agit :

*des reproductions de documents protégés par un droit d'auteur appartenant à un tiers. Ces documents ne peuvent être réutilisés, sauf dans le cadre de la copie privée, sans
l'autorisation préalable du titulaire des droits.
*des reproductions de documents conservés dans les bibliothèques ou autres institutions partenaires. Ceux-ci sont signalés par la mention Source gallica.BnF.fr / Bibliothèque
municipale de ... (ou autre partenaire). L'utilisateur est invité à s'informer auprès de ces bibliothèques de leurs conditions de réutilisation.

4/ Gallica constitue une base de données, dont la BnF est le producteur, protégée au sens des articles L341-1 et suivants du code de la propriété intellectuelle.

5/ Les présentes conditions d'utilisation des contenus de Gallica sont régies par la loi française. En cas de réutilisation prévue dans un autre pays, il appartient à chaque utilisateur
de vérifier la conformité de son projet avec le droit de ce pays.

6/ L'utilisateur s'engage à respecter les présentes conditions d'utilisation ainsi que la législation en vigueur, notamment en matière de propriété intellectuelle. En cas de non
respect de ces dispositions, il est notamment passible d'une amende prévue par la loi du 17 juillet 1978.

7/ Pour obtenir un document de Gallica en haute définition, contacter reutilisation@bnf.fr.

 PATRQLOGTE

CURSUS COMPLETUS
SIVE
BIBLIOTHECA UNIVERSAUS, INTEGRA, UNIFORMIS, COMMODA, OEGONOMICA,

OMNIM SS. PATRM, BOCTORU SCRIPTORUMQTE ECCLESIASTICORBM

QUl

AB MVO APOSTOLICO AB INNOCENTII III TEMPORA

FLORUERUNT;
RECUSIO CHRONOLOGICA
OMNIUMQTLE EXSTITERE MONUMENTORUM CATHOLHLETRADITIONISPER DUODECIMPRIORA
ECCLESLE S^ECULA,
JUXTAEDITIONES ACCURATISSIMAS , INTERSE CUMQUE NONNULLIS CODICIBCSMANUSCRIPTIS COLLATAS,
PERQUAM DILIGENTER CASTIGATA;
COMMENTARIIS
DISSERTATIONIBUS, LECTIONIBCSQCE VARIANTIBCS CONTINENTER ILLCSTRATA ;
OMNIBUS OPERIBUS FOSTAMPLISSIMAS EDITIONES QVJETRIBUSNOVISSIMIS S.ECULIS DERENTUR ABSOLUTAS
...'"'' DETECTIS, AUCTA;
LNDICIBUSPARTICCLARIBCS ANALVTICIS, SINGCLOS SIVETOMOS, SIVEAUCTORES ALICUJUS'MOMENTI
SCBSEQCENTIBUS, DONATA;
CAPITULIS
INTRA IPSUM TEXTUMRITEDISPOSITIS, NECNON ET TITULISSINGULARUMPAGINARUM MARGINEM SUPERIOREM
MSTINGUENTIBUS SUBJECTAMQUE MATERIAM SIGNIFICANTIBCS,
ADORNATA;
OPERIBUSCUMDOBIIS TUMAPOCRYPHIS, ALIQUA VEROAUCTORITATE INORDINEADTRADITIONEM
ECCLESIASTICAM POLLENTIBCS, AMPLIFICATA;
DUOBUS INDICIBCS GENERALIBUS LOCUPLETATA : ALTERO SCILICETRERUM, QUOCONSULTO, QUIDQUID
UNUSQUISQUE PATRUM IN QUODLIBET' THEMA SCRIPSERITUNOINTUITU CONSPICIATUR; ALTERO
SCRIPTURJE SACRJE, EX QUOLECTORI COMPERIRE SIT OBVIUMQUINAM PATRES
ET IN QUIBUS OPERUM SUORUM LOCISSINGCLOS SINGULORUM LIBRORUM .
* SCRIPTCRjE TEXTUS COMMENTATI SINT.
4DITI0ACCCRATISSIMA,CSTERISQCEOMNIBUS FACILE ANTEPONENDA, SI PERPENDANTCR : CHARACTERCM NITIDITAS,
CHARTiE QUALITAS, 1NTEGRITAS TEXTUS, PERFECTIO CORRECTIONIS, OPERUM RECUSORUM TUM VARKTkyv.
TUMNUMERUS, FORMAVOLUMINUM PERQUAM COMMODA SIBIQUEINTOTOOPERIS DECURSU CONSTASfrER fyp\
SIMILIS,PRETlfEXIGCITAS, PR-ESERTIMQUE ISTACOLLECTIO, UNA,METHODICAETCHRONOLOGIC/,^ /iE^X^
SEXCENTORCM FRAGMENTORCM OPCSCULORCMQCE HACTENUS HIC ILLICSPARSORCM,- f /^A^
PRIMUM ACTEMIN NOSTRA BIBLIOTHECA, EX OPERIBUS AD OMNES J3TATES, / / 03 \tY«
LOCOS,LINGCAS FORMASQUE PERTINENTIBUS,COADCNATORUM. j |H j—
"
SERIES PRIMA, § \
fc|
IN QUAPRODEUNTPATRES,DOCTORESSCRIPTORESQUE ECCLESLELATIN/K\<U\ ^'
A TERTULLIANO AD GREGORIUM MAGNUM. \£ \ ^
ACCURANTE J.-P. MIGNE, V^\ 1~ /
" CUHSUDM \ \
COMPLETORUM1K SINGULOSSCIENTLEECCLESIASTIOffi
RAMOSEDITOM. \ Vm /J>

PATROLOGLE TOMUS LV.

S. LEONIS MAGNI TOMOSSECUNDUS.

PARISIIS, VENIT APUD EDITOREM,

IN VIA DICTA D'AMBOISE,PRES LA BARRIERE D'ENFER,
OU PETIT-MONTROUGE.
1846
 SANCTI

LEONIS MAGNI

B^MAtfl I>6NTlFlCl^

OPERI OMMte;

POST PASCHASII tJUESNELLl RECENSIONEM

AD COMPLURES
ET PR.ESTANTISS1MOS
MSS.CODICESABILLONONCONSULTOS
EXACTA,
ET
EMEN&ATA, INEDITISAUCTA : -
- PR2EFATIONIBUS, ET ANNOTATIONIBUS
ADMONITIONIBUS ILLCSTRATA.

[ACCEDUNT -.-,-...,. - ,

QlLfCUMQUE IN QUESNELLIANAEDITIONEINVENIUNTUREAQUI AD cftSlN RSVOCANTUR

j
" ''
CURANTIBUIJ "\

PETRO ET HIERONYMO FRATRIBUS BALLERINIIS,

PRESBSTERIS
VERONENSIBUS;
MANUMAUTEiM ULTIMAM ADHIBENTE

J. - P. MIGNE,

QUISBPERADDIDIT .^SJS
EXERCITATIONES IN UNIVERSA^OPERA S. LEONIS
MjfwC
PETROTHOMACACCIARI.
AUCTORE IM •

TOMUS SECUNDUS.
. PARS PRIOR,
OPEM S. LEONI ATTRIBUTA, NEC NON DISSERTATIONES QUESNELLI
IN SCRIPTA ET VITAM S. PONTIFICIS
CONTINENS.

PABJSHS, VENIT APUD EDITOREM;

INJIA DICTA D'AMBOISE,PRES IA BARRIERED'ENFER',
B0l»fiTIT=MONTR0UGE.
4ii
1846.
 ELENCHUS OPERUM

QTLE IN PRIORI HUJUS TOMI PARTE CONTINENTUIL

Liber sacramentorum Romana; Ecclesiffi. Col. 21

Allocutio archidiaconi ad episcopum pro reconciliatione poenitentium. 157
Epistola ad Demetriadem. 161
Quesnelli Dissertationes in S. Leonis Magni opera. 183

Paris.—Imprimeriede VBATBT
DKSORCY,
rue de Sdyrei 57.
 PEUEFATIO.

1. Librum Sacramentorum absque ulla dubitatione omnium antiquissimum, quem primo loco proferimus,
LEONIMAGNO ascriptum, anno 1755 lypis dedil P. Joseph Blanchinius tomo quarlo Anastasii Bibliothecarii
cum hac inscriptione : Codex Sacramentdrum vetus Romanw Ecclesicea S. Leone papa confectusprimum pro-
dit ems. libro ante milleannos conscriplo, qui exstat in bibliolheca amplissimicapituli Veronensis.Non est in-
teger codex, sed mutilus, e quo multa folia initio exciderunt, nimirum a Januario ad medium Aprilem usque :
unde ea inscriplio, qua S. Leo papa hujus Sacrainenlarii auclor seu compilator tradilur, iton ex manuscri-
plo, sed ex editoris senlenlia apposita fuit. Hanc quidem opinionem non pauci approbarunt, inter quos prae*
cipue nominamus Cajetanum Cennium in disserlalione de Romana Cathedra inserta tomo IV Anasiasii Biblio«
thecarii § i I et 12, pag. 152, el editores Missalis Parisiensis anni 1739, qui idem Sacramenlarium insigni
elogio commendantes, profitentur se ex eb sumpsisse.preces plurimas eximiam pietatem spirantes, Magniqua
Leonis, cui lamquam cerlo auctori tribuuntur, siylum ac doctrinam referentes.
2. Alii vero in diversas sententias abiere. P. Joseph Augustinus Orsi ordinis Praedicatorum, pluribus no-
minibus celebris, ab eodem Blanchinio rogatus, in manuscripta epistola siiam opinionemexpressit. Ibi aulem
censet, hoc Sacramentarium esse verum et purum Gelasianum, ila ut illud, quod a ven. cardinali Thomasio
editum, et Gelasio attributum fuit, ad auctorem hoc pontifice posteriorem pertineat. Hanc eamdem opinio-
nem propugnavit P. Cajetanus Maria Meratus clericus regularis in observationibus et addilionibus ad The-
saurum sacrorum rituum BartholomseiGavanti tom. I, part. i, pag. 8. P. Eusebius Amort canonicus regu-
laris Pollinganus in epistola ms. ad P. Blanchinium, Gelasium quidam hujus Sacramemarii auctorem non
Credidit; at nec Leoni prorsus ascribens, inquit: Non est opus unius alicujus pontificis, sed est Sacramenla-
rium Romanorumpontipcum, usu receplum primis temporibus, auelum tamen el interpolatum per varios ponti-
ficesusquead tempora Gelasii papm. Specialiter in hoc Sacramentario agnoscuntur manus Sixli III, Leonis I
et Felicis III. Ludovicus Muratorius in dissertatione de Origine sacrae liturgise, praemissa operi inscripto
Lilurgia Rbmana vetus, cap. 5, ad Felicis III aatatem hoc Sacramentarium referendum pulat; ita tamen ut
ejus auclorem non credat ipsum Felicem III, sed aliquem alium, qui quascumque reperit orationes ac prse-
fationesin unum codicem retulit sine accurato illo delectu el ordine, quem rei gravitas exposcebai. Post hos
Blanchinianrc sententiee delensionem suscepit Co. Jacobus Acamius fusiori opere Italice scripto et Romae
impressoanno 1748, cum titulo: DeW anlichila, autore,e pregj del Sacramenlario Veronesepubblicalo dal
M. R. P. GiuseppeRianchini della congregazionedeW Oratorio nel lom. IV di Anaslasio Ribliolecario, disser-
tazione apologetica iripartita. Tandem vero P. Anlonius Franciscus Vezosius clericus regularis in prsefatione
ad lom. YlOperum venerabilis card. Thomasii, cum in id unum incumbat, ut Sacramenlarium ab eodein
cardinali editum vindicet; eam solam sentenliam refellit, quse Sacramentarium a Blanchinio vulgatum eidem
Gelasioadjudicat. Etsi vero hujus auctorem exaclius inquirere e re sua non putavit, notalione tamen 2 in
eamdem praefationemeos, qui Leoni illud asserunt, difficultatibusnon plane salisfecissepronuntiat. Hactenus
opiniones varias exposuimus. Quid autem in tanta varietate certum aut probabilius nobis videatur, nunc
proponemus.
. 5. Primo certum credimus, hoc Sacramentarium Romanum esse et vetustissimum omnium qua; hactenus
prodiere. Romanum, seu Missas conlinens RomanaeEcclesise proprias, prseter alia mulia probant ipsaj pre-
cum formulae, quas sanctorum apostolorum Petri et Pauli ac sanctorum Joannis et Pauli corpora in ipsa
Urbe tumulata affirmant; Misssein consecratione vel depositione Romanorum ponlificum, quarum una ex-
presse est in depositione S. Silveslri cum alia oralione in depositione S. Simplicii (a); denuntiationes jeju-
niorum cum vigiliissabbati apud B. Petrutn; ac mentio ccemeteriorum et locorum Romanaj urbis in quibus
sacra peragebanlur (6), quaequeplane concinunt cum illis descriplis in Kalendario Bucheriano, quod Roma-
num esse omnes consentiunt. Yetustissimum autem omnium deroonstrat ipsa collatio cum Sacramentario
Gelasiano, quod, uti vulgatum est, aliquot posterioris selatis additamenta recepit: at in nostro nihil occur-
ril quod sseculum quintum praslereat; unde hoc nostrum nullas ex illis objeclionibus incurrit, quas. ad an-
tiquitatem exlenuandam heterodoxi Gelasiano perperam oblruserunt. Num vero istud polius quarn) illud a
1 cardinali Thomasio editum, sit verum Sacramentarium Gelasii, dicemus postea.
I 4. Certum quoque est, in hoc Sacramentario multa quidem conlineri diversorum auctorum; at non pauca
'ita Leonis Magni stylum ac spiritum praeferunt, ut ea ab hoc sancto pontifice lucubrata fuisse probabilissi-
mum sit. Unum haud esse omnium precum et praefationum auctorem, praeter evidentissimum discrimen
styli, qui in aliis remissior, in aliis sublimior est, multitudo eliam Missarum in aliquot solemnitatibus palam

(a) Vide uliimam MissamOclob.

ib) Vide epist. 25 Innocentii l, ad Decentium, cap. 1 (Tomo XX Vatiologim). *"
PATROL. LY. i
 il HLEFATIO,. 12
>facit: neque enim credibile estpro uno eodemque festo tot actam diversasMissas etpreces ab uno scriptore
Jucubratasfuisse. In his autem permulta Leoninam scribendi rationeni sapere, omnes, etsi de hujus colle-
etionis auclore in varias senlentias abierint, unariimiterprofileniur. Quesnellus in ipso Ponlificali ac Missali
: Romano quaedamLeonina siiperesse pervidit, quae ex nostro Sacramenlario derivata noscuntur. Monitum
ipsius tribus documeutis exinde excerplis et post sermones vulgaiis ab eo praemissum hoc loco inserimus,
cum id quod pr.oposuimus,mirificesfaluat. QuiPonlificale MissalequeRomanum paulo atleniius iegerit, haui
difliciledeprehendetplurima his inserla legi, qtimLegninaniflirusim diclionetnqueomnino redoleni^iil dubium
apud me nqn sil, magnam eorum parlem, qum velin offlciisecclesiqslich, antiquaruin prwsertim solemnilatum,
Paschm puia et Penlecostes,recilantur, vel in sacrqrum ordinumcelebralionea sanctissimopontifieeLeone I else
composita vetrestitula. Inter hmc numerandmmihi videntur Praifaliones qum Canoni Missm prcemittunlur,nec
non et alim dum, quas habet Pontifwale Romanum, altera in episcopicorisecrationetallera in ordiiidtionepresby-
teri. Vlramque hicjnserendam duximuscum allocutioneauddam arcliidiaconi ad episcopum,qum in eodcmPon-
tificali jacei, pro reconcilialionepxnitentium. Asserendahmc Leohi essestylusipse clatnai. Pro secunduPiwfu-
lione suffragatorem habemuseximia erudilione celebremHehricum VnleBiuniiqui parlem Jitijus Ptafdtioiiis ex
anliquo Pontificali SenonensisEcclesimreferens in Notisad Historiam Eccles. Eusebii CmsarkMii, eani Leoni
nostro adjudicat. Revera Leo Leoninon est •similior;quam Prmfationis hujus siylus atiorum pontiftcis nosiri
ppusculorumstylo similis est. Quod generaiim affirmat de prsefatiohibus Ganoni praeniissis, iiiniiUm esl:
quasdam enim Leoni tribui non posse, m.uliis probare possemus. De tribus autem documeiitis ab todem
seleciis facile asseniimur. Duo ex his in noslro Sacramehtario legunlur; lertium vero in eapafte qtialperiit,
fuisse inserlum nihil ambigimus. Post Quesiiellum card. Tbomasius loquens de Sacfamentario Gelasianri, in
quod plura ex nostro traducia -fu.er.unt,adeo Leonem plurium. preeiimaflttorem crfedidit, ut jn prsefaiione
iiori dubilaverit scribere.: S. Leonem Magnum inter aiips sanclos antislites egregioImicoperimanumadmovisse,
ipseejus siylus, qui se hominivcl tanlillutnin ejus scriptis versalo illieo.prndit, aperte ostendit. Si cafdirialis, in
fereiido cscteroquin judicio caulissimus, id pronuniiayit ob nonnullas Leoninass ut videnlur, preces et allo-
ciiiibries, quae in Sacraiiientario jGelasianb.fuerunt recepise; quid senliendum eril ob multo plures Leonem
aeque, vel evideniius etiam spiranles, quae in nosiro aniiquiori SacfSmeniario ideniidem oceurrunt? Etsi
vero nbn omnia quae Leonis dictionem praeferre videntur, Leonis esse affirmari certo queat; hiulta lainen
abeodem lucubrata probabilissimum est. Ex his aliqua Muratorius iii liiudala dissertaiione noiavit, plura
auiem Acamius fusius recensuii. Nos praecipua in annolationibus indicabimusi
5. Hujus Sacramentarii auctorem non esse S. Gelasium papnm, ad certiludinem qiiam proxime accedii.
Peremptorium enim videtur argumentum Acamii ex ejusdem pontificis decreto de ApocryphisScripturis.
Certum prfesumimus hoc decretum edilum fuisse a Gelasioj uli pluribus confirmabimus lonio teriio. In hoc
auiem decreto haereticis tribuitur senlentia qua sancti aposloli Petrus et Pauliis diverso tempdre mdrtem
subiisse tradunlur : Qui (Paulus), inquit, non diverso, sicut hmfeticigarriunt,seduno tempore,uno eodemque
die gloriosa mortecumPelro in urbe Ronta sub CmsureNerone agonizans coronatus esti Nostrum aiitem Sacra-
menlarium in nalali aposlolorum Petri et Pauli praefationem exhibet nunii 26, in qua eidem quideni diei, at
iempori discretoeorum mors affigitur. Sic dispensalionediversa unam Christi fainiliam cbhgregantess tempbre
licet discreto, recurrens una dies in mlernumet una corona sociavil. Haecsenteriiia a Gelasio taih aperle repfd-
bata nosirum Sacrameniarium ab eodem abjudicat; Si enim hoc opus ipse compegisset ante laudatum de-
cretum , non allribuisset Iiaereliciseam senleniiam, quam ipse in suum Sacramentarium antea reeepisseL Si
vero post decrelum huic Sacramentario manus admovisset -,ei non inseruisset sentenliami iquamsU6decfeto
tam gravi cehsura perstrinxerat. Alia argumenta videsis apud memoratum Acaniiumj et apud Pat. Vezosium.
Nobis hoc unum, ut vidclur, invictum satis esl( guippe quod objectse al) aliis conjectatibnes apiid ebsdem
salis elisae nihil debilitant.
6. Non est certum hoc Sacramentariuni a Lfeonenosiro fuisse eomp&situtii;Ralioiies qiiilique tibeffime
producit Acamius, ul Leoni lioc opus adjddicet: 1° quia iii rnbliis precibus ac ptefatibiiibus slylus et seti-
tentiaecum aliis cerlis Leonis operibus eoncinuiit; 2* qnia Nestorii et Elilychelis liaeresesimpugnaiiliir, qiias
idem pontifex perslrinxit; 3° quia ibidem de Manichaeisagiiur ad satiaiii inenieni reVocMis,aut Roma pulsis,
, uti sub Leone contigit; 4° quia conlutantur Pelagianorum errores Cifca peccaiuni ofiginale, et cifea iieces-
siialem divinaegratise, conlra quos S. pontifex scripsil; 5" quia indicantuf Hiiniibfilm iffuplio,-Yaiidalica
incursio, lirbis depopulaiio, aliaque facta, quaj in Leonis poniificatum iiiciderunt. Oinitlinius iiuiic, ex his
nonnulla ad aliorum pontificum aetatem posse feferfi. Haccenim omnia, etiahisi Lfeoiiicoiigfnere trbdaritiif^
id uuum prpbant, hune ponlificem auctorem fuisse earum precum et pfaefaiionum in quibus fes eju»rtibdi
designantur. Num vero idem pontifex pr&tef has lucubfationes idlilm Sacranientafiuhi eoiiegerit atqbe di-
gesserit» ex his rationibUscerto concludi iiequit : aliiis eiiiin Sacfaihentafii aufctbfsSu cbilectbf esse pbtuif,
qui Leoninas ejusiriodi preces ac prsGFationescoeteris insefiiefit; Sic hdh paiiba Lebriiha iegiiriiiir ihseftd
etiam in Sacramentario Gelasiano; nec idcirco S. Leo ejus auctor traduci potest. Aliud nimirum est, Leonem
plurium precum auctorem esse, quae ih aliquo Saeramentario describunluf; aliud vefb eiim esse auetofem
ipsius Sacramentafii, in quo*plures divefsorum ponlificuhi preces coliectse'et iri bfdiiiem disposilse fuerint.
 15 ,-PRiEFATtt). m
Ad baecaccedit, iioniiulla in noslro Saerameniario invenifi, quae Leonis sevoposleriora sunt, uti oratio pro
Simplicio papa Leonis et Hilari successofe* et.mentio dedicaiionis basilieaeS. Slephani, quani ab eodem
Simplieio peracibm suo loco aniiotabiriius. Adde Missam in vigilia Pentecosles cum jejunio, quod Leonis
sftLaieniignafSsse probare Videirir ejusdeni sefmo 4, de jejunio Peiitecostes) seu quatiior temporttni post
'
Peiiieeiisien, ubi fuinquaginta diebus a Paseha ad Pentecosten in Amtuia pfmeipumfestivimis exaitis^ wdfe-
ijmiornih fmediu WeumMuiit tradehs-, iriiegrbs illos quiiiquaginta dies jejunio experies palatn signilk-at.
Neqiie VfefbMc irilelligertuuiii6st exlrabfdiiiaHuhi aliquofl jejuniuma Leohe indiclum. Gurii enim jejuniutn
ejusiiibfli fuiufurii teriiptts iibn bbligafet, Missa hbSc insefla inofifuissfetSacramentariOs quod ad usiim fiiturt
tenipofis ebmpseiuro siu Pbtiiis dieendum esset, Leoriem sub finem poniificatus hoe jejiinium irisiituisse ;
sferriibnesautfeffi,qiii htie jejuiiium exeludtihtj ad arileriofes annos pErtinere-.Yelaiei possel, nanc'Missani,
"siciitet Oraiibiiehi pfb Siiiiplicib, et Missani iri dedicatiorifebasilicseS; Stepliahi additariiehta essfej quse L'e'6-
nis SacfairieMarib hbstefilis acfcessefiiiLSed liai fespohsibiies valefent ijuidem aliquid, si hbc Sacfahiefita-
riurii Lebriis eefto esse aiiuhde pfobaiuiii fiiisset; iiti siiniles similiuni ttbjectibivttriisbluliories valent in Sa^-
cfailierttafiis iSelasii et Gfegbfii Magni, quos Sacfanieiiloruhi libfbs liicubfassfealiiihdfc liqUet. Glitti verb
Miquot aniifhia testimttiiia suiipfetafttde Geiasib aiiqueGfegbfio; de Leorie rie iridiciuih quidfeitt;Hoe snrie
argilhrehiuriinfegativuttiest : qtiod etsi ftori mriiluro fieft solfet, ubi afguttiehia pbsitiva et salis pfbbabilia
pfaestbsUni; ubi iahien "afguhientaejusniodi desurii, ribririibdicanivirii liabfet, iit salteiii fea pfobabilis fceffi-
ttido exeiudaluf, de qtia irilhc aginitts. Si sefhib de MaehabaaisL6briis essel, ceftUiii pbsiliViihiargiiriiefitum
babeferiius qub hbc SacfameiiiafiQm ab ebdem pbrilifiee abjudicetut: ibidbiri briirii ejUsiriodi fesihih ribri
legiiuf, qiiod tariieh Leorils ieiate Rbrii;e fielfebfatiimei 60'sefriiorie liaetehus fcfedituriiest. S'ed'tiim' huhc
sefinbrieiiiS. piihtifici perpefaiii attietuhi detekefittlus, et iiicircb itt appbrtdicehi ariiahdafimus j hihii hiiic
elici pblest. Duo vbfb pbsiilVaafgUrii'ehi'anbsirb quideni jiidietb saiis cOnviiicentiariibS affereritiir, qiiie hbh
lahi Lebn'e'iiiijuain aliufii queiiivis Rbnianum pbntiflcem Spsiiis SScrahieritafii auCtoferiitsclriaunf;
?VPfbbabiiius fibbis est iioc SacfahieritafiUtti iibri fuisse fcbftipaciUniab iill&Roniahb pbiilififcepubliea sal-
teiri auctbritate in usuhi Romaftse Ecclesise, sed pfivati aiieujus hflmirijsfetUiii essfe/qui ijriascunique ihveiiit
preces ei pisefaiioiies a Rbmariis pbritificibus ac pfisseftirii a S. Lebrie divefsb leriipfe 'sfcfipras;bfdifie ribri
satis idoneo cbllfegit,et fetulil tri eodifceffiqui publifcbusui iion fuit. Duseiil id ratibneS hbs riiovefit: pfinia
memoraturii Gelasii decretrihi. Si ehiiii a Leohe vel alib pbnlifice hbfcSafcfaiiielitafiUriicbllefciUhlfUisset-,iet
pubiica auetoriiaie ih Rbmaria Ecclesia reeepiuiii, quohibdo Geiksius lifefeticis •vefteie polriissei bpihionefti
de diverso tenipofe riiaftyrii apbstoibfttin Petfi et Pauli, qiiam eideitt Sacfamentafib a Lebrifeaut alio pfOxi-
niiofi praidecessofe suo insefiam, et ih Rbfliana Efcfclesiausque ad suurii tfeiiipusreceptarii ignbfafe rioh p6'
ierat? Sivero auclordicaluf pfivatus aiiqriis posi Leoriem vel suli ipsaGelaSii teriibbfa,ilaUtlibfc Sacfahitftta-
rium in usu ftomanse Ecclesise hon fuerit, riihil difficile bccurfit. Etsi ettirii fea Missa in ipsb ilisefta, quae
memoratam sententiam cbniinet, ab aiiquo velustibfi jraritifice blirii pfbdiefit, id tariifeiiiaterfe pbtuit Gela-
sium, sifcut eumdem latuit, Prudentium aliosque calliolicos scriplbrfes feani bpiniohbm ruisse sfebutbs,ut rie
hsereticis vertenda fuerit.
8. Altera ratio manifeslior est. Magna scilicet precum et Missarum cbiigefies, eaqufevalde pfeftUrbata et
pluribus in locis defectuosa, privato quidein horiiini, qtti proprio studlo quseciiriiqtteiiivehit fcbiligat, cbii-
venire potest: de sunimo aulem pontifice, qui pubiica auctoritale in solefririibfUnipfeeUm USUnifcbdiceni
Sacramentorum compingat ac servandum proponat, est omnino infcfedibiiis. Estb muitofuhi aUctbrUirisifit
Missaein hoc cpdice collecl33, quae idcirco divfersumslylum, et diversos cliafaetfefes fexiiibferit,fchmlariiea
unus sit coliector, si is fuisset summus aliquis pontifex, qui diversas Missas fetulissei iii cbdicem, Ut Usui
publicarum precum diebus solemnibus inservirent, primum quovis nifehsfeMissas desfcfipsisSetsarifctbfUhi,
qui in ftomana Ecciesia solemni festo colerentuf. Dein in quavis MissatffesSalffehiorationes et iMfn "pfsefa-
Uonfenieliam posuisset. libicumque vero coliocasset Missas commuhfes, illas siiilul jjunxissbt, ftfefcaliis atqufe
aliis Missisintersecasset. Uic enim ejusmodi libroruni, cum in publieum ttsutaitidttriiiif, fiftis esi ut quseMissaa
pfbprise qubvis riiense ac die feslo dicendae sjnt, suo Ioco faciie Occuffartt; feafeqiife siril iiite|V'a3fcuriisuis pfe-
cibiis el pfaefatibnibus; Missseautem commiihes cerio locb siinill iiiVenifi ac rep&li qheaht, Firige anihib
queiricufriqufefeiiahiftiinus pefilurii fcoliefctbffehi,qui Sacfariierilafiuirtpiiblico UsUadliibehdufii^ibi prbpofiati
iiuiifcpfofeclb bfdihefri afcliietiiodtim silii pfsefcijiiieobsefvandum ac seqUendutti intelligeL Equidem Safcra-
nieiiiafia qUcea saiictis pofitirifcibus'Gelasib fetGWgofibdigesta siiht iii Romaiise Efcfclesiiie ttsum, honc ordi*
nem et.melhodum prseferuni; el simililer.alia quaealiis Ecclesiis usui fuere. In nostro auteni Safcfaiiftiilari»
Missas qua&ipIUfiUni saneibiuhi qiii vfelbiirii itt R.o'riiaiiaECciesia Cefto ffestbcblebahtur, Ut fexBufcheriifca-
taib"gbliquet, ffusifa feqiiiffes. Qubfufiidam vfefbfesta notantiir !n titulis; at Mifesse oiniitUBWf,iii videffcest
mehsibiiisJulii alqhe Deefeinbfis.ih nori paUfcisMissis bratibrtes desunt riiaxinie riefcfessafiae, Cx-.gf. Sfecffeta,
vel Pbstfcbnimuhio,et hbnhumqiiairiutraeqiie, siveetiani oralib pfiftia. Ift aliis pfsefaiiorifesduse VCltffescofi-
jiiiiguntur sirte oratibhibus Postcoriimiiiiib, vfeletiam absque ulia bfatibfte. Missi»ebriihiurieside iiiriftyfibiis
disifahuhtuf in fnetfses tfes , Apfilem, JuiiUtiiel Augustum. In Aprili autfehi, ubi pluffesCbllfectasiftvehifcsi
Jiissis coiiimunibus dfcpluHbus maftyribus riUiu. 6 praeittittitur ofatio S. Tiburtii, eujus iesiivitas ad Angii-
 15 PRjEFATlO. 16
ttum pertiriet; inserunlur vero num. 9 el 10 duaeMisssede co.rifessoribus;num. 20 oratio Secreta de S. Lau-
renlio, et Missa cohiniunis pro conversione peccalorum ; num. 29 Missa communis de apostolis, et num. 34
Missa in dedicalibne basilicaeS. Petri. Quid dealiis defeciibus apublico libro nimium abhorrentibus dica-
mus?Merise Maioin Missa Pentecostes ascendentibusa fonte bratio Hanc igitur oblalionemperperam praemit-
tilur orationi Communicantes;Missis injejunio quarii mensisinserunlur duaeMissaein DominicumPentecoslen,
quae praeraitti debebant; sicut e contra in Novenibri Missamde vigilia S. Andreaepraeceduntduae de Natali
ejusdem apostoli, et in Decembri Missam vigiliaeNatalis Christi num. 5 descriptam praeeunt quatuor Missae
diei Natalis, quaeerantpostponendae. Nulla autem evidentior perturbatio quam mensibus Auguslo et Septem-
bri. Quarlbnonas Augusti Natale S. Slephani in cmmeterioCallisti via Appia. Subjiciunlur vero Missaede S.
Stepliano protomarlyre, cujus tamen natalem diem Romsecelebratum fuisse non iv nonas liujus mensis, sed
die 26 Decembris post solemnitatem Nalalis Domini ipsa praefatio MiSsaeseptimae declarat his verbis: Et ideo
nalivilatem Filii tui merilo prm cmleris passionis sumfestivitate subsequitur. Quod si dedicatio basilicseS. Ste-
phani in diem iv nonas forlassis incidit, de qua in Missaix sermo est, perperam in litulo notatum fuit Natale
S. Slephani, elc, quod emorlualem diem signat; et perperam etiam natalilii diei Missaein Decembri collo-
candse, hic primo loco descriplae fuerunt'. Conferannotationem laudato litulo subjectam. DuaeMissaepraeterea
habentur in vigilia S. Laurentii; sed alia num. 1 praemiltilur quidem ejus festo, alia vero num. 12 poslponi-
tur. Missaehujus mensis proprise de SS. Felice et Adaucto subjiciunlur aliaecommunes de pluribus martyri-
Jbus; et in septima inseritur praefatio de apostolis. Mense autem Septembri die 14 Missis de SS. Corneliio et
Cypriano intrusa est praetatio de S. Eupbemia, cujus Missseduae postea suo loco describunlur die 16. In eo-
demmense, cui competit Admonitiojejunii mensjsseptimi, nonsolum num. 8 habetur Invitalio plebis injejuuio
mensisdecimi, sed Missaeetiam aliquot hujus jejutiii ac mensis propriae exhibentur, et aliae deinceps suo loco
ponunlur mense Decembri. Non multum movemur Missis communibus de Natali episcoporum Decembri
affictis, quibus num. 7 una Missa inserta est.cum oratione consecrationis episcopi paschali tempore peractae•
sicut eliam mense Octobri inter oraliones communes pro diversis causis num. 3 legitur oralio propria tempo-
ris paschalis, et num. 6 prsefatio et oratio in die Resurrectionis Dpmini. Non multum, inquam, movemur:
haecenim non ad mensem, sed ad communes sui cnjusquetituli Missasreferenda sunt, in quibus omnes Missae
ac qrationes ejusdem tituli, licet paschali tempore fecitandse, aequum locum habere queunt,cum aliquod
ejusmodi officiumin paschale tempus incidat. Illudpotiusmovet, cumtituli Missis praefixi, soli primae ora-
tioni nonnumquam congruunt, non vero aliis orationibus aut Missis quse subjiciuntur, tametsi inscriptionem
liabeant; Itemalia; ac si ad eumdem tilulum omnespertineant. Yide mense Julio sub initium titulum Inje-
junio, Seplembri num. 8, tilulum pro episcopoofferendnm,et Octobri Missam, cui titulus de Siccitate. In Mis-
sis pro defunctis, quse menseOctobri describuntur, est Missa S. Silvestri, cujus tertia oratio est pro papa
Simplicio. Duse hic Missaein unam confusaevidenlur. Non inficiamur unum vel alterura faciliorem defectum
in aliis qupque antiquis Sacramentariis inveniri; aliquid etiam posse amanuensis potius oscitantiae quam au-
ctori attribui. At defectus tot ac tantos, tanlamque perturbationem in universo Sacramentario patentem, quae
uni collectori potest ascribi, quis Sacramentario adjudicet, quod ab aliquosummo ponlifice compactum et
publica auctoritate edilum sit in quotidianum RomanaeEcclesiaeusum? Quin ex collectione tam imperfecta
atque conlusa nonsolum privati hominis sludium detegitur, sed prima eliam ipsius manus, qua privato con-
silio quaecumqueinvenit colligens, non mullum ordinis, nullam usus publici curam ac solliciludinem habuit;
qui tamen ipse, si opus voluisset vulgare, ut publico usui esset, nihil ambigimus quin secundis curis in aptio-
rem saltem ordinem revocasset.
9. Ex hoc autem ordine perturbato, quo praesertim alieno loco qusedam Missaeinseruntur, et quo Missae
communes nulli inensi perse alligatae, huic yel illi mensi affictaesunt, illud maxime animadvertendum col-
ligimus, haud recte inferri posse aliquod festum nbn satis nolum eo mense celebratum fuisse, in quo ejus
Missa describilur; Sic ex Missa i» Dedicatione basilicae S. Petri inler communes recensita mense Aprili,
minus tute inferretur aliquod S. Petri festum aut dedicalionem ipsius Basilicaehoc mense fuisse peraclam;
sicut omnino perperam celebratum diceretur festum S. Slephani mense Augusto, eo quod Missae hujus festi
lioc mense profernntur. Idem dicendum est de Missain die jejunii, quae in festo alicujus martyris notalur
mense Julio. Haeccommunis est Missa, eo die adhibenda quo jejunium cum martyris festo concurrat. Simile
quidpiam est de Missis vel orationibus descriplis mense Aprili, quibus S. Tiburtii aut S. Gregorii martyris??
nomen inseritur; sunt enim Missse,non hujus mensis propriae, sed inter communes de marlyribus hoc
mense collectas.
10. Haec porro ipsa insignis Missarum et orationum confusio primam Romani Sacramentarii imaginem in
nostro codice exhibitam palam ostendit. Si enim aliquod antiquius Sacrarnentarium usu Romanae Ecclesiae
receptum prae oculis collectoris fuisset, is profecto ex ipsius ordine ae methodo, si non omnes, saltem plu-
res defectus declinasset. Ita ejusmodi perturbatio, quae huic collectioni nonnihilum videlur detrahere, ipsius
antiquitatem demonstrans, in non exiguam ejusdem commendalionem redit. Hinc aulem sequitur primum
Sacram«ntarium pubiico RomanaeEcclesise usui propositum esse Gelasianum, quod sane aequissimumordi-
nem prsefert. Nostrum vero anteriorem quidem, sed privatam cujuspiam collectionem esse, quse publico-
1T PILEFATIQ. 18
usui non fuit. Et si quidem Simplicii papm iiomen pro Silveslri in Missa ante laudata posterioris librarii hal-
iucinatione haudquaquam ir»epsit, post Simplicium papam haec collectio cbmpacta fuit sub Felice III vel
initio poniificalus Gelasii: additamentum enim posterius, quod in hac Missa nonnulli suspicati sunt, sola
Sacramentaria publica, cum ad usum Ecclesiarum deinceps exscribuntur, recipere solent.
11. Nequevero ex eo quod hic codex a privato homine absque exquisito ordine digestus, in Romanae
Ecclesise usu non fuit, minus aestimari debet, vel hujus EcclesiaeSacramentarium appellari nequit. Ftomanse
enim EcclesiaeSacramentarium est quod liturgica ejus documenta, quae anle Gelasium diversis temporibus
usui fuere, in unum corpus collecla compiectitur : eo autem est aestimabilius prae caeteris, quanto et plura
et veiusliora hujusmodi monumenta ad priscam disciplinam cognoscendam, et adcalholicam fidenTconfir-
mandam utilia nobis conservavit, quae in aliis Sacramentariis frustra requiras. Haec fusius praefanda fuere
ad consliluendum nostri Sacramentarii auctorem ac tempus, ex quibus ipsius etiam praestantiam satis
agnovimus.
12. Nunc ut aliquid ad vetustiorem liturgiam Romanam illuslrandam afferatur, nonnulla ex nostro eodico
colligi posse credimus. Si hsec Sacramentarii Roriiani prima et privata colleclio fuit, ut antea vidimus, pa-
lam fit nullum publicum Sacramentarium, quod sfcilicettotius auni ac omniura festorum Romanae Ecclesise
Missas certo ordine digesias aique collectas exhiberet, exstitisse saeculov. Nemo certe probarit contrarium,
nec quisquam haclenus invenit aliquid anterius Sacramentario Geiasiano, quod in usum publicum editum
fuisse liquet. Solum Canonem, et solemniores aliquot preces, ac certas precum formulas, et quemdam ora-
tionum ordinem, nimirum initio Missae, anteCanonem, et post communionem, antiquissimis quoque tempo-
ribus inductum ac receptum fuisse, ex aliquot pervetuslis Patribus didicimus : num vero hse, vel illse ora-
tiones ac Praefationes cuique festo essent ascriptae, ut apud Gelasium leguntuf, quis probare queal? Nonnul-
las quidem Missas quorumdam feslorum proprias, quae solemniori celebritale in Romana Ecclesia perage-
bantur, ante Gelasium fuisse lucubratas ex nostro codice manifestum est. At has ipsas non fuisse in uno
libro collectas atque digestas, Missae ex. gr. S. Stephani evidenter ostendunt. Si enim hse ante nostrum
collectorem relatse fuissent in codicem ad liturgiae publicae usum, idem collector ex hoc publico et magis
obvio codice eas uiique descripsisset mense Decembri, quo S. Stephani festum celebrabatur. Solutas igilur
et separatas eas noster collector invenit, ac propterea nil mirum si in tanta confusione plurium Missarum
primis curis exactum ofdinem servare sempef non potuit. Forle etiam ex variis tabulariis eas sumpsit, ac in
uniiiiicodicem non solum Missas inlegras, sed partes eiiam, quascumque invenit, referre, el ita primum
Sacramentarii exemplum compingere studuit. Hinc intelligitur cur plures Missas imperfectas dederit, id est
vel Praefationessolas sine orationibus, vel orationes sine Praefatione, vel uaam oralionem tanlum, etc. Non
semper enim integrae Missaelucubratae fuerunt de novo ; sed nonnumquam solae Preefationes vel orationcs,
quibus etsi nihil dubii est quin in celebranda Missa alise necessarise partes vel ex communibus vel ex antea
usitatis precibus additae fuerint, earum tamen manuscriptum exemplum separatum a caeteris inventum fuit.
Hinc eiiam cognoscilur cur aliquse orationes aut Praefationes in nostro codice repetantur : quia nimirum
novae alicui orationi aut Praefaiioni ad integram missam perficiendam aliquando adjecta fuerunt caetera ex
communibus, aut antea usitatis, quac idcirco a diligenti noslro exscriptore repetita inveniuntur.
13. Cum nullas in hoc Sacramentario Missas proprias reperiamus Dominicarum post Pascha, post Pente-
costen vel Adventus, satis probabile est nondurri eum ordinem Missarum dominicalium fuisse prsestitntum,
flui in posleriorihus Sacramentariis deprehenditur. Hac autem in re illud praecipue observavimus, nostri Sa-
cramentarii tempore orationes et preces in Dominicis post Pentecosten sumptas fuisse ex communibus de
sacrifieio Missae, aut pro variis causis atque necessitatibus, prout cujusque arbitrio magis placeret. Ex
his aliquot Collectsein Sacramentario Gelasiilibro tertio sub titulo pro Dominicis diebus, ita ut MissaeDomi-
. nicarum, quse Missa-propria carerent, ex his sumendae essent. Tandem in Sacfamentario Gregoriano sua
cuique DbminicaeMissa propria assignata legilur. Id tamen num Gregorio tribuendum sit, an ejus Sacra-
m.entario posterius accesserit, uonnihil ambigimus. Si enim hujus institulionis ac melhodi auctor fuisset S.
Gregorius, quavis Dominica post Pentecosten esedem orationes et Praefationes in omnibus ejus codicibus
invenirentur. At aliquot Domifticarum preees diverSaesunt in mss. diversis Muratorii atque Menardi, sicut
etiam in Missali Romano. Aliquot exempla in annotationibus adnostrum Sacramentarium indicavimus. Con-
fer praesertim Missam xxxm intfer communes mensis Julii, cujus prima oraiio iu Sacramentario Gelasii ie-
giturlib. ni, n.9, pro diebus Dominicis, in Gregorianis autem MuratoriiDomioica xiv post Pentecosten, apud
Menardum vero Dominica xv, ac in MissaJiRomano Dominica xm, et hanc diversam numerorum ratiotiem
- ex aliis exemplis constantem agnovimus. Quoad Missas de sanctis, paucorum martyrum Missse propriae iu
noslro codice leguntur. Quoad alios adhibebantur communes. Hinc plures Missaecommunes de marlyribus
in nostro Sacramentario occurrunt, in quibus duaeorationes vel tres alioquin communes proprium marty-
ris nomen, Agapiti, ex. gr., Gregorii, etc, praeferunl. Inler quamplures Missas de martyribus perpaucs le-
gunturde simplicibus confessoribiis, eo quod illi persecutionum tempore frequentiores et notiores fuerunt.
Nullse sunt apostolorum Missaepropri:ie nisi sanctorum Petri et Pauli, S. Andreae et S. Joan. Evangelist;».
Cnm vero inveniatur Missa de omnibus apostolis infra octavam SS. Pelri el Pauli, num peculiaria aliorum
 W PRJEFATIO, 26.
appsiplprum fe|ta Rpmneper lioc tempus non ceJebrarenlur, sed eo die coiiimunjs eqrum memoria fieret, an
yer-o.sup cujusqufefestq Missa,suraeretur ex cqminunibuSj aliprum judicium sit.
1|. E.x npstrp Sacrarnentario eljam .discim.u,squani velusiam origineni habeant plerae.queora,tiones, et
praefationesnonnullig, qnae non solurriin.Gelasiano et Gregpriang cpdicibus, veru.metiam in Romano Missali
cqnlinenluiy Has in. anno(alionibus ind.icabiintis. Copfereuiibus verp siiigulas apparebii, quatenus leviores
quasdani vocnmniutatipnesaliquaecratioi.ies rpceperinl, et quqinoilo nonnumquara expluri.bus praefationibus
in upp Sacr.anien.larioexhibilis, aliqu.piseiileuiiis ac verbis li.incet liinc excerptis et eolligaiis, nonn.ull^ Mis-
sajisi prgefatjpiiespoaluerint, Un.um hi.c ftseniplui.ilquoad pr<ef;uipnespro.ferimus. Pracfaiio de Ascen.sipne
Doiiiini, qupe in Missali Ro.ma.iipet G.rfegbfiaiioes.t eadeni, ex parliciilis duarum praefationuni nost.ri Sacra-
mentarii cbmpacta fuit. Yerba enini, Qui p,qsiresut;re.ctiqnem. suatn omnibusdiscipulissuis mqnifestusappqruit,
el ipsis ceriientibusestelevatusin,cmlym, inveiiiiinUirinPra3fal.ip.11e prinia nostri codicis; illa vero, Vlnos D,i-
vinitatis suwtribueretesse participes,leguntur in secunda. Aliud exemplumquoad oraliones et vocum levissinias
mutationes damus. (Jratjo ilJa H0nian.iMigsalisd.i.esabbati ppsiDoniinicam ry 'Qiiadragesimae,quseincipit
Tuanos, iri npslrq Sacramentarip o,ccurrif piense Septembri.inier cpmmunes, § 3,9, n. 12, ubi verba, Qpera-
tiones sum perficiantnqs pqcatos, yei, ulincpcld,. Gregpriapis, plqcitos, in laudato Missali sic niutata fueruni:
Qperatione sud tibi placilqs esse perficijqnt,Alia^siriM.Ii.a
alus.copferenda relinquimus.
15. Multa norro in hac prajsianiissimp ac vc.tustissimp Sacramentarip occu.rrunt ad cathqlica dpgniata
contra nbvitips errorCs confirmanda.,et ad disciplinam aiitiquipru.m,lempo.rumcpgnps.cendam utilja, qu.se
cuni ad posteriofa addilamenia ab, hpc cpdice aliena referri nequeant, a,recenlipribus liaereli.cis.eononiino
eludi non pptefunt, quo. alibrum Sacramentariprum auctorilatem extenuare nituniiir. Quod si priscoruni
Patruni tesiinipnia pltirimi fiun.t,quauti facienda erun.t illa hujus Sacrameniarii, qupd non upius autalterius
sancii Patris, sed sumnionurt anliquissimpruroqiie ppntificum, alque Ecclesise principalis doctrinam ac dir
sciplinam in publteis. ofliciis proppiitam alque expressam exjiibet? Npnnulla Je?u Christi Diviriitaiem, quae-
dam realem ejus pracsentianiin EiicharistLa,plura de sanctorum eultii et invocatione, de ipsorum cuiri mar-
tyrum tum confesspruni gloria.decuUu sacrarum. rpUqu.iarum,de necessifate et efficienliagratiae, de peccaio
originali, de jejiipiorum uliliiate, depraestaiitia vpti epniinentia?, de benedictione iiuptiarum, de suffragiis
defunclOrum,de rpagnQnumerQ martyrum, de episcpporum eminenlia, de suprfeniaRomanorum pontificiini
auclornale, aiiaque dp aliis dpgmatibus teslimpnia singylis prpne l.ineis in oculos incurrent. Antiquitaiem
jejunii cutll vigiliaanlp appstploriiin festa, ex tertia, Missa in fcsto S. Andreaecolligere licet. Ritum velaiionis
.spoiisorutri in benedi.ctipiienuptiaruni, lacsis etmellig yeterem usum in baptismb, ecclesiarum dedicaiionem,
celebralionem sacrificii in coemeteriis nis.ftyrum, et alia velusiioiis disciplinae quisque deteget. Si primi
quaterniones codices, qui.aJaiiuario ad. ini.tium Aprilis solpiniiiores Epiphajniae,Qiiadragesiniae,etPaschalis
Missas compleetebiiiiitur,injuria tempprum npij intercidissetil, niullp plura invenire liceret.
. 16. Reliquum est ut dp ipsp m£inii|criptpquaedam pecu.liaria dicamus, In hoc duplex numerorum series
noialuf. Alii eninf numeri signantur in margine, alii yerp contextui iiiseruntur. Numeri in margine descfipti,
ab initio Sacramferttajriiad fineni usquecpniipua sueeessioiie prpduciintur; tolinsque o.peris pariitionem ac
praecipiioru(ricapiium spu tUuIprum diversiiai^ni designsnt. Primus numerus pb defectum aliqiiot foliorum
•est ix iiiitio rfte(\sisM?|ii,cui praecpdyrttplures njissrie.mensiAprili insertae, qusead numerum vm pertinere
noscuritur; postre/mtt.syerp, qui desinit in fine. Decembris, est numerus XLIII. Hos^numerosa Muratorio
omissos nps sup Ifico, qpeni in,cpdicp p.Uiiiipnt,referp.musin margine.Alii numeri, qui inseruntur contextui,
-•Missarumnuinerum atc (JiyisiQp,emsub qu,Qvistilulp f§rp indigiiant; ita tamen uicolleeior non adniodum ac-
curaius duasftoniiurpqu.aroMjSSas, djstinguere. pb.litus,s.u.bunicp numerp cpllpcarit. Dein pluribus in iocis
variantes lectionesiextui iii.seruutur, pjeriimque sine distincliofte ulla; plerumque,inquam, aliquaftdb eftirii
praemiuitursignum vatiaplis. ajiier. Has ^u.iem ya.riseleclipnes e. dryersis ejusdem MissaeexempTaribiis?'quse
in cbllectoris ni.aims,yener-i!^, prpdlre yideiitur ; saepius,enini sunt ejusnipdi ut npn ab ^maiiufensiiimbsci-
, tantia vel arhitrip p.e.ndea.nt,sed ab, ijs prp.fectasnoseaniur, qui eanidem pralionem vel praefaiioiiemiri sacro
minisleiio repetiluri, altquid muiar^:voluerunl, Quapdanitantjeni Ipca va.lde luxata sunl. P. Blaftcliiniussae-
pius ex eonjeetura coiigruenies,emendatioiies in npta.tiQ.nibusproposujt. Has npn raro Muraiorius rfeCepit,
-actexluiins.eri.iiij pecleeiipnenxcqdjcj^
-
quas ipse Blaoeli.iiiiusposteripriljus:cujis.; reiraptavit in fpliis Sacranieniario prsefixis, quae Muratorii dili-
gentiam praeteriere. NbSsemp.e>l§C;ijqn,em nianusqripti v#) prpfpremus in te^tu, yel in arinolationibusexhi-
; bebimus, paucislocis.exceptis, ub,tmanifgstqs libfarii Japsus deprehenditur. ,
 21 LIBER SACUAMENTORUMECCLESIJE,-ROMANiE. , 92

LIBER

SACRAIHIMIJM ROMANI IGGHSIl

OMNIUMVETUSTISSIMUS
o
S. LEONI PAPiE m VULGATIS TRIBUTUS

1 MENSE APRILI. A tribuelargitatem, ut mandata tua, le operanle, se-

clarites, et cpnsolalionem vitse praesenlis accipiant,
et futura gaudia comprebendant. Per, etc.
........... ut libi gratse sint VII. Itemalia. — Praesta nobis., Dornirie, miseri-
pro marlyrum festivitate sanctorum, et nobis confer cordiam tuam, sanclorum tuorum suffragiis iriiplpra-
rantiuae propitialionis auxilium. Per, etc. tam, et quos intercessores nostrps esse tribuisfi, fac
2 ^ere dignuni. Tilii enim festiva solemnitasagi- eos etmajestalem tuani jugiter exprare, et salutaria
lur, libi dies sacrata celebralur, quam beaii (Al. impetrare pro nobis. Per, 'etc.
sancti) a Tiburtii marlyris tui sanguis in veritalis Deus, qui nos idoneos non esse perspiciens ad
tuae lesiificaiione profusus, magnifico nominis tui magnificentiam luam, sicut dignum est, exorandam,
honore signavit. Et ideo cum angelis, etc. eorum nobis qui tibi placuerunt praesidia contulisti ;
Vere dignum. t> Tuas eiiim, Domine, virtutes^ praesla ut eorum precibus adjuvemur, quorum provi-
luasque victorias admiramur, quoties 3 in Ecclesia disti nobis miseralus auxilium. Per, etc.
tua liorum dierum festa celebraritur, quos insignes Exaudi, c Domine,populum tuum cum sanctofum
confessorum tuorum et marlyrum palmae ad peren- luorum lihi patrocinio supplicaritem, fet temporalis
hem memoriam, solemnemque Iaetiiiamfidelibus po- '.B vitae iios tribue pace gaudere, et aelernae reperire
pulis sacraverunt. Per, etc. subsidium. Per, etc.
Quos donis coeleslibus satias, Domine, defende Adesto, Deus noster, famulis tuis, et oblationes
praesidiis, ut noxiisomnibus expediii, post salula)... nostras sanciofum tuoruin placationiluis propiliatus
tua loto corde curramus. Per, ete. intende; ut quod noslra fiducia non meretur, pia sup-
se tuse, quacsumus, Domine, supplicibus luis plica.tioreddat acceplum. Per, elc.

? Haec praefatio nen est propria S, Tiliurtii, sed appellant, Bibliothoparii (eslinionium, cum dediea-
sumpta ex cnmmunibus de SS. mariyribus, inler tionem veterisPanlliei in ecclesjam S.Mariae ad M.ar-
quas inferius legilur num. 5S. Eadem rursus descri- tyres, qua boc festum insiiiulum tradilur, Bonifacio
bitnridibus Augusti pro die festo S. Hippolyti rinm. IV atiribuit. Sed prseierquam qnod cum Anastasio
1. Uirobiqne autem numerus pluralis in. singularera cpncinit Paulus Diaconiis lib, iv Uist. Langobar. c.
niulalus est inserlo nomitiemnrtyris. Sancioruin Ti- 57, etlib. v, c. II, hoc dedieationis festum n,on
bnriii simul et Yaleriani nataie celebratnr xvm kil. Aprili mense, sed Maioassignaiur in pmnibus lilur-
Maii in Sacramentario S. Gregorii. Hic de solo S. Ti- gicis libiis, qui ejusdem memoriam praeferunt. In
burtio, de qub item solo est etiam in eodeni Grego- Gelasiano auiem deest; siout etin nonnullis sincerio-
riano Sacrameniario el in.Gelasiano in idus.Augusti : rihus codd, Sacra.tnentnriiGregoriani, eo qpod postp-
unde Tiiiuriius, qui sohis a nosifo coileclbre liicpo- riPrsitejiisinslituiio. Quod si exsialin aliis inss. Gre-
fiitur, diversus est ab illo qui ufta euin Yaleriano .-,
' gorianisposierioriadditamenloascribeudumesf. Gurii
mense Aprili colitur; nec ideirco inserla fnit ojus " porroin noslro coiiioe-Misscede Martyribus mense
prapfaiiohuic mensi, qpod ipsius festuiii ad Aprjlem ApriJiex epllector.isarbilriojns.ertae,cpiiiiimnes sunt;
pertiueret; sed quia in hoc riiense piures comiriuiies tum vero instiliitioiiem fesii ompiiim'sani-torum iiihil
MisSiiB de mariyribiiS colleciac fuerunt; iiiler quas- inipsissnbitidicat. Hdrumquitiiimdieruriifestacelebfari
una Tiburtii iionien in praefatione inserium exliibet. tradiintur, qnibus confessores el martyres palmas
Similiier panlo po-t num. 20 in alia communi Missa ' obtinnerunt, sed ipsa S. Tiburtii eoniriieinoialio in
de pluribus jnariyribus Aprili quoque ni.ensi.inseria atue.riori praef^iionerecepta, lianc forniulam non pro-
oratio legitur S. Laureniii nonien praeferens, ptijns priani fesii omnium sanetorum, setl comniuneiii: si-
lamen feslum ineiinidem Aiigustum mensnm irtcidit, gnificat; acpropierea eadem repeiita legitur iium. 7
et aliquot propfias Missasin hoc ipso Sacrameniario et 58. Ad commuoes ilem Missasde pluri.bus niarty-
cxhihei. Yoces beati, sancti, quarumaltera abundat,- ribus aliae formtilaeperiinent, quas Acamius ingerit;
et alioe simdes frcquenier textui in^ertae, varianles ut ne ex iis peculiare festum omniuni sanciorum in
videntur, quas colleclor in diversis ejusdem Missae plures dies prodiiciumelieidebeal. Forte quaedairiex
exempl.iribusinvenii, vel e margine unius exempli in liis Missis in ccemeleriis olim dicebanlur in menio-
textum tradnxit. riam martyrum qui ibidem erant lumulatij cum sin-
1 Ex lioc loco el ex aliis subsequentibus Missisfe- gtilorum ineiiiio fieri non posset.
stum omnium martyrum mense Aprili per plures c Exsiat hiec oratio.in Missali Romano die 19 Jar
dies et cum octava quinto saeculo celebralum piiiat: nuarii in festo SS. Marii, Marthoe, Audifacis, et
Acamius; ac proinde in dubium vocat Anastasii, uti Abachum,
 §3 OPERA S. LEONf MAGNOATTRIBUTA 21
Da nobis, Dornine, tuae pietatis effectum, et com- " ler duriora ad tuaeretri-
certamina, fragiles quosque
mendanlibus sanclis tuis, eliam nostra munera pro- bulionis munus invitas. etc.
etc. Per,
pitius intuere. Per, Sumentes pignus ccelestis arcani, et in lerris po-
Vere dignum. Quoniam tui operis tuaequepielatis
sili, jam supernopanesaliati, supplicamus, Domine,
est, quod innumeraesanclorum 4>tuorum multitudini
deprecantibus sanctis tuis, ut quod in nobis myslice
non solum credere iu Filium luiim, Dominum no-
geritur, veraciter impleatur. Per, etc.
strum, sed etiam pro eo pati posse donatum est; ut
et Impelret, quaesumus, Domine, fidelibus tuis auxi-
quos justificabatfides, glorificaret finis. Per, etc. lium oratio justa sanctorum ; et in quorum sunt cele-
Veredignum. Tuas enim, Domine, virtutes, etc, britate devoti, fiant in eorum perpetua sorte parlici-
uti supra a.
pes. Per, elc.
-VIII.Ilem alia. — Propitiare, Domine, supplica- XI. Item alia. — Prosint nobis, Domine, quaesu-
tioriibus nostris, et sanclorum tuorum suffragantibus
mus, tuorum suffragia collata sanctorum; ul qnse
meritis, preces nostras dignanter exaudi. Per, etc. nostris non possumus orationibus oblinere, placen-
Preces nostras, Demine', qUiesumus, propitiatus tium tibi
precibus assequamur. Per, etc.
admitte, et ul digrie tuis famulemur altaribus , san- . Sanclorum, Domine, raartyrum tuorum suppliea-
ctorum tuorum, nps intercessione cuslbdi. Per, etc. " tionibus tribue nos foveri; ut quorum venerabilem
Vere[dignum.Quia tuesgloriosus insanclis luis, (Supple diem) annuo frequentamus obsequio, eorum
quibus et in confessione virlutem, et in passione vi- et intercessionibus cpmmendemuretmeritis. Per, elc.
cloriam contulisli. Propterea cum angelis, etc. . XII. Item alia. — Deus , qui ad deprecandum le
Corporis b sacri et preliosi sanguinis repleti liba- conscientiaenosiraeperspicisnon sufficerefacuJtateni,
mine, quaesumus, Deus noster, ut quod pia devo- cunctos martyres luos fac orare pro nobis, quos di-
tibne gerimus, certa redemptione capiaraus. Per, elc.
— gne pbssis audire. Per, etc.
IX. Iteni alia. Tuere, Dbmine, populum luum, Offerimus tibi, Domine, fidelium tuorum dona so-
et salutaribus praesidiis semper adjulum, beneficiis Jemnia, sanctorum martyrum interventionibus confi-
attolle coritinuis et mentis et corporis. Per, elc. denles; ul quod nos exsequimur minus idonea servi-
Omnipotens sempileme Deus, qui sanctorum luo- tute, illorum potius meritis efficiatur acceptum.
rum nos jnlercessione custodis : praesta ut quorum Per, etc.
fovemur merilis, prohciamus piseconfessionis exem- Vere dignum. Qui sic hostis antiqui machinamenta
plis. Per, etc. destruxit, ut diabolo, queui sua virtute prostraverat,
Supplicalio tibi nostra, Domine, et grata pariler etiam sanctos suos, Spiritu veritalis armatos, redde-
existat oblatio, quae,cum pro sanctorumtuorum com- " ret fortiores, Q ne vel saevitiam metuerent perse-
memoratione defertur, indulgentiam nobis, iisdem quentium, vel de promissae bealiludinis aeiernitate
suffraganlibus, consequatur. Per, etc. dubitarent; quorum gloriam hodiema festivitale re-
Yeredignum. c Qui non solum martyrum, 5 sed colentes, hostias tibi laudis offerimus, cum ange-
etiam confessorum tuorum es virtute mirabilis. Licet lis, etc.
enim illi passione sintclari, qui manifestis acerba Conseculi gratiam muneris sacri, supplices, Do-
supplicia sustinuere tormenlis, eiiam isli tamen oc- mine, te rogamus; ut, implorantibus pro nobis
cultaeproposito castigationis affiicti etcruciati, spiri- sanctis martyribus luis , divinae virtutis .effectum,
talis bbservantiae discipl inis illorum sunt vestigia quem corporaliler sumpsimus,spiritaliter seniiamus,
subsecuti. Per, etc. Per, etc.
X. Item alia. — Hostias, d Domine, luae plebis Prolege, Domine, plebem tuam, cum sanclorum
intende; et quas in honorem sanctorum tuorum de- tuorum patrocinio supplicantem, et in tua pietate
vota concelebrat, proficere sibi sentiat ad medelam. confisam inieriiis exteriusque purifica : ut per haec
Per, etc. quae divino sacrificio gustaverunt, et menlium salu-
Yere dignum. Qui dum confessoreslubs etiam nunc tem mereantur et corporuni. Per, elc.
tanta festivitate glofificas, simul et nullum apud te 5 XIII. ltem alia. —Praetende nobis, Domine, mi-
sanctum propositum doces esse sine praemio, el prae- sericordiamtuam; et sanctos tuos, quorum iios fecisti

a In ms. scilicet haec praefatio integra repetitur,
uti Jegitur in Missa praicedeiiti. Solum hic omitluii-
tur voces confessorum...et.
b Haecoratio habelurin Sacramentario Gregorlano
edito a Muraiorie.ex mss. Yat. etOttobon. in Missa
Natalis plurimoniiii confessoruni, el in Missali Ro-
mano in Missa SS. Processi et Martiniani, nec lion
in Missa S. Petri ad Vincula.
c Haac legttntur etiam in Missali Gothico edito a
Yen. card. Thomasib pag. 528 novissimae editionis
RomanaeP. Vezzosii, et pag; 644 tom. II Liturghe
Muratorii. Haecet sequens praefatiosanctorum etiam,
quos nunc confessores vocamus, aniiquuni cultum
probanl. Peculiares aulem formulae huj*usprefatio-
nis, quae rationem quamdam ejusdem cullus praefe-
runt, ad primam harum Missaruminslitulionem per-
tinere videntur. In Gelasiano Sacramentario lib. 11,
ubi Missaecominunes sunt nonde uno, sed de pluri-
bus sanctis atque martyribus, ut in hoc nostro, inter
has una exslat uum. 74, cujus secunda oratio et mar-
tyrum el cpnfessorum memoriam concelebrat: Deus,
qui nos el sanctorum mariyrum solemnitatibus,et con-
fessorum gloria circumddset prolegis, etc.
a Eadem fere esl secunda oratio in Romano Mis-
sali inter communes et diversas num. 7 : Pro prm-
latis et congregationibuseis commims.
 "
25 LIBER SACRAMENTORUM ECCLESI^, ROMANiE. 26
— Praesla, qusesumus, Domine, ut
patrociniis adjuvari, tribue, majestatem tuam jugitei A XVI. ltem alia.
exorare pro nobis. Per, etc. martyrum tuorum jugiter celebremus merilum, quo-
Suscipe, Domine, sacriiicium placationis el laudis, rum continuum sentimus auxilium. Per, etc.
quod nos, intervenientibus sanclis, et perducat ad Sacrificium tibi, Domine, pro sanctorum martyrum
veniam, et in perpetua gratiarum consliluat actione. Nalalitiis immolamus: ut quorum gaudemus praesi-
Per, eic. diis, gleriam frequentemus. Per, etc.
Repleli subslantia reparationis el vitse, quaesumus, Yere dignum. Cognoscimus eteiiim, Domine, san-
Domine Deus nosier, ut per ea quae nobis munera clorum nos martyrum deprecatione muniri; maje-
dignaris praebereccelestia, per haeceadefti tribuasnos statem tuam profusius implorantes, ut et temporali-
inhaerere coelestibus. Per, etc. ter his patrociniis nos foveri, et spiritaliter prsecipias
Proleclor in te speranlium, Deus, salva populum adjuvari. Per, etc.
tutim, tuere, dispone; ut a peccalis liber, ab hoste Da nobis, quaesumus, Domine , ut cum martyrum
securus, in tua semper gratia perseverel. Per, elc. solemnitate sanetorum perpetua tuilione lsetemur.
XIV. Ilem alia.—Propitius esto, Domine, plebi Per, etc.
tuae, et auxilium nobis de sancto celerius fac adesse. Exsultet, Domine, populus Christianus de magno-
Per, elc. B rum Filii tui glorificatione membrorum; et quanto
Ostende nobis, Domine, misericordiam tuam, et eminentiora sunt caeteris, tanto magis de eorum
salutaris tui dona concede. Per, etc. culmine inferibra congaudeant. Per, etc.
Lattdis a luse, Domine, hostias immolamus, quibus XVII. Item alia. — Esto propitius, Domine, quae-
nos et praesentibus exui maiis confidimus et fiiluris. sumus , plebi tuae, et suffragantibus sanctis tuis,
Per, etc. tribue nobis veniam peccatorum; concede placatus g
Yere dignum. Majesialem tuam suppliciter expran- et pacem, ut propitius largiaris auxilium. Per, elc.
tes, ne perire patiaris quibus tanta reniedia provi- Suscipe, Domine, qusesumus, preces nostras; et
disli; et collata prassidia, non ad cumulum reis hujus oblaiiouis obsequium, quod in sanctae marly-
damnationis eveniant, sed potius ad effectum salva- ris tuae commemoratione offerimus, ad placationem
lionis accedant. Per, etc. lui nominis copiosa nobis fac provenire clementia ,
Ab omnib nos, Domine, quaesumus, vetuslale pur- et ad gaudium nobis transeat sempiternum.Per, elc.
gatos sacramenti veneranda perceplio in novam con- Yere dignum. Quoniam tu sanctis luis et patien-
ferat creaturam. Per, ete. tiam tolerantiae, et in beati fine certarainis das
Non praejudicel,qusesumus, Domine, fidelibttstuis triumphum. Per, etc.
nostra minus idbnea deprecatio servitutis; sed me- " Sacris reparali mysteriis suppliciter exoramus ut in-
rita nostra praevincens,J Ecclesiam luam sanctifica, tervenientibus sanctis tuis, apprehendaraus f (rebus)
guberna, salva, prosequere; et libi sine cessaiione effectu, quod (actionibus) celebramusaffectu. Per, etc.
devotam perpetua redemptione coiifirma. Per, elc. Creator populi tui, Deus, alque reparator, luere
XV. llem alia. — Exaudi, Dornine, preces no- supplices,tuere miserieordiampostulantes; «utsatis-
stras, et sanctorum marlyrum nos tuere praesidiis. factio pro se intercedente sanctum (illum) et insti-
Per, etc. tulabonarecipiant, etrestauratacustodiant.Per,etc.
Respice, c DPmine , munera quae in sanctorum XVIII. Item alia.—Concede, Domine, pOpuIo tuo
luorum commemoralione deferimus; ut quorura ho- veniam peccatorum , et religionis augmentum, at-
nore sunt grata, corum nobis fiant inlercessionfe per- que ut ei tua dona multiplices, sanctorum martyrum
peiua. Per, etc. tuorum patrocinia fac adesse. Per, etc.
Vere dignum. Te enini laudant et beriedicunt Suscipe, Domine, propitius Eccleske tuae munera,
omnes sancti tui, quibus et in confessione virtutera, et sanctorum precibus nos tuefe , qui tuae justitiae
et in passione victoriam contulisti. Per, etc.' snnt placentes. Per, etc.
Praesta <>,Domine Deus noster, ui quorum nobis Vere dignum. Quia te benedicunt et Jaudant omnes
festivitale votiva sunt sacramenta, eorum salutaria ^ sancii lui, quibus et in confessione virtutem , et in
nobis intercessione reddanlur. Pfer, eic. passione gloriam contulisti. Per, elc.
Tuere, Domine, supplices luos, sustenta fragiles, Sanctorum h precibus, Domine, quaesumus, salus
purga terrenos; et inter e (mortalium) tenebras et mentium praestetur etcorporum; ut doni tui fiat
mortales ambulantes tua semper luee vivifica, atque nobisetbenedictiocopiosa,etlargaproteciio.Per,etc.
a malis omnibus clementer ereptos, ad summa boiia Da auxilium , Domine, quaesumus, majestati tuae
pervenire concede. Per, etc. potestalique subj'ectis, et quidquid suis merilis non
a In MissaliRomano esl oratio secrela Missaecon- e Yox mortalium est varians lectio.
fessoris non pontificis. f Voees rebus et aclionibus sunt variantes textui
b In eodem Missali esi oratio Postcommunioferiae insertae.
i post Pascba, ubi melius transferat pro conferat. s lia liunc locum reslituendum credidit P. Blan-
<=Est secreta in Rom. Missali die 22 Sept. Missae chinius: Vt salisfadione pro se intercedentesanctorum,
SS. Mauritii et sociorum. et institula , elc. Muratorius, ut satisfactione pro ««
d Eadem cst oralio PostcommunioMissaeS. Mar- inlercedente sanctiillius.
lini episcopidie 11 Nov. Jn Missali Romano. b Cod. male, percipienlibus. -
27 OPERA S. LEONI MAGNOATTRIBUTA. 28
praisumunt, sanetpruni tuorum precibus consequan- AL Rostiam noslram , quaesumus, Dbniine, sancti
iur. Per, etc. Laurentii marlyris tui et cpnfessia veneranda, et
XIX. Item alia,—Adesto a, Dpmine, precibus np- beata ppmmendet pratip. Per, etc.
stris, qrias in sarictorum tuorum commemoratipne Yere dignum. Qui nos per niundi caligines, tam-
deferimus, uj qui nostrae justiiise fiduciam non ha- quani liiminaribus coeli, sanclorum tuorum exeniplis
bemus , eoruni qui tibi placuferunt, meritis adjuve- instituis, et intercessione prosequeris. Per, etc.
mur. Per, etc. - Inter innumera, Doniine, pielatis luae subsidia
Exaudi, Domine Deus rioster, cum sanctorum Jlinc fragilitatem postrani confidinius non relinqiw,
iuorum libi patrocinio snpplicantes; utquorum ce- quia tanla nobis placentium tibi patrocinia sunt
kpramiis triiimpiips, poSsimus relinere cpnstanliam. provisa. Per, etc.
Per, etc. Deus,f errantes in via pesse redire, veritatis lu-
Prsetende nobis, Domine, miseficprdiam 9 tuam, jnen oslendis; da cunctis qui Cbristiana profes-^
cl sanctps luos, quorum nos dedisti patrociniis ad- sione, censentur, et illa respuere quae huic ini-
juvari, tribue majeslatem luam jugiter exorare pro mica sunt nomini , et ea quae siint apla seclari.
nobis. Per, etc. - Per, etc.
Auxiliare, Doniine, fragilitati nostrae, ut tuorum ]B Omnipotens sempiterne Deus, qui tuae JO mensae
inlercessiorte sanciorura non reprobemur merilis, parlicipes a diapolico jubes absiinerc convivio, da,
quos tantis deputare dignaris pffieiis, Per, elc. quacsumus, plebj trtae,ut gustu moniferae prpfaniia-
Tribue, quscsiimus, Dom.ine, donis tuis libera nos Jis abjeclo, puris me.nlibus' ad epujas aeiernsesalulis
ipeiitp servire, ut in.terveniepiihus sanciis tuis, mu- accedanl, Per, etc. , . .
nera quae deferinius, et .lned.ejamnpbis operentur Yere dignum. Cujus Ecclesia sic veris confessori-
et glofiam. Per, etci bus B falsisque permixla nunc agilur, ut tamen et
Yerp digntim.'> Qpia tues gloriosus in omnibus fragilitaiis humanae semper ^avenda mutalio, et
sanctis liris, quibus et in confpssionevirtutem, et m nujlius sit desperanda copversio; quo magis sup-
passipne yictoriain cpriiulisti. Per, elc. pjices le roganius, ut quia sine te non polest soKda
Yere dignnm. c Quoni.am tui pperis tuaeque vir- constare devotio, et firiiiis perseverantiam, et resi-
tutis est quod sanciis tuis non snlum credere in.Fi- pisceniiam Jargiafis infirmis. Per, elc.
lium tuum Dpminuin Jesum Cbristum , sed etiam Da, quaesumus, Domine, populo luo a diabolicis,
prO ep pati posse donatum esl: ut quos juslificabat quibus renunliavit, laqueis abstinere, et loto tibi
iides, glorificaret el finis. Per, etc. cofde prosterni. Per, etc.
a Sacri cprporis et sanguinis pretiosi renovali Ji- lG XXI. Iiem alia.—Majeslati tuae nos, Doraine, mar-
bamine, quaesumus, Domine, clementiam luam, ut tyrum supplicaiio beata conciliei, ut qui incpssabi-
qupd frequenti deyolione gerimus, cprta redemplione liter actibus nostris offendimus, confinuis juslorum
caplamus, Per? ete. precibus expiemur. Per, etc.
Cpnserva , Ppmine, populum tuum ; et quein Grata libi munera uostra sint, Domine, quaetuis
salutaribus praesidiis non dpsinis adjuvare, per- sunt inslitnta prseceptis, et sanctorum festiviias
peluis tripue gaudere beneficiis mentis et corporis, gloriosa commendet; Per,elc.
Per, etc. • Yere dignum. Te in sanctorum luorum confessio-
XX, Item alid, — Sanctorum tuprum , Dpmine, riibus laudaiites ; quorum dum solemoia frequen-
precibus adjuveniur; e et qupd ppssibililas nostra fantur, copiosiora nobis fidei proponuntur exempla;
non obiinet, eprum nobis postulaiipne donpiuf. dunr saepius victoriae revolvuntur, crebriora nobis
Per, elp..,.,.', ministraiitur auxilifi; dum h (multiplicUer) uberius
». Missale Rom. Jianc oralionem praefert die 22 Iiorum conversione preces funduntur. In Sacramen-
Aprilis in feslo SS. Soteris et Caii. lario Gelasiano feria C majnris bebdomadseoraiio
b Similis praifaiio est sapral irt MissaVni. legilur, quae in noslro quoque Sacrameniario, ut
c Haecqtioque piaefalio pauciS mutatis legilur su- p. credimus, iuver.iretur, si pars ad Qnadragesiinani
in Missa vii. ; u poriiriens superesset, quaeque et in Romanum ira-
perius
d Huic affinis es(. oratioMissae yni, ducia, nunc qupqiie eadem dic reciiaiur his verbis :
e Haec oralio iegitur iri Saframenlario Greg. Me- Oremusel pro omnibusepiscopis,presby.te.ris, diaconi-
'
nardi, et in MissalfRorti. die S. Mailliaei,ubi utquod bus, subdiacbnibus, acolythis exorcistis, lectoribus,
melius scribitur. . osttariis;CINFESSORIBUS, virginibus,vidms,et pro omni
f Legendnm cum Sacranienlariis Gelasiano, Gre- populo'sancto Dei:'\l'\c confessores posl onups cleri-
gorianis, el Roniano, qui iiaiic orationeni exbibent corum gradus, et ante virgines ac viduas casiiiatem
Dorninica2 post ofcia\am Paschae, qui crrantibus, ut professas, oaeterosque oinnes laicos recensili, viri
in viam possinlredire. Haecest Missadistincta a pra^- erani, qui etiamsi non esseni in clero, viiam tamen
cedenii pro conversione peccalorum; collecioris osci- contineniem et asceticam profitebantiir, et scqne ac
tantia nunierus distincuis omissus fuit. virgines atqne viiiiiosconiiueiiiiam prdfessa1, mpdiiim
? Gonfessbres falsi, quihic veris permixli in Eccle- quemdam locum ipier clirii-os et laicns obtiueliant.
sia esse dicuniurj non sunt (uinonnemo pulavil) ii Yide de his plura apud \iriim clarissirmmi N.icolaum
confessorcs falsi de qnibus Cyprianus loquiiuf in Anionclliiiii in dissertatione de Asceiis inserta novis-
Jib. de Unitate Ecclesiae; isii enim exlra Ecclesiam Simaeediliorti sefnionum S; Jacobi Nisibeiii pag. 152
ab epdem collocantur; sed sunt peccatores, errau- el seqq. In bis confessoribus erant veri el faisij quo-
tes. qui Christiana professionecensentuf, •nec lameii rum in prsefalione bujus Sacramenlarii fit nieiitio.
Ula respmtnt qumImicinimiea sunl nomini unde pro u Adverbium multipliciter est vafians lecfio.
29 LIBER SAORAMENTORUMECCLESLE ROMANJE. SO
meritum praidicalur et gloria, spes nobis seternaeA XXV. Ilem alia. — Da nobis haec, quaesuniusi
heaiitudinis propensius intimalur. Per, etc. Domine, f frequenlata mysleria : quia quolies hostiae
Repleti, Domine, coelesli mysterio, et benediclioni- libi placalae commemoratio celebratur, opus noslrae
bussuffraganliim, graiias agimus nomini tuo, qui redemptinnis exercelur. Per, elc.
nos et saluiari munere comitaris, et sanctorum pa- Yere dignum. sQuiacum toius mundus experia?
trociniis benignus aitollis. Per, elc. tur et cernat gpneris humani principia dejecta erigi,
XXII. Item alia.—rMarlyrumluorum nos, Domine, inveterata renovari, 12 et ad culnien suhacta re*
sernper fesia laeliGcent; et qunruip cclebramus me- duci; sicql veteres sancii qund crgdidere faciendum,
ritum, experiamur auxilium. Per, etc. cognoscit impleri, sie fiducialiter, quaenunc promil-:
Magniflcamus,Domine, homen tuum, omnipoiens tuniur exspectai. Per, etc.
et misericors Deus, qui fragilitali noslrae subve-« XXYI. Iiem alia.^—.Sacrifieium, Domine, celebra?
niens, non stdum nobis mysteria divina largiris, mus, qnod ita nohis debet esse perpetuum, sicut
scd etiam per quprum preces his digni reddamuf. nos ejus ppere fieri jugiler desideramus aelernum.
Per, elc. Per, elc.
Vere dignum. Celebramus enini, tuorum Natalilia PASCHALI SC F SP; -
pretiosa justorum , quae dum quolidie loi6(Supple B Vere dignum. Qui seipsum tibi pro nobis offe-
orbe) resplendeant, sempfer H et inehoantur ex> rens immolandum, idem Sacerdos et sacer Agnus
pleia, et explentur jugiter inchpanda. Per, elc.H exhibuit. Per, etc.
Frequeiili sacramentorum, perceptione satiati Tribue nobis, Domine, misericordiam tuam, per
a (ditati), qusesumus, Domine, ut qnorum honore quam et noslris reatibus possimus absolvj, et his
geminaniur, salulifera nobis oratione proveniant. mysteriis eonvenienter aptari. Per, etc.
Peiyeie. XXVII. Item alia. *>--OmnipotenssempiterneDeus,
Adsil, Domine, misericordia lua populo, sanclo* <jui sanctorum marlyrum confessionibus Ecclesiae
rum depreeatione placatus, quse eum semper et pur- luse sacrum corpus exomas : da nobis, qusesumus,
get a criniine, et ab hoste defendat, lemporalibus ul et doctrinis eorum libi placentia et pio sequauiur
provehat adjpmeniis, el ad sanctorum gaudia sem^ pxemplo. Per, etc.
piierna perducat. Per, etc. Exaudi, Domiue, supplicum preces, et quas me.
XXIII. llem alia. —Sacrae festivilatis nobis, quse- rita nostra deslituunt, sanclorum tuorum commen^
sumus,"Dpmine, doua muliiplica; bcum el salmis datio reddat acceptas, Per, etc.
nostrae vota reeolimus, et eornm qui tibi sunt pla- Suscipe, Domine, munera luorum votiva populo-
cili patrociniis adjuvemur. Per, etc. C rum; et eorum tibi grata sint precibus, pro quorum
Exercenles, Domine, gloriosa commercia, offeri- solemniiate offerunlur. Per, eic.
mus quse dedisii, ul.te ipsum mereamur acciporc. Vere dignum. Qui nos sanctorum martyrum tribuis
P«r, etc. gloriosas indesinenter celebrare viclorias. Isti sunt
Vere dignum.c Quoniam lieet immensa sint omnia, enim confessores illius nominis in quo nobis uni-
quae initiis" bumanae sunt collata subslantise, quod cum salutis nostrae praesidium, Pater aeteine, posui-
eam scilicet crearis ex nibilo; quod lui dederis co- sli. Et ut ad ejus cognitioiiem possimus accedere,
gniiione pollere; quod eunctis animaniiiius sunimae parvularum meniium lidem, eorum et testificationi-
raiipnis pariicipatione praeluleris; quod tota mundi bus instruis, cl inieicessionibus benignus altollis.
possessione ditaris : longe tamen mirabiliora sunt Per, elc.
opera, ul terrenam mortalemque maleriam non so- Sanctofumprecibus, Domine, confidentes, quaesu-
lum vivificaris exstinctam, sed effeceris et divinam. mus, per ea quoe sumpsimus, seterna remedia capia-
Per, eic. mus. Per, etc.
'
XXIY-Ilem&qlia.—Altaribus lu.is, Pprnine, mu- Supplicem tibi populum, Domine, tq^ m|mitipnve
nera lerrena gratanter pfferimus, ul cceleslia cpnse- cuslodi; nee difficulier quod pie, quod jusje postu-
quamuf; danius lemporalia, ut sumamus aeterna. D lat conseqiiatur, cui sanctorum tuurum merita suf-
Per, elc. fragantur. Per? e|p?
Yere dignum. Quis enim aut possit, aut audeal a . XXVIH, Iteiii ati.q.^ Hostiag fetibi.,Pjiminp, san-
tua laude cessare, perpendeiis mirandae e depositio- lorum tuorum 13 dicaias meritis benignus assunie,
nif effectus, qiipd de subslantiac genere peccatricis et ad perpetuum nobls tribne provenife subsidium.
immaculaia hpslia gignerelur, cujus, pro ejps.dem Per, etp.
reatu naturae, possis immolatione placari. Per, etc. Praesta nobis, Domine, quaesumus, universa pec-

a Ypx diJal»intpr variantes reeensenda,
b Lpg., «( cum sqlufts nqstw vola recplimus,
eorum qui tibi, etc,
c HaecpraefatioLeonis stylum praeferre yidetur.
d Haec et duae sequentes Missaanon siint de san-
"ctis.
• Corrige, dispositionis.
' Leg., fregueniiqre.An infra legenduiq placitmj
Haepeade.mqfatip, mnt^p prjpbipip,, Jegitur in Ro-
Ifiano Missa(i"DbniinJe3npna ppst'Periteppsteri,
"
'"£ ALepqis sfyib npn yideiur fjii]iorrferel" .
b. E§J in Grpgpf• Sacrarh, in Satali S, Fabiepi
XIIIkal. Febr. ef ajibi, nec iion in 'Mjssali Rpip. in
communi unius martyris pontificis oratio secreta.
Sl OPERA S. LEONl MAGTSO ATTRIBUTA. 52
cata pariter atque pericula corporis et mentis eva- A. Prosint nobis, Domine, justorum tuorum Trequen-
dere, quos irinumerabiliummartyrum pia confessione . tia solemnia : quoniam quanto fragiliofes sumus,
circumdas. Pef, fetc. tanlo tibi placentibus prsesidiis indigemus. Per, elc.
a Sacrificiumtibi, Domine, laudis offerimus in ve- XXXI. Ilem alia. — Peccatorum nostrorum, b Do-
nerabilium commemoralione sanctorum. Da, quae- mine, multitudine praevalenle, sanctorum tunrum,
sumus, ut quod illis contulil gloriam, nobis proficiat Domine, annua festa recolimus; singulare suffra-
ad salutem. Per, elc. gium per eos tuam misericordiam deprecantes, quo-
Yere dignum. Qui nos jbeatorum marlyrum pal- rum nos voluisti patrociniis adjuvari. Per, etc.
maS in diebus, qubs suo sanguine signavere, vene- Offerentium tibi munera, quaesumus, Domine, ne
rantes, in tua bexaltare potentia, in luo, Domine, delicta respicias; sed intercessorum merita propi-
tribuis semper honore gaudere. Per, elc. tius intuere. Per, etc.
c Sumpsimus, Domine, sanctorum luorum so- Yere dignum. Te in tuorum glorificanles confes-
lemnia celebrantes, coelestia Sacramenta; qriorum sione sanctorum, qui, mirabili dispensatione sapien-
suffragiis, qusesumus, largiaris, ut qUod lemporali- tiae tuae, el illis beatitudinem sempiternam, et fragi-
ler gerimus, aeternis gaudiis conscquamur. Per, etc. lilati nbstrae congrua praparasti subsidia; ut quos
- XXIX. Item alia, — Apostolica nos muniat, Do-:fiad te placandum praevideres dignos, eorum qui libi
mine, semper oralio; ut iisdem suffragatoribus diri- placuerunt dignis precibus propitiatus intenderes.
gaiurEcclesia, quibus principibusglorialur, Per, elc. . Unde supplices imploramus ut sicut illos raanet
d Sanclorum tuorum miseris esto, Domine, refu- aetema feliCitas, sic pro nobis eorum deprecatio
giiim singulare, quorum pro nobis et honore place- conlinuata non desit. PCr, etc.
ris et merito. Per, elc. Peccavimus tibi, omnipotens et misericors Deus.
Ad martyrum tuorum, Domine, festa venientes, Remediura non habemus, nisi iriiserearis nobis tuo-
cum muneribus noiriini tuo dicatis, occurrimus, ut rum deprecatione sanetorum. Per, etc.
illis reverentiam deferenles, nobis veniam conse- XXXH. Item alia.—Da nobis, omnipotens et mi-
quamur. Per, etc. sericors Deus, ut sanctorum tuorum Natalitia cele-
Yere dignum. Quoriiam lu es gloriosus in sanclis, branles, quorum pfaedicamus triumphos, eorum
quibus et in persecutione tolerantiam " tribuisti, et fidem veraciter imitemur. Per, etc.
in passione victoriam contulisti. Per, etc. Offerimus,Domine, munera tuorum tibi solemni-
Memento, Domine, quaesumus, conditionis hu- tatibusgrata sanclorum, tuam clemenliara deprecan-
maiue, ut sancti tui pro nobis et clementiam tuam les ut quod ad illorum gloriam, nobis prosit ad ve-
semperexorent, et incessabiliter audiantur. Per, ete. G niam. Per, elc.
XXX. Item atia. — Protege nos, Domine, tuorum Vere dignum. Quoniam martyrum beatorum pro
deprecatione juslorum f (sanctorum); ut, quorura confessipne tui nominis yenerabilis sanguis effusus
circumdamur suffragio, foveamur auxiliis. Per, etc. SifcUttua mirabilia manifesiat, qui perficis in infir-
Da nobis, quaesuhius, Domine, semper haec libi mitale virtulem, ita nostris el sludiis dat profectum,
vota deferre, quibus, sanctorum tuorum Natalia ce- et fragiiiiaiibus praestai auxilium. Per, etc.
jebrantes, tuam gloriam praedicemus.Per, etc. XXXIII. Item alia. — Sanctis iiitervenientibus,
- Yere dignum. Quia sanclorum tuorum solemnia Domine, tibi servitus noslfa ebmplaceal, et obsequia
frepetimus, quorum venerauda 14 confessio et mi- munerum fiant proesidia devolorum. Per, etc.
rabilia virtutis tuaeexplevit, et illis praemiumcosleste Aspice nos, Domine, precibus exoralus 15 vene-
quaesivit, et nobis palrocinia praeparavit. Per, etc. randi mariyris l Gregorii, tua-miseratione conce-

a.'In MissaliRom. est oratio secreta MissaeS. Her-
'_metis die 28 Aug.
b Leg., exsultare.
c Est oratio PostcommunioMissseSS. Joannis et D
-Pauli die 26 Junii in Missali Romano.
a Aliquid deest; forle, intercessione.
* Altefutfura verbum tribuisti, vel coniulisti, est
varians Iectio.
1 Sanctorum vox inter variantes lectiones recen-
senda.
e Haecformula repetimus pro Missaoctavai adhi-
hfetur in missa xiv S. Laufentii, oratione.ultima.
Cum octava de aliqiiomartyre celebranda esset, hsec
Missa communis nsui fuisse videtur.
h Alterutrum Dbmineabundat. Mox pro iuam mi-
sericordiam, reciiusa tua misericordia.
1 Blanchiniuset Muratoriuslegendumputant Geof-
gii, cujus fesiuni incidit in diem 25 Aprilis. Id autem
cogitarunt ex praesumptione,quod haecMissaad men-
Sem Aprilem pertineat. At collectorem Missas com-
hiunes dp sanctis hop loco collocasse, et aliorum
qupque SS. Tiburlii ct Laurentii orationesinseruisse,
quae ad Aprilem non spectanl, annol. 1 (Cdi. 21 ,
n. a) observavimus. S. Gregoriiauleni etChrysogoni
martyrum natale iu noceodem Sacramentario noia-
tur vin kal. Decembris. In veieri MissaliRbmano
monaslico Lateranensi noyissime edito a clarissimp^
praesule NicolaoAhlonello , et inserto tom. I Colle-
clionis Liiurgieae Pairis Azevedi pag. 764, Missale-
gitur S. Georgiimartyris, qu;ein iiullis aliis vetustio-
ribus Ronianis libris invenilur; sed ea describitur ix
kal. Jaiiuarii. Ex boc autem die dociissimiisannota-
tor colligit Iinnc esse S. Gregorium martyrem Si-
ponlinum, cujus memoria eodem die in aliis eccle-
siasticis documcntis signatur. Pulat aulem hanc
Missainin boc Romanum Missaleinductam a mona-
chis, qtiod aliquo ipsorum monasterio in ejus hono-
rem erecto ejusdem fesiivitas apud ipsos (quos pag.
51 Spoleto Romam accilos putat) celebris fuerit.
Post pauca vocabulum Imtitiam vafians leelio est
texlui inseria.
S5 LIBER SACRAMENTORUM ECCLESI^E ROMAN^E.• S4
dens, ut sicut nobis ejus passio contulit hodiernum A. XXXVI.Item alia.—Prosiritc merilis, Domine, pa-
in tua virlute conventum (laetitiam), ita suffrageiur trocinia multiplicala sanctorum, et injuslitias nostras
et meritum. Per, elc. totoratio beatorum pro nobis fusa dissolvat. Per, etc.
Fial, Domine, quaesumus, hostia sacranda placa- Ne, quaesumus, Domine, pro nostris excessibus
bilis preliosi celebritate martyrii, quaeet a corda no- munera delata despicias, sed pro tuorum interces-
stra pufificet, et tuorum libi vota conciliet. Per, elc. sione sanctorum potius ad indulgentiara convertere
Yere digninn. Propensius exoranles, ul sicut in- supplicibus. Per, etc'
firmitaii nostrae praescius contulisti subsidia copiosa Vere dignum. Tu elenim , Domine, discernis po-
jusiorum, ita nobis eorum tribuas intercessione re- pulum tuum; et d ad marlyrum festa multiludo
foveri. Per, elc. conveniat, qui in tuorum vere fidelium sintparteco-
Exaudi nos, Domine, clamantes ad te, et quos gnoscis; atqueideo in nulla remaneat diaboliportio-
non deseris sacramentis, necessariis altolle praesi- ne, qui in sanctorum cupil sorte numerari. Per, etc.
diis. Per, etc. Annue, quaesumus, Domine, sacris marlyribus
b 1NBKMCATIONE. luis, ut opem nobis suaedeprecationis impendant, et
XXXIV. Item alia. — Deus, qui beali Pelri apo- iram tuam , quam nosiris 17 pravitalibus merui-
stoli dignitatem ubique facis esse gloriosam : praesta, B mus, evadamus. Per, etc.
quaesumus, ut et doctrina semper ipsius foveamur et XXXVII. Item alia. — Non obruamur, Domine,
meritis. Per, etc. quaesumus, quamvis immensis molibus peccatorum,
Suscipe, Domine, quaesumus, hoslias, quas maje- qui ubique sanctis tuis deprecantibus exoramus , ut
slali tuse in honore beali apostoliPetri, cui haecest malis nostris offensus praesentes hostias non repel-
basilica sacrata, deferimus, et ejus preeibus nos • las, sed libi nos placitos sacramenli virtute perficias.
tuere. Per, etc. Per, elc.
Yere dignum. Qui ul in omni loco dominatioiiis Vere dignum. Doiiari nobis suppliciter exorantes
tuaebeati Petri aposloli magnifices polestalem, non ut sicut sancli tui mundumin tua virlute vicerunt, iia
solnm ubi venerabiles ejus reliquiae conquicscunt, nos a mundanis erroribus postulent expediri. Per, etc.
sed ubicuraque pretiosa revereniia fuerit invocaia, Quia nostrae voces, Domine, non merentur audiri,
tribuis esse praesentem; nunc etiam perseverare de- sanctorum tuorum interventio, quaesumus, sit ac-
monslres, quod in omnem lerram sonus ejus exeat, cepla ° (fiat grala) pro nobis. Per, etc.
et toto orbe salularia verba decurrant. Per, elc. XXXVHI. Item alia. — Preces nostras, Domine,
Benedicimus, Doraine, misericordias luas, qui nos propiiiatus admitte, el ut digne tuis famulemur alia-
incessabiliter beati apostoli tui Petri sinis comme- " ribus, sanctorum tuorum nos intercessione custodi.
moratione foveri, suppliciter exoranles ul cujus sb- Per, etc.
lemnia gerimus, patrocinia sentiamus. Per, elc.
— Tribue nos, Domine, quaesumus, donis tuis libera
16 XXXV. ltem alia. Si vis , potens es mun-
menle servire, ut, purificante nosgratia tua, iisdem
dare, Domine; quamet vox iniquitalis nostrae non
quibus famulamur mysteriis emendemur. Per, etc.
obtinet, tuorum nobis precibus veniam donare san-
Vere dignum. Tibi etenim, Domine, sacra'festivi-
clorum. Per, etc.
tas agitur, tibi dies sacrata celebratur, quam beato-
Supplices, Domine, le rogamus, ut quamvis offen- rum
siones nostraeimpediant, recordalione tamen mariy- martyrum tuorum sanguis, in veritatis luae
teslificatione profusus, magnifico nominis tui honore
rum tuorummunus nostrum non silingratmn. Per/elc.
etc.
Yere dignum. Prostrato corde poscentes ut quam- signavit. Per,
vis tanta sint nostra facinora , quibus etiam cum in- Omnipotens sempilerne Deus, qui fragilitati no-
numerabilibus sanctorum suffragiis laboremus, tu slrae consulens, assidua nos sanctorum celebritate
tamen immensa pietate concedas ne scelera magis solaris, da nobis sub palronis talibus constitulis, et
nostra praevaleanl, quam satisfactio pro nobis co- perpetua securitate muniri, et salutari gaudere pro-
pipsa justorum. Per, etc. D fectu. Per, etc.
Praesia, Domine, qusesumus, ut quam immensis f Grata tibi munera nostra sfnl» Domine, quae et
erroribus aggravati fiduciam conscientise non habe- tuis sunt insliluta praeceplis, et sanclorum tuorum
mus, martyrum tuorum nobis supplicatio beata sub- festivitas gloriosa commendat. Per, etc.
veniat. Per, etc. Veredignum. Tuas enim, Doraine, virtutes, tuas-
a Primis cufis scripserat amanuensis peccala, se- Missam inter communes recenseri Aprili a collectore
cundis vero substiluit corda. arbitrarie insertas; unde ex hoc loco colligi nequit
b Yerba i« dedicatione videri scripla in margine veluti certum, dedicationera basilicie S. Petri, aut
ab alio antiquario, primum noiaverat P. Blanchinius; aliud ejusdem apostoli feslura in mensem Aprilem
sed in correctionibus quas postea praemisit, sincere incidisse.
confessus est ea verba esse ejusdem anliquarii, ut c Magisplaceret immeritis.
monilus fuit a BarlholomaeoCampagnola , qui codi- d Assuta hic se produnt verba ad marlyrum festa
cem, ipso Blanchinioflagitante, diligenler consuluit. multilude convenial: vel antevoces ad mariyrum ali-
Dedicationem quideni ecclesiaeS. Petri videntur in- quid supplendum cst, ex gr., cum.
nuere verba oraiionis secundae : cui ( Petro) hmcest « Fiat grala est varians lectio in textum illata. ,
basilica sacrata. Animadverlcndiim porro est hanc f Haecalia Missa est, licet numero non distincla.
 35 . QPERA S. LEONt MAGNOATTRIBUTA. 56
que viclcrias admiramur; qubties in Ecclesia lua A statis offerimus, subsidium nobis tuorimi concede
liofum dieruhi solemnia ceiebramus, quos irisignes sanctorum. Per, elc,
cpnfessbfum iiiorum et liiariyrum paimae "adperen- Vere dignum. Tui enini operis, Domine, 19 tuae-
neni nienibriani sanctamque iaelitiamfidelibus popu- que virlutis est, ul inimicus humansestibslaiiiiae non
lis sacfaverunt. Per, elc. tantum per Filium tuuni Doinirium noslrum, sed
Quaesumus, Domine Deus noslfef, ut divina myste- etiam per sanctbS martyres luos debilrici f suae
ria, quaein iubrurri comniernoralifenesaiictorum fre- quoridam naturae redderelur obnoxius, et subditae
queiitamus, actu subsequamur ei sfensu.Per, elC. sibi subderetur. Et ideo cum arigeiis, etc.
1$ Adestb, Dbmirie, popuio tuo. cum sanclo- XLll. Item alia.—Quaesiimus, Domine Deus no-
rum palrocinio supplibanti, ut quod pfopria fiducia ster, ne apud justitiam tuam peccata noslra nos ag-
nbn prifsuriiit, suffragantium meritis cobsequalur, graveut, quam tuaepielaiis invicta niiseratio nec
Per, fetc. nos, quaraiibel iiiiiumeris gravari patiaris erroribus,
XXXIX. liem alia, .— Omiiipbtens sempilerne quosiantis voiuisti sanctorumluorumsuffragiisadju-
, Dfcus, qtti nos idonfeosnori esse pefperidis ad maje- vari. Per, etc. _...'.
statein iiiarii, "sicuidigriUmest, exorandarii, da san- t Respice propitius, Doraine, super haec munera
cios mariyfes tuos pro nosifis suppiicare peccatis, B qUaeet pro sanctofuin tuorum commemoratione de-
quos digne possis audire. Per, eic. ferimUs, et pro hostris offensionibus immoianius.
Adjuva hos, ijofnirie, iuorum prece saiiclorum, ut Per, etc.
'qubrum fesla gerimus, seritiamusauxiliurii. Per, etfc. Ver.e dignum. Puguavit enim in beatis martyribus
Oblatibnehi familiaetiiafe,Ddmiiie,sainclbrummaf- tuis contra profanilateni miindituaefidei gloriosa con-
tyfIiiii praeSidia deputala cPnimendfent, et ut tibi fessio; cbnira irrationabiiem saevitiampei sequentium
grata siiit, piacerilium iibi supplicationibus offeran- sapiens sanctaque paiientia; contra illecebras lenipo-
tur, Per, etc. rales spes coelesiiumb (promissio) praemiorum;con-
: Vefe digiiuiii. Qui iroii sbliJriidebitUhi nioftis an- ira vitae
praesentis affectum venturae saluiis «'terni-
tiquae, fjiib idfehinoh tetteb&luf',fexsblvehs, pfo"de- las; et in omnibus frenieniis niachinamenta diaboll
Mtbribus repensavlt, sed- riiaiflyfibUssuis' coritulit dexiera lua in eis dimicanie, vicerunt. Per, ctci
ui, fjhod iiUhiahasttbsiariiia tohira vbirintaiehi sui XLlii. Iiem «/i'a.—Obiaiiones nostras, quaesumus,
Cfealbris agfeMbcbntfaxefat, fetbfifcfixaiegfefuerat Domine, tua tibi dignatione fac placilas: quia nihil
solutura, dum pro iesiiinohio Cfeatofis SpbiUea sus- in nobis, quod placare te possit, nisi, deprecantibus
cipfefferit,fiefet feisde featu jusiitia, et poeiiatrans- sanctis, iua nos propitiatione praevenias. Per, etc.
Iffei ad glftfiarii. Per, fett. 'C Yere dignum. Yenerabilium mariyrum praeconia
XL. Iiein dlid. — Siiit libi plafcita, Dbhiine, pb- recolentes: quoniam tui operis, Domine, tusequevir-
puli lui voliva sacrificia, et quod fragilitas hostra tuiisest, etc. »
non iinpetratj > eerum supplicatio, pro quoruiriglo- Et Natalitiis sanctorum, Domirie, ei sacramenti
ria deferimlutj obiineat. Pcfj etc. munere vegetaii, quaesumus, ut bonis quibus per
Dicala liomini tuo niuiiera, Domine, sahctofum tuam gratiam nunfc fovemur, perfruamur sefernis.
tuoruin pro nobis satisfaclio prosequalur; utoffensae Per, elc.'
iiostrae per eosj c qui in conspeelu tuo digni sunt^ Adsil, Domine, qusesumus, propiiiaiib tua populo
relaxentUr; Per> eld supplicanti; ttt qUod, te inspiranle Jidfeliterexpetit,'
i Yerfe digrinhi. QUiad majorem iriumpliiiiii de hu- tiia celeri largiiale percipiat. Pef, fetc.
mani generis hosle capiendom, praeler iUahigloriam MENSEMAIO.
singularem, d qua ineffabilibus modis Domini vir- IX.
tute proslratus est, ut etiam a sanctis martyribus PKECES INASCESSA BOMINI. .
superaretur, effecit; e alque in membris quoque )' Adesto, Domiiie, supplicaiionibus nostris; ut
suis victoria sequerelur; quae praecessit in capile. sifcut humani generis Sajvatorem cbnsedefe tfecumiri
Per, elc. " lua majestate confidimus, ita uSque ad corisumriiai
XLI. Item alia. — Exaudi, Domine, preces no- lionein sseculi20 manere nubiscum, quemadriibdutti
slras; et ut digria sint munera quaeoculis tuae.maje- es poiiicitus, sentiamus. Per, etc.

s Hifeijeadem pfjefatio ffepfeiitiifih Missa pHifiaSS. bris, qum pratcessitin capile. Praeterliarie vfefolectio^
Joannis ei Pauli; ibique pro susciperentlegitur sus- ~ nem , hujus quoque lo.civarians lectio ibidem affer-
''ttyitihi, iibi fbfte diesidferaiufiiiafiytiuni. _[_ liif.
b lri MisSan ebf nriideinriaafiyriiinJbaiinlseiPau- -.. f In leriia MissaSS. jbarihis et Pauli liaeCpfsefa-
li, Ubiliaecoraiib ;pafiief lfegllttr,pfo ebfunl iiabetuf lib repetiiur ofiiissa voce suce.
:su)iclbf'uiti. s Missaie RoriiariuinhiriiCbfaiiorieni «xhibfel die
* In eadem Missa H, qui libi sint piaciti,- 'felaMii- '25 Juiii ih ffesioS, Apouhiaris.
tur. '_.-''' b Vbx.AromiSsib fesiVafiiirislefctio.
d Alias iri tadein MisSaii, ij&fripsius Ddmiiiivir- ' t Ut in praefatioriepfiriia MisSoesfeptinise,iihi tari-
iiite. tttm uiililtulituf VbcfesDomifMhhbslruiii.
e In eademMissa riieliofi ieclidne, qiiaeLeoiii hb- i Haecbfatio est iri Sacrariieniafib GelaSiariplib.
glro cbhgriiii, ei eddem viclorid sequefeiuf ih mem- i, n. %k,hec rioniii Gffegof.die AscehsioiiisDoiiiiiii.
57 LIBER SACRAMENTORUMECCLESIiE ROMANJE. 38
OmnipotenS sempiterrte Deus, tribtie nobis mu-, A hunc eumdem Jesum Christum Dominum nostriini,
nere festivitatis bodiernae, ut illuc filiorum luorum per quem telaudant angelij etc.
d Praesta, qucesumiiSjomnjpotens Deus, ul nostrae
dirigatuf inteniio, quo in tuo Uhigenito tecum est
noslra substaniia. Per, etfci menlis inieniio, quo soleranilalis hodiernae ginfiosus
i Exaudi nos, misericors Deus, et da mentibus no- auclor ingressus estj semper intendal, e't quo fide
slris, .quo Redemptof riosler conscfcnditsaitolli, ut pergitj eonversatione perveni&liPer» eic.
sefcundoMedialwis adventu manifesto munere ca- V; Item alia-, —<Exaltalionem noslrae fconditibnis
piainus, quod nunc audemus sperare promissum. e (humanae.substantiae)respice, Deus, ut, tua digna-
Per; etcs tione muudali, sacramenlis magiisepietaiis aptemuri
a Praesta nobis, omnipoteiis et misericors Deus, ut Per, etCi
qusevisibilibus mysleriis celebrando suscepimus, in- Vere dignuih. Ut sensibus nosiris dignantef ihfun-
visibili cOfisequaniureffectU. Pef, eifc. daSj rie lerfenis affectionibus iiihserendos ofculosad
Da nobis, Domiue, nou terrena sapere, sed amare fcoelesliahon Jevemus: ne infimis volriptatibiis occu-
coelestia,el inter pfaeiereuntia constitutos jam nunc pati, mentes non valeamus altollefe quo Salvator
inhaerere mansuris. Per, eic. noster ascehdit; ne dlabolica sfeciandb vesiigiaj a
Exaudi nos, Deus saluiaris nosler, quia per haec B CliristiconsoriiorecfedamUsi quia nemo potestsUmmi
sacrosancta mysteria b (comm.ercia) in tofius Eccle- vefiqile Regis celsitudine delectafij hisi qiii pesii^-
sia3confidimus corpore fafciendunij quod ejus prae^ fera destrucla f (subversa) Tyrahui jura calcariu
cessit in capiie, per eumdem Jesum Christum Domi- Pers etc.
iiuiii nuslrum. VL Item «Kai—sDa, qusesuniuSjbnihipolensDeus,
, I.—c Vere dignum. Qui posl resurreciionem sae- illue subsequi tuorurn rnembra hdfeliuin, quo feaput
culis oirinibus glofiosanij disoipulis suis visu conspi- noslrum principiumque praecessit. Per, eie.
cuus; taciuqtie palpabilis usque in quadfagesimum Vere diguuni; Iu hac die; qua Jesiis Christus, Fi-
diem manifestus apparuii; ipsisque cernentibus cst lius tuus, Dominus nosterj tiivini cfeiisiiiiuhiUofihe
elevatus in coeliim: in id proficieniibus per has moras mysterii, dispositionis antiquoe muhus b cxplicuit;
Ecclesiaepriinitivis, ul et cerlius fieret quod credi- ul scilicet et diabolum eoelesfls operis iuimicurii,
dissenl.el plenius discerent quod docerent. Per, etc. 22 Per hominem, quem Silbjugafat, leliderfets et
IL^-Yere digmim. Justa enim nobis exsultatione humanam reduccrel ad superha. dona substantiam.
laetandumest inler gandia feslivilatis Jibdiernaeiquia Per, eic.
in coelosAseensio medialoris Dei et hominum liomi- 1 Tribue, qusesumus, Doniines ut illUetendal Ghri-
nis Jesu Cbristii a nostfa hon est huniilitaie disces- 'G stianaenostraedevotionis affectus, qub-teduni est no-
sio; dum et in ea glbria, quam lecum semper babuit, stra substantia. Per, etc.
etin ea nalura est, quam suam fecit ex riobis: ac sic I Communioaiiles, etdiemsacralissimumcelebfan-
homo dignatus existere est5 ui hos divihitatis suae tes, quo Dominus noster unigenilus Filius tuus uni-
tribuerel esse participes. Proplerea, etc; lum sibi bominera nostrse substautiae in gloriee tuoe
III. — Yere dignunii Quia miranlibus angelis, an- dextera collocavit; sed et nieiiioriaiii, etCi
gelorumque principibiiSj Rex gloriae, Dortiinusque ' X.
Wrlutum, fesurrectionis bealae primitias, throno tuae
OHATIONES PRIDIE1'ENTECOSTEN.
majestatis oblalaSj in tua secum dextera collbcavit.
Et ideo> etCi Dfeus,qtii si velis redderfe quod meremurj prius
21 Communicantes et diem saCratissiriiumcele- deficimus quam merita supplicia perferahius, quoe-
bfanies Ascerisionis in coslurii Domini nostri Jesu sumtis, absolve nostfos placatus effOfes; et, ui pos-
Christi, sed et memoriam venerantes, elc. simus ad lua praecepta converti, copiosa propitiatione
IV. llem dlia. — Vefe dignuih. Teqiie stippiiciter iios pfaeveni. Pef, eic.
exorare, utmentibus noslris tua inspiratione conce- Clemens, omnipotens, et miseiicbrs Deus, duri-
daSj quo Redemptor noster COnscendit,attolii; Ul se- -" tiam nostri cofdis avferlej qua nos vp.rbera muliipli-
fculidbMediaioris adventu, lriariifesto iritiriere capia- caia metuimus, nec tantis mysteriis collata doha
nitts qubd nunc audemus spefare promissttm, per seniiriius; et lua hobis ihspiralidne cbiicede, ut et

»Ineodem Sacram. Gregor. eadem die, nec non in
MissaliRomano.
. b Sox.bommerciavdrians lectio.-
* Est in Missali Ambrosiann apud Pamelium loni.
I, pag. 574. Prima haee pfaefatio Lfeoiiiriavidfetur,
sicut etiam tertia.
d Exstal in Sacfam. Gelas: libi i, fi-.6-5i
* Yafianslectio voces ItUiiiahmsw6s/«Hli(Bintulit
in
textumi
f SubversavariahS leciiOi
s Est in Sacrain. Gregorii apud Menardiiih dic
Ascensionis Domini. Si.milis scnicntia csl apud Leo-
nem Serm. I in AseenSi Dbmini c 4: Qiiid igitttr
Chrisli ascensiq noslra pfovectioesi; et quo prwcessit
eo spes vbcaturel corporis:
!l lncapilis-_
gloria
Sacram: Gelas. lil» i, n< 6S', ct npiid Pame-
lium totn. II, pag. 569, in quibus h.rc praefatio iegi-
lur,1 pro explicuil forte ilielius IiabetUf explevih
Codd. Gregoriani hanc orationenl exhibent fer.
4iii albis.
i In Gelasiano iisdein vcrbis exslai libt i, n. 65.
In Gregoriano aulem ac in Romano Missaliliaecsola
mulaiio legilur unitatn sibi fragilitalis nosirm sub-
slantiam.
39 OPERA S. LEONTMAGNOATTRTBUTA.' 40
delictis veniani postulemus, et gralias pro nostra sal- A desit, undesubsistal; ct adsitobservantia, undemeus
valione reddamus. Per, elc. polleat. Per,=etc.
Domine Deus noster, cujus est prima causa mise- K Sacris coelestibus, Domine, vitia neslra "pur-
rendi.qua nomenluumtimeamus et araemus: cordibus gentur, ut muneribus tuis possimus semper aptari.
nostris miseratus infunde, ut quae tibi non placent, Per, eic.
refulanles, sincera tibivoluntatesubdamur. Per, etc. Supplicem tibi, Doraine, plebem placatus inlen-
Parce, Domine, parce peccaiitibus; etutad propi- de, et in tua misericcrdia confidentem clementia lar-
tiationem tuam possimus accedere, Spiritum nobis giore comitare; ut quia sine le non potest omnino
tribue corrigendi.' Per, etc. consisiere, tuis beneficiis lempnralibus gubemetur,
» Ilem alia. —-bOmnipotens sempiterne Deus, qui ul proficiat adfeterna. Per, eic.
paschale sacramentum quinquaginta dieruni voluisti
IN PENTECOSTEN ASCENDENTIBUSA rONTE.
myslerio contineri, praesta, ut gentium facta disper-
sio divisione linguarum, ad unam confessionem lui I.—Praesta nobis, ineffabilis et misericors Deus,
nominis coelesti munere congregetur, Per, etc. ut adoptio, quamin idipsum sanclus Spiritus advo-
Supplices luam, Domine, clementiam deprecamur, cavit, L nihil in dilectione terrenum, nihil habeat in
ul qui praevenissemper malamerita nostra miserendo, ;B confessione diversum. Per, elc.
libi piacita r- fieri piis aclibus et jejuniis salubribus 1 Propiiius, Domine, quaesumus, haecdona saneti-
expiaudo. Per, etc. » fica, et hosiiaespirilalis oblatione 24 suscepta,nos-
d Praesla, qusesumus, omnipolens Deus, 23 ut
metipsos tibi perfice munus tetemum. Per, etc.
dignitas condilionis humanae per immodefaritiam i Vere dignum. Qui ascendit super omnes coelos,
sauciaia, medicinalis parcimonise sludio reformetur. sedensque ad dexteram luam, promissum Spirilura
Per, etc. sanctum iii filios adoptioriis effudit: undc lsetantes
e Annue, misericors Deus, ut qui divina praecepta interaltaria tua, Domine virtutum, hostias tibi lau-
violando, paradisi felicitate decidimus, ad aeternae dis offerimus, elc.
beatitudinis redeamus accessum per tuorum custo- k Hanc igilur oblationem, quam tibi offerimus pro
diam mandatorum. Per, elc. his quos ex-aqua et Spiritu sancio regenerare
Adesto, Domine, fidelibus tuis, adesto supplicibus: dignatus es, tribuens eis remissionem omnium pec-
et terrestribus non deseras adjumenlis, quos ccele- catorum, qusesumus, placatus accipias, eorumque
slium rerum facis esse participes. Per, etc. nomina ascribi jubeas in libro viventium. Per, etc.
Sacri nos, Domine, muneris operatio mundetet 1 Communicantes, et diem Penlecosten sacratis-
foveat '' (renoyet), et donis societ sempitemis. C simum celebrantes, quo Spiritus sanctus apostolos
Per, etc. plebemque credentium praeseritia suaemajestatis im-
Vere dignum. Qui, ut ad id quod facta est, repa- plevit: sed et memoriam veneranles, elc.
retur humana coriditio, in unb eodemque homine m Benedic, Domine, et has tuas creaturas (fontis)
suum cuique convenienter attribuis. Corpus alitur mellis et lactis; el pota famulos tuos ex hoc fonte
escis, anima jejuniis saginalur; nisi competeritibus aquae vilaeperennis, qui est Spiritus veritalis, et enu-
sustentata cibis membra non serviunt, absqtte con- tri eos de hoc lacte et melle, quemadmddum palri-
tinenlia non viget mentis imperium. In qua diversi- bus nostris Abrabam, Isaac, et Jacob n promisisti
tate substantiae sic tuo moderamine nfes gubernas, introducere le eos in terram promissionis, terram
ui quia sine his non potest conslare, quibus refove- fluentem melle et lacte. Conjungeergo famulos luos,
tur alterutrum, hac temperie sumi praecipias, qua Domine, Spiritui sancto, sicut conjunctum est hoc
Utrumquevegetetur; ac simul alimonia carni non mel et lac,quo coelestis terrenaequesubstantiae signi-
a Haecformula llem alia, a Muralorio omissa, in i Tota haec praefatio est in Gelas. ad vigilias Pen-
codice legitur. Est Missa quidem distincta, et insti- tecostes Iib. i, n.78, in Gregoriano autem, et in Mis-
luia post inslitutum in vigilia Pentecosles jejunium, sali Rom. usque ad verbum e/fudit.
de quo in sequentibus orationibus et praefatione fit k Similis est, noiinullisintermediis verbis addiiis,
mentio. in Gelas. in nocle coenaelib. l, n. 45 ; et repetilur in
b Hanc orationem habet Sacramentarium Gelasii vigilia Pentecostes n. 78. Non absimilis est quoque
lib. i, n. 80, in Dominica Pentecosten. Gregorianum D in Gregor. et in Missali Rom. in Paschate et Pen-
aulem in Sabbato anle Pentecoslen. tecoste.
» Rectius facias. 1 Est in Gelas. lib. l, n. 78, et in Gregoriario
a Habetur haec oratio in Gelasiano, et in Gregor. Menardi.
Menardi feria 7 hebdomadae tertise Quadragesimse. m Haecbenedictio lactis et mellis exslat in Ordine
In Gregorianis autem codicibus a Muratorio editis, Romano Hiltorpii in Sabbato Sancto tom. I, pag. 57.
. et in Romano Missali feria S post Dominicam Pas- Lactis ac mellis usum post baptisma memorant Ter-
sionis. Uillianus De Corona milil. c. 3, el lib. i adversus
elidemcodd. Mufatorii hanc orationem referunt Marcionem, ac S. Hieronymus in Dialogo adversus
sabbato ante Pentecosten ad descensum fontis. Luciferianos. Yide Martene De anliq. EcclesimRilibui
f Renovet est varians lectio. tom.I,lib.i, c.t,art. 15.Post paucavox fontis perpe-
e Est in Gelas. lib. i, n. 79. . ram intrusa, in Ordine RomanoHiltorpiijureomiltitur.
b HsecLeoninam syntaxim spiranl. n Supplevimus verbum promisisli ex laudato Or-
1 Haecoratio oecurrit etiam in Sacram. Greg. el in dine Rbmano Hiltorpii.
MissaliRom. fer. 2 post Dominicam Penlecosies.
 11 LIBER SACRAMENTORUM ECCLESIJE ROMAN/E. 42
ficatur unitio in Christo Jesu Domino nostro. Per-jA spiritu verae perficis religionis unitam. Per, etc.
f Adesto, Domine, quaesumus,populo tuo, et quem
quem haec omnia, elc.
II. Item alia. — * Da nobis, quaesnmus, Domine, mysleriis coeleslibusimbuisti, ab hostium furore de-
per gratiara Spiritus sancti novam tui Paraclili spi- fende. Per, elc.
ritalis observanliae disciplinam, ut menles noslrae, XI.
sacro purgataejejunio, cunctis reddantur ejus mune- INDOHINIGUH PENTECOSTEN.
ribus aptiores. Per, elc. Adesto, Domine, precibus nostris, ul adoptio,
25 b 1NJE'UNK> QUARTI MENSIS. quam in idipsum, elc. s
=Concedenobis,Dbmine,praesidiamilitiseCIiristian8e Propitius, Domine, quaesumus, hsec dona sancti-
sanclisinchoare jejuniis; ut conlraspiritales nequitias fica, etc.fc
pugnaturi, conlinentisemuniamurauxiliis. Per, etc. Yere dignum. Haectibi nostra confessio,Pater glo-
Deus, cujus mysteriis mundamur et pascimur, riae, semper accepta sit, de cordibus filiorum pro-
prasta ut eadem sic lemporaliler celebremus, ut no- missionis emissa : quia nihil sublimius collatum Ec-
bis experiamur aeterna. Per, etc. clesiaeluae probamus exordiis, quam ut Evangelii
Prmsumptio el Reparalio primi hominis. tui praeconialinguis omnium credentium ora loque-
Yere dignum. Qui posl illud ineffabiliter inslitutum B rentur ; ,ut et illa senlentia, quam superbaequon-
divinaehumanaequenalurae consorlium, Sponsi filios dam Turris exstruclio meruit, solveretur, et vocum
usque ad ejus abscessum nonposse jeiunare praemo- varietas aedificationi l ecclesiaslicaenon difficulialem
nuit; ne rudes animos parvulorum, supernis erudi- facerfet, sed augeret polius unitatem. Per, elc,
lionibus imbuendos, oneraret austerioribus discipli- Conira i inimicos calholicmprofessionis.
nis, sed proficienlibus exercilia majora servaret : 1. — Exaudi, Domine, preces noslras, et sicut pro-
quibus uberiore dono Spiritus sancli sufficienter in- fanas mundi caligines sancti Spirilus luce evacuasli;
structis jejunii subsequenlis primitias dedicavit; ut sic hosles Romani nominis, et inimicos caliiolicae
quia post creaiionem primi hominis initium peccali professionis expugna. Per, elc.
concupiscenliaministrarat, post reparationemgeneris Contra Imperatores.
humani continenlia fierel origo vinutum. Per, etc. Deus, qui vastatoris anliqui perfidiam virtute Fi-
Omnipolcns sempiterne Deus,qui paschalis solem- lii tui et sancti Spirilus destruendo, dedisti nobis de
niiaiis arcanum &hodiernimysteriiplenitudineperfe- captivitate victoriam : concede, quocsumus, ul qui
cisli, da, quaesumus, ut filii tuae adoplionis effecti, nos impetere moliunlur, polenlise tuae dextera con-
quam Dominus noster Jesus Christus ad te veniens terantur. Per, elc.
dereliquit, mereantur pacem. Per, etc. 'G k Accipe, quaesumus, Domine, munus oblatum; et
. e Da, quaesumus, Ecclesiae tuae, misericors Deus, dignanter operare, ut quod mysteriis agiraus, piis
ul sanclo Spiritu congregata, hoslili nullatenus in- effectibuscelebremus. Per, etc.
cursione lurbelur. Per, elc. 27 Vere dignum. Clementiam tuam suppliciter
Hosliaspopulitui, quaesumus,Domine,miseratusin- exorantes, ut sicut nobis Feterrisesecuritatis aditum
tende; el ul tibi reddantur acceplae,conscientiasnostras Passione Domini Jesu Christi et sancti Spiritus il-
sancli Spiritus salutaris advemus emundet. Per, etc. luminatione reserasli, sic eliam tranquillitalem vitsc
Yere dignum. In die solemnitaiis hodiernae, quo praesentis indulgeas, per quam tanli doni particeps
huiuanani de varia supersliiione 26 substantiam devotio quiela proficiat, et negligentia l et terror
a Est in Gelasianolib. i, n. 79, in Gregoriano Mu- alia Missa est perperam assuta cum antecedenti sub
ralorii die sahbaViante Pentecosten, et apud Pame- tilulo : In jejutiio mensis quarti.
lium lom. I, p. 378. e Est in Gregor. Sacramentariis et in Romano Mis-
b Hic litulus perperam intrusus videtur : sequen- sali feria 6 post Dominicam Pentecostes. De hujus
tia enim ad jejunium in vigilia Pentecostes perti- oralionis inslitutione ac sensu vide inferius annot. 55
nent, ul annol. 29 (mox n. *) palebit. Forte oratio (Infrq n..i).
mox subjecta, et lucubrata eo lempore, quo nondum i,y f Legitur in laudalis Sacramentariis et Missali
jejunium vigiliae Pentecostes erat inslitutum, antea Rom. feria 2 post Pentecoslen.
descripta erat fer. 4, injejunio mensis quarti, pro s Qusesequuntur, repelitio sunl Prationis primae
quo quidem a Leone condita videtur. Post institutum superius descriplae ascendenlibus a fonle.
vero jejuuium vigiliae traducta fuit a feria 4 ad hunc b Repelitur hic oralio, quae loco indicalo est pari-
vigiliaediem, quojejunium post paschale tempus in- ter secunda.
choabat: et cum ipsa oraiione titulus etiam per osci- i Magis placeret Ecclesim.
tantiam transcriptus fuit. Hinc sequeutia cum ofa- i Hic indicari videntur Vandali Ariani, qui an.
tione praecedenli ad eamdem Missaui referenda sunt, 455, sub festum Pentecostes, Romae imminebant :
utin Gelasiano Sacramentario copulantur subtilulo; tres enim dies post idem festum in Urbem ingressi
In vigilia Pentecostes. uti ostendimus in admonitioneadserm. 84. Haec
e Est in Gelasiano in vigilia Penlecbstes IV.79, et sunt, et
ergo seqnens oratio, sicut etiara duae paulo ante
iterum n. 83, fer. 4, in jejunio mensis quarti: ac in descriptae, Da, qumsumus,el Adesto,Domine, quibus
Gregorianis codd. el in MissaliRom.feria4 Cinerum. contra ejusmodihostes divinura auxilium deposcitur,
Nonnulla hic sunt ex Leonis serm. 78, c. 2, sicut et Leonem liabere possunt. auctorem.
in sequenti praefalione. Siylus certe atque sentemiae - l Haecoratio inSacram. Gregor. etinMissaleRom.
concinunt cum senn. 78 et79 a Leone lucubralis in traducta legilur fer. 4 Pentecosies.
jejuuio mensisquarli. i Erat in editis, el error. Cum vero de hostibus Vari,-
° Yoces hodierni mtjsleriinon. diebus jejunii quarti dalis Romam impetentibus his in orationibus agaluf;
nvensis, sed feslo Pentecosles c.ongruunt; undehaec uti monuimus annot. 35 (Sitpra, n. i), lcgeudiin\
PAtaok. LV. "
,- 2
43 QPERA S. LEONI MAGNOATTOIBUTA. 44
jJJatuSj ad fidei tpansferalur augmentuin. Per, elc. ^ Adesto, Domine, pojiulis tuis, tua prolectione fi-
II, Ji*m'alia. .=rr ?. Purificet nos * quaesumus, denlibus, el tuse se dexlerae suppliciter inclinanles
gomine, nvuneris praesentis oblatio, ut dignos sacra perpetuadefensioneconserva. Per, etc.
participaiione perficiat. Per, elc. Percipiant, quaesumus, Domine, Vitae prieseniis
b PBJlKCES F. auxilium, et gratiam reperiant sempiternam. Per, etc.
c Mentes nostras , quaesttirius,-Domine, sanctus XIII.
iose est MENSE JUNIO
Spiritus divinis prseparet sabramenlis, quia
VIIIKALENDAS JULH.NATALE SANCTl JOANNIS BAPTIST^;.
omnium remissio peccatorum. Per, etc.
el diem sacratissimum Pentpco- I. —b Virtutum coelesliuni, Deus, qui nos annua
CommuhiCariles, solemnia frequeiitareconcedis,
steri celebrantes,quo apostoli apostoloru.mquedisci- beali Joannis Baptlstae
dOna praesla, quaesuniuSj ut et securis eadem menlibus
puli omnium-charismaium spiritalia sumpse-
celebremus, el:i ejns pairOciniopromerente, plene ca-
runt; sed et memoriam veneranles, elc.
d Adsit nobis, Domihe, qusesumus, virlus Spirilus piamus securilatisaugmeiilum. Per, etc.
Ad offerenda muriera, Domine, taeti concurrimus,
sancti, quse et corda rioslra clementer expurget, et
ab omnibus tueatur inimicis. Per, etc. supplices imploranles ul Verierandogloriam Nuiitian-
B tis, sumamus gratiam Nuntiati. Per, elc.
XII. i Yere digmim. Exbibenles solemne jejunium
_______)
INJEJUNIO MENSIS QUARTl.. k
" « quo heati Jbannis-Baplistae natalitia praevenimus;
Adestp,Domipe, siipplicibustuis, ut hpe solemiie cujusgenitor eum, Yerbi Dei nuniium, duhiians na-
jejumum, qup.daiii.niiscprporibusqu.ecurandis salubri- scituriim, vocis est privatus officio, et eodem rece-
terinsUluiumest.deyplpservitip celebremus.Per, etc. pit nascenle sermonem; quique, angelo proiniltente,
Praesla, Rpmine Peus npsler, ul cpntra pmnes dum non credit, obmutuii; magnifici praeconis ex-
fremitus impiorum mentis puritate, yincamus, et qui ortu et loquens factus est et prophela; maierque pa-
nos, in sua confidentes yirtute, mpjiuntur affligere, riter sterilis, aevoque non sofum puerperio fecunda
a nobis jejunanribus subiugentur, Per, etc. processit; sed etiain, quo beatae Mariaefructum se-
28, Qfferim.us.libi, Db.mine, qusa dicandaiup no- dula voce a (henedictione) susciperet, spiritu Divini-
minp dedisli, suppjiciler expran.tes ut sicut «ad.em tatis impleta est; ipseque progenitus, utpote viaecoe-
noliis efficis sacramenlum., ita fieri Iribuas remedium lestis assertor, viam Domino monuit praeparari; se-
$e,mpiieriium,Per, etc. raque in m (suprema) parentum aetate confcretus et
f Vere dignum. Post illos enim laetitise dies, quos editus,
procreaiidum novissimis lemporibus disseruit
]n Jionpreim Pbuiini a mojtu.is-resjirgenlis et in coe-.C Redemptorem. Per, elc.
Ins ascppdenlis,exegiinus,. posique perceptum sancli Sanclorum iuorum nos, Domine, patrociuia col-
Spirilus doiium, necessarie riobis liaec jejunia sancla lata non deseraut, quaefragiliiatem nostram et pre-
Pfpvisa sunt,; ut pura cpnversalipri.evivcnlibus,quae cibus tueanlur et.nieritis. Per, etc.
diyinilusEcplesiaes.unt cojl.ala,permaneanti Per, etc. 11Omnipotens et misericors Deus , qui bealum
s Refectj participatipne muneris sacri, quaesumus, Baptistam Joarinem tua prpvidenlia destinastl, ut
jppm.inePeus. npsler;, q| cujus exsequimur cultum, perfectam Jilebem Christo DoniinP praepararet: da,
gentiamus,pffect.uni.Per, etc,. qttsesumus,ut familiatua hujus inlefcessione Pr«-
eredimus et terror, pmissa, ul fiefi solet, in codice riicairiI Quadragesimae. Adfepver.o hqec oratio Leo-
liliera t ob coneursuni siinilis.litteraein fine praece- nina est, ut Leonis verba coritineat e.x Serm. 78, c.
tfenlis Vofcisei. Iri hac. aulpni Yaiid.ajica irrqptipne i.,Conferannot.2('Tom.pf<E«d. cp/,416,11.f) in eum-
quse fuerit Ronianoriim negiigentiq.hoc,locb notaia, dem sermonem.
ex ad
iiiielligimus Prpspe.rp ip.Chrpflico ari. 45J5,ubi f Est in Gelasiano Jib. i, n. 83, etin Gfegor. Menardi
jpPst narratam liipritemMaxi.rtiiinippratorisi qui pro- fer. 4 niensis; qiiarti-Leonem refert, uti monuimus
nibusex Urbe iugientibusi abeundifaculiateni cpn- annot. 8 (Tom. pmced. col. 417, n.°) in serm. 78.
cesserat, defensibnem ejus pb, hanc fuga,m adeo ne- ? Exstat. in Gregorianis codd. die xm kal. Febr.,
glectam tradit, Ut Vrbem ormniprmsiiiq vqcuamGeji- in Nalali S; Fabiani, el alibi. MissalfeRomanum in-
sericus obtinuerit, occurretUesibi exira portas sancto sertis-vocibus intercedenleB. N. mariyre tua in com-
Lebne episcbjiio. ",..,, muni unius martyris, el alias frequenter exWbet.
a Sacramentariuni Gejasii assignat. Iianc prationem * Haecoratio exstat ifiSacram; GrCgor., exceptis
diei Pcntecbstes fib.i, n. 80,'Gregoriani aiitem codd. D pf^iniis,vocibusDirfwlumcceleslium.;
el RomanuiriMissale feria 5 post Pentecosten. 1 Legebatur eorum, pefperam.~Emehdaiipiiemsup-
. bForte legeiidum,
,,-..- Preces, feriales. Ita Blaiichi- pedilariint exempla Gregoriana.
nius.; ' i. Confer hanc praefatibnem cum cod.Oltobpn.
; c In Gelasiapo S.acram. est Secrela i.n poniiiiica Gregoriano Muratorii in yigilia S: Joahnis Raptistae
Penfecostes, in Gregorianis autem codd.. et Missali pag. 324, et cuni afio Menardi, et similiii irivenies.
ROIIKhabelur fer. 3. ppsi Pentecpsien! HIta nostef codex apud Blancbiiiium,,sicut et duo
d In Sacrani. Geiasjjilegitur li^i, n. 81, ad MnratOrium, qui hoc Ioco suppbsuii
vespe- Gregoriani apud
TOSinfra octavqm PetitecqsMn;in Gregor. ct M.issali c_elebr,amusi eo quod haecMissa ponatur in NataliS.
Rora. est pfima pratio,ier. 5 laudatae. In oninibus J.oannis Baptistae. Sed Sub titulo jii Natdli Miss^s
his Sacramentariis fi.nisest qb,pwibus tumlnr adver- diei fesli et yigiliacSimul collecior descfipsit,
«s; in nbslfo verp habetur ininiicis.ea foiMede causa, 1 Benedictionevarians lectio est texlui luserta.'
quia ha3.cquoqiie orati.bVa.iidaloshosles, Ronise, ui m Yox quoque suprema inler variantes est recen-
diximus, iiiiiiiiheiites respexerit. senda.
• Nuiic legitur"inMissali Rom. sabbato nnte Domi- n ln codd. Gregor. legitur.
$5 LIBER SACRAMENTMUM ECeLESlE ROMAiMrL 4G
conis, et a peccatis omnibus exuaiur, efadeuiiii Lusquein finem lot bonbrum insignibus, tot charis-
quem propbetaviti invcniant. Per, etc. matum splendoribus consecrasli: decebat enim ut
; II. Item alia. — b Omnipolehs sempiterne Deus, ineffabile Domini sacfamentum, quod proplietica
da cordibus nostris illam luarum rectiludinem semi- voce praedixerat, visibiliter eliam monstfaturus,
larum quam beaii Baptistse Joaunis Vox clamaniis 31 caeteris ejus niinliis emiiientior appareret. Unde
edocuit. Per, ete. - cum angelis, ete. .
* Tua, Domine, munftribus altaria curauialhttS, Praesta, quissttmus, Domine, ut sicutde praeteritis .
illius nativitatem honore debito celebranles, qui Sal- ad nova Sacramfentatransimus, ita, vetustate depo-
Vatorem mUndi et.cecinitadfuturum, et adfessemon- sita, sanctififcatismentibus iilrtoveinur. Per, etc,
stfavit. Pef, etc. Betiedic, quaesumus, Domine, plfebem tuam, et
Vere dignum. Ih die feSlivitatis hodiernae, qtto bfea- sancterum tuorum deprecationibus confidentem, tri-
lus ille BapliSta Joarinfes exOrtus est, nondum fler- bue conseqtti quod sperare donasti. Per etc.
rena conspiciens, coelestia jam revelans; lucis seter-
naepraedicator, priusquam lumen temporale Senliret'; Ad Fontem.
testis verilatis, antequam visus; et atite propheta IV. Item alia. — * Omnipoteris sempiterne Detts,
quam nalus; maternis visceribus latens, 30e'Uni- ]B qui instituta legalia et sanctorum prseconia prophe-
genilum Deipracscia exsultationepraenuntians; Chri- tarum in diebus beali famuli tui Joannis implesti :
slique tui, nondum genitus, jam praefcursor.Nec mi- praestaut cessantibus sigriificationumfigufis, ipsa sui
fttih, si Filiuui tuum, Doniine, procreatus oslendit manifeSiatione veritas eloquatur. Per, etc. .
quera adhuc utero clausus aghovit; merltoque inter Da, quajsttdlus, Domine, lumen inteiligentiaepaf
nalos mulierum iiullus invenlus est similis, quia vulis tuis, ut, pro vetefis gratia sacramenti praeseii-
nulli homininum prorsus indulium est, utexSecutOr lis sacrificii gratia succedenle, sic gloriemur novis
Divinltalis existeret, priusquam vitam humansecon- ut non abutamur antiquis. Per, etc.
ditionis hauriret; satisque firmattim, quam esset mi- Yere dignum. Quoniam plena sunt omnia saecula
rabilisNuhtiatus, cujus tam insignis Nuntius appare- misericordia tua, quam, recurrenlibus data lege
ret; convCnienterque pro lavacri miuisterio, quod temporibus, eiiam in Iiujus diei festivitate venera-
gerfebat,detulit famulaium perfecli baptismatis my- niur : agnosccutes ad magrium pietaiis luae perti-
gterium cunsecrariti, et ad remissibriem peccato- huisse consiliuni, ut sanctus tuus Joanries, cujus Na-
rum ihortalibus conferehdam, huic jure debitam talein ad nominis tui gloriam celebrainus, tot doilis
reddidit servitutem, quem mundi tollere dixerat ve- mirabilis nasceretur. Per, etc.
nisse peccatum. Uridecum angelis, elc. JG Annue, Domine,
precibus nostris, ut sicut de praB-
d Beati Joaniiis Bapiislae nos, Domine, pra?clara terilis ad nPva suniUS sacramenta translati, ita, ve-
comitetur oratio; et quem venturum esse praedixit, tiistate deposita, sanctificalis nlentibus iiiiiovemur.
poscat nobis favere placatum. Per, elc. Pef, etc.
Magnis mystefiis incUata pJebs tua, Domine, «per V. Item alia. — h Deus, qui praesentem diem ho-
viam salutis et pacis incedal, ei beati Prsecursoris norabiierii nobis iri oeati Joannis nativitate fecisti,
hoftamenta sectando, ad eum quern pfsedixit, secura da poputis tuis spiritalium graliam gaudiorum, et
perveniat. Per, etc. dmniunl fidfcliumnieiites dirige in vialu saluiis et
III. Item alia.—Omnipoiens sempiterne Deus, qui pacis. Per, etc.
etiam in beati Joannis generatione, promenda cbh- Omnipotens sempiterne Deus, qui tuis fidelibus
fessione sacratae iibi plebiS instituis : auge holiis fi- contulisti ut ille quo iuter natos mulierum nullus est
dei pietatisque constantiam, ut magis magisque fa- major, oriretur, et Unigeniti tui gloriosus Praecur-
teamur excellentiam Nuntiati, cuni tanta sit glOria sPr existeret: providentise tuae munus exsequere ut
Nuntianlis. Per, etc. qiiae manifestavit teslificatio Nuntii, impleat prae-
f Yota populi tui, Domine, propiliatus inlende, et sentia Nuntiati. Per, etc.
iquorum nos tribuis solemaia celebrare, fac gaudere D Remotis obumbrationibus carnalium victimarum,
suffragiis. Per, etc. spiritalem tibi, summe Pater, hostiam supplici ser-
Yere dignum. Quoniam merito huic inter homi- vitule deferimus, quse miro 32 ioeffabilique myste-
num filios nemo praelatus cst, quem abexordio Sui, rio et immolatur semper, et eadem seniper offeriur;
* •. -
a Vel ad abmidal, et pro inveniant legenduiri inve- siario lib. it, ri. 25, est oratio secunda
niat; vel expunclo hoe verbo subroganda sunt verba e Sequentia habent Sacraraentariuni vigltiae,
Gregorianum,
pervenire merealur, ut ex Sacramenlario Gregpr. et Missale Rom. ih prima or.itiohe Vigiliae.
emendavit Muratorius. f Haec oraiio exstat in RPmano Missali die i6
b ln MissaS. Joaniiis Baptistae ad fontes hanc ora-
Sept., in commemPraiione SS. Euphemias, Luciae,
tionem praefprunlcodd. Gregoriani. et Geminiani mariyrum, nec non die 23 Nov. pro
'c Hacc quoque ibidem legitur in prima Missa
dem Praecursoris, nec non in Sacram. Gelasii iib. ejus- S. Felicitate.
n, s Est in Sacram. Gelas. lib« ii, n. 26.
ii. 26, ac in Missali Romano. h Est in eodem cod. Gelas. eodem loco, et in mss..
A Haecoratio posirema est ad
complendum in Missa Gregorianis, ac in Romano Missali, ipso die S. Prae-
vigiliaeS. Joannis Baptistae in laudatis codd. Grego- tjursoris.
rianis, et iu Romano ffissali. Iu cod. autem Gela-
47 OPERA S. LaONI MAGNOATTRIBPTA. 48
pariterque etdevoloriim munus, et remuneraulis est, iVin eum, sicut probaraus in sanctis luis, accipittua
praemium. Per, eic. •'..- ;..'. virlute dominalum. Per, elc.
£ Yere dignum. In die festivitalis hodiernae, qua Sancli tui, Domine, misericordiam deprecentuf,
bcatus Joannes exortus: est, qui voeem Matris Dp- ut sacramenla quae sumpsimus, el praesentis vitae
iriiui nondum edilus sensU, et adhuc clausus ntero, nobis remedia coiiferant et futurse. Per, elc.
f Beatis marlyribussuppiicantibus, Domine, fide-
ad adventiim salulis humanae proplielica exsuItaT
tione: gestivit;. qtti et genitricis sterililatem conce- les tuos propitiatus intende, ut munera collata cu-
plusabstersit, el.patris linguam natus absolyit : so- stodiant, et piejusteque sperala percipiant. Per, etc.
lusque omnium prophetarum Redemptorem mundi, Qui sunt, Domine, tibi subjecti, benedictiones
uttem praenMiitiayit, ostendit; et ul sacrae purifica- tuas, te largiente, percipiant, quas humili deyo-
tionis effectura aquarum natura conciperet, sanctiQ- tione indesinenler exspectant. Per, etc.
candis Jordanis fluenlis ipsum baptismatis lavit au- V. llem alia. —s Qiiaesumus,omnipotens Deus,
clorem. Unde cum angeiis, etc. ut nos geminaia laetiiia hodiernac festivitalis exci-
b Coelestis doni benedictione percepla, supplices piat, quae de beatorum.Joannis et Pauli glorifica-
le, Deus omnipotens, deprecamur, ut hoc idem tione procedit, qups eadem fides et passio fecit esse
nobis semper et sacramenti causa sit et saiutis. B germanos. Per, elc.
h Hoslias altaribus tuis, Domine, placalionis im-
Per, elc.
Quos tuos efficis, Domine, tua pietatecircumtege; ponimus, polentiam tuani in sanctorum luorum pas-
et fragilibus sanclorum omnium praetende subsidia; sionibus honoraudo, et per eos nobis implorando
ut ad promissiones tuas, te inspiraute, currant, te veniam peccatorum. Per, etc.
gubernanle, perveniant. Per, elc. Yere dignum. Quamvis enim tuorum merita pre-
tiosa justorum, quocumque fideliter invocentur, in
XIV.
tua sint virtute praesentia, polenter tamen nobis
INNATALI SANGTORUM JOANNIS ET PAULI. clementi providentia contulisti, ut non solum pas-
t..— Omnipotens sempiterne Deus, qui nos ido- sionibus marlyrum gloriosis J urbis istius ambitum
c coronares, sed etiain in ipsis visceribus civitatis
^iieps non esse perpendis, etc.
;: Adjuva nps, Doiiiine,luorum prece sanctprum, etc. sancti Joannis et Pauli victricia membra reconderes,
Yere dignura, Qui nori soluin debitum moriis an- ut interius exteriusque cernenlibus et exemplum pjae
tiquae, elc, confessionis occurreret, et magnificsebenedictionis
II. ltem alia. — Sint tibi placita, Domine, populi non deesset auxilium, Per, etc.
tui; eic. d _ C 34 VI. Item alia. — Honor martyrum beatorum
Dicata nominituo munera, Domine, elc. deferre nos tibi munera, Domine, fidenter hortalur,
Yere dignum. Qui ad majprem triumphunt, etc. quia pef eos nobis credimus profulura. Per, ctc.
III. llem alia. — Exaudi, Domine, preces nestras, Yere dignum. Fulget enim vox illa piissima Do-
et ut digna, etc.e mini nostri Jesu Cbrisli, qua, mundo subveniens,
. Vere dignum, Tui enim operis, Domine, etc. clementer praedixit:Nisi granum triliei cadens in
33 iy« Item aliq. — Adesto, Doraine, quaasumus, terram morluum fueril, ipsum solum manet; si aule.m
7Ecciesiae tiiae
votis, adesto muneribus; et quod con- morluum fuerit, multumfructum affert (Joan. xn, 24).
scientia nostra non supplet, sarictprum tuorum in- Ex qup videriius uberem pullulasse toto terrarum
terCessio compenset et merilum. Per, etc. orbe salionem, et de principali cruce prodiisse glo-
Vere dignum. Quia mira sunt opera justitiae tuae riosarum segetempassionum, quia pro impiis ser-
atque pietatis, cum vel a te devians hpmo diabolicae vis sanguinem suum Creator effundens, ut.pro im-
sUbjicitur potestali, vei ad te pef tiiam gratiam fe- maculalo Domino famuli peccalores certatim more-
hieans, non splum jus infesli dominatoris evadit,sed rentur, effecit. Propterea, elc.
aMissale Ambrosianumapud.Pamelium.iom. I, apud Blanchinium : Coilecla qum incipil Reatis mar-
,pag. 393, hanc praefationemexhibet,, nec non legi- TJtyribus supplicaritibus, nisi emendetur, tectoris vexa-
lur. inter praefalibiies antiquas lorn.
: II, pag. 587. bit ingenium. Ni faltor lamen, facili negotio restilui-
Concbrdani cbddJ GregofianI.: tur, si dicamus in unam eamdemque collectamdupli-
b Est in mss. Gfegbr. ac in Missali Rom. fer. 4 cem fuisse confusam ab anliquario, ut colligitur ex
post Dpminicam Passionis. verbo PERCIPIANT. Emendalionem ejus,
c Haec et sequenles orationes cum praefatione lia- geminalo
quam Muratorius recepit, retinuimus. Solum idem
bentur supra mense Aprili Missaxxxix de communi Pasior pro humili alterutrum legendum monuit, vei
martyftim,.'.
41Hic repeluniuf ofationes''et pfaefatip Missae XL supplendo devotione, vel icribendo humUiter, etc,
s Est in Gelas. Grfegor.etMissali Rora., ex quibus
'
insertae nifensi Aprili. fuit de ante vocem beatqfum.
0 Hifequoque repeluntur preces MissaeXLI mensis suppleta b Legitur inpraepbsiiio
Sacramen. Gelas. et Cregor.
Apfiiis. 1 Hic coemeleria indicantur in quibus aniiquiores
f In m's. qiiidem sic legitur: Bealis marlyribus siip- martyres erant sepiiiti; cuni SS. Joannes el Paulus
plicantibus, Domine, fideles luos propitialus inleiide. in ipsis Urbis visceribus essent lumuloli. Sihiililer
Tui sutit, Domine, tibiquesubjecti, beiiedictionesluas in praefatibrie Missseprimae S. Xyslivin idus Augu-
te largienlepercipianlj quas humiliindesinenler exspe- sti: Quibus (marty.ribus) urbis hujus prwcipue coro-
elani; sed ut muhera conlata cuslbdiant, piejusteque natus esl ambilus.
sperata percipiant. In heec aolavit Franciscus Paslor
4» LIBER SACRAMENTORUMECCLESLE ROMANJS. 50
VII. Item aiia>—Propitius, Doraine, quaesumusjVsacratarum, quarum ante sauctum altare tuum oblaU
oblaiionem nostrae servitulis intende; el ut san- nomina rerfhantur, quaesumus,placalus accipias. Pro
ctorum tuorum precibus commendetur, indulge. quibus majeslatem tuam supplices deprecamur ut
Per, elc. propositum caslitatis, quod te auclore professsesunt,
- Vere dignum. Cujus inspiratione succensi beati te protectore custodiant. Per, elc.
mariyres ad passionis gloriam cucurrerunt; non ti- II. Item alia. — b Aposlolorum tuorum precibus,
mentes qui corpus occiderent, sed eum qui corpus Domine, quaesumus, plebis tuae dona sanctifica, ut,
aniraamque miflere poterat in gehennam; atqne ideo quae tibi tuo grata sunt instilufo, fiant graliora pa-
illos perseculio seevanou perdidil, sed beaTacorifes- trocinio supplicanlium. Per, etc.
sio sublimavit. Per, elc. Yere dignum. Teque laudare mirabilem Deum in
VIII. Item alia. — Oblala munera nomini tuo, Do- sanclis tuis, in quibus magnificatus es vehementer;
mine, nostrae sanctificalioni proficere, luorum pfe- per ipsos Unigenili lui 36 sacrum corpus exorrians,
cibus concede sanctorum. Per, etc. et in ipsis Ecclesiae luae fundameiita constituens.
Yeredignum. Quia tuae virtutis esse cognoscimus, Quorum bealissimum Petrum, graiise luae electio-
ut sancli lui, secundum magnificam Domini nostri nisque primitias, in apostolicae.dignitatis culinen
Jesu Cliristi coelestemque doclrinam, sanclas animas ascitutn, ila ad confiiendum te Deum vivum et Do-
odiendo diligerent, et non servando, potius custodi- minum nostrum Jesum Christum secreta tni revela-
rent; hanc simul pietatis imitationem nobis et prae- tione docuisti, ut in cognoscenda Unigeniti lui gloria
sidium relinquentes. Per, etc. nullis carnis et sanguinis impediretur obstaculis. Pro
"Da, quaesunius, Domine Deus noster, ut sieut qua magistra omnium credentium fide, confessorem
tuorum commemoratione sanctorum temporaligratu- tuum coelorum clavibus praefecisti, ut cui ad te per
ianuirofficio, ita perpetuolaetemur aspectu. Per, etc. le fueral accessus, per ipsum caeteris ad regnum
- 35 Exsullet plebs tua, Domine, placilorum fulta tuum pateret introitus. Huic quoque bealum aposto-
praesidiis,quibus et sanctificationem referat, et sub- lum Paulum ad salutem gentiuni non impari voca-
sidia propriaefragilitatis acquirat. Per, etc. tione consocias; queih roagnis laboribuspraeparalum,
XV. gratia tua el mentem mulavit el nomen. Hujus igitur
INNATALl APOSTOLORUM PETRlETPAULI. triurnphi diem hodierna devotione celebrantes, lio-
• I. — b Deus, qui hunc diem beatorum apostolo- stias tibi, Domine, laudis offerimus, cuin angelis.etc.
rum Petri elPauIi marlyrio consecrasii, daEcdesiae III. Item alia. — Oblationes populi lui, Domine,
tuae, loto terrafum orbe diffusae, eorum semper ma- quaesumus, apostolorum tuorum passio beaia con-
gisterio gubernari, per quos sumpsit religionis exor- ciliet, et quaenostris ' (minus) non aptae sunl merilis,
diura. Per, etc. " fiant tibi
placitae tuorum deprecatione justorum.
Munera plebis tuae, Domine, quaesumus, beatorum Per, etc.
apostolorum fiant grata suffragiis; ut pro quorUm Vere dignum. Qui Ecclesiam tuam in tuis fidelibus
triuinpiiis tuo nomini deferuntur, ipsorum digna per- ubiqne pollentem apostolicis facis conslare doctrinis,
ficiantur et meritis. Per, etc. ut per quos inilium divinae cognitionis accepit, per
Vere dignum. c Qui secundum promissionis tuae eos usque in finem sseculi capiat regni cceleslis aug-
incffabileconstitutum, apostolicseeonfessioni superna mentura. Per, etc.
d dispensatione largiris, ul in veritatis tuse fundamirie IV. Itetn alia. — Munus hoc, Domine, quaesttmus,
solidata nulla mortiferaefalsitatis jura praevaleanl; et apostolica pro nobis interventioprbsequatiir, ui quocl
quanlalibet existaterrantium multiludo, eiili sintre- tremente sefvilio pernos vovemus (Al. oblatumesl),
deroptionis tuae filii, el illis Ecclesia tota numeretur, eorum nobis precibus efficias sacramentum.Per, elc.
qui ab electorum tuorum f principali traditione non Vere dignum. Tu etenim i tribuis, Domine, ut prae-
dissonant. Per, etc. dicationis apostolicae clarilatem niilla juris inferni
XVI. subdola doctrina subvertat, nulla praevaricatio veri-
Conjunctioe oblationis virginum sacratarum. tatis offuscet. Per, etc.
Hanc etiam oblationem, Domine, tibi virginuin' D 37 k Perceptis, Dbmine, sacramentis, subdilo
.,' » Est in Sacrament. Gregor. ac in Missali Rb- ipsumallare in scriptisoblata ac recilatacognoscimus.
mano in coramuni unius martyris, et alibi. b Haec oraiio legiiur in Sacrament. Gregor. Me-
b Haecoralio est in Gelas. Sacrament. lib. n, n. nardi, et in Missali Rora. die fesio Conversionis S.
~31,c et in Gregor. ac Missali Rom. fere eadem. \
HaecpraefalioLebnina videtur, sicur et plura in
Paulij et alibi, cum fit comniemoratio hujus apostoli.
1 Yox minus est varians lectio, quae deest in Sa-
sequentibus huj'us festi, cram. Gelasii, ubi haec oratio legitur. Mox codex
d ln seqnenti Missa xiv, in qua haec praefaliorepe- habet apta et placita. In Galasio cohaerenlius apta
titur, pro dispensalionelegitur dignatione. et placita. Sed placuit corrigere aplm, et retinere
•
.: In eadem Missa xlv : Illi tameriredemptionis tum placitm; nam ad oblationeshaecadjectiya referuritur.
sint filii, el illis Ecclesiacuncta numeretur. i Codex hoc loco habet tribues, sfedin Missa viu,
f Vox principali deest in Missa citata. in qna haec praefatio repelitur, melius tribuis. lbidem
s Oblaliones virginum quae Deo efant consecratae pbstea prb subvertallegitur commaculel.
ad sacrum altare memorant Augustirius epist. 3ad 1 In Sacram. Gelas. et Greg. ac in Romanb Mi»-
Viclorianum presbylerum, et Ambrosius in serm. ad sali, si pauca cxcipias, similis est collecta ia Natalj
Yirginem lapsam. Hinc aulem earum nomina ante S. Pauli.
Si OPERA S. LEONI MAGNOATTRUHJTA. . «
corde rogamus et pelimus ut intervenientibus beati» ,\. VII, Item alia. -r Quaetuo nomini, Domine, sunt
apostoiis, quaepro eorura celebrala sunt gloria, nobis dicata, qusesunius, Ecclfesiaetuaeprincipura comnien-
proficiant ad niedelam. Per, etc. det oratio, Per, etc
a Gregem tuum, Pastor bone, placalus inlende; et Vere dignum. Qui Ecclesiam tuam sempiterna pie-
pferapostolos tuos pervigili proteclione cuslodi, ut ;tatc non deserens, per apostolbs luos jugiler «am et
iisdem rectpribus gubernetur, quos eidem conluli- erudiset protegis. Per, etc.
siib (AL prsefecisli)operis i.uivicarios esse pastores. VIII. Item alia. ~'e Apostolica pro nobis interven-
Per, etc. ,tio,.qua2Sumus,Doin3ne,prosequalur munusoblatum:
V. Item alid. — Omnipotens sempiterne Deus, qui ut quod tfemente servitio nos vovemus, ejus preci-
ineffabiji sacramento jus aposlolici principalus in Ro- bus efficiatur accepturo. Per, elc.
mani nominis arce posuisli, unde se evangelica yeri- Vere dignum. Tu enim tribuis. Domine*ut pfacdi-
tas per tota mundi regna diffunderet: pracsta ut quod cationis, etc. I1
in orbeni terrarum eorum praedicatione manavit, Celebratis, Domine, quai pro apostolorum tuprum
Cbristianae devotionis sequatur universitas. Pcr, eic. beata passione peregimus, ipsorurii, qucesuiuus, no-
Praesta, quaesumtts,Ecclesise tuie, Domine, de tan- bis fiant intercessione salutaria, in quorum Nataliliis
tis digne gaudere principibus, et illam sequi pia.de- B sunt exsultanter implela. Perj etc.
votione doctrinam, qua c delecios tibi greges sacris Audi, Domine, populuin tuum libi corde subje-
mysteriis imbuerunt. Per, elc. clum, ei tuitionem mentis et corpofis eidem, rogau-
Vere dignum. Quia non mundi reges et proceres, tibus sanctis aposlolis luis, praesia continuam.
non facundos aut diviies, sed abjectos et pauperes, IX. llem alia.—- Omnipoiens sempiterne Deus,
ineruditos atque ignobiles elegisti, quibus inajestatis qui hunc diem beatorum, etc. l
luaepotentiam, el coajterni tibi Filii revelares arca- Suscipe, Domine, inunera plebis tua?.pro beatorum
num; ul non possibiliialis humanae, sed doni proba- apostplorum triumphis oblala; et quia nostris riie-
retur esse divini; d et quae praecipua videbanlur in ritis non cst digna fiducia, placentium libi precibiis
saeculo,absojue le Deo monstrarentur.inania; et quae- fiat grata devolio. Per* etc;
libet inania, per te docerenlur esse sublimia : cum, Vere dignum. Quia lui est operis tuaeque39 vir-
ita dispensanle virlute, non de gloriosis humilia, sed luiis, ut beatorum apostolorum Petri et Pauli glo-
de humilibus gloriosa penderent; et ille quondani riosa confessio nec capiatur umquam ftlsis, nec per-
Ipelrus piscalor exiguus, repente factus apostolus, turbetur adyersis; sed cffilestis efudilio, sicut per
hon potentibus subjaceret, sed eps potius Salubrirete eos ab ipsa veritate suscepta posterisque mandata
concluderet; npc cuiquam esset ambiguum, in sfe- C est, ita iistleni' suffragantibus inlemerat» perduret.
creta beatitudinfe;coilpcatum jus liabere dimittendi Per, elc.
delicta mortaiium, cujiis nieritum cerneret toto orbe X. Item «Ko.—-Offerimus libi, Domine, prcces et
venerandum regnare post niortem. Reatum quoque munera, etc. i
apbstolum Paulum, Dpmine, simili dignaiione glorir k Vere dignum. Qui ineffabili sacramento jUs apo-
ficas; qui dejectus jn lerris levatur in coelum, captus stolici principatus in Romani nominis arce posuisti,
oculis corporalibus, lucem yidit aeteriiam; atqueuno unde se evangelica veritas per tota mundi regna dif-
eodemque modo contumax luus el vindictam sensit funderet, ut quod in orbem lerrarum eorum praedi-^
et gratiam; tantaque felicior ullione, particeps diyi- catione manasset, Christianae devotionis sequeretur
norum « meruit esse post poenam. Per, etc. universilas ; salubrique compendio et hi qui ab illo-
38 ^L Ifem aiict. — f OJferimus libi, Domine, rum trainite deviassent baberentur externi, et lan-
preces et munera : quae, ut tuo sint digna conspectu, tummodo filii verilatis existereut, qui a principali
beatorum aposiolorum tuoruni, quaesumus,precibus nullatenus traditione discederent. Per» etc*
adjuventur. Per, etc. Posl infirmilatem.
Yere dignum, Qui Ecclesiam luam, in apostolica TLl.Ileinalia.—Yeredigrittm.Qui nosideo tempora-
solidilate fundalam, ab infernarum eruis terrore por- •" libus salttbfiter flagfellasihcOfrimodis.qiiiaaetefparum
tarum; ut in tua veritaie consistens, nulla recipiat rerum non vis subire dispendiurii; et qnoniam facilis
consorlia perfidorum. Per, etc. esl in securitate prolapsus, malis potius praeseiilibus
* HaSsCntCntiaSet formulas invenies in praefalione auciorilate ejusdem codicis, qui n. 10 banc orationem
Sacram. Gelasiani in pclavis apOslolorumPetri et repeteiis, ha.csola vafiatiohc concludit, appitblbrnm
Pauii, n. 36, et iri Gregoriani ac Missalis Romaiii; tuorum,-quwsumui, precibiitexpientur.
. pf aBfationede Aposiolis. s Affinis est in nonhiillis alia licei syniaxi ex-
b ycfbuni pfmfecistiest variaris lectio.
* ln simili bratio.ne Missaexxii babetur dileclos. pressis bxc oratio primae oratiorii MisSaeIV"supra
d Cpdfexliabfetfer^onee,quamque universa prmcipua desGfiptse.'
^ Repetitur anteribr prsfefafioMissaeiv,
videfeniuf in iigcuio., Emendalioiiem a Blanchinio 1 Sequentia eademsuht inprima oratione Missaii,
iiidiiclam et a Muratorio receptam relinuimus. excepla.vocemujisferioj pro qua hic habetur iriotie*
• Sttpple qdudiotum, v.elaliquid simile. ramine.
* Est in Sacrarn. Gregbr. Muratorii, ac in Missali i Vide supra collectam Missaevi;
Rom. die ociavae SS. apostolorum Petri et Pauli. k Haecpraefatio Leouem spirans iu brationem pfi-
Moxante vocem preceiicodexinserit qumsumus,quod mam Missaev iraducta fuit usque ad vocem «fti-
tefbttri! ineiius transtulimus anle vocem precibut xertilqi.
53 LIBER SACRAMENTORUM ECCLESIJE ROMANJE. M
casiigatbs ad diviria pfpficefe, quam rhundaiiapfosjie;. \ hoslias apostolica cortntteiidetofatioj ut quodpro il-
ritate permiltis a sempiternae beatitudiriis itinere de-* lofuiri glofia Cfelebramus,nobis prbsit ad venisni;
-viare; per quafepfovidehtiae tttae a bfeiiefieia, cogrib- Per, etc.
scenles apostolicis nos institutionibus efudifi, diem Yerfe digriumv I Qui secttndttiia pfomissibriis tuae
glbriosaepassionis ebfum subditb' ieofde veherairiur. inviolabilfecoristittttum, apbstOJieaeCbftfesSioiii,etc.,
Per, etc. utsiipra ift ptmfaiione MissM i-, usqut dissOhaiit;
_ w _
*• c SP ipsaqiie sit sacH cbfriPris ubique VfefaCoriipago',Cfuoe,
Xll.iteiji afio.—QiiaesUmUs, Dbmirie, DfeuSribsIfef, le dispfeiisaiite, dfeVPtahbsfeiqUitiiriijttidquid sedes .
qttaein hofealiafi pfopbsita dculis thse ihajeslatis 0'fc. 41 illa cehSiifefit,-qiiahi tehfefeVOluislitotiUsEecle-
feriraus, bealorum apostolprum tuorum" suppHcaiio- siab prinfeipiiluiih;'Pfef,e'iC;
"
nibtts propHiaiUsassuifife.Pef, etc. \ J»i k Pfercepiis;Domlrie';Sacramfeiitis,siippiiCfestferb-
Yeffedigiittm. Qui Ecblfesiamtusitti ih apbsiolica gamus tti, iiifeffeederiiibUsbeatis aposlolis-, quae pftt
soliditale, etc. b illorum veneranda gerimus passiorife, hbbis pfbfiu
c Peraciis solemhiier, Domihe, quse' pfo aposlolb- ciarit ad riiedelam. Per; fetbi
rum tuofttm beaita celebravinius passibrie, ipsorum, 1 Fainiliahi iuani, Dbhlirife, pfbpitius ihliifei^vei
fiaiit iritercessiorie in defende u't 1
febfUitt
quaesttmus, nobis 40 sttluiaria.; [J apostolicis pfaesidiis; pfecibus g'u£
quorumNataliiiissuntexsuiianier iriipeiisa. Pef, ete. berrietur, quibus hitiluf, te cbristituenie'; pfiribipibtts.
Audi, Domihe, pophliim lUttiri, tota' tibi hierite Pfef, fetc.
subjecluni, ei apbsiPiicamtuiiioriem supplici decefrie . XV. liem dlia. — "Ohihipbtfens sehipiifefrieDeuf,-
prbpiiiatus: ut Corpofe et cofdfepfbifeCius,ijUbdpie qui fragilitali nostrae co.usulens, assidba nbs 'saMt6-
credit appeiat, qUodjustfe speratbbtiheal. Pfef, felc. rum celebritate solaris: da noBis, sub patronis tali-
XIII. — Muriera quaedefefimiis, DbiiiiiTfe, beiiigrius btts febhStituiisy et fcsritinha^ecufitate niunifi, et
assttme,d et quia nostfis ihipedittnlUf offehsis, ap'6- saltitari gattdfefepfbfeclu; Pfer, exc.' J .
siolorUm iubfurii precibus adjuveiiittf. Pef, 6tc. Gfata tibi muhefa nhstfa siht, Doniiiie; quae ettuii
Post infirmilatem. sttrit iwstitttta prsecfepvis,etsahetorum festivitas jlo*
Yere diguum. • Nos enim tehipofalibUs flagellaa riosa commendat. Per, eic.
incoinmbdis,-quia aeiefiiarurii ffefuni riorivis subife Vefe digniiifuQui ihtef efrorUni caligines munda-
dispendium ; meliusque est nialis pfaeseritibuscastl- norum luminaria multiplicis bfeatiquemartyrii cofu*
gatos ad divina proficefe, quarii pfbsperitaife miiri- scare tribuisti, ut in conspectu generis litimani mira-
dana a beatitudinis sempiternaj tfamitedevlafe. Iriter bilis appareret in eorum agone mutatio, qua praeva-
qttaepraecfeptisnos apostolicis, pafiterque cognosci- [\\lendo deficiuntpersequenies, et deficiendP praevalent
nius praesidiis eriidiri; el idcirco horum solemriia interempii; quo illorum saevientiunimenioria ac po-
celebranles, hostias tibi laudis offerimus. Per, eic. leslas evanuit, hprura obeuolium mofs ubique pre-
f Coeleslibus refecli iacranieriiis el gattdiis, siip- tipsa fulgel einomen; ijiorum nulla supersunt regiae
plices, Domine, te roganius, ut quorurii glpriamur poleslatis insiguia, istorum virtulem monstrat effe-
triuriiphis, protfegariiurauxiliis. Per, eife. ctus; et quid de ulrisque geratur, non solum fide
e Gfegem luura, Palef bdne, placatuS interide; e't cernitur, sed etiam visibiliter approbatur. Per, etc.
per beatos aposlolos perpelna proleclione custbdi, Quaesumus, Domine Deus nosler* ut interveuien-
quos totius Ecclesiaepfaestiiistl(Al. Filii tui vicarios) tibus sanctis tuis, sacrosancta mysteria quaefrequen-
esse pastores. Pfer, etc. tamus actu, subsequamur et sensu. Per, etc.
XIV. Itemalia. — Omnipolerissempitefnebeus.da Adesto, Domine,populo tuo, cum sauctorum luo-
popuiis iuis praecipuoruhiapostblbfum iiaialerii diefrf rum patrocinio supplicanti, ut quod propria fiducia
plena devotione venerari; uiquorumdoctfiriis ad cbh- non pfsesuniit, siiffraganlium mefitis Coiisequalur.
fessioneraDeitatisuriiusinstiiutusest riiundus,11eofttm Per, elc.
suffragantibus iriferiiisdivinseserviat uiiilafi. Per, efc. XVI. itein alia. — Deus, qui"'Ecci'estse' tuafelii saif-
• j Ecclesiae luae, quafesumiis,Dbmine ,
prfeces fet D Ctismontibus fuiidairieritaposuisii: da iii riuliis erro-
a Legendum videtur beneficio.Post pauca in Missa sale praefert hanc orationem die Cathedrae S. Petri,
xvii, ubi haec praefatio iierum legitur, pro subdito et cura fit ejusdem commemoratio.
cdrdeliabelur multipiici solemhitdie. i Haecpfacfatio ex dttobus 'eoriipacia, nlmirilni et
b PraefatioMiSsaevi hic fepetita. praefalione Missaei, ubi aliquot varianies riotavinius.
6 Paiicis riiulatis ilerum Se pfodit braiio'seCurida A VOCibilsaulefti sil ad driferriusqlie affiriia
Missaeviil. ipidque
irtVeniesiri prafefaiiibhe Missaexfx.
a Pafliculai ei sttpplfefafuit exigehte cPnlCxiu. k Nen sensu, sed yerbis differt aliqiiahtuluuV Baic
• Affinisest praefatio num. 10. :
. ofatie ib ea qusestipra dibscfifjjtiifMissa#. SiUiilis
f Exstat in MissaliRonianb dife22 Sept. iri festo esf in RoriianPMiSsali iri VigiiiaS. Ahdfeae.
SS, Mauritii et Soeioruhi. 1 Sacram. Gfegpriahttni' liahc ofatioriem feffeff ad
e Haec qttoque oratio siiriilis est coliectafeuiiiitiEfe vesperas in Natali S. Petri.
Missaeiv. . m HiCrevofeaiuf pfaiio Missafe xxxvrii riierisisApri-
b In Missaxix, ubi affinis oralio iegitur, sic: lis de coinrnuni hiartyruin; et iderii fest dfeiribus
ipso-
_ rum nunc quoquesuffragiisdivinm pareat uiiiiati. aliis coileclis sequentibus, quas iri eadein Missa
1 lu Gelasianohabetur in Nataii S. Petri n. 30, ih
reperies.
Gregoriano vero in Nataii S. Pauli. Rbiiiariurii'Mis-
m. , OPERA S. LEONI MAGNOATTRIBUTA. 50
ruirt subriialur incursibus, nulla mundi perturbalione A tiis obtulerunt; eteorum tibi placitarneritispropitius
quaiiamr; sed:aposlolica seroper et institulione sit esse concede. Per, etc.
firma, et interventione sccura. Per, etc. 43 yere dignum. Qui Ecclesiamtuam sempiierna
..42 a Offerirnussacrificium, Domine, quod prore- pietate, etc. *
verentia beatorum apostoloruni Pelri el Pauli maje- i Sumpto, Domine,, sacramento, beatis aposlolis
stati tuae jugi.teret re.ddimus.ct debemus. Per, ptc. intervenientibus deprecamur ut quod temporaliter
,.b Vere dignum. Apudquem.cum beatorum aposto- gerimus, capiamus aeternum, Per, etc.
lorumPetri etPaulicontinuata festiyitas, aeternacele- k Protege, Domine, populum tuum, et apostolo-
britas,:et triumphi coelestisperpeluus sit natalis; nos rum patrocinio confidentem perpetua defensione con-
tamen beatae confessionis initia recolentes frequenti serva. Per, etc. '
tribuis devotione venerari, utcrebrior honor, inipen- XIX. Itemalia. — J Omnipotens sempiterne Deus,
sus sacratissinvsepassioni, maj'orem nobis prosit ad da populis ittis praecipuorum apostblorum Petri et
gratiam.Per, etc. ,, Pauli Natalem, etc'
c Beatorum aposlolorum, Domine, qusesumus, in- . mVere dignum. Quia tui operis luaeqttevirtutis est
tercessiqnenps.adjuva, prpquprum solemnitate per- ul beatorum apostolorum Pelri el Pauli gloriosa con-
cepimus ttta sancta.laetantes. Per, etc. Bfessio, cujus annua vota celebramus, nec capialur
Adesto, Doraine, fidelibus luis, nec eos ttllis mentis umquam falsis, nec perturbelur adversis; sed ut po-
et corporis patiaris subjacere periculis, quos beato- tius lui corporis ubique devota compago, te dispen-
rum apostolorum Petri et Pauli munit gloriosa con- sanle, suscipiat, quod sedes illa censuerit, quam le-
fessio.Per, etc. nere voluisti totius Ecclesiae principatum. Per, etc.
,1 ! SD n Concede, quaesumus, Domine, beatos aposto-
. XVII. Item alia. — & Ortinipotens sempiterne los luos inlervenire pro nobis : ita eiiim nos salvari
si eorum precibus Ecclesia gu-
Deus, qui Ecclesiam tuam in apostolica soliditate posse confidimus,
fuiidatarii ab irifernarum eruis terrore porlarum, bernetur, qitibus ulitur, te constiluente, principibus.
etc
prsesta: ut in tua veritale persistens, nulla recipiat Per,
consortia perfidorum. Pefj etc. - . ° Perceptis, Domine, sacramentis, subdito corde
et ut intercedentibus bealis apbslolis
Qua3 in hoc altari proposita, Domine, oculjs tuae rpgamus pelimns
etc.e tuis nobis proficiant ad medelam, quae pro illorum
majestaiis offerimus,
gesta sunt passione. Per, elc.
Post infirmitatem. XX. Ilemalia, — v Omnipotens sempiterne Deus,
Vere dignum. Quinos ideo temporalibus salubri- C qui nos eorum multiplici facis celebrilate gaudere,
ler flagellas incommodis, etc. f quorum nostrae fragiiilati patrocinia contulisti: da,
""« ^ternae pignus vitse capierites, humiliier implo- quaesumus, ut illorum saepius iterata solemnilas no-
ramus, ut apostolicis fulti patrociniis, quod in ima- slrav sit luitionis augmenlum. Per, elc,
gine gerimus sacramenli manifesta'perceplione stt- Rostias populi Itti, Domine, propitius intuere : ut
manius. Per, etc. quod nostra fiducia non meretur, 44 Per eos *JU0S
'
Tuferfe,Doiriine, plebem tuam, et beatorum apo- nobis constituisli praesiiles, incessabiliter largiaris.
stoipfUhi defende subsidiis. Tui famuii famulaeque Per, etc.
suht, Domine, tibique subjecii. BenediCtiones luas Vere dignum. Qui ut hanc sedeni regimen Eccle-
jugiter assequantur, quas suppliciter et indesinenter siaetotius efficeres, et quod haec praedicasset osten-
exspeciant. Per, elc. _ _ _ deres ubique servandum , simul in ea et apostolicae
*'1'" T E SP principem dignitatis, et magistruro gentium collo-
',, Xyill, Item alia. — b Exaudi nbs, Deussalutaris casti. Per, etc. .
noster, et apostolorum tuorum nos tuere praeSidiis, Repleti i benediclione coelesti, suppliciter implo-
gupruin donasti fideles esse doctrinis. Per, etc. ramus ut quae fragiJi celebramus offlcio, per beaios
Suscipe, quxsumus, Domine, munera plebis tuae, •D aposiolos tuos nobis prodesse sentiamus auxilio.
quafepro beatorum apostolofum Petri et Pauli natali- Per, etc.

; aExstat in Sacram. Gelasii lib. n, n. 36 k In codd. Gregor. et in Missali Rom. legituriii-

. b Est ibidem n. 31. •....'
. -«Invenitiir in Gregoriano Sacramenlario Menardi,
et in MissaliRbiri. dievm kal. Augusli in festo S.
Jacobi apostoli.
. ,4Praefatio anleripris Misssevi in oralionem hic
iriimufatur. Haec autem oratio legitur in Sacrament.
Gregoriauo Mfenardidie naiali S."Petfi. ,
e Yide supra ofatioriem pririiamiMissacxn.
f Habes hanc praefatipnemin Missis xi et xm.
s Est in Gelasiano Jib. n, n. 36.
* Ibidem legitur n. 33, et in codd. Gfegprianis.
"-'»'Repetituf praefatioMisssevn.
i Habetur iu Gelas. n. 34
serta Missaediei ociavaeSS. apostolorum.
1 Vides hjc iterari collectam superioris Missaexiv.
m Haecpraefatio Conflataest ex duabus. In prima
repelitur praefatioMissaeix, in secunda conhectiiur
prsefatio Missaexiv.
n Bst in Gelasiano lib; II, n. 33.
0 Affinisest oratio Missacxiv. Hanc vero feamdem
singulari liumero.expressam refert Sacrameniarium
Gelas. n. 32 ih Natali S. Pauli.
P Exstat in eodem Sacram. Gelas. ibidem
i Desideralur Domine; Ifegiiuf autem in Missali
Rom. hsec voxin Missa voiiva de angelis, ubi hanc
orationem angelis aptatam invenies
57 LIBER SACRAMENTQRUMECCLESOE ROMAN^E 53
Proteclor in te sperantium, Deus, respice popu- A marlyrio coiisecrasii: da Ecclesiam luam, tolo ter-
lum supplicantem, et apostolico inlerveniente suf- rarum orbe diffusam, eoriim sequi pia devotione do-
fragio, perfice miseratus pia desideria singulorum. ctrinam, per quos sumpsit religionis exordium.
Pcr, etc. : Per, etc.
XXI. ltem alia. — Placatus, quaesumus, Domine, , d Praesta, qusesumus, Ecclesiae tuae, Domine, de
quidquid pro peccatis meremur averte; nec apud te tantis digne gaudere principibus, et illam perseve-
delicla nostra pracvaleant, sed misericordia tua sem- ranler regulam custodire, qua iidem, inler vcruni
per exorta praevincat. Per, etc. falsumque dissidentes, dilectos (Forle delectos) tibi
a Omnipotens sempilerne Deus, qui nos omnium greges sacris mysteriis imbuerunt. Per, etc.
apostolorum merita sub una tribuisli celebritate ve- P SP T E :
nerari, quaesumus ut celerem tuse propitiationis XXIII. Item alia.—Apostolorum,.Domine, bea-
abundantiam multiplicalis intercessoribus largiaris. * torum Petri et Pauli desiderata solemnia recensemus.
Per, etc. Praesta , quaesumus, ut eorum suppHcatione munia-
b In Jejunio.
mur, quorum regimur principatu. Per, etc.
. Munera, Domine, tuse glorificationis offerimus, Muncra tibi, Domine, laetantes offerimus, quanbca-
quae tibi pro nostris grata jejuniis, eorura, quaesu- j) torum apostolorum Petri et Pauli Nalalitiis e nobis
mus, deprecatio, quorura solemnia celebramus, effi- intercessionibus, confidimus profutura. Per, etc.
ciat. Per, eic. Yere dignum. f Qui praevidens quantis nostra ci-
Vere dignum. Qui in montibus sanctis coslestisHie- vitas laboratura esset incpmmodis, apostolici roboris
rusalero fuudamenta posuisti, quaeduodecim solidata in eadem praecipua membra posuisti. Sed, o felix, si
lapidibusapostolorum, chorum Ecclesiaetuse spiritali luos praesules, s Roina, cognosceres, et taiitos digne
constructione declarat; ostendens nobis, et in Trini- studeres celebrare rectpres! Nulli te hostes impete-
tate quadriformis Evangelii constare mysterium, et rent, nulla prorsus arma terrerent, si eoruni famu-
in unoquoque Evangeliorum Trihitatis pleniludinem lata doctrinis veraciler atque h (veraci fidelique pro-
coniineri; simulque fragilitati nostrae, per luam gra- posito) fidelitereos proposito Christianse.sinceritaiis
tiam, fuisse provisos hujus dispensationis magistros, ambires; cum tibi sufficienter appareatquaebenerae-
suffragatores, et praesules; ut sacri muneris venera- ritis 46 dona conferrent, qui tuentur etiam peccato-
bile sacramentum nibil amplius, nibil minus, nosse- res. Per, etc. '
mus esse quaerendura. Per, etc. Quaesumus,omriipotens Deus, ut, qui noslris fali-
Sanctificati, Domine, salutari mysterio, 45 quae- garaur offensis, sacris mysteriis expiemur; et qui
sumus, ut pro nobis eorum non desit oratio, quorum G merito nostrae iniquitatis afiligimur, aposlolicis sa-
nos donasti patrocinib gubernari. Per, etc. lisfaclionibus protegamur. Per, etc.
Prsesta populo luo, Domine, quaesumus, consola- 1 Esto, Domine, plebi tuae sanctificator et cuslos,
tionis auxilium; fetdiuturnis calamitatibus laboran- ut apostolicis (gubernata) munita praesidiis, el con-
lem respirare concede. Da veniam peccatis, et cor versatione tibi placeat, et secura deserviat. Per, ctc.
ejus ab iniquilate custodi; ut quia humana fragilitas XXIY. Item alia. — i Largieute te, Domine, beati
incessabililer merelur offensam, intervenientibus Pelri et Pauli Natalitium nobis lumen effulsit. Con-
sanctis tuis, indulgentia lapsis continuata subveniat. cede, qusesumus, ut liodierna gloria passionis, sicut
Per, etc. iilis magnificentiam tribuit sempiternam, ita nobis
XXII. Item alia. — c Omnipolens sempiterne Deus, perpetuum munimen operelur. Per, etc.
qui hunc diem beatorum apostolorum Petri et Pauli Oblatio tibi, Domine, votiva defertur. Precamur
a Exslat in Gelas. lib. H , n. 33, inter preces ad c Aliquam habet affmitatem haec oratio cum ea
yesperum. Est oralio festi omnium appstolorum, ad quaeinMissa i primoloco exhibetur.. ,
quod etiam sequens praefaiio referlur. HOcauiera fe- d Similis fere est oratio Missaev.
stum infra octavam apostolorum celebratum' fuisse 0 Corrupta codicis lectio. Muratorius cum Blan-
constat ex laudato Sacraraent. Gelasii n. 35, et de chinio emendaridum credidit pro nobisintercedentibus.
hocquidera omnium apostolorum festo, ut optime Magis placeret nobis eorum intercessionibus.
notavit vener. card. Thomasius, in epistola S. Hiero- D t Duo hujus praefationis characteres omnino con-
nymi ad Chromatium citata a Cassiodorio scribitur: gruunt cum serm. 84 S. Leonis, qui in octava qiiidem
Ut dies varii non videanlur dividere quos una dignilas SS. Apostolorum Pelri et Pauli habitus fuit. Nam et
npostoialus in cwlesli gloria fecit esse sublimes. Porro indicatur irruptio qua Roma a Vandalis fuit impetita,
hsecoratio in Sacrament. Greg. apud Menardum, et ac eorumdem apostolorum festo et patrocinio Jibe-
in MissaliRomano ad feslum omniumsanctqrum kal. rata; simulque neglectus a Romanis ipsbrum sanclo-
Novemb.traducta fuit. rum cullus innuitur; quod utrumque apertius in eo
b Hsfeceollecta jejunii iu Missa omnium apostolo- sermone expiicatur, uti Acariiius optime animadver-
rum, cui inserta est, aliquando recitata fuit, et for- titpag. 7i. Hinc eidemauctori haecpraefatio non im-
lassis indicat aliqucd extraordinarium jejunium, quod merito tribuenda videtur.
vel Leonis aevoin gratiarum actionem post liberatam s Codex Romana, perperam.
Romara a Barbaris ipso die S. Pelri, ut vidimus in ' b Uncis inclusa sunt varians lectip.
admonitione ad serm. 84, vel alia de causa infra ' Exstat in Sicram. Greg. in yesperis Natalis S.
octavam SS. apostolorum Petri et Pauli indictum, Petri. In cod. Greg. Menardi et in Missali Rom. die
cum die oinnium apostolorum concurrerit. In Sacra- 25 Julii in festo S. Jacobi apostoli. Mox gubernala est
mentario auiem Gelasii hoecoratio describitur in vi- varians lectio. , .,
giliaSS, Pctri etPauli lib, n, n. 29. J Apud Gelas. legitur p, II, n. 51.
 59 OPERA S. LEONI MAGNOATTRiBUTA, 6d
. ut pariter ad laiidem tui riominis, et apostoiiCaere- A Harii congfeganies, f leiiipofe licet discrcib, reciir-
vefentiam dignitatiSj et ad nostrtiftl pfovehiat sancti- rens uria dies, ih aeiferriuiflet una cbforia Sociavlti
ficala praesidiurii.Pef, etc. Per, etc.
Vere dignum. Quoniam beatus Petrus et Paulu* XXYII. ltem alia. — Inlende, precamur, Altissinie,
1
apostoli luij qUod iu lacfymis sfeihiiiaf
u nt; iii gaudio vhta qote reddihitts : et libi piacita fiefi, ebfuiri pre-
metere nunc probahtuf...Et qui eutitfes"ibarif et fle- Cibiis pfo qubriirii deferurituf libhore cbiicfede.
bant, nbri morle pcrtfefriti, sfedttt beats pfefcipefeht Pfefi etc.
piehitudinfeihpassibhis; giCifiosisanguinis seminaipre- Vere dignum. s Suppliciter exoraiiies ut gfegem
tiesa mittferido, VehieritesCece riiiricverilttiit ih fex- luiim,.Pastbr aeternfe,hDii desfefas,etpef beaibs apo-
sultatione totius EcClesiae, fructum victoriae sempi- stolos Cbritirittapfotfectibhfecttstbdias, ut iisdfehife-
ternae, et pfEesehtibusfeferentes'prafeiriiis etfuturis. Ctofibus difigaiuf quos ojiefis tui vicafiPs coniulisti
Per, ctcV pfaeCssepaisibfes. Pfef, fetc'.
XXY. Iteih dlid. — Apostolorum tuOruui precibus, 48 XXVIII. llernqlia, — b Solemnilalis aposio-
Domine, plfebistuaedoria sariciificai etfe; • licae mulliplicaiione' gaudentes, clementiam luam
p F E SP depffecamhf, bmnipbtehs Deus, iit iribuas jngiler
b Hostias, Dbmine, quas nomini iub sacrandas of- jg nbs eorurii cbrifessibhfeberibdici ef patrbciuiis cbfl-
feriirius,apostoiic'a prosequaiuf oratio, per quam nos foveri. Pfef, etc.
expiari iribuis et defeiidi. Pef, fetc. Praesla, quaesumus, Domine Deus noster, fetapp-
Vferedighhm; * Tui eiiini hittriefis liiaequeviriutis siPlofurii Nataiitia riPsiubfum coiiliriua devotione
fest ui Ecclesia tua iii aposiolica soliditale fUndata, Vfenfefari, et iri suis crebfius liohofare priricipiis.
irifefharufti noh viriCafufterroffe pbrtarura , fetin tiisi Per, fetc. .
vefitate 4^ Coiisisteiis,hulia fecipiat cbrisoftia rief- 1 Populi tui, Deus", insiitutbf et fectbr, peccaia
fidofiim. Pfer, etc. quibus impugnaittr expelle; ut sfempef fettibi blaci-
Bfeatbfurii aposlblbrum, Domirife,qttsesumus, inlef- tus, et tu'6 muriiiriifieSii secuftts. Per, fetC.
<i" ' v'
cessibrie, etc. XVIL
Adfeslb,Dbnijrie, fidelibiis triis, feic. e
MENSE MJLIO.
"XXVI;.liem ad sahctum Pauluiii. '— ApdSipiico, VI 1DUUM JULURUM.
Domine, quaesumus, beatorum Petri Ct Pauli pafro-
cinio nbs tuere, ef eosdem quoruih tfibuisti sblehinia i Natale sanclorum mdrtyhim Felicis, Philippi, iii
cwnelerio Prisciilm: Vitalis, el Martialis, et Alexan-
ceiebrarb, secuf6s fac' hpstfos sempferesse custodes. x dri, in cmmeterioJordanorum. Et Silani, in cmine-
'" ierio
Per, etc. ",.|;i . Mdximi.viq Sqtaria. ElJanuarii, in cceme.terio
Munera supplices, Ddniirie, luis altaribus.atlhibe- Prmtextdti, vidAppid.
nittSj quantum de nostrp merito fofmidantes, lanium i Exaudi, boiriine , preces nostras , et inlerve-
beaii Pelri etPauli, pro quofura «oleninibus bffefuri- nienfibus sanciis-ifuis, preces noslras placalus ad-
tur, intercessiorie cbrifisi. Pfef, efc. niitle. Per, etc.
Vere dignum. CUjusprovidentia donisque corices- Suscipe, Ddriiine, propitius oblationes nostras, e'f
siiiii esl ut festivitaterii nobis aniiuam beatortim fuofurii depfecatione sanctorum, pietati iuae perfice
Petri et Piauli triumpho pfaestetirisignerii,par ihiindo benigmis aCceplas.Per, ctc.
verierabile, apostolatUs ordihe primus et riiiniihus , ltem alia. — Beatorura niarlyrura luorum nos,
sed gratia et passibne pariiCeps : hic pririceps fidfei Doriiine, pfecibus fet ihtercessione defende; ul qui
cbnfilfendse, ilie inteliigfeiidaeClafus assertbr; hic ribstrae coriscieniiaeuduciam non habemus, placen-
Christurii, Filium Dei vlvi, pronuntiavit divinilus tium tibi meritis protegamur. Per, eic.
inspiratus : ille liuric eunidehi, YfefbUrii,Sapieritiam Suscipfe,quaesumus, Doiriiiie, tuoruiri mttriefa fa-
Dei alque Yirlulem, yas: factus. eiectionis .asjffuxit; mulorum, quae infercedentibus sanclis ttiis, prosint
hic Israeliticaedelibationis..irisiituens Ecclesiara pfi- nobis et ad piaedevbtibuis officiuiii,'et ad: tuae sancti-
raitivam , ilife magi|stef eitdocior geritiurii VbCaiida- ficatibhis feffectiiiri.Pef'; eic.
riiin; sic, disperisalione diversa uharii Clirisfi fami- iRepleli, Doiriine,beriedifetioiieco3lesti,sancioruni
Sequituf ut iri priiria bfatioiie Missaeri. derii cobmeleriofliiiiriifenti6nfe! sitrtiiiier designatur iri
11Estin Sacrdfh. Gfegof. et in Missali Rom"v'in'Na- vetiistissiiho Catalogb Bucliefiario. Siint auteni &6-
tali SS. Pfelfi feiPauli. ptem fratres S. Ffeliciiatisfilii, qui iridiversis cdbinS-
Alfiiiis est praefatioMissEfe vi; teriis sepulti riPsCuiituf;Nullaattleinlibruril iiia.rtyruhi
4 IlabeShanc bratioiiehi Siipfa iif Missa xvi. missa propria, sed coi.nfnunes subjiciiiiituf de iriar^
« IbidfemiiaecqubqtifePratio' sequituf-._['."
f Yide quae de hac senteritia IndicaViniusin prae- tyribus.eo qiibd ihsiiigulis festis ofatibnes ef pfaela-
lioiies e cbriiriiuriibtts sutrterehliiT; riisi forfe ad libs
fatione huic Sacramentario pfaclhissa, riuirii 5. perfineat lnissa iii, cujiis praefaiio'fratrfes maftyres
B Eadem est praefaiio ih Gelasiaho lib".ii;ii. 36, et et genitriceiri coriinieniorat.
fere eadem in Gfegbr. ih Nalaii S. Peiri ac iri;Ro- k Sacram.-Gregor.-et-Misfsale'Rofti. hanc earfiderfi,
mano Missali de cbmmuiii aposfoloruhi. iibii seiisu, sed vefbis aliquantulum divefsam ofa-
b Apttii Gelas. lib. ii, h. 33. tionetii exhiberit die 7 Octbbris ih Nalali S. Marci
1 Exstat ili cbdd. Gregorianis et itt MlssaliR6m.;
pajiaei
feria 5 ante Dominicam Passionis. i In Nataii S. Ilefirifelisdie 28 Augusli codd. Gfe^-
j Hoc martyrum festuhi vi idus ^ulii Cum eofum- goriani et Missaie Rbnii liafic pratioriem pfaeferuriL
61 LIBERSACRAMENTORUMECCLESLEROMAN.dE. 6*
tuorumconcede sufffagiis, ul quaekumiliier genmus, ik venerari, fac ebruhi et cPfisidefaiioriedfevotUni,et
salubriter senliamus. Per, etc. delerisioiie securrim. Pef, etC. r
49 Item aiia. — a Deus, qui ncs sanciorum III. Item alia. — Praesta nobis, omnipotens et mi-
tuorum et solemnitate lsetificas,el iniitalione suscitas seficors Deus, ut sanctorum iiiaffyfuih friofuhi co-
ad profectum, praesta ut quos veneramur ofQcio, piosa victoria , sicrit eis pefpfetiiuriidat.tfiuriiphum,
etiam piae conversationis sequamur exeraplo, etc. ita nobis coftlinUumpfaestet aUxiliurii.Pef, otc.
In jejunio. Accipe, quaesuniUs,Domine,muhefa pPpuli tui pf6
I. — Sint libi, quaesumus, Domine, nostrimu- martyrum feslivii&iesanctoium; et siricefohos Cofde
nera grata jejunii, quia tunc eadem in sanclorum tuo- fac eoruni Natalitiis irilfefesse.Pef, ete.
rum digna commemoratione deferimus, si et actus Yere dignum. Quia licet in.oinniuhi sanCtofttrii
illorum pariler subsequamur. Per, etc. luorum tusis, DominfejprbveClibheriiifabiiis, iri his
Yere dignum. Quia tu es mirabilis in omnibus tameri speciale luum mttrius agnoscihius, qubs fet
sanctistuis, quos et nominis tui confessiohe prsecla- fratres serte nascendi, et magnifica pfaesiilisii jias-
ros et suscepta pro le fecisti passionegloriosos. Unde sione germanos; ut simul esset et Venfefarida• glofia
sicutilli jejunando.orandoque certarunl ut bancpos- genitricis et florentissima proles ECClesi*.Per, etC.
sent obtinere victoriam , ita nos potius quae exer- ]B Ccelestimunere satiati, quaesumus, Doriiirie Deus
cuere sectantes, convenientius eorum Natalitia ce- noster, ut hsecnos dona hiaftyfufri tuorum depffe-
lebramus. Per, etc. caiione sanclificent. Per, etc.
Repleli, Domine,b munificentia gratiae tuae, bene- IV. Ilem alia. — f Da nobis, qusfesunius,Dbttiihe,
dictione copiosa, et pro nostrae serviiulis obsequiis, sanctorum martyrum passioriibus gldriari; ut eofum
et procelebritaiesanctoruro, coelestiadona sumentes, seraper et patrocinils cofifldamus, et fidem congriia
gralias libi referimuS. Per, etc. devotione sectemur. Pef, etc.
Familiam tuam, Domine, supplicantem oeulis luas Offerimus, Domine j munera tiiofura tibi solemni-
miserationis intende; ut quae, te inspirante, deposcit, tatibus grata sanclorum, supplicitef exPrahtes iii
sanctorummarlyrum patrocinioconsequatur, Per, etc. quod ad illorum pertinet gloriam , nobis pfosil ad
II. Item alia. — Protector nosler aspice, Deus( et veniam. Per, etc. •
misericordiam tuam humiliter implorantes clemen- Vere dignum. Qui sic tribuis, Ecclesiam tuam
ter exaudi. Per, etc. saiicioruiii martyrum commemoratione proficere, ut
Ad humilitalis noslrae preces, Domine, placatus eam semper ilioriim et fesiiVilate'laetifices, et exem-
inlende; necnosin foveaset diaboli laqueos paliaris plo pise confessionis exerceas, et grata tibi supjilica-
incidere, quos tantis sanclorum niartyruni praesidiis(G tione luearis. Per, elc.
munire dignaris. Per, etc. Et sanctorum tuorum exsultatioiie gaudentes, et
c Omnipotens,et misericors Deus , qui nos sacra- sacramenti tui perceptiohe saliafi^ gratias tibi refe-
mentorum tuorum et participes efficis etminislros, rimus, Domine sancte, Pater omnipotehs, aetefne
praesta,quaesumus* ut in iisdem proficiamus et fidei Deus.Per, etc. , .
eonsorlip, et digno servilio. Per, etc. V. Item alia. — Omnipotens senlpitferneDfeuS,qui
Yere dignum. Quinos ideo frequentibus sanclorum in sanctis luis es ubique mirabilis, qusesumusClfe-.
martyrum festivilalibus benignus exerces, utad con- mentiam 51 luam, ut sicut illis feftiineritemglofiam
stanliam fidei et ad perseveranliam pielatis beata contulisti, sic ad consequendas misericordias luas
commemoratione perducas , pariter nobis in eoriim eoruro nos facias precibus adjuvari. Pef, etc.
contemplatione conslituens el saluiiferaeconfcssionis Plebis luae munera, qusesumiis, Doiriine, propi-
exemplum, et copibsacprotectionis auxilium; atque tiatus intende; el quae sanclis; mysteriis exsequendis
ad spein nostrae per eos promissionis invitans, quo- temporaliter nos offerre docuisii, ad afeiernanitidbis
rura adhuc laientem gloriam jam tameu etiam in proficere fac salutem. Per, etc.
lmjus vitseregione manifestas. Per, etc. Vere dignum. Qui nou solum pro salute mundi per>
50 d Domine Detts i^oster, multiriiica super rtoS D secUlionem sustinuit iropioruin, sed fidelibus suis
graiiam tuam, el quorum celebramus gloriosa ceria- etiam haecdona concessit, ut ejus fiereiit aut passio-
mina, tribue subsequi in sancta professione victo- ne aut corifessioheconsPrtes. Pef, fetc.
riain. Per, etc. VI. Item alia. — Omnipolens sempiteme Deus,
Erudi, Dbiriirie,qusesumus, popuiuiii tuurii spiri- qui inter innumera b.eneficiavsancloruin tuOrumnos
taiibus iristrumeritis, et quorum prsestas solemuia solemiiitaiibus praecipuecbrisolaris, praesta, quaesu-

a Est in Gregor. Sacrameiitariis, et ift Rom. Mis-
sali die 22Nov. Natali S. Caeciliae.
b Redundanlia fortassis videbtintur vferba
miinifi-
ceniid gratimluWi
,c Est in MissaliRom. die 7 Aug. Natali S. Dbriati
mariyris. N Est iii GffegOr.Mfenardi, ac in Missali Rpini die
d
, in eodem Missaliet apud Menardttm legitur die
%l Octobr, iri vigilia oninium sanclormir,
e Codexhic inserit aliarti pariiculam ei, qu* hic
potius quatti iinte \oceri\venerdndd abundare videtur.
Forte baecMissa est prppria SS. septem Iratriiin S,
Felicitatis filiofurii, uti dixiiniis annot. 1' (Col. 5j),
n\),f
21 Deceirib.Natali S. Tliomseapostpli.
63 OPERA S. LEONI MAGNOATTRiBUTA 61
nius, ut ad coelestis pperis inslituta, et recordatio A. ^ nocere cupientium, declinemus, in qua sludeiit per-
beata nosincilet, et oralio justorum digna perducat. severare, malitiam. Tu, elenim, Doriiine,mittens in
Per, etc. mediumnos luporum, manere vis simplices siinili-
Copcede, quaesumus,Domine Deus noster, ul in- tudine columbarum, et astulos fieri more sefpenlufn;
ter adversa quae peccaitorum debitis sustinemus, non utique, Ut cuiquam noxii simus, sed ut sollicite
quod fiducia nostra non obtinet, maityrum tuorum dolos caveamus alienos. Ita mites ad omnes esse nos
npbis intercessio cpnsequaiur. Pcr, elc. djubes, ut paritfer corripere praecipias inquietos.
Sanctis intervenieniibus, Domine, tibi servitus Longe aliud quippe est contumeliam praelerire,aliud,
noslra complaceat, et obscquia munerum fiant prae- ne per improvidambenignitalemcapiamur intendere:
sidia devptorum. Pfer, eic. quoniam el tria clementia ea lege nostros resolvit
Vere dignum. Quoniam marlyrum bealorum pro errores, ut nos denuo, ne deteriora subeamus, errare
confessione nominis tui venerabilis sanguis effusus, prohibeat, nec sibi qtiisquamaut non cessum judicet
'» sicut fua mirabilia manifesial, qui perficis in infir- fuisse delicfum, aut laesumse fortassis existimet, si
milate virtutem, ita nostris studiis dat profectum, et facultas feidempotius subtrahalur subsiciva laedendi,
infirmis apud te praestat auxilium. Per, etc. cumhoc ipso magnum beneficiuiritalibus coriferatur,
. VII. Item alia. — Aspicev"quaesumus, Domine, R I ul mali esse dediscartt vel inipossibilitate peccaudi.
quae oculis tuae majestalis offerimus, ut tuorum de- Per, etc.
precaiione sanclorum Cttuitionemnobis prsebeantet 0 Redemplionisnoslraemunere vfegelati,53 W&'
medelam. Per, etc., sumus, Domine, ut hoc nobis perpetusesalutis auxi-
. Vere dignum. Congaudet namque tolum corpus lium fides semper vera perficial. Per, etc.
Ecciesiaede sublimiumglorificatione membrorum, Salva, quaesumus,Domine, plebem tuam, et bene-
et quselibelejus infirmaeportiones 52 au suam 1U0" dictionis sanctaesuper eam effunde clemfeniiam; ut
que perlinere non: ambigunt dignitatem quidquid inter conditionishumanaeet diabolifeaefraudis incur-
excellit partium in eadem compagemagnarum: quia sus, indulgenlia tua labofanti contiiiuaia succurrat.
sicut superioribus ima connexa sunt, ita suramab de- Per, etc.
benl bumilibusunitatis effectura. Per, etc. II. Ilem alia. — Adeslo, Dpmine, supplicationibus
nostris, et, ut nos ab hosiibus digiiartter eripias, a
xvm.
tibi nou placitis prius moribus benignus emunda.
Incipiunt oraliqnes et preces diurnm. Quia sine dubitatione defendes quos <uisperspexeris
I. — Omnipotenssempiterne Deus, qui nulli nos . convenire mandatis. Per, etc.
inferre mandasti, quod nobis nori optamus inferri, C ( Deus, qui prudentem sinceramque concordiani
praesta,quaesumus,ut nec fingamus aliis, nec alio- tuorum cordibus itiesse voluisli, da nobis legitiniaj
rum fictionibusiiludamur. Per; etc. dilectionis tenefe mensuram; ut qui a justaepacis
Deus, qui humani geueris fida societate laetaris, puritale dissehtiunt, in nobis tauien, quod merito
da, quaesumus,ut et nos liberam praebeamusoinnibus debeant lacerare, non habeant. Per, efc.
charitatem, et illi non pro bonis mala reddere iuo- Praesta nobis , qusesumus, Domihe, terrena despi-
Jianlur. Per, elc, : cere et amare coelesiia,ut per haecsacra quaegeri-
, Oblatiolibi, Doraine, nostra deferlur, quaeut J«o.. mus, et a transituris desideriis expiari mereamur,
sil digna conspectu, te, quaesumus,largienle mentis et inCipiamusinhaerere perpetuis. Per, eic.
noslraesinceritate promatur. Per, elc f Yere digiutm. Qui sic rationabilem non deseris
e Yere dignum. Qui nos spiritalibus erudiens in- creaturam utet
, quibus modis placere libi et qua-
stilutis, sic doces illorum jugiter relaxare, qui nobis iiter possit impelrare quae poscit, oslendas; praeci-
adversantur, offensas; ut eorum non incidamttsinsi- piens ut te principaliter toto cbrde veneraiites, con-
dias, sic dissiraulare culpas, ut, sub specie gratise sequenter el Univfersoshomines, sicut nosmeiipsos,
'' * Cbdex bic haliet simul et
tua, el post pauca, D \ Probabiiius vero credimus jindicari rebellionefo a
quo perficis, ac omillit ita. Eriiendavimusex Missai clericis commolam adverslis Zosimum, cujus fit
xxxii de pluribus martyribusdescriptamense Aprili,, roenlioin ejtis epist. ii, apud eunidcniCousiantiuni
iibi baccpraefatioJegitur, et solum in fine aliquid im- scripta an. 418. Conferliujiis notas et notiliam epi-
muiaium est. stolarum ejusdem pontificis non exslantium apud
/ b God. perpefam, debet affectum. laudatum editorem nuin. 32. De Manichaeisa Leone
.o In margine codicis notatur : Culpas relaxare! perslriclis lisecAcamius"intefpretaiur. Non assenti-
fralri, corripereeliaminquielosnon oinitti, sicut scri- mur : neque eiiiniuilum hic haeresisaui haerelicorum
ptutn esi. Haecpraefatiocum sequenlibusMissisusqtiei indiciumest; neque eos adversus Leonem ullam per-
ad quintam (uii obseryavit Muratoriusin praefaiioiie s secutionem exciiasse aut calumnias sparsisse quis-
c. 3, p. 23) ab aliquo pontifice lucubrala fuil, quii piam Iradidit. Stylus quidem Zosiirium polius quam
aliqiios inimicos passus, ab ipsis adhuc limebat. Leoneni lnij'iispraefationisauctorem praefefl.
Respicere autem haec ppssc ille exislimat schismai d Codex iiifcnes.Tilaiichiniusoptime correxitjubes;
contra Damasum papam ab Ursicino excitalumi quod si minus placeat, legendum monet imbuis.
anno 367, vel illud Eulalii cohtra Bonifacium I • Invenies banc orationem in codd. Gregorianis_et
an, 419. Addit et Bassi excousulis accusationes an. in MissaliRom.die sabbati ante Dominicamin Albis.
435 corilra Xystum Hlcoriflalas, quas lamcn monu- 1 In cod. baec' marginalis notatio affigitur : Pro
nieniis innixasfatelur, quaedubiaesunl fidei (adjicere5 dilectionefraterna orandum. Sub finem legendum
poterat) quaequeP. Couslantius spuria demonstrat. fortassis, et eos, quos amamus.
65 LIBER SACRAMENTOROMECCLESLE ROMANJE. «6
tamquam consortes noslri generis, diliganius; tunc '_ A hoc tuse sapientia; sacramentum circumspecta mode-
circa eos verum probantes affeclum, ut quemadmo- ratione vivamus. Per, elc.
dura nos purgari desidcramus a vitiis, ita et eorum d Da Ecclesiae luai, Domine, non superbe sapere',.
quos amamus optemus. Quibus praeceptis duobus lo- sed tibi placila humilitaie proficere, ut proterva de-
lam legem sine difficultate coraplentes, bona prae» spiciens et roatura quaeque desiderans, exerceat libe-
senlia sumaraus el seterna. Per, elc. ram charilalem. Per, etc.
Da nobis, Domine, quaesumus, ambire quae recta IV. Ilem alia. — Absolve, ^Domine, quaesumtts,
sunt, et vitare quae noxia; ut sancla quaecapimus iniquitates noslras, et ul lua dona mereamur perci-
non ad judicium nobis, sed proficiant potius adme- pere, fac nos amare justitiam. Per.etc.
delam. Per, etc. . Concede uobis, Doraine Deus nOSter,ut et te tola
Tuere, Domine, quaesumus,famulos luos, et a ter- mente veneremur, et omnes homines rationabili dili-
renis erroribus expeditos ad virtutum tuarum fac gamus affectu. Per, elc.
inslituta proficere; sicque temporalibus auxiliis fo- Consecra, qusesumus, Domine, quae de terrenis
veantur, ut magis gaudeant sempiternis. Per, ctc. fructibus nomiui tuo dicanda mandasti; ut et gratam
III. Item alia. — a Ecclesise tuae, Domine, voces tibi nostram facias servitulem, et Sacramenium nobis
placatus admilte, ut destructis adversantibus uni- B perpeluae salvationis iuslituas. Per, etc.
versis, 54 secura tibi servial libertate. Per, etc. e Vere dignuni. Qui fideles tuos mutua faciens lege
Praesta, Domine, quscsumus, ut toto libi corde concordes, veram pacemtali55 foederenexisti,ut nec
subjee.ii, tumentium voluntatum respuamus afflatus. alteri quisquam moliretur infligere quod sibi nollet
Per, etc. inferri; et bona quaesuis uiilitatibus tribui cuperet a
Hoslias, qusesumus, Doinine, nostrae devotionis consorle naturae, liaeceidem ipse quoque praestarei:
assume; et per sacrificia gloriosa subditorum tibi qualenus dum per alterutram pietatem se reperiurit
corda purifica. Per, etc. communes in singulis, semetipsam f diligens, esset
b Vere diguum. Cujus inspiratione bealus Paulus mens una cunclorum. Per, etc.
apostolus Ecclesiaedicens : Providentei bona non so- Satiati parlicipatione coelesti, et gratias tibi refe-
lum coramDeo, sedeliam coram hominibus(Jftoni.xu, rimus, DomineDeus noster, el ut nobis sit perpetua,
17), evidenter oslendit non esse prorsus quo malis deprecamur. Per, etc.
actibus vel in hac vita possimus abscondi: dum te Beneficiistuis, Domine, qusesumus,populus fidelis
non latemus iuterius, et exlrinsecus humanos quoque semper exsultet, ut te inslruente dispositus el cou-
non vitamus aspectus. Nibil ergo juvat eos qui de- versatione tibi placeat, et quce votis expelit salubri-
decora sua notasque non cernunt, et quia ipsi se non C ter assequatur. Per, etc.
vident, aesiimant nec ab aliis se videri. Cum eiiim Y. Item alia. — s Omnipotens sempiterne Deus,
idem clamat Apostolus : Quw secundum "faciemsimt qui superbis resistis, et graliam praestas humilibus,
videle (II Cor.x, 7): quemadmodum se celare posse tribue, quaesumus, ul non indignationem tuam pro-
confidunt, qui, sicut scriptum est, per dulces sermo- vocemus elati, sed propitiationis tuaj capiamus dona
nes suos seducentes corda fallacia (Rom. xvi, 18), «ubjecii. Per, etc.
et sicut Evangelium ait, Christum in cubile requi- b Majestatem tuam supplices exoramus ' ut nec
rentes, palam manifesleque declarant quid et dictis terreri nos laccraiionibus patiaris injustis, nec captio-
exsequantur et factis. Nec eos fulcit aut munit, quia, sis adulalionibus impiicari; sed potius amare conce-
ul se valere conlendant, voluminadivina percurrunt, das, qui veraciler arguunt quara qui fallaciler blan-
cum per baec ipsi potius improbos raores suos et diunlur. Per, etc.
profileaiitur et damnent, nescienles, c j'am de pcena I Offerimus tibi, Domihe, munus quod sicut du-
divini veuire judicii,. quod tradunlur in reprobum plici sumentes corde condemnstt,itasincera capientes
seusum, ut faciant quae non conveniunt (llom. i, 28); inente justificat. Per, etc.
Quapropter hujusmodi declinantes aciu, et solo mi- 1 Vere dignum. Qui nos sic pietate pariter alque
serantes quo debemus affectu; et ideo, etc. D justitia vis esse perfectos, ut et cautelae uoslrae non
Annue, quaesumus, Domine Deus noster, ut per desit socianda benignitas, et indiscrela non subripiat
* Codd. Gregoriani habent hanc orationem inter qui malevolisunt.
quotidianas, Missale Rom. inter comhiunes contra f Cod. inserit fierel, quod verbum estvarians leciio
perseculoresEcclesia. In illis pro adversantibus, est verbi essel, et melius expungendum fuit.
adversitalibus; in Missali additur el erroribus. In co- e Hanc orationem habent Sacramentaria Gelas. et
dice Gelasiano habetur lib. m, n. 67, contra judices Gregor. sub liiulo: ln conlentione. Magnam hujus
moleagentes. exhibet MissaleRom. in oralionibus comrau-
b Nota marginalis in codice : Arguit improbos,sed parlemllibiis ad 'poslulandamhumililatem.
ct orat pro eis. b Nolalio marginalis in ms., Conlra lacerantes vel
c Sex voces sequentes, quae in codice rej'iciuntur adulanles.
post verbum conveniunl, hic perspicuitalis gratia, > Sequentia usque ad amare leguntur in codd. Gre-
morienle Blanchiuio, Muratorius in sua editione col- gorianis et Gelasii, in Missacontra obloquenles.
Iocavit; nos haud immutandum credidimus. i Nola marginalis in ms., Pro duplici corde.
d Est quod
fere eadem in Romano Missali die 15 Jttuii k Alia marginalis notatio: Orandum pro persequm?
Nalalitio SS. Yiti et Modesli. iibus.
e In margine codicis annotatur : Orandum prc*ii*
$j OPERA S, LEONi MAGNOATTRIB13TA. <J8
c
jfacililas charilati.iPraecipis enim ut prpnostris prpr jV. Miserere, Ppmirie, deprecantis Ecclesiae, et ad
mtis inimicis, pro calumnianlibus supplicemus, «e"c infilinantes libi sua cpfda propiliatus intende^iiitKiuos
desinainus misericprdiaiii: tuam perseguentibus im- d.ivlnarum ferum.sjnis esse participes, nec pecealis
jBplrare,; npn utique ut in iisdeni nfequiliis perseyer fieri permitlas pbnpxips, nec opprimi patiaris adver-
rpnt, quia hoc imprecari est potiusquam salutfiria sis, Ppr, etc,
postulare; sed ut ab liis iniquiiatibus expediti, ad VII. Ilem alia.r^ f Miserere, Domine, populi tiii,
mpdesia sese sanaque conyertant, Ciim enim, do- et conlinuis iribnlationibus laborantem propitius
cente le, Ppmine, prObps mpres npbis oplare der respirare concede. Per, etC.
beanius, tunc proximos npstrps, sicuti npsmetipsos, 57 KYox clainantis Ecclesiaead aures, uuaesuuius,
vere diligimus, s'i pis qqae nps habere cupimus expe- Domine, uiae pietatis ascendat; ut percepta venia
tamus, Per, etc. ;:... peqcatprum, te fiat operante devota, teprotegente
Reereali, Domine, sacri muneris gust.u,quaesuinus, secura. Per, etc. .'...
non inde sumeiitibus.nobis ver.tatur ad pcenam, sCd iNomiuiiuo, Domine, munera, quaesumus, dicata
fideUler Hpantibus prpsit adyertiam. Per, etc. sanclifica, nt &i sacramentum nobis aeternaevitse
56 Tua> POriline, proteetione cpnfidens, benpr prffibeant et profeclum. Per, etc.
dictionem suppliciter implpratam devola libi familia iB b Vere dignum. Inter quselibet enim mundi peri-
cGiisequatur; ut tuo seeura munimine, nec tempo- cula sola est a te non recessisse prosperitas, cuin in
ralibus des.lituafur auxiliis,,ei bonis aptetur aelernis. tua niisericordia confidentesnulla adversa percellant,
Per, etc, ,:' sfedpblius exerceant ad salutem. Pfer, etc.
VI. Item a/fa.— "Dmnippjeiis el misericprs'Deus, f Yivificet nos, quresumus, Domine, participalio
a beiiprum nps, quaesuinus, turbine fac quietos : qpia - tui sancta mysterii, et pariter- nobis expialiouein tri-
boiia nobis cuncta praesiabis, si pacem dederis et buat et inuninien. Per, elc.
menlis et cprppris. Per,, elc. Auxiliare, Domine, plebi luae, el toto tibi corde
i>Protector noster, aspice, Deus, etab hostium nos subj'ecisepraesla conversationis effeclum : quiabonis
defende'fprmidine; ul pmni perturbatione submpta, omnibus hane replebisv ^i tibi placere perfeceris.
liberis libi menlibus serviamus. Per, etc. Pef, etc.
Suscipe, Doniihe, munera familia? fuae; quibiis YIII. Item alia, -^- i Ab omnibus nos, quaDsumus,
ef iipstris, quaesiiraus,. sis placatus errpribus, et Domine, peccatis piopiiialtis absolve, el eos qui nos
sahctificationem fuae nobis redemplionis opereris. impugnare uituntur Gxpugna. Pcr, etc.
Per, etc. , Comprime, Domine, qnsesumus, k»s iniqua loquen-
c Yere dignum. Agnoscimus enim, DpmineDfeus1C tiuro.et eos qui nos moliunlur insimulare confula.
nesler, agnoscimus, sicut prophetica duduiri voce Per, «lc,
testatus es, ad peccanlium iperifa pertinere ut serr Qusesumus, Domine Deps noster, ut per haec co3-
ypruni tuprutn labprequaesifEidsubconspeclu nostro Iestisvitaeconimefcia,declinanieslaqueosfalsiiatum,
mapibus diripianiur alienis; pt quae desudantibus ad veritatem tiiain, concessa nobis divimtus via et
famulis nasci Iribuis, ab hostibus paliaris absuini. tramiie, dirigamufi Per, etc.
Tptoqup cprde prostfati siipplices exoramus ,ut prae- 1 Yere digniim. ?Quifaniulos tuos informare digna-
teritpruni concedas veniam deliciprum, et ab pirini ris, ul npu tani nos exagitet inepta laceratio super-
tnortalitatis incursu continuata miseratione nos pro- borura, quam potius nioveat miseratio lacerantum.
tegas. Quia lunc defensipiiem luaiii npn diffidimus Quoniam, sicut nps convenit praecavere ne veraciter
adfuturam, cum a nobis quibus offendimus dignanter inipelaniur, sic eorum qui a veritate sunt devii, flere
expuleris. Per, etc. , debemus interilmn, quaesumus «t.vel illis correctio-
SaCrpsaneii cprporis et sanguinis.p.omini lipstri nemsuppliciter exorando subvenire possimus, vel
Jesu Christi refectione vegetati, supplices le rogar npbis frucium :piefatis acquirere. Per, etc.
mus, Deus, ut hpc reroedip singula.ri, et ab picniutn Quos fefecisti, Dominej ccelesli mysterio, propriis
peccatorum nos cpntagipne purifices, ei a periculp^ "' alienisque propitiusabsolve delictis; ut divino mu-
'ruifi uiuiiias incursipne cunclpruiii, Per, etc. nere pufificalis mentibus perfruamur. Per, etc.
a Sub rnbrica Orationum lempore belli legitur liaec f Est iii Rpmanp Missa\i fer. 3 post Dominicam
oraiio in codd. Gregor, Muraiorii, QuadrageSimaR. .
b Est in Missali Rbm, iriter ceniraunfescontra per-, quariam e Tjsecoraiioiegiturin.Sacram.Greg. interoralio-
secutqres ei niale agdiiies. nes quotidianas, -
c Notam banc riiafginalero Cbdex affigii: Prp pec- .i Marginaiis npla codicis: In pmculis vel prospe-
cqiis hostes infestari certissimum; uitde enixius sup.pl.ir_ ritate gtaiias referendas Deo.
cahdiim Deo. I In' Sacram. cpdd. GfCgpr, apud Muratorium le-
dCum'stylus bujus praefalliinisLeortinus videatur, gitnf Dominica Xtll Pentecosles, apud Menarduiu
direptio Rniiianse urbis et agfbrum depopiilaiip sub Ppminica XIV, in MissaliRom. Pominica XII.
LeprtfeMagno a Vaudalis peracla an, 4S5 lnc iridica- i Sic incipit cpllecia pro peccqtis in mss, Gregor.
tuf potius qiiain
' "" quae
• Iniibeeiiiio I porililicfeCoiitieit Muratbrii, et progredilur usque ad et eos, ac siyluiu
an. 410. •; 1 subinde mutat.
e Codex, el inciinaiiiium, Blahchinii emendatipnem F Pro os in cpd. perperani Deus,
a Muratofio receptam retinUimus, fexqtio etiam dein 1 in inargine ms., Pro Iqceranlibusorandum
addila vox rerum.
09 LIBER SACRAMENTORUMECCLESI/E ROMANJ.,. 70
a Porrige dexterara, quaesumus, Dpraine, pjebi \ quaesumus, ut qui a fua cieineiitia cpiifpvemur, cre-
tuam misericprdiam postulanli, per quam et errpres Spamus eliam religionis augmenfp. Per, etc
de.cliuet humanps, et splatia yitae mprtalis aceipiaf, Pa npbis, quaespmps, Ppniirie, jua digne tractare
et sempiierna gaudia cpmprehendat. Per, etc. roysteria, ut et miseraiionibus tuis congfua respoh-
5$ IX. Item qiifi, m Libera nps, ppminp, quaesu- deamus pb^equia, el Uducialjus speranda ppscamus.
raqs, $ npstrqrum. debitus peccalprum, afque ut nps .Per, ejc.
a malis omnibus propitiatus erjpias, iniquitates b Yere dignura. Pietatem luam yptis ornniliusex-
,npslras,quibus juste.b retribuuntur, abspive.Per, etc, petentes, ut humanarii.m rprum prosperitate perce-
c Cpntere, quaesumus, Domine, hostes populi tui, pta, terrenis eatenus cons.o}at,ionibus gratulemur, ne
£t d.elicia npslra, guorura mpritp npbis dominantur, gaudia quaer.eresuperna eesseinus, sed quidquid Iae-
emuflda; ut, eum tibi placitam puritalem mentibus tiliae temporali impenditur, erudilipni prpficiat sem-
B.pstrisinfiideris, Jargiafis pt pacem. Per, §tc. : pilernae. Per, etc. . .
Accipe, Dpmine, quaesumtis,sacrificium singulare, Quaesumus, Domine, Deus npster, quos sacrainen-
aupd majes.tati fua} sernper et redditur et debetur. tis reficis, sustenta pr.esidiis, etqupsbgneficiis tempo-
Per, ete. raiibus refpyes, paspe t (divinis) perpetuis. Per, etc
Sit iiomini tup, p.omine, hoc sa^rificium, cum B Ecclesiam tuarn, Pprojne, perpeii miseraiione prp-
exhibetur, acceptum, ut efficiatur jugitere.xigen.duin. sequere, ut inter saeculi turbines ppnstituta, et prae-
Per, etc. senli jticiihditaie respifpt, et aeternae beatitudinis
Yere dignuro, Qui nps castigandp sanasei refp- percipiat claritatem. Per, etc,
yendo benignus erudis, dum mayis salyos essg cpr- XII. Ifein aliq.-* Adestp, Ppmine, siipplicatipni-
reptos, quam perire negleclos, Per, eic, bus noslris, et aposlplicis interpessionibus cooMen-
Suppljces le rpgamus, Dpmine Deus npster, ut qui tes, nec minis adversantiuni, nec ullp perturbemur
percepimus ceelestis,mensae substantiam, ad yitam ijricursu. Per, elc,
« pertingamus aeiernain. Per, etc. Auxiliare, Domine, temporibus nostris, ul luji
Tui sunt, Doiriijie,pppuli, qui nrinisterium nqslrp3 nos ubiqup d?xtera. prptegente, et religipnis integri-
yocis exspeelant, Quaesumusclenrientiaroluam ut sar tas, el Romani nttmiDtissecuritas reparata cpnsistat.
lularja ejus poscenlibiis, quidquid fiducia npn habet Pgr, etp
deprecantjs, gratia lua,quae lipnprum npstrorum npn Supplices.qiiaesiimus, ppnaine, ut riiuuustrepida
indigei, largiatur. Per, etc servitute proposituro > non de poslris nteritis sesti-
X, Item qlia- --?.Adesio, Doroine, supplicibus.luis, metur, sed qupd a te institutum esl, offerentium tna
et sperantes in. tua mispricordia ccelesti prqtege ber C sanclificetur dignafiQnepraisentum. Per, efc.
nignus auxilip. Per, elc i Vere dignum. Crijus nobis etiani ipsa mecleiiii
Respice, Domine, quaesumus, pietatis lusc, subsi- austeritas, dum peccandi coercpt affpcfiim, dum ad
diuni pos.lula«tes, Pa indulgentiam reis, ut iipbis supplicandum tibi mens humana fit prompfipr, duin
subvenias.propitialps affjlictis,Per, elc, gratjor redit ppst adYersatraiiqiiillitas, et inler hajc,
f Sancijficaiipuem tuani npbis, bp.mine, his roysje- probata fides eruditui' ad prajmipm, Pfer, etc..
riis pjacatiis;pperare, quae.iips et a terrenis purget Libera nos ah omni majo, prppjtiusque ppncede
yjliis, et ad cpelestia dona perducat. Per, elc.. ut, quae nphis poscimus rfelaxari, ipsi quoque proxk
s Yere dignyrai.Qni nostras rnentes expiando jusli- mis remiltamus. Per, efc,
ficas, et immprtaliiaiis efficis jusiificando capaces. Quaesumus,Pomine Deusnpster, ut quod nobis ad
Per, etc. imuiortalitatis pignus esse voluisti, 60 ad salutis
Repleamur, Domine, gratia muneris sacri, et quae apternaetribiias proyenirp suffragium. Per, elc.
gustu corporeo dulci veneratione contingimus, dul- k Inclinanles se, Ppmine, majestati (uaj propitiar
eiora menlibus seiuiamus. Per, etc. tus iiilende, ut qui divino munere sunt refecti, coe-
Faftiiliae luae, Dpmine, preCes miseralus 59 in-• lestibus semper mtihiantiir auxiliis. Per, etc
tende, et totp libi corde subjeciam prosequere, 0 Xlil. llem alia. — Da npbis, qusesumus, Dpmine
sustenta, circumtege; ut quaele gubernatbre cpiifldii, Deus noster, in tua seroper devplioiie gaudere, quia
el nullis impliceliir malis, et bonis omnibus explfea- perpelua est et piena felicilas, si bonprum omniura
tur. Per, etc. jugiter serviamus auctori. Per, etc.
XI. Item alia. — Omnipotens sempiterne Deus, Quaesumus,omnipptens Deps, ne ad dissimulatio-
cujus viaemisericordia.est semper etyeritas, praesta, nera tui cullus prpspera nobis collata succedant, sed
n Exstat in Saerara, Greg. Muratorii inter preces 8 In margine codicis : De juslilia
quotidiauas tom, H, p, 2Sb'. b Nota marginalis in cod.: Dum prosperilas rednn*
b Sie eodex, el recle, cum ad tnala referatur. dat,- erudilio superna qumralur.
c Est iu Gciasiano lib, m, n. 58. Divinisest varians Iectio.
d Nisla marginalis in.codiee : Posl infivmilutem, 3 In margine codieis : Admonel, adsupplicandum
e God., pertineamus, male, Blanchiiiii emendatio nos esse prompiiores.
placuit, k Invenitur in Sacram. Greg, el in Missali Rom»
f Ila Saeram. Gregv et Missate Rom. feria 3 poat fer. 4 Cineruni.
Dominicaiiin Quadragesinia?.
 11 OPERA S. LEONI MAGNOATTRIBUTA. 72
ad gratiarum actionem, tibi propensius exhiberidani, A . et praesta, d ut eamdem sludiis compelentibus exse-
potius nos sempef accendant. Per, etc quainur. Per, elc.
a Hostias tibi, bbihirie, defeririius immolaiidas, Deus, quem ihjusiitia riostfa iricessariter offendft,
qui teiripbrali cbnsolatipne significas, ut promissa da nobis rectae convefsatioriis effectum, per querii
nori desperemus aelerna. Per, etC. Consequaniur ef veniam. PCr, etc
b Vere dignunn Qiioriiain sicut tua clfemeritiarion Oblalio nos, Dbmine, qusesumtis, sacranda ptirifi-
sblum beneficia praeslat immeritis, sed affecluih qub- CCt,ac stii mlnisterip pariter et parlicipalione dignos
.qufenfebis, quo gratias refferariiris,irispiral, ita nos effieiati Per, elcv , .
cbnvenif laudes ttias , quia ribri possumuscompelen- e Yferfedigrium. Qtti cttram rioslri ea ralione modfe-
ter explefe, saltem sine Cessatioriedepromere; ut raris, ut pfoventus fextefior de iriternorum qualiiate
qttas nnmqnam sufficienter exsolvimus, nuinqiiam pfocfedat. Nullis quippe forinsecus miseriis affligfe-
reddefe desinamus. Pef, etc" muf, si viiia frfenemus animoruih; nec visibili dede-
Observationis annuaecelebritate gratulantes, ut eo- cori subjaCebii, qui fbedis cupiditatibus obviarif;
rum quOrura actionibus inhaeremus, plenis effeclibus hulla incjuietudo praevalebit exlfinsecus, si aganius
gaudeamus. Per,'eic. corde sincero; nullis subdemur hoslibus, si pacem.
Ecclesia lua, Doftiine, ccelesii graiia repleatur el' B teneamus iniernam. Ita sicut a nemine magis quam
crfescat; atque afa oiiinibus vitiis expiata percipial a riobis Jsedimur, sic noxia cuncta succiimbenl, si
sempiternae redemptioriis augmeutum; ut quod in nosmetipsos ante f vincamus. Per, etc.
inembris suis copiosa lemporum prorogatione vene- Tribuat nobis , Domine, quaesumus, sanitalehi
ratur, spirilalium capiat largitale doriorum. Pfer, etc. mentis et corporis sacfamenti lui medicina Coeleslis;
XIV. Item aliaj — Omilipbiens sempiterrie Deus, ut hujtts opefalione vfegetali tara prsesentia quam
mehtes nostras, qusesumus, ad opefa tibi placitura- seterna subsidia capiamus. Per, etc
cbnverte, ut corrfeptio tua non sit hegligentibus ma- Corisequatur, Domine, quaesumus, luae benedictio-
"jor causa poenarum, sed fiat eruditio paterna corre- nis aiixilium, quod supplex poscit EccJesia; perci-
clis. Per, etc. piat indulgentiam; boni operis inslruaiur; tempora-
Deus, qui sacra legis oronia coristituta, in tua et Iiu<n necessiialum corisolatione respiret; ad gaudia
proximi dilectionfe ppsuisli, da nobis horum propi- sempitfefna perveniat, et assumat ajlerna, Per, etc
tius efficienliam mandatorum, quia impossibile etse £2 XVL Item alia. — Adjuva nos, Deus salutaris
sibi nullus excusat, quod tanta brevitate concludiiur, . noster, el quibus supplicandi tibi praeslas affeclum,
tanla aequitate praeCipitur. Per, elc. Iribue tuae propiliationis effectum. Per, elc
Omnipbtens sempiterne Deus, qui offerenda lub C ( Mysleria tua,Domihe,debitisservitutisexsequenies,
nomini Iribuis, et bblata devoiioni nostrae servitutis supplices te rogaratis ut quod ad honofehi tuae maje-
ascribis, quaesuhitisclementiam tuam ut, quod pfse- statis offerimus, nobis proficiat ad salutem. Per, etC.
stas iinde sit riieritum, proficere nobis largiaris ad e Vere digntim. Cujus et pfopitiationis exordium
praemiuiu. Pef, etc. "'''''''
• 61'« pfincipaliter inde seniimus, cum luorum sensibus
Vefedignum. Qui mutabilitatem nostram ad dignanler infundis totis tibi mentibus supplicare,
incommutabilia ita jtistus et benignus erudis, ut nec nechumanis opibus, sed lua Virtute confidere; eliu-
fragilitatem destituas, et coerceas insolentes; quo deficienlem gratiam comprobamus, cum nos vel in
pariief instiiuii pia conversalione el coelestibus sa- hac devofione tribuis permanere,vel deperceplis bene
cfamentis, sic bonis prselereuntibus nunc ulimur, ut ficiis, non in nobis, sed in tuo nomine gleriari. Per, elc.
jam pbssiuius inbaerere perpetuis. Per, etc. Satiati niunef e salutari, tuara, Domine, misericor-
Exaudi, Deus.brationeiii noslram; et tua sancta, diam deprecamur, hoc eodem sacramento quo nos
quaj suinpsimtis, lion ad judicium nobis provenire temporaliler vegetas, efficias perpetuae vitse partici-
patiafis, sed ad remediuiri propiiiaiionis innuensx. pes. Per, elc
Pfer, etc AuXiliare, Pomine, famulis tuis, et in tua pietate
Placidus aspice, Domine, plebem tuam, et quam D 1 fidentibus jugitereslo propilius; ut et
praesentia pe-
doni lui facis esse cohsortCm, a malis omnibus cor- ricula, te protegente, declinent, et fulura gaudia, ie
poris el menlis emunda; ut noxia perturbalione Ces- largiente, percipianl. Per, etc.
sarite, Jiberum libi seinper exhibeant famulaiuu). XVII. Ilem alia. — h Parce, Pomine, parce po-
Per, etc pulo tuo, ul dignis flagellationibus castigatus, iu.tua
XV. Item alia. '— Concede nobis, Domirie, quaesu- miseralione respiret. Per, etc
mu.s, gratiam tuam, per quam boni esse possimus, Exaudi, Domine, pJebem tuam, et quod non habent
» Hanchabent idem Sacram. Greg. et Missale fer. f Ita codex. Apud Muratorium vincemus ex emen-
3 post Dominicam Passionis. datione a Blanckiiiio indicata, quae lamfennecessaria
b ln margine cod., Inspiralione Dei gralim
' referun- non videlur.
tur. e Nota margin. in cod. : Non confiderein divitiis,
e Nola marginalis: Coercet insolentes. tiisi in Dci gratia tanium, suadet.
d Qumsutms, arilea praemissum, hic superllue 51Oceurrit liaecoratio in codd. Gregor. et in Mis-
repe-
rilurin ms. sali Rom. ferta 5 anle Dorniiiicam 1 Quadragesimae.
• In margine codicis : Pro vitiis quibus Inlaudalis autein codd, repetitur ihler ofaliones pro
subjace
tnuroraiidut Deus. pecmlis.
73 LIBER SACRAMENTORUMECCLESLE ROMA&E. 74
merita sapplicantum, tua nos semper gratia praeve-1!__. f Exaudi, Domine, quaesumus,gemilum populi tui,
niens largialur. Per, etc uec plus apud te valeat offensio delinquentium quam
Altaribus tuis, Domirie, munera nostrae scryjtulis miseralio lua, semper indulta flelibus supplicantium.
infcrimus, quae placalus » accipias, et acceptum tibi Per, etc
nostrum, qusesumus, famulatum, et sacramentum Sacrificium tibi, Domine, celebrandum placatu*
liostracredemptionisefficiant. Per, etc. intende; quod et nos a vitiis nostrse 64 conditionis
Ycre digntim. A lua enim numquam est laude ces- emundet, et tuo nomini reddat acceptos. Per, etc
snndum, quaeet inter anguslias necessarium praeslat g Yere dignum. Qui ideo differs vota poscentium, ut
auxilium, et in prosperitate gratiarum libi referens in ipsa quoque deprecationis diuturnitate proficiant;
actionem, quanlo nos memores facit esse beneficii, et tardius postulata praestando, fidelium tuorum men-
lanlo nobis lua magis dona conciliat. Per, etc. tibus praestare cognosceris devotionis augmenlum.
b Quaesumus, Domine Deus noster, ut quos divina Per, etc
tribuis participatione gaudere, humanis non sinas Majestatem tuam suppliciter deprecamur, ut sicut
subjacere periculis. Per, etc nos corporiset sanguinis sacrosancti pascis alimeuto,
Omnipotens sempiterne Deus, populi fidelis ihsli- . ila divinaenaturae facias esse consortes. Per, etc
tutor et rector, in familia sacramento lui nominis ac- '.B Cqelestibus,Domioe, quaesumus,praesidiismunian-
quisita, gratiae tuae dona custodi; ut bona qua; te lur, qui in tua protectione confideiites, in te solo Prae-
auctore percepit, 63 te protegente serventur (c Ali- sule glorianies, tuo semper foveantur auxilio. Per, etc.
ier, te largiente copiosius augeantur). Per, etc XX. Item alia. — Exaudi, Domine, prcces nostras,
XVIII. Item alia. — Omnipolens sempiterne Deus, et celeri nos propitiatione lsetifica. Per, etc
da nobis voluntaiem tuam fideli mente retinere, et b Inlende, Domine, quaesumus, supplices luos; et
pia conversatione depromere; ut Ecclesia tua a pro- pariter nobis indulgentiam tribue benignus et gau-
fanis vanitatibus expiata, non aliud profiteaiur verbis, dium. Per, etc
aliud exerceat actione. Per, etc - Hostias, Domine, suscipe placatus oblatas, quas
Exaudi nos, Domine Deus noster, et a pravitatibus sanctificando, nobis, qusesumus, efficias salutares.
niundi tuorum discerne corda fidelium, ut qui Domi- Per, etc
uum sua voce pronuntiant, in diabolicam non reci- i Yere dignihn. Qui cotlestibus disciplinis ex omni
dant servitutem. Per, etc. parte nos instruens, qualiter a fidelibus luis falsoi
Ut tibi gfata siut, Domirie, munera populi lui, ab fratres discerneremus k ostendens, Unigeniti tui
omni, quaesumus, nos contagio perversitatis emunda, voce pronuntias: Ex [ructibus eorum cognoscetiseot
nec falsis gaudiis inhxrere patiaris, d quos ad veri- C (Matth. vn, 20). De bis sunt enim inflali sensu carni*
tatis tuce praemia veuire promiltis. Per, etc suae, et non tenentes caput. De his sunt qui lerrena
Yere dignurii. Qui Ecclesiam tuam a diabolica sapientes, ita deprecantium te verba - fastidiuni;, quia
simulatione vis esse purgalam, alque ut a fictis sin- animales atque carnales, quaesunt spiritus Dei, stulta
cera discernas, ex operum qualitate fructus intelligi mente non capiunt. De his sunt reprobi circa fidem,
praecipis voluntatum; ad te pertinere non reputans, qui nescientes quse loquantur, neque de quibus affir-
quos vel dissimulare quae tua sunt, vel hig conlraria ment, saepe subvertere conaii sunt et conantur. Da
perspexeris operari. Unde benedicimus te, Domine, his sunt subdoli operarii, qui introeunt explorara
leque debita servitute laudamus. Per, etc. Ecclesise libertatem, quam habet in Christo, ut eain
Adesto nobis, oranipotens et misericors Deus, et secum in turpem rediganl servitutem. De his sunt
sacramenta quacsumpsimut, nec nostris excessibus, qui penelrant domos, et captivas duciint mulierculas,
nec alienis permiltas violari peccatis. Per, etc. oneratas peccatis; non solumm viduarum facultates,
Gregem tuum, Pastor bone, placatus intende, et sed devorantes etiam maritarum. Isti jam nec justos
oves quas pretioso sanguine redemisti, diabolica non appetunt se videri, necsallem deforis sunt, vel deal-
sinas incursione lacerari. Per, etc. bati, vel loti, sed palam, pudore calcaio, de pravi*
XIX. Item alia. — e Suscipe, quaesumus, Domine, " conversationibus suis etiam gloriautur, et domi foris-
preces nostras, et clamantium ad te pia vota propi- que spurciliam contrahentes , non lam 65 referti
tius iniuere. Per, etc sunt ossibus mortuorum, quam magis ipsi sunt mor-
* Cod. accipient, et infra, eiflciat. b Codd. Gregor. Muratorii hanc orationem exlii-
b Missale liom. hanc orationem exhibet in Domi- bent in precibus malutinalibus seu vespertinalibus.
nica XXIII post Pentecoslen, et in communibus ora- - Esl in iisdem mss. in Missade quotidianis diebus.
lionibus, contra perseculoret Ecclesiw. i Notatio marginalis: De falsisfratribus. Haecprae-
c Adverbium aliter textui inserlum in codice, ya- falio Leonina videtur, in qua quorumdam falsorum
, riantera innuit. fratrum corrupti mores describuntur. Quinam vero
d Sic codex. Muralorius, quibus. hi fuerint divinare nolumus. ' ''
e Affinisest oratio codd. Gregor. Muratoriiiu pre- k Ostendehsabundat ex varianli lcctipne, msi ma-
cibus uiatuiiiialibiis, apud Menardum vero iuter ora- vis legere ostendis, et inlra, pronuntians, uti Blanchi-
tiones quotidianas. nius monuit.
' Haiicreferunt iidem codd. in orationibus pro pec- 1 Nota marg., De (asliawsit; et post nonndla, De
calit. subdolis.
s Noia marginalis in cod.: Ideo lardius imvetratur, m Alia marginalis notatio m codice: Devoralorcs
' '
Ut persevereloratio postulantis, '.; viduarum et maritarum.
PATHOI. LVi '*'J%?7' - ;-="'«C 3
75 OPERA S, LEQNI MAGNOATTRIBBTA. 76
tui. Quibus evaiigelica sententia cbnvehieriTerexcla- ,A sumehtibus "sferripisrtfbsistis, ita non deseris in tua
jnat Si 'iumenqubd in % 'M ibhebrksuhtiipicetene- miseficofdia ^lofiantes.-Per, 'etc.
hisqua» Munera, ut et ab '
brwqucmi^ iuhipfa#ft3iV^)tNairicuihiri Dpmine, quaesumus, pffferentesV
videritur bbsciifa sifit, fe't'maiaefemafe riigradedfeCbfb, ohiriibuSmuhdafepeccatis, etarcuhctisiiosiprotegere
satis evidenter apparet hsec eos in occulto gefere, dignefls aavfefsis.JPef, *tc
f Vfefe dignum. Quia cum omne opus bonuiii a te
quse etiam tttfpe sii:dicere. Isti hon solufri ad tuam
gratiam venierites stii fbedifatedeterretit, sed eiiam inclioari constet, et .perfici haric ipsam quam nobis
iniriiisecus; " 'ffaffibus ifebristitutis,pro qtiibusdlifI- trlbuis pfefsfevefaritiam supplicandi, cerli suinus impe-
slus est mbftuus, bfferidiCtilurii 'suse pefVersitatis op- tfare rios posse, quae poscimus. Per, etc.
pbrturit. tales cavfefferios jubes, pferApbstblufntuiim s Tfibue riobis, Domine, Cosleslis mensse virtute
dicens : Scpatate vds ab dnini frdire iiiordihate dmbu- safiatis, et :desiderafetjuaerecta isunt, et desiderata
lanie (IIflitss. iii, 6). Et ca nbs pfaecipis-operaifi,., perciperfe.Per, elc. V
quaevidentes cuncti vere fidelestui, teccelestemPatrem Ttiesto, quaesumus,Dorhine, populi lui raunimen
cbliaudent atqufehiagiiihceiit^aqub falibhabilis con- efcustos!; lu vitaeipraesentissuslehlatoretrecior; tu
sbienfiifibonaeque farnafeSoiium 61irihe'perfectumbpii- collator aetfernae.Per, etc.
muriique deScendit. Pef, efc. B XXIII. Jtemalia. — Tuere:, Domine, quaesumuj
'->Quod bfe sumpSlmus,Pbmitie, 'qusesuriiUs,riifehte no*famulos %uos,:uta peccalis omnibus abslinentes,
capiamOS,etdfe lhuriefe'feriIporali'fiatriobiSremediuin pTomptalibi volufttate famuleinur. Per, etc
sempiiefrium. Pef, efc Grata tibi sit, quaesumus,Domine, tuae plebis obla-
Famulos et famttlas,%oiriirie, quaesuriius, intttere, tio, per quam et sanctificalionem referat, et qusepie
quibus inffe spefare dbriasti; ac paritfef eis, et ijuaa prfecalur Obtineat. Per, etc
iibi placeaht"pbsiulare, bt c pbtius posiulata'cbn- b Yere dignum.QuiaJragilitalem noslram misera-
cede. Per, etc tiis intenderis, et ihenlem -nobistribuis supplicandi-,
XXI. Item alia. — d Conccde nobis, Poiriihe, Hre- ettua Supplicibus'dbrialargiris. Per,.jetc.
riiam deJici6rum,etfebs^ui%bsim'prigriareriioM 1Adesto nobis, DomineDeusnoster, et.quos tuis my
expugha; qttia sub tub tfiuriiminfeconSfiltttis riulla steriis recreastii pefpetuis deferideipraesidiis.-Per, -etc
diaboli nocebit obrcplio. Per, etc iFahiiliam tuam, Domine, benignus illasira, et be-
Prbtectbf ih te 'sperahtiiriri, Pfeus^ 'exaudi prfeCes -nfedictioiiisluae lafgitate. corifirma; ut,te\in omnibus
libsffas, fellriiscrereiibstr i; iit corpbre et ^riieriievege^ ducem, te mereatur habere custodem. Per, elc
tati tuis iseiiiper irihaifeamiis ofilciis.Pfer, etc XXIV. Item alia. — ^nihipotens et rnisericors
"Supplices te rbgahius,!Deus, tit miiriferaqttaj deffe-C Deus, ad-xiirjusbeatitudinem sempiternam, non fragi-
riirius, etdfeVotioriisgfatiafri tibbis Cbiiferarit,"eisaiu- iitaie carnis, sfedalacritate-mentis asCenditur,'fae67
ftm. Pef, etc. nos atria supernae civitatis ct 1e ihspirante sem-
e Yeredigrium. QttiaEccleskri tuae''filib's: slciit =e¥d- fifef airibire,etluaindulgentiafiderilerintrare.Per, etc.
uife ribn Cessiis; iia nbri 'dfeslnisaojuvafe, ttt ffecfe Detts, qui cum muneribus nullis>indigeas,ipse no-
TaCiendacogiioscarit, el 'pbssibilifatcrri Capiaht fexse- l)is iriuriferadincta largiris, accipe propitius qnx da
iquehdi. Pef, etc tuis doriisiiblaosbfferrevoiuistivnonsoliim nostrse
Suraentes dbria coelestla,~gratia's fibi referinius, •repuiansdevotioniquae tuasunt, sed efianuper haec
tahcie Patef, oiiriipbteris, ietefne Deus.Per, etc n'6'sad^ccfelestiaregna perducens. Per, eic.
Prblege, Dbhairie, fideles tuos, "et qubs splfitail ... ??f'f
eibo vivificaredigiiatuses, perpetua salvatione comi- 'Graiias tibi, Doinine, latiflesque persoiviriius, qui
'tare. Per, etc. ^ribScorpbris et sariguiuis 'dilecfissihii Filii fui Do-
66XXIL i{emal'a- — Augefiaem tuara.Dbmirie, mini ribslri CommuhiPnfevegetasii; iniseribbrdiarij
quaesurnus,iriiseiiatuslri riofals;^quiapiefaiis Itiafesub- tuaih suppliciter exorarites, j uthoc ttturii, Poriiine,
isidia non riegabis, quibiis in te cfederidi cbrituieris sacrairieritumriorisit iiobis fealiis ad riceriarii, sed
firmilaiem. Per, etc " fiat iiitercessio sslutafis ad Veriiain.
Da nobis, Dbmine, quaesuriius, iri te lofa "riierile .- ^XXY.Item alia. ^--Profege, "quseSuriiiiS, Domine,
confidefe; qrioniam sicut supfefbis ih sua vif tuie.prse- T- Romahi ribmihis ubique reCtbres, rit hfs tua yiftuto.

'*.'AliaWbtamaigiri. in cbd.: Siibvetsdres"frqttum. in vjgilia Ascensionis. .

'Cdvehdum^db^is. , :h Nota%arg.: Humitibus adesse Deiim inhinctis
• b lii "Sacrarii.
GelaMari61e|iitt"rTer. 7ip"oslDbmini- fdpefibus-eofum,
'c^m;tef*tiafh!Quaufaps}mae 1 Legitur DoWiriicaPassioriisttimln^Sacram. Gre-
fer. 5 pos't TCmiriicain gor., tttmln-MissaliRbm.
')iJiirast6Wi'a'c4ri'Mis'sM:''Rri.riii.
Passioriis. ''-_. 5 Sequentia inserla sunt orationi post Communio-r
c Forte legendUm projiiiius. nem communem pfb vivis-eidefuriciis, quaeitem le-
'."* 'Inlfer-pffecesmaiiitiriales;haric pfaoferuiit cbdd. ~giturari'MissisJQua'dragesim&3. ,j
"flregor. Mur&tbrii t tsque ad VfefbuiiieirpiijfMa. k Ex hoc et siriiilibus
8 ln marg., Recle agendum. locis, in riuibus Romani re-'
clores, velprincipes pliirali numero appeliaritur.hbn
1 Nofalur in riiargiheccbaicis::Ih operibiisDei i/ra- 'Wemo
-cbllegitboc SacrafrientariumcPropactumfuisse
iias agendwn. eo tempo.requoduo iiiiperaioresregnabant, allferin
*:Est in MissaliRorii. !DpiiiinicaV pbst PasCIra,ct Ofieine, alter iri'Occidente. Sed ijuarii liaec ratib sj(j
77 LIBER SACRAMENTORUM ECCLESIiE ROMAME. 78
vincentibus,pax populi tuisecuraprovemat.Pef, elC.,A. Respice, quaesumiis,Domine, preces noslras, <ei
* Praetendenobls, Domine, miseficordiam tusm, hismunefibus praesenliamtuae!maj'eslatisinferser,e;
ut qute votis expetimus, conversatione iibi plaeita ut quod noSlro servitio:'%eritur» te potius pperantp
consequamur. Per, etc forriielur. Per-, «tc. ^.
h Exaudi, TDomine,precfesnostfas, utTedemptio- 11Yeredignum.Gujus propitialionem in hac pri-
nis hoslfae sacrosancta commercia «t vitae-nobiscon- nitim parte sentimus, cumea quae libi sunt placita
fefarit pfaesCriiisauxilium, et^gaiidiasetripiiefnaeon- et nobis salutaria desideramus appetere. Pum eiiim
cllierit. Pef, etc sine le nihil recii 69*el!e :possimus, aut agere, aut
p ?C"SP .perficere; indubitanler esl gratise, quidquid -cpnye-
- Sacramentorum tuorum benedictione satiati, qu*- iiienler operamur. Per, etc,
sumtts, Doroine,nt per hsec seifiper emtindemur a 1 Coelestiadona capientibus^quKsumus,"Pbminc,
Viiiiset periculis « caveamus. jponad judiciuin proyenire .paliaris, qtiod fijleiibus
Adesto, qtiaesumus,Dominfe,plebi *uae; ut quse tuis ad remediura providisti.Per, elc.
a Siiriipsitfideliffer,et mferitfesiiriul
eVCPfpore,te pro- Adesto, Domine, populis qui sacra donaria conti-
legente, custodiat. Per, elc gerunt, ut nuJlis perictilis afffigantur, qui te prote-
68 XXVI. Item dlia.-—Exattdi, Domine, preces B «fQre cpnfidunt.Per, etc.
nostras, fet ut itiis nos muheribus jugitef prosequa- XXVIII. Itemjalia. -^Magnificentiam luam, i)p,
fis, majestafi tuaefac seiriperdevpfos. Per, etc, mine, prsedicamus,suppliciter implorantes ut qui nos
OmnipotensserhpitferneDeus, qui ftos donis tuis jmminentibus periculis exuisti, a peccatis qiiogua
praevenisdignanler immeritos, da ut libi gralias ib- benignus absolyas: ,ut beneficia npbis hiajpra cpp-
ferentes, efficiamuret merili. Per, etc cedas, et tuis nos facias parere mandatis. Per, etc
e Offerimuslibi, Domine>munferaijuae dedisti, nt .Munera nomini tuo, Doraine,, «um gratiarpm
ct creationis tuaeCirCamortalilatem Jiostrain teslifi- actione deferimus, qui nos i ab infeslis hostibus
ceiitur auxiiium, et reroediuin nobis immortalitaiis liberalos paschale sacramentum secura (A1. .placiilaj
opeffentur.Per, etc .tribuis mente suscipere.Per, etc,
f Veredignum.Quiajicum nostralaudeiionegeas, 'Vere dignum, Majestatem tuam toiis sensibus
grata tibi tamen esttuorum-devbtio faraulorum;-nec deprecantes, ut sic yitia nostra depellas, sicutcp.rppr
te augent nostra praccoriia, «ed nobis proficiunt. ad rum ferales" exslinguis iniinicos; nec captivilateni
salulem. Quoniamsicut fohifemvitaepracterire, causa quam extrinsecus submpyisti, sustinere nos patiaris
moriendi est.Bic-fepaferiijUgilerTcdtindare,effectus internam.Sed ut noxia quaequedisciitias,et prospera
esl sine fine vivendi. Per, etc iC jugiter largiaris, semper nos et quaepraya sunt decjl-
Libanles, Domine,dona-coelestia, praesidium no- nare perficias, etamare quaejusta sunt. Per, elc.
bfs inesse gaudemus, et inter ista quae transeunt, Laudes tuas, Domine, non tacemus, quia nos a
«eoruroqriaesurit •mansuraconfidiraus.Per, etc «aalis qute roerebamur expediens. bona tua praestas
Protege, Domine, faffltilostuos; subsidiis pasce celebrare laetanles. Per, elc.
corporeis ; «t spiri.talibusenulriens alimenlis, a-cun- Da, quaesumus,Domine.,fidelibustuismsacra §em-.
ctis boslibus redde secitros. Pcr, etc. .per aclione persislere, ut qui liia jniseralipne sunt
XXVII. Item alia. ?- Gonverle nps, Domine, luae digni fiant pietalis officiodigniores. Per, etc
propitiationisauxilio ; ut casligatiopeccatoribus con- XXIX. Ilem alia. — l Omnipotens et misericors
venienter adhibita fiat correctio salutaris. Per, etc. Deus, de cujus munere venit ut tibi a fidelibus tujs
iftibecillis,ex eo patei quod eaedemformulae legun- diligendum, id est,Ghristum •RedempibremWosimm.
turetiam in mnmullis orationibus Sacramentarii Ge- Haec.praefatioeslin codd. Greg. hebdomada xvnijpost
lasiani libro m. Etenim num. 59 orat. 3, Romaniim- Pentecostcn.
perii propiliare principibus; n. 6 orat. 2, Propitius s Cbil., et ebtum quw mdnsuta. Locus ift Yiilgatis
Romaninominisestoprinctpibiis, et in secffeta-:Ro- «raendatus ;sednoft iilane.satisfacit. Magisiplacefet'
maniimperii defenderectores, etsn. -61 orat. 1, Ro- ea i» qum sunt mansura,
mani hnpetii adeslorectqtibus, etc Haequidem ora- D In raargine codicis : Indubitantergratia (Forte,
liones lucubrari potuerunt sub duobtts ilftpefatofi- gralim) Dei reputaiiduni quidquid agimits fidei mx-
bus; atin Sacramentariumreferripotttisseeiiam post nistri.
suljiatum ultimtiraOccidentis imperatoreni, demon- 1 In Sacram.Gelas. etinGrpgor.apud Menardum
slratSacramentariuniGelasii, quo poutilice unusim- legitur fer. 3 post DominicamIV Quadragesimae; in
peraior in Orienle doroinabatur. ieodd. vero Greg. apud Muratorium, et in Missali
a Interoraiioiies quotidiaiias-p'ostrehia%s"tin codd. ftom..!ferias5.
Gregbr. Mufatofii. i SiHtirini hic IndicaTentur,. titi putat 'Acamiiis
b Sacrament. Greg. Menardi et MissaleRom. ihanc part. n, | 9,'pax'cutti his aJLeoneiftiiadicenda csset
oraLibnfein pfaefefuiiifefi'5'pbSiPaseii'a. anie Pasclia. Cur autem hac in re dubitemus, iiitel-
c Cod., caveamur, male. iigescxanttbt.7(sCot 281,«. ») iridisseft. A Ques-
d Cod., sumpsere, qubd fetihefipossCt, Ctinitplebs ifielli ad ari. 452. #ox placida'est varians4cctio.
ninliitudinenisignificanspluraJemttumerumsreCipere * Irt rhafgine ,':Qfandumm v\Uu'a mbis Dettside-
possii. At ihfra Cohserenfer"iegfertduin esset ciisto- pellat. Dein pro corporum in 'cod; «ironee: est
diant. Moxprp simul, co.dexsh*abet'Sibi.
c Cbdd. Gregbr;.Muratoriitenc 'bratiPiieminterse- quorum. 1 Est in Gelasianolib. iii,», S.iMss. GregoT.fltu-
runt postreinseMisSie-diertiiii'quotidiahafum. DominicaXIII post Pentcc.; in Wissaliautein
• Ntita marginalisin rhs.': Fmttein vifwtoto cordc ratorii,
Rom., DominicaXII. . '.
 TO • OPERA S. LEONI MAGNOATTRIBUTA. 80
digne et laudabililer serviatur, tribue ut ad promis- A a lenebrarum distingue caligine, ut semper quaesau-
siones luas sine offeiisione curramus. Per, etc cta sunt Hieditaiiles, in tua jugiter luce vivamus.
Suscipe, quacsumus, Pomine, munera quse de tuis Per, elc
offerimus collata beneficiis, et 70 CJU0U nosirae devo- Annue, Domine, precibus nostris, et luis servitiis
tioni concedis effici temporalis, tuae nobis fiat prae- inhaerentes, pervigili proteclione custodi. Per, elc.
miuiri redemptionis aeternae.Per, etc DoraineDeus noster, diurno labore faiigatos sopo-
PFESP ris quiete nos refove; u< adjutl necessario fragilila
XXX. Jtem alia.—aNe despicias, Domine, quae- tis auxilio, et corpore libi simus et mente devoli.
sumus, in afflictione clamaiilcs, sed laboranlibus ce- Per, etc.
leri siiccurre placatus auxilio. Per, elc Propitiare, Domine, quaerenlibus misericordiam
RespiCe nos, omnipoleiis et raisericors Deus, et htuam, et stalum Romani riomiiiis ubique defende
ab omnibus tribulationibus propiliatus absolve. (Al. et Roroani nominis ubique protege principa-
Per, etc. tum), utpax salusque perpelua tuorum possit vigere
Mitte, Domine, qutesunius, Spifilum sanclum, qui populorum. Per, etc
et haecmunera praesenlia nostra tuum nobis efficiat ; llem ad vesperum.
4 QuEesumus, Domine Deus noster, diei molestias
«acramentum, ef ad hoc pefcipiendum nostra corda B
jpurificet. Per, etc noctis quiete suslenta, ut necessaria temporum vicis-
b Vere digrium. Quia lesine cessatione praedican- situdine succedenle, nostra reficiatur infirmitas.
tibus, nec adversa praevalent, nec prospera negabun- Per, etc
tur. Per, etc Exaudi nos, omnipotens seinpilerne Peus, et ne
c Sil nobis, Domine, reparalio meniis et corporis siue lerminis operum fragilitas liuinaiia deficiat, ipsa
cceleste mysterium, et cujus exsequimur actionem, mutabilium rerum varielate nos refove. Ter, etc
senliamus effectum. Per, etC. Adesto, Domine, precibus nostris, et die noctuque
Plebs tua, Domine, quaesumus, bcnedictionis san- prolege, ut quibuslibet alternationibus leaiporura
claeroiinus accipiat, per quod et noxia quseque de- tua semperincommulabilitate ifirmeraur. Per, etc
clinet, et optata feperiat. Per, etc XXXII. llem alia. — Respice propilius, Pomine,
XXXI. Item dlia. — d Omnipotens sempiterne qusesumus, affiictionem populi tui, el ne ad perden-
Deus, qui nos et castigando sanas, et ignoscendo dum peccata nostra praevaleant, k sed ad salvan-
conservas, praesta supplicibus tuis ut et tranquillita- dum nos tua potius misericordia copiosa pracvincat.
tis optatae consblatibne laetemur, et ad correctionis Per, etc
effectum dono tuae pacis utamur. Per, etci C Propitius intuere munerav Pomine, quaesumus,
Preces nostras, Domine, propiliatus admitte, et a quae luis altaribus exhibemus, ut quod noslra fragi-
terrenis effice cohtagiis expiatos, quos coclestibus litate deferlur, tua virlute sacretur. Per, etc
tribuis servire hiysteriis. Per, etc. vF c
• Vere dignunu Per quem nes eruis a peccalis, 1 Sumpsimus, Pomine, sacri dona mysterii, bumi-
a periculis exuis, et ad gaudia sempilerna perducis. liter deprecantes utquae in tui commemoralione nos
Per, etc facere praecepisii, in 72 nostrae proficiant infirmi-
Quaesumus, DomirieDeus nuster, ul mensse tuae tatis auxilium. Per, etc.
sancta libanies, non ad judicium. nobis, sed ad Rege, Domine, quaesuuius, tuorumcordafideliura;
praesidium sempiternum ccelestia dona sumamus. et ut bona tua le largiente percipiant, ipsorum pri-
Per, etc. milus bonas esse concede (Al. effice) voluntates,
Respice, Domine, propitius populum tuura, atque Per, etc
ad tuam niisericordiam pertinentes 71 et lempora- XXXIII. Ilem alia. — m Omnipotens sempiterne.
libus (Al. f praesentibus) sustenta beneficiis, et aeler- Deus, da nobis fidei, spei et charitalis augmentura,
«is (Al. futuris). Per, elc et ut mereamur assequi quod promittis, fac nos ama-
Oraliohes malutinm, vel ad vesperum. ]D re quod praecipis. Per, etc
s Deus, qui diem discernis et noclem, actus nostros -- Peus, qui plenitudinem mandalorum in tua et
a Fere eadem invenilur.in codd. Gregor. in serie • ' ctiones.
orationum pro peccatis, et iu Missali liom.inter ora- e Exstat in Gelas. Jib. iu, n. 84.
tiones coramunes pro quacumquetribulatione. h Uncis inclusa ex varianti lectione a collectore
b Nofa mafginalis in cod.: Adversa repelli, prospera texlui in.serta.
minislrari. 1 Haec est penullima orationum vespei tinalium in
c In Missali Rom. Iegilur.Dominica VIII post Pen- mss. Gregor. Muralorii.
tec, ac in die S. Yalentini 14 Febr. In Sacram. Greg. i Cod., firmetur,
Muratorii Domin. IX post Pentec.; apud Menardum k Scd abundat. perpcram.
verb.die S. Yalemini. 1 Est in Missali Rom. inter communes orationes
d Exslat in cod. Gelasii lib. m, n. 57, in mss. necessilate.
pro quacumque
Gregor. el Pamel., ac in Missali Roniano, ad repel- m Hanc exbibetcodex Gelas. lib.-m, n. 9. In Gre-
lejidam tempestatem. gor. Muratorii, Dominica XIV post Pentec; apud
e ln margine cod., A peccalis sive
periculis nos Menardum., Doinin. XV; in MissaliRom., Domin.
Chrislus redemit.
1 Prwsentibus, et dein futuris sunt variantes le- XIII.
*i LIBER SACRAMENTORtM ECCLESIJE R0MAN.E. 83
proximi dileclione posuisti, hanc nobis graliam lar- jA quos non deseris in tribulalione subjectos, copiosius
gire propitius, ut quia in mullis offendimus, tua cba- foveas majesiaieni tuam jugiter exorantes. Per, etc.
ritas abundel in nobis, per quam peccata mundan- Prsesta, quaesuraus, Pomine, ut hac oblatione
tur.
' Per, etc. mundati, sumamus et deprecandi fiduciara, et
Domine sancte, Pale? omnipolens, aeterne Deus, gratiam, quae justa (Al. bona) sunt, iropelrandi.
oblationes familiae tuae propitiatus intende, ut hsec Per, elc
piae devotionis obsequia et rectores sanclificent et In jejunio.
regendos. Per, etc Yere dignum. Tantoque propensius agere, quod
Deus, qui a fideles tuos ad veram vis innocentiam pro nostro modulo nitimur operari, quanto jejunii»
pervenire, fac nos per indulgenliam tuam illius par- et orationibus d speramus conscqui nos posse quaj
ticipes sanctiiaiis, quae nec sibi noxia, nec cuiquam poscimus; praesertim dum praestitorum teslificatio
invenialur adversa. Per, etc. spem tribuat petendorum. Per, eic
Domine sancte, Pater omnipolens, aeterneDeus, Domine Deus noster, qui salutaria et praevidesso-
da servis luis hunc charitalis affectum, ut bona pro lus el tribuis, tu, qusesumus, et roentibus nostris lar-
riialis reddere tuo incitenlur exemplo, et de inimicis gire semper e affeclum tuam misericordiam postu-
suis correctione magis cupiant, quam ultione gau- B J Iandi. et quse nobis sunt utilia, placatus iutende.
dere. Per, etc Per, etc.
Propitiare, Domine, supplicum votis, et populi : Exaudiatvos Dominus Deus noster, et pro sua
lui oblationibus precibusque susceplis, omnium no- quemque necessitate clamantem benignus aspiciat;
strum ad te corda converte. Per, etc. solatia propitius administret, quac humana poscit in-,
p r E i firmitas; peccata quae adversantur avertat; pariler-
Incipiunt.preces diurnm cum sensibus necessariis. que corporibus vestris et mentibus semper profulura.
XXXIV. — Omnipotens sempiterne Deus, Roma- concedat. Per, elc
nis auxiliare principibus, ut tua virtute roboratis, XXXVI. Item alia, — Domine Deus noster, qua>
omnis hoslilitas nec viribus possit praevalere, nec sumus, concede propitius ut Ecclesia tuajugiteret
fraude. Per, elc. religione crescat et pace. Per, etc
b Nostris, quaesumns,
Domine, propitiare tempo- 74 Conciliet nobis misericordiam tuam, Dominc,
ribus, ut tuo munere dirigantur et Romana secnritas munus oblatum , nostraeque simul protectioni profi-
et devotio Christiana. Per, etc. ciat et saluti. Per, etc
Supplices, Domine, deprecamur, ut per haecdona f Yere dignum. Qui non solum peccantibus nobis
sacrificii singularis, et abolitio peccatorum, et tua 'C veniam tribuis, sed hostibus nnstris potenter obsi-
nobis sanctificatio praabealur. Per, etc slis; et quos perpeti, malis operibus, promeremur,
* Vere dignum. Qui ineffabilibus modis hostes no- magnifica pietate depellis; ut nos ad tuae reverentiae
stros etiam in tuam pateris contumeliam prosilire, culfum et terrore cogas et amore perducas. Per, etc.
ut quia nos de eorum 73 saevitia vindicari pro no- e Tantis, Domine, repleti muneribus, ut salutaria
stris actibus non meremur, dum ad ultionem luae semper dona capiamus, praesta, quaesumus, ut a tu?
rediguntur injuriae, nobis Hcet improbis consulatur; numquaro laude cessemus. Per, eic.
te pariter admonenle, cum peccatoribus isla prae- Porrige, quaesumus, dexteram, Doroine, populo
stentur, quanta possis ministrare cofrectis. Per, etc. deprecanti; etcuitribuis supplicandi benignus affe-
Tuanos, quaesumus, Doraine, miseratio gloriosa tum, praebe placatus auxilium; ut te ductore confi-
purificet, et dignos, quibus sua beneficia praestet, dcns, et mala cuncta declinet, et omnia quae bona
efficiat. Per, etc sunt appreliendat. Per, etc.
Fidelem populuro, quaesumus, Domine, polentiae XXXYII. Item alia. — Omnipolens sempiterna
tuse muniat invicta defensio, sanctumque sibi ccelesti Deus, Ecclesise tuae concede prppitius ut mortiferis
dispensatione percipiat; ut pio tibi semper devotus (A/.^sacrilegis) oblectaiiouibus ampntafis, aeierni-
affectu, et ab infestis liberetur inimicis, et in tua ju- "- tatis tuae potius delectaiione laetetur. Per, etc
giter gratia perseveret. Per, etc. Auxiliare nobis, misericors Deus, et ut cunclos
XXXV. Item alia. — Supplicandi tibi, qiiaesuinus, Iiostes expugnare possimus, praesta, quoesumus, ut
Pomine, danobis sine cessatione conslantiam, ut nostros vincamus errores. Per, etc.

* Cod., fidelium tuorum. Ex contextu autem rectionem pertinet.

palet
legendum fideles tuos, vel addendum corda, aut s Est in mss. Gregor. Muratorii, et in Missali Rom.
menles. Dominica prima post Pentecosten.
b lnvenitur in codd. Muralorii inter orationes k Sacrilegis varians lectio prima manu texluHn-
quo-
tidianas. serla; secunda vero sacrilegiis, quae esl varians Je-
c Nota marginalis : De contumelia
hostili, qum ad ctio subslantivi oblectationibus.Hic Missa videtur
cwreclionemfidelium conslat. esse contra spectacula, ut innuunl illa praefalionis :
d Cod., eajpieniwr. Dum scilicel agunlur crimina, vel canuntur. Goucinunt -
• Cod., effectum.
quae S, Leo disserit serrn. 84, cap. I.
I Notatio in marg. cod., Omne adversum ad cor-
83 OPERA S. LEONl MAGNOATTRIBUTA. 8*
Repelle, Pomine, quaesumus, a nebis sacrilegas ,\ sacramenli subsidiura raenti.se.l corporis, ut in ulrp-
vOlunlales, et tribue ut divina (Al. beata) mysteria que salyati de cpelestis.reroedii, pieniludiiie glorie-
castisjucuridilatibus celebrenms. Per, elc riiiif. Per, etc.
*Vere dignunri Suppliciter exbrarites, utqriinis a Effunde, quacshmus, Pomine, Spiritum gratiae sn-
riostro discedat cofde pfbfanifas, et qubd professione per farailiam tuaiu,et. abea quidquid di.abolicaefrau-.
respuimus, acliohe Vllfemus: quia nimis cst fexse- dis ifrepit, qUidqUidterrenae l.abisincurrit, expelle.;
cra.ndum, ut cum vanai superstitionis ipsos quoque ui interius exteriusque mundala et.puram: tibi devo-
removeris sectatores, a fidelibus luis diabolica fig- tionem seriiper fexhibeat, et facilius possit assg-
roenia lractenlur : b qiiia libc ipso pravi spiritus qui quod ralionabiliter et conyenieriter exppscit.
sictatores non dubium est, qttod factis probaritur et Per, etc
dictis, labem mofibiis iff ogafe, duni scilicet vei aguii- XXXIX. Ilem.qlia. -r-Annue, qttsesumus, pmnipoT
1
tur cririiina, Velcatiuritur; Proriiptlusque dfebfemus, tferisDeus, ut sacramfentprum.luoruni gesfa recplen-
omni ritu pestiferae vefusiatis abolitb, ccelesiisVifSe tes, ef.lemporali securitate rei.eyeriiur, ej erudiam.ur
novifale gaudere : qtiia lune propitialio superna non lfegalibusinstitutis. Per, eic
deefit, si, Curieiisabominatiotiibus abdicatis, ad ve- 76 B Da ndbls', Dohiine Peus, nosier, ut et mundi
raJ Divinitatis: saiutaria maridata currentes, iati.des]B cursus pacifice riobis iuo prdine dirigatur, ef Eccle-
ejus sarictavoefe cantemus. Per, etc sla tua tfanqnilla deVoliorielsetetur. Ver,.elc,
Laetificetnos, quaesiimus, Romine, Sacramehli ye- h Protege nos, Pomine, quaesumus,tuis mysteriis
neranda sblemhitas, pariterque menfes ribsifas e.t servifentes, ut diviriis rfebiis e( corppre farijulemur et
cbrp6fa ef spifitaili sanciificatiohe 7Jj fecundet, et riiente. Pfef, efc
casiis gaiidiis sempef fexerceal.Pfer, fetc. » Yere dignurii. Qui pfofttiura tuis fet facicnda
PiirifiCa; Pbhiihe, qusesumus:'.,'fahiljiarii tuam, et proyides, et facta. dispefisas, mirisqtie inodis Eccle-
ab- bmriibus coriiagiis pfavitatis emurida. c f Tuis sise'tuae gttbfefriacttianibderaris, ut fexerceatur ad-
donis exsullent, te semper ubiqtie collaudfent:]_'ut vefsis, et prPSpefis sublevetur: ne.vel impugnatione
redempia Vasa sua Pomiiti "passione riori spirilUs suCctiiribat, Vel sfecuritalfetprpescat, sed subdilo.
iinmiindi rursus inficianf, sed salvatio senipiierria tibi sfempef affeclU.necin tribulatione supplicare defi-
possideat. Per, elc ciat,nec iuter gaudiagratips referre desisiat.,,Per,etc.
XXXYIIL Itein dlid. — d Omnipblehs sCmpitefne j Repleli Sumus, Dbmine, muneribus tuis; tribue
Deus, ab hPstiurririos deferide foriiiidihe, ut oftiiii quaestimus, ut et eofuiri ferritindemtireffectu, e.l nj.u-
perturbatione submota, liberis iibi meniibus servia- niamur auxilio. Per, eic.
mtisi Pfef, eic s C Advfeniat,quiBsumus,Pomine, misericordia spe-
Pfaesta, quaisuriius, pomirie Dfeusnosief, ut et in- rata siipplicibus', et iisdem coeiestis mtinificentia
tef quaslibet anguslias constituti non desinamus ttio iribuatur, quafet recie pbsceiida cogiioscant, et po-
noihini shpplicare, ei cuni propitiaiio hobis Coele- stulata percipiaht. Pef, fetC.
stls ihipendilur, a tua numquam faude cessemtts. TLL.Iiem aiia. — Pfabsla nbbis , Domine, quaesu-
Pef j eiC; '','•'' rhus , auxilium. gratise iuae, ttt sinfequa nihil boni
Placatio tua riobis, Domine, sil propiftqua, quain possuhius, ead.eiti iargienfe, digiie quse tua sunt, et
elsi noslris operiBus nori nierfemuf,- Iritefveriiehte cbgilafe yaleaititts fet facerfe. Per, elc.
'
snfefifiCiosIrigulari,tua percipiaraus miseratiohe proe- Concede fiobis, Doriiiiie.Detts rioster, ut celebra?
veriti. Per; efc turi sanctofUin sblemnid, rioh sblum observafttiam
• Yferfedigiiurti. Tu enim nbs per evarigeiicEefela- corpbfaieni;, sfed, quod fest poiius, liabeamus men-
lioriis ex-enijplum,quod meritis non valeinus, jariuam titinrpuritatem. Pef, fetc.
misericordiae tuae pulsando diulius, impeirare. posse ^ Yere dignum. Tua nobis enim muiiera copferre
doCuisti'•;alqttfe ideb shriplices te rogamus, tit et posse eoiifiaihius aburidantiarii devolionis et pacis,
pfefsevferaritiamrioliis tribuas depreCandi, el piufti u't et securitatem Ifibuat recte curata rejigio, et sa-
pandas luafepropitialibhis auditum. Per, eic. 'D cris soleni.nitatibus famuletur coiicessasecuritas (A(.
f Scriliamus, Pbmihe, qUaesuriiUs.iui
pfefcepiibne trariquiliitas). Perj etc.
,* In margioe, codicis, : Orqndum, ne profanilas in ppstPentec; apiidMenardum, Domift. XIII; in Mis-
liobis subiipiat. sali Romano,Domin. XI. ~
b Cod. mendose Qtti hoc ipio praui spitiius, hoii s Est in iriss. Greg. Muratorii, Dominica V post
dubium est. Blanchinii emendationem a Muratorio Pentec.;. apud Menardum, Domin. VI; in Missali
receplani retinuimus, licet alia forle melior correctio Roin., Domin. IV.
subsit. h Exhibetur in MissaliRom. inler communes con-
c Uncis inclusa perperam in textuni yidentuf iri- tra perseculoresEcclesiw,
]ala< Paulo=poSt codex riiendosfe, irificiqt, sed salti' 1 lninaf gine CodiCiS:Ecclesid Dei exerceiur adver-
talio. sis, ut prosperissubleveiui',
d Affihisofaiio legitiir in cbd. GelaS.Jib. i Codd. Grfegor.Mufatorii liahc oratioriem praefe-
nij n.fjl,
et iii Missali Rom. iriter bfatibnes comhiunes cqnird runt Dominica VII posl Pent.; codex Menardi, Do-
pirseculores eimale min. YIII; Missale Roro., Domin. VI.
'e Nota mafginalisagenles.
iri ms., Diutius puisdndum,ut 1 Notaiio in raarg. codicis : Pbscendam abundun-
iiiipe.tretur. tiam devotionis.
' Legiiur iu codd^Gfeg. Muratorii, Domiuica XII
 85 LIDER SAGRAMENTORUM ECCLESLE ROMANJE 86
Tribue nobis, Donune , quaesumus, ut mysterii, A XLIII. Item alia.—Adeslo, Domine, plebi tuae, et
salularis el infellectu pfoficiamus etcultu. Perj etc in tua misericordia coiifideriti opem tuae.propitiatio-
Famulos etfamulas luas, Domine, ccelesti Visita- nis impende. Per, etc.
tiorifecirctimda; riifentibuseorum atque coiipofibUS' Ad' aures misericordise tuse, Doiriine, supplicuni
rorem luse benedifetionis infunde; ul sacris sblfe- yPta perveriiant, et ul possimus inipetrare quuepo-
mnitatibus conveiiienler aptali ct sanctiucalititiis sciinus, fac nos sempef tibr placita postulare.
gratiani referarit, et quae pie precahlur obtinealitl Per; etc
Per, elc. Purifiea nos, Doraine, iisdem quibus servilium
77 XLL Item dliai— Omhipoleris sfempilerhe dependimus sacraraenlisv ut oblatio, tibi hostra sa-
Deiis , lota nos ad te merilecoriverte, ut qui lalia crificium pariter reddatur et actio. Per, etc.
dona praestas immeritis, praebeas majbra devolis. c Vere dignum. Quia lu sempef in nostra perficiens
Per, eie. infirmitaie virtutem, Ecclesiam luam inler adversa
Ilostias tibi, Doroine , laudis offerimus, qui nos crescere tribuisti; uf cum putaretur-oppressa, tunc
et praesealibussimulbonis cumulas et-futuris. Per, etc. potius exaltata praevaleret; dum simtil et experiert-
Vere dignttm. Qui cum dfesidiosis ef dttris Ope- tiam fidei d declarat afflictio, etper te superata viise
rariis immensa praasidia iargiaris, ijuanla toto libi B prsesentis efficit gloriosam; Per, etc.
corde subjectis conferre possis, ostendis, et dttrri"- Coelestis vitae munere: vegetati, qiisesumus, Do-
baec largiris indignis, dighos fieri, quibus meliora- mine, ut quod est nobis in pfaesenti vita mysterium,
Iribuantur, horiaris. Per, etfe; fiat aelernitatis auxiliunii Per, etc,
Gralias tibi refefimus, Dbmiuej qui nos a teropo- Praesta famulis tuis, Dominey abundantiam prole-
ralibus facis respirare pressuris, ut ad gaudia sfem- ctionis et gratiae. Da salutemmentis.et corporis. Da.
piterna promoveas. Per, etc continuae prosperitatis augmenla; el libi semper fac
• Perfice, Domine, misericordias tuas populo sup- esse devotos. Per, etc.
plicanli, quem luorum largitate donorum, et instan- XLIV. item alia. —-Omnipotens sempiterne Deus,
lius gratiam postulare niajorem, et fiducialius spe- Romani nomihis defende rectores, ut iu tua dextera
rare concedis. Per; etc. confidentes fiant cunctis hostibus forliores. Per, etc.
XLII. Item alid. — Respice, Domine, qusesumus, Da, qtiaesumuSi Pomine Peus noster, gratiae IUSB
afflictioneiiipopuli tui, et ab omnibus necessitatibus donis, et!jusiificarinos sempef, etinslrui, quos quo-
libefatum, secura tribue tibi merite sfervire.Per, etc. tidianum libisacrificiumpffficipisexhibfere. Per, etc.
- Laetifica
nos, Domine, quaesumus,coiisolationibus . • Veredignum.Qutideoprajsentiumrertiinprospera
tuis, et ut nobis dona ccelfestisgratiae largiafis, ve- 1U."plerumque susperidis, ne his retehti, coelestia nbn
liiam propitiatus iiripehde. Pef± etc qtiaeramus, ettuiic eadem magis benignus impendisj
Devofionem, quaesumus, Domine, hostfae nientis- cum liaec im ttti norainis cultum transferiihus prcm
ihforma, ut cum oblationibus liostiarum purumtibi/ ptiores. Per, etc.
pectus exhibeaf. Pfef, etc. fe Majestali; tuae, Domiue; debitas laudCsofferimus,
bVere dignuin. Qui Ecclesiam tuam et foVere qui nos et leropbfalibus subsidiis refoves, etf pascis
beneficiis,et npii desiriisexercere promissis; ut duiri aeteriiis. Per, etc; .
postulata concedis, confidentius facias sperarida de- s Esto; qusesurrius, Domirie, prbpilius plebi tuac,
posci, gratiaruitique etiam actiories, etiam si jugiter ut de die in diem quae tibi non placent respuentes,
offerantur, sine cessatione debeamus; cum et prae- tuoruhi pbiiiis rfeplearituf JQ diiectionibus man-
slilorum praecbnia nbri taceritur,. et: de praeslaridis datofum, etmortalis vitac consolationibus gubernati
liecessarie supplicatur. Per, etc pfoficiani ad iminbrtalilatis effectutii.Per, etc.
Yivificent uos, Domine, tui munera saCramehti, XLV. Item alia. — •Custodi', Domirie, pppulum
ut divina participationesempet mereamur augeri. tuum', ef ut eideni pfefpeiuammisericordiam largia-
Per, elc fis, tuo sempef riomiriifac devotum. Per, elc
Famulos et famulas tuas, quaesumus, Domine; ^ Auxiliare, Domirie, supplicibus ttiis, ut opem luas
prppiiius intuere, ut ea seroper cupiant, 78 quae graiiae. cpnsequantur, qui in tua pietale coiifidunt.
tibi placita, et ea; semper^ quae sunt eis salubria, Per, elc
consequanlur, Per, etc. Deusj qui mysteriorum tiiorum dignanter operaris
"3T '-
a Alia nota mafginalis : Pmsidia divina
semper pacis mternis.::quse correcUpnem.indicafunt.
adesseduris et dtsidiosis operariis, id est tiobis. s Haec oralip usque ad: maiidaior.umest in mss.
b Item in margine : Ecclesiamsuam Domiiiussem-
' Greg. Muratprii,.ac in Romauo, Missali fer. 5 ppst
perc fovet, et.non-desiniUexercerepromissis. pominieam Passionis, 'nbi tauie.n prp dileciwnibus
Alia marginalis notalio : EcclesiaDei, cumputa- habelur delectaiionibus,Hine,etiam confirmatur leciio
tur oppressa, tunc potius exaltata prwvaleL nostri cod.icisrespu.entesel repleantur, et cpiisequeiir
dCodi, declinarat. Rlancbinius emendandiim Cre- ier gubetnati proficiqnt, ut ne opus sit, corrigere
didit declinat. Gorrectio Muratorii magis placuit. respuens^, repleqtur, gubernata prqjiciai,.quam corre,-
e Jn marg.. codicis :
Suspendunlur nobis prosperay clioiiem Muraiorius recepit. Plebs enim muliitudiiiis
V.tvelociuscwlestiaambiamus. nomen cum adjectiyis ac ve.rbis plurali6 uuiueri
' Cod. «ecunda nianu,
pqcis-«lern_«; prima veror jungi potest,
•• "'' """ "'" "' • """"
©i
8? OPERA S. LEONl MAGNOATTRIBUTA. 89
effectus, prSesta, qusesumus, ut sacris apta nruneri- A susciperet passioneiri. Jtlaregna cceleslia mente jam
bus fiant nostra serviiia. Per, etc penetrans, ut adhuc constiiutus iri terris, stantem a
» Yere dignum.Qui buinanum genus justa sincera- dextris virtulis luaeipsum, pro quo lapidabatur, in-
que decemis socielate constare; et ideo cuncla refu- tenderet; et coelo vim faciens, quam nomine praefe-
tando doeuisti quaepraepediuntaequitati, quia pcr haec rebat, merilis praeriperet jam coronam. Per, elc.
turbatur tranquilja concprdia; injuslitiamque praeci- Lseiamnr, Domine, tuorum celebritale sanciorum.
pis esse vitandam, ut unanimitasinoffensa permaneat, Prsesta, quaesumus, ut quos veneramur obsequio ,
nobisque est maghopere fesjiriandum, ut quse tibi adesse nobis sentiamus auxilio. Per, elc
non placent renuentes, ea potius appetamus quibus Da, quaesumus, Domine, fidelibus luis hunc chari-
possimus habere piacatum. Per, etc. tatis affectum, ut sanctorum tuorum celebritate fer-
Subsidionostraesarutisacceplo, supplices, Domine, ventes, nullis implicentur erroribus, nullis adversi-
te rogamus, ut quos tanti mystcrii tribuis esse con- taiibusaffliganlur ;s«i salutaribusprofieiant instilutis,
sortes, eosdem dignos efficias. Per, elc. vilalibusque praesidiisadjuventur. Per, etc.
Adesto, Doroine, propitius plebi tuae, et ut eam II. Item alia. — e Omnipotens sempiterne Deus,
perpelua bonitate non deseras, piis operibus indesi- qui sanctorum virtuteihultipIiciEcclesisetuae sacrum
nenter exerce: quia omnia dona praestabis, quibus B corpus exornans, primitias martyrum gloriosi levitae
concesseris religionisaugmenlum. Per,etc Stephani sanguiue dedicasti, da nobis diem Natalis
XIX. ejus honore praecipuo celebrare, quia uon diffidimus
MENSE AUGUSTO. eum fidelibus tuis specialiter suffragari, qui Domini-
b IV KONAS AU6USTI. cae charitatis imiialor, etiampro perseculoribus ex-
Natale sancfi Slepliani incmmeterio Callisti viaAppia. oravit. Per, elc
• I. —c Omnipotens sempiterne Peus, qui primitias Praesta nobis, quaesumus, DomineDeus noster, ut,
mariyrumin sancti levitae Stephani sanguine dedica- sicut in tuo conspectu mors est pretiosa sanctorum,
sti, tribue, quaesumus, ut pro nobis intercessor exi- ita ejus merita venerantium accepta tibi f reddatur
stat, qui pro suis etiam persecutoribus supplicavit. oblatio. Per, etc
Per, etc. Vere dignum. Quoniara non soluui nobis 81 lu.
Offerimusbostias nomini tuo, Domine, quantum de per Jesnm Christum Domimim adppiionis tucc liliis
nostro merilo d trepidi, tantum de sanctorum luorum contulisti, ut ille tristis aculeus ssevientis inferni, et
suffragiis confiderites. Praesta, quaesumus, ul nobis et qui ejus acceperat potestatem, diabolus calcarelur,
veniam conferant et salutem. Per, etc morsque poanaliter cotitracta peccalo, dum pro jusii-
Yere dignum. Tuae etenim, Domine, victoriae 80 G tia loleratur, transiref ad praemium; lantumque su-
celebrantur, tuorum prsedicaiur potentia triumplio- perabundantis gratiae tuaelargitas emineret, ut non
rum, quoties sanctorum martyrum solemniarecoluu- solum hoc in ipso nostrae redemptionis auctore, sed
tur; quia lu in eis et fortitudinem dimicandi, el pal- etiam in eum credeniium confessione perciperel bu-
mam fecisti florere justiiise. Inter quos beatus levita mana subslantia; hujusque muneris victoriaequeprin-
Stephanus gloriosus effulsit. Quem sancto Spiritu re- cipium, sanctus Stephanus novi Teslameuti levita
dundante non solum operum qualitas indicabat, sed primus et martyr initiaret ppst Domini passionem.
tantum eliam cosleslis magnificabat gloriae clariludo, Per, elc
ut eam persequentium cernere non posset inluitus. III. Ilem alia. — Propilius tribue, Domine, ul liac
Qui sic in ministrando strenuus et fidelis apparuit, ut oblalione mundemur, pro qua sancti tui, infer sup-
eidem apostolicarum committerelur praerogatio san- plicia s dimicando (Al. confilendo) sempiternam glo-
cla mensarum. Ita castitate pariter et largitate prae- riam sunt adepii. Per, etc
cipuus, ul viduarum curarn misericors et pudicus ex- Vere dignum. Tu enim nobis lianc festivilatem
plerfet. Eatfenus divinis instructus eloqujis, ut palam beali (Al. ^sancti) Stepliani passione venerabilem
concilia vinceret Judaeorum; in tantum Filii lui con- consecrasti, cui tantuni gratiae Spiritus sanctus infu-
fessione inflammatus, ut post ejus crucem primus Ddit, ut lcvitici primus officii pielafis operarius dis-
° Nolatio marginalis: Refulanda cuncta quw prw- « Sacramentaria Gelas. et Greg. hanc orationem
prteferunt die 26 Decembris; ROmanumvero Missale
b Sic wquitali.
pediant
codex. Muratorius cum vidisset subjectas in octava die 2 Januarii.
Missas S. Stepliani protomartyris, cujus lnvenlio m d Cod., trepidantum. Emendationem Blanchinii re-
nonas agitur, edidit ni nonas. Al litiilus, iv nonas cepimus.
Augusti Nalale S. Stephani in cwmelerio Callisli via s Heecoratio legilur in Missali Golhicocard. Tho-
Appia, concinens cum Indiculo Rucheriano, refeflur masii, n. 5.
ad S. Stephanum papam et martyrem in ccemeterio 1 Cod. perperam hoc loco babet reddat. Correxi-
Callisli sepuliuni, cujus quidein Missamliac dieprae- mus ex eadem oratione repeiila inferius Missa iv.
fert Sacramenlarium Gregorianum. PCrperam auteni Muratorius ex ingenio emendavit accepiam tibired-
collector huic tittilo S. Stephani protomarlyris Missas dant oblationem.
subjecit, quas post: diem Nalaiis Domini adliibitas s In Missa v,ubi eadera haecoralio cum praefatione
ipsa prsefalio Missaeyn ostendit, ul in praefationeSa- repetiiur, pro dimkando legitur dimicanles,nec varia
cramentario praemissa observavimus n. 8. Plura in lectio confilentespro confitendoadjicilur.
his S. Stepharii Missis, praesertim praefationes,Leonis' b Sancti varians Ieelio codici inserta. Mox in prae«i
styluui et spiriluni exliibent fatione Missgey,passione sqcrasti, cui tantamgratiam-.
&> LIBER SACRAMENTORUMECCLESI^; ROMANJ:. 06
pensatione mensaruin, viduarum gubernaculo casti-. V VII. Item alia. — » Deus , qui nos Unigenili fui
tatis exemplum, clarus virlute sighorum, verbi tui clcmenter incarriatione redemisli, da nobis patrocinia
potentia " perfidiam destruens Judaeorum, lapidanti- tuorum conlinuata sanctorum, quibus caperevalea-
bus veniam fervore charitalis implorans, cceloruni mus salutaris mysterii poflionem. Per, etc.
sibi patente secreto, a dexlris virlutis immensseFi- J Praesta, quaesumus, omnipotens Deus, ut beatus
liura hominis cerneret constituturii, b regnumque Slephaiius levita magnificus, sicut ante alios imitalor
Domini Salvatoris, nondura consummato certamine, Dominicaspassionis et pietatis enituit, ita sil fragili-
palam solus aspiceret, quod sanclis omnibus oslen- taiis nostraepromptus adjutor. Per, etc.
sum est post agonem. Per, etc. lnter nostraR redemplionis miranda beneficia, et
IV. Ilem aiia. — c Omnipotens sempilerneDeus, sanctorura martyrum gloriosa solemnia, 83 curn
qiii primitias martyrum gloriosi levitse Slephani san- muneribus, Domine, tuae laudis occurrimus, agentes
guine dedicasti, da nobis diem Natalis ejus honore gratias et dc remedii largitate et de provisione suf-
prsecipuocelebrare, quia non diffidimuseum fidelibus fragii. Per, etc
luis specialitersuffragari, qui Dominicsecharitatis imi- k Vere dignum. Beati Stephani levilse simul ct
tator, eliam pro persecutoribus supplicavit. Per, etc. martyris Nalalitia recolentes, qui fidei, qui sacrart
"
Poriorumomnium.Deus, auctor alque largitor, qui '. miiitiae, qui dispensationis et castitatis egregiae,qui
Batictorumvirtute multipliciEcclesisetusesacrum cor- praedicationismirabilis, qui constantiae, qui confes-
pus exornas, da eum ih ipsorum defendi prece riiem- sionis ac palientiae nobis exempla veneranda propo-
fcrorum, de quorum excellentia gloriatur. Pef, elc suit; et ideo nativitatem Filii tui merito prae cxterii
d Praesla nobis, quaesumus, Domine Deus noster,
passionis suse fesliviiate subsequitur, cujus glorire
Ut sicnt in conspeclu tuo, etc sempiternaeprimus martyr occurril. Rer, etc.
82 Vere dignum. Quoniam lu nobis non solum VIII. Item alia. — Hostias, Domine, suppliciler
per Jesum Chrislum Dominumcontulisti ul ille trislis
in sanetis riobis collata martyribus salu-
aculeus evidentis inferni, et qui ejus acceperatpo- immolamus,
taris tui subsidia prsedicantes. Per, etc
testatem, diabolus calcaretur; sed ut boc eiiam in Vere dignum. Tu es quippe mirabilis in sanctis
cumdem Filium tuum credentium confessione, etc •
et ideo licet in singulis quse ad culUim Divini-
V. Item alia. — f Propitius tribue, Domine, quae- tuis,
tatis aspiciunt competens debeamus officium,in cun-
tumus, ut hac oblatione, etc
ctis tamen te sine dubio praedicamus, quem in bea-
Vere dignnm. Tueniranobishanc festivitatcm, etc. t
torum triumpliis marlyrum mirabilia cuncta pronun-
VI. Item alia,—Offerendorum tibimunerum,Deus, T
tiant. Per, etc.
auctor et dator, prsesla, ul h sacrificiumquod sahclis I 1 Graiias agimus, Pomine, mulliplicatis circa nos
inariyribus in persecutione conlulit clarilatem, nobis miserationibus
fiat in devotione praesidium. Per, etc. tuis, qui et Filii tui nativitale nos
salvas, et martyr.um beatorum deprecatione susten-
Vere dignum. In die solemnitatis hodiernae, qua tas.
tuse fidei Per, etc
sanctus Stephanus primitivus candidalus,
ob boc infideliura persecutione lapidatus est, ut con- Peus, generis institutor et reparator liumani, praj-
ut plebs tua et sacramentis instrucla
fessionis sacrae lapis vivus existeret; et quod insigni sta, quaesumus,fnlta
decoratus vocabulo prseferebat, impleret corona mar-
salularibus _ et prsesidiis, sic praesenti.a dona
etc percipiat, ut capere mereatur aeterna. Per, elc.
tyrii. Per,
IX. Itcm alia. — Da, qusesumus,omnipotens Deus,
Omnipotens sempiterne Deus, qui in terrena sub-
Stantia coii5titutos divina tractare concedis, praesla, ut sicut per cuncta mundi spatia martyrum tuorum <
te auxiliante nobis,
deprecantibus sanctis tuis, ut eadem consequamur facis victorias propagari, sic,
conversationecojlesti. Per, elc eorum sentiamus ubique pfsesentiam. Per, etc
m Grata sint tibi, Domine,munera, quaesumus, de-
Conserva, quaesumus, Domine, filiorum tuorum
tibi subditam serviluleni, ui intervenientibus sanctis, votionis hodiernae, quam beati Stephani martyris tui
tua redemptione sint digni, tua semper gratia sint ^) commemoratio gloriosa depromit. Per, etc.
repleti. Per, elc. Yere dignum. Hacfestivitate lsetantes, qua n dica-

In praefatione Misssev, Judaicam dettruens con-
slanii voceperfidiam,lapidantibus veniamChrisliverus
teclalor implorans.
b Codex hic, regnum. In praefat. autem Missaev,
praminmque suum, nondum, et paulo post, ostenditur. -
c Haccoralio coiistrucla partim ex prima oratione
Missaei, partim ex oralione prima.Missae n.
d Rursus hic adducitur secunda oralio Missaen.
• Sequitur prafatio Missaen.
f Yide supra orationem primam Missae111
sResumitur praefatioMissaeiu, ubi hujus varian-
tes dedimus.
i Vox sacrificiumaddila est ex simili oratione Mis-
sseiinNafalj S. Xysti,
» Est in Sacramentariis Gregorianis die 26 De-
cembris.
j Legitur in Sacram. Gelasii lib. i, n. 6.
k Haec prsefalio est in codd^ Gregor; Pamelii et
Menardi, nec non in calcc ms. Ottoboniani apudMu-
ratorium pag. 292, tom. II.
1 Exliibetur in Sacram. Gelas. lib. i, n. 6, ei in
codd. Gregor. Pamelii ac Menardi.
m Est in iisdem Sacrainentariis Gelas. n. 6, et
Paiiieliuiu. '
Gregor. apud
» Indicari videtur perantiqua basilica S. Stepliani;
in raonte Cuelio,quam a Simplicio papa dedicatam
Ponlificalis liber tradit. Codex niendose, quo dica'.<i
nomitiituo basilica.
 8sl QPERA S. LEONI MAGNOATTRIBUTA. §2
tam nomini luo basilicam bealus Stephanus martyrr A redemptip praestat innpcups. Per, etc.
suo, lionqre signavit, leviia venerandus, casfiiatis• • * Yere dignum.. In die festiyitajtis hqd.iernae, qua
cxeroplum, fidelis apostplicaedispeiisator alimoniae,, beaius, Xystus, panier sacerdqs et niartyf deyq.fum
riPviTestanifentiiiitfercphiradicentes prpmptus asser- tibi sahguinem. exsultanter effudit,.qui ad eanidelu
tor, primiis ccelestis niariyrii dedicalbr. Per, etc gloriam prpmerendaro dpctrinoe suse filiqs incitabat,
: Et saefairierifistuis, Dbminfe,et gaudiis optataece- et quqs. crudieijat liprtatu, praeveniebat exempio.
iebritatis expieti, qiisesuirius, eoruni 84 nobis pre- Per, etc..
cibus dent roedfelam,quorum reCordatioiiibus exlii- Pa nobis, Doniine, fidei tuaemiseratus augmentum,
benlur. Per, etcV ut quae sanctos martyres fuqs usque ad sanguinem
» Pfbtegat, Dbfriirie,quafesumus,populum tuum et retenta glprificat, nps eliam justificet, veraciter hanc
parficlpaiio coeleslis iridulla coiiyivii; et depreCatio sequentes.Per, etc.
ebllata justbrum. Per, etc d Adsiritnpbis, Domine, palrocinia; tibi grata san«
, .:-:-... , ..
^x_ ctoruro., 6t quse prp illprum .splemiiitate deferimus
epyum cqm.mendetqra tio. Per, elc.
VyllLIDUSAUCUSTIv Vere digiiuiii. Qui sanctp marlyri tuq Xyslq ac
NalaleittnctiXysiiincwmetenoCaUiift p praecipiip:sacerdoti, nqn splum prppriae passiouis
et,Agapiti incmm.QteriqPrwHxtqti ,viq App.ia,
ijriu.ffiphura,sed ut etiara subjectjs sibi roinis.tris Ec^
"i.—Deuscihniuih foriiludo sanctpruth, qtti illis ad clesiae prqficerqt, cqntulisti. Glpripsuni dqniqu.evi-
Jiaric glbriaro veriieiidi cppiosum iiiuims gralise cprt- rgm nec infqripr beatitudq discipuli, neclardiqr esjt
tulisti, nqstris, quse.sunius, veniam cPncede. pecca- secuta victpria. Pcr, etc.
tis, iif ebrufii solemhia digjie. ceiebraTe pbssimus. IV. Itemalia.—Adeslp, Dpmine, snpplicaiionibus
Per, elc: nostris, et inlercedenlibus sanctis tuis, ab hoslium
Offerendprunvtibf muriefum auctor et daior* prse- nqs defcndqpropiiiatus incur.su, Per, etc.
staiuf lioc sacrificiuiri sirigiilafe, quod sariciis fttis iri Suseipe, Doraine, munera passipnibus tuoruiii di-
passione contulit elafitatem, nbbis tribuaf in devb- cata sancloriim, et quse illis inter persecutiones for-
jtibhe piajsidiumi.Per, etc. tiludinem ministrarunt, ppbis prsebeant inter adversa
^efb digiittmi Quohiam iiiter ihhunieras toto conslantiam. Per, etc.
mundo maftyrtini palriias, quibus tirbis hirjus praeci- Vere dignum. Qui sanclum Xystum sedis aposto
puecofbnatus est ;anibitus, etiam liunc ndbis vene- licse sacerdptem bodierna die felici martyrio coro-
rabilem diern beaii Xystl saCerdofis et maflyris ttif nasfi. Pro qgibus operibus tuis afque inuneribus,
sanguine consecrasti. Per, etc (Q multipiici gratiaruni actipne Isctajjtfe.s,;hpslias libi
-II; Itehidiid._- OmhipotenSsempiierrie Peus,:qui laudis pfferimus. Per, etc,
saiictis tuls tion solurri crfedefeinFiliuih tiium; sed Prodest quideni, Domiiie, continuata censura pec^
etiarii pro:eodem pati posse dbnasli','-nostfse quoqtie canlibus. Sed feraperetur, quaesuraus, tuorum inter-
fragilitati divinum praclende subsidium; ut iniseri- cessione sanctorum; ut non deficiamus infirmi, sed
cordiam semplteftiaui, pro qua illi ffelicesariimas ex- per tuam gratiam possimus nos emendare correpli.
halarunt j hbs saltem sincera coriffessioneriiereaihur. Per, etpi,.
JPef;eic Defende, qusesuniusi, Domine, plebem tuam, in
Maghificasti, Domihe, sariCtos tttos suscepta pas- sola lusemisericordiae-venia confidenifem, et.-inter-
sione pro Christo. Pracsla, quaesumus, ut nos etiani venientibus sanctis tuis, quidquid eidem debeliif pro
suppliciler celebrafa purificet. Per, etc. casligationedeiicli, transeat ad cpnsolaiipnis effe-
Yere dignum, Natalem7dieiu!saijcti maTtyfis et sa- ctum, Rer, elc
cerdotis tui Xysti debita festivifate recolentes, qui ,86 V. iiemalia.--Aies\o,_ Domine, martyrum
apostolici pontificalus dignus in sua aetale successor, deprecalione sanctorum, et quos pati prq tuo nomine
et passione fortissiriius iniitator^ persecutoris gla- iribuisti, fac: tuis fidelibus;suflragari, Per, etc.
dium iritrepida cervice suscepit, gaudenspro eo se-iJJ Dpminus Deus noster, tuis nps purifica sacramen-
capite truiicafii» quo riori possit abscindi. Per, etc lis et quorhm nos tribuis interesse mysteriis, con-
lll. Itemdlia. — Tribue, quaesuraus,Domine, san- cede remediis gaudere perpeluis. Per, etc
ctos lubs et jugiter prare pro iiobisv et sethper cle- Yere dignum. Tibi enim festiva solemnitas agitur,
inenter audiri. Pef, elc. tibi dies sacrata cfelebratur, qua safteti Xysti praesu-
85 Sancia lua nobis, Doniine, quaesumus, inter- lis apostqlici Natalitia prselibantes, quibus in confes-
yenieniibus qui tibi placuere, proficiant ad saluicm, sioriein tui hominis venerabilis ejps sanguis effusus
liec reatus mortalilalis reddat indigiios, quos tua est, arinria majestati luaevbta pefsolvimus. Per, etc.

* Legitur in Sacram. Greg. MCnardi,et in Missali « Exstat in Sacrament. Greg. apiid Menardum, et
Rom. die 27 Sept. Natali SS. Cbsmaeet Damiani. inter praefatv codicis Otlob. Greg. apud Muraforium
b In Indiculo BuCherianq, vin idus Augusii Xysli tom. II, p, 528.
d Estalia Missaciiin alia praefatione,licet cpllector
papas iri Ctillisti el Prmlextati (corrige ex uosiro Sa '
cramenlariP, et in Prwtextati), Agapiti et Filicissimn tlistinclum numcrum non prsefjxeril.
$3 LIBE.R SACRAMENTORUM ECCLESLE-.ROMAN/E. U
• Refecti cibo poluque coelesti.,.Reus nPstef, le j^ Agapiti festa:semper optaftda:fecisli celfebrafe gaii-
supplices exoramus u.t in quorum haec coinmemora- dentes, et qui dedisli fidem inler advefsa conslan-
tione percepimus, eoru.ro imiiiiamur et precibus. tem; reddes benefieia (Al. muriera) libertatis. Pe'i%' etc
f Praista, Pomiiie, qusesumus.ut qubrtimmem6'
Per, etc.
- Praetende, Doraine, miserlcordiam tuam, et esto riam sacramenli participalione recbliraus, fidem-qSfr
populi tui defensor et custos, ut sanctorum luorum que proficiendo sectemur. Per, elc
yeneranda solemnia securo possit frequenia.fe con- Respice subditam libi, Dbniine, fanliliairi luam, et
Ventu. Per, etc, cujus exaudire preces in moerore dignatus es, actio-
VI. Item a/iq; -ri> Fac nos, quaesumus, Domine, nem- gratiar.um properisius intuere; Pef; etc.
sanctbruro luorurasemper festa sectari, quorum suf- tja,
fragiisprotectionis luae dona senliaraus, Pcr, elc
iy IBUS'AUCUSTI.
Concede, quaesumus,:Domine Deus noster, ufper
tua spmper saeramenta vivamus,-quia;protegere,ciion Natalesancli Laurentii:
desistis quos tuis semper indulseris inhairere myste- L— Pfeus, qiii iios sanclorum maftyrum munitione
riis. Per, etc conservas, da Ecelesiamluam digiie talium celebfare
Vere dignum. Adest enim nobis sancti sacerdotis et ]B solemnia, et illps tibi jugiter stipplicare pro nobis,
marlyris tui Xysti desiderata festivitas; qtiam annua Per^ etc
recursione veneranies, hostias tibi laudis offerimus 8 Vere digrium. Pfaevenientes natalem dieih beaii
cum angelis, etc. Laurentii, qui levitlr siinul martyfque vefteran.dlisfet
RepJeli sumus, Pomine, misericordia tua, el bene- propfio clafiiil glofiosus officio, et memoranda reful-
dictione sanclorum, et securilatis munere relevati. sif passione subliihis. Pfer, etc;
Per, etc b"Sumpsiintfs,Doniihfe,pighns redemptionis afetfef-
Yll. Iteni alia. — Peus,quinosadsancli poiitiflcis na?. Sil nobis, quaesumus, intervenientibtis saiiciis
et niartyris lui Xysti natalitia tribuisii pervenire la> luis, viiae pfacsentis auxiiium, parlter et futurac.
lanies, prasla, quaesuinus, ut sicut securis eadcm Pef;elc
meniibus, iia dignis celebremus officiis. Per, etc. AdestOi Domirie;pbpurbtuo, et quem 88 s^incto-
Accipe munera^ Domine, quae in eoruni 87 tibi rum luoruro tribuis frequentationibus iniereSSe, pro-
solemnitate delerimus, quorum scimus patrociniis teCtione perpfetuafac secufum. PeF, etc
liberari. Per; etc. II. ltetn alia.^- Coivcedeiiobis, Domine, graliam
Vere dignum. Cognoscimus enim, Domirie, iusfe tuam iri beati Laureniii raarlyris Celebritate multi-
pietatis cffectus, quibus nos d adeo gloriosi sacefdo-( ^ plicem, ut de tanti agone certaminis discat popiilUS
tis et marlyris lui Xysti seiuper honoranda solemnia, Chfistianus et firhia solidari patientia, et pia exsul-
nec inler praeteritas mundi tribulaliones omillere vo- tare victoria. Pfer, ete.
luistiv et nunc reddita praestas libertate venerari. Pro beati Laiireriiii riiariyfis passibne verierahda,
Per, elc. bostias tibi, Domine, suppliciter iirimolarous, ejiis
ln Natali sanctorum FelicissimietAgapiti, oratione placituras, pfo cttjuS niefilis offefuiituf.
Magnificantes, Domine, ciemeiitiam tuam, suppli- Per, etc.
ces exoramus ut qui nos sanclorum tuorum frequen- Vere dignuhi. Ef tuam magnifieentiariipfopensius
tibus facis natalitiis interesse, perpetuis tribuasgaur exorare, qui.ribbishuncdietti sariCtiLaufeniii inar-
dere consoniis. Per, etc. tyrio liibuisti venerandum, quem ita omni geriere
Pa nobis, omnipotens Deus, m sanctorum luorum pietatis imbueras, ut ideni tibi ara atque sacrificium,
le semper commemoralione laudare, quia refovefe idem sacerdos esset et tfemplum.Per, etc
curabis quos io honore luo perseverare Concesseris; » Saliasti, Domihe, fahiiliam fuam ihunefibus sa-
Per, etc cris. Ejus, quaesumus,sempef ihterventibne nos re-
e Accepfa tibi sit, Domine, sacratae pJebis obla- fove,
" cujus solemnia ceiebramtis. Per, etc.
lio pro tuorum hpnore sanctorum, quorum se me-^ OmnipOlenssfeinpiterhe Deus, Ecclesiae ttiae votis
rilis percepisse de tribulalione cognoscit auxilium. propitiatus aspira, ut beati Laurentii maftyris meri-
Per, etc tis adjuvetur, cujus passlofie Iaeiaftir. Per; ctc.
Vere dignum. Qui nos sanctorum Felicissimi et III. Iiem aiia. <-±Magnificasfi; Pomine sanclbs

* Codd. Greg. exhihent lianc cohectam die 24 Au-
gusti iu festo S. Eusebii presbyteri; Missale Rom.
codeni die, et alibi saepius.
•>Ideni Missalehane orationem praefert dife9 juftii
in festoSS. marlyrum Primi et Felifeiani.
«Ita codex. Magis arrideret non desistes, quod
Muratorius recepii.
d Cod.,ideo, riiale..
e In inss. Gregor. et in RomanO missali
legitur
die 22 in Natali SS. Timoihfei,Hippolyti et Sympuq-
riani, et alibi.
f Exstat in Rom. Missalidie I Aug. in commemo-
ratioiie SS. Machabaeoruni.
s"Haecest Missa vigiliaesub eodem titulP una Cum
caeterisdiei fesli.
sin codd. Gregof. eadem esf diell Augusti i.n
Missa S. Tiburlii. Missale Rom. modica Varietate
eamdem habet eodem die, et in festo S. Banliolo-
roaei.
1 Codd. Gregor. et Missale Roin. liabent lianc
collectaui die 18 Aug. et alibi.
0 OPERA S. LEONI MAGNOffrMBUTA. &
tuos suscepta passione pto Chrislo. Praesla, quaesu-j L VII. Item alia. — f Accipe, qflaesumHS,Domine,
mus, ut, etc. ° munera dignanter oblata, et beati Laurentii suffra-
Vere dignum. Quoniam tu es omnium sanctorum gantibus 90 meritis, ad nostraesalutis auxilium pro-
insuperabilis fortitudo, qui inter mundanaeconversa- venire concede.Per, etc.
tionis adyersa , praecipua nps beatorum martyrum Yere dignum. Et pro honore beati Laurentii niar-
glorificalionesolaris, et ad sublimia exemplapatien- tyris tui bostias tibi laudis offerimus. Per, etc
tiae, triumplio nos sancti Laufentii, quem hodie cele- Repleti gustu gratisetua3, et coelestismensaedul-
brarous, accendis. Per, etc . ".-, cedine vegeiati, gratias tibi referimus. Per, etc
Repleti, Pomine, donis tuis in tuorum fesfivitate Annue, qusesumus,Domine, precibus familiaetuae,
sanctorum, pracsta, iit hsecsancia mysteria, qua>ce- et quod nostris actibus non mefemur, sanctorum
lebramus votis, experiarhur auxiliis. Per, etc. tuorum nobis cpncede suffragiis. Per, etc
IV. Item alia. —-^Suscipe, qusesumus, Domine, VIII. Item alia. — Cum sanetorum tuorum, Do-
munera pro sanctorum tuorum commembratione mine, supplicationibusimploramus,ut sacris muneri-
exsullanter oblata, et quod illos fecit 89 passione bus offerehdisgratam libi nostri ministerii facias ser-
eloriosos, nos devolione reddat innocuos. Per, etc vitutem. Per, etc
. Vere dignum, Quqiiiam tuis donis atque muneri- B Vefe dignum. Quidquid enim sanctorum tuorum
bus, beati Laureritii martyris passionem hodiema meritis adhibemus, ad tuam laudem recurrit et glo-
solemnitaie venerarour, qui pro confessione Jesu riam, qui in eorum semper es s virtute mirabilis.
Christi Filii lui diversa supplicia, spirilu fervenle, Per, elc
suscipiens, subjeclos ighes, et crudeli ingenioperse- h Sancti Laurentii nos , Pomine, precatio jusla
quentum mutata tormenta, immutabili virlute supe- tueatur, ct quod noslra conscienlia non praesumit,
ravit, acfluentibus membrls, solida parte viclormente ejusnobis, quitibi placuit, oralionc donetur. Per, etc.
permansit. Per, etc IX. Ilem alia. — Supplices te rogamus , Deus ,
e Excita, Domine, in Ecclesia tua Spiritum cui ut interveniu beali Laurentii
martyris , et tua in
sanctus Laurentius ieyilaservivit,.ut, eodem nos re- nobis dona multiplices, et teropora nostra disponas.
plenle, studeamus amare quod amavit, etopereexer- Per, ete.
cere quod dpcuit. Per, etc. 1 Dcbitumnostrscreddimusservitutis, suppliciter
V. Iiem alia.— Accepta tibi sit, Pemine, nostrse cxorantes ut suffragiis ejus in nobis tua munera
servilutis eblatio, et.salutaris nobis, beati Laurentii tnearis, pro cnjus honoranda confessione hostiam
precibus, pro cujus commemoratione deferlur, exi- libi lnudis offerimus. Per, elc
stat. Per, etc " Vere dignum. De tua misericofdia poslulantes ut
Vere digiium. Quo pietalis officio, pro solemnitate qtiorum ad lionorem noministui merila celebramus,
sancti Laurentii martyris, sacrificiumtibi laudis offe- pia quoqueopera nitamur imitari. Per, etc
rimus, quia tua factum est operante virtule, ut nullis , Tuere nos, Domine,precibus sancli Laurenlii mar-
calumniis impiorum, nulla saevilia persequentum, lyris tiii, ut gratia lua semper mereamur augeri, qui
nnlla dirarum atrocitale poenarum, vir luo igrtitus talium'pracsidiisconfidimus patronorum. Per, ctc.
Spiritu vincerelur, Per, etc - X. Ilem alia. — Laela nos, Domine, quaesumus,
VI. Item afia.-^-d Olilata tibi, Ppmine, munera sancti Laurentii martyris tui festivitas semper exci-
pppuli tui pro tiiorum honore sanctoruni suscipeprp^ piat, quse ct jucunditalem riobis suae-glorificationis
pitius, quaesumus.et eorum nos inlercessipnesancli- 91 infundat, et tibi nos reddat acceptos. Per, etc
fica. Per, etc. • Perfice nobis, Domine, fructum gratulationis ho-
Yere dignum. Beati Laurenlii annua vota repe- diernae, ut precibus beati Laurenlii marlyris tui,
tentes. Qui dispensator egregius, etusquead sangui- ejus Natalitia votiva praecurrens, perfectis gaudiis
nem, nominis tui confessor eximius, simul in aiendis expleatur oblalio. Per, etc
pauperibus, ecclesiasticae pietatis et teslificationis Vere dignum. Tuam misericordiara deprecantes ut
Filii tui Domininostri, praebuit martyr beatus eiem- ^ menlibus nostris beali Laurentii marlyris tui tribuas
plum. Per, etc jugiter suavilatem, qua et nos ameimis ej'us meritum
e Adesfo, Domine, snpplicaiionibusnoslris, et in- passionis, ef indulgentiam nobis semper fidelis ille
tercessione sancti Laurenlii itiarlyris tui, perpefuam patronus obtineat. Per, etc
nbbis misericordiam beriignusimpende. Per, etc Gratias libi, Domine, quoniam sanctum Lauren-

a Eadem invenitur in secunda Missa S. Xysli ym
idus Aug.
b Affinis est oratio in codd. Greg. ac in Missali
Rom die 26 Dec. Nataji S. Slephani.
c Est in omiiibusmss. Greg. die S. Latirenlii, in
Missali auletii Rora.in die oclavseejusdem.
d Leges lianc oraiioneiii in Romano MissaJi die 9
Octobr. NataliSS. Dionysiiet sociorum. Pein in coi.
pro nos perperam iiobis.
e In Sacram, Greg. ac in MissaliRom. est prima
oratio Misssein vigiiia sancti Laurentii.
f Est in codd. Greg. et in Missali Rom. die S.
Laurentii.
s Cod., servitute. Rlanchinius optime cmendavit.
LInvenitur in Sacrarii. Gelasii lib. n, n. 45, ad
Vesperas, et in Gregor. Menardi alque Pamelii.
i Affinis est oratio MissseS. Thomce aposloli inj
Missali Romaiio,
S7 LIBER SACRAMENTORUMECCLESLE RCMANiE. 98
tium marlyrem tuum te inspirante diligimus, ut ejus J^, Offerimus hoslias, Domine, m sancti Laurentii
Natalitia » praeeuntes piis semper intercessionibus martyris tui hodierna festiviiate (Al. confessione)
foveamur et merilis. Per, etc gaudentes, quae nobis, operante le, Doraine, et auxi-
XI. Item alia,—Auge, quaesumus, Domine, fidem lium contulit et profectura. Per, etc
populi tui, de sancti Laurentii martyris festivitate Yere dignum. Pretiosam morteui sancti Laurenlii
conceptam, ut ad confessionem tui nominis nullis martyris lui exsultantibus animis celebrantes, quam,
properare lerreamur adversis, sed lanlse virtutis in- le hvincente, diaboli cemimus esse victriceni. Per, etc.
tuilu potius incitemur. Per, etc Da nobis, oronipotens Deus, ut beati Laurentii
Adsint nobis, Domine, patrocinia tibi grala san- marlyris lui veneranda solemnitas et devolionem
ctorum, ut quae pro illorum solemnitate deferimus, nobis augeat et salutem. Per, etc
eorum commendel oratio. Per, etc. Ad oclavas.
> Yere dignum. In die solemnitatis hodiernse, qua XIV. Itetn alia. — Sanctorum luorum nos, Do-
beati Laurentii hostiam tibi placitam casii corporis mine, continua solemnitate comitare, ut qui noslris
glorioso certaroine suscepisti. Prunis namque su- meritis impedimur, eoruiu qui tibi placuerunt pre-<
perposita stridebant membra viventia, nec tamen cibus adjuvemur. Per, etc
erat poena patienlis, sed piae confessionis incen- ]g Ut sacrificia nostra, Domine, propiliatus intendas,
sum. Neque terreno liberari cruciatu martyr opta- sancti Laurenlii nos martyris lui commendel oralio.
bal, sed coronari deprecabalur in coelis. Per, etc. Per, etc.
XII. llem alia. — Annue, qusesumus, Domine, Yere dignum. Quia in sanctorum tuorum serapet
precibus nostris ut sancti Laurentii martyris tui so-< es virlute gloriosus. Et quoties illorura fesla recoli-
lemnia, quae cultu tibi debito prseVenimus, prospero mus, te mirabilem confitemur. Per, etc
suscipiamus effectu. Per, etc Sancli Laureniii nos, Dpmine, solemnilas repeiila
c Muneribus nostris, Domine, sancli Laurenlii tueatur, et misericordise tuae intercessio beata con-
martyris tui festa prxcedimus, ut quae conscientiae ciliet. Per, etc.
nostrae praepediuntur obstaculo, illius merilis grata 93 * IttiBUSAUGUSTI.
reddantur. Per, elc Nalale sanctorum Hippolyti el Pontiani.
Yere dignum. Quamvis enim sanctorum tuoram, I. — Deus, qui nos in sanctorum martyrum mulii.
propagante le, Domine, tolo orbe dclara sit gloria, plicaiione custodis, da ut quoium soleninia frequen-
de beali tamen solemnitate Laurenlii peculiaris prse tamus, incessabili juvemur auxilio. Per, etc
caeteris Roma 92 laeialur; cujus enascendo civis, i Respice, Domine, munera populi lui, sanclorurr.
sacer minister, f et dicatum nomini tuo munus est' C festiviiate votiva, et tuae testilicatio Veritaiis nobil
proprium. Qui per tuam gratiam, commissaesibi dis- proficiat ad salutem. Per, elc
pensationis exsecutpr egregius, ut ad martyrinm &Vere dignum. Tibi enim, Domine, festiva so-
perveniret; emeruit pro prsfemio, et quo coeleslis lemniias agitur, tibi dies sacraia celebralur, quam
exisleret conseculus est passionera. Per, elc. sancli Hippolyii martyris tui sanguis in veritatis tusr,
IntercessiobeaiiLaurentiimartyristui,Domine,de testificatioue profusus inagnifico nominis tui honore
sua nobis confessione iiascentium merealur plenitu- signavit. Per, etc.
dinem gaudiorum, Per, etc 1 Sacro munere satiali, supplices, Domine, depre-
Exsultet populus tuus, Domiiie, quaesumus, in camur ut quod debilae serviluiis celebramus officio,
sancli commemoratione Laurentii; etcujus de votivo salvalionis tuae sentiamus augirientum. Per, elc.
laetatur officio, suffragio relevetur optato. Per, etc Detis, qui Ecclesiam luam innumeris sanclorum
XIII. Item aiia. — eAdsit nobis, Domine, sancti patrociniis et glorificas et tueris, praesta ut quorum
liaurentii marlyris in lua gloriiiealione benedictio, celebrat conventum, experiatur devota suffragium.
cujus nobis est hodie facta suffragium in tua virtute Per, etc
confessio. Per, elc H. Ilem alia. — Perpetuis nos, Domine, sanclo-
a Hoc verbum prceeuntesindicat hanc Missam
spe- JDmano MissaliMissaecommuni confessons pontificis,
ctare ad vigiliam. nec non vigiliae S. Bartbolomaei apostoli, et aliis
b Est in Sacram, Gelas. lib. n, n. 45.
c Haecoratio pertinet ad vigiliam S. Laurentii. In festis.
1In Indiculo Biicbcriano, Idibus Augusti. Hippo-
cod. Gelas. refertur in vigilia omnium apostolorum lyli in Tiburlina et Ponliani (papse) i» Callisti. Duo
lib. ii, n. 34. diversa coemeteria distinctas Missas postulasse vi-
d Ila codex. Apud Muratorium, rfaia. alicram de S. Hippolyto celebraUra in coe-
• Notent hsec qui S. Laurentium Romanum ne- dentur, nieicrio via Tiburtina, de S. Pontiaiio alleram in coe-
gant.
f Valde luxata hsec prsefaiio est, et difficilius sa- meterio Callisti. Sequens Missacominiinis est S. Hip-
polylo accominodata; unde eadem aliorum saiicto-
nari potest. Muratorius ex suspicione Blanchinii pro ruin Missis, inserto ipsorum noiniiie, aptata legitur.
el dicalum edidil dedicatum. . i Haecoratio est secreta in Missa S. Hippolyti tum
s Est apud Gelas. lib. u, n. 43, et in Gregor. Me- in codd. Gregor., lum in Romano Missali.
nardi.
'k kVide supra praefationem Missaev S. Xysli.
In Sacram. Gelas. paucis mulatis accommoda- 1 Legiiur in mss. Gregorianis, et in Romano Mis-
tur vigiliaeS. Laurenlii, n. 42. Iu Gregor. codd. Mu- sali die 2 Junii Natali SS, Marcellini et Petri, ac iil
ratorii aptatur Missae unius confessoris, el in Ro- aliisfestis.
 9.9 OPERA S. LEONI MAGNOATTRIBUTA. 100
rum tuere prsesidiis, et quanto fragiliores sumus, tA Pro famiiia tua, Domihe, quaesumus, sanctorum
taftto magis ttfeCessaflisatlblle sufffagiis. Pef, etc. Triariyrurh vferterabiiisintefcedat oratio, ut aubrum
.&XJuaesumtis, birinipotens Peus, utsanctorUm-ttiP- solemhia deVotamefttfe noh 'deserit, «oftim piis ad-
rutii coaWstibusmystefiis Cfeiebfafa'solemriiiasIridul- juta praesidiis, et consolatiohfein-referat et saltilcro.
genliam nobis tuafeprPpitiafiPriis aCqulfat. Pef, felfc. Pef, fetc.
Yerfedigtiurri, Qui tiori solum malis npslris bona 95 Jfl. J?em-afia.-iQu£sumus, Domine DeusJIO-
rbtnbuis, sfedu"t miseris ubefiofa dbfia 'Corieedas, stef, iit iibn desiiiaht sanfeli-tui pto nostris suppli
qtti dighe pro nobis possiht ltitercedere, coniuiisii, cafe peecaiis, a quibus 4UJroliBisti ^>K> peccatoribus
et qubd *tio"s"tfaCohSCiehiianPnliabebat, ihiercessio exorari. Per, etc. =
supplet iibi graia justbfum.. Pfer, elc. * Prsesia nbliis, squ»3sumus,omrilpoteiis Deus, ut
b Sancti martyris Agapili, Domihe, quaesiiftitis, nbsifaeliiiroiritatisoblailp etfifp tuPfura graiasit lio-
veneranda feslivilas, SaTtitaris"auxiliinobis praestet nore sanctorum, ei hoS^orpofepariter^etmentepu-
augmfehtum.Pef, etC riiifeet. Pfer, fetc.
Plebs fua, Dpihihe, lifeteluflubfunVsempef94. n°- Vefe digtitim. Ofahtfes^potfehliamtuam,ftedicaht
ribffesahclbftihi, e» eofilm perCipi'at'iri'ifefcessioiievp- gehtes : Vbiest Deiiseotritft? Sed Utdignanter«stfeii-
tiva subsidia, quprura pairbcitiiisgfaltilaiuf. Pef, etc. 'B das quia tipn plus a'd pferderidumwos^aleantnosfra
delicia , quaiii ad salvaiiflum vcl patrocinia ct>-
XXIII.
piosa justofum, Vfeltuaemajeslatis iiiviciaclementia.
III KALEtipAS SEPTEMBRIS. Per, etc
Ndtale sanctoruinAdqucli «I aPeKcis. Supplices ffe:foga'mus, Deus, -fie aut Mialis ^ro-
priis aggfavehiur-, atit itifesieriiur ab testibfls, qui
I, — Da nbbis, otiiriipbtfeiisDetis, ut febftimsfeiti- tariiis sanctofttm Wor-uhi mbritis 'eoihnjonemiir.
per.festa sfectemiir,quofum digna pro hobis irifer- Pcr, elc
vferitionfeCorifidiriius.Pfef, etC IV. itcmalia. — -Saiiclofum fuOfuiri:,'quacsuinus,
Sanclorum Felicis et Adaucti nataiitia ffefeerisen- DPiriihe, qubrtim hos-assiduis-fesiivilaiibusCiOhsPla-
tes, munus offerihius, quod eoruhi tibi, Domine, fis, deferidfeTpraesidiis. Pef, CtC.
quaesuiritis, intefCessibne sif graitirii. Per, etc. Salutari sacrificio, Domine, popultistutis-sempcr
Vere digtium. SanCtPfumTtiaftyruifi-gldriam.ciim exsultel, quo Ct'debitus lioivor sacris mariyribus ex-
exsultaiioiie fecolehtes,in qtiibus mifabiles tuaema- liibetur, et sanCtificationis fuae munus acquiritur»
jestalis cuecttts, et ;paifbcihia fiObisprovisa «6100- Pcrj-etc.
BCiiiius.Per,'elc. ^ Yere dignurn. Telh tuofttfn glbfificanies lionore
Gfatias libi reierimus, Doirilne,quiifos et<c63lestis saiictofum, qui ctillis ifibuisti ibeaiilpdinem sempi-
participatioue sacrameriii, 'fettupf trm fefifeiscelebri- tfernaro, etiiifirroitaliJribstrae Wlia ;pi'aepafasti^uffra-
tate juslPf ufri.Pfef, Jetc. gia, qtiai possis •audifc pro ?nobis. Pfer, etc.
II. Ittihdlid. ^^ Majesfatem tuam, DomiiiC, sup- 'Exatidi, Domine-,^qiia3su'mus,:pfeces ;nosiras,.iut
pilcfes,dfepfefeamur,tit slCiit tios jugiter sanctorurh popubis tuiis, 'sub tariiis palrocihiis cowstitrifus,«t:a
tubrunr coromeriiofaiiorieIselificas, iia seiripfef!sup- ^uis'b'ffehsioriibiislibefctuf,%tab*mriibus
. pjicalione defendas. Per, etc "adversis. Pef, etc
Tarito placabilfes,quaesumiis, Doirilrife,nostfaesint V. Item alia. — f Accepta ;sit in eohspCc.lutuo,
liostiae, qtianto sanctofuih mafiyfurii ttiofurh, pfo Domihe, nostra devotio, ut feorumhobis ffiat^suppli-
quorum solemiiTtatlbusexhibeniuf, tibl -grala surit caiione salutafis, prb qtiortiih .solemnitate defeftur.
'riiCfita. Per, etc, Pef, etc
Yeredlgnurii.QuamviS eiiim semper ihtui gau- Vferedignurii. SaCrifiCiuriiquhppesuurofeodieire-
dfeahiusaCtiohe mystferii, copiosius fariien ejus iriti- 'qtiehtat ECclesia, «t fesiivTlatemdtidum mimerisim-
nere gralulamur, cum pro manyrum soleiiYnifatfe inPlaii arthtia feslivitate cOtiCfelfebfat, qub, pro ejtis
sahctortihi, pfer qifos tibl •cbmttieiidahiuf, olferiur. confessione vel nomine, qui eam sauguine suo Tede-
Per, etc mit, impenso, obsequium projirii cruoris exbibnit.
' Doriis
cpelfeslibus,'cfufi sanctrifuftt -tUpfiira recor- Pef, fetc.
datione, satlati ?gfaliasiibi referimus. Per, etc. 96 VI. ltem alia. -« Sanclorum tuorurii riobis,
,'.":.'«Habes lianc oralioneni :post coromunioneni in .gorianis legitur. Sola prima Miissapropriam -braii;i-
MissaSS. Primi et •Feliciaiii die 2 Juiiii apudMfe- nem liabfet.
.nafdum, ei irt Missali,Romauo. d Sic cedd. Gregor. et MissaleRom. iti Watali eo-
> Haecnova Missa yideittr, cui titulus esse debuis- rumdem mariyrum die 30 Augusli.
^et xv/fcflf. -Sepilembris,'Ndtqie sancii .Agapili; quo e Exstat in Missali Rom. inter cPmrouiies unius
quidemdie noialiir hoc festum Curri/sua Missa in confessoris non ppntificis.
Sacram.. (Gelasiilib. ri, n. 48, ei in cpdd. Gregoria- f Oratioiiis liujus frequehs est USHSin mss. Gre-
,riis. AJii nialunt perperam sCripiiiin fuisse Agapili gor. Murafofiidie8 AugustiKatali SS. .Cyriaci et sb-
Hoineh pfpjlipppiyiil Sed duarum Missaruiu inuiiain cioruro, 28 Aprilis S. VitaiiSj ete. In Missali Rom.
confusio apud rnpstruin cplleciorbiri noiiriumquarii est iriter coriimunfesde rriarlyre hon pbntifiCe.
;*ccUrrit. ._'.'". .', s Est in codd> Greg. et in Missali Ropi. die.lSS.
('•:"SHocdicMissaSS. AdaUcti;el.Felicisinmss Gre- Cosmaeet Damiani, ac in eddem Mssali apfalur etiam
101 I.IBER SACRAMENTORUM ECCLESI^E RQMANiE: .102
Ppmine, pia non desit oralio, quae et munera nostra. \ ut eum non solum virilis sexus luorum deinceps fide-
cohciiiet, et ttiath feoUisIrif uigeriiiafh sempef pbti- iium subjugaret, sed etiajni 'fernliiea supefafet ih-
rieat. Per,'efc firmitas, et qiiae est In sua cbndiHbne frag^
Yere digriurh. iQuTEcclesiaetWafe,'tbio brb'e prbpa- 'subsiaritiaespifiialis Thimico foftiof fefjderetuf; de-
gandsfe.nori sbluhi tifl Uriig^feriili pas'#nem "seihpi- cfeptibhemqueEyafeiriairis ulcisceris, deVoste genefjs
tfefna pfovideritia cohttilisti, se'd ad majofem glpfia.m humani, qui adilum pfefillarii mortisiiriveherat,ffiurii-
cbriferehdam rhutuas riiofles ilbi iinb'eridferepreiiosa pharet; quas ineffabiiis gioriae triaevices in sarictae
devoiione tribulsti. Pfef, elfe. rhaflyris EUpliemiaepassipne f "venerariles.Per, etc.
a Yofiva, Domine, dbha ^efccpimris, qu*afe s&ncto- Acclpe, Dpmine, qu%s'uhius,.ridstfsesefvi.tutis pf-
rum hbbis pfecibus et pfirisentis, 'quafesufrius,'viiafe, fi.cia, ut, su|rragahiibus sanclis, qiibd ad hbnoren)
paritef et aetefnafe ifibue corifeffepfaesidiurii.Pef, "fetc. tuae majestatis offerimus, perpeluarii npbis cbriferarit
YII. Itemalia. — Aabstb.Wh^ine.pbpulotup, e't vitam. Per, etc.
concede misefiCbfdiariitttam Cum-sarictbruhitu'pfu'iri Pferceptis, iibmlne, coeleslibus sacramenfis, grar
patrociniis supplicanti, ut quia.tuaguberhatiohe C6h- tias a^imus pio nomini tuo qui et sanctoruni tuorum
fidif, nullis advefsitatibus oppfimaTuf. Per, eic ribs assidua feslivitate comltaris, et dlyino munere vi-
b Vefe digiiuih. £c'c'e e".njih,slcutsacef sefriibpfo-. B vificare non desinis. Per, etc
huniiat, pfelibta est iri cdnipectu Doihirii mqrs sdncto- Respice propitius, Dpraine, ad debitam ilbi ,tui po-
rum ejus. Nec potest ullalenus explicari, quibus inb- puli servilufem, ut inter humanse fragilitalis incerta
dis hoec interfeciio glbfibsa pehsettif. Mofitinlur nuliis adversilaiibus opprimatur, qui dferlua -prote-
abjecti, et orbis iefrafuiri capiunt pfihcipatuih. jlb- ctione 'confidil. Per, elc.
fiurittif muiidanae efuditibriis Ighari, et exettrit do- item alia.—'s Beatofum ma.rlyrumj.parlterqucpo.n
clfItiaeCipeTfestiSaueibfes. Mbritiritttfj:apt'Prespisciurii, tificum Corneiii et Cyprianinos, rPpmine, qpsesunms,,
el efficiuniur lioriiihiufi 'piseatPfes. Mbfiuriluf sbliti fcsla tueantur, et eorum commendet oratio vene-
maria perscfulari mfeaiocrisaftis offiCIb,*et'rfedduh- randaatquelsetificet; Per, efc .'
tur saiculi exahiiriatbfeSet Judices. Et idco cum an- Plebis luac, Doroine, munera behignus intcndt^
gelis, eic quaemajestati luse.pro sanclorum niartyrum Cprnclii
XXIV. efCypriani splemnilatibussuntdicaia.Ppr, etc
MENSE SEPTEMBRI. ^ Vefe digriufn. Tuamque in sanciis marlyribus
«xVill KiLENDAS 'OCfOEniS. Cornelio simul eiiam Cypriano, pradicare virtuiem,
Watdie'sdhctotuhi Cdfhelii 'et Cypfidhi. quos discretis terrarum parlibus greges sacros divino
Ornriipotehssempilefhe -Deus, qui fios multipiiCi G panepascentes, urta fide, eaderaquedie, diversisliccl
sanctorum tuorum festivitate laeiificas, pfaestarit qhb- temporibus, consonante, jiarique nominis tui confes -
rutii cbmmfemoratiorie'garidefriris, pfsesidio ihririia- sione coronasti. Per, elc
mtir.Per, eie. Sacro munere vegetatos sanctorum marlyrum Cor-
Oblatiories pbpuli ftii, Pbrhine, qiiafesuriitts,placa- nelii et Cypriani natalitia nos 98 libi, Domine, quae-
quibris ei sanCtofum maifiyrurricelebfa- sumus, commendet oratio. Per, etc
tris iritferidfe,
iriusin rionbfein ttii riomiriispassioriehi, et riobis iri- Ad defensionem fidelium, Domine, quaesumus,
•
dulgeriiiarii suppliCitefTiriploramus. Per, efc. dexteram luae majestalis exteiide,; et ut perpetua pie-
97 * fteces H in sancia Euphemia. tatis tuae protectipne muniantur, intercessio ;pro bis
Vefedignuhi. Immensa sunt enim ppera tua, ct non desit marlyrum cpntinuata sanctorum. Per» etc.
verc tiiagna (A/. niirabilia). Tibi horriinem, diaboiica -XXV.'
quondahi ffatide pfosfraturii, siCpef Jesuni Ch.rJsium 1 XVIKALENDAS OCTOBWS.
Filiuhi tiium, Dominiimhbstf riiri, 'sui"trlbuisii victo- Iri Jlatali sanctm Eupheirfiw.
rlsesse •victbrera, hunc eumdem ejus adversarium, I. — i Praesta, Ppmine, quaqsumus, ut^icutjsith-

festo SS. Innocentium ei aliis solernnita.tibus. D f Magisplaceret vcnetamut. •

* MissaieRorii. hahc 'oratibriem exhibetiri fqslO s InSacram.rGelasiilib. lii-n.iS?*,tres prioresofn-
SS. lnnticertlitiihet alibi. tibnfesliiijus Missseinvenientur : duae priores tantiini
b Haecpraefatioad apostolos perlinet. cumpraefatione sunl incod. Gregor. Meiiardi lioc
e
. In Indiculo B.ucheriaribliacdieriblatuf. x^iihkql. cpdeiri die festp.; primaliaec irt MissaliRom.
Octobris Cyprihhi Africm, RdmWcelebrdiuf in fCal- b llaec .praefatio-legitur,in codd.;GTegor.HIuratorii
tisti; ubi excidit Corneliinoraen, qtiod una cufh Cy- tom. II, p.535.
priano haceadfein diepfaSfefufn,tariiribstfuiriSacra- . * Sanctse Eupbgmiae.rofentiodeest3n IndicuJOiBu-
meniarium, quam Gelasianum el GregPf'iahgriiJ.Ilo- cheriano. tlpc lamen die biijus sancicemaf lyris Missa
ruin quldera roariyfurii aritiqttiorfeni'eujtrirri ileClafat ^efertur in Sacria;mentariis'CrfegofianiS?3n:Gelasiano
etiani Carion Missse, ubl CofrieliiWCyptiatii fioinlrta vefp recensetur jdibus Apriiis.:EoWejhUjus"maftyris
leguhtiir. Chalcedone ^ielebris;pbst Ghalbedbtiense concilium,
^Precet H.Wc est hdbehdk, 'rifescfibferillse efant in qiio^S.-Eupheralaenomeii mMiis^^^in locls 'laudaiur,
inffa ih MissasarictseEnpliemi», pui tptus cotifexfus cultus in Romanam Ecclesiam inductus rfuit.viveiite
convenit; extfa 'Sutfntiiik^tib^Ibctifrt^iblj^s^rlib^lint". S. Leoiie, cujus quidem TngenioIsequCrite^praefa-
* Lociim hune ifa -feSiitaeffBuiriceiiset P; BJafichi- tiones indigncenon sunt.
liiuS: Viclbrern, itl Huhc'-ieilrhdihi^ejiis 'dUversarium ' Esti.n Missaii^Rom. die 12Mii NatalnSS. :Na-
non solumvirilis sexus, elc. borisetFeiicis.
105 OPERA S. LEONI MAGNOATTRIBUTA. iOi
ctorum tuorum Nalalilia celebranda non deserunf, ita A ter dfeprecantes u| easdem, angelico pro nobis inter-
- veniente suffragio, et placatus aecipias, et ad salu-
jugiter suffragia icomilentur. Per, etc. ,
Gralanter ad munera ilicahda concurrimus, quae tem nostram proveriire concedas. Per, etc
npminf tup,JDomine, prosolemiiitate sanclaemartyris Yere dignum. Teque profusis gaudiis praedicare in
Euphemite supplices Immolainus. Per, etc. , die feslivitatis hodiernse, qua in honorem beati ar-
Yfere dignum.j In hac celebritate gaudentes, qua changeli Michaelis sacrata nomini luo Ioca divinis
saricti Spiritus fervore praeclarus bfeataemartyris Eu- sunt instituta mysteriis; quamvis enim illius subli-
pliemiae sexus iragilitale pretiosior sanguis effloruit, mis gloriosaeque substantise sit habitatio semper in
ct virtute Feminearabiem diabolicse persecufionis eli- coelis, luorum tamen fidelium praesumit affecius, pro
dens, geminafaeglorise iriumphum yirginilas implevit tuse reverentia potestatis, per hsec piae devotionis
et passio. Per, etc. officia, quoddam relinere pignus in terris astantiuro
II. Item alia. — Suscipe, Domine, qusesumus, ho- in conspectu tuo jugiter minislrorum. Et ideo cum
stias lsetantis Ecclesiae, quas pro sanfetsemartyris angelis, etc
Euphtemiaenatalitia passione majestati tuae prompla II. Item alia. — • Munus populi lui, Domine, quae-
devovit. Per, etc. sumus, dignanter assume, quod non noslris meritis,
Yere dignum. Sanclse marlyris EtipliemiaeNatalitia B sed sancli archangeli tui Michaelis deprecatione sit
recolentes rerum diversitate mirabili: ut diabolus, gratum. Per, etc
qui virum per imbeciliitatem muliefis impulerat in Vere dignum. Teque in omni faclura tua Iaudare
ruinam, viri coriditibne a nunc in Christof eparante mirabilem, in quo principaliler angelica natura prse-
vicloriam, pef muliebrem quoque fragilitatem muluo cellit, quae, elsi humano generi cprporeo conspeciu
dejiceretur obtritus. Per, elc. subtrahitur (Al. negatur 100 aspectu), fidei tamen
III. ilem alia. — Sacrificium libi, Domine, noslras videtur intuitu. Dignumque est per honorificentiam
servitutis offeriratts, qtiod ad honofem nominis lui nos eorum, tuam f suspicere majestatem, per quos
in sanctae martyris Euphemiae festivifaie debemus. muita praesidia nostrae salutis operaris, tuainque ma-
Per, elc. gnificentiam hoc potius praedicare, quod te praecelsa-
Vere dighum. Hpdiemae feslivitalis laetitiam 99 runi atque coelestium potestatum Dominum confitcn-
receiisehies, quam nobis sanctae martyris Euphemiae tw. Per, etc
Veneranda confessio fecit insignem. Pef, elc. III. Item aliq. — Oblatio tibi, Dpmirie, sit nostra
t SanctiCcet nbs, Donaine, qusesumus, lui perce- semper accepta, quae angelis tuis sanclisque precau-
ptio sacramenti; et inlercessio sanctae martyris Eu- tibus, et indulgentiam nobis referat, et remedia pro-
phemiae tibi reddat acceptos. Per, elc. iC curei aetema. Per, etc
Exsuitet, Doniine, Christianae 'plebis humilitas, Vere dignum. Multoque magis in archatigelis an-
quia in martyrum commemoratione sanctorum lua gelisque tuis tua praeconia non tacere, quia ad excel-
mirabilia veneratur, et eorum tibi precibus adiula lentiam tuam recurrif etgloriam, cum angelica crea-
complaceat. Per, etc. lura, quse a condilione sui luis subjecta servitiis,
:•
XXYI. prpbabilis exstitit, hoiioralur, et cum illa sit digua
« riUDIEKALE.NDIS OCTOBRIS. venerari, tu, quam sis immensus, el snper omnia
Natalebdsilicm Angeli in Salaria. praeferendus, ostenderis. Per, etc
I.—Omnipoteris sempilerne Deus, apud quem, cum Sumpsimus, Domine, votiva mysteria; quaesuraus
tctius rationabilis pia merita creaturae semper acce- clemenliam tuam, ut eorum nobis Dant deprecatione
pla sint, cerlum esl magis esse praecipua, quae reli- salularia, quorum celebranlur affectu. Per, etc
qnam spiritalem superant dignilatem, grata tibisit, s Defende, Domine, familiam tuam; et tolo tibi
quxsumus, noslra fesliVitas, pro veneratione ejus corde prostralam ,ab hoslium tuere forroidine. Nec
oblata, qui tuae majestatis arcanis, nalurali per tuam bona tua difficulter * inveniant, pro quibus et san-
gratiam decore servato, devotis seroper excubiis est cti tui, et angelicaetibi supplicantpotestates. Per, etc
propinquus. Per, ctc. . J) IV. Item alia.—Deus, qui in auxilium generis hu-
* Hostias libi, Domine, Iaudis offerimus, supplici- mani coelestia siinul elterrena
disponis, in inferiore
Hic deesse videtuf mutqta, vel aliquid simile. rio fides delralienda nori est.
b In Missa Natalis S. Eiiphemiaelegitur in codd. a Hac die legiturin codd. Gregorianis et in Missali
Gregpr. Muratorii; apud Menardum vero, et iri Mis- Romano.
tali Rom. die 29 N6v. Natali S. Saturnini. e Est in Sacram. Gelasii lib. n, n. 59.
* In uiroque Sacram. Gelas. et Gregor. hoc festum f Cod., suscipere.
notatur.iii kal. Ocldbris. Godd. GrCg. hunc litulum e Prima' pars hujiis oratlonis, aliqupt verbis inter-
praeferurit: Dedicatio basiliemS. Arigeli, vel S. Mi- sertis, Iraducia est in oralionem Defende inter com-
chaelis. In vetustissirao Marlyfologio, titi ypcant, munes Romani Missalis pro congregatiqneet familia.
Hieronymiano die 29 Septembris legitur: Roniw mil- h Muratorius ex, conjectura Blaiichinii emendavit
liario m dedicatib basiticmS. Michaelis,quam ex no- invenial, pro qua. Sed idem Blanchinius in correclio
siro SaCramentario in via Salaria constilutam agno- nibus Sacramenlario praefixis monuit, retinendum.
scimus. Qui hoc festum GelaSio Iribuunt (nbn ob inve.niant,pro quibus, ut codex exbibet, cuin fauiilia
deiiicalionem basilicae, de qua hic serrao est, sed ob norufensit mullitudinis, quscpluralem numerura reci-
apparitionem S. Michaelis in raohte Garganp) poste- perepotest.
riores scripiores sunt, ex quibus nostro Sacramenta-
,105 LIBER SACRAMENTORUMECCLESi^E ROMAN/E. 106
niundi parte laborantes, supernorum nos,quaesumus, JA Super oblala.—Praesta nobis, omnipotens Deus, ut
prarsidiis refove propitius minislrorum. Per, eic. dieatum nomini tuo sacrificium purgalis moribus
In honorem beati archangeli Michaelis, loca nomini offeramus. Per, etc.
luo dicata, mystico frequentamus obsequio. Prsesta, Vere dignum. Quia tu quidem nobis jejunia 102
qusesumus, eorum nos gaudere suffragiis, quorum salubriter d indidisir, quibus, carnis lege sedata,
subliinia merita recensemus. Per, elc purior animus emineret. Sed cum in ipsis nostris
Yeredignum. Qui non solum nos sanctorum tuoruiii observationibus a noxiis et illicilis npn vacamus, non
cpnfessionibus benignissime consolaris, sed etiam ad hoc te jejuniura delegisse prophetica voce testaris.
coelesiium familiaritatem provehis polestatum, non Quoriiam noii solum prodesse non polerit castigatio
tantum martyrum intercessione sustollis, sed ipsb- eorporalis, si spiritus noster nefandis cogitationibus
rum quoque patrociniis erigis angelorum. Per, elc implicelur; sed hoc constat esse delerius, si etiam
101 V. //«»1alia. — Sanctorum, Domine, sancta lerrena conditione mitigala, mens ab iniquitatibus
deferimus, quae, cum in omnium jusiorum tibi com- non quiescit. Et ideo tu nobis, Domine, largire pla-
memoratione sint placila, multo magis in angelicse eatusv ut exterius parcimonia convenienter adhibita,
venerationesubstantise grata tuis aspeclibus esse con- intrinsecus a pravis inleniionlbus tempereinus, ut
fidimus. etc. ]B continentiam valeamus exercere perfectam. Per, elc.
' Yere Per,
dignum. Qui sicul nos per Aposloium luum Postcommunio.—Annue, quaesumus, Domine, utet
dignanter informas, jam conversationem nostram in tuis semper solemnitatibus occupemur, et mysle-
ccefis esse, benignus instituis, ut illuc attollamur riis eorum mente pariter congruamus et corpore.
mente, ubi quos veneramur assistunt, et in excelsa Per, etc.
tendamus, quse in beati archangeli Michaelis festivi- Super poputum. — e Sanclificata jejunio tuorum
late coniemplamur affectu. Per, etc. corda filiorum, Deus habitator, illustra, et quibus
• Beati archangeli Michaelis interventione suffulti, praestas devotionis affeclum, pracbe supplicantibus
supplices, Domine, te precamur, ut, quos honore pium benignus audiluro. Per, etc
prosequimur, contingamus et mente. Per, elc II. Item alia. — Exaudi, Domine, preees nostras,
Plebem luam, qusesumus, Domine, perpelua pie- ut in omni nalione, quod Verbi tui promissum est
tate custodi; ul secura semper et necessariis adjuta Evangelio, complealur; et pleniludo adopiionis obti-
subsidiis spiriluum tibimet pJacitorum pia seuiper neat, quod praedixit tesiificatio veritatis, Per, etc
veneratione Isetelur. Per, etc 1 Intende, quaesumus, Domine, sacrificium
singu-
XXVIL lare, ut bujus partieipatione mysterii, quae speranda
(C credimus, exspectata sumamus. Per, etc
Admonitiojejunii mensis septimi;et orationes etpreces.
Vere dignum. Tuum est enim omne quod vivimus,
b Annua nobis est, dilectissimi, jejuniorum cele-
quia licet peccali vulnefe natura nostra vitiatasit,
branda festivitas, quani mensis septimi solemnis re- lui lamen est operis, ut ad lerrena generati, ad coe-
cursus indicit. Quarta igitur et sexta feria succedenfe, lestia renascanlur.
solilis eamdem conventibus exsequamur; sabbatorum Yisita, qusesumus, Domine, familiam tuam, ct
die hic sacras acluri vigilias, ut per observanliam corda sacris dicata mysteriis
pervigili tuere pietate,
competentem, Domino purificatis mentibus suppli- ut remedia salutis seternoe, quae te miserante perci-
cantes, beatissimo Pelro apostolo suffragante, et piuni, te prolegente custodiant. Per, elc
prsesentibus periculis exui mereamur, pariter et futu- III. ltem alia. — Omnipotens sempiterne Deus, in
ris. Per, etc. cujus arbitrio regiiorum omnium jura consistunt,
I. — c Deus, qui delinquentes perire non pateris, protege Romani noiiiinis ubique reciores, ut 103
donec convertanlur et vivant, debitam, qusesumus, eorum votiva prosperitas, pax tuorum
possit esse
peccatis nostris suspende vindictam, et praesia pro- populorum. Per, etc.
pitius ne dissiraulatio cumulet uliionem, sed ut potius s Adesto, Domine, fidelibus tuis, et quos coelesii-
emendatio prosit ad veniam. Per, etc D bus instituis sacramentis, h et quibus subsiantiam
Populi lui, Deus, defensor et rector, concede pro- tribuis corporalem, a lerrenis conserva periculis.
pilius ut a delictis omnibus abstinentes, et necessa- Per, ele.
riis foveamuralimentis, et ab infestis liostibus libe-
Exaudi, Doinine, supplicum preces, et devoio tibi
remur. Per, etc
pectore famulantes perpetua defensione custodi, ut

In omnibus Sacramentariis Gelas. et Gregor. ac Rodi. fer. i post Dominicam Passionis. Apud Gela-
in MissaliRomano hac eadem festivitate Iegitur. sium habetur feria 7.
b Haec habetur in Ordine Romano in f Exstatapud Menardumhebdomada i ante Natale
indictione
jejunii mensis decimi. Domiui.
c His prioribus verbis
incipit in ms. Vat. Grego- s In margine codicis : Anle cibos. .
rianoapud Muratorium quinta praefatio quadragesi- h Blanchinius monuit verba et quibus substantiam
malis. Misssehujus jejunii mensis decimi etiam in trtbuis corporalem non esse variantem leetionern, uii
Gelasiano codice subjiciuutur MissaeS. Michaelis.
d Legendum videtur indixisli. prirnis curis notaverat, ac ex iisdem Muratorius in-
' Fere eadem esl in codd. nuit; nam hsec oratio dicenda erat soluta slatione in
Greg. ct-^n Missali die jejunii anle cibos.
PAMOL. LV, h
 IW OPERA S. LEONI ilAGNO ATTRlBUTA, 108
nullis perlUfbatibiiibus iittpedili liberarii sefviltitem A isla proficiant ad saluieiii, abt de ccelesti fiullaienus
tuis sfempef exliibeamus officlis. Per, etc. vigofe causfentuf. Pef, etc
Vere dignum. Qui rationabilfem cfealurarti, he Sit nbbis, Dbmine, qtisesuthiis, fcibussacfer, pPius-
temporalibus dedita bbiiis, ad praeriiia senipiterna qtte salutafis, qui et tferiipofaieriiVitahi ttuniat, fel
noritendat, ea dispeiisaiibrie dignafis erudife, titttec pfseslet seternaiii. Pfef, etc /
casligatibhe deficiat, nfec pfospefitatibus irisolescat; * Adesto, DPniine, famUlistUIs, ef bpfenitUam|
sed hoc potius fiat ejtts glofibsa dfevbtio,a quo niillis lafgiffepoSceniibus; ut liis, qiii te auClCfeet gtiber-
advefsitatibus obfuta superetuf. Pfef, fetc iiaibre gibfiaritttf, fetCrfeatarfesfattfes. fetfeMaufata
t> Omnipotens seropiterne Deus; misericordiatn Consfefves.Pef, etc.
tuam supplices exofamus ut hoc ttium sacramentura VI. liein dtid. — Onihipetens sehipitefne DettS,
non sit nobis reatus ad pcenam, sed fiaf ihiefcessio cbfdibtts riestris beriigfiusTnfUride,uf a tefreiiis iri-
saluiafisad veiiiam; sit abblitio peccatorum, sit fofti- tfehtioiiibustempfefahtes, propehsius Coslestiairiedi-
iudo fragilium, sit Contra mundi perictiia fifmameri- teriiur. Pef, fetc.
tum. Rsec nos communio purget a Criiriihe, etcoele- Muitiplices, DPmine, inCUfsiis,qtios mUndUSirigfe-
stis gaudii tribuat esse consortes. Pfef, etC. rit, tu repelle; ut hsec dona cbelestia tfariquiiiis cogi-
IV, liem alia. ~ Da nobis, Domine, raiibnabilerii, B tationibus capere valeamus. Per, etc.
quaesttriius",actionem, ut te sblum sincera riierite ve- f Yefe digrium. Qtii hon lantutti fios a cafiialibus
nerarites, et fiducialius quae (ua suht postulemus, et cibis, sed ab ipsius ahirai iioxiis delfeCiationibuspfse-
facilius assequamur. Per, elc. Cipisjejtlhaffe. Natn si ideb delicias cofpbraies abfiui-
Omnium nostrum, Domine, qusesumns, ad.te cofda fhus, ne spiritum nbstrtihi obtusis Sfehsibusliebete-
converte, Ut ab his quibus offenderis abstlhentes, iriiis: qttahto iiiagis ab ipsius meiitis dfebemuSfexceS
non iracuridiam tuam, sed misericordiam senliamus. sibus abstinere, tit itiOfdiiiatis affeCfibuSexpedita
Per, etc. superrise lucis pbssit pefiirigefe clafitaterii! Per, etc.
Munera lua, Deus institutor, iilustra, et per has s Saiutafi itie, Doinine, satiati, siipplicfesdfepfeca-
hostias, quibtis te placari vpluisti, sanctitica mlserl- mur, tit Cttjus Isfetamur gttstti, fehovemttr effectti.
cors immolantes.. ]Per, etc Pfef, etfe.
Vere dignum. Cujus et polentia sunt creata, et Da saiutem, Domihe, pbpulb luo meritis ei cbfpb-
providentia reguntur universa; ideoqufehac nos te- fis, fet pefpetuis censblationibus tuofuiti 105 reple
neri lege merite censuisti, ut te, sub quo sunt om- corda fidelium, uf iriterius exterliisque feleVati, et
nia, non limenles, cuncla paveamus, et rursus nulla pia tibi devotione coniplacfeant, et tua semper bene-
penitus formidemus, si unum te fideliter omnium C ficia consequantuf* Per* etc
revereamur auctorem. Per, elc. Tribue, qusesumus, Domine Deus noster, ut donis
Largire nobis, omnipotens Deus, a quo omue -bo- interioribus fecundemur, ne exterioribus mereamur
num est, ut te habentes nullis indigeamus auxiliis. egere subsidiiSi Per, elc.
Per, elc YII. Item alia. — h Da, qusesumus, Domine, u*
Tibi plaeitam, Deus noster, populo tuo tribue vo- jejunando robore satiemur, et abstinendo eunctisef-
lunlatem, quia tunc illi prospera 104 cuncta prae- ficiamur hostibus fortiores. Per, «tc.
1 Accepta tibi sint, Domine, qusesumus, nostri
slabis, cum tuis aptum feceris institutis. Per, etc.
V* Itemalia. — c Eestina, quaesumus, ne lardave- dona jejunii; quse et expiando nos tua gratia dignos
ris^Domine,etpraesidiumhobis tuaepietatis impende; efficiant, et ad sempiterna promissa perducant.
ut opportunis consolatibiiibus subleventur, qui intua Per, etc.
miseratione confidunt. Per, etc* Yere dignum. Gujus ineffabilis sapieqtia sic incota-
d Devotionis nostrae libi, Domine, qusesumus, ho- mulabiliter perseverat, ut in ea nfec sine justitiaa
sliajugiier immoletur; quae etsacri peragat instiluta perpetuilaie benignitas, nec absqiie afeternasit boni-
myslerii, et salutare tuum nobis potenter operetur^, ' tate justitia. De quibus iia nos miseranda lemeritate
Per, etc conquerimur, quando non secunduni nostfa deside-
Yere dignum. Tuaque opera continuatis laudibus ria, vel fructuum qualitas, ve! prbspera quaaquepro-
prsedicare; quia justa semperet bona sunti Quse po- veniunt, quasi ipsi tua pracepta studearaus iiiiplere,
tenter efficiuntj ut ralionabiles voluntates, aut inter ac non iisdera polius perniciosa dissimuJatione con-
» Rlanchinio et Muratorio magis placuit quod. • In iisdem cbdd. et Missali ha"belur fer. S post
b Ex liac ofatiorie duse factaesunt. Prima pars ffere Domirilcam securidaiii QiiadfagesTirise.-
totatraducta est in orationem quse in MissaliRoraano f Nbtatio riiafgihalis in cbd., Iii jejuriid.
legitur iritef botnnitines pro vivis et defunciis, et feci- s Estin GblaS. lib. il,. h. 60, feiin CPdd.Grfegor.
tatur Dominicis et ferialibus diebus Quadragesimae. Muratorii, ac in MissaliRom. ffefiai pdst DomitiiCam
AUera yero pars iiicipieusa vfefbisHwciios coininunio teftiam Advefitus. . . ,
iiivenituf iii codd. Gregor. ae in MissaliRorii. feria h Nbta iriarg., In iejiitiio<Cbdiees Gregoriani, et
2 Doniihicaesecundse Quadfagesimae,fetalibi ssepius. Missale Rpm. hanC ofalionfem fexliibeiifiri jejuriio
< Esi in codd. GfCg.et ih Rbtiu Missall fef. ipost mensis seplimi die sabbati.
Dbriiiiiibaro111Adventusi 1 Est in iisdem CCdd. Sc Missali fefia 6 jejunii
d Legitur in iisdem mss. et Missali Dbmiiiica IH merisis SteptimhMissalfeRoiii. eamdem fepfelit ffer.4
Adventus. post Doraiiiicam terliam Advemus.
 '
\W , LIBER SACfiAMENTORlJMECCLESl^ ROMAN^. ilO
tfemptis,.hon solum percelli mediocribus alitiienlis, A suffragahtibus mfefilis, pfopiti&iionfetti Pfeindstri peiv
sed Universa mereamur sUsleiiiatione privari; nisi severaiitia deiiitaasefVitulis Pblihfeat. Pef, 'etc.
quod ideo tua nos ciementia non deserit, ut simiis et IX. ltem preces. — OmnipotfefissfeiripiteMeDeUs,
de exiguitatis castigatione soliiciti, et de fion abne- qui nos et sustenlatibnibus ahhuis et solemnitatibus
gala pietate devoli. Per, elc consolaris, praesla, qucesumus, tit qribd ex his pfC
a Vegelet nos, Dbmine, sehoper et innovet tuse nestrae cenversatienis qualitate subtraliiiur, omriijiP-
mensaesacra iibatio, qusefragiiitatem noslram et inter tentiae luae Copiasuppleatuf. Pef, etC.
munciitempestates gubernet et protegat, et in portum Concede, quaesuraus, Domine, hlofum fios cbrfe-
perpeiuaj saiutis inducat. Per, etc ctibne relevari, quia cuiri IiaeC107 a°na cbhlulfefis,
b Tueatur, Domifie, dextera tua popuium depre- Cuncta nobis utilia ribri hegabis. Pef, eic.
canlem. Purificet, sustentet et erudiat, ut consoiatus Super oblala.—1 Deus, qtii liutiiatii genefis utfarii-
m prsesenti, ad bona futura proflciat. Per, etc. que substantiahi praeseritiuftimunefum fet aiimento
Injejunio. vegetas, et renovas sacfanieritb, tfibrie, quaesUraus,
YUI. llem alia. — Omnipotens sempiterne Deus, ut eorum et corporibus nbstris subsidium hon dfesit
qui nos ad observanliae luijus arinua festa perducis, et mentibus. Per, etc.
concede propilius ut piae devotionis effectus Substan- B Vere dignura. Qui sempilerno cotisiii6 rioh desinis
tiam nobis et raenlium praestel etcorporum. Per, etc regere quod creasti. Nosque delinquere mahifestUfii
c Deus, qui pro nostroruiii fruclibus animorum est, cum supernae dispositionis ignari.de secretof liin
prodire facis sufficientiam corporaiem, ne exteriori- tuorum dispensatione causamttr, ac iunC pbtius Tecte
bus mereamur egere subsidiis, 106 praesta, quae- sentire cegnoscimur, cum non nosira, sed tua pro-
sumus, ut donis inlerioribus Tecundemur. Per, etc. videntia confidentes, pietalem juslitiahique liiahi ju-
d Domine Deus noster, qui in his potius crealuris, giter perpendimtis exorandaih : certi quod qui injus-
quas ad fragililatis nostrae praesidiumcondidisti, tuo los roalosque non deseris, multo magis quos tUPS
quoque noraini munera jussisti dicanda constilui, tri- esse tribuisti, clementi nuliatenus gubefttatioiie de-
bue, quaesumus, ut et Vitaenobis praesentis auxilium, stiluis. Per, elc
et aet.fernilalisefficiant saCramentum. Per, etc Poslcommiinio.— s Gubefna, quaesuhms,Doiriine,
Vere digntim. Pascunt enim tua sancta jejunia,e et temporaiibus adjumentis, quos dignaris Eeterhisih--
esuries -sacrata nes reficit, si per continentia ni salu- fbrmare myslefiis. Per, etc
tarem conscientiaenostrae tribuli spinaequedfeficiant, Super pqpuium. — Rege, Demine, pbpultifh tUurii,
et fruges pura succedat; si vitiorum sterililas optanda et gratise tuse, qusesuriras, in eb doiia mtiltiplica, ut
proveniat, et ubertas.adsit jucunda virtutura. Inopia 'C et ab omnibus liber offensls, et tempofaiibus hbh
quippeculparum praestat redundantiara prosperorum. destiluatur auxiliis, et sempiternis.gaiideat institulis.
Hinc est quod reslringendo copias, et mediocria non Per, etc
negando, sic nos tua moderatione disponis, ut ad su- X. itemaiia. — Omnipctens sempitefhe Deus.qui
perna tendenles, et temporalibus usquequaque non sic boniinera condidisti ut temppraiibus beneficiis
deseramur alimernis, et suslentaculis sic transeiinli- cempetenter insiructum ad coeiesiia dona provehe-
bus gubernemuTj ut eorum tenuitate correpti profi- res, praesta, qusesumus, ut sicut per illiciios appe-
ciamus aeternis. Per, etc titus de induitse beatitudinis regione decidimus, sic
Perpetuo, Domine, favore prosequerej quos re- per alimoniam tuo muneredistributam, et transitoria
ficis divino mysterio, el quos imbuisti coBlestibusin- sustentetur humanitas, et amissa recuperfelur seter-
Slitutis, salutaribus comilaresoiatiis. Per^ etc. nitas. Per, etc.
Defensio tua^ Domine, quaesumus,adsit humilibus, Vere dignura. Glorificantes et de pfaeteritis Crea-
et j'ugiter prolegat in tua misericordia confidenies, ut torera, et de venturis fructibus fexofantfes,ut cum de
necessariis quibus indigelliumanaconditio,competen- perceptis noniuvenimur ingrati,ide percipiendis non
teradjuti.ad iinmortalitalis dona perveniant.Per, etc j'udicemur indigni; sed exhibita politis soienmi de-
Invilalio plebis in jejunio mensisdecimi. D volione jejunii, cum subsidiis corporalibusprofectum
Hac bebdomade nobis mensis decimi suut recen- capiamus animarum. Per, etc.
senda jejunia. Quapropler fidem vestrae dilectionis Percepimus, Domine, gloriosa mysteria, quibusin
horlamur ut eadem quarla et sexla feria solitis pro- terris positos; jam coelestium facias esse consorles.
cessionibus exsequentes, sabbalorum die boc ipsum Tu inter ista, h per qusevivimus, guberna nos, Do-
yigiliis SbieniriibUsexjiifeamus, qualeuus apPsthlicis mine, qusesumus, ut ad illa pferducas.Pef, fetc.
a Hancf eperies in cod; Greg, Menardi fer» 5 pbst tur ihentauris yro thesaurit, obtunsis prpablustSiquq-
DbminicamPaSsioniSi tiens pro quoties. Hinc necessaria non est emendatio
h Gpnsonaht mss. Gregi Muralofii in Missasabbati
quam recepit Muralorius esurientes mcrala iibatio nos
post DoniinicamPassionis. rificit.
c Nota roarginalis in cod., Anle cibqsi f Haecexhibelur in MissaliRom. inter communes,
d Legitur in codd. ^feg. Mttratorii ac in MiBsali
temporefamis.
Ronii feri 5 post .Domiii;Passionife. « Ibidem irt eodem febmtiiunilegiluri.
e Codex habet, et esuriens.Sed notavil Blancliinitis h Cbdex quw sine per. Blanchinius mallct quo. Mu-
<?surieii5
scriptum fuisse pro esuries, uti alibi praefer- ratorii eniendationera prsetulimus.
iii OPERA S. LEONI MAGNOATTRIBUTA. 112
Adesto, Domine, supplicibus tiiis, et spem suam A puloruiri, et quod c morlalitas contrahit 109 fragi-
in lua misericordia collocantes tuere 108 Pr°pi- litate, purifica, ut cuncta pericula mentis etcorporis,
tius; ut a peccatorum labe hiundali in sancia con- te propellente, declinans, tua consolatione subsistat,
versalione permaneant, et consequentes sufficientiam ac tua gratia promissse redemptionis perficiatur
d haereditas. Per, etc.
temporalem, promissionis tuae perficiantur haeredes.
Per, etc XII. Item alia. — Qusesumus,omnipotens Deus, ut
XI. Itemalia. — Cbncede, quaesumus, Domine, ut et mentes nostras coelestibus corrigas instilutis, et
ad preces luas corda nostra flectamus, et esse libi beneficia lua non desinas praestare correclis. Per, elc
possibilia cuncta fidenles, non de elementorum pro- Ad bostes nostros, Domine, sujierandos, praesta,
futura nobissperemus effeclu, sed de lua virtutesup- queesumus, ut auxilium tuura jejuniis tibi placitis et
pliciter implpremus. Per, etc bonis operibus impetremus. Per, etc
Virlutum cojlesliura, Deus,qui plura prsestasquam Ad altaria, Domine, veneranda cum hosliis Iaudis
pelimus aut meremur, iribue, quaesumus, ut tua iio- accedimus. Fac, quafesumus,ut et indulgenliam luam
bis misericordia conferatur, quod nosirorum non nobis concilienl et favorem. Per, elc
liabet fiducia meritorum. Per, elc e Yere dignum. Qui nos ideo, collectis terrae fru-
. * Deus, qui praevenis voia posceniium, tribue, B ctibus, per abslinentiam tibi gratias referre voluisti,
quaesumus, ut et corporeis non destiluamur alimen- ut ex ipsius devotionis genere noscereraus noii liaec
lis, et ab hostium formidine liberemur. Per, elc ad exuberantiam corporalem, sed ad fragilitatis nos
Domine Deus,qui fragilitati nostraequaecongruant, sufficientiam percepisse, et quod ex his parcius su-
el praevidessolus etprovides,praesta utetpraeseniibus meremus, egentium proficeret alimenlo, ut et saluia-
fulciamur auxiliis, et instruamur aeleruis. Per, etc. ris castigatio mortalitatis insolentiam roitigaret, et
Tua nos, Domine, quaesumus, pietate dispone, pietas imilatorfesnos tuae benignilaiis efficeret; sic-
quia nullis egebimus adjumentis, si tuse providenlise que donis temporalibus uieremur, ut disceremus in-
clementia gubernemur. Per, etc hiare perpeluis. Per, etc
f Prosint nobis, Domine, quaesumus,sumpta mys-
Dirige, Domine, qusesuraus, Ecclesiam luam dis-
pensaiione coelesti, ut quse ante raundi principium teria, parilerque nos et a peccatis exuant, et prsesi-
in tua semper est praesentia prseparata, usque ad diis tuse propitiationis atlollant. Per, elc
plenitudinem gloriamque promissam, le ruoderanle, Respice, Domirie,famiiiaetuae preces, et opem tri-
peryeniat. Per, etc bue suppliciter imploranti; ut congruis subsidiis in
Tanto, qusesumus.Domhie,placatus assume, quati- confessione tui nominis perseveret. Per, elc
to sacrandas nomini tuo has specialiter hoslias b in- ' J XIII. Ilem dlia. — Mores nostros, Domine, quae-
didisti, ut quidquid nostrse non expletur servitulis sumus, tua pietaie compone, ut et nulla nobis do-
btficio,indulgeniiseluae dignatione penselur. Per, etc minentur adversa, et salutaria cuncta non desint.
Yere dignum. Quia tuae rationis imagiiieui, mun- Per, etc.
danis regionibus constitutam, et humanis non desi- « Ut cunctis nos, Domine, foveas adj'umentis,tuis
nis fovere subsidiis, et reformare divinis.Consequens apta propitius disciplinis. Per, etc
enim fuit ut transaclis terrae fructibus, coeleste se- Sacrificium delerimus de perceptione tuorum,
men oriretur, el alimonia vitae morlalis expleta,ger- Domine, praestitorum, ut percipienda securius ube-
men immorlalitalis exisleret. Alque escis carnalibus riusque sumamus. Per, elc
expeditis, cibus nasceretur mirabTlileranimarum,ac 110 Vere dignum. Simulque pro munere gene-
tempore frumenli, vini et olei mox peracto, ineffabi- rali quo viVimus,et pro singulis quibusque subsidiis
liter ederetur, qui filiis Dei, ad similitudinem profi- tuam munificentiam praedicare; h ne conlatis ingrati
cientibus angelorum, hoc totum, non solum de coelo beneficiis, conferendis probemur indigni, meriloque
substaiitia deferret et nomine, sed panerii praeberet transeuntium rerum polius consolationibus adjuve-
aclernnm. Per, etc. mur, si bona mansura non segnius, sacro jejunio
Grafiam tuam nobis, Domine, semper accumulet purgatis sensibus, appetamus. Per, etc
divini participatio sacramenti, et sua nos virtute Praesta, Domiue, quaesumus, ut temporalibus non
mundando, lanti muneris capaces efficiat. Per, etc destituamur auxiliis, quos alimoniis pascis aeternis.
Absoive, Domine, qusesumus, tuorum delicta po- Per, etc.

In margine cod., Ante cibos.
1 Magis placerei indixisti.
' Codex mendose mortalitatis, nisi legendum sit
piurali numero contrahunt, et similiter in sequen-
tibus.
d Sic codex. Muratorius, hmres.
• Est praefatio ferise & mensis septimi in codd.
Gregorianis. Leoiiina diclio in hac et aliis hujus ti-
tuli praefaiionibusprseferri videtur.
1 In Sacranieniario Greg. Menardi fer.6 mensis
deeiini.
* In codd. Gregor. Muratorii exstat inter oratioues
vespertinas et matutinas; apud Menardumvero inter
orationes quotidianas.
h Codex, ne non lalis, mendose. Mnralorius.emen-
davit, ul non lalis. Blanchinii correctionem secundis
curis Sacramentario prseuiissam recepimus, quipps
quaepraefeflur in hac eadem oratione inferius repe-
tita § 29, Missa xi, ex qua paulo post scripsimus
segnius pro tigniut, uti boc loco codex erronee ex-
hibet. In eadem Missa xi pro sensibusbabetur tnen^
tibus.
113 LlBEft SACRAMENTORUMECCLESIJE ROMANJE. 1M
• Sucurre, Domine,quaesiimus, populo supplicanti, A tuse ulli deesset aetati; cum et apud veteres reveren-
et opein tuam tribue benignus infirmis, ut sincera liam ipsa sigiiificatioiitiin species obtineret, et apud
tibi mente devoti, et praesentis vitae remediis gau- nos ceniora essent experimenta rerum, quam aeni-
deant et futurae. Per, etc gmata figurarum. Illius namque sacerdotii anterioris
XIV. Ifein alia. — Ad te corda nostra, Paler aelfcr- habilus nostrse mentis ornatus est, et pontificalem
ne, converte, quia ntillis necessariis indigebunt, quos gloriam non jam nobis lionor commendat vestium,
luo cultui praestiteris esse subjeclos. Per, eic. sed splendor animorum : quia et illa quae tunc car-
Deus, qui populum tuum sic corripis delinquen- nalibus blandiebantur oblulibus, ea potius quse in
tem, ut benigna consolatioue non deseras, da, quse- ipsis erant intelligenda poscebant.
sumus, ut indignatio debiia reis precantibus transfe- Et idcirco his famulis tuis, quos ad summi sacer-
ratur ad veniam. Per, etc dotii ministerium delegisli, hanc, quaesurous, Do-
Ad preces noslras, Domine, quaesumus, propitiatus mine, graliam largiaris, ut quidquid illa velamina
intende, nt saeris altaribus servienles, et Ddei ve- in fulgore auri, in nitore gemmarum, in multiiuodi
ritaie fundati, et raenlis sint puritate conspicui. operis varietate signabant, hoc in horum moribus
Per, etc. actibusque clarescat. Comple in sacerdotibus tuis
Yere dignum. Qui Christi tui beata passfoue nos B mysterii tui summam, et ornamentis tolius glorifica-
reparas, conserva in nobis operam misericordiae tionis inslruclos, coeleslis unguenti fluore sanctifica.
tuae, ul in Iiujus celebritate mysterii, perpetua devo- Hoc, Domine, copiose in eorum caput influat; hoc
lione vivamus. Per, etc in oris subjecta decurrat; hoc in totius corporis ex-
XXVIIL trema descendat; ut tui spiritus virtus et inleriora
horum repleat, et exteriora cifcumtegat. Abundet in
Consecralioepiscoporum.
bis constantia fidei, puriias dilectionis, sinceritas
h Exaudi, Domine, supplicum preces; ut quod no- pacis. f Tribuas eis calhedram episcopalem ad re-
siro gerenduin est ministerio, lua potius virtitfe fir- gendam Ecclesiam tuam et plebem universam. Sis
metur (Af.-peragalur). Per, etc eis aucloritas, sis eis potestas, sis eis firmitas. Mul-
c Suscipe, Domine, quaesumus, rounera famuli tui tiplices super eos benedietionem et graiiam tuam, ut
illius, etpropitius in eodem dona custodi. Per, etc . ad exorandam semper misericordiam luam, tuo mu-
Hanc igilur oblationem, quam tibi offerimus pro nere idonei, tua gratia possint esse devoti. Per, etc
illo famulo tuo quem ad poniificalemgloriam promo- 112 Benedictio super diaconos.
vere dignatus es, quaesumus, Domine, placalus acci- e Domine Deus, preces nostrasclementer exaudi,
pias, ut quod divino munere conseculus est, divinis C ut quse nostro, sunt gerenda servilio, tuo prosequaris
effectibus exseqnatur. Per, etc. benignus auxilio, et quos sacris ministeriis exse-
111 Adesto, misericors Deus, ut quod actum est quendis pro nostra inlelligenlia credimus offerendos,
nosine servitutis officio, tua benedictione firmetur. tua potius electione justifices. Per, etc.
Per, etc. h Oremus, dilectissimi, Deum Patrem omnipoten-
d Propitiare, Domine, supplicalionibus nostris, et tem, ut super hos famulos
suos, quos ad officium
inclinaio super bos famulos tuos cornu gratise sacer- diaconii vocare dignatur, benedictionem gratiae suae
dotalis, benedictionis tuaein eos effunde virtutem. clementer effundat, et consecrationis indullae propi-
Per, etc. >_.."' tius dona conservet. Per, elc
e Deus honorum oraniuni, Deus omnium dignita- Deus, consolator sacrarum magnifice dignitatum,
lum, qusegloriae tuae sacralis famulantur ordinibus : quaesumus ut hos famulos tuos quos ad officium le-
Deus, qui Moysen famulum tuum, secreli fatniliaris vitarum voeare dignaris, altaris sancli roinisterium
affatn, inter caetera coelestis documenta cuhurae, de tribuas sufficienter implere, cunctisqne donis gratiaj
liabilu quoque indurnenti sacerdolalis insliluens, ele- redundanies, etfiduciaro sibi tuse raajestatis acqui-
cium Aaron mystico amicm ves.iiri inter sacra jus- rere, et aliis praebere facias perfectae devotionis
sisli; ut inlelligentiie sensum de exemplis priorum D exeraplum. Per, etc
caperet secutura poslerilas; ne eruditio doctrinae » Adesto, qusesumus, omnipotens Deus, i hono-

In codd. Gregor. refertur inter oraiiones pro pec-
catis. In fine Muralorius, et futuris. Leetionem codi-
cis, quam et Gregor. codd. reiineni,seeuli sumus.
b Hanc oraiimiem habet Sacram. Gelas. lib. n.
i,
99, et cod. Remensis a Menardo Iaudatus not. 765.
e Est apud Gelas. ibidem, et in Poniificali Roma-
no, de Consecrationeepiscoporum.
d lbidem Jegitur apud Gelasium et in Romano
Ponlilicali.
• Hane oralionem, quae in iisdem libris Gelasiano
et Pontilicali, nee iion in Gregoriano Menardi inve-
nitur, Quesnellus uti Leoninam sernionibus S. ponti-
licis subjeeit.
f In cod. Gelasii hoc loco adduiilur
aliquot periodi
quae etiam in mss. Ratold. et Remensi, nec non in
Pontificali Romano, et in Ordine vulgato receptae
fuerunt. At absunt ab aliquibus Ordinibus apud Mar-
tene, a Gregoriano Menardi, et a codice Rodradi
laudalo ab eodem Menardo not. 777. Nostrum Sa-
cramentarium omnium vetuslissimum has periodos
additamenta esse demonstrat.
« Leeitur apud Gelasium lib. i, n. 22.
k VideGelas. ibidem, Pontificale Rom. et Sacra-
menlarium Gregor. Menardi. .
1 Exstat in tribus libris laudatis.
i Ita codex, sicut eliam apud Menardum, cujus
nota 746 legenda esl, ubi lectio bonorum a Muratorio
suscepta expungiturJ Posl pauca disponis habet codex
 IIS OPERA S. LEONI MAGNQATTRIBUTA. 116
riini dsfcr. prdinum disfribulpr, pfficipruniquedispo- A pferqiiem cuncta firmanlur, amplificatis semper in
sifpr. Quiin temapens innpyas pmnia, ctcuneia dis- melius naturae rationabilis incrementis per ordinem
ppnens per Verbnfii, Yirtuteni, Sapipnjiamqpg Juam cpngruaratipnedisposituhi. Unde sacerdotales gra-
jesuin Christum, Filium tuuro, Dpniinum npslrum, dus et officia levitarum sacramentis mysticis liistitula
seropilerna provideniia prseparas, et singpjis quibiis- crpyeruiitjjut cum pontifices summos regendis popu-
que tenipbribus apfanda dispensas. Cujus corpus Ec- lis prasfecisses, ad eorum societatis et operis adju-
clesiani tirarn, crjelesf.iurngratiarum varietale disiin- mentum sequentis prdinis viros et securidae dignita-
cfani, supruniqup cpnnexam dislinctipne menibrpr: tise pjigeres. Sic Iri eremo per septuaginta virorum
rum, per legem totips mirabilem cpnipagis unUam, prudentum n.eiites Moysispiritum propagasti, quibus
in augmentiim (empli lui crescere dilatariqtie largi- ille adjtitpribus usus in populp, innumeras multitu-
rjs; sacri muueris servitutem trinis gradibus minb- dines facile gubernavit. Sic in Eleazarp et Ithainar,
strprum npmini tup niilifare copstituens, electis ab filiis Aarpn, patemai plenitudinis abundanliam trans-
initio Lfevi filils, qui mysticis pperationibus dpipus fudisti, ut ad hpsiias salutares et frequentioris officii
luse fidelibus excubiis permanentes, haercdiiateni be^ sacramenta siifficeret merilum sacerdotuni.
nedictipnis aetprnaesorte perpetua possjderent, Stiper ' Hac providentia, Domiiie,apostolis Filii tui, docto-
lips quoque famulps tuos, quresumus, Domine, pla- B res fidei comites addidisli, quibus illi orbera totom
catus intendp, qups fuis 9 sacrariis seryiturps, in pf- secundis praedicatoribus impleveruiit. Quapropter in-
ficium djacpnii suppliciter dedicamus, Et nps quidem, firmitati qupque npslrae, Pomine, quaesumus, haec
lamqMainhpmines, divini sepsus et suinmae rafionis adjumenta largire, qui quanto magis fragilipres su-
ignari, hprum yiiara, quantum possumqs, aeslima- mus, tanto his pluribus indigemus. Da, quaesumus,
mus. Teautem, Dpmitie, qiiaenpbis sunt ignpla, iipn Pater, ia hos famulos luos presbyterii dignitatem.
Iranseunt, te occulta npn fallutit, Tu cpgnUpr pep- Innova in visceribus eorum spiritum sanctitatis. Ac-
catoruni, tu scrutalor es aniniprum, tu veraciter in peptum a 114 !e, Deus, secundi meriti munus obti-
eis eoeleste potes H§ adhibere judichim, et yel neant, censiiramqtifempruni expmplo suaeconversa-
indignis dpnarp quai ppsqjniHS,E.mitte in eps, Do^ tionis insinuent. Sint probi copperatores brdinis no-
mine, quaesuinus, Spirilum sanctum, qup, in ppus stri, Eluceat in eis tbtius fprma jusjitise, ut bpnam
rninislerii fidel|(ep exsequpndi, munere sgptifornii Fationeni dispensatienjs sibi preditae reddittiri, aeter-
tiiae grafiae robprfeiUur.Abundet in eis tptius forma, jiae bealitudinis praemia consequantur. Per, etc.
virtutis, auctprites mpdpsla, pudpr copstans, inno- xm.
centise purf(as fet spiritaHs pbservantia discfplinae.In In nqtale episeoporum,
moribus eoruin praecepia tua fnlgeani, ut suse cagtita- C I.r-5-Qperis lui, Deps, initiaLor et custps, suscipe
tis exemplo imitalipnem sanctae plebis acquirant, et graliarum propitius aclioiiero, quod, anni cufsu re-
bonum conscientise testimoitium pneferenles, in meanle, votiya recpHmus suihpta priniordia dignita-
Chrislo firmi et stabiles perseverent, dignisque suc- tis, ut quae tujs sunt prinoipifs instilfita_ luis reganlur
cessibus de inferiori gradu per gratiam tuam capere aucta praesidiis. Per, elc
potiora mereantur. Per, efc f Praesfa, quaesumus,pmnipptens Deus, ut fidcli-
Consecratio presbyleri. bus tuis ordinaluni prapbeamusaffectuni, eisque nos
Oremus, dilectissimi, Deum Patrem omnipotenr- similiter diligendi spirituni beuigmis infunde, tit in
tem, ut super hos famulos suos, quos ad presbylefii tua fide, spe et charitate sincera sacrificiutii tibi pla-
rnunus elegit, cpelestia dona multiplicet, quibus, citum deferatur el plebis et praesulis, Per, etc
quod ejtis dignatipne suscipiunt, ejus exsequanlur Yere dignum. Teque propensius exprare ut in me,
auxilio. Per, etc. quem ad sacerdotale ministerium, nullppraeditum
'«=Exaudi nos, Deus salutaris nosler, et super lios suffragio sanclilalis, sed spla gratiaedignatione, pr.p-
famulos tups benediciibnem sancti Spiritus, et gratiae movisii, tua dona prosequendp perficias, et cnm pro-
sacerdotalis effunde virtutem, ut quos tuae pietatis veelu temporis, bonorum mihi potius operum des
aspeelibus offerimus conseerandos, perpetua mune- D profeclum. Heec namque gloriaeponlificalis erityera
-ris tui largitate prosequaris. Per, etc t. festivitas, baec cefta laetitia, si per ralionabilem re-
d Domine sanctfe,Pater omnipotens, aelerne
Deus, gulam prsesideiidi, populus tuus et numero B cura
honorum omnium, et omnium diguitatum quse tibi regentiuni, et incrementum gregis atque salubritas,
militant distribulor, per quem proficiunt universa, gauditira est et cprpna pastorum. Per, etc.

cum Sacramentario Gelasii. Sed retinuimus emenda- e Est in lisdem libris.

lionem cbngruentiorem disponens,
Menardi comprobat. •' ' quam
' exemplar
a Blanchihius prirais curis: Vel lege sacfis aris,
vel quod magis placeret, sacris altaribus, ul in Ponti-
ficali Romano.Cuin vero codex Gelasii habeat sacris,
cod. Gregorii sqcrariis, correctione opus non esse
idero Blaricbinius secundis curis nolavit.
h Est apud Gelas. Iibl i, n.
20, in Gregor. Me-
nardi, el in Rom. Ponlificaii.
d Legitur in iisderii. Hanc orationem esse Leoni-
nam JJenricus Yalesius pprnovil, et QuesneHus post
Leonis sermones recusit.
0 Noster codex, el Gelasianus mendose eleqeris.
Paulp ppst tilrique codd, Moyse.
1 Gelas, lib. i, n. 101, ex ttna duas effecif.
. s Locus depravatus, quem aliis emetidandum re-
iinquinius,
 117 LIRER SACRAMENTORUMECCLESLE RQMANJK. 118
Hanc igifur pblafipnem, quam tihi pfferp ego fuus A censpra, totunique servitium dejegatum rationabili-
famulps ac jacerdos, prp ep quod rrtfe,riulla prorsus ter exsequeiites, npn reatum de neglecto Dominisub-
justitia confidentem, sed ineffabilis misericordiae larr pamus augmentp, sed divinorum nobis rnuUiplieata
gjlate, fribtiisji sacerdofalem subire famulatum, quae- prpvpniat dispehsatio talentorum, Per, ete.
suinus, placatus accipias, fit tua pietate cpnfirmes Deus,quinpssacramentis luis pascere non desistis,
qupd es operafus ii) nqbis, diesqup nieps cjenien.tis- tribue, qusesumus, ut eorum nobis indulta refeclip
smia gubernalipne disponas, P.er, elc, vitam conferat seaipiternam. Per, ptc.
Qua pblatjpne totius mecum gralulantis Ecclesiae, Respice, Doniine, propitius familiam luam, etper-
tu Deus in pmnibus. petuara largire misericordiam supplieanti, ut sino
OiBiiipbtenset mi.sericprs Dpus, qui nps ad celer qua nihil pptest a se djguum prprsus eflicere, per
britatem ygnire hujps diei cpntulisti, praesta, quaesu- cam saliitaria tua 110 praecepla (Al. quse prascipis)
mus, ul tui perceptione saeramenti, ef seeyritas np.bis mfereatur implpre. Per, etc.
ppiata{4f- profutura) prpyeniat, et religipnis inte- III. Ilem alia. — Deus, qui Ecclesiam tuam in div
gritas. Per, etg. leptipne tuaeDlvinitalis et pfoximi cuncta servare cpe-
Pa, quoesumus, Dpmipp, faroilisetuBecum suis pa- lesfia maiidata docuisti, da nobis spiritum pacis e',
cein liabere rectoribus, ut quoruiri honore cpngaii- B gratise, ut universa famiJia tua et toto iibi corde s.i('
dgnt, dp cprum saneta ebiiversatipne laetentur, tua- devota, et pura sibi voluntate concprdet. Per, etc.
que gratia tribuaiur et mederafio gubernantium, et Doniine sancte, Patcr omnipotens, seferiie Deus,
obedientia subditoruni, Per, etc, da nobis gratia tuae dignalipnis apgeri, etb mprtali-
115 II- It&n aHa. — Deus, qpi magna nimis, et latis conscient.ia trepidos, pietatis eruditipne con-
dg parris iniranda pptenfer operaris, misericprdjse firma, ut te oriinia in prniiibus operante, profectui;
luse dpna jn me pJseatus exseqtiere,, ut ubi riulla gregis tui sit fprma pastpris. Per, etc.
conscientiseniesE Je digua sunt merita, spla piejafis Doiriine sancfe, Pater omnipctens, aeterne Deus,
fuas semper clara si( graiia, Per, etc, gralise tuse jn nobis dpna prosequere, pt quod possi-
Domine sancte, Pater omnipofens, aeterne Deps, bililas npn habet fragilitatis liiimanae, tiip spiritq
.qui dignaris infima, abjpcta non despicis, attollequos miseratus inipende, Ht sacris altaribus seryientes, et
susrifas, et guberna quos erigis. Da rnitii faniulp tuo fidei integritate fundati, et mentis sinf clarjtafe
sufficientjam ppniinis.si moderaminis. Da Epelesiaj conspicui, Per, etc,
tpae paceni, cui me prsees.se ypluis|i, ut in unp eo- c Deus, qui dierpm nostrorumnuroferps temporum-i
demqiip spiritu sjt fibi grata deyptio etplebjs et prge? que mensuras maj'estatis tuae pejestate dispensas,
sulis. Per, etc » propitius ad humilitafis nostrae respice servitutem,
&Deus mundi crealcrpt rectpr, .adhumilitatis nieae ut tuse pacis abundantia tempora npstra curoiilentur»
preces plaeatus atlenjle, pl me famulum tuuin, quem Per, etc.
jQuIlissuffragantibus meriljs, spd immpnsae Iargiiate Deus, qui nec Ecclesiaetuae usque ad consumma^.
clementise, cpelestibiis mysteriis sei^viretribuisti, di-: tionem te saecuji defuturum, nec inferni portas apo-.
gnum sacris altaribus fac mini.struni, ut quod mpa slolicae confessioni prsevalituras esse promisisti, in
fielebrandmn ypce depromifur, tua pptiqs sanGtifica- noslra quoque perfice propilius infirmitale virtutem,
tipne firmeiur, Per, etc et divinaepollicilationiseffecluin, dum etiam infirmis
Ouinipotens sempiterne Deus, hoslilia, quaesunius,. tuis inesse dignaris, ostende. Quia praesentiara tuam
arma confringe, ut imperturbatisroetilibus agere tua sine dubitalione senliraus, cum et singulis quibusque
sancta ppssimus. Per, etc. temporibus cbiivenienter optanda dispensas, et nos a
Cqncede nobis, omnipotens Deus, gt ab iraprobis tolius adversitatis incursu perpeti proteclione custo-
voluutatibus recedenles, prsecpptorum tuoruni recfe dis. Per, etc
tudine snbsequamur, et qui deviis etiani desiderata '
Memento, Domine, quod es operatusin nobis,et
coneedis, praesta meliora correptis. Per, ete, non quid mereamur, sed collali gratiam tui muneris
Omnis a npbis, le, Domine, quaesmiuis, expianle, J" intuere, ut sicut me sacris altaribus tua dignatio
pravilas humana discedat, ut puris sensibus et men- pontiflcali servire prsecepit officio, ita dignum prae-
tibus lua mysleria celebremus. Per, etc. stet et nierito, Per, etc,
Vere dignpni. Majestatem tuam fiynclis sensibus Praesta, qusesumus, Domine Deus noster, ut decli-
deprecari, ne propriis jucundilatibus occupati, aut nemus noxios appetitus, et realum nobis ingerentia
familiamdissimulare eoumiissain, aul nilamur vexare desideria respuarous, quia tunc exteriores liostes su-
subjeQlam; sedEvangelii tfenore inpiistrante, ppnserr perare poierimus, si vineamus internos. Per, etc.
vis cibaria ministrantes terapore coinpeienii, Domi- Da nobis,quaesumus, omnipotens Deus, ut per gra-
uico reperiamur adventu. famidosque fuos cum dile: tiam tuam nosmetipses, sicut te dignum est, exbi-
ctipne cprripere, et cum necessaria studeamus amare benies, tuis fideiibus mifiislremus rectae conversa»
a Est in Gelas. lib. i, n. 100, in cod. Menardi ditavit h33eeadem oratio repetita inferius num. 5. il
tQin. iii, col. 227, nec fion /n Rlissali Roui. inter e Paucis mulatis exstat apud Gelasium lib. i»*
orationes coramuties num. 20, paucis n^utatis n.102.
b Codex hoc loco tnortalis, Eiriendatioiiem siippe^
119 OPERA S. LEQNl MAGNOATTR1BUTA. 120
tionis exempluin. Et populi tui salvatio sempiterna A benignus accumula, ut et de bona conversatione sui
fiat pfaemium sacerdotis. Per, etc. praesttlis semper exsultet, et de sacrae festivitaiis ce-
117 a Purifica nos, misericors Deus, ul Ecclesiac lebritate laetetur. Per, eic
tuae preces, quae tibi gratae sunt, sacra (Al. pia) mu- V. ltem alia. — Domine Deus, Pater gloriae, fons
nera deferentes, fiaut expiatis mentibus gratiores. bonorum, qui licet Ecclesiam luam toto lerrarum
Per, etc orbe diffusam largitaie munerum ditare non desinas,
Vere dignum. Teque de tuis magniftcare muneri- sedem lataen beali apostoli tui Petri tanto propen-
bus. Quis enim hocdignus existat offieio, nisi gralia sius 6 intueris, quanto sublimius esse voluisti; da-
tuae miseratiotiis praeveiitus aptetur? Cum ergo tui mihi famulo luo hujus provideniise tuae dispositioni-
doni, non nostfi sit merili, tuee niliilomiiius guber- bus exbibere congruenler officium, certus te uuiver-
naiionis intererit, ut nou sit negligentibus poena sis Ecclesiis collaturum quidquid illi prsestiteris,
h
perpetua, sed potius exsequentibus compelenler fiat quam cuncta respiciunt. Per, etc.
causa remuneraiiPnis aeternae.Per, etc. Doiiiinesancte, Pater omnipotens, aeterne Deus
* Munerum luorum, Domine, largitate gauderites, da nobis gratise tuae dignatione augeri, etc. *
supplices deprecamur ul quibus donasti hujus mini- Domine sancte, Pater omnipolens, aeterne Deus,
slerii facultatem, tribuas sufficienlem gratiam mini- B qui me nulla pra?diluiii fiducia meritorum, ineffabiiij
strandi. Per, etc. gratiae munere, fainiliae luae prsesidere iribuisti, at
c Gaudeat, Doriiine, qusesumus, populus, tua sem- tolle quos suscitas, et guberna quos erigis, ut quo
per benedictione confisus, et coelestium rerum fre- rum auctor tu bonorum, sis ipse perfector. Per, etc
quenlaiione proficiat, ut el temporalibus beneficiis i Deus, cujus universse vise' misericordia est sem
adjuvelur, et erudiatur aeternis. Per, elc. per et veritas, operis lui dona prosequere, et quod
IV. Item alia. — Da nobis, quaesumus, Domine, possibilitas non habet fragilitalis humanae, tuis be
sanctae regimen diseiplinae, ut per tuam graiiam et neficiis impende, ut coslestibus mysteriis servienies
moderatio gubernantuni, et obedientia proveniat et fidei integritate fundati, et mentis luceant puritale
subditorum. Per, elc conspicui. Per, etc.
d Tribue, quaesnmus, Domine, fidelibus tuis, ut Domine Deus, Pater gloriae, fons bonorum, elc k
jejuniis paschalibus convenienter apteritur, et susce- Oniuipotens et miseriCors Deus, qui benigne sem-
pla soleniniter castigatio corporalis ad fructum cun- per ojieraris, ut possimus implere quae praecipis, di-
ctarum iranseat animaruiox Per, etc. lectarum tibi ovium adesto pastori, quia tui est mu-
Aufer a nobis, Doihine, quaBsumus,iniquitates no- neris tuaeque virtutis ut et regendi obedientes, el
stras, nt ad sancta sanctorum puris mereamur sen- -<probabijes possint esse rectores. Per, etc.
sibtis introire. Per, etc Deus misericors, Rex aeleme, da serviluti nostraa
Yere dignum. Qui singulis quibusque temporibus prosperum cursum. Et utlibi in populi tui devotiona
convenienter adhibenda dispensas. Aptius siquidem placeamus, tu sancto praeside gregi, et ad tuorum
c
aique decentius liis diebus episcbpalis officii su- observantiam H9 mandatorum lu omnium dirige
scepta principia celebramus, quibus el Ecclesiaetotius voluntates. Per, etc
observantia devola concurrit, etipsius, cui sacerdo- 1 Deus, cujus arbitrio- omniuiu saeculorum ordo
tale ministerium deputatum est, natale colitur sa- decurrit, respice propitius ad nostrae tfenipusaelaiis,
cramenti. Dumque reslrictius castigatiusque viventes et ut tibi servitus nostra complaceat, lua in nobis
in summi poiitificisproficiendo membra transferimur, dona conserva. Per, etc
adeplum temporaliter hunc honorem, potius fieri Deus, dierum teinpofumque nostrorum potens et
speramus seternum.Per, etc benignus moderator, collalis in me per gratiam tuara
118 f Prsesta, Domine, qusesumus, ul et de no- propitiare muneribus, et in hunc affectum dirige cor
strse gaudeamus provectionis augmento, et de con- plebis et .praesulis, ut nec paslori obedienlia gregis,
gruo sacramenti paschalis obsequio. Per, etc nec gregi desit cura pasioris. Per, elc.
Benedictionem tuam, Domine, populo supplicanti y VI. Ilem alia. — Deus, qui propler Ecclesiae lu;i-
* Codices Greg. Muratorii, et Missale Rom. haiic dili conveniuiit, ulri potius haec Missa congruat divi-
Dominicani iv Qua- nare nolumus.
' i fer. 5 posl
orationem prseferunt
f Legitur in Gelas. Jib. i, n. 97, in Natali ccnse-
dragesimae.
h In cod. Gelas. lib. m, n. 57, hsec oratio assigna- crationis diacani.
tur in Natali presbyleri. s Voces, intueris, quanlo sublimius, quae boc loco
c Haec exstai inter orationes quoiidianas codicum in ms. desunt, suppletae fuerunt ex hac eadem ora-
Gregor. spud Muraiorium. lione paulo post repetita; ex qua etiam mox addimus
d Gelasius lib. n, n. 60, hanc orationem in diem hujus. .
sabbati inensis septimi transtulit. Sub Dnem codex h Legendum vldetur cunctm.
meiidose, cunclis transeat. Ex Gelasio emendavimtis. 1 Eadeui esi ac oratio secimda Misssem.
• Hic ordinatiOpoiuificis indicatur, quae in qua- i Parum differt a tertia orationeejusdem Missaem.
k Repetitio hujus orationis
dragesimale jejuniiin» voce observantim designaium, in hac eadem Missa,
et,oratione securidaexpressum sub Pascbatis tempus Collectoris aut ainanueiisis oscitaiitise tribuenda.
ippidit. Sunt qui piiiani haec aptari Felici III, qui or- 1 Legitur apud Gelasium lib. i, n. 08, et lib. m,
dihatus fult die 6 Mariii an. 485. Sed cum Zosimus n. 57.
consecratus fuerit die 18 Martii, ut omnes nunc eru-
 121 LIBER SACRAMENTORUM ECCLESLE ROMANJE. 421
gubernaculadisponenda, sic ejusprincipes sublimasti, A elatio, sed polius modestos efficiat adminisfratio le«
ut minimosqubsque non deseras, prsesta, quaesiimus, gitima charilatis. Per, etc
ut apostolicae fictei, doctrinaequevestigia vel longe Deus, qui bona cuncta el inchoas benignus et per-
sequamur, imitando, quae, licet infirmo, comitamur ficis, da nobis, sicut de initiis tuae gratiae gloriamur,
officio. Per, etc. ita de perfeclione gaudere. Per, etc
* Ad gloriam, Domine, tui nominis, annua festa d Repleantur consolationibus tuis, Doriiine, quoe-
repelentes sacerdotalis exordii, hostiam tibi laudis sumus, tuorum corda fidelium, pariierque el de Ec-
offerimus, suppliciter exorantes ut cujus ministerii clesiae praesulum, et de suo referant gaudia votiva
vice libi servimus immeriti, suffragiis ejus reddantur profectu, ac temporalibus solatiis incitati, promplius
accepti. Per, etc. aelerna desiderent. Per, etc
Vere dignum. Cum exsultatione trepidos, et cum VIII. Item alia. — Deus, qui licet universum ge-
pavore laetantes. Sicut enim de tuo munere gratula- nus humanuni coelesti lege disponas, Ecclesiam
mur, ita de nostra fragilitate meluimus. Et quantum tamen tuam speciali dispensatione moderaris, el
de humansecondilionis excessibus formidamus, tan- dignum tibi nos exhibere minisleriuiri concede pro-
tum de lua gralia, quas virtutem perficit in infirmi- pilius, et dignos per ttiam gratiam ministros offerre.
tate, confidimus; propensius iniploranies ut quem B Per, etc
tanlae sedis honnre decorasti, moribus existere non Praesla, qusesunuis, omnipolens Deus, ut quod fra-
patiaris indignum, et cujus formse successorem no- gili supplemus officio, fuo potius perficiatur effectu*
mine praestitisti, quantocumque etiam bonaeconver- Per, etc
sationis annisu fiferitribuas seclatorero. Per, elc Omnium nostrum, Doroine, qusesumus, hoslias
Prsesla, quaesuraus, Domine, cum accessu tem- propilius intuere, ut et quod actum est per obsequium
porum recti moderaininis incrementum , ut qtiod deputalum, el fidelium vota populorum, tua polius
dignitate praeferimus, justis actionibus exsequamur. dignatione firmetur. Pe», etc
Per, etc Yere dignum. Suppliciter implorantes ut nostram
Multiplica, Domine, qusesumus, in Ecclesia tua pariter et eorum quos per tui muneris largitateir
spiritum gratiae quem dedisti; ut per diguum ponti- sacrae familiaesubrogamus antislites, bene tibi pla>
ficis institutum, crescat luorum devolio sancta fide- cilam perficias servitutem. Per, etc
lium. Per, etc
VII. Item alia.— Omnipotens sempiterne Deus, 121 -P''0 episcopqofferendum.
origo cunctarum perfectioque virlutum, da nobis, Hanc igitur oblationem, quam tibi offerimus(iffiui
quaesumus,et exercere quaerecta sunt, ct 120 Prse_" et illius) famulorum tuorum, quibus summum sacer-
dicare quae vera, ut instruclionem gratiae tuae dotiuni contulisli, quaesumus,benignus efficias, et tua
prsebearaus et agendo tuis fidelibus et docendo. in eis dona prosequaris. Per, etc
Per, elc Ecclesiam tuam, Domine,benignus illuiuiua, ut et
Suscipe, Domine, qusesumus, oblationes et preces gregis tiii proficiat ubique successus, et grali fiant
quas et pro reverentia paschali supplices adhibemus, nomini tuo, te gubernante, pastores. Per, etc.
et pro soleronitate b recolenda primordii sacerdotalis Da, quaesumus, Domine, ut el fideles tui diligant
offerimus,ut eorura nobis inlercessione sint prospera, prsesules suos, et ab eis mutuo diligantur, aique ut
quos nobis hujus muneris et doctores constituis et perpeluo perseverent, praesla, quaesumus, uteutris-
patronos. Per, elc que justiiia iion desit, et pielas. Per, elc
Vere dignum. Teque profusius implorare, ut quod IX. Item alia. —f Largire nobis, Domine, quaesu-
nunc pii nobis est oneris, perpelui sit honoris. Neque mus, spiritum cogitandi quae bona sunt, promptius
nos roagis oblectet prserogativa fastigii, quara com- et agendi, ut qui sine le esse r.on poSsumus, secun-
petens actio dignitalis, c atqtie secundum beatum dum te vivere valearaus. Per, etc
apostolum Paulum docentem : Episcopalumqui desi- Da nobis, Domine, quaesumus, ut in tua gratia
derat, bonum opus concupitcit, sacri noniiiiis verita- ' veraciter confidentes, et quae te digna sunt poslule-
tem sanclseconversalionis in nobis monslret effectus. mus, et jugiter postulata sumamus. Per, etc.
Et. qui loco caeteris praesidemus, cunctis ralionabili Dicatre libi, Doroine, quaesumus, capiamus obla-
subdamur affectu. Nec nos extollat noxia potestatis tionis effectum, ut a lerrense vetustatis conversa-

•Est in cbd. Gelas. lib. l, n. 100, et ,in Gregor.
Menarditom. III, p. 227.
, b Indicatur anniversaria solemnilas et commemo-
raiio diei natalis, quo quis ad poniificatumassumptus
fuit. Haecauiem oratio eo die qui cum paschali tem-
pore concurrit adhibita cognoscilur. Cui autem pon-
tifici id conveniat, aliis dijudicandum relinquimus.
Forle cum anniversaria dies natalis Zosimi aUt Fe-
licis in in Quadragesimam incideret ex annot. 74
(Col. 119, n. e), hoc autem tempore episcopi raultis
officiis occupati, ad synodum quae in anniversario
poritificishaberi solebat ex admonitione in priraum
sertiionem S. Leonis n. 5, Romatn accurrere non pos-
sent, ea solemniias post Pascha translata fuit.
• Cod. mendose, ut quw.
d Est in Gelas. lib. 1, n. 100, et apud Menardum
lom. III, p. 228 Operum S. Gregorii.
• Cod., utrumque, perperam.
rIn Gelasio est Missaiv, pro Dominicisdiebus; in
codd.Greg. Muraiorii,DominicaIX postPenlec; apud
Menardum, Domin.X; in MissaliRom., Domin. YIIL
In nostro codice hic incipiunt Missjecommmies.
42S5 QPERA S. LEONI MAfiNO ATTRIBUTA. 124
ijone njjindaji, coelestis yitse prpfectibus iniiovemur. ^\ yivimus, et pro singulis quibusque subsidifs luam
Per, etc jmunificentiampraedicare; ne collatis, etc. a .
Yere dignum, Ut qui te auctore sunius conditi, te Prsesta, Dpniin.e,quaesumus^, ut temporalibus, etc.e
reparatpre sa|yeniur, et qui faciles a tua rectiludine Succurre, Dpmine, quaesunius, pppulo suppli-
'
discrepamtts, ad pani tua mispratipnc reyqcemur; nec canti, etc f
felinquaniur qostris excessibiis, sed tuoe subdamur XII, Item aliq, .—Omnippiens gt misericors Deus,
clementpf et incessabiliter vplunlati. Ppr, etc. prppitiaiioiiis Ip* dbpa multipjica, plicunctis bostibus
Perfice,, Poraine., quaesumus, benigniis in nobjs, Cflelestivirtutp cprapressis, augmentura nobis tribue
Jttfluae, sacris rnysteriis prcfitemur, piis ac.lionibus religipnis ej.papis. Per, efc,
exsequamur. Per, etc. Virtutum coelestiumDeus, promissipnis iusemunus
Plebem fiiam, pomine, qusesumus, interius exte- exsequere, ut .evangelicseyferitaii rebeHaiitium cprda
riusque reslapra,utquam porpprejs npn yis delecla- subdantur. Per, etc.
Ijonibus impediri, spiritali faci^s.yigere proppsijp, Mungrib.usnpslris, qusesunius, Domine, gratiam
ef sic rebus foyeas transiluris, ut trib.jiaspotius jnbse- tuae placatipnis intprserg, ut et cpllala 123 n°bTsre-
rpre per-petuis. Per, gic media tuearis, et cpnfprpiida perficias, Per, elc.
X. llem alia. — Omiiipeteus SeropifernePeus, qui B '. Ypre digoiimr SuppHcaiites iu s te nos placafus
nps ab hpslibus defendis imnieritps, praesta, qpae- dpvptp facias cprde sectari: quia sicut tptius adyer-
sunius, ut e\ niprum npbis ailsit et fid^i rectitudq, silatis est paqsa tni.s ncnpbedire p.ra^ceplis,iia praj-
122,(Iua pietatis tuaemereamur auginenta. Per, etc. cipue prcspcritatis e.ffectusest, bpnorura pinnium
Qliajsuirius, Dpmine Deus npster, ut prqpilialionis sequi convenieiiler auctorem. Per, plc.
tuae nQbis cpllata securiias non nps effipiat negjigen- ¥ Tpa nos, quaesuiuqs, Pomine, sancta purificent,
teg, s.ed pptjus ad Ctillumnpniinis tuj reddal aeceptos. et pperationes suae perficiant IIOSpacatos, Per, etc.
Per, ete. 1 Mpveat pietatem luam, quD3sumus,Ppniine,sub-
a Sacris, Domine, mysteriis expjati, etyeniain con- j'ectae tibi plebis affeetns, el misericerdiam tuam
sequaiiiiir et gra.tiaro,Per, efc suppjicatip fidelis obfineat,ut qupd meriiis npii prae-
Yere dignum. Clementiain luam lotp corde pescen- ,sumit, ipdiilgentiae fu^ largitatp percipiat. Per, elc.
tes, ut qui nes a cprpprajilius lue.ris adyersjs, ab XIII. I(em aliq. -— i Pepcala nqgtra, Domine,'pro-
hestibus quoque mentis expedias, efquos exteriore pitiatus absolve, et quidquid pro peecatis lperemur,
tribuis tranquillitatfe gaudere, interius facias esse miserafps ayerte, Ppr, etc
papifjcqs, Per, etc. k.Concede, qusesumus, pmnipotens Peus, ut yiarn
J>Repleii, penrine, muneribus sacris, da, guajsir- C tuan) devota mente cnrrpnfe^, surrjpientium deliplo-
mus, i!!;.in gratiarum semper actipne m^ijejinmj. rum laqueps eysdamus, Per, etc,
Pef, etc Ptirificei nps, pprainp, coelestis exsepufio sacra-
Gubprna, Dpmine, quapsumus, tuarn placatns Ec- menti, et ad tuain magnificenliam capiendam jliyi-
ciesiain, ut pplenti mpderatione fljriecta, et incre- nis effecfibus semper instauret. Per, elc
menta libertatis acpipiat, et in religipnis integritale Vere dignum. Ut qui te auctore subsistimns, te
persistat. Per, ete. dispensante dirigamur. Non nostris sensibus relin-
XI, Iiem qliq,-7? M le cprda ribstra, Paler aeterne,
quamur, sed ad tuae reducli semper tramitem veri-
cpnyerte, qtiia nullis necessariis indigebunt, quos tuo
culiiii praestiteris esse subjectps. Per, etc, tafis, hoecstudeamus exercere quae praecipis,ut pos-
c Ut cunclis nos, Domine, foveas adjumentis, tuis siinus dpna pprcipere quae prpmittis. Per, elc.
apla propilius disciplinis. Per, ete. i Sumpti sacriflpil, ppmipe, perpetua nos (uilio
Sacrificium deferimus de perceptione liiorum, Do- npn rplinquat, pt npxia semper a npbjs cuiifita de-
mine, praestitorum, ut percipienda securius uberius- pellat. Per, eic
que sumamus. Ppr, etc Adestp, Dpmine, fideHbus tuis, ci tua sancla ceje-
Yere dignum. Simulque pro munere generali quo D branlibus auge devotionis effeetum, ut et libi sem-

S Haecoratio habetur in inss. Gregpr. ac in Missali
RomVier. 5 posi DbniinicamIII Quadragesirriae.
b Est in Gregor. Sacramentario Menardi, ac in Mis-
salj Rqm- difi pprninipa pp.stAscensipnem Po.iujnj.
"*cilipc et sequpris pratio stipra haberitur in 3\Ii'ssa
XIII, § 17, prb jejunii) ipensis dfecimi.Ilinc autem iri
sequenii seciirms eriiendavinius prp $ecuri, quod hoc
lopp mendose codex prsefert.
4 Sequitur ut iri praefatipne Missaelaudatae.
e Gonsimilera habes.ibidpm.
f Sirnilis est in eadeiii Mlssa XIII, ita ut, si pri-
lnain; orftti.o.nemfexcipias, rpliquacttifi eadein Missa
jcoiiveniant.
e Cpdpx lib.i, qupd cum nqji cpngruerfit verbb se-
cimi, Muratorius mutavit lioc verbum in famulari.
Facilius emendavimus le, retentb seclari, cum probe
fespondeat snbjecto verbo seqtii,
h Affinis estin Missali Rom.in sabliato post Domi-
nicam IV Quadriigesimae.In codd. vero Gregpr. eo-
dem die etidem est,'exceptayoce pacatos, pro qua
babent placilos. Est etiam in Gelas: lib. i, n. 54,
1 Esl in mss. Gregbr. inier oraiiones pro peccatis.
i Iri cpdd, Greg. Mufatorii habelur inter oratipnes
rnatutinaies yel yesperiinales; aptjd Menardum vero
iiiier quptidianas.
"'fc Hanc uter-que cpdex Muratprii refert inter ora-
tienes qttolidiaiias,
1 !n Gregpr- mss. et in Missali Rpmanp liabetur
fer. i) pbst Dorninicam'Passionis.
iU LIBER SACRAMENTQRUMle.qL.lSIJl RQMAN^. 126
per exhibeant debitam servitutem, et ad remedia A famqiari, salniem npfiis trib.ue nienlis et cprppris.
jugiter seterna. prpfipiant, Per, etc, Per, elc.
XIV. llem alia.—Respice nos, rerum pmniuin PBJIS c Misericordiaetuae remediis, quaesumus, Ppmine,
creatpr et rectpr, et ut tuae prbpitiatipnis sentiamus fragilitas npstra subsistat, ut quae sui condiiione de-
effeeium, tolo nos tribue tibi cprde servire. Per, elc fecit, tua vegetalione reparetur. Per, etc.
Ad tua, Domine, beneficia fiducialiter 124 ihi- Qua3sumus, Domine Deus,noster, ut interius nobis
petranda, quaesuinus ut exercere quae tibi sunt pla- exteriusque conlerant liaecmysieria sanitatem, quae
clfa, et velle nobis largiaris et posse. Per, efc. tamulis luis in utroque voluisti praebere subsidinm.
Deus, auctor sincerae devotiohis et pacis, da, quae- Per, etc
sumus, utet majesiatem luam convenienter hoc mur a Vere dignum. Quifamulos tuos ideo corporaliter
nere veneremur, et sacri participatioue mysterii fi- verberas, ut mente proficiant, potefiter osiendens
deliler sensibus uniamur. Per, etc. quam sit pietaiis tuae praeclara salvalio.dttm prsestas
Vere dignum. Qui ideo nos imaginem luam beni- ut operetur nobis eliam iiiflrinitas ipsa mfedicinam.
gnus existere voluisti, ut lenorem sumniSe juslilire Per, etc.
paritgf et pietatis imitemur, quod brevi compeiidio Deus, qui diligendo casligas, et castigando nos re-
poterimus implere, si per tuam nobis graliam con- B foves. prsesta ut de utroque tibi gralias semper re-
eedalur ut et le nostrum nitamur amare factoreni, et fefre valeamus. Per, etc
npsmeiipsos veraciter Hbereque diligerequosfecisli. 8 Tuere, Domine, populum luum, et ab omnibus
Per, etc peceatis clementef emunda,quia nulla ei nocebitad-
a Spirituni nobis, Domine, tuse cbaritatis infutidfe, versilas, si huila dominettir iniqtiitas, Per, elc
ut quos uiio coelesti pane satiasti, una facias pietate XVII. Ilem aliu.— Eripe nbs, Domine.quaesumus,
concordes. Per, etc ab bis quae divin.Eestint contraria Voluntati. El quia
Gonfirma, Domine, quaesumus, tuorum corda fi- tui operis est onine quod vivimus, prsesta ut lui fa-
liorum, et graiise tuae virtute corrobofa, ut et in tua muli tibi placere possimus. Per, etc
sint supplicatione devoli, et mutiia dilfectione siu- Quaesumus, Domine, ne nos tales patiaris existere
ceri. Per, etc qtiibus roerito domifitentur adversa. Scd litijtismodi
XV. Iteiii alia. — Quaesumus, omnipotens Deus, potius effici tribuas, qui beneficiis ttiis fion perpetuo
nfeniuliiiudinem nostrae pravitatis attendas, sfeda judicemur indigni. Per, etc
peccatis abstrahe fragiles, et ad ea quae recla surit, Oblati sacrifieii, Dominfe;qtisesumus, pfaestet ef-
tuofum dirigfevoluntates. Per, etfe. ., fectus, ut eidem cbnvefiiefiter aptemur. Per, etc.
. Non relribuas nobis, quaesumus, Doniine, quse ^ Vere dignum. Majestatem tuam devctis mfentibus
malis operibus promeremur, sed quos jure corripis a implorantesjtitsicut exte habetous esse quodsuriius,
vferitate digfessos,protege lua misefationecorffectos. sic per gratiam tuam et bene velle suniamus, et bo-
Pef, etc. num posse quod vPltimtts. Per, etc.
Prosint nobis.Domine, frequentata mysteria, quae Da, quaesutnUs,omriipotetis Deus, utmysteriorum
nos a etipiditatibtis terfenis expediant, et instituanf viftute sanctoftim vita tioSlra firmetur. Pef, etc
amare coelestia. Per, etc. Plebs tua, Domine, sacramenlis purificata Coelesti-
Yefe dignuro. Ut divinam jugiler gratiam stibse- bus, quod surait intelligat, quodgustu delibat mori-
queiites, jusfitiam tuam, quam delictis nostfis incfes- bus apprehendat, quod 126 Justis oratibnibus ex-
sanief ofiendimus, actu meliore placemus. Et qtiibus petit tua miseratione percipiat. Per, etc
merita debetur peenaperversis, ihdulgenlia tribuatuf XVIII. Item alia. — Magnificarous, Dbmine, cle-
ab iniquitate cessahtibus. Per, elc. mentiam tuam, qui et veniam peccatoribtts, et mise-
Ab oiiini errore nos, Domine, quaesumus, expient ris praestas auxilium. Per, etc.
sacramenla queesumpsimus, el dulcedinem raenlibus Nomini tuo, quaestimus, Deus aeterrie, da glo-
nosiris luae suayitatis infiindant. Per, elc. riam, cum et imriieritis bfenefacere fton omittis.
b Pa populp tup, Dpmine, quaesumus, spiritum D Per, etc
veritatis et papis, ut et te tpta nieiitp cognoscant, pt Vere dignum. Referentes gratias et precantes ut
qu$ tibi sunt pjacita toto corde sectantes, bonorum tibi nos placitos esse perficiens, quibus succurris in-
tuorum semper munere potianlur. Per, etc dignis, propilieris acceptis. Per, etc. f
125 XVI. Ilem alia. — Protector in te speran- Quanto te, Doroine, praedicare sufficimns, qui
titim Deus, praesla, quaesumus, ut majeslatem luairi pariter immeritis tribuis de mcerore laetitiam. Per, etc
sine cessatipne laudemus, et ut tibi possimus jugiter Pa, quaesumus, Domine, populum tuum adteloto
* flsec oralip est jn cpdd, Gregorianis et in Missali mensis septimi.
iej'unio
a Notatio marginalis in codice: Pqst ihfirmitqlem.
Rpm, fer. 6 anfe primam PpniioiCam Qnadragesimae.
Rursum iu eodemMissali et in iisdem cpdd. ipsodie e Habeturfer. 6 ante pomiriicam primam Quadra-
Paschatis, ubi idcirco mutatse suut vpces uno cwlesti gesimse
"f turo in codd.. Qfeg., tura in Missali Rbroano.
pane m has sacrqmentis,pqschalibus.
b invenitur in mss, Greg. Cpdex meridose, gu\ perire rhefiiis. Blahchinii
Muratorii inler orationes emendationem bratibiiis subsequefitis tsxtus appro
quotidianas. bat.
« Est in codd. Greg. ac iu Missali Rom. fer. 4 in
 m OPERA S, LEONl MAGNOATTRIBUTA. m
corde converti: quia quos aefendis etiam delinquen- A j Hujus nobis, Doiuine', quaesumus, sacrificii placa-
tes, majori pielate tueris sincera tibi mente devotos. tione succurre, cujus remediis dignaris absolvere
^er, etc. peccatores. Per, eic
XIX. Item alia. — Praesla, qusesumus, omnipbtens Yere dignum. Quia, dum beneficia tua largiris in-
Deus, ut inter innumeros vitae prassentis errores.tuo dignis, magna pietate nos admones, multo poiiora
semper inodferaminedirigamur. Per, ete. dona sumpturos si praeceptionum tuarum et erudi-
Fac nos, qtiaesurous,Domine, quaesunt recta sec- tionibus proflciamus etfactis. Per, elc
lari, integritatem conscienliae diiigere semper et fa- Majestatem tuam, Domine, supplices deprecaniur
mae. Per, etc. utnos et ceelestibus expiare mysteriis, et perpeluis
Sacrificii lui, Domine, tt salutaris effectibus et non desinas fovere praesidiis. Per, elc.
nos expiari, et tua nos conlidiiuus remedia prome- Tuere propitius,; Domine, quaesumus, familiam
reri. Per, etc tuain, et quam benigna defensiorie non deseris, pro-
Vere dignum. Qui cuiii summa sis Ratio, nosque pensius tibi redde subjectam, ut gratiam tuam, quam.
ralionales effeceris, certum est tantum nos a tua par- sumit indebita, copiosius devoia percipiat. Per, etc
ticipatione discedere, quantum ab aequitatis tramite XXII. Item alia. — Deus, qui justitiam diligis et
deviamus, et lantum in lua similitudine h perma- B ', injusla condemnas, da nobis, quaesumus, et amara
nere, quantum non divellimur ab ordme veritatis. quae recla sunt, et perversa vitare. Per, etc
Per, etc.' , , • . Yeritatis auctorel misericordiae, Deus, 128qui
Sancta tua nos, Domine, quaesumus, et vivificando nos et sollicitudine non pigros esse, et neniinem lae-
renovent, etrenovando vivificent. Per, etc dere voluisti, praesta , quaesumus, ut uulli noxia cu-
c Fideles tuos; Domine, benedictio desiderata con- piamus inferre, et vexare molienliura caveamus in-
firmet, quseeos et a lua voluntate numquam faciat cursus. Per, etc.
discrepare, et tuis semper indulgeal beneficiis gra- Ab occultis noslris lua nos, Domine, sancta puri-
tulari. Per, etc ficent, et ab exlernis erroribus perpetua virlute de-
XX. Item alia. — d Praesta, Domine, qusesumus, fendant. Per, etc.
ut irienlium reprobarum non curemus obloquia, sed Vere dignum. Misericordiam tuam, Domine, de-
eadera pravitate calcata quse domui luae 127 con* precantes, ut nbs divinis rebus tribuas sludere ve-
veniunt ratipnabililer exsequamur. Per, etc raciler, nec sub specie religionis sacros impugnare
Quaesumus, virtutum cotleslium Deus, ul despectis patiaris effeclus. Quoniam sibi modis omnibus ini-
falsitatibus impiorum, conscientiae famaeque nosirae raici sunt qui luae voluntati nituntur esse coiitrarii,
'
pf ofutura seclemur. Per, eic P propriae e potius salutis operantes excidium, quam
Da, qusesumus, omnipotens Deus, ul hujus obla- tuis dispositionibus adversa mente nocituri. Per, etc
tionis effectus et tibi non placiia refutare, et praesiet Muneris divini perceptio, qusesumus, Domine,
nobis amare quae recta sunt. Per, etc. semper a nobis et peccata nostra submoveat, et ex-
Vere dignum. Ut nos ab operariis iniquitatis di- terna depellat. Per, ete
gnanter expedias, et nec proprio reos fieri patiaris Populum tuum, Domine, qusesumus, posside coe-
excessu, nec alienis impietatibus praebere consen- lestibus insiiiuiis, ut omnia vitando quae mala sunt,
sum. Sed mores nostros et moderatione componas, el bona cnncta sectando, non indignaiionem tuam,
tit tam in riobis qiiani in aliis quae sunt justa serve- sed jugiier misericordiam consequatur. Per, etc
mus. Per, eic. XXIII. Item alia. — Concede, omuipotens Deus,
Ab occullis nostris munda nos, Domine, et ab alie- utet gaudiorum plenitudinem consequamur, et ma-
nis pravitatibus benignus absolve, ut tua sancta pma
jestati tnse propensius simus devoti. Pfer, etc
mente sumamus. Per, etc f Offerimus, Dbmine, laudeset munera, pro con-
Faniiliam tuain, Domine, propitiata majestate cir-
cessis beneficiis exhibentes gratias, et pro conceden-
cumspice, ut nec suis infecta sit viiiis, nec exlernis .D dis
obligata peccaiis, sed ab ulrisque libera libi semper suppliciter deprecantes. Per, etc.
el purgata deserviat. Per, etc Vere digmirii. Qui facis mirabilia magna solus, et
XXI. Item alia. — Da, qusesumus, omnipolens non laiitum pro peccatis noslris non retribuis quse
Deus, ut toto tibi corde faraulemur, quia nulla nobis meremur, sed insuper etlam consolationis luaedona
praevalebithostilitas, si in te, Domine, veraclter con- praestas inimeritis; magis nos ad cultum iipininis lui
fidaiuus. Per, etc. pio largiens munere provocari, quam debita castiga-
» Mendose pariter in cod., servimus effeclibus. Mu- ris, et ex eo Muratorius hanc leplionem liberius sub-
ralorii emendationem suscepimus. , stituerunt : Qui proprim salulis operantes excidium,
b Cod.,; permaheamus, male. tnis dispositionibus adversa mente nituntur. At emen-
c Legitur sabbafo post priraam Dominicara Qua- datio quain idem Blanchinius seeundis curis noiavit,
dragesimae
d
in Romaiio Missali. quaeque unius adverbii polius additione lextum sanat,
: Priraa pars hujns orationis est in Gelasio lib. m, prbbabilior visa esi.
i), 07, etincod. Gregor. Muratorii et Pamelii inter f Hanc exbibent codd. Gregor. etMissale Rom. iu
preees contra obloquenles. bralionibus cominuijibus dd repellenddslempestates
c Cum iu ms. desit poliii*, Blanchinius primis cu-
 H9 LIBER SACRAMENTORUMECCLESLE ROMAN^E. 150
tione cohipelli, et dementer indulgens ut servilis. A guinibus, neque ex voluntate carnis, sed de tuospi-
metus in affeelum transeat filiorum. Per, etc riiu genitis indidisti: eliam lioc donum in quasdam
, Toto tibi, Domine, corde substrati, bonitatem menles de largiiatis tuae fonte defluxit, utcum hono-
!tuam supplices exoramus ut nos et teroporalibus rem nuptiarum nulla interdicta minuissent, ac super
prsesidiis fovere non desinas, el acternis instruere sanclum conjugium initialis benedictio permaneret,
non omittas. Per, etc existerent tamen sublimiores animse, quae in viriac
Laetetur, Domine, qusesumus, populus tuus, tua mulieris copula fastidirent connubium, concupisce-
dextera sublevatus, et a tribulalione respirans, con- rent sacramentum, nec imitarentur quod nuptiis agi
linuis protegalur auxiliis, et religiosa conversalione tur, sfed diligerent quodnupliis praenotatur. Agnovit
proficiens, et praesentibus bonis gaudeat et futuris. auctorem suum beata virginitas, ct aemula inlegri-
Per, etc tatis angelicae, iilius thalamo, illius 130 cubiculo se
* Precamur, oronipotens Dens, omiies propitiatus devovit, qui sic perpetuae virginitatis est sponsus,
a nobis remove pravilates, et cunctas benignus de- quemadmodum perpeluse virginitatis est filius. Im-
pelle nequilias. Per, etc plorantibus ergo auxilium tuum, Domine, et cotifir-
XXX. mari se benedictionis tuaeconsecratione cupicntibus,
129 Ad virgines sacras. B da prolectionis tuaemunimen et regimen , ne .liostis
b Respice, Domine, propitius super has famulas antiquus, qui excellentiora studia subtilioribus infe-
•
luas, ut virgiuitatis sanctae propositum, quod te slat insidiis, ad obscurandam perfeciaescientise pal-
inspirante suscipiunt, le gubernante cuslodiant. mam, per aliquam serpat menlis incuriara, et rapiat
Per, etc. de proposito virginura, quod etiam raoribus decet
Deus, castorum corporum benignus habitator, et inesse nuptarum. c Sit in eis, Domine, per donum
incorruptarum Deus amalor animarum; Deus , qui Spiritus lui, prudens modeslia, sapiens benignitas,
humanamsubstanliara in primis horoinibusdiabolica gravis lenitas, casta libertas. In charitate ferveant,
fraude viiiatam, ita in Verbo tuo, per quod omnia etnihil extra te diligant; laudabiliter vivant, lauda-
facta sunt, reparas, ut eam non solUmad primae ori- rique non appetant. Te in sanctitale corporis, te in
ginis innocentiam revoces, sed etiam ad experien- animi sui puritaie glorificent. Ahiore te timeant,
tiam quorumdam bonorum, quae iii novo saeculo aniore tibi serviant. Tu eis lionor sis, tu gaudium, lu
sunt babenda, perducas, et obstrictos adhuc condi- volunias. Tu in moerore solatium, tu in ambiguitale
tione mortalium, jam ad simililudiiiem provehas an- consilium, tu in injuria defensio , in tribulatione pa-
gelorum : respice, Domine, super has famulas tuas, tientia, in paupertate abundantia, in jejunio cibus, in
quse in manu tua continenlise suaepropositum collo- iC infirroitate medicina. In te habeant omnia, quem ele-
cantes, ei devotionera suam offerunt, a quo ipsa vota gere super omnia. Per, etc
sumpserunl. Quando enim aniinus mortali carne cir- XXXI
cumdatus, legem naturas, libertalem licentiae, vim Incipit velatio nuptialis.
coiisueiudinis, et stimulos aetatis evinceret, nisi tu Exaudi nos, oiniiipotens et misericors Deus, ut
hanc flammam clementer accenderes, lu hanc cupi- quod noslro ministratur offlcio, tua benedictione po-
ditalem benignus aleres, tu fortitudinem iuinistrares? tius impleatur. Per, etc
Effusa namque in omnes gentes gratia tua, ex omni Suscipe, Domine, qusesumus, pfo sacra legecon-
natione quaeest sub ccelo, in stellarum innumerabi- jugii munus oblaturo, et cujus creator es operis, esto
lein numerum novi Testamenti haeredibus adoptalis, dispositor. Per, etc
inter caeteras virtutes quas filiis tuis, non ex san- Hane igitur oblationerofamulse luae (illius), quam

HCodexin marg., In jejunio. mentaria videlur fuisse (raducta, ex nostro codice

, b Hsecet sequens oratio leguntur in Gelas. lib. i, detegiraus. Velatio auteni nuptiaiis appellainr hsec
n. 103, in codd. Greg., in benedictionevirginis ab Missa, eo quod in benedicendis sponsis velatnen
tpiscopo dicenda; in Ordine Romano apud Hiltor- iisdem imponeretur. Hujus riius meniionem facit
jiium, et in Pontificali Rom. Leonis eloquentiam et S. Ambrosius in epist. 19 sd Vigilium n. 17, scri-
sentenfias praeferunt. bens : conjugiumvelamine sacerdoiali el bene-
c His formulis usque ad finem proponitur consecra-JDdictioneIpsum
sanclificarioportet. Eumdem vero rilurn apud
tio virginum in codd. Greg. Muratorii. Caeierumnon Romanam quoque Ecclesiam viguisse testalur Siri-
paucse varianfes in his praeferunlur. cius epist. 7 editionis P. Cousianlii u. 3 : Nos sane
d In Gelas. Sacrameutario lib. m, n. 52, ubi haec nuptiarum vola non aspernantes accipimus, quibus ve-
tola Missa legitur, excepta oratione Suscipe, et in lamine intersumus. Huc referri etiam videntur illa
codd. Remensi Menardi, ac Gellonensi apud Martene Nicolai I, ad consnlia Bulgarorum c 3 : Amboad
de anliq. Eccl. Ritibus, lib. i, cap. 9, a. 5, inscribi- nuplialia (mdera perducunlur, et primum quidem in
lur : lncipil aclio nuptialis. Verum actio non oratio- Ecclesia Dominicum oblalionibus, quas offerre debent
nes, sed Canon Missaeappellatus fuit, ut plura videre Deo per sacerdolis manum, slatuunlur, sicque demum
licet apud Ducangium v. Actio, qui idcirco notavit benedictionemel velamen cmleste suscipiunt. Hunc ri-
Menardum, cuiu n. 1134 aclionemnuptialem esse do- tum tangunt eliam S. Isidorus Ilispalensis lib. u de
cuit Missarurasolemnia, in quibus nuptiae benedicun- Officiis,c. 19, et Gratianus caus. 50, q. 5, c 7. Qua-
tur. Id autem Menardns ex boe sui codicis titulo tuor orationes sequentes exstant etiam in Missali
docuit, qno actio nuptialis vocatur Missa in nuptiis Rom. ad Missam pro sponsoel tponsa; ex quinla vero
benediceudiscelebrata. Sed errorem in lianc inscri- aliquae tantum sententiae excerptae fuerunt.
ptioneiu irrepsisse, quaeex Gelasiano in alia Sacra-
. 451 OPERA S. LEOfti MAGNOATfRIBUTA; ift
tibi offefirouspfbfaniuia uia (illdj, qu&suhius, Pb-, \. fUrii feqiiieih f aiqiie ad cbaiestia rfegriaperveriiat.
riiirie, placaius aspiCias. Pfd qua itiajestatfemtiiam Per, etc.
siippiices exbfaifiiis ut siCiit earri ad aHaTeihhupliis xMn.
ribrigrtteritehTperVeriiffeifibuisti, slcebrisoftib iriari- 132 MENSE bCTQBRi.
tali tfio muhefe cbpulatam, desidefaia sbbble gaii- De sicciidieiempqfis.
defe perlicias, atqiie ad dptatam sefifemcuiti suo sDeus, in quo vivimus, movferauret sumus, plu-
cbrijuge pf bVehasLebightts aririofuih. Pfef, etb. Viaih hbiiis ifibue cbhgfuehtem, ut praeseiifibussub-
QUaesuitius,bmhipbtfehsDetis, ihsiitUia J|j§l pfb- sldiis sufiiciehtef adj'uti, sempiiefna fiduciaiiusap-
viafehtisetuae pib favpfe comitarfe; ei qtios ifegitima petamus. Pef, etC.
societalfecohftectis,iohgayvapace custbdi. Pef, etc. Dbiiiutriiuatii, Dbiriine,qUsesuirius,prbpitiaius iti-
Adfestb,Dbinine, sUppiicaiibtiibushoslfis, ct iiisti- habita, et subdilorum tibi fideliura corda purifica, ut
ttttis tuis, qUibtispfbpagallbnfemhuhiani geheris of- behe piacitis Ihliaerendo, cuncia quse bcna suni me-
diriasti, benignus assiste; Ut qubd, te auctbffejtthgi- ffeantuf acciperfe.Pfer, etb.
tur, te auxiiiante sefvetur. Pef, feic. bExaudi nos, Dofnine Deus hosier, et Ecclesiam
Pater, muridi conditor, nasceniium gfenitor,nirilti- tuam inter mundi turbines flucluantem , cleinenti
pHcaridaeoriginjs instiiuior, qui Adae Cbhiitemluls '.B gubernatione moderare, ut irauquilib cureu portum
manibus addidisti, Cujus ex ossibus ossa crescentia perpetuse securifatis inyfeniat.Per, eic
1 RespiCe, quaesumus, Pomine, nostram propitius
parem fofmam admifabiii diversitate signarent, binc
ad tolius muitiludinis iiierementum, Coiijugaiisiliori serviiuterii, u't quod bfferimtis sit libi munus acce-
jussa consortia, quo loium inter se saeculumcolli- ptum, sit nostrse fragilitati subsidium. Per, etc
garent, iiumani generis foedera nexuerunl. Sic enim Vere dignum. Ad cuj'us immensam periinet glo-
tibi piacilum riecessario, ut quia lohge esset ihflr- riairi ut non suium morlaiibus tua Deiiate succurre-
mius, quod liomini simiie, quam qttod iibi Peo fece- ris, sed de ipsa etiara moflalitale nosira nobis reme-
ras, additus fofiibri sfexus infifmiof, uiuiirieliiceret diuro prpvideris, et perditos, unde (Ai. quo) perie-
ex dttobus, et pari pigfiofe sbbbies mixta manafet; rant, inde saivaris. Per, etc
dum per ordinem flueret digesla pbsiefitas,. ac pi-io- i Qttaesuuius,omnipotens Deus, ut inter ejus mem-
res " venihra sfequerentuf, nefe iiliUm sibi fiflemIri iira numeremur, cujtis corpori communicamus et
tairi bfevl tefminb, quanivis essel caduca pbsieriias. sanguini. Per, etc
Ad haec igitur b yeniurse liujus famulae tttse, Pater, ^ Familiam tuam, Pemine, dextera tua perpetuo
rudimenla sanctiiica, ut bono et pfospero sociata . circumdet auxilio, et ab omni prayitate defensam
consortib, legis.aeternaejura cusiodiat. Memiiieriique'- donis. coalestibus prosequatur et ad bonorum prae-
se, Domine , non tanlum ad licentiam conjugaieni, miagratiae suae largitale perducat. Per3 elc.
sed ad observantiani c Pei, sanciorumque pignorum II. llein a'ia.--Omnipoteiis sempiterne Deus, sen
custpdiaedelegafam.Fideiis et casfanubai inChristo, sibus nostris .propitialus iiiteiide, ut a lerrenis dele-
"imitairixque saniet.arumperirianeat leminarum. Sit ctationibus abstiiientes, prppensius ccelesliamedite-
aihabiiis, ut Racliei, viro; sapiens, ut Rebecca; lon- ifiur. Per, etc
gaeva et fidelis, ut Sara. Nihii exliac^ subcisivus . Praesta/Domine, qusesumus, ut per baeCjquse iiis
ilie aiictof praevaficaiionisusiirpet, nixa fidei man- oblalionibus sunt sigenda, salvemur. Per, elc
datisque permanfeat. Muriiat irifiririitatem suam fo- Yere dignunii Cleineiiliam luam profusis 133 Prc"
bore disciplinae. Un? thoro juncfa ° contactus vilae cibus imploranles, ut condiliotiis buraanae.respicien*
iiiiciids fugiat. Sil Verecundia gravls, pudore ve- facuilaiem",quibus tanta rera.edia providisti, tribuas,
nerabilis, doctrinis coelesiibus erudita. Sit fecunda ut eorura per luara graliam sint capaces. Per, etc.
Iri sobolfe; sit probaia fet itihoCens; et ad beato- Mentes noslras et corpofa, Pohiine ^ qusesuuius_,

* Mferi.dosissiniaest hacc ofaiio in ohihibUsmss. D omissa est tarittini vbx vitw. Hine probare non pos-
SaCfainehiariis. LCgfehduih vidfeiufveniuri. Mbx pfo- sumus emendaiionem a Blancliinio pfimis curis
ponereht babeht caetericodd. pfb pbsiefitds. iridicatam e't a Muratorio lexiui insertam, contactus
b In aiiis bbdd. laUdaliSlCgitur : Datm sitit (Leg. vilel illicitos. Sii, eiC. Idem Blancliiiiius cufis se-
iuiit) legis (Al; leges)iiisiiluta ventufa(k\. vehiutm). cnndis huiie locum corfeCtione noii iudigere profes-
Qiiapf&plerhujuS fdrhuim
< tum, etc Nuiii libfafib xibr stts fesi..
slfo iiliqUid libd JoCb exfcidfefit, ah ilbsifefioffeS ad f QUidariicpdices, usquead cmlestia.
btiiife obsciiruih loCurti alipua ratiorie fexplicaiiduiii e Est apud Gelas. iib. m, num, 44, in mss. Gre-
aHquid.adjfeCfefirit,ignbfamus. RianChiiiib btaceffet gbf. ac ih MissaliRoiri., ad pluviamposlulahdam.
expuhgefe praeppsitiofieiiidd et VPcemvehlufm,ila h Legitur iu codd. Gregor. Muratorii in serie ora-
te IegaiUf: Hmc iyilut hujtU fdmiilwliim, Patef, fu- liotium yespertiiiaiium vel matulinajium.
'dimenidsdHciifibd^ etC.. 1 Ih Missaii Rom. est Dominica XI post Penleco^
« LCgendUm fexaliis sacfariiferiiafiis,jfiiet. Mbx stfen: in Gfegor.cpddi
apud Muraiorium Doiii; XII;
pfb delegatamaliiiCpdd.IiabfeiitUiiigatdriijIbfifebbli- apUa MehardumXill.
iniisdefncodd.ac inMissaiiiegitursabbaloposf
'* Dub CPdd,, suitfo/us. Geias., suscipliiius. Peifi .1
'ijdlaih.
Dbmiriicaroill Quadragesimse.
fiexa pro niifaih cseiefis mss. .k Mabetur Snmss. Gregor. apud Muraiorium iuter
..••.-
•Sic noster et cseteri codice». la Missali Roin. ora'tiones qubtidtanas, et rursum inler paschales.
 133 LIBER SACRAMENTORUMECCLfeSLfi ROMANil. isi
operalio ttiae viftiitls irifUrtaat, ut quPd pSriiei- -A Y. ii'ei\i a/ia. — Ohihiptiterissempitefne Dfeus, Ifi
palione sumpsimus, plena redemptiohc Capiamus. pfotectibne fidbiium pbpUibfurii ahiidua bfacliii lui
Per, etc. opfefafe ihiracdia, ut hbstibUs hbslfis tiia virtute
Proficiat, quiesuhius, Demiiie, lidfeiispfepuitistuije cbriipffessis, secuta iibl sfefviat Rbitt^hk deVbtib;
pietatis ibstihCiu, et salubri cbiripuriCtiPhedfevbtus, Pfef, etc
gratanler quae pnecipis exsequattif, tit qUaepfb- Suscipe, Doriiine, quaesuriius, libsiias, quas iibl
mittis acCipiat. Pfef, efc. pro salute fuae plebis bffferiirius, et sacraiiieritis cofe-
Ri. Itenialid. — * Indulgefitiafii hribis , DBihihe, lestibus seiviehtes, ab bhifii cuipa iibefbs esse.cbn-
tfibtie peccatofum, ut ihslituta pasclialia tibi placitis cedfe. Pef, fefc.
sensibus operemur. Per, etc. Veffedigfiuhi. Qui per ineffabiiein pbtehtiarii 'Vefbi
i>Mttnefibttsriostfis, Pomine, pfeCibtisque stisce- tui, sicui buniani generis es coniiitof, iia behigriis-
ptis, et CoelCstibusnos muhda mystefiis, fetciemeh- simus reformaibr. Per, efc.
tef exaudi. Per, eic. VI. ltem alia. — Deus, qui fefriedia saiUtishuina-
, Verfe digiium. Supplicifer exoranfes ut et securi- nae in praesenlis niysterii solefniiilaie posuisti, da
tatem nobis temporum tribuas, et religionis augmen- hdbis ut sicut lisec aposioiorum tuorum prsedicatione
lum, quo magnum pietatis tuse sacramentum et quie- 3 cogriovimus, iia eorum suffragiis consfequamur.
tis ceiebremus mentibus et devoiis. Per, etc Per, fetc
c Pivini muneris largitate satiati, qusesumus, Po- Munera, qusesumus, Domine, tuse plebis propitiaa
mine Deus noster, ut in hujus semper participatione lus assume,-ut quae fidei pietate h profiientur, sacrar
vivamus. Per, elc menlis cceieslibus appreiiendant. Per, etc
d Conserva, Domine, qusesumus, famiiiam tuam, Yere dignum. iri cujus resurrectione mirabiii mors
et benediclionum tuarum propitius ubertale puri- occidit redemplorum, et orta est vita credentium.
fica, ut et eruditionibus tuis multiplicelur et donis. Et ideo cum angelis, etc
Per, etc XXXIIL
S IV. Item alia. — Propitiare, Domine, in te confi-
dentibus populis, et e ad eustodiara Romani nominis Super defuncibSi
dexteram tuae protectioriis exlende, ut regnum ma- I. — Omnipotens sempiteriie Deus, qui conlulisli
jestati tuae deditum lua semper sit virtute defensum. fidelibus tuis remedia vitae post mortem, praesta,
Per, etc. qusesumus, propitius ac plaealus, ut anima farouli
Suscipe, Domine, qusesumus, hostias raentium fuo tui (illius) a peccaiis omnibus expiata, in luaere-
noraiiii devolaruin, qtiibus nos el a terrenis contagiis G demptionis sorte requiescat. Per, etc
sxpiari, et coelestibus contulisli propinquare consor- 1 Hostias tibi, Domine, humiii supplicafione defe->
tiis. Per, etc. rirnus, ut anima farauli tui (illins), per haec piaepla-
f Vere dighum. Cujtis ineffabili gfatia circa cationis Pfficia; pefpetuahi misfericdrdiam cofisequa-
hos hoc Singulare myslerium est, tit dudum pfef- tur. Per, elc.
dili alque prosirati, ad eam nunc gloriam redire- 135 x Hanc igifur oblationem (illius) famuli tui,
mus, qua per Jesum Christum Filiuni tuuifi, Doifii- qiiahi tibi offeft pro afiima famtili tui (Ulius), quse-
hum noslruni, geiius electuni, fegale saCerdbtititti, suirius, Dominfe, pfopitiatus acCipias, et misefaiid-
populus aequisilionis 134 et gens saneta vocare- num tuarum targitate concfedas,ut quidquid lerrena
muf. Per, etc; Conversationecontraxitj his sacrificiis emundetur, ac
e HoC riobis tuum, qusesiiriiUs, Domiiie, sacfa- mbrtis vinculis absblulis, tfaiisituui niereatuf M vi-
mentum sit abolitio peccaiorum, sit forliludo fragi- tara. Per, etc
lilatis humana?.,sil coiilra liiiiiidi pefieula firmameti- II. — k Omiiipcteiis et misericors DeuSj in cujus
ttitii. Haectios corattiuuio purget a criintiie, et Cosle- omnis humana cundilio poteslate cbnsistit, afiiiiiam
Slis gaudii tribuat esse consortes, Pers elc - famuii lui (illius), qusesumus; ab omnibus absolve

a Cod. in roafginfe: Pfope Pasclia. n. 3. Confer ibi annot. 26 (Cql. I07,.n..b).

b Miifalorii codd. et Missale Rom. hanc ofalip- D
nem exhibeht iii DoiiiiriicaSepluagesimse et alibi.
c Est in iisdem codd. et Missali iri Missa sabbati
pbst ppiriiuiCam PassiOnis.
d in mss. Greg. Mufaiofii iegitur ihier orationes
; quofidiaiias.
. e Itt supefiori Missa, et in alia paulo post subj'fe-
cta u. 6, fesiorum pasclialiuni flt mentio. Fofteiiaec
et sequens intermediae-Missae,quibus coritra Roma-
nos hosies divinum auxilium peiitur, iucuJirataeiuere
occasione Altilae, quem sub Pascha irruisse TriIta-
liam uon improbabilifer quidam exisiimant.
f Congruit cuiii praefatioiie Geiasii, Hb. i, n. 65,
jn Dominica post Ascensioneiii.
s Paucis initio mutatis eadem repelitur suprag 27,
h Pluralis mimefus frfeqiientfefadliibettir, cum
plebs nomen inultiludiiiis verbUrii difigit.Ilinc nbn
est necessaria einendatio slriguiaris hutiifefiprqfiteiur
et dppreliendat. . . ... .. ,
i ExStat n. 100, fet ih riis.
apud Gfeias.lib> iii, in MiSsa
Vat. Gregofiaiio apud Mufatofiurh plufifiio-
rum defuneiorum,
i IJsec leguntur etiam Ifi SaCfarh.Gelasii iib. iii,
n. .104. Codicis leclipnem rfetiriuiftmSjut rie opUs sit
deiefe voces (illtus) famuli iui, et scribefeoffbfimiis.
Sojum codex habet mendose bffetei pfo.opft.
i' Invenimr in cod. Gelas. lib. III, h. 98, fetiri iiis.
Vat. Gregoriano apud Muratorium iri Missa defiiti-
ctorum, qui desideraiam poenitenliam cbiisequi tibn
potuerunt.
155 OPEKA S. LEONl MAGNOATTRIBUTA I5C
peccalis, ut poenitentiaefructum, quem voluntas ejus ___ eam mortalibus nexibus expeditam lux aelerna pos-
optavit, prseyenfus morlalitate rion perdat. Per, etc sideat. Per, etc.
* Satisfaciat tibi, Domine, quaesumus, pro anima f Fidelium, Deus, animarum conditor et redcm-
famuli tui (iMitts),sacrificii pnesentis pblatio, et pec- plor, famujo tuo cunclorum remissionem tribiie pr.c-
catorum veniam quam qusesivit inveniat; b et quod catorum, ut quani semper oplavit indulgentiam con-
officio vocis implere non poiuit, desideratse poeni- sequatur. Per, etc
leniise cpmpensaiione percipiat. Per, etc. IV. — s Beati martyris tui Laurentii, Doroiiie ,
Hanc igitur oblationem, etc (ul supra). quaesumus, intercessione nos protege, el aniroam
IlL — Omnipbterts el misericof s Deus, apud quem famuli tui (illius) episcbpi sanctorum luorum junge
voluntas habetur humana pro factis, praesta, quaesu- consortiis. Per, etc
mus, ut animae famuli tui (illius) ad perfectum reme- - 137 k Oblaliones nostras, Domine, qnaesunius,
diurn consequendum poaniientiam desideranter vo- propitiatus intende, quas et ad honorem sancti rnar-
liiisse sufficiat. Per, etc. lyris tui Laiirentii nomTiiiluae majestalis offerimtis,
Animae famuli tui, quaesumus, Domine, per hsec et pro requie famuli tui (illius) episcopi suppliciler
sacfamenta redemptionis aelernaeremissionem 136 imroolamus. Per, etc
tribtte peccatorum, ut devotio poenitentiae, qtiem g Vere dignum. Qui nos sanctorum tuomm elcom-
"gessit ejus affecius, perpetuae salutis consfequatur memoratione refoves, el oratione defendis. Per, elc.
effectum. Per, etc Ilancigitur, etc, el in inimerum tibi placenlium
c Deus, a quo inspiratur humanis cordibus omne censeri facias sacerdolum. Per, etc
quod bonunt est, sicul animae famuli tui poeniten- V. — i Adjuva nos, Domine Deus nosler, beali
tiam velle donasti, sic indulgeniiam tribue riiisera- Laurentii martyris tui precibus exoratus, et animam
lus optatam. Per, etc famuli tui (iUius) episcojii in beatitudinis sempiier-
' d Deus, cui soli competit medicinam praestare
post nae luce constitue. Per, etc
mortem, praesta, qnaesumus, ut animafamuli lui (il- Memento, Domine, quaesumus, animse famuli tui
lius) terrenis exuta conlagiis, in lua redemptionis .(i(fiut) episcopi, el quem in corpore constilutum se-
parte numeretur. Per, etc. dis apostolicse gubernacula tenere voluisli, in ele-
His, quaesumus, Domine, sacrificiis, quibus pur- ctorum numero conslilue sacerdolum. Per, etc
gationem et viyenlibus tribuis et defunctis, animaro i Suscipe, Domine, quaesurous, hostias pro anima
famuli fui benignus absolve, ut resurrectionis diem famuli tui (illius) episcopi, ut cui pontificale donasii
'spfecerlae gratulationis exspeclet. Per, etc meritum, dones et praeinium. Per, elc.
• Praesta, Doinine, quaesurous, aniroae famuli tui fj Hanc igitur, etc, ut qui beaii Petri apostoli se-
misericordiam seropiternam (Al. immensam), ut dem_yicario esl secutus officio, tuae quoque graliae
*•

» Est apud Gelas. et in Vat. ms., de quibus anno- ul aiinot. 1 (Col. 193, n. a) in disserlalioneiii 1 Ques-
talione superiori. nelli, ad eumdem annum 440 ostendemus. Defuncto
b In cod. et exinde in ediiis perperam inseriiur aulem Xysto III episcopoquadraginta et amplius die-
Per,'et a capile incboat; Elquod officio,cum tamen bus Romana Ecclesia sitie antistile fuit, mirabili pace
praesens oratio continuet, ut ex Gelasiano et Vati- atque patientia adventum diaconi Leonis exspeclans,
cano codicibus liquet. Hic autem in marg. codicis inquit Prosper in Chronico ad an. 440. Duo bic ob-
additur : Hanc igilur, quae innuunt eamdem oratio- servanda : primum, nou dici quadraginla dies tan -
nem in antecedenli Missa descriptam hic quoque re- tum, sed quadraginla et amplius, quae verba tres vel
petendam, uti sane eadem repetitur in laudalis codd. qtiatuor circiler dies supra quadraginta significare
c Legilur in cod. Gelas. lib. m, n. 98; et in Vat. possunt; deiu hos dies intermedios referri non ad
Gregor. Muratorium n. 107. ordinationem Leonis, sed ad ejus adventum in Ur-
d Apudapud
Gelas. n. 100, et in Missali Ilorii., pro bem. Esto autem is ordinalus fuerit die 29 Septem-
bris die Dominico, ut mos erat, Romam tamen re-
e Apuddefitnclis.
pluribus
Gelas. ibidem. verti potuit dies aliquot ante, ita ut Dominica ordi-
* Concinit ctim oralione quam pro jiluribus defun- natioiiis causa exspectanda fuerit. His auiem prae-
ctis exhibeiit cod. Gelasii lib. ni, n. 95, nis. Vat. D missis, si ab adventu Leonis diebus aliquot ante
Gregor. apud Muratorium n. 110, et Missale Roma- Dominicam quse lum incidit in diem 29 Septembris,
num. ascendas per dies qttadraginta et amplius, commode
e In Gelasiaho Sacram. haee oratio et prima Mis- pervenies ad aliquam diem infra oclavam S. Lauren-
sae sequentis legunlur Iib. m, n. i>5; sed Laurentii lii, qua Xystum III obiisse ,cognosces. Et si quidem
noiiien ortiittitur, pro quo fprmula conimunis Ulius Xystus ordinalus fuit die 24 Julii an 452, die Domi-
substiluia est, qua significatur uno eodemque Missae nico, computalis annis octo et diebus 19 ejus ponii-
oflicio et Natale sanctorum, yel sancti alicujus cele- ficatui tributis a Prospero, invenies eum obiisse die
brasse veteres, et suffragium prsestitisse episcop.o 11 Augusii, secunda infra octavam S. Laufenlii.
qui eodem die obiisset. Ex nostro autem Sacramen- Forte aliquae ex his orationibus quae in anniversario
taripcolligitur obitum alicujus Romani poutificis in- mortis ejus usui fuere, Leonem ipsius successorem
cidissfeih dierii1 festum, vel infra oclavam S. Lau- habeiit aUclorem.
rentii. ld nulli alii Romano antistiti a saeculo quarlo h Est in Gelas.. lib. m, n. 97.
ad quhiturii convenire potest, uisi Xysto 111.Hunc 1 Ideiii ibidei» n. 95.
sane, qui juxta corpus S. Laurenlii sepultus in Pon- ) Invenilur apud eurodem Gelas. ibidem n. 93, C.t
tificali traditur, infra octavam bujus martyris e vi- in ms. Gregor. Menardi, ac in Missali Romauo in
vis excessisse probabilissimum nobis est. Leo enim Missa pro defttncto sacerdole.
ejus successor consecratus fuit die 29 Sept. aiini 440,
 137 LIBER SACRAMENTORUMECCLESLE ROMANJS. 138
largitate perpetuam dignitatis apostolicae percipiattA quenlaiur,nostr8ecrescitfragilitatisauxilium,Per,etc.
pdrtionem. Per, etc. W.llem atia. — s Hoslias tibi, Doiuine, pro mar-
* Praesta, quaesumusi Domine, ut anima famulili tyrum tuorum commemoratione deftrimtis, suppli-J,
tui (illius) episr.opl, quara in hoc sseculo coromoran- cantes ut indulgeniiam nobis pariter conferant el sa-
tera sacris muneribus decorasti, in coelesti sede glo- lutem. Per, etc
*riosa Vere digiium. Quoniam tu magnificaris in tuorum
semper exsultet. Per, etc
b Deus, qui inter apnstolicos sacerdotes famulumj laude sanctoriini. El quidquid ad eorum preliosam
tuum (iltum) fecisti vigere poiilificeiii, prsesta, quae- peninet passionein, tuae sunt opera miranda ppten-
sumus, ut eoriim perpeiua quoque sede potiatur. liae; qui hujus fiiei tribuis clementer ardorem ; qui
Per, elc. suggeris loleranliae 139 lirmilatem; qui largiris in
XXXIV. agone victoriam. Per, etc.
1 Sancti Silvestri. h Sanctorum tuorum nos , quaesumus, Ppmine ,
Deus, confilentium te portio defunctorum, preces5 semper fesia Iaelificent, et majestaii tuae perpetua
nostras, quas in famuli (ui Silveslri episcopi deposi- placatione cominendenl. Per, etc
tione defcrimus, propiiiaius 13g assuine; ut qui; » Prsesta, Domine, quaesumus, ut sicut pppulus
nomini luo ministerium fidele dependit, perpetuai B Cluisii uiiis martyruro luoruin temporali solemnitata
sanctorum tuorum socieiate laeielur. Per, etc . congaudet, iia perfruatur seterna, et qttod volis cele-
flanc igitur oblationem, quaisumus, Domine, pia-- brat, comprehendat effectu. Per, etc
cams inlende, quam in sancii Silvestri coufessorisi XXXVI.
et episcopi tui commemoraiione suppliciter immola- In nalali sanctm Cwciliw.
mus, ut et nobis proficiat faiijuspietaiis affectus, ett I. — Propiliationem fuam, Domine , quaesunius,
illuro beatiiudo seuipiterna glorificet. Per, etc. sentiaraus de celebrilale praesenti, ut oblationibus
Majestatem fiiaui, Domine, suppliciier exoramusi nostris, sancise (illius) i iiiierccssione suscepiis, et
Dt anima famuli lui d Simplicii episcopi ab omnibusi indulgeutiam nobis tribuas, et salutaria dona conce-
qusc huraanitus aitraxit exuta, in sanctorum cen- das. Per, elc :i- <
seaiur sorte pastorum. Per, etc. Yere dignura. In die fesiivitatis hodiernse, qua
XXXV. sancta Caeciliain tni nominis confessione martyr ef-
fecta est. Quae dum humanis devota miptiis, thala-
MENSE NOVEMBRI.
mos temporales contemneret, sponsum sibi, qui per-
In nalale sanctorum qualuor Coronatorum.
peluus esset, praesumpto prsemio caslitatis adliibuit,
1. — • Annua mariyrum tuorum, Domine, vola^ ! C et aeieruitatem vitae maluit, quam ut mundo procrea-
recurrimus, niajeslaiem tuam suppliciter deprecan- rel originero. In cujus gloriam etiam illud accessit,
tes ut ctiu) lemporalibus incremeutis prosperitatisi ut Valerianuin, cui fuerat matrimonii jure ropulanda,
aeternaecapiamus augmentum. Per, etc in perpetuum sibi socians mariyr casta consoilium,
Pro martyrum nataliiiis, Domine, tua niiiiieribus; secum duceret ad coronam. Per, etc
cumulamus altaria. Da, quaesumus, ut gaudia nobis Exsultamus pariter, et de pefcepto pane justitiae,
sancta succrescant, quibus proficial nosira; dev.olio- et de tuoriiii), Domine, festivitate sanctoruro; quia
nis affectus. Per, elc intervetilionibus tibi placenlium confidimus, nobis
' Vere dignum. Celebranles sanctorum natalilia ad perpetuara vitara cessura (Al. profutura) quse sum-
patronorum, quiadum tui nominis per eosgloria fre- psimus. Per, etc.
" Est in iisdem codd. ac Missali, nec non in Vat. • Habetur in Sacram. Getasiano lio. n, n. 62, ubi
Greg. Muralorii in oratioiiibus ad poniificem ordi- post pauca seque ac in nostro codice legilur recurri-
namlimi pag. 272. Post pauca Muratorius in cmlestii mits, ut ite opus sit emendare recolimus.
sede, ul in Missali legitur. At proepositionem in de- t Vide similein praifationein in cod. Vat. Grego-
lent oirines eiiam Gelasiani et Gregoriani codices. riano apud Muraloriuiii pag. 340, et in alio cod. Me-
b Vide Gelas. lib. nj, n, 92; cod. Gregor. apudI nardi p. 139. Porro vox patrunorum antiquitatem
Menardum. et Missale Rom. pro episcopo defuncto. J> i Ecclesiae saiiciortim qualuor Corouatoruiu nouiiiia
c HaecMissa non pertiuet ad diem feslum S. Sil- dedicaiam osiendit.
vestri, qui cadit in diera ultimain Decembris; sedI e Est apud Gelas. Iib. n, n. 62, acin Missali Rom.
pro ejusdem depositione olint lucubrata, et a Colle- die 29 Julii in comnieinoiatione SS. Felicis, Sim-
ctore invenia, Missis deluiictorum ab eodem subje- plicii ei sociorum.
cta fuit. h Gelasius ibidem.
d Quidam pulant librarii oscilantia scriptura fuisse 1 Legitur in Mi>saliRom. die 29 Julii natali SS.
Simplicii nomen-pro Silvestri, de quo in duabus ora- Felicis et sociorum. Sub fineui in cod., celebrant,
iionibus praecedentibus, ita ut hsec sit oratio post- comprehendanlplurali numero, eo quod populi nomen
communioMis*aeS. Silvestri. Sed cum a no^lroCoI- nuiiiero inultitudinis ssepe accipiatur, ut alibi obser-
lectiire alienum non sit inter commuiies Missas ora- vavimus.
tiones'qu;i.-daiii deseribere, qu» aheujus sancti no- i Cod. interveniente,forlepro interventione, uti mox
men inserium praeferunl, ut de S. Tiburtio, de.S. in alia oratione inlervenlionibus.Muralonus curn Blanc
Gregorio, ei de S. Laurentio vidimus, ita hic ora- cliinio emendavit intercessione ex eadem oraiione
tionibus coiiininiubus pro demnctis subjecit oraliones repelita in Missa SS. Clementis et Felicitntis. Haec
Silveslri et Simplieii nomen exhibentes, quae e com- oralio commuiiis est, ut ex ipsa formula illius ag«o-
munibus pro defuucto episcopo, ui videntur, suin- scitur; ac prbpterea festo etiara SS. Clementiset
plae, in eorum depositione recitatse fuerunt. Felicitalis accommodaia fuit.
PAT*OL. LV.
iS9 OPERA S. LEONI MAGNOATTBlBUTA. .1*0
Auiilium tuumj Dorhine-, nomini tuo subdita po- sA soleinnitate Isetemur, ettantae fidei proficiamuscxem-
iictint corda fidelium, ut quia sine le niliil possunt plo. Per, etc.
implere qubd justum est, tua misericordialargiente, SanctaeCseciliaefesta recplentes, preces «fferimus,
et quae recta sunt apprehendant, et oihnia sibi.pro- hpstias inimplamus. Prsesta, Domine, qusesu.mus-,ut
fulura percipiahf. Per, eic .?; jCuiiiprasidiprtemporali.ei vjlae npbis prasbeaiit.in-
II. IteriiUia.—- n Omnipotens sempiterpe Deus, Cremenla • perpetuae. Per^ etc ; . |
qui eligis inlintia rotindi, ut fonia quaeque confundas, Vere dignum. Qupniam sicut humanum genus in
fla riobis in feslivilate sanetae rnaftyris Caeciliaecon- utroque sexu diabolus meritp pravae coiifessionis eli-
grua devbtibne gaudfere, ut et pbleiitiam tuam in sit, sic f ufroque.confessione magnifica per luam
ejuspassione laudemus, 140 el provisum nobis per- gratiam triumpbatur. Clariorque victoria est cuni
cipiamus auxilium. Per, etc. sublimis illa subslantia, quse similem se jactabat Al-
Bonorum omnium, DeuS, auctor atqufe largitor, tissimo, et in hominis casu Dei obus subruisse plau-
qtii ut hutnaiiuiu genus ad coiifcssionem tui tiominis debatjfemiiieaconditionesuperaHir.Cujusgloriaenobis
provocares, eliamW fragili peffecisii conditione mar- -diem beata Caecilia martyr illustrat, quai nuptiis de-
tyrium, praeSla, quaesurous, ut ECClesia tua, hoc putala terreniSj nupsilin co3lo,etniuiidanodicata con-
exempld coriimoniia, nec pati pro te mettiat, et cce-;B jugiOjdiviiiumestsortitaconsortiuiii; ipsumque lem-
lestis prseinii gldriam concupiscat. Per; etc. poralem virum, cui mprtati fuerat moreneclenda, mar-
b Super has, quaesurous, hostiasj Doroine, benedi- tyrii.foederesecum virgo casta fecit Deternum.Per; etc.
elio copiosa descendat, quafeet saiiclificationem no- ;:V. Iiem ql.ia, ~. >BQuaesumusi viriuium coele-
bis clementer bperfetur, et de marlyruhi nos solemni- -stium Deusi-utsacrificia pro sanetae Caeciliaesole-
tate laelificet. Pef, etc mnitale delata , desideriorum nos fehiporalium do-
.''* Vere dignimi, Qui perficislninurmitaievirtulem, ceaiitliabere contemp.tum., el ambire dona faciaiit
qua beata gloriosaque Caecilia, despecto mundi con- =coelestiumgatidiorum.Perj elc.
jugio, ad consoriia superna conlfendens, fiec aelate Yere digndm. Quia ViCissilttdonobisesi hodiecol-
nulabili praepedita est, nec revocata cartiis illecebra, -lata mirabiliSj cumille npster inimieus, qui liominem
nec sexus fragilitale dfetferrita.Sed inter puellares paradisi felicilale conspicuUin, et totius mortis igna-
annos, inier ssecuii blandimeiita; intfer stipplicia per- runi, dum propria integritate fidendo praesidiadivina
sequentum, raultiplicem vicloriara virgo casta et maf- non qusereret, viperea Caliiditate subverlit, nunc in-
tyr explevit, et ad potiorem triumplitim secuin ad ter hujus mundi rriiSerias;fetin exsilio damnatae con-
regna ccelestfa, cui fuerat nupia, perduxit. Perj etc ditiortis litimariafe, a mortali fragilitate, sed in te
III; iieih alia,-r- Fianlj Demine, luo grata con- G fidente, prosleriiitur. Et cum prima mulier viro suo
spectui uiuneraLstipplicantis Ecclesise, et ut nostrae dux fuisse referalur ad lapsuro, nunc confessio puel-
saluli proficiarit, adsit interceesio beala sanclorum. laris, virum pKecedens, ducit ad praeinium. Per, ete.
Per, etc. : h Exaudi nos, Deus salutaris noster, ul sicut de
Vere dignura. Qui, ut de hosle generis humani ma- sanctae Caeciliaefeslivitate gaudemus, ita piae devo-
jor pompa duceretur, non solum per Christum Domi- tionis erudiamur affectu. Per, etc
ntim noslrum diabolicam destruxisii tyrannidem, nee Respice, Domine, qtiaesumus, plebem luam , de
tantumpro subvfersioneprotbplasti, per virilem sexum sanctse Cseciliajmarlyris glorificalione gralulantem ,
mariyrum beatorum itierilam deceptori reciprocas et beneplacitum fieri tribue saeratarura tibi iucntium
ultiohem, sed etiatn in Evse matris inimieum, per .famulatuiii, ul quiin sanctis luis te honorare non
feraineam conditlonem, retorques jure vindictam; ut desinunt, perpelua donorum luoruni iargiiale 142
qui irialein.stta paradisi felicitatfe fidenlerii sexum potiantuf, et quod visibiliier exsequutilur. inVisibili-
utrumque proslraverat, nune ab ulroque per tuam ter appreliendant. Per, elc
gratiam calcarfetUr. Quod sattCla Csecilia hodierna XXXVII.
conffessionelestificans (Al. perfieiens), he de fide
lamen connubii protnissa discederet, eum qiiem con- n IX KALENDAS DECEMBMS.
jugerii fuerat habitura (Al. quem fueral susceplura Natale sanclorum Clemenliset Felicitatis.
cbhj'ugio), fecit coroitem passionis. Per, etc I. — t DmnipotCns sempitefne Detis, qui in om-
IV."iiem alia. — d Da , qusesumus, omnipoicns nium sanctorum tuoruro es virlute mirabilis, da nobis
Deus, ut 141 sanctae Caecilisemartyris et annua in beati Clemenlis annua solemnitate lsclari, qui Filii
«ltivenUur in Sacram. Gelasii lib. n, n. 64. Ora- f Muratorius ex poslilla Blancliihii corrigcndum
tipnis hujus principium convenit cuin iniiio Orationis credidit utriusque; sed posteriorem ipsius Blanchinii
quae legitur in cbddi Gregor. el in Romano Missali retracialionem non observavit. Leclio codicis cuui
dienataii S. Agnetis, et alibi. Finis vero diversus est. verbo iriuinphqiur satis probe coliceret.
^Estin codd; Gfeg, ac in Missali Rom. die 3Maii 4iEst apud Gelas. lib. n, ii, 64, et in Missali Am-
natali SS. Alexandri et Sociorum, et alibi. apud Pamelium.
« Hanc praefert MissaleGotbicum apud card. Tho- brosiano 31ApudGelas. etin Missali Rom. iti com-
ibidem,
inasium iti Missa S. Caeciliae. muni virgiiium.
„* In naiali S. Pfiscaedie 18 Januarii haiic ofatio- ; » Refertur iii cod, Greg. Menardi, et apud Panie-
nerii riabent codd. Gregori et MissaleRom lium, toii). i\> pag. 354.
• God« ineudose perpelud.
 141 LIBER SACRAMENTORUMECCLESli; ROMAN^E. 142
tui mariyr et pontifex, quod ministerio gessit, tesli- __^ lissimus alumnus aceeptiis, sacerdos refulsit egregius
monio comprobavit, et quod prsedieavit ore, firma- et raarlyr insigiiis. Per, elc
vit exemplo. Per, etc. IV. Item alia.. — Accipe, quaesumus, Doriiirie, hb-
Propitiationem tuam, Doinine, etc. a stias, tua nobis dignatione coilatas, quoniani et te
* Vere dignum. Sancti Clementis raartyris fui Na- creante procedunt, et tu causas humanab salutis fet
lalitia celebrantes, qui cognalionem reliquit et pa- gloriae, quibus tibi gratae sunt, cpnaidisti. Per, etc.
iriam, et post odorem tui nominis lerras mariaque Yere dignum. Beati nobis eriiiii "Clementis hodie
trarismittens, abnegansque semetipsum, crucem pc- praeconia repetenda sunt.' Qui divlna ihspiratiorie
regrinationis assumpsit, ut te per appstolorum .tuor.um flammatus reliquit patriam, in iuis praedicatoribus
Vestigia sequerelur. Cui tu, Domine, secundum pro- ' sequeudo, et amissos pafenles alienis irivenit ih
missionem Filii tui, tam in prsesenli saeculo quani terris. Inexteris regionibus iiumilis, Cbristi seculus
futuro -, centupli muneris praemia repensasti. Nam est gloriam, el sumroam recepit civitatis propriae
beatissimi Petri mox tradito disciplinis, pareiiles, qups dignilatera. Praesentem vilam Christo poslposuit, et
in genitali solo perdiderat, in externa regione«resii- meruit triamphum beatitudinis sempiternae. Per, elc.
tuis; quosterrense generationis amiserat, divinaereddis Praesta, quaesumus, omnipptens Deus, uf pro ho-
natura parlicipes. Deinde magistri suid vicarium, ••; B nbre neminis tui, qubfum celebrauius insignia, cou-
per ordinem subrogando, Romanae Urbis, cnjus pro- tinuis etiam precibus foveamur. Per, elc.. »
' InNatali
pter te despexerat dignitatem, tenere constituis pfiii- saiictce.Felicitalis.
cipatum, progue transitoria claritate; coelesti facis I.—Misericors ei oninipoteris Deus, qui nos e
honore cbnspicuUm. Postremo marlyrii gioria subli- yirtute in virtulem debita yeneraiione (Al. servitule)
matuin, pro temporaiibus gestis aeternam.proyehis currenies, tuOrum facis precibus 144gaul'ei[ 6 satl"
ad coroiiam. Per, etc ctorum, prsesia ut quorum spiemnitatibus consoia-
II. Item alia. — Ascendantad te, Domine, preces inur, orationiims adj'uveniur. Per, etc
nostrae, et tuorura yota fidelium munera suppliciter s Ihtende niunera, Domine, quaesumus, alfaribus
oblata concilient, quod etiamsi nostris operibus non tuis pro sanctae Felicilaiis mariyris tuae commemo-
meremur, quaesumus, sanctorum nos intercessione rafione proposita, ut sicut per iiaec beata mysteria
merearaur. Per, etc iili gloriam contulisti, nobis indulgcntiam largiaris.
Vere dignum. Merito etenim, Domine, de trium- Per, etc^
phis tuorum martyrum gloriamur, quia in vicioriis Vere digntim. Iu exsuitatione festivilalis hodiernae,
. eorum tua mirabilia confiteinur, sancii Clementis qua beata genilrix sacratum libi gregera, carne pro-
hodie sacerdotis 143 etmartyris tui festivilate gau- 'C creatum, per luam gratiam morte perfecit. Ecce vere
dentes; quem beati apostoli Petri eruditionibns insti- in qua, sictit scriptum est, fabficavit sibi sapieniia
tuium, et in pontificatum apostolicae sedis evectum, domum, seplem columnis instructam. Ecce quae,
atqne in mariyrii inclyti* fine gloria coronatum, tia-r quod nomine praelibavit, rebus impievit, elnonso-
bilatio coelestis excepit. Per, etc lum fecunditatis prosperitate gloriosa, sed cum ea-
III. Ilem alia.—Beati Cienientis sacerdolis et mar- dem etiam mansit et inler adversa Felicitas, quam
tyris tui nafalitia veneranda, Domine, qusesumus, eidem nee mors auferre potuit, ^ed effecit potius
Ecclesia tua devola suscipiat, et fiat magnaeglprifi- sempiternam, Per, elc j
cationis amore devotior. Per, etc hLibantes, Dbmine, mensse tuse beata mysteria,
Intercessio sancti Clementis sacerdoiis et marly- qusesumus ul mariyrura interveutione sanctorum et
ris, misericordiae tuae, Domine, munera npstra con- prseseutem (Al, temporalem) nobis misericordiatu
ciliet, ut, quod merita nostra non supplent, sancto- conferant el seternam. Per, etc. i
rum tuorum deprecatione pensetur. Per, etc. Protege, Domine, plebem tuam, et quam marty-
Yere dignum. Quoniam per sancti Spiritus iargi- rum tuorum assidua tfibtiis ffestivitate devotam, tibi
lalem beatus ille Clemens hodiernae nobis exsultalio- semper placLiam fieri precibus concede justorum.
nis affectum magiiificaepassionis agone sacravit; qui-,D Per, etc
mundo nobilis, amore Christi nobilior, pio labore II. Item alia. — l Da nobis, Domine Deus noster,
conspicuus, et inter parenlum vel inquisitipne vel sanctorum martyrum paimas incessabili devotioue
receptione mirabilis, apostolicae praedicationis fide- venerari, ut quos digna raente non possumus cele-
*Repetitur bic oratio prima, quae legituf supra ih alios aUclofes frefiufehtefiriVeflituf;ipseqtie cbritexlus
prima Missadiei natalis S. Caeciliae. ostendit. Post loco vocis proque codfex libfafii
b Est in MissaliGolhico cafd. Thoihasii die iiataii oscitantia habetpaiica
e pfb ijiiw; iii MissaliGPthiCiJ,ptb quo.
S. Clemeiitis. Haecporro, ei tertia ac qtiafia praefa- Cod. perperam, finis.
tiones sumptafeSunt ex llbris RecogriiiibriUmSaricfp f AliqUid boe loco deestt
Cleuieriti atiributis, ques Rufihus Latihe feddidefat, e Est iti Miss&liRora. die 7 Maftii iti Natali SS.
quosque GelasiuS posiea ihtef ripbcryphPSfecensuit. Perpetuse et Felicitatis, et in cominuni pTtirimafUm
° In nostfo CodiCe,sicut et iii Missali Gotliicb ef- vifgitiUm et fiiartyfumi et alibi.
ronee, restitues. Post nonnulia vefo solus hostef Cb- h Apud Gelas. lib; n, n. 92, ih Nataii S. CaiciliaS.
dex constiiues, fecle autem Missale GbtliicUro con- 1 Refert hatic ofaiioiieui Missalfe Rbiu. in locis
Slituis. :--.:::,::.:: 22 (Sii^ia, n. «) indiCalis.
d Vkarius hic pro successore accipitur, ut apud annof.
 145 OPERA S. LEONl MAGNOAtTRIBUTA; 4«
brare, humilibus sallem frequenterous obsequiis. A ros, pro qttibus impetrandis tanla nobis pairocinia
Per, etc. contulisii. Per, etc.
Fidelium luorum munera, Domirie,prO sanctorum Perfice, Domiue, votiva mysteria, et quae in mar-
roartyrum solenmitate assume, et ut libi nostra sint fyrum veneratione le praedieanl, suffragia nobis per-
grata servitia, gratiae tuce largitate concede. Per, etc petuae redemptionis existant. Per, etc.
Yere dignum. Quouiam magna sunt opera tua, Vefe dignum. Quia pectora mariyrum beatorum
Domine, et immensa magnalia, pef quae uobis laeti- sic ignis ille cofelestis inflammat, ut omne quod in
tia hodieriise festivitatis accessit. Vere enim Felici- hujus mundi luce juciindum est, amore tui nominis
tatis filii, et vera esl suorum Felicilas filiorum, quos fefutetur , et subeatur quidquid lempoialiter est
et casio fetu saneti conjUgiimater feeunda progenuit, acerbum, ut pfomissionis luae praemia capiantur.
etruisus coiifessionis sacrosanctae visceribus marlyr Per, etc
beata conceplos,per fidemdenuo felicius peperit mar- Paiienlia pretiosa jtistorum tuae nobis, Domine,
tyres ad coronaiii, Per, etc. qUaeStimiis,affectnnl dilectionis accumulei, et in cor-
n Prsesta , Domine, quaesumus, intercedentibus dibus nostris sacrae fidei semper exerceat firmitatem.
saticfis tuis, ut quse ore contigimus, pura menle ca- Pef, etc
piamus. Per, etc. B Deus, qui sanctis tuis dedisti pioe confessionis
b Libera, Doroine, qusesuraus, a peccatis et hosti- 146 ihtef iornienta virtulem, largire fidelibus po-
nus tibi popiilum supplicantem; ut in sancta conver- pulis inler liitjus; mundi tentamenta conslanliam
saiione vivenies, nullis affligantiir adversis. Per, efc veritatis, ut sicut illos sanctus Spiritus roborando
145 WLItemalia. —Sancti martyres, Doniine, seinpiierriaw provexil ad gloriam, sic islos jugiler
quaesumus, et uoniinibiis suis nobis suffrageniur et tua gratia giibernando ad roisericordiam perducat
precibus, ut et Cleraens tuus sapientem clemeniiam seternam. Per, etc
sequi, et tibi sacrala Felicitas nos poscat veraciler XXXIX.
esse felices. Per, etc. PRIDIE KALENDAS DECEMBMS.
Iri sancloruiu luorum passionibus preliosis te, Do- Natale sahcli Andremaposloli.
mine, inirabilenf praedicantes, munera votiva defe- I. — a Da tiobis, quaesumus, DbmineDeus noster,
rimus. Prsesta, qtisssumus, ut sicut illoruiri tibi grala beati apostoli tui Andreoe iniercessionibus sublevari,
siintmerita, sic nostras serviluiis accepta reddantur ut per quos Ecclesiae luae supemi muneris rudi-
officia. Per, etc fnenia donasti, per ebs subsidia perpetuae salulis im-
Yere dignura. ;Hodie quippe, Doroine, et tuo mu» pendas. Per, eic
nere celebratur magiiifica mater el iuariyr. Praeclara C e Respice, qtiaesumus, Domine, munera quse pro
progenies simili passione. Gloriosa in talibus mem- beati Andreae apostoli tui comraemoraiione deferi--
bris Ecclesia. Meritoque in omnibus beaia Felicitas. mtis, suppiiciler exorantes ut ejus inlerveritionibus
Per, etc adjuvemur, pro cujus merilis iminolantur. Per, elc
Repleti sumus, Domine, sacramentis et gaudiis 1 Vere dignum. Quia Ecclesiam luam in aposloli-
quac in sanctoruiri tuorum celebritatibus el frequen- cis tribuisti consislere fundauieniis. De quorum
'lariros et sutiiirous. Per, etc. collegio beali Andreae solemnia celebranles, lua,
Semper, Domine, quaesumus, fae populum luum Doniine, praeconia non tacemus. Per, etc
sanctorum mariyrtim palrocinio gratulari, ul bene- e Sumpsimus, Domine, divina roysteria, beali
ficia tua, quse prbpriis obsecralionibus obtinere non aposioli lui Andrese festivitate lselautes, quse sicut
suffifeit,justortini tuorum suffragiis iiicessaiiier ac- tuis sanctis ad gloriam, ita nobis, quaesumus, ad ve-
cipiat. Per, etc. niam prodesse perficias. Per, elc
XXXVIII. Tribue, Domine, qusesumus, familiae luae, ut ex-
sultationem cordis sui, qUam de beati Andreae apo-
VlltKA.LENDASDECEMBRIS. stoli tui verieratipue pefcepit, et secura concelebrct,
Natale sanctorum Chrysogoni et c Gregorii. •* el tota semper mente secteiur. Per, etc.
Exsuliamus, Doraine, multiplicata festivitate san- II. Item alia. — Supplices le rogamus, Deus, com-
ctorum, quia non diffidimus tua nos dona suiuptu- peteiltibus gaudiis diem nos celebrare concedas, quo
• Est in codd. Greg. ac in Missali Rom. fer. 2 item supra mcnse Aprili Missa xxxm, in quam vide
post Dominicara III Quadragesimae, et in festo S. annot. 40 (Col. 51, n. l).
Theodori. d Iii Sao.ranieniario Gregor. assignalur vesperis
b Habeiur in codd. Greg. Muratorii in serie ora- ejusdem sancti aposloli. .
tiotium quotidianarum. c Hujus oratiunis prima pars in Romano Missali
«Missa S. Cbrysogoni, cujus nomen olim in Ca- aptaliir festo S. Apollinaris die 25 Julii.
none insertum fuit, vin ka). Dec in Sacramentario f Exsiat in cod. Gelas. lib n, n. 69, et in Vaiic
Gregoriano legilttr. At S. Gregorii nullibi hoc die Greg. apud Muratoriuininin Missa vigiliae, ei in alia
mentionem iiivferiiinus.Sicuti vero aliquot sancto- festi ejusdem apnstoli; Gregoriano aiiteni Menardi
rummariyruin,qui ifi hocSaeranientario menseDe- in sNatali S. Thonije apiistoli.
cembri inemoraiitur, notiiiam alibi non facile repe- Hanc orationem praeferunt codd. Gregoriani, et
ries, ita eiiam liujus S- Gregorii inentionem. iu aliis Missale Rom. in Natali S. Andreae.
moiuimeniis non inveoiri niliil sit rairuni. De hbc
 HIS LIBER.SACRAMENTORUMECCLESI^E ROMAN^E. J46
jmajesiatis tuae confessione magnifica beati apostoli A - IV. Item alia. — i Majestatemluam, Domine,'Sup
tui Andreaesacer natalis illuxit, pariterque nobis de- pliciter 14g exoramus ut sicut EccTesiaeluaesan-
votionis hujus tempora largiora tribuas et profectum. clus Andreas apostolus exstitit
praedicator et rector,
Per, etc. ita sit perpetuus suffragalor. Per, etc.
a Sacrandum tibi, Domine, munus offerimus, quo Beati apostoli Andreae, Domine, solemnia recen-
beaii Audreae solerania recolenles, purificationem semus, ut ejus auxilio tua beneficia
capiamus, pro
quoque nostris mentibus imploramus. Per, etc. quo libi hostias laudis offeriraus. Per, elc
Yere dignum. In festivitale praesenti, qua beali e Vere digiium. Adest enim dies
magnifici votiva
Andreaeapostoli tui venerandus sanguis effosus est. mariyrii, quo venerandus Andreas
germanum se
Qui gloriosi aposloli lui 147 Petrl pariter sorie beati aposloli Petri tam pfaedicationeChristi tui quam
nascendi, consorlio fidei, b apostolicae collegio di- confessione monstravit, et apostolicae numerum di-
gnitalis, el martyrii est claritate germanus, ut quos gniialissimulpa.ssioiiesupplevitetgloria; f utquibus
in hujus vitae cursu graiia tua tot vinculis pietatis erat una causa certaminis, una retribuiio esset et
obsirinxerat, similis in regno coelorum necteretet prsemii. Per, etc.;
corona. Per, ete. Quaesiimus,omnipotens Deus, ne nos mundanis
Prosit nobis, quaesumus, Domine, sacramenti lui B sauciari patiaris incursibus ,
quos tuai providen-
perceptio salutaris pro tuorura commentoraiioiie saiir tiae constitutis, apostoJica praesidia nonrelinquunt.
ctorum, ut nos et a vitiis mortalitatis expediat, et Per, etc
perpeiuae socios miserationis efficiat. Per, etc Praesta, Domine., quaesumus, Ecclesiam luam sub
Eslo protector, Domine, populi lui propiliatus et tantis gaudere principibus, et intellectu capere, quod
rector, eique, deprecantibus sanciis tiiis, remissio- devotione sectatur, ut IUJSdispositionibus gubernala,
nem tribue peccatorum; praesta vitae melioris effe- quos praesenti veneratur
etaeterni- obsequio, parlicipatione
ctum; temporalia benignus praebe solalia, perpelua contiDgere mereatur. Per, etc
tatis promissa dona largire. Per, etc XL.
III. ltem alia. — Oninium virtutum, Deus, bono- MENSE DECEMBRI.
rumque largitor, da, quaesumus, ut beati apostoli tui VIIIKALENDAS JANUARII.
Andreae semper nobis adsintet honoranda solemnia, Nalale Domini, el martyrum,s Pasloris, Rasilei, et
et desiderata praesidia. Per, etc. Joviani, et Vicloriui, et Eugehim, el Felicitatis, et
Oblatis muneribus, Domine, plebs fidelis exsultet, Anastasiw.
c ^Deus, qui humanaesubstanliae dignilatem et mira-
quia pariler apostolicaegaudia passionis et in eis
te praedicare mifabilem confidit ad suai pertinere sa- <[] bililer condidisti et mirabilius reformasti, da, quse-
luiis augmenla. Per, etc sumus, nobis 4 (Jesu Cbristi Filii tui) ejus Divinita-
Yere dignum. Qui per cultum nominis lui, venera- lis esse consortes, qui humanitatis nostrae fieri digna-
tionemque sanctorum, nobis remedia mirabililer ope- lus est paniceps. Per, elc
raris. Hoc ipso namque jejunio, quod, beati apostoli i Da nobis, qusesumus, omnipotens et misericors
. tui Andresefesta praeveuientes,oculis luse majestatis Deus et seiupiierne Pater, ut Nativitatis Doroiuino-
offerimus, simul el conlinentiam salularem capiamus stri Jesu Christi solemnia, quse prsesfentibusofficiis
memis ct corporis, et profutura nobis observatione praevenimus, sic nova sint nobis, et coniinuala per-
proficiamus, et miiigatis sensibus -corporis, puriores maneant, sic perpetua perseverent, ut pro sui mira-
lantis natalitiis praeparemur. Per, etc culo nova semper existant. Per, etc
Erndiamur, Domine, quaesumus,his celebritalibus Vere dignum. Quoniaui quidquid Chrislianse pro-
et juvemur, quibus beati apostoli Andreaecoelestem fessionis devotione celebratur, de 149 bac sumit
npbis iribuant marlyria praeventa lactitiam. Per, etcl solemnitate principium, et in hujus muneris myste-
Beferat, Domine, populus Cbristianus, quos pia rio contineiur. Hoc in ipsis generis humani parenti-
devoiiorte praesumpsit, sauctae gratulationis effectus, bus declaratum est, Apostolo proteslante, cum de
ul beali apostoli tui Andreaesimul fiat et venCratione D primis hominibus Joquereiur : Sacramentum hoc ma~
'
jucuudus et intercessione securus. Per, elc gnum est. Ego autem dico in Christo et in Ecclesia.
a Est in iisdem codd. Greg. ac in Missali in Missa venimus. Similiier Muraiorius tnm. II Anecdot. Lati-
.vigiliaeejusdem aposioli. . norum pag. 191, e papyraceo documenio indicein
» VidePamelinm lom. I,p. 456. prodidit oleorum sanctoium cum aliquot sancloruin
e Hsec oratio videtur mendosa, ac in ea aliquid mariyrum noininibiis, quse aliunde ignoia sunt.
idesideratur. h Legiiur in cod. Gelas. lib. l, n. 5, ei in omnibus
5- d lnveniiur apud Gelas. lib. n, n. 69, in oranibus codd. Gre^orianis iiuer orationes deNatali Domini.
'codd. Gregorianis, el in Missali Rom. In Missali Roniano paucis addiiis describilur in or-
| e Confer hanc prsefaiionem cum fusinri cpdicis dine Missaedicenda, dum sacerdos aquam in caliee
Oltobon. Gregoriani apud Muraiorium die 3 kal. De- ' miscendam benedicit.
Scembris. i Voces Jesu Christi Filii tui sunt varians leclio.
\ ' Hic qusedam deesse videntur. Vide Pamelium Muraiorius omisit ejus.
itoin. I, p. 436, et laudatuio cod. Oitobon.tom.il i Kxsiat in cod. Gelas. lib. i, n. 3. Mox voces
JMuraiorii, p. 343. el sempiterne Pater abmidare videntur ex varianti le-
sQuatuor priores sanctos marlyres hac difevm ctione.
kal. Jan. in nullis kalendariis aut Marlyrologiis iri-
 H7 OPERA S. LEONI MAGNOATTRIBtlTA. 148
Hoc palnarchae diversis actionibus et vocibus signa- A tuw, in quibus visitavit nqs Oriens ex attb. Benedkttts
verunti Hoc illa legis observantia figuralis asseruit. tfuivenit ih nbthine Domini; qui tamquairisponsuspro-
Hoc prsedixerunt cunclorum praeconia prophetaruni* cedensde ttalamo sub, DeusDomihuset illuxit nobis.m
In hoc caeremoniafum veteruiu plenitudo est. In hoc nos de tenebfis el de umbra mortis, regnum perpetuse
pracsens ccelestium ministratiogratiarutii.In hoc bo- (Al. Efiterrise)lucis efficferet. Uiide prbfusis, etc.
norum polliciialip futurorum. In quo, dum manife- d Omnipotens sempiterne Deus,qui inDominiiio-
stissimecomprobanlurquaafuerantprafedictacompleri, stri Jestt Christi Filii tui Nativilate tfibuisti totius re-
ratioriabiliter credimus et prudenter quae promittun- ligiOnisinitiuta perfectionemque consfare, da nobis,
lur esse ventura. Per, etc qusfesumus, in ejus portiOne Censeri, in quo totius
i Da nobis, quaesumus, Domine Deus noster, ut salulis htimanaesumma consistit. Per, etc
qui Nativitatem Domini nostri Jesu Christi nos fre- IV. liem alia. — » Grala tibisit, Doroine, quse-
quentare gaudemus, dignis conversatibnibtis ad ej'us sumus, Iiodiernae festivitatis bblatib , ut tua gratia
liiereamur pertinfere cbiisortium. Per, etCw largierite,per haec sacrosanfeta bbmmercia in illius
h Largire, qnsesumus, Domine, famulis tuis fidei; inveniamur fbfiria, in qiio tecuniest nostra Substan-
spei fetcharilalis augmentum, uf qui de Nalivitate tia. Per, elc
Domini nostri tui Filii gloriantur, etadversa mundi, B * Vere digrium. Tuaelaudis bosiiam jugiter immo-
le gubernante, non senliant, et quae temporaliter Jaiitfes, Cujus figurahi Abel justtis instituit, agntis
celebrare desiderant, sine fine percipiant. Per, etc quoqrie legalis ostendil, Celebravit Abraham, Mel-
II. Ilemdlia.'•— « Deus, qui beatae (Al, sacrae) Yir- cbisedfech''sacerdos exhibuit; sed vfeftis agnus et
ginis partum, sine huinana coricupiscentia procrea- seterrius Poiififex, hodifenalus, Christus implevit.
tum,in Filii tui membra venientempaterhis fecisti Unde prbfusis, elc
praejudiciis non leneri, pracsta, quaesUraus,ut hujus Concede , quaesUiiius, DominfeDeus noster, ut qui
creaturse novitate suscepta , vetustafis antiqtiaecon- ad dfesiruciioneiii diabbii, et reroissionem nattts esf
tagiis exuamur. Per,-etc liodie peccatorttrn, fet acUlparurii subreplione rios
Yere dignum. Ecce enim, sifeut per os locutus est px:piet,et ab hostium incursione defendat. Per, etc.
prophetarum, Virgoih uiero accepit, et peperit Filium, BDa, quajsumus, Domine, populo ttio inviolabilem
et vocalum nqhien ejus Etnmanuel, et nobiscumDeus fidel firmitatem.utquiUnigenilura tuumin tuatecum
esl; qiiia Verbumcaro faclum habitavit in nobis. Ecce gloria sempiternum, in veritate nostri corporis na-
puernatus est hqdie; paryulus datits est nobis, et fa- ium de matre Yirginfeconfitentuf, et a praesentibus
ctiisesl principqtus,,cujuspoteslassuper humerqs ejus; iiberentur adversis, et mansuris gaudiis inscranlur.
elvocqbitur adtfiitabilif, cqnsiliarius, Deusfortis, pa- G Per, etc
h Da nobis, oranipbfens
ter [uluri smcuii, pxincepspmis. Multipticapitur ejus 151 V. Item alia. —
imperium, el pacis non.erit finis, super soliumDavid Deus, ut sicut adpranda Filii lui Natalitia prseveni-
et sttper r$gnum_ejust ut confirmetillud et cqrrqboret mus, sic ejus fiiunera capiamus sempiterna gauden-
amqdb bt usqueih .sempiternum,In quibus oiniiibiis tes. Per, etc.
evidenter Peuitt homifiemque cognpscinius , qui 1 Tanto nps, Domine, qusesumus, prbmplibre ser-
suscipiendo quod nostrtim est, dignatus est nobis vitie haec praecnrrere concede solemnia, quanlo in
confprre quod suura cst, Unde profusis gaudiis, etc. liiSconslare principium nostrae redemptieiiisbsten-
150 ul- item. .flW°."Munus populi tpi, Doriiioe, dis. Per, elc.
placatus inlpnde, qup npn altaribus tttis ignis alienus, Yere digntim, Solemriitas enirn, Doiriine, coelestis
nec Jrrationabiliun) crupr effundituri-aniroatilu.ro., pacis ipgreditur- Qusesumusut per eam gratiam, per
sed sancli Spiritiis operanle virtHfe, saprifipitim jam qiiani tibi reconciiiatus est mundus pfeccalbrumre-
nostrum, corpus pt s^nguis est ipsius sacerdoljs. ro.issione cunclcrum, nos quoque deliciis omnibus
Per, etc c expiaii, rpniediis tuae pietatis aptemur, et mysterium
Yere dignuin. HbOpraesertirodie quo ipsum saluUs quod exstitit mundo salritare, principalis recorda-
nPstrse sacramentum in lucem gentium reyelasti, et D tioiie rriuiieris asseqttamur. Per, eic.
ab uteri virginalis areano ineffabili editione promi- Deus, qui nos sacramenti tui participationecontin-
sisti :_Erigensnobis cqrnu salulis in dbinoDavid pueri gis, virtutis cjus effectus iri nostris cordibiis operare,
tui, ad dandam scientiqmsaluiis pqpulo tuo in remis- ut suscipieiidomuneri tuo per ipsuin niuiius aptemur.
sioneih peccatorum eorum, perviscera misericordite pef, etc.

a Codd. Gregor. etMissaleRow, banc pratioiiem
exhibent in Missa diei Natalis Dpmifii. "...,'.,
i) Estibidem,et apudGelas. !ib, I. fi, 5,
c Legilur in Gelas. lib.-.i, u, 3 et Sn njss. Grego-
rianiseodem festo. Moxsacrm est yarians lectio, vel
suppleiidum, ut apud Gelasiuro, beqlmMqrim sqcra '"Natali Dbinini.
Virginisparlum.
«Codd. Greg. banc oralionem hoc eodein festo
exliibent,
• Est in Missali Gotbico card< Thomasii in Misia
VigiliaeNativitatis Dbmifii,et apud Partielium tom: II,
p. f188. ..
. Cbnfer Gelas. lib. i,fi.4,et Pamelium eodem
loiri.ll, p. 550.
8 Describitnr in codd. Gregor. inler orationes de
'5>-EslMissa vigiliaeNativilatis Doniini. H;cc ofalio
estapud Gelasittm Jib. i, n. 1, et in Gregbfiaiio Sa.
craraeritario, ac iri Missali Rpm, ":"" -''"
» Apud Gelas. ibidenii
 M9 LIBER SACRAMENTORUM.EGCLESIiE ROMANJE. - 150
- Benediptio tua, Dpmine,, super populura supplican- A ludo, etvia veritatis fet vila fegni coelestis apparuit.
fem cbpigsa descendat, ut qui, te factore conditus, Per, ele. •
te est repafatus auctore, te jugiter opefahte salvetur.' c Vere dignum. Quia'nostri Salvatoris hodie lux
Per, etc. : ' vera processit, quse clara nobis omnia et inlelleclu
fl. Item alia. — Deus, qui restaurationem condi- manifostavii et visu. Quibus non solum prsesentem
lionis humanae mirabilitis bperaris, quara substan • vilam suo splendore dirigeret, sed ad ipsam nos ma-
tiam condidisti, tribue, qusesumus ut simul perficia- jestatis immensae gloriam penduceret intuendam.
turin opbis et qu,pd creavit Yerbi ttii divina genera- Per,'etc. \ -''' ?
tjp, et quod ejus hpminis facfi glorip.sa Nativitas - 4 Da nubis;, Domine, quaBsuriius,ipsius receiisita
refpxmayit. ,P_3r,,etc. nativitate vegetarij cuj'us ccelesti mysterio pascimur
Tofsensibus hpdiernum, Dornine, sacrificium ce- et-potiimur-iPer,feic. ' .: '
Ieuramusjflupnpbis ipsius sacrificii sunf nata pfi- 153IX.-Jfcm dlid.-**-;Ut ad saluiaris bodiemae
niprdia,, Per, gtc. • , . . . . .: ..:,:;: i generalionis ::exordium perlinere ;m'ereamur, apo-
_ Vere,dignum.iQupniammagn.ificum nostrae com* stblicis,! tribue rios y Dbinine, quWsuriius, prfecibus
merciuni reparationis effulsit, cum de homine vetefi adjiivari. Ber^ etc " r "'''> '"'• .'.">''
hqn\p npviis ? curatus existif; clim de nioftalitate B Prsesenti sacrificio; Doniirife,'tua gefifefalilfef-"ei-
mortajiias, eum humana conditio de ipsius. Tiumanae sultet Eeclesia;, quo-irifirriiitalis ej"U'ssuiitaSsuroptaa
ppiidiiipniscQiifecfamedicatione sanatur, et de^bb- pririiitia?,';ut divinae°partieeps; fiefet ipsa potentise.
Dpxia generalione peccato, totius jieecatineseia Jpro- Per,etc- ::" :;''''"i ;--:--;:'"""'""" •->--'
J.esexoritur; acnpn sohini nostra a Verbptuo SusCe- Vere dignum. Tti die sblfemhitaiis hbdieffise, qub;
pla fragililas perpettti sit hoiioris, sed nbs qubque licet ineffabile, lam'eri:ltifftimqtie CPnveiiifeiiSeditur
rjlinando consortio reddis aetCrnos.Per, etc. '' '''''"" saefamentum;' quia et: iiiatef Virgo nbn posset nisi
152 YH- llemalia,— Exsullanles, Domine^Cum sbbolerh prbfferfediviriani," el Detis, liomo nasci di-
muueribus ad altaria veneranda concurrimus, qtiia et gnatus, congruentius nofi debferetfiisi Yirgine malre
omirium nobis hodie summa YOtoriim, et eausa ho- geherari. Proptefea, etc.
strse redempiionis exorta est.Per, etc * Pr-aesta,misefiebrs Detis, ut natus bbdie Salvator
Yere digoum. Qaoniam vere rnagnum, quod sine mundi, sicut divinse nobis generationis est auctor,
exemploest singulare, quod sine liumaria ratioeina- ila et iirimortalitatis sit ipse largitof. Per, etc
lione mirabile, tuse pietatis editum sacfamentum. Deus, qui creationem condilionis Iiumanse diaboli-
Aique ideo sicut pritiiis fidelibus exstitit in sui crfe- cis non es passtis pefire nequitiis, remedia luae pro^
dulitale preliosum, ita b nunc excusabilem conScien- " pitiaiionis exsequere, ut in eadefiinon praevaleatini-
lianinon relinquit, qusesalutaris rriysterii veritatem, mica subreptio, sed redemptio tuae miserationis (Al.
toto etiara mundo tesiifieante, non sequittif. Ut erinri pietatis) obtineat. Per, etc.
in principio difficile viderelur, cum ad hoc sacra- XLI. * In Natali sancti Joannis Evahgelistw.
roenlum genus humanum dicerelur esse venlurutri I.*—e Omnipotens sempiterhe Deus, qui!huj'us
sic opus majestatis immensse negari nefas est, ciiiri diei veneraridairi sanctairique laetitiam bfeatiapbstoli
cofnituf-ubique conspicunm. Unde profusis, etc ttii Joannis Evangelistaefestivifate tribuisti; Da Ec^
: Coficedenobis, Domine, qusesiimus, nt sancta ttta Clfesiaetuae, qiisesumiis, et amarCquddcredidit, et
tibi placito corde stimamus, et quidquid in iipstfa pfaedicare qiioii doctiiti Per, fetfe.1
mente vitiosum est; ipsius doni mediCatibne cufetuf:' " h Deus,qui pef os beati apostoli fbi Joannis Evan-
- >" -- '' '"''"•- gelistseYefbi tui nobis arcana reserasti; pr_esta, quae-
Per, etc
-
, Ylil. Item alia. — Deus, qui humanum gerttis, a stimus, Ut qUbdillfefibstris auribus exceilenier infu-
stto pfincipe lethaliter sauciaium, Chfisti iui Tiatiyi- difj inteliigferiliaaCPmpelferiliseruditione capiataus.
tate saivafedignafis, praesta, quaesuriius, utfibn lise- Pef'*'eic '":: "' " -;"'''":"'";":'":.' ''"""' "
'_''"''"
reamus in perditioriis auclore , sed ad 'Rfederiiptpfis.£ Muniis pbpriii' tui,; Dbriiine, quaesumus iapbstoiica
nosiri consbrtia 4ransferan1ttf. Per;- etc : "' '
dfepffecatierie"sifgfattim, ut ECcIesiaiua ebfiini sfem-
Oblatibiibi slt, Dbitoinfe,'hodiefhar fesiiVitaiis afe- pef 'iritercessiohibus adjuyfeiuf, quorurii ju^itef in-
:
cepta,;qttaet nbSlrai fecbnciliationis' processif per-" slfuitur disfeiplinis.Pef.etc
fecta placatio, et divini cultus notiis est iridita'pIeni-; "i
Vefe dignurn, Beati apostoli (ui Joanriis EVarigfe-
* Codex, Existeret curatus, mortalilate mortalitas.. Romanoin vigilia Nativitatis Doniini. •
Ex contextu emendalum, atque suppletum est; nec « Apud Gelas. lib. i, n. £, et in codd. Gregorianis.
opprtuit eorrigere immqrialilqs, quippe moxtalilqs ad In laudato Missaji u.ltinio Ibc.q (Jescribj^r hoc,r^ie
verbuirisanatur feferenda^est.' "''.._.. feStO.' ."',"":
h Haecin Eiilyebianps scrijita .:-'- ,. .;
videpttir, qtii.-verj-"' f Missie S. Stppliani prplo.mariyris, qua2.M1ss.1s
taiem incarnationis Vefbi npgaJiant, Contra lios vero diei Naialis Domini subjiciendgeefan.t, ligujitii.r. ini?,
caihplici (uti traditur oratibne uiiima Missaeiv) uni- tiomensis Augus,ti, indegiierppctfendse. . ti,
genitumDei Patris Filium in veritate iiostri cor-ppris "s Estincodd. Gregor, hpc loco: itiMissali aufem
ltatiim de malre Virgine confitentur. A Leonissiyio RonT. die natali S. Barihoiomcei.
nori distat. '•"• h Legitttr apud Gelas. lib. i, n. 7, etininss, Grp-
c VidePameliura tom. II, p. 550. 7-:""'"",""'",,.,...
&Invenitur haec oratio in codd. gor.* ad Vesperas hyjus iesfi.:., .
Greg< ae in Missali Ra?c praefatio piuicis mutaiis referfur in coa,
 151 OPERA S. LEONI MAGNGATTRIBUTA. 152
listae Nalalitia venerantes. Qui Domini nostri Jesu A , 155 cEccIesiam tuam, Domine, benigniis illu-
Christi Fiiii tui vocatione suscepta, terrenuni respuil sira, ut aposiolicis beati Joannis Evahgelisise illii-
patrem, ut posset irtvenire coelestem, retia saeculi, minatadocirinis, ad dona perveniai, quaide luadde-
quibus impiicabatur, abjecit, ut aeternitatis dona libus retribulione promisit. Per, etc
rriente libera sectarelur; nulantem fluctibus navem
reliquit, utin ecclesiasticie154 gubernationis iran- XLII.
quillitale consisleret; a pisCiumcaptione cessavit, \In nalali Innocentum.
Vt aniinas, mundanis gurgilibus immersas, calamo I. —dDeus, qui bbnis tuis irifantiim quoque tui
doctrinaj salutaris abstraheret; deslitit pelagi pro- nescia sacfaraCnti 'corda-praicedis, tribue, quaesu-
fundo tnarj y secretorum scrulator redditus divino- mus, ul nostrae conscientiae fiduCianvnon babentes,
rura. Eo usque procedens, ut et iif cosnae mysticae indiilgeiitia semper copiosa praeveniati Per, etc
sacrosancto: conyivio in ipsius recumberet pectore •: Suscipe, Domine, qiiacsumus, devotorum munera
SalvatpriSj et cum in cruce Dominus conslitutus, vi- famulorum, et luis divinis purifica. serviemes pie-
cariiiro.sui.rroalri Yirgini, filitim subrogaret, et in tate niysteriis, quibus eliam jusiificas ignorantes.
priricipio Verbum, quod Deus erat apud Deum, prse Per^etc ';.
caeteris oslenderet pradicandum. Per,etiv * eVere dignum. Pretibsis enim mortibus parvulo-
Praesla.nobis, Domiite, qusesumus, apostolicis do- rum, quos, prppter Filii tui Domini nbstfi et Salva-
clrinis et precibus: adjuvari,. ut quod praesenlibus toris iiifaniiam, bestiali saevii.ia Herodes funeslus
celebramus officiis, perpeiuae'salvationis (Al. redem- occidit, immensa clemenlise luae dnna cogrioscimus.
ptionis) gaudiis assequamur. Per, etc ; Fulget naroque magis sola gratia qnam voluntas, et
Prosequere, Domine, populum luum, ul apostolo- clara est prins confessio quam loquela; ante passio
rum Natalitia beata sanctorum et temporali consola- quam membra passionis existerent; testes Christi,
tione fnltus sempfer exerceat, et seterna miseratione qui ejus iioiidum liierant agnitores. 0 infiniia beni-
redeinptus agnoscat. Per, etc gnilas! cura pro suo ' nomine trucidatis, eliam ne-
II. ltem alia.— Natalitia sancii Joannis apostoli, scientibus, merilum gloriae perire.non paiitur; sed
quaBSumiis,'Domihe, munera capiamus, ut suis pre- proprlo cruore, perfusis, et salus regenerationis
cjbus gloriosis, et credehdum nobis jugiier postulet, expletur, et impuiatur corona manyrii. Per, etc.
etsequendumbeatiis Evangelista quoddocuit. Per, etc. . s Ilodiernae solemnitaiis effectuin sumpsiniiis, Do-
. "Supplicationibusaposiolicis beaii Joannis Evan- mine, gaudia magna de parvis, su|ipl:citer exoran-
gelislse, qusesumus, Ecclesise tuse, Domine, com- tes ut hanc abundantiara in nostra qiioque salvatioue
mendetur oblalio, cujus magnificis praidicationibus *" defendas. Per, etc
erudiiur. Per, etc, hLaeietur seraper Ecclesia tua, Domiue, luoruni
Vere dignum. Beati Joannis apostoli gloriam re- celebritate sanciorum, et misericordiae tuoe jugiier
censentes. Qui ab Unigenito tuo sic familiariter est experiatur effectum, quo et fragilitas liumana subsi-
dilecius, ct immetisae graliae revelationibus inspira- stat, et divina supplici redemptio non negetur.
lus,! ut omnem transgrediens creaiuram, exCelsa Per, etc.
menteconspiceret, et evangelica voce prolerret, quia II. lttm alia. —« Deus, qui licet sis magnus ir -
inprincipioeratVerbum,et Deus eralVerbum,h qui magnis, roifabilia tamen gloriosius operaris' in inini-
hoc erat in principio apud Deum. Dicendo quippe mis, da nobis, qusesumus, iu eoruro celebritate gau-
erat, perpeluilaiem sineiniiio demonstravit. Addendo dere, qui Eilio.-tuoDomino nostro tesiimonium prae-
elDeiis ertxiyerbum, el hoc erat,in principi» apud buerunt etiam non loquentes. Per, etc
Deum,ti disiinclioneni protulit persoiialem, el unam J Adesto, Domine, niuueribus, .innocentnm fesli-
te cum Filip tub patefecit habere Deiiatem. Qua viiate.sacrandis, et prae.sia, quaesnmus, ut eorum
niajestatis aelernaeclaritale deprompta, siimmseDivi- sinceritatem possimus imiiari, 156 quorum tibi
nitaii cederet vpcata gentjlilas, et hsereticprum con- _ dicatam veiieraiiiur infanliaro. Per, etc.
futata vef suiia, nfecconfusionem praetenderet unionis, Yere dignuro. Audivimus enim prophelam diten-
nec cpnseinpiternilafisminueret veritaiem. Per, etc tem quod Rachel plorant filios suos, noluerit COUSOA,
Miseratof et misericors Domine, qui nos continuisi lari, quia non sunt. Mberebal ergo quod de ejus so-
ccelestiuui inartyfuin iion deseris sacranieiitis, prae- bole. iioii venirent, qui lanto sunt niunere curonatL
sta,' quaesumus, ut quae sedulo celebrauius affectu, De Liae qnippe sunt slirpe progeniii, quoriim divina
grato tibi percipiauius obsequio. Per, etc. gratia prsevenit et sensum; intelligeiiiiam passio, ei

Greg. Otlobon. Muralorii, apud Mfenafdumtom. III,
col. 10, ei apud Painelium lom. II, p. 551.
Vide Gelas. lib. i,rt. 7, et Pamelitim
' tom. I, pag.
308, et tora. 11, pag. 190.
* Proquilegendiim videlur«I. Muratorius, el quia.
7cFere eadem est in codd. Greg. ac in MissahRo-
roano.
^ GoGfferGela5. lib. i, n. 8.
• Esl in omnibiis codd. Gregofiahis,
f Suppieta est vox nbmine ex laudatis Sacramen-
tariis, quae hanc praefatioiiem fepeiunt.
i Esl apud Pamelium lom. II, pag. 309.
h Idera ibidem, pag. 508.
1 Est in codd. Gieg. Menardi, Muratofii atque
Pamelii.
i Legitur apud Gelas. lib. i, n. 8, et apud Menar-
dum tom. III pag. 12.
iSS LIBER SACRAMENTORUMECCLESLE ROMANJE. 184
mafiyriipalma mirabilis prsecessit aelatem; ut etiam A\. eDa, qusesumus, Dnmine, nosiris effectnm jej'u>
veneranda nostri Salvatoris infantia coaetaneis testi- niis salutarem, ul castigatio carnis assumpla ad no-
ficaiionibus exisieret glorios». Per, etc. strarum vegeiationera transeat niiiin.iriun. Per, etc.
Annue, quaesumus, omnipotens Deus, ut sicut Suscipe, Domiiio, sacrifipium cujus te voluisfi di.
eos, quorum Nalalilia recensemus, per tuam graiiam gnanler immolalione placari, et praesla, quaesumus,
beneplacitos fecit aetas exiiu, sic uos tuae pielati ut linjus opf-ratione niundaii, beneplaciium tibi no<
salutaris buinilitas praestet aceeptos. Per, etc. slrac mentis offcramus affectum. Per, etc
Tribue, Domine, quaesumus, fidelibus luis, ut, sie- Vere dignnm. Qui uos ti>mquam f nutrimentil
Ut ait Apostolus, nou efficiantur pueri sensibus, sed parvuloium insiitnens, dispensatis nienfis et coipo-
roalitia innodi reperiaiiiiir a ul parvuli, ul mariyres ris alimeniis, per hunianoriim foves crementa pro-
festivitaiis hodiemae, quos merilis sequare non pos- veniuum, donec immortalem saliel.ilcm, pro no-
sunt, mentis sirapliciiate sectentur. slro quisque raodulo, finita mortalitate capiamus,
" "
XLIII. Per, elc ... .
ln jejunio mensis decimi. Mysteriis tuis, Domine, veneranter assumpiis quae-
I.—Deus, qui singulis quibusque compeifenter sumus,' ut contra nosirae cbudiiionis, errorem, ev
aptanda lemporibus sempiterno cernis intuitu, da ]B, contra diabolicas anneiour insidias. Per, etc
hobis, quaesumus, ut cum refum vicissiiiidiue riiun- Sit plebi Tua>,Domine, cpniiuuata defensio divini
danarum ad bona qnoque perpelna piacdevoiionis participatio sacrameriii, ui carnalibus viiiis noh te-
crescamus accessu. Per, etc * neaiur obnoxia, ul snifilali delectatione sit libera, ui
' Dies
nostros, Domine, placatus intende, et quns majestati tuae plena sit devoiione subjecta, ut sal
praesenti cursu uiuliipiicas, justis operibus redde valioneni meniis et corporis et incfessabililef expe--
securos. Per, etc lat, et affltienter accipiat. Per, elc
b Ecciesiae tuae, Domine, munera placatus assume, III. Item alia,— s Supplices, Domine, te roga-
quse et misericors offerenda tribuisti, et in nosirse mus, ut fructuum terrenorum commodis sufficien-
saluiis potenter effieis transire inysterium. Per, etc ter adjitti, ad te omnium pfoficiamtis auctorem.
Yc.re dignmii. Quia per ea qtise conspiciuutur in- Per, eic
struimur quibus modis ad invisibilia tendefe debea- ^Cordibus nostris, quaesumus, Dbmine, beni-
mus. Denique commonemur, anni dncenie successu, gnus infunde, ut sicut ab escis cbrporalibns tempe-
de praeteritis in fuiura, et ad novitaiem viiaede ve- ramus, iia sensus quoque nosiros a noxio retraha-
tustate transire, tit terrenis siistentaiionibus expediti, mus excessu. Per, etc
coelestisdoni capiamus desiderabilius nbertatem , et iG ' Hujiis nobis parcimoniae, qusesumus, Domine,
per eum cibuni qui beneficiis praerogalnr alter- praebe mensuram, ut quod licenti* carnis aufera-
nis, perveniamus ad victum sine fine mansurum. mus, salutarera nobis fructiim menlis acquirat.
Per, eic. Per, eic.
c Tuorum nos, Dbmitie, largitate donornm et lem- Subde libi nnstras, qua?sumits, Domine, 158 vo-
poralibus atiolle prsesidiis, et renova senipiternis. ltiniates, ut semper el fide quae proecipis, el actione
Per, eic sectemur. Per, etc.
Diversis plebs tua, Domine, gubernata subsidiis, Precamnr, omnipotens Deus, ut de Iransitoriis
et prseseniia pielatis luae remedia capiat et fuliira, .' opibus ea potius operemur qnibus ad seierna gau-
ut transeuiuiuro rerum necessaria 157 consola- dia consei|iienda etspes hobis suppetat et facultas,
tione foveatur, et fiducialius ad aeierna coniendat. Per, eic
'
Per, etc - Paeem nobis tribue, Domine, menlis etcorporis,
II. Item alia. — dCognoscimus, Domine, lusecirca ui nostrae fragiliiati et manifesti subjicianlurhostes,
nos clemeniiae largitatem. Et ideo fiducialius implo- el invisibiles eXcludantur. Per, etc
ramus ntqiios pascere non desinis immeritos, et di- kPraesla, Domine, qusesuiiiiis, ui dicaio muneri
gne tibi servire perficias, ei donis uberioribus pro- j_)CDiigruentem nostrae devotionis pfferamus affectura.
seqnaris. Per, etc
R Ul pro et exigente Pauli sententia scriptum
mehta; lieet boc nomen mirius est nsiiatum, mi Blan-
fuii. cbiniiis secumiis curis anniiadvertit.
b Estin Gelas. lib. u, n. 85, fer. 4 mensis s In marg. codicis : Post cibos.
decimi,
ei apud Pameiium tom. II, pag. 562. ^Habes lianc orationem iii rass. Gregorianis et in
c Iii margine codicis : Post cibos. Exsiat apud Missali Uom. feria 2 post Durainicani III Quadrage-
Gelas. loc cil. et in codd. Gregor. ac in Romano sinice.
Missali fer. 5 posi Dominicam priuiam Quadrage- 1 Est in Gelas. lib. n, n. 85, fer. 6 mensis de-
simas. cimi.
d ln eodem margine : Ante cibos. i
* Esl in omiiibiis codd. Gregor. ac in Missali Rom. dicisMnralorius,c.un operibns. Keiiniiiinus lectionem co-
opibus, verbum operemur.de largitione
in sabbato post Dominicam secundam QUadrage- eleemosynseJiic accipiatur, quemadraodum laudatus
simse. Blancliiiiius secundis curis iiiuriuii.
'Muralorius praetulil correctibnem nulrilius par- -k Gelus. loco laudato, et apud Pamelium tom. II,
vuloruminstiiuens; sed nbn est necessaria : sicut pag. 562.
nec baulo nost ojius est scribere incrementa pro cre-
 155 OPERA S. LEONI MAGNOATTRiBUTA. 156
Vere dignum. QUoftiam salubri mehdicate je- K a Refecti vitalibus alimentis, qusesumus, Domine,
junio, riecessariacurationi tractamus, et per obser- quod tempore nostrae moftalitatis exsequimur, ira-
vantiae cortipetentis obsequium, de perceplis grali mortalitaiis tuae uitinere consequamur. Per, felc.
muneribus, de percipiehdis efficimur gralipres, ut Super populum tuuni, Domirie, quaesurinis, bene-
lion so.luifiterrena fertilitate laetemur, sed nativita- dictio copiosa descfendat,indulgeiitia yeniat, Conso-
leiri patiis Kterriijppificaiis suscipiamus mentibus lalio tribualur, fides' sancta succrescat, redpmptio
lipnprandam. Per, etc senipiteriia lirmetur. Per, etc.
^Sum.psimus, pcmlne, celebrilatis annuse yotiva y. llem alia,—Esto, ppmine, propitius plebi tuae,
sacramerila. Prsesfa, (jusesumus, ut et tempPralis et temporali cpnsolatione npn deseras, quam vis ad
, vitae nobis reniedia praebeant ei aeternae.Per, etc .aelerha cpntendere. Per, etc.
Tuerfe, Domine_ plbben, tuam, et sacra spleninia 6 Sacrificiis praesenlibtis, Ppmine, qusesumus, in-
recolentem coclestis gratise largilate prosequere, ut tende placatus, ul et devoiioni nostrae proficiant ct
visibilibus adjuta solatiis, ad invisibilia bona prom- saluti. Per, etc.
ptius incitetur. Per, etc Yerc dignum. Qui non solum peccata dimiltis, sed
IV. ltem alia. — bRespice, Domine, propilius ad ipsos eliam justificas peccatores, 160 el reis non
plcbem tuam, et quam divinis tribuis proficere sa- B taiitum poenani relaxas, sed donas et praemia. Per,
cramenlis, ab oronibus absolve peccatis. Pcr, etc. etc.
Succurrp, Domine, quaesumus, populo tuo, et { Praesta, quaesunuis, Domine Dcns nosler, sacra-
nullum sequi patiaris errorem, quem ttisc vis com- rociituni hoc in Ecclesiis luis indiffereuler intelligi,
plicem fieri veritatis. Per, etc. ut unus Clirislus in Dei atqne bominis veriiale, nec
Quaesumus, omnipotens Deus, Ecclcsiae tuae tem- a nostra divisus natura, nec a tua discrelus adorelur
ppra cjementi gubernalipuei dispensa, ut cum so- essentia. Per Cbrisfum Dominuni lioslrum.
iemnilatum multipHcatione sanctaruni, et. iritel- Laudeut fe, Dpmine, pra; npstra, Jaudet a.nima,
lect.uin fcfuih/ cbjlestium capiat ef prpfeclum, laydet pt vita; pt quia lui mun.eris:est qtiod sumus,
Per, etc tpuni sit pnine qiiod 5 yiyinius. Pef Chfistum,t>pmi-
Praesta, quaesumus, Domine, spirilalibus gaudiis nura npstr.iirn, - ,
nos repleri, ut quse actu gcripius menle seclemur. -*. . _,-k.%m'm- '...
Per, elc. Siisc.ipite, yenerabilQSrnartyres, elsi indigni cultp-
Offerimus tibi, Domroe, ihunera, supplicantes ,ut fis pffer,..., yota tqtius pppuli prp...., attendile; ut
qnap sybdilis {Af, piis) celebranius officjis, plenis af- , qui de yestrorum nierifprum ^Slis rensuneratipne se-
fectibus exsequaniur. Per, ptc. J puri, sitis de npslrorura priminnm rernissTpne spl-
Yere digntiiii. .Qyi. npji spluni iiieffaliilis 159 i» iieiti-
excelsis, sed etiaro immensus probaris in niipimis.. Incipii benediclio(oniis.
Namcurii Filiiis tuus, ppjninus npster, Jesus Chri- Precem libi fundinius, Dpmine rerum, genitor
Stusj inunduni dicerpt yniyefsum iti suym nomeii seterne, ptiinipptens Deus, cujus Spiritus ferebatur
esse cessurum, quis non veluti putare.l absyfdum? super aquas, cujus oculi excelsi taspexerunt super
qjiis, eyni fieri yjdeaj, npget psse divjnum ? cer- Jp,rdaneni flltyitiiij. dum tirigeret Jpannes in ppenilen-
n.e,hsqueprom,issa!epmpleri, me.iitp secyiura «ypn tiam cpnfiten{es peccata sua, Idepgue; pefirous sani-
dubije.f qyav paiiter prajdlcata sunt esse veiitpra,? ctam glpriam maro ut sit. abspppsa manus tya in hanc
Sicut aulem beatiores illi qui nondum appareutia aqpani, ut pniutides et purincesdeteriprem .bfemir
CTcdideruril, ita ribS:et irtexeiisabiji.p,re.s, sj nec riem, qui baptizabitur ex ea, et mortifer,is cleliclis
_3Xper(afatearnur,lpt:^rjiililpHlinusgrafiores existinius, renascatur ac reyivisfeal per liominepi HPVUHI, rena-
si quse manifesta nqn. sunt cpnfidiinus adfutura, tum in Cbrisio Jesu, cum quo viyis el regnas in uni-
Peiyetc. tate Spiritus sancti in saecula sacculoruro.
* «Extat ih Missali Roni. et in codd.
Gregofianis """ ) iegebatur.
die 28 Jairaarii S^ Agnetis secundo. 0 Est in mss. Greg.Mttralorii, ac in Missali Rom.
"'bInyeiiitur apud Gelas. Ipc, cit., ex. qup emenda- in Missasabliati posi Dpminicatn 5 AcUentns.
tUrii fuit proficer^ypxofeptjupd iri cbptyirieridbseiegl- 1 Hacc oraiio contia Hutyeliianorura errorcra a
lur profiteri. ," . / "'"'. Leonis sensibus et siylo iion disciepat.
\ ? Ita cpdex,' et s CoT., viveinijs
* fecfb; nep epporturia fest cbrrfectio
''''' :r~_ h I!ae Sres crpce&,quae posl praccedenlcm oralio-
jqm dubilel,: ,".'''!''.',"'."" '.".':"!"''"'
'$ Legitur apud;.Gelas._iib.ii, n. 85, feh 6 in jejii- nem (lesrribuniur in codice, Sacrameiiiarii fineni in-
niomensis decimi, etincodd. Gregor, ac in Rpihario dicare videntur, ita ut sequentia addilioni extrancae
Missali fer. S in Coena Dbmifii; ex qtiibus supplfetum iribuenda sint.
fuitverbum «s^uiiimrjqupd in codicfe luxalp liOfi

'
• MGNITUM. ...'..'"
Ex tribus Ponlificalis Romani prscfatioriibys,qnas LeQiiis ;Stylumreferentes ejusS.ermoriibus Qiiesnellus
subjecit, duae in praemisso Sacramenlario editse sunt. Tertiam verp, quam in ePdem Tnventuni iri nibii am-
bigimus, si non deesset ea pargqtt» Quadrepgimffl teroporB aiJ psBiiiteinitini reconeiliationem 'peMihei, iiie
 |57 ADMONITIOIN LIBROS DE VOCATIO.NEOMNIHMGENTIDM. |S#
$tibj'icimus.Addenda pariter esset prsefatip Exsultet in benedictione Cerei paschalis, si hariOLepnis esse,fe-
tum (ut nonnullis visum.est a MabilJoiiiolaudatis in notatipne ad Missale Gotihicum) probabile credereiiius.
At cuiii ejus stvlus a Leonino alienissimus sil, nullique codices, qtiod soiamus, hiiic ppinioni suffragentur,
soliim prasfatioriem, seu potius alloentionem archidiaconi pro reconciliatione poenilentium, quscLeooem spi«
rai, nosiro Sacramentario non ppi.tulante, ad vetustiorem Gelasianum codicero, ubi integrior et pienipr est,
exaciani, hpc loco appendimiis.

"ALLOCUTIO
l>.ARCHIDIACONI A.D.EP1SCPPTJM FRQ BECONqLIATIONEPOENrTENTIUM.
Adest, o yenerabilis poniifex, tempus acceptuhi, Aris; lacrymis stratum i rigavit; cpr «oum lyctu,
dies propiiiationis divinse et salutis humanfe, c qua corpus affljxif jejuniis,ut aniriiaesuscfeciperet quam
mors interitum, et vita accepit aelerna principium : perdiderat sanilalem,"::^tn|cumitaque est poaniteiitiae
d
quando Tnyinea Doraini Sabaofh sic novorum plaa- stiffragium, quod efsingylis proilest, JBI;oronibus in,
taiio facienda est, ul purgetur e exsecratip yetusiatui. commuHe succurrit. k Hic ergo, dum ad pcenitudinis
Quamvisfenima diviliis bonitatis et pielatis Dei niiiU actionem taniis,'i e?citaiii'f fexemplis, sub conspectu
temporis vacel, nunp tamen et largior est per indul-! ; ingemiscentis Ecclesiae.,venerabilis poiitifex, pr.ot^»
gentiara remissio peccatoruni, et copiosior per gra- statur el dicit : Iniquitates-meas ego :agnosca,eldelir
liani assumptio renascentium. Augemur regeneran-: ctwyi.nieumcqnifa ihd cst.sempef. 'Avefiefdciem tttam
dis, cresciihus reversis, Lavanf aquse, Iavahl lacry- a peccatis meis, Dqmimj c,i omi\esjAniquiiqffis..nyzus
roae.Inde gaudium de assuiiipiione vpcatofum, hinc dele. Redde mihi Imtitiamsalutaris t\ii, et tpiritu priiir
* laetitiade absolutione pcenilenlium. Indeestquod cipali confirmqme. Qup ita sypplicante, et miserieof-*
f supplex tuus, posieaquam in vafias formas crimi- diam Dei afflipto cpfdfe ppsceyle., redititcgra jn. eq,
liuni neglectu mandalprum coelesiium et hipru.m aposlolice pontifex, quidquid diabolo D1sciiidenle
k probabilium
transgressione cecidit, humilialus at- CPrruptuni es.t, et prationiiro tuafum patrocinantibus
que prostratus prPphetica * ad Deum voce clamat B meritis, per divinpe recpnc.i.lialipi.ij^ ,|ratiam fap Uo-
dicens : Peccmsi,impie egi, iniquitqtem feci, miserere niiiiem proxinium Deo, ut qui antea in m\s? perypr-
mei, Domine. Evangelicam vpceni npn frustratpri.a. silatibiis displicebat, lunc jam placere Se Domino
aure capiens, Reati qui lugent, quoniam ipsi consola- in regione yiyprum 9 cum. deyictb mprlis suoe a.ucfp-
buntw; manducayii, sicut scriptum est, panem dplo- re gratuletur. Per Dominum.
^llanc Quesnellus edidit ex Pontificaji Romanp f Magis placuit lectio ejusdem Ord. Rom. et Pon-
part. III : De reconciliatione pmiiitentium,qum fil in tif, Codex Gelas., iwtitiw..
quinta (eria GmnmDoiimii,et ex Ordine Rpmaiio Hit- t' Ppntif.,fupplices famuli tui, et sequ.entia numero
torpii. In Gelasiano Sacramentario iegilur
- iib. i, plurali.
n.58. h Leg., improbqbilium. Al.*,prqbatqntm.
b Incod. Gelas. diacofiohsecalloctitip tribuitur. i Al., ad jDotiiinum. '
* Al., quo, vel quiq. i Pontif. addil ?uum.
d Pontificale addit palmi.tum; et mpx .sarcienda pro * Huc usque Quesriellys ex Romano Pontificali,
facienda. Sequimur codicem Gelasii, cuni quo cprici- . Sequentia in Gelas. cpd. ef Ordine RpinanP.
nit Ordo Roraaiius, jTJiiiprpii. . l' Al., excitalus.
c Cpd. Gel., etcuratiq. Leetionem Ordinis Rom. et P1Ord. Rpm.,, siiadenie,
Poniificalis praefeTQndamdtixihius; sicut el in se- p Idem Qrd. addit sifri.'
0 idem 6rii'. oniitiif cum.
(juenlibus.et largior,~ pro quo
- in Gelas. perperam le-
gituf et Idtgilor.

ADMONITIO IN LIBROS DE VQeATIONE OMNIUM GENTIUM.

1. Ros libros Quesnelliis nomine Leonis inscriptos edidit, Cur yerpyps eidefn ponlifici adjmendos, acin
, appendicerii f ejiciferidosputavimus, patebit ex observaiioiiibus secundKQyesrifelliarisBdifsCfiatiopi subj'e-
ciis, quibus ejus argumenla ad calculos reVocabimus, Vulgati primo fupnin.ttVii4eIiilibfi iritferS. Ambrosii
Opera excodice qui Ambrosii nomen prseferebat, et non spiuro royl|is scatgbaf :^pfibus, yefyhi etiam pa-
rebai lpngo illo testimonio quod S. Gelasius papa ex hoc opere rfecilaiverat.JbaiinesSbtelius in edilibne
Lbvahieiisi"arini 156S hos libros S. Prosperi Aquiiani Operibus inseruit auclpritate triuni mss. exemplarium
S. Martini Lovaniensis, Camberonensis, et Bonefiensis, qtiseillis Prosperi nomen praefigunt; sed riiliil emen-
davit in lextu, supplevit niliil. In Duacensj autem editippe.Operuro S. Prosperi anni 1S76, ex eodem codice
Camberonensi Joannes Olivarius supplevii quidem locum insignem qui deerat, at variantes margini affigens,
textuitiintacturo pleriiniqye.reliquil. Quesnellus praeter has varianles manuscripti Camberonensis usus est
alio cbdice Thuaheo, Prosperi, utariunde Credimus, npmine inscripto, et horiim duoriun exeniplariym sub-
sidio nonnulla errata in lextu emendavii. NovissimusS. Prosperi editor Parisiensis aiihi 1711 adbibuit ter-
tium codicem Joliensem melioris notse, cui Prosperitein iiiscribilur; ac ex eo non pauca loca restituil.
2. Nos tres mss. libros Vaticanos praecipue contulimus. Primus estcodex Vat. Reginse 293 pergameuus in
quarlo, sseculicirciter xi, ubi Prospero libri ascribuntnr boc titulo : Incipit liber primus Prosperi de voca-
lione oinniumgentium. Hjcauiem codex notam habet praefixamin Ironle : Liber S. Petri sanctique Rodoberli
de CeWa;quaebibliot!iecamindicaiad quam idera codex olim pertinebat. Alter esi Yat. 268, item pprgame-
inusinrfoliOj eju.sdenipjrciter saeculi, qui Anibfosio opus adjudicat. TerliUsest Yat. 862, in-quarto, SSSCuJi
KV,qui nomen Pfosperi in frbnteeVnibeti Mcbt autem hic codex reeeniiorsit! ssnibres tariien' iectipnei ut
 1S» OPERA S. LEONI MAGNOATTRIBUTA. 4C0
plurimum suppeditavit, nec non locum illum quem in caeteiis fnistra qiiaRsitumex hoc uno ms. resiituimus.
Ne in ciiandis bis coilicibus prolixiores simus, pritmim ms. indirabiimis numero arabico 1, seciimliiin nu-
niero 2, teriinrii iuimero 5, sic: Vat. 1, 2, vel 3. PraMer Itos sunt alii tres endices, Vat. Palaiinns 23fi sae-
culi IXyel x, Vaf. 558 saeciilixi, et 559 saeculi xv, qui Prosperum pariter praeferunt; et unus Vai. 281 sae-
ciili xiv, qui Ambrdsiuni praRfigil.
3. Hortini auieiti codicuni recensio duo observanda snggerit, quae nori inuiilia fortassis erunt ad conjicien-
duni auciorem, Prii.npfalsuui est codices Vaticaiios qui Ainbrosium prapfermit esse veiusiiores illis qui Pro-
speri nomine inscrib.uu.liir.Neiiue eiiim Vaf. 268 est nongeiitoriiin atinorum, sed xi circiier saiculo scriptus
agiinscilur; cum codexPalai. 27;6nno vel alieroeiiarn-sieculo anterior sit; sicut eliam ille qiiem Hincmarus
babiiit, dum pluribus in locis snb Prosneri linfnine lioc opns allegavil. Codices vero Vat. Rig. 295 ct Vat.
558 ejusdem sseculi suni ac ille qni Ambrosio praenotatur. Secundo ex codicibus hacteniis adliibilis tres lan-
tuiii Ainbrosinm praeferunl, niniiruin Vat. 2t)8 el281, nec non ille ex qno priiiuim lii libri sub Ainhrosii
nViiiiineprodieruni, et hi oinnes a'que.miiliis;erroribus corrnpii stinl, ac longo illo lesliinonio quodcapiie7
libri i, ex:niss. Prosperum praeligeniibus restiluiiim fuii, omues simililer car.-nt; adeo ut ex uno eodemque
exemplari pariter corruplo ei diininmo defivaiiinose.tintiif.-Octoatilehi codiees Pro*peri nomiiie prasignan-
tur, Camiieroiiensis, Thnanetis, Joliensis. Palat. 236, Yat. Reg. 293, Vat. 262, 558 el 559, omnesque mulio
emeiidaiiofessuril, iiecinsigne illuiLlesiinioiiiiim.pmiitniit. -
i i. Ex liis autem duabiis observaiionibns quaniitaincnnjecturam anctori discernendoHiilem inferrc et pro-
ponere.liceat..Ciim oinnes codices qui Aiiibrbsiuin signartt aeque lnxaii et corrnpti ex unico vitiato exemplari
prbficiscaiitur, pfifni illius libiarii oscilaiiiia vel arbilrio uVri poluif ut vel nnmen Prosperi, quod erat in ve-
iusfibribus iiiss; iii Ambfosiiim muiaret, vei (quod probabilius esl, el frequeniiiis aliis in opeiiiuis accidit)
librosisine auclor.is nominc suhjecerit Ambrosii Operibus; es quo alii posleriores amanuenses occasionem
siimpserint fribueiidi illos Amhrosio; ciii tamen iideiii cefieneqtieiuitascfibi, uli Quesnellus evidenler osieii-
dit di.ssert.:2, jnec;ahiiquTbribiistcmpbf ibtis aique cbdicibus ascriplos scimus.. Econtra cum omues codiccs
Pfbspefiimi pfaefeferitesfeiTiehdatiofesfeinOriiia diiiiimiii sini, ac nonnulli eiiaui veiiisiiores. palani est bos
aborigiriali aiiliquissimoac sinceriori profectos, cui pariiernomep. Prosperi iiiscribebaiur. Ilincauiem noime
.cpiijicere iieet ,ali.i|neinProsperi)m vere et>sehorum Jibrnruih auctorem, licet quis Prosper fncrit ignoreinr?
I.ia qniderii Conciliaiitur prolie oiiuiia. Dilfieiilfatesenim a Quesnelloolijeelaedissert. 2 conlra senienlias Pro-
speniin irigereiifes, id solum evincuin lioriimilibrorum auctorem npn esse Prosperum Anuiiatiiim.At si di-
catiir esse aliquis alins Prosper aliunde non cognilus, qui sub Leonis xvu.in ei ante Gelasium vixeril, ea
objecta niliil officiniii, et hac ratione antiquiorum, et plurium, el emendalioriim exemplarium fides intacta
relinquiiur. Siinili quoqiie via conciliari potesl auCioriias Cassiodorii, qni lihros de Promissionibusel Prmdi-
ctionibus DeiPiosperotiibuii. Id per errorem accidisset, KIPIr.spertim Aquitanum intelligere necesse essei;
illoium eiiim libtpriimaiictor Africanus perspicitur, At Cassiodorius Prosperum duobus in libiis conslanter
vocai; pairiam auiem non designai, cumque ipse hiiic auciori sii fere snppar, in ejus noitiine allucinaius
non ita facile dicendus est, ciim alius Prosper intelligi queai: sed illi polius per non leve praejudicium allu-
cinati credendi sunt, qui Prosperum Aquiianum a Cassiodorio appellaium pnesiimenies, duplex htijus lesti-
monium rejiciendum ac errore nolanduni pulariini. Quidni igiiiir idem acciderc poluit in casu nostro?
5. Geiasii papae lexlus niliil repugnai, cum Magistrum Ecclesim bonoris gratia ijlnm potuerit appellare,
qui vel lunc in mss. Prosper nuiicuparettir; iiequeetiim binc cogimur dicere bos libros sine aucioris nomine
fuisse editos; quod lanien ex sola Gelasii ciialione, qua nonieii omiliitur, noniiullicoHigenduinexistimarunt.
6. Neqne moveat quod quidam addunt, ita poluisse errare codices in Iribuendi'; his libris Prospero, uli
erraruni iu vindicandis eidem libris de Vila coiitemplativa, qui Julinnum Pomeriuni habent aiictoreni. Alii
eniin codices invenii sujit, et a novissimo Prosperi ediiore laudantiir, qni hos libros Juliano Pomerio vindi-
cant; ciijiisuiodi etiiim sunl iinus Vat. Itegiiise 291 saeculi xi, et alius Ambrosianus mille annoruni a Slura-
torio indicatus tom. III. Aniiquit. Ilalic. pag. 847, in quo dum excerpia ex aniiquis scriploribus describun-
lur, uhum cx cap. 21 lib. u de Vila conteinplaiivasic allegatur : Incipil de tertio (legendum secundo, nisi alia
divisio obtinuissei) libro Pomerii ad Juliahum. Econtra vero nulli codices hactenus inveniri poiueruiit qui
libros de Vocationealii ascnbanl iiisi Prospero vel Ambrosio; ac propterea cum Ambrosii esse nequeant,
uuui Prosper resiat, qtiem cura non cogamur Aqiiitaiium inielligere (nulliis enim codex Aquitamim vocat),
alium Prosperuni possunnis credere, etsi quis ille fuerit non liqueat. Hanc 'coiijecliiram, quaecumqiie sit,
leciorum judicio subjicimus, eoruin pfaecipuequi alioscodices inspicerfeet conferrepoterunt.

DE VOCATIONE OMNIUM GENTIUM

LIBRI DUO.

.„ Jamhbt iibros'. miiius ttttt. S, Lepni qiiam Prospero Aquiiano tribuendos, inter hujus PalrisOpera edi cura-
; ritms, iomo sciljCet nbstro Li, quo iequiretidi sunt: Quod autein spectat ad elucidationes qiiibus in editione
Ralleriniana qpiis Uluslraluf, eqs in tohio prwsenti integre produciinus. Vide infra. Qttesnetli in illitd thema
disseriqiioiieincumsubieciisUqiierinioiumobsetvaiionibu^

PRJETERITQRTJM

SEDIS APOSTOLICE EPISCOPORUM AUCTOMTATfiS.

'.''-'• DE GRATIADEI.

Quesnelliisliunc libellumS.iLeoni qdjndicavil; aliiyerq auctores reciius Prospero AqnitqnovolueruritadscrU

beriduni:Quorum amplexi sentenliain,tqrias- quibusniieremtir auclorilulcs inter Opeta Prosperi tonio nostro
LI retulimus. Videcwiernm infradissertatiqnemterliamQucsnelli, et in eamRalkriniorum obiervatiomt. EBIT
161 EPlSTOLA AD DEMETRIADEM. 162

EPISTOLA AD SACRAM VIRGINEM DEMETRIADEM,

_-: :. SE0

DE HUMILITATE TRACtATtS,
Quem LEOHI MAGNOQuesnellus b atlribuit.

ARGUMENTUM.
Magnislaudibus veram humilitateto commendat, adyersamque illi superbiamsuis depingitcoloribus;tum devotam
Chri&ovirginemUorlalurut efationemcaveal, seque sincersehumilitalispraesidioniuoiat.

259 C*P-!• Quanta fuerit Demeiriadis nobilitas et A adulando ingeram, vel luis ac tuorum praedicaiioni-
virtus.— c Cum spleudidissiniae sanctimonise tuse bus ingenium meum par essepraesuiiiain. Si verode
sublime proposilum super iiumilitatis fundamenta commendando virginitatis bono disseram , superflua
consistere pie el sapienter inlelligis, in hoc usque, o erit ejus nunc propositi insinuatio, quod lu a primo
sacra Virgo Demelrias, dignationem tuae dignitatis actatistuae flore 261 d sine humahis cohortaiioiiibus
inclinas, ui provectioHesluas etiam meo styio exigas elegisti : et de quo inter ipsa principia mulli, e qui
adjuvari. Quod ego, ad tenuiiateni facultatis meae tunc in Ecclesia praeeminebaiif,meritoTion siluerunt.
respiciens, omiiibus niodis recusarem, neque tam Valde enim mirabile erat, el inter praecipua divinae
niaiuro el erudito animo cobortaiiunculas roeas ad- gratiae exempla numerandum, quod virgo Anicia,
hibere praesumerem, nisi 260 fiduciam efficiendi super omne fasiigium f Trabeatae nobilitatis eve-
id quod jubetur a jubente conciperem , et tuis nieri- cla, de cujus fecunditate avis aique atavis responr
tis aique oratiouibus confiderem esse praestandtim, sura posteritas et familiaevolis exspectabalur et pa-
ul oriatttr in deserto aqua (Psal. cyi, 33); et fianlin triae, converso repenle animo, desiderio coelesiium
ticca terra flumina (Ps. civ, 41; Isaiw xriu, .19). pupiiarum declinasti morlaleconjugium.et ut oiiinem
Dnde colhborandum libi niecum esl, ut qui sapien- prosapiam tuam eliam hujus virtutis titulo consecra-
tiam prmstal parvulis, et linguas muloritm facil diser- B res, s prima stirpis luae perpetuam te virginera Filid
tas (Sap. x, 21), jubeat de cordis mei ariditate pro- yirginis spopondisti. Illam ergo .xuaiem tuara et illa
ffuere, quod silis fua digne possit haurire. Quae ergo principia rationabiliter doctissimi viri suis adhorta-
materia siyle dabitur, et unde loqueudi tecum causa lionibiis incitarunt, et licet plantationi suae summus.
siimetur? Si laudes luas scribere aggrediar, et ma- agricola valida ad profectuin luiim incrementa prae-
jorura.serieiii, quae per te raullura illustratur, evol- beret, cooperaipres tamen. gratiae Dei opportune
vam, onerosum me forte et impudentera videri posse piam adhibuere culturam, ut germen lenerum forli-
arbilror, qui vel humanae tibi gloriae tentationem ludinis robur acciperet, et dignos generositate sua
» Nuiltis hactemis codex .usui 1'uit cum quo haec dem libros de Voeatione Prospero
aliributos, inter-
epistola relegeretur. Opmes enira editiones e prima posiiis aliquot paginis albis, sine ullo tilulo invenilur.
transcripiae luerunl; unde uihil emendari potuit. Nos ln solo cod. Vat. 281 haec inscriplio praeferiur : Am-
qualuorValicsuiaexemplaria. mss. invenimiis, signaia brosii ad Demelriademvirginem. Vide plura in observ.
num. 262,- 268, 2sl et 2s4. Duo priora poiis-imura ad dissert. 4 Quesnelli.
coniulimus, ac ex iisdem plura loca corngemus. d Demetriadem, hortante Augusiino,
b Coufer dissert. i Quesnelli, et in eam noslras C temptis, quaeipsi paraloe eranl, virginitatis nnptiis con-
proposi-
observationes. lum snscepisse, discimus ex ejusdem docloris episi.
e ln vt-tusiis Ambrnsii edilionibus liic tilulus pne- 143, limic 188, ad Julianam,(|uam Auclor, cum verba
figitur : Amtrosius episcopussacrm virgini Demelriadi. lexiui inserta scripsit, non iegerat.
I(i ediiione autem Lovaniensi an. 1565, Prosper epi- e J Vide" Aug. episi. 143, nunc 188, ad.Jnlianam
scopus sacrm virgini Demelriadi; ex qna inscriptione Demelriadis matrein, et 179, nunc 150, ad Probam
Prosperum Aquitanum fuisse episcopum nonnuTlipu- et Julianam. llem Uieronymi epist. 8, "el Innocenlii
taruiil. Sed liaecinscriplio ex arbilrio soiius editoris papa; I epist. 14. Vide eiiam quam Pelagius haere-
Lovaniensis profecia est. Cum eiiiui is nulluiii hujus siarcha ad lianc ipsam viiginem scripsii epistolam,
epistolte codicem habueril, eamque transciipserit ex cni Auctor hanc videtur opposuisse pro antidolo. » ~
Arobrosii ediiione, ex sola praesuiuptionequod hujus QUESW.
aucioresse non possei Ambrosius, Piospero illam ex { Duo noslfi codd. Vat. quos contulimus ha-
aiiquot conjeciationibus aitribuit; ac eamdeiti tran- bent mendose, trahens beatmnobililatis; uii eiiam in
scribens ex Ainbrosii vulgalis, ln in^eriptione Am- ediiionibus legebatur atite emendationem Que^nel-
brotii nouieii, relenlis caeiens ac etiam voce episcopi, lianam, quae postremo ediiori S. Prosperi |il.icuii.
proprio maiie muiavit in Pro^perum. in quaiuorau- Qiiesiiellusaiitem banc iioiaiioiieni adjecit:« TraJiea
tein memoralis codicibus Vaticanis nuila ejusmodi insigne erat consulum, augiirum ei regnni; da quo
inscripiio legiiur. ln duobits Val. 268 et 28s biec vide Bayiimn de Re vesiiaria c. 11, apud quem et
episiola subjicilur libris de Vocationeomniiimgentium antiquiores laudatos iuvenies. >
Ariibrosioascriplis; at sine ullo anctuns nomine ipsa JJ i Editi cum Vat. 262, primain stirpis luw perpetuam
'
describilur curo iitulo : lncipit de vera humilitale ad virgmem. Correctioiiem «uppeditavit aller velustior
tacram virgimm Demetriadem.lu Vat. 262, post eos- codex Vat. 268. , ,
163 OPERA S. LEONI MAGNOATTRiBUTA. 164
fruclus proposilrtui arbor afferret. Nostris autem . tamant servire subjecti, et nesciunt tumere praelaii;
paginis quid erit loei? Et post ornaliSsima scripta ex- cum etpaupef divi.temfioii sTbidubTiatariieffeffe, et
.ceHehtiutt"inagUM)><t^ qtieiifi divfespaupefeni sibi gaudet aequare; cumet^uMimes
indicere dignaia es, sermone reperies, nisi forte quia nou superbiunt de clafilate prosapiae, et pauperes
et illorum doctrinis et tuis studiis "ad subliiuiores hon extolluntur de commuuione ualurae; cum deni-
»
gradus yiriulum corisuettido prpficil, cavehdae te que non plus tribuiHir magnis opibus quau. bonis
elationis admotifeam, et Iitimiiiiatis libi siticefitatem nioribus; hec*.niajbr diiCitur pliaiefata iuiquorum
fida suggestione commendem, ul iti omnibus actioni- potenlia quam rectorum iiihonora justitia. Ab hoc
bus in quibus tibi es bene conscia nufnquaiii audeas afeqiibet mpdfesio __jiire eoncordiae, in 263 <IU 0 nui*
esse secura. ltim d est de gradu superiore certamen, nec felicilas
CAP.II. Veras virtutes a falsis esse discernendds. — aut inflat propria, aut urit aliena, pulcbre et mirabi-
De hoc igiluf CbhgfueritissiihP*>iibi ef salubefritftb litef a plefisque proficiiur ad illam humilitatis forti-
bono, quod DoiftliiUsdoriavefit disseramus, ut in- ludiriem, qiiaeet se exifa oiiinem constiluit dignila-
spectioni nostrae non tantum visibilia ejus, sed etiairi tem , et.mavult apta esse iiijnriis accipiendis, quara
occulta rfeserenluh Est enim liiultiplex virtutis islius idonea repellendis; ul implealur qtiod ait Domiiius :
qualitas, 3t lieel an exterioribus quoque pulcbra sit, B 6«i vixitiecuirijudicio eonleiidereztlunham tuam tol<-
in ihiimis lamen suis mulio est specioSiOiytamltoque lere, dhriilte ei el pallium; et quicuniquele angariaverit
luculeiitior; ubi uihilobscufunii uiiiiJ turbiduhi, nihil riiiUepBssiisyvudecmii ilio el aliaduo (Malthi v^ 40).
est inquietuiri : quia pax midtadUigintibai iegemDei, B liludqus^quod Aposlolus docet diceiis : Qimre non
il nbn estiiiis wqndalum {Psal. TGXVIIIV 165); Acces» magisinjiiiiam aciipilis? tfuare non magis fraudem pn-
suri autfehiad beatae uurriliitaiTsinttiitiirii, 202 'om* iimini (I Cpf, vi; f)? Tales enim multum ad imita-
nem illam abjeciioiveiri*quae ignavoSet incoiisi&hles libnerii ijiSius Domini noslfi et Salvatofis accedunt;
animos dcprimitv repellamus; nec getierale noriien qiii cmi<dii>tsmsei,paupet fuctusest (Iltjor. vni, 9);
ita nos a judlfciodiscretiPriis Cxcludaij titiomiies quo* et, ciirii maleditetetui^ Mm nmledicebat; «t perauienti
quomodo .huiriiles putetiius lesse laudabiles. Imitatar se iioti tomminabalur(\Pet. ii_ 23)-; et quoniam
quidero plefumque «ecfessitas volutitatcmj ct ab ima* dixerat: Diiigite inimicoi vestros,benefaciteiis qui »DS
gine awdesiisfe pafum differt ferma segnitiae. Sed iideruni (Malili. V, 44); ut hujusmodi benevoleiiliam
aliud est quod ffrivat, aliud quod exfercet; nee in cbnfirmaret exemplo, ipse pro iis a quibus crucifigei
eumdem fineui Wftit labbr iiidecliftamlis IiuSerise; et batur urabati
ekptiiae luriiiudo patfentise. Uftuia est paapeftaiis €w.IV. Veruhi humiiem, glotiam et opes smcuii
—
vPcabtilumysfedfttinUna^ftens;paupefum Tquia tioft G faslidire. Qui ergo fidelitef et scienter intelligunt
idemest gaudeffe bferie expeiisis UiViiiis, quod atit quo opefe salvafi et quo pretio sint redetnpti, nb-
gemefede iloii acq"uisitlSjaiit dolerede pefdilis, Ti- lunt de miindi hujus stipiehtibus, nolunt csse de
mofis eiiam quo Deiis ifteiuifuf, nulla est Iri appella- fofiibtis: quoniam, siciit ait Apostolus, qum stuita
tiOhfedislinclio; Sfedalitid est tiniefe qtiia peccaVeris, siinl muhdi eleijil Deus, ut confundatsapientes : et in-
aliud liitiefe he pecces; Ct ibi risl ToriTiidbde Suppli>- fitriia muiidi elegit Deiis ± ut cbnfuiidat foflia; et
«io , liic solliciludo de praemib. Ob lroc eftiro de IUo ignobilitt inundi el coiitemptibUiaelegit Deus, et qum
servili mfeludicitur quia petfecta charitas fprqs tnittit non sunl, nl ea qumsunt destruerel; ut non glorietur
timorem fI/oa'M.:tv^18); de hoc vero liberali: Timor oinniscaro iiiconspetlu ejus (I Cor. i, 27): id esi, ut
Domini '* sanclus , 'iiidhbhsiri sccculumsmculi (Psal. iifeiiio se placefe Deo per muridi sapiehtiani pulet,
xvftt,.10). ftemoia itaque illa spfeciehumiiitaliSi quae quafeloia carriaiis esl, et a vefa sapieniia cuiu omni
tota sine fructu est, voluntarios tautuui pendamus sua vanilate deslruitur : Dominus enim novil cogita-
arfecius, qiii etiamsi iti gradibus riieritofum inve- iibiies sapientium, quoniam vanmsunl (Ps. xciu, 11).
riiutitur iftipafes, hori surii taroen ab ipsa vifluie dis- Cum itaque discipuji verilatis humanahi gloriani fu-
cordes. - ,, giunt, et a temporalium amore desciscunt, ut quae
Ckv. III. Pnmtih humililalis bqnuril, dileciioiiemet D Dei stint sapiant, tion quae honiiiium, proficiunt sen-
ebliiordiatn irif$i\libhiinei setvate. — Pririia fefgribu- sibtiS, nbh deliciurit; rifequevigoferii cordis ainUttiht,
riiilitatis ratio ift cohimunis vilae versatur officiis, sed excelientissimae inielligenliae lumen accipiunt;
quibus et diviha clemenlia Coiiciliatur, el societas 264 viventes quideni ih hoc itiundo, sed onines
humaiia CoririeCiituf.Mtilittra eriini rid robPraiidtim muridi strepiius relinquetiies, tit rediinaiii tempus,
dileclionem valet, cum secundum doctrinam aposto- qi\iadiestnalisunt(Ephes. v, 16). Quo autem pretio
licaui, invicem ie homines hbnore ptmveniunt (Rqnii quies bujus temporis aplius comparamr, i|uam ut
XH, 10)-, fetalteri aiferum stiperioreiri exisiiriiaiites , ipsrratiridb onines diviliae, ohines dSgftitates et uni-

a Sic rflfeTiusfexeodeni fiis. Vat. Vrilgati Cum aiib friaiiijnslegituf _petmanens.

ccdi y&U, tavenddm. d Verbum (estsupplevimus ex iisdefti Codd,
* Addidimus libi et friss. et ex editioiiibus Pfo- * Editi Illud isiiife cbn5unfetione encTitica ?««.'
Spefii: Hanc autem maxime necessafiain iiostfi codicessug-.
c Vocera «atictits; ^uafeest eiiafriift TisalnirivadJB- gesseftint.
timus ex utrisque mss. Vat. In recenliori ffll, pro
 IC5 EPISTOLA AD DEMETRIADEM. lOG
versarum cupiditatum materiae rerundahlur»els'a»ielP _\, eratqmvir iikmagnus inter oriines Orientales (Jiibft,
bealoque commercio , ematur Ghrisliana libertas, 3). * Quisi ttinc islius graliae particcps factus est,
fianique filii Dei d§ paupertate divites, de palientia quando omnibus facullalibiis perditis, uniyersa quo-
fprtes, de humilitate sublimes ? Non enim, ut dile- . que fauiilia filiisque privalus, et percussus vulnere
ctores Iuijus saecuii putant, prayi cordis aut segnis pessimoa plantapedis usque ad yertipem capitis, testa
est animi terrenas ppes spernere^ honores occiduos saniemradebat, sedens in ttircqte (Jqb ,n,, "7), * ad
, faslidire, nec ibi gloriam quserere ubi laudatur pec- imaginem elalionis lentaiionisque postinodiim revo-
calor in desideriisanimm suw, et qui iniqua gerit bene- calus est, quandp corporis incolumiiale renovata,
dicilur (Ps. ix, 23). Uiide si vere inleiligatur, epn- * seplemrursus filidrum triumque filiarum f_aclusesl pa-r
lemptus iste'reruro praeseritium ad quae leiidai, et ter, et duplo in universam subslantiam est ditatus aug-
qualia concupiscat, nibil hujusmodi mentibus re- mentq (Job XLII,10,13). Absitaulem ab animis fiiie-
clius, nibii invenielur * erectius, quae sacratissimis lium tam irreligiosa persuasio, ut cuiquam sanclo-
desideriis universa transcendunt, neque ad ullam rum, quibus Deus et divitias est largitus et bonores,
creaturani quamvis potenleni atque mirabilem, sed ad capiendum verae humilitatis meritum credatur
ad ipsum omnium visibliiuin et invisibilium b am- s vel opulentia obfuisse, vei dignitas; cumeis ad hu-
biunt creatorem ; cui appropinquare clarescere esl, B ; jus virtulis provectum utraque profuerint. Quamvis
quem timere gaudere est, cui servire regnare est. enim tota vita Iwministentatio sit super terram (Job
CAP.V. Non solos pauperes,sed eliam diviteshutni- vn, 1, juxla LXX), et lam abiindantia quaui inopia,
litale Chrisliana ornari posse. — Sed lfaecvirtus quae maleria soleatesse peccaii, ciiin vei dives extollitur
. lemporalis copiae et« potentiae negligens ad vitam ad superbiam, vei pauper prosilit ad quereiaro,
aeternam d angusta viaet ardua enilitur, non debet exstiterunl tamen i.n omni lemppre, et in nosira
voluntarios pauperes in cpnsortium Christianae humi- quoque aetate non desunt, sicut et.boni.pauperes,
liiatis admittere; eos autem a sbcTetatebeni. hujus ita et boni diviles, Nee .frusifa beatus, aposio-'
.excludere, qui aropla praedia, magnifica patrimonia, Ius Paulus Timotheuro admonet, diceris>:' Sini-
Ct multas in .hoc saeculopossident facullates: cum in libus hujus smcuii prwcipe nqn superbe sapere, hec
populo Dei multi semper qui divitiis bene uterenfur sperare in incerto divitiaritm, sed in veq, qui prmstal
exstiterint, nec ullo mpdo vel dici vel cogitari, liceat nobis omniaubunde ad fruendum ; bene agere, divi-
quod Abraham, et Isaac, et Jacob, quorum se esse tes fieri in operibus bonis, faciie tribitere, coiiimu-
Deum Dominus prolestatus est (Exod. m, 6), ideo nicare, lliesauritare sibi fundamehlum "bonumin fulu-
vera humilitate caruerint, quia pauperes uon fue- rum : ut apprehendant veram vitam (I jim. vi, 17,
ru.nl. Autquod vir sacratissimus Melchisedech, Do- iC 19). Quod uliqus fieri in universa Ecclesia, quaeper
mini e; Salvatoris uostri praefereus formam (Hebr. tolum mundum est diffusa, nou dubium est, et pau-
vn, 3), non fuerit perfecte bumilis, quia et sacerdo- peres Chrislf non eorum tantum faculiatibus susti-
tio eminebat et regno. Vel quod beato Jpb, 265 de. neri, qui ut expediliores bominum sequerentur, si-
quo Deus pronuntiat, dicens : Numquid considerasti' mul se omnibus suis opibus exuerunt ; sed eidem
.servummeum Job, quod non sit ei similis in lerra, ho- operi etiam illorum subslantias deservire, qui pos-
mo simplex et rectus, et timens Deum, el recedens a sessionibus suis non aliter quam rebus patiperum
malo (Job a, 5) ? Ideo virtus isla defuerit, quia erant praesunt, h et ecclesiasticaeutiiitati sub quadam pro-
(sicut Kcriptum est) in possessioneejus seplem miilia curatione famulantur, elaborantes singuli pro sua-
ouium, et triamillia camelorum, quingenta quoqueju- rum viriura porlione, ut ad viclum aique vestitum
ga boum,el quingenlmasinm, ac famiiia multa nimis ; familiaeDei necessaria conferantur, et simul prospi-
a Ilcecnostforuni bbdicuni lectio melibf, qtiaffiVul- advitam, utsferm. SdeNativ. Dbiti.c. 1,
septimode
gata electius. c. 1, eic., exquo etnonnulla probatio eli-
b t P. Nannius vult Iegendum esse abeunt. > Quadrag. citur, qua hanc ipsam epistolam S. Leoni vindice-
QUESN. tur. > QDESNELLUS. — Hiiic auiem edidit: Ad vilam
c Editi habebarit palientim. Questielius sapientiw wtetnam per angusla el ardudenititur. SCd litiifearbi-
ex ingeiiio reposuit, ea raiione ductus quia voCi pa- tfafiae emendationi Teclionemnoslrorum mss. Vat.
lientimsensus relueiatur, ut in annolaliuncula pro- D texiui insertam praetulimus. -
fessus est; ethanc lectionem postremus editor Pro- e Editi : Quasi lunc; et post nolinulla Qtiesnelius
spefi suscepit. Sed verani Ifectionfenpoleniim, quae ante voces acl imaghiehieldtionis addidil aiil, quod in
antecedentibus roaxime cohgfuit, nosiri codices sup- ediiis deerat. Utroque aulem modo Tectio corrupta,
peditaruiit. de novissimus Prosperi editor nortnihil conjecit;
d < Prius ila Ieclum est: Ad vitam wternam angu- sedqua codicibus desiitutus, Quesnelli Jectionem seculus
sla el ardua inillilur ; in huj'us ultimse vocis locum est. Nostri codices veram leciioufempraebuerutit.
subsiiluertdum esse eriiiilur atife fios coiijecit ndn- * Ob corrupiam lectioriem Quasi Quesnellus addi-
nullus. Pelrus Nannius Alcmarianus in sclioliis ad dit aut, ut antecedenti annotalione monuimus. Yera
S. Ambrosium Basileaean. 1581 primum editis, pu- autem lectione inducta noslrorum mss. praesidio,hoc
tat in liunc modum posse corrigi, per angusla el ar- additamento opus non est. Mox ientationisque ex
dua mitiil; opumfeid quidem, Si pro.miKitpoSuisset iisdera mss. addidimus.
enilitur. Similis loquendi modusin serrti. 2 de Jej. s Quesn., et opulentia. Correximus ex ediiis Pro-
Pent. c. I: Nam quiaangustaetflrdua declinantes, etc., speri nbstrisque codicibus.
qui esl Matth, vn, v. 14: Quam angusla porla et h Itaex mss. Vat. Editi: TJl ecclesiasiicwuliliiati..,
arcla via esl qumducil dd vitam; quCni LeOnbsler ila fumuleiilur. t _
seniper reprsesentai: Arigmlit et ardua via quw 'dxicit
 l67 . , OPERA S. LEQNI MAGNOATTRIBUTA. 165
cientes ut in domibus ipsofura sub jusio sancioque A prudentium reprobabo. Dbi sdpiens ? iiifriscriba ? ubi
iiioderaroiiitorhne* et benigniias foveat, el discipliiia conquisilot httjus imculi ? Nonne stultam fecil Deus
cmiliiieat: dicenle Apostolo : Si quis autem suorum, sapientimn hujus mundi (I Cor. i, 19)? Secnndum
el 266\tnaxime domesticorum curam non habet, fi- quam, sicul ait Aposloliis, iiiiiilani cum cognovisseitt
et deterior '
deinriegavit, esiinfideli (ITim.v, 8). Deum, non sicttt Detim glorificdveruiil,dut gratias ege-
Cif. VI. Oinhessauctos Eccleiiw filios aliis rebus runl; sedevanuerunl in cbgitationibussuis, el obscu-
dispares, sola humilitate pares effici,— Cum ilaque ratum esl cor insipiens eorum. Dicentes enim te esse
Eccle-ia Dei, quaeest corpus Chrisii, ita sit multi- sapienles, slulli facti sunt (Rotn. i, 21); Videsne qua-
rrioda vnfietate coitlexta, ul in unuui decorem etiam lissuperbis reiributio debeatur, et quali mercede
quae non suut p.iria concurrant, et de omni genere repleanlur, qui si quo modo ad coguitinnem veritaiis
lioroinum, de omni gradu officiorum, de oninimen- accesserint, suaehoc sapientiae tribimiit. et de naiu-
sura operum, de oroni qualiiale virlulum fiai loiius rali ingeiiio gloriantur; taraqiiam ^Deum, non Dei
atdilicationis inseparabilis connexio et indifferens miuiere, sed proprii intellecius facultate cognoverini?
piilcliritudo, necdesil soliditati quod non defuerit Omnia quiifem elenienta mundi, et universse crea-
porlioni, lantaqiie ibi sil pax ianiaque concordia ut liiraruin nalurae.Tioc ipsa sui exigunt specie, ut imii-
non possit esse riisi oniiiium quod esi eiiam singulo- B sibilia Deiper eaqum faclasunt, ititellecta conspician-
ruin, indubitanier apparet coptilatricem quamdaro lur (Rotn. i, 5!0); et in pulcliritudine coeli et lerrae
esse Virtulem, qua sibi conloederatur et concinit qu.i'ilani b sunt paginae ad oninium oculos seinper
muitiplex sanciorum utiilas et speciosa diversitas. patenies, et auctoiem sutim numquam tacenles, qua-
Haecaiitem virius vera hutiiiliias estquae interquos- rum proteslaiio dnciriiiam imilatnr niagislroruui et
libet liieiiiorum gradus numquairi sui potest esse eloqiiia Scripturaiuni. Sed quidi|iiid illud est quo
dissimiiis. Nam et in pfttcioruni vicissiiudine, et i.n corporeorum sensuum exteriora pulsantur, iii agro
niansiieiudinis lenitaie, et in voliiniiiriae:paripeflatis cordis cui impenditiir isla culiura, nec radicem po-
elecfioiie, invenitur multa distatiiia, elalter altero in test figere, nec gerinen emitiere, iiisiille suinmus et
proposiii sui devotione aut major auf roiriof esf; in verus agricola poleniiam sui opefis adliibuerit, et
veraautem huniilitaie nihil divisum, nihilqiie non so- ad vitalem nrofeclum ea quaesunt planiaia perduxe-
liduni esi; et ideo, oinnes participes suos unum facii, rit. Sive enim coniemplatio creaiurarum, sive sa-
quiainaequaliiatera ipsa non recipit. crorum sefies voluminum, sivescientia disserentium,
CAP.VII. Veram Iwmilitalem in perfecta el integra sincero et assiduo le-iinionio praedicet veritatem,
gratim confessione consistere.—Hnjus igiturboni pro- neque qui plantat esl aliquid, neque qui rigal, sed qui
G
prie^as in confessione est gratiae Dei,. quae tota re- incrementtitndat Deus (I Cor. m, 7.)
CAP.VIII. Siipcrboriimruinam omniumesse gravis-
pelliiur nisi tota suscipitur. Sicut enim aliehusesta
numero fideliuiii et a sorie sanclonim qui iu aliquo a timam. —Inier oiimes igitur lapsus homiiiuro, inter
catbolica veriiate disseritii, ila exlra gratiam effici- omnia commissa peiicaiitium, nulla est gravior quam
tur, qui aliquid de ejiis plenitudine dilfiletur, quasi superborum ruiua; maxime Cunv ipsa elatio in Dei
lionio auxilio Dei in quadam aciionum suarum parte tendii injuriam. Nam aliter infhtiiiiir, qui cupidiiate
egeai, in quadam auiem parte non egeat, siique extollentiae singularis omnibus appetunt anteferri;
ullum lempus ullurave momentuni quo pemicio- 268 aliier vero iniumeseunt, qui Dei auxilitiin refu-
sum illi esse non possit si ab eo Spiriius san- tames, quae fieri sine ipsius opere non possunt, ex
ctus defuerit; qui ulique secundinn verae Deiialis saa perfici virlute coniendunt, et spera suaro a Do-
essetuiam ubique lotus est, et omnia compreliendit; mino auferunt, atque ad se transferunt: ut adiraplea-
sed ab illis modp qiiodam inielligitur recedere, quos tuir in eis quod scriptum est : Maledictus homo qui
desiiterit gubernare. Cessaiioquippe auxilii ejus pro spem habei in homine, et firnial carnem bracliii sui, et
absentia accipiiur, qttaiii sibi iiisanissinie tiiilem,pu- a Dominodiscedit cor ejus (Jer. xvn, o). Hasc super-
tat qui iu iis quae recte gesserit se inagis quam 267 bia a diabolo suinpsil exordium : qui quoniam sua,
^
Deum gaudet op«raium. Plene erg» et vcfaciter con- qnam a Crealore acceperat, potentia et digniiate sibi
filenda est gralia Dei, de cnjus lioc primuni niunere placuil, seque aucioris sui gloriae comparavit, cum
esl ui auxilium ipsius sentiaiur. Propier quod dicit iis angelis quos in consensum impieiatis suas iraxe-
c
Apostolus : Nosautem non tpiritummundi accepimus, rai, a coelesti liumiliiaie dejectus esl. Et ideo pri-
sed spirilum qui ex Deo est,utsciamus qum a Deo mis hominibus nocere poiuit, quia illis malc credulis
donata a sunt nobis( ICor.n, 12). Unde si quis est qui per mendacia venenata persuasit ut meliores se lu-
d
aliqua se habnre existimat bona, quorum non Deus luros puiarent, si in libertatem sui arbilrii prosi-
largitorsit,sedipsesibianctorexistat; manifestumest lirent, quam si in legis datsecustodia permaneienl.
bunc non Dei spiriluin liabere, sed mundi, et de illa CAP. IX. Supeibiain, qua quis suorum sibi vult
- sajcularis sapieiiiisemiiieredoctrina,de qnadicit Do- auclor.esse bonorum, omnis esse peccali initiuut. —
minus : Perdamsapientiamsapienlium, el prudenliam Sive ilaque in lapsu diaboli, sive in prasvaricalione
Sic nostri codd. Vu!g., sinf. d Sic Quesnellus cum editione Parisiensi S. Am-
b Unus cod. Vat., sint. brosii an. 1569, sicut etTnnovissiina editione Pfo-
• Forte, sublimitaie. speri. Al., in libertate; et ila nostri Codices.
163 EPISTOLA. AD DEMETRIADEM. 170
a et inde
hominis, initium peccatt superbia est, quaecongruen- !Lamorem, iramflterel laudis cupiditatem;
ter et avariiia nominatur, quia ulraque appellatio novissima instrueretur tentatio, unde nocuit prima
eum significatappetilum qui et suam mensuram con- deceptio ? Non itaque desidiosis et tepidis, neque
cupiscat excedere, et non dignetur dives esse, nisi inertibns et incultis, sed magis quibusdam animis se-
propriis: tamquam iiabeat hoc simile Deo, ut bono- dulis et bonorum actuum probitate luculentis, per
rum suorura ipse sibi a fons, ipse sibi sit copia. Haec gloriam irrepsit humanam; et quos impulsione non
autem elatio de perverso usu donorum Dei nascitur. movit, elatione dejecit. Quanto enim clariores erant
Nam si conditor naturarnm nulla pulchra, nulla meritis, lanto eos aptiores suis invenit insidiis. Iu
sublimia naluris rationabilibus conlulisset, unde se paradiso namque Ecclesiae constilutos, el virtutuni
extollerent non haberent. b Nemo enim de iis quae deliciis abundantes, ad confidentiam liberi incitavit
non accepit soperbit, nec inflari quisquam de eo arbilrii, ut profectus suos in se conslituerent, et ad
potest, quod a participatione ejus alienura est. Num- arborem propriae volunlalis manum pracsumplionis
quam gloriatur de sobrietate teraulentus, neque de extenderent. Restilerunl quidem huic impietati recta
benevolentia invidus, aut de lenilale saevus, vel de • innumerabilium corda sanctorum, et nou sblum
castitale cxlollitur impudicus. Ipsa se a virlutibus docli quique ponlifices, verum etiam universales Ec-
vitia secernunt, et cum in peccatis agitur, non insila B clesiae plebes, apostolicae sedis ' exemplo, insaniam
per naturam, sed ex mala voluntate cOncepta e ut novi dogmatis horruerunt. Sed invenerunt 6 quidaih'
propria diliguntur : quia, sicul scriptum est, mendax viperina consilia, quibus doctrinae sua; virus infun-
de proprio loquitur (Joan. vui, 44). Cum autem in derent, et quorum linguam per dolos falsae rationis
bonis et rectis aclibus laudabilis vita ducitur, Dei est armarent. Hinc illa erat nalurae humanaefraudulenta
quod gerilur, Dei est quod amatur. Omne enim da- laudatio, et illaesae per omnes liomines originalis
ium optimum et omne donum per(ectum desursum est, defensio dignitatis; liinc 270 *^d« peccalum exera-
descendens a Palre luminum (Jac. l, 17). Unde quia plo posteris asserebatur nocuisse, nou transitu; et
inter vitia aul nulla est aul rara jactantia, et facile quam illi possibile fuerat non violare mandalum, tam
sperriuur qui de opprobrio gloriatur, malum super- liberum esse unicuique declinare delictum; hinc eva-
biae maxime virlutibus est cavendum, quia nullis cuatio baptismatis parvulorum, qui sola adoptione
opponuuius insidialur, quam quibus laus justa de- donari, nullo h autem reatu dicerentur absolvi; hinc
betur. postremo divinie gratias simulata et insincera con-
269 Ckv. X. Ex bonis operibussuperbiam et Pela- fessio, quae secundum tuerita daretur, noii ex qua
gianam hwresim esse natam; nec non et Pelagianorum roerita nascerentur. Quam - partero superbae praedi-
nliquias. — Cum ergo per ineffabilem misericordiam C cationis quidam sibi, cum caetera abnuerent, serva-
Dei captivis libertas, perditis salus, mortuis vita re- verunt. Sed hoc eos aut nimis imperite aut valde
paraiur, cum in sacramenlo crucis et resurrectionis nequiter fccisse non dubium est, ut oranium homi-
Clirisii ad novitatem redit vetustas, et ad innocen- iium generalem ruinam merilorum privilegio suble-
liam regeneratur impietas, antiquus Iiostis malignius varent; et curo inler nostros originalis peccati vulnera
fremit et acrius inardescit, et cum innumeris nocendi falerentur, inter suos tamen hoc lenere ostenderent,
ariibus humanum genus nitatur evertere, serens dis- quod primorum hominum praevaricatio solis imitato-
cordias, incitans iras, acueus cupiditates, suadens ribus obfuisset; naluralem autem faciiltatem niliil
turpia, falsa commenlans et errorum laqueos per sui in alieno amisisse peccato, cui et possibile esset
opinionum commenta roultiplicans, plus uritur de et liberum per volunfariam devolionem proraereri
virlute stantium quam laetetur de fragiliiaie labeh- gratiae largitalem.
tium. Multi enim servientes Deo, el in lege ejus die CAP.XI. Omnes in peccalo natos, a saltilc alienos
ac nocte medilantes, cruxifixerunt carnem suam cum tsse, nisi in Chrislo renascantur. — Verum istam dam-
desideriiset concupiscentiis, omniumque illecebrarum nati dogmatis porlionem catholicae mentes facile in-
incenliva domuerunt; non damnis vicli, non perse- lelligunt, etmerito delestantur. Dicenle eniuiDomino
cutionibus fracli, non prosperitatibus depravati, mun- D Jesu : Nonesl opus sanis medicui, sed malehabentibus;
dum islum nec dilexere obsequentem, nec timuere non enim veni vocarejustos,sed peccatores(Luc.y,31):
terreniem.Tantam itaque firmitatem, et tam sublime convincuntur isti in superbia etiam sine voce cla-
propositum qua impugnatione diabolus possel ado- mare : Sani sumus, opus medico non haberous; quae
riri, nisi ut quibus non potuerat persuadere vitiorum nobis exspectanda sunt praesidia de ope gratiae, qui-
» Editio Prosp., sit fons. quo sensu et quam-vere Auctor scnpsent, ex ipsoniet.
b Vulg. corrupte: Non enim. Nostri codd. emen- Prospero domonsirabimns in observ. ad citatam dis-
dationem praebuere. sertalionem num. 8 et seqq.
c Sic Quesn. probe correxit, cura in edilis et nostris s lia cum Quesn. nostri codd. In poslrema edit.
etiara mss. mendose legalur, et propria. Prosperi, quosdam.
d Ita nostri codd. etedili Prosperi. Quesn., ul inde. h Sic iidem mss. libri. Editi, tamen.
•Antiquae edit. Prosp., innumerabilia. Emenda- • His poslillam Quesnellus affixil : Pelagianorum
tionem Quesu. tiosiri codices approbant. reliquim Semipelagiani, ac si ad Semipelagianos se-
' Carpit hunc locum Quesnellus dissert. 4, c. 6, quenlia pertineant. Sed haec spectare ad quosdam
n. 5, ac si Auctor romanae sedis gloriam elalurus, occultos Pelagianos ostendemus pluribus in observ.
eidem tribuat, quod Africanis Prosper asserit. Sed ad dissert. 2, n. 4.
PAXROL. LV. 6
 171 OPERA S. LEONI MAGNOATTRIBUTA. 172
bus suppctupt yires.de incolumiiate nattirae? Non Aquohiatn-glbriamrlutiseorumtu es (Psal. LXXXVHI, 17^. r
auiein frustfa Jpanhes prptesialuf et dicit : Ecce .:Qui.et;alibi piisspei ppnfileturJJproiuum iii sanctis
AgriusDei,fiCbequiiolUifeccaia inundi (Joan. 1,29). suiSiesseclaudandiiro.jd.iceiis .:Mir:qbifisDe^s.irisaricuri
Nec fftisira scripltim est i Nvmomundus^erde, nec suis : D.eusMrMfilipse dqbit yitfutfimgt.forlUudineiii
irfaris,ctijusuriirisdieiviideti plebi suw .iPja.l, -jyxyii,SjB).P-Iliiic,etiani J.erejnias.
i',juxiaixX); et': Quispolerit faeeremundum de concor.dat.et.dicif: Mmc^icitDptnjms_: N.ongforie^
itrirriuhddcSnceptum iemirie? Nonne tu quisolus.es _ tur, sapient in Sftpienliasua, el non .gloriftur;'fQrfisjri
(IbicLj.uxtaVuig-)^ Prdpter qubd, sicut iiuiic iii Ec- (oi.litudineiua , $t rion glqxielur4iv^ '# divitiis suis-
ciesiafnarifetconstiiutibSaTvatbrisdiceiilis: Nisi guis sediin (iqc.glqrielurgui glqrialurr, intdligere el scire
retiatus fueril -exixqudetSpititu sancto, nohinlrabil in quiaigq,sum Dom\mis(Jprem. ix, 23, 24). Ipse vero
regnrim cmloruin;{Joan.Tii,5); ita sacfalissime:efat inlelleclus et .scienfiaunde Iiabeaiitur, pandpni Prp-
inlfegepraecauiuriirit riaius puer, nisi die-cifcunicide- verbia,Salpmjpnis,etdicunt i.Quqniqm£7QP.bmiriut
rettif pCtavo,' extefminarelur ariima ejus 4e populo dat sapicntiqm, et q facie ejus §cientia et inleilectus
siib (Gen. xvn, 1'4),:nullurii in:haereditale Israel ;har {Proti.xi, 6.)v:fEtin;Ecc]csiasteli!)rpjpsiu^^^
blturaconsdrtiniri; Qftaeomnia, et muliopluradocu- qubd eicbrda et pperaJusjorum inmanuDei.smt,.et
riierita, iiori tanta cura sacris paginisSpirilus sanctus.•B tanturo ,iti ;studiis .sjiisiprpficiant,quantum eos ilie
jnsefuisset, sitalisessetTialufaTiifiliis Adairi,qualis :: provexeri.t. Quftnlutii_:umque,.inqu.il, tabjoraver.iliiqnio
in ipso est pfiricipaliler instituta. 271 ;Sed quia ul quwrqi jtion iqpeniet. El guodcuttique dixeyilsa- e
Fiiius JifeiVenltTitsoIVeretoperadiaboli;(I Jcon. iii, pientiit:Sciqt,nonpp.test_inyenire,.quia uniperpumIIQC
8), et uf quaereret ac salvaret quod perierat (Luc. vidil CQX tneum^gpiqjusti et sap\enles,,el eyeralionet
xix, iO),fflaiiifesturiiestomnes irt^Adam damnationi eomrn inmiW Dtei (Eccle. yiii,.1.7;,ix, 1). T,ale,est
obiioxios essehascendo, nisi-in Christb liberati;fue- quod AppstoJ.uspradicat, dicenSjOniiie.yerbrimbp-
rfiii fenascendP. Unde vigllanler nobis consideran- nuro et .orone .ppus;sgnctum'f dpnura esseSpirilus
dumfestiriipsp regehefationisimunere.qiiid^eraiur. sappti, sjne quo nih$i'.recteagatur.,ideq,. inquii, ,nor
QuaniVis:enirn ad unum:Concurrant omnes ejusdern ttim vqbisfqcio gupdriemojniSfiiriluDei
roysterTipoftibnes, aliud tamen estquod :visibi)iier analhe.mqJes^,et^emopptestdlcer^,p.omii^
agituri aliiid quod inVisibilifercelebratur; nec Idem in;Spirilu<sqnctg,PMsipn&
estin sacranifehtofofma, quod virtus, icum forma ajitem Spiritus; ,el dipisiones.ministralionum suni'",
•iiumani ministerii adhibeatuf obsequio,virtusaulem idem autem:Duminus; et divisionesoperationumsvint,
per diviriioperis praestefureffectum; ad cujusrutique ' idm.verq.peusigni op§r$litrpmi}ia,in oiynikusi Vt_ii-
potetitiam reffereridumest qupddum Jiomo exteripr G cuiqm..qutern.dqtwmanifeslatiqSpiritus qduiilitatem,
"abluitur,;'TOutatuf''iDterior.-;u*ti&-..'nova'.cre8tuBa'.de. Aliijquiflfm<pet{Spirilumdalux,sermo sajnentim,,alii
yeteri; vasairaeTn-vasa misericordiae.lransferunlui;, autem sermo scienlimfiec^iii^um eumdemSppilum, ql-
et in corpus Chfisti convertiiur caro .pec.cati;.de ini- :fcri ifides jn .epdemSppilu; $ alii ppexaliq< virlritum,
piis justi, dfe captivis liberi, deifiliis ibpmiftuniihint aliiiprqyheliq,qlii Aiscwtio/_syir\tyum, alii genera lin-
iiliiDei, qiii nonexsanguinibus, mequeLexiV.oluntaleguqrum, alii i})ler_prelqliqsefmqriupi, H^wcauleinomnia
viri,rieqrie exwlurilatemtnis; ied-.exPeomtistint .operalur unus ,atque idern Spirftus, dividens sintjulit
(Jriari. i, 13); Quod quiaiindubitanler.aecepjnius, ye- .proutmlf (ICor,.-xn,.3).
rissimum esiquod Apostolus'docel,,-dicens':*..Quicitttt- CAP.XIJI. Siu« -C/ii-isttpperanlis ity nqbis auxilip
que tnim ipirilu DeUdguntur, ii filiisunt,Dei (Rqin. nihilibqniiios..qgerej.-necilqcfufpr,riJib.erum qibiliiiitn,
Viri, 14). Unde videant-cujus.se.haberi filios v.elint, jedjftvqri. — ,Sunt,et alia. Jnnumerabijia tpstj.monia
qui definierint omnes hominesvoluntate pr.oprjar,e.gi, ^quoeex paginis.el noyiefyeterisTest.amenii quadam
CumidemApostoltisproteslelur etdicaf^Qwijipin"- ,conclamatipnp;Co,nfir,mertt.liaric,esseyera3bumii.i.^
iumCliristi rioti'habet, hic non£st,:ejus:(Rom.OBii,$). .excelieniissimamdignilalem, utpnini.aqua?'hpminein
CAP.XIL In soioDeo essegloriandum,a quo,omifis ..faciu.nt.christjanumaddivinaj.graliaj.dpriu^
viitus,gldriaet sapientia4st. -^ReftitataTgitUfsuper- D ttir-.Sfedilantammuliitudjncmsententjarurii in uhiiirii
boruiii impia Vanitale,quibus.in pcccatum etiam illa iCPnger Pfejniropdicunifuit^.praeserfirapum mijiiserriio
quae in eis vldenlur laudanda •.vertnntur,.nosi!lam es.sp.tad sanctimpniam t.u.am,cui ex fpfmuia eofuiri
hufflilitalemb cui-virtuseffloria.Deus esteliganius, ..quae.comme.mor.ayimusPmni^ se aut recordanti one- f
"ieientes prophfetamRavid «ecinisse ,de sanciis: .Dq- .TCP t auf, legenti, licet .quaedam.etiambrevissiriTatanitae
'•aiihei irii iumirievuliustui ambulabunt,.etin fiornine .siiit plenitudinis, tanfaegue,yirtutis., ,ut "iiullb ad-
tuo exsultabuntloia die, et in luajustitia exallabuntur: versantis ingeniopossint in sensiimaliiiin"deidrqufefi.

* Editi cum uuo nostro cod. Vat. addunt eum. d Vulg., TJndein Ecclesiaslw/iiro.,jyeI :in,JEccle-.
Mcliusdelevimusauctoritate alterius ms. sjasie.-NbstfbsicodV'Y.af.;praetulimus.,
* Ita Quesn. ct novissimus edilor Prosperi. Vulg. .• Iidem eiyMlidilexerili - : ,
atitcripres cum recentiori ms. Vat., cui virtns et glo- {i;Curii"iri!aniefibribusediiis -habereim\,(/p?jMm est,
ria Dei est. Alius cod. Vat., cui virlut esl gloria Dei. Queshfelllis,-Piiiissa:vbce donum, .esx,est
spripsif,esse.
c Editi, Hinc etiam. Nostrorura codicum lectio Nosiri codd. Vefam iiniegfainque leclionem /dedere. *
melior. ''«'Siciidfem riiss. dibriiVat.jJEditi,i«fferi">-';'"~
173 EPISTOLA AD DEMETRIADEM. 17-4
Nam quae conlradictio admilti potest in eo quodipsa ] , gfatiam prseveniri."Eramus, inquit, el nos insipientes
Veritos discipulis suis per Evangeliuro Joannis dixTsse atiquando, iricreduliterraniesSskiiim^
narratur : Sicut paftnes, inquif, non potest facerefru- 'vdluplalibusvuriis; in rridtiiidet itividia agekti's,odi-
dumnisi manserit itivite, sic nec vos,^J^nitiirime biles, odientesiriiicein. Curndutem beiiighiTaselfirirria-
manseriiis. Egosum vitis, vbs palmiles.Quf-mdnetinme riitds apparuitJSaivdiofis nostrf, nqn iic bperibrisjus-
el egq in eo, liicferl fructum, tjuia siiie the niHii pbtestis iitimquwfecimustids,sed secuiidumsudtrimisbiicofdidm
•facire(Joan.w, 4,' S).'Nbnne convinciiur palniescla- salvos nos (ecit, per idvdcrrim'recjerieraUtiriisSpitiius
fus quod omrii 1'ertilitate vacuaiur, si viiis liberiaie sancti quetrieffudil aburideih iios pef Jesurii Ciiristum
riori aUtrir? Quis enim sine auxilio gratiae fruCtiim "'Sdlvaioremribstrmh,WjuslificafigratidipMus, timfides
pbtest affeire jiistitiae, atit quis audtel -dicere se a simus secundum spem vitm mtirhdi (tiillm,i>-7).
Xhristb noh divTdi,qui Cbrisluiri ih se diffiietur bpe- Omnis igitur iiJumiriatarurrimentiiirii pius nibtu.saiie-
rafi? Ah forte vefenduiii esl nfe liberum follere nari quiderii nori potfest a pfopriri'horiiiftis yoiuntate,
videamur afbitrium, cura omiiia per qtiaepropitiatur siquidem iiibii rectfe faciet nisi quod Vojetis' egerit;
Deus ad ipsurii dicitiuis esse f efefenda? Quod nequa- se'd ut ad id quod aequuirifetuifle est atiini.i tendat
qiiam esse consequens a luce veritalis ostenditur : intentio, de iliius Deierftseet iricoriiriiut^bilis ybluh.-.
Ppefante eriim Spiritu Dei juvatur arbitriuni, non 1 tatis inspifatiohe coricipiiuf. Et siciit Vfte medici!Et
aufertur : et hoc agit gratia, ul vbluntas peccato cbr- in ocuiis caligahtibus', lit possint Videre qiibd' ribn
fupta, vaniiatibus ebria , seduclibnibus cifcunisepta, vident, nec tahieri nori ipsoriim .'esi 'visib quairi frie-
diffictiltatibusimpediia, hen renianeat in iariguOribus dicina corituierit: itaIiri cofdibus ttfdis et iielieiiBiis
miserenlis medici curata reva- sanctuni acifesbBducta'1
suis, sed per opem per Spiriluiri tefgiiu'r', 'fef%«
lescat, et gaudeat se-hon inlerroganlem edoCtam, et vferolumine teriebrbsae jani fet deficieTiies!iucerfiae
fton quaerenteftTesse quaesilam, quia impletur quoti- iumen afecipiunt; nec tamen nisi ipsaTtiiri efit qtiid-
die quodjsaias prophfetapraedixit: Quibus nonestan- quid fulgoris acceperiiit. Dnde dicit Dbiiiirius: iijriem
huniiatum de eb, videbunt; elqui non audieruntinlel- venimiltere in terram;el quid vdlo fiisi ui atdeatfLuc.
ligent (Isa. LH,15). Quomodo autemhoc GatJoahnes XII, 49) ? Et idem jubet rit Tucefn» Tibstra; sihVsehW
docet diceus : Scimiis quia ex Deo sumus, etmundus per ardentes, ut scilicef supernolgrie afecehsus'arii-
lolus in maligna positus esl; el scimus quqniam Filius fnus non tepescat, sed studeat seriiiier arderfe; ac si
Dei venit et dedit nqbis sensum ui cbgnoscamusMerum vigorem ejiis aliqua turbarit advefsiias, 'iiride ccepit
inde ' '" ' *
Peurii, et shnus in vero Filio ejus (Joan, v, 19, 20). iriflamraafi, pdscat igniri. .{
Qiioduiique nnnc b quoque eadem potentia Dbmimis CAP.XV. Idebddri prwceptum ut prwcipientisqum-
tridesinenier operaluf, qui ait: Ecce ego vobiscum * raiuf auxilium, cuihoiiio<obediendo coopereiur'.,~Prb-
lum dmnibusdtebus usque ad consummaiiontin smculi inile quia manifeslissiirie et propbetica, et evangfeii-
(Matth. xxvni,^O). '".' ca,et apostolica dbctfiria, nec superbos nbs vuit esse,
CAP.XlV. Intiullo gratiw operationem ab humaiia iiec desides cooperalbres nosresse opbriet gratiaa
voiunlate prmisehiri.— Ut" ergo rijisericordiam Dei "Dbi,ut illam excitantem, juvantem, loCupIetauteraet
quaerainus, Dei riiisericordia est qui ait: Miserebor qriotidie provehenterii, vigilanter et sobrie subsequk-
cui iniserlus ero, et misericordiam prmstabo ciii mise- friuri numquara (fcssantes abactibne gratiafum,!quia
ricbrdiam prwslilero (Rom. IX, 15). Unde mire per inter sCcunda VitaeTstiiis et adversa/quibus'geiiiiria
Jcremiam idem Dominus nianifestat, quod Dei gra- semper teiilatiorie pulsamur, si pfoficiriius,Tude ali-
liam rieriio praevfeniat merilo suo, sed propler dile- mur; si stamus, inde subsistimus; si reCldiraus, iride
ctionem qua Deus diligit etiam aversos ad fhisericor- reparamur. Dicit eriim Spiritus per propbelam David:
diani trabi. Dilectiorie, inquit, wlerna dilexi 'te: A Domiiio gressus hominis dirigehlur, et viam ejus
Doitiiiius
-proplcrea traxi te ad miseralionem, quia wdificabole, volet. Cum 'cecVderit,non coUidelur, quia
et mdificaberis,virgo israei (Jerem. xxx-i,5). Gui sen- supponil inanuin suam. Nonitaquefrustra praecipitiir
tenliae Joannes quoque apostolus congruit diceris : utboni simus,cufri27'5dicilur:Dec/iHa<j malo,:etfac
IVon^uasi nos dilexerimus Deum, sed quaniam ipse D bonum (Psal. xxxvf,' 25, '24, 2"). Sed necfrustra per
ditexit tws; et Tnfra : Nos ergo ditigamus, quoniam Jeremiam dicit Dominus : Timdremme.umdabo in cor
Deus prior dilexit nos (I Joan.iv, 10 , 19). -Paulus eorum, et visitabo•eos ut bohos eos faciam (Jerem.
quoque apostplus in eadem esl senlentia, dioehsin xxxn, 40, 41). Nec superfliia erat praecepiio Patili
Epist. ad Timolh. n :Gbllabora Evangelio secundum aposloli ad Romanos dicenlls : Ndli viriii d malo,
viriulem -Dei.qtsi nos liberavil el-vocavit v.ocaiione sed vince in bonomaium (Rom. x«, 21)7 ctiin Gofiii-
csancta, nonsecundumopera noslra, sed secundumpro- thiis dicat: Oranws aulem ad Deum ul niliil mali
positum suum el gratiam, quw 274 dgta est nobis faciatis (II Cor. xm, -1).Inomtiibus enim inonitis Dei
ante tempora ceterna {II Titn. ii, 8!^;9). Ad Titum atque maadatis una .eadeinque falib est et diyiriae
eiiam scribens, docet nullo jibrtb hpniinis meritp ,J?ei graiisa'etTiumanae".pbe^lp.QiistitV .nec'^ a_fiufi''u^gn4ia

".Erat in VuJg^, veritalis oslenditur, sinevocula verilas ostendit.

tuce. Qiiesnel!us'defectum suspicaiiis, notavit in po- h Vox quoque addita ex-velustiofe cod. Vat.
^ 5tilla : Videlurhic deesseVOCE , aul quid siniiie. Unus e In eodem ms. posieriori mariu vbCIJSHfM!super-
'' ' .:..?«
e noslris codd, supplevit luce; aiius alia ratione, addilur s«a.
 175 OPERA S. LEONI MAGNOATTRIBUTA. 176
datur praecepluro,nisi ut quaeratur praecipientis auxi-, A humilitatis occurrit. Quam ideo dixrinus verani, qnia
liuiri, Voces enim docenliura et litterae paginaruiri . omnium virtutum inexpugnabilis forlitudo, el qunj-
quse ad erudilionem audienfmm vel legentium Deo dam suorum esl vita membrorum. Discernimus enim
serviunt, non carent ejus virlule cui serviunt; et illarn ab iis officiis quae potest etiara cum mundi sa-
quando id quod jubetur * obedienter perficilur, tunc pientibus liabere communia, et in eo proprielatern
effeclus divini operis declaratur. . ipsius definimus, quod per omnia Deo subditur. Nec
CAP.XVI. Quanlopere cavenda sitinbonis operibus potest quidquam de meritis suis perdere', quorum
elaiio, qumomnia corrumpil. — Vigilant autem tenta- eausas atque profectus non in se, sed in suo auctorc
toris insidiae, ut ubi proficil devotio, surrepat elatio, conslituit. Dignum quippe estut imagoDei Deo splen-
et ut homo de bono opere in se poiius quam in Do- deat, el inde pulchra, inde sil compta, dicens: Si-
min.o glorietur. Sed sollicitudo nos Apostoli conlra gnalum est super nos lumen vultus lui, Domine (Psal.
\ hoc periculum monetdlcens.: Cum timqre et tremore iv, 7); alioquin adultera est, etadivino aliena con-
vestram salutemqperamini. Deusesl eniin qui operatur jugio, si alterius cujusquam decprem in speculo sui
in vobis et velle, el operari pro bona volunlate. (Philip. cordis ostenlat, aut ullis aliis monilibus acquiescit
n, 12, 13.) Quanto ergo excellenlius in mandatis Dei ornari, nisi illis quae de lliesauris sponsi per sancti
quique proficiunt, tanto majoreshabentcausasformi- ;R Sjiiritus pignus accepit.
dinis et tremoris : ne de ipsis probilaiis augmenlis CAP.XVIII. Demelriadi magis humilitate qpus esse,
inens sibi conscla et laudis avida in superbiajf apiatur propter et virginilalis purilalem el (amilimsplendorem.
excessus, et fiat immunda vanitate, dum sibi videlur — Si autem quaelibet anima Chrisliana hujus debet
,clara virlute. Sed conlra hoc periculum quid beatus continenliae soliditate muniri, quia omnes nupliale
Pelrus inprima Epistola praedicet audiamus: Si quis, sacramentum in quocumque vocationis suac ordine
inquit, loquilur tatnquam sermones Dei; si quis mini- susceperunt, quanto magis personae luaedignitas prae-
tlral, lamquamex virtute quain adminislral Deus: ut sidio bujus virlutisarmandaest, cui de opulenlissi-
indmnibus honorificeturDeus per Jesum Cltrislum, cui mis gratiae Dei donis lam muliiplex se ingerit mate-
est gloria el imperiumin swcula(\Pelr. iv, 11). hIdem ria ^loriandi. Quamvis enim communis tibi sit cum
in Epislola secunda : Gralia, inquit, vobis adimplea- multarum virginura purilate virginitas, non tamen
iur in recqgnitioneDomininostri Jesu Christi, qv.inunc facile reperitur quaepossit libi magnificenlia domus
omnia nobis divind virlute sua, qum ad vilam ct piela- et splendore ariliquissimae familiae comparari. De
lem pertinent, donavit per agnilionem suam, qui voca- quibus ut non superbias, nec libi hoc ipsmn, quod
vit nos propria glorim virtute; per quam maxima nobis eis Christum praeposueris, 277 ascribas; d ipse est
el pretiosapromissa donavit: ut per hwe efficiaminidi- G vefa humilitas, vera. cbaritas, vera virginitas. Ab
vinm cqnsortes nalurm, fugientes ejus qum in mundo omni quippe contaminatione mens libera est, quae
est concupiscentimcorruplionem (II Pelr. i, 2,4). Si sive in se, sive in proximo nihi! diligit, nisi quod e ex
ergo omnia quaead vilam et pielatem pertinent Deus Deo esse non ambigit. Nam amare aliquid quod non
nobis divina sua virtute donavit, nibil magis fugien- exopere et spiritu.Dei sit, non est casta dilectio, et
dum est quam appetiius bujus concupisceiiliae, quae sufficit tentalori sublimes et claras animas bac illu-
virtutem negat divini operis, amore propriae dignita- sione vioiasse, ut quas ad illicita non impulit, f pla-
tis;-276et cum auae cupidiiates ea tantum bona cendi sibi ad elationem dejecerit.
quibus adversantur, imminuant, haecdum omnia ad CAP.XIX. Sine charitale, qum non qumritquw sua
se trahit, siraul universa corrumpil. Cum ilaque to- sunt, niliil prqdcsse. — De hac charitate sine dubio
tius superbiae generale nomen odiosum sit, sive illa Apostolus loquebatur, et islius proprietatem snbtilis-
de honore suo, seu de nobililate, vel c de immodicis simis discretionibus eliquabat dicens: Si linguis ho-
opibus iniumescat, haec pars ipsius oranibus tentalio- minum loquar et angelorum ,charitalem autem non ha-
nibus nocentior inveniiur, quae videtur iis quas per- beam, faclus sum velul ws sonans dut cymbalumlin-
ditas cupit, amica essc virtutibus. Sed quia sublimio- niens. El si habuero prophetiam, el noverim mysleria
ra quaeque gravius corruunt, gaudet princeps super- ]D Oiiiniaet omnemscientiam, et habuero omnem fidem,
biie, eos quos potuerit sua impulsione prosternere, ad ila ut monlestransferqm, charitatemaulemnon habeam,
celsiora crevisse. nihil sum. Et si disltibuero in cibos pauperum omnes
CAP.XVII. Per liumilitatemhomovereDeo tubditur facultates meas, et si tradidero corpus meum ul ar-
et unitur. — iluic autem malo firmissimum bonum deatn, charitatem autem non habuero, nihil milti pro-

« Praetulimusobedienterauctoritate vetustioris cod. congruentior.

Vat. Al., ab obediente.
h Qnesnellus, Itcm in Epistola. Novissima edilio
Prosp., Item idem in Epislola. Cod. Vat. 262, Idem
ipse in Epistola. Yetustioris rass. leciionera adopia-
virous.
,« Particulam de ex mss. et ex edit. novissima
Prosp. inseruimtis.
d Vulg., ipia. Praetulimus lectionem rass. Yat.268, ,
quiBsequissiwaquidem videlur, et sequeniibus gfiam
c Ita ex eodem cod. Edili, ex Deo esse nqvil. Alius
cod. 262, pro noti ambigil habet novum didicit; ubi
forte natum scribendum fuit.
f Editi ante Quesn., placendo sibi ad elationem.
Quesn. ex arbitrio emendavit de elatione. Utrique
nostri eodd., placendi sibi; sed unus ad elalionem,
alius adulalionem, quod pro ad elationemerrore li-
brarii scriptum videlur. ld autem praetulimus.
 477 i
EPISTOLA AD DEMETRIADEM. v - tfS
desf (1 Cor. xili, 1-5). In quarum definilionum for- A . earum constmitur, simul ulraque pblialur, Sicut
mula raulto laboraremus obscnro, nisi sequenlia de- enim pars cbaritatis cst humilitas, ila pars liuinilita-
monsirarent quaeesset species istius cbaritatis, cui tis est cbaritas. Et si illa recolamus quaesine bono
soli lot operum labores, lot virtutum merita * non cbaritatis infruciuosa esse Aposiolus definivit, inve-
perirent. Esto enim ul muliiplex loquendi peritia, niemus eadem similem habere { qualitalem, si jeis
quae non solum ad omnem h huraanae facundiae ar- humililas vera defuerit. 279 Q,lem e«im fructum
lem.sed etiam ad angelici eloquii pervenerit facul- habebit, aut cum inflatione scicnlia, aut ctimIinmaiia
latem, si charitate careat, inutili aerissono el linnitui gloria fides, aut cum jaclanlia largitas, aut cum ela-
sit comparabilis cymbalorum : esto ut habens pro- tione mariyrium ? Undequia in s destructionem su-
phetiam et scientiam, habens fidem daemonibusiin- perbiae, el bumilitas tendit etcbariias, de ulraque
perantem, nihil sit, quia charitale sit vacuus; c ve- habeatur diclura quidquid de una est dispulatum.
rum ut etiam ille ab liac esse possit alienus, qui in CAP.XXII. Nihil boniessea nobis quando nec [ipsa
alimoniampauperum suas distribuerit facullates, vel recta oratio. — Superest nunc, sacratissima Dei
qui corpus suum igne torrendum pro Christi confes- virgo, ut sobrio casloque judicio sancli cordis tui
sioneiradiderit,incredibilevideretur, nisi bealusPau- h arcana disculias, et aculeo tolius elationis obirito,
lus hoc diceret. Qui tamen cum ejusdem charitatis B . invesliges in te atque dinumeres quae et qualia tibi
roembra describeret, docerelque qualis esset haec sponsus tuus dona contulerit; quaea me non oporluit
virlus, sine qua iiullrcpossintjprodessevirlules:278 recenseri, ne aut plura contexerem , aut pauciora
Charilas, inquit, patiens esl, benigna est; charitas nan percurrerem. Verecundiae enim tuae onerosa foret
asmulatur, non agil perperam, noninflatur, non est etiam vera laudalio, et ipse contra dispuialionem
ambitiosa, non quwritqum sua sunt (I Cor. xm, 4, meam facerem, si cuiab humana gloria conlinentiam
5), etreliqua. suasissem, ad eamdem te tuis praeconiis incitarem.
CAP.XX. Vanam proprii merili gloriam omni esse Ipsa ergo aulam tuaementis ingredere : et in secre-
peccalo nocenliorem.— Inflalio ergo et ambiiio, et tario purissimaeconscientiaetuae, qualia tibi reposita
propriorum bonorum superba defensio possunt de- sint ornamenta circumspice : el quidquid ibi splen-
struere eleeinosynas, possunt evacuare marlyria; si didum, quidquid pulchrum pretiosumque repereris,
et roagnas opes amore quis buroanaelaudis effundat, diviui operis et muneris esse ne dubiies, ila rit ii»
et sseva supplicia, non ea fortiludine quam Deus tri- omnibus bonis opulentise luae, et gratiam donaloris,
buit, sed ea quamde sepraesumpsit excipiat. Hocest et j'us proprielatis agnoscas. Accepisli enim qure
enim propria fiducia inflari, boc vanam gluriam qui- habes, et quidquid tibi diligentia tui laboris accrevit,
buslibet ambire dispendiis, hoc postremo est nolle C ( per ipsum libi est auctum, per quem fuerat inchoa-
habere quaeDei sunt, et ihi suum conslituere meri- lum. Itaque ulendum tibi est * his quae largitus est
tum, ubi divinum cessarit auxilium. Haecsuperbia Deus : et ab eodem semper esl petendum ut donis
omni peccalo nocentior, omni genere est elationis ejus fideliter et scienler ularis. Quid enim nobis boni
*insanior.- A quibuslibet enim Iapsibus delictprum potest esse sine ipso; quandoquidem etiaro ut rectc
• facile surgitur, quando opem a reparatore suo poscit oremus, ex
ipso est, dicenle Apostolo : Nam quid
elisus. Huic autem ruinae nihil subvenit, quia aut oremussicutoporlelnescimus;sedipse Spiritut postulat
difficilepeccalum suum superbus agnoscit, aut etiain nobis gemilibus inenarrabilibus. Qui autem sctu-
si intellexerit, non currit ad medicum, sed de se pro
lalur corda scil quid desideretSpirilus, quoniamsecun-
sibi remedium pollicelur; nec umquam ibi proficit
dum Deum postulat pro sanclis (Rom. vm , 26, 27).
cura, ubi morbus est ipsa medicina.
CAP.XXI. Superbimvirut sola humililaleet chari- Et ne dubium esset de quo spiritu loqueretur, jam
iate,quw se invicemcomplecluntur,excludi.— • Hunc supra dixerat: Nqn enim accepistisspirilum sermtutit
autem corruptissimum pestilentiae islius statum spi- iterum in timore, sed accepislisspiritum adoptionis
ritus verse bumilitatis et verae charitatis excludit; in filiorum, in quo clamamus: Abba, Paler. Itaque ipse
nullo enim hae virtutes ab invicem dividuntur, et D 3 Spirilus testimoniumreddit spiritui noslto quoniam
ambarum lam indiscreta connexio est, ut qui in una tumus filii Dei. Si aulem filii, £(280 hwedes, hm-
* Edit. Duac. et Colon. Prosperi, non prwirent. a mentc auctoris alienumsil nemonon videt. Aliquis
h Ita edit. Prosperi. A!., humanam. in margine hujus loci tomo III Opusculorum de Gra-
1 Quesn. addit vocem verum, quae et in noslris tia, Lovanii an. 1648 editorum, scripsit verilatem;
mss. et in editis deest. Eam nibilorainus sensui fere quod etsi sensum afiquem elficere queat, censeo la-
necessariam cum novissimo Prosperi editore reti- men commodius a.pliusque vahitalem, vel inutilita-
nuimus. tem, aut aliam ejusdemenergiaevocem substitui de-
a Forte, insanabilior. QUESN.— Post pauca unus bere, ut ex contextus serie quisque inlelliget. J Haec
Vat. ms. cod., opemreparatoris sui; alius, opem re- ille. Omnem autem difficultatem submoverunt noslri
paratori SMO." codd., qni qualilatemcongruenter exbibent.
eQuesn., Hincautem; et dein cum caeteris editis, s Edili habebant in districtione. Quesn. emendan-
ipsiusflatum. Nostri codd. meliorem leclionem de- ;dum putavit f» dittrictionem.Nostri cbdd. Vat. me-
dere. lius.
1 Cumin edilis esset charilalem, Quesnellus vani- h Editi, arcam; ma!e. Emendalum ex mss. Val.
latem substitoit; et hanc notam subjecit: « In omni- ' Sic iidem codd. AL, eis.
bus codicibusexcusis legitur, charilatem; quod quam
 479 OPERA S. LEONI MAGNOATTRIBUTA. W
r«des quidem Dei* cohmredes autem Christi:, si tamen jA bui (l Cof. xv, 28); 281 quoa "deb iri hae vita ad
compatimur,ut"\etcqnglorificemur (Rotti. vm,1S-17). pienrihi nbrii potfest bbiiriferi, qiiia rioridufn fnbrtale
1
;. CAP.XXHi. Otnnem reclurii dffecium, cogitaluin'e"t hoslfiim: Triduifiiriihoffaiiiaieiff, hec ccfrtiptib trans-
sermonem nostrumesse d Deo; — Implet igituf Spl- iit in ihCoffuptibneni; caro' adiiuc cofiira Spifituih,
ritiis sanclus prganiim suurii, el tarirquarii fila clior- ei cbhffa;Cafneffi spiritus coricupiscit; nfeciiiveriitiif
darnm langji digittis Dei corda sanctorum. Qui ideP ift:ullb librhiruiih tafita cortcofdia, ut ie|i mentis liex
'nuin die.P.entecostes in aposlblos plebemque cfeden- qri* merftbfis eSt iiisftairiori fepugrifet. Prbptef qubd
lium, sicut a ppmino fuerat pfomissus; influeret,iii ex Piiiniuhr Saficfbfuriipefscria aCcipiftirqubd'Joanries
specie linguarurn appaTuitigrtearum, et lpquelis' orri- apslblris' ail :' Si dtxeritiius qiibhiarii peccalitin nqii
nium, nalipnum .eos.super quos insfederatfecit cffari; hdbeWusinos-tpsbs Seducimits, 'e't'verilqsiri hbbis ijori
iit dubiuni non essefper ipsiu&inspiralioiiemi utileiri es( (\ Joanl' fj 8j~.CuftYtamen iderii ipsfedicaf :' Qtri
aff.ectum,,, ratipiiabilem sermofteni' aifimis fideliiim fidtiisesl:ex Deb pecmlumnbn facit : qubriiam,semen
in,iriistr,ari.;:sicuVipsepominusdiscipulis suis insinua-' ipBusiriiSffianeiii^i iioii ptildii pebcdre,quonidm ex
vit et-dixit : Cuin qutetnlradent vos _ nblite cqgilafe DisSmWitt ^WMi^W, 9). Utfuriiijii| ef|o vefiim
qitomodo qut, quid.lqquamini : dabiltlx enim vobisiri' es^vquTa^et^n^mo^slnepecc^to1^ rieiiib
(lia,borq.quid,lo_qudmini;nonenim vosestis qui loqufc]B estsinfe iegepfeccati; et qrirnatus d es.l ex peo, pec-
mtni,:sedSpiritus Pqtris qui Iqquilurinvbbis- (Matthi •%> caliim-hbn' facii: qiiia per; legem' roeiiiis , id. fest per
1
i|.).Quod?.ne in splomagnarum Iribulationum lem- cnaflfaierii quaVDei §enie!tiesi| jieccatum 2S2„?°.ri,
ppre. crfedamus.fieri,.non autem in pace praeslarr; faCil. Ciidntas; efufrTopifit multiiudinetii peccalbrutii
audiam.us Aposiplum definientem quod ipsaequoqtie (lP'etr.iv; 8); et *'s1n'eeafiiilTum"pfodfesf boriufri,,
Cpgitaiipnes.nosirae, nisi-a-.Deonobis insitae ffierint^ pef qua'm deietiir Pmrie peccalum'. DunT igitur cor-
rectae.esse npn ppssint. Fiduciairii iiiquit, talem ha- pus quod corrumpitur aggravat anfmaoi*,ei depfimit
itemus per Chrislum. 'adDeuni; nqn quod sufficientes terreridTiihabiiatibseiiiriiritiiriiia cdgiiaiitem(§ap. ix,
simus cogilarealiqujd exnobis quasi exnobis;: sed siif- 1S), ribri qriideni*bDJirifetufut Jirii f bniriia iri; oroni-
ficientia npstrq, exPeo esl (II Cor^111,4, 5). . bifs Deiis sTt^quia riiilius est sihe\ieritafioiiis slimuip
CAI'. XXlV, fQriidquid viriutis el charitatis .sancii ef isirie nTufabilifafisiiicefto : sed qtiia omne,_.'datum
liqbeiUifi hac.vitq; :a Deo habenl: quoniam el in cmlb optUtiriiii;ei biniie dqriiim perfectrim desursumesi,
quidquid.liqbiiuri sunt, abillq erit; ab eo poriio dqub desceiiderisdPatre luhiirium (Jac. i, 17), sine.dubip
erti pieniludp. -_- Unde cum saneloruiii ariimis ex Deo irifle "iiabettif vifttifuiri oiiiiiium pprtib,.unde babebi-
sitc utiiis .medifaiip, justa petitio:, efficaxafctio, ex tuf pieriiiudo; et fahtb pisqu"e pst beatior, Deoque
Dep,siiin.fidcfirmitas, in tribulalione patieirtia,,; in C cbrijiincilbf, (TuahTopius iri eo fuerif divinaegratiae
porsecutione yictpria, magna est in vera humilitate qusrai aeiibriis;iiiimaftae. ^«nei/i*; iiaque Doinino in
felicilas,, cui,Reus dilectio, Deus sapiehtia', Deus oiriiii ieiiipqre, et Idus ejris in iuq oxesit semper (Psal.
coiisijium, Deus fortitudo est. Nec dtibie ista subjec- xxxiii; 1j; ariima".aiTiem. iua*rion acqui.escat,.nisi in
tipjam ex magnaparte in jllius ftiturae beatiiudihis Doriiiiiblaiidafi. Supefbi quidem refragabuntur, sed
esl constitutaconsortio,ubi Deuseril omniain omrii- maiTsiifeiihafecs audieht, et Iaetabuiitiir (Ibid., 3).

i;Gori]urictibe/ ex riostris"riiss. addita. lamus': Dttde c~umsahclbruin animis ex Deb sit ut illis
.J?,ltaex:VatT.S8.'ATiui Vat.262,' «i rion-iii sblbi vieditqlio.jiista,_fi_etiliq: efficax;aclio cSCDeb sii, ih fide
Dein,e,x epdem.yat,,.268 nqn_aittetn scripsinuis,- pro" firinilaSjetc, I.QUES^....,.,,, ..,<.,<••>,; ,-.,..,...:.J.
qrio ediiiiiaDebarit cijm alio Vat.,. sedjtiqm.,,fi,\3bxfiri d Vefbuiri <si a Quesrielip deletiim cx noslris codd.
neiii CapitisQuCsnelliis',sic quasi exiibiis. pelevimiis et Prosperi ediiis revbcaVimui.: . ..,.,_..
autem si£ ope^Bpstroru.fticodd- et edii. PfOspferi. '- ,*Editi:,-ssmeqiia,;et poslea;' per qudrii; qiiod ciuri
i * t. Iri aiiis_.omrtibus.huju.sepistplae editipnibuSi careret sensu,, .QuespeJJus,,retentis yoeibus sine qua,
prPuitKs TegeTJaiufritilM; quae adeo ievis irrim.ulatio , corfexit per lidni. .Sfed._pqt|,us'_ r^tjpendas,;ypcesf per,
cuin^itipsaiolerpunctfbrie l'of'Um''sensuriT i arii egfe- qudm eeemferid.ahfliirii
sirieea iihtiS'pfaesiaiitidr noster
giae s.eiiteiitiaesu.byertebat, Etsi;porrp, ex sola ,.con-, codexJVati-dpciiiti; ;
jecliifa earri feSiituiiiius ,' lii.liilo iamen. rnirius je, , /. fefld.ose-IegebaiuTiri yulgatis^.ionmia:Qiiesiielli
emeiidalionesecurTsuriiiTs. SfeqUisfariiefi sufrfepiarri eriieniiailbrierQ* bmniq p;;pbanl ftpslri.cpdd.
sibi anliquam Jcctionem queratur; en fearrifepfiCsen- D s Unus cod.' Vai.i audidriiet Imteriiuf.

ADfiCiNITW IN SEQtENS ll"REVIARITjl.

IV,Sijqueris ppusc
ciiiriftbl":^ biblioiheca ej'usdem Opera qtiaffereritur^ inveriiuni fuit iri riis. podice
sig^'a,t^,Ut'i.,IKVjnjiii^_l4-£U
vCriinqufe .cfedercltif! inediluni, ejusdem exemslar dilige.nfer tra,nscriptum adnos
ira"ris'roissum
Mufatorlihl fpOTr,!!Ailtigu.it. rpe.d.ii:ssevidisser.t. M, pa*g.928j libi tairieri ihdicans codiceiri sigrtatuiiijltt. P-et
nuftrVISi; diy.er|uiri;ex;empiaryidelur iiinuefe, nisi forte bae.noiaj deinceps niutaiae.fuprint.r,Ipse quoque
liaud;.,inrore'ss'um,rflpusm^^^^ au.iem Leoftis^sii dublurii
5 feiiqiiif. Idem.bpuscuTum piini
Lepnis paritefirioiriiri.e^ ,in velusto ms. Pataviiro PatfiTrh EiremTtanPfum* SS. Pliilippi ei Jricpbi
B '.
altqu.'6'l Cypfiarii Qpefibus subjectuni, et adjuvanie P. Mag. Ari.tpnioManentjp .epn.ferre,eliani potuimus.
Ibi autpm haec,inscriptip_!egitur.::i"iiei)iG''i«w papai Leonis advetsus iic&reiicbs.stye icliismat.icps,_,. -,.,,;,..,. ,i
• 2, Ciirii' eodefri Brevidrii .liiujo, setfsine. auctofis nominehiinc; euiridem ffaetatum.iina cum,Leb;iis,,Q
ribus olim repererat P. Jacbbus Sirmondus in dtiobus codicibus Cbfbeierisi fet MliPaaftp Jiaric iili
inscfiptiu>
 *8l . IN VITAM E.t OFEBJt S. H'fc'A^''WrAMtiA*ES§iS^MbNiti&:' 182
neni pfaefigfefitibus : RfeiAdtiririiddvef&SAfiaiibs,' &WBremafiunVadiiefiui limrelicos; editusiaulem fuifab
ebdeiii; et"le|iiiif ibrif. I OuerVvaf. pagV.224'; ac exiride tofft. VII Bibliotlh Patruiii pag!.8. Tilulus vero a
STfropildbpfaifixiy esi fiujiisriipdr: Bj-efiantim fidei adversiis Aridtibs hmrclicoi, ift giio irium divinaium per-
jqiiafiim ^Sd/ftas.jiMi&i.ScripiSi^.siidi^ tbcfs it, argiiiiieriiis liqhido cpmprobatm;rauclore incertb; sed
auctor
aniiquissiiiib. Liceiatii/em\ iHtefkm. «lic/of^th pfbiulefiiy^ep quodfin'dtipbiisiaudatis'cbdicibrisriullus
ngriiirieiur, ctihijirneri ho:CBreviarium",iiiqiiii ih pfaefatione, Lfionts'Opetibus utreijue in codice intexlmri sit;
wiqque ribh,impdi vfdediiif, vehtcbdXifimcniem liauddbireprevidfiuht fijdeicredi pqsse, qiiodq Juliano Coensi
episcppdimMrim_i Leqpripriribiidmii dd se'pervemssetiignificaVepisll60 (niinc 115):,ateoguB, ^'ttijguis^stfluciof,
•obiu/it Hunerico
iii
miiiuatp^'iii^rfjArii^uj^eiimnVCdr/^agiiteJis^nV JR&ttdhie^jSdet,* £'oHei_fartim^resftoMit«e
"qitfffin"*«o'
regi,iuiii Idatiiiniiii itbrdMversksVdrimdduhvAtidriufri.-- : . o . .; ...
5. QueMelius ri^^
jrire qiildem, utjex.ea'deni riotaiTbrie'n"quebit. Breviafiurn quidfeftrifideTa Juliafto Coensfad Leonem _papam
missrim'cuirt'ibidefti fecte s'tatuaiftf nOrifuisse^aTiuaiiisi ipsaWdefiriitioriem fideijeditam in concilio Chalce-
donen.si, quae Tractalus fidei alibi pluries vocaiufV ab.hhc optisctilb plafte diversuiri agnoscitur:.. JSeque:in
OriehTejirppfieri^ iisOccideritispartibusTnqiiibtiSiATiaiii
dominabantuf, ac bapiisma itef aTjaritvquofl iiiillis p^bstfeiftO" OpusculTcapiie^ rbpf fehenditur;.iIdautem Arianis;
- Ofienlis'," quod- sciamusrnon -congruif;--^ed-AfTiGanis-vid-^ispanis-^uLsub^audalisjel^ub^thhi
baptismum iierasse traduntur. Quoad Africanos, jd.ciroi Leonis aevo maxime congruit. Auctor enim libri de
Promissionibus et Prwdicliqnibusj quiVfuit/AferyipT8b|itque:vfyeriteVaTentinuTnoIII ante an. 455, loquens
de liis haereticisait: Pugnat (kriaiimf exsrifflrihdbet febaptizando hiembih dghi;qumjam Chrislus tuo sanguine
eacraverat.
L Addemus vero observationem non^e^mV.TriAhs^^B^ifJS^riliiim'5* habetur: Sicut panemjam semet
coctum si aliquis remittat in aquam, el velil recommiscereet coqiiere, perdet pristinam dignitatem, et in nigre-
dinem terramque convertilur; sic fdlisgj^citur qaicumque:inse permtttit baptisnmrntiterari. &>m.haec eadem
similiiudo eodem consjlipet afgunftnlo/6efisefieoAAfianO;Objecta_fofrita:Seb'a|tiano'poniite viro catholico
apud Victorem Viitensernlib. I de"Peifsec.Yaridalica,"noririulli dubilafit ndmriibSfebastianus hanc similitu-
dinem ex nostro Bfeviario jam apud Africanos vuJgato didicerit. Sed Victor*Viitensis eumdem Comitem
ejusdem siroilitudinis et. argumenti palam:lraa,i.tauciprem. Cwi(Genserico), inquit,sSefcasiianusreni inveniens
miram mullisque necessariatii, prb"iefripPtedbitieieipbndii (Vid: Tilleiri. Vitv EuyPafi^i^H^W^Yji Ilitegrufri
textum recilabimus stio loco annot. 55 (ln(ra, col. 00, n. "). Hinc aulem verisimilius videtur nostri Breviarii
aTiciPfefftveTSeriaStiait^
potuerunt solvere, hoc argumentum sumpsisse. Sebasliani Comitis factuiri cbritifit bifcaadversus ariiitimi&9", W
propierea in laudata Kypbtbesl BftyiafitiiTipajiJpr.ppSt abrAfricaup scriplum,dici,-deljerpt Arianos
Afiicam occupantes; qubd crim Lfeonispoiiiificatu ac
5. Cbilfleiius in praefatione ad Ferrandum diacohum scribit se boc Breviariuiri fidei Alcuino diacono
ascripliim fepfefiSsein cod; rifs,:Gafthuslae^'PorTafJuiSi. At hiiic aiTCtpTi,quetii"|Tes:lii.irosde T_ri,nitaie;fididisse
certum.esi5ribcp^risculrinia|jtiip]ibari neguit;,:iuro qriodabejussiyloalieiii^
ab Arianis usurpata Alcuini aetali non cbriveriit";'slcut nec conveiTitintefpffeiaiib Vetus hbnhullbruftvloeorum
sacrae ScrJpiurae,'.qu.ae.ingode.rn:o(pusculpadliibetur..:;rjr,-.,.. .,«--.«,> -^ .-.-*,,,-„„.-., ,.,. ......
6. Cum porro Leoni nosrrb in dubbus vfel ifibus"riTs"sVe'Xfemp!afiTJiis iriscfibatufi fefih duobusaliis a Sir-
mondo inventis inler ejusdem pontificis OperaJueriLinsertum, etsi ob manifesium scriptionis discrimen
ipsi pontifici attribui non posse videatur, aliquid.lamen fortassis habuit cum eodem conjtinclura, quod
ad nostram notitiam non peryenerit; ac propierea non immerito in hac appendice haud praeterniittendum
credidimus.

iRCTMRIUM ADTEKSUS ARMNOS^

idm hoc Breviafium edidimus iomq tiosfro Xlli, cdt. 05, ubi videsis.E&iT

ADMONITIO IN OPERA SEQIIENTIA.

QiMsriellrisJ*fiaiet OjiuseMsS.' Hilafii ATelatensis,qrisea Leonis Operibus noft disjungenda creaidit, Jbianc
praefatiunculampraefixit. ...« . ..-. .;,. ',>..,,-^ ;>,._,.-,v.wsw.i.;, m,:-,-, . ••w.-•<*.
.fc-Tantusest .Leo.tiero.inler etJBfiiarium _ayatis, injenii, eloqueiiliae, dignitatis, rerumqne actariini riexiis*,
ut hujtts Vitam et Opuscula iiliiis scriptis appendi necessilas pene fuefit^ NecessifaifehTaiixii; ealtem quoad
Hilarii Vitam, etinfinitus prope mendoruriij quibus scatet,-iiumerus,;e,t exe'mplariura penuria. Quod Vilara
hanc attinet, in ms. codiee Arelalehsi, qtieift clarissiriiusVir D: Saxitis ArfeiateiisisEcclesiaecanonicus nobis-
cum prp sua Tiumanitaip cpmmunic.ayii,jllius.auctpr^
linjus ridniiriis";successbfHilarii;%quiverp.4iriejuslbciim .pfbxirtiesuffecttiS,..jRaypftriius"fest,
qiifeihVita?,'hujus
auctorem nori eSse Viiaf ipsa 'cl^matVPfxMeVWduDitariMhf^quTii' IiaTcMpsasii Viia^^tiam ab Honorato
MassiliensisEcclesise episcopo Hilarii alumnoscriptam esse;~testis est Gennadius in Calalogo illustriuift vi-
rprum cap^jilt., quod et.ipsa yita suggerit,!ex qua,_3onst,atejus,rauctpr^m,exse^ujis.Hi!ariivinierfuis,se,.Sqn-
fiofuin, Tiiquit Gehriadius, Pairum yiias rijimdificatibri
eijpjueriutriibfis(leglssfeBarfaiis vitietuf mwtbr?$l; sui sarfciiMlafu ArcetqieiMs, episcopi.Harie pefiissfe putat
Pbilippus Labbeus ih..dissertatio'ne;de'Scfiplpribus Ecclesiasiicjs,quia,eam distmguitabesi Hilafiiyita qtiaro
Chrbrio_og|a_!._Krihensijnsefu^ Sufium fexsiat. Af iilaiBarfaliariaVHiiafiiVita ridii slia
est quafti .giiEe.ab^Hoh'p_frito.s'cr^p^.'.ui.dp'tibie
cbrijfecferaiBafralisipse^ qui.ex ftifeiribfarip,ui ait1,pefaritiqiib
rnfj.monastefii Liririeiisis earn' eaidit.Cfedlderifri fegofieyefentium illumj.cui Vifspsfeflptiim tribuit jCodei
AfelalefiSiS,aliuin riotiesse ab Hbhbfato, qiii servafa nominis srii significatiohe siib RevefeiiiiiritiftTirtfelati-
tare voluerit: Iionor quippe et reverentia idera spnant.:Fayent conjecturae plurium scriptorum ejusdem aevi
exemplum, qui vel tacito nominel,p_copr.iq,,,yel eijam.sub,ajieno, .tractatus ,yarios e.misenint.. Opusc.ula alia
Mliquaetparva Hifafifis,!ut;habetGehri£idTus,edi&i%qumerriditwanitn^
prmcipua et ad multorum utililatem necessaria opera Vitatii S".HdribrdtiddceiibWiUi cbiripoiriil. Ilaiicno^aU'
 183 . PASCH. QUESNELLI DlSSERTATIONESIN S. LEONIS MAGNIOPERA; 184
eodicem ms. Afelatensem, etad Bollandianam edilionem, relectam damus; cui adjicimusMelrum in Gene-
sim Leoni PP. nuncupatum, et perbrevem epistolara ad Eucberium Lugdunensem episcopum sCriptam. Nar-
raiionem de miraculis S. Genesii, quaeapud Stirium Hilarii nomine decorala legltdr, abborret ab ejus facun-
dia, stylumque potius redolel Honorati Massiliensis, quem et testatur Gennadius plura ad Vitas SS. Palruro
periinentia scripsisse. Homilias pene infinitas ab Hilario diclas scfibit Triihemius, quarum plures forsan
intef Eusebianas seu Encherianas delitescunt. Sed bis discernendis nec vacamus, nee sufficiinus. Aliqubt
alia enumerat Viiaeejus scriplor cap. 11: Gfatiaejut, inquit, ex his operibus qum eodemdicendi impetu con-
cepil, genuit, brnavil, protulit, potest absque hwsilalionedignosci; Vita scilicet anlistilis Honorati, Iwmitimin
tptius anni festiviiatibusexpeditw,Symboli exposilioambienda; epislolarum vero tantut numerus; versuseliam
fonlis ardentis. Nonnulla eliam ssecuiaris eruditionis scripta ejus indicant baec capitis 1 verba ; Inexliaitstum
facuhdiw fbniem,,philosophicorumdogmalum interiorem veramque doctrinam prwclara posteris tradita ejus elo-
quio monumenla vestantur. Ex tot lamque praeclaris sanctiei facundi pracsulis lucubrationibus nihil pranter
paucula liaec adlnos usque pervenisse et miramur et dolerous. Saltem his, et quidem longe quam antea
emendalioTibus ulere, lector, et vale. * Hactenus Quesnellus.
Quid auiem circa liaecnobis videatur, quidve novi huic edilioni per nos accesserit, ex duabus admonitio-
nibus, quarum alteram sancti Hilarii Vitae, alteram ejus Opusculis praemiltemus, quisque cognoscet.

SANGTI HILARII
EPISCOPI ARELATENSIS

VITA ET OPUSCULA.

Tranttutimus hmc opusculaad suum peculiarem locum tomo tioslroh ,ubi videsii. EDIT.

PASGHASII QUESNELLI

DISSMTHES IN S. MOIS MACM OPERA

CRITICISBALLERINIORUM
ET OBSERVATIONIBUS
CUMANNOTATIONIBUS IN EASDEM.

ADMONITIO 1N PJRIMAM QUESNELLI DISSERTATIONEM.

Sequentemdissertalionemde Vita et retms gestis S. Leonis omisissemuslibentius, et novamac exactam ejus
dem pontificis Vilam facilius digetsissemus. Alia eiiim ab eo omissa sunt qum maxime nolanda videntur; alia
non admodum accurate juxla chronologicumordinein exposila, confusionempariunt. Qumdam conjectalionibus
nqh satis firinis exlulit, et nonnulla suis prmjudiciisindulgens, perperam distraxit. Adde quod aliquol lectionet
etchronicm notm emendatm,aliquot epistolmhactenus ineditw, aliquol etiam documentaipoil Quesnellumvulgata
novamlucem dttulere, ex quibus nori pauca vel emendandavel adjicienda sutit. Hmc ommaincommodanovw Vilee
conscriptionefacile declinari polerant. At cum ex instiluti nostri ratione omnia quw Quesnellussuw editioni inse-
ruit, nobis recudenda sint, primam ejus dissertationemedere coacli, ne eamdemvitam bis repeteremus, a nova
Vita lucubranda omnino abslinendum credidimus. Quesnellianot autem defeclnt in annotalionibus indicantes,
eisdem, ut fieri poterit, remedium aliquod afferemus; speramutque fore ut wqui lectoresneceisitali qua astringi-
mur cohdonaluri tinl, ti in hoc notlro profeclograviori labore nori eam S. pontificisVitam commodiusdigestam
inveniant, quam ex mente no_slraexhibendamcrederemus.

DISSERTATIO PRIMA
DeVita et rebus geslis S. Leonis Magni Ecclesice Romanm episcopi; in qua servato annorum
ordinecum prwclare ab eo gesta, tum scripta ejus singula recensentiir.

399 '• Sanctus Leo pontifex Romanus bttjus no-.A eleclionem: Igilur Lep, inquit, legationepublica acci-
minis primus, (a) in Tuscia naiiis esse diciiur ab au- tus, et gaudenti PATRI^E prwsemalns, quadragesimus
ctorelibri Ponlificum Romanorum, quem secuti sunt septimus RomanwEcclesiw episcopusordinatur. Roina
plerique alii Hisioriae,Pontificum Urbis scriptores. igitur Leonis patria fuil, tesle Prospero. Sed qnid
Komanum tanien ut fuisse credam, antiquioris nie- aliena conqiiirirons testimonia, qui Leonem ipsum
liorisque nolae scriptoris testimoiiio adducor. Prosper hoc de se clarissime profiteiilem haberous? ln epi-
enim Leoni aequalis et famillaris, cum ejus n.irrat stobi enira 27 (nunc 31), cap. 4, excusans se quod
BALLERINIORUMANNOTATIONES.
(a) Volaterani inler Tuscos liunc pontificem civem Bolland. diell Aprilispag. 16, §2.
fuum yolunt, sed nutlo documento pro'ba'n't. Vide
ICS DISSERT. I. DE VITA ET REBUS GESTIS S. LEONIS MAGNI. 180
Ephesino concilio secundo praesentiam suam non. A perspicuum esllicitum fuisseRomae presbyteris etiam
exhiberet, quod in votis habuerat Theodosius impe- pracsente episcopo baplizare; et ex canone Trullano
rator, hanc rationem affert: Quia rerum prmsentium 78, et Laodiceno 45, presbytero reddi poterat Sym-
nimis incerta conditioa TANT,E URBIS populis me abesse bolum. Haec sunt hujus verba ex pag. 257 codicis
non sineret, et indesperationem quamdam animi tumul- anliqui Romani: Oportet baplizandos et fideiSymbo-
tuanlium milterenlur, si pro bccasionecausm ecclesia- lum accipere, el quinta feria ultimmseplimanmvel epi-
sticw viderer PATRIAM et sedem aposlolicam velle'dese- ' scopo vel presbylero reddere. Quod si boc alicubi lici-
rere. Clara suntverba,nec inierprele indigent. Neque tum, Romsecerie poiius quam in alia qualibet Eccle-
obstat penitus Anastasii seu libri Pontificalis testi- sia propter et majorem baptizandorum iiumeruro, et
roonium. Etsi eniro vulgali codices Leonem natione innumera negotia quibus ponlifex impedittis exci-
Tuscum asserant, at duo codices mss., Regius et-Ma- piendae competenlium fidei onris in presbyteros reji-
zarinus, ex quibus varise lectiones excerpi» ad cal- cere 402 cogebatur. Hoc a pontifice nostro ita
cem Regiae editionis editae sunt, Leonem natiqne ustirpaium inde conjicio, quod curo studiose collecti
Romanum inscriptum habent; quod et in recentiori- sint oraoes ejus sermones, quos pro munere suo ac
bus etiam scripioribus legere me memini., Quarti summa dicendi facilitaieadplebfem habuit, nonsoluro
denique argumenli loco sit, quod inferius dicturi in praecipuis solemnitatibus, sed etiam in indictione
sumus: Leonem scilicet in sinu Roraanae Ecclesiae jejuniorum, et prout sese dabat occasio, nullum tamen
educatum et 400 baptizatum, etiam a teneris Sixto babemus ej'us sermonem vel dfeBaptismo ad catecbu-
presbytero adliaesisse, et in Ecclesia Romana infe- menos, vel de Symbolo ejusque traditione, quales
rioribus ministeriis esse defunctum; ut probabile sit n circumferuiitur non pauci ab aliis dicti episcopis.
patrem quidem Leonis Quintianuin in Tuscia natum, Quod porro potuerit Ccelestiiiiissub Innocentii pon-
Leonem vero ipsura, patrc in urbem Romaro sedem tificatu presbyterum agere, eadera episiola ad De-
laresque transferenle, ibidem csse progenitum. centium cap. 8 evincit, ubi menlio de Coelestinodia-
II. De anno ejus nalali in aniiquis Ecclesiaeiiionu- cono jam administraiionis ecclesiasticaeparlicipe, qui
menlis nibil scriptum reperi; nec quidquam cerli facile potuit succedente tempore graduin ad presby-
conjicere licet ex iis quae de ejus viia nobis super- teratum facere. Ex baptismo autem Romae suscepto
sunt, neque ex aetate qua decessit, quamdiu enim a Leone confirraaiur sententia nostra, qua euraRomae
vixerit pariter incertum; lametsi certum non modo nafum et educatum superius asseruimus.
illivitam gloriosam,sedetlongam contigisse. Quando Obscura sunl ea quae gessit juveuis usque ad lem-
enim ad pontificatum assumptus est, jam longa rerum pora diacouatus. Pennolus scribit allecium primo in
riegoliorumque experieniia et aelate maturum fuisse numeruro clericorum basilicae Laleranensis. Etsi
oportet, qui tum in Galliis versabatur, ut dissiderttes corijectura est, nolim lamen fidem derogare. Nam
duces Roroani exercilus ad concordiam revocaret; aurea illa aetate alebantur ad clericatum juvenes in
imnio el routto ante Coelestinopapae in ecdesiastica- ipso sacerdotum sinu, ponebantque in sacrario tyro-
rum rerum administratione operam suam navabat. cinium sacerdotii, et per graduS inferiora munia obi-
Huc accedit quod complures annos gessit p.ontifica- bant. An tamen per id icmporis (a) basilica Late-
catura. ranensis, ubi Leonem egisse clericum volunt, esset
De suscepto a Leone riostro baptismate occurrit Urbis primaria, an Basilica S. Peiri, roerito dubita-
memoria apud Vigilium Tapsensem episcopum ini- lur. Uiut sit, certum est juvenero ea virtute eoque
tio quarti contra Eutychen libri, seu defensionis epi- C ingenio praeditura, ut caeleris el exeroplo et adinira-
stolae S. Leonis ad Flavianum CP. Calumnianti enim tioni esset.
Eulycbianistae,qui Leonem suggillabat, eo quod verba ANNUS CHRISTI — ZOSIMI PXVJE — HONORU
Symboli referens dixerat iideles credere in Deum Pa- 418; 2 ; 24,
THEODOSIL 11, IHPP.; — HONORIO XII,THE0D0SI0 VIII,
trem, non dixerat, in unum Deum Palrem, Juxta coss.
Nicaeniconcilii decretum, ita respondet Vigilius: Sed
Romm et antequam Nicmnu synodus conveniret, a tem- Qualis esset Romani cleri de Leone adolescente et
poribus apostolorum usque ad nunc, et sub beatmme- acolytho opinio, teslanlur quae illi demandata sunt
moriw Cwlestino, cui isle reciw fidei testimonioreddi- hoc 418 Jesu Christi aiuio negotia. lis teroporibus
dit, ila fidelibus Symbolum tradilur. Non dubilem grassabatur haeresis Pelagiana , gliscebatque rnalum
asserere hunc Vigilii locum intelligendum esse de artibus Pelagii Coelestiique, qui pestero hanc orbi
reddilione Symboli quaebapiismo praemitti consue- invexerant. Nefarii homines aliquandiii dissimulato
verat, vel ipso Leone teste. Quod, inquit ejiisi. 24 errore deliluerant, illuserantque Zosimo Romano
(num 28), c. 1, per 401 iolum mundum omnium ponlifici, qui poslremo detectam hoeresim publico
regenerandorum vocc depromitur: et epist. 97 (tiunc solemnique anatbemaie proscripsit. Jamdudum ex-
124), c. 8: Oblili Symboli saltilaris el confessionis spectabatur in Africa judicium pontificis; illuc Leo
quam pronuntianles coram multistesiibussacramenlum acolylhus raissus est, ut lilteras condemnatipnis fer-
baplismisuscepislis. Sed scrupulum injicit quod asse- ret ad Aurelium Carthaginensero, Augustinum Hip-
rere videtur Leonem a Coelestinopapa esse baptiza- ponensem, caeierosqueAfricanae Ecclcsiae episcopos.
tum; quod verum esse non potest, cum et jam sub j» Haecquidem, quae de legatione Leouis reffero, in An-
Zosimo papa acolylhus fuerit, ut ex conjectura infe- nalibus ecclesiasticis non leguntur; sed id Augusti-
rius dicturi sumus, et (quod certissimum est) archi- nus testatur in epislola ad Sixium S. II. E. presby-
diaconi munere fungeretur circa annum 430, eodein terum, qui postea Coeleslinoin ponlificalu successii.
Coelestinopontilice; ad quem gradum vix septennio jn bac scribit Sixlum ad Aurelium Carihaginensem
post bapiismum elapso evectura esse, haud scio an breves quideni liiteras misisse, sed vehementes in
cuiquam probabile • videri possit. Vel igilur alluci- Peiagianos, allaiasque cum litteris Zosimi, quibus
natus est Vigilius, vel dicendum hoc unum voluisse admonebat Patres Africanos judicii quod pronuniia-
Vigilium, non a Coaleslinojam pontifice baptizatura verat in Pelagium Coe!estiumque: Cum liileris, in-
Leonem, sed hunc Symbolum reddidisse Coelestino quil (Epist. 105), aposlolicmsedis de illorum (Pela-
lunc presbytero Innocentii papae, vel ab eo etiam gianorum) damnatione ad Africam missis lum quoque
presbytero baptizatum; ex Innocentii eniro ejusdem litterm ad venerabilemsenemAureliumconsecutmsunt,
epistoia adDecentium Eugubinum episcopum cap. 5, quw, tamelsi breveseranl, tuum tamen vigoremadver-
BALLERINIORUMANNOTATIONES.
(a) Augustinus epist. 29, n. 10, basilicam S. Pe- Honorium pro eodem Bonifacio; et Damasus etiam
tri remolumesse locum ab episcopi conversalionete- in eadem basilica consecratus fuit, ut ex libello Mar-
slalur. Eleclionem Bonifacii I in Lateranensi pera- celliiii et Fauslini ad imperatorem nianifestum est,
ctam iudicat episiola Romanorum presbyterorum ad
 187 PASCll. QUESNELLl DISSEPfTAtlbNESIN S. LEONIS MAGNIOPERA. 188
iiis eofuhierrqrem 403 saiis ,iiidi.c*bant,Jllse certe .\ minum tradiiiohes. Ecfeevefba bullae Beftedictihae:
'Hiterac.ftijria,li^iuiii.:vb.iis de quibus idem Augusti- Racdiliqcntia muniendum centuirnus pnedicti tiiaity-
ri.iislqqriifur,,episY,if)4> ad,.eurodem ;Sixium,: ubi rii, Victoris monasteriutn apud Massiliehiemufbein
I.Tfefiimm^ntiprifeiii„,jfacit,brevioris epistoJSe;qiiam lemporeAnioniriiimperatorii fmidaiuiii. Qubd postea
^ixfu'1 ftTiserat;ap\.Aur;eTium,Cariliagineiiseni, alla- aR, Cassiaiwabbdte constituium eadeih rogante, ut
lamque.ria^ ferftir d,majoribtisnqtu; a beatissimoLeoiieRbindhm
quTl(Mpiif..10*4};,. prgbtssfrjiQtn .epislqldmtuqn}_,qiiam sedis"antistitc cbniecratum; et ejus appstolica bcriedi-
.~aiiiq'cjp$ri.'ieq$b'eriiis$h)ium seJiemAure/iMm.per Leb- cliom dtque auctoritaVesublimaliim,-in <j'uphiajoriih
rieiriqcpiyilium i2ir.<"pjutli , /descripsirnus...De .Lcon.e cqnstituentesecclesiamin hqhorem SS. dpostolorum
"iftfgnq;'iifric acolytjib.-ienipqrajCqngruuht,•liacc:eiiira Petriet Pauli et ornniumapostoloruni,alianique iii ho-
3^ccideruiii aariiip.Cliiisii; 'gu^qrijbgehtesimp,/^ecjmo nonetnsanclmDei getiitrieis Mariw, saiictiqueJodririit
'pci^yp;boniiftca,ius,404?bsimi s"e]curi(io'./'S'uadef pra?- Baplislw,wultofuin saiictoium colldlis pignoribusde-
ierea'^qi;i;bd,Sixio; .pbjiif,,litierae,dfefefeb.aniur,_semper dicwtnt.. In bac bulla multa sunt qiTaeincertis niajb-
'ailpMus fiiit Leq hbsle.r.Proliani, deniqti.9quae..prie- Tum relalionibns innixa, a vefo lohge abliOrrent.
siffit Leb:ift PelagTaiios:,,jrimsub Cpelesiino,Sixlor Nec.eniiri afcbidiacpntis poluit dedicare ecclesiam
^iifepbriiificibus,,.qiips.pper^i;.s.ua cpnsTliisqpepl.iiri- cpntra regulam ef cbrisueiudinein ecclesiasticaro,.u't
riiuiii juvii,;; iiirii"qUaridoip$e,,injllQruni iociiinsubr spmniavit Guesnaeus,iiequerEeo.jsfftfporiiifex potiiit
"Stitifiiiis . Rbiriaii.ani.r&xii; Eccjfesiani,^lrivTila porr.p ipse; conseefare ecclesiarti.Massiliensem,"qui duin
prpffectiprife adftii^ Ecr ppntiftcatuirt gcs.sitnusqtiamJn Gallias venit,- neqiie
c1'eSiaV_Afric.ariae,;ifti'prro Augiis.iinura,putp, eos "_~y.ivente.Cassiano'ad .pofttificatumevectus est. 405
afmulsri iJOgitayit.,:.februjiiqueodiis in Pelagiarios jam vero .qualiasuiit puae.flenipnastefii furtdatioiife
exarsit; quod infr^adeScfibemus. "* scribnntur sub; Au.tonini.pfiricipatu, quo' lemnore
nondurn in ,orbe ..monasteria'.cotidita craut/ neilum
^Al-.cuRi's'Ti,4,30!^4M-v432-;^c'6E'tESTiiif'pfp£ 8, 9"j i.ntra Gailiasfundaia ?, Sed ab illis fabulosis transeo
- If); — THEoi>. 24; 28', ;-26 — E'T'V ALENT. 7,8, 9; ad certlpra rjus3gessit Lfeodiacoiiiis. ,
i IMPP.;^ CONSULIBUS, AUGUSTTS BASSO ET ,, ,lil. _
IISDBM, .QuaiiiaidpLeoriis^nosiri.opera etconsilio fidu-
. iNWOCHO; ATETiOET VATiERlO'. cia,esset;Coe!esiino,papae.Mreruro fecclesiastifeaTuiri
I. QuaiftdiuLfep.iri acpiyjlija'l'11,
'' perriTansferiiincer- adminisiratione, quamque.id.per lotanVEcclesiahT
tiirif est ct a; quo brdiriatUs ftierit.diacbriuf.,llpc coguilum, teslis est Leonis;Tpsius.epislola ad Maxi-
^feljtiiiri'''diaconaiu.iV^ muni: Antiociienum; cujus leclipne edocemuripsilin
fiirietuirieiini esse sub Creifeslinbpap. Hieeiiiiti.ij- ppBJ.estJnp,,velpt prifoariumiadiriiiiistruni, adfuisse,
lius coiisllio et ppefausus e'sl.jii iracfartdis.fecelesiar. ad ipsunique in primis.delaia,esse, operosiofa nego-
sficis riegoiiisjutihferiiisriarra.biriiiis exipsp LeoM tia,: de qiiibus,.poniiuceroinstfui necesse.erat. Cum
et";'aliis lnoriiimeniis. Quis poTro cr.edat.,lipiiiioeift enim in Ep.liesinocpricilip:.primp,JuvertalisJerosoiy-
noriduiiT.Sddiaconi graduiii jjyeciurti.in parierii pon£ roorum episcopus Palaesiinaa'provinciacprincipatuni
tificifesollicltudiiiisa Cmlestj.ribesse yoeaturo'?Dfeiride amliirct, Cyrillus sedera apostolicam de insolentt
Cassiaoi tipils de Ihcariiatioiie .adyfersusNestdfium conalu Juvenalis mptierida.roesse eXistiroavit,ne raa-
LebriTdiScoiio(a)"dcdicaium fst; at ,yefp jiquet li- ljs ariibiis commentitiortimque sferipiorum,pro!a-
briifti scfiptiiiii fessearite syriodrini Epliesiriiiiri sub , tipne episcopi. Romanicpnsensurti' eliceret. Hac de
CoSiesiiiio';qtiia Cassiahus de condeninaiiorie syrio- C carisa,(c) sc.ripsit ad.LeqneronbsiruiiiT ut^per eutn
dica Nestorii nihil meminit, el in NesioriuTrtirivelii- Coel.estinus,dp, ambilio.sis.JiiyenaTisprensationibus
tii.r;quasi p.onduniab<episcun,aiu. dejepiti.m-,;sedejii.s- cerius ijerfet, atqiieab i.ljiussubreplione^solliciteca,-
dehiiiiufiiis adbuc fungeiiieiri.iii.EcclesiarCpnsia.nii- v.eretwVerba Lepnis. Jiaecsunl (Episl, ,92, nimc 119,'
ribpoiliana', ad quarii iariien ceniirn est ipsuip npn cqpf.4) ;..7,n; Eplrcsim..syiiodojqumimpwit Ncstoriuth
esse reversurn posl synpdum Epliesinam,, Ilortaiur cuiii doqmatesup peiciilit, Jriveiidlisepiscppusad oh-
dSrilqueifiivesC.bnstciriiiiirippleps: (5) uti fefrqremejus lineriduin.Pqlwslinwpxpviii.cim priiicipalum-credidiise
detesi/entiir, fejusqnefugiantsocieialciii; flubd stipef- pdsse .sufflcere, el insolcnies^tisb^ per..cotmhenlilia
vafebneuriifessej,iilsi adliuc ttiin Cbrisianiiriripoiife- scripiafirmqre. QuqdsdnclWMemoT.iw Cytillui Alexan-
«edisset"hocfeticiis. . . v.,, , ,, ..,,., dtirius episcopiis.tneriip perliorresceris scripiis..suis
'il. Mitfo'fabulas qiias muliis p/Pseqiiiiiir CassTarii mihi,jjuid' jjrwdicticupidilqsausa essel,indicavil, et
qUidanvlaiidatbrVq"i diim'iiiulia Cassiantfaffirigit, sqiticiia prece iiiulfiiin poposcitut nulla illicitiscona-
pluririTade Lfeoiiefaibiilatuf. Unde.eriiro.i!!ud.hausi,t, tibri$.pTteber&titatsentig.-.:.. •...
qtibd iiarfat, LfeorieriT.feiiam Iftnbcferitibponiificfeilia'-' ,.IV. HaccCo?.iestinuroiifief et',Leoriemnepessitudo
cdnum ftiisse, Cassiahum'siib.Iriiiocefttip'epderii Rp- nbsiraM jriyat cbnjecttiTaiii,ex qua credimtis circa
mae egissfecvimLfebnedc disserisieriibus OfieiiiiSj et eadeni. teriipora Cqelesilnum.Leonis .usuro.slylo, ut
dferiegbtiis Jdanftis Chfysostoriii, prbpe Leoriem se (d) capiiula illa.de gratia ,et }ibero.arbitrio ecilige-
sociiim adjunxisse Ca'ssianpiit vTtarrtsplitafiarir siriiul ret,, qiiaeliujiis"pontificis;epistojaeadGalios subjungi
cum illo cbleret, sed proliibitiittiab Iriiioceiilipf Nb-, spl.eril, ac, vel,.ejiisdem.:yei, Prp?peri esse credita
que magis'vefiim iTludcfu^rii lioc quod corifidchyfer :pisuntad.Ii,aricC;usque.,aelaiem'.Romam accurr.erat illo
"
assTerilv'Massiliensem GassiariiEcclesTaTfta* Lephe JemporejPrpsper.Aqriitaritii, ppeniappstolicai. sedis
arcliidiaTcorio, utlegaio apPs.VolicaT Sfedis^cbjisecrii- iiftplbfa.tiifiiaadvefsus_.PeJagianprum, reiiquias, do-
tam. llancallata' sirie pfobatis iestibus;s ei ,ab' aejate ctiriri%.que"..J&'i]gii$i)ni.aTi.ae japud Gal-
-..adye.T>sariibs..tunc..
LeoiiiS,Cta' discipliiia Ecclesiie lbiige, 'alifeua'|_ neque lias riuriiefp invaiescerties.jHpruni pmniuiii princeps
fidfenitieque fesponsiohferiiifterehtiir; Biilia'Behedicli eraf Cassianus, cujus efrpres Rpmanp episcopo.ape-
(iiuriliiosiipposlta, quarii aticior; ille produeit, iiillil ruit, ei ctirriLeptife,uiparest credere, Prosper corri-
prrtfert aiiud praTiefruroofes Vagos iiifeefiasque lio- mtihicavii; hocque pracseriim signilicavit, illis exo-
BALLERINIOllLlMANNOTATIONES.
(a) CassiartiopuSLeoni dedicatuni.fttit, quia Leohfe (4) Vide IbiB.Edesserii.epistoiam,act. li) Clialce-
peieute fuit scripturiT;ui ex ipsa nuricupaiofia Gas- donensi, et apud Facundum. , 1 ,
siani. epistola liquet. Potuit auteni LeOCassiaiiuiti (c) Cdnfef ariribl.24 (Totn.pimced.col. 1043,11.hf
cognoscere,.cum is sub Innocentio Rpmaealiquaiidiu in episi:.;119.,:,..:..
versatus est. Perulile auteni yisum est Leorii ut pef (d) Haec.capilnla Leonem rion babefe auciorem j.et
CaSsiaiiuriTConstaritinOpoliiariae olirft Ecfelesiaediaco- pfi>b'abT!.iiis a Prpspferp elucubrata fuTssesuli Sixfp
riuiii, et S. Joanrtis ChrVsbstorni discipuluiri, Coii- ill osjf^WdjejfCiT:..in..pbseify: ?d-jdis.se.ritatippemv.;55,.iibi
siaTifinopoliiaria Ecclesia moiieffetur vitare Nesto- de pccasibrie etiam bujus bpuscuH aiiquid cbnjj-
lium. cieiuf.
 189 DISSERT. I. DEVITA ET REBIJS GESTilSSVLEONIS"MAGNI. l9"*t
saiii rtiaximeAugustirii doctririahf, quarti iiripfi'mis!k ic! tempiis quo scfipturii est, id fes ipsa quaedicituf.
ex jppnlificuffisedis apbstolicae decreiis p'6ssum_lafe Sed de iis alias.. ....... ,.,-,....
406,£'e. exisiimabarii. Haec pecasip fiiit ut_Rpriiaii'ae. , VI. Sed e.t ihsignbroiiiramepisibiairi ad,Demelfia7:
Eccle.siae.scfiivia accufatius ,iriybsii|afi'fyfellel.Cpilbr. djiri, quae,liac'tepns',inOpjefibusaiit S..Arabro_fii,a"it
glinu.s, liah^cqufe Lfepiii;demaridafet;, a S. Prosiiefi lecta est, (d) LebriT quoqiie tafijqiiarh
spi|ici.iiidifieiii"
qiip.feoil^lfiaAss&ca^pitui^^ su.o aucj,ori ^e^diiiiHS.Haec verb,fliiibus.,dp caiisis
biriius!In,GalliasreyefsufuS Prosp.ef (q) mari.dalrim script,a est paucis ffeijenseb.,penieirias virgbi|a,e
accepit ab_|i'iips'bjica!,sfede;tit ex ejus aupfbfiiate' Ari- familia Anlejofiirri,, npn".niinus^yi'f.tui.e.fluarii 'geiigce
gustiirt, dbfeicinam' defendfeffet', qtieinadiiibduiii i.ri in.blyt^.caplii,^Gplbis Rom
ad
praefaiiprife bbjeclibiies'Viri'cefttiairi^'%(.$e.i_fae.e'fp_,l^ q~u"3,niah'et.C,aftli^in£v S; A.tigustimimfprte dp vif-
jaaiur; .atquejui"illlusseS.ijs. d.octfinam fexactfe pferspe^ gTh.i.ta^ejlftq.ueri^hi aiidi,y,i,t,.adeoijue ejus .yirfuiis fe-
ctani liabefet, ciiiii epistoia Pohiificis ad aliqiiot tinend.aedesijdefio'exafsi(t,.\it illicb, s'pyifginem Deb
GaHiaruni..episcoposaccepitabJpso fprsan l^^estioo sacfah^prp^ess^,,;^
capilula, sfeu s_enteritiaspr^s,ulumVsedi"sT^flnianfe';' Certatim lapdayefe jatfeSjClafissimae,,virgi
unde faeiiirii pbstea ut eidefii episiolaj anhexa cir- lutum; S,,Hierbhy_riiustriiioceritiusque PP.,,'elegarites
ciimferrenj.ur. , ... _..;. , „., , ,,, de lirip re JJilieras ,ad,p,eroetriaderri riiis_fefrii)ifi)ip.se
V.'Regreisiis iri PfbyiriciaYri'Pfospef (6) scfipsit. Pfelagius,.criT,yila.riu'stef]pf;,faipani: «stimafibnfeiiigue
adversiTsob|ectib'nes: yirifeentianas et cpnira Cpila- plraye;r.at,.iTo'odum,^ri_*t"ri veoisaieliat,
tdfeni.;,atqTie iii iiis bpusculfs lisiis esse!liiilii yTdettif ad„e'a'ni(IemIi,tter.as.iifilslt, an^refibu.s Ji_i.iian.ae_, :(fuiid
seiiiefiiiis;Rbiiiaiasji6riaiis,_cuftijisderri pifininp:tjjsW-** v mater efat JTefrieifiadis, an spbh.te siia sitimpuisiis
mbroispugTiet",'qua' iriiliis legunliir. Pbsi ^jusdem ad',,sc'ribeii.dui|!.,iricfefturri est» ;.s'e'_l.,coft,s'ta.t' litieras
. Pfbspefi ap\u'rbe discessuhi scripsisse', cfeqidefim' tpxicp' Pfelagiaiio'irifecias,. Laleifs vifu's"sensTt;.AiigUr
LepijenVnpslrijiri aurebs (c) libfellosffe Vqoaiwne siiftus, cayitqiie rlfefegenab.rie"afiilioc scfipib, quasV
djnmrirri_g'entiuiii\, quibusSeniijjelagiSiiofuni disciitit coiitagipne aiiqua cbriiamiriarentiif. Rb.sf aiiqiibi an-
efrbfes,' db hjs riiniifufn aefeiiraie'ifPfospefd edp- nos scfipsit et,'a.d,,Pieroeitria.dem,,S- Leb_: quo temT
clris.-Isto^.aLebrie scrTpibs.eoma~xihife cbrisilibere- pofeet,.qub,in lopp;scfipserit„,,liaud faciie.dietu; sed
diuefirjf; ut .CassianunTab effpre fevbcaref. Corijuri'', qTiarifumconje'ei.rifa,fs^
ctiis fenirocum eb^efat amicitiae'yiriciilp', dpleiiaiqiie qiiairi ad pbi\.'i,(i'c9,tu^ia"ssum.er.e'W
tahtuiri'yirurri in aiieriasa.fide opinTbnesabfep'turiTr loi.igp.itiiefvallp ppstpfTriia illiiTscbiiseefatipiiis teni-
qu.a&.quidjeTn^ pof^ sCTiberese irinuif.,.Sip.erq,. inqiiit (Episi. ,qd
incatita5'ariiniae.,,qrio'd iriThiixiae'efarit dpusculis tuni D})}}ejtrj_q'd..c, 1) ,.rie: cqmmexiirindqvirgiiuialis borio
sefmbn.js elegatiiia','lurn fefuiii spifitrialiunifdpctfiria ^¥^'W'y.'^f^tff^d.'iffjl,ejui1 fiitric propb^iiiitsihuqlio,
sihgulafi afeceptis^riiis^,Erant.ceftfein In_s',_pjiifiina rii.°dr_{U d' ptitfip,imtriftsjtiwfiqxe.w
quae ad bprips.ftidres, quse ad pie.iaieriiyi.tafqu^siMi taljoiiifjus e(egisii,.ei de.qrid.ititer ipsq.jppncipiatriulii
ciipfis( iri'UiuiuriT.pertiiiebaiit; iriA ianieri qusSaro qui luiiq in, Ecclesiq_.prmepnneb.ani, 4.08';?'?^''"''° rioii
injeetaqri» .graliaeCiirisli adyefsaba'ftitif...Cassiaiius silueruiif. Qu33,vferb'''§s>^
quidero P.eWgiiCri^esiiiqu.^^^ gratia, 6ni: mo aetaiis jlpre JuricjfuTsse,.d.ie.mquebliiisse qui arir
nibnes; scriptis diciisque cbhdemnabat _,sed ab.Au- tea'Tllafn scrlpiis .^is^ariij^.vpf^
gbsliui pari.tfefabiibrrebat seiiteriTia: scilicet sibi iri' i : anriurii .pius.minus, ^uadragesiro.tiriiauf quadragesi;
ahiniuni iiidtixefiit .iijuiri .i.riipie.sensisse.de gratia C nfijrn,quirituiri..agebat, ,cfedidefimqvie;ipsani.perjd
Chrisii, hiiric vero ulira roodiirriexcfes.sissfeift; emeu- tempofjsRpmarii rediissri. Nam Vandali inrfestbexijf-
dando Pelagio, certdsque liriiites pfajtefgresstiiri citu yastaverarit, Africarii,. nesc-,,.ppiri.dr",Dei_neifias, •
aestiiquodara .abreptum .dispulatioiiis."Haecdtiinfalso quae patriani .reliquerat irieiu GoiliprUrri;,'pppiilanie
cogitatde Augustino, quem.Ecclesia cstholica;asci- Geiisericb Africani, in' peregfiria, regioiie. femansit.
verat sibi magistrum asserloremquegratiae.in y,i- Res certe adeo feTicitefcVandaibcfessit., rit .videatuf
tiura ipse Cassianus incidit. ScribertS enim'qua3dam inAfricam yenisse iaritrim. iri}yfderet ef yiftceret:
degraiia .subtiiius.disputaja,.,Peta'giani^m,um,..sinoja. Hippoham ,et .Cyrtiidm, quae aliquariijiii festitefaiit,
omnimode,..salfeni aliqualeriiis .iriducebat, Hafep,qui cepit; Carthaginemqiie ipsam _exp'u^nri'y,it'apnb.i^.
pbstea.defeiidefurit,:,prppterea Seroipelagiani.apprijT Anpa.Ies ecclesiasiici et Lep Tpsb coriiriiembrani iis.,,
iati_.suft.t_quorurii vej arictoferiT..velbrimipilum;4_p7 riiiserriinis temporipris. hoftiirium .roagnarii.iurbairi
Qassiariuro^fuisse perbibent' .,Lep. iiileriiri gfaviief prpfugiss.e in IlaJiam.Nec.vefebrV.assefefe.ea
tuiitiiaec ab.amico pubiicari. Ne ianifehriarisae:Ecblfe- e"sSe.Demeiriadern quae.,..postquam^GerisericusRo-
siiriet gratlae Chfisii videretur dfeesse.aut aniiciiiaro riiarii diripuit, .basijicis resiituendis ahi'mrini,a(ijecitj
neglexisse,-:.ejusmodi cbhsilluro ifisjtriiit. Scrib|t )i- ei qiise yia Latina ad teVtiufn,ab ljrbe;!apideni basi-
brurocui: liiulus est "deYpcqiioiie,,pnivtum.ijienifuni*,, Ilcani iri roerobriarn Si SfepiiariTexstriixit. Apppria-
tacitusque npiriina Auguslini. .Cassiariique pTaeter- verat kcilicet,fexAfr.ica.r_fJiquias.sancii:Jlijujus,proib-
rriitiit, ut-videatur, causarii su^cepisse Ecclesiae, riori niariyris, .cujus cpfpbs,ab aiiqub' aftriis, iiTveftliini
persoiiarunT, et ppiius velle aroicura emendare quarft diyiniibs fuerat; exindfeejus feHquiae ibioorbeiri
prpdere. Imirip.suum ipse nbrftenreticet, et quasi •jvbjgnqre,,efarit,'£jed,^^
vclp obductajacie pugnat; ne dura ,iipsfem. petif, pliani yenferabiie,-r;exqub.OrbsitiS.liisibricusrissa ali-
aroicum cernai.qui yim. et aesltim certaminis.roitiget. qu.oi.iri.ha'nc_prpyipclpm>deye;erM
Scio equidem de. auctpre op.eris.Iiiijus. .d.ubilatuni sanguine et.nobiiitaie clafa, nobiiipr,qurivir.ttiiibus,,
esse,,aiiis,alia dicentibus.,NoiinuIli Ambrpsio,, qiii- ipcile innoluitLeoni, qrii cum ,ea airiicitiariicbrttraxit,
dam Pfospero, alii flilarip Syracusano Prosperi sri- cum : eoque sancta,,yirgp. cbniriiuTiicavii.epistblairi
cip.,Pripris constat ripn esse opus, quia Pela_gi_anoT Pelagii quo teriipbre, y.ulnus,i.;rec,ruduerat,.,idcirco
rum.meroinit, qui non nisi, post teropp.ra,AnTbrbsij ccepit ille.ajt.era .ad eamdein. episiblajemerid.are hae-
exsliiere. Sed neque Erosperi est,, ui ccpipse alip.in reiici errp^es;et fluantb magis vires huriian.aevplun-
loco disserimus, unique Leoni posliiminio viriaica- tatis, posiliabita Clirisfi gfatia , Pela^giusexiulerat,
mus; quod stylus characterque seripiioiils pfbba"t, tahio hiagis sVtagit Leo labem voluniali hominis per
iiALLEmNiORIJiil ANNOTATIONES.
(a) lloc mandaluiii ,non adeo cerlum est uti credi- -ri(c) flos,a.Leone abjudicbbirous iri oiisery. ad.dis-
tur;de quoyideobservi indjssert. 3, riuni--7r, r-.j sert.,2, ex quibus tbta haTcquarn O.iiesiiellusirilfexit
,(b), Resporisionera Prosperi adversus objepiibiies riarraiio corruit. , .... .... ,,; ., . ,,:.: ;.,, ,._.,, .,._,.
Vincentiauas ab ep scriplam _anleqiiiamRpmarii ac- ,[4) Epistblam qtipqtie ad DferiietfiadferiiLebiii adii
cederet, et ante' epistoiaiii Co3lesliniad 6alibs, satis riiemus in observ. aii dissert. 4.
probabiliterostendemus in observ. ad dissert. 3, n. 7,
101 PASCO. QTJESNELLIDISSERTATIONESIN )NES m S. LEONIS MAGNIOPERA. m
peccatum lualam detegere, profligatasque Hberi ar- A prasfixit, ubi Leonem suscipiendam charitalem suam,
bitrii ad bonuro -vires ostendere, quibus "reparaiidis nec non RomanaeEcclesiaeac divini minisierii decus
gralia Clirisii pretio sanguinis coroparata sola idonea appellat; quam epislolam his claudit verbis : Tua
esl. Sic docuit virgiuem humiliier et modeste dese ergo hmcres, luum riegotium,tui pudoris opus csl: ora
sentire, et Christi merita tanli parta lanlique nobis et obsecra, ne imperitia mea periclilelureleclio lua, ei
daia non flocci aesiimare. opinionitanlw nobisnon respondentibus,eliamsiego per
Circa aiinum 430 vel431 indicta forsan jam synodo obedietitimveniam benepareo, tu.lamen per inconside-
Epliesina; cum Nestorius in Oriente dogma suum rantiam judicii male imperassevidearis (Cassian.epist.
propagaret, modo per susurros, modo per litleras, ad Leon.). Quae verba satis lestantur quo in pretio
inodo per publicos ad populnm sermones, Coelesli- erat RoroaeLeo, quera Cassianus annis gloriaque cu-
iius PP. nibil in Occidente omittebat quod ad nefa- mulatus honorificis adeo sermonibus prosequilur,
riam haeresim cilius oppriraendam confefre posset. cujus preces et adliorlationes pro imperio erant.
"LeoCoelestinisollicitudinem opera sua et induslria,
quantum poterat, adjuvabat: intelligensque non so- 'AMTOS CHRISTI .433, SIXTIIII PAP^:2; — THEOPOSH 26;
lara aticioriiaieni seu imperatorum, seu poftlificum, — VALENTINUNI 9 , 1MPP.;THE0D0SIO XIVETAMC10
haerelicorum malitiae opponendam, sed et eorum MAXIMO COSS.
scfipta scriptis idoneisdestruencla : Joanriem Cassia- f CoelestinusPP. anno 432 e vita decedens Romanam
num adhortatur uti pro incarnaiiofte adversus Nesto- sedem Sixto III reliquerat. Postunum velalieruro, ut
rium scribat. Multa 409 Leonem impulerunt ut videtur, ponlificatusannum, Anicius quidam Bassus
Cassiani impfimis manum et industriam advocarct. j_>exconsul, opibus el potentia odia sua metiens, Sixturo
Erat quideni ille vel Scytba, ut raulti scribunt, vel accersit stupri illati virgini consecratae, foedaqueca-
Gallus, ul Hoistenius (Prmf. in Reg. monachor. cap. lumnia Valentinianum Augustamque-ab ejus cororou-
5) el Norisius (Hist. Pelag. lib. n, cap. 1) roultis nione segregat; inagnam praeterea potentum, cleri
probanl; sed in Orienteeducatus, ubi haeresis haee populique partem in pontificem per fas nefasque con-
invaluerat, discipulus diaconusque S. Chrysostomi, ciiat. Leo diaconus tam cerlus calumniaequaro fidens
qnem pietas cum singulari conjuncta doctrina, me- innocentia pontiffcis, Sixturo non modo non fugere,
moriaque recens peractae in exsilio vitae celebrem sed illi patrocinari et publice deprecari innocenliam.
noh modo fecerant, sed et eos qui ejus disciplinam Tum ecce Leo, ut Acta referunt, si delicta meaconlra
documehtaque iiauserant. Erant praeterea Joanni me sunt, quare probatio non fil? Res xqua visa est.
Cassiano suae animi ingeniique dotes eximiaB,sacra- Valentinianus illico senatum ef populum, Sixtus cle-
rum litteiarum notitia haud vulgaris, pietatis san- rum congregat. OmneSaderani in basilica Heleniana.
ctitatisque fama per Orienlem juxta Occideritemque Tura pontifex hmcconversusad Valentinianum : in-
celebrata. Erat quoque uEgyptiSyriaequc eremo no- trent qui separaverunt Filium a Matre, et comprobent
tus; et si forte Nestorianismi virtilentia speluncas universavelaminacordis sui. Auguslusautem Valenti-
aliquot monachorum atiigerat, depellere niorbum nianus tacebat. Respondil.Leo diaConus,et dixit: Justa
poterat. Adde quod acia Massiliae vita, couditaque petilio, non abscondatur(Acla conciliiRomani pro pur-
monasteria, vitaeasceticaeinstilutum, eoncursus pio- gatione Sixti PP. cap. i el 5). Sixlo res bene felici-
fum doctorumquehorninura, qui vilaearciioris desi- terque cessit,411stiffraganle Leone; nam a calum-
derio illecti ad eum confugerant, illum per Qcciden- „ niis vindicaius est, et accnsalorcs rei calumniaruin
tem clarum reddiderant. Quid dicam scripta utilia ^ convictique a sacris proliibiii sunt. Ha&c412 ex
Christianis, quae haud mediocrem Cassiano laudero actis synodi Romanae(b) valde depravatis, ei quibus
pepererant, et magriorurohominum conciliarant ami- vix aliquam fidera habere velis.
cilias, Leonisque pra^cipuearchidiaconi, qui rem uti- ANNDS CHRISTI 459 ; — SIXTIPAPiE8; — THEODOSII
lfem Ecclesiae credidit, si Cassianus Scripturarum 32,
doctrina, sanctoirumque Pairum tradiiidue invale- VALENTINIANl —
15, IMPP.; THE0D0SIO XVIIETFESTO
scentera jam haefesira penitus jugularet? COSS.
Denique Cassianus, ut diximus, EcclesiaeCP. dia- f I. Quid per lolum seplennium ab ineunte Sixii
conus erat, sanctique Joannis Chrysostomi discipu- poniiiicatu egefit Leo noster,. Ecclesiae annales non
lus, cujus propterea doclrina tamquam a sup Chry- produnt, si illam qnam modo reiulimus pomiflcis de-
sosiomo hausta, acceptissima fulura erat civibus fensionem ab eo susceptam excipias. Sed quin roagna
cleroque Constantinopolis. 410 S.ed et noverat Ecclesiaeque admodum utilia egerit vir ad Ecclesiae
Nestorianos plurimura sibi spondere praesidii ex Pe- vicloriam, ut Paires Chalcedonensesloquunlur, prae-
lagii reliquiis, quos ut a spe sua dejiceret, Cassianum paralus, dubilare non sinunt, quae ad annum 139 re-
illis oppotierevoluii{a) Semipelagianorum antesigna- feruntur in Prosperi Cbroiiico.
num, qui simul et NestoTianos Nestorianorumque . Res igiiur boc anno contigit, quae leslatur quibus
fautores Pelagiarios exagitaret, et semelipse ab eo- odiis Leo noster lum alios haereficos, tum maxinie
rum coinmunione ac doclrina longius removeret. Qnae Pelagianos inseqnebatur. Hac tempestale, inquit
cum attentius considero, facile persuadeor Cassia- Prosper in Cbronico, Julianus Eclanensis jaclanlissi-
num sive Prosperi sive Leonis victus scriptis ad sa- j) mus Peiagiani erroris asserlor, quem dudum amissi
niorem mentem jam tunc rediisse, aut salieiri sensa episcopatusintemperans cupido exagitabat, multimoda
sua aliquandiu sileniio pressisse. Fas eiiim non est arle fallendi correctionisspeciemprwferens,molitusest
crfedefe enm luereticis a Leone objiciendum esse, in commiinionemEcclesiw irrepere. Sed his insidii*
nisicatholicein omnibus seniiret, omliemque adver- Sixtus papa diaconi Leonis horlatu vigilanter occur-
sus Augusiinum deposuisset suspicionem; et revera rens, nullum aditum pestiferis condiibuspatere permi-
eum in libro suO de Incarnatione impense laudat, sit; et ila omnes catholicosde rejectione fallacis beslim
roagnisque accenset Ecelesiae magistris. gaudere fecit, quasi tunc primum superbissimam hm-
Scripsit igitur seplem libros de lncarnalione, quos resiin aposlolicus gladius delrunCassel. Quae fuerit
Leoni dedicavit, ut testatur epistola quam operi suo Leonis prudenlia atque sagacitas, eventus coihpro-
BALLERINIORUMANNOTATIONES.
(a) Haeeconjectatio omnino graluita est. Romanis lagianismum ipsius detexisse nullo documento pro-
Semipelagianos baud cpgnitos sciraus, nisi postquam babitur; tantum abest ut hoc opus eo consilio, quod
S. Prosper S. Augusiiiii docirinani adversus ipsos Quesnellus ingerit, eidem commisisse affirmariqueat.
vindieaturus, an. 431 Romam accessit. Hoc antem (!>)}Ha3c acia non splum valde depravata, sed pror-
anno Cassiani libri de Incarnatione contra Nestorium sus supposititia demonstranlur a P. Coustantiotom. I
edili fuerunl. LeO igitur cum ab eo artle aliquanlo, Epist. Rom, pontif. in appendice pag. 111.
nimiruro auno saltein 450, hoc opus peliit, Semipe«
193 DISSERT. I. DE VITA ET REBUS GESTIS S. LEONIS MAGNI. 194
bavit. Fallax enim haereticus lterum Ecclesiam pef- ALmani, omnium bonorum voia cognosceret, rogaretur-
turbare aggressus est, et stylo impetere Christi que oronium nomine ut reditum maturaret, Eccle-
Servatoris gratiam, ut clarum fueritipsum tunc alitid siamque sua praesentiasolaretur. Etsi Leo ab horio-
pectore alere, aliud ore profiteri. ribus longe erat alienus, paruit tamen : nam rejiu-
II. Interea tumultus militares imperium preme- diare munus quod non ambierat, obsequi Deo non
bant. Aelius Albinusque duces exercitus Romani in erat, et fugere pontificattim per speciera virtutis,
Gailiis dissidebant, odiaque erupiura erant ad bel- prodere erat Ecclesiam, et quasi sedem dire-
lum intestinum, si foverentur, et prope impendebat plioni dare; qui eranl tunc temporis ambilus quo-
ruina imperii, obstrepentibus undequaque Barbaris, rumdam hominum, haereticorumque molitiones, qui
inlranlibusque provincias signis infestis. Quaerilur oculatum vigilantemque episcopum reformidabant.
imminenli malo remedium : occurrit Leo archidia- Venit itaque Romam, et acclamatione populi lotius-
coiius, qui reconciliare animos ducum possel. Vir que cleri laetitiaexceptus, landem ordinatus est epi-
erat prndenliaesingularis probataeque rerura expe- scopus RomanaeEcclesiae. Igitur, pergit Prosper,
rientiae, negotiis perficiendis idoneus, rieutri con- Leo diaconus legationepublica accitus, cl gaudenli
tendenlium partium invisus, gratus ambobus, aut patrimprwsenlalus, quadragesimusseplimus Romanw
sermonum vi qua pollebat persuadere pacem , vel Ecclesimepiscopus ordinatur.
auctorilate nominis iram animorum frangere poterat. III. Sed quatn pias cogitationes sanctosque motus
Relinebaiur quidem Romae rebus Ecclesite; sed, ut concfeperit, qusndo ad summum Ecclesiaeculmen
ipse loquitur, absenlemfecit longwperegrinationisne- - evectus est, operae prctium paucis addiscere. Affl-
cessitas.Adiit exercitum, curo ducibus de obliterandis.". ciebatur quidem gaudio, non, utplerumque fii, quod
injuriis egit, monuit ne bella cierent intestina, dum *I»potenliorem cathedram nactus orbi Chrisiiano iromi-
hostis ad fores fremeret, tantumque valuit ut animos neret, sed quod pluribus famularetur inservireique;
sapienlia placare, et gratiam inter duces possel re- quasi alii lionorem sibi delulissent, ipse laborem ca-
conciliare. Hoc postremum diaconi Leonis opus fuit. peret. Id ipse testalur: Non tam prmsidere, inquit
ANNOS CHRISTI440; — LEONIS VAVM 1; — THEODOSII (Serm. 4, nunc 5, in Assumptionesua, c. 5), guam
55, seruire
— gaudemus. Aliud keiitiie argumenlura erat
VALENTINIANI 10, IMPP.J VALENTINIANO VET ANA-
TOLIO COSS. quod multa sibi condonata inlelligerel, scque vel
immeritum pluribus bonis cumulaium esse, 414
I. Interim Sixtus diem obiit (a) kalendis Aprilis, quo vebementius Deumamaret: Vera miliiin glotiam
ut Prosper chronograpbus scribit. Tum reipublicae Dei causaest Imlandi,qui milii, uta the mullum dili-
Ghrisiianaeopus erat summo pontifice, qui Christia- geretur, mulia dimisil; el ut mirabilemfaceret graliam
horum conlentiones auctoritate et sapientia compo- suam, m eum munera sua conlulit, in quo meritorum
neret, eo praesertim tempore quo res EccIesiae-413 suffragia non invenil(Serm. 1, nunc 2, in Assumpt.
turbatissimaeerant, seusaevientehaereticorumfurore, tua). Sed retinebalur gaudium illud metu peccandi
ceu discordiis plusquam civilibus lacerantibus Eccle- in tanta negotiorum turba et magnitudine muneris,
siam, seu corruptela vitioquegrassanlibus, sive Bar- quod innuroeris sciebat esSe obnoxium periculis.
baris dislrahenlibus imperium. lpsa, inquit, opens magnitudocreberrimaest offensid-
; In ea itaque rerum perturbatione, cum tot ma!a, ' nisfoccasio(Serm.i, nuncS, in Assumpl.sua,cap.%).
veluti facto agmine, imperio Ecclesiaequeincumbe- Neque limor ille inertis pusilliqueanimi erat, adeo ut
rent, ad cumulumque accederel mors Sixti PP. Roma |Q laborem reformidaret, sed prudenlis provisique gu-
viduata pontiflce in luciu versabalur. Deus tamen bernatoris, qui vasia maria cogitans, periculaque re-
providit ne quid detriraenti paterelur Ecclesia, suf- putans animo, fugit quidem regimen, quoniam se
lecto in locura Sixti Leone, cui par summaepietati imparem casibus pulat, et tamen a clavo manum
doctrina, exploralaque rauiios annos ecclesiasticae non amovet, et non tam sua fidens industria, quam
rei administratio; adeo ut Romani non viderentiir bono siderum influxu, per syrtes et per brevia na-
praesulem amisisse. Quando elecius est, profuit Vimsecurus circumducit. Domine,inquit, audivi au-
Leoni, qtiod raro accidit, tum abfuisse Roroa; nam dilum tuum, el timui; consideraviopera tua el expavi;
et eo ardentioribusvotis quaesilus est quod abesset, quid enim tam insolitum, lam pavendum,quam labor
et certum fuit meritis non ambitu adiisse pontiQca- fragili, sublimilas humili, dignitas non merenti? Et
tum. TJnde Leo ipse, In humililate nostra, inquit tamen non desperamus nequedeficimus, quia non de
(Seiro. 1 in Natali sui), memor fuitnoslri Dominus, nobis, sed de illo prwsumimus, qui operalur in nobis
et benedixilnobis, qui fecit mihi mirabilia magna so- (Serm. 2, nunc 5, in Assumpt. sua, c. 1). Trepida-
lus. bat itaque periculo proximus, sed fidens Dei auxilio
Sanctus Prosper scribit Sixtum kalendis Aprilis regere Dei populum aggressus est: Etsi enim, inquit,
decessisse. Quo,inquil, defunctoquadragintaamplius necessariumesl trepidare de merito, religiosum tamen
diebus Romana Ecclesia sine anlislite fuit, mirabili gaudere de dono: quoniam qui mihi oneris [ Al., ho-
pace atque patienlia adventumdiaconi Leonis exspe- noris] esl auclor, ipse mihi fiet adminislrationisadju-
clans, quem tunc inter Aelium et Albinum amicilim tor ; et ne sub magniludinegratiw succumbalinfirmus,
redintegrandmcausa Galiimdetinebant. Nec ipsa re- dabit virtulemqui contulit dignilatm (Serm. 1 in As-
ditus mora sine laude fuit, ^uasi, ut ait idem S. Pro- D sumpt. sua).
sper, ideolongius essetabduclus[ Al. longus essetad- lV. Nihil igitur sibi tribuens, sed orania bona au-
ventus] , ut elecii merilumel eligenliumjudiciumpro- ciori Deo accepta referens, et virtute et nominc
baretur. Cbrisli, quem non modo ovium custodem, sed Pas-
11. Continuo legalio honorificaad eum missa est, torein pastorum esse sciebat, rem Ctiristianam sura-
ut lolius cleri suffragia voluutatemque populi Ro- mo studio promovebat, hunc sibi non defuturum ra-
BALLERINIORUMANNOTATIONES.
(a) Sixtum tertium taiendis Aprilis obiisse Prosper quae anno 440 erat Dominica, assignandam credi-
nontradit, ulidemQuesnellusperviditetmonuit § 12, mus. Hac enim "die singulis annis sub S. Leono
ad an. 461, n. 1. Neque auctor Pontificalis in since- episcoporumiconveritus habebatur ex epist. 16, c.
rioribus codicibus eamdem diem signat. Nos vcro ult. Iu die auiem anniversaria ordinationis Romano-
Sixtum III excessisse die 11 Augusti ex nostro ve- rura. pontilicuni episcopalem convenlum celebrari
tustissimo Sacramentario probabilius collegimus consuevissediscimus ex serm. 2, cap. 2, et ex aliis
annot. 23 (Col. 135, n. g) in § 33. Cum porro post tesiimoniis quaein admonitione praemissaserm. 1 in-
Sixti 111obilum quridragintaamplius diebus Romana dicala invenies. Confer laudataro annotationem in
EcclesiaLeonis adventum exspectaverit, ut Prosper Sacramentariuro, ex qua haecdies ordinationis Leo-
testatur, hujus ordinationeni diei 29 Septembris,. nis non modicum confifmaiur .
 19S PASCH. QUESNELLl DISSERTATIONESIN S. LEONIS MAGNIOPERA. 490
lus, qui aa consumniatibrtfemsaeculinobisadfuturum A dia, intfeslinaqueducum odia prope magis noxlareip.
pollicitus est. In \hac ergo materia trepidalionis,' in-. quani bafbarus et muUiplex hosiis. Ad haeerecens
quit; iquwnobis esset dependendwfiducia iierviittri*, Liitorii clades atrenui ducis, qui Aetiunr vimile et
tiisi rion aVinildfet fiegue: obdormiret qui custodil rei :bellicae-famapropeadaequabal: ~
ln eo statu erat
isrqel; nisi :dignar,elurnon $oium custos oviuni, .sed occideiitale itnperium. f: *. '•
ipsorumeiiqm Pjts{oressepaslorurii;.yquaridoquiderii 4l-6^-VeruninecquietiorEcclesi3ereserat. Bar-
pie elveracilcr \cqnfileninr:quodopus minislerii npslri barus iion ininusfidei caiholicBequam^reipubllcaeflo-
inmnnibuiiqum recta agimus, iGhrislusexsequitur,ret mariaeinfensus. .Burgundioj' Gqlhus.ef yandaliis,
non innobis, qui sineillo niliilposmihus, sed iniipio, Arianismoimbutivi .ei.arniiscurii imperio iidein JE-
qui pqssibilitasnoslra est; gtoyiamftr^Sermi A, iiunc befaciabftiit. Nec rnodo foris diosiisTjigruebat, dotiii
•S",iriAssumpt. sua, c, r2)..)Illajnodestiae,liumilitatis invalescfebatliaefeiicorum audacia,-dunique fes tur-
suique diflidentia;.'argunienta ,sunt.: /fecce grati iii bidai 'erant, Veluteancer liaec dabes illaesas pir.tes
.Deum animispecimen; Divinainse merita saepere- vitiabat. Orienlem inlestabant Nesloriani, iet ex.ca-
volvens-anihlO;palam.haec et pubiice
1 praedieabai;et pite eliso riiulta renascebaiitur. jManicbaeorumiim-
si quaiidodeassumplioriesua ad pprtiificatuni con- pieias noudiim:exstiiicia''.'tolJilagis -quas acceperat,
cioiiabatur, audientium anhrios :oraque:pop.ulisollir reparatis virjbus Tnfestabat Occideritem.Quid refe-
citabat ad redliibendam gratae suic menlis signifiea- raiii ..Prisciljiauimonstra,'iqu;« ilerum lerrebant rlli-
tioiiem, impaTerose lotibeneficiis >reputaiis.Laudem spnnias? Adjle .Relagiaiioruropravltaiero, quse novo
D/>niiniioqudtur qs meum, et nomen sanclum ejus auspice Juliano iamdiu vexabatJEcclesiara.llifembvis
driiinaniea dc spifitus, caro ,et lingua.benedicat.;quia _" artibus, eloquentiaeyiribus', ingenio.etindustria bel-
tio» vefecundw;sed ingratm jnentis iridiciumestbene- lum .asperuiri redinlegravit, 'boriimquesoboJes :in-
ficiaiacem diviria; ielsaiis dignum etl asacr.ificiis.Do- feusta Semipelagiani; qiior.mndoctrina eOTiocfenlior
iriinicwiaudis obsequiumconsecrqli saceridotis,415 jquo vita sanclior austeriorqtie vivendi discipHna;
inchoare ': quia iin huniiiitaie riiea memor.fuit hosiri .roalumque •inimedicabile:quod menlem Jaedit, dum
iDpminus,iiiietiedixit nobi%,.quiaifecit mihi mirabiliq litillat.rln eo rertira statu erarit Ecclesia imperiumr
•magna^dlus,jut prmsentem.mtcein.efelvestrm.sanciir que curo Lep ponlificatum adeplus est. Sed instabat
tatit affectio;.qiieti)(ecetat ntcessitas longm peregrina- aliud TiiaiumIpnge' gravisM
.'iioiiisqbsenlem•;;fetiterum : Magnificaie,dileclissimy, dacia_•ad'b/uain-pot.issiniuriifeprihTeri'dath'''fJiviriJtus
Mdminiimmecuni,el.exaltemtis.nomeiiejusinihvicem, Leo ad hoc Ecclesiaeculmen evectus estf uf ibi^taiii-
uiibiardtid solemhiiatishodiemmdd laudem sui refe- .quani in speculaet jiropugnactilo staret adversus
fatux auctoris (Serm. 1 in Assyitipt.sua):. llaec gra- dmmiiifentem.liaereficum. TuricenimDfeus; sicut olim
titudOibeneficeniiaequedivjnse meinoria accjendebat -provisutii consultumque JEcclesiaevoluit quoties' re-
velienTenterisanctuiriipraesuleniiad.amorern iti Deum, -iigioni teuipesias Saeviorimpendebat.Sic Athanasius
adeaquesuscipienda quaee.re;Chrisliaiia esse duce- _cpli_i.meh fuit caiholicaDdoctrinae, bacchante Ariano-
fet, iieGullis umquam laboribus aut periculis "a;san- fuiri furore. Sic niiper Cyrillus Alexandfihus, dum
.ctoillo proposito deierrilusest. •NestoriusiurbaTetEcclesiam. Sic-Augusiinus contra
:Sed enim omnes virtutes quibus quasi tot sideri- -Pelagianos'MartichaeosqueTiiviclusproreligione slfe-
btis ejusiponlificatus:praefulsit,:comroemoraresingu- tit. Sed Leonis certamina vjcioriaSque infra descri-
Jas.lpngumes.t, n.ec.taro.hujus'loci.qu'ani,totius,hujus jbemus, mirabiniurque quod non Tmpar tot bostibus '*
.opefisj ijua vigilaniia ige^serit•pontificatum,qua sfe-G iroperiumGliristiitam forfiter defenderit.
dulitate' fet comvianiia cEccIesiaiii a.dministrav.erit:, ViI.';Lfeoni.Jepiseopo prima.curafuitasciscere sibi
quaraiegerit..prudeiiter, q.uot bella adyer^us haereli- ihomines et
eruditione doctrina praeclafos,iTerum'ec-
cos.cbnfeceritfelTcitef, quot laborespfo;Christiana -clesiaslicartirtiperilia et riiorumIritfegTi.tate.insignes,
,et pubiicaVepertiiierit, nuaro ipfope.p.erditisdeplo- jquorum consiliis rem gereret, eosque paralos ac in-
;ratisquferebus.iion :.cesserit,siyli) persequi -arduiJa- .tentos haberet, ne fallferetureorum pravis ariibus,
-borisest. Haecantequam qualitercuroque expediam, flui rem Ecclesiae ex feomniodoa:sliniant, et qtiod
-breviter dicfereaggrfediorquam trislia fuerint tem- lere fit, sacra profanaquepxta questuiliabent. dnter
pora;cumponlificaiumJQeo.assumr>si!, roagnura certe ;eos quosih partem laborum assumpsit, Prosper A-
altriiis rebus Ecclesiaeet jmperii praesidium. .quilanus primas obtinebatfdociissinium illorum lem-
.. V. Postquam.Theodosiussehiorviia decessit, Rarbari poriim Scaligerappfellat:)jam notus Drbi Chrisliano;
vel aeiatem yel socordiam :po.sterioruraprincipura de- .najn ut gratiae Ghristi defehsor, Augustiiii docirinae
yelutrtorreiisrr.iiptis re.pagulis;Ro- .studioruiiiqiie-liieres, .'Pelagianisrai feliquias slylo
spectui habentes,' invaser.unt.
manuril"iriiperiuro Praeiecti,uuibus 'tute^a persequebafur. lamdudumiLeoni charus,:exi]uo sub
principuni et reip. cura erat, tiim mwujs odiis cer- Coelestino Romam Prosper venit, ut adversus.bo-
,tare,etiaemtiIalione polentiac,externseinjuriaTlocum stes AugtisiiniRomanumponiificem.confeitaret. Leoni
,1'acere.Gotbi:Alaricoduce,Romaniiceperunt. Exinde .Pro.speroque ,fton .deerarit, quae vulgo-amiciliarum
sfeu.urgente iatb impferii, sen itilcisceiiiei)eo vilia Stiot vincula, mirabilis animorum :ingeuibrumque
mortaliiiiii res ir.e in deterius:; :barbarorum examin*a concenius, siudia eadein adpromovendas res.Eccle-
irruefe^n provincias.et _prout.qui__q.ue:plus;fefrp-aut p.-siae., utrique Summa pieias doctrinaque singularis.
copiis yalebat,. r.egionesieyastare: pulsis vel subar •"-Erat Leoiii Galliis cum elecius esl episcopus, ut
ctis incolis, in quae incideraniToca sed^s .ponere et dicluui est;. Prospernm secuiftadduxisse mibi facile
exlaceris:reip. p.ariihtiS:nova.regpa ifeondere.vEtsi -persua.serini,TitTlli.essei, 417 s'cut ^limHierony-
.pfere»temporaPcrs*,Sarra.ccni, Zanfii:,Isauri.Hun- -iniis :Daroriso,,a iCpftsiliiS'epistolisque. .Rlurimum
nique .OrieniiiimmirteJiaBt„I_oeda iaftieii ihtec.terope- certe Leonem re et opera Prosper juvit, pfaecipue
stas in priiuis dc.cidenti Anc.ubuitJBri.ianpiaevexatae .adver.siishaereiicos, quibusclanculum et per.cunicu-
PTctflrum;Sc.owr-uro;que.imcursip.iTibtis, iPranci traje- Jos fidem catb.o.licamoppugnare statulum.
cto Rheno sedes in Galliis pbsuerunt, Burgundiojies VIII. Magiiunietiam pastoralis sollicitudinis argu-
Ararim Rhodanumquehisederunt, Noveiiipopriiahiam merilura^iuititi Leone, quod statim atque in pontili-
:Ofecupant;Goihi; xum ,ea'jp'arielllispaniar.umiquae.Tiia-cali spec.uIa;po.sil.usesij.plebem sjbi comniissaiiirion
fisad.Pyrenaeos 'pertinet.iHae.c.quidenisub;HonoTii :viire..splumexgnlploexciiare, sed^proprii etiam oris
':prittcipatUi! Nec felicioxSalentin.ia(ii,quanipa.lruiifor- ofucio erudire .aggressuseil.lmmo primus omniura
luna fuit,.'necprbroptJorjaniniusadres.arcifiiida reip. Romariorum poniiiicum istudmuneris ;in se refeepit,
danina. Etsi.Aelii riucis yirtul.eyidebai:ilf.Qecideiiiis «i qiia:Sozomeno,fides,.cum,li8ecscribit (a) : in ea*
Tiiiperium.ftiovere,liuroeros',.iamcn\oblrectatio,invi- dciii ui\be(Roroa) nec episcopus,nec alius quisquam
^^RINIORIJM ANNpTATJONES.
,.{o)OwTe.5'hi-nianoTso;, OVTE SXi.o.;TISirc',exx^ciKj-IVSKSE St5«o-/.£i.S.ozom.lib. Vll, c. 1 .
 '
197 DISSERT. I. DE VITA ET REBUS GESTIS S. LEONIS MAGNI. m
in Ecclesia popjiliimjlocM.-At.(a)Sozomeno <hac--in"' j^ COSSUETUBINIS DEBITIJM 419 ^iiiio, tla solemiiMti
re as.sentiriyix ac ne vix .quidetnpp.ssumus. \s.qc0issiniw teclionissubjmiga0r exfiqtyqliy.s.a.cerdq-
:- Prirouraeriiro quales epispojfiiquijdbcertdirniinerfe, iis. '^qh^ijj. j_ji£~p_irec'M>. 4p]guuJ3J:e"i'iiir .ppjiUiCi?* >:JP.tsi^fti^o
qiiod "omnitiftipfaicijjuuiri"est;^_seSe'aiidicani:?'«•<*-.usuiic consiiet^difteiifmatum ' ": '
cbriisbfficiumsuscipit;iiiquit':'Gf^gdfips:.^apa'l,.^ii.fj- Rorifanapfaeaicaridiinorerii. : ,"*;•"'
ifuis'pd sdcexdqtiumqccedii(Sl''Gfe.gpriuri'Mrighus, XI. 4. §ancliis,Lepis9^_iberis,ad I^aximumAntioche-
ut''Cfeorii •iV"o.n.
iiegislii lib.% episi.:ii )7:Et ^baejtfs'jatit ftiiiri ^t,aij*, IT.lieJpdQfitvTinJ di4seri.e'*assjirit]i "p^i;-
suppar Julianus Pomefius 'scfibitiVHi^^ jjii(?_3iiduiri ,111ijiiiscjmiri'gx(rq ,sac,ejriqqialept brfUiieiri
pefiefit, quein"iiiilld dbcendiiieeessiimriiqriet, Miut .cp)isiiiui.u,s gm(Iu)iimiilp^mflfcpipf^.assurri^.'Guinin
poinds'siii scelerii ddbitfUle mtiem;'cui''dfspenhMib 'Ecclesiat)ei o.iiihia'qxdi%aiq'^ss_%riqriv^niqt, ufmunp
verbicdriimisiaeii, etiaiiiii!sah'cle'iiiiial';etxidmfii p'er- Ciiijsif .cpj^pare'?? ^_^ ~ccejti__!n/t.i?^ .-iile^n6^ "j",
^n_^^'_^_)_^ c^u.m
dile viveniesargueie "qut'efitbeicat dul 'rniluril, citfn mnpleqrif,'et.,i\i[eii<ifa^
biniiibusqui ed:itaceiile"" peiieriht jjeiil de Viia 'dec!_feiuiri
' ''"'' (LibTi
'• '"': cuhi'^b'Antibclieribepisfeppb.ri^
(oiiieinplat.c_ap.%0):" "."';" ,ce'4s"su.se 'jj^eii^j^oJCil^n^is .aigije.epj_scbjn>;s jrioiuiri'fiefi
:'•IX:'»2.>
Hoc ante;Leonem usitaluro esse a Pbntifi- wjir, iftdiieiuro^stiiocj^rop^
cibus Ronianis persuadet (b) serroo Leonis 82';''J_fabr- jtef' pniyefijam.Ecc^^ ;ut Tpsi
iiis irt NataJi sepfem ffa"tfuro:!MaclM yerbp 'lifei "gfegeni'jf^hfls^rip^
Sixri III praedecessorlsjstii laudespfosequenlylbos alTbqui,euro'pu.lasse~s_u_um .q.i;fjijscp'po"officiuviitm-
loquendi "modos4|_8;usiirpat; qai 'pubricfeJ:edOctb_sp)ef_.i,Tjjsi riradicationis^ob^fei;,rt!_urius,,/si ...i|giti.m";e
a Sixlo 'pontTlicfe Roniano"sigriificarii.Magnificus^xri-.[jiriTpeditusfifiii '(\i£ni%Gp'p,c.'''fxi0ri^i'siss,$^ieJR.el,.
' " ' '-!'"• ;
'.'"', '"'"'
quit,' slruclqrparieiiim^iediriagriificeriiibrMbmd^ '_c'l%''e^sesy.^i,',cap:^..''
:
ANiMMWM itltramvi iiti teimiribsvpeia pieiaiii'pxieri- XII. .5.'Sb.%riTfe»tirif falsi ,j;e.pfgjiit iserjiy_q,Lijj.errji.
dctis;kii uiilimtibusINSTITUTIOKUM ejiti etiam m 10P ptaj_.3fe, qu.em*tpift'iii1'^ vl.ibjTTi
friieretur devota pbsicrilds,ellikbilahddcjiibd'ctifidmii, tiW "yeiaiidjsyirginibri"s',*lialiiiup^ it^i); It1
et :faciendoquod rjpculT^DepubliciS ei ibleiiiftibus baSiiica S.' i?.etri"dhife''r^iijjaiis"'~JJbmipj.et''^'Tjp1s)."is'^.ai-
sennonibiis"ad poptilum liabitis-haec iriifelligififiif, rjfqsii .sprqffenT Mafceriinanij'cjnpe'.iiiric 'yirginTla.t.erti
-mdificalbtanimatum;'4hslitutiqriuinejuVMi%ittas;'dbr cririiaiiisWqm^
cuit. Publiee eiiitn populufli rtpiirooneret-TiffeVqca'- aliqui npii .fufs|'e:ser;mtirij)rti ,a.(i;po'priiu'm, .'s.eacxjiiir-
ret in iiiemoriam tradiia' sibi a pastbre suodbcu- Catibriemdriifli.Sxa'} adtm
menta, sTliaec paucistarttunimodb fet1T)'rtfa':TjfivaiaT jjifiVa.iaTn,'' praB.i^f' tc'gds^*t^in<e)m .R.bTua^ae^
donius secfeta effudisset. 0hmid-ergoyiii(\mii'dile- qrirs rioii yideat lTfec' %v'0i:lciici^iet.so.lu.ni''.fiegaijidu
cfissimi, quw ocuiis cemilis el"«ieirte'meiriiriistisfrid '-" iexsufila r i1 Qiiid'«Sijtrii defa.tiifjit 'spjepiiii"!
.<1esi d,icatjir
profeclum veslrw mdificalionis':'ass'umile.''''''''' hiesefifto? iTabitus'^s'l)@
X. 5. MullotiesLeo olliciistiKeksedicit sermoneni ponlificii guiWuM^'pjB|ii^iEl6^.am;b_pi,scdp'i; 'liabTfiis
Jiabere ad populurh,sibiqueiiielilititiiputlafiad cul- SsiTrimaxiroa Nat^
pam, si liuic ministerii sui panii defiierit. Sefrii./31 pst toraiii irigefVjti'"sie _nmii'^ro_s]a\$l'Q'I)e',' dueri)''gemj.na
:
dg EpTphania Tqmeh ut.nostri mliil d'esit'ofjibii',%'. festi 'P'6jni'(iiCi e<t'coHs'eci^d0.ii"i'f_' 'ylf|inuiii '!6)ero!Mta£
quideeadem fesl.ivilatequod Doininuiddnaveiitdtide- iri!baMliciim ac^iyfefai; ciii 61 i|irri*iixtejrffiij,TB6JxpTVijefi-
bo. Serm. 7 de Passione, c.l\: "Nqii ila, iriq.uit, i_is'episcopus.!i^iii'd "afri^lijuts'^jbqfYifUtuf.?.j^n^f,a ^onr
mihi divini operis coiisideranda esl tiiagniiudo,iiivbl G Siieiiidifteinppfro iiccTesisfe 'sii.ae'e_giSg"e;Ei.bbfiut_ii'Tri
diffidainviESEBVITCTE OTJAHDEBEO; CIII» sacrtmeVilutii laiita Soleriiriiiaie,iri "iaiilWplebis' c^Hbiifsp^i;.^jtanj
salitiis humahw non liteav laceri, eliamsi nequeaiex- 'augiisiDe bas1licai'Juce,'^ui
pficari.Serm. 11 : NON ESTLIBERDM sacerdqtiiniaiitb Libfefii lionbfi consu\a_f.""Pro^ ,magis'|si:iibc!e.x
divinwmisericordimsacramenlofidetis popitli aufibiii Ecblesiaesuaferiioffep.biiiificeift.eg'isse',' jeumqiiericc^-
subiraliere sermonis qfficitim.Serm. 'i dfe Rfesuffe- Sioriecdnsecraiidafurii Vir"ginri_mJ"'pb5.tmiix.iiftairi.sbr-
ciione, cap. i: Adjicicndiimcstetidijirioiifi ieririqriijs hioriiSJafieriiV^jjuaJ.dfe iri}'sterTp!Naiaij.s pbniiiiiJ£r$!C,
OFFICIDM, ,ut sicut pid exspectalione KEPOSCfiaE' fvlis paiTca taiitiiiftnibdb $ubjuftiY§s5:^
J3ALLERlNI0RlIJiIANNOT.ATIONES.
(a) Sozomenura.Romanae;riisciplinaepar.um peri- genda cred.a.tiirad •solumdifemPaschatis, ut seferin-
lum demoftstrant,fliipede presbytero pofenilfeutihm dis cufis Qiiesnellusceiisuit{videlnfrav'ri. 'i2,:sciffe:a
coiifessionibus'cxcipiendis apud omnes Occideritaies medium), nullum, quod nobis adhiic innptescatj;rao'-
ac.praesertimapud Romaiiam Ecclesiam piaeribsito numferitum'editunffesV,'quoTdqtiq^
traditlib. vu, c. 16, utin noiis :probat Henricus^a- ci qiifeat.•NuiiiVefb^h&^Ques^
lesius. Errasse autem .maiiifeste,,cum lib. v, c.59, sit:;'et' contexliiTcohgfuaVnbriiiiillifoftassisvdubiia'
scripsit, Romaenec episcopum,nec qtiemquanialiiim bunl. Unuiriliic addemus, riiliiliiibvefe1deliefe:!Cas-
populum docere, si id generatim iiiieTligenduiiisit, sibdoriuift Roniaiiafriiftrerurii pefitiiiiT;cUitfibtiilur
lestiuionia a Quesnello snbjecla evincunt, qtiibus Tripartita HiStofia, Tn ^^'''uW^dSdmeril-^stfnyo-
addipotest Prudetiiuis,Ju.hymno 2 de Goronis; tibi niufji descripfurtiTegituf.;!Cuiri-eriiiri iri-Tfipafflta
Roroaiiain S. Hippolyti.basilicam describeiis,:sum- edeiida Cassiodbrii 'cdtisiliuiri'fftefit'' .eccIesiafefiMri
mum •pontiOcemconsuevisse ad populum sermdei- hisTofiam':e'xifibus-fjfaecis 1 'scriptbfibu^srib Epipiia-
nari;testalur. D hib Scbolastico LStihe'TcdditiS cririipaciarii'Latiiiis
• proponere,' niliif'in versiorie^EpTpliatiiirihiehdavity
Frontesub advgrsagradibussublime tribunal scd ipsa littefali ipsitis vefsibnfeuSris feii.'ifiiiiic^quafe
ToUilurjantistespraedicat.unde Deum. exSbzoriienoTn "Tfipafiita fefeita.nitif':nibiVexCiais-
siodbfib 'auctOrilaiTsracqriiTuritV^ed^tota^fidfesflest
Idips.um eiiam confirmaiur ex nostro velustissimo peftes SozoriiehumVcujus'TfttefpTeiatiorieiri'?ab'' 'EiTi-
Rpmanae Eccle.siae.Sacraroentario,.quodiniiio hujus phaiiio«coriditariiCassi6d6rius'iiitafeta'iri'rreliqui
torbi:edidinius, in.qup.mense Julio,-§ 17, Missa.lx, qtiafeliacdefe'Quesnellus ahiftiadVferiitdisseff.%'ii.
oratibne ultima Jia.hetur '. Tui sunt, Domine, populi; 16, ubi erroreiii de jejtiriio diei sabBati apud Ronia-
qui.minisleriumnqstrw.vopisexspeclant. .Si.hoc exspe- nam'7'Ecclesia'iftiti:'S6crate''defegiH o;ii'f:tanifert!iin
claiba.tpopulus, Roraani.iUliqiie'pofttifices/praedicare Tfipartila Verbis
' SocratiS'^Lafine ffedaitis ffeceptiis
- "' •' ""'"'' '-i'':"^'""''''r.:n ;.!:ic.«!!>.•:•-;.«;-'.<••<
solebanj.iEt.m.ens,e.iS.ep.lem.bpii 4 -29,iji Ndtali epi legilUr.
scoportroi, Missavn : Da nobis, qumspnius,,et.eocerce- ip) jHunc ser.monem a Leone abjudicavtinus, et
re qumrecta sunt, el prwdicarequmverd;~uiiristruciio- Arigristiitoviiidicalum in appendicem rejeciiiius^ ac
nein gratim twxyxabeqmnsetjtgendo tuis fidelibus,et propierea pfOcbricibuibtisRririia^riiiporilificIs a^trueh,-
docendo.Sj ye.rp li,aeC;So.zo.meni,{propo$itio •
restrin- dis testiiftbiiiuinex eo excfefptuiniiihiiprbliat""'"'•"
 19» PASCH. QUESNELLl DISSKRTATIONES1N S. iLEONISMAGNIOPERA. 2,0
est enim non esse integrum bujusmodi sermonem A ferimus seiHentiam opiriione, ni fallor, majorem.
apud Ambrosium, qui ea soluni scriplis suisinseruit, Cerlum enim mihi est de publica concione Sozome-
quae subjectae tunc materise congruebant, et sorori num hoc loco scribere, sed pascliali, scriplorisque
suae accommodata erant. , verba sic explicanda, apud Romanos quoiannis se-
6. De Zephirino papa antiquiorem adliuc testera mel cantarl Alleluia primo Paschatis die; et ila so-
adduco Tertullianum, ex qub id saltem certum ba- leranem illis esse sacri hujus cantici ritum, ut ad
bemus, in reconciliatione pcenilentium Romanos illud audiendum et psallendum omnes ad ecclesiam
pontifices coricionem ad populum habuisse; in libro confluerent, et roulli etiam pro juraftiento ac voto
enim de Pudicilia qnem janiab Ecclesia catholica haberent, ut hunc liymnum audire el canere mere-
alifenus coriscripsil, Zepbinnum papam inducit fide- rentur. Qulppe illa sacra Paschatis die solus hic
les in gratiam pceniienlium ad misericordiam 420 brevissimus hymnus pro omni concione erat, cum in
commoventem; ila cap. 15 : Et lu quidem pwniten- ea Urbe neque episcopus neque alius quisquam ad
liam mwchiad exorandamfralernitalem in Ecclesiam populum in ecclesia congregatum illa die concionem
inducens... in eumhominisexitum quantis poles mise- habefet.
ricqrdimillecebrisbonuspaslor et benedicluspapa con- Hancesse mentemSozomeni, maleriae ipsiusquam
'ciqnaris, et in pdrdbola ovis capras titas qumris, etc. traclat inspectio probat. Toto enim superiori capite
Falsum est igitur quod aiunt, niillum sermonem quod est 1-8de sola paschali festiyitate sermonem
LeoniSantiquiorem reperiri, qui a Romano episcopo habef; in praesenti vero seu 19 et de Paschate plu-
babitus sit. Quod etsi vernrn esset, non inde tamen rima, et niliiinisi occasiqfte Paschatis disserit, varias
roboris pluriiuum caperet Sozoroeni sententia. Cum r, Ecclesiarum consuetudines hunc solum in .finem re-
"
enim nullum Mediolanensis alicujns episcopi, aut ferens, ul discrepantes olim in fesiivilalis islius die
Areialepsis, aut Ravennensis, aut Hipponensis s«r- Ecclesias excuset, alias SS. Petri et Pauli, alias
roonem habeamtis dictuni a praedecessoribusAinbra- S. Joannis traditiones varias observanles. Stullum
sii, Hilarii, Pelri Chrysologi aut Augustini, quis enim, inquit \\\e, nec immerilo,exisiimabanl(episcopi)
proptefea dixerit nullos istarum Ecclesiarum epi- consueludinum causa ab se invicem teparari eos qut
scopos bis quos recensui aetate superiores sernionero in pracipuis religionis capitibus consenlirent. Post
ad populuni suura[habuisse? Satius est igiluf fateri quae subjicit varios Ecclesiarum usus, inter quos
liallucinatum esse Sozoinenum falsisque rumusculis Romanum semel cantandi in Paschate Alleluia, alios-
deceptum; Vel cum sancto Gregorio Magnodicen- que subjungit ad illud festum non pertinentes; cujus
dum": Sosomeni historiam sedes apostolica suscipere tamen causa, inquit caput claudens, inhuncde istis
recusdl,guoniam multa menlitur(Greg.Reg. episi. lib. rebus sermonemsum delapsus.
\i,ind, 15, epist. 51 ad EulbgiumAlex.), Sic intellectus Sozomenus non jam amplius dicen-
Non alia turic ticctirrebat auiuToex ista difficul- dus esT rem falsam de Romana Ecclesia scripsisse,
tate evadendi via, cum primae editioni ineumbebam. ut antea senseram; neque etiam quaerenduni, ut
Aliam quarto posl anno sibi fecit in praefalionead quaerit eruditus Garelius, qui fieri potueril ul Cassio-
novam magni Cassiodori editionem vir doclissimus dorus Sozomenum excerpens, ea qum prwcedunt et
Joannes Gareiius congregationisRenedictuiaeS. Mauri quw subsequuntur prmtermiserit, et illa lantum ex-
alumnns. Auguratur videlicet in.locum Cassiodori scripserit qum falsa esse constanlissiinenoverat. Nam
sui ex Sozomeno decerptuni. roendum irrepsisse, au- et vera sunt ea quacexcerpsit, et verum non esl cae-
guriumque sutim codicis Sanllieodoriciaiti suffragio C tera ab eo non fuisse excerpla, de illa niinirum
roborat, ubi pro verbo docel legitur dicit. Quaequi- consuetudine occasione Arii orta, ui apud Alexan-
dem lecfio, inquit, alium omnino ac verissimum drinos solus episcopus concionarelur. Quid eniin
sensuni efficit. Ibi enim de cantico Alleluia agil Cas- sibi volunt lioecstiperioris capitis seu 38 verba : In
siodorus in hunc modum : Apud Romanos in uno Alexandria presbyter non facit sermonem, et limcret
quoque anno semelpsalluhl Aileiuia primo die Paschm, 422 milium accepit ex quo Arins Ecclesiamcontur-
ila ut Romaniprojuramenlo habeanl ut huric hymnum bavit? Haeeigitur non praetermisit, sed in caput su-
audire mereanlur. ln quu Ecclesia (subjungit conlinuo perius transtulit Senaior.
Triparlita) nequeepiscopus, neque actor quisquamco- Porrp quod tam verum sit pontifices Romanos in
ram populo dicU,supple illud primuro Alleluia pas- die Paschafis sermonem ad populum habere non
chale. fuisse per ea tempora solitos, quam falsum est aliis
ConjecturEelubens subscriberem, nisi veritas ob- temporibus non publice docuisse, cum Sozoraenus
staret. Ecquis enimvero hymnum illuro dicit, si neque sic inlellecius asserat, nec alius scriptor contrarium
episcopus neque quisquam alter illuni dicit coram umquatn docueril, non potest in dubium probabili
populo? Ad quid audieridum concurrerent Romani, aliqua ralione revocari: praesertim cum nec Leonis
si neminem dicentem haberent? at vero tinico fulci- noslri, nec alicujus ante sexlum saeculuropontlflcis
lur codice ras.sexcentorum fere annorum Tripaniiae Romani sermones ulli paschales appareant. Nam
historiae. Sed quid liic inter tantos tot editionum quod duo Leonini huic solemnitati ascripti leganiur
editorumque codices qua excusos, qua mss. tam Tri- in superioribus editionibus , erratum esse editorum
partitae Hisloriaequam Sozomeni, quem tandem fon- j« suo loco probavirous ex sermonis utriusque con-
tem adire tutius est, quam rivuli umbram persequi? textu, allaiis etiam rationibus, insuper aucioritate
Quis enim asserere audeat corruptum fuisse Graeci Hincmari episcopi Remensis et Flori Lttgdunensis,
auctoris texium, tot crilicis erudilorum virorum lu- illosque non in paschali festivilale, sed sabbato san-
cubrationibus vexalum, apud quorum neminem nulla cto dictos fuisse demoustravimus. Yide moiiitum
umquam vel roinima labis suspicione laboravit ? utrique praefixum.et observa illaniRomanaeEcclesiae
Enimvero ut facile a genuina voce docet Latiiii in- coiisufeiudinemultra sexli saeculiinitia me consulto
terprelis, ad affinem dicit dellectere oscitans scriba non extendere, qtiia homiliaea Gregorio Magnoin
potuit; ita a Graecarum vocum illis respondentium eadem solemnitate dictaead populum rcm aliter post-
421 una ad alteram lapsus longe difficillimus. modum se habuisse manifestum faciunt.
Quid igitur? Huic viri docti conjeclurae nostram XIU. Quid primo pontificalus sui triennio egerif
illara de erranle Sozomeno suspicionem anleferi- Leo noster pro Ecclesiae rebus, scriptores silent,
mus? minime.Sed novaro, ulraque postliabita, pro- nec ex ullis ejus epistolis certo discimus. (a) Duas
RALLERINIORtMANNOTATIONES.
(a)Duas alias epistolasnos inilio posuimus, alteram sub initium pontificatus Leonis datas existimavlt
ad episcopum Aquileiensera , alteraro ad Seplimum Quesnellus, prima ad episcopos Africanos in hac
Allinalem, quas circa an. 442 scriptas in admoni- editione erit duodecima, eo quodexaratam credamus
tione ostcnd.iro.us,Econtra ex duabus cpistolis, quas post aimum 415, secuuda verp aii Rusticum erit
 201 DISSERT. I. DE VITA ET REBTJSGESTIS S. LEONIS MAGNI. 202
huic vacuo intervallo assignavimus, quas,per id tem- A adnionitum ut in primis attenderet ad eos quos ad
poris scriptas esse plura mihi persuadeut, ut fusius sacruni Ecclesiae. ministerium ndiegerct, quoruni
in nolis expendimus. Populata s.uperioribus annis Deus ab eo rationem exposceret. Cuni descenderet,
Africa, ipsaque Carthagine a Yandalis capta anrio inquit, abbas AmosJerosolymam, el patriatchdqrdi-
459, plurima horoinuro multitudo ad transniarina.se nalus esset, venerunt omnes monasteriontitiercmiab-
conlulit, vel fractis navibus imposila, ut narrat Yi- bates, ul adorarenl eum; inler quos adfui el ego cum
ctor Vitensis (De Perfec. Vandal.), vel sponte iinroa- abbule meo. Cwpilquepatriarclia dicei-epatribus: Orate
- nilati Yandalorum se subducens. Maurilania Caesa- pro me, palres; magnum enim. onus el inlqterabile
riensis adliuc tum Rortianis parebat, ex qua Romam mihi 424 injttnctum est, sacerdoliique digniius me
plurimi commeantes Leonem momierunt deordi- lerret itiimodice.Petri tl Pauli similium esl regere ra-
nationibus illicite et contra slaluta canonum in ea lionales atiinias; ego qutein infelix etpeccator sum.
provincia usurpatis. Romae tunc temporis versaba- Plus enim quam cwtera limeo ordiitdlionis sarcinam;
IUTPotenlius episcopus, ut puto, Africanus, cui ab natn inveniscriplum quiabeatissimusel ajqualisangelis
urbe proficiscentiLeo curm suw vicetncommisil, ul de Leo papa, qui RomaiiorumEcclesim prwfuit, qaddra-
episcopisquofutiiculpabilisferebatur electio,quid veri- giiiia dies perseveravit ad sepiilcrum aposloli Pelii,
tas liaberet inquirerei (Epist. 1, nunc 12, ad Africanos vigiliis el orationibus irisislens, petensque ab apo&lplo
episc, cap. l). Qui el epislolam a Leone accepit ad ut pro se apud Deum intercederei, ut dimitterenlur
Africanos perferendam, quae temporum injuria ex- sibi peccala sua. lmplelis diebus quadraginta apparuit
cidit. Poleniius in provinciam reversus accufata, ut ei apostolus Petrus, dicens ei: Oravi pro te, el dimissa
rogatus fnerat, relatione per litieras significavit, qiiae " sunt libi omnia peccata tua, pr.mlerqiiamimpositionis
mala MauriiauiseCaesariensisEcclesiam affligereni. ' mariuum.Hoc soluih abs ierequirelur ( Pratum spirit.
Unde sanclo poniifici nata occasio iterum scribendi Joan. Moschi, cap. 149, quod capui Grwc. etiam ex-
ad 423 Africanos hujus provinciae episcopos. Ex- stdt). Haec iit illo libro, qneiri septimae syiiodi Patres
stat (a) praeelara illa episiola, ubi episcopos vitiose approbarunl, cumex eo relideruiit aliqua aciion."4.
creatus condemnat, eos in primis qui scienlia et , XV. Eadem Africana clades, qu;e epistoloe Leonis
rnoribus egebant; monet non cito manus imponeii- ad Mauritaniaeepiscopos occasionem dedil, pluriraos
das episcopis, ne.c ad hoc culinen evebendos, nisi ex Africanis regionibus ad Gallicana littora coropulit
per gradus el posl longam roerilorum experienliara; transmeare : quorum aliqui, cmft ignorarent a cujus -
arcendos a sacerdotio qui secundas uxores, aut vi- sectae hominibus baptisinaiis sacfanieiiiuin accepis-
duas, aut priore dimissa altcram duxeraht, cum sent, (b) hinc orla dubilatio apud Galiiarum Eccle-
quibus ut dispensaretur nec captandae Afrorum gra- sias quidnam facio opus. Rusticus episcopits Natbo-
tise occasio, nec temporum necessilas, nec summa nensis Romanum episcopum consulendum ceusuit
ininistrorum ecclesiaslicor.um inopia Leonem polue- tum ea de re, tum de .liis plurimis eeclesiasticse
runtimpellere. ... .< disciplinae capitibus. R.upondit Leo prolixiofe; cpi-
XIV. Mitius porro agendum censuit cum iis qui fex stola (Episl. 2, nunc-147 ), quani secundo loco po-
laicis slaiiro ad episcopatum provecti erant; sed suimus, bis ad id rationibus adducti, quas iu noiis
indulgenliam esse, non legem , neque consueludi- yidere est. Mire elucet hac in epistola Leonis nostri
nem; nec praejudicare se conlrariis apostolicaesedis prudenlia, scienlia canonuui et apostolica charitas,
5tatutis suisve decretis. Verba ejus contra episcopos, qua primuin Ruslicuin auimo propter.occurreuiia
qui fcstinantius iriconsiiltiusque manus imponunt, (_;scandala despondenlem , et de secessu cogitantern
non suut oraittenda : Manus cilo nemini imposiieris, . erigit, consolatur,. horlaturque ne episcopali oiieri
neque communicaverispeccatis alienis (1 Tim. y, 22). . tranquillioris vitaeamore illecltis se subtraliat; lum
Quid est cilo manus imponere, nisi anle maliiritaiem doctissimas suas resppnsiones stibjicit .circa sacra-
wlatis, ante lempus examinis, ante meritum laboris, menta baptismi, ordinis, poenileriiiaeci mairimonii,
ante experientiam disciplinw, sacerdolalem honorem clericorum coniineniiam, virginuni consecralioneui,
tribuere non probalis? Et quid est communicare pec- et alia hujusroodi ad roores et regimcii Ecciesiae
calis alienis, nisi talem effici ordinanlem, qnalis esi pertinentia.
ille qui non meruil ordinari (Epist. 1, nunc 12, c. 2). 425 ANNUSCIIRISTI 445; — LEONHPAPJE4; —
Hiec etsi vel ex sol.i Scripiurarum traiditionisque • THEODOSII 30, VALENTINIANl 19, IMPP.> HAXIMO ET
scienlia scribere potuerit sancfus Leo, aliuride ta- PATEillOCOSS.
nieii edoctum scimus, quautus esse debeat ordinanT
dorum delectus. Narrat enim atictor opiisculi qubd I. Prima Leonis (c) congressio adversus Mani-
Pratum spiritale vocanf, sanctum Leonem cceiiius chacos fuit. Romam complures nefariae illius seciae

BALLERINIORUMANNOTATIONES.
episl. 167, quippe quam traditam putanius: post riores inciderunt, ut ex admonitione quisque intel-
diem 9 kal. Nov. an. •458.Adraonitiones his singuTis Iiget.
praemissaeconferendaesunt. (c).Huic cotigressioni adversus Manichaeos duo
(a) Hanc episiolaro duplici forma ediiam dedimus; praecesserunt. Primo duae epislolae, qiiae desideran-
et eam partein quani Quesnellus repitdiavit veluii -tur, circa dubiumPascliatis an. 444, allera ad S. Cy-
suppositiliarn,luculeuter vindicavimus. Vide admoni- rillimi Alexandrinum, ad Pascbasinum Lilybetanum
tionein , in qua etiam duplicis editionis seu formaeD aliera. Exstabat sola Paschasiui responsio. Fragmen-
causani assignavimus n. 14. lnde patebit non solum lum responsionis S.. Cyrilli in liae.cditlone accedit.
Potenliuui, sed post liunc etiani Dayid Africanum Utraque serius scripia fuit an. 445. Paschaletn diem
episcopum aliosque Afros Romain transmigrasse, et anno praecedenii iiidici consuevisse colligitur ex
novis, quaesupervenerunl, notiliis, prinue scriptioni . epist. 151 et 158 scriptis an. 454. In bisenim agitur
alia Leonem addidisse, quaejntegram epistolam con- de Paschate an. 455; et cuni in cpist. 131, c. 2, dala
Stituunt. Quanium Ronianae"sedis.aucioriiaii tribue- die 9 Marliiau. 454,imminereIradiiur dies jndictionis,
rent Africaui, et quanlo zelo S. ponlifex emenda- qui formalisinscribebatur; tum veroex episl. 138, qua
tioni corruptelarum quae.irrepseranl, ac restitutioni idem Pascha Gallis indieium fuil, banc indictionem
discipljuseprospiceret, ex lioc docunieiilo discirous. factam liquet v kal. Augustas ejusdern anrii 454.
De appellaiionequoque episcoponim Africaeex causa Ante indiciionem vero. ubi dubitatio incideret, c«n-
Lupicini episcopi cognoscere licebit. ciliandaeferant Orientalium senteniiae» Ilinc lue epi-
. (b) Cum episiolam nobis 167 ad Rusticum Narbo- siolaead Cyrillmn etPaschasinum scriptae pro dubie
nensem scriptam probavimos post diein ix kal.-No.v.'. die paschali anni.444, utresponsiones opportune ac-
an. 438, aliae causae dubiiaud.iAfrieana clade poste- ciperentur, non modicumante indiclionem dirigenda&
t-.«.-' '
PiTROI.. LV.'-'.:-• 1
 '
m PASCH. QUESNELLI DISSERTATIONES IN S. LEONlS MAGNl OPERA. 204
iioiiiines venerant, rebusiii Africa profligaiis, deva- j Lsurfeciiotiem pula pufaquesomriia elevartt ef apparentiaocu-
s.tataque a Vaiidalo provincia. Haereticortttobaec col- lis IudTbria creduni; uibap.lismi virtuteirt,
luvles diu lattiit sub larva pioruni boroinum, qui im- moffes discipliriaroiiue Ecclesiae depravant; lotam
pietatem vultti, iincessu, simplici habitu Vitaque se- deriique Chrisliaiiara cotiVciluiit religioheni. Nihil,
vfefiore dissimulabarit. Palam sinceraefidei, clanculufn aii Y).Leo, aprid eos ne sahctum, niiiil iniegrum, ni/iiT
flagiliosae prbiligaiaeqUfedoctfiriae, pTOmptialiis lioc in- veturii. Gavendisuni, cuiquarii noceani; ptoderidi,
i
stilTfSrevirus sutim; taritaqiie iridustria celabaiur rieinaliqriq,civitalispuriecqnsistarii.
fftaliifti, ut percipi pbssfetnon adctbres.flagiiii depre- terii iii. AiftpliuS coftqtieritilr quoTUrtidam Simplicita-
liendi. Toto pfope bifennio, seu sufs se tegfereiit quTpravos illoruin mofes afertiulanluf.Manichaei
artibus, seu illTsLfeortisvigilarttia forrhidolosa e.fat, mixii tibi Chfistianis ad basiliearo S. Petri ire consueve-
lattiit ponlificem liaec honiirtiim nequilia; sed quae raftt, ad yfestibulum vfeniuin erat, illico vertere
landem prodita est ineunte teriTo pbniificatus atino. se ausoiis oriinii, et iricliriatibrie cor.poris et liulu
Qiiod ubi compeftum Tiabttit Leo, nioriuit publice qciilorum' spiem saliitafe'".oTientem.. Pfisca quidera
Christiatios ne se falli sinerenl fiela virttitis imagifte, religio 61 antiqua Cliristianofuiii disciplina, verum
et fallaci pietaiiS umbra; quaiidOqufeviiafti corfu- tisu nefaftdb' infeestata, pariiin, ul loqiiitur sanclus
plam, jiravos iriores viiiaqiieliisfraudibtiSlegi. JVf/it/ Leo, igiiqraniimvitio,pdriirii pagdriitatis spititu. Pari-
tef d.aiftftosafetfidelibus, et receris initiaiis: quoniam
efgp, irtquii,(Sefni. kiri Epiplitth; cap. 5), cumliujus-
iiibdi liomiiiibuicommunesit cttiqitamGliristianb, nulla ilii Martiehaeortim sacrilegia aeslimare yidebautur,
tiirii ialibris hdieatuf societas nutltinKfueconsbriiilin. dtiftT'ideift;atque!illiagfebant: Iiis,pecfeatidi occasio;
Prbsit uniVerswEcclesiw quod muitiipsbrum Doniitio » haift diiiri sOieiiisaTuiareriori vetabsiftlur, colere per-
fiiisefqhte deiecli iurit, ei in quibus sdcrilegiis vivererit sevefabant. AbolerfefeortsuetudiheroLeo slatuil, ut
ebrriiiidemconfeisionepdtefactuthest.Modumpraeterea errorisoffeiidiculuintolleret.ldverOfexusu proienipo-
ratioiiemque edocnit agnoscendi eos qui sceleratae TuftTlbcofuniqtieopporturiiiaie fitus Ecclesiaeet disci-
buic sectai noifteft dederant, sacfuffi illis in hOnore plitiae leges ligendi feiigendique penes sacerdotes
luriaesolisque prlmum securtdufliqufeSeplimaiiaedietii, aeqtiaisempef fuitpotesibs; etsifulei sua semper ratio
etuifuirique jejunantestransigere.rii ririo crimineroul- et una eaderoqueliitegriias mariet, riec illa homintiin
tiplex sacrilegium, et quod aslfri iamquam deos cole- arbiifio, nec lemporum niutaiionibus obnoxia est.
feni, et quod diemDoroiiiiCUirt disciplihanTqueEccTesiae 1Y. Pdstquaro Leo creliris; cOiicibiiibiis ab illa
Viblarent. Nutidvos, ait (Seriri. '£;Quiidrdg.cqp. 5), con- secta fTdeliiiiiiaiiiiftos avocavir, itiquirit in Urbe eos
iugiqriiihujusaspergatii]ipietas,qui:sud qdi liaciabe imbtiti sunt;,cpmjjlufesTnveiiios emeii-
tidpplluunfiii servientescreaiuiwpblirisqtiqiriGfeaiqri,et datj et adsamtateiri fevdcat, ei bb ipsisiiiet clande-
lUhiimribusfc____iQcoelis& stina secreiaque sacfilegia fedoceiur, Tibios eorum
qubsneinb esse ambigat Manicltmbs,tjui iri lioitoresolis iniiumerps coiiiburif; uiqtie de secia cOiistet, testa-
ei iUrimdieDoiriinicdetsecundafetia deprehensi fuerint taque sit ohinibtis Manichaeorurii iiequiiia, (a) con-
{ejunare, Uno enim perversiiaiis qpere bis inipii, bis Verttuirifffeqtienlemadvocat. Leo ei judicium et coii;-
pfofani suiit, qui jejunium suum el qd sideriiin cuituiri sessiim (Epist. 15ad Tufibium, elliomil. 5, de Jejunio
nieiii: decitrii), Valeiitiniaiius Auguslus coiisessum
et adresurreciibriis Chrisii inslhiiere cbriiemptutn.
Certiora deinde subjungit indicia. Fideles Clirislia- vocat (Nbvel. in Manich.), BarouTus'coiicilium dicit
ni, quas erai consuetudo illorum temjioruiti, Cliristi (Ati. 445). Sed non optis Coiicilib;(qtiod fevera san-
cOrpori ef sangtiini, uf lbquunttir, stib utfaque specie 2 ctus Prosper noii comniferoorat), qnoftiain nou de
coftiiriunicabarit, Maftichaei, ne palatri fiefet sua im- proscribenda noya hairesi, arit de asserenda fide
pletas, a sacris mystefiis non absiijieniesV sub una agebaiuf;, sed de pdena juxta canbnem Ecclesiae san-
specie eorpus sumebafit, sed sanguinfem (jlifisti stib ciertda; rtfeqiie coticilium est,ubi cuhi Sacerdoiibiis
.aliefahatirire illis religio efai; quoniani viftuiridoe^- pafs seftatris et pars plebisfesi. Quidquid sii, 42^
rribnis opus inalique priticijiii inventum feputabant. frequenti coetti adfuere ManicliaeoriiQielfectielectae-
Admonuit Christianos Leohujus pemiciosi dogmatis. qrie, velut nefariae supefsiitioftTs'aftlisiiies. Rogati
Cuiii, inquit, (Ibid. cap. 5), ad legendaininfidelitaterii de secia reserarunt deieslanda dogiiiata, mulfa de
suarii nostris audeani interesse mysteriis, ila in sacra- ebftim caefenioniis liorfendisque institulis, lurpia
menlorum communione se temperant, ut interdum lu- flagliia obscenaque sada coufessioiie publica palam
tius laleanl; ore indignocorpus Christi qccipiunt, ' san- facia'stint. Pudet referrei. Adefat puella decennis
guinem auteni fedemptioilis hbsifm liaurire omnino viiiaia; adefaieicorrupiof virginiscuiii duabus mu-
declinanl; qubd ideo veitratti vdiuiniusscire saiictiid- liefeulis consciis, ei ipso episcbpo infando criminis
tem, ulvqbis hujusmqdi hominesetex liis manifesten- ordinatore. Per ordinem omnia exposita : qui fuerint
turindiciis, el guorum detecta fueril sacriiega simula- 1 ritus, quiepiscopi sacerdotesque sacrilegae religionis,
tiqlnotqli el piodili a sanctorum socielate sacerdoldli quibus in locis vetitos coetus agerent, quas in jiro-
auctorilate peltantur. Deftiumveliemenii oiftnes ora- Vincias labfes haec perielravit. HOrtatu sancli Leonis
tione adboriatur uli in perquirfendis illis haereticis multi ad boiiam ffugfemrediefunt, et coraiu ejiiiata
operain non denegent suafn. Magna enim, iriquit, haeresi dicto, seripioque condeuiiiata, poeniteniiaele-
pieihsest pfodere latebras impiorum, el ipsum iri eis n gibus subjecli suiit; alii, quibus poiior lurpitudo re-
citiserviunt diabblum debellare. Tum ut odiosa sil u-ligionis, aeti in fexsilitiiti,in eaque loca deturbaiiubi
oronibusliaec haeresis, praecipuaejuscapita receiiset, contagione grex Gliristi coiitaiiiinari non poierai.
et quasi in brfevi tabelja delirieat. Qiieinadrooduni ;Edictis prseierea principum coerciia insania esi. V'a-
Slariichacilegerti, psalraos et proplieias re dictoque leriiiiiianus lino atit altero arinO post, coiisiiiutioire
fepudiani, qua invpietate Christum opinione tantum ad ATbimimpraefeciuro praetorio directa eos publico
natumasserunt,427 eJus passibnemyinorleiii, re- crimine tenefi declarai, railitafe pfohibet aicfet a
BALLERINIORUMANNOTATlblSfES
erarii;, ajcproindfetraditae credendiesunt ineutite aii. (d) De liociconventuel de gestls;iti eb liabitis, qui-
44|, vet eiiaro an. -442, etforle illa praeseptiiii ad bus Maiiichaeidetecli fueruftt-, vide quae dixinitis in
' Gyriliuman. 441. Safte prft,solveiidodnbio Pacbatis dissert. de Epislolis dfeperditisri.-4. Hic cbnvenlus
aft. 455 Leo scribere coepit an. 451, ut liquet ex habitusquidem fuilsub lin'em-anriiM3; at sermones'
epist. 88, c,: 4. ubi de iisdeui jam deiectis sermO esi, liuicconvetitui
. Allerum, qnod cOitgressionem cum ManichTeis pfaecessisse Questieljus perperato iiarral. Et licet
praecessit, cst epistola 4 ad Ciimpanos data die 10 serinoiies 5 de jejunio decinii nietisis, et4de Nati-
Octobris an. 443. Munichaeos-ejiinT deteetos fpisse vitalfeDoniiiif eodem anno liabiii fuerini, sefmones
solum sub hiijus atini fiiiem, saiis bslendimus in ad- ' tanieu 4 de Epiphania, el 4 fie Quadragesiroa in se-
riibftiiionead ebisi. 1, n. 23. quentein aiuium 444 rejicieudisunt.
205 . DISSERT. I. D'E VITA ET REBUS GESTIS S. LEONIS MAGNl 206
eommuni hominum consortio, testandi facultatein (ianlecedit. Ineaservosvetatfierisacerdqtes,-aliosque
adiinit, et ab omni pariler haeredilaiis successione promoveri, nisi qui et nataliom et niorurii nobiliiate
amovei; defensorum et judicum auxilia illis non vigeanl; ne id sit in dedecus Ecclesiseet fraudero do-
permitlit ; demum sancit valifuras leges, quaecontra minorum. Debet enim; inquit:(l6i<feKi,cdp. 1), esse
eos diversis temporibus lataesunt. immunisab aliis, gui divinmmililice fuefit dmftegari-
Y. Legitur et Leonis epistola ad episcOpos ItaJiae dus; ut a castris Dominicis,quibus rioirieriejris'tscribi-
conlra Manicliaeos(Epist. 8, nunc 7), anno 444 scfi-' tut, nullis necessitalii viriculis absltahdtur. Similitef
pta pust deiectam Romaedamnatamque eortim peffi- velal ordinari viduafuift maritos auf digamosi quod
diam, quaeet per provincias (a) ad omnes episcopos est contfa eaiionetn Ecclesiaeel S. Paiili apostoli ati-
missa est. Hujus meminit Idatius episeopus et scri- ctoritaieiu; qut ejusroodisurtt, fet abofflcio et a: s"a-
ptor illoruni lemporum aequalis. Laudi non riiodo cerdotio removet. Jubet derftiiroacritef aniiriadverti
vigilanlia Leonis luit, sed etiam exeiftplo. Tum pfer iii quemlibet cleficuro qiii usuras exercel, negans id
Occidentem,lum per Orienlem facla inquisiiio dehac hicis liciluin, nedttiivclericis.
baeresi.Episcopi certatiin haec monslra fugare e suis
cniusTi444; — LEONIS 5; — THEODOSH
latibulis, et hac perniciosa labe liberare pfovincias; ANNUS PAP^E
Hoc proeserlimnomine laudaiur a Tbeodofito Leo- 37, VALENTINIANI 20, IMPP.;— THEODOSIO XVIIIET
nis fldes. Eujus quidem, inquit (EpisL nunc Si a'd ALBINO COSS.
S. Leonem),possuritquoqitemulta alia inveniri indi- i. Magna(d) hoc aniio de die Paschatis disputatio
cia : sufficitaulemet vesterxelusih nefandosinfatislos- fuit. Vafiaeolini de hac celebritaie in Ecelesia cori-
que ManicliwoSjqaem veslra nuper sanciitas apetuil, _**teniiones, quae'taftdehicompositaein NicaeriaSyftbdb,
ostendensvestrw in Deuih pietatis sliidhim. Baronitis decretuiiiqiifeut post iequinoclium Dotftinicaproxiroe
ad annum 444 hsee refert; nos anno uno citrufrretu-- sequeniiquaftam etdeciroani'lunani celfebritasfieffefi
limus. 429 Prosper. enim, qui fofte conventui irt- Quoniam Alexandriaeflorebai ars inspiciertdi coiri»
tereratj.MaxinioPaternoque coss. gesla scribit, sci- piiiandique cufsum astrorum, Alexaiidrino fepiscopb
iicei ad aiiiium 445» Epislola quidem Leoriisad epi- data provincia, ut quoiamiis diefft orbi Clirisliaiio
scopos llalitc dala esl anno sequenti, sed ad fliifem indiceret; exstaftfque hodie Tlieophili Alexandriiii
Janiiarii;- ufide colligo rero gestain ainio superiore : episcopi- epistolae aliquot paschales. Ille vero dili-
nam inquirere de Manichaeis, convenlicula eorum gentius invesligatis lunae sollsqoe coriversionibus(e)
et coeius detegere, extorquereab eis confessionem, cyclum ediderat qui iii usti et prelio fuii teftijioie
consessumde hac re habere, horlari ad poeniieiitiam, Leonis Magni. Igitur ex comptitoliujus episcopi anno
reluclantes plectere exsilio, non esi negotiura ali- Gbristi 444 Pascha rejectura ad 23 difemApfilis; iu
quot dienim; nec epistola ad episcopos scripia est Occidenle vulgo vitium fuisse incyclo credilufti est;
nisi fe gesta,- ul ipse Leo profiletur. Est praeterea nec pascbalem djero eo usque diffefendum. Leo su-
sancli Leonis hoiuilia 5 de Jejunio decimi mensis ubi per hanc coniroversiam Cyrillum_pfiiiio Alexandri-
de hac causa loquilur Ulmodo peracia, immo ut non- num pontificemconsuluit, deinde4$l Pascliasinum
dura confecta, quod cadit potius in Decembremanni Lilybaeiepiscopum, cuj'us praeclafa'in concilio Chal-
443 quam in annum 444. Eosdem insectatur pontifex cedonensi memoria est. UterqUe cycluin Tlieophili
in sermone 4 in Quadragesimacap. 5, ubi, ne peni- confirinavit; idque Paschasintisex cohiputo Hebraeo-
nilus, inquil, lalere iwn possini, ore indignq Chrisli rum approbat, et mifaculo quod sub poniificalu Zo-
corpusaccipiunt; sangitinemautem redempiionis no- C simi accidil. Paschasini epistola edila est, qua cy-
strw liaurire oinnino declinant, liisque indiciis illos cluro Theophili paschaTeiiiquediem hujiis anni ad 23
deprebendi posse admonet: unde non absnrde colligi diein Aprilis ab injuria vindieat. Bafonius fexistima-
videtur et prius non imperatam fuisse coramuiiionem vit de die25 Aprilis fuisse controvefsiain; sed allu-
sub utraque 430 specie, ac postea fuisse si nori cinatio esl, unde error altef in aiinalibus: nairi hanc
praeceplam, saltem maxime coinroeudaiaro. de Pasehate conteiitionemirianiitiiri455 rfejicit,quod
, VI. Ilis (b) ita feliciter adversus Manichaoospro undecim annorum est mfetachroftisriius,et dtias de
fide gestis, sanetus Leo labentem seu terajiorum, seu eadein re contrqversias simtil riiiscfet.Non est hujus
boQiimirovilio disciplinani reslituere iusiiiuit. De hac loCide his exactius disserere. Cseteruinhaud dubium
re epistolain ad episcopos Campariiae,Piceni et Tu- est Leonem Cyrillo Paschasinoque assensum esse.
sciacscribit (Epist. 3, nunc 4), quafelemporis ordine Prpsper enim, qui RomaevefSabattif, Leohiqtie fa-
(c) earo quaro de Manichaeisscriptam esse diximus, miliaris erat, nec Alexaiidriiioruiii alioqtii compulo
BALLERINIORUMANNOTATIONES.
(a) In tabula' collectionis 5 vocaltir Episidla gene- scopos Italiai, sed ipsum eiiam converittiraquo Ma-
rtilis de Manicliwis; et codices collect. 2"et 5 lianc riichaeidetecti fuere; alias ift ea de VitaftdisMafti-
inscriplioneiftexhlbeiit: univtrsis epiicopis pet divei- chaeisjam detectis ita mohtiissfefepiscopos Canipa-
sas provindas constitutis. Ex quibus disciiftiis liabc niae, ut. Italiae episcopos iftonuit epist, 7 dala initio
cofistitutionem fuisse encyclicam datam w pari ad anfti sequentis.
episcopos diversaruni provinciarum; ac proptefea in (d) Disputaiio seu potius disquisitio deidifePascha-
aliquo codice, queni Quesnellus vidit, missa tradiiur D tis an. 444 non hoc arino, sed antecedentibtis fuif.
per illum acolytlium,ubi forniula illi posita pro iTol- Yide aniiot. i (Col.202, «'. c) in aiinum praecedentera.
mihe proprio acolyilii, qui in ipsis litteris riouiiftaba- Quae autem fuerit quaestiortishujus raTio, exaclius
tur, plurfes fuisse acolythos indicat, qui diversa explicatur in notaiioiiibus ad FragrtTerittiniepistolae
cxempla in diversas provincias deiulefiint, S. Cyrilli ad Leoitem, qubd epistolafe3 Pascbasini
(b) AlieriimLeoiiisfaciurtihic recensendum esl ex praemisimus.
eoaivo auctore libri de Prbmissionibus part. iv, c. 6:: (e) Non cyclus seu periodus Theophili annorum
In Ilalia quoque nobii apud Campanidm consliiuiii, 418, quaeiiicipifebatab ari. 475, sed latfefcttlusejus-
dum veheiabilisetaposldlico honorendmihanduspapd dem annoruin ceritum, qui inclioabat ab anno 380,
Leb Mahiclimbssubverlerei,el contererel Pelagianbs, seu potius computati.oAlexatidriiioruiftex hoc lafef-
el tiiaxiineJiilidrium,dmbienslum quidam Florus, eic. ctilo deducta causam dedii coritfovfefsiaede die jia-
ifiiic Leonerii, qUOtempore Manichaeos'subveflii, scbali an. 444. Anrip eniiii 65 ipsius laifefculi, qui
: Pelagiatios etiani etJtiliaiiuift cofttrivisse cogtiosci- fesporidebat annb Christi444, Pasfeliariotabatur die
iiius, dc quo plura in admonii. ad epistolam 1, n. 23, 23 Aprilis; cum Latitii fex su'o"cyclo aiinorum 84,
tibi et Prospferi libellos contra eosdem Pelagianos quem Prosper emendaverat, PascJia,liujus anni eve-
B.oroaeoblatos memoravimus. liendum contendefeftl ad diefn 26 Maftii. Confer an-
(c) Epistola 4 ad Campanos data 10 Octobris an. liolalioiies memofatas iri Cyrilli Fragmentum.
443, iion soluro ordine praeceditepistolam 7 ad epi-
 267 PASCfl. QUESNELLl DISSERTATIONESIN S. LEONIS MAGNI OPERA. , 208
favebat, haec habet in Cbronico : Hoc anno, inqiuT,j L admonituin viriuteLeonis simillimabostes affljxisse.
Pascha Domini ix calend. Maii cel.ebrattimest, necex- En verba Pbotii, quaeex genuinis actorum exeinpla-
ratumest, quia inde xi caiendafuin Maiarutndies Pas- ribus videtuf accepisse: EXEMPLAR ACTnituM AB|Occi-
sionis (uit, ob cujus reverentiam Nalalis-urbis Romw DENTISEPISCOPIS ADVEBSDS NESTORIANA DOGMATA, ubi
sine circensibus transiil. hmc habenlur : Cutn lemporis deinde progressu seclm
II. Sub (a) fiiiem ejusdem anui Anaslasius Tiiessa- hujui hominesper hmresissum abjurationem Ecclesim
lonicensis episcopus Nicolaum presbyierum curo lii- resiituti essenl; ilerum malum ab ipsis principiumsum-
teris ad Leoneui niittit (Epist. 4, nunc 6), rogatque psit, ut Seplimioepiscoporenascens eadem lues, anle-
uiniore deeessoruro. suorum ejus vices in lllyricum quam loiigiusserperel, fueril reprinienda, daiis ad Leo-
gerat. Benigne respondet Leo, annuerisque ejus peli- netn Romw titnc sedein apdstolicam tenentem litleris;
lioni signilicat, queiiiadmodum olim Siricius Anisip qui Leo fervenli zelo contra impios depugnavit (Pho-
ejus praedecessbri bene de aposfolica sede roefito vi- tius lib. l Biblioth. cod. 54). (Hic Nestoriftna dicil
ces in Ecclesias Illyrici commiserat, sic se suas illi dogmataproPelagianis.propieraffiiiilaiemdoctriiije.)
commiliere. Mo.netdeinde ut eorum sequaiur exem: Rescripsit Leo Seplimio, sed et episcopo provinciae
pla, quorunr privilegiis utilur; caveat ui sacerdotes roelropolitaMO,quem Nicetnm mendosi codices ap-
vita~et raoribus, non gralia, ambiln, aut empiis suf- pellam. Leguntur hodie ad eos episcopos epislolae.
fragiis 432 sacerdolium adipiscantur; itidem diga- Ulruiiiqiie accendit iiv Pelagiauos, sed meiropolila-
. mos arcet a sacerdotio, el digamum esse vult, qui num riiaxime redarguit, quod reviviscentem liT.resim
duxit uxorem anle baplismum, et qua sublata jam non opprimai, quod ad commtinionem admissi Coe-
initiatus baptismo alterara duxit. (b) Denique sacer- .R ™lesiiani, non prius de erroribus exacta condemna-
dotes, sicut episcopos, non alia quam die Doininica lione. Monet ut synodum illico provineiaiero cogat,
consecrandos pronuntial. Aliis instiperlilteris melro- ne longius serpat malum, el ne quis ficta emenda-
politatios monet se.suas vices episcopo Thessaloni- lione dolo malo labem dissimulet, a Pelagianis Coe-
censi dedisse, nec lamen ideo Ecclesiaruni immiriui lesiianisquejienioad Ecclesiam admiitalur, nisiprius
jufa, imiho conservari hac ratione disciplinam et publica delestatione haereseos approbatis manu et
leges Ecclesiae (Episl. 5, episcopisIllyrici). Altera est subscripiione, quaecumque ad excidendam hydram
epistola Leonis ad eosdem melropoliianos (Epist. 12, hanc, lum Ecclesia universalis, lum (d) apostolica
nunc 13, ad episc. per Acliaiam) data anno 446, qua sedes synodalibus decretis sancivit.
susceptas aequo animo li.tteras Leonis corislai. IV. Hdc loco Annales Ecclesiasiicos emendare
III. Ad (c) eadem prope tempora refero ea qnae oportet, seu lioruin doctissimus conditor alioruin
dicuntur in opere de Promissionibus Dei, quod vulgo, mendis, seu sua sit decepius conjectura. Auclorem
sed falso, Prospero tribuilur. Illic mentio Leonis, scilicet operis de Promissionibus Dei, Prosperum
quod adversns Pelagianos Julianumque eorum prin- esse scribii, atqne i.ta ilitim longis ilineribusper Iia-
cipem arma moverit. ln llalia qnoque, dicit ille au- liain Africaraque circumducit; tum illi nova bella
elor, noftis apud Campaniam constitulis, dum venera- contra Peiagianos atiribnit.: quae omnia ex lioc eo-
bilis el apqsloiicohonore nominandus papa Leb Mani- dem manant. Non enim Prosperi est illud opus, sed
chmossubverlerei, et conlererel Pelagiarios et maxime ignoli anonyniique ciijusdam Afrieani, cujus siylus
Julianum, e.tc. (De Promis. el Prmd. Dei divid. temp. dicendique ciiaracter quam longe a Prosperiano di-
c. b').. Ex quibus verbis conslat adversus Pelagianos slet, .qmvis aequus rcrum aeslimator facile judicet.
a Leone geslum belluni in Campania; nam et auclor C Hnjus quippe oratio bumilis, jejuna et simpiex; Pro-
jlle ideo videtur meminisse Campaniae,itobis iti Cain- speri luqueiidi genus abundans, dives, viribus el
pania constilutis, el Julianus Eclani episcopus eral, nervis valens, locuples seftlentiis. Frnstra quis dixe-
quod oppidum fui.t Campaniae. Neque vero, opinor, rit exaratum hoc opus a Prospero juvene, cum sit
Pelagianismiiiii pe.r Cainpaniatn soltimmodo grassan- homiiiis^aetaieprovecti,' ul et ipse auclor de se lesta-
tem profiigare niiebatur, sed et per caeleras Italiae tur, et ex,multis locis constat. Gennadius certe ho-
provincias, et. maxitne per Aquileiensem ; quod ex rum lemporuni suppar, 434 texeris calalogum li-
liinis Leonis epistolis accipio, quarum altera ad epi- brorum-Prosperi, iibri de Promissionibus Dei non
scqpum Aq.uileiensem est, aliera ad Septimiura Al- meminit. Neque quae anonymus ille de se comme-
lini episcopum; cujus rei Pholius mentionem facii, morat bene Pfospero coriveniuht : nam adolescentiae
cuni Pelagianosdicit renovaliserroribusiierum 433 annos scriptor ille in Afnca transegit, ulipse tesiis
graliarif Christi oppugnasse; sed Leonem a Seplimio esi, cum de Coelestis templo Carlhaginensi in Africa
BALLERINIORUMANNOTATIONES.
(a) Non sub finem, sed sub initium hujus anni, ni- ilios provinciae Aquileiensis, qui sine debiiis cautio-
miriim pridie idus Januarii, ad Anaslasium et ad nibus recepti fuerant, utSepiimus Altinas roonucrai;
metropoliias perlllyfictiraLeorespondii; ac propter- alterum adversus eos Pelagianos qui Roraam ipsam
ea Anaslasii ad Leonem epistola ac Nicolai presby- lurbare coeperanl, quique offerenle Prospero adver-
teri transmissio pertineni ad an. 443. Huic autem sus eos accusationis libellos evanuere, ut ex linrum
faclo praemittenda erat alia Leonis epistola ad eiim- gestorum ordine quem profert Pliolius dicendum e<t.
dem Anastasium, qua eum monuerai ui de stalii Ec- D Ad hps postremos Pelagianos, non vero ad primos
clesiaruinveslrarum, inquit episl. 5 ad Illyriei nietro- referendum videtur teilimonium aucioris . libri de
polit.is, c. 5, certiores subinde sua relatione nos f.a- Promissionibtis; cumqne hoc factum Pelagiaiioruni
ceret. IIuiC; aulfem moniiioni obsequens Anastasius ab eo copuletur cum gesiis adversus Maniclncos,
laudiitas lifteras ad Leoneni per Nicolaum presbyie- utrumque referendum est ad finem anni 443, el pri-
rum.direxii. Confer dissert. de Epistolis deperditis, mum faciura adversus Pelagianos proyinciae Aqni-
n. 5 et 6. leieiisis ad anteriorem 442. Yide de his plura in ad-
(b) Nonnulla hic a Quesnello omissa siipplenda monit.ad episi. i, n. 25 el seqq. Addendum porro
sunl. Episcopos Illyrici a melropolitis inconsultj bocToeo esl tcstimonium Gelasii papae in epist. 5 ad
Thessaloniceiisi ordinari vetat S. Leo. Ipsos auteiri Honoriuin episcopum Dalmatiae,ubi haecLeonis gesla
"rnelrppolitas ab episcppb Tliessalonicensi jubet or- fespiciens, eum inier proedecessorcs suos adversus
dinari; Mandat ut ad syiiodum quisquis episeopus Pelagianam haeresim fortiter dimicantem recensel:
fuerit fevocatus,accurrat. Causas majores et appella- 'Aii (orlassenescilis lianc Itmresimab aposlolicadudum
tiones aposlolicae sedis judicio ex traditione vetefis sede per bealw memorimIiinocenlium, ac deinde Zosi-
•jus.tituti resefvat:- muin, Bbiiifaciiim,Coelcstinum,Sixium, Leonemcon-
1 (c) Hoc Iocofacla et clironologia.mQuesnellus per- tinuis ei ineffabilibussenlenliis fuisse prostratam ?
'vertit el aliorsuro distrabit. Duo Leouis geaa adver- (d) Vide quae aniinadverliinus in iioiatu 2 el 3
sus Pelagianos distinguenda sunl: priiiium conlra Quesneili ad epistol.atn 6, nnpq I,
 209 DISSERT. I..DE YITA LT REBUS GESTIS S. LEONIS MAGNI. 210
loquitur. Namcum sancla Paschw, inquit, solemnis .k verum, aut conficium a se depellerent. Leo resliluit
ageretur festivilas, collecla illic et undique omni cu-. Celidonitimin sedem. Hilarius, qui et Romam pro-
riosilate, eliam adveniensmultitudo sacerdolummut- fectus fuerat, molesle ferens aclum in concilio judi-
iorum, Pater el dignw memoriwnominandus antisles diciura revocari, (a) non approbata pontificis sen-
Aureliuscmleslisjam patriw civis, cathedram illic loco tentia ab Urbe discedit, rediiique in Gallias. Leo
Cwlestiset habuil el sedit; ipse tunc aderam cumsociis inopino diseessu exacerbatus plenas irarum litteras
el amicis; aique ttt se adolescenlinmwtas impatiens (Epist. 10, al. 89) ad Viennensis provinciae episco-
circuinquaque verlebat, dum curiosi singula qumque pos mittit, et per Valentinianum Angustum egit, ut
pro magnitudineinspicimus, etc. demandata A.etio (b) Praefecto Praeiorio provincia
Id igitur accidit sub episcopatu Aurelii Carthagi- Romano judicio sua esset auctoritas; suaeque Hilario
nensis circa annum 420; eumdem porro in Africa jura et privilegia Ecclesiae ademit. Neque yilio veni
versatum Aspare consule, anno scilicet 434, apud debet sancio Leoni, si (c) fraudem passus est': quis
cumdem auclorem legimus, ut nou dubium sit illi enim tam lynceus est, quem non obnubilet lestium
patriam fuisse Africam, ubi SBiatemegit, et unde perfidia, vel hominum versatile ingenium? De ea re
aliquando occasione persecutionis . Vandalicae ad hic festinanter, alias copiosius (d).
CampaniamIialiae transmeavit. Prosper vero et na- II. Dum haec in Occidenle geruntur, moritur in
tus in Gallia est el educalus, et in Africa nuraquam Orienie magnus ille Cyrillus Alexandrina?Ecclesiae
se egisse suggerit ipse.in epistola ad sanctum Au- episcopus. Uioscorus illi suffectus est, vir adumbra-
gustinuro, cui ignoium se faeie leslatur. His itacon- Taeyirtutis, qui specie bonesti et oslenlatione san-
stitutis, discediiuiis a Baronio, qui ex Pholio narrat. 'aB ciiiaiis.ad 436 honores summos Ecclesiae arrepsit.
Prosperum in Campania decertasse adversus Pela- Statim atque eleclus est, de ordiuatione ad Leonein
gianos. Photius quippe magis eum depugnasse Ro- , per Possidonium presbyterum indidetn litleras mi-
niae quam in Canipania auctor est; ejus verba sunt: sit; hunc eumdemque esse existimo quem olim Cy-
Posl non diu rursum veluti exislereatque enasci e mala rillus adversus Nestorium Romam miserat. Is porro
radice impudenter cum cwpissel liwresis Gwlcstiana, .commoratus aliquamdiu Roroae,Ecclesias florenlem
Roinmetiaiiiquidam libere pro hmresiloculi sunt; quos statum vidit et admiratus est. Abeunti Leo lilteras
Prosper homo sane divinus libellis adversus eos i» dedit (Epist. 11, nunc 9), quibus Dioscoro persua-
. vulgusedilisfacile dissipavitexstinxilque,Leoneetiam- dere conalur ut uoiihulla in quibus Alexandiina Ec-
num, quemdiximus, Romanam sedemgubernanle(Bi- clesia a Romanae instilulis discessisse videbatur,
bliothecmlib. I, cod. 54). Roroaeid acium satis intel- euiendaret, ineraor sancti apostoli Peiri, qui primus
ligilur etfere sub finem pontifieatus Leonis. Alexandrinam gubernarat Ecclesiam. Monet irapri-
V. Neque Baronius verius scripsit a Leone edita uiis ne presbyteros diaconosque alia quam Domiiiica
quaedamadversusPelagianosscripta,quorum memoria ordinaret, cujus diei iniiium sit a vespera sabbati;
apud Pbotium, quaeque ad nos usque non peryene- ftec semel tanluni in basilicis diebus festis offeratur
rint. Scripsit, ait Pliotius, et sanctus Leo, Romanus- sacriQcium : ne ob multitudinem fidelium pars po-
epitcopits de Pelagianis convertis quomododebeantre- puli sacrificii oblalione privelur : Sed quoties basili-
cipi, quando convertunlur, scriplis suam opinionem cam, in qua agitur, prwsentia novw plebisimpleverit,
dainnantei. Hic cerle sermo est de epislolis ad Aqui- toties sacrificium subsequensofferalur. In eadem.epi-
leiaeAltinique episcopos, qrias roodo dixiraus scri- stola et auctoritatis et modesiiaeexemplum est. Ad-
plas conlra Goeleslianos; sed quas Baronius, pru-i G iiionelur eiiim AJexandrinus episcopus sui officii a
dens, an imprudens, Tacuit in Annalibus. Roniano ponlifice, sed ex palerno niagis fralemo-
•
435 ANNOS CURISTI —
445 ; LEONIS VXVM 6; — THEO- que affectu et charitale, quam ex iroperio. Palema,
DOSII38, VALENTIN. 21, ISIPP.;—VALENTINIANO VI igitur, inquil, et fraterna collalia debet essesanctilati
ETNOMO COSS. tuw gratissima, et a te laliter suscipi,quemadiiioduma
1. Hoc anno inter sancios Leonem Hilariumque nobis eam inlelligis proficisci. Tum subdit: Quod ergo
Arelalensem orta conienlio, seu sanclissimis vins « pariibus noslris propensiorecura noviinusesseserva-
huniani aliquid contigeril, seu casu rerum, causa- tum, a vobis volumus custodiri; el ideo pie el lauda-
ruroque noxa, quas anno superiori naias esse opor- biliter aposlolicis morem gesseris inslilutis, si hanc
let. Ilsec Jitis occasio fuit. Celidonius provinciae, ut ordinandorum sacerdolum (ormam, elc. Deuique: Slu-
opinor, Viennensisepiscopus, in synodo cui praeerat diose ergbdilectionemluam el familiariler admonemus,
Ililarius, et ubi inlererat sanclus GeniianusrAutissio- ttt quod noslrm consueludiriiex forma palernm tradi-
dorensis, accusatus est quod ante episcopatum vi- lionis insedit, tua quoquecura non negligat.
duse marilus erat, quodque olim dum saeculari ad- III. Est et ejusdem Leonis ad Anastasium Thessa-
hiinislralione fungeretur, sedens pro tribunali reum lonicensem epislola (Epist. 12,. nunc 14), quae tjuo
niorti addixerai, et iiiliilominus ordinatus fuisset tempore scripta sit non coroperio, sed quam 4JI7
cpiscopus. Yisuin id contra leges Ecclesiae, eoque (c) ad bunc annum facile referendaro exislirao, ut in
nomine loco moius est, privatusque episcopatu. Cer notis fusius babelur explicalura. Hujus scribendae
lidonius judiciuin non ferens, Romarn venit, expo- occasio fuit, quod Anasiasius auclorilale metropoli-
stulavit.jue injuriam cuui pontifice, adversus Hila- n" tica vei exarchica abutebatur, et inagis impetu auimi
fium niulia conqueslus, se premi accusatorum ca- quaiu prudentia vices Leonis agebat. Gravissimis
luiuhia. Testes et secum adduxerat, qni crimen aut itaqite litteris eum castigat, hortaturque ut nioderale
BALLERINIORUMANNOTATIONES.
(a) JJicduo praesumunlur, quae falsa sunt : 1° Hi- (c) Num Leo fraudeni passus sit, non in ila cerio de-
iafium Ronia discessisse post editam a Leone sen- finiri posse patebitex iis quae dicemus observ. ad
ientiam, quod ei supposititias epistolae ad Yiennen- eamdem disserlationem 5, parl. l, c."3, et part. iu,
ses innitilur, quam in appendicem rejecimus; c. 3, n.2. .
2° Hilarium eauidem auctoritalem melropoliticaiu, (d) Dissertalioneni 5 apolpgelicam pro S. flilario
quam sibi Leo abslulerat, exercttisse quoad vixii. Areiatensi allegatin niargine; a quanostrae annoia-
Yide observ. ad dissert. 5 ejusdem Quesnelli part. liones et observaiiones non erunt disjungendae, ut
iii, c. 2, ubi utramque hanc Quesnelli liypoiliesim : a;quuM de tota re judicium feratur.
falsam osleudeinus; atque exinde etiam patebit Hi- (e) Non ad liuuc annum, sed ad sequentem banc
iarium Roma discessisse anlequam Leo senteiuiam epistolani periinere patebit ex annotatione sequenii.
ferret epistola 10. Huic vero antio 445 affigendaesunt duae epistbise II-
(b) Aetius non fuit praefeclusPraetorio, sed palri- lyricianorum et Atiastasii Thessalonicensis ad Leo-
.ciuset utriusque niilitiaemagister, ut vei ex ipsa Va- neiii, quae perierunt. De liis irisequeiiti
: annolationa
'lenliniani novelia, nobis epist. 11 exploralum est. redibil sernio.
 Mi PASCH. QUESNELLI DISSERTATIONESIN S. LEONIS MAGNIOPERA 21*
et lemperanler se gerat, et si quoi in, sacerdoiibus A sem episeopum {Epist. 14, nunc 18) conlra baereficos,
corrigenda, id ex consilio et charitate faciat, poiins rie adroilt&ntur ad cpmniuuipneni caihblicam, nisi
quain ex animi .cproraoiione438 :el poiestale. JEn publica professione' detestati haerfesimsint. El jires-
inoderati animi verba aurea : Erga corrigendos plus byteri diaconique. aut cujiislibet jordinis clerici lioc
Pgat bemvplenliqquamseveritas; plus Pohorlqtioquain loco berieficiiet graliae habeantj si ex haeresi ad
eommotio; plus charilas quam pbteslas. Sed db his Ecclesiam reyersi in eo iiiquo 'inyeniariltir-ofdine
jquiqumiuasunt qumrunl; non Jesu Ciirisii, facile db ftianeaiit, riec se ullra spereni prbmoveudos. Si Pe-
jiaclegediscedilur; etdumdominarimagis qtiain cpti- lagiani sunt, -de quibus hic agilur, quosque jam dixi-
sulere subditis .placet, honor inflat superbiam, 4t quod musduce ^uliano turbare Ecclesiam, hac occasione
provitum est ad concordiam, tendil adnoxam. scriptam esse crediderim istam epistolam. Ex quo
;.—THEODOSlT39,Julianus dejectus est ab episcopatu, pulsusque ex
ANNUS_CHRISTl446 ; — LEONISPAP*7
VALENTIN. 22 , IMPP.; — JETIOET SVHMACHO COSS. llalia,. yagus et extorris ftullibi sedes certas habue-
rat. Constanlinopoliiii fugit,sed et inde eje-
Anno praeseiiii, AetioSymmaclipqiie eohsulibus, ctus Prinip ubi laro Pelagiana
ad
Leo ;metfo,pbiitano.s(a) Achaiae post Ephesinam synodum,
sciTpsit epislplam quam Nestoriana hacreSis proscripta est, in-Gallias
(Episi. 15 exHblsteiiiq), guam ex opere .posthtirop inigraviltamquam in asylum, non ignarus qtii honri-
J_Jol.ste.iiii,qnod Cbiteciio Rqmana inscribityr, liuc nes illic Augustini de gfatia doclTirtamoppngnaTeiit.
traftsiujiinus;.s,cfipiaque;es.t prb vicariaiii Anas.ias.ii Hilario -certe, qui ex monacho Lirinfensi creatiis
Tbess.aloiiiefetisTs episcopi. Causas .niajores ad eum Arelatensis episcopus fuerai, Augustiniaiia dfe.prae-
feferendas ceftset; objurgat metrri.pojitanum Achaiae non admodum placebat, elsi in
439 proviriciae quod invitis Rdeslinationedoctrina
"
Tlifespjensibus.conse- aliis oiftnibus, ut Pfosper scribit (E-pist. S. Prusperi
'crasset epise.opuHi;coitsiiluiiqueut^riullus^iOPPi- adS. Augustinum),admiratofenise Augiistini. secta-
Scppus allerius sibi Tindjcet cjericum sirienilius, ad toreroqueprofiterelur. Tura Faiistus abbatem in-Li-
queiit rpefti.net',potestalei rinensi insula agebat; litic Juiianus adyehitur In-
ANNCS cnmsTi 447; — LEONIS PAPJE8-; — THEODOSIIfaustus hpspes : ftam abbaiisanimuine.a labe iinbuit,
40, VAiENTINIANl 23, IMPP.;—-CALEPIO ETARDABUREqua Eausli scripta poslmodum aspersa suni. H;rcet
COSS. alia id genus; quae roullos laient/retecturum ?e
1. Pridie (b),-kalendas Julii Ardabure et Calepio (c) certisqueprobationibus, taro ex FuJgenlio .quam
coss. -scripsit sanclus L«o ad Januarium Aquilfeifen- feXaliis assef turum, promiserat vif doctissimus llie-

BALLERINIORUMANNOTATIONES.

(a) Codex quidem, ex quo haec epistola edita fuit, quam ipse vellfet cum Attico agendum Leo praeci-
Achaiam praefert; at dllyrici cerle •cofrigetiduni prO- peret, apud prsefeetum PrselorioIHyrici egit, nt Atti-
-baviimis aniTot. 2 (Tom. pmced.-cbl. <563,n. h) in cus Thessalonicam biemis tempore vi addiicereiur.
-ipsarii epist. 15. Ift liac autera epistrila, c. l.roerao- Td contigit ipso hienie exeuntis arini 445, ve! ineiin-
.rantur litterae Iliyriciaiiorum ad ,Lebriem,'.ei'ca'p."-8 tis 446, antequam Leftnis respoiisio Thessalonieam
nientio fit relationis Aliasiasii ad eumdemponiilicerii; perveniret. Td autem curo Anastasius obtinuissei,
ciinique ea epislola data fueril die 6 Januarii an. alteram episfplam ad Leonern per diacorios direxit,
446, illaeIllyricianorum liiterae, et haecrelalio Afta- in qua dissiriiulatohoc violento riiodo quo Alticum
stasii pertinent adan. 445. Leo Tliessaloniceiisi epi- coegerat, id iinum referebat quod frater Atticu.sTliet-
«copo omnes Iilyrici Ecclesias dfelcgationeapostolica sdibtiicam venisset, qubdque consensum suum etiam
subjeceral, idqtie omnibus melropbJitis Iljyrici signi- scripturwprojessione signasset. At paulo post hssTit-
ficaverat epist. 5, -scripta pridie idus Januarii an. teras a diaconibus Rpmam perlatas supervenit ideni
444, et ut rescribereiii praeceperat. llos responsio- Alticus cufti qnibusdam episcopis suac provinciie, et
nem non muliuirt distulisse credibile est. Hinc alias de acerbiori ratione qua Anastasius secum egerat,
ipsoruih Jitteras desiderari pulamus anleriores illis conquestus -est coram ipsis Anastasii diaconis, qui
qtiibus die € Januarii-reddidit episiolaro 13. Ex bac nibil reponere ausi sunt. Yides Illyrici Ofientalis rae-
aulem epistola discimus sex rtietropolitas ibidem in- lropolitarri cum aliquot suis coiiiprovincialibus Ro-
scriplos, noh :vero omiies TJiessalohicensivieario, m'am confugere, el apud aposlolicam sederii interce-
et Leonis mandatis pafuisse; unde-S. pbntifex guo- r dere? Hiiic autem alteri Anastasii epislolae Leo re-
rumdaminobedienliaiiisecorfectururaniinatur. Porro. scripsitepist. 14, qua violemum ageridi modum ejus
ex relalione Anastasii idem ponlifex eognoverat, repreheftdit, aliaquepraeclara ecclesiaslicaedisciplinae
Achaiaemelropolitamilliciiasordinaiionesceliibrasse, decreta proposuit. Hinc epistola 14 aliquanto post
etinter has disiincie memorat ordinationem episcopi vi id. Januarii anni 446 scrijita cognosciiur. Huc re-
Thespiensis, qui incoguitus invitis et repugnainibus ferenda est epistola 42 Leonis ad episcopos Mauriia-
praepositus juit. Eodfem lempore quo a'd episcopos niae scripta post an. 445', de qua Quesnellus egit ad
lllyrici ideni Leo etiam respondit relationi Anastasii, an.:440i ri. 13.
quae circa factum metropolitaeAchaise pra^cipuever- (b) Epistolam ad Januarium scriptam fuisse iir
sabalur; ibique alia notimiila erant inseria,.quae ex kal. JanUarii annot. 15 (Tom. prwced. col. 708','«. i)
cap. 4 ejusdem epistolae13 in episcbporum Illyrici bstendimus. De Pelagianis aulem, non vero de Do-
noiiliam ab eodem Anaslasio dirigenda eranl. Hanc nalistis yel Noyalianis ibidem agi colliges ex annot.
Lennis responsionem Qiiesnellus esse crfedidilepisi. 5 et 6 (Ibid.-, col. 707, n.c ele). Quaeaulem hujus epi-
14 ad Anastasium. Alfaciuni Atticicimi aliain Leo- stolae-scribendaeoccasio fuerit, conjecimus in admo-
nis fepistolam,;quaeintercidii, Aiiastasioboc tempore nitione pfaeinissa epist. 1, n.26, ex qua Pelagiana
rescfiptarti astruil.luln vero episiolaui 14 aliis ejus- hajresis irrepsisse cognoscetur iti -Aquileiensenipro-
dem Anastasii lilterisposteriits redditam palam facit. vinfeiaiftjara inde a teirtporibus ZoSimi, sub quo !i-
Anaslasiuih scilicel duas ad Leonem de Aitici causa bellus distinctus ab illis tluobus, quos Jtilianus alii-
epislolas dedisse colligitur ex epist. 14,: c. 1. In que episcopi Pelagiani Zosiroo obtulere, Augustino
prima id tantum indicayerat, quod.ille ad synodum episcopo Aquileierisi oblaius fuit a qtiibusdam, qui iu
evocalus adesse differret, et exciisationeminfirmilqiisTJ ea provincia Pelagianis erroribus infecti erant. Sicut
oblenderet. Huic respoiidit S. Leoepistola qusepe- auiem qtiiex his ad calholicam fidem redierunt, az-
riit, quatnque datam creditnus eodem die 6 Januarii, casionehi dedere epistoiis 1 et% ita horum reliquiae
.quo.scripta fuit ad illyrician.os episcopos epistola 13. huic episiolae ad Januarium scribendae causam prsa-
Hinc c.umeodern Anasiasifi queriluf epist. 14, quod buerunt.
lionexspectato^suoresporiso, meluens ne fortemitius (c) « Quoad hae probationes nonproferantur.nobis
 l
213 DISSERT, I. DE VITA :ET REBUS GESTIS S. LEONIS MAGNJ. 214
ron. Vignier Oratorii D. Jesu presbyier, de Juliano A credebalur. Consueludinera Ecclesisc Leo confirmat,
disserens in liminell tomi supplem. Opernm B. Au- qua solitum publice ITapiismumagere diebus Pascbie
guslini; sed immalura morte praeventus fidem prae- et Pentecosles, auiiquum esse morein haustum ab
stare non potuit. Julianus porro ex illa.insula iu Ita- aposlolis, quem deiude et rationibus non paucis asse-
liam regressus novas lurba.s ciebat, vindicare se ab rit; bapiismum esse imaginein resurrectionis, per
errore seu per speciem, seu per fraudein voleus; fau- hoc mysteritim hominem Cliristianum reviviscere,
toresque ejus eadem niolili redire ad Ecclesiam cu- triduanam sepulluram per trinam imniersionem de-
piebant.HinciUa, opinor, Leonis ad Januarium epi- notari, liominem ex aquis taimquam e sepulcro le-
stola; si lamen, ut putant nonnulli, de Pelagianis vari. Ipsa igilur, inquii, operis qualitas dbcet cele-
Iiicagatur; milii enim potius sermo esse videtur yel brandw generaliter graiiw eum esse legitimum diem,
de Oqnatistis, vel de Novatianis. At commodins no- in quo orla est et virlus munexis el species aclionis.
stras ea de re conjecturas promemus in dissertaiio- Addit et huic celebritati consecratum diem Pente-
nibus noslris. costes, quasi aliquod Paschae supplementum, effu-
II. Sed ecce nova bella in Hispania adversns Pri- sum super apostolos hac die Spiritum sauctum, eo
seillianistas. IUi dum Suevus, Vandalus, Gothus difetinctos a Petro 442 tr'a hominum millia ; bis
urbes et provinciaspopulanf, rcnovare .errores coepe- et similibus ad retiiieiidum priseum morem Siculos
runt; et dum quisque pro focis dimicat adversus B adliortatur. Sub finem epistolae dal salubre Ecclesiis
barbarum, ipsi letbnlia aniniis bella serere, et longe consilium, ut bis quotannis terni eplscopi Romam
graviora incamis vulnera infligere, quaro exteriius mittantur, el iu commune bonum Ecclesiae siraul
hoslis. Turribius Asturicensis episcopus, quoniam conferani ad cusiodienda decreta SS. Patruin, et er-
morbus ingravescebat, de ea re cum episcopis pro- r.ores ab Ecclesia eliminandos : Cum cqram beatis-
vinciaeegit; liiteras e[ (a) libellum, in quo portenta simo apostolo Pelro id semper in commune tractan-
sectae continebanlur refutabanlurque , ad Leoiiem dum fuerit, ul omnia ipsiits consiituta canonumqut
misit per diaconum suae Ecclesiae pervincum. Re- decreta apud omnesDomini sacerdoles inviqiata per-
scripsit Leo, exsiatque ejus epistola (Epist. 15, ad tnaneanl (Episl. svpra laud.). Gerardus Vossius, ille
Tutribium), ubi haeresimex faecealiarum haereseon catliolicus tlieolqgiis, publicavit alleram Leoni.s ad
coalilam probal, singiilaqueejus capiia seorsim con- eosdem episcopps epistolam (Epist. 17, ad episcopbt
. terit. Deinde quid ad excidendum roonstrum opus Sicilim), qua probibel bouorum Ecclesiae alienatip-
sit, paucisexplicat. Turribiuin episcoposque (b) Gal- nera; nisi in ejus proventum utiliiatemque, liequei.d
leciaeet Lusitaniaead coiiciliunivoeat aliis litteris ad sine consensu et cleri approbatione, sed in (c) hac
eos scriptis, 441 I 1133 exciderunt; si vero inler ar- epislola desidero stylumS. Leouis ; neque mihi fa-
moruro strepitus cogi generalis synodus nequit, sal- cile persuadeo binas liiteras ad eosdem lam brevl
lem aliquot episcopos couvenire jubet, ut simul yi- leropore scriptas, illaro quidein xn, hanc xi kalend.
deant quid pro re Christiana adversus gliscentem Q Octobr., Alipio et Ardabure coss.; banc tamen,
haeresinisit agendum. /qualiscumque -sit, ex epistolis S. ponlificis non
III. Mense Octobrind episcopos Siciliae Leo .gra- expuiixi. Sed de ejus suppositioiie plura in obser-
vissimaro epistolam misit, eosque increpat, qiiod valionibus.
die Epiphaniae baptismum solemniter celebrarent IV. Neque hic praeteribo memoriam (,d) epistolae
(Epist. 16 ad episc. Sicilia). Id vero, quoniam Cbri- Leonis, etsi ips.a periit, cujus mentio 443 fst 'n
stus S. Joannis Jjaptismum eo die suscepisse yulgo Chalcedouensi synodo. Causa fepistolae hEe.e fuit.
BALLERINIORUMANNOTATIONES.
inlerim assensnm suspendere licebit, > inquil cardi- dunt. Quol porro comroenta hac in re Quesnellus
nalis Norisiuslib. n.llisl. Peiag. c. 13. subdole infarcit, ut poiUificiamaucloriiatem depri-
(a) Addenduni cst eliam Commonitorium. Libellus mens, judicia apostolic.sesedis concilio generali sub-
porro anle episcopatum a Turribio lucubratus fuit, jiciat? Integra et simpJex facti series, quae apud
ex quo non superest nisi epistola nuncupatoria a,d ipsiim non Iegitur, fraudem et errorem deieget.
Idatium et Ceponium, quani iii appendice Epistoja- Bassianus Ephesinae Ecclesiae prcsbyler, cum in
r.urn dedimus. Confer admoriilionem huic epistolae Memnonis episcopi invidiam incidisset,, ut Epheso
praemissam,etdisserlaiioiieni de Epistolis deperditis, amoveretur, ab eodeni invitus ordinatus fuerat Eva-
n. 16. zoruro episcopus; cumque adduci nequiverit ut ad
(b) Quatuor Leonis episiolae in hac causa dislin- hanc Ecclesiam regendam accederet, Bnsilius Me-
gueudae sunt. Una, quae superest, responsiva ad mnonis successor violentam ordinaiionem misera-
Turribium, in qua praecepit.ut generalis synodus ex tus, ei Ephesi commoranti dedit nomen et honorem
episcopis Tarraconensibus, Cartliaginensibus, Lusi- episcopi, aliumque Evazensis Ecclesiae episcopum
lanis et Baeticiscogerelur; vel si aliquo impediinenip consecravit. Post Basilii autem obiluin idem Bassia-
id fieri non posset, Galliciae sallem episcopi, intfer nus ab unico fantum Olyinpio episcopo Theodosio-
quos errnr serpebat, omnino convenireni, ul serpenti polis |ier vim adducto in Ecclesiam, Ephesiorum
malo remedium afferretur. Secunda ad episcopos n episcopus insiitulus fuit. Haec vis et modus instiiu-
memoraiarum quafuor provinciarum, quos ad idem " lioiieiii ejusmodi coiitra canones liictam palam de-
concilium cogendum excitavil. Cum porro rescisset inonstranl. Nihilo taraen miims idem Bassianus
Iios episcopos, noii autero Gallicios in Toletana sy- Tbeodosii imperaloris opera a Prodo Constantino-
nodo congregandos, lerliam epistolam ad eosdfem poliiano receptus fuit, datisqtte syno.dicis ad univer-
dedit, praecipiensutdecrelum fidei ijiiod ediluri es- sum clerum et populum Epbesinum, nec uon ad
sent vel edidissent, ad Balconium Bracarensem Gal- ctinctos Asi:e episcopos, per annos quaiuor eamdem
liciae juetropolitam mitterent. Quariam denique ad Ecclesiam pacifice possedit; et npn tam clericos
synoduin peciiliarem Galliciaeet ad Balconiuin.roe- quam episcopos ordinavit. Poslea vero alinuorum
tr.opoliianumdirexii. Vide quse de his egimus in dis- clericoruin sijnultaies populareiii tumultum excita-
sertaiione de Epist. deperditis, n. 17, 18,19 et 20. r,unt, quo abducl.us ab Ecclesia, cafcefi Bassianus
(e) Hanc epistolam 17 in adivioiiilione et annota- iuclusus fuit. Quaeres cum ad imperalorem Theu-
tionibus vindicavimus. .dosium delata fuissel, is Eustalliiuiu .Siientiarium
(d) Haec, quae afOguntur an. 447, Tillempntius uiisit Ephesum, ut de boc facto cognosoeret, atque
not.lOin Leonem assignaiida censet ann. 448.Id pen- refenei. Nihil aulein certum elici potuit adversu*
det ex diversa ralione cornpuiaiidi annos qualttor ab Bassianum uisi illegilima ejus inslilulio. Iinperator
lioe facio ad concilium Cbalcedonense, quos alii in- bac de re scripsisse traditur ad episcopum Alexan-
legros et aliquot meusibus auctos, alii vero incoepios driuum, et urol)a,biliteretiaro dedit epistolas ad Ro-
et quibusdain mensibusdeficientescoiuputandps cre-
 21S PASCH. QUESNELLl DISSERTATIONES IN S. LEONIS MAGNIOPERA. 216
Mortuo Basilio Epbesmo episeopo,-ordinalusfest in A causaerelractationem, nullo e legatis sedis apostolicx
ejus locum.Bassianus contra canones. Post aliquot - rfefragante. Dum peiuntur suffragia, alii utrumque
auiiOs Sfephanus, pulso per vim BassTano,ejus lo- dejiciendum, alii alierulrum reliuenduin censueiunt;
cnin occnpat; quae res perlurbavit Ecclesiam Ephe- iu borum numero erat Julianus Coensiuniepiscopus,
sinam. De violenta ordinatione Bassiani Slephanus et ipse lcgatus apostolicaesedis, qui omisso Lennis,
tum apud Leoncni, lum apud Alexandrinum episco- tit aiunl, judicio, exislimavit. Bassiano suam posse
pum et alios conquestus, litleras a Leone accepe- sedem servari : Julianus reverendissimus Coensium
raf, quibus Bassianum deponendum esse stainerat; civilatis episcopus, el ipse vicarius Romanmapostolicm
tuniultiis tamennon quievil, .doftec Chalcedone ad- sedis dixit : Non debent ambo projici (Act. concil.
versus Euiycbeni congiegati suni PP. De vi Bassia- Chqlc. part. u, act. 12). Taiidem deposilionis ia
nus egit adversiis Stepliaiiuift, actaque corani Pa- uirumiiue senleniiarndixef unt judices, (q) laudalo pri-
fribus causa utriusque rel.raclala ordiiiaiio; Tumque riiurii Anatolii CP. Tum Paschasini legati suffragio :
rhentio epistolae sancti Leouis, qua Bassianum Ibco Gloriosissimijudices dixeruiit : Quoniam placuit uni-
moveiiduin pronuntiaveral. Yer.um re exaniiiiata, versis interlocuiio Dei amantissimi archiepiscopiregim
judicio concilii uterque dejectus episcopalu, quo- ConstantinopolisAnatolii, el reverendissimi episcopi
iiiaii) uiriusque viiiosam ordinalioftein luisse coni- Paschasini vbiinentis locum Leonis Dei ainaniissimi
peflum est. lllius epislolaememoria esl in aciione 11 archiepiscopisenioris Romm, elc. (Ibidem). Tunc Bas-
concilii Chalcedbneiisis. Bassiani porro deposilio, sianus, qui nec primariira sedium, uec. Leonis ipsius
quod yelim anriolatum, priino actaest per provinciae sleterat scmentiae, synodi jndicio acquievit, qnia sy-
episcdpps. Tum 'confirmala judido non solius Ro- •> nodi oeeumenicaesumma auctoriias et supremum est
riiani episcopi, sed 'oninium primarum sedium; sic widicium.
eniiii liabetuf iir concilio Glialcedonensi (Aci.H):- Hinc roanifesluni evadit nequidi|uam de boc sibi
Expulsus cst Baisianus a SS: Patribus, el a sanctis- exeniplo blandiri Annal.ium Ecclesiasticoiuni auclo-
ijmo fegiw Rqmw Leone, el a beatissimosanctw tne- lem (Baroii: ad an. 447), scripioremi|iie nuperum,
tnqriw Flaviatio: Conslanlinopolitanmurbis, et ab qui-de canonicis cpiscoporum depositiouibus ac ju-
Alexqndrino el Anlioclieno,ab his expulsus esl regio diciis irtfiiuslum voliimeii ad depressioneni episcopa-
judicio. Et iterum : Et Romanus episcopus eum de- lis disoilalis edidit (Opus Gallice scriplum a quodam
pqiuit,,et Alexqndiinuseum damnavit. Nota quod pro Davide : De Episcopis canonice judicandis). Putarit
damiiavit, Graece est z«9er),s, deposuit; ita- ut uihil enini LeOnem suo juri asseruissede 445 nietropo-
444 l'oc m iiegotio uni tribuaiur, quod non defe- liianis ciiaiti Orienlalibus judicanuT poteslatem,
ralur alteri. feaquepolestate usum iivBassianum; cum id non af-
V. Verum etsi proponebanlur et epislola Leonis, firmet Stepbanus scriptum a Leone, scd laniummodo
et iudicia priiftarum sedium, venliim est tamen ad Bassianum (b) esse non oportere episcopum: KO-S TOU-
BALLERINIORUMANNOTATIONES.
manurii ponlificem, ac ad alios priraarum sediuni, etimdem Bassiauuni ob iUegilima cpiscopatiis ejus
quippe hi omnes rescripsere eum essferemovendum. inilia esse non oporlere episcopum,etsi judiciura ali-
Tillembhtiiis hic observat tom. XV, p. 464, aliud quod apostolicx sedis praeferuntfciiin lanien sine
rescribi non potuisse, siquidern sola episcopatus ejus examine, ac sine ullis gestis editum fuerit, in re et
initia, quac cahonibus adversabaniur, comnicmorata facto, quaesubreptioni obnoxia suni, novoel expresso
fuere; hec quidquam addiium 1'uit de quadrie.mialiL examini aditum non iiitereludunt, si pnesertini cir-
pacilica ejusdem possessione a.Proclo Conslantino- cunistantiae exstiteriiit quae pontifici declaraiae noii
polilano. synodicis lilteris inducta atque firmata, et fuerint.- QuOtnova ipsius Romanae sedis judicia bac
acunciis Asiie episcopis, totoque clero ac popnlo ratione instiiuuniur, ut ne idcircb aposlolicae sedis
recepia; pro qua Cypriani tesiimoniurii ex epistola aucldriias praTjudicium capiat? Ita liic Bassiani pa-
S5"afferri potuissel. Inierimimperator, qui Bassia- cifica quatuor annorura possessio Proeli aucioriiate
iiurti deposuisse fertur, alitim episcopuni Ephesiis coepta, cunctisque Asianis episcopis approbautibus
danduin pfaecepii: Quadfaginla episcoporum coiici- firmala, cjusinodi visa est, ut illegitima iniiia pnr-
liuiii Sieplianum ordinavit, et Bassianus Conslanli- gassei, novainque cognitioneni mereretnr. Hanc si
uopo!i'iufelicem vitam egit; quoad Chalcedonensis Bassianus peliisset ab ipso Leone, non fuisset re-
conciliiTempoie ab imperaiofe Marciano Theodosii . pulsus. Cum yero Clialcedonenseconcilium ageretur,
successore petiit ut sua causa iu coneilio expendere- dum baiic novam cognitionero peliil a eoncilio, a
tuf; in quo tuin Bassianus tum Stepbanus renioti a Leone, qui concilio per Iegatos praisidebat, simul
fuere. petiit (siciil Leoni; primum iuscripii leguntur qua-
Haecest sincera refum gestarum hisioria, quseex tuor illi Alexandriiiorum libelli, qui Clialcedonensi
sola actione 11 coiicilii Ciialcedonensiscolligi potest. synodo oblati fuere), neque per boc Leonis judicium
Nulliim bicconcilii Asiarii judicium esi, quo Bassia- siibjiciendum credidii auciorilaii concilii, sed novis
niis depositus fuerit. Qi.iadragintaepiscoporiimcon- causis allaiis novum judieium iu coucilio, et Leonis
cilltiin solain Stepliani ordinationem: fecit. De Bas- ejusdem auctoritate insiituendum putavit. Hac d'e
siario vero deporiendo nullum concilii judicium fuisse causa legali aposlolicte sedis Iiuic novae cognilioni
ex eo liquet, quod MeliplitoiigusJuliopolis episco- JJ non resliterunt, et Jt.ilianus Coensis utrosque non
pus cum aliis juxia se sedeiitibus eum non accusa- debere projici opinari potuit. Leonis lameii judicium
itim et sine judicio abjectum affirmavit (t. IV Cone. sicut praceiptie ingesluni fuit, iia eiiam. deposiiio
'Venet.edit; p. 1615, d; ibid. p. 1620, b) : unde in Bassiani,ex Leonis judicio conlirmata est. Quod si
Ipso Ciiaicedonensi concilio Asiae episcopi eumdem Bassianus, qui nonacquievit Leotiis etaliarom prae-
festitui volebaht; quod non fecissent, si ipsuni ju- cipuarum sedium rescriptis, judicio concilii paruit,
dicio babilo deponendum putassent; Hujus itaque id incausa fuit quia in concilio ipse audilus ac tolius
• depositioneirt prfmo aclam per provinciw episcopos causae examen. instiiuium fuit, niliilque superesse
Sibi Quesnellus; finxil; et multo evidentliis in hoc poteratexcusationis qua judicium subreptioiie no-
.errayit, cumRbmatii ponlificis el aliarum sedium laretur (Acl. 3, p. 1267, 1274, 1282, 1290).
lltteras post hoc .concilium redditas prodidit, quae (a) Primum. laudattts fuit Anatolius, non quod
orortfe conciliuin prsecessere. Fallitur qiioque cum praecipuam supra JegatoSponlificis auctoritatem ha-
Stfephanuiripost hrdinaiionem ad Leonera scripsisse berel (quis enim caibulicus primam auctoritatem
affirmat." Ante ordinaiionein eninf ejus imperator apostolicae sedi noh tribuat? unde initio aciionis 11
scripsit, ut quid de Bassiano decerneiiduro essct e priraus locus legatis tribuilur), sed quia Analolius
praecipuaruinsediuiu episcopis disceret. Leonis porro primus in hoc negotio sententiara dixerat.
lilter», quibus iroperalori, ut videtfir, rescripsit, (b) Si hoc loco Stephanus Leonis senleiiliam ex-
 217 DISSERT. I. DE YITA ET REBUS GESTIS S. LEONIS MAGNI. 218
TOV pvjfchi etvKiiniay.oizo-j.Nec illud persuasum ha- j^. non eroendari intelligil, rem religionis poliqrem
buerunt legali, qui vel quaside re iniegra judicaruut, amicitia putans, denuntiare scelus aggreditur, utop-
vel etiam senieniiam Leonis temperaruni: RoTnanus ' primalur anlequam vires acquirat. .
enim pnniifex 446 dixerat Bassianum esse non III. Id lemporis babebatiir Constantinopoli syno-
oportere episcopuro ; Julianus Jegaiuspontilicis, esse dus a FlaviaiiO episcopq Constaiitinopolitano Procli
posse episcopuiii, ciim de ulfoque qui coniendebant successore, convenerantquetriginta episcopi ad liiem
de episcopiiu pronuntiarit non debere ambos pro- dirinienclamFlorentii Sardoruni episcopi Lydiae me-
jici, signilicaiis allerutrtini eorum in Ephesina sede Iropolilaui adversus episcopos suae provinciae Joan-
esse consliluendum : Kara fievy.avova?ouSed; aftCisv nem 447 Cassiniumque..Eusebius bortalu Flaviani,
eevKt,-/.KTaoe yt/.avSpumav5?enjvoSoJn 'Ao-iaviji-Ki- cui audaciam Eulychis nuntiaverat, rem ad concilium
).i%£7«.i-dg oailu clvat (Syn. Chalc. Act. 12)., detulit. Patres illico deleslari praviialem, rogare
— Eusebium ut pro jure amicitiaeadeat Eutycbem, per-
AXNUS CHRISTI 448; LEONIS PAP.* 9;—TIIEODOSJI stiadeatque meliora. Tum Eusebius abnuere, jam
41, VALENTI.NTANl 24, IMPP.; POSTHOMliNO EtZE- frusira onuieni niovisse lapidera, sed irrilo conatu ;
NuNECOSS. non vulnus levi raanu lenieiidum, sed fefro reciden-
L Idibus Marlii hujus anni scripsit sanclus Leo.iid dum, priusquam saniores partes occupet; jam Euly-
Dorura Beneventanum episcopum (Episl.'l8, riunc cliem arma palam adversus Ecclesiani inoiiri, urbis
20).Ille pfesbyterum recens ordinatum, postbabiiis monasteria circuire, offerre libellum cui subscribant
presbyteris aliis, qui aetaie meritisquepr*slabanl, in nionachi, et in doctiinam nomenque suum jurent. His
iocuni superioreni ordineroque evexerat; quin etiam 'r>audiiis, Patres presbyterum diaconumque mitlunl,
aliqui assentatione ignava jure et loco sponle ces.se- qui de singulis inquirant. Presbyter recia it ad Mar-
rant. Arguit Leo Dorum praevaricationis, juvenem lyniini archiroandrilaro; plurima de Eutyche scisci-
supeibiae, presbyteros projeclae adulaiionis. Jubet lalur. Fatetur ille roissum Constantinuni diaconum
igiiur quemque juxia canones servare praerogativam ab Euiyche cum scriptocui subscribere rogatur; non
ordinationis, exceptis qui spontanea abdicatione se aliaro in eo fidem, quam quae in Nicxna synodo ju-
hoc bonore indignos fecerani, el ipsi ul suo plecte- rala , et quae a Cyrillo tradita.receptaque; sed a se
' rentur judicio inferiores esse vuli ilii quem sibi prae- longe rejectum cuni hac responsione: non esse suain,
tuleranl. Et ul judicii sui, inquit, senlenliam ferant, sed episcopomm rem : Mvj elvai ip.bv -bitoypatfdv
inferioreseliamillo erunl, quempropria senlentia sibi- imo-y.onuv§e fiivtav: A^ouesl meum subscribere, sed
mel prmlulerutti; onimlms presbyleris in suo ordine episcoporum tantum est. Grave reponsum, et posieris
permanentibus, queni «nicMiqwe ordinationis sua; tem- retinenduin. Ilis synodo reuuiiliatis, placuil Pairibus
pus ascripsil (a). ut vocarelur Eulyclies ad concilium. Serael et ilertim
II. Leo insuper lanla pro Ecclesia gessit, ut visus accersittts venire contempsit, non fas, inquiens,
sit hacteiiiis prasluxisse majorihus, sed duni PrisciT- egredi e- roonasterio. Terliaiu (juoqtte. cilationetn
liani contaroinalum gregem jugulat, seu dum Maui- aegrotatione simulaia elusit. Sed demuro jiostaliquot
cliaeorumclandestinos molus periinit, autde profli- dies nionachus militari apparalu ad synodum vcnit.
gaio Pelagiariismo triumphum agit, vel severe vindi- Cuin eo Florenlius Palritius, turbulenlaiiiotiachorum
cat Ecclesiae disciplinam. Quod alterius suromum pbalanx, apparitoriim mililumquepraetorianoruiii ma-
esset, iter est Leohi ad majora. Ilaec quidem fof liler nus. Hanc illi operam praestitefat Chrysapliius eunu-
feliciterqtie, sed adversus saucios bostes, jamque H cbus, qui gratia et auctoritate Augusii pro libidino
multis debilitatos ictibus. Ecce novus hostis, recens abutebatur; la.ni Eutychi charus qiiam infensus Ila-
et inieger Christi incarnalibnem oppugnat, funda- viaiio, quia 448 cum adiit pontificatutn, ejus deine-
raenlaque Chrisiianae religionis concuiit. Tiinendus reri gratiam conlempserat. Nihil territi Palres de
certe; audax illi animus ad concipienduni facinus, fide tciscitantur. Rogaut Euiycheni.quid de Christo
pronipius ad exsequendum; ingeniuni laudabile, si sentiat? Coram ille non haesitans confessus in Chri-
ad meliora converlissei. Pietatis professio et fama sto duas naturas autequam Verbum cuin carne uni-.
aeque perniciosa, quoniam iis adversus fidem abule- relur, sed coa|uisse in unain , ex quo Divinilas curo
baiur. Quid referam gratiani favoremque principum uatura liuinana in unam hypostasiro^conjuncta cst :
et magnaium amiciiias, quai ad promovenda sludia 'OuoXoywix SOoyup-£&)V yiytvwBiu TOVKuptov M/XWV
per fas iiefasque concifiaverat? Verum haecut glofio- TtpoiftcrT£Vwo-£6)S' (iara SETijvevaarai,fifavifnaiv ofio^oyu;
sior Leouis vicloria sit. Eutycbes ille est, Consiartli- id est: fonfileor ex duabus naturis [uisse Dominum
nopoliianus arcbimandriia, qui a daemone fiialoira- noslruin anle adunalionem; posl vero adunationem,
pulsus, novos crrores in Ecclesiam serit, utramque unam natitram confileor.PaiTes docent eani docirinam
naturam in Cliristo miscens , coalitaroque in unam esse alienam a fide, obleslantur ut ipse suos revocet
" assereris; unde illud conseciarium, vel iiaturam divi- errores proscribatque, ac Nicaenamcortfessionciure-
nam perpessionibusbumanisqueaffeciibusobiioxiaiii, cipiat. Sed dicto iion aodiens obfirmato aniino in
vel quai humaniius Chrislo coniigeruni, labores senteniiaperaislit: ideoquejudicioPatruiii saceidotio
et moriem, per quac.salulem nobis peperit, mera niotus est, inunere arcbimandrilae et 'coinrounioiie
fuisse ludibria. Ilaec ille, quae priroo latenier cum ir» ecclesiastica privalus. . -
coimneiisiilibusmonacliis communTcabal,luni furtim IV. Euiyches cum aucloritatc Chrysaphii et tulela
cum ainicis ci iis quos novefat riovilatis avidos. Eu- principis neque se neque doctrinain tectam sartam-
sebius Dorylaciin Pbrygia episcbpus, cui cnm Euly- que cernerei, ad Rqmanum pontificeniconfugit, ratus
clieie amiciiia inlercedebat, pravam ipsius doctrinam irritani fore condemnaiionem.si tantum pontificera
prinio amice corrigere; duroque monachum consiliis- suis panibus irretiat. Hoc verb factu facile in aui-
BALLERINIORLMANNOTATJONES.
pressit his verbis esse non oportere episcbpum, alibi qui vel primatum negel, vcl meri ordinis primaluni
tamen his verbis retulit: iJomanus episcopuseuiride- cum heterodoxis eideni atiibuat. Sed hoc de jure
posuit, quaepolestatem deponendi a Leone sibi asscr- plura in observat. ad disserlationeui 5.
tam priEferunt. Haecex solius Stepliaui relaiione. Si (a) Hic omillenda non erat m.entio duarum lucu-
exsiarent ipsoe Leonis litlerae, quid Leo scripserit brationum quae in bac causa scriptse fuere, nitniruiri
expressius coguosceremus. Qubd si iisdero aut simi- libelli (]uerimoniae qui a Paulo presbytero Leoni
libiis verbis usi traduiilur etiam alii praecipuafurose- "obLitusfuii, et alierins Leonis epistolae, quae deside-
diiim episcopi, cum tauieu peculiare jus in orones fatur, ad Juliuni episcopuro, cui hujus decreii exse-
Orientales ejiiscopos Roroano pontifici fationfe prirtia- ciiiioneni coniiiiisit. De bis vide dissert. de Epislolis
tusnegariiiequeat, jusdeuietropolitaniseliaiii Orieii- depcrdiiis, n. 22 e( 23.
talibus judicandi eideia negari non polesl, nisi ab eo
 §19 PASCJL QIJESNELLI piSSERTATlONES IN S. LEONIS MAGNI OPERA. .220
roura iiiducebat; quia absenleni circumvenire in A quod evoeaius ad judiciuin se sistere nq» denegassel:
prompui est", (a) scifebatque iritef Roriianuro Gori- quod etsi Nicsenaesynodi decreiis assentiebaiiir, 450
siaiiiiftopblilariutrique episcopuni aemulatione catbfe- privatus comiriuniotie sil: quocl lilieilus appejlatioriis,
dra?.jairidju fere siriViiJiates':Sppfabai deniqiie anii- quem obtulerai, nort "fuissfei stiseepius: liaec et aiia
:ctiiiT Leqiijem, cjijiis aftirnum'ante riliqiiojtmens.es quara.falso Eutyclies scribebai, ex Constaiiiiiiopoli-
explorayferat.Sciiicei.sceius stiiitri prius meditatus, _ tanae synodi aciis conipeTinius, qtiaeChalcedonensi-
*he,, si. quaftdo fefumperet, Leti .adversaretur,liitfefas bus sunt inserta, ampliusque aperienius iri disserla-
ad eiinv Tiiiserat, qiiibus caiiiolicaj fidei liomines in tiope de ejus causa.
suspicioftem NesfoTiariismivadduxerat(.E_oi.si.-i9, nahc
20),,Leo liiliil tale stispicaris, iaudayerat ejiis vigi-
•ANNCS CHRISTI 449^ ~- LEONIS PAPJE10; — THEODOSU
laiiliam SoUicitudirieiTique.Periit "qiiidem Jiaeresiar- 42, VALENTINIANI 2S, IMP.;—ASTERIO ET PROTOGENE
cliae(b) epistftl.a, sed ex litteris L/eonis ad Theodo- COSS. .
Siuiriei 440 'Flavianum qnidiscfipserit intelligiinHS. I. .Sanctus Leo nibil Jiorum qune Cpnslaniinopoli
Conqufefitur qudd Cum nondivefsa a fide seniiret, .gefebanltir, admonitlisa FVayiano, ne ye! iiiriocenlem
TitimferTtbiaiftfeft;se ie accusatuni: quod Eusebius cbndemnet, yel reum absolvat, ad Theodosiuiri Fla-
cfiriieti bseffesis sibi iiitulissei, niliil tatneii eum jn vianumque SCfibit (Epist. 20, nuqc 25, el 21, nunc
qrip afguerfetuf fexpressferii evideiuer bstendisse, 24). Qiiare (c) Flayiatius non sefipserit, haud diffi-
BALLERINIORUMANNOTATlOiNES.
-(o)':Nullai!confentiones et simuJiates inter Roma- B-nia plenimque siippositiiia : de quibus vide dissert.
hurn fet Cbnstarifinopblitaiiuniexnrsisse iradiue sunt, de Epist. cleperditis, n. 26. Ilanc Eutychis secundara
ftisi posiquama Clialcedpnensi Constaiviiuopolitanaj epislblani jnter,'Leonin.asedidimus epist. 21. Scripstt
sedi tresdioecesesAsiai, Pdnli-e'tTiiracue siibjectae eodem temporeadS.PetruniChrysoiogiiniepiscoHuiii
iuerurii:'nequeliac iri,re Leo festilit 'ob''nenijuJatiiifierri Ravennatem : et hae duae epistol.ae iri Itali.a.n missae
calTieflrae,;ac Si elxihde fipmaiio antistili praejudicJurii• yideniur uiia cum litteris imperaiofis Tlieodosii ad
. aliqujodcrearetiif: sed qiiia"liac:canorie lacdebaniur Leonem, qXtibusliicAugustus agente Chrysapliio de-
-pfiyiiegi.a sediiiiii Alexandrihae ei .Antiocheiue, riec feeplus, haeretici patrofeiniuinsusceperat. ^icut autem
noft jufa metropolitarurtieafurodein dicecesepu, qiiae , in relectioiie ac.loriirosynodiCotistaiiti.iibpolitaiiaeqtii-
jNicaeiTumcorieiliuriTsaria-tectaservanda pfaecepefat. daro afurmaruhf Euiyclien privatim appellasse.eiiam
Cur poiius eam aiquiorem etverarii raiionein confu- "ad episcopi Alexandfini, HierosolyroilanietThessalo-
gieftdi ad Roftianum:episcopum Qi.iesneTlusnon alie- nicehsis cohcilia, ad liaruni sediumepiscopos fortassis
gavitiqiiia scjlicet,Eutych.es Romanae sedis praero- episiolas dedit. Sub lioc quoque teropns Flavianus .jje
;gatiyaift.noyfefat,,qiiain Orientales quoqufeepiscopps, gesfis in Constaiilinpppliiana synodo adversiis Euty-
^ clirii ppiis esset,jus exefcefe potefat? clien reiulit aclLebnero p.oritificem,, ut-plufibus dicetur
,
;(fe)"Dnam-lilfrEutychisepistplarri ad Lepnem Qucs- aririiitationeseqtieniT.
rielius rrieTriorat,|quae ab eo p.ost conderonatioriehi (f) Flavianufti paiilb post^cqncilium.rjtio danlnavit
•sCripta:fuit,Tiiilc^iie:Leonefti:rfescfip Euiyciieri,. ad Eepn'e.m;srifip:sis.sje'.exeiinteaftiio 448t
J20.-At iif npiatione quani;in secunda^''ediliqii.e-.subjfe,-aut senus sub initiuin anfti 449, 4sfendirtius in Ad-
cii epjsfolae 20, deprelieiidit-haneTeddiiani alii fepi-p oionitioiie adcpisi. 22. Qiiesiiellus ex suis.praejudiciis
, slolafe,qiiam ad eujndem portiilic.eraahte condeiriha- ordinem litierartim FJaviani pervertil, ita ut pfimam
iibftein EuiyChes;dedferal,Tiuaeigiiur liujus episloiae yetidilarit, qjia? sectinda esl, pt ,s.eci]ftdanT,,qiiaT:pri-
'disliiigiieiidaesunii Anribif^.Tnagnae turbae excUSiae ma fuit. Ibidfemauieni nossuuni cuique teinpus resti-
"fiierunt 'jadyersus:aliquot episeppbs -0fienlales qni :in tuinius; et cardinalis Barpnii senteftiiam, qtiam |lle
Nesibrianishii: suspicionenf 'vbeabanitir. llaruii) tuf- persiTinxit.Tuculetiter vindicavinins. tJtautelnfelafibr
• baTtini briginem [e Cbiistarifinbpftii:)Jrbfectain Theo- .fiatrfeiTirtiin catisa Eutycbis. gestafuni"liistpfia, qiise
'dpfetus riolayit jepTSt.3:; Euiyebes vero Coiisianti- apud''Qiiesri.ellum'.npri'.satis est accurate .disppsiia-,
"liopojitaiius afcbiinahdfita praecipuiis earum aticibr Brevlariuni ,c!ironoTo-gicobisioricum '.docuftieiifqruni
, fuit, et drim TJlbsTiiipelivit'.,'in' oppositum erroreift "liujiisanivihac pfinia riotatiorie appeiidendiim cr.edidi-
iranslit. NestoriartisiT.iiauteiii nomirie eos nofayit, mus, .exqubstiuni cuique lertipns ascribere facile efit.
}<ji)isiib lefroii -advefsabaritur. Domnus Antiociienus Giim epistola Eiiiy.cbisrina curiiimpefialibus litte-
fepiscopus^EulycTiisimpi^^^^^deteefa, primus oideift rls eidem faveritibus spllicite niissa fuerit,.citius Ro-
resiTlisse,, cuni synpdicam ad .jmperalbreiiT dedif,a iiiam jiefyfenitquaro Flaviani iitterae; nnde S. ponti-
Facundp tfadiijir lil). xii, c. ult, Vide iiHegrani iiaiie fex Tiieodosip reseripsit die 18 Februarii huj'us anni
. ^synodieam insfertsim dissert. 7, qtiiie prdpterea ap. 449, iintequaift Flayiani fepistolaniaeciperet: ex qiio
; 4(48;jsfefipiai;.dibendaesset ppiius quaiiijanrip 4T9, ut eiiam faclum est tit epist. 25 cjim Flavlaiio qnes.tus
, feiriirieriiissiinpJSafoii|bpfacuit, prb ctijustairieii seii- sit, de tartia feTilbii rfelulisse, et bi cauijis, rioii au-
affert fipt. 10 in Tbeo- .'tfe.nidccepius, dpcuineiila a.d judicTum fereiiduni ne-
!_ieriiia'^iliemoh-ifiiis":.h/innai_[a
dpreiuin. Certe auienT Euiyches anno 448 priroani cessariaposiul.ayefii. Ihlerjrri verp .respoiisionem ad
epistolam ad Lebiiem deilif, 'qtia.Neslorianisriiiinire- P Euiyclieft distulit. Hic aulfem.liaefeficiis'ftpii exspe-
/pujltilare.con.qiiesius est. Huic, quae desidefaliir, ciatp ppntificis fesppiiso, libellum iroperatpri obtulit,
"Leb fesppridit epist. ,20 fcaj, Junii an. 448;, jn q.ua . quo, genferalfecoftciiiuin peiebat, etper.Chrysapliiuin
cuin Igiiprar.fetqubspifitu jEutycbesducfns eam Ne- patroiiuro suuin egit ot Dioscorus quoqrie Alexandri-
-"stofianisftii accnsationern prbitilisset .{huc..eriimspe- rius ad Tiieodosium scriberet, gferieralein synoduro
efarii jquae §. ;Lep scfipit epist. 3|), ejtis zelum ac cogi OpPrifefe; qriod qriidera per imperiales Jiiteras
soliifeiiudiiieni cbiniftendavit. liilerim Euiyclies ab signaias die-50;Maflii Iiujus aiirii 449, indiclum fuit
i Eusebio Dorylar.feftsi accusatns, a S. FJaviano damna- Eipliesiikai.Augusli. Dum de hoc concilio convocando
tus fuit ip synodo Constaiiiino_pojitaiiadie22 Novfefti- miirmurabalur, Cpnsiantiuopolim perlalae fuerunt
'lifis ejusdeift aiini 448,,In iiacjppst daiftiiaiiopem alir duac iftemoratae Lebriis:fepistolae; 23 ad Flavlaiiuro, et
quid dfe appellatioiie ejus a riOftiuiliis audiiurii fuit. 24 ad Theodo.siufh, et hac etiam .o.ccasione epistoia
.Mentittis yeroest cum '.'afftrihav.itie libellum appfel- 25 Pelfi CbfysblpgiM Eutychen, ut in adiftpnitioiie
la;ioriis:ad 'Roriiaiium poiitificem oblulisse, qui reee- rid earodem coftjecimus. Id aintelndiciipiVen) synpdi
. jpTus-npiTfueritl Hinc ariteni alteraiii ad S. Leonfem accidisse, ex allera Flavianiepistpla ^oliigere licei.
epistplaro dedit, ;eui quaiiior doeiunenia adjecit, !i- Cutrifeiiiiiiis ex acceptis Leonjs litteris depreliendisset
iielltiin 'accusaiioiiis Euseliii Doryliriensis, libellum Elityclien ad poiilificemscripsisse, priorem verp suam
" Jappe:iiatib_nis .suae, quera pljlajjirh et.non rebepiufti .episiolani ei nbiidtiift fuisse redditiviti, aliain uipx epi-
veiiditayit, proressioiiein iidei suaecuin contesiatibiie siolam 26 ad etiffidem pontifieein dedit, in qua tan-
ad populum CoBstantinopolitaiium,et aliqubt ifestimo- luiti apostolicae auctorilati attribuii, ut istain ad fiiiem
 '
221 DISSERT. !. DE V'TA ET RF.BUS GESTIS S. LEQNIS MA6NI. 22*2
cile est diclu, seu Eutycliem stalurum judicio crede- A ab Euiyclie. S.ed tiim,nihilx)rnnino scriptilni »i Fla-
iet, seu-actam causarh secundum canoiiem Epclesiae vLino, consi.atex ipsa Flaylaftlepistola., ctijns initiimi
in concilio,'451 cpnderanaiumqiie legitinie mpna- esT: Pietate, ptp. Accusqtum,inquit.ium (Eiiiyclieii)
cliuinsuoepifdeciae, non alias audienduni- Barptiius q rfiverendissimqEusebio, $t .occurxentem.in sat^ctpm
credit lillferas'Flayiani, aut inlefceptas; aut,retafdatas cqnciliumetyoie suasec4am>prppriamreiegeiitem,alie-,

BALLERMORUMANNOTATIONES.
buic conlroversiaeTmponendumper se «ufficere tra- tero .Februarii men.sis.iisderoMeiiapiSfindi.eari
necesse
diderit, ne concilium, de quo rilmor erat, amplius est. Ilaec porro mors alifluandiu pcculiata fuit, seu
. oecessarium sii. Haecpbst ceriam indictionero scripta ut succes.sori eligendp cauiiiis prospicereiur, seiiut
non fuissent.llinc has Flaviani liiteras ante diem 50 praecavereliir aTumuliu qui a ,c!erp et populoFla-
Hartii exaratas cum Que.sneUocredimus. Vide hujus viani studiosissimjs tiineri pplerat. Hinc acclamalio*.
textum ro 9. nes Constaiitinppolilanaeplebis _prn F;Jayiano, ac si
Eulyches, ul.sibi facilem in concilio jam Tndicto adbuc viv.eret, cohtraEphesinum Ja.irocinium circa
defenSionempfaepararet, recpgniiiorieni aclpruin sy- initium Oclobrisanni 449 in gesiapnblica relatae fuere,
nodi Constantinopolitaiiaebblinuil, ac si ea diminuta quae cum liiieris clerifltjpppnli .G,onsiaiitinppo!itani
et corrupta es&ent.Sed si pauca quaedamleviora ex- ad Leonem transmissae suht.sub idem teropus, /jtio
cipias, uuse non visa sunt actis inserenda, nihil fal- S. pontifex .ejusdfeiiiropriis pariipr iiisciiis ad eos-
salum fevincipottiit ab Eutychis defensoribus". Ilaec dem scfipsii ejiist. :50,ei":5iidibus ;0ctobris. fGonfer
autem recognitio, in qua mentio fil epistolae Lepriis annoi. 4 ( Tqm. prmced. ppL 866, n. J;) in-e.pisi. 50.
paulo ante receptae, facia-fuit in;C.onsianiiriopolitarto Eodem qupque itenipore Martinus et.Faustiis archi-
conveniu diebus8 et 15 Aprilis.lnloririi.Leo prip- mandritae liltefas iid JpunVdem dedere, quibiis suam
rem Flaviani epistolam 22 se jam accepisseTridicat pro Flaviano ac pro recia fide constaflliam declara-
epistola27, data21 Maii; qua feidemepistolaeFla- baiii, et ea.dem.ri.cccasjbneproliabiliter scripsil etiain
viani paucis rescripsit,-pleniorem rfesponsioneiii Pulchcria Augusia; uncle:tribus.-hi.sepistol.is siuiul
quam cilius trahsmissurus; tibi si turbas adv.ersus ig accepiisS."Leo eadeni die respondit per epist. 59,
eumdem episcopum excitaias iiuiuit, de quibus. in 60 et 61, roensp Martio anfti ^sequentis,
ejusepistola22 nullum indicium est, Tias-ex alijs Causa vero scribendarjjm ppisl. 50et,51 idibus
aliorum iiiieris salis detexerat. Exverbo auiem re- pctobrls Leoni fuiiVnoiitiade iiifeliciexilu Jatrocinii
scribimus (nisi legendum sit rescribemus), qiipLeo Ephesini ad seiimdem perlata.ab Ililaro diacono, qui
utiiurTriepist.-27, ipsum-in pleiiiore epistola, quaira ex eodem conciliabulp statim post S. iFJaviani cou-
prpmlltit, lucubranda. boc quoque tempore fuisse deniiiaiipn.em mjrufn .jif.mpdiirn .effiigit. Hic autem
': bccupaium colligere iicet: TiaVcenim bb rei gravita- Rpmam perv.enit:eo .tempore qiio ob anniversariurti
tem inaturius studium exigebat. Nondtim, cum liaec dieni Najalis 'Leoiiis,,.cpncil.iurti.episcoporumhabeba-
scribebat, de legatis iransmiiieridis cogitabal, vel turdie 29 ,Sept.femb):is. Auditis aul.em qiiaeperperam
eos non iia brevi' paratidos spefabal. Hiric pleriiorem .gesta fueraul, ul jijs rejnedium apponeremr; synodris
epistolaro per eftm qu.ilitteras Flayiani attulerat di- Rpmana producla vTdeiiir usque ad diem.iu idtmm
rigendaiii spondei.6u.ro autein ob rerum difficulla- Octobris, quibu.s diebjis Leoiiis, ybl etiam synodi;no-
tem el indiciioneihconcilii Epbesini jam imiriiiientis .rftinepluresepistolai tr.ansrai,ssaefuerunt. Videepist. 44
legaios sollicitius dirigendps dnxefit, his pleniorem lisquead epist.51.,inrjuibus una estHilari diacouiad
epistolam 28 ad FlaVTanumperrereudara tradidit, in Pulclieriarii-Augtislam.-inepist.44adTheodosium iin-
qiia (cuin anlea scripta ;Iuis.set_) legati siilum in fine peratoreiriscripta, etepist. 45 ad eamdero Pulcheriaiii
mcnioraiiiur •addiiione quadam, nt vTdetur, poste- reprobal.oEphesino la.lrbcinip.conciliuin inItalia ha-
riori, qua nullam synodi inentionem facit. iJna cuih bendum Leo poslulavit. Tiieocloretus Cyri episcopus
bac celeberrimaepistola 28 aliae ad-TIiepdosium, ad ineodem.liitrociiiio depositus, apud eumdem ponlifi-
Piilcheriam, ad archimandrilas CorisTaritiriopbliianps,C cem appeliation.e.minteTppsuitgpist. 52.
ad synodum Ephesinam, et ad -Julianuin -Cofensero Publicata subinde Fiayiani -tiiorte^cum,aliq.uisei-
scripiaeTdibusJunii sigiianttir, et iisdem legalis tra- deift subrogandus esset, imperatpr.Cojastari.iiiiopoli-
ditae sunt. His profeciis. ait.efa Flaviani epistola '26 tanaeEcclesiaeciericis praec.epitut quosdani aptiores
ad Leonem pervenit, cui pontifexTespondil epist. 56, regimiiii sibi prop.orier.ent,Tnter xjuos ipse poiiorem
die 20 Junii, eodemque die aliam a.d iinperaiorem eligeret. Dissideniibus autein.iliis intefse ea::foriede
-epist. 17 misit, cujus causam annot. i (Tbm.praced. causa quod alii aliquem "FJayiano'adliaereiiteuisrel-
col. 811, w. c) in hanc episiolam indicavimus.Tertiam Tent, alii autem excludereut, idem, imp.erator e cle-
porro epislolam S. Flavianum anie Ephesiiiuro la- ricis aliariim Ecclesiaruni, qui Cpnslarilinopoli ob
trociniumadLeoneip dedisse perBasiliunidiaconurtT, alia negotia degerent, episcopum eligendum inaiida-
quae ad iiosTion-pervenit, evicisse credimus annot. vit. Ila omniurii, lit praeferliir, ;suffragio Analolius
2 in epist. 58, qua S. Lep eidem respondit die 23 Alexandrinae Ecclesiae presbytpr, itjui :Tn regia urbe
Julii. Confer iriferiusannot. 6 (€ol. 224, il.e). Novas suae Ecclesiae res ageba.t, .elfectus,,et in synodo ab
litleras eidem Flaviafto dedit dieli Augusii,qnibtis ipso Dioscoro Alexandrino prdihaihsiuit. :Scripsit
de iis quae gerebantur eognofecendissolliciiudineiii statim Analoiius ad S.Lepnero epistplam de ordiua-
suam signillcavit. Videepisi. 59. '.'.' tione sui, cujus irisigne fragmentum dedimus epist.
Die 8 liujus mensisEiiliesinum concilium, seii po- 53. De.eadeni quoque."brdinstion.escripseruut eiiani
lius latrociniura coepit, de qup satis Queshellus hoc ,ad eymdero poiiiilicem,,ordinat6res.ejus, Theodosius
annoDum. 11 etseqq.S. Flavianum riOn.multo post "imperator,et Pulclieria Augu.sta.Haecsub fineiirhujus
hoc latrocinium, duiu ducerelur in exsiliinn^nirai- i) anni 449 contjgisse probayimusinadiftoriit. ad epist.
rrum sub finem Augusti, obiisse oslendimus iri adino- 55. Interirn :S. pppfifex.Leono.yasad imperatorerii
nitione ad epist. 54, n. 1. Neque..MenologiaGraeco- litleras vin kal. Januarii, quibjis ut coiicilium indta-
runi, uuae ejus festum signant die 18 Februarii, iis Jia cogerfetur,iteruin inslitit. Haeiillerae vitiata chro-
auctorilatibuspuas ibidera allegavinius opponiqueunt: nica noia editae .piures •4ifficult'ates.proinoveruni.
nam praeter quamquod reeeniioris aeiaiis suni, certe Eroendato autfem niense ex nostro praesiautissimo
ad Februariuift anni 4S0 Flaviani niors protfalii non codice Ratisporiefisinihil difficullaiis super.est. Vide
potest, cum Analoiius subrogalus fuerit anfe (inem episl. 54. Etsi vero nulljie.imperalorisliiterae a Leoue
liujns anns449. Cum-porro prima iranslatibejus in acceptae hic indicentur, liaud lameii ambigiratis quin
Urberti Februario anni 4S0 affigi nequeat, qiiippe his litteris Leo respbndeat Theodosii epistolai, quain
quae post mensem Juliura ejusdem anni contigit, post lairocinium Ephesinum eidem dedisse ostendi-
aliain posteriorera siye translationein, sivefesiiviia- mus in dissert. de Ebisl. deperditis, n. 38
 225 PASCH. QUESNELLI DISSERTATIONES1N S. LEONIS MAGNIOPERA. 221
numque exiatentem 452 ° recta fide daninavimus, A fide animo, qui quae Nicaeuisslatutis decreta sunt,
siculdocebunt vestram samtitatem omniaqum super eo palahi profiletur: Asserensse Nicmnmsynodi consti-
suntgesta, qumque direximus cum nbslris his lilteris luta servanlem fruslra de fidei diversitate culpatum
(Epist. nunc 26). Vides ut nihil litleraruin vel gesto- (Ibid.). Ula ad Theodosiura, hoccad Flavianuiu. Non
rutn synodiante hanc fepistolamacceperat Leo a Fla- feslinaiiter, sed lente exercenda jiidicia,cum maxime.
viano: Et panlo post: Sed his ila gestis lillermnobis de recidenda communione agitur, nec tam in errore
dalwsunt vestrwsanCtilalisper ComilemPansophium, confodiendo quam in emendando errantem iaboran-
per quas sumus edocli quiaidem Eutyches libellosdire- dum; nec adeo auiino indulgendum specie defen-
xH vobis plenos omni (allacia alque 453 calliditate deudae veritalis, ut locus charifalirioii sit. Decetenim,
(Ibid.). Ex quibus liquet pariter (a) noiiahte Flavia- inquit (Epist. 20, nunc.25), in ialibut causis hoc
num de litteris ad Leonem ea de rescribendiVcogi- maxime provideri, ut sine slrcpitu concerlationumet
tasse, quam cuni didicit pontificeift improbis Eiity- custodiatur charitas, el veritas defendatur.
chisariibus deceplum, falsam de judicio Constanii- III. Flavianus rescripsit ad Leonem, et acla Con-
nopolitano cepisse opinionem. Enimvero quamdiu staniinopoliiaiix syriodi in causa Eutychis simulcum
intra EcclesiaeConstantinopolitanaelimites seselabes epistola ad eum misit. Sed tardius Leoni reddila est.
ista contiuuit, opus non fuit ut collegarum opem im- Cum nihil Flavianus 455 ae epistola aiidiret, alte-
plorarel Flavianus. Episcopus nempe universis callio- ram misit in qua (d) prioris memiiiit, et aclorum qtiae
licam veriiatcin lolam in solidura a Chrisio Domino siinul miserat. Baronius deceptus codicum praepo-
creditam non ignorabat, quam pro sua quisque virili stero ordine, eam qnae secundo scripta, primo scri-
defendefe ici iereiur, crroresque conlra insurgentes T, piam credidit, el revera primum locum haclenus ob-
opprimere tamquam ordinarius judex in ea quaih tinuit in edilis codicibus. Sed contrarium ex ipsius
sortitus esl Ecclesiasportione. Al ubi monilusa Leone epistolaeserie evincilur, quae videlicet prioris inemi-
rescivit haeresiarchain Occidentem litteris suis per- nit cum actis Constantinopolitani concilii missae, et
vasisse, suum vjrus spargere, atque a saeculi pote- . insuper ex epistola 54 (nunc58) adFlavianum scripta
sialibus insidias parari cailiolicaedoctfinae, luin Ro- Julii die 25, ubi testatur- se (e) alterara illam episto-
maiiiira portiificem adire sui putavit officii, quo vide- lam non acccpisse, tiisi legatis suis jam in Orienlem
licet et de re tota inslruerelur, quod Ecclesiaecapiti profectis. Qui quidem nondum urbefti reliquerant
debebatur, et qiia pollebat apud Aiigustuni graiia Junii die 17,quemadmodumdocent cpistolae52 et54
ageret sollicite, lie lale serperent haereiicoruin arles, (nunc 56 el 38) ad Flavianum, ex quibus inler se
nec turbarentur Ecclesiae convocatione concilii, in collatis liquido apparet inter hujus et.illius scriplio-
quo limenduin meriio erat ne aucloritate - pluriraum nem legatos ad synodum roissos sese viae iledisse.
valituri essetit homines improbi. lViExhacutraqueepistola pielateraFlaviani agno-
: CaeterumLeo non edocius-ea quaede Eutyche gesta scimus,vigilantiainquepastorisqui suaebene consulit
erant, ad Augustum scribens de 454 haereticorum Ecclesiae. Scr-ibit quam rite et secunduin caiionem in
judiciis haecsiatuil: nulltini judicium pronuntiandum Euiychen animadverterli, non'.indic.lacausa damna-
nisi rediligertlerexaminaia. Necesseest,iriquil (Epist. lum; deinde ejus errores commemorat. HaecFlavianus,
21, nunc 24), jam locuni subreptionibus non patere; non quod suam auctoritalemcuin Eulyche cororoiitat,
sed prius de quibus euiri wsliinat argttendumj instrui sed utrei gestiBadmoneatpoiitificemromanuihejusque
nos oportel, ut possit de bene cogniliscongruejudicari. episcopos, caveantque ne iri his locis pullulet liairesis,
(b) Non presbyierum noia haereseos inurenduiii, nisi' G et ipse Tlieodosiusadinoneatur a Leone quos errores
sensu in quo peccaverit clare exposito: Sed cttm quosque lumullus in orbem invehal unius monachi
presbytero limreseos crimen intenderet, quem tamen improJiitas. Sed ne multa dicens, ait Flaviaiuis, lon-
serisum in eo argueril, non evidenter expressit (Ibi- gam (nciatn epislolam,olim quidquidegerimusmisimus
dem) (c). Non bene reprehendi eum esse alienalo a 456 ad bealiludinemvetlram litieras, quibus lilleris
BALLERINIORUMANNOTATIONES.
(a) Cum ex praecedenti annotalione pateat Flayia- edilionibus legebanluf,,.o/im quidquid egerimusmisi-
num hocde negotio, quod fidem tangebaj,ad Leoncm tnus ad bealiludinem veslram lilteras, quibus.litteris
-retulisse, anteqtianTponiificislitteris cxcilareliir, quae docuimus, etc, At cutii hsec non cohaereantcuni ori-
hic subjiciuntur fnlsa cssc manifesiuni est. ginali GT.TCO, a Romar.is editoribus Coriciliorumbic
(b) Leonis verba libelluro accusaiionis Euseliii Do- locus ad Graecum texlura.sic emend2tus fuit: De iis
rylaeensis episcopi respiciunl, in quo S. poniifex de- qum de eo dudum egimus, misimus ad bealitudinein
sideravit scnsuin cjucm ille in Euiyche haeresi nola- veslram litleras, quibus docuimus, elc, ubi pro olim
veral apertius exponi, ut de eo ipse posset judiciiim reposilum fuit dudum, quaeparticula non ad episto-
ferre. Non crgo hicLeo slattiii (hocenim vcrbo quod lam dudum scriplatn, sed ad anleriora gesla in Euty-
a Quesncllo pracinissuinfuii, sequentia reguntur) no»" chen refertur. Verbum auiem Graecuma.mti^eii.v.p.iv
presbijteruin noia hmreseos inurendum; nisi sensu in Latine reddiium misimus, boc loco non de ameriori-
quo peccaverilclare exposilo. ,p. bus, sed de iisdem qnas Fiavianus scribebat litleris
'
"
(c) IntegraLeonis verba de libello Euiychis loquun- acceplum probavimus annol. 17 (Tom. prmced. col.
lur, in quo ille asserebat se Nicwnmsynodi conslituta 727, n. fc) in epist. 22, ubi alia hujus significationis
servanlem(rustra de fidei diversitateculpalum. Haecex cxenipla protulimus.
Eufycbis verbis non suiit Leonis decretum, quo sta- (e) In epistola 38, non alleram, sed terliam Fla-
tuerit non bene reprtliendi cum esse aliendlo a fide viani epistolam, quae desideratur, iiulicari vidimus
animo, qui qum Nicmnis staiutis decrela sunt palam aiinot. 2 (Ibid., col. 812, n. °) In episl. 58. Cum au-
profitetur. Soluiti Leo Eutycliis proteslalioiiem, cum tem Leo direiit epistolara 56, ad Flavianum datam,
iiihiTexpibratuui haberet, et e contr.a similem pro- • non die 17, sed 20 Junii, uti probavimus annot. 4
fessiouem ift accusaloris ejus libello legisset, suspen- (Ibid., col. 811, »i;a) in eamdem epist. 36, jam acee-
dendiim judiciuiiLcredidit, quoad exploratiora docu- perat secundam Flaviani epistolam, et lunc legati
menta transmittereiltur, Cum porro liaecdocumenia jam profecli erant in Orienlfem, quemadmodum ex
accepit, non dubitavit haeresfeoscohdemnare Etity- emendata, seu potius restituta ejusdem epislolae le-
chen, licet Niccenastatuta setenere et sequi etiam ctione subseculoscognoscetur; de quovide annot. 3,
atque etiam profilfefetur. Ila inler diem 15 Junii, quo signalae fuerunt cum
(d) ln epistola 22, quam nos priioamesse ostendi- epist. 28 aliae Jitlerae per eosdem translerendae, et
rous, nulla anlerioris epistolae mentio fii. Quesnelli, diem 20'ejusdem meusis, quo nolatur epist. 56,
qui hanc ipsara secundam esse contendit, intereral legati transmiserunt in Orienlem, ac post eorurn-
prioris ejiisloloemeniionem-iii ea detegere. In id au- dera discessum terlia brevior Flaviani epislola allata
lein usus est antiquaeversionis verbis, ut in Leouinis fuit.
825 DISSERT. I. DE VITA ET REBUS GESTIS Si LEONIS MAGNi. 226
docuimus el presbylerio eum esse nudatum, quia sic A (Epist. 24, nunc 28), divinum Magni Leonis op.us,
captus est; et jussimus eum cum monasteriis nullam laudata Chalcedone, Patribus approbala, el retenla
habere ralionem, et exclusimuseum a communioneno- ad fideni Ecclesiaede incaf natione Cbristi explicau-
stra: ut sahctitas veslra hoc cognoscens quod circa dam, ut hac qunsi Lydio Iapide sjncera adullerinaque '
illum aclum est, omnibus episcopis sub bealiludine ve- fides jirobelur. Gelasius papa hunc, qui-vel untmi ex
slra degentibusmanifestare dignetur illius impietatem: ca apicem suslulerit, ferit analbemate. Probamus,
ne nescienlesaliqui quid ille senliat, quasi ad orlho- inquil, epislolam B. Leonis papm ad Flavianum episco-
doxumvelper litteras vsl peraliqitamconjunclionemlo- pttm Coiislanliiiopolilaiiuin desiinatam, cujut texium
quaiilur(Episl.'2.2,nunc'&l,FlavianiadS..Leoii.,cap.k). quispiam si usque ad unum ioia dispunxeril [Al. dispu-
V Admonet hoc loco lectorern cardinalis Raro- taveril], el non eam in omnibus vcnerabililcr receperst,
nius (Ad ann. 449. n. 5), ut allendat ex velen insli- anatliema sit (Concil. Rom.de Libr. apocr.): Apud
tulo absqueconlroversiaconfileri eosdeminler se aller- scriptores lam illorum temporum quam posteriorum
canles Flavianum et Eutychetem, legilimum el prwci-' praeclarade ea memoria est. Viridarium, seu, ut
puum judicem conlroversiarum ecclesiaslicarum esse vulgo vocanl, Pratuin spirituale (an opus Joannis
Romanum pontificem, ad quem lam aclor quam reus Mosclii, ail Soplironii JerosoJymitani,-nilii! refert;
sponle currunl sua jura prosecuturi. Pontificiae digfti- cerie opus antiquuro, syiiodo sepiimae, aci. i, Photio
tati majori quam quisquam alius reverentia adyolvor aliisque receptum) narrat epistolam Leonis divinitus
ego; sed quoniam omnibus Ecclesisj episcopis cum approbatam. Narravit 458 nobis cl liqc abbasMennas
Roriiano (a) communis dignilas, ipsp ctiaraLeone hoc ejusdem cmnobiiPater, audisse se eumdem abbqtem
profuente (Episi. 12, nunc 14, c. 11), absit ut quam y. Eulogium Alexandrinttm palriarcham, dicenlem: Cum
in uuo veneror, in caeteris calcari velim. Ultro agno- profectus essemCotistantinopolim, fruitus sum contu-
scimus Romanum ponlificem pro legitimo, acsi cum bernio domini Gregotii Romani archidihconi et singu- -
singulis episcopis compareiur, pro proscipub coiitro- laris viri, qui narravit mihi desanctissimo ac bealissimo
versiarum ecclesiasticarum judice; sed quis propter- Leone Romano pontifice, dicenshaberi scriplum in Ec-
ea ferat Flavianum, quem et sedis praerogativa, et clesia Romana quod cuni scripsissel epislolam ad san-
sanclimonia singularis, et fideiconstanlia ad marty- r.tuntFlavianumConslanlinopolitanumepiscopuincontra
rium usque perseverans tani.opere commendare de- impios Eutyhelem et Nestorium, posuerit illam super
buerant, cum rebelli, imperito, obscuro ac raalaefru- tuinulum principis apostolorumPctri; el oralionibus ac
gis monacho componi commiltique, exaueloratuin vigiliisac jejuitiis vacans oraveril ipsum summam apo-
presbyterum cura suo ac tanfaesedis 457 episcopo, stoluin dicens: Si quid ut hoino vet minus caute posui,
judicem cum reo; et ulrumque velut de communi lu ctti a Domino Salvalore noslro Jesu Christo et hmc
dividendo altercantem coram Leone sisti, quasi de sedes, el Ecclesia commissaesl, einenda. Post quatuor
incerto causaeexitu dimieaturum. Absil tanta a sacra- dies [Al. post qaadraginta dies] apparuit ei aposlolus
lissimo episcoporum coetu injuria. Non sane aetor el dixit: Legi el emendavi. Sumensque epistolam de
Flavianus, cardinalis illusirissime, sed judex; non sepulcro B. Petri aperuil eam, et invenit aposlolica
daninandum traducit Eutycben, sed damnatum a se manu emendatam (Prai. spirit. cap. 147, quod caput
producit; nec novum a Leone judicium pelit, sed Laline lanlutr. exslal). Sed, ut sciie scribit eminentis-
laiam a sesenlentiam cura pontificis Romani collegis simus cardinalisBaronius, praesiat audirepotius sen-
Occidentalibus hotam fieri poslulat: ut omnes com- • lentiam Petri quam visionem Petri: Firmiorem, in-
muni fideicausaecommunibus curis, commttni opera G quit, habemus propltelicum sermonem quavis visione.
ac solliciludine adlaborenl. Eieniin majorem sibi (c) ea epislola fidem vindicat
VI. Acceptis litteris Flaviani Leo opem operamque ex divinis Scripturis, traditionibus sanctae Ecclesiae,
suam adversus Eutychen pollicetur : perquc illustrem communi sanctorum Patrum consensu, et ex publica
virum Rhodanum episTolam mittit, quam primum ex concilii oecumenici Chalcedonensis asserlione etprae-
codice cardinalis Grimani in publicum emittimtis, dicatione, quam ex recensita modo visione. Istani
quani ei secuta est (b) aliaad Theodosium (Epist. quippe epistolam aclione 5 approbivil: *ow Srsin TOS
25, IIMIIC 54), in qua Nicaenaefidei se inhaerere pro- [leyahovTvh.po\> o_xo).oyia xai uoivnuTIVX
<ru_jix«ivouo-«v,
filetur, Nestorii et Euiycbis dogmata condemnat, po- (nfil-tivVTZCC[JY.OVSav Y.maTWVKKXOSOIJOOUVTMV ; id est:
stulatque synodum intra Jtaliam congregari. ln ea Vlpote et magni illius Pelri confessioni congruentem,
ampliores litieras promiitit per Flaviani miniiuni; et cominunemquamiam columnam existenlemadversus
fuilque illa ceiebrala adeo ad Flavianum epistola perverse sentientes. Olim liacc integra epislula (d) pu-
BALLERINIORUMANNOTATIONES.
(a) Communemquidera dignilalem episcopalis bo- ».L) in epist. 54. Hinc de concilio in Italia convo-
noris Leo admisit in episcopis et Romano pontifice; cando luin solum poniifex egit, cum in lairocinio
al simulordTTiem hierarchicum generatemnonesse rao- Ephesino omnia per vim ct praepoieuliam gesia.libe-
nuii, cum pro diversiiate gradus hierarchici auclori- rum concilium postularent, ut illatis malis"facilius
tate. distinguanlur, omnibusque episcopis Roroanus remedium afferrelur.:
pontifex eo primalu praesit, qui non meri honoris, (c) Hujus episiolae celebritatero pluribus deiiion-
sed prajcipuae jurisdictionis primatus est, ut omnes D stravimus in'admonit. ad ipsam episi. 28, earnque
catbolici profitenlur. Vide quae in hunc loeunf epi- Flavianus eliam aniequam ederetur ex aposiolicae
stolae 14 animadverlimus annot. 52 (Tom. prmced. sedis aucloriiate per sese idoneam fuluram pulavit,
col. 675, n. e). Porro ad RomanUm pontificem con- qua; loti conlroyersiae fifiera imppneret, adeo et ne-
iroversiarum praecipuum judicem hanc causam ab cessarium non esset concilium g.enerale; el S. Pelrus
Eulyche delatara appellalionis libello, idque cum Ctirysologusepist.25 eidem acquiescendum Eulyclien
accepisset Flavianus, hunc quoque secundis litteris raonuii, eo quod Pelrum in suis suecessoribus vivere
idem judicium postulasse, contra Quesnelli nisus et docere quaerentibus veritatem certum baberet.
probaturi sumus in observationibus ad dissert. 6, ex Posiquain vero edita fuit, eliam antequam cbgeretur
quibus ea quae hic obiruduniur adversus Baro.nium synodusChalcedonensis, tota Eeclesia illara suscepit,
quam inania sint pefspicietur. eidemque subscripserunt omnes calholici episcopi,
(6) Quesnellus deceptus chronica nota huic episto- non ut vim et auctoritatem illi adjicerent, sed ut se
lae subjfectain vulgalis vin kal. Junias, eamdem scri- catholicos probarenf, el ne, si renuerent, haeretici
plam hicprodidit ante judicium Leonis edilum episl. haberentur. Vide plura in eadem admonitione. De
28, ad Flavianum. Ipse vero de errore hujus chro- subjeclis autem comparaiionibus et confirmaliopibus
nicaenot% suspicalus esl in secunda editione. Nos ex doctrinae a Leone dcfinitae confer dicenda annot. 22
probalissimo ms. Ratisponensi emendavimus, viu (infr., col. 2C5, n. a) ad an. 451.
hal. Januarias. Yide annot. 8 (Tom. prwced. col.MG, (d) Cpiifer earodei.riadaionitioiiem iu epist, 28, n. 3^
227 PASCH. QUESNEt.Li DlSSERTATiONESIN S. LEONIS MAGNIOPERA. 223
blice, quod ex Tns.-eodiceRomanbBafPniiis ftolat, A Jeiosolymitatiuiftque appfellat, ratus, ut ea erant feni-
ih Ecclesia Roinana lenipore Advenius legebatur; ex pora, auctoritate episcoporufti primarum sediuiii aut
codice RibliPtlrecaeUegiaeaccepimus idera olirh numerosiore syftodo seritehtiam alterius posse irri-
' rfts.
faclitaitnTiin Ecclesiis Galliaruin. taiufiefi."De Aritiocbenosileftiiuro, quia episcopi hu-
459 iirtcrca diim Leo Flavianusque bono Eccle- jus diceceseos Nesiorianismi suspecti erant.
siaciparifer consuliiiit, Eutyclies (a) novas lnrbas ex- VIII. Eutyches duin hafeviaomuesaditusinferclu-
cital; diicreia synodi Constaniinopolitanae perfrin- sos intelligit, alio se vertit, ad Dioscorum scilicet
gertdi'cupido incessit (Baroh. anh. 449, n. 59). Ea de AlexaiTdrinumepiscopuin. Hunc audax fefoxque ani-
re libellOs supplicfesdat iftipferaitpri,aciaque Synodi irius -pdiaqriepfivala in Fiavianum, praeief irividiam
diiiiiriuTafaisataqtie afgtiit. Tlieodosius Clirysapliii aeroulationemqueseditim, ChTysaphiique potenliam,
eurtuchi sermonibus deceptus, relractari acta jubet, facile iiftpulefnnt in pftrtes Eutycbis; Ab iis in per-
omiiiaqufead amtissim examinari, an quid omissiim, niciera FlaViaui et Eusebii porylaei cohj'urafur. PiT-
muiiltim adultefatuniqiie repefiatur. Eam ob rem (b) rouniTtaqueDToscofusad itilpefaforeni scribi.t; ali.am-
ebsdfemepiscopos, qui superioreaunp syrtoduiftfece- que synoduni ppsiulat. Impefatpf petitioni sub-
rartt, jubel iteruiri cogi, sed illis Tlialassirim episcopurti scribii, eamqtie ad kalend. Atigusti Epbesuiri indicil;
Gaesatfeae in Cappadocia praclicit, ampto Flaviano Gon- oroniaex coiriposiio sie ordinata suiit opera Ciirysa-
slantiiibpolitaiio, ctiijusfelprserogativa sederidiaufer- phii. Dioscorus jubeluf per lilteras imperatoris coh-
ttif. Gpuciliuinn Constarttinopolitanum vocatur a car- cilio (e) praesidefe; allegefe ad synodiim decemroe-^
diftaliBaroftib;qtiaraquamvixisto/ioi)iiiiedignanduni. ffPpPIitatios stiaedioeeeseos, .aliosqiie aliuiide decem
-Apperidicferafego dixeriiiisyiiodi superiofi anuo habitae y\ episcopos, qtii sancliiate et doclrina pIUTimumflore-
CP., vel cohciliifeecunieiiicipracludiuiiiqtiod ad kalen- rfenl; rejeclo; noftiitiaiira Theodofeto, quia in Aria-
das Augiisiiiftdictuui leginiris. Aprili igitur Ihetinfe ha- lliematismossanciiCyiTlli Alexaiidriiii scripsferat, aut
bfeturcoriyenttis:'ad exauieii acta ffevocantuf; ftihilde- niagis quiaDiOScofo^Gi.ihferiStis, Eutycbiana; do-
pfavafurft;atit iiriiiiuiatuiii repferiiUr; omnia uii gesta ctVinaeaperle conifarius. Syftoduftiprius opinor me-
eranl iia scfipta esseomnes apprPbaiili TuiriEiliychis ditatafti, etiani anteconventiim Coiistantinopolitanum.
pfocufatPfes vaiia spe delusi (c) appellationem ad Nam duift cpftsulefetur de procuratofibus Eutycbis
s'edem appslolicain prpfefunt. Constantinus revefen- admittendis, qui scilicet criminis accusabatur, et eairt
dus diacbfiiis dixif: EntyChes, duin legeretur damna- ob rerii ipsurft episcopi adesse veileiit, Sielipbiongus
trg, appeUdiiitianctum conciUum sanciissimi episcopi episcppus diiiii dicfeffetsupfer ea re sentertliam, reiiiri
Roiiiarii;Alexandrini, el Jeroiolyniitani, el Tliesiaid- quidern praesenteni volebat, posse taitieii per procu-
tiiceniis/'haecque aetibtisnon contiiiericonquereban- ratores audifi, si ita Atigusio Visuni, fetii seilicel ile-
ttif. Patritius Flprentius id confifmabal; dura cbh- rum exaroini subjiciendam, quoiiiaro imperator jus-
ciliuiii solvereiur, inter strepitus surgeiiiium loculum serat tiiiive.fsaleni synodurii fieri, tibi de majoribus
sibi Etitycben de provocalione ad concilium Rpma- causis decefrifeiidurili.El v.aX-p.al.LrTxa. ey.e-
oi7.ax>p:iytY.w
liuiii, idque Flaviaiio discedeftli renuhiiatum. Cnde "Wuo-Sn, o-uvojbf,v.«i•xtp\i).orvxv.i
yevitrToii T« vMtpimepu.
liafecBasilius episcopus :: El hwc in gestii 'non sunt Ti7v&v7tf«7_x«Twv evlz=ivvjTvjc7iivoSw; id est: Pimci-
inieriq. Magnificentissimus Palritius dixil : Turbd pue cpiiauiiivirialem pfwcepit(ierisynoditm, el (f) ne-
facta ei dissoluio convenlu, dixit adtne silenler appel- cesse esi iiidjorei caiiidi iii illud teservare cbricilium.
laiis el RbmanUm,ei Mgyplium, et Jerosolymiianum IX. HsecdfeSytiodPjain indicta disserebat Melipli-
460 cbnciiium. El ego arbilratus indeceiisesse Iqtete C tongus v idus Aprilis. Immo Flaviartus adS. Leonem
hbc idhclissimum et feverendissimuin.archiepiiebpiirii scribens slaiim post aeeeptas primas ejus litteras jam'
Flaviaiium, abscedensdixiei: Basiliusreverendissimus tuin de coiicilio cogeiido rumoreni divulgatuni lesta-
episcopus dixit:' Jtim in verilaie dico adliuc ipso con- "tur. Porrp dataVvitleniur Flayiani littefae ante Coft-
veiitu sedehie ei proponenle lioc:sancta synodd, ut di- siaiitinopolitatiura conVfentriiriiftensis Aprilis, 1° quia
cetel iste diids ndlurai iriieptiicibileset incoiifusas iii arite TstutiTpervfeiilsseLeoiiis liiieras, qiiibus stathft
vriP Doiriiiid; idque poil adunationem, icio quia dixil resp'6'ftditFlaviaiius, narfat Sfeleucus episcopus in
religioius archimdriaiiia' Eulyclies : Si ptwceperiiii eo coiiveiiUi; 2* quia dfe solo pfiofe converitu Fia-
riiiliiPdlres RbiridiiuseiAletiandrinus, dicohoc ipsupt; viarlus ad Lebneni sefmbnem facil; de alierd proctil
Itoc autem non quaii appellans dixil, sed diceiis: Non dubio noti laciturus, si jaro cpnfialus essel; 3° lilleris
suth:aususdicere pfoptef Palres. ROgatiPaires de ap- - Flaviarii"respbndfet Leo 21 MaTi,noft siatim iliis ac-
pellatione liiliil audiium omnes resppnderunt. (d) ceplis, Scd exspeclata occasione: Pervenisse, inquit,
Eutyches' ad concilium Romanum, Alexandriiium ad nos tttm dileclionis epistolas, ut primum venientis
BALLERINIORUMANNOTATIONES.
(d) Hae hovafetufbae excitatae fuerunt ab Eutyche cilio, seti yerius latfbciriio Ephesino pfaeficieriduift
ftiertsfeApfili, arttequarti dogmaticara epislolam 28 cfedidit, qtiefiiEtilyChisdefeiisorferoagnpverat, eiqtife
S. poniifex scriberet. De h.is autem lufbis plura ati- etiaui coiiiites addidit JuvenaleniJerosPiyinofuiii epi-
not. i (iuprtij cbl. 220, n. c). scopuro, et Tlialassiiiro opiscopiim CaesareaeCappa-
' (b) Ex tTiginlaquatuofPairibusquiliuicconveiiiui dociae, propierea quod hos-sciebat Dioscoro consen-
iiTterfuere,"quiiidecirii taiitum perlinent ad aniece- ianeos futuros. Hie usurpalus a Dioscoro primatUSre-
dcntera syrtoduui, in quatEutyches damiiattis fuit. D prehendiluf a S. Prospero iii CliTofticoiniegro, a
.(c) Quaiil scilicet Eutyches s'e in anteriori synodo RusticO diacoiio in rtolatione ad haric inip%ratofis
interposuiSse praefefebat. epistPlaro, et a Victprfe Tunpneiisi fti Chroiiico. Li-
(d) Eutyfeliisappellatiotiem ad Rortianum pontifi- bferatus fetiam in BreViario ffadit poiiiificis legatos
cfeiii, qtiaui duplici ex capite Quesnellus subve.ftere huic primaluTDioscorireStilisse; sfedcoiilra vini quid
sttiduit dissert. 6, nds ift observationibuS ad eanidem pplerant? S.Lep id npii obscure-iiiipfobarisepist.89,
disseftationem constituimtis; ibique etiam egioius de ad Marciarturii,IfegatuirisiiiroTChalcedorieiTsiprsesi-
hPmiftiscausam desperatam agemis perfugio ad alips dfefevoluii. Vide afiiioi. 9 (foiii. pfmced. Cbl. 951,
aiqiife.aiiosepiscopps, et ad diversas syftodos, titnio- . n. °) in eaiiideni epistolam, ubi fexbanc primatus
ras lOTigioreS ftecTfefef,el alicubi, sl fieri pbssfet,Fla- usufpaiioiieiti iii ChalcedPiieilsi ipsi Dioscpfo a Lu-
ViariisfenteritiamTesfeindeiidaiiictiraret. cfeTiiibobjectacii.'vidiifius.
(e) Hic fespicitrir alia Theodosii iiftperatoris ejii- (f) HaecMfeliphtorigusejviscopusfePcorisTliodixit tit
stPla srib ipsum cPDcilii tempus dala ad DioscoriiiiT catisaiftad niiiversalerii syriodiiai jussti impefaTPris
Aiexandriftum, ift qua idcirco priniaius eideln in hac delaiaro, a cpriyfentuCorisia'nti'n'opoUia'ii'd' fexiiriefei;
causa tributus videfur, quia imperalpr Euiycliis dolis nort vefo eo ui in
npn alibi qirara generali eoiif"ifi;ide
dfecepius',ciiriiejtis pairocTtiiuritsuscepissel, euiii cori- aiajoribus causis deceini posset.
 DiSSERt. I* DE VlTA ET RlBUS GESTlS S. LEONIS MSGNi. i$t
filii iioslri Rodani oppbrlnniiaiem repetithui, iridica- ALeohii. Reipoiideb essc menduiri. Atiitd rieicio. At
m«s. Ex quo, vix anie kaleridas Apriiis scflplas Fia- ailitidaddiscere poifefat; ac pfiriitiftiquidferiiepTstplaTii
Viani litteras, facile siaiuefis. Leonis ad Eufyelieterii daiaift kaleftdis Juii.ii aVirii448
Ex qulbiis iiqtifetftoft fefrftfeni, qtiod Bafotiio pla- titiTloitiodo peftiftere ad FlaViahi jiidibTuiii seii pfi-
cet, irrepsisse iri dierii qtiodafae "suiitTiiterae Thfeo- riiuift seu secuiidiim, ciirir illud pfiifiuro septeih ffefel
dosii ad DiPscofiiriiad tfefliuiWkaiend. Apfil.; iirimo merisibiis epislOia praeivferit; sed! pofitis' ad Domni
liileras' ejusdefti Theodosii de convocaiione synodi synodum, e'x qua cuhv Tlieodosiufti Arifioeheiuis inp-
receperai 462 Le 0 m Idus Maii,' quas missas aivte niiisset de feTiovaia pfer EuJ'yche'('eTn'! Apolliriafis
ftieiisem solidiitft pportuit, qtipd Leo iestatur ad hsefesi, Etityclies' pafitef LePrifefnvScfiptisliileris
Puleiieriam Augusfain scfibcris (Epiit. 27, iiutic 5t, moneTidum eeftsuii de: fepullularite, tifcalumiiiaba-
c. 4). Sed ea quafepfiiisab AugustP Prdinaia luefaiif luf, Neslofii pefDariiwuirialipsqtie Ofieiilales errore;
1
posiea imriiulata baiid dubiuni esl. Nairi (a) patici. licet riec Doniiii ne^calieiTus crijusquaW tipriieii fex-'
Jifiiiiulrieplsfeopicoriyrfcaii, dfeinde rtiutata seiitfeiiliif pi-esserit. Haec monuerara fel lfoc:praesenfi
3 IPcP,- et-
plures, ex actis' pseudosyiibdi EpliesTrtaeliquido cort- ad Leortis episiolara ad Eutychfeiii dalafti; 2° Cuni
stat: natft cfeivturtJef aiftplitis adfuisse leguniuf. Epliesiriam pseudpSyiitfduiiij (jiiaess"exiV)idus Augusti
Pefrftissurftigiiiir nori rivodovEgypliis, sed Orifenia- anni 449 cefiissTifte celebfata esf, :placuerit Patri
libus venire ad corieilium. Archimairdriiae et Eiio- Ltipo'assigivare afiftp 4.48, qiib'VidfelifeetPPsfliumia-
liachtGbiisfaiatiiiopriiitaffi, quia Eulyclieri repiitlia- nus et ZeriP gessferniifconsulatiirii, fei qud Leo Scfi-
verarii, tiPn adinissi: uftus iristaf oiftniurti adfiiii psif kaleridjtf Juriii ad E-utyclie'terti,--T>t' Flaviaiius de
Baisumasre Syria arcliimaTidfita scelefe el perfidla w " eodeift judiciuiri liabuif;.rioiiTftiftinVgupdEphesinanr
fibtus:*.aeef Eutychiaiiae impielatis Vindex. Qoiri' syTioduui:tribtis" riierisTbusConsiaBtiftopOliiafta
1
Ffa-
etiaiivpositaoduiii voeaiiis Led pontifex RbiiiariiiSiut; viarii aiitiquiofem iiiveftiaf, cufti nPveiii poiiusmert-
palel ex: cjus epTstplis (Epist. 27, nuriCSi, 6: 4y coiivocanda sibus jutiior fuferii.' 3° Saiiefiofiein' Tlifeodpsii pro
1 syiibd'P; EpJifesinEi'ebnsulirius Posthu-
et epist. 53",riiinc 57); TiTipse atdesse'syrtodo fogafus
feseripsii rtdti fessfecPnsTieludineiiiiRoroatif episcbpr nViaiioetZeftPtiedatarii asserii,; erfatuiiiLaiinae edi-
1
extrai Rbronm cohciliis iiitefesse;': nec ea esSe tertT-- lionis; secutus, cum. seripta fiierit' post cbristilatuni
pora, Huftno hosie irigrueiite, qtiibus civitatem dese-; - eofumdfem, ut Gfssfeiftifttes (c) ipsaquferertiin sefies
ral; riec Opus synodo ad fidem.defendendaro, quat iHdicaiil.
tairi eyideris sit: de qua tameti si cogilanduTrt'essfef, X. Sanclus Leo plufes siriViilepisioT.isper Iegafos in
fexpedifeniagis;(b) utift Italiae'partibus CPngregaffe-- Orienteift niisif;- iri'.quIftusU.^gaUrfttrir' iTVeftiiiiii:datse.
1
tur (quod;obiiftere nPn potuil), ne lameti frdei videa- svini eodera dTeysciiicet: idvbiis J.rtirtii.His ifadila illa
fiir deesse, rriiuere se qui suas vices gef ani, quique adeo pfaedicatii epistdla ad Fla^viatiurii(Epiit. 24,
Causaeaded martifesTai-sufficiurtt.Ita legati a Leoiife nttiic 28), aliae ad Tbeodosiura itnpeTaiorerri (Epist.
rriissi siitit Julius epvscopus Puieolaiuis, Renalus 26, iiuiic 29),- ad PulcliferianvAugiistaiiV,ad Juliaiiiim
presbyfer lituli S. Clemfenfis', Hilarus diacoiius, et fctienseiirepisciipuin (Epist. 27, nuric §t,- et episi. 30),'
ad: Faastura et MafiinuTiiafcbiiTTaTidriias
Dulcitius notarius. GP. (Episi.
Haecsie legerededigtiatttsriPri essetP.Clifistiaiius 2Se/51', nu'R'c'5'5-ei'34), ad episeopos syiiodi Epbe-
Luptis', qui iiostfa tarii araaris ae yirujefttis scfiptis sinie (Epist. 2S, riuni 32), quibiis"sigiiiticiit plenTiis'
insefeiaths est, iliis sedifnculiatibus facile ex|edis-: se ad Flavianum (Episi. W,.Miic 35)!de'sun settieiiiia
Sef, quas alitfef solvefe' noti Rotiiii quam pfef"vefbuirt G scfipsisse. Siiftt ei' dtiaeaTiffiiidJtrliariuiii Cbenserii
nescio: Is in schoilis ad cap. 44 MpHuirierttpTiifti etPulcbefiaift feOdefridie dataG,qira sTYpefiores.Cuf
EphesitiorUni,quorum edilioni immortrius fest,p.262i 46.4 1 (d) !jinfle:sinful1feodferiT die ad eosderii epistobe,
sacram Theddosii jussjbnern pro corigregaiidaTiEplie- niliil eeftl afflroiem, an PccasToncriftrti-iiqiii legafos
sina synodo disciifiens liafechbbet: Est daiti cohiuP anleverteret, an raetu ne legati adire Augustam pro»
latu Poilliitmiani et Zenoiiii, eodem anho qito §:; Leo hibefenluf, quod ceiie aceidii', ui ex episi. 41
suas dd Eutychen rescripsit Ulterqs, et quo' S. Ftavid- (iiuhC4S) satis apeftiiift est; NaiiftsMfa. epistcila ad
iius sitdm'advetsiis Ijtfffi eiiriidem:celebfdvii syhdctuih: PtilcheriaiiTbfevTferconVpieeiiiTife,TquafepefTfegatPs
Elquideiii teilio HaleridaiAprilis. Aipero hiac epislbla sTJfipta; e"t legaifbs'(e) retuhfdfi aliquViiidiu lUmiae,
dnia esl kalendis litiiiisf istd vero sijnodus cwpii ieitb ex breviore epistdla (Episl. t>%nutic M) quatft itefutii
idus Noveihbiis.Porroislud Epliesinitm cbiicilium(uit ad Flaviariuiii xii kalerid. JuTTidi-dit, accepinvtisi
indictum ad retractandum illius synbdi de EutyChele Cuiii per ea, iirqtiit', qudi ipii pbftribuiit icripid, sis
jndicuim. Hinc qumrilur quomodoilliiis iiidietio pbsiil pleriius iiistruendiis.El ftefuiii: Subseciitufos • significd,
isiius celebraiiqnem prmceiiisse dd niediutri dnnuiii. qitds iii hac ie plactiii deiiitiare, .
Quin et Eplidiinum.latfbciniuiri icribitur aciiiiiieodem XI. Jain difes cotieilio iridiblus' appetebat, cum
antio seXlbidus Augusti, iribus merisibusanle S\ Fla- Aiigustus ad Elpidiuni scfibit;:: jtibet feuiri udesse
viani iyitqdum. Eddem eit qumstid de Rescripib Maghi concilio cuiri armafis iftilitibti"s/adpafee.msecufifatemi
BALLERINIORUMANNOTATIONES.
-
(d) HafecQtiesriellusscfipsit ralusepistolain impefia- D epislolam aetis iiisefuit.
lem, qtia coivciliumEpbesi cogendura iiidictuiii fuit (fc)Tlaecde syhodo cogenda iri Italia lipft legiiriluf
die 30 Maftii, soli Dioscofo datam fuisse, Ut Vulgafa iu episloiiscitatisiftiii;irgiive'3*l'e't'37,sediii epist. S4j
irtscriplio praefert; At haec ep.isi.oladie eodem data qtiae ob efrofeni clirOriieaSftoiafe'- pertiiiere videbatuf
fuit a pafi ad alios quoqufeepiscopos;, tit post reclta- ad'synodum Eplifesiriain,cuift ex liostra"erttendaiione
las easdem liftefas m actis Epliesinis Clialcedofterisi pOsterior sit latfociiiio EplifesiftP, ctii ut feniedium
iiiseiTisact. 1,-nolat.t.IV CortCif.Ven. edit.,col. 874*:- quaereretuf,TiberamsyftriduriTTriIfaTiacogeridariiLeo
Eodem tenore scriplum esl et aliis reverendiisimis aTheodosio petiTi.
episcopis, utin synodum convenirenl; et Jtiliiis"Lebiiis" (c) AddeTfdurftel vetercs^codices Lalini, in quibus
legalus easdeiil liiteras ad Leoriefti quoque siihili (rtbn observaiile Baliizib 1.1? Goiicill coT;873VriPt.-d, le-
vero eodeni)tendre:daiaifpfodidil; quae aliqutid tari- gitur P. C. Zerioiiis ei Pdiilimiiaxri,,Tibi siglse P. C.
turii vefbdfuiii discriirien ob peciiliaretn in lionianarn post cotiSiilatUiftindican.i.
sed.Tii'revefentiam iridicaiVi,ut expostiirauj anubt. 29 (d) De hac re videadirioriitiories^priErovssasepisfP-
(itim. prweed. col. 793, ti.i) irt epist. 31. Hine cjiiae 1'ae'Stfa'd Pulclieriafti; el 35 ad Juliaririfn.
de mutata iiftperaibris senierttia QuPsftellus subjicit (e) Legatos nori fetefttbs, sed' jarii prnfectos iii
falsse liypbtliesl innittiiiiur, durti oiniies episcppi ea- Orieiiteiti, ctitii Leb scripsit brevibrem ad Flaviaiiuiri
detii dieiad cdhciliurh acciii fuefuiil; DTPscorivero epistolam 36, xii kai. julii, ex elWeridala,ejusdeiu
homen iiTeditis liUeris legitur, eo quod is Ephesiho leciione vidimus paulo"
lalrocinio oniiiia suo arbiirib gerensj scriptam adse
S31 PASCH. QIJESNELLI DISSERTATIONESIN S. LEONIS MAGNl OPERA. 232
qtie syoodi, mitli in-vincula lurbatores c.oncordiaejA Arttiocheniis, sed et quicumque jurare in verba hae-
imperans. HaccJn: speeiem lionesta, sed ireipsa ad retici abmiit, deposiiiohls poena' mulclaius est. Iri
profiigaiidam fidfem, qpprimendosque caiiioJicacdo- cujtts syriodigeslq, ui scribit Liberatus, tiinore episcopi
ciriiiae yiftdices., Vetafttur episcopi, qui prius con- lubscfipseritniin Eutycheiis abiolulionem el orihodoxo-
demnayerartt Eutychera, sententiam dicere : imfno rum episcoporum deposilionem hwresim non recipien-
.judiciura de supin Eulychem judicio expeeiare im- tium, elquomqdo omnibiisgeslis ejui conlradixerunt,
perantur. Missse praeterea litierae ab Auguslo ad vel, ul^^egenduin cphjicioy et quoquombdo omnibus
Procohsulem provinciae, ad magislratus et duces geslis ejus conlradicentium. ? - -
exercitus, ut exsecutioni mandeiil decrfeta concjlii. XIII. Flavianus audiio juclicioappellationsm inler-
Demum ad ipsam synodum, ubi Flavianum ul turbu- posuil: est enim in Liberati Breviario slatim a Fla-
leiituni et npvas fes in religione molientem, Eutychem viano datum aposlolicae sedis legaiis libellum appel •
vero honpriiicfe cbmpellat, ut virum probum et ca- lalionis; de quaalius erit dieendi locus. Tum haeretici
tholicaeveritatis lenacem. fremere ilaqtie tiltra modtim succendi, percuiereFla-
Rebus ita coriiposilis habelur synodus ab , cxxx viannm, et indignis mpdis magnum pontiflcem acci-
episcopis, qtios intereirtinebant Domnus Antioche- pere: adeo ut vi doiorum plagarumque exhalarit
liiis, Jiivenalis Jferosolyniilanus, Flavianus Consiau- animam; atqueifa profidemartyr mortem oppeiierit.
linopolitanus, Thalassius Caesareae in Cappadocia. Verum varia 466 de eJ,ls morte fama est. Prosper
Flavianoloeiis fuitpost Jerosolymifanum epis.eopuiii. ait, quod sanctus Flavianus inler manus eorum a qui-
Eusebius Dorylsei, non utjudex, sed ut reus admis- busin exsilium ducebatur, glorioso ad Clirislum fine
sus. Praesjdebat Dioscorus. Legali sancii Lepuis aii- ^ transivit. Nicepborus refert triduo posl decessisse.
seniiaiii ej'us causis et rationibus deprecantur: cuin- 'y Apud Mareeilinum Comitem et in Menologio Graeco-
que ad lectionera ejus litterarum atque iinprirois rum iiivcnio ad Epypam Lydiae"relegaiuni, ibique
epist. ad Flbv. se accingunl, deludunlur a Dioscoro. taedio, dolore, el iPrnieniis confectum, exanimatum-
Aliis rebus legendis consumplum tempus; de fide que: quibus siinilia liabet Breviculus Euiychianisia-
npii slaiim acturo. Eniyches introductus continuo rum. Ducitur, jnquit, in exsilium Flavianus, el apud
coepit diluere labem haereseos, confessionemque fidei Epypam, quw esl Lydiwcivitas, seu supervenienle, seu
proponere. Palam lecia est, falsitatis et simulaiioiiis _ ingesta mqrte defunctusest. Libellus synodicus,. cap.
pienftj et ambbge verboruift perplexa. Retractata 8fTCalcibiisoccisum dicif. Caedisauctorein acta Cbal-
deinde acta ejus condemnaiionis. Frustra ititerces- cedoneiisis synodi Barsuraam mprtacbum arguunt.
sere legaii, frustraque "obteslati, ut Leonis epislolae Evagrius lib. xi Hist. cap. 11, ex Eusebii Dorylsei
legerentur. Lecla aJiquot scripia S. Cyrilli. Dum le- flde DioScoro ejus morlem tribuit, a quo calcibus
ctio flebat, EuStathius Berithi episcopus contertta impeiilus, ab Ecclesia cxtrusus et interfectus dieitur.
voce, ut oranes audirent, dixit", non esse seiiien- Sane ej'us irnpulsu pessinie affectum nemo dubitat.
liam S. Cyrilli el S. Atbanasii ut duac in Christo Plurimi in concilio Cbalcedonensi Dioseoruni percus-
dicerfeniur 465 naturae. oi Sou, inquit, ?oiyo.pov<>sorem et Iipmicidani Flaviani, et allerum Cainuro
voiivyutrovf, ot&a.p.iavipvtrivTOVlojoy ffsxo-«xw_/evuv.,appeliaveritnt. ;
Non capiebat mfentemillorum Palriim, qui pfomiscue ,. Caeteruro in tanta rerum desperatione legati sedis
fua-LVnaluram pro hyposiasi et personaaliquando apdstolicaenori cecidere animp; sed obflrmate resti-
usurpaut. Caeteri episcopi vel minis territi, vel pro- terunl cpnatibus haereticprum adversuscoiidemnatio-
missis corrupli,ne hiscere quidem, imrno vel nutu, iQ nera Fiaviahi: quaeque gesta erant palam contestaii.
vel sileritio, vel voce prpdere lidem, Ecclesiae. Sic tride et (flj.illi violata fide publica in custodiani daii,
Euiyclies triumphanti similis ab omnibus admittilur: unus Hilarus fuga elapsus post varias circuitiones et
dcclaratur innocens, solvitur ab excomiaunicaiiohis foriunas tandem adnavigavit Romam. Pa sicu! latro-
vinculo. '- cinium absoluta pseudpsynodus Ephesiua.
XII. Neque hic stetit furor Dioscori. Pudef referre: , XIV. Inferea yehementer angebat Leonem cura
nonmodo innocens praedicalur Euiyches, cdhira Fla- syiiodi, anxie ntintia et litteras Fiaviani exspeetans,
vianusille vindex fldei, columen religionis, condera- volvebat animp, quid posset raonacbus faciiosus, et
nalur cum Eusebip Dofylaei: ulerque loco ct sede spado graiia et auciofitate potens. Supef haecscribit
moti sunt, et ut faces sedilionis et Nicaena;lidei cor- ad Flavianum (Episl. 3S, nunc 59): ejus sileuliuin
ruptores. Ita, iit Leo noster habet (E»isf.43, minc couqueritur. Sed demum edoctus ab Hilaro diacono
47, cap. 1), In Flavianum veteres wmutaliones et pri- ut, sfeseres haberent, non ila dolori indulsit, ut ne-
vata qdiqdeswviunl, JEmiilaliones^rppteT sedis CP. gligeret reniedium. Conlestim igitur conciliuui cogit.
splendOrem in dies crescentem : odia privqla, quae in (i) Visum Patribus ut Leo ad Theodosiura scribat,
sanctum episcopum Chrysaphius exercebat. Iconii ppnatqne anle oculos miseram Ecclesiae faciem, quae
episcopus, qupd in gratiainFlaviani accederis ad pe- vulnera religip accepit exlatrocinio Ephesino, quoin
des Dioscori, ejus iracundiam frangere letitaverit, discrimine versatur fides catholica, si Dioscorus et
non modo repulsam pass.usest, sed lurens Dioscorus Eutycbes pro libidine omnia gerant decernantijuc.
milites, qui erant ad fores, vocat. Ecce complures Quodsi eonsultum velit liuicmalo,,co£endani syno-
illico niagno numero et majore itimuUu locurti imple- n duni generalem : lioc yotura esse omniusiv episcopo-
vere, minaces jyuhu et catenis, quas ostentabant " rum suarum parlium; neque alio quaereiidum reme-
truculenii. Tum trepidare omnes episcopi, formidine diitm, ppstquam per vim omriia tractata Epbesi, post
et nietu percelli.iet in Flaviani condeninaljoneiri snb- conslestationem legatorum, FJaviapique appellitio-
scribere. Pliiriitii cum eo pontifices prospripli con- nem, secuftdiim 467 Nieaenae synodi decreta : sic
demnatique: inler quos Ibas Edessenus episcopus, per ea iempora Sardicenses canones appellabant.
Tlieodorelus Cyfensis, et ultimus omnium Dpmuus Appellationem ipse Leo explicat (c) de appellatione
BALLERINIOREMANNOTATIONES.
(d) Hilarium legatum effugisse scimus: quid Julio scoporum petiiioriem ac lacryraas repraesenlat.
.Puteolano, et, Pqlcilib aposlolicae sfedisnotafip acci- (c)llic Quesnellusposiiliara apposuit, qua Jectores
derit*; igrioramus. Reriaturo, vero presbyierura ante reiiiitiit ad dissert' 8 de appellatioue Flaviani: ulii
.ipsaiiisyiiodum In Delb insiila morte fuisse praeyeii- ut eludat appellaiiortem abeo interjeciaro ad Romn-
luiu, ex Breviculo Historiae Eutycbianisiafum maiii- num ponliCcera , earaque ad synodum episcoporuin
fesium est (Toiri. V Conc. col. 173). occideriialium interppsitam ostendat, pluribus labo-
; (b) Id et Leoni' et Patribus simul visum est, ut iti rat. Sed nostrae bbseryationes eidem dissertaiioni
difflcillirais hujuS lehvporis circumstanliis latrocinio subjeciae omnes ejus conatus, ut corifidimus, disji-
Epltesino remedium afferretur; fetS. poiiilfex, ut f.i- cieni. lbi etiara quae liic subduntur ex synodo Sardi-
cilius Theoilosiiianimuhi permoveret, braniiim epi- ceftsl m epis.tola Ga.HaePfacidi.aeexp!icabun,iui\
;S33 DISSERT. I. DE VITA ET REBUS GESTIS S. LEONIS MAGNI. 234
ad synodum episcoporum suarum partium seu Occi- A »iam. Veslra itaque veneranda,inqu.it,clemenliacogno-
dentis , cui ipse praesit Romanus ponlifex. Omnes, scat a prmfato papa, citm omni Occidenlali cottcilio,
inquit, partium nqstrarum Ecctesiw, omnesmansuetu- reprobari omnia quw in Epheso contra canones per lu-
dini veslrmcum gemitibusel lacrymis supplicant sacer- mullus el odia smcularia a Dioscoro episcopo gesta
dotes, ut quia et nostri fideliler reclamarunt, et iisdem sunt, el nulla ratione hmcin liis parlibussuscipt posse,
' libetlumappellationis Flavianus episcopusdedit, gene- quw ,per polentiam prwdicti, non sine fidei Iwsioneet
ralem synodumjubealis intra Ilaliam celebrari : qum prtejudicio sanclissimi viri innoxiique commissa sum:
omnesoffensionesaut repellal, aut mitiget, nec aliquid Sed noii solum irriia, nulliiisque auCtoriiaiis fuil liaec
ultra sil vel in fide dubium, vel in charilate divisum: pseudosynodus hac Leonis synodique Romanie de- _.
convenienlibusuliqueOrientaliumprovinciaiumepisco- claratione; sed et suo ipsius vitio, et reclamante |
pis....El infra: Quam autem poslappellationeminter- universa Ecciesia, quod praeclare Baronius explicat, *"
positamhoc necessarioposlulelur, canonumNicmmha- eisi alias dicit non prius reprobatam synodum, quam
bilorum decreta testanlur, quma lotius mundi sunt (b) Leo ita sancivisset. Sic ille de ea synodo: In qua
sacerdotibusconsliluta (Epp. 39 e<49,nunc 43 et44). nihil nisi per vim et metum letilatum et exlorlum: in
QuaeLeonis mtiocinaiio, qua ex canonibusSardicen- qua locosacrorum librorum gladii alque fistes: in qua
sibus necessitatera synodi arguit, vana omnino esset, suffragiorum libertas fuil vinctu catenis: in qua pio
nisi persuasum habuisset earofuisse roentem synodi, Dei laudibus audilmsunl mililuni minm: in qua perfi- ,
ulper Romanum ponlificem, Occidentaliumsynodum dus hmresiarchapatronus: in qua hmresiseslstabilita :
intelligeret, qui vellet; uon exctusis utique ab illa in qua nullus esl a sanctis Palribus servatus ordojudi-
Orientalibus. Galla Placidia de ea read Theodosium cii, nullaviguit censuracanonumet decrelorum: in qua
scribens appellationem Flaviarii eo modo explicat: " siluerunt episcopi: in qua de oppressa fide caiholica
AIKTO, inquit,Xi§£"0.ovartiiai rrpb;ToveVoo-ToXtxov 6pb- impielastriumphavit, et de manubiis lapsorum episco-
vov,v.uirzpbsnioiTu;TOuff £7rto-x67rou
j TOV TOUTMV
_xe_ouv : porum diabolus trophmaerexit,' alque tandem de cmds
id est: Et quod libellummiserilad apostolicamsedem, marlyris superbus tyrannus Dioscorus triumpliavit.
et ad otnnesepiscoposharum parlium. Prudenter porro Leo nomine concilii Romani ad
Eo tempore , eodemque die mulias litteras Leo iu Orientem scribens, a pseudosynodi vocabulo absti-
Orientem misit: ad Pulcheriam (Episl, 41, nunc 45) net, ne offendat Theodosiura jam sermonibus et ca-
nomine concilii Roraani epistolam cum exemplari lumuiis synodi exacerbatum: nec minus caute ab
illius quam ad Theodosium miserat. Aliam dedit ad Augtisto concilium in partibus Occidentis impetrare
Flavianum Conslanliiiopolitanum (Epitl. 42, nunc staiuerat.
49), ad Julianum Cocnsem (Episl. 44, nunc 48), et XVI. Theodoritus Cyrensis episcopus per ea lem-
ad AnastasiumThessalonicensem (Epist. 43, nunc 48); pora audivit se absentem condemnatum 469 Ephe-
cui plurimum gratulatur quod ab Ephesinu concilio si, depositumque. (c) Appellalionem et ipse inlerpo-
abfuisset. Reperiuntur et aliaetres epistolae, quas Lco suit ad synodum Occidentis, quod scribil adRenatum
verbis synodi pariter scripsii: quarumuna ad arcbi- presbyterum Romanum iiiium ex legaiis. (d) Hac
mandrilas (Epist. 47, nunc 51), el (a) duaead clerum igilur de causa, inquit, tuam oro sanclilatem, ul per-
populumque Constanlinopolitanum (Episl. io et i(i, suadeas sanctissimo et beatissimo arcliiepiscopo, ut
nunc 5 et 59): in quibus praeclara de incamatione aposlolica utalur auctorilale, el prmcipial ad veslrutn
Chrisli documenla. QuoraodoLeo tam brevi lempore convolareconcilium. Et iierum in cpistola ad Anato-
conciliuro fecerit, vix dici potest: sed id temporis G lium Patricium :(e) Tuam magnificeniiamoro ut lianc
crebra concilia, utdecretum erat in synodo Nicaena, graliam a triumphatoreimperaloreobtineas,ut ad470
et in epislola sancii Leonis ad Siculos episcopos su- Occidenlemaccedamet ab illis Deo dilectissimisel san-
perius diximus quotannis Romam 468 miui lres clissimis episcopisjudicer.
episcopos ex ea provincia ad celebrandum concilium Roinam quidem Theodoritus non venit, et tamen,'
ad lii kalend. Octob. quo tempore reditus Hilari Dia- ut Acta Clialcedonensis synodi habent, sedi suacre-
coni fuit. Seu ita congregata synodus, seu Leo de siitutus est: an expresso judieio concilii Romani, an
Ephesina synodo ambigeret, seu fama et rttmore ad- rescissa reprobataque pseudosynodo Ephesina, vel
niortitiisjamex Occidentispartibus episcopos Romam data receptaque communione, non asseram. Hoe la-
vocasset, cerlumexejus ad Theodosium, ad Pulche- roen probabilius. Sed de lola Theodoriti causa alibi
riam, ad clerum, pleberoet archimandritas Constan- lusius (f).
tinopoleos epistolis (Epp. 40, 41, 45 el 47, nttnc 44, A.NNUS CHRISTI450; — LEONIS PA.PA11; — THEODOSH
45, 50, 5I),adversus Ephesinum concilium coactam 43,
VALENTINIANI —-
26, IMPP.; VALENTINIANOET XIV
Romaesynodum, et ejus auctoritale improbaia reje- A.VIENOCOSS.
ctaque decreta Ephesi. Ejusdem rei tesiem habemus
Hilarura Diacomimscribenlem ad Pulcheriam Augu- I. Praesenli anno mense Martio dalao leguntur as,
BALLERINIORUMANNOTATIONES.
. (a) Sola epistola nobis 50 data est boc annb 449. etrTcipuv yuTu\u§eiv,v.utttapu TOtfIv ey.ei.vp
Qeotfiketixu'
Alia vero 59 scripta fuit circa medium Martii auni 8tz«o-«o-6«t.
Totfirzia-xbiroi; (Theodor., epist. 119, ad
sequeniis, ut probavimus aunot. 48 (Totri. prmced. Aiiatoliuiii Pairiciuro.)
col.871, n. m) in eamdem epistolam. (f) Quae hoc anno 449 a Quesnello ornissa sunt
(b) Elsi irrituin per se essel latrocinium Epbesi- T»de ordiuaiione Ravennii Arelatensis, paucis altinge-
num, quatenus nihilominus Leonis declaratio neces- mus. Post S. Hilarii niortem comprovinciales epi-
saila fuerit, in observ. ad dissert. 8 explicatiim in- scopi Ravennium Arelatensis Ecclesiae presbyieruro, ,
venies n. 14. Leonique cogniium ac probaium, dum in Hilarii causa >'
, (c) De appellatione Theodoreti conferendum est Romae fuit, successorem consecrarunt. Tum et Ra- i
quid Quesnellus,in disserl. 10 disputavit, et quid nos vennius, et ordinatores ad Leonero scripsere, quibus i
in observalionibusad eamdem dissertalionemanno- . is respondit ep. 40el4tdie22, vel cum lectione;'
lavimus : ex quibus eum ad apostolicam aucioriiatem Sirmondi die 26 Augusti hujus anni 449. Curo porro
appellasse certum fiet. ex Ravennii clericis Romam missis S. Pontifex iniel-
(d) AIKTOITOOTO TIIVvpnripav Uymaivnvnupa.r.alSt lexisset, Peironianum querodam vagum , sese per
7rcieratTOV «yuoTKTOV yjxibmaxazov apyjfzvjysmovT^ Gallias jactare RomanaeEcclesiaediaconum, et hoc
«7rooTo).t'z_j_y_pno-«o-9ati(,ovaia, y.ai ei; zb vpirepov nomine diversas Ecclesias circuire, aliam epislolam
«vaSoafiEiv -/.etevtrui
trvviSpLov (Theodor., ep. 116, ad 42, ad eumdem Raventiium, dedit. die 26 ejusdem
Renai,). mensis, qua omnes episcopos admoneri jubet, ut
(e)'AvTtSoAwTijvijfiETspav ahi-
p.tyu).OTzpiizeiaVTavTnv eum, ne ulterius hoc usurpel, ab omnium Ecclesia-
.. ma Tiivz&pviTOV xcXkivty.bv Y.bpvffiv(sic),&trrt ptcT«v rum communione expellant.
PATROL. LV. 8
 #8 PASGH. ^ESNELLriJiSSERTATlOPiES W S. *L«ONISMAMI OPERA. 156
l!j**sirieelpisiolaeJa)rluae:fthaad Pulcliefiahi Augustam A ciijiis nomine scripsit Leo plures epistolas statim pnst
HEpisi.48; Mrib 6fj). alteraail Faustuni ei Marliftuiii •ccgniiaDioscorilatrociniaiiieiise Octoliri anniphtefc-
jifesbytisfiislEjsisi.liJjJiiiiicCi): iii Ulratjuepasiilralis deiiiis, haec persiiadenu 1" Gnngregata fuit hafecsy-
tluctei vigiir consiSiisqiieprofiiie sbHiciiiido.Ad eum- -tiridus in fesio sahcti PetH aposiolorum principis, ut
•dfeift huftcaiiiiiiin peftinereaibiirbi' luift episiolas Ya- disefte dieii Vnlehiinianiis : Posi venerabiletnttoctem
Iteiiiiiiiaftiiiftperattiris (Episi. 50), et Augusiarunl ad dieiapostbif, <SlU Romano episcopo& ab aliis cumeo
Tlifeiidosiftiftiirtftefatbreift, iiihi syuriduro Homaiiam iexdiversis provinciiscorigfegatisrogaius sum. scrihere
itjtiaiftcomiiifeiiibraat.Alianvenim hatic esse a synodo vestfm mausueiuifhii defide (b). junio igiitir 471.
BALLERINIORUMANNOtAtlONES.
fd) Nbnduae tahliiih epi 60; ad Piilfcitefiam,fetfii, epT 87, ad R.ivennium, hoc anno Sfcripiadie 5 Maii.
ad MariiiiurofeiFaiisiuiri, sciipiae fiieruiii hoc anftO Duo aniem poiissimnm a GnllicanisepiscopisS. pou-
IBO, yefum btiarri ep. 59, ad cJeruni et pftpuliiift tifex desideravitj quae solis verbis insinuahda, eoiii-
'CbtisiaTitinOpOHiaiiurti, qnae ob suppositiliain Chrb1- rniitendd Uueris ftoti fitere. Priuiuiti ut suae dogina-
inicaiii notam fexaratacredebaiur aii. 449; ticaeepistolae28, ad Flavianum, subscriberent. Hine
. \b) Fesium dietft Caihedfae S. Pfetri hife incllcarij bujtis exemplar transniisit, et una cum hac junxit
ntiii vefo fesiuift mcnsis Junii, probaviiftiisiiraiiiho- CyHlliepisuilam ad Nestorimft;-..'acpriores Flaviani
riiiipne ad iftiperiales iilteras praeiiiissaepistobe 51»> liiiferasad Leoiteirii aliaque iu Euiychen gest-i, de
t!t iiuifenioinrirs corifusioiollaliir; et oiriissiiiiiesa.fi'. quibtis cohfBrainiot. 5 inep. %1,ubi praeierea illud
qiibi QiieSiielii suppleaniiif, Breyiariiiiii cliroriojq- maxiiiie obserVandiiiiiinftiiimns, easdem Leonis et
jgieb-iiistoiTciihT renihigesiariiiri hiijus aftni iipjieYi- Cyrilli episinlas' ita pari Sblliciiudine jiiiigi et fccm-
diiftus. EpTitesikii lainiciftii scandatis'"f^mediuiriLiiib•"„ ifieiitlaTiOrieriialibus in fep:69 ei 70,qu;e scriplte
fperaiw.:, sl'ciiftciliuin liberiiliiilt llalia C'igeTeliii'i fueriint iii Anatbliicaiisaj uti vfthac67j: ad Gallicauos
jHbcjaiii ipsea TlieodnsiOCogfeiidiihT petierai ep>45; direCiaj jtiiigiliitnr et fcoinraeiidaiilur ex quu Pctro-
%i. et 54, NulltiriT. ianieh respoiisiini iacicepefait;ciiin niuni et R^giiluiiiob tractaiurri in eadem causa Aua-
liiiperaiof Valerttiniahus, Piacidia, et Eudoxia Au- lolii babiiuiii Romaediu luisse detenlns, atque de lolo
IfiistaeRbuiain accesserant die21 Februariiil)ie ati- liocuegoiio iristriiclos agioscikhus. Secundo periitile
ietfi 22,. cuili ad celebraiidiim fesiuin Cailiedr*:'•$. existitiiavit, si iidein Gailicani subsignaiis suis ad
Peiiri iii basilicaliujtis apostolicohveriissent, S: poii- Flaviaiium litteris ad imperatorem Tlieodosiumscri-
tifex cuni inuliis episcopis, qui ex diversis provihciis .bfereui,'ac prof eniedio Ejihesirii iatrocinii suas qud-
cbiveraiit, ab iisdeih AngustiS(ilniniiitiit ad Tliebdo- que preces iuterponereiit. Haecsaiis colligiinuir ex
liiliti scribereiiltfepisiolas55; 56 et 57; qdibiiSrfepro- ej). 99, (|iiaGailicaui ad Leouem serius rescribentes,
liiitis |esiis Eplifei-inisideuvgerierale ciihciliiiiftliiscfe dogiiiaticam ipsitis epistolaro locuplelissiinis sub-
jh Cirfe.iiirisiantiiii nraxime iieCeysilrii|iiiefllagiiareiit. Scriptionibiis.coiiunendaiTint, etcap. 4 se superse-
Aliiini qubqiie:'epistolam58 eudeirt feonsilio'ad Pul- ilisse siiiiiificailtS sfcribeiidisliiteris ad Tbepdosiura,
ifeHeriamfiedii PliiCidiiiAugtisia : et fexliis oiiiiiibus eo cpiod uioriis ejus hiintio ac:eplo, rebusqne sub
litleris fjuaTitUnT Iioiiiiini pniitificis kiictoritati tribu- nbvo iiriperatbre immutiilisj fieri hoc iriinimenecessa-
jfhiiifuerit, qiiisque perspiciet. His trausmissis sub tiuih putiissent. Aliquanlo post, sive eodeni mense
fiiieth FebiTiarii, RutnariitanUeni iiieiiseMuiiionlla- Maio"velJuiiio Theiidixii respoijsa ad Valeutiriiniium
tae fueriiiit epistoiae feleriet popiili COiisiaiiliftopoli- etAiii.iisi.as epislolis 62, 63 et 64 perlata liieruni, ex
lani; Piilcheriafe^ AiigusiiB,et archiiftandritariiinMaN qiilbus ejus aiiiiiiura ab oiiini remedio alienuro Leo
"iitiiet Faiisii; quavscirca Octbbffeiilaniii siiperioris C feognoVit. -"'. ,
scriptas vidiiiius,Ex bisLeO bviiliaaffetths est, ciiui Iu iiis aftibagibtiSqiiatftor legaios Abuftdiurn et
Bdfeicaiisaih liiipsa fegi;i urbeiot defeiispribus vin- AsteHuin episcftjibSjBasiliiiiiiet Senatoreiu presby-
tiicataii.idepreli&idii :.qiios in rectae fldei coiisTiinlia tferos ift Orieiitfemmiuere^ et dilatii ad Anaiolimu
fcbtiiirriiatepisi.iS^feT61, datis die 17 Maftii; ebdetft- feSpohsioriesOluiiiad Tlieodosiumalque Piilcheriara
Ifcjiieijie efiisil.6iJPuiclieriaiftniftgisrrihgisqiieexciiat, Scribpfe ep.fliB fti -70, cJiiibusTidiecitepistnlam 71,
tit rehiediis prociiruiidis sua auctoritate veliementius ad arcliiniandrilas Colistaiiliiiopolilanos,t]ii;c omnes
insistat. fepisioiaedie 16 Jnlii niiiauiur. Legatis auleni, qui
Haitenus Leo de suis epistolis anno antecedenti post lianc difeintransmiseruiii, instruciio dala liiit'
scfiptis et deFJiiyiani\morte iiihil resciverat. Post curii iestiiftooiis P.itiTiiiiiqni catholicum dogma in
diem.vero IJ.Marjii eLfbriassis inense Api-jliaccepit epistola Lconis deliniium advfersusEniycliianam liife-
litleras de ordinaiione Anatoiii, fexcjuaJFlayjaiiijiior- resiirtcoiii(irObabani. Itinc auiem paiel, qiiiil c:mSa3,
teni.agiiovit. Multa hac in.re Leonem lufbariint,:in- fuerii; feiirLeO respnnsionein ad lifteras de ordina-
tef quse illftd praecipuei|isum pujiugit, quod epistolae tibrtfeAriatOliitariiditi distulfeiit, liccl has mulio arife
ab iiuperatore, Anatolio, et ordinaiofilws ejus liae accepisset sajiera mense Aprili. Rerura dilficultas,
occasione directiB, jirceier id quqd rid ordinatioriein Johgioris consuliaiionis ac iractiitus necessiias, ex-
iiiivi.aHihUiiriffeHirt^ai^iiil^itiiobis, hicUiit,deeoni- speciatio respoiisioiiiiiriThebdosii ad imperatoris et
pri:ssisveltibdicaliieiroHbusindicdfurii.ln fiSCTerum Augusiarum litteias; legaibriim eleciio et iiistructio
obscuritale nihil interim in altefuiram:parleni tiemere cuin iestimoniis Patruiri rion rftodicam dilaiioneni
rSscriberidumpiit'dvil;iipri dilectionem(AriatoliO)ne- Q posmlarunt.
(fahi,sed.mdnifeittiildncm cqiholicwveriltitisexspectaris.",' Qiiotetiipore legaii Constafttinopoliranervefterint,
Confiirep., 7*1{riiiric*)1).Cuni yero non tam ei liac ignotuiii est. S. Leb cftm ScripSilep. 75 die 8 No-
jirbtessibiiis lidei novi episcopi dissiinula- Vembris, eos qiiideinjaro nefvehisse coiilidebat. At
e.xjj.rfeSsjse.
"-tibiie;.quahTexiHqScoriprdinaioris iiiiqiiitatealiisqtie : quainvis Marciani lilterae 75 per M.ixiffliiiuiliCcmi-
Mrcum.sfaiitii^iiifficiliitiiis.de Anatolii fide plurimum ' tenj allalae fuisseiil, eXquilius ejus assuiiiptioneihad
sdspicafeiiif,ac ex imperiaiprispatrocinio maxiiiiura impefium iriiellexerat, inilliiffltaifteftde eorUmad-
jiciei pefibuiuin metuferfet;aiiteqnani^responSuhTda- Veiiluriuntiiiiftacceperat. SOltimiii ep. 76 Mareiani,
ffei,;matiixibffeintrafetaiiiimiri liab catisa habuit. Rb- data die 22 Nbveiiibris legaii Ctiih hoiiore suscepti
niainr naulo; ghle veiieralii Pelrpiiius presbyter et . commeiiioraniur. Theodosio auletri. vlta fiuicio die
Reguiiis .diafeoiius.cUiii' libellb suppiibi fepiscopofiiin 28 Julii, Marciaiioqtie ad irtipeTiiiiiievecto,^ reruin
Areiateiisl 'fi^lesii^^b^rfenii.iiin , dfequa re Ques- .racies mutata esi.'Noy'us-'eniuiiiiiperatbr, PulcJieTia
nfeiiiis_agiiaftno ^feqiienli,,Hds Leo aitt retinuit ob ejtis uxore iriaxiiiie coadjtivahtfe;ad.repiirand.ifidei
' |ifecessitai^niiidei,,ut triiciattiiifteriibrafairiteffessent, ScaTTdalapriinas cogitaliories et Curas intendit. De
|t :uiifyefsacogftbscefent,quafepef eoSdemRaveTiftio assiimpiioiie sua ad imperium seribens ad Leonfeiii
fbfferferiiur,ac per Raveni.iiuiiiad ciiiicioruiiicbrisa- epistoIaiiT73-;exeunte Augusto; vel ifteuiiie Sepiem-
cerdotutn notitiam pervenireht, uii traditur in bfevi briv dfecdnfeilioquairTcitius cb|gftdt> Studium «uupj
 '
237 DISSERT. I. DE VITA ET REULS GESTIS S. LEONIS MAGNI. 238
mense anni.cccct celebrala;, non Oclobri dhiii praece- A teni s Leorte (lixihius; inreliigelidils sit episcoponiiii
deuiis. 2° Rescribeiis Tlie.ndosiusad VyieiuiiiiaTicliti. cUiivfeiililsa Valenliiiiaiio hOtaliis\ ilfeiiioliacleiins
et ad Augustas, dieit se de his qroe Leo cdiisftieiiib' .'isseiiliii cardihali abftiiit. ln eani taiiieii senieiitiam
raycraij 472 jahi ad euui scrinsisse filsiiis, ptiitifis; ii'« liequeo. Priilio eiiiiu quis non liataleiii aposibli
aperiius, plenissime;ac smpe.At cniii siiiiim post fe- dieni BUifiracdgitet ciiiii OIESAPOSTOLI, UI in e;i lii
seiiasEpiiesTnasturbasscripseiiiLeo.ad Thebdosiiim, ejiistola; aiipeltaiii'r? 2° Quis ptitel episcOnos;qui ad
ex syiuidoOciobns, si ex eadem 473 syirod.iad euni- tertiUni kalelidas Octobns ex cahOiieveten et con-_
deiii Aiigusiii.uidaUe siml a VaTentiliaiid fitlerrc da suetudine Boitiana; Rouidirtcoiivenire soliii erani;
lipc eoiiein iiegotio^ quomodo crebra imperaioris adlmc inensfe Novenibri couyehirfe consuevisse ad
res,cripia Leonem, prjus aecepisse cTjedeiniiS',qiiaTii dedicatioiiem basilicaecelebrandairt? Et quis Darouio
yaleiiliiiiaiiiiin? 5° Seras adiftodiuniitier.Ts dedisSe lidem commodet, ciim 'eamdeiii syrtfidum, qiiaift ter-
Tlieodusiumad Leonem, et vix aiite liiensemJmiiimi tio kalendas coilectara faleliir usque ad defciinum
Iuijiis anni videri ab eo esse rcceptas; patet ex epi- ottavuirt Noverobris dierti perseverasse scribit, quo
slolis 62,ef 55 (nunc 59 et 7i)j, quibus de receptiS die occurrit dedicatift basiliCi»Saucti Petri; atque
priinuiii liiteiis el gralias agit fbeodOMo; el mnnet ita per quiiiquagiiita dies epiScOjiossynodufti lia
presbyieros Gonstaniirtnpoliianos. Niilias.eerre Leo,- buisse? qtiis hoc; inquarii, sibi persuadeat,"pTaeser-
nisad iniperaioreui luteras liabemtisa dic loOctobris tim cum jam a 15 die Oclobris absoltiia syrividiisvi-
aiini 440, qub priniuiu iliE Syiiodumintra ltaiiahi po- deatur; dalis himiftim ex e'a litieris ad Orieniales
poscerai,,(a) usqne adjd JuJii iiiini 450 ; et ex epi- ~ paftes?
stola 49 (nniic6l) ad, MaiTimiinset Faiisium presby- Sic igitur sese rcs Ssti, rii fallbr; habiiit. Sfcripse-
ierus constat dje 17 Mariii nonduift quhiqu.ampoiiii^ *>riil Leo ad Tlieodosiuni ex sytiodo auiuilinali anui
ficejii,audivisse, de receptis prim.is.illis synodalibus 449, syiiodiimque ih liaiiae partibus cortgre|ari po-
lilieriS ame quinque rnen-es seiiplis.! quo silentio poseerai: voiis noii annttit Tliebdosiusab Eutychia-
rmre anxius ei;al Lepnis anjinus. Surdji quippe aure nis circumveiltus, iinumque buc fescTipvit',syrtotiura
ejus (ie synodo iniia Jlaliam c&geiida peiiiioiiein necessariain ncra esse, Nicaeiiiiinsufficere, ciijtis fl-
t.heoiiosius exceperat. IJiide ubi priiiium. se dedit bc* dei ac decrelis stauciuiii. lloe fespoiisuiii sugjierit
casio Augusluiu Augu-rasqtie alloquendi, quod per episi-. 52 (n!iHC<59)ad Tlieodosiuni'.Oiiinibvsqitidem,
se inipeirare non poiuerat, ipsorura iittfiris et in- inquiii vestt-mpielalis epistolis, iniet eiis solliciiudinei
staiitia cimatusest oliiiiiere, 4" SynoduniRoniaetimc quaipro ifidepaiimur, spein securitaiisnobis maxintatn
coafeiamesse, febus Ecclesjaeila*periurbaiis; credii pmstitistis; Nxceeiwmcommendandovoncilium; adcb
bile facit.auiiqiia consuetudo episcpporuuii qui un- ut ab ilio, iicut jam iwpe scribitis; rion paiiantihi sa-
diqufeeren.iotioiiliusetiam regiombuSconveinre con- cerdbtesDorilini'devidre.HaeCcuiu cernerel Leo; rem-
sueverarii ad saiictoruiu iiieinoiias ui iiaialiiim eo- qtie frdfelin Oriente periciiiari, Valenliniaiio cum
fum diein ctincelebrareiii. jia Romam.ad sepiilcruin Plapidia et EudftxiaAngtisiisRomam ad fesiumsancti
apo-loloniin, tiiriiiies ad sanctiiil)Martimiiiisoleinne Petri oecurrenli, obviaiftfactus est cum episcoporuni
fuii episcopis coiicurrere. 5°.Diversas synodos fuisse; co?iuVqui ad eiimdem diein lestufti conveiierartt, si-
inde eiiaiu iiiaiiifestiiinhl,.quod S Leo in, episiola mulqiTeAugiistiimAuguslaSqufeobtestati suiit, ut lit-
52 (iitinc 69j disertis verbis scribit synoduin qiiae teris apud '1'lieodosiuftiagerent pro fidei causa, sy-
ctiui ijisophipriis litteris couciliuni in llalia celebran- nodumqite in ltalia congreganclaiii inipetrareitl.
duin jielieral, pb hanc cmisani.Rotnm coiivenisse,et JQ(b) Ex ea syniido liomana puto deeretam legaiioheili
qiuueoi anie 15 diem Ucidbris. Synodurti veio .seu Abtiiidii.475 Asterii, Basiliiet Seftatoi-is,dequa iueu-
cqiiveu.luiuepiscoporum, quqrum mulliludine circiim- tio in eprsl. Si (ntiftc69) et sequeritibiisqu;e Julii ili
iepius Led Vaieiilniiaiiuiu Augusiasque conveuiij el et 20 difebusdatae leguntiir. Tam numerosam eniin
ail scribeudiiifthoria.us est,, occasione solenmiiatis legatioiifeuiliand scio, an per illam aetateVnesse ex-
aposiiilfca;,.ei, ut loijuuniur Augusiae, pro principalu tra synoduiii decrfetam aliquis iiniquaui meminerit.
prbpfii loci seu dignitatecoileclus fuefat. 'i'. Ne quid bic taroen dissimuiem, «;uod sententiavno-
II. Qiioi!yeio soleirtiieiiiapostoli feslivitaleni, de strae adversaii videatur, Galia Placidia in epistola
qua.iii iiiipennoiiis liiieris.^rneniio,de die dedicatio- sua ad Theodnsium de Flaviano loijuiitir quasi ad-
nis basilicaiSaucii Peiri 474 iiilerprelari.magis.eji* huc superstile» 'Ev ^if *#"r£t TSiSlefuo-avijf«S^aSBO?
git cai duiaiis Baronitis, ui de eadem synodo aiituin- /isvovToriv TTKBT *toi'«vbv; id est: ln statu saccrdotii
naii aiiiii 44t>,a qua plures epistolas missas in Oiien- iliasso maneale per oinkia Flaviano. Sed quid si Pia-
BAl,LERII^tORtJiiiANNOTATIO^ES. .
deciaravit. S. Flaviani cprpus Conslaiiiinopolim occasione missa fueril, haud astruendara oslen-
translerri, alque Eutycheh ex eadein urbe. egred.i dinius.
jtissii. Siaiim ac iiecesserunt Leotlis legati, synodus Ab eadein Constaniinopolilana synodo missa est
jv3j)f*quo-« coacta lnit; ibique lecta dogiiiatica Leoitis epistola aimi archiepiscopiLeoftis iis qui ubique es-
epistui.i 28, ad Flaviannui, cuui lestimoiiiis Patrum, sent metropolitis, et subscripta 'est, uli iraditur in
quae per legatos iransinissa fuerant,, Anaiqlius, et 5 concilio Chalcedonetisii act; 4 , de Pholio Tyrb, l.
oiiiites epi-cbpi, ircliiiua.idiitae, presbyteri et diaooy,blV Goncil. Ven. ed.iti col. 1455; d; e; Theodoretus;
ni eiderft feiNesiorio simui ac qui anno siiperiori eauidem Leonis epistolaro ad
- Euiyebio,epUiolsesubscfipsere,
eoriinique errunbus anaihema dixerunt. Flavianiiiii suiiimis laudibus exlulit, post Consianti-
il.ec gesia quae laudantur ep. 80 ad Leofteiii iiiissa nopoliianani hujus anni synodum ad Abundium Leo-
fuere per Cariericiin, Patriciiim et Asclepiadem Ccm- nis legaiuin scribens, ejfts exemptuiti cum sui sub-
stanlinopolit.inoscleriros, .una cuin legatorum. rfela- scripubiie misits ac idipsuiii 'effeeisselbam Edesse-
tione, ut discimiisex ep. 79. Tres quoque epistolae nuift et Aquiliuum ibidenv testaluf.-iflis "gesiisaunus
ad poiitiQeenvdirfectae: una est ejiistola 77, Pufche- 450 ciincluditur. : -!
riie; ali.e duaeAnatulii et Juliani Coensis, quaidesi^ (a) liiieniiecliotempore habemtis fepistolam54; qu.im
derauiur. Huceadem occisioue raissa videtur.altera ex certa eroendatiftiie datam friisse die 23 Decero-
Marcianl"fepistoia 76, ad Leiinein, sigiiata dife^2 "Nti- briS.au; 449, videre est ex anftot. 8 (Gbl. 225,
venibris.Cuifteniin oiniiibus Jiis eiTstolis S, Leo re- iii b) in «nuuiri praecedemeni..
spoiideat,eadeirtdie 1*5,Ap.rilisannl sequentis per ffr)Cum hieb Romaiia syhodus habila fuit mcnse
episiulas 78, 79, 80 et 81, qnas ciericis Co.istanlino- Februario» ut iiinuimus annotv 2 \Goii 255, ». b),
politauisiftfegiam iirbem rebeiiniibus tiadidit; om- tura vero legationeni Abundii el soeiqriim a Leone
nes una per eiisdem clericos traiismissaeac feceptai direclam post convetitum Ronisebabilum _nyens6
videiitur, Cbnref5disseri,de Epist, deperdiiisj.n.^5;, Maio, ex Breviario liistorico-cliroaologico ibidem
libi aliam HarcTani epistolani, quae pericrii, et hac «"einousiraviiuus.
 239 PASCH. QUESNELLl DJSSERTAT10NES 1N S. LEONIS MAGNIOPERA, 440
cidia Augusta lioc tantura vult, nullam censendam XfittTtpav ttoX>,uxi;, scriptas. Quod procul dubio fieri
esse ejus a sacerdptio dejeetionem? Qutd si Flaviani non poluit, nisi post plures menses ab Oclobri,
roortenitunc adliuc (o)ignorabat. Augusla, ,et forsan quando priraum a Leone sCriptum est de synodo ad
,j Tpse poiitifex t \Joannes Garnerius,-.qui contrariam Theodosiilm post accepium de latrocinio Ephfesino
'''''bpin.ionem amplexus est, hac praeserlim ratione ftuntium. Si quid porfo his contrarium scriptum a
y- pfermolusquod iftcredibile sit post undecim fere men- nobis est ad istas epistolas, ex dictis corrigi velim.
sesnihil inOccidente de morte episcopi lantm sedis III. Igitur Valentinianus cum matre Placidia Eu-
resciium esse, cur de roensibus undecim roentionem doxiaque uxore Romam venit ad turoulum aposiolo-
"' faciat, nescio,;':pltires eninv quanl qualuor menses rum in basilica S. Petri. Leo cum magno episcopo-
cum clecerofere diebus non exeurrunt a Februarii rum numero imperatorem adiit, de miserando
18, cui morierir Flaviani assignal, ad finem Junii, Ecclesiaestalu plurinia locutus, quae mala monachus
quo festuin, apos.toli occurril. Aliruni autem videri . et spado Ecclesiae intulerant; quibus injuriis obnoxii
- iioii debet pef iquatuorbos menses ignoraiam Roraae defensores fidei, ut;0mnia per/vim acta EpheSi, ut
Jiiisse .Flavjani iftiortem. Superiusenim bbservavi- exloriae suscriptioiies proscriptionesque episcoporum
nius Leo.nemperquiuque iniegros..nienses ignorasse latae, et irapiis satellitum manibus incestata religio.
an litie.raesynodales ad Tlveodnsium,ad Pulcheriam, Super haec fidem sancti Petri obtestatur, obsecrat-
ad clerum populymqtie Gpristaniinopolitaiium ,et que Valentinianum et Placidiam, ut labenti Eccle-
ad plure.s alios scripiac, receptae. essent : nec vi- siae opem ferant. Ha3Cgemens ploransque, adeo ul
detur quidquaro de illis rescivisse aute niensera ex miseratione omnibus 477 oborireniur Iacrymae.
Jiilium. Potuit: cerle poiiori ratione serius de Fla- R Goromotusimperator sermonibus sancti poniificis, et
viani obitu eertior fieri.Iii Hyp.epensi enira exsilio j: pariter Placidia Eti.doxiaque, litleras ad TheOdosium
ijle pbjerat, unde pon staiim,: fbri.asse:nuniius Tftifti:* scribtitit, et Plaeidia privaiim adPulcheriam. Rogant
{iotuitConstaniinopolim. Cum autemin ea urbe re- Augustum ut fton sinat se decipi pravilaTe Euiychis;
scitiiS est episcopi obitus, non alia prior: cogitatio caveat ne sub ejus auctoritate invalescat 'liaTresis.
yenit ift mentem sen Tbeodosii, seu aliorum, quam Orant enixe ut communi consensu synodus univef-
de eligendo ordinandoqtie regiae urbis episcopo; id- salis habeatur in ItaJia, ubi nova perversaque do-
qiie curavere, ni fallor imperaior, et Dioscorus, ne ctrina ad exameii revocetur.- Tbeodosius odio in
prius Flaviaiii morlem Leo addisceret, quam suc- Flayianum et susurrjs ha3reticorum,:deceplus, re-
ccssoris ordiiiationem; ne Aiiatolii electio, hominis spondet non laroquam errorem, sed quasi fldem de-
e.x aniicitia Djoscori ejusque delectu suspecli, inter- fendat, se observantissiroum aviiaereligionis, se fidem
turbaretur.Revfera ulrumque ex visdem ftuiitiis didi-. Ecclesiae et majorum iraditiones sicut sacrum depoT
•T>seLeo videtur,: nec muliis ante 16 Julii diebus, situm custodire ; db eam causaro babiium Ephesi
cum illa die primum rescribai de ordinatione Ana- concilium, ubi libera suffragia, ubi oinnia ex aequo
lolii. C.ur enim nobis non liceat aequfeac Garuerio bonoque juxta aesfimata sunt. Eadero testatur plenius
argumentationeihtijusmodi tirgere? .476 ^ 8»hiquit in epistola ad LeOnem scripta esse. Indicatum est,
il.le, ante Februarium mors Flaviatii accidissel, quid inquil, ad eumdem Leonem talius alque plenius, sicut
essel causw curS. Leo ne verbum quidem ea de, re arbitramur. Ita Theodosius aversus ah Ecclesia non
fecerit, aut ceiie de AndloUo nOn,scripserit Tlieq- larti proprio quam aliorum ingenio, naro haerelicos
dosiq, Pulrherim, aliisque ante Juiium menseni? Cur potius quam lneresim fovebat. Dioscorus porro cer-
Theodosius norii arite Quadragesimam aui eliqm attle G tus graiiae imperatoris, et ferdx successu reruro, ma-
Pascha iion petierit Anatolium in coirimunionetrire- ; j'ora meditatuf. Audit aegre Epliesinum concilium
tipi a S. Leone? Qua ille ratione de nione Fla- • pro latrocinio haberi, rescissa Romae ejtis acta. Ira
viani, eadera ego, longe poliOri jure, de nuntio mor- vindiclaque impotens facinus inlenlaium aggreditur,
tis arguere posstim, par enim de ulroqiie silentiuni communicaia re ciim decem episeopis, qaos sibi
Leonis ac.Tlveodosii. Caeterum Tibenter subscribo coroites asciverat: S. Leonero a comrtiunioiie Eccle-
opinioni viri eruditi (b) de die mortis episcopi illius, siae abscindit, quod bonorum animos vebemenler
non qtiia juvat iionnihil meamde synodo.Junii seri- commovit, et Orientis Ecclesias toto prope biennio
tentiam .;: sed quia juvatur auctoritatebreviculi Hi-= in Taciiones et schismata divjsit. Nam, ftt aucior est
sloriae. Eiiiycliianistarirav, Menologii Graecorum, et diaconus Libersilus, jEgyplii, Thraces, Palasstini epi-
allerius qupdest Maximi.Gytberaei,: et tertii ex bi- scbpi: Dioscorripi sequetfdrilur; Qrientales, Pbrilici,
biiotheca cardiftalis:Sirleli;, testanttir enim pari coiir Asiani partes sanclmmemoriceFlaviani; quod schisma
sehsu Flavianufti post multas alflictiones ac aerumnaS perrriaiisitusquetid obilumTkebdoiii principis(Breniar.
viiam in exsilio finiisse : quod argumento est, non cap. ' 12),
nisi post plures menses illum viia funcnim. Quidiiuid IV. JNondUmduo anni elfluxeranl, cum auclor per-
porro sit.de hoc capitfe, cerle exira dnbium videiur fidiae EulychianaeGhrysaphius tandem suorum scele-
mense Octobri vel Novembri anpi 449, vel ex sy- rum poenas luit. (c) Augusltis sero advertens spado-
nodo autumnali; scriptani nou esse banc Piacidiae , nero in perni.cieraEcclesise et reip. gratiaetaucloriiate
epistolarii,:quandoquidem'Tiieodosius ad has litteras abuti; buric bbnis Iioiiorlbusque spnliatum in insulam
rescribens remittit Augvstam ad episiolas a se hoc •Qrelegat: quod Nicephorus habet (Lib. xiv, cap. 49),
de negptio, hocest de.concilio in Italia congregando, " 478 qu' ei euradem inier navigandunVbaiistum flu-
plenius atque apertius SJEPE,evtekiarepovv.ui ttu- :-!ctibusnarrat. Cedrenus (Pag. ooi edit. Reg.) roe-
BALLERINIORUMANNOTATIONES.
(q) Mense Februario, quo Valenliniani, Placidiae, et (b)Diei 18 Januarii hujusaniii 450Flavianimortem
Eudoxiae epistolas scriptas-.osiendinv.usafttiot.2 (Col. assignariTion posse, ipsa Analolii successoris ele-
235, n. b),.Fiayiani mortem etPlacidia et pbntifex: CliO, quae!incidit iivfiiiem aiini 449,. osleiidit. VMe
ignorabarit. Haec inors cefte istis nota erat die 5 quae de tempore biijus roorlis riixiiiiusartnot; 1 (Ccl.
Maii, qfta Lfeo de,Anatolii successbris ejus ordina- 220, n. c) in anniim praecedentem.
tione consultatibnem habuit: Hinc falstim esi etFla- (c) Chfysapbius rion a Tlieodosio mulctatus fuit,
Viani obitum,;.:et electipnem Anatolii Leonem didi- sed post ejus moriem. Theodorus lector, et Marcelli-
cisSCiion tiiultis anle. 16 Julii diebus. Verum quidem , ntis necem ejus PuIcheriEetrihuunt. Victof Ttinonen-
est hac pfiihiim die pontificera Tespondisse epistolis sis et Prosper eatri praecessisse dicuftt eieciioni Mar-
qiiae Anaiolium ordinatum nuntiayeraiit: at respon- ciani. In Cbronico Alexandrino interfectus iradittif
sionein in aliquot menses disitiiisse vidimus aiinot. in pbrta (regiaetiTbis)gtimducit ad-Melahtiadeiii:Qnae
2 (Loc. cit.), quae, ut haecomnia iftieliigantur, r«i"-- igiiur hie narrarttur ex postej ibribus Graecis scripto-
lenda est. ribus*Nicephoroatque Cedreno, praeferendaTionsunt.
 241 DISSERT. 1. DE VITA ET REBUS GESTIS S. LEONIS MAGNI. 242
moriae prodidil i.n illa insula a Jordane interfeclum, Aproponit, ad quas velut ad Lydiutn >apidem omries'
cujus pater jussu ennuchi mortem iinmeritam subie- historicorum narraiiones examinari vnlt. Quaria,
ral; Jordani auleai a Pnlcheria traditurn esse, quae inquit, regula est: ubi desunl testes mquales aut sup-.
causa eslcur a comite Marcellino dicalur : Theodosii pares, non illico fidem adhibendam juniori, cuipiam ,
sororis nitlu sua cum avaritia inleremptus. qui faclum illustre, quod primus refert, toti mundo
Theodosius nondiusupervixit: raorbo alii, alii rupta cognitum fuisse pronuntiat. Hujus rei exemplum sit
in venatione ex lapsu vertebra decessisse scribunt; quod Trajanum imperatorem Gregorii papw I precibus
sed omnes boni credidere acceleratum ejus obitum , a yehenna liberatum esseita narrat Damascenus, ul id
Deo ita providente, ut discerent principes non baere- in lolo Occidenlecommunilernotum fuisse asserat. Et
sira protegendam, audiendosque in rebus religionis post pauca : Vellem,inquil, hac usi essent regula viri
eos penes quos auctoriias et jtis adminislrandae Ec- eruditi ad illustrem confulandatn fabulam quam itabel
clesiae. Nicephorus et Cedrenus scribunt ante obituro Gregorius, etc. Et relatis Gregorii verbis supra descri-
tactum dolore erroris, et in auctorera convertisse plis, Solus, inquit, Gregorius id narrat tamquam toti
vindictam, expetitis de audacia Chrysaphii posnis : cognilum orbi; et tamen nihil videt, opinor, qui non
et ob eam rem in Eudoxiam uxorem averso fuisse lotam Gregorii narrationeminter fabulas esserecensen-
aiiimo, quod odio Flaviani multa Ecolesiae damna dam videt. Nihil videt opioor, qui totam dissertaloris
attulisset; hanc vero, ne quid acerbius pateretur, sermocinationem inlerdeliramenta esse recensendam
per speciem voii persolvendi Jerosolymara conces- non videt. Tam iniqua euim est coraparatio gemini
sisse. An stalim, an paulo post, ambiguum; certuirt illius facti, quam lenebrarum cum luce. Tam iusulsa
tamen illuc venisse, et permansisse ad mortem. j. regulae illius velefiam ad fabulam liberationis Trajani
**
V. Ad hanc secundani peregrinalionein Eudoxiae a gehenna applicatio, ut nihil insulsius. Etsi eiiiia
crediderim referenduro quod aiunt, (a) Eudoxiam mille tesles, non suppares modo, sed et aequalesGre-
filiaesuae, quae Valentiniani uxor erat, misisse pro gorio proferrentur, niliilo tamen minus fides omnis
singulari raunere catenam , qua vinclus ab Herode hujusmodi iiarraiioni abroganda esset, tum quia fru-
olim fuerat apostolorum princeps: si tamen narra- stra testium nubem praedices ad id probandum quod
lioni fides, cnjus locuples testis nullus adducitur. Id testium fidem ac diligentiam omnem praelerit, quale
iu prima profectione Jeiosolymitana contigisse nar- est illudomne quod circa nnimas praesertim a corporo
rat Baronius. De ilia taftieii cum plurimi auctores separatas agitur ab omnipotenti Deo; tum eiiam 480
menlionem faciant, Socrates , inquara , Evagrius , quod adversus calholicum fidei dogma, quo docemur
Nicephorus, Marcellini Cbronicon, Acta S. Melaniae, ac profitemur in inferno nullam esse redemptionem,
etc, mirum est eos de missa Petri caiena ne apicem nemo umquam lestis idoneus fuerit. Ethxc in primiii
quidem habere. Inscriptionum aucloritas nulla, quia regula ab isto auctore constituenda erat, quae et oni-
aeiasincerta. Sed etsi ad primam referre quis malue- nibus aliis certior, el saopesaepius in usum venit ad
rit, incidet nihilominus in Leonis nostri tempora. confutandas narratiunculas pia fraude confictas.
Cum enim Constantinopoli sub finera anni 438 profe- , VII. Jam vero quod Gregorianam de facto Leonis.
cta fuerit Jerosolymam, multas lauras, monasteria, narrationem attinet, primum falsum est id ab eo
tcmpla, rooeniaipsa civiialis aedificaveril, roultasque ponlifice narrari lamquam toti orbi cognitum, na
res 479 alias, teste Evagrio, ad Dei Salvaloris lio- apox quidem id indicat. De Romanorum consueludino
norem illustrandum ibi gesserit, ante fincni anni disserit Gregorius, hanc facto praedecessorissui con-
sequentis 439 Consiantinopolim non est regressa, G firmat,hujusqueRoriianos testesadliibetmajoressuos,
muiiusque illud Roroam traosmittere vix potuit ante qui a Leonis aeiate non multum remoti erant; polerat
Leonis ponlificalum, quem gerere coepit ineunte fefe eiiim Gregorius eos narrantes audire, qui Leonem
sequenii anno. Ut ut sit, occasione harum sancti ipsi vidissent. Deinde cui magis crederidum de ponii-
Petri reliquiarum, oraitlendum non est, quod tesfis fice Romano narranti, quam alteri ejusdero sedis
•onvni exceptione major Gregorius Magnus, lib. III ponliftci, cui Ecclesiaesuae res ac tradilio inagis noia
Reg. epist. 30, ad Constantiam Augustara, de Leone esse solent? Quamobrem, ut Joanni Damasceno Graeco
nostro referl. Cognoscat, inqtiil, traiiquillissima do- homini de rebus Occidentalium antiquis et antea non
mina, quia Romanis consueludonon esl, quando san- audilis testificanti fides merito negatur; ita Gregorio
ctorum reliquias danl, ul quidquam langereprwsumant facile est adhibenda, Roraano videlicet de rebus Ro-
de corpore; sed lanlummodoin pyxide irandeum mit- mae gestis, nec admodum antiquis, et quibus similia
litur, atque ad sacratissimasanctorum corpora ponitur, adhuc ejus tempore sub omnium oculis fiebant. Si
quod elevatumin Ecclesia, quw dedicanda, cum vene- enim inter fabulas rejiciendum quod de Leone nar-
ralione recondilur, et tanlw per hocibidemvirlutes fiunl, ratur a Gregorio, ei circa reliquias hujusmodi et mira-
ac si iiluc specialiier eorum corpora deferrentur. Onde bilem eventum earum occasione a Deo concessum ,
contigil ut beatwrecordationis Leonis papw lemporibus quid de aliis, quos aelate sua conligisse lestatur idem
(sicuti a majoribus traditur) dum quidam Grwcide tali- Gregorius? Nemo enim Gregorio inagis aequalisquaro
bus reliquiis dubilarent, prwdictus ponlifex hoc ipsum Gregorius ipse : fettamen vir summae sinceritatis et
brandeum allalis forficibusincideril, el ex ipsa incisione ingenuitatis Romanorum banc esse significat consue-
sanguis effluxerit. ,. tudinem ut in pyxide brandeum mittatur, ponatur ad
VI. Hanc Gregorii Magni narrationem velut fabulo- " sacratissima sauctorum corpora, cura veneralione
sam explodit anonymus auctor disserlationis de Tri- recoiidalur in ecclesia dedicanda, et quod per illud
sagii origine Calvinianaesectse apud Rothomagenses tantae virtutes fiant, ac si illuc specialiter eorum cor-
minister, et in exemplum adducit insulssecredulitatis: pora deferrentur.
cui, ut occurrat, sex regulas quasi totidem oracula Denique valeat per me licel quarta haecheterodoxi
BALLERINIORUMANNOTATIONES.
(a) Si fides adhibenda est versibus qui olim in Ec- ApposuitPelri pretiosaligaminaferri,
.clesia S. Petri ad Vincula legebantur, et a Floravante Illustris mulier quaedetulit ab Hierusalem,
Et quibusest Petrus Neronistempore vinctus, elc
. Martinello in Roraa Eibnico-sacra edili sunt pag.
;284, alii posteriori Eudoxiae,qnaesub aetatem Pelagii Civile
Ipapaefloruit, haectribuenda videniur. En versus: bellum, quo hoc templum postSixlum deslrn-
ctum fuit, Dullura, quod sciamus , exstitit Eudoxia
HocDomini templumPetro fuit ante dicatum
j) Tertius antistes Sixtussacraveratolim. iniperante. Sicul autera Pelagius hoc templum reno-
Civilibellodestructumpost fuit ipsum ; vaium sacravit; ila Eudoxiam, quaeillud reavdificasse
Eudoxiaquidemtolumrenovavitibidem. traditur, sub ejusdem ponlificis aetatemvixisse cogno-
Pelagiusrursus sacravitpapabeatus scitur. Huic aulem feminseac tempori sacrorum vjn-
CorporasanctorumcondensMachabeeorum, culorum ab Jerojolyraa translatio tribuend^.
245 PASCH/QyESNELLI^^DiSSERTATlONES LN S. LEONIS MAGNIOPERA. 24*
lvegulaadversus Gr^oriaflamderLiBOiuinarja.uonejn, A secutuf, V.uiliits ciipidiiqtis pt^eitate. turbarel. Nqt
si'',qui prisci scriptores.supersunt ,<juif£$ .Leorijsa£-' enirn vejtxi? fi^Mihtemcn(i$uishal/eniesiritutium,citm
curateet enucleate pfosectitj ,hanc juoam pra^ierrajT seciindu^n*«<?cp»i«r.rfl!_p!s. (iMcloresejiis initiq TITIJ-
serint, si adliuc.cer.tura .e.U,orories.i|tiisde hjss.crlps^ bareni, benign\qies cixcq ipsiitri qii.tim'justiores etse
funt ad noslram usqtifeaetaiem,per«eriij?B,,si-,cov'J<ra?482 vp.lui<vvhE^tiJ pwjje"-0. , - •, JPiiichfefiaiii|e-
riufn aliqiiid«spiam-scrjpiiim.."figjtpr.injm'#uugs.-,AJ. qufeiiciepisLqlg;
si iiihiT:istortim.veruni«St, ancassviuiiMwlMto.c.adit Apatpjiqs pbsj s»(Iy_?iiiufn legatpfqn! conrilinm seu
.dissertatofis conatus rimnis ad«ersjis «ar.r.aiiqfteni C.pn§,essiiiii pRisccpcifttiii,qitj in ngia Cfvitaiefefani,
saficti Gregorii:, et iidversus saiijitariii» jeU.quiariH» cojfij.,p'f siifiib fidein iipproiiei."(b) l)<;eo cpiiveiiiii
V.eiiefationCin,cujus ironatieniia eu>dio rosfus ssjj iji.fenljo.est aptioiie 4 ciincilii Clinlped,siieiisis, nbi
ut hanc hisioriani interiabiilas relftgar&t. rigit-llDpdau cbn.cilii pciiien niprpfliif. Et trvyoSov
YHI. Absente Eudoxia, Chrysap.bionueejertn, jsija jj^.ijytiktfv(TMV fjrjSjji/ouvTMv Tn_3.^.)jtSt qol.Q7,riyffuvi-
pnlcheriae r-cdjit auctof.Uas, eiiv.roajtfe .d.e,cessuui isiierty.Tiypiicip ep:seo.pusG^lus Tfsp.-iidit': o-uvpSoc
frairis: qiio e vivis subialo, Marcjano y;ir.oPJiiiro.yei %u)._tijai xpiavvuymirui, iut! qi v.u$u7fOvovij._zvoi roiy St-
forti niipsit; eatamen lege ut potius euift s.oliouiiani jt«j(a)iK7rp__,au9y_7tv _ id esj. : Sj/jibrfiis'dppeUdlur. et
toro sociaret: ita feinina iiiiperiuui Tetiniui et virgi- cqnyeqiun!, ?! ft!bqiattt($,'.aliquaqppressiiirie•'sud jiird
hiialero, qiiamDeo voverat, etiani ,inscojijug|ocusipr nqpcjscimiur. Anafojius jc) sulijiirtxit, et illic ercle-
divit. JJtjTcjuepaf animus erga Tfiligionem.,qu.aesub _sia-lie:ispaysijstracta||,*ni'iii jije a se leftiatiini qiiiid
«oriim im.pefiti:«ffipitfevavjscere.:''' 'noviiaij esse| "plii.iie,ged pi aiiiiqua id cbn-i.uetiiilihe
A^l Tlieodosius subfinem yjiae ad L.eo.tijejn se/i- i .epjscqrtjiCqjijtgniiiiripQJiiaTiii. *once^snm.''^jii•Tvero
psefaT^e Ahalbiio subrogato iu IOCUTJI ^affijan,i"..'#£ P in fifl cpjisessu se_j'syiibiiq sit aciuni, ex fr.igineniis
'euift admilteret ad coinrouiiionein^,ouj erjiia JJio- /C.oniniigjjiaiTorijiri Ai)|iiisiii,qiii iiiuis epit fexlcgntis.',
scoro ordiiiatiis, olimque ejus apu,d. Th^MQJiOT JjCel efi|^,cerji' U"fprl ig'!!jf l"gt;"l.a«i» epistnlain 'sancii
apocrisiarius. Rescripsitad imperato/remxvi yel j.yjj IJerjnis,'a)la|ia lesiii.iqi.ia iianpioriiin Piiiruin, i|iii "et
kaleiid.Atigusii seuon recusare eui.iid.ijigereni frq- JLatineei (Graspc^cripsefiiiii,;ebllaiiiqiie Siniui <<iha3-
treirj; sed "exspeciare se ejus de .&$» senJte.nl-iaiii , r"?feet 111fi(!_eiii nnaiii piiiiyenirpidepieiiensa. Haecin
fhoclocoftsentaTieaefedat Patrum datiXhm, qm in ^ynpfji)corain episrppis :'ul)i ei piol .ta episiida Lpo-
Ecclesia uirobique fiilsefunt, et de lociirpajipj!* ,ea /ljs ad ^lavi^qiim, qiiaro propes sua siiJi-cripiofte
'jentiiitj quaeolimfiyrijTus,etuuaj Epihesjnj gyne-dijs coiifipinpfijiit, et Aiia.Tjijj|'!f,irt epjscnpi, aicliiiiiau-
advefsus' NesiOriiim definivit; Jidem sujjs.fe.riptiojje "drijae,pfesbyjciri. "jt qiiiriciiiioiiinfeScjuiadefiiiii. CVin-
testeTiir cftram clero «t piebe, et admiMatuuaejpi- |fa dicinpj' *y_|) qjpriilTiisirp^lliiiiiTva.'Nesiorio ej Eniy-
»oria veritati catholicgecopjose in,s,uafipjs.ipladecjj- .clii, ebriTrnqiiedbejljji^^jia' hieresis 'Kutyciiiaiia
ravit. Sighificateiiam mjuerese«piscopfts &l)PJ$tlm9 itlpsjijiiiiiippqjj pVpsefjpiiiesi, iiriaqftende' i/iiiiiiiim
etAstefiurfi cumfiasilioetSeftatore presbyftrtjs, per "j^jj, A4 ;ilif)s:ueiftde^ni^ifiipgfiiaTiqsiftjssa est a sy-
qtios, inquit, quce-nottm fortfia $ii fideijlfif-iWM- nfl^ JjL^ijjs epj^^fjlh^ giji ciim siiaeprovinciae:epi-
gnaritet agrioscm; e't «t ipsi testes sint fidej (juani |P<>)'iseam ypcfejji'.i|'ah|i a(ppfpBay*ernni \ Tiiepd»fe-
Ari'aioHuS7profiteiur, etriori verean.ttir.ienmad pjjceni tijs gimcleiiirSiimsua' sjjj)»'pfjptVon.g reirii^ii'^^ ^'biin-
adiriilterie;quTcum%po in fide |)ee.odem
jconsentja?.. djiim"i(5_ga(iiift. jlaec pmnjii iiagesja/e/se, ui «uperiiis
"argoroentoliitefa's seripsit eadem Julij liSs.e] |7 die diximus, partim ,e? Acjil ^lftindili^pjiriiin aciiorie ex
ad archimahdfitasiConstaniinopoliianQs(Mpifl- 53,1 fj ,q_ePbjbiibpos^ a'<;jt;" 4"|?b^•l"pe^J!l»nP^S-§f,™ 'J!abem(iT."Leo
'«'unic71'), quibus et de Anaiolii silentiQ exposjujai, ipse :i'd|Pas_cha__ii)ii_p''Lilybau episcorjftiii"scribjt in
jif eos' de Tnissisin *aiisa fidei Jpgatjs «iftnet, Jjpc ejiistoliiprius iriedjta, qiiaiii modp piibiicaiii laeimus
ftiulto post alias dedit {a) ad Pulche.riaij)Augiisjani jisx nis. codice cardinajis Grjniani (JEjatiisr. ^8, nui\c
ftMiic
('C|>i.s'i.'5i, 70),ad Marlhiuiii ei Fauiiiiift presijjy- ^8),*a 'sifts jillegaia 'sanjprpfiijnPatrufti"'iestihiiiiiia
tefos (EpTst. 65, mmZ4, ei 66, nurm 78), fium#in apiid ConstaniinppbJinj, ~h loibm Cbiisianiinopbtiiq-
lideiciithdlicaerzeltimspirantes, iii ouarum penjiUifjia fiqm Ecclttiam cum tnqnaderijs. p'ri\riibuset mitliis
Iegaios'suos dudum CoiistantinopolimapiijiUss.S
- con- fpiscqpit prwbuitse consensMin, et iiibscripiioiiibuituis
'.,• *
iidit;-5"'
'' IX. Jam-—j^ QfffjfiTtiiflifr|7«? Eujijclieh''ruih tujs aiintiuiiiniixaise
vita decesserat Theodosius, cujn Gfin- tfogriiqlilfys.483 iVoiifiri»eiiain prqxiriii riie episio-
staftlinbpolini advenefnnt legaii j piviq.nejjl^rcjajpiis jtagi',Cp>i5(b'niiHO//p.'iiam episcppiucccjiisse; qtiie fefeit
Salutiitiiserai impejator, cui redduut litierag Leflnis. Pff Afitioclienuincpjsco/jHTn missii per provihcia^suat
Anatolius diibiaesui) Tbeodosio fidei, s.ub religjoso (Yjgcijpir.iif. «'jjiTiersosfpjicgpps e/ episjplw iiiew pfw-
pfiftcipe nihil liaesitandnniraliis, Eiiiyclien cuin ejus ^fftfse co!i5f«s«i!i,et Nesiofium -''' ^' ''' et""Euitjchtii
-..-•"•..-'•jiur['sub-
errofibiis detfesiaiur.Olim conjiincijssiilijisDjpscorp, "SCfip\ipri,f flQirindsse' _
el nb ei>onliiiatus, coulra canonieyii)regulani Anijp- Tjp sppcjq,' jifiiistiuariilogiiendj finfemfaciamus,
cheriic Eceiesiavepiscopum coiisecravfiiial; SURP.IJX Mdclarojioft conieniKinisaniiiio, led vftfiiaiisTiisib-
ad Marciarturo Pulcheriamque accedjj, nrajqii.e"pt jricij'.fifaiia1, hoc cpIiciliuVniibji'coiiyoc:iiuma lcga-
aihicitiam ct coninuiniiihem LeQttis si|)i concijjeiit. iis, iit est in 'AhnafibTis,'sedebaciiiiri'SJ' ATialolib,
Rpmaiius poniilex pacj EcclesiiBcoi.isuleiig.uitro asi _. , fjupd ijisji fnigiiienta Actpruin Abutiifii.TJiiip'
"
Baroniiis
isensus est.fi» qtrod, Sci-ibU i.d.femapnfi sei|iieiili reiujjt (Ad nW.i49*,iflilif, cqiTij^emofain f, v.i (d)
(Episl. 78, jiuiic l,j34),veslr{>.bfmrificio, ^cftufcfip- ^cljij 4 "Cliai_ceji'oiien|isHi]e' Plioiio innuil. Ab alio
BALLEmNI.ORUMANNOTATIONES.
(a) Haecad Pulcberiam.epislola 7J), pb 'chrorticae porro duo coiiventus, qiiorum alter tunc, alter .vero
notae emendationeni data fuit eodefti'die
' iGJiilii qub nuhc hnbitus (ficitur, si pr be distinguantur, ali:e
duae epistolaepfaecgdeiiles'. . Quesiielli li.illiiciiiatioiiesin se;niriiji'iiis detegentiir
(b) J^pn^jieTcfinyfentjiilH^io Anatolius Leonis epi- (f) Hipc ad priiftijiftcpnveiiiumaViIeW
stolie*subscripsit', sed! de alio'"convehtii'praecedeini lione i|i_Jii:atuin,' *"segjjeniia'aUt^if! *" "''" a.d sfecijiidum
" <"•'•'' pef-
paujo ppst Anatolii ordinaiioncin habiio, in guo la- iijjent","' '"."'' "*'"'.' '*',
yeiitfeTiieodbsid rhffiniees*proviiicia curn praBJuiii- r.(i") ?n,bac n.ctinne"pfimh.rh''£)V]nVeniiim sub.Ariato-
cip eniscppi' TyrjTn (fiias divisa fuerat, liaecqiiiiisiio lio iiabilum diciiur, deseciindb Tiiiiil e-T. "ex ijito
in''Cn,aiced(inertsiagifala fuit, u't ex ipsiiis actionis ejus convocaiioAnaiolioir-ibiiintir.Cmn porro S. Leo
qiiaftae lectioftenviiiiifestuiiierit. Yide'l. IV Gnncil. eo tempore, qjjb |pgiit"S direxit in Orienieui, earn
yeii. edit; coii. 1-435,'d', et seqq; Solum in haic qnae- rtiiiiationeni. cjjiicpiii;Tbeqdosii iiioriem faei^ est,
siibrie Tiy|jbprtChius, iii probafei einn pritceilenieiii nec praeviiiisset',nepspgijissRtVdfecogendjiijcjiisjaii-
conveiituiftesse synodum', alibidumsiniiliuiii couven- tinopolitanp ponyeniif, iti flnostvtin'ej.iifl^Taifj"oTi.nes
tuum qui gynodi vocabanturj exemplum attuliti Ili lubscritiefent| hon eo|itavit;^Tliii 'taiirien^dubljiil"
 - DISSERT. f. DE VITA ET- REBUS GESTIS S. LEONTSMAGNL 24«
245
ceite guam ab Anatolio col.Hgisynoduni Coiis.ianti- A isToruhi et de priorihiis ab Ajigusta adjutis gratias agit, et de
nopblinec caiion'es,''necpritileg'!a s'edis'illius sirie- 'gestis et 'relatione a se receftsitis meftiionero
ban'|,'.^eque vefp' feg?ii,rais%!'sTTfti concilii faciencli faeit. Fratriiin nos/r^rttttT," inquit epi-t. 60 (nuiic.80.),
cau"a , sed, uf ipsi prfifiieiiiiir, rid irisinuqndamcitri- qttos Conslantinopolimmiseramus, relalione. cognovi-.
ctis fidemcatholicam, el, ut Leo ipsesciiliiiad Theb- nius. Aiiistnm' igiiur legatimiem perlinet sola Ana-
dosimn : Per quoz, inquit, qu&,ms.lf» foXPl"*&Me\i tdlii ei Cpnstaniinopoliianorum flericoriim el archi-
manifesiaiis inslruciiunibus qw.s .tmimus, pQsw_i$di- miindriiarum siibseriptio, cnni episco.pis qui synodo.
giianter agnoscere. Quo.de.tinB|iisi... 54 (nutic'$!.___ deniore inieiTuerant. Niliil aniplius revera
ad iv<s-tt[i.o<JtTy)
jjulph.etiarn uh.prins.edjsseril. D.eriiquead fqrtifttdj- coniiiieTi.ioraiil'Abundii Aeta, episiola fulclieriifc ad.
nerri sanciarurii meritiutri'fbboranddth misso"slegaltis Leonein, cui Leo 15 Apiiiis a.niii'450-rei.pondel» et
srribit in epist. 5S (nunc 74) ad Martiniinv pre>sby- Leftipsp. iu lijlepis eodein tennpore daiis.
"
teruiri, . - Qubd' Maxiiftum Anlincheiium ejusque Orienlalis
Neque etiarn yeruni accU^f ex provincjfs episcqpos dioefesis episcopos altinet, cutii Leo 27 Jtinii ad Pp-
ad'syiio'4um,'"sed ciTIleciqkeos, jiuj jjj ftjjfe regia scliasiiium scriftens proxime iunc edocius essel pe^
eranj oufti presbyieris et arch hi^iijiritis , qiiOq" su|Vf| Anaioliiim de his qtiai ibidem de Antioche.nonafran-s.
a.nnoiaiiim, coiifirm.aiiibijjiie ex actjone de Bjiqtib tuf;"noiiftisi pO^t Piischa id actura'esse, postqiie le.-.
intra aciioriepi 4 C.iialce.ilpjie.jisg.fn.ujj} paucj cpnye- gaiqriinv discessum ex nrbe CP-. manifestuift inde
nisi-pjiiciijiiur, jibcaiii
' jiuijro ujji jlj hrbe fjirfe ftjrV e~vadit.Revera (fiiaein eadeni episioln 6§ (inunc 88)
tiina reperti sujit; j'')'"emagjnqj/pi el nunc, cumjociuci ad Pascliasiniim narraiilur de Anatolio el Ctinsianti-
CqnslqniiitqpqUcq_i_iveitissjmt, ikis.saest epislqla ixlmi R nopolituiis, ab_his quaede Maximo e.i Orienlali dicfi.-.
archiepiscopifLepjijkits qi_i'~4ip?- e,sM'Mt",*'r'SE^?ii'^ cesi sejungiiniur; de istis ut recens actis spribitur,
el 'stibscrip.taesl; sic tttnc'quff, visa Qiqril prvsiriitbus "'' de illis lit 'jani pridem perfectis. De iisdeiu Orienta-
sqnctissiiiiisepisiqpis q((atd siint 'its&scriplq,' _ _. libus Leo e'pist.''70 (Tiniic 91 j ad Analolium 26 $a-
Deniqiie ift liac syriodqnim fecpjicijiijli. epjscopi nii. Cum el ipsie, 485 inquii, indjcure digtmtus sit.
qui desciyefant' a BdeVfjeG "___j>^n^"iiiTiortf"'cg|iVoiicae qriod in suscipiendacaihoUciifidect damnatione Eu-
Ecclesjac!dqriaii,Ved Eccfeija?s.ji§'cfiiijmuiiipnecbft: lyciiis dtqiie Nestorii omries Orientales subscripserint
ienti essejussXsjint. (q\Nbb" IxRlincia fjijsdeift sy? sdcerdbtes.HaBcTumpriinuiri didicferaT;de ipso.autem !
noiii cjecfeip norniiia DipsFo.rie*iJtiyji.ialis,: iiam Leo Anatolip anie duos nienses."
epiit.^O (iiinic 00) ad 'Anatoljtim' scnbit nijn!tiih- Deniiiin (c) iinnduni ttine lemporis Anatoliuro o
qiiain ije re gesta.' Spd &8& l."si.nri<i«am defiriieijda a syftodo sua' ivSvtp.oytrn ad omnes rsiiarum prn.viiicia-
legatis 'fjjfti Anajcjjjp. Qi^nosjiT; ijiqiiif,'ibideiii conf. riiiii meiropolitano* Lepiiis episiolam subscribBiif,
sifiijlf facietiiiuin css.e (ii^(|rjn|_Immp alTis iegaijs,' dijm iransmisisse,constare uti in 'Chalcedonensi de Pbolift
Lu'cenli"ui\ Bastlio ,'sefyafaiji esp tianc"proyiiyciairn;" actiofte narratur, niilii videlur, tftm ex si."
ex 'liiierisaijnp.
"'"" "'"' scqiienti
-""-" 7' 'Jujj|i¥cy'ijplis
•"•'--''..' iftajiitesjuin IfeiitibLponis, qui istud hon omisisset ad Pascliasi-.
e?'t. niiiii dfeduobtisalijs capitibtis adeo *fcognaiis"sci;ibeus
Quamquam ieilqr pse superius a nobji scripta sun| 2i'junii, lum ex rem eaderti illa aetione de PMtiq, Tn
aclain indicat non iftulto antd
de 'siibsciiptibiie tpstani^ cjijfi 'Ana^ fjua'voctila'nnnc
ig|ip | episcopnfi;jn b,mniqrjri '|)rie!i|aiis ditBcesis1;'ef ifife.nsemOciobrefti, qup iriense jani inclinato aetia
omiiiiim (iiii iibiqiie esserit nieirbpoHiafuin,*":5iiiTuf illsi K'ibebaUn\ Itis adde, qund cpnventui Conslanii-r
cum Abundii lepti.Qne aljps S|cu.ti retiilerimijs, "no- fj iicipolilarid',In quo Analrtljjrssubscfipsil cum cjerici»
Jiin tairien Jpsbfere' haeVpmiiia 'Ip^m^tempbfV et et moria"chis!,mriltos episcopos interfuisse narrat
anno, VeJ cofam jpso Abinjdip' conilgisseC IViimaii| S. Leo; cuiii paiicos'aclio!test'etur convenisse in alia'
prpjectus ef|t!cifca 17 Julii' ahnriBti ;'ij;e 8 Novem- C0llgregali6'rte,,iinde ad meiropolitauos suarum prb.-f
bri.sfiphdura de ejus ercplieg&fuip adfentii Leo cer- yiiigiafiim 486 epistolastibscribenda diiefeia est.
ius erat 'iacWs,"'e'x' ef»__|s|". |tj'\riiinfe!'78') ejidenTdie NihTrriuienrfeiriignat qiioiiiiniis eoram Lucentio et
Scfip't;{,(Vf£<a\e j?ascha anni"431'rfe'yp'fsjimRQjiiajri Basilio Tegatis Roftiahis toitiin id peracttinvTuerii,
pefsuacleijf litierp. |§ Apriiis liujus?artni dal3e,qui- • iiriuniqne fiiisseilloruiii "quaelegatjs commissa pliirifes
buseiaiios iegaipsjiiuc^mis^is-jijominefldatjvcmiifejcj scriiiit, cap, 5, S. Leo,'fet dequibus sic Anafolium
BALLERINIORUMANISQTATIQNES,.
quin legali mutatis rebus pgerint, ul poacto conven- contendii, cum tamen "Pbepdoreius,qui absens,ejdem
!*uiaudaia bpisipiii ap pmnifiiis "'subscriberetiir',' ea- episfolae hac dccasibiie' siibscr-ipsit, niilbi aliaj, tit
"dfeniqueVtVfti ex eoiieiijciinvehttiriTiiiereliir ad oirn- videtjir, prpbabiliori de causa eamdero epistolan)-a|i.s
iM. P.riViiiis'Wetfbpolitas, ut Siihiliter """' '' pnvnes " '' epi- :' Se^Siibscripiamad Aburidiiiiu iiiiseril, riisi quiaeo
lcripi
' feanvileiii'sub4iii'il>ereht.'
1 auctore in 0,iieniem rbissa fuit; iinde initio ejdem
,(a) fJoiifer anriw'. \§ (Toiij. prmced. col. 914, n. »•) episiojae iribiiit quod Orieiitales r.eciam fidem'tenufc?
in 'ejijstT86' expua e'jri(.nd'a*ia hefribs lSctiqrie eju^r riiiT.Aliuscohvenliissiiiecbr.li"ofiiiiclbEiiateastruen.-
(ienTepisioiae,ap|ifpbata cognpsceitirsenteiitia lSga- dns non est. (juafeaiilenf Quesnellus suiijicjii, iiifir-
iprUnj,' pui fuernni ih hajrsyiibdo', 'ifoifverd liaiic missinia sunl.-Siloiitiuiii LepnisTiihil'prpbat, cuiii iu
prpvmciani aliis legatis posieaTiiiiieridis fuisse ffeser- episinTis non pmnes GircunVstanliaesfemper.eipri-
vaVam.In epistpla atitejii8S,'daia "die'9 (rioii vefb 7) DTiiantur. ParliCula iiuric ift aetione de P-holio Tyri
'JuliCanViST", nulla:liac iii fe potfestas iiovis legatfs ppsieriorero et proxiniiorerii cbhveiitum iudicai,?et
C;.ii'feessa tfffdiitif, '"sed ''"' %
' cap. anterior
'"''!''' taiiium sfeii-
' "' ftpportilur pariiciilaeJtfliiccpii¥eniiis artiecedentis ac
leiijlv cbnfij-miiUir. :'- feinoiioris; iit ne alium coiivfeftttVift ante turiciliUiii
(fr) Abroidjiimcupi sociis Romam reversum panlo Glialcedonensfe'iialiitiim asinuere lieccsse sit. Q.tutd
-inie<licjiri'9"Joniian. 451 pjobavimusannoi. 4(Tora. si pattctibidehi dittiiiiur epvscOpi,Leo vefo, episi. H9
pra^ced.^cqi", ^19,, n. '*) iii epjst. 85. Die auTefti13 de! Coiisiariiinop^oliianoemii'eiitu scribens, muttot
Ajifilis Leij ens exspeetnbal (inideiri, feoruniqufede vocat;'Trigiriia ve! qiiadragitila episcopi diversa cbri-
feous'^esfis feTaiiiineiii non foce, sed per litteras sidcr'ali'oii6"ac relaTi»ne ~pau'ci!vel rriulti appellari
aecepeiatl Vide """' ainioi.
"" '•"' S"" (lbid'.,col.
'" ' " 913, r " ».'«')'ih
" ! pbtiierfe:'' E-ustalliio Berytfensi episcqpo*pauei dieti
suhi re.rate ad niinvefiith''episcopOrtiift,quiin ante-
epist.'8|).'
(c) Hic Qupsnellus Leonis epislolam ad omnes cedenii febnventuTiitferassibi faventes firroaverant :
metrppbliias siib-ciibendaiii fuisse niissani nggaf e ' quaiii relajibiieiiveiKii;Leo Inenle rion cotipepefit, eos
Coiisiantiiiopoblaiiasyniido, ih qua AiiiViftliusei cie- ih reni siiaiftm«r/bsnoninale appelJ.iVit.Thepdoretiis,
teri, qui in regia robe degebani, agentibiisAbiiiidio Ib is et Aquilinus idcirco privalim episfolani Leouis
el alijs Roiiiaiiii'Ecclesise legatis, eidem subscripse- siibscripsere, qftia erant depbsiii ae'-exsules, ftec ad
fe. Aliuni posiefiorem"cohveTituirnhae de re habitiim Orieiiialiuni svftbilosacccdefe poipranrs
 247 PASCH. QUESNELLI DISSERTATIONESIN S. LEONIS MAGNIOPERA. 248
hoflalur epist. 65 : Anriitere itaque,frater Charissitne,A subscripserunt; alii per tractorias per provincias
11/quw Ecclesiw Dei congruunt, fideliter el efficaciler primalis auctoriiate et metropoliiatiorum cura cir-
cum his fratribus, quos lanlw curw idoneqs auclores ciiroductas ad subscriptionem adacti, et in communi
elegimtts,exsequaris. autograplio omniuni subscriplionibus excipiendis
Neque bis coniraria est epistola Theodoreti ad destinato satisfecerunt.
AbundiumTegiiiuin,sive noiha illa sit, sive germana; ANNUS CHRISTJ 451; — LEO.NIS PAP!« 12; — VA
privata.enim fuit Theodoreii, Ibae el Aquilini sub- (a)
IENTINIANI 27, HARCIANl "1 ET 2, IMPP.; — MAR-
scriptio, quam commeirioral, et ex proprio ipsorum CIANO ADC.ET ADELPHIO COSS.
consilio nata; non coramunis et ex praescripto pri-
matis data. Tres illi proprio sibi episiolaeantigrapho I. Iroperium adeptus anno superiori Marcianus
BALLERLMIORUM ANNOTATIONES
- (a) Breviariufti liislorico-cliroiiologicumhu,jusquo- opportunum lempus non esse signiflcat. Die 19 Junii
"que anni 451, iut confusio vitetur, priBmittendiim ad Anaiolium dedil epistolam 87. Ex hac autem di-
est. Constaniinopolitani clerici, qui post. Constanii- scimus Basilium et Joannem presbyteros ob diluen-
nopOlitanam syhodum habitam stib flnem anni prae- dam Eutychianae vel Neslorianae hsereseos suspicio-
cedentis iraHsmiseranl una cum geslis ejusdem sy- nem Romam confugisse. Cumque sese apud apostoli-
nodi cum legatorum relatione et cum epislolis Mar- cam sedem edita fldei professione purgassent, eos-
ciani, Pulcheriae et Anatolii, Romam pervenissevi- dem cum pace Leo remisit, et Anatolio commendavii.
dentur non multo postiniiinm anni praeseniis 451. o Paulo post legatorum profectionem Marciani lit-
Ex iis quae Ahalolius gesserat et scripserat, Leoni lerav, quibus cOncilium Nicaeaecogendnm kal. Se-
salisfactum fuil; ac proinde is communionem ipsi ptembris, indiclum fuerat die 17vel 23 Maii, Romaro
tribuere non dubitavit. Providendum vero erat etaliis allataesunt. Inopinata haee indiclio pontifici accidit.
episcopis, qui impieiati cesserant, et ad poeniieuiiam Ne autem imperatoris desiderio obsisteret, in hisce
reversi comrounioiiem poscebant. Legati cum hac temporis angusliis Leo statim Paschasinum Lilybe-
de re, quae improvisa accidit, non essent instrucii, tannm legatum ad concilium elegit per litteras, quae
nec idonea faciiltate poiirentur, apostolicam com- desiderantur, ac dein die 24 Junii alium legalum
munionem iisdem concedere non potuerunt. Duo, Bonifaciuih presbyterum misit, ut cum laudalo Pa-
constifuerant.: primura ut resipiscentes 487 sua" sehasiiio, el duobus 488 legatis Lucemio et Basilio
ruminterim- Ecclesiarum essent commuiiioiie ion- antea iransmissis concilio praesideref. Huic Bonifa •
tenti; deinde ne noroina Dioscori A|exaiidrini, Juve- cio cum commpriitorio aliquot epistolas eodem die
nalis Jerosblymvtahi, et EustailiiiBerytensis, qui signatas 'dedit, scilicet novam epistolam 88 ad Pa-
ftierunt Ephesini Jatrocinii capita, ad altare recita- scliasinum, 89 ad Marcianum, et aliam deperditaro
rentur. His de pausis alios legatos cum congruis in- ad Lucentiuiii et Basilinm, quae hanc delegationem
strufetionibus etfaculiaitibus dirigendps, et Constan- declarabat. Has epistolas mox subsecutae siuit uliae
tinopoliianis clericisreverteniibus jungendos pontifex quatuor datae biduo post, 90 ad Marcianum, 91 ad
censuit. Abundium verb et socios, quos quam cilius Anatoliuro, 92 ad Jiilianum, quem Constantiiiopoli
remigraturos acceperat, exspectandos duxit, ut ex jamdiii degentem ac omniuni reriim instruclissimum,
viva ipsorum voce, quidquid opus esset, plenius (__;qualuor meinoratis legatis adjunxit, et 93 ad syno-
intelligeret. Hinc Constantinopolitanos clericos din- dum.
tius retinuii, et in epist. 78, 79, 80 et 81, dalis idi- Duas Marciani fet Pulcheriae litleras Leo videtur
bus Aprilis, quas per epsdem clericos in Orientein accepisse per Theoctistum Magistrianum, per qnem
misit, Iegatos novos una directos vel dirigendos in- binas ad eosdem remisit die 20 Julii, nihiiruih epist.
dicat. Haeenim epistolaeparataefuerunt ante Pascha, 94 ad eumdem imperatorem, et 95 ad laudatam
cum novos legatos una dirigere cogitabat. At cum Augustam. lidem Augusti acceptis Leonis litteris per
Abundii et sociprum reditus nimiuniidifferreiurjpro- Constanlinopolitanos clericos direclis die 13 Aprilis,
ducta novorum legatorum transmissione solos cleri- et aliis per Tatianum transmisSis die 23 ejusdem
cos Constantinopolitanos remiltendos duxit idibus mensis, pontiOcema synodo tftnc cogenda alieuum,
Aprilis cum.memoratis lilteris, quibus eanidem diem et legatos pro solis Japsis recipiendis dirigendos
apposuit intacto textu, quo uovi legati direcii signi- cognoverant. Cum autem synodus jam esset indicta
ficantur. Confer annot. 7 (Tom. prwced. col,9Q9,n. d) die 17 ex Grasco, ex Latinis aiitem anliquis versio-
in epist. 78, et annot. 5 (Ibid., col. 916, n. °) in nibus die 23 Maii, in hanc rem utique sollicitiusin-
epist. 81. : stitere. Pulcheria autero diffictiltatemmovisse videtur
Constaniinopolitanis clericis j*amprofectis Tatia- circa Leonis consilittm, quo nomina principum la-
nus praefecius lirbis Conslantinopolis episiolani Mar- trocinii Epbesini ediplycis noti recitanda pra;ceperat.
ciajii Leoni tradidit, in qua .imperalor pro cogenda Id enim nonnulli, ut ante Anatolius, differendum
generali synodo inslitit. Leo rescripsit die 23 Apri- putabant, quoad illi, nisi resipiscerent.deponereniur.
lis, in qua legatos confeslim dirigendos roemorans, ._" Leo aulem rescribens, suam in lapsis ad sanain .
de synodo quid cogitel, ab iisdeni plenius explican- mentem revocandis et recipiendis sollicitudinem ac
dum tradit. Mutalis scilicel circumstanliis synodum irtdulgentiam commemorans, non alio coTisilio se
haud necessariam credebat. Interim Abundius et so- vetuisse indicat eoruro nomina ad altare recitari,
cii Romara cum aiiis Marciani et Anatolii litteris nisi ut qul nondum sui sceleris poenamferentes, in
rediere. Ab his de poscentibus coromunionem ple- iinpieiate adliuc jacebaut, boc saltenvstimulo excita-
nius insiruciiis, die 9 Junii novos legalos tandem renlur ad petendam pacem; quam,.si saiisfactionem
transmisit Luceniium episcopura,et]BasiIium presby- praebeam, ii.-dem concedenciam significat. Quod si
teruift, quibus et Anatolium. Constantiiiopolilaiium in epist. 95 ad Pulcberiam, c. 3, lapsos pene qmnes
socium delegaiioiiis.adjunxit, ul episcopis lapsis non reconciliatos poinmemorat, quod per Lucenliuin et
dubia professione Eutychen cum suo dogmate ana- Basiliuin legalos lieii debuil, non idcircftcredendum
tbematizantibiis apostolicam commuiiioneiu concc- est Iiujus reconciliatioiiis nuntium accepisse hoctem-
derent. De impietatis auteiu capitibus, si forle resi- pore; spatium enim dienmi circiter quadraginla, ex
piscereiil, et idoneas cautiones praebere viderentur, quo legafi Roma discesserant, angustius est quaro
: iiuni recipiendi essenl, maturioribus apostolicaesedis quod ad itfer Constantinopolitanum conficiendum, et
eonsiliis dijudicandum reServavit. In lianc rem dalae ad reconciliationefti pene oroiiibus concedendam, et
jisdem legatis qualuor epistolae, 83 ad Marcianum, ad afferendas bac de re ad Leonem liiteras necessa-
84 ad PuTcheriam, 85 ad Aiwloliiiui.et 86 ad Julia- rium.est. Yerisiiniliosesi igiiur, Iisec Leoneni idcirco
iiiuinCoensem : in quibus pro solis lapsis conciJian- scripsisse, quod recoiiciliaiionera fere O!iniibus,qiios
dis jegatos se dirigere affirmans, synodi convocandae earo petiisse jani noverat, a lcgatis suis traditam
 249 DISSERT. I. DE VITA ET REBUS GESTIS S. LEONIS MAGNI. 250
dedit ad Leonem pontificem litteras electionis suae A amoveret: quod ipse in concilio Chalcedoneftsi pu-
indices. His non ante idus Apriles hujus anni respon- blice tesiatus est. (d) Haric regulam, inquit (Act. 16),
disse 489 videtur pontifex (a) ad quas qtiatuor sanclissimo papw in urbe Roma ego relegi prwsenlibut
epistobe d.itae leguntur, ad Marcianum (Epist. 58, clericis Constantinopqliianis, etimque suscepit. Haec
nunc 78), ad Pulcheriam (Epist. 59, nunc 79), ad verba tempus iudicant epistolae Leonis, quain vult
Anaioliuro CP. (Epist. 60, nunc 80) et ad Julianufti palani omnibus fieri per Anatolium.
Coeroem (Epist. 61, niwc 81), a quibtis oinnibus et II. In epistola ad Marcianuni illi breviter Leo gra-
ipse litleras acceperat, per clericos, opinor, Anaio- tulatur, quod renvreligionis sollicite curet; quod ejus
lii CP. episcopi, quibus et suas iradidit perferendas. defensionem suscipiat (Epist. 58, nunc 78). Certe
Enimvero cum fldein searo Anatolius in synodo Marciani pietas singularis, amorque adversus religio-
CP. apernisset, quam legati sanctorum Palrum do- nem veliemens fuit. Iroperator salutatus, ut diximus,
ciriiiae epislolaequeS. Leonisper omnia concinentem de sua electione litteras ad Leonem misit (Epist.
probarunt, ille tres Iegatos Caslerium presbyterum et Marciani ante 68, nunc 73), sanctis apud Deum pre-
Pairiciuro Asclepiaderoque diaconos Romam misit cibus juvari se flagiians, significansque quauto desi-
(b) iiieuute hoc anno , qui Leoni litteras fldei lestes derio componendaeEcclesiae tenereiur per generale
clarent, vivaque eam voce asseverarent, et, insuper, concilium, quod S. Leo rogaverat. Deindealiis litte-
ut de mullis cum eo coinmuiiicarent, quae in synodo ris de adveniu legatorum lionorilice loculus, invitavit
ventilata erant. Relationem suam de iisdem capilibus eum in Orientem ad synodum universalem (Epist.
junxeruntlegaii Anatolii Iitteris.Oranium praecipuum Marciani post 61, iiunc 76). Quodsi nonliceat, exspe-
hoc erat. _. ctare se ejus responsionem, ut ipse ex lllyrico, thra-
"
Benenvultiepiscopi, quibiis constantia potius quam cia et Orienle episcopos ad synodum per litteras
fides vacillaverat, redire in communioiiem Leonis vocei. Pulcheria quoque ad Leonein grata scripserat
flagitabanl. Legaii summi pouiificis eos contentos (Episl. Pulcheriw post 58, nunc 77); Anatolii doctri-
commuiiione suarum Ecclesiarum esse, auctores fue- nam integram sanamque, ejus subscriplione ratani
rant in synodo, donec S. Leo aliier sanciret. Leo haberi epistolam ad Flaviaiiuro; Augusto visum ha-
mandavjt recipi (Epist. 60, nunc 80), si modo apud beri synoduro, ubi de iis qtiaeadfidem pertinent de-
legatos Anatoliuinquefidem suaro lesiatam facerent, cernatur, et de episcopis qui Ephesi delecerant; alla-
siEuiychis insaniam seque ipsos condemnarentquod tum jussu principiscorpusFlaviani Constantinopoliro,
seu levitate, seu formidine, Ephesini lalrocinii acta condilumque honorifice in basilicaSS. Apostolorum;
raia liabuissent. De recitandis nominibus Dioscori exsules extorresque episcopos revocalos, qui in sy-
Alexandrini, Juvenalis Jerosolyniitani, Eustathii Be- nodo universali cum honore sedi et sacerdoiio resti-
rytensis indipiychis, Anatoliuni monei, ut id faciat, tuantur. S. Leo rescribit (Epist. 59, nunc 79) acce-
(c) quod legaii suaserint; caveat in priinis ne quid ptissimmn491 se >""'referre, quod causam Ecclesiae
inenvoriaroFlaviani offendat, neque eorum nomiiia defendat, quodque Nestorio el Eutycbi coudemnandis
qui inipietatera propugnarunt cum sanciorum memo- serio et feliciter animum appellat. Sed praeter et ante
riis promiscue usurpet. JuJianum Coensem Flaviani has omnes lilleras, quas hoc anno in Orientem de
defensorem illi insuper commendat, Eusebii Dorylaei Eutychiana haeresiLeo scripsit, est epislola data
Ecclesia; curam gerat, neque id in ejus damnuift ver- octavo id. Novemb. anni praecedentis, quam priroo
tal, quod absit: cura.ille pro causa fldei multos per- publicamus, ad Faustum el Mariinum presbyteros
tulerit labores, et suaesit consors communionis. Sci- Q (Epist. 56, nunc 75); quam v.ult, quasi encyclicam
licet Eusebius Eutyclies accusator extttus ob eam commuiiicari oinnibus calholicis, ut quisque pro fide
causam episcopatu 490 per pseudosynodum Ephe- viriliter decerlet adversus grassaiilein haeresira.
sinam, Romam liimquam in asylum confugil, et fidei III. Dum Leo perimendse Eulychianae pravitali se-
confessionem edidil; ut dilueret labem qua se male- dulo laborat, superiori arino ad eiim scripsere epi-
voli baeretici asperserant, quique crimen haereseos, scopi Viennensis provinciae(Epist. Gallorum ad Leo-
ut fere fit, quoniam erat coiiirarius, iuferebanl. In nem, ante episl. 50, nunc 65). Vila migraverat S. Hi-
confessionesua decreta jvriorum synodoruni Nicaenae, larius Arelatensis an. 449, et in ejus locum suffectus
Consiantinopolitanae, iniprimisque Ephesinae doctri- Ravennius. Ob Celidonium deposilum ab Ililario et
nam professus est, ut Nestorianismi suspicionem restitutum a Leone fuisse irarum causas supra relu-

BALLERINIORUMANNOTATIONES.
praesumeret cum haec scribebat vel cum hae,litterae est in dissert. de Epist. deperd., n. 45.
Constantinopolim pervenirent. (c) ConfirraavitS. Leo quod legati antea missi jam
Abundius et Senalor post Constanlinopolitanam judicavcranl in conventu anni superioris. Conferan-
legiitionem in suam Mediolanensem provinciam re- not. 13 (Supra, col., 245, ». a) in annum pravceden-
verlentes, Leonis epislotam tradiderunt Eusebio tem.
metropoliiae, cui pontifex praescripserat ut frequeu- (d) Hiec Eusebii Dorylaeensisverba Quesnellus de
lissimam suae provinciae synodum cogeret, in qua D prbfessione fidei ab eo Romae editae interpretatur,
suiim ad Flavianum epistolam omnes signarent. Id cum lioc tempore nulla alia vertereiur nisi fidei quae-
factiiin fuil ea syuodica qua^ inier Leoninas est epi- slio. Al in conlextn :;ciionis 16 synodi Clialcedoeeii-
stola 97. Hanc auiem Leo accepit legatis ad Orienla- sis relerimturad canonem prohonore sedis Constan-
lem synodum janv profeclis, quibus fortassis illam, linopoliianaesiaiutum in concilio Coiislantiiiopoliin.no
si citius pervenissel, tradere volebat;queroadmodum sub Tlieodosio seniore. Cura vero huic canoni in
fecisset de Gallorum quoque synodica, si inaturius Cbalcedonensi renovalo Deo maxime obsiiterit, iu-
reddita fuisset, ut iisdem Gallis reseripsit epist. 102. credibile videtttr eum ab Eusebio lectum suscepisse.
Qnie sequuntur, ad synodtmi peiTinent, de qua in Hinc Rusliciis liuic Etisebii leslimonio annotationem
oreviario ejusdem sermo erit. affhii : Aid Eusebius menlitur, aut ad horam S. Leo-
(a) Marciani epislolac 73, ob assumplionem ad im- nemfefellit. Vide Tom.IVConcil. Ven.edit. col.1754,
periuirtscriptaeexeunte Angusto, vel ineunte Septem- not. 6. Aliquid vero de boc canone, vel de molinvi-
bri an. 450, Leo respondit per iilleras, quae interci- nibus pro sedeConsianliiiopoIiiaiiii, Leo prajsensisse
derunt, datas circa diem 8 Noverabris, ut vidimus videmr.cum Bonifacio legaio ad concilium directo
annot. 2 (Tom. prwced. col. 908, n. J) in epist. 78. in roandalis dederif, ut li qiti forlc civittilum suarum
Alteri autem Mareiani epistolae76, scriptae die 22No- splendore confisiaiiquid sibi teutaverint usurpare, lioc
verobris, respondit epistola 78, idibus Aprilis. qua dignum est coiislantia retundalis. Sic act, 16 Cttn-
(b) HaecConslantinopolitanoruin clericorura trans- cilii '('balcedoftensis.
injsiioprobabilius inciditsub finem an.450, ulvidere
 SSl PASCH, QUE8NELLI EISSERTATIOKES IN S. LIOJJIS MAGNIORERA. 25S
Timii^.ftHwsis jhdicia ppnjificis Rpnjaiii (aj) non ste- ,|/ Irium episcoporum {Epht. qute 3§, »M»C99, el 77,
\&i*\\iflLeo S.ei) Arelalensein Ecclesiam suis exuer nunc *04); illjs suam dnctriuain giatul.tlur sanciani
rat PFi*il8gii|i"-jiirgque meltonoTis inViennensem ill*saini|ue, el eruditione Spirilus sancti coelesiem,
Ecelestaqi lF%Q*lu{eral. Cum Ililarioexsliiictatii iram quamqiie/Eutyches frusirii everlere lentaverat; GhaU
gmnnii p.rtiHjOcis rali episcopi Yiennen--isproyinciie, ceilpnehsis quoque coiicilij felicem exiium illis' signi-
pro Raveiiiiiii cpi.slolamsen libelliuo.ad eum niiiumJ, ficat, ragaiqne iit id liispahiarum episcopis noium
r.e.s|iin!qiiesii.0.meinipQliiano jura snie Eccle&iaepo- faeiant, sicul antea pen eosdenv missa"episiola ad
sciuii, iv.iq jijinq epistnlam fals| snspectam apuil nan-? Flavianqm cnm aliis: quod Idacins scrvpior ilioruni
fliillns. RaTanhis eam ex Arehvtensi codice piinius teiivpaijim non omisit inChrmiico ad olympiadem
:u'|s 'Ajmalitjiis innesnii. Eumileln ms; fjftdicemaui 130.- De Galliis, inquit, epislolm deferuntur Flaviani
jsHe sinvilemin 0- Thn.ani hibliothpca naotns suin, episcopiai%eonem episcapummisst%cum scriptis Cy+
.episjola ej. resppnsippe Leonis;, qni pnu.? rilli episcopi Alexanarini ai Neslorium Conxtnntino*
i!jii! ipijcleiTi.
Jentor liiemcnmposuU.Viennensi mplropQli qua.iupr poliianum de Eutycheie Ebiomta hwrelicb; cl Leonh
iScciesias aiirilniens, .Vajeuiinm, T/areniasiamGiMier ephcovi ad eumdem responsa, quas cum aliorum epi-
yam, et Gra!iai!upplim,.,reliqnas sulijficu Ar.elaiensi ' scoporismel gesth et scriplis ed EcclesxasdiriguntuK
Eer.jesj:«t,ciii reddita flnqdaitnnodo.spa jura, nec jaj Sicplim e Galliis fides et doctrina Patrum in ilispa-
- nien A^ie.nnensisEcclesi:! oniiii hpnore prjvaia est, nias tiansmiui soliia. .-
Peironiiis iiresliyteBi'( Regnjns diaionus Romam de, IV.' Per eos ferme dies, Ceretius, Salnnius cl Ve-
iegati, !i! lib!#i!!> Arelajeiisis prnvincise Leopj dfe ranus Gallianim episcopi lecta Leonis ad Flavianuni
rei|i, Rpiii;« diu deteniisupt, lit quo tandeiri verjg,^ »'• epislola scribunt ad Leonem {Epist. nunc 68);graiu-
rent mplitipnes,Eujycliiansejpsj perspicerent.Kepiissi liiniur ei sanctam sanamqiie hiijus epistolfje fitiem,
aUnlere reipnn^sjnpfjinSiincljpouiificis, ,jni1ic,iuip<tue curamqne prn eliminanda e Galliis hseresisiisreptam;
de cauVqTr.i<i.Y!I!C!33 Vipnnensis::,seniet ppislplaro JJetir tesiiiicaiiiurque (|ijo in loco.elxslimal.ione sii apuij
nisad .Jtay^nn.!Unj.(£p,isj.51, nv.nc(56), cp.]et snam seejus epis(ol:i, quam eshcripiam miitnnt. utsi quid
. ad Flay,iani!fnepistqlini dirigit;(Epis(, 53, nunc.Qi), amaivuensuim yitioerratuui sit, si qqid adulieratum;
qu>in cuiii pailiarnpv episcppis.Ciiininunicei; adhorr yel ipsi delraherp aut addere quidpiam lihuerit, id
laiiirquc nj,j'.Ijijenj *uam i.n liac. causa. cpmineiidet. 'fp.ciat; tit iniegra sanaqner.emiitittur, quo et episco-*
A.U9iusuppr iegitil coinniisit", s^il ypee polius, et pi, ei laici, 493 0"' ejiis ieciionem avide cupiuht,
Sicio.,'o,p.amscripiQ.Facile piihi p.erswaserin!rogaipni jianc legani sine periculo errandi, aui suspicione Cal-
jfyavgnipnnr./jlu.t in synpdp cpi4QjainM Elayianum si. Jus(?e peiiiiQni, puto, annuiiLeo, et:ab iisdem
ep.ijcQpiG:illianim reciperent,492eW!e solcm.ijjter ep.iscopisad Ensebium Mcdiolanensemepiscnjiunvita
sphjpnbf ren,t; ut Lep,apud Qr.i«iiuiles,sj p«ce>se§h, emendatanj m.issa.m csse non vereor dicere. Nam
PcgiilentalJHin iinum e^se aiiintiini, ipiamque fidenv, Pusebins vn synodica (invniumcpmprovincialium subr
'eisuiim esse dpcijfi.papipninipni epjscppgrumsiiarimi SCripiipnemunita, ad Leonem scribit eam sihi a Ce-
partijiiii p§tf,ndergt: qupd per, lilleias npn sigiii(iga[r retio reddjiaro.. Qum ad nos ex veitrq, inquii (Epht.
yit yjr ciirdaigs, pp arjieiitjus,epis£p_pQ,ri)n.i suffragia nunc $1), admQ}iiiio}iet.au,cfa, fraire el coephcopo
fluscsijsse/^icerctur, aut tempus sypodi nQndpn^PU- no,sir,oQei-etiQmiMmnlA,pewmit. Malein editis cddi-
hlipajie.a^leyertis/si!. Ea res, jn Ipn.giim. projracta.; xibiis CyriqcQ,prp Cerctio,ul Raronii Annales halvent
pan) fiiqu.pliiitiiti Ray.epiiiireversi in Gallias.addippi B,\ niss, cQdlces. (?) Novi jja. statim convbcata co-
(|up lion.iani jiimlilicis lpgaji prpfecli in/Ocie.iitKinaii v aclaque s.ynpd.us.apEu.s.ebio; seu, qupd novum erat,
Oanpiiijiip.,a.huuspsj et anipiius; et tamep jj§n ppn'- ad snbsciibendum epistolae cogi episcopos non e"x
dum (Jai|()rurn'responsnin acopp.erat,$IIJQRimiapfo- auctoritaje cecuiuenica!syn,(>diJ seu mandatum Leo-
fecji spiit legali ad cunpilipm.,i!3.enijji 'Jjflstabs/olu- uis s.iiper eanii rem; seuy'AWndiiis unus ex Legaiis
tain sy.iipdu!:nad eiis rescribit; ^asseini{s giijdcui -S; Leonis el Iiujus proyiiicvse, exspeciabainr.L Ilic
ffgMiMMi* VfiAliB.Hl!&M tQ tempQrggwayrgmis^r ,prp.feclp Coiistanlinopalim reyersus Romam acce^
tjf UQcipere;ut pxofcclurh gii l)jie${en\ fratritius no- - p.it a. Leppc liiti-ras ad Eusehium Mediolanensem;
slris, giios ac[smicla».!syngflunivice gpsfra prq cglhgr qiiihus eum liartabalnr ut hab.itasynodo provincise^
licm f>4eidefensionedireximus, ejian\ vc^irot'.senteiitigs. jimji.esepiscp.|)igiip.scrjRijojn^sna episiphim eneycli-
PXQfesMQ iun.yergim;( Ep.ist. 77 , n,unc \ $i, caji; 1),. gajn apprpiiarept. 494 Est EnseMi' respoiisio, qua
Prseposiere iahdem sihi rediiilas scrihit per Ebredu- saiisfactum Leoni luisse accepiinus, laudatamqiie jn
nensem episcppum cmn subscripliprie .flpfldraji.nja cppciho epistolai») (d) tit plenam fidei simplicitale
RALLERINIORUMA^NOTATiqNES.
(a) Hilirium parnisse Leonis judiciQ p.rohaIii.mus qnemadmodum cliam. ,Co,ns.lanlipppplicjt iij Qrienle
in obseiv. ad dissert. 5 Qnesn. p,arl. Uj, c. 2. SoVu.rp fac.iim.ifu.erat: Similjier ej Zpsiini tracloriipadver.Mis
antesenieiiiiam :ippelhitionifesiiiit, a.lianueinler,pp- Polagianp.s innJtpanie pmn.es.el Qri.eM.alese.(Occi^-
suii. oh.qme metropolitico jure piivaius fnil,' JJ( jp deelalfis episenpi suhgcripse.runi sipa^iilla synodo
iisdem ohseryatiftuibus plurihns explicahimus. -, ut (JocfJ Aj:<rjtisjiiercatpr in Conimonir
Cectiiii.epica
(b) Quse Leo Pelronio. el Hegnlp in mandatis de.r tiirio pdii. BjSuzii pag, {58. Jtcatissimq;meniora; rpi-
derit, et cur voce, non scripm, expliqayimus in' Bre^-^ i?o_plZbsimi^pislQ.lq,qutg triictqrin^icihir. ijua Ca-
\iarin historiie anni pr.a^cedenlis-anii.oi.2 (Suprq, (cs(insJ^f/cigtlwaK^i^W^fii*''»(» et p.OiixtquibiopoJim,,
Coi. 25S, ii. b). In mandath, inqiiam, neqne enim el per tolum qrbem iukkcriptiqnibtissqnc.t.oriim 1'alrum
Rnvennium rognvil(quo verbo Quesncllus utiliir), sed estrqborqla : ciriJiiliqnujetre[iqiii complicesejussub-
mandayit, iit liquei i'x illis epist. Ij7: Si hmcitaut scribere detreclanies, copsentqneqsque. sc iwienlesiisdem
credimns, aique MANDAVIMUS, impUverh, etr...-Jisecque Pulribus fncere, non sqlum imperiq^bus lcgibiis, sed
secreia mandaia efficqciterexsequendqsignilicat. Ques- et sqcerdqlnlibus sthtuth depgsili qjque exquclqrqti,
liellus pra-cijiiendi verba saepius declinat, qupd se- ex Qyiniilq(in dsiujbolisunl.
mid monnisse sutliciat. (d) !n epismla Mediplanensiuni non legilur parti-
(e) Non aliaiii Eiisebius epislplam a Lepne accepit, ejda «(, quam Quesnelliis hic cursiyn ch:irac|ere ap-
quam qo.-eper Abundium et Senalnrem inissa liiit; et ppsui!, ac si idpoiili teimis gpistolaesnpscripserint,
" ut prinni'11 liciiii, Leonis mandaio pariiii, : ac prp- fliiia hanc pleitqmfiiei simpljcilqte, e(c, cngnoyerint.
pierea commeniitia est ratio dilatne responsionis, Eajpqnideir! iidein Patres.p/rnii fidef simplicitajeful-
^nod Koimmessel ad subscribenilumephuilm coyi epi- siucinriiaie gere, elc.,'.tesiaji siiiit; al e.x ipsa appsi<iKc:psedis
scopos non ex ancloritate oicumenicm•synodi. Eniin- pidein siibspripsisse iiihij ahibigimus.
vero sicut Calli, ita MediQlaiiensisproyincise aiitiaiies Oiiinibus eniin cpiniiiiiiiis er:it, ut (.reiiiiniis, ijla
cx sola auctoritale ev praecepto pniiOcis aiite cqnci- S. Peir| Chrysplpai scnlentia, qu:iiij episi. S5Eiji'y-
lium cecumenlcum guas.subscripiionei" addiderunt i Rlien mptienS'ut Lepnis epistolam pbedienief atitn-
1*3 DISSERT. I. DE VITA ET REBUS GESTIS S. LEONIS MAGNI. 2Si
prophetarunv, evangelistarnm, apo.stolor,iimque au- A timiem poenitentiamque pollicentur. Rogat deinde
Ctqrit3te firmatam, et B. Ambrosiiscriptis consonam;, Aupstam ui iongeariioveat Ettlycbefi AlirAi^iirbfvi-
tradilidni Patfbm, et fidei EcclesioeVongruentem', einuriijiil eprum careat solalio qubrum ihfeCit ani.-
cpnlra reprotiatos damnatosqne, qiios seiles aposto- mos, novumqiie alibatera oUret pt<aeponiin !ejusTlo:-
lica al-ienos esse a fide pfonuntia"verat. Neque hic ctim, qui expurget mentes qnas iahes Eutycbiana
nioior Bafonium, qui credidit bis nvissamLeonis epi- corrirpii. Anatoiiflnivero admdnet' se ideo Liiceniiiirii
slohm ad Eut-ebiunvMediolanensem,quod ex Eiisebii et Basiliuni mittere, ut cominurii corisilio faciaut qiiod
resp'nsvone piin coltiuilnr. Meiitio quidem, dnarum vi;upv e re ei corvimodo;Ecclesi*; ut qui ad conimii-
episiolsriim: aheansde cogenda synodo Mediolarii, nionem caih.olic.im redire veiint adnvitianluf, sed
quam Aburidius atiulerat; alterius", quae esi ad Fla- eiimceria professione fidei el deieslatione dogmatis
Vianum!el per Gerelinm data, quam inajoruin fidei Eulychiani; El si qui grayiusdpliguisse repefiuiilnr,
coiisprere dicit, quas re el argumento diversas fuisse remiiianiur ad aposlaticam sederii, ut aestimet quid
palam est. Es his alia a nobis per recanitulationem, cbnstituendiitn. Notrien eorum (*)' qtii pra^varicali
alia pcr anticipationeii) dicia propier affinitaienl re- snnt vptai ad aliare recvtari. De commonitorio <juod
runv. Sed re.ve.itamurad Orientem, videamusque ap- s"ihi'Glerici obtulerant, addit se mandas'se legatis ut
paradis Ecdesiai ad sedandos lumultus quos' : Euly--
' dictp et VOPOresp, msioneiri dent;''E)i'plicat'deniqiie
chiana hsaresis eonciiavit. . quas spes 4d6 cftncipil Ecclesia siib princijte cujus
V. Marcianiiel Leoni par animus (a) de celebrandp aifecius mifi ihojloChristianiis, sed eiiam sacerdotaiis
495 concilio; sed de loco et tenvpiire dispar sen- est. Quarta ppistola, quam primurn juris publici fa-
leiitia. Leani inlialiam cogi et Uisiralii syiiodnih t. " cimus; Jiilianiini Coenserriaiiborlalur ut legatos re et
placebat1. Foris host.isexieriws. Ilminiis duce Aitila opera juvet in nego.tioEcclesiae, ubiconsilio et pru-
terrebai Occidentem, Orienti minabatur hmreiicoriim deulia opus,' incumbantque forlitefad (lnctiis fran-
faclio, Dioscori Euiychisque parles pl.urimi seqiie- gendos quos Ephesina tempesias' 'comnvQvit.Ex his
banlur, receneque memoria fatrocinii Eplipsini aiige- epistolis inielligimus' q.iiiddemandaihm legaiis sit;
bat animum. Leo ipse poiitifex adesse concilio vehe- PeG ad syuodiim uiiiversalem jn;isso^,:etsi'Barnniu8
riventer optabat, nec pnlerat extra Iialiam. Impera> . aliter Kciilit. NjivnMarcianus ad Leo.!ieriviei'Leo ad
lori dpcretum in Orientem convPcare. Ibi jugiilandam Marcianum invicemscfipserant de syiiodo, sed non-
harpsim ubi se prodii. Sic olim majores, qui hsereses dum conviicaia; immfi, utdixirivus.deTocoei lempore
Arii, Macedonii Nes'orii<|ue ibi exstinxerarit ubi erat discppialio. Fpfellit Baroiiium codex pdilus".'Er-
natse. Sr.aui deinde prajsentiam magni fore ad victo- rprest in diil quri data vulga legiiur epistola Olim 43
riam nvomeuli, riec syiiodi tempus uitra differeiidimv, nnnc 75 (jn hac' ediiione.$Q),iibi pro^v kalend. lunii,
ne crescai hrereticis audacia, 'auiriiusijue patholico- restittiehdum vi kalmd. lulii, ut habei ms. cod. caf-
rum longa synodi exsppc.iasioneTatiscat. dinalis Grimani. Maincum Baronius exisiimare! Bo-
Eo tempore post quaiuon lnga.iorum de quihus riifacium Roma Consiantinopoliiiv missum v kalend.
diximns reditum, Leo, quod antea per litter-as1Maf- Jiniii, piilavit et Lucentiuiri et Basiliuri)ebdem missos
ciano erai polliciius, legalos rilios Lucenliiim Ascp- ad synndum; et quoniam profecti Roma vi idusjitnii,
laniuii episcopum et Basilium preshyieruni Constan- et' qubuiapi postniodiim iegatioiieperfuncli suiii in
- s"'
linopolim misil; ut eorpm qui Efihesi Inpsi eraht sy,aodo Cbalcedohensi.
cohfe^ionem reciperenl, el ad commuriioneiri.summi Dum liaer,ger.ebiiritnr,Basilius e.t Joannes presby-
pontificis admiliereni : et alia illis negotia cnmmise- C leri, falso suspecti haeresis, ex Oriente Romam sporiie
ral, dedenatqueliiteras ad Marciauum liinas (Episi. 62 propria veninni, ut suspiflionemEuiychianae vel Ne-
et Q$,''nunc 82 el 85), ad Pulcherian), Analoliuhv sioriarise praviiatis aiinivearit. Professi fidem coram
(Epist. 65, nunc 8,5), et Juliamim Coensem (Efist. sancto: pnmifice, "reiriissi sunt cuiri honore et cotn-
66; minc 86). Marciani fidepi laudat, quod non miiviis meiidalitiis ad Anaidlium lilter.is (Episl. 67, nunc 87).
liono Ecclesia3 quain repuidicas eonsiilaf; gratias VI. Yeruirielsi Romaniis ponlifex differri synodum,
agilqnoii legaios bene accepisset, novos commendat, et in ltalia fieri volehat, Marciauus tamen pecessi-
Suh finem epistnke de diff"'r,endasynodo loquiinr, ut fete rerum e|t voiis PraeniaIium"SQlliciialiissynodi
ii quos nvetus beili relinet ad concilium' veniant. indicendai consiliuin ccepit. Leo mehiepaprincipis
Pnlclieria; pietatem pluribus prosei|iiiiiir<: dp lapsis vel fama, vel animo, praesagiens, sed et ex eiiistola
aucior esi indulgentius agenduin cum iis qpi emeiida- ipsius Marciani cuiepist, 63 (nunc 83) pontifex re-
BALLERlNIQ^pM AKNpTATIQNES^,
deret, hsmcrationem subjecit obligandi vim ex pecu- n,am doctrinam, cpnlirrpati spni, N.eque.igcirco;n.ega-
liari apostolicoesedis prserogativa inferentem': Quo- rimus ea qnaj a Lephe defiiij|,a fiierun';. Iion fuisse
iiiam bealus Petrus, qui in sua sede'vj,vitet pmsidet, examini suujecta, qu.o.d.in Clwlcedftnepsi cpnciHo
pmsiai qumreniibusfidei veritaiem. Eadem -senienlia facipu) fuisse Vigiliiis in C.Qps!iu.!lQ. C, jS testatur.
ducti Ceretius, Salonius et Veranus episcopi Galli- Sed quaienuf. biip exanvgn libgrpm Jfuerit, salya pt-
caoi, in epist. 68 ad Leonenv scripta. ob,eassde,mdpg- hiipminus anpstoiicassedisauctoriiaie, ex ipsoLeone
maiicas liileras ad FlaVianum, protestati suiitVll/«riJo expiicaviinus^piuribus annot. 14 (Tom. prwced. col.
iUiipuncipatum sedis apostolicm constiluliim, unde.P. 1048, n. I). inepist. 120. Gonfenqu.seadjiciemnsplu-
adhuc apostolici spiritus qracula proferunlur; ubiora- ribusannot. l(Ibic(.,cs.l. UOQ, ».?,), ad holtas Qups-
cuia qposloiicispirilus Petrum in sua sede ac siicces- nelli iri epist.°97.
snribns docentefii indicant. Adeo vefo uii ceftum fidei (a) Vivente qpidem et Eulyphianps prpiegepie ira-
8iaculunv"*h;iec apnstolica delinitip" ab univefsis Gal- peratore TheodQsio, ut scand^Hs reme.diiuri afferre-
licanis suscepta tuii, ul. (quod scripserunl in1episi. 99 tur, S. Leo concilium in Italia neccss^raiini credidit;
ad eumdem pontificehi ) hujus doctripam ciim sua at rputatis post illius mortem cjrciimstiiniiis, parem
conleientes, hanc'suamcumiila confprmem riacti, necessiiatein non agnovit, ut psteudinni.Ssp.biinem
ilu se semper ex traditione paierna tenuisse, ui vester, ariuoi. 7 (Tom. profceA.,col. 9.0.8,p. 4) iri ppis.t, 78.
inquiunt', appslolalus exponit, jure lcelali ainj';°dein "Qesideriotairien Marciani noyj Apgusli pbsistere no-
vero ex ha;p concordia doctrina3 gavisi sini, dalam luil, ut liqucl ex episi. 89, 9Q eiy|.
sibi occasionem, qua libere dc fiducialiter, suffragdnle (6) Non de omnibus qui pririyaricati et sunt, sed de
eiiqmaposlolicm sedis auclorilale,' eloquantur, el as- iis qui in bac causa gravius peccayere, pb"hop su-
serai unusquisquequod credil. Nulium hi exarivenne- periprem sibi locum.in eadem infeiipi synQd.Q(Epbe-
cessarium credidere, quo d.e' dnctrina earunvdem sina) 'HHdicariHif,Len prsecipit, u'|, si rpsipiscaut, pp-
lilieraiiiin decemerenl, aivtequam ipsas suscipererit; i.uhi nomina ad altare npn re.fiitfin.lur,aniequaia ab
sed iex ipsis potius litteris, qiias uli- oraculum susge- apQstolica sede, expeBsis omnibus( de iisdeni JI«J»*
psranlj eatn quari» terieliant} esfe eaSlicliSBriies s0 eiu5a'ferft(im:«?ids. "spiilt iti |> S*
 25S PASCH. QUESNELLI DISSERTATIONES IN S. LEONIS MAGNIOPERA. S5«
spondet, ne defuisse Ecclesise videretur, siquidem 1Astris 498 primum deberi locum, sedendique prsero-
inleresse synodo nequibal, Pascliasinum Lilybavi gativarn, sed propier Orientalium vel defectionem,
episcopuhv ad vices suas implendas seligil. Cerle ju- vel inconstanlianv Quia, inquii, quidam de [ratribus
dicium Leonis merebafur; forie plures loci et praero* conlra turbines falsiiatis non vaiuere catholicam lenere
gativa sedis illum anteihanl., pauci doctrina , sancti- sententiam, prmdictumfrairem el coephcopumPasclva-
tate, et fama adavqoabant. Conslantia illi haud vul- siniim vice mea synodo convenit prmsidere. Delirat .
garis, probataque dura longaque/ apud barbaros jvrofectoCalvinus cum ex hoc Ioco jus conciliis cecu-
servituie, ut ipse ad Leonenl; scientia singularis, nec menieis prassidendiabjudieare
•
conaturRomanis pon-
inexperta Leoni, qui illum de compulo paschali con- tificibus. •
SJluefat, ejnsque responsis steleral; autiquse disci- In epistola ad Anatoliura eadem est expostulatio :
plime ita observans, ut illi a Leone commissa cura iniqua esse lempora propler lumultus bellorum et
mores Eeclesia; Siculse emendandi, ut palefit ex angustias lemporis; plures episcopos ex provinciis
epist. 16. Nec .alia deerant adjumenta; experientia remotioribus non adfuluros; deinde, mentione facta
maiura, prudentia cunv pari nvorum gravitate con- legatorum, bene de synodo sperat, acceptis ab ca
jiincla. Continuo Leo ad eunvscribit epiSlolam (Epist. nuntiis Condemnatos ab omnibus episcopis Orientali-
.68, nunc 88) 497 Q.uasi(a) ad legationem eum prae- bus NestoriunvEulychemque. Tertiaepistola Julianum
parans tanielsi omiltens aut de legatione, aut de sy- Coensem suas partes in synodo agere.vult. Has duas
noilo proxima dicere. Multa de Eutychianismo dis- posteriores litteras e ms. codice noslro primum pu-
serit, exponilque de incarnatione Christi doctrinam blicamus. Sunt prasterea alisB dua3 epistolas dalse
catholieam; epistolam ei ad Flavianum scriptam mit- (rf)postridie:aItera adMarcianum (Epist. 73, nunc 90-),
'
B
lit; quemadmodiim Constantinopoli in episcoporum quae reddenda erat in synodo, data xm kalend. Au-
consessu, Anatolibprsesideirecepiaconfirnialaquesit gust. non, ut in editis codicibus, rvi kalend. Junii;
commemorat; quid Antiochenus in sua dicecesi, ut altefa ad syriodum (Epiit. 72, nunc 93), Vulgala
subscriplione Orientalium episcoporum eadem mu- autem («.) inscriptio falsa, nondum Cbalcedonem
niaiur,' missis per provincias Tractoriis; demum de translata synodo. Res seipsa clara est, et adhuc Eva-
paschali cyclo quseslionem ingerit, de qua alias sermo grii lestimonio certa; ila enim lib. n cap. 11 : Ac
erit. Hsec epistola una est ex Grimani cardinalis ms. primo Nicmam (acciti episcopi) adeo ut cum Leo epi -
codice, dataque reperiuir vmkalend. Julii. scopusRomanusad eoslilteras darel per Paschatimtm,
Vix.haec adPaschasinum Leo, cum ecce impera- Lucentium et cmterosquos eo ad suum locum supplen-
toris lillerae, quibus indictam synodum NicseaeBithy- dum mherat, eas sic inscriberel : EPISCOPIS NIC«.*
nise ad kalend. Seplemb. nuntialur. Leo, opinor, non- CONVOCATIS S. In ejiislola ad Marcianum Auguslum
dum convocationis litteras acceperat, cum ad Paseha- eum in primis obtestatur, ne sinat relraclari fidem
sinum scripsit, etsi Marciani litterai convocationis ut dubiam, quam Patres ab apostolis tradilam pra-
solido mense anle scriplaj sunt :nam ad alios epi- dicarunt; neque pennillat ea qua; majorum decrelis
scopos xvi kalend. Junii datae legunlur. Cerle Con- damnala sunt in controversiam adduci. tale enim nli-
staniinopoli Romahi mensis unius est iter. quid Augustum in animo babere ex ejus litteris Leo
VII. Acceptis litteris imperatoris Leo asgre fer.ebat suspicabatur. Similia prope adPatres sy.nodi: Vnde,
synodum nec differri, nec fieri in Italia, ut per lega- fratres charissimi, rejecla penitus audacia dispulandi ,
tos significaverat, sed plus valuisse Anatolii Orienta- contrafidem divinilusinspiraiam,vanaerranliuminfide-
liumque vota quam sua. Non lamen erat in animo iff>litas conquiescal,necliceal defendiquodnon licei credi.
sunvmo ponlifici pacis consilia comperendinatione VIII. Rebus ila comparatis ad synodum, Lucentius
omittere. Extemplo de legatis rivitiendis cogiiat, Bo- Basiliusque Constantinopolim adveniunt. 499 Ut
nifaciumque presbyterum in Orientem millit; Pasclva- commonefacti erant a Leone, (f) de comperendina-
sinuiu episcopum eodem ex Sicilia navigare curat, tione pluribus disserunt, et cum Anatolio de reci-
niandatque perieoSj ut qui.antea legationem susce- piendis lapsis agunt; auclores turbarum non statim
perant, cum pra^dictis in synodo suas vices gerant, admitti, sed reservari apostolicae sedi exposcunt,
hisque Julianum Coensem adjungit: Quoniam, aitS. eorum nomina ad altare recitari veiant. Seu legaii
Leo (Epist. 71, mnc9%)i scimus omniumillic aclarum veherneniiusiiistarent, seu pertinacius resisterelAna-
rerum majorem <tequam nostros haberenoliliam. Mittit tolius, et sui hsec esse arhiirii conienderet, res vide-
de hac re tres epistolas (b) ad Marcianum (Episl. 69, batur eruptura in odia intesiina, ni malo siaiim Mar-
nunc 89), Anatolium (Epist. 70, nunc 91), et Julia- cianus et Pulcheria occurrissent. Magnis itineribus
num (Epist. 71, nunc 92), quae datae suntvi kalend. jubent litteras Romam ferri ad Leonem. Benigne
Julii. Marcianoimodeste conqueritur temporis angu- respondet utrisque sanctus pontifex (Epht. 74, nunc
slias, molestias provinciarumque slalum evocandis 94). Marciano quidenvdicit se lihenler synoduin ad-
episcopisparuni idoneum; sed ea niliilominus amore miltere, nec poposcisse intra ltaliam celebrari, nisi
pacis dissimulanda. Optat ut Pascbasinus synodo ut plures ex remotissimis locis adsint; janv proieclos
(c)priEsideal: ubi licet non asseral pro jure suo legalis ad synodum legatos, qui ad diem vcniant, etsi angu-
BALLERINIORUMANNOTATIONES.
(a) Cum Leo ad Paschasinum dedit epistolam 88, 1) mesynodo.veslra fraternilas mslimelPR^ESIDERE. Quoad
die.vm kal. Julii, indictionem synodi jam acceperat, textum vero epistola; 89, qui a Quesnello subjicitur,
ut liquet ex epist. 89, eodem die, ut emendavimus, confer quaa observavimus annot. 9 (Tom. prmced,
ad iinperalorem scripia, in qua legati adsynodum col. 931, n.c) in eamdem epist. 89.
•destinati nominantur; ac proinde eplst. 88 Paschasi- (d) Epistola 73, nunc 90, et epistola 72, nunc 93,
: niini non praeparavit ad legaiionem, sed novis insiru- quaj textui affiguntur, non pOstridie dalav sunt, sed
: ctionibus muriivit;
jain eninv anteaaliis litteris, qnae vi kal. Julii, uti epistote nobis 91 et 92.
desideranlur, eum legaium suum constituerat. Vide (e) Inscriptionem ex nostro Ratisponensi emenda-
annot. & (Tom. prmced. col. 950, n, i) in epist. 89. vimus. , ^
; (*) -Epistola Leonis ad Marcianum, daia vi kal. (f) Legatos egisse de et cum •.
proroganda synodo,
Jolii, est epistola 90, non vero 89, qnse allegatur in Anatolio concertasse de lapsis, ex eo Quesnellus tra- j'
textu; liasc enim ex ' nostra emendatione duobus anle dit, quod exislimet, hanc ob causam Marcianum et
dielnis scripta fiiit. Pulcheriam ad Leonem scripsisse litteras, quibus
(c) Prajsidendi prserogalivam sibi in lejgatis suis pontifex respondet epistolis 94 ei 95. Eas vero litte-
coiipetereS. pontifex inriicavit epist. 93, ad syno- ras ante advenium legatorum ad Leonem alia de causa
duiii Nicaese primunv indictam, uhi ait: In hh fra- directas in breviario ostendimus. ilinc Anatoliuin le-
tribus -Pascliasino el Lucentio episcopis, Bonifacio et gatis pertinacius restitisse, el sui putasse arhitrii r«-
Basilio presbutem, qtti ab aposloliea iede difecti sunt, conciiialionein lapsorum, falsissimum est.
 8S7 DISSERT. I. DE VITA ET REBOS GESTIS S. LEONIS MAGNl, 258
stias temporis premunt; facile concordiam Ecclesise.A aut mala corporis valetudine deficere. Imperator r'e-
restitutum irj, si fidesPatrum relineatur prsedicelur- scribit visum legatis aposlolicsesedis non fieri syno-
que majorum doclrina. Multa et ad Pulcheriam scri- dum, nisi se praesente; se detentum hactenus reipu-
bit (Ephi. 75, nunc 95); sed prsesertim de redeunti- blicre negotiis; se tamen magis imperio quam Eccle-
bus ad Ecclesiamsic slatulum, ut petentibus pax non sise defuturum; si Cbalcedoneni accedere velint eo
denegetur; etsi hseresis odio el detestatione digna statim profecturum, etsi alio reipublicsecura avertit
sit, tamen non a misericordia areendos, qui macu- animum. Hunni scilicet, duce Atlila, id temporis po-
lam pcenitenliaeluunt: Sed polius, inquit(I6id.,c. 5), pulatis primum Orientis provinciis in Occidentein
cum gementibusgemimus,cum flentibusflcmus; el sic infestis signis irruperant. Sed et viclus Attila ab
utimur justilia commotionis,ul non oinitlamusremedia Aetio acie ordinata in campis Catalaunicis, prsedanti
charitalis. Addit deinde se id non modo verbis, sed magis quam victo similis fugit, et Orientem versus
et faclis docuisse: abolitionem adeptos complures, iter ccepit, Illyricumque occupare tenlat; sed copiis
qui resciderant quod a se staiutum, et condeinuave- imperatoris prohibitus. Ea res lum Marcianum Con-
ranl quodscriptum ; omnia se ex judicio fecisse, ut stantinopoli retinebat; et ne procul abesset, Chalce-
sine cujusquam detrimento haeresim exstingueret. donem pro NicseaPalribusinsinuavit. Molesteferebant
Immo et circa auctores lurbarum, quo citius ad pceni- Palres alio synodum transferri. Rescrihunt itaque
tentiam excilarentur, se quidpiam ex consiietudine per AlticumConstanlinopolitanumdiaconum metuere
disciplinseimminuisse; non quidem ejusdem pretii se, si Chalcedone synodus habeatur, ne, Eutyches,
et leslimationis apud catholicos fratres, ul fuerant qui factione valet, opportunitate loci usus turbas mi-
ame facinus impium Ephesi perpeiratum; tamen re- r» sceat, fallatque Patrum exspectationem. Ad hsecMar-
tinereeoset sedemelepiscopatus bonorem. Sic odio- cianus daturum se operam ne quid adversus synodum
rum semina in ipso ortu cousilio et prudentia S. Leo nvolialur Eulyches; hortari igilur iit Chalcedonem
opprimere siudebat. Haecex episiolis 500 ad Mar- veniant, ne mora noxia rnagis sit quam metus et
cianum elPulcheriam datis xiv kalend. Augusti. Per- lerror.
latis lilteris iraperatoris per provincias ad nielropo- 501 SYNOPSIS ACTORUM
litanos, per eosdem admoniti episcopi continuo com- Concilii Chalcedonensh.
plures ad synodum Nieaeam, ei ibi exspectare Augu-
stum qui et ipse se interfuiurum synodo promiserat, Palres, acceptis litteris imperatoris, ullro veniunt
Jau)kalenda3Septemhris prseterierant(quidiesdicius Cbalcedonem; congregataque synodus in basilica S.
ad synodum erat) neque Marcianus aderat (a). Tum Euphemise manyris 502 extra urbem octavo fdui»
episcopi scribere ad eum, ut pro more majorum sy- Octobris, et kalend. Novemb.absoluta. Quo tempore
iiodumhaberi liceat; multos aulex itinerismolesiiis, actiones fuerunt (b) decem et octo. Liberatus in
BALLERINIORUMANNOTATIONES.
(a) Qusedam a Quesnello omissa hic subjicimus. nec in aliis Grnecis,sicut nee in Latinis leguntur, ut
Cum imperator belli perturbationibus impeditus, Ni- actio in qua lecta fuil Leonis epistola ad synodum
cseam, uti opiabat, statim non possel accedere, litle- scripta, quam in solis inss. GrsecisVenelis S. Marci
ras misit ad synodi Patres, petens ut aliquanlulum invenimus, et appendici Epislolarum S. Leonis in-
exspectareht. Marciano ob "publicam necessiialem seruiiuus. In codice etiam Graeco,quo Evagrius usus
alio fortassis profecto, Pulcheria epislolas dedit ad esl, deerant acliones de Pliotio Tyri, et de Caroso
Strategum consularem Billiynise, quibus praecepil ut iC atque Dorotheo; sicut etiam aberant a ms. Alexan-
a Nicaeaexpelleret clericos, monachos et laicos, quos drino, quem Liberatus Laline reddituni accepit; utri-
in eam urbem ingressos, et turbas excitantes acce- que enim Chalcedonensium actionum historiam de-
perat. Non multo post episcopi bas inducias aegre scribentes, duas has acliones priBtereunt. Unus
ferentes ad imperatorem scribunt, nonnullos Patres Laiinus codex Vaticanus aliam actionem de Domno
inlirmilate aliisque de causis laborare. Respondit exhibet a Baluzio vulgatam, et a nobis recudendam
Marcianus publicam necessilalem adhuc impedire ne in observ. ad dissert. 9, quam in aliis vel Grseeis,
accederet, ac praeterealegatos Leonis nolle synodum vel Latinis libris Irustra requires. Cutn igitur singuli
nisi secum adirc. Suadet autem ut ad Chalcedonem codices aliqua omissione laborent, num ex omniivus
viciniorem urbem transeant, quo facilius excurrere saltem exerivplaribus hactenus inventis omnes actio-
poterit. Huic iranslationi Patres non statim acquieve- oes habeamus, an aliquse adhuc lateant, vel inierci-
runt, eo quod metuerent ne Chalcedone, quaeCon- derint, ignoramus. Si vero actionibus 19 amea editis
staniinopoli proximaest, Eutycbis fautores seditiones addanlur acliones duse, altera de Domno a Baluzio
facile commoverent. Id per Atticum diaconum, ut edita, altera de memorata Leonis episiola, quam
veieres mss. codices practeriint, non archidiaconuin, nos edidimus; Chalcedonenses aciiones, quse ad
ut vulgatuni Grxcurn exemplar habet (qua lectione hoc usque lempus prodiere, sunt una et viginti.
legendum esset Aelium) Marciano signilicatum fuit. Decem autem et octo tantum antea editas com-
Tum imperator liiteras Patribus reddit Heraclea x puiavit Quesnellus, quia editam actionem de Domno
kal. Oclobris, quibus prsecepit ut nullam pertnrba- suuriam hahuit, de quo inferius annol. 27 (Col. 267,
tionem metuentes sine moraChalcedonem accurrant. i'r>»-a).
(b) Quot fuerini hujus synodi actiones, definiri Neque solnm in numero actionum discrepant codi-
certo nequit. Sepiem, quse generalem fidei ac disci- ces, verum eliam in ordine. Omnes in prima aclione
plinsecausam respiciunt, tum in Gra^cis, tum in La- conveniunt. At aliis secunda est actio de depositione
tinis codicibus conservatse fuerunt. lmmo plerosque Dioscori, quoein vulgatis lertia praefertur; iidemque
Grmcosanliquiorescodicesconlinere synodum non nisi secundam vulgatam in lerlium locum protruduni.
in sex aclionibussubjunclis canonibus, ul omnino cm- Ejusmodi sunt Graeci codices Veiieti S. Marci 164
lera, qum privalo sludio fuerunl mola, non liabeant, ct 555, nec non Grsecumexemplum, ex quo Evagrius
, testatur Pelagius II in epistola ad Eliam et episcopos hnivcordinem exbibuii. Idem quoque obtinuisse in
(Isiriai, n. 19, tom. VI Concil.Veri. edit. col. 275. Grsecoexemplari, quod adhibuerum Palres synodi v,
Quaevero particulares causas tractarunt, non aaque colligitur ex collat. 6, in qua prolulerunt episiolam
.. proferunlur in mss. libris, qui supersunt. Aliaeenim Leonis ex lertia aclione eorum qum Chalcedonesunt
jI acliones suppelunt ex ut Grsecis exemplaribus, quse in acla, cum lamen ad secundam vulgalam pertineat.
J Latiuis desiderantur, actiqnes de Phoiio Tyri, et Antiqua Laiina versio, quse in Parisiensi codice per
de Caroso alque Dorotheo. "Aliseex Latinis praesto Raluziuin laudaio continetur, similem ordinem praa-
sunt, quse desunt in Graecis, ut aclio de Domno An- fert. Facundus pariter exemplaria similia se vidisse
tiocheno, quam codices Rustici prseferunt. Alias lestatur lib. v, c. 3. Immo etiam Rusticus, licet vul-
etiam iu quibusdam Grseciseodicibus exslant, quae gatum ordinem in sua editione secutus sit, codices
 2lt PASC& ^E^fcLLi IlSSERtAtlti^ IN :s-.-LEG-Kis MAGRI«MRA. 188
Biteviiivifi"[qWbd^ciiffi; 'ftVniteltAt.Sexflbciin iiv "ActisA TtirriEiisebliis ftniyi&i *e°pi$eb'pu"s accusaridi Dioschii
i eperiuhtrir, piufiuivs siib eoderri riuriierocollocatis. lieri sibi .pbiestiiteVri "peiiit, se indigiiis modis acc'e-
l ptuiriiij)eb fidBinErCleSiae'cpfriiplariv,Flaviaiii fiiisse
503. ^ctio |"ei*cVisiofeiri. Li>biiis dbftdb libfelliiSaccuSaiiriniS";
lu priiiva "acVJntve P.iscliasiVuisLiiybaMepiscbpiis %\ qYieriv iiiiseliins pritiiiiiri Siarcianb dederai, sed qul
legairis apbstbiieib sbdfe "peliiiiViDipsttiMlse Syhodb syiiriiloV^sefvjitiis. Dibsebfus fbspiindit f'oriderii)Va-i
diSciiieV-ei.id iiiaiidairiiiia Leoiiej iie uliridex, Sed lioiieiivFlayianl IbgitiriVeiatani in Syriodo 504 a,u*
u't fbiii frdhiiiVereiiif,aliij<|uiii S'elciirn collegis.disi cioiiiate iiriperaiQris coiigfegaia. Ateia iiaqrie lejgl
cessiiriiiii. °Ea>e'saUeieMiorieali^Viamdiupioiracta. poscere; lit de iiiiVbceriiiacorisiet;; exisiiriiaiiSrioii
Aeeriiiiiii vid'eb'alVirpfiriiaVirimOrientis primateiB taVYtiijiiesse Patfiliiis oiii, ut.iegeiVqikAclis ierriplis
peilere e syriodb'. "judictesdixeruni nt ln Vnediosfe- teraiii, aiit se faisiiate *Aclb_rijiii.jiosse 'accusatioiiSri
deffef; adeo iit magls feb Similis ijiiani Jiidici essel. prppriisare. Veruni"cuffl ei id Eusebiiis exposceret;
JBALLERiNIORUM ANNOTATIONES*
tariieh ciini (Vbflem Wrdiiiisralle°gat,fex.gf.; ih aiinota- sioriiS, Pafisierisis et RegiriaeSiibcdfiim a Bahizio
ti<iiieiid caprii 7; anie gesta, ubi de LVorilsepistbla la"ud:it"i.caiiOiies Snhjibiiiviipnist sexi^rii aciioiieiri.
ad FlaViaiiuittait': QximViiJhjf&siidcuMhtit episiolia, Gonciiiit Evagiiiis, qui, )iu. n, c. 18, sefibit caribries
to 'quoi, ih Qeilh iqticVt%t 'iinWersuluvqneiiii€halce- iiiilieraibfb in sexia abiiriiie hriiiaiite fuissft Coiisiii
dbjieniis °fGftfii6'deiititiiihSefia sft. Hodie esi iii se- tiiibs. PelagiiiS II, iri E]iiiioU ad Eliaiii et episcbpbs
cuiiila^ Viii^triiii porfi»bfdirieiti itii'er ebdiees Grsei ^ Isti-idCiii. 17, 'sepiiiiiiericlioiiibaiibiVesiii biidibiliiiis,
cds ieiiuisseYvdeiVtiir illi jtjiiiRomanis ediioribus ilsui B et niviltis qiiuieiii, altrihiilos iesiatiif. Insexia illiui
fiifefiiriiiiil Griiecocod. VeVietoS. MaVci"555; libbl aetibne, liiqui.t, 'taiiclm fUei-'^f6feMb_tbnfs'uMynalifr;
p"ririva iiiiinii de DioScofiBdicftfeliif SsuVlpa,secunda), mokqiieih iepliina pd itistHiitionemjarii fiWeltuhife-
et actio in qua epjstola Leonis lecia faii.vocareiur giiia cahonhm figitur; liliertofibiis verqdctiombusnihii.
rpitn, tertiit'; isieciiittda tarneivnianii pr.iiiioloco erasa de causttfidei, sed tiilix'hegoiiapfitininversahiur; qiidd
voce §euT£/)asuperinducia fuit VQxTJOITIJ, et seciindo citin rispohsdiet vesiri ila esse dmbiqereiii,curw hobh
loco deleta voce TftT»superinducta luil yox Stviipa.. fhii erxp!dfi.thinuitis lioc codicibiisdehionsirafc. Haiic
lii riiargiiie vero aciioriisde DiosCoro;qilaa prioVii- sehtifitiairi platie cohiiriiVafevidetiiir Anatolii Jepi-
lijii ieirieridaiioiieiili*cepU, %ki iiiiiaiio lejjiliif : fo-Sr Stiila101j airltebrieiri, .ij.Ulalii .Sii.Idcietrijedidiiiiiis:
o i^'iit7,n)<>)»)teovI5TI.X«T& 'ciip&lkjik KpiiiBsii&i'n'y''wjsfiSij riairi cap_ 4; pQst feialihiiein ge4ririiiii Cli.ilc-daii'efli
iyi S',,ii:«t B.tTTrpfejjovJixssSiiv iiyUyiiatcrrMv ^STO.y'a.\)i'ni>siiini eirc:i.iide'it),-ijuii!
"fcoriclivsiisiiiit aeiiiJiie°6stiiiijii:
yiu&iicU-ievSaih biipsiovo-O.Sciijiieciw\ per ifrfrfeh) (Jiibiijaijiv'efo'eliiim'de'hiiisi'ebus'djwftebat hos icbn-
praemilliaclionem lertiam actioni secundm,,tt.oporlet ituferqre,,uljqnta synodus omnia videretur agere sine
primvm illam legere, qum posl hancCodiceiii scriptd est, ubi ullq pmisnone, qum cqrrectjpnisindigent utgm appro-
iignuih ii-o. Hic Giaebivs'ahliotatof iiuriie(ifdirieiii "jlitjueih o.Siionisiiim in cahciWcis/iumihvccie^inslicts capiii-
aiiliquiorein naciui yidfeiiVfjex.quo biis, eic.; iibi cariQiibs ecciesiasticis ciauSispf*hrp>
et iiahc eiiieridalioneiii bliciijt. iKta<iiciisquoque et iens, aciioneni circa cariQnbs;cietefis aciidUibus°3e
"LVberatiis triiiideiiVpfiiiheiiiIseCiiUSiinti JDiesicerie, bcclbsiasticis cau>vs pfiecessisse sigiiifibai. Mi;uni|
qui triiviiii Gracis, tuiiiiiiLaliiiis sigiiailii,)afciionem abcidii iri liac ablibiie canonilih iiet dievri iioiafi,
iu qua iecla fuit Lepuis ejiisipla iirileriOi-eiP,aCtionein g^" pbc pferisoiiaS,Qii;E'rbisiderunl, quod lairieii iii aliis
vferp de DiQscbrQpoJVeriorerivprpl)ai;/)ll'a eniiri vi pinnibivs aciioivibus sefvaiiif;. Hab ariiem ;de cari|a
- idii nplaliiif,.i^a yerii iii idus pciobWs.Soliiiiiiii nvs. Pbiagiiis Ibcb citatb, ri. 18, iibh ii|ipfobab!)iibf pii-
Parisiehsi.iiiiefpritat.iiiijis. ahiiquse su$ tiie idus prp tavit ciaripries pfoprie ,'nbii pefiiriere ad sbtioiierii
iiib die vi iiiris legiiuf, ubi pef erfpfeHi piriisjsaest disiiiibiafti a sexia pffeced^riii: Veriiis dixefiriius
nova Vi, ilias scriiiendurivfuefat tubdfe idiiuni, vei ad disi.iiiciiimdibm (diyeiSa ciijm fidei 'et caiipViiiia
id$iis. ili"c auieiiv diefuiii rioi&iin,"(Jiifj6 lta ipSis co- maib.ries, liCbteadeiri dib cdiisiitiita, iaciipnidivefssb .
dibibiis cliVerSil^ ordVnferVi prauTefeiriiiivus ciiStoditur, a'sc,ribi po.tuit). Eiiiiiiyero criiii imiieratoif^aciioiii
adeb eViidenis niitiis'eisit,lii iiac "di:fb, iifsi alii ciidices sexise priiesbiiSjjpbst9e.finitibneiiiiidei.et sufildni>ii<ii
aliaiii.clironicaiii nolaiii exliibckn], ainbigeiidiiiiinon jries Patfuiii, aiiteqiiairi Patres diihilierei, qiviiilubf
sil; Facuii.diis;qiiideiii Jti. 'cbdicibiis iiriiic ordiiiein canpiibs isartcjendos;iisdeiii pfaposiiii,; qui irilef 27
cQiiira auiograiilior.uiii fldeiii fuisse iBiiniHaUiin, et inveriiuriiuf;.-ii.ailli stalirii beiieivieferiiissjmoAiiguSlb
abliooeiii, iii qua jjJVriVcbrus 'deposilusifuit, lifihise videiifuf.'satisfecissfe,Vitcousueib exofdio opus iion
fivisseicoiijuiiciaiilexisilriiai•.'prdptereqquidih'actione fiierit. , . , .' _ .
ifrinutjudicdtuseiiai idein IHoiscqfUscpiscopqtns honore Pie| ih sequeftlibus 'ablinnibuS sigriata ordinem
pfivqiidus, uP eius cohderiindiioprbxiina 'snquereiur. •yuigaiumanpidbai. Soluin ihoneiidiira fesi actibnes
Addit pntro: Cmlefuhinqii solq dieriimpfienolatio, de Pbbiio Tyrio", et deCafoso aique Dnfotliep, quae
vefumiiiain. lehqr ipsdfiim qciidniim(id esl 'secuiiilae e-splis Graebisniss. prodiere, licel uiem xjii iai. No-
ac \erlix).cuin iegiiiir, docel q'uod in codicibnsierlid yemivfis praeferant, ex qiio aetioni quiiiisbiri viil.^aiis
(de DioSebrp) ifuerii sedunddi pfmpbsiia': et foite ex pr3bmittiiiilur, • iii codicibus lamen GrsecisVeiielis
liac ratione Facundj, Rusticus el cacleri pristiriiini jj S. Mafci post iiitimarii aciioribni dejscfiui,, uti Crat
ordirieiii fesiiiuere. Vidb Tillemontiuni, riot. •45iii S. etiairi in illo R:iIsamohis, qni in scboi. rid caii. 29
"Iieoiierii...iiiiiliurfd.vui^aiiuinbfdinem eik aciibnum Ciialcedoneiiseiri,aclioiiem de Phptio scripliani tfadit
cbfitexWijuculbiitefcimliniiat. iti fihequhrtic t,yhodi. fd ipsiirii qiioque deprelieiidi't
Aliuvtbrdiiiis dlscHiiieri.esi iii &CliQiib qusriseptetri card. Caijanaia i!i:diipbds..m^.^Vai...G'r.aj'cis 851 et
et vigiriii baiiOiies.cbriiiiiei. Haec iri yulgaiis est li58,'ui "Baluiliistesiatuf. Id aliibm ea dbcaiis.a ac-
aciio xys 'siciil et apud Libefaturii bt RiisticUin. Cori- cidit,qiiia h;e duse abiioiies in biriiiibiisyel plerisqiie
cinunt Gfscci cpdices; .qups Romani ediiOrcis adlii- iriss. colieiciVonisCiialcedbnehsis ab imiib:'de'eraiit,
Ivuere. "Codicesvbro.Gfieci"VfeiieliS. Mafbicano.nes ppsiea autein inyeniaeiiisdem in fme additse fuere.
exhibeiit actiprie i7, lii ipsum efiit iii Latiiio codice Ideni Baliizius ei, Hafduirius bum P. Lupp efrbrerii
Acuriiitensi, quemRus|ibu°s laudatjri auniitatiorie ad iri die actibnis de Phptio Tyri sni-.picaniur,eo qnot}.
aciionem 15.' 'Cpdkxftcumilensis.^tenhini ccciesiastici negotia episcbpofrim ppistiiefinilioneni fidei agitata
promulgali a sahciq, etihqgna, ei universaii synodo, tfaduiiiur. Sed qui lvoc trabidefe, scfiptbres suift /
guttiChaiceddne cqHectqest. Cqdex idem. Aclid yii. qiiibus hse actipnes iri siiis..codi.cibusdeefarit. -Eusia".''
ln v.eiusVissiinoins. rapiVujiVefpiien°sis53, qm iri- lliii ybro Reryterisis ihterlbcuiip in isiaderiiacii.pne
eiliiajirihoruivicanoiiura.eGrjecb ybfsidrieiriprajfert, de Photio iianc causaui anie defiriilibhemfidei actaiii
. iisdbin canoriibusiilc tlt^ ostendit.
wgmiwHit'CkaicfiiQhentii.Duo cbdVcesaiiiiquse ver-
261 DISSERT. I. DE VITA Et RERU3 GESTlS S. LEONIS MAGNI. SVi
ei ranRi falsitatem arguere cogitareiU, tum, mutata A^.probala ; et adversus Eutycbem sufficefe lidei expo-
senlenlia, ppstiilavil tit priiis ife fhle agereidr; Ghnlra Siiibnelh, qiiaiii saiiciissiiiiUii'episrbiiiis L.-b in e|ii-
judice- jusseruiil VelegiAcia pseudbsyiiQiliEphesiriae. siolasua expres-erat; fiuic se ouines subscripinsse,
Cuiiique legefeVili'coiistiiiiiio TiieuUSsiide Syiindi), hauc lideni omues prbllieHi ab oinuihits receptain.
vei.liim e>l ad Theodnrilum, qiieiii iiiipefaidi abesse LectUiii deincep- Syuiholiim N.icienuiiiet Coustauti-
a symvdi)jUSseraii Jiidices petiiifiiiit iiiifddiici Ttieo- iippoiitanuiri , syiiodicsejepisiplaj duse,fcyiiili,.aliera
doriliini iii cbiiciliuiti; iritquoiliaiii a Mareiano vlica- ad Neolbriuni, altefa ad Ji;ai)ii<i|iiAiiiiouiiCiiiiiu.et
tus, ei iil sedbiii a Lebhfe iihpeHiia eojniniiriSbiie bpistbla isancli Leoriis a"d Fl.avlinuin, ei {«) ailaia
restiiulUs. Illyriciahi, Palaesliiii, sed prsefcipubiEgy- Patruin iesiiuibiii.a, qiiav iii A<ta niala 'suol, TJIIII
piii episCiipiihifefcessefe, el elaiiioHlius pfetiferiiiittli Patres unaiiimilei' iri tias ybces: ji.rofuiiijieie : Hmc
iioii admiiteicitir; Niliiloniiimsda.tiis liicrisiii.iviedib, Pdlfum fides, lioecdposiofofum fides.,'Omnes ith cre
ut laiiiquaiii sfecuSstOfSedeffel. MiidlariijiSiie colri- dimus, oiihodo&iiia creduni; an&lfieih']eigui Uq non
ponemlis 505 Siiiiriisvlaiii iivi&rejiidifces;tiiiii \M- cfetin. Peirut per Leoneihiia Ipciituf esl. A-posioHiia
pterea tjti«>u Tiieodbfiiiisiibelluiri deUefaliriiiifefatOri, tipcueruht; pie el vere Leo ddeuil.Cyrillus ifq dpctiit*
quo haresis caiiiiiililaih a se afepvilfefeljtiiiii qiiia Cjjrilti mternd memoriq.Leq ei CpfiUussimiliier ilo-
Hcet a Leone rScfeplusesset, (6) "causa iauien ejiis iSukfiiii!.Leo el Cyriilus ilq ddcaefunt^; ahailieina ei
finiia uoii censeljatur. duiiic hon credit. Cdni verollyriaipi. Paiisi.iixbjvi-
Cefte et feuiiiet SlioS episfcojjivs Epfiesi 'depo'sii<>s sbppi de locis aliijubl bx iiiiistota an.vieriiiiquir<r;^ui,
cmitfa caiioiies fdiSsg rcbilst:il)St,,Ubi biiiiiiii sieui Ih liiiiilibus Cyiitli iestiiiitiriiis 'ciiinpipiiala Jsiini. T-iiin
latrociiiio acta eriint. UiidfeOrienialfes : Miliiis %'qs. biiiiieri)anihigendi iociiib exiiiiefe, episiplaiu Le.onis
magh deposuerunt'guahi hok, 'quid ijuidqitiil,bgVmils , '" fesseiidem 1^eye^\^,,M.'qgxii^c'e'hiist)mi_jiii,ices el am-
terrore compulsisahHis',iit e>l iii Actisi Sed aii idfeb 'plissimus 'sendius,'aixeruhl : Posi limc dmnja qdhuc
a culpa vacoi? Viilefint alii. Meliiis JEgyjitii (ii),: ijuis dubili.il?hevefehdissimiepiscqpidi_%erunt : Nemo
ChrisiiaitusiiBmmeiiitiihel; bnilioiibusiieiiiiHiH» fiifmt- fl'iibiio(.'Au'sbinU,..aciio'cjaiiiibiibus^pileHtaiiiirii,qui
dai; ignhponaairi ildisiiniits; si hoiiiihiitimiircniiir, Diiiisijtiriiiii iiliiii ih exsiifume!sposc"ebaiit,a reclairiaiiti-
martyres «oii fiereTit. Pbsltlib.diiin acli stiiiiiilis fcbii- iilis ill^riciaiiis, rit qubiiiaiii otiines peccaveraul,
scieriliseepisebpi, nihheS 'excianiiSre(t) : Ohines freb- bnlhiuiis paiceietur.
eow°i)uis, onxneiveniaihfoosluilMiils. Cbniihuat.ideiiide Actio Ill~.
estleciio pseiidbeplieslh.t'syiiPili, acbusaiiisqiiigpiq-
sboruSi quutl epistiil.iiriisii.ilcti Lboiiis VfettiUsfct je|i. . iii idris t)bl'bb. actib iertia.Tiiii. .Dibscbfbs accusa-
Lecta qupijue surit Acia syiigiii Coiislaiiiliiopbiitariie tds ; fitisfebirisiiiifylseiacibieni egit.; ciiiii.qiVe de. lii-
siib FlaviSlio; iibi Iri Eiiijycuiih liifii'cbritierinialib. feSi H nitplHiaiie'expiisiiilatib fierei, placuil vbcari
Relata et qiue in consessu Consianlinopoliiaiiogesta ad judiciuui. lteruui tertio vocatus venire abnuit,
sunt, et sciipta aliiiuot S. Cyrilli, elijjuihdairtfcxhia* iiVoilbpraiieiens apgrotalionem, inodo causalus ab-
gna synodo liphesina. Tum oriinium propensa-iii Fla- senuain judicum, Respoiisum est, cuni de 507, ca"
viiinuiii fiiliihias filit, i§ijiibcuirriEtisebio poryiaji a ribiiicisjiid!ciis/iri.i';stiii,tetrijidUrh Ecclbsisereguiam,
labe liitfesi^ viiiriicaiiiiS' "et pfebier jus ^iij^iiiijjie iieVjuejlidifeiuii's,rieque 1:i"ieiS,i'6lcuVii
"fjSsfer(fj.^Quuiido
iiibibs SacerdStiri;privlitbiiquecbhitnviiiibii^prbiiiiii- 'iiiiih qiiivdamcari6mcd£xamii,uihiur:l liequejuhices ne-
tiatum esi; Didsbbfiltii AlexaiidHiiuiri, jiive.niaieni tjWelnicosesYeopoijei.Lfecii.inleiiin libelji iu Dibsco-
Jefosbly.iiiilariurii.iTliaiaSsSuliiCfesaneiiseiii Capba- (Q iUiii Iscliyfioriis diacprji ^.lexaiidriiii, Aiiiai/asijijue
ddcibe, EiisebiiiiiiAiibyfiilum, EuliailiiiirivRbiyieii- jifcsbyleii (ciijusoliiijt^yrilius avuiiciilus) ei S'p|,\hrp-
Sem, RaSilliiliiSelfeticieVVseiii auctiiiieslainiciiiii E|dve- nji, ijriibiis ilie 'pliifwus accefsfelvaiufllagiliis.Veiuni
sinibaderii iibeiiaplecieiUfbsi»qii'a 'imiiieHlbl^hiviariiiiiv "pibscofusciiiri ileiuii; lerii.ogue yujcaiusyeiiirp ^jn-
aiibsqiie afKctifaiit, ba boriililibiie : Si fiiaciiml.divi- tbiiincrei, logati sancii LebiiiV,si J.iiliaiiiiiiiexcijvias,
nissjiiio it jViissihiiDbmlnq iiiisiro, iit li.abeiilAcia, 'qiiisiib bidiiie. seiitbiiilain dixit, tuleriiiii jiidiciuni
cui fcltbtaiii aciibneiil hanCreibfbiiiiiiiii Ceiisiiefiiiit boiidemriaiibiiisiii,euiii, ei qina reiis c^ijipeftus ji;e-
(d) Patfes; Et bmnibus,, ihqiiitiiii,;qudi 'cqnheqiienier rbieos, episciipaliiiigiiiiaie ei ininistefib sacefdbiali
qcld stlhl, dU sacruiViojoiiJeiK fefereiidh. yuoti ripiiiii piivatiis est, et quoii Eiiiybiieiricaiioriice excoiniiiu-
biiilssiiin; ut einehdbi)iui•piiiires ediiiiiiieS.Cbiiciljo- Viicaiiiinfi.''c<'p Sselail coiuiuuiiibiieiii, qupd yeiuigsel
fuiri, quiii Rarbiiiiihiqboijrie iri bfrofeiii iiVduXbiuiit: ii'gi iri syiibdp.Ephesiiia epiAiilam .sancli Leonis,
liiricqiiippfeiiiaiiifestuitiest StalinvMafciahuiiisynbdo qiibii saiirtiiih Leorieni.auScindeie a coriiriitimoneau-
iioii adfiiisse; ueceiiiiri ariiesexlam actibneiii yeriusb isiis.,(fubd tfer vbcatus ad syiiodum ad dilucnila cri-
fbperiiuf, nec riecesse efai a(l eurii fbleVfi, qiiseeb iiiiiia veiiire abiiiiisset. . ( , . ,,.,,„.,
hisesehie tiactata eiiserit; iVbgaii Patfes ut jiariief seriientiam dicerept, se-
cuiicliim judiciriii)iegatbfum prpnuiiliairuiit^.et sub-
506 Aciioll. Jscfiplione susi coiideniiiaiiorie.il)approbarnnt. JudK
Ih setundaaciioiie, quie iiahita yi idus (jbtbb., de Ciuiu synodi Dioscaru depuuliaiiiin fest : scriptuni ea
fide atlliri) esl, pro qiia niiixiiue; iil jiiidices siihl ib- "Sere ad Alexandrinos, ad Augusiniii, Augusiainque;
Ciili, faCiuui coiiciliurii: Oirinbs^Cohtiiiiib asseiiliri ijt qiiia Dioscprus.sesedi siiaeresliliiium, iri jactabai,
hiillam alialii regdlaiii fidei fbcipiendaiii, qiiaiii qiiae P cbiliriionitoiium a syoodo ad Coiisiautinopoliuiuos
oiiiu 518 Patribus Nieicae, et 130 Corisiariiiivopbii Clialcedoiiensesque claliiii), quo pal.im fuit spe om-
RALLERINIORUMANNOTATIONES.
(a) Diefendumpolius : Noridumtahien 'shm.sidi qctu ,(d) Non Patres, sed imperiaies judices ita cehsue-
fuirdi fesiiiuius; qriia etsi Leo feiiinsignatis Jid Flii- ruiii in fine act. 1. , , , , ,, , ..
viaimni littiiis iii cOiriittiiiiioiieiurfeci/ivit,et eaibiiiis , .(e,)Pairumtestimoniaad gesta ChalcedQiiensianoi
eideiii aliqiia ratioUe episcopaturri feStintit, iinde jii- behiiient : unde nec in Gravcis,nec in Latinis codi >
dices dixef.nnt iict. 1, col. 87l , a : Rjsiiihiii ei epi- Clbus, iinmo nequa in antiquis Coiicilioruuiediiioiii-
scopdlum sanclissiihus'episcopiisLep; acipalis tanieri bus in hac aclipne invcniuniur, sed .subjecta lanium-
restitiitio ab ebdeiii Lebne feiiiisiii fiiit suis iegaiis riibdo fuerunt Gra?cseLeonis epistpiae ad Flavianum
in synbdo; ut pluribuS difefetufin iJuSeW.iad disscr- ariie gesta descriptae, et a,beditoribus Romauis huc
latioiieiii 10. perperiiiii iraducta fueruni. Vide adiiioiiiiioViemno-
(b)XpiirTtSMoi ouSivKfoSuiai,, ipBoSo^os OOSSVK foSst- straiii in epist.,28, n. 8. ...
icti' TttSjS !
tzin itid /iav6fi:voixEV i.i cpdpoiirov;lioSoiivro, ouxs HD^OVTW
(/) KavovjzGyyap EijETKctottevMVj ,
pMpiVbUbi?.,?ir'!zv, Aiii'.i cbalbeif. , ctjTS iripov; Tivcif/«ixtu^ TTKpEfvKi %pi, CtC Act. 5
(c) umrtt liaS/atofiiV,-TriivTKfc-uyyvdJftijv KCTOSUSV. CiialceU. -
lb. infra.
m PASCH. QUESNELLI DlSSERTAflGNES IN S. LEONIS MAGNIOPERA cc*
nino sedis ablala Dioscorum ab episcopatu deje- A tis, lum Qccidentis subscripia episcopis, qua demum •
cium. nulla umquam vel auciorala magis , vel decreta.
Aciio IV. matnrius, vel majori splend()re publicaiayiterum (d)
examirii sublicereiur.
xvi kalend. Novemb. actio quarta coepla508 esl Tum jndifces Patribus significare iriiperaioris no-
breviter; relectis quse prius acta fucrani, juclices ro- iviine, liberuttv illis reiinqui ut de 509^autoribus
^averunt quid Patres de epistola sancti Lconis cen- Dioscori staiuerent, dfeJuvenale scilicet Jerosolymo-
serenl ? Synodis Nicsense et Constaniinopolitanae rum, de ThalassioCaesariensi, de EpsebioAncyriano,
consentanea continere ex ordine Patres dixerunl; de Basilio Seleuciensi, et Eustathio Rerytensi. Ii ro-
diligeriter examinaia singula vferba; non aliam Ivaberi gati venire in concilium, flde concilii approbata,
inea doctrinani, quam quse in synodis ceciimenicis dicto anathemate ih Eutychem, decretisque Pairum
praedicata; eam esse quanv Cyfillus in expbsiiioiie sua subscriptiphe cohfirmatis,, admissi.
Jidei Ephesi,.- et in epistolis exposiiit, ob eamque Major cum episcopis jEgyptiis cbncertatio fuit.
caiisam seilli subscribere. Ex episcopis noiinulli per- Subscriptio pelebalur. Eiitychem exsecrari non vere-
plexa qusedam;alque dribia sibi visa esse sigiiilica- bantur; subscribbre fecusabarit. Prsetextus, an causa
rurit. Sed admoniii dtibia fieri ex vocabulis et lo- fuit, morem esse jEgypliorum, nec licilum subscri-
culionibus, ultro subscripsere, alii aliis verbis. Haec bere nisi praeeunte Alexandrino episcopo; daretur
quorumdam ftierunt : Aliqua hobit ex ipsa obstile- qui subscriberet, facemque praeferret, subscriptionem
runt verba, ul partitionemet separalionemdemonslran- non denegaiuros. Magnis aliercationibus res acta est,
iia, sic volentibus sapefe, de quibus elab initio anie an ibaturque in condemnationem episcoporum, cum ju-
vesifam ciemenliam ambigebamut, ct.tunc a vettfa dices obtinuefunt; ut quoniam de flde npn ambige-
jussi exire magnificentia audivimus a sahclis Pa- bant, subscriplio clifferrelur post ordinationem epi-
iribus, ephcoph et presbyteris locum lenentibiissan- scopi Alexandfjni ; dalisque fidejussoribus dimissi
cthsimi eiDei dmatorit prmcipui archiephcopi Leonis, sunt. Sife,miriax profeelia prudentia et consilio judi-
quia nullam dicunl parlitionem in Domino DeOel Sai- cum Sedata. Turii afchimandritse et monachi intro-
vdlorerioslroJesu Christo, sed unum eumdemque Do- ducti, qiiorum spfs diversa fuit, ut dispar erat conr
minum Filium Dei; propter quod consensimuset tomo ditio. Quidarn pro Euiyche libellos obtulerunt. Com-
subscripsimus. Haecdfeepistpla sancti Leonis ad Fla- munis vox syhodi fuit ut ,foras mitterenlur- Lecti
vianiim, prsesentibus legatis : quorum nullus vel conv- tamen libelli, neqne ad condemnalionem Eutychis
mblus vel cbnquestus est, quod tanli pbnlificis epi- compelli potuerunt. Gratior alioruih ingressus, qui
stbla a Romana synodo missa a plerisque lum OWen- Eniycliem exsecrati fidem synodi prsedicarunt. Tum

RALLERINIORUMANNOTATIONES*
(a) Ihisecurida aciione. cuni.imperiales judicbsVfldei berum f uisse Pafnbus examen ejusdem epistolae,salva
expositionem ppstulassentrPalrfes Leonis epistolam, nihilominus apostolicae sedis auctorilale; Leo docuit
quam ut formdm omnes shbscribserunt, adversus epist. 120, c. 1. Examen scilicet epistolsedogmaticse,
Eutychis errorfes suffifcere protestati sunt. Sic enim quoea veluti incerta expendatur cuvnfacultate dissen-
Cecrdpius ephcopus Sebdslqpolilanusdixil: Emerse- tiendi, apostolicaeauctoritati inimicuni est; exaineu
runi qumad Eulychem pertinebani, elsuper iis forma veroquo oninium concordiaet dubitantium instiuclio
dataest a sanclissimo archiephcopo Jiomanmurbh, et C et assensus quaeratur, vel quo etiam judicium a pon-
sequimur eum, et epistolmonines subscripsimus. Reve- tificio distinctum, sed concors feratur iri synodo ab
fendissimi ephcopi clamdveruntilta omnes dicimus; iis qui cohtroyersiarum fldei stint judices, sicque fa-
siifjiciunlqumexposita stint, dlteram.expositionemnon cilius caeieri ad unitalem et obedientiam pertrahan-
(icetfieri. Ut aiitem jiidicibus aliqua ihparte satisfie- tpr, eariidem auctbritatfem nihil laedit. HincS. ponti-
rfet, qui bmniuin concordiam expeiebant, post Nifcae- fex, qui episti 90,; c, 2, et episl. 94, in synodo dis-
nuni et Conslantinopornaiium synvbolum, et post llt- putari noiuit de fidfe suis liileris conslituta, ac si
teras Gyrilii conira Nestoriiim, l.ecta fuit epistola dubium adhuc essbt quod iisdeni litteris fuerat deii-
Leonis adversus Eulychianam hajresim, et nullope- nitum; examen ejusdem episioke in eum tantum flnem
culiari examine siatim approbata. Postlectionemau- quoerrantes docerentur, et ad veritalem jam deflni-
leni prmdictmephlolm feVerendhsimi ephcopi clama- tam suscipiendam adducerentur, non recusavit,
verunt: Hmc Patrum fides, hmc aposlolofum fides. idemque ex ipso exitu utile et necessariiim agnilum
Omnesiia credimus,prlhodoxi ita credimus. Analhema fuit, Cohfer quae diximus annot. 14 (Tom. prmced.
quiitd non credit. Petfus per Leohem itd loculusest, col. 1048, n.l) inepist. 120VHoceodem sensucum Vi-
etfc. Cum vero Illyriciani: et Palaestini episcnpi pb gilius in Constituto c. 15, de eadem epistola scripsit,
dlversiiatem lingiiaede quibusdam locis ejris epistolae his exegit compdrdlionibus(quod nonnulli perperam
ambigerent, dati fuerunt quinqiie induciaruin dies, oblfudunt) appfqbari, non aiiam necesSitatem intel-
ut habito aphd Anatolium traciaiu ii qui dubitabant lexit. Hic niniifurii Vigilii scopus erat ostendere epi-
instruereniur. Hoc tantum flne, ut dubitarites ad fe- stolam ad Marim Persam, quam Ibae non esse con-
ctum sensuin adduCerfenlur,examen inslitulum fuit; jj tendebat, probajam non fuisse a synodo Chalcedo-
lion vero eo qiiod Patres de ea epistola, quam jam nensi. Id ut evinceret, epistolam Leonis opposuit,
antea uti fidei formqm bmnfessusceperanl, citra peri- quae in eadem synodo approbata luit. Cui cuui Pa-
culum fidei diibitare quemquam posse crederent: laestini etlllyrici, necnon Eulydiis lautores oppone-
uhde Anatolius necessitalem conveniendi iri synodo rent discofdeirtvideria NicacnbSymbolo, et a doctrina
cum definitione pontificis aperte declaravit illis ver- S: Cyrilli coiiflfihata in concilio Ephesino; pt isli vel
bis epist. 101 : Opus erat..... ui in rectmyestrm fidei '-.-docerentur, yfelrevincereniur, bpusfuit ut concordia
sehsumomriiumconvehiret ihuUigentia. Ciim porrb in ejusdem epistolae fcum laudato Symbolo et cum
cbnyeiilu apnd Anatolium babito ambigenies fuissent Epbesino cpncilio, sfeu cum doclrina.S. Cyrilli in
inslrucli, ut omnium consensus in ipsa synodo palam boc concilio conlirmaia a Clialcedonensibus Patribus
fierbt, omnium episcopofum suffragia acvione4 pe- in approbatioriibus ingereretur; el eatenus his exegit
lita fuere, non vero epistola iteruni relecla, nec npvo compdrationibus approbari; quod cum faclum npn
exanVinisnbjecta fuit: etipsorum quoque ambigfen- fuerit de epistola ad Marim Persarii, gum, ul Vigilius
tinni suffragiis patuit utile fulsse examen,' ut difficiil- subdit, specialiter Ephesinairi pfimam synodumretpuit,
tates, quse mentem ipsoruhi impediebant, solvereri- el beaii Cyrilli expqsita dogmata definivil hmretica,
irir; sicque uno omnium spirilu atque consensu Ca-- banc ab iisdem Patribus approbatam dici non posse
thblica fides tiiagis migisque elucesceret, et'errbr concludit.
proscriberelur. Hoc quidem sensu. atque corisilioli-
265 DISSERT. I. DE VITA ET RERUS GESTIS S. LEOMISMAGNI. 266
in primis Carosi Dorotheique archimandritarum A ria et aulae optimatibus concilio adfuit, sermonemque
"510 coepta est agitari causa. Hi Eutychianae sectse ad synodum habuil; leciaque constilulio fidei, et
addicli erant. omnium subscriplione approbata, et variis confir-
De his actio secula est xm kalend. Novemh., quae mata acclamationibus ad retinendam concordiam
quaitsesubjicitur, elsi quinta non nominetur. Causa Ecclesiae. Clericis decreta depositio, militibus exati-
«ontinuala archimandritarum, qui favebanl Eutyehi. ctoratio, exsilium plebi, si turbare Ecclesiam prae-
Barsuinaeetaliis (a) dalse trium dierum inducise, ut sumerent. Tum quaedam Palrum capitula coratu
hoc spalio sibimet consulerent et ad saniora redirent. imperatore (d) decreta sunt. Monachis interdictum
Jvlonachisuperbe condilionem synodi repudiant. ne absque venia episcopi condere monasteria aggre-
Secula controversia Photii episcopi Tyri el Eu- derentur; clericis ne possessiones conducereni, aut
stalhii episcopi Reryti; de provincia cbntroversia procuralionem caperent; item ne ex sua Ecclesia iu
erat. Eustathius sibi in primam Phceniciam jusattri- aliam transirent.
fcuerat ex lilleris quas pragmaticas vocant. Dirempta 512 Aclio VII.
judicio synodi causa : redditum jus metropolilani
Photio, quo exulus Eustalhius est, caulumque ne X. Septima actione, quaeseptimo kalend. cjusdein
alias raiio pragmaiicorum esset. Quoniam contra mensis
canoncs erant (b): Universa pragmalica cettabunt; ca- Antiocbeni fuit, causa Juvenalis Jerosolymitani et Maximi
nones teneanl; sic enim et fides custodilur, et unaquce- composila est tarn ex judicio synodi
quc Ecclesialulum slatum habebil. quam ex mutuo partium consensu. De provinciis
controversia erat : duoe Phceniciaeattribulse Antio-
Aclio V. B chenae Ecclesiac, tres PalseslinaeJerosolymitana?,.
IX. Quinta aclioneix kalend. Novemb. Fuit lecta
constilutio seu fldes synodi. Legati sedis apostolicss ActioVIII, II, X.
contestati multa deesse ad profiigandam hseresim
Eulychianam, multa diserlis verbis non explicata. XI. Sequenti aetione, quae octava fuit, Theodoriti
Res delata ad Augustum : censuit ut ex dioecesi res actae sunt: pritnum in Nestorium et Eulychem
Orientis sex episcopi seligerentur, ex qualibet alia anathema dicere jussus est, tum senlentia Leonis de
tres, 511 1uicum Anatolioet legatis de definitione cjus restiluiioneapprobata rataque est habita.
scribcnda statuerent; velomnes episcopi per metro- Nona et decima actiones habuerunt causam Ibse
politanum provincise sententiain dicerent; minatus Edesseni episcopi, ubi recognila quae de eo Antio-
jturos in Occidentem ad synodum, si abnuerent. chiae, Tyri, et Reryti acta fuerunt. Is depositus ab
Prior conditio placuit; constitutio peracta recepta- Eutychianis libellum imperatori oblulerat; sed re
que, in qua symbolum Nicaeuuin Constantinopolita- delata ad synodum, probatse vitae et fidei integrae,
iiumque cum syuodicis litteris sancii Cyrilli contine- compertus est, atque ita sacerdotio et sedi resti-
bantur. Et adversus pravitalem Eulychianam prae- tutus.
dicata sancti Leonis epistola ad Flavianum, adjectum- -De Nonno, qui ejus locum ceperat, sanxit syno-
que eam lotam integratnque admitti : Vtpoie et dus ut statueret Maximus Aptiochenus : piacuit
magni illius Pelri confessionicongruentem, et commu- ilii ul honore episcopatus non careret, donec aliter
tiem quamdam columnamexistenlemadversus perverse cum episcopis suae dicecescos judicaret. Decretuni
tenlientes, ad confirmalionem rectorum dogmatum n prseterea abolendam pseudosynodi Ephesinae memo-
congruenter aptavit. riam, et e synodorum numeru expungendam; ro-
-" gandumqtie imperatoreni utedictovetaret nesynodus
ActioVJ. dicferetur, uec ejus acla reciperentur. Ordinationeni
vui kalend. Novemb. Marcianus (c) cum Pulche- Maximi jaui sancla synodus ratam habuerat: (e) quia
BALLERINIORUMANNOTATIONES. .
(a) Hsecpertinent ad anleriorem actionem de Ca- ab iisdem constituta fuerunt actione in vulgatis 15,
roso et Dorotheo habita die 17 Octobris. In ea autem re autem ipsa aclione 7, uti probavimus not. 18.
qusedie 20 celebrata esl, Alexander de eorumdem (Supra, col. 257, n. b).
monachorum libello ad imperatorem, ac de impera- (e) Hsecunica ralio, qua ordinalionem Maximi ap-
toris mente retulit, ac triginta dierum inducise eis- probavit synodus Cbalcedonensis act. 10, ab Analo-
dem datse. Sed de hac actione, quam ex solis mss. lio affertur, quoniam S. Leo in communionemeum
Graecis in fineadditam babemus, nonnullas difficul- recipiens, prmesseeum Antiochensiumjudicavit Eccle-
tates non leves Tillemontius proponit not. 47 in sim;quam formam sequenset ipse approbavit, et prm-
Leonem; nec tamen eam uti spuriam expungere au- sens omnesanctum concilium. Vide quantum deferre-
det. Ilsec autem actio, sicut et sequens de Pholio lur apostolicee aucloritati! Id ipsum alii episcopi
Tyri habilaedie 20 Octobris deberent quidem esse confirmarunt. Solum Stephanus Ephesinus, qui hanc
actio 5. Sed cum in aliquot mss. Graecis, ac in om- unicam rationem pariter attulit, obiter dixit Maxl-
nibus Latinis hse actiones desint, iu aliis autem D mum canonice factum episcopum; cui lamen contra-
Grsecis codicibus, qui hactenus fuerunt inventi, iu dicit Leo, qni ordinationem ejus contra inslilula ca-
fineadditse fuerint, hinc factum est ut, servalo uu- nonum, ac sine ullo exemplocelebratam, amore repa-
mero anliquo aclionum, haeduav a Roinanis editori- randm fidei et studio pacis se recepisse testatur epist.
bus post quartam aclionem exigente tempore inserlae 104, c. 5,et epist. 106, c. 2. Idem Quesnellus not. 2i«
fuerini." epist. 81, nunc 106, dilfileri non poluit ordinationein
upyriaei' ot xavovsjxpaTetra- ejusmodi contra regulas canonum peractam, cum
(b) "0°Xa•taiispa.fp.v.tKm.
<ravOUTO) yap xai i m<TTtff xat SZ«<TT>I'£ZX°<\VJ-
(jiiJ°<\aTTSTai: Maximus ordinatus fuerit ab Analolic Constantinopo-
tria s&i TOaxsifoiXh. litano, ad quem Antiochena sedes non perlinebat;
(c) Pulcheriae prsesentiam constituimus annot. 12 addendum eliam vivente Domno, qui in Ephesino
(Tom. prmced. col. 979, n. c) in epist. 101. Ex hac lalrocinio irrite depositus fuerat. Solum dissert. 10,
aulcm Analolii epislofa antea inedita didicimus non- n.31, canonicam nihilominus ipsius ordinationem
nullas circumstarilias ad hanc aclionem illustrandam ex eo deducit quod Antiochiaecelebratam putet. Sed
utiles; inter quas illa hoc loco praecipue memoranda hoc sine uilo tesle profert. Anatolius consecralus
est, deflnitionem fidei primum collocatam fuisse su- fuit Conslanlinopolilanus episcopus sub finem anni
per allare, deinde vero Marciano et Pulcherise tra- 449; Maximi ordinaiio ab Anatolio celebrata est ali-
ditam. quamdiu anle Theodosii mortem, qu;e incidit sub fi-
(d) Quatuor capilula Patribus sancienda proposuit nem Julii an. 450. Post ordinationem Maximi, vivente
itnperalorbacaciione. Hsecautemcum aliis canonibus adhue Theodosio, habitus fuit Constantinopolitanus
PATROL. LY. 9
 $G7 PASeii. QUESNELLI DlSSERTATIONES 1N S. "LEONISMAGNIXiPERA. 268
513 .°ie§itim.e!ab 'episcopls pfbvinciie 'cSp'sfecfatViS A yocatusitrjudibium neglexit 514 .au.ej.se,ideo de.T
Ct iii: cbnvtiiurilbherii'sahfclissimi'jjatriarfehifeLfebniS pdsitus est. Sabiivianiisin fejiisjofcuriip,rdinalus.irper
aririjissui'; qiiaify ob feViisupeifl.ija fexefeptib,qViarri Dioscorum sede pulsus est. Re in syiiodo.djscussa,
fjaiici criirimbmbfarurit', ciiih etiarh. fephfesihisactis adJ\laximum'Aiilioclvenuin causa .d.elaia;,utJpse:ide
accbrisfeiidapirioh 'ejsse 'pfbriiirjtiaferit ifegali SediS Aiiiahasio statueret, et inlra pcto mensesjudiehVsuo
ajosVplicse.Actio dfeDoriirio,'qii_esequiluf. (d) 'cOfii- : liremdifimeret; SireusjAthariasiusconvperiuSiiSede
Mniitia^eit, tit alibi pfobamiis. nvulciareiur; sin .irinocens, restitpeYetur; Sabimanu»
lvoribfcmepiscbpi; non jus.retinerbi (c).
AciioXI et XII. . .
, ";j
contfbyefsia afe- . .;i;>;;i;:.::;r:fitt|f;:^^;;
XII.-H.assiani°rlefh^e.''e\-.iS:fepba''r(i XIV; Rebus, ila.;co.nstilulis,,,iCpnstaivtiiippolitaV)a3:
•tibA.esII el 12 dfebup'av't.Ille ex sede Epiiesih?;
quod diximus, deppsiius, alter subrogatiis. Judifeiurii Ecclfesiaecieriici jpelier.ui)tutiPQ.s t.quam.j(ieflde.;slatiW
fuit utneuter sedeVfet;tfertiiisibfdinaretur; sumptus tum; pertractajaque4riajorari.egptia,.qu?edamjeyloris
utrique Ecclesia suppeditaret. (6) HsecIVkalend. No^- rnonifenii:synodo;:>iit:iribf!S; festj^uljieereiitiifj;-rp-
vemb; ...., ,.-,.•.,», gare -se.nl Patres de .sede^C-ppsjan.ijiippbiita^a^.aliqua
AciioXlIIiiXIVi constituereiit. ;Tum;legaii:,-s.ubp"dprai,i;id quod erat,
abnuere; id sibi^^ rion/.esse^jn-nTandatVs,;Judices.ne
, XIII. Teffia debipiaiaetifehe,qiise difejsequeritifuit; '' rogati dicere sententiani L.tenere.nluf.i, propuniiarupt
Euriorriii NiCpmfedierisiset Aiiastasii Nicscri.iliscb- renvesse synod.,,siaiirnque ej,syiiadp...dis.eesserrint,
griiia fcsi. Querebaliir/Eurioipius. ex bdi.cibValfenti- R quos legati secuti sun.,: ita enim sequenti aclione
niarii Nifcseriufii "*
'episfebpu.fijus irieifbpblis sibi tfw narratum habemus. Patrfes; lviltilominus complu-
buere. Judicatum estJNicaiam subditam Nicomediae; res (8°) cariQ.nes.eondiderupt.^Graicicpdices babent
lionorem, non jiisVradilurivedifctbVaienliniani, bt ex 30, Latinl 28; ex quibus yigeslmus, octayus est.de
decrelis Nicsenaesynodi in una provincia unam tan- s.ede^Gonstantinp.pojifana;.Re,np^ et corifir-
tiim esse ihelibpolinv. : matilriii,quod pjim in cecumenica ,synpdb de ,ej,us,jia-
, Dfe«.piscopatuPefrhaVnorum aciione 14 contentio triarciialu staiptnm fuij :ut,qupniain Rp.mana Ecclp^
fiiit; Athanasius episcopusa suis accusa.us, et tertio siaiei.wivjleKiisiuteffitur^
RALLERiNiORiiM ANNOtATldSEM;
cohventus, ih quo pro :Eustathio Reryt.e.nsidecretum ConsiqntiiiqpoUid$m Jflijc^-s.siinai.TEcc.lesidi,de.pfdiria-
fuit adversus Pliotium Tyri; cui decretb curivMaximus; tipnibiis jjroiii^ncr^-(rio.inijc/^ijli.i,.. 'Jbircic'
.siiq,.iirirfiiiiecpfaiji
licet Gonstanlinopoli prsesens ^ non,, inleffuis.s.ety sqncio.concilihexaimnabuh.tiir;quibusi'cariori,'dejjpji-
poslea tanieii subscripsit. Num credibilius est paucp. siatiiinopb^ft^nialse^e:^ cpn-
rum mensium spalio Anatolium, stajim postsuam denduS jndjcatur,. Add^
ofdiriationem deseruisse Consianiinopblim, et Anlibr dinatip ep^sipojiRasrtin^
chiam ad ordipandumM.aximum contendissfej/acdein 1itaiio .a'ilribiifa:fiiissel, .Aieiius,'Cpiisjari'tinpp61 ii&V)be'
reversum Conslaniinopolim cortyentuuicfelebras.se,in '.EccTesisjej afciiidiaconus,(prptes.iatiis,..118'ulium,yri&-
causa PholiiTyri; an yero Maximum; qui Cpnstari- jVudiciuniinfWretu.re^ ufbis, Jjiaiiq..ijalib'^
tiiiopoli yersabator dum.lijc coriventus..,hahitusest, nem supjecjtV.Saii^
ibidem, ubi aliarUm qupque pr.ovinciarurrimeiropp- sedesjiul grdiiiatioiieinjpsd',fgpii.fy Masilihopoiijiuhi
-litse.Gonstantinopolitanbsubjecti consecrari soieb.apt p reliquis\ aul permiilit fieri. Hbcjiis: .pfdinanVii;'q.u'ps^
"
(utliquet ex aci..i6.Cbalcedpnepsis pbncilii).'fuisse cumqiie episcbposetiam non metfbpbliias'"CoristAn-
ordinaiutii Antiochense.mepiscppum, idqufe-praeser- tinopbliiano adehipfiirviTriit fcanoneClialcedonensi,
tim conira canoriumreyuias et sine ullo exemplo ge- quo meirpjpplitaTiimitantunj[jirdiiiatipipsi reservata
stum Leonem culpasse? ,, , ,,.( . est, Cum ergo hpc praejudicium cavefe voiiiit Aeiius
(p) Hsec actio, habita vi kal. Noveriibris, iricbdice •5riea aclib'rie;;ri6ridumcanon de Consiantinppolitani
Gbrbfeierisieditionis Rustici inserla est post actip- episc.Opi.praerogalivasjalujus fuerat; alias pb Rasili-
,'ii'emde causa Maximi Antipcheni;et Juvenalis:J.ero- Ropbiitani bpis.copiord.inalipnenv"Njcomedi,ensi,atfri-
solymitani, et ante actionem.dfe.Theodoretocelebra": bptam ihaud LprotesiatuS:,.fuisset.M.eiius^ergb caiibn
lam vii kal. ejnsdeni iiiensis; ,in aliis autem Ruslici pro. sede. .Cpnslaoiiiiopoiitana;in, codice jbiyibiierisi
lriss. Vefonensi, Vaticanis fetDlvionerisiulrisqufeliis prima manp s^gmbAim^^len^t^cvembrit,, ei ,in
aclionibus.praemittitur; Jteclius autem iri ediiis ex omnibus quidern inss..JUIII^ Graecistqm Laimijsultinip
noiatione diei collbcata fuit post easdem actiories; loco describiiurj ,et ab-Eyagrip ac Libera)b,r.bcensji-r
nec nonpost diias de Iba; qnaediebus vi et 5 kaf. ex lur post actionem 1-4habiiam pridie kalendas Nb-
Grsecohabiise fuere, vfelmelius fortasse in Lalino vn VembrJS,-:;;,;,.>;...;.::,. „.-i;..,.,T.,, _.; ... .: ,,,,„;._
et vijkal. Hanc porfo abtibnem de Domnb genuinam , (e)Pr.iviiegia .Romansj. Ecciesise ,11,011,0 .Pqiribus
probabimus iri observat.-ad dissert. 9 Quesnelli; ubi propier imperiurh:Concessa,.seii_fiep _auciore.,i'nsiituia
aliahi actionem in .eadem Doimii et Juvenaiis cahsa sunt jii .Reiro;appstolpruit); principe. .qui.RQijia.se-
habitam die vel pridie kal. Novembris recudemus; : demfigens; iii Romanps.pphtiflces snccessbres.siiiis
- j(fc);Actio;H habita"est IV kal., at actio 12 iii eumdem diyinse. insillulipnis,, et praecipuaejjifisd[r
kal.\Novembris: . ,:,,.,. ctvonis primatpm transmisit.,Ipse pairiarciiatus, qifo
, (c) Hoc eodem die pridie kal, Novembris al.iaactio 'P .Romanus.:pontif.ex occidentaii;^
Jvabifaesi;:qua LePnis fepistolaadsynbdum ieciafujt. rivine praesidetftnpn extlrb.e.iniperiiprincipejSed ex
Hanc .actionerh liacieniis igriotarii e ,mss, .yenetis Petro, qui ea in urbe sedem cpnsiiluit, ac exinde in
Grsecis edidiihus in appendice Epistolarum S; Leb^ Qccidentepvreiigipnemj)rap_agavii.,,:priginenv1ducil.
nis tom: praeced* Gbivsia.iitinoppiitanaeyerp. sedis.gradus, qui ex sbla
(tf) Canones27,, qui in Grseciset Latiniscodicibus prserogatiya impferii a Cpnstahiiripppiiliirij,cpnciiii
actiorii/ISitribuuniurv cbhditi fuere act. 7;.uii dijii- J^atrihu.scoristitiilus fuit.-neciiisti.liiti.pVe.diyinariec
,i))usnbt. ,18. Dfetribus.aliis canbnibus; qui in vulga^ jurisdifeliofjead R.pmapump.ontificatiini.accedit:ivride
iis Gonfeiiiorumfet.inGraecisCanbrium colleciiohibus paria eidenv^cbllaia dici nequeii.ijt.jHinccanpnfChal-
Jparine .Scholasfico .pbstcribribusadjiciuniur, vide cedoiveiisj.vquisimilia-yerba praefer.t,.Yel._vpc npmine
admonitibnemjh actionem concilii: Chalcedonensis; staiim,coHtradixeru.nl Sji.LeoflisJegatl^qup.dRpma;
quamex mss. Yenetis.edidimusihlaudata appeiidice nae sedi vnjnriOsus:yidereluf.,e.urivdeni.que.Tcprpbafvt
Epistolarum S^Lebiiis. Aclio de piserogativa sedis ideiii:S; Leo; .eujuS;COri(irvv)atiphe eunj caiipnejniiii-
Coiistanlinopolilanaepraeferl diem v,kal.^ovembris. digere ipsi GhafcedopensesPalres epist. 98,,et:Aria7'
iSed error irrepSit: nam actione 15 habila :ni kal; .tplius.episUlOLs.alis-iprQfessiiSViiii,:^„,„,;..,, ;;.,.
JSovembris judices dixefe: Qiicecumqueauiein. sedi VvNeque iiluin post S. Leonem timquam proliavit
Wi DISSEfcf. I. DE VITA ET fiERUS GEStfS S. LElOiSiiSlilAGSl J 2ri)
impetiumcbnce^ \iis. .Leciis |bin|ef cahohiW suam,qiiisqna
jiatfes siib.°NaciafiqCbi_!_l_ii)_irii__ppii epngr.egaj.i'pafisi pefeiiiiebat, ciVusam":niliiif|in^;grn-jiidipes jatiSisiijit
j^ri^iaiiiinbpQlijarifQ.^^ai_. tV-il^uferJarit J. ijiiia, libya "sj.Vfiiferej seclLucenims peiiiiut ,|» qiiae^pficliegiVs.a
Jlbma invjifefip.et.^e^iatUj, S^;yejji^ _bi$aia sit,; ul^ TiieijantabBSiii.ibiiS le|;a'tiSexpringerefviuf^"alias vefb
jnijuam, ,pfjmp.>p'6^V,Uf^','lii$ji)pi.'s ffuerfe|(if; jiis et jcapiesiaiio^lisg&tofOiii in 3eia ^ejeffeiujf, rfuapi de-
lipVfestiVfem.Jhab^ Tferfeniad episbnpum^
ces.esV^pyJumqu.meirqpotital,
'''" " e^iscblibisifuf.Bafbi- injufib aiit dfecaribnurn ''eversione'• pbssi""ferfe §(._.-
rbfum ordinaret. . £ v.' tfei.iiairi._.,.,_..}_,;,., .,,, ', ;.„,,'(~; , f .''.. : .
AciioXVi. ,, Ifa;_.eractu'rti.eVft,,eonejiiiuifp Chalcedoiifeiise'.cui Jiil
"fetaiiis.,Iijbiis. oei^jjimeoie'i's'taiolu^; °(aj;._. snicius..&f§gp-
,; XV...jPpsifidie^icorigfefaiSt:';s^^o96j,.ipa>citasi.nus iiiis tnbpii,. iif s^iSiwt.dlcere^^Ji.afupr^e'fua'°ho'ii.ciIia
J^ j[^£|.e|;aVuS.^jpps]^i'i:c_i»_,Sebjtssa^udjuHic'e^s_.i|rayit(i3' . pfefiiVdeafeqU^ ..... .
cbii'ques,tusesi..jjpst.jiidiciiiiii .suiiriVqiife ; disceSsiim ... X°VJ,Yfenimyari.is .syhbdi exttus fiffi Fidbi 'de-
quiedariv,fess'e;,g^ Tbjis bfes r.gatidip^(.irfi^j^cjj^sjaye ]°s11bi'gtfi,il'fui->a.v'i^r'$Kf^
jegi yfelit,. juijieesnnririefuiii,. Refbjvicrariiis sfecrefa- fesij)i scerfe qiioS, IriiiJHxerat.in •ijrfo.feni iaifbcihiuih
ijiiisJiyini c_msisl.orii|egii,scj)edam siiii obiaitiim.al) EpiiiSiiiiiiri; febntfa,fiifereiisefeiici; ripyas rcS iiiplifi,
"Aciio ar.ci)idi|cprib;,,,hbi^Biescripia j^fivilfegidripyae ife iri exiiiuii) pfaicipiifesisuolapluet rtiiiia febriiplii-
RoipiieVqiiilvus..^ res. yelscienl.es,ye! incaulos pppririiere>"t.. " ,, '-
serjis pxclamaje, 'c1feiiiWyefiiosbp!SfebpQs,;cpacit)i.(iiib R
" . _Jinieqiiairi Palfesi dis'c^de'feift^!£u^iiEumtdictb an
suiVscfifaefe,:_^icse:p&"syiipdi et Si'8 Patrurniposiha,- scfiptb ;..liPi>orifii%,'aiiQC!ititsUniL .'fiixsftat iH--_!i!$fi§,'iifib
lylis decrei^ se
'Sefiii.b'nppo-foyyiimi,,TesiKn.tur.sPa,i,res .tieo 'acfee-
1
pahpiiibiis^mfeiripriai§j,"y Si pti|sirnurii refefre qiipViiinperi^tyreiri,'nacfi, cujiis fi-
r,jirriiiuija;in jsynpil.i,ci&.
Jn. Visuisiiiaifi ptifiiejjia,' Juid opus. dfeiiiibconfif- dfesjrifi-aeta, ei.Lebriem RomariK Jiicci^siiBepiScbi-
inarel.Si riumqWrii,iiv.iisii;/cifr syiipdi,'fPgare sferi- piini diictnpa, pieiate 6t aViimbjtariyrjiiaiii.afmis aij
Jeptiam;. sup.ef iiijfjj,flripd bi.iftfa!,cSnoVies"et qiip5 yictoriarii iiisifuciumjj;Evcplicaiitieiridfe sic aciuni ih
nuriiquam i']|jfrp'jtu"m?Tjim.Aeti.us rpgafe legaios ut liac syhoclo.siciii plinij 51.S in^aiiisj uivi.riovairieij-
s^quiyi Lep.de ea^fg,.iii^^ nvandajIS d|di.sser, fipc uii- dacia^hbyisdefiifitibiiibus cbrifuiaia ,, npyaqiie Isibes
gije,pfpferffeht; Rpivifaciiil' p'fe|pyter;sedis appsloli- ribyitaie sailubri sai.iiita,;;,e'i',iniq'r..h.86C'ttdem iiiiegrani
c;»;'|egatus^i^ ilisesamquepermiviisisseiSacrsim pdstea Yefbi incaf-
b.i.Vaflai.5 a.i^ nati olr.ovop.iavuniiionemqne uiriusque natufse it
gxoluicunjiuila pqimmim;TimSniqie 'violiqri_vilfihuiiir Christo p.luribus ,pr,esequuntuj;;,episipla.rj),yerp;sqri-
jhui, sefimies;, ohihimcidis.'pgfsbiia,'.nqslriB in vpbis C.tj.ssjmi,PP(..Leonis_iion__mpdp. a..iip.yitaie _yihdicaiii,
£quqsMfie npM'h 'ittiffihiisjniUs)$igntiaiem;qc siqiii sed coh_ereniemciun sancta Scr]pjvu~fa4.iym,.1Paitum
fprie ciiiiiqtiim.isiidrum^ spWhdofe.boiifisi sibi teniave- scriptis, cum.decretis Njcaencesynodi advefsiis Euiy^
rihi 'u^pkK,tidc'*quU''dt0Uih Csi cqnsidniiareiunda- clilai)a dbgriiaia bppfbbaht."
MLLERiNiORUM ANNOTATIONES.
fcaiipl.E^ GHfci aiitiqui.bl-G~io>ykpio-SiiavrTJJ.', Ttjxvjs', aWo^avietv VqiiiCuiijyefbis ^fi-
je^P&bii.Qeuriiip^bilebiw caiibriiiriiiioti rfece- rhqiuin sincie.'d'ic,tuiff,^T&'^M're'i»'i" tfibueiidiiiri'i.itel-
|vei;e",.iit h)'anifestiifniit iibn sbluiii ex Bibiiysib Jixi- • iexfere soli, Roiviaiib 'f^is^pii;,^p^anh'en&a's' vero
ii morfficqs ii'aCbnsia^tiiibjiplitaiipcbjniriuvvicafippsse
jubv.aiTisilri^
,cis5colieciibnibas CbSiced.biierises cariiiries: Laiirie 'cen_uferuifi.u.,pf£fei||uus Vairieriiipnbr "ei fbciis Itp-
°t^(idetitJfe|i,,isium'.iion' iraiistulefVint,' yferum "eiiarri mahae sedi se.riipef iiiafiefet. ,'Hi.nc.Anatblfus epi|t.
ac'36'inne SfeliblasiicbGfaefeis l'Oi ivid^
^„Tlie()jibj.Jii'jt'i^'i6'_'fe5 Lepiiein iil staiuturiV prpdidit; iii Cimsiatiii-
Bexii/&oecuii qiii 27 't.arituiHCha1cedbneri> iippdiilahus episcopus liabedi jioiibreiiipii prihiiimilo-
aiifeibfiG.ivs,
ejes.caribnfes.m porfb iri Gf*co cuin posi Romandih sdnciissinidriisedem',, eb qriqcl
textu.Jfeaiibriis.Cpri^ ciii liic caribh etiain 6'oiista].ti*n6^p!.i's,,S"ii',;/i.o«a,'jRoim:a)i Siinilia jliht
__Chi_lc^bi)ePj5is Supferltfu^ctai.fest. adliibferivbces TO in episf. 98 ipsiris. syiiodi Ciialcedbnerisis. liitacto
w^WSeta.,rnf .t.iuMf 'fiixa iov 'vl)\ws- iiciirkoTzov', (juse quidfempferjuiiarijiife Rpiiianaasedis iiitotain,Eccle-
pph;priinairiVn.nfecjul alivjijod peculiaffe'; sfediriefas siam, ei iiVlacio''eiianvi.jureejjisdem .pairiarciiieb' iii
pr;_e?'mi)ift)iii"gs;ft^ posi. JSDmaiViirii episcppiiiiisi- Occidenteriv, fveseciindus .gfadus et i.ibnnf Cbiistan-
gnificanti.Curh^efgp eaflerri ybx nplqSetKiri 'cariqne tinopolitanse sedia Cpiistantinojipfo ifi-
Ciiaifeflp.rietisia^hibeStiuy ebdeiri serisu..iiitelligei)da bntus bmrii jivrfecaiefet, .Chalcedbrifensb,coifciiiiim
fest,iia iit iiaiifbfiriuia Ivoriofislaritiim pfseeriviiientia jus iii ires diceceses Pbhti^ Asisb ei Thfacise eidem
post Romanum ponlificem eidem .attribula fueri.l.; qilri.lpuil,...et, ita aitribuit, ui Leonis approbalionc
.unde.|ecundus lpcus jjpst Ronianuhi et aiitecaeiefps iriiiiiis liueris petita, hoc ipsum jus, a Rpmano pon-
palflar.cliasJEpsican.cessjis fivit.NjdiV ,ei'gb compafatio iificfepfendeffeagiiilum fiierit, Vide inier<ca.iera epi-
.sfut.jSernVol.esstiiivSte' pfiipatujufKdictibriis. Rbinani*JJ:stoiariv152, c. 4., Reigitiir hbc canbife Roriiaiisese-
ppntificis.;.qiipni'..et^. Pfetrb et ex djwna iristiiufiope dis juri riiliil adenipiunifui.t. Quo^ si ^rivilegia\liujiis
mari"anterh„spmpef;feaU^^^ p.fofessi,sunt'. sfed;|le sedis ex pffBrppiivls impefiiiRbm'anaeufliis (iediiciii
inefis.'.bbpbfiucis. priyilegiis,; et jri ilis ipsisi Cop- fufefurit, |(l;i'io;ii„ep,,_sensiirfabtutpest, jac si Pa'tfes
sfanfihopblfiaiio^plsW iCliaieedoiiehses,prEfeemineivtias .etjiifa Rofriariaeca-
diis cuiri Rb!rha;n'6.;sed sbc^ , ihedrae a Petro derivata ivbrisi^ribsperferit (aljbi eriim
Judices.ijuidem 'ppsiiifectumb^ ipsum Pel.r.um, et Petri auctoriiatem ,in, Lfebne fifo-
seinviVppSi. &Wditbs;ifegalQ^ fessi fetyfeiiefali siiriti,iit liquet ,ex abt.VLet SS,ac ex
carianejiiiei .usiiafa.a^ felationibus ad Lepnerii, ei~.''ad':Jmp^faior^.m')^,s^(i
ciianips, RbinaiiaeEccifes]|ej^nrivriiuini"&ifpem&no- quia approbando canoni pro Constantinbpbliiaiia
mihefeicpfessjimpppp^^ sede rion aliaratio favefe pdiefit,' iiisi quae.a siriiiji-
heriilCbiijstanfipippb.'M?'riVim,'^qiJ!^Rrale^iiinWnlirils iirieri ' Ivusimpjefii.pfsefagaiivisfducebatur; et,:e6 sensu jpfi-
biopofJs.JvpstRpmaripW viiegia uiriqiie sedi-atifibutia ex »cjua|ib,u.s.impefii
vlhili.cavefafi.fexltis buiinbuScbliegerup^ pravrbgatiyis dicta ipefiirii mquqiig',quatenus tributo
qiiidem.ei.prmciji^u^ ConstariiiriopQliiaiiaesedi secundq i6c6;,pbsi-Roiiia-.
sefyand.iim;.fconMjantinppbiitariurii' verb iisdeihiitq)- ' harn,, iitfaque sedes 'mijue cieieris pmiiibus horioiis
efriirientiis.yiqnoWs.Vlignuii) esse : tipojimiT&ifi.v, ia, pr«r.irii.)entiisJtffcpedebati _ .^ .,',,;-„'_ ,.,.,.,
HPQTfil_iz«tfnv IEatj_.T6v iipAivittTa TOU,- zavdvaf,'.T5 ,(ri) Ea spla qusc.;aWu^iem.jperlihejt
T17?7rp.<TtSuit3o? 'Pwtujj SeoytXsffTaraa.pxyniio-AO-KfA Gffegofiusiibf i), fepist'.10; iib.iv, episf, 5, etaliBi.
»v)KTT6!79«t' X/flV«t§£TOV TToXeU; vi«S 'Piip.11$ TWV «0-
 271 PASCH. QUESNELLI DISSERTATIONESLN S. LEONIS MAGNIOPERA. 272
.XVII. Est prreterea epistola seu relatio, quam A bare Ecclesiam , iegalos cum litteris aa Marcianum
Patres de rebus gestis synodi ad Leonem mitlunt. (Episi. 78, nunc idi), ad Pulcheriam (Epist. 79, mine
Cujus. epistolam ad Flavianum miris laudibus effe- 105), Anatolium (Epist. 80, nunc 106), Juliauumquc
,runt; ejusselitterisad synodum lamquam ad epulas (Epht. 81, nunc 107) Coensem dimitiit. Datsesunt xi
invitalos; hunc chslodem vinese Christi appellant. kalfend.Junii; quibus quanlum laudat Ecclesiaetrium-
Dioscori condemnationem proscriptionemqufe ejus phos, tantum Analolii audaciam perstringit. Sed
doctrina. expouunt. Sed in primis moneni quse pro operae pretiUm esse exislimo' ab origine jura seu
sede Cohstaniinopolitana decreverint,rogantque utliis vera seu ambigua Constantinopolitanse sedis paucis
approbalionen. non deneget. Contradixisse quidem inqidrere, ut quam sequa fuerit causa Leonis quivis
legatos, sed ut quemadmodum fidei, sic bonse ordi- perspiciat.
nationis ipse sit aucior. (a) lncerlum quo tempore II. Conslanlinus imperalor posthabila Roma Ry-
Jiaecepistola sciipta sit: nam Patres non statim dis- zantium sedem imperii transtulil: el ne mutasse im-
cessisse putenv, tutn ut acla exscriberentur, tum ut perium cum sede videVetur,magistratus eosdem, fa-
sua decrcfis maneret aucloriias. Deinde conslat le- sces eademque insignia novseurbi intulit, novamque
igatos posl drios a Synodo menses nondtim Romam seu juniorem Romam esse jussit. Aliorum deinde
remeasse : nam Leo (b) ad kalend. Febr. episcopis principum gloria et splendore decorata civilas nia- \
Gailiarum seribens de synodo, felicem suis legatis gnitudinem aniiquse Romce potentiamque aemulari
rediium precatur. ccepit. Tum episcopiis Ryzanlinus cum urbe abcre-
. Circa inilium ejusdem roensis Marcianus ediclo scere honore, eumque paiilatim ampliflcandaepote-
quorumdam audaciam compescit, qui vicatim lurbas statis cupido incessit. Et quoniaih religio erat alios
ciebaiit ad disserendum de fide. Mense Martio altero g Ecclesiaesuaelimites ponere quam qui ab initio fue-
ediclo conlirmala Patrum decreta, jnssaque obser- rant, sensim et quasi per gradus ad fastigium eccle-
vari. In collectione Romana Holsteuii legi epistolam siasticaepoteslatis sibi viairifacere. Primum assumere
Jlarciani datani xv kalend. Januarii sequentis, nvis- sibi jura metrcpolis: tum priinarum sedium aihbire
sauique Romam , (c) per Lucianiim episcopum Rasi- pVserogativas:et demum siniilem cum iis, vel eiiam
liuinque diaconuhv. Lselum synodi exitum Auguslus majorem 520 usurpare poiestatem. Quomodo vero
JLeoni gralulatur; lurri rogat uti rala habeat decreta id sii consecutus, brevjier commemorabo.
in gratiaim sedis Constaniinopolitanse, quse et scri- Initio rerum Christianarum ex ccciu fidelium con-
pta friisse ab imperatrice ex responsionibus Leonis dilse ab aposlolis Ecclesiae. Aucto deinde nuinero
palet.. credentium, disseminataque j>er provincias flde,
ANNOS CURISTI452; LEONIS PAPjE 13 ; — VA- quaedam Christiana 7ro),tTsia, seu quasi respubiica
519 inslitui ccepta, eaque ad normam fereRomani imperii
LENTINUNI 38,—lUHClANI 3, IMPP.; HEUCULANO ordinata. Singulis urbibus fepiscopusfuit, et sui cui-
ET SPORATIO COSS. . que parocbise definiti liiriites. Jam Ecclesiaecomplu-
1. Sanctus Leo, auditis quse gesta fuferantCbalce- res seu civitates unius ejusdemqpe provincice, sicut
done, anceps dubiusque fuit. Laeliliasimul el dolore in imperio, (d) uui meiropoli subjectae; idque jam
afficiebatur, modo reputans animo victorias fldei, absevo apostolorum fuisse asseram;jnec qui sedulc
inbdo anxie. cogitans recens vulnus ab Analolio disci- res Christianas ab ipsa origine legerit iniiciabilur
plinse iiillictnm, cujus haud expedita curatio. Elsi Jura praeterea et priyilegia primis sedibus, Romanae,
porro stalim consultum huic malo voluit, opperiri Aniiochena. et Alexandiinae Ecclesiis, ex antiqua
tamen siatuit redilum legatorum , ut omnia ex judi- C cbnsuetudine fuisse Nicaenasynodus dicit. Primatis
cio et prudenlia ordinaret. Interea episcopos Gailia- pprro praerogaliva duobus constat : alterum est hb-
rum de re lvene gesla Clialcedone, et de clade Dio- noris, alteruhi potestatis ac jurisdiciionis. Et haec
scori certibres facit (Epist. 77, nunc 102), commen- ilerum duo habet : pfimum metropolilaruui ordina-
datqufe ut feadem cpiscupis liispaniarum rehunlient. tionem, deinde synodi cogendae jus ac facultatem.
Eliieruni post regressum legatorum encyclicam epi- Nullam tunc Byzantinae Ecclesiae poteslatein jurisdi-
stolam de eadem re ad eosdem mittit : quod paiet ctionemque exira parochiam fuisse, constans opinio
ex ejusdem epistola ad Rusticuin Narboneu.em est. Immo ipsa, sicul aliae ex Thracia , Heracleensi
{Epht. 82, nunc 1{)3), Ravenniiim Arelalensem et Thraciae subjecta.Sed tfanslata in Asiam sede im-
' cseieros Galliarum episcopos, quibus signiflcal se perii, episcopus novse ciyitatis, ut diximus, honore
cxemplaria latse ivdversus Dioscorum sententiae vel priusquam potestate augeri ccepit.PrEerogativam ita-
lunc miltere vel antea misisse. que loci, seu jrpwroxaSsSptavprimuin ambiit, idque
Postquam legati apostolicse sedis Romanae redie- daium in Conslantinopoliiana synodo sub Nectario
iuni, S. Leo certus Anatolium nova ambitione ttir- ad annuui 381, ut primum bonorem post Romanum
BALLERINIORUMJANNOTATIONES.
(a) Ex epislola 101, Anatolii, quarii e nis. Vatica- Cum el sic gesloruni vh omnh el confirmatio auctori-
no eruimus, quseque ad Leonem niissa fuit una cum tati veslrm bealiludinis fuerit reservata. Cum vero le-
Marciani epist. 100, scripta die 18 Decembris, liquet gati huic canoni contradixissent, eorumque contra-
legalos cuni relaiione et geslis concilii j'am aniea . diciione aclio soluta fuisset, expressam ejus cauonis
iransmisisse, et. probabilius post Chalcedonensem confirmationem multo magis necessariam , ut vim
syriodum mense Novenibri, uli animadvertimus an- obtineret, omnes inlellexere, et idcirco in hac prae-
iiot. & (Tom. prmced. col. 975, n. c) in eamdem B cipue postulanda et synodus in relalione, et Marcia-
epist. 101. nus in suis litleris, et Anatolius instilerunt.
(b) Ex Ratispohensi emendavimus vi kalendas Fe- (d) Si Romaiiam, Alexandrinam, Antiochenam, ac
bruarids. Vide eptst. 102, aniiot. 31 (Tom. proeced. paucas alias primarias Orientis sedes excipias, quse
«6/.,.''J.8.7,n.:k),. speciem quamdam meiropolitici j'uris apostolorum
: (c) Pfer liunc eumdem Lucianum missa etiam fuit avtate prsetulerupt, caeterarum nveiropoleon ecclc-
Ariatolii epistola -101, quam e ms. Vaticano edidi- siasticarum instilulio apostolis coafevanullo funda-
rnus. In his autem lilteris plura. animadvertenda mento deferidi potest. Citius quidem in Orienie haefe
*unt: 1* necessitas conveniendi cum definilibrie li- hiefafchica forma consiituta fuit, ubi aposloli plures
<dei,quam Leo edifleral, c. 3; 2* necessitas referendi Ecclesias.fundarunl; in Occidente auiem serius :
ad eumdem pontiQcem qusecumque in synodogesla . qua de re non nihil dicelur in observ. ad dissert. 5
fueranl, c. 1 et 2; 3* vindiciaecanonis pro sede Con- Quesnelli part. n, c. 5, ubi etiam civilium provin-
stantinopolitana, cnjus approbatio et cbnflrmaiio a ; ciarura formam non usquequaque servatam vidfe-
iponlifice yeluli riecessaria petilur, quemadmodum bimits.
Ideni Analolius repetit epist. 132, c. 4, inquietis :
273 DISSERT. I. DE VITA ET RERUS GESTIS S. LEONIS MAGNI. 274
episcopum haberet, quod habeiur in canone tertio, A V. Deinceps vero CP. episcopi cogilaverait et ju-
ubi hsec verba : Constantinopolitanmcivitath episco- rTsdietionem occupare. Ita sese prsebuit occasio.
pum liabere oportet privilegia honorh , TrpeaSHvrijf Coniplures, ut fere fit, episcopi ad comitatum ibant,
Tipjf, post Romanum ephcopum, propler quod sit aliquando certe Ecclesiarum necessitate compulsi;
nova Roma. sed ssepius, quod olim Patribus Sardicre congregalis
III. Neque fea res nova habebatur in Ecclesia : conquerebatur Osius, ut suis honores adriiinisiratio-
prius enim privilegia honoris seu Ioci praerogativa, nesque captareut. Idcirco erat Constantinopoli 522
in synodo NicaenaJerosolymilano episcopo attributa magna episcoporum frequentia, et ad sexaginla, ut
canone 7. Scio discrimen hoc esse, quod Jerosolymi- plurimum, episcopi in regia civitate visebauiur, qui,
lano episcopo post tres primas sedes, et Consianti- saepe agmine faclo ad Augustum conveniebant. Liies
nopolilano post Romanum episcopum honor silcon- tum plurimsede rebus ecclesiasticis ad imperaiorem
cessus, Mullorum opinio est simul cum honuris prse- ferebantur, quaeconsiliojudicioque episcopi CP. diri-
rogativa potestatemjiirisdictioiienique.coepiam esse, mebantur. Et si qusemajoris momenli erant negotia,
Sed ii atlendant ad 521 canonem 2 ejusdem conci- ccelu ex episcopis qui in urlveerant facto, praesido
lii, ubi dioecesibusAsiae, Ponti et Thracise, in quas CP. episcopo traetabantur, Grsecisqueerat hocgenus
competere jus patriarchicum episcopi Constantino- concilii o-uvoSo?IvSflfioucra,quia erat episcoporum
polilani poluisset, sua antiqua immunitas, suaquc dvS^ouvrav. Etsi ejusmodi convenlus nomen concilii
privilegia conservantur: decerniturque jnrisdictio non merebattir, nec nisi ex contendenlium consensu
Asianse dioecesis episcopis Asise, quemadmodum vis et aucioritas ejusmodi judiciiserat, ex consuem-
Ponlicae Ponti episcopis, et Thracicae Thraciae epi- n dine creyit auciorilas his synodis. Nam primum da
scopis; cautiihiquene Alexandrise et Orientis epis- regimine Ecclesise erat tracialio; subinde vero de
copi exlra lerminos suae dicecesis j'urisdictionem nietropolitarum controversiis, et de fidei quaeslioni-
exerceant. Tres igitur illae dio.ceses Asise, Ponti el bus. Sic snb Flaviano CP. condemnalus Eulyfehes;
Thraciae per episcopos, id est per synodos suorum el causaFlorenlii Sardorumepiscopi metrbpolitseLy-
episcoporumgubernari decretum est. Nihil ergo po- diae cum duobus episcopis suae provinciseagitata, ut
lestalis in eos erat Constanlinopolilano episcopo: habeiur act. 1 concil. Chalced.
innno ipsi, sicut aliis episcbpis, inlerdicla hoc eodem Quae fuerint liorum convenlutini "initia, difficile
2 canone extra dioecesim cujuscumque causse co- dictu est. Si eorijeciurae est locus, forte lemporibus
gnitio. S. Chrysostomi cceperunt. Is enim malevolorum ho-
IV. Conlra, si in synodo hac Constantinopolitanse minum invidia pulsus sede; deinde coacto concilio
sedis jurisdiclio stabilita fuisset, ut illi opiuanlur, ex episcopis qui lum Constanlinopoli versabantur.
infirmatacerte synodi Nicsenaedecreta, nedum con- restitutus est, et rescissa superioris synodi senlenlia.
firmata fuissent, ut postmodumviolata fuisse Chalce- Ita acquisitum jus congregandsesynodi Constanlino-
done 28 canone Leo conqueritur. Tum igitur nulla poli episeopo.
potestas nullaque jurisdictio permissa : honos tan- VI. Melropolilas vcro ordinandi ita ratio consti-
lummodo praerogativaquesedendi episcopo Constan- tula. Erat episcopus Constantinopoli in preliO et bo-
tinopolitano atlributa primum est. Etsi canon ille ab nore, quia in civitate regia versabatur, cui in prom-
episcopo Romano rejectus improbalusque est, in usu ptu erat re el opera alios adjuvare, eorumque res et
lamen fuit: cujus rei argumentum est id quod legi- negotia gratia qua pollebat in comitatu promovere.
mus in Aclis Cbalcedonensis synodi, ubi Acta lecta i2 Tum si quaeerant in episcopaiibus sacerdotiisque ac-
sunt pseudoephesinsesynodi, cui praesidebatDiosco- qnirendis ambitiones, unde, ui solet, turbae plerum-
rus. llle vero Flavianum CP. post Juvenalem Jeroso- que exoriebanlur, advocabatur : ille illico adesse,.
lyinitanum, et Domnum Anliochenum sedere jusse- ambitus potentiorum auctoritaie comprimere, et sen-
rat; quae cuni legebantur, lum Orientales excla- sim in electionibus sibi jus aiiribuere. Adde quod
mare (a): Flavianus quare in proprio loconon sedil? ,canones lum synodi CP., lum alii, invitalos episco-
Constantinopolilanumephcopum quare quinlumposue- pos ordinationibus aliarum provinciarum inleresse
runt? Paschasinus reverendhsimus dixit : Ecce nos,- sinebant, el honori ducebant plerique rcgiae urbis
Deo volente, dominumAnatoliumprimum habemus,hi episcopum consorlem suarum ordinaliomnvi habere.
quinlumposueruntbealum Flavianum. Diogenesreve- Jam illa consuetudo invaluerat xtate S. Chrysosiomi.
rendissimusepiscopusCixyciEcclesimdixit: Quoniam- Undeille Ephesiuum melropoliiam, aliosque episco-
vos regulas sciiis. Eccc honos loci egregie vindicatus pos simoniaci criminis compertos deposuit, aliosqua
episcopo Consiantinopoiitano ab ipsismet legatis se- subrogavit: et si S. Chrysostomus non studio propa-
dis aposlolicae,qui Dioscori audaciam criminanlur, gandaeditionis suae, sed aucloritate concilii facereid
quod quinto loco Flavianum jussisset sedere : lauda- sit aggressus; tamen hoc vertit in consueludinem,
tur synodus Chalcedonensis, quod Anatolio secun- adeo ut deinceps ordinationibus metropolitarum, et
dus locus sit concessus, idque ex regulis et canoni- aliarum Ecclesiarum episcopis Asiae, Ponti et Thra-
bus. Ex quibus patet solum honorem priinum atlri- cise prseesse non vereretur. Demuni quse usu et
butum fuisse CP. episcopo, in honorem urbis regia_r longa consuetudine stabilita erant, facile fuil inlegem
quam imperatores novam Romam esse jusserant. ef jus traducere : quod (Iii in concilio Chalcedonensi
RALLERINIORUMANNOTATIONES.
(a) Act. 1, Chalced. Syn.: *).«u_av6jev TSiSio>TOTTO) D qui Constantinopoli essent conventus ab eo convo-
5ta Tt oux EZaSi.o-Su;TOVKo.VffTavTivou7r6"f\e(af
.Trio-zOTrovcatus, synodus habcnda essel, synodique jnre, poti-
Sia Tt nipncToviia^av; Uaayymivosb su),a§'cTaTO? irci- retur. 2° In fine aclionis 11, cum episcopi Asia. po-
o-/.onos£ITT£V • "iSe-npsisOsoO8S).OVTOJ, TOV 'Ava- stularunt ut Ephesiorum episcopus uon Constanliro-
v.vptov
T0).I0VTTpWTOV OUTOt
I^OflEV, fTEfMfTOV ETa^aVTOV UaXK/JIOVpoli, sed ab ipsis in, provincia ordinaretur; quibus
*).auiavov. assentientes episcopi, id ex canonum regulis esse ob-
(6) Secuhdum locum post Romanum ponlificem servandum clamaverunt. 5° In fine actionis 13, cunv
meri bonoris gratia sine ullo jure Constaminopolilana concilium Rasilinopolilani episcopi ordinatinnem ad
synodus sub Theodosio seniore regiae urbis aiitisliti Nicomedienseni, non vero ad Consiantinopolitanutn
attribuerat. Quaeautem Constantinopolitani episcopi episcopum ex canonibus perlinere declarayit. Ilinc
sibi postea vindicarunt, usurpali juris notari poie- Anatolius, metuens ne eo jure quod sua se.des sibi
rant. Nomvullaquidem de hoc querela ante Chalce- vindicaverat aliquando exspoliaretur, non diinitlcn-
donenseconciliumlegiluradversus S. JoannemChry- dam censuil occasioneni hujus synodi; ac ut idem
soslomum, et adversusS. Proclum. In Chalcedonensi jus facilius conflrmarelur, ordinationi episcppovun»
autem Anatolius ter impetitus : 1* in actione de Pho- cedens, melropolitarum tantum consecralibnfenvsibi
tio Tyri, cum quseslio mola fuit iium episcoporum deferendam contendit. Id facile f«it obtiner? faven-
 278 PASCH. UuESNELL. DISSERTATIONES ONES IN S. LEONIS MAGNIOPERA. $70
iXnatoIius perfecit, edilo a Patribus 523 canone, A que fuisse canon 2 CP. synodi explicat, quariim jii-
iitji nop njodp sfederidi pranrogaliya, sed jus dalum , risdiciioiiem Anaiolius inyaserat. Prseterea CP. epi-
co^eVvd*'iyriorjj,-"•ei':meli!<>])blitas ep.srbpbslrjiu.e'; alips. lcbjius "secunduip pp.st Rpmannn) episcbpuin silii
. braiijipi|}i';-eiqiie, pVviesfais tet jufisdiciio 'ifttfes jvrb^ aifjfpiayfefalijlocunv,ef Alexandrinuipiepiscppuin ad
.?!!^i^.1$si%iii'r.'$hfi.ciam' et Pb.nt.uiriaiifibiita. e'st.: Td' ffefliiiiif^^^rilipclienpmadquarjui.nlpcjini
4 deirusenal.
ijlifvpvrrbJjifoyiHijiben'uIIius :di(BceSebs.'seripafriar"'- qupqufe cbriifa 'synoiiuiri Nicsenam, ubi bpi.ipfeiu.
'cliici'i.is'in^ suum; singulis Kpclesiif,'sgr.variqliiji. coivsltiutjjfn.
a^VjSfiBJeitfjiMi^ "; ''"' jlira^^^qjibqiie jm.eirbppHiarutnqufeaboiita.
exsif.ciipjjiirri
sfeippi^rfe'|,;^l^IiiJque''pl^mpyil,.'".'.'" """"".'"'" lieracieeiisis m;eif'pppi.ita,*525•^U. e?a"Cfe!!iis Tbra-
"': yiLLegafi s.uhimi^pphiificis,quod diximus, cum Pise spbliatiis sua^jurjsdimiOinjaifGR,7ej)isCQpo.. Pri-
cernefent ea Tiferiiif iGpJisipntT^bjipIis
rijiiiii-'ijjsi, sulijecta; subindepiutaio
j5.3~sjic.e^e^ refiifn prdiiieipsi suiv,^
(ijfoTi"eiisi'""coriteStai_f^ Cjmsi^Vijippblitaiii', (juVpi^rspgciwnpcimi ji.osi lio-
ipsHpefs.iaderj hph jipM mariurii episfebpiinihbnpjris^-Jjiejacjeensemet jurp sy-
mafetfiieque"' iriipferiftbris,;neque" Ati|u|tsfe,! fiequ.e hbclissiiifepfpyipciav:prai^iqendi^ijur^.prdih.aiiPntiiri
Juiiani Gpensis ifegaff siii, iietjue PaifumCiialcedo^ seii.siin exuefaf; hpcqiie, Sf LjSg" fedargnil. iSori cqri-
rii^siunVsbiJjcilis;jvfecibiis; imifio resisierfe bfrinibus. iMlqrilhrflf^ilfpifiviiia^^
mo<ajsiinstitiijjt, et valIdissim 1s?~iraliorijlVus Tipc
'"*""" deferfejj ejlZ'ci'l>).'Dp ei<a.i'fei)is:];Waciai;,
'*""*'*""'•'•'.'''• Asi^.ei" pbnii'!»-
•''-' '''
liimiiifniigefe. ,v\f .'"'"'""."' qiiltur;'qhifijis Sul^ riietfopji).-
*Pffmb; aSsefeb.alcoac.am syhpdii.mad fidem vin- D litieiS: Lfeb sivbjunjit: Nec..pjjyflcgiis.qnljqttilus in-
dicariiitiin.''pfef(idiahiqufe":Eri1y(ihiSnani''Jjefjmeiridam") siffuiisimeirppoiifqm^ hQC.allinet
npfi lidffiryienfluni Artatplfi cupidiiail:^uiiits ihquf adjriveifppjolitas(R^
diiis ein$riiqudm"q^^ pimveiiiih excessi- se'quiipf pphlifc^
buii^V(i"sB);c/d,m st/np'rfum'a^ qurihipef sqiiduni ^
resbri'ejSgd cpnfirihqiiqriemfideffgiiioiicpfstudiq Chri- scipuluhi nfermi'^ pereal dfgnitaiiff nec Diascoio,ini-
siiqnissiinfpriticipisiorigregdM pieiqiis sytepertinqcia: cprr.ue'nic,A' spljndmf ianim Ec-
tiis ifdtiai, 'ei'ui'cbrih>vihiigiriiibi'det] iihpeiiqs(Epfsf. cifsim tenebfhpbsiuieiur^fy jLntiofhenqjquqque.,
HO,nunt;10jS, qd AnatdLfciS).^Epi&bpus;;d('indb:i'r- injqiihypj^urhypfmflij^rife qfgslplg.g,etfg,Ctirisliar B.
guit ^fi^pmisiysillectbsViyel riiiiiis.teffitps: iiV iq- huiif:"h.qmen.e§6rium esf. \n pqlpntq},cgnstilutjpnispr,-
tiiis, iniin\^l'Eccfesim'p'efiM superbd haic leri- tfihe pefseyerei[:.uiih ierlip graau '' collocala
'• nuniqudm
- .'-'
dit ilaiipi:' giim iiq abiiti voiufi cqiicilio 'syiiqdqii, ut sefiali.hfefiqr. " '.-...' ,r
frritfes tnv0fifwiuhi hegoiip cbiigfegqtos^e\ defiiti- Ylli.' Ariaipiius aliiqu,ePatres, guiCU.alcgdpneca.no-.
tioneejus ediiim'qumefdi cufdndii'peffiihcios ad coii- nepiSSjcphdidefap.Cca^
tenjMidiini sibfi u^praiiaiidQ''iMuAetf rihf ibrreridp suji NefclajriQ,' :aecrei'u'n'i'':'j3^'a,^9^i^aheAsiEV-^jfeix^JUai)t
edhipeiferei(liidi,''Ci'3)i'kTefiio;c'o°nsiIia'Anaijolli ad Sed ejiis' yirii muliis Leb dfesiriibfecbviafui;,ajsscrens
pefiurbaiipnem el. Ecclesise 524 scaqdaliim'"lei.i- ea in" iioiifiam 'Rpniaiii pbniificjs pbn; ye.nisse.,ii.cc
deni:rSdpiehi'er, 'inqui.l, iriliMiqe,'qucte''sil'Dei jiidi- uBius esse.riioinenVi (juse".'"ufipsa sifa origi.ne.ya.iia
ciuhisubitufiis, qui ioi Ecciesiis, totsiceydqtibus scqh- irfiiaqiiesunt. Pinugsimu tjum.in nuiiq penilus, sup,
dqiuminfhrjjekpifmeiuiiflbid., c. S)*;ei" ppsiea :Si frggcitur'quqfUmdqinfepM sexqginjq, ul
iri^qn^ta^guji^ierit^iip^iy-^e, \uo' opefe"dtguejudicio y jqctff,' annos' fqc.te
nriivefsqiisFccienmpacfptivdbh (Ibid., c."6). Quarlp de&ssoribus (uis qd qppsiqjifm sedjs transtnhsq vo.ii-
canpries'|Jic*iribs':yiblalps:cbriieriijiipsqiifesiepliis iri- iiam; ifiiigf initiq ,sui CQfjyeq!, difdumciue cqilapsm,
ipuTCai.;^ sefq huiic. efiifuliiiq sfbjicere fufcinifhfqiyqluUtii eii-
ess^fnygrefwtiyut 'sdfralissimgsNfcmnqrfrii fqrip-,. ci^ndg]"if^t^biasfsfecie^i coji.sensipjii^fquqnftjbiiii
nufnlcgnsfiM suf. ihjfifPhffierMuniliff'fqiigiiiq. pffeberft, "(Ead.em
poriuhesei itbrliifc iempus'bbtuUfit,'qiig''sicuhdi hq- epist'.',c. 1). S, Leo caiibnem,CP,~. npiKquliJenv, sppppi
ndris'pfivitegjuhi sedes' Aiexhridrihq per&idefii, ei An- situriV,iefl igiipIijm':con.yueritiir, iiequp.renuj.Hiauim
liqciieha Ecciesig ''^ropneiatie^terliep-jijfgwi/aljs"'.amjse"^ appslblicaV* sedi'. Liicehiiipaliisque Iggaiis. Jgiiojajum
riifui, Kisipcisjufi iuq sulfdiiisi qinneshieiropPlilqrii erActisyChaicedpnfe jiqucjf: nafn Lucenijus negavit
ephcqpi pfgpfid tiohpfe pnvcrilur;,".'.''^ intefaclif "syiipdjcafepjqriri. (qfJiqgejdi(,' iiiquj.i.,qd
iikj0^nipiis''^niliitiifii, '"'A^'-^T.diit!sim$'''ca.n'Qni-
• ' •; curnufumi, quptl 518 consiiiuiigjpfus^
busmvehiuniureksecqfiirqfiq(lbid:',ci^i)l''A tuljfqmnguaginiq, ijui insynpaicisfqnoifibus noit lia-
'In'.riVuitis;Nic^ yiblaia ab Aiia- beiiiui, mentipiiem[iinium.fechseinqscughir..SefTpps.t-
tojip palet. Caripri qiiippe;'d' Nicaerius'qivasdam"pfo- qiialri lecinis' ex acjLis'ca.ijpn,"JQo.os|apiu^o,p,oI.iiafljus ,
viifciaSju^ei^uv PsSeJtiris, et siiis ;syn(idis^fbgi;iibc- iiiliil ulteriu^ esse. ali-
qu^V)p^m;Ubi;Ajexari& ;" qiips; qiii^aKmf.^'^ rgpiidiaiuivv'scri-
jufa ^erhniiifr-.iciri caiibn buiit; sedivaecjqui &
'AvTtp^Eiavx«i'iv 'T«tf;'aX>.ai.s'". tTiaipyi.Uis'T« frpioSuu. qui ali 'appstoijca sedfe ijgiio^faiuiif iftiisse asserit; ne.c
wi^a^fai-fush^hifpqiais:Siinflitirqhiem qfavud Aii- ri dfeDafnasvcphieslafioiie*quidquam "' hab,ei, qiipd ce.rfe
tiofhiqiriyemterdsgw serveriiuf' ~j oihiiiefejribiideiiiicfaf? ".V,' ":'.'„'*"'
J5cc|eH"iii*.;Pfbviri Pbhturri,:Asiam, Tbfaciarri- 526:'¥£•^'goi1deinde S." Leo canonem Chalce-
RALLERINIORDMANNOTATIQNES.
tibiis imperaloreel senatii, quibiis fepisbppi Qrifeivtis; *ebderii"RomaJiv legatus fuerit, Rassiano,et S.tepli.an.o
pluriiriiim deiefeba^ depp.sitis riuiius eraV Epbesirius:Asiffi prhiias. -S.ojus
C()ristani.nJD_pb)itana!e^ se . Tiialassiris Caesaffese_^aipp|']pcix:a.(J[fii)Jt;sed pp.rs.iim-
'opijvpjfii^fe'^iin^aM^ ' ma'iiir;gfalism"Ii)i_3r, npn/suljscii-
ppiscppps r<ecepjtjis_,?
dppOsiiusiuefat, hec 'siiccesspf cjivs <iSfidI- psit,;iiisque vefbis iriipsa aciione usus esv, quse quid
epjisbBjvjjuls
najiis;;Viiiiii^ue:^gp signific.ent, )gnofetijr.' NuIlse'{>pppriuniprescircnni-
psefe^ngnibfarituf. ;M stantise .iiicvdefe.polerani, ii.i quib.us AnatQlius.Terii.
fio pfdihaius_"'fejite^ , '
^uyerisiiis suam iii cbncilibperflcefet.: j
Jerospiy iiviiaiius,;^^^ '. (b) ,;$alvETOT izpociGppiy.fiiim. TOIJopqij ja>y:Tpt.av.0-
tres'T|?alrestihasfbbtin^ resisief fe^ivpn'pbteraf ctcovSiy.ay.al oxT.ci,zKt Tpfj P'ja TftpTaiy.a.jhvKtyrv-
ufigiibd 'Cbhstaniihbppiiianp.horiabsinfiiiiefifibiie- xovT«j>v;J pyfl^tovEvf.syTK,,iirp'ip.tf£pqp.;vo: c.vv-
Si:b)./zqi,S
baYuK^' flefaclfeensis Tiifaciae pfjmas nqri'Ihtferfiiit, oStxots'KKvpcrt ,'iayjx,' .p«p"zpycrty£>pj,o6ui.Acl,.,\i
ejusgue,;vlce:sulisefip^ Chaifed, '".' ...'
tpiiix^afifefajiaddicth^ ipsa in causa" ab
%)1 DJSSERT. I. DE YITA ETREBUS GESTIS S- LEONIS MAGNI 273
doivensemab .excellentia prsestantiaque Nicsensesyr ,A sarieelitiuslri primatus.,seu prficipalus sui privilegiq,
_io'di3i8 Palfunj, ciijus aucioriias nulja vi deoreioque sed' qiiod ad supefwremin corpus definitionesquecon-
jvuilbconchiipb.est. Tamquqm,ait S. Leo (Ead. episi., cilii exercenddm aiiclorildtem ' extendi et porrigi ripn
c. 2), reftitqrinequeqiquod Ulicilevoluerit.riwUiludo,; debeat:'S'i ehirii fite de gumsiione dliqua Nicmnh
et. Ula Nicmriorumcahonuniper Spiritum veresancium regulhndndumdeeisasynpdusClialcedoriensis staluhsel,
sil
frdmqid coridiiipiri aiiquqcqiquam pqrie solubilh. lantum abest ufLeo" cbhstiiufioni ilii. desftuluf viiig
'Ntilld sibiihet de mulliplicqlionecongreyalionhsyno-. •nultitaiis opponendmrifrdyatus fuisset,' quin p.oliut
ijflliafcohciiiaibiqndifnlur,negue irecentjs iilis deceth gesiorhm synbdglium apprbbdtione cqhcilii. senientim
et.dctp episcppis,quqnlumlihetcopiosior.numeriissa'-, (b) ex officiotidfimshset.Quod eieganfer Leo ponttfe»
cefd.piimi,'velcompgrare sequdeal, vel pwferre; cum irisinual iriephtola dd. MaximumAntiochenum(Epist,
iqriig divinitus'priyiiegioNicmnqsynoduss'_ consecrata, '92, riunc 119 , cap.S), liocdenegpiioioquehs: Quid^,
ufsiveiper pqucigres,,siye per plures eceiesiasthajudi- qiiid enim prmterspeciqlescausassyhgdalvumioncilio-
cjq cefebrenfiir, onmi piniius quflorilate sil v.acuum, rum ad examen ephcopale defertur, potest qliquqm
i]uidquiddb,iflorumfuerftconslilulionediyersum.Quod dijudicandi habere ralionem; si nihil de eo eil q
saepiusiiiiepisioTlsrfepelii; iinmo ei iu eadem hacc: SS. Pdlribus apud Nicmqmdefiniiiini.Npm. qhqd ab
$fincti iUieivetierabiles Patres, guiin urbeNicmna, illorum regulh et consiitutiohediscordai appsiplicai,
sdcfiiegpAfio.cufnsuq impietate damnalp, mansuras sedis numquampoterit' obtinerecorisensu.ii.
! ' :•,,, Haecer.udi-
iisijueitifihem inundi ieges,ecclesiasticprumcanorium tus arcbiepiscopiis.
condiderunt,et qpudrios ei in iotq orbpterrarum in sqh X, Anatolius jufa qUoque sibi atirjbuta luebaiur/
iwhsifliitipriibusyivuni; et:siguid umguam dliter guam ,o dignitaieet ampliludineurbis regise; qiiani ratipnem,
iilisiaiuere, pfmsumilur,sinecunctqtionecassatur.iEad. :: S. :Leo nvinimeadriviitii,'qufajus patriafchicum or-
episf., c.' 'i). Ex^quibus patet sutiiiua in yeneraiione tiim rioii mpdo''ex regia .civitatej sed fet.ex appsiblica.,
fuisse Nifesenoscanpries, ium propter eorum auclorir sedfe: iVoii dedigneturregidriichiidlenf, quamapgsfo-
tatfenisaiictitafemgifequi ebs cpndiilerunt, tuih prppter licam non poiest fdcefesedehi'(Ephiil%, riiiriclpi, tiii
iideriVqiiairietiarii perjculb capitis et s.anguinispreiib Marciqn., c. 3). Etsiiri polifiaecclesiasiicaprimaruriv
(bfliter; pfbfessi eranf, Iegesque ecclesiasiicas qu_asa eivitaium ralio' est hab.ifa, j'us famferipatfiarcliicuni
vifis apnsipiicishaustascpnfirm.arunt.Hincmagnificum Rom_e,Alexandriaeet Aiitibchiaefeivifavibus,nontanv
illiid Lepfiis dfeeb cohcilipj*udiciumcujus se praedicat assertum est, quia pfiriVafiaeifobilissiniibque ciyi-
essec.uforemcusipdfemque,iiujusque decrelis ut cou* • fates erant, qtiam quia, dfeiivatuiii"''exirisiitiiliona
tradicat, in gratiamAnafbiii nuilis mpdis adduci se apostolica, veterique;'ut Nicseiia.syripdusiiabet, ap
pPssfefaleiuf.'Qiii',.Anatoiius,inquit (Epht, 78, nunc longa cpnsuetudirie;' quod nullb niodb ad;sedeniCon-
\0i)i eliamsi prmcipUh.merilhpptimpquejudicia tegi- sianlinopolitananiperlihet, ciijus .iufaariiesexagirifa
iitiie fuisselac sqtemniierordinafus, cpnirareverenliam circiler' annos iri coiicilibCP. 523,llV^ijixumdecfeta
ismeii cgndnithipalernoriim, contrq stqluta Spirilus. sunt; idque redargiiit S. Lebf Superburiijiinih esi,
sqhcti, corilraqnliguiiqlh exen}pla,nuUisposselsuffra- ait (Epht. 79, nunc'10S, adPulcli,, c\ 2), ui.venerabi-
gm ddjuvarif ef Tlfefurti.(Ibid.): Privilegia Eccler Uum Palrum decreia solvahtur, quorumdaniepiscopp-
sidrum' sanciorum Palrum cqnonibus inslilula, et r.umproferre consensum,ciiiidl dipiofuriiieriesfiegqyii
virierabilissyhodifixa decretis nulla,possunt improbi- effecium. Nam sexagesiniusfere annus iiujus cohhi-
iate:cohveili,riuilgngviialfiviolari; inguo o.pere,auxi- venlimessejaetatur., qtiose pimdictusephcopusmslihiqt
UdtiieChrhto, fideliterexsequendgnecesse,esi;,me, peise- r adjuvari. Addil Leb, hnlluincbnsecutiiiii effefetum,'
verahiemImbefefainulaiunijgw v, rion quod episcopiis Cbnstantiriopoiilanushujus vi
creditqesf,eiddrheuniiehdiireaiumf si paiernqrum re-. sedendi honore nbh sit pb-i.ti^in Oriente,"sed quod;
yifimsgricliohumqumiiisynodqNiccenaad toliusEcclcr. jus illud iii Occidente nori sit agiijtum. Quoniani vfero
iimfegihiehSpiriiu Veiinslrtiehiesunl cgndilm,me,quod. secundi bbnoris locum episcbpb CP. tflbutum jam
dbsit,cbnniyehlevioteriiur.Superihjec PelrusdeMarca ah iniiio synodi Ghalcedonensisapprobafaiit iegati'
Tblbsaiius.archiepisfeppusaripptat S, Lep.neiiiid.epre- Leonis, eumdemque iri pseudbsynbdo negatuni a
ppdiarb caiioiifespiialcedbp.ferises,quia contracanones Dio.scoroconquesiiefant, libc fesicuf S.Leo, si quid
Npn.efgp.,inquitillecelebris,ii/o ab ejus legatis permisSuniadnlis.sumvesit, idpfi.ni-
NicaBhossferiptjeraivt.'
ifomine siaiuid cqncilii CtialcedpnenshLep repr.obat, tns reseissum declarat: Si quid sqtieab hh fratribus
(d) qriasi;52!T nuUas 'hqbi\jirq._vhes.esseut, nhi. prius. quos ad sanctam.sijhodum vice riiea tiihifpheter.id.
iiiicoiiibuissei';s0h^ quod adcausam fidpiperiinebat,gesluihessepefhibelur,,
iig' cgriphiiniJSicmnqrumpeliiani deciargt; inggnifico. nullius eriipenitus firmildlis': quiii dd liocjanium ab
RALLERlNIORUliLANHQTATIQNES.
'.* Quam rationem Leo non adhibuii, quiain Nicfe- rogandum insignisaliqua causa, ad bonum publicum,
noruni canonum obs.ervantiainsistens; ea. npn iijdi- auiuecessilaiemEcclesise perlinens, requiritur, qtiarii
gebat, cfertanipriaesun^pserupr . cum in casu Conslantinopolitani canbnis Leprion
quapdb carionehi pfp C.bifsia.niinbpbiiianaseje edi7 yideret, a Nicaenisregulis non descisCendumcrfedidit,
tuin. 'licet "Nicaeiiis'iconirafium, fatum i'uiurum;creT ea.ratione allata VQuia dhpensatio inihicredita csif
diderunt, si LeoVVi .'i_0decoiiiirjriatipnenv eic, Ppiesias nimirum pontilicis summa quiderri fest;
cpiUb11is.set.;
1
ejiisdein ufi omfiinb riecess.aiiarii.enixe petierunl. atcum in aedificalionem,nbn autem in destruciioneni
"Videepisl.'98, idl et 152, c.°4. llliidipprrp^S.pon-, Wcqllata fuerit, canonicarum legum, quse in Ecclfesia
tifici' certum efat^ feilra"periculiifn auiipae.Nicsenis, vigeni, observantiam promovere debfet, ribn autem
canbnibusa tbta Ecclesia vehefatjs no.ritepfefedefp- absque,jusia causa et raliorie eas abrogafe. Etsi-ergb
ganduiri, riec pfavjudiciuiriinrferepdumappstQlica.rum; Lep" a.bsoluta potestale canonem Cliaicedohevvseiii
Eccleslarum et ariiiquariim hiftrppplepVi.priyilegiiS; cpnfirniare. polueiif, et Nicseniscanonibusderogare,
farito concilio cbnfirmatis, ril Gbnstaniiriopo.lita.iii pti; Patres Chalcedonenses posiulabaiit, rioh tamen
episcbpinovitiis ausibus feiambilioni fayefeiur. Cuni debuit tepvere ac sine maximejusta causa, quse ribii
pacis noniim'ct fidei sipdiurri suasit, non dubiiayif ifaipsi videbatur jusia, uti a peienlibusprseferebalur;
dispensatioriequadam ceconomicaa rigofe eorumdem et idcirco verissimescripsit : Ad meumtendilrealum,
canonum recedere, uti cuni in comnvuhibrieriv.recepit si palernarum regulm sanctionum... me, quod absit,
MaxiinumAniiocbeiiun),licet.contra Nicasnpscano- conniventeviolenlur. ...
nesfuisset;ofdiiiatus; et ex liac.iinica"Leo.nisdispen- (b) Eormula.ca; officiodebilum significat. Crimau-
saiiprifeiii ipiVaGliaiceclpnensi
synpdp fdem Maxiinus tem petilurapprobatio gestorumquEfepbssuntaliquani
uiiferu"" Aniibehenusepiscoprisreceptus fpil, quem- dijudicaudi habere rationem, ipsa pelitibhe libefum
adnvbduniyidimps annot. 26 (Suprq coL 266, n. e) examen el libera apjirobatio prsesunfitur',"''
jiiaiinum praecedfentem. At ad Nicaenum°canonen_ ab-
279 PASCIL QUESNELLi DISSERTATIONES IN S. LEONlS MAGNIOPERA. 280
apostolicasedesuntdirecli, ul exchherroribuscatlwlicm ALvideretur, conlinuil verecundia melum, el loi hobilium
essent fideidefensores(Epist. 92, nunc 119, ad Maxim. provinciarum laihsima eversienecredita esl smvitig et
Aniibfti; c. 5). iAriatblii denique consilia criminatur, cupiditas hostith explenda: nihilque inler omiiia con-
quod aliorum jura invadere sit agressus capta occa- silia pfinciph ac senatus populique Rorriani salubrius
Sibivelemporis, quO uiefque primalum Orienialium, vhumest, quatii ulpef legatos pax truculenthsimi re-
vel a fide dfesciscens, vfelfidei pa.rocinium deserens gis expeterelur. Suscepilhoc negolium cumviro censu-
sua indignus praerogatiya suoque ordipe videbatur : lari Avienoet viro prmfectorioTrigetio beatissimuspapa
Tdtnquam opportune.se libi tempus obtuleril, quo se- Leo, quxilie Dei frelus, quem scirel numguam piorum
cundi hohoris pfivilegium sedesAlexandrina perdiderit, . laboribus defuisse. Nec aliiid seculum esl guam prm-
eii: Anliocliena"Ecclesja proprieiatem lerlim dignitdtis sumpserat jides. Nahi ioia legalipnedignanter accepla,
amherit; ul hisAocisjuriiuo subditis omnes melrepo- ita summi sacerdolis prmsentia rex yavhus est, ut bello
litdni episcopi prpprio honore priventur (Epist. 80, abstineripfmciperet, etultra Danubium promissa pace
nunc 106, ad Anatbi. c. 2). Deinde subjungit: Aliudsunt dhcederet. loter comites S. Leonis Cassiodorus (a)
sedes, aliud prmsidentes... nec Dioscoro impielalis sum palrem Carpilionern annumeral (Var.lib.i, epist. i),
perlinacia corruenie, splendor tanlm Ecclesimlenebris et principem legationis el auctorem pacis, niniius
obscurelur alienis(Ibid.). Nefasprsetereaidesseprobat anvans paterno. glorise, nomiiiat. Sed scriptores
529 mullorum jura distrahere, metropolilasque onmes, et ipse in Chronico id acceplum summo pon-
complures sua spoliare polestate, ut Anaiolii dignitas lilici referunl: Cuin Aitila, inquil, a Valentiniano
accrescat, et antiqua consuetudine neglecta unius imperatore papa Leo direcius pacem fecil. Addunl ali-
serviatur ciipiditati : Ad meum tendit reatum... si qui Atlilam rogatnm cuf facile cessisset, respondisse
majbr sil apud me unius fratris voluntas, quam uni-\ B lerritum sb prodigio; nani dum Leo loqueretur,
versm domus Domini communh nlililas (Ephl. 78, vidisse senem venerabili aspectu, lvabitu sacerdotali,
nunc 104, c. 5); et iteriim :' Superbum nimh csl el gladio minilanieri), nisi Leoni obtemperaret; eum-
immoderalum ultra proprios terminos tendere, et anti- demque horrore cpncnssum tamquam exhauslis viri-
quitate calcaia dlienum jus velle prmripere, alque ut bus concidisse. Veruni hsec relata a sequioris acvi
uniiis crescat dignitas, tot metropoiitanorum impugna- scriptoribus apud veteres non invenio, non apiid Jor-
re primatus (Epist. 79, nunc 105, c. 2). Hsec et alia naridem, Theoplianem, Sriidam, Marcellimini Comi-
ejusmodi S. Leo contra Anatolium. Qusesecuta, suo tem, Cassiodoriim. Anasiasium, HermaRiiuiisconira-
ordine infra prosequemur. ctum, Mafiarium Scolum, Marlinuin Polonum i ncm
XI. Eodem aurio quo haecLeo traciabatcum Orien- apnd Pfosperuui, qul Romse versabalur, Leonique
talibus, epistolam accepit a Theodoro Forojuliensi. aderai et rem lotani accurate descripsit. Non ehim
jn Galliis episcopo, consultusque esi ab eo dc poeni- Attilam scribunt ostcnlo perculsum, sed eloquentia
tenlise disciplina : cui respondei (Epist. 83, nunc praesentiaqUe Leonis mitigamm referunt. Nam lutu
108),.indulgentiam Dei nisi supplicaiionibus sacer- legatione dignanteraccepia, inquil Prosper, loco supra
dotum nop posse obtineri; peccatoribus per pceni- laudalo, ila summisacerdolh prmsentia rex gavisusest%
tentiae actibhem eluenda esse delicta, ut deinde ad iiibello abstinefi pfmciperet. Placida eilegalio, inquit
cpmmunioiiem admittantur. lis vero, quos instans Jornarides (De Rebus iietich, c. -42), q Roma advenit.
periculum auf morbi vis premit, non denegandam Nitm Leo papa pef sead erimaccedil in agro Venelum
recpnciliationem, si petierint, aut petiisse antea cir- Ambuleio, ubi Mincius amnh commeanliumfrequenta-
cumslantium fidelium teslimonio comprobentur. Ne- tione transitur: qui mox depotuit excilaliim furorem,
que hic omillam dicere quod S. Leo redarguit hunc |n et rediens quavenerat, idtra Danubium prqmhsa pace
episcopum, quoniam non prius consulto meiropoli- discessil. Hisloria Miscella eadem jirope, nec plura.
tano ad se accedat : Quia in causis, inquit, quw ad Leo Mdgnus, inquit, niissu Valenliniuni imperatorh ad
generalem observantiamperlinent omnium Domini sa- eum accessit, eumque adeo, mitem reddidit, ut illico
cerdolum, nxhil sineprimalibus oportetinquiri.lanlus promhsa pacefirmhsinia ullra Danubiumnon fediturus
erat sequi ampr Leonis menti insitus, ut nihil de abierit. Cassiodorus 5.31 eloqueiitiaj viribus viclum
coepiscoporum suorum juribus decerptum vpllet, vel barbarum, non ostemb lerriluni, narral; sed patrein
. suam alifensediniinuiione crescere dignilalem. suum, quod dixiinus, rei auctorem, non Leonerri pro-
XII; Eodem quo hsec gerebantur anno, Attila, re didit: Ihvenit regem tuperbum, sedreliquit pacatumz
male gesta in campis Catalaunicis, per Pannonias in et calumhiosasejusallercationes tanla virlute deslruxit,
Italiaui venit,regiasquecivitales Aquileiam, Ticiniim, ul voluissetgrdiiatti qumrere,cui expediebatpacem cum
Mediolanumque cepitetdiripuit, Elatus deindererum regtio dithsimo nori habere... Pacem relulit despera-
suecessu Rpmam properabat. Jam tota civitas irepi- tam, cujus legalio quid perfecerit dalur intelligi, qum
dare. Tuni Valentinianus, quoniam vi et arinis repel- tantum esl gratulanter accepia, quantum et videbatur
lere hosleri) hequibat, avertere periculum consilio optaia.
coepit. Mittit S. Leonenvet viros clarissimos dat co- XIII. Ipse Leo (b) m sermone 81 (nunc 84J, de
mites. Ecce magnus pontifex ad Atlilani yenit, verbis Octaya apostoloriihv, corda furenlium barbaforum
demulcet ferocem animum, iram frangit eloqueutia, miligata narrat, non territa. Unde igitur lerrificae
pacetn recipere persuadel, et discedere ex Italia com- visibnis narratio manayit, et in Rreviarii Romapi le-
pellit; quod descriptum fusius legitur in Chronico cliovvesirrepsit? Refertur a Sigeberto Gemblacensi.
Prosperi ex mss. codicibus Sirmunrii et Chiffletii Laudalur etiam in eam rem a cardinale Raronio Pau-
edito ab Andrea Duchenio: Herculano el Sporalio;D lus Diaconus in Ithloria rerum Romanarum, quam po-
coss., Aitd7aredintegrath viribus quasin Galliaami- suit appendicemad Eutropium. Sed junior profeclo
serat, Ilaliahi ingredi per Pannonias intendit, nihil ulerque scrjptof (cum hic octavo sseculo, ille duode-
diice noslro Aelio secundum prioris belli opera prospi- cimo vixerii) quam ut fidem, nullo antiquiore suffra-
ciente, ilaul ne clusurh quidem Alpium, 5309"''""'' gante, merfeatur. Sed el ex Paulo Diacono mirum est
itosies prohiberi poterant, uleretur; hocsolum spei suit patrocinium huic historia. parari ab cnvinentissimo.
superesteexhtimans, siab emni llalia cum imperatore Aniialium conditore ad hunc ann. 452, nuuv. 58-
dhcederet. Sed cum hoc [plenum dedecoris et periculi Appendix eniin ad Eutropium, quam laudal ascribil-
I3ALLERINIORUMANNOTATIONES.
(a) Carpilio non Gassiodorii paler, sed Aeiii magi- dorii divorsam ef anleriorem fuisse colligere licet.
Strimilitum fllius-.fuil,qui una cum patre Cassiodorii (b) Hsec qiise tfaduniur sermone 81, nunc 84, non
tribuno nbtafio ad Attilam legatione funcius est ex ad Attilae, sfedad Vandalorum irruptionem perlinere
lib. i Var. Cassiod. epist. i. Cum porro ex intcgro ipse Quesnellus probavit in annotaiipne ad euindem
Chronico PrQsperiAvieous et Trigelius Leonis comi- sermoiiem, quam admouiliQni eidem prsemiss_einse--
tes fuciipf, legatibnem Carpilionis ei patris Cassio- ruimus
281 DiSSERT. I. DE VITA ET RERtJS GESTIS S. LEONIS MAGNL 282
que Paulo Diacono, ipsa est Miscella Historia, quam A vixerat, sed protinus rebut excessii humatiis. Igilur
idem scriplor ad eumdem annum, niim. 54, Diacono dum ejus animut ancipili negofio inter ire et non ire
illi abjudicat; hujusque revera non esse probat Phi- fluctuaret, secumque deliberans lardaret, placida ei
lippus Labbeus in dissert. hist. de Script. Ecclesia- legalio a Roma advenit. Nam Leo papa, etc. Eadem
sticis. Quovisporro auctore gaudeat opus istud, an- referuntur et in ipso Palatini codicis addiiamento,
tiquiores plersequeejus editiones visionem illanvnon ex Jornande procul dubio accepta, cum eadem fere
liabent, siveillse quaeex Rangarsii, Amerbachii, Pi- verba usurpentur. Unum denique addam, Jano Gru-
thoeorumquefralrum mss. codicibus prodieruni, sive tero, etsi in adjectitios hujusmodi pannos inclinaliori
quaealiorumcurasuntemissae. Uuus Janus Gruterus, facto, reli..ioiieni fuisse lios iu ipsum Historiae Mi-
qui historise Augustac scriptores Latinos minores in scellae conlextum conjicere, sed inter suas ad opus
unum corpus collegit, Miscellam Historiam multo istud notas amandasse, quod incerli de ista additione
quam antea prodierat auctiorem exhibel ex Palalinis judicii nonnullum indicium est.,
ihembranis, notm (ut quidem scribit vir doctissimus) XIV. Utut sit, certum est legationem Leoni liono-
prortuselectm,Saxonicislitteris anleseptingentosmini- rilicam, et divinitus Iiberatam civilatem, et beato-
mumannosexaralh. A lanii viri mente acgredivcllor: rum aposlolorum prsesensauxilihmRomain sensisse:
non videntur tanven adjeclitii hujusmodi panni auclo- quod ipse sanctns Leo, ut dixi, ad populum concio-
ritate codicis unius contra plurimorum fidem lanti nem babens retulit; hacque occasione amovet po-
faciendi, prsesertim cum multa his contineantur quae pulum 533 a speclaculis, etcontra ad veneralionem
scriploris imperitiam arguant. Inter hsec sunt, quod. '. bealorum rnarlyruni adhortatur. Religiosam, inquit
Aquileiam toio triennio |ab Altila obsessam narret; (Serm. 81, nunc 84, in Oct. apost.), devolionem,dile-
quod sancti Germani legationem in Rritanniam post £ ciissimi,qua ob diem casiigationh et liberationh noslroi
Aquileiam captam contigisse significel; quod san- cunctus fidelium populus ad ugendas Deo gralias con-
ctum Paulinum Nolae episcopum post vastalam a fluebat, pene ab omnibut fuhse negleclam,ipsa pauco-
Vandalis Italiam (quse vaslitas anno 455 et 56 con- rum, qui adfuere, rarilas demonstravif, et cordi meo
tigit) semet vn captivorum redemptionem expendisse multum tristilim intulit, et plurimum timorh incussit.
narret; cum viginti et amplius jam ab annis 532 Magnum ehim periculum esl esse ingralos Deo, el per
obiisset sanctus antisies, el hanc de ipso histonam obliv-onembeneficiorumejus, nec de correptione com-
merilo falsi arguant liac lempestate viri eruditi. Cse- pungi, nec de remissioneImtari. Et iteriim: Pudel di-
tera aliis disculienda relinquimus: hoc interim pro cere, sed necesseestnon lacere: plus impetiditurdaimu-
cerlo habenies,islha.cadditainenia MiscellseHistorise niis quam apostolh, el majoremobtinenlinsana specla-
aliena manu inserta videri, partim ex Jornande acce- culg frequenliamquam beala marlyria. Quhhatic urbem
pta, partim ex incerlis scriptoribus, vel eliam ex reformavit saluii? Quh a caplivitale eruit, quh a cmde
falsis rumusculis. Quod dc insilitia narralione quam defendil'?Ludus circensium, an cura sanctorum ? qtio-
discutimus, in primis credendum, quam scilicet ita rum utique precibus divinmcenturmflexa tentehtia esl;
ille exorditur ac prosequilur: Ferunl ilaque post dis- vl qui merebamur iram, servaremur ad veniam. Sic
cessum ponlificis interrogalum esse Atlilam a suis cur demum coucludit: Revertimini ad Dominum inlelli-
ultra solitummoremlanlam reverenliamRomano papm genies mirabilia gum in nobis dignalus est operari, et
exhibuerit, qiiandoquidempene ad omnia qum ille im- liberalionem534 noslram non, sicut opinanlur impii,
peratset oblemperaril. Tum regem respondisse non se ttellarum afficiibut, scd ineffabitiomnipotenthDei mi-
ejus qui advenerat personamreveritum esse, sed alium 'J „ sericordimdepulantes, qui corda furentium barberorum
se virumjuxta eumin habitusacerdotaliastanlemvidisse, miligare dignatus est.
forma augutliore, canilie venerabilem,eumqueevagi- Tantaerei fama universum orbem pervasit, ejusque
nato gladio sibi lerribititer mortem minitantem,'si non memoria in Orientalibus etiam partibus usque ad
cuncta qumille expetebatexplesset. Non his cerle ler- seram perseveravii setatem; ita ut cum Orientales
riculameniis eguissevideiur Atlila, ut aboppugnandse diu posl scriberent ad Symuiachum papam, opemque
urbis consiiio revocarelur, in quo jam plurimum flu- ac communionem ab eo poscerent, non alio magis
ctuabat, a suis videlicet deterritus, et de successu exemplo charitatem ejus accendendani csse pulave-
expeditionis parum ipse slbi confidens, satis sibi esse riiit, quam Leonis nostri Atlilam convenientis fle-
ad gloriam sestimans, quod supplices ac subjecios tenlisque. Si enim, inquiunt (Ephl. Orienlal. post. 8
coram se pontificemproceresque Romanos haheret. SymmachiPP.), quiprmcessitbealiludinemtuam inter
Hanc barbari fluctuationem Jornandes, qui Justiniani sanctos constitutusLeo archiepiscopusad Atlilam lunc
imperaloris tempore claruit, graphice describit, fir- erronem barbarum per se currere non duxit indignum,
matque Prisci historici auctoritate. Cum, inquit, ad ut captivitalem corrigerel corporalem, nec tantum
Romam animus fuhsei ejus atlenlus accedere,sui eum, Clirhiianorum, sedet Judmorum (ut credibileest) aique
ut Prhcus refert tihtoricus, removere, non Drbi, cui paganorum; quanto magis festinare ad tuam dltinet
inimici erant, consulentes, sed Alarici quondam Vese- sancliialem, non ud corporem, qum bello fit, captivi-
gotharum regh objicienlesexemplum, verili regit sui talis correclionem atque conversionem,sed animarum
forlunam, quia ille post fractam Romamdiu nonsuper- qumcaptivatm tunt, vel guotidie caplivantur (a).
BALLERINIORUMANNOTATIONES.
(n) Post epist. 108, ad Theodorum Forojuliensem D (confer annot. 1 \Tom. prmced.col. 987,... m] in epist.
daiam in id. Junias, nulla epislola hocanno recense- 105), ante hoc tempus Leonem Roina discessisse, ut
batur.Nos ex ms. Ralisponensi eduximus epistolam Attilscoccurreret, fetcnni eo de pace iractaret, nullnm
109, ad Julianum Coensem datam die 25 Novembris, indicium, nulla probabililas est. PorroJuIianusCoeu-
acproptereaLePnis legationem ad Attilamintermcdio sis sub inilium an. 455 ad Leonem litteras deriit,
tempore, quo nullas ejus litteras habemus, conligisse quibus de nvalisltaliae illalts ab Altila cnm puniifice
satis verisimile est. Qui enim hanc iegationem assi- ita condoluil, ut ea mala jam exacta, et idcirco lcga-
gnanl circa paschale tenipus anni 452, nullo funda- tio quoque Leonis terminata noscatur, quemadino-
inenlo nituntur. Immo vero cum Leo paulo post dum colligere licet ex ipsius Leonis responsione
suorum legaiorum e coucilio reditum, cujus menlio- episl. 113, data die 11 Marlii an. 453. Igitur haec
nem facit epist. 105, scripia ad Gallos sub finem Leonis legalio commode ascribenda est sub medittin
Februarii, vel sub initium Martii hujus anni 452, circiter annum 452, et certe anle diem 25 Novem-
Lucianum et Rasiliuin legatos Conslai.tinopolitanbs bris. Dein ex laudata ad Julianum epist. 109 didici-
receperit, qui cum eodein pontifice multis egerunt nvus buncLeoni significasse Palaeslinorum monacho-
de.Conslantinopolitansesedis prserogativa; hi autem rinn turbas tum litieris conlra concilium Chalcedo-
legati Constantinopolimremissi fuerinl cuni quatuor nense, et cohtra ipsam Leonis definilioncm scriptis,
epistolis 104,105, 106 et 107, scriptis die 22 ftluii tuin viblentis etiaiii adversus catholicos et tnxwx^
283 PASCII. OUESNELLI DISSERTAIIONES IN S. LEONIS MAGNIOPER°i. 284
ANNiisciiniSTi453;— LEOMSPAP_E 14; —\ VLEMIMAM A animo in presbjlerum ron^ccrabal. Nostrse hme
29, M\RCIAM4, IKI'P.; —OPIIIONErr \ir.coii\LO suspitioni f i\rnt uliinia Lconi- vcrba, quibus sigiii-
poss. fical viiiuiii lsiud \nalolio, non Actio, vmpulanduht
guasi non ad epttcopum magis quam ail piesbylerum
' -,r
I. Leo Magpus non lam facile superbiam Anatolii oidmnltoms illtns ulium pertvteiel.
quam Atlil.e fcrociam Ir.mgere poinil Nam dle exi- 536 " Quomain \ero Anatohus, ul a sc hujus
jterba.us repulsa et sumjiuponlificis lillens, ad odium dfpo-Hioiiis ciilpam amo.erct, inquirebat in vilarii
ej tiirbandjpi Eiclesiani animunv.idjceu. Fa\eie h_e- Aetii, J_,eoscnbit, «I quid leprebensione dignum, id
reticis IQB.III,dposculan cos qui Eniycliem Diosco- lutius dissimulandiim propter fidem , qnanv subrti-
rhmqiie dcjenderanl; conlra pcrscqui Flaviani ami- gire in epis ollicium lionnnem haerelicum ATai?i
cos, advcrsan lis quos vindices fidei scieb.il, Eral apnd catholicumepiscopiimeliamsieialquod quacuinque
per ea lcmpora Consianluiopbli Aeuus officio arclu- de cau^a sncceniendnm aichtdiacono vtdeietut, piopter
diaconi ct fide clarus • hunc ab ofhcio rcmovere fidei reverentiam dcbuilptmlermtth,poliusquam tocum
slatint Anatoljus, qma eo muncre qui fungebaiur, cathohci neqmssimus hmieticu^obhnetel (hpisi. 80,
ejus reiiidare consilia polerat, \el promovere. Nam «unc 115, ad Jul , f. 2). Eluit limen Aenus calunV-
qui honorem Iiiinc gcrcb.it, plurimum m Ecclesia nias Unde sanctus Lro haecposiea Aetnnn presby-
poterai. Prjcerat collegio diacoiiornm : cjus erat les leuim, quem assetts fuhsc discussum, giatutnmw co-
Ecclesise conimodaque curare, ex boms Ecclesiae«uas qmttonehabila m omnibusfmsse puiqalum (Epist. 100,
cuique clericorum portiones dislribnere, jus 535 Ln Mnic 127, ail Jul., c. 5). Vrrum qnanto plus Aetii
presbyieros ruris exercero, intcr urbanos liles dis«i- partes amplrcnuir, tanio migis m Andream lnvebi-
diaque componere; aliaquesunt ejusmndi quse plu- B tur, qiiem Eutjclnani^fim appellat. Quid causm, in-
riniiim id munens cominend ibanl. Raius igitur quit (Episl. 8i, nunc 111, ad Ma,c , c.2), aut occasionh
Anaiolms sua interesse suo beneficio crean aicln- emeiseiit, uttnum calhohcmfidct, et Ftestuniniset
dliconum, Acliuividunovetab boc muriere. Snd qnu Entifchxanishmreitctsconstaniei adieisum Aelium ar-
et fidei et'uilegrjtaiis speclate eial, ne vidcietur chidiaconumsub honoiii, specie degiadaiel, cl aipensd-
immeritum plecterc, per speciem bonous prcsbjte- tionem lotius causm et cuim ecclcsiawm m Andreaiii
rum vel repitentem ordinal; aicelque ea rauone ab Eutychiamstam repenteliaiisferiet? qui parte-. liaTeli-
archidiaconatn, rjuia diaconis praefici non nisi diaco- coruin e'iam apud sr suscepeial, qw Eutqrlnanwlim-
nus solebat Addit prrrirrra exsilium, pialexcns ad- teseosse apud nosprodideiat defensoiem(Epist. 85,
ihinislra.ionem crjpmeieui, cin eum deput ll : in nunc 112, ad Pulchei., c. 1); qui demum ob crimen:
eju«qne locum prjcficit Andrearn, anlea piopter bc- illud dejectusab ip^o Aiutolio fueial • Andteas , "in-'
resim deposifum, quia Euljchis Diosconque parli- quit, qm ob lianelicoium socieiaicm fueiat abjectui,
Ivus addictus fuerat. Horum «latim Lco adinonrus assumilur, quem ipse _i..a.o..HSpiofeKiii est a scesse
cst a Juliano Coensi, qm tamquam in specnii posilns tejeclum (Lpist. 80, nnncll5, ad Jul., c. 1). Eriifc
in Orientp rebus fideiadvjgilabat, conlinuoqiie lilie- esl iii cpisiola rrcrns edita : Qm lepiobaltone dtgnus'
rasei delic adMarcianum, Pulcbenam, Juli uiumqnc fueiat judiralus (Episl. ad Pnlchii. «/.).
Coensem mittit; conqiierilurqiie dolosam amolionim III Vcrum qurm exitiim ea resbabuent dicam in-
4etii, cujus fides noia , moies iniegn; fiauileiiique• feriii- Unmn Inc asseram ex responsiombus Lebiiis
Anitolii, qui hunc speciosa piomoiione drposuciat ad Julianum Coenseni, Actuim \e\aium mjuriis aphd
Qrii non mvemcnsguod otgueiel ni fide quod tmpiobri- Leonem exposiulasse de Anilolio; srd, opinor, Leo
tel in moiibus ,aejectionem innocenlis p i speciem Q intra querelas siolit, ldqnrev epistola quam primuiiT
proveclionh mtplevil: addens tn scnlenlta llltid tnjurim, euilgamus collrgo - Non est dubmm hanc commuta-
ut eum cmmeteuo deputando, qnodam damnaiet ccsi- twnem ad calholicoium inpniam petltneie : scdpu-
lio (Fpist. 84, IIKJIC111, cap. 2). Aiguil quoque tienlei mienmisla toleiandasuni,ne mensuiam(a)so-
ordinaiionem Aetu non lrgiiimo die faclnm quia Itdatiomi solitm udeamui ea.cedere(Epist. 88, 7iimc
feria sexia, non, pro more, dieDominico vrl post 117, nd Juf ) Rem Chrisliananvruidem lcrdi Aetii
noctis sabbati milia . Adeonimia commotioneluibalus deposiiione indical, nibil tamen lacturum aceibius,
ul ronseo ationem, qumn pio injmia dabat, serta sab- nr rein alterius agere conlia cinones Nicsenos\idea-
bali, liadilioiiis apostolicmaut nescius aui oblitus in- lur. Enimveio cuin Ecclcsias suas episcopi e\ sncris
ferret, quasi non ad evtscopuw maqis quam ad presby- cauonum ree;ulis adinimsirant, nilnlque allenta.it
ternm oidinatioms illms vittum peilineiet (Ibii.), quoil ecclcsiasticsecon^uetudini v,t ad\rrsum, liabetit
Videtur mos istr aposinlicr tiadilioni ad\ersus lunc m Ecclesim adnnmslralwne, ait sanclus Cypnaims
lempnri'. Orientales passmv Eccle«ias nifecissc; eum (Epist. 71 ad Stephan.) cum s\nodo Afncan i, totun-
emm ja;n in Ecdesia Alexanduna lnoliluin redar^uit tntis sum aibitnum ttbetum. 537 lattonem actui; sui
Lco noster in'episiola ad Dioscorurn. Forsan efum DomtvPiedditun. Quod et Giegonus Magnuspi ofiteri
hoc cx coiisilio viimin m ordinatione Aetii voluil in- rion eiubuit. Cum culpa, lnqnit (Regtst. lib. \n, cpisr.
lenenire Anatolins; ut ejus depositioni ohm loctim 65), non exiqil, omnessccundum iationem Itumilild-
darct, quem non promo.endi, sed potius dejiciendi i's (_>)mquales sumus. Porro m negotio quod tracta-
RALLERINIORUMANNOTATIONES.
Juvenalrm episcopum geslis exrilala1?,qtiarnm noli- verat,vem Chnsiiamm Ise=erat Qmdhic obtrudunfur
tiam ad pontificem serius pervcnisselnclenus cridi- Nicacnicanones' Nnnne promotio hominis hacreseb*
linn fm». Haium seditionum inrentores ab invprra- aliquando defensons, el bac de causa depositi salis
tore compesfcndos, ct rx^ilio a cx-lciis sepaiandos D culpabilis erat, nt justam .inimad .eisionem merere-
Leo posliilavit, sperjns fore ut csctcri ficilius resipi- tur' Aelius j im prrsbyier in airbidiaconatum revb-
scerent, si ttbeiimes fucnnt ab nnttgalwnibwipelulan- can non poteral. Andieam autcm .ib hoc gradu rfe-
ttum maghlrorum. Epistolam S. Athanasu ad Lpue- mo\eri S. pnnnfex \olint, nrc a'ia ratione curii
ctiim ei-dem opponendam nnsit. Anaiolio res conciliala fmt Vides igiiur modeialio-
(a) Ex opiimo codice Ratisponensi emendavimus nem a Leoiie adlnbilim ponlificiaeauclontalis usurii
tnoderaiionh. Ab hac autem modeiaiione, quae Leoni non cxclusis^e, sedeo fuisseperduclun, quo facilius
etiam ciim hi.ieiicis usitata crat, ut mitioii \ia pu- et brevmsfidei piospicrret, Anatoliumque ad ido-
blico bono provideret, hoc quoqne casu non icce- neni satisficiionem adduceret.
dcndum credidil; eo qnud cirn utiliorem putaret, (b) Rmmnus pojitifex a Gregono srqualis cseleris
non \rro eo qund non posset disiriclms agere in episrojus diciiui lecundum rattonem humihtatis, ribri
Anatolium, qm dum Aetio ab archidiaconam remoto, auiem jurisdiciione, quo nmnibus di\mo jure prsesi-
Andrcam Lutychiano! h_eirseos deleiisorem abs se det; ac proplerea ldem Gregonus in cadem rpistoiaj
arilea abjectum ad archidiaconatus gradum pronio- nu.ic 59 hbri ix puemiserai St qua culpain eptscp-
2£S WSSERt, I. DJE VITA ET MSM GESflg ^ iJMiS MAGNL 2g(;
mus, nihil Epclesiaeregujis contrarjum ;!pp.areb_}t;.-, °
k-ingliqug parle reyir^cqt (Ibid.% Addit"^^ deiride se
gmiiia specipSa efaiit: nequVenim cpnt.ra-can()he!n jiQcilli conferrp; munus, quja Arijitojiiis,bscUaiile);
est pfes^yterum^cere ex: afchidiacppp, et aijeijuin , (idei.rpni gerif: ,Quia in ep.hqoppGqnsiqntitippoliian.o
subjqgare. Elsi yefo §,deVhjuju.s npn pehitns prpbata, f.gihplicusvigqr iipniest, n,ec'nitiltuhigui pfo sqcrqr
fenieii,dubiam tunc.^ iiienlo sqtulishumqnq:,qut pro sifa eft:mstirrialiqtifisolr
jmivjpnlajis/ piurvmfim&e|rQlie|>a_j 11r. pjjp tpjnpprum licftus (Ibid.). idebque a.di)p.rla.li.ir Juliaiiujvv ut car
nibrifm fa.lioijgj digniiaiis lamen*ibnge plus a.ccpjj&'. yeat jie qujd. detrime.nii fid.esciipiat; fej.quiU.eril pe-
r^jgjs-"'p]re°s^yi,0i,^tli"°°°^rai^."".'y|iE.~'^n'iqye. erju ,p;iifje ' riguli,,Augiistps adi.alji,r, ctijnsrfidfes .cfeje.brafa,'et
a^feusationisadyef"|us Ariatoiium cbior qu#r&ret.ui.y, jpse nei; iitieras Rdnvongatpr: j~Jfdtvino fulljusgiixi-
p;enpsLqiieriV arbjtrium efat ^unpiaque ppteiias."de (ip speQnfari de-^gnjtgntinqpolitqnm:vr.bjkojjpqriunir
Ecjflfesiae sfiae ntinislenis minisirisque secund.upica- iifte iipfi desihas, jte- prjmdic)pruMHpgmqtuni:'impiuf
hphes deceriiendi. NiJviligituf uljfa qiierela.sLep,;ia usguqip,tfiijbpcgnskrgdl. Efquidlgnig, esi, glqriqso-
epjstplis "adMafcrahiijnet, ad PuTciieriani, ne mensu- twja principtiin fide^ut. cgrifidei}i,ereis possh qum
riimsQlidifiiqnissqiiiif'yiderefur excedere. isqli.sap.ud s£ii( yiiiimiflnrfflsuggerere,pieiqtef-ipsqriiin gd ntflir
uiyumque precibus fegll,"etVdhbrialioiilbps, quib"u| \qtem Ecciesim miiycrsqlisulqrh. (Ibid,). Ad jjpperaV
ut Aeiiiiinadyfersus Aiiaibiiliiisidias tiiium fapiant torent] pluribus commendat^Juliannm; s.crjifi.lse suas
<|ijx;e' deprecaiur": mp*netgueJujianuni, /IOCAefiq. {j|i .yipes* copifnj,sjssea d pacis gpclpsiaslicsepustodianj *:
prp ieiifpofe.saiis esse pqsse, qugd cleinenlissfinpruni 539 ^^ et $SMe, eJus (JuliaDi) yii>M'(tfikiepnfi-
pfincipunifqyqre munilur, guibns eum prgxinie litterh. r>__J(.ns", vicemjpsi nteam conlrq ieijfpprh noslfi. tigire{iT
iiteis, Inquit,"j7ri' cpnimeiidavfiij apiui.rc/iajipsjssiVngs cps deieggyj, gigue, prqplef Eccietiajum pqcisque
tnejfiQiigfdfigniijfsiufgUgendahjesse '" non dubitem I ciistpdidm,, ut g comiialii veslrq Vipn qbessel.exegi
~'- •'"
(Episf. 88, hffric11,7|! "':"'"" .;._ (|?jifst. 8.*, hifM iif. £,<_#,• «").-ijujljs, quqnueineinir
- ij.' ^iiain^epistbiam dedjt ad J.ul[finiin)Cpensem Ijii jii epislpia ad Pj(I,c|Vr,riam. In eadeniepisjQla ar|
gpiscppum'(c^(s{. 8°(|{''nunJ:''I13),iriqiiaplprjiria!rej ihliarijim (Epht'. 8g. 'iffficllC cSp-.?) Lft9 ify eo
jriVn"fxmtfiPfdmtkii enijh gfatiarunv jctipne, qubil scis:ciiaiurde fjuibusdaj^npjiartis, qnVjsAetips"pfeshy?
pio.jBi(foiorfe^inyassus esset riiiilta el saeyapsr At- leriignificayerai.pfius mjssas es,se;;;breyiariHinfidei
liianain^cladjm"expefjtb,aiiqiia "de ifetip e't Andrea qubdmiserat ribndum accepissesapifrj-epislpiap.i a(I
su^i_fitVTi|pA'V<^''^^WJ^<I'- yice_s"sqasiii comitatq, Fi'aVianum,~quanv*'pe'r:,'Bas
N.pyares, iiep ,anje.fip~fii)u'>:Ecciekiae KbiivansgjvJMili-. accepervt. De Aclis syribdi' Chalcedbriensvs.speciaii-
hfeibiis'"iisurpafa_'Cjijifs*{a) fnsiituciidse
~ gxejripliini fer, injungil ut_in ununrcqdicem uiiiyjr.safqciqi.con-
habuit Alexandrini' episcppl ctjjus' appcrisigrium gfegari; in Lgtinum scfljcefseringjiein qfisgiuihsiinq
Cijhstaniinb^ viiefpreiqligne jtratislafaj^guonianj.^rqp^' linglfmq)i-
fjehi °^o.nslapll~p,(^qlitanain" eyelverbtiir. Hmc enitn yersitpiem pgrtim clarq qpud Occfdenigiesluibebafut
cgfisuefuHpipfmdffi instfuctip, Quaef.itde lu.nvuitumpnasteriprui!) 'Pahe?
ruiii de ^lexamjfiiib 'bplscbpb" occasiorie Anaip|ii siinife,Sfediis, quphiam eUieidatmxie.indigenj,"jnm*
dissereris.Jii"ad"icgmitd'tiim'ih 'yicibus 538 ^er&'- l.uiuVnimmorabiniur. jFCpistpise, yerb, anfea inedi.fi»,
dirjgghlur, tie giiid'j0te
•"""• cqusqf"
—
""--- vel.
*'---necetsiiatis
' " eirierr qfias rno.dopuIJIicasf;,iciii),us,gd~fliiislraiid^rii liistp-
::<:-"..'•' •"". .'"". -; ""-, C riarn lianc,non pariim cbpferenta^junigriii..
gdi.
'
Qut.d Leo tempprum necessitati seryiens lunc in. ; °VI. Accisls rebus pipscoVi,pjjpscnpiaqiie,ChalceT;
sfituit, poslea Vraciunvin exemplum appcrisiariis.seii dpne hsferesi Eptychiana'' cQnvpiufesmpnach) reni
ijespbhsaifbiispojitiiicum bcfeasiunemdeditl 6le.ru.is, agi Suam raii, qiiia afciiim.andrjia cpri.deiiiiiiiiiis,cui
4i>V ^PT.^^FV^XJ^. '^POSris *istWd' creiiitiifii fuii prjpri et prpfessibne yitsp pt sbcieiate dbcifinae, deyinjc.ii
_eyo: eaiiique bb causam iii primis insiituiuin, ediT. fr^fit'; sucfeensefe veiiemenier; cceperii.nt, prinvunj
feljsque imperatojris^ cbipaiiatpmye- clanc.uipni, ium* palam dptes,taj_|decreta Palnini,
liirehtfepisi^jiiyquodfexJustm^^ cap, ll^ d,e|ejidereEuiychepi, stinvpiaqhbaudacia pipnia rur-;
hianiiesiiih)esl. Resi*ati.te'r"° niodb"se liabet, cjiifnepjr.. sus moliii, ut Euiycliiariismumassererent. Eurere fn
scbpi ab Eccles[ariim suariim ampl&ibus aytilsi ad1 prjniis Theodpsips quidafvvfnpnacbus'|Paia3stiffsi,qui
reiri;oiissiriias'*quasqiVe rfegibriesahlrganluj'. et a 'co- ("hjicedoiierri ycrierai,' Eufycjijan* facfiQnis sjhd.ip
iriitaiu;iibii recedeVejubentuf : iniiriq non alip saGpa, prqmoyend», quaiauctpfilate apud: jbqnac.ijQsppile-
cbjisllib punifjicali ornantur dlgnftaie, quam ut re-, bflf, Viefuni ubi vidit Selieilaiiiin' Ijsereticuin qubra
sponsaliuiii etapbcrisiarioruin munus Qb.eani., . j fbvCbat, fiirenf.isi mjljs:i.n P^i^s|),V).§m, tv"?it•«!ii.Pipr*
Y. Ad Juliani yicariatum quod spectat; iiujus iii- nacfips Jefbsplymil,' ifnfnirfenics*_._d5refs.qs, Chaicer
stitiitibiils caiisas' fet 'ihuhera' declarai, Sciiipejt s;e... dphfensi synOjtip:jfuinpres spargii, pessuindalifiii jni :
iii.eo^iRusVsu^plere.yicesrut.vj'9'eat;ne hat.resis ser^ s.ynodpfi.dem (sic liseresini yo^ciiapai)luyoMi.fe.nfqoQ
pai, rioiiht.pcciipet feginiehj Eccibsiarum : Dfse- Jefbsbjyrnilanum, qui priiis Spijesi in Euiyphisyerba
guetlfatq earuih' dclipiie causaruni, qum in quibusgue,n Ji'.IlYe*''",V fl.efecisse,.a iifie, Hgc e| ajia ejuspipdi
Ecctesiii prmsuluni suofum 'debenf cognitione fir- rribupinsiisurcitaiisj -nn.odb" pailjaiin.yoc(fer"a.ns^tpflvjUT
mqfi, hqnc specidieni curam, vice irtea furictus, «(?-'... .lenias inoiiaciibriini nvfeiije).excltat, jfuyenaiis Jejfb-.
iumdi, he limresis'vel Nestpriqna,' y.el Eutycliighg j sbiymiia"nu.s diVnissa" .syhgdj^Vjerbspilymaiii reyer-
BALLERINIQRUMAr?NpTATlQNES.
pis imj.i_i~.ur, nescip qujseiephcopus subjeclus tion sit, principem rebus mu],tisnece,s§ariiiminvexit., pa so-
Exciusoeiiam cfciinine niuli'aralia prb rectb^Eccle-. : luihi.peculiafi ctecausa Lep luiiahum .in Cjpmitalu
siariinfre^iinirie suriimus' pontifex .praescribere;PQT vices.su.as gere.rb-vojjjit,hi is, iidfev|nlegrilaii aipp.r
lesi yi ejusdeiii jufisdiciionis qiiam Cbristo auctp.re , stoiicb zeio prospicieris cayefct ne quidai Nestori^-.,
ihstiftitamiomnes calbolici agnbscunt; '";' '_,''' ii.is;Tel,_Eul.ycliianis,,caOjolica gdes, de.trimenjficape-
(a)!Cum Lfeo yiceni suani Juliano in cpmij|aiu. ret; et iit in hahc rem,' ri^i ppiis, esset, impefataris
coivimisit,iiori eo cbnsilio commisil, ut Alexaridrlni; pairo.ciniumet bpcjn^^ ppsceret. Ad id ahtem ea pjcaer!
episcopi, aut' aliaruni Orieriialium" insigniofbm se;-: serlim ratipne mplus fuijS, ppntjfex, .quiain ^na-
diiim:exemplum seqoeretuf,- Neijue epim tuiic Rpt; tofiq Constantinbpqiitani. episcopo. eum-cathjbliciini
Vnanaurbs, aiqiie acQrieBtaies, imperatpri Orientis yigorein, quem cifcuinsiantia.. ppsluiabanl, nequa-,
Subferafj-'apud quem prp yariis causis ac fiegpiiis quani perspexit. .
ageridis aliquo miiiistrp indigerfet. IdVpriipuni indii-' ,Leonis episfolam 33 ad ipsum Julianum,
(jj)...Verbsi
etui.n sub Jusiinianp., gui hpri minus Qriehti qudm nojrvad Flayianum. sigriificant, ut in: hunp. episi_i)l;«
Italise imperabat;: hucque jrpfer^ndum est resppnsa- ._locfirn i.dem Oueshelliis ' jn.pp^liila fri.afginili QJjtjjn.ft
liurii ei "apbcrisiaribfuni^^RbfhanslEcciesiae.insiitplio,: nbtayit.. .. ''.' '.'.: .- ..-_; .
(jiiae aliquem clericum minislrum apud pfbptiuin
 «187 PASCH. QUE5NELLI DISSERTATIONES 1N S. LEONIS MAGNIOfERA. 28!.
sus est. 540 EJ""Sadveritu vesana homirium factio A illi dirigunt; sed non seque facile ejus mentem atque
exardescere in Juvenalem,- tamquarii iri praevarica- oculos fascinant. Consentanea fidei, haeresi adversa
toreiri fidei; oniries tumulluari, minitari mortem, ni rescribit Pulfeberiai Leo haec edoctus a Juliauo, iu
revocel jnraia Chalcedone decrela. Ille imprir tot respbnsione Augusium Atiguslamque laudat his ver-
hoslibus fugit Constantinopolim, dum niotus tem- bis : De edicto Chritiianhsimi imperaloris, quo impe-
pore el mora conquiescunt. rila quorumdam mbnachoruriiinsania quid' mererelur
Monaclii, abserile Juvenale, ut Evagrius insinuat, dslendit, et de responsionepiitsiirimAugusim,qua mo-
et aperleNicephorus commemorat, vel eo praesente, nastetiorum prmsules increpavil, multum me gaudere
ulhabet episiola Marciani ad Alexandrinos mona- siynifico : rion ighoraris:hunc ipsis fervorem fidei di-
clios in Actis cpncilii Chalcedonfensis,Theodosium vinairispitalione conferri; ul omnes excelleniiamipso-
monaclniiricreant episcopum, dfeposiloJuvenale; et rum nonsolum regii culminh, sed etiam sacerdotalh
pariter in sedes episcoporum, qui nonduni Chalce- appareal esse sanctilatis (Episl. 88, nunc 117, cap. 2).
done redierant, quique fiderii Chalcedoncnsem prae- VIII. Julianus miserat exemplar edicti, ubi fdmi-
senlia et votis confirmarant, aliosque suse factionis rari licet sapientiarii mbderationemque principis, qui
homines episcopos subrogant. Postea Theodosius ad pacerivesse vult in Ecclesia, nec tamen dissidentiuui
propagandam hscresim nihil reliqui facere; vel vi, voliintates cbgere, necvim inferre animis parat. Ac
yel voluhtate, cogere omnfesad exsecrandam syno- nottra, inquit, ciemeniia nulli peniius necessilalem
durn Chalcedonensem ; regionem csede et sanguine - prmcepil imponi, quatenus aul subscriberet, aut con-
implere; non presbyterOrum, non episcoporum au- sehlitel invitus. Nonenim terrore auttiolentia aliquos
cioritate retineri; immo instar ferocis belluac gras- _ volumusad viam irqhere veritaih. Non enim inipetu,
sari in oinnes qui arialhema dicere in fidem abnue- B sed prudentia vitiis erroribusque animi medenduui
rent. Tum Eudoxia Theodosii juriioris illius uxor est: ej'usmodi malum ingravescit, si durius acer-
Jcrosolymis degebat. llla imbuta primum veneno biusque tracies. Marciano (Epist. 89, nuhc 115) et
Eutychetis, cui quondam adversus Flavianum faye- Pulclieri_e(Epht. 90, nunc HC) Leo grala rescribit:
rat, multum ponderis ct auctoritaiis factioni attulit. hocque consilium bene consulfendiEcclesisefideiprm-
An privafis in Pulcherianv odiis, an memoria Theo- clarum opus vocat, gratulaturque Ecciesise, quod ta-
dosii conjugis, sub cujus principatu Ephesi profli- les nacta principes, quibus poientia regia et sacer-
gata fides ? Certe hajc femina grave vulnus Eccle- dotalis doctrina. Qudniam, inquit, principibus nostri
siae inflixit. temporh non solumpotentiamregiam, sed eliam sacer-
VII. De lumultu Palaeslino Romse (a) primum dotalem cognoscimusinesse doclrinam.
ruhior vagus, ihter episcopum et monachos graves 542 'X. Quantum animi erat Marciano pro con-
iras exarsisse; sed latebat causa. Incertus Leo an ciliamla pace Ecclesise, ex eo intelligimus, quod ipse
pro causa fiJei decertarent, Julianuri) Coensem rogat auctor fuerit Lfeohi, ut ad Eudoxiam scriberet, et
uti ad se scribai dfeeo iiegotio. De Palmsiinh, inquit persuaderet meliora. AudivitLeo prudens consilium,
(JEJJIS*. 86,n«ncll5, cap. 5), nwnaciih,qui jampridem non lilteris, ut reor, Sed viva nuntii voce delaium.
in lumullu dissensionh essedicunlur, quoadhiic animo Ad'(*]I Eudoxiam conlinuo rescribit, egitque apud
moveanlurighoro: nequecujusquamsermonemihi pale- Valenlinianuin Eudoxiaegenerum, ut et ipse perlit-
faclum esl quas cansasvidearitufantefalmprmferre dh- leras adhortarelur ad suscipienduin fidei palroci-
cordim. Utruin scilicel Eutyctiidnmpetversilati lalifu- Q nium. Haecdiu occulia per inediiam huc usque Leo-
rore famulentur, an implacabitilerdoleant ephoopum nis ad Julianum fepistolamaccipimus : Et guiasecre-
suum inhancimpielatem potuhse tradnci: quod conlra tiusmihi clementissimusimperator per filium noslrum
ipiorum locorum sanctorum leslimonia, 541 quibus Paulnmtnahdare diynatus est, de admonendafilia no-
lotus mundus inslruilur, qb incarnationh Dominicm tra clemenlitsima Eudoxia, feci guodvoluii, ul liiterh
verilale desciverai; et quod in alih per indulgenliam quani frucluosum ipsi foret si caltiolicmfidei faverel
curari pldcuii, in illo pulent non esse veniale. Unde agnosceret, el uiclemenihsimi principis filii sui liltefis
cupio super hh plenius edoceri. super hoc admonerelut oblinui, non ambigens ipsam
.Drim hsec Leo scribit, ecce littera? a Juliano quogue pio ttudio elabbralutam, ut auclores sedilio-
Coensi, quibus totam hanc tragcediam copiosius edo- num proposilumsuai professionisagnoscant; ut si non
cefur. Hoc sanclum pontificem corisolatur, quod inlethguht doccniium prmdicationem,saltemvindican-
Marciano animus pro religione tuendt,: non ,modo tium timeanl polesidlem(Epht. 88 nunc 117, ad Ju-
Chrislianus, sed eliam sacerdotalis. Nam audito nio- lian., cap. 3).
nachos duce Tlieodosio turbarfe Ecclfesiam,Doroiheo X. Lfeonis litterse ad Eudoxianj uon supersunl;
Palsestinse prsefecto imperat nihil omittere ut rebel- sed duae sunt alise epislolae quarum aliera est ad
les nionachos reprimat. Jubet miltere in vincula Palaestinsemoriaelios(Epht. 97, nunc 124), altera ad
Theodosium seditionis facem.Dat deinde rescripium, Eudoxiam (Epht. 96, nunc 125). Monachis sacram
ubi conjuncta curii clementia auctoritas, cum. maje- Chrisli incarnationcm pluribus praeclare explicat, ad
state religio, modo niitigare rebelliohem ''inahs.iietu- unitatem fidei pacemque Ecclesiae eos adhortatur :
dine, modo tentat compescere imperio. lnterim mo- D Eudoxiam vero rogat ut sua aucloritate monacho-
niichi Pulcheriam aggressi sunt, libellos supplices rum hsereticam pravilalem non fulciat; immo ipsa
BALLERINIORUMANNOTATIONES.
(o) Jam anno superiori S. Leo de Palaeslinorum ad PrilfehferiamAiigustam direxere, quo de militibua
lhoivachorumlurbis advfersusJuvenalem Jferosolymi- conquesii, siium praviim sensuni prodiderunl. Iluic
lanum episcopum excitalis, et de pravo horum con- libello iion soliiin Pulcheria, veruin eiiam imperalor
silio ex Juliahi litieris saiis instructus fiierat, uli ex Marcianus respondens, exeunte au. 4S2, vel an. 453
epist. 109 nunfe primum edita rnoriiiimusannot. 7 ineunte, dedit ad eosdcm inonacbos liiteras, quibus
(Supra, cbl. 281, ri.-ti), iri anniim pra.cederitem. mansuetudihe primum el docirina ac suasione utens,
Aliud yero nobis ignolum supervehisse dicendum ipsos ad sanam irienieiu revocare studuit. At cum
est* ex quo in aliquam dfeeorum monachorum con- niliil hac mitioH via profeclsset, Theodosium sedi-
silio dubitatiohem incurrferit, iia ul plfeniorem-in- tionis dufeeiricapi et in carcerem conjicijussit : quod
structianem ab eodem Juliano hoc aniio poslularil. cuin is praesehsissfet,fuga sese Palaesfmasubtraxit;
Confer annot. il(Tom. prwced. col. 1028, n. k) in eoque rferhoio, ac Juvenali restituto, sub finein
epist. 115. Hic porro rerum geslarum circa hbs mo- ejusdepi anni 453, turbae compositse sunt.
liachos chronologia a nuesnello mirius exacte pro- (b) Legendum Eudociam et lvicel in sequentibus,
fertur. Imperator ad compfescendosPalsestinos tu- ul liqufebilex annot.6 (tom, praced. col. 1067,«. h)
multns an. 452 Dorolheo praccepit ut Jerosolymam in episl. 117.
prcesidio muniret. Tum monaclii sujvplicem iibellunj
289 . DISSERT. I. DE VITA ET REBUS GESTIS S. LEONIS MAGNI. 290
sedulo Iaboretut illi aliquandb resipiscant, et mu- A.ea qum per occasionemsynodi male sunt altentatu re-
tata senleniia, et condenMiatoEutycbe, eadem cum prehenderam, maluil prmdUtus anthtes meam gralu-
catholica Ecclesia profiteantur. Ex qria epislola.in- laiionem tacere quam suum ambilum publicare
telligimus Eudoxiam prioribus litleris Leonis non Quia vero omnibusmodit obediendum est pietalh ve-
rescripsisse, quia responsionis nulla ibi lnenlio est, strm reiigiotissimmvolunlali, conslilulionibut synodu-
iNequeilla, puto, ex monitis Leonis quidquam profe- Ubus, qum mihi de confirmationefidei calholicm,et de
cit : constat ehim Eudoxiam non rediisse ad Eccle- hmrelicorum544 damnatione placuerunt, libehs ad-
siam, nisi anno ct amplius post reslitulum sedi Ju- jeci senlenliam meam. Ne, ut est in epistola ad Pul-
venalem, cujus resiilulionem Marciano et Pulcherise cheriam (Epist. 90, nunc 116, cap. 2), fallax cujus-
deberi lestatur Leo, nulla Eudoxise facia memione, quam .simulatio sententiam meam haberi vellet incer-
quod non omisissel commemorare. Et quidem puto tanu Et, ui liabet epislola ad Juiianum (Epist. 88,
non nisi post duas suse familiae clades, Valenlinia- nunc 117, c. 1), quam ex codice nosiro ms. damus,
num occisum, Eudoxiam captam a Genserico, cul- propler eos, scilicet, qui ad occasionemvelandm perfi-
pam agnovisse, et sancti Eulymii sermonibus edo- dim sum infirma vel dubiu videri volunt statula conci-
ctam, fidem catholicam esse professam. Hoc tamen lii, qum nulla sunt consensus mei senienlia roborqla.
forsan egerunt monila Leonis, ut redeunli Juvenali XII. Leo itaque, ut omnes Anatolii artes feluderet,
Eudoxia obicem non posuerit, monachosque, non encyclicam epistolam episcopis qui synodo Cbalcedo-
adjuvando, pacatiores reddiderit. neusi interfuerant scribit (Epist. 87, nunc 114), mi-
XI. Dum hsec geruntur Jerosolymis, (a) Anatolius sitque ad Julianum duo exemplaria (Episl. 88, nunc
543 per Iegatos Lucianum episcopum et diaconum B n 117): quorum alteri adjecit exemplar episiolse ad
ttasilium certus Romsenon probari quse Chalcedone Anaiolium, alteri riihil subdidit : alterutrum ut mal-
pro sede Constantinopolitana definila, offensus re- let imperatori redderet. Duas, inquit, o pari ad sy-
pulsa, calumniari Leonem coepit, clamque spargere nodum episiolas feci; unam, cui exemplaria epistolm
ab sede apostolica rejectam synodum .Ghalcedonen- memad Anatoliumephcopum dalmsubdi feci; atieram,
sem; quasi summus pontifex fldem abnueret, qnia qum exemplaria subdila non haberet : luo *permillens
Anatolii superbiam retundebat; iisque lartibus dissi- arbilrio, ul quam dandam esse clemenlissimoprincipi
mulabal fallaciam, ut pliires in errorem induceret. duxeris, tianc tradas,. allem apud le relenla. Episco-
Ilaeretici facile credebant quod optabant, calholici pis significat se ex animo decreta synodi accipere :
quod timebaut. Ipse Marcianus verbis Auaiolii prope toto, inquit, corde me [uhse complexum; se haecscri-
circumventus, ut rem edoceretur ab ipso Leone, ad bfere, non quod necesse esset, sed quia iia placuit
eiim scribit : percussam quidetn baeresim Chalce- Marciano, ut aliquorura suspicionem amoveat, quasi
done, sed nondunvdebellatam; posse penitus profli- recuset approbare decreta Chalcednnensis synodi:
gari, si universis Ecclesiis Leo testetur se accipere Ne per malignos inlerpretes dubitabile videatur ulrum
syuodum Chalcedonensem : Quod facilius clemenlia qum in synodo Chalcedonensi per unanimitatem ve-
veslra arbilralur implendum, si per universas Eccle- stram de fide statuia sunt, approbem. DeFndetestatur
sias definilionessanctmsynodi Chalcedonensh aposlo- se prius assensum synodalibus gestis dedisse per le-
licm sedi placuisse doceanlut (Ephl. 89, nunc 115, gatos;sed se id palam facere, ut omnibus sua con-
cap. 1). Rescribii Leo non opusquidem litteris ap- sensio innotescat. Tanta scilicet erat suminorum
probare fidem Chalcedone decreiam, quam ipse satis pontificum pro sacris conciliorum decretis (b) reve-
per epislolam, cui omnes subscripserant, lestatam C rentiaac obtemperalio, ut vel levem dissensus suspi-
fecerat, quamque per litleras ad ipsum imperatorem cionem omni studio remotam Leo velit. Id quidem
confirmavii; immo et per litleras ad Anatolium : in rebus fldei, non in causa Anatolii, utpote quae sy-
quod ille maluit dissimulare quam suum prodere nodo Nicsenaeconiraria est : Ut elfraierna universi-
ambilum; se tamen, ut ejus pareret volunlati, de- las el omniumfidelium corda cognoscant, me non so-
cretis synodalibus suum suffragium sententiamque lum per fratres qui vicemmeamexsecuii sunt, sed etiam
subjungere, qua fidei calholicse subscribit; eicon- per approbationem geslotum synodalium ptopriam vo-
demnal haeresim. Dequoquidem, inquit (Ibid., c.l), bhcum unihse sentenliam, in sola videlicet causa fidei
ratio non fuil ambigendi, cum ei fidei omnium sub- (quod tmpe dicendum esl) propter quam generaie con-
scribenliumconsensut accesserit qum a me securidum cilium, et ex prmceploChrhiianorunl 545 ptincipum.
formam apotlolicm doclrinm ac paternm traditionh et ex consensu aposlolicmsedh placuil congregari.
emissaesl; etper fratrem meuin Lucianum ephcopum XIII. Nihil his molus Anatoiius omnem movet _a-
talia el ad gloriam vestram et ad Conttanlinopolita- jvidem, ut inccepla concilia ad exilum perducal : in
num ephcopumtcripla direxerim, qum evidenler oslen- Illyricum vei mitlit vel ipseabit, cum episcopis illius
derent me ea qum de fide cattiolica in prmdicla synodo provinciae ^ommunicat; quse in honorem suae sedis
definilafuerant approbare. Sed quia in eisdem lilterh Chalcedone decreta sunt, rogat subscribant. Sed hsec
BALLERINIORUMANNOTATIONES.
(a) Habemus Marciani epislolam 10 scriptam 10 pro Constantinopolitana sede edilo forliler reslitit.
Februarii an. 453, quam Qnesnelliis postquam hsec Conferannot. 3 (Supra, co/.-285, n. a). Has impera-
scripsit, acnepil, el secundseeditioni ndjecit. Ex liac toris lilteras Paulus Romam atiulit, ac simul detulit
auiem palam fit, non Anatolium, sed Eulychianos Juliani epistolam una cum Marciani et Pulcheriae lit-
adversus defmiiionemfidei in Chalcedonensi consti-- _. teris ad uionachos Palsestinos : ac per etimdem Pau-
tutam rumores sparsisse, ac si eam apostolica scdes ^lum S. Leo transmisit epist. 114 ad synodum Chal-
reprobassei. Eisi enim Leo epistola 106 ad Anato- cedonensem, 115 ad Marcianum, 116 ad Pulcheriam,
lium satis confvrmasset dcfinitionem Cualcedonen- et 117 ad Julianum; qure omnes scriptse fuerunt die
sem, cum tanven simul rejecisset canonem pro Con- 21 Martii an. 453.
stantinopoliianaesedis praerogativa, haec epistbla pu- (b) Reverenlia et oblemperatio Leonis definitioni
blicata non fuit, et, hac de causa, rumore in vulgum fidei Chalcedonensis eo sensu vera est, quatenus
sparso eumdem pontificem Cbalcedonensi concilio hsec definiiio cum sua dogmatica ad Flavianum epi-
conlraria scripsisse, Eutychiani occasionem arri- siola congruens, ab eodem pontifice satis aperte jam
pufere calumiiiaiidi ipsam iidei definilionem, ac si probata fuerat epislola 104 ad Marcianum, et prse-
haec a pohlificferejecta fuisset. Vide annol. 4 (Tom. sertim epist. 106 ad Analolium dalis die 22 Vaii an.
prmced.cbl. 1019, n.b) in episi. 110. Hinc imperalor 452. Secus vero, sicut restitit canoni in Anatoiii
exploratam lidei Chalcedonensis confirmalionem a causa, iia etiam restitisset definitioni fidei, si quid
Leone petiit, simulque laudavit ejus coristantiam, a sua dogmatica epislola dissonum in ea deprehen-
qua privilegia Ecelesiarum Nicsenis canonibus fir- disset : qua de causa rcprobavit latrocinium Ephesi-
mata haud violari permittcns, Chalcedonensi canoni niiiii, licet generalis concilii formam procferrct.
 891,. PASCH. QUESNEELlDISSERTATIONES IN S: LEONIS 1MAGNIdPEHA. 292
fiferipfbhibet EuxillieusTbessaioriicfenSisepisfeopus; A.quod pfdvissiriiesehtiuifiinie'auetbrilasibvangeln^.Aec
niiperiiii lpciim Ariaslasii 'ordinatiiS;qui RPiflaiiV hii- rdlidfecipidisacrdriieriff(Epht:^i;nuih:Ai9iadMffxim.
serat iepiscopiVm ofdirialioiiiSsuse fiuiiiiumjutetsiiriul c: 1). Mivrietdeihdelit privilfegiatertisesedisrefiheSt;
decliirarei jcorisiliaj Ahatdlii; (jflae ohiriia ex lilteris nfecea:sirifitambitihhe ciijusquatiiiiiiuiinui; sed,fbf-
jam .feitatis ad Julianuiri GoeViseiH accfepirribsvillud titer jdefcreta NicceiiSesyripili ;defertdat, quibsis.Mt
&tahiridsselevoitiriius,'AhdipliUmepifcqpum postcpet- derogfei ntiJlo mPIithirie, niilla.-auctoritaifepersuaderi
«h'8*iMj!^ polbst"Si'ihul(_iuesuasadAnatprHiihlilferas jllimittit;
persist|re;ViW ojitai,,.ut
'-"iijuias''vieiiiscb^s^v-iif^^-^byihciiae:-:.signi-_ica~ri
conv^ifefiifuod hqbis episcoputgui'aTtiegsqlqjiiCRnsi diVcaiit priiries'qiiOJahiihorepriiiierfecanaius^jnatoliV
cfdindiidim huniMs tttisSus-eii; ihiimavii(Efiit. 188; instiliiferiiiSiib liiVeiii'fepistoliiihrcc.sfibjurigjt f.liiud
-nft%ji:17r^.l5)ijQiiphiain Ariatbliushihil.proficiebat •qupqueiidileciioneihitiaiticoh^
liirihitislLeO Chijhfeheperspfectacrat el.itarum ihen-: -~"eos:,qhi'!sttntDoitiim sacefdotes^itttUi&sisibi -dpcendi
tiiiiri ihBbifeSVejUssuperbumanimuhiriiutare instituit ;et prmdiciiidijus dud~eaifitidnare';:sivjeiiie:m6ndchus;
silfeiitiO"c^aritemptu'que;Corisilium,probavitev'fen sive sii laictisfqui dlichjuiicientim noinine.glorjeiur;,
sudiacb.yidfebiiriusViGraviussiqiiidfemidiulit Anatpr guiq-etsi optandiimiest itliomnei.Ecciesim,s0i.qum
lius 'quainjVftinasVjidebqufeapud J.uliariiiriiCberisfem recta et idtia surii sapiarii,.ti6m ihinai permjliendmti
coijquesius esf. Jlile Leonerivad: est ul quisqmin exifa iacerdotdlemordineMcphstiiulris
silfeniiiiirifipohiifi.cis
rescriibiehdum*iny.ital,kd.hxihm : Cui ideo.scribere . gradum sibi prmdicalorisiissumal;ciiininEcclesia ,Dei
nofuiniMs.^iiBniiiisipse, hoc peieres, debere fieri\ quik .pnihiaiorilihaia-esseiiohveniatiieiin^
eunii;?c6mginoliejierspexiinus _(/-iidein);:v... vs.;... ..., npore it 'cxceilehtiojairiembfa.suumiojficiiimimpimtif^
.-,X}Y;/JEgypius iion.fjuieta luiic leiripOrisvIVioscoro "ei .irifemomisuppioribusjioii fesulterit ijfbid^ ci. 5).
Gljajcedoriedeppsito; JEgyjifii.episcbpipostjsynoduni ~547-XVI.,:GrJaivissimani -quoque.,:episXolaihajl
Ciialcedoheiisem .rfedierpnfAlexandrjaihj},eoaeiQque Thepdorilum seripsit (Episti 95;.;nijnfc.120,.^.c_. 1),
cJerQ.ciiiVf hpbililius .eivitalis', ^licrum;isubrrighre:illi DecretaJChaicedbrieprsedicatv liia,Dfeo.prQfeciXi e..
insiifiiuhi., Veruhi.pppuliis,coitioii'e facta.felefetionem.• ^ht.entiaj.irreydfeklulij^n^itiij^qula^priiis quid.em,ai>
lurbat; ,,seu.cpnjplures. Dioscoro,,faver.ent.,,seuPrdi- apostolica sede confefepja; ^ifed:(/.),firhiaia rde.indfelrre-
narj:episco'purti;,al!erospperstiie.nollerits.quod.tesia-. traeiabilf; nt iieb.iloqiiitur;Hajiciorjiajepjjj.nipmepi-
lur Liberaiusit^ scoporhml; Knifc.?j/o);tam«r;»iiri
ofdihar,i,{ne g.dultefi\viderentur, Diostoro .iguippe,vk: prppheldfianehtei.3,:Adjutoriuhi '-«psJrii».i;:<Jiii.J.Vi.btiii"
«jeniei.Tametiproppsitp Prpterio assenshomjves,quia Doniihii .quifecii'ewlHin,e^
charus;DibscoroVcui absens Aiexandrinaiji cojnmenr iiosifh.fraifibns Mtritiientumj.suMmere:pgr,misii;tsfA
davefat.iEcciesiaih. Sed po.siquam.:.adtp.oi.iiificat:iimqumnosti\Q,priusjhiriisterio,defw^
evectpsj, ; plebs .seditipriem rediutfegrarei.iscipdi iii iiiitalis.irreiraciabiliLfirmapjt.-qtspigti^
facliprifes;jjars petere Dioscoriim.adversari jRroleiia; diisse,oslendefely qtip.d^priutj.iq.pr"7?ia,:Jp.miii«nj_.scrfe
paroihMc.-favere^ fonRaluih.lotius.jCtirjsliqnhp)^^
quo yjriVieliiiipeiumpppiili ri.tineret.;Le.p^(o),i).pi)d.un)ul. itixjioc i.quoque,capitiiynie-nibrji^cghcprdenl. Jt-n,qup^
accepiisjilexaridria ,nunliis;,pra'sagiebat;.qu_aegere^ utiipliusinobiiMccrescjl ,et
'gaudfndjnjaterjia,,jiurn iaiflq
ba.ntur,;jeyolvehs aniriib,quantum UioscQriaivaiajetio magh:'0^perculitmihii'c)it, Qupnlgtontriq£tirhti jnini-
va.lerfett:Liile;ras,itaqueailAiexahdrliiuin.cpiscOpuiri,, slfqsismiifm.insitfrexit'..'^fSTP^A^^Pffik^i^P^T.
yfel,e|.u§_'d,rdinatpres:s6iirfeHcosiS^^flhiyfc-*'"'?'1};: "EiqueiiDinscoroia^epJ^asjepjriijns^
plar^qiiejadJuiiahuiii Coeivseni,htj.eaiquagscivibebal que-;ad ileleli(Iaspertitus ;Ne«torjahi§jn(ii _^jtEut^cJi.ia-^
adt Ajigiistuiiijreferret. J?erjere <ii.Werpey^6$"dvjrd_B>;lii,s. ut thiedjani .caihrfiicsfe
liisrn.iireliquias\ ;:fet.,jst_'_adet;
n)epi|Ppleinjh.abfeptqu_e .idjJ.nliariumscripjaj.spntil.ioc.•.d^«5ii:tn^-.-xiam.v's£^
aurioij.Quibiis.fetiamsciscitaiuijudfe:_,trjipna:cl|.i.s.^i.JEgy^ siijisirjorspnia refetpdeflecifepsjtramitej^^qWvniaiji^g^S
ptiis,,aiifidei.cathojicse .tenaces,? ari:,p'acisjaman.ies'f ,:iitrimqjie",.eff:0r. est.iiifoijjpViEcipKC pr.msenliocgagiqnp
qu.ompdp..Alfexaiidrisese ,r,es babeaiif%:De;Mgy_flih crcflfiiniisadii.ioiieftiHm^
inpndfhifiguqnigui.eliyaul,cujus:si^ ...cjimqrifiiMivinag.rdlig,mM^rKliefiik^jlfi^^Sjhh(
derp;i;^i.]cle,.AlexqndrihmiEcciesiqsp$ce..qU!d,,qdj.os fp)iieiiioct>inmt.iduh;iubniergvn piff-gQm.qs^jh
imfcniiritih^prferdtiiKj ad cujUs,ephcoputn,xelofdf riullmtb illh.quatiSpirto
natoreiiifisius.l.ieucier.icos, quglid,scripi'a,\direxerim, dpnehsi.coricitio.prPluUtfidei.jegidh.recedfeiiles,fnter
mhsis exehipjqribus scire te volui (Eptst. 86-; qd Ju- ulrumqrieJiosienyserMonein.m opnfpguifla
/'an,j$n|'?!i^^^^ libriemus.iD.&mMi.i^ileunj.juj..'fescjjibVii,", fi Iqnidapiid
u.;xy.:jjsdeiri :ilias,mjienes ilpciritiqDon^^'iprfificia'tftbfi.,..q...i)^
pj.ii)jAhlfbcbenuiiietTlieb.dbr,ituhi.Cyrfipsemiitteras i)e, .cpHsilijs Anaipiiii,;,de."M#
misit (-Kpjst.^^^.Mj^ip 1li^it 95,.nunc X26)^Slaximus ;qu8e1Max.i.ii).Q;Jiie scilicet^era
nuhiW Marcianum prfesbyierijriifet Olympium dia- )_is,e.t_dp.ctrina. muperj se imiriisceant; qiiia, iit de-
conum Roinam miserat, qui victoriam fiHfeiirluBSpiiP'• 'fiiiitum-iii cbriciiiisv episcoporum prmcipuum munus
tosque,Gl).alcedoi.vejj|i¥rptiCQSSumiV)Q.:pQriiifici;graljUT P$i (Coricil.Carih.jy; cap.tH, elTrldenl. sess; 8, c.'
larenjiir. ;Per, ifebsmphpei.at npndumjta, oppressain ''^2,.-el sesiifiii ci:^.,.,. ii:iir :::,,-:\\i,.,i- „ri.>(,::;.<:,:,
" AXV!!. ;Sfeqriiimur:^
hier^im^uiinpflVhbveref^
^ur^jqul_prpiiei.sa;_hGhaicedQi.e.;hdferiv,5respu;erenU ; de quilvps:s<eija.rii diximuSj/yfei,,:dieepv'us pqstea.:.E.si
Pbf epsdemjpuiiiips vfescfibii.,Leb,i.audaiqu_e,.iilaiii et i.ali.era-^aj.;^^ Juijah,p.mnep.iscopum.;data:, vii icalenil.
quanV:jprpfessus;:,
- iiiiei-is _ei;ai,.fide.ni^jli.oristuFque^,ut luliijjOpjiiohe cprjsule(EjjisiiftS, «uhc i2p),;uiij-Le<)
e.ain ^.lUj^^t^.qQdatib'.!^;.li^j:_Bii_ioriij^^ .«"ejj. . ..SQ.ljiciludinemsuaih.pjr_6;_ijd^"auds/explicaj,
li^NesJLjri^, ^:-e.Q(|>*;_^
rii, _^6djpiity.clVi'..secihiores; fuefint, jNain^Jv^eTjiVde : freque))iesj.dfi;rebiisEcclesijeliitefa.spbsci,i; rogajqjie
uiriqiie- damniiiidi: Quia ribri iiiUfeitjjupaacfilegiq ;: ut inanderitur:exsecutibni quaead''.impefaiprem.ef ;id
db incarnqtiqnh Dpminicm:veriiate,disc6rdehtffium.id ;eumpriusscripser '
: ,,n: ',

:!';:.J:,BiipMffi^tift
'
-.,!«) Id^falsumjbit, Ti^eslpirii^ pbriiii,ex]j>lenioreih,e^ ii8fei•iibIep;dferii.;de-
'
ra%.dp| bfdin^lipjfigtPffl^ ,; «fleraverii.<'Vid'e.episihl^
'""•°."P) iSimiieifi^uesrienipbsiillam.expe^ fh.noT,
aliierajrijgoT.di
qjijbp|j^:f]vbriiiifex;tiOtidem,.ej>istplPis,r.eciilidfit ,^q"ii;§ :2:(rbin;j)hi§fiea.v'~^i.:4o|?:«nV^
efa niu r,.,.utijjhpniiiihjV^in.dJs^ju.^ij^.JEjristplis" ;I)ic ibmrijnb(.'fec:b"ierid'£^
flfesiVl Lfeoniii^ri--
dep^j^isJVivjQlt^MeQ^efft .gtfsaOueshell^
teonenv scf jjfsisselitteras <debrdinaiibpe sui, ui.idein
 2ar, DISSERT. I. DE VITA ET ftEBUS GESTIS S. LEONIS MAGNL 29*
ILNNIIS ' 4a,4; — "-EQNJS
CURISTl PAI><E lS;jT—,yAX.ENTIr Astoladiu delituit,: lianc ope rioSlri codMh^vfeterife-
MANI50 NIARCiANI 5, JMPR.',.— AETIOj_TSTUBJO hris -.eruimus,;, cujus .frag.inenia exstaiit- ef; apiid
cbss. . .• S..Tbomaffli"2j2^qu3csk\\r artv 2^. ad.^l, ;fei Spiid
Bfedam(D.e.Raiione lernpdrum';capiAQ.'ViUSiriff&ah.
,1: ife fehjis fei,8esiinEe!,,.ut: bpiihvV ^ (45°)); quibiis^ac,ejiisdem BfedaeaHtfciiialifltiecbii-
de
siijveiioriad Juiianiim ..epjsibja,..tiriia,ijini prbyjnci;c s.ulelannQ.tai)oiiesnosira's° 'adi^haricepikbrani.ESiJi-
pacem ifedditam pferj.iil.tempp).is^ccejiit, _ut;jex;se- , iiuyrjijp.rimum „illi, suamsighififeatiLmlifiPdver'mil\ iiV-
qtiehii aUeuraaetii, epvitpla ifitelligi.miis,.E.st,et,epi^, -qnjt(Epist.;;, teddiibap.i1);mostir mi UtiefmdiiecliPhiifiim,
jsfola ad-.&ferfeiahum^E^ijiyi 0,,nuhc,lii)f,::,quam?iii quqs fr.aiez.et:coepiicopus }N'PiloHiispipafipof- .
-riosirb cbdlcS ,ijejiefim"u~fc;.;D^^ .-.-iayit:PJficig:;0,por.{ebatenim iittil) AleiMdifhB Mcie-
qua boriais 'ejus iijtter"as^i.cepisse^n.heat; ftpbd v.pr^ sikiJprmiuleJaliaicripid^
iUteffs AuguYti.feohiinebalm. ;. r,ei.iluti .qum.-ostetidprerit: htdyititiiio teii.issimt Ptyrt
cbliiiimus-..,MarciSnhs..- dixera±;;:^io"ribij^,lit^is.^a : vposfilkbgciGb.iniiio.perbeattiriiM&fcUiriiijus^hcipu-
paVpfofiflfelieQP^amicum ; Ivmdidipisse ^Sgijpiios;guddc6riiiqi crZdiditieRonid-
hifefis ihatbilum nosr SIu'l.tis.,.de"md'e.!suam ad Elaviarium ejvistpiam
|;b^abaique„u'i„~.ha'm.;Uii _|a).cqihmuii,^ , de.feiidit.adveisus.calumpiaShaeretifebruhi';- quaniiegi
ilil
hfegaref;pbiiicituSAhaioiiuriv ih,.'bmnibj)squaj.gd , .pp.taf;frfequeiiti.cbnbiohe y.;uf iAlexahdriniJsde* sua
fidem .perfmebantaudientein ifbre..,Ex_cpi;s,tbla;tarijen dpeirina certo^ faciat,;quaBeaderiiicilih Alfexiridfihis
ad Juiianuihbpcari.nb> inejinte.dh'i'aJiJE^i?'<._40;0, nunG ppiscopis. Rogatdeihde ut allata 'Patnini ifeStJjiiQriia
127, c. 5) acfeejiimusab'"Ahatoiiocphciliurhsiiperior_i_, •" cjimsiia.cpistolapuhlicecoriferatvijhopalaVhTiateuiti
aiiho fabium CprisfantihpppH;fex.epjjsgppis.^q.uitijiic Nfestprjum.pariter.etEutychfemdfetekarli; j ;.;
jhurijeerivrit' Deej^ '•'.550 Apparet ex eademJepiStbiaihi^a^qiiorfufeatl
Iri ea syriodb ieeia,epi^ imperatpri.s ~.',eum.lijteras;quas.Leoadcoriciiii fepiscSpbsiadMar-
ad episcbpbs,hupfer.'CiiaTcfedbiie congregajbs scf i'p,se? cianum gtjiAnatoliuih liliseiai:^^ihbijfitajhssbcbn"-
rbi..Sed.qu'oHiamiiiea.jiyribdb^^ bihnia.riutu.Ahatolii Jirhiat qii_e,deHdedeQiiitasurit \ irrita dfeclaratifhals
agebarituf,,lee.i.a.'Siiritiarituiii.,ea .qjiae,'dfe.fide, hpn jn .praijiidieiurri.sedis AlesahdHh^^Vali^do^^cill'''
qpae/dfecoiisilii^ ,surit.Eujycliiani sfeiiicetoffeiisrdfefeffefp; feoiicliiiChal-
ib) ^ubqiip, fcausa:.:*Aelt.ii ,,ye'niiiata^,:,;;acc;ti_i.alipiiii5us cedonensis etfidejLeonis "fjejosfepiStoiampalaih cri-
quippb vafiis brieraius est"i sed (""alumiiias._teniiii, minabanlur; eam inpbayosdiSlralibrilfesserisivs;;stn""-
fa'Cilfe'diluif,,r :'' <.."W|_;' tvij^VM'i:. !•;,;•:.:;•ji:.; ,gulbs;a,pices:,et syliabas ihiidioSfeb'b¥fer"Vabai'it',',/;ifi
__11. iiodem aiiiio ,, u t Ifegimiis.in."j3justql is aljis L.epr .jiiic. cciwbisGHthii;:.inqtiit"(Ephil 103"i;pnI129)*
pjs .ad Mirciaiijim ,jii)i'ah'uiivque,, y."i<CJptiiuaf.,;fi-a-r pjnnifcMs el kierbisjwslris insididiitir % syllabfi': Et
lxiiijnx.jhiblilbusj.i^la.iip, iiUei_asqiiqijjueaJPfojeriq qupniairi.ejus integriiatein cbrrurii^Sre; iieijiiibaiVt\
. Aifexaridrinppatfiafcha,acc'ej)jiLepaiiiiias.^ptejr. Nesip.r p.rava.adullerabaritiinterpreiatJbheV 'Lfehul ih!sidiis
fiurii episcopurii*,iit piitd, Pliragbiiebs, qui, Vitex -occurreret, rogayit Marcianum (Epist. iQl,nunc 150)
Liberatocolligo, ejus consecrationi etjiuperChal.ce- iit,JGr-fecfe jiiberfefreddi, seu per Julianuin Coensem,
donensi concilio adfuerat. Romam non.recia venit, .yelper alium quemlibet perilum ulriusgue Hn|U;B,
sed pe,r.Conslanti,nopoIim,ilerfacien.s,.lil.tera_Leohi earriquesuo".obsjghatariVsigiifb ivdAleiaridrinbs jii;--
aivirnperaibre.deiulU^qu.i.de ,nbvp Alexahdrinorum dices miiieret:,;qui feijih B;' P^trum. lolbjs"^iju^e afl^
ahlistiie &rbie"ripmngn.ficeioquebalur. ...HtijiisfidesG jurixerat -populo^^ iVra.legefeijf;''riS';liseV.feIieojrfim'.fta^
Lepni ,prinib,549(b) suspfepia, quia.charus ;Oiim lutriniis:frtllerfe'ntufr;':e'i'bmries',;t¥ni.
1' Ses^
Dioscofb,.qui:Curani iuleiaiijque Ajexaridrinac Eccie-. :quam Etutyeifem'-: cbrideiniiaiiiin :s"eiifent'.'
°§«iffiSsi-bj;
sia. flli.cbn)ri)'iserat,.fl^ inquit (Epist. l^^.iiViic.fSOi 'f.-ifyftjti$MM^,0r:, ,'
esL "GratseLporii;iittef«, .qnia fejus.;rectan):fidem,:,ut relicofum yir.siiifctiequiiia-fWdi^
Marcianusjvrius testatus fuefat, db.claralvant;.qujbus.:' sti#ip/fcllaiteiii; epi"si0_ tiVw;iiv^caiii;:
<^waw.h;tlKgaVifem8VVVo;^
et Lfeb"fe?reeie fespbridit(Spis''. 105; nuric 129). Epi-: fim Eluiiiuntirrididi,* fdimssef^iiibii&r^ififcfinhiM-
''\f iALLffiNlo|t|l XSS0TltiONE^:?:.'-'
^ (d) jNori cbmmumdiifiiii, a.qua^AnatQJiusriou-iuferai cus-affirhiarji; Nequeverb' alia "GraebS yefsiif,'^upd:
a.Lepnfe exciusus,, .sed.poiviificisgfqtiain (hac.eniiii .sbiaiivus;exSiititv hefe jquih;fexsiai'"jfllb;exempihMf1
vbce Leo utiiurepisi. 127,128 et 150) illi coneiliare pravata haeieriu§ invfehtiiestiSbHirnvliiat^ ihfferliffe;
jhoperator studuii.,,,, «, .\,-,_w..:^ .:,.„,,.,.. ,-,•>.v.i'. tationis opiiiio iiivaluifsub AhaSfa,$ioiIpphtifif/e*sed
. (b) Suspecta Leoiiihph fuit .Prptferli.fides, ac: si^is diversaraljohe: Qiicfeehim vjtiatipa L°3pHej|.f(bufeij'da
cliarus.biiiriDioscpfo fuferit. NiiiiiistJusmodiaLeone feredebatur EutychianiS; ac Si eo^^ conliliq.vfei-si^ii^iii
ihdicaiur; Solum cuih hpn ija pleiiam invenisset ex-; suas epistolai corrupi.sehfyhf -Nesiofi$Iaftiai^ih;e'i[';
posiljphehi fidei jn ejiis iiijerjs,quasille.db Miordi- .,-.-dernepistolaeiippdherentv iiuli AH~)sfarsii.,ifilvuta'|(jjt
naiioiie direxerat,. ut circiimsiaii.liae,ejus IOciac iejri- . Neslbriariis,'utS. poiififiCeriibiiihNesthnBcbnfclhfehf
poris yiiiebaiithr;flagitafe^pleniorem,etfexpressiorfejii,tem sUadeferil.-jApofcfisiarii 'fefiihV;Aiex|iidniii|iji;.li.-
dfeciaratibpeihaliis litfefis ab ep, explicandanj desi^ : bfelloidalb"legatis "aBeodempbhliiicfe^Q^
derayit,:,ciii fei.JPrbiefius. pra,mpiissiih,e.:.Saiisfi.qit. j^ lih) diieetis7 Vituripfem''biim 'U'^ii^ii|iiif ^o|i^^
(cjjlnitip quideni, LeP:,credidit,Aiejcaridrinos;noii P r*nt, harraiit; ijpfids OSohiiiS^"^
pbiuisse suariiepistblain Nesipriai!ism_i..accusare; nisi , errorein ad Clialcidohehsemtyhmlum;f8f§iii0afif;y<fc;
ei jjravaGraVcaversiojie quaedam;ipcaja/jdia fiiiSsent; carii) interprStes febSiviisse;^WJ^lm^liigjiSfM^if-.
aique;c(vfru°pta,._Atppitea,, 4cuipScripsit. epislolam rortiiri civiiaiis episbbpp'l£he'^^'li0i'J^'i0tinat0J^f,,
1S2.,dejjreberidisse.yidetiirjijf-icultaie'; j.oijtra.eam- , resis sectaiotis'-, iit Ucehtiiis attfjiefihl ,W£iWr.jiufjj
deih e^i^blam praduciasVipii;d.imafiare.eX;ji)tferpre"rmiriinie peryefH-sensiiW. 'DfeiB;"m';Bafe'ijS." yif'siph8
tafione Gf&ca, .quairi.haerejicicarru.p.issent; sfedj.esc quafednmlocairi'NfestdfianiiHi"sferisiim_Uetofia'BM8nlr,:
caiuttuiia'i'tium..v'.nhu|^ n.op:jaequiesceiH darit, adduiit Plioliniitii Tiifeslalbfiiceiisis^Eccieij,^
tes, ih verbis et,syi]abl£,firac_e .„; diacoiiUmaffifrtiassfesibi; RomiE.cbViiin;&!$,sJaiTiijiij
luf, feaqiie.iad Nfestoriaiiuni.^eiisum detPrquebaiU;:•~:eadtein interprfetaijofie-agfenfi\ ipsuih;Jipnl1|iidjein; *|i
uiide:eos ab injpivralQrfe ,camp.esc.ehdos;.po_tulayiN _ tisfechseijquod istiUcbiiw:'epM6lm;if]ihsidiig0/cfinif
Ehimvero qiii ^epistbiaeLeonis.,calumhiabantiir;-cuin probareniur etfofetfipsam vcrd\}La00rkfefifsfoigm
ailyersargniurfet^&jicerent.phalcedpnense.conciliuihi- jftxla fidenvtfeceritbtutndWehf^
DOIJ.aiiaih ijilerjpirejaiipn.eniCrjKcatn ,ej'us.episioije trumidilairi cdnsiifissi; fefidipsuih ejiisdiem"pbnliijcilj
accusabaiif, iiisj qiise Ojiaicedpriensi.efatiJrisferiajhc , legatos BibiiheTipsisfeorilifniassfeplph^
lotb Orieiilfe(lisseminala: quam tamen esse falsaiam, r,»:sarti.7i'asr:t>esimi i.iqiiiriiitViiohjse/iiff','%ed;cfii)if6iiifi^
fit nihilomiuus approbatans a concilio nemo calboli- .-.dqcere tHghnfaeil fin'^isiqikfhi&^Mi^itrforu
 PASCH. QUESNELLI DISSERTATIONES IN ,S. LEONIS MAGNI OPERA. 290
tatit'quibutdam tilterh vel tyllabhfreceplorem me A , diens, (a) edicto cayit neturbae fierent, plectens pe-
Nettoriani etroris asseterel; obsecrovenerabilem c/c-~ cunia, exsilio, et supplifeio,quivirulentia Euiycbfetis
menliam tuam ut eamdem episiolam 551 meam per infecli, et qui nollenl cum Proterio communicare,
frgtrem meum Julianum ephcopum; vel eos quos ido- quique sub imagine et praetextu religionis conventi-
neos qd hoc opus pietas vesira delegerit, in Ormcum cula et ccetus agitanl. Baronius edictum publicatum
sermonemjubealisintegrediligenlerque translatarh,per hocarino exiStimat (Baron. an. 4S4, n. 6), nec Con-
idoneum perlatoremsub vettri signaculi impreisione de- "stanlio et Rufo, ut vulgo scribitur, datum, quia illi
ferri, tfadendamjudicibus Alexandrihh, qui eam clefo imperante Leohe consulatum inierunt; sed Studio et
,et plebi ipsiut civilalis cum prmdiclorum ephcoporum Aetio coss., regnarite adliuc Marciano: quam emen-
prmdicationibut, quibui.ei mea seripia consentiunt, fa- dationem amplector, et juvat epistola Leonis data iv
cianl recitqri :,ut agnoscant se faltacium hominum kal. Maii [Leg. Junii], quam Holsienius edidit, etnos
frqude ulterius decipi non iebere, el ptobelur aposto- iterum edidiirius. 5,53 Sic vero in ea epistola Leo
iicm sedit sinceritas, apud quam nec Eulyches, nec cum imperatore : Cum etiqm pet AHgyplum, Deo vos
Neslorius utlum obtinent locum; quig sicut dlios hmre- iii oriinibusddjuvante, celeriut credamus omnes pravi
ticos, ila et istos Ecclesia univetsalh damnavit. dogmath exslinguendas reliquiat; benigne enim hh
III. Est et episiola non prius edila ad Julianum consulith, quibus licenliamexsecrabilh erroris auferlh
Coensem de eadeni re (Epist. 102, ntjnc 151). Rogat (Episi. 107, niinc 156).
ui epistolam suam ad Flavianum ex Graeco in Lati- IV. Eutyches interea anathemate percussus, ira
num vertat sermonem; et ut nihil illum lateat, ajstuans, late venenum diffundere parat, proscindere
exemplaria epistolarum ad Marciaiium et ad Prole- n PP. Clialcedonerisfessatagit, nfeccessat sacrae Chrisii
rium illi mittit. Hseretici riibilominus depravare ejus oeconomia3obtrectare. Leo per lilleras Juliani admo-
epistolam, ut jain diximus, per^unt,.sensusqufe sub- iiitns ad Marcianum statim scribit (Epist. 105, nunc
idiiitios subjicere; deformatam spargere in vulgus, 134, c. 2), longe in exsilium mittendum haereticum,
multos improba pravilate decipere. 552 Malum qui vicinitate urbis advitium et corruplelam abutitur.
eiiam post obitum Leonis durabat. Anuo enim 497, Arfehimandritam Eutychi sufTectum crebris Juliani
lemporp Anastasii jmntificis apocrisiarii Ecclesice collorjuiis confirmandum, ut ni.onachi sui praepositi
Alexandriuue legalis Roma uiissis supplices libellos inorbo laboraiites ad sanitaiem rfedeaht. (b) Julianiini
dedcrunt, ubi fuisse complures falsaiiiterpretatione quipjve removebatafamiliarilate ef consortio novi ar-
deceptos comperio. Ignari quippe pravitatis episto- cliimandrilDeEutyches; seu, quod augufor, ipsi Ana-
lam Nestorianismi arguebanl, nec ininus legati Ro- tnlius Leoni infensus, alque adeo in Julianum ejus
mani quam Prolerjus in vindicanda ab haeresi epistola legalum alienato.animo, quod exepislolis Leouis ad
laborarunt. Marcianum tamen puto Julianumque Augustum rnilii facile persuasum est. Nam amicos
Coepsem perfecisse quae Leo rogaverat. Siquidem suos imperatori commendat, ne nbceat illis Anaiolius:
impefator, pro religione Alexandriam tuibari au- Precor aulemul eos maxime tueaminiconlra omnesin-
BALLERINIORUMANNOTATIONES.,
iiifefsi/os, non in Latino textu fuhse cpnceplos. At hac admissi fuere, nisi.qui Cbalcftdonensem synodum et
quoqiie de re vehementfer ambigimus. Apocrisiarii Leonis epistolam in eo susceplam exploratis pfofes-
eiiim qui. haeo prodiderunt hoeretici erant inimici ; sionibus reciperent. Haecfusius explicanda fuerunt,
Clihlcedonens.s-concilii et Dioscori, Timoihei JEIuri eo quod senteiitia de falsata Lebnis epistola apud
btPeiri Mongi:manifesii defensbres. Hi autem cum Q plures obtineat, et Leonis testimonium hoc Euty-
uriitateni apostolicse seriis expeterent, ut repudialce. chianistarum documento confirmari credatur, ac
Leohis epistolae ratiohem aliquam afferrent, Nesto- si utrumque concinat, Cum tam diversa pronuntiet.
rianam labem interpretationi Grsecae tribuerunt, ex (a) Duo Marciani imperatoris gesta dislinguenda
qiia iiiajores sui, idfenivitium in Laiino texlu rati, sunt: epistula ad Alexandrihos monachos, qua eos
sese a RomanavEcclesiaeunitate sejunxerant. Id vero suasionibus el Alexandrinorum antistilum auctorita-
cnm ipsi apocrisiarii falsum esse ex Pholini ac lega- tibiis ad sanam doctrinam revocare suoque episcopo
torum testiinonio se detexisse venditarenl, elsiadhuc S. Prolerio conciliare studuil; et ediclum ad Palla-
rfeipsa laudaiam epistolam Gravceredditam et a Chal- dium, quo inobedientes et.factiosos poenis coercuit.
cedpriensisynpdo apprpbatam rejicerent, eo lamen no- Gum inea epislola ab iinperatore in _Egyptum missus
mihe se suscipiendos sperabant, quod errores:in so- tradaiur Joannes Decurio, quemeodem direcium Leo
lath. versionem -referentes animum a Lalino textu iritellexerat, dum scripsit epistolam 141, signalam
laudatas epistoiae minime alfenum prreferrent. Hac die 11 Martii an. 45S, eie imperiales litterae datae
fraude Romanam communioriem subripere sludue- noscuntur vel sub finfem an. 454, vel sub initium
funt. Sicuf autem hi profecio errarunt, cum hanc anni 455. Edictum porro ad Palladium, eisi in co-
epistolam ad synodum Chalcedonensem datam dixe- dice Justiniaiieo consulalum praeferat Cousiantini et
runt, qua) non ad hanc synodum, sed ad Flaviannm Rufl anni 457, idibus Augusti, cum furle idem edi-
episcopum scfipta fuerat; qui error ex eo.fonte ma- ctum sub Leone Angiisto repeiitum fuit; vere lamen
havit, quia reipsa non aliam Grajcani epislolse inler- prodiit kalendis Augusti non Studio .et Afetiocoss.,
pfetationem cognoscebant impelebantque, nisi quse id est an. 454, ut cunVBaronio Quesnellus credidit,
iri Chalefedonensisynodo erat inserta; ila errarunt D sed Valentiniaiuv vni et Arithemio coss., nimiruiu
pariier, vel potius volueruht fallere, cum eam a Ne- an. 455, uti eadem lex in mss. collectionuni Ques-
storianis Graecefeddiiam et Nestoriana labe insper- , nellianae, Hispanicae ef Isidorianoenotatur. Neque his
sam commenli sunt. Ipsum Lconis lestimonium, quo obest cpisl: 107, hobis 156, ad Marcianum data die
de Eulychiariis quidem corruptoribus aliquando su- 29 Maiianrii 454. Verba enim quae ex hac Quesnellus
spicatus est, iuiinqiiam vero de Nesloriariis, hocce subjicit, non rem jam abimperatore peractam, sed,
coinihentum cbnfirmat. Pholino tamen aliisque Eu- uti Leo sperabatj proxime faciendam significant;
tychiaiiis facile; fuii hoece couimenium imponere at- (b) Haecde Eulyclie, velAnaloIio, in Julianum iu-
que siiadere Anaslasio papse aliisque Romanis, qui, fensis, omnino gratis affirmantur. Leonis tesliino-
Graecariilinguaimignorarites, vei Graecam ejus epi- nium subinde recilatum es epislola 154, c. 3, non ad
stolaBversiouem non conferenles cum. originali La- Julianum, sed ad clericos Consiantinopolitanos, ve-
tinO'.,''eisdeih Eutycbianis lmjus versionis errores ex risimilius refertur, qubs ipse meluebat ne Analolius
suo sensu producentibus fet explicanlibus fidem prae- opprimeret; hujus enim litteras nonduni accepcrat,
sliiere. Al si lios dfeceperunt circa factum versionis, quibhs sibi satisfacere atque in ejus gratiam redire
noh tumeti fefeliefiiht in substantia doctrinae, neque studuit.
enim ad uniiaiem et conimuiiionon» aposlolicaj sedis
507 DISSERT. I. DE VITA ET REBUS GESTIS S. LEONIS MAGNL 298
lidios, quos mihi et vestrm mansuetudini propter amo- A_.rem suum ex contemptu silentioque Leonis significat,
fein fidei placere cognoscilis,ul eos Constaniinopolita- et se perfecisse quod Leo petierat: Ea stalim qum
riusephcopuslcedendinonhabealfaculiatem.(Ibid„ c.o). conlinebaniureis (lilleris) ut placita vobh implevi:quod
V. Sic Anatolinscupiditati et ir_eindulgens, Eccle- me facere vel communis pach utitilas, vel quod decue-
sise res etjuradefendere negligebal. Hic licet sancli ral horlabatur. Subjungit loco restitutum Aetium, An~
Leonis vigilantiam admirari, qui nihil quod eral Ec- dream 555 deposiium et (a) abjectum ab Ecclesia,
clesire a se alienum putabat. Prava lunc temporis in cum Euiyclfe Eutychianisque omnibus, etsi in spe-
Ecclesia CP. consuetudo erat: oeconomus Ecclesiae ciem hseresim fuissent deteslati, subscripsissentqu&
rationes facultatum el oblationum ad judices publicos epistolae ejus ad Flavianum. Decretum vero in hono-
referebat, non, ut moris erat, ad episcopum et cle- rem sedis CP. non se, sed suse clericos Ecclesiae
rum Ecclesiae. Hujus mali prima labes, avaritiacle- quaesivisse, qui et confirmationi Leonis omnia reser-
ricorum: uam dum illi negotium Dei quaestuibabent, varanl. Hancce Anatolii epistolam simul cum litteris
eirem Ecclesiaeex commodo metiuritur, lites inter Marciani accepit Leo, quibus eodem die rescripsit
seet dissidia ferunt, quibus dirimendis non idonei, (Epist. 106, nunc 135). Ad Anatolium haec : Anatolii
quia inler ipsos sacerdoles, qui et ipsijudices, pugna. culpam fuisse, si suis caruerit litteris, quia sihi non
Delatscad publicos magistratus causae, sensimque salisfeceril, quia ageret contra canones; se tamen
pravum exemplum fuit consuetudo, el noslris tempo- affici gaudio, quod Aetitim jn amicitiam receperit et
ribus prope necessitas, quamdiu ii quorum interesi, ab arcbidiaconatu amoverit Andream, deposueri.que
non tam rem Ecclesiae, quam suam agent. Genna- Euphratem accusatorem Flaviani; posse lanven or-
dius, successor Anatolii, ut banc avaritise pestem ex- <.a" diuari presbyteros, si Nesiorianismiet Euiychianismi
cideret, laboravit. Legimus enim Marcianum ejus suspicionem tollant; in locum Audrese sufficiendum
oeconomumjussisse ut suis singulsebasilicae frueren- alium, cujus fides non suspecta; parum sincere loqui
tur oblalionibusquas prius primaria retiuebat (Theo- qui non suam , sed clericorum cupiditatem causare-
dorus tect. coltecl. lib. i; Nicephorus l. xv, cap. 22). tur; nihil ausos nisi ipso annitente.
Leo igitur, huic malo consultum volens, de judiciis IX. Aetium archidiaconum non dicit restituendum
clericorum ad Augustum scribit, et se jam de hoc esse, quia, ut diximus, archidiaconaium gerere non
negoiio prius scripsisse refert. Hanc ejus epislolam nisi diaconus solebat, nec nisi posl mullos annos in-
ex ms. nostro edidimus. lllud etiam, inquit, raliona- stiluia consuetudo ut archidiaconus presbyter fieret.
biliier huxc ephtolm 554 credidi copulandum, ut de Presbylerum igitur facere, arcere erat ab lioc mune-
eo quod pielatem vesiram prioribus peiii litierh depre- re. Et Idrie ideo Leo Andream Euphralemque posse
carer: ut mconomosCP. Ecclesim,.novo exemplo,et consecrari sacerdoles significat, modo in fide sani
pracipue pielalh veslrcetemporibus, a publicis judici- siut, ut omnem illis ad hoc munus adilum prsecludat,
bus non tinaih audirifet hanc quoqueinjuriam sacrh ne pluritnum in Ecclesia CP. valerent. Peiebat san-
removeaihordinibus; sed rationes Ecclesimsecundum ctus Leo ut Aetius Ecclesiaesuse restitutus in gratiam
traditum moretn sacerdolali etcaminejubcatis inquiri cum Anatolio rediret, quod et perfectum esse gaudet.
(Epht. 108, nunc 157, c. 2). Quod ergo, inquit, in Conslantinopolilana Ecclesia
VI. Sed ut ad Anatolium redeam, ille hoc anno qumdain in officih clericorum correcla esse significas,
cum sancto Leone in gratiam redire, vere an simula- ul et Aelium presbyterum luum in graliam luam affe-
le, voluit. Dubium, an rei gestae poenitentia, an irriti ctionemque revocaverh , et Andream ab archidiaconi
conatus dolore; seu, quod verius, victus constantia (Z actionesubmoverh, nobh placuhse rescribo (Epht. 106,
Leonis, ei Marciani voluntale, cujus animus ad pa- nunc 135). Baronius scribit (Ad ann. 453, n. 8) Ae-
cem pronus. Sic se res habuit. Marcianus primum de tium restitutum. Leo, inquit Annalium rondiior, ita
reconcilianda cum eograiia ad Leonem liiteras dedit, Anatoliumipsum perstrinxit, ut nhi calholica commu-
de Anatolio spondens meliora. Haecex epistola sancti nicaiioneomnino earere vellet, Aetiumin pristinum lo-
Leonis ad Julianum Coensem, quae hoc anno v idus cum restitueret. Sed sententia Baronii non modo alie-
Januarii data legilur (Episl. 100, nunc 127, c. 5). Mar- na a consuetudiiie illorum temporum, sed et verbis
ciano respondet Leo per epistolam, qu_e tota esiet sancli Leonis contraria. Hsecquideminepistola Ana-
inscribitur de CorrectioneAnatolii (Epht. 107, nuttc tolii ad Leonem: Reverendhsimusquidemsacrosancim
136). Hunc in ea objurgat, ut auclorem dissidiorum; Ecclesim nosirm presbyier Aelius in priore loco alque
laudatque Marcianum, ut pacis amantem, quippe qui hqnore ecclesiasliconobh esl restilutus (Episl. nunc
sedare velii lempestaies quas Anatolius excilavit: 152, cap. 2). Reslitutum fuissemuneri archidiacona-
eaque condilione pollicelur amicitiam, ut prius scri- tus non credam, sed Ecclesise suae, qui antea depu-
pto teslelur se abjecisse culpabilem ambilum. Salis- tatus coemeierio. Nam qui aliler explicanda Leonis
faciat, inquit, canonibus, et omnium gratiam sacerdo- verba, qui alium probatse fidei seligeiidum dicit?
tum servaturumse esse rescribat; ambitumqueculpabi- Electo primilus et probaio, qui archidiaconi officium
lem se abjechse significei. Anatolius omnia ex votis possit implere, id esl quem nulla umquamprmdiciarum
Leonis faclurum dixeral; ad quae Magnus pontifex : impielatum fama resperserit (Epht. 106, nunc 155,
Tantum quod verbh spondel, corde perftciat. Quod si c. 2). Et in eadem epistola Aeiium tantum ei recon-
abnuat, minaturse libere et constanler facturum. Si n ciliatum oslendii. Ut et Aetium, ail idem sanctus Leo,
vero, ait, qumDeo el pielali veslm dhplicenl pertinaci presbyterum556 """" '" graiiam luam affeclionem-
inlentionedelegerit,talva mantueludinh vesirmreveren- que revocaverh. Reslitulio igitur illa loci et honoris
tia, utar cumommbusetpro omnibus,vobisquoquean- (si versio lamen vera et fidelis, et GrsecoAnatoliano
tiilentibut, adversumsuperbienlemliberiore constantia, consentanea) de graiia Analolii Ecclesisequehonore,
quem,quod smpe dicendum esl, malim pro sanctis acti- non de officio archidiaconi intelligenda.
bus fratema charilale complecli. Cum omnibus, dicit, X. In collectione Holsieniana reperitur epistola
et pro emnibusi quia non solum sua, sed et aliorum sancti Leonis eodem tempore scripia ad Marciaiiuuv
erai causa, si superbiam ei ambitum Anatolii relun- Augusium (Ephl. 107, nunc 136); eamdem iterum
derei, canouum vim el anctoriialem defenderet, et et emendatiorem ex ms. nostro reddimus. Leo de
privilegia Eccle.iarum vindicaret ab injuria. Addidit, Marciano magnifice ioquitur, studiurii ej'us pro pace
vobh annitenlibus, quia et principum est decreta Ec- conservanda et inter episcopos coucilianda concordia
clesise lueri. longe praedical; hortalurque ut haeresim, quemadmo-
VII. In Holstenianacollectione est Anatolii epislola dum in Palsestina, ita in Oriente peniius delfeat, ut et
(Post tpht. Leonit 105, nunc est epht. 132), unde de ^Egypto bene sperandum erat. Rogat insuper ut
eum ad mentem saniorem rediisse accipimus, dolo- audaciam Carosi monachi reprimat, qui, concilii d<>
BALLERINIORUMANNOTATIONES^
(o) Num Andreas vere fuerit ab'ectus ab Ecclesia.vide annoi. 7from. prmced.cot. 1083, n. 1) in episi.138.
PATROI. LV. 10
fi&b PASCH. oUESNELLl DlSSERTAtiONES IN S. LEONIS MAGNlOPERA. S0f>
rinitioiiem, aiicforitatfehiqueipsius imperaioris riihil _\ hon habeni quod seqiiahlur. Religiosa sahcii Lfeohis
pensiiiabens.ihultorujii fideincorrumpfebat.Baronius exspeci.aiio, sed malo ^Egypiibrhin animo varia iuit
hufe rfeferi fragmfenium corisiitutibiiis impferatoriae, fetihanis. Nam AieSandrini hon desiiteruiii ep|ere
qiiairilatam asserit pro luendo jiiie primarum sedium iriemoriam Dioscori; diiravil superstilio ad Palrum .
adversus Anatoliiconatus; sed qui aitentfebahc iege- nostrorum iEtatem, cum Gabriel Aiexandriniis pa-
fil, faifebitur non spectare ad jurisdictionfeihpatriar- Iriarcha lfegationem id Clfemeniem VIII PP. inislt
cbicatri,'• sed ad jura qusedam concessa (juibusdam aniio 1595 cum cdnfessiohe fldei, ubi anatUenia ad-
EcclesiiS: velQt de jure horreorum pro pauperibus vfersusJDioscorumtorquetiir.
alendis, et forte de judiciis causarum cjvilium episco- A»NDS
pis attribulis. Privilegia, iriquit,qiigsgeherdlibus coii-
CHRISTI 455; — XEONISPAP_E 16; — VAtENTI-
siiiuiionibus univefsh sactosanclh Ecclisiis brthodoxm NIANI 30. MARCIANI 6. IMPP,;— VALENTiN. AlJG.VJII
ET ANTHEMIO COSS;
religioriisretfb pfincipes prcestilefuni,firma et illibaia
in perpetuiiiri decernimuscustodiri. Omnes sane prqg- I. Nullas habet liic aririus Loonis fepislolasirt su-
maiicas sancliqnes, gum .contra canbties ecclesiasticos Pferioribus editioriibus, niiiilque nobis de poritifice
inlervenlugralim vel ambilionhelicitmsunl, siio robore hoslro hiceiidum forfet, nisi aiiquot e riis. cod. Gri-
et firmitate vacuatasesse prmcipitrius.Nihil de ea safi- manicd prodirent epistoiae, et huic anno resefvata
cliohfeapud sanctum Leoiiem, et illa generatiih dicta essetde pascbali iermiha difficultas, de qua Htieras
qui uni Ajiatolio congrtiunt. Quis eliam prlmarum se- nonnullas emiserat ahnis praxiihe felapsjs. Contro-
diufti jura a prihcipurivcoristilulioriibus praesliia illis vertfebaturiiimiruiri in querh difcrnihcidebat hoc anho,
esse affirmarit, quod fragihfehtoillo asseritur? Nihi-j fa B qui Christi iihmeratur 455, pasclialiS feslivilas. Du-
lominus cerlum saiicto LfeoniAnalolium cessissfe. bitandi fatio liaecerai. Tlifeppliilus A.l6x,ahdriaefepi-
XI. Allata circa ea tempora riiiiitia ex Palaestina , sfeopus,cbmpiiti efeciesiaslicip.i.rilissiftiiis,(n) cycinm
pacafam scilicei provinciam ciira etsollicitudinfeJuve- ceriium ariribfiim ediderat, cujus ihiiiuni a pririio
nalis, qui, sedi iesiitulus, conciliuih congregavit. corisulatu fheodosii senioris : fexfejiis suppuiaiibrie
Soluta syhodo, legatos direxit ad Leonem, Andream ahno 455, liujiis cycli 74, pridie idiis Apnlis Pascha
presbyterum et Petrum diaconum,tum ut docerfetut celebraiuni. Anno454 sequehti, qiii Cycli75, in difeni
oriinia ordihata Jerosolymis, et gratias redhiberet db primum ante nohas Apriles Pascha ihciderat. Sed
egregie navatam bperam apud ipnperaioreiii, ahctpfi- hoc Cbristi ahno 455, ejiisdfeihcycli 70, ad oct&viim
tatemque inlerposilam adversus nvoiiachoruih dfefe- kalend. Maii Pascha diiatiim. Eriatiiiii iri cyclo Leo
ctionem. Millit quoque illi cum Eulogiis particulam asserebat, liimiUmqpj. djlatos paschaies terhiino.s,
Dominicaecrncis, nisi lameri hac parte ihterpolata slt cjuosxi kal. Aprilis.ei xif kai, Maiiclahdi oportebat.
cpislola Leonis quaeid refeft(Ej)is(. 110, nuhc 159). Pasfcha igitiir liujus ahhi ad xv kalerid, Maiiassigna-
Respondit igituf sauctus Leo, nfecdissimulat lurba- bat. De fea fefehtrdvefsiaipse Led sic loqriitur ih epi-
rum causarivipsunv exstitisse Juvenalem ob iinpeii- sfola ad Mafciaiiuhi (Ephi. 94, riunc Itl, c. 1) :
tuni FlavianuiVvfetdefenspm Euiychem; nec lurbatam Paschale fislum, tfuo sacfdhienium satutis huinaiuc
provinciam, sl pro fidfeconslanier stetisset; liiiti, maxime coniinelur, qudmvh iti primb sehiper jiieiise
occasione Ecclesiae cui praeerat, recolii viiam 557 ceiebrdnduiiisit, ila iqmeriesi luriafh cufius conditione
Christi actam Jerosolymis, prodigia et mjfacula pfer iimtabile, ut plerumqueidcrathsimm diei diiibigua oc-
crucis virtuleiri fedita,qhaeomriia miiifice ejusiiicaf- tutrqi eieciio;et ex hpc fidl ptermrigue, giwd hon
nationfem prsediCant. C licel, ul riohsiihul ohiriisEcclesia, qubdribn nhi iinuin
XII. Sed ecce et oplatissimi ex jEgyplo nuiiiii. esse oporiel, bbsefvet.Siudueruni iiaque sqncii Paifes
Julianus Coensis ad Leonem scribil Dipscoruriivita occasionem hujus etforh aufeffe, oiri.ri.eni lianc curdin
excessisse, fefsiiiaerelicuirisanari liialebat quariiliiori; Alexahdfino ahiistiii deleganles,quphiam.apud Mgij-
laetitiam taihen aperte tiilit, sperans brfevi iriteritu- ptios tiujus supputdtioriis dritiquitus tfddtia videbatur
ram hafefesim,auctore sublato. Id ex epislola nosiri .isse peritid, petquamqui annis siiigulh dies prmdiclm
codic. manuscripti ad JulianumCoenseiiv manifestum sblemnilath everiiretsidi apbsiolicmihdicdieiur, cujus
est. Auxiiianle,ajt sanclus Leo (Epht. Ili,'httncl4i)j,' scriplis ad Ibngiriquioris Ecclesias ihdicium geherale
misericordid Dei, fgcUius est efrdntium spetanda cor- periufreret. Sed sanclm mempfimTheophitus, Atexan-
feclio; et elficdciofefit prmdicdtio Evurigelii, exsiihcio dfinm urbis episcdpus,ciirii hujus observqlionisdnnos
defensore mehdacii. Hic eiriendahduiti Chronicon centum nuiherb collegisset, sepluqgesimi sexli anni
Orientale, quod ab Abrahamo Eccheiletisi Latinum paschqle festuin tonge aliter quam alU decreverantte-
miper factum ex Arabico. Bis enim pefecat,-cnm nendum esse cbnstituii. Narn a pfimo auguslw ihemo-
Dioscofum et in insulam in Occidente conslitutam iidi Tliiodbsii senioriicdiisiilalu siiccedenteinsibisacrm
amandatum nbfral, et septem annis in ea .moraluhi; obseivdntimbfilihehi ponens, ui longiqris iemporis ra-
Cangram eiiim Asiae minoris civiialem deportatus tio ejus liiieris lenerelur ascripta, liujus complexionis
esi, ubi ivocanivoviia functus, quarto scilieet a dicta sepiuageshrius et qiiarius esl aiiiius (An. C. 4S5), hi
in eum senlerilia. Bono Ecclfesiaemors Dioscori cou- guo pridie idus Aprilis sancluih pasctia celebravimus;
ligit. spesquefuit apud iEgyptios 558 Jlaciis''fecii- sequenli vero ahrio (kg. C. 454) pridie 559 nonas
perandsfe: quoniam non ahvplius duO sinvul episcopi, IYApriles, iqderii, propilio DeOierit habenda festivilas,
iieque dissiiriulatis liaerfetici;riioribus aut clandcstinis iicui fegtilatiieiicentenarimannotatiotih ofdo declarat.
ejus consilijs febelljo fovebatur. In hac auicin,jnquit Sed in annogiii eril sepiuagesimussextus(An. C-455)
ibidem, so/Jicitudine constiiiuis iiumquam desunt di- Paschm dies itiveniiur ascriptus, guem a passione Do-
vind prmsidia; gum hypocriiarum sintulaiiones nihil iriihi riuilius exeinpii, nullins consiituiionis admittil
posse petinitiunt, occuiiainqueeorum heqidliam niani- auclofitds. Ndm diem qctavum kalendarum Maiarum
fesia deslrticiione confundunt. Quamvis etiim jampri- ab eo cogitoscimusprmfiiiiium,qui nimie limiiemanii-
dem oinnid liwreiicoruin.maclimamenlacpnftacla shit, quie constitutionisexcedii : cuin alii qumiuni <lecimum
et universas ejusvires dextera veriidiisabsluleril; huric ' kalenddfum Maiatum huic.festivilaiidepuldveftnidiem,
lamch inlefeuriie, ut scripshtis, Dioscofo, in profun- . si quidem dl>undeciiriokalenddtum Apriiium usque in
diora cecideruni; ei perfidiceihciriiore subtato, instd- undecinium kalend. Mdiarum legiiimum tpalium sit
bilesqumdamet insipiehiesahimmItdbeniquod pareani, pfwfixuiti.
BALLERINIORUMANNOTATIONES.
v«) Ariiiolaijo annorum centum non erat cydus, d "Tbfeapiiilohbtata fuerat. Vide arihoi. 8 [tvm. pra-
quo posi centum annos dies paschalfesad idfemca- ced. col. 1056, n. i) in epist, 121.1)e ratione aiitfein
put redirenl; sed erat laterculum, qubd ex cyclis ; tolias coutroversiae circa Pascha bujus anni 455,
quinque decem novennalibus et annisquinque cou- conier admonitionem prseniissam.epist. 88. .
. slaliat, in quo per annos cenluiii pascbalis feslivitas
101 IMS5ERT. .. DE VITA ET REUUS GRSflS S. LtidNlS MAGNfc : ' 502
II. Exquibus Leohis vcrbis causam cnntrovfersiiri1L Mgijptiis alia fdtio placeat, conseiisimiftmim, iie qna
tolius aceepiimis de qua Leo peritos qtiosqufecohsti- dhcreparitiapif provihcias de pbsefbaiitiqt_i.it veneta-
lit. iriipriinis PasclnisiniiiiiLilybsei in Siciiia episco- bith jfestifierel, commodavi(Episl. lOfl, Jiitiic 157,
pum; epistolamqiieIiactehusinvisam in lufeemfeiriit- c. 1). Eadem qiise Marfcianusiid Leoiien) sferipsevat
timus ex loties landato cod. riis., ubi postquam Leb Proterius. Illa est proculdubio fepisiolaquani Peta-
ad legationem in cOiicilio Chalcedonensi bfevi ob- Viiisad calcem operis de Doclrina leinpbtum publica-
eundam eum instruxit, Siatuiii totitis cohtrOversia vit, nosque post alios inter Leohis fepisioiassuo loco
aperiens, multaque de verilate irifearnaiionisDoriViui posuimus. Eadem quoque Leo reseripslt PrOterio
disserens, supputaliPnis paifcbalis diligenlfer irive- quse Mafciano, ut ex eadem epistola ad Mafciahum :
stigandse curam illi comuiitiit i rogal ut rfeth corri- Liiietas aulem ftattis etcoapiscopiriieiPfb\efti,Alixqii-
niunicet Cuiiiperitis libfiiihibiis. ut de diePaschaiis drinm civildlh ephcopi, me accephse sighificb,quibus
non amplius ambigendi aut errandi liiciis supersit. ad pietatemvestram de mea coiisensionerispondi; non
Utmodis iinriibus,.inffuit,ambiguiljs nuferdtut, ctim quia lioc ralio manifesla doaierit; sed qiiia uniialh,
perilis quibltsquediligentiushoctud solliclludo pefifa- quam inaxime cusiodimus, cura pefsuaseiit (Ibid.).
clet, ui in futurumliujusceinodi cavcamus crrotem, Auctor de Ratione Temporum,seu Bed;fe,seualterius
Non reperilur rfesponsioPaschasihi. Est quideiti ejus sit opus, scribit consultum a Leone Proierium de
episiola rid Lfeoneiftdfe Dife Pascliatjs, qtiaeexstat; Pasehate, Leonemque ejus paseliulibiis littcris re-
sed ad aliam, ut annotavimus, quaestibrie.iiperlinet. scripsisse praeclaram ilianv episiolam ciijus iiiiiiuin :
Unde erratufti csse ih Aniialibus Ecclesiastieis Clar Laiiificaveruiitme litlerm,elc; seu ih hac epistola,
ruih esi. ubi Paschasiiii epistola ad hanc ieferliir , _,cujus fragmenlurii est in hoc opfeije,miruiri de hoc
controversiam. At duas luisse coiilentioucs de die hegotio silentiuni. De ordinaiioneProierii, ei de fide
Pascliatis sub Leofte coiisiat : pfinia quidfenjai.C"idit lohgus sermo; de quaestione vero paschali ne ver-
aimo snppUtaiioriisseu cycli Romani 64 aut 65, (An. biifti quidem. Quomodo sitdeceptus Jieda non video,
444), ul nieliOiisriotfe cbdices habent, feiaccuraiior hisi ex fragmento conjfecturam feceril, ef tbtam epi-
suppiiiatiQ : cujus cycli iriiiium festa coftsulaiu An- siolam iioii legerit. Hanc integfam ex ms. hjodo pu-
toniui el Syagrii, ut babfetepistola Pascliasiiii; altefa blicam facimus.
incidit in anrtum Tlieupliilianicycli 70, (An. 455), Ut IV. Juxia littefas Marciani,-et JEgyptioruih defini-
fexepistola Leonis ad Mafcianiini Certuni est: qiise tionfem, etsi secus atque sentiebat, Lep formatas
supputatio infeipita primb consulaiu Theodosii sfe- ad omnes episcoposi misit. Supersunt littferaequas
niofis, atqiife iia bieiinio Romaiiarri anlfecedit.Duo ad episcopos Galliarum el Hispaniafnni direxit
igitur dislinguenda sunt tenipora ubi agitata de Pa- (Episf. 109, nuric 158). Quo lempore iterum ab Au-
scliale coniroversia : ad priorem disjvutationeiu Pa- gusto allatse littera. sunt de eadem contentione,
schasini epistola, ad posteriorfemLeonis ad Pascha- quibus respondet S. Leo (Epht. 112, nunc 142) se
shvuhV6t Marcianuiri periinent lillerce quas primuni jam prideni illi gratias per litleras egisse, et se Aie-
publicamiis (Ephl. 68, niiiic 88, fet 108, titinc 157). xaridrinorum secuium sententiam, quam Occidenta-
Etsi Leo jam ante aliquoi annos moveral contro- liuni partium cpiscopis 561 significavit. Eadem oc-
versiam, absfinuerat tariiunab exaetiofi iiiquisitione, casione, inquit, qua pietatis veslrm qpices yenernqter
concilii rebus occupatiU; sed soluta synodo, Prote- dccepi, debila salutaiiqnh verba exsoivo,el insufficien-
rioqiie assumplo ad Sedeni Alexaivdrinam, rfenj ad iet gratias ago quod de sacralissimadie Paschmsacer-
examenrevocavii, scripsiiqufead Marcianuiii (Epist. IG dolaii mi solliciiudine pieias veslra cotnmonnil : licet
11:', nuiic 142, el 9i, nuiic 121), lii dixinius, fet ad dudum in hac observaniimregula me acguiesceresim
Jtilianum Coensem (Epist. 95, nunc 122). liaecullima professus, ei iumdem diem venerabilis fesii oninibus
cpistola vulgo ad Eudoxiam seripia legitur; sed fal- Occidentaliumpartium sacerdolibus inlimdsse, quem
sata iriscripiione : nam ad Juliaiium scriniam probat Alexandriniephcopi dectaravilinslructio;id est,utanno
et comexlus ipsius epistoiae, et emenaaiibr codex prmsenli, oclavokalendasMniiPascha ceUbretur,omis-
rioster ms. Rygai peritos supputationis advocet, qui ihomnibus scrupulh,propler sludium uniiqth elpach.
verum legitiinUmquediem PaScbafis inquiraiii 560 Porro cum dupticis gencris liiteras de liac coniro-
definiahtque. Suppliciter, inquil, postulavi ul eos qui versia paschali a Leoue a*dMarcianum scriptas Pro-
Intjus suppulationhperfeciamvidentur habere noiiiiam sper comnvenioret, alias quibus raiio veritalh sollici-
in unum jubeal convinireimperalor. Ut igitur rogatus latm evidenler paiefacta est; aiias, qulbus Ecclesia
fuerat a Lenne (Ephi. 105, nMiic154), Alexandriam calholica insirui potesl, quod hmc persuasio sludio
miljii nunlium, verUiuqiiePaschatis diem ex Alexan- uniialis et pach ioterata sil polius quam probaia.
drinis seiscifaiui1. Id ex epistolis 68 et aliis iniel- Priores illse sunt 94 el 105 (nunc 121 e/.134),jam
ligimus. olim pubiicaiae; isiae vero posteriores _ 108 etll2
III. Dies iiiterea indicendi Paschatis appetebat, et (nunc 157 el 142), utraque nuoc primum in lucem
formatas pro hiorfead episcopos nvitteiidi. Ad Julia- edita,et vel unius Prosperi tesiificaiione genuinis
num iiaque liiec : De fuluro Paschale, ui smpejam accensenda. Sic quievit hsecdePaschate contentio,
ccripsi, estp sotlicitusi ei clementissimoprincipi meo f um primuni hac occasione Occidentalibusinqui-
iwinine opportunius inlimalo, ul quid sibi rescriptum jyrendi diem Paschatis, motusque solis et lunaedili-
sil facial certiofem: quoniam imininenl dies ui nosse gentius supputandi orta aemulatio apud Latinos, qui
possimusquem diem formalh ascribere debeamus,el diutius passi non sunt legem sibi ab Alexandrinis de
bmniumex,hac parle suspicio evidentiuspossit aboleri indicendo paschali die imponi. Prosper igitur Aqui-
(Epist. 102, nuiic 151), Data est epistola vi idus tanus, qui tum Romseapud pontilicem agebat, suiihi
Mari. amii superioris. Sed eodem ferme lempore illuni cyclum c<)iijposuit,ctijus lestes sunt Gennadius
acccpit litteras Marciani, quibus significabal diern a etlsidorus (Gcnnadius in Caial. vir. illuslr. c. 88;
Theophilo recteassiguaium acl octavumkalend. Maii. fstt/oVnsQrifjin. lib. vi, cap. 17); nisijam edilus nb
Etsi Romana consuetudo ad xv kalend. Maii fteri illo esset (a) circa annum 444, quo simifis ocfeurrerat
- suadebaf.Leo lamen acquievit: ne si dissenliret, vi- difficulias. Ut ut sil, dubium non est quin ad ilium
dereiur iioii lahi potiores partes elegisse quam sci^ scrilvenduma Leone Sit fexcitatus.Cwle cum pauio
disse unitatem, ul jpse ad Marcianuin scribit: Cum iralior scribai dfePaschate huius anni 455, quo Cliro-.
BALLERliSlORUMAftNOf ATlONES.
(a) Jam anle annuni 414 Latinum cyclum anno-. Leonenj tom.I, col. 002 (Toth. prmced. cot, 602,
rum 84, in qiioluii_e saltus duodecimo quoque.aniio n. d)et annot 14(/oi(/., coL 1056,-n.i) inepist, 121,
astruebaiur, Prosperiiaemendaverat, ut siugulis tan- ubi banc salius buise emendaiionem obliiiiiissfe osr
fum quatuordecim annis idem saltus admilteretur; leiidinius au. <tj4.
,\ide anuoi. 4 in fragmentum epistolae S. Cyrilli ad
30S PASCH. QUESNELLI DlSSERf ATIONES IN S. LEONIS MAGNIOPERA. 504
nicum suum claudit, apparet pro sua senientia ipsum A spectabilem a Marciano (b) in Palsestinam hoc anno,
decertasse. Eodem, inquit, anno Pasctia Dominicum non anno 452, ut existimavit Baronius, missum ad
die Vlli kalend.Maii celebralumest perlinaci inlenlione monachos, ut eorum fidem conflrmarel nefarii Theo-
Alexandrini ephcopi, cui omnesOrientalesconsentien- dosii consiliis circumveniam. Audax ille monachus
dum pitiavefunt; quamvissanctus papa Leo xv kalen- intrusus in sedem Jerosolymitanam, pulso (ut scri-
das Maii potius observandum protestarelur. (In quo psimus) Juvenale legitimo pontifice, et postea resti-
necin ratione plenilunii,necin primi mensh limiiefuh- tuto, effugerat vincuia, seque ad Sinam moniem re-
set etratum.) Exstant ejusdem papce epistolm ad cle- cipiens extorris agebat; mutatisque subinde per
menlhsimum principem Marcianum datm, quibus ratio monasieria hospitiis, pcenam eludebat. Excipiebant
vetitalit sollicilalm evidenletpalefacla est. Ex quibus illumtuebaiiiurque monacbi quasi innoxium.Decurio-
calholica Ecclesia insltui polest quod hmc persuasio nem Joannem propterea miserat imperator, ut eos
562 sludio unilath et pacis lolera'a sil, polius quam edoceret quae acta, se prsesente, Chalcedone, quse-
probata, numquam deincepsimilanda; ut qumexitia- que in jEgypto gesta. Joannem vero speclabilem vi-
lem atiulit ojfensionem, omnem in perpetuum perdat rum, el in jfidei sinceritale laudabilem ad Mgyptum
cuctoritatem. Victorius quoque ei ipse Aqniiauus, ro- causa fidei fuhse direclum significas.Qui guantum pact
gaius ab Hilaro Romansc Ecclesiae arcbidiacono, cui emendationique profuerit, cum primum redierit scire
isia cura et ex proprio.inunere et exLeonis mandalo me facias,quod teeliam sinemeo monilu faclurum esse
incumbebat, canonem pasehaleiricomposuit, quem non dubito (Ibid.).
eidem archidiacono nuncupavit auno 457, Constan- In eadem epislola. de Maximo fit' mentio bis ver-
tino et Rufo coss., ut ipse leslis est in praefationead I» bis. De Anliocheniautemephcopi sialu, inquit (Epist.
Ililarum. Quem canonem Victor Capuanus post mul- 115, niMC'141,c. 2), MIH/.O animi dolore contrisior;
tos annos, anno scilicet 545 perstrinxit, edito altero. si, guod absil, vera adversuseum ab accusatoribuspro-
Sed hsec nostri non sunt instiluli: nisi quod istud feruntur. Sed prmtet sacexdolalemdiligeniiam , quam
omne ex Leonis nostri mente ac consilio seu praece- curam uliliiath habiturdm esse non ambigo, maxima
pto manasse mihi videtur, ut et Bucherio olim per- tnihi de jvttiiia et benevolenliaglorioshsimi principh
suasum fuit. fiducia datur, qua certus sum, in quantum poied fieri,
V. Est Lennis episiola boc anno ad Anatoliumscri- providendum,ne in ullam parlem valete possttfallacia
pta ni idus Martii ( Episl. 104 , nunc 145). Gratas (lbid., c. 2). Res mihi obscura videbatur cuni primae
fuisse ejus lilieras sciibit; vigilantiam vigoreinque editioni ineumbebam. Nondum enimoccurreraiCbro-
animi illi persuadel contra bomiries profligatae do- nici Nicephori locus, qui rem loi.ainelucidat. ls euim
cirinae qui Constariiinopoli adhuc ha_resim propaga- disertis verbis scribil, quod Maximus, qui synodo
bant; Carosum Dorotbeumque archimandriias desi- Glialcedonensiinterluerat,in locum Domni suffecius,
gnat. Carosuw in synodo Cbalcedonensi monachi sede sua expulsus fuit (c), ob lapsum , posiquam An-
Eutychianse partis principem factionis habuerant; tiochise sedisset annis qualuor : M*%ip.o; 6 EVrg TE-
auditi in synodo fuerant rejectique. Tum percussa Tuprn o-uvoSwsv KK^WSOVI, «r IftttXijSijS.« a^a.ip.v.,
bseresi, per speciem assensi synodo sunt meiu ex- ETi.5'. Cerlum esl igitur Maximuriiut peccali caruis .
cornmunicationis, cui subjecii, nisi intra trigesimum reum fuissedeposiluiu, non vero propier publicaerei
diem decreta synodi acciperent. Nihilo lamen melio- crjmen,'ut antea male diviuabam, conj'ecturis liberius
res facti, monachorum curruinpere fidem non desti- indulgens. Basilius porro Maximi locum 564
teranl. Leo dehis ad Marcianum scripserat, ut habe- C cepisse videtur hoc ipso anno, si fides Nicephoro,
tur in epistola decorrectione Anatolii, etintelligiinus qui qualuor annis Maximipontificatum circuuiscribit.
exepislola Leonis ad Marcianum (Epht. 112, nunc Jam enim in Dinini locum electus ille fuerat anie
142, c. 2), qiiam ex ms. noslro exscripsimus. Augu- synoduin Cbalcedonensem, et ejusdem aucioriiate
slus seditiosos monaclios alio transferri jusserat, ubi coiifirmaius anno 451, certe ultra anuum 456, dif-
nocere haud promplnm. De Caroso, inquil, el Doro- ferri non potestejus ordinatio, de qua S. Leo cerlio-
theo, qui licereitca pravilale in multorum perniciem rem se esse factum scribit Marciani imperatoris lil-
damnatos tuebantur errores, gaudeo pielatem veslram, tferis, qui mense Januario anni 457 excessit e vivis;
sicul mihi veneralorvester fraler meusJulianus episco- sic enim in epist. 118 (ntlnc 149) quam e tenebris
ptts indicavii, saluberrime prmcephse; ul ablati e mo- eruimus : Ordinationemquidem dilectionh tum secun-
naslerih apud eos degerejubetentut, quibus nocetenon dum ecclesiatticvm morem luo vel fratrum noslrorum
posseiu : quod ut spero multh remedioerii, quos a per- provincialium episcoporiim debueramus sermone co-
versis doctoribtts Hberasiis, crescentibus per omnia gnoscere; sed quia non defuerunt causce qum possent
glorimvestrmmeritis. (a) Carosus aut poenaaut con- hanc diligentiamprmpedire, et sanclm memorimMar-
scientia victus, confessionem fidei ediderat congruen- ciaiius princept suis scriplis consecralionemtuam no-
tem concilii decretis; nec lamen admissus ad cum- bh cognitam fecit, etc. I
munionem ab Anatolio. Anceps an odiis privatis, an VII. Perempto Yalenliniano, Maximus imperium
dubia emendalione. De quo negolio Leo ad Julianum Occidentale occupat, asciscitqiie sibi uxorem Eu-
in epistula scripta v id. Martii, quse primum 563 doxiam nesciam parricidii. Femina magni animi certa
D
prodil erula e ms. cod Grinvan. niimquam saiis lau- postmodum, opera Maximi Valentinianum inlerfe-
dando. Significas,inquit, Carosumin fidti confessione ctum, mariti necem ulcisci statuit; et ultra muduui
correcium; sed ita contra fratrem Anatoliumin sitnul- irse indulgens eiiam excidio Urbis vindictam parat.
lale nescioqua permanere,ul propter ipsius dhcordiam Gensericum Vandalorum regem ex Africa accersit.
eiiam nunc d cotnmunionedeschcat (Epht. 115, nunc Ille illico ingentein exercitum.trajicit in ltaliam, Ur-
141, e. 1). De his monachis nihil amplius reperi. bemque improviso aggreditur ingrediturque. Tum
VI. Ex eadem epistola apparet Joannem virum fcedafacifessenatus populique Romani,objecta Ruma
BALLERLNIORUM ANNOTATIONES.
(a) Duo Carosi in unum perperam confusi distin- (b) Joannes Deeurio non in Palacslinam , sed in
giicndi siiiit, aher iremoratus epist. 14i, alter vero jEgypinm ab imperalore rnissus fuit, ul non solum
de quo sermo est epist. 142. H;ec disiinctio colbgi- verPa Leonis epist. 141 inferius descripta, sed ipsae
lur ex emendaiione. qudin noster Ratisponensis co- imperiaies litierae adAlexandriuos.missae et exhibitse
dex snggessit, cbronic;p notae epistohe 142, ex qua tom. II Concil. col. 1794 manifeste significani. Vide
eroeudatione utraque epistola eodem circiter die daia annot. iiSupra, col. 296, n. a) in annum prsecedeu-
eognoscitur, ita ut Carosus, qui epist. 142 una cum tem
Dorothep ob hsereseos crimen in exsilium pulsus - (c) t De depositione Maximi consule Nicephori
iraditur, diversus esse debeat ab eo qui epist. 141 in Chfonologiam. » QUESNEIL. r^ Confer etiam nostram
ftdai confessionecorrectus affirmatur. dissertationem de Epistolis deperditis, u. 79
505 DISSERT. I. DE VITA ET REBUS GESTIS S. LEONIS MAGNL 506
Arianis militibus. Sanclus Leo, qui olim Altilam A ANNUS CHRISTI 456; — LEONIS PAP,E17; — HARCUNI
armis feroccm mitigaverat, sagaci animo cladem £T AVITIIMPP.7 J — JfOANNE liT VARANECOSS.
praenuntians de imminenti periculo concionem ha- Yandalus, devastata Urbe deportataqne in Africam
buerat, quia non mutati civium mores amoto discri-
mine. Magnum periculumest, dicebat (Serm. 81, nunc prreda, (c) nvagnam captivoruin turbam ad regem
eremi Capropicti, ut refert Victnr Vitensis, misit.
84, in Oct. aposl.), esse homines ingratos Deo; et pet Natio illa idolorum superslitioni addicla erat.
oblivionembeneficiotumejus, nec de cotreclione com- Romanos vanae nvinus affecit dolor exsilii, quam cultus
pungi, nec de temhsione imiari. Vereor igilur, dilecth- Uli iiaque, vegeta adhnc in vinculis Chri-
simi, ne vox illa pruphetica lales increpasse videalur profanns.
stiani animi liberlate, homines servituti dsemonnm
qum dicit: Flagellavi eos, et non doluerunl; casligavi subjecios ad Christi liberlatemrevocant, et sanciura
eos, et nolucrunt accipere dhciplinam. Etsi causam Evangeliuui annnnliant. Tuin coniplures barbari, ex-
iriaiorum pi'icviderat, Uibi lamen periclitanli opem cusso
suam non denegavii. It olvviamVandalo, ingredienti jugo dsenionum, Chrisio caput submittere, et
iit liberatores amplecti. Sed qnnniam inopia
Urbern occurrit, regem pluribus alloquitur. Kex bar- captivos
barus ferro et incendio delere Urbem parabat : san- erat preshyterorum episcoporumque, Romam miitunt
ad sanctum Leonem, seu Ca-sariensis Mau-
cius Leo obtinuit ut direplione contentus, igne et legatos vicina provincia, ut mox dicemus, idoneis
caedeabstineret. Romanas igitur opes abstulit Gen- ritania
ministrisegeret; seu qnia reliquaAlriqiia Arianoruia
sericus, iiiultaque caplivorum millia in Africam ab- Vandalorumqueoppressa
duxit, Eudoxiamqtie cum filiabus simul transvexit. imperio. Certe Romam itum
nbi sincerior doctrina majnrque copia ministro-
Sic (a) bislnria Miscella(Lib. i) : Gensericus conlinuo B est,
racuam prmsidio civilatem capit], 565 "' occursu rum. Legati per diverticula occultosque calles venere
Leonh papm miligalus ab incendio , cmdibus alque Romam : reiiiintianl surumo pnniifici quoniodo sed
opera
captivorum propagatum imperium Christi; pres-
suppliciis Urbem immunem servavit : omnibus tamen byteris esse opus. Leo benigne legatos
opibus ablalis, mulla inde capiivorum tnillia cum Au- excepit episcopisque
et gaudens posiulatis annuit.
gusla Eudoxia ei ejus ftliabus Carlhaginerri revexil.
Sanclus pontifex (b) tres praeterea primarias basiii- ANNUS CHRISTI 457; ——LEONIS PAI>_£ 18; — LEONIS ET
cas a direpiione defendil. Nam cum resarciendis MAJOR1ANI IMPP.1; CONSTANTINO ET RCFOCOSS.
damnis post cladem Leo animum adjicerei, argenlea I. Dum baec agerentur, moritur Marcianus impe-
et magui ponderis vasa olim iribus basilicisConslan- rator, vn kalend. Febr., magno omnium desiderio.
tinianse, Sancti Petri, el Sancli Pauli a Conslantino Iiuiic ex angnlo ad ediiissiinum locum sua merita ex-
dala conflari jubet et per lilulos Urbis distribni, ut tnlerant: immo Deus ipse quasi ductiim manu per
babei liber Pnntificum : Hic renovavit post cladem varios casus ad supremum imperiiculmen evexeral,
Vandalicamomnia tninitleria sacrala argenlea per om- ut miserrimis lemporibu< lutela imperii et columen
nes liluiot de conflalis hydriis sex. duas basilicmCon- forct Ecclesiae. Cives 567 honi luxere magnum
staulinianm, duas basilicmheati Pelri aposloli , duas prineipem. orlbodoxi luxere Cbrislianuni : cui par
beali Pauli aposloli, guas Constanlinus Auguslus foriunae virtus cui pietas singularis, fides integra,
oblulil, qum 566 pensaveruntsingulm libras centum. ju^iitia inconcussa ; cui denique multum debuit res-
Platina addit a sanclo Leone novas ecelesias condi- publica, muliuni Ecclesia. E vita decessit Marcianus
tas , basilicamque sancii Siephani ad viam Latinam in Africam e*rpediii<inemparans, ullurus excidium
sumpiibus Demetriadis virgmis el consiliis Leonis G Urbis, et illatam Eudoxiac filiabusqiie injiiriam. Huie
exstructam. Leo adreparandam Drfeem.ailille auctor, successit Leo haeres non modo imperii, sed et virtu-
-
et lempla conversus, Demetriam ancillam Dei impulil tiiiij siii decessoris. Sancius Leo siaiim illiper litte-
ut basilicam B. Stephano via Laiina terlio ab Urbe ras imperium gratulalus est; et in mullis locis prse-
milliario in fundo suo conderet. Eadem Paulus Diaco- clare de eo loquitur. Ejus electionem, cui ouuiium
nus scribil. Hujus, sancli Leonis, tempore Demelrias, voia consenserant, religioni seque ac imperio heiam
ancilla Chiisli RommSancli Siephani ecclesiam fecit. dicil; quibus testimonia veterum scripiorum con-
Non una ecclesiarum cura Leoni fuit : urbem ipsam gruunt. Sic ille ad Anatolium : Gratias Deo, qui, post
ationitis adhuc magistratibus restiiuere aggressus excessum sanclm ac venerandm memorim Marciani,
est, ordinare omnia, deesse nemini; et si stios limi- talem principemomniumelectione prospexit, ut in ejus
les hahebat jurisdiclio ecclesiastica, ejus lamen cha- virtutibus et Romana respublica, et religio Chrhliana
ritas nullos habuit. gauderet (Episl. 106, nunc 14<j,c. 2).
II. (d) In -("Egypioh_ereiici, audita morle Marciani

BALLERINIORUMANNOTATIONES

a) Prosperi coaaviscriploris testimonium in Chro- (c) Victor Vilensis quatuor tantum fratres captivo»
nico inlearo, quod Quesnello scribente editum non ad regem eremi Capropicti missos narrat. Ex ejus
fuerat, sobjicere placet. Post Maximi exitum, inquit autem narraiioue non liquet, utrum iidem fuerint
ad an. 455, confmtim secuta est muliis digna lacrymis Roinae capii, et mulln minus utnim quae de legatis
Romana captivitas, et Urbem otnni prmsidio vacuam Romam missis subjicit, ad pontificatum Leonis, an
Gensericus obtinuil, occurrenle sibi extra portas S. vero ad lempus posterius perlineant. Hoc poslremum
Leone ephcopo, cujus supplicatio ila eum Deo agente D probabilius videlur.
lenivit, ui cum onmia poieslalh ipsius essent, iradiia (d) Duo Eiitychianorum tumultus post Marciani
sibi civilate, ab igne lamen et cmde aique suppliciis monem contigeruni, alter Constanlinopoli, alter Ale-
abslinerel. Posl quatuordecim igitur dies secura il li- xandiiae. De secundo satis Quesnellus. Piiuium vcro
bera scruiatione omnibus opibus suis Roma vacuala didicimus ex epist. 144 ad Juliaiuini Coensem, quam
est, multaque tnillia capiivorum, prout quique ant die 1 Junii scriptam ex ms. Raiisponensi eruimus.
cetate, aut arle placuerunt, cum regina et filiabus ejus Eutycbiani scilicet qusedam apud novum iinperato-
Carlhaginem abducia sunt. rem Leonem moliri cceperunt, ut eum in sui patroci-
(b) Anastasii lestimonium hoc solum probat, hy- nium adducerent. Sed hacc omnia eorum moliniiiia
drias sex a Conslantino olim oblatas non fuissesub- Juliaiio aliisque catholicis agemibus destructa fuere.
rcptas a barbaris : imm aulem hse eorum rapinas Ilaec ex Juliani litieris Leo imellexit : simulque de
idcirco evaserint, quia Iribus primariis basilicis pe- AlexaiRlrinis tumuliibus juidam rumores Romam i
perceruut: an rero quia anle eorumdem deprsedatio- pervenere, qui tamen non exacte cognili fuere nisi '<
nem alicubi fuerunt occultatse, ex ejus testimonio per Auatolii epistolara de qua Quesnellus in sequen- '
non iiquet. tibus loquitur.
507 PASCIL QUESNELLI DISSERTATIQNES IN S, LEONIS MAGNlQPF.RA. S0§
dgpuo ipovere lurbas in.ci.piun., rali sublatQ orthp- A" pljscura, vel sejisp, yel sernipue amUiguacalumnieii-
(io.xrefi*d?iyipdice impe.rium.coiitehderifiphi arobiiu lur, cum iiibil jh ea sit qupd noii ab eyahgelica et
diu lurhainm iri, ei possefidem expugnari turb.idis apostohca dpciripa 'derivatum. Miror sane, inquit,
rebus, Sediliori.eriv;igiiurdiu conceplarivdata occasibne ca(um.HJa|.fMJin vajuiali qliqiiid qdhuc in ephlola meq,
excitant: Diix seditipnis timolhctis Aelurus ex niona- qum universo mundo pfacuxt, obscurum videri, ut de
cl.io presbyter Alexandrinus. Urbem ille circumcur- ea pqtenl qplius exponendum; fum illius prmdicqiionis
saiis, stipatus nianacliisquasi sateilitibus, plebeculani, tqin piena et SQlidasii qsserlip, ut iiihit recipiql yel in
nbvUatis et turbafum avidam cogit, aseilisque epi- sensii, ye.lin ser.mpne.novilaiis. Quia quidquid lunc a
fcopjs duobus, oh haeresim abdicatis a sacerdotio, lo- nobh scriplum est_,ex qposlolicqei eyangelicqprobatur
cj.itri:Proterii invadif, mapusque per eos sibi iniponi suMptum esisecfoc/rina/Aetio. exempjariii litieraruin^
juliet, ahaolo iegillmo episcopo, qui audiens valere quas episcppi (ialli Itaiique ad sescripserant indidem
faetipiiepji,et vini'metuehs quia majoris liebdomadae niisit (Episf, 121, nunci55,c. 2), ut unanv esse fidera
tempui. eraf, in bapiisierium se recipit, llue lumul- in Qpcideijte ei spam esse omuium, episcpporum sua-
tiiafipAeliiri. satellites advolant, riec poiitificioho- runi jiartiiijiv,dociripam. ostendefet. Exempiqria quo-
nbfe, riec sacro tacli loco, Profferium hecant, uiico qiie liilerarmn, inquii, qiim GqUi qtl nps atque Itali
tfahunt per yifeps, illudunique cadaveri. Discerptum ephfopi cqncqrdicfeduiilMe miseruni parifer direxi-
iri par.es ighibustradunt, cineresqueprojiciunl; eam- mus, ni gufxriieliqjn itiotum ngbiscumsit fides una non
que; ferunt vesaniapi fujsse, ht artus Prbierii aliquj laieiit, fJ.aia Qccasione Leq ad imperaiorem terlio
dehlibus coiivellerenl; deglulirentque. 568 Post scrilvit. Copvnvendatijli res Ecclesise, ejus (idem lau-
perpfetratumfacinus, hsereiiei fidem profligafe"aggre- n- dat, quia hQsienise h^reticorum, Pt defe.nsorem fidei
diuntur, synpdum Chaicedorie liabitam coridenvnant, Ciialcedonensis probaverai. Ita iimreticorum, inquit,
epistolahi Leonis. ad Flavianum anatheiriatfe feriunt impu\denljceresliihtis, ul prgfilereinini ad tplius mundi
el ivoyains.ynodpm ppscurit. Quae ubi Conslantniopp-; pqiem Cli,q((cdfinensis sijnodi yos esse mslpdem,
lim aliala, iniperator sacriieglum parrjcidi.umque dfe- . jy, Ajexandrjpp episcppo, ul diximus, pcciso, Ti-
lestalus est; audaeianVfuiiosse haeresisdictis et factis niaiheqiicp,\\\ ejps sedepi inlruso, episcopi oitlio-
condemnai, adimitque spem synodi. dpxj, (jpibus ppsl c;y4fem Prolerii pihil tu:uiti in
Anatolius in hac rerum perturbatiane aneeps quid jEgyjiiQ, fu.gaet latpliris sibi consqlere cpgitani. Ij
agai, scrit.il. a_As.pvcit.tffiLeanem, dpcet quse acia qyipus per sefa.tejJiiicuit .(Iqqstaniinppoliinprofecli
Alexandriae, et (pt taiiijsque nvalis quserit remedia, spnt, 570 suppjiciterque anciQriialem imperatoris
Sancttis Lep rpscr.psit, epistolaiji ineditairi Ijacteivus, iijjplpranf. "cojiira fpreptem ha.resim, daui supplices
quam "ftipdo.pKiJfevim.VS, et updeIwe.chausi.mus..Cuju.i iibeliiis, iij.ala qute perpessi catholici coinmeniorant,
qttidem.impercilpris, ait Lep (Epist. 106, nwnc 146, et qua.m fidem profijfritur p.luribu.sexponunt. Hse.re-
c, 1), tatti laudaMlh fid.es.el tan),prompta devoiio,fsts tici pariler leptps GQp.sranii.iippoliqi niillunt, el suas
Ut quw p.aciiCflesiqslicmoqngrueijqn\t,siiieinlercessiofte lilleras inviveraiQ.ri pfferunt: qu« sit sua fidesparjter
eujmgmin, SXQUi. ipse.indicas, sponte prmsliieijl, qmnes pxpjicani, Nicavnamsyppdupvet Epljesinain accipere
tiwreHQoruiftihsMws,ffpellendfi, qn\ gpppjlu?)iiai#m,se SCp.pifiteniur. JPioscpriiatrftcinium seu pseudoephe-;
ihvenis.seWiipQxis,mslimahant qiio sqnQlqsyn.odiChal- sinanj synftdum praed.icant , Consja.ptinppoli iia-
cedotiirish dectelu fessaren/., biiajn a Flajvp.po, synoduni cum CQncilioChalcedii-
111.Sc.ripserai (a) iiieivse-superiorj saijcius Lepad pensi rgpudjanl, TimQiheuni in sede Al.exandrjnaab
Imperaiftreiivepi.tpl.apj (Epis,!. 115, »w;jc 14.1).Lm-s y Apgusio cwifirinarj pp.scunl. ab feoque ad illum pc-
dat ejivs pro piice prpcuranda studipm, bseretico.s, Umt liticras. Ljhpllis oriliodoxanim cQnvp:uresepi-
a spe syno,didejectosgraluia.lpr, poscitqvjeepiscopum scppi sn,b.scripseranl, iiaerelico.runi lilieris snbscri-
ah Alexandripis eligi, cujus baud d.ubia fides et viola ptippes: liullijp,quasi suji nQmjnis et suae paucitsiis
mojfum sanctiias. Eade,m a.d JulJapu.m(Epist,- 117, puderet- Qb.lalmmni, ait S. Lea noster (Epist. 1^5,
«Miic147) e.lAeiium.ip epi_s.to,ia, qii.apl ex i.ri.S.fedidi? nunc 156, c. 4), pieicilivestrm preces, quarum exem-
mtis : et ut insidias Jiaerelicorum e.itidejret, de (ide plarig v.eslris.liiteas. mMidhlis. Sed iri his qum caiho-
Clvalcedonensi ejicycl.icas(fe)epistolas. njiisjt.ad Basi-r iicotum sunt, deptoraniium subsctiplio continelur; et
ljum Anuochenum (Ep.ht,. 118., nunc\Aty:, ad Euxin qiiiq cqq,$apxo.bab.iike-sl, fiduciqiiier nomina singulo-
theum The&salonieejiseinyica.ium. l.U.yrici,et Juve^ rum, vei dignitq^ sui twiaris aperitut. ln illis autein,
ivalemJerosolymitanuro (Eph.t. 119,, ?i*O!cl50.),quem quas arlko.doiofipijneipi kmelica portigere. non formi-
inter metropofitanos liien.umerat, Ad JuliaijunvCoeiir: davil obreplio, sub ihcerlo uniyersitalis;vpcab.ulo,ideo
sevn0t Aeiium presb.yie.runvUtteras suas direxit, ut cerlum nonien relruhitur, ne non solum paucitas perso-
bis ad qnos scribebat redderentur; adjunxit exem- narum, sed eliam meritum delegatur. Latere enim sibi
plaria litterarum quas ad imperatorem Aspafejnqiie .Uiile$xi.s,liinalVQfjtm.quanliias,quorumest qualitasju-
palricium, e't ad alios scripsil, ut qui suas Vicesobi- dicatti ; nec incotigruecujus loci homines sint profiteri
bant rerum suarum haberent notitiam. ln epistola ad meluiint, qui merueredamnari. Ulrorumque libelli in-
Julianum (Epist. 120,, nunc 152), qua» kaleiid. Se- ler Aeta eoncilii ChalcedOijensisreperiuntur, parte
piembris scrijita est, 'mirari se dieit 569 esse ali- tertia.
quos, qui in epistola sua ad Flavianum esse quaedarn Leo ipjperator causam (c) ad Anatolium 571 re"
HALL.ERINIORUMANNQTATIQNES
(a) HaecLeonisepislola 145, adLepnemAngusium, I) Leonis in Attici causa colligere licet. Primae autem
emendata ex potioribus nostris codicibus dhronica notitjoe ad se delatae, qua Aiticus Gonstantinopoli-
hota, eodem mense ac die quolepistqla 146 ad Ana- tanaa Ecclesiae presbyter hseresim publiee confovere
loiiuni scrjpta fuit. tradebatur, nori omnino fidens S. pontifex, Anatolio
(b) Tres praemissaeepistolse 145adAugustum, 146 convmisit ut eum secreia prirnum disquisiiionediscu-
ad Anatolium, et 147 ad Julianum sialim post rcla- terfet; ac si quid in cOrhe ipsius de ha.retici veneni
tionem Anatolii de Alexandrinis lurbis exaratie fue- 'permix.iope reperiret, aut cprrigendo caiholicum fa - f
rutit v idus Julias. Quinque autem seqnentes eplstolaa Cerfet,autabEcelesiaiiecessaria severitate depellertt.
148 ad Leanem Augustum, 149 ad Basilinm Antio- (c) Non ad solum Anaiolium, sed ad omnes etiam
«benuro, 150 ad Euxilbeum Thessalonicensem, etad metropoiitas , ae pr£r_serliiijad Roraaviuiilponlifrceiu
alios meiropolilas lHyriqi, atqiie ad Juvenalem Jero- hseccausa ab impcratore remissa fuit. ld manifesium
solymUanum, 15"2ad Juiiaiium, et 155 ad Aetium, fit ex codicfe EricycliP. qui Quesnello nou satis co-
alia oocasione habita, eadem super re iransmissafe gnitus fuit. Hujus" codkisj aufetor dofeumfentain hac
fuerunt kilendis Sepieinbris. Sextam ejusdem diei causa iiPperatofe Leonfeinstante lucubrafa' collegit.
epistolani isi ad Ariaioliuni ex RatispoiienSi codice Sicut auiem pleraque doeumenta erant Graeca; rta
tdjdinms, ex qua praeterea prudentiam et cautioneiiv Graecus collector ip.um codicem Graece edidit. At
 509 DiSSERI, I. DE VITA ET REBUS GESTIS S. LEONIS MAGNI. 510
mis.it, ut iu synpdo cvSyjfioOo-K,
id est ,ex episcopjs ,qui A retulimus apparet ab ipsis ^Egypiiis episcopis iuin
in urbe erant, qujd siaiuendum de Timotlieo, et dis profugis Constantinopoli ageniibns oblatas fnisse.
rfebus Chalcedone decrelis jud.car.et. Patet ex ejuii Addit doclissimus cardinalis relaiiones nou datas
ad Augustum lilleiis coivdeinnalumTimolheum, viii- imperatori, nisi ad omnes melropolitas 572 missis
dicatamque ab injuria professam Chalcedone doctri- lilteris a quibus imperator professionent fidei posce-
nam. Tiim existimo relationem ab _Egypliis et or bat. Sed ha_cnon conveniunt cum lilteris iinperalo-
lhodoxis episcopis oblalam Anatolio, eam scilicel ris responsisque episcoporum, qui de relaiionibus
quae Aclis concilii Chalcedoiieusis jiostea addita est. , conceptis vprbis agunl. Id etiam conslat ex epistola
Rogabaut scilicet Anaiolium ut Anlioehenum, Jero- Varadati monachi, et ex testimonio ipsius Liberati
solymitanum, Thessalonicensem, Romaivujw.ueprae- diaconi, qtii liiteras imperatoris non nisi post acce-
cipue episcopum certiores faceret de Alexaiidriiiia ptas relationes missas commemorat.
haereticis, ei referret quae impotenter egerant ad- VII. Inler liileras episcoporum reperitur epistola
versus ortl>odox_efidei defensores. Analolius ad san« Juliani episcopi Coensis ad Leonem iiuperatorem, ex
Clum Leonem scripsit (Epist. 124, nunc 155), cui qua licet colligere ejus ad suam Ecelesiam (a) redi-
sanclus Leo respondit v aut vi idus Octobris: quae lum, ex qua complures annos abfuerat, in comitalu
epislola in nostro manuscriplo legiiur cum hac in- universse Ecclesise negoiium agens. Discedens curam
seriplioiie : De relationeconlra Timoihev.mAlexandri- rerum Aetio reliquit, cum quo et sancius Leo per
num. Eadem manu ad episeopos .Egyplios, qui Coji- lilleras communicare solitus efai. Neque ainplius in
sianiinopolim fugeran',scrib.il (Episi. 125, nunc 154). Urbecommoraiuin arbitror, ex quo Marcianus.obiit.
Episiolseiuscriplia est : Ephcopis ex jEgypto calho? n Nam neque de Alexandrinorum sedilione sanctum
iicis apud Corisianiiuopolimconslilulh. Consolatur Leonem cerliorem fecisse reperio, neque sui disces-
cos quod pro causa fidei tot mala pcrpetianiur; esse sus Leonem admonimm pulo, qui Aetio aeque ac illi
gaudii magis quam trisiiiife argumenlum, quia lau- suas liiteras dirigit,.dubius an in Urbe amplius com-
dem nomenque confessorum meriii sunt. Eos adhor<- nxirabainr. Accedit quod ipse sanctus Leo ejus si-
latur ut fidemChalcedonedefensain fortiier lueantur. Icniium conqueritur in litteris illis Juliano Aetioque
llaec epislola jirimum a nobis publica facta cst. comniunibus. Quamvh dudum, inquit (Episi. 117,
Nec modo Anaiolius ad eos quos diximus scribit, nunc 147, c. i), titleras ivm dileclionh acceperim,mi-
fed et ad omnes metropolilas Orientis, tam amure ror lamen eam rescribendi opportunitalem qua fraler
fidei, quarti cupidine promovenda. aucloritatis. Leo Analolius necessarie «sits esl silenlio prmletihse, cum
imperaior ad eos omnes pariler ad quos Anatolius pro tqiione lempoth alque causarnmcrebriora oportcat
iitieras miltit, Sancium Leonem in primis rogat ut esse coltoquia. Et kiilend. Septembr. cum nullas ab
Constaniinopolim veniat, pacandae Ecclesiae gratia eo lilieras reciperet, h,ec ad eumdem : Existente,
(Epist. 125, nunc 156, c. 1). Simul relaliones .cnlhof inquit, occaaione,conveniensfuil ad dileclionetntuam
licae htereiicaequepartis ad eos miitit, ut judicium scripta dirigere, quibus siudium tuum in caush eccle-
cx oequoferant. Metropolilani, acceptis litteris imper siasiich, el hh qucead fidem pertinenl, incilamus. Sed
ratoris et Apatolii. provinciales synodos congrcgaut, quia ex silentio abseutiam conjeclabat, ad Aetium
jelaiiones coram legunl: exsecrantur mala in ^Egy-r eadem opera seribil. De Juliano Coensi nulla dein-
pio ab haereiicisperpeiraia, Timoiheum deponendum ceps meniio in liiteris sancli Leonis.
censeni. Acia Clialcedonensis synodi approbant, ne- VIII. Sanctus Leo, accepiis imperatoris Anatoliique
^antrelractanda quaeibi sanciia sunt. Unus Amphir G lilteris, Alexandrinorum relationibus commotus est,
lochjns Sydaeepiscopus, elsi Timoiheum condemna- quia de Tinvotheicausa ambigi, et auctoritatem con-
Lat, Ghalcedoneiisemsynoduni, rerum forte ignarus, cilii Cbalcedonensis perielilari videbat , imperaiore
improbavii. quasi de re dubia episcoppsconsulente. Scribit ad
VI. Anlequam ulterius progrediar, quaedam illu- Augustiim (Epist. 125, nunc 156), profeclionemque
sirandac bistoriocgraiia liic inserenda duxi. lllustris^ Coiisianlinopolim inuiilem fore significat, quia prae-
simus Annalium Ecclesiae conditor scribit relationes sentia sua , et decretir, synodi, quae sancli Spiritu3
de quibns egimus ihissas ex _Egyptri. Sed ex his quae afflafu rite sancita sunt,"ei paci Ecclesiarum noxia;
RALLEKINIORUMANNOTATIONEb.
Grancus lexlus desideralur, Sola superest Latina bitur cap. 12. Non aliam cpram Anatolio imperalor
versio, qnani Epiphanius Scholaslicns lucubravii. dedit, nisi ut coacta simililer synodo ipse quoquif
Uujus codicis ordo, ul in mss. conlinetur, proferlur suam et suar! synodi sentenliajjv lilteris traderet.
loin. V Concil. Ven. edit. col. 53 et sequentibus. Sic Quod si is ad Romanum ponlificem et ad omues
auteiii res se habuil. Inlruso ab Eulychianis in Ale- jnetropolitas, eadem occasione qua imperator scri-
xandrinam scdem Timolbeo Aeluro, et occiso S,; pserat, encyclicam direxit, id non imperaloris jussu
Proterio , maximoque inter hos et calbolicos ^Egy- lfecil. ac si is hanc illi causanvpraecipue commisisset,
piios lumuliu hac decausa excitalo, ufrique cum sup- sed ut satisfaceret ^Egyptiis episcopis caiholicis ,
plicibus libellis ad novunv imperaiorem Leonem con- qui in alio libello ipsi tradiio et descriplo in Iaudato
fugerunt. Cuinque ab Eutycbianis impetferelur fides codice cap. 8 eum rogaverant ut suos gemitus ac fi-
cuncilii Chalcedonensis'; hoc ab errore revocaudos dei necessitatem sanclissinw EcclesimRomanm ponli-
puiavil imperator, Siloco novf concilii, quod illi pe- _" ^ci Lcont aliisque metropolitis indicaret, Ei Anaiolii
tebani, omniiim episcoporum senteniia per litleras ad Leonem episiolie, quse li;ic de causa scripta desi-
significaretur. Igilur ulrosque libellos cum sua epi- deratur, ponlifex, kalendis item DeCembris,respon-
siola ad oinnes melropnlitas, et polissimum ad Ro- dit episi. 157, simulquead calliolicos iEgyptios Con-
manuin poniificeiii misit, petens ut. suae cujusque stantinopoli degentes aliam epistolam 158 eodem die
provinciaecoacta synodo, suum sejisum litieris ape- signalani dedit. Epislolavero 155 ad Anatolium, licet
rirenl. Imperialis encyclica ad Ahatoiitim sciipta in de his episcopis loqualur, aliis lainen anlerioribus
l.iiidatocodice describitur c. 6, ac dein c. 11 subji- ejusdem Anatolii lilteris rescripla fuil* eique titulum
ciuntur aliornm episcoporum noniiria, ad quos eadera Derelalione conlra Timollieum Alexandrinum perpe-
epistola a pari directa fuit, ac iniferlios primo data ram aQuesnelloprsefixum Qstendimusannot. 1 (Tom.
diciiur Leonireverenthsimo urbh Romm potuifici. Il;cc prmced. col. 1125, n. c) in eamdem epistolain.
encyclica ad cuncios metropolitas circa Octdbrcra (u) jiillanum diutius ConstantinOpoli constitisse,
liujiis anni 457, per Magistrianos, celorripie missa , saltcm usque ad annum cirfeiter 45U, probavimus in
Romano pontifici ita sollicile tradiia fuit, iit primus adnvDiiUioiiead epislolam ipsius Juliani appendici
omnium ad iniperaioreni rescrjpserit epis 1. 156, kal. inserlain n. 2. Vide lom. I, col. 1477 (Toin. prmced.
Decembris : uude etiam iu codice Encyclio, stalini hujus edit., eol. 1241),
posl iudicat:) episconoiijiii ffutnina priino lopo descji--
 511 PASCII. QUESNELLI DISSERTATIONES1N S. LEONIS MAGNIOPERA. 51*
quasi synodi vacillaret fides, quam alioquiu modis A et intra catholicorum vitcera asserlionibus suh hmreti-
oihnibus defenderet. Compositis deinde ortbodoxo- cos adjuvqntes. In quibus deiurbandis si fraler tneut
rum hsereiicoruihque inter se relaiionibus, dubium Anatolius, cum nimis benignt parcit, segniorinvenilur,
jinperatoris de Timoiheo judicium niodeste jujtta et dignamini pro fide vestra etiam istam Eccletim prm-
sapienter reprehendit : JVonneperspicuum esi, inquit ttare medicinam : ut tales non soltimab ordine clerica-
(Ibid., cap. 5). guibuspietas vestra succurrere, el qni- tus, sed eiiam ab urbis habitalionepellaniur, ne ulterius
bus debeal obviare; ne Alexandrina Eccle.sia, qurn sanctus Dei populus perversorum hominum conlayio
semper fuil domus oralionii, spelunca 573 nunc *'"' polluatur (Epitt. 125, nunc 156, cap. 5). Leonis
latronum. Eadeni epislola audaciam haereiicorum re- sermonibus imperator excitatus Atlicum impulitut de
priuiit, qui id peiere audeanl quod innocenlibus , sua fide ad pontificem Romanum scriberei, et medi-
ncdiim sacrilegis parricidisque oplare non liceat: taia professione omnem de sua doclriua suspicionem
nain scribil ille : Quod exoraia pietath. vestrm venia amoveret. Perfecit Atiicus in speciem quod Augustus
dixerim, quodam conlagiosplendoremveslrmsereniia- jusseral: edidit inisitque Romani confessionem fidei,
tis offuscanl, cum sqcrilegiparricidm id audeant petere, sed obscuram et ambage verliorum implicatam.
quod nec innocentes liceal obtinere (lbid., c. 5). Ad Odisse Enlychem videbatur, sed non cjus errores
calcern episiolae plura, pollicelur, quse longioris col- aversari; Eulychi inimicum se palam testabatur, ve-
loquii vicem suppleant: quod argumentum prsebuit rum id poterat videri privatae simullaiis; quud ejus
epistoloe 154 (nunc 165), ubi multa ex SS. Patribus hseresim aperte non detcslaretur, suspectselidei erat.
teslimonia proferuntur , quibus approbat sanctam In liunc modum sanctus Leo anno sequenli de lilleris
Verbi incarnationem. Aliam itidem episiolam ad _ Attici : Qni scripta miitendo dubimfidei, et professio-
Anatolium miltit, qua imperatoris fidem laudat, qum " nis incerlm,confirmavitmagis quam diluit quidquid ad
solliciludinem pene tvperel sacerdotuiri (Epht. 126, not de eo fama pertulerat. Nam ti conscientiamsuam
nunc 167, c. 1). Ad haec multa de eo sibi polliceri voluhsel probare sinceram, non Eutychetn sibi odiotum
narrai, sperans ejus cura vigilantiaque agendum ut fuisse, sed guod perfidiamipsius reprobaretalque dam-
Alexandrina Ecclesia ex haereticorum manibus eri- narel debuit confileri : quia aliud sunt Ituinanmeliam
piaiur, deturbfenturque hostes fidei ex ea sede ad iiiier calhoiicos simullates; aliud diabolici, quos fides
quam per caedeset sacrilegia sibi gradum fecenint. calholica damnat, errores (Episl. 128, ntoic 165, cap.
Laeiiiiam quoque suam non dissimulat, quod quatuor 1). Leo igitur peiit ab eo non fucaiam , sed explica-
dumtaxal episcopi Timoiheanae haeresi latrocinioque tam Eulychianismi condemnationem, 575 planam
adhaereant, hortalurque enixe uti omni liumanitale siriceramque confessionem fidei Chalcedonensi con-
episcopos _Egypio profugos suscipiat, spein insuper gruentem. Sin abnuere pergat, hunc pcenis a synodo
adirual hrereticis novaesynodi cogendae.Tandem eum adversus lia.re.icos latis obnoxium pronunliat. Vigi-
arguit vehemenler quod Atticuni presbylerum passus lantiam seque ac prudentiam summi pontificis admi-
sit publice Coiistantinopoli adversus fidem Chalce- rari licet, qui eisi jura Ecclesiarum cusiodire satagit,
done prolessam disserere, minaiurque se pro sua ut superius exposuimus tamen quando e re Ecclesise
auctoritale aclurum, si detrectel illum Audreamque videtur esse, et id necessiias exigere, oscitantium
socium suae impietatis a communione abscindere. praesulum urget negotium.
Hrec epislola legifur Sine die cl consule in manu- Inierea hseretici, etsi odiosi omnibus imperalorique
scripto nosiro codice, ex quo primum illam publi- ,in primis, tamen tacitis artibus fidem sanam oppu-
camus: quae tamen haud dubie his scripla est lem- C gnare nituntur, compefendinaiione remorari res Ec-
poribus. clesiaeet suas promovere siudent. Erat bis tempori-
IX. iEgre tulit Anatolius (a), quasi res suas alie- bus fiasiliscus, is qui postea imperium invasil, tum
naque negotia ille curarei, significavitque illi scribens in aula potens, clauculariusque haereiicorum fautor :
annosequenli per Patricium diacunum. Moderate ac- cujus gratia et favore in perniciem Ecclesiae abute-
cepit Leo Anaiolii querelas; responditque se non bantur haeretici. Ejus opera spem dalam nov_esy-
animo lsedendi bsecscripsisse, cui oninia discutiendi nodi facile inihi persuaserim, traditamque Timotheo
potestalern reliquerat: Neque in aliquo honorem HJIt, Leonis pontificis Romani ad imperatorem episiolam,
tuum twsi, cui discuiienda qum ad me erant perlaia 576 1ua sacrilegi hominis ordinaiio condemnata,
commisi (Episl. 28, nunc 165, cap. 1). Analnlium inv- ut Evagrius commemoral lib. n, c. 1. Responsionem
prinvis angebant liiterac Leonis ad Augustum, quibus edidit Timolheus, qua nec Leonis epistolam, nec sy-
arguebatur quod clericos fidei ambiguaeex sua Eccle- nodum Chalcedone-nseniveritus e=l reprebendere.
sia non ejiceref; immo oscitanterlerreialiquos defide jEgyptii anlisliles, qui fideicausa extorres agebant
perverse sentire et loqui : Sacerdotalem namque et Consiantinopoli, cruciabantur inierim cunclaiione
apostolicum lum pieiath animum hoc malum ad justi- circuilionibusque haereticorum. Confugiunt itaque ad
tiain ultionh debet accendete, quodConstanlinopoiitancs Leoiiem, el auxilium poscnni. Eeliciter a nobis recu»
Eccletim putitaiem peslilenier obtcurat : in qua inve- perata responsio data kalendis Decembribus (Epist.
niuntur cterici quidam, hareiicorum sentui consonantes, 127, ntinc 158), ubi eorum lacrymas lacrymis solari
BALLERINIORUMANNOTATIONES.
(a) Leonis episloia 163, c. 1, mdicat Anatolio dis- D lam hac de re responsionem ab Analolio accepisset,
plictiisse pontificis sludium , quo eum monuit ut ca- die 21 Marlii aiini scquenlis 458, iii epist. 161, ad
veret ab iisqui communi fidei adversari dicereniur; Constantinopolitanos clericos , eadem super re non-
ubi Aiticum presbyterum Consianlinopolilanum, qui nulia inseruit. Mox responsum Analolii landenv ac-
publice contra fidem Chalcedonensem disputasse fe- cepit, quo siudium ac sollicitudiucm Leonis sibi dis-
rebatur, intelligit. Id autem Anatolius non idcirco plicuisse significavii; eique S. ponlifex stalim rcspon-
ajgre mlit, quod res suas alienaque negntia Leonem dit epist. 163, signata ( ul ex uostris codicibus
curare crederet, sed quia cx pluribus S. pontificis cmendavimus) die 28 Martii. Iu hac autem cura pri-
litieris hac superre scriptissenegligeniite aut conni- liia menlio fiat professionis fidei ab Auico misssc,
ventiae notari pervidebat. Prinium scilicet Leo ad hanc cum Anatolii lilleris el ab ipso Anaiolio dire-
ipsum dedit epistolam 151 kal. Septembris hujus clam saiis credibile est. Ad hanc vero professionem
anni 457, qua tamen ne ejus honorem lsederet, lo- scribendam Alticum ab imperatore poiius quam ab
tam rem eidem discutiendam commisit. Eadem in re Anatolio fuisse impulsum , ut Quesnellus cum aliia
iterum institit epist. 155, quam alia occasionc ad postea subjicil, nullo documento probabilur. Cura
eumdem direxit die 11 Octobris. Idipsum teiigit alia vero baecAttici professio non plane satisiaceret, aliam
epislola 157, kal. Decembris, quo die ad imperaio- exploraiiorem Leo exegit, cujus formulam invetusiii
rem alia de causa scripiurus, hoc maximi momenti cnllectionibus conservatam indicavimus anuut. 3
tiegotiuin ipsi Au({ustocommendavit. Cum vero mil- Tom. ptceted. hujus edit., col. 1147, n *) in episl. 1C5.
$13 DISSERT. I. DE VITA ET REBUS GESTIS S. LEONIS MAGNL 514
aggreditur; testatusque suum dolorem respondet ad sei Lni, cjectis cx urbe parricidis, eam tandem in liber-
jam eorum postulationem antevertisse scriptis taiem viudicct.
imperatorem litleris, hortalurque ut multa sibi de III. His lilteris alteras (Epht. 130,n«nc160)adjungit
Dei boniiate el imperatoris fide polliceantur, landem- adepiscopos clericosquequi, factione hsereticorumex
que sperent felicem rerum suarum exitum. Excitat pairia pulsi, Conslanlinopolimorabantur. 577 Digna
deinde ad perferendas persecutiones exemplo apo- luceepistolaest, quamprimumextenebriseruimus.Ad
stolorum, nec inanes putent labores, cum quibus quindecim episcopos nominatim inscriptio est. Sola-
conjuncta est immensa merces. .tur eiiruin exsilium, monetque ne adventu episcopo-
— rum Occidentalium perturbenlur, quos rogafu impe-
ANNCS CHMSTI 458; — tBONISPAP.E19; LKOIMS ET raioris Constantinopolimmitlii, ad explanandas fldei
lUJORIAM IMPP.4; — AUCUSTIS IISDEM COSS. quaesliones,quae nonnullorum animos pulsabant. Hos
I. Auxitspem catholicorum consilium imperaloris. deinde exciiat uti pro fide constanler pugnare per-
Hseretici,ut superiori anno diximus, synodum petie- gant, caveantque ne discordia snse res dilabantur,
rant, ubi retractarenlur decreia Cbalcedone edila. atque iterum cum hsereticis manus conserant,' vel
Auguslus paci Ecclesiaeet imperii studens, de syno- colloqnii, vel dispulationis specie decepti.
do cogendasuspenso animo fuerat, raius posse tur- Teriiam addidii epistolam ad clericos ConstanlW
bas Ecclesiae'placari, si fieret synodus. Poslmodum nopolilanos (Ephl. 131, nunc 161) : illis fidei sin-
Leonis persuasus litieris haereticis congregandi con- ceriiatem gratulatur, hortalur ad constaniiam, et
cilii spem sustulit. Nec tamen quievit bsp.reticorum rogat ne sinani in suis visceribus grassari proscri-
furor : spe synodi ampuiata, publicum colloquium .J,11ptam hseresim, eliminent ex suo ccctu,quos hoc malo
petunt cum iis quos inaluerit Leo pontifex. yEqua infectos scianl; Alticum Andreamque perslringens,
petitio videbatnr; et his revera arlibus complnres quos hseresis suspeclos diximus; hos ab officio de-
decepti. Jaciabaniur enim rumores hos sincere velle jici praecipil, nisi verbo scriptoque Nestorii el Eu-
edoceri fidei verilatem; opinionumque non. ita tena- lychis dogmatadetestentur, palamque jurentin fidem
ces, ul noilenl emendatas, si falsitas demonstrarelur. Clialcedonensem. Addit prseterea eorum nomiua,
Haecquidem palanv, sed revera procrastinandi animo quorum fides dubia, jam ad Analolium a se esse de-
collationem petebani; recogitabani enim aninvome- lata : unde conjicio laudatam superius (a) episiolam
liora sibi tempora , ut varia rerunv vicissitudo esl : ad eumdem episcopum CP. non eo tempore, sed
prseterea corum meniibus insidebai periculum fidei niissam antea, quod supra diximus.
orihodoxse,si aleam iterum subiret, et in controver- IV. Erant quinque menses prius elapsi, quam
siam revocarentur quae definila sanctione Patrum. sanctus Leo milteret episcoposquos promiserat, sive
Adde quod si dubio marle in hoc confliclu depugna- Romae deerant idonei lanlo negolio, sive quidpiani
rent, possenovam synodum peti rebus suis nondum aliud eorum profectionemretardavii, quam ad finem
in collationeprofligaiis. His ita composilis, sub pacis mensis Angusti conligisse ex inedita huc usque epi-
imagine imperatorem per aulicos fautores adeunt, stola accepimus. Recie Baronius exislimavit aliam a
eique collationeni persuadent. Ille consiliis inspecienv 78, quae nunc est 132 (modo autem 162), epistolam
ulilibus circiimveniusad sanctumLeonem de cn nego- exstitisse, qua ex more de ceriis missis legatis et eo-
tio scribit (Epht. 132, nunc 162, c. 2), confileturque rnmdem nbminibus et commendatione sit actum.
synodum frustra peti, postquam synodo Clialcedo- Nacti lianc juris publici fatimus. Egregiaquidem est,
nensi finita cnniroversia esi : quia, ul ipse comme- G anliquis cclebrata, noia'Facundo, et ab eo excerpla,
morat, perfeelio.ncrenienlum,et adjectionemplen.ludo ut ex ejusdem scriptis accipimus, a VigilioPelagio-
non recipii. Quavprseclara imperainris verba sanctus que suiniiiis pomificibus in testimonium allaia in
Leo suis ipse litleris praedicavit,et ad posleros traus- coniroversia de tribus capitulis, et a sancto Pruden-
misit. tio Tricassino episcopo tola fere descripta, nt in no-
II. Rogabat insuper sancium pontificem , ul quo- tis fusius disserimus. Statim relardatam Geminiani
niam Constantiiiopolimproficiscinon erat integrum, Domitianique episcoporum profectioneiu paucis ex-
nvitteretepiscopos ex Occidenle, qui quasdam quae- cusat. Qui erani isti episcopi, baud pioipptuni di-
siiones elucidarent. Agnovitperspicax pontifex astu- cere. Qui<iamDomilianum Mutinensem episcopum
tiain bscrelicorum, respondilque in iiaecverba : Evi- asserunl; Geminianumvero Caialaunensem e Gallis
denter agnoscitisguodmagnh hmteticotumaudelut insi- accitiim; quia ejus nominis ea setatealium facilnnun
diis; ut intet Eulychh Dioscoriguedhcipulos, et eum reperias. Res obscura, nec magni momenli. In ea
guem apostolica sedes direxerit, diligeniior, tamquam episiola obsecrat obiestaturque Augustum ne 578
niliil ante (uerit definilum, tractalut habealut; el quod renovandsedisceptationis copiam permitlat : neque
toliut mundi callwlici sacerdotet in tancla Chalcedo- de fide iterum agi, aut revocari in examen defini-
nensi tynodoprobanl gaudentquefirmatum, in injuriam liones Cbalcedone peraclas; opem ferat Ecclesiae
etiam sactatistimi concilii Nicmtji efficiaiur infirmum Alexandriiise.Tinvotbeumjamloto bicnnio sedem oc-
(Ibid. c. 1). Episcoposlamen se missurum pollicelur, cupaniem, lamquam parricidaih, nulla mora, nulla
non ad pugnam cum hostibus fidei instaurandam; miseratione ab episcopatudejicial. Qnod ergo, inquit,
non enim paiiendum nt recudantur quae Nicaesect p in sancimEcclerim pervasione ct in prmsulh ipsius
Chalcedonealiquando firmaia sunt. Prmnoscat igiiur, crudelhsima cmde impius parricida commhit, non
inquit, pielas tua, venerabilh iinperalor, hos qtws poteslliumaiih remissionibusexpiari; nhi ille exoretur
spondeodirigendos,non ad confligendumcum Iwslibus qui lalia el soltis polesi pleclere, et solus ineffabilimi-
fidei, nec ad cerlandumcontra itlos « tede aposiolica sericordia retaxare.
profecttiros: quia de rebus el apud Nicmam el apud (b) Hsec, opinor, ipsa est epislola quam latidat
Chulcedonem,sicut Deo placuit, definith nullum au- Evaarius Histor. lib. il, cap. 10 : TofyapouvWIMTOV
demusinire tractalum, tamquam dubia vel infirma sinl 6 Tn?TzpzaSvripus'Vi>p.i;ep.iar.tmo;Aetov\nzepTt Ti.f
qumlanta per Spiriium sanctum fixil aucioritas (Ibid., £VK«y\zr)Sovt cuvuSouyiypxfe. Tijv TSTIJXOSSOU jre.fOTO-
c. 5). Sub finem epistolse labentem Alexandrinam vfav «7r.Soztfiao"=v v.v.ilSipp.ai •yevopevriv
rjvrivartii;
Ecclesiam illi comineudat, rogatque vehementer AEOVTOX; ETriaToWiV AiwvavToxpavuoT.UOSEOJ Siajrtftiri»
BALLERINIORUMANNOTATIONES.
(a) iiitelligit epistolam 103 ao Anatolium, quam scribit, tion imelligil epistolam 163, quse postea di-
post epislolam 161 ad Constanlinopolitanosscriptam, recia fuit, sed episiolas 151, 155 et 157, quaeantea
emendaia clironica notalione, oslendimus annnt. 12 ad eumdem scriptav fuerunt.
(Toni. prmced.col. 1148, n. i) in eamdeni episl 163. (b) Non cpittolam 164, sed epistolam 156 Eva-.
Quod si iii epistola 161 eorum nomina quorum fides grius rcspicit, ut in admoiiitione huic priemissa pro-
erat dubia, tnitsit antta litterh Anatolio, indicasse b.ituni a nobis fuit,
 MK PASCII. QIJESNELLI DISSEUTATIONESIN S. LEONIS MAGNIOPERA. SIC
TKI.igi T.wy'A),ei;av5p|<uv crd.einiaprouA iraductij culpam eluendam poeniientia, et judicio
jzpoiSpoiAiou-flSoi;
zoig pKt7-),ixot_-
'vskevcpx/M Hppj py zat episcbpi ad cqmmuhiohjs nniiatenvrecipiendps; eps
SiKzov.cTKfxlvpu..
faneyqatp?Tjftofeos-. Tceufop.evos cruvo- yferoqui bapiisinuni ab iisereiicisacfeeperunt,confir-
xa' lv "Kaij.uSovjL
8ovi'j:aiT>JVASOVTO? Id est : Primum igU.iir hvandps spla invocatione SpirilUS 580 saneli Pfer
%i<7To),yiy.
Leo epjs.PPpiissenipris Roince scripsit pro defensione jniposiiinnem nianuunv (Epht. eod.,cap. 1-7).
synodi£iidlced6neihh, el ordinaliqnemTimoihei, ut- VIL Epistplsi a'd Ncoiiain Rayenrialein anno 451
pote illegiiitne faclani imprqbavit. Qiiam Leqnis epi- plijvj assignata est (Ephl. 135, ha.'ic 16.6), eo quod
slotam impetatof Leo qd Tiinoiheuni Alexqpdriniiin Marfeianiconsulatii insigqiia legebatur. Majoriahuni
ipiicqpum riihtt per Dioriiedimsileniigfiuin, regalium in Marciani locum subsliiuimus, epistoiamque ad
bajulum prmceptotum. Cui rescripsiiTinwilieus, Ctiqi- praeseniem annpm reyocavjmus, cujus emendaiionis
icedonensem synbdumel Leoiih episiolqhirepiihendens, causas babes in n.otis. Duo decernuiilur a Leone,
De alia episibia qiinm de 133 (nunc 164), quae nunC uiiun) de parvulis iu capiivilatem abduclis; de quo-
prlmnm proditiiii liicem, liaecuon puto ipielligi Dfe ruiij bapijsriialp si niliil certi cognosci queal : Acce-
episiOla eniiil 134 (nunc 165) prolixissima, tfestinib- dal, iiiquil, lalis inlrepidus qd consequendamgtatiam,
niisque sanciorum Palrum miinila, ul npri aifdeam cujtts in se nuiluin scil esse vesligium; nec vereqmnt
iplerpreiari, ih caiisa est quod in ea Iie yefbuni qni- tiuic salulh janudtn apetire, qtidninumquam unle do-
deiri de improbata Tiihoihei ordinaijope, qua de illic celut ingtessus.... Quoniqmhon polesl in ileralionh
a Lfeohfescriptiim assefit Evagrius. crinien venire, quod factum esse omitino nescitur. De
V. Prietef lias littferas, alias (a) Iridho post ad liis qui ab h_erelicisbaptjzaii suni, quod alterum ca-
euriidem Aiigiislum dedit (Epiit. 134 ad Leonem T. put esf, idem sialuit quod in superiori epistola ad
Jiug., nunc 165), ijuas quideirijam pridem prpmise- *" Nicejam Aqpileiensemdepiiieral (b).-
rat, ipsisj scilifeelkaleridis Novembris (Lig.Decem- VIII. Legitpr eliam Majoriani imperaloris hoc an-
bris) superioris anni, iit iiquel exepist, 125 (niinc no daia eonstiliitio, qua parentes yetantur virgines
. 156) cap. 6. Haud dubiiim quin ejusdpm jegationis ad edfendamprofessionem yirgiujjatis cogcre, obla-
occasione daiae slnt, quod fefterivpbrisiatip arguil, iasque a parentibus recipere veluni ante qnadragesi-
°et ipsius episiolie c.ohspectus.Cpntiiiet quijipe pro- lriiiiri aetaiis annpm. Cpndeninantur simililer viduaj;
lixiprem diligehtioremque de incarnalipnis myslerio quae non amore conlinentiae', sed cupidjiate vilse
tractaiionem, pfurima arivplisslmaquesubjecla habet laxioris, alieras nuptias refugitint. Liber Ppntificum
sancloriim Palrum tesliinoivia,quiiuiisEutycliis error Rbmanorum, eadenvde yirgiivibnsa Leone consiituta
jampridem jn Ecclesia prosferiptusipsleiiditiir; de- refert, Hte quoque, inquit, constiluiittt monacha rion
ihiiin in finfeepistola. enixius ppstulat pohtifex ut acciperel vefaminhcqpith benediciipnem,nisi probala
Augustus paci Ecclesiarutn pomirii 579 ?hfl c0»sli- fueril in virginilate annh quadragintq (Ephl. 125,
tutione prospicial, el in omnibuSsibi subditis Dei doiid mtnc 156, c. 3). El in epistola ad Rusticupi episco-
defendat. pum Narbonenseiii sunt alia quaedain quae ad jdeiii
VI. Eodem hoc aririo Leo, de ecclesiastjfeaedisci- perMnent argiimetilum : quod milii facilfepcrsuadei
plinae obsefyaiiorie, hon miiiiis quam de catholicVfe Leonis opera ei cpnsilio edictuni Majoriani proinul-
fidei iniegritate sollicilus, decrfetales, ut vocan!, galunv. Unde inielligitrius noti insolitum. visum epi-
episiolas duas Scripsit, unam ad Nicefam Aquileierit scopis, si priiicipes;caveant legibus quae ad professiOf
sem epjscopuiri; alteram ad Nedpan) Raverinatem : trremdisciplinaihqufemoijacljicanjatiinenl, Qpineiiam
iiifiiini|iie occasiQneAtiilanae vastitatis Italicis rer C ipsi pontilices plerunjque regibus aucloj'es fuenint
gionijjiis antehiennium illai* (Episl, 129, niMic159), ut ejusniodi leges fferienl. Namque regiae'auc-.oriiatis
Aqiiiieia urbs Italiae opibus poleiis et frequeniia pp- fesse censeiiahl tani conimodis reipublica; quain Ec-
pulj npbilis, quasi aitera Rpiria plim Eestimataest; clesiae bpnp cbnsulefe. Uoc ipsum sa:ictus Leo ad
sed Pbjecia ihcursipnibus barbarorum variapi experia impefatoreiii Leoiieni scribebat : Deb.'sincunciaiiier
foriunain est.; Auila, pferagralo arnvis imperio, et advertere regiqmpqiestaiemiwn soluni ad mundi regi-
•devasiatis nobilissiinis oppidis; hanc urbeih feepitdi- meti, sed ihaxime qd EcclesimprKiidiumessecoilatam.
rjpuitque. Barbarus pest urbis excidiuni p)agnum -ANNUS CIIRISTI 459; — LEONIS Pkvs, 20; —:LEONIS ET
boininum humeruih captivuhv abduxit. Tiim mulie-
tfes riOu paucse viduaiae toro, virpsque aut morle MAJORUNI 1MPP.5; —, KICIMEBE ETPATB1C10 COSS.
absuhipios, aui in pbslerum ii reditu proliibendos Scripsit hpc anno Leo nosier pridie nonas Manii
ratae, vidtiiiaiis luiiid saiis paiienles, alias ambiurit epislolain iipipam., quae est ad iiuiversqs cpiscopos
nuptias, aliisqufeviris riubferenbn dubiianf. Rfestiiutis per Caiivpaiiiam, Samniuin el Piceiium conslitutos
•rebus, rfeversie captivilatfepripres pjariti loriipj con- (.Epist. 136, Viunc168), eosque 581 reprebendit,
jugalem repe.unl; qui relictas duxere, retinere cogi- qupd infestis marlyrum iwplizareni, omissa exor-
tant.i:Dum cfertatuf pro thalamis, dubitaturqufeufer cismorum jejiinioriinvque sanctificatione, aliisque
polior maritus sft, Adpodafus EcciesiaeRomanaedia- ejusmodi ritibus relictis; eonstituilqiie non danduui
canus, quem fprle Aquileiam miseraj Leo nosler ex- bapiismum ajiis diebus quani Pascbaeel Penlecosles,
piorandi Ecclesigeillius stalus gratia, Romam regresr Ibldeni prohibel ne de singtilorum peccaipfumgencre
sus csl, retulitque aliqiia qUsestionuriicapita, de qui- iibelio scripiq professiq publicelur, 582 cuhl realus
jj
biis quid apostolica sedes seniirei Nicetani poposcisse - conscienliaruintufficial sofjs sqcerdotibusindkari con-
memoravil Adeodatus; nuHum epipv consullalionis fessionesecretq. hqn improbaf iaroen, si quis sponte
scripiuhv aitvilit. Resppndit sanctus Leo ad primpm prpprja ex pleniiudine fidei el ex liniore Dei apud
capiit juxia senleiitiam Domini : Quod Deus con- iippvipcsita ernbescere npnVeretur, ul suam iose
junxit, homo non separel, necesse esse ut 'legitima- conscieiitinpi publ|care cupiat.;
futn fmdera nuptiqrum redinlegtenlur, el ut recipial
vnusquhque quod proprium eil. Adversus autem eos ANNDS cnmsTi 460; *—LEONIS PAP^:20; — LEONIS ET
qui auf rhelu, aut uecessitate coacii immoiaiitips c|- MAJ0RlAi<l IMPJP.;— MAGNO ETAP0I.LON10 COSS.
bos eohiederaht, scribil Pceiiiteiitimscithfaclionepur- I. Ad Orienialium pnrrp rferpm seriem ut redea-
gaiid.os: qum non tam teinporh; lohgitudine, guuni mus, diximus a Leone niissps apno 458 ponvitiaiium
cordiscoriipuriclione pensarida esl.' "Addit pafitfer dfe bl Gemiriianumepiscbpbs Constanlinopoiim, qui cau-
iis qui iterato baptizali sunt, vel metu vel errore sara fideipoivtificis nomine illic agerent. Quo suc-
BALLERINIORIIM ' ANNOTATIONES
*! «) Epistoiam 165,' non tridiio post, sed epdeni
adjicjenda esl epistola 167 aa Ruslicuin Narbpnen-
oie qup epistola 164 datam ostendinius iri~admoni- seni, qiianv circa boc tempus scripiam in admoni-
liiine ad epist. 165, n. 2. libue ostendim.us, et ile qua Quesuellus egit an.440,
1 (b) Hisditabus ad Nicefam et Neonam
epistoli* «•45. '.'
 517 DISSERT, I. DE VITA ET. REfiU*? GESTIS S. LEQNJS KAGNI. 318
cessu lcgalioue sua funcij sint, pbspurunv csl. Nam A " inlegram capiqt libpiqlctii, de qup jam edicth suh
quid Constan.inopoli gesserint, neque Leoiiis epi- pririceps Ciirhtiqtiissimiis judicqvii'. Qbseerat Aiigu-
stolse, nec soriptores Ecclesiastici tradunt. Certum stum, (Episl. 137, n«nc 169) ut episcVipumaliuni iu
dumtaxat Anatolium (a) superiori anno decessisse Alexandrinain se.depi suhrogari jubeat, c.ujns uoii
ante advenlum legatpruni. Ejus morte ppiulo" est iiiiiius probata fides, quani inpres inlegri, euinque
relardata eorum cbnsilia, dum eligeudo successori prdinarj secundum mpremveierem, ut legitur in ('pisi.
lempus ieiiiur. Cer.um quoque ex litieris Leonis ad ad Gepnadium : quse yerba de indijsfria litteris' i'n-
Gennaduini (Epht. 158, nunc 170) non ante iiunfe serta; taeitns.eninj arguitcpnsueipdinem ab Aiiaiolio
annuih 460, circa juniutri nvensem illqs Hornarrire- inductam : qoippe qui episcapps majoriim pracserlim
diisse. Sed qpid aciiim hoc intervallo? Si (b) cqnje- sedium ordinaiidi poifesialeni cpntra priscos piorps
ctura assequi licel, iiabituni est ConsianlinQPolicpiiciT sibi suaeque sedi vindic..Verai; ob earivqiie causam
liunv, ubi perlecise fepistolsequas rivelrppplilani cpm admpnet Geppadinni jie iibvjtafeni refineat qnain sul
subscriptippe episcopariim suavquisque provincise ad decessares iiivexera.nt, sed ahtiquam prsesjjriptanique
Augusium nviserant; recilata eliam sancfi Lefehis canonibus legeui observet.
epistola 154 (nunc 165) ad Leonem Aufpistttm cuni 584 UL DUOmenses yix cflluxerant^pun! ecce le-
isubjectistestimoniis saiictprum Patrum de incarna- gati ex Alexandrina Ecclesia Daniel preslvyier ei Ti-
lione Verbi Dei. Quibus perleelis, quasi aiiqua geries moiheus diaconus, cum litteris noviepiscopi Alexan-
rali synado habita, praeseulium absentiumque cpivv- drini rife cpnsecraii. Laeta ilii renuriiiabaiit. 'Tiiiio-
mupi consensipne, accedente auctbritaie impferaipris, theun? Alexandria ediclaimperaiprispulsuin.eiionge
Timqiheus condemnatur, jubeturqiie abire ab episcb- —ablegatum, et coiiiniuni cien pielji.que coiisei-.sioue,
paiii, queijj per vim invaserai. Pe hac in Timqilieuiii « suffragiisque omiiiiim plefeiiiniTimoilieuiii Soloplia-
scnlemia seruio esl in epistola Leoiiis ad Gpnnadiuin, cipjuiq rjte SQlemniterqueordinatiiin. Tres i|I|cq gra-
qiji Anatoiip successerat : (jniyersprum. inquit, Do- fulatorias cpistoias iriisit Leo eoijein die pxaratas :
miiii sqcerdotum senlenliis coaxclaths. Et iiv egistpla daise If^untur xy ka.iendas Seplefnbris.' Prirnain ad
157 ad Leonem Augustum testatimi pariler hiibeiuf ipsipn Soippliaciplujn'sprjpsit ($ptit. 139/»««c 17j):
jnvperatorem aucloritati episeoporutii stiam adjupxis^ gratjilatur illi suam electioriem; horlatiiriiue, sicut
se, ut impiusTimoibeus episcppalein sedepi fel.inr lilteriss testatiis erat, ut haeretifeosifi iransycrsuiii
qu.ere,cpgerelur, Sciat, inquit, clemehiiqveslra opinet acips arjl'rectunv fidei traniiieui reduceret, S"cunda
EcclesiasDei cum laude yesirq exsultqre parilef et lw- scripi.a esf ad clericps AlexandrinQS"{Epist. 140,
tqri, quod ab Atexaudtinm Ecclesim jugo, imprQbus Jiuiif.172); ipfiia ad episcopos qui SQlbpiiacipluni
prirricii/a depulsus esf, ei populus Dei, cui prmdqnefq- prdijiayerant (Epip. 141, nmic 173); stiahiqiie cuni
rius iucubabal , in anliquamfidei iiberlatem reductus, illis lietiliain cpinmunicai, qupd is sil prdinatus cui
polest jaoi in sqlutis viam fideiium sacerdolum prmdj-, nihil aipbjlio, njhjl turnnltuafise fnuUifudinis prrcceps
cqfionerevqcari, cum videai omne seminariumveneno- inipetus, nihil sedjifp, niliil artes cphiufevaiit. Pos-
rum in ipsp quctoxeprojectum. trbnvae lilieraJ Lepnis {ueriipj;; haecque iibvissiina,
II. Piilsus e sede 'fimoliieus , ut erat versaliji quae naverim, niagni pra^sulis pp.era.
aiiiino, adartes confugil, cedenslempori, quia refra-
gari ojpiiium episcpporuih senteiitiis iiequibal, neque iNNUS' CMRJSTI^6I ;—LKONISPAP/B22; —^LEONISS, SE-
ampliqs synodum Cpalcedonensem impvpbare.Sinfiu- VEM2, 1MPP.';^-SEVERiNOETBAGALAIPHO COSS.
lal igjtur jiidicip episcQpQruma.cquiescere, e.tparerf C I. Penjuip Lefi supnpus pontifex ppst muHos la-
synodi decreiis, raiusamqyendaiiv pipiuptp pbsequift ()pfe§ p,rq Christb perpessos, acresqpe piignas ad-
suspiqipneni CQnluinaci?eanl hacreseps, sti.queita siivi yersus hpsies (jdei, scripiis diciisqub (leiveilalas
sedem graiia et aucioritate amicQrunj resfitufpdap), ha3.rgs.es,inaritur! Qua prudehiia Ecclesjse guberna-
His rcbus ita cpnvparatis cum venia irpperatoris adyp- cuium rexerif,'gua Qonstantia tenucrit clavpm nnllis
iat Coiislaininopolim, et communicat cuni cailioliei^ tempestaiibus cedeiis, qua vigilaniia asperis rebus
quasi iquoxius. Leo per 1'n.eras Qeiinadii, et per duo| providerit, ex his qiiavreliilimus, aut scire, auianimo
cpiscopos admonitus, apud imperaiorem ipsumque capere prpmplum 'est. Feliciter tot consummalii
Gemvadium(Epht. 158, nunc 170), plu.riraum ea de operibus, ad ClfrHtuhi cprnmijgravil,ut qui ejus vicem
re conqucritur, inuiiisque prehat Timo.iiieiiniepw gesserat in aeternseiilius haerediiatis parlenv'veniret.
scopalu non modo. indigmuvi ob lvseresinv, veriinv Eelix cerle poniifcx, qui dum vila manebai, infracius
etiamobparricidium sacrilegiaqujpquaeperpeirayeraf, semper sletit inter dis.sideijliiimEcclesiarum nvoius,
sedeav Prolerii viventis per vim occivpaiam, seditip- varia inler episeopornm studia, molitionesiiue bacrc-
ivis faces in Alexandrina Ecciesia. 583 accensas, et ticorum, nihil temporum rerumque asperitaie lerri-
morteni illatam anlislili rememoval, coiiiniendatque tus : nec regppv cpssi,tijjiaJ5is,t!iti, pec pseudpsynodi
in primis Gennadio, ut sacrilegum |iai'ticidain iiun speciosa auciofllaie yictus esi, necj^iiaioiii episcopi
modo a conventu pnblico Ecclesiae, sed et a priyata Cqpstautuvppalitaniartibus decepfus: omnibus major
fldelium societale prohiheat : Et ideo dileciib tud periciiiis iri' 'proyentum fidei viclorias impendit;
solljcitudine qua claret enili et elaborare debebit, ne jurgia Eeolesiarum sedavit, ausiis lemerarios con-
cttm tam nefario liominesermo aliquh privatim velpu- •rvtudit; flagitia pravorum lioininiim aul emendavil a.u
blice misceatur; neve sub specie cprrecfionh ejus quo- castigavit; quoquo versus vigilihus oberrans oculis
rumdam conventui pmbeatur occasio ; ne redcundi nihil quo.d ad rem Ecelesise imperiique ClirjstiaiV
BALLERINIORUMANNOTATIONES.
(a)Nonanno superiori 459, sed anno 458, obiit scripiionibus expertem viderit. Cum yerq omnes
Anatolius. Cum enim in Nicephori Ghronico hujus subscriptiones accurate editae tom, V Cpncil.*, col.
episcopatui tribuantur anni octo et totidem roenses, 49, Domitiani ac Gemipiani episcQp.orumpominibps
quos Theophanes computavit annos noveiii, ille au- careanl, Baropii conjeciura, qua eidem synodQ,qua>
tem episcopatum obtiriuerit sub finem an. 449, e dam circa Eutychianos legatis agenlibus gesja tri-
vivis excessit an. 458, mense Augusto, yeldie 3 Julii, buit, imbecillis agnoscitur. Aliam nvil$m sypoduni
quo Grseci ejus festnni signant. Constantinopolitanam imagtnari , nivllp dofettWPUi 0
(b) H;ec conjecluia e cardinali Baroniq sumpta fulcitur. Quodenimde Timotlieo scribil L,e,oadGen-
videmr, qui in synodo a Gennadio habita conlra si- nadium epist. 170, UniveftQrumDommi sqeerdotum
nvoniacoshsecparitferquaeQuesnellus indicat, Domi- sententih coarctatut, non ad GonsiantinQpalitapapi
liiino et Gcmiiiiano aposiolicae sedis legalis prsesen- aliquam gcneralem aut fere generalem synpdipp,
tibus, circa Eutychianos acta existimat, ad an. 459, • cujus aulla loemoria superest, sed ad spntentias rp-
n. 1 et seqq. Id autem scripsit Baronius, quod ej'us fertur quas cohira eum omncs totius orbis episcopi
eoncilii syuodicam contra simoniacos Patrum sub- redditis ad imperatorem lilteris pronuntiarun'
SlS PASGH. QUESNELLl DISSERTATIONESIN S. LEONIS MAGNIOPERA, S2G
cohfferretpra.termisit.Hocroagnificum illi gloriosum- \, DemovitDominustenebras, ul luce creata
His quondahjlalebrissic modnfulgur inest,
que contigil, qriod adeptus est pontificatum toto pene Angustosadiluspenelrabile corpusuahebat,
Oiienle fcedis haeresibus turbalo, columhis Eccleshe Hucliljinunc populumlargior aula capit,
aut dejeciis, aul vacillanlibus; decesserit vero parla Eruta planitiespatiiilsub monterecisa,
ubique pace, priiharias sedes occupantibus episcopis Eslque remola gravi maleruinaminax.
qiiibus tanta cura relinendae pacis, quanlum aliis
aninii fuil nd bellum accendendum , vel pusillanimi- Fecil quoque basilicam, ut babel liber Pontificuin ,
tatis ad exsiinguendmiv. Gennadius vanissimo Ana- sanclo Cornelio episcopo el martyri juxta cmmelerium
tolio, Timotheus Solophaciolus impiissimo Timntheo Calixti, via Appia.., Hic consiituilmonasterium apud
Aeluro subrogaii fuerant, qiiemailmodum Aiiastasius beatum Petrutri aposlolum... liic constiluil ul infra
JiivCnali Jerosolynviiano, qui in causa fidei animis dciionem sacrificii diceretur : SANCTUM SACRIFICIDH,
cefeidfeiat.Hucaccedit quod sicut cuni ad sedem Ko- lHHACDLATAU HOSTIAN, etc. Hic eliam constituilet ad-
niananv evectus, privatas lutn iuler praefeclos exer- didit super sepulcra aposlolorum ex clero Romnnocu-
ciluum liies componebat, sic loto pontificatus curri- stodes, qui dicuntur cubicularii, qnos modo, ait Baro-
culo sedaiidis Ecclesiselurbis incubuerit, et tandem nius, capellanos vocamus; cubiculum enim idem
vir imperii Ecclesiaequefeliciiati natns pacaverit. fuisse apud aniiqnos quod hodie 586 aPud oos ca-
II. Prseier ea omnia quaeretulimus, liberPoniificum pellam, notaviinus in Romauo Manyrologio.
«omanorum memorat ejus pietate el sollicitudiue Radulphus decanus Tungrensis. lib. de Canonum
complures Ronise sedificaias basilicas. Basilicam in Observaniia, proposii. 23 : In quibusdam Chronicis,
jirimis SS. apostolorum Petri et Pauli ab eo inslau- n inquit, legitur quod Leo 1 constituit ut finilo offerlorio
ratam. Hic, inquit, renovavitbasilicam Petri apostoli, super oblalam incensum in memoriam mortis Chrhti
et fecii ibi cameram, quam et ornavii : et Beali Pauli ponalur. Et post iionnulla : Ereclus auiem presbyter
batiiicam post ignem divinum renovavit; fecil el caine- populum hortalur ad orandum, dicens: ORATE PROHE;
ram in eadem similiier, et in batitica Constanliniana. quod Leoni papm ascribilur. Deinde multis interposi-
Adrianus PP., in epistola ad Carolum Magnum, plu- tis : Principium orationh : HANCIGITUR,elc, quod
ribus ornalum hhjus basiticse prosequitiir : Iiem de ascribunt S. Leoni Magno. Demuni versus fuiem :
sacro quarlo concilio egregius aique mirificus prmdica- Subsequilur, inquii, BENEUICAMUS DOMINO, sive, Iie,
lor sanctus Leopapa, qui el ipse fecil ecclesias, quas MISSAEST;ad quod respondent omnes: DEOGRATIAS
in musivo ex diversit hhtoriis seu imaginibus pingens ... El limcdici Leo papa constiluit.
decordvil : magis autem in basilica S. Pauli aposloli, Superius notavimus ejusdem cura a Demetriade
arcum ibidem majorem faciens, et in niHsiuodepingens virgine basilicam in honorem S. Stephani exstru-
Srt.uaforeni585 DominumnostrumJesum Chrhtum; ciam, cujus apud Paulum Diaconum, Hermannum
et secum vigmii qnatuor seniores nomine suo versibiis Coiitiactuin, Platinam et (^uspinianum, memoria est.
decoravit; et a tunc usque hactenus fideliter a nobis Liber Pontiiicum haic addit praeterea : Hic fecil ordi.
verieraritur.Ulusirissimus Annalium condilor scribit nationes gualuor per mensem Decembrem in urbe
banc iinaginem Salvaloris ad sua usque tempora ser- Roma, presbyteros ocloginla unum, ephcopos per di-
vatam integram; sed vigimi quatuor seuiores veiu- versa loca cinluin ocloginla quinque. Qui etiam sepul-
slate ei silu deformatos. Opus hoc elaboratum csse tus esl apud B. Pettum aposlolumm idus Aprilis. Ces-
liberalitaie el Jmperisis Gallse Placidise Aiigustse, „ tavit ephcopaius ejus dies septem. In Breviario Ro-
studio cufaque S. Leonis, inscriptio Gruteriana do- ^ niano iiiliil de ejus ordinationibus, etsi aliornm pon-
cet quatuor versibus comprfehensa, ex majore hujus tificum Romanorum ordinationes non omiltit. In ms.
basilicae arcu descripta. Seio apud Baronium legi Tiiuaneo, cujus ea csv inscriptio : Qtdo episcopotum
ianltim distichum, ubi menlio estde morte Placidise. utbh Romma Pelto ad Hadrianum sub Carolo Ma-
Ecce insci ipliohem a Gruiero excerplam. giio, S. Leo numeralur qnadragesimus septimus
THEODOSIUS HOUOBIBS aulam PP., et ea verba ibidem reperiuntur : Hic fecii ordi-
coepit, perfecit naliones ,7, presbyteros 77, diaconot 30, episcopos
Doctorismundi, sacratamcorporePAOU. 175.
PLACIDIS pisimeiis operis decusomnepaterni
Gaudetpontificisstudio splendoreLEOKIS. III. Quo die extremum diem clauserit sanclus
pontifex, facile est dicere, si communi opinioni ob-
Baronius, ad annum 461, n. 12, eam alio modo sequi velimus; non iia facile, si res ad diligentius
descriptam refert, insculptamque ail ad basilicam S. examen revocetur. E vita decessisse HI idus Aprilis
Laurentii, ex liberalitate Placidise, et sludio Leonis seu 11 die mensis, ferunt hodiernse Ecclesisetabulae,
reparalam. quibus consensus recentiorum scriptorum suffraga-
Gaudet pontificisstudio splendoreLEOKIS tur, Severino scilicet et Dagalaipho consulibus, seu
PIACIDI^, pia mens operis decusomnepaterni anno Cbristi 461, postquam Romanam Ecclesiam (a)
BALLERINIORUMANNOTATIONES.
(a) Catalogi Romanorum poniificum cum Ponti- D idus Novembris habent: Depositio S. Leonh papm.
ficali libro Leoni Iribuunt annos 21, mensein1, dies Haec autem de Leone nostro scripta exinde liquet,
26; alias, melius, dies 13. Hanc auiein de die obitus quod hoc Marlyrologium aliorum htijus nominis pon-
S. Leonis qusestionem, quam pluribus Quesnellus lilicum aetate anterins est. Concinunl cum hac die
disculit, ex anliquioribus libris certioribusque docu- non solum csetera antiqua Mariyrologia ex Ilierony-
" mentis brevius expediri posse credinius. Ex tribus miano conlracla, Rabaims et Leciionarluui Bellova-
diebus qui Leoni nostro sacri in ecclesiasticis libris cehse a Quesnello laudaium; sed el lempus pontifi-
inveniiintur, Ifes de die obitus ejusdem ponlificis opi- catus Leoni iributum. Hunc ordinalum die 29 Se-
niones manarunt. Alii enim praeferunt diem 11 Apri- ptembris anni 440 probavimus annot. 1 (Supra col.
iis, alii 28 Jiinii, alii 10 Novembris. Quesnellus cum 193, n.a) ad an. 440. Porro ipsius pontificatui assi-
unico ms. Corbeiensi Dacheriano diem 30 Ociobris gnanturin Catalogis anni 21, mensh 1, et dies 15.
propnguans, quarlam opinionem invexit. Quintam Lieei enim quidam Catalogi in diebus discrepanies,
''tandem opinionem addiderunt Antonius ei Franci- signent dtes 26, et aliqui dies 28, praesianliores la-
scus Pagii Leonis obilum affigentes diei 4 Novem- men ac plures exhibent dies 13, ut patet ex Cor-
- bris. Ea vero sentenlia, qua S. Leo siipremuin diem beiensi, qui desinit vnVigilio,et allero iteiiiCorbeiensi
pbiisse traditur iv idus Novembris, bmnium proba- a Mabillonioedilis, Analect. t. 111,ex alio pervetusio
ab erudiiis passim excepta est. Inler om- apud Bollandistas, t. I Aprilis, et ex aliis a Pagto
"iiilissima,
fies libros quidiem mortis Leonis signani, veiustissi. laudatis ad an. 461, n. 5, quibus adjiciendi sunt duo,
• inusesl Marlyrologinm, uii vocanl, Hieronymianum: alter omnium forie vetustissimus in Hormisda desi-
omnia autehi hujus Manyrologii exemplaria die IV nens, qnem invenimus in ms. cod. Vat. Reginae
3S1 DISSERT. I. DE VlTA.ET REBUS GESflS S. LEONIS MAGNI. , 322
unum et viginti annos, triginta minus dies, admini- , \ eo anno Dominicam designabat. Cnni atilem Aiphoi.-
strassct. sus Ciaconius in Vila Leonis scribat (haud dubium
587 ista> inquam, vulgata opinio est quam hau- quin ex antiquis Ecclesiae Roinana. monumenlis)
siain primum puto.ex Anastasio, seu quovis alio au- sedem apostolicam (b) decem el octo dies vacasse,
ctore libri ponlificalis. Verum quam infirmae sil ac si totidem ab illa Dominica seu die 16 Novembris
deploratae fidei opusculum istud, nenio inler erudilos retrorsus numereniur, occurret.dies 18 seu obitus
dilfitetur. Unde cum idem scribil sedem apostoli- S. Leonis ni kalendas Novembris. At (quod forlasse
cara post Li'Oiiisobitum septem diebus vacasse, ab miraberis) eo ipso die notatam legimus sancti Leo-
illustrissiino cardinale Baronio meiito rejicitur tiim nis mortem in veteri kalendario quod ex cod. ms.
ex MarianiScoti tesiimonio, tum maxime ex tempore Coibeiensi lomo X sui Spicilegii insemit vir pietate
subrogaiionis Hilari papae in locum demortui ponti- et doctrina insignis D. Lucas Dacherius, quodque
iicis. anno 826 concinnatum gravibus conjccturis ductus
IV. Primum igitur quod in liac qurestione pro existimat. Ita porro legimus in kalendario : in k. (No-
cerlo statuere licet, boc est: Hilarum Lconis 588 vembris) Depositiosancti Leonispapm. Nullum aulem
successorem eidem subrogatum esse mense iNovem- Leonem alium eo tempore mortuuin legimus; nec
bri anni 461, quo Leo decessii e vita. Hujus rei le- fas est de alio Leone quam de primo inlerpretari
stem habemus Marianum Scotum insignem chrono- qusccumque sine addiio dicuntur de aliquo Leoue
graphum : Hilarus papa 46 posl Petrum ordtnatur n pontifice in tabulis ecclesiasticis.
idus Novembrh. Sed ei aniiquius el locupletius lesti- Ad Corbeiensem codicem proxime accedit liber
monium HUarus ipse suppeditat. Concilium enim „° lectionarius, quem ex Vns. Bellovacensis Ecclesise
Ronianum anno Chr. 465 celebratum, sub die xv ka- codice Baluzius edidit in lucem ad calcem tomi II
lendatum Decembrium,ul liabent Acla vulgata, (a) vel capitularium: Sic enim ille in mense Novembri: IV
xni ut in appendice codicis Dionysiani et in Mo- idus Novembth, Romm, depositio sancli Leonis epi-
guntino, vel xvi, ut iidem ad margiuem; boc, inquam, tcopi et sancii Mennm.Non longe abest dies 10 Nov.
concilium Hilarus ipse in episiola ad Ascanium, eic, a 30 Octobris, nec cerium est in codice isto, quem
cap. 2, babitum esse 589 lestatur a fratribus, seu corruptum et interpolatum fatetur ediior, qui revera
coepiscopis, in anniversaria assumptionis suae festi- norinullis in locis penurbaia habet plurima, olim ad
vitate ciuigregatis : Quos Natalh mei, inquit, festivi- lii kalend. Nov. non annotalani fuisse Leonis depo-
tas congtegatat. Jam vero cuici die Doininica conse- sitionem, aut ex 50 Octobris ad 10 Novemb. in Ec-
crari debueril pomifex, non incommode ordinatio- ciesia Ambianensi, ad cujus usum liber scriplus est,
nem Hilari in praecedentem Dominicam rejiciemus, esse translatum occasione festi alicujus proprii illo
qusc fuii xv kalendas Decembris, si quidem littera F die occurrentis, et festi octavaeque sanctorum om-
BALLERINIORUMANNOTATIONES
1997; alter vero quem experantiquo Veronensi co- nationem signantem n id. Novembris. Ciim pnrro ex
dice vulgavii P. Josephus Blanchinius, tom. IV Ana- aliis documentis Romana sedes vacaverit diebus se-
stasii, in prolegomenis, pag. 6. Accedunt etiam pi- ptem, obitum Leonis ad diem quartum Novembris
cturse basdicseS. Pauli, et.inscripiio ex ms. Virdu- evehendum collegere. Ea vero aniiquiora documenla,
nensi in Mabillonii Analectis impressa et inferius a quibus Leonis mortem assignavimus diei 10 Novem-
Quesnello recusa, n. 11, quse dies totidera signant. hris (siquidem Romana sedes vacavit diebus septem)
Si autem a die 29 Septembris computentur niensis C Hilari ordinaiionem ad diem n id. ejusdem mensis
et dies tredecim, Leonis mors incidit in diem iv id. a Mariano Scoto perperam evectam osiendunt. La-
Novembris. In laudata inscriptione Leo depositus biiur etiam opinio qua ejus mors assignaiur diei iv
dicitur iu idus , ubi cum mensis nomen desil, kal. Julii, seu 38 Junii. Hac auiem die non obimm ,
Aprilem mensem supplendum noniiulli existimarunt, sed translationem S. Leonis cclebraiam fuisse Gapi-
ita ut ejus mors assignanda sit iu idus Aptilis, quo tulare Evangeliorum RomanaeEcclesiaelesiatur. Hoc
eum sepultum cum libro Pontificali plures tradunt. kalendarii nomine primus edidit Joannes Fronio; sed
Sed ha!Cdocumenta Hieronymiano Martyrologio po- veiustissiinum esse Capitulare Evangeliorum ipsius
steriora, prseferenda non sunt, cum praesertim tem- Romanae Ecclesisc ex ven, card. Thomasii et Domi-
pus ponlilicatus Leonis in omnibus Catalogis nota- nici Georgii aique aliorum edilionibus liquet. In hoc
lum, et a die 29 Septembris ordinationis ejus in- autem juxla omnes editiones ac mss. die 28 Junii le-
ceptum, Aprili mensi nullo modo congruat. Adde giiur : Translatio corpoth S. Leonh, qiiam qnidem
tandem id non posse conciliari cum ordinatione Hi- hoc eodem die factam sub Sergio ari. 088 memoraia
lari, quem mense Novembri ordinatum Quesnellus, inscripiio apud Mabillonium prodil his verbis: Depo-
n. 4, optime sl3tuit, Solum errat, cum ejus ordina- siius est III idus el iterum Iranslalus huc a B.
tionem assignat diei xv kal. Decembris, eo quod pu- papa Sergio iv kal. Jul. indicl. 1. Num vero die 11
larit an. 461 litteram F Dominicalem fuisse. Cum Aprilis alia vetusiior translatio vel elevalio admit-
autem litlera Dominicalis ej'us anni fuerit A, Hila- tenda sit, satis probabile videtur ex genuino Marly-
i*usordinatus dicendus est xm kal. Decembris, seu rologio Bedae, qui paulo post Serginm, praeter diem
die 19 Novembris an. 461. Si autem S. Leo exces- JJ 28 Junii, diem eliam 11 Aprilis Leonis festo ascribit.
sisset die 11 Aprilis, septem et amplius mensibus C1!lmenim ex constiluiis nec Leonis mors^ nec ordi-
Romana sedes vacasse dicenda esset, quod ab illorum natio huic diei affigenda sit, aliqua ejusdem transla-
temporum moribus abborret. lidem Caialogi, qui tio vel elevaiio Sergio antiquior eo die astrueuda
cum vulgato Anastasio Leonem sepultum tradunt m est; et hac forle de causa in inscriptione laudala Leo
id. Aprilis, stalim addunt cessasse ephcopatum dies sub Sergio iterum, id est, secundo, translatus tradi-
septem. ld autem cum nostra senteniia optime con- tur.
cinit; die enim 10 Novembris Leone vita functo, (a) Hanc chronicam notationem, quae in Diony-
post septem dies Hilarus eligi potuit, ejus ordina- siano-Hadrianeae collectionis codicibus et ediiionibus
tione biduo prorogaia, ut die Dominico perageretur, exhibelur, veriorem esse illa quam prseferuut codi-
Ex his corruit Quesnelli opinio, qua Leonem obiisse ces colleclionum Hispauicse el Isidorianae, palet ex
arbitratur m kal. Novembris, seu die 30 Octobris. dictis annotatione praecedenti, in qua hanc diem xm
Unum Corbeiense kalendarium, quod aliis erroribus kal. Decembris anni461, non verodiem xvik.al. Do-
non carei, tanti esse nequit, ut tot documentis atque lriinicain fuisse vidimus.
rationibus bactenus propositis anteferendum creda- (b) Septeni tanlum dies vacasse, plures Calalogi
tur. Cadil multo niagis utriusque Pagii senlentia, cum vulgato Anastasio prseferunt. Deccm auteni et
quaenulli quoad Leonis mortem documento incumbit. bclo dies nullum, quod sciahius, antiquum documen-
Solum illi praeferunt Marianum Scotum Hilari ordi- tum exhvbel.'
 52§ fASCH. QUESNELLl pISSjERTATlONES INS.LEONIS MAGNIOPERA .321
iiium pr&ximesubsequenlis. Festa sanctorum in eo A Scolus, in diversos uterque errores abiit, hic scri-
ItbrO infefeideriini a dife 26 Oclobris usque ad 8 bfeiisObiissfeV riorias Jtiiii_ ille sepultu.m fessfeivkii-
Nbveiribris. lendas Julii. Non nocet magis ordiijalionis dife27
V. H.afifcepbcllaih corififiriaf quod ctiin dubitafe Juhii celfebraicemfentip. Qhis enlhi istud inter iiripos-
iibh possimiis qriih hveiise Novembri suefeessbrLebhi sjbiliaiiumerfet, utqui die S7 vfel"28ahteVucfem cansfe-
daius sit, nfecpfobabilfe sit pef pafcatissiriiailla Efe- cratioiies safeerdotales peregerii, sequeriti velfeodem
clesise Roniahsfetfempora diu post 'mQrterivpori.ificis diferepehtiiio fivPrbocorreptus obierlt: 591 "(juod
dilataiii fiiisse elcclibriem SUcceSstifis,quatii Leo ad potius facilecst cQhtigisse pohtifici annoso, pffecfe-
Anastasiuni ThesSalohicetiserii scriberis, nullh dild- dentis hofetis vigillis feilabpre fatigaio.. Quibus adde
tibnibiis yaiebalifaligafi.(Epht. 14, tiuhc .12, cdp, 6); plerisque cbfruptiim videri Ahastasii loeuih de die
pfenecerihmeo Spsoapparei ihtfa mehsem Octobreiii hfdiiiatioiiis. Ethaiicqiiiderfi difevelquarto vel unde-
coercendam essfeS. Leonis martein» cinio Jiinii fcfelebfaridebuisse hoc anno efUdkfepro-
Repughaf sfeiiteritiaenOstvafe cohimuriis chronologia. bal vir clarissimus Carolus le Coinie Oratorii Galli-
Scij prset.efquivhiqriod sola libfi Pontilicalis 500 canj presbytfer iri Arinalibus Ecclfesiasticis Franco-
adctoritatfe riiuiiila liaec lnvaluit, quafeiijaghi fahleiitlh ruirtj iiii. 686, niim. 35, tameisi Lfeonefniv kalendas
noh est, accfeditetiain qUod hrjec ipsa pliirfes alioj? Jiilii hiofluuih, iion fexistiiuet: vix lameh aiia fatio
chrbijogfaphos Jadvefsos iiabeat, fexfempiigfaiia, Ma=- 'fexcogitaripptesl cur (a) huic potissirniim diei affixum
riaiiuin Scotuni, qlii de Lebnfe nostfo liic babel: isit ffesiumhujus pOntificis, eiiain rfejfecfaiiide Leo-
Magnus Leo pqpa obfti iv kaleridds Suiii; Martintiih ijis I fesiivitate, qiiariv quia constahat hi Ecclfesia
Polonhri), qhi Lepneiri eiiiiidem scribil sedisse annh "Romahaep difepbiissfeLeoflem li.
21, minsibus 9, djebustl; HerivjariivuhiCQntfafeium,*' VIII. Ebi pofro bac die iftoriuus erai Lco II hoii
qui annos S| sedissfeait. tl.ec et Simiija prftpitis afece- fei lamen kacra fuit eadem dies iri aiiiiquis iCcclcsiie
duhtivd sfehtfentiahiqiiifeLeoiiis ifvpffetnriieiisiOfeio- hiphtjmehlis, sed LeOni i.TIujus assetiionis plures ex
bfi assigiiat, qiihin cphiihiiiii, quiieijl idus Apriiis. ahtiqiiis Iiistoricis, Martyrologiis, Lectiiinariis, Bre-
VI. Sed juvat Mafiatrurii Scoiilhv, cujus sii.igufafis viafiis, Jifissalibiis, ' et kalendariis probafiones facile
et expressa~jaarjatio est, iiiiigehlihsliifijiicere;'p.tiri- est 'adducfere, ._
riium eiiiiri iliciS ex fe().riobisaflFiiigetnd disiingufeii- Priirio ioi.p jirpileat sfliieius Grfegofitis Magniis
dijm Lebhis I bt L.ebiiispl festa, qiisfeper ipiigUih PP. I, qili LeoivfeII afliifjuioi.fiiit. Is iii'Su.oSacfamen-
tfeinppfis spatiiini cohfiise eelebi_.uasunt. Curivonirii tirib aniioiat miaii S. LediAspapm, ad iv kalfendas
lipdiferiiaifelaifeffereubiqrie pef Eeclesias Leorii j)ap"_e Jiilii. llPc qiiiiieivi additunv Sacrameiiiafia mefiio
iLJuriii <iies 28; saci-a liabeatur, hoc tiimfehper feifo- siiSpicantur Vifi diifetijuxta iideiii eodicis Remehsis
rfeiriconiigissfeiriahifi.'stiinvest,tuiii eii feitatoMafianl a dDciissimo yirp ilhgoiie Meiiafdo laudali; iifeijue
Sfeolitocb, ibih fexdicfendisihferlus, ex quibtis doce- fegoinficias ierihi; attaiiieii aiitiquissiiii&riiesse iiahc
mur Leonem II in Leonis I locum essp gubstitutuiijs addJti.oiJeinduo evincunt: unu«_iest, quod tam pauci
In Mariyrologii). enim -Komano h^c legluius ad iv codices jjjss. invenji sunt, qui ea careant, ut uniGUS
kaieiidas .'iiilii:;Rfiina, saiicii Lioriis pdpm f/. Ei iri ille RciiiehsiS ialideliir.-a MfenafdO,qui lamfen (psta-
Bieviafip ROjriaho.ebaferivdie iiabefbr ol:fleiuinfejus- fuf hatqle S. Leonh papm ui idtis Aprjlis ihscfibSin
dehi Leoijis II qSii ibidem dicitur sepuiius iri tasXtiiu fepdcri)Reinepsi cddifee.ih C-fetefjsvefo (b) antiqujs-
sqncti jpelriiv UalehddsJulii. "siriijs, jiula Corljeifeiisisaiicli Eligii Missali, ad cuj'us
Coiitejiduul ificfeiiiipressfefiptSresLeOiiemIi tiipf- C iidfeiiiSafcfamfeljtariiiirifedidit,fetduobus alifs ejusdeiji
tuum rion essfejv kiiendas Julij. Prbbarit fexApasfa- jrioiiaslefii, ilfem tiiiaho et TbuaheP, eic... na!d/e S.
sio, sfeulib.ro Pbhijfifeali, ih qub dicitur Qrdjnaiioneiii Leohh pnpiei\ Jfal,'Julii annotatiiiii exliibferi; alte'
cfelebrasse dii 27 Juiiii, sepuiiiis vferQgd beufumPe- fhih, qiiPd paiifeofUjriadnvodum saiictOrurri, qui mal-
trum qposiolumsub dii v iiohdi Sulius, Quibus suffra- lyfes hpu fueriiit, festa inscripta habfeai, pauciorujtt
galur MariamiS Scotus .tjfibehs Letiiieui 11obijssfe v 592eliahi RottJahofuiJvpojitificum:quosIhtfer Lfep-
nonas Jnlii. ... iieiii I ohiissuiii fessfe,hon omisso Lfeone,Il-, yix in
VII. Noiiin ego hegare 28 Juiiii vjta fUhctum fesse hienterii 'venefit, Ex eodem Sacranientario Grego-
Leonein II, iiuiceriimopinioni faveni, hediihiadvef- jiano assijmpsit procul dubio Hincmarus Rfemensis
saniur, quse iiv conirariuhj adducta supt, (.sCfepfo afchic.piscbpus feollectamsecrefam missseS. Leonis,
JUariano,'qu.i Ariastasii vtifbis iiiaifehitfeiiectisdecfe- qflam r.feferl ift opere prolixp de Pra.desfinaiioiie,
pius est. Ad Ahastasium enifti ipsuiii qiiOd auihet, pag. uitliria, quanique jn Ecclesia Romapa recilari
v
non scfibit iivbrtuunVLeonein nbhas jiiiias,. sfed solitaiiv sigiiificatv li.is verbis: Hanc (inieiligeiiliani)
laniuhjmodo sep.ulluin : faciiliiiifepofrp iiiielligiiijiis ipsasdnctasedesaposiolicajnarcqnh cmtesliumwysie-
eum qui v kaleiidas Julii dieiiv,exfrerivurivpbjlsset, riqrmri exiiposioiorum iradiiione reiihel dicens :j Ilsec
quarto posl difesepultura esse. Cum liaec rion iii-icfer- hosiia, quifesumus, Dbmiue, mundet noura delicla,
iiunt auctor leciioimm Breviafji Romahi fel Marianus quiB in ara crucis invmolaia,' tolius jnujidi tulit offen^
BALLERINIORUMANNOTATIONES
(a) Cunvserjiis yalde iiuic diei iykal, jiilii fesium Stiissihiis capiliiiariivus Eyangelkiruiri, iii quibus ea
Lepnis ii aflixumfnerii;, «ijines aiitflni cataibgi Rbma- tfansiatio eddfeih difeSignatur, fet in kaiehdario JB.o-
jiariim lionliilcsiji)eumscpullui)) liadaiit v hpp, Julii; mario, quod fesponsorian afe AnlipIiPiiario Roh)a!ja_
ea fesli asSignaiip jjoneaui c.ausainliabuisse yjdeiiir, D jEccie&iaepfEehvissurhecpdice BasilifesijVaticanae yul-
quani Quesiieliiis cpnjicit. Iri Bfeviqfip.._4eCdmera gayit ven, card, fhoftvasius toin.iV,pag. 9novissim_e
\tecund)im usumAoriignumi imptesmm Vcnsiiis arte.et editiohis, afe tarideiri ih vetusto Missali Laiefanehsi
impeiish mqghiri ,Au,dxm de Tbrfesqiih: deMulaM niiper impressb lom. 1 Collectionis Lilujsgicaepag.
jnnii 1494, die 28 Junii festum liujus Lebiiis II cpm l2i_, eodfem tamurij die S. Leonis festutn indi&atur.
.tribus propiiis leelionibus exhibelur, sed ii) iis hibil Nori diffuemui-taiijeii tria aiia Sacrameptafk Gfego-
,<ledie sepui.iiri, ut in ^pmaiio Breviarib riuut legi- riaha, Remense a P.- Menardo, not. 554 iaudaliini,
•liir,. .; . Tiifeodoricfensfe et Gemeticense in notis ad Mehafdum
(b) Vetustissimi oniniumi qui liactenus ad nbstraiu 'allegata, Lfeonis memoriam praeferre, hoh die 28
nolitia.ni perveuferunt Sacrameniarii codicfe? Grego- jupii, sed 41 Aprilis. In solo S. Pelri supra Divain
riahi,si|jntunus,.y.iUicanus,etjai"ter 'OfdihdrioS. Lfebniscoiivmemorationemsine ofQciofeo-
Muratoriusedidit in Liturgia Ilpuiaiia tonii II; cuih- ,dem die ll Aprilis inveuii P. Marterie de Monafeh.
queii hoc hie iv kal. J.ulii S. Leonis Viiissam.pariter jiitib, I. IV, c. 4, n. 26, cnin in aliis sex ejiisdfemge-
pra^ferant. slaliin post Leonis fraijsiatiojjeiu eodem neris iibris, quos ailegit, lib.lV,c. 6^n.23, ejjisdfem
die peractam sub Sergio hanfe i)iissanv'Sacraijiientafio 'sanctj feslivitas uoteiur die 28 Juuii.
Crcgoriano additam credimus: et idcircpiji vetu-
325 blSSERt. I. DE Vlf A ET REBIJS GESTIS S. LEONIS MAGNI. ]' 5'iO'
sani. Et ilein: Afniufenobis, Domirie, ut ahiinse fa- j i ms. Colbertino, dfescriptaea Bsiiizio ifthOlisadCapi-
Hiuli tui Leonis baecpfosilobiaiio,quam. iihmolahdo lularia, p. 1486, ubi post.quaiuor doctores Ecclesiie
totius muhdi.lribuisti relaxari delicta. Ei: Rfespifce, Latinae S. Leo invocatuf. Queri)titulbih."pontj&diho-
omnipotfenSet riiisericors Dfeus,supef hai.ricfapviliam stfo postiiminio rfeslituiihoyiiih 594 Eccjfesia.Pari-
tuam, pfo qua Dominiis noster Jesiis Ciirisihs hb.iV sifehsisBrfeviafiijmaftno 1680 excusUiftfet hjhgna ab-
dubilavit riianibus tradi hocehtiufti, et cfiicis subiffe cufaiibnfe erijendatuhi, doctissiiiiofuih VirijfuhVp|)e
tormentum. 1 Ubi observaffe licet in seefeia dfeS. et ihdustria, iripfimisque clarissimi Jafeobide Sahfela
Leoiife sfefupulosiorenisequeritis aetalis diligferiliah), Bova docloris, socii et pfofessoris Sorbbnici, praece-
ex qua pro bis verbis, 17' aninicBfamuli lui Lebriis plofis mei.
hoecptosil oblalio, hsec alia siippbsiia suftl: Ui iiiief- Ado Viennensis, qui eodem ssecuio nOho scripsit
cessionekeati Lsouis limciiobh prosil obldtid; qiiafcne suum Manyfoiogiuhi, Leonein non recfehset hisi iv
recitarentuf lempore HinCmari, S. Gregorii, et fof- kaiendaS Julii ih hunc moduin: Ipso die Natalh S.
san superiofum poniificuiri, nuila reiigio ifl.tefcessit, Leohh papm. Legitur quidem fetiu idus Apfilis Lfeonis
Ista etiavh pfecandi forftia aiitiqUilaieninujiis officii meniip in vulgatis fcodicibus; at Joannes MOsaiider
pfodferemihi videtuf, et iflde fortasse uMa, tjuhd et Heriberttis Rosweydus, ((uiAdonfeinmultabura fedi-
statihv post obituift Lfeonisceleljfalus sii dies iii lio- defunt in lucfem,istud rejiciuiit aufetOfitate plurihvo-
norfemhujus pqiitiQfeis:cu"ihou ita pfidfem deruiicto rUni codicurti mss.
precabantuf fldeies inlfa Missariim soleiivnia, pfO Lilierms. SafcrainehtarurftRatholdi, quidecimosae-
Ecclesiaemore ae pielate, a_ierh_efeiicitatiS gatidia. culo exaratuS, kalendafiuivims.S. MiehaelisdfeCon-
Mutalionis illiiis in secreta MissasS. Lfeoriis.factse,j, flueriieinCatalonia, kalehdarium EcciesiifeCbristiahre
•B
exiilicaliohem viderfeest aphd Innocenuum PP, UI, editiiin Helihaestadiiajirio iS85, adcaicert) Ciirouijlo
in rescripto ad J. quondani areiijppisCopufflLiigdu- gise Davidis Cbylfsei, kaiehdafiuii) lhs. S. Theodefisi
nensehi, quod refertur c. Ciim Mdtlhm, di Ceiebta- pfbpfeRfenios, et alia bfeheihulta iiifceitaese.atis iit
lione Mhsatuin. regionis monimenla, Leonis mempfiaflv aiiftntalaiii
Ip antiquo Mariyroiogio,quod difeiiuf503 Yfehe- hon habeiit, tiisi.ad 28 Jiihii diein. LfeQueriiporfo 11,
rabiiis Bedae, haecad eumdfeiftdifeftii28 Juiiii iegi- LeoiifeI posthabito, ut jam diximus, quis Crfedaifee-
hiiis: Leoriis papse, qfti post Petrlirii apdstolum 47 iii ifebfisbleninique cultu liohbfatUiiviii ROinaiia prai-'
ufbe Roma sedit annps 21, difes12, et CSetefaquse sertim Ecclesia?
Leoiieiri priffiUmciafissime designarit, ubi ex coii- Martyrologiuniariiiquuih, quod prOvfetferiRoiii&no
silio videtur di.eimoflis vfei depositionis hon' mehii- vendiiavit Roswfeydus, nefealiud est qiiani Adohts
nisse. Epitome, nihil de S. Leone iii idus Apriljs; haic au-
tn vetferikalendario Roinano, seu pbtiiis iibio Le- tem iv kalcndas julii : RommLeonis papm.
clionario, qiifemvif docti&simiisJoahnes Frdntp fca- °WandelbeiluS,.quiUsuardi Martyfoirtgtuhiinfetjfict)
nonictis regularis S. Augtislini et AcadeffiiaeI*afi- expressit, eadfemquifi itle habetde Leopfetaiii ad u.
siensis caneeilariusfedidithonita pfideffi e ffis. codice idus Aprilis qu.am ad iv kalfendasJrilias. Habetiif in
sui S. Genovefaemonasterii, aiireis charactferibiis Martyrologio Molafli fet tbriiO) Opefum Vetierabilis
exaraio, et nongerifisarinis, ut putat, antiquibre; Bedse pfesbyiefi iiifetfieuiii iliud Wiindfeibertifrjua.
nihil deS, Leone ffiehse Aprili; sicauierii riiense Ju- est eruditorufli bpirijo) MartyroiOgitihi.iii idus Apri-
hio : die 28, TrahsldlibB. Leonh. De Leoftfet pf ofcul lis Csiiafdus Lovanii editus a> 1568 lisefeliabfet: flo-
dubio intelligfenduinistud, qubd feteriidito iFfbHtonlG mmnalalh B. Liohh papm, tujiis lefripofibuieAsiUit
vishm est. Qualuor eniffi laniuftihiodo coftffessortiin sancla synodusClialceddhensh,et ad inargiiietii,*.Pri-
niemoria consignata Iiabelur in Lectibriafio, qiios iii- mi, de quo 2S Junii. Ibideih vfefo Wandeibefii hoc
ter Leorii II locum esse daium, negatum Leohi I, lipn distichum i
estverosimile. Deindeantiquam ullius saucliLfeptiis Pontificeet summoternseirradianteLKOME,
translationfemnOfllegiinus, nisi LfeohisI, quehi Sef- Spiendent,ore, mauu Christiquipavitovile.
gius jvapa I ad hohoraliorem locunvbasilicseS. Pfetfi Ad iv vero kal. Juiii: Natalh beqti 595 Leonh
trahstulit, teste Ahastasio, ut uberius iiifra. paprn el docloris; et ad marginem : De Leone, Ponti-
Usuard.us, qui ineuiite saeculo noho flofuit ih suo c. 47, et Ganhius anie Opera. Wandelbcrlu.
MartyrologioS. Leonis Magui irieminil ad iv kalferidas ficale, aulem:
Jnlii, his vefbiS: Naidlis beali Leonis papie et docib-
ris. Quis fenimumquam docloris lilulo ornatus iiiief PfavsulequartusQyatverbi et doctoreLeone.
Leones pohtiflces, prielferLfeoneniI? Perpferahi ati- Ex qup afghitiir prava Molaiiicorrectio in Usuafdo
lem Joauries Molanus vocem hahfedocloiii, qiiarii ih tenlata in postferiOribUseditioiiibus cbhtra auctoris
prima editione Usuardide Leone I iiilerprelalris efat, frienteivv;fidemqiie hvss. codiciim.Quatii cOrrefctiohem
mulata postmodUiriSententia, ad niargihfemrfeifegavit in Wandelbferloaudere vetaht fcarhiinisleges.
in altera bujtis Mariyrologiieditione ab eo prOchrata Mafianus Scotiis, ih ChrohicO quod circa annuhi
Antuerpia_aimol585, subslituto in illiusvocis locum 1083 coiiiplevit, MaghuinLeonein papanvOblissfescri-
confessorishohiihe, aliisque de suo supefadditis, quse liit iv kalendas Jnlii: ea pplissimuni ralibhe ductus,
LeoniII conveuiunt: quod omnibus hiiiriuscriptisfcO-. ut ego existimo, qiiod illa difecolefetur Magni Leonis
dicibus cnntrariUmest. " ihemoria.
Circa Usuardi tempora Leonem (a) iiiief Ecclesise Abbas Ufspefgehsis, qiii obiit aririo 1240, ad an-
doctoresfuisse numeratum, testantur litahiavqiiscba- hum 461 sui Chioiiici: Leo papd, im|Uii. niijjrauiliy
beiifur ^in libfo precuni Caroli Calvi imh. fexCodice kalendas Julii.
BALLEBINIORUMANNOTATIONES,
(c) Peculiareriiet antiquum S. Leoriis culfuhi ih sefi* surit lomi II MiiseiItalici Mabilloniii p, 227et
Romaria Eccleiiia asiruunt veterfes ipsius litariiae-, 2S4. hi duo laritumeonfessores pcntifices ipvocaiiiuij:
quas ex codice basilicse Valicahae;accurait. recusit S. Leb, S. Gregori. De doclOris titulo videqhae dixi-
card. Tliomasius lom. V Antiqui libri Misitiruriipsp mus iii epistola nunfcupatoriatomi I (prcead.). Quuad
299, et nos in aliis mss. invenimus. Iu his eniin in- Adonem \cfo, in tribus aniiquis ejus codicibus, quos
ter sanctos coufessores pontifices S. Led rfecehSfetuf vif cl. DoriiinictisGeorgius in Romana editione Mar-
sic: S. Silvister; S. Leo^ S. Tfart. S» Mtiiiine, S. tyfoiogii Adonis adhibuit, die 28 Junii legifftf pag.
Gregori, etc. Iri aiiiScQlitfacliOribus ejusdBih Ecclfe- •303: ipso die nalalh S. Leoiih pHpre, gminerito ex-
, sise'lttaniis ex codice liatoldi apud Mehafdumih Sii- iitleiuh ingenii iipiid Roihanbs Maijiiiis Leo «ppeWfl-
i cramenl. Gregor., not. 741, habetur : S. Siiiieiief-, iur. lidem porro codices ejusdem Leonis festum pa-
' S. Leo, S. Anibtmi, S. Augusiine. In bfeVissiriii".li- fitcf sign_ihl die 11 Aprilis.
tei)iis^'qu_edjiobus Ordihibus Romaiiis 13 et 14 iiv-
 S8T PASCH. QUESNELLl DISSERTATIONES1N S. LEONIS MAGNIOPERA. 3211
Marlinus Polonus Marianum et abbatem Ursper- A ms ad Leonem II translaia, ejus officio ascripta est,
gensem explicat, et ipse suo suffragio confirmat as- ne apice quidem mmato. En colleclam.
sertionem nostram. Hic etiatn, inqu.it, sepultus est Deus, qui beaiutn Leonem ponlificem sanclorum
cpud basilicamS. Pelri aposloii, cujus [estum fil in luorum merith comquasti,concede, qumsumus,ut.qui
vigilia aposlolorum.Nondumigituramio 1277ad quem comiEMOiUTioMS ejus ftsta percolimus, viim quoque
Chronicon suum perduxit Martihus, Leonisll festum imitemur exempla. {]bi cum dicitur sanctorum tuorum
agebalur iv kalendas Julii, sed Leonis I, in Ecclesia meriiis comquasti, subaudiendum suspicor apostolo-
Romana, cujus consiieludo ac ritus lalere Martinum rum, seu Peiri el Pauli, quorum solemnis dies occur-
non potuere, qui in illa NicolaoIII pontifice pceniteu- rebat, Ct quorum meritis coajqiialuin Lconem pr;«di-
tiarii munere funclus est. , cal collecta; nisi enim aliquem inter caeteroscoeliles
S. Anlohinus, qui florebal anno 1450, Chronici insignem 597 cogites, cui Leonemcomparare volue-
parle n, hacc habet de Leone nostroi Celebralur hu- rit, minus concinna laus eril qua sanctus sanctis si-
jus sahcii festumin vigiliq apostotorumPetri et Pauli. milis dicilur. Caetemm non semel ab antiquis Leo
Wemerus Rolewiiik de Laer Wesiphalus Carthu- noster cum apostolis confenur; Aeuv7r«jr«f'ti>jai: h
siensis, qni kaicndariuui et Marlyrologium condidit, laomoaroloz;id esi. Leo Romm papa apotlolh mquan-
necnonFasciculiiin temporum, quem ad annum 1480 dus, inquit libellus synodicus (Cap. 94). Sed et Pa-
produxit, eidem diei ascribit Leonis noslri feslivita- tres Chalcedoiieiises, in suo .rpotrytovi.T!*» ad Mar-
teiu. Feslum ejtis, inqnit, agitur in vigilia apostolo- ciaiium Augustum, sanciiim Lemiem apbstolicum
rumPelri el Pauli; qnidam dicunt 11 Aprilis. virum, TOV a-roo-ToiuovavSpa, appellarunt. Hsec om-
Denique JoapnesTrithemius, quenv mortuuin scri- «nia"
animum quemvis non pervicacem aut contentio-
bunt anno lSlO, in hunc modum de Leone I scribit: sum facile adducent ut Leunis I niemoriam olim in-
Moritur tandcm posl inultos pro Ecclesim ulililaie la- sferiptamfnisse credat 28 diei Junii.
boressub Leone Auguslo anno Domini 461, indiciione Non diffiteor taiiien antiquos etiam codices inve-
14, IVkalendas Julii. niri, qui Leonis 1'estumAprilis 11 diei affixum ha-
Pleraque Breviaria et Missalia, quae ante hujus beant; sed eosdem de die obitus interpretari nulla
ssecuiiinitium excnsa suiii, non habent consymatam hecessjtate compellimur, cum vel de iranslaiione
S. Leonis memoriam, nisi ad iv kalendas Julii, seu aliqua, vel de ordinatione possint intelligi. Iia ge-
die 28 Junii: miinum Bedaepresbyteri Martyrologium, quod a Go-
Missale Romanum scu secundum consuetudinem defrido Henschenio non ita pridem publicae luci da-
Roraanae curiaeVeneiiis excusum a. D. 1481; tum est; leriio enim idus Aprilis meniio habetur
Jlissale editum Basilicsea. D. 1487; Leonh papoeet confessoris,quarto kalendas Julii san-
Missaieexcusuin Lugduni a. D. 1501; cli Leonitpapm. Sic etiam lJreviarium ms. Montis
596^ievi:,r'u"° Aurelianense a. D. 1504; Cassini sexcentorum fere annorum, qnod in aedibus
Breviariutii ordinis SS. Trinilatis a. 1514; institutionis Oratorii D. Jesu ad muros Parisienses
Breviariinn Turonensis P_cclesiae1519; asservaiur. De Usuardo conslat ex superius diciis
Breviarium Carthusiense a. D. 1521; utroque loco natalem Leonis I commemoratam.
Breviarium canonicorum regularium 1523;' Eodem die habet veius kalendarium lomo X Spi-
Breviarium Romanum, Parisiis 1524; - cilegii Acheriani edilum ex ms. codice 800 anno-
Breviarium curiae aptum, seu secundum consue- rum : in idus Aprilh, natalis sancti Leonis papm.Iiera
tudinem Romanaecurise, a. D. 1525; C in kalendario quod libro Sacramentorum sancti Gre-
Breviarium Parisiense 1545; gorii ms. pra-.figiiur in codice Oratorii Parisiensis.
Missalc Romanum Venetiis cusum 1549; His adde Missale Parisiense ann. 1517 et 1541, et
Breviariuffi secundum usum arcliicoenobii sancli Breviariiim 1545 et 1584; Breviarium Romanum
_ Remigii Remensis corlem anno editum; Venetiis 1570. Breviarium Ambianense anni 1607,
Portiforiuni, seu Breviariuin ad usum Ecclesiae in quo nihil de sancto Leone 28 Junii, sed tanlum 11
Sarisburiensis, quod Londini prodiit a. D. 1555; Aprilis; Laudunense aiini 1584; in quibus non offi-
Breviariuin Romanum, Parisiis, 1556; cium, sed sola commemoraiio fit sancli Leonis 11
Breviarium Aurelianense anni 1573; Aprilis, niliil mense Junio.
Breviariuin veluslissimiim Fontisebraldi; Observandum, in plerisque Breviariis et Missali-
Breviarium Noviomenseantiquum; bus quseofficium sancli Leonis habent 28 solummodo
Breviariumi ms. Sancti Victoris Parisiensis; Junii, officium istiid esse de communi confessorum
Breviariuin canonicorum regularium a. D. 1609; ponlificum, nihilque prseseferre, unde discerni qneat
Breviariui» S. Marlini Turonensis a. D, 1635. . an de.Leone I celebretur, iin vero (b) de secnndo.
In bis onmibus et, sine dubio, in aliis bene multis X. Ex praemissls facile mihi persuadeo (c) trei
occurrit memoria S. Leoriis 28 die Junii, non 11 omnino dies coiisecratos olim fuisse memorise sancti
Aprilis. Memoria, .inquam, non iiitegrum officium Leonis papaeI, et unum eorum iu aliquibus Ecclesiis,
propter occurrentein sanctorura aposlolorum Pefri alium in aliis, duosin uonnullisannuo cultu celebratos.
et Pauli vigiliaiu, qiiaeceleberrima erat. Alias si in Depositioni hujus sancti pontificis sacer fuit ter-
diem Doininicamfcstum Leonis incidisset, vigilia in j. lius kalend. Novemb. seu dies 30 Octobris, qui huic
v
superius sabbalum rejecta,deS. Leone fiebal ipsa die depiiiatur in kalendario Aclieriano ociiiigemis annis
-Doininicaofficiuin, si bene capio sensum hujus Ru antiquo; tametsi forsan eo die officium celebraiura
bricifi in plerisque numeratis Breviariis appositae: de eo non fuerit. Priscis enim Ecclesiae lemporibus
(a) Si feslumsancli Leonh in Dominicavenerit, agitur vix ac ne vix quidem depositionem seu 598 obiiiim
de festo cum commeriiotalioneS. Joannh Bapthlm; illius sancti solerani ofiicio honoraium crediderim,
quocumqueveto alio die venetit, fit de ipso commemo- nisi qui martyrium fuso pro Clnisto sanguine com-
ratio in mhsa de vigilia. Cujus commemorationis ad- plevisset. Hinc est. quod in tam paucis monumentis
huc vesligia supersunt in collecta, quaeet in Sacra- dies obitus Leonis conscriptus legitur, ut nnicus bac-
menlario Gregoriano, elin recensitissupra Breviariis lenus codex visus sit qui hunc annotatum habuerit
pro S. Leonis memoria legitur, quseque a paucis an- die 30 Octobris.
BALLERINIORUMANNOTATIONES
(a) Similis rubrica legilur in Responsoriali et An- II MuseiItalici, p. 517, habetur'. Item in vigilia bia-
liphonario RomanaeEcclesiaetom. IV Operum card. iorum apotlolorum Petri ei Pauli facimut de S. Leo-
Thomasii, p.:120: Si vigilia B. Pelri in Dominicave- nefmista dicitur de vigilia, cum commemorationede
neril, sabbato prmvenimusomnia officiavigilim cele- S. Leone.
brare;Dominica veroomniade S. Leonepapa facimut. (b) Confer not. 4 (Col. 323, n. a).
IDordine lutem Rcinianolo apud Mabillonium, tom. (c) Confer not. 1 (Col. 319, n. a) sub finem.
 529 DISSERT. I. DE VITAET REBUS GESTIS S. LEONIS MAGNI. , gjffl
XI. Junii dies 28 translalione. corporis snncti Leo- . ^.' in Virdunensi codice monasterii S. Vitonis inler alia
nis celebris habitus est, quodie notata legiiur in ve- epitaphia, quae reperla esse dicunlur in Ecclesia S.
tusiissimo Joannis Frontonis Martyrologioseu Lectio- Pelri, referunlurque a Mabillonio lomo III Analecto-
nario nongentis annis, ut putal, antiquiore; in quo rum pag. 431:
quarto kalendas Julii legitur: Translalio corporh beali Hujus apostoliciprimum[JUs.Oxon.,magni]esthic corpm
Leonis. Cuiconciniikalendarium ad usumolim Eccle-
sire Romanace bibliothecaeValicansecodice antiquis- ' Quodforet et tumulodignusin arce Petri. [tam.atum,
simo anle nongentos pariter annos descrip.o, quod Hinc [Vulg., hunc] yatumprocerumquecoliors,quos cer-
Leo Allatius integrum inseruii dissertalioni suae de [nis adesse,
Dominicis et Hebdomadibus Graecorum ad calcem Membrasub egregia sunt adoperta domo.
operis de Perpelua Ecclesiarum Orient. et Occident. Sed duduinut paslormagnusLEOsepta gregemque
Consensione, pagina 1487. Sic enim pag. 1490 legi- Commonet Christicolamservansjanitor arcis erat.
e tumulo,quodgesseratipse superstes,
mus:.iv kalend. Julii, translalio corporh B. Leonis Ne lupus insidiansvastet ovileDei.
pontifich et confessoris. Quo in kalendario, nulla alio Testantur missi pro recto dogmatelibri,
die consighata habetur memoria Leonis. Cujus enihi Quospia corda colunt,quos mala [ Vulg., prava] turba
Leonis, nisi primi, cujus unius translationem com- [timet.
memoratam habemus ab Anastasio Biblioihecario, Rugiit, pavidastupueranl et corda ferarum;
seu.quovis alioauctore libri Ponlificalis, ubi de Ser- HicPastorisque sui jussa sequuntur oves.
tamen extremojacuit sub marmoretenjpli
gio papa : Hic, inquit, corpwsbeati Leonis probalhsimi Quemjam [ Oxon.,pulchra.]sepulcrji
palris alque poniifich, quod in abdito inferioth secte- ,8 legunt [Vulg,,pontificumplura
celant].
tqtii ptcedictmbasilicm(Sancti Petri) positum fuerat, Sergius antistes, divinoimpulsusamore,
facla diligeniiustumba in denqminata bitsilica publico Huncin frontesacraetranstulitinde domus,.:
loco (ul sibi fueral revelalum)reposuit, ac locum ipsum Exotnansrutilampretioso marmore tumbam[Vulg., Ru-
ornavit. tilum... tumbum],
Eadem, paucis mutalis, habenlur in ms. cod. Col- 600 fu quoposcentesmira superua vident.
legii Orlelensis in Academia Oxoniensi; illo, inquam, EtUltima quiapraemicuitmiris virtutibusolim;
codice ex quo prodiit Romanns canonum codex, qui- pontificisgloriamajorerit.
que idemplurima continet Leonina, inier quse nar- Ad huj"usepitaphii calcem legitur in Mabillonianoco-
ratio duplex de rebus gestis S. Leonis PP. I, una, dice hoc chronicum additamenlum : Sedit in ephco-
fol. 91, convenit fere cum Anastasiana narratione, paluannos21, mensem1, dies13. Depositusestmidus*...
etsi ea sit brevior; altera babetur fol.,214, eslque et iterum translalus huc beato Sergio iv kalend. Jutii,
ejusmodi: - indict. 1.
i4nnoDominicaiincarnationis 440, Leo papa Ma- Hsecde prima translatione corporis sancti Leonis
gnus quadragesimus quartus posl Petrum sedit annh ejusque sepulcro, quod et mlraculis clartim et prse-
viginli uno, mensibusduobus. Obiit m idus Aprilis. sens auxilium multis fuisse versus hic oslendit:
Anno Dominicmincatnationh 688, Setgius papa ocio- In quo poscentesmira superna vident.
gesimus qiiatlus sedit annis qualuordecim mensibus
octo. In hujus geslh iia legitur: t HiccorpusLeonis I XII. Porro diem 11 Aprilis meinorise ejusdenvpon-
bealissimi patris ac pontificis, quod in abdito infe- tificis.sacram fuisse, ex anliquis etiam codicibuscer-
rioris secretarii basilicae beati Petri positum fuerat, iC tum esse supra monuimus : qua attle.m ratione vel
facta diligentius tumba in denominaia basilica pu- occasione id contigerit, omnino exploratum non ha-
. blico loco, ut sibi fuerat revelaium, reposuit Vvka- bemus. Mortem ejus hac die recoli, communis est
lendas Julii ac locum ipsum ornavit. > hac setale opinio, hodiernis Ecclesiae fastis et Bre-
Sequilur in codice inscriptio viginti versibus con- viariis consignata, quam tamen sequi non sinunt
Stans, quae hic excusa legitur. Ununv porro quod in teslimonia Mariani Scoti, Martini Poloni fet aliorum
excerpto gestorum Sergii observatum velim, est nota quos supra retulimus, partim feslum, partim obitum
temporaria, cui concinit Mabillonianuscodex j'amjam sancti Leonis alii diei assignantiuiii, quam 11 Aprilis.
599 commemorandus. Uierque enim codex cum Hanc diem (a) anniversario assumpiionis ejus ad
Fronlonis Martyrologio et Allaiii kalendario superius pontificatum consecratam fuisse non sngre credide-
laudatis, tesles sunt quatuor, quorum auctoritate Ju- rim. 1° Quia circa haec tempora contigisse ordinatio-
nii diem 28 translationi S. Leonis I sacram fuisse nem ejus consona est omnium sententia. Scio cum
certo constare yidelur. communi chronologia, quae obilum Sixti m vel v ka-
ExeodemSergiigestorum excerpto docemur.quod lendas Aprilis evenisse docet, componi conjecturam
Leo nosier sepultus erat in basilica Sancti Petri, qui nostram non posse, si quidem ex Prospero indubita-
bonos nulli decessorum conligerat. Primus quippe, lum hahemus quadraginta dies et amplius Romanam
ait auctor ROmseSubterranese, inler sanctos ponlifices Ecclesiam sine ponlifice fuisse. Sed quo auctore diei
non marlyresannumeratur: haud lanien juxla Sanclum Illi mors Sixti pontificisassignatur? Non cerie Pro-
Pelrum, sed in basilicm ejusdem vestibuloanle secre- spero, quod Ciaconio visurn est Raronii verbis de-
larium, in postrema nimitum ejusdem veslibuli-parle r. cepto; nuspiam enim id apud hunc chronographum
dd tmvamingredientibus.Quod epitapbii janijam de- legitur, sed nec apud ullum scriptoreri) Anasiasio an-
scribendi versus 6, 7 et 8 significant. Multi deinde tiquiorem. Hujus autem tam suspecta diligentia, tam
pontifices ibidem tumulati sunt;ita'ut sancti Leonis frequentes iapsus, ut infirma sit admodum ac vacil-
sepulcrum aliorum obrutum sepulcris delilesceret, lans assertio omnis sola ejus auctoritaie subnixa.
cum Sergius papa I, qui sub finem septimi ssecuii 2° Vetus kalendarium superius laudatum ex tomo
Romaesedit, prasvia revelatione admonilus, corpus X Spicilegii Acheriani, deposilionem quidem sancti
Leonis e loco obscuriori eruit, transtulitque in supe- Leonis papse ni kalendas Novembris commemorat,
riorem editioremque versus altare, sive in oratorio iii vero idus Aprilis seu 11 die natalem eju«dem re- ,
ad dexteram majoris.absidis prope sancii Pelri aram, censet. Natalis porro de die mortis hoc loco intelligi
ut scrihit idem RomaeSubterranese auctor. Exstruxit non potest, cum hsecmense Oeiobri deputetur; quem^
quoque Sergius magnificum lumulum Leoni cum hoc igiiur, nisi consecrationis, diem significabit? quo no" '
epitapliio, quod exstat apud Janum Gruterum, ei ad mine inter alios ponlifices Sixlus III, Leonis pi'aede-
ms. codicis Oxoniensis apograpbum, a clarissimo cessor, ordinationem suam appellavit epist. 1 ad Cy-
ViroE.Bernardo nuper ad nos transmissum, emen- - rillum Alexandrinum: Synodo, inquit, quam nalalis
davimus. Idem inventum est a doctissimo Mabillonio mei dies congregarat; et epist. 2 ad Joannem Antio-
BALLERINIORUMANNOTATIONES.
(a)Vidcannot. 1 (CoZ.319, n. a). f.i.t---~i,~'' . '•" '
PATROL. LY. '"""-"
:\f\';;\ ....., ...'
 *M PASCM. QUESMELLI blSSERTAflONES lN S. LEONIS MAGNIOPERA. $g
cliehuftv: Aiiditiituhivcfia ffgterriitas, xjuimad halalis ,A iuijus offic.iiprferogatiyavft, iri quo videlicet fldi.prl-
g01 thei cbnyeiiirdi di.ein. Hilarus Leoiiis sUfccfessOr rinjm riociiiriihm fesedemleclipnes ex pfima S. Pelri
proxihJus, fepistola 2 ad AscaiViiiih et aiibs |5roviricise fepistbla liabeniuf qtise iri hifaque sbiemnitaie Ca-
Farracoiiensis:episcopos, c. 2 : Leclk, liiquit, iri con- Ibedfsfesahfcti Pfetri; ad terlium ver.Q hbci.urnnm e*
ventti frairunf quosnalalh mejfestivkas cpngregqrdl, ad taiSsam espifemEvahgelii leetip quae et in Cathe-
i.itleris vesith. Sanctus iteni Pauiirius, epist. 16 ad dra sancti Petri et iri riafali ejusderii (Serjm. 2. nunc
Delpbinum; ail iiwitalhfti sfe ab Anastasio papa fiiisse 5); siihjptaqijfeest ex cap. xvi S- Evangelii secundum
Mriatatem iuuiii. Et sahclUs Affibfbsius. llbfi viii, Matiliseum, pb feahvproculdubio rationehv, quod in-
epist. 1 ad Felicem Comensem episcopum, dietn tui- fcarnatibhis lidehv Petriqufe confessionem,,^M_B a Deo
iqlit ejus, libc"est, ofdiiialiohis, fecblit. Mitto san- Palre dposiolicoihspirata cordi, qmnium humanarum
ctunv Aiiguslihuin. sefni. 32 de Vfefbis Dbiriini, et opiiiionuiniiiceftd trdiiscendit, el firmitaiem pelrm ac-
homil. 24 et 25 inter quiiiqnagiriia. cepil (Episi. J98),tam pie, laiii fortiler, tarii docte ex
5* in lioc maftyrologio seiv kalendario riatalem piifciiitdefenditqiie adversus Eiitycbem : rinde et ejus
non semper nioftiS dienv, sed qnamlibet fesiivitaiem fepisibla lairiqUainPetfi' cohfessidni consona ab cecu-
sigiiiliiiarfe,liqufet ex naiali sailcii Beiiediteiiabbalis, liifehica syribdp appfopata est, et ,ipse ab iisdem
qiii bvs annotatur, semel quidenv mense Mariio, quo CiiiilcedbiifensibusPalribus diciihr : Vocis bedii Peiri
decessit e viia, iiferuta13 die Julii, qtib ejiis trahslatio Piiijiibrisiniefpres essi constitutus.
recoliiur, quafti taffieh natalefti dici yidfeiijuSab au- Xili. Prselef (d) feaihcpfpbris siihcti Leohis trans-
ctore kaleridarii; ut iiijrhhi hoft sit idfemde ordina- laiibhfeina Sfergib papa factahj, quafti mbdd rfeceh-
tiohis sancti Lfeonis die esse usurpaium , quod de R " SuiihuS, sacias etiahi fejus reliquias ift varias orbis
sancti Ambrosii ordinalione usrifparuni Graci iu suo Ciifistiani partes dfepbfjaias.leginius,.Dfeaiiquaenim
MenologiQ; ribi hanfcsub nalalis ftuncUpatibhe me- corpbris paftfeiiceipiehdus MarliriiisPolbniis in dhrb-
rooraftl sfeptima die DefeerivbriS ; Latihih Eccliislae hicb, hbi i.iib Sergid papa I iioc aciiiiri riarrat : Cor-
exeihpluta sfeciiti. Veterem membranam operi suo piis Leonh I pqpm Deo revelante translulil apud Vir-
de doctrirta ieiftpofuta ihsefuit VEgidiiisBiifchfefiuse iehburg Osierfranck ; iiisi tairieri, "auctor iste. pro
schedis Heribef.i j~Wsvfeydi'afcfceptafti,qhae ihstar ffanslatibhe dfe ihfefibfi lbcO basilicje saiicii Peiri
est kalendai-ii seu Maftyfologii ih fea hiehseFebruario ad suiifefiaferii, liarifehbivissuppbhaU Ut ut sit; faciie
ista legiirius : Oclauokaiindas Mairlii; riataie Peiri de fuit ut duiri ibcb ihovfefetuf cbfpii§, paflferh ejus ali-
Gdthedra; qhb festo vfelut brdinatio seu pontificativs qilam impetrafit niihniilius e Virzeribufgerisi Eceie-
aposloli celebraiuf; sia, ihne teihporis Rohise degehs, fet a"d sua detule-
4* Quania ordinalio sblemriitate recoli solferfet, rit isacfiim pigmis, 603 ifuod pbsiftibdufti pfb inte-
fesla quae sacra ve! babila sunt, vel adhuc haberiiur gro corpore venditarii pppularis errpr.
ordihationi sahclorumPaUlirii; Ambr.osii, Augustini, Nbh pi^eSt quoqufe ffefferffeqriod iegimus iri libro,
Hilari papse et Martirii TuronensiSj demonstraiit de Cui litulhs : De sidiu Eccieiim Peifbcoriceiisis g fide
. Gallicana . Italica felAfricana dicecesibus. ibhflila, anclbfe Joahne a Puieb e slficta sdnctiFrqn-
' Rortiariaadde
Quibus plur.iuni adbuc poiUificumordinaiionem bhci fainiiid recolleCio; ijui ad aniium Chrisii 1476,
in bodiernis Ecclfesiae tabulis cfelebrari, ut videre sub Radelphirio ejjiscopo PfetrafcoricfeiiSi impetiatahi
est in Marlyrblogio Roftiano sahciorhm Basilii Gsesa- scfibit stiidio Eliae Biifdellii bulliihi a Sixlb PP. IV
fiensis, Ambrbsii Mediolanensis; Gregorii Romani fet prQ deceniiili ihdulgeniiarUnl jnbilaeo in eoriihi
ZehoiiisVeronensis_ordinaiibnes suis quisque diebus G gfatiam qui eccifesiasSancti Stephani et SahfetiFron-
annuasblemnilate boribratasreferente. Iinmo vero ail- tonis i|ubtannis adifeut die eofurndein mfeiiioriaesa-
modum similfeest quod. cum primis Ecfclesiaesseculis fefb. Dfc ecclfesia pbrfo Sahcii Stfeplvani brilla hsfec
sblorum Christi marlyrum mehvoria solenini ritu addit: In qud certcereliquiieejusdem iahcii el corpora
colferetur in Ecclfesia, sanctorum pontificum priffias sancli Leohis papm, qui Maghus Leo dictiis, it beati
omniutft feslivitates iriartyruriv soleihhitatibus esse Ptilrocli, el sancimSabirimmatiyth requiescuht. Idfefti
adjeciasj delectumque ad id diem drdinationis cujus- arictof, ad annum Christi 15S1, ex prorjfesfeu vfefbali
que; ita ut dies qui festus qUbtannis habebatur vi- majoris et consulUffi ufbis Petfacoficeiisis, hafrat
veiite porilifice, idem post ejiis morlfem recoleretur. Sacranv ahvuehv siipelleciileni ati sanctas feliquias,
Qiiod de nostfo Leone tanto magis credendum est, . qiiaj ih ciipituli PetraCoriceiisis gazaphylacio serva-
quatvio cjus electio ardeniioribus onvniumvblis ma- bafttur, ab li:efelifcisnocte iritempfesladiffeptas essfe:
jorique consensu contigerat,anhos ejusque ordiriatio per iiiifer qrias feaput sanfeti Leonis PP. nhftieraf, easque
totos 602 viginii et unum viverite Leone.re- reliquias in horto quodam repfefias, siih niajofi altari
coli solita fuerat. Quibus adde quod, pfopter refum sepultas fesse. Ex feodfem^ opihor, ibrile iiaUsii illu-
praefclaregestarrihi magiiitudii)fem;sanciiihoniae opi- sifissimus Tuliensiurii fepiscojjusAndffeas SauSsayus,
riionem singUlaris, etpfbpterUrlJem seinel fetiteruin qurfescriljil ift siipplfementoMaityfoibgii Gallicaiii ad
ejus ope a csedfe liberalata . quo pater patrise bis 11 Apfilis : Sariciisiimi poiilffich (Leohis Vjidffiui lot
esse meruerat, tanti pontififeis meirioria in delicivs diiihdrurriJiiirqbiiium ihstfiitheiilum tdpsti ieihpgih
Roirise haberetuf; utomniho absurduffi videatur per Roina in Aquitanidmttdhslaium in riiajdri Pittncdiicb-
tot saeculorrin) spafia pblivione sepuliam credefe ir. tuiri ecclesiti sub tiiiilosanbii Slephdni prdioniqfiyfis
Leohis Magni meffioriam, poritilicis tol nomiiiibus honofificecollocaitimiiiha cum idcfis bsSibiisS_._ Patid-
Ecclesise Rbhiana.1 cbarissimi. cli, et saiictie Sabihm virgiiih Sixlus pdpa 1V iri siiis
Dociissinius Papfebrbfchius. in. suo conatu chro- bullii ffuiesceritesiaiuf.
nico:histoiicO |ad catalogum Pontificuin Rbuvanoruiri, Xlll. Cferlibfa piitd qiiai.harfat Clftfius ihbhachhs
quia Leonis drdiriationepi Septfembrisdiei 8 assigiiai, .iuctpf Clironici saricti Pelfi Vivi Seribiifehsis, totnp
Aprilis 11 celebrari putat securidam illius ih Vaii- II Spicilegii Afeheriahi; Posiulavit, ijiquit, Aiisegistis
KiriOideposiiioiieriVquifiab Anastasio ex anliquiori- a Joanni papa (VIII) ddri sibi religuiai poritificuih.al-
bus catalbgissepuliuia:ap*pellata siti que doclorum Cfegorii alqiie Lebiiis, qiibi ei impiird-.
. Sfedtandemlcertam habet hodie iixamqiie 11Apri- vit ; plefuiiique eiehiiri sacrd missdfiim solemhia iu
lis festivitatBin Leb pajva 1; cujus olficiuin fitu dii- sedi apostolicdcelebfavil. Dedii aufein ei JbdhHespdpa
plici cfelebfatftf. pfseseftim in Ecclesia Rbmana: No- caput biati Gregofii papce uriivetsalisi filn Gofdidiii,
lim autem sine obseryiilione praeterife singularfem plurnboinclusitin, el bfdchiurriSiLiQnis pripmet doiid-
BALLERINIORUMANNbfATlONES. -
(n)Aliam Sefgio anifefiorem' eleyationera die 11 Paschalis quoque secuhdus aliiiuid siftiile egitj tgsie
Aprilis factahi suspicali sumus aniiot. 1. Post Ser- , Petro Mahlioc-inohico in descriptione basilicaevete-,
gium vero Lebnis I siye translaiioiicin §ive eifevatib-- fis Vafidaiiaet. VII Act. SS. Junii, pag., 39.
ivein-Leoni IV tribuit liber Pontificalis in hujus Vita.
533 DISSERT. I. DE VITA ET REBUS GESTIS S. LEONIS MAGNl. 531.
ris. Suscipiem auWm hocjriurius idein Anscghiis de- A__.conditiftiete, ibidemqut aivio Domini 1607, die it)
tulit Senonesin basilicamS. Peiri, quod usque in lio- Maii, Pauto V regnanle (potius sedenle) felicila- ud-
diernum diein illicciiiiihtagno hohofesirvatrir. Fiore- invchiisuni, cum, eodeirijubenie pantifice, simul beaia
bat pofro Aiisegisiis post iiiedium sa.eviluiiinonuttv, qualuor eorumdemcorpora in novam pariler inferenda
Clarius vero opus supm perduxil usque ad annuih essehl basilicam. Tuncenim disjeclo oralorii ipsius al-
1124. Eadem narraiit Odoranims in sho eiiroriicq, iari, sacra eorumdem trium corpora in arca talnilis
Roberlus Anlissiodofensis in chronologia SaiictiMa"- indrmoreh compacia inluenlibus apparuere; aiterum
riani,- Martinus Polonns in Jbanne VHI, qui Mariiiiivs iumen ex hh in lighea ibideminclusa atcula repositum
cnni decfehiClironiearecehseat e.vquibus suuin coh- erdi, quod bedti ponlificisLeonisIV exsliiisseab omni-
fecit, nee taftveritvia superiiis felata comiviemorat, bus proculdubioexhtiinaiumesl; hoc enimprm cmleris
604 ei ah's afecepiissfe credfehdiis fest, quae dfefeli- iniegrum magis minusquelabefaclalumerat. Hanc su-
quis Ansegiso datis recilat. Subseribit iisdem Gau- blir urnaih lapideihiferjectupuvitiienli,et lignea qltera
fridus a Colohfehibiiaslerii saheii Pfetri Vivi alu- arca fepeiia fitii ferreh quibusdam liastulis ~ablimtip
mnus in clironico ms. dissila, in qua S. Leonis1 corpus oinniquidem ex parte
De feodenvhrachio SanfcliLeonis afldil iderivChro- itlibaium, ac orriamenih pontificalibiishisignilnmcon-
riieon saucti Pciri Vjyj, ad aftnUm999, qii*ocoiitigit ciutiebalut : mitram niitiituin, ut mos csl, beaiissimus
obilus Setivihi arcliiepiscopi SehOnerisis, qtii hbfe poniifex in capile geslabal; saiis ampta, quod anliqui
monasterium de novo exSlruxeiat. Deiride, inquit, cbhsuevetant, casitla operiebaiur, sub gtia complic.alm
brachitim S. Leonh papm curii digiih S. Ebbohh ab ileih marius cohipiciebahiui:Pailio insupir, guod pon-
abbdte Rayhardo (eral autem ipsi abbai riepbsijusdirn .R lificiie pleniludhiem poiesfaih exhibet, in supetioti
"
afchiepiicopi, sctibit ideni aiieior stiperiiis) ei d fta-' patte cifcumciiigebatuf,cujus quidem sacti pallii reli-
iribus fnonaiierii S.Petri fiiiUia,pfice obtinens, tiiitp qriias cernete ddtiuc dabalut, ,ex ftuabus ptmsirtim,
et gemmis ornamt,ii eideincasm Dei(\d est ecclesia) qum exsiabant, perexigtiisrubri cqloris cructbus, el ex
Sahcii Stepliani) coniniit. Pro gfibhs iiiuiuavicisiiiu- dcu iiem aurea eidemplaneke ajfiica,qum eidem reti-
dini, el pro remediodriiriimsn& HefiiaxibS. SaVihiani, riendb pallio inseryiefai. Corpus aulem iongitudinh
quod liigihia passus d crypiariiohhitirii abesl, el dial- erdi palmorum ieptim et Irium paimi quadrantutri.
tario S. Peiri, qiiod e'slih viila qiim Aisorii vgcaiur, Qum quidem sacraliiiima pignora posl impensum, ut
el de aitario sancli Lupi, quod eit in viila gumNaudus pat itat, venetatiohh cuitum, simul codem ataio, die
diciliir, perpeluaprivilegia,iifiacuincohsensuetvbtiiri- 27 Mriii, vehti guid liaud ullo mguipatandum preliq,
laie papceRomani el coephcdporuirii.irorft.U,S. Peiro in tiovdihbasilicain iranslaia suiit, in superiori ulique
ejusque mbnaehh fccii. ixiremo sacelto, quod meridiem respicit^ibiqne in no-
Bracbium savicii Leoriis rfesiitutuhi postmodUffi biiisiiriioqnodam affabre ex marmote elaboralo, sacrh-
fuisse hvoriastferioSancii Peiri asseruht ejusdem do- quk hhlorih exscidplo sarcophago religiose condita
jnestica monumenla : inter quae lirbfeflint ihdicem. fuere. Sancti Leonh I nempecorpus in eademarca li-
rfeliquiafumillic.sfervaiariiinanfto 1552 coiVscVipium. \griea,qum alieta piumbea citcumdabalur: aiiorumque
Furto idfem sublaturii aiiiili bifciief aniiurii 1628, a iriurii in arca cypressina, hastulh ferreh supetposita,
quodam Capfellanoeeclesi-feSahcii Stfepbani, qhi sub cfiionimitum eotumdemossa oinni ptotsus ex parte di-
devotiohis pietaiisqiie 'pi'a3tfej.tusatfas ffeliquiarum icieid ac disiincla d corpore sancti Leonis I serva-
thfecas detergfere ac mtliidare saiajjfens, plures ex jeiitiir. Ipsi autem sarcophagoin piumbi lamina liuius-
ipsis stirripuil, e quibus bfacbiurivSanbtiLfeohissan- (C riiodi meinoria apposila esl.
ClimonialibusCarmelilis Seuoiieiisibus dilafgiius fesl.
Haee ipsi dfescripsimus iri monasiefio Sahcti Pfeiri 606 feORPORA SS.i/EONUM PEIMI,SECUSDI,
ex Chronico ms. quod n ibiscuin pferbuiriahitfercoiri- TEiifH__'_•QbART! SDMMORUM
niunicarunt piissimi hujus cceiiobii Ascetae, penes PONTIFICUSI CONDITA INPAI1TE
DEXTERA BASILIC/E, ADLATtlS
quos sit narratorum fides. MAJORIS ALTARIS
Sacras sancti bujus ponlificis rfeiiqiiias sfeffabai;
olim.Parisiensis abbalia Sancti Maglprii, quod tesla- PRINCIPISAP03TOLORUM
tiim legi iri pfervetuslocarlhuiario Sammaglofiano, • SUBARAVETERIS ORATORII,
in quo indiculiis reliquiarhpi monasterii desciiptus QPJESUPEREXSTRUCTO PAVJMENTO ..
aiino 1323, cum fecensio pubiiea facta est reliquia- TEGEBATUR.
ruhi omniuui.in feo sfervalarum; praesenie, ul codex JNDEPAULIVPONTIF. MAX,JUSSUEDOCTA
hahet, Petfb de Latilly episcopo Catalaunensi, qui EVANCELISTA PALOTTUS
tuni fegis jussu huic riioiiasierio in cuslodiam dalus TIT.S. LAUI.ENTII INLUCINA*
esl. CARDINAMS CUSENTINDS
XIV. Hsfecsi vera sunt, difficile diciu quomodo HCJUS ARCHJPRESBYTER
BASILIC;?.
cbfpus 'sahctiLeohis I omiiiex parie.(a)ittibatumre,- 0 SOLEMNI PROCESSJONE 1NKOVUM
pertum fuerit anho 1607, crinvillud in novam basi- TEMPLUM EXTTLLIT ET IIACSUBARA
licaffi fransferendum Ibco molum est. Hoc uiruiri,. )?IEADEM MEBIDIONALI PARTJE
REPOSUIT JFXVII MAII
opinor, iiitelligii qui bbc scribii, quod quidquid.tum D DOMINICA INFRAOCTAVAM
repertuni, inlfegruinerat et vermibus inlactum. Rem ASCENSIONIS MDCVII.
lotani dfescfiboe Romse Sublerrahese lih. li.cap. 8,
et ipsa auctbris vferlia reprsesentOi frseter Leonem "VoNTJFiCATUS S. D. S. ANNO TERTIO.
priffiiim, c ires 605 llem sancihsimi Leones summi XV. Hsecde secund.i sancli LCQhis'irahsiatibhe
pbhlifices, secundiisscilicel iittjus riominh, lerlius e' anno 1607 celebrata scribit Paulus Aringhus Ofatof ii
guartus eoHemiri oraloriq (ad dexteram sciliCet ma- presbyter, in sua Roma Subterranea: Quseciim sub
joris absidis pfope sancii Petri aram in ejus basilica) {ira^loesset anno 1651, de lertia translatibne (b) co-

RALLERINIORUMANNOTAtiONES.

(a) lllibalum , id est nulla ex praecipuis partibus
ossium desiderala aut Ioco mota, si caput excipias,
quod in plura fragmenta ossium eral consumpiurij,
ut naiTat Jacobus Grimaldus ad Acta conscribenda
delectus, qute inserta fuerunt Aclis receiitioribus in
jtfanslatlone sanctorum quatubf Leomim Romseiriv-
iressis anho 1715.
-(i>)InnofcentiusX aUare -pro Leoire I coristrQxit.
Translatio autein ejusdem peracla fuit sub Clemente
XI, quam accuralissime describil Benedicius XIV
iib. iv deServorum Dei Beaiificatione et Canouiza-
tion". piirt. it c. 25, aiiuni. 7 ad 14. PriiriUilvscilicet
die 20 Maiiau 1715, eodem fieiiedicto lunc canb-
nico archivista basilica. S. Pelri affefente documenta
335 PASCH. QUESNELLI DISSERTATIONES1N S. LEONIS MAGNIOPERA. 336
gitabatuv ab Innocentio X sunnno ponlifice, ut idem _V.Hopofi(an«mpatriarcham, sensum quidem el senientiam
auctorf efert eodem loco, post pauca. lllud, inquit, meam aperientem, hmreticorumautem ora obstruentem.
postremo loco adjungimus, Innocenlii X ponlif. max. Sciio autem, fraler, quia non mihi tanium vestfum di-
jussu, ad tecoleiidam aposlolicivir.imemoriam, in Va- vinuin laborem sludiumquecontulislh, sed etiam su-
ticana tasilica.sacellum in ejus honorem ad prmsens premo culthini aposlolorum Pelro, el ipsi ptm omnibus,
aptari, ubi equith Alexandri Algardi Boiioniensh ma- qum a nobisprmdicatur Veritali, qui est Chrhlus Deus
nu, inter stalnarim atlis sculplotes primarii, in tabula nosler. Ista non semel tantum, sed bis terque conspi-
marmorea idem ponlifex, dum Atlilm pccurrit ad libe- ciens, irina appariiionefirmatus, enarravi sancto papce
randdm Urbem, exsculptus intuentiuinoculh eqliibetur, Eulogio, qui cumaudhset lacrymalus esi; extendemque
r.t sacram arami, sub gua ejusdem deinde corpus collo- in cmlummanus suas, Deo gratias retulit, dicens:
candum esl, nobilhsimm instar picturm splendide ex- Gralias libi ago, Dominator orbis, Chrhte 608 ^eus
ornal. noster, qui cum indignus sim, veritath tum prmconem
XVI. Et lisecquidem sancli corporis reliquiis certa- nie facere, el per orationes servofum luorum Pelri et
tim impensa sftnt officia. Sed haud minus preliosa Leonis parvam et modicamalacritatem nositam, tatn-
saivctiLeonis scripta, qusesnpersunt,'velutvenerandae guamduo vidum minuta, summa et ineffabili benigni-
animi Deo pleni reliquiae, quibus srepe reddita sani- tale lua suscipere dignalus es.
tas aniniis quosaut vititim aut error corruperat: hic XVII. Ctisum numisma aereum in S. Leonis papse
semper lela parata Ecclesiae, quibusjugulel haereses, memoriam, cnm imagine et nonvine S. Petri a parle
debellet daeriionem, et vitiorum monsira confodiat. allerii, allera vero nomineexpresso ipsiusS. Leonis,
Prseclara illa magni pontificis nionimenta divinilus JJ D repraesentat in suis Annalibus doeiissimus cardinalis
tradiia esse, miraculis signisque haud vulgaribus sse- Baronius ex arcliivo LaeliiPasqualini, ejusque nu-
pe osieiisum fest. Quin etiam post moriem aliquaudo mismatis mysteria investigat (Ad ann. 461, num. 12).
visus praesto esse ad rependendam gratiam iis qui Sed Nicolaus Alemanus in disseriatione de Latera-
suam ad Flavianum epistolam 607 defenderanl, si nen. Pariet., et posi ipsum Andreas Victoreilus in
, fides estaviCtoriPratiSpirilualis qiiibanccebistoriam additionibus ad Ciaconium (a) ad Leonem III, hoc
liisvferbiscommemorat. Theodorus, inquit (Cap.148), numisma referri merito puiant ob.hanc rationem,
sanc.issitnus cpiscopus Dornm (vel Dernm) qttmesl in quod Domini timlus his nummi lilteris conlenlus, D.
Libya, nartavit nobis, dicens : Cum essemcubiculatius N. LEONIPAP_E, non Leoni I conveniat, sed Leoni III,
sancti papm Eulogii, vidi in somnh virum tevetendi cui Urbis dominium Carolus Magnus Francornm rex
habitus, statura procerum, dicentem mihi: Nunlia et imperator restituerat, et -firmaverat, ut loquitur
meuin Eulogib papce advenium. Ad guem ego : Quh Alemanus, vel pbtius ut loqui debuil (b), tum pri-
es tu, qui jubes ul nunliem? Respondens ille , dixit mum largitus erat.
milii:EgosumLeoRomanus pontifex. Ingressnsigilur Dt ut sit de hoc aereo monumento, monumentum
ego nuntiavi dicens: Sancthsimus et beathsimus papa certe quovis rere perennius sibi vivens posuit Leo
Lio Ronianmsedisanlhies convenirevos vutt.Cum hoc noster, suis numquam interituris lucubrationibus,
audihset papa Eulogius, exsurgens concilus in occut- vitae sanctimonia, dum Ecclesia manebit, a Christia-
sum ejus, saluiantcsquese invicemoratione facla con- nis recolenda, reruuv praeclare gestarum magnitudine
sederunt. Tunc vero doininus el eximius Leo dixtt san- ac susceptis pro Ecclesia et imperio laboribus; quae
eto Eulogio: Scis quate venerimhuc ad vos? Respondit omnia in uno Le.one Ambrosii constantiam, facun-
ille: Non. Aitipsi: Veni ut vobh gralias agerem, guia C diam Chrysostomi, Augustini doctrinam, Petri ipsius
rite et magnificepro mea ephlola respondisih, quam fidfemsub uno conspeclu repravsentant.
tcriptam misi ad fratrem meum Flavianum Constanti-
BALLERINIORUMANNOTATIONES
anterioris translationis sub Paulo V,.sacrum Leonis compendiariam DN. hsec observat Vignolius pag. 78:
Magni corpus Invenium in distincia capsa sub altare Perperam guidem iidem Baronius et Alemanus nolam
S. Mariscde Columna, recognitum fuit. Dein, die 20 hanc comperidiariamDOMINO NOSTRO sunt inierprelali,
Martii an. 1714, a dictoaltari traductum fuil ad sa- cum lilleras punctum non dividal, sed linea sil super-
cellum S. Nicolai Bariensis. Die autem secunda Apri- addita, qum unicam vocemesse demonstral. Iia enim
lis anni ejusdem nova recognitio peracta: ac postea tiinc temporh lilulus DOHNIcompendio scribi solebal.
diell ejusdepi mensis S. Leoni dipata idem corpus, Ad Leonem I referendi videntnr recentiores nummi
- prsesenle summo pontilice Clemente XI ac nonniillis Joannre reginte Neapolis, et Ladislai regis, apud
cardipalibus, tertio recognitum et a perito viro exacte cumdem Muratorium loco laudato, col. 640, nummo
descriptum, cujus iconera videre est apud FrancnT- 8 et 659, nummo 7, in quorum postica legilur S. Leo
cum Blanchinium, t. III Anaslasii pag. 161. Tandem papa, ubi in aliis nummis ejusdem aeviac regni Ioco
die festo ejusdem sancti anni sequentis 1715, sacrum S. Leonis habetur S. Petrus papa.
corpus solfemni pompa elatum, et conditum sub (b) Id falsitm evihcitur ex iis quse fuse dispulat
altari proprio S. Leonis, quod Innocentitis X con- reverendissimus Joannes Augustinus Orsi sacri pa-
struxerat. Vide plura apud eumdem Benedictum XIV, latii magister in dissertatione inscripla: DeWOtigine
. loco citato. del domtnio edella sovranila dfRoinani ponlcficisopra
(a) Ad Leonem polius VIII hoc numisma argen- gli stali loro temporalmentcsoggetti, Roma 1742, cap.
teum quidem, non sereum, pertinet, ut videre cst ex 8,.ubi jamdiu ame Romanos pontifices in Urbe su-
bpere AnliquioresponlificumRomanorum denatii olim TJpremum dominium obtinuisse demonsirat. Quoad
m lucem editi a Joanne Vignolio, itetum aucli studio ipsas vero ejusdem ditionis provincias, qu2tenns una
el cuta Benedicli Floravnnih. Romw 1734, pag. 5 et cbm donationis litulo titulus ettam resiituiiouis con-
78. Confer etiam Muratorium, tom. II Anliq. Iialic, currerii, cum Carolus Magnus eas S. Petro reddidit,
dissert. 27, numm. 45, col. 558. In notam autera ibidem laie ostendit c. 6.

APPENDIX.
Prmmitste dhsertatipni de vita et febus giitis S. Leoniti guce in recentloribus riotilih ad ipsius cultum pettt-
rientibusdesinit, unum novissimumdocumentuinaddehdum est, guo summus pohtifex BENEDICTUS XIV eumdem
Magnum LeonemDOCTORJS tilulo el cullu in universaEcclesia lionorandum prmcepit. Id a nobissummopereexpe-
iilutn fuil, ut exephiola nuiicupaloriaad euindeinsummiimponlificem tomo primo affixammanifeslumfict. Ipsq
 537 DISSERT. L DE VITA ET REBUS GESTIS S. LEONIS MAGNI. 538
autem peculiarh conslitulioapostolica, qua idem cultus S.Leoni decreius fuii, eo magis Itic describenda visaest,
quod guicumqueeqm legeril, cum selectiora hujus encomiaac ipsius cultus decernendi raliones proposiuis inve-
ttiet, tutn verosapientitaimi auctoris truditionem, ac insignem in nostrum Sanclum pietalem cognoscet.

609 BENEDICTUS episcopus servus servorum A odo firmamenlem orthodoxm fidei praedicatur; idem
Dei ad perpetuam rei memoriam. in pervetusto Synodorum libro apostolicorum rfo-
Militantis Ecclesise auctor rectorque Deus, cum gmalum defensor et apostolis comquandus dicitur.
eam super fundamentum apostolorum et prophela- Quid autem clarissimi religionis nostrae proceres ac
rum aedificaverit, summoque angulari lapide Cbristo Patres? Sanctus Sopbronius Hierosolymorum anti-
Jesu innixam voluerit, tum provido cavit consilio ut stes sancthsimum Romanm Ecclesim, immo omnium
ad illius custodiam atque praesidium usque in sae- qum sub cmlo sunt luminare Leonem fuisse afliwiia-
culorum finem advigilarent egregii sanctique docto- vit. Utque aliorum innumera prseierearnus testimo-
rcs, qui nedum sublimioris virlutis exemplo fidelium nia, S. Nicolaus papa I, ad Michaelem imperalorem
mores ad sanctitatem justitiamque componerent, sed scribens, libere asseruit quod nisi Deus Leonis vir-
etiam doctrinsevi et excellenlia eosdem in fidei sin- tutcm atque doctrinam adversus latrocinium Ephesi-
ceritate et salutaris scientise veritate continerent. num excitasset, religio Christiana penilus corruisset.
ilorum quidem operam tanli se facere ostendit com- Etsi autem Ecclesia inter eos quos doctorum titulo et
rounis Dominus el Magister, ut eos sal terrae et lu-. appellatione distinguit, sanctum Leonem ponlificem
cem mundi appellaveril *,utpote qui non vivaetantum nondum peculiari decreto recensuit, illius tamen
vocis officio, quemadmodum cseteri sanctarum ple- g doctrinam tanto in honore se habere ostendit, ul
bium pastores, praesfentium sibi populorum saluli jpsius scripta, non secus ac illorumquos praecipuos
consulturi erant, sed peculiari sapientise lumine Spi- religionis magistros atque doctores jamdudum vene-
rilus sancti donodilati, doclissimis conscriplis libris, ratur, in divinis officiis frequenter locum babero
universam Ecclesiam inslruere, et omnium sseculo- jusserit, et in iis praesertim solemnitalibus, quibus
rum posterilalem in rel.igioneerudire debebant. Hinc majora fidei nostrae mysleria per anni cursum re-
Ecclesia ipsa, Sponsi sui spiritu imbuta,'ejusque in- coluntur, universum clerum el populum ex illius
stituta servare studens, eosdem gloriosos viros ube- sermonum lectione solidam eruditionem ei spiritala
riori doclrinsemunere a Deo repletos, hoc singulari pabulum haurire yoluerit.
honore prosequi consuevit, ut in sofemnibus sacris, Ad hscc aulem quae de sancti Leonis merilis et
quse recurrentibus eorum feslivitatibus celebranlui', gloria cum omnibus sentimus, etjampridem animo
tam scilicet.in sacrificio missse quam in ecclesiasticis nostro reputavimus, peculiaris qusedam, Nobisqua
officiis,ejusmodi preces, lectiones et laudesadhiberi ju- cnm paucis communis, accedit causa, quae nostranv
beat,inquibus et sanctidocloris litulusipsis tribuitur, olim erga ipsum pietatem et venerationem magno-
el eorum sapientia ac doctrina specialius praedicantur. pere accendit et auxit: quod scilicet dum in Vati-
Porro inter eos quorum natales dies boc peculiari iC cana beati Petri basilica canonicalem diguiiatem iu
rilu ac privilegio decoranlur, merilo semper nume- minoribus obtineremus, cum sacrum illius corpus, a
randum existimavimus prsedecessorem nostrum san- niulto jam tempore sub aliari SanctceMarisede Co-
clum Leonem I, Romanum ponlificem, qui (ut dp- lumna nuncupalae quiescens, ad alterum ipsius san-
ctissinri cardinalis Baronii verbis utamur) ob excel- cti poniificis nomine in eadem Basilica erectum et
lentemvitluteni, docttinam, et in cura pastorali vigi- dedicatum, solemni ritu ac pompa translerendum
lanlhsimum studium, a majoribus MAGNI cognomenlo fuit, venerabilium illius ossinm elevalioni et reco»
jure ineruil appellari. Cujus quidem doclrinse excel- gnitioni prsesentes adfuiraus, eaque nostris oculis
lentia, sive in altioribus fidei nostrse mysteriis ex- intueri ac debito cultu prosequi summse feliciialis
plicandis, et contra insurgenles errores vindicandis, loco habuimus; cujus rei Nosalibi, nimirum in
sive in tradendis disciplinse regulis et morum prae- hpere de Canonizatione sanctoruiii lib. iv, part. n,
ceptis, cum singulari sacerdotalis eloquii gravitate cap. 23, mentioiiem fecimus.
et ubertate, adeo elucescit,. ac etiam tot hominum Quod ilaque scmper, prsemissas ob causas, justum
laudibus cumulata, tantoque conciliorum, Patrum et aequum censuimus, quodque nostra in.sanclum
scriptorumque ecclesiasticorum sludio et coosensu pontificem singularis devotio Nobis suadet, hoc de-
celebrata dignoscituf, ut. sapientissimus pontifex. D mum, aucloritate apostolicae sedis, in qua, magno .
nulli ferme sanctorum doctorura, qui in Ecclesia flo- licet lemporum, majore autem meritorum intervallo,
. ruerunt, aut fama aut existimatione posiponendus eidem successimus, uunc reipsa praeslare decrevi-
esse videatur. Et sane sancta universalis synodus mus. Ideoque exempla sequentes aliorura Romano-
apud Chalcedonem congregata, non illum tanlum- rum poniificum praedecessorum nostrorum, qui prse-
modo vocisbeati Petri interprelem appellavit, sed et ler summos illos Ecclesiae doctores, alios etiam san-
illius de incarnatione 611 Domini doctrinam ve- ctissimos viros, qui eximia doctrinse laude in'Eccle-1
nerabunda suscipiens, exclamare non dubitavit: Pe- sia floruerunt, eamque scriptis suis Iocupletarunt,!
trut per ot Leonis doculus est. Idem sanctus porilifex proprio doctorura titulo etcultu honorandos essede-
a concilio Constaniiiiopo.itano sub Menna celebratp, creverunt, molu proprio, et certa scienlia, ac de
UluminatQrtfcolwnna Eccliiiv?; ideni a sexia sy«- apbstolicse powslalis plenitudjne, volumus, prsecipi-
 559 PASCH. QUESNELLI DISSERTATIONESIN S. LEONIS MAGNIOPERA. 540
niiis et mandamus ut in officii divini Breviario, in .^ omnipotenlis Dei, ei beatorum Petri et Pauli appsto-
festo sancli Lebnis papae et confessoris, antiphona lorum ejus, sq noverit incursurunii
ad Mugnificat in ulrisque vesperis ponalur ea quae Datunv Romae apud Sanclaffi Mariam Majorem
~ncipii,.C!doetqr optime; in nvissa auleni dicatur [n? apnp Incivruatip.ftjspp.pvinicsemillesimo septingenle-
irpitus : lnmedio, Eccksim; 613 # P9?t cplleclam simo quinquagesimo qqarto, idibus Oclobris, pontifi-
subsequatur lectip libri Sa.pientiae, JwsiMScor suu,m catqs nQSlrianpp qp.intpdecinio.
tradet, cum graduali, ut in cpmrnuni doctorutft; pojsf J. cqrd.' pro-;dqtafiut, D., card. Passioneus.
ijvangelitim verp di.catur Credo; reliqua, p_lin con- ', VISA
sueta missa propria de sancto Leo.ne. At.que ita per Pe GuriaJ. C. BQSCHI.
, pmnes Ecclesias, et respective ab ompi.bus_et siftr Loco 3. pluffibi. L. EUGENIUS.
.gulis, qui ad diyini officii recitationem tenentur, Registfciiqin secrelqria brevium anno q Nativitale
.perpetuo servaridum slatuimus et decern.imus; npn Dgmiiii Noslri Jesu Chxisti millesimo septingenlesimo
obsianlibus contrariis rubricis, usibus et cpnsuetu- quinquqgesimoquqtlo, iiid.iclibnesecundq,die veronono
dinibus, eliani expresse per sedemjipostolicam ap- ineiish Novnnbxh, pptitificatus gulem sqncthsimi in
probatis. et copfirmaiis, aliisque in cqntrarium fa- Chrhto pqlris et domini nosiri dominiBenedicli divina
cientibus quibpscumqpe. n Providentia PapmXIV,dnno decinioquinlosupradicla
Nulli ergp hpnjiinupi lice.at pagin3P(ihsinc n_os,tri. constiiulifiqffixqeipublicqlq fuil qdyalvas curimInnb-
praecepti, maridali, slatuii, decreti et voluntatis ceiitiqnm,el in qciecqmpiFlorm, ac in qliis loch soliiis, et
infringere., vfel ei ausri tenierario cqptraire. Si qpis consuelh Ufbh, per m? DomiiiicumCpnliniuposi. curs.
autem hoc altfentare praesumpserit, indignalionera ANTONIUS BEFANIniag. curs.
... . — . ———-— . . . .. —T^^~^ : . —— '
DISSERTATIO SECUNDA,
Dt auclore librorwn DE VOCATIONE OMNIUMGENTIUM,qui PROSPERQAQUITANOvulgo Iribuun-i
lur : in qua et qbjudicqntur PROSPERO,e. LEONI MAGNOvindicantur.
615 L D'u e^f 'iu°d a viris eruditis de auctore felicitit accommodqtad seriam Scfiplfitatum Itaclalio-
geiinni de "Vpcaiipfteomnium genliiim libelli quaestio nem. Necdeesloralionh copia,idque citra imdii sensum.
in lnediuih adducta est et opferosius veiililaia : nec II. Tanv prxcliiruin igitur opusculum alii aliis vin-
ullus fere scriptor commentarios suos ve'1de graiiae dieant. Datnnvest primum sancio AffibrosioMediola-
divin_ea.uxiliis, yel deecclesiasticis scripioribus hoc nensi ep.iscopo : si quideni Franciscus C.uinel (In I
et snperiQrisajicu.ioedidi.t,qpi suunvde genujno libelli Pqrl. S,. Tlwjnm)'ex hujus aucioiis verbis cerlum
Iiujus parentfejiidiciuhv conferre non gesiierit. Nefeid putavit Anvbrosiisbtate viguisse Pelagianorum haere-
(jiiidem imniferito : interest enim ecclesiasticaedo- sim : non aliam, opinor, ivb causanvin eam senlen-
.ciriuae pon parum ut taivverudilus theologus lamque liamveniens, quam quo.dinler Amb.rosianaslucubra-
iocuples antiquae doctrinae testi.s non igporetur; cui' G tiqnes, opus islud legerat, inter quas suuni adhuc
hanc laudem invpertire non vereiur scfiplor celebris hodie locum reii.net. Verujvialterius esse ceriissimum
(H. Bullingerus commenl.iri Epist. II ad Tim. c. I) : est. Cnjus rei si nultum essel aliiid argumemum, ait
omnes a concerialionibus alienos, nec vel Deo pec- D. Erasnius (locq ciialo), iqnta taitien est lotius phra-
calum, vel ho.minib.ut.fumspirituale tribucrevolentes, seos dissiinilitudq^ui primo statim guslu leclor depre-
eo ex scriptore genuinanij antiquiiatis sententiam di- hendal alium loqui qiiam Ambrosium. Atque ulinam
scere, atque illanv,tanvqiiaminter ScyllanvetCharyb- tales iitnltoslibetlos Ainbrosianh adnihcuhsel, qui hot
dim, tulissimain insistere viam debere. Magna laus , adtnhcuit. Tales imposturas facile lulerimus, qumpro
sed vera laus, licet ex beierodoxi ore prolfecia,Quam, quro suppoiiani qurunt. PliraseQS dissimilHudini ?c-
quayis ille meni.e'prptalerit, eamobreip amplecihnu.r, cedit Pelagianorumiiieiitio, quos Ambrosiojam inter
quod Augustiniaham calholicamque adeo de praide- ccelites recepto nafos esse conslat. Nec Pelagianoruin
stinatibne sarictorum et gratia Dei doctrinam felicius nvodo meniiiiit, sed etSemipelagianorum, quos prae-
nemo assecutus: cst, nemo ferudite facundeque nvagis ser-tinv toto Qpefe insecialur; at de istis n.pn iiisi
explifcuil. Eumdem cqstigathsimi -ac edecuiiiatiplane post (a) yiginli ab Am.brosii pbiiu annps audifuin
judicii virum appellat Vossius (Jjfisf. Pelag. lib, vn). esl in Ecciesia.
fijusdem anctoris scribendi raiione ac sensibus mi- III. Euclierii Lugdunensisepiscopi opus esse suspi-
r.um iiv modiinvalfici se ostendit Huga Grotius, qui cari yidelur.Erasmus, cunv hujus stylnm 617 ai>
opus istuddiiigeniissime perlegissese.significal. Eum illius plirasi pon prorsus abborrere adraonet. Suspi-
passim vocal scriplorem magnum, bptimum et Pelagio cionem augere potest quod Euclierius ad Lirineiiseui
in primh inimicum , piuin ei pie ac sapienter scriben- D insulam priinum appuiisse vide.tur, cum eremi sc-
tem. JNeemagis sibi ab hiijus scriptoris laudibus lem- creiaqurerebal, ac p.oslnvpdumLeronem Lirinoproxi-
peravit Desideiius Erasnius, vir iiialiorum laudesnoii njaiu incoluit; hujusque insulas monachis fainiliaris
616n"niumefiusus. Res ipsa loquitur, inquii (Lib.de fuil : apud quos cum ferverem disputaliones de gra-
. Voc. gent.) lipniinemfuhsein sacris titteris ditigenter tia, facile Ciintingere potuit nt bis se Euclierius im-
exercilatum, ingenio sano it aculo. Ipsq plirasis sic miscerel. Fuit eliatvi Jpanni Cassiano et Hilario Are-
Isocralich ilti_sscheniaitbns modulqta tinnuiaque est, laiensi pernecessarius, illis, inquam , inter Augusii-
i(i' quod esi iri\hac affieialione difficilliinutn,ptmiettim nianse de gratia (locirinai adversaiibs insigniorihus :,
in argumento subtiti, nttsquam dcsideres slyli perspi- ut, quod de Leone disimus, potuefitsuos amicos n'<
.cuitatem,nusquam offendarh odio cqptqlmconcinnita- pravis opinionibus hoc scripto diniovere velle : vide-
th, nec usqurimfrigeal affeclqliosententiarum argutu- fur enim ipse Augusliniano dognvaliadhavsisse, ut
larum ; sed, quod puer in thetorum sshblis didicerat, ex ejus filiique Salonii scriptis conjicil Norisius
BALLERINIORUMANNPTATIONES.
(a) Forle errore amanuensium vigiuti pro triginta quet ex Augustini epistola 217, hoc annp scripta ad •
•ciiplum ihit. Ainbrosius enim obiit an. 597, Semi- Vitalem.
pelagianorum vero error audiri coepitan. 427, ulli-
 341 DISSERT. II. PE AUCTQRE LIBRORUMDS VOCAT. OMNIUMGENTIUM. 5*S
(ffisf. Pelqg. I. ii, cqp. 13). Sed islse sunt longius £Ldogmate monuit, Pemuni in patriam revei'sus, cum
accersitse cpnjeclufa.; nec tafis mihi yjdetuf styli jnsgislri sui dbctrinam pliirimis exosam hi Galliis
utriusque sim.litudb, quse eumdem sciiplorem ar- comp.efissfef, nvonendum.illum existiniavii, memor
guat : iion modulaitatinnplaque illa phrasis, quaip. in forte id antea a.b ipspdum Syracusis ageret, ppstu-
librjs de Vocatione genlium agnoscif Erasmus, in Eu- lassc Augusiipunv his. yerbis: Tu magnum conferes
cherio deprehenditur : non idem sententi.irum p.on\- beneficium,si eq qum illic a sanctis frattibus advetsut
dus, delectus yerboru.m, totiusque sermopis majes.T itiprum vgniloqitiqdissetentur, nonme facias ignorare
tas, quairi in Iioc opusculo deiniraijjur. ($.. August. epist. 89 ad Hilar., in fine).
IV. Sunt qui putent Hilario ascriberidum opus, VIL Hilarium depique Prbsperianum inale pro
quam in partem inclinai Joannes Lalius lib, de Pelag. Afelaiensi episcopo accipi .cliirissime demonstravit
etSemipelag. Sed cui "Hjlario? Tres en'im hujus I\Q- celeberrimus invicfissirousque doclrinae sancloriiuj
minis per ea tempora legimus, nempe Hilariunv Patrum asserlpr in opere Gallico arite viginti annos
Syracusanum, cpjus epistola ad Augusiintim, et AUT edito (ApologiqSS. Palrumde Gratia, part. i), idem-
gustini rescriptum de. piufibus gratiae capiiikjus ha- que probal nuperus histprisePelagianse scriptor Hen-
bentur inler sancti dpc.oris epistolas (Epht, 88 et 89), ricus de Noris (Hht. Pelag. I. u, caji. 2). Vel hoc
Alteruni, qui e Galliis scripsit ad euiDdepi Augusti- unicp argumento res conficiiur. Jam tunc episcopus
nuffi, et Prospero ad propugnandam illius doctrinam erat Arelaiensis Hilariqs, cum alter- scripsit ad Au-
socium se adjunxit. terlium denique Arelatensem gusiinum una cum Prospero; at Hilarius iste laicus
episcopum. Ex tribus unum conflasse videntur a|iT tantum crat eo tempore quo suam exarabat episio-
qui, de qiiibus Hincmarus Reivven,sisi.!ilibfQ de Prae- i•a- lam. Talem enim se prodit ipse liis episiolae suae
desiinaiione. Rincmarus ipse (li'b. de Pfmdesl. c. 13 verbis, qrnbus prascipuQSsancti Augustini adversa-
el 18) Syracusanuin quidem ab Arelatensi dis.cernit, rios designat, ac iii primis Hiluriuin Arelaiensem.
at Arelatensem confundit cuip Prosperiano : quse est SMII,1ex parle lales petsonm, ut hh consuetudineec-
etiaffi opinio cardinalis Baronii et Joannis (jerardi clesiuttica IAICOSsummamxevereiniamnecesse sit ex-
Yossii. Conlra ego Syraciisaiium ab Arelalensi, ei hibere. Qiwd quidem ita CURAVIMUS Deo,juvante ser-
Arelatensem a Prosperiano distinguo cum viris efu- vare, ut cum opus fuit non tacexemus.Succinit Prosper
dilis; Prosperianum vero eumdem hsse ac Syracusa- in epislola sua ad Augu.siinum.Possiimns,inqui(,arf
num nioriacliupv,facile milii persuadeo, cridenduin esse co.iistaiiles;sed adQ^QkvCTOnrfkTEU
V. Hilarium Syracusanura nionacliuni alium esse tqlia sentientium NONsuuus PARES ;, quia multum nos
ab Arelateivsi Hilario ex annorupv ratione nullo ne- ei.yilm meriiis qntecellunt, el aliqui eorumADEPTO KUr
gotio conficilur. Syracusanus scripsit ad AuguMinuui PERSUMMO SACERDilTJI npiSORE SUPEREMINENT. Deillds
circiler annum Christi 415 \el 414- Nain ante an- laicus erai isie Hilarius, cunv Augustino jam morluo,
num 412 ut scripta npn crfedafiirepistola sancij AUT ac proindc noivante annuin 450 scripsit Coelestinus
gusiini rescribeniis, facll mentio judicii cpptra Cbe- papa ad QaHiariini episcopos : Prosperum enim et
IfeStiuinfacli apud Carlhnginem. Cum vero delata sit Hilaripnv filios vocat, non fralres, ut coepiscopos
ih Palsesiiiiain ab Qrosio, qui illuc venit verno lenv- appellari decuisset; nec aliler eosdem compellat
pore, lectaque sit in conyeniu presbyterorum habi.to sanctus Augusiinu.s Initio. libri de Prsedestinatione
menseJulii anni41S, nianifestum esl ultra annunvil.i sanciorpm, quanvftt filios.
differendam non esse Syracusaiii hujus manaclii epU At Hi.larius Arelatensis jam iniiio anpi 429 in
'
stolam. At eg anno Ililarius, qui postea Areiaiensis C Arelatensi calhedra conslitrilus fuerat posl obilum
episcopus, anpum aetaiis suae decipium tertium non Honarati, qui Patroclo occiso substiiutus anno 426,
excedebat: siquidenvmorfuus est anno 119, quadrar biennio tanium, Honorato Massiliensi tesle (Vila S.
ginla et octo alinos nafus, tesie Honorato Massiiiensi Hilarii), episcopatum gessit. Qnod adlnic probalur
viise
' ejus scripibre. ex Viia saneii Germani Antissiodorensis. Hic enim
618 VI. Hilaftumpprro Syfacusanum pl eumdem cunv anno 429, ut vult Raronius, vel, ut alii, 450 ex
pnteni cum Prosperiaiip, seu Prosperi in defensione legatione Britannica reversus Arelalem se contulis-
sancii Augiistini so.cio, istse nie movent conjectura?, sei, iltustfiibatut eo lempote,inquit Conslanlius, civi-
Uierque (si dpo sunt) discipulus sancti Augustini, tas Ililario sqcerdolemultimodavhiuie prttioso. De-
fuit, eirjue in Africa aliquandiii adlisesii. Uterque nique his expressissimis verbis sanelus Prosper Hila-
Pelagianis erroribus adyersus. Ulerque laicus, ac rii Arel. episcopatum commemorat in epistola sua.
moiiachus.' Tenuiqris uterque, erudiiionis Unum, iuquit, eorum prmcipumauctotiiaiis etspiritua-
- opinor,
circa Ecclesise doginata, de quibus dubilanli siuiH lium sludiorum virum saticlum Hilarium Arelatensem
l!s inierrogat Augustinum, ut ex epistolis eorum episcopumsciat beatiiudo lua admiratorem seclalorem-
constai. Uiriusque dempm epistolae siylus uon absj- que in dliis amnibuslum essedocirinm, et de tioc, quod
milis. Hilariumautem illum Syracusanum dico, non in qtwtetam itahii, jampridem apud sanctitatem luatn
quod Syracusis oriundurn pulfem: si enim idem est sensum suum per (ilterqs velle conferre. Haec quidem
ciim Prosperiapo, Gallus fuisse credendus est. Siqui^ verba Arelatensemepiscopumirreptitia esse et expun-
denv hic Massilia, ut opinor, vel ex alia Galliarum genda cepset cardinalis Baronius; cui fere subscribit
civitate scribens, Aiigusiinum pareiitum suorunv no Q Vossius. Longe laincn magis piacel, inquit, si pro
mine salutat; et sub fine episiolae hsec addit: Sciat fliLAR.oscribalur HONORATCS; sicul scriptum dicit a
sanclilas lua frqlrem meum, cujus maxime causa liinc doctissiino Espenca.o conjmeniariis in epistolam ad
cum maironq sua ex consensu perfeclam Timnlheuii), lib. i, eap. 9, Quod sive ille, inquit idem
-~- dheeisimus,
Deq coniiiienliamdevovisse(Hilarii ephl. ad S. Aug.). Vossius (Hhl. Pilag. /,^vi), ex manuscriptorumfide,
Ex quibus liquet paternan) Hilarii familiam in Gailiis siye ex ingenio fecii, nobis quidem sentenliam suam
fuissfe. Potuit cerle ideni Hiiarius pa.lernam domum impense probal. Verunv nemini probandam spero
relinqnens occasione aljcujus cum fralre suo dissidii hanc emendatipnem, cui manuscriptoruni fides,
in Africam transfretare, seque discipulum iradere chroiiologias ratio, verbaque ipsa Prpsperi omnino
Augustino.erudiendum apud Hipponem. Post aliqupt repugnanl: Possumns quidem ad credehdumessecon-
annos incessit eum revisendae patriae cupido : quam . slanies, etc. Haecprinva ratio dislinctionis utriusque
dum repetit, celebriora monachorura, cceiiobia \ix- Hilafii ex unius episcopalu pelila, quo nuinquaiii al-
slrare voluit, quse erat monacliorura illius sevi con-, ter fuit insignitiis.
sueludo. Ad Syracusanum igitur appu.l.it, coinitibus: . VIII. 2. Longe diversus ulriusque Hilarii erga san-
nonnullis, ut reor, Hippo.nensibuscivihus vel cleri- cli Augusiini doctrinam affecius. Arelatensis cnim
cis; quibus de Syrdcusanq HippOnemreineqniibjjiS, ht etsi illius se admiratorem seclatoremqueinalih omni-
ipse scribit, litteras breves ad Augusiinura tradidil, bus profilerelur, ejus lamen de praedestinalioiie sen-
quibus eum de gliscente apud Syracusas Pelagiano tenliain in quereiam Irqhebat-; et unus erat eorunr
343 PASCH. QUESNELLI DISSERTATIONES 1N S. LEONIS MAGNIOPERA. 344
ijuos cultgoistius opinioms, quse Augustinianae adver- A sublimis et ad luxuriem usqufeexuberans. Neutrius
sabalur, obscurabal. Hilarius autem Prosperi socius denvum epistola ullum pra_ se fert characterem qui
doctrinse sancti Auguslini in omnibus addictissimus lam eleganti, tam eruditse scriptioni simile quid ex-
erat. ut ipse de se teslatur his verbis: Nolo auiem spectare sinal. Syracusani enim brevior epistola et
sanctiias tua sic me arbittetur limc scribere, quasi de contractior quam quse ab homine eruditq dehujus-
its qum nuitc edidhli ego dubilem... Cmterum hac modi qusestionibus scribi debuerat. Allef ullro pro-
suspicione tn tantum careo," ut potius infirmilatem fitetur tenuitatem virium suarum; videtur eliam non
meam. gui talesparum patienier fero, nolabilemputem. satis deprehendisse quam perniciosum esset doclrinae
Inter eos porro quos molesle ferehat ipsum Arela- catholicaeadversariorum dogma, quos dubilat lolerari
teiisem episcopum620 iuisse dubium non est. cum, posse: excusat se apud Augustinum, quod aliter in
etsi ejus iiomeii-non exprimat, eunv tamen iisdem superiori epistola scripsisset de illorum sentenlia,
coloribus depingat quibus et Prosper. Sed plane, quam tunc.scriberet. Denique imbecillilatis proprise
inquit, illud tacere non debeo, quod se dicant luani cbnscius, ac timens iterum ne minus digne ac inlel-
sanctiialem, hoc exceplo, in faclh ct dicih omnibusad- ligenter opinionem Semipelagianorum referret, mo-
mirari. En Hilarium Arelatensis Ecclesue praesulem, net se in Prosperum illius melius explicandae pro-
quenv Prosper supra dicebat admiralorem sictatorem- vinciam iransmisisse, ut videalur omnino zelo erga
.quein alih omhibus Augustinianae doetrinae, excepla Chrisli gratiara ardentiore fuisse praeditus, quam
quseslione quam in querelam trahebat. ea scientia' inslructus quae in illius defensore exi-
IX. 3. Prosperi socius aucior fuil eidem Prospero, geretur.
ut ad sanctum Augustinuin scriberet, ejusque litteras j> XL Haeceadem ratio retinet me, ne alteri Vossii
suis conjunctas misit in Africam, quemadmodum ipse conjccturae subscribam, qui vix dubitandura putat
narrnt in fine suse epistolae; ubi et alias commemorat quin Pfosperi Aurelianensis episcopi studio et operse
superiiis a se scriptas ad eumdem Augusiirium, qui- debeamus hanc de gratia lucubrationem. Quantam
cum necessiiudo frequensque commercium interces- enini in eo dicendi scribendique copiam fuisse exi
sisse videtur. E contra vero eodem tempore scribit stimemus.qui ApollinarisSidonii (Li6. vm, epht. 15)
sanclus Prosper Hilario Arelatensi jam olim in nien- stylum emendicare coactus est, htsanctiAiiianiAure-
tem venisse ut episcopum Hipponensem litieris con- lianensis pariter episcopi res gestse, mores, merita,
vei)iret,.sensuffi suum cunv ejus doclrina collaiurus; -virtuiesque memoriaecommendarenturt quod factum
iiicerlumtainen sibi esse utrum id esset prsestiturus. prodit Sidonius. Hanc procul dubio provinciam non
Quod omhiiio sufficit ut urius ab altero diversus de- delrectasset, suique prsedecessoris vitam, aliorum
moivslretur. Prior enim Augustino familiaris fuit, episcoporum exemplum secutus, ipse descripsisset,
posterior nequaquam. si in eOtanta fuissel facundia quantam in libellis de
4. Hilarius Prosperi eommililo olim Augustini la- Vocatione gentium mirantur eruditi. Qnid quod eam,
teribus adhaeserat, ejusque doctrinaelacte aliquandiu. de qua agitur, controversiam vix crediderim ad
in Africa fuerat enutritus; boc enim ipse significat. ea usque loca penetrasse, in quibus Prosper ille mo-
Svfficiul, inquit, mihi pxna mea, quod a prmsenlim rabatur?
lum delicih exsulalus, ubi salubribus luh uberibusnu- ! Alteri Prospei'0, qui Carpentoratensi Vasensique
tfiebar, non solum absentia tua crucior, verumeliam conciliis subscripsit, quod nonnullis placet, opus
pervicaciaquorumdam.AielalensisveroHilariusnum- isiud ex conjectura tradere, ne refutatione quidem
quam in Alricam peregrinatus est. Ex ejus enim et G indiget. Huncenim jam mortuum laudare nou potuit
ex Honorali vita docemur hujus studio et.opera Hi- Gelasius papa, qui anno 4a6, hoc est triginla et am-
larium a sseculideliciis ad monasticaeviise institutum plius annis ante utramque illam synodum e vivis ex-
traductum constanier apud Lerinum perseverasse, cessit; pripr enim anno 527, posieriof 529, habita -
qhousque mortuo Honorato in ejus locum suffectus esl. Addolibrum scriptum esse circa initia motsead-
esi, triginia noiiduri)annos natus. versus Augustinum controversiae, quae totis ceulum
X. His de utriusque Hilarii discrimine elucidatis annis Prosperi liujus setatfempraevertere. Ex quo cul-
evanescit VossH aiiorumque assertio, qui non aliam panda hoc loco Vossii, viri alias diligentissimi, indi-
ob causam Hilario vel Arelalensi vel Prospferiano ligentia, qui inter PrOsperum 622 Aurelianensem
opus de Yocatipne gentium ascribendum putarunt, et hunc posteriorem non discernit.
quam quod conflarunt ex duobus unum. Cui argu- XII. Venimus tandem (a) ad -Prosperum Aquita-
meiito alterum addo de utroque seorsim. De Hilario num Leonis nostri nntarium, sive postmodum (b) epi-
quidenvArelatensi; quod nibil in opere de Vocalione scopus fuerit, ut vulgo puiaiit, sive numquam ad
onjnium gentium occurril, quod vel minimum fuli- eum gradura eveclus sit, ut modo conslat inler eru-
ginem Senvipelagianam redoleat; qua certunv est ditos. Huic eo difficiliusabjudicari posse videtur hujus
Ililarium Arelaleiisem vehemenler infectum fnisse. opusculi possessio, quod octingentorum amioruiii
Immo vero omnes Semipelagianorum errores hoc prsescriptione, omnium qui halventur mss. codicum
scripto pessumdantur. fide, totiusque Gallicanae Ecclesise suffragio firmata
Ad Prosperianum quod attinet, seu idem cum Sy- legitur; quod oiniiiiiiii etiam fere scriptorum in eutn
racusano, seu alter ab eo, non auctbr fest tam prae- U vota concurrunl; et in omnibus fere Operum ejus
clari opusculi. Neuter eninv tanti fuit in Ecclesia editionibus jam ex antiquo pro genuino ejusdem fetu
nominis, ul iiiter Ecclesiae magistros ac doctores habitum est scripturivistud.
meruerit a Gelasio PP. numerari; ul numeratus est Est una quidem Prosperi hujusque auctoris circa
auctor quem discutimus. Neuter ea sanctitatis aut Cbrisli gratiam doctrina. Ulerque sanclo Augustino
doctrinse fama claruit, ut Demetrias virgo optaverit succinit. Verbis lamen et modis loquendi videntur
sibi ab eo tractatum scribi de virginitatis proposilo; discrepare; et ad eam explicandi ralionem, eaque
idem enim prbcul dubio utriusqqe scripli auCtor, ut vetut cmollimenia descendit iste auctor, ad qusenum-
oslendemus 621 inferius, et vel styli affinilas una quanv Prosper confugisse legitur. Quae causa fuit
deiiionsir.it. Contra vero a stylo librorufh de Voca- Gerardo Vossio asserendi quod ejus sententia ngn ex
tione gentium longe abhorret Hilarii utriusque phra- umussim quddrat doclrinm Prosperi, sed nvediam po-
sis: haec jejuna, humilis ac repens; ille ornatus, tius viam sequitur inter Auguslini senleiiliam et eam
BALLERINIORUMANNOTATIONES.
Ka) Confer observationes huic dissertationi subji- praesertim vulgalse inscriptioni epistolse ad Deme-
ciendas § 1. triadem, quam tamen arbilrariam et falsam ostendi-
(b) HsecOpinio, qua S. Prosper Aquitanus episco- nnis annot. % in eamdenv epistolam.
patu aliquando ornatus a nonnullis crediltir, innititur
SiS . DISSERT. 11. DE AUCTORE LIBRORUMDE VOCAT. OMNIURIGENTIUM. 540
quae fuit Semipelagianorum : quod an verum sit, in- A \ hominisque magis inquirenlis, sese exetcentis,remquu
ferius opus eril inquirere. studio proprio discuiieniis, ac pro modulo facultatis
2. Styli disparilas auctorum quoque dislinctionem suse, quam confidenler ex Patrum doctrina asserentis
arguil: quod Joanni Latio primo visiim est, lib. n de propugnanlisque ex delegatione sedis apostolicae.
Semipelagianis cap. 3. Cassander el Coslerius Pro- iiiJiiio tiraide admodum ac -dubitatJler scribit, quia,
spero (iribuunl) ex anliquorum codicum auctorilale; videlicet, quamvis per omnia Augustiniana.receptae-
verum styliisa Prosperi stylo abludil, et rerum tractalio que in Ecclesia docirinae congruenlia proppneret,
dhsimilh est. Quge causa eadem, opinor, fuit, cur novos tamcn 624 'oquendi modos inducebat: sciebat
opusculinii istud aureum, ut saepe ab eruditis iippel- autem suspectas merito esse in Ecclesia nuvitates
latur, Prosperi non esse pronuntiarinl viri plures vocum, etiam servata antiquitatis doctrina; unde post
doctissimi, quos iuler (prseier Latium) minierantur , descripta verba, haec sulijicil : Ul si in eas regulas
Gerardus Vossius, Hugo Grotius, Anlonius Arnaldus, processeritslylus, qum nihil offensionh, nihil habeant
Henricus Norisius, nunc S. R. E. cariiinalis, et alii pravitalis, non solum nobis, sed el aliis utile sil, ad
nonuulli. CerieaucioriSlibrorumdfeVocatioHe stylus aliquem nos limilem pervehhse, quem non debeamus
Prosperiano longe castigatior concinniorque, elegan- excedere. Qui demum, pe scriplum Prospero abjudi-,
lior diciio, periodi magis commensuratse, aniiibeses cent, discrimen jioiaium inde nasci posse dixerint,
sententiarum verboruinquepugnsefrequenliores, sche- ut dixerunt nonnulli, quod illo teinporc exaralum
matum usus crebrior, tota deniqne oralio ex affectato est a Prospero, quo nondum plene hauserat Augusti-
rhylhmorum occursu ionge modulatior. Hocque in nianse doctrinae fluenta, praesertim vero ex iis libris
primis attendendum, utpote non nisi ex consilio slu- »U posterioribus, quos sub vilae finem scripsit; facile ex
dioque natuin ; non enim lunc solum occurrunl cum fixa supeiius epocha hnjus scriptionis refeliuntur.
in eas velut sponte currere videtur oralio, quod et XIV. Ilis igitur et aliis ejusmodi rationibus uioli
nonnumquam in Prospero inveneris; sed aliis etiam sunt viri eruditi, uf, remotis omnibus hotatis supra
in locis, ubi non nisi data opera usurparentuf. prsejudiciis, de auciore opusculi novum exainen in-
3. Scribcndi metbodus auctori anonymo familiaris stituerent; atqufeex diligentiori inquisitione, expen-
aProsperi ra.ione plurimum dissidet. Hicenim palam sisque bactenus momentis et rationibus, haectria pro
etpubliceasserlorem se vindicemque sancii Augustini certis habenda esse statulum est.
exhibet, 623 eJus doclrinse apices omnes ubique " Primum, nullum ex iis quos anle Prosperum ex-
acriter ac sirenue propngnat, premit sludiose omnia cussimus esse auctorem librbrum de Vocatione om-
ejus vesligia, tibique sancti doctoris animum, doclri- nium Geniiuin.
nam, sensusque omnes spiral. Nihil tale in gemino Secundum, etsi graviora Prospero Aquitano argu-
Jihello. De sancto Augustino ne apex quidem ullus; menta niilitent, graviores lamen e^se rationes in con-
ita ut vel ipsum videatur non nosse (quod nemo cre- trarium prolatas; neque illa argumenta majoris esse
dideril), vel ejns iioiueii ex certo consilio certasque momenii, ut opus islud Prospero ascribalur, quam
ob c.iusas reiicuisse. Prosper cum scribit, Ecclesise similia quibus eidem ad nostram usque aetateiuasser-
Romanoeauctori.aleui passim praedicatac cirjcumfert, tum est opus de Viia Conlemplaliva.Pariter enim sub
" utpote ejns iioiiiine et ex ejus delegatione in arenam Prosperi nomine laudatum legitur ab octingenlis an-
descendens : alter ex proprio ingenio stylum exerit, nis in synodisEcclesiaeGallicana.; pariter inscriptum
non tam pugnandi quara sese exercendi studio, ma- Prosperi nomen iu manuscriptis codicibus ejusdem '
gisque inquirenli similis, quam cerla el jam sancila C ( setatis; pariier Operibus editis jam ex aniiqno inser-
dogniala propugnanii. llle palam aggredilur Semipe- ,lum: ila denique creditum, null.o refragante, ab om-
Iaaianos, atque ul caiholicse docirinse advecsarios nibiis posierioris sevi scriptoribus. Consiat nihilomi-
inseclalur : hic non tam ex industria quam aliud ve- nus bodie inier eruditos n.on esse Prosperi opus de
luti agens eos exagitat, nec id ea vehemenlia eoque VilaConlemplaliva,nec religip fuil lam anliquis, tam-
zelo cxsequitur, quo sanclus ille Augustiniaiia. do- que idoneis teslibus fidem derogare, vel ex sola styli
ctrinae discipulus et viridex. diversitate; sed Juliani Pomerii esse omnes consen-
XIII. 4. Cumcerium sit scriptum opusculum fttisse liunt, pnrtim ex Isidori Hispalensisepiscopi leslimo-
aliquamdiu ante Gelasii papse tempora, vix tamen nio, partim ex mss. codicum fiile.Uninn jampridem
iinum aliquod lemporis spalium assignare possis, laudarunl viri eruditi, qui fuerat primuni sancii Sal-
qiiodProsperoconveniat. Si siatini ab initio concer- vatoris vicecomilis, postea illuslrissimi doctissimique
talionum vel paulo post eas exorias exanium velis,' archiepiscopi Tolosani Caroli de Monchal; alierum
jani ipsiini-auctpremin libri sui exordiocoiilradicen- nuper nacti sumus in biblioiheca abbaliseBeatse Ma-
lem habes, qui jamdudum de his quse.tionibus con- riae de Trappa, quse cx obscuro monasteriolo, unde
Iroversum luisse diserle asserit. lnter defensoresli- peniius oblitterata regularis disciplina, in numero-
beri arbitrii, imjuit (Lib. i de Vocai. omn. Geni.c. 1), sissimum sanciissiniumque asceterium derepenle eva-
et prmdicatoresgralimDei tnagna et difficilhDUDUM uei>. dens, religiosissimi abbatis siudio ac pietale, suum
lilttr gumsiio,eic. Si vero ullro eoncesseris quod ne- •jitate nostia GaliicanseEcclesiav Bernardum, suam
gari non potesi, eamcontroversiamdudumefferbuisse . Bernardo reddidit Claramvallem.
imer Auguslinianos et Semipelagi.mos, cum ad scri- ij Tertinm denique, ad quod post operosam inquisi-
bendiim auclor se applicnit, janv alium a Prospefo tionemdeventum estaberuditis scriptoribus, hoc est:
fuisse necesse est, Hic enim siatinv atque Pelagiani prorsus ignotum esse auciorem librorum islorum;
veneni reliquia. per Genuensium excerpta, vel capi- aiqne ila omnihus, quibus haclenus sunt ascripli, •
lula Gallorum, vel Joannis Cassiani Collai.ionesspargi abjudicarunt, adjudicarunl nemini.
coepere, siylum ocius arripuil acuilque, et. totis vi.ri- XV. Porro mirari satis non possnm, dum eruditus
bus, illarum vocum novitales insectatus est: conti'a 625 quisque ecclesiaslicse rci studiosus auctorem
vero auetor librorum dc Vocalione Genlium innuit prstclari venatur opusculi, neminem de Leope nostro
liane primam suam esse de hac maleria lucubraiio- quidquam esse subodoratum, neque in ullius oculos
nem, el quidem dudum post molas quaestiones ela- incurrissesplendidumilludEccIesiae Romanaeliimen.
boraiam. Magna et difficilisDUDUM veriiiur qumstio.... Immo, incurrit procul dubio; sed dum hinc ponlifi-
De hac igitur coinpugnantiaopinionumgua mensura et cem tantum cogitant, illinc scribendi rationem a pon-
tnnpetantia senliendumsit, quanlum Dominusadjuve- tifice alienam, qualem habet auctor libellorum no-
ril, ANNITAR inquitete, exetcens atque dhculiens niodu- strnrum, illi tribuereopus reformidarunt :non anim-
lum facultalh memin 'his qum cordi meo sobrie, quau- advertentes, ut certum habemus, Leoriein nostrum
liim arbitror, inlimserunt. En verba post longam opi- diu ante poniificaium suura adversus Pelagianos fer-
ljioiiuiii islarum conceriaiioiiem scribenlis, primami venti zelo deceriasse, ita non a_greexistimandum
jii hoc scripto operam ponentis primumque conalum,,' siylo eum pugnasse ac scriplis, qua videlicet prsedilu'»
.5*7 ;PASGH. QPESN^ U%
erat et Scriptufarum sacrafum dpctrip et jlicejidi.A Africanuni jnon fiiisse, probare niihi yidptur altBifl
- :;.'";:' de sanclo Augustinp siientium, qhnd mjiius ardens
scfibehdique^fcuifai^^exirivva.
Hbc igituf ceftissifnuhi apu*dftip est, LepnfePl pa- Stu.dium denotat, quaip Africanus pro eQiiterraneo
jjarri aiiieqtiani ad pbriiijicat,us apicenv jvroveljbrelhr shp praese ferre depuerit; nec epjni igiiorasset ipsviin
.eripsisselibros dfe VoeaiiCrie omhluni geritium, Africaijarum syiiodofiinj iggeiiiuin fuisse, amassetr
Qripd ut niihi persuaderem diflifcilfenpn fpit, cui .,'yir que de tanlo yifp dicefe cuiq Rrpspero, quod
delicet'hcripta jsaiicii!___<eonis ex iristiiiili nvfeinbfcfeSr ....Intet cunctpsqui de grege sancto
sitaifessepe,ssfepiusrelfegepii fanviiiarissiiiia facta fest Iiisanaspepulereferas, iiidustriarnajor, •
phrasis Lebniha, Vbfusqufedicendi eharhcfef, UtriiHi; Majusbpustotutn praestautiusinibuitorbem.
ahtem ad id aiiis pfefsuadendum parfenv inventurus
sim faciHtatem,;spbudere mihi non ausim. Hoc iipum Huric, inquam, laudasset, vel a conviciis malignisque
sporideo. iiiliil esse quo possit 'ppinio riostra concuii; adyersaribrum i)ccusaiionii)USvindicassgt. Nihil porro
contra vero quidquid a variis scriplpf ibiis, qpi iiane tale; ut nullura commercium, nullafi. ipter inriiiiJ-
spaftapv adornarurit, "obsfervalum est, quasi hiijds que consuetndinem inlercessisse appareat. Deinde
auci.oris proprihin", fet alia hjsupef Kfene niujta, tanti viri aliqpaiii liaberenjiis in Ecclesia Africana
omniiio congri.fe.re Lepni, ipsumque quasi digito ^ menjpriam, eiiiri aspivisset Augusiinus pugnaesocium
morisfrare Vsetas, iriqiiam., patria, scribehdi fclia- adyersus hsereiicos, eosque post sancti dociprjs nvor-
racter, Seijpirirae ustis lamiliaris, peculiaris locorura lem exagiiaridps liic suscfepisset, Denique slyli per-
quoruiridani cilatio, aliorum 'ffequentiqr recursuS, Spicuitas cpncinnitasqpe cum turgente vel etJani bar-
dofclririiB prseseflim de gratia Ciirisii simititifdo, _" bara A-lricanorum,illius ipmppris dicfiqne CQpvniune
explicandi ijjodus proprjus, senieiiiise non absimiles, nihjl habei. f.arhari enim iriagnaui627 Africse par-
noniuilloruhJ verborum affeclata frfequenlalib, con- iem inyadeptes, barbariem qupque in lifteras in-
forhiaiip periodoruvn eadem, eadeiri sefmonis ccii- vexerant; ifa ut Aughslipijs, qui inier alios eloquen-
structio, conflictus yerbbrum crebrEeque ainitheses, tise laudfemplim captafal, hibii habeal quod hoc in_
dictioiiisvarietas,elegantia, digniias, 'ubertas igneus- genere cuni aiictorfenostro cpnferri queai%
que jyigor, lota dfeiiique slyli, ut ita dicam, facies Gallura si dixeris fuisse, difficile cogites cur a Gen^
feumdein bmiiiiio auctorem pfsedieant;' ii.t omittani nadio lapi accuraiQ alipi|pi scriptoruhv Gallicanoruhi
easdem utrique oceasiohes fuisse, quae ad scriben'- fecensitore vel ignoratus sit, vei praetermissus. Cur
dum opus istud movere pptuerint. ; eliaih prpspero nbn s'e adjunxisset commiiitopeiii
XVI. Priiiiubi quidenv, quod scfiptioriis (a) tenv- adyersus Augpstiniana. dpclrivvseoblrectatores, cum
pus attinel, isiud in cetateih Leonis npstri infeidere tanfa dicendi scribeiidique copia, tam singulari eru-
evideniissimuni'est, Tune enim sfefibere aggressus ditipne pollerei, et larita esset defepsormn grafise
est auctor, cunv jfriidudunv fervereivl dissidia adver- peniifia in Galliis, u1 vix esset qui ejus ihipugnatori-
sus Augustiniaham doclrinani mola^ quae qijidem vi- bus sese "objiceret. Nec facile guisguqin, Ih<ii.iitsaiir
vente adliuc Auguslina orta efanf; adfebqhe circiffer ctus Pfosper (Episi. qd S. August.), PR_ETER "fAUCOS
annnm quadrihgeniesipium ifigesirriuffi secundrim, i?ERFECTiE GIIATV_BJNTREPIDOS AMATPRES, taniis supe-
vel tefiiuiri opiis exarahat, a quadringenlesirhb quar riorum dispuiatidiiibus aiisus est coriuaire. In illa,
dragciimOt q"b elecius est Leo poiitifex, noii longe ioquam, temporuni necessitate auctor iste in Gnlliis
dissiiiiiii. Prseferea non scripsit aufclor, njisi post delifuisset, vehit pugil ihernvis ijut trepidus; quando
lectas afioium lucubraiiones adversus Seriiipelagia- C solus ProSpef decfertabat, uijo socio vel'potius pu-.
-aos; hoc est post scfipia sancti Prosperi, qui Joan- - grise incentore Hilario iflonaclio, npn satis, ut appa-
nis 626 Cassiani adhuclum in vivis agfenlis Colla-- ret, a*dpugnamjdaneo?
tiones*coiifiitavit., Accedit laudalum esse a Gelasio XVIII. Resiat ul Italum proiinnties hune auctorem;
papa 1 opusculnm isiud velut ab Ecclesia! quoduln quod et lioifnuHis aidhuc momentis prpbabile faci-
magisiro jani a pluribns annis conscripiuin; Gelasius irius. Siyli enim elegantia el nitor homiuem desw
;ahtem papa ahno 496 poniificaium cuni vita reli- gnat in Romanaecivitatis sinu a.ut vicjnia educalum ;
quit. Dfeniquejmodo ceftuni apud eruditos eumdem ubi Laiina lingua se riiagis adverSus incurrentem
esse auclorem: librorum de Vocalione gentium, et barbariem luebatiir. Vix enipi ac ne vix quidem
epistolae ad Demetriadem virginem, quse Prosperi coaevum Leoni scripibfem rep.erias, quem auctbr li-
«peribus inserta accensitaque babetuf, quod siyli brorum de Vocaiione genliura scribendi concinnitate
affinitas arguif. Ai circa hsec eadenv, quaeassignavi- noii superet. Prrelerea arietof, libro u, cap. 33, haec
mus, tempora scripia esse videtur epistola. Deme- habet : Alii, jiiquit, barbari, dum Romanis auxilian-
trias enim virginilatis propositum amplejta eral lur, gnod in suh locis nosse non polerant, in HOSTRIS
anno 413, primo mtath jlore, ut loquitur auctor epi- didicere fegionibus, ei ad sedes suas .cuin Ghrisiiaiue
stolae, annos lorsan nata viginti" vel duodeviginti; religionh insiilulione remearunt. Incertum qua de
ejusdem auteiri iam maturum el erudiium aitimum expedilione sermo sit lioc loco; sed haud scio ad- an
laudat statim a.b initio.epistola., quod ante annum aptiiis ad aliam referriqueat, quam ad bellum
circiler 433-fieri vix potuit, quo trigesimum ociavum versus Eugeriiiim tyrannum, a Theodosio magno
vel quadragesimum aetatis suae aniiiim attigeral De- pv " cdnfectum. Recens cnifti ejus lunc memoria. Victo-
lhfetrias. Et cerle post Augustini morlem scriptam ria. hoc parta .prselio pro imperii rebus decretoria
csse epistolam: indicant haec verba, quibus eos qui fuit. Imperatorem ex Orienlis' partibus proficiscen-
piissimam virginem inter ipsa consecrationis prinvor- tem ~iidbellum secuta esl ingens barbarorum multi-
dia .adhortaiionibus suis inciiaverant, quasi viia tudo ad Alpes usqtie, ubj debellatns lyrannus, quo-
fuuctos laudat, De quo, inquit, inter ipsa ptincipia riim parsmagria csesjiest ab hostibus. At faciie fuit
muttij gui TftNC»« Ecclesia prmeminebant,non silue- iil eoruili filii religionis Clirislianae elemeuta illic
runi; inter qubs Auguslinum nuivieralum esse, nemo edocerentur, baptizareuliirque, hanc illis gratiam
non crediderit. vel graiitudinis ergo procurante Theodosio, quem in
XVII. 2. Auctorem islum (b) in Italia natunv, aut eadem bccasione disciinus hanc sollicitudinem ini-
saltsin commOratum pfObabile/admodum esl. Vel micorum etiam suornm filiis ultro impendisse. Ini-
-eiiini Galliis nostris* vfelAfricanre Ecclesise, vel Ro- micoruiri suorum filios, ihquit sauctus Augusiinus,
-mansevindicaiidus oinnino videtur : extra quas nec quos non ipsius jiissus, sed belli absluterat impetus,
tauiam fafcundiam, nec doctrinam tanlam, quautaivV eliam nonduin Chtisiianos ad Ecclesiain confugientes,
continenl libelli, per illatetripora inven.re potueris. Clirhtianos hac bccasionefieri voluit, et Chrhliana cha-
J BALLERINIORUMANNOTATIONES.
(«) Vid. observaliopes subjiciendas -h. 10. (b) Coivfer obserr. n. 11.
 349 DISSERT. II. DE AUGTORE LIBRORUM DE VOCAT. OMNIUMGENTIUM. 550
- A interpretibus. Loca sunl libi i de Vocalione oimiiurii
ritate ditexil (De Civit. Dei l. v, e. 26). Sed et sen-.
§us. magis obvius 628 istorura verborum, j'n noslrisi. gentium c. 23, et in celebri epist. 24 (nunc 28) ~" ad
i
didicere regionibui, fequitit, ni fallbr, ut de Ropiaho Flayianum, cap.5.
solo inleiliganlhr, cum lii.s aliis annectanliir : dumi : iUterque capilis xxxi Jeremiae versum 53 lro.cmodb
Romanh auxiliantur. Hoc tameiv argumenium Era- referf: Dabo leges meas in sensu ipsoruni, ei incorde
smo, cui etiam in nientenivenit, dilutius videiur,, - ipsorum scribam eas, lib. I de Vocaliorie omniunl
quia quaeumque se Roinaiium pandebat imperium,,: gentium, cap. 8 et 9, Leo, serm. 95, de Gradibus
Rpniafta regio dici poierai. Penes leclofem fesiojti- ascensionis ad beatitudinem, cap. 1; ex hisque ver-
dicium. Fprte validior conjeclura, quae ex Iibrv iii bjs notat uterque eodem loco severitatem legis i'
cap. 16 eruitur, ubi magnificis verbis RoriianseEc- misericordiam per gratise infusionem esse mulatam.
clfesiae prhicipatum praedicat, diiionemque illius; Ulerque iia legit et passim usurpai texlum lnih
disseminaiae ubique fidei lituio lorige lateque propa- Apb|ioli : iVeniopotesl dicere Dominum Jesum. Ulri-
gatam. Elsi enim sit oraninm per universtim Orbemi que familiare cst rillud libri Job : Tenlatio esl vila hoi
caiholicoruhi Romanae sedis primatum agnoseere. minis super terram. Et ul genlium sine Deo, sine (idei
singularemque praerogntivam Petri successori Eccle- luniine vivenlium ante Dbraihi incaiMiaiionemslaium
siae vertici debitanv profileri, bis tanven loquendi expo.uant, persaepe adducunt hsec cap. xiv Actuum
modis gaudere mihi videlur auelor noster, qui homi-•- apostolorum verba : Dimhit gentes abire vias siias.
neui prodant vel Romanum vel Romano elero insi- Uterque hunc locunvcapiiis xxvm Evangelii secun»
tura. Denique opusculum istud nusquam apud Afri- duni Miithieum usurpat, ut probet Cbristum Pomi-
cananv Ecclesianvcitatum legitur; apud Gallicaiiariij R " iiuni iu verbi sui sacramentorumque ministris num-
non nisi post anniim oclingeniesiinum. Al aptid quam non operari : Ecce ego vobhcMinsum omnibus
Romanam ante aniium quadringenlesimum nonage- diebus usgue ad consummationemsmcitli.S. Leo epist.
simum sextuffi laudatur, nimirum a Gelasio papa I, 85,(n.mcl08)ad Theodorum Eprajuliensem (Cdp.2):
qui nomen quidem aucioris reiicet, a quodam lamen Cui utique operi (nenipe reconciliaiiopi peccatorum
Ecclesiae magistro sapienteque doeiore" compositum per^miiiisteriuin SAC&tiioiumjincessabilifer ipse Salva-
iridicat. SICUTQUIDAM , inqiiil, MAGISTER ECCLJ.SI.__toriniervenit, nec umqudm ab liiiabesl, qum ininistrh
SAPJENTER EDOCUIT DiCENS : Ad magiiam enim utilita-' suis exsequendacommisit, dicensrEcce.ego, inquit,
lem fideliuin materia est servala cerlaminum, ut non vobiscum sum usque ad coniuihrriationem swciili. Kt
supsrbiat sanctitas, dum' pulsatur infirmilas. Quis epis.t. 2 (nunc 167) ad Rnsticum Narhon.: Confirmans,
porro alius sapiens doclor ei magister Ecclesiae per, inquit (In prmf.), prmdicatbres Evangelii el sacramen-
ilia^tempora iloruii, cui opus istud ascribi possit, torum minhtrps : Ecce ego, iiiqiiit, vobhcutn sum, etc.
cum Prospero aliisque insigiiioribus viris, qui tunc Auctor vero librxiriimde Yocat.genl., lib. JI cap. 2:
scientios eloquentisque primalum lenebani in Eccle- JE(ne prmdicantium minhteria humano Idnlutn vide-
sia, abjiidicandum esse supra censuerimus? rentur opere 630 peragenda : Ecce ego,inquit, vobis-
XIX. Cum setas et palria aucloris Leoni conye- cum sum, eic: ~ - '
niant, iiiquirendum nvodo an congruat stylus dicen- Uterque etiani (quod maxime notandura) versns
diqne characleri Plura sunt profecto quse utrique 51 et 52 papitis xxn sancli Lucae refert eudem ac
communia sinf. pecidiaii modo. Sic epim habent:; (c) Sinion, Simon,
Priniuin est, quod (a) nova sancti Hieronymi ecce&utanm POSTULAVIT uf vosCERNERETSJCH; tfaicum.
translatione uterque utitur. Quae similitudo magis Q;Ego G aulem royavi pra le, ne deftciat fides tua; el lu
eo pen>anda,quo rarissinvi scriptores occurrunt, qui tandem conversus confitma ftalres. iuos; ET ROGANE
versioneni illanv usurpaverint anie medium quiuti INTRETIS m TENTATIOMEI!. Inlra enirn iam pauca verba
srcculi, quo lemppre iscripium opus constat. Insignis tria aut quatuor. sunt in quibus et sibi invicenv con-
locu.s esl (6) libri Job cap. xiv, 4, iia citalus apud sentiunt et ab aliis discrepant satis ihsigniter, ut ex
sanciunv Leonem, serm. 8 de Naiiviiate Romini, et subjecta Vulgalse edilibnis lgctione ivjaiiifestum fit,
in libro i'de Vocaiione omnium gentiuin, cap. 8 : qu;e sic se habet : Siniaii, Simon, ecceSatanas expe-
tQiih poiesi facere mundum de hnihundo conceptum tiv.it vos ut cribtaret sictil iriticum- Ego aulem rogavi
semine? nonne iu, qui solus es? Qui Iocus ita legi- pro te, ui non deficiai fides lua; eitu aliquando cpn-
tur juxta veterem iianslaiiorietii : Nemo mundtis a versus confirma fraires luos. Habet quidenv sanctus
sotde, nec infans cujus unius diei vita supet terram. Prospiir similem fere lectionem cum hoc auctore
Juxta uiramque translaiioiiem usurpalur idem ver- ° nostro, sed laiiien non omiiino eanvdein. Nam priori
sus in epislola ad Deuieiriadein cap. 11. Ex quo loco, scilicet in epistola ad Kufinum, noft habet cer-
eunidem trium opusculorum auclorem non temere nerei pro cribrarel, etsi caetera conciiiahl; in libro
suspiceris. Cerle iil bunc non Alficanum, sed Ro- coijtra Collaturem, cap. 53, ubi emndem lextum ite-
manum credam, facil adhuc 629 promiscuus isie fum usurpai, haac uliiipa verba oniittit, el roga ne
utriusque yersiOnisusus. Serius euim reeeptam puio intreth in teniaiionem. Sanptus auiem Lfeb serin. 5
Hieronyuiianain in Africa, ubi adversum passa est Au- ~Vmftc.4).inaiiniyersaria Assumpiionis siise, cap. 3,
gustinum, qnam apud Romanam sedem, ubi magna quo solum loco,Iiaec verba adducit, in Qmnibus con-
Hieronymi aucloritas, et apud quarn in usu fuisse »j. vcnit ctini auclore iibri de Vpcat. gentium. Opponet
ulramque ante Gregorii I Pbntilicatum, Gregorius-* -V quis procul dubio illifcnpn haberi cexnetei pro ctibta-
jpse tesiatur in epistola ad Leandrum exposiuoni in ret. Non ila, fateor, legitur in codieibus excusis :
Job praefixa. ' sed ex nvss. opiinvaenotae adulteratum lni.nc locura
Uterque legit bunc prinvse Joannis Episiolae ver- fuisse convincimus; cura enira ftemini npn sit faini-
siini 5 capltis iv : Omiih spiritus qui sblvil Jesum, ex liaris dictio, et in omnibus ubique codicibus cribraret
Dcoiwnesi',; quse verba, elsi in aliquot aliorum Pa- legamus, iioii diibitavit scriba dyciuliis. erraium, iit
trum scripiis babeanlur,non tamen in multis. Desuiit putabai, ad vulgatam lectioiiem empndare, et repo^
certe in omnibus exeiviplaribus Graecis, versionibus- nere cribrarei pro cernerei. Sed hoc ultimum esse
que quas hxfeiici ediderunt in lucem. Scribilqiie legendum arguuot mss. codices Victflrinus unus, al-
Socrates, Histor. lib. vn cap. 52, Hanc senteiitiam ter Cisterciensis, el lerlius saucti Mariapi Autissio-
. biiines, gui Divinitalem ab humanildle Chrisli sejun- doiensis ordin. Pra_m. qui fuit oiim abbaiise Reguia-
gere siudebanl, easvelusth exemplaribus delere loilere- censis ordin. Cisterc. non longe ab illa urbe. lia
que non dubitasse,idemque leslatum dicit a veteribus etiam legil Hincmarus Remensis episCi qpusc. 53
BALLERINIORVMANNQTATIONES.
Vid, observ. n. 12. (c) Coiifer pbserv. huic dissert. subjectas, num. 15.
!a)b) Vid. observ. in dissert. A, n 5.
 351 PA.SCH.QCELNELLI DISSERTATIONESJN S. LEONIS'MAGNI OPERA: 35<
Capitulorum 55, capite 16, ubi locunv hunc Leonis A , et qum creata erant ad utenduni;Veneralt ntnl ad co-
describit. ; lendum.
XX. 2. Istius operis («) doctrina circa Christi gra- De generali hujusmodi gratia (hac voce in latiori
tiam eadem prorsus est cum doctrina sancti Leonis : significalu accepta) quae etiam legem includit, om-
cumque in illo nonnulli sint lanv explicandi quani niaque ad cognilionem Dei utifia, fuse vterque dis-
loquendi in hac materia modi, quibus videtur primo serit iisdem ut plurirriura verbis : quod prseter de-
intuitu ab Aughstiui sententia recedere, iidem quo- scripta superius loca iurrrsancii Leonis, lum alterius
que passim apud Leonem occurrunt. In quibus prae- opusculi, ex aliis insuper locis evincitur. Sanclus Leo
sertirn estqtiod degenerali quadam graiia nulliaelati, serffi. 80 (nunc 82) d.e SS. apost. Petro et Paulo,
liulli liomini fton impensa, ssepius disserit, quam cap. 2 : Deus bonus, inquit, et juslus omnipotens mi-
qiiidem ponit in elemenibriimdiscordi concentu, in sericordiam suam humano generi NUMQUAM NEGAVIT,
teiTsecaeliqueetcreaturarum omnium structura,631 in
omnesque c.ommune mortales ad cognitionem sui
:vrdine,ac velhti loquela, quae Creatoris omnipoten- abundantissimis semper BENEFICIISERUDIVIT , etc.
*.am, bonitatcift, sapientiamque ineffabiliter prsedi- Serm. 5 in Epiplian. : Permanei super omnes beni-
cant.ItasanctusLeo.serm. 7 deJejun. decimiraensis* gnilas Dei, el nulli mhericordiamsuam denegal, cum
PER IPSA,inquit (Cap. 2), ELEMENTA MUNDI, TAMQUAM indhcrete universh bona mulla targialur, elc. 'Serni. 8
*>ER PUBLICAS PkGiKkS, significatioiiemdivinm volunta- in ead. festivit. : Deus omnes ad cognitionemSIIJGE-
th accipimus; nec tmquam cessal divina eruditio, NERALIBUS INCITANS DONIS, PLUITSUPERJUSTOS ET IN-
quando etiam de iis qucenobis FAMULANTUR IMBUIMUR.JUSTOS, ET SOLEM SUUMORIRIFACITSUPERBONOS ET
Serm. 8 de eodem ( Cap. 2) : Intelligimus divinis . MALOS.
NIHILVACUUM "ESSEprceceplh, el verboDei ad etuditio- » De Vocat. gent. lib. n cap. 10 : Omnium smcuto-
nem nosiram omnia elementa servire, dum per ipsius rum experimenta docueruni juslam Dei mhericordiam,
mundi cardines, guasi per quatuor Evangelia incessa- mitericordemquejuslitiain, nec alendis uinquamcorpo-
biliier dhcimus, quod et prmdicemuset agamus. Di- ribus hominum, nec docendh juvandisque eorum men-
centeenim ptopheta : Gmlienartunt gloriam Deiyelc.i libus defuhse : SEMPER ETENIM PLUITSUPER BONOS ET
quidest per quod veritas nobisma LOQUITUR? Ipsitis MALOS ; SEMPER SOLEM SUCM OUIRIFECITSUPER JUSTOS
vocesin die, ipsius vocesin nocte audiuhtur, et pul- ET INJUSTOS. Lib. i, cap. 5 : Secundum Scripluram
chritudo rerum unius Dei opificio condilarum non de- credimus, et piiisiine confiiemur,quod numquam uni-
sinit cordis autibus maghlram insinuate rationem; ul versilati hominum divinm provideniim cuta defuerit;
invhibilia Dei pet ea qumfacta sunl intellecta conspi- qum licet acceplum sibi populum SPECIADBUS ADPIE-
cianlur; et nori crealuris, sed Creatori omriiumservia- TATEHDIREXERIT INSTITUTIS, NDLLITAMENNATIONI
tur. Serm. 6 de Jejunio sept. nvensis : Devotionem' HOMINUM BONITATIS SUJEDONASUBTRAXIT. Cap. 21 :
fidelintn niliil estguod divina providentia non adjuvel: Quamvis videamus nullis hotninibus opem gratim in
siguidem exercendis ad sanctimoniammeniibus alque totum fuhse sitbtractam. Lib. n eap. 17 : Quibus ta-
corporibus ipsq quoque mundi ELEMENTA FAMULANTUR, men (gentilibus) illa MENSURA GENERALIS AUXILII, qum
ifiiffldierum ac mensium distincle vdriata revolulio desuper omnibus sempet hominibus esl prmbila, non
QUASDAM NOBISPAGINAS aperit ptwceptofuin; ut quod negatur. Cap. 25 : Omiipshomines salvos fieri Deum
sacra admoneht INSTJTCTA, hoc quodam modo LOQUAN-velle, semperque voluhse, non aliunde monslraiur
imet tempora. Serm.6inQuadrages. cap. 1 : Sem- quaih de iis beheficiis,eaque providenlia Dei, quam
per quidein, dilecthsimi, misericordia Domini plena Q universh generalionibuscoinmuniieratqueindifferenler
esi terra, et unicuique fidelium ad colendum Deum impendil... Quibus donis auclorem suum per omnia
ipsa rerum nalura dbclrina est, dum cmlumei terra, smcula PROTESTANTIBUS specialis graiia superfusa est.
mare etbmniaqum in eis sunl, bbnilalem et omnipo- Lib. n cap. 4 : Igitur, sicul dicit propheta, Mhericor-
lcittiam SUIPROTESTANTUR AUCTORIS, ET FAMULANTHJM dia Pomini plena esi ierra : gum nullh umquam smcu-
liLEMENTORUM mirabilis pulchriludojusiam ab inlelle- lis, nutlis generationibusdefuil, eamque providentiam,
ctuali creatura gratiarum exigil actionem. qua universilatemrerum adminhlrat el contiiiel,regen-
De Vocat. gent., lib. n cap. i: Cmluhiel ierra om- dh alendhque nalurh semperimpendii,elc. Vide633
• nisque
creatura, qum videri alque intelligi polest, ad ejusdeiri libri caput9. Eodem uterque modb loquitur
hanc prmcipuedhposita est huniani generis ulilitatem, de Iege legisnue mysteriis, quain fere legis lesiilica-
ut nalura ralionalis... ad cullum et dileclionem sci tionem, veteris Testamenti significationes, oracula
IMBUERIJTUR AUCTORIS. Quoniam elsi longeesl a pecca- prophetarum, veteris Testameiiti, decrela appellat.
toribus salus,prmsentiatamen salutis IPSIUS ACVIRTCTE Uterque eodem modo urget voluntatum paironos.
NIHILVACCUM EST... Qnod esl aulem hoc lestimonium Leo, epist. 6 (nunc 1) ad Aquileiensem episcopum,
quod semper Domino deservitfel numquam de ejus cap. 3, scrihit ad hoc omni conatu eos lendere, ul
bonilate ac pbtestale canticuil, nhi ipsa totius mundi graiiaDeisecundummeriladariaccipieiitinmsentiatur...
inenarrabitis pulchriiudo, et inenarrabilium beneficio- El ideo per naluralem industfiam graliain prmveniri,
rumejus diveset ordinata largilio,per qum humanis ab iisdem asseri, u. qum dnte graliam proprio clara
cordibus qumdam _ETERN.E LEGIS TABULJE pmbibqntur, sil sludio, nullo videalur peicati originalh vulneresau-
ui IJIPAGINIS ELEMENTOROM ACVOLUMINIBUS TEMPORUMciata. Hoc ideni aliis verbis expressum habes lib. i
communh et publica divinminslitulionh docttina lege- D de Vbcat. gent., cap. 22, et epistolsead Demetriadem
retur. Cmlum ergo cunctaque cmlestia, mare el ierra, cap. 10.
omniaquequmin eh sunl, cbnsonespecieisum ordina- XXI.3. Necin maleria tantum gratiaeeadem cogilala,
lionisque concentu PROTESTABANTUR gloriam Dei et iidem conceplus, dicendique ratio eadem occurrunt;
prwdicatione perpetua majestalem sui LOQCEBANTUR" verum et in aliis quoque bene multis, v. g., cum de
ducloris. Et cap. S : (3«ai«uisergo hmc el mutta simi- apostolicre sedis in urjve Roma fundaiione, amplitu-
UaverilatisScripturapronuntiet, secundum 632 'P- dine ac dignitale sermonem habent.
sam tamen credimuset pihsime confilemur,quod tium- Sancius Leo, serm. 1 de SS. Petro et Paulo, cap.
quam universitali hominum divinm provideniim Cura 1: Ut gens,.\nqn\l, sancla,papulus electus, civilassa-
defuerit. Qumlicel exceplumsibi populum specialibus ccrdblalh et regia per sacram B,. Petri sedem caput
ad pieialemdirexeriiinsiittilh, nulli lamennationi ho- orbh effecta, latius prmsideresreligione divina, quam
minum bonitalh sute dona subtraxii; ut propheiicas dominalioneterrena. Quamvisenim muliisaucia viclo-
voces-et.prmceptalegalia convincerentur in elemenlo- rihjus imperii tui lerra marique prolulerh; minus la-
rum obsequiisac testimonis accephse.\Unde et inexcu- menest quod tibi bellicus laborsiibdidit,quamquodpM
iitpiles facti sunt, quia deos sibi Deidona fecerunt; Ckrhiiana subjecit... Ut autem liujusinenarrabilis gra-
BALLERINJQRUMANNOTATIONES.
(a) Vid. observ. hum. 14.
553 DISSERT. II. DE AUCTORE LIBRORUMDE VOCAT. OMNIUMGENTIUM,: 354
tim per toltimmundum DIFFUNDERETUR EFFECTUS, RO-jl^maliiia sua INCONVERTIBILIS perseverdns Anlichristus
MANUM REGNUM DIVINA PROVIbENTIA PR/EPARAVJT, ClljllS aut diabolus. Alio sensu vox eadem usurpatur epist.
ad eos limites incrementa perducta sunl, guibus cun- 95 (mtnc 120) cap. 3, de INCONVERTIBILI Dei Natura.
ctarum gentium vicina et conligua essel univirtitas. Lib. i de Vocatione genlium cap. 25: Numquid illa
Dhposito namque divinilus operi maxime congruebat, virlus graiiw, qum sibi quos voluil subdidit, convertere
ul mulla regnd uno confmderareniurimperio, el cito eos qui INCONVERTIBILES permansere non poiuit ?
pervioshaberet populosprwdicaliogeneralh, quos unius De extremo diei ultimse judicio disserens sanctus
tenerel regimen civitath. Leo, serm. 5 de Collectis, et eleemosyna, sic ail
De Vocaiionegent. lib. n, c. 16: Ad cujtts reieffe- (cap. $):Congtegalis omnibusgentibus.... 635 inijuo
clum credimus providentia Dei Romani regnilatitudi- laudabuntur, qui ad dextetam Dei stabunt, ntsi in ope-
nem prmparatam, ut nationes vocandm ad unilaiem ribus benevolentiwet chatitatis officih... sinistth VERO
corporh Christi, prius JOREUNIUSCONSOCIARENTDR QUIDOBIICIETCR, NISINEGLECTns-DILECTIONIS.._. guasi
IMPERII.Quamvis gtatia Cltrhtiana non contenia sii nec alias virluies dextri, nec alias offensioneshabeant
eosdemlimites habere quos Roma, mulioique jam po- sinhlri? Serm. 7 de Quadragesima cap. 4: Detrush
putos sceptro cruch Christi illa subdiderit, quos armis in ignem gehennm propter- inliumanitatem sinistris,
suhista non domuii: quw tamenper apostolici sacet- dextros eleemosynarumpietate laudatos mterna cmleslis
dotii principalumamplior facla eslarce religionis,quam regni bealitudo suscipiet. Serm. & de Collect. et
solio poleslath, eleem. (cap. 2): Congregabuntur anle thronum poteii-
Petrum aposlojum a trinse negationis lapsn resur- tim ejus omnium genlium poputi... et cum prmparatum
gentem cum uterque describit, iisdem fere terminis •, U sibi regnum, recensilis mhericordim operibus filii pie-
'
"
uluntur, etsi non ita communiter usurpari solilis. Id latis acceperinl,exptobtabitur duritia sierilitaiis injuslh.
omne ad secretum Christi Domini inluitum referunt, El nihil habentes sinistri commune cum dexlris, in
indeque arguunt nemini hanc vitam viventi quanium- ignem, etc.; etserm. 16: Non ergo koc solum fece-
libet juslo ac pio non iuesse labendi periculum atque runl sinistri, nec quia, elc. Serm. 96 (nunc 14 append.)
formidinem. in Cath. S. Petri c. 4: Sinhtrum lascivientium limdo-
.. Sanctus Leo, serm. 3 de Pass.: Respexil, inquit, , ruin numerum effugere. De Vocat. gent. lib. n cap. 8:
Dominus Petrum, et inler calutnnias sacerdolum, inler In congregalione omniurii genlium alii "ducuntur ad
falsilates tesiium, inter cmdentiumel conspuenlium iri- dexleram, alii ad sinistram consiiluendi. LAUDATIS
jurias constitutus, ILLISTURBATUM SISCIPULUM CONVENITDEXTRIS DEOPERIBUS CHARITATIS, NIHILALIUD SJNISTRI3
634 OCULJS, guibus eum prmviderat esse turbandum. OBJICITUR QUAM MISERICORD1.E BENEVOLENTI_EQUE NE-
Serm. 9 de ead. Pass.: Pelrus perlerritus ex infirmi- GIECTUS.
late periculum negalionh incurtii, ob hoc, sicut appa- XXII. 4. Nihil est unum uni tam simile, tamque
ret, hmsitate petmhsus, ut in Ecclesim principe reme- consonum, quam (a) siylus hujtis opusculi siylo S.
dium pmnilemimconderetur, et nemo auderet de sua Leonis sfmile esl: ut valde mirer hoc a nemine ha-
virlule confidete,quando MUTABILITATIS PERICULUM riec ctenus fuisse animadversum. Est enim (sicut a SS.
bealus Petrus potuhset evadere. Dominusaulem Jesus, Patrum non salis laudando apologista describiiur)
qui intra ponlificale' concilium solo corpore lenebatur, stylus anctoris istius elegans ac sublimis, sermo niti-
trepiddtionemdhcipuli forh positi divino vidit intuilu, dus et apertus, non injucunda figurarum varietate ,
el paventh animum, mox ut respexit, etexil, ETINFLE- distinctus, frequenti verborum oppositorum conflictu
TCSPOENITUDINIS 1NCITAVIT. C oblitus: gravi raliocinio, conceptibus nihil humileac
De Vocatione gentium lib. n, cap. 28: Si etgo de- demissum habehtibus, catholica ubique ac coelesli
fectura erat fides tanti aposioli, nhi pro eo Chrhtus prorsus doctrina refertus, Scripturse sacrse doctrinara
craret, inerat ei procul dubio MUTABILITAS, qua posset totus spirans, atque igneo pietalisvigore.qui sancto-
in teniationenulare... Si quidem tam gravh eumPER- rum scriptis inesse solet, plenissimus. Gaudet prae-
TURBATIO, etiam post ista concusserit, ut in Caiphm terea diversis periodorum membris simililer cadenti-
domounius ancillm interrogalione.pavefactus usque ad bus ac desineniibus; tota denique compositio in
Irinam negalionemClirhli, conslantia deficienle,perdu- asquales fere et commensuratas partes concinne di-
ctus sit. Qui etgo lunc TURBATUM cor Aposloli NON .stribuia, venustam ac perpolitam orationem exhibet.
HUMANIS, SEDDIVINIS CONVENIT OCULIS , ETADLARGOS Quid dici potest quod stylo S. Leonis magis congruat,
POENITUDINIS FLETUS POTENTI INCITAVIT ASPECTU, potuit ejusquedicendicharacteremcIariusexprimat?Quidve
hanc firmilatem animi prmcipuo conferre dhcipulo... de uno dixeris, quod de isto pariter pronuntiari non
In prmsenth autem"agonis incerto, ubi tota viia tentatio queat? Hicquidem tam frequens antithesiuni confli-
est, et ab insidianle superbia nec ipsd est lula vicloria, ctus, modulataeque ac tinnulae oralionis affectatio
MIJTABILITATIS PERICCLO NONCARETUR. scriptorem jam ssepius laudalum movit ut Africanum -
. Sanclus Leo loquens de ejusdem apostolorum prin- hunc auctorera suspicaretur, Sed, pace lanli viri
cipis nomine, Beatus, inquit, Pelrus.... a principali dixerim, non minus Italorum proprius est iste di-
pelra solidilalem et virtuth traxil et nominh. cendi modus, quam Afrorum, et facile crediderim ex
De Vocatione gentium lib. n,.cap. 28: Quh athbi- Italia in alias subinde regiones transisse. Taiu enim
gat forihsimam petram, gum ab illa principali petra "*. ex S. Leonis scriptis, quain aliorum etiam ipso anli-
communionemel 'jir.iitis sumpsil, el nominh? quiorum, qui vel Itali erant, vel in Italia erudili,
De peccatoruin conversione sanctus Leo: Durriin manifestum esi hanc scribendi affectaiionem maxime
fioc corpore vivitur, nullius desperanda reparalio ; sed in liis regionibus invaluisse, 636 el "l haec erat
omniumesl optanda correctio, auxiliante Domino, qui linguae jam senescentis venustas et elegantia, prius
crigit elisos, solvil compeditos, illuminat cmcos. Ser- in ipsius veluti incunabulis, hoc est in Ilalia ortum
mrjne 4 de Epiphania cap. 5, sect. 4, de Coll., c. 2: habuisse crediderim , quam in aliis Roraani imperii
Eihhreparatio non negatur. - provinciis. Quod si fofsan rarius occurrant in hoc
De Voeatione gentium lib. n cap. ult. : Si forte opere ejusnvodicasus, aniitheses, ac rhyllimi, quam
(quis) nictiis aliqua teniatione corruerit, non absorbea- in aliis S, Leonis probatis olim operibus hoc tempo-
tur trislitia, nec de ejus miseralione diffldal qui allevat rum, materise, auclorisque aetatis diversitati prorsus
omnes qui corruunt, et erigil omnes elisos; dum enim imputandum. Quantum enim oratorius cbaracter ab
in hoc corpore vitititir, nultius est negligenda correctio, epistolari discrepet, nemo nescit, quamque multa
nullius est desperanda reparatio. rursus lolerentur in epistolis, quae ab operibus dog-
• Sermone 3 de Passione cap. 3 vocatur Judas homo maticis prorsus ablegahtur? Unde si nemini subiit
JNCONVERTIBILIS. Epist. 125 (nunc 156) cap. 2: In mirari pauciores esse huiusmodi figura) in lilteris
BALLERINIORUMANNOTATIONES.
- -
(a) Vid. observ. n. 15, . ,
 S8S PASGH. QUESNELLI DISSERTATIONES IN S. LEONIS MAGNIOPERA. 3S6
quam in sermonibus, quid mirum si in his rariores A , sibilitas, pro potestate. Mfensurapossibilitatis, iritel-
h.dliiifcSiht quahi iri libc.scfipto, qubd Ibitirii dbgmali iigp.ntise, jurisj legnm, ulfionisj muherum, ete. Meri-
'".xplicandb coiisefcratuf? , , lorum suffragia. Provehere , provectus, pfovectib.
X:X.itl.5. Porrbsi ipsa sigillatihi verba refeenSei- lplianimare. Pracsidia. Lapguefe. Aiigmenium. Iih-
riiiis, quafeet huifcaufcforietS. Leonfmagis fariiiiia- pendere, impensiis. Prseeipuus magister, diScipiilus,
fia et cbmmiihia surit, fctsl iioh iani fregiieiitaia ab etc. Specuiiun., Privilegiujii iiieriioniriv, Jiumiliiaiis_,
aliis, ipsariique eof urii ebhsiruclioiiem ihsnifc.ahius, Iibnofis, perfidise, eic. Gbaptare. ei aha ejusmodi
Sihiini occufrfet tahta hbiqtife paritas ac 'simiiiiiii..0i plurinia.
ianfiis cbhcfehfus,ut hb5 pfef foftuiium casiuri vej-ex XXIV. Ex bis aliqua alteniiiis eoiisidefiiiida. ut
itriiiaridislhdiri civiitigisseheffib fei-lfeexisiiriifei.iPfae- qusfepfopriurii aueioris cliaraeierem fciaiiusexiiilJen!.
tfef ilia eriihi quse a SS. Palfum jam citato yihdice Exerajili grafia feosqui inieriorigfaii.ife voce.adChfi-
hoiata siihl ihtfer auciofferiilibrbfum de Vbcatibriefet sliihi tralniritur, Vocaii appellantur. Lil). V 'do Vocal.
epistolae siibsfequehiisscfipVbfem"commhhia,ceniuhi ' 'gferii.cap. 8: CORDIBUS VOCATOR.UM sucttiiinimi vbtuii-
ftginti ahvpliiis Ifegehlium oculis liic stibiicimus. , idleiii. Et cap. ~9: t'ii_oh credeiiiiuin el hbnire'deni'iiin
Dilcipulris vferilai.is,Pagihse eiemeiilbium, Pagirise genui sub VpCAfbRusiappeiiaiibhe,dhcfevii. S Lei,
VelfefisTfestaftiehii.Ui"erefeturi invidiii.,etc. Pareila& "sfefih.'6 de.Natjviiatfe, cap..^,: iNihil"hicVbcATonuii
el largitai. ifStiav, eic. Gbhsbfuum. Eviiicerj-i. Cbhi- cbRiJiBUS,,,638 caligihis jnferat teriena .sapieniia.
vnunio haiuf°_e,aetaiis, ftoiftiiiis, peccaii, dignifatis, Scfih. 6 ae Epiphania, c. 1 : Rbc 'riiaiijfesiius"fieriiii
elc. Laqufeideeeptioiiuiri, erfofis captipriuriv, moria- qnitiiumVOCATORUM illuminalibiieper.spiciiniii.
litaiis,- feic. _3exlii,sihisiii: Parilis, jVauiiitas.Vafiafe, ... tdeni peceaibruiri Vnluhi^iem» cbf, arbitrjuni ap-
'Vafielasdispfeiisaiibhunjj.fteiutafe, prb fejicferfe.Ab- "'" pellal lehebfpsa.Wo. II de Vocat. fifeiii.cap. 5 : Cwtii
"difcSrfe, prb fepeiieie. BisjVferij.ationes, pispositlbhes. d lehcbfosis cofdibus eliam "triincradiqs snos veritas re
Matefia dirivicandi,.cferlamiiiis, fofjhidiftis, qiiefeia- \>etdifdacdniineai; el c. 15: Dciaiii Uhebivsis meitit-.
rtirii, ebhfusiQriis, ftiihse, virtuiiihi, gahdibfum, gfa- bus fecii sibipopuliiiii 'fiieieiii, eic. S. Leb, seiVri.§ dit
tuiatiohis, cujvidiiiJtum,pfeccalii ca.ei'_a'ti's.glpfiandi. Epijihah. cap. I: 'Quidquidih coidibus ieiiebrosisnova,
"fetcVMbeMi.ih.db.Pbehiiucld. Cohvfehirebeuiis, litiferis, lucis apparet, etc. Serm. 5 cap. i: Sml lucefnmihen-
iiiphi.iis. Cbilftyib. Cbhlagiuin. Cbiluctatibhes. Ceh- iiuiii visfrdfum seiiiper aidehtis, ef iiihil fhidedi veslrh
siis.;Yitjarfejyiiiaihs. Indicfere. liriiversitas, iiuiiierb- iii ciirdibus ienebfbsuih. Pfefrii,&de Naiiylt. cap. 1:
SitiiSjplenitiidb, biriftis rihriVefiis^sinmftia, prq bmries. ihqy.a\dogriigihex:s'e'crghdima) hihiliwri 'tcncbrosum^,
'Phiiih^jro^^rife.^lfeiiiii.udihi bppbihtui*.Prbiesiari,et hiliiitjiie rioiiiiiincain. Seffti, i *dePeht. cap. H: Sjji'.
pfohhhtiarfe, ift ciiahdis aiietbriiViii.sacris vfeleceife- Wliis yeiitalh facil dbihiim glbiim suce luiiiiiiis siji «|-
siasticis. Primbrdia. Exordia. Incitare, Vifus iiivi- idfe fulgcre, ei in iempfd iub hec teiiebtmwii atiquid
iliiae,h'fc.V)hb*ul5peccati, Irarisgffesliohis, eonstietu- vuiieiie,jiei iepiditrii-.Episi. 8'fc'ap-.I: f}e iehebfosh
diriis. culpse, cajftivitaiis, bfigirialia, feic.Iijciianie.rila ppud vbs, iadimbiis seiiimeiur hmresii. Serih. de S.
"dbciiiij.ae.Redife, tfaiisirfe, ifansffefri de iiiib ad alte- Lauf. c. | *:Hmc verdrum tidluid viriuium esi, iit triid-
furti; Necfesshfiepro iiicessanlfer. JDbcinria pfopiie- ios 'a ieniWbio gpducat eifofe, q~uieiifuiii clafhs ehl
iica, evahgfeiifea»ajvbstblicsi. Vferitalis Evaiigeiiuhi, iijijirii. Sferhi. 'W "deQufidf. c. i:,!Tehebrosw. eiiiid •
'sehlfentia,judifeiuhi,,vbx, fflii, sciibia, "magisief, do- dife. Epist. ad Dfehietr. ca"p_H ': De befo fuihiiie ie^
ctrina, discipuii.Vi^of ifidfei,iheritihm, pjfeiatis,637 riebfosmjdin el deficieiiteiiucerhm'fuiiieiidccipiuhi,riec
cofdis, aniihi, 'aufetbriiatis, felc., CbjVstiihlio legis, C t idfileiiAMipsafuih "eiiigmdqiiid fulgofh .accepetitit,
icbnstiiVVtib diviiia, 'cbh'stitui5biifesiiiii[>i3e.,, . epist. 79 (nunc i 05) cap. \ : tetiebxosus iiie imtiiiius,
Tfestificaiiolegis, dfenuiitialibhefe'pfOpbelicJe.Ofa- rd e"si diabolus. ..''
"Culaprophfefafiiih. Teiripfei-arfe, ffehvperaiftbiiium.Te- . biscipiiloi veritdih pb£iilef 4°ii_appfelial.,,qui cathb-
mferare. Disputaiib et disputatpr, jvfo Ifactaih et tra- lifcahisefciahtuf 'dbtirihahv, vfel pifetaterij. Lib. ii de
cifitore. Ihspicere, iiispeetpf, iiispeciib. Subliniafe, Vhcai. gfeht. fcaf).21: Hb'c detesiabiHierprMicalum
jShbiiihis, 'sublimiiiis. SignificalibhfeS^.prbligtirisvet. 'birihisDisciPULiyi_RifATfsifiieiiiguhi; eplsibla ad iie-
Test. Irisiriiiarfe,iiisinualio. Pfa.jiidiciiim pfeccati, ve- hieirihdeh) cap. 4:et feap. 13 : jpsa Vefiids disaputis
tustalis, brigihisi Sofdfestfefe.Faihulari, et obseqhiuih siiiSdmisiridfidtur. Cuiniidquediscipuli "ijf.i.fi.rms liii-
felfenvferitbftini, famiviattis. Modfefafi.IhfcohinluiabiliS'. fiiqriUirigidriamfiigikril. Ex utfiijsqufe lbfeihujus cbl-
"Cbhipligh&iitia^cdriipu^harifes. Experiiheivta viftu- liilibiife,iftVferaliafcblligit sahfetofurii Palruffi apolo-
iuiri; Sacfameniiivftbcferiltiiis,tiistiliita disfeiplihafurii, gisla slyli siiriiiiiudirifefti,atqiie feiihtderii uffiusque
etc. Evafeuaffe.bisifingerfe, districtus, riistfifetio.,_?pf- sciipli huciprfeiij; qiiahtb fergb pblibfi id jure de
iriaj pfb hibdQjjaut iinagiiie. Formahj ijficfferfe. Cb- Lfebtteripsffb assereiidiiifis .ipudqiiehl.rohge cfebriiis
bpefatOrfesgfaiiae. Virlute niifescefe , liiibf yirtutis, . bcfeiiifit ista appeilatib ? Sferft).,3 dfe"Cbliectis.Bed-
jpudiciiiae;iriferiiiftm,ltiniihis, vitae. Obioqiii, Refcths, , lissimi ilii dhcfpiili 'vefiiaWs,ait q.fe.apbsiblis. De Je-
pravus. GeriVfiiiavirtuttim. Suriiftjus, supferiiiisatit ~3un.i:()riifehsis".fefffi.I cap. 3 : Fideies itpibs SisGv-
"coslestisagricbia, pro Deb. Ager cpidis. Novi te"sla- pufbs \'tniT'ki)_ktritiii niagh.cbtiifiiehdiat,etfe, De Qiia-
iiiferitivel gfatia. dfecreia. Dfevotib.hoiioriiriibpefiiriv, drag. 8 'eap. 2 : Meiis tjlimtianq fugax menUacii,
Vfelvbliih)aiis,,pfbpQsiti, afbitrii. Chliura spifituaiis. j.-i 'diicipuidVefiiafis. Serrh, Itidfe feadenv'Quadfag.cap.
Occiduus, sricciduiVs.prbcidiiiis. Qualjtates "bpferiiiii, 2: JSeriiibei;eVdiscipiiliveriidth. Vide sefhi. 8'd.fhuhc
fetc. Cbtdfeconcidere. Ihcidefe pericuiuiii, tfeiiiatib- 82) de SS-,Pfetfb et.Paui'6, fcap.I, fetfepisjtblasliujus
herii; labbfferii.iaquebs, felfe;,sifte praspbsiiibrie iii, fediiioriis% (iiiihc 28)"cap. i, 59 (ivuiic79) tap. i,
frequehlissinie.iMutabilitas. Pericnlum feribfis, dfere- Mfhnric M) c'a*p.1, 93 (nutii 120) (.ap. % $i\(niiiic
piibnis,iftuiabiliiaiis, nfegaiipriis.TfehVaiio fofmidiiiis. Af4,) cap.i, ilb (jiijnc 172) ih fhedib, tibi eadera'
Tenlaiiohis siiirihlus. concfetio. Discreiio, discretus. 'ibcftiib iiiibetur. ,.-... V
jPigfuiri btiuhi: Iiiers desidia. Iiidesiiifeiifef;Plahtalib- Lib.i dfe Vbeat. 'geirt. "cap.7 :Qiim 'irgb 'ncitWderht
hibus sriis Dfeiis;ihefemeiiia pfaebet. Decepiibhes. Iii- bona f QUALITkizfacla eil 'mdlq'; ei itle qfumi mitus
clinare, iricliiiatib. Cefhefe, prb cfibfarfe. Extfaheus, Sui 'NUMQUAifl POTESlf' SINEAtVflijbhssE Ai~io'fti_ lioc est
hriehiis, pro repfbbb. Adopiivtis fet vbcalris, pfb fele- sihipiiqudibliiiiliile^itbh 'pefdidii apjieiiiuifi, seti wri-
t-to. Erbdifb; efhditio diviiia, Spirilus sahcii.erudi- idviv ajfecitim. S. Leh, sfeVm,,S.ile jcjhiiib septvmi
tbr: Ol.sciifbmVpfbobsfciiriiateiImbuere, prb iipcfeffe. ihfehsisi&p.)i\ifiWa'iiinoYi&jfflfy\siffit;ex, qhWusiiiii-
Dispoliarfe.ObtimbfatiO, ff.igilitas, (ifhvitas. Sblidafe, ites pibderiiit fo&niaiS, ftS 'dlvitim.iji.iLiTAnBvis-,si-
SbliditaSv-Exifahehs, -fexsbfs; RfeligioSUS.Sacratus;, cul dividunlur auclorfbUs;fdiioiitilis eiiiih anTniSs,;QUI
Biicfatissihvus.ihcefihin iiiibrprfethtibiiis, pfo infeefia isiSi;•p\iMi ioNi "issi. NON jppTESf.itui ffei amdidrest,
Ihtefpretaiibfife;'iucferiiim^goriis. muiabiliiiitis, yiiae. dut fnuiiSi. ."•-"
Divini operis esse et muneris. Recidere, tumescefe. Gr.atjseyirtuiisqueopus, Dei participationem ulep.
J.lalio, elatus. Praesuinere, praesuthptio. Iiftpaf. j?os- quedicif. Liij. i de Vocat. gent. cap. 8; Apudquem
SS? - DISSERT. IL DE AUCTORELlBRORUM DE VQGAT. OMN113M GENTIUM. 3S!>
(Deum) quod percUditnaiuta-, non periit; mterna est 4A ies sententiaS.EpiSt; 67 (n«nc87): Compugnqnliadog-
enim sapientia, Wleritaverilas, wterna bonitds;wterna tixaia:
juslitia, omniumdeniquevirlulum luinen mternumest, Lib. ude Vocat. gent. c. 15: Flammdtn conciper,
tolumquequod virlus esl, Deusesi. Qui si lioiioperqiur fint, gua beatus aposiolusPauiits lGNiTtis.elC; Epist.
th nobis, nullius possumusparlicipesesseviriuih. Si.ne ad Demfetriademc. il:Undecmpii inflammari,.inde
tioc guippe bonp, nihil est bonum, sine liac luce,iiiliii pqscat IGNIRI.Si Leb, serim 1 de AscenSic.; 2: Flqm-
est iucidutn, sine hac sapienliq niltil estsahum, siite murri fidei Uluminaia cbrda concipiurih Semis 3 de
hacjusliiia nihil reclmri; et libri ejusdfei.i cap.4: Peiitfec.: Ui Pater propitiareiur, Filius prdpitihretj
Volunlas, inquit, dnimdlhsine summidmoris partici- Spirifus sanclus JGNIRET; Serm. 1 de Peiite.c.: Elo-
patione in terrenh occiduisqueversaiur. Ciipilulo 3 quiumconcipereiurigniium,Serffii96 (nuncl&appi) in
de Giatia et lib. arb.: Neminemesse per semelipsuiri Caih. S. Peirij.C; 1: Ignilis beaiorumspitituum cati-
boitv.m,nist participalionemsui ille.donet qui solusest bus aggregttius: Serm. 4 de Golh c-.I: Agtp corrfts
boiius.S. Leo, serni: 9 de Jejunio septimi merisis avariiiw radkibus occupato.Sernv. 5 de Jejuns decimi
cap. 2: Quiad tne lendit, ex inei pariicipalione dd me • iiiens. c. 1, bis de agrp cordis-.
iendit; et epist. IS ad Turribihm cap. S: Nemb Iwmi- Serm; 1 de Jejtin. decimi. niens. c.3: \Oriaiur DK
nurri veritas, nembsapienlia, nemb justiiia esl; sed CORDIS AQRO <ji(odterra non dedif. I)e Qiiadriig-.serm.
miilii paflicipessunt vetilaih el sdpieriliwaiquejusii- 1 c. S: Tunc in nobh benevirlulumsetninanuiriuniur,
tim : solusdutem Deiishullius pdilicipatibnh indigtis gutmdo ABAGRO CORDIS noslri getmen omne.exiirnum
est. eveUilux.De Ascensioneserm. 2c. S: Avartita, decu-
Utriqiie famiiiaresadinbduirisrint vpces, fegefeffe- ,» jus radice omniummaloruiiigenrien emexgilfgum nisi
ctor, regins, cuih de Debfelanima, auihia felcbfpbrfe, inisuis fomiiibusemceiur,_necesse est ,u\ ,.i AGRO CORDIS
episcopoet EcClesiasermoiifehihabei. Passim fectb- iliiut;inguo hujus maii ptantg convaluit;,spinmpoiins
fes appellat Lfeb quos vhlgb cpiscopps alii dhuiit. iribtiliqueviiioriim, quam ultum vefm yiriulh simen
Sexcenia loca suiithhjusinbdi. Vide, si vafeat,epislp- oridlur. Serm, 6 de Jejun. decinvimensis cap. 1: De
laift I, cap. 1, 12, cap. 3, 14, snb liiieni; 113, l2s, titra quoque cordis nostri germenjustilim el frucius
138, 159, 140 (huhc episl. 12, c. 1, H, c. 3, 18, subi chqr.ilathqrigtur. ...
fihem,.U$, 165, 170, 171, 17"'), etc. Il.eriiseiiri. '2I Lib. n de.Vocat. c. ll; Semina charhmntum, 641'
(riuric3) feap.1 et. 3, Seriii. 1 dfeJfejiiri.dfecimiihfen- plantmquevirtutum nqn JNOMNIAGROGORDisnusuNi
sis cap. 2: Suscipiat fidelis anima auclorh sui ajquii toiumhoc pafiter-,quodsunt futura, nascunlur.Ex hac
REfcTORis iinmarcescibilem ttiafiialenu Sefni; 8de Lpi- comparatione cordis ciiiri agrp natae sunt alioeibcu-
pliaiiiacap. 4 : Deum it RECTOREM 'ei liabitdtofeiii
' sitii tiones, quas savpeusuipat,,ut cuih Deu iivbcaisu-
isse npn dubilei. Serrti; 5 (nutic i) ih ahriiv. Ass;, pernuin agricolam. graiiiim inspiraiipnesque, rorenj,
cap. 1; Quid eirim tain rigiufn giialh subdiiiimDioi irrigaliones, rorationes; virthies, piariiaiioiies Bei,,
animumsui cbrporii esse RECTOREM? De Quadrag-.1 etalia biijusmodi»qusecuivjs iegenti occurfent,
Cap.1: Si anteinMENS SUQRECTORI SUBDITA, e!c. Sferiii. Voluntatijudicium uiprque irihuit. Lib. j de Vocaf.
4fcap. 2; AiiimiiSgnem siib Dei gubefnaculiscoriitilh- gehi. cap. 8 : A quo (diabolo)JUDICICM.VOLJ;NTATVS de-
tuin, corporh sui decet isse. SECTOREM; Sferhi. 7 c. 4: prdvatum esi, noii et
ablalum; cap. 1: Non,perdidit
ul
Uieiidumitaccrpbre silb, RECTORI i
SUOjiecessariain appeli.itm, sed mutavii affecttim,id fecipiensdesiderio,
prwbealitaiiira ihferiorfitiiiutaiuih.DePassionc sefiii. quod debuii refutare JUDICIO. S. Leo, serui. iJdb P.ns-"
7 c. 5 : Nolens(Judas) GfiftstumhabereRECTOREM; De! ^j ^ sione, cnp. 4 : Fons ciiaritatis lavii verbqformidiiih;
Jejun. septimi nicnsis seim; 2 c. 1: Agiiqscatinferior nec lardaium esl feinediumabolition\s,tibi npn fuilji-
homoexleriorissui se esseRECTOREM; De Jejtin. Septi- biciuii VQLUNTATIS. I)feybli.iniiiieei.iaininieiiigeiiduin
nii mensis serm. 5 : Qum iliic.declinaiiopotest esse j qiiod serin. il.fcap. 4 Iiabeiiir: Insurxexii \in semet-
peccati, ribi una passio esl et REGENTIS ETSUBDITJ ? id1 ipthm impius (Judas) iwn JUDICIO ppeiniletiih,sed fu-
est auimae el corporis ^ cnjus unaiii passiouem vithis5 fore pereqnih. Epist. 37 (niinc 41) : Normdhi pfm-
verbis exprimit. ita Dei et lioininis tinam aciibnemi ceplibhisiiiiplet juDicio VOLUNTATIS. _
iisdfemdepingil. Dum, iiiquit lib. i de Yocui; geni. De Vocai. geni. iib. l cap: § ': Ui agniiioneinDii
c. 6, per comnmnionemiUv.miiianlisel illumindti. ju- hbh clociritimhuinanm opefe, sed, JIAGISTERIO siimtit»
ET
stificaiuisetjustificati, 640 REGENTISSUBDITI. oiii-- efudiiofis fet
accipianl; lib. ii, c 55: Fidei siAGisTERio
nis aclio ad unum referiur, ei guod ad unum rifeftur,, prcefuerutit.Serin. 2 (nunc 5) in assurijpl; sua cap. 5 :
niriusque esl. Ei lil); n c. 10 ait: Omnium sanctorum j Omiiislingua..... jiAGisfERIO tiujus vccisimbuiiut. Dfe
Dei Spirilum fuhse RECTOREM. Qiiadrag. serm. 2 cap. 4 : 'Redenipibfisnotiri MAGI-
Leo de gratise infusione ita loquitur sferm. 3 de2 STERIO edocti. De jPassibriesefm. 14.(titinc12) caji. 5:
Jejunio decimihiensisc. 1 : Ageriste cofdis, RORANTE s Evangelico magisiefio mulla suni aitctq. Epist, 140
DESUPER GRATIA DEi:.. eleeiiiosyithsetitur, onitionibus s '(iiiihc172): Maghterio Spiriius sancli itld iri oniiiibus
fecundatur,etc; eiserni: 7 de Passione c. 1: Adfuiu- - iiiiitdsixpetatur.
ram tredimus graliam Dei, qum INSPIRATIOSIS sua_E i)e Vocat. gent. lib. i c. de Paulo : Jbtani exposi-
RORE slerilitateinnostricorciisaspergal. Lib.-n de Vo- libiiis fdlioiiemtrdniiulii iii siupbtem..Lieo, sfefiii,,18
cai. genl. c. 1: Isfa graliwlqrgitas.....non cvucualeam u de Pivss.cap. 4 de Clifislo : Tbiiim, iriquii, suppli-
qiiwsupst unum Isiueisub iege RORAviT. D iciMihiraristulit in iriuiriphhm. Seriri. S dfe"Nativif.:
Leo serni. 5 de Nativiiate.Doni. c. 1: Non in soto Si i>idhciptinam ipsa remedia iransferaritur. EJeriri.3
0" "de
opete virtuluiii, aul in sola observantiamandalorum, iii Epipli.: In iiidulgeniiahi ifa ttansialaest. Seiiiv.9
sedeliamin TRAMITE fidei qngusiaet ardua via esl; quce jj- Qiiadrag. cap. 3 : Si oiiinemb/fiiiidm trciiisiuleiiiis
ducit advilam. Lib.,ii de Vocat. genl.cap. 20: In Itpc IC dd viiiiam. Serhv. 4 de Jfejiin. si.pii.hi riieris. : Ut
angusto guidein, secilamen recto inteUigeiitimlramfte, ,'' qubdveslrh usibus subtraliith, iii alimohiain'paupeium
lion panim difficuticais;elc. Ifahsfetalh. Serril. dfe Gr;id. ascfehs.: Ui exieiibfes
iriedetasad remediaiiiiciiara iiafisfirxei, etc.
Lib. Ii de Voeat. geiit; cap. 21 : Nec tiriiqiidirici 61 Miito caetefa qusequisqufelegeiidb facilfeobsferva-
ftctnius-<p*i possevivete,quam possi deficere: Leb, S; !> bit. Mbufebbtantuffiht
serin. 5 Quadrag; c. t: Vicinumniinh ttiquecohli-
de x~ figtiraruin hstis, idfeihnoteiiiur diligfehtiiisfearunidfem
bratibhis humferiiset bidb,
guum esi ut eiiaiiirnagnosaninios hta coiictttiani_fetc. 3- ipbnstfuctib vbcum eadfcm.
Lib. i de Vccaiibne leht. fc.I: De lidi ibrnpaghah- i- freqpfensest, verbb, a (jiibpehdfet Oppbsiirirtiiri cbngeries
iia spinttjiiuni.elc.; ei lib.li c: 28: QtthiricmiipiiyWdh- Serisus, ad nhehi
i- rfelegatb, qtiafeterliariuih, plfcriiftjqiie hbn
-iiiii.nfefunj
tidiii (iriter vellfefethbllfe)Pelriis perpeisiis vsi, feife;; ; • excedit, etsi ssepefeiiaiin_fdqii_iii.ii]arinhifexleiidiituf.
. et c. 53: Oninesvarielalum compiignnntiw.S. Leo,, Exenipla aliquptex Leonis Epistolis Scrmonibusque
serm. 5 de Pass. c. 2: dtversaruih coiiipuijnantiam <n et ex opusculo de Vocatione Gentiuiiv, ad promulsi-
affeciionuin.Serm. 10 de Naiiviiaie c; I: Coihpiighan? 1T diSmsiiiijiciiriii,.
 S5« ; PASCH. QUESNELLIDISSERTATIONESIN S. LEONIS MAGNIOPERA0 360
S. Leo, epist. 1 (ntrnc 12) ad episc. Afric. cap. 4 : A tionem, ut apparet, aecorat, quam quod suo se scri-
Ut imperitimaghtris, novi antiqttis, rudes prmferanlur pto Ivochonore dignum probabat auctor.
emefiiis. Epist, 12 (nunc 13) 642 a(* Anaslasium XXVI. Quod si tandfem germano sancti Leonis
Tiiessal.: Nihil gratimpersonali, nihil ambilioni,niliil felu receplum fuerit opus pro istud, qua (b) refate in
redeinplit permitiat licere suffragih. Serm. 9 de Je- lucem ab auctore editum fueril non valde obscurum
junio septimi mensis cap. 2 : Si quh gmorvanm glo- existimo. Certiim enim videtur ante compositumab
si
rim, qua radix si
avarilim, quod inest virus invidim. eo fuisse, qtiam io pontificem Romanum ipse assu-
Serm. 1 de Jejunio decimi mensis cap. 2 : De inimi- meretur. Taftium eftim otii per id temporis vigilanr
cis reconciliatos, de alienis adopiivos, deimpih facit lissimo pastofi hon adfuisset, quantum hujusmodi
fuitos. Sexceiita hujusmodi exempla sunt apud S. necessarium fuit impendere; nec quid-
Leonem. Plurima etiam in libris de Vocai. Gentium, scriptioni quam oecurrit in ejus operis decursu, quod auctori-
etsi tol esse materies librorum non sinat. Lib. i c. 8 : iatenv pontiflciam prodat; immo privatum ubique
tot
Quhille erit, qui opinionumcolluclationes, totvin- hbminem, ut diximus, agit. Unde magis dicendum
cula contueiudinis, lot ptwjudicia velustalh suo tan- tunc ab eo scriptum fuisse, cum Sixti III papaeadhuc
tum judicio abrumpgt? Lib. n c. 4 : Ut natura ratio- diaconus, in excubiis erat adversus haerelicosPela-
nalis cie contemplaiionelol specierum, de experimenih gianos, cumque Julianura in Ecclesisecommunionem
tol bonotum, de perceptionelot munerumad culiumet simtilata fidei professione' irrepere volentem Sixlus
dikciionemsui imbiiereturauctoris; et cap. 7 : Hmc pontifex sni diaconi consilio ac suasione repulit, ut
veromembraundeapla, unde utilia,unde sint pulchta, testis est Prosper in Chronieo. Vel potius, quando-
idem doctor exponit,etc. Gap. 20 : Ubi eadeinmiseria, g quidem in hoc opere Semipelagianosmagis quam
siinilh imbecilliias,causa communisesl, etc. Cap. 36 : Pfelagianosexagiiat, lunc temporis exaratuni fuisse
17*pet laboremopetum, per instanliam supplicatio- puto, cum Cassianonecessario suo ab errore revo-.
num, per exetcitia vittulum fiant incremenla meri- cando incumbebat: ad quem cum legendus missus
iofum. fuisset in Gallias, postqueejus obilum inter schedas
Denique, quod circa hominum vultus ssepe contin- ejus sine auctoris nomine repertus, a nemine potius
git, ut aliquid savpeex iis erumpat, incurratque in scriplus fuisse putatus est, quam a Prospero, quem
oculos intuentium, unde aliis similes esse pronunties, in hac concerlalione antagonistam praecipuufnba-
etsi quid illud sit verbis efferre non queas; hoc et bueral.
legeniitum boc opusculum, lam scripta S. Leonis
Amicumcerte animum spirat ubique hoc scriplum,
accidit. Nescio quid enim audientium auribus sonat
similitridinem styli paritatemque ita ingerens, ut vix talemque qualem senvpererga Cassianum exhibuit
dubitare sinat quin idem loquatur in hoc opusculo Leotioster. Dt facile mihi persuadeam, quemadmo-
dtim aperlo nvarte iinpugnaverat sanclus Prosper
qui in Epislolis et in Sermonibus S. Leonis, elsi for- Cassianura, ita occultiore consilio petitum a Leone
san exprimi verbis satis non possit.
XXV. I3t omnis tolleretur dubilandi locus, opta- fuisse. Eum quippe jam anie impuleral, ut adversus
verit nonnullus aucloritatem alicujus saltein manu- Nfestoriumcalamumsiringeret, 644 non ea tanttim
scfipti codicis, qui S. Leonis nomen prseferret, qua etiam mehte, ut grassantem jugularei haeresini, sed ob id
ut ipsum vehementius incenderet adversus Pe-
destituli,: videbimur incassum hactemis laborasse.
Sed ut omittam quahtum plerumque vacillet (a) hia- lagianos, qqos Nestoiii praecursoreshoverat; eaque
arte Semipe|agianos, nascentes scilicet ab illis sur-
nuscriplorum exemplarium fides, ut ex codicibusr^ culos, magis exososredderet, ohvnequeabrumperet
nvss. librorum de Vita contemplalivaet hujus eliam
operis de Vocaiione geniium perspicuum esi, qui in quod inlercedere poterat cum illis commercium: ita
octingenlis fere annis Prosperi nomine insigniii vehemeiitihs prsesenti opere, ut errorem Cassiani impeteret
. omnibus imposueruni (Prospero enim hodie abjudi- modo nominat. insurgit contra Pelagianos',quos solum-
cant utrumque opusculum eruditiores quique), addo tantum Semipelagianos quasi ex transverso
persuasum mihi esse nullum talem repefiendum co- sensim ac aggredi videiur, el veluli oraiionis suae lilo
sine sensu
dicem, qui hoc opus S.Leoni ascribat; nee umquam non videat, majorem ductus : licetinnemo attentus
convellendis
genuinum hujus auclorem iuisse cognilum.Qui illud Massiliensium scripli partem
consumi.Easdem qusestiones
Prospero tribuerunt hac sctate, illiusque Operibus tractat, quas principiis sanctus Prosper in libro conira Colla-
inseruere, hoc fecerunt ex fide codicum aliquot mss. torera, nec tam interpellat eos qui graiiae prorsus
Prosperi nomen apposuere mss. codices ex suffragio necessitatem negabant,
auctorum noni sseculi, a quibus sub nomine sancti quam qui ad inilium boni
ant bonse saltem voluntatis liberum sibi snf-
hujus viri passim citatum fuit. lnde porro ab Iiis cre- operis
dilus est S. Prosper libros islos conscripsisse, quod iicere arbitrium conteridebant, graticeque operationi
. eorura .luctorem genuinura643 ignorarent, et pro- subtrahebant aliquid. Iloc slatim ab initio opcris sui
pter libri nialeriem, doctrinae convenienliam cum humanw declarat, ubi aii : Quod graiiam negent, cttm eam
non ducem volunt esse, sed co-
scripiis Prosperi, scriploris setalem, hscreticorumque mitem. voluniqlh _
quos impugnat mentionem, nemini potiori jure
ascribendum putarunt quam ei.qui post Augustinum Ex eodem indulgenlise erga Cassiarinm consilio,
acerrimus gratisc Christi vindex fuerat adversus Pe- D quem ad catholicumsensum reducere satagebat, de-
lagianos eorumque reliquias. Verum cum hajcsuspi- scendii humanitas quam Semipelagianis exhibet,
cio, etsi tol annoruiivrbborata coiisensu, pensatis quos taritumliberi arbitrii deffensoreset voluntatum
quaesupra atniliiuus moiiientis abjicienda sit-, faten- patronos appellat; quodqufequaestiones islas tran-
dum est etiam nono sseculo hujus auctoris nomen quille admodum versat ac theologici exercifii in mo-
ignotum fuisse. Immo vero ipso Leonis saeculo, boc duin, non tam alienumreliitans sensum, quanvsumu
estquinto, ex hominum memoria deletupi fpisse exponens; quod denique ex sancti Auguslinihomine
exisiinio : alioqui Gelasius papa ejus lestimonium auctoritaleque, quibus adducendis abstinet, imllum
proferens in illo opusculo quod advfersusPelagianos crenri voluit in hac disputaiioiiepfsbjuiiiciuin,sciens
edidit, ab eo noniinando minime abstinuisset, tanto apud Cassianum non tanti esse in hac maleria Au-
scilicei viro, quem Ecclesiaemagistris accensere non gustinum, et cupieinsprseterea probare amico suo se
dubitavit; nec contentus fuisset eo nvodoscriptorem non de doclrina ex doctoribus, sed de doctoribus ex
istum designare, quo notari solent ignoti quique: si doctrina judicare, sentenliamque Augustinidegratia
quidenveumdem magisterii titulo uon aliam ob ra- non tam se amplecti, quia Augustini erat, quam quia
BALLERINIORUMANNOTATIONES,
(«) Dc mss. codicibui vide idmoiiilioncm liisce (*) Vide observ. n, 10. _'_"!' ;/./
libris praemistam.
m DISSERT. II. DE AUCTORE LIBRORUM DE VOCAT. OMNIUMGENTIUM. 362
ex purfcsifiiis Scriplurae sacra. traditionisque eccle- A risii aliorumque accusationibus purgare, duoque in-
siasticae manabat fontibus. victe probare. Primum quidem, Leonem nostrum,f
XXVII. Sunt qui conjecturas, quas liiicusque ex- cura ei in libris de Vocalione gentium et in Sermo-f
posuimus, inde firmari posse putent, quod aliqui de nibus suis communem omnibus lacit gratiam Dei,f
gratia tractatus a sancto Leone exarati videntur, longe alio sensu latiorique significatioiie usurpar©
quos desiderent, addncli ad hanc sententiam verbis gratise nomen, quam sumatur a Prospero: alterum
lum sancti Prosperi seu potius auctoris anonymi de vero, quod cum idem gratiae nomen a Leone eodemi
Promissionibus Dei dimidii temporis, cap. 6, apud sensu quo a Prospero usurpatur, earadem quoque ab^
Prosperum; lum (a) Photii CP. patriarchae, qui in ipso Augustini de gratia doctrinam cum Prospero
sua Bibliotheca hsec habet: Scripsit et sanctus Leo praedicari.
Roriianusepheopus de Pelagianis conversis, quomodo His itaque in locis, ubi gratiam Dei omnibus daiam
debeant recipi, quando converluntur,scriplis suam opi- asserit, per eam intelligit (6) exteriora et naluralia
nionem damnantes. Verum etsi certum est sirenue Dei dona, quae omnibus promiscue exposita sunt;
semper dimicasse contra Pelagianos Leonem no- aliquando Mosaicaelegis documenta, nonnumquam
strum, aliosque etiam Ubros pro occasione scripsisse etiam sancti Evangelii praedicationem, quae nulli ho-
verosimillimum sit; 645 quem enim et doctrina et minum conditioni denegatur. Triplicem hanc gratiae
dicendi copia adeo poilentem ssepius vidimus cum classem explicat tunv aliis in locis, cuiii capite 9 li-
Manichseis, Eutychianis, aliisque hsereticis manus bri n : Ad id , inquit, unde digressa est dispulaiio,
conserentem, haud par est credere Pelagianos im- revettamur, ad consideraiionemscilicet differentiarum,
pune grassantes per Ecclesiam conspexisse; fatendum p quibus divinmGRATi/E opera ac dona variata sunt. Al-
tamen est ea quae mox attulimus tesiimonia id quod tiludo quippe divitiarum sapitniim et.scientiw Dei, cu-
ab auctoribus prsedictiscontenditur minime probare. jus inscrutabilia sunt judicia et invesiigabilesvim, sic
Prior enim scriptor tantum dicit quod sanclus Leo semper mheticotdiam suam et jusliliam tempetavit, ut
Manichwos subverlerel et contereret Pelagianos, el secrelissimamterniconsiliivolunlaie noluerit in omni-
maximeJulianum. Quod necesse non habemus de bus temporibus super omnes generaliones, aut super
scriptis interpretari, cum e conira obvium sit magis omnes homines, aquales donorum suorum esse men-
de sacerdotali hoc sollicitudine, ardenli zelo, aucio- suras. Siquidem aliier eos JUVERIT , quos ad cogno-
ritaieque apostolica intelligere, quibus emergentium scendum se, COBLI ET TERR.SE TESTIMONIIS conveniebat;
subinde in Ecclesia Pelagianorum conatus strenue aliiet illos quibus non solumELEMENTORUM FAMULATU ,
compresserit. Quod ad Pliotii teslimonium pertinet, sed eliamDOCTRINA LEGIS , PROPHETARUM ORACULIS,MI-
aliud non intelligit quam quod epistolis sancti Leo- RACCLORCM SIGNIS, E T ANGELORUM COOPERATIONIBUS
nis ad Septimium Altinatem et ad episcopura Aqui- consulebat; et mullo magh alitet mhericbtdiam uni-
teiensem continelur. Qui enim Baronium secuti lisec versis hominibusdeclaraverit, QUANDO FILIUSDEI FA-
Pbotii verba allegantes asseruere scripta quse com-. CTUS ESTFILIUS HOMINIS , ut invenitelut ab ih qui non
memorat periisse, non animadverterunt id totum qumrebant, el appareret tiis qui eum non interrogabant:
quod refert patriarcha, in citatis epistolis haberi, Incarnationem universis hominibus declaraiam do-
scilicet inandatum quo episcopi a Romano poutifice cet, quia Christus Dominus aposlolis praecepil ut
monebanlur ne quemquam Pelagianorum, qui eccle- euntes docerent omnes gentes, et ut euntes in qrbem
siasticsecommunioni restitui postulabant, reciperent, universum prsedicarent Evangelium universm creaiu-
nisi erroribus pristinis scripto propria manu obsi- C rm, sicut habetur Matlhaeixxvni et Marci xvi. Num-
gnato damnatis. quid, ait auctor lib. n, cap. 2, in hac prmceptionev.l-
XVIII. Gerardus Joannes Vossius Historiae Pela- larum nalionum ullorumve hominum facta dhcrelio
gianse scripior eruditus, lib. i, cap. 20, ubi de au- esl? Neminemmerito excepit,neminem genere separa-
ctore operis de Vocatione gentium, eam ob causam vit, niminem conditionedhlinxit. Ad omnes prorsus
Prospero abjudicandum existimat, quod hujus sctiplo- homines missum esl Evangeliumcrucis Ckristi. Hinc
ris senientianon ex dmussim quadrat doclrinm Pto- Evangelium non 647 a&unum peculiarem populum
tperi. Vossio subscribit Henricus de Noris Historiae destinatum est, sedadomnes gentes; in quo a lege
Pelagianaelib. n, cap. 14. Atque ut opinioni suae differt, quse solis Judseis data est. Unde et facile est
robur adjiciat, nonnulla utriusque excerpia in me- agnoscere quam universalitatem hujusmodi gratiae
dium adducit, quaenostri esl insiituti ad examen re- tribuat, et qno sensu gratise nomen ei largialur.
vocare. Etsi euim ultro cum utroque illo reruni Pe- Restat igitur ut primum soluramodo gfatise genus
lagianarum historiographo contendimus Prosperi non omnibus temporibus, omnibus populis, omnibus et
esse librcs de Vocaiione gentium , illorum tamen ar- singulis hominibus commune propriehicdixerit au-
gumentis subscribere nequaquam possumus; nec ctor iste : coeli, inquam, et terrae testimonia, ele-
palimur Leonem, cui opusculum asserimus, de ab- mentorum obsequia et famulaium, toiius denique
jurata AugustiniProsperique doctrina in causam vo- mundi pulchritudinem et ornatum, quibus gratise no-
cari. Non moleste igitur feret vir doctissimus examen men tribuere, scriptoris est primum integri hominis
quod non conlradicendi animo, sed illuslrandse ve- stalum, non prsesentem lapsi conditionem contem-
ritatis gratia inimus. _ plantis; sufficientiam vero ad salutem largiri exte-
" riori hujusmodi graliae, non est nisi homiuis Pela-
Primum Norisii argumentum. giana lue infecti.
Video, inquit, librotum illorum scriptorem diversa Quseexplicatio lucem affert his omnibus locis, ex
mProipero via abiisse. Nam lib. n plurimum laborh quibus doctissimi viri Norisiuset Vossius occasionera
iiisumit, ul communemgratiam Dei omnibusfaciat. sumpsere discrimen statuendi inter Aiigustinianam
Leonem petit ista accusatio, non modo quia au- Prosperi doctrinam et eam quam tradil auctor libro-
clor fuit librorum de Vocalione geniium, sed etiam rum de Vocatione omnium geniium. Qui omnes, si
quia mulla sunt in aliis indubitaiis ejus operibus seu paulo attentius examinentur, nihil aliud deprchen-
in sermonibus, 646 "lu~"'cum i"a librorum de Vo- derentur habere de gratia generali quam quod mo-
catione doctrina conveniant, ut merilo ex illa do- do exposuimtis.
ctrinaeaffiniiate argumenlum sumpserimus pro asse- Insignis in primis lib. u, cap. 4, occurrit locus.
rendis Leoni nostro istis libris. Aliquot bujusmodi Sed ne in prmierith quidemswculis,inquit, hceceadem
loca superius collegimus, quse legi possunt; sed fa- gratia, qum post Domini nostri Jesu Christi resurre-
cile est et hsecet illa apud sequum lectorem de No- ctionem ubique diffusa-esl, ct de qua scriplum est:
BALLERINIORUMANNOTATIONES.
De teslimonioPhotii lege observ. n. 6.
!a)b) Haecet sequentia ad calculos revocantiir jn subjectis observ. num. 17 et seqq.
PATROL. LV.
 363 PASCH. QUESNELLIDISSERTATIONESIN S. LEONIS MAGNIOPERAC 56^
Iiluxerunl coruscatioiies lu_eorbi feriae: DEFUIT JIUN-A Qffifleihinflat et subvertit, quem iritefiof spiritus clii-
j»OiQ.iiiniiiisenirti specid.tcuta atque iifdulgeiitia Dei riiitliset fidei non aedifieat,nec convertit. Bwcautem
populhm lisfdeiiticumconsleteleclum, omnesquealiw fides, ait, antequamvenitel hoc semen,de quo Abrahm
naiibties iuai vias ihgredi, tioc esi; secunditmpropriam diciumest: ln semine tuo benedicenturomnes genles
permhsmshit vivercyoluntalein,non ila se tamenmlerna terrse : inrra unius 649 stirpis populum cnniineba-
Criaibris bonilus tib ullis homiiiibusavertit, uieos ad tur, viqchleapud verpslsraelilas spe redemplipnhnp-
coijiibicendufri ie dlque meiueridum,nulth significalio- stfm. Quoniamelsi fitetuni ex alienigeiiisguos tempo-
nibusddmoriirel. Cmlumquippeac terraei mate, oin- ribus legis verilas illusltate dignaia sit, tamen TAM
riisquecfeatuta, quie videri diqueintelligi poiesl, ad PAUCIFUERUNT, UTVIXCOGNOSCATUR ANFUERINT (He
lidric-prwcipiiedhjlosilaesl hiimani generh Utiliiatem, Vocat.omn. c.
geiit. I, n, 14). Sine illa vero interio-
tot
nl natura rqtionalis de contemplaiione specierum_ ris gratise Cbristi iuce, quid possit in cordibus homi-
de ixpifMenth tbi bbnbrum;de pefceplibnetot miine- num exlerioris bujus gratiae lux et doctrina, docet
rliih, od cultuih 61diieclionemstti imbuerelurauctorh; idem caj). 1.7-iibrin : Quibus lainen, inquit, nationi-
implenteomnia spirilu Vii, iri quo viviintts, movcmur biis quae de Chrisio non audierunt, ilta mensuta ge-
ei stimiiS; netalh auxilii, qumdesuper omnibussemperhominibus
Evideris fest bbfeiihum ahctoris istiiis fconsilium esl prmbiia, non negalur. Quamvis,tam acerbo naiura
eSsfeiit liis Vfefbisebhlparatiooem insliiuat triplicis humana vulnere sauciata sit, ut dd cognilionemDei
jllius infedii, Seti, ut vocat, gfatise, per quam Deus neminemcontemplatio spontanea plene valeat erudire
opiirii, Iriax, cngiilliprtfem" Sui nominis hbthihibus ini- (en quale esl generale, de quo loiiuiluf, auxiliuni)
pertiit pfefvafibs tfehipofhffiaitales. Priihaffiquidfem.n nist obumbralionemcordis vera lux dhcusseril, quam
quah) ih cceliet teffa. orivriiuhiquecffcatiirafumcoii* inscrulabili judicio Deus juslUs et bonus non ita in
teihplatiorie cbhstiiuit, ohihibus homiflibiii>esse ebifH ptmtetilh smculisquemadmodumin noiiisstm.sdiebus
mhneiri. SefeUtidahv Judaeis specialfein,qVjibiisprseifer effudit.
elemehtofhra, iit sifepelpqriituf; pagirias, dofctririam Dfeiiique,ut intelligat quisque quantopere a menle
legis addidefii. Teriiam deniqufe, qusfepost Christi aucioris isiius aI)!iori'eantquigeneralemquam astruit
rfesilfrectionerii illuxit, in praedicaiione Evahgelii gratiam omnibusque commuiiem facit de vera Dei
pbnit, qbse et cfeaturartim cohsideratioriiet dofciriiiaB per Christum Servatorem gratia interpretantur, le-
JegiS bdjecta , riiullo riiagis alitet mhetieotdidm Dei genda suntquaehabelille cap.51, ubiquodnam siium
648 hiitiiersis.iiomimbus declafavit-.Gralia igitufj fuefit in superioribtis consilitim, quaesententia, ipse
quani bmriibtisliominibu^ communem facit. creatu- aperit; ne in aliemim sensura lavva interpretaiibiie
raftini fcanterijplaiib.est; haturalis. iriquahi s et extfe- delorqiierenlur fejus verba. Elabotalum est, inqftil,
rlbf graiia; fjiia., tit scribit cap. 10 ejusdefti libflj guafitumDominut adjuvit, iil non soluin in ncvhsimh
docehdii juvattdhcjueliqminummentibushumguqiiirfei aiebut, ied eiidm iVtcunclis relro swculh pmbareiur
fuit. Semperefeiitihphnl sitper boiiosel hialbs: sinnpef graliam Dei omhibusadfuhse, ptovideniiaquidem pari
solem suum oiiri fecil siipetjusloh it ihjustbs; sempef el boniiaiegenerali, sed muttimodo opere, diversaque
vitatis duftis pfmliuit; sempefdiei ac noclhyichtiludi^ meritura. Quoniam siveoccutle,sivemanifeste(bocest,
nes intntstihiJif, tifieriiilcmagris, miitiipliccilibhemse- sive per gfaiiam occultam et rateriorem, sive per
mihibiis, fecundiidtiih geiietdiidis hbmihibus semper manifestam et exleriorem) tpse esl, ut Apostolus ait,
iiiipchdit. ilapfegraiiahi capile 4 citato ait esse tesli- Satvator ~3tn*tt_int hoininum, maxime fidelium. Quw
nibiiiiiftiiiiud de qub Aclbr. xiv PaultiS ait quod Deus C sentihiia su_i't'ts-Siua. brevitaih el vatidissimiroboris si
«tiiiiiiie .esiinioiift)sehiiiipsutriHeliqiiit. Quod isi au- irenifuillo cbniidereiur tnttitlu, iotam hane, de qita
tetri, iiitjiiit, tibc iistiiiiohiuhi, qkqd simpif Dbmiho agimus, controversiaindirimit. Dicendoenim, QUC EST
deSeivii, el hilinqiitihidfi ejus bohiidieac poteslulecqh- SALVATOR OMNIUM HOMINUM, confitiiwvil bonitatemDei
ticiiii, tiisi ipiti fpTifJSkpNbl INENARRARILIS.PULfcHRI- supet iiuiversoii tivmines esse genetaiem.Adjiciendo
rtbbf il imiuriieigbiliuMbeneficiorumejus divis et or- duieiri,MAidME FIDELIUM, oslenrftlessi patiem genetis
diiiatq iatgitio; pii tjiiie tiumahis cofdibus qumddiri, tiuhiqni,guwiiiitito fidei diiiinttus inspitatw acl sum-
wtetiiw ligis ttibultB pimbebdhtUt;UtIN PAGINIS ELE- tnafriaique wlernatriialuiem spicialibus beneficiispro-
MENTORUM ACvpLiitiiNi"3US TEJiPORUM comiuunh et pu- vehalur. Quodttliqui nttlla iniquilaleiigilurjustissimi
blicq divirimtrtsti/MitOiits dqctriha legetelur? el misericdrdissiiniDei, cujusjudicium in his dispensa-
Iliiftc gratiarii hemp dixefit feairideihfesse quara tioiiibus, non cum arrogdntia dhcutiendum, sed cum
sanctus Prpspef omnibhs cpffimuneihnegat, nisiqui tremore Iduddnduin est. Supervacanetim eril loca
cuin Pfelajjiariisvefarii CiifiStigfatiahi ih doctrina le- Sernionuiivsaiicli Leohis his similia hic exseribere,
gis fet pfafedicatibheEvaiigelii poshfefit. Illius enim cum sUperius posiia adiri possint. Qnibus illustran-
gfaliae vim onvhfemfetelficaciani ait esse, kighificatib- dis sufficiunt ea tjuaemOdoexposuiinus.
nibtti adirionere,ad culiiim el dileclionemDei inibuere, Addit Norisius manifesie auclorem istunv in hac
Iibfcest docfere; scterham legem yelut ib tabulis exhi- nvaiefia pngiiare cunv Prospero. Hie enim, inquit,
hfefe, fet vfelul ift pagihis qtiibusdarii communem et hanc conuriunemgratiam penitus 650 repudiavit, ob
piibiieaiti divihse ihStiitiliohis doctriham legendam eam rationem: guia Evungeliumnon bmnibusgentibut
pisfehfefe,•lianfe etiaffi iegfemvofeat,quae plferisqtiefa- ,r. annuntiatuinsldiim fuil; ctimlamen allergraliam com-
cla fesl bdbf moriis ad hvortem, et liltera bccidens. ' munemfaciat, quia ad omnes mhsi sunt avostoli ul
Ila enini pfbsfequiihrfet clatidit capht illud quartum Evaiigelium prmdicarent. Pace tua, vir doctissime,
libri vi : Cce/umergocunclqquecmleslia,mare et ierfa, non pugnant inter se ahctores illi, vel ad summum
j oriim.ft^ii^ gudi iii eis silni, consbnospecieisiimordina- levicula est vefbbrum, non sehsuum, pugna. Veram
tibiihgiie,'c bhceriiupxotesidbcthiufglotiatri Dei, elptm- ehiffi Chrisli graiiam nOiiesse coniihunem onihibus
dicqlidhi perpetiiq 'riiqjestaleinsrii toquebaniurdutio- hominibus; et oninibiis cOiniriuiiemfesse generalern
ris; el idiheii maximus itjaiierus tibminum.,quia vias illiim graliam naturalem (juam probaviuiusab auctore
_vol,ujildiits siiCBiambulatfi perhiisiusesl, itori ititeliexii, illo cbnstitui incohlemplatioiifecrealurarum, certum
nec sficiiMiItqhc legemest; 'eXbdof yiim, ifijxspitqbai est coiitradifctbfiavel fcOntrariariprj esse. At non
advilafii, fuctiisesl ei bdbt mbilis ad hiotieiii; ttt eliairi iriinus fcerturiifesldfegralta Chrisii JProsperumloqui
in iliis yisiMlibustestitnoiiihdiscqteluf cjuodliitifU bc- (Carm. de Ingraiis):
ci^f6l.,ipXfi\u\sqtiiem'yiyifipq^ ... DicUndepfobesquodlgratia Christi
VMp. .Siiiehiiif hi iisfebgrati&niaxihio hominum Nullurriomninohominem,de cunctisqui generantui',
, nUhjefp liftefa pfccidfensfet Qdbf |(i rhoftis ad mof-
tfeift, fafciife'ihieiiigit qhi quod Paiiitis apoStblusdii- Praetereat^cui non regnumyitamquebeatam
serit de legeMosaica, nonignorai. Ideffiejiihi ptrius.-< Impertjre veljt.
que munus et officium est, hominem erudire et Auctorem vero aiterum. perspicuum est loqui de.gra-
nionere. Exierior porro admonitio et scienlia euip tia exteriori et haiufali, .qilsB'vjfcbfhiegis inVplfens
m AISSERT. H. DE AUCTORE LIBRORUMDE VOCAf. OMNIUMi&ENflUJl. U8
limendum amandumque Crealorem admonet, timo- A scire aliqttid etubetcmt, el bmneni discfeiiohem qua
rem vero ampremque ipsumnequaquam imperlhyuti. Deusulios eligit; aliotque noh eligit-,ad friefiidhuthnndi
ahunde probavimus. Yeram porro Gljristi gratiam refefunt voluntcah... Quk; ihqiiit-,dififiiiio, u'i itiiei-iih
non omnibus a se credi cpmmunem significat sex- degratiw vetitatetacentuhdehiiWdetuf dliquampsien-
ceplis, ut iia dicam, locis ejusdem opusculi. (a) Hinc tare faliuncutamquititelfoutuWUrdr&lrio. Di pqrvulh
lib. i, cap. 13: Quod aliquossalvanth grqlia pmlereat; vero, quibus tine itttohohtiiv'6Uintdtisfhetiip ih origi-
el pto eis otatio Eeclesimreceptanori fuerit, ad occulta ttaft"vutnere cttm ekiMi >nb"ri'_iHfrfts ettusa communis
divinmjustitimjudicia refercndumeit; inquit, el agnb- ett, HraiLPOTEST EX^OSlTIOmS AFFEJ#i,QUADQCEATUR,
scendum secreliliujus prqfundilatem nobii in hacvita 652 OORISTI SitVl FikN* RESXtl,i~LLI fERhANfNON
patere non pos»e.Quod piuribus aliis locis ab eo re- RENATI. SM6t.Kiispfoi)Iri'en(ia ei biiitiipibtentia,in cujui
pelilur. Hinccap. 25 : Talet fuirunt qui stiht aitraeii; manu esl animti omni*Vftiehtis,il spiritus universA
qualeslii qui in sua dutilia sunt reiicli. Sed illh trxbnit earnis tiominh. Et ThferihS: Fricsifq profuhdiiatetri
graiia stupenda auod voluil; islis tribuit veritasjusla inscfutabtth gtatiw pef libefurti Utbiltijm conqniuf
quoddebuit; utjudiciumDeimaghintcrutdbile sti i» fyetife, qui edusarii %WCti&nU in itirum corisiituttht
eieelionegraiimquain in relributionejuslitim. Et lih. ti tnerith qtti eliguhtuf; vi ctifh hiuftd de riialbfUmvca
cap, 19: Qui exsorles gratimfuerint, de iua nequiiia iuritateac judicio ifteptdet fatia proittierihl,' Yk "" PAJtyiJ»
'
et
redatguaniut; qui ejus tumine eniluetint, non in siib LORUM
""' T AMEN DISCRETIONE DEFiCIUNT, etC.
nieriio,sedin Domiitoglorientur. Veruffitariluriiabest Vides ht noh minus auctbf iSte tfiurriphura isibi
ut veranigraiiam ChristiSalvatoris commiinemomni- conira Pelagianos caiiat ek electjbne Warvulbvum»
busfecerit, uteiianv ex lioc qnod comniunis omnibus ,U " quam AugustiiiuS, Prbspef,, tet alii Ahgifstihi' disVci-
npn sif, traciapdarn proponat sibi capi.e28 et ultimb puli. Vides ut et proprium omfie a jiarviiiis mfefiT
libri priini difiicuitalem libro sequenti vcnlilaiidam; tumexcludat, nfectameri $A pafehtu_rirecurfat mo-
quo.modovidelicet concilieiur illa sententia cum hac rita : quae si adiijilteret, jani faiso Wssereretauclor
parte fidei quaegenevalemde hominpm salute volun- nihii pbsse expgiitionh Weifi, qua itocidiiuf iewris0
talem Dei profiteiur. Verumtameti,inquit post verba «dlvifiaht renaii; "illipereant hoti fehaii; rifecmagj^
nvoxcitata, tietfk parsfidei quapie credimus Deum Peliigiani i'n pafvttlofiirtidhcretiotie difiiefetit, gi pos.-
velleul omnesiwminesveriiaiis agnilioneialventur, pet sent ex auciofis niehte, ihalis hjrehtum meritijs praj-
hoc quod de effeclibusgralim evideititr oslenditurinfir- maiuram Blioflim"mbfffem ac aamnatibhem a.ternarii
maiq videatur, annilendumest, mxitianle Chriito, ttl! ascribere, quaiii "catlielici et ahctbf ipse, civp. 22,
nobis slabililashujus definilionhappareat, cum praemaihf_epafvhlbfhm moriis ac damriationis
causam in originale Adaiftidfelifeliiin ffefuriduni.
651 Seeiindtim flotiiii ^irgtinteniiim. Hsecauciorlhlibfo pfimo, hbl IStihs quaestionem
XXIX. Versans, inquit, auclor librQrum de Voca- istam pertractat. In sefehhdiVe^pcapilibus20,121,22
tione geiitium, lib. u, cap, 20, objectionem illain ai et 23, ubi eamdehi veiiat jparviiibruin carisam ,
parvulis duelam, in qua Augusiinus et seeiaiores> ijribreffi de his Sehtehiiiih nrillsiiehusihutat, sed con-
confra Peiagianos iriuiiiphuin sibi eeciflerurii; itai tirmat potius pluribus afgiiiftentisriEriitnvferbprbba^
cap. 23 respondet: N-onirreligiosearbitror credi; ner irerat toto hoc libro, 1° Deum velle bhihes hbrainfes
que ineonvenienterintelligi,guqd hli puucoruindierumi• salvos fieri; 2° lianc VoluhtateVni)ei generaiibus
Iwminesad iiiath pefiineanigralicepdrteriiqnm semper -donis, quse omnibus impehduritur, nianiffestamfieri,
tmiversit est impensa naionibus, qua teiie uiique si. i jQ nec aliunde; 5* generaiia laftien i|la dbna, ulpote (b)
eorumut.ereniurparenles^eliam ipsi pet ebsdemjuva- exteriora et rtaliifalia, ad cbgiibscehdu-riDeum noji
rentur. Quibus, inquit, contrana scribil Prosper inl shfficere sine speciali yefse Chrisii SailvatbrisgratiEe
carmine de Ingratis cap. 51: dono. Tatri acefboertiih 'jiatitfq jiuhiqtiq vriinefe saiir
Et tamen ex istis tiiisefatrixgfatiaqupsdam eiata est, inquit, ul qd 'cbtjmiipnemtfei NEUI^Mcon-
Eligit, et rursiimgenilbsbaptishiate frarisreft tmplaiio tponlahea ViiiiltTtRObikE,hist dhumbralior
In regnumavternum,multisiri morie relictis. nemcbfdis VERALUX Wiciisiefii.Jr Speciale hoc dor
Quorumcausafuit similisde yulnereeodemf Binn eit inscfutabili judicib Dfei"nonomnibus psse
Nec meriiisislud poterisaptareparentumj concessum. Siveigiiiir noviitimg\contemplemvtfsm-
Ceu piaprofueritredimendiscura bonorum, cula, scribil ille lib. ji ca|p. 25, |lh jiHma, sei*medid,
Abstuierifque a liisaliena ighavia vitani: SATIONABILITER Ef PIECREDITCB
Cum\ideasmultbsSahclisgen.tpHbus pftbs, ohttiesJlQlriinessalvos
Nullosalvarisludiopoluissfe suerujij. fieri DiUni velle, 'ieriipirgUevoluisse; pf HOJ.NQN
AliuNDEDEMONsfRAfuh, jBUriindejii\be_iiificiis guwpro-
Ab illa PrQsperi doctfina nequaquain recedit au- i- vidiriiia Dei uriii)'eriisgenefqtiotiijfus commiiniteyqique
ctor noster; inimo vero eidem suhscribii uiraqueie indifferenlerimpendii....... Deq qUiefiiptqcuit el hdnc
manu. Namlib. i cap. 16,cum in superioribus capt- \- ipeciaiim tnullis iribuefi, et illam geiiefdem q nemine
libus probare aggressus esset cur uui potius quam vi iubmovere; ut ex iiltdcfiieapparegi nori fieggtupiuni-
aiterigratia daretur, secretum esse ab humana co- i- vefsitad quod collatuin eit^riiimi^iHl^iipr^ji-
gnitione subiractum, et ad ailitudinem divitiarum h iuhse CRATIAM, iri tiliit fiiiiuiite NlJyM».
sapieijliae Dei scientiseque referepdum, boc ipsiim ft »v His ita constitutis, nqnfqtumd^clilialis, ©53 tit
capile jslo continnat exemplo parvulorum. Respice, e, ail cap. 20, bpporiilc6tiiid&'aiiop\drvgl6iuin,quinu.Uo
inquit, et ad uniyersalemmuliitudinemparvulorum; in m judicib faiiohh "utuhttir, 'tiuo ducififis sui beneficia
quibus,exccptoillo quo in damnalionem nasciiur gens is ientientes ad agnifiohemvrifeantvetiiatis dccedere...,.
Itumatiadeliclp,nec prmterita possunl merila, nec fu- i- Vnde cufriomheshoitiiriikVetitDeus sglvqsfiefi, quid
' tura censeri.Omnesenim de quibusnunc loquimurdnte le est quod qlienatur d ialiile pefpeiiiq lanta infahtium
ullum inteiiigeniimusutn, anle liberumvolunlalharbi- i- -mutlilrido?
iritim, aiii qd miernam beatiludinem regenerqii; alii ii Si lioc pareriluhi icuij.5!de^tJhJiihi exjstimasset
ad petpeluatnmheriamtrahseunl non renaii... Nonih- i- - auciof, facilis efat respbnsio, .heb ifecesse efatad
venit quod dhcernal humana fustitia: sed habetquod d ihsCfutabilia Dei jii.aicia61 inve$iigabiiesVias recur-
eligaiinenatrabilisgtalia Dei, etc. De meritis pareri- 1- rfere. Huc fahieh cphfugit, tfe hqcaiiUuiline,.ihquit c.
tum prorsus silet, non secus ac Prosper: qurc si po- )- 21, dhcreiibnis Dei xripncbniufbajbkur$6rnoslmm, H
neret, jam inveniret quod discerneret etiam liuniaiia ia fitma et itabili fide dfhnejudipiufriyiti j*"usitiht 'ette cre-
juslitia, nec oinniiioinscrulabile esset Dci i.
judiciuiii. datiiui; itec dppeiariiiii"habif^sg^tum. qyod voluit
Gapite vero 22 vehjeivienliusinvehitur ih eos qui ne- p- esii iectetum : utubi ihvejsii^grif>9HpM&litwre ito
RALLERINIQRUMANNOTATIONES.
(aiHorumlpcovumsensuiljvidein obseTv;». 18. inl.efnam omnibuscollatafriet a SJ>eciali gratia distin-
. (*) AiictQfem»dniisisse!eiiam gcncraJemgralis.a mrii, "prbbahitufih obsefV. Aaui. 17.
 JOt, PASCH.QUESNELLI DISSERTATIONES IN S. LEONIS MAGNI OPERA. 3G8
'
judicet, sufflciaiscire quis judicet. Tiim docet aliam iA imputandum quod parvuli geheralium donorum Orea-
"lnijus rei causam.non esse quam sententiam quam toris participes non fianl. Illud cum-Augustino et
- humanum genus in Adm primi parenth prmvaricatiotie Prospero negat auctor; hoc de suo timide et quae-
excepit, et gtave jugum quod est super filios Adam a renlis in modum suggerit. In quo licet differre videa-
die exilus de venlre matris eorum indiem sepullurm tur a Prospero quoad modum loquendi, reipsa tamen
in mattem omnium. Nec de immaturitate mortisesse ei concinit. Eslo enim non desil parentibus, et per
rationem conquetendi, cum semel in nalutam nostram eos parvulis, gratia generalis , quara ejus verbis ex-
perpeccatum ingressa thortalitas, obnoxiumsibi omnem plicuimus, cunv baec nec his nec illis ad salutem
vitw nostrw fecerit diem. Unde concludit justissimo sufficiat, nisi per specialem seu veram Chrisii gra-
perirejudicio, quotquot ex hac vita discedunt par- tiam, excellentiore opete, largiore munere, poteniiore
vrili priusquam salutari lavacro abluerentur; gratuita virtute, adjuventur, quserendum rursus cur cum illa
autem misericordia liberari, quotquot contra com- deiur omnibus; haecquam plurirais negetur ? Cur cum
nvunem mortalitatis legem, statim ut nati sunt, non justbrum ssepe filii sine baptismate intereant, paren-
intefeunt : Vt geiierali tiecessiialevariata, causas sibi tibus nihil omittentibus, ut saluiari unda abluantur;
Dominus indulgentimcorreplionhque servaret; esselque impiorum e contrafilii a propriis deserti parentibus,
iiiuno omniumdebito, quod et mhiricors remitieret, et alienorum beneficio ad baptismatis gratiam veniunt?
justus exigeret, Et tunc iterum cum Prospero confugit ad inscrutabi-
: Ex ista doctrina consectaneura est; quod capite 23 lia judicia Dei et invesiigabile praedestinalionis de-
stalim subjicit, quod scilicet inscrutabilior sit causa cretum.
doribrum, qumgfatia tribuit quibusdam paryulis, quam »" 5. Igitur ex liis notandum de parvulis 655 s!n*°
misefiamm, quasnatura promeruit, et justitia rependit baptismo decedentibtis, aliud non esse auctoris istius
innumeris aliis. ln quo opere gratim, inquit cap. 24, judicium quam de aduilis generalis illius solum gra-
quis nist aiTogantisstmus atque vanhsimus de divina tiae beheflcio utenlibus. Sicut igitur propria horum
jusiilia conqueratur, quod non omnibusparvulis similis mefila in eleciiorie non pensat, ita nec in illis pa-
providenlia consulat, omniaque periculu, qum moritu- rentuni merita consulit, ut electionis causatn inve-
rofumregenerationemprohibere possunt, aut polestale stiget. Haecsunt auctoris verba in illoipso capitequod
submoveql, aui mheratione prmveniat? Quod utique objicitur : Sicut autem circa majorei, prmter illam
erga omnes fieret, si ita fieri omnino deberet, generalem graliam parcius atque occultius omnium
Multum igitur abest auctor, ut capite illo 23 unde hominumcorda pulsantem, excelleniioreopere, largiore
sumitur objectio, bonis vel malis parentum meritis munere, potenliote vittute, vocatio specialis exetitut;
salulem parvuiorum vel damnationem ascribat: cum ila etiam citca innumetos varvulos eadem manifestatur
jpso initio capitis asserai inscrutabiliorem esse cau- eleclio. Quw quidem tiec illh qui renati non sunl in
sam donorum quae gratia tribuit, quam miseriarum parentibus defu.il,sed iis qui renati sunl prwparentibus
qiise natura pj*omeruit; ex Adami scilicet delicto, adfuit; ila ut multh smpequos sdorum impietas dese-
quse vera causa est, ut in superioribus dixerat, dam- ruil, alienorum cura servierit, et ad regenerationem
nationis parvulorum. Ei tamen hanc meritis paren- venerinl per extrarieos qum eis providenda noneral pet
tum tribuere debuerat, ul Prosperi sententiseadver- proximos.
saretur, quse opinio Norisii est. Tertium Norlsn atgumenlum,
Deboc igitur capite qusestio non movetur ab au-
ctore Imjus opusculi. Hoc porro unum sollicilum eum C XXX. Prmterea, inquit, idem sctiptor capite ullimo
habet : qubmodo respectu parvulorum qui pereunt; sath timide de prwdeslinaiione loquiiur; immo scien-
verum erit Pauli apostoli effatum, quod Deus velit; tiam illi ptwviam non semelponere videtur, dum iltam
654 omnes homines salvos fieri. Hoc enim, inquit, objeciionemsibi opponens, i fruslra nos orare et labo-
cap. 25, NONALIUNDE MONSTRATHR guam de iis benefi- raj*e, si ex incommuiabili proposito ejus christianae
cih qum providentia Dei universh generationibuscom- gratise subsistit electio; »itaibirespondet: i Non in-
muniiet atqueiridiffetentet impendil.Parvuliautem,ait ; lelligont scientiam Dei, quse et praeterila et praesen-
cap. 20, nulio judicio rationh utuntur, quo auctoris suii tia et futura complectitur, lempore non teneri.» El
beneficia' sentienles, ad agnitionem valeant verilatht cum id pauch explicasset, concludit: < Haecautem
accedere. Nec iis Deus illud tempus impelii, in guoi seteroa et semper tranquilla coguiiio nulla nos urget
pet voluntariam fidem percipiendwgraliw sini cqpaces. necessitate peccandi, etc. »Ibidem eleclionemad gra-
Respondetparvidos illos periinere ad illam gratise! tiam sine meriih aslruit'; electionemvera ad gloriam
partem, seu geueralia Crealoris beneficia, quse sem- ex meriiis suspendit, < Deus ergo his quos eligit sine
per universis sunt impensa nationibus : quse elsi per merilis dat unde ornentur etmeritis. Et frustra dicitur
se non potnerint percipere, accepere tanven in paren-' quod ratio operandi non sit in eleclis, cum etiam ad
tibus, quorum pars quaedamcensentur, donec ab illis hbc operenlur ut electi sint. »
nondum rationaiis infantiae exordiis excesserirtt. Quai Miror hominem doctum his ita moveri, ut propter-
uiique, generali .gratia seu munificentia Creaioris, sti ea auctorem a Prosperi doctrina alienum putet. Non
bene eorum, utetentur parenles, eliam ipsi per eosdem i ignorai scientise et prsescientise nomen plerumque
iuvarenturinfantes. _ usurpari ab Augusiino et Prospero in explicando
**
Iiiqua responsione plura notanda veniunt. Primumi aeierno prsedestinationis decreto; ut mirum nnn sit
enim sententiam illam non velut suam ac propriami ab auctore pariter isto usurpalum. Sancius Augusti-
asserit, sed proponit solummodo ab iis tenendam quii nus, lib. de Dono persever., cap. 14 : Hmc, inquit,
noluerint hujusmodi parvulos sine baptismo deceden- prmdestiiialio sanctorum nihil aliud est guam prm-
tes omnis onvnjno gratiae exsortes pronuntiare. scientia scilicet el prmparatio beneficiorumDei, quibus
2. Timide ac dubitanier explicationem iilam pro- certissime liberanlur quicumque liberantur. Et adhuc :
fert in inedium, non ut Scripturis traditionive san- Ipsa igiiur obedientia Dei donum est, quod se datutum
clorrim Patrum innixam, sed velut quae absque reli- Deus vocath suis, omni Chthtiano confuenie, prmsci-
gionis offfensateneri queat. Non irreligiose, inquit1, , vit. Hmc est igituf ptmdeslinalio, guam fideliter atque
arbitror credi,\nequeiitconvenienlerinielligi, quod istii humiliter prwdicdmtts. Cap. 17 dicil quod Deus dona
paucotum dierum hoyninesad, illam pertineanl gratim! suain ptmscientiaptmparavit, et quod iu sua, qumfatli
1 partem, gum semper universh est impensa nalionibut. mutarique non potesl, prmscienlia opera sua futura
\ 3. Quod de; meriiis parentura ne verbum quideml disponefe, id omninonec aliud quidquam est nhi prw-
I habet, fexqiio contrariam Prosperi doctrinse senten- destinare. Prosper vero ad excerpta Genuensium
1 tiarii prbphghasse credatur. dubio 8 : Agnoscamusitague sapienter, piequefalea-
i 4, Latum esse discrimen inter lianc qusestionem,, tntir prmscisse incommutabitiler Deum quibus, esset
\ an ex malis parentum meritis damnatio parvulis nonl daturus ut credeferit,656 aut 1U0$dalurus essetFilio
jbaBti-iatu provehiat, et hanc alteram, an parentibusi tuo, ut ex eii non perdiret quemquam. Et li hcccpt<e~
369 DISSERT. II. DE AUCTORE LIBRORUMDE VOCAT. OMNIUMGENTIUM. 370
scteif, benefictatua illum, quibus nos dignalur tiberare, A. pendere contendit, ut in iis solis, quos promisit,
prwscisse, el hanc esse prmdetiinalionemtanctorum, effici asserata Deo, quodnulligentietiribuinegatur;
prmscienliam scilicet et prmparationemgratim Dei, qua promissionem illam eo sensu procul dubio intelligens,
certissime liberantur. quo ab Auguslino dicium est de Praedestin. sanci.
Quod si existimavit Norisius per prsescientiam illam cap. 10 : Non cle nosttm voluntath poteslale, sed de
qua auctor nosler definit prsedestinationem, imel- sita prmdestinatione promhit. Promhit enim QUOD IPSE
lexisse eum vel scieniiam simplicis inielligenlise, seu FACTURBS FUERAT, non quod homines.
rerum possibilium, quae decretum Dei liberum et Ad postremum vero locum auctoris qaod attinet,
praecedat et dirigat; vel praescieniiam condiiionatam, iibi electionem ad gloriam ex meriiis suspemiere
seu scientiam mediam rerum numquara futurarura, Norisio videtur, gravem certe difflcultatem in eo
quas homo facturus essfet, si talis gratia vel conditio hactenus fuisse fatendum est. Sed restituto jam a
poneretur, qua Deus noverit quse media quisve gra- nobis suse integritati hoc Ioco, ope ms. codicis Thua-
tiarum ordo salutem allatura essent, si conferrentur; nese bihlioihecse, non modo evanescit difficultas, sfed
si, inquara, baec putavil Norisius de auctore nostro, et validissimum inde argumenturn sumitur pro asse-
merito eum diversa a Prospero senlire pronuntiavit. renda, auctoriiate hujus opusculi, Augustiniana de
Sed absitut hunc sensum illi affingamus. Persuasura proedestinatione doctrina. Deus ergo hh quos eligit
potius habeamus aliam ab eo prsescientiam non do- sine merilh; dat unde ornentur el merith. Et frusira
ceri hoc loco , quam scientiam visinnis seu rerunv dicitur quod ralio operandinon sitet electh, cum eliam
fuiurarum, quas Deus ipse facturus est, quam prae- ad hoc ttl operentur elecli sint. Non, ut prius legeba-
scientiam, et electionem, et praedesiinationem, et _"• tur : Cum eliam ad hoc operenlur ut elecli sint. Nori
promissionem ssepius cum Augustino vocat. De hac igilur gloriam sttspendii ex meritis, sed potius ex
enim scientia disserens, lib. u, cap. 33, ait qnod electione Dei et gloriam, et ipsa opera, quae gloriam
cuncta pariter tempora et temporalia sempiterno ac promerentur, evidentissime suspendit. Quod licet
ttabili comprehendit intuilu, et omnibus omnia jam prius etiam ex doctrinse serie elicerelur, nunc insu-
retribuit, QUIQVMSUNTFUTURA , JAMFECIT.Hinc illud per ex ipsis verbis auctoritate codicis ms. emendalis
est beali Pauli apostoli scribentis ad Ephesios : Rene- evincilur. Tanti esl veteruro Patrum scripta diligen-
dictus Deus et Pater Domini nostri Jesu Christi, qui ter ad codices mss. recensefe, ac nitori prislino re-
benedixilnos in omnibenedictionespirilali in cmlettibus stituere.
in Chrhto; ticul elegil nos inipso anle mundi constitu- Quod postremo loco addit Norisius ad statuendum
tionem, ul etsemus sancii; el c&tera, qum ibi ejusdem discrimen inter Prosperum et hunc auctorem : quod
tensus prmdicationeconnectil, docensdonumatgue oput nimirum ille ubique S. Augustinum laudat, bic vero
gtaiim in mietno sempet Dei mansisse consilio, omnes- rie meminit quidem semel in libris de Yocatione gen-
que addptionis filios non solumin eo lempote, quo jam tium, hoc quidem optime, sed eadem 658 opera
exhtentes vocati sunt, sed eiiam ptius qttqm mundus liostram de Leone coufirmat sentenliam, cujus hic
conslituerelur ELECTOS.In qua electione quidquid character ubique apparet scriptorum quse adversus
hominum in Chrhto prwcognilumnon esl, nulla eidem Pelagianos vel Pelagianorum reliquias conscripsit.
ratione sociabitur. Omnes enim qui IN REGNUH DEIde In nullo enim eorum Augustinum vel laudat vel no-
cujuslibet temporisvocatianevenluri sunt; inhla, qum minat. Non in epistolis ad Aquileiensem el Altinen-
tceculacuncia prmcessit, adoptione SIGNATISUNT.Et sem episcopos, quac semper ei siuit ascriptae; non in
ticut nullut infidelium in hac sorle numeratur, ila nul- iC epistola ad Demetriadem; non in deleclu illo aucto-
lus piorum ab hac benediclionediscrelus est. De pleni- Titatum sedis apostolicav : tametsi illius nominandi
tttdinequippemembtorum corporh Christi PR-ESCIENTIAoccasio sese ultro objiceret in utroque hoc opuscuio.
DEI, QU.ETALLINONPOTEST , NIHILPERDIT ; «I ttullo Sed hoc ubique servabat Leo, ne ex praeconcepta de
deirimentominui polesi SUHMA PR.ECOGNITA, atque in Augustine opinione sentenliam ejus lueri videretur,
Chrhlo anle swcula mlerna PR/EELECTA. Ubi perspi- sed ul doctrinam ipsam, remotis omnibus defenso-
cuum est ipsum non de sola electione ad gratiam, sed rum prsejudiciis, ex Scriptura et tradilione propu-
eliam deelectione ad gloriam sermonem habere; et gnaret.
de ea prsescieniia quae simul et regnum Dei electis XXXI. Sunt et alia qusedam apud S. Leonem ex
deeeri.il, et oinnia media quibus ad illud certissime quibus aliquid ab Augustino discipulorumque do-
possint pertingere. ctrina alienum habere, nec cura libris de Vocatione
Pluribus aliis locis doctrinam eamdem confirmat. omnium gentium usquequaque convenire videatur.
Quamvh, inquil lib. n, cap. 29, multi amantes tene- Sed quoniam quidquid ad utriusque pontificis con-
brat suas splendoreninon recipianl veritalh, et mttlii cordiam afterre possem , jampridem occupaium est
qui illuminali fueranl lenebresca.nl; jerbum tamen a doctissiraa Ecclesia Lugdunensi, quse stylu prae-
657 •^e*tnotielin mternum, el de promhsionisveritale sulis suiRemigii scripsit nono sseculo adversus Joan-
mhil excidil. Intrai quotidie PR_ESCITA ET PROMISSAnem Scotum Erigenam, ne aclum agam, aut aliense
genlium mutliludo, et in Abrahw semine omnis gens, laudi invidere videar, integrum caput decimum no-
omnh tribus, omnhlingua benedicilur. QuodenimPater num describo ex ejus opere de tribus ephtotis.
Filio dedit, Filius non amiitit; neque quhquam potest
de manu ejus eripere quod accepit. Firmum fuuda- J) -I Libri S. Remigiiarchiephcopi Lugdunensh, de Iribus
mentum Dei stat, et mansuri in mternum iempli mdifi- Ephlolis caput 19.
catio non vacillat,, prwtenla super oinnes verilate et < (a) Ponit qusedam' verba B. Leo in quibusdani
misericordia Dei; a quo qubd el nemini {id est, ut sefmonibus ad popuium, ex quibus nonnulli vel ini-
superius explicat, nulli genti, nulli tribui, nulli lin- nus allendentes, vel vninus intelligentes, fortassis
guie) negaiur, elnulli debetur, IN ns QUOSPROMISIT eum docere et sentire existiinant quod Dominus no-
ErriciTUR. Et infra : Semper prmcbgnilum habu.it ster etiam pro impiis in sua impietate duranlibus
quantut pibtum numetus per opemgratim et per servi- passus sit, et eorum possit dici Redemptor : sicut
tulem obedicntimad mternam bealiiudinem pertinerel; illud est, quod quodam loco ait : Respice tandem,
OTNULLQ EXCIDENTE DEPLENITUDINE PROMISSORUM, Ollt Jttdwe, respice, et ad Redemptoremeiiam tutim depo-
nec ptovecluerat fallendus, nec auxilio defulutus, eos sila infidelitateconvertere. Noli scelerh tui immanitate
glotifiearet prmomnibus, QUOS ELECITEXOMNIRUS. EX terreri; non justos Chrhtus , sed peccalores vocal; nec
quibus nianifestum est auctorem nostruui omniiio impietatem tuam repellit, quipro te, cum ctucifmis
conciuere etProspero el Augustino in doctrina prse- esset, oravil (S. Leo, ser. 5 de Epiphania cap. 11).
destinatioiiis, quam ita ex prsescientia et promissione Sed in his verbis manifestum est bene mielligeiiubus
BALLERINIORUMANNOTATIONES.
(a) D« hoc prolixo S. Remigiii texlu vide observ. num. 2S el 27
 157! PA^H. tfUESli^ S»
qpia usitaip jhbre JiumaiiS iqcuiifiBis tiiJihhliil |h- & |M unpifsj i^^ihjlf^wmi cJeafchtihus *etift sua itft-
daeijheribria fpVum^^blwi' fvfjplum allpquiihr, *jiJietial^p^reuhii.bhi te^thfcreu^hda slt.lSed'fird qui-
tj-bVflihiift"^bftiiiilfh dibat, et
ef Idcircb #lul_ift Jpfgpjva omhlhhi £d uhjiift clamht Ms-bmhibii¥ iiVfpiVS'
etdibiti M m MBm&tiMmi 0dm i-fph mo&fa quidgeiverale.iiii redempiipnem "ybiitiftlbiligi, ^"uia-
; iri$MtiM6.coB$&&i.Mn q_iMhulifts sit ipridelium mus qijact.Ijisl ;Si)ij X0M4, tfi>ife' paVito'flipbrins' po-
Judaeortiiti, cujt.iliQjiftih«s;h^"n;sfli,^iJbHppr.j pd iuiijfnns,Jji^geijief j^Sjgbnat, 660 di~e|nS~:gai inim\
qjtia nort ^QJUXQ"' j SScl eiiahi ilTitfs ^riir^wn^^sWidM^i^
'^iaruili fi^n.ftfiift* 'mtiiiiqpgccditi'dim'iltp'i,\
jiiiJaiei |b|mlf ^elijus;, gceleri. «i amjheitaiecrftcifiitus q gmMhU W?hi$Witi hec'Mdqifriiri vOiriii cfihien
esi, si ".fefhcMyeflathf, By|(jMptQihSsfedigfiaiujf. 4$cluMre iSefjti.ii) fle Pgss. cap. %)'; ut verfc jfo •
Et idedait: ya.Jgre te, \cum"<eruiifixmmsel, qfdyit. ill.is bjnhihusii~iftpii|mpr'sDb*n)i|ii ihfcritimpfeivsa,qhl-
Non qhbj iiullul iiih.delium.iudsbrhm Slt, pro quo bhs iih)vefsi| fcredlniibiis ofpSia pe5fcaiao.InTitiil;et
<S5d hQh6bh)iiip«J crpceprav|ri|, diceps : P|ief, geMfqUmredeihplipriem,Sive geherulejti ijlduigiiiiiiim
ighoscetltis:hpii emmicmhiquid.fdciuAt;cuhiaperte ijleb dixissbiiireJligatiTr, quiaivbc pbpulus jjid.:iifciis,
ipse Domiivivsdicaf: $jgi>pfjiekrodp,fwri^f6 ritundo "ntjfi"futfluflni. ab llla f£di^ptib"he~e~t
g6iius".fittiUliitijin.'
Togo, s\ei pto hik oiip"sdedtM m&i de rnundo; sed Ihflulgeptia Ihyeriiatur 'exbibshh).;Sed tii illis vei%\s,
qnia eiiahi ih Y0 inlcieii pbputo et siihf, et fuefuht pro qhibus expphehdiiista fepiifcayimuiij iilhd "t.vi-
iijuiii, pro quihus,, ut a sub, erfbre cbhjertapihr et dehief osteivijitur, qubd prbdifbr Judai iihillilfcftiis
saivejiiur, Dbmihus";mismeb"rdiiw oravit, et giipd ad filiflsfi redempljonbih peftiftelt, nfe"."pbnieTitcbii-
eravlt, elijcacitec oBiiauiit etper&cilL seqhi.reihjedju^ih,Vjupriiarhfbstjh"avilaii laqiiCiihi. __§*
« El fectfe B. doclbf djcit, velht shb upius jpefsqoa r, jdho illi passio 'Clifisti hihii pfbfuit, qftla i"hebVufti
hd iquihi iiiuih iiifplejera pbpiiliihi: Q.ui$rQiie, cjipi 3'arahaiibhem Irahsiit, qui Spiicl iiiTefbSpXfrphiiiti
cfucijims cssii, ojfdvitj quia |rb!ecio_ et ex illb. et lh redbmptiQhls Ih>h)jBicKpaftifcijjbsesse nplf pbteiaPt.
iilb populo eVttue.fu.ut, et sijht, e't grhnt prq 4qujbhs Et^^'tameh^yelui M ipsuintnfelifcbiii et pbfflituffvSi'r6
oraviu Hiec verlia B. Lebhisita omiuno es.se inVeili- Ipcb jta jhcfepaiidb lbquithr, flicehs : R$dehipitfeiri
gendaj eliaih fpse In aliis"iocis ebrumdeps sefmqnujrft ^iifinituhjn, tieiiiji pdfcefei (kt pariefei)vefididUii
ad pQphlunviairi clare expQnij, uije Ul|vnemini aij- {Berm, W-de Pqsi>,cqp. 4)'; iioVj.qiija'et ipSuift ffcdb-
hifandum Sit. Sic eriim qubaain Idcb ait: fiajnitws ihit, rj.ueni.ja.hishpefius iqem doctpr a;d fedempijtt-
npsJer iiqfiwiajtio.gmm maniqrle consuluii, iijsa- Beih .pcfyehife hbh pbluisse mbhsifavlt; iie'e qubd
crdiheriiitm salutistiiqni jpste periecUioribuihmjiq- Kq^.ef^lpf.iiniis ih.teliigeftdussii» qni ii) fsuaiiiipig;
gafiet. Qui ehm iienerdi utiivefiii ctedehiibus fifwm tafe, pferriiansjtet ppriil; sfcijquiAih Itla "genersli "fg-
peccala dimiiiefe4qaeji0ii% inrfefii.e8it°fl. hec Judaicwt demptiqiie passiohis t<^ri$U, pbiuiisei et ipse fbrtasse
voiuit crimen excluMefe(S. Lefi, sexiri, ISJle _P«ss, consequi rejherfiunV, ii nori fisiiiiassei SU iaqueuiii
i.'%), ItfilBalibi M epdem Doniiftb hp-Hirploqueps.; |S#m, 11 e. i|j. Ef idep sic ei difcit: Rictthipipfein
fiujjuif inqujt, eftaiii tirfifiMgffectrifessuQi tantdMdi 4,\i4hiiutth0indidisii: quia "vereetiairi ipsius fedeiii-
pietaiis (iffecHg,vi di cruce sufpliqgni Pqjti, ndji,ie fflfj.BeVet, sial) ep qtiSra gpsii iahtuhi, featuift pie et
viridicgfi,sed i/f»'Sjjasfuffli"*!ighosci, dicens :. Pater, Mejiifif Induigeh^^^ pnjiiiho pf&-
dimitte iliis, hoh ehim. sciuht. iqiiid fteihhL pe cujiis lixum est.eiih raflphe Me|exgSppitStft minihie jie~ceS-
ntiifue oralionis polejiiigfuit yi ptiedipaijb dpdsioij Safiura^utdf singuiis beaii li*ujqs~dpctSfis senteniijs,
Peiri exiih, gui diiimvti; Sahghis ejhs ^uper ho.s et v ulji aiiqua ejhs_hb.dioccasiQess^ ppiest, s^ iu isiis
super ftlios hosfrQS,,tnu^of«m' qdpiiniteiiliain cqrdq' u paucissiniisfactiiincst, di.iigehlef:orvihi'a'e"xpijf)arituf'.
cfinvejierel, et unqMe i>ajpti$qreniuftfjq\ferq hiHlig Iiiuq taiitvim alientiujs videiuf esse cpmmendaiidurii,
JudmorUm; fiemque. fimvimhiuhqriftihihJi, c<x,«hwht> quod uhi •generaie chifhgVhphuihyei geiibfalehi pa-
pqmiqrum pro/eq m6rit jfuem pqpgseefdhi cimipgi. ctioneiii iiyejeahtjafteh) meifihrat, gehefatis dahihatib
(S<tiin,\iide_Pgss\.'gw,%) _.,''.,,._,.__,.v.. ,,,""., totius luiiivaiiigeneris, quaeihlfbdueia est pef Adahi,
. (j Hiec 4e esppsitiqhg superijdiiuih ywhorum, jx jnieiligenda sjt. Et hbi generqUm redeihplionem, vel
ipsis beati Leohis vefbis posuinihs, qhi his .dictis generqf^i&iuipejiiiamponit, prbpief oinhiuii) (ibmi-
continuosuhjungit, dicens ; Ad kanc indutgt^iidm nuhv vel gmnlunihatibjj.um geiius difctuft).accipieh-
irudUor-Jiidas pefveniie hiiii pdtuii : gttpiiiath*pefdi- 4,um sit, Et.uifi f rp jOnmtBus: tiiijjhs Dbftvinijmmbriefti
tionh fiiittS, ctti diqbolus stabat q deapins, Jiritts m ai,- jsuscepisseilocet, pra bftitiibusex iihpielale convetsis,
spejaiiqriemjratisiil, quapi.saciwneniumgeMrglisre- ejijnijttricred<entibus, sicut ipsa ejftl vefba in. mullis
dempTidnispitrisiui implerel. Nqm moriupproihipiis deciarant, accipiendum sii, >
cmhibus be\mwQt pqtuhset forte eiidm hic coiwegiii jEIaecRemigius arciiiepisfcopus Lugduiiensis ctinV
remedium, si non feitiiiassei ad iqgu^um {Ibiil, £.,&)• sua Ecclesia, qui et alia noiinulla S. Leonis locri de
Jn quiijus yerbis fo'teit,i»I^uIs miiius.cqnsidef|ihs et pr3?desiiiiaiione, graiia, et inorte CHristieodfcfftopu-
livinus inteliigens ilajxisjimafb,, ut.quoil Sictuiii esf, Bcuipexplicat ui puta: capiiibus 9, IB, 2^, eic. lieftl
Sqirgmeiiiuin gSneraiis r«eietnpitants,s,et, lloi^ub prq in absQiuiione quspsfiohis, etift lib. de tehehda vfcfi-
ommbusjmpm^omina.jijlliacciiu ppsSjtj qiiasi et illa tateScjpipiqrse.cap.%,\%, IS, etc.
generaiis redempiio, et illa mors Domini pro bnihi-

KflAEfilNlORUM 0BSERVATI0NE9

tn dweriaUi)%w seeynfiam Quesnetii, 4e auctofe Utifofum Qe Toisaiiarie 8»tnjii~*Hyeniitifii

6(Bl i> Ih quseslione quis sit auclor librofum rie D dati S._E"uclibfidLh^ctiihiShS!;hfec detftefhht qui, A
Vocationeqmniumgeititum, ciim Ibl,ih hiss, cbdicibus nii|sS Pfbspefb A~qiiiiahh,shbitittifcfuhl Jiuffcliaheh-
inveniantur.nunc siib Anifirqsii, hurvc suli Pfbsperi seih, yei illiifh qiii CarpehlbfiStehSiVasefisiqiifesyno-
nomine, alii S. Ambfosip, aUi S. ffosperb Aquitahd jiis iiiieffuii. De !3. LfcbhhSlagTioftfcinbcogiiayeiai.
tribuendos puiafiinf; Chin verb Ambfbsip ceftissiiha iiuic autchi pfiriius biivhiuriVQufeShelius plufibus
argumenia obsislaiit, Pfolpefb ahtehv Aq.hitanp noh cpiijectauoiiibus hofcbpus iissefefeln prajriiissadisser-
levia, ad conjectuias confugiehdum fuit'. Hinc iideni tatibhe nisus est." Ai jbsepli Aiiiehviius Fdmjuireush'
libri a nonnuilis ascripti fuerunt Hilarib vel Afela- caiioiiirjussa'se Z%proposito eidem opposuitin opere
tensi, vel Syracusano, vel illi Prosperi amico, quem iuscriplo, De verit Qpiribus SS, PP. Leonis Maimi
» Sjracusano diversum opinabantur. ab eliis vero it Pirdspm AqiMdhi cliiiWtaiiirnii tHikd;; uhi iiliui
 573 BALLERINIORUMOBSERVATIONES1N DlSSERT. II QUESNELLl. 3N
argumenta subvertere conalus, S. Prosperum Aqui- A occultare, ac proihde euhi dih iuissfeigfi&ltliii, saf-
lanum horum librorum auclorem luculenter consti- tem usque ad Gelasii tempora, qtiaiiUinilioc ipsii iij-
tuere studuit. Huic mox respondil Quesnellus epi- firmelur codicum fides ftemo non videt. Uiidi fenim
stola gallice scripla, qure fere loia inserta est operii ii qui primi nomen Prosperi post Gelasiuin i.ianii-
cui lilulas: LeJournal des Savants, 8 et 15 aont 1689. scriptis indiderunt, istud potuefiinl liaurire, si ad id
Non acquievil Antelhvius, et duas alias epistolas eo- usque teinpns ignotiim liuUiqiie cbdiei iriscriplum
dcm anno reposuit, quse laudalis dissenationibus i fuerat? Noime seque hi potuerUht errare in prsefi-
subjiciuntiir in edilione Parisiensi an. 1689. Ques- gendo his Hbris nomine Prosperi, ac errarunt illi
nellus niliilominus perstitit in sententia, ut iiquet ex qui vel iisdem libris pfsefixerunt hoiiieh Arabrosii, vei
secunda editione an. 1700, eui praecedentem disser- lihris de Vita coniemplaliva, ac afePromissionibus et
lalionem iininulaiam inseruii. de PrmdiciionibusDei ejusdem Pfosperi nOmen prse-
2. De eadem vero dissertatione ut dislinctum ju- notarunt? Ilincautem cadit etiam testimoniiim Hinc-
dicium feratur, tres ejus partes distinguenda. suht: mari, qui codicibus perperarft ihscripfis deceptus
prima quaeos refellit qui vel Ambrosium, vel Euche- fuit,""sicut alii quoque Hinfcmarq venisliores simili
riuni, vel Hilarium, vel Prosperum alic|iienv horunv de causa fuerunt deeepti, cuhi aliqs librOs qui non
librorum auctorem putarunl; altera qua pro Leone Sunt Prosperi eideiri vindicarunt. Pbrro doctfinae ac
asserendo conjecturas agglomeral; terlia qua obje- styli simililudiriem idem Aiitelmiiis exteftiiat. Qtibaa.
ciionibus respondet. stylum, extenuantipsse tabulse pafallelav, qhas mul-'
lis paginis exhibet. In iis eiiirivnulla alia fefe UtiifOf-
§ f, ConBrmaturQuesnelli sententia, qua hi libri a Pro- l> mitas deprehenditur nisl aiiqUaftim Vbcutti, ijuas
" mnllo
spero Aquitano abjudicantur. Respondetur Antelmio. plures Quesnellus reperil ift Leone et ift aliis
Pliotiilocusexplicalus. quoque srripioribus de eadeih materie tractantibus
sinviliterinvenire licebit. Idem pariter valet in simili-
S.Primseparii, quaealiorumrefelfn sententiasquoad tudine doctrinae, quam ift catholicis ejusdem dogma-
Aii.brosium, Eucherium et Hilarios, nec non quoad tis tractatoribus pluribns sentehtiis congfuere per-
Piospefos, Aurelianensem et illum qui florebat an. facile ac fere necessariurh est. Accedil quod Pro-
527 et 529, nihil opus est addere, cum Quesnfellusin sperum sese occultasse tradit Ahtelmius, et boc
his singulis argumenta salis efficacia prntnleril. Sb- consilio studuisse ipsum siylurii aliquaniulura iui-
luni de S. Prospero Aquilano nonnibil dicendum est mutare , ac doctrinam alia miiiori ac mollibri via
Anielmii causa, de quo Quesnellus in praemissa dis- explicasse, ut laciliuS lateret; quibuS et styli et
senaiione ne verbum quidenv. Ut aulem recte inter doctrinse disSimilitudinem aliquam diverso auctori
utrosquedijudicenius, Quesnelli argumenfa pro ex- congruam fatetur.
cludendo Prospero, et Antelmii pro eodem Prospero 6. Reliquum est testimoniuhi Photii, cui QueShel-
auciore librorum astruendo si conferanlur, Ques- lum i-espondisse nullibi inveninius. Ille igituf cod.
nello calculos tfadendos esse quisque perspiciet. Ex 54 Bibliothecae, ubi referlacla epiSfcoporhhiOcfcl-
quatnor argumentis qtise isie produxit, quarluni fere denlis contra Pelagiafibs , post liieiiiorataiii Leonis
est evidens. Cum nimifum auctor librorum initio epistolam ad Seplimuiii, qua conlfa eortnft hreresim
scribat, inter compugnantes partes quwslionem du- §. pontilex pugnavil, hsecsiibjicil-: Pbil non diu ttii*
dum vetii, salis aperte indicai se non scribere in suhi velui exhlere alque fehasci e niala radiee itnpu-
principioqusesliOnis,663 sed multo post.Cum porro iC derilercum cmphset, Roinm eiiairiquidam libere pro
subdit : Annitat inquitete, exefccns dique discutiens liwtesiloculi iunt, quos vir sarieditiihus Pfoipit libel-
modulum facullalh nnm iii tih, elc. se primum opus lis ddversus ebs in vulgus ediiis facile dissipdvit eic-
hac in qusesiioneaggredi, ac pfopterea nihil se an- siinxitque, Lebne eiianmutn, querhdixinius, Romrihdrii
tea scfipsisse palarft insinual. Id aulem Prospero sedemgubernahte. HbS aUtbm libellos Leone ponti-
Aquitano nequaquam fcbn^ruit, qui chm plura lucu- fice eriitos, alios hon esse hiSi libfos de VbCaiibrie
hfarit et ediderit statini sub exordium hujus cbntro- conteftdit Ahlelmihs ; alibs enim libros Pfb*sp6fi
versise, novuin se hacin re prseferre non potuit. Hoc "ihfe pontificaUimejus lucubratos ac in lufcemeirijSr
afgiimentnm adeo nobis videtur elficax, ul, si cae- Sbs fceftissiniumest. Piuriftniih vefo huic testiiiioiiio
tcra deessent, ad omnes Autelmii raiiones eiidendas deferendum idem aiictor alfiriftai, qiiippe qu.bd Pho-
sufficeret. iius rem omnetnnattal ex aclbtiiirifide db 665 $eH-
4, Primo autem Quesnelli argumehto quoiaddociri- dintis ephcoph adversus NesibritihtidbgtriataddlotUfri.
nam degratia, quanv elsi eanvdem reipsa fateatur In Mohet autem liurii. Photii" ifexliihi alia occasione
libris de Vocatione ac in operibus Prosperi; verbis Qiiesnellum recitasse disserl. 1 ad an. 444, n. 4,
lamen el molliori modo explicandi non modicum iiec non concessisse lirec Rbrii_efuisse geStd fere sub
diserepare contendii, liceat ad confirmationem unum finem Pontificatus Leonis; ai de libellis ipsis niliil
haud contemnendum adjicere. In libris de Vocatione ullerius indagasse conqueriluf.
nomen gralim quandoque tribuitur naturalibus Dei 7. Verum nomen ipsuni libellorum, qubd item iri
donis eiiam extrinsecis, insiiiuiioni legis, prsedica- Grseco legitur, duobus libris satis prolixis de Vqca-
tioni Evangelii, elfc. Hoc autem sensu id nomen a ,j. tione haud cbnvenire observare debebal Ahtelmius;
Prospero usurpatum,nullo testimonio probari passe, •° ac praelerea iis libris qui Semipelagiahorum ferrorem.
novissimus ejusdem Prosperi editor in admoniiione mitiori stylo irripiignant, tfibiii nQn pOSSfe,Ul faci.e
teslatur. In eo enim textu, quem unum piotulit An- dissiparinl Pelagianos, dfequibtis Phoiius lbquitur.
telniius ex libro contraCollatorem c. 7, olim 14, ubj Sicut enim Pelagiani proprifedifclifuerunt, qiios Leo
polentia gratiw Dei nominatur, praeter quanv quod epist. 2 ad Sepliinum profligaSsetradidefai, ita etiani
vox graiim aucloritate codicum deleta est in nova Pelagiani fuisse dicendi SUiit, quos subinde Romse
editione, nihil aliud ihidem docet Prosper, nisiDeura renatos et a Prospero dissipatbs slatiin subjicil. Quid
operari in iiventibuset cordibus hominum (per inte- ergo? AiSiilo; vox, quaiiv PlibtiUSadliibijit, Latin_e,
riorem- utique graliam) cmri adhibitis exterioribus hoh Groecaeoriginis, a Gficci";recepta, non li.liros,
suhsidiis ad Deum converiuntur. seu tractatus, qtios Grsefciac pfaeseftiiii PliotibS 4)|is
5. Porro Antelmii argumema, quibus Prospero li- alque aliis propriis ipsofliih iibminibils a^pellare s'or
bros vindicare nilitur, ad quatuor reyocantur : 1° ad lent, sed fbrensi Romaiibrum lbi.ulibh.fehbeitbs i.fia-'
nvss. auctoritatem, 2* ad Hincmari teslimoniun), tioiium, acfcusationum, hvfchiorialla,feic,, Sighificai^
5* ad diictrinaeac styli siinilitudinem, 4" ad quoddain nii patet inter csetera noii sblhfti fexantiijha "firsecsi
lesiimoniun) Pbotii. Primis lribus suiis respondit versione epistolse Leohis 25, ad Fiavi&ftUril,ftbi haee
Quesneilus. Eadem ipse Antelmius inulio magis iu- vox eodem sensu ter, uti Lalinfe, ita et Gfaece hsur-
iiimat. Cum enim pulet opus sine auctoris nomine patur; verum etiam ex ipsis Grsecis afctis syiiodi
edilum, ac praeterea velit ahctorem sluduisse sese Chalcedonensis act. 1 el 3j ubi eadem voce Ai5«)>).o_
 878 PASCH. QUESNELLI DISSERTATIONES 1N S. LEONIS MAGNI OPERA. 570
libelliappellanlur, qui abEutyche, Theodoro, Ischi-. A § H- UefellunlurQuesnelliconjectationes,quiliusS. Leo-
ribne, Alhanaslo, etc, ipsi synodo oblati fuerunt. nem horumlibrorumauctoremsuadere studuit.De tem-
Vide etiam Grsecam Flaviani epist. 26, ad Leonem pore hujus operis |irobabiliterconjicilur.De usu divcr-
sarum inierpretationumsacraeScripturse.Quamirnbeciile
papam. ItaquePhotius ex textu id unum significat, argumentumexstyli similitudine.
S. Prosperum vix detectis Romte Pelagianis, libellos,
qui eorum errorem ac personas paucis aperirent, 9. Sed age jam ad alteram Qnesnellianae dissena
Leoni pontifici; seu etiam imperatoris miiiistris ob- tionis pariem accedamus, qua S. Leoni, aniequam
tulisse; idque in re jam damnaia, ac imperialibus pontificatum iniret, libri de Vocaiione inaudila anle
quoque legihus inlerdicta poenisque coercita satis Quesnellum senientia tribuendi creduntur. Singula
fuisse, ut illi statim ex Urbe aufugerent et evanesce- expendenda sunt. Omnia Leoni convenire probare
rent. Minus accurata interprelatio Laiina, qua libelli nilitur, setatem, patriam, peculiarenv quorumdam
in vulgus editi perperam ferebantur, fuciini fecit An- Scriplurse locorum interpreiationera, doctrinae ac
telniio, pag. 291. Rem perspicuara reddet Grsecus styli similitudinem.
texlus, quem ad verbum latine rcdditum subiicie- 10. Quoad aciatem, certum quidem est hos libros
1
milS. METOU7ro),U OE7T«),IV, TJJ?TTlY.pOL; fuisse lucubraios dudum post exonanv Semipelagia-
«VKfU.tV
OltTIZtp
pi£l)S«VKKT^UVTOUITV.S' , dv TJ5'PwfHJT(V£_'UTTirp TOSUl- norum coniroversiam, quae ccepit an. 427, et editos
«).).«iipbo-nspbgTtf, u-jSpuiro; ante pontificatum Gelasii, qui eos ab Eccletim quo-
pinzaig _7r«pp'i.(7-Ki.ovTC-
a; ufoiBGi; TOO©eoii, )t_§_),).ou_' XKT'«Orav <"7r_S-_-/.vuf dam maghlro scripios memorat in opusculo adversus
ufavtT; uvrov; utzeipyucruro,fri. AEOVTO? TOUnponpn- Pelagianos, ac proinde ante an. 498. Porro Quesnel-
UEVOU TOVp'wu«'.-/.6v
SpOMOV tSuVOVTO?. Id eit '. PoSl 110)1 lus veluti certum praesumil eumdem esse auciorem
multum aulem rursum tamquamrepullulare amara ra- " librorunl de Vocaiioneac epistolae ad Denietriadem,
dice non erubescente, Romw quidam pto hmtesi libere quse cum aetaie Leonis anle ejus ponlificatum nva-
foquebanlur. Sed Prosper quidam, vir vere Dei, libet- xime consruunt. Id vero non ita est cerium, uti
lis contra ipsos traditis, eos evanescere fecit, prmdicto creditur. Ex codicibus non ieve praesiditim suppete-
Leone adltuc Romanam sedem gubernanle. ret, ut eidem auctori utrumque ppus vindicaretur,
8. Tandem haud prselereiinda est illa Anlelmii si in mss. exemplaribus hse duae lucubrationes sem-
hypothesis, qua S. Prosperunv in libris de Vocalione per invenirentur hnitae. At non perinde evenit. Nam
sese voiuissc oculere pluries inculcat, et ex qua fa- Olivarius ediior Prosperi, qui ms. Camberonensi
ctum esse ait ut opus sine nomine edideril, ut sly- usus est in libris de Vocatione, episiolani ad Deme-
lhra diversum simularit, ut mitiorem mollioremque Iriadem in eo non invenit. Quesnello idipsum accidit
quam in aliis operibus inierit viam, ut Augustini ma- in codice Thuaneo, et novissimo edilori Operum S.
Jfisiri sui nomen siluerii, ut nihil aniea hac de re Prosperi in codice Joliensi, qui ad recensendos solos
se scripsisse initio operis indicaverit; sicque ea una libros de Vocationeuliles fuere. Nos pariter in mss.
hypothesi velui generali pnncipio uliiur, quo omnes Vat. Palat. 236 sseculi ix, Yat. 558 sacculi xi, et alio
objectiones elidat. Idcirco autenv Prospernm sese Vat. 559 saeculi xv, nec non in Vat. Reginae 293 sse-
ceiasse alfirmai dissert. 3, pag. 166, quia in postremo culi circiterxi, hostantura libros, non autera epislo-
libro contra Collatbrem cap. 22, se ulterius non scri- lam ad Demetriadem reperimus. Quod si hanc una
pluriim promiserat. Verum si ex ejusmodi conjectu- cum libris memnratis nacli siimus in tribus mss.
ris liceret hypofheses fingere, et ohjecia maximi pon- Vatt. 262,268 et 281, in his duobus postremis codi-
deris exinde enervarentur, cum plures hujusnjodi Q ( cibus, qui sunt vetustiores, subjicitur quidem Iibris
hypoiheses paribus conjecluris quisque posset indu- de VocationeAiftbrosio ascriptis, at sine ullius aucto-
cere, nihil esset apud criticos adeo solidum, quod ris meniione bis verbis : lncipit de vera liumilitatead
siniili ratione everti non posset. Si Anielmius Pro- sacram vitginem Demetriadem; in priori auiem codice
speruin Aquitanum aliunde probasset horum libro- qui est niulto recentior, primo describuntur libri lau-
rum auctorem, ad solvenda vel coucilianda quae op- dati sub Prosperi nomine, dein aliqnot albis paginis
ponuntur, hsec conjectura probabiliter afferri potuis- inlerjectis sine ullo lituio ipsa epislola exorditur,
set. At cum nihii efficax pro statuendo auctore S. adeo ui casu potius et per accidens subjecia credi
Prospero Aquitano ab eo aliunde productum sit, hsec possit, quam eo consilio ut eidem auctorj tribuatur;
conjeclaiio, quse unam hypothesim et deinde alias unde in alio codice Vat. 284 haec sola epistola sine
pliires valde difficiles inducil, nemini jure probabi- libris de Vocalione Ambrosio inscripta legitur. Una
ttir. Eo auiem minus probabilis agnoscetur, si quis styli similitudo pro eodem utriusque operis auctore
consideret animi consiantiam qua S. Prosper contra astruenda probare posset aliquid : quod lamen quam
. adversnrios gratiae fortiter el iibere dimicavit. Etiam- imbecillum sit arguivientum ex inferius dicendis, ubi
si darelur eum in libro contra Collatorem indicasse de stylo eril sermo, satis colligere Iicebil. Forte non
se ulterius non scripturum, num si nova occasio vel deerunt qui censeant Semipelagianorum concerlatio-
hefcessitas novum opus pbstulasset, deesse poterat nes post edilos Prosperi libros conquievisse aliquam-
officio, vel iiotam aliquam metuere, si iterunv ali- diu, etiam sub poniificaui Leonis, qui sicut inerus
quid pfoduxisset in lucenv? Nunv si voluisset se ocu- diaconus Xistum III exstimulavit in Pelagianos, et
leie, necesse eratiion tam mutare slylum quam se - jam pontifex in eosdem suum zelum exercuit; ita
novilium scriplorem fingere? Nonne qui stylum con- D •• non minus pugnasset adversum SemipeIagi_mos, si
sulto dissimulare conalur, illuiii in deterius, non au- isii siib ipsius pontificatu vel paulo ante doctrinam
tem in melius convertere soIet?--Hic auiem conira- de divina gratia impetissent. Per haec quidenv tem -
riuin accidisset: nam stylus librorum 667 ty Vo- pora nullum aliunde suppetit ejusmodi disceptatio-
caiione stylo Prosperi nitidior, elegantior etsublimior nis indicium, et solum post ejus obiium Fausto epi-
agnoscilur. Adde landem quod verba capitis 22con- scopo.eam revixisse liquet, el in causa quidem Lucidi
tra Collaloreiii eam publicara et apertam promissio- Praedcstinatiana. bsereseos notati adhibituni paiet a
nem abstinendi a scribendo, quae prajsuiiiilur, ne- nonnullis Scmipelagiano sensu euiiv Pauli textum,
quaquam pneferunt. Id enim ununv innuunt, quod Deus vull omnesliominessalvos fieri, qui libris de Vo-.
quamdiu adversarii non sunt a fraterna socieiate calione 669 occasionem dedil: unde hi libri per hoc
divisi, iolerandi sunt, et idcirco donec per Ecclesise tempus exarati videri queunt.
principes res componaiur, nobit, inquit, erit studium, H.Sed hoc prsetermisso, eslo Leoni coaevus vel
quieia inbdetlaque palienlia odih dileclionem reddere , eliam idenv sit auctor librorum de Vocalione et epi-
et ineptorum vitare confliclus, veritalem non deserere , stolse ad Demelriadem, non oninino tamen probavil
nec cum fatsiiate certare; quibus non omnes, sed Quesnellus Leonis pairiain ei comenire. Quac
ineptas lantura disputaliones se declinaiurum indi- enim attulii ut ipsum negel Africanum, quippe qui
care videtur. nec Augustinuin umqtiam cohiroendavit, nec in Afri-
caiiic Ecclesi;e monhmeniis iilla ralione laudatur, ncc
537 BALLERINIORUMOBSERVATIONESIN DISSERT. II QUESNELLI. 578
turgentem vel barbaram diclionem prsefert Africanis A J ipse habet consiliumel intetligeniiam. Alios praeterea
ejus lemporis, uli putat, communem, ita plnribus ex versus Job ejusdem Hieronymianse interpretationis
capitibus sunt infirma, ut nihil valde probabile sla- ex Hebraeoidem Prosper laudalo capite describit, ac
tuere possint. Niliil magis evincunt quse ad negan- propterea hsec versio sseculo v etiam aliis nou Ro-
dum eiiin Gallum ingessit ex silenlio Gennadii, qui manis usilata cognoscilur. Id autem prsecipueaccidit -
necsciiptores omnes sui temporis in Galliis degenics in libro Job, quippe antiqua ejus inierprelatio, leste
recensuit; unde omisii Edesium, Eusebium, Domnu- Hieronymo scatebat erroribus, et sepiingenlis ferme
lum , ac Sylvium, qui in Vita S. Hilarii Arelatensis aut octingentis versibus carebal. Promiscnus porro
celebrantur. Italnm etRomanum, seu Romse educa- Ntriusque versionis usus, quem Quesnellus uiget
tum pronunliare non dubitavit ex styli nitore ac ele- quoad versionem Hieronymi elucet in recilandis te-
gantia, ac si nullus extra Urbem parem siylum po- stimoniis ex libro Job ; quoad antiquam vern patet in
tuerit acquirere. Inculcavit locum lib. n, c. 33, ubi caeleris aliorum sacrorum voluminum lexlibus, qui
auclor scribit: Atii barbari dum Romanis auxilianiur, fere ex hacversione tum apud Leonem, lum in lihris
quod in suh loch nossenon poletanl, in noslris didi- de Vocatione proferunlur; idipium aulem conliiigit
cere regionibus, et ad sedes suas cum Chrhtianm reli- etiam Prospero, ui conferenti plura testimonia pale-
gionh tnsftlulioneremearunt. Verba in noslrisdidicere bit. Quod vero Quesnellus maxime inculcat de utriiis-
regionibus,copulata cum illis dutn fiomams auxiliati- que versionis usu in memorato versu Joh c. xiv,
tur, regionem auctori communem indicare videntur • tum apud Leonem, tum in epist. ad Demelriudem, in
iiiam, in qua barbari,dumRomanis auxiliaresessent, observationibus ad quartam disseriationem , quae
Chrisiianam religionem didicere. Porro, si hic locus *» _. circa hujus epistolae auctorem vertitur, expendetur
J
intelligendus esset de bello adversus Eugenium ly- lueulenier, et quam inane sit hoc argumeiitmn , ex
rannum a Tbeodosio gestum an. 394, ut Quesnellus duobus aliis non Romanis, at Leoni cosevis scriptori-
coujecit, cum barbari Theodosii auxiliares accesse- bus eumdera versunv similiter recitantibus palam
rinl usque ad Alpes Julias, ubi insignis vicloria parta fiet.
fuil, regio a Romano solo remota librorum auctori 13. Alterum testimonium, et maxime notandum
communis dicenda esset. Alise expeditiones eidem sumit Quesnellus ex Luca cap. xxn, v. 31 et 32: Si-
auctori proximiores, in quibus alii barbari Romanis mon, Simon, ecce Salanas postulavit ut vos cetnetet
opem lulere, sseculo v plures fuerunl; at pleraeque sicttt trilicam: ego autem rogavi pro te, ne deficiat fi-
distanies ab Urbe, et in Galliis, ubi omnium celeber- des tua; el tu aliquando conversus Cbnfirma fralres
rima est illa sub Aetio an. 451, in qua Franci, Sar- tuos; et roga ne intrelis in lenlationem. Hunc au-
maiae, Armoricani, Lyciani, Burgundiones, Saxones, tem textum et Leo serm. 3, nunc 4, in anniversario
Riparii, lbriones et Alani Romanis opilulali sunt. assumptionis suse, c 3, et auctor librorum de Voca-
Ita nihil pro Roraano scriplore astruendo ex hoc te- tione lib. i, c. 24, et lib. n, c 28, eodem peculiari
stimonio coneludi potest; utipse Quesnellus persen- modo recitanl. Non dissimulat Quesnellus hoc idem
sii, qui lioc argumentum Erasmo dilutius visuivi/iiisse testimonium proferri etiam a Piospero duobus in
fatetur. Quod porro Romanae Ecclesise prineipatuni locis; at non eadem omnino lectione, inquit: nam
auctor commendet, npn magis cum Italum vel Ro- in epistoia ad B.ufiiiuni non babetur cerneret, sed
manum probare potest, quam S. Prosperum Aquiia- cribrarel; in libro autem contra Collatorein c. 35,
nunv, apud quem simile plane testimonium legitur in nunc 15, ultima verba omittuntur : Elroga, neinlre-
carmine de Ingralis vers. 40 et seqq. Gelasii verba , C < tis in lenlalionem; quo tanien loco prsetermiUiuilur
quibus istorum librorum auctor magisler Ecclesimvo- eliam illa : Et lu tandem conversus confirma fratres
catur, nihil pro Leone conlicinnt, cum alius quispiam tttos; quae omissio varianti lectioni tribui non poie-
ex prscslantia ipsius operis hoc titulo ornari potuerit. rat. Majorem vero lectionis varietatem a lectione li-
lmmo hic locus potius conlra Leonem non minimum brorum de Vocalione in Leone , quam in Prospero
valet. Si eninvborum librorum auctor fuisset S. Leo, deprehendimus, ut mirum maxime sit lectiouem ve-
haud laiuisset Gelasiura, qui vel ipsum pontificem luti sequalema Quesnello affirmari.Miltimus aliquos
vel familiares ejuisagnoverat, nec tani insignein de- codices sermone allegato habei^ecribrarei pro cetne-
cessorem suum hac formula guidam maghlerEcclesim, ret ;sicut ex omniunv codictim quos vidimus fide ha-
ubi maxime nolanda estvox guidam; sed ex Roma- betur ctibtatet in alio ejusdem pontificis serm, 83 de
norum pontificum more eum vel proprio nomine, vel Nalali SS. Petri etPauli, quem perperam Quesnel-
saltein praedecessoremsuum appellassei. lus in nppendicera rejecerat. Hic solum notare liceat
- 15. Majus sibi prsesidium Quesnellus snppeiere verbuni cribratet similiter legi in anliquissimo Ver-
putat ex modo reciiandi qii-cdam testimonia sacrae cellensis Ecclesiaems. Evangeliario novissime edito,
Scriplurse. Duo aulem videniiir praecipua, primum quod veterem inlerprelationem exhibet; unde haec
et ultimum : caetera enim quaiuor aut quinque ab lectio veluti adulterata, seu ad vulgatam leciionem
eodem allata, cum aequefacile apud alios scriptores emendata a Quesnello traduci noh debuit. Cur vero
invenianlur, nibil peculiare pro Leoue evincere hac una varianle indicala, is alias certiores silemio
queunt. Primum itaque est lestimoiviumJob c xiv, prseterivit? Primo apud Leonenv etiam in Quesnel-
v. 4; hoc et lib. i de Vocaiione,c 8, el apud S. Leo- 'r. liana edilione legilur expostulavit,dein aliquando pro
nem serm. 8 de Nativitaie Domini recitatur ex Hie- landem. Denium (quod prsecipuum est) omiitiiur et
roiiymiana versione, quam ea aetate vefuti Roraanis roga, leu ei rogate, uti in libris de Vncatione ex co-
pecuiiarem Quesnellus indicat. Deinde vero addit dicibus emendavimus. Ilaque lectio Prosperi magis
eunidem texium eliam citari juxla versionenvanti- congruit lectioni librorum de Vocatione, quum Leo-
qu.im lunv apud Leonem, tum in cpislola ad Demelria- nis leclio. Quo igilur jure ex hoc textu tanta simili-
dem, quam ab eodem auctore libronmi de Vocalione tudo ingeritur, quseLeonem potins quanvProspernm
lucubratain pravsumit. Mirum in hoc textu tantam eorum librorum auctorem astruat? Hic vero animad-
vim collocari. Si enim hic lextus, qui et in Jibrisde vertendum potius est hunc textum evaugelicuni a di-
Vocatione,et in Leone invenittir juxta versionem S. versis aucloribus recitari cumiquodam addiiamcnto
Uieronymi, eosdem libros Lconi addicendos proba- in line. quod necin vulgata ncc in Grsecolegitur, at
rei, multo magis probarel adjudicandos S. Prospero reperitur in quatuor mss. Evangeliariis vetustissimis
Aquitano, quippe qui ex Job, ac cx eadem versione editiouis anliqusc, uti annot. 2-2 (Tom. ptmcecl.col.
non unicum, sed duos alios lextus affert. in libro 600,n. *) in serm. 4 S. Leonis observavimus. Hinc
conira Collatorem c. 15, al. 34, quales lotidem ver- aiiiem cognoscere licetinfirmum ei imbecille prorsus
bis recitantur lib, i de Vocat. c. 14 el cap. 22. Unus esse argumentum qupd ex simili quoruiiidaui sacro-
textus est ille Job c. xn, v. 10 : In cujus manu anima rum testimoniorum iuterprelalione elicilur, ut hic
emnh viventhet spiritus unitersw carnhhominis. Alter potius quam ille statuatur alicujus anonymi opusculi
671 ibidemn. 13: Apud ipsumsapientia et foriitudo; aucior. Cum enira plures illis vel aliis similibus Evan-
379 PASCtt. QUESNELLI DISSERTATIONES IN S. LEONIS MAGNIOPERA. 380
^eiiarSis.uterentur, eadem lectio ac versio apftd plu- A illa ex qua uria constat integrufli cap. 19 libr! n, et
res inveniri potest. mim Leonem Sirtiiliter sfcfipsissecredibile sit, quiS-
14. Doctrinavsimilitudo in materia divinse Gratise que in hujiis operibus versatus facile inlelliget. Adde
quoad auxilia geperalia inter Leonem etlibros de quasdanv ajlegorias longiofi sensti pfoductas, qure a
Vocatione quam num. 120 Quesnellus proponit, id Leonis cpnstietudine abliorrent; qualis inter cawefas
uiium pptest evincere eos libros non repugnare Leoni, est illa iib. ii, c. U_: Qui auteiri htdrum aquarum
non vero Leonis eliam esse convincit. Sane doctri- dulcedinemnesciunt, et adliiic di mundi hujus torren-
nam hac in re similem idem Quesnellus fateiur in tibus bibunt, aul eliani si aliqttid primotibus labris de
Prospero , ubi bbjectiouibus respoudet; nec idcirco viiw fonte guslaverunl, inebriati iqjnen aureo Rabijlonh
Prosperum au.clnrcm judicat. 673 Splum peculiares calice delecianiur, etc, nec non iila cap. 25 epistolse
quidam loquendi modi, qui in memora.is libris oc- . ad Demfeiriadein (ut de hac quoqne aliquid attinga-
currunt, cum Leoninis formulis convenire videri mus) : Implei igitur Spitilns sancius organuin suum,
ppssunt: uiide in his potissimum Quesnellus insisiit el tamquam fila cliQrdarum.idhgil digilus Dei corda
(Disserl. 3):, el voees sipiiles majusculis litteris desi- saiictoruin. Tandem isloruih siylns librorum plenior
gnat. At prseter qinim quod voces et locutiones fcre et nonhiimqiiam turgidiof, epllfieiis et comalibus
similes eliam in Prospero nolavit Anteimius, id ad freqiiehtior pst, quam in Leone deprebendilur. Haec
generaiem styli rationem pertinet, quanv mox enu- omnia si siyluni a.l)lioc pontilice alienum non omni-
cleaiius expensuri sumiis. Un.umvero hic ad.dain in po eyid.enier rlemoiistraiit, salis lamen dubitationis
iibris de Vocalioiievocem graiiw qnandoque attribui, injiciunt ut LeQnis slylus in his libris iuesse haud
u.l-ii. 5 monuimus, generalibus, Dei auxiliis etiapi „" cerio credatur, Cunique evenire perfacile potuerit, ut
exirinsecis. Id autetn in Leone ncquaqtiaiiiinveiiies, ftopnuili tiinc tempofis et Romse, et aliis in locis
ut ex iis ipsis locis qiise a Quesnello recitantur, per- 675 exsliiefint, quorum scribendi ralio non modi-
spicerelicet. Caeieraequarnmdamsenleniiarumsimiii- ciinvconveniret, ex nvera styli svnvilitudine,qusecum-
ludines deS.-Petri pr_erogativis,quid probare queiint, que praetendatur inter slylum Leonis et librorum de
cuin omnibus catiiolicis eadeni doctripa fuerit? Mo- vocatioiie,- nihil eerti elici polest ul eidem pontifici
dus autem hujus doctriiise exprimendae, qhi apud adjiidicentiir. Cselene Quesnelii conjectaliones, quas'
Leonem et in libris de Vocaiione nonnullibi invenitur styli fundamepto satis infirmo superslrucias, recte
similis, ad diciioncm ac siylum pariier revocatur : CumCavco pd an. 440, conjectutatum potius quam
ex quibus sane Quesnellus anerre aliquid potuit, quod aigumentotum agmeii vocare Iicet, nuliam distinctaiu
nonnullos mpverit; unde in hoc argumentp latius responsionem efilagitant. Quse antem nos in admo-
immoratus, pluribus paralielis et aiiimadversionibus nitione ipsis libris praemissaex pluribus ac potiori-
aliquol nunieros digessii. Ivusmss. animadvertimus ad auctorem aliqua raiioue
15. Hoc autera argumentum ut exaclius expeiida- statuendum , quanti facienda sipt quisque prudeus
tur , dup in styto distinguenda supl, voces et syn- judicabit.
taxis seu totiis diccudi chaiacler. Paralleia testimo-
nia a Quesnello nllata fere sunt aliquot vocuni sinii- §111.AliquotOuesiielliloca excutiuntur.AuctorIibrorum
lium , cujiismodi.iiem in Prpspero pinribus tnbuiis di VocaiioiieQiimiumgeniiuinadriiitlitgeneralemgra-
non paucas eichibuit Anteliiiius; nec facile invenien- tiam non Solnm extefnahi, sed etiaih inlernain,cui et
tur dup auctores de padem re disserentes, qui aii- posseresisti, et mnliosresistere docet. Quatenussuffi-
cientem aslruat. De mofle Clirisii pro omniliusLeonis
qnando sjcut in .sententiis, ila el in aliquot yocibus p^* doetriua.S. Remigiisenlentia explicatur.
ad eanvdem rctn pertiiieniibus liaudquaquam conve-
nianl, et iisdem loquendrformulis non uianlur. Si 16. Exactis iis quavad-praecipiiuiii caput con.ro-
quis eodem diligeniia qua .Qpesnellus alios Patres versiae de auciore liorum librorum pertinenl, Qnes-
similia traciaiites legerit, nihil anibigiimis quin plura nellus nonnullis objeciionibus respoiidei, qtiibus eo-
fortassis ejusdem geuefis parallela pluresque coufor- riinidem librorum docirinam a docirina S. Prosperi
nves yoces fbrmulasque repeiiat. Frusira vero hic dissiilcre card. Norisius contenderai. Illius auiem
labor ccdet, cum non solse voces, quibus idem sen- niultum iniererat consensionemdocirinre sialucre ne
sus exprimatur, stylum designent aique distinguant. S. Leo, qneh) iibrorum auctorem pravferebat, aliter
Coinplexus ct cliaracter tolius sermohis praecipue docuisse.crederetur in materia graiiae, quam Prosper
C()nsidei-andusest. Quesuellus quidem nmn. 15 pro- Augustinianie doctrinae tepacissinvus docuil. Nobis
fiteiur sibi liaud fuisse dilficile hocjudicium ferre, vero, qui non minus a S. Prospero quam a S. Leone,
quippe cui S. Leonis sciipta editionis causa smpe hos libros abjudicavimus, etsi in propositum riosiruiu
smpiusrelcgenii,familiarissima facta est phrasis Leo- hrec disputalio non seque neccssaria sit, ciini tamen
nina loiusque dicendi cliaracter. Al cunv Leoni altri- ille in responsionibus noiinulla inseruerit quse a
bneiit sernvonem de Calhcdra S. Peiri ob quasdam menie aucioris, quicumque sii, orniiino dissident, et
voces similes, quem ex comple.xutotius dictionis ac nonntimquam etiam iu damiiatarum propositionum
ex qiiibusdam etiam vocibus a Leone alienissimum sensum detorqueri queunt, aliquot observationes
in admonitione ostendinvus, vereninr ne pari praeju,- subnectendas putavimus.
dirio ininuss recle judicaverit de stylo libroium.dfe JJ 17. In respoiisioue ad primam objeclioiiem Qsics-
Vocaiione, eademque faeiliiaie eosdenv Leaui tri- nellus affirmal auctorem lilvrorum de Vocatione in
bmsse. Enim vero non inficiabimur plura loca in locis ubi gratiqm Dei omnibus daiam asserit, pcr eam
liis libris occurrere quaeLeoninaBsyniaxi ac nuniero intelligete exleriora el naluralia Dei doha, quai omnibus
livaximccongruunt. Sed ad eumdem stylum proban- . promiscueesc-posita suni, aliquaiuloMosaicwlegh docu-
dtni) loca aliqiiot binc et hinc excerpta nequaquam menta, nonnumqiimnetiam sancliEvangeliiprwdicalio-
siifficiunlj quando alia loca occurrant quaedictionem nem, qumnulliliommuincondilionidenegalur.Ilasolatn
ac s.yluin , seu characlerem omnino dissimilem ac gratiam exiernam omnibus lioininibuscomniuuein ab
diversuin referunt. Semper enim Leonis stylus svbi auctpre asseriain Iradit, non autenvihiernau). Verinii
constaiis, aequennmerosus , seque perspicuus in ora- non dcsunt lueologi celebres etiam Thomistse, quibus
nilsus-cjus operibus invenitur. At in libiisde Voca- boc falsum visum est: unde probaturi, oinhibus ho-
tione. nonnull.1 ab illa syniaxi et numero liiminm niinibus aduiiis salteni aliquando conferri graiiam
remo.ia, et languide aui. durius desineiuia in aures aliquara sulfic|entem internam, potiora testimonia ex
Leonina. lationi assuetas siatim incurrunl, quseLeo- liisce iibris altefunt. Nonnullisquidem in locis graiim
nem non sapiuni. Pcrspicuilas vero quse in r.ostro noiqine sola externa anxilia liic auetor signilicavii. At
pouliflce potis>,iniaetcoiistaniissiina praerogaiivaest, noii liaec sola oiniiibus coiiimunia asseruil: alicubi
aliquot in locis eorumdem librorum aperte deside- enim commiinem etiam docuit gratiam internam.
r.nur. Longiores qusedara periodi, aliquot particulis Explorata inter caetera sunt illa iib. n, c 23 : Sicut
ac sensilvus complicatiBcjspendantur m pr_e8erii!)i Mttrmcirctt majbm tid est adullos) prmter iiiwmoi.-
581 BALLERINiORUMOBSfiRVATIONESIN DlSSEliT. II QUESNELLI. S82
HERXLEM GftiTiiiMpaiciui dique becuttltis OMNHJM A thb£?_im, et posiqtiam notavit; °rp_5iLLUM non legiiur
HOMiNufl CORDA. ppLSASf_5M, eiccellenlidteopere, laf- iri cbd. rns. Thuan., neque in utlis Qperum S. Am-
gibte riiunere,pbtiiiiiofe vitlute vocalib specidih ixifi- bibsii edilibiiibus, quibus libri de Vbcalibiiegentium
tur, etc. H;ec grafia, quaeocctilliiisbordd putsal, pfo- ihserti sunt, hoc prolixum commentariuui, seu po-
fecto iiiieiior est, ipsb eliaiii fatenle Quesftfclio,qtii litfs fcommeiitiim in eadem uo.taiione subjecit :
iri eadem responsione ad priittaiti objectibnefti eipli- < Quid lamen discfiminis in sensu hujus senteniiae
cans aliud auclofis testifriOniuiri,vofcessiveoccutleiia gignat hsec lectionis yarietas, faieor me non asse-
iiiterprelatiif : ffoc esi sive per gratiam ocCultamet ^ui. Uoum porro ceriissimum video, hanc sufficien-
interiorem. Et nihiloiiiihiis hane iritemahVgfatiafti tiahi, de qua liic sermo esl, nullo modo ad iiiam
generaleihel omiiiumhominuriicofdd pulsanteiiiidfeift periinere suflicientiani gratise ihteriorjs. Christi Sal-
auctof tfadidit. Haftceamdeni gratiaift eiifti paritfer vatoris, de qua tauta aniiiiorum con.lentipne, tanto-
indieasse iidemtheologipulant, cufti fcap. 15 scripsit: ijiie aestu digladiantur hodierni theoio^i. Imino vero
Adtiibitaenimseinperesl univeish hominibiisquwddm fchivis sequo ariimo seriem hujus capitis perlegenii
supetnmtnemuta docltinm, qum e.si patcioth occultio- perspicuuhi fiet, non,aliam ob cansam auctore.m rio-
risqtiegralim fuit, suffecii lamen, sicut Domiiittsjudi- stfurii hanc clausulara adjecisse, quam ne lectores
cavit,guibiisdamad remedium,bmnibusad testimbitiuiri. ihcatiti ad sufficienieminterioris graliae operationem
Voces pafcioih bccutliorhqUegtalim plane cbngrttuht animunvadvertererit; et ut potius monereutur suffi-
ahte recitatisex cap. 23, gratiampatcius alque occul- . cifentiamillam de alio medenciimodo non esse inlel-
lius cbtdd pulsdiiiem,quatft et generaleii) et iiiierniaijChligehdam, quanvde quo per totum caput actum erat.
auetor pfofessusfcst. Non ergb dofcifina)ftmere ex- t« Ift qho et a gratiae, auxilii, opitulationis, adjulorii
a
ternain universis eiiarh gefitilibus fcbmmuiiemgtaiim et miserifcordiaenominibus ex consilio abstinuit,
nomine hoc secundo testiniQnioauctor ihtelligii, sed sbla eruditionis, bonilatis, patientiaeet consilii voca-
doctrinam cum aliqua parciori quidfcm, at occuliiofi buia usurpans; et revera Qslepditiilum medendi mo-
et inlefha gratia cohjhhctam, qufe ©77 oniiiittihho- diim eurivsolunvfuisse qui exhortaiionibus, consiliis
minum non solunv riienieftvillumirtet, verum eiiarh et cofreptionibiis coercetur; quibus Cain sancli fra-
corda puUei; acpfoplefea niliil mifum si docuit lianc ttis iiierith invidentem, cwdemqueejus parricidali
luffechsequibttsdamad temedium, omnibusad teslimb- cbfite inediianlem dignalus esi Dbminuspaiiriw miii-
nium, quili sufficiehtiamextcrioribus tanlum auxilifs gare consilio (S. Gregor. I. \\Motql. c. 9). Sed Cain
tribuerii, quod Pelagianiinifuisset, etab ipsiusaiicib- ei ttiyihavoceadmoiieti pbiuii, el mutati rion poiuit _
ris principiis niaxiirie alierihm. quiti exigeiileculpa majitim,jam inlus Deus cot reli-
18. Neque lihic doctrinaeopponuhtur illa qtiseQtife- qtterat, cui foth ad lestinwnium vetba faciebal. Ne-
Snellus fcxiisdehi libris sub finem laudatis respon- fcesse est enim ul Spitilus sanctusoperetut inlrinse-
sionis obtrudit. Pfsecipuus texius est ille fex li.b. i, ctis, ut valeal aiiquid inedicina, qumadhibelurexlrin-
c. 13 : Quod dliguos, siciii vidimus accidefe, saiyati- sictts. Alibquin etiamsiDeus ipse ulens crealuru sibi
tis graiid prwtetierit, et pro eis otatio Eccleiim fece- sribdila in aliqua specie humanasensus 679 atlocjita-
pta non fuetit, dd occulid divinm justilidi judicid fe- trir huritanos, nec interiore gratia menlem regat alque
ferendumesl. Hic erihti gfdiiam salvahi'emsignificare dgai, uihil prodest hqmini omnh prmdicaiioveritatis
gtatiam tfiimreipsa et Cuiiieffectu s&ivui, ex ahtece- (S. August. de Civit.I. xv, c. 9). Et revera cum Deus
dehtibuS piilamelicitiif; ad eam siquidfenioratioriem _Ibcutus essei ad Cain, eo modo quo primh hominibus
Ecclfcsiaehsefcvefba relefunlur, de qua capite prse- iC pet ctealutam subjeciam, velul eqtum socius, fotma
cedenti auctof dixerai: Quid autein pto iitis (paga- cbiigfuaioquebalut,quid ei profuit? Nonne conceplum
nis, Judaeis, haefeiicls et schisiftatifcis)peiit, hisi Ut scilus in necdiidofralte etiam posl vetbum divincead-
rcltclh eftbribus suis eohtiei'tanit(i- d'dDiiihi? etc., ad- moniiionh implevii? Quod beneficium licet obduralo
dit |ue agendas Sratias Deo prb lih qili sdlvi fdcii hihil remedii ei emendationh alluleril, probqt tamen
snnt. Speferriiisetiarii eas qui riecdumilluminali snnt, aversionem ejus non divinmfuissq conslilulionis,sed
eodemdivinwgrdlimppere eximendosde poleslati ii- pfbprimvblunlaih (De Vbcai.;genl.L u. c. 13), quem-
nebrarum, et in regnttm Dei, ptiusquam d'e liac vita adhiiidum .iisdem verbis de parricidse illius.posteris
exeant, Irahsfifehdos. Et pQst hsefcstatim ohjectus loqtiitur auctor tioster in fine hujusce capitis. » fain
textus subjicitur : Quodsi aliquos, sicul videmusac- lbngo circuitu id (ut paucis dicamiis) Quesnellus iu-
cidere,sdlvahlhgtatia ptieietiefil, elc, Ubigfaiiam ih- siiiuat, eam clausulam, qudntum ad medendimodum
dicat quirsreipsa exihial de potestatetinebfafum el in siifficiebat, non referri ad interiorem gratiam, qua
regnum Dei transferat. Ejhsdem genefiS sunt feliqua Cain a Deoin pfenarnsuaemalitise cxiiluin probat ex- ex
quscobjiciuniur tesiihiotiia, ut considerariti patebit. testimonio S. Gregorii, sed ad exteriora tantum
Nam cap. 25 lib. i auclor de iis loqiiilur gui sunt ai- liortationum, consiliorum et correplionura auxilia,
tracii; fetlib. n, c. l^, diiiil feosmethorat ^at exoiies ijusesine inleriofi gratia n.onvalere ad medenduin,
gratimfuirint, gratiam specialemintelligil, ctijus an- Augusfini auctoritate confirmat. lta nullam interio-
tea lueiniherai/qiiamque non ortinibuscommunem rem, sed exteriorem tantum gratiam Cain a Deo
ssepe tradit. Quod si lib. ii, c 3, admitlit iiicbgriosci- cbllatam ex auctoris sententia existimat.
biiesilluminalionumdilationes, ihief quas uiique mulli j. '20. Si auctor solius corfeclionis extemae mentio-
ih infidelilatedeficiunt; quaeverba Quesnellus iri po- " n.em faciens, abstinuisset ab ea formula quae suffi-
siilla marginali interpretaius est incognoscibilesdila- cientemmedendi modum praeferi, dubium esse posset
tiones gratiw, non dfesuspfehsaet hegata muliis gen- riiirn interiorem gratiam in poenampeccati a Cain
lilibus onini gratia interna, qusc alibi omuibus data subduclam putarit, uti alii quidem Patres tradiderc
aflirmatur, ibidem sermo fest,sed de dilata hliquaih- At adjectis lllis .vocibus, quae sufficientiamastrunnt,
diu evangelifcaepraedicalioniset vocatioriis gratia, ut Iiaec omnis interioris gratise subtractio nec a catlio-
ex contextu manifestuto fiet. lieo doclore, nec ab auctore libioruin, Ecclesim,uti
19. Hac autem occasiohe, qtia mehiihimus de inle- vocayit Geiasius (Traclal. advers. Pelagianos, l. V
riori gratia omriibus fconcessa,quaifi suffechsequi- Cqncil. Ven. edit._p. 374), maghtrb, indicari aut in-
busdamad reniediUmiaftctbf tfadidil, liceat conside- telligi potuit. Sufficienliamenim ad salutem largiri
rare alium ejusdem Scriptoris lociimex lib. n, c. 13, cjcieribrigralim non est nisi hominisPelagiana lue in-
tibi haec leguiitur : Cuin ergb iatia ad Cain loquerelur fecii, uti Quesnellus prodidit in respousione ad pri-
Dius, numquidambiguumesl voluhse eum, et, quan- nvahj objectiouem. Auctor quoque librorum de Vo-
tum ad medendiriwdniiisu/fitiebal, eghse, ui Cain ab catione, quem a Pelagiana senientia. a.icntim idem
illo impielalisfurbre resipkcetet? Notanda prsese.rtiin Quesnellus oslendit, lib. i, cap, 8, et alibi gratiae in-
verba, quaiitum dd tnedehdihioduin sufficiebat. Hic terioris necessitatera, ut valeat quod exterius praedi-
Quesnellus ex ante vulgatjs Prosperi editionibus in- camr, ex Augustini doctrina tradidit, eamdemque
«tfuil Vocsnt iftiim iic i iai.iifliiii 'rftfI.. 8'« Wdetidi iiMrtiRfiijfatidm Ktfefe\H sfHttipntw mtdenMcon-
 383 PASCH. QUESNELLl DISSERTATIONES IN S. LEONIS JhAGNl OPERA. 384,
fessus est lib. n, cap, 26. Cum ergo scripsit Deura A.clissentiendiquomodo manet sub gratia efficaci; nullibi
in corripiendo Cain voluhse, et, quantum ad medindi autem aperte indicavit dissensum ac resistentiam
riiodum sufficiebat,.eghse ut tesiphceret, non ali- gratise internae, etiamsi nonnulla loca hanc expresse
ter potuit scribere sufficiebat, nisi qtiaienus una cum commemorent. Perspicuum est testimonium ejus ca-
, correptione Dei externa aliquanv inlerioreni graliam pitis 26ellib. n, ubi Quesnellusenim annolavii: Gratim of-
:•€ain collatam crederet, quaa guanium ad medendi ficium efficacia.Postquam auctor affirmavit
\ modum svfficiebat, si ille perlinaciter non restitissei; abundaiiliofemgtaliam ita esse benignam, vel (ut ille
.' unde mox in periinaeiam ejus causam rejiciens sub- legii) potenlem, ut nnllo modo arbitremur esse violen-
didii : Sed malilia pertinax indefacla esi inexcusabi- tam, descriptis variis ejusdem graiiae etiam internis
tior, Uridedebuit esse correctior. Ita*pprro hic locus opitulandi nvodis, subdit: Qumopitulalio per innume-
' mirifice coucinit cum alio lextu antea
explicato, quo ros modos sive occultossive manifeslos omnibusadhi-
auctor exleriora Dei auxilia omnibus concessa cum beiur; el quod a multh refulatur ipsorum nequitimesl;
, i aliqua interioii gratia parcius atque occultiusomnium qubd auierri a multis suscipilur, et gralim esl divinm,
'hominum corda puhauie conjuncta, lib. u, c. 15, af- el valunlalh humanm. Verba a multis refutatur opitu-
firmavit suffecisse guibusdam ad remedium, omnibus lalio gralise adhibita modis innumeris non solum ma-
ad tesiimonium. lllis iiiniruiii qui seculi Suut graiiae nifestis et externis, sed eliam occulttt, id est inlerio-
impulsum, hsec suirecit ad remedium, cseieris vero ribus, resistetitiam uiiquegraliseeliam inlernse palam
Omnibus qui restiierunt in testimonium erit eorum declaraut. His concinunl illa cap. 28 ejusdem libri in
pertinacia- atque nequitiae. Hanc gmiuinarii quidem fine : jDhiersts atque innumerh tnodis omnes homines
esse hujus loci iiilerpretaiioneiri ex anieeedentibus nvult Deus salvosfieri et in agnilionem veriialh venire;
liquet. Auctur enim in fine capilis 14 af.inriaverat: sed qui veniunt Dei auxitio diriguntur; qui non veniunt
Neque ob hoc excusabiles sunl naiiones, qum alienalm sua perlinacia retuctantur. Modi innunieri quibus
a conversatione tyael.... perierunl, quia hwc dbun- multi pertinaciier reluctantur sunt illi non tam ma-
danlia graiiw, qnm nunc universnin mundum rigai, nifesti ei exteriores, quam occulti et iuteriores, de
pari ante largilale non ftnxil. ilujus aulem propositio- qliibns in ptaemisso textu sernvo fuit.
nis ralioiiem siatim affert initio capitis 15 : Adhibita 23. El ne qiiis cavilletur, his duobus in locis
enim seniper isl univirsis Iwminibus qumdam supernm verba refuiatur el reluclanlur non referri nisi ad mo-
mensura doclrinm, quw etsi parciotis occulliorhque dos gratiae manifesios seu extrinsecos, quos sub par-
gralim fttil, suffecii tamen, sicut Deus judieavit, qui- licula disjunctiva auctor proposuit; recole et et confer
busdam ad temedium, omnibus ad testimonium; et invicem duos texius paulo ante descriptos; de mo-
idcirco qui perietunl inexcusabiles suni. llsec pro dis gratiae etiam occulth el internis ea verba ex au-
cxplicando germano auctoris sensudictasunt. Utrum ctoris menie accipienda mahifeste perspicies. Prinius
vero hcec ejus doctrina de gratia generali etiam in- textus ex cap.231ib. n, ubi generatis gratia parcius
lerna omnibus quantumvis perversis et infidelihus et occultius omniumhoininumcorda pulsans astruilur,
adhibita discrepet necne a doctrina S. Prosperi internam utique gfaliam ipso Quesnello interpretanle
Aquitani, noh est hic opus inquirere ac definire. Si evideiiler designat. Alier vero textus ex cap. 15, ubi
autem discrepare credatur, multo magis hinc confii'- membraiur parcior et occullior gralia, id est interior,
miibiiur hosce libros S. Prospero tribui non posse. quse Suffecitquibtisdamad remedium, omnibusad lesli-
21. Hic porro non est progrediendum ullerius, fnonium, eos distinguit qui eidem graliae. assensere
nisi prius alia quadam ralione considerentur iila re- G vel restitere. De eadera enim gratia omnium homi-
Citatae Quesnellianae notaiionis verba in cap. 13 lib. num corda pulsante seu inlerna dicitur, quod qui-
n : Vnum potro cetlhsimum, hanc svfficientiam, de busdam (non omnibus) suffecit ad remedium. idque
qua tiic serino est, nullo modo ad illam pettinete suf- assentientes et obsequentes respicit; omnibus autem,
ficieniiam gralim inleriorh Chfhli Satvatoris, de qua etiam non utenlibus ad remedium, ad testimonium
lanla dnimofum conteniione tantoque mstu digtadian- profutura tradilur, quod adresistentes potissiraura
tur hodierni llieoiogi, .etc, 681 q"ibus Quesnellns perlinet, qui sua pertinacia reluctantur. Tandem in
non tam videtur sollicitus in neganda Cain gratia textu de Cain, qui huic observationi occasioneni Je-
interna, quam in siibtrahendo hoc auciore a theolo- dii, divinam correctionem, cui ille restitit, ex liujus
gis defendentibus gratiam intefnam sufficientem, cui auctoris nvente non fuisse expertem omni gratia in-
scilicet resistitur : unde prosequitur monens suffi- lerna, quaeadmedendi modumsufficeret,demonslrasse
cientiafti ab auciofe admissam nori in internis gratiae nobis videmur. Ilaque ad gratiam vere interiorem,
auxiliis, sed in externis collocari. Forlassis etiam cui plures resistunt, quamque theologi sufficientem
dubiiabunt honnulli an hoc eodem consilio in po- appellare solent, astrueiidani oinnia conspiranl. Illa
stillis niarginalibus huic operi apposilis non solum auteni duo loca cap. 15 et 33 libri secundi, quibus
laudaveritpoteniiam et elficaciaift gratise, scribens annotavit 683 Quesnellus divinam graliam superari
initio capitis 26' lib. n : Gratiw officiumet efficacia,et nvn posse, vel eidem ntAti posse obshlere, haudqua-
similiier in cap. 7 epistolse ad Demetriadem : Polens quam repugnant. Neulro enim in loco auctor agit de
Dei operatio gralia, quibus sola efficax gratia ipdica- illa potestale intrinseca qua quis interiori gralise
lur; veruiiv eliam ad cap. 15 lib. n notaverit: J9eus w\sibi collaise resistere polest, atque nonnullos j'esistere
dal graliain, quw superari non possit; el iterum ad confessus esi, sed agitde vi exlerna quaead rem prae-
cap. 33 ejusdem libri: JViViif obsislere gratiw Dei po- sentem iiiliiluni speclat; eanvqne exterius admotani
lesl. Quse propositiones nulla iimitatione explicatae inieriori graiise, quam Deus inspiravit, resistere non
facile irahi possiint in propositionem Jansenianam potuisse pronuntiat. Enimvero priori lextu auctor
ab Ecelesia damnatam : Interiori gtaiim numquam loquens de martyribus, Ille ignis dileclionh, inquit,
reshiitur; nec non in propos. 10 eju.dem Quesnelli quem in cordibus fidelium Spiritus sanclus accenderat,
proscriptam in constiiutione Unigenitus: Graiia esl nullo modo ab opprimenlibus posset'exslingui, cum el
operatio manus omnipotenth Dei, quam nihil impedire qui cruciabanturveliemenliuiihardiscerettt, elc. Poslc-
potest aut retardare; et in prop. 13 : Quando Deus riori autem textu disserens de bellicis tumultibus
vutl animam sulvam facere, eteam tangit inleriori gra- qiiorum occasione aliqui barbari Romanorura auxi-
tim sum inanu, nulla volunlas liumana ei reshtit. liares ad fidem accessere, opus divinscgratiiv hiS ex-
£2. Ab hac autem damnaia senientia quantum ab- ternis tumultibus impediri non potuisse notavit lns
horreat auclor librorum do Vbcatione plura ejus vferbis: Ita niliil obshtere divinm gralim potesl, quo-
.estimonia oslendunt, quibus nullam postillanv a rninns id quod vohierilimpleatui, dum eiiam dkconliw
duesnello affixam ihvenimus. Notavit quidem alicubi ad uniialem irahunl, et plagw in temedia veiiuniur, at
atixiliorunv exieriorum insiifficienliam, et potesta- Ecclesia unde metuit periculum, inde sumal augmen-
lem etiam disseiiiiendi sub gratia efficaci aliqua ra- tum.
uoiie notavit in cap. 28 lil>. n liis verbis: Poiestas 24. Commendat poriro idem auclor variis in lociin
 385 BALLERINIORUMOBSERVATIONESIN DISSERT. II QUESNELLI. 588
graiiae potentiam et efficaciam, qua Deus obtinet, A redempioris exceptum tradil. Sicut nuUum a realn
quidquid eflicaciter vult; nuspiam vero illani gene- liberuin reperit, ita liberandh omnibusvenit. Ipsa ejus
ralem et indefinitam proposilionem scripsit : Quod lestimonia, quse a Remigio proferuniur, Chrislum
Deutvutl nos vellehoc volumus, quam Quesnellus in omninm, etiam Judae ac Judaeorum qui eum cruci-
margine affixit ad ea aucioris verba lib. n, c. 27 : fixeriinf, nemine exceplo, redemptorem testantur, ac
Q«t ergo tieniunf (ad fidem) amore ducunlur; dileeti pro ipsis eumdem orasse a.firmant; etsi uou omnibus
enim sunl, et dilexerunt; qumsiti sunt, et qumsierunl; hsec redemptio el oratio profuerint, eo quod non
et quod eos votuit Deus velle, voluerunt. De iis eniifi omnes ad Deum converti et poenitere voiuerunt. Ita
loquitnr qui cum reipsa ad Ddem venerint, id volue- etiam Augustinus (ne abejus doctrina Leo diseessisse
runi quod eos voluit Deusvelli. De iis loquitur qui ef- videatur) tract. 4 in Joaunera eormn etiam cruciGxo-
iicaci Dei voluntate ad fidem pervenerunt, in quorum rum qui damnati fuere Cliristum salvatorem prodi-
cordibus largiorihus et efficacibus donis Deus hoc dil his verbis num. 1 : Crucifixerunt Salvatorem SCUM,
egil ut crederenl, hoc effecit ul vellenl, quernadmodum et fecernnt damnalorem suum. Et ile Juda in psal.
dixerat paulo anle; non autem de omnibus loquitur LXTHI,serm. 2, n. 11 : Projecil pretium argenti, quo
quos cum Ueus velit salvos fieri el ad agnitionem ve- ab illo Dominus vendilus eral, nec agnovit pretium,
riiatis venire, ul idem auctor toto opere ostendit, vult quo IPSEa Domino redemplus erat. Et de generali
etiam oinnes ad fidem accedere, omnibusque opiiu- oratione Christi serra. 382, qui Auguslino tribuitur,
lationem gratise modis inmimeris partim manifestis, num. 2 : Quando in cruce pendens orabat, videbal et
partim occultis et inlernis adhibet, ul ex recilatis prmvidebatomnes inimicos; sed mullosex illis futuros
lestiinoniis vidimus: sod non omnes idcirco volunt, amicosprmvidebat; et ideo omnibus(non inquit multh)
quia Dei voluniali et opitulalioni gralise eiiam in- " veniam postulabat.
ternae resistunt aique dissentiunt; de quibus pro- 27. Cum vero S. Remigius S. Leonis testimonia
inde aucior ibidem tradidit: Neque accedunl qui dis- explicat de solis electis qui actu redempti fuerunt;
seniiunt (Deo ulique volenti et auxilianti), sed rece- palam loquitur de redemptione et oralione Christi,
dunt. quoad efficaciam ex voluntale absoluta et efficaci,
25. Verum in hanc pariter propositionem, Deus non vero quoad sufficienliain redernptionis prseparatse
vult omneshomines salvos fieri, in quani recidit do- et exhibitse omnibus voluntate amecedenti, quam
ctrina catholica de nvorteChrisli pro omnibus, ani- eum agnoscere indicant illa de Juda : Vere eliam
nvadvertendaesi quinta prremissseQuesnelli disserta- ipsius redemptorfierel, si ab eo eiiam post lantum rea-
lionis objectioexmodoexplicandiguwstionemde morte tum pie et fideliier indulgentiam poscerei. Hsec enini
Chritii. lndicanlur autem ibidem qusedam S. Leoni» verba sicut demonstrant redemptorh nomen Chrislo
testimonia, in quibus perinde ac si aliquid ab Augu- aitribui in sensu actualis effectus quoad efficaciam,
stini iloctrina alienum, nec cimi libris de Vocalione itasatis innuunl idern nomen eidem non negari quoad
conseniiens videri possit, quosensu ea inierprelanda sufficientiam, cum concedatur ejus redemptionem
sint, Quesnellus exiilicare studet, et ne quid ex sua potuisse prodesse etiam Judae si poeniiuisset; isti au-
mentecredatur proferre, prolixo S. Remigii archie- lem ea indicalur inutilis nnn ex insufficientia et de-
piscopi Liigdunensis ie.viu utiiur..Ha_ autem objectio fectu ip-ius redemptionisaut voluntatisChristi, quem
et responsio magnam nobis admiralionem injecerunt. cap. 12 professus est nolle nioriem peccatoris, sed
Leouis enim testimonia, qusc, ne male intelligeren- ut convertatur et vivat(hsec a theologis antecedens et
tur, Quesnellus explicanda censuit, scilicet de ora- C generalis voluntas dicilur, quae tamen non esi pro
tione et morte Christi pro omnibus, ne iis quidem omnibus eflicax), sed ex ipsius Judae defectu, qhi
exceptis qui non salvantur, ipso obvio verborum potuhset, uti cum Leone faietur, consequi remedium,
sensu non aliam doclrinam praeferuiit nisi eam quam si non fesiinntiet ad laqueum. Patet igitur Remigium
cum S. Augustino concinentem Tridentiua synodus admisisse ex voluntate antecedenti redemptioiiem
approbavit et docuit sess. 6, c. 3, inquiens : Eisi ille generalem sufficieniem pro onuiihus, et soium re-
(Christus) pro omnibusmoriuus est, non omitestamen demptionem actu efficacem ad eos restrinxisse , qui-
mortis ejus beiteficiumrecipiunt, sed ii dumtaxat qui- bus meritum passionis actu communicatur. Hiuc cap.
bus merilumpassionh ejus communicalur.Remigii au- 20 eorum Patrura sententiam, st qui etimn pro impiis
tera verba etsententiae quibus Leonem explicandum in sua impieiate permansurh Dominum erucifixum di-
Quesnellus putavit, adeo sunt involuta et ambigua, canl, sese non reprobare affimvat: Si placet, inquit,
ut iu pravum sensum laudatse Tridentini doctrinae SICMI el nobismullum placel, ut eliam htorum senlen-
opposiium, et quinlse Jansenianse propositioni faven- iia ex pieiaie veniens, propier pacem et venerabilem
tem detorqueri queant: unde Jansenistse in sui erro- pielatem honorabilium Pairum non reitnalur. Solum
ris pairocinium hos prscsertim et alios similes Remi- aliam inlerpretatiuncin, qua redemptio ad eleclos
gii texlus oblrudunt, quos ut catholici tlieologi ab resiringitur, credidit praeferendam, proplerea quod
iisdem eripiant, ex totius Remigiani operis scopo in sensu jam indicato de eflicaci eju^lem effectu ae-
aliisque ejusdem locis interpretari student in senten- cepia verissima sil, et plurihus Pairum ac Scriplura.
tiam quaereipsa ad obvitim Leonis sensum redeal, et testimoniis innitalur; ex alia vero seiiteulia metue-
cum Tridentirio dogmate coucilietur; ita ut solis _ ret ne sequali voluniate ac beneficio redemptio
verbis alia intentione prolatis Kemigius ab eodem ** Cbristi omuibus crederetur impensa et Pelagiano
sensu, objeciis textibus, videainr discedere. Mirum sensu vel Semipelagiano ex meritis vel iniiiis natura-
itaque accidit quod Quesnellus metuerit ne Leonis libus voluntatis Ivonvinum,iion a divina electione et
lcstimonia, 685 quae sanum et catliolicum scnsuin specialibus Dei auxiliis derivarelur : unde hac de
palam exbibenl, perperam intelliganlur, nisi aliqua sentenlia seu int(;rpretatione3 quam quarto loco an-
interpretatione explauentur; sed raulto raagis mirati tea descripserat, loquens cap. 13 hanc rationem ejus
sumus quod sine ullo periculi metu ea explicanda postponendse afferi : In quarto auiem modq illud sine
crediderit, prolixis Remigii verbis, quae nisi caute dubio cavendum, quia el occasionemPelagianw pravi-
accipianlur et explicentur, in pravam el damnatam tati prwbel, quod Deum, ut salvelliomines liumanas
doclrinam distrahi queunt, nec ullum lamenjfpericuli exspeciare asserit voiuntates.Vides ergo S. Reniigium
aut interpretalionis indicium subjecerit. Num per noii reprobasse, sed caute potius probasse lianc sen-
hsec prseludere voluit propositionibus 50 et 32. Jan- tenliam, si non malo 687 sensu accipiatur, et solum
senianse tbesi affinibus et damnatis in constitulione cavisse ab abusu, ac erroris periculum refugisse :
, Unigenilus, quibus Christus pro solis electis, qui adeo ut, si praevidissetabusum et errorem qui con-
i, reipsa salvantur, morluus innuitur." trario nisu ex alia abs se defensa interpretatione a
26. Aperle autem S. Leo serm. 1 de Nalivitate Jansenistis elicitur, hanc non praelulissei, sed quar-
cap. 1, nulluin qui peccalo aliquo tenetur, ac proinde tam; seu potius utramque recte explicatam, uli nunc
nulluiu etiara intcr reprobos, ab inlentione Christi catholici faciunt, approbasset» et errores utrinque
 itt PASGtt QUESNELLI "DISSERTATIONES1N S. JUEONISMAGNlOPERA. 388
impendentcs cavehdbs monuisset. Re igittif fciiiftS. A Qui salvalot est btnniumhoriiiiium, maxime fidelium,
Leone et ciim eatholicb dogmale S. Renvigiusconve- iu yerbis salvdiot oinhiumhoiiiiiiuih omues eiiam re-
liit, licei. verbis discrCpare videri possit. probQs^eftefalibusauxiliiseibonilategeiierali adjutos
28. Tandenvde auclore librorum de Vocatibhe , riianifesiecbmpieciiiur-; abhisenimdisiingiiitel.efctos
qUem Quesnellus iii hiemorata objeciibiVeappeliat, spfcciaiibusdonis ad sivlutemjierductos, quos verbis
liihil optis est addere. Totus eiiirivin eo est ut probet iriaxiiiiefideiium potissiinum sigiiififcatostradii. Di-
Deum velle onines pimiiiio hoiftines salvos fieri, eo- ceitdo enim, inquil, Qui SALVATOR ESTOMNHJM HOMI-
demqtie genefali sensii cap. 151ib.ji, tradit€hri- Ntlii, cbiifitiiiavilbbniidleiriDei siipet iiriiversos hoirii-
stuvn pfo omnibus, eiiam iinpiis et peccaloribu.smqr- nes essegeitetalim; adjiciendo auieiiiMAXIME FIDELIUM,
tuuih, d quoruin tiuihcro si aliqiih tiber iriventus est, osleiidil esse pdttiin qetietislnimani, qiiw meriio fidii
non est pfo omhibusmottuus Chtislus. Et cap. 51, in- diviriitiisinspiratcead suinmamatque tvietnain saluteth
lerprelaiis illud Pauli II Tiiiioib. iv, 10, de Chrislo : specialibusbeneficihptoveliaiut.

DISSEETATIO TERTIA,
BlPAItTITA
;
Qua S. LEONI MAGNGasseruntur CAPITDLAseu prmterilorum sedis apostolicce episcoporum
AXJCTORITATESDi_ GRATIA DEI ET LIBERO yOJ-tJNtATlS ARBITRiO, quCB COELESTINOpupCC
vulgo tribuuntur; et celebris exceplio de profundioribus difficilioribusque incurrenliuin
qufijMonyin Jjarfibus ad examen revocatur.

689 PARS PRIMA. B ex illis, quid degralia Dei et libero arbitrio Romana
et caiholica et servet Ecclesia, certo cogno-
jnter.S. Leonis Opera coilocamus (a) Capiluia de sci possit. 4*sequatur Qnod nulli e ponlificibus Romanis no-
graiia Dei ei libero vplupiaiis arbitrip, quae jam pfi- minalim lribuantur. 5° Quod in scriniis ecclesiaslicis
denv Ccelesiiiip papaetribuia stini, pjusque ad Gallpg contineri
epistolae subjecia. El lioc quidem pjures fori.as.se seruisset dicuritur; antequam enim ea codici suo in-
erunt qui nii.nlaetenveritaiis arguant, cuin id audear Dionysius -Exiguus, nullus codex ea legitur
mus nulljns, quodet falemur, cbdifcisms. auctoriiate, Ecclesisehabuisse, sed in scriniis tantumiiiodo asservabahtur
pullo editioniira anteriorum exeinplo, ntilia Ciijus- scripta sunl-. Romanse, unde et a Dionysio abbate de-
quam auctoris seu recentioris, seu antiquiofis siii'^
fraganle conjectjifa. Abdemus tamen, nec consiljum idem Sed, quod extfa cbplfpvefsiam est, fcilala circa
nQSlriini.ab iilis jmpfpbandum esse confidimus, qui tempps reperiiintiif a Petrp Diacopo aliisque,
iiaec Capitula cuift genuinis ,et indubitaiis S. Leoiiis qui ih causa fidei ex Orierite Rpiftanirnissisuiit, Lib.
lucubrationibus conferjp ac perpendere (quod a ?io- de lncatridtibite ei Grqiiq D. N. Jesu Cltristi ad Pul-
bis npn indiligenter pfaestittiift) ejt conjecturas jior gentiuni cap. ullimg. Exin a Cresconib episcopo Afri-
slras non o.ccupatQaniino perlegere studuerint, cahp, in fine suse collectioiiis cauohijriicirca annum
I. 'Capiliila iiaec varijs ab ipso apclpre ac ajiisque Chri-li 690 emiisse, eidem as.efiptum pontifici legi-
dpuantur nomiuibus : modo enim Auctprilales, ut in lur. Tum 691 denique pbsterioribtis saeculisa Flofo
prsefatione, nec non j.n Jituio et fine opusculi appel- ihaigistrd, Eedesia. Lugdhiierisis nominfe adyefsiis
lantur; modb Senteniim, ul in.eadem praefatione et SoaiiiiehiScolurri Erigenaih sfcfibente: Inde esl, in-
in poslremo capitulo; aliquaiido Reguim.apostolicwC quit, iita ecclesiaiiica el fidelissimq deftnitio, quam
sedis, ul in eodero uliim,o capituio, denique et com- beatus papq Cceleslinuspoiiii in decreth suis dicens:
i lia Deus iri cardibus honiiuum, atque in ipso libero
pendiosus lndiculus dicunlur in praefatiuncula. Citan-
tu.r autem a.b aliig sub nomijie Defretorifm, yel EpU Qperafur arbitfib, etc. ) Alv Hiiiciharo Reiiiensi lib.
siolm Cmiesiinipapm ad Gallbs; ab aliis Capiittla ge- de Pr-edestinailone, cap. 22, pag. 128, 130, cap. 22,
heraliori vocabulo appellantur, pag. 153, epilogi cap. 5 pag. 379. Item beatus Liipus
Atque sub hoc poslreivio ciiantur nop miilto post Ferrariehsis abbas jn Cpilectaiieis, 'qu-pst.2, Coele-
sexti saecpliinitium. Libens ehim subscribo doctlsr stiho guoque qpusculum islud vindicat; ad cujus
sinvivjri copjeclurae,qui haec C.apjiula.caminemorata coiiiivieiidationemfacit, quod eam ob causam Ccele-
esistimai a Romano pontifice Hormisda' iu epistola siiiihm rhagnis doetoribus accenset. Cmlestinuseiiam
ad Possessorcm,circa arinuni Chrisii S20.scripta, cu- papa, inquit, magnis annumerdndusdoctoribus, de li-
jus690h«c sunt.verba : Di arbilrio, inquit_.,libero, bero arbiirio, ut tanium ponlificemdecuit, universos
et graiia Dei.qmclRotiiana, hq.cesl calholica, sequatur iitslitiiit. Ex ejiis dectelis verbq htic sunt : In prmva-
ei servetEcciesia, licet ex vqriis Ubrisbeali ^ugustini, ficalibne, inquit, Admomnestimninespossibitiiatemet
et maxime ad HUqrium ct Prosperum, dbunde po.ssil irinoceiiliamperdidhsi, etc. Pltira deinceps ex Capi-
iulis 1, 2, 3, 4 et 5, refert. Remigiusepiscopiis Lug-
agnosci; lamen et in sprhiiii, ecclesiasticisexpressaCa- duiiehsis
pitula conlinenlur, qum.si iibi desunt el necessatiacre- iis cunv sua Ecclesia in lib. de tribus Episto-
dh, destiuqbiinus(Episl. 70 Hotmisdw PP. ad Pos- cap. 23, et in libello de Absplutione quaestionis,
sessorem, in fiiie). De.quibps enim aliis Capituiis ha3c etfc. Alitto Vvonein aliosque plurimos auctores , qui
intelligerentur? aut quibus cl.arioribusverbis iha de^ up. Capitula Cceleslino asseruerunt. Quibus omnibus
signari possint, quam q.uibus utitur hic pontifex? prEeiverat Dionysjus Exiguus abbai. Romanus , qui
Convenit fcnimverocuni his quaj Leoni iisserimus, codicem defcretofuiiv Ecclesise Romanse confieieivs
quod sint de libero atbiirio et gratiq, cuih et titulus seu ordinans, circa anntinv Donv.500, Coslestinide-
et clausula h.oc ide.m expressissipie habeant: Incu cretis Capitula ista inseruit, occasionemque errandi
piunt vel expliciunt prwieritbf.uni.sedh apbstolicm pfaibuit posieridfis aevi scriptoribus, qui eadem Coe-
ephcoporuin Auclorilqiesde graiiqDei el libeto volun- lesiirii hbmine laudarunt.
lalis afbitfio. Convenit 2" qubd exptessa dicuntur Cq- I.i. Dt ejijii) a Coelestino copscripia esse non cre-
pilula, hoc est ejtcerpta.ex poniiflcum Ronvanorvam danlur, tot licet coiiiradicentib.us tesiibus, plurima
seri Dtis vej aoprpbatis ab iisdem decretis. 5° Quod momenta persuadeni, ex quibus craunclipris naris

BALLERINIOBUMANNOTATIONEk
(a) Contrarium statueturin 'Sul)ii.(M-is
flfcsfrva.ioftibusntiin. 6.
3«) DISSERT. JIL DE AUCT. EPISCOPGRtJMSEDIS APOST. DE GRATIA DEI. 320
scriptores jam pridem hliuro islarum sentenliarum A monstrat, cum de hujus sedis episcopis ait: Sacra-
auciorem esse subodorati sunt. ' tissima beali apostoli sedes per mihhteiium prmsulum
Ita siquidem prsesensit jam a cenlum et quinqua- suoruin, elc.: rectons Ecclesim Romanm; aposioUci
ginta annis Joannes Wendelstinus, qui codicem ca- anlhlites.
uonum et decretorum pontificiorum Dionysiano non 6. Si pro parte vel appendice litterarum Ccelestini
nvulium absimilem edidit Mogunli.Ba. 1525. Indubi- papse habita lunc essent ejusmodi Capiiula, itane
tanter enim margini hanc notam ascripsit : Hmc pudorem omnem abjecisset VincentiUs Liriiiensis,
undecim capiiula sequenlia non sunl Cmlesiini papm, ut pro se suisque scriplum esse a Ccelestiiiftift illis
sed ab alio interposila. Hanc censuram aliquo modp "lilteris 693 'am grandi luba personaret, ut fecit in
temperatam in conciliorum colleclionibus transcri- suo coniuionitorio? Qui enim ausus est novitatis no-
pseruntqui has edendas post Merlinum procuraruht, fam Augustini adversariis a Coeleslino inustam in
Crabbius a. 1538, Surius a. 1551, et Nicolinus a. sancti doctoris discipulos rejicere, verilus esset, ne
1581. Sequentia undecim Capitula, inquiunt, videntur tam apertis definitionibus Capilulorum, quibuS suo-
poiius ab alio quopiam inierposita , quam esse ipsius rum Massiliensium et Lirinensium errores ssepiiis
Cmlestinipapce.Coelesiinopariter abjudicant eminen- proscribebanlur, revincerelur ac impudentis argue-
lissimi doctissimique cardinales Antonius Carafa el relur mendacii.
Csesar Baronius; hic ad annum Chr. 451, ille in col- 7. Omnibus, ut jam dixi, erroris occasionem de-
lectione epistolarum decretalium, quse ab eo curaia, dit Dionysius Exiguiis, cijm epistolse Cbeleslini an-
po6tejus moriem Roinse prodiit a. 1591, elliinoeen- nexuit Capitula quae discutiftVus;ex ipso enim Cre-
lio I'P. IX dicala. Quibus adde Franciscum Suare- T. sconius, Petrus diacoiius, omnesque noni saoculi
ziivmihprolegom. 6 de Gratia, cap. 1, num. 11, Ja- scriptores, qui proCbriSli gralia deceriarunl. At si
cobum Sirmondum in notis ad tom. I Concil. Gall., ' curiosius iiispjcialuf codex "Dionysii,nihil deprehen-
et Gerardum Vossium lib. i Hislor. Pelagianse cap. rietur ex quo statuere liceat Capitula ista partem
30, qui tamen ultimus partim Ccelestini, partim Gai- esse epistolae S. Ccelesiihi; e cbinra vero hocfuisse
lorum 692 S. Auguslini discipulorum esse putat Dionysii cQrisiiium; tit uniihi ab altero discerneret,
Capitula : quia videlicet ab his collecta oblataque claniant ipsius codicis series et affectat-e discfiminis
Ccelestino, hujus nomine fet auctoritate postea publi- notse, quae in eo cohspieiuntuf. Quoties eiiim uriius
cala sunt. pontificis scrjpia ab alteritis scripiis secernere vuli,
2. Si Ccelestini essent et ab eodem epistolse suse hunc semper tiiulum initio pritni decreti seu epi-
ad Gallos subjecta, quomodo circumferuntur, aliquam stolae prseponit: INCIPIPNT DECRJITA N. PAP^E ; quem
procuidubio eorum meniioriein ipse habuisset, cujus non lepetit iniiio subseqiieiiiium ejusdeHi pmitificis
tamen ne apex quidem illorum meminit. Non eliara decreiorum seu epislolafum. Hahc porro dislinctio-
hanc episiojse apposuisset clausulam : Deris «os incp- nis noiam legere est in fronle Auctofiiaium de gra-
lumes cusiodial, ftaires charissimi: quae finem epistp- tia : INCIPIUNT PR_ETERITORUM SEDJSAPOSTOLIC_E EPI»
lae Coele.stiniaii_c
demonstrat. SCOPORUM AuCTOtUTATES DE GRATJADEJ.. 2" Illitio
3. Cum S. Prosper collaiorem exagilans omnia cujusque ejusdem poiitificis epistolse auctoris noinen
adversus eum tum conciliorum, tum poniificum Ro- nhmquam omittitur :'CbeIeslihi aiitem npmen in ca-
manorum suffragiaaggerat; eiuivdemque urgeat au- pite senlentiarunv de gratia noh apparet; ex quo
clorilate non solum lnnocenlii, Zosimi et Bonifacii, conjicio aueioris nomen vel ignorasse Dionysiiim,
sed et ipsius Ccelesfini: nefas estsuspicari quidquain C vel ex consilio omisisse. 5° Majorem etiam di-crimi—
ab eo auctore oraitteiidum fuisse e decretis a sede nis nolam huic seripio apposuii, quam aliis diverso-
apostolica contra adyersarios gralise promulgatis. rum pontificum epistolis ; legimus enim in fine Ca-
Crjeleslini porro unica.m CQmmemorat, quae cst ad piluloiunihancclaiisulam: EXPLICIUNT PR_ETERITORUM
Gallos, epistolam : quavulut auctorilateiiv doclrinam- SEDIS APOSTOLIC-E EPI^COPORU»! AUCTORITATES DEGRA-
que Auguslini de gralia Chrvsfi mirum quantum effe- TIADEIETLIRERO VOLUNTATIS ARBITRIO: omisso ubique
rat, de doctrinae tamen ipsius articulis probationi- Coelesthiihoinine Quaeclausula similisve nec in iine
busque prorsus silet: at pene prsevaricatioiiis reura loiius codicis reperiiur : ut videaiur ohineii) erroris
dixcrim lantum viruni, si pressisset silenlio tam viani circa senteniias illas tania diligentia pra?clu-
egregiam aucioritaium congeriem, quse ex aposlolica dere voluisse; nefcaliam ob causam coihriioniloriuiri
sede emanaus, tam sirenuum gratise nori poluisset istud epistolse CoeL-Slinianriexuisse, quanvqnia n.ove-
latere defensorem, qui illam Romansc Ecclesise au- rat ofccasione liujus epistolae fuisse exaraium, si-
spiciis propugnabat. mulque Prospero iraditum.
4. Yincentius Lirinensis presbyler et monachus 8. Juvat et ociayum argumentiim sumere ex co-
plurimum iaudans eamdem Ccelestini epistolam Com- dice nostro antiquo Romano; cum ehlm omnes seu
monitorii sui adversus hsereses cap. ult., sed etPlio- dogmaiicasseu decretales poniificum Urbis epistolas,
tius pairiarcha Constantinopoliianus longe posterior et inter alias quse Coelestini papse sunt, collegerit,
eam in Bibliolheca recensens in boec verba : Scripsit conjeceritque auctor in codicem, epistolam tairien ad
quoque ad ephcopos Galliarum de fide S. Auguslini; Gallos de Prospero et Hilario ornisit. Cur iia, nisi
pari uterque silentio prseterit dicta Capitula : quod j.- quia nihil dogmatis yel discijJinae continebal? Conii-
argumento est neutri scripiorum jllorum ea fuisse " iiuisset autem dogmaiis plurimum, si pars cpistoloe
comperta, saltem ut Ccelesiiiii papaeopus. essent CapHula. 694 Nulla enim fefe est in loio
5. Nen eum loquendi nvodum hujus compilaiionis codice epistola, quse de uno aliquo doclrinae calho-
auclor, nec eam auctoritatein usurpat, quaesummum licse capiie plura, accuratiora, onvriijvvodemeiiofa
pontificem pra;sef'erant. Pluries enim allegans Ronva- babeat. Non igitur pro Coelestini decfeto ashita est
nse Ecciesiae praesules , Innocentium puia , et Zosi- Leonis lempore, a quo prsedecessoruih suorum de-
inum ,, nusquara eos prredecessores suos appellat: creta codici inserta alibi conjicio. Dionysius vero
quod maxime lamcn fieri solet tum a cseteris ponti- qui epistolas S. Leonis pmissas ivi antiquo codice, in
ficibus Romanis, tum ab ipso Coelesiino in illa ad suo supplevii, supplevit etianv capitula ,de gratia,
Gallos epistola. Deinde ita passim loquitur ut ponti- quibus et epistolam in gratiam S. AuguSlihi discj-
ficnm Romanorum et scriptorum etiam aliorum se pulorumque scriptanv praefixit.
prodat discipulum, nedum pontificem Romanum : III. Ex qiisestionuni quse (B) a Pr.bspefo ct ab
exempli graiia : Nos piissimi patres docuetuni; apo- auctore Capitulorum ventilaniur affinitate, atque ex
sioticwsedisnos scripiq doc.uetunl; maghtrh nqslris ipso etiam tractaudi in.odo riata est ,aliOriini con-
bblbquiintiir.El alibi se alium a prasule Romanp de- jectura seu potius sehtenlja, qui bpUscuiiim istud
BALLERLNIORJB.M ANNOTATI0NES.
(«) Prospero citius iribtienda licee Capitula, et.quaoccasione scrip.a Jeges Lho.bsefy. p, 7„c,lS»
391 PASCH. QUESNELLI DISSERTATIONESIN S. LEONIS MAGNIOPERA. 392
«Prospero nuncuparunt. Ita enim legimus in editione A conira vero pluribus aliis locis de ProspeVi delega-
'colleclionis episfolarum decrelalium Romae procu- lione ila sermonem facit, ut numquam eum non le-
rata a doctissimo cardinale Antonio Carafa et in Bi- gati persona indutum, munquam non legaiioiiis jure
niana concdiorum : Non videtut dubiiandumquin se- el auctoritate scribentem inducat. Hinc in oppre de
quentia sint Ptospeti, tam sunl similiu el argumenlo Praedestinatione cap. 1, eleodem sensu lib. de non
el styto ejus scfipth. Libro cerle conira Collatorem Trina Deitate (Pag. 15 edil. Sitmondi) : Inslanlia
capita quwdam altingil non, dhsimilitet alque hic le- Ptospeti ex delegaiione ipsius sanclw universalh Ec-
guntut. Non alia quoque scripta in mente habnisse, clesiw, redargutbs convictosque dicitfuisse hsereticos.
quam quav his Capitulis coniineniur, viro erudito Hinc ex detegatioiie aposlolicm sedh incomposita in
visus est Hincniarus, cum in libro de non Trina Dei- Gallich regionibus ab eo coniposila, dicil ex praefa-
late (Pag. 42 toin. I edit. Sirmon.) allegat decrelaCw- tione ad Vincentianas objectiones. tlinc capite 3
lcsiini papw, ex cujus delegationebealus Prosper hinc ejusdem operk eumdem Prosperum vocat absolute
exoriam tiwresim per auctoritalem Scriplutatum et legatum Romanw Ecclesiw, fidelemque cjus interpre-
docttiiiam B. Augustini revicit el compressitin Gallih. tem. Et sub fineni ejusdem libri, qui de praedestina-
Unde hujus suspicionis auctor latissimum excogita- tione Dei aliter senlire voluerit quam bealus Prosper
vit discrimen inter Opera quse privato caiholicse ex delegalionesedh aposiolicm jussu sancii Cwlestini
docirinse propugnandae zelo per semet aggressus est definivit, indicat sane eum non senlire : quod ad Ca-
Prosper, et eam quasi fidei formulam, quaui ab eo- pitula, quse de praedestinatione nihil expresse habent,
dein pontificis Romani vice ac delegatione conscri- trahi nequaquam potest. Denique nec islo loco, nec
ptam putat. In illis videlicet quasi iiberiori ingenio R in ullo alio Hincmarus ascribit Prospero Capitula :
"
ci calanvo indulgentem abstrusiores quascumque de quae sexcentis locis inter decreta Cceleslini ab eo
graiia et praedestinatione quaestiones fusius expen- numerantur, eoqne nomine laudantur.
di.se; in liac vero perpauca, eaque omnibus pene 696 I^- 2. Minime videtur bujusmodi scriptum
obvia, vix aitigisse, ne ab ea brevitale quse fldei pro- noinine et auctorilale seu Ccelestini, seu cujusqiiain
fessionenv decet raaxime longius discederet._ poniificis Romani, prodiisse, sed ab homine privato,
Verum ut conjectationi huic non assentiar facit vel privatiim hominem induente fuisse exaratum,
l°.quod ea quae (a) de"delegatioue Prosperi irahun- non ut publicam et auctoratam fidei regulam, sed ut
tur ex verbis Hincmari ad isihacc Capitula, non sa- privaium doetoris catholici commonitorium, fidem
tis firmo niiuutur fundaraento. Eisi enini in conlesso quidenv Ecclesiseinquirentis, elucidantis, exhibentis,
est Prosperum a sede apostolica delegalum esse ad non tamen auctoritate apostolica promulganlis. Ubi-
propugnandam Ecclesise caiholicae de gratia Christi que eniin auctof ille pacifici conciliatoris personam,
doctrinam, nimis tameu constiingitur illa delegatio, et compendiosiindiculi, ul ipse loquitur, collectorem
si ad pauca haec brevissimaque Capitula fuerit coar- agit, non publicum cdicti ecclesiasiici praeconem;
ciata-: cuni exipso Prospero in praefatione Respon- refert praeieritorum Romanaesedis antistitum Auclo-
sionis ad objectiones Vinceutianas longe plura ab eo ritates, non praesulis lunc sedeniis auctoritatem cir-
dlscanius esse conscripta adversus gratise inimicos ex cumfert: et uiagis instruere videiur errantem ami-
maridaio sedis aposto.icae, atque adeo haec ipsa, in cunv, quara Ecclesiam docere universam. At ea non
quibus profundiores quaestiones ventilasse dicitur; est tractandi ratio Prospero familiaris, qui numquam
ila ut pene 695 cenuni sii, quidquid scriptorum non scribit, nisi ut conductus Ecclesise Patronus, to-
de gratia evulgavit sanclus Prosper, saliem post C tamque ejus veritati propugnandse circtimdueens
Romanam proleclionem, id omne ex Romanorum auctoritaiem;.quod nequaquam in auctore illo repe-
pontilicum prsescripio ab ipso editum fuisse, ei quasi rire est, qui sic loquitur : JVccessariixtH, inquit, fuit
fidei portionem assertas ab eo esse proposiliones inquirere, etc., ut plenius qui in uliquo dubitant in-
illas quas libris snis adversus Semipelagianos defen- struantur, constilutionessanclorum Patrum compen-
dit. Sic eiiiui scribit : Proposith singillatim sedecim dioso inanifesiemusindiculo. Quod si quh non est ni-
Capilulh, sub unoquoqueeorutn sensus noslrt e( FIDEI mium contenliosus,agnoscal, etc.
QUAM CQNTRA PELAGIANOS EXAPOSTOLIC/E SEDISAUCTO- 5.~Auclor Capiiuloruni' aperle satis indicat se
niTATEDEFENDIMUS (Prwf. Resp. ad pbjeciionesVin- eontra haereticos publice saltem et ex professo non
centianas). Ex quibus evanescit discrimen illud Pro- dimicasse, ciim loquens de iis qui profundioresdiffi-
speri nuiic privatim, nunc publice; nunc ex proprio cilioresquepartes incurtenliuin qumslionumlatiits pet-
ingenio, nunc ex aucloritate sedis apostolicae pu- ttactgrunt restiteruntque hmreiich, et Augusiinum
gnanlis; isthic arduas quasque qusestiones excutien- Prosperumque quasi digito monstral, et se ab iisdeui
lis, illic abstinenlis ab abstrusioribus. Passim enim hac in parie secernit. Et alibi : Uagistrhnostris, tam-
ct ubique in aliis scriptis eadem arte, iisdem armis, quam necessarium,modum excesserinl, obtoquuntur.
eadem Ecciesise auctoritate munitus pugnat et vin- QuodProspero nequaquam convenire sole clariusest.
cit: nullis non se immiscet qusestionibus, quae ad V, Quem ergo dicemus scripti hujus auclorem ?
gratiam spectant, eliam difficilioris ac sublilioris Ego certe non alium putaverim ab cii qni dnos de
inquisitionis, nec illis tantum, quibus sese tiieolo- Vocatione omnium geniium libros conscripsit, quos
gus exerceat, sed et iis quibus adhserere necessiias v_. superiori dissertatione sanclissinvo ponlifici nostro
incumbit Christiano, si cum Ecclesia sentire velit, vindicavinvus. A Leone, inquam, conipactum esse
ut ex relatis fit manifestum. Deinde ad Hincmaruin compendiosum hunc indiculum prorsus existimo,
quod attinet, nec in eo qtiidem loco, qui profertur, non ex quo ille pontilicatum gessit, sed per id tem-
delegalionem Prosperi ad Capitula isla velscribenda, poris quo diaconi solummodo fungeos nvunere, Cue-
vel promulganda refert, sed ad ea potius omnia quae leslino PP. rerunv ecclesiasticarum minister aderat:
reversus in Galliara vel scripsit vel disseruit. De his quo lempore et ipsum Cassianum ad Ecclesiic men-
enim Solum opusculis loquiiur Hincinarus.in quibus tem reducere satagebat, et geminum de Vocatione
Prosper hwresim per auctorilalem Scripturarum et oiniiiiim gentium libellum scripsisse a nobis credi-
doctrinamB. Auguslinirevicil et comptessitin Gallis. lur. PrBeierquanv quod enim vix ullus per illam
At niillo e Scripiuris, nullo ex Augustini doctrina aviatem occurrit ciii hoc opusculum attribuere queas,
siimpto argumento pugnat auctor Gapitulorum, sed cmn Prospero adimis, nisi Leo noster seu aucior
ex sola EcclesiseRomanaeauctoritaie, paniiiv iu pon- libri de Vocatione omnium gentium : tam idem in-
lificunvdecretis, partim in Africanis decrctis, quse genium consiliumque, lam eumdem in utroque illo
sua approbando fecerat, partim denique in solemni- opere deprehendere raihi videor, ut nihil similius
bns eiusdem precibus cseremoniisque contenta. E modo mehti occurrat.
BALLERINIORUMANNOTATIONES
(a) De hae praesumpta delegatione Prospeii vide observ. n. 7. — •", -' .
593 DISSERT. III. DE AUCT. EPISCOPORUMSEDIS APOST.' DE GRATIA DEI. 394
Primum. cnim utriusque illius scripti scopushicj A modum de gratia disputans excessisset: tantum abest
est : ul quid prsecise ab homine catholico credi ut ejus se subdere auctoritati parali essenl. Quapro-
oporlcat circa praedeslinationis gratiaeqhe divinae pter omisso ad tempus-causse patrono, patroni cau-
mystertam, sepositis abstrusioribus qusestionibus, sani suscepit ex conciliorum ponlificumque Romano-
iixum habealur; 697 1"hd iu hac materia occultuul rum auctoritate defendendam, aliam iniens viam ab
sit, quid manifeslum; qui limites disserendo sint ea quse a Prospcro calcata fuerat, quani quidem, in-
atiingendi, nec iransiliendi. Eo unice collimat au- fensis nimirum Augustino Semipelagianis, iisdem
ctoris utiiusque operis inlentio, ut legenli lum ea subvertendis magis quam convertendis idoneam esse
quse subjicimus, tum alia permulta quae omittimus, expertus fuerat.
perspicuum fiet. Ulramque hanc probationem confirmat, quod in
Lib. i de Vocalioneomnium genlium, cap. 1: Con- praefatione Capilulorum legilur in hunc modum: Ut
tratiarum dhputalionum nullus tetminus reperilur, ergo pteniusqui in aliquo dubitant instruantur, consti-
idum non dhcernilur quid manifestum, quid sit occul- tutiones sanclorum Patrum compendiosomanifestemut
Jum. Deliac igiiur compugnanliaopinionum,qua meti- indiculo. Frustraenim pleniorem hanc instructionei.i
turaet temperanlia sentiendum sil, quantum Dominus vocat, nisi ad aliam respiciat cui accederet, quse ni-
adjuvcrit, anniiar inquirete... ut non solum nobis, sed niirum auctoriiatem conciliorum pontificumquc Ro-
cl aliis ulile sit ad aliquemnos limitem pervenhsequem manorum desiderabat. Haecenim sententiarum series
non debeamus excedere. Siiriilia habentur ejusdem compendiosa est el brevis, ut ipse ea'm appellal au-
libri cap. 14, et lib. n cap. 1, 9,10, 22, clc. ctor, nedum plena et plenior, nisi fusioris alicujus
Auctor indiculi idem consilium prodit in prsefa- .r. operis veluii pars aut appendix esse cogitetur. Aliud
tione sua, ubi se ea occasione scripsisse significat,Ja porro nullum nimc superestprscier geminum de Vo-
quod nonnulli, qui catliolico nomine gloriantur, catione oninium gcniium libellum. Prosperi enim
Naghtrh lamcn nostris, inquit, tamquam necessarium lucubrationes eadcm quae in indiculo reperiuntur
moaum excesserint,obloquunlur. Et poslea: Quod si conlinent fusiori sermone explicata.
tjuh non nimium ett conlentiosus, agnoscat omnium Vll. 3. Quod argumenium ab ecclesiasticis preci-
dhpulationum connexionemex hac subditarum auctori- busdesuniitur capituloseu sententia8,proastruenda
iatum brevilatependere, nullamque sibi conlradiclionis gratiae necessiiate, idem prorsus adiluciiur lib. i de
supereste rationem, si cum calholicis credat et dicat. Vocatrone gentium cap. 12, si non iisdera omnino
Et in fine: Profuncftorestierodifficilioresqueparles in- terminis, sed eodcnv tamen ingenio, et contextura
<ciirreuttumqucesttonutn,quas latius perlractarunl qui scrmonis eadeai.
hmreiich reslilerunl, sicut non audemus coniemnere,
iia non necessehabemusaslruere: quia ad confitendum Lib. i de Vocat. gent. Capituto 8.
graliam Dei, cujus operi ac dignationinihil penitus sub- cap. 12.
iraliendum esl,satis sufficerectedimus, quidquid secun- t De hac ergo doctrinse « Obsecraiionum quo-
dum ptmdiclastegulas apostolicmsedis nos sctipla db- apostolicae regula, qua que sacerdotalium sacra-
cueruni; ui protsus noit opinemur calholicum, quod Ecclesia universalis im- menta respiciamus, quae
apparuerit prmfixh sentenlih esse conlrarium. buitiir, ne in diversum ab aposiolis iradila in toto
Quamobrem istum sententiarum indicem eodem intellectum nosiro eva- mundo atque in omni Ec-
fere lemporc, eodemque consilio scriplum esse cre- gemur arbitrio, quid in clesia catholica uniforrai-
diderim, quo opusculum de Vocatione omnium gen- ((] ipsa universalis Ecclesia ter celebranlur : ul legeni
lium. Unus idemque est ulriusque scopus; noh ea- seutial, inquifamus, etc credendi lex slaluat sup-
dem tamen via illuc tendilur alvutroque. In illo si- ^^^Pf^copi^^looApo- plicandi. Cum enim san-
quidem deVocationeomniumgentiura opusculo,divi- stolus fieri obsecratio- ciarum plebium praesules
nis potissimum Scriptursc sacrse testimoniis ulitur, nes...Quam legemsuppli- mandatasibimetleg.itione
ad eumque velut Lydium lapidem quaslibet qusestio- calionh ita oinnium sa- fiinganlur apud divinam
nes examinat :' in hoc vero indiculo ecclesiastica cerdotum el omniun. fi- clemenliam, humarii ge-
tantumiiiodo auctorilale conciliorum, pontificum Ro- delium devoiio concordi- neris agunt causain; et
manorum, et (quod ad cuiuulum adjicil). rituum tcr tenet, ut nulla pars lota secum congemiscenie
precationumquc sacerdotalium, rem tolam conficil. mundi sit in qua hujus- Ecclesia postulant et pre-
Quamobrem unum istorum opusculorum alterius esse modi orationes non cele- cantur, ut infidelibus do-
supplementum, facile adducor ut credam. Priore brentur a populis Chri- netur fides,- ui idololatrse
'enim adversarii ex Scripturis expugnati, in aposlo- ' ' stianis.Supplicatergoubi- ab impietatis suse libe-
licae sedis auclorilalem velut in arcem se receperunt, que Ecclesia Dei non so- ren.tur erroribus, ut Ju-
ex qua posterioris hujus opuseuli opedejiciuntur.Ut lum pro sanctis ct in Chri- daeis ablato cordis veln-
igitur conjecimus geminum illuiii libellum a sancto sio jani regeneralis, sed mine lux veriiaiis appa-
Leone lunc diacono editum esse, ut amico suo Cas- eliam pro ohinibus infi- reat, ut liaereticicalholicae
siano, ejusqueasseclis Pelagiana lue,aliquaex parte, delibus et inimicis crucis fidei perceplione resipi-
laborautibus, succurrerel; ila et hunc existimamus Christi, pro omnibus ido- scant, ut schismatici spi-
conlextum ab eodem fuisse Auctoritatum indicem; n lorumculloribus, proom- ritum redivivae charilatis
ut qui adhuc ex pontificum Romanorum doctrina, nibus qui Chrislum in accipiant, ut lapsis pceni-
quam jactabanl suam, dimicabant, ex eorum aucto- membris ipsius perse- tentisereinedium confera-
ritate 698 revincerenlur. Quibus perspectis, Cas- quuntur, pro Judscis quo- lur, ut denique calechu-
siauiim sibimetsilentium imposuisse etmenlemmu- rum caecilaiilumen Evan- menis ad regeneraiionis
tasse, facile credo, lum quod alias ad propugnandam gelii non refulget, pro sacramenlaperduciis.cce-
Ecclesiaede incarnatione Dominidoctrinam adversus haerelicis et schismalicis, leslis aula misericordise
Nestorium eum non impulisset Leo, nisi jam tum qui ab unitate fideiet cha- reserelur.Haecauiem non
erroris abjiciendi spem dedisset; turaquia Romanse ritatis alieni suut. Quid perfunciorie, neque ina-
sedi addictissimus semper fuit Cassianus. autem pro istis petit,nisiut niier a Domino peti, re-
VI.2. ln utroque opere Semipelagiani magis quara relictis erroribus suis con- ruraipsarum monslraief-
Pelagiani impugnantur,' sed eadem pariter sobrie- vertantur ad Deura, acci- fectus: quandoquidem ex
tate, eademque modestia. Uterque asperioribus ver- piantfidem.accipianlcha- omnierrorum geners plu-
bis abslinet: neutferiis quos instruit, haereticum no- ritatem, et de ignorantiae rimos Deus dignatur at-
men impipgit; sed eosUnlum libetiatbittii defensores : lenebris liberaii in agni- lrahere,quos erutosde po-
ac voiunlaiumpatronos, uterque in praefalioneappel- lionem veniant verilatis? lestate' teriebrariim trans-
lat; Uterquc snncli Augustini nomen auctoritatein- Quodquiaipsi praestaresi- ferat in regnum Filii cha-
que rclicct, idque ex consilio, eo quod Semipelagiaijii binequeunt.malaeconsue- ritatis suae,et ex vasis irae
Auguslinum suggillarent, lamquam qut necessariumi ludinis pondere oppressi, facial vasa misericordiae
PATHOfc.LV. 13
 3&J i MsCH.#ifESNEl,LI blSSERTAtlONES IN S. LEONIS MAGNIOPERA, Z'J'i
et diabhli vihfculis^iligal, Quba adeb jfofurn divihi A diutno in se coopnRCTUiv QPERI,el incipiat EXERCERE ad
neqiie 'de&hilbhes "sVi.asbperis esse "sehfilhfViit tneittwm, attorfde supeino semineeoncepit ad studium.
eyiiifcerev&ierif; vviisefi- l.oeejelficieftti'Deo .gralia.- De jejunio septimi mensi<;,serm. 1, cap. 2 : CesseH
cors ht justus Dbnvinus rtim semper actib iaudis- iniquitas, sed non stt OTISOA jusltttn... Sub oculisjusli
pf b hmhibus sibi yulVsup- tjue 'ebiifessib prolfiriihi- jiidicis sumus, 701 novit quanlam umcuique bene
plicarijt iit fcuin.yideihus hKtipne faliuih vfercoi.re- opeiandi dedetit faculiaiem. Non vult OTIOSA ESSE
• de iafti pVo^undis jmalis ciioiie tefef-fiifr. .'» MU".ERA SUA.Serm. 5 de Ep_p'i.in. cnp. 3: Conside-
iriniiihefo's 'erih, honaffti- ranles tneffabilemerga nos DIVINORUM MUNERUM LARGI-
bigamus Deum prsesti- TATEM,CO0PERATORES SIMUS GRATI.C DEl OPERAISTIS I_t
tisse', qhod ut; pf_fesfafet NOBIS. Serm. 6 de Nativit. cap. 4: Ipse qm dedii velle,
orafus fest; '«t graiiiaj. donabil et posse, ul stmusCOOPERVTORES OPERUM EJDS.
Serm. 0 de Passione cap. 5, COOPCR^TORES andacim.
ajgehies pfb his qpi Saivi Lib. i de Yocal. gcntium cap. 23: Quod totum sive
facti sunt^s'pefe'mhsWiiam
eos qui hohnumilluriViriWi i>ERCOOPERATORES GUATM', srvc pet subnunisltalionem
siiivi ePdem^divihai. gfa- spnitus ilteinclioal,ilte augel, elc. EpistolseadDenie-
lise opefe eximen!dbs de" iriadcm c.l: COOPCRATORCS DEI oppotlune piam aihi-
bueie culluram. Et cap. 15: JVcc supeibos nos vult
pqtestafe tehehrafurh., et
ihreghhWT^eiy^riusjquaih esse, ncc desides; COOPER\TORES IHOSESSEOPORTJ_T
de hac vita fexeiiftij.tfa.fts- SRATI/EDEI.
fer.eridos. i _" Capitulo 9 • Qub utique auiilio el muneie Dei non
niifeilur liberum at bilimm, sed libeialur ; ut de lene-
Qiiibus ih v~.rbis'mhil.iplpxtufri fefuni, tumThcum bioso lucidum, de ptavp t ectum, de tanguido sanum,
siftiiiiiudb facile d.epfelVendilur."Nabii° jftiferquejpiV- de imptudenie sii pioiidum. i \m notavimus in supe-
blicam hanc supplicahdi legem ,'sfbivpaslbiistradifatn riori disvertatione quanv fannliaris s.itLeoni nostro
agiibscit; "2°uterque pef uftivefsam Ecciesisiift cop- II.TCoratioms construcuo , in qua plnres antiiheses
fcbrditer eastodirl asiserijt;3° hlefque sifniiem et iihi- fnngeiuiitur, relegato ad Jinem verbo quod sensum
fofvivenVsftppiicahjdi ubique riturti bbseryat; ~7QQ impleat. Exempla ex plurimis pauca habes suh num.
4*heihvnfehia suppjicaiibiie fepelii, irivfftbpro bihhi- 24 , adhuc nonnulla accipe. Serm. 4 in Annivers.
biis efiarh iftfideiibiis, idbiolairis, judseis, etc, pfe- "assumpt. cap. JS:Mwstitudinesin Iwlitiam, labbies in
ces fundi; 5" sacerdoiibus in ea suppllcatiorie tbtiiin requiem, chscmdiw reiinniur in pacem. Serm. 7 m
congemiscere 'JEcfclesiam,nec a pra_sulibos jplebem Nativu. Dom. c. 2 : Deimpiis justi, de avam benigni,
divelli; 6° ex Ecclesise supplicatidnibus argui gratiae de Cbniitientibuscasti, de tcrrenis vicipiunt esse cmle-
divinse necessitatem. 7° Exactione graii.arum eam- sles. Seim. (3de Qnadragrs. -cap. 2 : Pluiinws novi-
dem eyinci; ,8?QuerpcuraqueyidehVuspeccaii laqueis mus in optimosmoies nansisse de pessimis; ex ebriosh
eximi, 'hbc Vpiuri)divjhijpperis esse, et divinaegratiae lobiios, ex crudelibus miseucotdes, ex rapacibus lar-
opere praestafj;.9P legem supplicaridi.legimus in 'ca- gos, cx inconlinenlibuscasios, ex ferocibus factos esse
piiulo 8, legeift supplicatioriis iii cap. illo 12 lib. ,de tranquitlos.
VocaiiQii.egenlium; ibf.in lioc..celebrare braiiones, Nec in dcscriptis snpra opituli 9 verbis sola siru-
in Vilbobsecraliionum saeramentachlebrare, 11° Pri- C cluia obserianda cst \elutLeoni familiaris; sed iiK
ftvusait•.'.Quoserulpsde.poieHaie ienebrarumifqrisfir apex ullus est qui siyluni Leonis non leferat, nulluni
rdi in regiium Fiiii ctiqtiialisjuwj alier, exiinendqsde verbulum quod sibi quasi proprmm non fecerit pon-
pbteslaie lenebrptum, __et in regrium Dei ifqnsfetiridbs. lilex noster, prseserlim qno.id epitheta, quibus lio-
'12,°IJterque eodepv prdineinfideles, ido)olatris, 'Jh- nunis arbiirium seu peccato viti.itum , seu gratia
.daeos,h-ereiicos cjtjschismaficbs, pro quibtis Qfatuf, Chii.li sanatum exprimit. Quam lrequenter enim
^disijhghiiet numerat, et pro. jisdeni coiiversionis, fidel vox (enebiosus ab eo usuipelur, agnosci polest ex
et cliarjiaiis cjonapostulari ^dicit.13*Uterqueigratiam locis supenou dissertatioiie relatis, quibus et hjcc
jcohyersionis,"p"erillupiinatiohis et illuhvinandivbces lumine duo addc. Epist. ad Demetriadem cap. 14 : De vcro
exprimit, quod«t S. Leoni familiare est. , tenebrosaijam et deficieniesiuceinw lumen ac-
. yill. fl. ln ptroqueiliQ opere(Jiiplex statuiturcja~.- 'cipiuni. Serm. de sancto Laureniio, cap. 1 : Tene-
sis eoriinv qiii in jhaeret|corum sejvsilvusdemoraljaft- brosus erioi. Lum enam iucidum arbitnum dicit post
jtiir, quorum alii ex imperitia.aiii e_tprayitate.iisdeih iustilicationem, Lconi concimt, qui solei luci. nonien
inliaerebanl: ita papitulo 1, episto)aeverb ad Deifte.- u.urpare , ut graiise effecius desciibat: unde tllumi-
tfiaderri,cap. 10, Hbc eps (Seihipeiagiahos) aul hiftvjs naim menies, illuminnns, illuminatum, etc. Uinc gra-
.irhperite, aut vaide nequiter leclsse npn dubiiim cst. tiam per panicipalionem Dei defmiens, lib. i denihil Vo-
.i' 5. Styius.hiriusque.scriptisifnillirhijs est, Eaedem catlone gcnlium cap. 8: Sine Iwc bono, inquii,
.dicehdi fofmtilse, eaedem voces ulriquejfamiliafes ; est bonum, stne hac luce nihtl e.t LUCIDLM, stne hae
.qiiales sunt isiae.: saeratissimus, contradjptio, pravi- ~.sapientia ntlul SAINUM, sine hacjuslttta mliil RECTUM.
" Ubi et duo alia vides arbiiru epiiheta sanum et ?c-
\&%rectus.et.pravus. magistri.pro dbcipfibus, dispu-
. iatpr, fec.ipfes, opitulaiio gratise;,ahctafiiates, J.sere- clum; quo ultimo, cui pravum opponatur, juliil apud
iicofuni sensus, exprdia, incfemenla, probabiliastu- Leoueni frequentius. Deinque vox proMum 7Q2
dia, divini^pperisjesse,;Piiosus, reguia, cpop.eratqfes s<rpes.epius apud Leonem hahes, ut piovidemoneie,
gfaiia?, inctirreriies, upiforpiiier, iiiitiiius, finviaiabi- scrm. 4 de Quadiag. cap. S; proiide ptmcsse, de Je-
les saiicfiohes, erutus de pptestate lpneb.arum» hatu- jumo septimi mensis serm. 5 cap. 1; pi ovida auclo-
, rails.possibjlitas, profundniriV.eic. ,,..,_"...\ ritas, serm. 6 de Passione cap. 2; prpvtdus reclor,
,'._,Cpin aliqua; seu Scripturae spu saftctpfum Patruin in epist. 103 ad Protenum rap. 3.
Io«a uifiqueallegah.daseniiiiii, hisfefhveuiiiur.ulef- Pelagiam el Semipelagiani m utroque opere appel-
r qiie: fpfiiiplis: :Pro!i«.)!itat!le,^ lantur liberi arbitni defensores, lib. i de Vocalione
dicens,,0>,, . w, ....,' . '.
. i;atcens.;etc,;!ftps;tn*'if*itf omnium gentium cap. l.Piuua vefba hws suut:
, iCiipiiuiQjfisjchabetur: Agitguippe4rinobis._ui,quQd Inter dcfensotet libeti fiibilfn et pimdicatotes gtattm
. §uliet :yeiirnu$,it,pgqnius;, fjvc ffiiiiQSA .i'*i...nq'£ts.,esseDei mttqna et diffialis dudum vetittut qumslio. El ca-
<pritiliir,,guwEXJERQENDA, nQnnegi$giipda\dqngv}t,jitJet pilulo 1: Qttid contra nocenlissimosItbeii arbittn de-
tioscpoPERATOREs SJMUS GRATLE Dhi, Qqibii^sMriiilla fensores . .. censucnni.
. jlegijntuf >in:iii)..iide,VQcat, gi.,if.-pap.;^,-: |*ra^a, Ip capitulo ">: Quia nemo aliunde ei placet, nisi ex
inquif, ri"ciiMtjjguod tqliq opetqndi pon ^il)eiecljs\,,0pi eo quod ipse donaveni. L)b. i de Vocalione geniium
• ieitani adhocrii ppeteiiiVfeleclisini. Viri__iittiit;g>iippecap. 24 : Quod omnia bona quibusplacelur Deo, dona
MUNERA OTIOSA essginon-possuntiEt capp.26: 44tiipp, sint Det.
inquit, prmdiclh voluutas esf eifcttala ptmsidih, ut In capitulo 0 hsec leguntur : Quia per ittum atiquid
 397 DlSSERT. III. DE AUCT. EPISCOPORUMSEDIS APOST. DE GRATIA DEl. 538
boni pbssumus,,sim quo.niliil possumus. Sartctus Leo, lA bhs, Prospef etHilafips .Augusfihi..dbc"tfih'*fe Sfitiuaccj
2
cpist. (iu.nr 167) ad Ruslicuift , in praifat. : Sitie Roriiaift se cbrituiefunf, sedis apbsiollcae bpein ft
quo nihil posstanus,peripsum cuiicia possuinus.jShrm. auctori. afem adyersus; ihagisffi sui caliibliciijurj,'d<>^-
il de Quadrages. cap. 4: Utsiniqtto mhit poisutrius maiis a.mulbs iraploraturi. Rphianam ti.inc.EccIe-
facere, peripsum ainniayqleamusiihpleye. _.., , sjam . regebat MC(ietestihiis cui „Leb aribliiiiiacohus
'. Freqnens iri Lebfie ,ushs yoctiiti istaruin gtibftis, egregiaih ih. afliftihisifandiSfpbiis eicclesiasticisiia-
ei iniuitus, quse capitulo 9 bcfcuiruht feb'qf diiie dis- yabat Qpefarii. Expbsita, Pj:asper pfbfectiariis suse
positee,quem affectaf Sanctus pbfctpf, Al.qiibtfexem- causa, iifteras dccepif I_jCbeTestiiib ,ai| .episcopbs IGalr
pla ;hic iiabes, piura sppnte bccurreftt., licanbs deferehdas, qulbjis .miriiih jn :ih'o"durii cphi-
JYonoiidsdcpntemplcinurintuilu; cSpjlulb 9. hiendaritiir S. Augusijni mefnbfia ,ef dbctriha, atqiic
Tiqn oiiospirdnsire decufsu; seriri, 1 .dfeAscefts. ,._ a"i)adversafiofuih cohiiiiheliis .yihdicabthf,,.Pprfb jif-
..-.JVp»oiidsocapiamiis diiditu; serm. 12 (htinc 13) tef presbyteros Galios a, quibus Aug'u~s1tiiiiatja..ti.Or
de Pass. cap. 1. .. ... ,. .,.,.,........ ' cifiha iiifamabjitur, .jCassianiis,.enilnebait ,^t .pietatis
. Spirtlaft a!liiigai,titititi_i;seiiri. 6 jpi Nativitate. pfbfessiphe, et scf jijerioi,laciiitaie.., gueifi ij[teiii.ie-
Cofpbreonoh widehliir ih(iiit«; serm. 2 de As°ceh- rbfurn prifriipiluftij ei iifieII!^dj$i.^bl{e'c]tijQije..Ppi;i,.aV'i-
sione.cap. 1.. . . ..':_.,„„;, ,..,\ ••..' ., fefbferiiiindicayif pqntifipi Pfpsper, qui ei fiaiic pri)r
$iad illosditigas mehiis iriluttum; Iib I de Vocat, yihciara a sede apbsfoiica susc°ej)ii,;,ht,advefsui
cap. 17. .... ,.,., .„,... -,_ _.:., -•-.., scfipfa slylurh exerefet,; qiiemadftjpdtiirh_fex,p.raef*ir
Sobtii 'cotdis adliibeatur irilUiius; lib. n de Vocat, tione resporisiofiis a'd oI)jefctiohes,Vj'iicpntidn|scbi-
cap. 21. ... ,' ,.. ...' ,.,,, •n
] ligitur. Jarn multoiies. doctTina..catlVplicaJadversiis
_.Jianqniilo considereiuf inliiilu; lib. ft de Vocat. istas Pelagianbrum feliquias asgeflai, et,ex.'°3cfi,piu-
«ap. 31. rafum 704 saiictariim"a,ufcfpfi,taie(.cpniffmaf.'i 'fuer
Puriorem exigil menih irituiium; sefm. 5 de Psiss. rat. Sed hofcprsesertim turic t.e^p9fls,,arguiiiien!o'.°^
cap. 1. .... ,.,--. ....... causam suanv deiendehant,, et S, Atigiisiiriiinipete-
Ex superiofi etiahi disserlaliohe bbservanduriicurii. bifti doctrinam, qupd lisec s,aiiibefrim'rjeRomiihai
piuribus Leohis locis coriveiiire, qubd habetuf capi- SfedisdoctrinaBadvefiafeiuf, iliiusque decffetis: 'Qug
lulo 1. Neqtinemiesseper sehielipsipnbqriuni,nisi paf- sgcraltssima bedti dposloii iedes Peifi cqntta iniinicqjs
iicipqiionemsui Ule doitet qiii sdlus eit bbriui. Vide gfdliceDei permihisiiriiim prwsiiluriiiugruin sqriiitet
"num. 24. . ....... qqcuii. Ease lanttiiniiibdotecjtiiei.ptqbate prdfiieban-
. IX. Haecsufficiant, ut Lephi festitiiatur pfiEclarus iur (Prwfat. Capiiuibfum); pt ei iiac .arie aueforita^
iste lesliriibniorum delectus, qui_4iVdareiuf Cpele- scriplorum saiiciiAugusiihi defrMiefefit,, etiii siijj'-
s.tiho , Dionysii Exigui uriius.fcodex fesiinahier hi- fam piilrocinium pertrialiercftf apbsipiicaesedis pfie-
hviuminspectus in causa fuit. JSisi yferb.ex pibhysio suleiii. Hanc noVim pugnandi viafti Prbjsperocausahi
"male assertum dicairi Ccelestiiib opiisculn.ihistud; fuisse rfebr Rphiaih petehdi. Sensii. enim vir .corila-
..ex bodeiri fameri noh nvale argiias gjiadajnri teniijs,ia.ii 'ife, anteqiiani falia; hhjj.cifeixfib'w'^iip.onder6t; rem
.Ecclesiam Romanani pefiiivuiss^ Vn ieiiquepatiim- ctirii ipso pPn;ilficec"_eterisqueRpriiaiijse Ecclesiaeprq- .
Ut quid ehiiii in.ief, decreia poiftiiQejiinfefceiisituih ceribus fessefcbiiimhnicaiidam, ut hiajPri iiducia aid-
insertuhvque esf; ut qtiid epistolae.Cijelestinianfi0- versario9 confutaret. aiictoritate scilicet aposiolicse
xum, licel et ab ea discfeihm, ef CbefesVini npmine ^; ipsius sedis, cnjns tunc maxime causa agebatur niu-
noh inscriptuin; nisi qijia Coeiestini.tehipareet 703 H ri.iius,excussisque ip.siiisscfinlis, equibtis.pbinificuni
jiissu cOnfectum esse Scjfebalur, ab eqqhe coftciii- Rpniahorum decrela asisuiherei adveiius .dVic.triiiae
natum penes queriveo temp.pfe,_ pfbpi.ef arclvidisi- AugustinianseaeiiiuibSlorquenda.. H.ancpfaeCipue;,b'b
. coni munus, pra.cipua e(.ciesia'siicarumreruh) cufa causam ad pbntificein pfofefcturii eSsp Pxpsperum
serinjorumque sedis apostoiicaeciisiodia crfediiaerat, ipsius poniificis iiiterse innhurit, quibiis fi.bcririuhi
et ad quem propter sihgulafeni dpctriiiam defereba- agit, ut Gallicanos episcppos doceat nihil essfe iii
tur qujdquid reriim iiujusmodi scribeiidurh erat in Augusiini scriptis, quod sib iipb_toiic-esedis dbctfiqa
Ecciesia Romana? Quae quanlppere seivitentiarniib- dlscrepet, luijus coiiimunioneiri sempef illiim', dunii
slram adjuveht, neinb n.on videi: siqhiderii ex Cas- yixit, habuisse, ,ue in mifiihvam qtiidem uiftqiiam
sianb coiistai eb temporearcliidiacbni miinere fun- erroris suspicioneriia'ddUctiiin',iantuindenique ipsuiti
, cthm Leoneni esse in Ecclesia Roiiiaiia. exstiiisse doctorfem, ut a Rbrivahje sedis .episcppis
Quamobrem quseaffinitas fepeiituf iiiter haecCa- semper inter optimos Ecclesiseduciorei liabitus fue-
pitula el caput 10 libfi eohtfa Collatbrem, ubi eadeiu rit. Auguslintim, viia
inqiiit, saricttp recorddtionii viriiin
adducunlur lestimoiiia poiitificum Ijin.ocebiii,Zbsimi, prq' sua atque mefitis in riostrqcqirimiinibheieiii-
et Africanbrum; ripn inde pata esf, qiibd ab epdein pef hqbuinitts, nec umijuamtiunc iinislfm suspiciotih
Prospero utfiiihque opiiscuiuhi ( qusejdociiNorisii salleni rumor dspersit, qUeintwnldiscieiiiimoiintfitiise
icohjcctura est) cartcjhiiatuui sit, sed qiiod ihdiculus nieinininius, ut inier rtiaghifos ppiiinbs eiigih d irieh
traditus Pfbspefo libfpa fedeiinti, bb ejiis ociilps sepiper prwcessotibus tiiibefetuf(Epist. CcetestiitiPP.
.yjbrsatuissit, dum ip Gjailiisscribebat "idversusCbi- ad Gallos ephcopbs). Nfeclibc sqluV.nCbeiestihus, sed
iatarehiV eb qui.ppec6h.silipdatus erat, ,ut es.sef ei!P ei scrinia sedis apbstblicaediligeiitef invesfigafi jiis-
veiul cbmriibniib.riuin',ex qifo quid f esppndefet M'a~s-' si,t, ut iftde quidquid ad fepeileirdairi preslvyferbfiim
siliehsibus aucibrilatein sfedis appsibiifcSi6'ppoVVei.iti-illpruin proierViaih pbferat iftserVire, deprbiiierfeiur,
bus assumeret; qhbd fet fecii. Epiihvero; si pfb aij- tfadcretufque Prbspefb Ubiiiani feade eriusa pfoie-
tlienlico sedis apostoiicse .decfetb liabilum fessetscri- cfb. Ilafic proyinciaiii Leorii .hessisse, eisi jaiii ex
ptuih.istud.vel eofirie iiiin ptibliciihip~rbdirei,fiiisset styli ipsius chafrictefe aliisqye rViionlfjusnpii p'fi>-
coiiditura Roifta.ii» Ecciesise nbihifte, essetiie. a bissemus, ex ipsiiis yel ihuhcife.pfbhareiur : archi-
Prospero negiecium oihissuriiqhei jaft hoh po.tiiis '. (tiacpiii quippe er^t scfiriibrurii Ecclesiuecura et a.d-
' cum laude.proiulisset, slve feolocij iilji eMem' iesti- riiiiiisifatio; hoc ex ejjis biflciis UUIIKI,illic d.ecfeia
xftbhiairi meilium adtltieit, Sivealibi cutft Seihipbta- apbstblica cohdefe, iliihc prpijhefe, qusindocumqiie
gianbs eicagitat?. _'__\_ .., .._ ;, ..-„.'., prb ofccurffehtibiis-negotiis M scfihibriiri) ifideihrfe-
X. Jam vefp.qho terhpofe, qua qfccasiaftecbhscfi- currere opus erat. • ,
pia fuerint haec jCapitula, u.nde CQsifestiriatfihuia, . ,Ex his igitur niemqrialem jndichluih fcbhtexiilt
ejusqtie ariiiexa epistbise,ita coftjeci,airi,us..Curii jjbst . Leo, qtiem et .Prpspefb'/ch't_t_,^liis'^jusmo'di Scfipiis
S.
, Augusiini.mbVtfeiii, quae ahiib' Giiflsti 430, meiise ffadidit, ut illi airrefellfendas.Massiliehsiuihbhjec.tib-
Ahgusio, cbhtigit, iSallicanbfunri pfesbyfferbfura, hes usui fcsset. Et fevera iri librb cbiitfa Cbliaibffeivi,
imnio et episcoporum nonnulli adyersus saiiclissimi queiri posi Coslestini obitum conscripsit, easdem
gratise doctoris vehementius iusurrexissent, quasi' propc auctoritates adducit quas Capitulorum auctor,
resumpiis ex furlissimi Ecclesiae pugilis morte viri- eadem excerpta, exlhiibceriiii Scilicet e"ftZosiriiipoii-
 399 PASCH. QUESNELLI DISSERTATIONESIN S. LEONIS MAGNlOPERA. 400
tificum epistolis, nec non et ex Carthagmensi synodo A scriplis quadruplicem esse ordinem qiiresiioiiumet
e.tAfricanoruni rescriptis; i(a ht indiculuin ob oculos propositipnum. Primus est earum quae ad fidera spe-
705 habuisse videatur. Quin et in fine operis rc- ctant, quasque ut inconcussaefidei dbgmata adversus
capitulans omhes Cassiani propositibnes erroresque Iiscreticos asseruit ac propugnavit : quales eae sunt
ex ejusdem scriplis expressos, easdem omiiino cl quas.de divinaeChristi servatoris graliae naiura et ef-
totiderii fere ftotatin eo seiitentias, quot et quas ca- fectibus, deque omnipotenlissinia, quam Deushabet,
pitulis suis inseruit auctor : piiia de peccato origi- bumanorum cordium quocumque voluerit inclinan-
nali, de iiecessitate gratise ad superandas tenlatiohes dorum potestale. Alter est eorum dogmatum quavex
,ct ad omnes omnino pielatis actiones ab ipso fidei pfioribus illis velut naturaliter lluere cognoscuntur,
erepusculo ad ullimam usque perseverantiae metam, sicuti ex ejus gratiae nalura, qua, quidquid vult
omissis pluribus aliis proposilionibus, qusecatholicos Deus, in bominum voluntaie invicie operatur, con-
jnter et Pelagianos Serivipelagianosqueagilabanlur. seclaneiiiftest vel ex ipso naturalilumiue, ad certam
Ilacc, quae dicimus, supponunt indiculum confecium et indeflectibilem praedesiinaiionis metam duci et
esse antequam adversus Collatorem opus illud scri- perventurum quisquis hujusmodi gratia ad finem us-
beret S. Pfospei; quod celtum inibi videtur, lum que vilse regitur^ hancque ex grafuita Dei bonitate
quia incassum laborasset atictor, et necessariuih nou iis destinari, non aiiis. Terfius ordo est eorum quae
fnisset (quemadmoduhi fuisse ait) diligenler inqui- S. Augustinus humanaementi impervia pronuntiavit,
fere quid rcctores RomanseEcclesiaede haeresi Pe- quia nec a Deo sunt revelata nec naturali lumine
lagiana judicassenl et sentiendum cerisuissent, cum penetrari possunt; v. g.:. Cur hnnc trahat, el illum
id jam a Prospero praestitum abunde fuisset; tum nj non trahal; cur huic ila tuadealurul persuadeaiur,
eliam propterea quod opusculum adversus Collato- non alieri. Quarlus denique ordo eorum est capilum
rem jam mortuo Coeleslino, Sixto vero rcgenle Ro- in quorum inqtiisitione sudavit pluriraum Augus.tinus,
manam Ecclesiam editum est; indiculuni vero seu nec tamen certi aliquid umquam ausus est affirmare
commonitoriuiii paulo ante morlem Coelestiniexara- se esse assecutum, modo in hanc, modo in illam
tuni esse probanl et rerum quae Pelagianos attinenl sentenliam propensior factus :ila res obicura etdif-
slafus, et quod inter Coelestini decreta in antiquis- iicujtatibus obsita illi visa est. Opinionumhujusmodi
simo Dionysii codice reperitur; uiide ct ad ejus plura inferius proferemus exempla.
tempora referendus esse videtur, et ea fuisse opinio XII. De priraa et altera opinionum classe absil ut
abbalis illius tctate. Qui enim exeadem collectione auctor Capitulorum censuerit liberum esse homini
putarunl Coeleslini opus esse, et parlem quamdam catholico eas vel abjicere vel amplecti. Recens erat,
supcrioris epistola., non satis attenderunt sic epi- velpotius eodem lemporequocudebalur indiculusiste,
stolae ilii subjectam fuisse a Dionysio vel a quocum- scribebaturaCcelestino, non illo auctore 707'DCon"
que alio, ut ab illa tamen magis dislinguereliir quam sulto, epislola ad Gallos, in qua Semipelagianos exa-
aliae epistolse ab aliis, praefixailla dislinclionis noia: giiat ob eam maxime eausain, quod S. Augustinum
lhcipiunt ptmictiiotum, etc, el aliera hac in fine nliqiia docuisse jactabant, quse doceri nefas essel;
apposita : Expliciuhi auctoritaies , etc, quaepro dis- cuhidem affirmat numquam sinistrsc suspicionis sal-
tincfione epistolarura positae non inveniuutur. tem rumore aspersum esse, sed inier magistros opti-
mos semper a suisprsedecessoribus csse habitum,
, DISSERTATIONISPARS ALTERA. atque his qui tanli viri memoriam laccssebant resi-
' XI. Prima dissertalionis (
parte defuncli, quaeLeorii C stendum esse. At vero si eorum qu;e de prscdeslina-
optisculum islud yindical, ad ejus clausulam pergi- lione sanctorum, liberairice Christi gratia, el aliis
iijus, quam etsi plurimorum jam vexatam coninien- ejusmodi pro certis et indubitatis proposuit asseruil-
iariis, iniactam non audemus prsefermittere. Sunt que Augustinus adversus Pelagianos, Pelagianorum-
jgilur ex recenlioribus scriptoribus non pauci qui que reliquias, aliqua essent a quibus discedere libe-
per (a) profundioresdifficiliofesqueparlesincurreiiiium rum csset, immcriio arguerentur Pelagiani et Mas-
qumtftonuin, dc quibus ad calcem Capitulorum de silienses quod ab iis revera disfcedereni, quod Augu-
gratia agitur, eas oiunes intclligi vclint qure isto in- stinum in aliquibus haberent suspeclum, quodque
diculo non expresse conlinentur, ac proinde omnia ejus de praedcstinaiione et gratia senlcntiae nollcnt
illa doctrina; de gratia Christi capita quae a S. Augu- accedere. Recte enini observatdoclissiinuscardinalis
stirio lalius pertraciata sunt adversus Pelagianos et Bellarmiiius, lib. n de Gratia ct libero Afbitrio cap.
Massilienses, in eorunvdugmattiih classem rejicienda, 11, delalam esse ad apostolicam sedem a Prospero et
quse nec audcmiis contemnere, nec hecesseliabcmus Hilario querimoniam, quod in Gallia presbyteri qui-
asiruere, si istis capiiiilis asserta non leganlur. 706 dam doctrinatn S. Angustini de praedestinatione re-
Qiiidqnid igitur pncler ea quamlibei constanier pro- prelicnderent; contraque publica Ecclesiaeapproba-
tulerit gratise doctor, solide ex Scripimis el tradi- tiane hauc doctrinam fuisse tunc roboratam.
tione probiiverii, secure velul lidei catholicaedogma XIII. 2. In ipsa lestimoniorum islorum praefatione
propbsuerii, qiiod poslmodum eliam Ecclesianon 1
suinmo Semipelagiani coercenlur, eo quod Auguslinum di-
omiiium S-eculorum consensu confirmarii, ne- cereni necessarium modunv scribendo excessisse;
cesse habeut theologi isti astruere, si ca vel non le- j) iidenvob hanc causam vel imperitise, vel pravitatis,
sibi visi fuerint in isto com- prsesumptionis arguuntur, ct licet catholico no-
: gerint, vel non legere caihblicarum conimonilorio. vel inine glofiarenlur, in hserelicorum tamen daranalis
pendioso propositionum
Ilac una responsibne, velut ariete, 'disjiciuntur callio- sensibus haerere dicuntur. Igitur Auguslinu^, juxta
lica dogmata de electorum non ex prsevisis corumi ipsius Capitulorum aucloris seiiienliam, modum non
merilis, sed ex gfatuita Dei misericbrdia, prsedesli- . cxcessit in iis quaeadversus Pelagianos scripsit, quae-
Uaiione, de concupiscentia, de pofcnispeccali, degra- que constanler asseruit; nec ullum dogma pro cerio
tiae Cliri»liab Adiimi grat|a discrlmine, et alia qusei et indubitato prolatum est ab eo et propugnatum,
ex his velut fb.ntibus defivantur doclripae calholicasi quod juxta ejusdem auctoris mentem pro certo et
his abjiciunliir, atit velut «Siayopa libero' indubiiaio theologus quisque habcre non debeat;
: capila, abasseiisui vel dissensui esse perrinssa, ubique) alioqui non parum exccssisset modura Augustinus,
cujusque
prsedicant. si quid velut ex Ecclesiae doclrina asseruisset et te-
Quam longfeaberrent a Cajlestiiii menle quihujus- ncnduin docuisset, quod vere lion esset ex Ecclesise
modi afgiimeiitatione Aiigustini dofclrinamconfcuteres dofctrina,quod necesse non esset astruere, quod libe-
hituptur, difficile non est dembnsirafe. Ac prius> Vum esset vel abjicere vel araplecli.
qhidem reyocahdum in mcmoiiam, in S. Augustinii XIV. 3- Aucter Iudiculi seu Capitulorum ca ratione
BALLERINIORUMANNOTATIONES
(a) De hoe vide observ. n. 10.
40' DISSERT. III. DE AUCT. EPISCOPORUM SEDIS APOST. DE GRATIA DEI 402
motus est, ut ipse profitetur, ad inquirendum dili- A none et gralia; numquam ea Semipeiagiani praeter-
genter quid Romani praesules de gratia Christi judi- misisseni, sed ex eis potius inexpugnabilem sibi
caverant ac sentiendura esse censuerant conlra liberi struxissent adversus Augustiniana scripia munitio-
arbitrii defensores, quod hi S. Augustinum accusa- nem. Si enim Vincentius Lirinensis clarissima ettam
bapt quasi modum excessisset in suis de gratia scri- Coeleslini papse pro Augustino verba ex episiola ad
ptis, nec aliud consequenter auctor in raente habuit Gallos, non dubitavil sancti doctoris defensoribus
quam ut hanc adversariorum Auguslinianse doctrinse objicere, tamquam contra eum emissa a pontifice;
calumniam repelleret ex ipsis Romanorum pontificum qui dum scripsit, Ut detinat incesserenovilasvelutta-
testinvoniis, quibus et Augustini contrariam esse do- tem, Auguslinum tamquam novitatis inventorem ar-
ctrinam, et suam conforraem jactabant. Nisi igitur guerjt; si vel ex silentio ejusdem pontificis circa li-
consiliisui oblitus esse dicatur, hoc ex allegalis ex- brorum Augustini titulos, ausi sunt Semipelagiani in
plicatisque ab eo testimoniis evincendum est, in nullo vtilgus spargere, postremas doctoris gralise lucubra-
modum excessisse Augustinum, sed omnia quae scri- tiones ab apostolica sede esse rejectas; quanio magis
ptis suis docuit, apprime convenire cum Romanorum • triumphum sibi cecinissent, si de cjnsdem doclrina
pontificuraet Africanarum synodorum 708 decretis. circa gratuitam praedestinationemsanctor.um, et vo-
Quod si eorum nihilominus dixeris aliqua non necesse cationem secundum proposilum, talia scripla esse
nos habere astruere, dicere pariter cogeris, necesse cognovissent, si non a pontifice Romano, saltem
non esse poniificum et synodorum decreta, quibus ab ejus archidiacono et adminislro, quem Cassianus
congruentia docuit Augustinus, aslruere. Quis enim "_ ipse RomanmEcclesimel divini minhterii decut appel-
duorum ex ejusdem auctoris mente convenientium, Int in praefationelibrorum de Incarnatione Domini?
unum abjici, allerum admilti velit? Conlra istam, inquit Prosper, clarhsimm laudationit
XV. 4. Si per illas profundiores qusestiones nec tubam, Coelesliniepislolam intelligit, conira htam ta-
contemnendas nec necessario asserendas, quse de erathtimi lettimonii dignitatemaudet quhquam mali-
pradestinatione eleciorum, de vocatione secundum gnm inlerpreiationh murmur emillete, et pertpicum
propositum, deque aliis bujusmodi scripsit constan- lincerissimmquesenlenlim,nubemobliqumambiguilatii
terque docuit S. Augustinus, incassum pene laboravit obtendere; ut tcilicet quia in epittola papm librorum
S. Prosper etiam in liis quse ex apostolicsesedis au- pro quibut actum est non expressusest litulus, liuiceot
ctoritate defendebat; niliil fere etiam pro S. Augu- appareat nonprobatos, el islam in tanclum Auguttinum
slini doctrina fecit adversus Massilienses presbyteros taudalionem pro anletiotum tcriptbrum metitit este
eorumque asseclas. Haecenim prsecipuaerant doctri- collatam. Qui ergo collata Augustino prseconia in
nae Augustinianse capita, quse ab illis carpebantur, ipsum torquent Augustinum, ea. negligerent, qnibus
vel certe ex iilis pendebat quidquid conlrnversisead- doctrina ah eo latius explicata et plurimisscripiis as-
versui Augustinum vel Prosperum movebanl adver- serla apenissime petebatur? Hocne fugissel Vincen-
sarii. Haecsunt pro quibus acerrime decertavit iste lium , hnc Genuenses Massiliensesque presbyteri
Augustini discipulus et defensor, haec oranium ejus ' omisissent, hoc denique Fausto fuisset elapsum ? ut
opuseulorum materics. Si quis inficias ierii, facillime niliil dicam de scriploribus illis qui circa nonum
ex ipsofiim inspeciione revincetur. Quid enim obji- Christi saeculumadversus Auguslinianam doclrinam
ciebant Galli quindecim illisCapilulisquibusProsper p redivivis conatibus insurrexerunt.
respondet, nisi quod vcl ipsa Augustiniana erat de XVII. 6. Veieribus seu conciliis, seu pontificibus,
pravdesiinatione el vocatione secundum propositura seu scriptoiibus ecclesiasticis nota fuisse h.ec Capi-
doctrina, vel ex ea male inlellecta catbolicae fidci tuta, ex iis quse hujus dissertaiionis inilio allulimus,
adversum sequi videbalur? Hoc ipsum clamant Gal- manifestum est. Nec illa noverunt modo, sed et ab
lorum objectiones quindecim, et responsiones Pro- apostolica sede profecta crcdiderunt, cum ab iisdem
speri, totidemque ejus subjeclse senlentise, in quibus, Coelestini papaenomine laudaia inveniantur. Dubium
ut ex praefationeclarum est, profitetur se in nullo re- pariier non est, quin ad illam de profundioribusqnoe-
eederea tramite earum definilionumqumin sahcti viri stionibus exceptionem attenderinl; nihil tainen quid-
Auguttini dhpulationibut eonlinentur; sed eam se in quam ex illa sinistrura suspicati siiiit adversus S.
oranibus sectari doclrinam, quam sanctm menwrim Augustini doctrinam; neque propterilla verba alau-
Auguslinus ephceput conlra Pelagianos inimicos gta- dandis omnibus hujus doctoris scriptis abstinuerunt.
timChrhtiel liberiatbiltii decomptbresper muliosannot Immo vero eam maxime scriptorum ejus partem lau-
aposlolice asseruit, titterisque mandavit. Sexdecim dant ac praedicant, 710 quam Semipelagiani oppu-
quoque Vincentii objectiones ex eadem de prsedesti- gnabanl, quaequeipsam doctrinam continent et pro-
natione et gratuita Dei vocalione doclrina natae sunl, pugnant, a novellis scriptoribus inier profundiores
quibus cum respondet S. Prosper, el S. Auguslini hujusmodi qiiaestiones amandatam. Ila llormisdas
doctrinam explicat, et fidem advertus Pelagianot se papa (ut reliquos omittam) in epistola ad Possesso-
ex apottolicm sedis auclorilate defendere profiteiur. rem Africanum episcopum, a quo, quid de Fausti
Quodaddubia Genuensium attinet, utex uno Augu- scriptis sentiendum esset, consultus fuerat, ea scri-
slini de praedestinatione sanctorum opere excerpta D bit quseAugustinum ab omni verborum illorum invi-
sunt, ita aliud nibil babent prsetcr sancti doctoris de dia absolvant. Hsec etsi jam snpra descripsimus,
praedeslinauone sententiam. Denique in ppusculo iterum juvat oculis legenliuft) objicere. Postquam
contra Collatorem, etsi hunc in primis et specialiier declaravit Fausti libros ab Ecclesia non recipi, tum
errorem impugnet, quem decimae lerlise suae colla- sub finem epistolae: De arbilrio, inquit, libero et gra-
tioni inspefserat Cassianus : Gratiam secundum meri- iia Dei quid Romana, lioc esl catholica, sequatur et
tum dari, iniliumquealiquad bonmvolunlath ab Iwmine tervcl Ecclesia, licet ex varih tibrh beuli Augustini, ET
eirn, non a Deo, lamen omnia sancti Augustini scri- HAXIUE ADHILARIUMET PRQSPERUM abundepotsit.agno-
pla sic ab apostolica sede approbata fuisse prsedicat, sci, tamenet in sctiniit eccletiatticit exptessa Capiiula
ut nihil prorsus eorum reprobalum, nibil sinhtras eoniinentur, qum ti ibi desunt, el necessariacndilh,
tallem tuspicionisrumore atpersum esse, summa fi- destinabimus.
ducia asseveret in eo opere quod ex apostolicsesedis XVIII. Ex quibus plura quse ad rem pracsentem
auctoritate condebat. Falsum profecto istud esset, pertincnt eruimus. Primum est Fausti libros, qiiibm
sallem de bis quaecum 709 a presbyteris Galliarura eam maxime Augustini doclrinae partem incessebat,
in culpam vocarentur, vel ex hoc noviiatis notaren- quara ad profundiores illas quaesiiones modo rcle-
tur, quod extra caiholicse doclrinse indiculum pone- gant, ab Ecclesia fuisse reprobatps, ac proinde cn.n-
rentur, relegarenturque ad inuliliura disputationum trariam de praedestinatione et gratia Dei doctrinam
classem. ab eadem approbari. 2" Possessorem oniuesque qui ,
XVI. 5. Si objecta verba Capiinlorum Augnstinum de gralia Dci et libero arbilrioinquirere veUenlquid
carperent, asseriamque ab eodocrinam de prxdcsiina- a Romana, quid a catholica Ecclc.ia scotireiur. ad
 403 PASCH. QUESNELLI DISSERTATIONESIN S. LEONIS MAGNIOPERA. 404
uritim Augustinum femitfit pontifex aburide ex ejus A Si necesiaria, inquit, credtits. Qiii loquendi modiis
scrjptis qgnosci posse asserens Eccle.siaecaihplicpc : J.ongeprocul dubio diversiis est ab eo qiieni usurpare
sgnleniiatn. 5° Tanium jsfbestut ex libris Augusijni solent pputifjces Roinani, cuin de pfajdecessorum
alijlhos jfexeipiatiqups Seniipelagjani ab aposlplica Buorhradecrelis verba faciunt, y<elde his quaeauclo-
sedS-posibabiip.sasserebaut,ut eos pptius prse.o.mniT ritate sedis aposlolicav sunt emissa. Lta demuin lo-
huts cpm.niendet..;Maxime.,iiiquit, ad. \Prosper_um et quilur ut si scripla Augusiini a Capitulis discrepa-
ftifaniltPh hoc est iibrps de.pfcedeslirigtidnesqnctprnm, rent, vel Ifajcaliquid illis infensum habefent, Augu-
et 4e dono pef$ev;erdntim, quos in ullinia seiieclule Siino potius adhscrendum quam Capilulis velit; neqiie
ae y.mrti prpx.mps ejucub.rayit, et Iq qujbjis toia lisee aliam ob causamprOponat, quamquia catbbli-
Apgustini de pja.deslinatip!)e ct gr.a.',4 Ghrisii do^ cam doctrinam ab 712 Apgustino fusius explicalam
ctriua 4isef ie fuseqpp asseritur- .lauc doc.ri.Vainj. edi sub compendiosoiiidiculo reprajsenlarent.
sjiaeasserii Horpiisdas ; ex UIJ<S i.i^xjjiEiibxit afimde - H*:c iisresppndenda ceiiseinus, qui pervicacins
posse agnosci jlicit quid Romqnq, ho.c.estcqthoiica, coiilenderjiit per posiremahi dllaro capitulornrh par-
ifyfuatmelmmiEcciesia,-Et hp.s!|eraJp#'gianoru.n tem.suggillala esse sancti Aughsljni scripta; tairietsi
Keliquibpaudeanfa .'gent.rj.JJJapde eiapproba.joiie Siiperioribus seeuturisque mox responsionibus ma-
Augiuviiftoscrjptisque cju, ,a p.ontilicjhu.sJropertita gis inliaerendum putamiis, putabuiitque, ni.falior,
secernere; liaecad supef vacaijeas q.uscsi.onesopinio- noliiscuii) «qtiissinii qnique liarnni ferum judices.
nesque dejicere,' ~q.ua» cuique liberpfti sjt vel amp|e- , XX. ,7. Quis doctrinam de pfaedestinatioiie Saricto-
cti.ielabjicere? 4° Curh h«c scribebaj HormisdaS, . rum incurrenlibiis qiiaestionibus accenseat in tnate-
immenior nori crat istofpjji de fcraj._i J).ei .Capitula- B • ria graiiae, ii&quedifficultatibusj quse velut ex lians-
rumVde quibns nuuc ngjmu.; juimo vero ejus lunc yerso insiliunt mysteria auxiiiantis gfa tiaeversaniilras?
oenlis obVersahantuf; ,ut pr,Qrsu,S'cefijim ille haS Immo vero omnihm prsecipuum caput cst, omniuiii
buerii pfofuiidiores illas quavstj.ines.vel Augbslinum fundameninm ac hasis. Ei «lerno enim Dei consilio
jioh aitinere, vel has tanJiimniodo ppinianes de qui-, circa hominis salutem pendet mcnsura donoruni gra-
bus inquifeiido nitgis ac leiitando qUnni assefendo tise, quibtisad beatum illum finem provebatur. Prae-
scripseja., non «a degifiata qine ab eo yelut Eccle- destinalio enirii qtiid aliqd est apud S. Augustinum,
«sedoclfina lol.o.arilmo,*ibtis .virjbus, iulrepide de- quam prdiparaliomediorumguibut cerlhsime liberanlur
jerisa ftieraht. 5' Quariia esset doctrinae Augusiini de quicumqueliberantqrJQuosenirii prmdeslinavii^inquit
praeiiestinaiione et gratia cuiri Rpinahsc.catliolic.eqne Aposlolus, bos el vocavil; etquos vpcavil^tiot et jusii-
Ecclesire seiiienlia, cumqiie ipsis Capiiulis 711 ficavii;guosauicmjuslificavit,illosel glorificavit(Rom.
consensio, inde liianilesiinn esi, quod uiiaiii inclille- viit*30). Quaraohfemcur unus vOcatus.alternon voca-
renter exaltera possc cognosci assererel, liberum lus; cuf bic perSeverantisedonnm accipiat, iilfenon
rfelinqueiis,ui vel ad RomahaeEcclesisemdniimenl.v accipial; si scrutari quis v-elit,ralioex praedestinatione
vel ad Augus.tini libros, vel ad Capiitila in scriniis facile occurfit: quia videlicet ille, tion isl§, ad aeter-
eicclesiastids servata se conferat, qui deJCatholicseEc- liani vilam priedestinatusest ipscrutabili Deidecreto.
cissi-e doeirinayeltet inquirere. C^Ila lameu optibnem Cur vero umispriBdesiinalus esi, alier iiiininie : hoc
offerl Possessori, pl |irii!ias dei Aiignsliiio.Haecenim ad incompreliensibilia judicia Diei et invesiigabiles
primn Horjnisdae iiientem incessil cogiiatio? ut coh- vias ejus referendiim. Unde perspicuuni esi qusestio-
shlentem episcbpum de Ecclesiacdoctrina circa libe- (G netn de praedeslinaiione nbn ex occasione ianlum et
rumhotiiinis arbilrium et Dei graiiaiu ad Jrugustini quasiextra proposUiim traclari, cuni de graiise dlvi-
libros velut ad ahtheniica Ecclesiaearcliiva remitte- nae anxiliis disputalio inslituitur.
ret: tum bfeviorem quaiiidam viaiii indicat de Capi- XXI. 8. Doctrina -.ancti Augustini de pravdestina-
ttilis suggereiis, quse lamen necessar.iahon putavit ei liohenon includitur hisdifficiliorum inctirrentiiimque
qpl AtigiistiiiiiiiVipsiiriiadire vellet :_Qum, si ibi de- quaestionuin partihus quas necesse hon hahenvus
lunl, '& NECESSJVRIA CREDITIS, d&slinabinms. aslruere ad plene confitendaiii gratiam-Dei; imino
ilX. Postreiha haec Hormisdaeverba aliam nobis ipsis Capilulis antea descriptis Coniinelur velul in
fuggeruiit responsiohem ad fuijiis indiculi caput ul- priiicipiis vel cpnnexis dbgmatibus. Cum eniiiv iis
limum ; ciijus videlicet auctoritas lahia non est cen- docemur omnestiominesin Adam naturglem poisibili-
seniia, qiiaiita hactehus a plerisque iiabita est. Cce- taiem et innbcenliamperdidisic; ntminemindecohsur-
lestini qulppe sedis aposiolic.e popiificis iiomen, vel gere, nisi eum gratia Dei misereuljs erexeril, e.t sui
Pfospefl ex ejusdenr pfseiscriptoscribenlis el Augu- parlicipdtionemjUe donet, qui totus est bonui; nimi-
slinian-e dOCtrinse addictissinvl,* rilaxiihanv scripto nem nhi petChthium beneliberbui\ atbitrio; neminem
aucioriiaiem coiiciliabat. 3am ver.Qcum apud omiies aliunde ei placere, nhi ex eo guod ipse donaveril; ne-
1
fjfe ceriuiri habeiitur nec Coalesiini, nec .Prosperi cesseesie ut quo auxilianle virieimut, eo ilerum non
(Opus"islud esse, pluriiivini) ei poiideris, detraliilur. auxiliante vincamur; niillam sanctqm cogilationem,
Ijeonisqtiidfem ponlificis sion minor auctoritas, ini- nutlum piuiri consilium, nullum mqtum bonmvolunla-
nio et longe hiajor apud omnes'» al Leonis diaconi, tit esse, nisi ilta Deus iricordibus hominuni aiquein
ct adhuc juniofis, rion item. E«lo eiiinv lnandaiiim ipsp libero ppereltir artitfio'; emnia studia, omniq
a Cbeiestirio acceperit commoniiorium istud lioma- •JJ ' opera et meriiq, omnem lentalionum vicloriam, omnet
npfumpontificumdeCfeiis consarciehdi; venim quod virtutes, quibnt abjriilio fidei ad Deum lendilur, cste
posl t.0rtfeciurii IndiculaiiV, piseier aposlolicorum dcna De%,qui agiiintiobh, ui quod vult et velimuset
decretorum escerpta de stio addiidit, tirin aposto- agamus; graliw operi tt dighationi nihil peniius esse
licaesfedi, sed •prbprio diacohi jingferiibtuibuendum. subtrahendum; denique Deumnonnhi pto lih qumlar-
Ctii quidenv'cum cbrdi fesselGas.iahum ainicuin ab giiusest, mterna pramid este donaiumm. 713 ^uln
effore revocafe;, siudebat maximfene addvciior Au- naec, inquam, illic legimus, supponi procul dubio in-
gusiino videfeuir; sicqtie sefiftonem suum lerape- telligimus graluitam electionem Dei ac praedcstina-
rabat, ut riihil sanctissimo dpctori detrahens, in lionem, qua solishis quos liberare decrevii, ea be-
aliquo fejus;advefsaiiis iiidulgere crederelur, quo neflcia pta;paravit, quibus certissime liberarentur,
/acilius abalienatos
" eorum aniiiios ad catliolicuni sen- nec aliis merita persevcrantia. aliam ob causara esse
suiii feduceffet, negata, qiiara qtiia' his xterna prsemia non decrevit
"Ilahc respohteionemconfifmaht" Hormisdae verba, esse donanda. ,
qui brec Capimla riec Cuelfesiih.b. iiec sedi apostolicse, XXII. Cur porro, inqpies, quod implicite et per
nec Pfbspero tribull, sed velht iiicerti auctoris opus- dogmainm connexionem in compendiosoislo indiculo
cuirim ihdical. Quod elsi iri ecclesiasticis scriuiisas- contiiietiir, non expressis verbis, apertaque defini-
servatum nafret, sedis tamen Suaenon ci conciliat "lione explicatuin in eo fuii? Ratio in promptu esl,
aucioritaiem; inimo vero Capitula laraquam non ad- babelurque in praefationeCapitulorum clarissimeex-
moduiu nec«s»aria tepide promittit a se initteuda; pressa. Collectori» quippe instilutura non erat ple-
 405 DISSERT. III. DE AUCT. EPlSCOPORtJMSEDIS APOST. DE GRATIADEI .106"
nahi etpeflectam fidei in hac maleria professioneniJA perficiendum meritoria. Hac' enimipscinaizdefiHitio
proppppre ; hoc unumpptius satagebat, u.t adyersa- ac prpfessibest... tiiitticrsisAohiinifiuspTQpiiWtionem,
rips saiicfi Augustini ex liac una mupifibne dejjceret, qumettiri tactamenlo sdnguinit Ciifhli,sine exceplib-
ad quairi pleiiipre dispiifatiobecprapulsicohfugerant: f neessepfoposilam; ut quicttmquead fiiem et ad biipli-
scilicfeted ie lantummodoiequi eiprqbate, qjimsacra-.' smumaccedete yOLUERiNT, safiitessepbtsint. Quiau-
frssiina beqli apostpli sejsfes, contra iriimibosgrgtim Dei tem credituri luni, quive in ea fide qumDEINCEPS per
pet itiinisleriurnprmsuiumsuqfuniianxii docuit,_el Vt D.eigratiamsil JUVANDA maiituri sunt, prmschse anle
hoc erf ofis velaiheh depelleret auctpr, li.is lerrainis ijnundiconsiitutionemDeum, et eos prmdesiinasse in
ihdifculunVsurihi continuli, lit qiiid recipres Romanx regnum tuum, guos graih vocalos, DIGNOS FUTUROS
Ecclesiw'de hmresiqtimeofdm letnpoributexoriafuerat ELECTIONE, et de hac viia bbriofirie exciisur.bs esse
jttdicafjni, ei. conlrq.nqcenlissimqsliberj qtbittii de- prwviderit. Et infra : Quaritumdd Deufhperiinei, osl-
fensofei,quid de grdiia Deisetiiiendum.essecepsuerini, NIIUSparatqm vilam mternam; qttahlum aniem dd dr-
iriguirerit. Et ita fixiin) erat aniriioih hac inquisitione bilfii liberialem,ab his eam apprihendi, qui Dea s>ONTit
exlra 'Rb_han'_eEceiesiie"liihites npn excurrere, ut crediderinl, et auxiiium graiim MER.TO CREDnLiTAfis
Africaria decfeta. quse religio fuisset in hac raateria dcceperinl. tn islam vera ialis qfalim prmdicaltbneiri
reiicefe, ctirivfetulit,"ep splum nomine a se rccensita hi, guorum contradictibnebffendimur,curii pritis riie-
profiteaiur",quod ea uliqut suq fecerant aposiolician- tibra sentirent, ideb sevil maxiriieconiulefjnit:'quiu si
lisiites ctimprbbar.unt,et eadem quasiprqpriaapostor. profiterentur ab ia ohtniaboridrrietita pfieveniri, il gb
licmsedis,ipse airipiecteretur, Nih.ilpo.rro de prsede- ipsa ut possint esse donari, tiecessiiqiecbncederent
stihatioiie adyersus Peiagium Coslesii.umquedefihi- y,Deum; tecundum propoiitiiiii et cbrisiliumvbluntaiis
tihh fuerat sive a Rdmanis pantificib.us,sjve ab Afri- - tuw, occulto judicib el operemrinifestb^ a/tiiif 715 ".a*
canis, qiiia nihij conlroTersjse circa illam expresse conderein Iwnorim, alittd iii cbhtumeliam.:ghiarieriio
vnotum fuerat ab lvscrelicis, qui peccati originalis nisi per graliamjuslificeiuf, et tienionisi in pfmvaficd-
labein ab Adamo in ppsteros transmissam nullam tione nascatur. Std fefugiuhi hlud fateri^ divinoqtte
agnoscebaiif: uiide nec advprsus eosdem laboran- ascribere operi sahctbrum riierita "fbfrnidahi;itec ac-
duih fuit, u"tsiatueretur liominuii) a massa perdita quiescunl prmdestinatunielecioiuninuitieruni nei*au-
secfetpfum
" selernaelectio ac praedestinaiio.:•: geriposse,nec inihtti, etc. (Prbipefi episi. ad S: Aug.)
Cseierura sehsit apctor nQn omiiia quse integra - Ex his vefbis perspicuvi-nfevadiiquae cbhriexioSit
cbiifessjp poscerel aper_te co.nlirieri islis Capitulis. intfer Auguslinianam dfepfaedesiinatibiiedpctriham,
Nani et ex Drsefaiio jie verb.a rela ta lestantur consi- et-senteiiiias InViidiculo assertas. Gurifeiiim prjaede-
liiinvfuvssehoe ununi ioquirereVqtiodad graiiara Dei stihatiobeh) ex riiferitisgfatiampraevfenientibuspeii-
confjiendani prsecise pertinei : Quid de gratia Dei dere assererent Seniipelagiapi, et vicissirh proDfefi
teniiendum. Qupdet inindiculi clausula repetit. Ad rfecusarentomnia bbna merifa Dei gratia prafeveniri,
confilcndamgratiainDei,cujus operi tt dignalionihihil negraltiitam prajdestihatibheincorifitfefifcpgefentuf,II-
peniius subirrihendumeit, Gfaiiae, inquit, OPERI:: quo , quidoapparet pr.«desiinatibn"e.hi exineritbperidentehi
efficacem pperationem gratise Dei in cordibus hbihi- profligari, astfui vero gfatuitafti eo ipSQquo Qmnia
iiuin aigueiit ipso liberooperanlh arbilrio designatam bbna hverita, ipsuinqueiidel initihiri gratia grathita
liabes; ET DIGNATIONI : qub graitiitam humanisqhe prseveniri, nulla gratianVipsaiii pfsecurrere, jex Pai-
indeliitanvvnerilisgratia.largitioiiem expriihit. Exhis trtimaufclbfilaffefcerturiiiiidtibiialumqiiedeinonstralur.
duobus capilibus omniumdhpuialionum connexionem i C Reyersi lnic tandepi tbtaih cunv Peiagianis^ Seihi-
jjendere.scribit in praefatipiie,ntif/atmytieei cpriiradi- pelagiahisque;cohceftaiibii|feih esse deyolulaih. tt|rti"m
clionis superesseratibnemcirca alias quaesliones illis graiidtecuhdum niefitditiareittf, iittliaquemeriiispfm-
CDiincxas,qpijcompeiidioSo714 subdiuiruriiaucto- vehiretur,-fex-Leohis disciiiius EpiStolis et ex pphsch-
ritalum indiculo subscripserit.Viergo, inquit,pieniusi lis 'deVocatione 'geritiiiih; fet id' Denieifladem. In
qui in aliquo dubilanlinslruaniur, consiiiutibriessdri- cpistbla igitur o ad Aqtiilejenseiiiepiscopuni cap. 3 :
clpfum Palrum compendiosomanifeslemus indiculo; Guitt' oinries,in^uit, defiiniiQties'suas qd subfependi
quo ti quis non nimiumest cpnleniibsus,dgnoseatoni- facititaiem iniprobare tfiiiimutent qiqttedepbheie, hoc
niuni dhputqtionum connexionem,ex, hac tubditatumi iibi loiaarle fdtlendi, tiisi inlelligtihlUi,excipiunt', ut
auclofitalumbrevitdtepetidere; ttullamquesibi cbrilra- grdtid Dii secundummerila dqri qccipieritittmtenlia-
diclionissuperesserationerii,si cum cdthbliciscredatet! fiif.'.-."et per tiaiiirdlem iiiMstfigni pfm.venjfi.Magna
dicfll, eic. Igitur non oihiiia Iiujus matefise capitai pars libfbrum de VpcaiiqWe
diserte liabentur exprcssa iri ihdiculo, sed compeh- tiojhiiscbrifirihationeCQhsuhvituf_, gtgliam rrittith tion
diose; igiiur aliae disputaiiones suht his cbhhexse, dari 'accipieritiuiti. Prieseftiih vfefoih I librpi in cuju»
quae ex: his pendeant, et circa quas coniradjcendii cap. 22 hrccdfeSeihipelagiariis : Iitigtiieiiiquinesci-
Augusiino rauoiiem non habeant, nisi nimifini cbn- fe aliquid erubescunl,et pef occgsidnemobscuriiatis
tehiiosi, si seiriel propositis in )ndiculb;;sententirs! Hndunt Iqgueqidecepiionis,priineitidhcrelionem, qua
:
assensi fuerinl. ; "•-" JDeush/tW'e/tgi7,raiios'i)eroVVoh'"e/i^i(i Ad^^riia.Awr
fii Qux porro istse quaestiones, njsi de praedesiina- manm referunt voiunlalis, doceniis scjlicei neminein
tiohe, qiise ex isla definitiohe peridel? Grqiiw Deii• jv gfalis, sedeeic rclributidtte tgivafi, tjuia jiqturalitef
t OPERIET DiGNATiONrtii/ii/ petiiitis eise iublrahehdum; i<dmiijfittsiil insiittin, uiujoeiint pqssinl verittitis.tsse
• nemineniniii pef Chrhiumtibero BESECTiARBifiub; ; pafiieipii,eiigueaffliief'e grqtiqm, a guibus fueritex-
:; EON*VOLUNTATIS EXQRDIA i peiita. Epist. ad Demetfiademcap. 10 :'Einc, inquit,
et iiicremeiitaprqtitibiiiiirri
\ tludiorumet tn eit utqui iri fiiiem pettevefantiqm ddI pbtiremo divirimgrtiliiesimulata et insincerg confestio,
: Chrisliqrdtiamreferendd; omtiiumbohgrurnaffectuufn i g«-Eseciitidummefiid dafeiur, nqn ix gua merita na-
aique qperttm,el oriiriiiniisliidibtum^btririiumgiie yif- sCerentuf.Qtiam parlem superbw prwdicqtiqnh qui-
tutum, quibusab mmo riDEiad Deumieridituf,peumi daiA'iibi,curti cmieta.abnu.ereni',seryaveriint.Ex hac
eitt auctoremtprofitenduni;riicdttbitdnduitidbipsiut i porro seryafa dogmatis '.Pelagiaiii"portione sequi
gratia omnia liomihit meiiia PR_EVE_aRi, per gueni fitt ostendit auctor tfjbus illis jqcis, naluram nullo pec-
u< dliquid boni et TBLIElNhiPiAMUs eifcwerffiibttra i" cati priginalis vuliiere esse saufciatam,ut qiiaeante
dehique MERITA ESSEDEIDONA, qui pfo hh qupelafgi- omneih gratiainproprjoclafasil.sludip.quaearguendi
tus etl, mtetna ptmniia esi dbriaiutus. Niiriiftiirihoc: simililudo noianda ad confirniaiionem asseriionis
unico fundamenio niiebantuf Sehiipelagiiahi,ut aetef- nostrae de istorum opusculorum auctpre.
iiam electionfemac pfaedestiiiatjbnem hohiiriuhi' ejc ' XXIII. Doctrina
sapcti Augustini de praedeslina-
eorunvmeritis suSperidererit,quod aliquod bahse vo- lioiie deque aliis 1 capifibus necessiiati gratiae Dei ad
iuniaiis ac fidei inilium aliqua humana merita sfa- sirigulbs actus coririexis, quale est adhuc quod de
tueript, quaegraliavDei opus non essfent,sed gratise: opefibiis infidelium e*xprofessb docuit adversus Ju-
poliusiad justitiam consequsndam et ad bonuin opus> lianum; hac, iuquam, 716 jdo.ctrimt yindicata aU
iifi PASCH. OUESNELLI DISSERTATIONES1N S. LEONIS MAGNlOPERA. 409
exceptibhe postremi illius capiluli, vix nobis incum- i L qusestio ex illis erant quibus Pelagiani^cum a catho-
bil ostendere quid per profundiores difficilioresque licae doctrihae defensoribusurgereniur, eosdem alio
paries incurrenlium guwstibnum intellexerit auclor. averlCre ac ludificare conabanlur. Ctimic/iitir Peta-
Sufficitenim probasse nihil eorum quse sanctus Au- giani Itis alque hujusmodi veritath testimohiittl voci-
gustinus constanter docuit de graiia el praedestina- tms iitgeantuf.:... immitiunt atiatum nebulas quceslio-
lione lamquam certum Ecclesise dogma ad illas par- num, in quibtis eontm apud homihet timpliciotetsive
tes relegari posse; de his taraen conjecluras nostras tafdiores, sive sanclh iittcth minus eruditos impietai
promimus. deliletcat. Hm tunt nebulm de laude crealutm,laude
Cum primum orla est Pelagiana hseresis atque ab nupliatum, laude legh, laude Uberiatbiltii, laudesan-
Africanis episcopis et a pontifice Innocenlio damna- eiofum, elc. (Cap. 8). El cap. 9 : In his quinquerebut
ta, duobus fere capitibus concludebatur; negatione quas ptbposui, inquibus quwrunt talebras, et de quifitts
scilicet peccati originalis, et necessitaiis grali;e Dei cbiinectuht calumnias. Et denique cap. 10: Addunt
ad singulos actus. Succedente teinpore geminus iste sane ad lalebtatum tuatum nebulas Pelagiani de ort-
ramus, qui ex radice dogmatis de Adamo mortali gine animm NONNECESSARIAH QUJESTIONEM ad liocnl
crealo natus erat, alios subinde emisit ramusciilos, res manifestas, aliarum rerum obscurilate tvrbando
quibus praecidendis allaborarunl Ecclesiae catbolicse moliantut laiendi locum. Aiunt enim nos animatunx
jmagisiri. Harum quseslionum alise evidenieni ac ne- ttaducem.cttm pecculi traduce coniueri.
cessariam oriinino cum utroque illo dogmate con- Denique postremiimistud capituluhvexplicare mihi
nexionem ita habent, ut unura sine ahero dognvate videiur eximia illa epistola synodica Africanorum
intelligi minime possii; alise necessitudinem quidera ,:n° episcoporum in Sardinia exsuluin, quse sancti Ful-
inaxiinam babent, sed nec tani evidentem, nec tam gentii stylo credilur exarata. Viderat, opinor, auctor
hecessariam; ut absqueoperosa inquisitioiie statim epistolae, quisquis est, Capilula de quibus disseri-
animo occurrat, aut-de his facile quae sit Ecclesiae mus : siquidem ea Possessor ab Hormisda papa ac-
sententia decerhere queas. Ad primamdassem re- cepisse videtur, nisi jam antea manibus Africanorum
ferenda quaestio de praedestinalione sanclorum; ad versabantur, quod ex epistolse Hormisdsead Posses-
alteram plures quae ab Augustino laiius pertraciatre sorem loco in synodica illa relalo asserere non ve-
sunt, quales sunt : an homo possit esse sine peccaio reor. Porro in' ista exsulura episcoporum epistola
inhac vita; qua pcena pleclanlur infantes sine ba- (Concil. Labb. t. IV, col. IS91) prsecipua gratiae ca-
'piisnio ex hac vita decedentes; an morbi ex culpa, pila assertmtur quasi ad fidem Ecclesiaepertinenlia ;
an ex natura.ortum habuerint; quomodo infantes in quorunv fronte legitur Augustiniana de graluita
ante baptismum morienles a Christo judicandi; quo- prsedesiihatione saiictorum doclrina : Contra quam
modo peccatum originale transmiitatur in posteros; prrrdcsitnalionem, inquit, magnm pervicacim esl ali-
runde in nuplias quaVbona. suiil.et Dei iiis.iiutum', quem vel parere vel Itabere conflictum... 718 el "P0"
lot mala invecta sunl; quidsil peccatum, quid con- ilolicam ftdem perversut oppugnat quhquis prwdesli-
cupiscentia, quid ejus natura, qui effecius : quod in- naium Christum ei sanctos ejus negat (Ntitn. 21) : pet
flnilas propemodum amplectiiur difftcultates istis mhericordiam scilicet gtaluitam (Num. 7), jier gta-
connexas; an et quomodo Christus antiquis sub ve- tuitam bonitatem (Nnm. 8), per graluilum beneficium
teri Testamento profnerit; utrum sine fide in Chri- miseticotdimsttm;in guo eumnon pro meriih futuree
stum salvus quis aliquaudo fuerit; denique quasstib cujusquambonmoperationh elegil, cui seipsumet fidem
illa adeo cclebris et salebrosa de animarum origiue, iC etbona opeta donalutum etseprmscivit(Num.d). Quam
ari ex propagalione, an ex creatione ortum habeant, doctrinam traduht doctissimi confessores sequenles
quaeqnidem et diulissime torsit Augustinum, ct fu- donum ejusdem graliw, quodsanctorum Palrum cordi-
sioribus disputalionibtis locum dedjt. Islas igitur si- bui et linguis ipta est dignata infundere (Num. 6).
milesque (iuaesiionesfuisse crediderim, quas profun- Demum post tradita fidei dogmata circa praedeslina-
4iotes, difficiliores,latius pertraciatas dicit, quasque tionem sanctorum, graliam Dei el liberum hominis
stcid non audebant contemnere,ila non necesseliabe- arbitrium, exceplionem quamdam non absimilera ei
bant astruere calholici. Ubi tamen adhuc slrictius quaepostrcmo capitulo continetur, sed explicatiorem
intelligenda verba hacc quam vulgo inlelliganlur. subjungil in hunc modum : Quattionem vero anima-
Non enim ait incurrentesillas quwstionesasiruere ne- rum aul laciiam debemut relinquere, aul sine conten-
cessenon esse, sed profundiores difficilioresqueearura tione traclare : guia siveex propagine veuiant, sive
paries. Non ait etiam ad confilendamDei gratiamsalh novw singulis corporibus fiant, guod sanciatum Scri-
snfficere prsedictas regnlas seu senientias, sed gutd- plurarum aucloritas non manifesle pronuniial, cum
quid secundum prmdictas regutas apottolicm sedis nos cautela debet inquiri, maxime quod sine fidci detri-
scripla docuerunt : qiii loquebdi modus complecli vi- menlp pbtesl a fidelibus ignorari (Num. 21). Sed et
detur omnium dispuiationum conntxionemex tiac sub- idem sanctus Fulgentius proprio nomine scribens de
diiarum Auctoriialum brevitale 717 pendentem, ut Veriiaie praedestinationis et gratiae lib. m, cap. 18,
ait cxpressis verbis. ) de cadem qusestione disserens, quam velut appendi-
. Inter alias aulem qusesiiones recensitas, duas/im- cem ad controversiani de prsedestinatione et gratia
primis profundiores difficifioresqueinanimo babuisse »j traclat, S. Auguslini suamque de illa sententiam his
auciorem Indiculi existimo. Unam, quomodo trans- verbis exprimit : Ciytis qumslionis,de anima, bealtts
fundatur originale peccatum a parenlibtis in fllios,' Augustinus PROFUNHITATEM sibi imperscrutabilemcer-
alieram -de animae origine; quam postfcriorem ipse nens, nttllam voluit hujus rei dcfinitam prcferre sen-
Augnstinus prbfuhdam,' difficilem, et nan necessa- tentiam, incongruuin pibrtut exittimans atiquid affit-
riarii'censuit. Immo vero hanc eamdem S. doctor mate sine dubilalibticvelle, qubd allet posset conltatia
iiiciirfentem, non necessariam, insiiitiam, atqtie a responsibneCbnveltete...consensumab utraque defini-
Pelagiahis iiivectam qu;«siionem dicit lib. iv ad Bo- tioue cohtinuil, ne laboremlantm dhputationh inaniler
nifacium cap. 2. Huic, inquit, laudi crealurm adjuri- snsciperel, quem cujustibel sentenlimtemeraria defini-
guni, el quodChrhiuni Dominumnulla dictintmacula lio vacuarei, etc. An non diceres Capiiula illa Ccele-
peccatifuhse respersum,quantuin allirielad ejus infan- stini crediia ante oculos habuisse Fulgentium, et
liain, quiaejus carnem ab omni peccati conlagionepu- illius scriptoris pressisse vesligia ? Hsec sufficiant ad
rittiinatn non excelleniia propria el gralia singulari, explicatioiifcmloci a pluribus scriptoribus alienum in
ted communiohenalurm qum omnibusinesl infantibut, sensum distracti, et ex quo nonnulli gratuitse sancto-
asseruni. Eo perlinet eliam quod de animm origine in- rum prsedeslinationi infensiores, prsepropere sibi
itriiitt quwstiontm, tic animm Chrisli comquart mo- tfiiimplium cecinerunl.
lienits omhes animas parvulorurit, qtias- vottint esse (iis ita scriplis, jamjamque prelo subjiciendis, in-
xiniiliter nulta peccatimaeulq qspersds. Hxc quippe cidi in Vindicias Augustinianas doctissimi viri Hen-
crcaUirx lmis, cjutqueconsec.anca, de aniinsc origiuv sici de Noris, ex quarum capile octayo pluriiua fici,^
409 BALLERLNIORUMOBSERVATIONES1N DISSERf. III QUESNELLt. 4U)
sincereque scripla huc transferenda essent ; sed A,sahclormh et gratiam efficacem,lom. I, part. 111", a
quoniam inslanl operse, sufficiat locum indicasse, pag. 536 ad p. 363, ubi auctor prolixiori sermone el
quem adiisse lectorem nequaquam poenitebit. Adeat alia via banc Capitulorum particulam et conclusio-
qui otio abundaverit, librum Gallicum, cui litulus : nem explicat.
Traditio Ecclesiw Romanw circa prmdestinationem

BALLERINIORUM OBSERVATIONES
/n dissertalionem terliam Quesnelli, quaS. LEONIMAGNOasseruit CAPITULA,seu AUCTOBJTA-THS
de Gratia Dei, S. COELESTINIepistoke ad Gallicanos subjecta.

719I.Uldeprimaparle prsemissredisserlalionis, custodila, ita ut hac de causa laudaius Hormisda de

qua de auctore Capitulorum Coelestiniepistolse sub- iisdem scripserit : Quw si tibi detunt... destinabimus,
jectorum slatuitur,.a>quum jndicium feratur, obser- e Romanis utique scriniis eruenda; 2° Cum ea a
vandum imprimis est horum Capitulorum menlionem Dionysio, qui e documentis Romae collectis siium
primura inveniri apud tres scriptores sub initium sae- opus paravit, ediia fuerint una cum epistola Cce- ,
culi vi. Omnibus praecessissevidetur Dionysius Exi- lestini ad episcopos Gallicanos, 721 simul cum
guus, cum ea suaecolleclioni canonum in Urbe lucu- B hac in apostolicis scriniis custodita et iiiventa fuisse
bratsc inseruit, Coelestiniquepontificis epistolse 1 ad videntur.
Gallieanos adjecit. Cura is posteriorera colleclionis 5. Porro Ctelestino hsecCapitula non posse tribui,
parlem decreiales Romanorum poniilicum conlinen- . inter cavtera a Quesnello allata num. 2, tria praeser-
tem ediderit petenie Juliano R. E. presbytero, qui lim manifesiuni faciunt. 1* Quia si ea ab codem pon-
Gelasii alumnus , synodo Romanse sub Symmacho , lifice cum epistola ad Gallosmissa fuissent in Gallias,
interfuit an. 499, non iiiulio post eamdem partem aliqua profecto eorumdem subnectendorum lnentio
vulgasse probabilissimum est. Hic autem eadem Ca- , in ipsis litteris facta fuissel, ut in aliis Romanorum
pilula una cum Ccelestini epistola proculdubio inve- aniistitum epistolis fieri solet, cbm aliquid iisdem
nit. Hinc enira ea ita huic epistolae attexuil, ut ad subjiciuni. 2' S. Prosper, qui conlra Augustinianae
eumdem pontificem pertinere crediderit. Enimvero doctrinre adversarios omnes apostolicse sedis aucto-
cura universa Coelestini decrela in duos et viginti fitates quam diligentissime opposuii, ea profeclo Ca-
titulos dividat, epistolam ad Gallicanos ac subnexas pimla iion praetcrraisisset, quaeet aperiius et expres-
Romanorum pontificum auctoritales in tredecim sius adversarioruin opinionem impetebant. Quid in :
priores ejusdem papsclitulos seu decreta dislribuit, libro contra Collalorem cap. 10 contentus fuisset an-
adeo ut epistola duo priora, auctoritates vero unde- teriora tantum Innocenlii et Zosimi decreta obtru-
cimsubsequeniiadecreta conficiant. Discrimeninscri- dere, si Coelestinushis Capiiulis novissime directis
ptionis Capilulis prsefixse,Incipiunt prmlerilbrum se- in Gallias ipsam cum Gallicanis adversariis contro-
dis aposiolicmephcoporum auctoritatesde gratia, ct versiam expressioribus verbis diremisset? Cur cap.
discrimen etiam clausulse, Expliciunt auctotitaiet, Q 21, ubi Ccelestini litieras ob susceptam Augiislini
etc, distinctiohem quidem liarum auctorilatum ab defensionem laudai, niliil allegasset ex Capitulis in .
ipsa epistola indicanl, non tamen dislinclionem quibus adversariorum sententiae maxime clidunlur,
auctoris, seu collectoris, quem si Dionysius credidis- si baec cum iisdem litleris ab eodem ponlifice pro- :
set diversum a Ccelestino,bas auctoritates inter liujus mulgata fuissenl? 3* Augustiui reprehensores, cura
poniificis decreia batidquaquam recensuisset. adhuc post acceptam Ccelestini epistolara illius do- ,
2. Alterum lestinionium est Petri diaconi et socio- clrinse succenserent, ut se ab auctoritate earunidem
rum in epislola quam ad episcopos Africanos in Sar- litierarum subducerent, rcponebant his litteris ante-
dinia exsules Romse scripserunt circa annum ""20. riores quidem Augustini libros fuisse approbatos, •
Hi, qui sequeacDionysius Exiguus erantScythse, ex non vero ultiinos, in quibus doclrinam suse conlra-
ejus collectionejam vulgata earumdem auctoritatum riamcirca initium fidei gratiavtribuendum, clc,idera
notitiam haurire poluerunt. Hinc quidem easdem doctor manifestius tradiderat. Qui aulein id jaclabant
Ccelestinoadjudicarunt. Nam Capitula 11 et 12 reci- solara proculdubio Ccelesiiuiepistolara acceperant iis
lantes, ea laudaruut sub cxpresso nonvinebealhtimi Capitulis cxpertem, in quibus doctrina postremis
Ccelesliniin ephiolaad Gallos; ac praeterea Capilulo- Augustini libris diserte tradita potissimum confir-
rum uliima verba transcribentes, iu his terminare maiur.
affiriiiarunt eamdem epistolam. 6. Quesnelli sententia, quse S. Leoni Magno hsec
3. Terlius leslis est Hormisda, qui bis mbnacliis Capitula adjudicat, ei hypothesi innililur qua eum-
jam ex Urbe profectis ipso anno 520, in epist. 70 ad deni lihroriim de Vocationeomnium gcntiuin aucto-
Posses§orem scripsit : De atbilrio tamen liberoet gra-. •x rem praetulii. Cum „vero hanc hypotlicsim omnino
tia Dei quod Romana (hoc est calhblica) sequatur ac •u falsam in observaliohibus ad secundani disserlatio- ,y
servet(alias assetwel) Ecclesia; licet in variis iibris' nem ostenderimus, sublato jam ejus sentcntise fun- f
beali Auguttini, el maximeadHilarinm et Ptbsperum, damento nihil addere opus esset. Unum lamen non
possitcognosci,lamenin scriniis ecclesiaslicisexpresta omiltemus. Si S. Leo apostolicse sedis auctoritates
Capitula continenlur, quw si tibi desunt, el necessaria collegisset per id lemput, ut Quesriellus pulat, quo
crediih destinabimut. Non alia hic Capitula nolari diaconi solummodbfungens munere, Gieleslinoponti-
consentiunt eruditi, nisi hsec quae sane de gratia el fici retum ecclesiasticatumminister adfuit, S. Prosper,
libero atbiitio agunt, ac litulum prseferunt. Hic vero ciijiis graiia easdem colleclas existimat, iisdem po-
auiniadvertendum est hunc poniificem non tribuere lissimum usus fuissei, cuin librum adversus Collaio-
ipsa Capitula Co_lesiinopapae,sed lantum affirmare rem scripsit. Magnumenim argumentum accessisset
ea in sctiniis ecclesiatlicis, hoc est apostolicai sedis,; ex documento quod tantns Cceleslini pontificis mi-
contineri, ac ex iis cognosci posse quid de graiia Dei nister ad revincendos errores ipsi iradidissct. Cuih
et libero arbitrio Romana (hoc esl catlwlica)tequatur vero niillum bujus documenti iudicium, nullus usus
ac ttrvet vel asseveret Eccletia : quibus aposlolica apud Prosperum invenialur, hanc lucubrationiem
eorumdem Capitulorum approbatio satis manifeste Leoni ascribi non posse satis nperle colligilur. Ar-
cxprimitur. , giunenta quaea Quesnello iugeruntur ex styli alque
4. Ex his duo colligimus : 1* HaecCapitula e Rom» doclrinac consensioue hujus opusculi ct Hbrorum de
prodieruut jnJucem, «c in Mriniis Romanii «raiif _ Vocatione oniniuiu gentimn, si quid probarcnt, id
 m PASCH. QUESNELLI DISSERTATIONES 1N S. LEONIS MAGNIOPERA. m
pfpbarent, Capitula tribjjenda es&ehofhm l|brofum'-'-** A
"'' gue tententiai nubeqiqbliguwqipbiguilath obtendere,ut
auclori queni aLeoiiejdivefsviiA dempnsiravinius; iciiicii guid itiephiola Pdpm(Cf£\esl\ni) librorumde
7, Qtipd.si pb iCpnsensioriemslyli alque-dpctriiise qujbut actum est non expressus csl tiittbus, liiticeos (li-
-bjSEic Capiiiila cuipiaih ifibhenda i;rcaariiunj cifius brps qui ih repfehensionera vocabaiiuir) appareqt
j adjudicandacredimusS. PrQspef,o.Aquiiano : quippe nonprobatos, et istcm Auguslini tattdaiionem pro atir
qui adversiis Seriiipelaglanos scribens, non solum terioium icriptortttti merith fuhse collalaril, Quae si-
eosdem errores impugnavit, qui in hisce Capitulis nistra jnlerpfetafio quam ini.iha quairique Insulsa
perstringuntur, verum eliam catholicani doctrinara esset, ex hqyissimorum Augustini libr.orum cum an^
ex' apOsiOlicmtedh auclotitaie deferiiefe cbhsifevit, ui ' iefioribus* srihvma consensione demonstrasse non
in iisdcm Capiiulis fit : quod auctpri IjbrQrum dc' conienlus Prosper, ive quid adversarus superesset
Vocationeoinnium geiiiiuin sequehsitaitum hoii vide-° eflugii', ageriduih"sibi duxit, ut etiam a Sixlo pontifice
musAAnieliiiius dissert. 1 dg-yefis Operibus SS.,Lep- Aughsiini doctrina pfobarefiir; unde et siibjicit i
his"et Pfosper1, part. n, quem secufus e.st Pagius ad Quqd, ne tigpbcfilqrum obiitiedtuf tnsidtts (ut scilicct
an. 431, nura. 49, nbrisoliim lisecCapifura PVospero riovlssiriii Augustini libri ab apostolica sede non pro-
Aquitano tribuenda credidit, verum eiiam ea ab ipso bati existimeniur) confidimusDomini proleciioneptm-
indicari pulavit in prsefalione operis-contra bbjeciio- siandum ut quod opetatus esl in Innocentio, Zositno,
nes Vincehtiaiias, jibi ait-': Proposith singillalim iex- B6tiifticiq',Cqelesliiio,ppefelufet itiSixto;ii in custddia
decim Capitulis, sub. unoqubque eofutti'senstiiitiostfict D'6iMr^a''^egUJn^;iii'pafi'06riaitittic tesefvqiq pbii-
fidei quatii coritrq fietagianos ex aposiblicmiedh tiu- tifici, ul siciit itli iupos abegerejnqnifestqs, ita tiic d'e-
ctqriiale defendimus, iiefbd ponemus. Ilis niiivifuiri_. _ pelitii oiculios. Tiiii);jgitur; lit Sixi.umaii Idpraestaii-
yerjbis iriontunc scripiam contriv Vineeniiartas obje- D " diiiir iriduCerfet
fa*ciiiufejrndieulunV texhisse ihferitp
ciionesirespoiiSiOiiem, sed aliiid Opiiseiilum ' ariiea"e_!; ..cfedatuf,:iii
' quo dpcifIhani quariiVnJnpvissimis Au-
apqstolicm sidis', auclOritate liioubrattiih sighifica'f1 "gjistirii libfls .ifgtlfebahi 'adyefSarii, pfaeierilorhra
existimat. Verba atitemea;aposlolicm sedh aucibtitqte' apsfplicife:seBiS praesuTiim'defihitiohibhs: cbnsferita-
pro.jiharidalojipuslblicb acfcipiti,exquodelegaiionem ni-_iriii:esSe'dfempHsifafuf. i ilaciehu'»'$. Cbristantius',
apbitolicam Hihcmawis Piospero attfibuiMrv iibffS cijfVaihehaiSfentiri pori posstihius, chrh'shbjiBit huhfc
de Praedest. et de hori tfiria °Dei.tal~e.""WO:1Kiiii-'V"fer0""= Iridieuiu.ri)a Bixlo ita coiififnvatufh fuisse, ut' quad
aliud opusculum e'x mandatb seu deiegaiiorie apb- expfe-teis lh eo Capituiis de gfatfa e,t libefb "arbitfio
stolica scri plum; 793 dict potest a Prhspefb," iiisi tfadiiuf:, dfeirifceps ^propfiii Ecciesi& .Rphiahae'db-
hsec Gapitula* eideiri vindicehiur, ih quibus sedis ctfmaeyadfefet. ailepqufe Pfbsjferhpi *id qiiod dh jflp
apostolic-e aiictoritates cbnlra Pelagiaiios cbliegit. ' pMtihce^peratefat;, ielicUerfuissfeassechium. Ais-
Ita Aiitehniys. Haec aulem .omiiiatviliil ciitiifiiiciiiit. sehiiri npri-passunVus,ihquarii: Sixturh 0niin.ni liac
Liber eiiiihProsperi contra objeciibftes VinceriiiaiiaS iij riiaiefia qqidrjuahi dfe.cfevlssfehuiluhVuspiariiIri-
Ecriptus videtur. antequamille Rbniaui prbfefctus;; diciiiin esj1;rfet Siquideih 4i4*hd Slatuisset quo ea
Coelestini. epistolam ad Gallos fepiscbpbs obiiriefei; Capvihla confifnvata' fuisseivf, nihit esset cuf eadeni
alias linjus iiiiixime epistolse aiicioriiate u.us iuisset Cffiiestihb |ibfiiis'' quarti Sixto;'vliidicarenfur. Adpte
in eodeiri libro, si postea feuih perscripsisset. Eb :; qiipdsi feaCapiiuia; exprfessfeet ptibiice abp.r.Qbaftf
igvtur testimonio, qubd prijefatiohi1inseruitr ihdicafe fuisseht a Sixtb, liaiiti'mtelligi pofest chf jposiapo-
noh pot:uii'1i-ecGapiiula, quse, ijiio Antelihii)confce- stpiifcaih ejusnVpdi'fcbnfirrivatiaherii'baefeiici babiti
dente, post epistolauv ad Gallos exaraia fucfiint: : C <J hoii fueriiit Fahstus 7JI5 Reiehsi"., ajiiqhe Galll,
certe auteiiVeplcmpOfeqtibPfospef Ronvamnohduhvi qui adyefsus -'-'• cofuhi Gapilulpfum
.-•:•-- dpctripam
• adliuc
":'•- !«.-- --_-•--
accessefat, iiiandalum aipontiiice-accepiSse scribendii scfiptitaruiif';
Ji*c Gapimla iiicffedibilfe fest. Hihfc deleptio, seui•'' '9. Illiid ahiehi yfefisinviliusnpbis est, ca Capilula
siandatuirri sedis: apostolicsCiquod ex hdc "ebdeuvte-j a PfosperO.'quideth iucPbfat*)In ehm fihem ," quem
stimonio Hiiicirihrus^coileglsse videttir, nuUi fiiiida--" Cpu^iaii.tiii^'jrrohjiebil,''^isiQppn'ti'fici|phlafaMssejarir
mento nititur. Ea pbrrp vferha quibus Pfbsper se fi- tequarii eijferehiufVQuid°"°'auie,m: iri jcaiisa frierit cur
deiti delehdisse' ait eai apbstblicm sedh aucibiilaie,, Sixtu.s niliiyhpvi statuerit igripratur.For ie Ahghslini
cum poiiiificiuiii niandatiiri) iioii significeftt, "iiiliil1 reprehhhsorfe^ppst^Ji.B.rji.niPVQSpericoriira' Collato-,
aliud»expriihuiii hisi Pf bSperi cohsuetudiherii, qiia1 rerii, iii qiio eaedenvappstPlicae sfedisauctoritates iu-,
contra Pfelivgjahbs.ihm m apicribri epistblahd Riifl- scftse fuefa(lt,'iia"°fcpiiquifeyerhnf dpib"
. numj, liinrrih cafiriirig' de IngfaiiS; aiposibiicaVSediss ceps usqufe ad ^austujvv;, ht iilliil aiiiplliis;ppos esse
aictofitaffem-adiiibuit; :ita ht nilvil liiiifcpfo huctoree judicati-im fliefit. lllaMfdpapitulaVb eodeiqrpanli-
Capimldfhm'("ohstiltiehd^ s°~~licfeisijsceplii fcuhi nifixinve prplvarentur ,ip scrinjis
pbtiiis moyet tit-hiiec Ciipitula eideiii Prospefb iiia-- appstbiicis fiiefedepbsita eo
Si1fhfevcbhilehifet;'pedaiiiiV_, qiila pfavfef liujijs cbh^ '. noriiirie anriexa^quodh'^
-
sueiudincm ih appbiieniia' Pelagiahis apbsiblifc.ese- diriehi cbihriiehdafei, ac de eadeih maieria ageret.
dis aucloritate; eadepi fere Iiipoceiitii, Zosiiiii, et' :t' Iih aiiifemtamdih videVVlurlatuissequQa.djexiisdem
Africahbrhih PaifUrii iestiiriorijaVquaeiii'UiiidsitiSCarr scfinijs edueta uria chm jitiefis Ccelpsiiiii Iiionysii
pifrilis' colligiiijturiille ihsfefuit in libro coritfa Cbl-j'. -jv v Rkighi Opersi jprodiefhnf. 'Chrijporro Horiiiisda bo-
iatbjrferri."adeoht 'qiisedfegrritia CliTislipiiiribus i|iJ n ruih Capifhlpruni niehiinjt, nec Sixti iiec CQelesiini
hoclibfb dissefhef_it,'-ih; eb ppuScuio paucis'pier *-
1 feclf nVeiitipfiepv,eo qtiod riec ullo iilius decreto. con-
sffihrxisse vidfeivtuf,''3 "'' ''''"'"" '"'
'.'''" ''x/.'"*'" fifriiaja luefiiif, hee adhujus epistolara yere pertine-
"8."1 Ocfcasioheh)autehv hhjus liicubratibnis sic COIJ-T I-T rfent. Ssitis ipsi frij.tsola appsiolica scrinia memorare,
jifcit PV Cbusiantiiis in adfliphiiibnfe;ad ejiisioiariJ 1 in qiiibu^ ea: solebaiit recondi et guslodiri quae pro-
CoBlesfjnihuih^8.' VCcelestinQquidfemadhuX"shpcf- :-~ iVabahiuji'.Priiha igitur et publica eornmdein Gapitu-
sliie, Pfospfef adjPhfclo^^ Sibi socip lljlario Rbmani se ie loruijV 'appr.obalia referenda est. laudatis. Hormisdx
cbhtulefaiVet epistMiiifi pbfinhefM ad Gallp|'(E|jis..?'.". littfefjs.ad'Possfessorem, quibjusea in soriniis ecde-
21,'h: ^2), in qua iaudaius pbntifex Apgusfiiii' re- ;- sitsticis sefyaia Roihanse el caiholicae:doclrinse conr
prelieiiSpffesacfitfer:"c<prri__>i(e|isatqhe nuhcrdbc.lprfera h fpririia declarayit. Hinc nihil: niifum si ante hujus-
htiilb tiiriqudin'^iiitfif^' siis^icipttts iallerii futfigfe qs- s- modiprqbalioneriiFauste
pdfsUni,Sfedlvbigtii ^unctiseiaiiipfi simhi\ei hbnbti rt nbtarii coptrafiuni defeudere ppluerint. Immo id
fuiite Vesiiatus, ajmuiis ejus "niiiilrfeliqhisse videba- i- etiaih Ppidii.fieri aliquaindiu post,cum hasce,Hormis-
tuf,^ qupd: ipsi"oyicefeiit/ "TefumVihquit Pfpsper;r d^e liiteras ad. PossfesspreinCpnsiantinopolim dirfe-
(Lib. edhi. CQildt.',£,%_\',"ti, 59), cpritru iitam ciaris-i- c[as, piures in Gajliis ignprare pptuerint; cum: prae-
siitim iiiiidqlioiiisittbqhi, cQuirg htqm sacraiissimi te- s- sertlm idern ppjvliiex ea Gap.iiulaijsdem litieris pro-
liiirionii digiiiltitem,atidel quisqudmmqlignminlefpte- s- baverit quiderii, nori auierti ediderit, nec quid in ipsis
IftiioiiisiHjunjififemittere; el peispicum siiiceiissima;- :- comhierelur, aut qu« doctrina probata fuerit, saiis
 113 DISSERTATIO IV. DE AUCTORE EPISTOL^ AD DEMETRU.DEM. Ui
«xinde colligi posser. Quaeantem eorumdem Capitu- A-Lndovicum Tliomassinum, qui etsi gratui.am-prsede-
lorum Dionysioauctore prbdiit editib, sensim propai- slioalioneina Patribusdeclaratam naviter propugnet,
gata, non in omnium martiis et notiliam slalim pfef- hanc tariien moriiiioherii necessariain putavii ibm. 1
venii. Havcqpoad primam Quesnelli jpartem. ! "Theolog. dogm. lib. ix, c. 19, n. 8: Omitri supefetl
10. Qubad alteiam vero nnuih observaridum ere- - ijttod monefi leilores hedetsumsit: nempe ubidectelum
dimns. Licet Augustiniana doctrina de Praedestina- deprwdesiinatibne graijiild indccisum'a SS. Patfibui
tione in hisce Gapitulis non fiifer.tiriclusa (utriori tfiui reliclum eisetaih cohttantir negavimui..;.., iiOriid
•.Quesnellus quam cardinalis Norisius coiifeiidunt) '•nobis fuisse cbntiUi, «I deefelum illtid iri fidei ddgma
inter profundiores d\i'ffic}li6feiqtt_e
partes incUrrtritium receplumfuisseaffifmaremus.Lorigeaiiud etl dbcirinam
qumstionum,de quibus auctor dixit: Sicut rionaude- •de graluila prwdeslinalioneab•Auyutiino el a pletisque
mus contemnete,ila non riecesseliabemus astfuiri, rion omiiibui Ecclesiw utriusgue Patribus assertarii fiiiiie,
tsiiiienexipde sequiiur eam ihler definita lidfeldirgiiia- - atque ab.Ecclesid caiholica ut fidei fegulam cbaptaiam
la iia esse censfendam,Ut qui alitef senserit iiserelifciis tsse..... Id in caitsa fv.il Ut swpiuscuie dixeririiusAu-
-aut viojatse fidei feus haberi debeat. Hsec ehiiii db- gustini de elecliotiegratim ieptenliariidogmaii fidei esse
ctrina pluribiis licet Ahgusiini alibfumque Pa.fiim tohjuneiarii non esie reliciam ih iriedib >ut iridechahi,
•exploraiissimis testimoniis firmata,' ac ex principits aut siiperfluairi; ied velui cohwreiitim aiit coriieqUen-
idefiflitis quara proxirae consfequens, noudani ab Ec- teth,nonviro ul ipsi fideiiUbstdniimconcfeidindut
clesia defiuita dicl potest. Qna iu re audire libeatP. :; -,.' .,,„..
ttnplitilain

DISSERXATIO QXIARTA
Dp auctore
'" libelli,spu epistplce ad Pemeiriadem virginem PROSPEBOhactenus ascriptge:. iji' qua
nec PR0st"e~Riesse, n& tilf^itis quffinfs. tEpNiip papqi I, "i$cprijeciUrif «sie^f/Mir.

727 Ir.tlaicqiicihitslylusepislpjae ad DeiiietfiadfemB dissert. 2, n. 19, loca fexsancto Lepne :~'""1''"''

et*ex opcre dc
'"~'~'"'"
sjylo' libfbruhi de Vocatione geniiuni , ut (d) eidfehi ;"°V"«Vcaiii6_-ie^_en'titfi'h'<i(^cri.|i'UiV~''''
lactehus ahclori utrumque opus hiferitp sii, ascri- JL 3, flaec fepistblii", cuih varias Satanae describit
Bfuiii, sjyfechihAmbroslbdatum, siyecum Prospfefh. i.nj5)d.ias cpniltisque' Ve|t eMieiilijtfire's ~')|uifius' epS'jrn pe(.it
ui coniid.inrihl., (jiibs per baptisin^jtiscprisecr"itioiiemyif*qtie'iiie)io-
'niUlt|,-f'n.eiE.'luliiibjiis.,
_.'Q.u)°aihoI)|$.ij-("igjiii
' Sjghmehlis alffefuih'S, Leopi v.indi.cavinvus. Sechnda fis prpfessionem sibi cfefriiteripi.chihqufe e coiitra,
fliss.eriaiiohe,' pfecpliaffeminslituerfe alterius eidem qiio siudio, qua vigiiaiitia advefsus iliiiin p.i_ign.a.ri (ife-
" _is$fereiidigfafiij siipefyacarieum ducefemus , nisi hv beat, raOpet, iisdeiii ffereuiitiir yerbis quibus ejt L'(|o
' 'r$ jiiijusirtjoineh.ii'praiiatipries prpbatiphibus curiih- hpstef. 'Exempluih'liabe excap.iiO : Ctthi ifi iqcra-
jijre ijuHiqifW '*'•' "' paffcere
•' '""' 'dili"gehtiae "' ' nefcessariura
• '' "' vide- hieriiocfiiciset reittrfectioiii?'tihfhlidd njdmtaicmredit
; irjsjfiiri' viltitlas, et dd inhoceiiiiainfegenetaiuf iiiipiiias, ktiii-
"iRe.niissp.itaque ad priorein disserfatipnem lectpre, guus hpslit maiignius FREHITet qcriut ingrdescitjd
ut dfeferiipbffescriptipnis bujus episiblEpiiislruatiif , 'cuiti'in\numerh"'n_qpe'ndihriii)iit huthqtiugigetiiii niiqltir
iiVuJiaqueetiain iln lpjul de Sfyli, dp.ctfinse copce- wiriire;, SERENShishahhiis''''', iNciTABS jiiiis', AC.PENS
piuhihqufe similitiidinfe,quse inier S, LeQnem,'aucto- C7UPIP!T4TES', siiqdensi\ifpiq,"fatsa;cg.frimeniqnsi, #*«)•-
feihquii liiiforiihi.deVpcaiinhc gferitiiiiiVintercedit, fotiim laqucos pet gpiniohttfh[ibrtiriiiijtia itpiliiplicqns,
et ad epistplac qhpque iiuclofpm iraiisfer.ri ppssunt, plus urituf de viflule'i\l'aiiiijim;,
' ' "''" ' q^gmii^iet^x\de
'"'"' frdgi-
Cse.iera
'* qu* Ji.tijusprppfia shpt paiicis' absolvfemus.; liiqte Iqbetitium.
*"
ffhhuiiiigiiuf ariiiriadvertohocepistblae coirihiiipe Sajictus L.eoserrp. 6 de Epiphan, cap, 5 : Yigilqn-
jQSsecumop.erede; ypcaiiQii.egfeiilitiriifetcertis saricli A ter cUveitdqiuhiijlq dhcfigjiihg'qttwdeqllbipsiuspficit
"Lepiiisijpefibus, qupd (b'j Scripiurahi sahctahi'ex gfiiiritur. Adyersqfiusemmqitjijitip0t^jiieffijfqxper-
sancti ijiferhhymivfefsiphe allcgeni. SfedbocIiisripfer ieiutibriibtisfiiit, tectg noceti^i'dry'i>§%Mtii, "! gdgs
babet c.unViifriclo.L.fepneafflne,'qhpd utraque vefsib- 729 itbnpetcidii titipeitt^''g_^i_siio_mi\''\gp!^t\' dejifftit
jpyhtatiifVyuIgata jsfciiiceiet Hiefonymi.ana;:quod in yotupiqiis... Qiips dgitihis pojiff^git,' cupiditqtf cd--
(EKJdeih"yefS!"i'•icapiiis xiytibri Jpb cahiigit;hbi sfe- fumpii. I_(Ffci_ii|iAT''(ebn'c^|)!^'^'iiiit.,'''"9.ii.oj;'' ttoh pfltcst:
cunduni yhlgaisiiiii'yersioherii iia legiihus aphdsaii- yextifetqtmenii?i SjERiirpfscppf**>,''iCfiE§Mf IBAIJ ,
j-tpra LeonfeinSfefiw.'8 de Piatjvlt. et In fepisi. a^ De- nfciTiT tn.GUAs;eitie at>iiliciiit dblit cqiiiiprq corda
nifeffiadefhcifca j.iied.VQuispotest faeere trinndiimde '_ie fivoceiii, cotistimtiifiiidoru$\$celezum ingerii faciif-
iiiiinundocoricepiuirisemirie? Nonne iu qui soius ei? ' idtis, Etsefih.'% dft;fju"|ijra^; gap,'%i'i$gdq iibi mq-
E( secundiiii)sepluaginta Interpretes jh serni,"l.sah- jbj, cqiiiio iiso.Uiciiidr qssiiin^
iCfiLfeonisd.eNaliyil. et incitato epislplac lociV;Mento do idem hdslh iuui dcriofi scqyiiinviilig\.'.:i.(ippfgpiti-
niiindut qsorde, tiec infajis cujiis uhius diii vitaest qugnlenovm creqt.urw,pfjti ,ipif.it_alii\ nequiiiq\ abtih
Mper lerrqhi, Quod gd id quoci 728 prpbathm ybju- giiq.sposfidebdie_x elii0ti_f. FpiiiiTefgsexspoiidii hosiis
inus, valjiiuiri, pulQ, >.rguiiifei)tum eist, fchrrinenipi%- [impiUsfiirqr;ef 'if^umqn^if^ti^m^uia jiis perdj-
icilesibi pefsuad(3aifoftuito contigisseul eadein aeiaie "dit qniiqqwh, INFLAW^'AT"IT^P|_, ioAsi nv.trii gdia,
du'b scripfores diyersi .eiiradeniejusdem libri vfefsilin Aqpir ccpiBjTi.TES ', iffjdel fdniitieniiqjti, JNCITAT gg-
ex
assuiripseririf ve.rsiorie sancjti 5
Hierbnymi, quaenah- jtqtii, Sefiij'. de'ty$iir9g,'Etpflf(e'$pff^
dhVniuVjsuin vocaiaiefat, etvix ab alib auciofe illius "' gdio tii iNvipjAs^EyibfiEpirtequ}iur, "e.xijiid.ei in ba-
' usufpata repferiafur. ."
sfevi "\ plisritofenuntiqvirijusiciqb iliq siii dornthdbgiuf gri-
2. Ct. pfpbet Clirisiuni Dom.ipura sacfameniorum'.Dijjri.e\n rtovaiiifreaiiiramdjiii.ti.fr^ffe^
Evangeliigue ihiriistris s.enipef adfesse ac coppefarj, miis,.,.r hflti d^}h}i iiobis hottit ''" ' '" '
atitiqmis, tAQiakos
addiicit texfuni e capile xxviii S. MaiitlVaei, queni h PECCATI «ilVweTEpEBE. '\ "..."
sancio.Leone .etabaiictpfe' libforqirii de Yocat.ipiie
- Quibus iri iocjs pr^er ^ptjs.us, constructipnis ac
genliunv usurpatupi: ijixinihs epd.eip"co.Vsilif),Uijga.e yerborura similithdipem e^^ijhcifltum.qu^eumdem
Doiriitittittidesine^ierqpc- •jiictQreriiafghuhi, ijfjiiltaes
nitn^,Ijif]ui.j,,.e^f/eni.'^oiienfta suhjtihsuper voces * iii texui
xgiur, gti(tiit: fcc'c$^gdvpijiscupisiim, etc, yipe sfjpfa .episVpIae,quae"a sancfo XlpJfe, jpassihi. u^urpanlur.
BALLERINIOMM AJSNOTATIONES.
(a) Confer obsery. subjiciendas n. i. t^ni nuraem sequenfia cxculienljir.
(b) Vide easdsm obierv. h'. 5. In seiiueniibus i
, 415 PASCH. QCESNELLI DlSSiilVrATIONES jN S. LEQNIS MAGNIOPERA. W
. veliit : Opinionum cdmrnehta; tacrdmehtum crucit' et A.tio , Deus erit pmnia;in bmnibUt: quod Ueo in hacvita
reiurfeelipnh Chrhli; redii ad ihnocentidm iriiquilat, -non potest ad plenum oblirieri, qttia nondum mortaie
• et in novitattm vetustas; uri de virlute slantium; fra- hoe, etc.
gilitat labentiuni, etc. , ,. In utroque Deus sub agricolae imagine inducitur
IILAuctof episloise sic habet: Malum tuperbias animam hominis colens, fecundamque reddens bonis
naxime jiftuiibits esi cavendum : quid nullh opportu- jusiitise fructibus, ac proplerfea Deus stimmiisei verus
niusintidialur,guam quibut lausjustqdtbelur: Et C. . agricola nuncupatur; piaejus erga boinines sollicitu-
. iO : Qiiibus nonpqiuemt pefsuadtte vitiotum amotem, do, cullura; anima , ager cordh; virlutes, semtna ;
, immiitit laudh cupiditatem Pef gloridm ifrepsit bona opera;,getmina jusliticc731 appellantur. Auctor
> humanam;el guosimpultione nonmovit,.elaiionede- . epistolse, cap. 1 : Licet plantaliohi sum SUMMUS AGRI-
jeciti Ad eumdem sensum ,. cap. 16 Vsic, loquitur : "•' .;coi.A.vaiida ad profectum,tttum.incrementa prmberet;
, Yigiianl autem iiniatorh irisidim, yt ybi ptoficit devo- Cboperaioreslamen gratim Dei bpportune pium adlii-
tio, tttbrepat ildtio, ei uthomo de bono opirciri te po- buere cUlturam, ut germen ienerum fprtiiudinh robur
:, tius quam in JOominogloriethr. Sed tollicitudo nos . acciperet,etdignot'generositatestiafructuspropositilni
. Apotlqli cbntra: hoc petiaiittin monet, dicent : Cnm arbbt afferret.'Ev cap. 7 : Sed quidquid itlud esl, eor- quo
'. iimore et trernofe veslram salutem operamini; Deuseit -.corporeorum sentuiim exieriota pultanlur, in agro
enini qui operqlur invobh el velle et operari prq bona -dit, cui ihtpendilur Jsta cultura, nec radicem pntest
volunltile. Quanlo ergo exctlttntiut in mandath Dei . figere, nec germen emiitere, nhiHle SUMMUS ETVERUS
guique proficiurit, lanto majores habent tausat formidi- ACBICOLA polentiam tui opetit adhibuetit, el advilalem
tits et tremorh :•«'«•de ipsis prgbiiaih auqmentit Jnent ".. prbfectum, ea qumsunl plantata,petduxerili Lib. h.de
tibi consciael liiudh avida iri supcrbiw rapialur exces- Vocat. gent-fcap, 0 : QtidJ (bpna volunfas) SUPERNI
lut, el fiat immundq vdnitate, dnm tibi videtur clata AGRICOL* primaplanlaiioett...., Bona vdluntat om-
virtute. '. niuhiviriuiunigermen.eslprimum.
Sancttis Leo his admodum similia habet serm. 4 S.Leo, serm. ult. de Jejuftio decihoihvensis: fletii
de Quadfagesima cap.5 :.Non ambigaih, inqiiil, dia-~~,' namque VERUS ETSUUHCS AGRICOLA, non solUm corpo-
bolutn ad hoc vim tum mqlignittilis armare, ut pietaii raiium, tedetiam tpiritualium auctor est fructuum, et
taquebi de ipsa pieiqie ptmlendal, et quos nori poluerit ulraquetemina,utraqueplanldriaduplici novit exeffere
': dejicere per diffideniiam,cbnelur superate per gloriam. CULTURA , dant agrh profectusgeffnirittm, dgnt animit
Vicinum esl enim reclii actionibns superbim,malum, et ''.incrementa vi'rtu.um_ltem sefm. 5de eod. jejunio dec.
, deproximo teniper vifiuiibut insidiqtur eiaiio. Quia mensis : In qgfo Dbminico,cnjus opetdrii sumns, opor-
exercert
' di/ficileesluilaudtibiliierviventem lautnon capiat 730 tet nbs prudenief tilqiit yigilanler spiritaleni
humaha. Et sferm. de Epiplian. 8, c. 2 : Cuiniimore eulturam..... Qumbbna qpera si pigro olio et inerti
'
" et treinore, inquit Aposlqltis\,vetlram tatutem opera- desidia hegligaritur,6terra nosira nihil generosigerminit
' triini; Deus estenim jjui.operatur.inxobis et velle et pariet, etc; Serm. : DKTERRACORDIS noilrt*getmen
operart pfo boha voluritate. Et hwc tahclii catita ett jutlilim eichatitatit ftttclut oriatut. Serm. 1 de Qua-
atguemeluendi, ne ipsis ppefibttt pietatit elati drag. : Ttinc in npbit berietemina vitluttim niitriuntur,
" tretrieridi
',"
deteraniur ope graiim, el remaheant in infirmilaie na- quahdo ab AGRO CORDIS tiesrri omne germeri extetnum
] tufpe. ...;'.; evellitur. Serm. 4 de Jejun. Pent. cap, 3: Terfa
' iiiim catnh nostrwrihi astiduh fuerit subdcta cullufis,
De Melcliisedech disserehs epistola ait: Vir tacra-
thsimus Melchhtdech Domini et Salvatorh noslri PB_E-C cito, etc. Ctislodiendaigilur nobii omnitim germinum
'HRENS FOBMAM.. Sanctus Lfeo, serm.\i (nunc 5) de, ' temihumquegenerotiiat, guaithx turnmi agficolwplan-
Naiali sub \ Ipse est, inqutl (Christus), cujus FORMAM' talione eoticepimus,etc. Similia habet sferm.2 de Re-
' MelchisediclippntifexPhMrmmkT. siirrecl., ei 2 iterti de Ascensione.
De legei et gratia eodem ulferqufemodb loquitur Conguiatetiani lector quseinsecuivdadisserlatiane a
Epistola. JVpn ob aliud, inquit, umquqm daiUt ptm- nobisrelata sunt lain exS.Leone quam ex auciore deVo-
eeptum, nhiulqttmralur prmcipientisauxilittm. S. Leo cationegentium circa iriuiuin illud creaturarum desuo
serrri. 5 de Quadrag. : Ad jubentem fecurrai,quiideo creatore testimonium.quod ciiivisseihpcrpatel;paribus
'..dat
"'(ftiim.Etptmceptum ul excilct diiideriutn, et prmtiel auxi- cnimac poiius iistlem verbis illud depingit auctor epi-
expressius serm. II de eadem : Ideo enim stoke cap. 7, in bunc modum : Omhiaquidemelementa
daturprceceptum,ut prmcipientisquwratur auxilium. ; mttndi, el univcttw crealururum riqturm hgc ipsa tui
exiguhl specie, ttt iiivhibilia Deiper ea qum facia sunt,
_ De paupeftate et divitiis : Tam abundantia, qitam ' intellecia
inopiq, ait 'epistola. matitia.solet este peccati, cum vel conspicidntur ; et in pulchriiudine casli et
divet extollilut ad tupefbiam, vel pqripefprbtilit ad ° terrm qumdam suiii paginm ad omnium pculos temper
querelam. S. Lfeoserm. 11 de Quadrag. cap. 1 : iVon palintet, et auclaremsuum numquam tacentit; quarum
' minorii etl periculi carire desideratit quam abnndare proiesiaiio docirinam imitdtur magisirorum ei eloquia
' ebtictssit. Intidim sunt in divitiqrum gmplitudine, insi- Scfipltifatuiiu
dimin paupertathahgusliit.lllae elevantad tupefbiam, S. Leo, seriri. 11 de Qtiadragekima, cap. 6 : Qui
hm inciiantad querelam. aliguam, inquil, dal pottionem tubstaniim tnm, inielli-
Sarictus LeQ, epist. 10 ad episcopos prbvinci_c T\ gal seminhlrum esiRjiiisericordimtiivinw, qui partem
- Viennerisis, cap. 1: Apostolicum.iiintttMiiVt Pelro prin- ' paupirh in manu pbtuii largithth. Et serm. 5 de Col-
cipaliier colloetivil (Chrislus). Aufctor epistolse : Nti- lecfis cap. 1 : Terfenm et corporemfgcttltaiet ex iptiut
' turd in Adam principaiiter instiiuia. XJbieadem voce ' largiiate ptoveniuni, ut tnetilo rationem eorum qttwti-
utuntuf in eo sensu qui tam primariaih insiithiionem ' ttttut tit, quw nori magh passidenda iradidil, quam
:quam primatum includit. Quaevox raroi ita usurpatur. dispensqndacoinmhii. 732 Epistola ad Demelrindem
'/' Hoc etiam cominune liabent tria lirfc scripta, ul cap. S : Qui possessionibusiuis non aliter gtiam rebut
illtid, Act. ixivVDimhit gtntet iugredi Viassuat, fre- pauperum prmiunt: ul eccietiaslicm uiiliiali tub gua-
'qiienter assumanl, el illud : Teiitalio est viia hominit dam procuralione famulenlur, elaboranUi tiriguli pro
luperterram, ex libro Job saepiusquoque usurpent. tuarutn virium poflione , ut qd victum alque tiesttfuin
'
IV. De prsesentis yitav statu S.,Le'o , sermV7 de familimDeiii~ecessarigconferttritiir,bic.
Pass. cap. 5 : Contritiali tuni. nori de coriscientim Epistbla ad Demetr. cap. 10 • Hinc evacuatio ba-
reatu,.tedde liurrianmMUTABILITATIS INCERTO. Serm. ' ptisnii pafvttlortttri,qui sbla adopliohe donari, nullq la-
14 de Pass. c, 5 : Quamvii eriim nori isiiut viiie sit, menreattt dicereniur absolvi. Lib. u de Vocatione
ted mlernm, ul til Deus omnia in omnibut; tamen, etc. genlium cap; 24 : iVec impie a guodanideparvttlorum
Epistola ad pemetriadem (Cap. 24) : Non quidemi baptismo diclum fuiisel : Uabet gtalia quod adoptet,
obtinetur,uljam omnia in cmnibus Detiitil, guia riul- nonhabei nndq qnod dituat. Hanc hominis Pelagiani
lut est tinc ientqtionis stimUlg, et tine UUTABILITATIS i seriieritiam descripsit auctor libforuih sex Hypogno-
WCERTO, etc, Et fhpra : In fuiurai bealiludinii tonm-. . sticori, lib*v capV8, ex acriptii Pelagiani quem con-
m DISSERTATIOIV. DE AUCTORE EPISTOL/E AD DEMETRIADEM. 418
fulat. Hunc Julianum csse, illum vero Sixtum papam Jh. non ex opere et tpirilu Dei til, non «. casta dileclio.
IU conjicit Joannes Garnerius (Dittett. 6 ad Matium Lib. i de Vocat. gent.,'cap. 6 : Beneteamant,qui in
Mercaiotem cap. 6) : quse conjectura , si vera esset, te opera Dei amant. Nam et Detishoc amat in nobit
iuvaret sententiam noslrara; cura enim Sixlo adhae- quod ipte fecit; et hoc odil, quod ipsenon fecit. Si ergo
serit Leo rioster, ab eo accipere poluit Pelagiana opui Dei amamus in nobit, bonam voluntaiem recte,
scripta, quse forsan Sixto, cum Coelestiofavebat, fa- amamut, quw utique, ti opus Dei non esset, amanda
miliaTiafuerant. " ettet.
non
Epistolaecap. 5 : Ad vilam wternam per angutla et Frequens ea verborum consiructio et congeries,'
ardua eniti.etc, respicit procul dubio auctor ad yer- Cgurarumque usus, quae in dissert. 2 observavimus
sum 14 capitisvn Evangelii secundum Mattbseum; Leoni familiaria esse. Epistolre cap. 6 : De omni
quem ita semper refert S. Leo : Angutla et ardua via genert hominum, de omni gradu officiorum, de omni
ett, qtimducitad vilam. Exempla vide in dissertatione
' meuiuraoperum, de omniqualilale virtutum, fial lotius
2, num. 24. . . mdificationitinseparabilh connexioet indifferent pul-
S. Leo, serm. 8 de Jejunio decimi mensis,cap. 1: chritudo, nec desii tolidilaji, guod non defueritportioni. __
Ut anima..... ra AULA MENTIS possii divincevacare ta- Praeler constructionem verborura, vix etiam ullum
pientim. Epist. ad Demelriad. cap. 22et : Ipta ergo, est :quod Leonis non sit proprium ac familiare. Cap.
inquit , AULAM TU_EMESTISingredere in tecrelario 10 Cum caplinii libertas, perditissalus, morluis
puritsimiz conscientiwium, etc. vila reparalur. Cum.... ad noviiaiemredit vetuttas, et
S. Leo, serm. 1, de Jejun. decimi mensis, cap. 1; ad innoceniiamregeneralur impielas. Cap. 4 : Fiant
Deus dal tmrfetpsi quod operaiur operemur, accendtnt '" filii Dei de pauperiaie diviles, de palieniia fortis, dt
scilket meriiiumnosirarnm lucernat, et. igne not suce humiliiale sublimes. Sexcenta his similia reperies ir.
charitalh inflammant. Epist. ad Demetriad. cap. 14 : aliis S. Leonis opusculis. Vide dissertaiionem 5.
De vero lnmine ttntbrosm jam et deficienteslucernm 734 ^I- *• &m ver0 s' rainutatim velimus ex-
lumen accipiunt Superno igne accentusanimnt nori peuderc styli affinitatem, vocabulaque utrique magis -
tepetcat unde ccepilinflammari, inde.poscatigniri. familiaria, eadera prorsus haccesse facile deprehen-
Hanc ullimam vocem in dissert. 2 Leoni familiarem demus, eamdemque dictionis lotitis slrufcturam. His
observavimus, nura. 24. , enim ferme frequentius ulunfur vocibus, aut si.non
Epist. cap. 24 : Sine dubio inde habelur «irfultiim frequenter aliquibus , saltem citra usiini coriiraunem
orimium PORTIO , unde habebiiur M.EMTUDO. S. Leo, usurpant. Tales sunt sequentes. Voluntaria devolio.
serm. 2 de Passione, cap. 2 : Vt quod veslri generit Gratisc largitas. Iucitare. Igniri. Discipulus veritatis.
impia perdidit portio, atsegualur hoc fidtlit genlium Prophetica, evangelicaet apostolica doctrina.Redire,
plenitudo. Serm. 15 (nunc 14), cap. 4 : Qui primui, iransire, transferri in innoccniiam, et rioyitaitemprb-
hbminumresurrexit, ejut pleniiudinh est potiio, quam tesiari. Indicere. Murmura querelarum; Incuiiciantcr.
prmcessit. Inspicere, inspector. Sublimitas. Transcendere. Ac-
Epistolse cap. 17 : Dignumgnippe est ut imago Dei crescere, famulari, faiuulatus. Insinuare, insinuatio.
Deo splendeat,et inde pulchra, indetii compta, dicent: Modcramen. Incommutabilis voluntas. Tepescere.
Signalum est tuper nos lumen vullut lui, Domine; Desides et tepidi. Evacuare. Insania novi dogmatis.
alioquin adulteta est et a divhw alieria conjugio, ti al- Dogmatis poriio. Vipereus. Formam prscferre. Coo-
terius cujutquam decoremin tpeculo IUIcordh osten- _ pefatores gratise. Impendere. Dispendium. Prove-
tat. Lib. i de Vocal..,gent. c. 8 : Qumrat Dominut'v here, provectio. Exordium sumere. Consensib pro
imaginemtuam, et omniuni, qum in eam inciderunt, consensu. Mensura donoruin gratiae.Impar. Tuihere,
tordium concrelionedelersa tpeculum humani cordh inlumescere. Elatio. Prsesumere, forma. Universitas
enubilei. Serm. 95 de Gradibus bealilud., cap. 7 : pro omnes. Recidere. Fragilitas. Divini' operis et
In creatnra Crealorappareal, el iu tpeculo cordis 733 muneris esse. Soliditas. Sacratus, sacratissimus.
humani, pet lineas imilalionh expressa Dei imdgo re- Confcederari. Religiosus. Onerosus. Obscurura pro
splendeai. Serm. 5 de Quadrag. cap. 3 : Solliciiiqre obscuritate. Erudire, erndiiio. Discretus, discretio.
cura cordis noslri specula tergamus Nitor enim Puriio, plenitudini et soliditati opposita. Sacramen-
mentiumad imaginemDei condilarumiion ila a fumq lum passionis et rcsurreciionis. Urere, uri invidia.
totittsvanilaih cilienusest, ul nulla possitsorde fuscari. Virusinvidiae.Comirienta.Paginaeevangelicrc, veteris
Serm. 1 de Jejun. decimi mensis c. 1 : Inveniemtis ct novi Testaraenti. Deceptiones. Laquei. Dextri, si
liominemideo ad imaginem Dei conditum, ut imitator nistri. Comniunionaturse, etc. Scienter. Maleria. Ger-
ttti essel avclorh; el hanc esse naturalem nosiri gent- men, semen, ager cordis. Consortium. Plahtationibus
rh dignitattm, si in nobh quasi in quodamspeculo di- suis Deusincrementa prsebet. Variare, varietas. Inde-
viriwbenignitalisforma,resplendeal.Serm.4aeNa.ivit. sinenter. Tentaiionis stiraulus. Periculura rautabilita-
cap. 2 : Ul homo ad imagineiri el simililudinem au- Vis. Mutabililaiis incertum. Corde concipere. Cul-
eiorh sni vivens, formam Dei bonitalh alque juslitim lura. Tenebrosre mentes. Inclinare. Occiduus.Refu-
in splendere imitalionh lamquam in speculi nitore set- tare pro rejicere, etc. Magislfi, pro SS. Patribhs, et
vatet. pdoctoribus Ecclesiie. Constituiio Salvatoris, etc. •
Epistolaecap. 7 : Gratia Dei lola repellilur, nhi tota S. Conjectationessuperiores hic altera firmariius.
tuicipiiut Exlra graliam efficilur,qui aliquid de Quod styli hujus epistolre nitor ac venustas non est
ejus pleniludinedifftieiUr..... Piene el veracitir confi- . liominis Africani, sed ipsis potius Latinaelingiue in-
tenda est gralia Dei, de cujus liocprimum inunereest, cunabulis enutrili. Et certe si Africauus fuisset, non
ut auxilium ipsius sentiatur. Cnpitulo 1U, de Gratia et ignorasset Demetriadem ex S. Augusiini maxime co-
lib. Arb.: Ad confitendamgraliam Dei ejus operi ac hortationibus servandae vifginitaiis consiliuin conce-
dignationi nihil penilus sublraliendum cst. . pisse; nec scripsissel lale ipsum proposiium sine hu-
Epistolsecap. 8: Nulla esl graviorguam superborum maniscoliortationibiiseleghse, cum cx ipsius Augustini
ruina; inaxime cum ipta elalio in Dei lendat injuriam. epist. 143 ad Julianara Deihetfiadis matrem disca-
S. Leo, epistola 80 (nunc 105) ad Analoliura : In mus, per ejus ministerium castitatis proposilum ain-
totiusEcciesiwperlurbationemsuperbahwcienditelalio. plexatain esse piam hanc virginem. Per mitihterium,
Creberrimus est iste loqueudiuiodusapud S. Leonem. inquit, noslrum cam accepisseth verbumdudilusDei,
Epistolaecap. 16 : Ul omniutiihominum generalem sicul dicil Aposlolus, accephlh non ut verbuni homi-
ruinammeiitorum privitegiosublevareiu.S. Leo, serm. num, sed, sicut esi, vere VerbumDei. Cujus minhierii
7 de Epifihania, cap. 4 : Deus causam noslram nimh noslri, adjuvanle gralia el thisericordia Salvatorit, in
malam humitilalh privilegiobonam fecit. domo vestra lanlut fruclus txorlus est, ul humanii
Epistolsecap. 18 : Ab omni conlaininalione mens 'nuptiit jam paraih sancta Demetriat spiritalem sponsi
libera esi, guwsive in te, tive in proximo niBil diligil, , (7/I'MS prmferrel amplexiim, cui speciosoprw filih ho-
niii unorfe* Deo tste novit, Nqm amare mliquid, quod minum, etc. Hominem vero Italum longe 735 *°h
m PASCH. QUESNELLI tflSSERfATIONfcS IN S. LEONIS MAGSl OPfiRAi 4S6
Affica positum etjihnctemporis fofte adHuc, adble- \ vjcissim sacf a vifgq, htad SubiiriiiSprppoBiliqbset--
scenieiu, quaiis efat S. Lfeo,hoh hvirumyfes.t.IVaric viiniiam magis magisque afcfeehderetiif,pfg jurei sh6
comperlam hpri habuisse circuriisiantiam. Quid quod jjrecaiajest. Nec reniiit S. Lfeopniis irii^o^^in, «<!
hiijiis epistplse auctor salis (a) se.Romanac Ecclesiaj hanc ad eam sfcripsitfekiihiam fepisibiaVrt, x-Ujiisma-
alumnum prodit, dum ejus gloriam ubique aemulatus iefiein esse debeie.ceivsuit ctiristtatiam^.hhmjlitatenii
apostolicam sedein oninibus, tiihi sicerdbtibhs,'tum quarii ih sacra virgirie hataliiira'ipiieni-iD^Viini.nfellisjlii
plebibus^ezemplofuisseasseritj.jut^ ppibtis iargiter iji;.pahpereseffusis, acsmj^Iaripietaiis
tis, iiiSahiam,.abKQfrfefenf;c cpmihehdala;,nefic|itan
Afficariis 'fleLiealur;qui, pmriluin'.pfiihi siehuih, ad- lahhribhs bperiimqiie. Bbjionitt-ifasidiflitatie-. palfhli
yersus Pelagiujh levayefuht, sic carierite Pfbspefo:' •Sria,.efipefet .feI^iio;.'ihteV^?^-.~^ry|^|t§--3^^-'~!'^'4i)J9n!i'
i pfbpehsus aliuhde essel, ha.terai ejus sfcfiptapluribus
Aff
' -- Tric4usarhfldeifla^fiifitihs, iea, noStra" . lbcls altestahtufr ,,';' ,
ExSequeflS',tecumquesuumjjurigehtfevilioffeili . . VIII, Sit igitur S. Lfeonistam insignis cpistbla, npri
viscefabelli
Jiirls apbStoliclskvlfb;:".era
; Conlicis,:etiato prosternislimiievictos. y.erb Pfospefi,^ujushpmeiiijpf^^tijflit, exljhb iiitcr
Convehere;tui.do,:euholiS:urbibu.s:almi\ . j ejiis Qpef^ excusaesi shb~iihc
-Pbntifices,geminoqueseniimceleperrimaccelu jjjus iticrm vifgirii Ditrieifiadi.^ni ih\^ti^,rii0\i\^tis
DeceVnisquodRoiiaprbbet, quodregna sequahtuf. fesseftiih iridfecbhvirii.ituf,tViub||;ahte^htijm fwme
annps, qup temPore S. Aihbfbsii Opefibus ajccfeiisei
Vil. ,6. Jiiyat. pofro jrion mOdicurii; asserVibriem battif lipfeOphsculuiri.? sihe.hofciitulo~sfempefpVbrfie-
hbstram sijii^ufijris-.^uae^ iyenieirlladv.-
vir"gini.';co"ih./S. ii
" fat_; tum qubd cfefthih sitjapwd.fe.rudiipSPrbsjienCuii
Lidnt i_)iefcfes!siihfecfessitudb, sanciaquefamiiiaritas, Aiigusiihi discipiiliimacy.ihdifceih;itju^quaip,sai%lr-'
e.x qtia etiahi .hahc fiduciairi,$hriip_ui,ht ipsain im- p*oh)Ii(iigiiitate, SfedMt juijq^ifp^j^esiststicb inii-
jiellfeffeVad'^ msteriio ItisjghlUihifuis"sfe,..jcura ^^erihadib et jpso
ihyoc'at.aiiie jc&j^cfarii_laih,,ht BdfeihTaciunt vivni tiailbj-ji&aili^fu.ihi^ttj!. iicr.ipibruhidiligeniissimo e~K'cp-
:
Scfiptorfes.Platih.a Lib, m^nit, ]ddfepafqhddin Urr niiaste "dictiis,.sijt.isiitiyih. _feomb^ijrWt^anicet? ^tft^tpinw.
iem el leinplq'pbriyefsiit,DeirieinairianCiliampei ifti- Gfeliisiusqiibqiiefecehsehs in coriciiibftqihahb.scripia
itilittit bqiUiiqm\beqibSiephgndiitq Lalihg, Urfitj\gb orthp.daxpfum Paiftifn, qubS exSfciisSlmi(sjVfc}ihdhm
lirbe. iiiiiilariot'u /litidb steb.cphdfercl:iq'uo'de~trefeifiiir ctijtiSqhfe gradtifh gppfellatipnedj|cfevjt;. iinuirifefatis
iri BfeVlaribRbihaho.,Cuf de alia Dehifelriadeliijrieiii ebruni ScfipliiiV-quijpbhfifiialiT/3\!J^.«iigiiitiitfe pra-
Vifgirie, liafccIriieHjgi debearit aiit phssiiii, jiibh yl- ihisferarit, addilo adjsingiilpjsfep^6{n'ji.p.imii|^iiu$.f
Hifeo;;fcitiriaiiarii huic.cbgnomineiiiieValiquateiiusil-- jurigi.t de saricib iliefbhymp, iil liuhc jrhb(Jurii: Itjnn
lusirem, iiec illiris'.aeyikcripiore.s,jcpfrn^eita.Qr^iriit, ii;69 bpuscula ieati fliefotiymi 'presbi/iiti;: tfc.&fe"fhiirii Itsi
eiiiri Sfe.'h_uii loqhirrihr aliqna hbti disiinguamt,,fcuiri in Pros_Jefb dfesiiiii : j.iern OpuicttiaPtdspefi ,;yirt
"deeTamfeiitlpnem faciuntvy religiqshsimi; salis innueus ipsurn jepiscopali inTuii
•pbssifVhhvefe; yideiicfei'^e-h;etriaa6'in.?*jl'M'.^ii..^h:i)i& fetsidighiS^hiUih,hhihquamia^
ilQ, barbarafhmi»'» ideni^prpbaturii haijeiur ^i cyclb 'yifefbriiaHJHiiarurri
•jgiehteihyih Afiicdhi irahshifeassfe,uria cuiii Juliaiii P. R."'«iiMarceillhbCohiile lh "fchforiic'^fceilS Miif-
riiatfe sria et aviiiPrbba, iliigiie sedgiri.aphdCaiilisi- tyfplog. yii kalelid. Julij, htc..,._;dfe '.qub yide plura
"^iiiehi. flkiSseV Veii.m si Seiriel..fedifeHt ih ihhihOr 5pfid Sirmbhd.uniihhhlisjad Apbll.Sidbhiilib. viii,
Iii
fiarri, (6) Vahdaiosirrupissfe Afficam ahVid.Dphiihir Ssjfiist*. i5, Sfed hilssh iiia psfeudepigraplie, hpn essfs
42^, Cum"ihhiumfer G Prbspferi harici fepistplam afguit siyli diispariiasi "c~t
illiahi iihmaihitf vastayit* pbsl exphgriatah) veip "fejuisderii hffihltas ciiihjsi^ip.aiictijfisiibfhi__iii.j'_l& Vii)|
ahrib "431Hiiiponehi omiies iiliiis ifactuS prpyincias fe^tibrie.jgehiium; Etsi fenitiiPrbsp'efl$|fmb^^njbfiiiiSiiis
ililfbiaforijih arrniis Siibjeetai. esse^ excepiis spihra iiiterdUih fhyihhiiS, ht hitfni, uiiiijifis!iipriat,^upd<Bni-
.diiabtil Civiiatibus., Cyfla et 'Carlhagine, haricqiip Viibiisillihs .-feyiscfipipribhs hphinsoigris fest, hiihui
iiifimaiiii.tariiieih'iri illbfiira 'ra.ariiisdevehisse aiiho tiihifeli ffeqhfehtesstirif ap'ud';Pfo_iperuhi"...qiii,.fefiltti
459, hfeirhihipiiio pefshiadeiidufripfemfetriadfeinih Ijs pefsipe vilaiidissiiiciuissevitietuf, Pt iegeivtipiai
•illii.pfOyiricia;reihani5isse,'experiuraiii hihiifuih, jhiii Viiinveril, Noh iii qubplifi..depfdiriaridb fela3 .ahihs^
•IiigSiiivi cphshiuis->et,iiicrfeticoriiihbafbWrbruhiijue iirh cpnStfiifehilb^ serhVbhfe,hhisfecaoBis perioabfiifh
fiirofeih,:7$GM^ 9"^ (1*%catholiea easpias^tie ifiembfis ^ailicitus pSt ac.jiiiictipf;teiuurii ^.'VpfcSi
^ifgiriaiis, quibus .clarcjbai-Cienietfias,'suiiiihoKijufe iiohfeigeiitiiifri pjyusfcjili i Sfeilfit fafibciiiii. pohdfejr|
*"cHih.ihi ^erlfebahthf, Iirinipyerb Heiripfesi (jhi hjoii aique artfe praesiat altt^i, ,ia!s'i'ifiiohtb^h_e^..'^t°'''|e
cfledat Jnaih yifgirieih; sicht% exjjiipiiiia % Gqthjj. IpSp TGetihaiJiuS, Vhagisfiei-yosusest, ita jditVipnlspii"-
Rbma, kiifiigitCiifihagihem, tiitiSsiiiliitiiturijfca barr titate, sierittbnishiibfe, cb.inp'p'sliipnisijue ele^
""fearjs"IrM^liimj;, itaf iiiya.iieiiiibus, Alricam "^ahdsiijs Iprigfeihlefiof est. J*robiaiur"pr»tierei'ex ^iscfimiiie
"Joiige pbtipri jfatibiie feliqhisse Caftlii^giherii, i(o- "qtibdiriiferVitfuhiqiifestipfa ariiMayimiis^hiiih hiiiif
hiaihqhe ffeiri'eas=se,, iiiJqha patfiam , cbgiiatbsj arivi- KccieSiaihRomaiiaii)ihprbfligahdah^resil^feiagiana
cos; ety qiibd fioh semfelihdicatuf ih liSc ipla fepi- pmnibus, episcopis praeiyisse ait; alier ab Afficjahi
ftbla, ariipiissimas ^bssessioiifes h paferitibiis suis 'Ecclesia in'.'hjic^jiignia praiyeritahi esSfeeiiijii sedem
irelictas haMliii.;Qhaniqiiam aucthfemjiuisse
ViahdalBfuihih Affica ripii 'reihansisse, yfefosiipiiii-^hppsibjifcamassefit;^hbdjdiyferstihi,
"
deihbnstfat. i)ehi^ufe.41tuai.(4^.Vs-^.n^tb\.A"_a^U^ti^|li~.~
'_hun(ije~i_iy VeiJuliaham hdhiib ,supfefstii^ra;ppSi!G;a- ifentihih, fcujusbufti iaude riomiiiandiiihliafn iprpspef
thoruiii fek iialia di_.cesstiii)cliatissliniim ;pigbus;iifi sibi efipi siivit,hccisibiifeih,.eidfein hpfc ophsfcuiinii
TJrbem sebgln feduxissfe, vel jDerneifiadeirri;nio.rtuSi abjudicat. Quafh,i_h|ih bppoftiinaihhiagis; "ac.magik
:Juliania, utifo r^petiiSse ivairirifii, iit .qhaeapuil Cir- pbyiam babferjepptfefafpccasiohpmfceiebrahdiinyjfcii
^l.iajihfehrsiiiies cognaipfiiih jgehtiiiijihquesubrum ope illiUsjgraiiaedoctoris, quam injea,feplstpia,.qui et d_e
'afc;so'IatibVixpbihisset fesideffe. gratia Clififitl, et dfeiiUiiiSiiiatfe grati_e custbde tota
,''_.Ufhfehi igiiur feversa Lleohemirivenif jjifiriiatum est, ih qtia Pelagianum dogma,^ei^l|[^u,e.a4jlii%'9ii0-
•fe'u ^OctrihiE seri pieiaiis inter omhes' ;'.quituric iii tfjadeih epistblam fe^
Ufbe ilbfebant facileteiiehteiri;;'eiihi^ii'd''arci.idia<iiitf-iesiafch* iidybfsaribs c^me^avbWtjiqu^tiihpari
hiilh Eccieslre spectafet pblibr virgirihih Deb dicata- , ihagha eral Augtislirius,^^p^^jr^d^iif^&tMt
fuiii: cufa; .DeoieifiSidemsahclus i/eh"ki qfficii siii ipsfePrbsper (Efisi._ad Au^uiiiriMi), pgti^hi iacer-
debito ad 'sahfeilOfisquam pfofessa fucrat"Vittcpef- rfoi-im;in qua alibquituf yirgii.era ^^_ihih"stefip
feclioiiemdirigendamsuscepit; saiicttimaueLeoiieih verbi Cbristo pepererat, aul pbtihs qhaui aeriiulans
«AiiLERI^IORUM ANNOTATIONES.
(a) Leg« bbkef*. «. 8, (b) Vid. eisdtiu bblefv, h. U
 421 DISSERTATIOIV. DE AUCTOREEPISTOL/E AD DEMETRIADEM. 422
Dei semulationedesponderat nni viro virginem ca- _"L IX.^Sed saepitis mbriitti esi Demiifiasdevitandit
stam exhibere Ghrisip? Prbspero enim omniuihquae Pelagii reliquih il supifbiq fugiehda. Vefhlh,id qiii-
Augusiiniefant.curiosissimo indagatori hoc ignorare dem; sed si de vitahda ciilpa vel efrbrfe iugieiido
gii.iilicuit.nec tacere, cinn id sacrae virgini gratis- esse admonittini, adniisisseest, neb posgitquisqiiarn
sirauni esseVfuturumnon .dubitaret. Deniquectiiri de agere monitbrem, qiii sifniil fefimiiiaibferhhbri ^gai,
a Demelriade conceploinler ipsa .nescio quis a qubvis crimine abspluitihi se fibnfiilere
' jifpjppsiiojCastitjaiis me- audeat. Rei fufefuntRbriihni'd.^n^q^bi^^iU-ii.cJMlO-f
prinripiamiiilosquilunc in Ecclesiaptw.erninebani,
ftio ndri stltitsseassprai, atque illa ratibnabililer dbr ImpietatiS. bmriihihqhbAfii',,'Nfesi,bfii.iit "Sufy^tis
ciissiiribsvifbssuh .tidhorlatipnibusinciiasse, nemoest ihseresebh,quaridbjiiidcm .'toliies,ilc, his 'fdgien..fjs.a
qhi cfedat iiarifc.sibilpsivini facerepotuisse Prospfer sLeonesunt adihoniti. Omhes appstbii, h£mo ^Chri-
rum, ht orationeni ii).Augustini nomen ac elogium liahi omhesfefmenWsuritii)fecii,%#iiia3p^
Spontecurrehtcm, 738 eompeseeretreprimeffeique, «st liypofcrisisl, Wups .tptliss,jiprtjiiius eiit JDpmiriiis
Haecomnia si inenie flb omni praejtidicio libera Jiesusut ab eb slbi caleferit.imfiu^ichs;^^^^
leclbr aitenderif, hbn dubiip qui.nconjectufis nosiris Timotheus 61 pfbfanis VpcUinhbvitatihji.s.addicijij,
ulifo subscribat, bocque opusculnm sancto Leoni, ut ad qiiem sfcribilAhbstb_usui kfeipsiihicasium cusio-
jgenninoparenti, festhuendum judicet. diat; ct devitei,prpfahas Yp^ui-a/np^i.tat.es.^.^lmp.K.
.,, Vlit. Nibi. agam ab instituto meo alienum , si ad v, 25, et vt,20). Ehimy^pquisinir^
lncudeni bic revocayero qiiaeaucior nuperus fefert potius quam de alifs virtutibiife!se'fmpiie"h, a Lftone
de pia virgine, lnelius dixerim adversus piam virgi- s''„ esse iiisiituiuhi,cuih behietfiadeih 'al.ipqifefeiur^qute
nem, cujiisnienior.iamin ecclesiasticahistoria hono- pad'eum virtutum apicem feyecfafej^tj ,<juitn^ij.mc
rabilem imhieritis noiis dedecorat. Tribus enim qua- timendum sup;etb\im riialuin'S^Wy».j»Uiit^o^imi^im,
tuorve cfiminibus Demetriadem arccssit : primiira ut scfibit Lfeb(Ad pimi^cc^. Wj, g{ip\dgue \vU'ei^
qiiod humariae glorjae avida , quidquid boni, ageret iis,,guas petdilasjciipit,timiciim;Ms,eviiiutibps?,\Ond^
jabe ista inficerei; 2° quod Pelagianum venerinma nihii itiagh, ihquit, \fugiii)fiiimesi giiditi cipp\elitus
Jiilianoi-geniili suo propiiiafum ullro' exceperit; hujus coniuphceiilim,\tftt'w ^rliif^n^^ql^iiAjff^itejis
'3*quodhujus farinaehomines libenter foveril; 4"de- ainorepropfiiEtfi^ihidijs;Iluhc.aipofe
nique quod admirairix Ingeniorum (nbvum crimeri). liae viribus jpiaeviigini ihsufflarat.Reiag'ius,.jii',fiia
quod ambitiosis.superbisquehominibus ac pietatem epistola; contfa hiihc iota ijua pblletiapui)ciia Leo
jmeniientibusimpensius fnverii.Reddo auctori vefba tioster diraicat. /_,_ ',,,.,
sua. Ju.iaiius, inquit, affinifamilim venenumsiiufri ; si
jQiiod proptferea Peia^ianum.dbgiha admisi.ss^e
qjjlavetal,illtidque Denietfiiis,,ut eral gloriolmamtiri- credenda fesl Deihetfias, ;qubda.telagib epistolajni
tiqr, \fqciliusexcepit, faviiqueconlempirix opumac acceperat , credathr pbtihs ^tlipiicam Vsushepisse
mundi,.sed adiniratfix ingeniorum, hominibus qui servasseque dofctfihiiiii, qiiia aVsanctfs.Jliefopsrao
severiorh dhciplinw iia prwferrehlspeciem,ul tamen presbytero, Ahguktihp;|epi.scbpb,Innp^ -ppnlifice
qmarent videridicendisiinulet eyangelicmperfeciioriis Romano, Lfebheafclij^iacpnp^posteaetiamanfisjiiie,,
yrincipalum teriere(Joan. Garnenusy disserl. 6. ad "aiiisqiie excellentissiiius,ht_ hic ioqyituf^ 'mggijflfit*
MqriumMercatofern).i&> (jui tunc in Ecclesiaprmeimhebjinl,Iittef-fi-datjaesuot
...Sed unde Iiabes, vir erudite, haustum a pia Vif- 0 vel ad Dfemelfiaflfehi IpSiim,yel ,ad ejus Vriatrenj. jiiiia.-
gine Pela^ii tosicum ? Quod si assertionis testfetri nam, 'quibusnon tniriusa^ .doctririaeVcgjtiipjic^ae.quani
jiuilum habes idoneuni, non vereris de ihl'am'at"t ad virginitatis"arhpfefriacceiide.batur.Et cert.emulio
puellaeDeo sacrae membria reuiri cofara Deb postu- tantis magis;charifati Clifjsfipae cbiiyenVt.liahc;d)« yir^ine
lari? Si magnunvporro adrnissae haereseos argunveh- hiunita pr«'sidiis bpiriibnpriicohcipefe.q.iian^
iunv puiasquod sacra puella ex Aniciana stirpfenata Cfepitipse Augustlnus,fetsi de jlKisiriiiiiicpgitans. Et
est.Aniciaiiasaulemfainiliaeiunciam esse ^Eiiviliain, rios quideiri, iriquit '(Episl. 145), d'e sanctw wrginit
ex ./Emilia jam oriundam fuisse, hanc demum iiti- dhciplinaet 'hiiriiiiitgliCiifiititijig,Mjjuti, nufriiq.e;
psisse Juliano : jam 1non sola Deinetrias; sed et quot-' ediicataest, lioc txistimciniiis,gtiqdJllq. perbg,cumjfe--
quot utramque banc familiam sanguine vel affiiiiiafe geiet, ii lameniigit, ihgemtiihet\\peciusliumiliterm^
aitigerunt, Pelagianadicendi suiit lahe infecti; atqiie tudit, dcfbrtasiis it flevit, Pgnii}iiinigue,,euidimldet
adeo vix ab isla peste, ut ita dicam, originali qUis- a qiio stinclificatgesi, fideiiiei.'\or\qvii.: uf,quomoa\oiiid
quam nobiliuhiRomanorum immuriiserif. iibh ittiit ,vefbaipsiiis, scd dlienus^ 'UqjtbhsilMis et
Immo vero.,inquit, hbn in anviiesJtiliarii affihes fidis'ejttsfiiifoqtiaietiliquid,iidber^
transmissum istud venenum, sed.hoc Demetrias,ut nbh in Dbmiiib gldrieitir."Ef1'nfra: Absitomninout
eral gloriolwamantior, facilius excepil. Et lioc unde ? tale aliquid in animd noti dicimih ~tub,velWcfmvifgi-
Uhde, inquam, habes Derivelriademgloriolaeaman- nh filiwliiw, sed in cujusqueextremi " ' merili famuli vel
tiorem fuisse? An inde, quod in dhcipljna it Iwhiili- ifamulchnesircbiiberiite fecerit.
late Chrisliananulrita et educala esl, lesfe Auguslino. X. Janv quod sanctus AugustinuspppJad.tDiSne-
(Epht. 188, ffl. 145; ad •Julianamfc&itVjuod, ciime'V triadem, sed ad matrerii ejus Julianam scripserit,
nobililatt ei divilih prima esselin orbe liomqno.,hwc,j) viescioan inde magnum sententiaesuae patrocinium
miversa contempsetit; quod se non nobilem, non di- scriptor laudatus accersai. Sacra.puella DpinetrJas
viiiisptwp-Menietij,sed hoininemcogilarit? Anquod coiisecrationissuifi pra_sfeftimprimWdiaIn silb'riiio
piieltaresahnbsfidei ardbre sttperaril, it intie cmperit, eg.it, nec liueris ullis •alioVtihi ladsfeiiitefas allexjtj
ubi tilih disiiiie, perfectmcohstttnniaiwcjue vifiuih est quod necvirginitatis neo buhiHittiis ptJdbficort^Vue-
{S.IIieron. ipist. tid Dehielfiad.)? Fprsaiv gloriolm b.af. Juliana porro de filiifeSuaeproiectibhs shilicifa;
ainahtiorideb dicilur, quia tftih iubliine pfoposilum sajvctorumbpein adhoriatiohesque ehike *pMtu1ayit,
tupet 'httmilildihfutiddnietiiqcbriiisiefepii elsqpieiiiet utadsanclipropositiobsfervaiitlahipersfeverahtianitjiie
ititelleicit'}Qiiia Vifgo Anicia stipef qmne fgsiigiujn ardeniior efficeretur. Siiiad Inh.oceiJtihth;ad Hiefb-
Tfdbeaimnbbitilaiis''evicia, cqnyerio repente< \qtumg, nymiim, ad Pelagiuhvadhuc pifetiitiset dbciriHhfe tfp-
desidetiocielesiiiim'riupliqiumdiclinqyiliiiofialecpn- , minc cpnspicuumscripsisse'''tP^n^tttr^ritfscr-^tWiit-
jtigiurri.., ei siudiis iuhgd subiimipfesgfqdtttvittu- terse. Ofisancto Augustiiiopar f_iii&'iVchhi*ieliimh
liltiiptbfecit(Ephl.;qdpenielfiqd,;cqp. i). 739 flaec Juiiana liileras accfepissfet; nbh "a^ppiheilriaiei^nWn^icl
si elatioris hiiliiii.ei gipfiae ayid.iiridifcjisuhi, nehio , hanc, sed ad illam rescripsit, Cfeftushliiil accepiu-
Dfehveffiade;,faiepr,,^lqriplae "ajriahiiorfuh; sed si ram matrem, quodcuiii filfafeua coihihuiieliWnfa-
cbhtra 'dejeciissimm'liviniilitaiisafjghihenturiiac me- : ceret. Audiamus 'Augusiiiihih. N'k'ijienijjs,i,.Irigiiit
rihim? yfelpbfihsj iit tfum 8. ififerphymoloquar,mtr (Eptsl. 135); 'giiemddmbdtthi; tidsifaitig tuni^igrtii-
rticulumisfqd fuit ,iate_bittif'ye,Iipse i&arneriushii-:.. tioa fideU<cvribbilivitgiiti^iiiss^tWdi^tij^jio^
manafeglbfibla
' ' cupidit^fera^e.rihiqueaffingi ; profeclh, cum post paululum professa (utsieihttncii-
rifgihi. thoniamvirginalem,Iwc ingens Dei donum tieifrarr.!»
 123 ASCH.~QUESNELLIDISSERTATIONES1N S. LEONIS MAGNIOPEIU. 424
Hilerarumimlhsimonunlio et.veraci lestimonio disce- A nem vel obscurilatis arguere , vel parum sinceram
rcmus. Quod porro rescribens Auguslinus ad Julia- suspicari, numquam , quod noverimus, in inentem
nam, hanc a cavendis Pelagii insidiis moneat, ratio venit AugustinO; nec cujusquam ingenui el Cliristiani
est obvia. Nimiruin lioc omnibus Ecclesiae doctori- hominis animum debel sinistra haec subire suspicio.
bus commune est, ul quo tempore contra recenler XI. Miratur denique auctor quod Demelrias tanta
natum in Ecclesia errorem dimicandi provinciam olim. tolius otbh gralulatione virginitalem professa,
accepertirit, tunc nullam occasionem pravterivviitanl poslmodum lalueril in obscuro, nec ulli penilus lau-
adversus eumdem insurgendi, omnesque ad quos vcl dala sil, tiisi forle cuidam Prospero. Laudis profecto
sermonem habent, vel litteras scribupt, ab liujusmodi nimis avidura dixerim, qui parcius laudatam dixerit
liscresi studiose delerreant. Hoc scirint qui Augustini Demelriadem. Quid in virgine ineliiis laudaveris,
aul Leonis scripta vel a limine salmarunl. Sed in quain virginitatis professionem? Quid in virgine qum
boc negotio clarum est exemplum. Res erat Hiero- et nobilitale et diviiiis prima erat in orbe Romano,
nymo maxime cum Origeuiani dogmatis sectatori- quam quod hwc universa coiUempseril,ul se tiosiiam
bus : inde est quod Dehietriadem alloquens, liaiic ab vivam, Deo placentem, ,ac sine ulta macula 742
illodogmate utcaute se defendat yehementer adhor- wternw pudicitimconsecrarel (Hieron. epht. 8 ad De-
tatur. Augustihus cum Pelagianis manus conserere melriadenijl Ilaeclaudavit Hieronymus, haecInnocen-
per eadera lempora cceperat, ideo Demetfiadem a lius, bsec Augustinus, haec excellenlissimi quiquc
Pelagiauo maximo erfore deterret. magistri qui lunc in Ecclesia praeeminebani; haec
Sed peculiarem adhuc ralionemaffert ipse Augu- _, universus orhis gralulalus est. Istud si cui parum esse
Stinus. Quomodo, inquit (Episl. 145), a vobh, quibus " censfetur, nescio quid ei sufficial. Sed et in obscuro
tanlam dilectibnem debemus, admonendh ut alia ca- laluisse post professam virginiiatem, virginis Deo
vealis, dhsimulare possemus, cum leghseinus libmm sacrce el in obscuro faciei Dei latitantis, non est laus
quem ad sanclam Dehietriddem quisnamscripserit, vel infima; cujus videlicet ardentius studiura lotiusque
ulrum ad vos perveneril, vestris polius rescriplis nosse virtutisamerifum hoc est, ut amet nesciri. Nec tamen
volumus? Pene igitur pracvaricationis reum se Au- obscurus remansil piaevirginis profectus, quem post
gusiiiiiis prodidisset, nisi conira ven.enum sacrae triginta fere annhs univeisae Ecclesiae notum fecit
virgini per haerelici lilteras propinatum, caiholiese eximia, non Prosperi cujusdam, sed Leonis Magni
doctrinae pharmacum adhiberet; nec aliud myste- epistola. Apud queniiquaiiti meriti esset Demetrias,
rium habent sanctaedocloris littera.. Cseierum longe vei inde perspicuum est quod in magnum trahat hu-
a Pelagianorum errore semper fuisse Julianam 741 militatis argumeiitum, quod in hoe usque, inquit, o
cum otnni sua familia, testalur ipsa disenis verbis sacra virgo Demelrias, dignalionem tuw dignilaih in-
ab Auguslino relatis. lllara prioribus iilteris de hac ciines, ut provectionesluas etiam meo siylo exigas ad-
ha2resi vitanda moiiuerat, deque pia admonitione juvari: Quod ego ad tenuitalem facultalit mew respi-
gratias uberesegeratJuliana,haecsubjungens(/Wif.): ciens, omnibus modh rccusarem, neque lam maluto et
Sid noverit sacerdotiumvestrum tonge me ac dbmun- etudito animo cohoriatiunculas meas adhibere prmsu-
cttlam meam ab hujusmadi persbnh esse dhcretam; merem, nhi fiduciamefficiendiid quodjubelur ajubente
omnhque familia nosira adeo caiholicamsequilurfi- conciperem, et luh merilis el oraiionibus confiderem
dem ; ul in nullam hmresim aliquando deviaverit; nec G esse prwstandum, etc. Demum in pbscuro non reman-
umquam lapsa sil, non dico in eas secias qumvix ex- sit posterioribus annis Demelrias, qua. a pluribus
piahlur, sed nec in eas qnm parvos habere videntur scriptoribus ecclesiasticis laudatur, quod iu fundo
efrores. Pfobe intellexit AugiistinusPelagianam se- suo viaLatina basilicam in honorem sancti Stephani
ctam a Juliana inter eas numerari qum patvos vide- protomariyris, borlanle Leone, exstruxerit. Cujus
baniut habcte etrores : quia iiiiiiirum cum nondum quidem memoria tam non est in obscuro, ut poiius
plcne innoluisset impefiliofi pr_esertim sexui quam in'ore et manibus verselur omniura, quotquol quo-
exitiosum esset Pelagii Ccelestiiquevenehura, eorum tidianum ecclesiaslici officii pensum persolvunt; et
secta dogmataque tolerabiliora videbanlur, si cum quotaiiiiis in anniversaria sancti Leonis festivitate
iflis sectis dogmatibusquc conferreniur, qum vix ubique Ecclesiarum recolatur : adeo ut pene in vir-
expiqnlur. Parvum non esse istum errorera docet Ju- gine Demetriade impleltim dixerim, quod de Magda-
lianam Augusiintis, ut raagis exosam ei sectam rcd- leiia praedixit DomiruisJesus: Ubicumqueprmdicalum
deret, in quam numquam se domunique suam la- fuerit hoc Evangelium in tolo mundo, dicelur ei quod
psaih esse, el a cujus asseclis Ionge se esse discretam hac fecitin memoriamejus (Maith. xxvi, 13.
clarissime profltetur; sed hanc ejus fldei professio-

BALLERINIORUM OBSERVATIONES
In dissertationem quartam Quesnelli, de auclore libelli, seu epistolw ad Demetriadem virginem

743 * H&Vepislola primum edita fuit inter Am- D
brosii Opera, in fi.ne.epistolarum ejusdera, epist. 84,
et ipsius nominc inscripla, tit didicimus ex edilione
Basileensi auni 1492. lu qua cum non appareant libri
de Vocaliont omnium gentium in posterioribus edilio-
iiibus adjecli, indicium est manifestum eaha episto-
lam a primo editore sine iis libris fuisse inventahi vel
in finecodicis Episiolanim S.doctoris, vel in aliquo
nis. siiriili exemplo Vat.284,in quo haecipsa episiola
sine libris de Vocationelegilur cum hac inscriptione:
Ambrosiiad Demelriqdem virginem. Cuni vero ani-
Miadversum,fuisset hanc epistolam ex Pelagianorum
nvenlipne, qhse iii eadeiri occurril, ,et ex ipsa Deme- !
Iriadis aJlateiioii posse attiibui S. Ambrosio, in edi-
aione ejusdem Rbmana anni 1S81omissa fuit, reten- ;
tis libris de Vocdiione,qui anlea Ambrosii Operibus
additi fuerant
2. Joannes Sotellus, qui anno 156S Lovaniens_
Prosperi edilioni libros adjecerat de Vocaiioneex tri"
bus codicibus, in quibus iideni libri Prospero tribue-
bantur, etsi hullum naclus fuissel exeuiplar, quod
hanc epistolam Prospero pariter ascriberet, eara ta-
men ex styli praesertim similitudine cumiaudatis li-
bris eidem auctori adjudicandara, ejnsque Operibus
inserendam putavit. Licet auienv aliquot subinde co-.
dicesnobis invenli fuerint cunvmcmoratislibrisPro-
spero inscriplis, nullum tamen reperire licuit quo
liisecSoteili bpinio fulfciatur. Plerique enira codices
qui libros de Vocaitoheattribuunt Prospero, hac epi-
stola carent. Exiribus autem exemplaribus Vatica-,
nis sigiiiilis iiiini. 262, 268 el 281, in quibus post duos
libfos rie Vocalioheliacc epislola dcscribilur, duo po- ]
strema 268 et 281 libros de VocalibneAmbrosibasse-
runt; epistolain autem absque auctorisnomine subji-.
ilK BALLERINlORtJMOBSERVATIONESIN DISSERT>IV QUESNELLI. 426
ciunt cum titulo: Incipit de verahumilitatead sacram A A conferente incertum habeatur num islhscc epistola
virgihem Demetriadem.Primum vero recentius 262 auctori librorum de Vpctitionetribuenda sit; multo
libros quidem de Vocationeet in inscriptione et in erit incertius, immo creditu difflciliuserit, eam Leo-
finali clausula ascribit Prospero, at epistolam quasi nis esse vel Prosperi a quorum slylo magis discrepat.
opusculum ad eumdem auclorem non pertinens, in- 5. Sed hoc interim praeterraisso, et praesumpta
terposilis aliquot paginis albis, sine ulla inscriptiohfe etiam liypotbesi eumdem esse utriusque operis au-
a prima statim periodo exorditur, adeo ut libris de ctorem, cum nihil hinc elici queat ad asserenduui
VocationeProspero tributis per accidens subjecta vi- auctorem Leonem potius quam Prosperum, disser-
deri queat. tationis Quesnellianae examen prosequamur. Pro
3. Cum nihilominus ex slyli similittidine, nec noh Leone igitur Quesnfellusprimo ingerit prbmiscuum
ex similibusde gratia senlenliis invaluisset opinio, et pecnliarem usum yeteris et Hieronymiante versio-
ejusdemauctoris esse et libros de Vocatione, fet epi- nis ejusdem versus 4 capitis xiv libri Job, qui juxta
stolam ad Demetriadem, sicut illi libri ex pltiribus utramque interpretatibnem turii in Leonis Sermohi-
mss. exemplaribus Prbspero tributi fuerunt, ita haric bus, tum in epistola ad Demetriadem legitur. id tia-
quoque episfolanv, nullo licet codice suffragante, lidum argumentumdecanlat, cumnemo facile sibiper-
eidem adjudicandam comraunius obtinuit. Primus suadeat forluilo contighse ut eademwtale duo scriptor
conlra haric sententiam vexillum extulit Paschasius res diversi eumdem. ejvsdim libri vetsnm assumpse-
Qufeshellus,qui una cum libris de Vocatione haric rinl ex versioneS. Hierongmi, quw nondttm iti usum
etiam epistolam S. Leoni vindicandam contendii; vocala erat, et vix abdlio auclore illius miii iisurpala
Contra hunc aulem late scripsit Josephus Antelmius reperiatur. Quam vero imbecille sit hoc argumen-
dissert. 2,'deverh Optribus SS. Leonis et Prosperi, jg ] tum, quod validum censuit, patet ex coaeyoauctore
utex vulgala sententiaS. Prospero eamdem epislo- operis de Ptoniissionibus et Prmdiclionibus:Dei, qui
lam assereret; etalteralteribrevioribus subindeScri- euhidem versiculum Job ex utraque interpretatione
plis respondit. Imer hascompugnanlesopiniones Ut recitat part. 1, c. 4, ac eodem etiam in contextu
aequumferamus judicium, cum nihilex mSs. proPro- utramque versionem ita jungit, uli in epistola ad
spero, pro Leone autem multo minus elici potuerit, Demetriadem, non autem in Leonis Sermonibtis jun-
expendendaesunt iraprimis illae conjectaliones quas gitur. Adde quOd idem versus ex ufraque versione
Quesnellusproposuit, ut excluso Prospero, Leoni epi- simul recitatur etiam ab auctore Hypognosticon lib.
stolam vindicaret. Tum de senlentia Anlelmii, qua v, c. 4, qui hoc eodem saeculofloruit; et ita recita-
S. Prosper auctor astruitur, nonnulla adjicienlur. tur, ut in hoc polissimum versu Job haec duplexin-
4. Primo hypothesis quam initio Quesnellus sta- terpretatio adversus Pelagianos solemnis appareat,
fuii, eumdem esse et illorum Jibroruni et epistolie nec ad peculiarem hujus vel illius auctoris modum
auctorem, non itacerta est, uti praesumitur. Duplex referenda sit. Post descriptum enira versum ex ver-
745 'n hanc hypothesim affertur r.itio, tuni quod sione antiqua addit: Hmc secundum septuaginla In-
siyius in utroque opere idem videatur, tum quod lerpretttm edilionem, qum ex Grmcoin Latinum ser-
utrobique iidem Semipelngiariorum errores impu- monemversa est, posuimtts.Audite aperlius ad sugil-
gneniur. At non Seniipelagiauorum, sed Pelagiano- lalionem vestram idipsum, qualiter^ex Hebrmoverbo
rum errores in epistola ad Demetriadem notari ex- sit in Lalinnm iranslalnin : Qnis potesl, etc. Et paulo
ploratuin nobis videtur. Ad Semipelagianos quidem post: Stiie igitur Septuaginla ex Hebrwo in Grmco,
Quesnellus retulit illa capitis decimi: Quam partem sive alius similiter ex Hebrmoin Latino sermoneununc
superflumprmdicationh(qua scilicet Pelagiani varios (j ( aique idem et immuialh verbh, non lamen verilate,
errores spargebant) guidamstot, cutricwieraabnuerent, patvulos peccalisorde reos esse dixerunt.
seruuuenml ulomniumhominumgeneralemruinam "Jllf] 6. Similes senlentiae, quas secundo loco
nieritoruin privilegiosublevateni; et cum inter noslros Quesnellus proponit, cum lion tahi apiid Leonem
originalispeccali vulnera faierentur, inler suos lahien quam apud alios quoqne scriptores, qui de eadem re
hoc lenere osienderent,guod pnmorum liominumprw- disserere instiiuanl, inveniri possint, et inveniantur
varicalibsolis imilatoribui obfuhsel. At liaccSemipe- frequentissime, nihil conflciunt.
Iagiauis Massiliensibusaut aliis eorum fautoribus ne- 7. Tertium argumentum ex slylo, si etiam similis,
quaquam cunveniunl: quippe hi sincCre adihittebant immo ejusdem auctoris praesumatur stylus epistolae
originale peccatum, neque ulla in hoc errore cum ac siylus librorum de Vocalione, nihil pro Leone
Pelagianis societate jungebantur. Indifcantur auteiri convincit, quemadmodura nihil pro Leone probare
quidam Pelagiani occulti, qui dum verebantur sese slylum librorum de Vocaiionevidimus in observatio-
paiam prodere, originale peccatum fatebamur inter nibus ad dissert. 2. Quin cum ibidem exactius ex-
catholicos, inter suos autem negabant; iique ejus ge- pendentes stylum eoruindetn libroruin ostenderimus
neris fuisse videntur, ac illi Pelagiahi latenie_ra S. discrimen non exiguum a Leonis stylo ob quosdam
Leone memorati epist. 1, quos generalibus et ambi- characteres elocutionis valde dissirailes, qui cora-
guis professionibusuientes, ut sese occulerent, idem mhnes sunt epistolavad Demetriadera, ex hocpotius
pontifex ad apertam et expressam cujusque errofis styli capite alius a Leone hujus quoque epistolae au-
condemnaiionem adigendos praecepit. Stylus porro ctor evincitur.
epistolsea stylo librorum de Vocationediscrepare vi- 8. Post longa verborum ac sententiarum parallela
deiur in nonnullis, quaeacutiora et accuratiora inge- jv cum Leonis verbis atque sentenliis, quibus alia si-
nia hequaquameffugient. Et siquidem latius sinvilis, milia in Prospero invenit atque reposdit Antelmius,
'
prtetendatur, cum stylus hac Iatiori ratione similis in Quesnellus aliud arguinentum affeft § 6, n. 5, ex eo
diversis ejiisdem .ciaiis ac insiitutionis scriptoribus quod auctor se RomanaeEcclesiaealumnum praefert:
identiiieii) reperiatur, haecsola latior similitudo siyli Dum ejus gloriam ubique mmulalustiposlolicamsedem
duorum operura eumdem auctnrem certo probare Omnibuslum sacerdotibustum plebibusextmplb fuhse
non potest. Nihil igitur pro eodem auctore asserendp,' asseril, ul Pelagiani dogmalis instiniam abhotretent;
certuin suppetit. Immo altum de Semipelagianorum cum hmc palma ephcoph Africanh debeatur, qui
erroribus silentium in epistola, ubi congrua inciditj omniumprimi signum ddversus Pelagiahos levaverunt.
ocfcasio,non nemini incredibile videri potest, si ejusI At idipsum etiam Prosper, licet nec Italus nec Ro-
auctoridem esset ac scriptor librorum de Vocalione, manus, tradidisse ex duobus locis invicem' collatis
qui ex-his libris adversus eosdem ihflammatus agno-! agnoscitur. Primum in carmihe de Ingralh v. 39,
scitur. In reautem praesentisi saltera dubiura pona-. ubiscribit:
tur num diversus sit epistolae et librorura auctor,'
cum negari nequeat stylum epislola; magis convenire Pestem subeuntemHUMA recidit
cum stylo librorum de Vocatione quam cum styio S. . SedesRoma Petri, qusepastoralishonoris • -
Facta caputmundo,quidquidnon possidetarmis
Jaeonis velProsperi, et liacmajori similitudine nihilI Relligiouetenet. NonsegniorIKDE Orientis
PATROL.LV. 14
 PASCH. QUESNELLl DlSSERTAflONES iN S. LEONIS MA&p OPEjRA. 423
427
V ,R"eclo;'u^ 4,1*1.24 : Aliq qugque ipsius:(P§\ag\\) in urbe Roma,
-^ogifnatisiahciprem jrMMiiiiixiil^eheivijgna jibi diiithsimevixefat,gtqyg,iiihii;fuetal ptius setmo-
,- -- ^h_&$fiMqaHhaV^ fiibus .caN^ENTiibNiBUSQUE tjmaius, cttrafideiium.frq^
ttutnpfplqlg patUeruht, gumlitieris sttts.,.., pqpqZg-
^ ^uVfshtihhs ;d timus exsecrgnda, siiul hgere ppiesihi gltexuiu Vet
l^pli; ^utijJipsim^K ^fi^hVj"fum cpflpiiia ipdir "fpsjmileitaqiie yideiur hpmlnem Romse cpntra divi-
B^IP^ftbmahse sfedisaucXbriii.vJl^ ham gfaU.am, exsecranda jdogmata spargeu.iem, et
1iv|ja%ieffeiSfefetindofh libfp *cpht0 jCpUalbrenicap, cum cathbiicis libere litigantem ab Irinoceiitib-luisse
'$$,..$$• !4i,;ui)I r^cfejisehsjuxta jfehip^ ceprphensum ac ejectum de Ecclesja.ilinc fofte ex
lud.ifciaih iPe]agia.rips"fediia,|mmii^h, ".pcmriiribuij Prjbe idiscedere.ep.actpsjAfricam appulit, indeque _se
ije in Pal-eslinam tandem jrecepit, Ita ergp primqRp
Jiiiijp^fiiib liiiii'^fefi.iS
^cMjdiM, Tjind 'iii st^?^iW'teW ^Sctts af Pphripitiifi jhana jSfedespari.tra Pplagianam iirere.si.ra'pugiiavit
Wff^er^niy giijihdd fiedi0membri^\Iriii^eniitis ne- hnte ipsam CarVhaginenserh jsypoduni Jiabiiam post
yMdi\$ypfis;\pqpifd gposftiljbg\\mficftifie,.;,pefcussii; cpliatipheih annp 4l|. Nmsii iV.el,ut nos Crediinus, sub ii-
iijujiii&if P^i_dgiu^;0\^foj^r^$0i 'iif\se'\suqsgtie.se!f- ^ienV-ijihi &$ffl.,.l_%. i.iper,.pistj Donqiisi,
"t0sii_dih\\Palmsim_(rf\tM ^_hf^.:,:.p>.:.«L'^2,-,.p.V^f^),., ipsa caeteris
s'ap;:j>jrvoinde.:
:$fc'i$ancip $fiMn^ expmpip pfaecessit, nt in ep.ig.tp}aad Denieliiadeni
cum constet hu-
^i^rdgtidiiis jpfipaIZdiiii^setiieniij^ sttcejobuf. gh- c. 10°:'|tT^ditur_.._3e4'-.-flttidqui.d.j_|i,'e9i1-
%"&aiuit;,'Veic..
4
Vj"V" .' 'V',"\'\.:,;\ ","',' jps epistpiifi auctprem idem jscripsisse jac §. SPrpsper,
V9.';QttiAfrieahos pmriitim.pfjiiips Pplagianis ~bel- a* qui Romanus non fuit.Vquacumque .tan.dem ra.tippu
Jum Ihdixissp as.sefhW id pxjilicandum credatur-,:h<ecVsententia :ad Rpma-
jqupdinpp^ehtius a^ num aut Romanaej Ecclesia. alumnum aslruendiim
•
"hbs&iiiirii hh''AWifeaiiis'jmpmtus'''^lei)'res epistplas euradem auctprem ji.ihiliimcpnferi. V,
Jp.feditVa^ i ifJ. H«b in iiyppijiesi quae yulgp obiinet, qua ni
^vohiiS iiquet eiira Vppiitiiicjein' adyersus Pejaglaiios .mirujn °.redifur auctor. epistplae..loqui de primo Ro-
^ mahiB sedl.s jtidicip iiijdaniiiandis Pelagi.anis.;Af y&-
iEglsSiiaiiquid ahfe ipstiih ^Palii&tihciVhm
lii!/!M;"5..Narn pripri tiptu;pai;(iiiula''mdflibciOVieh;. remur.,n.e,Hoc^epsu-ejiis.yerjjaajccipienda npn siuj.
iiscphciiihWiipbiiri jpost'aliqupd judicium ijjquit ehim laudaip cap, IjOyllestilefiint-qttidemhuh
^(niih|ej sie.dis,ijuaB.^ma^estejii' simiUter ShbeiihieVnre& impielqiijeciq inhumerqbiliunicptda sqnctqtum, el non
"dfefai,in ai.terp autem 'iesi.imphip innopen' sglum ddcii quiquepqnlifices_,veruin eiiqm unipersaies
tiuT hriife JPaiaesiipoftirtij&iiiepiiiaih; hefaiidi' errprjs [Eccfesimplebet qpotiglicmstdis exeniplpsedh insqniammvi
j^j.it.ip£f_,!JsSii_.se.ta^ A,iiiqra(iergb; nobis Igiip- dogindlh horraerttnl. "Verbaapbslblicw exemplo,
tuih ijdem.'pp.rififiijges^^^ jiffefesiip ghpd non iamdocti guigtte poniifices, quam UHijiersa*
ahte VSihbffes^,.ghai 'Supefshui,\',ejusdeni episiolas lesEcclesim ple.bessecalse sunt, uiii cpnyeniunt tfa-
anhi 417 dicfepdus esi., Hiric.intelligiiur qiianj yere ctpriae Zosinii in uniyersuin prbem raiss*»,quahi non
i^hotins- scrlpserit Ih*^RibliQtiieca'ex cpd. 8*4«erius sbiiiVhi- oinnes dpcfi, sfeusan» doctrinae pontifices
shbiiiitiurii sexti saecufiexafatp, Pelagianps ^ eaiii subscriptionibus flrrriantes, yerum e.tiam omnes
ifeRtiinos:ej(ec.tos idinquaiii tiwtejicps 'exiiti.Ecciesium totius Ecclesire plebes de ,hac.h_eresiadmpnitae, insq-
ieftifjipribtis.e0$dpbfum$fyqpjiiii '".Mexqndtinietln- riiqm ,tioyi (tdgjritilisliorruerinijt. Simili fere sensu
'MidiuM'ufbis Rdfnm.JHbe.'tesiimbriiuii) quidani re- ] p,iP.rp'sper cpntfa Cbijatorem n. ,S7de e.oAeniZpsiuio'
dhirgiiunt. eo qubd JRelagianospfjnVuihiiii dainiiaips pu-r scfipsit,j Ad impipmin defiuncqliqnemgladib Pelti
letit in co/icilip''Cafihag-ihgnsi ahhb, ppinanihr, tiexteras 'giriniiim qtmqvit ; quatenus scilicpt ei tra-
'4i2, .iibsfjTlieapiiiii .mbfiera;, qUae"Iiicidii."'irfiiujus ciprlie omiies cafboliciad.episcppi subsfcribentes, pmnes
aiiiii ihititiih^VAliiyei-p hehbpiesl_impniuin,'(jiipd ex (jubgue suas plebes earadem hieresim exsecran-
t_ira ajpti^yp cpdifce;d'e"PelaliaiiorhVnge.slis.agente h dam incilpruni,
Phbtibi fexcefpttiihfuii, plahe riejifciant,T/jeodoft An* ij. jPIuribus deinde conjeeturis Quesneilus prose-
iipcheni pro Theopltili MexqjiAfirii'.cpffi.gendumfexi- qui;thr,iit statuat cap. 7 pccasioiiem ac tempus qup
:*i~,-?^i4ll.s,^ybs_per:l
s^%'a'i&<t..''Sl^.(i .""verlM.sVije.crejp.iidian-: ivaecepistola a Leope scripta fu.erit.At pum npndum
diisV^e.sijiifciit^olViipriits^Vfteecqrrigepdris.VQflVriia satis pfolvaverit iiunc poniiiicem esse ejus aucioreni,
effifti>spptimfe fcbepntjVsj;djpamusV|hri_ocentiumyiyp pniries ej'usmp^i conjec.fatjohes infirmo fundanjepto
'.'pliquisl^4<9~ .cphira' I^aJgiahos iiicumbehtes fifiscuni. Qupad epistplae tempus, ea
iViSi-ttitViXbeolfiliilo
perpetfafsfe^cuhi ,fbw scfipta tfaditur posfquam Ppmetrias ex Africa in Ur-
*.ffa^ii^|;e'S._h'icpe^i''..spar^fcffe;fqu.bafaciuhj" fuisse beni rpmigrayerat. id auifenvaccidisse ppst Yandalo-
MiiWtoiisiibiieVriJCafJjhaghe iiialviiflhiapno ili j_a- runv iffup.tlpneni in eamdem prpyinciam anno 427
Ifehdisij.uiilicpjfi^ifOT Que.she.iluj..exisiimat;-et iicetnbn d.iffiteatur eam
•crvi&",'' uhiijde VpelagibVijt {"Cmpit adiibs famq ~--_ac pbtuisse ante id tempus rfedife, pfipri tanjen senieii-
petfeffi ^ju.b_(d' ifei'. .^fspu/iarei;
'Va^IijiejrsiiiJs=^.(OfKa^i'-_ tiae yeluti prpbabiiipri adiiaeret, quippe cuijcaeteras
dfein^ieuhv-ilipponeiisiHiiibre; exccpiuh) Vtfadii ,'s'e ebnjecturas libenler superstruit. At iDemetr.iadem
-
abspntej aci.iandeni .sp.bjicit.; Pp$iwqdum' ejus fa- jaih ffediisse Rornam•aif..iljlsjliquet fex epjsiolaVPela
^
i^jyj'1/ijalijui). feiolg, iiemei pel iiitufri yicfi,tiuandp } gii ad feamdemyirginenveodem anno scripta, nbiliaec
c#h;'cbW'fliitohis.,(jMflni.iV_[_^ hg- ::leguhiuf : Adhibe iibi eiiqiriin Brbe,_sbiiiudinem(Ap-
. bittiii;''$afttiiy bce^ saltem pcrid. -Au(/,ly Il^cpisl. il, c, g~J),:yqcest*i JJjbe.Ro^
^(^Vi^niirtifiO'^!%ii|haVh.aerfesis audifi coepiij .main.^rppQe.V-ii.iciani.. significaiii; uijde Peiagivj.sin
idijiife'Kpiiv-e'.jfeij*f^rjitn's...""WJii''iWe.".'ei'eodem Au- Ofienle degens, cap. 1 indicaijse J75.1 traiiisihariiiis
lu^iihpji^wlfeithe i"i_fiii_i>e. Pec,."brig.c. M), jfthsse ljiierls resppndere, quas a Juliana ejus inatre, cum
aiiihthtoVdeducv .^esf i^xVejusdem doctpris jijbro filia"jiitiquein Urhem reyefsa, acceperat. Hinc etiara
de\\Pmo' l0rsev^. c.;^,' ih ;qhb hjirrait Pejaglura S. JHiefoiiyniusepist.ioPj ai. 8, ad.eamdera ebdem
•i$_)'m^^ih"'^fri'_ai),Q' ejhscivpbdfegraiia litigasse pc- annoVscfipia, ipsani monet ut "Innbceniii 'fidem.Vse?
(Basiphfe 'sehifehti^ ipsiiis Augusiini qhae in qijaViif,riuila neque AureIii,Vq!!ijCartbagine eam ye^
<fchju"sdaih
hblptO.ohteslsioiitim.B^ '.jCuniPeliigiuS Rorna laverat, heque Augusiirii, qui yirginitafis ypyendae
oisSfelsprirariie |bll^Afflca" eijlfehiIjprtator fherat.jfectai p.entipne ::,quodji.ndicip
irvhgiistihhsVrilrhih'iri" vidit,' ac deiiiVperresefit est earii 'ftbhiae;furic ieirippris ,,exstitissp._ Idipsun)
in fal-estinain, ubi adliuc degebat Zoslini Verripbfe, eilaiih'pblligi'turiex Augusiiiiliepjs|. J8§, ;adJuliananji
haac concerliatipejuSjRpiuaa.;GXfc.a;annUnvi|lf) babiia vit.f jpVReneaictihi-latius Vprbljahtin:Augustini jFiitg
videtur. Haei.^adeiif cpiicfirtaiiio:«viiiequeishiiilefiVRo- lii);.jyuV; c' i6rii. ,0.'Serlus nihiiprnihtis,npslfaih epi?
nvaeceiebresyjet -exsecraipJa(ibgmata ibidem sparsa StbJam itiisseluchbraiamnphnuna.^iajdeht.,Npn SQ?
jndicari eliim'videhtur in libfb dfe'Pfe(_r.Jlt6 bfigin, luin eiiiiiic. 10 Pelagiaiia iiaeresis jani totoprbe con-<
429 DISSERT. V. APOLOGIA MO S. IIILARIO ARELAtENSi.' 430
demnala innuitur post Zosimi tractoriam, qu_e data A ipsiusau.ctor.s maxima erga iJlaiiiabseryantia decla-
fhlt anno 418, vetuin etiara longum intervallum a ratijr. ll.ec iivbnachumet .priy.htujn quemiibe.tsane
virginitatis proposito, quod in primse aetatis flbre decehi, RbmaniBahtem Ecfciesiae" ut
arcliidiaGprio.,qui
et
ed.iditpeinetriades, indicanl yerba capitisj primi.: iSt. ex officio cura'yirgihum, Qufesn.feiitispiitayil.',"
vero de coirimeridando virginilatisbono disseraiii, su- Kffic\cfibei«t..'peqflaij^
perflua erit ejut nunc ptppositi insinualio , quod tu a liij fessee_Vqup iianfcepistblanVLeohl CQgaiiiuf
primm mlath tum flbre"sirie humdnis cohortalionibus rcre; irivnvpnitfiia^\''^i^an^fi\^t ijui^ijs
*"'' ljiain ipsi
eltgitli, el de quoinieripsa prihcipia muiti qui lunc in su^irti&ejq^m'_^Bm^s'J'' '". ";''"''' ;, ';;" ";;"'"
Eccietia prweniinebantmerilononsi/jterunl.Quifiy.erba |i& 'Prosp,er^ hvinusyindicari pqtest,
paiam osteiidunt,.ef Demetriadem jam excessisse flo-\ cuih^styltis'eptslblihm^Vio^^P^Mlis'^'^^.)'^!,quam
remjuveniae, eteosjam supremum diem obiisse. qiii a',Lebiiis.'ii_tyib* a&c^^iet^ J°*
u|.';it?x'"bbsejfji/^tjiiiii^iiiis'»(.(
&
illius proposUum scriptis laudaverarit. Augustinus, dissefi, 'cblligere^
aulem praecipuiisejus laudator..obiit ari. 450, el Idiebi stiiii' hiehtioj puiii'qpppfiunain^ .;
post hunc ahnum haecepistoia scripta fuit, Cum por- sculum abjudicVif. 'a^Prp^jvpirp,"*iitIvptiirie Qhfesjveliiis'
ro capite 10 niemoreniur Pelagiani quidamVoccul.iio-i riotayii;' n<)'qu_3" fe|iim;!nib:ea wiiio "dissimulandI ejus
res, alitfer inler suos, aliier Inter catholicos prpfi- npmifiis aliegari 'pptest, qjiaih inljbri^ de Ypidiionp
lentes, quales pfaesfertim sub Leone pontiiice plures ihgessit Anieiihihs.^Accehiierr^ iiiitib fepisiofae iri-
fuerunt, si perhoc tempus lucubrata credatur, eahv. sfefijis, quo ^virginifiiiis pfbpbsit.uih"'.! Deipetfiii.tie
Leoni jara supremam in Ecclesia auctoriialembbiir, siheliumanh cphoriaiignibjis^ 'susceptum tr__difiir;tie-
•
neiili iion posse altribui iiiulto magis patebit. "Non- que fehiriH ProsperSy 'Augiisiiri
B
nulla enim sunt iri eadeiii cpistola adeo humilia et jgtiprasse yidfiiiif iiune S, dpctbfem ejus prpposHi
submissa, ut neque eidem uti RomanaeEcclesiae arr, StiscVpiendicfeiebri ad-ehmde'm yirgineih :epistpla
chidiacono convenire visa sinf Anielmio Disserf. 2 ,i iVbriaibrerivfuisse. Citcfa "quae Pfbspfeftini exclu;
n. 20, pig. 108. Recilat pf_ecipueilla capitis 1 , ubi dpiitaj^iid QuesneiluriVinVbhies;HiiVcergp Leone fci
et dignatiodignitalh Deiiietriadis eiferiui ln indictndd Pfpspefb subdu.Qiifi'hahc~' epistplain'ineefio
" SuctorV
''"' -'"'"'''"
c veluli praecipiendahujiis epistblae scriptione, ac ascfilveridam ceiisuimus. '';'''"'/''

DISSERTATIG QUINTA
• :SEU

APOLOGIA ERQ S, HILAWO ARJELATENSI EE|SjCpjP|p,

JETANT1QOIS
SANCTAE^GLESijE, WWBI3S,
ARELATENSIS
CISTIVIBUTA.
1NTKESPARTES
Ad epistolam 10^ alias 89, sancli LEONISpapm ad, epjscopos Vientiftisis provincia.

PR^EFATiO. C edidit, el commentariis illusiravit. Hic enim ad ann

Ghr. 449, ubi, Pseudo-Dexter HilariUm Areldlensem
753 Reni arduam aggredimur, necad hcec risque egregia morle vitammerithvt sanciilaleplenam finiisse
lempora abhllo «cciesiaslico scriplore omni ex parfe narfai, aperte ¥t palam praedicathujus viri sanctiia-
teiilatam : utscilicet sanctum Hilairium Arfelatensera tem; Tnodestiamque eximiam;-eaque omnia qua3vel
episcopum, Ecciesiae Gall,icanaedecus eximium, a a Leone, velhb aliis in'ipsum .coiqecta-sunt; inter
calumhiisprobrisque vindicemus,quibus feanclissima calumnias abejus ailversariis conficias deputat. Cdi-
ejus niemoria, occasione epistolae sancti Leonis ad terum (ut sensum, inquit_,,.ime.,t.tpotiqm) tqnta viri
episcopOsViennensisproviriciae,immaniter hacienus saticiitateperspecta,nequaquamiriBafoniiadduci pos-
lacessita est.-Eumenim passim iraducuot ut hoininem sujn sententiam, nt cfedam Hilarittm^em poenilenlia
prmfraclwconitimaciWjeffrenatwtemeritalis etinsolin- dignam eo temporh perpelrasse; sed in eam ptoclivior
tiw,qui omnidjura ephcopaliaeiinetropolitica susque- sum;qua riiliil minns inlelligiiquealinler Hiiariuniet
dequeferret, qui canones ecclesiasticos.nihilpendens, Leoneinqumslionh.uirimqtie,jnsiwjnlercessisse, alqne
omnia prp tibidineanimiagerel(Marcw,epist:adH. Va- otim inler Paulutri et Petruiri,« Paulo repteliensum;
lesiurii),ponii.icaiumque suuin, seu, ut aiunt, vicaria- inter Clinjsostomumjel Epiplianiuni^seu inlef Alhana-
tum apontifice cbncessumiu tyt.annideiricbnvertefet; , sium et Luciferum; ei uualiquidaMiusrepeiani., inter
qubd Diblrephisimilisipsumpbnlificemrtciperedetre- Gabrietemei principem Persamm cttslodem. JSam et
ciarel (Mbiinus Exercitat. Eccles. lib. i, -txerc. 25); magnugLeo mttlih .susurrationib.usel eriminaiioiiibus
quod denique illa dposiolica delegalioneel primaluin cfrcumventusin Hilarium jttsl$potuiiirqsci, nimiruin
lanlam tirroganliamfaslumgueproruphset, iit summum canclh quw iii ipsum.iqmateyolis objiciehanlurfidem
ponlificatum.«_-,nl ita dicam, -papaiumin Gallih sibi," prmbens; tl HilariusipsemliUonjinusab dmnicrimine
jamdesignarel\(Filesac. dissert, desacr. episc. aucior. iminunh esse.
c. %sect, 12). Pro quibus criminibus aiijsquequam- <Jui.dporro sccipiores.inpstros # causa H~!_arji.s,ui
plurimis justissimasvpoenasluisse-Hilariua) asserun.t, defendenda deterniieritjjp.lanehescimusV.nj.siiqupd vei
necaliiereuminLeojiisgraliamiandem aiiquando red- negbtium illud non satis perspecinm iiabuerunt, ad
integraium liiisse, atque inler vindicatosfcoeliiescoiv- !°3lia*PfOiStiQquisijue inslituto properantes, vel se ut
scriptum, quanvperacta pro totet lalibus ausis seria temeritatis ac violata. pontilicia) majestatis reos
coiisiautiquepoeniientia, - <': :. infamandps esjse limuerii.nt, siiiot.facinora-aLeone
,_ NeminfemquihafccomhiadiluereJantiqtieponlificis in medium _ad,d,ucia,ad_*Vfei.susif$i,lafi.um ,in dubrtim
iBnoceiuiaraasserere tentaveritiiacieniis invehimtis, reypcarenl, vel absolyerj3rit.euniin cujps «bndemna-
nisiiunicum auctoremvjeumqueHispanum, ^Fraricis- tiopcni uiragae poiesfas. terrip*iifius;.sese decretis
cuii) sciliCetiBivarumbrdinis.Cisterciensisabbateini" aliquandbiarmaveraiit. ,'.,: ,*,
ijiiiiconiiceniitiumDexfriChronicon a Marco|laximoi Yemim ibi trepidaverunt timore, ubi non erat
iep"scppoGae-afaugusiaiio754:Con.iinuatum,in luceta tipior. Quasi vero Hilarius defendi, nisi JolfensoLcQ"
 m PASCH. QUESNELLI DlSSERTATIONES1N S. LEONIS MAGNIOPERA. 451
ne.nohpossil; cum potius 755 ulriusqueapolo- A ordinatione in locum Projecli, ubi de j"ureejusdem
giain ita sibi invicem exislimemus esse connexam, ut Arelatensis episcopi in provincias Narbonenses ct
non aliter quam purgato ea qua Inslituiraus ratione alias quas sibi vindicabat Hilarius. Tertia denique
fljlario, Lfeonisipsius existiitiationi providferi posse• parlfe cavlefa accusationum.capita quse Leouis epi-
arbitrfemuf. Iia eriim AreJalensjs episcopi sanctitas, stola 'complectiiur, sepositis omnibus prsejudiciis, ad
liuroanarumque rerum contempius apud clarissimos exameh fevocabimhs.
qhpsqueauctoresecclesiasticos, rie quid dfepecuiiari ' '
ejus viisescriptore dicamus,eelebrata sunt; ut alia via '_.; ''.;_V;iV".;,PARS'PRIMA. ^ ,
excusari non possit Leo, quod in hominem, proli , VBECAUSA CEUDONlt. ...
qualem ac tariium! ea scripserit, qtiibus paria (si Ciip. I. ToiiUseontroversimorigo el stalus. — Gura
Bivafo credimus) pfobra in facinorostim quemlibet bealus Hilarius e Lirinensi monasterio, cui semet
vixcorijicipossent, quam si Leonis cfedulitati per olirii tradiderat, ad .sedem Arelaiensem in Honoi;iti
nialas artes fuisse obrepttim fateamur hic primum demortui locum evectus esset circa quadringeniesi-
ingeriue, et abiiride postea demonstremus. mum vigesimum nonum Christi anriunv, -nihil san-
Quidni eniiii Leonem noslrum iisdeni verbis affari ctius habuit quam ut gregem Christi sihi commissum
nobis lifceat, quibus Bernardus papam Eugenium ? verbo pasceret, ac sollicitudine regereijpasiorali.
Verierunidd te in vestimehth ovium, immo in vesti- Quemadmodum autfemejus curia,quatenus episcopus
mentis pastbrum, tn hubitu sancio: specietdecepitte. erat, spectabat solam Arelatensem Ecclesiam, ita ad
Qttidmifum? Et lu homo es. Neque hpc sibi Leo de Omnessese pfovirici_eViennensisEcclesias episcppos-
se ipse persuaderi aegrepassus esset, qhi statirn atque R que extendfebat ratione metfopolilici juris, quod
adepius est pohlificatumsub tantae dignitatis pondere " penes se dudumhabebat Arelatehsis antistes.In his
ingemuit, et de iheluctabili penfe in mullis errandi auiehi paslpralibus excprsibus fexplendiscomite ple-
necessiiate et secum el apud plebem suam pluries rumqrie htebatur niagno illo Gerhvario Autissiodo-
conquesius est. Qumcondilio,inquit. si omnessacet- rensi episcopo, quem et sanctitatis fama et apostolica
doles geheralifetlenel, quanlo_magh nos et onerat et prudentia eximie commendabant. Eum veronoh ob
obstringit, quibus ipsa suscepli operh magniludo cre- Iianfcsoluriiratioriem cfediderim ab liilario in huj'us
berrima est ojfensionh occasio (Serm. & in Assum- sollicitudinis communioiien)esse vocatum; sedetiam
plionesua , cap. 2)? Timor quem timebat evenit ei, quia plures tunc temporis erant provinciav Yien-
et quod verebatur accidit. Ita enim in hac cum Hila- nensis civiiates, quae non Romanaeditionis essent,
rio disceptatione falsis rumoribus technisque adver- sed (a) parereht Burgundionibus.Quibus 757 vide-
sariorum ejus circumveniri se passus est, ut cum licet ab Aetio devictis Sabaudia relicta erat, cum
innocenlissimum virum, immo apostolicum omnino : indigenis ita porro dividenda, ut flnibus deinde vj
sacerdotem exagitaret, pmnium Eeclesiarum pertur- armornm per vieina propagatis, in Prima Lugdu-
batorem,totius disciplinaeadversarium;orivniumpene nensi.^laxima Sequanorum,' Viennerisi et aliis pro-
scelerura reurn se in Ililario impugnareVexisiimaret.. vinciis sedem fixerint. Potuitigitur Hilarius Germani
Nequeyero haec tam mea sunt, quam eminentissimi openi eain bb rem pbscere, ul apud alienaeditionis
Baronii verba de Hilarii et Mamerti causa non absi- populos, quibus acceptissimus erai eorum contribulis
m'iii ita loquentis : Non mireris, iecior, Romanum Germantis, plus valeret episcopalis auctoritas et or-
pontificeinadversus Mameftumadeo yehementerinsur- dinalio. Quidquid sit de hac ratione, narrat (b) Ho-
gere; virutn, utdeclararunteventa,sanclitaie insignem, C noratus Massiliensis episcopus in Vita Hilarii nostri,
Jn hh enimqumconientiosiforisunl, perfacileesl quem- quod cum Hilarius Germanusque liislrantes provin-
quam decipi. Persimile eliam sancto Leoni accidil, qui ciaffi ad aliquam civiiatem pervenissem, non prius
in sanclum Hilatium eadem fetme ex causa acetrime eorum advenlus inootuit, quam cerlatim undique
invectus esl. Quis nescial smpeaccidere ul falsis accu- convolarit Iioininiinimiiliiiudo, non ex infima tantum
salionibus et subreplionibusaures pontificuinreplean- plebfecula, sed ex nobilioribus honoraiioribusque
tur; el cuih pulant ageie quodjuslum appareat, exagi- longe plurimi, quorum una vox, una liaec adversus
tenlinnoceniem (Baron. ad an. C. 464, n. 8)?H_ec Celidoniumaccusaiio : ipsum videlicet internuptam
Binius a Baronio pro suo niore.mutuattis ad calcem suo quondam adhibnisse consorlio, qnod canonibus
undecimae Hilarii epistolac transtulit, hisqneinsuper omnino contrarium erat; eumdemque sa^culariprae-
Baropii suffragium cumulavit: Quod 756 accidit fectura pcrfuncluni, antequain sacris iniliareiur, ali-
S. Leoni poiiiifieisancthsimoin causa. Uilarii Arela- quos exiremo damnasse supplicio. His audiiis Ger-
tensis, qui ephtola 89 acerrime innocentemperstrinxil, manus et Hilarius, viri disciplinae ecclesiasticae te-
idem ex obteplioneHitato ponlifici in.causa Mamerli naces, congregant illico synodum ex probatissimis
accidissepolv.it. episcopis, causanv instruuni, conviciumque Celido-
Innocetiiem igitur Hilarium pronuntiat hic magnus nium e sede sua dejicietiduniprouuiiiiant. Sed satius
Annalium scriptor; ut merito censendus sit ea vo- est et qua. jam diximiis, et quaeCelidonii depositio-
.luisse retractare quac ad anhum 445 dixerat duriu- nem secuta sunt, suis verbis Honoratum narrantem
scrilis verbis, nec rebus satis expensis de lota hac audire.
causa disserfens.Posterioribus cogitatis veluti sapien-. In excursibus autem, inquit, quis ut dignuin est
•
D
tioribus inhaeremus; priora, eum imitati, emendabi- explicabilguantum ejus prmsenlia profeclum conlule-
mus hac, quam ordimur, dissertalione. Quaeut ordi- rit civitatibus Gallicanh, sanclum Germanum smpius
natior clariorque procedat, in trespartes disperlietur, expelehdo, cum quo sacerdolumminislrorumqiieviiam
quibus qtiidquid adversus Hilaritim a Leone obj"ectum necnon profeilus excessusque traciabat ? Vbi ejus
est in epistola illa celebri discutiemus; Prima igitur advenlus imotuii, flammata ad uirnmque nobiliuinet
erit de Celidonii negcjio, quod hanc camarinam mediocrumsludia convolarunl, astruentes Celidonium
movit, ulvide jureArelaiensis episcopi in provinciam internupiam stto adhibuhse consortio,quod aposiolicm
\iennensem disseretur. Secunda de episcopi super- sedis auctoritds et cdrionumproliibenl slatuta : tttntii
BALLERINIORUMANNOTATIONES.

(a) Per hoc tempus, quo vivebat Hilarius, sola
Sabaudirepafs ab Aetioconcessafuit Burgundionibus
qui Roraanos adhnc uti dominos coluerunt. Aliquot
vero Vieniifensisprovincise civitates solura ppsi Va-
lentiniani morlem, et Occidentaiisimperii ruinam in
potcslatem eofum venerunt: vivenle autem Hilario,
poruerunt Romanis uha cum MaximaScquanoruni et
ipsa urbe Autissiodoro, uli ex ipsius S. Germani
Vita liquet. Vide Pagium, ad an. 445, n. 12.
(b) Nuin hic Honoratus sit cerlus auctor Vifae
S. Hilarii, ex admonitione eidem praemissa collige-
tur. Narrationem hic Quesnellus suo arbilrio con-
tcxuit ex auctore praesertim VitaeS. Hilarii,cui quid
tribuendum sit, vide in observat. part. r, c. 1, n. 34
«3 DISSERT, V. APOLOGIA PIVOS. HILARIO ARELATENSI. 431
tngemtfes, seecttfi admtntstrttfione per/ttncttiro, capi- Aminitnutn
l quidem faclum beaiitudinh luw artogahtiw
tdli aliquos condemnasse sententia. Tantm rei novitate memini conlagione fuscari.Sed impalienter fetu,nl ho-
permoli, lestes imperant ptmparari. Conveniunlex alih mines, si sic ioquamur, quoriiodonobis consciisumus.
locis ptobatissimi sacetdotes : ret omni ratione prti- Antes ptwtetea Romanofumquadam teneritudine plus
denltaque dhcutilur, accusatio teslimonih confirmatur. traliuntttr, etc. Denique Leo graviter expostulat,
Adhibetur vera simplexquedefinilio : ul, quem Scriplu- quod Hilarius nteriit sut conscius, cum qnmreretur ad
rarum regulw removebant, voiunlate propria se remo- causam, turpi fuga se credidil subtrahendum. Auctor
vere deberet, Ilte Urbem credidil expetendam, ibique vero ille et sapientise et fnrtitudini imputal. quod
se injusto rigore astruit condemnatum. Quod ubi cpm- cuslodibus apposilh, hiemh rigore smviente, quos ra-
perit vir bealus, pedibus iter aggrediens Romam sine tione non flexeral, credidil relinquendos. Jara enini a
equo, sine -sagmatio feslinus in(rat<ir. Apostolofum primo in Urbem adventu Leonem monuerat se ad
matigtumgne occursu peracio, beato Leotri papw illico officia, non ad causam venisse, proiestandi ordine,
se prmsemat, cum reverentia impendens obsequium, el non accusandi, qumerant acta suggerere. Porro autem
cum humilitale deposcens ul Ecclesiarumstatum more sialiud vellet, se non futtirum esse moleslum. Hsec
758 solilo ordinaret; astruens aliquos apud Gallias omnia Honoratus, qui post ulriusque morlem ita-
publicam merito excephse sententiam, et in Urbe sa- scribens, ab omni vel palpandi vel fallendi affectu
. crh altaribus inleresie. Rogat atque conslringit, ut si liber etimmunis fuisse credendnsest.
suggeslionem suam libenter excepit, secrelo jubeat Praesentiscens igilur Areliilensis episcopus staiu-
emendari; se ad officia, non ad causam vmhse; pro- tum esse Leoni causam Celidonii apud se penitus
teslandi ordine, non accusandi, quw sunt acla sugge- •o •, relraciare, majoremque fldein habere testibus ab
rere; porro autem si aliud velit, non fulurum esse illo episcopo productiSj quam his omnibus qui co-
moleslum. , ram Gallicanorum episcoporum synodo adversus Ce-
. Non stalim discessit Roma Hilarius, sed exspectato lidonium teslimonium dixerat, satius duxit Roma
concilio episcoporum, eorum videlicet qui forte for- abscedere, ne coram cerlanti pro suis Ecclesiartim-
tuna tunc Rnma. commoi'abantur {cujusmodi syno- que Gallicanarum praerogalivis aliquid ihcauto aut
dum IvSuftoOirav vocabant Orientales), jus suum for- pugnacius agenti elaberetur, quod irara pontiflcis
liler tiiitus est. in illa enim synodo multa ultro Romani magis accenderet, quam rem propriam pro-
cilroque prolata sunt, quorum Acta cura epistola sua moverei; neve exspectando senientiam quaiu in
misit sanctus Leo ad episcopos provinciae Viennen- prioris detrimentum ferre paralus erat S. Leo, ali-
sis. Qumigiiur, inquit, apud nos in causa Celidonii qiiod conciliorum episcoporumque auctpritati prae-
episcopigesta confecta sunt, el qum Hilarius dixerit, judicium crearetur, quod futuris deinde saeculis in
dum cum eodem prmsente ephcopo audirelur, indittis exemplum traheretur.
chartis rerum ordo demonsirat (Epist. 10). Eadem Quam aegre Hilarii egressum ex Urbe tuleril Ro-
proculdubio Acta penes se habuit auctor Vitse Hila- manus ponlifex, teslis est episiola qtiam scripsit
rii, sed ab iis recensendis abstinuit, ne dissidium poslmodum ad proyincia"!episcbpos, et .cpnstitulio
jam tunc inter beatissimos pontifices ccelesti pace imperialis quam iriipstim intbrqiieri fecit a Yalenti-
compositos redintegrare videretur. Et quia, inquit, niano Augusto. Non statim tamen secuta sunt Hila-
.aiiforuntuirorunt, prceserfimjam ad supernam'gra- rium hujusmbdi scripta ; sed eo egresSo, absotulut
liam vocalofum, nec in narraiione audeo judicia ven-.. est Celidoniusephcopus, inquit S. Leo, remolumque
tilare, liocbrevilerdixhse sufficial_: quod solus lan- C < judicium, quod prolalum in hac sentenlia legebalur :
ios sustinuit, guod nequaqnam minanles expavil, quod' quod lamquam vidum marilus sacerdoiiUniienere non
inquirenies edocuit, quod allercantes vicit, quod po- posset. Deinde scripteit per brevem episiolam ad epi-
lentibut non cessil, quod in dhcrimine vitm posiius;' scopos provinciae Viemiensis, ut eos de loto negotio
communioni ejus quem cum tantis viris damnaverat certiores faceret; indicaretque, Hilario metropoli-
conjungi nullaiinus acquievit.Miranda certe hoc locOi tica in Viennensem provihciam potestate privato,
simul et dolenda nobis venil humanae conditionisi eam ad Viennaeepiscopnm translatam pro jure anti-
seu inflrmilas, seu ignorantia. Ecce enim quam di- quo fuisse. Nec soli Viennensi provinciae banc dedit
versis coloribus Hilarium depingunl (a) Leo et Ho- epistolam, |sed etiam caeteris episcopis pef Gallias,
noratus, uterqpe episcopus, uterque sanctitate con- ut litulus prae se fert, hoc est 760 Per septem pro-
spicuus, veritatis uterque studiosus. Scribit S. Leo viricias consiituth. Quse epistola, si tariien genuina
(Epist. 10, cap. 3) : Nihil Hilarium habuhse rationa- est, veluti praelusit prolixiori iili libello, in quem
bite, quod in sfliiclornni concilio sacerdotum possil[ disserimus, .qui cum maximi esset moiiienii, opero-
respondere; euradem laudat Honoratus, quod solusi siori stylo elaborari debuit. Imnio non prius de eo
tanlos sustinuit, quod inquirentes edocwit,quod aller- in Gallias mittendo apud se staiuit poniilex, quam
canles vicil. Querilur Leo ad ea se occulta cordhi diutitis diligentiusque totum lioc negoiiuih menie
ipsius translulisse, qum nullus laicotum dicere, ntilluit versasset. Unde quinque mfensiuminlervailbm inter
sacerdotumposset audire. Nihil tale Hohoraius, sedl htramque epislolam reperitur, quarunV riliima vin
potius miratur quod nequaquam minanles expavit,, idus Junias data est, eodera scilicet lempbre quo
quod polenlibusnon cessit, quod in dhcrimine vitmpo-:r\ Valeiitiniani constitutio; prior vero vin vel midus
silus communioniejus quem cum tantis virh damnave-- Januarii: quod optime cOnvcnitcum temporeredi-
rat conjnngi.nullaienus acquievit. Ule tumorem meniis: tus Hilarii in Gallias, qui hiemh rigore sievienfecon-
ejus mperbim spirilu inflalw, et nimh impiam prw- tigit, ut supra ex ejus Vita retuliiiius. = ;;
sumpiionem arguii, talemque asserit exstitisse, ut( Interim vero se suae reddidit Ecclesiih Afelaten-
bealo aposlolo Petro nollet esse siibjeclus, et frequen- sis pontifex ; et ut nihil, pro mahsueiudine et cha-
tius temerarih et insoleniibnsvetbissenlenliamdamna- ritate sacerdotali, omitteret quo iratum Leorieui de-
tionh expeterei. Hic vero testalur 759 eura ^eatai liniret: totum se, inquit Ilonoratus, ad ptacahdum
Leoni se illico prwsenlassc, cum reverentia imvendhst: ejus animum iriclinata liufhiliiale converlit, misso pri-
obsequium,et cum humililate poposchse ul Ecclesia- miius saiicto- Ravennio tunc presbgtero, poslmodum
rum statum more solito ordinaret. Cni suffragatur proprio-sttccessote. Deinde sanclum Neciatium, san-
Auxiliaris praefeclus,qui tunc Romse agebat et tfestis; CiumqiieConstantium.ptmcipuos sacetdotes, misit.
ocularis fuisse videtur, cuni ita ad ipsum Hilariumi Elsi porro hoc lenimento usus llilarius pro ser-
scrib;it inter caatera : Sedcum proposiii lui ienax thi vanda, quantum in ipso erat, unitale spiritus iri vin-
et temper wqualh, nulloque commotionh felle rdpiaiis,, culo pacis, ne putes tamen ipsum juri suo cessisse,
sicui nullis exlollerh illecebris gaudiorum,,ego nec; ut sibi persuasit eminentissimus cardinalis Baro-
BALLERINIORUMANNOTATIONES.
(a) Leoni magis credendum loco allegalo ostendimus, uec non cap. 3, n. 2.
 435 PASCH. QUESNELLI DISSERTATIONF.S1N S. LEONIS MAGNIOPERA. ;«R
. liius (Ad. at!. 443,.tiunt, 18),. quietadditilliim haud A ei senlenii£CLeoni.s pap.aeaiquiias palam oninibus
medibcreedidisscspecimen ckrislianm tnotiesiiw,cum fierel, et loiaJisbc disciplincnecclesiastica; parsribbi-
ita exdgUqtusiairi a ptiniificeijugm. tibiriipetdlore, lissima illustrareiur. Ciiiffle.tioruinIgilur senlemi.c
iaitien pmhirip,quievit,.)iiqiie;,CQ^^ tipolo- ."pmnis.eruditpruii) chorusaccinit, Ceiidoniumque.Bi-
giis stttiih catisam defehdii, ciiih aUqcjuihtd' pfwsiandi zuntinaeEccleVi-e.episcppumhucusquecrcdidit: 7(g2
el viiieibqueniiaiipsi suppeiefel, ei jtifa d prmdeces- in his 3. Sirmoiidiis Cpnciliprum Galliaetom. I; illu-
sofibus'\pfce!eiisqsuffragaffihtur, Iniino ypfo. reipsia striss. Pelfus de .Marca;.disserf. de Primafu Lugdun.
ivrtesiitit.'quori.Jiyaesfare ppiui.lisefriper sui,prbpbsi\i n. 77, .etiii ppere de Cpncprdia sacerd. et imp. lib.
ieiiqx, senijierim^ usquead _y..;,.ej'usdemque lilvriVeonliniiatorStfeplianus Balu-
exlfjfeinutospifitufh Pblirinii, fet qua ppllebai, elp- ,ii'us, Fraricistus Hailier, de Hierarchia Eccl., et alii
queritia sirehue-dejferidit: cujus rei iidem faciunt. ei .passinri. _ .,
Auxiiiafls prfefecti epislplcfeffagpieiitiinvin fejus.Viia, ,; Ab hoc erudilorpm gregc vix ,me..-d.ivellipatibr;
el ipse yitaeVahcfbr,liafecscfibehs : Qutihiumijnliac patior tapien, quoniam niulta nie mavent persuadent-
cciiisa diciqvefii,,:huic bpefi nuita possum raliohe queCelidoniuhi luinc, dequocontroversiai numqhara
cbnriectete,eifc., dfe."(ijup. fhsins infraVagemus. Dubi- yesonlionensem.epjscppum fnissfe, et fragmentura
landum tamehhbii est,4ui(° Auxiliarispra_fecil pre- jslud.vitrjeS..Roh)ani inerito ihterpolatioiiis milii su-
cibiis aririviehs*, ad nimiam Romanorum, tit lbqtieba- spicibiieijiinjicit, ,ne dicam,aperte pfer fraudem vel
tur, teneritudihehi se stibihde dfemisefit,et quidqiild erforem Viia}illi inserturii fuisse,
iliibatisEccIesiae Siiaejufibus 'reihitii ..ppiii.it,Id li- infegra.nuiier juci data est Rpnian.iVifapperaBol-
iieiVtissimoahihjopfaestiterit.,, Aures,.Rb_mgngtum,g landi ad 28 diein Ji~ebr.uai.ii_ iibi fragmejiium illud suo
inquit cbfdaiissijhhs ille pfacfefcius, quadqjn ienerir Hisertuii!lpco yidi;,sed et loiamRpmani Vilamaccu-
ttidiiiej)lys;.irahuhiur ;,jii 'qiftimsi\\st saiiciiias, iiia rale perlegi', adjuhciamque ab eodem auctore Lupi-
itibinde tieihiiigi, pliifimttth, nt/tt/ pefdilwtts,\gcijiii- cini frairis e.t Eugendi qui .huic successit iiistorlam,
ris, Da_huhi kbc, eiemguas Mubesptirymmuidlionh ut._*i't,.£,c'riptp'ris.gehium,,deprelienderem.,-e.i,£i qnid nd
serenitqieidnipesce. Ilaefc hipdp sufficiahf. jaih \efp fehi.qiiam ir.actamus.faceret, expiscafer, Eugendi di-
di_cuiiehda riobis jsiint.,hceuraiiijs feaqtiSeoccasioiic scipulum se profltelurauctor, iile, mujtaqufe oe illo
hujus cnniroversiie adv.efsiis llilafiuiii obiifciuiituf, i)arrat,qii_e ipse suisiiarisisse oculis lestaluf. Ita, si
qui tamqtiam aiiefii jiiris iiiyaspr ab.ohihibiis pehb jjlirp demhs Romanum etLupicinum H.ilarioajquales
scripioribiis exagiiaiiir, prbpfefea qVibfiCeiidbiiium fuisise,aucior, qui Eugendi j.llprum.discipuli discipu-
fcpiscbjjhm hoii .ihodp jiihoceriiem,,,sed, fet ad, se luni sfeprpflifetur, yel a"dfinfemqiiinti saeculij.vel ad
nuliatehus jpeftinfehtenVj,depphefeausuSTiiefif,.Ante initi.um siexti flpruisse.credehdus esi, libc est circa
oihriia ahtehi, 764 quaIri '~provin"cia iii«'episcbpuni 'an. 515vel 520. Atpiulia suntin.iiiis..narrationibus
egerit, inquirendun) esf. „... V,,.,;,;.'• qiiaeomnipo aliena videhiur ab illp saecnlo, qnaeque
CAP.li. I.n ifud.'pfMiH^\^l0driifis'^piscgpfA^m Joiige re.cenfioreih aeiateni rcdplent, ut pecesse ha-
ebtiriuerit? ''Mtiih MuicimaSegudtibrtiiji?ykitiiw S, beapfthsdicere, "vel,mendac.emesse auctprem illuin,
Jtot?tahiaf>6qHs ---r Plures hjc pccur- dum se Eugep'd|discipulum facil, ye| si eo leinporfe
idipusjeafpcn^(ifitr.
funt vfeniil&hfe qlisfestioiites,quafesfemfclii.iiisffatae quo dicilur,, scripsit, lucubrationes illas corruptas
"pltirimuriviufeisfcpfiferferit lb'ijhuijfcCOriifpyefsiae. Qhae- Tiiisseet .lnierp.oiatasahaliqup posterjoris aviatisiiu-
rilhf eriiiri cujuShiyiiaiis, vel saltemctijus prbvinciae gatofe.Alteruifpatitem seinei cpmprpbato; j'ain nulla
Calliafuih epis^cbphs.ftierit Celidoriius.?VUtrum ihtra C fides integrae scriptjpni.danda.iest, iriqna yera a fal-
septeihivfpViribliis.iahihaliqiihfeliqhafiim.Gallicana- jsis^germana a siibditltils. secernere, longaeambagis
rtifniqhie cQrpiissifigularfecbiiflabarit?Ttehi fueri.the jeit.itpprphllaboris ppus fuerit, Ufriinvqheporro illud
SoiummOdPepishbptis,~"an eliam metfPpoliticaaucib- qiiam sscpe, quanriinipudpntef:a honiiullis perpelra-
fiiafeiuefil,dfecOfalus?^HlEc.pbfrb npii ighbfare lahXi .'tumfuerit, ;p,eh)0j,,pstqul.nesfciat. .Flagrans quippe
est, litfex liis IbtiUs diSsidii cardb pfeh^eat,jLpnge cupido.hobililatisaviiac cpgit ipierduhi iiomines de-
eriifh aliterVsihtuenduniestde llilarii hegptio, si cbrij- j.ir^jiej.ut.in.sijrniljeausal^ Baronius: liihiiqiie
pfoyihcialerri aiiiisliieih depbsuerii, 'aliter si metip- magis pbyiurahabfiniusiiitef huj'usii)odimoninieiila,
no
polilanum.ifefumi'aliuse.st pfnhi qu^stioniSiSXaltis, qnaijV,yel fcriipia pniiii,lejs:partfe pupposiiitia, vel ali-
s! iiiffa pfbyihciairiiyifenheiiserivlioe;egerii*;ailiu>,sl _qua salteiri parie.mutlla, a.diectiiia.interpolata, in^
ij! aliqiia alia ;e sejptem prpv.ihfciis;a.liusdeiviqiie, si nuhverisqpehistpfiplis,,,reyeiaiipnibu*, miracuiisque
extfa hbc pefiuiiaffepfbyiricw vel jpielalis•ludi.iifiumJictis cphsii.ersa:;
..ad ,fr'a'pdepv,
Ltigduherisi,,'.ih Siaxiriva.SequanbrrihV,yej jn.afi.a': • ut merito Bpliaiidusipse ipitip operis sui hionendnm
istasiquideih, quii,fieri pbiefit ihduslria, sefcefheridja «.lectbiemcffedidefit,,.neleverii et incaulam fldemliu-
;siiht, tifiri qtip Hiiariiis ferravit yel efrafe visus esf, 'jusri.iodihisloriis adhibeat, ef noiinullas etiain digilo
pbssif depVehendi, . . ,mrinslrayferitsincerus auctpr,- quae nugivendulorum
Cafdiiialis BarbriThs Celidoniuhi.pfpyincire Yieji- 763 manus expertae, quisquiliis et deliramentis re-
herisis episcbphm fuissfe existimavil, ,'eisi res ab eo feriae fuerunt. .',-_,:..;.
discussa hph videtuf. Haec oninlhiii anjniis inisedit V,Tales npbis p]fodiere,..:ni'epquideni judicip, Viiae
'bpinib, usque dum joanufes Frahciscus Chiffletiusin rvSS. Ronvavii,Liipicini 61Eugendi.in quibus hsecre-
stia Vesbhtibherisis seu Bizuntinie rifbis et, Ecfclesiae- .periunlur vocabula, .qiisfeidesinepte quinio SECCIIIO,
ilistofia fragrrippfhm'qupiidani pfbVulitVliacS, Ro- yel sexip ipeunte.j in usu .fuisse faci]e, non credide-
"rhahi"abbaris,"qup.d.Ve cpdjce ihipnastefii jurensis ac- fiin : JRepaiisore. Super fprinulqnicoiiquiescete,Religio
ceptupj, eidfeih'aPeirb Frahfc,.philfletip S. j. tfaris- etreiigiosiis, pVpriJQhacbofumbrdiiie.et nionaclio.
niissuiiiVfiierai,(a) Ffagniehiuhv enira isirid,Celido- iPflfei'Rbiiianiis, Pater, Lupicinuseo sensu qui nunc
hiiiiii 'Vesohiiehseifiepiscppuiii disertis Verbis appei- in uVufesl apud. rrionachos."Xt^nen spfo qumvulgo,
laf. liiiptitts, iiiqujt, iiertefa&i/emCelidonitimsuprq- inquit, SOCCQS. nionqsieria vocitqnt Gallicanq.; ha_c
dicim miiropolh yespnlieVisis pqlfidtihqm, pqtriciq enim el aiia hbhnulla recentiorera Gallicisiiiumom-
pfmfeciofioljuefuiiiis.fgvore iiidebiitinisibiper Galtitis hino sapiunt. ..;. .;-,.: . .:,...
a
vindicaiisfrioiiafehiarii, sede ephcbpaii,nutlqexhieriip ISbihen sqcerdqth\s\he addiio, quod pripribus sae-
ratione, dejecerat. Mirtim'estqriamayide, qtiatribehej- culis episcopum significat, usurpat pro presbytero;
yple istiid exfcepturafu'it abomiijbus Histpfiseieccle- pifirigrclimprp .niefrpppiitano episcopo; basilicmpry
sia.sticife^jsiudipsis,qui spilicet _itife11igebant, quantum saceilp, mbnasterii; epistol* regularis .prp decrelaii •,
liicls iii(ie iiiutiiafetur Hilaril negotiiirn, quarifbpere drckihtdndritm prb abbate, quod Occidentalibus mo
'.';- BALLERIiNiORUM ANNOTATID?ffiS.
(a) Sinfceritatemhujus fragmenti yWidifcabimiiS iri ''piitS.^^hbiCelidohium Vesontionenserii episcopume"i
Pbserv. part. 1, c. 1, n. 4 et seqq., ac per totum car aliis el.am docUmenlisconfirmabiriuis
 437 PISSERT. V. APOLQGIAPRO S. HILARIOARELATENSI. 438
nachis vix.innqluit _!la,,a_tate._ .Quavom»ia_posterius ,A:conslilutiohes :n_mifumOricntalibus aecensens Lifi-
scfiptoris sevtiih;argiiuiit,.:,siciit .eiiaiii liscc : Tincufa nerises Massiliensesquemonachos.
pfofessibhis difttiiipefi,. quibuscuni nvpipvslicaypld, , Ut summam Eugendi pielaifem religionemqiie tx-
qtiMia emiftu'riiii'fj)p*die,iiiteiligefe videattir, ad sex- tpl.lat,scribit eum morbis continuis afflictatum fuisse,
tuih ssculum jvfeffiiieferiori pbsi.tint, sic tamen guod numqudni caiionicotisque ad firiemdir
De dahniitica S..Rpih'an*!sefriibrifeihfacit, quanvab fuhiel cursui; ubi de hbrarum,' ul !o'quimiir,'canonj-
eb aCceptnmLiipii.inusdiscIjiiiiQ,.siia Eugendb nio- carum penso loqui videtur;" quod i.rofcnfdtvbiotufife
iieris ifadiderit, quaet jpse usus fuer?itdum yiyeret. nec canonicum appellatiuri esse, nec lege fecclesia--
Ah Sacruiiigenus festiurii hic iritelligat, an conimurie, stica indiclum; nemo non falebitur.'
fafcile.rioiiestsiainere; cbmmiihemferiimet prpmiscui S. Lupicinum ait aqua ipsa octo tirciier tinnis ante
usus vesteiri ta.Iihbminedfeco.ralaihhullam noyinius; trarisitttin, ne utcumquegustaret, absiihuhse; quod su-
dalmafifcaeverp, quae huric diaco.iioruvhestjivd al.fare speciae fldei est, sicut et liistoria Agrippini ciijiisdaih
minisiratitium irisigrife,hOnfacile feoncessusquilius- comitis Galliae apiid imperatorem fa'ls'o accusafi et
vis clericis vel iiibhafciiisujsus. Excui.te..eriini sextp ^ivinitus servali.:
saeculoAregiiis yapiiicerisis, in Gallia episcopus; et Sabirii cujusdam Lugdunensis Interamnis abbatis
per se ipse dumRpm_evefsafelur, et posimbdum per menlionem facit, quem Romano fnmitiarem fuissfe
diacbiiuiii suUia;eiii_.itis'posful.ivil a Gregorio Magno scribii,- curn aniiqtiissinia 765 quaequehujus iriaiia-
ut sibi fet arcliidiacoriosup uii dafmaticis iiceret. Cui sterii monumenta plane de illo sileant, quae et alios
fespbndii pbritilex 'jhbd qiiia falionis consitleraiiom- per id temporis recensent abbates.
vbij lioc ihcoiiittlieet subitp rion pifiiiiiicrei indtilgere, g Haecomnia si lectof attenderit, dfecerhfetfacilfeta-
idcircd pbsiiilalm fei proibngatus tffecius esl :. v.unc lem esse vitani S'. Romarii,: ut ex his qriseab illius
vefo, iiiijuil, chariiciiisttimbphdfevbcantesad animum, auciore referuniuf nihil ohinirio certi stattii possit;
hujiis ahctbfiiaih ndslrm serie peliiacbncedimus,aiquc aliquof um enim comprobala supposilio onihem pror-
te el arcliidiacbttuintuiimddlmaticdruriiusudecbrandbs Sus C-P.terisdetrahit fidem. Veftim quamvis Ccctfero-
itse Cbnctssimiis,easque dqtmalicas dileclissiinb filio rura fldes rion vacillaret, eam tamen partfenfquac.de
nosito Cijridcb abbaie defefente. irtinsmhintus \Greg, Celidonii depositione agit, toiqufevifis eftiditis ini-
Mag. 1. vii, episi. 5, indici, *£).Si yix cohcessa est posuit, omhinh subdititianvesse prb certo' habfefem,
ejiisebpibdalmatifca;quis"cfed.ai ea iisuri)esse RomaV nlhabeo: videtur criim esse margihalis anhoiatio
iiutii presbyleruii),' e°tLupichiiiiri, Eiigenduinqiie',qui studiosi alicujus,' fcuiinjecia mentia Hjlafii Afelatfeh^
dilb ssScrisforsan brdiiiibus rioriferaiitiriiliati. Vix igi- sis episcopi ordinantis Rbmanuni hvohachiiiiipfope
tiir capi potest vei safcraiivvfestehi coihmunibus Eu- Vesontionem ab urbe Arelate tanto intfervallo dissi-
gfendiusihlis esse a Lujiifcinodeptiiatafn, ul fofsitan lairi; in memoriam revocavit illam S. Leonis episio-
hacfcVferlva iiihuiint: Hdifc tibi ptpbatam (dalfna.icahij lam, in qua Hilarium exagitat tariiquam omnium pef
in accepiis utililatibus jibyefis disigriqiidam; vel ;de Gallios Ecclesiarum ordinatioivfcssibi vihdifcahtem;
cOmmiinivesffelain magiiiticarbfiiciehdamesse"irien- hec dubitavii eodem tempore in feodeihqufefe__cufsu
tionferii; yel deniijue jistiehv iiciturii (iihc fuisse sacra et ordinatuin Roriianum, et Celidbnium fuisse al)
dnlmatica in sacris mjhjsteriis iiidui, ijuaecenlum post Hilario depositum. IIujus eiiam credulitafeiii mirum
anriisvix epiScbpp coricessa est. , , , ,,: in niodum auxit populafis traditio BisoriiiiiOrurride
Iri Vita S. Eugehdi seribii auclbf piam 764 .'e- Celidonip episcopo suoe civilatis, qriam Jurensis hio-"
ctionfem^jjjtiiEad mensahi, adhiivefi splef, ah eo.ih C naclvus facile cnni Caeterishausfefatex BrfeviafioVfe-
monasterib fuisse derihoinstiiuiam. Qiianiaporf o.pie- soiirtonensi, unde illam pariter deprompsit Chiffle-
taiiset discijilihsetiecrerfieiiiaiiiic iffepsisse.bppr.uiiV tius; qui si minus pafriis fabulisquaffi verilali studtiiS^
tibi torisuetudp, quae ubi^he.vigebat mpViasteripriini,' set, non aniles narratiunculas pro certis fetindubitatis
jam trim deleceral? Hoifcverb quis cfedaistatimppst venditasset historiis. Censuit ergo sludiosus ille stiahi
celebris illiiis sisceterii cpiiQitpfis mdf teriv eyenisse, canjecluram margini esse inscribendam, ex qtia
et prbxibib ej'us sucfcfessdfeMiiiic ip yivis agfehte? deinde in texttim irrepsit per scribaruiri imperitiam
Sfefmbhfera.ihseriidfeiJiipiiu'",mbhafchis Romanj pe- yel oscitantiara. Ut porrode coiijectaiioiiihiis nostris
regrinaiitihus, ijhos jride fiediicii safcris apbstoibrum melius quisque dijudicet, totrihi hune Vitae"S. Rb-
Petrii Pauli,' et Aiidreai reiiquiis ofiustbs.-Quanlum mani lociiui querii tractamus oculis.objicimtiS; ubi
hoc asaefciiiiilljus mbfibusabiibffejii, noyit 'q.iiiyel Iialico charactere excusa suiit, quae hbn ab auctbfe
uhiiis Gregorii Magriiiegii.fepisioliim50 iibViiv,:qiiae Vitae, sed ab alio recentinre Siibdita ihsferlaque
cst ad Coiislaiitinani AugusfaiVi,iiuanviiisaffatur ver- credimu.s.
bis: MajOfitie, irsqliit, thwstiiia iehtiiii qttdd itiq prw- t Audita namque (inquit VitaescriptOr) hiefnofa-
eipitisqttm facefetiec pbSstttri,iiec aiideo ..: In itoma- torum fama, S. Hilarius Arelatensis episcoptis, iriis-
nis eritm,iiel iotiiis Ocpideiithpdriibus, ommiipintple- sis in causa clericis, beatissimum Roinanuin haud
rabileesi qiqueititfitegum,si saticibfumeotppra tdiigere. longe sibi aVesoniiensi ufbe fecit occurrerfe.' Ciijus
quhguuih foftassi voiuetii, Qv.b'd ii pimsumpserit, inciianienium viiamque digriissimapraedicatiorieSiis-
, terltihiisl qttid Kmcleiheriiat iihpiinita riiiiionioiiore- toliens, invposito honore presbyterii ad monaslerium
matfebitii..; Qttis ergd niiiic, iereiiissima dbitiiriaplarii D honorifice repedare perriiisit. Siquideth aniediclui
temtrariui ppssiteiisiire, uihmc scienseoriim cbtpprd,, Hilariutvenerabilem Celedoniumtupradictmfrietropolit
non dico iangtre, sed vel tiiiquqteiiusptwsumat iiispi- paltiarcham Patricio Prmfeclorioque fultui /atibrc;
ctre? Quid ijuod prb itiagrib riiiiiiip.feluric.ei fcbnti- indebitamsibi per Galliasvindicansmbhatchiaih d iedi
nenti teiripofe fiiit limafura seh fasura caifehafuni, episcopali memoratumCeledbnium.niilldemitenie ra-
qiiibus virieti fUerant apbstbli". Aut igituf iihppstbfesV tibne dejecerat. Ob quod in audiehiia beatissimi papm
fuisse oportet iiionachos illos, aut ffccentior Vitaai Leonh Rqmmmale gesshse convicitisi reitiiUtoguQqui
auctor est quaih vidferivuii, aui dehiqiifeintefpolSiiim ' ' ihephcopaltt Celedoniojapostolicaattciotitate bbutuf-
fiiithtijus opusciiliiiii. paiionem illicitam regulariier est ihcreptiVtts.Exsidl
Devitae ccenbbilicaeinstitutoribus iiii dissefii, ui denique exinde antedicti ae veherabilispapw ad Gdllim
de Basilio taniquam omnium pfiihil, iiiiii dfeLiririen- ephcopos cum examinalione gesidrum iriserta caridhi-
sibus Palribus, posirriodiihi dfe Pafchbiiiio, deniqiie bus epistola regutarh; iri gua priscum.per Galiiai
deCassianO quasi bhiniuhvpostfemp. Quis lirVpSCHT meiropoiitanorum prioilegittiri; caicalu Htlatii iuper-
pta credat al) aucfoffe qiiinti Isbecbii, ei a Cassiani' fluitate, resliluil. Igitur beathsimus Romahus ad riib-
SElalenon rembtb? Qiiis Hbtic chfbh'Qibgi_bpefiuf- nqsierium, ui supra 766 inm diximus, cotlaib idcer-
balionem putet esse honvinis anliqiii? Deihtle ciim dblib regressus, etc. » Hactenus ex Vita S. Roinani.
horura omnium consiituiiones viveiidiqiie"rationeiii Pofro iiaifcnoriab auctore VitEescripla, sed ab aljo
cum Jurensium legibus cpnfert, has dicil Gallorum m.ixta facile iiitelliguniur, 1° fexcohtihuM bfatibhis
rvoribps hiSgis cbhveriiffequara iiloriiiri Orienlaliinii cbniextu, cui neutiquam tonvenire seu coliaBrerbVi-i'
 ' PAS.CU.
439 QUESNELLI DISSERTATTONES1N S. LEONIS MAGNIOPERA. 440
dentur; sed pflnnus est Vitani S, Romani nequaquam iMege haberi sancivissenl episcbpi in synodum con-
uttinens, et lectoris otiosi nieditatioriem relerens. gregati; quemadmodumde Innocentii papaeI epistpla
iPostquam enim ordinalionenv S. Romani narravit ad Exuperium facturiiesi ab Agaihensiconciliocan. 9.
iauctor, eumque monaslerium suum repetfentemvelut Quod vero ad Dionysianamcollectionem Spectai, vel
iprosecutus est, ab eo resumitiir iterum Rilarii men- ad aliam Dionysiana antiquiorem, in neutra epislo-
tio, qure.jam absolula esse debuerai, reverso ad sua lam Leonis adversus Hilarium reperimus; neutra in
Roraano; historiaque depositionis Celidonii, quae ad usu fuit in Gallicanis Ecclesiis ante Caroli Slagni
renv nullo.modo pertinebat, importuna narralione tempora. Non igitur sexto saeculo vivebat auctor
edisseritur; ita ut rursus de ordinaiione et reditu hujns annolaiionis, cum nullae tunc auctoralaecol-.
B. Romani verba facere compnlsus sil, ne hiulca lectiones existerent, quibus inserta esset Iaudata
plane esset oratio extranea narratiOne inlermissa. Leonis epistbla. Hanc habet colleclio excusa quae
Igiittr,iiiqmt, .beaihsimusRomanus ad monaslerium, Isidori IVfercaiorisnomine circumfertur (elsi eam in
hlsuprajamdiximus, collatosaierdotio rei/ressus,etc. illius mss. codicibusnon invenerim), sed ante Caroii
2° Cum genuinus aucior VitaeordiiiaiionemS. Ro- Magni tempora non est edita in lucem; circa finem
mani primo narravit, de Hilario perhonoriflcam fe- quippe octavisseculivideri ccepit,ut notat P. Pithoeus
cit nventionem, eunvque sanciiiatis titulo insignivit: in Giossario Capitularium. Hac pojro Isidori colla-
JSanciusHilarius, inquit, Arelatenshephcopiis; slatim ctione passim usi sunt Galliarum ejiiscopi in synodis
autem postea assumenti illius sartor eum velut e quae tempore Caroli Magrii, postque ipsum babitae
coelesti sede dejiciens, non mado sanctum hon ap- sunt, sicut et aliarum etiam Ecclesiarum synodi.
pellat, anledicttts, inquiens, Hilarins, sed eliam velut ,n Quas imilati collectores posteriorum temporuih Bur-
effreni ambitibne laboranteni tradUcit, qua ductus chardus, Yvo, Gratianus, etc, eamdem Isidori col-
omnia per vim ageret, alieria sibi jura vindicaret, Tectionem amplexi sunt, nullo discrimine habito
episcopos a propriis Ecclesiis deturbaret, nulla exi- epistolarum, quas impostor ille supposuit, aul ab alio
siente raiione, oinn.es denique Galliarum Ecelesias supppsitas obtrusit.
tyrannica potestate popularelur. Nemo dixeril hunc 6° Deniquelorige recentinrem facit Romani bislo-
uriius ejusdem scriploris siylum esse,; eumdemque riam Gregorius Turonensis, quanvhujns Vitaeauctor,
fontem, qui deeodem foramineentqnatdulcemet ama- quera,ut incerli norainis et in multis iiiterpolaium,
rqm aquam(Jac,_in, 11); sed dtiorum potius esse fe- Gregoribpostponendum esse ducimus, Pensiculatius
lum, quorum alieri bene perspecta erant S. Hilarii discussimushanc VitaeS. Romani partem: 768 *l»o-
merita; alteri vero aliunde hon innotuerat Hilarius, niani nulla 'alia hactenus ratiune ducii sunt, qui Celi-
quanvex Leonis epistola. donium Vesontionensem episeopum fecernnt, quam
. 3° Ceiidoniumappellat patriarcliam melropolitVe- hujus auctoris teslimonio; quod quam sublestoefidei
sontionensh; quod iniiio sexti saeculiOccidentalibus sit lectori relinquo judicandum.
tisitatunvnon erat ad roetropolitanos designandos. Etsi vero inter pannum istum ef reliquum vitae
i>'.40GermanusVitae aucior ordinatiopem S. Romani scriptum distinximiis, dum illum subdititium argui-
describens presbyterii noniine uliiuf: lfnpbsilb ho- riius, caeteranon estanimus pro certis et indubitatis
norepresbyterii; quaevox per illam aetalemusurpari recipere, velnt est illtid quod refertur de brdinatione
soliia erat ad presbyleros significandos; alter vero, Rpmani per Hilarium facta non lorigeia Vesontione.
quLpannuni assuit, sacerdoftivocera usurpai, quaede G Qiiod si factum esset ab Afelalensi episcbpo, eo ma-
solisepiscopis intelligebatur,si efferebalur sola, nee( gis contra canonps peccasset, quod ntillum jus prae-
umquam de presbyleris, nisi cum addito secundior- tendere polerat, ex quo ei preshyieros in aliena pa-
dints.iaut similis alicujtis formulae. rochia ordinare liceret. Cum ergo hoc nec relulerit
i,!iS9i<EpistolaLeonis adversus HilariumArelatensem Hilarii Vitaescriptor, nec objecerit Hilario vel Leo,
tnserfa.ifesse dicitur canonifrus,. Iioc est canpnum vel Celidbnius, qiiem isjlud latere non potuisset,
cpidicl,.ut.intefpretari licet. Tres porro tantum oc- existimandum esl scriptorem hujus Vitseid ex falsis
curriint.anir.io carionum codices, qui sexto saeculo rumoribus vel populafi opinione hausisse, et incaule
iiiiusu essent vel fuissent seu iu Ecclesia Romana, scriplo dedisse. Si lamfenhoc pracstititHilarius, dico
seuiin GaHicana. In Romana quidem codex omriium id pfer Eucherlum Lugdunensem episcopum Hilario
aniiquissimusiiquem nunc prirhum in lucem emilti- licuisse. Nolum est enim quam arcta utrique inter-
mps.iusqne ad.iSymniachiPP. fere leiiqiora usurpa- cederet nefcessitudo, propter quam tit Eucherio ab
luSi;i<rjuisCirca7'67',l~Jussexl* sseciiliinitia successit Hilario permissuni est ut Arausicanaesynodo l inter-
nova collectio, seu versio canonum opera Dionysii esset ac stibscriberet cum episcopis Viennensis et
Exig,ui;jiabbiatiS)RPmahi.; cui et alia subjuncta est viciU3rumprovinciaruin;ita Hilario abEucherio con-
cpiiectio.^lecrfejioihm pohiiflcum Romanorum a Siri- cessuih ut virum pietate insignem in presbylerum
aiojUsqueiadAhasiasiufin-ilnGallicanavero Ecclesia, corisecraretin sua dioecesiLiigdunensi, cujus ditioni
fuit usque ad Caroli Magni etiam hodie subjacet Jurense monasterium; a quo
hulla alia collectio rfecfepla'
iempora((de'<quoieX!prQfessb infradissercnius, dis- euni nec Geneva, quae est provinciae Viennensis;
s.ertiii6):<ipraeieri:!antjq'uam .• qusei exlrOrientalibus nec Lugdunum, nec Vesorilio plnrimum distent,
ConfeGtaiieraiv-quajhqueJoptiinfeiappelles codicem ca- jj i difflcilenoii est creditu Hilarium suse provinciaeEc-
npniimvEcclesiiBiiUHivers-e^.>tjhimiatri'sV.aiiOties isti" clesias lustrantem, cum Germaiio Autissiodorensiet
OrieritaiesijusVveloii.icommuhe erat'vomnitihi°'Efcicle- Eucherio Lugdunensi cohvenisse, Jam vero ad alias
• siafum jOraentaliumtieti^Ocfcideritairuni'; >§alifcm1-'pr_'.t probationes pergamus, quibus CelidoniumVesontio-
copciliumiChalcedonensei^QhibuscanoivibriS-sriPrtiin^^ 1 nfensiumepiscopum non fuisse, immo nec alterius
cohci^oriumicanQnfes.adjungenlespatticularesqiilaeqUb^^ 1 nifetrppolis civitatis probattim imus.
Ecclesi,a?)_\piila.G.aHicanaj Hispana,•Bfitaii.iifcveiic'; ; CiP.J,IIL Ce/t'rfoniumnec Vesonlionensium, nee
suurn.sibiproprium eodicem.coihpihgcbalVtrt.De^tib''' • cttjusvismetropoleoiephcopumfuisse,aliis argumenlis
pprro istornmifcoditimi.intelligeSjquod^iri^parihWiilb"' '' prpbqtur.-j^ lnfirniato quod ex Vila S. Romani pro-
djcituf.jde epistplailieonisicanbmbus^insfefta:"Gaili-' fefWriestimpnip,, nulltim aliud superesl quo (a) me-
cariuSiquippercodex.Rximanorumapbntifieh'mIdfe'fcf,et'l:J , tfp^lifiijjiia^y^n^o/iensium-digniias Celidonio pos-
ripniCQiitinebatiKEtsi-enim illa magiii^fafcefent^fet pfb' ' sl^i/indjcafi^se^,^^^^^ est ratio quac aliam ei
daiaupccasiohhrisurparentipjsuisCoriclliis^GhlllSfhVh" 1 irieifpppiimVassighahdam/yelleviter probei; immo
ariiisiifes5.inon<e3tamfen^iiriparteliV.Gallifcani^cbrlifeis''
)''5 nb'h,!festVuna quije.iilum,metrpppliianum nequaquam
evehebantyiiiisiexpresseicahbniBiissuis InseftUpro; fuisMfe"palain(faci.a.t.,!,,, V;,,„.„„• V...
'
J;^°6ALEERiNiORUMANNOTAjTIONESV'
l(a)JHo.ccapui.r.efellituffiiiiobseryi!part,i.Hci2 et 5,'" fiiisse'°fepiscbj?um|auiVpflmariiBiSeqtianorum urbi
CeiiapnSura.autewifl^^ sedtiiehini' praesideljat,prbliabilius oslendimus, c, 3, n. 8.
441 DISSERT. V. APOLOGIAPRO S. IIILARIO ARELATENSI. U&
Primum in narralione quam de hoc negotio insli- A . sanctitalis doclrinaeque opinionem alque in rebus
tuilLeo in epistola sua ad Viennenses, et in ea ipsa agendis peritiam plurimum suspiciebant ?
epistolae parte in qua omnia congerit quae contra At vero, inquies, reyera scripsit S. Leb ad episco-
canones regulasque disciplinre sibi arrpgarat, Leonis pos MaximaeSequanorum, cujus rei testem habemus
judicio, 769 Hilarius, ne verbum quidem legerfe doctissimnm Sinnondum,' qui tom. I Coivcilioriim
est ex quo de metropolitica Celidonii dignitate vel Gallice nddend.a noiis suis ad calcem r.ecensens, ait
levissima suspicio suboriri possit. Venlilentur enim in veiere sclieda'episioIam de qua agimus non ad
syllabaeomnes apicesque capitis tertii, in qub prae- Viennensis laiitum prpvinciae,sed eiianvad Miiximae
sert.m res Celidonii aguntur; nihil tale occurret. Seiiuanorum episcopos missam.inscribi, hoc mndo :
Hanc unicam noxam eo loci imputal Hilario, qnod Dileclissimisuniversh episcopis per provincias Maxi-
episcopum deposuerit lale nihil merentem: quippe mam Scquanorum et Viennensium constiiulh Leo.
qui convicius non erat ejus criminis, prbpier quod Ego veierem illam schedim, admodnm veiprem non
depositionis pcena infligebatur. Arguit eliam eum esse vehemenier suspicor, sed potins ex eadem of-
quod multa effutierit reverentiae aposiolo Peiro de- ficina prodire ac pannum illum adscititimn Vitrc S.
bitae,et sacerdotali mansuetudini coniraria. At quoad Roinani. Qnis porro chartulam incertaa aetatisac fidei
illam causam non ei objicit defectum jurisdiclionis anleponat omnibus exemplarihus tam excusis, quam
in Celidonium, non imniinuia metropolitani ullius manu exaratis, qui nohis hanc epistolam haclenus
episcopi jura, non violatos alienae provincire limites: sine ull;i mentione episcopornm Maxim_eSequano-
quae omnia non omisisset, sed potius vim in illis fe- rum repraeseniarnnt ? 2° Qua raiione, si ad huj'us
cissetmaximam, quibus temerata magis Nicaenorumo pariter provincue episcopos dcslinala esset, nihil in
canonum videretur auctoritas ac religio. Quemadr ejus serie deprelienderetur ex quo ad eos sermonera
modum ubi Projecti negotium versat, statim provin- se habere significaret pontifex? at nullum exstat,
ciarutn dislinclos limites opporiit, quos melropoli- quaqua patet haecepistola, vel levissimum hujus rei
tanis nefas sit transgredi. Quid sibi, inquit, Hilarius vestiginm; immo vero ubique indicat se unius pro-
quwrit in aliena provincia? elc. Nihil tale urget in vinciaeViennensis episeopos alloqui, ut cum in pr_e-
gratiam Celidonii: hoc vero unum proferl, quo illum fatione lircc habet: Veslra fraternitas recognoscat
injuste depositum argnat, manifesta tesiium respon- apostolicam sedema vestrw etiam provincimsacetdo-
sione patefaetam esse objecti adversus Celidonium libus, eic. 5° Ipsa litiili forma imposiorerh arguit.
criminis falsitatem. Quis enim legit umquam provinciam Viennensium?
2. Huic argumento (quod elsi negativum tantum- Tametsi legimus civilaiem Vieniiensium,quae a Vien-
modo sit, decretorium tamen videtur) succedat as- nensibus populis incoliiur, sicut et Lugdunensiuiii,
sertorium. Quod S. Leo metropoliticam in Celidonio quae a Lugdunensibus. At quemadmodum poii dici-
dignitatem non agnoverit, sed potius Celidonium me- tur provincia Lugduiiensium prima, Lugdunensium
tropoliiicre Hilarii potestati subj'ectuin fuisse ultro secunda, etc, ita numquam dicta est Viennensium
confessus sit, evincunt Leonis verba, quibus declarat provincia, quia popnli, qui Viennenses appellantur,
ad suum effeciuni perducendara fnisse Hilarii adver- non lotam provinciam, cui dant nonven, occupabanl,
sus Celidonium sententiam, si objecta, acceptae in sed modicam partein provincice, quae in duodecim
uxorem viduaeaccusaiio Iegitimis ac fide dignis tesli- alios populos dividebatur.
bus probata fuissel. Jl/ansissetnamque in illum, in- Adversus hanc nostram de Celidonii episcopalu
quit, prolata senlenlia, siobjeclorum veritasexslithset. C 771 opinionem, erit qui objiciat haecsancti Leonis
Quid hoc enimvero est, nisi metropolilicis Hilarii verba, quibus ab eo Ililarius accusaiur, tamquani
juribus subscribere, ejusdemque in Celidonium ju- ordinalionessibi omniumpet Gallias Ecclesiarum vin-
rjsdictionein fateri? Quod neutiquam fecisset, si dicans, el debitqinmetropolitanh sacerdotibusin suum
Ceiidonius iisdem juribus politus esset in aljqua jus iransferens dignitalem; quibus verbis vulgo exi-
provincia, praesertim vero si in Maxima Sequano- siiniant confirmari opinionem de Celidonio extra pro-
rum, de qua suae ditioni subjicienda ne per som- vinciani Vienncnsem, episcopojndicatb. ac deposito.
niurii quidem cogitaverat umquam Hilarius. Conces- Ad baec respondeo distingnenda esse in hac epi-
sum esset vere Hilario jus in alienam proviiiciam, stola quacdamquaeCelidonii negoiium aiiinenl, qtise-
quod ab eo male quresitum esse tam acerbe obje- dam quae Projecti causam speclanl; alia, etiarii quae
cfabatur, utrique sunt communia. Ilujus generis sunt ea quae
5. Probationem aliam eruimus ex aliis ejusdem pr_efatione coniineniur, in qua bmnes generatira
epistolae verbis cap. 2 : Nobhciim, inquit, ilaque re- prosequitur Hilarii, ut putabat, excessus, quorum
cognoscat vesira fraternitas aposlolicam sedem, pro alii Projectum, aiii Celidonium, uirunvque alii respi-
sui reverenlia, a vestrmeliam provinciw sacerdotibus, ciunt. Porro Projecti negotium ob ocujos habcbat
innumerh relalionibus esstconsullam, et per diversa- Leo, cum ordinationes omniuni per Gallias Ecclesia-
rum (guemadmodnmvelus consuetudoposcebai)appel- riiin sibi vindicamem Ililariiiin arguit; cujus occa-
lationemcausarum aul retracldla aul confirmula fuhse sione in hcecverba erupit: Quid.sibi qumrii Hildrius
judicia, etc. Si de metropolita vel de episcopo alie- in aliena provincia? elc. De Celidonii aulem causa
rius provinciaequam Viennensis ejusque appellatione j. inlelligenda non esse, inde patet quod in ea non de
ageretur, quam ob causam Vienuensis provinciae ordiiiiniorie agebatur, sed de depositione episcopi;
episcopos compellaret, ut 770 >ninemoriam revo- in cnjus lociim nullus adhuc substiiutus ab Hilario
carent relationes consullationesque a suis missas, fuerat, ul perspicuum est ex S. Leonjs silentioj qur
appellationesque olim interposifas ad sedem aposio- de eo aliquid decreto suo statuisset, sicyt de illo
licaui ex antiqua ttlius provincioe consuetudine ? Cur staluitqui aegroiantiProjecto fueral superordinatus.
potius appellaliones non commemorat ex illa pro- Econtra vero in Projecti negolio, non de depositione,
vincia delatas, cui jure metropolilico, si ita est ut sed de ordinatione seu superordinatione lis eral:
volunt, praeerat Celidonius ? Hoc non fecit Leo, sed qiiamobreni ad illum referenda sunt qurccumque liic
potius exprovincia Viennensi appellalionuiivexempla de illicitis ordinaiionibus n sanclo Leone objiciuntur.
arcessivit, quia revera quaestio erat de appellatione' Ad majorem huj"usloci illusirationem.aliqua adhuc
episcopi inlra illani provinciam constiluli. dicenda sunt qucecommodius in secundam disserla-
4. Si non ex ea fuisset Celidonius, sed ex Maxima tionis hujus parlem djffereniur; ubi quo sensu acci-
Sequanorum, cur illius potius qiuim Imjus provinciae pienda sit hoc loco ordinationis vox, et intia quos
episcopos sollicitavit S. Leo adversus Hilarium? Cur lines coarctand-e sinl Gallife, quarum hic Ecclesise
ad Viennenses litteras mitlil, non ad Sequanos, pinnes coinmemorantur, retegere conabimur.
quos utique faciliuf erat in Hilarium comnibvere, 5. Si quis Galliarum statuiu qui tnnc erat aiten-
utpote quos nulla necessitudine sibi devinclos liabe- derit, inlelliget quam parum jlli convcniat ut Celi-
bai, qiiamViennenses,qui Hilarium propler summam dbnius Vesontionumfuisse credalur jllo tempore epi-
443 PASCH. QUESNELLI DISSERTATIONES IN S. LEONiS MAGNIOPERA. 444
scpp.us. Omnes eninv, ni fallor, consentjiihi Maximam A _ Arelatensis Ecclesiae pfivilegia ac.pr-erogativ_e elu-
Sfcquanhruriiyicinas-inefegiones{aJtuncparuissehQn. cehi hiiilumqtie fefe; superest Gailicahie...ihtiqnitatis
Romanis, seilpartliri Gadlis, n'arii.m'iBurgundipiiuiii ihpiiuhientuhi in qup hbnappareai sirigulare aliquod
pfirifciplbus.; Quis aiitfem credat flilaritinv diiidnis inetropolitica? dighitatis, quam Arelalehses episcopi
Ramahic ppiscbphjh in alienaSditidnis ineirppplitam gessfefint, vestigitim.
, jus siiii assuniefe aiisiihi esse, in exiera et iniiriica Pbst Tfpphimum (qui asede apbsiDlica in/ssus,
Rphiahjs pfbvihcia yisitatoreih egisse, syribdiinVcbh- primVisAffelatfenseriiV ftiridayit rexitque Ecclesiani
gfegasse; prinii;prdinis ej.iscbpum depp.Siiiss*e ? Hpfc Sed cujVusincfefta ,*fas ertiditbrujii disjpuVafiohitra-
fceflfeiiuivifjurimjpMsIessehi^B sed riec di.ta.ies~.) nulluni nbyihius hiijus sfediseplscopuni Slar-
Umqtiamld cofUatissimus vii Hiiariustehtasset,; ijiii tiaivb aritiqiiibferri, /Cujus aphd sarictuih Cypriarium
Rpmanuhi iiibhafciiuivi jii pfesiiyterpiri cbiiSfefcravji^ meirioria ip fepisf,66;ad Slepiianiiiri papahi. DeMar-
niltiijiis Vila leslaiiif, riririaliam ob causahi etirii ex tiriiio illo Noyaitiariaepartis fautbre a commtiniohfe
JufepsHiih 772 \fi®S ^ se evocavitVquam ohia Jti- cbllegafuni et episcbpatu reriioveridb scripsif Fausii-
fensia Ioca,qu_e:Burgundica3 dpminalioiiisefaht, adife hus LugdunehsiS ad saiictuih Cyprianum Carthagi-
fiisiii.ihoiveral,:utsaceidotaiia mtiniaillicexercerfet. nensem, idemque ctirii aliis Gallicanis episcbpis
6^ Ex uffihiii ista rauone allera sequjlur, qnod sfcripserat ad Stepiiaijurii Romahuni episcppuhv, ad
riiri.irurh yalehfuiianiis ihiperalbf nori ua aegfe tulis- quem ,ex ipse Cypriahus illam quam laudayiihus de-
set Celidbiiiiiiiiab Hilafio fiii~s.se deposUuivv,nec illiii» dit epistolam. Ex illa poffo maghum, ut ego quiileni
feausahi"adversiis hiijus sbiileritiarii tariv ardentef feor, argumehtrim suirijriihs in gratiaIh, Ecciesiae
luScVpissetdfefferideiidah),si extrii dbfninatipnis Siiie-a; Arelatensis. Nisi fehim,prihiaturiv gesslssetiiujtis se-f
lihiiies cpiscopiis fuissei Celidoiiius. liiihvbiverr)ljbe djs episcbpus ih prbviricia Romaria, hbh efat (cj fcur
ilii afccepiissipitiin ftiisset, rjuod RbmarifB ditibriis ad Trahsalpinas tfarismariiiosque episfcoposcOnfuge-
episcbptisiii feasEcclesias quceab illa avtilsaefueraht retuf a Gallicanis episcbpjs, ht de Mafliahi depbsi-
juS e.t^pieSiaieirt svb erat viain iiohe agferent. Praesto fuisset hifetropbiitahIavictpfi-
Rbihaiiis; aliquaiiehus paiare aii regiorifes iliais stip fhs sfeii Vierihehsls,Vutybiuhf, sfeu alitis cujusipiahv.
StBriihvjugpsubj.c.epdas. ...'.-.., ,,, Etsi ehirivnbridum fbftfe ita efcciesiasticaijhieraff_r)i_e
Ex dictis hvajiifesium est Celidpniuhj iion fex dija fofiriaibi cansiituia acifirmata essel..ui posiea bfdi-
jjfpvihfciafiiisse quarii ViepneiisK QubVieiiarri iniiuit pata fuit, dubiumVlamen hon est qtiiri aliquis iriter
sancitis fcep iri \ulraque epistola ad Vjerinferises, iii episfcopospr_eeh)iriefet, periesqueiricaeteroruinregeh-
quibps sigiiificit mferilo Hilariiiin pbtesiatfeih prp- dortinv,.et curaopuserat, in synoduni congregando-
vinciaih Yiehnehsfemprivatu.m essej' fjiibHiarh eairii rum ciira ac solliciiiidb resideret, sivfee__digiiitate
malfe usiifpayefat, Seii eariiale ustisfuefai: iiriii sedissua. id oblirierct, siyeex safcerdoiiiahiiquitaie,
cfeffeiii eariSiiPfojfeeti, qui ex alia jifbyiiicia efaii; Siyfcex fcOmmtinisafcferdbtririisuffragib afc delectu,
igitiir iri Cellddhii ntegoiioV:Novcfit si, iiiqhijt';,ttoti IsVderiiiimefatqueiri Fausiiiihs ceeteriqtie Gailifcahi
sqttiih\tib titieiibKJUr&di^ulsMit.s^h^mVi^inensU episfcopisbllicitassent ad ufgendaih Mhriiani dfeposi-
prPvifitioe,qUahiriiaieuM^ iiohfeni. Q(ii si tergiyefsatus fuissfet, npfarfefhr pfb-
PbieSiii-ijigituiista prbpiiii iuitHilariijijiiiihribrjiiidfjiii ichldhbib hujiis; pfiriiafii fepiscopi osciiaiitia vfcl a
liaeca'b iilieho jiife, a iiribihpeiiiisifegiiiif lifejijiisiiS, Eaiisiinb ad Cyfviiahum,;Vveia, Cypfiahb ad Stfepha-
expfessis verbis distinguiltif; tahiqiiain Ifegiiima,fetsi riurii scribehte,: 2" lla Cyjjifjaniis" alipquilur Stepiia-
iioii legitiineiiisurphta. V ,'.'.•.; ',,,,, C htim pipahi ijiuaprbpiefj^jl^facefe ie ppoftei ple-
CAP.IV. Sqhciuhi Hitdiiuih Arelqtehseiiiiigilirhttfn nis.iriias^^ftfiiefa^jqd;cpepiscbpbs;npsifos inGdtliis cpti-
fudicim fimse CelidoriiVi,eo:guod Afeidiinsi epiicypp 'ttitutot; rii ullrq _Warl'anuHi,.etc.''Etihfra : Ditigqn-
pdlesias itieiibpbliiicdiii provinbiainViihheriieiiiepm- iiir iri provineiarii, et, tid plebejn Afeiaie conshieiiieind
peietil, Hujus pbiestdih vestigia ab "mititeS. Trbphiiiii ie Jiiierce, elc, Si quis aiiiis ab*Afelateiisl episcbpb
tisqtie ad Tdiirinehsehiiyhbduin. — Abiiride ili supe- rexisset illatri jtirfe hietfopblitifcoprQvihciani, ah hoii
fioribul probatiiip a hohis Celiddniuhi iri pfpvjncia poiitis dixisset ; -Aa coephcopttiri iibsifttin proyiiicm
Vifehhehsi sediSse fepiscbpunl. Iiide cbhsfeqhehs fest fnetfopoiilariumveiprimdtem (riibre Africanb), sjcui
tbtaihhanc cbiiiiQyersiaih biifchipdti devplvi, Si rivale etalias feeerhrit VRbhiahipbniififcfesi. fcuih aiiquid in
jhdifcaiUfi)est ab Ililafio fcausfliivrioii fessehisi ex his Gailicani.. fegibiiibtis coptfal fcanohumIhstiltiJa lm-
tf ibtis iihain ; vel quod sibi ipsfecrintfa faspbtestatem phne pfefpetrafi audifelvaht?3° Non fessfectir hd Afe-
h.etrppbiiticahj ih provinbiam Vieiihfeiiseivivhidicarii, latensem episfcQpuhv,ppiiiisquaru ad alium fe Galli-
;vef (jiii^'jfepiscbjiuiiiiieqtie cbnlessiiiii, iieqiife legiii- cahis difigerfehfur iiiiafuniregioniiivvSeu fclefifciseu
hils jleSUhiQviiisConviCiupVab episfcbpail.digiiitatfe laici catliblici:,ei fef jiiiiae inscrilvefeiituf, nJsi aliis
iiiliil tiileViherentem dejecefit; yel,"dfeiiii)iifequbd praefulsjsset sfedi| jsViihpfiviifcgib et ihfelrbpoliiica
CelidpiiiUniVfippellahtem sedeiii apbslplicaii) non au- vfeisiniili digriiiate : hbc eijirivefat lhagribfiiinriietfp*
diefit.Vhfefcpassus fuefit suuni jiidifcipiii a jiniiiafja pblitarum, vel fetiam fexafcbbrhra pfivilegitihv, Sic
sede Vfefraciafijivc fefpfmari; Quae.tria jsuo ribBis autem IiaivfetG.ypriarihs: Significq plane nobh cjiiit
ofdirifediscuiieiida surit; a<ipfihiurh.qpidem dfeme- ihlocum Mariiani Arilaie ftterit stibstilultts : ut scid-
frbpolitifcoAreiafhrisiiim episcbporum jiife dicendum r« i?!U8ad quem fftiires .tiosiros diiigefe el cui sciibefe
pfcbahdiimque, 773 '10e Pen^s illos (b) sehiper debeamus;Haec ita Sp habebaht cirfeaducfeiiiesiirium
iiiisse:, .hoh auleih pertihuisse hd Vieiihenses epi- quiriquagesimuhv quiniuiii (Chrisiianiiuih, a quo.uSr
scppbs. V qiie ad Arelaiense iibhcilibm pfiniiviii riihii occurrit
; Etjquideriv bmniaperfcufrenii sseenia a praadicaio aiiiiquprura mbhtimentbftim GallicanhVEcfclesijh,
'iii Gslliis: usqiie ad Hiltifii aetatem (liofc feexiagihtaigiiuf fefe pbstVapnis cbngregatum fcsi
- eriim hbbis Evahgelio
satis est, riec plura aggfediinuf) til.ique jiissu Cbhsiahtini impferafbris ceiebie (d) coneiliuhi
RALLERINIORUMANNOTATipNES.
'
("3)'Hbfcet seqiitehs af|uivifentiiivvfalsa liypritliesi tbriis; hihil mifuiii si Africarii fel Gallj dfe MSrtianp
iiiiiihtur': haih hac fegibnes hoc ieiiipore Rom_iiib scripsefhnt ad Rpmahiirii"pbntjflfefein,qiiippe qui tiim
impferib:stiberarit, uti monuithus aiiiiot. 1 (Svpra, Solus ailibfi jtirfe bihriibus ht pfaesfertihi Galiis fepi-
col. 451; ri. a) iri p. 1. scopispraesidebat.
(i)jMfeirb|)cruiciiinjiis seiujjerjarrijinde a S. Tro- (d) Hoc coricilihihhihll cprifert ad jusi hietrpppli-
phiriio fet saectilo iii fuissfepenes episcopuhi Arelu- ticura vihdifcahdum Afelatensi aut Viehherisi febl-
tensieinj hembcfedet, sl iegerit quic dejsera eccje^ scopo, fciim ivuiii, iit dixiihus, lunc essferit ihetfojib^
Siasiicaruih riietfbpbleoh institutione in Galllis diceii-^ liiie iri Galliis. Ciir ahteni Marihus pririius sit iii
fur (iafl. ii bbserv. c, 5, ii. 2. ; ihscriptione episiblafeejusdetri synbdi, liCethietropdli-
(c) Nohduhiihstitutis pef li.ec temjvbra iheiro|)bli- iaiius iion esset. vide bbsferv,paft. li, c. 5, h. 4.
 U& DiSSfeRT. V. APOLbGIA PRb' S. MLAMO ARELATEiSL 4°iB
iri civilale .Arelateiisi, feujus, civitaitis ipsfe;deieciivs A Siiipitio Severb nbtaths ,sit tamiquahi_hef jiefaiii sibi
illius Ecciesi-e eVepiscppi-hignitatem asiruit, Haep 'artoga!_eprrVsidentisereuS.ihtegfa jiobisivvaiief prb-
npn iirgeb ,Vuii ;hec,subscriptibi)uhv ordiriem, quo liaiio, quse inde surivitur pfo jivre AfeliitehsiSEfc-
Afelatehsis,;, ripn emni episcpj)fer.uni ciesibe. .
°yierinepsi,j?ir_ei't ,',,.,.. .':.'.'._,."'' \, .' VVV'"•. '~\''"'""'''
qui buicsyrip^P iriiefftieruht homina eadeih .serie ..Iri Biterrensi qUoqtiesyhpdopriivvhtunifehiiitidfeih
stihscfipia fuisse ex}sfimpin primario et auipgrapha Saluriiinus, tit ex Hilaripj SfevferoSuipiiibVfeiHiefb-
syribdi exempljari qpa hjuhfc,iri, editis eo.ricilii aclis h.y.pipfacile cbiligilhr; (jiii,jiis vel cbgeiVdseSyhbdi';
descripfaleguntuf, deqiia inffa pauio fiisiul,disse- yel in ea priniiim Ipcuirihaijendi eidfehijfetsivaferfihio
remiVs.jQuarriquam.ex ,eb sal.tpm jstiid .eyinCifnus, lioihini non abjudicanl :.,sicut riefc..P.itres coiicilii
per. id tepVppris,quoihfic scrjua, quisquls esi,' iexa- Pafisiensis, qui euhi exfcpiriinuriifc-itiihi dfcfclarahti
fabhl, Arelaiensem episcoptiriv dighpnv exlhiinaiuhi ripii aiianvob cansariv, quahi quia staiutissaliiljfibiis
ftifsse.. qui Vienherisi, ariieponeretur, Sed riiajpris impiissime coivifadijtif. ., .,, , ; ;;;_,.;'",: : V,
iiibriVehl.ifesi afcporidferisqupd et in eapite episiolae CAP.V. Quid pfp; pjiihdiif seii meifbppiiiica;t\btc-
synodic_ei.riiiius, et.in Rfeyiarip.ejusderiv fearibriilJtis slaie— cbntuj.etit Afeldieim;episcciposynodus Tatiftjiien-
prififixb.sphis npininatuf AreTatehsis episcppus Marl- sis. llucusqiifepriirialiiriilihiqufeiii:pfoyih'i.i_iNaf-
*
hus, ijupcf;hifelropbliticaeV in e.o digniiaiis cfeftiim bpnensi...obtinuiss,e.,yi.detur nemih^cphtfadlceiilbvfel
apujdnieViridifeinm,esf. Prhvvafium,fehihi locuiirisy- repiignaiite,' AVeia^nSiSjepiSfciQpUsV
ripdi fenere ribh Pfttuit, ..iiiecpriiiiia syiiodi nbmiiiie magnimoincriiirifegotiiscunclis ^'r*feunifeniihliiehiUf.
lhcefe , •hisi j)'rimaniis..pfp.vlriciaj,575 episcppus De V7ifeiineiii5iaijtfcih.fepisfcbpbhltum tihiqutesilfeiilium.
fuisket yel yiehnensis, si ,jam a solida. Nafbonensi L **
At inier iitfiimque bfiri fcoeplafestde pfimatii cbn-
decerpta erat, yel iQti.usprpyincipe Romanae, s.i ad- teniiocirca.teiiVporicpnciliiVT
buC-Stabaisolida. Narbohensis. Isic eniin mfes.sfemper anno irecentesirnohp.nagbsiiiib septiinp eelfelirriturii
ohtinhit, tit 'cujusque prpvinciafe;meifopoljtajius ,fei fcrediluf, nieijus-.ta^6n;adV,iniiia' sJsciiiyi-itiii'Saeiiili""re-
synpilb jviEeessfet,.qpa. iiiira suab prpvinpiae linViifes jicitur : .qubiiiam;fex piurihus .Zbsinji: jiapae cpiStWlis
cpngfegata iVabereiuf, licet civitas illa p'fbpriiVm,lia- patet tuiic Tufbiium episcbpum fuiss'6 Bfifcteihhisuc-
berei .eplscopuhi,,, Sufficlai mo.db . ad exeihpluhi cess.orem sapcti lijfaftjiii; quem.aiShp^iiiiatffihgenie-
Diospbii.ianasyiiodtis', ciii praesedit..Euibgitis Gavsa- sinioaui eiianVsequfehti, 11 difeNbvfenVbrisbbiissij
ffeaeepiscbpus lih. .418, licet pjpspolisVshb.Jefpsaly- erudijibres traduiit chrbhpltfgj ex Seyefh.SuIpitip.
mjtanp.episcopq jVfcerei,..Si ergQ.,ViehAferisis'ciyiibs Quam siipputalibrienVVPui amijiectittfr,' difeat rieces.e
metroppTiil.ca.digmlaieturictefnpoVis tuisset prhat.a,,' estcphciiiunV istud, qti^
jus Sbii'i!um.."'fa!"flpi npn. passus.iesset Vefus °Vieh;- tririi i|)tdi.calpr'_».'fati6 ejiisidemVlipri'ahie 'quaidriWgeii-
hensisVepiscpphs, qui aderat .,c(3nfcilio.|Rfiraus.phv- lesi,raiimsecuridhriivel sequehleih ahriii'rhceleivratuih
riiurii.suTusc|j"fpsisset,
fetijise oiriinjumnpmlne"syhpidi- essje,,, il(,,. ,. ..;,.. ,,,. _ ."..;, ,, -1 ;"._" j '-;';
.^mcon.fe^sseijeplslhliaih,'. ad .pbhijficem .Romariiim .. Qiia auieijr).(c) 'oecasfofieV moianriVjjp.ii_nius° litijiis-
de.lpiasyhpdpijelalhfus, Hppe.vehipluni rioripafum inbdj, con.iroyefsiam (laiVc egb ? hatahi iexisiimb ,pc-
Arelatens!:.priyilegio.favere IoteiIex.ernjni syfipdl 11 ciisiphfe parjirii hibyae.diyisjbhis Gali%ufri,; piirtiih
Afela.tpii.is Palf__s, curiicanone :18 .iilud, ad .cbjvfir- ingeniium.thfbarii~mqiise ejfeunte quartb s&ulp.eiaiii
mandhiivjus syriodi,,,Arelaiehsis episcbpi affaitrib p'artfem.,Gall!aVumco^ilpusWrun';.' .MaxIiPu'^eiijtii'if-
corigregaVidre.,, adduxeru.nt, . ,_,,,,,,,,:. .,',,"., •T_ raiihiperii arfipuit iB^jBrilaiSihia^an/''-^^''^!^^^
...Asserit quidern illusirissimi Ptetri Marpaecbnfiriua- (] $ede)oa."^'njp^ni^cpllpcayit.;,.GriiitiiWfiifin'^.
i 1inn'^"_!riSi8?eWi.
lor ~Baiuzius,Jib,..^Cbncpfd.sacerd.,et,imp..V:ap, 30, apu.dLugdu.huhi'^ js!uisvi(ieSe'fluto;_^^'a*n,''^^".^''
nnni, 4, .,Mariiiu.ni..Arelateris;e,iij jiqii;vindicqisseteiii Ahdfagailiiu^ ElYgeiilusprariVerAr-
tucejus jiieirppoliiicfim,in epislplasyhpdica ^secti cqh- bbgaStjs.cpmitisprhesidiofre.lYiss:i£fe"i&tavit* vique usiif-
irq yocqriephcopffihpfoyihciq; Viehneusisinveleri cq- pavit impefiiim_"4'njp,".'.,.^91-;_^Bu^SeisSBinfiti arinb
_^__}(&|p7i<q~4e
iqlpgoephcqpofuih qtii ,tid Aretatensein synddum cpii- yajeriliniahurii;ii^ ,Jdep) 'Arhbp^les.aphd
v.eititpht, y.erum uhde babfes, _vir erudite,, hbc sibi .°yiennhni.ititerreelt. Pbr 'liaS;pyocjeliagprqbaliiTe ivl-
jus, ribn.ylndicasseMafiriumlSiVfex epqijodpfpyin'- mpidumesl ,VIenh'fen~se'm."'.episfepijuih'' ciiput'i-JfexiSsea*d
ciie.Vvennensis episcbpus.diciiuf j,n.yeten illp, catq- priihattiiri, cui prfelj.eiysaHdb Ibcuim dedifi, prbviiiciae
ibgbj.jani pb eanvdehir.aiipriem^adimeridtis.fest.eijam Narbonepsis )ii pitires 11011 iia priidfemifapih'diyislb,
pfimaiusVero yieriperfsi iepiscppb,..cuijilurii, hl bpj- iridita Yieiinensi,pfbvihfci_e.tex. hrbis honiiriteiipjveila-
hpr, asseris^:.nQP:a,l.i.!efenim suhsprjbityienriehsis, tip, et iriVdiyefsamJadyfeVsahiqhe.dbm^ Vien-
jn)h)6shec Massilicnsjs,.Arausicahus et. Vasioiifensis. n.ferislsejhsidem pfbyilvciafesfcissip,ffiquibuVi. 'civitaii-
li,oc;prium y'scrimc).i,ii).iAfelatensjs gfailain bccur- jbu^V..iyj]a.0.nirJ).^.aijSentibns"WtiilB^JVjeniiensi"-;. ]4iiis•cu?n
rit?;,quodejps subscrip.ilociierorurri pprhinibus.prafc- Ajjelatphsi siubRoiriana.diiiotitepefley.eraritil>us; Fa-
pbriatur, exceip.ipMassiliensi, qni inaniiqiiis .eqi.tip- fcjleehiiii fiiil.V.i.ennenfsl bhtisiiti, fctijus fciviias blith
iiibusri.pii.app.arei,ised iii sola Sirmohai Galllcaria- iriJ-i.terculp Impfefiimetrbphiis friefaf; et ihiiquifale
rum synp.dorumediiibne. V...:,___.r ,.-.v._,._'...,,,,,.',, envinebat, lioc iyrannpipfefsUadpfe;'ut lbi.tpfiinatjjih
;,-Incoiicilip Agfippinensi adyersus.,JEu^ . e^piesiasli.jciingi
.cbAstituli...julierel),*.""'u.bi' se-
ii&*j^firii"_"sui
MaxiiiiiinusTrcverends .juret.(a):sj^etrp^oiii_ieoprae-"^ rx.derivyelsalferiv inciihabula halvebaVV 'Fttiidatuih' liis
sidebal, pririjus omiiinm p'ost.:ijVsuhi,iiiiscriliiluriet iiiulis piimaiiiih,.ijiiibus.prttViltjvfaesidiisfuiaius fe.st,
snffragitin)dix.it ,Valeniiii,us.Arelatehsis. ijQupd^ejsi .qui.npn aliud jiassjju/a_Teciat_»dignii^
apertp jiis. melrpppiiticuln, npnassefat; digriilaiehi iiio.rpfiindiiiri,en;tuinjhrbitiiit^qiia:ih
lameri sedis designataliquaiierius. , ,. ,, feni.ifet ejusdenv dignitatij. biiniih ciiHliBtiScbricesiik!
, .Agrjppinensem synodurii s.ecuta ,fest,sepiimo pioist jvosscssionem..., 1'
V .i.V' ',,'.',.'.,""'"'';'"'''"'". "'.
amjp.jArelgtensiis,cui,,pr3vfuit (ibj Sa!Ui.rivihus,750 „- Htitf deyenefat cphtrpytersia' priniiB qulhti: saeculi
.ejuidem.rClniati.s ppiscopus , qni. q1iideri|. Arianae arinis, cpm illios, seu di.rime<n'dEe_ s'eu iitfcuihqfife.sb"
facfiphi addicius erat; sed ciim nec.ab Hilafib neca pjendae gratia cbhciliiiih Tahriheiise Galllciiiibfuiii
BALLERILMOROM ANNOTATIONES.
(a) Trfevefferisferii
episcbpiihi metrbpPlitarii fuissfe bbserv. part. ii, c: 6, ix'.Sj a'c-proplferea*'iiihilfirnnini
hoctempore quo iioiiduni inslituiiB_,_ru:eruivt.ecclesia_5 _. ha.ctenusajtaluni est pro vetustiori jure metropoli-
sticie..metr>Qpoles4:.Qn_ipi_4pndai^ tico episcppi Arelatensis. . •-;_,,.
de,>iLafc,.sy.rip"db,.iA^fIpp^^ JGerte ,.,(ic) .Vefam fcbhlfpyerefe^teiMibheriiVdl^^mii^ in
.JMjaiiJtiiusiAijieiaifehsis;ip bujiis Ecfelfesisfe dipiyfciii". pbsefy.;,part. ,11;c. S';.n. 9; •etriariiefb.feqh*ehfi"Qhes-
aiJabiilohibeditis hohiegiitif. '"",•. ';.". ife^Ili eomhierita; qtiifi tiic frijrificfe a|glohiefahiur,
(V)Quae hic etin sequentibus colliguhtur texgesti§ halam iiejit,
Saturnini Arelatensis, quam siiit inania, patebit ejf
iil PASCH. QUESNELLI DISSERTATIONESIN S. LEONIS MAGNJOPERA, 448
episcoporumprecibuscongregaturii est; cujus .canon Aadjudicabanl, quam tunc temporis (b) metropolim
2 liujusmodi est: Illuddeinde inler episcopos utbium 779 esse consiabat. Unde non sine arle conscripla
Arelatensh et Viennensh (observa primo loco 110- mihi videtur esse illa definitio, quaenon decernit illi
minatam Arelatem) qui de primaius apud nos ho- attribuendam esse metropoliticam dignitatem, qui
nore cerlabant, a sancta synodo definilum est, ul qui comprobaret suam civitatem olimet ex antiquo fuhse
ex ets approbaverii suam civiiqtem esse meiropolim, meiropotim, quod rem in ancipiti reliquissei, etojve-
is loiius provinciw honorem primatus obtineat, et rOsae inquisilioni dedisset locum, sed quaeapproba-
ipse juxta canonum prwceptum otdinaliohum habeat ret esse, per eam scilicel terapestatem; quod aliud
potestatem. Cerle ad pdcis vihculum conservaiidum, non erat quam in gratiam Arelatensis proiiiuiliare.
hoc consilioulilioredecretuin esl; ul, siplacetmemo- Honorius enim Auguslus (ApudJ. Sirmond. inno-
ralarum urbium episcopis, ttnaquwgue de hh vicinio- iis ad Sidonium, p. 245) in edicto ad Agficolam prae-
res sibi inira pfovinciam vindicel civilales, alque eas fectiim Galliarum dato anno 418 (quo vix quiitdecim
Ecclesias vhiiet guas oppidis suis vicinas magh esse annis antiquior erat Taurinensis synodus) Arelatem
Cbnslitetit; ha utmemores undniniiialh alque concor- expresse appellat metropoliianam civitatem, quod
dice,non alter allerum longius sibi usurpando, quod est jamdiu tali eara decore ac nomine insignitam fuisse
alii propius, inquietel. argumento est. Unde cum in ea septem provinciarura
Ex his synodi verbis perspicunm est, l°,janvdiitmo- conventuin fleri praecipil, significat id ipsum non de
leslissimas inifer Galliarum fepiscopos dissensiones nbvo instiltii, quippe quod jsim a praefecto Petronio
'exarsisse de Viennensis provinciae, invmoet de alia- jussum erat observari, rationabili plane probaloque
rum provinciartim primatu : quoniam ei illorum jura ». consilio; sed potius -reparari, quoniam inletpola-
et harum limites ex perturbaiionibns per tyrannidem - lum vel incuria temporum, vel desidia tyrannorum
Maximi subortis intra Gallicanas provincias, obstura fuerat, ut in eodem edicto queritur factum Honorius
et difficuliaiibus impedila 778 evaseraiil; iia ut, Augustus. Inter hos lyrannos praecipuum intellige
cpm vix posset Gallicanisepiscopis judicibus hsec Constantinum, qui Arelatem expugnavit, in eam
controyersia dirinii, plerisque videlicet vel propria tamquain in primariam tolius provinciae se recepit,
vel ainicorum causa occupatis, ad yicinos coepisco- et in ea obsessus ab Honorio an. 411 ad deditionem
pos causam defefre velut dejjbsitis compromissis compulsus esi; qua expugnata, proutneia hta, inquit
lilarum regioritim episcopi proposueriht. Episcopi Sozomehus, rursus ad Honorii imperium reversaest,
Ilalicae dioeceseos, ut provinciae Viennensis aliarum- ac ducibusab illo consliluihparuit.
qufeconligui ad hoc delecti sunt, eo libentius quod Neque tfibuenda videtur Petronio Arelatensis civi-
jamdudum illius dioecfesisprimatem sanctum Ambro- tatis in metropolim evectio, quaeet praefectoriam po-
sium dissidiorum suorum j*ndicemperoptarant, opi- testatem superabat, et Petronii aviate anterior erat
.i)br, Galli anfi&iites: quem prbpterea ad suam syno- (Gallor. episcop. pteces ad S. Leonerii): Hanc enim
dum ut conveniret frequenli legatiime spllicitarunt. civitatem a Valentiniano imperatore specialibus pri-
De hoc enim hegotlo pronum est ipsijm Arnbrosium vilegiis, pu|a sede praefecturae,et aliis, auctam fuis-
inlelligere, cum in fupere Valentiriiani perorans, te- se, immo et metropolim esse appellatam asserunt
statur sibi rescripto Valentiniani ipsius apcito in episcopi Gallicani in eo libello quem pro Arelaterisi
Gallias, ut eumvadem fidei suae apiid comitem Arbo- episfcppoobtulerunt papae Leoni. Quid enimvero esl
gastem haberet, hbc esse denuntiatum accelerandi civitatem esse omnium Galliarum matrem, nisi onv-
itineris causa, non ad synodum Galliae, sed ad ba- G nium civitatum es.se metropolim? Hoc autem a Va-
ptismpm yalenliniani Augusli ipsum esse vocatum. lentiniano seu primo, seu secundo collatum esse Are-
Addiiur, inquit, eo ut properarembcius,riec arbitrater latensium civitati, jiublico libello asserere (nisi pro
cgnsam ilineris mei synbdum Gtillbfum esse, ephcqpp- certo hahiium) numqtiam ausi essenttantae prpbitafis
rum, prbptet qiibfum frequeriies dissensibiies crebro ac prudenliae episcopi, prsesertiin cum libellus et
meexcttsaverarn, sed ulipse baptizateiur injpso egres- adversariorum, et ponlificisRomani, et totius Urbis
su. Ihec Ambrosius dicebat ann. 392, quo Valenii- oculis lustrandus esset, et nihil esset facilius quam
nianus occisus est; unde et cpnjicimus post Maximi falsi arguerequidquid falsi precibus inseftum esset?
lyranni, qui Galliarum statum (a) provinciarumque Sed pluribus ante uirumque Yaleriiinianum annis
ordinem demutarat, hecem quarlo ante anno illatam ita nobilitata reperitur Arelas a Constantio Augusto
ccepium esse inler Gallicanos episcopos Ecclesiarum Constaniini imperatoris filio, utab eopro metropoli
suarum juribus decertari, praesferlimqueihter Arfela- babiiara esse vixambigendisitlocus.In eaquippesoli-
tensem "Viennensemque,quos intef de primatu age- tus ferat conimorari, cunvin Galliis versabailur; in ea
baiur. Quam aufcm, provinciain delreclavit Ambro- theatrales ludos, in ea circenses edidit, in ea etiam
.sius a dissensibrsumturbis alienus, hanc poslmodum corisulatum septimum iniit, quem et circensium lu-
suscepit precibus Gallorum victris Simplicianus ej'us doruin edilione celebrem fecit. Arefoie hiemem agtns
successor, vel qui Simpliciano successit Venerius, Cbnstantius, inquil Aramianus Marcellinus, lib. xiv,
quoruiii alteruirum par est credere Taurinensi con- past theatrales ludbs atgue circehsesambitiosoeditos
cilio praefuisse; qubd ne citius celebrarelur, impe- apparalu, ad diem sextum idus Octbbrh, qui imperii
; dimento fuerunt quae Valentiniani morlem secutae 1) ejus 780 onnum trigesimnm terminabat, elc. Et in-
1
suht procellae,:pertiirbatusque rertim Gallicarum ex fra •.Cbrislanliiiscbnsulalu suo septiesei Cwsatisiletum
. aliero supervehieiile lyfaiino Eugenio Status. egressusArelale, Valenliam pelil, etc. Isibaec ab aliis
Ex synodi yerbis alterum elufcet, ad hoc viimirum quoque Augustis ac consulibus praestita esse apud
totam conlroversiam devolvi, ut quaenam illarura Arelatem lestati sunlin laudato libello Galli episcopi.
civitatum esset metropblis inquireretuf. floc yidelicet Quorum etiam relaiione, sicnt et Honorii in recen-
ajmd judices cerlura erat, illi deferendum esse in sito edicto, docemur Constaniinaenoriieii Arelatensi
ecclesiaslicis priraatus honorem, qui eumdem in ci- civitati indilum a Constaniino Magho; qui sicut ad
vili politia obtineret. In fluam parlem propfenderent veteris Romae exfemplar novam in Orientalibus parti-
Taurinenses Patressatisliac deflhitione ipsi innuunt. bus aedificavit,suoque ornavit nomine, ita in Galliis
Etsi enim neutri civitalum primatuin dare sua vide- talem Arelatem esse vbluit, cui utriusque illius splen-
rentur senlentia, revera lamen illum Arelatensi dor et decora communicarentur, quseeam obcausam
BALLERINIORCMANNOTATIONES.
(o) Nulla provinciarura mutatio sub Maximo pro- menta pro Arelate allata excutiemus. Taurinensium
bari poterit. Non pauca Quesnellus gratis pronuntiat. porro Patrum sententiam non de civili, seddeeccle-
(b) NonArelatem, sed Vierinamhoc tempore luisse siastica metropoli accipiendam esse ibideii) probabi-
civilem metrbpolim , luculenler slaiuemiis part. 11 musc.5 n.,'9.
Miservi. c. 4, u. 5 et seqq., ac n. 2. Quesnelii argu-
 ; 4S0
149 DlSSfcRT. V..APOLOGIA PRO S. HlLARIO AfcELAtENSI,
et Constanlina ab ipsp imperatore, etGallulaRotria A levitaliset impruderitiszeliarguerentur, qubd utrum-
ab Ausonio nuncupata est. Talis fuil in civilibus qhe etsi caiholice, ut putabat Zosimus, sentientem,
Arelas a primo Cbristianorum imperatorum Constan- ex levium susurronum scriptis daranatioriis sfententia
tino, usque ad Valentinianum III, Leoni et Hilario percussissent. Alii Zosimoipsi parceptfes.scriptaejus
iequalem. Qualis autem sub gentilibus fuerit, vel uno nomine vulgata ita falsiinsimulant, idut mtiltiS+atib-
Leone nostro teste edocemu^, ut supervacaneum nibtis ?c momeniis sibi certissimum esseautumfent.
otiosumque Tuerit antiquiora monumenla scrulari : Quibus quoniam multum interest ne fides levifer
fatetur enim ultro considerath allegaiionibusuiriusque abrogetur, doctissimorum virorum arguraenla, sepo-
partis prwsentiumclericorum, civitalibus Viennensiet sitis omnibus praejudiciis, examinanda sunt.
Arelalensicommunejus quondamfuisse, idque a gen- Primo igitur loco aiunt vel ex hoc uno suppositio-
tibus esse prodiium (Ephl. 50, cap. \ , ad episc. pro- nem epistolarum Zosimi palam fieri, quod Arelaten-
vinciw Vienn. libello respondens), sis episcopus semper fuisse metropolitanus iu illisas-
CAP.VI. Zbsitni papw decrela quibus melrbpbli- serilur; quod numquam scripsisset Zosimus, repu-
tica pPtettat atteriiur Arelaiensiephcopo, expendunfur gnantibus antiquis oranibus noliliis proviiiciarum, in
el a falsi susptcionifmstitndicanlur. — Concilii Tauri- quibus Arelatensium civilas Viennae,ut metfopoli,
nensis aetatem turbulentissima tempora exceperunt, subjecta legitur.
pluribus per ea lyrannis Gallias occupaniibus, in eas- Verum quibus, amabo te, maj'or fides debetur; an
dem etiam irruentibus Gotliis, Burgundionibus, aliis- noiiliis hujusmodi qiiainm aetas auclorilasque in-
que barbaris; quo factum est utomnis ecclesiasticus certae; an epistolis Zosimi? Immo cura antiquis illae
ordo per eas regiones pessumdaretur. Nusquamenim, _ ignotae sint, et a paucis tantum annis in Iiicem edu-
inquit de illorum temporum ac locorum Ecclesiis * ctae, fides 782 earnm pltirimuih vacillat. Quia ta-
Salvianus lestiS oculalus, nusquam improbior volu- men plura earum exemplaria proferuiitur sibi invi-
ptas, nusquam inquinalior vila, nusquam corruplior cem simillima, nec in paucis codicibus niss. Iiaben-
dhciplina. Quamobremnec illius concilii ordinationi, tur, omnem eis auctorifatera deiraciam nolim. Sed
nec antiquioribus statulis locum aliquem fuisse per cum adversus Arelatensium jura nihil valere queant,
ea lempora puiandum est. At pacatis ulcumque Gal- nisi anle Zosimum condilasesse paieat, inanis prof-
liarum rebus, de rursus instauranda tam ecclesia- sus erit ex iis ducta prohatio, postquam denionstra-
stica disciplina quara politia civili serio cOgitarunt tum a nobis fuerit, non modo post Zosimum, sed
Ecclesiae etimperii principes. lmprimis vero de re- etiam post S. Leonein coepisse exarafi notiiias liu-
stituendis Ecclesia. et civitati Arelatensi sacris civi- jusmodi; quod inferius praestabimus.Quo facto lice-
libusque privilegiis actum est. De civilibus testis est bil in adversarios telum retorquere; si etiim sua ser>
Honorii conslitulio superius laudala, quae auno 418 vata fuerit Zosimi epistolis auctorifas, tum ihyicta
data est, quam videre est apud J. Sirmondum in no- erit sumpta ex iis pro Arelatensiuhi metiQpoIi pro-
tis ad Sidonium (Pag. 245). De ecclesiasticis locti- batio. Coramodius etiam eluentur in sfeqiiehlibusalia
pletissimam mfemoriam Ivabemus in papie Zosimi quaeex eodem primalu repetuiitur ab adversariis ar-
epistolis, quae cura anno uno praeveniant Honorii gumenta.
edictum, vel hoc solo argumento perspicuura esi non Opponitur secundo perperam Zosimo ascriBi epi-
ex saeculariumtantummodo ordinationum imitalione stolas decretales, qu.e nec in codice EcclesiavRoma-
natumesse ecclesiaslicum Arelatensis civitatis splen- nae, qui a Dionysio Exiguo compactus est, nec in
dorem, sed in nativis illius Ecclesiaejuribus primae- C collectione lsidori coniiiientiir.
visque pr_erogaiiviseumdem esse fundatum. . Sed vix eget responsione liujusiiiodi obj'eclio.Qtiam
781 Ex iis Zosimi epistolis, quae alia Areiateiisis mnltae enim tum aliorura ppntificum, luin Zusinii
episcopi jura attinenl, ad alium locum rejicimus; ipsius, Leonisque nostri epiiiiolae,decreiales utique
modo quae melropoliticum conslituunt atlendamus. celebres, et indubitatae fidei epistolae, quasque po-
Sic igitur in epist. 5, quaeest ad universos episcopos sierilati commendare plurinium intererat Romanae
per Gallias et septem provincias conslitutos: Jussi- sedis; quam mult_e,inquam, lnijnsmodi neulri colle-
mus aulem, inquii, prwcipuam, sicuti SEMPER habuit, ctioni insertae rep.er.iuntur?Ac ne extra praesentis
metropoliianusephcopus Arelatensiumcivitaih in or- controversiae fines evageinur, prolixa ivaecadVien-
dinandh sacerdotibus teneal aucloriiaiem; et infra : nenses epistola, cui inodo iiicuiiibinius, utriusque
MelropblilanwArelatensium urbi VETUSPRIVILESIUM Collectoris illius diligentiam fugit. Alin itera Leonis
minimederbgandumesl, ad quam primum ex hac sede epistola, quae totam hanc litem inier Arelafensem et
Trophimussutttnwsanlisles, ea;cujus fonte lotm Gallim Viennensem episcopos composuit, a Symmaclio qui-
fidei rivulos acceperunl,diteclus est. Milto alia quae dem laudata est, sed a card. Barouio primum esf edita
ad idem recidunt, vel referenlur opponuniori loco. in Annalibus, et omnibus ignotu decretoruin pohiifi-
Observatione porro dighum, quod (a) Zosimus non ciornra collectoribus: inhumeraedemum aliae, quaein
novumjus se condere, nec nudiustertius insiilutum mentem haec legentium, etiara me tacenle, inciirrunt,
firmare se dicit, sed VETUS privilegium esse affirmat, in nullis codicibus Decrctalium reperiuntur; aiiver-
quod SEMPER Arelatensis episcopus habueril; illud- sum quas tamen ex Isidori Dionysiique silentio prae-
que asserit in Trophimi sunvnio pontificalu funda- _u scribiomnibus antiquitalis,ecclfe^iastic_e studiosis mo-
tum, qui videlicet primus illas provincias fideCbristi lestissimum foret. .
imbuit, et episcopali rexit auctoritate, cujus proinde Symmachum porro Leonemque poniifices Roma-
jura legiiimo successionis ordine in ejus sedis haere,- nos de his epistolis siluisse, quod terlio loco obji-
des transmissa piaculum fuerit violare. ciunt, pariim verum est, partim vero falsum.
Tam patens lamque decretorium est hujus ponii- Siluii quidem Symmachus, sed quid m.iruin? Mi-
ficis tesiimonium, ut nihil non agant adversae sen- rurii potius esset, siillius decessoris sui decretum.re-
tentiae auctores, quo illud infirment irritumque red- tulisset, quod antiquatum volebat. Nullo modo eiiim
dant. Alii nimiamZosimi credulitatem arguunt, quam Zosimi ordinationem circa praesens negofiuin aiten-
in aliis quoqiie negotiis manifestam fecerit, veluti dit Symmaclius (Epist. 9, ad epheopot Gallim), sed
cuivisibi a Pelagio et Ccelestio haeresiarchis ita im- Leonis solummodo, cujus sententiam inconcussam
poni permisit, ut eaiholici lam ipsi, quam eorum li- permanere constiluit. Nec ille novum condidii edi-
toelliab illo judicatisint; econtra vero Africani epi- ctum, sed quod fuerat a Leone promulgatum, in lu-
scopi, invicti illi gratiae defensores, ab eo pontifice cem (ut ipse ait) reddiditsuis affatibus.
BALLERINIORUMANNOTATIONES.
(a) losihii litterse, licet genuinaesint, utpoie sum- antiquissimum jus nietropolificum Arelalensis epi-.
ptae ex mss. collectionis Arelatensis, quae nihil sup- scopi falso ingerere patebit ex obsery. part. H, c. J,
pos.itiii.uniprsefert; uer subreplioriem tamen Patrocli
 ijii PASCH. QlilSSNEL-LiDISSERTATIONESIN S. LEQNIS MAGNlOPERA. 452,
783 Ad Leonem quod altinetj nomen quidem A' fbtmalafum dacumeiitumexsiat, per qucq yayeqntcon-
Zosithi non expressit, yerum decreli fejustara diser- fUiari, in nbinin 'veneraiibtih irfeputit, et iiidebildiri
tiainfecit mentionera in iiac epistolaiiO ad Vieniien- reverentiam pfoiiiereiilui(Zosinti ephl: 5,' titi.'Ejiisc:
sis;pfoyincia. episcopos, tit clariof habferi n.ohpotufe- Gaifim). Qiiod(o) jarri diidiiniAfelateiisi fepiscopotfi-
rit. Quidenim aliiid signjficant haec vefba : Qttidsibi bpiumVfuisse'pateifexepisiola S. Cypriani, quain ad
Hiiarittsiquwriiin alienaprovincia, ei td quodriullus Stepliahurii papairi pro MaffciahiArelatfehsis ' "V 1,1 depbsi-'"'-
'='•'
decessorumipsiusanieP.atjoclttinhabuii,guidusurpal? tibne de
scripsit, qiia supferius.
Cumel ipsum quod Pairoclo a sede apPstblictiieiiipo- 6, Ufgei vifefuditii^ liaiicepistola. quihtae clatisu-
raliter videbalutesse concessum,poslmodumsit ienteri- lath : Ad citjtts hotiliain si guidillic hegptiorufnWier-
tiqmeliore sublatum. Neiho hori Videt huilitisVsedis sefii, fefcrfe censiiimtts,nisi riiagnhudb cauW iiiatri
Rbmah^VponiiiBcis decfefum iii gratiam Pa'troc!.,'cbh- nostrum fiijuitai ixaineh, Hsec, iiiqhit. iihihpia Siiht
diluiii a LeoneVpoliiis'sci coihmembfafi, nisi decretuViii ex epislolis pbsieriorum pontiQciini,qiii vices suaS
Zosimi, a qhbljaffbfclusstii juris in pfoviiicialri"Xie.ri- Afelatensibus episcOpisdemapdavefUiit,!ifc!_. tenipb
iiensemet aliasobtiriult cohfjrihalibiifein.Ebdeiviefgo rjlviis Zosihvi conveniuht. Hishori urib ihodb satiifa
arguirieiitoVjub;fuhditus everli epistolaruin JiKbsimi cimus: acpriiiviiih qhidem adduco erivihehliss;Viear
fides/putahatur, libc e coiitra firihitis rblipratur. ut diiialfemilafbiiiuhi, qhi icstatur lii ms.ATeihtehSi,
tiullum aliud conquirere opus sit, ad earuiri bjiistola- undeepistblas Zosimi deSteriptashabuit, ad calcfem
ruin' sincefitatem coihpfobandam 'post Lepiils tam illius quae esf ad episfcpposGallosj AffosciHispaiibs,'
atiiihehficiirii taraque inanifestum ifesiimPniuin. eaipdem fclahsulamlegi qiitfefetin siiperiofij'de qua
;'At saltbih de utfaqu^'NafboiifehsiVii)quis,!:nil)ilS, T>a|irau's;' ad uhiversbs episcopbs pef Giiiliasfetsepteih
Leb liabet in ista episfbia '.vej aliiS; Qtiidiride? Mai- j-pfpvinciaS«cfiptai, ab bis sfcilicet-vcrbis.':iitssitritti.
iiifestumesiRayenhiiirii'jlifisuO ih utfari.qui_Narbo- aulenipfmcipudiri,etfc'.,usque ad Illa (*')•: JVisinitt-l
heiiseiri a pr^deceSsofibiis shis tiefepSo, ujtrb ces- ghitttdobausm eiiaiririostfttmrcimirdt extimen(Pafon.
sissfeVfetsoiariiipbtfesiftfemirifetiopoii.icaiii yiferiheiisis Ot''hh.,Jl7;)i«»i.;.48).Uridefcbhjicefelicetiiaechltiiiia,
pfbyihfciSfesib) fesfervaSsfeakis'effeii'da'iriiquariiqiilPa^ qiia.'a Zosiriio omissa suni jnfepistblaad Afrbs et
rrpcid'6oni°i'riiVaYerit Rcinij-iiiis'pdntlfeiK, aliiis' pr"3et.er' Hispahbs, omissa esse pafiter in •epistblaVjuaeuriifce
Zbsimuhi citafi a LteohfeiiostfOuon jiotiiit. Haeciib- Gallbs attiriet, fet superaddila poslrabduni esse ab'hlK
Jjii.^SufiicefelffeSporidisse.Cbhiendb tajrien praelerca quo. Verhm conjectufae huic cederiSjVtespoiideo^-Zbsi-
de~altteiiiiia Nafbphehs.i sefihbhfeihesse inhis vfer^ muhi pontififceihita Arelatensiuihjepiscopbfum jtifa
fiis : Quidsibi Hiidfitisqitwni ih tiWeriaprovihciti? feifc. defehdend-i suscepissfe.jut tahven ;785 (c) feririri
Nbrieiiiih Jiie la.quilur dfeyifeniierisi,quara huiiiquam suartiihiioh oiuniiib oblivisceretur. Quaihobfei)) -iia
aiifeiiamab Hilario^eiishiiVLeo,''^ pfbyinfciam Vifeiinfenseirialjasqtie sluduit Palroclo
lificum Rbmariofhih''eidehVariie Leotiehi abrogai at. subjicerfe,'ul etimdemsibi ih hhjtis potfcstalisususub-
Sejl dfeliis ubfefihsih paftfe ii disseftatibriis^ dfeNfe- jfefclumhabferett quodpraeslititjdiniietformatartim
^otio trojecij, ubr Leohis teslimoniiim eipfehdenius. jus ei quas'i fexprivilegiodecrevit, fet sibi nQiinulla-
Qu_iribibfcbobjiciiintibquendinvbdhm queni-usiir- rpnv causafurivexamfenafejudicium reSefvavii: Hoc
pat auctor illius decreti elatiorem esse quam ut Zb- modb agens Zosihvtisdecfessori'ssvii ~ Inribcentii pre-
simo cbriveiiiat;iiaeriiiiiiricipit:' Pideuiitiposiolicw liiebat.'yestigia; qui ad Vifctficium'RPtlibhiagenSem
sedi; fetcVQuiiiaecniajofes aiiliriospr&sefefre:_existi- scfibehs, cap. 5: Si autentj iriqtiit, majoris etiuscein
Biahtjlegaht Lebrie'riiViostfurii'iripl(;fisqheeprstolis,G meditthrfuerinl devbtiilm?ad sedem apdstolicam,sicut
velul.in iis quas ad Alficanos,'ad AhastasiumTlifes- - sijnodus staiuit, posl episcbpale''judicium referaitir.
saiohiceriserii1,' ifnriibfet'iivhafcipsaV ad Vifehriehsesfepi- Ihrumque ajmulatus Si Leo. earadem -excepl.ioirem
j.<.bjib*i;legant Vjisius Zosiiivi 'litfefas ad episcopos iis epistalisappbsuit;quibus Thessalariicensi%piscbpo
Afridahos ii) eausaCfelestii dhtas, qui^us :nihil irivpe- Ariasiasio vicafialhs sui inurius delegavil. Unde iibii
flbsuihhiagis, ei 784 i'as ejtisdfeirieplstolas iarii-' est cuf aliquis hiireiuf ut qtii iid instaf Illyriciaiiae
qiiairaa ZoSimi
'''''' styibalienas
'''' -'" hoii^ei^bjijidicaiidas
"''' ----''• :"- pii* delegivtibnisiii meiropoli-Arelateiisrvictiriauim apo-
ihlvuht.' stolicum instiluerfe illius iri isio itriagi-
' 5.;Praetermissa a Leone.et SymmacliOde formalis nem expressfefiii nifeditabatur,
abArfelalehsi daridis nieuiio noh-levfemShppositionis 7. Sed si difciieepistolseZosimi essent, quis credat
litterafura, jibi dfeTofhiatissefmb est, injicere •''""
cffedi- tam conirarias a Biiiiifacioet Cajlestihosuccessoribus
tuf suspiciorieiii. ejuspbiuissescfibi, fetistospraedecessorissuidecicla
•
";RespQndfebsuperfluam fuisse fofmalarum riventio- voluisse convellere? Boriifaciuseiiiin, epistola 5 ad
riein; cuni ihter metropoliiica nvtihiahecessario jiis Hilarium Narbonensfem';.arguit Patrocluni de usur-
flaiidililtferashujusmodinuhierarethr. -PlScuitdeillis pata ordinatione Lutevensis fepiscopi in Narbonensi
meiriiriisseZbsiino, ad idque iietessitate cbrivpulsus proviiieia.
cst:" qhoniam bccasibne tufbafliii) iju_e"ahriisj)f_ece-' ; Nonplane video qtiid ex-epistola Ccelestini-adtepi-
deiitibus Gailias conciisseranl, et-eariim cbncerlatio- scopos provinciaeViehnensis et Narbonensis adver-
lium quae dfepriihaiti motae fuefant iriter episcopos, SIJSZbsimi epistolas aSsumi possit. Sed; demus ali-
fbfhiaiaruiri usuS iiitfermissusfueral, vel ab aliis cori- P qtiid tam Coelestihum, quam Bonifafcium"(quod hic
tfa fas hisurpattis: festitutus a Zosinvo fuit eam ob H revera fecit) pra_decessorunvsuorum decretis coii-
causam : Quia, ul ipse ait, plttresseephcopossivepre- trafium scripsissfe,hoc insolitum non esse loi exem-
ibyiefos, sive,ecclesiaslicossiinulariiesi quia nttltttm plis Comproba.urj ul in hac ipsa, quam tractamus,
BALLERINIORUMANNOTATiONES.
\- (a) Privilegium formatarum Arelatensi cpncessum leguntur; nec in cpistola ad Afros omissa Baronii
VZosiihP_'hbnVh solamipsitis ecclesiasticaraprovin- texvus«ubindieat. : ,
ciaih',seu ih Nafbonerisehisolidam teidehiab eo pon- •(;«) Gum Zosimus ecclesiasticorum iiegotiorum
Vlificfeatiribiitam, Sed ih quatntibel'Galliarum partem relatjojiem pra_cepit, et ;majores :feausas apostolico
jfestenditiif episti li'fc. i."' Hoc^auttem jiis antiquum examini ac juhicio reservatas pr-Ctulil; pon sreih'isibi
/•prohafiitfteqiiit^Jfciimietin Qrientfe'euin Oecidetilfe incompetfe))tem,;sedVjus suum prosfectitiis.estvaquod
f efetepthrii:c'ssei>Ut clerici *ab'PpiscbpiS;episcopi au- nbn Vamexprimatu divinaeinstiiuiionis in totam Ec-
teih aimfeifbpolitanis forinaias accipeieril; quemad^ cresiain, quainexpeeuliariijurisdiciiorielnEcfclesias
modum docetVPiCoustahliusVShimoiiitaad;eanidera Occidentisjpalamalimanat, et apostolica isedes semr.
Zosimiepistolara : ubi etiam miratur ,testimonium ,a ,per exerctiit, utpluribus amiquioribus exemplis, si
Quesnfelloproduci ex Cjpriani litlefis adStepliahuih vafeaVe"t!/prbbbrfe possemus. Quesnellus hic quoque
'^ajjamfiii quibus nullusVoccurrildeformatis sermo, animuni apostoliMe.aucioritatiVinfensuihmaiiifeslat.
<^ (6) !Seghiehlia'qubque verba in utraque epislola
 iSS DISisERT. V. APOLOGIAPRO S. HlLARIO ARELATENSI. iKJ.
causa trljilex occurrat.S. Leo id quod Palrocto a sede,A "fjui lestimonio suo sinccfitati epistplartim Zosimi
apostolica tempdfdiiier videbalur esse concessum, riie- suffraganlur,
' ex ebrurn rtefcehsiohie ciarissiijitihi; esi.
liofe posteti 'judiiio snbiaium ruisse asserit'(Episi, Qupd autem ad eos spefetaf qui ri6n'Jifl«3risZpsifni
10); qupd de Bpjjifacio debfetihielligi, qniem aitint fjderiv"abfbgaiit,sed (a) Zpsi_niiipsih$eleyiahtaucta-
Zpsitrii decreiis"cpntraj;ia' slatujsse. Anaslasius II 'pi, riiatem, jjropterfea qupd fefgS'Pelifgitimpt^iiiBiesti-
i.ebhis abrpgaylt Cbhsiiiutiprtehj, decessQrttmfiiqfurit hurii himis credulus febftimse vefsii.tiiscifcuihvteriiri
yideticet ordiiicttiptiith(qttodrion • opqftebai) sub qiiti- sit paissus; rf.spbhdfeoIbrige dlsparfeih^ssfsiiifihsque
libet tiecessiiqie irdhsgfidiehs Iiisce vefbis Ipqtieu- , negpfji fationem : dlfficillfmuih ehim esti ijri iffebus
tem habemris ea de rte Syrivmachumpapairi, episibia fheblogicis, iisqhe praesertiri)quae'ad abs'rusiores de
4 ad EpriiiitiVAjelatenseiiiVSed^etipse Symmachus gfatia Chtisti quaBStioneSjiferlinerit.etiahi subtijissi-
Ariasfasii brdinaiionem rescidit, Leonis coristiiuilbiu hibs quosquferiQndecipi,' cuhi versutlssiihi iiaferesiar-
de diylsione Viennensis pfbvinciaeadhaereris, rpbur- chaesrib catliolicorum yerbbrhih iriyplhfcrisipiefhmquQ
que addens- pestilentissiniaedoctrina. vifus cohtegant. Jjales erant
8. Libellus Lepni oblafus a Gnllicanis episcopis Pfelagiusfet Gcejesiitis, (juprum pripf, elbqueniia ac
in gratiairi Ravennii, Zosirni quideni nbmen retifeet dicendi arte vix ullj sfecUndus,potiiit 'facilijriie Zb-
(qubd objicituf), sed de aiio tameri haeclibelli verba sinvo jiomirii Graecp 'pfefverbQrufri 'jfallaciarnV,quae
ihfelligi iioh possunt: Unde fctciumest, ut non sdliim cbriirauriiacum catiiolicis habebat, iihpoherej (jupih'-
ordinationem, sed eiianr ifium admodum et Ipse prius miseram illaih ,"%i"lpquiiur
r86 pfovhiciafum, eonipniplaliqiieS. Trophimi; sic- Hiieronymus, Dibspolitariam'synodiiih.';suisfrlihdipus
SrovincimVienrieiisis
ut ei sanclorum prmdecessorumvesirorum paiefacium;g deluserat. At in examine metrbpoiitieprhai' jiifiuni
sibi tesiatuf qttclotiias, Atelatensis Ecclesim sdcetdos * hihil prorsus Chm hvystefiofhm abditof um jnvestiga-
ad spliicitudiriem semper stiam cttfamque revocarii. lione comparandiim friif: in qua dischssipiie/Si falli
Nfefcsehieiitiara soliirivihodoZosira>refert, sfedetiain Zosimo contigissetVde errorefuisset pef Vieiiriensis
yerba usurpat, ul legehti facile apjjarfet. DeirideLeb- aliorumqueepiscbporimi litteras adniohilus; hep.tot
tieni alloquiihluf pohtilices, °~cuidecretpruiri sedis scripsisset ad idem negotium pertinfehies epistolas,
apostolicre hbh ignarp ripiniiia ponlhicum a quibus quas nehiinj displicuisse ahimadvertjmus, "hisiPrb-
pfbdierant appellafe, et superfluuiri eral, et quadariv- culo Massilierisi episcopo.
ierius indecpftiriv, haih .pbhtjfices poritificibus cblli- GAP.VII. "HorioriumAugustum, RonifpciUm, C<B-
'"defe yelle putaferitiir. leslinum ei Leqniin tpsttm poniificesRpmahb\s,'tiecnbn
Anihiadveftjt,'ut puto, lector, nps dum adyersa- ei y.dlentinidhum^Aiigiisliith habuisse /Itferttim pro
ripruiri objefctiohibus satisfecimus, plurimas eadem meiropblilaria.—_iioiifepeiiim quod supfefiifsfexCbn-
bpeia prbbatiories aisseftbrias protulisse, qpjbus epi- stitutibne HonOrii"AiiguS.ti ajlatura'aribbis ihgraiiain
'stplaruih Zosihj.i 'sihceritas coniprbhatur. flis omhi- civitatis Arelatensis, quam diserte 'meirapbliiahain
bhs vice cofohidis addimus coricilii Frahcofordjensis appellat. Sufficiat ad sefiem ahhbfum pjVsefyaiiiiaiin
ari. 794, pfaeserite Carblo Magrio, celehrati sufffa- jlliid indicasse.
gium.Canon quippe,$ihujusriVodIest: Dedltefcdiione AidBonifacjum PP. venio, qui sub finem ejusdein
Ursioiiis Viennensh ephcopi et Eliplianti 'Areiaiensis anrii pbnfificafum shmpsit. .Htiriccer.te prbperisibfis
ephcopi leciwsurii epislblceB, Gre^ortt, ZosinH, Leo- iri Ecfcleslam Arelatensem anjmineiho sriSpicaiiis
jih el "Syfnhiacki,qum, Leonis yidelicel et Syrhmaehi fuerit, si mridolegerit epistolam quam Sfcribjia<iHi-
liiler_e_ definieittnl eo qtiod yiehnensis Ecciesid cjtid-IC lafium Narhoheriseih episcopuih, hbi Arelaterisern de
.iftior suffrdgarieas habere sedes debefei, quibus iitd iisurpata episcopi Lutubensis ordjnatione afgriit.
guintd.prweminetet, elc. Quibus verbis quaenahi,pfte- Idehi' tamen mab.ifesfjssimepotestjiieiri metropoliti-
cpf, Zpsinviepistblaefcpmhvemorantuf,nisi ipsa; qiiais cain iri prbvincia VierineiiisiHilafii rioslri "pradeces-
jpfaemanibus liunfcliabemus ? Sed fet Gfegofii jpsitis sofjbus 788 defert ih hlfaqueVSuaepistola quiB rCs
Maghi teslimoniuih (Mb. ly, epht. ~50,inS. 15) lidc Gailicarias spectat. Scribens erijrii ad episcbpos'Gal-
In negotio postbaberidum rian est. Cum ehinvad Vif- iiie de Maxinib Valeiitinrecivliaiis ejviScopbde vafjis
gilium Arelalensem, vices illi suas commissufiis, criminibus accusato, Patroclum prihiuhi nbmihat
scriberet, satis inhuit Zosimi epistolas si.bi tum obi eoriim omnium, quibus episiola inscfibltiif, cx qiiibus
bculos fuisse positas; ihde eniiri repetiit, qubd ibi- quatuordecim, qui nuhvefanlhr, fconilabAlur;utego
dem refert de antlqui.taie;pfivilegii Arfelaterisis, de quidenv (b) reor, provincia Vienhehsis. .Etsi fenim
prisca fcbnsuetudinfesedis apostolifc-e, et de certilu- subscribentjuin episcopofum iibiiiinahon exEccle'.
dine qtia cuncih liquei, queriiadmbduhv loquifuf, siarum dignitate ac proerogatiya brdirientuf, me-
unde inGalliatum regionibusfides sahcld ptodiefit. fropolitano tamen primus seinper lbciisi ffeseryalhs
'Exdiclis apparet quam nieriio fideat Scaligef.um est, sive in episiplis adtotitis pfpy.iriciaeepiscbpos
Moriniis (Eccl. Exeteii: %, Scaligef, epist. M8), scriptis, sive in ijsquas pfbyjiiciaies
"Zosjmi dfe Arelalensi '"'' ' scfjpsere epi-
qiiod epistolas controyefsia scbpi. "•.
scriptas'aiVsuS sif coirinvenlitiaset fidiculas proriuh- In altera vero epistola, quam ad liilarium Narbo-
tiafe, ab listiufe cbnficfas homihi.bus quibus pliis plii nensem episcopum scrjpsii,''afguiluf qiiidem Pdfro^
quairi.'fidteisuperfuefit. Sed utriirii iri eadem Sehtert- jjv clus quod in dliena provincia, prima scilicet rSlaflvo-
tiai pefseyfefaverii Morinus, dubiip. Adoraih ehlih hensi. prwtermhso meifqpoiiiano, conira Ptitrum re-
Biniariaehjiisiolarurh istarum editionis, iri ep codice gttlas ordinassel : qubd afguihento est Pajtrpclum
quo vir doclissimus usus est, ariiiOtataslegb raiiohes propriam babuisse prbvinciain, quaim pfaeiefgfessus
ejusden) manh exaratas'petitasque' ex aefiore S.tjlo, culpalur de violafa synodi Nicavh» cohsli.tiitibhe, quas
silenlip scriptbrum, cpiitrariis successbruhi decfetis, pfiecipif, pet unaniquamqueproviriciairijusmeiropoli-
proyinciafUhiqufeVnQtUiis; eix quibtis SuspectSefidei tanos singulos habere debere, nec 'cuiquattijdfias essa
epistoiivsscribif, cbnfictasque tfemiioreregni Affeja- subjecias, Qtise coiisiituiio riae exlfajprppbsitphj ilioc
tensis, ut Arelas supra Vjetiheijsem oiirii SedfeihBur- ioco iaudarethr, nisi Ititeir melrpppliiaiiQs riuihefatus
ghhdifcifegniieyeheretur,"Sed^^quatiiisahnoV.uhi787 esset Patrbclus. .,. i.
'',",'"''.'" '"*;"'.,"V;."."'i'.',"..
IntefvalliS regriuni Aifelaterise'ahiecedaiit auctbfes, Hanc epistoiam secuta est post trfes arihos li^aien-
' BALLERINiORUMANNOTATIONES.
' (a) Deceptioiiem Zosirai agnosces ex paft. ii c. conslitutos scripta dicatur; eos quatuordecim, qui
"iii
2 nostriarum''observatiohhih. ',; •> :; •'
insfcriptibrie noin inantiir,' siilihs 1pro-
^Vieiihferiisis
' (h)' GraiiS'more,5su'oSic opiriatur. Cum Ijsec epi- <?inBi_e
stola nonadsolos Viennensis proyincioeepiscopos, fejviscbposdpihari;''diviriaVe;;esiV!ciirh"pfaesfer-
tiniiii hac prbyiricia.ffedecihiiaiilum dvifatfc^hVbfi-
sed et ad caeteros per Gallias et septem provihcias fia GaUiafuhi!exhib;fe'it,i --'s' ' ' * '~'""(''•-; ;'
 ih'5 PASCH. QUESNELLI DlSSERTATlONES IN S. LEONIS MAGNIOPERA, 4
tiniani constitutio de diversis ccclcsiasticis capitibus, SLfacessunt, scd sensum omnino convenienlem red*
in Galiiam miisa an. D. iia, in cujus cap. 2 divertos dunt; inrquenl vero ciidcnvmiriini in mudum senlen*
ephcopos nefarium Pelagiani et Cmlesiani dogmalh liav adversae'auctorei, qui ne Vesontionensis melrb-
errorem sequeniesPERPATROCLLM SACHOSANCT_E LEGIS poleos dignililem 790 llis pessumdari sinant, con-
ANTISTITEM prwcipit coineniri; el nhi errala correxe- fugere coguniur ad vicariam polestatem a Zosimo
rint, Gallicanh regionibuse.rpelli, atque in eorum loco episcopis Arelatensibus delcgalam, qure iisdein con-
tacerdotium fidelibus subrogari, Haecomnia metropo- gregandaruin per Gallias synodorum jus aliquod
litanum epi^copum loquuniur. concesserit, ad quas delatae episcoporum causaevica-
Ad Bonifacii proculdubio epislolam respiciebat rii sedis apostolicae sententia terminarentur.
Coslesiiiius papa Bonilarii succcssor, cum in epistola Verum isla responsione, qua aliis satisfactum vo-
"ad cpiscopos per Vienuonsen) ei Narboiienscm pro- lnni auctores commemorati, fallor, si sibi ijisi saiis-
vincias con.-ailutosdeeeniit, cap. i, ut juxla cano- faciimt. Qiam alihmriivt enini illius actatiselregionis
num decreta unuquwque provincia suo metropo- mores a vicaria hujusmodi potestate, quae in metro- .
litano conlenta sil, ul decessoris nosiri, inqnil, poliiica jura iiivolandi faceref facullatem, ettea con-
"dala ad Narbonenstm ephcopnm continent staluta cederet qtiae iiv pbsterioribus SaecUlisa canoivum
sil concessis sibi contenlus unusquhque limi- obseryarifiai longips recedeniibiis numquam tentata
tibus ; alter in alterius prbvincia nihil prwsumat. suni? Ut fenimordinai'e soiius erai proprii meiropo-
Quamobrcm his paritcr verbis confirmatur meiro- litani,ita et deponere ordinatum; riec eo usqne pro-
politica Arelatcnsis episcopi poteslas, cum sun- tendit iimqnam se vicana potestas, ut in aliena pro-
ponat similiter suam ci provinciam subjectam cs.se. nB vincia synodiim cogeret eam solum ob causam ut
Sed et capite terlio dc Daniele agens, qui mul- episcopum illius provinci_e non stiaea propria sedp
lorum criminum reus ordinalus fuer.it episcopus, dejifcefet; quod lamen iri praesenti negotio ab Hilario
salis iimuit Arelalcnseni cpiscopum metro|)olitanum lehiatum exislimant. Deindecontraria iidem loquun-
fnisve. Missa, inquit, ad Arelatenseinephcbpum per tur. Si feniinpotestatem habuit, vicarialus sui riomi-
Fbrlunatum subdiacbnum, 789 ut adjudicium epi- °ne; cogendoriim in Galliis Syiiodaliiinicoftciliorum,
scopale perttalietetuf, epistola. Cur emin ad ipsum et dte episcoporuhi causis illic judicium instiiueudi,
poiius quam ad alteriim scnheret, ut D.niieleni ad cuf iidenl auctorescpntendunt nulliephcopo aliquid
judiciiim cpiscopale perlr.ihi cniMrei nisi saltera in licuhse in Sequanica prpvincia, queniadmodttmnec in
Viennensi provincia meiropnluicis juribns frneretur. cwieth pfovinciis, ptmlet ipsitis ptovipciw sacerdotes.
Ilaec ad ipsius Hilarii, cujus causam agimus, tem- t Snis, inquit Leonoster, Marca referente (Dissett.
pora episcopamnique proxime accedunt; qucm ct de Ptimaiibtts, n. 78), unaquaequeprovincia sit con-
duabus insignihus synodis Regerisi et Arausiciintei teiita cbnciliis, peC ultra Hilarius audeat conventus
snbscripsisse primo loco reperimus, quod procul du- indicere synodales (eonDeninmadversus Celidonium
bio itidem factunv viderenius in Vasensi i et Arcla- habiium,ijiquitint. perstriugii), et sacerdotum Domini
lcnsi n, nisi subscriptiones pcn.--.scni. Vcruintamcn judicia Se inlerserendb turbare; qui non lantura no-
liis non iinnioramur (eisi iiullo coniradicenie gesla verit se ab alienojure depulsum, sedfetiam Viennen-
fiierint), quoniam lamquam juris alicni invasor ob sis provinciae,quam niale usurpaverai, potestate pri-
lianc ipsam causam malc audil apud plerosquc; quam- vaium.»Hactenns Leo. Porro, si eo nomine mansura
quam niliil ab episcopis vi exionum, nihil nisi oni- esset Hilafii sententia adversns Celidonium, quod
niuii) votis obsequentibus prsestitum esse lucc cla- G vicaria utens poritificisaucioritate juscogendae ha-
riusesi. buisset synodi, eidem igituf aliquid licuit in Sfequa-
Sfed onvissoGallicariorumepiscoporiiiii leslimonio, niea prOvincia ut etin aliis, nec conventus indicendo
ab ipso Leone noslro Hilarh accusalorc, de metropo- "synodales judicia sacerdotum se interserendo turba-
liticaillius aucloiilate quid senserit, etiam in ea quara bat, sed concessa potestale tiiebaiur. Quaecura sibi
adversus ipsiim scripsitcpisiolasciseilemur. Jam co- invicenvrion coliaereant, de metropolitica Arelatensis
piose probatum superius mciropoliiicam diguitatcm Ecclfesiae,ut facimus, dignitaie arcessenda est bujus
Arelaiensi Ecclesiaenoii abj"udicaiamesse a pontificc loci 'fexplicatio.
nostroi cuni Celidoiiiuni e provincia Viennensiifuisse 5. Laque conBrmatur ex verbis Leonis supra rela-
; asseruimus, nec quidquani adveisus liilaiitim de ar- lis;':Qui rioniantum nOveritse ab alienojure depulsum,
jus potestate fuisse objeeium. Hoc sed eliam Viehnensisprovinciw, quain male usurpave-
' rogata sibi fcriritraest
' cefte manifestpra in uiraque epistola ad Vieniien- rat, poleslale privalum. Duplicenvenini in Iiilario po-
ses. AccusSt enim eum non quod Celidonium alienae testatem inanilesie distinguit: alienam unam, quam
; potestati subjetetum indebite judicaridum sibi suin- tiliehi jurh npmine designat, eam scilicet quani Zosi*
psterit, sed qribd, Celidonio merito appellahie, appel- irius in utramque Narbonensem dederat; propriam
lationi ejus defefrfe noluerif; non item quod ordi- alteram in provinciam 791 Viennensem; alieno
iiaiidi iiiunus sibi arrogarit, sed quod ordinationessibi eriim proprium opponitur, et futiliter admodum pri-
omnium per Gallias Ecclesiarum vindicans, debiiam nvam vocaret aljfenam et indebiiam , nisi alteram
qliis metropolitanh sacerdotibiis in siiam Iransferret quam illi pppohii pro lfegitimaac propria agnosceret.
dignitatem; hbn denique quod provinciaoVienhensis n Difficiiltatis qtiidem nonnihil facit qupd de potestate
episcbpos sibi jure metfopolitico siibjectos essfeyole- in Viennensfem ait, qttam male usurpaverat; sed in
bat; sed qucd ita suw cupiebal subdeie poteslaii, ut se notis ad haiic episiolam osteridemusvel usurpare hoc
beato apostolo Pelro non patereiur esse subjeituni. loco pro trit positum esse, quo sensu in inalam par-
2. Quid sibi vult S. Lfeo, cuhv ita scribit cap. 3 tem hbn siimituf, hisi additione adverbii alicujus ma-
ejusdfemepisiolae: (a) Mansisselnamquein illtimpro- lignantis nathrae, ut bic maie, vel dicendum erroffem
lala senleniiaf si objeciorum veriias exsliiisset, nisi huc ifrepsisse, et pro t(stn'pa»er_itlegendum esse astts
Celidoniiiin legitinia potfe-taffe,stervatoque canoiuihi fuefat: ab uno enim in alierum facilisest lapsus in
ordine accusatum ei judicatum fuisse , nihilque sen- amiquis manuscriptis codicibus.
lenliae latafeadvefsus ipsunv deesse,.nisi olijecloruiu 4. In bfeviofi epixtolaad Viehnenses,si tameh ge-
yefiiatem; ideoqufepotestatem Hilarioiariiquam pro- riuina est, disertis verbis agnoscit privilegium Arela-
viiiciaemetropblitaiiiohohdeiuisse? HaecLfeonisverba ten.is Ecclesiae ac civitatis : Aprivilegio, inquit, stttB
iuxta noslram ppiniouem explicata negotium iiullura civitaih subhiolus, huinili loco discat quod in magno
BALLERINIORUMANNOTATIONES.
(o) Postquam iri observ.part. l, c-2, fusius pro- plicavimus ut nec Hilarii juri astruendo faveat; nec
. bavimus Celidonium episcopum fuisse in provin- ad yicariatus apostolici potestatera Arelatensi tradh
cia ab Iliiafii jure aliena, hbc Leonis testimonium, lam confugiendum sit.
guod a Quesnello et hic et alibi obtruditur, ita ex-
457 DISSERT. V. APOLOGIAPRO S. HILARIOARELATENSi 458
gratis nittiiereprwdecessorumnoslrorumconcessolenereJ^ et Coiistantiuni,quorum opera usus cst, ut Leonisuae
adversus Celidonium de-
itoluit; titqtteredinlegralum Vieniiensiephcopo privi- dignitatis jura , judiciique Multa
legium et jus antiquum, quod apostolicabeniynilasud creli aequitaleni probaret. etiam in hac causa
Arelalensemex parie transtulil civilalein. Ubi Vien- scripsit qii:e ad nos usque si transmissa essent ab
uensi quidemanliquilus delatam esse affirmal metro- Honorato Massiliensi episcopo, 793 penes quem
polilicam poteslalem, sed tamen (quod Hilario satis fuere, ut ex VilaHilarii, quam scnpsit ,-nianifesium
est) eanvdcmlunc lemporis fatelur penes Arelaten- , csl, maximo nos beneficiohisdeviiixissf... Cum vero
sem episcopum fuisse, et quidenv sedis apostolicae Auxiliaris prcefec.tis Urbis omriibus conteutiohi-
suffragio et munere concessam. bus veliiaiionibiisque magis exasperari Leonis ani-
CAP.VIII. Ex his quwposi Hilarii redilum in Gal- mum cerneret quam placari (quod Hilario in vptis
lias ttsque ad ejus obituin, et in Ravennii ordinatione erat), htiic pro commutii necessiludine auctorfuit,
sutit gesla, meiropoliiicamArelalensh Ecclesimdigni- ut sese Ronwnorum teneriludini paulisper accomnio-
tatem confirinari.— Etsi satis superque probalum sit daret, et exiguas nubes parvae mulaiionis serenitale
hacteniis Arelatensem Ecclesiam iiinc metropolitica compesceret, ut plurimuni hapvia, nihil perdilurus,
dignitale ornalam fuisse , cum Hilarius Ceiidonium acquireret. Cum proposiii, inquit, lenax sh, et setnper
episcopum in cadem provincia consiitutum deposuil, wqualh, nulloque commolionh felle rapiarh, sicut
clarius tamen adhuc elucescet si ea examinavcrimus nullh extolleris illecebrhgaudiorum,ego nec minimum
quae post S." Leonis conslitiiiionem seu ab eodem quidem factum bealiludinis lum arrogantim memini
scripla, seu gesia sunt a Gallicanis episcopis. conlagione[uscari. Sed impalienler ferunl homines, st
Audiloin GalliisLeonis judicio, receptaque (a) pri- I» sic loqttumuf,quomodonobh consciisumus: aures prm-
ma illa et breviori ejus epislola, quac scripta legilur terea Romanorumquadam teneriludine plus Iralmntur,
vni idus Januarii, quid inter se de Hilariidamnatione in quam si se sanclilas tua subindedemiiial, plurimum
censuerint episcopi Gallicani, non liquido apparet. lu niliil perdititrusacquirh. Da mihi hoc, et exiguas nu-
Vero tamen simillimura esteurivdem semperanimum bes patvw muialionis serenilatecompesce.
erga Hilariumgessisse, nec niinus ei detulisse auclo- Hanc parvam mulationem,quam sibi dari ab Hilario
rilaiis in suas 702 Ecclesias quam antea fecerant; et tam amice poscebat Auxiliaris, concessam buic ftiis-
facile adducor ut credam niliil jurium suorum sibi se cerlum pene faciunt sequentia haec Honorati ver-
detrahi passum esse Arelatensem. Quaecausa fuit ut ba. Talia percipiens, in<juii post relata Auxiliaris
S. Leo quinto post priraam epistolam mense aliam monila, tolnin se orationi, prmdicalioni, operalioni,
longe prolixiorem diuturnaque meditaiione ac cura velttt incipiens, mancipavit. Et postea : Absiinendo
elaboratam ad eosdem episcopos scripserit; ubiexa- victu, operi insislendo, itinera pedibus conficiendoila
Speralos Gallicanorumanlisiiium ex Uomanojudicio se tenuavil, faligavit, exhausil, ut vix quadragesimi
animos, quibus potest verborum blandiliis delinire oclavi anni circulum adimplerei.
satagit, vel etiam asperioribus lerrere; nunc eam su- Ex quibus palet nec sanctuin Leonenvsenlenliam
spicibnem ab eorum animis eximcns qnam concepe- suam mulasse, nec cessisse Hilarium suis juribus;
rant, cogitare Leonem de trahendis ad se Gallicana- sed istum ab hpjusmodi contenlionibus quiescentem
rum Ecclesiarum ordinalionibus; niinc.in eos minas Leoni amplius molestum non fuisse: totum vero.se
intentans, qui sponte omnenvpotestalem Hilario de- animabus commissis oratione, prredicaiione, ac c.ura
ferebant in provinciis a Viennensi distinciis; obte- sua juvandis colendisque dedisse. Quibus seduloin-
stans denique, obsecrans, et sub Dei invocaiione C cumbens vivendi lineni fecit vir ecclesiasiicaepacis
conveniens, ut oninem dissensionis materiam de suis magis quam dignitatis propiiae studiosus, cujus obi-
provinciis, Hilarium abdicando, removerent. Sed lum contigisse cerium est anno Cliristi .qhadrjngen-
cum pra-sagiret Gallicanos episcopos consilii sui ju- lesimo quadragesimo nono , leriio nonas Maii. Cum
risque tenaces posterioribus litteris non magis esse enim responsionem sancti Leonis ad episcopos Ra-
commovendosquamprioribus, imperatoriam potesla- vennii ordinatores, quaexi kalendas Septembris anni
tem in ponlificiaeauxiliura vocare decrevit. Impetra- 449 dala est, praecedere debuerint solemnia Hilarii
vit igitur a Valentiniano Augusto constilulionem ad funera, concilii convocatio ex pluribus forsan pro-
Actium. magistrum militiae in Galliis, qua jubet ut vinciis, concilium ipsum, consecratio Ravennii, epi-
sancti Leonis papae sententia adversus Hilarium laia siolaeconsecralorum ad Leonenv conscriptio, legato-
plenunvsortiatur effectum; perenniquesanctiohedecer- rum iter Romam ab ordinatoribus missorum; isiaet
nil ne quid iam Gallicanh ephcoph quamaliarum pro- alia quae 794 i°rte Pr'us acla sunt > "isi trium vel
vinciarumcontra consueludinemveleremliceat sineviri qualuor mensium.spatio perficinon potuerunt. Unde
venerabilh papw urbis wternw auctoritate tenlare; sed illud eliam consequitur, B. Ililarium vix amplius
illis omnibusquepro lege sil guidquid sanxil vel sanxe- quam tres aut quatuor annos supervixisse ppst rece-
rit aposlolicwsedis auciorilas, etc. ptas in Galliis Valentiniani imperatoris Leonisque
Talibus muniia prsesidiisLeonis epistola in Gallias papacconstiluiiones, et vix etiam duos tresvteex quo
transmissa est, quo successu ex historicis scriptori- Auxiliaris pracfectiprecibus, amore pacis, annuens,
bus non discimus. Auctor Vilae sancliHilarii(fc) nar- ab omni se contentione abstinuit, vitaequereiiquum
ratipsumtolumse ad placandumluncanimum S. Leo- rv lempus lotum ponlificis muniis consecravil.
nis inclinalahumitiiate converlhse; ubi insinual ad id Res itaque in ancipiti erat inler Romanura Galli-
se Hilarium non lamquam contumaciae reura debiia canosque ponlificcs, cum decessil llifarius e vita :
demissione, sed spontanea et ultro inclinata humili- quoniam intra biennii illiusspatium niilla sese obtu-
tate, lamquam Chrislianae cbaritatis et reverentiae lerat occasio, quam nec Hilarius quaesierat, in qua
debitorem, dej'ecisse.Eo consilioRavennium suaeEc- necesse csset vel Leonis decrelo contraire, vel con-
clesiae presbyterum el postea successorem Romara suetis muniis ac privilegiis cedere. Prima enim, ut
delegavit, deinde sanclissimos episcopos Nectarium . manifestum est, ab illo tempore occurrit Yasensis
BALLERINIORUMANNOTATIONES
(n) Cum Quesnellus anterioribus capitibus hanc lnfensura, ipsisque Gallicanis episcopis ejusdem aii-
brcviorem epistolam allegavit, haec fere adjecit, si ctoritatis observantissimisinjuriosum, quod lam falsse
lamen genuina est. Nunc eam omnino genuinam prae- hypolhesi incumbit, prorsus corruit.
sumit, ui apostolicam auctorilatem alv Hilarioet a (b) Haccnoii post, sed anle Leonis j'udicium gesta
Gallicanis episcopisnegleciamsuadeat. Spuriam vero ostendiinus in observ. part. ni, c. 2, n. 1 et n. 2 ;
illam esse in admonitione eidem epistolae praemissa praeterea probabimus Hilarium post ipsura judUciuhn
et appehdici inserta demonstravimus. Quare lotum niliil tentasse, sed paruisse.
sequens Quesnelli ratiocinium apostolicae auctoritalj
PATROI,. LV, , . ,":- ..i.. 15, '-'\
 iS.9' PASCli. QUESNELLIDlSSERTATIONESIN S. LEONIS MAGNlOPERA. .. 460'
episcopi ordinatio , quae. sopilam, non exstinctam A re, sed solummodo Hilarium mulclare : quo mortuo,
coiilentiohem excitavli inler Arelateiisem el Vien- a_quumjudicavil ut oninia instaliimprisilnuni redi-
Densem episcopos. renf.
Sed quam longe abessent Gallicani provinciarum Nec sola poteslaie metropolilica ornari eum vo-
illarum anlisiitfes a Leonis constitutione effeclui tra- luif, sed illa etiam (d) pr-erogaiiva, qua sancti Tro-
denda, in ipsa (a) ordinationeRavennii clarum evasit. phimi inluitu inter creteros metropolitas Galliarum
"PoslhabitoenimViennensi sacerdotte, duodecim epi- • emiiitebatsedes Arelalensis, hoe est, priuii melropo-
scopivel (b)exsola Viennensi provinciaexqualuorde- liiani pfivilegio. Quo jure vllius erat et synodales
eim conflata (quem numerum implebant Viennensiset conventus "aliarum provinciarum cogere, et litteras
Arelatensis jllis duodecim addili), vel etiam ex aliis formatas dare peregrinantibus clericis, el onmia quae
provinciis in synodum conveneruni, et Ravenniumse- ad eomiriunem Ecclesiaeseu fidenvseo disciplinam•
tundiim desidefiacteri, honoralorumetplebhunanimiter inlra Gallias perlinebant, sua cura ac sollicitudine
consecrarunt.Quam ordinationem non modonon cul- promovere, et intra ordinem continere. HaecRaven-
pavil S. Leo (Epist. 36, nunc 40), sed polius tamquam nio a sancto Leone hltro delata esse, non ex novo
bonum [ralernilath lacerdolalh opus Pei munere con- 'decrelo, sed ex priore et anliqua instiluiione, te-
«essum, et texinspiratibne divina faclum stio judido siatur tuhv syuodus generalis illarum provinciarum
fbbbravii. Qttia, inquil. eleciionem pacificam atque occasione litterarum Leonis ad Flavianum, cujus
Concordcm, ciit nec merita morum, nec studia cttnrc.n congregandaecuram Rnvennius suscepit, ut jiostea
defuerunt; postulalibtas quidem humanw, sed inspira- dicemus, cum illius epistpla ad Ravennium data, de
tionis credimusfuisse divinw.Porro Viennehsem epi- a quodam Petroniano vago, qui se P.onvan-eEcclesiae
scopum illitis participem non fuisse Clarum est recen- diaconum menliebaiur 79S Per G-iIliii».Cujus au-
senti eorum episcoporum nomina, qui litteras ordi- daci:e ut obviam ireiiir, scribii Leo ul eum, adnibni-
-hationisindices adLeonem dederunt, quos inter, tis eliam Iblius provincimepiscopis, in sua [ahitale
-tamquam ordiivalionisprinceps, primatum tenet Con- deleclum, ab omnium Ecclesiarum communione, ne
stantinus. Hunc autem non fuisse Vitenn_eepissopum, ulterius hocusurpel, expellal. Ubi jvomine proyineiae
-'Certunv facit altera epistbla (Epist. 65), quanv(c) latlori acceplione univorsas seplem provincias intel-
Sidem ordinatores adjunclis aliis septem scripserunt iigi oporler, cum et Gallias universini et oinnes Ec-
ad Lebnem in gratiani sedis Arielatensis. In Leonis c/esiascomniemoret, nec safis de cohibcnda vagi il-
enim responsiohe (Epist. 66), qui eos omnes ex or- lius impostpris audacia provjsuov esset a Leone, si
-dine recenset, idein CQnsiantinus prinvo pariter Ioco intra solius provinci_e Viemvensisterminos inquisi-
inscfiptus legitur : 795 quem P™ Arelatensis Ec- tioneni liujusmodi fieri praecepisset.
«lesisejuribussfcripluruni nemodixerit, si Viennensis CAP. IX. Jdent evincilur ex brdiiialione ephcopi
episcopus fuisset. Vasensis, etqum eam secula esl, provincimdivhione,
Non ad solos ordinaiores gratulatofias dedit litte- Leonhque ephlola in eam rcm mhsa. — In eo statu
irassanclusLeo, sed el ad ipsum ordinalum, quem posiiae erani res EcclesiaeArela.lensis, el spes erat
'koHaliir ut, declinata superbia, ,cui proximumest ul ut, sepultis aHeina oblivione quae occasione Hilarii
decidat, ametur hiunililas, cui semper debeiur itl cre- ortaeerant conlentionibus, pristino splendore ac po-
tcai; el ul mmk ecclesiasiicaruinlegum regulas alque teslate frueretur in posterum. Etsi enim aliquid il-
fiENspRAS omnia patestalh suw jura ibiitineat. Quibus lius supremae in Gallicanas Ecclesias. aucloritalis (e)
verbis dubium nou est quin et Ililariura notet, et G imrivinuiperoptasset sancius Leo, uttaraen idspera-
Raveniiiuin abalienojure invadendo avertat. Niliil ret aliquando futurunv obstabat Gailorum in Arela-
laivien de negleclo Viennensi metropolitano in Ra- tensis sedis ampliiudinen) uno animo coiispirantium
svfenriiiordinalione suggerit aut reprehendit : unde sumraa concordia, quae tuii) in Hilarii negolio. tum
promplunv existimarte Leonem nbluisse Ecclesiam maxime in Rayeniiij ordinatione eluxerat. Quamob-
. Arelatensem jurfe melrppolitico sua sententia spolia- rem satius duxerat baecomnia in SUIBcojislittilionis
BALLERINIORUMANNOTATIONES.
(tt) Ofdinalioni Ravennti hatid pbstabat Leonis ttolica auctoritate rimriUttinfradit; et epist. li) dele-
conslitiitio, quaectim solam Hilarii personain mul- galibnem apaslblicam memorat. Hinc eliam cum lau-
«taverit, hoc e vlvis «tiblato comprovincialibus licuit dali episebpi petunt ut ea confirmentur quae Arela-
successorem ordinare, adquem oninia Arelate.nsis tensis Eccltesiavel ab anliquilate snscepil, vel paslea
«edis jura ipso Leone non dissenliente' transirent. auctoritale sedhaposloticm yindicavit,prioriivusverbis
Vide qua. in ihanc rerp Vlisseremusin Observ. part. jus meiropalilicum quasi a S. Trophimo deriyalum
aii, n. 5et6. Indicant, posterioribus yero jus Innuunt in alia pro-
(b) Non ex sola Viennensi provincia, sed ex pro- vincia, qhod posiea a sede apostolica concessum
yinciis ieliamISarbonensi secuhda et Alpiuni mariti- fuit, Hoc qiiidem postremum j"usduo potissjmum re
Hiarum episcopi convenerunt ad ordinationem Ra- spicit, formatas et synodos ex omnibus provinciis
vennii. Asciepius enim Aptensis episcopus fuit Nar- Gallicanis. Jus tradendi formatas ompibus clericis
jbonensjs secundae, Alpiura vero mariiimarum Necta- qui peregrinarenlur Zosimps concessjl; eidemque
rius Dinieiisis. D pontifici jus cpgendarum synodorum ex aiiis eiiam
(<;) Quinque ex episcopis ordinatoribus Ravennii provinciis Gallicanis, quibus Arelatensis episcopus
: lianc alteram epistolam non scripseruni : unde in proprio jure non praeerat, referendum esse, Satisprp-
responsione Leottis ipsorjim nomioa non recensen- babililer conjecimusln obsery. part. n, c, 6, n. 8.
lur. (e) Totus hic paragrapbus purupi putu.m est som-
(d) Haecpraerogativa non ex jure ipslus sedis Are- niiim. Nullo eniiri dbcumento probarl ppterit, vel
latensis, nec ex priori et aniigua institutione ejusdem, Leonem imminutam peroptasse sedis Arelatensis au-
«ed ex aposlolicae sedis concessione manare iidem cloritatem , qtia jure fruebatur, vel Gallos episcopos
fiallicani episcopi agnoscunt epist, 65., e. 3, pum quidpiam tentasse conlra ipsius pontificis constitu-
Arelalensi episcopo id etiam honorh digmtathque lionem, qua punivit Hilarium, ita ut ex liorum con-
fof/ofum esf, inquiunt,' uf non tanlum lias ptpvincias spiratiojie meluens, in difficillimis ej*us temporis
(ai metropbliticuin iscilicetjus perlinentes) poiesiate circumstanliis dissimulaudum, et Arelatensia privile-
ptoptia gubetnaret* verum etiam omnes Gallias., sibi . gia in Ravennio cpnfirmanda putaverit. Invmo adeo
«poslolicmsedis vict- mandalh, sub omniec.clesiasiica ,'semper S, pontifex liaec privilegia imminui noluit,
jiegtiiq coniinerel.Verba appslblicm sedis vicemcon- nlcuni in. Ililarium decrcvit, solam ipsius personam
«essioriemapostolicam procul dubio manifesiant: quae jisdem exuens, ea succcssoribus cj'us servari volue-
«ne a Zosimo non obscure exprimitur, cum epist. 7, rii. Confer not. 5 (Supia, col. 459,n-a}Jni:ap.:prae-
flpud P. Gsusianlium Arelalensem episcopuhi dpo- cedens. :,.,.-.
461 DISSERT. V. APOLOGIAPRO S. HILARIO ARELATENSI. Wi
prajudicitim tentata dissimulare, quam Gallicanam Afuni,
_ inquit, ad judicium Roinani anlhtilis evocqlus,
Ecclesianv habere repiignantem et infeiisam. Sed eum venire neglexerit, per moderatorem ejusdem provincits
atque ad dissimulanduin incli- adesse cogaiur; sive quia iia causre suse asquitali
prsesenim mitiorem exorti
naliorem reddebant non iia pridem Orientales confidebani, ut nihil eorum quae postmodum a Leone
lumukus oecasione novi»haeresis Euiychianie, 797 decreta sunt timerent: videbatur enim et ipse reni
el infauslus pseudosynodi Ephesinae successus, iu suo consensu in Ravennii ordiuaiione exhibiio ab-
qtia res Eeclesiav pessutudalae, imrninulaque debita solvisse, cujus eam ob causam splendide memine-
sedi apostolicae reverenlia, occiso Fiaviauo Conslan- runt in fronte sui libelli, ut ei retractalionis locum
linopolitano episcopo, deposilis Dom.io Antioclieno, non esse suggererent.
Eusebio Dorylaei, Theodoreio Cyri, et aliis Rom.inae Quidquid sjj, directa est legatio quam obeundam
sedi addictis episcopis; Dioscoro vero Alexandrino suscepernnt Petronius presbyter et Regulus diaco^
omnia per virij agente, et ad totius Ecclesiaedonvi- nus. Hanc accepiissimara fuisse sancto Leoni dubi-
iiauinv iviagnispassibus tendente, Theodosio Augusto lare non potest qui novit quam aegre tulerit Hilarium
favente Eutychi, rejectis Leonis litieris, Romanis sedis apostolicaejudicium tanta constaniia declinasse.
denique legatis indign^ passis, coaclisque fuga saluti Insperatam ergo legalionem etuliro delatum sibi
consuleie. Merito igilur timuit Leo ne, si Gallicanos de primatu Gallicano ab utroque litigante .judicium.
episcopos iratiores redderet sedis Arelatensis depres- graianter suscepit. Nondum enim a fundala in Gal-
sione, eosdem adversos pateretur in ea quae contra liis fide et condita disciplina lam opporluna occur-
Orientales parabatur pugna. Certus eliam erat a Gal- rerat oceasio qua Romanae sedis aucloritas apud
licanis episcopis aegre divellendos esse vicinarum U Gallias siabiiiretur, ipsis Gallicanis annuentibus in-
regionum antisiites, Britannos scilicet, Hispanos et vilaniibusque episcopis. Lilem autem eo modo com-
qui ex Italica dioecesi Galliis erant propinquiores. posuit, quem epistola ejus ad novemdecim Giilliarum
Ha_c, meo judicio, causa erat cur placari se permisit episcopos scripia edisserit, attributis scilicet Yien-
sanclus Leb, et in R.ivennium caeterosqueGalliarum nensi episcopo quatuor civitatibus quibus pr_eside-
episcopos propensiorem reddi. . ret, id est Vaieniia, Tarantasia, Geneva et Graiia,-
Interim nata est occasio ex qua rerunv status ali- nopoli ( S. Leonh epht. 66, ad ephc. Ga(liar.);
quam immutationem passus esl. Cum enim Auspicius ila ut cum his ipsa Vienna esset quinta adi cujus
Vasensium in provincia Yiennensi episcopus ex hac episcopum oiiiniuivi praedictarum Ecclesiarum solli-
vita ad meliorenv discessisset, Ravfeinviuspro suo ciludo pertineret, reliquae vero civitates ej'usdem
nielropolitani jure iiv decedentis locum ordinarc" provineiae sub Arelatensis anlistitis aiictoritate et
allerum, Fonleium nomine, aggressus est, et revera ordinaiione consiilutse sunt, et ifa magna illa Vieri- -
ordinavil. _Egerrime hoc lulit Viennensis episcopus, nensis provincia, quar.lam diuturnae inler utrumque
qui provinciae ordinalionem lamquam sibi et ex an- episcopum litis fuerat materies, Leonis nostri veluti
tiquo jure debitam, et novella Leonis constitutione novi Salomonis praecepto divisa est in duas partes
coneessam vindicabat; quamobrem legationem ad (III Reg. HI), dala dimidiaparte uniet dimidia parte
Romanum pontificem destinat, litterasque scribit alteri.
quibus de usurpata ab Arelatensi episcopo Vasensis' Etsi porro mullum videlur Arelatensis episcppi
episcopi ordinatione conquestus est. Hoc ut rescivere jnri detractum hac Leonis senlentia, 799 te taa»»»
episcopi Gallicani, e re sua putaveruut esse legatos diligentius examinata apparet LeonemUlinsj^^^fJ
quoque suo nomine ad pomificem mitlere, et epi- 1C giura j'usque anliquum agnovisse ac Confirn_aisfe'g_i--^
stolam in .supplicis libelli modum exarare, qua di- dem epistola.
gnitatis Arelatensis Ecclesiaefundamenia rationesque Primum enim nihil est in quo saltem fff^/l^;-!
ohjaeijuef .
Leoni proponerenlur, rie Viehnensis episcopi legart Arelatensein Viennensi, aut in quo Arelaii~irjsi: an- \
fucum ci facerent, et exlorquerent sententiam Arfe- leponat Viennensem; eisdem enjm comnf_ihi3^|us "'..
lalensis juribus contrariam. Ad hunc libellum confi- asserit fuisse sub gentibus quoad civilem
pf^ogaSc^
ciendum convenerunl episcopi diversarum provincia- tivam. Deinde quoad ecclesiaslicam, ait quaruitfiaW32*'
rum nunverodecem et novem (totidem eniin sunt ad causarum alterna ratione nunc illam nunc istam in
quos ea de re Leo rescripsit), illumque occasione ecclesiasticis privilegiis praecelluisse, idque notuin
legaiionis Viennensis missum esse patet ex libelli consideralis atlegalionibusulriusque parlis prwsentium
verbis ubi arguit Viennensem civitatem, quw, in- clericorum (Epist. 66 S. Leonis). Sed quantum fuerit
quit, sibi nunc impudenter ac nbtabililer primalus ex- potius de Arelatensis jure persuasus, patgt ex se-
poscit indebitos. qiientibus. Nam
An rebus suis ea legatione bene consuluerint Gal- 2. Testatur S. Leo istud decessorem Ravenni
licani aniistites, aliorum esto judicium. Cerle non- merilo nimiw prmsumplionh amhisse; non igitur ea
nihil (a) suo juri detraxisse visi sunt cum rem extra potestate ideo privatus Hilarius, quia alieha.et per
controversiam positam vel ex solo consensu, quem nefas arrepta.
Leo dederat ordinationi Ravennii sine auctoritale 3. Insinuat idem pontifex ad hanc ceconomicam
798 Viennensis episcopi factae, rursus ad examen provinciae parlilionem se adductum esse ut omnium
yocari ultro petierunt, et ipsi ad causam coram Leone 1lj Gallieanorum anlistitum gratiam sibi servaret, nu-
dicendam suos direxerunl legatos cum libello sup- triretque pacem intra provinciam Viennensem.
plici caeterisque litigandi instrumentis. Cautiorem 4. Propter honorem sedis apostolicav, qu_e cum
onuiino se pfaebuerat Hilarius, qui Romam ingressus Viennensi metropoliticam potestatem Hilario ablatam
Leoni palam denuntiavit se suggestionem deferre, contulisset.ad propriaesenteuliae reseissionem coacta
nori supplicem libellum; se ad officia, non ad cau- esse videretur, si Viennensis omnino metropolis esse
sam venisse; prolesiandiordine, non accusandi, giim desineret. Viennensem, inquit, irihonoratam
acia erant suggerere; se denique aliud nihil deposcere esse noii patimur, prmsertim cum de receptionepenitus
privi-
qiiam ti. Ecclesiarum slalum tnore solilo ordinaret. legii auciorilateijam nbstrmdhpositionis ulatur: quam
If;cc enim eadem pari aequitatc proferri poierant. potestaiem Hilario ablatam Viennensi episcopo credi-
Sed aliter agendum sibi esse existimarunt episcopi dimus deputandam (Epht. cil.).
illi, sive quia praevidehant se a Leone vocandos, ut 5. Ut episcopi Viennensis honori quodamraodo
coram se de primatu Viennensis provinciae decer- consuleretur, qui ex metropolilano totiris provinci_e,
tames utriusque partis legatos audiret, cui parendi quam ex Leonjs decreto sibi vindicarat, statira iu
necessitatem fecerat constitutio imperialis a Valen- inferiorem episcoporum ordinem dejefctusessfet.fiut,
tiiiiano edita adversus llilarium :' Quisquis ephcopo- inquit, ne repente semelipso factus videatur inferior.
BALLERINIORUMANNOTATIONES.
(o) Confutationem hujus pra.pvdicii ac tolius paragraphi reperies in observ. part. 1, cap. 7, lium. 7»
 463 PASCH. QUESNELLI DJSSERTATIONESIN S. LEONIS MAGNlOPERA, 4j|"
«teints itvi qualuor oppidh prwsidebit, etc. (Epist. A dem epistola legilur, credenda cbartafefion pulavit
ead.). S. Leo. (c) Quw auiem, inqult, commitiendaliuefit
6. Satis agnpscit lnec ipsa oppida ab Arelalensis non [uerunl, cum prwdiclofumfiliorum nos.rortimin-
ditione subtralienda non esse, si res ad stricios ju- sinualione didicerh, Doinini [retus auxtfto cflicaciler
ris apices tractarelur, cum apud Ravennium aliquo ac laudabiliter exsequerh (Ephl. 67 ). CoinmvU.eivia
modo se excuset, eumque ex charitatis et pacis stu- autein non fuerunl litteris, quoniam hoc parum se-
dio raodestiaequeleraperantia sollicitet, ut palienter dis aposiolicae dignitati congruebat, ut se ad prece.s
" ferat quod necessitate ecclesiasticaeunitatis contra usque supplicationesque publicis lilteris demitteret,
jus faclum videbatur. Quem (Ravennium) 800 P>'° quo siiuui de ordinatione Ecclesiarum decrelum rc-
modesliw sum temperantia, ita fuluruin ctedimus stu- cipi a Gallicanis episcopis, et ad effectiun posset
dibsum charitaih elpacis, ut nequaquam sibi credat perduei. lllud auleni ut Ravennio persuaderetur,
ablalum quod ftalri videal tsse concessum(Epht. 66, ratio temporis et dignitas primi Galliarum metropo-
ad 19 episc. c. 22). litani, cujus in eo confirmandaespem fecit sanctus
7. Nihil magis ostendit totam proyinciam ad Are- Leo, plurimum contulerunt. Cujus exercendau occa-
iulensem episcopura pertinuisse, el ita Leoni fuisse sio sese eodem tempore offerebat, ut scilicet epislo-
persuasum, quam quod ex (a) duodecim civitatibus lam Leonis scriplam ad Flavianum cum universis
quibus conslabat provincia Vierinensis (si nolitiae a Galliarum episcopis communicaret; vel etiam, quod
Sirmondo aliisque evulgalae fides habeatur) quaiuor, in secretis monitis eum habuisse credibile est, ut
solummodo Viennensi episcopo atlribuit, residuis synodalem conventum ex omnibus provinciis congre-
octo poteslaii Arelatensis episcopi relictis. -y garet, in quo epistola eadera ab omnibus approbare-
•"
8. Denique et hoc argumentum et alia superius tur, et omniura consensio Iitleris consignata mitlere-
addttcta confirmat Symmachus papa, cum ad episco- tur ad sanclum Leonem.
pos Galliaescribens de eadem conlroversia quae ejus . CAP.X. Sofuitur objeclio pelita ex notilia provin-
tempore recruduerat, delinitioni Leonis praedecesso- ciatttin et civitatumGalliw, adversus antiquitalem me-
ris sui standum esse decrevit, de qua haec habet. tropoliticmdignitalh in Ecclesia Arelalensi: illiusque
JUXTA (b) INDULGENTIAM (quod valde nolandum ) su- notiiimwlas nunc primum figilur. — Deductaper om-
pradicti pbnlificis, Valenliam, Taranlasiam, Genevam nium aetalum seriem a condila in Galliis fide, Arela-
alquc Gratianopolim oppida Viennensh anthtes.juri tensis Ecclesiaedignitate, ita mihi videtur inter cae-
suo vindicet. Necquidquam amplins ab hisquw semel teras eminere, ut vix quidquani restet dubii quod
ab apbstblica sibi sede CONCESSA sunt, mslimet prmsu- aninvosvel minimum in Viennensis partes inclinarc
niendum, Alias vero parochias vel diwcesescunctas debeai; ubique epim primattim lenei Arelatensis,
MUVILEGIO ET HONOKE suo Arefalensis episcopus sub Viennensis nusquam. Gravis lameii nonnullis videtur
temporum coniinualionedefendat (Symmach.episl. 9, obj'eclio quae in gratiam Viennensis adversus Arela-
ad episc. Gall.). Indulgentia igitur usus est sanctus tensem sumilur ex iis notiliis provinciarum etcivi-
Leo cum Viennensi episcopo , si Bymmacho credi- tatum Galliae, quae passim circumferuntur. Ilarum
mus, ctim partem provincise ordinaiioni ejus subj'e- unam pr_efixitJ. Sirmondus prinvo tomo Concilioruin
clamesse voluil; juri vero suo Arelatensis episcopus Galliae, quam corijicilconditamesse Honorii Augusti
amore pacis detrahi quidpiam passus est, cum qua- temporibus, cum Gallias et septenvprovincias distin-
luor illa oppida in Viennensis potestatem transferri gui mos erat. Plures haud niultum pbsimiles collegit
ultrb permisit; Leonis non lam decreto victus quam Q ex mss. codicibus And.reasDu Chcsne primo lomo
precibus. Omnia observatioue digna in verbis Sym- Collectionis 802 scriptorum Historiae Gallicanae. In
maclii: ut enim indulgentire meminit et concessionis omnibus porro Viennensis civitas metropolis dicitur
sedis aposlolicae, cum de parochiis Viennensi attri- Viennensium; Arelas aulenveidem subjicitur, immo
butis scribit, ita privilegium et lionorein Arelatensis inferiorem eliam locum lenet in eadem provincia.
commemorat, cum de civitatibus juri ipsius subditis Unde, inquiunt, manifestum est antiquum non-esse
sermonem liabet : nullum Viennensi jus assertum jus Arelatensis episcopi, eoque potitum esse Vien-
signilicat, uisi ex sancti Leonis concessione; Arela-. neusera non priscis modo temporibus, sed el.teni-
tensi suum constare ex privilegio et honore anliqui- pore Honorii imperatoris, quo potissimum Arelalen-
tus fundato. sis majoribus privilegiis augeri coepit, et conveniu
Leonis dixi precibus victum Arelatensem episco- provinciarum decorari.
pum magis quam decreto; cura enim in illa epistola Verum totanv istius arguraenlationis nvolenvruere
quam ad Ravennium scripsvt eodem die quo ad no- nfecesseest, si probatum fuerit hujusnvodiprovincia-
vcnideciiw episcopos, ne verbum quidem cuin eo runv (d) notitias non Honorii temporibus , sed longe
iiabeatftOl de illa quatuor oppidorum attributione posterioribus esse conditas, el Hilarii Leonisque
Viennensi episcopo facta, dubitari non potest quin tetate esse inferiores.
per Petronium et Regulura legatos vivaevocis mini- Hoc igitur primum evinco ex constitutione ipsius
slerio alloculus eum fuerit, et enixe rogaverit ut Honorii Augusti dalaann. 418, ubi Arelatem simpli-
pro bono pacis et anliqu_e conlroversia3 sopiendae ciler metropolim appellalive nomiiiat. ln meiropolu
gralia, aliquafum civitatum ordinationem Viennensi " lana, inquil, id esi iit Arelaltnsi civilate. Vel ergo
cederet. Haecex parle sunt, opinor, quae, ut in ea- falsa est notitia quae Arelatem Viennensi subiicit,
BALLERINIORUMANNOTATIONES.
(a) Viennensis provihciac Iredecim civitales cen- expensas utriusque parlis allegationes, liccl Ra-
. senlur in noliliis Galliarum, ipsa Vienna el Arelalc vennio propensior esset, et Arelatem suo aevo
] comprehensis. Tres tantum ex bis tredecim Leo praestantiorera, ac ab ipsis comprovincialibus epi-
r. Viennensi episcopo allribuit: quarla enini Tarantasia scopis praelalam videret, non potuit lamen totum
1 ex iisdem notiiiis non ad Viennensem provinciam, provinciara Arelatensi adjudieare, sed vi rationum
• sed ad Alpes Graias pertinet. etjurium utriusque sedis ea moderationejusiiiiw uti
I (b) Si hoc loco Symmachus indulgenlim vocem debuit, qua in Patrum Taurinensinm senleniiam
:. adhibuit, postpauca in eadem epislola jus Viennensis provinciam dividferet.
episcopi declarat scribens : Juti suo vindicel. Hoc (c) Perversaivvhujus teslimonii inlerpretationem,
quidcin Viennensis jus Arelatensis juri non cedere cui totus bic paragraphus innititur, deteximus annot.
cognoverunt Tauriuensis synodi Patres, cum ob 7 (Tom. prmced. col. 887, n. b), in ipsam epist. 67,
inomenla utrinque gravia controversiam in alteram ubi veram ejus explicalionem dedimus.
parlenv dijudicari non posse perspicienles, dividendae (d) Vide quaede notitia Galliarum a Sirmondo edita
consilium dedere. Hoc idem Viennensis disserimus in observ. part. n, c. A, ubi totum Iio<;
us.»al,isprofe5Susest etiam ipse S. Leo, cum post Quesnelli caput exculitur atque rerellilur.
iirovinciae
 '
4GS DISSERT. V. APOLOGlAPRO S^ HILARIO ARELATENSI.''; 466
vel alio tempore scripia quam Honorii, cujtis consti- A J civitalemesse metropoiitn, is totius piovinciw honorem
tutionis fides potior quam nescio quarum setatis in- primattts oblinetet. Quod rerutn illius temporis slatuui
certae notitiarum. demonslrat minps distinctum fuisse et jura minus
Quis credat Arelatem in publicis actis aiit mo- clara quam in nolilia repracsenlatur.
***.
iiumeniis non modo inter civiiates Vierinensi subje- 6. Apolliuaris Sidonius, Epistol. lib. vit epist. Tt
ctas, sei penultimam illarum omnium esse nume- testatur Massiliensium civilatem sua priinum.a_tate
randam, eo ipso tempore quo ab Augustis eorumque inter ullimas provinciae civilates ccepisse humerari:
pracfectis summis decorabalur honoribus , et supra idque illis in puenam obvenisse, quod scilicet priva-.
caeierasGalliarum evehebaturcivitates? At ex eodem tis commodis magis consulentesquam publicis, cum
cdicto manifestum est, et jam ab aliquot annis a Gothorum regibus foedus*nec utile ncc decorum
Petronio praefecto constilutum esse conventum se- iniissenl. Qttoduiique, inquit, smpe diuque facienles,
plem provinciarum apud Arelatem, et sedem. praefe- jam non pritni comprovincialium804 COEPISTIS esse,
clurae in eadem posiiam essc, el eam omnigenis prafe- sed ultimi. Quibus verbis satis innuit ad illa usque
rogalivis esse nobilitalam : ut necesse sit quidquid tempora , id est, saitem ad anhum quadringentesi-
cjus splendPri adversaturad alia lempora relegari. mum et sepluagesimiim, priraura inter Viennensis
3. Si anie S. Leonis lempora^descripta essef baefc ; provinciae civitates post metropolim locum obtinuisse
notitia, legeremus inter civilales provinciae Alpiumi Massiliam : quod jure illi civitati deferebatur, quae
maritimarum Nicacensecastrum seu civitaiem. Cumi tam antiqua nobilitaie cacteris eminebat, ut metro-
enim exepistola Hilari papae ad.qtiosdam Galliieepi- polilica eliam dignitate ad tempus ornala ftierit de-
scopos constet Nicaeense caslrum usque ad Leonisi _" crcto concilii Taurinensis. At vero iri notiiia Sif-
extrema lempora proprium habuisse antisliiem a Ce- mondi et aliis, omnium jiltima scribiiur Massilia,
nvelenensi distinctum, consequens est illud in notiiia qqam el Arelas immediate praecedit : quamobrem
loctim habere debuisse : unde ciiin in ea omissumi luce meridiana clarius est, longe posleriorem esse
fuerit, credendum est quod per id temporis delineafai aelate Honorii notitiam quam discutimus , et ad Si-
est, cum castellum islud ad cas angustias eamquei donii tempora rfeferendam esse. Et vero probabile
tenuitatem redactum erat, ut nec inter eastra nume- admodum est hanc eo circiter tempore conditam
rarideberet; lalia enim plurima in nolilia civitaiibusi quo Euricus Visigothorum rex in Gallias irrumpens
adjunguntur. Hoc certe prioribus Leonis.nostriannis i Arelatem et Massiliam occupavit, vel etiam superio-
nondum contigerat; tunc enim episcopali sede hono- ribus aliquot annis. Cum cnim maximara Viehnensis
rabatur; immo et tempore Hilari papae vix ea digni- provinciae parlem tenerent Burgundiones, sola fera
late spnliari se 803 passi sunt Nicieenses, siquidemi Arelas cum Massilia in Romanorum potestate re-
ordinari sibi curavere proprium episcopum , qui Hi- mansit, et circa annum quadringentcsimum septua-
• lari papce decreto
propter Leonis constitutionem re- gesimum in Eurici regis Visigothorum Ariani manus
moius est; ei deinceps ad unius episcopi regimeni devenil: qui, ut refert Apollinaris-Sidonius, bb. vn
uterque locus fuit revocatus. epist. 6, ad Basilium plerosque illarum provincia-
i. Yix Honorii imperatoris temporibus in eo stalui rum episcopos vel morte raulctavit, velsolum vertere
qucm noiitia exhibet.fuisse credam provincias Lng- coegit, nullis deinceps episcopis in defunclorum of-
dunens.em secundam et Belgicam secundam. Rotho- ficia suffectis; ita ut populos exfeessupontificum or-
magum cnim illic legimus in amplissima provincia batos trislis intercisae fidei desperatio premeret,
primatum lenentem, quam ejusdem Honorii lempo- G I nulla esset in desolaiis cura dioscesibus parOchiisque,
ribus Paulinus Nolensis episcopus miratur velut e et non tam sacerdotes mortui esse videremur; quam
lenebris emersisse. Denique , inquil, nunc Rolhoma- ipsum sacerdolium. Hsec fere Sidonius ; ex quibu»
gum el vicinh ante regionibus tenui nomine petvulga-. intelligere est, quam opportuna sese tunc obtulerit
tum, in longinquh etiam provinciis nominari venerabi- Viennensi episeppo occasip j'ura quae sibi injusfe ab
liter audimus, et inter urbes sacralh loch nobilesnu- Arelatensi prserepla jactabat recuperandi, qnippe
merari, elc. Morinofum autem civitatem, qua. in'no- cum plerasque haberel civitates provincias secum
titia locum habet, tamquam episcopali sede ornatam, Burgundionibus subditas; istae enim videntes omna
loiumque illum Nervici littoris tractum vix lenuii, sibi cum Arelatensi commercium interdici, quia sub
spirilu, inquit idem Paulinus, fides veritatis afflaverat, Romana vel Gothica diiione haecdegebat, facile Vien-
antequam Viciricius illic prae.dicaret, in quo prima nensi se ultro subjecerunt, annitente, ut par est cre-
refulsit, clarius invaluil, ardenlius et propius appa- dere, Burgundo prineipe, nullo renitente ex parte
ruit, elc. Sicut lerra Zabulon quondam et Nephihalim Arelatensis, cui lunc temporis ne hiscere quidem
via maris irans Jordanem Galilww; el qui sedebantin vel mutire fas erat. Vero itaque simillimura estper
regione umbrw mortis, tucemviderunt magnam; ila et: eam aetatem conditam esse notitiam J. Sirmondi et
nunc in terra Morinorum silu orbh exlrema, quam alias, in quibus Viennensis sollicite egit, ut Arelaten-
barbarh fluclibus fremens tundit Oceanus in eai sis et Massiliensis describerentur, quas ad pontifi-
orata sibi per tuam sanctitatem a Domino luce gduden- cium suum pertinere olim contendebat.
tet corda aspera Clirhtb inlranle posuerunl, etc. Quae Elsi vero auctoremqui haec narret diserlisverbis
omnia haud scio an possint convenire cum provin-. n non habeamus, salis tamen insinuantur, tuin ex no-
ci3rum notitiis, quav (quod notandum in primis) vi- -" J tiliae ipsius comparatione cum stalu Arelatensis civi-
dentur ad usura ecclesiasticum esse descriptae: cujus talis et Ecclesiae quem descripsimus, tum ex iis quae
rei argumento est, quod iilae omnes, tam a J. Sir- Symmachi papa. tcmporibus acta suht. Patet enim
mondo quam ab Andrca Duchesnio editae, quae in . ab illo constitutionera emissam esse in graiiam Cae-
mss. codicibus Thuaneaebibliothecae passim ocfcur- sarii Arelatensis episcopi, propterea quod constitutos <
runt, in his solis reperiuntur qui monumenta tan- a .Leone papa Iimites practergressus erat Viennensis
lummodo ecclesiaslica continent. episcopus, et totam provinciam suaepolestati vindi-
S. Si Honorii setale facta esset ea notitia publica care conatus erat per smcutaria palrocinia, aut per ai-
auctoritate vel ex indubitata pmniura cognitione, nOn teritts excusalioiih oblehtum. 805 Quamobrtemprae-
ancipites et dubii mansissent Patres concilii Tauri- decessoris sui decrettini rursus confirmavit ponlifex,
neosis (quod ej*usdemimperaloris temporibus cele- et sna Caesario inlegra esse jnra decrevit.
bratum est) utri amborum episcoporum Arelatensi CAP.XI. Objeclionesalimdiluttntur,quibttsmetfo-
an Viennensi metropoliticam in rebtis ecclesiasticis potitica dignitas Viennensi"episcopb asseri videlttr. —
dignitatera attribuere deberent; nccad hanc senten- Objici etiam poiest in gratiam Viennensis episcopi
tiam coarctati essent, ut qui ex eis approbaret suam adversus Arelatensem (a) conciliuru Vulenlinurn pn-
BALLERINIORUMANNOTATIONES.
' - •
(a) Quid ex concilio Vslentino eliciendum sit exponemus inohserv. part. H, c. 5, n. 2
 467 PASCH. QUESNELLl DISSERTATIONESIN S. LEONIS MAGNIOPERA. 4C8
mum in provincia Viennensi a. 374 celebratum; cui A Viennensis, nisi quia Vieniiensiumcivilas tolius pro-
praefuisse videtur Florentius Viennensis episcopus, viriciae metropolis efat? Non majoris momenii est
Concordio.quem aiunt Arelatensera tuhc fuisse, inler hsee argiimentatio: quod enim in variis divisionibus
coraprovinciales subscribenie. provinciarum ab ethnicis aciuni est, in consequen-
Verum infirmum prorsus istud argumentum est. tiam trahi pro ecclesiasticis rebus minime consenta-
Priinum enim subscriptiones episcoporum quae ad neum est; et quamvis plerumque civilcm provincia-
calcem canpnum nunc leguntur, desideranlur in an- rum dislribulionem .emulata sit ecclesiaslica disci-
fiquioribus editionibus, et a Sirmondo primum editae plina, neeessitas tamen fuit aliquando ab eo proposito
sunt in lucem ,tomo I Conciliorum Galliae.1° Cum discedendi, ut ex Innocentii epislola ad Alexandrum
quatuor codices manuscriptos laudei Sirmondus qui- Antiochenum manifestum est, et ex ipsius Leonis
biis usus est in recensione hujus concilii, in unico ordinatione circa Viennensem provinciam.
Remensiinventacsunlsubscriptioriespra;dicia-;quam- Ex simili argumentandi ratione conclnderetur Ec-
obrem suspifcafi licet ab aliquo otioso leciore ita clesias provinciarum Lugdunensium 807 secuudae,
ordiiiatas esse, nominibus ex inilio epistolaedesum- terliae ei quartae.eunidem olim metropolitanum eccle-
pfis. 3° Hoc conlra morem usilatiorem est,ut cumin siasticuivibabuissc, Lugdunensem scilicet episcopum,
fronte epistoiaefeorumqui scribunt nomina recensen- quoniam Lugdunenses appellalae sunt. Aut Narbo-
tur, iterum describanlur in fine: quod videre estin epi- nensis solidae Ecclesias Narbortensi episcopo ob
stola ConciliiArelatensis primi ad Silyestrum papam, eamdem raiionem debtere esse subjectas: imegra;
immo et in epistola ejusdem Valenlini concilii adcle- eninv provinciae Roman_eolim Narbo nomen dedit.
rtim et plebem Ecclesiae Forojuliensis. &°In ulrius- j, Ex nominum igilur ratione nihil hac in re confici
.. qrie epislolae exordio viginti et unus episcopi inscri- potest. Quod boc iterum exemplo a Viemiensi pro-
p,tilegunlur, qu.orum lerfius est Florentius Viennen- vincia desumpto probari potest. Nam provincia Nar-
sis, ut aiunt, episcopus; Concordius vero Arelatensis bonensis secunda cum ex Viennensi decerpla csset,
in prima duodecimus, in altera decimus quartus. At debuerat Viennensis norainari, si res ex nominuni
yero in subscriptionibus appositis Florentius Omissis momenloaestimarelur; secus lamen factum est cum
duobus primis, omriibus praemittilur. 5° Unius Flo- dicta sit Narbonensis, non Yiennensis.
renlii sedes annotaiur. 6*Solus inodo ab aliis diverso Quid igilur ad auctoresantiquos,qui Viennam me-
ita subscrihit-./tjo Florentius ephcoput EcclesiwVien- iropolimjappellant? Respondeo pro diversis divisio-
riensis subscripsi; cum alii omnes sic subnoiali ha- nibus, diversam esse hujus vocis acceptionem. Si
beantur: Ego N. oplo vos ffalres in Dominobene va- enim ad pfiniam, quae fuit Angusti, respicias, jam
lere; quod procul dubio mclius convenit epistolae certum est Viennam non fuisse metropolim solidae
quam aller subscribendi modus. 7° Ante initium sexti Narbonensis, inlra cujus fiiiescontinebatur: Narbonav
saeculi non erat in usu ut episcopi 806 'la subseri- enim, unde Narbonensis dicia est provincia, priina-
berenl, ephcopus EcclesiwN., sed velsine addilo epi- lum delerunt auclores anliqui, Strabo libro iv, et
scopiis vel ephcopus civilalis v. g. Viennensh, vel Plinius m, cap. 4 : Narbona, inquit iste, Romanorum
ephcopus Viennensium; qui ususin concilio Aurelia- cblbnia, tbtius tegionis a Quinlo Fabio in provinciam
nensi i immutaius primum videtur. Suppnsila igilur redactm capul. Quartmparlh lolius Gallimin divhione
Floreniiisubscripiio, ni fallor, fuit, eo procul dubio AugusiiCmsarismetropolh seuprimariacivitas. Vienna
consilio, ui huic synodo praesedisse credatur episco- autein meiropolis quidem vocatur a Slrabone loco
pus Viennensis jure raetropolitico, et Arelatensis G citato; sed Allobrogummetropolh, ut habet: unde
eidem subjectus fuisse existimetur, qui eam ob cau- hujus auctoris sensus est Allobroges, qui unus erat
sam ad ultimum oranium locum rejectus invenitur. epopulis provinc.iaeNarbpnensis, praecipuambabuisse
Haec profecto fraudis suspicionem non parvara iiiji- civiiatem Viennam; immo unicara quae ampla esset,
ciunt. plures enim non nominat; et revera Allobrogum re-
2. Florentium episcopum Viennensem lunc tem- gio ex eodem Strabone circumscribebatur Rlvodano
poris fuisse.ex alio nullo monumento teslatum habe- et Isara fluviis, inlra quoruin ripas sita eral. Adde
lur, imnio eum sibi vindicant Cadurcenses, et in vocem meiropolim lunc temporis non idenv prorsus
omnibus editioiilbus Operum S. Paulini epistola quae significasse ac poslerioribus saecolis; quibus post fa-
in Rosweydana editione trigesima secunda est ejus- ctam subdivisionem, an meiropolis dicta sit Vienna,
dem, ari Florentium Cadurcensemephcopum legitur; no.n memini; upde et tempore concilii Taurinensis
quodFronloducfjeusetRosweydus diligeiilissimi scri- comroversia gravis orta est.
ptores in notis suis tradunt. ilaec elsi difficultaie non Eusebius quidem Lugduni et Viennae meminit,
carent, id faciunt ut res in ambiguo posita relinqua- quasi de gemina Galliarum metropoli. Sed primum
lur, necquidquam indeproVieiii)ensieruatur;ecoii- loquitur quasi hujus rei non admodum cerlus et ex
ira vero adversus eum prprsus arguit haec synodus, aiiena scientia fcSovvreu, dicunlur. Deinde ad men-
cui praefuisseFoegadiuslegilur,quem nemo Viennen- lenv aritiquoruin geographorum inlelligendus esi, ut
serh episcopum facit. Vide seriem et acta Cadurfcen- Vienna scilicet Alloijroguiivmelropolis fuerit, idque
sis Ecclesiae, quavFlorentiura hunc eidem Ecclesiae quantum ad ordinem civilem; numquam enim eccle-
asserit, et (a) Adonis Chronicon, quod circa haec j) siastica fuit AUobrogumprcvincia. Denique illustris
tempora ponit Nicetam Viennensem episcopum, qui quondam fuerat Viennensium civitas apud elhnicos,
forte idem est cum Nicetio, cujus nomen in synodica et ex illa faraa loquimr Eusebius; verura, ut legere
Valentini concilii legitur. mememini, LugdunumViennamobscurarat.Sei quo-
At, instabit aliquis, pro Viennensi clainat (b) ipsa niam ad remnoslramniaximefacitlsteEusebiilociis,
pfovinciae denominatio. Quare enim appellata est lubel hujus objectionis occasionej et ad cognoscenda
BALLERINIORUMANNOTATIONES.
(a) Episcoporum Viennensium ordo Adonis Chro- optime concurret, non auiem Nicetas qui Mamerti
nico insertus, ex diptyehis manare videtur, ita ut immediatus praecessor, sub. medium v saeculumflo-
ipsorum series. non idcirco rejicienda sit quia res et ruit. Confer quie de similiincatalogo episcoporura Ra-
teinpora eisdem attributa non subsistant. Enimvero vennatum observavimus admonilione ad episi.
si alia certa documenla cum hac serie Conferanlur,et 156, n. 3 et 4. Vide etiam quae de hoc catalogo epi-
exinde illis episcopis suum tempus restiluaiur, omnia scoporum Viennensiumdisserit Tillemonlius tom. 111,
piobecohaerere invenienlur. Et sicut Verus, qui ad in Irenseo, not. 5,
aposiolicam ae.tatemeo hvCIvronicoperperanv evehi- (b) Hoc argumentum plenius constituimus observ.
lur,vnitioquarti sfeculi vixissecognoscetur exsynodo part. ii, c. 4, ii. 5, ubi et de Eusebii testimonio verba
Arelatensi i, ita Florehtius, cum Valentina synodo facirpus.
461/ DISSERT. V. APQLOGIAPRG S. HILARItt ARELATE1SSL 470
Viennensis Ecclesise jura in illajn, pfovinciam, 808 Anec melropplitanorum .ecclesiasticorum nomen vel
de iilius st.vlu paulo fusius inquirere capiffesequenti. potestas emersissent? Si ergo tuiic ternporisprpprium
.CAP.XII. De stalu Viennensis Ecdesim temporibus episcopum habuil Vienna, cerium est eum metropo-
Marci Aureiii imperatoris.cum mariyres Lugdunenses, litica auctoritale ornatura non fuisse. . ;
acjonemcompleverunt.—Ecclesia. Viennensis.patfPni Ai Ut credam (b),Viennensibus aliiim !tfl~nc praepp-
magnum ex Eusebvo praesidiumarcessere sibi vidfeiv.- situm non fuisse antisiitemquaiii qui Lugdunensibus
lur, ut iliius jura priraatumque vindicent. Eusebius, pravfecfus
- erat, non Ioves me.moventcoiijecturae.
inquiunt, diserlis verbis Viennam metropolim appel- Pfimum enim id ex utrjusque loci vicinilate conjicl
lat.eamqueLugduno subjungit.ut qu-esinon prima, admodiim probabiliterpbtfest.uiietex penufia .vifo-
saltem secunda Galiiarum civitas censefetur. Sie rum episcopalium, quaiiniiri illa nascenie adhuc Ec^
enim habet Eusebius lib. v,cap. 1: ln Gallia sladium clesia fuisse a_quumest opinari.Ut autein illa episco-
ad hmc obeunda certamina, qum supra explanavimuSj pprum penuria singiilas civitates suum habere veia-
conslilutum fuit. Cujus urbes sunt facile principes baf, ilamodicus fideliiimnumerus faciebat utpluribus
pLB-zponoi.tic, et gum prwter cmleras omniumsermone unus saiis ac super essfet.jqupadremoiioresciviia*
prmslare dicunlur, Lugduiium, et Vienna, etc. Deinde lcs mitii possent episcppi. iidem prxdicaturr, sacra-
epislola quam martyres scripserunt EcclesvisAsiae,et meniisque his consignaturi, quae ab alio qtiam epi-
Plvrygiae,inhuncmodum iuchoalur: Servi Jesu Chri- scopoconferrinbnpossunt; consiiiutisintcrim pres^
sti qui Viennam el Lugdunum incoluni, [ralribus in byieris per vicihiora oppida , a quibus, regerentur,,
Asia el Phrygia, elc. sub episcopi auctoritate, illifcconVmorantesIJpclesiaeJ
Antii_uumViennensiscivilalisapud elhnicos splen- hB Quod enim Sardicensis ppstea synodus, et aiiae plu*
dorem nemo est qui revocet in dubiuin; sed qui.ex fimae dixerunt de modlca civitale v eui sufficit unus;.
splendido hujusmodi statu, illius Ecclesiae jura ac presbyter , ibi episcopurii conslilui non oportere;
decora, nedum primaium asserere conantur, parum hoc etiam praestitum esse erga amplas civitales, qui-..
consulte facere mihi videntur. Etsi enim posleriori- bus soli sufllciebant presbyteri, diibitandura ,non est;;
bus Ecclesjav temporibus, cum ecclesiasticae disci- praeserlim cum et pauci eraht fideles et vicina esset
plina. fundamenla posita sunt, conslilutusque ordb metropolis, unde epvscopiissive ad manuum imposi-
hierarchiae, (a) ad formam polilisecivilis.ordinati sint tionem, sive ad alia ponlificalia munia accersiri facile
ecclesiastici gradus, stabilila sediura episcopalium poterat. Quod a Lugdunensi erga Viennensem Eccle-
dignilas, melropolitarum potestas erecta, tamen eam- siam 810 priestari et eo potiori jure debebat, et eo
dem disciplin* fornvaminquirere in illb s_eculo,quod facilius poterat, quod sicut ex vicinarum illarum ci-
apostolicum proxime excepit, praesertim in Gailia viialum statu conjicimus, Viennensi transfusum erat
Transalpina, quae fldem sero admisit, hominis est,- fidei donum a Lugdunensi, quae prima fidem ex Asia
meo quidein judicio, aniiqua novaque miscentis.Porfo susceperat.
nerno non videt Eusebio sermonem esse de dignitate .2. Videmus utriusque lirbis Chrislianos simul con-
civili Viennensis urbis, quam ad ecclesiasticam tra- jiinclimque scribere de raarlyribus suis, et unicum
here teraporum ratio non sinit. Quamquam el tunc Iegatum, eumque ex Ecclesia Liigduneiisi assuinptuin,
temporis multum exciderai Vienna ex prim.evo illo Irenseum videiicet,.miliere ad Romanum ponlificem,,
splendore qijem illi gentiles conlulerant. partim ut eum de statu Ecclesiarura suarum certio-
2. Cum Eusebius accepta ex geograpliis notilia rem facerent, partim ut ad ipsiini Gallicanre Ecclesise
utatur,non propria, dubium non est ad eumdera sen- I[_judicinm deferret circa controversiam quae in Piiry-
sum inlelligendum eum esse ac Strabonem Graecum gia orta erat de Moniano, Alcibiade et Theodoto
pariter auctorem, ex- quo supra didicimus Viennam pseudoprophetis,
solorura Allobrognm melropbliiri fuisse, qui eam. .5. In hac lam celebrismartyrii narratione, aliqua,
solum regionem occupabanl^ quae, ui ideui Strabo immo creberrima occurreret mentio Viennensis
testatur, Rhodani et lsarae ripis concliidebatur pene episcopi, si quidem.proprium hafeccivitas babuisset,
in.modum insulae. Hoc suadet loquendi modus qneni et in eo praesertim ioco.ubi legimus : Quod.ex ulra-
Eusebius usurpat cum haec scribit: Ctyus (Galliae) qut Ecclesia prmstantissimiquique, et quorum maxime
insignes et supra cmleras prmstanles melropoles esse labore et induslriq res hic consiiluim [uetant, SIHCL
dicunlnf Lugdunum el Vienna. OHNES teiierentnr. Verum.iil de Lugdunensi non lacet,
809 3. ln confesso est etiam apud auctores con- cujus fortissimum agonem commemorai.; ita de Vien-
trariae senientiae, Ecclesia; Lugdunensis exordia de- nensi ne verbulum quidem : queiu tamen a reliquo
beri Pothino episcopo, qui eas in partes a Polycarpo marlyrum grege discernere debuerat/epistola (sicut
SmyrnaeinAsia episcopo B.Joannis apostoli discipulo et diaconum discrevit), si cum alils coniprehensus
niissus est; quod et confirmalur Gregorii Turoriensis est et passus. Si vero gentiiium diligentiam fugit
auctoritate, libro primo Historiae Francorum, capiie evasitque nianus (quod tamen nec de illorum tcmpo-
24, et Severi Sulpitii scribenlis, lib. n Sacrae Hislo- rum episcopo, nec de curibsissimis inquisitoribug
riae, quod sub Aurelio Antonini filio perseculio quinla credibile est), saltem illum exhiberel nobis Eusebius
agilatu; ac lum primuminlra Galliasniarlytia vi.sd,se- pro Christi grege solliciium, laborantique Ecclesiae
rius trans Alpes Dei religione suscepla. Et revera qui p. subvenientem , prrcsertin] post completym Pothini
lunc Lugduni passi sunt w/iOTOftapTupEj' vocanlur in •u agoneni, cujus morsj necessariam reddebat utriijue
epistola Lugdunensis et Vienncnsis Ecclesi_e, Nec Ecclesiac.episcojviViennerisiscuramacsoliicitudinem;
prius camdem a Viennensibns siiscepiam credibile scripsisset ipse episcopus Yienncnsis tum ad alios,
esl, qui videlicet Lugdunensibus adeo viciiii, eisdem tum maxime ad episcoptim Romanum et de marly-
tanlum donum libeiiiissime infudissent, ui necesse rum agone, et de pseudoprophelis, et de Irenaeo, si
non essel ab Asianis illud exspectari, si quidem et quidem illic fuissel aliquis constitutus.
illa essent antea imbuti. Quis porro existimet inler -l.Cuin unaearumEcclesiaruraabalteramutuaretur
ipsa fidei exordia, de duobus metrOpolitanis ecclesia- minislros, Lugdunensis a Viennensi. noiinulluni indi-
sticis jam tum constituendis 1'uissecogitatum in dua- cium esl, utramque ab uno eodemque episcopo afl-
bus, inquam , Ecclesiis tam vicinis, lam novellis, ministratam fuisse. Hocporrode diacono Lugdunen-
tam parvo Christianorum humefo constantibus, cum' sis. Ecclesiae nomine Sancto legimus, euuv Viennav
BALLERINIORUMANNOTATIONES.
(a) Lege observ. part. n, c. 5, n. 12. dellaeslerior Polizia della Chieia c. 1, § 9, n. 9. Plura
(b) De hac jierdifficili conirovcrsia conferehda et- nos in hoc el sequens capui animadverlere posse-
sunt quae in ulramque partem Tilleraoniius obseryat mus; quae tamen cum institulo nostro Leonis vindi-
not. 5 in Irenaeo, lom. III, et quae contra Quesnclli caudi nccessaria nou sint, liiiiiiumque dislraherent,
pententiam disserit P. Joan. Antonius Blancus lib. n pra.termitteuda putauius.
 171 PASCH. QUESNELLI DISSERTATIONESIN S. LEONIS MAGNIOPERA. <i72
fiiisse prognatum, «7.0B.evyuV;et tamen e Lugdu- Atimus, supetfltie nos consulere voluisli, cum omnei
riefisi ciero fuisse, in eoque diaconi ministerio fun- Ecclesimnostrmintra civilatenisintconstitutm.Et Atha-
ctum, quemadmodiim doclissinvusEusebii inlerpres nasius ih feademapologia 2 citata synodum Roma-
Yalesius optime existimavit. nam, a qua in communionem susceptus erat, ait ce-
S. Ciim GallicanaeEcclesiaead Viclorera papam lit- lebratam esse in Ecclesia in qua Biton presbyter
teras dfedertintde paschali coriiroversia, -qu_elunc plebenv colllgebat. In Gallicana dioeceside qua qux-
agitabatur, uriicus Irenaeus fepiscopiisLugauneiisis stio est, a fconcilioRegensi an. 439 conceditur, ut
_iomine omhium fratrum 811 seribit : necuspiam Armeniario a sede Ebredunensi dej*ecto,cuicuiHque
apparet Viennensis episcopus; qui tamen omittendus de episcopis liceat unam parochiatum suarum eccle-
non fuisset,'in tanti monventi negotio, quod omnes siain cedere, in qua aut chorephcbpinomine, ut idem
totius Ecclesiaeepiscopos sollicitos reddebai, et jam canon (Nicaen.,8),autperegrina, ul aiuni, coininunione,
in synodos frequenies.convenire compulerat. Certe ' foveatur. In quo canone quinquies eo sensu nsurpa-
cum lanla esset inter ulramque illam civitatem <et lur Ecclfesiaenomen; bis etiam in quarto, toties in
Ecclesfani nefcessitudo;unicaeab utroque episcopo quinlo. Ac ne quam illustrium Ecclesiarum intactam
epistolifisubsfcriptumjessei, nec sufffagium suum pra.lermittamus, idenv nobis constat de Africana ex
conferre oinisisset Vienhensis, Ex quo mihi rectfe Africani codicis canonibus 33, 98, 99 ei aliis, ubi a
concludere videor, noii alitim illic tunc temporis matrice ecfclesladistinguunlnr aliae ecclesiae, eadem
consiitutuin fuisse episcopnm, quam qni apud Lug- tamen appellatione gaudentes. Vide apud Dionysium
dununi Vsedeih habebat; ex qua sparsos sive per Exigunm citaios canones, quibus exscribendis bre-
Viennense, sive per alia oppida Christianbs per se- g vitatis gratia supersedemus.
cundi ordiiiis sacerdoies regebat. 6. Ex veteri traditione Yalenlinae et Arelatensis
Hanc opinionem ex ipsa epistola refelli objieit vir Ecclesiarum, ex Usuardi Martyrologio ad IXkal. Maii
doclissimus Henricus Valesius : ea quippe, inquil, et ex Actis Martyrum, qurc apud Surium jacent, do-
Potbinum episcopum Lugduni fuisse dicii, hon autem cemur plurimos populos Lugduni vicinos ad fidera
Viennae; disiingtiii etiam expressis verbis inter Lug- Chrisli, Irenrro vel preedicanie, vel miltenle, fuisse
dunensem Ecclfesiamcl Vienneiiseni : nec antiquis conversos, eumdemque per ea loca Chrisiiani cnlius
sCriptoribus in rnpre est Ecclesiaenomen tribuere fuiidameiHa jecisse. Ita eriim liabenl Acla marlyrii
nisimairici, quam nos calhedralem vofcamus. SS. Felicis presbyieri, Forturiali et Achillei diaco-
Ad priinum facile respondemus nuihquain in usii norum. Igitut beaihsimuslteiimtts Lugdunensh urbis
,vel olim fuisse ,; vel etianv esse in praesenti, ut epi- episcopus, consequeniiiemporemarlyr, in quo disposi-
scqptis, qui pluies suae ditioni subjeclas habuerit tione divina insUtuendw•fidei fundamenta mirabili lo-
civiiates vel opplda, plurium episcopos nominelur, ctila firmitate conslabanl, Felicem presbylerum, lam
sed illius tanlum quae praecipuaerat et episcopi se- conversalionequam notnine, Fortunalum in quo con-
des : quod etiam iis conligil quac olim episcopali di- suminalionhdivitias adfuturas rei jam vocabulumpro-
.gnitata ornalre fuerant. Sic Cemelensi civitate et miitebat, el Acliitleuhl diaconum Valenlinw urbi pro
NicaeensiCastro sub uno episcopouhiiis, prior sola.. imbuendw prwdicationisfeminario deslinavil. Ubl et
dedit episcopo nomen. Anlipolitana sede ad Grassen- generaiim fidei iflic condendaefundamenla in Irenaeo
sem civitatem translata, et Malleacensi Rupellse esse posita divina disposiiione asserit auctor, et in
constiiuta, ntec prioris episcopus dicius est Glassen- parliculari missos esse ab eo Valentiam fidei praeco-
sis et Aniipolitanus, nec posterioris Rupellanus et C nes cominemorat. Quod et narratum reperimus in
Maileacensis. Multo hvinus vero id acium est cum Arelatensi Breviario ad diem 23 Aprilis, in qua eo-
aliae civitates, aliave oppida, quae nuiriquam lali ho- rumdem sanctorum 813 martyfum soleinnitas ce-
npre decoratae fuerant, insignis alicujus civilatis epi- lebralur. Sed et utrumque mbnumentuin de aliis Ve-
scopo subj'acebant. Quisenim modo episcopum Lin- sontioneni ab codem directis. ineniionera facit, de
gonensem et Divionensem dixerit, vel Senonensem, sanciis videlicet Ferreolo ct Ferrutione , qtios, in-
et Melodunensem, aut Atrebatensem et Diiacensenv, quiunt Acla apud Suriura, memoraiusbeatissimusan-
Tomacensera ei lnsulanum, et sic desexcentis aliis? lisles (Irenaetis) deslinaveralad Vesuntionenshcivita-
Ad secuudam objeciionis partem dico, distingui tis Ecclesiam instiiuendi fundaminis consltuclione
inier Lugdunensem et Viennensem Ecclesias, etsi locandam. Ex quibns apparet Tarissimametiam post
inler Lugdunensem et Viennerisem episcopum non mortem Polliini fidem Chrisliaiiam in illis regioni-
distinguatur. Nota est eriim vocis Ecclesiaeaccejvlio bns fuisse : et quod maxime inlendimus, Viennen-
apud aposlolum Paulum apostolicosque scriptores sem Efcclesiam noii alium episcopum a Lugdunensi
usurpari solita pro quolibet fidelium ccetu. Quse habuisse. Si enim proprium halvuisset, illius partes
acceplioPo.hiniapostolicorumvirorum.discipuli lem- fuissent Yalehtiani sibi propinquam fide Clirisiiana
pore vigebat, cum eiiam sequenlihus steculis in usu imbuere, nOn Lugdunensis episcopi, qui longe remo-
ftierit. S. Athanasius in apologetico 2 conlra Arianos lior erat, et Viemiam roediam habebat inter se et
haec habet, quibus senteniia nostra confirmetur de Valenliam, uiranique ad Rhodanum silam. ..
Lugdunensiet Vieiinensi Ecclesiis sub uno episcopo 7. In supplici lihello comproviucialiiimepiscopo-
degentibus , et de Ecclesiae nomine iis eliam civita- rv rum metropolis Arelatensis Lebni papavoblato secure
tibus impertito quae episcopales sedes non eranl : asseritur, quod prinm itttra Gallias Arelalenshciviias
Mareotes, inquit, regio est Alexandrim,nec ullusnin- mhsum a beathsimo Pelro apostoiosanctuin Trophi-
gutimin ea [uit episcopus,ac ne chorephcopusquidem; mum liabere-meruil sacerdotem; el exindealih paula-
seduniversmejus regionh Ecclesim&\%subjectm sunt lim regionibus Galliarum donum fidei et religionh in-
ephcopo Alexandrino: Singuli auiempresbyteti pfo- fusum : PMUSQUE alia loca ab hoc rivo fidei, quem tid
ptios tiaberitpagos, eosquemaximos, dettosinlefdum , nos apostolicwinstitulionh fluenta mherunt, meruisse
auf vliites. Apud Sozomenunv eiiam,lib. vn, Hist. tngnifeslttinest sacerdolem, QUAM VIENNENSIS CIVITAS,
cap. 19, haec legimus : Per Scythiam cumsinl civila- qum sibi nunc impudenter et notabililer primatus ex-
tes inullw, unuin dumlaxal hm omnes ephcopum ha- poscit indebilos (Epht. 65). Non aiunt episcopi, ut
bent, Carion 15 Sardicensis. Si, inquit, es! proxima mihi quidem videtur, Viennam accepisse anlislitera
civilas, inqua est presbyter, ne sine Ecclesia videalur ab illo rivo fidei seti Trophimo (quod etsi dicerent,
facere diem Dominicum, illuc accedat. Ubi vides nescio an falsi quis posset arguere), sed dicunt alia
longe etiara post Irenaei tempora et civitalis plebem ioca prius episcopos habuisse ab illo fidei rivo, quam
non ab episcopo, sed a presbytero solum administra- Viennensis civitas proprium haberet sacerdetem. Hoc
tain , et Ecclesiae nomine decoratam fuisse. InRo- manifestum esse asserunt, et itamanifestnm, utim-
mana Ecclesia eodem sensu usurpata est, teste Inno- pudentiae nptabilis esse dicant, quod contra jus tam
centio papa I, epist. ad Dccentium cap. 5 : De fer- apertum primatus indebitos exposceret Vicnna. Hoc
menlo vero,inquit,' cjiioddie Dominicbper liiulos mit- si ita-est, cum ex Gregprio Turonerisi Trophimi ad-
 473 DISSERT. V. APOLOGIA PRO S. HILARIO ARELATENSI, 47«
veulus plurilms annis Pothini et irfehaeiaetate poste- A «Sv «_ ElpvvaXo;ETTWXO-T.I : id est : Et Ecclesiarum
rior sit, clarum esl horum temporibtis Viennara pro- seu' parbchiaruin Gallim quarum lrenmus ephcbput
prium non habuisse episcopura. Dices haefc(a) graiis erat, seu guas ul ephcopus adminisifabal. Ubi plura
asseri ab episcopis Gallicanis vel mendacio causoe observanda sunt. Primuin alio modo hic enuntiafi <io
suae palrocinantibus, vel minhs quam par eraiin- lrenreo hoc idem quod superius dictura reiulimus- de
structis. Verum "quis lam male de sapieiilissimis fratribus in Gallia commorantibus, quibiis praeerat
doclissimisque GallicaiiseEcclesiac anlisliiibus sejitire Irenaeus : ubi fralribus pr_eesse, et Ecclesias seu
velit, ufid manifestumesse lam confidenter assere- parochias regere ut episcopus, idem sonant. Alterum
rent coram Romano ponlilice, quod vel certum non , est, ex his manifestum esse pluribus Ecclesiis prae-
esset apud.omnes, vel falsum esse ipsi probe scirent? posilum futsse Irenaeum, ut absurdum non sit eum •
praesertim cum tunc lemporis antiquus ille Ecclfe- cum Lugdunensi Viennenseni adrainislrasse. Terlinm
siarum Gallicanarum status non ita obscurus esset, noii magis in liac occasione episcopuiri alium ab Irc-
ufest hodierna die, nec posset detectuni semel men- nreo apparere, quam in sequcnlibus epistolis in eadera
dacium nisi iratiorem Leonem facere et Ecclesiac controversia scriptis, vel in iis quae a martyribut
Arelateiisis juribus infensiorem. Dcnique nihil lale scriptae sunt. Denique maxime obseryandus est lo-
objecttim a pontifice, qui 814 allegationibus cohsi- quendi modus Eusebii; cunvenim dealiarnm provin-
deralis praesentium ulriusque partis clericonim, an- ciarum decretis sermonem habet, appellat diserte
nuere utrisque visus cst, cum utrique metropolilicttm synodos episcoporum,' ipsosque episcopos, quorum
jus asseruit, attribulis unicuique certis civiialibus. oreprolata sunt; cum vero de Galliis, jam non syn-
CAP.XIII. Probabile esse nnicum in Gallih [uhse " odos episcoporum, sed Ecclesiarum decretum com-
-ephccpum, quo lempore Lugdnnensi Ecclesim prmpo- memorat, quod manarat ab Ecclesiis Galliae, quas
sitiis est Irenwus.. — 8. Taniura abest ut proprium Irenaeus episcopali auctorilate regebat. Id enim vox
episcopura Vienne.isi civiiali praeposilum tunc fuisse £-rtcrx6jr£_ significrire milii videtur, quae proinde Ire-
credam, ut certum prope apud me sit in sola Lugdu- naei in alios episcopos potestatem significare non
nensi sedem episcopalem fuisse. Quaesuspicio prae^ potest. Hoc certe credere me profiteorj si plures fuis-
terquam quod ex praecedeniibus conjeclufis firmatur, senl tunc in Gallia episcopi, non unum vice omniuin
augetur ctiam ex aliquot Eusebii locis attenlius con- in arenara venlurum fuisse, praesertim cnm hanc de
sideratis. Libro enira quirilo, cap. 24, videtuf asse- Paschate coulroversia ex pauciori vel majori numero
rere ornnibus qui in Gallia erant Christianis prae- episcoporum decernenda videretur. Non nos quidem
fuisse tunc temporis Irenaeum , cum Victorem PP. latet episcoporum nomen a Rufino Eusebium inter-
per litteras moneret,ne Ecclesias Asiaticas a sua pretante positum fuisse pro fratrum nomine; sed nec
communione abscinderet. Inier qnos (episcopos) iri-' eruditis ignotum est, ne interpretis quidcni nomen
" quit, el Irenwus ex persona fralrum in Gallia commo-. Rufinum mereri, qui ex proffessonpn yerba vel sen-
ranlium, quibusptwetat, tradidit per litteras, elc. (b). sum auctoris, quem vertendura susceperil, attendere
Si enim praeerat Irenaeus Galliae Christianis, jtire solet, sed omnia pro nutu et voluntale plerumque
sacerdotali proteuldubio praeerat. Quod enim ait vir reddit, paraphrastis magis personam quanv interpre-
illuslrissimus, per vocem «Ss/vywv,' fratrum, caeteros lis induens.
Galliarum episcopos intelligendos esse, quibus Ire- Ad Eusebium autem ut revertamur, videlur is ser-
naeus Ltigduiiensis episcopus jiire vel meiropolitico monem de conlroversia paschali instituisse ex occa-
vei exarchici) praefuerit, miror ego viro erudito in C sione variarum synodorum , ex quibus celeberrimos
menteuvvenisse. Quis enim credat secundo Ecclesiae quosque episcopos, qui tunc lempofis per provincias
sa_culo, quo Chrisiianaa fidei fundamenta trans Alpfes florebanl, ob oculos ponere saiagebat. Unde si alii
vix erant posila, quo nascenli -Ecclesiac ue mutire iloruissent iu Gallia praeter Irenaeum, eos procul dubio
quidcm licebat his in regionibus, quo denique pri- nunierasset. Ita a Niceplioro Callisti intelleclum esse
maria Galliarum civitas vix allerum anlislilem a Eiisebium, quem X«T«tr65«f sequilur, lnariifeslum
Poihino habebai, eam hierarchise forraara jam in estexlibri iv ejus Historrcap. 26 : Circumferunlur,
Ecelesias induclam esse, quae et episcopos metropo- inquit, etiamnum celebratarum eo tempore synodoruin
litanis, et nietropoiitanos exarcbis subjiceret? Quod lilterw, quw variarum hinc ei inde Ecclesiarum ephco-
ante synodi Nic_en_etempora diilicillimum est de- pos designanl Romanw 816 scilicet Viclotem, Jeto-
prehendere, etiam in his rcgionibus quaeab apostoiis solymiianw Narchsum, CmsaremPalwstinm Theophi-
ihndalsc primitias spiritus lidei et disciplinre hause- lum, Tyriorum Cassium, Plolemaidis Clarum. Emdem
runt. Fratrum aulem nomine, Christianam plebem lillerm Ponli Ecclesih tum prwfuhse indicant anliquh-
intelligi non dubitabit, qui illorum lemporum usum simum Palmam; Galliw aulem alque eliam Osrhoenm
attenderit, loquendi modum Eusebio familiareni, Ecctesiarum Irenmum. Ubi Galliaeunicum Ireii-cum
ipsam denique epislolam Lugduriensium marlyrum, episcopum designat: qui cum Eusebio hac in re con-
quae Eleutherum Romanum episcopum, Palrem ap- cinat, rejicieiidus non est, sicut rejici debet cum ab
pellat, octies ad minus fratrum nomine Christianos eo dissentii circa Osrhoenam, quam Irenaeo pariter
quosque designat: qui mos erat in Ecclesiam Dei subjicit, quamque vetus Nicephori interpres de Gal-
ob ean>maxime causam invecius, guia unum Palreht n lica regionc trans Rhenum posita interprelalus est:
Deum (ut babet Tertuliianus Irenaeo fere ^ijy/povof unde suspicari licel mendum esse in Gravco hujus
in Apologetico) agnoscerent, unum Spirilum sanctita- auctoris textu.
iis biberent, et de ejusdem ignorantiw uterb ad uhahx 9. Suffragatur opinioni nostrae Vilae sancti Satur-
veriiaih lucem expavissenl. nini Tolosae episcopi et martyris auctor, cujus anti-
815 Huic loco Eusebii ex altero lucis pluriraum quitatem comprobat Gregorius Turonensis, qui ex ea
affulgei, capite videlicet 22 ejusdem libri : ubi dum nonnulia descripsit libro i Histor. c. 2. Hujus (Decii
recenset varias synodos, Romanam, Palaestinam, imperatoris) lempore, inquit, septem viri ephcopi or-
Ponticam, Osrhoenam, etCorinihiam, seu Achaicam, dinati ad prwdicandum in Gallias mhsi sunt,sicut *
quse adversus Asiaticos , circa paschalem diem ju- hhtoria pastionh sancli martyrh Salurntnt denarrat. !
daizantes collecta; sunt, addit his ct Gallicanam con- Ait enim : Sub Decioet Grato consulibus, sicut fideli
fiaiam ex parochiis seu Ecclesiis quas Irenaeus epi- recbrdatioiie relinetur, primnm ac tummtim Tolosana
seopus adniinistrabat, xa.1TOVX«T«ra),/.i«v §£ 7r«poi- civitas sanclum Saturniimm habereceeperatsacerdotem.''
BALLERINIORUMANNOTATIONES.
(a) Hi Gallicani episcopi Arelateiisi sedi faventes demusin observ. part. n, c. 2.
ex Zosimi litieris haec derivarunt, Zosiraus autem (b) 'Ev ols' (imttzoKOis),v.a.1b'Eip-/ria.iog
h. irpoai>im\j
ex suggestione Patrocli Arelalensis, qtiem per sub- wv ijyitTOv.a.ia.TMV Talliav a&s},<p£>v4miTTiiKa.<: (P, de
replionem et fallacvas nonnulla falsa prolulisse osten- Marca diss. de Primalu Lugclun. n, 112),
 475 PASGH. QUESNELLI DISSERTATIONES IN S. LEONIS MAGNIDPERA. 476
Ilacc enimsimililer leguniur in Vifa sancti Saturnini Aruni. Hoc cap, 25 de qufcsiione pnschali, ubi eom-
apud Sufihra diii 29 Nbvembfis : qiiaesolS a Gfego- memorat qhiderri concilia et synodicas cpiscoporiith
fio exislimiiyerim ab auctore illb excerpfa, uf epb- Pal-estinae',.Ponlj, ipsiiis Rom_e et alionun; subdit
chaniepiscbpatiis Saltirtiirii cerinrivfaceret. Cum veio d.feGalliis : __«_TSIVY.U.TK Vatliav Se7r«po_>.i5v«_•Etpij-
allundfe riosset ctim Salurnino Tropliiihuih et alios v«tof e-rto-3.07r-t. Ephlola quoque Ecclesiqrum Callim
quirique in Gallias adyeriisse, ex tinius aetate aliorum exstat, quibusprieeral Irenmus. Et cap. 24 : 'Ev O*S x«i
£fetaleriiarguit. Caetefurhex illa Vita sex reliquorum o. 'Elpwaio;,iy. izpoainzovwv i.y__r<? J;«T« TSVFK^XLKV
fepiscopbriim ^noimina "mutiiatus non est : alioquin aS.ljKwvsmo-ila;. Ex quorum nomine lrenmus in tpi-
ijvsa auctdris verba felhiissfet, qriaein Siiiiana Satur- stola cjuatti scripsil nomine fratrum quibus prmsral in
niiii Vitanoii exslantiriodo. Quae tarivehsi quis per- Gatlia.
linaciuS contendefit fexVita Saturpini liabuisse Gre- 'll.Non longe lateque admodum diffusainesse per
goiiuih, npn eotilfadieam. Hoc liiiurii moriebo, nihil Gallias praedicationem Evangelii, ac proinde non
iiide quidquam auctoiitati Yitae Surianae detrahi; nvullisin locis conslitutos 818 episcopos Polliini et
fcerturiiest eniiri ejusmodi sariciorum Yiias plferum- Irenaei lemporibus, plura siihl adliuc qnae persua-
que fexantiqUis Leciionariis descriptas, in quos codi- deant. Primunv enim patici admodnm eranl Evange-
cfes ciiiii VltEte illoeconj'icefentur inler piiblicas Eccie- lii praeconesapu<lLugdhnum, ubi primum, et quidem
slsfepreces recitandae, dectiflari solebant, et iis minui velui ex occasione fidtesCliristi annuntiatii : qui vix
qiiae festo propfia non esse intelligebaiitur, ne lon- duabus ampiissimis civilatibiis docirina Chrisliana
gius quanv par erai officia proteiidererilur. Altcrum imbuendis sufficere potnerunt, idque furtim et clan-
addo, ne prologus iniliOVitaepraefixuscuiquam impo- "„ culuin proptef diligenlem praesidum inqtiisilionem.
riat et cbnteihptjirii operi afcessat, luee fciarius esse Deinde diu posl Poihini martyrium legimus Vfeson-
non prologum auctofis esse, sed ieciioutem quamdam lionem ei Valeniiarri nondum Chrisli fideiri audisse,
ex Breviario aliqiio liuc nvala arte iranscripiam et et ad ulramque civiiatem nvissos ab Irenaeo qui illifc
asstitam vifceprologi. Pofro aniiquitale et auctoritale praedicarent, ut superius retulimus, quos nec adliuc
riarratiohis Huj*usscripti confirmatis, mirum iri mo- episeopos inslitutos tesialur. Et tamen Vesontio
dum innolescil GaHicanaeEcclesiae slafus lum Lucii Lngduiio non distat longo iiinferJsintervallo , Valen-
Veri impferalQris, irenaeique episcopi Lugdunensis lia nvulioetiam vicinior. Denique quam funditus jaeta
lemporibiis, lum etiam Decii Gralique consuluin et per illanvregionenv fidei semina eradicarint, nascen-
sanfcii Tropliiihi Afelalerisis episcopi retaie. Concinit tesque EcclesiTis popularint subsequerites persecu-
enirii aufctor illfe Severi Sulpicii teslimonib, serius liones, vcteribus moimmeniis testaium habemus. Illa
trans Alpes Dei religionemsusceptatn asserentis, ma- eniiu qunB ilai*coAurelio et Lucio Vero imperanli-
nifesihmque facit et paucos per illa tenvpora Christia- bus, Polliinum susiulit, ila desreviil: wore cvtisywa.!
nos fuisse paucissimosque proinde episcopns. Ita kv.TOV Svo h.yXnaiaviravTa; TOUa,7io\i8uioi;,v.uX8t' 5v
eriim Stalim ah iiiitio de Deeii Saiurninique tempori- f/.«),to-T« T« iv6u§£; adeo ul ex utraque Ec-
o-uvEio-Tijxtt
biiS.:817 Tempore Ulo quo posl corpbreum Dominiet ctesia prmslanthsimi gnique, el quorum maxiine labore
Saliititorh adventiim,exortusin lenebrisSolipsejusiiiim, alque iiuluslria res Itic coiistituta fueraht, simul omnei
spieiidbre fidei illuminare occidentalemplagam cmpe- lenerenlur (Epist. Eccl. Lugd. apud Euseb. lib. I,
ral: quiq SENSVM ET GHADATIM in omnem lerram sonus cap. 1). Quibus addurit Acta S. Epiphodii, qui in ea-
Evangeliorumexivii, TAiiDOQUE PROCESSU INREGIONIBUSdem persecuiione marlyfio coronaius est, quod per
NOSTEIS aposiolorum prmdicatio coruscavit. (Apostolo- G illam pene ad integrum Clirisiinomena genlilibuscrede-
rum noniine apostolicbs etiain viros et apostolorum relur exstinctum.in alia vero persecntione sub Severo,
shfccessorescomprehendii. Pergit aticlor.) C«»iRAR_E quae Irenreum Pothihi successorem ccelo iransmisil,
in aliquibus civitalibus ECCLESI/E PAUCORUM CHRISTIA- quantam vastitatehv Ecclesiis intuleril, doceht noS
N.ORUM DEVOTJONE CONSURGERENT, el crebra mhetabili Usuardus aliique Marlyrologioruni scriptores, dum
errore' gentilium nidoribus fmiidis IN OMNIBUS LOCIS narranl Irenoeum cum omni fere civitath sum poptilo
TEMPLA FCHARENT, 'nnle diinos sdlis pturimos, id esl, coronatum esse glorioso martyrio. Quibus suffragalur
Decio et Graio corisulibus,sicut fideli recbrdaiione re- Gregorius Turonensis lib. i HislOriaecap. 27, si (a-
linelur, etc. Etiteriiih post medium, Pauch id lem- meri illius est caput istud, quod et in mss. nohnullis"
porh Clirhtianh. Quaequomodo cum iila episcoporum codicibus dcsideratiir, Cl aliqua quibus suspectum
muliifiidine, quam alii sfssenint, cohcillari qneant, reddalur continet : velut cum Vetii Epagathi et alio-
plane non inieliigo. Certe Tlieodoritus de sancio Ire- rinn marlyrum quadragirita octo passionem Irenaei
naeo ila Ibquitur in primo dialogo Immutabitis dicto, nvarijTium subsccntam esse scrihit. Qtiamohrem quafe
ut Galliarum apostolum fuisse significei: E_J_J)VKIOV , de poslerioribus isiis nvarlyribus lvabet Gregorius,
inqilit, o; TOV Xlolv/.upTzo\> §tSa<7y.a).i«_«tn.),«u(;.v,lyt- jun.aenda esse opinor cuin iis quae inilio capilis scri-
yovst§£ifa.tjxiip r«W«Twv.T5v lcTrefiwv;idesi, Irenmum, psit de Pothino; creieris, quaeinterpolata esse viden-
qui Pdlgcarpi auditor ei discipulusfuit, liimenqueGal- tuf, reseciis in Iijinc niodiun : Ex qwbus ei ille pti-
loriiin Occidentaihtm. Et in cpistola iiiinciipatoria inus Lugdiinensis Ecclesim Pothinus episcopusfuit, qui
compendii haerelicaruni fabularuni ad Sporaiium : plenus clierum, divefsh affeclus supplicih pro Chrhti
Ei^-OTK.ou, inqhil, ToiiTaKe),TtK<i r.al y£apy^&cr.i/TO;r.al j. nctnine passus esl. Post liunc et quadraginla octo mar-
$>_iT«ravToj l'6vi};id cbt, Irenwi, qui Cellicas genles lyres passi sunl: ex qnibus primum fuisse legimus Ve-
excbluit et Hiuminavit. iittih Epagaihum. &\ cui lamen placel narratio de
10. Observaiione dignum est, et pro seriienlia Irenaeo, qiiae alipqui vera potesi esse et ex bonae
nostra hon inyalidum argiinienium, qubd Eusehiiis notn monumentis defcnpia , liinc habemus quod
dteGallicanis iliofum tfemporUnvepiscopis , si Poilii- tania cum Ireiiapomultitudo Clirhiianoruin ob confes-
iihmetlren_eumexcipias, nhihquam mentionem facit, sionim Doniinici ilbmiitisesl jugulala , ut pcr plateas
sive cuih de Ectelesiarum fundatione, sive cmn de flumina cuffefeiil di sanguiiie Clirisiiano, quorum nec
IiersecUtionfegehiilium, sive ciim de judiciis adversiis nutnerurii nec tiothina colligere poiuimtts. Hse igiuir
liaereticoshabitis , seu denique cum de coniroversia pcrseculiones ita vaslarunt vix puerascentes Eccle-
paschali, conveniibiis ea de fe congregatis, epistolis- sias, ul peiite exstinxerint; 819 *ta ul nvirum non
qiie scfiptis ad Ecclesias. Urius ubique Liigdimensis sit quod Jiarrat atictor VitueS. Saturnini, raras pau-
epjscopus comraemoralur; nusqiiam.Vierinensis,niis- coruhi Chrisiianorum Ecclesias ftiisse in Galliis, cum
qhairi aliarum civitaiurn antistites. Hocin illainsigui ad.eas uiissiis est Satuminus una cum Trophimo dt
epistola martyrum, tolaque Eusebii de iisilenvnarra- quinque aliis coepiscopis.
tione clarum esi, lib. i, c. 1. Hoc cap. 5, ubi orta de 12. Cum iuiperatorum et praesidum' Romanorum
Montano, Alcibiade , Theodoioqne' pseudoproplieiis lioc esset consilium, ut Chrislianam religionem ps-
contentlone :'Qui-in Gallia, itiquit, eranl fralres, pri- iiisu- dclerent in Galliis , ubi primum visa est sub
vgtum de his judicium suum eidem ephtolce snbjunxe- Lucio Vcfo exsurgere, dubium non est quin diligen-
 177 DISSERT.: V. APOLOGIAPRO S. HILARIO ARELATENSL M
tissime per omnes Gallias inquisierint adversus Chri- Asestns? an mvnus necessarius agonizanti Ecclfesiae
stiaiios. Nulla tamen perstecutionis corilra aliam Irenaeus, lumen coiumenque afflictj gregis? Immo
Ecclesiam rivola. mtemoria uspiam iiabetur, pfaetter vero magis tunc necessarius : postea enim sublatis
eam qiiae Lugdunenses V.fenhensesqiie fideifesexer- per martyrium Poihino caeterisque Ecclesiae aluiniiis
cuil. Quis poffo credat nullam hujus.(si fuisset) hb- ac ministris, quievit ad tempus genti.Iiumfurpr, per-
titiam ad Eusebium pervenluram fuisse, nullamve de seciiiiohisque aestus deferbuit. Deijide nqn arieo diii-.'
eamentionem faciendam a martyribiis Ltigdunensi- turna terat Romana profectio hoiriini apud Lngduiiuin
biis, qtii procul dnbio eas EcclesiaS nffeclti et solli- consliiuto (quippe quae quadraginia dierum spaiio
Ciludine sua fovissent, quarum fundairienla jecissent facile confici pritest), ut ab ea suscipienda deterreri
ipsi, quasque Asiaticis Romanisque non niinus curafe posset quibuslibet rerum angustiis Irenavus,
esse et amori probte noveram?- Sunt etiam iri libris Irenaei pluraquae eura ftoinam
Jam vero occurrendum est obj'ectioni quse cuivis petiisse innuunl, qualia sunl quafede Romana Eccle-
facile in menteih veniet adversus noslram de unico sia Romanisque pontifieibus, el quae adyersus schis-
Galliarum episcopo opinionem. Si, inquis, ij,a est, a malicos Romae convmorantes scribil. Denique ih.ijor
qtio Irenaeus post Pothini mortem sacerdotii honorera erat Clirislianorum erga martyres liOnor ac reyeren-
consecutus est per imposi.ionem rnanuum , qnam tia, quam ut eomm consilia ac vota inier.Ipsos car-
riehvoneeessariam esste inficias iefil? cerum squalores concepta negljgerent, aut in irriluiri
Respondeo hanc dignitalem consecfaiioneniqiie ab railterent; Lugdunensium porro martyrum eo potiof
ipso pOntificeRomano adeptuhv esse trenaeum. Quod fatio haberl debuit, quod Pothinus, qtii lolius illius
in ea profectione coniigisse reor, quanv ex nvarlyrum j> Ecclesiae caput erat etpastori.;martyrum quoquedux
delegatione susteepit teste Eusebio; de qua qiiideiri et coryphseus in Gallia fuerat,
non Itevisoritur difficultas. Sed quid si anle Potliini martyruraque mortem ad
In ires porro varias opinionteSscihdi video aucio- Eleutherum profectus est Irenaeus? Jam cefte eva>
res gravissiraos, cardinalem Baroniunv, Franciscuhi hescet Valesii objectio ipso etiam confiliente, quaa
Feuardentium, el Henricum Valesium (ff. Valesius alias quoque non nocet. At revera eum vivenle adhuc
not. ad. c. 4 lib. v Euseb.), llic legationem iliam a Potliiuo Romam petiisste suadet narralionis Euse-
Lugdunensi quidem Ecclesia, annitentibus mariyfi- bianae 821 series, qui.primum legationem Irenoei
T)us,designatam esse existimal,taii) in Asiam quam ad commemorat, lunvPoihini morteiii irenaeique in ejus
Romanump'onii(icem;Iren-eumquead eam obeundarii locum substitulionenv edisserif. (Quod enim de illius
a clero deleclum, a martyribus coiiimendatum esse, episcopi morte superius dictumeratjhoc ex necessitai-
verunv supervenienle Pothini mofte in alium.fuisse tenoninierrumpend.eepistol_e martyrumcontigii, nfeo
iranslatam, Irenaeo Lugduhi retento, ne in lanta re- Eusebio narranti iribuendum est.) Suadet elianv Hie-
rum difficultate suo praecipuo lumine ac sustentaculo fonymus s qui in libro de Ecclesiasticis Scriptoribus
privaretur viduata hiOx suo pastore Ecclesia. Ffbn- h_ecde Irenaeo.habet: Irenmut, Poihitii epitcopi, qui
ciscus verOFeuardeniius in Vita sancti Ifen_ei Ope- Lugdunensemin Gallia regebat Ecclesiam presbyter, a
ribus ej'us pr_efi_:a,utraque legalione puiat Irenseum MARTVRIBUS ejusdeiii loci ob quasdam Ecclesim quw-
esse perfuiictuni adliuc Pblhirio iri vivis agentfe,a quo stiones legalus Romam MISSUS, hqnorificas super no-
el a caeieris marlyribus in carcere consiilutis ad mine suo ad Eleulherum ephcopum PERFERT liltetas.
Eleutherum papaiivetad Asianos liatres missum esse POSTEAjam Polhinp ptope nonagenatib ob Christurii
seribit. Baronius denique ad an. Ch. 179 pulat Irte- G inattytib coronato, in locum ejus sttbsliiuilur, In liis
nseum a martyribus missum essfead Eleiitlierum pii- distinguit apertissime reruin gestarum ordiuem, ut
pam (de Asiana profectione nihil scribfens), et teani primum legaiione perfunctus sit Irenseus. non a Lhg-
re ipsa obiisse legatiohem. Ultimam hanc apinioneni, duneiisi Ecclesia, sed a manyribus missus; postea
quae Baronii est etPelavii, paucis excepiis ampleeii- yero in locum defuncti Poihini consecralus. Quibus
mur. Priniuin quia Eusebianrfenarralioni mngis con- • vel Eusebium interpretatur noh ita rerum tempora
sona; auctor quippe ille refeft ex epistola nvartyrurtv discernenlem, vel istud etiam ex aliis auctoribtis re-
ab iisdem missum esse Romam Iren_eum; htiiveau- fert. Alios enim ab Eusebio auclores ea de re consul»
lem legatione sua non esse perfunetum minihvteasse- tps esse ab Hieronymo, suggerere videntur nonnulla
rit, 820 qhod procnl dubio animadveriisset, liavc discrimina quae inter ipsius et Eusebii narralipnem
enim intererat plurimum tion ignorari. Deinde quia reperiuntur : hic enim diserle Pothinum asserit no-
suffragatorem babemus Hieronymum, qui Romaediur riagenario majorem fuisse; ille fere nonagenariutu :
tissime commoratus , scriniorumque aposiolicorum Hieronymus Irenaeum yocat Polhini presbyteruin ;
p_arlicepsfactus, hocpartim ex tradilione Urbis, paf- Eusebius, EcclesiseLiigdunensis : primus aitjlrenaeum
tim ex nvonumenlisadhuc tunc snperstitibus poiuit bonorificas super nomine suo litteras deiulisse; nihil
ediscere. Ab hoc uifoqne scriptore aegre admbdiim tale in Eusebiano epistolae fragmento reperitur quae
divelli debemus , nec nisi gravissimis momentis ac ex his verbis coniinhisse videtur laudes Ireuaei,
rationibus abrepii, quae in praesenli negotio noh oc- nomini ejusdem responderites; qui quidem, ut
currunt. Quod enim scribitdoctissimus Eusebii illus- cap. 24 lib. v^scribjt Eusebius :-Nomini suo vere re-
tfator Vaiesius : Quod credibile noti est posi mortem j) spbndens, nec solohomine, sed eliatn vilminstituto ue
Polhihi ephcopi destituia suo paslore Lugdunensium proposilo pacificus, pro Ecclesiatum paceJiwc monuit
sEcclesia, confessotesillos etmarlyres Clirhli Irenwttm et allegayit. llis. simiiia viderat Hieronynvus in tepir
ptesbyierum tam ptocul amandasse, idqtte in ipso pet- stola integra maityrum de irenseo j quse forlfeapud
secuiionh ardore. Erat enim lrenmus ptwcipuuniiluiiien Egesippnm jacebat; quem ssepe laudat tamquam re-
et decus Lugdunensh Ecclesim, quemadmoclumex epi- rum ecclesiasticarum indagatorem scriptoremque
slola ntatlyrtim dhciriius; et quo uno maxiine univetsa curiosum. Egesippus enim, leste eQdem Hieronyino
loci httjns Ecclesiasustenlabaiur. Hoc , inquam , noh Iibro de Scriptor. ecclesiast. : Oinnes g Passione'
urget, nisi adversus eorum opinionem qui Irenaeuiri bomiiti usque ad suam wtatem ecclesiaslicotumactttum
ad Asiae Phrygiaeque fratres perrexisse exisiimaiii. texil lihlorias, el asserit se venhse sub Aniceto Romam,
In eos vero qui Romam tanlum ad Eleutheruiii pro- ei persetierasseusquead Eleullierum ejusdemiirbis epi-
fectum esse, cuiri Hieronymo, immo cuni Eusebio scqpum. Unde cuni Eleulherum sub, ejuS ponlificatus
sen.iunt, niliil prorsus facit. Non enim aGsurdecre- initia adierii Irenaeus, potuit Romaevidere Egesippus
detur profectus esse Romam Irenavus statim post lre.na.um. Sed sive yiderit, sive non, ad ea cerle
Pothini mortem ob magni momenti negoiia, ctim ttempbra perveuit in quibus b_ecin Galliis agebantur,
absurdum non fueril eumdem illuc directum esse a quse ab eo in sua hisioria esse praelermissaiquis exi-
Potbino caeterisque maf tyribus adhuc in carcere de- stimet? Quamobrem Hieronymo, cui auclor isle farai-
tentis. Eratue enim tunc iiiinus destiiuta pastore suo liaris erat, Udes maj'or est habenda quam cuiquam
Lugduneiisium Ecclesia? an remissior perseculiohis alteri.
 479 PASCH. QUESNELLI DISSERTATIONESIN S. LEONIS MAGNIQPERA. 480
Jam vero ut Valesii arguhiebtuni in hostrse opi-. A Phrygiaii), quae Irenseo non estimposita, allera ad
nionis pairofcinitimConVeriam,numquam mihi per- Elfeutherum, quam unicam ut susciperet Irenaeus
•suadebit, nteccuiquam aliirem attentius corisidferanli, rogatus est a marlyribus. Qui Asianadefuiicluri erant,
confessoresillos et martyfes Chrisli, ipstim Poihinum ' non stalim profecti sunt, quoniam non exteroplosese
poniificem, totamque illani Ecclesiam, id 822 ce" navis obtulit, quse in Asiara Phrygiamque veia face-
pisse consilii, ut Irenaeuspraecipuumlumeri et decus . ret, legatosque illuc deportaret; cujus pccasio anle
Lugdunensis, irnmo et totius Gallicanrc Efeclesiac, completum martyrum agonem non occurrit. Cuin
ctii uni incumbebat novelli hujus.aedificiimoles, tam vero Romani ilineris aggrediendi numquam non
procul amandaretur, in ipso, inquara, persecutionis praesto esset occasio, et magis urgeret causa quoeIre-
ardore, episcopo in vinculis posito, supreiiiamque nseumulRomamiretimpellebat, nihil fuit quod illum
nvortis sententiam jarrijahvexcepturo, plurimis in illa diutius apud Lugdunum retineret, ac proinde viaese
Ecclcsia Chrislum abnegantibus, ouinibus, nt ait dedit statim aique huic muneri obeundo deleclusest.
idem Eusebius, tnnc lemporis gravissimo metu per- Rem totam uno verbo conficio : cum lemeraria
crilsis, et li-crentibus ob incertnm confessionisexi- yidealur eorum conj'eclura qui Iren_eum negant Ro-
itiin, comprehterisisex utraque Ecclesia praesiantissi- nianaiu lcgationem obiisse, perinde mihi estseuanle
mis quibusque, et quorum maxime labore atque Pothini mortem, seu morluo eodem, iter aggressus
induslria res illicconstilutaefuerant, qui siihul omnes sit Irenseus. Sed si post morlem Pothini, quod pluri-
in carceribus delinebantur; vix, inquam, stedne vix bus. placet, profectus est, adeoque anlequam illius
quidem credibile est Ireiiseum, trepidanli Ecclesiae successor ordinaretur, profefcloinde probabilior eva-
tam necessarium, Romam mittendiim lunc lcmporis 'n, dit sententia nostra : argumentum enim est ordina-
fuisse obhoc soluiriut litteras ad Eleulherum perfer- lionem pontififcis non potuisse turic temporis sine
fet, judiciumque Gallicanbrumfratrum circa novellas vicinorum episcoporum auxilio celebrari; alioquin
Montani ejusdemque farinae homintim propbetias. de nulla re prius cogiiasset illa Ecclesia, quain de
Debuit igitur subesse alia liujus profectionis causa substituendo in locum Potliini episcopo in tanlis re-
longe majoris ista momenli, quse eam ipsam Eccle- rum augustiis pernecessario, necreditum sui Irenaei
siam propius attinefet, quaerjueineluctabilis esset ex lam fonginquaprofectione exspectasset; sed nec
hecessitatis; nullaque alia fuii,Vmcoqtiidem judicio, profeclioni manus umquam dedisset Lugdunensis
quam ut Ecclesisejamjara suo paslore viduandaeper clerus.
alterlus consecrationem suppetias fefret poniifex His pertractatis ac elucidatis manifeslura est, nisi
Romanus. Ctim enitrialius eb tempore non essel in fallor, nibil ex liocEnsebii loco, quem non indiligen-
illa saltem parte Galliarum episcopus, ut contendi- ter excussimus. posse erui, quod Arelatensis Eccle-
mus, qui manus posset imponere, hecesse fuil ad sise jura concmiat ac pessumdet.
Romaiiumconfugereepiscopum, lum propter vicini- 824 CAP.XIV. Quid de Celidoniiappellationegd
latem , tum propter potenliorem , ut loquitur ipse sedem apostolicam seniiendum sil? Et ulrum eidem
Irenaeus, principalitatera : non quidem ut alter epi- cqniradicensHilarius Arelatensisordinem a majoribut
scopus in eadenvEcclesia Polhino adliuc vivenli su- suis cusloditum lurbaveril? ubiprimumde causa Mar-t
perordiriareihr, sed •ut'ye'1in alia Ecclesiaconstituere- ciani Arelalensh epitccpi. —Nunc ad alia capita pro-
tur, vel in Liigdunensi,quod revera factum est, allalo perandum, quse Leo nosler adversus Hilarium urget
Romam de coiiiplfetoPolhini agone nunlio. Hsec, in sua epistola, atque irnprimis examinanda Celido-
quantunv sapio, inens fuil mariyrum, hoc eorum C nii appellalio ad sedeiri apostolicam, quam cum scgre
consilium, cum IrenaeumRomam direxerunt cum lit- admodum tulissel Hilarius, et judicium suum a Lcone
teris cbmmendaiitiis. Huc effusaeillae laudes specta- relfactari non debuisse slrenue adversus ipsum con-?
bant, ut Irenaeus Lugdunum Temilteretur a ponlifice tendisset, haecgravissimaeinler ulrnmque simuliatis
sacerdotali lvonoreorriatus; non aliam enim.ob cau- origo f|)it. Haecigitur S. Leo in ea epistola ad pro-
sanv ejus merita extbllunt Lugdunepses, zelatorem vinciaeViennensis episcopns,quibus.jus suum ex an-
eum Evangelii Chrisli prsedicant, ac gradum presby- liqua consuetudine in Galliis recepta defendit. No-
tferii, qno ornabalur, Commendaiil, quanvut sua in biscum, inquit (ICpist.10), tieslr.1fralernitas recogno-
illum vota pro episcopali munere conferrent, ante- scat aposiolicamsedempro suireverenlia avestrw eliam
quam m.ariyrio absumerenlur; universus ehim pene provincim sacerdotibus, innumerh relalionibus este
clerus in vinfculiseral cum suo episcopo. Haslitteras, contultam, el per divetsatum, guemadmoduirivelus
inquiunt, ul adte pefferrei, fratri et consorti nostro consueludo poscebal, appellatioriemcausarum aul re-
Irenwo persuasimus; it horlamurnt ipsumcmitris an- trdctata aul confirmalafuhse judicia; adeo ut, seivata
lepoiias (exttv ai «CUTOV IVizapaBiaii) tamquam xelo unitqte spiriiut in vinculo pacis, commeanlibui hine
singulari pro TeslamenloChristi prmdiinm. Si porro inde litlerh, .quod suncie agebalur, perpelitmproficeret
putaremttsalicui ex loco (seu dignitate) coiiferrijusli- charilati. Quoniamsoiliciludonostra non sua qumrens,
tiqm, eum tamquariipresbyterumEcclesim(Itunc enim sed quw sunt Clirhii, dignitatem divinilus datam nec
gradum bblinel) libi imprimh commendasscnius.His Ecclesih nec Ecclebiatumsacerdolibusabrogabal. Sed
enini verbis, h TzapaSiaei,lrenaeum anfeponi caeteris hunc tramitem semper inler majpres noslros et bene
cuperc sedemonstrant, utantenosChristophorsonus j\ lenluni, cl salubriier cusloditum,HiltiriusEcclcsiarum
animadveriit in sua Eusebii Tersione; quod intuitu stalum , et concordiamsacefdolumnovis prwsumplio-
dignitatis 823 episcopa.is, quam ei conferri perop- nibus turbalurtts exceitit; ita sumvos cupiens subdert'
tabant, mihi videtur esse ab iis scriptum papte Eleu- potestati, ut ic bealoapostolo Petro non patialur ette
thero. subjeclum,eic.
Ut demum ei difficultati satisfaciamus,quse ex fine (a) Coniroversiae cardo. in co positus esl, utruin
capilis 5 sumithr, ubi litterae marlyrum de pseudo- recepli lunc in Gallia canones et GallicanaeEcclesiae
propbetis Montani yidentur non perlatse esse ante moresac consuetudoid ab Hilario exigerent, ut.en-
Potbini moriem, cum subjunctae fuisse dicantur ab iciiliam rite cl canonicein Gallicanasynodo prolatam
Eusebio amplissimae illi Lugdunensis Ecclcsia.de ab episcopo Romano ad examen revocari, et vi ap-
marlyribus epistolae, dico duo distinguenda esse in pellationis aut coiifirmarVautrelriiciari sineret.
Eusebii narraliOne, quaevulgo non discernuntur. Du- Quid posterioribus saeculis actum fuerit vel ficri
plex ciiim legatio ibidem indicatur, una in Asiam et debuerit, qriid novo, utaiunt, jure, nostravel majo-
v
BALLERINIORUMANNOTATIONES.
(a) Quaeinhocet sequenlibus capitibus proferun- Celidoniiappellalione judicasse; nec consuetudinem,
tur, ad vivum resecantur in observ. part. i, a cap. aut canones, hiulto aulem minus divinum jus Que-
4 ad 7 usque. Hanc controversiam revocari ad quce- snelli stentenliacfavere, Hilariique apologiam male ab
•stionemnon meri facti, sed juris; et jure Leoiiem in eodem contexlam exinde patebit.
481 DISSERT. V. APOLOGIA PfiO S. HILARtO ARELATENSI, 488
rum noslrorum setale, quid etiam per illa lempora in A ciarum episcopis opem imploraverunt, praecipueque
aliis provinciis fuerit usu inductum, non est bic ani- a Ronvano et Carthaginensi, quorum maxima, licet
mus inquirere : quippe quod ad Hilarii causam non longe.dispar, erat in Ecclesia auctoritas. Ad utrumque
facit. Salis enim superque sanctissima ejus memoria ergo lilteras dederunt Faustinus Lugdunensis epi-
abonmi improbaecupiditalts nota vel violati ponlificii scopns, et Romanse prpvinciae, id est Narbonensis
juris suspicione vindicabitur, si nihil ab ipso prae- solidae episcopi. Inprimis vero Rbmanum episcopum
sumptum 825 esse oslenderimus, quod Gallicauae tamquam coetus cpiscopalis caput apiceraque sollici-
Ecclesiaeconsuetudini consonum non esset, nec nllani tabant, ut Ecclesise sub schismaiici episcopi jugo la-
umquam appellalionem a Gallicanis partibus ad Ro- boranti adesset auctoritate sedis suae fretus; qnod
mani episcopi tribunal esse delalam ab ipsis fidei in- eam ob rationem egerunt quod et iiullum in ea pro-
cunabulisusqueadHilarii Arelatensisiempora. Totum vincia sibi imminentem habebal Marcianus, et non
igitur opus, lotus labor noster iu examine erit facii, ita pridem a sede aposlolica transmissum acceperat
non in discussione juris, qusc ab institulo nosiro Tropliimum, de cujus indigno successore Marciano
aliena est. Quod ul rite ac secundura jtins ipsius apud ipsum querelamdeferendi jus hahebat. Tardante
ieges inquiratur, non ex Leonis epistola aliisque vero Stephano, nec suppetias ferenle, iierumadCy-
scriptis discutiendum est; nemo enim in propria prianumscripsere Galli, ut ipse apud Romanum in-
causa testis est idoneus, sed ex publicis, quae super- stanlius ageret de Marciani deposilione procuranda.
sunt Ecclesiacraonuraentis, quae quid in occurrenti- Fecit quod rogabatur Cyprianus, deditque litteras
bus episcoporum causis gestum sit, sincere exhibent. ad pontificem querelarum precumque GallicanaeEc-
Porro jara a priraordiis seminati intra regiones no- T.
" clesiaeindices, in quibus utriusque
' Ecclesiaementem
slras Evangelii lioc antisfitum Gallicanorum raentibug ac disciplinam licet intueri.
inolevit, quod Afficanis semper fuil persuasum totis Dum igilur Stephanum conveniunt per Iitteras suaS
his quadringentis quinquaginta et amplius annis: Cyprianus, el per Cyprianum episcopi Galliarum,
nempe (a) episcopalum unum esse atque indivisum, quid, amabo te, ab eo pra_staricuj.iuniacposlulant?
cujus a singulis in solidum pars tenetur; ac proinde An ut Marcianura ad se evocaluni iribunali suo prae-
si quem ex portione gregis Chrisli ascripta, qnam sentem sistat? minime. An ulaliquem e lateresuo
regit pastor unusquisque ac gubernal, in aliquod cri- deleget in provinciam, qui perduellem episcopum
men prolabi conlingeret, apud eumdem agere cau- vicaria sui potesiate judicet? Neque hoc magis. Forle
sam suam compelli debere, servalo appellandi ad ut esede sua sententiam lerai, qiiam Galiicanis post-
provincialem vel eliam ad majorem synodum jure. modum episeopis tamquam exsecutoribus effeetui
Si quis secus fecisset, et ad exlraneos judices vellet mandandam commitiat; vel titab ipsis quidem ad-
per appellationis libellum confugere, is episcoporum vfersusMarcianuin judicium ornari imperct, quod ad
concordiara cohserentem collidere, unitatemque scin- se iransmissuni disctiteret, et prout e re visum esset,
dere merito putabatur. Auctoritas autera quse epi- vel confirmaret vel infirmaret ? Nihil tale vel som-
scopis quibusque in suos presbyteros cseterosquegre- niatum a Cypriano. Qui si tale quid faciendi ponlificl
gis sui aluranos compelebat, haec eadem metropoli- Romano auctor fuisset, 827 thnuisset profecto ne
tanis una cum provinciae concilio in comprovinciales queraadmodum in causa Apiarii scripsere Coelestino
episcopos deferebatur jure quodam naturali et con- papse e synodo Africse generali Cyprianici vigoris
sueiudine ab oranibusrecepta quara sacrosancta post- ac episcopatus haaredes : ne, inquam, fumosum ly-
modum conciliorum firmavit auctoritas. C phum smculiin Ecclesiam Clirisli, qum lucem simplici-
Hanc discipHnaeformam testalam habemus illustri latis et htmilitalis diem Deum videre ctipienlibus prm-
exemplo, quod ex iis quse Nicsenum conciliura prae- fert, viderelurinducere. Quid ergo aSlephanopelunt?
cesserunt, superest unum in Gallicanis monimen- Hoc unum, ut Gallicanos episcopos plebemque Are-
tis; (b) in Marcianiscilicet Arelatensis episcopi causa, latensem moneat ne ultra Marciano comrnunicent,
qui Novatianorura partes in Galliis fovebat, pluri- sed ut, eo abstento, altcr in ejtis locuin eligalur.
mosque e calholico grege suo pridenv afflarat veneno. Video quidem auctores nonnullos magni nohiinis
Non me latet eam S. Cypriani epislolam ad Slepha- lianc epistolam mirura in iiioduin j'actare pro supre-
num poiitificemRomanum, quseMarciani nobis histo- ma pontificis Romani in episcopos deponendos pote-
riain pandit, suspectaeapud aliquos fidei esse habitaro, state : qnos aemulatus aut etiam prsetergressus no-
immo apertse veSi.af argui a doclissimo antiquitatis vitius quidam scriptor multa aggerit bomine causis
scruiaiore Joanne Launoio. Verum ab omnium edi- forensihus procurandis addicto digniora, quam in
tionum Cypriani procuratoribus pro gcrmana habetur, Iheologicis versalo. Priraum igilur quod ait hoc esi,
imprimisque a clarissimo inler crudilos Rigaltio, nec in epistola Cypriani de Marciani cpiscopi depositione
non ab erudilo viro Lomberto, qui et privatis quas agi. 2*Ex eo quod Cyprianus Marcianum ad synodum
ad nos ea de re scripsit pro communi necessiludine provincialem non petil remitti, synodorum provin-
Jitteris eam epislolam Cypriano doctissime asserit, cialiura in episcopos deponendos poleslatem sibi
et publicis etiam notis, quibus clegaiilissimam suam persuadet pessumdari. 3* Cyprianum in liac epislola
Cypriani versionem nuper ornavit. 826 ^am etiam agnovisse in episcopo Romano supremam cpiscopos
episiolam exhibent peraniiqui cohices mss., quos U judicandi potestatem, in eosque primara deposilionis
iuler Veronensis, ut oplimav noiae, laudandus, cujus sententiam ferendi. 4° Ilujus potestatis in Romano
meminit ediiusCypriani codex Thuaneae bibliotbecae, pontilice causam et fundamentum hoc esse, quod
ad cujus mafginem descriptae sunt varise lectiones sedes Romana sit fons el origo sacerdolii Jesu Chrhli.
ex variis Italiau bibliolliecis exeerpta.. Denique nihil Ita enim interpretatur haec Cypriani verba : Unde
est quod a Cyprianica diclionfeabhorreat, vei ab ejus unitas sacerdotalh exorla est.
menie sit alieiium, ut merilo genuinus illius auctur Quod ad primura attinet, nequaquam verum est
credendus sit Cyprianus. hic agi de depositione, cujus ne nomen quidem ap-
Marcianus iguur Arelatensis episcopus Novatiana paret in epistola, sed de absteniione agitur; cuj'us
labe infectus Gallias vastabal sedis suae amplitudine a deposilione discrimen qui ignorat, ad judiciorum
fretus. Cura autem caeteri episcopi Gallicani adversus canonicorum Iractationem illotis, ut aiunt, manibus
hoinhiem in sua provincia poientem uihil ahderent, pedibusque accedit. Supponjt enim Cyprianus Mar-
nec id etiam temporura ratio sineret; cum praeterea cianura sine ulla synodi scntenlia vel alio judicio,
plebs Arelalensis Marciani fraudibus decepta episco- sentenliae adversus Novatianum prolatse subjici de-
pura suum tueretur ac defenderet, uti ex epistola bere. Quid enim egisset synodus? an errorem dam-
Cypriaiii licet conjicere, a caelerisexterarura provin- nassei? atiu Novatiano jam olira proscriitus fuefat
BALLERINIORUMANNOTATIONES.
(a) Videobserv. ^art. i, c. 7, n. 11. (b) Confer ibidem c. 5, n. 6 et seqq.
 m PASCII. QUESNELLI D1SSERTATI0NES IN S. LEONlS MAGNIOPERA. 484
,a coiicilioplurimoruinsacerdbium, ril loquitur Cypria- A Matcignum pervicacem,et superbum el clivinmpietalh
nus, qui el pariem se illins fuisse tcslatur. An ideo ac fraternm saliilh inimicumcoltegio nostro insultare
adQrnasset judicium adversus Mafcianum, ut is ijj paliantur, quod necdutna nobh videtur abslenlus; ubi
schisroalicOrumnumpro esse convinceretur? Sed ha- per illud SOBISsatis insinual Gallos nou solius Ro-
bebant omnes episcopi tolaqiie provincia confiientem mani poniilicis sentenliam altendisse, sed etiam Car-
reiim, qui cbnvincVde errore propugoato nolvindi- tliaginehsis, quem et pro sua parte in Gallias scri-
gebat, ciiiri palanj.Vutlestatur hic Cyprianus,'cof/egio psisse verba haecduhitare non sinunt, prajserlim cum
ephcoporuin insultqret; -cu.mjamptidem jactarel et superius dixerit: Cut rei nosiiumest consulereet sub-
pfmdicarjet,quodNbvalianostudens et ejus pervicaciam venire, frqler charhsime; el postea suunva. fralribus
sequens, a cpmmunione se ecclesiqslica segregasset; Gallicatvis postulamm esse asserat auxilium. Soia?
eiim episcopis illuderel, et de majistale ac dignilale tium, inquil, nosirm opitulalioiih expo"scunt.Quain.
.Ecclesimjudicqret; cum se Novaliano conjungens, ad- quam nemo, nisi i.n apostolicamsedem male affeclus,
versarius fnhericordiwel pietath exstaret, el ipse jam negaverit tanlo jvlusponderis et aucloritatis habere
esset ab universh sacetdblibus judicaius (Ephi. 67, lilteras Roniani pontificis quam Cypriani, quanlo
edi_Pamel.). An>.deniquesynodus congregaretur ut Roma pra3siatCarlhagine, acPeirus appstolus, caihe-
depositionis -.ententia in Marcianum pronunliarelur? draequeapos.iolicaebaeresStephaiius caeterisapostolis
Yeium jani eamipse, ut ivioxvidimus, pronuntiarat, atque.episcopis prrceniinent.
a comtiiunione828 se Ecclesiwsegregans, a callwlicm Quod seeundo loco alfirmat auctor ille, Cyprianum
Ecplesiw yeriiaie, titgue a cerpbris.nostri, jnquitCy- nullam fecisse mentionem de synodo, ihiemperan-
priiinus .(Ibid,), \et sacerdolii consensionedisjungens, _" tiusque"insultal dbctissimo praesuli Petro de Marca,
'tenensqueliwreticmprwsumplionh durissimam pravi- quasi aliquid quod synodorupi poteslaii suffragetiir,
taterii. Unde cum ait Cyprianus deMarciano : Senten- in hac epistoia quaerenli frustra, insulse adiiiodum
tiam npiidicai, sed accipiat, non de nova sententia hoc seriptum est. Primum enim ex dictis inanife-
vcl a synpdo yel a ponlifice Romano, ut pulat auclor stum cst nullam fuisse synodi cogendae iiecessiia-
ille, prpfererida scrjbii; se enim ipse satis explicat tem, cum jarapridem Marciapps in Novatiano damna-
Cyprianus, cum slatim inlerpretaiionis vice addit: tionis excepisset senieniiam, sufficferctqueut Ro-r
•Cttit»ipse sit ab: iiniversis sacerdolibus judicalus, a niaiia Ecclesja, qjiaeomnjum Ecclesiarum princeps,
Lucio videlicet et Cornelio Romanis pontificibus, ^ut et Artelatensis eliam matrix erat per missioneni
dandam esse lapsis pacem censuerunt, el pmnilentia Trophjmi, una cum Carlhaginensi, indicaret absten--
acta fructum comniunicalioiihil pach negandum non tum ase Marciarium, ab illius eliam Ecclesiaeclericis
esselillciis suis signaverunl; quam rem, addit S. Cy- et totius proviricire episcppis pariter abslinendum
prianus (Ibid.), omnes oninino ubique censuimus. esse. Deinde vix liberum erat tunc lemporis in ea
Prolala enimvero semelsenientiain haeresisvel schis- parfe Gallia. coj)ejliorum congregalio, fervenleni-
iWaiisiauctprem,inomnes illius sequaces prolata esse mirum infidelium io.dioin novellam Ecclesiam, quae
eehseb.aiur; aljoquin vel pihiium grave esset episco- gi episcopos suos e iatebris ad synodorum lucem
pis toties In syhocluraconvenire, illis praesertin)leiii- emisisset, certo.ihprtis exposuissel periculo. Si quis
po.ilibus,quotjes episcopbrura vel presbyierorum ali- tamen adversus auctorem jstum conieiidere velit.tp-
quis erroris se damnali fauiofem reddefei; vel saiis lum istud Marciani negoiium in Gailicana synado
Ecclfesiaesaluli consultum non esset, si solo li_eresis agitatum et lerminatum fuissc, hoc sjnferatioije ac
Sfchismatisvealicpjus auctore damnato, ejus diseipuli Q fundamenio pon assere.t, sed potius ex ipsa Cypilaiii
impune gfassari per Ecelesiam sinefeiilur. Unde hoec epistola facile prpbabit, Consiat enim afium episfco-
Cypriani yerba (lbid.); Qiiam vanum.est, fraler chri- pum Afelafeiisenv in locum Marcianl constitui et
risstme, w. Novatianb nuper reluso el refutalo, el per CQnsfecrariiion poiuisse sine aliquot episcopis in '
tq.tumorbem q sacerdotibusDei abslenio, nunc adula- unum eongregatis ad invposiiioiveramanuum 830
tores ejus nobis patiamur illudere, et de mqjeslaieac celebrandavn, quein CQnventumquis synodj tjomine
dignilate Ecclpsiwjudicqre. Cerle si quando liaecFe- non djgnanduni existimet? Porro in eadem syjiodo
lifcispapae seriteniia in praxim vocari debuit, ubi ait: absiemionetvi Marciani prius esse declaratam indi>-
Facla seinelsgnpdus abjecli cujnslibelerroris cunctos cant Cypriani verba, qui utrumque negolium con-
sequaces consequeiilerinvolvil, tunc quam maxime nectit. biriganlttr, inqujt, in provinciam(id esl, ad
eidem obsequendi necessitas fuit, cum ubique tyran- coepiscopbsin Galiih consliiutos, ul prius dixeral) el.
nor.tim furor Ecclesias jpopulabatur, e.l episcopis in od plebemAfelateconsislenlema ie litlerw, quibus ab-
iucem synpdorum prodire non licebat. JVonenim fuk stenio Marciano alius in locum ejus subsiituatur, el
Mafcianus noui veipropiii invenlot etrorh (ut in Aca- grex Chrisli, qui in hodiernuin ab illo dissipalus el
Cji causa dictebatGeiasius papa epist. 4adFauslum), vulneraius'conlenmitur, colligalur (Ead. ep. 07 S.
W. in etttnncma scita ptoditent; sed alieno facinqrisua Cypriqni). Haecoiviniasynodi materies erant, quanv
cbmhiunipnese miscuit. Quamobrem,inquii ideh) ante prpinde satius est credere fuisse collectam, si qui-
Vferba"jamrelala, hoc non solum prwsuli apqsiolico dem leinporura ratio permisit: ita ut sive abstenlio
fqcere ticel, sed cuicuinque ponlifici ut quoslibet el in proprio significatu, sive in extraneo pro deposi-
qupmlibet, secundum reguldm liwresebs ipsius anle n" lioiie accipiafur, ut videtur accipi a Joanne Davide,
damnatmqcalhbiicacbmmttiiipiiedhcernaiit. nihii epil in hac Cypriani fepistolaquod sytiodormn
Hujus igitur aucloritate senleiiliaejamdiu debuerat auclorjtalem npn confirmet, nedum evertat.
Marciariusabsfiheri a (fiallicanis episcopis et pielje Quid porro Cyprianus de pontificis Rpmani circa
Areiatensi, quorura tarditatera culpat Cyprianus, ex deposilioiveiivepiscoporum pofestate sehserit, non
eoqtifesoluni e3_cusatqubd eum non audereijt absli- est hujus lo.ciinquirere; satis clare mehtem suauv
nfere, quem a niagiiafuiri sedium episcopis nondum aperit aliisin locis, Sufficit, quo.d ad rern prsesenlem
abstenium videfaut : Qubd necdum a iwbis videtur spectat, probasse nihil iu.causa Marciani postulasse
abstentus,gui jainpridemjaclat,'elc.; adhuc eriim, ut Gallos a Stephano papa, quod a Cypriano similiter
exfiiie epistolaecohjicere licet, ad Marcianum fratres non peiierint; nihil Cyprianuii)scribi voluisse in Gal-
dirigebaht, et ei coinmuhicatorias Jitteras scribebant, lias a Romano pantifice, quod ipse non scripserit; to-
nojidunj plene cognita ejtiS pervicacia. llt igitur a tapjque dem.urn causara 'synodi Gallicanae poteslaii
Gallicanis episcopls et a novella adiiuc proyinciae fuisse relictam
RonvapaeEcclesia abstineretur episcopus Arelatensis, Opposita Davidis, non ufique prophelse, doctrina
petit Cyprianus, et quast larditatem Stephani incre- ut novella est, ef sacrosancto episcoporura ordini
pans 829 Pr0 Jur^ communi Ecclesjarum postulat injtifiosa , ita probari non decebat nisi proposilionG
utabsieiitum a se Marcianum esse indicaret suis lit- quam theologicaeaures ferre non possunt, utpote et
. teris. Quaproplerfacere le OPORTET plenhsimustitteras antiquitati absonam , et sacerdotio Chrisii contume-
ad coephcoobs nostros in Galliis consliiulos ne ullra liosam. Quis enim feral sacerdotii CUristiani orisk
485 DISSERT. V. APOLOGIAPRO S. HILARlO ARELATENSI. 486
nem ad alium referri quam ad Mediatorem Dei et A revcrentia, ut Leo loqiiitur, coiisecratjs sanxit atque
liominum bominem Jesum Clirislum, a quo imme- (irmayil, Sic enim se habet canon 5:832 ^e his
diate institutum esl, quique unus ut episeopalis po- gui communioitiprivaniur, seu ex clero, seu ex laico
lestaiis ac sanciiriioniaefons et origo, utramque in ordine, ab ephcoph per unamquamqueprpvinciam sen-
episcopos omnes diffundit? A Deo enim et per Deum, tcntiareynlarh oblineal, ut :lii qui abjiciunlur, ab aliis
ut habet Cyprianus (Epist. 69, adFlorenlittin), sacer- non recipianiur. El postea Placuil annh singulh per
dotes ejtts in Ecctesia conslituunlur. Quod et fusius unamquamqueprovinciambh in anno concilia celebrari,
comprobare non refugefem, si cum homine theologo ut communiter omnibus simul ephcoph congregatis
milii resessel. Etsi autem eo nonvine ipsi parcimus, dhculianlur ejusmodi quwsliones. Tanvetsi enim ca-
quis tamen patienter ferat ui haeretico dogmati suf- non ille deposilionem episcoporuiri inter ej'usmodi
fragium ex Cypriano per pravam versiQnem arfces- quaestiones non designet expressis verbis, liunc ge-
sere conelur, duni h.vc verha, Uncle unilas sacerdo- nuinum esse canonis sensum sibi quisque facile per-
talis exortaest, his aliis reddit, Quw origo est sacer- suadebit, qui concilii Conslanfiiiopolitani Patres
dotii Jesu Christi? Quasi idem ac unum essent sacer- audire voluerit canone suo seeundo Nicaenum ihier-
doliuin et unhas sacerdotalh. Quae (a) quo sensu in pretantes. Noninvitaii, inquiunt, ephcopi ullradipe-
Petrtim 831 ac Pd" cathedrain a Cypriano refun- cesim accederenon debentsuper ordinandis aliquibus,
datur, intelliget lecldr ex his cjusdem verb.islihri dc yel quibuscumquedisponendisecclesiaslichcausis; ser-
Uuitate Ecclesice: Quamvis, inquit, aposlolh biitnibus vata regula, qum suprascripla est, de unaquaqued'm-
post resttrreclionemsuam patem polestatem Iribuat... cesi. Manifeslumnamqueesl quod per singulas quasque
tamen nt unilalem manifeslarel, unitatis ejusdem ori- R provinciasprovincialh synodus adminislrare el guber-
ginem ab uno incipientemsua auciotiiate disposuit. Hoc nare omnia debeat, secunditm ea qum sunl in Nicwa
eranl ulique el cwleri apostoli quod [uil Petrus, pari definila. Administralionis vocabulo j'udieia adversus
consortio prwditi et honoris el poleslalis; sed cxor- episcopos comprehendi aeque ac alia ccclesjastica
ditttti ab tmiiaie ptbfichcilur, nl Ecclesia una mmt- negotia ostendit jllustrissiiijus Peirus de M.arca lib.
tlrelur. vji Concordiaesac, et imp. cap.. 2 et 5, ,et hujus hi-
CAP. XV. Ex ejusdem wvi dhciplina illuslralur terpreiaiionis astipulatores liabemus,(*()concilii Afri-
Marciani Arelatensh causa in synodo absolula. — cani Palres in epistola ad Ccelesiiiihhi papam, quem
Paulo fusius hanc Marciarii causam excussimus, ut sic al.oquu.ntur': Decrela, inquiunt, Nicmna sive in-
hoc unico exemplo, quod nobjs ex primaeva illa an- ferioris gradus clericos, sive ipsos cphcppos suh me-
tiquilaie Gallicana superest, evinceremus liullo alio tropolitaiih aperlhsinte cbmmherunl. Prudenihsime
judicio Gallicanum esse praeventum, nullo relractn- enim justhsimeque vider.unlqumcumquenegolia in suh
tum. Tota enim in comprovinciales episcopos pote- Ibcis, ubi brla sunt, finipnda, nec unicuique prbviiiciw
stas penes synodicos conventus residebat, tum in (Al. prbvideniiw) gratiam sancli Spirilus defuturam,
Galliis, tum in aliis regionibus. Allerum nobis adest qua mquitas a Chrhti sacerdalibus ei prudenler videa-
exempium ex ejusdem B. Cypriani epistola 68 de (b) tur, et conslanlissitnelenealur : maxime quia unicuiqtte
Marlialiet Basilide Hispaniseepiscopis, in quos ido- concessumetl, si judicio .offensus[uerit cognitorum, ad
lolatriae conviclos depositionis sententia lata fuerat concilia sum provincim, vel eliam uiiiversaleprovocare.
in provinciali synodo. Cum enim Basilides posl cri- Eidem seulentiae suffraganlur (e) liinocenlius PP.
mina sua deiecla, et conscienliameiiam propria con- epist. ad Victricium episc. Roihomagensem capite 5,
fessione nudalam, Romampergens Steplianum papatri C et (f) concilii Antioelienj can. 1S, quo statuilur sen-
iottge pbsilum, el geslmrei ac tacitmverilaiis ignarum tentiain ab oranibus episcopis alicujusprovinciae Ia-
yefellissel, ut exambirelreponi se tnjusfe in ephcppa- lam ab aliis episcopjs relractuii. jiec debere, nec
tum,dequb[ueraljustedepbsiius(Episi. S.Cypriani 68, posse.
ed. Pamelii): priori tamen sententiae standum esse (g) Sardicensem synodum familiare est in boc
respondit Cyprianus ab Hispanis episcopis consultus, 333 oegotio proferr,e, indcque veJut p.almare argu-
oraisso Siephani judicio, quod rescindere ordinalib- Vneiitum sumere, quo appellationis jus a synodis ad
nera allerius episcopi, in locum Basilidis snbstituli, sedem .apostolicam jam tunc canonica auctoriiate
jure perfeciam non potuit. Basilides porro appel.a- ^jabiiilum esse coiiiprobetur. Quamvis enira hujus
tione sua aliud nihil profecit quam ut cumularet de- concilij non meminerit S. Lpo de appeflationibus
licla, et tit ad prima peccaia ejus eiiam faltaciw el agejis in hac ad Viennenses epistola, sed veteris tan-
circumventibnhcrimen accederet. j.ummodo consuetudinis [Sicut velus, inquit, cpnsue-
Hujus porro disciplinsecausam et originem in epi- ludo poscebai), illi tameri concilio debfetureariim ap-
scopalis dignilalis natura ac sacrosanclis privilegiis pe.ilaiionumorigo, et illius eanones sub Nicsejiorura
fundatam (c) Nicaenanobis synodus aperit, quaejus nomiue aliegavit ipse Leo aliquot post annis in causa
illud non scripluin, scriplis canonibus totius mundi FlavianiCP. episcopi, Inde, inquam, ajip.ellalioiium
BALLERINIORUMANNOTATIONES.
[ti) Hic Quesnellus eum tanlum sensum ingerit cpist. iao, et quomoao luiirisius ex Petro Ecclesife
quem heterodoxi afferunt, ut a Pelri cathedra pri- ijvsius uiiitatem ac uniiath originem inslituerit, ex
matum prsecipusejurisdictionis excludant. Cum Gal- pjiist. 73.
licaiia Ecclesia in Peiri sede cenlrum unilaiis agnps- (6) Yide observ. in part. 1, c. S, n. 6.
cit, nonne harum vocum vi plus .aliquid signifieare p (c) Nicseni canones et •Conslariliiio.pQ.litanus, qui
vult, quam meram reprsesentatjonem et imaginem bic alleganmr,;cum de episcopalibus judiciis.statuunt,
unitatis? Certe unilath origo, quam pluribus in locis appellationes ad Ronianum pontificenisj npn astfijunt,
Cyprianus conslanter inculcat, vim quamdaju prseci- cen.e nou ex.cludunt. Quibusautem canonib.us hoc jus
puam exprimit compingendaeunitaiis; cunvque idem statuatur, vide .observ, par.t. 1, c. 6,
5. martyr in lib. de Unit. Eccl. tradat: Unitas serya- (d) Africanorum sentenliam explicvyim.us eodem
turin origine,prsecipuamquamdam vim non lam fof- capite n. 20 et seqq.
mandse quam conservandceunitalis in Petri caihedra le) De Innocentio vide observ. part. 1, c. 5, n. 20.
agnoverit nece.sseest, non autem meram ejus reprae- (f) De Aniiochenp canone, qui solus app.ellaliones
sentationem aut figuram; ita ut in liac pravcipua vi videtur adimere, vvdesisibidem c, 6, nuni- ,3,
jus aliquod peculiare Petri intelligendunv sit, quo (g) Sardieensium^canonum genuina aiiterpretatio
omnes sacerdotes totius Ecclesiaecaiholicae cnm suis eoruuique auctoritas .etiam apud veleres Gallicanos
cujusque EcclesiisPeiri catliedrae adhaerere deheani, episcopos explicatur et cohstiiuitur eo.derac. 6, a n.
.ne si ab ea separemur, extra Ecclesiam sim. Iia 4 ad 11.19, ibique omtiia Quesnelli commenla disjl-
enim commode intelligilur quorabdo ex Petro seu ex ciuntur.
Tpsius cathedra toiilas sacerdotalh exorla sit, ex
487 PASCH. QttESNELfLI DISSERTATIONES 1N S. LEONIS MAGNI OPERA. 4(18
usui r.ilio qii-csita est a Romanis poniificibus, licel __ A CAP. XVI. Exculiunlur alim episcbporumcausw,
reverariihil de appellationibus decernant Sirdicen- - quw anle Hilarium exarlm sunt in Gallih posl Nicw-
ses Patres, sed tantum retractaiionis seu revisionis num el Sardicenseconcilia.—Prima inter causasGal-
cnusre decerhend-D poteslalem faciant Ronvano epi- lorum, quae poslNicaenam synodum traclalae snnl,ea
scnjvo, ut demoiistrat illustriss. Petrus de Marca, dc est quae cohcilium Agrippinense occupavil ann. 340,
CPiicil. lib. vn cap. 3, et ex ipsa canonum SiiTdicen- In quo (a) Euphratas Coloniae Agrippinae episcopus,
sium lectione manifestum fit. Quse poiestas retracla- quod ChriSlum Dfeumnegareti damnatus atqueexau-
Vonis iiv ipsa provincia decernendae, etsi jure appel- ctoralus est: qui de sententia synodi per appellalio-
iiiionrim longe inlerior sit, trepide lamen et dubitan- nem ad sedera Romanam deferenda ne cogitavit
ler admodumab Osio proposita est, qui rem novam, quidem.
laiionibus Nicsenis rainime consonam, coiistanlique Ab Arelatensi Synodo, quae Paulinum Trevirorum
adversam corisuetudini quasi supplex et honorandam episcopura'catholicunv injuste deposuit an. 353, a
S.Petfimemoriamprretendensexoravii.Sivobh pla- Bitterrensi an. 556, unde Satiirnini Arelatensis opeia
cet, inquit, satic.t Pelri apasloli memoiiainlioiibremus. sartctus Hilarius in exsilium pulsus est, et a Parisiensi
Sed lanlae auctoriialis non fuitapud episcopos sive anni362, quseipsiim Salurninum damnavit, appella-
©rieniales sive Occidenlales Sardicensis synodus, ut tnm esse non apparet, licet injusla Paulini et Ililarii
bujusmodi definitioiii slalim iiihserendum esse cen- damnatio utrique ad Roinauum poniificem confu-
suerint.Hocenimretractaiionis jugiim asuis semper giendi jus peculiare trihueret.
liumeris amoliti sunt Orieulales, qui ob hanc forle ABurdigaleiisianni585 adimperalorem provocavit
catisam concilii istius canones in suas collecliones g
• Priseillianns, jjermtssutn^ueid nostrorum inconstanlia,
non reiulernul, sicut nec Gallicam. Alricani etiam ihquit" Sulpicius Severus (Lib. n sacrw Hislor.), qui
numquam illain appellalionis seu relracialionis prae- attl sententiam in refragantem ferre debueranl, aul si
tQgativam admiserunt, ul patel cxi synodica ad Coe- hiipsi suspecii habebanlur, aliis ephcoph audienliam
lesttnum papam epistola, qusc testatur antiquam esso reservare. 835 ihsianiius vero, qui prior jussus esi
consueludinera ac disciplinam, ut episcoporum et causam dicere, postquam se parum expurgabat, indi-
presbyleforum causae extra provincias vagari non gnus esse episcopalu.pronunlialus esl. De Romano
sinerentur; sed ubi brlaerant negotia, ibi metropo- episcopo ab-alteruiro appellalo nulla menlio. Immo
litanofum auctoritate esse linienda : unde ne de Sar- cum anlea (b) Inslaniius, Salvianus, ei Priscillianus
dicensibus quidem audiisse, sed unius Nicaenicon- a Caesaraugustana synodo absentes damnati, Romam
cilii canones cum suis pro regula babuisse Africa- profecli essent, ut apud Damasiun Urbh ea tempestale
nos, manifeslum est. ephcopum ebjecta purgarenl... ne in conspeclumqui-
Quod ad Gallicanam Ecclesiam, hoc nolatu dignum demejus admhsi sunt. Additunv quippe fueral in sy-
est, de Sardicensibus mentionem non esse lactam a nodali adversus eos sententia, ul si quh dainnalos in
sanfctoLeone in hac adversus Hilarium querela,- quae communionemrecephsel, scirel iu se eamdem senlen-
de appellalione nata erat. Solam enim consueludi- tiam promendam (ibid.).
nem obiehdif pontifex ambiliosis Ililarii, ut putabat, Sed niajoris momenti est Proculi Massiliensis epi-
conatibus: qtiod magno argumentoest Leoneni per sfcopicausa, cuj*us(c) ad se traxisse etiam primam
S. Prosperiim bominem Gallum, quem a secretis lva- cognitiohem Zosimus dicitur, instanle Patroclo Are-
bebai, vel per seipsum dum in Galliis ageret cerlio- latensi, cujus et sludio depositus est. Hoc iliust. Pe-
rem facium •fesse hos canones a Gallicana Ecclesia G trus de Marca dicit aclum esse Roma. post Gratiani
noii recipi, ut superlluum esseteos in medium addu- legem promulgatam , quae Romani pontificis judicio
cere; si eniiri inserti fuissent834 Gallicano eano- commiserat metropolilanos, quamque merilo j'ure
num codici, iri propria causa prsevaricatus esset Leo, non multi faciehant Gallicani, ulpote consuetudini
eos canones coinmemorare oraitlens, quibus et plu- ecclesiasticae receptisque regulis adversam.
rimum sedi Romanse deferebatur, et Hilafius lam- Quidquid sit de hac lege, quaecanonum sanctiones
qtiam canonum eliam in Gallia receplorum violator inurmare iion poiuif, non est cur nosZosimi conatus
pofuisset judicari. Nisi dixeris Leonem ab his absti- iste plurimum sollicitet. Primum enim ex solo faclo
riuisse.lum quiarepulsam noverat, quam Ccelestinus juSnasci cuiquam non potest, praeseriim curn repu-
papa ab Africanis passtis fuerat ob istos canones Ni- gnantes et conlradicentes habet adversae partis pa-
caenis Patribhs atlribulos; lum quia pro ingenio suo tronos. Deinde Zosimi faciuni appellaiionum jus ne-
videbat canones Sardicenses nihil de appellationibus quaquam attinet, neque ex Sardicensibus canonibus
vel de relractaliohe sententise Romaa peragenda sta- patrocinium trahere polest: hi siquidem nec de pri-
tuere, sed arriplius nihil Romano pontilici concedere, ma cognitione, nec de appellatione quidquam liabcnt,
quam ut liovhm judicium in eadem provincia cele- sed de sola causaein provincia ipsa rctractatione pro-
brandum indiceret, quod in causa Celidonii ab eo curanda. Tertio, etsi nolumus epistolis Zosimi fidem
praestilum*non fueral. Quamobrem veritus ne parum derogari, nihilominus toiius istius negotii ratio non,
roboris liabilura esset apud Gallos sua epislola, cui satis perspecia habetur, quae DOIInisi ex liis episto-
nulli canones militarent, sed quam potius vetus con- lis iunolescit. Cum enim auclorilalis sedis suae am-
suetndo canonibus roborata novitalis arguebat, eam T»plificandaestudio plurimum laborasse convincaiur ex
curavif imperaloria constilulipne muniri, in qua qui- Africanis monimeniis, qute jam superius attigimus,
dem et Petri meritum, et Romanaedignitatem Eccle- non temerarie conjicimus eamdenv passnm repulsam
siae, et sacraesynodi aucloritatern pro sedis apostoli- in Galliis Zosittium quara in Africa. Et quamquam
csefirmanda ampliiudine commemorat Valentinianus, desunt alia scripta, quae nos ista edoceant, sufficiunt
de Sardicensi vero synodo pro asserendo appellatio- tamen ipsae Zosimi epistolae, ut probetur superior
num jure mirum servat silenlium; quod argumenlo nostra sententia de noii admissis apud Gallos synodi
esl Gallis ignotam fuisse discipliuam Sardicensibus Sardiccnsis canonibus, deque auctoritate Bomani
decretis inductam, quse illis opponere minime ausi prsesulis in deponendis ejus regionis episcopis ibidem
siivvtRomani. tunc minime recepta.
BALLERINIORUMANNOTATIONES.
(«) Deliiscausis, ubi nulla appellatio inlercessit, part. i, cap. 7,' n. 6 et 7, ac ex iis patebit quam pef-
vide quae difcenlur in observ. part. i, c. 5, n. 4. peram Quesnellus scribat Zosimum auctoritatis sedis
O)Videibin.l0. suae airiplificaiidae suidio laborasse. Quae vero quae-
(c) Hnjus causse cognitionem non adse attraxit Zb- stio intef Zbsiiritim et Africanos fuerit, et num ex
simus, sed Patroclus Gallicanus episcopus eam ad ea colligi queat Zosimum suam auctoritalem voluisse
Zosimuni detulii. De j*ure autem apostolicae sedis in extendefe, patehit ex cap. 6 nostrarum observ. iu
his quoque causis priniae cognitionis legc observ. pitrt.i, n, 20 et £ieqq.
189 DISSERT. V. APOLOGIAPRO S. HILARIOARELATENSI. 490
Liquet enim ex earura lcciione praecepto 836 A bonensis cap. 4. ubi MassiliensisEcclesiwsacefdotem,
Zosimi (a) Proculumnon obtemperasse, nec Romam, quidicilur, quod dicln nefas esl, in necem patris sui
quo judicandus vocabatur, peliisse; quamquam non laliier gratulatus, ut huic qui ejus sanguinecruentatus
tam ad judicium vocari videbaiur, quam ad fraier- adveneral, portionem cum eo habiturus, occurretel,
num conventum, in quo ejus ei Patrocli j'ura amice i. hunc ipsum Proculum esseexislimaverim, qui talem
expenderentur. Renuit, inquam, illuc se conferre: calumniam passus fuerit apud Coelestinumoccasione
unde hsec Zosimi querela : Mulla cmitraveteremfor- necis Patrocli, qui a tribuno quodam barbaro cirea
mam Proculususurpassedeteclusest in ordinalionibus hsec lempora occisus est, ad occultam, ut Prosper
nonnullorumindebitecelebrandh, quas proximenume- scribit, jussionera Felicis magistri militum. Ex qui-
rota cbgnitibnedhcussimus: licel ipse diu exspeclatus, bus liquet inconcussamansisse in GalliisPatrunv de-
fastidibseferens sibi inducias attributas, cbnvenitedh- creta, quibus episcoporum uniuscujusque provinciae
simulet (Zositn.eptsl. 7 ad ephc. ptcv. Vien. et Nar- judicia rata habebantur citra omnetn alterius judicii
bon. n). Quod quamvis fastidiose cuidam superbiae confirraationem, nec hujus regionis episcopos per
tribuat Zosimus, hoc tamen de viro, quera sanctitatis illam aetatem Sardicensibus canonibus , appellatio-
nomine celebrat Hieronymus, sentire nefas ducimus, numque noviiati colla subdidisse. ';
prseserlim cum Zosimo notus non esset, nisi ex te- Ex ejusdem papaeZosimi epistolis discimus alios
stimonio Patrocli, qui et Proculo infensissiiviiiserat, aliquotepiscoposinGalliissententiamexcepisse, quos
et ut alienae sedis invasor, multorumque criminumi inter Lazarus Aquensiumepiscopus, et Ursus, cujus
reus, hujusmodi ferendo testimonio parum idoneusi sedes ignota, numeranlur. NuIIiustamen appellatio-
erat. Crediderimpotius Proculum ideo Romanurade-- nT>nem legimus : tanium abest ut primanv senlentiam
clinasse judicium, quod Gallicani episcopitransalpi- in illos ferre aggressus sit Romanus episcopus; ita
nis sese judiciis submitlere non consueverant, nec utt ut Palrocli improbitali ac audaciaetribuendum sit,
id facerent, adduci potuerant ad illa usqne tempora. quod (b) primum in Proculi negotio lentatum est.
Quamobremaegreadraodura tulerunt Proculi causamI Nam veritus ne ordinationeni ejus sacris canonibus
Romama Patrbclo esse delatam, illiusque patroci- conirariam in irrilum mitterent Gallicani ponfifices,
nium libenter susceperunt, nec passi sunt quidquam l Romani gratiam et favorem sibi variis artihus conci-
roboris habere in GalliisZosimi de Proculi deposi- liavit, spemque fecit maxime auctoritatis ejus in
tione decretum, quod ecclesiasticaeGalliarumconsue- Galliismagis promovendae;quara occasionem avide
ludini adversumerat. Ii sunt enim'quos eam ob remv arripuit Zosimus ut imperviam hactenus hujusmodi
objurgat idem pontifex cpist. 12 ad Massilienses:: consueludini ac moribus Galliara circa episcoporum
Addenssibi,m(\\At,jungilqutinquieiwinentishomines, , judicia aliarumque rerum adminislrationem, landeui
et qui soli possunt faveredamnalo: per quos,quw lur- aliquando 838 perviam haberet; quod lamen eo
barumstudiosuscogiial,hac sua confisussocielatecon- querii optabat exitu caruit.
ficial (Zosimiepist. 12 ad Massilienses).Si enim quoss Sub Bouifacii pontificatu, qui Zosimo proxime
paucos dicit inquietaemenlis iiomines, qui Proculo» successit, unica occurril Maximi Valeniini episcopi
damnato favebant, non praeeipui Galliarum essentt causa, adversus quem cum a Valeulinaecivitatis cle-
episcopi, nou ita facilehis cessisset Patroclus: queml ricis convenius essei, (c) non ad se causae cognilio-
ex Zosirai litteris novimus non ausum esse ulteriuss nem pertraxit, sed monuit a comprovincialibusin-
Procnlum inseclari, nec ea polestale uti, quam illii struendum esse judicium. Decrevimus,inquit episco-
pontifex adversus Massiliensemlargilus erat. Con-- 'G pos Gallisealloquens, veslruindebereinlra provinciain
queritur enim Zosimus Proculum suis illicitis ausi- essejudicium, ei congregarisynodumanie diem kalen-
bus a Patroclo dimissum esse, epistola 11. Cuin, in- darum Novembrium,ut si adessevoluerit prwsens, si
quit, et in prmsenlicognoverh,el frequenlibusa nobhs confidii, ad objecta respondeat; si yero adesse negle-
litleris ipsesh monilus, ut aucloritale melropolilani,, xerit, dilationem sententimde absenlia non lucrelnr
quamtibi aposlolicmsedh pronunlialiont firmavimus, :, (Bonifaciipapw episl. 2 ad ephcoposGallice).
Proctdi ausibusconalibusqueillis, quibusadhuc se pu- Ccelestinuspapa, qui post Bonifacium sedit, Da-
tai aliqua posseturbare... miror guid postista Proculo
o nielem quemdam ad siiumtribunal videiur evocasse;
liceat, tti vacetilla qum consueverat,837 aul pejora a sed hominem vagum,qui ab Orientalibus, apud quos
commiliete(Zosim.ephl. 11adPaltocl. Arelat.episc). mulla flagitia perpeirarat, accusatus apud Romanura
Manifestumest enim ex his verbis Proculnm seipsum n pontificem, eique quasi iraditus, apud Gallias diu
pro deposito non habuisse, nec habitum esse a Gal- quaesitiisesiad judicium.Sed taliscausa fextraexeni-
licanis episcopis; sed eum poiius sciente approbinte-i- plum est, nec j"us ullum simile sibi attribuisse in
que GaliiarumEcclesiaepiscopumegisse, nonminori •i Gallicanos episcopos credendus est Coelesiinus,qui
quam antea fiduciaac auctoritate. Constat ex eadem n infineejusdem epistolaeadepiscopospiovinciaeVien-
epistola Procplum ordinasse episcoposex privilegio, i, nensis et Narboneiisis, causam Massiliensis episcopi
quod ejus non sedi, sed personse indulserai Tauri-i- provinciresuoccollegio audiendam pro consueludinh
nense concilium. Posl islam, inquit Zosimus, delega-t- ac jure dimittii.
lionem, eccead nos rumor advenit Proculum guasi st ASixto III, qui Ccelestinum excipit, nullum legi-
consuelh ludere,elutimoribus suh, junxhse sibiquos- :- TVnvussacerdotem ad Roniansesedis tribunal accersi-
damidoneoslurbalionibushomines,el posl illa quwilli It tum. Sed econira videmus Armenlarium, qui Ebre-
inlerdiximusordinasse(Zosim.epht. 12ad Patroclum). 1. dunensi caihedrae prsefectus fuerai, a concilio Re-
Denique in episcopatusuo perseverasse ac supervi- gensi esse dcposilum, ipso nec per appellationis li-
xisse Patroclo verisimile fit ex epistolae Ccelesiini
li bellum reclamanic, nec Sardicenses aliosve canones
papaead episcoposprovinciarum Viennensiset Nar- in patrocinium vocanle.
BALLERINIORUM ANNOTATIONES.
(a) Cur Proculus initio non paruerit, ex alia ratio- tulerit, sed quod eum per subreptionem deceperit.
ne collegimus in observ. part. n, c. 6, n. 3, ut ne Vide obscrv. part. n, c. 2. De injusta reprehensione
apostolicumjus in hisce causis non agnovisse cre- Zosimi conler not. 3 (lnfra, col. 613, n. a).
datur. Numvero post depositionemse tamquam epi- (c) Poierat Bonifacius Maximi causam recipere;
scopum gesserii, non itacerlum ibidem oslendiinus, sed eaiii ad comprovincialiumjudicium remittere
ut Quesnelluscontendit.. maluit, ut ne Bonifaciojiis defuisse exinde sequalur.
(b) Conferobserv. part. i, c. 5, n. 17. Vetustio- Cum causse apud duos judices agi possunt, si ad
. rem appellationumconsuetudineminipsis Galliisibi- unurn deferatur, non idcirco alter eo jure expers in-
.- dem probavimus n. 18 et 20. Patroclus reprehendi ferri poterit. Jus Roman_esedis in observ. consti-
jure potest, non quod hanc catisam ad Zosiraurade- tuimus.
PATROL.LV. 16
 4&{ PASCH. QUESNELLl DISSERTAtlONES IN S. LEONIS MAGNIOPERA. 492
Talis fuit EcclesiseGallicanaestalus usque ad sancti, Adifcioque absolvendam; et famen prudenthimcju-
Leonis lempora; qui proinde_cum dixit (a)pet divet* tlhiimequi, ul vefbii. htar (d) Africani concilii ad
tarum appellationemcausarum (sicut tieiiwcorisuetudo Crjelesliijuriipapam, Nicseni seu ctiam Sardicensis
posctbai) tiut feiraclata, tiul ebnfirmaia TtiiSSej'tidic_&, CpnciliiPatfes pfovideruni, quwcumquenegoiia hi suis
vel memoria lapsiis eSl. vel a Celidonio palpanle et loiis nbi oftq tunt fiiiieiida, nec unicuique provinciw
imponenle dtilu&UB. vel deniqute alia pfehtesste rertiin gtaiiam sancli Spiriitts defuturam,guq mquitas a sqn-
iri Galliis gesiaruin ittontirileiitahabuitj qti_ead hos ciis sacerdoiibus et prudenler videqtur et cbnslgntis-
usque noii perveheftint. ihne tehetiliit, jiiasctmequia unicuique coiicessumesl,
Quod attiehi tiddit de cohsullallbnibilS fteiatlbnl- ii jUdicio offeiisusfuefit cognilofUin,ad concilia suqs
busque quibus Gallifcanisepiscopis faifliliare fuisiie pfbvihcim vet etiqrri universale (regionis) prptipcar*.
ait Romanam sedem cohvenire, synodorum auctori- IVisiforie quisquam esi qui credql unicuilibet posse
latem nullatehus mihuit; dtequarhm seritetitiis ad se- Deum nosifuni ixqininis inspirqte justiiiqni, et innu-
dem aposiolicam»quae omhiuiii Eeclesiarum caput, mefabilibtts cqhgfegqiii in concitium sqcerdbtibusde-
sequum esi referri. vel cum de iilis ctertior cupit flefl, negare. Aut tittbfnqdbipsum tfansmarinttin, yel trans-
vel cum advefsus inajoium sedium episeopos latse alpinuiii judicittm falum erit, ad quod lestiumneces-
suni: ne videlicet primarium 839 Efcclesiaeepiseo- ittrim persohmvelpropier se*«s, vet propter seneciulh
piiin l&tcret qtiibiis couimuinonem suam impertiri irifirmitaleiii, vel muitis alih tmpedimenlisqdduci non
debeffel»a quibtiSabstinere, ad qiias cbiriiritihicaio- poiuerunt?
rins vel fofmaias posset dirigere. Si vero ad Leohem Ilas disfcijiiiriaerfegulas a s*.renuosuo praecessore
iion esi reliiliini ab UiUnio de Sehtentia synodica in n Cypriano liausef.int heatissinii Patres, quorum pai*s
Celidoniiimlata, liofcita contigit vfelproptef subilam nvagiia Aiigiistinus crat: eadenv eriim fere mpmeilfa
Celidotiii profeotioriem. queiti saiiiis du_.il Roiiiam expendlt ivteaihsCyprianus episj, S5, ad Corneli.um
, usque perscqui, ut poiiiififcicOram fef(.frei, fjuairi de papam. Ctim, >tiqii\l, slaiutum sit pariler ac jusiuni,
ejus negotio scripta mitlefe; Velquia CelidPniusnon ul uhiusciijiisqtie,causa iltic qudiqtur ubi etl crimin
majoris sedis episcopus erat, Ul probaviinus. Quam- udmtssusn,el singulispasioribusportio gtecjh tit mcri-
qiiant virptetstradere mihi posstitn felatuhi noh esSe pia quaih fegal iinusquhque el gnbernet, mliqnem sui
ad pontificfeme synodo, cuirhid Lho non olijeceritad- ricius Dbniirib feddUurusj oportel iiiiqui eos guibus
Versus Hilaritiiri; ncfc mferito cohqUesltis essfctipse prmsUmusnon ciicttntcursare,nec episcopqrumconcor-
Hilariiis, qtiod GelidOhiiimsacfis altaribus iritteresse diqm cbhmrenieinsua siibdolael fqilqci temetiiaiecol-
ili Ufbfe siherfelvtjui aptid Gallias publicain merito iidete;sed ogere illiccqusqm suqm ubiel " accusQtores
exccperai sehientiahi. iiisi priusde ea sententia eef- habite et testes sui crimirih pqssinh
lior per liiteras fafetiisessfetpouiifeX. Quis rion credat saiicli.siivios istos Ecclesiae Afri-
Qtti attente hfefeoccupau. anirao ea omnia perspe- •fcahSe pfBesulesHilarit noslri causamagefe? Quis non
xeril quae hactenus dissefuihitis, hatid dtibitb qriin afcqtiifescafiot fationum mpriientis. quibus ijuid op-
priecohceptiini adversus Hiliirium peryieacia., ctini- poiii possil plarifeiion yideo, pisi sancio Leoni visnm
ditatis, ambiiioiiisquijopiiilbiieui facile exjanimo ag- essfe pro Ecclesiavboiio et ad minuendam Hiiarii ph-
ponat; liofcquepotius sibi persuadebit, raajoruth Sup- testaierh, qu« adversariis gratise Dei in Gallia inva-
rtiii) yesiigia piessisse Hilarlum, ctim sententiahi in lesceniibus uninios addebat, (e) novuni sibi juS pa-
synodo laiahi a sanctissiffiis episcopis fahta cOh- fare, iniperaloris auctoritale munllo. cujus animuni
stautia ac fortitudiiie lutatus esl. Sed niirabitiir *CpfQarbitrio quo yellet inclinabat.
econtfft quod (b) sanclus Leo consueiudhiera disfci- Teftio a cimb.nibus Galiicano codice conleniis rp-
plihiimque lam cbhtihtia Serie chsiodilaih s'it prire- Cte-SisscLeo videiur, cum (f) Celidoniunvcommunio-
lefgffcsstiS, Sfcdlssuae afivplitudini, qure 'sanfctbrufn nis suae participem Jecit, et sacris allaribus interesse
eiiam vifofhm itifirriiiias est, pluSsequb sludeiis. passus est, anitequam ejus causte exanven de novo
Veruin fioh in eo feolunifcanoftfessanctus Leh visus 'nStituefelur; quod procui iiubio canonicae disposi-
est miniis altfeiidisseih praesenti adversus Hilarium tioni contrarjum erat, qua cautum est propler Ec-
conceftatiohteiIhhocctiam(e) a Sardicetisibus, quo- clfcsiscsacerdotiiqiie jndiyjsam unitatcm, 841 ut IQi
riini iiiaxime auctoritati iiiciimbfebat,recessit, quod a siiigiilis episcopis seiiientiain dahuialionis exoepe-
causara €elifioi)ii fextra provihciam examiriaiidahi riint, ab oiiliiihus per totpni Ecclesiam constitutis
shScepefSt, et absqiifeprimoruiri judifcum commu- satefefdofibus^amnaii censeantur. Hinc synodorum
ivioneeam iii Shojudicio reiractarit; quod lehlalum Nicaehaicanpni j5, Eliberitanae caiioni 53, Arelaten-
prius rioii fufefatab ejus prccdfecessoribus,qui saltera sis i canoni 16, inliaerentes tam posteriores Gallica-
Sardifcehsiumcanonum limiles non excesserant. Isti fiaesynodi quam Romanipontifices, gravi intermina-
autem canohtesiia rfcdinifegraiidisynodorum provih- tiOnfe sapxeriint ne pbjeclum quis reciperei in com-
cialiuri)judifeiipotfestalehi faciiihl Rornaiio episcopp, munibnem. idem Taurincasis, ineunteSJKCUIO quint'»,
ui famen velit liovos ab eo judiees defcernitexvicina han. 7; Arausicaha |, can. li; Arelatensis n, cao. 8;
'pfOvineia.qui tina cum judicibus a quorum semen- innoeentius iPP» I, epist. ad Victricium Roihomag.
lia appellatur iteralo examini iniersinl. Hoc enim cap. 7. Quanvcpnsuliius igilur imilatus essei saneius
-necessarium fefat cx decretis Sarcidensibus, ut prio- J) Leo EcclesiaeRoinanae proceres, quosolim Marcion
res judifces pbstefioris examinis participtes essent, haeresiarcha a proprio parenle episcopo Ecciesia
quemadmodum ab iilustrissimo Marca observatum pulsus, adiensj ul ecclesiaslifctecommunioni resti-
est. Sijudicavetit, inquit cariOi).3 (Satdicensh) te- tueretur, humquani iioc ab eis obliuere potuit, teste
novtihdttm«ss» jrimutiiri, fenoiiefur, el dii jttdices. El sancto Epiphanio hseresi 42; quaeest Mitrcionilarunv,
duoruth SOlummodOdattir oplio.ut vel decernat tnil- sed hac ab iilis responsione repulsus est. JVos, iti-
tendos esse, gui prwseniescum episcoph judiceM, ha- quiiiiil, jn jussu venetandi patris tui facerc illud nmi
benles ejus aucloritatema quo deslinati suhl, 840 vel jjossumtt?; tinrisiilttidem fides, et animorumuna con-
si credideril ephcopos sufficefe ul hegoiio tetmiuuni sensio; neque cqnlra speclalhsimiim collegqmpatrem
impqnant, faciat quod sapienlhsimo consiliojudicave- tuuiHflutdijuflHifaDfirtpDssnmus.Ita cleri Rotriani se-
rii. Neutrum fecitsaiifctus Leo, sed totam_sibi cau- niores, nb apostolorumdhciptilh, ut ait- EpiphahiOS,
sam reservayit proprio subjiciendam cxamini, ju- ctfo(-(i,traditionemapostolicamviolarenefasducebant.
BALLERINIORUMANNOTATIONES.
|it) Yjde ohserv, part, i, c. S, n. 18 et seqq. sunt nostrae observ. part. i, c. 6, n. 20 et seqq.
(b) Legfeobserv. part, i, c. 7:,u, 12, {e) Num novum jus sibi Leo paraverit, ex bbserv*
(c) Rfecbleahnbl. 6v ($upw> col. 486, »t.g)ia caput part. i, «_ 5, i5et 7, patebit.
pfsecedteris. (f) N^deiofjsjry.part. i, t. 8, ti, 1.
\d}))ei Arricanorurh et^Cypriani mentc legend»
 liftS DISSERT. V, APOLOGIAPRO S. HlLARlO ARELATENSI. iH
Quarto denique ecclesiastici moris non nihil obli- A ficiens,/ el per longinquasprovincias§43 tanla imma-
tus videtur, cum (a) per imperatoriam sanctionem iurhate i dhcurrem, ul videalut gloriaiii de scttrriti velb-
Gallicanae Ecclesise consueludini derogare primus ciiaie, i poiiusquam de sacerdolali modiraiioni capiassi;
tentavit, illudque a Yalenliniano 111edictum elicuit: /
hwc enim direciarum ad nos ciwiuiuvetba suttl liiieta.
Ne quid lam tphcoph Gallicanis quam aliatum pto- rrum; ante abscessit quam eum venisse nossetnns.
vinciarum lictai sineviri venerabilh papmUrbh mlernw JVon i esl hoc redire, sed fugere, etc. Quibus reeensitis,
auctorilale lentare; sed illis omnibusquepro lege sil Ihaec demum sentenlia a Leonfe pronuntiatur : Nbs
quidquidsanxit vel sanxerit,apostolicmsedis aucloritai. Itamen, quod vobh credimus Deo judice placiturum, in
Quis non videat Leonem nostrum ita ageniem Gal- communecuncih< fratribus consulentes, el riiaie ordiitu-
licanarum, immo omnium Ecclesiariim.statumaliler i submoveri, et episcopum Projeclum in sub sacer-
tum
quam more solito ordinasse, ulquerebaiurHilarius? dotip permanere debere, decrevimus. /
Dum, inquam, communionem suam episcopo cano- Ex his Leonk verpis patet de piuribus ih IiOcne- '
nice depositojrretractatacausa ultroimperiii,dum ju- igotio tlilarium fuisse accusatunv: 1° quod segfotanli
dicii synodatis senteuliam in episcopam legiiime ac- < episcopo successorera superordinaverit; %" Quod in
cusalum et convictum pronuntiatam infringit, dum aliena i provincia; 3° quod non exspeelatis eivium
causam extra provinciam iteralo examini subjicit, volis, testimOhiis populorum, honoraiorum arbitrio,
dum denique saeculares potestates adversus Hilariura electione clericorum; 4° Quod insperalus nescifettti-
tolamque Ecclesiam Gallicanam commovit, Econtra bus supervfenii,et improvisus velut scurrili velocitatfe
vero plauum est sanctum Hilarium, cum pontihfcis abcessit.
consilio contradixit,cum,non exspeciata ejus senten- nR " Duplex pofro afecusalionis genus his continetur.
f. lia, gregem suum borius pastor quantocius revisurus Unum quod ilii cum Horiorato et aliis ejuspraedeces-
abscessit; cum cottimunioniCelidonii, qaem cumtan^ soribus commune esse potuit, de tentata nimirum in
tis virh damnaverat, eonjuugi nullatenus acqtiievit, ut aliena provincia ordinaiione quereia. Alterum, quod
scribit Vilae ejus auctor, etiam cum vitw discrimine;; Hilario proprium esl, tribus aliis civpiiibus,1, 3 et i,
non novis prsesumptionibus Ecclesiarum stalum ell comprehenditur. De quibus judicium animumqub
confcordiam sacerdotuuv turbasse, sed religiose ser-< : suspensum lenere sequum fcst,cum a solls Hilarii (b)
vasse, nec eum deseruisse tramitem semper inter adversariis haefcteslala habeamus. Non is sum pro-
majores et bene leutum et salubriter custodilumi fecto qui Hilarium erroris et culpae omnis immunehi
(quod objicit sanctus842 Leo), sed eum potius abi velim asserere; nec me latet quam facile sit a suo
aliis desertum vigore apostolico vindicasse, quemque ingenio etiam pium, etiam sanctum seduci:
PARS SECUNDA. praesertim cum non lam propria quam Ecclesisejufa
defendere sibi videtur. Quse tamen hlc Hilario obji-
DEPROJECTI EP1SC0PI HEGOTJO. ciuntur, tantopere ab illius moribus aliena sunt, qua-
CAP.I. Stalus qumstionisaperilur, el cujus provin- les a sanclo Eucherio, a Juliano Pomerio, a Con-
cimephcopus[uerit Projectus, inquiritur. «Perlractalo a stantio presbytero in Vifa sancti Germani, ab Auxi-
Celidonii negotio, diseutienda ocfcurrit Projecli pa^ liari praefecto,,a Prospero et Hilario, ab Honorato
riter episcopi causa: de quo cum alibi quam apudI denique Massijiensi describunlur in ejus Vita; immb
sanctum Leonem nulla sit mentio, pauciora nobiss lam indigna sunt episcopali viro, sacrorum canoniim
dicenda relinquuntur quam de Celidonio. Hoc porroo discipliuaeque ecclesiiisticae studioso, qualem Hila-
prirao loco observandum venit, istud riegolium lion aQ (Qrium exliibeijt tol Gallicanse synodi, quaeipsb agente
mihi videri coram Hilario fuisse perlractatum, cuma ac pra_side celebratae sunt, ut merito inter adversa-
auctor ejus Yitae, qui Romanam profectionem accu- riorum invidorumque calumnias numeraiida sint. His
rate describit, ne verbum quidem de Projeclo liabeat.;. autem operosius eluendis supersedemus, quoniairi
Ex quo conjicere licet Projecti lilteras, civiumque e hujus sancti episcopi Vita, quam in calce hujus vo-
ejus querelas Romam non fuisse allatas, nisi post it luminis excudi curabimus, vicem apologetici libelli
reditum Hilarii, cui cum audissent Leonem infensum, i, praestabit. Hac igitur secunda dissertationis parte
Celidonioque omnia ex sen.enlia successisse apudd soluiu hoc caput examinandum suscipimus, quod et
sedem apostolicam, suam causam Roraam esse de-!- ad Ecclesire Arelatensis jura pertinet, et illustratiim
ferendam censuerunt: quod intra illorum sex. ad mi- i- 844 ad historiae ecclesiasticse noiiliam non parum
nus mensium spatium conligit, quod ab Hilarii reditu lu conferre videtur.
usque ad hujus epislola. scriptionem interfluxit. Ante omnia autem investigandum est, quanlum
Ad Leonem igitur Projecti episcopi litlem lacry- )- conjeclura assequi datur,in quanam Galliaeproyincia
et
mabiles dolendm, ut Leo ipse scribil (Epht. 10), de
fe Projectus constituius esset episcopus. Quam quidem
supetordinato sibi ephcopo sunl direclm.Ephlola quo- a- dum alienam vocat sanctus Leo, salis monuit quae-
que ingesia est civium ipsius et numerosa subscriptione ie - rendum eum esse extra Viennenstem,qqam propriam
singulorum firmala, invidioshsimis conlra Hiiarium m fuisse Ililario nec ipse diffitetur in sua epistola. Unde
plena guerimonih, quod Projeclo epheopo suo mgro- o- et corrigendus eminentissimus Annalium condiior,
lare liberumnon fuhset, ejusque sacerdotium in alium m ad annum 44S, num. 13, ubi Projectum ait perti-
suam notiiiani esse iranslaium, et tamquam in nuisse ad Viennensis episcopi ordinalionera, cujns in
- prmler
tacuant possessionemab. Hilario pervasore hmredeiri itti D
' provincia erat anlistes, Haecsunt autem Leonis verba:
viventisinduclum. Et postea: Quid sibi Hilatius qum- B- Quid sibi Hilarius quwril in aliena ptoyincia, et id
ritin aliena provincia, et id quod nullus decessorum im quod nullus decessorum ipsins AUTPATBOCLUS liabue-
ejas anit Pairoclum habuit, cur tisurpat ? Et subjicit eit rit, cur nsurpal? cum el ipsum quod Palroclo a scde
post pauca: Exspectatentur certevoia «utum, Jestimo- '.o- - apostolica lemporaliter videbalur esse concessum, post-
uta popifforum, qumreretur lionoratorum arbitrium, m, mbdumsit sentenlia melibresnblaluqi. Ita priores om-
elecliociericorum,qumin sacerdotum solenl ordinatio- io- : nes editiones hujus epistolae, ea excepja quam procu-
tiiius ab hh qui norunt Palrum regulas custodiri, etc.tc. ravit J. Sirmoudus tom. I Concil. Gallise, cui et mss.
Sed insperalns nescienlibus supervenit, et iinprovhus IUS. cod. duo Thuaneus et Corbeiepsis sufffaganlur, qui
abscessil,curtu (nt didicimus) ceteri itinera muita cqn-
m- cum Sirmondo ita habfent: Quid sibi Hilarius qucsrit
BALLERINiORUMANNOTATIONES.
(a) Lege hac de re idem c. 8, n. 4, his testibus rem publicam narfantibus suspicio obo-
(b) Nisi S.Leonem judicera tamquam Hilarii adver- riri queat onvsi.esin calumniam conspirasse, quisque
sarium Quesnellus traducere voluit, certe pro inimicis prudens judicet. De ipso aulem facio confer observ.
ejus habuit Projectum episcopum et quoiquot cives oart. ii, c. 1.
querelas ad eumdem pontificeni detulerunt. Nuni de
\ 495 PASCH. QUESNELLI DISSERTATIONESIN S. LEONIS MAGNlOPERA. 496
1in aliena
' ptovincia, ct id quod nullus decessorumipsius A alterntram Narbonensium. De Yiennensi non potest
ANTEPATROCLUM habuit, quid usurpal ? inlelligi quae Arelatensi episcopo aliena non crat :
i Duplex hseclectio dtiplici conjecturae nobis dat lo- igilur de Narbonensium una. Ut autem (b) e priraa
cum. Ei enim qui primam sequi maluerit, cx ea pro- potius fuisse existimem, faciunt verba S. Leonis,
' Vincia fuisse Projectus credendus est quam ne Pa- quibus indicat provinciam cujus ordinationem sibi
troclos quidenVsibi subjectam babuerit; quod Yien- Hilarius vindicarat in Projecti negotio, eam esse quae
nensem etNarbonensesprimam etsecundam excludit, 846 Patroclo ablata fuerat meliori sedis apostolicae
quae Zosimi decreto Patroclo subesse j'ussae sunt. Oecreto. Cum el ipsum, inquit, quod Palroclo a sede
Dnaeigitur lantum residusesuntex iis provinciis quae apostolica temporalitervidebaiuresse concessum, post-
oljm Narbonensem solidam consliluebant, exlra quas modum sit senleniianielioresublalum. Ubi alludil pro-
niiiil juris sibi prsesumebat Hilarius, Alpes scilicet cul dubio ad Bonifacii decreium, seu epistolam ad
Graiae ei Penninae, et Alpes maritimae. Non fuisse Hilarium Narbonensem episcopum, per quam eidem
eum ex Alpium Graiarum provincia duo suadent: pri- asseruit Narbonensis primae ordinationem, Arelaten-
muni quod isla provincia, respectu metropolilani senvqueincrepavit episcopum, quod Lulubensis epi-
provinciae Viennensis, aliena dici non.poterat anle scopi ordinationem celebrare praesumpsisset in ea-
divisionfema S. Leone factam, cum ex duabus civi- dem provincia : quam sententiam sua pariler confir-
lalibus, quas in ea recenset nolilia, praecipua, scili- mavit Ccelestinus epistola ad episcopos Narbonensis
cet Taranthasia, ad metropolitani Viennensisordina- et Viennensis provinciarum scripta.
tionem pertineret. Alterum esl, quod (a) illa pro- Tertiam opinionem de Projecli ejviscopalu habe-
vincia ex numero quinque provinciarum expuncta „" mus ex clarissimorum Sammarthanorum Gallia Cbri-
turic erat a Petronio praefecio, cum corpus septem stiana, qui ex Annalibus Ecclesia-.el civitatis Ave-
provinciarum eonflavit ex residuis quatuor etRestai aliis nionensium Polycarpi de la Riviire Carthusiani, ei
tribus Aquitanica utraque ei Novempopulania. Joannis Columbi Manuascensis, S. J. librode Rebus
igiiur ut provincia Alpiutn maritiinarum Conflrmatur
ea sit in qua gestis episcoporum Diensium, ad annum Chr. HO
Projeclus episcopus erat constilulus. Projectum inter Dienses episcopos numerant.-Hoc si
hsec conjectura ex eo quod in hac 845 Projecti ita est, ih provincia Viennensi collocandus erit Pro-
causa nullus melropolitanus inlervenisselegitur, qui jectus , quod Leoni, at jam monuimus , repugnat:
de Hilarii usurpatione quereretur, quod arguit ejus quippe qui Viennensem provinciara Hilario alienam
provinciae, quae aliena bic diciiur,S. Metropolitanum esse non censuit. Praeterea ex ea provincia fuit Pro-
spontejuri suo cessisse ingialiam Hilarii; et eam jectus, quam Leo ait Patroclo senlenlia nveliori su-
ob causam lacite eulpaiur a S. Leone in hac epistola i blatanv; ubi procul dubio resjiicit ad epistolam Boni-
tamquam propriae dignitatis desertor. Suh limiiibus, facii papae ad Hilariura Narbonensem, quam Coelesti-
inquil, suts finibussit unusqmsque conlentus; elprivi- nus confirmavit. Alqui tantum abest ul Viennensem
legium sibi debitum insialium transferre se posse nove- provinciam Hilario abstulerit alteruler liorum panti-
rit non licere. Quod quis negtigensapostolicas san- ficuiii, ut poiius ex utriusque epistola constet Hila-
ctiones plus gralim tribuens persoiiali, sui honoris de- rium pro melropolitano (nec alterius provinciaequam
sertor essevoluerit,privilegiumsttuminaliumltansferre Yiennensis) ab ntroque esse habitum. Hoc enira uno
se posse credens, non h cui cesseril, sed is qui intra argumento Lutubensis episcopi ordinationem irritam
provinciam anliquitate ephcopali cmterosprmvenit,sa- declarat, quia ab Hilario metropolitanbquiderafacta
cerdotesordinandi sibivindicet polestalem(Epht.lOad C erat, sed non Narbonensis, in qua Lutevum jacebat
Viennenses cap. 7). Isthiec autem objurgatio in Inge- In alia, inquit, provincia : quod conlra canones esse
nuum Alpium maritimarum metropolitam cadere ut probaret coactus est Nicaenumcanonem 4 para-
videtur, quem niivvirumHilarus papa lestatur olim a phrastice amplilicare, ut ex eo haberet : Cuiquam
pra.decessore suO Leone culpatum esse ob illicitam meiropolilano duas provincias non debere esse sufcje-
sni melropoliiici juris cessionem. Scribens enim ille ctas. Quseratio adversus Hilarium vana esset et ntil-
ad LeonUum, Viclurum et Verariumillarum partium lius roboris, nisi subjectam silii proviuciam aliquam
episcopos, pro sopienda controversia quae inter Inge- habuisset. Idenv ex epistola Coelestini eruitur, qui in
jiuum et Auxaiiium exorta erat propler Ecclesiariun eademcansa, hacuna probatione nilitur : unamquam-
Cenjelenensis et Nicaeensis regimen, ita loquiiur: que proviiiciain suo meiropolitano contoitam esse
Habeal iiague, inquit, pontificium[raler el coephcopus dehere, nec usurpationis locum alicui sacerdoli in
nosler lngenuus provincim suw, de cujus dudum ab- alterius concedendum injurianv; concessis sibi quem-
apostolicd sede est Micita cestione culpatus, el custo que limiiibus contentum essc dcbere, nec alterum in
dilis omnibusquw super EcclesihCemelenenshcivilath, alterius provincia prsesumere quidpiam posse. Quae
velcaslelli Nicwensh, sicul dixhnus, sanclw memoriw onvnia supponunt Arelatensem episcopuiivmetropoli-
decessorh mei dtfinivit auclorilus. Non videntur eninv ticam potesialem in aliquam provinciam(utique Vien-
hsecad alium quam ad Leonemnostrum referri posse, nensem) jure habuisse et exercuisse; ac consequen-
qui etillicitsehujusmodiccssioni reveradicilursuccensuisse ter exira eam provinciam quaerendam 847 esse
legifur, el istnd negotium pertractusse ab Hi- Projecti sedem. Siamus igilur alterulri e duabus
Jaro. Iia, opinor, raiiocinandum de Projecti sede, n prioribus opiniouibus; hisque conjeciuris contenlos
iuxta primam lectionem hujus loci. nos esse oportet, doneclux major affulgeatex eccle-
Qui vero aliam leclionem, ANTE PATUOCLUM, magis Siasticis, quae forie alicubi delitcscunt, monimcntis.
probaverint, utrevera magis probanda vidtelur, pro- An vero jure merilo utriusque illius provinci_e, Nar-
pter mss. codicum auctoritaiem, ipsamque sermonis bonensis et Alpinae,' inquam, ordinationem sibi vin-
seriem, quae id (meojudicio) postulat, aliam provin- dicarit S. Hilarius, subseqnentibus seclionibus inve-
ciam Projeclo assignare debent. Ex verbis enim siigandura.
islis : Id quod nullus decessorumejus anle Patroclum CAP.II. Arelalensem episcopumsolidwolim Narbo-
habuit, quid usurpat? cum et ipsum, quod Palroclo a nensis provincimmelropolilam, merilo jure pfwcipuas
sede aposlolica lempbraliter videbatur esse concessum, ejus paiies sibi post divhionemvindicasse. Ubi et divi-
etc.; ex his, inquam, verbis evincimus, provinciain sio hmc examinaiur, et de sttbsctiplionibus
—
ptimm ty-
de qua inquirimus unam luisse ex iis quas Palroclo nodi Arelatensh inquiritur. Cogitanti mihi quo fato
vindicavit Zosimus, adeoque vel Viennensem, vel accideril ut ex omnibus ecclesiasticis Galliarum pro-
BALLIiRINIORUMANNOTATIONES.
_a)Alpes Graiaeet Penninasnon solum ex seplem, corpns aliquot anriis anie Petronii praefecturam con-
sed cx qninque etiam provincianinv nunir.ro fuisse stitutum fuisse.
expunetas videbimus in observ. p.irl. n, c. 3, n. 7 et (b) Id confirmabinius in iisdem observ. part. n,
jfceqq.jibiquectiam probabimus septem provinciarura cap.l.
 4S7 . DISSERT. V. APOLOGIA PRO S. HILARIOARELATENSI. 498
vinciis una Viennensis tot olira contenlionibus con- A cessu temporis subdivisse sunt pro variis occasioni-
cussa fuerit, ut controversiis quae inter illius regio- bus ac consiliis. De tribus posterioribus partibus in-
_nis metropolitanos aliosve episcopos variis sseculis» quirere non est nostri instituti; de sola Narbonensi
l exarsere, vix tandem synodorum summorumque pon- agimus. Haec igitur (c) iterum divisa est in qualuor
;•tificum auctoritas fiuein imposuerit, statim venit ini provincias, Narbonensem, Viennensem, Alpes Mari-
{mentem dissensionumhujusmodi causam et originemi timas, et Alpes Graias. Tertio Yiennensis seissa est
! ex variis provinciarum illarum divisionibus esse re- in duas, Yieiinensem scilicet et secundam Narbonen-
Ipetendam. Enimvero quia Ecclesia estin imperio, ett sem, ex quibus et tribus aliis quinque provinciarum
i aequitati consentaneum olim visum fuit primis Ec- corpus effectum est. Quarto demum remotis Alpibus
clesiae fundatoribusul (a) secundum civilium provin- Graiis, ex quatuor reliquis et utraque Aquitanica
ciarum administrationera ecclesiasticaequoque pro- cum Novempopulania, Petronius praefectus septem
vinciae ordinarentur, ubi aliquam ex illis unam ini provinciarum corpus confl ivit, cuj'usconventum Are-
plures dispertiri contigit imperalorum edicto, tuncs lateagi praecepit, accedentepostmodum Honorii con-
qui episcopus erat illius civitatis, quse novae provin- stilutione an. 418.
ciae metropolis facta fueral in civilibus, metropoliti- Quaenam porro qualuor illarum divisionum 848
cam statim potestatem in eam arripuit, et antiquii regnaret, cum primum religionis ac disciplinae funda-
metropolitani excussit jugum propriae provinciaes menta in his regionibus j'acta sunt, non ita facile est
princeps facius. Cum aulem nullae uspiam provincise: decernere. Certum est exnrdiis fidei ionge posterio-
tot divisionum vicissimdines passae sint, quot illasi rem tertiara et quartam fuisse : tola aulem difficul-
antiquse Narbonensis parles subierunt, hinc tantarumi "„ tas est de prima et secunda. Immo qui Christi fldem
dissensionum origo fuit. jam ab apostolicis temporibus prsedicatam esse in his
Sed allera ex parte antiquorum metropolitanprumi provinciis existimani, dubitare non possnni qiiin
menii alte insederat etiam ante Innocentii lempora, jirima divisio Galliarum ab Augusto facia adhuc esset
,quod iste ponlifex ex sedis stise traditione, aniiquo- in integro, cum Ptolemaeus, qui sub Adriano et Anto-
rumque Patrum sententia posimodum scripsit: quodI nino imperatoribus floruit post annum 130, eam se-
nimirum secundum prhiinum provinciarum moremi quatur divisionem in descripiione Gallife. Sed quo-
melropolitannsephcopos convenil ordinari; quod rfitit- niam longe probabilior esl aliorum senlentia, qtii
sis impetiali judicio provinciis, ut dummelropolesfiant, Sulpitii Severi et Gregorii Turonensis aucioritaie
non duo meiropotilani debeant nominari (lnnocent., ducti, Ecclesiarum in provincia Rbmana constitutio-
tpitt. 20); quod denique Ecclesiae dignitati non con- nem (de Lugduriensi enim tractu aliter sentiendum)
gruit ad mobititalem necessiialum mundanarum Dei ad Decii lempora circaan. Chr. 250 referunt, inqui-
Epclesiamcommutari, 848 honoresqueaul divhiones rendum relinquitur an co lempore adhuc vigeret
perpeli, quat pro suis causis faciendas duxerit impe- prinva Augusti divisio, quae Narbonensem integram
ralor. relinquebat; an altera successisset, quse illam in qua-
Hocprocul dubio fundamcnto nitebantur Arelaten- tuor parles dispertierat.
ses episcopi, ut eas onines provincias suae ditioni Incerta est admodum hujus divisionis epocha pro-
vindicarent, quas (b) olim subjectas habueranl, cum pter veterum scriptorum silenlium. Eara nonnulli ad
ex illis unica Narboneusis solida conflata erat. Quod Adrianura referunt, alii ad Constantinum vel ad
ut Ecclesiarum origiui magis conveniebat, ita eiiam Theodosium. Adriano vix pot*st tribui, cum Plole-
rationi prorsus consenlaneum esse posterioribus Ec-1C mseus, qui sub ipso et Autonino floruit, Augusti di-
clesiaesanciionibus probatum est. Hujus enim gralia visionem sequatur in Galliarum descriptione. Eamf
canonem 12 condiderunt Chalcedonensis concilii Pa- Constantino longe vetustiorem pronunliat Petrus de
tres, ne scissa in duas civilis provincia imperatoria Marca in dissertatione de Primatibus (n. 113), de to-
sanctione, in duos pariter metropolitanos dividere- tius corporis Galliarum divisiohe disserens. Esto hoc
lur. Hinc, ut Gelasius papa I epist. 15 ad episcopos verum sit de quibusdam Gailiarum provinciis, qure
Dardania. adversus Acacium CP. episcopum asserit, ad rem nostram non faciunt (faletur enim ipse non
urbs iil.i regia non solum inter sedes tninime numera- uno eodemque tempore in omnes provincias indu-
tut, sed nec inter melropolilanotumjura censelur. Quo- ctam esse), atde Narbonensi nullum exstat veterum
niam, inquil, alia potestas est regni smcularh, alia tesiinionium, ex quo eara ante Constantinum esse
ecclesiasticarumdhlributio dignitalum. divisam vel suspican liceat. Quod enim profertur a
Si igitur semel probatum fuerit episcopum Arela- clarissimo prsesule (rf)ex subscriptionihus primi eon-
tensem pereatempora primaium inGalliis habuisse, cilii Arelatensis, ubi mentio flt provinciaeYiennensis,
et metropolitani houore fuisse decoratum, cum ad- ut probel jaivi tunc lemporis, hoc est an. 314, Yien-
huc integra erat aniiqua Narbonensis provincia, et nensem a Narbonensi fuisse divulsam, nullius est
metropoliiicis adbuc juribus inejus partes, post di- (mea quidem sententia) ponderis. Valde enim suspi-
visionem factam, potitum fuisse, jam non erit quod cor eas subscriptiones non eo modo eoque ordine quo
Hilario cupiditatis nota inuratur, aut velut alieni ju- nunc exhibentur ab episcopis ipsis preesentibus esse
ris invasor infametur. Quod priusquam lememus as- factas; sed aliquot posi annis itaesse ordinatas se-
serere, revocanda est in memoriam mnltiplex Gal- D | cundum provinciarum cx quibus episcopi convene-
liarum divisio, qua earum status creberrimis muta- rant numerum; ut primum describerenlur hi qui ex
lionibus periurbationibusque obnoxius factus est. Romana dioecesi, tum qui ex Italica, deinde qui ex
Universum Galliarum corpus in quatuor ihembra Gallicnna, et ita conseqiientcr de aliis; cui descri-
partitus est primum Caesar Augustus, videlicet in plioni ordinandae assumpta sunt tunv alia quae tunc
Narbonensem, Aquitanicam, Lugdunensem et Belgi- supererant monumenta, tum epistola synodica, quae
cam, quarura singulaein alias postraodura partes suc- episcoporum eorumdem uomina conlinet.
BALLERINIORUMANNOTATIONES.
(a) t.ur ld non credamus verum patebit ex observ. (c) Varias Narbonensis solidse divisiones exactius
part. II, c. 5, ri. 12. exponemus ibidera c. 3, et exinde nonnulla hic a
(b) Hic praesumitur episcopum Arelatensem fuisse Quesnello perperam asserta corrigenda erunt.
metropolitam lotius Narbonensis solidav, antequam (rf) De his subscriptionibus, seupotiusde catalogo
quinque, ac dein sejitem provinciarum divisio fieret. episcoporum primae synodi Arelaiensis, fuse agemus
ld aulem falsum ostendet lum antiquior Narbonensis in observ. part. n, c. 3, n. 14, ibique omnes Ques-
divisio, quam statuemus in observ. part. n, c. 3, tum nellicavillationes disjicientur. Inde etiam patebit pro-
sera melropoleon in Galliis institulio, de qua ibidem vinciam Yiennensem hoc tempore fuisse disseciapi
agetur c. 5, n. 1 et seqq. a Narbonensi.
 m PASCH. QUESNELLI DISSEBTATIONES1N S. LEONIS MAGNIOPERA. 501
. 850 H350postra cpnjeclura his nitituf raiipni- A dicae, argumentum est indtcem qui Breviarioiihnefcti-
bus: 1° Nonisla fuil synodorum .consue.udo, ut se- tur ex epislola ipsa etaliis forsitah aciprura excm-
cundum provinciarum ordinem subscriberent epi- piaribus cbrifeclumesse.
scopi. Etsi enim non idem semper fet pbique nios 5* Titulus ipse subscriptionuifi testatur descriptnnv
invaluerit, pierumque hoc observaluniest, ut corise- eSse hunc catalogumnoii a prsesentibusepiscopis,
crationis ordp.tenereiur, aliquando eliahnmetropoli- sed a siudvosOaliquo, qui qnotet quibus ex prnvinciis
tani onvnesprinvi subscripserunt, et inter hos non- corivenissentad fconciliunvepiscopi rescifc capiebat.
numquam amplitudinis ac digniiatis sedium ratio Eam ob causam auteni voluit istud auctor inquirere,
hahila, uicaeteris prseponereniur.' ut probarelur yfere dictum fuisse Universaie et urii-
2° Yariaest adniodnmincodieibussive mss, sive versse Ectelesiaecoivciliumab Augustino (Lib. n de
; excusis earum subscriptionum positio ac situs. In Bapt. c. 9, et epht. 162); vel potius, quod in idem
j quibusdam enim prseponuntur canoniljus, in aliis recidit, et ralionem aperit cur concilio Arelalensi n
* postponunlur, in aliquibus concilio pripro Arelatensi, pfaeflxtisinvteniaturindex iste 111aniiquis codicibus
in nonnullis secuivdo, quemadnvodumin Merliniana, mss. excusisque, ut veritas probaretur canonis 18
Crabbiana, ei Nicoliniana. In iisdera editionibus et eoncilii secundi Arelatensiscivitatis, ad guam, inquit
aliis nonnullis, cl in nvss.codicibusReniensi et aliis, canon, ex omnibusmundi parlibiis,prwcipue Gallica-
designalioproviiiciarum el civitatum prsecedit epi- nh, sub sancli Mariiii lempore legimus celebraium
scoporum nomiiia; in aliis, ut in Corbeierisicodice, fiiitse conciliumatque convenlum.Yix enim somjiiari
quein Sirmondus seeuius est, his illa subjicitur. Quae; alia poiest'raiio cur huic annexus fuerit concilio,
orania hmuunt illum catalogumpaijnum fuisse a sy- T»quani canonis lnijus illusifandicausa- cura vel sola
npdi actis disfinclum, etaprivaiqivomjneconfeclum; Sylyesjiip-ipae mentione; quse fil in liii. subscriptio-
qui quidem variis locisjactalus ceitamsedem nondum niJjuSjelsaivcti Marini, quaein hoccanone reperitur,
invenerit. V et BonoSiacorum, quse in antecedenti, lector quivis
- 5° Ita perlurbato ordine jacent episcopomm no^ satis admoriferetur non melius aptari unum alterl, •
mina, ui synodalis ordo dici nequaquam possit. Gur quam hiimanp capiri cervicem equinam.
enim Marinus Arelatensis, qui priraus in capite epi- Havcideo a meannotata sunt, ut ostenderem (b) ni-
siolaesynodicaegenuina acta conlinenlis inscribitur^ KTlessp in anliquis monumenlis, ex quo conjicipos-
non iiem primus habetur subscriptus ih calce illius sit divisionem pro.vinciae852 Narbonensis solidae
breviarii? Gpr presbyteri a Sylvesira missi qhinto in quatuor partes factam esse ante dimidium quafti
loco subscribunt? An quia post episcopos dicecesis saeculi, Haiic autem circa id temporis natam esse
Urbicaesubspriberedebuerunl? At Theodorus episco- inde probabile flt, 1° quad primi onvniumscriptorunji
pus Aquileiensis, qui istos praecedit, ex Italica diqe- qui eara cpiivmtemoravere,videlicet Rufus Feslus (In
cesi erat, Cuf adhuc postonvnes duo provinciae Ro- Breviar.) et Ammianus Marcellinus(Li&.xv), floruere
manaeepiscopi ef duo presbylterisubscripli inveniun- per eam oetaiein; cum Bufus Festus Breviarium
tur, a caeteris ejusdeni dioecesis episcopis sepafati ? suum dicaverit Valenli iinperatori ,vei Valenliniano
Cur denique tantupi discrimen inter norriinaepislblae ah. 365. 2° Ex eo etiam id conjicilur, quod ante haec
et subscrjpliones, immo et inter provinciafum recfen- tempora dissensiones non leguntur accidisse in Gal-
sionem ? Ubi enim antiquaeeditiohes babent ex civi- liis jnter episcopos de liniiiibus provinciarum; de
tate Garpentpraco, aliav leguiit ex portu Nicaeensi» qhibus prinvum querelae delatse sunt ad concilium
lllae unicam Aquitanicamexhibent, aliae primam et G Taurinense. Unde enim vir sanclus Proculus Massi-
secundam distitiguunt, in aliquibusfit mentio provin- liensh ephcopus civilalh se iamquam tnelfopolitanum
ciae Narbonensis et ciyitatis Biterrerisis, de his pon- Ecclesih qumin secunda provinciaNarbonensi posilm
nullfjesilent,; qurcdamprovinciamlRoiiianahvcomrac- videbaniur, diceril prwessedebere, alque per se ordi-
mbrant, quaedapvminime; quaedam Massiliensem natignes in memorataprovinciasuminoruinfieri sacer-
civitaiem et episcppum habeiit, de quibus nihil in dotum ; siquideinassereret eatdem Ecclesiasvel suas
aliis legitur, Hsecprpiecio innuunt indicem jsliim eo parochias fuisse, vel episcoposa se in ehdem Ecclesih
tanlunv consilio esse descriptum utdiversitas provin- ordinaios? Quo, iiiqnaiii, jure bsec sibi Vindicasset
ciarum, ex quibus congregata erat syriodus, inspice- Proeulus, quod nemo praedecessorumejus praesum-
relur: quem auctor pro suo captu confecit, et alii pserat, (c) nisi ex nova provjnciarunvdivisione color
post ipsiirapro sua etiani senlentia, proqueselattequa qusesitus esset? Ncc eninvipse suorum majorumpos-
scripsere correxerunt, 'prout divisio provinciaruro, sessionem allegat; nec hujus proviivciaeNarbonensis
851 luiB lunc iivusu erat, ppscere videbatur. secundaeejviscopialiud objiciunt, quam provincisedi-
&' Siaiicubi apponi debuferenoraina Arelatensiutn yersifalem'; quav si ex recenti divisione nata non
Patru.m, oportuit certe eorum subscriptionem haberi esset, contrariam anliquorum Massiliensisurbis epi-
incalcegenuinorum Actorum. At non alia sunt ge* scoporumcppsiietudinemprocul dubio in medium ad-
nuina «Jliussyppdi acta, quam quae Ip epistola, syrip^ duxissenf. 5° Sed praeler haec argumenta partim ne-
dica reperiuniur : alia epira quibus subscripti repe- gativa, parlim conjecturaesolum innixa, habemus ex
riuntur episcopi, Breviarium tantummodo cbntinent; Hieronymo probalionem assertorianv quavmagni est
quod et nollemab omni suspicione (a) interpolationis D foboris, Si scriploris auctorilas atlendalur q»i Gal-
vindicafe, Siquidem bfee verba canonis 1: Elj'uxiq lias curiose non modo peragravit, sed et aliquamdiu
consue.ludinemliiltras qd omnts tu dirigas, de dip sci- incoluii.lgitur in epislola 11 ad Agerucliiamde Mo-
licet paschali, 11011inveniiintur in ipsa epistoia ad nogamia, barbarprum in Gallias irraptionem descri-
Sylvestrum, in qua potissimunvreperiri deberent, si btens, posl enuiiieratas Betgicw prsecipuas civilales,
vere a synodo scriptaessent. Addenon videri htijus- quibus vasiiiaiem ferocissimae nationes inlulerant,
modi litteras pascbales in usu fuisse ante covvciiiiNi- ires alias Galliarumpartes sccundumAugusti divisio-
cseni lempora. Porro cum non reperiantur noniin.i ivem subjicit: Aquiianiw,inquit, iVoiienif/nepopulo
episcoporum ad calcem actorum, seu epislolse syno- rum, Lugdunensis,el (d) Narbbiienshprovinciw,popu
BALLERiNiORUMAN^OTAflONES.
(a) Ifanc lhtefpolalioms suspicionem excludemus (d) Qui Aquttamasplurati numero cmivv\ovenvpo-
eodem n. 14. pulis nominat, is procul dubio divisionem provineia-
(b) Confer obseryat. part. n, c. 3. rum jam oblinenltem jvr.TSumil,qua dnav Aquitania,
(c) Non ex divisipne provinciarum, quam j*amdiu disseclacfucranl. Proviiiciaruniauiem hic
divis^ioiiem
ani.e factam osienderivus,dissensionesde jhre nvelro- indicare noluit S. doctpr, sed eas taniiim provincias
polilico ortae sunt; sfedquia anle finem ssefculiiv me- recensuit quse a barbaris suo seyo populatav erani,,
tropoles ecclesiasiicseinduci coeperunt,uli patebitex inter quas Narbonensem singulari numerp appjellans,
observ. part. n> c. 5 n. 8. non Narbonensem solidam, sed Narbonehsempri-
 SOi PISSBBT. Y. APOLOGIA PRQ §, H LARIQ ARELATKNSI. SOJ
lata s«n( cunela. Yides unicam NarbQnensem ab W\Q-A quam Qrdmare pmtumpserit, ^el js qui ordinaft se il-
ronymo. recensitam, et qiiadriparlHam Gailiarum di- licite ^iverit, utexque sactrdpliQ $e, cartre cocinoscat,
visionem vel lunc persevgrasse c«m scribebat do- tJbi pontifex declarat non novmn a se jus institui,
cior isle, vel, qpod magis.reor, ita recentem fuis,$e sed aniiquum restitui, quod (a) pmeeptQ majoruni
Narbenensis inquatiiorprovincj.as pjmitipnem,853 Arejatensibus yindicarant episcopis, quodque reve.ra
lit adliuc aotiquus lpquendimodus usprparelur a 8Pf'- sem.pe.rjidem habuerant, si forte paucorum annp-
ptoribus noyellsedivisiqni npndum assuefaclis. rum iiuerstiiium excipias, per qnod novae divisionis
4? Verp admodum simile est recentem fuisse dU pccasionei lurbarumque quibus Galjias agitataa fua-
yisiqnem Narbonensis provjRGiajcum synodus Tau^ raijl, d.istraclaaperperam fuerunt : unde et eas ab
rinensis collecta est, et hujus. djvisionis occasione Arelatensi adsunm pontificium non de novo adjungi,
fuisse colleclaii). In ea enim conlroyertiiur quis se- sed revocari prsecipit ^osimug, Viennensem, Massi^-
cundae provincioeNarbonensi pr-seesse deberet me- liensemque epigcopos, qui in bac re negoiium Am-
tropoljtico jiir<;, ita iit nondum quisquam lali in lalensi faceseebant, lamquam alienorum liniuni inva-
eam proviiieiaiu potestaie poiitus cssc videaiur, sores increpans ac. reprimens.
quod magis ex iis pateiiit qiuc jii sectione sequenU Idem decernit (b) in epistola ad Hilarium Narbo-
dicemuSi nerisem episcopum, cui veliemenler succenset, quod
Jam yero si ad illa usqiie lempora qiise nolavinius prtetermissa veri /irfe iiidebitum a sede aposlolica
perseveravit solidse Narbonensis unitas indivisa, subrepiitie obtimisset privilegium , contra vetefem
haud dubium erit qmn unico pariter rneiropplitanQ consuetudinem${ priscam institutionem. Verum antK
subjecia fuerit secunrltim canones; et istum melro^ a qua illa consuetudo, quam prredicat Zosimus, admo.T
politanum fujsse Arelatensem episeqpum liaud ob* dum antiqua non erat, inquit Rlarcse continuator.
scure, ni fallor, oslendimus in prima bujus djsser^ Immo (pace erudili yiri dixerim) antlquissima erat,
tationis parte. deduciis per ordiiieni omnibus ainU quod nec Hilaritis ipse Narbqnensis negare ausus
quitaiis Gallicanrje monumeniis. Eisi aulem anle est: qui dum assertioni et desideriis suis cuperel esse
niediuin quarii saeculi diximus divisionem nqvam, consultutn, prfelermhsa vexi fide, relationem suam
non apparefe, non suftjciei tamen ei cui senteptia SUBHONESTJITIS SPKCIIcotoR.vvjT,assfireiisin aliena
noslra non arridelnt aliqupd teslimoniuin jn medjupi. provincia,ab aiio non debere fieri sacerdotes; cum utir
adducere, ex qup ante aetatem illam facia esse de* que debuerit, non quod ei rectutn videbatur, sed quid
monstrutur, nisi prpbaverit ante annum ducen tesimum habuissel antiqua consueludo,suggerere(Coneord. iac.
et quiiiqiiagesiinum eam iiiduciain esse : cum enim elimp- lam. H, lib, v, cap. 30, nwn. 5). Satius est
erudiliores quiqiie, paucis exceptjs, «d ea lempora igitur fldem adliibere Zosimo (Epist. 8, ad Ililar.
referaul reiigipnis et diseiplinfe exordia in Galliis, si ^arb.), qui auditis examinalisque partium allegalio-
tunc una provincia unusqne metropolitanus fuerili nibus, ipsoque adversario.non contradicente, et so-
valebit regula lnnoeentii I PP. ; Secundum pmiinum lam honestatis specieni, occasione nova? divisionis,
pjrovinciarum morem metropgljlgnos episcopos opor- oblendenle, antiquam cpnsuetudinem 855 luisse
t£re nommarit, nec ad mobiUtaiemnecessjtatum rmm- asserit, quam cuivis idipsum post tot stecula sine
danarum debere Dei Eccltsiani commufari; ac proinda probatione neganti. Et certe, non ad Taurinense
npn turbasse Eecjesinm Ifilarinm, cum antiqua suoe coneiliiiin (quod puiat Baluzius) attendebal Zosimus,
Ecclpsiae jura vindicare aggressus est, post prasde^ immo nec poterat attendere, Primum enim de illa
cesspres SUPBHunoraturns Patroclum, et alips utrp* 'Qiconlroversia noq pronuntiaver,it illa synodus: nec
que antiquiores. coram illa certatum est jnler Viennensem Arelalen^
CAP. III, Utfamque Narhonensem Arelatensi epi- semque episeopoSj pisi de »ola Viennensi provinciaj
scopo olim fwi!sesubjectam, ex episioiia Zbsimi papm Prpculo secundam Narbonenseni sibi vindicanle.
comprobatur. -^Non ei sola divisionis epocha edd* V Infirmum fuisse Zosimi fundamentum, si, TaurU
cemur Arelaienseln episcopum Narbonensem eoli* nensi soli synodo innixus, anliquiialein juris Arelar
dam suo pontifieio habuisse subjectam; sed ex iis tensium episcopornm asserliisset : cum non tam de^
etiam qua? divisionem secuta sunt manifesltini fest cretoriam sententiam quam amicum consilium de
dictuni aniisliiem eamdem poteslaioni in illas pro^ communi dividendo proiuleritj njbil ulli civitati ad-
vineias reiinuisse quaeNarbonensis antea partes fue* judicans, sed solummodo Produli personoe, donec
rant, nimirum in Vieniiensen), Narboneiisem utram- ajteruter suam civitatem approbaret esse melropo-
que, Alpes marilimnsj et Alpes Graias; etsi aliquid lim. 3* Longe aberat Zosimus nt ex synodo Taurir
juris sui in earum aliquas spoule dimisisse videaiur. nensi jus aiiquod creatum esse assereret, cum segro
854 De Viennensi provincia abtnide egimus in admodum tujerit ad illam digsidium de metropoliiicp
prion dissertationis parie', de reliquis modo nobis jure ii Prnculo et Simplicio esse delalum, suumque
agendum est, quantum monumehtorum iliius eetalis illam judicium interpdsuisse, ut testalur in epist. ad
ac regiPnis penuria palitur. episcopos provincioe Narbon, 1 et 2, et jn altera ad
De utraque Narbohensi clara est Zosimi papae Patrocliim Arelalensem. 4" Quis lam inepte locutum
consiitulio, qua non Viennensem modo provinciain esse credat Zosimumj ut aiitiqnam oonsuetudinem
Arelatensi episcopo subesse jubet, sed ei utramque ;j) priscamque institutionein eam diceret, quse Tauri?
illam provinciam, in qua ei lam ordinandi episco'^os ncnsi synodo exprdia Biia debujssel ? ftuse cum a!i-
(jiiam alia metmpoliiica munia obeundi potestatem quol annis post sancli Martini obiliim congregaiam
conlirmat, etquidquid contra tentatum fuerit, iilici-. esse certum babeaiur, ex Zpsimi epistola ad episco-
tum fore irritumque deolarat. Jussimus, inquit, pra- pos Africre, Gallioe el llispani», quindecim annis
cipuam, siculi semper habuit, metropoiilanus episco- anlecedere lion poluit ejusdern epistolam ad Hila-
pus Arelatensium civitalis in ordinandis sacerdoiibus rium Narbonensem. Undean. 439concilium Reiense
teneat auctoriialem. Viennensem, Narbonensem pri- in Gallia definilionem Taurineiisis concilii laudans,
mam et Narbonensem secundam provincias ad ponli- recenlem eam appellat can, \.
ficium suum revocet. Quisquisvero poslhac conlra apo- Velustoria igilur monumenla habebat ob oculo»
stolicm sedis slaluta et prcecepta majorum, omisso ZosimuSj ipsam nempe originem institulionemqua
metropolilanoepucopo, in provinciissupradiclis quem^ sedis episc.opalisper Trpphimum a Siede apostolica
BALLERiNrdrlUM ANNOTATIONES.
mam intelligit; unde in sequentibus Telosam me- certe afferrelur), sed Nicoenumcanonem sextum in-
morat, nusead Narbonensem primam pertinet. telligit, quo cavetur ne quis stne conscienlia tnelro-
(a) Zosimus vocibus prmcepla majorum non ali- politani episcopi ordinetur.
quod majorum decretum indicat, quo solida Narbo-' (b) Haecet sequentia excutientur in observ* part n,
nensis Arelatensi episcopo vindicala fuerit (nullum c. % n, 2 et seqq.
 rB03 PASCH QUESNELLI DISSERTATIONES IN S. LEOMS MAGM OPERA. BOi
missum in Gallias per illa tempora quibus so.lida A his parte. Superest modo ul Bonifacii sententiam,
•Narboneiisis hondum in parles distracta, unico me- quam Leo et alii meliorem dicunt, cum Zosimi de-
trppolilano subjecta erat. Satis conslitit, inquit, creto ac epislolis Conferamus, et uter se circumve-
Aretatensis Ecclesim sacerdoli prisca id instiluiione niri ac sibi imponi passus sit, dijudicemus.
concessum,utnon solum in provincia Viennensi, sed CAP.IV. Bonifacii decrelum expenditur, cum Zosimi
eliam per duas Narbonenses episcopos faciat. Nam epistolis confertur, et istm a subreptione vindicau-
sanclm memorim Tropldmus sacerdos quondam ad tur. — Hilarius aecepta Zosimi epistola quievisse
Arelaiensem urbem ab apostolica sede transmissus, ad videtur ab omnibus metropoliticis muniis, nec ultra
illas regiones tanti nominis reverentiam primus exhi- Patroclo molestiam creasse. Patroclus pariter Narbp-
fmit, et in alios [Al. in alias] non immerito ea quam nensis provincise administralionem indeptus est, et
acceperal aucioriiale transfudit. Habebat adbuc ob jiiierveniente Lutevensis in ea provincia episcopi
oculos antiqua apostolicae sedis decreta, quaj com- morte, alium in ejus locum ipse consecravit. Ad haec
memorat, et modo exciderunt. Habebat Innocenlii Hilarius Narbonensis ne mussitavit quidem, nec sibi
praedecessoris sui sententiam in ipsa [dignitaie Ec- jus debiium a Patroclo prseripi conquestus est, ita
clesioefundatanij qua-, ut retulimussupra, eam ad mo- ul de ejus silentio ac quasi segnitie expostularet
bililalemnecessilatummundanarum commularivetabat. pontifex. Non ita patienter istam ordinationem a
Habebat denique Nicama ipsa decreta. Quid ittud, in- Patroclo faclam luleruiu Lulevenses cives et clerus.
quit, quoi, 856 prmlermisso Patroclo melropolitano Ecce enim, inquit Bonifacius scribeus ad- Hilarium ,
episcopo Arelutensium civitatis, sine cujus auclorilate,- ul charitas tua recognoscit ex subdilis, Lutubensis
juxta majorum canones, nulla penilus poluit ordinalio T>Ecclesimcleri ordo vel ptebis preces suas el lacrymas
felebrari, tumuttuose et turbide indebitis sacerdotia ad nos, quanlum datur intelligi, magno cum dolore ,
impingunlur? Tandem concludit episiolam ad Hila- miserunl, dicenies coepiscopumnostrum Patroclum ,
rium Narbonensem congerendo quatuor titulos ac sua pelitione cessante, in locum decedentis episcopi
fundamenia quibus ea potestas Arelatensi episcopo nescio quem in atia provincia, prmtermissbmetropoli-
asserebaiur. Cum hoc videas, inquit, Arelatensis epi- tano, conlra PalrUm regulas ordinasse; quod nequa-
scopo civitatis et per apostolicamsedem, el per sancli quam possumus ferre patienter, quia convenitnos pa-
Trophimi reverenliam, et per veterem consueludinem, ternarum sanctionum diligentes esse custodes.Ua scri-
el noslra recenti evidentissimadefinitione deferri. psit Bonifacius adversus Patroclum, quem ut alienae
Non diffnemur episcopum Narbonensem aliquot provinciae invasorem violatoremqne sacrorum cano-
annis metropolitico jure politum esse in Narbonen- num traduxerant Lutevenses; quemque ut talia ten-
sem provinciam primam; sed hoc ut subreptitie tantem reprimeret, haec addit: Nulli etenimvidetur
obtentum fuerat occasione (a) novoe divisionis, ita incognita synodi constilulio Nicmnm, qum ila prmcipit
et quam primum correctum est a sede apostolica; ut eadem proprie iserba ponamus, per unamquamque
et ila recens erat Zosimi tempore illa Narbonensis provinciam jus melropolilanos singulos habere debere,
metropoliiani institutio, ut priorem consueiudinem, nec cuiquam duas esse sujectas Unde, frater cha-
qtta tres illas provincias subjeeias sibi liabebat Are- rissime, siita res sunt, et Ecclesiam supradiclam pro-
latensis episcopus, usque ad proximum setatis suae vincimtum limes includil, nostra aucloritale commoni-
tempus perdurasseasseratipsepontifex. Atquehanc, tus, quod quidem facere sponte deberes, desideriis
inquit (Epist. 8), ordinandi consueludinem el ponlifi- { supplicantum etvoluntalerespecta,ete., cessethujus-
catum loci itlius, quem obtinueral primus et juslus C modi pressa nostra auctoritate prmsumptio eorum qui
(Trophimus), custoditum usque in proximumlempus, ultra licilum sumlimitem dignimtis exlendunt, etc.
gestis apud uos habilis, mullorum consacerdolumtesti- Quam miilta sunt quae haac cum Zosimi decrelis
moniis approbalur. Eadem fere babel idem ponlifex componenti persuadent, longe potiori jure ea praeci-
in epistola 1 ad episcopos provincise Viennensis et pitanter ac (6) per subreptionem esse a Bonifacio
Narbonensis secundai, ubi prsecipue Proculum exa- elicita existimari, quamque a Zosimo eadem de
gitat tamquam tolius illius ambiiiosse molitionis conlroversia promulgata sunt.
archilectum, qui cum ad se Narbonensis secundse 858 Primum enim haec notis.simaest juris cano-
ordinationes traliere niieretur, Simplicium Viennen- nici.regula, hujusmodi rescripta pro nullis haberi
sem impulerat, ut sibi quoque in Viennensium pro- debere ac subreptiiia censeri, cum aliquid novi sta-
vihciacreandorumsacerdotumperniillereiur arbilrium ; tuunt, quodque anterioribus conciliorumpontificum-
quod et impudeniise deputat, et aureailla sententia que -decretis contrarium sit, nec tamen de illis ulla
resecandum definil. Indecens ausus, inquit, et. in mentio habelur. Argumentum eniitt est evidentissi-
ipso vestibulo resecandus, hoc ab episcopis ob cerlas mum aut rem indiligenter admodum tractatam esse,
causas concilium agilanlibus extorquere, quod conlra aut fraudem factam ponliflci, vel aliquid ei liumani
statuta Patrum, et sancti Trophimi reverentiam, qui coniigisse. Talis est Bonifacii sententia, quse de Zosi-
primus metropolilanus Arelaiensis civitaiis ex hac mi rescriptis prorsus silet. Talia non sunt Zosimi
sede direclus est, concederevel mutare, ne liujus qui- ydecreta,quse rescriptorum praedecessornmejus men-
dem sedis possit aucloriias. Apud nos enim inconvul- lionem faciunt, elsi nihil eis contrarium, sed prorsus
tis radicibus vivit antiquitas, cui decreta Palrum rv.consonum deeerneret.
sanxere reverentiam (Epist. 7 Zosimi). 2*Sententia Bonifacii lata esl in gratiam Narbo-
Exscribendae esseiu iniegrae epislolse seplem Zo- nensis episcopi altera parte nonaudita,necdato sua
zimi, quse ea de re scripise sunt, quasque ab aliis jura defendendi lbco; at cum Zosimus litleris suis
seorsim editas reperiet leclor lomo I Concil. antiq. Arelatensi privilegia sua conlirmata esse voluit,
Gallias cura Jac. .Sirmondi. Sed sicut de Zosimi sen- utriusque partis pensavit allegaliones, et ad Narbo-
tentia nemo dubiiat, ita plerique ista parum consulte nensem episcopum litteras dedit, quibus eum eiiam
ab eo fuisse scripta asserunl, et privilegium hoc arguit quod, prmtermissa veri fide, relationemsuam
quod lemporaliter videbalur esse concessum, cum sub honestatis sotum specie coloravit.
Leone nostro .contendunt poslmodum esse sentenlia 5* Liquet ex Bonilacii epistola rem ah eo satis in-
meliore sublatum. Qnod enim de. supposiiiOne ha-. diligenler esse examinatam, nec earum rerum noti-
rum Zosimi 857 littesarum, et nimia ejus creduli- liam habuisse, quse litihuic dirimendse prsevia esse
tate objicilur, jam dissblvimus in priori dissertalio- debuerat. Nec enim perspeclum liabuit conlroversiro
BALLERINIORUMANNOTATIONES.
(a) Non occasione novrje divisionis, sed quia sub mus inZosimi
observ. part. n, c. 2, n. 2 et seqq.
hoc lempus ecclesiaslicie metropoles institui coepe- (b) rescripta per subreptionem a Palroclo
runt, Narboneiisis episcopus privilegium apostolicum jmpetrata videbimus loco allegato: ibique n. 7 Bo-
obtinuit; quod omni subreptione cxpertem oslende- nifacii papse decrelum vindicabitur.
KOS .. DISSERT. V. APOLOGIA PRO S. HILARIO ARELATENSI. £06
slatum, quae non in hoc versabatur, an dislinctarumi A Romanum adiernnt, non tam moicste ferentes prse-
ab anliquo provinciarum metropoliiani distincti pa- " lermissum esse in illa ordinatione Narbonensem epi-
riter esse deberent. et an alleri in alterius jura invo- scopum, quam suam petiiionem consensumque fuisse
lare liciium esset; hoc enim estquod decretoNicoeno negleclum : quod revera canonnm auctoritati statu-
vetatur , sed qusestio erat : Ulrum divisis imperiali tisque Patrum conirarium erat. Mentionem lameh
judicio provinciis, iil dummetropoles fiant, sic duo injecerunt 860 metropolitici juris violati, ut acrio-
metropotitani episcopi debeanl nominari (Epist. lnno- rem contra Patroclum conflarent invidiam, sibique
centiipapm ad Alexandrum Anlioch.), quod ab Inno- majorem Cdem conciliarent, dum non tam privati ac
centio Bonifacii prsedecessore sciscitabalur Alexani proprii juris quam publicse ac communis disciplinrje
der Anliochenus : quse controversia secundum In- zelo accensi putarenlur. Porro Hilarius non niodo
nocenlii decretum dirimenda erat, qui Nicrenum silentio suo eorum consiliumimprobassemibividetur,
canonem interpretando sancivit, ad mobilitatem sed palam etiam renuisseconsecrationem Lutevensis
necessitatummundanarum DeiEcclesiamcommutarinon episcopi ad se trahere. Curn enim hortatur eum Bo-
decere. Praterea de Gallicanarum Ecclesiarum statu nifacius ut quod quidem facere sponte debuerat, desi-
ita parum instrucius fuit Bonifacius, ut dubiianter deriis supplicantumet volunlate respecta ad ordinalio-
admodum loquatur : Si ita res sunl, et ubi siia esset nem se accingat, prorsus innuit desideria supplican-
Lutevensium civitas,ne cognitum quidem haberet. tum esse ab eo neglecta, n.ec respeciam eoruni fuisse
Denique non satis mature rem esse pensatam clarum antea volunlatem : tantum abest ut (quod Marcse
est, cum stalim ac Lutevensium querelas exeepit, yisum est) ipse Hilarius Bonifacium inierpellarit;
sententiam decretoriam lulerit, totamqne illam con- g immo a nullo interpellalus episcopo pontifex senten-
Iroversiam unica epistola consummaverit. tiamtulit, non multum sane eo nomine ac litulo
Longe aliter se gesserat Zosimus : nihil enim omi- commendandam.
siteorum quoead inquirendam rei veritatem jusque Quod ergo (a) asserit sanclus Leo in hac ad Vien-
parlium investigandum necessaria erant. Rem non nenses episiola, id ipsum quod Patroclo a sede apo-
uniea epistola et uno velufr momento confecit, sed stolica lemporaliter videbatur esse concessum, post-
septem ea de re conscripsit epistolas, et per anni modum essesenlentia meliore sublatum; ut ab ep paulo
integri spalium versavit, non perfunctorie ac proeci- adversus Arelatensem episcopum iratiori diclum
pitanter, sed stndiosius, ut ipse loquitur, requisivit; est, nec probatum; ila veritati (quod pace tanti.do-
nou solus, sed numerosa 859 cognitione seu congre- ctoris dixerim) non est omnino consentaneum; nec
gatione discussit; non secundum bumana sludia, sed contumeham facimus pontifici, cujus non magis in-
mb Dei judicio; non ex conjectura vel prsejudiciis terest Bonifacii probari sanctionem quam Zosimi.
quibusque, sedipsa rerum insliiutione, consuetudine Eccui enimvero melior ea videatur sententia, quse et
veteri, synodalibus pontificiisque decretis accurate momentaneo judicio, et eo quem exposuimus modo
examinatis; non insciis et inauditis partibus, sed lata est, et antiquse consuetudini contraria? Vel igi-
iisdem et auditis et commonitis, omnia sunt ab eo tur hoec accuratius Leo, melioribus occupalus, non
statuta : ut miruni sit ab aliquibus scriptoribus asseri discusserat vel memoria lapsus est, vel dum paulo
subreptionem in hoc negotio passum esse Zosimum. vehementius Hilarium insequitur, id verius existi-
&' Quis sequam dixerit eam sententiam esse quse mavit, quod prseconceptseopinioni magis consonum
ex sola testiinonii adver.sariorum inspectione decrela - erat; nec animadvertit quod, etsi immediate ante
est, et ubi accusato defendendi se locus non datus 't» Patroclum provincise illac Arelatensi non obtempera-
fuerit? Ita faclum est a Bonifacio, secus a Zosimo, bant episcopo (b), ab inilio tamen non fuit sic. Magis
qui et Hilarii Narbonensis relationem exspeclavit, certe credendum Zosimo asserenti hanc ordinandi con-
et Proculum etiam Massiliensem, ut Romam veniret suetudinem et ponlificatum loci illius quem oblinuerat
causam ipse dicturus, invitavit. primus el juslus Tropliimus, custoditum fuisse usque
5* Etsi omnia secundum juris et oequilalis regulas in proximum tempus, quod gestis, inquit, apud nos
acia essent a pontifice, nibil tamen roboris per se habitis, multorum consacerdotumnostromm teslimoniis
habiiura esset sententia, cum hypothetica esset, et tomprobalur; quam Leoni istud sine teste neganti :
ex ea suppositione penderet quod Hilarius Arelaten- qui cum ab illis temporibus remotior fuerit, neque
sis adversus canones Nicoenosaliquid lentasset; unde rem ex professo examinarit, facile poiuit in.errorem
et inquisitioni adhuc relictus est locus, qua peracta induci per Celidonium aliosque ejusdem causae palro-
istud pro certo haberi debuit.ul soepius probavimus, nos. Et quidem rationem istam breviter admodum .
Arelatensem episcopuin non violasse canones Nicae- rapiimque perstrinxit, de ejus robore diffidens, cum
nos, sed eis potius obtemperasse secundum interpre- tamen vis magna in eo argumento ponenda esset, si
tationem ab Innocentio I prolatam; cum proviuciam vere ante Pairoclum nulli ex Arelatensibus episcopis
sedi suse anliquitus subjectam, posthabila recentiori jus compeliisset in utramque Narbonensem provin-
lemporalium potestatum divisione, sibi vindicavit. eiam. Facile enim erat, hoc semel probaio, 861
6° Deinquelongemagis sequum eslipsins metropo- Zosimum et inductse temere novitatis et antiquitatis
lilani episcopi, cujus jura violata fuisse dicunlur, calcatoe arguere : nimirum non in cujusquam gra-
judicium attendere, quam clericorum civiumque que- J) liam violaridi erant sacri canones, quibus sua onuii-
relas ac murmura. At Hilarius Narbonensis nullas bus metropolitanis jura illibata mane.re jubebaiur,
detulit sedi apostolicse querelas, acquievitque ordi- Sed multo minusin graliam Patrocli hominis impro-
nationi a Patroclo celebraloe in Lulevensiuni Eccle- hi, quique in sedem Arelaiensem perinjustam vio-
sia, ut merito credendus sit tacito consensu Arela- . lentamque praedecessoris sui ejectionem conscende-
tensium privilegiis subscripsisse; satis enim indicam rat. Immo vix Leo ipse a preevaricationis nota absol-
Bonifacii papre verba ipsum deconsecrandoLuieven- vendus essel, qui privilegium a vaferrimo hominc
sibus cpiscopo ne cogitasse quidem, cum pontificis contrajus antiquum ac sacros canones subreptum ,
adnionitionibus excitandus fueril, ul metropolilani ab ejus successoribus pariter usurpari- permisisset
jure munitus et praeceptionibus ejus fretus accederet ante exortas Celidonii ac Projecti querelas. Quid
ad eum loeum in quo ordinatio talis celebrata fuisse enim ageretur in Galliis prObe noverat, cum ante
dicebatur; quod qiiidem, inquit, facere spontedeberes; pontilicaius sui exordia illic fucrit aliquamdiu com-
ei qnodnec monilus fecisse Hilarius videiur. Cleriei moralus, el nihil eiiam eorum negotiorum ignorave-
autem illi silenle Hilario, litleris suis pontificem rit quoe Romam delata, sunl Cceleslino ef Sixlo III
BALLERINIORUMANNOTATIONES.
(a) Id quam jure Leo scripserit, et quam temere num part. n palam fiet.
Quesnellus tanti ponlificis sententise decerpere boc (b) Hscc propositio unieo nililur testimonio Zosi-
loco sludeat, ex eodem cap. 2 nosirarum observalio- mi, quem a Patroclo deceptum ibidem orobabimus.
507 PASCH. QUESNELLI DISSERTATIONES IN S, LEONIS MAGN!OPERA.
pontificibus, quibus in adminislrandis ecclesiasticis A.episcopi. ppslulationem, sed ad solam quorumdam
reibus conlinuam navavil operam. Ex his omnibus nullius nominis clericoriimqiiefelam. Noverant enim
patet niliil a Zosimo stalutum esse nisi maturo judi- antislites illi, jquod Symmtichus postea in eadem
cio, niliil a Bohifaeio cpntra deflnitum quod vel con- causa seripsit (Epist. 2 ad Eonium Arelatent.), ad
iroversise slatum allingat, vel a Gallicanis episcopis ipsath sqcrosanctdmcqtholicam rdigionem pertihere,
sit
' receptiim. ne sil sentehlictrumvarietasiiiier priores et posleriortt
CAP.V. Utrum Bonifacii constitutid effeclumsbrtiia anlisliles Eiclesim, cujus omnis polestas infringilur,
sit in Gdlliis? Et quid post ipsumcirca istud negolium nisi universa quma Dotnini sacerdotibutsemelstaluun-
conligerit in utraque Narboneiisi. — Bonifacii (a) tur perpelua sinl. Nam cum ad JVinitaiisinstor, CUJIK
jleeretum ad Gallicanos missum episcopos non tanii unaest aique individua poteslds, ttftumsit per diwersoi
ab eis facluhi est ut antiquse consuetudini et priscis antistites sdcetdoiium, quemadmodumpriorum statuta
fetiam Romanorum pohlificum decrelis anleponen- a sequenlibusconvenitviolari?
dum esse puiareluiv Patroclus enim eadem semper His frelus rationibus Hil.ariusArelatensis, slatim
poteslale in provincias usus est, quam et in succes- ac in locum Hohorali defuhcli Buffectus est, 863
spres suos Honoratum et Hilarium trahsfudit. tres illas proViheias metropolitico jure adminislran-
Hocexipso Leone discimus, qui cum scribatnul- das suscepit, omnihus Galiicanis eplscopis unanimi
luni Hilarii decessorem ante Palroclum jus sibi iii cohsensii suffragahlibus. lsluil vel ex iino Leoha
illas provincias vindicasse, faleri inlelligitur per hu- certurii eSt, qui eath ob rfem ejus audaciam culpat,
jusmodi exceptionem omnes Patrocli snccessores qupd ih alieria, ut phtabat, prbvincia munus ponti-
hujusmodi privilegium stisesedi asseruisse; alioquin j, ticiuni exercfefe JJrresumpsisset. Sed vel unico pos^
non dixisset neminem ante Palroclum, sed neminem, * sessiohiS litulo utramque Narbonensem provinciam
prmter Palroclum, istud egisse. (prseter Viehhensem) sdtfi sedi debuit asserere, cum
Deinde constat Honoratum, qui tmus inter Patro^ et decessoris siii sahclitas, et ipsorum episcoporum
clum et Hilarjum Arelalensem rexU Ecclesiam, nifail cohsehstis vetarent he alios Arelatenses episcopos in
de praedecessorissui juribus passum esse sibi detrahi, sUspicioriemhlieni juris atlentati vocaret.
sed tres illas jproyinciassibi habuisse subjectas. Hinc _Praeter ea quae de utraque Narbonensi huc usque
enim est quod Coelestinus papa Bonifacii successbr disseruimus ad Zbsirhi cohstitutionem, aliasuntqusa
scribens ad episcopos provincioeViennensis et Nar- speCiatim (b) Narbohehsem secundam Arelatensl
bonensis mensejulio an. 428, qUb adhuc in vivis episcopo subjeciam fuisse asserani.
erai Honoralus, conqueritur de imminutis metropoli- Ac primum quidem patet ex Taurinensis concilii
iarum quorunidam juribus, et violatis eorum provin- canone 1 Aquehsem episcopum, qui solus metropo-
cioe lihiitibus conira praedecessoris sui statutum, liticam dignitatehi intra Narbonensem n sibi deincepi
quod inlegrum manerejubet et iirmum. Juxta caiio- arrogavit ppst Proculi mortem, tunc temporis lale jus
num decreia, inquit, unaqumque 862 Vrovmc*asu0 sibi non vindicasse. Si ehim is yel alius ex ea provin-
melropolilano contenta sit, ut decessorisnostri dala ad cia melropolitahus fdisset, non assereret Proculus
Narbonensemepiscopumcontinent constkuta, nec usur- MassiliehSis ejdsdeni provincise Ecclesias vel suas
palionis locUsaiicui sacerdoti iii allerius coiicedalur parochias fuisse, vet episcoposa se in eisdem EcClesiis
iniuriam, Sit concessissibi cpnlentusunusquisquelimi- ordinatos, Metropolitahus enim vel hacc verba falsi
iibus, alier•in: allerius provincia nihil prmsumat; iiec arguissfet, Vel cbriquestusessetdeusurpatis suoe me-
emeriiis in suis Ecclesiis clericis peregrini el extranei, G tropolilicse dighilatis juribuif. Nihil tale objectiim est
et qui anle ighorati sunt, ad exclusioncmeorum qui Proculp, heftiP melrppolilicam ohlendit potestatem :
benede suorum civiummerenlur testimonio,prmponan- hoc unum conlehderiint ejusdem regionis episcopi,
tur : nenovuni quoddam, de quo episcopifiant insliiu- sibi allerius prbvincimtacerdotem prmetse non debere.
tum videalur esse collegium. Quibus verbis hotatur At hoec ratio, inquies, Arelaiensem pariter a pote-
Honoratus, qui ad ArelateUsem cathedram eveeius state in ulramque Narbonehsem, ac praesertihi secun-
erat e Lirinensi ccenobio,ex quo cum plures ea Setate dam, de qua liifeagilur^ excludit: cum enim-Proculo
ad episcopajem cathedram iranslati essent, novum tidversatu§ esse hon legatur in hac Taurinensi sy-
quoddam de quo episcopi fierenl insiitutum videbaiur hodo, argurheritum est eum non se pro melropolitano
esse collegium. Cujus Honorati peregrini et exlraiiei illius provinciaef essisse.
hominis ordiriatione, emeriti in suis Ecclesiis clerici, Ul hodus iste solvatur, anim&dverlendumest maxi-
et behe de suis ciyibus meriti, posthabiti fuisse vide- mam perturbationem inductam esse in provincias
bantur. Sed et prima deereti verba ilinUuntnon so- Gallicahas, et maxime ih Narbonensem solidani, per
lum tres illas prpvihcias ab Honoralo administratas Maxiini, Arbogastis, Eugfenii, aliorumque tyranni-
fuisse, verum ei ipsos metropblitahos ultro manus dem, qui eas partes occuparunt sub Jinem sicculi
dcdisse, cum vetet ne usurputiohis locusalicui sacer- quarti. Per illoS Ecclesias Galliarum clericosque
doti jii allerius concedaiurinjuriam. suis privilegiis esse spoliatos querilur Valemiiiianus
Hoc porro perperam vel a Gallicanis episcopis III imperalor ih conslitiiliohe de diversis ecclesiasti-
concessum, vel ab Honoraio et Hilario acceptum et cis capitibus missa Armaiio prsefecto prsetorio Gal-
custoditum fuisse, qui voluerit asserere, gravissimam Tf liaruhi anh. 425. Per eorumdem desidiam omnia
-
tol sanctissiriiis viris et ab omni ambitione alienis susdeqtie acta esse in provincia Viennensi innuit
injuriam inferet. Nemo enim per id temporis floriiit Hohorius Auguslus constilutioiie anni 418, ad Agrir
qui llilai io et Honoralo sanclitate anteiret, vel qui colam proefeciuih praelorio Galliarum, cnm proeter-
sanciis Germano Autlssiodorehsi et Lupo Trecensi missum arguit eorum negligentia provinciarum con
anteferri debeat, sine quorum cohsilio, ope ac Suf- venium apud urbem Arelatensem. Res ipsa clamat
fragio nihil quod alicujus esset momenti Hilarius ecclesiaslicaedisciplinseper bellorum civilium tunnil-
facere umquani aggressus est; quod etdeHonorato lns vix locum nliquem esse poluisse. 864 Quam
pariler crederiduin. Quidquid sit, nihil ih sedem apo- obrcm cuin diflicillinium esset, sparsis per omnes
stolicam peccavere Gallioe episcopi, cum prioribus provincias exercitibus utriusquc parlis, Arelatensem
priscisque ejus sanctionibus, quas commemorat Zo- episeopum Ecclesiarum necessilaiihus occurrere, et
siinus, inhoerenles, poslerioribus consensum proebere ad longinquas civitates se transferre, ut defunctis
reuuerunt : quoniam nimirum et ipsis ihconsultis, episcopis pro jure suo successores ordinaret, neces-
et re non saiis perpensa decretsefuerunl, ad nullius sitate temporum compulsus est permitlere ut insi-
MLLERINIORUM ANNOTATIONES.
in '
(a) Hrecrefelluntur observ. part. n, c. 2, num. seqq., ubi singula qusesubjiciunlur ad calcules revo-
8et9. cabimus.
(o) Confer easdem observ. p.rt. n, c. 6, n. 2 et
S09 DISSERf. V. APOLOGIA PROS. HILARIO ARELATENSL SIO
sibi jA Narbon. secundtc testatur Jn illo Taurinensi concilio
gniorum aliquot civilatum episcopi viciniorum
Ecclesiarum episeopos, cum opus erat, consecrarent. ionge aliud acium esse quam de metropolilanorum
Cum autem Proculus, vir sancti" Hieronymi Judicio jure ac dislinciione provinciarutn.
sanctissimus dociissimusque {Episl. ad Ruslicum), 2* Proeter hanc rationem, quam ex ea synodo fuse
coeteris praeterea episcopis praeemineret et antiqui- deduximus, aliaitt ex eadem Zosimi epistola mox ci-
tate sacerdotii, et nobilitaie«ivilatis, et Ecclesisa tata eruimus. Arguitur enim Proculus, quod Laza-
suoe prserogativa, quae prima imer comproyinciales rum ad episcopalem dignitatem promoverit, qui pro
Vieiiiiensislunc erat, ut ex Sidonio cplligiiur (EpisU calumniatore in illa synodo damnatus fuerat. Porro
7 l. VII), facile fuit ut ei consecrandorum per ea cum Lazarus Aquensis episcopus esset, nec ab epi-
tempora episcoporum honor ac potestas ultro et a scopo secundse Narbonensis ordinatus fuerit, sed a
vicinis episcopis deferretur, et ab Arelaiensi permit- Proculo Massiliensi, liquet nullum in ea provincia
teretur. Rcbus vero imperii postmodum pacatis, pro^ melropolitanum fuisse, praeter Arelalensem, qiii juri
vinciarumque illarum noya divisione per imperialem suo ad tempus cesserat in Massiliensis episcopi gra-
sanctionem inducta, contentio inter episcopos exorla tiam.
est, aliis adversus Arelalensem negantibus uni me- 3* Manifestum est Aquensehi episcopum, ac con-
tropolitano duas provincias debere esse subjecias, sequenter totam Narbonensem secundam subjectam
aliis affirmaniibus metropolitanum ex aliena provin- olim fuisse Arelatensi antisliii, ex eo quod jus diu-
cia non fesse assumendum, conlra Proculum, qui tissime retimiit illum ad se evoeandi, vel sydonalis
Narbonensemsecundam sibi vindicabat; eodem vero - concilii, vel ordinationis causa; ht inde liceat con-
Proculo asserente jus sibi merito competere in illius •n cludere sero admodum illius sedis antistitem in per-
provinciaeEcclesias quse vel parochise ejus fuerant, fectum metropolilanum evasisse. Hoc patel ex serie
vel ab eo acceperant episcopos , ut iisdem tamquam libelli Symmacho papae oblati an. D. 514, et ex re-
pater filiis honore primatus assisleret (Conc. Tauri- scriplo ejusdem papse ad Caesarium Arelatenseni.
nense, can. i), sequitaiis legibus maxime consonum Proeter quam quod enim is libellus asseril lianc po-
videbatur. Ubi notandum, nec aliam a Massiliensi testatem usque ad illa tempora penes Arelalensem
episcopo rationem obtendi quam ordinalionem quse aniistitem fuisse, a longaevissseculis priscorum san-
jus recentissimum fundabat, nec ex alia parte objici cilam esse aucloritate, et a 866 veneranda sede
male tentatam hujusmodi ordinationem, quo magis Romana quondam perenni sanctione prseceplum, ut
intelligas rem tolam ex sola temporum necessilate et eadem incohcussa permaneret; ipse Symmachus in
ex induigentia metropoliiani esse perfectam. epistola sua eam ih venerandis Pairum stalutis fun-
Quid interim ageret Arelatensis ? Omnia sedis suse datam esse scribit et ahtiquitate roboratam. Unde,
jura undique impeti ac pessumdari cernebat. De ait, ralionabile esl ul sancta Arelalensis Ecclesia pro-
Viennensi primatu certabat cum eo Viennensis epi- priis privilegiis perfruaiur, el quod vetustas prmslitit,
scopus. Narbonensem secundam ambiebat Massilien- el Palrum auctoritas roboravit, nova non debet violare
sis, vir "Gallicanis episcopis acceptissimuS, qui pos- prmsumptio..... Igilur per singulas Ecctesias beneficia
sessionisetconsecrationis tituluffl ac forle Arelatensis qum suni diu CUslodiiaservenlur. Etsi tam Ecclesim
consensumpraetendebat. Magisergo e re sua esseduxit Aquensis anlisles, vel alius quilibelmetropotilano pon-
si Proculo manus daret, ut dumviveret Narbonensi tifici juxta canonum definilionemvocatus oblemperare
provincia secunda potiretur, ea conditione ut post . notuerit, noverit subdendum se, quod non optamus, ec-
ejus obitum ad antiquum melropolitanum reverteretur G ctesiaslicmdisciplinm. Unde porro tam sihgulare pri-
illius ordinatio, quam conditionem subintelligere vilegium, lamque antiqua prserogativa manavit in
visa est synodus, cum aliam non expressit. Ea ra- Arelalensem Ecclesiam, Ut ejus episcopus alterius
lione et Proculi et aliorum Gallicanorum antistitum provinciae metropolitanum ad se posset convocare?
-graiiam conciliabal, quae necessaria illi erat ut pri- An ex paucitate cOmpfovincialiumViennensis pro-
matus sui jura adversus Viennensem episcopum illscsa vincioe, quaeejus metropolitanum cogerel vicinorum
custodiret. Revera post Proculi mortem Narbonensis episcoporum opem ac suffragia emendicare? minime.
H provincise 865 administrationem iterum capes- Quinque enim provinciarum amplissima ac numero-
sivit Areiateiisisepiscopus; immo et ante Arelatensi sissima erat Viennensis : alise omnes paucioribus
vindicavit Zosimos, ut ex ejus notum epistolis. conslabant civitatibus; nec lamen idem jus sibi vin-
Horum aiiqua etsi sola conjectura nitantur, ita la- dicarunt earum metropoliiani in alios metropolita-
men vero similia sunt, ut aliter ea contigisse vix pos- nos. An boc habuit Arelalensis fex vicibus Romani
sit concipi. Proculus enim vir sanciissimus antea ppntificis, quas illi commissas esse volunl? At, ut
metropoliiica dignitate nou omatus, ordinationem hocdemus, bujusmodi vicibus illum fuisse ornatum ,
earum Ecclesiarum, nisi urgenle necessitate et con- eo nomine lion solus ei Aquensis subjectus fuisset,
sentientibus episcopis, sibi arrogare non pottiit. Quoe sed omnes earum provinciarum melropolitani ep(
•Ecelesiie,ut sine metropolilano esse non potuere, ita scopi. Aliunde igitur hsecconsuetudo non descendit,
aliuffl antea non habucrunt, quam totius Narbonensis quam ex eo quod antiquilus penes Arelaiensem epi-
metropolitanum, quem Arelatensem episcopum fuisse scopum erant jura metropolitica in civitates Narbo-
probavimus. El ideo Arelatensis ad tempus, cedens j) nensis secundoe. Quibus etsi postmodum occasione
Proculo, salis juri suo in Narbonensem sccundam con- novse divisionis sese abdicaverit, iis tamen spoliari
siilebat, si primaium suum adversus Viennehsem se non consensit, nisi hac convocandi potestate sibi
strenue propugnaret. Liquet ergo nullum Arelatehsi retenta, quse videlicet perenne foret aniiqui juris et
episeopo proejudiciumcreari ex ejus silentio in syhodo collati beneficii monimenmm : unde sero admodum
Taurinensi CircaNarbonensem secundam: quamquam omnia metropolitica jura adeptus esl Aquensis epi-
nec clarum est in cujus gratiam reclamaverint episcopi seopus; ita ut nonnullus ea de re scrupulus reman-
secundaeNarbonensis: et ex studio quod postea in serit usque ad lempora concilii Francofordiensis, a
Arelatensem servaverUnt, eideih tunc favisse non quo sedi apostolicaeillius eximendi potestas factaest:
improbabililer censeri possuht. Quibus et hoc addi et adhuc incerius fuisse videlur ejus status lempore
potest, solos nobis hujus synodi canones reproesen- obitus Caroli Magni, in cujus testamento Aquensis
lari, non vero Acta, In quibus eorum omnium episco- civitas inter metropoles non est recensila.
porum interlocutiones integras procul dubio inveni- 4" Proeclarum porro hujus potesiatis assumptoe
remus, nisi illa periissent. Forte nec omnes canones argumentum el exemplum nobis superest in concilio
habemus, cum ea quoe in causa Bricii Turohensis Regiensi anno 439 congfegato iri secunda Narbonensi
episcopi et Lazari ejus accusatoris tractata esse in provineia, intra quam Regiensis civitas sita erat.
ea synodo narrat Zosimus papa (Episi. ad episcopos Cum enim Armentarius contra canones ordinatus es-
Africm, Gallim, et Hispanim), desiderentur : qui et in set, congregata est synodus apud Regium, ut, eo
alia epistola ad episcopos provincise Viennensis et expulso, alter in ejus locum eligeretur. Prsecipua
 811 PASCH. QUESNELLI DISSERTATIONESIN S. LEONIS MAGNIOPERA. 512
aulem hsec est jurisdiclionis metropoliticsepars, sy- A Alexandrinus et Antiochenus metropolitani appellati
tiodi provihcialis indictio ac convocatio, quam extra fuerint etiam a LeOhe noslro; immquam tamen ea '
propriam provinciam nemo umquam lentare ausus tempesiate in qiia Versamur, hoc nomine novum
est. Hoc nihiloininus praestiiit Hilarius Arelatensis, islud metropolilanorum genus designatum legimus,
suffragantibhs Galliseepiscopis compluribus, quorum quod Baluzius inducit ac primatus praerogativa de-
tredecim 867 Posl ipsum subscripserunt, nemine corat ad exemplar Thessalonieensis vicaria^tus, de
contradicente^annuente sede apostolica, quam causa quo ne somniasse quidem existimo Regiensis concilii
tam celebris latere non poluit; sed ne reclamante Patres. Deinde cum tam in praefaiioneconcilii quam
quidem Armeiitario, cujus plurimum inlererat feam in canone secundo tres conditionesrecensentur, qui-
synbdum lamquam contra canones habitam inlirrnare bus bmisSisnihil prorsus esse aiunt quod episcopum
ac respuere. Unde dubitare fas non est quin et legi- faciat, nimirum trium praesentia, comprovincialium
timus esset hujusmodi conventus et provincialis. Is litterae, et metropolitani voluntas; certum est eodem
enim erat prsescriptussiatutis canonicis ordo, ut qui sensu accipi vocem metropolitani, ac in canone ac-
contra canones egisset episcopus a comprovincialibus cipitur, pro proprio ac peculiari cnjusque provinciae
judicaretur, non vero ab alterius provlnciaeepiscopis. metropolitano; cum illius omissioexcanonibus irri-
"CAP. VI. De jure Arelalcnsisepiscopiin provinciam tam eiectionem ibidem reddere asseratur. Canones
Alpium Maritimarum. — Discussis Arelatensis epi- enim illi alii non sunt qiiam Nicoeni,quorum quartus
scopi juribus in utramque Narbonensem, occur- expresse tres easdem illas conditiones complectiiur.
runt (a) Alpes Maritimse, quas sibi eodem metropo- Tres, inquit, omnino in idipsum convenientes, dum-
litico jure olim vindicavit. gj modo consenserinlqui absunt, el per lilteras approba-
Ac sanctum quidem HilariumAretatensem pro me- verint, ordinationemfaciant. Confirmatioautem eorum
tropolitano hujus provincire se gessisse dempnstrat qum in quaque provinciagerunlur, tribualur melropo-
hoc idem exemplum concilii Regiensis an. 439, quod litano : quod, omnium Ecclesiarum et synodorum
ab eo convocatum est in causa Armentarii Ebredu- quae iianc rem iraciarunt consensu, semper de me-
nensis conira canones ordinati. Cum enim clerus ci- tropolitano ordinario cnjusque provincioeintellectum
vesque Ebredunenses, quorum civitas in civilem me- esl. Prselerea si de primo aliquo mclropolilano ex-
tropolim evaserat post Narbonensis solidsedivisio- piicanda veniret ista synodus, admodum ambigua
nem, Ecclesise quoque suse sedem eodem jure ini fuisset ejus clefiniiio, quaenovarum in dies conten-
ecclesiaslicis ornari in volis haberent, episcopo suoi tionum materiam prsebuisset, cum alii de primo Gal-
e vivis sublato, aliurri in ejus locum substituere, in- liarum, alii de proprio provinciaeinterpretati essent.
consulto Arelatensi, lentarunt; At feo conatu noni Denique nemo hanc significationem aflinxit canoni
modo privilegium Arelatensis episcopi minulum noni Regiensiante Baluzium, 869 CI"'etiam ab auctori*
est, scd etiam clarius emicuisse milii videtur. sui sensu recedit; cum illustrissimusPetrus de Marca
Primo enim inde maniiestum evadit Ebredunensesi vocem illam secundum communem significatnm ac-
episcop:s tale quid antea numquam tentasse, vel sal- ceperit in dissertatione de Primatibus, num. 73, hoc
lem numquam pacifice eo jure esse politos ,-cum nei tamen subjungens, Hilarii factum trahi non posse in
verbum quidem de hoc appareat, aut objiciatur Hi- consequentiain, cum eam ob causam correptus a
lariq. Leone fuerit, quod debitam metropolitanis sacerdo-
2* Quam unanimis fuerit GallicanseEcclesise ergai p' tibus in suam transferret dignitatem.
Arelatensem episcopumconsensusex ea ipsa Armen- " Alteram probationem vindicatsesibi in provinciam
taiii ordinatione perspicuum est. Tres enim invenirii eamdem potestalis ab Hilario suggerit nobis Arausi-
non potuere episcopi,qui canonicum numerum im- cana synodus prima, cui inter comprovinciales sub-
plerentj vixque duos asciscere sibi potuit Armenta- scribil Ingenuus Ebredunensis episcopus in locum
rius, qui in illam ordinationem conspirarent, quoss Armentarii deposiii substitutus. Qui si provincioedi-
vel ecclesiasticarum sanciionum admodum ignaros,, stinctae metropolita fuisset, ut erat Eucherius Lug-
vel cohtempiores fuisse oportet, qui contra apertis- dunensis episcopus, eodem atque iste modo subscri-
sima Nicseiiaesynodi aliarumque slaluia lam infau- ptus legeretur ad melropoliticae potestatis significa-
stam consecralionem aggressi sunt. Et revera eis ut- tionem : Ego, inquil, Eucherius episcopussubscripsi
cumque parcendum esse deiinit canon i, eo quod hii sanctorumsdcerdolumcomprovinciatiummeorumsuper
qui tam perversaincidissent,\aprimo tapsus ipsius die,-, his exspectaturus assensum. Eucherius quippe cum
adhibilis passimprecibus, culpampmnitentesaut igno- forle fortuna in illis regionibus versaretur eo lem-
rantim aul circumscriplioniimpulassent. pore quo episcopiprovincialcs in synodum convenie-
3° Non hsec solum ordinationis Armentarii 868 $ bant, ad eani honoris causa invilatus, inter aliense
vitia nolata sunt, quod absque. trium episcoporum n provincioeepiscopos subscribere nonestausus, nisil
prmsenliaelabsquecomprovincialiumlitteris, sed eliam n sub spe adhibendi a comprovincialibusconsensus su
quod sine metropolitani auclorilate et ejus voluntatee per bis quaedecreta fuerant in synodo.
neglectaconsecratus fueral. Melropolitanuin episco-- Non est porro quod qnis eam non provincialenr
pum, cujus neglecia praesenlia vel consensus ordina- synodum dicat jure meiropolitico congregatam, sed
tionem irrilam fecit, alium non esse quam Arela- i- D majorem ea potestate coactam, quam sibi in illas pro
tensem, omnes consentiunl. Sed an ut ordinario il-i- vincias assumebal Hilarius vel jure vicarii, ul volunt,
lius provinciae,an ut primo Galliarum melropolitano o Romani ponlificis,vel primi metropolitani Gatliarum,
sibi id jUris deberi voluit Hilarius? Hoc ultimum n ut excogitarunt alii. Manifestumest enim ex canone
existimat Stepbanus Baluzius cap. 31 libri v Concor- 29 lalem fuisse eam synodum, qualem bis in anna
i disesacerd. e.timperii, quem supplevit; puiatenimn celebrari Palrurn statuta sanciverant, hoc esl, Nicoe-
f. Hilarium in consequenliam litterarum Zosimi PP. etit norum canonum quinius, qui de aliis quam de pro-
K ad'imitationem. Thessalonicfensisvicariatusj, primi li vincialibus menliohem nonhabet: Singulis, inquit,
metropolitani dignitatem sibi sumpsisse, eoque no-i- annis per unamquamqueprovinciambis in anno synodi
mine ad se referri voluisse de gravioribus causis,., fianl, etc. PraUerea de earum synodorum genere luit
quse per provincias emergerent, quas inter cum me- i- Arausicana, quas sine alterius conventus denunlia-
rito censeretur Armenlarii causa, eam ob rem co- »- lionesolvi non debere slatuunl ibidem episcopi, qui
actam ab eo fuisse Regiensem synodum. Verum etsi 3i revera similem sequenti anno congregandam denun-
nop negaverim variam interdum essfehujus vocis ac-i- . tiarunt. Hoc vero solis provincialibus synodis con-
ceptionem, ita ul liounumquaiu n^gni illi primates,i, venii, non vero generalibus, aul iis quse ex pluribu*
BALLERINIORUM ANNOTATIONES.
(o) Videobserv. part. n, c. 6, n. 10.
K13 DISSERT. V. APOLOGIAPRO S. HILARIO ARELATENSL 5U
provinciis cogebantur: hse nimirum non annualimre- ac Aj pars censebatur, quam proinde uno iclu Simplicius
definiiis temporibus, sed rarius ac pro temporum Viennensis petebat, et eadem pariter industria tula-
rumque exigentia indici solebant. tus est Palroclus, qua metropoliticum provinciae
Tertiam eruimus probalionem ex epistola Hilari Viennensisprincipatum sibi retinuit.
papsead Lenntium, Veramim, et Victurum episcopos; Et reveravidentur etiam quarto sseculoeaeprovin-
ubi aii Iiigenuum Ebredunensem de pontificii suse ciaesub nomine Viennensis fuisse contentse. In con-
provinciaeillicita cessione dudum ab apostolica sede cilii enim Arelatensis primi subscriptionibus, si ge-
luisse culpatum. Ex quo manifestum est Hilarium nuinse sunt, nulla alia provincia praeier Viennehsem
Arelatensem,annuente etiam Ebredunensi episcopo, nominatur, etsi et ex Nicaeensiportu, qui fuit Alpium
provinciam Alpium maritimarum suae metropoliticse maritimarum, et ex Aptensi civitate, quoe erat ex
ditioni subjeclam habuisse. Et hoc ipsum est de quo secunda Narbonensi, legati nonnulli concilio inter-
adeo graviter exposlulat saiictns Leo in epislola ad fuerint. Siquidem cum ex qua provincia fuerint loca
Viennenses: Suis, inquit limilibus, suis terminissit illa annotalum non sit, ex -ea fuisse videntur quse
unusquisqueconlentus, 870 et privilegiumnon sibi debi- superius nominata fuerat. Cur enim solum Viennen-
tum in alium Iransferie se posse noverit licere. sis provincise nomen illic legeretur, nisi una omnes
Quodsi quis negligensoposlolicassancliones,plus grar illas complecieretur provincias, quse postea nomen
timtribuenspersonali,suihonorisdesertor essevoluerit, aliud induerunt, divisa in partes provincia, vel sal-!
privilegiumsuum in alium transferre se possecredens, tem contineret Alpes maritimas, quarum melropoli-,
non is cui cesserit,sed is qui intra provinciamanliqui- tanus tamdiu Arelatensis episcopi, tamquam Vien-
tate episcopalicmterosprmvenit, sacerdotes ordinandi r, •" nensis provincise melropolitse, potestati subjectus
sibivindicelpotestatem.Quodaulem Hilarus in eadem est; et •Narbonensem secundam, quse a Viennensi est
epistolaail, IngenuumAlpium marilimarum provin- recisa.
ciae metropolilani semper honore fuisse subnixum , Aliam etiam coniecluram promimus ex Aquileiensi
hoc suggerente ipso Ingenuo dictum est post muta- conciliodesumplam, Ex epistolaenim synodali, quse
lam provinciarum illarum faciem, cum meiropoliticse a Patribus scripta est ad episcopos provinciaeVien-
potestalis jura ex nova divisione praesumpta , olim- ' nensis et Narbonensium primacel secundoepost com-
que neglecta , ita coepit prosequi ac sibi vindicare, pletam synodum, non alii videntur eidem interfuisse
quasi ex sola ejus spontanea cessioue iis Hilarius po- legati Gallorum, quam ex tribus his provinciis. Et
tilus esset in illam provinciam. Deindenon ait Ebre- tamen leguntur in ea sententiam dixisse Theodorus
dunensem Ecclesiam vel civilatein, sed Ingenuum Octodorcnsis et Amantius Nicseensis, quorum hic ex
Ebredunensem episcopum ea semper penes se ha- Alpibus marilimis, ille ex Graiis fuit. Non lemere
buisse: quaelongo intervallo a se disiant, istudque igitur asserueris Alpes geminas sub Viennensis pro-
potius recens privilegium ab eo primo sibi vindica- vinciecnomine in ecclesiastica saltem illius temporis
tum , quam anliquitatem bujus metropoleos probare nolilia fuisse comprebensas.
posset. Addo etiam solius honoris nientionem fieri, CAP.VII. De Alpium Graiarum provincia. Quid in
non vero potestatis ac jurisdictiouis. Fuerunt enim eamjuris habuerit Arelalensis episcopus Elsi ob-
uonnulli metropolitani, qui solo fere honoris litulo scura admodnm sit provincioe(a) Alpium Graiarum
gaudebant, et alteri metropolitanp niliilo secius sub- et Penninarum memoria in ecclesiasticis monumentis
jecti erant, sive quoad synodalem conventum , sive ante Hilarii papaelempora, haud obscurum tamen
quoad ordinationem. Talis eral Aquensis tunc tem-i C est juris in eam plurimum habuisse Arelatensem epi-
poris intra Gallias, ut diximus in capile superiori. scopum, eiiam Leonis setate. Cum eniui duabus tan-
Talis fuit etiam inter Orientales patriarcha Jerosoty- tum civilatibus conslet in notitia Galliarum a Sir-
miianus, qui honorarium quoddam hujusmodi privi- mondo edita; 872 earum prima ac praecipua, Ta-
legiuin accepit a synodo Nicsena, quemadmodum ex- rentasia videiicei, tamquam pars solidse Vieiinensis,
plicatum habes in doctissima disserlalione i11.Petri tributa est Viennensi episcopo in illa divisione, qua
Marcaede Constantinopolilanipatriarchatus Institu- pacis causa inter Viennensemet Arelatensem episco-
tione. Denique in bis quse sunt facti, rem asserere pos illam provinciam distribuit Leo noster. Ex quo
p.onsuflicit, nisi idoneis probationibus assertio ipsa decernere licet eam provinciam partem olim fuisse
tnunialur; praesertim cum contrarium, ut hic acci- Viennensis, saltem in ecclesiasticis.
dit, comprobant et possessio diuturna et raliones Primo enim quod Leo metropoliticorum jurium
non spernendae. tam slrenuus asserlor Tarentasiam attribuit Vien-
4*Cum ex supradictis, imprimisque ex concilio nensi episcopo tamquam Viennensis provinciae par-
Regiensiliqueat tam constantem fuisseapud Gallica- tem, palmare argumentum est, eam non alterius pro-
nos episcopos opinionem, (juod Arelatensi cpiscopo vinciaepartem fuisse, ex qua, et quidem adeo tenui,
subjecta esset Alpiurn maritiniariim metropolilico numquam ampliorem civitatem decerpsisset, relicta
jure provincia; verisimile non esl Hilarium eam sibi unica et modica civitate Octodoro, quse Tarentasise
primum provinciam subjecisse, sed et Honoratum quoad ordinationem subjiceretur. Etsi enim Vien-
prsedecessoremejus, et Pairoclum llonorati decesso-• nensi favere vellet, id lamen cum tertii alicujus me-
rem eadem fuisse potitum. Quis enim adversus Hila- r. tropolitani injuria numquam esset aggressus; prse-
rium non insurrexisset, si provinciam quam nullus sertim cum ex his civitatibus, quas poieslati Arela-
decessorum ejus habuisset, juri suo subdere aggres- tensis episcopi relinquebat, unam aliquam potuisset
sus esset; cum eum Leo noster lamquam alieni juris aveliere, quam loco Tarentasise Viennensi traderet.
invasorem tam male babuerit.propter utramque Nar- 2° Non modo in ecclesiasticis, sed nec in civilibus
bonensem, quam tamen et ab Honoraloet a Patroclo polita esse videtur ea provincia jure metropolitico,
anie ipsum esse adminislratas ultro fatebatur? Quis sed solo jure civitatis. Hoc enim perspicuum est ex
verosibi persuaserit Honorati industriae deberi hujus Sirmondiana Galliarum notitia, quoenullamhuic pro-;
provinciaead caeteras Arelatensi subjectas accessio- vincise metropolim assignat, etsi cseteris omnibus
uein, cuni vix ac ne vix quidem duobus annis eam suam assignarit. Non ferebat aulem lioc illius sevi
sedem r-exerit Honoratus ? Quod Patroclum aulem consuetudo, ut quse in civili ordine metropolim non
871 attinei, quandoquidemcum nemine decertavit habebat, ea metropolim haberet in ecclesiastico. I
nomo amplitudinissusecupidissimusproea provincia, 3° Nullumest apud antiquos scriptores vestigium,'
quam successoresejus sibi vindicarunt, argumentum er quo vel suspicari liceat Tarentasiensem episco-1
est eumdemiilam nemine coniradicente administras- pum metropoliticts muniis aliquando fuisse defun-.
se; nisi tamen ecclesiaslicoeprovincise Viennensis ctum, aut aiiquidjuris hujusmodi sibi tunc teniporis,
BALLERINIORUMANNOTATIONES.
(a, Legeobserv. part. n, c. 6, ri. 11.
 Ub BASCH. QUESNELLl DISSERTATIONES IN S. LEONIS MAGNIOPERA. 516
asseruisse anle Hilari papae tempora, cujus unica A bium est, 874 tura 1ma numquam consecfationis
restai epislola, in qua Alpium Penniriarum episcopi hujus honorem alteri cessisset, cum tamen Constan.
ab aliarum provinciarum episcopis distiiiguuntur. tino episcopo, ut provincise antiquiori, delalam esse
Quamquam vereor ut subsit mendiiffliri tilulo epi- probabile fiat ex ejus inscriptione, quse primum lo-
stoloe; ita ut loco A/piwmPennindrum, legeiidumpu- cum oblinet in rescriplo sancli Leonis; lum quiacum
,i tem Alpinarum,vel Alpiummdrilimarum.Katioertien- ordinatores omnes Ravennii subscripserint libello
'vdationis hoh una est- Prihiuffl eriim cum altefaiii episcoporum Gallorum oblato Leonipapse in graiiam
i^epistoiani scribal idem papa Hilafus ad earUmdem Arelatehsis episcopi, exceptis tantum Auspicio Va
provinciarum episcopos ad quos prirham scripserat, sensi, qui decesserat, et aliisquatuorquisupererant,
provinciarum, inquam, Viennensis,Lugdunensis,Nar- Nicelo, Floro, Chrysaphio et Rustico, non est pro-
bonensisprimm et secundmet Alpiiw, hoc uoum inler CUl dubio inter hos subscriplores numerandus Vicn
utramque discrimeri est, quod iri pfima Alpinarum nensis, alioqui prOpriorum Ecclesioe suae jurium
Penhinariun meminit, in altera simpliciter Alpinm; prsevaricator exstitisset. Porro nullus e quatuor mox
uiide videtur Hilarus unicam Aipiham agnovisse ab nominatis Viertnensisfuit episcopas, qui siadfuisset,
aliis provinciis discrelam : eairi porro longe satius primus Omniuminscribi voluisset, cum Rusticus ter-
est existimare fuissemaritimarum Alpium, quae.oclo lio tantum loco, Nicetas quinio, Florus septimo,
civitatibuscoristabat, quam Penninarum, quseex dua- Chrysapbius duodecimo habeatur. Jam vero si Ta
bus dumtitxat eonflaia erat. Deinde quis credat Hi- rentasiensis episcopus ordinationi Ravennii inler
larum, cum ad oirines fere Galfiarum provincias fuit, argumenium est Tarentasiam ex provinciaVien
scriberet, amplissiinam mariiimarum 873 Alpium " nensi fuisse, cum id ecclesiasticusmos non pateretur,
provihciam praetermisisse, et unius prpviuciunculae ut ex aliena provincia ordinationis testes adessent
meminisse, quaeetiarii mefropoli carebat? Denique episcopi in synodali qui propterea Debat conventu;
cum idem poniilex de eadein Mamerti causa, de qua ac ne id Ebredunensi quidem episcopo concessum in
in posteriori.epistola meiitionem facii, scribefel ad provincia, eui Arelalensis prseerat, licetad ejusdem
viginti nominatim episcopos, Irigenuumintpr eos re- synodum pertineret.
censet, qui Alpium maritimaruin metropolitanus 6* Deniquejus Arelalensis episcopi in eam proviii'
erat; unde palel magis de marilimis quam de Penni- ciammire elucescit ex vita sancli Jacobi primi Ta
nis Alpibusiritelligeiidam esse Alpinain quam in po- rentasiensisepiscopi, quam e veleri codice ms. eru-
sierioris epistolse titulo cpminempriitiiilarus, et ex tam op.eraPetri Francisci Chiffletii jesuitae, inseruii
eodeni corrigfenduroesse litulum primse,,;ubi Penni- Boilandustomo HActorum sanctorum ad 16 Janua-
narum Alpium rixentio^.injici.tur. rii. Constat eniui ex illa vita, si genuina est, et ab
' 40Cum Peironius pfsefectus praetorio Galliarum anliquo, ut videtur, auctore descripta, Jacobum se
Honorii tempore septem provinciarum corpus cpm- jirimuin Honorato Lirinensis coenobiiPatri ad mo-
posuit, quarum concilium apud Areiatem constituit riasticamvitam instituendum.iradidisse; tum ab Ho-
singulis annis congregandum, yix dubitari potest horato ad Arelaiensem sedein assumplo missum
quin Alpes Graias et Penninas eisrlem annumerarit. fuisse ad Cenlronum oppidum vallemque Tarenla-
Quienimcprporis hujus amplilicandicausa duas Aqui- siensem, ut populuminibi sub genlilitaiisrilu degenlem
lanias cum Npvempopulania, antiqure Narbonensis adfidem Christi converlerel...Quo circa, addil aucior,
partibus annectere compulsus est, num SiludAlpium Honoraius aliis convocalisepiscopisjacobum ordina-
Peniijnarum et Graiarumdetractionemiiiuisset? Hpc G vil episcopum,el ad prmfalumoppidumvaltemqueTa-
certe verosimile non.esl, sed par est potius credere renlasiensemdirexil prmdicare verbum Domini. Quo
Viennensi annexam esse tamquam parlem ejusdem munere suscepto, Jacobus totum illum populum ad
et illius septemprovinciarum cprporis. Et cecte num- fidemChristi adduxii.basilicam construxit,sacrisque
quam Le» noster Tareniasiam coeteris Viennensis jministris institutis hierarcliiam composuit, impetra-
provinciae civitatibus promiscue annumerasset, il- tis eliam a Burgundionumduce, qui turic eas regio-
liusque episcopi or.din.ationemiribuisset Viennensi, nes pccupabat, addictisque EcclesioeTarentasiensi
si nec prpyinciaeViennensis, nec corporis illius sep- circumjaceniibus agris. His prorsus similia scribit
leiri provinciarum pars atiqua fuisset, cum nullo illustrissimus jam Tullensium episcopus Andreas
exemplo antiquitatis factumid umquam esse. probari Saussaius in supplemenlo Marlyrologii Gallicani. Ex
queat. Quod autern in nptilia Galliarum toties citata quibus manifestum est Ecclesiam Tarentasiensem,
ea proyincia ab aliis segregata seorsim numeratur, quae illius provincioeprimaria erat, exordia sua de-
hoc vel errore factum esse puto , vel potius ex mu- bere Arelatensi episcopo, qui illi et fidem sui rtisci-
tatione quaeper illas provincias inducla est per Vi- puli ore propinaverat, et primum consecraverat epi-
sigotiiorum irruptionemj qui ill.arumpartem occupa- scopum; unde^sibi eam merito jure vindicavit, ac
runt circa posteriora illa lempora, quae supra hujus consequenter cseteras ejusdem provinciseEcclesias.
noiitirc selali assignavimus. Quamobrem vel ex hac De Octodoro, qusejure civiialis gaudet875 m
diversilate probatur posterioreinesse.et Honorio im- noliiia, difficultas nonnulla esset, cum etionge anle
peratore, et Leone papa 1eamdem banc notitiam; et Jlonorati episcopalum de ea mentio habeatur in con-
"praElerearion. vero scriptum ab illustr.. Pelro de _. **
eilio Aquileiensi, ncc alibi legatur subjecta fuisse
Marea (Dissert, de.Primalibus, § 67) expunctam esse Viennensi vel Arelatensi, aliisve Galliarura metropo-
a corpore proyinciarum illarum provinciam Alpium litanis. Sedjamca notitia non est quod anxios nos
Graiarum, cum ex Leone constet Viennensi esse ac- faciat, cum eam ad posterierem setatem esse reji-
censilam, quando. Tarentasiam Viennensi episCopo eieildam decuerimus superius.
altribuit. Adsynodum Aquileiensemquod atlinet,-poslhabi-
1 5P Cum Ravennius in locum S^ Hilarii mortui or- tis Peiri Chiffletii conjecturis de aciorum illius sup.
dinatusesset Arelatis episcopus, de ejus ordinatione posilione, quibus in prima meaeditione nonnihil in-
certioreni fecerunt Leonem,ordinalores per suas lit- 5ulsisse me pcenitet,respondeo piusfavere synodum
leras, ad quos Leo rescribens duodecim numeravit: illam consilio.meoquairi obesse. Cum enim Octodu-
unde eumdem duodenariumnumerum ordinatiomilli nensis episcopi meminerinl acta, nec tamen alias
interfuisse dubium non est. Porro cum ad solam Galliarum provincias commemorent quoeadsynodum
Vienneusemprovinciam perliueretillaordinatib, eum legatos destinassent, quam Viennensem ct Narbo-
numerum inlra illam provinciam i'rU5tra qusesieris, nensem primam et secundam, ad allerutram illarum
nisi Tarenliisiensis cieteris aniiumerelur. Demptis pertinere debuit Octodorum, el Viennensis juribus
enim Vienriensi et Arelatensi episcopis, undecim accensiiam liinc fuisse, asserere mihi liberum est.
tantiim restanl in illa proviuciajuxta Sirmondiauam PARS TERTIA.
notitiam, si Tarentasiensem non aiinumeres. Porro
Vieniiciisemhuic ordiuatioui non affuisse extra du- Utraque disscrtationis hujus, quam prtcnwsijfiHS,
 51? PISSERT. V. APOLOGIAPRO S. HILARIO ARELATEN.SI, 518
parte defuncti, vix opus erat ut tertiam adjungere-. A past Hilarii lempora aliquando asseruilMagnns Gre-
mus. Siquidemquisquis semel hoc in animum indu- goriiis, hocHilario, qui erat traditionis fonti prp-
xerit, nibil Hilarium in utroque illo Celidonii et Pro- - pinquior, non latebat : nimirum , inertem esse ac
jecti hegotio teniasse proeter legitima sedis suse jura, oiiosam primariorum proesulumerga inferiores epi-
facile crelera accusalionis capita diluet. Si enim Ce- scopos proerogativam, cum niliil ab his nisi secun-
lidoniusnonin alia quam Viennensi provincia episco- dum normam canonum arrogatur. Si qua, inquit jlle
pum egit, quam metropolitico jure subjeclam fuisse (Lib. yn, episl. 65, ind, 21), culpa in episcopis inve-
•Hilario comprobavimus, non aliena, sed propriaeum nitur, nescio quis ei episcopussubjeclus non sit; cum
potestate ad judicium suum yocavit, deposuitque vero culpa non exigit, onmessecundumralionemhumi-
conviclum; nfec appellalioni locus erat, cum niliil litalis mquales sumus. Nihil porro conlra canones
nisi juxta canonum conscquentiam gestum fuerit in actum esse ab Hilario, abundea nobis dictum ac pro-
hoc negotio, uli in prima disserlalionis parte asse- batum est in superiori disserlalionis. hujus parte;
ruiinus. Si etiam omnes illse provincise, quse antiquse immovero nihil nisi procustodiacanonum, vel cou-
NarhOnensis partes fuerant, Arelatensem metropbli- t.ra Celidonium decretuni in synodo, vel Romae co-
lam etiam posl divisionem agnovere, non est cur or- ram ponlifice prolatum est ab Hilario : quamobrem
dinatio Projecti [Leg. episcopi pro Projecli] in aliqua quod Leoni sentonliam oequitateplenam rescindere
illarum lentaia, ob eam rationem in crimen adduca- yolenti slrenue obstiterit, non proierviae in eo ind.i-
lur quod limiles proprios excesserit HHarius.Anvero ciiim, sed invicti animi disciplinseque lenacissimi
aiiquaecircumstaiilise in utroque illo negolio interve- argumenium fuil.
nerint, quseeumdem vel temeritaiis, vel superbise, Jam quod aitinel qmnium per Gallias Ecclesiarum
vel alterius criminis 876 «eumfecerint: hoc porro P ordinationes, quas sibi Vindicasse dicitur Hilarius,
est quod hac tertia partediscuiiendum habemus: dum juval nonnulla observarej quibus expensis quidqui.d
reliqua epistoIseS, Leonis capita, animo omnis prae- ambitionis erumpere videtur ex his verbis nullo ne-
judicii immuni, singiilaiim perque singulos articulps gotio eluetur. Nulla hjc fere vox quopinterpreiatione
recensemus. hon egeat, auta generaliorisigiiificaiu ad stricliorem
CAP.I. An et quq tensu llilqrius Arelaiensisordina- reyocari non debeat.
liones sibi otnnium per Gallias Ecclesiarum vindicqrit . Allucinati sunt, nisi ipse allucinor, omnes om-
aut vindicare potuerit. -*-Istud est omnium accusa- nirio qui vocem ordinationes hic positarii esse existi-
tionum caput ac summa quas adversus liiiarlum no^ marunt pro consecratione sacerdotum seu episcopo-
slrum struxerunt ejus adversarii: quod videlicet Ec- rum, ita ut S. Leo Hilarinm arguerit, quasi omnium
ciesiarmn slalum el cqncordiamsacerdolumnovis prce- per eas Galliarnm partes de quibus loqnitur episco'
sumptionibuslurbaturus excessit, ila sum cupieits subr porum|consecrattonem, ppslhabilis metropoliianis,
dere poteslali (u) Viennensis provincise' episcopos, sibi arroganiem. At certissimum mihi apparet longe
ul sebeato apostoloPelro nqn paterelur essesubjeclum," hoc abesse a niente Leonis, sed potius ordinationem
ordinalionessibi omnium per Gallias Ecclesiarum viri- hoc loco pro administratione seu sollicitudine usur-
dicans, el debitam meiropoiiianissacerdqlibusin suam pari, quse meirppolitano yei ordinario vel primario
transferens digmlaiem. competit in provinciam aut, aliqueni provinciarum
Ad haec ut articulatim satisFaciamus, respondeo tractum. Hoc inde primum elucet, quod.non ordina-
satis elucescere ex iis qusesuperius dixinius nequar lionessacerdotum dixit S. Lco, sed ordiiiationesEccie-
quam Ecciesiarumstaiuin ab Hilariofuisse turbatuiii; < C siaruin, inter qu.semagnum esse discrimen.nemo nofl
immo vero hoc unum a Leone etiam atque etiam rp- videl. Ordinare enim episcopos seu sacerdotes u.ni-
gabat, ut Ecclesiarum stalum more sblilo ordinaretj cum consecrationis munus exprimit, ordinare autem
iiec «ouissese efferebat prmumpiionibus, sed anii- Ecclesias quemlibet alium jurisdictionis in Ecclesias
quis iiibrerebal Ecclesioesuse privilegiis, qusea prse- actum et exercilium denptat. 2° Cum lisec scribebat
decessoribus suis per manus, ut probavimus, ac- Leo noster, posilum ob oculos Iiabebat Celj.doniine-
cepta, si ullro deseruisset, proeyaricalionis criinen gotium, de quo inter pontificemefHilarium.contentio
incurrissel, Tanlum abest autem ul sacerdolum cqiir fueral. Nemo aulem hac in occasione consecratus ab
cordiam Uirbaret Arelatensis pontifex, ut polius ad Hilario fueral, sed potius depositus fuerat Celidonius
ejus propugnanda jura omnes fere in unum coirent in synodo Hiiarii jussu copgregala, quod sub ordina-
ac conspirarent Galliarum episcopi, uti ex eo patet tionis Ecclesiaruin riomine878 continelur. Denique
quod iisdem annueniibus (b) eamdem semper, quoad famiiiarissimum est illius sevi scriploribus in hoc
vixit, usurpavit potestatem, etiam refraganteLeone, sigiiificatu ordinationis vocem usiirpare. Cuique le-
ac minitante Augustp; et post moilem ejus omnes passim occurrent hujusmodi plurima, ut apud
Raveiinium in ejus locum unanimiier, ut Leo ipse lo- Eenti eonem ipsum sernione d.eaposlolis : Paulo, iiiquit,
quilur, consecrarint, et per libelium supplicem uno dposlolo aliarum adhuc ECCLESIARUM onpiNATiONiBUS
consensuadierinlLeonemepiscoporumGallicanorum occupato; sed et in hac causa ipsaque epistola de
pars maxima, ut euni ad revocandum durum illud quibus agimus duplicem iiujusvocis sensum discernit
decreium adversus Areiatensem antistilem promul- et usurpat Leo. Cum enim Projecli negotium traetat
gatum amice compelleret. Eatenus porro suae po- jji cap. 4 et 5, etinfra etiam de consecratione episco-
leslati subderecupiebatV|ennensis provincia;episco- porum sermonem habet, exacle ordinationem sacer-
pos, quatenus provincialibus episcopis injunctum dqlum dicit;cum vero de generali provinciarum ad-
erat per sacros canpnes, ut melropolitis obtempera- ministratione disseri.t, ordinalionem provinciarum
rent, ex illorum ore iiuluque penderent, ipsumque nominai. Ita enim accipienda mihi videntur haectertii
ut dignitatis suae consecratipnisque auclorem veue- capitis verba : Ordinqtionemsibi, ut anlejam diximus,
rareniur. Non ita lamen provincioe sibi suaeordina- singuli metrqpolilani suarum provinciarum, cum hii
lionemprojure suo 877 assumebat, ut calhedrse qui cmterossacerdolii antiquitate prmoeniunt, reslitutc
Petri debitam denegaret subjectionem, quam ut ca- sibi per nosjure defendmt. Quamquam enim non infi-
piti membrum, ut primaii metropolita, ulti p defere- ci.amur ordinaiionem p.imincimvel provinciarum non-
bat. Verum quod ex aposlolica traditione acceptum numquam pro consecraiione sacerdotum provinciac
BALLERINIORUMANNOTATIONES.
{a) Hsecverba Viennemisprovincim episcopss ex venies in observ. part. m, c. I.
sua sentemia Quesnellus inseruit, eo quia Hilarii ju- . (b) Nec Hilarium post Leonis decretum jus nietro-
diciuni<deGelidonio, quod Leorespicil, ad provin- politicum usurpasse, nec Gallicanos conlra ipsumde-
ciam ViennensemArelalensicpiscopo subjectam per-r cretuin couspirasse, aul quidquam egisse, ibidem
linuisse exislimet: quam lameii sententiam faisam probabimus cap. 2.
osiendimus, Hujus aulem capiti» confutationem in-
519 PASCH. QUESNELLl DISSERTATIONESIN S. LEONIS MAGNIOPERA. 520
usurpari apud ecclesiasticos scriplores, non ita.tamen A episcopns Hilario nosiro, qui concilio prseerat, per-
suriii hoc loco mihi videlur, sed pro adminislratione. ' necessarius, non ausus est tamen synodi Actis abso-
Ad consecrationem enim episcoporum non ii solum lute subscribere, se.d lantum sub condilione consen-
cum melropolitano convenire solebant qui cmieros sus a comprovincialibus impelrandi. Ego, inquit,
sacerdotii antiquitate prmvenirent; sed tota simul Eucherius episcopussubscripsi, sanclorum sacerdotum
conspirabat coibaique provincia; al vero pro admi- comprovincialium meorum super his exspectaturus as-
nisiratione provincise eorumque negotiorum discus- sensum. Exhacigitursynodo, quse tribus tantum annis
sione quae perssepe intra quaroque provinciam ena- Celidonii depositionem antecessit, manifesiumest(i)
scebantur, opiis non erat ut loties comprovinciales in Li]gduiienses,acproindeinaliasprovincias ullerio-
episcopi omnes in synOdum convenire juberentur, res Galliarum nihil sibi vindicasse juris Hilarium, qui
sed satis erat ut ilia a metropolitano ex aliquot ah- nec Eucherium impulitutabsolutesubscriberet, quo-
tiquiorum consbcerdotum consilio iractarenlur, juxta niam illuffl ad suam synodum noii perlinere noverat.
praesens Leonis pronunliatum. Adde quod eodem Non alias crgo Gallias licet hic inlelligere, 880
loeo generatim de alieno jure non invadendo disse- quam quse Narbonensem olim solidam composuerant,
rens Leo, jubensque ut quisque suis limilibus sit quse Galliarum provincia primum appellala est, ac
contentus, innuit sedegenerali quoque provinciarum postmodum siropliciter Provincia. Quae cum ab aliis
ordinatione seu administraiione sermonem habere. provinciisin administratione civili distingueretur, con-
Ejiisdem etiam epistolse capite ultimo : Non enini, sequens erat ut etiam in ecclesiastica esset separata.
inquit, nobis ordinationes veslrarum provinciarum de- Cerle suspicof illud eliam inler utrasque discrimcn
fendimus, quod poiesl forsilan, ad depravandos veslrm n nonnumquam positum esse, ut quse Narbonensem
sanctiiatis animos, Hilarius pro suomore meiuiri; sed olim conflarant, simpliciter Gallioe vel Galliarum
vobis per noslram solliciludiuem vindicamus. Hoc, provincise, alisevero dictsesint provinciae Gallicanse.
inquam, pariter loco ordinatio pro administralione Jn concilio enim Parisiensi ann. 362 vocantur ubiqtie
poni milii videtur. Quis enim umquam illo tempore Gallicani episcopi qui synodum constituebant, et Sa-
vel somniasset Romanum episcopum de ordinandis turninum excommunicalumab omnibusGallicanis epi-
seu consecrandis Gallicanaium provinciarum episco- scopis dicunt. Quoesynodus eo consilio congregata
pis cogitasse? At ut per se vellet illarum provincia- fuisse videlur, utqurea Saturnino Arelatensiepiscopo
rum criram suscipere, synodales conventus congre- Ariano male gesta fuerant in Arelatensi et Bilerrensi
gare, judicia adornare, et csetera hujusmodi, quae synodis rescinderentur. Verum quia timendum erat
penes Arelatensem episcopum ad illa usque tempora ne Saturninus vel synodum de novo cogeret adversus
fuerant, ad se pertrahere, non somniantis erat suspi- Parisiensem, aut saltem eos episcopos quos prius ad
cari. Hanc tamen longe a se amolitur Leo suspicio- tuendum errorem armaverat, iterum ad conculcan-
nem, eam curam (a) Leontio 879 ^orojuliensi epi- dum Parisiense decretum auctoritate sua impelleret,
scopo, honorandre, ut ait, antiquitatis causa, deferri decrevit synodus ut quisquis his qum slalueral INTRA
posiulans; eam, inquam, curam, quam sibi superius GALLIAS putaveril reniiendum, a communioneac sede
asseruerat nolle defendere. Porro nequaquam Leon- sll sacerdotii abjiciendus; eas Gallias , ut opinor, in-
tio episeopos consecrandi potestatem facit; imioo di- telligens, in quibus versabatur ac aucloritate pollebat
serte interdicil, hanc exceptionem slatim subjiciens : Saturninus, et quarum episcopi propterante acia in
Metropolilanis privilegii sui dignitale servata; quibus suspicionem veniebant. Ilem in concilio Vasensi i
etiam non uno epistolse loco jus consecrationis a C an. 442 : Placuit, inquit can. 1, traciatu habilo, epi-
Leone ipso assieritur. scopos DEGALLICANIS provinciisvenientes, INTRA GAL-
Ipse Valenlinianus Augustus, cum constilulione LIASnon discutiendos: sed solum sufficere si nullus
sua Hilarium acerbe increparet, ex Leonis sugges- communionemalicujm interdixeril: quia inler circum-
tione, ait, quod certa in eum ex his qummale ORDINA- habitantes acsibi pene invicem noios, non lam testimo-
VERAT , lata senientia est. Ubi nutlatenus de conse- nio indigent probi quam denolalione ac denuntialioni-
cratibnein parliculari loquitur, sed universira de bus depravdli. Ubi omnino disiingui videtur inter
omnibus quae male gesta in Ecclesiis ab Hilario exi- Gallias seu quinque aut septem provincias, quarum
stimabat. Denique, ne prolixiores siirius, ipse Hila- episcopi synodo aderanl, et Gallicanas provincias, de
rius, referente Vilae ejus auclore, in haccverba Leo- quarum episcopis discutiendis agebalur. Eodemsensu
nem allocutus est, deposcens ut Ecclesiarum stalum Gallias esse acceptas a Leone ipso pro solidseNarbo-
more SolitOOR.DiNAB.ET. nensis partibus apparet exepistola 38 ad Ravennium
Qubquo roodo autem ordinationis vocem interpre- Arelatensem. Peirouianum, inquil, quemdamvngum...
temur, opus est ad Hilarii defensionera sequentes ad didicimus PERGALLIAS se nostrum esse diaconumjacti-
genuinum sensum revocare : si enim de omnibus, tasse, et sub hujus honoris obtenlu diversas ejus pro-
quaqua patent, Gallicanis provinciis intelligerentur, vinciasEcclesias circuire. Item epistolam ad episcopos
iniolerandse prorsus audacise reus habendus esset synodi quinque aut septem provinciarum, qure cor-
Hilarius. Ac primum quidem certum esl Gallicanas pus abatiis distinctum conflabant, ita inscribit : Leo
lunc temporis provincias non unius principis ditioni Ravennio, Rustico, etc, episcopis PER GALLIAS con-
fuisse subjecias, sed partim Romano imperalori, 'U stitutis. Hae sunt conjecturoe quas doclioribus exami-
partim Goibis, partim etiam Francorum ducibus vel nandas emitlimus, non ita iis innitentes ut ab iisdom
regibus paruisse : ut nullo pacto potuerit Hilarius 881 pendere vfelimussenteniiam nostram, qua di-
omnium per omnes Gallias Ecclesiarum ordinationem cimus, non omnes omnino Galliarum provincias sibi
sibi vindicare : numquam enim id ferebant principes, subjicere voluisse Hilarium; sed eas solummodo
ut aliense genlis aut ditionis episcopus Ecclesias in quae ex SolidaeNarbonensis divisione in solidas eva-
eorum regno siias administraret, et ex iis vel epi- serant quoad civile regimen. Quam merito autem
scopos amoverent, vel conflarent synodos. Exem- jure eas sibi vindicabat Arelatensis episcopus, satis
plum habemus in prima synodo Arausicana, cuicum superque dictuffl est in superioribus.
forte fortuna interfuisset Eucherius Lugdunensis CAP.II. Uirumin.hac agendi ralioiie, quamponlifex
BALLERINIORUMANNOTATIONES.
(n) Leontius, cujus Leo- meminit, diversus est a deposuit, judiciumexercuit in provincia metropoliiai
Forojuliensi : quippe. liic jamobierat circa annum Lugdnnensis, et hac de causa Leo eum omnium per
432, utprobant Tillemontius tom. XV, not. 3 in GalliasEcctesiarum ordinaliones,seu «dminislralionem
S.Maximi RegiensisVitam,etPagiusadan.-455,n.20. sibi vindicasse affirmavit; adeo falsum esl Galliaruin
. (b) Cum Celidonius Vesontionensis episcopus fue- nomine solidam Narbonensem inlelligendam esse.
rit Lngduuensi metropolitoesubditus, ui bstendemus Caetera quae Qiiesnellus subjicit, vel jpse imbecilla
in observ. ad lianc dissertationem, cum Hilarius eum sub finem capitis iudicat,.
521 DISSERT. V. APOLOGIAPRO S. HILARIOARELATENSI. S22
redarguit »n Hilario, aliquid superbim,prmsumptionis,A Leontio aliove invadi permisere, quod erat Leonis
et arroganlim emicuerit. — Totus est Leo noster in ad eos scribentis votum consilinmque.
inseclanda episcopi Arelatensis (a) superbia, vixque Etsi porro lam horum pr.vsuliun qnnm Auxili»ris
linca est in hac, tota qnanla est epistola, quaelianc praefectisuffragiadeessentingratiam Hilarii, non facile
crimiuaiionem non spiret acrioribus verbis etquidem tamen aures accommodandaees-.eiiiejtMnoiii ai cnsa
plurimis iilatam. Passim enim eum jtraducit, ut homi- tionibus,cumei aniequaniliocnegoiiiimagitariios; is
nem nulli subdilum legi, qui nullis se dominicminsli- set, ei posiquamfinitnmesi,se!iipi'ri tisuiiiinani atiim
iutioniscredit regulis conlineri, qui sacratissimam Pc- demissionem fasiusque oninis cotiteniptiMi pra-cipir
trm firmitatemDeo mdificanleconslructamnimisimpia commendatus sit Hilarius. Iude estqnod CoRiaii a
vvlt prmsumptioneviolare, ejus poleslatem lental in- prseiiecessorissuiHonoraiiViiamedisserens, iimsaiiise
fringere, favendocupidiialibus suis, prmsumeridoilli- ejus nobllilatem pressit silemio, liec in ipsum laudcs
cita, etipsius beatissimiPelri reverentiamverbis arro- genl.ilisuo delatae recidcrent : Etiam ips? laudihus
ganlioribusminuendo. venerandipropinquiprmcehumslemmanaiatium malun
Nihil revera arrogasse sibi Hilarium proeter sure nobilitare dum respuit, commendaredum prmle.ru,di-
Ecclesioejura, osiensum est pluribus. An vero ila tatare dum spernil. Nec iiiirinn demissum gessis^e
sedis suse privilegia, immo totius episcopalis ordinis animum, ubi in ea digniiate cnllocatus esi, ad quam
potestatem defenderit, ul dehitam apostolicse sedi non nisi humiliiaie ciuisceiiderat. Sicut enim sucer-
violaret reverenliam, non omnino manifestum est. dotii gradu summus, inquit idem Vitre ejus scriptor,
Asserit quidem sanctus Leo, sed Leo, ut scribit do- ila humilitalis descensu, fasligium celsx sublimitaiis
ClissimusBaronius, in his qum conlentiosifori sunl, n 883 indeptus. Idem Massiliensis.episcopus, post-
quod perfacileest, deceplus, sed Celidoniiartibus cir- quam plurimis exemplis Hilarii nostri h'imilitatem
cumventus, et delalionibus adversariorum faciliores comprobalam fecit, ita prosequitur : Conslat ergo lm-
prsebens aures miliiaiis culmina proprio eum comparassedespectu, et
Quis porro ad convincendum reum accusatoris le- cetsum perinde virtulum meruisse fasligium. Sed fone
slimonium satis esse dicat, praesertim vero in pro- hmclanla et tam muliiplieiavermhumililatis exemvla
pria causa, in qua quisque sibi ipse suspectus esse aliquodsuperbimpericulum generarunt, et non potius
debet? Cerle cum in hac Leonis epistola lego : Quod sublimibus humililatis compararunt celsa prmconia.
vostquamHilarius ralionabile,quod in sanclorumcon- Exstitii rigidus, sed supsrlns; exstitit tembilis smculi
cilio sacerdotumpossel respondere, non habuit, ad ea iniqidlatelurgenlibus,xenodochimvanitate lurgenlibus.
se, occullacordis ipsius iranstulerunt, qum nullus lai- Cmterum congregationi sanclm et consummatisviris
coruni dicere, nullus sacerdotumposset audire; cum non solum cor atque animum, sedcorpus quoqueprom-
boec, inquam, lego, redil in memoriam Auxiliaris, plissime proslernebal. Qund non minus Romaequam
proefecti effalum, quod ex ejus ad Hilariuni ipsum inGilliis frequentavil; Urbem enim siatim atque
epistola ea de re scripta refert HonoralusMassiliensis. ingressus est, apostolorummartyrumque occursuper-
Impatienter, inquit, ferunt homines, si sic loquamur aclo, beatoLeoni papmillico se prmsentavil, cum re-
quomodonobisconscii sumus. Aures prmterea Roma- verentia impendensobsequium el cum humilitatedepo-
norum quadam leneriludineplus trahuniur. Miliieerte scens ul Ecclesiarum statum solilo more ordinaret.
audiendus magis videtur praefectus ille Leonis et Denique ne unius Viiae auctoris noniiullis forsitan
Hilarii amicus, quam vel Hilarius ipse, vel Leo, quo- suspecti testimonio contenli simus, Auxiliaris Roma-
rum, tamelsi sanciorum 882 mentibus vel proprio- C noefacundioe,ut idem scriptor asserit, aiictoris suf-
rum privilegiorum semutauo, .vel amnr victorioene- fragium proferamus; breve quidem illud, at omni
bulas quasdam offundere potuerunt. Intelligis autem, excepiione majus. Ita Hilarinm ipsum alloquitur in
sincere lector, quantum aberat ut Auxiliaiis praefe- episiola cujus fragmenium habet ejus Vita : Sicut
ctus, totius negotii aique tractatus inspeGtor, contu- tenesin aliis modaslimmorumqueoperibusprincipatum
maciaeHilarium argueret, cum omnes potius Leonis ignosce de te studiose minora dicenti, quia semperin
querelas inillam affeclionem referat, qua vix est qui prmdicaiionesui virlus erubescit.
non laboret, cum suse sententioe sibique aliquem Jam vero postquam Roma rediit Arelalum, quanta
habei paulo liberius adversantem, in eamque aurmm sinceraehumililatis dederit indicia, vel ipso nai raiore
teneritudinem, quam Romanis innatam affirmat. Sed Baronio discimus. Cerle quidem,inquit, haud mediocre
et longe clarius meiitem suam aperil in eadem epi- tpecimen edidil Chrislianmmodeslim, dum ita exagi-
siola, ubi asserit se lotius illius concertationis cbn- latus tam a ponlificequam ab imperatore: SICUTENIM
scium ac testem nihil omninoin Hilario deprehendisse FREMITUS LEONIS,ITAET IRAREGIS ; tamen omnino
quod animum elatiorem prolervumque saperet. Cum, conquievii,neque contrariis editis apologiissuam cau-
inquit, proposili lui tenax sis et sempermqualis,nul- sam defendit; cumalioqui id prmslandi el vis eloquen-
loque commotionisfelle rapiaris, sicut nullis extolleris tim ipsi suppeterel, el jura a prmdecessoribusprmtensa
illecebrisgaudiorum, ego necminimum quidemfaclum sujfragareniur. (c) Errat tanien cardinalis, emn post-
beatitudimslum arrogantimmeminicontagionefuscari. hac Hitariuiri omnino conquievbse asserit, nullasque
Hoc ut Auxiliari proefecto, ita et cuuctis Gallia- ab eo editas esse apologias quibus causam suam de-
rum episcopis persuasum fuit, qui a Leone accepisse ujx fenderet; ab eminentissim:)viro hac in parte dissen-
videntur rerum in Romanasynodo gesfarum acta quje timus, quoniam contrarium diserte affirmatHilarianae
omniaabHtlarioprolata continerent, ut ex his verbis Vilse aucior, in hsecverba : Solus, inquit, tantos su-
conjicio : Qumigitur apud nos in causa Celidoniiepi- stinuil, nequaquamminantes expavit,inquirentes edo-
tcopi gesiaconfeciasint, el qum Hilarius dixerit, dum mine
cuit, aliercantesvicil, poienlibusnon cessit, et in discri-
r.um eodem prmsente supradicto episcopo audiretur, vitmpositus, communioniejus, quein cum lantis
indilus charlis rerum ordo demonslrat. Cum aulem viris damnaverat, conjunginullatenusacquievit.Redux
omnium ab Hilario gestorum dictorumque panicipes autem ad Ecclesiam suam, et legalos frequenies misit
essent facti, (b) non tamen propterea ab illo desci- ad Leonem, et tam muttas edidit apblogias, ui<iis re-
verunt, sed posihabito transalpiniconventus judicio, censendis supersedere coactus fuerit idem Viise ejus
Gallicanse synodi sentenliam adversus Celidonium scriptor. El quia, inquit, quanium in hac causa dicta-
decretam conslanter ratam liabuerunt, eumdem sem- verii, huic operi nulla possumratione conneciere,Auxi-
per honorem detulerunt Hilario, nec ejus locum a liaris 884 tunc praifecliqum fuerilsententia,credidi
BALLERINIORUMANNOTATIONES.
(a) Confer observ. parl. ut, c. 1, n. 2. (c) Errat potius Quesnellus, cum apologias post
(b) Haecgratis et falso alfirmari patebil ex iisdem Leonis decretum missumin Gallias ab Hilario scriptasL
(Aserv. part. m, c. 2. aifirmat. Lege observ. part. m, c. 2, n. 1.
PAMOL. LVy «
 523 PA§GH, O^JJiSjEL^ , 5i4
inseretiautn^etc. JU| ajjtem:»aBarpnii.se.nj>en|i.a * rfleellll flpc eorjtinoj
disce.rJOi. P^trej ferrp unguijm potuerant:
^ihiu¥cum'|cri|)tiis ^ujusmpd.j ^apojpjgiasjjgMt,'ila Mm Jhgiirii ;?i "jliferiui Gallieaharum EGciesiarum
.jeideni subscnbjinus Hil^rii moflesiiiajn"^ Est ,jrjpexhi.sripjppjiipassjis effpt, jps/e lamquam et pro-
firiiriikppiVmims yeffe'^pftcopaiis, ^ 4ipjtatis sua) pfiaedignitatis^de,ser^pr, et fiallipanse libertalis tra-
iura^um'! iofSUer^'e| JaijJeri a "pjjristiana liumilitate ".'djilpjr"^i erat arjgueriSuS;Riiarii igitur
."^iUj^."/r^6pi4i^0pJj^'
miitiesnaqii^ silentium prnderitise fqU, npn imjriipilliiatis; feve-
se 'uTiioc riegptiq'fiHfarXiim ^railtuigs^;^Jt fotius Vitae reriliae,nori Apri|umaciae;dgfejisipnis,' noij deserlio-
: ipsiusVenprj efscriptqf jam's»pis'simfeiaudafus per- hjs ^i^cmidlusgue 'cau.sarijdixit ia.cendp, quam per-
siiadent"\'/» ffviiqtis, w^\, fficjis^ikitr^seff^ con- pla- prandq fepYsset.',.'"':"","
fdndum aiifinumsUnctiLeghtsihcltnalqliumiliigle 'Jajh'gnQd'](c)ie^ mqnifestq, ut
vefiiiCmissppritnum,iqjiclb Rqveiijiigtpnc pfesjiytero, ajt, respppsioiie, s"e irijuste. sat^fdptio luisse" deje-
posimodumpfppriosuccefspfe saiipigNectario ptum"niphstraypratCelidpnius^ dubium sribpSsefflibi
saticlbique^pyttitintio^jif^cipuitsqcefdplibus, Ei quid videiuf hnrinuHum, utfum dp testibus apud Gailias
qjidniumiifhdccm
'" AlisTt audiiis a Gallprnm synodp agatqr; an vprp 4e 'es'i-
ergo piiara ^sihistr.ani'ilfe'sancijssimo episco- bjjs qups e pfpvincia^ iri Urbeiri eypcarit episcppus
p6"qpiriioiifemanjmp feiiiieamus, quam et arjvfersa- idejectus, prpdri?gr|fque Iri pohspectum Rpma.nicon-
fioriim ejus .calumiiiae, etsaiiCtl Lebnis p.aujo com- cilii. Si lioc u|iimum>"yidptquisqup qu.amshspecti
ipotibrls facli epistola jampridemgerierarurit. Et licet pieriimqup siiii.jestes per ipnga itinerum' spatia tra-
iiiffipiiesiijn hoc.'dissjjdibWdUpbjfiB^e^iniJs ''sanip|,ilaie djicii, quiprifequf aupp pefsaepe. fedimuntur, ut ad
prsecliiris aiterutrutri absoiyere, fiisi alterp irisiriiula- „" lOCiafemptase confefaiit, speque Iucfi njagis (jucun-
. :to, hiirips tameii spiritui gratiae
^^ po.nluiiielipsurrii yide- turquarij siudip vgfitaiis. Jnspper ab iis ipcis absunt,
tur, sT dixefimus Lep5ri^ turic non iri quibus suptnoii, et-fpf.ie scelerurij rei atqhe a
fuisse Ililarii saiictiiatem; et in illp cpnten.tiohisoestu feddendo iestimonio feprobandi. Ad quse demum
riori'ed' serisu iiilafii yerbai ^cgpta' eSse a Romanp cpnirariprum tgstiym necessqrimpersonm, ut aiunt
pohtifice quo ai) Areiatensi pfpfefeiiantuf; quafriHi- episcppi Afripaiij, vel pfppler sexus, velpfpptef sene-
iarium 'Tiaiitse^pfocacitati^, arfpgaritjae ac isupefbiae etjitis infifmiiqtent, vel f)}ull\s qitis impe.ditnenlisad-
feurriexistiriiafej hqmiiieffl sfflgiiJafis mpdestiaeac alucinpnppssunt.
IpbntanfeWdemissionis^^ noniine coip.men.dahs^ifflum. fjuam pb papsam statulutn esi pariier et juslum,
^CAP.TIL QmdcidWudfepisfqim; )0pd BiXafiusra- fluemadhi64ttiii/:S.'CyRrMn"us' tpsiis fest886 epist.
tn ad
tiotiabite^gudd sqncfprunicqnctliqsqcerdgiumpbsset 5.S, Cbrnelium papam, uluniuscujusque cqusftillic
respotidere— nbh hbpuii? Quid de tesiibus a Celiulpnio aumdtur, ubi-est criinen qdmissum... ubi el accusato-
prMuclis? Ointiibm fej| habere, et iesfessui criminis posshii. Unde et in
"faculiatemjufdsubmovfirunt, rit pfiijem sarixere im- jrife civili magna caulio adliibeiuf pirca eypcandos
iperatdfesValeris^rafianusetVaJetiijiiianusadGrac- per longirigua itjnefa testes, prppier fra.udis p.ericu-
«humpfsefecturiiJfJfbisscfiberites{Cqd."Thegd,lib.n, lum, qhod subesse sqlet. Jam verpsi de, testibiis a
jii'."?.). Ex quoetsuperiofiimSS. Lebiiisquerelisplu- Celidoriioproductis in Pfovincia agif S. Leo, longe
jrimuhi foboris ]djetfaUijfiif^ei' |iries.eh'i|bjuspccufritur. ihelipr est Hiiarji conditip. At deiiijs Jp.quippniifex
;|toc'enim"urio maxjme angebatuf Lep, quod ad se yide.turtumexmodpi6que.ndi guem usijippat'';non
lfahefe yolenti Gajiiaf&m.causas strenue phniifebatur eniinai.t, montlritvM, sed inonstrqmqt, qiio Gailica-
Hil.afius. Unde riiifum hpri est si (o) ratipnabile fion C nam rempliofemque syiiodu.m iridTcaripredidprim ;
Inveriit quidquam eoirii.mquse ab Arelaiensi episcopo luiri quia de iesiiuni pf|eseiitia in Romaria synodo
prolaia siint; rierapi.estenjinqui adyefsa.ripfuiiiratio-, nqh hieininit, sed taiituniinodo de ip,spr,umrjespon-
nifcus liberis subscribai, et cuique litigariiium hpc a islp."he, scriptp, ut cprijicereTicei, exjiibjia, cuni ta-
-patura cprruptaihdiiuffl fest, utj\uris bmnis fpbiir *' ac men siatim dpHilarioIpquens.dicat f/ta u_iquod
'pfbbatioriumpbridussibimi eiislifflet. Hilarius nobiscumresidens ppsset pppqnere, non ha-
Pofro si Hbribfatum.Massiiienseffl qui befel, Hpc igifur si Ifa psf, iit/fje iesiibiis insynedo
cum post morteiiiB-ilafii spripsefit.^dhiatipnisofflnis G.aIIican.aab; episcppp accusatp pjoiatis sermo sit,
expers^^acyacuus 805 -fuisse credehdus estVTta lo- qjjis yelit cphferrp^^ narriiippem. Gelidpnji prpse ipse
cjitus esi Hiiariiisiu Sua causa, iit et inguife)itesedo- ailegantis Rpriise lestium nescjp quprum resppnsio-
iueritfet allercantei vicerit. jQuamqriamparce .adhio- nehi 111Gaiiia=factam, cum eprum tpstimpiijo, qui
Ijumverha' eum fecisse put.ein, gui se ad iitigaridum Celidoniuin jpsum acausafunl, cpnyiceruni,'cpjidem-
r^on accinxit, sed hmcseriipfer pfIncipiqjaniiquam Jiiafurii.^^ISon-enim fuere pauci testes prelip cpndueti,
immobill.iapjdiiirinixriyes^ guales faciifeJtuitCeiidopip sibi epmparare, aut melu
iamtvehisse.; pfqteslqndi ordine\ jfgft';qcpusandi, qum .yergratia^ impplsi,; sed ^«.mmofaJipfcifiu^eiinedio-
mhiaciasuggerere:quaequfderh jn hpyp fufsusjudi- crjiuyi stu4iq\convgfq.ruttt,qslruentes Cetidoniumin-
clo"venlilafi ac dispiiti, (b) fecepti; tiihc iii ;GaIliis. J^uplfim suo adhtbuijsg CQnsgr.lio,§bwi mgefentes
'canories/^sblitaque Ecsl^siar $§cuii qdrhini.Hrqiipnemfjuncium capUqli.'sliquos
'bariu Hoeurium 'j^pjhlJeintteliaji ~.l^Qp'.rjaftjpn'9jb£/e
fli'ljairilis.9 sqndejmnasseisehtentialViia$, Hilfirii Areiatei}sisper
nohexisiitnayii ppniVfjei.«pstef;quoriiain hpc aricio- jyffpnpfqtum),:Qv.ib$sa()n cprilen.tj sancii Hilarius et
fitati ac splendpfi seji.s sjuae;dpbefiputa.b.at, ht quae- IGerinanus, ajips eiiam lesles.injperani pfmpazgri,eo>
euhiqu.e pef oinneS 'ofhis' PcSesias' celebrabaniur riinjqne1opera.ac siudio conveniunt ex. atiisigcitpro-
JudiciaJ ad Eomariuni exa.m^ deriuo semper reyo- iatissimi sacfrdgles, pgr qqps fes oj)\nirqlighe pru-
. careniiif.'''^" ;'''''"""'.;""'"'""; ;''.' $eii(iqgug 4isputUur, qcpuspiliptesiimp.rmscgnipipba-
in
Quod igitur Romana sjnpdp causam deseruisse iur, tterq demum simplexque defmilio qdhibetur, ut
yisus est, nee, ut Le^1ajt,\qiiq% resppnierel habuit, quem Scripi^urafui)}regulmr.einpve[kant, vpiuntqitepro-
e"x
lioe nequfe jufis penuria, iiec fex pfqbalipnuin de- , pria se' fempvere deberet. Si pprro i;unctemppris vel
tecin, riec ex Idqiifeririidifficujtatjepfbyefilt; sed iride uili yel idpngi te.sles a Qelidofiio adjlucti essent, ut
qiiiid Lepiiif. jactp solita judicipfum Gallicaijorum flpniae harrayijt, quis crejjat Hil.arlufflGermanumque
" fbjrin.ainVmuUtbaiur,npvumque juguih hoc modo pa- gariciissifflpsvirps, aiipsque probatissimos' saicerdo-
.'Eccfe^iis iac sacefdotibus qupd
~ifa^atjaf'"'.'€afliiBaujiis' ies, qups Honpr^tus cpmmemorat, ita yel ppcajga-
BALLERINIORUMANNOTATIOjSES
(a) Vide part. iu observationutn e. p, p, 1, est qupd audacissime post pauca subjicitur : Leontt
(b) Qninani canones inGaltiis receptinon sinebant fdclo solita judiciprum forma immulqbalur, npvumque
C.elidpniicausanj in novb judicio Rbmaediscuii? Fal- jugum hoc modo parabdtur Gallicanis Ecclesiis.
siiaieiri cogiiosces ex observ. part. i,c. 6, n. 17. De (c) Lege quoad testes obsef v. part.iii, c»3*
consuetudiue etiam vide ibidem c. 5. Hinc falsum
 825 DISSERT. V. APOLQGIAPRO S. HILARIO ARELATENSL g,.
tos, yel pmnjs oblitos esse sequitatis, ut consacerdp-- A lenle, vel amicis ultro agentibus permissa est ao Hi
tem malenf ut reum damnare, quam absolvere in- lario. Pronum esl enim credere plurimos qui Hila-
rmceniem? Quod si hujus viri innocentiam ali- rii ab ore pendebani, ejiisquesuspiciebant sanctimo-
quandiu coniigisset inyidorum poienlia yel arfibus5 niam, seseultro comitesdedisse suoautistiti, cuni in
pbscurari, at taiidem aliquando emicuisset Galiica- provincias sibi subjeclas excursurus proficiscebatur
na? Ecelesiae oculis; Hilario ipsi postmodum inno- fum propter bellicos iiimulius quibus ex. ;rpgiones
tiiisset, ut el Germano tantse gratiae vi.ro.; nec itai persajpe concussse sunt, lum pr6|ifer adversa.rios
prisiiuae sentemise tenax fuisset saiiclissimus Arela- quos eiardens disciplinse studium peccalique odium
tensium episcopus, ul in ea ultimum obire diem vo- apud ' impios pepererat.
luissel, cpntra vel prbpriam yel pu.blicam887 de; Quidquid sit, hoc certum habemus Hilarium ab
frairis sui innocentia notitiam. (a). Numquaih taineni omni saeeulifastu.ac splendore longe alienum fuisse;
resiliil Hilarius, sanctse posl morlem memorioe ab> ila referentibus qui ejus; gesta scripserunl: Ex pte-
ipso Leone appellatus, et, ut t.estafur la.uda.tiistofiesi nissima quippe, ut ait Euclierius (De Contemplu
ejus Viiaescriptor, eliam iu discrimine vitm positus,, mundi), mundanm poieslalis sede in religioms itomen
cqmmunigniejus, quem cum lanlis viris danmaverat,, ascenderat, magno qidmo egressus de domosua el de
conjuugi nutiqtenus acquiepit. cognatione sua, et qmnesjamdudum censum.in Christi
CAP. IV. Cmtera accusationUmmomenladisculiun- pauperes Christo dives effuderqt; eum proplerea pa-
tur qc prmserlim ea quibus Hilorius t.amquqmimmiliss irein pquperum vocitari consuevisse aiunt (ldem de
et inhumanus qrguitur. *=-Ab bis examjnandis absti- laude Eremi), qupd et paupenatis amafor pauperes
nere poteramus, cum ea ab Honorato prseteririissa _ solerlicura pauper ipse alerei. Quid quod tanla par-
esse videan.tur, sive quod per eam lempestatem pur- " citate vi.iaest illius sustentdta, -utraro smculqriumali-
gata esset ab his oinnibiis Hilarii. mempria, sive quem invitaret; quod leclioni intentus, vigiliis deditus,
jquod reyera in nonnuliis, humani aliquid passuS sit brationi ac jejutiiis jugiter niancipatus, cilicH asperi-
yir sanctiis, dum variis Ecclesiarum negoliis emer- lale exilitatenilenuaii corporis macerabat ? Nec hiemis
geritibus i.ncumbens, aliqua paulo nimis prsecipilans quidem rigpre, quo*solenl torrentia flumina ylaciali
tejr exsequilur, ut ad alia zelo disciplinae accensus . algore coustringi, pedes itidumenlp adjeUolex(i,num-
prpperaret. Sedfenim quod de se ipsum proflieri non quam sinum lanamine cbnlegens (Viia S. Hilarii) :
pudet Leoneiu, ipsa suscepli pperismagnitudo creber- vere, ut epiiaphium ejus habet,
tima est offenstpnis occasip, etiam poniificihus ab AntistesDomini,qui paupertatisamprem
omni ambitu aut cupiditale alieitis, lale quid con.tiu- Prseponensauro, rapuit ccelestiaregna..
gere. poiu.it in Projectj negotio, cui ali.uin viyenti Ruslica quin etiam proChrislornuniasumens,
sup.erordinatiim esse querilurS.. Leo; et quidem, ut Servileobsequium.nop dedignatusadire,
ipse conleiidil, in aliena provincia; quod quatenus Offlciovixil mininius,sed culminesummus.
yerum sit, secunda dissertationis parte discussimus.
Spd dum Projectus ardentius forsan sua jura prose- Denique in ipsa Romana profectione quam Celi-
quitur, dum cives ejus civitatis cujus regebat Eccle- donii occasione suscepit : Pedibus iter aggrediens
siam, episcopi sui querelis siu.diqsenimis suffragan- cgnficere non timuit, intrepidus lirbem Romam sine
tur, ac se in. eleciione neglectps putant, cum eorum equo, sinesagmariq velsago, onini diffieultatesuperata
yotis ac tes.iimoniis non exspeclatis ilia perficitur, festinus intravil, Quis hujusmodi hominem credat
ijBvidiosissinjeHilarium sciiptis liiteris prosciderunt. (G miiilari manu stipatum Gallicanas provincias per-
Praeterea illudomne ex proprio ingenio egisse Hi- agrasse ? Qui si forte armatos lioniines ilineris sui
larium, homji.iem discip.liiiaesttidio commendaium, coiniies esse permisit, aliam 889 ohjnino ob cau-
aegre mihi persuaserim; sed potius Sexistimaverim sam ita contigisse oportuit, quam qiiae a Leone no-
tpc; ipsum negpiiitni in aliquo illorum excursuiiin stro ex adversariorum Hijarii impostura suggeriiur.
coiitigisse, in quibus, comite ac conscio Gei.m.ano Certeparum sibi ipsa coristat calumnia, cumet mi-
Au.tissiodorensi utebalur. Nec par est, credefe quod liiari manu cincturiiiHilariiimriarrat, el arniali prss-
spjus ordinayerilepiscopum, cum ipse ejtiii:Regiehsi, sumpiione prsesidii suffultum ad inyadendas pertu-
.cpncilio, et in, Arausica.noi, quibus praefuit ac sub- mulium ecclesias. Hsec enim si ila se habent, quo-
scripsit, et quprum decreta condidit, grayi.ssi.mis modo, quod circa Projecti negotinm asserilur..,
yerbis ac inierniinalionibus illos iiiseclatus fueril, insperaius nescienlibus supervenit, et. improvisus. ab-
qui vel a. duobus ordinari se passi essent, vel alium scessit? Et qua ratione pef tumultum ecclesias inva-
npn ascito secmn lertio ordinassenl.. In Regiensi; sisse credendus. est, qui itasecfetoac lurtive; ufvo-
quidem deposiiioiiis sentemiam tulit adversus Ar- lunt, in civitatem irrepsit, ut ante abscederet qnam
nieiiiaiiuin Ebreduiiejisem.episcopum, quia a duobus eiiin venisse ciyibus inriotescefet? Econtra vero quo-
tanium fuera'. ordiiiattis, ordinatoresque ipsos ab modo secreto et furtive venisse is esistimetur, quem
pm.iiibus ordinalioiiibus ac conciliis removii et ab- certum est nonnisi convoeatis plurib.us Proy.inciai
slinere sancivil. In Arausi.caua autem synodo, eos coepiscopis ordin.iiionein episcopalem celebra.sse?
qii.i tale. quid a.udebant famquam proesuuiptpres et Jam vero qupd Hilarium veluf iniiiiiteiii ei inhu-
aiiiiijui siatuii violaiores, 888 damnandos pariier ,n" maninn inducit, iiulla raiione concinit his; qu:e in
decernit canoue vigesimo priui.o. Sed nec Leo, ipse ejus Viia nariantur. Apparel, iiiquit |ion'ifex, quntn
nec Pr,ojecti cives dp lioc.Hilariuni accusarunt, quod milis sit corde Hilarius, qui obesse prmsumplioni sum
|olus epm. ordinationeni ailentarit. Quod vpro-cum fraternm moriis.crediditiardilafem. Qudntum enim in
iij.uribusegit, vix adduci quis ppterit ul sine consilio. se fuil, Projecto subtraxit lucem; abslutiiiiham, qui
auf sipp iiatippe aliqua factuin putei, itunc dolorem, in. l.ocumejus alternm subrogando, ne
Prose'i|uitur S, Lep .in haec verba : (b) Militaris ad satulem illi recursus esset, iiijecii. Quain isihunia-
tnqnus (utdidicimus). per provincias sequilur sacerdo- njialein infenus etiam redarguii, uhi eo iiomiiie car-
tem, el armali prmsumpiioneprmsidii su/fullq ad in- pit Hjlarium quodfacile communionem', et ttd in-
vadendqsper luimltum fqmulalur Ecclesiqs (Epist. 10, 4igngnlis arbitrium, et pro cpminissiset levibus verbis
cpp.,6). Ni.liilest qu.odvin odium tralji non ppssii, denegafet iis etiam qui crimitiisparticipesiieutiquaiu
cuiii,seiirsum a suis Gircuinstautiisres quaelibet ex- fuer.ant., Sed quid' mirum , iiiquit, eum in Itticos
pcpjlur. Unde. facilefuit ab advfersariis Hiiarii rem .- lalem existere,' qui soleat. de'iacerddtim damnatione
'' '
hajicinyidip.se.referrij quse.veJ iiecessilaie cpmpel-. gqudere?
BALLERINIORUMANNOTATIONES.
(n)Eamdem cantilenam recinit, quam refellimus riris patricib prmfeclorioquefuiius' favor^4ndebitam
Joco raox citato c. 2. . , sibi per Gaiiias vindicasse monarchiam tradebatur, ut
(b) Forte hsec censura exiude otta est, quia liila- ex Vjta S. Romani discimus.
527 PASCH. QUESNELLI DISSERTATIONES IN S. LEONIS MAGNIOPERA 588
Sed audianins quam divcrsnm ab illo nobis depin- A , non solum menlit pielale, sed el corports sui labort
gatllilariuhi testis locuples Honoralus, el qnanto soliicilusemicuil. Nam pro reficiendit paupcribuseliam
ejus erga peccaiores viscera rusticationem, coiitra vires snas, homo genere clarits,
pifeiatis sensu commotafunderent.
lacrymarum imbrein Quotiescumque,in- el longe aliler educalus, exercuit; sed nec in spiritua-
admonitione compteta, cum libus negtexit. Geimadium transcripsit Ado Viennensis
quii, posnilentiamdedit...sumebal
lacrymis supplicalionum exordia, ut pmnilentim in Chronico.
fructum, quem monendo conluterat, orando firmaret. 891 P(,rro quod supra Honoratus relulit de sancto
Paulo post haec verba, alia subjicit quse eumdem Hilano, ila visceribusejus inse.dissepietatem, ut usque
compatientis animi sensum in Arelatensi episcopo eo crediderit omnia distrahenda, quo usque ad palenas
miie exprimnni. Pielalis sum insignia, inquii, in his vel calices viireos veniretur, satis ostendit non sacra
quos dd cmli regna prmmisit, ila intimis invicemvisce- solummodo vasa iu usus pauperum fuisse ab eo ex-
ribus dembnslravit, ut nullus queqt imitari'. Minimi pensa, sed manifestuin est eumdem Ecclesiaesuae
cuiusque lecloris transilu ejusdem animus taliler vul- praediis acadpossessionibus nequaquam pepercisse,
vilreosvenireiur.
nerabalur interius, ul singultibus quaterelur, et profun- priusquam calices Quod et aliunde
derel flelus uberrimos; non aliler ac si unici piynoris factnm discimus, nimirum ex epistola 8 Hilari papae
solatio caruisset. Casus quoque infirmitalesque suorum cap. i, ubi lestatur oblatum sibi libellum fuisse no-
vulnera propria reputabai. Qued auctor exemplo com- mine Leontii Arfelaiensis episcopi, quo perhibebat
probat Cyrilii cujusdam levitae, cujus pedern moles parochias Ecclesim sum a prmdecessoresuo Hilario in
marmoris ex alto decidens colliserat. Pro cujus, in- alios, quod non licuit, esse translalas, petens itlas
quit, gemilu et dolore non minus vulneris vir bealus -.pristino.juriHilari
" auctoritate restitui. Cujus querelae
excepit in corde, quam collisussustinebat in corpore. oecasione decrelum condidit pontifex quo cavetur
Denique »nrevetatioiieproximi membrorumpropriorum ne prmdia qum neque deserta neque damnosa sunt, el
iacturam credidit faciendam, implevit divinumprmce- ad-Ecclesiamperlinent, ex quibus plurimorumconsuevit
ptum, quin immo feliciler et excessit, dicenie Domino: necessitatibussuttveniri, aliquo jure in allerum irans-
Diliges proximum tuum sicut leipsum. Ecce invenitur feranlur, nisi prius apud concilium alienationis ipsius
causa doceatur; ut quid fieri debeatcommuniomnium
hic bealus dilexisse proximum supra seipsum, qui,
quanlum 890 definitio mentis habuit, metnbraIradidit deliberatione tractetur. Bene quidem ac prudenler
ampnlanda propria, ut sanaret atiena. admodum pontifex pairimonio pauperum hac consti-i
Apparet ergo, ul sua Leoni verba reddamus, quam tutione consulit, nibilque lale tentari vult absque
mitis esset corde Hilarius; quam longe abesset ut fra- concilii nutu ac conscientia, ne quando a perditis
tribus suis dolorem injiceret, subtraheret lucein, hominibus Ecctesiarum possessiones sub chariiatis
auferret vitarii; qui conlra alienum dolorem suum prsetexlu dilapidentur. At eo res persaepe veniunt ut
fecit, qui suorum mortem lot gemitibus proseculus nec propter bellicos lumiiltus conciliis congregandis
est, qui fratefnam vitara propriee viieeanteponere non locus sit, nec moram patiatur pauperum inopia, vel
dubitavit. captivorum misera conditio, recedentibus nimirum
CAP.V. Hilarii pielas erga pauperes expcndilur, • quandoque barbaris, et ad propria cuni sua praeda
ngnnullaque de — eodemclarissimorum virorum teslimo- remeantibus, nisi praesenli nummo captivi ab eorum
hia referuntur. Quanto charitatis sestu peccatores manibus eripiantur. Similis forte causa Hilarium
exomologesin facientes exciperet Hilarius, quo sensu compulit ut absque concilii nutu, si tamen ita factum
miserationis fraterno dolori compateretur, non lam G l est, res Ecclesise distrahi in usus pauperum decer-
in superiori capite legimus quam oculis ipsis perce- nerel. Certum est quidem per illam lempestatem qua
pinius, ui tuta sit hac ex parte ab adversariorum Arelalensem Ecclesiam rexit Hilarius, frequeniibus
calumniis Hilarii henignitas ac mansueiudo. Splen- armorum molibus barbarorumque incnrsibus concus-
didius tamen adliuc emicabit si qualis idem erga pau- sas esse Gallias, Hunnorum, inquam, Burgundionum,
peres egenosque fuerit referamus tum ex ejusdem Gottliorum, et aliorum, advefsus quos, ut Prosper
Vita, tum ex aliis qui de tanti episcopi virtutibus dis- scribit, Aetius Romanam rem utcumque susleniavit.
seruerunt, scriptoribus. Nec minus cerlum quod etsi Hilarius eo usque omnia
lta, inquit Honoratus, viscera ejus misericordia dislrahenda credidit, quousque ad patenas vel calices
quatiebat et pietas, ac si solus ad redimehdum paginis vitreos veniretur, ut pauperum inopiaesu.bveniret, is
cmlestibusurgeretur. Tractavil secum, deliberavit, ef- tamei) laniuiii abesl ut Ecclesioesuae reditus ac pos-
fecit ul sacra minisleriq captivis polius sotalia ; quam sessiones imminiieril, ut eas potius mullo quam an-
prmstarenlEcclesih ornamenla. Quidquidargenli omnes tfea auctiores sucCessoribus reliquerit. Testem habe-
basiticm habuerunt, caplivorum redemptioni protinus mus Hilario ipso fere o-ovxpovo»,Julianum scilicet
deputavit, cumqueomnia cognovissetexpensa, exsullans Pomerinm, qui apud Galtias (a) episcopatum gessit.
alque congratulans, quia vola /Idelium dispensatione Is de Arelalensi nostro lisec habet lib. n de Vita
sua videbal cmliin sede prmmissa. Numquidnumpole- contemptativa cap. 9 (Tom. nostro LI): Quid sanclus
rit mslimari quanlum visceribus ejns insederil pietas, Hilarius? Nonne et ipse omnia sua parentibus reliquil,
qui usque eo credidit omnia dislrahenda quo usque ad meriio uut 892 vendita pauperibus erogavit? Is tamen cum
palenas vel calices vitreos venirelurnon ?... Miseralione perfectionis sum fierel ArelatensisEcclesim epi-
propensus, largilionepromplissimus, conteniusqum "scopus, quod illa tunc habebat Ecclesia, non solum
inhibebantur ingerere, nisi solatia consolalionumrivis possedit, sed etiam acceplis fidelium numerosis hmre-
fletuum cumulasset. Eamdem Arelatensis hujus epi- dilaiibus ampliavit. Abunde his verbis satisfit que-
scopi erga pauperes miserationem laudibus extollit relis quibus Leontius Hilarii decessoris sui memo-
Julianus Pomerius lib. n de Vita contemplativa, uti riam lacessebat: si fenimaliqua Ecclesisesuse praedia
stalim referemus. Eum grandi et solerli cura paupe- in graiiara pauperum alienarat, eidem multo am-
res aluisse, asserit Petrus Equilinensis. Trithemius pliores charitas ipsius pepereral, quam abstulerat
lib. de Scriptoribus ecclesiasiicis eodem ipsum uo- divilias.
mine coiumendal. Tantm, inquit, pietalis exstilit in Tot tantprumque virorunt teslimoniis hoc tamdem
pauperet, ut omnibus suis in eorum usus hilariler dis- eflicitur, ut inier advefsariorum calumnias relegetur
persis, PATERPAUPEMJH deinceps vocarelur et esset. quidquid ad aures Romani pontificis tum adversus
Sed Gennadius Hilario pene coaeviis aut suppar ejus alias Hilarii yirttites, lum praasertim contra ejus
erga miseros charitatem impense laudat his verbis : mansuetudinerri delatum est. Quod nemini non acci-
Hilariut Aretatensisepiscopus,virin sanctis Scripturis dit episcoporum, qui apnstolicum vigorem spirantes,
dociut^pauperlatit qmalor et erga inopumprovisionem adversus impiorum coniutnaciumque Cbristianorum
BALLERINIORUMANNOTATIONES.
(<i) Id Quesnello excidit: Julianus enim Pomeritts presljyter tantum fuit
529 DISSERT. V. APOLOGIAPRO S. HTLARIOARELATENSI. . S30
scandala semel insurrexerint, eosve a communionis A 1 Hsec cum ita essent, quis non credat faciliores
gratia, spiritali glarlioprseciderint.Quam facile enim inde aures praebuisse Hilarii accusatoribiis. Leonem
est perditis hominibus immanitatis crimen judicibns et Prosperum, quorum mens una erai idemque cou-
suis objicere, ut intoria in ipsos scntenlia non tam silitnn, atque id e re Ecclesiarum Galiicanarum esse
suis sceleribus quam ferientis episcopi inclementise existimasse, si quid llilarii auclorilati deiraheretur,
deputetur 1.Hac arle Zosimnm delusit Pelagius; nec quam catliolicse doctrinoe noxiam credebant? Iloc
iropari mendacio Leoni nostro ad lempus impusuit . certe in votis olim liabuisse el Prosperum ei Mila-
Eutyches, qui niisso ad ponlificem lninc libello se rium laicos, inflcias nemo ierit, qui utriimqiie lcgerit
Nicaenaesynodi inhserentem dcerelis, immerito esse scriplas ad Augustinum epistolas. Sunl ex parte talet
communione privatnm conquestus est ac pene per- personm,inquit Hilarius Jaicus, ut his consueiudine
suasit. Eadem proculdubioirnpnstura Leonis auribus ecclesiastica laicos summam reverenliam necesse sit
suggestum est a nonnnllis quod facile communionein exhibere.En HilariumAreiaiensem episcopnm, quem
denegarel, proque levibusverbis ;-.ccommissis; ejus- et seqneniia , paucis inierpositis , verba attiiient :
demque ab eo pcenaeconsortes fieri, qui minime Tum tane esl prudentim894 dispicere,quid faclo opus
sceleris facii fuerant pariicipes Haec aliaque omnia sit, ul lalium et tanlorum superelur vel tempereltirin-
quoe hactenus discussimus comtnenia de anlistite teniio. Cui egojam parum prodesseexistimole reddere
omnium ore scripiisque laudaio existimare, liominis rdtionem; nisi et addalur auclorilas, qiiam transgredi
fuerit parum cordati parumnue religiosi. Cujus epi- ' infaligtibiliter contenliosa corda tion possint. Qmbus
scopi prseclare sancteque gesta qui accurale volet conseiuieiuia Pro<per scribit, lum verbis sup^rius
addiscere, ejus iniegraro Vitam ab Hpnorato Massi- gi relatis, tum his qura sub epistolae finem de Hilario
liensi episcopo conscriptam consulat, quam eo con- Arelatensi habet : Adde eruditionem, inquit, humili-
silio Leonis Operibus appendi curavimus. bus, adde increpalionemsuperbis.
CAP.VI. An fuligo Semipelagiana adversusHila- Probalule qiiidem admoduni pula.nt e viris erudi-
liisin hdc infecium commoveritS. Leonem? An in ea tisaliqui, tunccuin dissidium istud Leonem inier et
ad morlem usque itle perset>erai)en"t? Velerumteslimo- Hilarium contigit, hunc a priori sententia discessisse,
nia pro Hilario refeninlur. — Si quid de re obscura et Augtisiinianamvel esse amplexum, vel saltem non
(a) conjeclando assequi licet, vehementer suspicor ' esse amplius insectaium doctrinam. Hoc ita fuisse
non solas Celidoniiet Projecti querelas, vel usurpati persuadct sibi doctissimusvir Gilbertus Mauguinus
apud Gallias alieni juris insimulatioiiem in causa in coufiitaiionePraedestinatiansefabuloe, c. 2, part.
fuisse ut lam acerbe exciperetur a Leone Hilarius ii, tum oti eam rationem quod ita speranduiu de viro
noster. Manebat, ni fallor, alta menle repnsiium lum qui plurima moderalionein contentionibusillis seitper
Leoni, tuin 893 Prospero, qui per illa lempara versalus erat ; quem in aliis omnibus seetatorem
Leoni a secretis et curis •ecelesiasticis erat, Hila- fuisseAugusiinianoedoctrinoeteslatur Prosper. queui-
rium principem vel tum adbuc esse, vel non ita pri- qiie ait jam pridem sensum suumde lioc, quod in que-
dem fuisse, eorura qui S. Augustini de gratia doctri- relam trahebatur, apud sanclissimum doctoreinvelle
nam impugnabant in Galliis. Atque adeo uterque conferre; tum quod probabileest, inquit, eum paulo
existimavit pturimum GallicanarumEcclesiarum paci postperspeclissaluberrimissanctissimietsuavissimiillius
et catholico dogmati profuturum, si arrepta querela- doclorislibris de Prmdestinationesanclorum et Dono
rum lstarum occasione, quas niti veritate credebant, perseverantim(in quibus difficultates omnes quibut ille
Hilariusab illa auctoritate dejiceretur, quam ei et C ( velut antulis quibusdam in cmnulenla Pelagianarum.
doctrina, et pieias , et sedis spiendor pepererant. reliquiarum fmcerelinerelur, plenissimefuissenl solu-
Siquidem plurimos auctorilate. et dignitatis suse et tm, el veritas absolulm eleclorum prmdeslinaiionis, et
nominis in senlentiam suam pertrahebat, et vix vere graluitmsemperquevictricisChristi gralim indecli-
pauci aliqui erant quos vel reverentia vel opinio tanti nabiliteret insuperabililerconslabilita)saluberrimamil-
viri a caiholico sensu non dimoveret. Ita Prosper ad lani doclrinam humililer elsinceriler amplexum. Cujus
Augustinum scribens : Possumus quidem, inquil, ad conversionisnon levi est argumenlo quod in decretati
credendumesse consianles,sed ad auctoritalem talia papceCmlestiniad episcoposGallorumnon recentelur
senlienliumnon sumus pares : quia mullumnos el vitm inier eos qui pontificia censura pertlricli fuere; cum
merilisantecellunt,el aliqui eorumadeplo nuper summo alioquin, ul melropolitanus, primus anle Venerium,
sacerdbliihonore supereminenl; nec facile quisquam, Marium el reliquos SMCB provincimepiscopos fuisset
prmler paucos perfeclm gralim intrepidos amatores, nominalus.
tanlis superiorum disputalionibutausus esl conlraire. Sed pace clarissimi viri dixerim, non ii noininan-
Ex quo non solumhis qui eos audiunl, verum etiam lur in fronte epistolse, qui doctrinam Augustiuianae
ipsis qui audiuntur , cum digniialibus crevil pericu-_ adversam preedicabant; sed ii poiitis qui cum epi-
lum; dutn et muttosrevereniiaeorum aul inulili cohi- scopali dignitate prsediti essent, netcio quibut pret-
bet silentioaul incuriosoducil assensu, el saluberrimum byterit, ut ait Coalestinus, permitiebant inditciplina-
illis videtur quodpene nullius contradiclionereprehen- tas qumstiones vocare in medium , et pertinuciler
ditur. Hoec de Hilario Arelaiensi episcopo scripla prmdicare adversantia veritali. Ubi Massilienses et
esse a Prospero luce meridiana clarius est, et ex iis y, Lirinenses pre*byteros ei monachos procuJdubio
'
quoeabeodem sub fluem epistolse subdunlur invicte designat, quihuscum Prospero res erat prq Au-
probantur; ubi inler eos quos merilis atque honoribus gustini doctrina. Ea est ratio cur Venerium jilassi-
claros caligo isiius Seraipelagianorum opinicnis ob- ' Iiensem episcopum et Leonlium Forojuliensem po-
scurabat, unicum nominat prmcipumauctoritatis et lissimum nominet, quoniam hic Fausium, Viucen-
spirilalium sludiorum virum, sanclum Hilarium Are- tium aliosque Lirinenses in sua dicecesihabebat, ilies
latensemepiscopum.Suffragatur Augustinus de Dono Joannein Cassianum aliosque Massiliensespresbyte-
persever. cap. 21, ubi eumdem Hilarium clare de- ros, utrosque ex adversariis sancti Augustini pratci-
signat velut Semipelagianorumerrore infectum. Unde puos. Nec illos solummodo, sed quatuor alios eliain
mirum videatur ab aliquot recentioribus scriptpribus similein ob causara nominat, cseterosque subdit Gal-
id de Hilario negari, a Brunone, inquam, Neussero Jioeepiscopos.quos onmes Pelagiana lue infecios a
Piodromi Velitaris p. 50, etabAnlhelmio, dissertat. Cceleslinocsse hahitos non putaverim. Eos itaque de
9 de SS. Leonis et Prosperi Operibus. Quorum opi- silentio arguit, ut tota clamat epistola, et de per-
niouem egregie refellit eminenlissimus Norisius in missa novatoribus 895 prsedicandi licentia: Nam
dissert. 4 ad appendicemauctoris Scrupulorum edit. qnid in Eccletiit, inquit, vos agitis, tiilli summamte-
Roni. p. 2S1. neant prmdicandi, nisi forte illud obsistatquod nm
BALLERINIORUMANNOTATIONES.
(«i Arbitraria oinninohsecconieclatio est, nullo velremQlissimoindicio suffulla. ... d,_ .
 S51 PASCH. QUESNELL! DlSSERtATiONESilN S. LEONISIMAGNIOPERA. .. 551
auelbritate, hgtihdhuc raiipne cbUigiiur, ul aliqui e.-± A simillima, ab eo profeota cui magis riotus Hilafiut
frairum numironupei[de idicorum cbnsbriio in colle- quam Auguslinus , el cnij ut videturj Hippbiierisij
giumnpiifutii fpfiqssis adinissi, hesCianl quid sibt de- minus qiiam Massiliensis doctrina arrideiiai; quae
beanivindicare? tamen; quanli fieret Hilarius iu Galliis, egregie de
Qii^m:autem;parnhJ.cPnveriiens erat ut Hilariiim monstrat.
Afelatehsetti iibmihafei, queni Prbsperb et Hilario Eucherii laus lanto est Hilario dignior, quanto et
altefp refefentibus didicerat presbylefis illis et im- Eucherius ipse sanctitate, doctrina ac dignitaie su-
penslus,fayeffe, et ih.irisectahda Augusiini doctrina pra laudem et omnem adulationis SUspicionemeve-
pfoeire? Quod igitur' oriiissuih hujus hoffleri fuerit, ctus. Huic numquam non laudandiis occurrit suns
iride potitls arguo HUafiurij tuhc lemporis senten- Hilarius. Iri epistola paraeneiica ad Valeriahum de
tiam hbn iniiiasse. Huic enirija|ioi|ui dirigendoeerant coniemptu mundi sic habet : Hilarius nuper, et i«
Coeie^iinilifterae; ut et pro conversioiiis suse lesii- Iialia nunc antistes Petronius, aiiibo ex illa ptenissiim,
rooriip ribyellam dOcirinaraCompesceret, etpro sua ut aiuiit, mundanm potestatissede, unus in religionis,
aprid Gallicanas Ecclfesias prsecipua auCloritate indi- alius in sacerddtii'nomenascendit. In praefatione ad
ceffet pffesbytefis illis silehijum , epiScoposqUealios pfimum libruiij instruclionum seu Quaest. veteris
a8 ;cbtijpescfeftdattiiiOvaibrUffltefhefitaiem accen- Tesiamenti Salonio filio directum : Vixdum,inquit,
defltv";: decem natiis annos eremnmingressus, inter illas san-
Aliquanti) ppst Hijaiiuhi SerijipeJagiariisriionuri- clorum manus non sotum imbulus, verum etiam enu-
tiuni reriiisisse, validius fortasse inde .probabitur, iriius sis ab Honordto ; patre illo, inqudm, primuni
quotj cuni omnia eortlia ipSuriiacciisalioiiufflcapiia, o: insularum, postea eliam Ecclesiarum magislro. Cum te
quaa pbtest, coiigerat Leb nostbf iii epistola ad Vien- illic bealissimi Hilarii, tnnc insulani tironis, sed jatn
nensis prpvincioe episeopos,' ita rit 'pliira etiaffl a nunc summi ponlificis doctriha formaret per omties
cSiisis Cfeiidoniiet Projecti. alieha tindecunique Cbrir spiriiuaiium rerum disciptinas. Jarii vero libelJuin dei
qtiirai, de illiiis tameri ei-foribus adversus Christi Laude eremi Hilario ipsi inscripsit, hoc titulo : Do-
gratiaiu ne verbum quideih habel: quod proCulduhiO mino sanclo, et merilisbeatistimo, et in Christb glorio-
nbh erai Pmitieiidum, eurii peniiciosius nUmquani sissimo Hilario Eucherius. Tum ipsp statim initib
aucibritate sUa abusris fueritHilarius, quam cum ea eumdem sic aifalur > Magno tu quideni dnimo egres-
. fbvit ihcautus Auguslini caltiolicseque doctfinse ad- sus dudiim de domo iita el de cognaiione tUa, usque
vefsarios, el ad semihanda erroris sui dbgfflata aU- ad mare rnagnum recedeniia eremi secrela penelrave-
daciores fecit. Sed certius adhuc pfobaffe vidfehtur rds ;.majore tamen virtuie repetita est qte erethusquam
abMcaiam ab lliiarib Areiaterisi iuisse Sefflipelagia- petUa. Siquidem cum hanc primum 897 hospes in-
hbfuiri (ipciriuam, postrema ejiisdefii jamjarij niofi- gressiises, Iwbuisliducemel velut itinerit tui pruwium,
turi vferba, qiiibtis aStaiiieiiisUamcleficoriinJ cpngie- quem deinde miiiiim cmleslismagistrum, eumque lun*
gatiprierii Colibfiatus fest, atque adversus Pelagiaiium seculus,-ei parentes relinquens, parentem lamen seque-
viifils yisus est prsemuriiife; ila eniffl in Viia Hilarii baris. Nunc verp, cum eumdem gscilum ad ponlifi-
capi 20,. toffl. I hujiis Pperis (Tomo auiem nosfro cate fasligium prosequendum pittaris , ad familiare
L)i (a) Cuiti istius miindi principibus , Mitti quibus secreluiix eremi ie amor retutit, Ergo nunc es nobilior
et majbr exemplo : prius enim cum deserlum peteres,
Apgsiolus describil beliuihjuge esse, cbhflixinius, quod coniiidlus
nulli deisritquicuihqiieatibeqiiiudineihCOSLESTI piiATiA fratrem videbaris; tiutie cum detirlum repe-
paiECEBENfE ET tNbijSTRiA voluerit per- iC tieris, etiam patrem reliquisli. Et postea : Et'lu ticet
StBSEdttENtE.
veiiire. . onineiiijamdudum censumin Chrisii pauperes Christo
Quidquid tahdem sit, siVfetuiJc a njajis PpipionibuS dives efluderit, luih 4 prmferas licet annis juvenem^
rfesiphisset Hilarius, sivfehbh, divinae fiiit et oeqUita- mbribiisienein, sis etiam ingenio clarut, clarut eioqiiio^
ti'Set misericPrdiae, ut adverSariUihSehserit Leonem, nihil inte idmeh primore loco magts sutpexerim dilexe-
et ab eb palriih fuerit infcrepaiiisper universas Gallia- rimque, quam qubd soiitudinis sedem sic concupisii,
ruiri; iriimo et tbiius prbis Christiaiii Ecclesias, tam- Unde quia me respoiidere copiosius spaliosissimis ac
quarii hbmb shi impblfeniissiirius, aljeni jiiris iriva- facUndissimislitleris iuis smpeposluiqs, sufferqs pau-
sof, siibjfecliohisiiiipaiiens, Concordiaesaeerdoialis lisper necesse.est, curtisis ipse sapiens, insipieniiam
pefiufbatbr, cofepiscbpbruirioppresspr, conteiiiptof meairi,etc.
caiibhurn', 896 meridaciohiiu fflalarhhiqufeaftiufti Qiiabta adliuc de Hilario esset opinio testanlur tum
architectus, etc., ut adversus ipsum non lota sb- iderri Euclierius, turii Apolliriaris Sidoriius, dum ejus
lurii mOdo auttbritate propria insurrexefit, Sed ef ad 'nionasleriuffl Lirinense reditum maximam gaudii
imperatofiam comhiovefit, qua pertfe bppfessus toti irishlsematferialmfulsse narrant. Sidonius in Eu-
Hifefius; sblo .Galiicaiiorum fepiscbpbrum favore cbafislico ad Faustum :
(fc)Ecclfesiaesiiai jufibus pbtiius esl; riiagnhm, iri-
qiiam, miSericofdiaiiustitiaeque afgiinieiituni fuit ut .....Celebfansquoquelaudibusiilis.
nec irftpurie yideretiif AfelaienSis fepiscbpUsdoclri- EucHitfiiivehienUs itef, redeuritisHIIAM.
nse,ab AugiiSiiaiia,adeoqufeeatboiica"alienaeanimuiri
"etPbhserisuin vel ad lempUs^COmiiipdasse;uec tah- jv EUcliefius vero libellum. de Laude eremi his verbis
taJ1?iriulis ac feligionisGhfisii fariiiilus, cui disci- fefe claudit: Hbrum tu, ttii ckarhsime Hilari^ reddi-
pliiiae eccIesiatSticie ihstaufaiibnfem debebant Galli- ttis iiiseriusque cbnsortio, plurimum libi, plttrimnm
caiiae Efeciesise; ahte ei Iiac yita migraret qUaril eliqm iUis cohiulisti, qui riimc pro rediiu tuo atacri ex-
molestiaf uni istarum tolerantia admissse illius culpai suliaiioneiceianiur.
reaium eliiefet:1 Hilarii Pfospef. ipse, qiii doctrinam Hilarii de 899 8ra"
Arilequairi apolbgiae Opem imporiam, re- tia iiiseciatUsest iii episibla ad sanctuniAugustintim;
feraiiJ .qiiidqiiidretiquuih habenrus iri fejus laudem illiiiri tameh ibiderii appeJlat prmcipumauctoritatis el
exafaiiirii ab ahtiquis scriplorihus quos superius spirituiiliumstiidiqrum viruin, a qiio muttum vitmme-
non aliigmius. Livius quidam fejnsdemaSvipbeta hoe riiit superareiur. Diimque idetn Hiiarii obimm refert
eiiin eiicbiiiib cbrpnavit, qubd refeft Hortbrafus : Si in Clifpriico P. Pitlioei cufa edito: E«c/ierius,.inqnit,
Aiiguiimiis, ihijuil, posi Hilarium fuisset, judicarelur Lugduhehtit epitcbpiis, ei HiiiARiusAreiatentis egre-
uinferibr. Hypferbolicaquidem iauS fet poelico figmehtb giamvitam morie consummanl.
BALLERINIORUMANNOTATIONES.
\a) liji ipsb Ililafii sfermbhe de Viia S. Hbnoraii nismo alienum declarant.
babito :iii: 450 tria alia lestimonia leguntur nuju. 5, (b) Haecad nauseam repelita in observ. refelli-
33 et 57, quae illum divinse gratioe necessiiateth et mus part. m,c. 2,
vim prsedicantem, vel eo terapore a Semipelagia-
555 BALLERINIORUMOBSERVATIONESIN DISSERT.jV QUESNELLI. 511
Sed et sanctus Leo sanctitati Hilarii npsiri suffra- A npn potuerat, omnes ppstmpdum sinistras de taritp
gatur, curri in..episto"ia 36 ad episcopps. Raveriiiii episcripp suspicibiies.,4b|iiBiss"^.i.'^'JB^y^,;T'rotti
ordiriatbres tet iiluiri sibi probatum friisse ihdicaf;, et mutatiim labem illiiis farnae iricarite ihustani breti
insuper sanctm^memprim..vifumappellai; Quqdffgbj "illo;'et6^i6 absteifgeiF&.-TOljttig&eri
inquit (Kpist. 36, htinc %•$),;inArei.aienU'um.civiiqies Hiiric testimpiiiofiirii t^le.^q^ji'f^|{^ji.£'ifilijrii'''
defuncto sqncimmemorimHiiario, 'vtriimeiiarii tibbis Areiaiehsis Apbipgiarij ;fclaiidetSpnsiahiiiis.pffe^B^-'
probatutiiffairem Raveniiium• -• .,consecfqstis. Quae ter Sidfeniseduaiis, quj yjitam.satifiiTGerhiiitii;,;ejii^
laus exiinia (a) Pultam. ih Hilafio^mritatibijem sb> que sid Arelateriseih 'civitaiem adyehitiih 8esd:fibehs;
guit; iiiimquam eiiiiji illuiii a.pfbposiib disce^sisse sic liabet : ItlUslfab&tur'hiekiivi&J'H0rWid2erd'die
snperius yidinius; sed prpbat S., Leenem ; disjmssa muliimodd viritiU j0iigsp\ Wai'^^'.^da'VjMfi\gf^
tandem caiumrifafuiri riube, quibiisi bccup"atus_fejus rens, cielesihieloquiiei pfmcepiioniS.UivitimoperafiHh
aniriius Hilarii sarictiiatem et irihbcehtiam cerriefe indefesstis. .:
BALLERINIORUMANNOTATIONES.
(S) Etsi S. LSb riuilahi iri Hijafip iridicet hititaiib- lifex saticlm hiembrimiilhrd bftisiyit'; fjtiia pohtiliciS'
nerif, eum tjarnena prbpbsitb. riofi discessisse Qufe- seriteiitioebbsecuiuhi ; reliijhimi titse fejriplisTri pS-
snellus haiidquaqiiaih pfobavit. Cprifef hiistfas ob- stofalibus cUris ac Siniijisiiis bWfeclidhe ferveiitiuT
serv. ih paft: iii, cap. 2, ubi. ipsuni Lebttis senfeii- prbcUfarida IihpehdiSse cbpovgfai: .'- • •
lise pariiisse bsteridiinus'; fetidcircb euthdeth S. jscfn—

BALLERINIORUM OBSERVATIONES
Iti biiserialibhem qmhldrii Quesnelli; quis Apologiampro S. Hilario Areiatensiei prb iintiquisAyelWensti
Ecclesimjufibus prafert,
8§9 PRjEFAtld B mtis ,. iriihio etiani Stf|.ul; etiarii. ^efcupTffi^^
citfi Lednis (rijUriarri,,e't citrit pdhiificfsBauctbrifatfli
i.Etsi ahie Quesheiiiim iibri defuefihi/sbfiptPries offerisioriefflqUsefatuf.
etiam Romarii, .qiii.in fcausa $, Hiiafii Afeiatens1|
erfofem facii,';ex faisis teslibus;S. Leorii o'bfepisigs^ 901 IN PRIMAMPARTEMj
judicanies, ajiquam ejiisdem Hijarii dfefensibneHi' DECAUSA. CELIDONII, itbi de jufi• appMqitqnum.epiwo'-
suggessefint, prnriestameii eiiarii Gajli hiiiic iri tbtai.
causae traciatiorie huhiarii palium ad aposloiicdhi sedem fusius Hisserituf.
ejus ^liquid jiassiirii,..eia
Leone jufe fepfeherisuffl atqiie cbefcitUihiradidefe. CAP. I. DobUmenYa quai ?n liac cdiisa ihppetiiht; eP
Diiiis Quesneiliis liiiim omni feibafte vindicahdiiiri rwni^iieaucioriiqs sitiluiiiir. -^ Quiri.queSiirit scripfo^
primus shscepit. Ne vefo illius deljehsib Leiini iiiju- res ahtiqui qui hac de catisal aliqhiri tradidefe. 1tW
riosa crederetur, gubd Apologipe maghp pfaejudicib accusatipneiri Hilafii prseferuht : Si Leoiiis episfSiS
fuissel, iri ipso exbfdio pfSrndriiiii ita utfiiisqiie, applb- 10 adepiscdpris pfbvincile'Vifiiiherisis; V£ilehliriiah'ui:
giamessecpnhexairi,al«dJia/ttei:,\n'qxl\l,quam pufgdip imperatof in Nbyella qpani' dediirius eJjist. 11"; eT
ea qiiminsiitui raiiohe Hilarid, Leohis ipsitis existihia- moriaclius Juferisis auctbr Vitoe S.- Rbfflaiii; Bii6
tioni prbvidifi pqsse afhitfemur, Splam .qhidenj Facii Hilario videritUrfaverfeiaUetof.Vifefeejtis.afeffl', 5et Auxi-
deceplieriem, el per malaj aftes obrepiidheftj, qiiai liafis proefecius iri epistoia ad ipslmi Ililariufij1;,q;uas;
in vifos sa.nctos et ih ipsbs etiam suinmbs ponlilices laudatoe Viise ihseTtst*legitufi Ex bis lahtuhi dSriii-
Cadere poiest, se in Lebhe deriiorisifafufum iri ea- mehlis reS explieEi.ndafeidecidjrida est; quidquid ijii^
dem jpraefatiphespohdet,, . . tem sine ullo iri his fuhaaihghtb ex ingenio bbtrhdlfi
'
. .$.. Si in ipsa disseftatioiie intfa. jip's.Iiiriiibs con- C tur; ihafte halieifdurii.
stifisset, et prbppsiium sfaiiiissef seqUjsfaiipnibus, 2. Qiiesiielhis iit aticioritaitemaetfahjit monurnefii
nihil qupd oppoiieremus hbbis suppfeie.fet. At hpij tis.Hilafib bpposiiis, Leon.em vafiis'et Capitibus' iii
sqluiriifacii errofem.qiierii pfbppsiiit liaud safis aeque siispicibrieiri addtifcil',riefi hdh' Valeritiriiajiuihiib ,'eb-
prpbavit j yeruhi eiiam sub facti cblbfe juris qrise- derii prseiicciipatiiihatqiib pfagvehturhi Vifam aiifeni
1 probessit disputatio, S. Rbiiiani siipfiositibriisihsiihuTatj,vel sallfeihteifiihi^
stionem -.irivoiyii, et serisirrieb
ut Hilafii applpjgiaih Leonis accusatjpperii dfefjfebtat, iri ijuo dS liae caiisa sefiho esi, vfeliitipaiilium eidehT
et, qupciihaxiniupi est, ipsitis pbHtincaltis pfsefbgS- pefpbfaffl' iriserturh fepudiat.;, Auei6i'e§ alititem p'fd
liyas per suminam injiiriaiji a^|rediafiir, easgub Sti Hilafio eiferi; et tibi cbhffaria Lebhi Jtuctof. Viial
H|iafip ipsb jpre imp^ Hilafii vidfetrif iiigerefe ,; hiajdfein liiiic prae LbbhS
Leohem.mefo efrofe facti acefbiiis.scfipsisse' et sfa- fiderh adhibeiidaiii cdiJlehdit; quippS btiiti\\ qiieifi
luisse gravia qiiaadarriaaversum .Hilariiifti osteridefjS S: Horiofaiuih Slassiliehiem episfebpiiiii fese; pr'6
niiiiur,ose'd pfallefea a4. ea pfp8es;siise 6'6"hiendit, cefto stStiiit, posi ritilusque riiiiftfeiiiscfibferirerii."SB
qule cpntra majbfurii shorum cbhsiiefbdirieiri, cbhifa oftiriivei palpahdi vei fSlleiidiaffeciu libeftihi 6t infs
jus ei pfivilegia Ecclesiarhm Galiisfe, ei c'dh(fa di- friuneni exliibet.
scipjiharii cinpri'iiri Sucipfitalem ejiis exctedereiit, 5, Ntirii litijus Vitseiaucibfem esse"S. HSribfaiuih
H.iiarihm yefo hph sotom Massilieiiseiii 'episti.6biifir];;ii3i ^iij ui jjfaStfilit
"'itsejrfBfii
seriieritiarii.cpnstaiitise .ISudat,. vefuni etiani seiiieii^ Quesiiellus , fex a'dhioriitibiie Sh;.ip^aih Vitarii liuiii
tioe_,,ac si fiuiiiiis essei fbbpfjs ,. hibii deTiiiisse,fet toririo [ Tom. I Hujul edMi) aritfeSv Hilarii Operal ih-
eantiem quod vixii «s&fpassjepoiesiqiem etiqm refra- \jjseftahi patebit. Aiictof vferb quichniqjue fufefit,','ejiii'
ganteLegne ei sup. ihgehib,c6mminisfcituf...... cbrigfegatibriis exsiitit <|useab ip'sb Hilario dbihi suoS
5, Nuiri hpc.sit Hilafii appipgiiieLebnis SjibJogiahi . regebatur. Eidem propferea adeo iirijjeiislhs favit,- iit
jungefe, an Lepnerri accuslfe,.iiflih:p ipsi etiam Hi- ipsum a Rbrii.ahbjudicio viiiditatUrus;'sblas Auxilia-
lariq magnhm jIIoiiedieiitiae.et cpnteihptus cfipieii ' ris pfaefecti HiiSfib hbnofillcas litiefas pfodiixefilj
iriippherej.aequiis lectpr jiidicei. flind olisefvStii>ne§ sileritiS aiiieiri pfaeteiiefit oihries. Valefitihiarii iftipe-
in disseftatipriem qiiiiitani maxinie necessafiae ju- ratpfis ei Lebriis epistolas eidefn coiitfafias.; iiec hbfi
dicabuiiiiif, quas diyidbriius.iri pafies tfes, iit cuique tbiafp Prbjecti ctiusam; ih qua illiifriprorsris exciisafe
ejtisderii dissertafiohis pafli copgriia fespoiisiphfe nenib pblefal, riti paftfe li bsifeiidetiir; ac laiiideiiS
subjecia, quid tuiri ih facio tufflin jure sentienduin cap. 21 lias Arelaieiisis populi voces post ejus inofi
sit quisqUe cpgnbscat. jEquipreiri auteni S. Hilarii t.eiriaiiditas accurate ihseruefit : Hmc tiiei quefetdi
defendeiidi raiioheih, uibifiefi potefit, noh pfsetef- injustm impuiaiioiiis perpetub resecavil. Quae*bhihii
miuemiis; heuiie eriiih tahti vifi apologiatii refhgi- ctihi auctorerh S. liiiaiii viridicaiiclistUdibsiihShjani*'
555 PASCH. QUESNELLI DISSERTATIONES 1N S. LEONIS MAGNl OPERA. SSfc
fesient, quanla cum suspensione animi legehdus sit, A j niusetiaffl, quem critices perilissimum nemo igno-
ubi derebus Romse gestis agit, quicufflque pafijum ral, iriffiin Actis.SS.; (irdinis S. Benedicli, tuiu in
studia quid possint non ignbret, perfacile iritelliget. Annalibus eam pro sincera habet.
Ad Leonem vero quod pertinet,,riumtantus ponfifex 6: Cum anonymus Vitse auctor Jurensis inonachus
sanciitate exirnius, alfectu aut prsejudicio aliqup ac S. Eugeridi discipulus, poSt initium sexti sseculi
praeoccupatusiprb indebilo jure quidquam acerbius scripserit, vocabula quae in Vitis ab eo scriplis !e-
egerit aut.scripserit, ex dicendis palaffl fiet. Hinc guntiir, nimirum repausare et repedare, religio et reli-
auiem ubi confraria S. ponlifex et Viise auctor tra- giosus pro mohacliorum ordine et monacho , pater
dere videriiur-,-qiiae ad mera facta pertirieftt, ulri Romanus et pater Lupicinus eo sensu quo nunc utun-
magis credeuduin sit, neriio non videt. Haicautem tur monachi, sdcerdot sine addito secundi ordinit pro
coiisideratione interim seposita , aliud hac in re non presbytero , et .patriarcha pro metropolitano , vel
exig.uumdijudicandi indicium suppelit, quod ex Gal- potius episcopo (siquiderii Vesonlioneiisis inerus epi-
licano recentiorj et magni nominis' scriptbre Anlonio scppus fuit) ab usu cjus sevi nimisaliena Quesnellus
Pagio audire libeat, Recitatis euim quae inler Leonis obtrudit. SS. Petri, Pauli et Andrese reliquias Rnmae
et Vjfse narratiortem discrepant, et prpducta Quesnelli monacliis tradjtas, et dalmaticm usus a sscculi illius
sententia auelorem Vitse proefererite, haec subjicit ad moribus abborrere tfadit; ac, ut csetera leviora prse-
an. 445, n. 14-: Verum Papebrochius longe rectius tereamus , canonicurh cursutn vocatas ingerit horas
ttaluil potioremin hujus causmnarratione esse auctori- caiionicas, quits tunc nec canpnicas appellatas, nec
latem S. Leonisfquam auctoris VilmS. Hilarii: quia"= ullo canone indicias affirmat.
Leo tam sanctus fuit ui menliri nollet, tam anliquus ut "R 7.Pagiush:fic singularefiitat egregie, allatis aliquot
nemopropinquior haberipossit testis hujus rei cuiinter- ejusdenj circiter teinppris testimoniis, in quibus sinii-
fuit, quamque ipse uiQQ^judex gessil. Prmterquam- Jes voces eortefflserisu iriveniuntur. Omittit solam vo-
quod duciori Vitm S. Bilarii.injuria non magna fieret, ceriipatriarchm, cui tamenpotestreponi Aihalarici Got-
si diceretur in iis qum Romm gesta eranl anno 445, ex thorum regis teslimonium apud Cassiodorium 1. IX,
auditu et relalu Arelatensis cleri post annos viginli, aut epist. 1S, et duoaliaex Vandalorum locutioneapud Vic
triginta! nafrandis scripsisse minusvera : mggnaatitem toremVitensem 1. u;; n. S et 18. Vilse auctor, cum
fieret S. Lebrii, si vera scripsissedubilaretur in epistola scripsit, degebatinter Burgundiones tum Sequanaedo-
ad episcopos Viennensis provincim. Cum enim isluni minos, qui forte eadem voce sequeac Gotlhi et Vandali
possit excusare bond fides' audita' referenlii, Leo non utebantur. Quoad reliqiiiarum objeclibnem, non nihil
posset. non damnqri impudentissimm calumnim falta 905 animadvertere liceat. Reeepta responsio est,
scribens : ijuis; obsccro, inielligens quam sanctus vir SvGfegorium Magnum, cum reliquias nec Romaenec
Leo fuefit ,'huic dubilabit dure fidem , illi quamvis in toto Occidenfe licuisse tangere aut loco movere
sancto contraria scribenti derogare ? Hmc Papebro- affirmat, disciplinani quideni proferre sui circiter
chius.'.... Prbfeclo qui animumaUenderit ad ea qum temporis, non vero sei.alis aliquanto anterioris; cum
pturibus sanctis viris conligere in his referendis, quibut non lam in Oriente quam in Occidenie plures eleva-
ipsimeiprmsenletnonfuere,S. Ronoralum de iis qum tiiinum aut-translalionum casus Mabillnnius recen-
Rphtmin causaCelidonii coram S. Leone geslafuerant, seat in proefat. ad sseculum n, num. 43. Muneraetiam
moleedoctum fuisse non dubiiabit. Afferi.auiem exem- reliquiarum. insignia S. Gaudentius commeniorat
plpm S.Ayiti in Macedonii Constaniinopoliiani.epi- serm. 17, S. PaulinusNolanus in Natali u de S.Fe-
scppi sibi cosevi causa scribentis, et concludil: Ho- G li<e,.et in Vita S. Ambrosii alius Paulinus, praeier
/ noralo iiaque Massiliensi episcopo idein quod Avilo : illud qUodin ipsa Roma sub Hormisda accidisse ex
Viennensimelropoliimaccidit; el quemadmodumhic dei VitaS. Eleutherii-Tornacensis Pagius refert. Nos
Macedonii causa; sic et ittede causa Leonis (seu Celi- vero aliaril fprtassis probabiliorem responsionem af-
doiiii) retgtipnem parum sinceram habuit. feremus. In suggestione Iegatoruin ad Hormisdani,
A. Leoqiiidertt facta testatur qnse Romsese et mul- quae describitur tom. v Concil. edit. Venetae pag.
lis aliis proesentibus gesta fuerant, aique lesiatur non! 645, observamus eam quidem inculcari Romaiiorum
in privato scripto,- quod a nullo posset revinci, sed[ consueludinem, ne sanctorum corporum paniculas
inipublicis lilteris , efad ipsos quiderri Viennensis; drino iiaderent; sed eorum loco milti solebant son-
proyinciae episcppos missis, inter quos Hilarius vive-,. cluaria, id est, liiitei, olea, panni, velamina ihecis
hat; a quo poterat error vel calumnia detegi, si quid; custodita , quse sanclorum corpora aut tumulos alti-
falsi illis insertum fuisset. Auctof vero Vitsenon lami gissent. Hsec vero sancluaria vocaibanlur etiam reli-
post utriusque bbitum sciipsit, vernm etiam multosi quim; unde in Jaudata suggestione scribilur Justinia-
post arinos, ef quae de.Rpmanis geslis inseruit, nOni num hoc sibi saiis judicasse si in ea Romanorum
sumpsil, ut affirmat Qtiesnellus, ex actis ipsis , quae! consuetudine deipso fonte de quo per omnemterram
nullibi ab eo lecta indicamur; qiiapquesi eliam legis- sanctuaria apostolorum sunt dala, indeetipse reliquias
set, cuniin Gallias Leo ipse ea pariter miserit, suse suscipere tnerealur; ubi fexcontextu reliquimaposto-
episiolae.contraria credi nequeunl: sed sumpsit ex lorum appellantur sanctuaria, quse sola ut ad eum
relalioiie Arfilatensium, quos suo episcopo bene af- iiiiilereniurlegati Hormisdani rogarunt: Sancluaria
feciiisel rerum.Romae gestarum haud exacte instru- ~jy sanctorutn apostolorum Pelri el Pauli, secundum mo-
ctpsquaedamignorasse, quoedamfalso rumore per- rem, ei largiri prmcipite. Similiter eiiam Gregorius in
peram accepisse, quaedameliam cursu tempofis (ut eadem epist. 50, ad Cbnslantinam Augustam, quam
in pepuiari fama accidere sblet) addidisse, detraxisse Quesnellus Iaudat, cum inquil: Romanis consuetudo
aciinmutasse cfedibile est. Quis ergo saricto ponti- ncn esl, quando sanctorum RELlQDiAS-danl, utquid-
fl.cireicoramse gesiae publicam lidem facienli Hila- de
quam iaiigereprmsumant corpore; sed lanlummodo
rio vivenle anleponeiidum censeai scriptorem post in pixide brandeummiitiiur, atquead sacralissima.san-
multos annos scribentem ex relatione populari? clorum corporq ponitur; ipsa brandea, seu sfliiaaarja
5;. Quoadsupppsitioiiis vero notain Vitae S. Romanii manifeste re/tgutasappellat. Frequensestapudeuni-
oeqUe-ac VilislSS. Lupicini et Eugendi ab eodemi dem pontificem sanctuariorum simul et reii^uiarum
auctore scriptis impaclam , nullus qui pbjeclas cen- promiscua usurpatio,' ut videre est epist. 54 Iib. l,
spras expenderil, cum Quesnello consentiet. Hinc noni epist. 15 iib. ix, et alibi retiquias in Ecclesiis dedi-
splum Pagius eas Vitas vindicat, verum etiamTille- candis adhibendas iheihbraris,; ex Romano more ea-
montius, Jicet in hac ipsa Hilarii controversia Ques- dem sanctuaria procul dubib intelligif. Ita etiam lib.
nejlo maxi.me faveat, de Vila S. Romani art. 1 pro- n Dialog. c. 58, reliquias pro sanctuariis aperte ac-
nuntiat; Ainsi nous avons peu d'histoires qtion puisse cipit, in quibus nulla ipsorum corporum particula
dire lire plus duitientiquesque celle-ci; et notalione conlinebatur : unde jure collegit Muratorius lom. II
prima poiioribus Quesnelli objectis respondet iis proe- Aiiecdpt. Latiii. disquisit. in indicem sanctorum mar-
tennissis auat nnlla prcbalione fulciuntur. Mabillo- iThirii pag. 196 : Hinc edocemurreliauiarum nomtn
537 BALLERINIORUMOBSERVATIONE3IN DISSERT. V QUESNELLI. 538
non cinerifmstanlum, ted tpsis eliam rebus qum san- A ctiones fuisse nisi auclpraias, cum plures eodem sae-
ctos viros eorumvetumulos alligissenl, tributum fuisse. culo prodierint privatorum . hominum sludio. Ipsa
Sic reliquiae tum ossa, tum sancluaria dicebanlur. Dionysii Exigui collectio hoc sseculoineunte privatim
Immo per haec tempora reliouiarum nomine, intaclis vulgata, soiuin multo post aucloritatem obtinuit.
ex Romana hujus aetaiis disciplina sanclorum corpo- Collectionem ab ipso Quesnello edilam, non Ro-
ribus, sola sanctuaria intelligebantur. Haecigitur san- manae Ecclesisecodicem, sed privaii Gallicani homi-
ctuaria probabilius intelligendse videnlur illse aposto- nis opus esse alibi demonstrabimus. Quid autem
lorum Pelri, Pauli atque Andremreliquim, illa sanclo- Gallicanee collectionis nomine intelligat, haudqua-
rum palrocinia, seu reliquiarum vascula sub altari quam exponit. Plures quidem hujus sevi nobis sunt
inclusa, de quibus in Vita S. Eiigendi c. 9 sermo est, notse, quas mox indicabimus; at omnes publica
ut nihii exinde vel contra Romanam consuetudinem approbationecarent. Quod siGallicani codicis nomine
vel praeter ejus aevi locutionem deduci possit. Quoad has Gallicanas privatas collectiones accepit, falsum,
cursum lanonicum modo non dissimili ulitur Forlu- immo falsissimum est, nnlla Roraanorum pontiflcum
natus ejusdem saeculi scriptor in'Vita S. Germani decrela in iis conlineri. Non solum enim in antiqua
episcopi Parisiensis, dum cursutn universum consum- Gallicana collectione, quam Quesuellus edidit, plures
matum prodit ex canone. Opponil Quesnellus S. Gre- decretales pontificum describuntur, verum etiam in
gorium Turonensem recentiorem facere S.. Roma- antiquissimo codice Corbeiensi, quo iderii Quesnellus
num quam liujus Vitse auclor. At niliil in hanc rem esl usns, qnique Vigilii selate scriptus, Gallicanam
probandaro allegat, et nibil quidem afferri posse Til- collectionem certissime exhibet, ut idem Quesnellus
iemonlius afflrmat, nisi duorum Chilpericorum sequi- r. fateiur dissert. 16, num. 4 et 12. Codex eliam Mor-
vocatio fucumfaciat. In iis autem narraiionibus, qui- " bacensis a pluribus laudatus, aliusque liuic similis
bus alter ab altero nonnihilum videtur discrepare, Vaticano-Palatinus 574 ,,in quibus collectio mere
nemo posterioris sevi Gregoriura Turonensem prae- Gallicana habetur, et perantiquns codex Veronensis
feret, quem non in omnibus prorsus exaetum in- 59, qui abbrevialionem collectionis Gallicanaeprse-
venies. CoeteraQuesnelli objecta cum exiliora sint, fert, non paucas decretales reproesentant. Idem est
responsione non egent. , de celebri Colbeflino codice Fossatensi, qui item est
8. Tanlum vero abest in textu, qui Celidonii cau- Gallieanus. Fatetur Quesnellus hmcdecreta (Romano-
sam attingit, aiiquid aut in verbis aut in rebus ab ea rum ponlificuiii) magni fecisse, el pro dala occasione
setate alienum reperiri, quin potiusvoces palricio usurpasse insuis conciliisGalliarum antistiies.Nisi ea
prmfeclorioquefullus favore eidem textui insertae cum omnia, quod incredibile est, tenerent tanlum memo-
locutione et bistoria hujus facti maxime congruant, riler, utique ex codicibns data occasione repetebant.
et auclorem rei gestse apprime instruclum referant. Ipsum S. Hilarium in Celidonii causa suminorum
Armala enim manu Hilarium usumet Leonisepistola, pomilicum lilteris usum indicat auclor Vitse cap. 16,
et Valenliniani Novella lestanlur; palricio vero ad- ubi nuptias cum vidua arcere a clero tradit, quippe.
jeciivum indicatAetium patricium etutriusque mililise id aposlolicm sedis auctorilas el canonum prohibent
magistrum; prmfectorioautem ipnuil praefectumprae- siatuta. Sed quid pluribns laboramus, si idem Ques-
torio Galiiarum Hilario faventem : quse duplex accu- nellus melius fortassis edoctus, cum dissertationem
rata dignitatum mentionecaLeone nec ab imperalore 16scripsit, num. 4et 12, diserte probat codices ca-
explicata, non annotatorem posterioris aetalis, sed nonum apud Gallicanos olim fuisse etiam ante Dio-
hoiiiinem 907 rebus gesiis vicinum, et ex aliis pe- C nysium, qui decrelales epislolas sumrnorum pontiG•
culiaribus monumenlis vel testibusprobe informalum cumcanonibus insertas conlinerent? Forte vero cum
extiibet. Fuit enim Ivic anonymus Vitseauctor disci- is ejusmodi codicem in prsemissa disserialione ue--
pulus S. Eugendi, qui a S. Romano rei gestoe cooevo gavit, codicem aucloratum publica Gailicanorum
educatus, ab eodem Celidonii factum audire, et ano- anlistitum aucioritale probatum.(de quo tamen au-
nyuio discipulo tradere poluit; unde hujus aucto- clor Vitoc S. Romani non loquitur) iniellexit, nec
ritas in hac ipsa de Celidonio narralione maximi fa- laroen inficiari voluil eas ab aliis privatis cauonum
cienda est. codicibus abfuisse. Enimvero cum plures privati
9. Anteqiiam finis huic capiti imponatur, notare ejusmodi codiees exstiterint, in aliquo ex his negari
libet aliud objectum leviusculum quidem per sese, . nequil inserta decrelalis Leonis in Celidonii causa.
ac refulalu facillimum.atmuliis falsis praejudiciisve- Quesnellus quidum in laudala disserlatione 16 non
siilum, quoene cui fucum facerenl, dissimulanda non vinficiatur; quin ex coricilioAureliauensi ni 909 an.
fuerant. Censura dignumet falsumlraduxitQuesnel- 558, ubi can. 3ipsa Leonis verba ex cap. 5 hujus
lus n. 5, quod.Leonis epistola adversus HiJarium ab epistolaeexscripia leguntur, lianchi codicetunc usur-
auctore Vitae dicatur inserta canonibus, hoc est cano- pato per Gallias fuisfe insertam colligii. Immo adeo
num codici, ul inlerprelari licet. Tres autem tantum bis codicibus inseria fuii, ut ex solis mss. collectio-
memorat codices, seu collectiones canonum, in qui- nibus Gallicanis ad nos pervenerit; invenilur enim in
bus illa non reperitur. At imprimis ea epistola inve- solis exemplaribus antiquissimoe collectibnis Cor-
niri potuit in particulari collectione alicujus Ecclesiae beiensis, el collectionem 12 ac 24 , qtiae Gallicanae
Viennensis provincise-, aut iu aliquo codice ipsius n sunt, ut alibi ostendimus: unde tola Quesnelli ratio-
Vesontionensis Eeclesise, ad quain non minus ipsa u cinatio ad laudatum lestimonium refellendum inu-
epislola quam Jurensis monaclius Yitse auctor perti- lilis esl. Vindicaia igitur aulhenticitaleel auctoritate
nebat; aliquot enim Ecclesiis suas peculiares colle- narraiinnis ad rem nostram periinentis, quoelegitur
ciiones fuisse ex celebri Arelatensi codice liquei, in in VitaS. Romani, cpiscopalemCelidonii sedem, quaa
quo solo plures decreiaies pro Ecclesia Arelatensi ex hac Vita eruiiur, diseriius slatuanius.
daiaecontinentur. Quid porro? Error Queshelli ei CAP.H. CetidonusVesontionisepiscopusconstiluilur.
liyppthesi nilitur, qua nuilas collecliones sexlo sae- ' —1. Quantum intersil cognoscere cujus EcclesiaeCe-
culo exsiitisse existimat nisi auctoratas , id est, pu- lidonius episcopus fuerit, ipsa Quesnellifusior in hoc
blica aucioritate editas, quse pro lege susciperentur: dispulatio satis declarat. Cum enim is prsesumat Ili-
id enim inuuuiililla : Cum nullm tunc auctoraim col- larium haud facile posse excusari si episcopum sibi
leclionesexitterenl, quibus inseria essel laudala Leonis non subditum judicavit atque deposuit, CeJidonium
epistola. Tres autem tantummodo hujus generis col- non Vesontioiiensi Ecclesiaeexlra jus Hijarii posilse,
lectiones se cognoscere affirmat, illam scilicet abs se utposteditum testimonium exVitaS. Romani omnes
ediiam ac Leoni tributam, Dionysianam, et Gallica- cousenserant, sed alicui sedi provinciae Vienneiisis
nam, in quibus prsesens epistola minime legitur. prsefuisse, muliis probare contendit. Hinc laudatam
Gallicanum autera codicem cajionura neque hanc S. Romani Vitam, quaeepiscopatum Vesontionensem
episiolam, nec ullas alias decretales continuisse pro- eidem expresse tribuit, aut supposititiam, aut sallem
ouDtiat.^Falsumprimo cst sexto saeculo nullas colle- iuterpolaiam primum ostendere, ei Vesontionensein
ma PASGftVQtlESNELLI iiSgiRtATlONEg m & LiONIS MMMl OPfeRA. 5¥5
episcopatum ab eo excluderej dfeiri vferp euirideih J\. fattif yeltili ebiiserjueiisfebfumixcufluWhi qtibs iSeffi.
episcopnffl Hilario suMitura COhsfltiiefeiet ift liarife sarifettisextfa sriam diffice^injjfefapbat; et ciif cbliji
rerii Arelatehsis episcbpi fflfeiropbiiiibuhiius vlfldii putethf ihlef ffuctiis ijui Ga//icahis civitaiibiis pf6-
cafe prufibus capitibhs iiitituf; CuVnvefo S. Roriiarii veHefaht. , ;. ; .;....... .t
a
yi.taffl jQuesnelii objeclis jjui|alaiii shperiorilcapiite i. Aliurl IfestirhbhitihisuMi ppipt ;eX in§cfi|itibrii5f
sincerissimam uemorisijarimusi VfesSBtiiJttfehSis Gfeli- epistbla?B; Lephisiijiiairi ih;ye(feficboMbfe ihv8hit.3,ii r
doriii episcbpatus iri Maxifiia Seqiiahbrttm bbhstifii- cobus Sirihbridiis, cujui lisec vefba Stifii: Ih viW%
tus_ ab otrini juie Hilafii isefibsiiusSaiis exiiide co'- scheM 'fui;tiiarglh^ ^emiiphjl^.pbbcil.i^runi^'V V.Cll^
grioscituf; idipsuih airterii aliis "docuihentis pTenilis id bst iieieresfodicef, ieu saiteitt veiitseWM citaiuf)
conflfinare liceii. . sequerisipistoiqnbii aft Vijehhensisidniilfh pfihttibite,
iquideni .prpvihcioe-,4u3eHilafib ripri sii- sefl eiiam dbl %Iaf;iinieSeqtiafiofuriiepiscbpdi misid
i2i Aliferiae
beratj Cfelidbiiiunifuisse fepiscbpum etsi hbh apeflfe itiscribiiur Hbcmbip: Dileeiissiimsuhiversis epiiedpih
afiirmet Lfeo,Valferiliriiarius.iaineri ihibefatejfj.qhi es: pefpfobitiiias Maximum^SeqhtihbfhiA,ei Vietinehsiurii
Leonis relatiotte Novelianl dedit; jibri Obscufelfidi- consiiiuiis L'ep.,Ideo iri MtixitiiamS^Manbfiiiii, cu.iii| .
cal-i cum dfe Hiiafio quefilhr: Aiibi fncbmpeietiter capfit efat yeioritio, iiaecdecretalis ihibsa fuit, ijiliit
removit. Hsccfielidoniuih ab Hiiariba.fepoSitumfespi- de Celidbiiib VesontibHis ebiScopb agfebaiur, iiS tjt
ciuntj etadyeibibitithcaihpeietiief ttbtat judicehii rjtii ad.eam prbvirieiahi haebdbcfeiaiisrriaxiirie periiiiSfet.
in non siibditum ihdbhjpfeffehsjudiciuril exefcuiuljifi Hahc pfpinde ihscfipiionefti ihaghrim pfb VfesbiitiSj
potiiis credendilih sit, ihipbfMori riegahti GelidPriiiihi neiisi Geiiiidhii.1ejpij§iidj>atfi 4tgUmertlU.ittTilieiifnsui.IuS
Hilarib Siibdituhi, et riegariii ifi piiblica Jege;quae heC in fatfetiif riut; o iii Vlt. iiilafii, pag, SiS.jQbeshfellUp
a Qiiesriello yocaii pptuitiri dhbium; ah .Queshelibj. B vefbj siib riiofei, cSp. 5, exiifes.'aliq'a6l.c^fijMlUfa4
qUipluribus^quidfemcapifibuseuifisubdiirim pfobafe aggjomerat, uthiiidihsefipiibrii (ideriidel5faliat.Oiiiiila
cpritenditj at.hiljlum ahiiquum testimoniuhi Nbveilai e.xeriipiafik.tarh ekfen.sa.ijuafhittariiiexafaia'_Sj^jelistj
cotttrariiittl pfbuucil; S6dsblis Cbhjfectatiiiiiculis,qui- quae liahc, ihscfipiibrieni jgnofjtn.t. Sea omhe^ ejliij
hUSfaCile ihduisitj lahflfat ea iri Ii|boiiiesi;qhqa nbri ex Merlirio pfbfibisbuhihf; Serrib piaetefea ;c;bdiieibii|
fuBrit Vesphlioherisis episCopris;eiijubd apticfypha usus est, nisi Sirnibiidus et QuesheiJuS.OhihbsaufeiH
Velfalsata sit;S. Rdhfam Yila; iitfi; iriquaih, ciiiiis liiij|i| LteiJWiiisg epislolse'febdices,qiibs Ifeiiritiii)|iii.fl.Bb
crpidChdjimsity qufsqhe jiidieet; Nbh efgb uria haBb pfsedicai; ffeybtiahiiir'Sd tfes ab fcbderiihiefflbfati iii
Vita e|iiscbpatum Geiidbriii a jilfe ttitafii feiribyet, obsefVSiipii]bJi|adpamae^ fepistplam,ex.qiiibusMppi
sed ipSa imjpefatbfis NbveDa, fitii;QuesneliiIs riiliil fatettir siiriijMs;.%^6H_i.eien|eHi ei TliuaneShi eDii^cli^tij^-
repOSuit; Ciihi igiiuf Gelidbiiii ebiscoplius vi iiujus 2, tbfiiuiii. yictofjhuih, querii peffiriefe a'd cpiiSci.|i
NOvellaeHilaiio rion cbiripetens; fextfa Vieniieriseiji aliiihdfecdgrioyiiiiiis. JPliifeshiis vidimus duaf.uni pbr
prbvinciahJ qusefeiidiis sit, qua ih urbe fehfrisiiurii siefibfuhi ci>iiectioiriurri 12 et 24, ai bmfies "uiiiu|siiiii
credemijs, iiisi VestiniioHe, Ubi iiitiiri flgit Vlta S. origiiijs, iilex viifiahtibuS fefnie .siriiiiibiisiiqiiei.Hi
Roinanij quanl siricerafti Pstbriditrius? Ita fei eadem auffeiri.biiiri.feshoss. iibfi, qui iiiscrlpiiohe cafeni
NoVella Qufesrielli seiiteritia Vieririeiisis pfbviheisfe Maximm.Mequtiiiprutii,.ex 'eo4aiiibgfapijo prbyeniU.rii
epJscbpatuih Gelidbriioassefens palarii relellitnf, et qiirSiiffeCdecffeialis ad sbios Vierihensis proyihci_B
episcopaitis ejiis Hilafib iriiiiime fcbmpetens maxiriife e^iscbjips hiissa fiiif. Sifmbiidi auiem peculiafli COT
confifmatuf. . dfex, qfii_jiiscriplibheitt divefsiihi "MaximmSeijuanq-
:3; Dub aliaiestimbnia Hbcideiri cbiripfoBantia siiB-'C fuifi pfffefefijiiliarii aKtiqiiissiriiahi.bfigifieiiiaemoB?
neCiSmusi.Pfimuih ipse aticior.Vitae S. Milarij bsec stfat. Pltifa qiiidem exelhpia eiusrlem episjoife ciim
tradit & 16: Ifi exciifsikus nutemijUis,iii digtium esi, yafiis; ihscfi,pfibnibus ad eplscopbs "diversafurii pfp^
explicqbii tjudhiurh ejus (Hilarii) priesehiid prbfectUiti yiliciafuiii afi ipsb Lebhe niissa fiiissb iha| cbgribsci-
cdtitiilefit civithiibits Gtittieaiiis, satictiM Genhtitiutii mus, quod iicet.S, Leo scfiberis,c.'i{'v'esirm\pfbyiiicim
smpius expeie'tidb,cuhiqtib sacerdbtiMminiitrbfumqtie sacefdoiibUs;uiiiiis iaiiiiirii prbyiriciaeihehiibiiem |a-
vitathtiec horiprpfectutexcessusque iraclabutlUbi ejus ciat, eb qubd episcbprisciijusqiie proviricise, ih qhani
ttdvehius iiitibiuit, 'fianittiaid ad utriiihijUeiiPbiUuhiei peeuliari exempip ac tiiulp directa erat episipia, aljp-
medibcriuhi sludia cbhvolafuhi, diituehies Ceiidonium quatur, pliifilirii iariieri 'pfpyiiiciaruin.simpi mehiiiiii,
inierhuptdih stip ddhibhisse iotisoftib, etc. Qufesnfeijus et ad feafuriiepiscppos eiiam sefhionem difigit c. 8:
ila hsec iijfefpfeiatuf C. 1, afesi S. Hiiafihs itt visita- Oriiiieindissehsipiijs hiaiefiam g"evesifts prbmnciis re-
tionfeEccleiiafurii sibi kubjepiafuth ih siia ViehiiehSi mpveie; et C.9 : Npti enim hbbit bfdmaiipties iiesira-
prbviheia, dbmite:uieffefuf S. Gferihahb;Autissibdb- riihi pfbvihcTafumUefendimus.M hp de^liiufJbus pfp-
rehsi iepiscopb; ciifflqufe utfiqhe siriiuj ad aiiquarii vincijs fegipiiafiis seu ciyiliJbiislisec;flicta cffedaniuf,
ejusdem prbvinciae' 911 civiiatefrt per*ehisseht; eb sed: ile ^iiirlbus ecciesiasticis, quse^divefsis riietfopo-
sesfe ex yiciha aii^US fejrisdeiri;pibvihcisBjifbfi accu- lifis siibefaiijj pefperidahtiir illa c. 6,:^Ordihaiibnem
satbres Jpelidpiiji coiitrilefirii. ilafe aiiteih iritefpfetai sibi.,,.,sintjiih meifbpolitdhisuaruhi pfoiJihciafumcuni
tibhp Celidbhii episbbpiairihiiri feMempfpyihcia situm his qiii caiiefpsMeefiigiii gtitiquiiqje pfmfehiuhl, ,hibl
insinuat. Vefhrii ip"satfexthi vbfbai S.ti&rrhanuih smr pefhbsjufed^
pitis exptietiddMric all Hiiario Aulissiodofi saepius j*fyfhviriciafiim in^fbppliiis jufe agaliif^ e^ad^jjiuriijjni
cohyehturii paiarri sigriiiichnt; et;libC..pafitei; serisu ptbiiinciafrifh bpis|bp^
eailiueliexit Tiiliihpritiuiaf t. i*: y\u S. HiUrii ibrii. uijpe' haric.fepistbjamad soips ;fipiscpppipfbvinc|je'
x^;Jiia|i 71^ se*fiberii:. Stiitii HUmfe.dojic. alia 'vW Vifehh.ehsisfujsse itfansinissarij,.sej epderii.exfettjplp
saitit Gertiiaiti ttAnxefie, comhU'ii fqisait as's'eiisgii- cuin;diyersis jhscfijitionibus^ 0j^ uti. fiert sbiepat,
vent^dhq^pnkuiqiC.iliyiiaif cliVefsespef- cuijibet pfoyihciae:cprigfhentiBus.fradiia/dici idebet
s^niiesiiliistfesM^hutres mbftisfjiwtifitesJbtnrinifSfe ad.fimhes qiibfurii.ihief efai; ac pfbirideniiiH estiCuf
a ees-deiiicsaihts' degrtihjilesplainies cptiife QuMidpihei ex iriscfipliptte.vulgaia, quaj splaS
' illie igituf textiis ijidife&tibcuhi Aiitissipdbfp proxi-' riefisfeiiipraefeft, fiepuiiieluf-yeliuisupppsititja iriicri*
muhi fiiisseiepiSebpalem,GeUdoriiiiirbepri,ex qiia iidn plipSif hipiidiani cpdicis, qhoeMaximqmSeqHa'nprum
limhpbiMfh qtiata^ repfoBseniafi QudS,si..jiega.ri nequit, 6h Prpjeeturiii,-
eonvbiqfutii, crimjibi S. liiiarihtii fejjefiri aiidiium queih curii rjuesheiip Nafudhehsis jpfihije episcppum
fuit: lottgius eMta itef aifipefe ribh ftiisset birihibiis probabiliusividebimus, eahVdeefeiaicm missam fuisse
conimbaum. Si CelidohiuS episcbpafhm aliiis ufbis ad episcppbs liiijus pfOviricise,licet liahc iri.scriplio-
in pfbvihcia Viehiierisi suscepisset, ejris accusatbfes nerii nulius.cooex ad rips.tfansniisent, et bb articu-
Arelateih faciliiis qiiam Aulissibdbrum iri Lugdurierisi iurh Leoiitii, qiii conciliis yariafum provinciaruiri
quaftai Seiibiiia pbsitatmjieifexisserit. Pbfro Vesputib praeses insiituituf, ad omhes...jiarnm episcppos pari
aD.Aviifigsiodoforibii triiiUum distai, JHiric etiaro iri- raijprie. ifadiiarii iiegarKiibripblest.j multp minus ne-
teJligiiuf cuf libc Hilarii juflicium Ih eaderriVita fefe- gandum cfii earii fiiisse 5ifeciani ad aniitistes Maxima>
Kii BAfcLERINIORUMOBSERVATIONES IN DISSERT. V QUESNELLI. 5«
gequanofum, quorum inscriptionem Sirmondianus \ simplici. alicujus ciyitatis episcppo accepta pernosci-
codex servavit. Id aulem accidit bl) Celidbmum, de luf ex Cassiodofii ei Victbfis yitehsis tesiihibitiiis;
quo in ea decrelali agitur; ac pfbpteffea is ad ealth quse cap. I indifeaviriius,ita ebderii 'serisu pbitiii W-
provinciam pertinuisse, "acVesoiitioherisis fuisse epi- cipietiam a Bufghhdibhibus, qui, durii auctbf Vitath
scopus cognosciiur. ilinc nbn ittiriieritb Vesbriiionferi- scribebat, ih Maxima.Sequanbfuih dbmiriaijariipf, ei
sis Ecclesise tabulaeCelidOnium libc tfempprbepiscb- ex Iriducia apiid epsdem Ibculiohe ideih •ahetbf lios
Impbrtuhuih feldfeinsuffe_. tridfctidm potefat ap^eJiaffe Celidbhiuhi ^faecipuuhi
prim, eodemqufeleropbre Celidbttib
clum, et postea resfituib depulsum vfelutl suae regionis episcbbtirii, elsihuIl6iheife}ibiiiicbjuM
pseudoepiscopum referurit; quod iri hullis aliis alia- fruefeirif. Vesontiohenses qtiidetti aiitistiles afliiuc
rum Ecclesiarum documentis legitiir. Omrila igilur in Syhodis posterioribus sseculi vi hbn ihter meffp-
monumenta, Vita S. Rbiriahi, iiripefatbris Novfella, politanos, Sed inief siriiplices episcbpos .'siibscripli
Vide iiiief aiia syttbdiim MatiscOiftrisehl
ipsa S. Hilarii Vita, et iriscriptio Lebriirioeepistolse leguniur.
Celidoiiii episcopatuni Vesoftiioueriseiricohiprbbarif. ahni S83. Mfetfopblim ahterii laudatus Vitse aiictof
Quesneilum sine uUo dbcumeritb riegarileiri qiiis vocavit Vesoniiotiemcivitatempfimafiam Serjiifttiiae,
audiat? eb ipibd ih biyili dishositiOhfeliujus pfbvihclaemeifb-
5. Neque cbntra taniahi auclbfitatem 'fiibveaht pojis esset, ut fex hbtifia Galliarum hitihiresium esi,
illa Leonis verba ex c. 3 epislolae, a Quesriellb bb- 9. Sed siye episcbphs sive meifbpdiitafuefitCfeii-
iecta cap. 3, n. 2 : Marisissethamque ih illtifn {Cfeii- dbrilus, hiaia erit sehipef Qrjeshelli deietislo, rjua
donium) prolaia sehientiti, si objectorilm vefitas exsti- illum a Vesbbiibiiehsi fepiscbpatiifeiripVere hisus est.
tisset. HicHiWiijuiisdietibnem iri Ceiidoriium Leb R B jEquior tiiiafii apblogia hac in paftfe ifuisset illa qha
fateri videtur, ac pfbinde ipsfeCelidohius iibii extra Questtellus sub fuieiii cap. 2 usiis fest, ut ehhi ab
Hilarii provinciam in maxima Seqiianbruiii, sed iri usufpato aiieno jure piifgaret jh pfdinaiidd S. R'b-
Viehnensi episcbpus constitutus credifur, Sed pef- manp presbytBrb hbri lbhgfe a Vesbhfibhe'; himifutH
episebpiirii id Hijafip
peram. Cum enim Celidobium Vesbntioriisdbcunierita licuissfeait fexcbhsfeh.sh,quiiSfsesuirieriduis
ef extra jus Hiiaiii fuisse oriinia ahtiqua est, Eucliefii Lugduhehsis fejusamifeissimi, iiicujuS
hacterius considefata certriro efficiant, mansistei seri- ditibne fuissfe Cfediiur {sieriti esi liodib) mbhasie-
tentia In Celidonium nott jufe Hilarii, qriem incoiri- rium Jurense. Cum ad judicium Vesoritibhfe;bbhve-
pelenlem judiceiri ex rfelatione Leohis ipse imperalbi nfefiht ex aliis Ibcis sacefdotei, feste Jliiarii Viia, feb-
iri Noveila prodidit, sed yei jiire alibrufn episeopb- qiifeeiiatn profectusyjdealtif S. GerrnanUs Autissib-
rum ejusdem provinciac Celidohii', qui iii cbnciliuih dorerisis, qhi ciiifi Hiiafio accnsatoribiis pfsecepgtet
accili fuerant (convenitseeniin probaiissimpt sdcerdo- ut pararent testfes,ille ex cbnipfoyihci^liflin cdiisferisii
tes auctor vilae Hilafii tradit), vel pbiius facfb, qua- et cunl eorum eiiarii jiidicib Cfeljdbniuriidbpbsuiss&
tenttS idem Leo, si objectorum veriias exsiiiissei, gpti videfi poiesi, e't fofte efiarii fexEucherii iheifopoii-
absolvisset Ceiidpniiiih, sed deposiiioiiehi ipsiiis aiias tarii assensii, siquidem Vesohtib ribnduhi eeclesiasfc
irrilam jurlsdiciionis defectu , at cahohibiis suffhl- ca metropPiiS LugdiittenSiepiscbpb 'siibefat: aiiqubl
tam, Sn custodiameoruiridem canbriiim sua. senteri- ehihi inclropolitanos plus grdiics iribuetitet pefsbndli
lia ratam fecisset. Ita eftiiri de pfplato iri Ceiidbnium privilegiuni sibi debilufh iri Hilafiuiri trdhsiulisse S.
jpdicio, quod tamqUamvidumtndfiius sacerdoiiurnie- Lep rjuerituf c. B. ., . . .
nere noh posset, lestatus fuefat paulo ante : QiioA CAP.lil. Depositip Celiddhii pef Hilafiurh, ei ejui-
nos quidem servanies legdiia slatuiti, ipilicitiusvolui- C dehi rettiiulib per Leohem expeiiduntuf. — l..Haej
ttius custodiri, noh soltim cifca sdcefdbies, sed cifca duo judicia qiioad subsiariiiam atqiie liaturalehi jhsii-
ciericos quoquemihofis officii. tiam pfimum experidenda surii. Vitse Hiiarii aiicfdf
%. Minus mulip movere debet qubd Queinfeliuseb- judiciiim ejus ila descfibit c. 16, iit iiinil aequiiisapr
dem capite n. S irigefit de Maxima Seqiiariofum paffeat. Dub impedinieriia Celidoiiib accusatbfes on-
Burgundionlbus, ut puial, subjecta, qubs Rbmahis jfecisse tfaduntuf, asifuentes ipsurh iriiefnuplgm sug
iriimicos Hilarii Rbmarii rnetfopbiitse judiciiim mini- ndhibuisse consoftio... sirtiul itigerenies smciili qdfhl'-
me permissuros fuisse afiirihal, Sed Hilarii ferhpofe nislfdiiohe perfuhciuhi, capiiali allquos cbndeihhasse
nec Burguiidiones Rbmariorurh iibstes, nec Maxifnse sehiehiia. Tuiii de judicio addilur : Cbtivehiuht ex
Sequanorum dPihinos fuisse.cuih ihdicavimiis antfPt. lecjs. probaiissimi sacefdoiei (qiiod coiiciiil speCiera
i(Col. 431, n. a )i'n cap. i, 'luni vefo iuculentihs ctisaiib exiiibei). Res bihhi raiibfie prudeniiqquediscuiiiuf.Ac-
Antonius Pagius et Tiliemohtius pfbbafufif. tesiimbniis cohfirmalur. Adhibetuf vefd sim-
7. Constitutb ex"riaclenus diclis VesbiitibnerisiCe- plexniie defihiiib, utquem Scripiuraruhi regnimifemb-
lidonii episcopatu, et corifutatis iisvqiiae pfo eb ex- vebarii,votuhldie pfoprid se remoyerb deberei. Ctfuih
cludendo Qtieshejlus atmiil c..2 et 3, niliil bpus fest Ceiidoniiis huic judicib ihlerfuerit, vel, si inieriuit,
e.aexpehdere vei fefeilere, qiise pfb siatueridd jufe huhi hiiiil reppsuefit testibus cbhifa se addiietis,
Hifarii in foiam pfovinciam Viehhehsem fusius suB- riliilibi dicifufi Irrimb ej'us appeilaiio mbx subsficuia,
jeci.ta cap. i usque ad 13; hsec ehirii ad pfsesentem et hiiillb riiagis cbritfarii testes in, RoriiSridjudicioi
de Ceiidpnio cbnffovefsiam hihiluin pef tinerii, nisi aliegali saiis bsiendurit ei rioii defuisse qubrl fepb-
in iiypbibesi qiibd episcopaihs fejus Vesbiitibhensis x\ nerel, ac propterea quo jure euni conviclumQiiesrifei-
apte exphhctus fuefit. De his' tameii, tjuse nuhc pef- lus affirriiavefii c. 1 .ighofaniiis.. Appeljaiio.-ahtcro
transihius, fedibitsefiho parfeil, c. 3, ubi Pfbjecti ad pbnfificehi iiis yefBis expfiiriituf : llie (.Celido-
causa opportunam " ebfum animadvefsibriehj revb- nius) Ufbeih credidiiexpeiehdam, ibigtie seinjuUon-
'
cabit.; ' gbfe arguii cbndemndiuth. Hsecvaldfeambigiia stihti
8. iritefiih hsec priina est ih Ceiidorii quaestiohe videfi eriirii pptest Celidoriius npri hfegassfebmnirio
adversiis Hiiariuni cfeiisufa, q*hodiri episcoiiurii a sua objecta ihipediinenia, a.t de'riimio et irijustb figpfiS
provihcia rembfiiriijiidicium Sibi mihihie cbmpeteris ; seiiteriiiae faniummodb fuisse copquestus. ,De. fajsi-
usurpavefit_ unde ipseQuesrielius siib Iihefn cip. I tate ariiem" accusaiiohum ei de injusUtia judicji
scfipsit : Tdmquam alieni jiifii ihvatbr db bmhibus aphd pontifidem qiiereias mariifesie ihterpb^uiu Hi^
pene scfiptbfibus iiagittiiur,'pfopierea quod Ceiidb- Iafiiis Romam pafiier perfexit, ei gestorum.serietti
niUth episcbpum noii iiiodb inhbcehtem, sed ei iid se suggessit. Porro Leoriis j"udiciumex epist. lOj.c. 3f
nullatetius peflinehteriidepbnefe dusus fiiefii, Multb liquet. Habitiim tuit sanclorum coricitium sqcerdojums
autem majof esset lisecaccusatib, si Cgli.doriiushoh adhibiti testes Hiiarlo prscseriiiej et ita pro Ceiidbnio
simplex fepiscbpusfuisset, Sed metrdpoiifa, ut hon- ' respbndentes, ul quod Hilarius cum episcopis rtui-
nulli existimantexiiiisgijj potissirhuiiiVitaeS.ttti- dens possei oppohere, non haberei. Interrogatus in eo-
inani vefbis. Celidoniiim supradictm meifopolis (Ve- deiii consessu, rationabile quod possetjesponderenpn
' SOntiohis)paitiarckam. At ribriOmnihbscbgufif;Nairi , habuii; sed ipse 91.7 se stiis respphsionibus innodar
vbi" palriarcha, sicut apud Gofllios ei Varidalos pro bai. Tandem, uli tradilur c, 7, cum qumrerelur ad
543 PASCH. QUESNELLI DISSERTATlONES IN S. LEONIS MAGNl OPERA. 614
causam, turpi se fuga credidit subtrahendum. Ita re- A &•Diximus involvit: consideranti enim diligenler
•nioiumfuit ejus judicium, et Celidonius suae Eccle- totum contextum, in quo non solum autor a ferenda
sise iestitulus. Omisimus Leonis, querelas adyersus senteutia de Leonis ac Hilarii judiciis in Ceiidonii
Hilariumi quem eodem c. 3,ea locutum prodit, qum causa se subtrahit, verum etiam Ililarium seab endem
nutlus laicorum,dicere, nullus sacerdolum posset au- causa agenda subduxisse indicat; quo ea verba re-
dke, et c. 2 ipsius quoque beatissimiPetri reverenliam ferantur, et quid peculiare insinuent, incerlum erit.
verbis arroqaniibiis minuentem aftirmat; necquosen- Nequeenim facile intelligetur, quatenus absque con-
sri Iisec ab Hilarii.defensoribus explicenlur niinc ex- tradictione et inani 919 j"actantia scribi potuerit
pendimus : ad jusiitiam enim judicii circa Celido- S.. Hilarium edocuisseet vicisse utique ralione, quos
niuni, de~quauna nunc agimus, hsec nihil perlinent, ralione ne flexisse quidera traditur; si utrumque ad
et paulo pqsl opportuniori loco observabuntijr. Ex eamdem de Celidonio quicstionem et ad easdem per-
ipsa aufem simplici narratione quam proposuimus sonas referendum sit. Idem auctor Vitaepraemiserat
qtiis Leonini judicii sequitatem non videai? Hauccon- Hilarium Leoni staiim ab injiio dixisse se ad officia,
firinat Valentinianus in Novella, ubi Celidonii depo- non ad causam venisse, protestandi ordine, non accu-
siiionem ab Hilario factam iionobscurereprelieridit. sandi, qum sunt qcla suggerere, HoecQuesnellus arri-
Hahc exploratius lestatur anonymus Jurensis in Vita piens contendit lniric declinasse omnem aclionem et
S.Rorriani de ;Htlario arfirmuns : A sede episcopali disputationem in ipsa Celidonii causa coram ponti-
riietnoratum,Ceiidpniumnnlla exhtenle ratione dejece- fice , propterea quod causa in Galliis definita novo
rdi. Quod si Celidoriiusinfer sanclos accersitiis cre- judicio Ronioe yeniilari ac disculi Ecclesiarrim Galli-
ditur, ut ex Vesontioftensis Ecclesise fabujis Chiffle- g canarurii, uti putot, coiisueiudo vetaret. Vide partem
litisihdicat, alia noh Jevis cbnfifmatio accederet. Vi- terfiam Quesnellianae dissertalionis c. 3, ubi hac de
rurh enim sanctum vojuisse non mndo Leonemfalsis causa et lioc sensu verum non diffitetuf, quod S. Leo
lesfibus decipere et iiijusfam seritentiam subripere , affirmavit, Hilarium' nihil habuisse quod responderet,
vefum eliam contra conscientiam episcopatum reti- nimirum, ut ille explicut, JIOHex juris penuria, nec ex
riere usque ad morlem, a quo omni lege afcebatur, probationum defeciu, nec ex loquetidi difjlcultate, sed
iricredibile.est. inde quod Leonis facto solita judiciorum Gallicanorum
• 2. Neque
opponi videlur auclor Vitse S. Hilarii. fbrma immutabatur, cui Hilarius prsejudicare noluit.
Licet enim c. 16 definilionem (id estjiidicium hujus Quid de hae inferpretatione et de toto lioc systemate,
in Celidonium)'veratn et sitnplicem affirmaverit, ta- quo jus apostoiicse sedis impetitur, senliendum sit,
men c. 17, indicans j'udicium Leonis jiidicio Hilarii paulo post erit sermo. Nunc sufficit ipsos adversarios
cpritrarium, protestatur seuon audere taniorum viro- confitentes habere, Hilarium reipsa non respondisse,
rum judiciq ventilare: quod qui non audet, profecto nec adversus testes pro Celidonio productos oppo-
Leonis judiciuni si non probat prse judicio Hilarii, suisse quidquam quo eos falsi revineeret. Id autem
cfertenon.iinpfobat. Subdil lamen nonnulla quae Leo- satis est ut Leonis j'udicium quoad substantiam j'u-
nis narrationi contraire, et veritaiem ac rationem stissimum cognoseatur. Quocumque enim fine S. Hi-
Hilario, proebccupationemet deceptionem Leoni tri- larius sese non Ppposuerit, cum jiidiciorum juslitia
briere videntur. Inquit enim: Hbc bfeviter leligisse ex allegatis etprobatis deducatur, justissime quidem
tufficiat, quod solus lanlos suslinuit........ quod in- S. Leo, testibus diligenier excussis el ab eo qui po-
quirenles edocuil, quod allereanles vicit,.;;. e.lquod terat non confulatis, Celidonium restiluit. Uic nimi-
quos ralione npn .flexerai,credidil relinquendos.Si hsec C rum non quserifur utrum Leo potuerit aut debuerit
referantur ad Hilafii actionem in Celidonii causa, judicium ferre renitenie Hilario, de quo mox dice-
diiin Hilario prsesente ea Romoeagebatur, ex Leonis mus plura; sed de oequitate ipsius judicii per se im-
tfestlmonip falsissima sunt; non soluiri enim Hilarius prseseritiaruin quseritur; et in iis circumstantiis In
ntiti edocuit inquirenies, nec altercanles vicil in Iiac quibus Hilarius hiliil reponere, sed poiius fuga decii-
causa , verumefiain non Iiabuit quod Celidonio ac iiasseinventusesi.aiiudjudicari necpoiuitnecdebuit.
tesiibus posset opponere, nec quidquam rationabite 5. Tota igilur quaestio ad solum jus revocnri po-
qubd in sahdorum conciliosacerdolum posset respon- test, nimirum jurene S. Leo Celidbnii causam in Gal-
dere;SiCpropiereaiion reliquit quos rationenon flexe- liis j'udicaiam, repugnante S. flilario, novo judicio
rdt, sed polius ab iis se subduxit qumsitusad causatn, Romse discusserit ac judicaverit, et in lioc quidem
qubs ratione non poierat flectere, cum quod rationa- tottis laborat Quesnellus a cap. 14 usque ad dispula-
bile f esponderet, vel opponeret, non haberet.lri hac tionis finem, ul Leoni siiccenseat, ac si conlra cano-
autfeinhypoiliesi quatenus Leonis testimonium tesli- nes el contra Ecclesiarum Gallicanarum consuetudi-
inonio aucloris Vitae , ubi invicem pugnare credurt- nem egeril; Hilarimii aulem non solum vindicet,
lur, praefereriduinsit, cap. losieijdimus;idque mul- verum etiam feximifelaudet, quod Leoni forliier re-
lo magis ex eo confirmalur, quod rion solus Leo de sisiens, pro iisdem canoriibus et consuetudine dimi-
justitia suijudicii testatur, verum et Valentittianus cayerit. Ita a facto ad celebrem juris qusesiionem de
imperator, : et anoiiymus Jurensis auctor Vitse sancti episcoporum appellationibus apud Romauam sedein
Romani. interpositis disputatio fieciiiiir. Hoc aulem argumen-
3. S. Leo in memoratis litleris ea de S. Hilario r. tum cum sit pfaesentis controversise prsecipUum,
refert quae non solum publice gesia fherant, verura *' maximique momenti, in quo non tam de S. Leone
etiam gestis puBlicis videntur inserta. Praemisit enim quarii de insigni Romanse sedis prserogativa agitur,
initio ejusdem cap. 3: Qum igitur apud nos in causa exactius disculiendum est.
Celidonii epitcopi getta cbnfecia sint, el qum Hilarius CAP.IV. De Leonis jure in cawsaCelidonii judicala
dixerit, dum cum eodem, prmsentesupradicto episcopo in Galliis ab Hilario Arelalensi, seu dejure appellatio-
audirelur, inditus chartis rerum ordo demonstrat. £t num ad aposiglicam sedeni.. Prmmiiiuntur nonnutla
mox gestorum yeluti cbmpendium subjicit, iu quo principia exquibus tola res dirimenda esl. Quetnellia-
suiit ea quse superius reiulimus. Haec igitur Leo de nm disputatibnis omisiiones. Hilarii apologia quam
Hilario scribens, quae in publico judicio actis ipsis male a Quetnello Cbntexia.In qumsliene facli, quam
tradita videntur, et ad episcopos Gallieanos scribens lanlum agendam proposuerat, involvit qumslionemju-
ipso Hilario vivente, qui si falsum aliquid in episiola ris, Hilariumque apostolicum jus in appellalionibus
luisset ertuntiatum, allegatis ipsius concilii Rbmani episcoporumnon aghbscehlem ac jusle renitentem au-
Patribus ac gestis potuisset revincere, vera procul dacistime exhibet, — 1. Ne inaniter laboremus et
dubio scripsisse prEesiimendusest citius quam Vitse evagemur in incertum, qusedaro principia sunt prse-
auctor, qiii et Hilario et Leone mortuisde re cui figenda sine quibus res ex sequocognosci <i dijudicai
ipsenon inleffuit, nori ex publicis gestis, sed ex re- ri non possel. Inde enim tota confusio Quesriellianoa
lalione eorum qui Hilario favebant, subobscure scri- disputaiionis et tota Quesnelli allucinatio dimanat,
bens, ipsam rem potius involvit quam exposuit. quod principia non tenuit quae erant prasjnitienda
tU5 6ALLERINI0RUM OBSERVATIONESIN DISSERT. V QUESNELLt. S4«
iel saliem praesumenda; immo illud principium, ex A J laudatis capitibus, nitnirum vel consueludineqam npn
IJIIOj dieiuin liac in quaesliouemaxime pendet, om- sit abrogaia , vei jure canonico quod adhuc vigeal, vel
n no pnmeriit. divino, dum ab tiabentejus divinum superioris ordihis
2. Trifcnsex capilibus ecclesiatlica jurisdictio stalui timitala non fuerit. Qui vero jurisdictionem alicujus
potest, ex consitetudine,ex jure canonico ei ex divino. negandam suscipit, haud salis est, si probet uno vel
Jurisdictio ecclesiastica ex diuturna consuetudine altero ex capite illam deeste; probare enim debel deesse
probatur, non quod consueiudo det per se jus, sed ex omnibus; alias uno excapite, quod intaclum super-
rjuia vel lilulum aliquem prsesurait ecclesiasiici aut sit, jurisdictio eidem compeierepoterit. Res mahifesta
divini juris, quo jurisdictio jamdiu collata juerit; vel est per se, unde ulteriori explicalione aut confifma-
quovis tiiulo ab iniiio deficiente, cursu teriiporis ju- tione non indiget.
risdieiio probatur 921 acquisita sive ex consensu . 3. Cum fieri possit ut in ecclesiasticisjudiciis hon
eorum quorum interesi, sive ex ipsa dispositione ju- tninus quam in smcularibus, plures eadem judicandi
ris, ut in proescriplionibusaccidit. Hinc antiqua con- pbteslale seu jure, sive exiisdem, sive ex diversisii-
sueiudo pro jure Alexandrini episcopi in JEgyptum , lulis fruantur, nemo dejure quod cuipiam cbmpeiat,
Libyam et Pentapolim allegata in Nicsenoconcilio violato querimoniam movere polest si alius judicium
can. 6, jurisdiciionem ejus probavit, quae in eodem exerceat, nisi hoc jus sibi competens, nullo tiiuloisli
concilio firmata fuit; eodemque sensu episcopo An- convenireslaiuerit. Ita cum ex Africanorum disciplina
tiocheno et caeteris meiropolitanis sua privilegia ac constitulainCarthaginensianni416, apud Djonysium
j"ura, quae consueludine nitebantur, similiter fuere can. 125, jus esset cognoscendi de appellationibus
confirmata. Jure canonico statuitur jurisdictio j cum n. presbyterorum et aliorum inferioris ordinis clerico-
per canones seu decretales cuipiam lribut:i ostendi-' ruiu 923 lum conciliis Africanis, lum pfimatibus
tur, si ea alio potentiori jure abrogata, vel dissue- provinciarum, nec conciliorum jus Isesumdici pbte-
tudine aut potius consuetudine aliorum conlraria ei rat si primales j'udicassent, nec jus primatum si ad
praescriptum npn sil. Tandem jure divino conslitui- concilia judicmm fuisset delatum. Hinc eiiam sequi-
tur jurisdiclio, cum alicui ab ipso Deo collata osten- tur non recte negari jus alicujus in aliquo loco , si
ditur, quoe tamen nulla cujuspiam opposiia consue- forte ibidem judicium non ipse, sed alius exercuefit,
tudine prsescribi,nullo huinano jure abrogari potest; nisi probari possit eum idcirco non eiercuisse tale
sicut ipsum divinum jus , quo fuit collata, nulli bu- jus, quia ijisi vere nullo titulo competit. Sic negari
manae prsescripiioni aut abrogationi subest. Sulumi nonpossetappellationumjusconciliispIenariisAlricse,
Si divino jure nullus fuit eidem jurisdictioni pracsti- si fortassis in aliqua Africaeprovincia nullse appella-
tutus limes, potest vel consuetudine vel ecclesiasiicoi tiones ad hujusmodi concilia delatae fuissent, sed pri-
jure exercitium ejus certis finibus et modis circttm-• malis judicio omnes tenninniae. Hic nimirum adhi-
scribi pubiici boni et congrui ordinis causa. benda est praeclara illa Natalis Alexaiidri dislinciio
3. Id autem ex duabus causis provenire polesl. Hist. Eccl. saec. iv, dissert. 20, prop 2 : Aliud est
Primo ex volunlate ejus qui jure divino illimilatoi jure aliquo semper non uti, aliud jus itlud non kabere.
potilur, si in definitum aliquera raodum publico bonoi In quo viri alioquineruditi allucinati sunt, qui substan-
cbnsentiat. Hac ratione pontifices jus sibi propriumi liam juris a perpeluo et hon inlerrupto ejus utu non
et illimitatum jure.divino consenserunt circumscribii dislinguunl.
suis vel suorum praedecessorum decretis, quibusi 6. Tandem duplici modo quis pro suo jure vel con-
sane vi coactiva non tenebantur (nemo enim in se,, C sueluditie in judiciis resislerepolest alii ne judicium
nec par in parem habet imperium), et simililerr assumat. 1" Ncgandoeijus. Et tuncsi juste neget, eo
consenserunt idem jus certis coarctari finibus seui quod hoc jus ituilo titulo ei compeiat, juste resistit,
modis ac decretis conciliorum particularium, quaj> nec obedire cogitur ei qui jure caret; secus vero si
cuni etiam per Gallos pontilicibus subsint, eorumi tilulus aliquis ei suppeieret: resistere enim habenti
canombus obligari non poteranl, nisi ex consensione. jus, el perinde ei resistere ac si nullo j'ure fnngatiir,
Omiltimus inierim limites prsefiniios a conciliis ge-- apertam injustitiam prodit, nec cons anlise, sed per-
neralibus, hoc unum tariiunimodo indicantes, borumi tiiiiiciaeesl, si quis ei juri subjectus parere.et ac-
pariter decreta.vim generalis synodi non habere nisii quiescere nnlit. 2° Instando et urgendo, ne quis eo
ex. consensu Romanorum ponttficum, ut Iiquet exi jure quod ei compelil uialur, eo quod non expediat
ipso Clialcedonensj, cujus decretum in favorem sediss consuetudines immulare , vel pericula timeanlur ac
ConslaniinopolitansevimgeneraJisconciliiiioiihabuit,, fraudes. Et si quidem id moderate fiat, et sbia peri-
quamdiu Leonis et Romanorum poiitificum consensus3 cula quacumque efficacia propouantur, dummodo jus
defuit: nec qinsquam Leoni aul aliis ejus suecesso- non negetur quod est, et solum boniim publicum
ribus vitio veriere potuit, cum eidem decreto rfefra- quaeraiur, reprehendi nequit; queinadmodum rion
galisunt, eoquodsineeorum cnnsensu nonobligarei.. reprehenduniur Aurelius, Augustinus, aliique Afri-
Quod si decreta geueralis synodi sine consensu pon- cani epii>copi,qui pari moderatione restilerunt appel-
lificum obligandi vim non habuerunt, cuin iu proeju- latiombus transmarinis in epistolis ad Zosimum, Bo-
dicium cedebant juris episcoporum Alexandrini ett nifacium alque Coelesiinum. Viiium autem irrfepel
Antiocheni, quibus tamen ejus divinum non favubat,, T) sizelo boni publicimoderationisliniites.quispertrans-
sed mere ecclesiaslieum in Nicamo(irinatum, quis eai eat in modo resisiendi, et roulto magis si ita perti-
vim generalis synodi liabere existiinet deficiente con- naciter resistat ut non merum bonum publicum pro-
sensu Romani pontificis, si in reslrictionem ederen- curare, sed jus negare videalur ei qui jure certissimo
tur ej'us piuiiificiijuris, quod non ex ecclesiastica,, fruitur.
sed ex divina institutinne originem ducil? Secundoi 7. His prsemissis, si Qiiesnellus ex aequovindicare
jurisdiclio diviui juris illimiiatacerlis mndis ac finibus; volebat S. Hilarium, cum Leoni restitit, ne in Celi-
cmisiiingi potesi ex auclorilate alicujus superioris, donii causa Romse judicium fieret contra consuetu-
qui divino j'ure majorem jurisdictionem obtinens,, dinem, uti putat, EcclesiaeGallicanoe,prObare debe-
certum modum cenosque limites interioribus divinoi bat 1° consueiudinem Gallicanae Ecclesise fuisse ut
licet jure prsesidentibus ob bonum pubiicum praesti- appellationum judicia vel numquam reciperentur vel
ttierei. Ita episcopalem jurisdictioiiem diviui jurisi iu Galliis latituinmodo fiereut; 2*liaiic Gallicanorum
concilia generalia putuisse restringere nemo dubitat. coijsuetudinemomnejus poiililiciuinexcludere, quod
Eaiudeni pariier episcopalem jurisdictioiiem, qubadI apostolicoe sedi coinpetit non tam ex cohsuetudiiie
limiiationem et exercitium subessejurisdiclioni pon- quam ex ecclesiastico, ac prseserliin e'x divino jufe,
tnicum, ipsi Galli theologi et canonistse fatentur, utii quo priinatus ejusdein in ipsos Gallicanos stafuilur;
yidere est apud Gersonem et alios. 3° velsaltem, siquodjus Romanis poriiificibusine-.se
i-.Qui alicujus jurisdiclionem tlaluendam sumit,, agnoscit ad ipsa appellationum judicia pr<ecipue;in.
satit est si eam ipsi competere probet uno es liibuti episcoporum causis, in eo laborare debebat ut osten-,
 MVt MSCH. QUESNELLl piS.SERTATIQNESIN S. LEQNIS MAGNl OPERA. S4B
«JerctHilariumLeonl restitisse non negandpjus quod A. ' munilum novumsibi jus, parqre cpnatum ibidem pro-
illicpuipelebat, Aec jta eidem fesisiendb ac.s.i jns nuntiaf, quasi ajilea,'nihii ejusmpd.i j'uris u.llotiiiilo
nulliim Jiahefet; spd urgendp cpnsuetudinenj, pefi- eidem fuefit. Hinc part. in, c. 5, veluti Leonis prae-
,, cpla, irapdes, idque cpngruo quidemzelo, af sefvato judicium traducit, quod l.tocaucipriiqti oc splendori
. moderainiiie, he yei jus yideretur nfegare, vel debi- sedis suse.d.e.ber") p.utarfet,ut scilicel appeilatioiies ad
tainappsipiicae sedi reverentiam yibiafet. eanidem deferretttur; idque affirmat noyum jugum
i*8. At niliil ex.bis QuesneJius. Pfimo enim cpnsue- Gallicanis Ecclesiis et sacerdolibus a Leone parauim,
ludiiiein.'diaUi^iisB.^EcclesiiB-., quse piuribus judiciis qug.d nec iili nec egfum patres ferre umquam potue-
appellatioiiuiii exactis in Gailijs probanda erat, ne fant; qupdquejugum sj Hilarius.Gallicanarum Eccle-
uno quidern iesie aut facto constituit. Multo autem siarum. apex his imponi pgssus ettet, ipse tatnquam et
minus osieiidit eana omne jus pontiflciurriexclusisse. prpprim dignitglis desertpr, el Gqllicqnmlibertalis ira-
.jjtsj enini totus iri eo laborat ut ripohulla quselitfe- ditor a siiis coepitcopiserat coarguendus. Hinc lan-
ris tradita supt appellationum acta pd Rbmanani se- dem Hilaiiutn non tam' obnisum contra Leonem ante
jijepi priefvei,;ei jt^ cpnsuetudinem eidemereplam senteiifiam, sfed etiam ppst illiuii affirmat; ac pro-
existimet, jjwirijhii fetiamaUiiigai de jiire ecclesia- .plerea part. i, c. 1, paul.o ante fliieni s.crlbit : Jura
Stico, pt hpc quoqup Jpsi subducaf, pfseterit tamen siuB.Ecclesimntque gd exlremwti spiritum oblinuil, et
jus divliium;, a quq Rpmanae sedis preerogatiyse qua1 pgllebat elgquenlia slregue defegdit; et part. m,
maxinie pendeni.. Ea pprfp ipsa quaevel de cpiisue- C.. :, Antiquis vihmrebqt prmtul Ecclesim sum privi-
|udine tptus exaigitat,iyel de jiire ecjclesiaslicoa.ttin- legiis; elGqlticanisepiscopit.annueniibuteamdemsem-
quam maljeprobaia su.rii, et quol fajlaciis inipli- "nP_'er, quoad vixil, ustirpqvitppleslqleni, etiam refra-
-,.__j.il,
. calal..'Teslafus quidem est post inifium cap. ii sfe ganie Leoiieei minilante Auguslg; idqueex eo probat
iipndjsputaturuinde jure, sedde meraconsuetiidinis niliii opponi debi.iseerga Rbmanam sedem reveren-
factb; jramp iianc juris qusestionein a sup insfituto ti.se,quia IIOBlalebqt inerlem esse.ac oligsain prima-
aiieriani prbhuntiat : tptum igiiur opus, iolus labor riprum prmsulum ergg wferiores episcpposprmrogali-
npstef in exgmine erii fqcti, noii in discussione juris, vani, cuiii.niliitab his nisi.secund.u_m ngrmam canonum
qumqb intiiiulo nostrp"atiena est. At quid_ ipde eliei arrogatur.
,potest pfp \ind|candd S. Hilarib, cupi 5. Leoiii resti- 1.0.,jioee yera censeri nequeunt, iiisi Leo omni ap-
ifit, si,; pdsifa efiam consuetu.dine Gallicana , quoe peliatipnum. jure privatus supppnalur, ef idcirco
. nraisgnjitur V jus prseseriim diyjii.uin cpii.sueludine Quesnelii disputaiip, quae.qu_estio.nemsolius facti et
f^fius. iir»ipjsis. a_ppeIl.afiohu.mcau.sis Leoiii aliunde consuetudiHis expendendairi ab initio prpposuil, re
luerit, 925 Cb.h.Cfa qupd Hilarius pnjiii,nisu absque ip,sa ad jus negandmn v.ergit, de qup se nolle quae-
debita mpdef^tiohefestiiisset?Nis.i ergoqupeslio.juris slipjiein ittovere;prpfes^us luerat, cunj lamen ijdesset
pfiiis dUcutiafur, el riisi prohefur iiulluiiijus Leoni rion solumquserei.idum, sed etiani. statuendum, anie-
iUisse iri j'u,dieanda.Celidpnii c.ausa, tota Quesnelli qua.mea quse ex ipsp excerpsiittus disputatioiii inse-
(Uspuialio.d(^!spla Gallicaiip.ruinQbnsiietudineiu ap- reret, Qubd,apierii iile non 'prses.tifi.t,nos prseslabi-
.Milatioriutn caiisis, qiiae ppntificiuro jus in iisdem mus, ut rectjim de oinnib.us judiciuni feratur; et
'lhiacluip "feliriquit.^ si etiairi pfptota fuisset, sequae ppstquiim ppptiiicium j'us perfissiniuni demonstrari-
"Hiiafii apologjiaeriiliil prodesset,"riisi forte ea ita de- hius,' nii.mQii.esneJJianaeapoiogiaeratio, qua? Hila-
ducatur ut Uilarjum prp suarum Ecclesiarum cpnsue- rium Lep.nis j'uii periinacijer bbnitentem exhibet,
tttdine foftitbr quidem.i at cum debita inoderatione iG idonea ejus,'defensip, an verius gravissi.masit accu-
labbran.ieni.iius pohtittcium uecnegantem nec injpe- satio., explora.ium flef. immo.cu.nriiilario Quesnellus
, Ceriteni
' exhibeat., ex arbiirip. irib.uat 9_JJ7 ii.iobedieniiam pbsl ipsum
9. At.num.quidi bac rafione contexitur Quesnelli Leonis decretupi, qu.am nec, probav.it,nec probare
. diapiitatio ? itiimp vero, quisquis eam attente legerit potuiss.et; gravasse ipsum JttU.ltom.agis,, quam ipsa
jiori pauca inspefsa depfehehdet quibus, dum ille fe.s ferat intelligemus;. InterUu ad singujps juris ti-
.pn^nerijcohsuefudiuem in appeliatiphibus Gallicanis tulos excuiiendos iceedamus; quaeautein sequior Hi-
;Leprii dpfuisse dsfendere suadef, nullunj prseterea larii defensip esse queat sub fljiem exponetur.
jjis ppjHificifmsse iipn obscureinslnu.et. Anie exa- CAP.\'i Cpnsuetudiiustiiulus circa episcoporumap-
: ihe.rifaic.fdrhmeit quibusiconsuetudo elicifui', priuci- pellgtiones ad.Rpmanam. sedem,a Leotieatterlut vin-
p£uui s.t^tjUjt^ qhp indtcathr ex iia.tufa episcopatus, dicq.lfir; et Queshelli.conqtus ut. eum illi eripiat eli-
jgueni,C^fistus unum/gt.qfe iridividuurn.insiiimt, et Huniur..'•—\,, Neittini persua.d.eri ppterit eam apud
Gyjitsg siiigtilisin sglidunipars lenelur, ac proiiide Gaiiieanps.cpnsu.etudineiHfuisse ui iiul.lqein Galliis
..qhasieJfip^. Pdm,iniihstiiutipne;pr.oftCisci,, juappel- appeJiaijpnes fecipereiifur• a proyincia.liujiicpncilio-
}iiiptie&qd'pipvihciaiem veieiigm. dgfnidjofem syho- fuiri senieiitiis ad ajips judi.cesvel in Galli.isvel extra
<|u»ide|eraniuj;; adep ut si_qui§secas fecisset, et, ad Galiias. Hpc quiderp sepsu Quesnejli sententiam fion-
eqlfaneps.judicesvellei pef appellaiionis,libellum con- iiujli JttierpreMiii sunt ex iis qupe,in.d.tcavi.tpart. i,
ptgere, j^ ejpiscpjpgruiri "cpncofdifl))}cbhmfentemcplli- cap. 15. l.d autem,'perinde esset ac dicere appella-
Uerc,%niyqieihquescitiaer.ethe& UbJipsuro tioiiis prsesidiuni jufe omriiuni.gentium iridncfuin'ob
j|ipmanuriipphMh?^^ 'p.
" innpceriies., quj prima cpgni.tiptiesiye per errorem,
. jiis ac judicjb.iis.,qui_nuilb jure appellatioriuni ffuuri- sive ex mali.fia perperam daninati fueririt, quodque
^uf, vidfettir inyofVere. Hinc ibidem subjicit j'us in npn negal.Urinfeript i,s prdiiiis clericis, si episcopi sui
aj)p.fellaiidriesfepiscppo.r.uihm.etrppbJitanis una cum senfentia se gravaios, s.enserint; hoc,, ipquam, ju-
pfbviriciaesyriodo esse dfelalumjufe quodamtigiurali sfJssimum.pfaesidium negafum fu.isseepiscopis Gal-
et cpnsueludineab,onmibus receplg, quani sacrosahcta ii.cariisetiam innpceiuibus, si; conciliofum provin-
pgs.inigdunicqngiligfiimfirinavilqucipritas, ac si con- cialjum judicio injuste fuiss.ent copdemnati; ac pro-
tra_lipc quaiecumque'juS hgturaje', contra cdrisuetu- ptefea episcppoium cphiliitipnem'fuisse deteriorem
di.iipin;ab bmiubus recepiam, et cpritra concilioruni qparo cleficprum. :: qubd sane absurdissimum est.
ijgciorilatein; o.lini.tatur, qui atlio.caiisas appellatio- Quod si G,aliicanis,eplscbpis;iicuitappellare, corisue-
16 Hilariunj Leoni tudiiieni apud.eos obfi.nulsse';,ut aiiquandp saltem
riij,ri),a,vp.cei(^el,f;ecij).iat,'H,i;pccap.
re-)istehifein,coW iaudat, Leoni- proyoearent ad Ro.maourij pphi.iiicem, cum Sardi-
quasi in/feicij)ieiidaCeiidpnii appel- censes cariuofes,;quiejusmpdi appellatipnes prpbant,
q(iie,^^sVicceriset.,
.:'"M.tit^j^.«^^««^«ftiig. :'_^>i(^i
^^^li,<iu<rf^_l 'af- a. Gaills.fecepii fueriiit j 'ulCapjfe, s.e.queiit.ipatebit,
^<|wp:~^j(~u.d[iui:jer£/;.
)^n^.t.qi3Jej0ui)ri;q^ii_4nuni \i^.di^^ji'''''t^fqntati dubitare nph licef. Id ex su.bji.ciepdis.exploratiusfiet.
nwxime incubuissc.,aqsi niliii diyiiiijrirlsfeidein sup- 2..| AJpei.iaiibttum cpnsueiudb, qu.oe ex al.iquot
^eta.t, sbjujii^ULe ^ccieslaslicum istprhm canpiiuni jus actofurii serie nascitur,. probathr testibus, qui vel
. j^tend^^ss^t,,' qiio.d_tame(i.ip.suo)suiiducere niti- quasda.rosingulares appeilaiippesindicent, ex quibus
Uir. liujc euuideiii pontificeiii iiiiperalpns aucioriidte alia?simi.iescolljgiq,ueant, vel jfesanjappellaiiuiiuuii
 B49 BALLERINIORUMQBSERVAtlONES IN DISSERT. V QUESNELLi; hu\
cpnsuetudihem 1 expresse j,estentur. E;t prirnum qupad tAc, 16 : Quiiin qfiis prgvijiciis fueritutu mducium,
smgttlafes appellationes cum in maxiraa Rrifcprumi . nonest hic (minfus.inqttirexi, quippe quod gdHilarii
hib&iimehtoruniinopia exigeuda non sint gesta,qypadl cqu^qmnqn,fqcii. Nptum himirpm ipsi erat alii^siden-
qhaslibet particulares Ecclesias, si aliquo.t yetustae! tideni psse aiiarum, proyinciafum consuetudiiies.
appellatibries suppeiant ex diversis Epefesiis, Qcci- Hinc pprro sippt quaj upp Ipcq pbfVhuitcbn.suetudo,
aehtis atque Orientis, satis esse debet ut ex iis ea- haud opus est ut alibi pbtinuisse credatur, ita quse
fum quoque Ecclesiarum consuetudo colligatmv ex: in aliqua proyihcia non vigqif, haud exinde couse-
quihus iijuria temporum nulla ejusmodi documentai quituream nee in alia yiguisse. Sed iii appeliaiionum
supefsunt, si praesertim hse Romanoe spdi peeufiarii maferie quantum intersit Hispaniarum aliarumque
jure subj'ectaefeidemqueviciniores, faciliorem.appel- proyinciarum co.nAuetudipemcpgnoscere, ut de (jal-
landi
' facultatem habuerint. liis judicetur, facilpest inteliigere. Licet enim alia
3. Hanc-probationem ex peculiaribus quibusdami npnnumquam sjt iii aliis prpyinciis cottsuenjdo, quse
gesiis sumptam ut Quesnellus eludat, singula pri- laroen in cseteris pmnibus pfoyinciis iriyeiiitur,, si
mum Gallicana judieiorum gesta, qUoruni memoriai praesertim a diyinp, jure aliquam oiigiriem ducat,
velihdiciumiiacius est, diligenter expendit. Haecau- eadera pariter jn. Galliis fui.ssedicenda est, nisl po-
tem fere bmiiia sunl gesta causarum epispopalium,, silivis dpcumen.tis aliter- dfempnstretuf. Quesnellus
Iri qujbus nulla fuil appellalio : perinde ae si ex: yero positivis argHme.ntis aut exemplis , quse dee-
eausis, iii quibus riulla appellatio fuit, sequafur quod[ rant, pon pptuit ostenderp appeliatipiies a Galliis
hec Ih aliis cauSis umquam exsiiterit. Hinc ad exclu- exfelusas..Hinc fprte. duas, ab Hispanicis jud,iciis ap-
dendas appellationes Gallicanas inepla est oausai pellationes, qua.s inilrinare, sp posse credidit, inler-
Marciani.Afelaiensis a Quesnello pluribus discussai S \ miscendas puiavjt, uf yei ex_his dqpbus exemplis
cap. U, ih qiia ne appellaiionis quidem umbra indi- Hispanis idem,de G.alliisjud.icaretur.
caiur"; et iriutiles pariter suiil: causse Euphralsei 7. Quaro roale autem- iijfirm.ayerit appellatipnem
Agfippinensis, Paulini Trevirensis, Hilarii Rjcta- BasiJidis et Mariia,Us.exincle p.aiebjt qupd lisec inaxi-
viensis, Saturhini Arelatensis, Lazari Aquensis., ett mfe.appellalio cp.nsuetudi.nemapqd, Roroanos anti-
Afhieritaril Ebredunensis, qui de appellatioue iie co- quissimam probet. QjiesnfeHuseniin iiihil afferre
|itarurit*qiiidem, ut idem Quesnelius refert cap. 16,k pofuit quo ipsam appeliatipnem , aut Rpjnaniim in
jieciibii catissePiiscilliani et Instantii, qui de sen- ea judjcium, ex quibps cojjsuetudp et an|iigiii_ia$"sa-
|eritia BurdigaJerisis synodi ad Uomanum pontificem i tis evincitur, in dubitatioiiero ihdyceref. Solum hac
noh appellarunt. Neqrie vero quempiam moveat Hi- appel.latione et Rp.mano,judicio,indicatis, ea Cypriani
larii "ei Paulini injusta daninaiio, quae, annotaiitei ve.rba subjecit, quse si probarept aliquid, IJOUconlra
Qiiesriello, ulrique dd Roinanum pbniificemjus, pecu- facta et co.iisueiudiriem, de qua nunc agjrous, sed
Viafe ifibuisset,"s\ tum appellandi viguisset consue- cpntra jus, de,quo iUe.'nplebat disputare, probarenl.
tudo. Qffid eniro lii Ariaiiorum vi oppressi appellas- Nam. sancti matiyris. loQps.pti a co.nipxlus.eparatus
ierit aafLiberium pontificem, si ipse pariter ab iis_dem proponitur, insinuat inane Jiabejid.um(jiidiciuin S.
Aflanis bppressus, et eadem de causa aclus in exsi- Stephani pap» in hae causa, quippe quod fetiiMere
fltirii, iilis.bpiiulafi non pbie'fat?> grdinatianem.alterius episcopi;in lopum Basil.idis sub-
'""ii.Bis pbfrp causis, in quibus nulla fuit appella- tliiuii jure perfectam NPNPOTD.IT;qusg.npn ftictum,
lio, Quesnellus ex ordine temporum iuierserit cattsas sed jus videntur, impetefe.
Pfoeul.i Massiliensis sub Zosimo, Maximi Valentirii (3 ( &.Ut vero elucescat quam perpe,ram, Quesnollus
sub Boniracio, et Danielis vagi ac flagitiosi hominis hac in. re extra ofbitam excurrerii,-fer praeter Cy-
apud Ccelestinum ab Orientalibus' accusati, et apud priani meniem allegarit ejus yerba, ips.um.faetum
Gallosdiu qusesiti ad Romanum judicium.. Haeautem exactius proponehdum es.t. CasiiidfeL.egioiiis,el'Astu.
p.mries suril causae priirise cogniiionis non a pontifi- ricae episcopo. et Martiali EmerUeusi deppsitis, et a
clbus arreptae, sed Romapae929sedi velabiisdem Siephano per appellationis judicium- restiiutis, Sa-
GallTs"Patrdclp Aielatensi acValentinae Ecclesiae binus, et Eelix qui illis fuerant in episcopa.fuiu sub-
cieficis.vel ab Orieritalibus delatse. Haeporro causoe, rogati, cum se'ob.eoEumresiiiutjonem.judiQio Ro-
licet' appellailoiieiii'iion prseferant, crim tamiensatis niauo decrefani, et,'ut vjdetti.r, eteecutipfti traditam,
osteridaht agnita.ni eliam a Gallis apostolicse sedis exclusos vidissent, ad S. Cyp.rianum: iij Africam
aucibfiialeiri in ipsis causis primse cogiiilionis, mullo trans'miseruntcumIitierJsFeHcirpres%fferietpleh^
magis iri appellaiionibus ab iisdem observatam fuisse Legibriis et Asfuricaj, nec hon Laeiiidiaconi et plebis
dembristraiit. Si qiiid Vero confra ejusmodi facla pro- Emeritse, ac tandem cum epistola. Felicis. epispopi
hasset Quesiiellus, pip excludendis causis primaVcor Gsesaraugustani, qui prp, ijsdem ifttercedpbaiit, Mor
gn.iiionisprbbasset.de quibus cap. 7 dicemus aliqua; congregata syuodus Carthagine Gypriaao pfseside;
prbexRiiiigendis autem fetiam appellationibus de qui- 031 is cuni tota synodo, ad aupradictoi Feliceui
bus nuric agiiuf nihilutti eyicisset. presbyterum, Lselium diacouum et piebes^prp Sa-
^'5. Hic aufeni notare obiter liceal in Quesnello in- bjiio et FeJiee rescripsit advers.UmMartiaym atque
cobsereriiiairipja.iiemanifestani. Toliis in eo est parj,. Basilidem, non qiiod Slephaiuim appeila.tiaijuni jure
l c. 6, ei paft^ i|'. c. 5 ei 4, ut omnia Zosimi decreia .*" expertem crederet, sed qudb; a fiasilide deceptum
prb staiueridis Afelatensis Ecclesise juribus in ipsam putaret. Integer. texfus recitandus es.t': NM respindere
Jlarbonerisehi secundain adversum Proculum Massi- qfdinatimem jureperfectaaipoiest., qugd j&asiiides.post
liehsem, qiii drdihatibnes in ea usurpasse traditur, crimina sua delecta, et conscieniidmetiamprp.priacon-
iusia ei"raiaacaGallisepiscopis recepta ostendat, fessignenudatam Romam.pexgens,SiephanunycoUegam
Eadem pbffo decreta irriia et hbri recepla comehdit itosifum lohge posUutn, ehgeslm re%qc iqciixferitatis
cap. 16, "ciihiadversiini Prbculum decornunt, qui ab ignarum fefeUit, ut exand>k£lsiepow_seihfuste:inepi-
indebilis prdinatioiiibus adhuc post interdictum Zo- tcPpaium, de quo. fueraijdsfe ^«posiiiis. JjLbfep per-
simi 'neiruaquaih/absiihiiit. Ita' eadem decreta, "ubi tiinetut Rasilidis non tam 'abblildlsmiqmfiv cumutata
ipsi placet, rata ei recepta; ubi nori placet, irrita et delicta, ut a4 superMn-gpeccqia ejus etiapiftiiiqeim el
repudiata
"' ex arbiirio traduntur. circumventibniscrmenaccederelfVI&fsvsQxixfqliaciam
6. Ei uniyersis aiitero causis appellationis duas et' circumventioneni afferri Uli ratiopem ej'us'senten-
lanium' Hispanicas Quesnellus profert et excutit, ti.se: JVecrescindere ofdinationerhjiire perfectqm po-
quae'specieihguamdam prbvocationis ad Rotnanam ' tesl,?-Hincnon ex defeciu pontifici jiiris,, seid ex<Ie-
sedempraefefufit: Uiia eslBasilidis Hispani dpiscopi, ceptione etfraude, cui apostolica sedes suis judiciis
qui pb idpjplatriae cfimeri unacum Martiali episcopo- non vult suffragari, Cypfiaribs fescripsit standuin
ihprpvjncla deppsitus, Romam ad Sleplianum con- esse priori judiclo, qup Bas.ilides el ajartialis depo-
fugit, a qud eiiahi cuiiiMartiali in episcopatum re- sitifuefant; et ailegavit S. CortteliiRohiani antistitis
stilutus videtur. Protestatus autcm luerat Quesnelltu» auctoritatem , qui decreverat ejusmodi homines ad
KSI PASCH. QUESNELLI DISSERTATIONESIN S. LEONIS MAGNIOPERA. 8S2
pmnileniiam quidem agendam possehonore admilti,ab ordi- A pulsam ab ipso poniificis conspeclu in Iianc causam
nalione auiem clbri alque saceraotaii prohiberi. refert, qttasi auciore Sulpicio : Additumquippefuerql
Ita eiiam ipsi pontifices, qui sane suum jus prbpu- in synodali adversuseos senlentia, ul ti quis ddmnatos
gnarunt, seriientias fallaiciis subreptas deceptoribus in communionemrecepisset, sciret in se eanidemsen-
favere rion posse noiinumquam proriuntiaruht. Nihil tentiam promovendam.Qui hoecipsum sumroum pon-
ergo hsec adjus infirmandum, sicut nec ad appella- tilicem respicere existimat, Caesaraugustapam,id est
tionuni praxim inficiandam pertiiifent. non lani generalem quam provincialem synodum,
9. Quid porro reipsa evenerit, cum sola supersit Romanis poritificibussuperiorem credat necesse est.
Cypriaiii epistola, hon liqriet. Ex hac quidem colligi At Quesnellus, non Sulpicius, banc repulsse causam
viiiemr Basilidem et Martialem suis sedibus reslitu- allegavit: quippeis Csesaraugustanumdecretum ex-
tos fuisse Stephani judicio, adeo ut hac de causa ponens ea verba cap. 4,7 relulerat, antequam de
Felix et Sabintis expulsi, Cypriani et Africanorum Romana repulsa quidquam indicaret.
palrocinium quaesierinl. HincCyprianus licet coiura 11. Nullumaliudappellationis exemplum Quesnel-
Basilidem et Martialem scriberet, cum lamen aucto- lus referl. Sic in tota disputatione de appellationum
filate careret qua illos excluderet vel excludere pra> consuetudine ille ut consuetudinem provocandi ad
ciperet, plebes laniummodo monuit ne cum ipsis Romanum ponlificem expungeret, octo causas obtru-
yeluli episcopali sedi aclu prsesidenlibus communi- dit in quibus nulla inlefjecta fuit appellatio, et tres
careiit; nee de Felicis aut Sabini, qui erant ejecti, In quibus de prima cognitione, non autem de appel-
comihuniohe mentionem fecii. Indicanlur prseterea latione agitur : ut nihil ex nis ad excludenda se-
aliqui episcopi, ut vidfentur, Hispani cum Basilide _" cundsecognitionis judicia, aliquid autem ad ea potius
atque Martiali commuiiicantes, quorum exemplum astruenda elici queat. Duas tantum episcoporum
ne plebes sequantur, Cyprianus horlatur; cumque causas ad Romanam sedem detatas expendit, quas
solius Csesaraugustaniepiscopi longius posiii litteroe cum negare non posset, infirmare studuit non facti
contra ipsos allatse fuerint, ihdicium non leve exo- fidem, sed ponlifieiumjus, quod ad eam quocsiionem
rilur omnes finitimos episcopos, ne dicamus ceeteros speclat in qua de j"ure agitur, non vero ad lianc in
fere omnes, saltem post Sfepliani judicium eisdem qua de facto et consuetudine quaeriiur.
adliaesisse. Forte eiiam polior pars cleri cujusque 12. Neque vero haaduoelantum appellationes Leone
Ecclesioe eos receperat, seu cum iisdem cbmmuni- antiquiores a scriploribus memorataecredantur. Alia
cabat: ham ex toto clero Legionis et Asturicseunus supersunt appellalionum exempla ex Africa, qtioe
tantum preSbyler, et ex toto clero Emeritensi unus fortassis Quesnellus indicare voluit.et simul refel-
diaconus tahlum, quibus solis Cypriani epistola in- lere, cum Afrieanos appellationibus resistentes lau-
scribimr, adversus eosdeiri querelas promoverunt. davit. Reslitisse quidem ipsos, modeste tamen, non
Hoec porro inter ipsos Hispanos episeopos, et inter negarimus, ui illas quaad inferiorem ordinem (quetu-
clerum divisio, ei hsec plurium tum episcoporum admodum staluetur capite sequenli) impedirent, non
tum clericorum cum illis communicatio, a qua uiius quod pontificium jus nori agnoscerent, sed quia haec
jpresbyter, unus diaconus et unus Csesaraugustanus appellandi faculias in tanta longiriquiiaie re;ion|im
episcopus abfuisse probantur, de ipsius causae me- vertebntur identidem in improborum refugium et
riio dubitationem aliquam injicit. Cyprianus Stepha- scandnlum, ac ob difficilem testium transmissionem
num a Basilide deceptum traducil. Aliquis forte ipsum ex Africa, pericula deceplioiuim et fraudesafferebat.
Cyprianum a Felice et Sabino, qui erant a suis se- (_;At simul plitrium appellalionum episcopalium exem-
dibus pulsi, circuinvenium suspicabitur, iia"ut ei pla , quse consuetudinem oslendunt, ultro confessi
longe posito et rei gestmac tacitm verilatis ignaro con- sunt, ut liquet ex Augustino epist. 209 ad Coelesti-
tigeril, quod ipse de Slepliano credidit. Id ipsum num papam, alias epist. 1, inter illas Ccelestini apud
faciilime pufabilur de Felice Caesarauguslanoin re- P. Coustantium num. 8 : Existunt exempla,inquit,
moliori Hispaniseparte consiiuito, ita ul magis prae- ipsasede apostolicajudicante,vel aliorumjudicala fir-
sumettdum sit pro finitimis episcopis, qui cura Basi- manle, quosdam pro culpisquibusdam nec episcopali
lide et Mariiali coirimunicassevideiuur. Litleree unius spoliatoshonore, nec relictos omnimodisimpunilot; et
presbyteri vel diaconi cum plebe seu portione ple- tum antiqua tum recentia ej'usmodiexempla indicans
Jiium pro ejectis episcopis scriptae peculiari gratise subjicit: Qum ut a nostrit iemporibus remolissima
ac factioni tribui queunt; si prsesertim polior cleri non requiram, recenlia memorabo.Tria aulem exem-
pars ctira alia plebium parte BasilidietMartiali com- pla profert ,eaque ex una provincia Caesariensi, et
municasse credatur. Cselerum ( quidquid id est) ut in peculiari tantummodo judicorum specie Augusiini
ad appellationum causam redeamus, audire libet causae congruenle, qua quis nec episcopatisit spotia-
Steplianum Baluzium, qui sane Romanoesedis prae- lus honore, nec reliclus omnimodisimpunilus. Ex his
rogativis nimium indulsisse dici nequit. Recte, inquit alia plura aliarum provincianim et aliorum j'udicio-
not. SJ7ad epistolam memoratam Cypriani, ex hoc rum exempla.quisque conjicietrin hunc autem locmii
eollegiiRaronius antiquissimumin Eccletia usum esse admonuit P. Coustantius : Apostolicmsedis in Afro-
ul ex remolissimisorbis parlibus'episcopiqui se injusta rumjudiciit poteslat (adde et consuetudo) hic aperit
perpessosessea collegissuis crederent, provocarenlad . prmdicalur. Ipsa causa Antonii episcopi Fussaleusis,
Rbmanum lamquamadprimarium Eccletim univertalit •P : de qua Augusiinus in eadem epislola loquitur, fuit
anthtiiem. Et laudata Pamelii annotatione qua idem appellatio , primum ad Bonifacium papam, cui ipse
statuerat, addit: Futitia sunl qum hic adversus Pame- Numidise primas assensus est , commeiidatitias ei
fium scripsit Goularlius. litteras tradens.ad eumdem Bonifacium; dein ad Cce-
933 10. Episcopaliumcausarum exemplum aliud, leslinum, cujus judicio Augustinus gesta transmit-
quod Qiiesnellus memorat, est illud Instantii, Sal- tens, non reluctans , sed olisecutus convincitur. Et
viani et Priscilliani, qui a Csesaraugustana
' synodo ut a.liaAfriconprum omittamus exempla , saiis erit
abscntes damnati, Romam prolecti ad Damasuro, indicareappellationem Lupicini Afri episcopi, quam
tfeste Sulpicio Hist. Sacr. 1. u, c. 48, se purgare ipse Leo raemorat in epistola 12 ad episeopos Mauri-
cupientes, ne in conspeclumquidem ejus admissisunt. taniae, cap. 12. Confer quoede his Afrorum appella-
Csesaraugustana pariter synodus ad llispaniam spe- lionibus lusius disseremus capite seu_uenti, n. 25.
ctat. Hiric aulem patet quamdam appellationem in- 12. Celebres sunl appellationes ex ipsis Ecclesiis
terpositam fuisse, quse tainen a potttJIice recepta non Orientis Euiycliis, T.lieodoriti, Flaviani et aliorum ,
fuit, eo qubd nota erant illbrum crimina, et appelli- de quibus observalionibus ad sequentes Dissertalio-
tib innocentium favore inducta apertis haereticis pa- nes 935 adyersus Quesnellum disputabitur. Cele-
trociuari non debuit. Quot alise appellationes eadem bria iteni ex Oriente vetustiora exempla Atlianasii,
rationerepudiatae leguntur ab iis qui certissimo jure Marcelli, alioruinque episcoporum Tliracioe, Ccelesy-
Vtebantur? Perperam amem Quesnejlus ilbrum. re- riae ei Palsestinaa,aui Romam.se conlulerunt, et sccum,
'85$ BALLERINIORUMOBSERVATIONESIN DISSERT. V QUESNELLl. 554
injustc actum esse conquestisunl, nli Jnlius I testatur A pliano, a quo nihil obtinuerant, suis litteris stimulos
in epistola ad Eusebianos , n. 18. Neque moveat si admoveret. Nempe ( ut recte monuit eodem loco
quis Athanasii, ex. gr., appellationem proprie di- Coustantius) qui summisrebus prmsidenl, ubi nonnul-
ctam neget. Quid enim refert si Athanasius appella- las vel prm nimia occupalione, vel pro prudentia dif-
lionem proprie non interposuit, quando delata ad ferre compellunttir, smpe cutpanlur ut segnes; ubi
Romanam sedem ejus condemnatione ab Eusebiiinis vero diligentiam adhibent, vix vitare queunt prmcipitis
Athanasii hoslibus, ut Romanum pontificem prseoc- animi suspicionem.
cupareut, illequoque suos legatos ad pontificem mi- 937 16- I"ane Porro esl 1u°d Quesnellus subjicit
sit, et Komam accitus ad judicium accurrit, et hoc eodeni c. 14, Martianum non fuisse deponendum au-
judicium, in quo senlenliam retulit, nori primae, sed ctoritate Romani antistilis aut consilii, quia aperto
secundse cognitionis judiciuin fuit anterioris relra- schismate separatus a catholicis, jam diu ante in
clalorium, etatoia Ecclesia approbatum? Quod in schismatis auctoribus fuerat condemnatus. Quot enim
appellatione Quesnello displicet, et toto nisu impu- alii scbismalici atque haeretici depositi stint, licet
gnatur, non est ipsa appellatio per se, sed judicium haeresimvel schisma aperium prodidissent, aut se a
cognitionissecundae,cui judicium primaecognitionis catholicis separassent? Nonne plures calholici adhuc
subjiciaiur. Si ergo ex causa Allianasii judicium se- cum Martiano communicabant, qund eum legilima
cundoecognitionisintervenit, recie binc eorum j'u- auctoritaie nondum depositum cernerent? Nonne hac
diciorum consuetudo eiicitur, quae plerumque ob de causa Faustinus Lngdunensis ac caeteri ejusdem
interpositam appellationem ferri solent, qusequein provinciaeepiscopi primum ad Stephanum, ut sua
controversiam veniunt, cum de appellationibus quae- -r U auctoritate tueretur, deinde ad Cyprianum scripsere,
stio movetur : unde non immerito eliam veteres hoc ut Slephanum excitaret? Quod porro Cyprianus ad-
Athanasii exempJum pro appellationibus attulere. dit de episcopis in successoris electionem cogendis,
Quid referamus appellationum causas ex Illyrico, in quos veluti synodum Quesnellusproefert, niliil officil:
quo peculiarem facultatem Romani pontifices, anti- nam ad solara electionem et ordinationem pro ejus
quis prsesertim tempnribus, adeo exercuerunt, ut temporis disciplina episcopos praeceptoStephani co-
Thessalonicensein episcopum in toto IUyrico vica- gendos Cyprianus instilit, ad depositionem non item;
rium suum consiiluerint? Vide quae de Illyricianis et Stephani auctoritas interponenda fuit, ut Martia-
appellalionibus a Leone indicantur epist. S, c. 6, el num afosse abstenlum ac proinde damnalum atque
epist. 6, c. 5, ubi id non taro pro tradilione veterit depositiimsignificans, Gallos quoque ad abstinendum
instituti, quam tecundum ecclesiasticummoremesse cogeret, ac in vacantem sedem alium ex more ele-
pronuntiat. Ctum atque ordinattim subrogandum praeciperet. Hsec
14. Quod si ex his consuetudo dignoscilur in . etsi nostro proposito non necessaria, ad refellendam
deferendis ac recipiendis appellalionibns ad Roma- audacissimam Quesnelli opinionem baud superflua
num pontilicem ex provinciis nedum Occidentis, ve- visa sunt. lnterim vero qui in Galliis Cypriano teste
rum etiam Orienlis, quis non colligat sequalem con- poterat Manianum removere, et successoris eleclior
suetudinem in causis Gallicanis, cum Gallicana Ec- nem prsecipere, idque non tam Cypriano poslulante
clesia eodem vel etiam potiori aliquo jure Romanoi quam ipsis Gallis, qui ad Stephamim antea scripse-
episcopo subesset, eidemque proximior faciliorem rant, per se instanlibus, et per Cyprianuni urgenti-
appellatiomim delalionem et cogmtationem praebe- bus poterat; poterat utique ex ipsa Gallorum ejus
iet? Gallicanam nimirum ac prsesertim Arelatensemi (C lemporis disciplina in eumdem Manianum vel in
Ecclesiam suam originem Romansesedi debere, idemi alios episcopos ferre primae cognitionis sententiam,
Quesnellus fatelur c. 14. Ipsa S. Cypriani epistola iui nedum appellalionis causam definire. Printa eliam
Marciani Arelatensis causa, quam acceplis Gallorumi cognitio in causis episcoporum Proculi Massilien-
lilleris ad Stephanum pontfficemscripsit, peculiareini sis et Maximi Valentiniab iisdem Galiis, id est, a
hujus aucioritatem in Galliis demonsirat. Adeo noni Patroclo ad Zosimum, et a Valentinoeecelesiae cle-
dubitavit Cyprianus (P. Coustamii minime suspectii "ricis ad Bnnifaciumdelata, Iianc eamdem disciplinam
verba recitamus) quin Stephanus ipsius consilio etl apud Gallos persiitisse multo magis confirmat: adeo
horlatu litteras ad provinciamet plebemArelalensem t ut qui primsequoque cognitioni non resliterunt, ap-
milterel, quibus et Martianum abstineri, el atium epi- peliaiionibus mullo minus restilisse evidenier no-
tcopum in ejus locum substitui prmciperel, ul et quiti scamur.
fueril subtlitutus sibi signtjicari simut roget... Quo ini 17. ld autem nobis imprsesenliarum debet suffi-
riegotioCyprianus Romani ponlificislum ad dimoven- cere, ut consuetudinem appellationum fuisse creda-
dumde sede sua Arelatensemepiscopum,tumad atiunii mus in Galliis, sicut in aliis et Occidentiset Orientis
ei subrogandum auctorilalem haud dubio teslimonio i provinciis obtinuisse jam vidimus. Si oninia vel
agnovil. plura saltem gesta pontificum, qui Leoni praicesse-
1S. Erravit autem turpissime Pascliasius Quesnel- runt, in posterorum memoriam inandaia fuissent,
lus cum c. 14 ante finem scripsit niltil in causa Mar- non dubitamus quin aliquot Gallicanorum episcopo-
liani petlulasse Gallos a Stephano papa, quod a Cy- rum appellationes ante iliam Celidonii Romam de-
priano similiternon pelierint. Similem slropham An-..i* '
latae ei judicatae invenirentur iiemine repugnante.
glicanus heterodoxus cecinit, quamidem Coustantius>u Hujus rei indicium subolescit in causa S. Bricii
perstrinxil : Neque enim audiendut videlur recens; episcopi Turonensis. Cum enim accusatus turpissimi
annalium Cyprianicorumtcriplor, cujut sentenlia nihil( eriminis episcopatu pulsus fuisset, et Justiniaiius in
u Stephanopotlulabat Cyprianus (cum itti auctor erall ejus locum ordinalus, quod sine illius depositione
ul litteras aa provinciammitterel) quod ipse prmstare; saitem implicila ab episcopis ordinaloribus fieri non
paratus non erat, nisi subaudialur, si in eadem sedei potuit, Romam confugit, quo Justiniamis etiam Tu-
et loco fuisset,nimirumin sede Pelri. Cum Coustantio» ronicis insianlibus suum negotium aclurus statim
concinil etiam Baluzius, qui pariter suspeclus esse, contendit. Id appellationis specieiriappellationi Celi-
noii potest. Vide ejus notationem 11 in Cyprianii donii similem proese fert. Justinianus vero in itinere
epist. G7.Enimvero quodnam jus in episcopos Galli- Vercellis obiit, eique statim Armenlius episcopus
canos tributum umquam fuit episcopo Carthaginensi,, suffectus luil, qui Justiniani forte exemplo territus,
uti Romanoomnes asserunt ? Quid autem Cyprianus; Rooiam proficisci noluit. Quid aulem liic aclum fue-
in praesenti necessitate ac periculo longiori liltera- ril, cum Bricius pontifici quae sibi occurrerunt ex-
rum circuitu a Stephano morosiore, uti ferebatur,, posuit, traditum non est. Scimus soltim eum ad sacra
in negotio petiisset, si ipse critius per sese prsestarei mysteria ibidem peragenda fuisse susceptum. Et licet
potoisset? Sed nec ipse in seeam auctoritatem novit,, judicio Romansesedis ejus depositio irrita et injusta
quam agnoscebatinSlephano; nec Galli aliud quid- agnita fuerit, ipse tamen alia de causa, quae sancti-
quam ab eo postulasse credendi sunt, nisiutSte- tatem ejus conijoendat, sedem suam statim repetere
PATHOL. LV. 18
 MK PASCIL QtJESNELLi DISSERTATIONESIN S* LEONISMAGNl OPERA. SS«
inriluiti sedpnsl annos seplem auclorttale papceresti-• A phse sententiam, eiin Urbe tacris alfaribustnuretut
Uiths aiqne susceptus traditur: qua quideni aucipn-- Proposilus enim iuerat non mos Galtiqrunxsolitus >
ittte Arnieiitius expelleudus.fuerat, nisi S. Bricio Tu-r sed Ecctetiarum. Conlfa morem autem solitum Ecclt-
fonurii accedenie e vivis excessisseu Lege GregoriumI siaruin videfi ppierai;eum Roniaesacris aitaribus in^
'turonensem lib. 11Hisu.Franc. c. 1*el lib. x, c. 51», tere.sse,_qui,pubiicam;6enteiitiamexceperat5';ion yero
Si alia documenta suppe.terent, idipsutn clarius ,pa- appellalioiies Urbe recipi, quas ex oittnibus,,tam=
in
teret aliis exemplis. Sola documenta Galiia.rumpe- Occidenlis quaro Orienfis Ecciesiis Romain delatas
culiaria, qliaj hujiismodi appellaliones:prodiderint, , yidirous. Quod »i deipsa appeliaiionum consuetudine
defieiuritnon modo ob insigiiem monumeutprum per haec inierprelari quispiani veiit, mpttolitus potest
Ca lempora .ihbpiam aliis quoque: pra.'sianiioribusi inteliigi de actis freqiieniioribuSj quod scilicet fre-
matferiis cbmmuttem, Verum etiaiji quia singularesI queritius causaein Galliis tsrminarenlur, nec appel-
et vulgares id genus causae praeierilsefueruni a scri- Jationes fuerint, valde frequenies. id autem Leonis
accelebreproese ferrent. testimonio nihiium contradiceret: quippe sicut ad
pioiibus, nisi qui.dpeculiareGallicanarum
Hinc cum appeliationum consuctudpI Romanara appellationum consuetmlinem comprobanr
ex particularibus Gallorum episcoporum causis apudi dam in caeteris provinciis sulficit ut aliquse causaead
colligi nequeai, ex coiisu.e?
•cfiptores coriimemoraiisaliarum r aposlojicam sedem delata»identjdem fuerint; -sufiicit
tudine et appellationibus Ecclesiarum quas> etiam in Gallijs. ltaque nihil est cur consuetudo Gal-
indicavinius colligeuda esi. In consuetudine en.iing«h licanaruni appellalionum a Leoue diserlissime asserta
nerali 939 ottmiuiii provinciarum Oceidentis aiquei ex koc valde obscuro ct iueerto Hiiarii teslimonio in
Orienlis solos Gatlicaiiossine lilla con.ifafia-proba-. "_. dubium voceiufi Puduit forte eumdem Quesnellum
tione vel dochuiento excipere, esl piane inanissi- suae piopositiohis, qua c. 14 Leonis testimouio eo
miinii __. ";',- .; V":,"'' liiulo iidem deiraxit, quia lestis fuit.in propria causa;
18. Qiiid polro si deficientibus particularibus ap,- u.ndec: 16:alia ratione-scripsit: GumLeo dixil per
pellaiionum Gallicauarum exemplis idohei testessup- diversgrum appeUalione*catisarunt* sicut vetuscon*
petuiit, qui hanc antiquiorem consuetudinemdiser- suiludo poscebat,aUtxeiratlaia, aut cpnfirmalafuisse
lUsiriie asiruunt? Perspicuum quidem est S. Leonisi judicia, vel memoriatapius est, vela Gelidoniopalparite
testiriionium epist; 10,adipsosYieimenses episeoposi ei intponehledelusus-,vel denique tilia penet se rerum
scripta, c. 2: Nobisc%m vestra fratcrnitasrecognoicat'. iri Galliis gestumm monUminlahabuiljqum ad rios ut-
apbttoltcamsedem pro sui de reverenlia a vettrm eliatn quenon pervenerunl. Primum de lapsu memorioe_et
pfovincimsacerdolibus(m ipsis Gallis atque Vien- secundum de Celidonii 941 Iraude commenliiia
iserisibus testatur) innumerh relaiionibus esse con- sunt, etnulli indicio fulta. Tertium vero nobis quam
tultam. et per diversarum-,quemadmodumVETUS COM- inaxinie favet, etabeodem Leone indicaium videiur,
suiTUDOpotcebal, appellatibnes causarum aul relra- cuiii iiiteras datas ac redditas, quse nunc desuni, in
cltita aut Cbiififitialtietse judicia; adeb .«( senqta conlexti! superjus recitato allegayit; Plura quidem
uhitulc spiritus in vinculo pach, commeantibushinc Galiicaiioruinantistitum facta contigissef quaead no»
iride litleritiquod sancte agebalur, perpetumproficefti -perv.enerunt,-satis iniiuit Gueleslinus,cum ad episco-
charitaii. lloc manifesiuin lesliinon.ium Quesnellus pos.Vienneriseset Narbbnenses scribens epist. $, n.
eo iiohiiue excludit c. 14, quia nemoin propria causa 5j horum p/erojijwe.Romse.lemporealiquanto verstilot
teslh est idbheus. Nibii audacius j ne dicamus teme- 1 -tradit, et similiter alia diversi tempoiis tcslimonia
rafium roagis. Hac ratione nec credertdum esset con- 1GGajiicanos episcopos eadera iri urbe fuisse comme-
ciliis ctim de prbpriis rebus teslantur. Credifur Cae- niorani. Quid autem causoe fiierit, documenioruiii
sari aliisqUegentiiitn scriptoribus cum desuis gestig iriopia latet; At cum ex tinri frequenti Gallicanoruin
scripserfe. Leoni aulein testanti de consue.tudiiie ap- antislitum ad Romauam .sedem concursu facile per-
peMatibnumad apostolicain sfedem, el testanti lion spicilur quantum ipsi httjus sedis digniiati ac aucto-
rfemocculiam; sedpublicam, nec pfivato scripto te- ritati deiulerini_ tum vero in lanta hujus digniiatis
sianiij sed publica epistola ad ebsdem GalloStradila, et auctoritatis observantia, dfealiquot appellaiioniim
ac litteras liific inde datas ac redditas allegahti cre- causis eo delatis, quas Leo, cui mbnumettta non de-
dendum non erit? ln dubiur.i vocari.potest testis erant, satis lesiatur, dubitattdum hon est.
cum alius conirariris testis ajqualis saltem auctoritatis 20; Ne vero de Leonis lide ulla suspicio adbuc su-
profertur. Ubi vero nihil esl repugnans, quisproba- persil, alium antiquiorem testemprbfefemusi qui in
bilem dubitationem injicial? Nullum vero testem Hiiaiii causa nequaquam linplicilus, a studio partiuiu
cbntra testiriioniuih Leonis Quesnellus attulit. et alienissimus fuit. Is estS> lnnocehlius, quiiri cpistoia
proeifereade poiiiificetam sancto e! a meildacii at- ad Viclricium Rotliomagensem GaJlum pbstqttam de
pue ambitionis suspicione aiieno aliquid falsi dubir minofibus, id festde clericofum causis staiuit'_ haec
n. 6 de majoribus subjicil : Si majores causatin me-
tare nec possunius nec debemus.
. 19.- Forte Quesnellus obtrudet illud Hilarii, qui a dium fuerinl devoluim', ad sedem aposlolicam, sicut
Leoue poposcisse tradilur ul Ecclesiqrumsiaiuth more tyiibdusstaluii, ei BEATA COMSUETUPO eaijit, postjudi-
colito ordinarel; ac si mos solilus aliani inniiat Galli- ciurn episcppalereferaniufi Iuter causas majores judi-
1
canie Ecclesiae consuetudinem. qua3 appiellationas,, i, cia de episcopis feceiiseiida riemoambigiii Gum por-
Roiriamdelatas Jgubraret. llaidoneum teslem liabeh- ro haepostepiscbpale judicittra ad apostolicam sedem .
dum censet Hilaiiuin in propria causa; qui Leonem referri iiinbcentius jiibet, non solas felaliones respi-
•iiisua idoiieiiirinoii liabuii?- Neque reponaturHoho- cit, ut quibusdanj iutefpfelafi placuil, sfedetiam ap-
raio seu Vitoeaucl.oii, quicum(|ue fueril, fideridum: pellationes,'si qriaj interponehUaevidereniiir;nfcquis
iianiJcuih hoc loco iiou sua, sed Hiiarii verba retule- enim relatib ihanis proecipitur, sed qtia episcbpale
riti seniper Hiiafitis tesiisafferniri Gaeferumcuriidiu judieiuiivRomaiib subjiciatufj ita ut ubi appellationi
pdsi Hilarii mortenj Ywx auctor sefipserit, num ea sitioeus _ Roriiariiepiscopi aueibfitati acafbitrio re-
fuerint piaecisa Hilafii verba, dubiiari pofest: verba mittatur-, ut quatferius illi jMaciierii, Vfeljiidices in
eniiu ,''quseevolanl^ citrsu lemporis eijtraditioiie vuU prbvincia hofhinei; vbl legatimi e' Idiere iniiiat, vel
gari ltihtatiorieroiiiiquain reciperfe soleiit; uride noh ipse iii Ufbe dijiidicet, ut Sardiefihsis syriodus prsei
cst pertuiiiiium ipsum Hilafii lestiirioniuni sincefum scripsit. Hinc saiife hujus syilodi mentioiieni statira
repoiiaiur.- Adde tjiiod^iJla verba suiit valde obscura, SuJjjecitlnnoceritiUs.duro ait sictiisyriodus staiuit?
nec '«xploraio Lebiiislestimbliio opporieiidaj ac si neque eriiih quidpiairi simile iii Nicseribconslitutuii)
'eontfarium apefieprottuiitierit.-Referenda creduntur legilur : prseter NicsetibSvfefb canoiies soii Sardiceti-
iid appellationum consuetudiiiem, de qua ih textu ses sub NicaehorumnOmiiifeaRbmanisper haic tem1.
hullk expressa ihveiiilur mefalioi Quid siqiiis ea ko- pora recepti aJlegabantur. Expresse aulein Ssifdicfeii'-
liiin reJerri cbnlendat ad illa quoemof subjiciutiturj sis slafuit de fepiscoportimappellatioiiibus ad-Rbhiai
riHfHtr» aliquoi apud Gultuis pUbliemnmeritoezit- nahisedein can.5, iet 7. Coustahlius. noi, c> h«c
 '
o=\7 . BALLERlNlORUiMOBSERVATIONESIN DISSERT. V QUESNELLL ««<»
fefefenda cOiilfeiidilhOriad lios canones, sed ad epi-.A obesse Jntelligitur concilii Coiistaniihdpbiiiaiiicanon '
slolaitt ejusdeiii sytiOdi ad Juliumv ih qua declarat seciindiis, quetn in ipsis episeopojum causis eatii-
cPngriiuni et .valde coiigruenlissiinmnessesi ad Pelri dem Nicaenam fegulam prajscribentem Quesnellus
apo-toli sedemde singidisquibusqueprovinciisDomitii: subjecit; \ . ,
refcfaiit saCerdoies.Veruitt de hisverbis,- quafeslaiuli 5, Fortius videri pptesj quod affertur ex concilii '
formam non exliibeni , vix dici potuissetj Synodut,; Aiitioclienicatts 15 his yferbis expressiiih : Si
slatuiti uli dfelaudatiscaiionibus lectissime dicitur, episcopus de cerlh criminibusaccusqluscondemnetur quis
ac pTaeifeffea solos Nieaenoset Safdicenses canoneS; "L ab emriibus episcopit ejusdem provincim, cunctique
Nicaeiiissubjectos et Nicoenorufflnoroiue inscriptos a : corisonaniereamdem eontra, eum fbrmam decreli pro-
Rofflaiiis pontificibus allegarj, cuttt statuta laudant _,,; tulerint, hunc aptid alios nullo modojudipari, sed fir- .
considerauti sihgulas anliquarurn deCretalium alle- mam concordantium ephcgporum provincim manere
gatioiies patebit, cl alibi forlassis pluribus demoin tehtentiam; ln hoc canOneinsisturit qui sentenlias sy-
strabitur. Quare Hincmarus GalliGantts episcopus:: nodorum provincialium.etiam iiiepiscoporum causis
tom. II, p.-774, huric Innocentii ffextumde appella-ii inappellabiles voluiit. Hunc.iia .Qtiesnellus extulit
fionibus rectissime interpfelatus est. Porro vefba" parf; i,-c. 1S_ ac si senlentia d~bohmibus ephcopis
bedta consueiudo,'velf ut alii vetiistiores cbdicesha-, unius protincimiala; gb qliis ephcopit reiractari nec
benl, vetusconsueludoexigiUquseLeoriistcstimonium debetitnec possil, Nonnii.iiiiioc loco fepoiienl Aniio-
eoiilirinaiili desiderantur quidem.in mss. Dioiiysii.et: chenos canones ab EusebianisArianis editps fuisse
aliis, quos Siffflbndus,Labbeus, et Quesnellus seculi . ef liac de causa ab innpcentio I epist. 7, c. 3, repro-
sunt. At Ieguntur in codicibus ifiuin ..aiHiquissiina-g barii At hoc prsetermisso (verOs enim eorumdem
foffl colleciionum Italicafufflj Vat. Reginae 1997^ canoni.im.auciores.detegemustbm..111,in iractatu di.
Barberinse2888, Lucensis 88$ nec-non iii mss. col- anliquh Coilecliotnbuscqnqnum, hbi de Graecacolie-
lectionum Hispanicaeet Isidori,- in ms< Oxoniensi: Clioheerit sermoj j iliud impfimis animadveriinHis
colleciionis Quesnellianae, in vetusiissinio. codice eocanonelS non omnem appeliationein seu retfa-
Colberiino 784, etiii alio Colbefiino 5568_,iaudatU;; ctaiibnem expungi,> sed. soium in casu cdiiseiisus
a P.-Goustantioet aptid Hiiicmarum npusc. 45j c. ii^.- pmoiuni episcoporum unius proyinciae'denegari iifud
qoos Romana et veteres concilioium cditiones se-, novum judicium e vicinse.provincise episcopis insti-
qiniiitur. Hinc CoUSianlius hsec verba retinuit _.-eti tueridum, quod anlecedenti candne cohcessum fueraf.
aliis etiani ejusdero Iririocferiliiteslimoniis commu- De jure autem appeflationis aiii retfaciafionis iiiple-
nivit. s ., niori synodo aut. iii aiio iribunaii supefiore ne ver-
21. Sed jam tempus estul a Gonsuetudinead jus bum quidem. Deinde eq soib casu novum judiciiim
ecclesiaslicum transeamus. Neque euim sola consue- laudafo can. 15 excluditur, quo c.rimen adeo sit ma-r'
tudb apostolicaesedis jtts iri appellaiionibus asiruii. nifestum ut ne uno quidem episcopb discfepame.'
Immd cum consueiudo. uti vidimus c. 4, per sese bnines in .coiideinnationem corisentianf. Id iii iegiti-'
non tribuat jus, sedaliunde praesumatsiveexecclfr-.. rnis.judiciis nulla praecipitantia, praeventibne huiiai
siaslieb jure. sivfeex divinOjuuu appellaiionuni con- i.nstitulis nbn soiet accidere nisi cuni feus. vel cdri-
suetudiiiein,- quam . pro Romano pontifice hactenus, fiessus est,. vel saltera cdnviciuS; qtto qitideiii cSsii'
constituimus, legitimam et jure inductam quisque ajiquoi etiam' civiles leges tuiri aritiqria»tuin receil- v
muiioeTidenlius cognoscet, postquam ecclesiasticum li tiores appellationem vetant. Id ergo sequissiriium iri
943 iniprimis, ac dein diviiipm jus expiicarimus.JC suis proyinciis Antiochenis Phlribus videfi potiiit _,
Nihilautem Quesnellum tola liac disputatioue evi- uf rie idcifco appellatibnem reprbbarerit, cuihquis
cisse patebit, cum soli consuetudiniinsisiens, eam'-: se injuste gravatiim existiihet; huic eriim rioyojudi-
dem pefperam infirmare studuil; alics autem eccle-, cio, iri pleiiiofi synodo sa.tispfbviderant cah. 12 : Si
siasticiacdivini juris tilulos, qui praecipui sunt, vef 945 ou,s a synodofuerii episcopusfbfie ddiiind-
leviter et cavilloseattigity vel. praeterivit. . .. tut,.... ad majus.ephcopbfurncohverii conci-
- CAP.VI.;De appellaliohibusad Romanam sedemdi iium, etoporlet qum puiavefit iidberejustd, pluriihis episcdpit
jnre ecclesiastico.Expenditur canonquarlus Aiuioche- suggerat, eorqmquediscussibiiesacjiidicia pfmsioieiuf.
nus, qui omneiuappeliationemvidelur excludere. Sar- Caiieium si iri iis quoque cifcuriastahtiis, qiiibus'ali-
dicemes canones explicali.QuesneUi commenta circa quis.episcopus.omniuin licef epihcopbfiiiri siioe pfa-
istos dhjecta, Quam recepii fuerint elidm ih Gatliis, vinciaesehfghlia cottdemnafiis, ajiquo ribifiinesfegfa-
)Q'uiddeAfricanis, De ponlificiisconstilutionibus circq, vatiiih sentiat, omnis lipjjellafibaiit judicii feiibvatio
xcppetlalioties,Observatioin canonem primm syhpdi can; 15 sublata credalur; idemcanon hoc sahe serisu
£onstantinopolitanm.— 1. De ecclesiaslico appeila- uec a Gfaeca rifeca Latiria Ecclesia uriiquairireceptus
Jionuni jure nonidcirco inquirimus, quasi credamus fuit, ac proinde tuhi in Ofiehte ttinl iri OccideriteSp-
^ippellationumj'us Romanoesedi competere jure ec-, pellationum caiusoesempef vigiiefe, et Safdieensiiihi
"iclesiasiico(,ex altior-i enim divino jufe promahat, pbsteriorum canonum prsevaluit auctofiiais, qui dum'
xjuod in ipso.ecclesiasticojure appellaliones Ronia- appellailioriibusaditumpatefesahxefiirii, hunc Antio-
jioe sedissiaiuentenon obscure proesumitur), sedea , clieiiurii cahonem emetidaFuiit',sirimlqhe apbsiolicsfe
,de causa hoc examen insiituimus, ut deiegantiif ]H sedis juri iri appellatioriibuspfbspfexfefeL
;Quesnellicommenta, quse iu hac quoque partfe suae _. i, De Safdicerisibus itaqueicahonibus, qui appel-
:))isseriaiioiiiinseruit. lalibries Romaflp episcbpbeiplbfate assefueffe, ple-
< % Opponit piimum, c. 15, quintum canonem Ni- iiius agendum. De qiidarilequain dispuiSmuS,oiisfef-
:c,enum_ubi:appeilalipnumcausaeprovinciarum sjfhb- yare libet, qiiod ideiri QueSftellusliptavit in episf. 6,
dis discutiendseremittuntuf. At praeterquamqubd ih ad AttastsisiumTliessaletticeriseih".Cuiii S. Leb cab.
[i.njc:canone de sojis laicoruin et cleficorum, lioiiau- sibi fesef'v^ss'ef,
5 iiiijrjsepisiolseap_5ellatibfieslllyiit:'i
^trMide ppiscoporumcausis sermo est; ii appellaflo- fdiib exceplioiiitest, iriquit, ribf.' 6, qiibd itiyricitiiidi
,WHIIjudices designantur, quprrim erat facilipfqui- pfbvincim,ui Occidentdliumpdftmmpbiiid,ddiiohid-
Jjjisque in loejs cognilio, ut nfetamen pontifex ex- niiiripdritificeiiiJUREpecutiafipefiihebuni. Eri fatetrif
"c-lusiiSdicipossil. Enimvefo jioc decretb Nicoeiiani Iibciocb pecutidrejiis'Roroarii pbiitificisih bahsis!^p-
iSynodum non reprobasse appellatibnes ad aposioli- pellatibiiuiri tptiiis" Occideriiisefiarii ih-TllyficiariPsr
Jcaia sederii, exinde manifeslumest quod iii.Sardi- Graecqs', tam' Iiiftgb spsifiodissiibs, •qui Tfiess"ai'b'i)ii
.c.nsi;synodo., quae ex pluribus patribus" Nicaitiis ceiisferiiepiscbpum''sfedisa__y6isi6iicae vicariiiih hSbe-
_coaluit,et Nicaeiitconciliiveiuti appeudix habitaesi, bant; ac proinde mullo magis/ ih Galibs': uttiofe
appellaiiones ejusiuodi expresse approbautur; neque 'Ocbidentalesfetviciniofes; quod lameiijtis liac in.dis-
«iiim eosdem Palres sibi contradixisse credendi suHf, sertalioiie hegafe contendit. Sequituf aiitem e'a nbtai^
,'ac delesse b-icin re eauisynoduiri,pfp quas arta tectai tibrifesic: Cmtetumquod hic de appeUtitioiiibusscfibii
gervanda lantopere laboraruut. Eadem faiiopeijtittl S,-ikb', id ex' Safdiccritibuscdhbnibtii'assifU,ift vtttt-
 ftfO PASCH.QUESNELLI DlSSERTAtiONES IN S. LEONIS MAGNIOPERA. »60
tis institutiet reverenltmsedis apostolicm mentio tesla- -Ai uli colligitur ex can. 4, ubi de deposito episcopo
iur. Hinc illud jus Sardicensibus canonibus refert, sermo est; verba aulem Addendum, si placet, huie.
c. 15 mi- senlentim,elc, huiic canonem quartum ad eariidem
nuos tamen parte 1 proemisssedissertationismirificam
i*rum in modum distorquereautem studet. Vide causam anlerioris canonis referri aperte indicant.
%ominis cohaerentiam.Hoc Ut resintota nisu qriot erro- Hinc etiam Dionysius damnali episcopi meniionemin
fres paucis pefiodis intexuit! pltne explo- titulo c. 3 posuil: Quod si damnalus appellaverilRo-
irateque noscatur, ipsis primum canonibus recitatis manum pontificem. Dionysius quidem, sicut eliam
auctor collectionis Quesnellianae in -tilulo, necnon
siiicferioremexplicatiooem subjiciemus.
5. Carioneshuc pertinentes sunt apud Dioriysium ' Ferrandus 111Breviario de appellaiione ad Romanum
Exiguum can.5, 4Exet can. 7, qui postremus rectius in pontificem hoc canone agi praesumpserunt; idque ex
Graecoest can.5. 3 hanc ultimam partern, eo videntnr deduxisse, quia toia res summo pontifici
quae soltim ad rem prsesentem spectat, quseque id- decernenda subjicitur. Al si propria appellatio ad
circo separato numero effertur in mss. aliarum anti- sedem aposlolicam ab episcopo deposilo inierjecla
quarum collectionum Latinarum, excripsisse suffi- fuissei, iilam Osius salis expressisset in ipso canone,
ciat: Si aliquis episcoporumjudicalus fuerit in aliqua uti expressit can. 7, al. 5, nec de eadem initio can.
iterum con- , 7 idem decretum repctendum fuerat. Ipsa certe ca-
causa, el putal se bonamcausam habere, ulLatinae
eilium (sic Dionysius, aliaecollectiones cum nonis lertii verba nihil ampliusindicant, nisi sermo-
Graeco,judicium) renovelur; sivobis placet,ab S. Pelri nem esse de episcopo,qui prima cognitione damna-
aposioli memoriamhonoremus, ut scribalur hisqui tus, ut fieri solebat, a suae provincise episcopis no-
causam examinarunl(aliaecollectionesLatinseaddunt: p] vam causae cognitionem efflagitel: Putat se bonam
vel ab ephcopis qui in proxima provincia moranlur) causam habere, «t iterum concilium renovelur; quod
Julio Romano episcopo; et si judicaveril renovaridum quidem secnndae cogniiionis judicium ex faciliori et
este judicium, renovetur, el det judices. Si autempro- frequentiori usu, ubi expressa ad sedem apostolicam
baveril tdlem causam esse ut non refricentur ea qtim appellatio non intercessisset, a finilimis episcopis in
actasunt, qum decreverilconfirmala erunt. Si hocptn- synodum cogendis qnserebaiur. Decernitur autem ut
tiibusplacet? Synodus respondit: Ptacel. Canonquar- in llonorem memorise S. Petri ipsi judices primse
lus : Gaudentiusepiscopusdixit: Addendum, siptacet, sententise scribant ad Juiium Romanum antistiiem,
huic senlentim,quam ptenam sanctitale protulistis, ut qui si novum judicium adhibendum crediderit, se-
cum aliquis episcopusdeposilusfuerit eoruni ephcopo- cundae cognitionisjudices del ex (iiiitimisutique epi-
rumjudicio qui in vicinislociscommorantur, et procla- scopis; unde canone 4 aliquid addendum subjicitur
maverit agendum sibi negotium in urbe Roma; alter post hoc secundum episcopgrumjudiciutn, qui in vi-
ephcopus in ejus calhedra, pott appellalionemejus qui cinh iocis commorantur.
videturesse deposilus,omninonon ordinetur, nisi causa 8. Observandum porro est hoc tantum canone ter-
Romani delerminata. Canon lio adliibitam fuisse a Patribus formulam S. Pelri
fuerit in judicio episcopiOsius
septimus, alias quintns: ephcopusdixit: Plactiil aposloli memoriamhonoremus.Ubi enim non inter-
aulem ul si episcopusacCusalusfuerii, et judicaverint: cedit expressa ad Romanam sedem appellatio, no-
congregali episcopiregiohh ipsitis,et de gradu suo eum vum, quod petebalur, judicium ex finitimis episcopis
dejecerinl, si appellaVeritqui dejeclus esl, eiconfugerit quaeri solebat, ut ex can. 14 Antiocheno aliisque
ad episcopuniRomanmEcclesim, et voluerilse audiri, testimoniis liquet; nequein hoc apostolica auctoritas
» juslum puiaverilul renovelurjudicium vel discussio-'C necessaria erat. Gum igitur Sardicenses Paires non
nis examen, scribere his episcopis dignelurqui in fini- ex jure quod cogeret, sed ex obseryantia in sedem
tima el propinquaprovinciasunl, ut ipsi diligenterom- apostolicam hanc methodum servari praeceperint, ut
nia requiranl, et juxla fidem veriiath definiant. Quod hac ralione ejusdem sedis auctoritatem et honorem
ti h qui rogal causam stiamiterum audiri deprecatioue 1 promoverent, cui Eusebianidelrahere conali fuerant,
sua moveritephcopumRomanumul de lalere suo pres- ea formula usi videntur. In hoc autem pontificii pri-
bylerum miitat, erit in potestate ephcopi quid velil el: matus ratio liabita fuit. Neque enim hunc lionorem
quid mstimei. Et si decreverilmillendosesse qui prm- Romanaesedi iidem Patres deiulerunt, >quasi puia-
sentes cum epitcopisjudicenl, habenlesejus auclorita- rent nullum ipsi j'us in appellationibus competere,
tem, a quo deslinali tuni, erit in suo arbitrio. Si vero1 quod sequentibus canonibus satis declararunt, sed
crediderit ephcopos sufficere ul negotio"947 termi- quia eo quoque casu quo j'udicesex finitimisprovin-
num imponant, faciet quod sapienlhsimo consiliosuo ciis dareniur, cilius ab ea sede dandos crederent,
judicaverit, quse ralione primatiis in omnes Ecclesioeprovincias
6. ,Hi canones adversus Eusebianos conditi vidcn- jurisdictionem habebat, qnam a metropolilano epi-
tur. Sicuti fenimcontra hos qui S. Alhanasio aiiteai scopo.qui per se in provinciaefinitimseepiscopos ni-
inique condemnato omnem restitutionis spem adi- hil juris liabet. Cseterumhac formula abstinuerunt in
menies, in Aniiochena pseudosynodo successorem1 canonibus sequenlibus, ubi de appellatione proprie
elegerant, Sardicenses Palresscripsertmt synodicas1 dicta ad summiim ponlificemsermo est, quia hic non
quibtis eumdem Alexandrinum aniisliiem innoceu- merum Iionorenialias non necessarium, sed jus pro-
tem declararunt, suseque sedi restituerunt, ita hosi ]) priuin ejusdem sedis noverunt. Verba autem laitdati
canones sanxisse videntur ob contundendas inj'ustasi canonis : Si vobis placei, non trepidantiuih et dubi-
eorum querelas adversus Julium pontificem, ac si isi tanlium sunt, ut Quesnellus perperam interpretatus
;. Qrientalium synodorum j'ura yiolasset, cum ejusdem1 est, sed communis fuil formnla, ut liquet ex' aliis
Atbanasii fet aliorum episcoporum Orientis ad Roma- 949 ejusdein concilii canonibus, qui cum certas et
nam sedem confugentium causas post eorum deposi- justissimas leges fixerint, nullam irepidationem ac
tionem dijudicandas suscepit, illud praeferentes(ut ex forniidinem recipiebant.
Julii epistola ad eosdem, et ex ipsoruin pseudosyno- 9. Ifa porro commode intelligiiur discrimen quod
dica Sardicensi liqttet) quod sicut Orientales suo ju- intercedit inter can. 5. et canonem 7, al. 5. In illo
dicio noii subjecerunt causas ab Occidentalibusdefi- enimde mera novi judicii petiiione agitur sine ap-
riitas, sed ebrum judicia rata habuere, itaeliam nec\ pellatione ad Honianum ponlificem, in hoc autemdo
Occidentales episcopi, nec ipsfe Romarius pontifcx appellatione proprie dicta ad episcopum Romanuro,
deberet sese ingerere in^causis Orieniis, nec retra- ad quem episcopus depositus confugere, ac ipsura
ctare Orieritalium synodbrumjudicia, quasi primatui appellationisjudicium promovere traditur; unde Iiic
Romansesedis nihil subessent. can. 7, al. 5, non vero can. 3, insertus fuita Zosimo
7. Porrb ut genuinus sensus istorum canonumper- in GommOnitorioquod dedit legatis ad Africanos an.
spicialur, advertendum est in lertio canone verba: Si 418, cum appellalionem proprie dictam a Sardicensi
aliquis episcoporumjudicatus fueril in aliqua cauta, confirmatam probare voluit. Dnos autem judicandi
ndicare coiideiiiiiatioiieinseu deposilioiiemepiscopi, modosOsius hoc casu appellationisproposuit, si Ro-
S61 BALLER1NI0RUM,©BSERVATI0NESIN DISSERT. V QUESNELLI. 562
manus episcopus/ustum putaverit ul renovetur examen. JLjudicio episcoporum qui sunt in vicinilale, et dicat
Primum, ul scribere ftis episcopis dignetur, qui in fini- rursus sibi defensionis locum competere, non prius in
tima et propinqua provincia sunl, ut ipsi diligenler calhedram ejus aiius subslituatur, nisi Romanus epi-
emnia requirani, ei juxta fidemveritath definiant; quue scopus cognoscensde hoc finetnimposuerit. Certe ilium
est delegationis species, eaque magis obvia atque qui polest per delegalos jjudices vel per legatum cau-
facilior. Allerum, ut e latere suo presbyterum, vel ex sam cognoscere, eodem jure posse etiam per se illam
Graeco pretbyteros mittat, qui prsesentes cum ephco- definire, negarinequit; ipsaqueOsiiformuia.quacan.
pis (finitimseprovinciae)judicent habentes ejus auctori- 7, al. 5, delegationem finitimorum aut legali trans-
tatem, aquo deslinaii sunt; quse tnanifestior delegalio missionem proponens, tcribere dignelur, inquit, non
noscitur, eaque rarior et difficilior, ob quam peculia- legem pontificibus impositam, sed faciliores et expe-
ris appellanlis deprecatio requiritur. ditiores appellalionura cognoscendarum in provincia
10. Restat ut canonem quaflum explicemus. Ilic modos ab iisdem pontificibus electos respicit, quin
est appendix canonis 5, ut indicant illa : Addendum, tamen hi vetenlur, ubi expedire videatur, extra pro-
si placet, huic tententim, quam plenam sanciitate pro- vinciam cognoscere, sicuti Julius Romse ipsis Sardi-
tulitti; idque addendum in hypothesi qua episcopi censibus approbantibus, ac dein iidem Patres Sardi-
-
depositio siatuta ab episcopis suae provincisein primo cae in Dacia Alhanasii Alexandrini causam dijudica
judicio, etiam in secundo ab episcopis finilimis, quos runt. Ita quidem canones Sardicenses intellexerunt
Romanus pomilex judices dederit, confirmata fuisset, ipsi Grseci, antequam in Piiolianum schisma prola-
indicare videntur sequenlia : Cum aliquis ephcopus berenlur, posse nimirum Romanos pontifices sive
deposilusfuerit eorum episcoporumjudicio qui in vici- "n per delegatos sive etetiam per seAudiatur de appellationum
nis locis commorantur, seiundo utique judicio, quod causis cognoscere judicare. Theodorus
solum ad episcopos finitimos poterat pertinere. Si Prodromus senior, qui primus omnium ante schisma
ergo is qui deposims fuit, huic quoque jiidicio non sacros canones interpretatus est in celebri opere nepi
acquiescens, proclamaverit agendum sibi negolium in ipp.mzi«s jtavovwv.En ipsius verba in canones Surdi-
urbe Roma, decernitur ut aller episcopusin ejus cathe- censes, quse ex eodem opere ms. edidit Nicolaus
dra poti appellationem ejtis qui videtur este depotilut, Coiiinenus Papadopolus in Praenotionibus mystago-
omnino non ordinetur, nhi cauta fuerit in judicio epi- gicis pag. 367, wavTOTs,x«i Iv TTKO-JI TYJxpitrei toit
scopi Romani delerminata. Licet nimirum duo unifor- x«T«xpt6Eti7iv E§eo-TiTOT'Pwfuoff T2J irpe(r§\fcspog67rtxa-
mia depositionis judicia praecesserint, alter in con- yiaia xaxeivouopiSovTOj, zptSijvatmxi.v»,KKpaxeaOToO,
cilio episcoporum ejusdem provinciae, alterum ab « TWVanoo-To^tavauTou. Semper et in omni judicio
episcopis fiuitimis, vi tamen appellationis ad aposto- damnalh licel Romanum ephcopum appellare, atque eo
licam sedem, quam depositus (uti tertiocanone prse- jubenle iterumjudicari velABIPSO,vel ab ejusdemlegalit.
ferlur) proprie antea non interposuerat, lertium judi- 13. His prsemissis, Quesnelli errores facile dete-
cium conceditur, et isiud quidem in Urbe, quo causa in genlur. Fulstim est primo quod ait huic concilio de-
udicio ephcopi Romanitermineiur. Hiuc forte eccle- beri earum appellationum originem. In duobus enim
siasticus stylus, ut tria judicia concedantur, manavit. canonibus 4 et 7, qui de appellaiione ad Romanum
ii. Secuti porro sumus Latiiiam lectionem, quoe ponlificem loquuhtur, niliil invenies quo novum jus
faoc praesertim in canone endem est non lam in om - condi vel leviter indicetur. Non tribuitur hujusmodi
nibus mss. Dionysii, verum etiam in codicibus sex p appellatioaum interponendarum aut recipieiidarum
aliarum rollectionum, quae-licet in radice canonum *-*facultas, sed certa prsesumitur, et solum canone se-
Sardicensium cum Dionysii edilione conveniant, a ptimo diversus modus designatur a pontificio bene-
Dionysio tamen non prodeunt, nimirum Veronensis placito pendens; canone autem quarto eorum auda-
58 Vatic. Reginse 1997, Barberinae 2888, Lucensis, cia reprimitur qui appellatione ad apostolicam sedem
Quesnellianae et Hispanicse; unde confirmatur vel pendente, episcopo quasi absolute deposito conlra
maxime quod expresse affirmat Dionysius (a) Exi- appellationisjussuccessoremcreareniterentur; quod
guus, originale istoruin canonura fuisse Latiuum: in Eusebianos aliqua ralione constitutum videtur,
interpretatioiies enim ex Graecodiversse originis, tan- qui Athanasii causa Romam delata, in Anliochena
tara similitudinem conservare non possent. Hincetiam pseudosynodo Gregorium Alexandriaeepiscopum coii-
congruit istorum canonum lectio cum lectione duo- secraverant. Adde quod canon septimus, dum pro-
rum canonum, qui ex Romano archivo educti a Zo- fitelur delegatos apostolicos, si a ponlifice mittendi
simo in Apiarii causa, et Fanstini legali commonito- judicentur, habere auctoritalem ejut a quo detlinali
rio inserti, in concilio Carthaginensi .in.41-9 recitan- sunt, jus utique in hisce causis non a concilio tribu-
tur. Quod si Grsecum textum originale contendas, lum, sed ipsi pontifici competetis satis declarat; quod
duo originalia exempla in Sardicensi scripta dicenda quidem jus in appellationibus non tam Occidentis
erunt, alterum Latinum pro Latinis, qui ibidem fue- quam Orienlis ad soluro primatum referri potest, quo
rant frequentiores, alterum Graecum pro Grsecis, Romanus antistes omnibtis et Orientis et Occidentis
quorum preesertim de causa concilium agebatur. La- episcopis non solo ordine, sed jurisdictione etiam
tinus certe lexlus plenior et perfectior est. Eisi enirn praesidet. Jus autem appellationura quatenus in pri-
duo canones leguntur in Grseco conlinentes res D matu radicem habeat, capite sequenti patebit. Cum
Grsecorum proprias, quse oraitti potuerunt iu Latino Valeniinianus 111imperator in epistola Chalcedonensi
lextu, plura tamen non peculiaria Latinorum ex solo collectioni inserta, quse inter epistolas Leonis cense-
Lalino hactenus prodierunt, et plura item Latini tex- tur epist. 55, asseruit Flavianum Coiistanlinopolita-
tus clariorem et apliorem senlentiam fere exhibent, num episcopum a pseudosynodi Ephesinae sentenlia
quam in Groeco.De hoc duplici originali istorum ca- ad Romanam sedem appellasse secundum tolemnita-
nonum plenius fortassis disseremus tomo III, in tra- tem, seu, ex Graeco secundum tolemnem usum conci-
ctatu de Colteclionibutcanonum. liorum, qui scilicet praesertim post Sardicensem ca-
95112. Qund si canonis quarti Grseca lectio adeo nonem invaluit, liujus rei originem non concilio
expressam appellatiouis et judicii in Urbe habendi Sardicensi, sed primatui atlribuit. Meniorato enim
mentionem nonexhibet, uti lectio Latina, satistamen primatu ob quem Romanus episcopus locum habet et
reipsa innuilur iis e Grteco redditis verbis quibus facultatem de fide el.sacerdol.bus judicqre, subdidit:
nulla nova aliorum judicum delegaiione memorata, Hac enim (primatus) gralia secundum tolemniiatem
ipsius Romaui episcopi cogpitio exigitur, ut causse conciliorum el Constantinopolitanus episcopus euin
terminus imppnalur. Si quit episcoputfuerit depositus (Bomanum anlistilem) per libellos appetlavit.

(a) In epist. ad Siephanum Salon. ait : Staluta iunt ediia, clc. Sicut efgo canones Africani cerlo
quoque Sardicensisconcilii atque Africani, qum Latine Laiine editi sunt, ita etiam Sardiceiises,
m PASCB. QUESNELLI DiaSEBTATJONlf M,S, J.|QNl§,|JAGNI QPERA. ^.
*ii.'Ealsum est secundo nihiid.eappeUqticmbuidMi ^y.tmiermMcckm, CBmfalsissimus sit, ,ijt poi)a^t.
cfevhsc Sdfdicjhses Patres, sed tantummractalionit P , CoAisfaiitiiig,.fi.Gfiqpemsafis prpdit^!;Nuiiuijj.gerte'.';
se'« fevhibniscqusm decernendmpotestatem fecitse Rb*-,< , ms, fiixemplar:laMdai, riisj iegip.s QQdice?panqriuiii
niqhoepucopo, ui denionttmt iUustrissimus Petms rfe cpm cpmmfeptariis Zpiiarae et Balsamonis, quos ,ad
Mafcgrdt Cbneofd. >.-'vh, c. :3yet ex ipsa canbnutn\.... . emendandum GfaeciimTil.ianseeditipniis tex|iim adfiir
Sdfdiceiisium liciiptie mahifesium fit. Si jungalurhaee buit.j Hinp cpdex %Jusieilp, eiliius reipsa id.em est ac
prbpbsitio cnmproecederili, aperta eontradictio in- codices Tiliii Zonarae et Baisarop!iis.jin guibus S§n-
ciirretiri oeulbs. 953 lbi eriim Sardicensi tfibui-,.",' dicense? canories Jeguritur, et ex splo Justeiji pf%
tiif ongb appeliaiiofiwm,de qoibus hie nihil decrevisse judicjo arbiirarife pmissi fueriint. Citatur, Palatiniis
tfa.ditui. Quod si eam 3 appeillatio proprie dicta noa codex- Stepb.ani Epbesini pmii.irio congrueiis cui«
memoratu>,i eairi tairien ipsa lectio septimi aut quinfi praelenso codice Eccfetim uriiversm__at gratis hoe
canbpis mahifestaih facit; et fevisionis seu relracla- affirmari ex eo patet qupd. ipse Justellus etim sese
tioriis judicium; cum asriperiori auctoritate Romanae non potriissfernancisciin praSfatione pag. 16 tpm. I
sedis, utliicacciditiifaiis/Mdicitus, etc, instituitur, Biblipth, juris canohici veteris prpfessus sil. Graecus
reipsa appellatioiiis judicio congriiere nemo negave- quidem' codex, quem caruisse Dipnysiiis Exiguus Latipe fed^
rii.nisiqiii in synonymisvocibus inaniter velil liidere didit, Safdicensibus videtur, ut fexejusdem
et fucum impefiiis faceie. Error Quesnelli ex eo di- epistola ad Steplianum Salonitaimm colligere licet.
niariavit quod cum Marca existimaverit Romariuro ^t num similiter alii Graeci canpnum cpdices fum
episcopum vi istorum carionum debuisse causam com- „, caruerint, affirmari nequ|t, cum laudaius Joapries
mittere pribribus judicibus, quibus alios e finitimis >•**• Aniiochenus, 955 flwi p.aulopost Dionysium spdein
episeopis adjungefet, vel eliani Jegatum; ubi auiem sasculo Dbruit, vetUstius ulique.exemplar nactus fue.s-
priores judices deberit novo judioiosttos quoque cal-. rit, quod cum aliis canonibhs Sardicenses praefere-
cnlbs.dare, non propfia appellatio, sed mera revisio bat. Hoc sane canones Graepescriptos, ab ipsius sy-
ab iisdeiu Vbcatuf. Al quahi hsechypothesis falsasi.t,: jibdi iempofe apud Grsepos extitisse snadei npn fam
ex praeriiissacanonmii explicatione quisque inteliiget: ordo istpfum canonpm diversusa Latino, quam aii-
firiitimps enini episcopps'designandos canon 7, al. 5, qui canpries, qui a Laiinis omissi, ex Latiiio codice
apertp tfadit," eodefflque sensn accipienda sunt illa sumiinon pptiierunt. Hincetiam Latinanj jeprumdem
c&ii.t,'det jiidicet.;"deprioiibus autem judicibusad- inlerpretationem attte annos mille et amplius exara5.
niiftehdis ne yfefbiimpttidem. Quod porrp solam re- tam in aniiquissiiiio ms. Verortensi 55 reperimus,
tractaitiotteniin ipsa provincia decernendam a Sardi* quse ex Grseco codice sumpta! fuit, ,ei, ut yideiurj
censi appfbbaiam.Quesiielius praesumit, px canotiei simili, quem Socrates, SQ?oroentis,Theodpreius, eij,
faisurn evibiiriuspaulo attte; idque cbnfirmai ipsa \m-,., ipsi Patres Chalcedoiienses liabuere,, uti kw\Q.t\\
mediale stibsequens observantia, C.anonume| legum jiluribus osiendetur; iinde hos canones salleiii in
tulissima interpfes : noiinullte pnim appellatipnpnj aiiis codicibus etiam Cbalcpdoneusis tfempore apnd
causse supef iori capite indicat», Rorqaj definitae JPT Graecos fuisse manifestum est. Praeterea Patrps. gy-
guiitur, adeoui nec Gelidpniicausa sitpripium bujusr nodi Constantinopolifaiise in ppistola ad p.amasunipt
imodi exeraplqm, nec S. Leo ja hoc jiidiciQ abipsa Pccidpntales nttm. 5, unum ex Sardicensibus canoni-
Sardicensi disciplina recesserit. hus allegarunt non obscure, licet Nicseni notninealT
45. >Exeodem anlecedenti capite patet eliam (alr legarint; unde liicanonesapud Graeeosli.oc tam aiir
suniy qnod a jQuesnelJa subiicitur, haoc synodumii M tiqno tempore usui fuisse npscuntuf, A.tde bis omnir
sialim noii fuisse receplam ab Orieniis, immo nec ab Ims plura dissereriiiir lauda>o tbino III in tractatu ef*
OCcidentis episcopis. Exempia enim qu» ibideiii ivir mtiquisColleclionibus part.i, cap. i.etproesertiiii 6.
dicavimus. etsi pauoa ob nionpnienforum inppiam, eibus 17. De Gallicanorum pofrp cbllectiQne^ seli codir
satis-tamen Sardicenserii disciplinam tqm in Orienlei canonum falsissimum est quod Quesnelius ajF-
tum iri Occidenie rcceptam probant. Advertendumi firmat. ln omnibus enim antiijuis 0allorunj colleetia-
vero hac in r^ maximeest, Sardicenses canones.non nibus Sardicenses canones reperiuntur, quales sunt
prsecipere appellaliohes ad Romaiium episcoptim in Quesnelliana, Colbertina 1868, a Goustantio laudata
omnibus causis, ita utprohibeaiitur alioe ijovi judir in praefalione tom. I Epist. Rom. pont. n. 77. Eos-
cii viaa quoe in iprovinciis obtinearil; sed eas, ubi satensi et Morbacensi, cui siroilis est codex vetustiis
interpositae sint; jure interjectasj et a ponlifiee, vel 'Palatinus 574. ;Haecautemiposlrema.collectio vetu-
perdeiegatos judices, velper se dirimendas probare,. •stiorem et pttriofeni Galiicanae Ecclesiie codicem
Itaque uf ha3C disciplina recepta ostendatur, baud ,nones exhibet, quippe praeler Nicsenos et Sardicenses ca-
opus fcst mullasfalim subsecula liarpm appellalio- in Romaiiornm consueiudiiiem Nicaenis sub-
nhm exemplaproferre; sed sufficit ea, licet pauoai jectos, iiujlos aiios ^canones. nisi Callicaiips com-
indicasse, quofum memoria superest. Qui autem noni plectifur; undeG;i!licana Ecclesia aeque ac Romana
receptam" affirmare audet, exempla causarum debet tantiquis leroporibus non AntiocbfenoSised Sardicen-
producere, in quibusappellalioniQrientales et Occir -ses reeepisse cognoscitur. Hic autera animadverlen-
deiilales resiiterinl. Aliqttid hac in re e* solis Afrjii diim hiaxime est quam longe a veritaie et a prisco-
opponi potuit, quod taraen quaienus niliil obsit paul*i; D mmdum Gallicanorum' codicum fide aberret Quesnellus,
pbst eitplicabinius. Ex cseteris autem Occidentalibus qui part. iii, c. I, S. Hilarium pro custodia ca-
aut fexOrienialibus niliil, nisi forle eorum iniquorum fipnum ufique reCeptorum in Galliis, Leoni in hac
iiottiinuiri obfrudantur molimina, qui Rohjano xirca causa Roroaerestitisse commemnrat, eo quod causam
S. Athanasium judicio etiam post Sardicensem sy- Celidonii nove rursus judicio ventilari ac dhculi, re-
iipduiii pfervefse restiierunt, ; '.: eepli tumin Galtiit canonet non sinebant, ut explieat
16; QuOd porfo Quesnellus addit, Orientales ob ca"pite tefiio; Antiochenos canones, quibus solis ap-
htine fdrlc ctiusam concilii istiui canonet in suati pellationes excludi opinalus est, inielligere poluit,
epUeciionet nbri retulefunt, sicut nec Galticani, pri<- qui tamen in Galliis non fuerant fficepti -.;copira
muhrquoad Oriehtalium collectionem seu codicem serb Sardicenses, quibus.appeliatione? appfpbariiur,
cahonuih quoihbdp pfobare possit non intelligimus. non .rficeptos in Gallijs traducif, ;qpi tame.n eodera ac
Grsecus quidem codex, quo usus est Joannes «cSiOf JiicaBni honore iii onmibiis Gallicanis, codicibus fe-'
lasticus AntibcliertuSi pbstfea pair|arclia Gonstanli- cepti inveniunturj Nprin.e:id est .verum. laniqp^ro
nopolilattus, aiuctor sexfi sseculi, hoc canones conii- falsum, et/alsura tamquam verum tradup.erp?
nebat. Neque credehdum' est Ghristophoro Justello, 18. Neqiid rfep.pnaHjrQpesngliiim. CHPi negavit
qni Graecum canohum codicem sine Sardicensibus; Sardicenses canorium codici insertos, intellexi»sc
.cdiditi H?ecenim Justelliana collectio in nullo Graecoi publicuin codicem a GaJIicana Ecclesia in aliqua sy-
exemplari abi ipso iriventa, sied ei ihgeiiib' cpm- nbdb-appfobatumV qualis hulltts ex niehior.atis fuit.
sacia fuiti Titulus eidem pfssfmus Goim canommi tec sriihi hypdlhwis ds codiee publicd prisci» illi*
 3f>S .. BU.LERINIORUM OBSERVATIONES IN DISSERT. V QIJESNELW.- »68
- ternporibus, de fjuibus nunc loquiniur, inanissirria A deerelh iilis qum%gsimu$Nicmna appetfdrat, eonce-
- est; nulfus enim ejnsmodi codex tuncexslitit, et liac dere se non posse epht. 2 ad Cmlestihumjiutit. &scri-
- ratione non (am Sardicenses qtiam Nieaenicanottes, bunl: t Quict; inquiunt, fy nulla invemmus patrum
qui in memoratis eodicibus pari modo describuntur, 1 synodo scriptutri. i Si hoc iam gravi in synodp consti-
• et in nullo alio codice pubJiea G;iilicanae Eeclesiae tutum reperissent, eot stftiim Zbsimi vpluntali obsecti-
aucloritate approbaio osiendi queunl, dicendi essfept • turos fuisse qtih dubitet? Idipspni eliam fiitelur 'Ti'-
a Gailicanis non recfepti; quod sane absurdissirnum : lemontius art. 524 in Augtistijii Vita, tom. Xllj,
• est. Quamquam Sardicenses canones a Galiicanis pag. 864. Cum vero Gallicani aijjistites eos canones
aiiquri modo receplos etiain in synodo quisnegave- perspeetos liaberent, et in suis quoque codipibus re-
, rit, si consideret aliquot episcopos Calliae interfuisse cepissent, ex ipsa Afficanorummente non poteratlt•
in coneilio Sardicae, ubi iidem canones cottstituliet resislere; a.c prbptefea Africanoruffl resisleiilia pwj
episcorum subscriptionibus firmali fuerunt. sequali resistehtia Galloruni nihil concludit. Hlud vefo
19. Neque prodest Quesnelli coiqeetalio ad exclp- -rnirum et ineptum maximfeaccidere dfehet, quod ab
dendos e Gallicanis codicibus eanones Sardicenses, • iis ipsis qui canones Shrdicenses a gravissima etari-
qtiiahorum nulla esi mentio in Leonis epistola'ad tiquissima syripdp editos hprimt, ac in omnibus tum
' Viennenses (Epht. 11, nunc 9), ubi de violato (ut laatiriis tum Gfaecis canonum codicjbus jam receptos
ipse putat) appellationum jure adversus Hilariiim fatentur, contra appeHarionum jus Rpmano ponfifici
conquerilur. Numquid enim negativa ej'tismodicon- in iisdem asserlnm riiliiJ frequentius quam Africa-
jectura, quae multis de causis nuiare potest, certis norum resistentia Pbtrudatur.Praeclafein hancreiji
ct antiquis Gallorum codicibus, qui Sardicensgs na NicoJaus Comnenus Papadopolus in Prmnoiionibut
exliibent canones, prseferri potest?' S. Leo autem tnysiagogicit rfespons, 6,' sect, 2, n.lS, pag. 366,
idfiirco hos canones in laudata epistola praeterivit, •Grsecbs PhotSanos refellit. Zosimiassertlo, inquit, si
' nonconvincebatSardicensisigriaros, num rion
quia rion tam consuetndini quam altlori primatijs Africanos
jiiri instandum putavit. Cseterum Valentiniarius, qrii convincat Photianos gnqros Sardicensi§ cottcilij, quod
in eaderii Hilarii causa ex Leonis relalione ac senteri- et re.cipiunt et ad vhh dhciplinm banqniemrecipiuht ?...
li» celebrem novellam eddidit.eos eanbnes satig inrH- Dicebant Africani... ejus canones millos agnoscimut,
cavit, cum inilio praemisit tacrm synodi auctorilaiem. ttec eorum penes nos aliqttis es(. An idipstim vos qtii-
20. Reli.quumesf nt de Affis npnnuila pbservemps, bitis affirmare, cum synbdi Sardicensis canones vobis
paitim bbjiciat, Photiut, Balsamon,
'" quos Safdicensi.disciplinae 0j57adversps Quespellus Hafmenopului
Arislenus, Margunius, cmteti denique quolqupt cano-
tfibus tn capiiibiis 14,15 feifB bljfrudit,At primo iriane num
esl Africahoriini rpsistenijani proferre, ubi ii.on de expldnaliohemdelibavere, omnet.enucleent? Nihh
Afrpruni, sed de Cailicannrpm disciplina gusestip'e5|, wobh ergo quod attinet ad id de qub agimus Africanorum
cum praeseriim lji Sardicenses canpnes siris codi.cibiis ieiiamprodesl Patrumienfentid. Quae si cbntra Grsecos
setiismaticos vafent, multo fortius valere de-
jnsertos receperint, ijii vero, cum resiitefunt, pl.ane • berent ad revincendos eos Latinos qiii a scliismate
ignorarint, CaUsa rjimirurri in qua Africani ppst Sar- aiienissiini, Sardicenses canones a Lalina prse,sertto
'dieense eoneiiiuni appell.aijpnipus pbstilerunl, fujt
"Apiarii, In Jiac aiifchi re.stl.tisse, quia ignofalJant "JEccIesi.a recepfos ipficiarj non possppf.
Sardicensium dgcreia, ilJu.deyideptereyjricit, quflil 21, Sepundo lalspnj esf AfrJcanos cum ex igopra-
ciini illa aRpmapisyfeiiitj Nicsena ppppnerentttr, nojr tjoiifi yerae syno.dj Sardicensis restiternnt canbpijiiij
soliim scripserunf in eni§lpia, ad Cpjjlestinym hps ca- iii comoionitorip Zosimi d.escriptis, re ips.a ea mente
rio.nesnon rejjeriri in Njcsenis etiajp authenficjs, yg- 999 ns restiljsse, jit pxc]qd.eient episcopprum 8P_r
ruin etiaro indicantes se aJias pariter sypodos' ex- peTlaiiQ.nes,de' qpjbus lijc .serjpo fesf. Ex ppiipujils
peiidisse, addideruht, in ntillq invenimus Pairurn quidem yefljis epi,s!oI?eAffprum ad R.nnifaciiimpW!-
synodocpmtHutum; ex quibus ijianifesthm fjl apta tificem suspicio priri potest npn Jevig, eps, dum ffe«-
Sardicensia, in quibiis iijicaiiones. ipvejili.ruiss.ejit(a), "stiterunt caijoni Sard.i.cep.si5, ajjas 7, ift quo.de
prp dijigentia ittnc adliibita nuspiarj) repe.risse, pjnj> episcoporpm .appeilalionib.usagitlir, ad Iias gupquo
jam quippe aliam Sardipenspm synprjuui lune Affl- appeljatioijes repejlendas restjfisse, Cf aulpm omni*
cani rioveranf, pisi ijiarn quani Ariani Sardjca disce- ejusmodi suspfcip d.epfejlatur,qjja de rg quajsfip JJIJHJ
d.enfes, Piiilipoppli Iiabuere, cujus encyQlicggijlj ppr fuerit, et qua.te.nriscanpji de appeilatjpniljiis ejiiscp?
fraudem Saraicse pominii prsenofijyeranl; qnde Aii- "porum in dispulatipne.ip venefit, eniicIeB(!<3$ fluatJ)
gustinus lib. III inCrespon. c. 3|, sqripsjt; Disce hactenus factum yidimus, fexpljcandum est, AppeJ-
ergo quod nescis, Sgrdicense poncjliuritArjgnQrurn\fnii, Jatio ad Romapum ppntjfi.cem,ob quaro magna inlef
quqd notum jamdiu est. Quj verp .esjde capsa resfite- A.fricanos el Rojpapos exslitit guacsljp, hoij aliciijus
runt veri Sardicensis concijii canonibu.s,P»ia iri hjilla episeopi, sed Apiarii presbyteri appellafio.Mi, flpajji
'cailiojicorum Patrum syii.pdogos ipveneruot, prbprip uti omnino novam et'Afrira'nse'.4>M>plin^C0i)trariaj_)
"non reppdiariint. ejussynodi canpnes; sed potips episcopi Afri adeo tulerupf piolestfi, ut quod iiuirj-
psienderunt se eps fuisse. recepfgrps, si pognovisseht quam antea fpceranf, stafi.m in synpdp a'p, ^18 px»
veram Sardicensem synbdujiij pf ip nac eos canones pressp cano.ne ic2S, ,apud liionysihm iiilerdjxerinf,
nacti fuissent. 1(1fafetur irigenii.e etiam Cousiahfips jv ne presbyteri a,ut alii jnferiofjs, iXrdini.scjerjpj apps!-
"
(Toi?!,1 Epht, Rpm. pag, 1062, npt, e), qui alias ap- lenl ad iranttnqrind judiciif, q.UOpomirife Rnimaiii
pellationibiis ejusmbdi neqpaquam fayet; uijjjfi ih episcopi spij Afrprnm sppprlores jnfelligi ppferant.
'ho.aiiohe ad liirc Africgnriru.myerjja scribit: Hgc IIoc praeciptip .decrfetun) ppjjtiflce'!)).'Zbsiroqrii, ad
igiltif si fn Sqrdiceiisi synodPj ciu Grqius Carlhggi- quem Apiafius; confqgferat, spjiiciti!!i)rsddidii. Csm,-
riensisepiscopusijtterfuif, stqlutum fuhse comperisseht, que proesentiret AffP.spogf hujusmb.qi decfefum d>f'
nullq, ul videlur,iiegolio suspepissenl,Et ilersim not. d ficiliores fiil,urbs, qt p.egpljpijJ facijjus tr.aiisjgerptj.
in epist. 1SZosiini id ratioueconfirm.a! (Ib.pag.y$%): "lianc appellationem ip Afrjca tgffliinpii.rJarn'ceriSHit,
Satis ilji (Zosimo) erai, Afris, qui in Cartjiqgnieiisiii eoqne propierea npn qpuni, sed (qppd jji febus.jj|a-
concitib cqii.li) profiitntur, qlque cod., cqnfEgclesim ximi mpmentifieri 's.pje.t) ires Jegat.os.tf.arismiiit,
Afric. c. 13 repetunt: t A npbjs veterum statuta debere Faustinum episcopum.Pptpiiijge,JPhiljjprjsjrnet ^el-
'seryarii; Sqfdicehsh synpdi prpponere auclpritqiem'': "Jum Rom?na3 gccj.esjj« pr.esliy.Ipfps,,'qpi uri%_Cuot
' neque ipsi meiUendumerqt ne decrefq respuerent, qum episcopis yicinis dieVea pausa pppp|csfe.hi et jwdi-
primdlemsuum (adde ex Aiialhasi.Ojel tfiginta quiriaue carenf. Qund pres)iyfeiorij!ii-'appeJl^ri<jhfi$' &P $$'
alios episcoposAfricanos) vel prmsenliq vel syl)$cri- scopis yicipis dijtidip.arsRtqr, A.ffis liiSPiii?^ bpp
plione cqmprpbasse didicitsent. Tgntum eq de fjJHsa poteraf; naiu in" ipsp"cpn.cjjidannj |48 nie'c eafui)}-
< («) Confer not. 5, .tom. prssceii, (CoJ. I61Si m h). in Quesnelli obiervat. ad ftpist. 41i
 567 PASCH. QUESNELLl DISSERTATIONESIN S. LEONIS MAGNIOPERA. 5G8
dem appellationum cognoscendarum ratio prsestitula JA. dedisse credatur alia qusestio de episcoporum appel-
fuit can. 125, apud Dionysium. Placuit ut presbyteri, lationibus, de qua nullum in his circumstanliis indi-
diacpni vel cmleri inferioris ordinh clerici in cautis cium est, usus et explicatio proposita satis probabiles
quas habuerint, si de judiciis ephcopprum suorum judicabtiniur.
questi fuerint< vicini ephcopi eos audiant, etc. Id vero 23. In liac autem tota disceptatione Africani per-
iinum quod Africanos hac in re permovere poterat, spexisse videnlur, nec canonem 5, alias 7, de appel-
fujt delegatio apostolica, qua appellationi satisfacieu- latione adRomanamsedeiii,necconsueiudinem quam
dum laudatus poniifex duxerat. Hanc vero, quoenova legati ingesserant, suffragari in causa Apiarii; siqui-
Africanis erat, ut Zosimus approbatam suaderet, ca- dem ille canon de episcoporum, non autem de pres-
nonem 5 Sardicensem, qui ejusmodi delegationem byteroriiiii aui aliorum inferioris ordinis clericorum
prsestituit, una cum aliis duobiis canonibns Sardi- appellationibus loquitur; consueludb autem qua id-
cettsibusNicsenorumnoiiiine(ulincodicibusRomanae ipsum obtinere dicturo fuit in isiornm appellationibus,
Ecclesiae erant inscripti) comnionitorio inseruit se- etsi foite alihi, seu in Italia vigeret, non tamen in
cundum eum ordinem quo in iisdem codicibus lege- Alfica, ubi sola omnibus nola Nicaenaesynodi decreta
bantur: hac enim de causa canon 5, al. 7, de appellg- custodiebaniur, in quibus nihi! laleinvenilur.Idsiib-
tionibus episcoporumad RomanmEcclesimsacerdotem indicare arbiiramur illa Afrorum verba in litteris ad
prinium locum in commonitorio habuit, secundum Bonifacium papam, quibus num. 4 bunc rogant ut
autem canon 8, ne ephcopi ad comiiatum importune quemadmodum ea apud Nicmam a Patribus acla vel
navigent, ac terlium canon 17, de iractandis presby- conslilula sunt, sic ea a nobis facias cuslodiri; el ibi
terorum el diaconorumcausis ad finitimosephcopos, si x. , apud vos isia qum(legati) in commonilorioatlulerunt,
a suis excommunicatiperperam fuerint. facias exerceri; et cuminfranum. 5 petunt ne cogan-
22. In commoiiitorio simplices canones inserli. tur liis canonibus, si vere Nicseninon sint, obligari,
Eorum autem usus in qusesiionem de qua agendum etiam eo ordine vel apud vos in Ilalia custodirenlur.
erat, legatis non per scripturam, sed verbis signifi- Hinc etiam in epislola ad Ccelestinuinnum. 3: Nutla
catus fuit. lnjuncta euim nobis sunt, inquit Fanstimis Palrum definilione, inquiunt, hoc Ecclesimderogalum
in synodo an. 419, a sede aposlolicaaliqtia per scriplu- esl Africanm; quia nimirum canon de appellatione
ram, aliqua eiiam in mandatit... sicul in gestis supe- episcoporum, etiamsi verus esset, ad presbyterorum
rioribus meminimus. Utinam superessent haec ante- causas non peniuel, nec ad isiorum appellaliones
rioris synodi gesla, cum scilicet laudati legati Africam ulla apud Afros consuetudine extensus fuit.
ingressi, Patres, qui citius congregare potuerunt 24. Neqiie tamen negarimus occasione hujus cano-
anno 418, antequam cogeretur plenaria synodus nis, qni de episcopis staluit, disceptationem et con-
anni 419 convenerunt, ac suam legaiionem de Apia- tentibneni potuisse deflectere ad ipsas episcoporum
rii appellatione exsequentes memoratos canones in appellationes, quatenus eo canone proponuntur. Licet
commonitorio descriptos produxere, eorurnque usum enim episcoposRomam provocare,ibiquesuamcausam
in rem de qua agebatur verbis exposuerunt. Hinc audiriAfricana disciplipa,utmox osiendemus, nonin-
enim palam fieret quo sensu canon praesertim de terdiceret, et coiisuetudo etiam aliquot ejusmodi ap-
appellatione episcoporum causse appellationis presby- pellationum probaret, hscctamen delegalionis aposlo-
teri aptalus fuerit, Magna et diuturna dhceplqtio . iicoemeihodus nova prorsusaccidit.Cumqueepiscopi
prolixis gestorum voluminibus contenta tradilur in C ex ea, si semel reciperetur, Africansedisciplinsenon-
epistola Africanorum ad Bonifacium n. 1 et 5. In ' niliil praejudiciitimerent, sive quod hac via frequen-
synodo anni 419 hoc unum a Faustino indicaiur, in tiores fierent hujusmodi appellationes, sive qnod ex
laudatis anterioribus gestis acium fnisse polissimum Faustini exemplo, qui Apiario faverat, a delegatis
de Nicmnis cationibus, ut conserventur et constituta metuerunt, sive alia quacumque de causa, canoni
eorum et consueludo; quia aliqua ordine el canone hanc melljodum proponenti fortassis sese opposue-
tenenlur, aliqua consuetudine firmala sunt. Quor- 'runt, non ut excliiderent omnes appellationes episco-
sum isihsec canonis atque consuetudinis distinctio poruin, sed ul lianc novaro delegationis meihodum
in appellationem Apiarii? Hsec, tit credimus, in- impedirent. Hoc sensu cnm ipsniii canonem abs se
nuit canOnem de appellationibus episcoporum ad exsequendum polliciti suntinepistola ad Bonifacium,
Romanum pontificem in presbyteri causa eo sensu quoad in Nicsenis diligenlior inquisitio fieret, satis
fuisse prodncium, ut eodem canone approbata co- indicarunt se nolle cogi ad lianc methodum, si Ni-
gnosceretur apostolica delegatio in appellationibus; caeno canone constitufa non sit, quippe quaerecepta
consuetudinem vero fuisse adjeciam ea forte de licet in Italia, Africanis ignota erat. Ita nulla qusestio
"causa quod haec eadem dejegatio probata in appel- de episcoporum appellationihus, nisiquoad moiluni.
lationibus episcoporum, usitala quoque esset iu pres- 25. Has quidem appellationes alia melliodo in
byierorum aliorumque clericorum appellalionibus; Africa fuisse receptas, aliquot episcopalium appella-
961 sicque Africani episcopi non obniiereiitur, si tionum documeota manifestant. Antoniiepiscopi Fus-
quod de primi generis appellationihus decretum fue- salensis appellatio, cui tautum ahfuit ut Africaui re-
rat, in appellatione Apiarii presbyteri recipiendum sisterent,necquidquam in eam vellenl prodncere (ut
esset, ciiin praesertim legati sedis apostolicie bac de J); S. Hilarius fecisse creditur) ne praejudiciumAfricanis
' causa m|ssi in Africam,non soli, sed iina curn epi- creafent; quin potius ipse Numidise primas illum
scopis vicinis juxta ipsam disciplinam Africanam commendavit Bonifacio, ac deinde ad Coelestinum
deleient judicare, uti alter Sardicensis canon com- universas reiulit; et Augustinus gesta transmittens
nionitorio insertns statuit. lla sane commode intelli- rationes adjecit quibus aequissimuroponiilicis judi-
gitur quo sequissimo sensu ulerque canon 7 et 17 in cium pronioveref.Quid porro dicendum de tribusaliis
hac cimSa productus fuerit, cum alias ambo inepli causis qnas uli recenfiores Augustinus laudat?.Elsi
fuisscnl. Solus enim canon Sardicensis dfecimussepti- illa 963 Laurentii potuit accidere post concilium
mus, cuiii de appellatioiie quidem presbylerorum ad Maii an. 419, cui ille subscriplus creditur, non tamen
finiliinos episcbpos, non autem ad Romanum ponti- etiam alioe duoe: incredibile enim est tres ejusdem
ficeni decernat, ad hanc appellationem ab Apiarioi generis causas ex una provincia Csesariensi brevi
inlerposiiain, de qna erai quaestio, iiihilum pertinuis- intervallo repente Romam delatas, el simili modera-
set; niulto autetn minus contulisset canon Sardicensis mine definitas, si nullse umquam anlea delatse fuis-
quinius, alias septinius, sinon eo sensu quem expp- sent. Igitnr Prisci et Victoris causas, quoe anle cau-
suimus appellationi presbyteri aptatus fuisset. Igitur sam Laurentii ab Auguslino releruntur, posl an. 418
ne hi duo canones praeterqusestionem,quaeAfricanos incidisse affirmari nequil, nisi ex hypothesi de rcpu-
liiaxime sollicitabat, circa inleriofum clericoruni diatis antea episcoporum appeliationibus; quod proe-
appellationes allegali dicantur, el ne delegalioni. sumi quidem polest, probari non potest. Qua vero
apostolicaj et concertationi cum Africanisoccasionem: conjectura Laurentius ab Augustino nuncupatus loco
 S69 BALLERINIORUMOBSERVATIONES1N DISSERT. V QUESNELLI. 570
ultimo esse creditur Laurentius Icositanus, qui con- A tur synodo anni 418. Id aulem istis hoc primum tem-
cilio an. 419 subscripsit lamquam legalut provincim pore interdictum fuit occasione appellationis Apiarii,
Cmsarienth, eamdem Priscus appellatus prirao loco a quia hos ad iransmarina judicia provocare contra di-
Baluzio (Tom. III. Concil. p. 211) creditur Priscut ' sciplinim 985 el usum eral; episcopis autem non
Quidiensh subscriptus collationi an. 411, n. 243, cu- ilem,quia pluribus exemplis semper receptum fuerat,
jus episccpatus ad provinciam Csesariensem pariter cum prseserlim a Grato Carlhaginensi lotius Africse
pertinuisse coguoscitiir ex notitia provinciarum et ci- primate, aliisque Africanis episcopis signati fuerint
vitatum Ecclesiae Africanoe. Quod si quis opinetur canones Sardicenses, qui episcoporum appellationes
Mauritanicas Prisci et Victoris causas incidisse, vel probabnnl. ln synodo Hipponensi an. 393, acinCar-
Augnstino cognitas fuisse anie causam Apiarii, cum thaginensi an. 597, omnibus lum eniscopis tum cle-
ipsum Augustinum aliosque episcop.ns(a) injuncta a ricis concessum fuit ut a quibuscumquejudicibus
Zosimo ecclesiasiica necessitas traxerat in Maurita- ecclesiaslichad aliot judices ecclesiasticos,ubiestma-
niam, diuque ipsos ibidem modo hic modo lllic deti- jor auclorilas, provocarelur. Si clerici de sui episcopi
nuerat.non videmusquoinodorevinci possit. Quid qubd judicio quererentur, poterant ad vicinos episcopos
alia a suis temporibus remoiissima ejusmodi appel- provocare, ei iferum ab his conlogere ad synodos
lationtim et judiciorum Romanaesedis exempla idem plenarias Africse, vel ad primates suarum provincia-
Angustinus in eadem epist. 209 indicat, quse recen- rum. Hinc ipsos, si 1'orte gravati fuissent, appella-
tioribus exemplis contentus praetermittenda putavii? tionis subsidium non deerat in ipsa Africa, ul ne ad
Qnaenamporro femolhsima exempla liic Auguslinus judicia traiismarina confugerent. Cum autem causae
significat?Suburbicarias causas primaecogniiionis hic n episcoporum prima cognitione afferendse essent ad
inlelligere meruro est somiiiiim. Si enim Afris com- primatem vel ad concilinm uuiversale Africanum, nt
munis Italiae disciplina ac Sardicensiuin usus erat post Hipponensem synodum canone 19 synodi Car-
ignotus, ut paulo anle vidirous, multo inagis ignotae thaginensis an. 397 constituttim fuit, ne his solis
esse debebant causse suburbicarioe, easque Aliicano alterum judicium denegatum credatur, provocalio ad
scriptori inquirere atque cognoscere non facile fuit. Romanum pontificem interdicta esse non potuit. .
Haecigitur remolissimaexempla aequeac recentia,quae 27. Neque reponas hoc interdictum indicari in
, Augusiinus subjecit, ad Africam pcninenl; alias re- concilio an. 419, can. 28, apud Did*-
molhsimael externa, dixisset, non requiram, recenlia nysium, Cartliaginiensi
ubi repelilo iisdem fere verbis canone an-
, el noslra commemorabo. B sec porro Africana remotis- terioris concilii an. 418 eunidem Dionysium
tima exempla aequeac recenlia ad aposlolicam sedem can, 125), quo presbyteris(aptid et reliquis clericis prohi-
delaln, non primae, sed secundse cognitionis judicia betur ne ad transmarina judicia confugiant, addilur,
respiciunt: nisi quis forte primam quoqtie Africana- sicul et de epheoph smpiusconstitutumest. Non desuut
rum causjmim cognitionem Romano pontifici ali- magninominis auctoresetiamGalliqui hoc additamen-
quando tributam puiet. Exstiterunt igilur Africanse lum sicut el de episcopissmpius coimitutum est, per-
aliquot vetustiorum appellationuni causse, in quibus peram intrusum existiment, cum absita simili canone
apostolica sedes secunda cognitione vel judicavit, eo anterioris concilii an. 4t8, unde lotus hic canou
adhibito moderamine quod in prima coguitione ca- sumptus est; nec verisimile sit hanc particulam ad-
ptum non foerai; vel, si in prima cognitione adhibi- ditam fuisse a Palribus in concilio an. 419, in quo
lum fuii, aliorum judicata firmavit. Neque dicas ex „ iidem scribentes ad Bonilacium pontificem, profile-
hoc Augustini tesiimonio, qui ab inquisitione velu- « bantur se illam disciplinam appellaiionum interim
stiorum exeroplorum abstinuit, inferri non posse servaturos, quoad de Nicaeuiconcilii exemplaribus
aliqua ejusmodijudicia reipsa prsecessisse. Elsi enim cerliora responsaafferrentur. Addunt praeterea videri
affirmari certo nequcat num remotiora exempla Au- incredibilc si de episcoporum appellationibus smpius
gustinus requirens, aliquas ejus generis, quae iu rem constiiuiuin fuisset, nullurii ejusmodi canonem repe-
suam facerent, reperlurus fuisset, Jiinc tamen certo riri in tot canonibus qui ex tam multis Africanis
sequitur eum putasse aliquas poiuisse inveniri; quod conciliis supcrsunt, et de episcoporum judiciis sta-
ipsi exploraium ac oinninocermm prsesuroit, episco- tuunt; cum de vetitis presbyierorum et aliorum in-
poruro causas secundse cognitionis ex Africa vetu- ferioris ordinis clericorum appellationibus aliquot
stiori aeque ac reccnli satate ad apostolicaro sedem canones repetiti inveniantur, At suspicaiidum non
fuisse delatas, quaeulique ad prsesumplaepermissionis credimus de additamento in his verbis, quae non
teinpns referri nequeunt. Certe anterior profecto est solum legunlur in collectione Dionysii, verum etiam
ejusdem Auguslini epist. 43, in qua hsecde Cseciliano in tribus aliis aniiquis collectionibus, quse ex diversa
Cariliaginensi et de collegis ejus episcopis Africanis divisione canonurn ejusdem synodi Canhaginensis
scribuntur num. 7: Neque enim de presbyterh aut dia- an. 419 aliam originem praeferunt, uti sunt collectio-
conisaut inferioris ordinis clericis, sed de collegisage- nes Yat. Reginae 1997, Barberina 2888, et Lucensis
baiur,qui possentaliorumcollegarumjudicio,prmserlim similis Colbertinse784. Immo ex his colleclionibus
apotlolicarum Ecclctiarum , cautam suam inlegram supplendum est aliquid quod hoc in canone apud
reservare. Agebaturquidem de episcopali causa, in Dionysium non legilur, sicut nec legitur in textu
qua magna erat inter catliolicos et donatistas Afri- j)Grseco codicis, ut vocant, Ecclesiae Africanae, qui
canos episcoporum ac senlentiarum divisio. Sed non vere non est nisi Grseca Africanorum canonum ex
in has peculiares circumstanlias Augustinus refert Dionysio versio. Sic enim ibidem num. 33 hic canon
ratioiiem deferendi judicii ad apostolicas Ecclesias producilur : Ilem placuit ut presbyteri, diaconi vel
(quo noinine Romanam inleliigi ex contexlu aliisque cmteriinferiores clerici in caush quas habuerinl, si de
tcslimoniis manilesturo est), sed quia illi quorum judicih suorum ephcoporum questi fuerint, vicini epi-
causa agebatur, nonerant presbyleri aut diaconi,etc, eos cum consentu sui ephcopi audianl, et inter
sed episcopi; ubi palam significalur ex ipsa Alrica- scopieos quidquid causmfnerit definiant adhibiii ab eo cpi-
iiorum disciplina Jicuisseeoruni causam ad apostoli- scopi. Quod si et ab eis provocandumputaverini, non
caui sedem deferre, cum episcoporum esset causa, provocenl ad iransmarina sed ad primates
non presbyterorum vel diaconorum, elc., quibus suarum provinciarum,aul adjudicia, universaleconcilium,sicut
solis ad transmarina coufugere Africana disciplina et de ephcopis smpius conslitutumesl. Ad transmarina
non ferebal. autem qui putaveril appellandum, a nutlo intra eam-
26. Nullum certe decrelum invenitur conlra epi- dem provinciam in communionemsuseipiaiur. Desunt
scoporuro appellationes, sicuti adversus illas cleri- in Dionysio voces vel ad universale concilium. Hsec
corum inferioris ordinis primus canon insertus legi- aulem non debere omitli palet ex nerbis epistolse

(a) VideAugust. episl. 190 et 191, cap. 1, et Possid. Vit; August. c. 14, tom. V Concii. p. 267.
 m PASCH; QUESNELLI DISSERTATIONES IN S. LEONIS MAGNIOPERA. m
- Afrorum ad Coelestinum pauio pbst recilandis, nec- A . adeo ut canonem qrii appellationis ad transmafjna
. inon ex cariorie anlerioris synodi an. 418, qui hoc clericls proliibet, ob aliquod yerbortim discrimen seu
ibco repetilur, et similiaexliibeteiiam apud Diony- ob additamentum paulo arite iridiealuhi bis recensuerit
sium can. 125, ubi legitur : Quod si gi.eb eis provp- can. 28 et 125. Is autem, qui circaappellatione.s adee
.earidum pulaverint, non provocent nisi ad Africana ' sollicitusfuit, ut: vel pattcarum vocum rationeni ba
• ebitcilia, vel ad-primalet provinciarum suarum. Ad buerit; npn omisisset profeclo canoriem easdein ap
ir-ansmarina autein,elc.- Hic porro animadverleiidum -' peJlaiioneS'lnterdicentem episcopis, si alicubi euhi
«sl aliquarn nuitationem in repetendo hoc cahone ; nacfus fuisset, cum prseserfim nulla in liunc repetitio
- ftiisseinduciam ; iilii enim an; 418 scriplum fnit, noti caderet. Nullum Igiturcanpiifem ejusmodi retuiit,
- provocent nhi ad Africana concitia, etc. anno 419 sic quia in tof conciliis Africanis |nserlis synodo an. 419
«xpfesgum.fuitj nbnprovocent ad transmarinajudicia, nullum invenit. Si autem nulium ejnsniodi interdi-
uted adprimates, eic. Si prima leetio reterita fuisset, ctum exstitlt inter canoiies ab Aufelio in tam mujtis
additamentum sicurel de episcophsmpiusconsiitulum synodis editos, et a majoribiis etiam susceptos, qui-
esl, indicaTet smpitis cpnslitiitum fuisse ut episcopi -: bus tota Africanas Ecclesise disciplina comprehendi-
i «llaipnonprovocentnhind primates,elc.;vel ad univer- tur, quis suspieari adhuc possit hoc interdictum
ialeconcjlium;quod967 'dem essel aedeclarare trahs- - smpitis conslitutum ifuisse? Cum ergo nullus canon
-iriarina j'udicia iisdem qurique inlerdicfa fiiisSe-At ea episcoporurit lippeliaiiones ad transniarina inliibeat,
i'»erborum mulatio aliquo peculiari consilioproeteririo- . lias aulem exempla quorumdanr episcopbrum paulo
.':rem inducta videtur ne scllicel hoc addilamerilum ad anieindicatareceptas, non autem veiilas manifeslius
!, transmarinorumjudiciorum inierdictum referendum _ evincant, iilud additameritum referri neqhit ad par-
n.esset_ sed adalteram partem tanluroqua primniurnei' B lieulairi non provocent ad transmarina. Cuin porro
- coriciliorum Africoe.iiidicium(epncediturciericis,*icut episcopis sapius «onstiluti legantur Judices veJ pri-
; ipsisepiscopissa!piusconstituturhftiit.Aiite1ioc'S(;ilicet niates vel conciliurri universaie Africse, ut legereest
i tempus presbyteris post episcopi sui Judiciumprovo- :in Hipponensi an. 593^ in Carlhaginensi an. 397, ac
catio paiebat lantum ad vicinos episcopos sex/qui _inaliis synodis jure,ad ca tanluiri, sed ad primalet
' jeorum causnm lerminabant; ijnde Augpstinus-epist. LtuarumQQQprovinciarum, velad universatecdncilium,
,'«51anni 402, ,n.'. 2, scripsit: Sex episcppis, cnusqm -illud additamentum, quod his quidfemverbis subne-
" pfesb/yierilefminari conctiq.slaiul.im etf} nimijiim in - ctilurj referendum agnoscimus.
' Hipppriensi 'an, 393 et |n Cpriliaginensi ari, 397, jn • 29. Num vero quod episcopis proliibitum non fuit.
qijb Breviariura caiionuro liippppensiupi lectum et usque ad synodum anni 419 yetitum fuerit in subse-
' .cpnfirroatnm fnH.omnibps Cupv auteni ob appellaiipnem rJquenfi concilio anni circiter 425 , quo Apiarius in
.Apiarii anjjp 418 cler.icis interdicta fpisset nova crimina relapsus Faustino legato ilerum trans-
'pfflyocatio.M fransmarina, ne .illj.de lipc Judipip sijri -misso in Africam judicatus fuit, dubitare quispiam
"'.jsublajp qu(i;r,eren,ipr, tertia (jnoqije cogpitio ipsis : poierit. Etenim ea;coiieiiipr/giesmiosub Aurelio, quod
'_ .coneessa fpitpoyp jpre, et jiro" har, jjdem judices lidfeni est ac ea synodus arini circiter 425, lioc decre-
cppsiiipti .fperuot clericls, "qui sapfp.episcopis de- tum , seu potius cujusdam decreti compendium vel
greti fiierani;unde, Africajii in epjsiola ad Coslesti- tilulus recjaiur in synodo liabita a Bonifacio Cartha-
! iiuiji Ifoc,jri jiegpfip spripfa bb Jlbc npvunj depretum -giriensianno 525 : Ut nuttusad tratumarinq audeat
|apfe'ci^ricbrnm erjjjiiro, nori nec.essariam ..hs_e.ii- appcllare, Hoc tameri decretum episcbpos non com-
jJqpt (ip'pei!ationemad Jrarisniafjna, Jianc .praecjpuam'£ preliendisse tria nobis guadeni: priiiuim, quia atthuc
"faiipijfeij) affereptp.s vhm.$ ; Maxi.ne.quia unjcuique post hanc Aurelii syooduni quidam AfrJcaniepiseopi,
' .(de ijjferiprjijus aiitem clericis ipqmiriliir) conces- - neinine contradicerite, ad Romanum poniificem pro-
' gtim est, si juikio offehsu?fupfit cpgnitprum,dd epn- vocarunt, ut ex appellatione Lupicini, de qua infc-
filia"im provintim (id primaJes regpjcii) vel mwr- rius dicemus, maiiifestum est; seeundo, quia Boni-
'r#ff/c pr.ipvoictpir^ "Hois.jriuide^^ensyiniud.aji^itameiiifpjjnfacii setate noti jam erant in Africa canones Sardi-
.aceipiehdjjin.psse,"ex ipsp facto iiquet.Cum aligupt censesa , qui episcoporum appellaliones approbant;
.^fricapi canbnes repprianiurqui appeilationes, ad unde .Ferrando Carthaginensis Ecclesiaediacono sub
*"friipmarjna clericis pfojiibent, pe ununj quidem rp- -idemtempusexpresso
:
Sardicensis nomine in suum
jperirj qui pasdpmlnterdipalepiscopjs, $i,smpiuspgn- Breviarium canonum relali fuerunt. Si autem tunc
', jtitii(um fuisset, e,st plane incfpdiljije. ..-, , eraiit noli, eos eliam ab Afris receptos dubiiare noh
"28, ^e"rjp*4dJRa,snpp pmiies, ajitferiprum .^frjese :Iicet, cunj a Crato Cariliaginensi in Sardicensi con-
; sy.hbfjbruiricanpjips ajj pps peryenissfj. Eisi enini ijqn cilin flrriiali fuerint, ipsique l*atres conciliorum anp.
Ojjinia ^frjcanij epncilia cuin suis canQpibussuper- ;il8et 4I9!eum quoque Sardicensem canonem , qi-i
"
'^i.ni^cptti itfmen,e?j qna jiarie plprs hujiismodi mo- -maximedisplicebati se recepturos indicarint, si cuin
' ijijnierifa in, pfiqijisaliaponopuiij cojjectionibus serjpjo ipaliqua caihblicorum synodo reperissent, m supp-
ijieriji! iiiSfjfla,iex yprp parte id Afficanis usjta- rrius anipiadvertimus. His autem canonibus receplis,
riiihi fiicrit, .anteripruro.syriodprum cgnopes in gqjjse- Bonifncius inier canones observandos referre non
' qiieniijjiis ponpiliis repetere et confirmare, aliquqd ipoierat canonem qui appellationeg episcoporum a
Sallgpi ariliqubrpjjj canonum yesiiginm sujierestjn " Sardicensi probatas interdicerel. Hinc aulem credi-
'.syiipdis qnp"i,))abenip.s,'qi!aruni fgre caqones npn mus eum canonem non ad appellationesepisconorum,
novi sunf, sed ex apliquis conslani. Id aulenj adeo sed ad illas clericorum in Sardicensi praclermissas
certpnY psf.iii Dioiiysips Exignps, qui iij refferenda periinuisse. Neque generalis et inriefiniia vox nullus
synodp 3nnV4li) recPhsuij.pmhe.santerjpfes syiiodos quempiam moveat. Simili enim generali locutione in
subAureiiVce],ebr;itasalj ani|o393, pJures.aliquarum eadem Bonifacii synodo exprimiiur aliud decretum,
Canojiesprpeiprierit, ep qiipii ,ajj ipso vpl ip aiitcriQfi vel polius decreti compendium ex eoncilio sexlode-
synpdo jain descripfi, vej in posle.ripri describendi cimo sub Anrelio his verbis : Ad iransmarina qui pu-
, fuerajif; Nps..in,antiquissjmo riis. capituli Veronensis laveril appellnndum, a nullo inlra Africam in commu-
. inedifam synpdum Cariii.aginenspro anni 421 nacti nionemsdscipialur. Hoc cohcilium xvi esi illud liabi-
...spmiis lomp iii iiiserendapi, jn qua ne unus quidem tum ann: 418 , cujus can. 125 apud Dionysium
canon novus esl, sed omnes hic illic in conciliis jam invenilur.i Ex inlegro auiem hoc canone cognoscitur
. yuljgaiisj^ecepii ac repeiiii inyeninntur. Adde quod solas clericorum appellationes fuisse interdictas.
efiajnsi Pipnysium a repetendis iisdepj canonibus Idfemergp de canpne synpdi vigesirnae credendum
abhorrentem aliquiit rari canones fngeri.nl, cuin la- est, iicet in snmmario Boriifacii generalis formnla
, nien iji synpjjpa|ini,419, quani ex pnjposjtpsuse cpl- .aiihibiia fiierii. Tertitini perem.pioripin, ut videjur,
leciiorii inseruii_ agitaia fuerit controversia de ap- afgumeittum elicimus ex ipsa epislola Pairum Afri-
pellationibus, in recitandisomnibuscanonibusAfripa- ca.noruin ad Ccelestiiiumpapam, qua3in eadera,vige-
ni« »d sppeUsitionesperi.iDcnlibiisdiiigentissiimJS fuit; "tliua jsynodo scripta fuit. Iri liac de ^appellatiohibuB
575 BALLERINI0RUM0BSERVATI0NE5 IN DISSERT. V QUESNELL1. «7»
episcoporum et clericprum agttur, sed diverso mo.do. A"se obJigarant solum usqjie ad diJigeritioremNicaenO'
Cum de clericorum appellatipne sermo est, haj he ; fum canonum inquisifionem; adliiic ianieri in apo-
ullo modo admittantur pontificem roganl vPresbyle- stoiicaesedis observantiam eg.mdemFaustinum lega-
fprnm, inquiunl num. 3, et seguenlium cleficorumim- iuitt ut Judicera receperunt, etsolum conquesii siin»
"
saiiciiias ' eum Ccelestino quod' iile Apiarii jiatrociniurn potins
probqfefugia, sicul te dignum est, repellqf
tua quia el tinlla Pairum definiiipnehbc Eeclesimije- : 'quam judicium susceperjt, et (iefehsorismasiis (|uam
rogalum est Afficanm; quod idem est ac dicere qiiia ' Judicis personam gesserit : hac.que de causa zelo
ipsi canones a Faustirio allati ad has appeljafibnes 1jusiitioB ducti, mefas rationes frauduro et periculo-
rion pertinent. De appellationibus verp episcoporiim "rum efferenles, rogarunt pOniificemne amplius reci-
joquenles nurii. 2, non ut absolute repellantuf;, Sed "peret appeHationes ejusniodi, quaeex abusu pravp-
:
ne facilius recipiantur, efflagitant : Deprecamur ut rum in perniciem vergunt, et rie. uteretiir hujus ge>
deihceps ad vestras aures. hinc venientesinnbn facilius - nefis legationibus, quas in nulla synodo constitutas
adtnitiath, nec anobis excommunicglos cqmmuhio- - fepererant, qua.sqtie his primis exemplis male cfes-
nem ultra velilis excipere. De episcopis auteiri Jjic sisse fexpertifuerant. Obique igitnr intacthm Jus, et
sermonfein esse ostehdunt seqpentia, quibus ppst sola pericuia ac scandaja prbposit.a, ob quoe riio-
ajlegatum Nicaenoesyijpdi decretumclerich haric ratiohem deste et humiliter restilere, acejusmodi appellationes
vel tdicis iriterdicendas putarunl, V|deant qua moderatione iis
subjiciunt: Nam elside inferioribushoc de EPISCOPIS • iitendum
videtur ibi prmcaveri, quanlo magis : sit, qui hac in rp Africahis magisiris ac du-
voluii qbservdri,ne in sua prpvinciaa communionesus- - cibusgloriantiir, ac simu.lintelligant quam perperijm
pensi, a lua sanclitale prmproperevel.indebite videtin?» hanc Africanorum resistenliam solis appellationibus
tpr communionirestitui? El dein ad Clericorumappei- clericorum transferunt ad episcoporum appeliationes,
ialionem trariseunt : Presbyterpfum quoque,etp.Vubi quas ab Africanis numquam vetitas et semper rece-
particuta quoque pfoecedentianon de clericis, sed de ptas ostendimus. Sed haecobiter. Stet interim Afros
episcopis dicta fuisse cOnfirmat.Quidetauleiri hae.cdi- - episcopos restitisse quidem, sed modeste, at inlacto
versa loquendi ratio circa episeppos plericos, nisi - jure, inferionim clericorum appellatioijibus; Sardi-
'
qriia his, non yero illi interdicia Mt appellalio? Sb- ' censes autem hac canpnes statuentes de appellationibus
luiri hac pefitione, ne episcoporum provbcaitionesfa- episcoporum occasione repudiasse ex sola igno-
et
cilius adihittanlur, cum nimiaefrequentiae abusibus ; rantia, quoad meiliodurii apostolicae.delegafionis tatt-
voluerunt prospicere , turo vero eas ex Africana di- - tum; reipsa tamencum horum appeliationes admit-
sciplina permissas, elsi rariores cuperent, se tam.en terent, eosdem canones olim a majoribus suis firma-
nori prohibere indicarunl. Quod si eae ratioriesin -: tos atque suscepios , quo.ad substantiam fecepisse,
eadem epistola subjiciuntiir num. 5, quse aeque de licel per liaectempora eos inducfo praesertim Nicse-
episcopofura ac de'inferiorisestordinis clfericoruitt ap- ,'•norum nomine igriorarent.
pellalibnibns probant, aliud obiler rationes oriini- 31. Ex liis pofro evinciiiir falsitas illiiis pfolixoe
bus communes inserere, aiind est aeque pmnes abso- annotatiorfis, qua Quesnejlus caput 13 epistolse 12
iute recusare ac interdicere, quod' de splis 971 Leonis ad Mauroseb pecuiiari ndmine supposititium
clericorum appellalionibus inveniiur. Hine forle has - statuit, quia Lupicini fepiseopiAfri appellationem ad
raliones inseruerunt paragrapho ubi de clericis agunt, Romanum pontilicem pfaefert, a qua"Africanosablior-
non aulem illi ubi de episcopis, quorum provocatio: rentes ex docume.niisin Apiarii causa editis veluti
iies cum Africana disciplina' non vetaret, satis esse fj" certum traducit. Cum verd nris boc caput pmnino
putarunt, si (acilius non reciperentur. Ex hac ergo sincerum aliunde probarimus, hinc potius episcopa-
epislola novurti poiius argumenlum eruitur, quo epi- lium appellstioiiuiii dis.cipliham ab Afris haudqha-
• seoporuni appellationes ab Airicanis receptse conljr- quam repudiatam agnoscimus, cum praesertim nhila
mehtur, ;hap in re controversia excitala nbtettir , summaque
-
" eam 50. Hic porro animadversione dignam putamus | erga Leonem Romanuni pontiflcem Africanofum bb-
ratipnehi qua hi episcopi clericorum appellatio- servantia ex loto epislolaeepntextu elucescat, Caete-
nibus restiterurit. Sive acta synodi an. 419, sivefepi- rum si non hoc tempore, certe non multo post ipsi
stplae ad Bonifacium et CoeleStinumin causa Apiarii Sardicenses canones ab Africanis recepti videntur,
•cripta legantur, ne verbum quidem detegetur quo eo 973 oflod lortassis curso lemporis, sive accura-
•apostolicaesedis jus in iisdem causis in dubium vo- tius inquirentes, sive docenfibus Ronianis nos a Ni-
cetur. Onlnes rationes ad difftcultates ob locoriim coenisdistinctos, ac Sardicettsiurn nomipe a Grato
longinquitatem, ad pericula dilationum et fraudum, • Canhaginensi aliisque majoribus suis approbatos, ac
ad improborum abusus pertinent : quorum exempla in Carihaginepsi synodo ab eodem Gfato laudatos
in ipsa Apiarii appellatione demonstralum fuit. Licet tandem didicerunt. Quidquid autem de Africanis,
enim justissime deposiius ob crimiria Africanis quoad Sardicenses caiiones, quispiam exisiimet, njhil
certa, lioc tanien effugio sese protexit, ac Fau- convincitproGallis vel cseterisquiSardicerisescahones
circumyenerat, ut ejus patronus in suos codices retulerunt, ut superius ostendinius.
' stinurii legalum ila videretur,
- potius quam Judex cujus patrocinio fretus 52. Sardicensibus canonibus subjiciendse snnt sy-
nonnisi post triurh dierum disceptationem ad confesr .nu nodi Romaiiaeepisiola sub Damaso scripta ad im-
sionem criminuin compulsus fuit. Hoc lam funesto peratorem Gralianum, et ejusdem Graiiarii lex, qui-
exemplo et abusu ad zelum excitali Africani Patres, - bus episcopalium appellationnm disciplina sialuiipr,
Imjusmodiappellaliones, seu verius reproborum cle- el Gelidonii appellationis praecipua raiio ac vindicioa
<ricorum perfugia ex Africana disciplina inlerdicla ab proponuniur. Concilium Romatttim a Graiianp legem
sede omnino repellenda scripserunt. Etsi petiit, quojudiciprum ecciesiaslicorum"ordo saechla-
- aposiolica
vero id prohibuerinl Jam inde ab an. 418, niliilo la- 1ri, ut aiunt, brachio protectus adversus renitentes
men minns non solum Faustinum et duos alios lega- firmaretur ; et lniic pelitioni lex plane respondens
tos ab sede missos non repulere, sed eorum edila fuit, quae cum emenda.liorsil ac sensui confor-
- etiam apostolica
seniemiseacquiescentes Apiarium communioni mior, ex ea Romanoe synodicoe in ttnico et minus
. resiitueruht. Adeo vero apostolicam auctoritaiem in emendnto codice a Sirmbndo invenfae leclio corri-
his ipsis clericorum appellationibus venerati suni, ut genda est. Igilur in synodica Romani conci|ii'Patres
licet idem Apiarius post primam resiitutionem anni ab imperatore imprimis pelunt, n. 9, utjubere pieias
419 in nova criniina relapsus , atque idcirco deposi- veslra dignetur, quicumqilevel ejns (Damasi poniificis,
lus_ ad RomanuriipomiOcemiierum confugerii; licet -utex contextu aique. ex ipsa Graiiani lege iiquet) vel
nova delegatioFaustiiii inipsniissa fuisset eo tempore -nostrojudicio, quicalhoiici snmus, fuerit condemnaiut,
cum Jam Africani certi erant inter Nicaenosnori re- atque injutle voluerit Ecctesiamfeiinere, vel vpcatus
periri eum canonem qui pro ea fuerat producius, ac tacerdotali judicio (ex lege Graliani jegendum, ad sa-
-#rojnds ea condiiiono amplius.non lenerrinlur, gus ewdotale judicmm) mf emtmtaciain non ades$e, ten
 575 PASCII. QUESNELLI DISSERTATIONES1N S, LEONIS MAGNIOPERA.
ab illustribusviris prmfecth pratgrio ltalim vestra, sive .A sane iidem quoque codices ab eo laudati praeferunt,
a vicarioacciius ad urbem Romam venial. Cum unus sicut et codex Morbacensis, Palaiinus 574 etFossii-
esset prsefectus praeiorio Ilaliae, et plures vicarii qui tensis <jui puras Gallicanas coUectiones continent.
error esi manife- Victricium Romam vonisse, ut aliquod crimeu suSi
prsefecto prsetorio Italise suberaiii,llalim
stus in verbis prmfectis prmtorio veslrmetvi- per caluniniam iniposilum Romano in judicio purga-
cario; ac prseterea in subsequentibus deesse videtur Tet, ex S. Paulini epist. 37 ad eumdem scripta col-
membrum quod antecedentibus respondeat. Meliuset ligitur. Ea aniem Jnnoceniiidecretalis Gallicanoepi-
integrius legitur in lege ex qua hic quoque synodicse scopo normam atque aucioritalema Romana Ecclesia
texlus corrigendus, seu polius supplendus est: Aut poslulanti tradita, Galliarum Ecclesias polissimum
ab illustribus viris prmfecth prmlorioGaltim atque Ita- respicit. In hac autem cap. 5 statuilur ut majores
lim, sivea proconsulibusvel vicarih auctorilaleadhibita causae, inter qqas sane judicia de episcopismaxime
ad episcopalejudicium remitialur (quod membrum censentur, ad sedem apostolicam, sicut sunodus tta-
ad verba aniecedenlia vocatus ad sacerdotgle judi- tuit, et beata consueludoexigil, pott judicium episco-
cium relerlur, et in synodica desideralur) vet adur- pale referantur. Id appellandi, ubi quis se injusie
bemRornamsub protecutione perveniat. Haecde primoe damnaturo senserit, facullatem decernit, quam qui-
cogniiioiiis judiciis, quoad loca liomse vipiniora. Sub- dem et a Sardicensi synodo cpnstitutam, et consue-
dilurvero slalinj de iisdem jndiciis quoad loca a Ro- tudine cnnfirmatam osiendimus. Paulo ante ibidem
mnna urbe remotiora in laudata synodica, et toiidein prseceptum fuerat ut causae etiam superiorit ordinis,
fere verbis in lege : Aulsiin longinquioribut parlibus id est episcoporum, in concilio ejusdem provincise
hujusmodi emerteril qumslio,ad inetropolilani per lo- "'R terminentur; necalicui liceat a judicio episcoporum
corumjudicia deducatur examen, vel si ipse melropoli- provincialium ad alias convolare provincias, sine
tanus esl, Romam necettario, vel ad eos quos Romanus prmjudicio lamen Romanm Ecclesim, cui in omnibus
epitcoputjudicesdederil, coittenderetinc dilalione ju- causis debetreverentia custodiri; quod jus appellatio-
beatur. Cum non solum praefecto praetorio Italiae, ve- num ad hanc Eccle.-iani sartum lectuni servat.
ruro praefeclOproetnrio Gallia;, sicut et proconsuli- 34. Concludam lioc caput ecclesiastici juris Con-
bus, Hispauisescilicet et Africae, ac vicariis prsefecto- staniinopolitaui episcopi exemplo. Decretus fueratin
. rum praeceptum tradaiur, generalis utique disciplina syrmdo Cimstanlinnpolitaiia lanni 581 episcopo Con-
hac lege exponilur, quse totiiiS Occiilentis, ac nomi- siantinopoliiano honorisprimatus posl Romanum epi-
naiim Gallicanas Ecclesias speetabal. Et in locis scopum, propterea quod urbs ipsa sit junior Roma.
quidem a Rnmana urbe non vaide remotis ipsa quo- Postea episcopi hujus urbis Neclarius , S. Joannes
rumlibet episcoporuin prima cognitio vel provinciali Clirysostoiniis, Aiticus , Sisinius, et S. Proclus de
asserilur : in remotio- episcoporura causis etappellaiionibus ex variis Orieu-
synodo, vej Romano amistititribuitur
nbus autem quoad episcopos metropplitano, lis provinciis ad se delalis passim jtidicanint; quod
et subintelligitur cum suae provincioe synodo; quoad deinceps in Chalcedonensi confirmaiuin fuit can. 9
melropolitanos vero Romano pqntifici,*vel iis quos et 17. Id autero cum nullo jure per se attribui posset
idem pontifex judices delegaverit, et prsecipiiur ut episcopo Consiantinopolitaiio, qui ne meiropolitanus
si quis ad judicium vocatus adesse noluerit, sseculari quidem fuerat, sed Heracleae sulfragaueus, suffulciri
brachio coinpellatur. Tum de provocatioue a judici- et defendi coepit ex memoraio canone concilii Con-
bus primaecognitionis aildilur : Cerleti vel meiropp- siantinopolitani l, ac si primatus honoris huic sedi
litani vel cujusque atterius sacerdolis suspeclagratia vel 'G tributus, quia est nova Roina, non merum honoris
iniquitas fuerit, vel ad Romanum ponliftcem, vel ad gradum, sed eorumdem privilegiorum pariicipatio-
-concilittmcerte quindecimepiscoporumfinitimorum ei nem inferrei, uti colligitur ex Chalcedonensis concilii
liceat provocare. Duaeprovocandi seu appeliandi ra- act. 16, nec non ex ejusdem relationead S. Leonero.
tiones iudicaniur, quarum .altera ad Romanumpon- Quare sicut Romanus pontifex de episcopalium ap-
tificemcuivis libere concedilnr, sijudices primoeco- pellationum causis cognoscebat, ita etiam Constanti-
gnitionis in suspicionem veniani. Celidonio aule.m nopolitanum posse de iisdem cognoscere ex Constan-
IJilarius, qui metropolitanus ipsius non erat, el in- tinopolitanae synodi decreto judicatum fuit. Igitur
competens judicium usurpavemt, suspectus esse boc Jus Romanae sedi per haec quoque anle Leonem
potuil, necnon ejus causae minus idoneijudicari po- tempora compelens, ac prsesertim in Occidentalibus
tuerunt eliam cseteri Galliarunuepiscopi, in quos episcoporura causis frequenti usu exertum notissi-
euiinlem Hilarium maximam auctoritatemexercuisse, mum esse debuit, ut simile jus in Orientis episcopos
non taro in S. Romani Vita quam in ipsa S. Leoriis communicato sibi novae Romaehonore Constanlino-
epistola innuiiur; ac propterea vel ex hoc ad Roiha- politanus antistes exercendum putaret. Huicquidera
num pontihcem citius quam ad fmitimos Gallicanos juris praerogaiivseRomana sedes plurimum restitit,
antistiles provocare ipsi Celidonio maxime licuit. non soluin quia Constantinopolitanse syiiodi canones
Neque refert utrum is ante an post Judicium Hibirii olim nec noverat nec receperat umqiiain , verum
provocaveril. NampraHerquam quod ignotum est num etiam quia reipsa hoecsynodus nudum honoris gra-
ipsi Hilarii judicio 975 interfuerit, cerle cui licet dum post Romanum episcopum, non autem Jus ullum
ob suspicionem aiiquaro anle judicium provocare, p. Constanlinopnlitanis detulerat. Mirum vero nobis
eidem miillo raagis licet post judicium, si quoad gra- " maxime accidit, iieminem succensere Constanlinopo-
vamen antea suspicabalur, reipsa post judiciuro sibi litanis episcopis, quod Orieiualium appellationum
obvenisse compererit; qua quidem decausa appeila- Jus nullo canone ipsis Iribuium usurpaveriot solo co-
tiones eliam a judicibus, de quibus antea nulla crat loreunius canonis, qui merum honorem vindicabat,
suspicio, omni jure conceduntur. nonnullos vero usurpati Juris accusareRoroanos pon-
33. Intcr ecclesiastici juris regulas referendse sunt lifices, cum illud jus exercuere, quod ipsis antiquis
epistolse decretales Romanorum pontificuin, quas Orientalibns ac Constantinopolilanis erat certissi-
quidem Gallicanos veneratos suis colleclionibiis ca- mum, et nou lam consueludiiie quam in Sardicensi
nonum inseruisse ante Dionysium,et vim statuti ha- concilio aliisque ecclesiasiicis077 documentis aper-
bnisse apud ipsps Quesnellus faietur diss. 16 tomo tissime asseritur. Quid si non hoc solo ecclesiastico,
Illedenda, §12, et ita fateturac si secus sentire sit sed etiam divino jure appellationum causae Romanse
Apostolicmsedis auctorilaiem iotis quingenth annis ab sedi competant ? de quo exploratissime capite se-
illis ifa spretam credere, ut anle Dionysium de colli- querui statueiiir.
gendis iltis .decretisnon cogilaverinl. Et addit: At me- CAP.VII. De appetlalipnibusad Romanamsedem ex *
liora tibs ac magis religiosa de Gallicanis aliisque Ec- divinojure; el qualenusappellalionum jus in primatu
clesih erga caput ac primalem suum existimamut. Il»- radicem liabeat. — 1. Hoc pr.iicipuum-pontificiijuris
que in rem prsesentem haud omillenda est episiola fundaiiienium est, cui et consueludo et ipsuin eccle-
liino"enlii ad Victricium Rothpmageiisem, quam siasiicum jus circa appcllationes innititur; undeVa-
$77 BALLERlNlOftUMOBSERVATIONESIN DISSERT. V QUESNELLI. 578
111, in litteris adjmperatoremTheodo-. \ visum fuit ut in singulis provinciis singuli, et alii
jletitinianusinter
Uium, quae Leoninas sunt epist. 55, idem appel- rursum in majoribus dicecesibusmajorem, quam epi-
jus et ex consuetudine et a conciiiis apo- scopatus fert, lttiberent auctoritatem, vi cujus inter
iiolicaesedi iributuni hujus rei, id est priroatus, gratia caetera de episcoporum causis certa ratione acmodo
iationum
}n Flaviani causa, quse appellalionis causa fuil, ei- cognoscerent, de quibus ex jure divino solus Petrus
dem as^eruit, ut in antecedenti capite vidimus. Hinc ac successores ejus cognoscere potuissent, et hac
etiam Leo primatus jura ab Hilario violata, cum Ce- ratione, quaesane verissima est, jurisdictio Petri ac
Jidonii appellaiinni restilisse visus esi, cap. 2, episl. successorum ejus peculiaris ex institutione divina,
12, conquesius fuit. Quesnellus part. i, c. 15, dum ecclesiastica quodammodo delegatione aliis commu-
appellatiotiuin consuetudinem repudiatam probare nicata fuit. Tales suntilli qui postea patriarchse vel
Stiidet, hujus disciplinmcausam et Originemin episco- metropolitaui appellati sunt.' In hanc aulem inslitu-
palit dignitatis natufa et sacrotanclh privilegiis fun- tionem ecclesiasticam, quae proprium Petri ac suc-
datam iradit, hoc est, in jure divino, quod jus non cessorum ejus Jus aliis episcopis communicavil,, ipse
scriptum vocat. Hac in hypothesi qiioties vel antiqua procul dubio S. Petrus atit successores ejus saltem
vel recentiore disciplina episcoporum Judicia per interpretalive, ut ita dicam, consensisse credendi
appellationem ad sedem apostolicam delata fuere, sunt; nemo enim alius per se ea jurisdictione expers
divinum episcopalis dignitalis jus violatum fuisset. illain poluisset in quempiam transferre eo inscio vel
Quis lanium conimentiim in animum usquam indu- invito, qoi eamdem solus non humano, sed divino
cet? Interest igitur non miuimum poniificium jus jure obiinebat. Vulgata est enim illa juris regula :
circa appellationes e divini juris primatu dimanans , Nemo potesl plus juris trantferre in alium quam sibi
cxplicare et cqtislituere, ne qua injuria episcopalibus " compeleredignotcatur. Quod si apostoli pro extraor-
judiciis exinde illata credatur. Idem Quesneliits lioc dinario apostolalus jure in univefsam Ecclesiam,
ipsum aliquando pervidit; nam dissert. 16, quam quod iu episcopos successores non iransivit, supra
tomo III inseremus, § 14, n. 4, aperle declarat, Gal- amistites ipsos jurisdiciionem habenles potuerunt
licanos, cum appellationes receperunt, respexissead quibusdam eamdem commnnicare, eamque proeterea
primatus pontificiidignitalem,ac potenliorem, ul lre- aliquibus majoruro sediuin episcopis reipsa comrau-
nceut loquiiur, principalitatem. Jam in canonibus Ec- nicasse proe-umantur, cum cotnmunicassent jurisdi-
clesiseAfricansecommunis illa regula inseritur can. ctionem , quaejure ordinario ac divino soli Petro ac
15 apud Dionysium, ul a quibuscumquejudicibus ec- successoribus ejus competebat, non sine interpreta-
elesiaslichad alios judices ecclesiasticos,ubi est major tivo saltein isiorujji consensu eam comnuinicasse di-'
auctorilas, provocare liceal. Hinc appellationis jus ad cendi essent, vel saltem sine ipsorum praejudicio,ne
Romanum pontificem in tota Ecclesia negari neqtiit jurisdictio quoeordinario et divino jure ad ipsos per-
llisi ab eo qui majorem auctoritatem supra quaslihet• tiuel delrimenluui caperet.
totius orbis Ecclesias eidem summo pontilici negare 4. Hanc auiem patriarcharnm ac melropolitarum
cum Ii.crelicis et scliismaticis audeat. Haec autem jurisdictiouem conciliorum canones subinde appro-
rriajor auctoritas primalui seu potenliori principatitati barunt, vel certis finibus, prout necessitas vel utilitas
rcferenda est. Qualenus vero lioc appellationuui jus flagitabat, coercuere : initio vero pluribus in locis
e pontificio primatu, ac proinde ex divino jure di- immemorabili tantuni consueiudine cerius modus
manet, ut facilius acrectius intelligamus, in primi- viguil, certique fmes fuerunt proescripti,qui pro lege
geniam ecclesiaslica)jurisdictionis originem paulis- lfj habebantur, et in canonibns confirmali inveniuntur.
per inlendendus est animus; et quidaChrislo circa Quidquid autem sive canones sive consuetudo circa
poriliGcum Romanorum jus supra episcopos fuerit hanc jurisdiclionem patriarchis aut metropolitis at-
institutum, ante est perspiciendum; neque enim jura tribuit, cum juris sit et instiiutionis merae ecclesia-
melius quam ex ipsa instiiutione et origine cognosci sticae, primigenio et divino Petri ac Romanorum
possunt. poutilirum juri prsejudicare non potuit : quidquid
2. Orones apostolos inter se divina cnnstilutione enim ecclesiastici, imnio et aposlolici juris est, juri
fuisse aequales, mio Petro excepto, qui Chrisio defe- divino ne tantillum quidem decerpere potest. Quse-
rente nmi meri ordinis, sed peculiaris jurisdictionis cumqtie ergo ecclesiastica vel etiam apostolica aucto-
primaium supra omnes obtinuit, ac propterea nemi- rilate instiluia fuerit patriarcharum aut metropolita-
nem cseterorum apostolorum ex divino jure habuisse rum jurisdiclio in episcoporuui causis, salva semper
supra alios jurisdictionem, solum autem Petrum eo- intelligenda esl Roroanoruiu poniificum divini juris
dem jure divino eam habuisse, inter caiholicos con- auctoritas; adeo ul sicut anle eam insiituiionem ec-
venit. Cum porro eodem jure apostolis episcopi suc- clesiasticam isti ex divino jure poterant de causis
ce;serint, nee tameii majorem praeillisjurisdictionem, episcoporum cognoscere ipsa cognilione prima, ita
Christo insiiliiente, sint consecuti.Petro autem suc- post eam instituiionein scque pro suo jure possint.
cesserit Romanus pontifex , et cum eadem primatus Q»ire nec canones nec consuetiido, sicm necaposloli
jurisdictione successerit, consequeiis fit nullum epi- ipsi potuerunt eflicere ut Romani pontifices, qui soli
scoporum nisi solum Romanum poutificem jure di- sunt immediati episcoporum superiores jure divino,
vino supra alios episcopos jurisdictionem accepisse. .^ eadem immediata jurisdiclione in episcopos non gau-
Ad hanc autem jurisdictionem supra episcopos per-' " deant, quaeex divino jure descendil, nec ut ad ipsos
linel causas episcoporum cognoscere et judicare; id eodera jure non pertineat ipsa episcopalium causa-
enim jurisdiclionis esl, quae superiori tanlummodo rum prima cognitio, si eam, aliis licet ecclesiastica
competit. lgiiur ex Cliristi inslitulioneacdivinojure inslitulione comuiunicatani, ex eodem jure ad se re-
nemo singulorum episcoporum de aliorum episcopo- vocare crediderint expedire. Nec si id facerent, alie-
rum causis potest cognoscere et judicare; Romanus nura jus arripere, et patriarcbarum vel metrojioli-
autem potesi : unde Valentinianus in laudata epist. tarum jurisdictionem per injuriam usurpare el iu-
55 ad Theodosium inier priroatus pontificiijura re- fringere, sed proprium jus sibi divina instilulioiie
tulit generalem potestatemde fide et sacerdolibus(id competens repetere et exercere dicendi essent. Hinc
estepiscopis) judicare. nullius quidem injuriae in Gallicanorum antistitum
3. Hinc quidem nuili patriarchse, melropolitse nulli privilegia accusari poiest Patroclus Arelatensis, cum
jure divinb instiluti sunt, quibus hsec jurisdictio eo- Proculi Massiliensis, aut Hilarii Narboneusis causam
dem jure, tribuatur; sed omnes ecclesiaslicoeinsti- in prima cognitione ad apostolicam sedem detulit;
tutioni 979 sicuti originem, ita et auclorilaiem re- nec in ea re usurpati juris notari queuut Zosimi de-
ferunt. Cumenim Pelrus ejusque successores Romani creta, quae adversus Proculum pro Arelaiensis Jure
pontifices nec ubique praestoesse, nec omnibus om- edita, ipse Quesnellus pan. n, c. 4, veluli aequissima
nium episcoporura causis pro suo jurepossent ubique vindicare sludet. Simililer reprehendi nequeunt Va-
«pportune prospicere, ccclesiastica institutione pro- lentinae Ecclesiae clerici. cum Maxirai episcopi cau-
 S7d PASCH. QUESNELLI DISSERTATIONESIN S. tEONIS MAGNIOPERA. 580
sam ad Bonuacium papam lmmediate coguoscendam A atque consuetudmes Bccjesiarum, quae sunt mstitu-
detulere. I tionis ecclesiasticae, in hanc rem alferret ac propu-
5. Posset quidem iioiiRullisin circumslantiis con- : gnaref, djyinoe instilutioni, cui jus ppniiJicium,mni-
teridi hanc primigenii juris revocalionein, si qua ino- . titur.contrairet; immo pugnarefetiam adversus Spsos
lita in protihciis Judiciorum forma abojeretur, non , canones,, qui haiic supreinam diyinse iiisiiiutionis Ju-
expedire,. eo quod plura :exinde incommoda aut :; risdictipnemicqnfirmaruntsaepissittife,etsalvainsem-
scaudala seijuereniur, quaeex naturali ac divina lege per m quibusqiie ecciesiastici.ssanctibnibus volueruiit
impediendasunt, et.ut iinpedirentur quidem, ea ec- .; inieiiigi. Injurioe quoque .debferet accussre jpsam
: clesiastica 981 instiluiione provisum fuit; ita ut .• Trideiilihani synodum, quae hanc primam de gravio-
lianc jnsliiuiioneui licel ecclesiaslicam iriimtifare et ribus episcoporum causis _cognjtioriem. Romano pori-
delerfe pro repetendo pfihiigenio licet divino jure, sit lifici asseruit sess. 13, c.^,;et sess.- 24, c. S.,Ratio-,.
1 ea in hypbiliesLpluribus incommodis et scandalis : nes quibus hoecfeseryatlo expedlre dicenda sif, Iiic
viamfaperirejaG polesiaiem divirii juris velle exerere , inquirendae riioii sunt; de soio enim poniiflcio jure
et exercere iri destructionein Ecclesise, cum in sedifi- npbis est quacstio.
cationem tantummodo collata fuerit. At aliud est 7. Hoc aulem ioco prseiefiri nequit Quesneili au- ,
quaerere num quid expediat yel Jiceat; aliud vero.ne- dacia, cum part. i, c_,^.,:..Gafiicanisepiscopis Arela-
gare pbtesia"iemet jus ipsum. quod instiiutione dn ? lenBiadliaerentibiiSsiiccenset, quoduna cum Vien-
viua certum sit,_ «l alieni juris usurpationem crinji- nensi episcopo conifoversiam de Jure nietropolitjco
nari. Qui de primo solura dispulat, si non passione sub Ravennio renatam S. Lepnis judicio subjece-
vel praejudicio aliquo. Sed zelo ac verilate ducalur, T, rinu Eodem quoque nomine Patrocluiri Arelaienseai
soliusque boni publici iniuiiu agat_ nlscandala impe- \- reprehendit 983 .caP-:^<IU' °b similem.coiitfo.yer--|
diat-, el raiiones in iianc rem opportunas qnibuscuin- siam Zosjmunradiit. .ftjoieste iiimium ferf bic scrl-
que potest viribus (debita semper observautia et i, ptor, Gaiiicanas causas ad apostoiicam sedein diju- '
moderalione servata) urgeat atque pronioyeat, qui- dicandas deferri: adeo ut si ipse S. Trophimus pri-
bus institutionem ecclesiasticam consuetudine firma- iiiiis episcopus Arelatensis ab_eadeni apostolica sede
tam sartaru lectaiu servandam, a novilate auiem in- ; missus in Gallias, pbortjs aliquot inler episcopos
ducenda abstinendum esse suadeal; at nihil laroen , dissidiis,;,hoee ad; Rbmarium pohlificem, reiuijsset,
opponat quod, ipsain ponlificiam certeque diyinam,-, dubiiare Jiceat num aliquid etiarii reprfeliensipniset- [
institulionerii feriat, noii solum niliil peccaveril, ve- , querelaium sparsisset advefsus, eumdein S. Trophi-
rhrii etiam sancle et laudabiliter faciet. Ita nemo est , inum, quasi lipc exemplo Gallicahis Ecclesiis proe-
qui non plurimuin commendet S. Bernardum, ctiin Judicium creassei. Non guerifur qiiod ea.causaante
monasterioriim exempliones ab episcoporum jure ; Leonem el Zosiinum in Taui incnsi concilio episcopo-
sola ambitione quoesitas, et nullo communis utililatis, , rum italorum exalnini subjecta fuerit, tamefsi ilii
intaitu, sed pro officiorumroagniiudine, vcl solo ppn- ' Ilali episcopi nullo proprio jure Gaiiicanis praeessent,
tificis arbitrib concessas reprehendit, ab eisque ia Solips Roniani episcopi, qui iu lotam Ecclesiam, ac
postertira coiicedendis Eugeniuro III deterrere cona- prsesertim in Gallicanas aRomana immediate diiha-
tus est,.non ea tamen de causa quod liaecconcessio; ;" nantes gurisdictionem iiabet, judiciuni refugit, ac
pontificiam auctoritatem excederet» ,et episcoporum GaUicanos hoc Iribunai adeuntes niaximi praejudicii
jus invaderef aC per iiijuriam violaret;: sed quia oppq- auctores iraducit, iiilarium bmnibus imitandum pro-
nebatur rationi ac justiliae late sumptse_,quaeamhi- Q ponif, ,qui ad Leoneiii profectus, pafam denuniidvitse
tionem et vitia foverfevetat, atque scandalis exinde adeficia, non ad cqusam venisse,proleslandi ordine,
mananlibus adiluin occludere Jubeu Sic faclitando,: ngn accusqndi, qum acla eranl suggerere: Ifa solius
inquitad Eugeniuin ponlifieem (L»i. m de Cpntid. liilarii exeriiplutti suo niodq-expiicatumcseterispras-
c;A,n. 4), pfobalisvoshabereplenitudinem polestalhi ferendiim puta.t. Coiisuemditiem.el canones ingerit,
sedjusiilim forte non ita, Facitit hoc qtiia poleslit; ac si consueludo et canones pro Roiriano jure nou
tedtitrum et debeatis, qumsiio eti; ei in hoc explican- probareni, vel divinuiii aposlolicpesedisjus ullis ca-
do pluribus prosequitur. Vidcs liic indicatam dis- nonibus aut consiietudiiiiljusinfirmari seu deieri po-
tinclionera poleslatis seu juiis j ^juod non ybcatur in lueril.; Multo auiem mirabilior est hsec Qiiesnelfi
dubiUmj imino plane asseriturj et exsecutionis (eo querela, cum controversia inter. Vieiinensera ei Are-
quod iioii expediat) illicitae; iu qua, una demou-, laieusein ejusmodi esset, quae nec a Gailicanis epi-
strandasine IsesiorieJuris ae potesiatis insistiiur. Nec: scbpis, nec ab Iialjs Taurinensis concilii Patribus
dissimiiiter idem doctor libi in de Consid. ad eum- deliiiiri aut componi potuerit. Num perpetuo debebaf
dfeiuEugenium , c. 2, et epist. 178. adImiocenlium ebuilire ac episcopos in partes discindere, ne ad
II, cum appellationibus ad sedem, aposiplicam sese Romariiim tribunai dererretur? Zosimus quidem
oppbsuil, in abusibus el scandalis exinde enascenti- agfentePairoclo adjudic.avitillam Arelatensi. At Zo-
ljus iustitit, seu in co quod expediret_intactoseinpcr simi senientia, quam subreptio extorserat (ut proba-
Jttre, quod ex primalu dimanare professus est. Ap- bimus pan. n, c. 2), per Bonifaciumsaltem quoad
peltalv.r de iblo mtindo ad le, Id quidem in ttsiimo- Narbonensem .uietropplim emendala, quoad Vien-
nium tingularis primalut lui. Attu,ti sapitj non pri- n nensis quoque jusinfirmata credi pofuit. Hinc auifem
tnalu gaudebis. sed fruclu, etc. .•." -cuni eadem coutipversia sub Leotte revixerit, ad
6. Sihac eadem methodo atqiie moderatiorte ute- , quem coiifiigiendum erat nisi adeam sedein quse
rentur, quicumque;pro suarum regionum corisuetur- anlea de eadem causa cognoverat atque decreverat?
dinibus am inStitutis vcierum caiionuiu conservandis Neque vero S. Leo.,.cum Ravemiii ordinaiioneni ap-
disputant,nihil essel ciiriiinahduro. At sia quoestione probavit, quidquam de ea controversia pro Arela-
ulftim expediamc fieri debeatj quaeuua in rebus ejus- lensi decidere voluit. Solum enim ipso factb appro-
modi Jocum habere potest^ transeant ;ad liegandam bavii Arelaiensem episcopum meiropolitam esse a
vel iri dublum revocandam jurisdiclionem .pontifi- Viennensi dislinctum; nihil auiem de peculiari_ et,
ciam, quae certissima est ex ipso divino jure ,•noiiiie ut ita dicamus, individuo Viennensis aut Aielatensis
aperta perversio et injtiriosa ac injusia dispulatio jure constituit. Cuih porro ea occasione episcopi apud
erit? Ita si dfeprima: episcbpalium icausarum cogni-: Leonem egerint etiam de confirmandis peculiaiibus
tione apostolicse sedi reseryanda,ajgeretur,:quii-alio- prserogativisArelatensi spdi aRomanaconcessis, "uti,
rniri Judicum,:ubi alia discipliria:viget,Jurisdiclioiieniii eratjus formatarum et indicendarum synodorum ex
hac pervefsa et falsa ratione Vhidicandam putarelj universis Gallis, nonne hac praesertiro in re si quid
et idcirco pontifices alieni juiis usurpalores traduce-- dhbii inciderat, justum erat ipsum privilegiorum,
ret, pro viiidicandb illorum jure ecclesiastico indris- fontehi adire, utex certa cbntirmaiione oinnis dubi-
Lium et altius pontilicum Jus a divina instinuione talio tolieretur ? Quid praejudiciili.isin rebus Quesiiel-
manansiadorireiur aiqiie violaret; et ?dum.'caiiohesi' lus coiiiniiniscitui ?.NUIII praejudicio:esse,polest,, in .
581 BALLERINIORUMOBSERYATIONESJNDISSJiRT. V .QUESNELLj, ,, Sgj
controversiis et ambigiiitatilras de jurisdiclione ec-. A peratores iis legibus non sibi adepierunt jus,. quoil
elfesiastica ittiferGallicahos exbriis ab ea sede seri^' sllii feompeiebat.easileiiixausas cbgiiosceridi ptr.Sis
tfeiitiain quaerere, h qua omhis GalliCaharuriiEcclfe-' ribipahique essertl, ita iiec laudati Paires ffebitaiis
siarum jurisdictio originem ducit? Neque jlis ob S.: vferbiseam jUrisdlefiOiifeln pofltifibidehggfiruitt.qfiaih:
Tiophimi hotiorefii bliiti qilaesiftimingfer&ttir. N iiih-v eldetti cotttfieiere ceftissime CbghbScebaiit;Quod' s!
quid ettim hofior SwTrbphimi, qui iri GSlliaSaRo-' ribhnullis iri locis ipsain JiiriSdiciibrieilialiquaffenuS
mana sede missiis, oinnem juriSdiclibnem ab eadeiri pefsffittxisse vidfentiif, ribvuriinbfl eitf ih dispitiaiiB-
aceepit, in eo colloeandtis fest, iit jtis ejtisdeth sedi^ riis ihstii aliqua vferbafexcidefe qttafeaiiqdaiitb eide-
successores ejus haudquaquam aghoscant, fet sih feii' diiiit, fethiinis probant quatii debferfettt,et qham ipsi
quasi suis juribus pfefriiciosdmiixime CaVeafaj?Noririfj: vellent " a quibus illa adhibfeiifiir.
haec Vel suspicari solius borairiis eSsfejpotest, (itii bb 11. Oppbnit QiiesnelluS patijb pOst iiiiliurii c. 14,'
iufensutn in RomanbShbntificfesanimtim riiiiittsrfecte ' illa Africariorum,'seu Cyjjfiarii ih libro de Uiiitdtg
judicel? Sed redeamtis itt viam. ECclesiae: Ephcbptituhl untini essi aiqiie iridivisuiHi
8. Licet abtem iil re praBsehlihbu agatiir de priiri» cujusasingulit iti tolidtiin pafstetieluf; ac raOxlrariS-
episCopalium catisafiitti cogriiiibrife, de qiia paiicS; ieiiS ad formam judifciofriin'et a^peliiltirihUihiri pfb-
qusedam atligimus, iiemo taitleri noii Videt, hiec Sl VinciiSsilbdit : Si qtiis seciis fecissei; eitid eklrdhegi
plurimum Valeritih qtiiestibnfedft pritiia earumdem judices Vellel per tippelldiibnislibellum pPhfUgefd,U
causariiiti cogriitiotie,ifi qusestibriede appellatiohiBuS' ephcbpoftitri cbriCbrdidriicbhterentemibliidefi iihiia-:
valefe iriulto iriagis. Si febihiRotflahbs pontifex ra* teihquescindere mefitbpuiabaluf. Alia Cypiiarii vefbi
liorie primatus fexdiviiib jttre pblesl itnittediatfejudi- R reSpicit ex epist. 55. Vbiuhi quideiri est, qubd pfiifib
care dfe episcopOrhmcausis ipsa cognitiohe prima , **lbCbscripsit Cypfianus, epiicbpattiiiiuittiihesse cujui
mttlto magis polerit itt Causis appeilatiofiurii, qttae asinguih in solidumptirs teiietur, At Ciiriia Rbmaho
post judifciiimpatriarciiarnin aut meiropblitaruin iif pbhtificfe fea pars teriealUf exclugis reliqdis, iri qiia
synodis pfbviriciartihi ad supefibfem ipso jure defd-; pfitiiatus hbh brdihis, sfed pfafecipiiaijurisdicfloiiis
runtiir, qualfeitisiipra patriarclias et itielrbpblitas et sifus est, Iiec id riegetur a Cypfiano, qui eiiihdgiii
supra ipsaS prbviriciales syriodos fesseRofiiahufiiari* pfimatuih pluribus StMuit; 6um ilfegafiiieqilil quiii:
listiterii caihblicbrum tiemb duhitat. Qubd si itt qui- ej'usdem primatus cattsa sitpfa Oriiries.episcopbsdi-
busdam rfegibnibuSpraesfertima Rornana Sede reiribr virio jure pares Jurisdiclionfehi obiirifeaf, tuiri tifegafi
tte aritiquo iisti fecfeptuirifuit bt liae qttbqiie cahsaj a cbhsequfeUtferrieqtiitquin ebdfeihJrife pbssit de iis*
finiiimis episfeojiisvfelh pleriibri sytibdo ebgnoscahtuf: deiu Judicare sive in prima sive ih seciirida dogrik
ac tfefiriinentur, id ecclesiauica pariter insiituiioiiri tiorife; fefappellatio ad ipstiiii dici nOri potfe^lap^pel-
985 foil iriduetum, ttbii aliquo (jeculiari Jiife, qudd lalio ad exirancum jiidicem, ciii jus rioii cbriipetati
sive fihifimis episcbpls, sivfeplfeiiioricbttcilio diviri^ Ula pbrro, ephcoporumconcordiqmcohmfeniemiolli-
instiltitiohfecbttibeifefet,sed bb fexl>fedieridutfi faciliiis: defe, si fexinlegrb Cyprianl textu shriiafttur, si pbii-
et celerius negotittth et ne' ob longirtquitatem ititife^ tificia jure pfoscihdendo alieriissima cbghbsCefltuf.
rutn ac diffieilem tfadticlibneiri tesiiuiri riibraeinrie- Dfescliismaiicis eniiri, qui boiidefijfialiRbihaiti Cbri-
cterehtUf lorigibrfes, quibtiS sc&iidaja dihlius vige- ftigefant, rit schismati jiatfoeiriittriiquseffefeiit, aii :
rfent, el subreptiones atit bbreptiOrifesFacile irrepei: Opbrlet eOsquibus prcesumus,nbh CirctiiticUfsare,hit
reiit. Igituf in hoc pafitef, si fes ila feMt, agi pbifefit epitcoporum cohcbrdiaih cbhdsferiiemsua subdblti dc
eo hoiriihe quod iibn eipediat libvitaterii 'iriducere Qfdllaci iemeritaie Collidefe; qiiae iioii in Censurahi
(riam ipsa quidehi mulatip consuetudihis, iit notavit pontificii jttris, sed iii detestafioiiem sOliiistfemfefi-;
AuguSiinilsepisi. 118, elittiit qum ttdjuvat tilititaie, . tatiS Iiominum perfidoruifl, qQi Cornelium bapaiifl
nbvilale perlurbat), fibii vfefb tjbbd jufisdictib pontif cum Cypriaiio cohaerehiemdblo inaio 987 ^1falla-
ficibns desit.Et siquidem hsecjdiisdiciioih fejusmbdi ciis.disjungere nitebahtuf, ab ebdfeih pfoducts fel
causis vocarfeturitt dubiuiii pfsetexth cbfisbelhdittiS cohtextu liquet. His igitiir et similibus teslinioriiis'
atit caiioritim; COnsuetUdbCt caiibhfeSper Stimmtrin oihiSsiS,qua; ad perstririgferidumjiis poritiflciiiihpef-
abusuiri pracferenturdivihb ac cerio Juri RomaiiOriim peram traducunluf, feOfuhidbctissilfiorUiilsatiCtiSsI-'
potiiificum, ctii omtie hiiihanum Jus cedat hecessfe riiorumque pohtificurii aiictbfitas setjlieridaerit, qUi
est. ' idem jus certis pfineipiisfuituiiiasseriifefuht; Vel ad
9. ldem dicatur de caribriibtisSafdicerisibus, qui! sumihuni, ribi cirCUinstaiuiseyideaiitUr postulafb,
catisas appellationuin episcbporum a Roniano pbnti- irisistenduro erit exemplo S. Befhardi, qui Jus poii-.
fiCeper delegatos in provincia Judices, vel per lega- tiliciuin profereiis, pro solo publido bbftb fet fepiscb-i
turil in eam missum cogriosceridasinnuunt. Id eriirh. porum jure ex iricoiiiniodis Slias pfOdeuiiiibUsciifif
similiter illud respicit, qttbd credebatur magis expe- riioderamine et obsefvantia apostoiicae sedidebita
dife, rionvero qriod ponliflciumjtts hbc liiriite cir^ dimicavit. Haec ooqiiissiitiaffegula festde ejusmodi
cumscfiptuin putarfetiif; uridfecafl. 4 ejiisdem syiibdr cohtroversia dissereridi, qhaiil qui iioii pfobe tenet,
meriibraiuur causaeepiscopales agendae in iirbeRohia et cbnsuetudiiiis aut canonuni iii prbviiiciis iecepto-
ei injudicio Romani ephcopi deiefmindndm.Similiief' ruih nottiine advfersusJus pontiflcitim circa appella-
cum Africani episcbpi in Iitteris ad Ccelestiimm in^ , tibnes disptitat, divinse iiislilutibhis jufisdictioiiem
sliterunt ritde appellatibhibUsJudicium fferfetufiri J^pcrperaro impetit,' et maghb eliahi cuhi scahdaio,
Africa, pro suaruni Ecclesiarum disciplina, quarri: quod ab iiripetito pfiihatiis jtife sepafari iioii poteSl.
utilioreui exist"uttabant; feiirienda iaborarufit-; tinde, : 12. Hacterius pfopbsila dfeappenatiqriujiiJure a'd;
dillicultaies ejusmodi Jiidiclofttiii(si fextra Africahi' ea quaein re prSeserttiagenda iwai siilficiuhi; nfeque!
inslitiiaritur) pravoruiri imprbba refugia, dolbs, ac; eiiiih hanc coniroversiairi agitatam a ihujtis pleriis-
subrepiibnes facile irffepentes exposttefe; quse ad id; sime ad incudem revocare, nec Ofhniiiet sirigula quaj'
quod expedil pertinettt: Iiihil auteiii' impetiverulit ih eam incidunt expehdefe cbrisiliuhi fuif, sed ea'
pontificiumjus, qubd toto hoc in negotio ' intactuni' laritiim fexiudedelibafe el pfbpbiierfe,qtiaepriiicipii'
eos reliqqisse satiS cblligitiir ex capilfe antecedfettti loco essfe qpeant, ut ^riid in appylatiqtie Celidbhii
num. 30.'. sentiendum sit dijudicafe "pbssinius.Ilhijiie til paiicis
10. IhgferitQueshfelluSSUblinfem c. 16, illa eo-. toiani lianc disputatiohem pefstfingaihus, (jueshel-
rumdejirAfrieannrum et alia similia Cypriani verba, lus cum causam de Celidoiiii appellatibhe c. ll ag-
quibtis negoiiqqumcumqueiii suis locis, ubi orla suht, gressus est, meraoi fabti quiestiorieih Vferbispropo-
jinienda, et catitat illic aiidiri tibi crimen esi admis-', suif,el quid pfer fealehijib!vi'in Gallia bbtiriUefitsesfe
sum, jusluin et ratibnabilc dicitur.Idipsurii eliahl' expeiisuriim pfaiiuiit. Al ciiin lioc ficluiriinvoiveret
staiuerriiii imperatores Valehtitiiaiius fet Valerisleg.:; cpiisueiudiiifein et ca-:ibiiesiii Galiia feceptos, ex
10 et 13, Cbd. Theod. de Actusat. et Iuscripiionibii's'J[ qtjibus solis jus appellaiiohhiH Leoui coiiipetferejio'-
Id aUlfemrespicitsoluiii qttbd expbdit; et Sictit liii'-,? tuisse pfrrsumfisii, rfeipsi ih quasstioiie lacli juiii
885 PASCH. QUESNELLI DISSERTATIONESIN S. LEONIS MAGNIOPERA, 884
implicuit, ei negatis pro appellatione A J credantur, in his tamen se moderate defehdisse, ne
elidonii consuetudine atque canonibus, Leoneoi pro placando Leone magis magisque irritaret, indu-
Suaestionem
nullo Jure de ea cognovisse, novumque jus in Galliis bium videtur.
hac cognitione siuduisse sibi comparare ostendere 14. In tanla gestorum obscurilate, dum jus ponti-
voluit, uti c. 4 recitatis ejus verbis demonsiralirai ficis non negetur, reprehendere, quidem nolumus, qui
fuit. Nos vero tum cbnsuetudinem tum canones ap- S. Hilarium moderate vindicare sludenl; ac saiios
pellationum jus in episcopalihus causis apostolicse credimus judicium Deo reservare, quam lemere ali-
sedi tribuere duobus antecedfentibuscapitibus osten- quid definire; quod consilium idem uuctor Viise Hi-
dimus. Id autem juris quatenus in prserogativa pri- larii proposuit scribens : Tanlorum virorum Leonis et
matus fundelnr, et e Jure divino descendat, hoc ca- Hiiarii prcesertimjam ad supernam gratiam vocalorum
pite satis explicasse et conslituisse nobis videmur. nec in narraiione audeo judicia ventilare. Quesuelius
Igitur cum S- Leo, reniiente licet S. Hilario Arela- vero omnino coarguendus, qui cumviiHlicancluiiisum-
tensi, judicavit Celidonii causam, non Hiiarius pfo-. psit S. Hilarium, ita vindicandum puiavil, ul non
consueiudine, nec pro canonibns in Gallia receptis solum accusarit Leonem, sed ipsum pontificium jus
pugnavii, nec Leo conlra consuetuilinem atque ca- ab Hilario jure impetitum prsetulerit.
nones quidquam gessit, uti Quesiiellus contendit; CAP.VIII. Duo Leoni objecta in Celidonii negotio
sed potius Hilarius, si iiuic judicio uti incpmpetenli refelluntur. — 1. Observationes in primam parlem
restitisset, coiisuetudhfi et canonibns receptis sese non concltidemus nisi prius ditas gravissimas crimi-
opposuisset, immo etiam divinum primatus jus im- nationes diluamus, quibus Quesnellus in fine capitis
petisse Leoni videri potuil; hic autem in ea causa _. ullimi parlis priinse Leonem noiare ausus est. Pri-
judicans fecii qiiod poterat jure facere tura ex con-.' "mum eum accusat quod Celidonium .communionis
sueiudine tuin ex regulis canonum, ac prae>erlimex suaeparlicipem faciens, sacris altaribus inieressepas-
prarogativa primatus. Cum vero in Hilario tiiijus sus esl, anlequamcausmejus examende twvoinstilue-
consuetudiiiis, canonum el diyini juris ignorantiam retur; quod pluribus canonibus vetilum prodit. De
et mulio mirius contemptum nequeamus credere, ne Celidooio scilicel interpretandum credit eum locum
maximam ipsi injuriam appingamus, eum Romano Vitse Hilarii c. 17, quo bic coram Leone questtis est
Juclicio in Celidonii cansa ea ratione repugnasse, aliquos apud Galtias publicam merilo excepissesenten-
quod in Leone jus appellalionum 'non agnosceret, tiam, et in Urbesacris altaribus interesse.At in primis
baudquaquam pulamus. de iegiiima sentemia a legitimojudice edita canones
13. Alia igiiur de causa eum restitisse credimus, lOquuniur. Sententiam autem Hilarii in Celidonium
quod sciltcei hanc causam Komic cognosci ac judi- ab iiicompetenii judice latam vidimus ; unde Celido-
cari non crederet expedire. Quo nomine si circum- niumincompetenierdepositumValeiilinianustradidit.
sianiioe id.postulare videbanlur, potuit quidem sese Sententiam autem ejusmodi manifeste nullam et irri-
modeste oppunere, et causas proferre, ita ut pontifi- tam qui canones sefvaiidam tradidere ?
cium jus intaclum relinqueret. Num vero liac mode- 2. Deinde canones qui allegantur, cum excommu-
ratione usus sit, facti quaeslio est valde obscura, eo nicatos ab aliis recipi vetaut, a legitimae appellatio-
quod explorata docuroenta, quse totius dissidii cir- nis circiimstantiis praescindunt, et num idipsuin hoc
cumslanlias iiidicenl, iieqnaquam suppetant. Auctor quoque interposit;c appellationis casu servandum sit,
ViiseHilarii moderaiionem et oiiservantiam tota nar- nullo indicio signiflcant. Appellatiouemquidem legi-
ratione reprsesentat, nec in ejus ad Leonem allocu- (C lirae inierpositaui, nisi quid speciatim excipiatur,
tione, quam c. 17 describit, ullum verbuin est quod senteniise effeclum suspendere, generalis ac notis-
dissidium proelerat circa jus poniiliciura, immo Hi- sima regula cst, quam idem Quesnellus profitetur
larium pontilicio juri deferemem satis indicat iilis disserl. 8, n. 1. IJutroveiocum in Sardicensi concilio
verbis, quibus eum protestatum scribit, si Leo aliud sermo e.-set de casu appellaiionis ad Romanum pon-
velit, nimirum si velit causam delinire, se nonfuiu- tificem ab eo interpositie qui depositus liierat.decre-
rum molestum; quseobsequentem auiiiium etjusnon tum fuit can. 4 ut appellatione pendente millus in
inficianlem exhibent. Virluti quidem et constamiae locuni ejns ordineiur; quod sane depositionis effe-
Ililarii ascribil quod, dum Romae suum judicium ctiitii ipsa appellatione suspettsiun prsesumit; unius
circa Celidonium defendit, solus tantostuslinuit, quod enim episcopilegitimadeposiiioalteriusordinatiouem
nequaquamminanies expavil, quodinquirentesedocuii, inferebat. Si autein deposiiionis eflectus suspenden-
qupd allercanies vicit, quod poteniibus non cessii, dus erat quoaid oidinaiionem alterius, cousequens
quod... commuriionisum, quem cum laniis viris dam- videbatur quod ipsa depositio Iiaberetur suspensa,
naveral, cohjungi nullalenus acquievil, quod quos ifa m ille adliuc episcopushabeudus esset, quoad ipsius
rgtionenon flexerat, credidil relinquendbs; sed 989 causa novo judicio determinaietur. Hinc forle in eo-
haec nimis generalia sunt, ex quibus num disputando dem canone ejusmodiepiscopus non absolule depositus
modum tenuerlt ejus tantura quod expediret, an vero dicilur, seii qui videiur esse depositus,ac si per appel-
in hoc ferventius agenti aliqua exciderint, nuaevideri lationem etfeclu suspensivo in episcopatus gradu
possent ipsum jus 1'erire, colligi nequit. Econlra in- persisteret, et coinmutiione episcopali, seu in gradu
solcmibus et arrogantibus verbis Hilarium tisum,-rv episcopi recipi posset praeseriim ab eo ad quem ap-
quibus ipsius beati Petri reverentiam minuisse, et' pellavit.
potestatem aliqua ralione impetisse visus est, Leo 991 ^- Hanc quidem disciplinam oblinuisse apud
epist. 10, c. 2 et 5, non obscure signilicat; quod Rouiauam Ecclesiam, ut quicutuque a gradu suo de-
tamen ad contenlionem juris circa appellationes ne- positi et communione sui gradus privati ad sedem
cessario reierenduro non est, cum ipsa itt quaestione aposlolicam appellassent, iis communio in suo gradu
ejus quod expedit, ferventior conlenlio aliqua verba traderetur, quoad causa non essetdeterminata, palam
exprimere potuerit, quae auctoritatem apostolicse fit ex Jaclo Apiarii presbyteri, quem (ut scripseiuut
sedis videremur iropelere. Confer hac in re quac di- Africani episcopi in epistola ad Coelesiinuin pontih-
ceniur in observat. ad part. m, c. 1. Auxiliaris prae- cem) lua sanclilas credens appellusse, quod probure
fectus, in epistola ad lJiiariuro Vitae hujus inserta c. non poiuit, communioni reddideral; uhi raiio red-
17, eisi arrogantiae consilium ab eo ainoveal, quse- dendacApiario communionisnon in novum judicium,
damlamen acerbiora, quibus Romanaeaures offende- quod nondum habilum fuerat, sed in fpsam appella-
reritur, eidem excidisse indicat. Auctor autem Vitae, tionem refertur; neque hoc reprobaiur ab Afris,
qui illum Romse fortiter dimicanlero exhibuit, perti- nisi quatenus appellalio interposita vere nau fuit ncc
nacem non fuisse ostendit, cura eumdem reversum probari potuit. Hanc eamdem Romanae Ecclesise
Aielatum ad placandum animum S. Leonis inclinaia praxim factum Lucipiui episcopi Africani, cui depo-
humiliiale Conversumtradit; el licet qnae eum in hac sito ante judicium secundaecognitionis commutiionem
tausa di:tasse coiumerooret ad apologias pertinere hac ratione reddidimus, inquit Leo cpist. 12, «\ 12
685 BALLERINIORUMOBSERVATIONESIN DISSERT. V QUESNELLI. 586
(quod caput a suppositionis nota luculenler vindica- A . rium Arelalensemin Projecti causa a Quesnelloperp*-
vimus),guoniam cum ad noslrum judicium provocas- ram conttituta ostendunlur. —1. Ad duo accusationis
sel, immeritoeum pendentenegotioa communionevide- genera Quesnellus revocat, quse Hilario.in Projecli
bamut fuissesuspensum. Vides nianifesie appellalioni negolio objiciuntur: unum, quod Projeclo segrotanti
effeclum suspeusivumtribui, ita ut Lupicinotamquain successorem superordinaverit, idque egerit non ex-
adhuc episcopo communio reddita fuerit. Hanc ergo spectatis civium volis, lesliinonio plebis, honorato-
Romanam diseiplinam idem Leo pariter secutus est, rum arbilrio, electione clericorura; alterum, quod in
cum Celidonium, qui ob impactum bigamiaeimpedi- aliena provincia hanc ordinationem patraverit. Pri-
menlum depositus fuerat, appellatione inierposita, mum cum probare non posset, in suspicionem addu-
ante ipsum Romanura de eo judicium in suo gradu cere studuil, propterea quod a solisHilarii adversariis
sacris imeresse permiliens communionireddidil. hmclettaia habeamut.Cura autem faleatur nullam liu-
4. Altera Quesnelli adversus Leonem criminatio jus rei nisi apud Leonem haberi mentionem, qui ex
est, qua illum eccfesiasltcimoris itonniliil obtilumtra- ipsius Projecti ac civiura ejusdem urbis liiteris reirs
dit, cum per imperaioriam sanclionemGallicanmEc- gesiaiu describit, adversarios Hilarii Ques.nellusha-
clesimconsueludiniderogare primus tenlavit, illudque huisse dicendus est, si non Leoneiu judicera, cerie
a Valeniiniano III edictumelicuit: Ne quid tam epi- Projectum episcopuni et cives ejusdem urbis : adeo
scoph Gallicanis quam aliarum provinciarum liceat ut de his etiam inlelligenda sinl illa quaeabeo sub-
sine viri venerabilis papm Urbis miernm auctorilale jiciuntur, nimirum haecobjecta !(«» ette indigna epi-
lenlare; sed illis omnibusquepro lege sil quidquid scopali virosacrorum canonumdhciplinmquestudioso,
sanxii vel sanxerit aposiolicmsedis auctorilas; et post „i" qualem Hilarium exhibent tot Gallicanm synodi, qum
pauca de Leone queritur: Dum smculares polestates' ipso agente ac prmside ceiebralmsunt, ul tnerito inter
adversusHilarium totamqueEcclesiamGallicanamcom- adversarioruminvidorumquecatumniasnumerandasim.
movit. Valeniiniani111lex intelligitur, inter Leoninas lncredibile maxiroe est Projeclum et cives ejus per
epist. H, eo comilio editaut exseciiiioni eflicaciter calumuiam Hilariura gravasse, et hisce calumniis
mandaretur ea Leonis ad Viennenses epistola, qua Leonem facile credidisse, remque inseruisse publicae
Hilarius compescebatur, ne aliorum metropolitarum epistolae,quse de calumnia facile revinci posset. Quid
jura usurparet^ne incompetentia judicia exerceret, quod non solus Leo, sed etiam Valemraianus impe-
appeliationibus resisteret, totamque Gallicanara Ec- rator hoc factum in lege publica satis indicavit? Huc
clesiam suo libiio regeret. Qui in Loc imperialem enim perlinent illa epist. 11: Indecenter alios (epi-
potestatem adhibitam queritur, Leonis gesta contra scopos) invilit et repugnantibutcivibusordinavit. Hanc
jus.seu in oppressionem alieni jurisfuisse praesumit. quoque calnmniam imperatorem e Leone ebibisse
Naro ssecularem potestatem invocari pro jure obser- Quesnellus affirmare potest. At cum nulium anti-
vando et ad cogendos inobedientes, quis reprehen- quum testem alleget qui contrariura subindieet, apud
dere polest? Plura vetustiora sanctissimoruni epi- neminera fidem inveniet. Ipsum silentium auctoris
scoporum et ponlificumexempla,qusenemo coarguet, Vitse Hilarii, qui totus est in ejus laudibus atque vin-
id salis vindicant. Jus quidem in eo fuisse Hiiario diciis,nihil calnmiiiosuminliocnegotio a Leonetradi-
Quesnellus oslendere nisus esi. At quam irrito co- tuminuuit. Cum enim nonignorarenturLeonislitterai
nalu laboraverit, in causa Celidonii Jam vidimus, in quoehoc faclum prsecipue taxant, si calumnisefuisset
Projecti autem causa parte sequenli videbimus. Sola obnoxium, eani detegerc auclor non prsetermisisset.
ergo falsa prsesuinptioiieQuesnelli criminalio inniti- G I 2. Hanc.Hilarii defensioiiem satis infirmam Ques-
tur. Multo autem magis imperiali auctoritate opus . nellus vidit, cum parle m, cap. 4, aliam vindicandi
erat adversus Hilarium, siquidem militari manu, ralionem inivit. Etsi enim salis credibile exislimet
armatoque praesidio in sua consilia contra alienum (ut et nos credimus) virum tam sanctum non prse-
jus abusus ferebatur, utLeo el Valentinianus testan- sumptione aliqua, sed zelo ob aliquot nobis ignotas
tur. Numiu Hilario reprehendi nequit ssecularempo- circumsianlias ad hanc ordinationem perinde agen-
testatem contra Jus adhibere; in Leone autem repre- dam ductum fuisse, cum tamen rem hanc adversus
bendetur, cum pro jure et observantia canonum canones gestam negare non possit, condonandum
eamdem invocavit, ut ille cohiberetur, qui patricio nihilominus putat sancto viro, dum varih Ecclesiarum
praefectorioque prsesidio fulius abutebatur? Nonne negoiiis emergenlibusincumbens, aliqua paulo nimis
regia poleslalecoercendi,qui lurbant Ecclesiam, ut in prmcipitanierexsequilur,ul dd alia xelo disciplinmac-
postiila marginali notavit idem Quesnellus ad cap. 1 censusproperaret. Hanc excusaiioneiu, dum S. Hila-
epist. 118? Non soli hseretici vel schismatici, sed rium a malilia purgans, Leonem noii accusat, liben-
etiam qui zelonimio ac prsepotenti feruntur, ita Ec- ter accipimus. Sufficit ad vindicandamLeonis de Hi-
clesiam turbare et scandala exciiare queunt, ut rfegia lario censuram, si iste conlra disciplinam egisse,
potestate in subsidium advocata merito compescan- ipso fatenle Quesnello, dicendus sit. Immo hoc prse-
tur. Si QuesnellusRomanaesedis polestalem in Judi- cipitantis Hilarii exemplum in re tanla probabile ef-
ciis et appeilaiionibus ea lege approbatam querilur, ficit etiam in Celidonii causa simili prsecipitanlia
quo jure haecapprobalio nilatur jam demonslralum usum fuisse, ut miriuii non sit si in eo judicio dece<
est. In appellationumquidem causis multo ante im- T, ptus fuit. Satis de prima accusationisparte.
perialem legem a Gratiano petendam Romana syno- 3. Pltira dicenda erunt de secunda, in qua Ques-
dus non dubitavit. Vidc epistolam synodi et ipsam nellus pluribus disputat, cum videateam criminatio
legern Gratianiapud Coustantium tom. I Epist. Hom. nem quatna/ie/m provinciaordinatio ab Hilario 995
pont., inter Damasi Epistolas num. 6 el 7. Si vero usurpata traditur, si vera sit, liatid facilfeposse ex
potissimumdisplicet imperiali sanctione fuisse prse- cusari. Pauca quidem et hac in parte sufficerenl,,cum;
scriptaro obedientiam legibus pontificiis, nonne apo- Leoni alienam provinciam teslanli cilius credendumi
slohcaesedi ratione primatus jure divinoobedientiam sit, quam Quesnello solis imbecillibus conjectationi-
omnes debere, Ecclesia catholica etiam Gallicana bus neg.iiui. Cujus enim Ecclesiaeepiscopus fueri*
seraper professa est? Non itaque Leo cum imperia- Projecius, cui Hilarium supferordinavitsuccessorem,
lem legem obtinuit, sed verius Quesnellus cnm hanc nemo prodidit. Quesnellus autem conjeclandoexisti-
censuram scripsit, ecclesiastici non tam moris quam mat fnisse episcopum provinciseNarbonensis primse,
juris oblitus est. ijuam Arelatensi subdiiam conlendit. Cum vero Pro-
993 IN SECUNDAMPARTEM jectus alienaeprovinciaeepiscopus a Lfohe tradaturi
DECACSA PROJSCTI; ex hoc Leonis testimonio alierulruiii inferendun,
Vbi de ecclesiaslicisGattiarum provincih ac erat, vel Projectum non fuisse episcopum in Narbo-
nensi prima, si haecad Arelateiisem pertinebat, vel
melropolibus* si fuit episcopus in eadem provincia Narbonensi, eana
Ckf. I. Duo.accusationumcapiia advertus S. Hila- ad Arelatensem nihilum pertinuisse.
PATHOI. LV 10
 387 PASCH. QUESNELLI DISSERTATIONES1N S. LEONIS MAGNlOPERA.
4. Nps quidem probabilissimum credimus, Proje-• A pi Jure in eamdem provinciam decreta tulisse, qua
Clttm fuisse episcopuni irt prima Narbonensi; eami Zosimiconstiiuta ca in parle rescindunt, id secumfe
enim lectionem Leonini texlus exmss. prsetulimus: contendit, ex antiquo Arelatensis Ecclesiaejure hac
Quid sibi Hitariut qumrit in aliena provincia,el id quodI decreta effeclum non fuisse sortita in (ialliis, etid-
riuilusdecessormm ipsius ante Palroclum habuit, quid! circo Hilarium, cum Projeclo successorem dedit, in
vsurpat ? cum et ipsum,quod Patroclo a sede aposiolicai sua, non autem in aliena provincia episcopumordi-
lemporaliier videbatur esse concessum,poslmodumsit', nasse.
seiuentia metiori sublatum (Epist. 10, e. •&)-.Indicatur 2. Hsecduo quaestionis capila, ut quam brevius
enim-liis verMs episcopatus atienm provincim, quam fieri queat, exsolvantur, quoad primum ad tempora
Palrpclus •quidemZosirao cohcedenle obtinuerat, sed[ Zosimo anleriora spectans, pro metropolitico jure
postmodttm reiraciala Zosiini concessione amiserat, Narbonensis cpiscbpi in Narbonensem primani cer-
ila ut Leonis tempore aliena essef. Dc sola auieiu tum documentum lilterarum apostolicavnmllilarius
Karbonensi prima id verunvest, quippe quam solam Narbonensis ad ipsum Zosimummiserat. Nulluman-
Narboneiisi- episcopo metropolitano adempiam JPa- liquius documentum indieatur, quod pro Arelatensi
troclo primum tfadidit Zosimus, et dein Bonifacius oppositum fuerii. Solum Zosimus epist. 6 ad Hila-
Patroclo sublalam, espresse Narbonensi episcopo re- rium Narbonensem hoe aposlolicum Narbonensis
Sliluerat. Igilur ih hac episcopus erat Projectus, cui sedis jjrivilegium affirmavit sutireptitium : Evacuato
Hilarius enni superordinavit successorem, ordinatjo- eo, quod obtinuissea sede aposiolicasubreplilie com-
nerti in aliena provincia quacsivit. Hsecauifemordina- probaris; et epist. 1, ad episcopos Galliae,c. 2, Arela-
lio eonligissfeVideiur.postjndicium in eausa Celido- D tensem sedem prdinationum Jus in utramque Narbo-
nii Yesointone habitum, adeo ut Hilarius Vesontibne * \iensemsemperhabahse4iserle prodidil.In hisetsimi-
in Narbonensem primani profeclus, celeriterordina- libus unius tanturii Zosimitestimoniis tola Quesnelli
verii episeoptiHiyut mox Itomam adversus Gelidb- auctoriias cst. At contra Zosimum testatur Leo ne-
nium pergerfet-iSic enim commode iivieliiguntur illa mincm episcoporum Arelalensium auie Palroclum in
Leonis-epist. 10;,c, 5 : Cursu, ui didicimus, celeriiti- eam provinciam in qua erat Projectus, ordinaiionum
nera muttacotificiens,eiper longinquas provincias.... jus sibi vindicasse; Id quod nullus prmdecessorum
discMrreiis, etc^Magntim-provinciarum iriiervallum ipsius antePnlroclum iiabutt, quidasurpai (Episi. 10,
inter VesOtttibiiemih Maxima Sequanoram et Niir- c. 4)? Tota igilur lis his duobus contrariis lestibus
bonerisem prihiam intfercedil; quod nonverificarelur, fulta ex eo pendet, utri poiius credenduin sit, Zosi-
siiHilaritis Afelate iii.Niirbpneiisemproviiiciam-.lrans- mone affirmantianiiquum jus episcopi Arelatensis in
isset. Hiiic fetiam Projeciiquerejaposi exacmm Ro- primam Narbonensem, aii Leoni neganti. Pro dece-
uianuni de Celidoniojudiciunrad Leonem delala tra- ptione autem Zosimi non Jevis prsesumpiio est.
ditur, cum Hilarius jam Roma excessisset. 3. Hunc pontificeili Patroclo Arelatensi nimium
5. Hoecquidem ordirialioin aliena provincia per- fidisseac abeodem praesehlemalisariibus circumven-
acta, ab usurpaiioiie aliciii juris viiidicari aliqua ra- nim fuisse et deceptum, ex Herotis causa cerlissimum
lione posset, si metropblitani assensuperacta ilicere- est. Acceptns sciliceterata pud ZosimumPalroclus, eo
tiir. Id aulenvvideiithr iniiiiere ilia Leonis verba c. quodamicitia etpairocinibfungebaturConsiantii con-
6j ubi debrdiriatioiiibus quac--metropoiitaflis.;singuJa- sulis et niagislrimililise, ctijusper ipsumgratia, inquit
1
ruin proviiiciarum competbnt lbquens ait: Aiienum Prosper (w chronica,admi, M^M), qumrebalur. Cum
jus atler sibi-nonaudeat vitidicare; Suis limiiibus, suit < G veroHeroiis sedem invasisset, e=resua erat utHeros
terminhsitunusquisquecontentus^; ei-priviiegium sibi aZosimo damiiarelur, sicque se in Areialensi sede
dtbitumin <alium-transferre:se possenoverit non licere; lirnuuet. Sicttt auiem quse hoc consilio Heroti Pa-
Quodsiqiiisnegligensapostolicassanciiones plut gra- troclus iinposuii, Zosinius nimium creduius ebibit
timlribuens persondli(liaec Hilarihin videntur respi- et lilteris tradidil, ita eliam facile suscepit, et inges-
cere) sui lionorh desertor csse voluerit; priviiegium sit, quae ille venditavitpro Afelatensis sedis jure in
stmmin tilium transferre posse se credens-,non h cui Narbonensem primam, ut ne haecmajorem fidemme-
cesscril, sedis qui intra provincitimantiquilate episco- reantur quam quaeadversus Heroteniopposuit. Neque
pali cmlerosprmvenitsacerdoles; ordinandisibi vindi- magis probant gesta el multorum consacerdoiumtesti-
cetipotestateni.Uxc tarii sollicite declarala et.con^ monia, qusepro*ArelalensissedispMerogaiivaZosinius
stiitua noh fuissent in- causa liilarii, nisi personali memorat epist. 6, ad Hilarium Narbonensem, c. 1.
Iiujus>^gratiiBprivilegium suuin melropolilse,
' et in Palroclo enim homini fraudulieiitoatque violento fa-
detulissenf. • cile fuerit in suumfavarefliac sensum eos episcopos
Iiis>Narb'onenBis-ei)iscopus,:
6. Hoc tariienviiidiciarum genfere,quod apostoli- capiivare; quibns infamimercatu sacerdotiavenditabai
cis decretis reprobatur, 'Quesnellus^non contentus, leste Prospero Tirone iii. Chronico adannum 20 im-
caniHjlarii; dfefensioneiij'liiuho coir.itu extulit. qu;u psratoris Theodosii. Alii autem fortasse non-tam
jiro jure suo;Hilarium egisse praefert, et hanc ordi- faliaciis quam' metu compulii fuerunt, ne eum ad-
nalioneniiioiiiin aliena, ut Leo tradidit, sedin pro- versarium liaberenl, qui COnslantiifavore fretus He-
priai Arelatfeiisiprovinoiaperactam stalueienisusest, rotein persequebatnr. Qiiid quod hi testes et gesta
qtiodiseqiienti capite enpendelur. ip ex eorumdem testificalionibus in eo versabaiitur,
997 CJEP.;1I. Ordinutio in aliena provincia ab ut insiitulioneiiiimeiropolilici;jiirisArelatensis refer-
Iliiario 'piracia dinnonsiralur: Ntirbonensis prima renl inS. Tropliiinum, a quo jus ordinationum in
Naibonenii•melnpoliim semper subjecta, abjudicaiur ipsam Narbonensem primam adArelatehses succes-
ainetrPpoliiatio Aretdiemk Zosimo.subfeplum [uil a sores suos iransmissum, ct custodiiumusque in pro-
Patroclo•ckcamhsionem S. Tropliimi; —i. Quesnel- ximum iempus, geslisapud not liabilh, 999 multo-
Itls ut suamisententiam pfopugnet, cum multa de rum consacerdolumtestimonih approbalur? Sic enim
Arclatfensis' sedis• Jure -p)uribiis;capilulis congerit, Zosimus eadem epist. 6, c. 1. Quse autem de hac
lum veroiqiiac-adrertipraesenlem spectantJuicfevo- Trophimimissione ex eorumdem utique geslorum ae
cautur. Id primuhi'coiitendit Arelatfenseiiiepiscopum lestium fide ab; hoc ponlifice Iraduiilur, nonmiila
jam-abinitio metropolitici:juris;prsefuisse tOfiNarbo- falsilatis indieiaprseferunt, quse ipsa gesla ac testes
nehsiisolidae, acproplferfea-subjectam-habuisse pro- satis in stispicionenJadducunt.
vinciam-Narboneosemprimam,;iii'qiia HilaTiusPro- 4. Primo Zosimus Tropbimi missionem affirmat
jecli successoreru Ordinavit; adeo uf per meram primam omnium in Gallias, adeo utex ejus _foiiteto-
Bubreptionemf,Narbonenses episcopi eam sibi poste- tas Galtias rivutot accepitse tradat~epist.l-, ad epi-
rius asserueriht, quod tamen per decretum Zosimi, scopos per Gallias;et seplem proyiucias consiitutos.
reiutegralo.Arelaleiisisjure, cassalum fuit.Gum vero Et epist. 6, ad lliiarium iNarbonensemde ordinalio-
iLegarenon posset Zosimi successores Bonifacium I nibus episcoporum provinciae Viennensis ac duarum
.^COBl^tiflUhVproTOelropoIitieoNarboticnsisepisco- Narbonensiumsermoriem facjens, Ad illatregipnet^
580 BALLERINIORUMOBSERVATIONESIN DISSERT. V QUESNELLI. 600
inquit, lantt nominh (id esl episcopalus) reverenliam A Trophimo sex alii fepiscoplin Gallias missi fuere ad
(Trophimus) prtmus exhibuit, el in alios (seu potius fidemibidem spargendam ac iiislituendas Ecclesias,
in alias) non immerilo ea quam acceperat auclorilale ut cum Gregorio Turonensi idem Qnesnellus censet
transfudit. Hsecut vera essent, oporlerei S. Trophimi part. I, c. 13, n. Sl, et in nolis iaudatis ad epist. C5,
niissionem ad apostolica tempora invehere ante SS. non major ratio esl ctir Tfophimo potius quam aliig
Pothinum et Irenaeum, quibus episcopis ineunte sae- sex episcopis idem jus metropoliticum, quod pro jure
culo secundo Lugdunensis et Vieuneiisis Ecclesise ordinationum accipitur, tribulum dicatur; ac inter
florebant. Hanc quidem apostolicam aetatein Troplii- hosjus idem iraditum fuisset socio ejus Paulo, qui
uii iuissioni tribuunt episcopi Arelalensi melropolitae primus prsefuit Narbonensi civitali. eo tempore me-
faventes in libello supplici ad Leonem papatn epist. tropoli totius provinciae, quse ideirco Narbouensis
65 inler Leoninas, dum a S. Petro et ab apostolis S. appellabatur. Haecfalsitatum indicia, Zosimo Patro-
Tropliimum Arelatem missiim tradunt, et exinde' cli et fautorum ejus lallaciis afficta noscuntur; unde
aliis pautalim regionibus Galliarum dontim fidei et jure Tillemontius not. 1 in Vitam S. Dionysii Pari-
religionh infusum. Haecquasnolaaifirmanturomnibus siensis tom. IV, pag. 707, non dubitavit scribere :
Gallis, et apostolicis documenlis probata, ex litteris La mhsion de sainl Trophime par les apblres el par
Zosimi pendent, quae in Galliis vulgaloejam fueraiit. sainl Pierre tiitant fondie que sur des auteurs qui ne
Hinc tota hujus anliquitaiis aucloritas ad Zosimura, 1'avancenl que pour soutenir une. prilention que Con
seu ad Patroclum et consacerdotes"ejusdeni a Zosi- peul assurer elre insoutenable,et dans laquelle M. de
ino allegatos revocatur. Palroclo autem necessariuro Marca (de primis Gall. episc. c. 15) avoueque Patrocle
erat apostoliciiatem ingerere, ut suam sedem Arela- _" avait surpris Zotime par ses mentonges (obreplum
lensem Viennensi, cum qua potissiroum conlendcbat, Zosimo per falsam Patrocli suggeslionem), il n'y a
anteriorem et matrem suaderet. Haecveroapostolicae guere lieu de t'y voutoirarriler. Et nol. 2 in Zosimi
aetalis antiquitas palam refellilur a vetustiore scri- Viiam tom. X, pag. 838, ait: Tout cela est fonde sur
ptore Gallo Sulpicio Severo, qui nuliius panis studio la bonnefoi de Palrocle, a qui on peul attribuer loules
ductus, rerumque anliqiiarum praeserlim Gallicana- sorles de mensonges sans faire tort a sa reputation.
rum perilus, Christianam religionem in Galiias serius Similiter Faidii, seu auctor Gallus operis inscripli
illatam sincere professus est lib. n, cap. 52 ilisi. Eclaircissementssur la doclrine et sur Phhloire eccli-
Sacrae : Serius trans Alpes Dei religione suscepta. siastique des deux premiers siecles; a Maestricht an.
Diptycha etiam Arelatensis Ecclesiae a Mabillonio 1695, pag. 157, hsecin ipso titulo seu synopsi prse-
edita tom. III Analector. pag. 452, hanc apostolicam fert: Que la tradition qui fail envoyer saint Trophime
anliquitatcm exeludunt; quatuor enim tantuin epi- par sainl Pierre dans les Gaules pour les converlira la
scopos referunt ad Marinum usque, quian. 314 Are- foi etl une fuble invent&epar Patrocle d'Arles, peur
latensi i synodo interfuit. Hinc in Taurittensi synodo, appuyer ses prdlentionsde milropoiilain sur Vienne.
ubi anle Zosimum causa inler Arelatensein el Vien- Gonjeciures que sairit Trophime rie vint &Artes que
nensem summa conienlione agitata fuit, et allega- vers Can 255, et y remplil Id place de Marcien. Preu-
tiones episcoporum audiim traduntur, Arelatensis ves que d'auiret avanl lui avaient preche"ia foi en
(a) episcopusvel hanc apostolicam Trophimi missio- France, et y avaienl fondi des Eglises au ier et au n"
uem non produxit, quia eam a majoribus non acce- sikcle.
perat; vel si pi-oduxit, nullo idoneo documento pro- 6. Ubi vero hsee imposturse et obreptiohis argu-
bare poluit : alias causa certo certius adjudicata G menia sunt, quis Zosimi lestimooium episcopi Are-
fuisset eidem episcopo, qui ex liac tam velusla niis- latensis antiquuni jus alfirmanlis in Narbonensem
sione suam Ecclesiam ipsius Viennensismatrem satis primam praeferendum credat testimoiiio Leonis, qui
superque demonsirasset. Haecvetustiora Zosimo do- hoc jus nemini ante Patroclum fuisseaffirmavit? Num-
cunienta imposturae Patrocli indicia sunt manifesta; quid similia obreplionis et fallaciae argumenta i&
adeo ut ipse Quesnellus hanc aposlolicitatem missio- Leone indicari queuiit? Zosimus solius Patrocli et
nis S. Tropliimi non tam dcserere quam falsitatis fautorum ejus suggestionibus, qui Romam accesse^
notare non dubitet. Vide ejus notas in epist. 6S, ubi ranl, lioc negotiuin transegit Hilario Narbonensi ab-
de S. TrOpUimimissione a B. Petro apostolo ait: Et sente, et ignorante quseab illis ingesla fuefaiit. Pos-
hoc ego falshsimum puto. Hanc quidem missionem ad tulanie enim per litteras Zosimo, ul de suo jure do-
Decii tempora, id est ad medium terlitim sseculum, Cuiiienia transmitteret, satisaptas credidit apostoli-
Gregorius Turonensis relulii; nec nisi ex prsejudi- cas lilteras, quae suse sedis praerogativam et pOsses-
cio ac fide testimonii Zosimi, seu verius Patrocli ac sionem firmabant, nec absens poluit respondere
Gallicanorum qui Zosimum seu Palroclum secuti lestibus quibiis Patroclus Zosimo obrepsit. At S. Leo
sunt, ejus senlentiam nonn.ullireliquerunt. de obreptione Zosimi salis edoctns fuil posterioribus
S. Alia porro evidentior imposlura elucet in illis deerelis Bonifaciiet Ccelestini, quibusZosimi decreta
quibus S. Tropliimus primus melropolitanus-Arelalen- relractata fuere : hi enim pontifices non ila slatim
sis civitalh ex hac sede directus traditur epist. 5, ac Zosimi prsedecessoris sui decreta abrogassenl in fa-
ex eodem temper idem jus metropolilicum a succes- vorem Narbonensis sedis, nisi eum a Palroclo de-
soribus ipsius custoditum proditur epist. 6. Id lam TJ ceplum, et S. Trophimi narralionem confictam de-
falsum estquara quod falsissimum. Per ea enim an- texissent. Praeierea S. Leo cum post ordinalionem
tisiua tempora quibus S. Trophimus in Gallias mis- Ravennii Gallorum episcoporum Arelatensis sedis
siis fuit," quibusque persecutiones efferbuerunt, nul- fautorum preces accepit, in quibus eadem Zosimi de-
lus in Galliii metropoliticaui dignitatem obtinuit. In crela eademque S. Trophimi narratio ingerebatur,
hoc ipse.Quesnellus ultro conseiuit part. i, c. 13, n. ut eadcm sedes Viennensi prseferrelur, ulriusque
8, ubi de ea hierarchiae lorma loquens, qua metropo- parlis allegationes a clericis prsesentibus tradilas ac-
litanis episcopis subjiciuntur, ait: Quod ante synodi curale cxpendit, nec tamen quoad Trophimi missio-
Nicmttmlempora difficiilimumest deprehendere.Et c. nem quidquam invenit ex quo causam Arelaiensi ad-
12 lianc hierarchicam institutionem illa lempestate diceret. Solum cum semper utrasque civitates Are-
quserere prmterlimin Galtia irantalpina, qum 1001 latensem et Viennensem claras fuisse reperisset, ut
fldeintero admhil, hominhest, inquit, anliqua novaque quarumdamcausarum allerna ralione, nunc illa in ec-
miscentis.Confer qusede seris Gallicanarum metropo- clesiasiich privilegih, nunc ista prmcelterel; eam pro-
leon initiis dicentur cap. 5, § 2. Quod si una cum vincisedivisiouera constituit, quam Taurinense con-

(a) Id quoque Tillemontius paulo dissimiliter in- servi de son argumerit de sainl Tfophime, soit qtCon ne
nuil tom. X, pag. 681: Pour ce qui regafde tes Eglhes /%u(pat encore inveriti, it est visible que k comite de
iCAiiet et de Vienne,_soit que Vivique d'Arles seful Turin »'i/ eul point d'igard.
 U9i PASCH. QUESNELLI DISSERTATIONES1N S. LEONIS MAGNIOPERA. 881f
cilium «uaserat; Naroonensi autem episcopo jus A aliud factum ad Narbonensem primam provmciun :
suum in Narbonensem primam intactum reliquit, et speclans, memoriae roandatum est ad S. Hilarium
sieut is hoc jus apbstolico privilegio firmatum olira usque, qui Projeclo successorem dedil: unde niifa-
obiinuerat, ila eiiara posi Leonis decrelum semper mur Quesnelli animosilatem, qua sine ullo faclo lioc
ohtiniiit. decrelum ante S. Hilariura Arelalenseni effecluiu
7.Hiuc porro tertium QuesneUicapul eliditur, quo non fuisse sortitum, seu non receptum pronuiitiavjt,
ita Areiatensejus in banc provinciam exlulit, ut cum pracsertim idem decretum a Ccelesiino confir-
Bonifacii decretum subreptitiura et in Galliis non re- matum fuerii, etLeoipse, dum affirmat Zosimide-
ceptum ingesserit. At quoad subreptionein,cum sub- cretis Patroclo jus in eam provinciam lemporaliier
reptitia osienderimus decrela Zosimi quae in Patrocli fuisse concessum, Hilarioque Arelaiensi succenset,
Violenti et vaferrimi gratiam Narbonensem primam • quod post cassationem Bonifacii idem jus'usurparil_,
conlra veterem usiira et contra apostolicum privile- iieminem postPatrocIum et posl decretum Bonifacii
giuni Arelaiensi sedi subjecerant, quomodo subrep- idem jus sibi arrogasse prsesumat.
tionis noiari potest decretuni Bonifacii, qtip impacta 9. Atqui, inquil illec. 5, cum S. Leo scribat nul-
Zosimo 1003 subreptio recisa ftiil? Non meminit luni Hilarii decessorem Jus metfopolilicuiii in eam
quidem Bonifacius rescriptorum Zosimi. Cum vero provinciam sibi vindicasseante Palroclum, hujus suc-
ea tam solemuia fuerint, et Boni[acio Romanae Ec- cessores Bonifacii decreto neglecto idem jus exer-
clesiae presbyiferoprsesente ediia.eumdeii) latere non cuisse exinde sequitur. Hsecvero mera cavillatioest
potuerunt; quod satis est ut ejusdem silenlium in inanissima. Gum enim eo locoS. Leo aniiqiiam so-
obreptionis et. ignorantise suspicionem adduci ne- _" lummodo, quaeprseferebaiur, Arelatensis possessio-
queat. Nec opiis iiiit audire vel Patroclum Arelaten- nem ante Patroclum yoluerii revincere, e.t jusiiiiara
sem, quem per fraudes Zosimum decepisse explora- aperire decreti prsedecessoris sui Bonifacii, qua Zo-
tum eral, vel Hilarium Narbonensem, pro quo satis simi decretum emendalum fuisse statim subjicit, soli
loquebantur litterse quas una cum aposlolico susese- anlecessores Palrocli commemoraiidi fuerunt. For-
dis privilegio ad Zosimum misisse Bonifacius lum tius videri potest argumentum ex Coelestiniepistola
Romse prsesens sciebat. Quomodo lamdem obfepti- ad 100S episcoposper Viennentemel Narbonensem
tium dici potestliujus pontificis decrelum, quod a , provinciat contiitutot, in qua Bonifaciidecretum con-
nullo Boiiifacii successore revocatum , immo veluli firmans, neminem suae provincise limites prijeterire ,
omiiino ratum el justum a Coeiesiinoconfirmaium nec quidquaui in alierius episcopi injuriam prsesu-
fuit, el cujus causa Leo iu epist. 10 alfirriiavit : Id- niendum decernit. His S. Honoratum Arelatensem
ipsum, quod Patroclo' a tede oposlolica lemporaliler indicari Quesnellus putat, ac si Bouifacii decretum
videbalur etse concessum, postmodum esse senl.entia negligens, omnes provincias a Zosimo concessas , et
meliore sublaliim; el itasubiatum ut Narbonensis epi- ipsam Narbonensem primam rexeril. Sed (iliilus epi-
scopus eodem jnre setuper potiius sil? Videbatur slolse cum provincia Viennensi unicam Narbonen-
concessum, inquii S. Leo, quia decretum Zosiroi ob sem prsefert. Unde autera colligas sermonem ibi esse
frauduleiitiam et noiariam subrepiionem irritum lia- potius de Narbonensi .prima quam de secunda? In
buit. Quesnellus autem ut hoc decretum propugnet, hac quidem episcopus Aquensis jus inelropoliticum
non lam Bonifacioqtiara Coelestinoet Leonideceptio- exercere debebat ex Bonifacii dccrelo, ut explicabi-
nem imphigere non vereiur. mus c. 6, i). 5. Hoc tamen decretnm cum noiiila es-
8. Quse porro conjecturse a Quesnello afferunlur C set expressum de Narbcncnsi secunda, uti fuerat de
cap. 5 ut Bonifacii decrelum in Galliis usu rion re- Narbonensi prima, llonoraius in illain jus sibi su-
cepium nec effectum sortitum ostendat, adeo incon- percsse forlassis crcdidit, idque a Coslestinoillis ver-
gruse et exiies ac longius qusesitaesunt, ul per se bisindicari putuit, ut ne ad Narlwnensem primam
niliil conficiant. Usus quo effectus probelur a factis hoc testimoniuni traducatur; quae cum expresse a
pendet. Unicum autemfactum Lutubensis Ecclesiae, Bonifacio exclusa fuisset a jure nietropolitico episco-
quod hactenus proditum sit, ad proviuciam N.irbo- pi Arelatensis, lioc decrctuin a sancto viro Honorato
iiensero primam pertinet, etistud praeierea Bonifacii conlemptiim sine ullo cerio lesteaflirmare, temera-
consliiutione pusierius non est. In lioe auiem ipso rium el hujus memorise injuriosum est. Adde qtiod
facto solus Palroclus Zosimi decretum in usum per- meniorata Coelestini epistola in duas veluti partes
ducturiis, Lutubeiisibus episcoptim dare contendit. distinguilur. Prima pars tribus capitibus compre-
Atcuiu Zosiiiiosubreptuin scirem ejusdem Ecclesiae liensa eos abusus qui ad pontilicem delali ftierunl,
clerus et populus, legatos ad Bonifacium niisere, qui manileste perstringii; et in hac niliil legitur quod
de Patrnclo questi sunt inler caetera hoc nomiiiequod alieni juris usurpationem insinuet. Altera vero pars
in aliena provincia prmtermissomelropolilano conira quasdam generales disciplinse rcgulas subjicit, qui-
Palrum regulas prdinasset. Hic aiiteni pomilex nul- bus inserendis nulla peculiaris querela occasionem
lam rationem habens rescriptoruro Zosimi, quse noii dedisse indiealur. Immo ea tantuni ratio affertur sub
jgiiorabat, adeo ea irriia censuit, ut ad Hilarium finem c, 3, ut aposlolicsesedis siatuta licel plerhque
Narbonensem scripseritepist. 12 : Nosira aucloritaie cognita, liac repetitione ad dhciplhtmnormam quisque
commonilus, quod quidem faceresponte deberes, desi- "n revocare fesiiuel. El sicut quscdamin liis regulis in-
deriis suppticaiuium ei voluniate respecla, ad eumdem terdicia ab Ilonoralo violata colligi nequeunt,ita nec
locum in quo ordinatio lalis celebrata dicilur ,• melro- prinium'siaiiilum de melropolilarimi juribus non vio-
potilani jure nmniius, et prmceplionibus noslris fretus Iandis, quod uti rcccntius a Bonifacio ediium et ad
accede; inteltigens arbiirio luo secundum regultis Pa- easdem provincias periinens inter cailera primo loco
irum quacumque facienda sunl anobis esse concessa; repeleridiim visum esi. ilinc landetnresolvuiiiurcm-
ita ul peraclh omnibus, apostolicm sedi, quidquid sla- nes Quesnelli nisus, quibus llilarium Arelatenscm
tuerh, te referenle ctarescat, cui totius provincimordi- excusaturus, Narboneiisem priinanj provinciam Are-
ralionem liquet etse mandatam. Non dicit se lioc de- lalensi mclropolitano subjectam fuisse eontra aper-
creto tnandare, sed liquere este mandaium, anliquo lum Leonis testimonium conlendil; simulque palel
scilicel susesedis jure, cui subreptiiias Zosimi con- quam jnre idem poniifex ipsiim llilarium hocquoque
stituiioiies reipsa non derogasse credidisse videtur : nomiiie reprehenderit, quia in aliena provincia Pro
undeeutn alfirmavit sponte sua Jam potuisse idipsum jecto snecessorem consecravil.
facere, ut aucloritate aposlolica, qua Zosirai consti- CAP.III.—De disposilioneciviliprovinciarumGatliat
tuta reicinderentur, non indigerel. Ne quid vero dti- prmseriim circa Narbonensemsolidam. Quinque pro-
bii superesset, eumdem metropolilanum ejus pro- vincimnon ex sota Narbonensi exchm, sed Aquitaniam
Tincisehac epistola declaravitconfirmavitqiie, nefor* el Novempopulanamcomprcliendebant.Alia divisiopro-
lassis ctiipiani Zosimi decreta impedimento esse cre- vinciarum sexsub Theodosio1. Divisioteptem provin*
dereolur. Post hocatitem tkmifaciireccriptumtiullurn eiarum iv scsculofacta oskndiiur. QmniumGulitarum.
S95 BALLERINIORUMOBSERVATIONESIN DISSEftT. V QUESNELLfc 504
divhio in duat diceceses,qum duobus vicarih prmfectiA dissectae , nimirum duse Narbonenses , Viennensis
prmtorio Galliarum suberant. De noiitia provinciarum provincia, Alpes roaritimse et Alpes Graisc.
ex rnt. Veronensiedita, qum libello provinciarum, et 4. HsecQuesnelli opinio pliirimoriiin est, ne dica-
notilia dignilaiitmulriusque imperii veluslior osiendi- mus omnium. Si enim Pagiiim, et cum eo mium vel
tttr. CatalogitsepiscoporumconciliiArelalensisl vindi- alterum excipias, cteleri omnes in ea sententia con-
eaivr; aliaque inlerior Narbonensh solidm divisiocon- veniiini , quinque provincias ex solida Narbonensi
ycitur. — 1. De divisione civili et ecclesiastica pro- conflalas fuisse, nec in alias Galliarum paries ex-
vinciarum in Galliis, de qua Quesnellus cl in prima tendi. Hoc pervulgaium tot eriidiioriim praejudinium
et in secunda praemissaedissertaiionis parte pluribus exeo potissiiniiiu pendei quia viderunt t|uii)'|iie prn-
disserit, nullam hactenus observationera fecimus, vincias a Galliis disiiiumi, uti in concilio V leniiio
co quod hsec valdc implexa dispnlatio ad vindican- an. 574, Gallim et quinque provincimmiminaiitiir. et
dum Leonem necessaria non fuii. Nunc vero Leone Simililer in cpislola M.iximityranni ad Siiicium pa-
satis aliunde vindicato, nonnulla de hoc argumento pam an. 375, ac in Taurinensi concilio anni circiier
proferre non piget, quibus Quesnelh lapsus detegen- 401. Cuiu aniem sola NarbmieiHs solida di-creta
lur. De divisione civili imprimis dicendum est, cui fuerit a tribus Galliis Cellica , Belgica et Aquilanica,
anliqua ecclesiaslicarum provinciarum divisio accom- quinque provincias ex sola Narbonensi sumptas eol-
modata creditur. legere. Hinc non consenseruiit in •eiiteniiam Pagii,
2. Constat inler omnes Angustum Gallias disparti- qui Aquilaniam primam inler quiiique provincias
tum fuisse in partes qualuor, seu in tres Gallias, accensuit, Alpibus Graiis exclnsis , qua: in notitia
Celticam vel Lugdunensem, Belgicam, et Aquilani- T, GaHiarum seiitem provincias praeferente ab liis se-
cam, ac in Narbonensem, quae-postreina uli vetusti paranlur.
Juris populo Romano relicla, proprio Provincimno- 5. At islud argumenium, quod evidens visum est,
mine decorabatur. Hsec, de qua in causa S. Hilarii falsum depreheiidimus. Etsi enim tribus primis sae-
potissimuro agiiur, loiam eam regionem complecte- cnlis Narbonensis solida Julii Caesaris exemplo di-
halur quse posteriori divisione in provinciain Vien- slingui soleret a Galliis, sseculo lamen quarto, cum
nensem , in dtias Narbonenses, in Alpes maritimas nova provinciarum divisio facia fuit, non lam Narbo-
et Alpes Graiasdissecta fu.it. Ista Augusli partitio nensem quam Aquitaniam a Galliis discretas inveni-
diulius oblinuit. Sub Diocletianonovaminsignempro- mus. Quaiuor testes saeculi quarti sufficient. Sexlus
vinciarum divisionem factam fuisse anliquus auctor Rufus in Breviario : Sunt Gallim cum Aquitania et
libelli de Mortibuspersecutorumtestalur c. 7. Prouin- Rritannih provincimdecem el oclo. Philastrius haeresj
cimquoquein frusla 1007 concism, tnuUi.prmsides, 84 de Priscillianislis ait: Sunt inGatlih, et Hhpaniis,
el plura officiasingulh regionibus ac pene jam civita- et Aquitania veluti absiinentes. Ausonius in Arelate :
iibus incubare; item rationales multi, et maghtri, el
vicarii prmfectorum. Conslaniinum autem in pro- Galliaquei»fruitur, gremioqueAquitanialaeto.
vinciarum divisione aliquid novi constituisse omnes Sulpicius Severus lib. n Hist. sacrse, c. 41 : Sed id
consentiunt. Quid autem illud fuerit, quod vel Dio- noslrh (id est Aquitanh) Gallit ac Rritannis indecens
cletianus, vel Constantinus constiiueruiil, non ita vitum. Addamus et testimonium Paulini Nolani in
certum est, ut certi aliquid affinnari queat. Constan- Natali xi de S. Felice, versu 154, quod an. 404 scrl-
lini divisio ex-nolilia digniiauim aliisque notitiis ptum fuit:
provineiarum explicari solet. Sed hsenotitiae exeunte " GalliaMartinum,DelphinumAquitaniasumpsit.
quario sseculo vel quinlo lucubratse, cum jam aliae
provinciarunrdivisiones et muialiones faclsefuerant, H;ec autem Aquitaniaedislinctio a Galliis, quam non
minus apiae sunl, ex quibus Coiistanliniana dislribu- reperimus anie quinque provinciarum divisionem,
tio certo colligaiur : unde plures errores ex hoc fonte satis 1009 iudtcio est Aquitaniam, qnse sub dis-
manaruut. Legendus P. Joan. Antonius Blancus lom. posiiione Augusti Galliis Celticieet Belgicse coopia-
IV delia Polesta e della Poliiica detla Chiesa, lib. n, batur, in nova quinque provinciarum divisione ab
c. 1. Aliis igitur lestimoniis utendum est, et no- iisdem Galiiis separatam, accersilam fuisse inter
tiiiae praefalsecauie adhibendae in iis locis quse ad provincias quinque, quse a Galliis discerni solebant;
anieriorem distribulionem illuslrandam conferre sicut eadem Aquitania in omniuni senlenlia poste-
queunt. rius censita fuit inter septem provincias, licet hae
3. Num vero in Diocleliani aut Conslanlini divi- similiter distinguerenlur a Galliis, mi apttd Zosimum
sione aliquid in Narbonensi, quam Aiigusius consti- an. 417, in episi. 1 inscripta ad ephcoposper Gullias
tuerat, immutatum , el quid novi inductum fuerit, et sepiem provinciasconslitulos.Neque lamen negari-
nunc videndum est. Quesnellus in eam senieniiam mus Aquitaniam adhuc potuisse appellari Galliam :
descendit part. n, c. 2, nihil fuisse immutatum anle nain eliam Narbonensis solida noiiiiiimquam in Gal-
inedium sseculum quarium , sub qtiod eam divisam liis recensita legitur; unde GalliseNarbonensis ap-
aulumat in partes qualuor; ait enim : Nihil autem in pellatio est.
anliquh tiioiiumenlhest quo conjici possit divhionem 6. Aquitaniam quidem et Novempopuianam, quae
provincimNarbonensissolidmin quatuor parles faclam :Q est Aquitaniie pars, inler quiuque pro^incias fuisse
esseaniedimidiumquarii sceculi.Porro cap. 5, loquens censitas palam fit ex Philastrio; qui eum hseresi 51,
de Narbonensi secunda , novam divisionem indicat sub Manichseorumnomiiie Priscilliauisias designans,
in partes quinque sub finem sseculi quarli, postquam hos i)i 'Hhpauia el quinque provinciis iaiere tradil,
tyranni qui Gallias distraxerant compressi fuerunt: tum vero hoer.84 eosdem abstinentiumvocabulo re-
Rebus vero imperii postmodumpacalh, provinciarum- periri leslalur in Galliis, et Hhpanih, et Aquitania;
qtte itlarum nova divisione per imperialem sanclionpn ubi bic Aquitaniam vocat, quud priori texiu quinque
inducla, etc, ubi novam divisionera in quinque par- provinciasappellat: sola enim Aquitania (in qua qui-
tes satis indigitat. Priraa scilicet divisione Narbonen- dem Priscillianistas errores suos sparsisse SulpiCius
sem solidam dissectam pulat in Narbonensein, in Seve.rus Aquitanuslib. n Hist. c. 48 explorate docet)
Yieniiensem, in Alpcs niaritiroas el in AlpesGraias; ad quinque provinciasaniea memoratas referri potest.
unicaro enira Narbonensem niemorat Sexius Rufus, Hoc testimonium Pliilastrii adeo nobis est evidens,
qui sub medium sseculum floruit, et Breviarium di- ut si Aquitania, quam illi certe infecerunt ex testi-
cavit Valentiniano 1 et Valenti imperaloribus eirca monio Siilpicii , a quinque provinciis excludenda
au. 569. Cum vero post Sexlum Rufum duse Narbo- credalur, nullus altus locus quiuque provinciarum
ueiises meraorenuir, Iiac unius Narbonensis divisione assignari et proliari queat, quem Prisciilianistaesub-
provincias quatuor ad quinque redaclas intelligere euntfes, a» quinque provinciis latuerint. Philastrius
videtur, ita ul quinque provincise, quae pluribus te- quidem Aquiianiam a Priscillianistis poiissimum in-
stimoniis appellantur, ex solida Narbonensi fuerint feetam in priori texlu cifius memorasset, quam prn-.
 598 PASCH. QUESNELLl DISSERTATIONES IN S. LEONIS MAGNIOPERA. 500
vinciat qmnque, si lianc m quinque provincias com- A nensts prtnim et Lugdunensis secundm, et provincim
non cognovisset. AquitanicmetprovincimNovempopulanm,el ex Narbo-
'' prehensam
7. Porro Aquitaniae nbmine Plrilastrius non lam nensi plebe et clerich Tolosanis, el provinciarumBri-
Aqiiilaniam proprie dictam significat, quam Novem- lanniarum episcopis Hilarius. Si igitur in Sexli Rufi
.populanam, quse Aquitanise pars est. Id paiet ex le- serie unicam Aquitaniam colloces, uti erat Hilirii
stimonio Sulpicii, qui dtim Aquitaniam a Priscillia- tempore, quaeiiamfiierinlante etimdem Rufum quin-
nislis infectam docet, inter csetera Elusani ab iisdem que provincise, manifesltim fiet. Habebis enim Alpes
' Corruptam tradit, quae in Novempopulana collocatur. maritiriias, provinciam Viennensem, Narbonensem,
Iter eis (Priscilliano.et sociis) prmler interiorem Aqui- Novempopulanam elAquitaniam. Quinque ergo pro-
taniam fuit; ubitumab itnperilhmagnificesuscepti,spar- vincise non e sola Narbonensi solida, sed ex Narbo-
sere perfidim semiria, maximeque Elusanam plebem... nensi simul et Aquitania coaluerunt. Neque tamen
paucis prmdicationibusperverlere, Aquitania igilur et ilasolidamNarbonensem comprehenderunl,uli totam
Novempopulana inter quinque provincias recensilse Aquiianiam : nam Graise Alpes e solida Narlionensi
fuere. Idipsum aperte confirmat Sextus Rufus, dum dissectip, in Gallias proprie diclas, ut ex eodcm Rufo
in Breviario ait: Sunt Gallim ctim Aquilania el Bri- accepinius, fradiictae fuerunt.
tanniis provincim decem et oclo : Alpes mariiimm, 8. Uoecporro quinque provinciarum divisio Sexto
provincia Viennensh, Narbonensh, Novempopulana, Rufoanterior aConslanlinoforiassis originem habuit.
Aquitanim dum, Alpes Graim, Mqxima Sequanorum, Cum.que in hac divisione Aqnitania Galliis ante ac-
Germanimdum, Belgicmdum. In Brilannih Maxima censila, ad has quinque provincias conficiendas cum
Cmsariensh, Fiavia Cmsariensis, Brilannia prima , et n Narbonensi coaluerit, et distingui coeperit a Galliis,
Britannia secunda. Plura in hoe lexiu ariimadver- yidetur Constantinus universas Gallias secasse in
tenda snnf. Cum primis verbis Aquitahiam et Brilan- partes duas, ila ut Aquilaniam et Narbonensem pro-
nias a Galliis slricte sumplis dislinguat, tria provin- yincias in quinque provincias disperiierit, Galliarum
ciarum corpora innuit, quse constabant ex provinciis nomine reliclo provinciis cseteris, quaa aniiquam
decem et octo. Quaeessent provincise Briianniarum, Belgicani et Lugdunensem comprehendunt, et inter
expresse declaral ilfis verbis : In Britanniis Maxima has conciudi voluerit Alpes Graias, quae ad eas par-
Cmsariensis, etc. Alisevero anieiiores provinclse in- les propius acceduht. Ila duas dioecesesconsliluit in
ter Gallias et Aquitaniam dividendse sunt. Porro etsi Galliis, quae iu notilia a marchione Maffeio e velu-
non ita expresse designet quae essenl provincioeGal- stissimo codice capituli Veronensis edita designan-
liarum, quse antfemAquitanise, facile tamen intelli- tur, nimirum dioecesim Viennensem, quse quinque
ges, si animadvertas, Alpes maritiroas cum reliquis provincias continebat, cuique prseerat vicarius quin-
usque ad Aquilanias dnas continua geograpliica suc- que provinciaruro laudatus in lege 13, de Paganh au.
cessione ab eodem describi, ut ex mappis gengraplii- 399, directa Proctiano vicario quinque provinciarum;
.cis liquet; Alpes.aulem Graias, cum ah Aquitanicis •et dioecesim Galliarum in eadero noiitia Veronensi
Inimediaie praemissisJongissime absint, cum Maxima designatam, qusereliquas provincias complectebatur,
Sequanorum et sequentibus conlinua ilem succes- cuique alium vicarium sub praefeeioprsetorio Gallia-
sione nominari : hinc enim perspicuum fit dupiicem rum praefuissenihil dubiianduni est, sieut sub prae-
'prbvinciariim seriem ab auctore distingui, quarum fecto praetorio Italiae in duas dioecesesdisperlitae duo
allerani ad Callias relulit, alleram ad Aquitaniam. erant yicarii, alter Urbis, Italisealter. Cum Sextus
Porrb ad Galiias stricte dictas referendam esse eam C Rufus initio laudati texlus tria provinciarum corpora
seriem quse aGraiis Alpibus exorditur, palam fitex niemorat, Gallias cum Aquitania ei Brilaiinih, tres
sequentibus provinciisMaxima Sequanorum, Germa- yioeceses videtur innuere sub praefectopraetorio Gal-
iiiis duabus, etc., quae semper inter Gallias stricle liarum, quae a tribus vicariis regebanlur. Concinit in
acceptas exstilere. Alia ergo series incipiens ab Al- liac irium diceceseondivisioneSulpicius Severus, qui
pibus maritimis spectat ad Aquiiaiiiam. Cum vero in similiter distinguit Aquitanos, Gallos et Briiannos;
hac serie ponanlur Alpes maritimse, provincia Vien- ubi Aquiianorum nomen aeque ac Rufus pro illis
nensis et Narbonensis, quas ad quinque provincias provinciis usurpat, quae Aquitaniam et veterem Nar-
pertinuisse nemo dubitat, eliam Aquitaniam totam bonenseiii coniplexae,quinqueprovincimaliter appel-
quinqiie provinciis accensilam anibigi.nequil. Quod lari solebanl. Clarius in notitia dignitaium utriusque
si in hac serie duas Aquitanias Sextus Rulus recen- imperii liarum trium dioeceseondistinctio indicalur,
sens, non quinque, at sex provincias enumerat, id cum memorantur rationaies summarum, et rationales
ex eo accidisse credimus quia ex provinciis quinque, rei privatae quinque provinciarum, Galiiarum et Bri-
nova unius Aquitanise divisione in duas, provinciae tanniarum.
sex, duni scriberel, effectaefuerunt. Scripsit ille sub 9. Huic vicario Galiiaruni, quem tum exstitisse
Valentiniano I, circa an. 369. Verum ante hoc tem- afiinnavimus, objici potest notitia dignitalum, qu;e
pus, 1011 ul observavit Pagius ad an. 374, num. dum memorat provincias sub praefecio praeiorio Gal-
§, sub eodem imperalore una tantum erat Aquilania, liarum, et per dioecesesquatuoreasetatedislributas,
quod patet ex inscriplione apud Gruternm CCCCXLV,nimirum per Hispaniam, per septem provincias, per
8 : Sqturninio Secundo v. c. prmtidi provincimAquiia- JJ Gallias et per Britamiias, tres solos vicarios, Hispa-
hicm magistro memorim Ob egregia ejut in rempu- niarum sciliceVsepleni provinciarum et Britannia-
blicammerita D.D. N. N. Valenlinianus et Valens rum recenset; cunique vicarium septemprovinciarum
victores ac triumphalores semper Augusli slatuam sub nominat, non septem tantum, sed deeem et septem
aurq consliluiiocariquejusterunl. Vides Saturninium jirovincias describil, id est, onines tum seplem pro-
prmsidempfovincimAquitanicmappellari, non vero vinciarum, tum Galliarum , ac si omnes vicario
provincimAquitanimprimm,vel tecundm, quemadmo- serJiem provinciaruin subessent; ex quo nonnulli
dum scribendiim fuerat, si Aquitaniatum divisa fuis- 1013 errorem suspicati in litulo sub dhpositione
sef ip duas? Id multo evidentius comprobatur ex S. vicarii septem provinciarum, corrigendnm puiarunt
HiiarioPictavorum episcopo, quleurbs ad Aquitaniam sub dhpotitione vicarii decemet seplem provittciarum.
secundamposteadistinctamperlinuit. Hic enim ante. Sed vicarium quinque provinciarum, quae postea
Sextum Rufum scribens librum de Synodis sub finem septem dicise sunt, si.ne ulla proviociarum Gallise
anni 358 ia inscriplione eidem prscfixa duas quidem altribulione nominaf lex 15, de Paganh; vicarium
Germanias, Belgicas duas, et duas Lugdunenses di- autem Galliarum asiruendum noiiiia a marchione
sliiiguil, at unicam proiiinctam Aquilanicam, sicul et Maffeiovulgata dubitare rion sinil. In hoc enim mo-
unicaiji Novempopulanam ac Narbonensem unicam nuracnto distincie nominantur dioeceses tres, nimi-
«jesignat. Dileclhsimh el beathsimh fralribus e( coepi- rum dimcesis Galliarum, diwcesh Britanniarum, et
tcoph provincimGermanimprimm el Germanimsecun- dimcesh Viennensis, quse poslrema alias vocabatur
dm, et primte Betgicw el Btlgicm secundm, et Lugdu- septem(uli tuncerani)provm«ajwH.Ha: auletn omtieE
 80? BALLERINIORTJMOBSERVATIONESIN DISSERT. V QUESNELLI, m
dioeceses erant sub dispositione prsefecti prselorJb A septem, Biennensis (L.ege Viemiensis); Narbonensii
.GaUiarum. Qusevis autem dioecesis, hisi regerelur a. prima, Narboneijsistgcui)da.,NovempspuU,Aquitania
proconsule, qui vice sacra prsesidens, a praefecijs 'prima, Aqukania secunda, Alp.es 1013 marilimdi.
prsetorio nequaquam pendebat, ut P. Joan. Antonitis Hse in notilia dignjiatum coBstituuiBur ,#6 dhpoti-
Blancus ieraonsirai(DeliEsler. Poiil. tib. n, c. 2,§ 7, lione viri speciabilh vicarii sepiemprovinciafum. Ve-
n. 1); Vicarium habebat prsefecto prselofio subdi- lustior igitur haec septem iprpvjinciasruiiidiivisio est
tum, ut omnibus notum est. Dioecesis ergo Gallia- quam vulgo credUur; et bse seplem ex iilis quinque
rum, quse a prMecto prsetorio Galliarum pendebatj jjrofecise sunt additione mjIJa, nec solidam lantuih
vicario non caruit. In nolilia ergo dignitaliim, ubi Narbonensero conipreliendebaflt.jllae iquinque, quae
yicarii Britanniarum et seplem provinciarum no- ex Aquilaniaruiji et Novempopulaiiae accessione
tanlur, solus vicarius Galliarum per errorem ojnitti? septem poslerius factse fuerint, ut bactenus, aputi
tur, et swfcdtspositionevicarii seplem, uti dicitur pro^- erudilos obtinuil. ;
virrciarum, perperam provincise septemdecim rocenr 12. JJic difficulfatero roovebit^Mmjyue pfovinciafum
sentur, cura decem pfertinerent ad dispositionem appellatio,, quae inveiiijpr in documenlis SCriptissub
vicarii Galliarum. finfiro quarti saeouli, et sub inifiuhi.quinli; uii est
10. In bac quitlem notitia dignitatum, quse post T,auriiiensissynodus habiiia ci.rca' ah; 401. Hae po-
Hispanias Galliarum prsefecto subjeclas conscripta ilssimum ex causa facium em^ ut septem provin&k-
est, quatuor dioeceses nou obs.cure iodicanlur, CIIBJ rum diyi.sio post jpiti.unj sseouli quinli faela creda-
sub disposiilone viri illustris Coniitis sacrarum Jar- fur, ita ut quinque provinciae,quse vjilgo creduntur
igitioriuninominantur rationales summarum quatuor, *, ex Narbonensi sojida cpnflataej Aquitaniarum et.No-
Hispaniarum, quinque provinciarum, Galliarum c't yempopujatta}accessione seplem evaserjni. Sed qpa»
Brilanniarum; et sub djspositione comitis rerum niam Aquitaiiiam ,et KovempopuJanam in quinque
prlvatarum ponunlur rationales totidem rei privatao provinciis 1'uisse.maniiesfjim fecimus ex Pliilastrio,
per Hhpanias, per Gallias, per quinque provincias et sola quinque provjnciarum appellatio.sjcut probaro
per Brjitannias. Hae iion provineiae, sed diceceses nequit, ex quinque iilis provincjis per Aquitaniae di-
qualuor sunt, quafum Sihgulsepjures proyincias con- yisjoiiem ses provincias factas fuisse sub Yalenti-
linebant. Similiier ergo sub jdispositione praefpcti njano I qjias Sejtus Rufus distincte icommemorat, ita
prsetorio Galliarura qualuor yicaril assignandi erant, iiequit eflicere quin ex sex o.b novam idiyisionem
Hispaniarum scilicet, quinque vel septem provincia- secundaa Narboiiepsis djipbus quarw saeeuJi nion.u-
rum, Galliarura et Britanniarum. Hsec omissip vica- mentis probatam septem leffectaefuerjht. Quinqne
rii Galliarum in noiitia dignitaium auciorls imperi- autem provinciaruro appellatio non soluaa post ,ejus-
tise vel ineuriae tribuenda est, quem aliis quoque in modi divisionero ea de causa perseverare adliuc po-
locis Japsum pluribus dfemonstrare possemus. Iu tuit, quia subdivisj.odujilex Aquifaiiise et Naiboiien^-
Oriente scripsisse patfet ex his qiiae de regiopibus sjs in duas in iisdfeiii quinque provinCiisfacla, nihil
Constantinopolitanis et provjnciis Oriejilis exaclis- novi additamenli aliunde aeeeperit, ac idcifco liomi-
sime tradidit, Curo porro jn descriplipne regiomim nes autiquse locutioni assueti., «amdem uon dimise-
Conslantinopolis auctor memoret ioter caetera re- runt; verum etiam quia sepfeiii proviaciae licet di-
gione 1 et 10 domum Pl.qpidi.mAugusim, quae Con- ' yisae, iiondum tamen in unum corpus septem proviu-
siantinopoli exsfitU ann, 423 et 424, regione auiero ciaruin ap,peJiatione doflatum publica aucioritate
10 nominet domum Eudocim Augustte, quse eodem G coajuerinl. Id enim solum contigit sub Hbnorio circs
an. 423 Attgusta a ThfepdosioJuniore appellata fuil, an. 407, cum Petronius prsefectus praatorio Gallia-
citius hoc anno hsec noiitia scripla dici potest. Cunj j-um generalem septem provinciaruni .conventuia
vero auetor accurate descripsif quae ad Orientem singulis annis Arelate cogenduni indixit; unde post
pertinfent, tum vero qusead Occldetttem spectanl, cx hanc publicam saiictiottem qmnque pwvinciaruni
. memoriis qusereperjt sumpla fuere; unde non pauea appellatibni septem provinciarum nomen substitui
niiscuit nova et antiqua, ac nonnulla prodidit non coepit.
iiti tunc erant, sed uti in documeiuis anterjoribus 13. Caeterum anliquior haec septem provinciarum
nactus est. JJijic iq Brjtanniis dignitales ac Romaiias divisio agnosci debuit ex libello provittciarum Ro-
iuilitias expressil, qnse suo (emppre npn exstabaiit, manarum, quem primi ediderunt Aijdreas Sclibtus et
cum Jam ihde ab anno^circiter 409 Britanniae a Ro- Surita post Antonini Jfiiierarjum^ recusit. Petrus
mano iriiperio suljductaefuissent, Treviros in GaliiU Beftius tom. II Thesauri geographici, pag. 3S, et
posnit, cum haec urbs jamdiu demolila fuisset, et emendatiorem ex Vaticano Reginae ms. vulgavit
alia ejusmodi simililer nolavit, quae Jiip appendere Schelestralius lom. II Anliq. Ecoies.in appead.
necesse non est. In hac ergo hominis de rebus Oc- pag. 54,9.Hunc libellum sub TJieodosio I lucubratuni
cidentalibus minus exacta descriptione, "si vicarium pstendit cardinalis Norisius in Epocliis S_yrbmacedo>
Galliarum non invenimus, nihii mpv.ere potest quo- num dissert. 4, c. 1, et njhiloiniiius septein provin-
minus ea bipartiia GalliarUm djvjsio sub duobus vi- ciae in eo Jam tum divisae receiis.enlur anle deeem
cariis quinque provincianim (quae postea sepiem provjncias, quse ad Gallias proprip diclas pertin.eiit.
dictaj su»t) et Galjiarum, quarij constituimus, Con- j) Sfedne quis forfe ex ipsa sept.em proyjnciarum fiiiui.
slantino tribuenda credatur. meratione hunc libellum posteriorem contendat,
11. Haecsatis de hujusmodi quiaqub provinciarum idipsum apertius confirmat notitia Veronensis a v.
pariiiione : quae viguit ad yalenlihiarium 1 usque, cl. Maffeio impressa, quam sub Theodosio Majore
, sub quo Aquitania iri duas proviricias dis.secta, ai.es exaratam apertius deinonstrare possumus. Hseciicet
Sextp Rufo intelleximus, ex quinque provinciis sex ex .unico quainunivis aiitiquissimo at indiligenii co-
eyasenint. Cunj porro Ammianus .Marceijinus, qui dice.eruta, aliquot erroribus fetdefectibus non careat,
sub Theodosio I scripsit, duas Narb.ojiensesappellet, plura tamen antiquilatis indicia prajfjert.;PrimiujJi in
uti duas item vocat eliam concilium Aquileiense an. descriptibne provinciarum Gailiseduas tantuiu Lug-
381, in epistola ad episcopos provincim Viennensium dunenses exhibet, ut apud Sextum Rufum et Am-
et Narbonensium primm et sectmdm, lertiam Jtanc d.i-, mianum Marcellinum; exquo antiquior cognoscinjr,
yisionetii paulo post secundam fuisse indupiam. quaiu ljbellus jirovjnciarum antea laudatus, in quo
agnoscimu.s, ex qua eaedem prpvinciae septem factse quatuor Lugdunensfesrfecensentur, ac propierea tunc
fuerunt; et Iiaequidem sunt illue septem quse in no- exaratam fuisse patet cum duse Lugdjinenses uon-
litiis recensentur. In noliiia provinciarum e ms. Ve- duin dissectse fuerunt jn quatuor, immo antequa«i
rpnensi edita per marchioneiii Maffeium sic : Dimce- discinderenlur in tres^ quam divisionem hactenus
tis Biennentit (Lege Viennensh) habet prbvincias i^notam ex singulari (a) jnscriplione a marcliioiia

(a) In A.niiquit5tibusGailise epiit. 20, n. 3, jnscriptio proferttir, qua Geminus Agrippiuonsis poat.
 Shfi PASCH. QUESNELLI DISSERf ATIONES 1N S. LEONIS MAGNIOPERA. «00
JWaffeioin Antiquilalibus Galliarum inserla colligi A guendi autem sunt a codicibus codices. Duo sunt
posse credimus. Dein in dioacesi Orientis, quse.iEgy-i* fontes ex quibus liic catalogus prodiit. Vulgali ante
pluni comprehendit, omiltitur Arcadia.et in dioecesi Sirmondum a mss. pendent colleclionum Isidorianaj
Pontica Honorias non apparet; quse duae provincise el Hispariicae. Sirmondus eum catalogum edidit e
in libello 1017 provinciarum descriptse a Theodo- ms. anliquissimse colleclionis Corbeiensis, cum quo
sib e filiorum nominibus appellatae creduntur. Prse- plane concinit in hoc catalogo alius pervetustus ilem
lerea quinque tantnm ^Egyptiprovineiaeleguntur, ut codex alterius colleclionis, quam Couslanlius inve-
ap.ud Ammianum Marcellinum, non autem sex; etin nit in ms. Colbertino 3368, et ex quo eum edidit
Britanniis quatuor tantum, ut apud Sexlum Rufum, lom. 1 Epist. Rom. pontif. pag. 343. Hi duo anliquis-
non autem quinque : licet illse sex et istaequinque siroi codices continemes dnas distinctas collectiones
ante finem quani sccculi existerent. Quod autem evi- Gallicanas vetustiores Hispanica, ex qua Isidoriana
denlius nobis videtur, est illud, quod tres dioeceses profecta est, sinceriorem praeferunt eum catalogum;
describuntur continuae Brilanniarum, Galliarum, et et ex uniformi ejus descriptione lnaximam eidera
Viennensis septem proviociarum, quas sub prsefecto auctoritatem conciliant. In Hispanicis et Isidorianis
praetbrio Galliarum collocaias ostendimus; ab his mss. posterioris aetatis quaedamin provinciarum no-
autem tribtis, Italica dicecesi interposita; separatur minibus immutata fuere, quao Arelatensis synodi
dicecesis Hispariiarum, et huic immediate subjicitur. tempbri non congruttiit, uli sunt, ex. gr., Aquitanica
dioecesis Africse, eo quod nondum per id tempus prima et Aquitanica secunda, quam divisionem Are-
Hispanise. essent sub praefecto prsetorio Galliarum, latensi primseposteriorem osiendinius. Cum hicerror
$ed aeque ac Africa vice sacra, id est, imperaloris o* et haec arbitraria miilatio non invenialiir in duobus
vice, non autem vice praefecti prsetorio a proconsule illis antiquioribus codicibus, iu quibus nihil cum Are-
regereiur. Jgitur hsec notitia eo tempore exarata est iatensis aevonon concbrdat, vel ex lioc intelligimus
cum Hispanise proconsulares erant, et antequam vi- horum codicum catalogum sub Arelatensis lempus
carium sorlirentur, qui a prsefecto praetorio Gallia- fuisse descriptum, eamque provinciarum ratioiiem in
rum pendebat. Hispanise auleni proconsulares esse iisdem conservalam fuisse quae in autographo sub
desiisse, ac accepisse vicarium postremis Gratiani idem tempus expressa fuerat. Si quid enim ex 1019
annis et primis TJieodosiiSenioris, exSeveroSulpicio posteriori sevo fuisset in Iiis codicibus immmatum ,
colligitur lib. ltHist. Sacr. c. 49. Neque obstai divi- ut in Hispauicis, et exinde in Isidorianis accidit, ali-
sio duarum diceceseon lllyrici, qusein notitia Vero- qua ejusdem generis emendaiio ad provinciarum ejus
nensi appellantur dimceshMysiarumet dimcesh Pan- a?.vinormam facia fuisset. Neque vero ut hujus ca-
noniarum. Cum enim liselongesejiingantur adicecesi talogi fides infirmetur, in susjiicionem adduci potest
Italiciana, nou referunt eam divisionemIiiyrici Orien- cuin Quesnello ea Areiaiensis primne ad Silvestrum
talis et Occidemalis, quse poslTheodosium inducta, epistola, cui ipse catalogus in codicibus subjectus
Occidentale lllyricum Pannoniarum prsefecio prauo- legitur; ac si altera lanlum ex Arelaiensicodiceedita
rio ltaliae suujecerai; sed vetustiorem divisioneui sit ipsa ejus concilii epistola ad laudalum poniificeiu,
exhibent, ciim lotuni Illyricum proprio prsefectosub- lisec vero sil ipsius 'Breviarium a quodam sludioso
jectuin ad Occidentale imperiuin perlinebat usque ad Iiomiiie posterius conditum et alicubi inierpolatum,
elimdem Tlieodosium I, ut P. Joan. Antonius Blan- qui pariter catalogum episcoporum compegerit. At
cus statuit lib. n deWEster. Polit. della Chieta, c. i, lianc pariter ejussynodi epistolaro, non vero Bre-
§ 8. Notabilis et velos diosceseon disposiiio in hac: C i viarium esse, ipsa ejusdem forma, quoe in omnibus
notitia coiitinelur. Primo enim describunlur dioeee-' codicibus exhibetur, demoustrai. Quud si de altera
ses subjectae praefecto prsetorio Orientis, luin illssi epistola, uno licet Arelatensi codice probala , du-
prsefecti prsetorio Illyrici, dein prsefecti prcetorioi bitare non licet, multo mimis suspicandum erit
Galliaruro, postea dicecesis prsefecii prsetorio Iialise, de hac, quae tot et vetusiissimis diversse originis
tandem duse proconsulibus subdilae, Hispaniarum et; manuscriptis , eodemque Arelatensi codice muniiur,
Africse. Si ergo hsec notitia prioribus Tlieodosii I[ cum praeserlimnihilliabeatquodcum illa non maxinie
annis confecta septem provincias Jam memoraiasi cottgruat; interpolatio enim quam Quesiiellus'suspi-
describit. nihil de hac hujus temporis divisione du- catus est in illis verbis canouis primi de Pascbate :
bitanduni relinquitur. Et juxta consuetudinemlilteras ad omnes tu dirigas,
14. Tres hactenus provinciarum divisiones sseculoi quae in altera epistola non leguntur, inanissima est.
quarto facise. Nunc aliam Narbonensis solidaeparti- Cuin enim duse ejusdem concilii epistolae liabendDe
tionem liis anieriorem erudiiorum exainini subjiceres sinl, num interpolaiioni verti potest, si Patres in se-
liceat. Catalogus episcoporum primi Arelatensis con- cutida epistola, in qua eosdem canones quandoque
cilii habhi an. 314 nobis mdicio est. Hnjus catalogii brevius repetiverunt, omittenda puiarint ea verba
auctorilalem Quesncllus fruslra elevare studet part. quse in anierioribus lilleris satis expresserant? Cerle
li, c. 2. Ut autem oinnia ejus objeeia diluanlur, ani- ut idem dies PasChseex eoruindemPatrum decreto ab
madvertendum imprimis esi hunc caialogum perpe- omnibus servaretur, providendum sane fuil ut qui
ram ab eodem appellari subscripiionesejusdem con- oranibus prseest eumdem diem paschaiibus litieris
cilii. Estenim, ui ille pariter confessus est n. 3,, TJindiceret. Nicsena synodus non inslituil pasclialiuiu
index episcoporum ei clericorum qui in eo concilio> dirigendarumdisciplinam, sedunicedecrevit (Cyrillo
convenferuiil ex diversis proyinciis in ipsarum pro- teste itt Prologo pascliali) ut 'Alexandrinus eiiiscopus
vinciariim raiionem descripli : in quibus idcirco. i. ob peritiam computi paschalis diem Paschatis signi-
subscriptionuro ordo quserendus non est. Deiude> ficaret Romano pontifici, cujus auctoritate oiiiues
baud contendirous liuiic caialogum factuni fuisse ini euindero Paschaediem cognoscerent aique seryarent;
. ipso concilio. ld unum dicimus , ex inemoriis ejus3 et ex hoc teslimonio vetustioreiii litterarum pascha-
temporis fuisse digestum ea aetate qua quinque pro- liumconsuetudineui agnoscimus. Viodicata igitur hac
vinciarum divisio nondum constituta luerat. Distin-- episiola, nihil jaiu superest apud Qucsnellum exquc

dignitatemprmsidalusi administrator ralionum novem
provihciarum fuisse traditur. Sunt qui putent Novem-
populos seu Novempopulanam intelligi. Sed Novem-
pojmlaiia una provincia erat, non novem. Nulla
porro in notiiiis vel aucloribus nbvem provinciarum
Occidenlalium mentb occurrit. Solura provincias
octo in Galliis Sextus Rufus et nolilia Veronensis
doscribunt, quaj in notitiis posteriorihus deccm nu-
meranlur, eo quod duse Lugdunenses a Sexto Riifo
et notitia Verbnensi memoratae in qualuor dissectao
fueririt. Forte vcro anlequam quatuor efficerentur,
Sectaefuerunt in tres; et ita aliquandiu Galliarum
provinciaenovem exsliterunt, et per hoc tempus Ge-
roimis ex Agrippina oriundus in ipsa Gallia, harum
novem provinciarum rationalis fuit. Nulla sequiori
ratioiie liseciqscriptio explicari posse videtur..
601 BALLERINIORUMOBSERVATIONESIN DISSERT. V QUESNELLI. 603
de catalogi antiquilate ac fide ambigendum sit. Ipsa A suiit, secunda Narbonensis cxcisa fuit sive ex Nar-
ratio quam ille affert cur idem catalogus serius di- bonensi, sive, ut alii probabilius judicant, cx Vien-
gestus fueril, nimirnm tit veritas probaretur canonis nensi, cui finitima est, inierjectis inter ipsam et
18 concilii Areiatensis n, in quo Arelatense i ex Narbonensem primam flumine Rhodano el tota pro-
omnibus mundi partibus collectum traditur; unde vincia Viennensi, ita ul pars Narbonensis primoe, ex
etiam ipse calalogus Arelatensi nin mss. prsefixns qua exscinderemr, essenequiverit. Incalalogo eliam
legitur; hsec, inquam, ratio, quseantiquitatem abri- ante laudato Areialensis primoe synodi preshyter
perenitilur.adeoarbitraria et imbecillisest, utduplici Aptensis Narbonensis secundnerecensetur sub titulo
falsa hypothesi Bitatur. Prima est, Arelatense u esse ex provincia Viennensi, quod tum ad eam pertineret.
concilium; cum sit vere mera colleclio canonum sub Narbonensis vero seciindae appellationem, eisi a
initio vi sseculidigesta, ut tomo lerlio probabitur; Viennensi sedka fuisset, obliuere phtuit, qualenus
quo qnidem teinpore si calalogus in eum finem quem olim anle divisionem Viennensis a Narboncnsi, in
Quesnellus prsesumil fuissetexaralus, ejus sevi pro- Narbonensi solida conlinebatur. Haecde varia diopo-
vincisedesignandoefuissent. Altera est, ipsura caialo- sitione civili provinciarum in Gallia proesertim Nar-
gum inmss. prsefigisynodo Arelatensi n, ac si-adhanc bonensi.
rcferatur. ld quidem ex aliquot veluslioribus edilioni- CAP.IV. De Areiath el Viennmprmrogalivh in dis-
bus colligi potest, in quibus idem catalogus ab Are- posilione civili. Ulriuscjue melropolh iniiia staluun-
latensi i separalur, et Arelatensi u praemitlilur. Id tur: Notilia Galliarum civilem, non ecctesiaslicam
vero inconsideratione ejus editoris accidit, qui cuin dhposilionem exhibel. Ejus anliquilas a Quesnelli cen-
in codicibus seu editis Isidorianis quibus usus est, f, suris vindicaiur. — 1. Post constitntam civilem dispo-
hunc catalogum descriplum reperisset inter concilia **siiionem provinciarum Gallioeac praeserlim Narb,o-
Arelatense i et n, quae ibidem conlinue sequuntur, nensis solidae, de praecipuisejusdem melropolibus
hsec separans, Iatidatum catalogum ad Arelaiense n Yienna et Arelale, quse ad rem nostram maxirae
spectare credidit, nec lotam inscriptionem eidem ca- pertinent, nonnulla exactius staluenda sunt. Nain
lalogo praemissamexactius animadveriit, quae ipsum QuesneUus ut Arelato primatum tribueret, cjns prse-
ad antecedens Arelaiense i apertissime refert. Con- rogaiivas civiles nimium multum exlulit. Viennae
jectationes adeo inanes nonne sincerilalem el anti- auicin privilegia et dignitalein si non omnino proe-
quitatero caialogiconfirmant potins quam infirmant? teriit, certe exicnuare ac deprimere siuduit. Episcopi
Jlinc juredelioc Quesnelli iiisuTillemoniius scripsit: Galli Arelateusis urbis sludiosi epist. 65, ad S. Leo-
Car ceux qui onl voulu dire que cela avait iti ajouli nem c. 4, hanc ob privilegia civilia supra Yiennam
depuis tien ont poinl de preuve (Tom. XV, in Hilar. extollere nisi sunt, inter quae illud priecipuum esl,
art. 8, p. 52). Nihil igitur impedimento csse potest quod ibideni proefectusproelorioel reliquoepotestates
quominus hiccatalogus sub ipsam Arelatensem i sy- semper inliabilent; quod idem cst ac istam oroniuui
nodum ex ipsius gestis lucubraia credatur, quod vel Galliaruin metropolim deelarare. Eeonira S. Leo,
ipse Quesnellus alia ratione confiteri coaclus fuit, qui allegationes ulriusque parth expenderat, in re-
cum n. 4 scripsii, indicem, qui Breviario anneciilur, sponsione ad eosdem episi. CO,c. 2, Viennaeet Are-
ex ipsa ephtola et aliit forsitan aclorum exemplaribus lato communejus quondam fuisse a genlibus, id est
confeclum etse. quoad civiles praerogativas, testatur. Id autem quam
15. Ex hoc porro caialogo, uli iu sincerioribus et vere dictum fueril ut quisque intelligat, utriusque
veuistioribus collectionibus Corbeiensi et Colbertina C metropolis initia atque dignitas, quae in civili dispo-
describitur, discimus Alpes marilimas nonduni Are- sitione maxime spectantnr, explicanda sunt. De Are«
latensis i teraporibus fuisse provinciam a Viennensi Jate iroprimis staluamus.
distinctam. Nam diaconus Porlus NicaeensisAlpium 2. Arelas, sita in provihcia Viennensi, licet olim
niarilimarum describiiur sub litulo Exprovincia Vien- esset pluribus nominibus celebris.ad nietropolis ta-
nensi, non vero Ex provinciaAlpiummaritimarum, uti men honorem non pervenit nisi circa annum 405 vel
dicendum fuisset si concilii Arelatensis i aitaie Alpes 407, cum propter irruptiones barbarorum Pelronius
maritimse provinciam conslituissenl a 1021 Yien- proelectuspraetorioGailiartim e Treveris sedem prae-
nensi diversara.Idera videtur de Alpibus Graiis. Lieet feciuroeArelatum transtulit, ibique septem provin-
eniui ex barum civilatibusnullus in eoconcilioprofe- ciarum convenlum quolannis cogendum proecepit.
ralur unde baecrescomprobari queat, notitiaetamen Tunc enim hoec urbs ob sedem ipsius prsefecti non
posteriores provinciarum Gallioesaiis indicaut, Alpes soluni seplem provinciaruin capnt, sed omiiium Gal-
Graias seque ac maritimas olim fuisse partes pro- liaruro iuelropolis esse ccepit, et hac de causa in lege
vinciaeViennensis, cum Alpes Graias appellent Vien^ llonorii an. 418 1023 meiropolitana civitas appel-
ncnsem teriiam, et marilimas Viennensemsecundam. lalur. Hoc primuin hujus hoporis tesiimonium legi-
Haecenim denominatio non aliunde originem ducere tnr. Nulluro certe antiquius a Quesnello afferri.po-
posse videtur, nisi quia utraque liscc provincia anle tuit. Non parum quidem is laboral part. i, c. 5, ut
divisionem in Viennensi comprehenderetur : quem- hanc dignitatera vetusliorem ostendat. At niliil cogit.
admodum tres Lugdutienses secunda, lertia, et Quod enim ex eadem lege Honorii opponit, ubi ille
quarta in iisdem notitiis hoc nomine donantur, quia jv septem provinciarum conventus, ex quo metropoliti-
Lugdunensisolidoeantea ascriptsefuerant. Cum porro cum Arelalis jus elici.tur, tncuria lemporum el desidia
Viennensis provincia ex Narbonensi solida dissecta lyrannorum interruptus lrdtiitur; intermediiim tem-
fuerit, jam patet hanc priniam fuisse Narbonensis pus rcspicit, quo post eum conventum a Pelronio
solidse divisionem, nimirum in parles duas, quartim institulum, Constantinus e.t Conslans aliique lyranni
altera cis Rhodanuni provincia Viennensh appellaia Gallias et Arelalum occuparunt ac perlurbarunt. Ille
est, quse eliam Alpes Graias et marilimas contine- sane conventus cum laudatum Peironium auctoreiu
bat; altera vero irans Rhodanum, ubi Narbo jacet, habeat, ante sedem Arelatnm ab eo traductam, iu-
Narbonensis provinciaenomen retinuit; elhac prima sliiutus dici nequit, ac proinde ex lioc cooveiitti ibi-
divisione obtinente, quaeforte Dioclelianum liabuit dem proescriploArelas meiropolis probari noii potest
auctorem, Arelatense i concilium liabitmn fuit. Tum ante an. 405 vel 407, cui ejus sedis iraductio et-con-
secuta estaltera.utvidelur, Constantini divisio, cum ventus indictio affigitur, ut videre est apud Pagiuiu
in constilutione quinque provinciarum a Viennensi ad an. 401, n. 30, et Tillemontiuin in Zosimo art. 1,
dissectoefuerunt Alpes maritimaeet Graiae, uli su- tom. X, pag. 682, et in Honorio not. 2.
perius explicavimus. In tcrlia divisione, qua ex quin- 3. Gravius fbrlassis videbilur lestimonium quod
que provinciis sex. factoe fuerunt, niliil ex antiqua idem Quesnellus subjicit ex epist. 65 episcoporuin
Narbonensi vel Viennensi sectum fuit; sola enim Arelatensi adlioerenliiimad Leoneui papam, ubi liauc
Aquitania divisa est in duas. At in quarta divisione urbem non ab Honorio tanlum, sed etiam a Valen-
sub Theodosio i, qua seutem provincise consiifutae tiniano I vel II^ malrem omniumGalliqrumappellalaiii
603 PASCH. QUESNELLI DISSERTATIONES IN S. LEONlS MAGNI OPERA mi
tradunl. Hanc, inquiunt, clemenihsiihmrecordationis A tres in aliquibus posterioris scvinoliiiis nominaiitur,
Valentinianus el Honorius fidelissimiprincipes speciq- qu,e licfetpost divisionero propriam melropolim lia-
tibus privilegiis, el, ul verbisipsgrum utamur, matrem beanf, antea lanjen Vienoam communem metropo-
pmniitmGglliarum appeltando decpraruni, At obser- lim ciyijem agpovisse videritur. Ita etiam Narbonensis
yamus hos eniscopos siudio amplificandaedigpitatis secunda sic appellpta est, qoia olim meiropolim ha-
Arelati liberaliori licentia fuisse Ipciilos. Id fexcon- buit Narbbnam , qiioe loli Narbonensi solidee nomen
stilulione Honorii, qune superesl, palam fit. Quani dedit. Nullae inveniuntuf provincioe, quae ab aliqua
eiiim urlieni jste tnelropolilanam tantuni 'vocat, illi civitate liOmen acceperint, nisi ha;c eivitas ipsius
tnatfehi omuium GaiUarum ipsis imperatoris verbis provincioe aliquaiido roeirbpblis fuerit. Hsec i^itur
ajipella.lam testantur : ul verbis, imjuiunt, ipsorum Viennensis provincioe denominalio de melropolitica
utamitf. Ne.que.idcirco eos appellalionem , qnaeipso- , Vientioepricrogativa dubilare non sinit.
ruiii et lloiibrii ocvoArelati riori eompeteret, usur- 6. ACceduni testimonia Eusebii Caesariensis <et
passe puiamtts; vferecnim matrem oiiiniumGalliartim notitise GaHiaruiii- Illfeenim sub Constanlini aeviim,
eral Arelas, ex quo sedes praefecli jirsetorio facta quo Viennensis provincia a Vienna nomen acpepit,
fiierat, quatenus ob hanc sedem cunctis Galliarura hanc urbem melropolim diserte nominat 1. v Hist. c.
nrbibus atque provinciis proesidebai. Neque id a Ya- i, et similiter nolitia Galjiarnm a Sirmondo edita,
lehtihia.no 1 vel 11dictum credatur. Cum eiiim sub cujus exemplura, perveiusltuii legilur in ms. capituli
Iiis imperaloribus sedes praefecti prsetorio, ex qua Veronensis, in descriptione provincisa Viennensis
iina ille lilulus proficisci poluit, non esset Arelate, Viennam metropolim nominat. Quoad Eusebii qui-
sed Treviris, soja Trevirorum ufbs lunc erat et dici "r. dem testimonium non repugnat Quesnellus : Nemo
poterat metrbpolisGalliarum; quo plane sensu metro- enim non videl, inqiiit, part. i, c. 12, Eusebioserino-
polis Galliarum nominatur ab Athanasio (Apolog. de nem esse de 'dignitale civilis Viennensh urbh. Solum
Ftiga, n. 4, t. ], p. 322), qui aliquandiu Treviris fuit. de geographica, non vero civili melropoli intelligeii-
Arelali vero eum tilulum, qui uni Trevirorum urbi dum putat; et c. 11 Slrabonem proferl, qui Vieimam
tum competebat, cohlra verilatem facti .a Valenti- Alibbrogummeiropolim nominavit, ac ,si Constantini
uiano fuisse tributuhi, incredibileest. Episcopi igitur oevo,quo alia prbvinciaruni disiinclio vigebai, eodom
sicut Arelatis gratia in allegando Honorii testimonio sensu Eusebius locufus fuerit: quod quam sit imbe-
liberiori lormula usi sunt, ita in cpnjungeiidis Valen- cillum quisque perspiciet. Noiitia; vero Galiiarum
tiniano et Honorio eam tropologicam locutionem a'd- auctoritalem, qua Vienna civilis melropolis aperlis-
hibuisse videnlur, qua plurali numero dnbbtis vel sime traditur, elevare et infirmare integro capite ni-
pltiribus ascribuntur, quse per partes .inter illos di- titur. Ecclesiasticam, nonvero civilem nolitiam esse
stinguenda erant, Quis ignorat (faielur idem Ques- posteribri quidem tempore in graliam Viennensis
nellus in notis ad hoc ipsum episcoportini testimo- episcopi lucubratam cwitendit, cum sciliccl Bnrgtin-
hium n. 7) illius tropi frequenlein esse usum, qua diones sub an. 480 Yiennenseni iraclum occupa-
pturalis niimeruspro sirigulari pbnitur,.prmserlimcum runt.
in prmcedentibus phtrium mcttliphem fieri coniigit? 7. At civilem, noii vero ecclesiaslicam notitiani
Hinc Pagius ad an. 401, n. 45, non male exislimat, esse nitilta nianifestum faciunt. Si eniin ccclcbiastica
landata episcoporum verba, licet plurali ntimero et notiliaesset, qnse ecclesiasticas provincias cum suis
copulalive expressa disjunclive esse explicanda, ila metropolibus describeret, non solum Vicnna, venim
ril privilegia quoe primum commemorant, ad Valen- C etiani Arelas inter metropoles ecclcsiaslicas accen-
tinianum perliiieant, littilusyero malris omniumGctl- sentla fuerat. Proeterea Narbonensis secunda Alpes
iiarum ad soliini Honorium referendus sit. marit'ima3et Graise non fuissent recensendaeuti se-
4. Multo aulem miiius ad metropolim Arelati vin- paraise piovincise, quarum civilaies Areiatcnsi vel
cJicandamahte sieCulumv illa cohferunt quaede Con- Viennensi metrbpolitano suberant. Adde qnod in
slantio Arelale consulaium adeunte el ludos dante, Maxima Sequanorum tria castra et unus portus no-
de Constantinmet GallulmRommappellaijone a Ques- minantur, qui ad eeclesiaslicam disposiiionem nihi-
nello afferuntur. Haec enim ihsignis quidem urbis, Iunj pertinent. Tandein, ul alia omiltamus, post de-
iibn autem meiropolis indicia sunt, ac propterea aliis scriptas decem provincias Galliarum hic litulus subji-
qiioque urbibus, qu;c non erant metropoles, similia citur: Item in prbvinciitseplem. Ha;c auleni distinctio
contigisse legimus. Ila.Coiislantina appellari poluit seplem provineiaruni a decem provinciis , eam divi-
Arelas, uti Cirta.in Numidia, et aliae duoe civitates sionem procul dubio prsefert, quse non ecclesiasiica,
certe non melropoles in Phcenice et Arabia eodem sed civilis est, qua scilicet universse Galliaein duas
nomine dohatoe fuerunl. Ausonius vero in urbis ma- diceceses partita? fuerunl, nl capite antecedenti vidi-
gniludinem , frequenliam et commerciuni, quibus mus. Haec noiitia in pervelusto ms. capituli Yero-
Arelas Roniam quodammodo semulabatur, Romm nensis 50 describiiur post Itinerarium Burdigalense
Gallulm tilulum referi: Nullo itaque leslimonio Are- cum hoc titulo : Incipii annolatio jirovinpiarumaique
lalfensis meiropolis civilis inilia probari potuerunt urbium Galliarum cum privilegih suh; quoe privilegia
antiquiora anno circiter 407. ad metropoles civiles ibidem designalas leferuulur.
5. Vetustius voro initium Vieimaemeiropolis fuit. D 8. Hujus porro notitise selatem satis iudicat summa
Ipsum anliquum Provincise nomen priraum indicium ipsius concordia cum divisione provinciarum Galliae,
cst. Antiqua enim VUnnensis provincimdenoininatio, . queein notitia dignitatum exhibetur. Sicul enira haec
quoepluribus quaiii quoque saecuii documentis pro- paulo post aimum 423 cxarata fuit, idem etiam de
balur, nori aiiunde 1025 prpvenire potuit, nisi illa judicaiidum videlur. Idapertius demonstiat lim-
quia Jain inde ab ipsa Diocletianeaseu Coiistantiniana Jus sepiem prpvinciarum, quem ex hac notiiia Gailia-
provinciarmii divisiojie Yjenna, npn auiem Arelas ci- rum recitavinius. Hic cnim reperiiur in documenlis
yilis proyiiicise Viennensis metropplis fuit. Quod scriptis paulo posl inilium soeculiy, nimirura in epi-
enlm liuicevidentissirose raiioni opponit Quesnellus slobs Zosimi elBonifacii 1, in Jege Honorii an. 418,
de provinciis Lugdunensibus secunda, lertia et el in memorata notitia dignitaiuiii; in poslerioribus
quarta, quarum metropolis ex lioc Lugdunensi no- autem monumeiiiis nuspiam inveidmus. Anicriorem
mine non erat Lugdunum, iiianissimum esi. Etsi vero seiafem, quam huic uotitiae iribuendam susjiii
enim hse tres provinciaea selida Lugdunensi disscctse camur, argunieiito nun levi constituendam reserva-,
babereni peculiarem cujusque metropolini a Lugduno mus uumero 11.
diversam, antequam tameii distralierenlur in jjartes, 9. Ex bis Quesnelliopinio plane corruit. Cumenim
omnes eaiiidem Lugdunensem urbem meiropolim baeccivilis, non autem 1027 ecclesiastica notitia
aguoscebantj et idcirco Lugdunensiiuii iionien reti- sit, lucubrata dici uequit.in graiiam Viennensis ejii-
nuerunl, quia ante hanc divisionciii Lugdunum eral scopi, qui notiiiaeeceiesiaslicse descriptionein postu-
earuiq metropolis. Ita ctiam Vieonenses provhici» lasse!. Cuiu riorro sub initium v fseculi fuerit lucu-
toOS BALLERINIORtlMOBSERYATIONESIN DISSERT. V QUESNELLI. 606
brala, rruslra eam sub Burgundionibus scriptam A vero hanc noliliam Galliarum vettistiorem credamus,
Quesnellus comminiscitnr; cum prseseriim si hoc iliud in causa est quod in descriplione provincise
etiaui tempore scripta crederetur, non eam disposi- Viennensis Arelas sine metropolis liiulo recenseiur.
tionem civilem prseferat, quaesub barbaris Romanas Porro Arelas ad honorem melropoliticum erecia fuit
provincias in partes discindenlibus alia erat a divi- circa an. 407, cum prsefecti.praelorio sedes et caput
sione Ronianoruro; sed eam dispositionem exhibeat omnium Gailiarum esseccepit, utvidimus paulo ante.
quae Romana est, et inilio sseculiv sub Romanis obii- Civitas yero tanlo honore prsediia sine ulla lionoris
nuit. Sidonii leslimonium, quod in suam sentenliam nola recensita non fuissel in notitia 1029 nuaoPost
Quesnellus aliegat, nimium enormiter ab-eodem hoc lempus scripta fuisset. Quesnellus ex haeanimad-
explicatur. Cnin enim ille 1. n, epist. 7, ad Groecum versione multo posteriorem credidit, cum tamen po-
episcopum Massiliensem scripsitan. circiter 475: sleriori licet aetate securidum Romanam dispositio-
Jam non primi comprovincialiumcmpisth esse, sed ul- nemliaciiinolitia exhibitamabhoclionoris gradu non
timi non de MassiliensibuSloquilur, quorum civitas decesserit. Igitur multo prpbabilius anterior dicenda
in notitia Galliarum uitimo loco desigualur, sed lo- est haecnotitia, eo scilicel lempore exarata cum non
quiturdeLeontio Arelatensi, Fausto Regiensi, Basilio dum Arelas ad metropoliticam dignilatem evecta
Aquensi, et Grseco Massiliensi, qui sub Romanortini fuerat; ita ufnihil mirura sit si inter coniprovincia»
diiione constituli, ut se ct suas civilates a barbaris les provincioe Viennensis civitales sine ullo metro-
tulas redderent, Arvernorum urbem, cui Sidonius polis titulo recensita fuit. Quod vero inter ultimas
praeerat, iisdem barbaris cedere, et sic pacem inire refermr, eam habet causam quia nolitioeauclor eum
studebant. Hos autem Sidonius coarguens, hac ur- _ ordinem secutus estquem geographicus siius obtulit.
bium cessione non primos in civili disposilione, uli " Primo enim post Yiennam melropolim urbes vicinio-
ante fuerant ob Arelatum, quse sedes erat prsefecii res et mediterraneas notavit, luni vero ad mare ver-
praclorio Galliarum, sed uilimos futuros prsenunliat, gentes, iuter quas Arelas el Massilia ullimura locura
cuni hac dislrahendarum urbium via, ita paucse civi- tenent.
tates Romanis superessent, ut roinima jam esset in 12. CseterseQuesnelli aniinadversiones in noiitiam
Galliis Romanorum dilio, nec majores araplius dici Galliaruin leviores sunt. Quod eniin profert de Castro
possent, qui, ut mox subdit, minores incipiebant non Nicsensi in nolitia omisso, quod ante Leoneni cpisco-
habere. Hic germanus Sidonii sensus. Comminisciiur patu fruebaiur, ecclesiasticam notiliam esse prsesti-
ergo Quesnellus, cum aliam Sidoniani textus inler- mit, quam civilem jam diximus. Cum vero in eadem
pretationem a sententia et menle aucloris alienam civili notitia tria alia castra Sequanorum, et duo
ingerit; omnesque ejus conjectationes, quibus huic Lugduneusis primae memorenlur, Nicoeuseoiuissum
interpretalioni innixus, exponere nilitur quomodo dicendum est vel auctoris incuria, vel potius, quod
notitia sub barbaris condita fuerit, arbitrariae et ina- ita per lioc tempus exiguutn esset et angustum, ut
nes demonstrantur. inter castra recensendum non videreiur; unde Hila-
10. Quse vero animadversiones in ipsam notiliam rus papa nou caslrum, sed diminulive casteilum ap-
ab eo proponuntur, ut illam posterioris oetatis esse pellat. Quoe porro subjicit ex Paulino Nolano, ab
suadeat, non minus imbecillaesunt. Opponil primum auctoris mente alienissima sunt. In cpist. 28, ad Vi-
Arelatem, quse ex lege Honorii an. 418 metropolis clricium Rotiiomagensem de celebritate loquitur, qua
declaratur, eoque tempore ob sedem praefecturseom- Rothomagum ex egregiis ejusdem episcopi gesiis inter
nibus Galliis procsidebat, ea in notiiia nedum sine G urbes sacratas eminebat; quod ad dispositionem civi-
uilo metropolis litulo, sed inter ullimas civitaies Jem, de qna nunc agimus, nihilum perlinet. Licet
provinciae Viennensls recenseri. At observandum est, enim ea civitas ante hoc lempus esset civilis metro-
in ea notitia, licet sub Honorii tempus descripta, polis, non tamen atite Viciricium ita celebris inler
notari cujusque provincise melropoles. Provincioe sacralas urbes fuit. Idera csl de Morinorum civitale,
autem Yiennensis metropolis sieut jam inde a divi- quain Paulinus ibidem memorat ratione habila reli-
sione Viennensis provinciae a Narbonensi solida fuit gionis, non autem dispositionis civilis, quam unam
Vienna, iia et sub Honorio eanidem praerogativam notitia describit. Argumenlum tandem cx synodo
conservavit. Arelas enim, cum ex traducta sede proe- Taurineiisi huc liihilum pertinet, cum in hac synodo
fecturaemetropolis esse ccepit, septem provinciarum hon de civili, sed de ecclesiastica metropolidubiiatio
melropolis constilula fuii, non autem provinciaeVien- fuerit, ut capite sequenti ostendemus. Nihil ergo
nensis, cuiadhuc Vienna anliquiore privilegio proe- nolitiae aucloritatem elidit; ac propterea solidum ex
sidebat. Etsi vero quoepluribus provinciis meiropo- hac quoque argumentura suppetit, quo Viennamcivi-
Jitico honore praeerai, eodem plerumque gauderet in lem meiropolim fuisse dicamus, et antiquiorem qui-
suam peculiarem provinciam, id tamen Arelati non dem Arelate, nimirura jam inde ab insiitutione pro-
accidit, cum antiquior Viennse possessio exclusa non vincioe Yiennensis, qtise a Vicnna nietropoli nomen
fuerit; sicul nec antiquum Viennensis provincioerio- accepii. Immo anlequam Arelas ob sedem praefectu-
men fuit iinmutattim : quod tamen evenisset si iue- rse eo traductam ad metropoliticam nedum sepleni
tropolilif.um ipsius provinciaeJus a Vienna Arelalem provinciarura, sed oinnium eliam Galliarum dignila-
fuisset traductum. Quid ergo mirum si in nolilia ^. leni eveheretur, Viennam fuisse sedem vicarii proe-
quae solas cujusque provinciaemelropoles rilu veteri fecli prsetorio, quamdiu liic Treviris stetit, et idcirco
signat, sola Vienna, non aulem Arelas melropolis fuisse etiam metropolira noii solum suse provincise,
appelletur. verum etiara quinque provinciaruin, quae postea se-
11. Hacleiius ea in sententia locuti sumus, qua pteni dictae sunt, colligi posse videtur ex velustissi-
lisec notilia paulo posl iiiitium quinli soeculi scripta ma notitia Veronensi, in qua dimcesh Viennensisap-
prsesumatur. Si vero proferre Jiceat quod probabilius "pellanlur septem provinciae,quibus vicarius praerat.
credimus, hanc notiliarii sseculb v anteriorem puta- Neque enim aliunde hsec dioecesis a Vienna nomen
mus. Hactenus quidem vetustior babita nOn fuit, eo accepit, nisi quod ibidem vicarius praefecti sedem
quod mentionem faciat septem provinciarum, qua- haberet.Ex his porro omnibus multpapertius cogno-
rum divisionem post initium saeculi v factam fuisse scitur, quaro Jure S. Leo scripserit, Viennoe et Are-
aptid omnes obtinuit. Cum vero lias septem-provin- lato commune jus quondam fuisse a gentibus (Epist.
cias sub Theodosio I constilutas capite antecedenti 66. c. 2). Quondam, inquit, quia diversis teraporibus
bstenderimiis, nihil hinc impedimerili exoritur, quo- aliera alteri praeStitit,Viennaquidemaniiquiori aevo,
minns ea nolilia sseculo v anterior judicari queat. ciim suae provincisemetropolis, et probabilius eiiam
Similiier nihil obest qualuor Lugdunensium partilio, vicarii sedes fuit; Arelas vero setale posteriori, cuni
quippe quam reperimus in libello provinciarum , circa an. 407 proelecturaj sedes.esse coepit. Nunc ad
quein aiite v soeculumlucubratum cardiiialis Norisius ecclesiasiicaruui proviuciarum et Metroppleoitdispo^
iistendit (Evoch. Syr- Mqced. disserl. i v. 1}, Ut siiionem accedamus,
 C07 PASCH. QUESNELLl DISSERTATIONES IN S. LEONIS MAGNIOPERA. 603
CAP.V. De anliqua inslitulione el rihpositione pro- A maiiim in Galliis semper obtinuisset Jam inde a S.
vinciarum ac melropoleon ecclesiasticarumiri Galliis, Trophimi m|ssione, uti ex Zosimo seu verius ex Pa-
ac prmsertim in provinciis dhsectit e -Narbonensitoli- trocli effautorum ejus suggestione Quesnellus jacti-
da. Sera earumdem initia; nec ad civilemformam om- tat, Concordius ejusdem Ecclesiae episcopus euuidem
nino exacla denionstratur. — 1. Duo circa provincias gradum tenuisset in hoc suae provinciaeconcilio; nec
et metropoles ecclesiaslicas in Galliis conslituenda si eamdem traditionem atque consuetudinem a ma-
siinl, titde iis quaeQuesnellus multis in locis sparsit, joribus accejiisset, qtiam Patroclus saeculo seijuenti
judicium feratur. Primum qiiandonam liarum forma v iugessit, permisisset umquam ul simplex episeopus
fuerit inducta; deinde num ad formam provinciarum lmic vetustissimo et insigni suse sedis privilegio
et melropoleon civiliurn. Si ecclesiasticoe provinciae praejudiciumafferret. Hoc quoque documentoPatrocli
Gailiaruro in aliquo triuro priorum sseculorum fuis- impostura confirmari potest.
sent institutoe', et ad civilium provinciarum 1031 3. Neque liuic argumenlo quidquam obsunt diffi-
fbrmam exactae, nt Qnesnellus non uno loco praesu- cultates quae synodi ValentinsesubscriptionibusQues.
mit, cum eo lempore solida Narbonensis nondum nfellus opposuit part. l, c. 11. Foegadii enim nomeu
esset divisa, sicuti Narbo lunc semper exsiiiit tolius primo loco non in subscriptionibus ponitur, sed in
provinciae metropolis, ipse Quesnelio fatentepariei, inscriptionibus duarum epistolarum ejusdem synodi,
sub finem c. 11, ita nihil dubium csset quin Narbo- quas Quesnellus adeo ratas habuit, ul contra subscri-
nensis episcopus ejusdem provincise metropolila ptiones ipsas liarnm inscriptionum seriem extulerit,ex
fuisset constitutus, non /vero Arelalensis, aut quis- qua eidem synodo, ut ait, prmfuitse Fmgadius legitur.
quam alius. At hierarcliiac ecciesiasticse formam tri- JJ 4. Quod si Marinus Arelatensis primus nomiuaiur
bus illis saeculis, et anleNicoenum quoerere in Galliis, in inscriptione episioloe concilii 1033 Arelatensis
omnino inane esse ex eodem Quesnello accepimus. an. 314, idnon melropolilico juri, sed vel antiquitali
Hujus leslimonia allegavimus capite secundo, n. 5. ejus lribuendum est, vel potius quod loci episcopus
Quae cnm non obscure ingesserit, haud salis intelli- esset a Constantino imperatore in cansa de qua tum
gelur quomodo sine contradiclione aliqua scripserit, agebatur, prsecipuedeputatus; ubi enim metropolitoe
*>art.II, c. 2 : Cum eruditiores quique, paucis exceplh, non essehl, vel antiquior, vel loci episcopus caeteris
%dea tempora (antea notaverat annuhi 250) referant proeferebalur. Idem imperator in epistola ad Melchia-
tetigionh et distiplinm exordia in Galliis, si tunc una dem papam aipud Eusebium judices in ea causa abs
provincia (id est Narbonensis) unusquemetropolitanus se delectos hoc ordine nominat: Reiicium Augusto-
fuerit, valebit regula Innocentii I papm : secundum dunensem, Maternum Agrippinensem, ct Marinuiii
prhlinum provinciarummorem mclropolilanosepisco- Arelatensem : idemque ordo servatur in aclis Roma-
posoporlerenbminari; nec adnibbititatem necessitatum noe synodi, in qiia iidero Judices ob eaiudein rero
mundanarum debere Dei Ecclesiamcommutari. Hac in ante Arelatensero convenerant, uti videre est apud
sentenlia unus Narbonensis episcopus secundum dis- Optatum lib. r. Porro Reticius Auguslodunensis cerle
positionem civilem tolius Narbonensis metropoliia- melropolilanus non erat. Marinus igilur, qui simplici
nus fuisset insiituius, nec ejusmodi constitutio ex episcopo postponitur, metropolitanus non fuil; et si
mente Iniiocentii fuisset immuiaiida. Quesnellus vero quidem in concilio Arelatensi prsemiltitur Reticio,
indicare hoc loco voluit Arelatensem episcopnm toti qui in Romano eidem proelatusfuerat, sola loci ratio
Narbonensi, uli pulat, fuisse pramositui» jam inde a in causa esse poluit.
niedio sseculo ni ob S. Trophimi ihissionem, quam C 3. Neque obsunl quae de Salurnino Arelatensi tra-
capite secundo ad id probandum omnino ineplam duntur, cum in Arelatensi pseudosynodo an. 553
osieudimus. Si S. Tropliimiis Gallias peliil circa me- ac in Biterrensi an, 356, S. Hilarium Piclaviensem
dium saeculum m, ul ex GregorioTuronensiQuesnel- condemnandum curavii. Neque enim eum his p^eu-
Jns censuit, una cumS. Trophimoab eodem Gregorio dosynodis provinciarum Viennensis vel Narbonensis
missus traditur etiam Paulus, qui Narbone sedcm metropoliiicojurepraefuisseexejusmodi gesiis colligi
fixil,sieutTropliimusArelate; ac propterea non mintis potest; sicut nequit colligi Valeiitcm et Ursacium epi-
ex liae missione Narbonensis civitas qtiam Arelas scopos certe non metropqlitanos melropolilico jure
profecisset : immo Narbo multo magis, cum haec eo usos fuisse, cum in yariis pseudosynodismultaadver-
tempore lotius provincioe melropolis esset. Soluin suscatIiolicos|)rosuoarbiiriooblinueruiii.Sicutauiem
Qnesnellus a contradiclione purgari potest, eo quod lii ha:reticorum prsepotentes ac praecipua factionis
meiropolis ecclesiasticaeinsiitutionem in Galliis sub capita gcstorum auclores a scriptoribus nominan-
mediinn saeculumni lton affirmet absolutc, sed sub tur, ita eiiaro Saturninus Arelatensis, ul ne tamen
cnnditione, st luuc una provincia unusquemelropoli- huic, sicut nec illis jus metropoliticum exinde tri-
tanut fuerit. Proinde id uti probabilius ab eodem ac- buatur. Hanc comparationis rationem ex Sulpicio
cipimus, quod expressius docuit, nimiruro ecclesia- Severo confirmamus, qui lib. n llist. c. 40 scribit :
slicarum nielropoleon formam posl Nicscnam syno- Ilaliam, Illyricum, alque OrientemValensel Vrsacius,
dum in Gallias invectam ac instiiulam fuisse. cmleriquequorum nomina edidimus, infecerunl, Gal-
2. Nos vero id insuper prnbabilius crcdimns, de lias nostras Sgturninus Arelatensium episcopus homo
liac hieiarchica forma constiluenda Gallicanos epi- \) impotens et facliosuspremebat.
scoposserius cogitasse, et adliucpostNicaenresynodi 6. Haecquaede lam sera instiiuiione melropolilaruro
lempiis. aniiquam meihodum tenuisse, quoe tribus in Galliis delibavirous, nemini mirifica et incredi-
prioribus soeculisviguit, ut scilicet cum nondum me- bilia videantur. Nam et in Italia ipsa, ei in Hispauiis
tropolitani essenl consiituti, episcoporum synodis veJ sub hoc idem circiier lempus, id est, post mediuni
antiquior, vel civitatis, in qua synodus cogebatur, quartum sseculum metropoles ecclesiasticseinsliiui
episcopus praesideret. Jta cum concilio Valenlino coepere : nti de Italicis (Romana semper excipienda
anni 374 proefuiiFcebadius, sen, ul alii cuni Sulpieio est) pluribus statuimus in dissertatione jam parata,
Severo (Hist. lib. n, c. 44) et cum editis conciliorum De orrgine anliquibrum Ecctesiarum et meiropolcon
scribunt, Fcegadius episcopus Aginnensis Ecclesioe, Itatim. De Hispaniis vero idipsum probari liceret;
quoe iiumquam meiroppiiianum babuit, descriptis. unde in concilio Coesaraugustano liabiio paulo post
post eum aliis episcopis insigniorum sediuiri Arela- Valentiiuim laudatus Foegadius Aginnensis, eo quod
icnsis, Yiennensis, Trevirensis, el Lugdunensis, sola lum nulli essent metropoliioe,ratione setatis primum
antiquioris sctatis ejus raiio halieri potuii, eo quod (ul in Valeniino) supra cseteros omnes etiam cele-
noiiduui ccrta esset metroporuarum inslilulio; neque briorum Hispaiiicaruro sedium episcopos locum obti-
cnim post horum institutionem in more fuit ut me- nuit. Vfetustius quidem Ilispanorum metropolitaruni
iropolitani (quicumque adessenl) simplici episcopo indicium occurrit in epistola 1 Siricii ad Himerium
quantumvis antiquiori locura cederent. El si quidein Tarracoiiensem c. 8, scriptaan. 385. Quod si in Eli-
Arelatensis prjeseriim episcopus eum gradum ac pri- beritana multo anteriori. synodo prinm calltedrm epii
«08 BALLERINIORUMOBSERVATIONESIN DISSERT. V QUESNELLI. 610
uopus nominalur can. 58, hoc nomine non melropo-. A quae ipsis ohlatse fuerunt, incertum adhuc fuit utra
litamim, qui tum non erat, sed antiquiorem episco- civitas esset melropolis : nam a synodo definitum esl
pum Africanorum roore intelligi oplime osiendit Ca- ut qui ex eh approbaverit suam civilatem esse melro-
jelanus Cennius tom. I de Anliquit. Eccl. Hispanm, c. polim, h lotius provincim primalus honorem oblineat.
4, num. 8. Coiiferenda hoc loco erunt quse de cano- Controversia non levis inter eruditos vertitur, num
nibus Sardicensibus dissereinus tomo III, ubi hoec Patres metropolis noraine civilem intellexerint an
sera ecclesiasticarum metropoleou apud Latinos in- ecclesiasticam. Pleriquede civili inlerpretantiir. At
siiluiio ex duobus eanonibus in originali Latino aliter Pagius ad an.401, n. 57 el seqq., hanc sententiam
ac in Graeco expressis non modicum confirmabitur. refeliii. Nemini quidem dubium esse poterat utra ci-
7. Neqhe vero quispiam existimet GaJIicanos pri- yitas civilis metropolis esset Solam autero Viennam
mariarum urbium episcopos ante hanc epocham, si Taurinensis synodi tempore civilem fuisse meiropo-
non in conciiiis, saltem in ordinationibus episcopo- lim osiendinius cap. 4. Quamquam si ulraque civitas
rum aliquid metropolitici juris exercuisse. Quibus diverso nomine lum fuisset meiropolis, cum id igno-
enim ordinaiionum jus est, hi veri sunt melropolitse, rare non potuerint ejusdem synodi Patres, non eam
iisdemque uii lalibus prsecipuus semper locus ante sentcntiam protulissent quoeuiiaro civitatero tantum
episcopos in conciliis tributus fuit; ac propterea si - melropolim praesuinit. Cum igitur non de civili, sed
primus locus celebriorum urbium episcopis non fuit de ecclesiastica metropoli locuii sint, difficultas
iradiius in Valentina synodo, nulluiii quoque jus in hoc non ex eo pendere potuil, quod Viennensis
cuipiam ipsorum in ordinaiionibus lunc fuisse mani- episcopus meiropoliiicum jus sibi tardius arrogasset
festum videlur. Cum in concilio Arelalensi i an, 314, •"j. adversus Arelatensem, quasi is solus antea eo usus
can. 21 , fil ordinaiionum mentio sic : De his qui fuisset; tunc enim certum esse debuisset solam Are-
usurpanl sibi quod soti debeant ordinare, placuit ul latem esse veram metropolim, contra qiiam usurpatio
iiullus hoc sibi prmsumal, nisi assumpitt secum aliis recens episcopi Viennensis nihil praejudicii creasset.
tepletn episcoph; si lamen non poluerinl septem, sine Dubium crgo ex eo proficisci potuit, quia in recenti
tribus frairibus non audeant ordinare; prseterquam- institutione ecclesiasticarum metropoleou uterque
quod verbum usurpanl nullum jus cuiquam fuisse sa- cpiscopus Viennensis et Arelatensis id juris sibi
tis indicat, certe qui id usurpabant non appellantur competerc prseferebat, eo quod suam quisque sedem
metropoiiiaiii, uii vocanlur in conciliis OrienlaJibus cseterarum ejusdem provincise ecclesiarum malrem
Nicamo, 1035 Laodieeno et Anliocheno; eo quod seu metropolim esse contenderel, Arelatensis ob
nondum per haec lempora certi metropolitaejure or- missionem S.TropIiimi.Viennensis veroobsuseEccle-
dinationum praediti essent in Gallicanis proviuciis, ut sioe antiquiorem originem , quse S. Trophimi seta-
in Orientalibus reperiebantur. tem exsnperat. Cui rationi, ut iia dicamus, ecclesia-
8. Hoc sane ordinaiionum jus nondum fuisse in sticae, raiiones fortassis unusquisqiie adjecit ex prse-
Galliis sub ipsum tempus coneilii Valentini, et solum rogativis civilibus singularum civiiatum, quaepariter
sub finem ejusdem sseculi induci ccepisse atque con- sub Leone exabundanti in allegationibus eidem exhi-
stilui, evidentius probari potest ex qusestionibus ad bilis utrinque propositse cognoscuntur ex episl. 66,
Taurinensem synodum delatis, ex quibus hoecsera ac ita utrinquegraves, ut parem incerliiudinem apud
melropoleon ecclesiasticarum instiiutio magis ma- ipsum poniificeni pepererinl, ex qua provinciam inter
gisque confirmabitur. Tres quaestiones ibidem agi- Arelatensero et Yienncnsera episcopos (ut Tauriuen-
taise potissimuro considerandae sunt. Prima est que- C ses Patres consilium dederani) dividendain 1037
rela adversus Proculum Massiliensem, eo quod in censuerit. Hsec autem quaestio soluni in Taurinensi
Narbonensi secunda episcopos ordinasset. Hanc au- priiiium excilala vidctur, propterea quod non mullo
tem querelam adversus eum non promoverunt^Are- ante hoc concilium in inducendis metropolibus bi duo
latensis, aut Viemiensis episcopi, qui alias pro vin-, antistiles ordinationes episcoporum provinciaeVien-
dicando sibi jure nietropolilico in eadem synodo nensis veluli pro jure suo exercere coeperim; alias
invicem contendebant; sed suli episcojii Narbonensis multo ante hsec coniroversia mota fuisset. En ergo
secundse ea in re conquesli sunt, idque non eo con- quoroodo ex Taurinensi colligitur ordinalioiies ex
silio ut proeservareni boe jus Viennensi episcopo vel metropolitico jure paulo ante hoc tempus coepisse.
Arelatensi, ac si alteruter suus esset antiquus me- 10. Hujus argumenli vim forte pervidil Quesnellus,
tropolita; sed hac ralione, quod sibi alterius provincim cum part i, c. 5, aliam hujus conlroversise occasio-
sacerdotem prmesse non debere conlendeient; quae nem afferre sluduit. Proesumit se jam probasse ca-
ratio seque Proculum Massiliensem ac Arelatensem pile antecedenti Arelatensem seinper primatum ob-
et Viennensem episeopos excludit. Cum enim omnes linuissein Narbonensi solida, nemine contradicenie,
hi tres ejusdem Viennensis provincioeessent, aeque cum lamen antecedenli capile nihil attulerit ex quo
omnes ad aliamprovinciam.periiiiebant. Illud aulem ille primatus constituatur, ut ex annotationibus ei-
ex his manifeste sequitur, lam seram fuisse metro- dem capiti subjectis palebii. ltatio etiam qiiaro paulo
poleon ecclesiaslicarum initia, ut nondum per hoci ante.attuliiiius id generaiim coiifirmai, Si enim certa
tempus Arelalensis aut Viennensis episcopus jus et atitiqua fuisset Arelatensis possessio, recens vero
ifteiropoliticum exercuisset aut obtinuisset inj ordi- TJ nisus Vieiinensis episcopi, uti Quesnellus jaciat, qui
nandis episcopis Narbonensis sccmidae; unde iidem, lieri po;uissel ut Taurinenses 1'aires adhucancipiies
qui de jure metropolilico in Viennensi provinciai Arelaiensi causam non adjudicarenl? Quaevero ille
iiiter se cenabant, nihil moverunt circa Narbonen- cap. 5 congerit ut recentis nisus episcopi Yiennensis
sem secundam adversus Proculum Massiliensem, quii occasionem et controversise causam designet, falsa et
in ea primus idem jus veluti proprium sibi qusesi- comtiieniiiia sunt, Falsurn est divisionem Narbonen-
verat per episcoporum ordinationes, eidemque pro- sis solidaj, ex qua Yiennensis episcopus occasionem
pterea se tamquam melropolilanum diceret prmesses sunipserit, non ita pridem, seu non niullo ante Tau- '
debere. Ipsius autem provincise episcopi segre fereu- rinense conciliuni, laclam fuisse. Viennensis enim
les alius provinciae episcopum sibi pracferri, satis: provincia Jaindiu sub Diocleliano aul Constantiuo
indicarunt se ex Nicaeniscanonibus suae tantum pro- divisa fueral, uti capiie teriio constiluimus. Falsum
vincise episcopum meiropolitam non recusaturos, est etiam turbas sub Eugenio tyranno excilatas pro-
quse item innuunt eos nondum certum melropolilami vinciam Vieniienseiii in panes discidisse, el hac oc-
accepisse. casione aliis civitatibus tyranno pareniibus cum
9. Secunda qusestioTaurinensibus proposita exar- Viennensi, aliis cum Arelatensi sub Romana ditione
sil inter Arelatensem et Viennensem. Quisque ordi- perseverantibus, Vieiiuenseiii episcopiun persuasisse
Liaiionumjus et primatum in provincia Viennensii Eugenio ut ibi priniatuni ecclesiasticuin consiilui
conleudebat. Dubiumhac in re Patribus videtur exor- juberet, ubi iniperii sui sedein ve>saltem incunabula
iuui, quia post auditas ulriusque partis allegationes,, lwbebat. Eugeuius lyraivnus, occjso Yaleiuiniano H
 611 PASCH. QUESNELLI DISSERTATIONES1N S. LEONIS MAQNI OPERA, 614
totas GalliaS, nedum tolam Yienneiisem provjnciaih A Solus Patroclus sub Zosimo litem illi intenlavit, cura
occupavit, nec ulla liujus fuii in paties scissio quae tamen nemo ante eumdera Patrocium in ejus provin-
Yiennensi primaitii indncendo- occasionem dederit. cia aliquid sibi arrogasset, ut ex Leone imelleximus.
Faisum est eliam Gallicanos episcopos iamdiu expe- In hac ilaque proyinciaad civiiem dispositionem ee-
liisse S; Ambrosiuiii, ut de episcoporum dissidiis clesiastica aptaia fuii. At non ita in provincia Vien-
hanc ob cansam exortis in Gallicana synodo cogno- nensi. Cum enim eo tempore quo institui cosperunt
sceret et Jiirlicaret. Testimonium eiiini ipsius Am- nieirOpolitani, sola Vienna e;set civilis provinciae
brosii, quod Quesnellus allegat cx sermone in funere melropolis, ut ex disputaiis c.ipite aniecedenli ma-
Valehtiniani Augusli, non has a Quesnello confictas nifestum est, si ex civili dispositiune sumpta fuisset
disseiisiones respicit, sed illas a Severo Sulpicio ecclesiastica disposiiio, soli Yieiuieiisi episcopo pri-
(Ilisl. iib. it infiiie, el Vii. S. Marlini dial. 5, n, 15) matus iribuendus fuerat. Certum iiihilominus est luni
indieatas, qttibus Gallicani ob Lliacianos in partes Viennensem tum Arelatensem episcopum post Va-
clivisi, schismn quoddani confecerant, quod in ipsa Icniinam, uti vidimns, synoduni an. 374, ordinatio-
Taurinensi synodo memoratur can. 6. His igiiiir nes ejiiscoporum exercuisse in eadem jirovincia
Quesiielli commeniis rcpudiatis, nulla alia superest Viemiensi, idque pro jure quisqne suo esse pulavit,
sequior causa dissensionisde Jufe metropolitico inler non ex dispositione civili, quse snlam Yiennam tunc
Arelatensem et Viennensem , nisi quia in recenli agnoscebat meiropolim, sed ex ecelesiasiicis cujus-
meiroppleon eeclesiaslicarum insiiluiione paulo ante que praerogalivis, quas polissiroum in Taurinensi al
eam synodum piO suis quisque proerogalivisad pri- legarunl; et haruni quidem nalura ibidem expensa
mamm coutendit. cum incertum reddidisset utra Ecclesia aiteri prae-
"
11. ffaecauicm recens institutio evidcntior fiel ex femineret, atque aliarum Ecclesiarum maler seu me-
tcftia quacsiibne ab eodeni eoncilio Taurinensi defl- tropolis-esset, ejusdem synodi Paires in lioc incerto
nita can. 5. Qtiatuor episcbpi, Octavius, Urso, Re- Jure provinciam inter eos episcopos dividendara sua-
migitis et Trilefius, quiin usurpationequadam de or- serunt. Quod autenj subinde a Zosiroo decretum fuil
dinalionesacerdblumadinvidiamvocabarttur,simplices pro episcopo Arelatensi, nihil cogit, cum a Patroclo
ulique episcbjri , nbn auleni metropolitani erant. Hi per subrepiioneni, ut vidimus, extorlum fuerit. Po-
auleni se ob haiic causam non coiidernnandos pro- lius cogit, quod consideralis allegationibus ulriusque
barunt, quod dicerent prius se hon esse convenlos. parth prmsenliumclericorumleslalurS. Leo epist. 66,
Hanc excusalioncm ob actus pnelerilos concilium c. 2, ila semper intra provinciam vestrdmet Viennen-
atGepifj ne eos ulla poeiia mulctarel. Igitur ordina- sein et Arelalensemcivitates claras. fuisse, ut quarum-
tioiies episcnporum, quaeahte interdictum liujns sy- dam causarum atterna ralione nunc illain ecclesiatlich
riodi nullain pbenam meruermit, anle hoc tcmpus priviiegiis, nunc ista praceUeret. Quse cum antiquum
nuliius sedis juri erant alligaloelege vel Cousueludine utriusque exercilium el quasi possessionem demon-
ulia; alias ilii satis ex hoe de usurpatione conventi strassent, ex qua neulri primaium deferri aut adimi
fuissenl.Igitur nulli cefli melropnlitoe erant ante hoc posset, in Taurinensium Patrum sententiam provin-
condlium, sfedinduci coeperunt sensim; velituin au- ciam inler ipsos divisil; quod posterius cusioditum
tcro eisdein cpiscopis fuil ne quid simile de caeterO fuit. Iia civilis provinciarum divisioin ipsa Yieniiensi
sibi ariGgareivt, quia metropoliianoruin institutio, provincia ecclesiaslicarum provinciarum norma non
quse paulo ante induci cospit^ ab eodem concilio fuit.
confirrisaia fuii. Has omnes observaliones in tria G 15. Ex his autem duo corollaria adversus Ques-
priora concilii Taurinensis capila si in unum com- nellum colligi queuut. Primo chm metropolilani ec-
pleciaris, et cum iis jungas quae ex concilio Valen- clesiastici in Galliis nondura sub Valentinaj sjmodi
tiho aniihadverlimus, ad persuadendam seram metro- lempns fuerinl constiluii, ac idcirco ipse Areiatensis
polilariinj inslilinionem in Galliis nihil desiderabis. episcopus per id teropus prinnim locum non tenuerit
12. Ilac autem ])rima qiiseslioneexpedita, superest in eo co.ncilio, quod in Viennensi ejus, ut ille con-
altcrn,' uurri ad provihciarum ac nietropolecn Civi- tendil, provincia coacumi fueral^ falsum agnoscitur,
liuju formam ecciesiaslicse aCcommodataefuerint, quod Patroclus ct fautores ejus Zosimo ingesserunt,
ncc ne. Hichon quooritur de eb quod ciusu teraporis Arelatensero aniistitem ob S, Tropliimi reverenliam
accidil. Gertum cst eniui seqiiiori oetate ad civilem prirnaliim semperoblinuisse; qnod etsi de jure ordi-
fere formain in Galliis ecclesiasticas provincias et iiaiionuiii ^assertimi silj ex ejusmodi lamen primatu
nieiropoJes 1039 exaclas inveniri; quod tamen in ordiiiationtini jnre, primatus eliam in synodis ea-
ipsum tunc obithuit, cum Romano impeno in iisdem dem de causa ortus fuisset, Prseterea ex lam sera
Galliis cxsiinclO , velus Romanarum provinciarum instiiutione melropoleon in Galliis colligitur eccle-
forma, uomiiie lanlum relenlo, confusa j.rorsus ac siasiicam Arelalensem metropolira posi medium sse-
suijlaia fuerat. t)e ihitiis quaerimus, cum civili dispo- ciilum iv coepisseinstilui, cuni Narbonensem quoque
silione vigeiile ecclesiaslicae provinciaeei inelropoles episcopum in Narbonensi prima jus melropoliticum
indiictoefueruiit. Has quidem civili formseaccoinmo- exercuisse, Quesnellus occasione (uti pulal) novoe
datas Quesnello persuasuih fuit: nain parl. i, c. 12, divisiiiiiisinficiari iion audeat. Non diffltemur,inquit
scribit : Cnriiecclesiaslica',disciplinmfundamenla po- JJ part. ii, cap. 3, episcopumNarbonensein atiquol an-
sila sunt, constiiututque ordo hierarchim, ad formam nis metropolitico jure politum esse in Narbonensem
poliliw civilisordinali sunl ccclesitislicigradus, slabilita provinciampritiinni,... occasionenovmdivhionis, qnam
sedium episcopaliumdigniias, inelropoliiarum pbiestas atue dimidium 1041 quarti smculi faclam fuisse af-
erecla^Niliil evideutius falsum. Si enim ha:c civiiis firmavit cap. 2. Si autem sub idem circiter leiopus
forina observata fuissel, divisa jam, nli c. 3 vidimus, Arelaieiisis el Narbonensis episcopi melropoliticum
solida Narboiiensi in Yiennensem, in duas Narbo- Jus exercebant, perperam igitur Quesiiellus jactat
nenses, in Alpes maritiuias el in Alpes Graias, quse Narbonensem episcnpum in Narbonensi prima jus
postremae Gailiis proprie diclis assignaloefuerunt, sibi usurpasse propriuin Arelatensis, ac.si Arelaien-
lotidem provincioeecclesiasiicie ac oictropoiilae toti- sis anle Narbonensem idem jus hieiropoliiicuni obti-
deni constiluti fuissenl in quavis harum provincia- nuisset. Hinc eiiam imeljigitur veleremiliam consue-
ruin riietropoli. Id tanieh rioh evenit : certe enim tudinem , el prhcam institulionein: quam Arelalensi
Narbonensis secimda, Alpes niaritimoeet Graise diu- tribuil Zosimus, ut Narbonensem recentiorJs usurpa-
lius proprio mciropoliiano expertes, Arelaiensi vcl tioriis rcvinceret, merai Patrucli imposturoe innixas
Viemiertsi melropoliteesiibjectse fuerunt. Cum porro fuisse; ulraque enini roetropolis eadem sera initia
imlla uroquam quoestio fuerit cum Narboaensi epi- liabuit. Quod si HilariusNarbbDehsisnon poiuit, quid
scopo ante Patroclum Arelalensem, ille pacifice jus habuhsel. aniiqua consueiudo_,suggerere cx epist. 6
uumiti provincia Narbonensi prima obtinuisse vide- Zosimi, idcirco non poiuii quia sincerior fuit, nec
Va, lubd et priviiegio aposlolico conlirmatuui fuit. voiuit in snaesedis graliam ea antiqua commenla ia*
 fii3 BALLERlNIORUM ORSERVATI0NE5 IN DISSERT. V QUESNELLI.. ; • fol
gerere, quae Patroclus absenle et inscio Ililario proi A anlea seroper certum ejusdem fuisset j'us_ el certa
Arelatensi confixit. possessio, quae nulio idoneo documento probari po-
14. Ex eo porro quod civili provinciarum dispo- tuerunl. Certe enim Arelatensem meiropolini ante
silioni aptala uon fuit dispositio eeclesiaslica, falsumt synodum Valentinam inductam non probayit; nec,
osienditur, quod Quesnellus venditare sluduit, N?r- ut credimus, conlra ea quoe aftulimus probare po-
bouensem episcopum metropoliiicum Jus usurpasses tuisset. Quoe vero produxit ex Zosiini litieris, seque
in Narbonensem primam occasione novse diyisionisi commentitia esse et Patrocli obrepiiorii ascribenda,
civilis, cum scilicet divisa fuit Narbonensis prjma ai c. 2, demonstralum videtur. Hinc forte Proculus, qui
Viennensi. Harum enim provinciarum divisio noni Taurinensis concilii auctoriiate rounitus (a) falsitates
medio quarto soeculo,ut ille exislimat, facla fuit,sed, a Patroclo suggestas explorate noverat, iis litteris uii
ut cap. 3 vidimus,sub ejusdem sseculi inilium; multoi subreptitiis se non tene.ri exisiimans, initio non pa-
autem posterior fuitbarum ecclesiasticanim metro- ruit: utruiji vero oequenon paruerit; cum novis Jil-
poleon iiisl|tulio, quae cum ex ea divisione originfemi teris Zosimus institit, eiimque pro deposito habuit,
vel occasionem non sumpserit, aliunde inducla fuit ignoralur. Zosimus quidem epist. 11, ad Massilienses
ab cpiscopo Narbonensi et ab Arelatensi aique Yien- eum depositum et nihilomiiius episcopos consecran-
nensi; qnod scilicet antiqniores Ecclesioeessent et tem indicat scribens: Cum ipsejam non sit episcopus,
celcbriores in sua provincia, et mullis prserogativis ephcopos facit. IdP. Coustaiitius inielligit de damna-
ornatse; etin his solus NarJjonensis anliquum apo- tione quneanterioribus epistolis memoratur, ac proe-
stotieum privilegium obtinuit, quod ex unius Patrocli sertiro epist. 7. Sed hse omnes epislolse cOndemna-
fraudibus apud Zosimum subreptionis notari pofuit; T, lionem lalius accipiunt : merum enim interdictum
at fallaciis illius deteclis a Bonifacio I, Ccelestinoi exprimunt, quo illi vetiium fuit iu Narboncnsi se-
ac Leone Zosimi successoribus, sartum lecturri habi- cunda episcopos ordinare: nulliim autem depositionis
tum fuit. indicium prseferunt, ut legentibus palam fiet. Pro-
CAP.VI. De jure melropolilico in Ecciesih provin- babile nobis esl in sola epistola 11 depositionem ali-
ciarum Nurbonensh secundm,Atpium marilimarum et: quara indicari; postquam utruin . Procultis se pro
Alpium Graiarum. — 1. Quesnellus omnes provincias episcopo gesserit necne, monumeritoruni inopia non
e Narbonensi solida dissectas jam inde ab inslitu- liquet; mirumque maxittie aceidi.t, Qufesnellumsine
tione metropoleon in Galliis ad Arelatensis episcopi ullo (b) teste idoneo venditasse has quoque litteras
jus pertinuisse conlendit. Melrojjoles in Galliis in- non tam a Proculo quam ab cpiscopis Gallicanis
duci et institui ccepisse sub finem sseculi IV capite fuisse neglectas, idque in eam causain retulisse, quod
proecedenli ostendimus. Sub idem vero teropus Nar- jndicia de Gallicanis episcopis a Rortianis pontificibusi
bonensem primam proprio metropolitano praeditam, edila nihili in Galliisfierenl. Id iste.exsttis adversus
nec nisi per Pairocii Arelatensis subrepliohem a Zo- Romanam sedem praejudiciisihgerere maluit, qiiain
siroo fuisse traduetam in jurisdictionem Arelalensis, fateri subreptionem litterarum Zosimi, et huicsubre-
quod statim post Zosiraum a Bonifacio reiractatum ptioni Proculo cognilaesequioferii quamdam excusa-
fuit, capite secuiido demonstratum est. Nunc de tri- tionem ascriberfe.
bus aliis prpvincfis e solida Narbonensi excisis dicen- 4. Niliil dubitandtira videtur Patroclum Arelaten-
dum superest, dequibus Quesnellus tribus postremis sem post eas litteras Zosimi, quibus ipsi praecipieba-
partis secundae capifibus pro Arelaiensi jure statuere tur ut alium in Proculi locum ordinairet, reversum
nititur. Nonnulla de singulis brevius observanda G i in Gallias, harum lilterarum auctoritate; et Constan-
Quesiielliana commenta detegent. tii palrociniofretum, Massiliensibusnovum episcopiun
2. De Narbonensi secunda imprimis agamus. Pro- consecrasse; nisi forte Proculus,quem non restitisse
culum Massiliensem ame iinem soeculiiv, cum Are- amplius credimus, liac obedientia ita Patrocli et Zo-
laiensis metropolis cospiti ordinationes episcoporum simianiraos deliniverit, utin sua sede relictus fuerit.
fecisse ac jus metropoliticum exercuisse ineadem Solum itaque hoc tempore Narbonensis secunda iu
provincia, ex synodo Taurifiensi ostendimus cap. S, Arelatensis jus primum transiviL
p. 8. Quod si illi in bac synpdoGprttradicium fuit, 5. Modicum vero lioc Patrocli jus Zosimi litteris
non tamen ab Arelatensi, sed ab episcopis ejusdeih acquisitum viguit. Cum enini Bonifaeius ejusdem Zo-
provincioe coniradictio profecta est noii ex eo no- simi decrelum tneliorc, ut ail Leo, sehtenlia dejevit,
mine, ut Arelatensi subessent, sed ut omni alteritis Narbonensi episcopo auctoritatem restituens in Nar-
provincise metropolitanoexcluso, ipsiusNarbouensis bonensem primani, eani generalero regulani subjecit,
secundae roelropolitam haberent, ut ibidem animad- quse ad omnes alias ecclesiaslicas provincias exlen-
vertimus. 1'atribus autem adeo certa visa esl anlea oilur: Nutli, inquit, videluf incpgnita synbdi cunsi»"-.
coepta Proculipossessio, ut idero jus ipsi.adimendum tutio Nicmnm,qum ita prmcipii, uteadem proprie verba
non pularirit, qui sane jus ipsum attribuissent Are- ponamus. Per unamquwnqueprovinciam jus melropo-
latensi, si, cum esset prsesens, aniiquiorem etdiu- lilanos singuloshaberedabere.neccuiquamduas cssesub-
turniorem suam possessionem potuisset ostendere, jeclas. Idquideinconspirabatin episcoporum secundse
qua Proculi ordinationes usurpationis nomitie exclu- JVarbonensis sententiam, qua suam proviriciam alte-
dendae fuerant. Atsolis Narbonensis-n episcopis Io- ni rius provincise episcopo non debfefe esse subjectam
queniibiis,Arelatensis eoiiticuit; eo quod nullos actus in Taurinensi synodo cotttendebanti Unde, mortu»
nuilunique jus in eara provinciani prseferre poierat:; jam Proculo, cui hoecprovincia fuerat ascripta quoad
nec de ea suo j.uri siibjicienda-quidquam.cogitaibat. ipse viveret, ex hoc Bonifacii decreto ac ex Nicseno
3. Paietigiiur quaminanis sit Qttesnelli conjecta- canone ab eodem relato manifeste sequebalur, Nar-
tio, qua,ul Arelalensis jus in harrc provinciam aslrue- boiierisenl secundara proprio metropolilano frui de-
ret, buiic ob ejus teiuporis difficultates Proeillo bere, non aulem Arelatensi episcopo subjici, ne urius
1043 Massiliensi cessissfe! corominiscitur; ac' si episcopus duabus provinciis prsesideret; ac propterea

(a) Falsum est inler csetera qqod tradilur epist. 5
osinii ad episcopos provincise Vieiinensis el Narbo-
nensis secundse,in ea synodo longealiud actum fuhse;
nam ex ipso procamioliquet coactam fuisse ob non-
nullas episcoiiales causas, quarum prima fuit illa
circa Narbonensem secundam quam Proculus sibi
atlribuerat.
(b) Ccelestini epistola 4 ad episcopos provinc^. .
Fienn. et Narbon.j. cui Qjiesnellus innilitur^ dmrt.
Massiliensem episcopum suppressp nomine laudat,
non Proeulum, sed Veneriuni probabilius respicit.
Confer Tillemontium in Zb.simo art. 9, qui si addit
testimonium ex Vita S. Honorati, hoc etsi ad Pro-
culum pertineat, non tamen illud tempu»spectat,quo
depositus fuerat; multo anlerius enim lempus con-
texius indicat, ut idem Tilleinontius fatetur in S.
Honorati Vita.
615 PASCH. QUESNELLl DISSERTATIONESIN S. LEONIS MAGNIOPERA. 61C
jus noetropoliticum in secundam Narbonensem epi- A nem habuit Ebredunensis episcopus in provincia
scopo potioris civitatis Aquensis eodem canone afque Alpium maritimarum, quam Aqnensis in Narbonensi
decrefo auributum videtur. secunda. Sojse Bonifacii ac Ccelestini Jitterse Nicoe-
H. Hunc qitidem Nicsenum canonem, uti a Boni- lium canonem referentes, pro ulriusque Jure allegari
facio recitatur, nejiib aiiieriorum ponlificum indicavit queunl, et has forle litteras apostolicarum sanclionum
umqnam neque cognovit. Alias curo omnes Nicoenis nomine Leo complexus esl. Ex liis porro liquet
1045 canohibus maxiriie deferrent, opposiiam di- Arelatenses episcoposadhuc posldecretum Bonifacii
sciplinam non permisissent in provinciis Italiae et in pbssessione pefstiiisse Narbonensis secundse, ac
Suburbicariis, uf plerseque proprio nietropolilano in eadeiii uti ipsius meiropolitas, episcopos ordinasse.
carerent, et unus melropolita nedum duabus, sed Hinc antistnes Arelatensi adhserentes, inter quos
plurihus provinciis praesideret. In Italia elsi septein Asclepius episcopus Aptensis ex secunda Narbonensi,
essent provincise civiles, duo taiuen inetropolitoe tan- epist. 63, c. 2, ad Leohem scribunt : Ab hujus Ec-
lum exsliterunt.Mediolanensis el Aquileiensis; in quo clesim (Arelatensis) sacerdole lam decessoresnottros
idem pontifex Bohifacius niliil innovavit: nam solura quam nos ipsos conslat in summumsacerdolium do-
sub Ccelestino vel Xysto III seiies Rayennas ad jus nanie Deo consecraios. Cum vero Auxaoius episco-
metropoliticum evecta fuit. Diutius porro in decem pus, ut videiur, Aquensis, Romam legatus sive a sy-
provinciis Submbicariis solus Romanus episcopus nodo 1047 Gallicaria, sive a Leonlio Arelatensi,
metropolitam egit. Cum Zosiinus Pairoclum Arela- hac occasione ab Hilaro papa privilegium obtinuerit
tensemVienneiisi provincioeeidiiabusNarbonensibus pro ordinando Nicaensi episcopo in Alpium raariii-
praeesse Jussit, adeo eam disciplinam a NicaenisPa- ^niarum prOvincia, multo niagis pro ordinationibus
iribusprasscriplajii non novit, ut se potiusexPairum episcopornm suae provinciai Narbonensis secuudae
regulis agere allirmaverit episi. 5. Enimvero canon euindem laborasse, et jus inelropoliticum sibi resti-
ejusmbdi inter Nicaenosnori invenitur, nec in Grseco tueiidum curasse satis credibile est.
textu, nec in ulla- antiqua versione Latina, nec in 8. At eliam post Hilarum papam Aquensem epi-
abbreviatione Rrifini; immo necinter eanones Sardi- scopnni ac propterea totam Narbonensem secundairi
censes, qui sub Nicsenorum nomine a Romanis pon- subjectam fuisse episcopo Arelaiensi Quesnelius
tificibus allegari solebant. Cum autem episcopi Nar- inferri putat ex serie libelli Synimaclio papse oblati
bonensis secundaejam in Taurinensi synodo conten- an. S14, ac ex rfeseriptotjusdeni ad Caesarium Are-
derint sibi alteriut provincimsacerdoiem prmesse non laiensero, ex quibiis Aquensera episcopum ab Are-
debere, et Hilarius NarbOnensis apud Zosimum episl. lalensi ad synodum evocari potuisse manifestum est.
6 asserueril in aliena provincia ab qlio non debere Hoc tamen argumentttm nou esl omuino evidens.
fieri sacerdotes, et Lulubenses Narbonensis primse Arelateiisi enim episcopo jus fuisse synodi cogendaj
cum Bonifacio questi fuerinlPairoclum inalienapro- ex pluribus proviiiciis,'ijssosque metropolilas evo-
vincia conira Pairum regulas ordinasse, conjectura candi, ex ipso Leone manifestura efficitur. Etenim
Coustantii satis probabilis nobis videtur, Bonifacium epist. 10, ubi S. Hilarius Arelatensis plectltur, duo
non propria Nicmni coricilii verba referre voluhte, sed jura ejus distinguuniur : jus metropoliticum in so-
verba qum forle in Lutubentium libelloe Nicmnit cano- lam provinciam Viennensem, et Jus cogendae synodi
nibus summatim expressa eranl (ex postremis forsitan ex aliis provinciis. Primum jus Hilario ablaium
verbis.canonis 4, ubi per unamquamque provinciam absolute et independenter transfertur in episco-
nietropolilaiii nominanlur) repelihte, ac veluii sibi C pum Viennensem; quoad jus vero indicendi con-
propria dectarasse. Hoc Bonifacii decretum a Cqele- cilia ex pl uribus provinciis, consensum Leontii atiti-
stiiio expresse confirmatum fuit episl. k, ad ejiisco- quioris episcopi requirendum decernit: Et quoniam
pos Vifennensisel Narbbnensis provineiae, n. 6 : Pri- hotioranda est semper antiquitas, fralrem el coephco-
mum, iriquit, «t juxta decrela canonum unaqumque pum nostrum Leontium probabilem sacerdotem hac, si
provihcia suo metropolilano contenla sil, til decestorh vobis placet, digniitite volumus decorari, ulprmier ejut
tiostri dala ad Narbonensem episcopumcontment con- consensumallerius provincim non indicalur a veslra
ttituta, hec usiirpaiioni locus alicui sacerdoli in allerius ianclitate concilium melropolitanis privilegii sui
concedatur injuriath. Sif eoncessissibi conlentusunus- dignilate servata. Nonne hinc agnoscitur jus evocandi
quisque limitibut; aller in alterius provincia nil prm- ipsos metropolitanos adsynoduin? quod si ad Hila-
sutriat. rium non perlinuisset, nihil erat quod de hac facul-
7. Ex his autem apOstolicis decretis jus metropo- tate per antiquiorem supplenda quidpiam statueret.
lilicum episcopo Aquensi tributum, adeo ut is verus Hoc decretum temporale fuit, quoad Hilarius vixit;
nietropolita fuerit provinciae Narbonensis secundse, unde eo exstinclo idem S. Leo Ravennio illius suc-
S. Leo videtur prsesuroere, cum sCripsit epistola 10, cessori mahdavit ut synoduni e pluribus provinciis
c.-6 : Ordinalionem tibi singuli meiropotitani cogeret, in quo omnes episcopi suoead Flavianuni
suarum proviticiarum.......reslitulo sibi per nos jure epistolae subscriberent. Hoc jusArelatensi altributum
defendant. Alienumjus tilter sibi non audeat Vindicare. videtur a Zosimo, apud quem Patroclus plurimum
Suis limilibus; suh lerminis sit unusquhque coniemus; potuil. Apostolicmsedh auclorilale munilus tradiiur in
et privilegium sibi debiiumin alium transferre te potse, jj epistola lmjtts ponlificis septima, et delegatio aposio-
noverit non licere. Quod si quis negligent aposloiicas lica memoratur epist. 10, quo respicientes episeopi
sanciionet, plus gralim 'tribuens personali, sui honoris Gallicani ifl epist. 65, ad Leonein, c. 3, Arelatensi
desertor esse voluerit, privilegiumsuum in atium trans- antistiti apostolicmtedh vicem mandalam alfirmant.
ferre posse se credens; non is.cui cessefil, sed h Forte in aliqtia Zosinli ad Patroclum epistola, qtiae
qui inlra provinciam anliquilaie ephcopali cmle- desideratur, ejusmodi synodorum indicendaruui fa-
ros prmvenit sacerdoles , ordinandi sibi vindicet cultas expresse continebatur. Hinc Hilarus papa
poiestatem. De metropolitanis loquiluf , qui plus Ledntio Arelalensi, qui Ravennio successit, monar-
gratioe tribuerites personali, privilegium suum in alios chiatn quaiudam in Narbonensem primam altribuit
transferre se posse crediderant. ld intelligi nequit, epist. 7, et lioc, jus evocandi ipsos metropoliianos
nisi de meiropolitanis, qui alicujus gratia jus sibi ad synodum expressius confirmat epist. 8, c. 2 : Per
competens proscqui et exsequi noluerunt. Forte annot itaque tingutos ex provincih, quibus polueril
cpiscopus Aquensis in Arelaiensium episcoporum congregari, habealur episcopale concilium, ita ut op-
observaniiarira jure quod ex laudalis aposlolicis de- porlunh ioch aique temporibus, secundum disposilio-
crelis sibi cbmpelebat, abstiriuit, iisdemque omne nem fratris el coepiscopinoslri Leonlii, cui solliciludi-
exercilium in; sua provincia reliquit, uti siiniliier de nem in congregandis fratribus delegavimus, metropoli-
Ingeiiuo EljTedunensi videbimus;, qui propierea ab tanis per litteras ejus adinonilh, celebretur. Et epist.
eodero Leone de suse proVinciaeillicila cessioneculpa- 10 : Synodalia quoignnh concilia, quorum maximein
Uisfuit; neque eniiii aliam matropolitici Juris origi- fratre el coeohcopo notlro LeonlioArelatensh Ecclesist
611 BALLERINIORUMOBSERVATIONESIN1DISSERT. V QUESNELLT. m
sacerdole surhmam placuit esse, cilebrentur. Et post A forte post hanc postremam Leonis reprehensionfim,
nonnulla : Congregationesannuas ordinante fratre el ejus aucloritate munilus, suum Jus sibi vindicare
coepiscopo nosiro Leoniio, admonith metropolitanh, studuit; unde querelas ad Hilarum papam detulit ob
quod smpe dicendum est, iis locis celebrare dignemini, rescripluro qnod Auxanio, uli creditur, Aquensi in
ad qum conveniendi nulla sil cuiquam commeanlium prmjudichim suum coricesserat circa memoratas Ni-
difficullas. Aqoensis igitur, etsi metropolitanus fuis- caensemet CeiliellensemEcclesias, quoe in provincia
set, ab Arelatensi vocari poterat ad synodum, ut ne Alpium marilimarum collocantur. Suum autem prce-
idcirco suffraganeus ejus dicatur , queinadniodum, judicium appellare non poluisset, si hujus provinciae
suffraganei sedis Arelatensis dici nequeunt alii plu- Ecclesias non ad se, sed ad Arelatensem raetropoli-
res certi melrbpoliise,'qui in aliis synodis Gallicanis tam pertinere putasset. Post non mulium yero tem-
Arelalensi praesideconvenerunt. pus ad pristinam Arelatensis subjeciioneni Ebredu-
9. Unum in Symmachi epislola 10 forfius videtur, nensis episcopus rediit. In aliquot enira conciliis Gal-
cum Arelalensem episcopum Aquensis et aliorum liarum non metropoliiarum, sed episcoporum locum
wietropofitamimindicat illis verbis : JBtsitam Aquen- ej"ussubscriptiones demonstranf. Vide concilium Pa-
sh Ecclesimanlhtes, vel alius quilibel melropoliiano risiense iv an. 575, et Malisconensen an. 585.
ponliflci, etc. Et apertius incivilath
libello, cui Symmachus 11. De Alpibus Graiis pauca. Nihil de his explo-
respondet: Aquensh eiiam ephcopum sancli- ratum invenimus, nisi ratio habenda sit VitoeS. Ja-
talis veslrmmoneriprmcipileconsiituth, ui dum a me- cobi Tarantasiae episcopi, quae eum a S. Honorato
tropolitano anthlite EcclesimArelalensh ad synodale Arelatensi ordinatum, et in lianc regionem missum
conciliumfueril evocalus,vel aliqua ordinalionh causa D tradit. Id unum certum est, hanc episeopalem sedem
eum sibi poslulet religio divina necestarium, minime a S. Leone Viennensi metropolitaefuisse altributam;
venire fruttretur (Tom. V Conc.col. 439). Hic meiro- quod indicio est eam antea ad Arelalensem vel Vien-
politanus vocatur non solo Jure evocationis ad syno- nensem episcopumpertinuisse. Cum vero Oclodorum
dum, sed occasione ordinationum, ad quas soli com- altera earumdem Alpium civitas in notitia Galliarum
provinciales evocabantur ; nisi forte aliquis rarus descripta, nec Viennensi atlributa, ultra Tarantasiam
casus contingeret illi similis, 1049 <Juo!compro- subsidens prope Maximam Sequanorum, ab Arela-
vincialibus deficientibus Sidonius alios metropolita- tensi longius absit, inter civitates Arelatensi episeopo
nos ad ordinalionem accivit in epistola ad Agroecium relictas dici nequil (citius enim una cum Taranlasia
Senonensem. Enimvero concilio Aurelianensi iv an. viciniori Viennensi anlistiti concessa fuisset), ac
541, Aurelianeiisi v an. 549, ac Avernensi u anni propterea Ociodorensem antistilem alii metropolitae,
cjusdem episcopus Aquensis non inter metropoliias, ex gr. Lugdunensi, fuisse subditum valde credibile
sed inter episcopos subscriplus legitur (Tom. V. est.Neque obest quod ex AquileiensisynodoQuesnel-
Concil. col. 119); quoe.saiis ostendunt eum per hsec lus conjecit. Falsum est enim acta ejusdem synodi
quoque lempora omni Jure metropolitico caruisse, alias provincias quae legatos ad concilium destina-
ac proinde Arelatensi subditum cum tota Narbonensi rint, non memorare nisi Viennensem et ulraraqua
secunda. ita ut ad alterutram illarum 1051
- 10. Ad Alpes maritimas accedamus. Etsi Zosimus Narbonensem,
pertinere debeat Tlieodorus Octodorensis. Inscriptio
Arelalensis sedis jura maxime exlulit, cum lamen quidem unius epistolaeejusdem synodi Viennenseni
eidera non aliribuerit nisi provincias tres, Viennen- , et duas Narbonenses provincias earumque legato0
sem scilicet et duas Narbonenses, eo tempore quo G memorat, eo quod ad harum prpvinciarum episcopos
Alpes maritimae, sicui et Graiee, jamdiu constitutse missa fuit. At cum eidem synodo interfuerit etiam
fuerant, hae Arelatensis juri non fiiisse subjecise vi- justus Lugdunensis, qui legatus Gallorunv iu actis
deri possunt. At forte Zosimus tres illas tantum pro- appellatur, Jure Sirmondus verisiniillimum credidit,
vincias nominavit, sive quia veteri formula sub aliam exstitisse epistolam Justo redeunii traditam ad
Viennensi provincia ulrseque Alpes maritimoe et eas Galliarum provincias quarum vicem in eodem
Graisecomprehendebanlur, sive probabilius quia eas concilio sustinuerat. Hinc num Theodorus Qetodo-
tantum provincias exprimendas puiavit, quas a suis, rensis ex prioribus illis, an cum Justo ex bis poste-
quibus gaudebant, melropolitanis abstraliere, et Are- rioribus provinciis ad conciliuro accesserit, ex liisce
latensis juri addicere voluit; Narbonensis auteijj actis conjici nequit. Si autem ratio quam proposui-
priroa metropolitam agnoscebat Hilarium Narbonen- mus efficacior videatur, ut Octodorensis nec Yien-
sem, secunda Narbonensis Proculum Massiliensem, nensi nec Arelatensi episcopo subjeclus judicetur,
et Viennensis saltem ex parte episcopura Viennse non lotas Alpes Graias ad ecciesiasticam Viennensem
Simplicium. Caeterumingenuus Ebredunensis Alpium aut Arelatensem provinciam pertinuisse palam fiet.
marilimarum proDtiicia;melropolilani SEMPEU honore
tubnixut _ ac de provincimsum dudum ab apostolica 1053 IN TERTIAM PARTEM.
sede (id est a Leone) illicila cessioneculpatustradiiur G/u>.I. Dum Leonh adversus S. Hilarium censufdi
ab Hilaro papa epist. 4. Id Bonifacii constitutioiiera a Quesnelloperperamdilutm. Mquior ejutdem S. Hi-
respicit paulo anle laudatam, qua cuique proviucise larii defensioproponilur. —-1. Ciu» in proemissisob-
proprium metrbpoliiam prseesse ex NicsenOcanone •p.servationibus primam et secundam Quesnellianoedis-
sanxerat. Illiciia auiem cessio ad ea gesta refertur, sertationis partes ex sequorefellisse nobis videamur,
ex quibus eum inter Arelatensis suffraganeos rccen- pleraque allata in parte tertia, cum prsemissis parti-
situm, Arelalensis juri seetsuam provinciam subje- bus innitantur, facili confulatione disjicientnr. Hic
cisse cognoscimus. Semper niliiloroinusmetropolilani Quesnellus S. Hilarium purgare studet a quibusdam
konore subnixusdici poiuit non facto, sed Jure; qua- S. Leonis censuris, quae eidem temeritatis ac super-
tenus ejus cessid suae sedis privilegio per apostolica biaenotam videntur impingere. Censurse ad hsec duo
scripta firroato prsejudicare non potuil. Quare hunc capita revocantitr. Primum, quodHilariusordinationes
pariter chm Aquensi a Leone perstriclum existima- sibi omniumper Gallias Ecclesiarum vindicans, Ecctc-]
mus epist. 10, ubi non uiium, sed plures sui privilegii siarum slalum et concordiamsaeerdolum novis prm-!
disertores accusat. Numvero Leonis censura in eum- sumptionibuslurbalurus excesserit. Secundum, quod
dem ob illiciiam cessionem, quse ab Hilaro dudum debitam S. Petro reverentiam verbis arrogantioribus \
facla traditur, hanc generalem notam indicet episiolse minuerit. Prima accusatio incompelentemHilario de-,
10 insenam, an vero aliam specialem ipsius Ingenui, positionem Celidonii, et ordinationem alterius epi- !
cum forle de Ecclesiis Nicaensiet Cemellensi ab nno scopi in Projecti locum respicit, ob quas ibidero pon-
episcoporegendisdecrevitiiilitierisqused.esideraiilur, tifex subjicit eum in se transtulhsedebilam metmpoli-
dubilari polest. (Confer.dhs. de Epist. deperdiih, tanis sacerdotibusdignilatem.Hinc omniumGalliamm
n. 97.) Specialem quidem censuram ipsius Ingenui nomine latins sumpto, alienas provincias et Ecclesias.
Hilari verba designare videnlur, Gerte bic Ingenuiis ab eodeiii his geslis turbatas ex contextu indicari
PATROI. LV^ m
1019 PAJ5CH.QBESNELLt 'DJSSERf ATIONES IN :S. LEONIS MAGNl OPERA. JMft
flihil .dubiupi «St. Ilaijc primam accusalioiiem qu»m: A viderentur. Quin"fiierieliara sath potuit ut /tpiod.Queshel-
jjiele Quesnfilius eo nomine d.iluerit, qiiod flilarius lus c. 2 suspicalur) Leoni perspecta lunc non
jn ;S,uapr.oyin.cja,non autem in aliena deposuerjt Ce- fuerit Hiiarii sariclitas, et jn ilio conientionhmtiu non
Jidbjiifiiji, et.alijijn episcopum superordinayerit Pro- 'eb sensu Hiiarii verba accepla fuerint a Romanbpon-
jec,lo,ex p.roemissispatet. AJiam jcquiorero •viridi- iifice, quo ab Arelatensi proferebantur. Quidquid pro
.cafldj-JJji.ariiyiaiii nos iijdicavimus, sj .ni.mirum hsec excusando flilario afferatur, dum jus pootificium ab
eujn ^essisse dicamus non .prsesumpiioijeali.qua aut eo intactum credamus, Jibenter accipiemus.
superbjse imp.ulsii,sedecclesiastic.a qjia.dam.s.oJIiciiu- S. Novatores jncassum sibi patrociflia quoerunt ex
^itie et zelo ;djsciplinse,_necsiiie consensu e.i p.ermjs- hac sancti episcopl Contentione cuni summo pontifi-
sibne saltero tacifa ipsojsummelropolitarum. itti sive ce, nisi ea cum Quesnello ad inficiandum pontificium
pb am.icijiara,siy.e bb #aiiclitajtisejus famani, ei piu- jus perperam releratur. Econtra catholici ex ejusr-
jrjniuni defe.rebaii.i.;adeo u,tplus,gratim tribuentes per- mo.di facto diyinam' proyideriliam admirantur, quse
igfiqli, pmilegiuni sibi /febiium ,in eum irgnsferre ,se quosdam lapsus in jpsisJsanciis viris quandoque per-
ppsse crediderijii; qaoi tameji cum Patrum decretis roijtiit.,jit ,exin3e bumlliores facti ad majora profi-
vfetaretiir, et reipsa iitroque in ro8mora!tocasu i.n icianl. Iia quidfemHilarJo evenit, quippe qui post
_npialu,mexituhi reeidissej;, Leo juste repr.ehendjl. ejti.smodi coiitentionerii reversus in patriam, non so-
'2, piffi.cilipr .est p'ur_gatio«ecundae accusationis, lurii sta.tiiij, nt auctor Vitaeejus refert, lolum se ad
gu.a S, JPetrireyeren.fiamarxbgqniibripusv.erbisflija- placandum Leonis animuminclinala humililale conver-
ri.us mittttisse a ponlifice iraditur. Indi.cantur autein iii, veriim eiiara Jalam a pontifice adversus se sen-
Verba gumnuUus iqiconmi dicere, nullus -sqcer.doium n tentjajij bumililer ferens, pasloraJibus oflicii sui curis
*
pp[s,tet'gudire. Haecflilajiofexcidferuiit, cum jn Ro- ac perifectioni animum ferventius intendit. Totum se,
jmahum concilium V/eniens, ubi ,,CelJdoni|eausa ad inqu.it Yitae auctor c. 17, ioraiioiii,pmdicalioni, ope-
.e.xajnettypca.batur, Judicium renuit, Duplici yero fix. rgtioni velut incipiensmancipavil rigore dhlriclus, mi-
eapite Jiuic Rpmahb Judicib pjjnili p.otuil Hilarius;, seraiibrie perpel.uus,largiiione promplissimus, etc. Et
jBjve5uia jus bp.h esse pqniifiejiii Iiac causa _pu.la.rel, ppst pauca:; Abslineridoviclu, bperiinshtendo, iiinera
siye qubd fexeirciiuisianti.is iipn crederet exjjedire, .pedibusconflcieifdo,ita se ienuavil, fatigavit,exhausii,
Causam fijushiodi Rojiisepqtius qu.ajniii Gaiiiis ite- M.lvix quadragetimi Pclavl anni circulum adimpleret;
ruin ;coghbscief Judicari, _Quesijellusprimaro ratio- JBancaute.tiimirificam divinoeprovideuliaeiltspositio.
jiem flilario .tribuit, quae cutnpopliflcio juri quod nem, qua iidem sanclorum lapsus convertuntur in
part. i cbnsfituimus, ady.firseuir, durii Hilarium de,- bonum, Quesnellus pervertere satagit, Jum.cap. 1
fend.ejreniiitijr, riia_g'noe injurise reum traducit. Aiiani com.tniniscitur, S. Hilaritlm adhuc post S. Leonis de^.
potitts r.aiioriemehm ,i_fl.oyisse credimus, quaepphiifi,- creiuro perstitisse in senlentia, ac mctropoliticara
eium)us nbii Isodit, utiparui.c. 7,11.12.etl3, ex- seniperfluoad mxit nturpasse poleslqtem, etiam refra-
plicavinius. ln haC;Solura -verbis jnittus cante usus ggnte Leon.eei nninitanie Auguslo. Et ,c. 2, oe Hila-
'.excessis.sed|cendus vjdetur. fNJIijrenJiijgrayjris pro- rjum solum relinqual, Gallicanosetiam episcopos in
Julisse sji qriis cpritfehdat,Leoni cojiirariura fesiantj eurodem Romani judicii contemptum adducit, .dum
calumniam injpingat necesse esf. Teslimonium Auxi- eos postliabilgTrarisalpini conventusjudicio,Gallicana)
liaris prsefecli oppb.nitur. At cum b.ic, qui ipsj epu- iyiiodi sentenliam adversus Celidottium decrelam,
certatiooi non adfttii, jd umim affirmet ,se nec mini- .constanler ratam Iiabuisse, ,et iu electione successo-
mum quideni Hilarii factiiiii arroganliee contagione jGrjs Hilarii negleclum ab iisdem et pro irrito.habiium
fuscatum recordari; scire ajuiem impatiefiter ferre Leoiijs decretum protiuntiat. Ita homo apostolicse.
homines, si sic ioqugmur, quomodp iwbis cotiscii su- auctoritaii infensus, sub specie vindicandse sancli
mus; hujus .lesiimoiiiumjjbn tanti esse videtur, uit Hilarii memorjse, eumdem iiifamat, ipsiimque ejus
lesthnoiiio 1055 Lepnis de re praesenti_acpubljca inobedientiae et contumacise patroiiumprseferrecu-
_(qiiodsi falsurtj esse,t, fex iisdem actis ab eo raissis pit, quaj non iSanctbrumvirorum, sed refractariorum
revinci pptuisset) ariteferenduro sit.De praeferjtisIli— hoiii.in.umpropria esi. Haecvero quam sint commeu-
larii ^estjs et Vei'J),isAuxjliaris loquitur s.ibi perspe-; titja, etnon niinus ab Hilario quam a Gallicanis fue-
ctis, 'curii iii Galliis et Arfijate praefecturam gerens, rinf alieiia, sequenti eapite jdemonslrabitur.
iejusfami.lia.ri.ta.ie'utebatur; quae ad aictajet yerba co- 105? CAP.U- Leonh decrelo nec Hilarium, nec
rairi uniyersb conciiio jgesta et jprojjafa, ,de quibus Ggllicanos episcopos reslithse, advgrsus Quesneltum
tantuih S. Leo lestatur, nibilurti perljiierit. Praeferila prgbatur. —-1. Ui flilarium Leonis sentenliae reni-
quidem Hilarii cpnsuetudp, ejusque iiumllifas ac sap- tentem Quesnellusprseferai, eum c. 2 adhuc post
ctiiasmaghamprajsuihh.tjbhem pariunt;a.t non ,ejiis- eamde.ro.sfententiaijiprojuresuo.defendeiidoapologias
iriodi, quse Lebhem sanctissimiim ac mitissimum scripsisse, ,et legatos Romam misisse affirmat. Huc
pontificeiii, cujus..moder.atioin ipsos etiajn hsereticos vero refert quod auclor Vitaejiarrat: Et quia quan-
notissima est, solemnis calumniaereum convincere lum in hqc causg diclaveril, iiuic operi nulia possum
possit. SaiiciiS'qupque virjs nojjnuJla 'roiniis recta rgiiqne connectere, Auxiliarh pmfecti qym fueril ten-
idenfidfemexciderfe,durii seslu dispuiatipiiis ieruhtur, tentia, predidiinserendum. Ita poslRpmanuni judiciura
qujs jgnorat? Necmeidtet (fatetur ipse Quesnejlus 0 rejjcitquae a.ntejudicium, cum defensioni locus esset,
part. II, c. 1) quam fdpi.lesit gsug quemqueingeniq ablliiarJo scripta e.t perlegatosRomam missafuerunt
etiam pium,'etitim sqiictupiseduci;si prsesertimjustis- eoconsilio, non laro ut suym Judicium in Celidonium
simaro causajri non sup, sed publieb bono se .defeii- seqmim, ut p.utaba.t,b.stenderet,quam ut bumilioribus
dere existimet. Justissjinam .qujd.eriiCelidonii depp- verbis agehsLeonem deliniret, ne seelsedem Arelaten-
sitioneiri censebat Hilariiis, adeo.uteanj,riovb judicio sem ,suis privJJegilsexueret. Id ex jpso contexlu Vitae
Roroas noji retractandam, jntac.to 1 appstblieaj sedis satis jfejicitiir.^.uclor enim narrat Hiiarium, qui ante
jure, ex.pircu.'^^^.^.^^jred^rjeij;'.Jrliricse dd pfflcia, sejjie,ntjamRoma ekcesserat, A.rela,teroreyersum,sta-
non iidcausam vems.seprAifestatus esiiyit.Hii., fi.il), tim ioiurn se gd pjacandum Leonii gnimum inclinala
Fieri ergb ppfuit ut'^uui ea qui ad imbediendum huiniiitqie cpnveriisse,,et ii.i ijanc rem legatos niisisse
Rbiiianutti judicjuiri coflgrueniissima et elficacissima in JUrbem,prj.mo Rayennium presjiiyterum, tum Ne-
putabat, nibiluln bersua^eradepiiehejjdit J(huc eiiirii clarju.ni et Cojisfantium epjscopos. Mojt dictata seu
referettda putamris ilia Lepjiris,:'Hilgfiut fgtionabiie, applogias commemorat quaeper eosdem Jegaios Ro-
ijupd in ighctprum eonc_ilip'ificcrdo,tyjy pbsset fespon- niam missa noscunfur, hisque landem subjicit Auxi-
eere, nonjiabuitj; fiert, iiiquaiii, jjpiuit',' ut .feryeh- liaris praefecfifepjsjoiamad ipsumlJHarium, qua ac-
tius in bac r,e dispriiaint.iyel._e"liain\cpjjqueren"tj., noii cepta Jiunc jiiliil aroplius pro suo Jure Iaborassfi, sed
laalo quideni attiflio_sed ihcbiisider.aie.|qubd facilli- toto vitoeteiri.poreconquievissetestatur. Discessjtille
niuni esi) quaeda.ro"'.mbntis cauia yerjj.aexcideririt,irj[ua2 Rpma, hiemis rigore smvienle, njmirum exeunte Ja-
awogantia el Mefcjtsel^ Beirp >everehtiai cohtaria iiieunte, jScntenlia autem-Leo-
iiuario, yel ]Kebruai".io
621 BALLERINIORUMOBSERVATIONES1N DI3SERT. V QUESNELLI, f,22
nis lata fuit vifi idus Julias. Intermedio igilur lem- A quoeplane revincunt illa quoe idem sibi contradicens
ppreea gesta fuerunt, acproinde apologi» ante sen- . scripsit part. m, c. 1: Hilarius eamdeniieinperquoaii
tentiam dicutse et editae sunt; et si quidem stalim vixit uturpavit potetlatemetiam.... minilanie Augusio).
post Hilarii reditum ad placandumLeonisanimumie- Contradicliones iti eo qui falsum propugrial, ' facile
gati cum apologiis directi sunt, apologise eiusmodi occurrunt.
post viii idus Julias prorogari nequeunt; cum prse- 5. Quoad Gallicanos episcopos audacter affirmat
sertim hoepost sententiam scriptsein Leonis conteni- part. III, c. 2, hos posthabilo Trantalpini conveiiliis
ptuiji, non ad plaeandum, sed ad exulcerandum ipsius judicio Gallicanmsynodi senteniiam advertui Celidb-
aninium contulissent. Quesnellus part. 1, c. 8, Hila- nium decretamconstanterratarii habuisie. Quam faicile
rium post Rbmanum Judicium resistentero traducit est falsa gralis venditare! Judiciurn potius Hilarii
ea bypoihesi quod Leonis sententia lata fuerit vm conlra Celidonium post Ronlanam synodum et post
idus Jauuarias, qua die signatur brevior Leonis epi- Leonis judicium irritum fuisse liabifuro ex eb cogrio-
slola ad Yienriensesepiscopo.s.Gui sententiaecum ille scimus, quod VesontionensisEcfelesiaiaudatum'Ce-
non acquieyisset,exinde faclumpulat ut S. Leoquinio lidonium"a Leone restilutum, iri'sua' sedfehiqrtuum
potl primamephlotam mente aliam longeproiixiorem, ac sepullura, Importunum verb, qui iri fejus locuih
diutumaqitetnediialioneac cura elaborqtamad eosdem fuerat ab Hiiario suffecliis, eo Suam'sedem post Ro-
episcoposscripserit. Verum haec hypothesis falsa est; manum judicium repelente, pulsiim tradat; litViderc
eam enira breviorem epistolam, de ctijus germanitaie est apud Chiffleiiuiflin Vesohfionfetbra. II:, pag. 115
idem QuesnelJusalibi dubitationem insperseraf, eo et 136. lpsa Valeniiniiuii Jex Celidonii restitutibnfem
capile pctavout Hilariura Leonis judicio resistentem „ a Leone decretam exsecutiofii prbcul
'
dubio mahda-
obtrudat, genuinam prsesumit,cum lamen inter sup- "tamdubitarenonsiii.it.
posititias referenda sit, ut ex admonilione nostra pa- 4. Sed quam longe abessentGallicqni provinciarum
lam fiet. illarum anthlitet a Leoriit consiitulione'-effeciuiifa-:
2. Post sinceramvero epistolamscriplam cir.cavm denda, in ipsd ordinationeRavennii clarum evasit,'iij-
idus Julias, quae Leonis senlentiam adversus Hila- quit Quesnellus part. i,' c^ 8, ac si haec ordihatib,
rium exhibet, hunc adhuc suum jus prosecutum, et qua Ravemiius veltit metrppblila Arelatensis ejectug
eam metropoliticam, qua privalus fuerat, seniper fuit, adversus Leonis decretutti ptignet, quo jus me-
quoadvixii, usurpassepoleslatetn,aih\rmsir\ quidem po- tropoliticum Yieniiensi ebiscbpo coricessriiri ftie-
tuit a Quesnello, probari autem non potuit. Nullum rat. Ut perspicuurii fiat quairi:sit iiiahis haec ratio,
certe factum allegabitur, testimonium nullum. Verba observandum est episcbpbs' Arelatehsi "sedi ad-
auctoris Yitae,quibus Hilariumin proposito suo con- hserentes adeoratum habuisse Leonis decretum, ut
stanlem proeferens,ait c. 17 : In dhcrimine vitmpo- Hilariuroomni inetropbliticojure privaluiriagrioscen-
silus, coiiimimiuniejus, quem cum tantis virh damna- tes, hocjus Ravennib ejus siiccessori hbvb decreto
verat, conjungi nullatenus acquievil,Qucsnellus sub reparandum pelierint. Sic eniih illi epist. 65, cap. 1 :
froem cap. 3 ita recilat ut ad totum tempus vitseHi- iVo«aliqua nova insliiui, ted prhca per vos optamus
larii referenda videaiitur, cum lamen a scriptore de el anliquareparari. Nec enim justuni est ut hohorem
eo teinpore dicla sint quo Hilarius Romae una curo ejut (Ravenni)quem, ut probavimus,impeiisediligitis,
Celidonio sacris interesse noluit. ldem porro auctor illa res mihual, qua pielalem veslram alier (Hilarius)
Vitse descripta epistola Auxiliaris praefecti, qua Hi: offendil. Et sane manifetlum etl Eccletim Arelaiensi
lario ut sese demilteret fetacquiesceret, uon obscttris C divinwgralim favoremadesse, cui talemhabere conli-
verbis suaserat, haccstalim subjicit: Taliapercipiens, _ gii sacerdolem,per qiiem priviiegiadigriitath antiquai,
totum se orationi, prmdicaiioni, operalioni velut inci- qum dolebat sibi pro leinpore diniinula, gauderet iri
piens mancipavit,et reliqua, quse sub firiera praece- perpeluumrecentioribusaposlolicmsedis auctorilalibus
dentis capitis recilavimus. Omnia autem hsec cpisco- reformala. Si irrituhi' habuissent Leonis judicium
- paljs quidem minjsterii, quod flilario relictum fuit, qtto llilarius Arelalensis sedis privilegiis exttfus fue-
et sanctsevitseofficiasunt, quocad metropoliticijuris rat, lloecpro tempore diminuta nequaquam' dici po-
munera reduci nequeunl. Immo hsec scribendi ralio tuissent. Id autem dietum esl a Gallis, quia ea'privi-
sanclum virum exhibet, qui Auxiliaris consilium se- legia Hilario vere fuisse sublata ribverant;' unde Leq
culus, nihil amplius resistens, soli episcopali curoe, in responsione epist. 66, c^ 1, ita hanc pallorumpo-
suique ipsius cultui se lotum addixerit. Idem sane stulationem expressit, utquod decesioripsius(Raven-
Quesnellus hoc unum ex Iaudatis Yitseverbis colligi nii) merito sum prmsumptionisanihefat, feformelur.
1059 Posse affirmavit part. i, c. 8, Hilarium ab Addiderunt autem pro tctnpore,quia' eadem prlvile-
hujusmodi contenlionibusquiescentemLeoni umplius gia inunius Hilarii pcenattieidemadfemptajexLeohis
molestumnon fuisse(fuissetautem molestus, si adhuc mente, qui in Eccletiarumprivilegihnihil 'vonvelli,ni-
post editum tam solemne judicium metropoliticum hil excidi patiebatur (ut iderhtradidit enist. 66, c. 1),
jusexercere voluissel), tblum uero se animabuscom- Arelatensi sedi, mortuo Hilario,reservabantur. Solurii
mhsh oralione,prmdicationeac cura sua juvandis co- scilicet Hilarium punire voluit Leo, nbn autera sedem
tendhquededhse;quibusieduloincumbensvivendi fiuem suis praerogalivisexuere; unde si attentius legatur
fecit. Immo paulo post affirmat toto eo tempore quo _" lota epislola 10, sola persona Hilariiimiltata invenie-
ille supervixit, nullam se obluthse occasianem,quam tur. Nec ullra Hilariut audeat conventusindtcere sy-
nec Hilarius qumsieral,qua necesseesselLeonisdecreto nodales. Nonergo intersit 1061 ulli ordinalioni; non
conlraire: prima enim,ttl manifeslumest, ab illo tem- ordinet. NoverilSEnonsolumab alienojure depulsum,
pore occurril Vasensis ephcopi ordinatio, quse post sed etiam Viennenshprovincim, quarii male usurpave-
Hilarii morlema Ravennio ejus successorefacta fuit. rat, poiestate privalum. Omnia unum Hilarium pul-
Ubi aulem nulla metropolitici Juris exercendi occa- saht; de sede aut successoribus ne verbuitt qttidem.
sio incidit, Hilariumse ut metropoliianum gessissfe, Forlfehaecsolius personaemulta, quaead successores
ct metropoliticamsemperquoad vixil, uturpaste po- non transiret, clarius expressa fuerat itt alia dfepfer-
lestatemdici nequit. Quidqttod incredibilem rem "in- dita epistola, quo hoc jtts Hilario adchiptum, in
gerunt qui eum in metropolitica potestate usurpanda Viennerisem episcopumdeputatibne quadani interina
perstilisse contendunl? Cumenim Leonis decrelo inJ- traduclum fuit. Qiiam potestatem, ittqiiit ipse Leo
peratoris lex accesserit, qua ejus decreli exsecutio epist. 66, c. 2, Hilafio ephcopo (non serfiAreteferijii)
in ipsisGalliispraeceptafue.rat, si quid contra audere ablalam,Viennenticpitcbpo cfedidimusdepuidtidam;
voluisset Hilarius, impfiratbris miflislri, quos nian'- et ex hac fortassis quaeperiit epistbla,'ahtistites
datum imperiale urgebat, nbn permisissent. Hinc ipsc:; Gallicani pontificiaranientero apertius cdocli, iit lau-
Quesnellus part. l, c. 9, de hac lege sfermoneni fa- dafis ad Leonem litteris Arelatensisepiscopl digniia-
cens, parendi; inquit, necessitatemfecerat conslilulhi tem pro lemporediminutamtradidere.
imptrialh a Valentinianp edila adversut, Hilarium;; 6. Haeccerte velus Ecclesite discipliu* fuit, utsfc
j6l(5 PASCH. QUESNELLI DISSERTAfIONES IN S. LEONIS MAGNIOPERA. 621
qui meirepolita! ex aliqua ipsorum culpa,' non epi- A nius et comprovinciales novum decretum a Leone
acopali sede, sed solo metropolilicoacJure privarentur, postularunt, non ut post mortem episcopi inetropo-
liaec pcena unam eorum personam vitam afficeret, Jitico jure privati antiquum jus ad successorem re-
non autem ad successores transiret; interim vero, diret, sed ut in jure controverso inter Arelatensem
dum illi viverent, jus metropoliticum ad antiquiorem et Yiennensem episcopos supra Vasensem aliasque
episcoptiro pertinerel. Id palam fit ex epist. >8Hilari Ecclesias, quod vivente Hilario Viennensi traditum
papae, qui Leoni immediate successit. Cum enim fuerat, Arelatensis privilegia sarla tecta servarentur,
Hermes e Riterrensi episcopatu, a quo indigne fuerat ne quod pro tempore in solius Hilarii pcenam fuerat
exclusus, ad Narbonensem promotus fuisset, Hilarus ablatum, in perenne successorum ac sedis deirimen-
id contra canones geslum agnoscens, ita ei Narbo- tum cederet.
nensi sede relicta, jus metropoliticum ordinationis 7. Ex his eliam ordinatio Vasensis episcopi, quoe
episcoporum in antiquiorem ejusdem provincise an- post mortem Hilarii ad Ravennium ejus successorem
listitem transtulit. Ei, inquit, qui nunc EcclesimNar- ex veteri disciplina rediit, pro astruendo Jure Hilarii
bonensi prmsidere permiltilur, ordinandorum ephco- nihil probat; el mullo minus probal flilariuro idem
porum ob hmc qum prave facla sunt, suslulimus pote- jus, quod ipsi Gallicani Hilario ablaium professi suni,
statem, quam ita ad [ralrem eicoephcopum noslrum Gallh ephcopit annuentibus obtinuisse, eamdemque
Conslantium Ucelicm Eccletim anlhlilem, quia mvo semper, quoad vixit, usurpasse aucloriiaiem eiiam
honoris primut esse dicilur, perlitiere censuimus, utsi refragante Leorie; quod cum Quesnellus ingessit, pro
superstite Herme ephcopo deftinclusfuerit, illum hmc sequa Hilarii apologia magnam eidem inobedientiae
cura respiciat quem repereril ephcopalh ordo prima- _" et conlemptus criminationem impegit. Neque eum
tem. Herme aulem ephcopo deficienle, faciendorum vindicat ratio ab eodem subjecia, c. 1, ^wta non
mos antittitum Narbouenti mox reddatur Ecclesim, laiebal inerlem esse ac oiiosam primaiiorum prmsulum
quem non civitas, sed causa prmsumplionh amhil. erga inferiores ephcopos prmrogalivam, cum nihil ab
Similiter cum S. Leo in eadem epist. 10, ubi de S. his secundumnormam canonum arrogalur. tfaec proe-
Hilario agit, cap. 6, sublaturus alium queindam, si sumunt Hilarium omnia egisse secmidum canones,
lorte irreperet, metropolitaruni abusum, generale nec quidquam exlra suam provinciam sibi arrogasse,
edictum sanxit, ut si quispiam melropolilanus man- quod tamen Quesnellus irrito conalu probare stu-
datis rion pareat, jus ordinandi ad eiim pertineat, duit, ut antea ostensum est. Cum porro Hilario
qui intra provinciam antiquilate ephcopaticmlerosprm- reipsa imponil inobedientiDmet pertinaciam, quae ab
venit tacerdoles; solam ulique peccantis personam ipso alienissima nullis canonibus probatur, ejus
punire voluit,ita iit, hoc defuncto, redeal adsed succes- sanctilas hujusmodi defensionera, quae juris specie
sorera eadem praerogaliva,quamnon civilas, causa et canonura nomine crimina protegJt, -maxime dc^
prmsumplionis amhit. Quod si idem pontifex cum testatur.
Hilarium jure metropolitico exuit, solam vitam ejus •_CAP. 111.Vittdicanlur Leonis verba, quibus Hilarium
pari de causa respiciens, Leontio quidem antiquiori nihil ralionabile protulisse tradidit. De teslibus a Ce-
episcopo jiis in convocandis diversarumc. provincia- lidonio producth. Judicium S.Leonh vindicalur. Quid
rum synodis detulit in eadem epist. 10, 9, coeteras sentiendum de aliquol accusationibus adversus Hita-
vero juris melropolilici proerogativasin alia epistola, rium Leonis epistolminsertis. — 1. Ea Leonis verba
episcopum Viennen- de Hilario epist. 10, c. 5: Ralionabile quod in san-
quae desideratur, liansiulit infecisse
sem, id eo speciali nomine credendus est, Qctorum concilio sacerdotum posset respondere, non
quia Viennensis episcopus cum Arelatense in aliquot habuil qiiorum sensum alibi exposuimus (Vid. c. 1,
saltem ejusdem provinciae Ecclesias jus sibi esse num. 2), Quesnellus c. 3 de jure appellatioiiis dicta
contendebat. ld tamen non impedit quin utriusque interpretatur, adeo ut hoe uno angereiur Leo quod
Juris sive in Leontium anliquiorem antistitem, sive Hilarius Celidonii appellationi obniteretur. Haecpa-
in Yiennensero traducti decretum solam Hilarii vitam riter jus appellaiionum, quod luculeutissime consti-
afficeret, adeo ul, Hilario mortuo, utruraque jus ad tuimus, Leoni defuisse praesumunt. Eadem porro
Raveiuiium suecessorem redierit. Hinc ex electione verba idem Quesnellus eo nomine in suspicionem
Ravennii colligi non potuit cum Quesnello episcopos vocal, quia oinnibus in re propria dicendi lettimonii
comprovinciales metropolis Arelatensis Leonis de- facullatem jura tubmoverunl. Si ea verba ad jus re-
creto nequaquam paruisse. Hilario enim mortno ferenda essent, et Htlarius in hoe restiiisset, cum
Leonini decreti vis desierat; quo cum pontilex sola pro appellaiionum Jure constituendo luculentissiina
persona Hilarii multata, Arelatensimortera sedi suum jus el consuetudinis, et canonum, et divini juris lesli-
iiitactum reliquissel, Jure post ejus compro- monia a nobis producta fuerint part. i, c. 5, Cet 7,
vinciales episcopi ad meiropolilse electionem conve- nonne quidquid ab Hilario contra fuisset allatum
nere sine Viennensi; unde illaro Leo approbavit rationabile esse non polerat? Si vero relerantur ad
epist. 40 et U. ld ipse Quesnellus fateri coacius fuit factum, quomodo rationabile credipotesl quod judex
in praeinissajdissert. part. i, c. 8, seribens : Nihil de rationabije non fuisse teslalur (Vid. observ.in parl. i,
neglccioViennenti ephcopo melropolitaiwin Ravennii c. 2)? Num porro judex curo causam aliquam sibi
ordinaiione suggeril aut reprchendil; wuie promplum "_ competentem recipit, etdeficienlem in responsionibus
exhlimare Leonemnotuhse EcclesiamArelatensemjure et probaiionibus , ac declinantem a judicio damnat,
nieiropoiuico sua sententia spoliare, sed solummodo nihilque.rationabile protulisse pronuntiat, traduci,
Hilarium multare; quo morluo, mquumjudicavil ut possit veluli testis in propria causa, ex ipsis juribus
omnia in ttalum prhlinum redirenl. Solum fallitur, aliis judicandum rclinquimus.
quod liocce consilium oeconomioegratia inducturriar- 2. Quod porro eodem capile a Quesnello subjici-
bitreiur post eleclum Ravennium, hanc autem eam- tur de testibus a Celidonio in Romana synodo pro-
dem vim ex disciplina ejus teroporis ipsi decreto ab ductis.illa quidem praesumptioLeonis judicio obesse,
initio iuisse nequaquam putet. judicio auiem Hilarii favere videiur, quod in rebus
6. Cur vero, inquies, comprovinciales episeopi facti facilius et cauiius judicia feranlur in loco ubi
priscum jus Hilario adempluin Ravennio redinte- . res gesta est, el ubi lesles minus facile decipere
obitum ex Leonis queunt, quam in Joco valde dissiio, si prseserlim soli
graridum petiere, si post Hilarii eumdem
niente ac ex disciplina ipsa ad redierat? tesles a reb adducti eodem pervenerint. Igitur judi-
Id oriuro duxit ex veteri conlroversia 1063 Vien- ciura Vesoniione ab Ililario habilura, ubi Cejidonius
nensis episcopi, qui cum ex decreto Leonis, vivente erai episcopus, et ubi plures lestes inventi fuere.de-
HilariojusArelatensis obtinuisset, eo adliuc mortuo, ceplioiii minus obnoxium videri soli potest, quam judi-
in aliquot Ecclesias, ac prse- cium Leonis liabituia Romoe,ubi testes a Celido-
Jus suum prosequebalur cui
seTtim in Vasensein, liavennius reviviscenle nio producli fuere. Id quidem non leve videretur, si_
yrislino jure episcopum dederat. Hinc itaque Raven- de faeto actum esset, 1065 quou>Vesontione acci->
 635 BALLERINIORUMOBSERYATIONESIN DISSERT. V QUESNELLI. C2G
disset. At id non constat; immo opposilum mitlto AJudicium declinanle, nisi illud solemne leguui om-
est probabilius. Impedimentura Celidonio objeclum niumque tribunalium principium sequi : Actore non
fuerunt nuptiae cum vidna quam ille ante episcopa- probante reus absolvilur?Nemo potest hacin re Leoui
lum duxisse dicebatur (Vit. HU. cap. 16). Addilum succensere, nisi eum in ejusraodi appellalionibusju-
quoque fuit aliud impedimentum , uli appellant, le- dicandi potestate expertem et incompetentem judicem
nitatis, nimirum smculi adminhtralione perfunclum existimet. Id sane unum Quesnellus pro Hilarii apo-
capitali aliquos condemnasse sententia. Ubi auiem logia produxii, et eidem sancto viro hanc falsissimam
banc saeculiadministrationem , seu offieitim judicis seiiientiam affigens, buc omnia ejus dicla, omne si-
exercuerit, non exprimilur. Gerebantur autem fejus- leniium, ipsamqjie a Roroano judicio fugam retulit.
modi administrationes et officia variis in locis, ac 1067 Ila atl juris qua'Stionem totaro lianc causam
proinde fieri potuit ut dum alibi quara Yesontionesoc- fevucavit, quam de mero facto futuram initio rece-
culari administratione fungeretur, uxorem ejusdem perat. tloc autem poniificiumjus cum luculeniissime
loci duxerit; ac propterea de re ageretur quae non (ut nobis quidem videtur) constiiuium ftierit, tuin ex
Vesonlione, sed alibi conligerat. Quis amem scit consuetudine, lum ex canonibus, lum ex divino Jure,
qua in urbe el qua in provincia id evenerit? Enim- S. Leo, cui hoc.jus crat exploratum, aliier Judicare
vero si res liaec Vesonlione accidisset, ae fuisset ib- non potuit; ejnsque Judicium nemo poterit juste re-
idem nota, uti supponitur, anle ejus electionem pa- prehendere, nisi qui cum Quesnello jus pontificium
tuisset, dumque ex more cleri pppulique suffragium neget. Dum vero liic, ut se et sunro praejudiciiimoc-
qusereretur, boc impedimentum saltem ab aliquo cultet, hanc sententiam ab omni Jure abhorrentem
producluni fuisset in roedium, ejusque ordinalionem "„ S. Hilario ascribit, eum apostolicseauctorkali adver-
impedisset. Igitur ex ipsa eleciione et ordinatione santem traducit, aique apologiaenomine magnam ipsi
pacifica objectae postea nuplioc ad alium remotum criminaiionem et igiioininiam inlexit. Nos eximiam
locum perlinent, ita ut soli exleri lesles Vesonlione lanti viri sanciilatem veneranles, quam ipse etiam
non minus quam Romseadducendi fuerint, nec major Leo post ejus mortem testatns est, cum eum sancios
pro VesonlLonensiquam pro Romano judicio fides et memorim appellavit epist. 40, alia aequiori ratione
auctoritas ex productis leslibus colligi queat. In Ye- ipsum vindicare studuimus. Quod si haec rainus pla-
sontionensi autem Judicio testes male fidos adhibitos ceat, qusecumque alia melior et probabilior affera-
illud indieio esse potest, quod impedimenlum leni1- tur, dum pontificium jus omni antiquitate atque au-
tis, in quo etiam lestes Yesontione accusationem ctoritate suffultum mmSaedat,libenlissime suscipietur
cenfirmarnnt, non consiitil; unde nulla de eo am- atque probabitur.
plius in Romano judicio qusestio mota fuit, de qua 4. Quod si de variis Hilarii accusationibus Leonis
apud Leonem nullum indicium. Ila ergo falsi et ac- epistoloe inserlis, et in Celidonii causam vel prseter
cusatores et testes esse potuerunt in impedimento bi- ipsam incidenlibus agalur , cum ad facta pertineant
gamiaa, ut in impedimento lenitalis fuisse videntur. quse apostolicse sedis juS non langunt, non inficia-
Potuerunt nimirum aliqui in Celidonium male ani- mur in his Leonem non minus quam Hilarium po-
mati falsas acctisationes spargere, et falsos lesies tuisse allucinari et decipi. Optaremus quidem eas
forte ex solo auditu proferre, qui IJiiarium zelo dis- accusaliones ita posse purgari, ut dum Hilarius de-
ciplinoeabreptum aliosque Vesotitione coaclos judi- fenditur, Leo non accusetur. Ulinam nobis licuisset
ces deciperent. Romam autem a Celidonio aequiores auctorem VitaeHilarii imitari, qui vel a narrandis non-
et insiructiores lesles, qui ipsum in administralioni- C niillis absiinere salius duxit hac ratione allata (Cap.
bus nossent, potuere adduci, quibus Hilarius, licet 17) : quia taniorum virorum, prmsertim.jamad super-
gesta secum tulerit, respondere non potuii. H.aecgra- t\am graliam evocatorum,non audeo judicia veniilare!
vior prsesumplio est, quse majorera Roraano quam Cum vero Quesnelliis Hilarii purgandi prsetextu Leo-
Vesontionensi Judicio ex ipsis lestihus fidem conci- nem impetiverit, officii nostri fuit eas rationes pro-
Jiat. Cerie Jurensis monaclius, qui Yesoiitioni proxi- ducere quae ad hunc vindicandum magis conferre
mus, et Hilarii aevo fere suppar S. Romani Vitam visoe sunt. Quod si exinde nonnihilum censucar in
scripsit, ex fama alque traditione ejusdem Ecclesise Hilarium redit, id non nobis, sed monumenlis quae
Uilarii senientiam nulla existente ratione ediiam accu- supersunt tribuendum est. Leonis epistola hac in re
savit. En igiiur ex ipsa Yesontione, in qua Hilarius plurinmm probat, cura de contentione Romae habita
Celidonium deposuerat, calculus pro Leonis senten- lesletur, quoeipsis gesiis una cum epistoia missis in
lia. Majus lioc lestimoniiim esi, quam soluin testimo- Gallias inserta fuit. Neque enim de calumniis Hilario
liium atictoris YitoeS. Hilarii, qui ex sola Arelatensi impactis a sanctissimo praesule suspicari licet. Cum-
fama, non autem ex Yesontionensi scripsit. At de que Leo hasce litteras exararit non statim post dispu-
hoc plura in observationibus ad primaih partem c. 3. tationis oeslum, sed quinque circiler menses post,
Neque ideirco fieri poluisse negamus ut lestes a Ce- cum oranis seslus, si qui fuit, plane conquieverat, ac
lidonio producli Leonera fallerent. At cum hi -inter- proeterea eara scripserit post receplos et auditos fli-
rogali fuerint praesente Hilario , is autem tametsi larii legatosad ipsum placandum, et Hilarium excu-
tesiiuni et aclorum Yesonlioneesset instruclissimus, sandum seu purgandtim missos, inter quos Raven-
quod possel opponerenon habuerit,.iiiagna pro iisdern _" nium pontificl probaium fuisse discimus ex epist, 40
prsesumptio exoiilur, qua Leonis judicium, ut res etil, lioc tanto intervallo melius edoetus , si quid
ejusmodi ferunt, ccquissimumjtnlicelur. etiam antea praeler gestorum lidem ac rei veritatem
5. Hicautem dissimulare non possuraus.magiiam animo pracsensisset, procul dubio emendasset. Licet
Quesnelli audaciam', qua Leonem in hac causa ex autem in hac epistola aliquid acerbius Hilario cxci-
prseconcepto in Hilarium affectu egisse traducit. P. disse indicetur quo apostolica aucloritas laedi visa
Jacobus Longueval, 1. IV, Hisioire de 1'Eglhe qalli- est, quid lamen id fuerit non exprimitur. Si acta qui-
cane, tom. II, pag. 35, lantam criminalionem paucis bus tota liseccontentio descripta fuitad nos perve-
exsufflal: Le P. Quesnel,qui sembletiavoir entrepris nissent, qua oequiori ac cerliori inierpretatione Hi-
de commenierles muvresde saint Leon que pour faire le larii verba explicari possent, fortassis cognoscere-
proces a ce grand pape, 1'accused'avoir agi par preven- mus.Inhoc aulem obscurosatissequametprobabilem
tion conlre sainl Hilaire. Mais sainl Leonavail eiili- censemus eam interprelaijdi rationem quam propo-
moin a Rome du procedi d'Hilaire; il avait examine suimus, ut ne Hilarium contra apostolicum jus circa
tes pieces du proces dont il etailjuge. Pcul-on sans ti- appellaliones, contra velerem consuetudinem et con-
tniiiii juger qtiun si grand liommecl un ti sainl pape tra ipsos canones Sardicenses , quos in Galliis re-
ait agi par passion conlre un auire sainl ? Enimvero ceplos oslendimus, qnidquam dixisse aut sensisse
si de Judicio in causa Celidonii. habito, quo Hilarii credamus. Quoad caeteras vero Hilarii censuras, quse
sententia recisa fuit, sermo sit, quid, quaeso, Leoni ad facta perlinent ab Urbe remota, num Leoni ali-
agendum fnerat,.Celidoiiio appellante, insistente, et cubi obrepttim fuerit, inopia alioruni documentorum
testes orodueenie, Hilario aulem nihil ooponenle, et dijudicarenoifpossumus. -
 PASCH. IjuMsNELLI DiSSERTATlOtiES IN S. LEONis MAGNIOPERA. 628

DISSERTATIO SfeXTA,'-
iiE JEJtJNlb siBBATI 1NECCLisSUROMANAOBSERVATO,TEMPbRES. XEONISPP. I.
Adhwc berbaepistdlm ejusdem 11 (nwnc 9) ad Dioscoruih Aiexandrinum episcopum, cap. 1,
Continuato sabbati jejiinio, eifad cTdusulam hanc sermonum de jejunio mensiiim septimt et
'dmmatqiie Pehlec!6st'e$: Qtiarta igilur et sexla feria jejunemus; sabbato autem apud bea-
liiiii Petriim apostolum pariter vigilemus; quw vefba a sermone 4 de.QuMragesima, cui
'. toaie iiacienus inserta legunlur, rejicienda esse, ei unde iiala ihterpolatio, demohsiratur.

1069 I.DfejeJiiiiibsabbati variam bliin divefsam- A tiiiu venirfe, aiit sallem mutire pfa?sumpsissedixlsset,
'qiie fuisse Ecclfesiafum corisueludiriem, et iiibniiit statim a Pliotio deprompta esset e codice Rbmano
S; Augustihusplufibus Ibcis, et exaliis passim auctbri- ejiistola,Iiitiocentii 1071'FP 88ad Decenlium, per
bus cerlissimuiii eSt;Sed quid pbtissitiibm bbservave quam lriaiiifestum est non longe a Silvestri setate ad-
ritEccIesia RoiriaiiaLedhis nbslri aelatfe,ut accuraiius Verstissabbati jfejuniumfetiamih subufbicaria dicecesi
inqiiifanius, ihvitat!iibsRbmani liujus pontificis, cujuS et iiiiissjiaturii fessfeet disputaturii. NoVi ex opusciiJb
scripta f ecensiiiijius, membria , et hbhriiilla etiairi saiicti Peiri DariiiariiLV, et ex Vila saricti Romualdi
eompfeiriint Epistolafum Seriribriumc[U'eejus Ioca, ab eb Cohscfipla, aliqubd scriplum riortiine Silvfeslri
qiiibus vel Jejuhii sabbalici iiienlib iiijeeta est, vel cx papaede sabbati Jejuttio vfehditatumesse turic terojib-
cbnsiiio videlbf bmissa. , _ fis, cujus eiiairi fragftifelitumrefertur in citatb bjiii-
Sabbalbruni porrb iii bac disseftatibiiferiiullipiex ibulb; Sed sefipia suspectaeatitiijuilatis et siiicerilaiis
ofdo 'dislirigiienduS; Vfeleriifli die iis sSbbati diebu^ tarii aiiiiqiib poiitifici Sihe vetfefuiiiauctoritate asser-"
agitiif qtii pef qiiadfagiesimales bfebdbmadas occiif- saeculi ta, flott riiagiiiiirisibi Coijciliantex auctore uridecimi
riihti vel de IriSqiii qtiaflam et sfexiajri.feriSmQua- jiatfoeiiiium.
ittbr Temporum sfequuiitur; Vfelde quolibei 'sabbatb III. JExiiielioris igituf flotaeirionumenlis asseren-
per annum extra utraque illa leuipbra bccurfeiilfe: diis est usus Jejunii sabbatici in Ecclesia Rbmaria.
qttibus dfeiriumet sabbatum vigiliae Penlecosies ad- Certiirii est circa aiinum Chfisti S87 eam viguissa
jhtigi pbtest. Dfe Iite sebrsifti hbbis disifefetiBUmj cbhsuciudinehi; quam ex epistolis sancti/^ugusiini
oihissb pasclialis sabbati jejuiiib, dfeqiio siiiiilis ribn 86 el 118 hbtarii Jiabemus. Cum ettim sancla Monica
itibvbtur cbntrbvefsia; i . j. Mediblariensem Eciclesiam sabbatb riou jejunariteiii
D
II. Ac pfiriiuro quidfeftiiabbatis cujuslibet Jiebdo- iflveniens; qttid "sibi agendum essfet dubiiaret, iiuer-
iiiadae extfa Quadfagfesimam; aut Qualiibf, iit aiuiit, fbgalus ab Ahgtislihb adliuc catecbiimeiio Ariibrosius
Tehipbra, nfecSbh etiairi exlfa paschalem Quinqiiage- respOhdit : Qudndb hic suih, tibn jejuno subbaio;
simairi ante Pehtecbslefi posila6y bbsefyatum esse qtiandb Rbiiim sum, 'jejuho stibbate. Ad quamcumfjue
jcJUniuiri ih EicleSia Romariia, taifl manifesta evid- Ecclesiam verieriih, ejtis mdrim iefvate, si paii scah-
cbiit iesiiriibnia, lit quiillud hegavefit conlfeiitibriem dtiluniriorivullh aut facere [S. August. episi. 118 ad
Iriagis aiflafb eiistiniahdus sit qiiani inqiiifefe veri- Jahuar.; cap. 2); Cifca arin. Clir; 392 pefsevefasse
taletti. lmiic mbrem iti eadehi Ecclesia testis est lattdata
1070 Sabbati Jejiihiutii Jam a Silveslri tempbri- epistola 86-,.tjiiain scripsit jam pfesbyier factuS, ut
biis, vel etiaitt ante fuisse institutum riafrat Nicb- homiriis ciijusdanl Roniani prbtefviam rfetunderet,
laiis I i pbiitifex Roftiariiis ad Gallicanos fepiscbjibs qiii uriiVfersaspfene Ecblfesias a Roinaria eb ih rilii
scribens : Dejejunib iabbgii; inquit -, iempofe sahcii discrepahtes injuriose lacessfebat. Post arinum 395
Silvesiricoiifessbrh Chrhfiiaihdhcuttuniest et dhpu- serVatum esse, testatiim facit epistola ejnsdfemAugti-
tdtum, aique u't celibfafeiur per bmnia defihiium, riul- stirti 118, quaifl ad Janiiarium dedit cum Jam episco-
luscjuepbsi hmc ausu temefarib fcdntraiiiud slaiuium pus eSSfet,Qubd eriiiri ibi ait : Aliijejimant sabbalo,
weiiire,aut sultemitiulire pimsuriipsit.Si iti vere scfi- dfeRbftiafliSintelligenduifl fessesatis ihsinuat respon-
pSit(a) Nicblaiis, istudj put'6, iex apbcryplibfum com- sttrii Ambrbsii, qttbd s.lalim ab eo refertur. ldem
iriehtariis lialisit; aut pbjiuliafiRbhianoiuih tradiiibne. epistbla 19 ad Hierbhymum de eodem Jejunio lisec
Uriafefenimdisfcere pdltiit d'eSilVfestrb,iquOdAnibrb- liiibet verba : Vellem me docefel benignitas luti ulruni
sib i Aiigiislilib -, Cassiaub ipsique Innbbehiio priinb G simulate quhquam "sdtictusOfientalis, cum Roniariive-
ignoiiim.fiiit* Si eiiirii sub Sihesiro Jejuiiiurrisabbati nerit, jejuriet sabbato, exceptoillo die pasclialh vigiliee.
discuSstthii statutum defifiiiuihque ifuit, riec lalefe Itt- Hieronymus ipse scribens ad Lucihium Boeticum
nbceiitium pbtuit; SilvfeSlrbmagis Vicirium, nfecillud fepist. 28,jfejuiiiiihiquoqtte sabbaii Romseobservalum
Innoceiiiius bmittere , ciim ad Eugubinurii scribens cbmmeiriorati AnnO 416, quo ad Dfecfenliurii episcb-
cbngfereret qiiidqiiid ad Rbmaiiecistiuscbtisueludjiiiii pum Eugubiniim scribebal Innocenlius PP., larilum
patrocihium facefe pbterat. Pulaverim egb vel Nicb- abfestut cjuidquam de illa jejunii sabbatici coflsuetu«
laiirii memoria lapsum esse, ttt Silvfestrttni prb Innb- dine remissunl essef, quin potius illam oninino Ser-
cbhtib suppbriefeti vel scribarum allucinatioriem vandam esse conteiidit. Non ncgamus,mqmi, sexta
esse; idtjue duplici cohfifnio cohjfectufa. Prinium feria jejunandum; sed dicimut etnon sabbatohoc agen-
eriirii auctbrliati Silvesiri, IttttOcentii auctorilatem dum.,... Sabbalum prmtermiltefe debemus; pro-
atque decfettiiri siibjuiixissei Nicblaus, el ad ejiis ra- batqne thm fatione multiplici, turii diversis traditio-
tibciilia PliMuriv, qui Rbiriaiiarn Ecclesiatti calurtitiia- nibtts, seu ecclfesiasiicis, Seu apostolicis, ex quarum
batttr, rettiisissfet; qubd cerle roajoris fuisset rbboris uiia Jejunium sabbali in Ecclesia Rbmana celebratum
ubi quae de insti-
quairi hfescioqiiam disputatiorifeincofam Silveslrb -lia- esse satis initio epistolse insinuat,tradiiionibus
bitarii, briiiiibusqufeignotam commeiriorare. Secundo, tutis ecclesiasticis ac apostolicis habet,
sipbst SilveSlri defiriitibiiemIiulluiricbntra istudslatu- a'd singula episloloecapita perlinere suggeril. Joannes
BALLERINIORIM ANNOTATIONES.
; (a), Haec Nicoiaus I sumpsilex Aclis S. Siivesiri, tur, e't post alioseruditos virosaPapebrochioetJan-
(juseGelasii.quoquesetate a miiltis Romanis legeban- riirigopro nbtt exigua parte falsi cttnvicta Sint, uullam
lur, ut idem Geiasius testaltir in decreto de Iibris in liac re ad jejttnium sabbati perlinente, queeinter
apocryphis.Gum Vero haecActa a Barojiio ad annum commeula censenda est, fidem iiierenlui'.
91^ n. 17, complujibm mcndacm deturva^ Drobeii-
 CS9 DISSERT. VI. DE JEJUNIO SABBATi 630
Cassianus, qui Romaesedehte Inriocenlio commora- A . pririia sdbbaii lucescitf exordia deligantur; Quod enim
tus est, et ttsque adann. Clir. -435aetaiera protraxity DominicanJ prbxime sequertiem diem Resurrectiorih
eamdem Ecclesiae Romanoe consuetudinem notam appellat, non est qhod quemqiiani.irioveatj cum fa-
nobis 1072 facit, lib. III de Insiiiutis ccenobiorum_j miliarissimiiro sit scriiiloribus atttiquis ut quenilibet
cap. 10, cujiis verba pauJopost referemos. Socrates Dominicum diem, Resurreetionis diem nuncupeiiti
Innocentii temporibus sequatis, qniquebistoriaro suant diera vero ipsum Pasehatis, saiictuni Pascha', vel pi-.
usque ad decimmii seplimuni Thfeodosii consulatum schalem festivitatem vocitent; Leo ipseinepisiola ad
perduxit, hoc est, ad an. Chr. 439.,. disertis verbis Turribium, cap. it aif .Priscillianistas Jejunasse die
scribit .: Rbmm tingulit sabbalis jejunant, lib". V; Dominico, qui est dies ResurreciionhChrhti. S* Tan-
cap. 22. _ tuiji abest ut mentio de Paschate persuadeat de pa-
IV. Anno seqiienti, qui ab Innoeentii obilu fere schali Dominica menlionem esse, quiu potius hoe
vigesimus qnarlus fuit, Leo pontifex creatus est; quo ipsuro est quod contrarium demonstrat, quando, ut
sedente, viro seilicet palerni moris reiinentissimOj ostendat eam noctem quse sequilur proxime diem'
non utique credendum est deferbuisse sabbato jeju- sabbati,ad Domiiiicumdiem pferlinere, ihexeropluhi
liandi RomanseEcclesiae studium, sed el hujus obser- adducit ipsum Pascha: Sicut eliam^inquit, i»'iPaschd
vaiitioe expressum haberaus apud:Leonem festimo- Domini declaralur; in qudvidelicet nox sabbato san-
nium, quod posthabitum hactenus fuisse miror ab hjs, cto succedens festivilati paschali iJeputaiur in olficio
qui lianc maleriam attigertint. Est in epislola ad Ecclesise, quod nunc apud nos die sabbati summo
Dioscorum Aiexandrinum episcopura (Ephi, ii, a/. mane celebratur, per illa vero lempora, nonnisi post
81), quem sub ejus episcopalus inilia liortatur ut % noctis subsequentis iniiia agebatur; in quo. frequen-
Ecclesite suse disciplinaui et instituta ad =Romanao ier repelitur : Hmc noxestin qua, destfuctis vincuth
mores conipbnat; tale est autem eaput primum : Quod morlis,.Chrhlus ab inferis vicior gtcendil. 0 verebeata
ergo a Pairibus nostrh propensiorfi cuya novimus esse uox, qum sola meruit scire. tempus et horam in qua
servatum, a vobh hoc voiumuscusiodifi : ui nonpassim Ciirittut ab inferis resurrexii/.... Hmc sunt enim fesla
diebus omnibussticerdolalh vet ievilicd. ordinalio cele- paschalia, elc. 6" Etsi ex liistoriae ecclesiasticse mo-
bretur; sed post diemsabbali, ejus noctis qum in prima numenlis non constarei longe plurimos episcopos vel
sabbali lucescii, exordia deliganiur, in quibus his qui presbyteros extra diem ipsum Paschalis fqisse con-
consecrandituni jejunh, et a jejtinanlibut sacra bene- secratos, hoc vel sola ratio suggereret. Quis enim
dictio conferalur. Quod ejusdem observantimerit si sibi persuadeat per tot riiensium intervalla, quod
mane ipsb Dominicodie, CONTINUATO SABBATI
JEJOSIO, ssepfesaepius contigisset; relictas esse Ecclesias v\-
ielebretur; a quo lemppreprmcedenlh noclisinilia nbn duatas pastoribus, quod gravi iiiterminatione sacri
receduril, quam ad diem Resurreciibnis, sieut etiam in canones piohibentHmmo veronumquam in Pascliale
Pascha Domini declaralur, perlinere non dtibium est. ordinationum benedictiones celebrabanlur, quia tota
Videsut moris erafapud Romanos sabbalo jejunare, haec solemniias regenerandis calecliumenis eratcon-
quaridoquideitt ab his qui riiane Domiiiicqdie vel.or- Secrata, et mensis potius Decemberbrdinaiioiii sacer-
dinabant vel ordinabatttiir, continuari yeiit sabbati dqlum deputalus eral; unde toties in fine hisiorios"
jejunium : quis enim quod aclurii riori est cbntinuafi pbntificum hoecciausula siibjicitur,,: Fecit ordinalio-
posse dixerit? nesmehse Decembtt, etc. 1074 fierlum igitur estj
Scio qnid reponi pbssit, videlicct non hic de quo- „ cum hic scribit Leo noster: Ut his gid consccrandi
libetsabbalo rem esse Leoni, sed de sabbalo sancto^ C suril numquam benedictio; nhi in die Mestirreclionh
quod jejuiiando traiisigere oinnibus solemne erat ac Dominicmtribuainr; etc, non de die Paschatis. sed
religiosum. Probaiit id lum ex Pasehaiis njerilione de qualibet Dominiea_quae Resurtectioni sacra est;
quse hic injicitur , iunj quod Dominica illa vocatur intelligendum esse; acproinde sabbalum antecedcns,
dies Resurreciionls. td iia persuasum habuerunt qiii cujus jejunium coniinuari prsecipitur, non sabbatum
in prioribus editionibus liunc tituium vel apposuerurit sanctuin esse, sed quodlibet per annum occurrens.
vel appositum servatido prbbarunt : De Ordinatione VI. Qua porro oecasione, qua de causa Iisecjejunii
presbyieri aut didconi, ul sabbaio sancio celebretur, id sabbalici consueiudo in Ecclesiam Romanam invccta
est die Dominico. Sed quamimperita itianus liiijus- fueril, nbn concors est omniiim sententia, Sanctus
riiodi tiiuluin. compbsuferit, evidens est, cura tot fere Augustirnis epist. 86: Esl quidem, inquil, et hcecopi-
sint erraia gravissima quot verba; sacerdotum enim hig plurimorum, quamviseam perlnbeanl esse falsam
nomine solos presbyteros, et sacerdotali ordinalione pterique Romani, quod aposlohts Pelrut cutn Simone
presbyterorum ordiriationem censeri puiavit; cum Mago die Dominico cerialurus, propter ipsum magnm
potios episcopos episcopbrumque . ordinatiorieifl tenlalionh periculuin,pridie cum ejusdemurbhEccletia
isthaec significeiit. Deinde Dbminicum diem cum ijisb jejunaveril, et contecutoiam prfitpero gloriosoque suc-
sabbato confundit. Ac demum quod genefaliter.de cessu, ewmdem mprem tenuerit, eumque imitatm sint
sabbato dicitur ad sabbatum sanclufti reslringit. Dub hoitnullm OccideniisEeclesim, Eamdem rationem no.n.
piiora errata digitb solufti morislrasse sufficil; ter- a Romanis solum, sfedab aliis etiam iionnullis Occi-
tiiini iieseio ari quis velit defendere. denlalium pariium Ecclesiis obtendi suo tempore re-
_, V. Certe dfequolibet sabbalo ac, qualibet 1073 i. feflCassiaiuislib.iiidelnstiiul. coenobiorurocap. 10 :
IJomiriica Leonem Jiic agerfe faeile probatur : Cujut, inquil, trioderaminh causanx nonnulti in qui-
1° qtjia episcbpofum cbnsecraiio numquam fuit vei busdamOccidentalibuscivitalibusignorantes,et tnaxime
ipsi diei Paschafiiaffixa, vel illis slatis Quatuor Tferii- in Urbe, idcirco putanl absolutionem (Jejunii) sabbati
porum Domiriicis; sed vel sola etqbalibet Dominica, minime debere prmsumi, quod apostolum Pelrum in
ut blim,; vel etiam ift apostolofum festivitatibus, iit eodeth die contfa Simpnemconfiiciaiurum atserant je-
iiodife,debuit celebfari. 2* Oinnia momehta quaeLeb junasse. Hsec ratio cum a plerisque Rouianis Augu-
perpendit, tam pfo aliis omnibus Doniinicjs faciiihlj sliiii seiate reprobareiur, suggilielur a Cassiano, et
quaiii jro DbriiifticaPaschatis : miiridi scilicet exor- ab Innocentio papa, qui rerii ex professo tractavit in
dium, apostplorum cufti baptizahdi potestate missib, Cpistola ad Deceniium, nullaienus commemoretur,
, nec iion effuMoSpiritus sancti, elc, quae die Pascha- omn.ino videtur commentitia.
tis impleta rion sufit, sed die soIuriiDominica. 3* Au- Aiteram igitur fationeni afferri narral ibidem Au-
cloritas Scriptufae, exemplumqueapostolorum, qux gustinus. Atii, inquit, propier tiumiiilatemmorlit Do,
ex libro Acluiim fefefunlur, rion soli Domiriicaepa- mini jejunare, sicui Romana et nonnullm Occidenih
schah' conveniiint, sed quibuslibel diebus Dominicis: Ecclesim, elegerunt, Quam rationem vehemfiiiter ur-
noii eiiiiriiii solemflitalfepaschali, Paulo et Barnabae get Innocentius loco ciiato, ita ut paris religionisesse
maiuis .iiiiposuerttnt apostoli, ef ad prsedicandiim velil per sabbali Jejunium memoriam morlis Cliristi
genlibtis eos misefiirit. i° Quia genefaliler loquituf coiere, acjejufliosextajferiseejus passionenij etdiei
de saiibato ; Posf diem sabbati, ejvs noctit qua in DommicKlasiiiiaiiesuirectioniseJusgaudiacelabrare.
631 PASCH. QUESNELLl DISSERTATIONES IN S. l.EONIS MAGNIOPERA. 832
Quod si putant, inquit, semel atque uno sabbato jeiu- .A cmn. tib. iii, cap. 10), temporeapostolico, huxcnocti,
nandum,efgo et Dominica et sextd feria semel in Pa- quse sabbali lucem antecedit; depuiata vigiliarum so-
sclia erit utique;celebranda; si aulem Dominici diei et lemnitas usqtie in hodiernum diem per universum
sextm ferimper singulgs hebdomadas reparanda imago . Orienlem similiter observatur, Ideoque et absolutioje-
est, demenlh est bidui agere contneltidinem, sabbato juhii postvigiliarum laboremab iisdem aposlolicisvirit
prmtermhso, cum non dhparem habeal causam a sexla stalula non immerito prmsumitur per universas Orien-
videlicetferia, m qua Dpmintis passutest, quando et ad tis Ecclesias. Optiine,id quidem, quod ad Orientaies
inferbs fuit, ut ierlia die reswgens redderet tmlitiam attinet; sed quid ad Occideniales Ecclesias, ex qui-
post bidtianam trhtitiam prmcedentem. bus quse sabbati jejunium colebant, faligationem ex
Terliam rationem suggferit uierque auclor, quse vigiliis brtam nullatenus allendisse testis est idem
tairien facile in praecedentem recidit. Eam ab aposto- eodeinque loco Cassjanus? Cujus, inquit, moderami-
lorttm exemplo repetunt. Quia, inquit Angusiinus nh-causam norinulli in quibusdam Occidentalibuscivi-
(Episi. 86), dheipuli humanitus mortem Domini do- talibus ignorantes et maxime in Urbe, idcirco pulant
luerunt... Nam utique cbnstal, addit Jnnocentius absoluiionemsabbali minimedebere prmsumi.
(Epht. ad Deceritium Eug.), oposlolos biduo htoelin 3. Ex decreto Leonis de ordinatione sacerdotali,
mmrore fuisse, ei pi-opier 1075 meium Judmorum se quod supra relatum a nobis fuit, manifestum esteam
occuluisse. Quod utique non dubium est, in tantum eos in quarolibet Doniinicam eliam Quatuor Temporuin
jejunasse biduo memorato, ul tradilio Ecclesimhabeat cadere potuisse; cui celebrandse necessarium erat ut
hto biduo sacranienla penilus nonjielebrari. jejunium sabbati conlinuaretur. Ubi cura exceptione
rV-Quartamaddunt aliqui, ut videlicet a Judseonim £ nulla utatur, inlelligendiim relinquit sabbata illa non
moribus longius recederetur. Siquidem perfidi isii magis quam alia a Jejunandi lege libera fuisse.
non modo sabbaio non jejunant, sed laute potius et i. Augustinus epistola 86 haec habet, quse ad rem
oppipare epulantur, soleinnique cullu festivum ba- nostram facere videntur: Non solum Pharhmus, qui
beht. Eam ratibnem subindigitat Cassianus loco ci- bisin sabbaio jejunabat, verum eliam Chrhlianus, qui
tato:cuni hsec ad contrarium Orientalium morem quarla el sexta feria el ipso sabbatojejunare consuevit,
defendendum, quasi objeclioni Romanorum oecur- quod frequenter Romana plebs facil, in labore jejunii
retis, scribit: Non ad communionem festivilalh Ju- superabitur. Et post mulla quibus Urbicum illum seu
daicm absolulioisla jejunii repularida est, hh prmser- Romanum exagilat, qui Jejunium sabbati Romanisfa-
tim qui ab omni Judaica superstitione qlieni monstran- miliare cum cseterarum Ecclesiarura injuria insolen-
tur; sed ad refeclionem,quam diximus lassi corporis tius iactabat, hsec iterum scribit: Videat ergo quanta
perlinere : quod per lolas anni sepiimanas jugiler qui- afflctaiconlumelia ipsam quoque Rpmanam Ecclesiam,
nis diebusjejunans, nhi duabus tallem interposith re- ubi et hh hebdomadibus, in ijuibus quarla et sexla el
fociilatum fuerit, facile laxescit ac deficit. Ex eodem sabbatojejimalur, tribus tamendiebus coniinuis, Domi-
advfersus superstiiiones odio descendii, quod illorum nico scilicel, ac deinde secunda el tertia prandetur. Quis
maxime dieruni jejunium horrori habuit Ecclesia, heec legens non advertit Auguslinum Quatuor Tem-
quosjejuniissuisManicliseosconsecrareanimadvertit. porum jejunia designare? Quse enim aliae hebdo-
Die Dominico, iriquit Augusiirius epist. 86, jejunare madse, in quibus quarta el sexta el sabbalo jejunalur,
scandalum est magnum, maxime posieaquam innoluit nisi hebdomadae illae, per quatuor anni lempestates
deteslabilismultumque fidei caiholicmScripturisque di- _ soliiai Jejunio celebrari? non ex cujusijue voto ac de>
vinis tiperthsime contraria hmresis Manichceorum,qui Ci votione, sedexcoiisueludiiie,cons»ewi;nonabaliqiii-
tuit auditoribut ad jejunandum ittum quasi legitimum bus taiiltiin,sed ab universaRomana Ecclesia,Romana,
cpnsiiluerunt diem; per qtiod faclum esi uljejunium plebs; nou semel autiterum, sed frequenter, hoc est, qua-
diei DominicihorribiHus habereiur. terin anno,vellerad minus, si Quadragesimam sepo-
.VII. His de prima sabbatorum classe exposilis, ad nas-.CertesiquoealiastataperanniimJejuiiiaexconsue-
alteram pergimus, illa videlicel sabbata complecteii- tudineecclesiasiicaRomoefrequeniatafuissent, illorum
tetti quocquartafn et sextam feriam Qualuor Tempo- aliquod appareret in antiquorum scripiis teslimonium,
rum excipiunt. Dubitandi Iocum dedit familiaris illa praesenim apudLeonera nostrum, qui omnes hujus-
Leonis clausula, quam ad calcem omniuro sermo- modi Ecclesiaesu;e cOnsueludinestam accurate recen»
nuni de isto jejunio solet apponere : Igilur feria suit, tam studiose coluit, lam 1077 religiose obseri
quarta el feria texta jejunemus; sabbalo autem vigilias vari curavit'Suis ad populum adhonaiionibus.
apud S. Petrum faciemus. His enim verbis aliam fe- Haecquidem Augustiiii verba non de Qualuor Tem->
riarum iliarufli obsefVantiam, aliam sabbati fuisse, porum jejunio, sed de quadragesimali inlelligenda
videtur indicare; ut huic solas vigilias deputet, illis esse somniavit e Calvini grege nonnullus, ne jejunii
jejunandi necessitatem affigat. V.erum non est ea Qualuor Temporum observanliam jam a quarlo Eccle-
mens Leonis; sed hoc potius inlendit, ut in sabbalo sis3 sseculoapud Romanos religiose cuslodiiam agno-
ad jejunium vigilise superadderentur. Enimvero sicut scere cogeretur. Puduit Dallseumtam supinse collegee
necesse erat ut aliortim dierum Jejunium indiceretur sui igriorantiie, qua parte illam Augustini sententiam
Cbristianoe plebi, ita oriinino fuisset supervacaneum de Quadragesima inlerpreiatus est; tion placuit ta-i
de jejuiiio sabbati raentionem facei'e, cum Jara pecu- D men Dalloeoad Quattior Temporum jejunia eain esse
liari iege ac consueiudine ad illud jejunium Romani referendani, qutc videlicel, tondum in usu fuhse scri-
aslriiigerentur. i — bii, ciun Augustiintsephtolam ad Casulanumscriberet;
Deinde cui morlalium islud in menlem venerit, licet slaiim fateri cngatur necesseesse vivenlcfortasse
Romanos laiila religione sabbaiicum jejunium obser- ipso Auguslino isla Qualuor Temporumjejunia, qualia
vasse per reliquas anni bebdomadas, ut ad illud ex quidem a Leone commemoranlur,recepta fuisse. lmmo
apostolica traditione, aposiolofum exeroplb, ac myste- vero pag. 754 falelur Leonismvoquater in anno, sin-
fiorum recoiehdbrum necessiiate teneri se exislima- gulis scilicet attrd tempesialibus, Romm jiijunatum
rent, et demeritis esse diceret Innocentius bidui agere fuitte; sive id ipse, sive alii (QUODVERIDS VIDETPR)
consuelitdiiiem, s dbbalo prmiermhso; sabbatum aufem JAM ANTE EUM itislhuhsenl. Quam e contrario melius
lunc lemporis ac pef eas hebdomadas jiroetermisisse, ellicaciusque argumeniaretur Dallaeus, si ex eo quod
quaesanctiori Quatuor Temporum jejunio ex aposto- Leonis oetate , imnib eliam ante eum , ac vivenlefor-
lica insliiuiiorifecbnseerataeerant,quasi 1076 minus tasse ipso Atigusiino, receplus erat in Ecclesia Ro-
corisuetudiiiis lex tunc urgeret, ex qna sabbati jeju- mana Iiujusmodi perqualuoranni tempora jejunandi
niuni suscepefatit ? At veiabaut, inquies, instahies rilus, eumdem eliam tum instiluium ac recejjtum
sabbati vigilioe,quibus ferendis fideles, ejusdem diei fuisse contenderet, cum ad Casulanum scriberet Ati-
Jejimib fatigati, pares non fuissent; eam enim esse gustinus. Inier Auguslinum enlm viventem et Augu-
causam", ait Cassiahus, cursabbatumapudOrientales Etinum scribenlem fallor, si lobga sunt lemporum
a Jejunio esset immune. EtsHlb, jnquit IDe instiiutis infervalla,
 633 DISSERT. VI. DE JEJUNIO SABBATI. 634
VIII. De sabbalis quadragesimalibus modo estj, A qui in verbis istis reperitur", unom circa hebdoma-
agendum, de quibus; taraen vix nobis a quoquam darum liumerum quadragesimalis jejunii, alterum
litem moveri intelligo : siquidem Joannes Dallaeus, circa sabbali exceptionem in Romana Ecclesia. De
qui lamquam niajoris nominis inter Calvinianos scri- primo nunc mihi accuratius ihqttirere non vacat:
plor, ecclesiastici jejunii oppugnandi provincianl ai hoc unum dico, majorem esse Joannis Cassiani au-
sodalibus accepisse videtur, ultro fatetur cujuslibet-, ctoritatem 1079 <juamSocratis. Ille enim et eadem
hebdomadae," ac etiam in Quadragesima, sabbatumi vixit selate, et Romsealiquamdiu commoratus est, et
jejunio fuisse apud Romanos consecratum : Quod vel! Lebni nostro familiaris fuit, ac demum apud Massi-
ex una, inquit, Awijwstiniad. Casulanum ephlota sic liam diu vixil. quse et Romatiee GalJiarum provinciae
liquet, ul nisi per summam impudenliam negari non\ erat, et cum Romanis commereiuitt frequenlabat. In
possit. Et certe qui attenderit quo studio sabliatii collationeautem 21, cap. 24 et sequentihus.teslis est
jejunium propugnet S, Innocenlius, quamque religio- sex inlegris hebdomadibus, solis exceptis Dominicis,
sam exisiimet ejus observantiam, non facile addu- jejunatum esse in Ecclesia Romana. Quid causm est,
cetur ut illud per Quadragesimam remissum fuissei inquit Germanus (Collat.%1, cap. 24), tit &exhebdo-
putet apud eos quibus piaculum erat illud quovis: madibus Quadragesimacelebretur, ticet in quibusdam
sabbalidiepraetermisisse.Omniumprobalionurainstar provincih religionis forsilan propensior cura adjechse
erit criminatio illa adversus Romanam Ecclesiam, hebdomadam etiam teptimam videalur, cum neuler
quse TruIIani concilii canone quinquagesimo quintoi . numerus, die Dominico sabbaloquesublraclo, quadra-
conlinelur. Quoniam inlelleximus , iuquiunt Grseci, ginla dierum impleat tummam; tex enim et triginla
in Romanorum civitalibus in sanclis Quadragesimm • T> dies in iptis hebdomadibustanlummodo conctuduntur.
'
'. Sicut enim vix dubium est quin abbas Germanus,
jejuniis,in ejutsabbalhjejuiiare, prmter ecclesiasticam
tradilam observalionem,sancim synodo vhum est ut ini Ecclesiae Constantinopolitanse poslraodum presbyter,
Romanorum quoque Ecctesia inconcussevires habeat: de hujus Ecclesioe coiisiietudine loquaiur, curn se-
canon qtii dicit: Si quh clericus inventus fuerit in: ptem hebdomadarum observationem commemorat,
sanclo die Dominicovel sabbalojejunare, prmler unum', ita cerium est isiud, quod de sex hebdomadibus ha-
el soium, deponalur; sin auletn laicus segregetur. bet, de Romanorum ritu esse intelligendum, ut ma-
Quem Trullanum canonem comroentanles Balsaraon nifeslum est his capitis 27 verbis : Hi enim sibi sex
et 1078 Zonaras, Romanorum in hoc quadragesi- hebdomadaruin observantiam prmfixerunl, qui putanl
malis sabbati Jejunio perseverantiam (pertinaciam die quoquesabbati jejunandum; tex ergo in hebdomada
vocanl) teslatam faciunt. Latinorum hoc peccalutn, jejunia persolvunt,qui eosdemsex ellrigiiita dics sexies
inquil Zonaras, emendare synodus conata esi; verum revolulos consummant(Collal. 21, cap. 27).Qui enim
in sua periittacia hactenus perntanserunt arrogantes, mcmincril Cassianum lib. ni dc Insiitutis coenobio-
hodieque permanent. rum cap. 10 scripsisse, maMtnein urbe jejunium sab-
IX. Sunt lamen quos movet Socratis Historici, bati observatum esse, Romanos hic ab eodem esse
Leonis noslri, Cassiodori, ac venerabilis Bedseaucto- notatos non inficias ierit, ut immerito Dallams Bel-
rilas; e quibus Henricus Valesius, vir singularisi larminum suggillet eo quod de Latinis locutum esse
erudilionis, suis in libri v Socralis cap. 22 anuola- Cassianum dixerat.
tionibus , sibi persuasit, Socralis Leonisque aetate XI. Ut vero alteram Socratici textus partem, quos
Romanos in Quadragesima nou jejunasse die sabbali; de sabbatorum quadragesimalium jejunio est, discu-
sed tres lantummodo dies in singulis tiebdomadibus, C I liamus, omnes fere in eo conveniunt ut mendosuni
Jejunio destinaios a Leone noiari, quinque a Socrate. eum locum essepronuntlenl; qua vero ratione emcn-
Quod ad Bedam speclat, cujus libellum de Officiisi dari possitaul debeat nori conveniunt.
laudat Valesius, vix digna sunt Beda Collectaneai Dionysius Petavius in animadversionibns ad san-
illa quae libelli de officiis nomen induerunt; nec:»< clum Epiphanium pag. 560, et Hugo Meenardusin
Telesphori constiiutio quse in eo Iibello refertur, notis ad Sacrameniarium Gregorianum pag. 53, exi-
certioris, puio, esl fldei apud Valesium. Ulutsit, siimant Socralem non de Roma veteri, sed de nova,
nusquam apparet illic quinta et teptima feria pleros- id est Conslanlinopoli, locutum esse, vocnlamque vi«
que non jejunatse in Quadragesima, saltem apud Ro- scribarum oscitanlia omissam, ita reponendam esse",
manos. Narrat enini quadragesimale jejunium quin- ut pro EV'PW/M,legatur sv via 'Pwpv?.Suani firmant
nuagesimo die ante Pascha inchoatum fuisse ex conjecturaro ex Socrale ipso,qui post pauca affirmat
Telesphori constitutione; ex illis autem quinquagima Roinanos omnibus sabbatis Jejunasse : 'Ev 'PwftvjTrav
diebus qui a Quinquagesima numerantur usque ad cru.88tt.royvjjo-TEvouiTtu; sibimet enim tam conlraria
sanclam Resurrectionem : si, inquit, oclo Dominicos scripsisse cordatum virum persuadere sibi non pos-
dies sublraxerh, in quibusjejunium noniicet observare, sunt. Ingeniosa conjectura, sed lamen quse plures ob
remanent quadraginta et auo diet; et hi duo diet, catisas admitti non potest. 1° Enim quotquot in
quinta et sepiima feria, qui qmdragenarinm excedunl, edendo Socrate operam haelenus collocaverunt,
apud quosdam jejunio deducuniur, apud quosdath in Musculus, GrynaeuS, Cliristophorsonus , Suffridus
refeciione'propicr Cmnam Dominicamet sanetum sab- Pcirus, Robertus Stephanus, Joannes Curlerius, H.
baiutn tiabenlur. Quoe quidem, non de qualibel leria T. •> Valesius, nihil tale invenerunt in antiquissimis qui-
3, nec de quolibet Quadrageslmse sabbalo dici, sed.' I, Iuis usi sunt codicibus inss. quos ex Christianissinii
de his duabus solumroodo feriis quae ad hebdomadaro Regis bibliotlieca, ex Vaticana.FIorentina, Allatiana,
sanctam peifment, nemo non videl. Subjicit quidem aliisquc Iiabueruut. 2° Quis facile 1080 crediderit
post pauca bsec alia verba : Sepluagesima ideo ferlur Socratis libros jani tum corruptos esse cum Tripar-
a fidclibuscelebrari, ul et decitnas dierum Deo redderei liiam Historiam scribebat Cassiodorus, immo cum
el nihilominus primani et quinlam feriam el sabbalum; ante eum Epiphanius Scbolasticus Socratem Latino
possint a jejunio relaxare. Sed hsec a Beda sine supe- idiomate donabat, cujus versione usus est Cassiodo-
rioris sevi tesle dicuntur, et admoduin dubitaniir, rus? Uterque porro eamdeni Iectionem reproesentat
ferlur, el ad aetatis regionisque suse consuetudinemi quam nunc in Socrale habemus. Niliil dico de Nice-
aliquam animum adverlisse videtur, potius quam vell phoro, qui eadem ex Socrate transcripsit (Lib. xn,
ad RoraanoeEcclesise rituiri, vel ad illa tempora dei cap. 34), nec par estcredere aul nullum luncemen-
quibus modo agimus. Ad alios igitur auctores perga- datum codicem Socralis superfuisse, autNicephoro
mus, qui et in eo argumento niajoris longe sunt! non adfuisse, qui magna ex parte Socrati iiinilitur.
ponderis, et majori eiiam difficultate Jaborant. 3° Ad Consianlinopolitanae Ecclesiee morem referri
X. Socralis locus sic habet : Qui-Romm sunt ires; noi) poiest quod scribit Socrates, tres tantum hebdo-
continitas hebdomadasante Pascha, EXCEPTIS SABBATO i roadas conlinuas anle Pasclia Jejunatas esse. Theo-
ET Dojimico DIE, jejunant. Torquent se mirum ini plianes enim aliique.post ipsum teslanlur temporc
jiiod m scriptores varii ut nodum duplicem solvantt Justitiiani imperatoris quadragesimale jejunium oclo
MB PASCH. OUESNELLi DISSERTATIONESIN S< LEONIS MAGNIOPERA. (J33
liebdbffiaiiibusapud_Consfani.ihbppliiahoS . jimant, elc. Qupd nbfl diversiiitt est ab his Verbis
cpnslilissfe. A
imhib Sozbihehtts..Sbcfalis temppribus ajqiialis, jam quse in eodeitt cajiiifelegiiritUr: Qui Rofhmtuht siti-
tUnc cum.scribebal, seplem liebdomadas, Cpristanli- gulh sabbath jejtinanl; cum econfrano ubi praeteritae
nopbli solitas esse.jejuttari per Quadragesiiriam, ex- setatis mores ehiirrat aut cohtrbversias, prseteriti
presse profitetiir. Alii,, ihquit (Hhtor. i. vii, c. 19), femporis nibdulis serhibhem iiiduere soleat.
sepletn hebdorfiddascpinputaiit, ul Cbnstqrilitibpoli,.ei XIII. Quid igitur ad Socralem diCeftiuS?Hocplane
pef cunctas ih circuitu provinciasiisqueadPtimnicem. dicahi: 1° SoCralehi liic de yeteri Rbma agere, heC
Qiiibus verbis expllcat quod Socratfes. ipse magis de alia setate quatti dfesua,' hefealiler eUitiscripsisse
implicite dixerat : Qtii auiem, iiiqult, iii lilyricoet ijuam fliihb iegimus, nec ejus verba e siio lbco in iri-
perunivefsatri Grmciqth,el qni Alexahdrimdegunt, sex feijioreiii periodum eSSfedejiclerida.
arite Pascha septimatias jejuiiant, etc. 2* Egregie aljucinatuttjesse Socralfem,Graecumque
XII. Aliam igitiir viani iiieunl ubnnulli. Jacobus hominem sexechliSfere JeuCiSa Rottiaha lirlie ageh-
O-«66KTO-Jtem, Romanoedisciplinaeignarum; ihcertisque dece-
Capelltts existihiavit pareniliesihi illani, 7r),vjv
5t«iKvpiaxns: Exceptit sabbalo et Dbntinicodie , tta- ptuni rumttSculis, aliis ferrandi locuitt dfedissfe.Quis
livo sttb locd ihofam esse, et post diias ferfe lineas enim nescial quam frequehtfer, quaro facile errare
csse IranspOneiidam,ita ut non de Roihanis, sed de eos contingat qui narratiohem aggrediuhtur rerum
aliis Oriehlalium partium Ecclesiis , quas conslat ' a se vel locprunl spaiiis Vel inlervallis lemporuro
sabbaiuln ab omni jejuriio immunfe per omiieirt art- longissime rfemoiarum; et multo eliam faciliorem
num.excepio sabbatb saneto, habiiisse; atque ih •i: essfe lapsum cum ex rumore solum quoeharranda
liunc ttioduin legeiidiim putat; JVanigui sunt Romm '. sunt hauriuniur (quod Socrates ipse sibi coritigisse
tret simul septimqnasante pasctia jejurianl; qui aulem " faieturinitiolibriseeundi),quamcttmexveterumScri-
in Itlyricoet iotuGrmcia, quiqueAlexdndrimhabiiant, ptorum historiis 1082accipiuritur. Hoccerte ne ipso
ante sex liebdoiiiqdas,SABBATO £T,DOMINICO EXCEPTJS, quidem Valesius potest nfegarede Suo Socraie, queiii
jejutiium qupd est anie Paschg jejundnt. Prbbatbilitate saepe soepius erroris arguit in annotationibus siiiS;
conjectura Iiaec non carelet, si fetcodicis alicujus qiiarum vix pagina ttna est in qua nigruni ihfetaau-
auctoritas suffragaretur, nec priora duo argUmenta, ctori stto non affigat. Socratis errbrem eorrexisse So-
quse Pelafii et Msenardisiispicicineni evertuiit, huic iomeiius yidettir cum expunxit. Si enira, ut Valesio
quoque adversarentur. prqbabile est; Juriibr fuit Socrate; etsi feaderavivens
Cliristiahiis Lupus itt sclioliis ad cairohem 55 setale, si ppsterior scripsit, Socratisque historiam oh
Trullahum suam etiaiii symbolam ad.ttbdi isiius so- pculos liabuit, quajdaro ei addidit, in aliquibus eraen-
lulibhfem cbiiiulit. SperdleSjinquit, sibi ipfi hon co- davit, cehsendus est pjaiie Socratem in errore dfe-
kmrel, dicetisXri egdein ejusdem libfi cgpiie : V\(mk prehendisse, cum lib. vin, c. 19, eamdem cum illo
SINCCLiS SAI3BATIS JEIONANT. Fbfstijt velit Uiafriipstim quadragesimalis jejunii varielatem. edissferens, de
sup lehipore jejunatitem Roihairi bjini sabbtitbnbn.j.e- triiifli illarum EcelesioeRomanae hebdbmadarura je-
juriasse; quod et vefiidii et.illitis isthib scbpoJeslom- Junib, deque sabbati ibidem remiSsione ortihiribsi-
nino consetiianeuth.Paruni felix, nieb quidem judicio, lenduni pulavit.
suspicio. Primuro enim irott usqiiequaqiie est evi- 3° VerosiraillimuiiifestSocralem, si Novatiaria Iabo
dehs.veritati esse consehtaiieuro priscbs oiiiii Eccle- infecluS hbn fuit, NbvalianiS salterii (quod et faifelur
sise Romanaefideles sabbsiiiihi a Jejunio absolvisse. ullro H. Valesius) addicium fuisse, seu quod fleces-
fiieronyhius eriihi mbretti islutti itt.Roroanam Eccje- fj situdine ac familiaritate iisdeifl cbnjuiictus esset, Sfeii
siam inductum significat ex majbrttiii praeceptb qubd quod feorurtt disciblinam atque .'ibsiineniiam proba-
fex lege, apostbiica 1081 desceridisse censendum ret. Ctun aulein hoc ihter caetera profitereniur No-
csset, Unaqumque, ihquit (Episi."28', adLucinium * Vatiani,qudd Ecclesia in synodis circa pasclialem fe-
Rmt.)i prbvihcia abundetih suo sensti, ei prmcepidttia- stivilatem obscrvandum dCcrfeverai,nullanecessitate
jofuni leget gposiolfcas tirbitietur. AugUSliiiiquoque suscipi debere yel imponi, liberum esse cuique Eccle-
tempore .pluriihbrum erat bpihio, ad imilatibnem siaestto morfeuii,illudque omneindifferensesse,unde
aposfoli Pelri ab ejusque aetate Rpmatios Jejunium el iSiKfopoi.iiuncupari amabani; binc naium est So-
sabbati assumpsisse; aitque ipsfe Augustjnus tradi- crati consilium pervarios Ecclesiarum ritiis excur-
lioni apostolicee Romahoriim, iraditibnem pariter rendi, eoruiii divfersilalem describendi accuratius,
apostolicam ab Orientalibus opponi possfe.Cassianus illiusque prsesertiuj jejunii quod Pascha atitecedit.
ldem testatur. Sed et Ittnocenlius I satis significat Hinc etiara libenter Romanam Ecclesiam in eo -ab
banc suoeEcclesiaeconsueiudihein iafliqttam ab apo- aliis maxime dissidentem rfeprsesenlavit,Qttadraigesi-
stolis accepiam apud suos lura haberi. Incertum mam Iiujus Ecclesise tribus tantummodo liebdomadi-
igilur admbduro est quod scribil Liipus, olihi Romse bus circumscribens, easque sabbati simul jejunio,
sabbato non Csse Jejunatuni; cui uhicus hic Tertul- nOn secus ac Dominicoeimminuens ; partim ut illaro
lianl locus favere videiur, librode Jejuniis cap. 14 : Novatianofum indilfereniiam probatam catholicbrum
Quamquam,ihquit, vbseliam sabbaiumsi quahdo con- Romanorumque imprimis exemplo facferet, pariim
i_inuaih,numquamnisi iri Pdschd jejuhandum, secun- etiahi ut iiidulgfetttioremillius Ecclesiae disciplinam
dum ralionem alibi redditam. Quamquam niliil pror- _ exhibens, eorufli quibiis favere saiagebat austeriorcs
sus ad Romahbriini coiisuetudiijeni facit TertullianuSi " ItiOrescommeiidaret.
qui non conlra Romahbs, sed adversus omnes catbo- XIV. Qttbd fieri posse dixiriius , ut Socrates vel
licos scribil, quique ut ex illoriim rilu arguat, alten- incaiilus, vel JNovatianisfavere cupiens, aliquid Ro-
dit magis ad id quod in Africanis, in Orienta- maiioeEcclesiaeimposuerit, fidem excedere noniiullis
Jjbus et in plerisque Occidepialium Ecciesiis iisur- videlur. Certe, inquit Dallseusde prima parle Socra-
pabalur, quale erat jejuriii remissio in sabbatb, quani tici texlus agfens, non de drcdno aliquo fidei edpile,
ad Id quod paucaeOccidentalesEcclesiaecum Romaha sed de fticto (ul loquunluf) cuivhobvio, omniumque
iagere cbrisueVerant. sihsibus exposilo agilur. Estne iiensiirii/e Sbcfaiem iri
Quod subjicit Lupus, conjecturam suam scopo So- re hujusmpdi mentiri voluhse? Cnjusprohipla el expe-
cratis esse cpflsentaneam, prorsus a rei yeritale ajie- diia probalio in bmnium hbminumoculh quotidie ver-
iium esf. Socratis enim istud consilium fuit, ut va- sabaiiir, Profeclonqn hmreiicum,sedinstinumac emo-
rios rariarum Ecciesiarum ritus exponeret, qui eo imtrienih hominemftihse istuni oportiiil, si in hoc ar-
preesertim quo scribebat tertipore, tam in Orienle gumento sciens ac volens Ecclesiam calumniatusest.
quam in .Occidente usurpabantur. Quod et loquendi Vix certe adducl quis possil ut insanum ac temfera
jiiodus iridicat : semper enim quasi de re prsesenti rium adeo consilium bonaeihdolis Jiominiin mentem
d|sserens prsesentis temporis vocibus ulilur. Priniwiii venerit; non lamen ita rara sunthujusmodi exempla
igilur, inquft, jejuniqiUaqum tinlePasclta fiunt aliter ut sponte non bccurrant. Quis, verbi gralia , post
oputl qlios observari reperias, Qui Romce sunt,..je- mille annos, cum ipsius Dalloeilibrum de jejunio et
 657 DiSSfcRT. VI. DE JEJUNIO SABBATl. m
Quadragesima eypivet, reyocare iri dubiuht alidebit, A ie, el, y.iesi ribbisifaditiim , servetuf a'd cbfpbfis et
1083 qupd de catliolica et prsesertim Ga!liCa,riaje- qriimmdhciplinqrii. Cerie qtiijejkngfe hon potest, hofi
jTiniidiscipiina setale nostra scripsit ille .pt siib biti- prmsumal'indticere novitatetif; sed fateatuf esseffagili-
niuni oculispublicavit? Quis hbn pro Verb, habeat, tqlis pfgpfim qtipd relaxtii;ei fedhtitii eleerhbsynisqtibd
quod (ut ille affirrhat.Iib..icap. 11), aijiib Dbmihi rion pbtest suppiere jejuniis. ...;"
roillesimo sexcenleSittio quiitquagesimo quartb, qup Ex hoc egregib Chrysofbgi tfestimohiopluriitta Iux
seribebat, a quibusvis fidelibus aliud rijhil exigebqnt nohis affulget. 1° Eriim apparet varietateitt a piuri-
publicmcaiholicqrutiiieges , rihi utsiath definiihque mis invfehiccepisse tiiric temporis ifl Ecclesiani Ra-
temporibus a carnibus abttiherenl, pfahdereque qCcm- veiinehseiii ( cttr noh et in alias ?). 26 Varietaifem
nare elidiri laule aiqtxe bpipare, dtimmbdpsitie ctiftii- islam hbvifatis argui ab episcopo. ,3° Varietatis ac
bus, impuriepaliebarilur, conlendebantquettiles fepfe- novitatis istius capiit Unnni fessfe,qttod qiiadraginta
hendi non posse? Quisnon credat iiudaitt et siiupli- dies non jejiiiiarent, tradtiumque d DohWnosub lanti
cem carniuih abstihenliam pro vero jejunio a nbbis niimero sacramenlijejunium violareht. i" Quod non
liabitam, iramatti, iit;ait, et plane pueriii errore? sequale esset iipud eos quadraginla dierum jejttniuih,
Quis nbnexistiijattbitpiaculuhi esse si iion credatquod sednunc severum, uunc indttlgeniius. 5° Hebdoma-
singutis per ioiuin anntim hebdomadis feriq sexta el darum quadragesiinalium alias resoltttas, alias iigi-
sabbalo jejutiari prmeepil hbdierna catholicse Eccle- das iilis fuisse. Resblulae autem eae fuisse videiilur
sise discipliria ? Hbc eriirii ind.ubilaiiterasseverat Dal- itt qulbus a jejiihio dies aliqui absblvebaiiitir; uhde
laeus cap. 14 ejusdem Iibri; et iib.iv, cap. 5, iteruni fiebat ut (qiidd prius libtavfei-al)sacrali quadragihta
ait, quodjjejtiniumferim sextm, non voluhiaritiin, sed j, dierum numeri mysteriiim sblverfelur. Vix aiiteih du-
legilimum esse apud adversarios (hoc est calholicbs), bium est qiiih sabbatuih e resojiitis liis-diebiis feSset,
rteque ex singulpruth arbilrio iponiurieaquedevotibne, cum et ejiismodi remissiohi favererit tjjt regibhum
ted ex piiblicatiecissariaquelege sic ab omnibuset siii- etiam yiciiiariihi fexemjila, et requiei seu Doniihiciie
gulis observaritiettim est, ul si quis eb die (ul ipsi qui- seu ccelestis represeiiiandse significaiib. 6° JElieiiiir
dem loquuhlur) nprijejunet, eum hti gftivhsimi crimir ebs qui jejuijare nqii poferdht, noii bohtehlds jejii-
nis et quidetn mtefrianiorte digni reum censeant, Post nitim propterinfirmitalem Solvere,hovitaiemaIiquahl
aliquot nittltos, iilquam, aflnos ridemDallaeoabrbgare in obsfervaiibnemQuadfagesini* inducere voluisse;
plurimis forsah religio erit, hobiini Gallo scilicet de ut omriibns in eumdem rittiih cohspirahtibus, nec
Gallicano more sui temporis serio scribehli, eoque ipsi jejunium quadraginta dierbhi implererit, nec la-
asserente defendet jejunium per Adventum rigide men ab aliis discrepantes, singttWHtatis nbta inttre-
observaturii.esse per ejus seiatem \n Galliis. Neque rentur. Hinc est quod diCit : Qtiijcjiihare iion poietlj
riobis, iiiquit, de Adventusjejunio iholesiibrest adver- rion prmsunial indticere nbvitaiehi; sed fdieuiur esse
sariut (Beilahnihiis), quod itidem cbntendil rioh iatii fragiliiaUt proprice,quod relaxal.
ex prmceploquain ex consilioatil voto a rhuhis fervari. Ex liujusmodi igiiur itinbvationibus briri potult fal-
Quaniquainapud nos sane, id est, in Gallia, nbh minus Sa, quamcohcepitSocfates, de Quadragesiina Rohia-
accurate aut religiose Itoc jejunium qugtn quodiiis HS, opinio. Ct.eiiihi Romanis 1Q85 Paul° ihiqbio-
aiirid ETpfiiciM ET OBSERVARI cibadversariisvideam. res erant Oriehtales, faciles calumniaiitiblis aiifes
»Haeeoihhia aliaque plurirha quam evidenter falsa, prsebebant, illudque pro Roiuanoruib bmiiiiim cbri-
qtiam caliimniose ioveiila, quam imphdenter con-. .-. SUetudineVinditaritibuSquod vel paucbfttrii yel vici-
scripla fuerinl a Dallaeo, nemo Gallorum, nist insa- C ( horum erat indulgentia atqde a ebihmuni lege decli-
nus aul ertioimtnenth, non intelligit. ,Et lamien quis iialio.
post elapsa aliquot ssecula, id pro Dalloeohpii pppo- XVI. Expehso textui Sbcralls succedit Cassiodori
riat aliquaiido, quod modo Dallaeus pro Sbcrate ? auctoritas, qhaefeopbtibr ac vaiidior Videtur, quod ipse
Esine verisimile, iuquiet, Dalloeum in re Iiujtisinodi qui seiiator ei cbhsul et prsefecltis pfaetorio fiiit hi
mehtiri voluisse, cujus prompta ac expedita prbba- iirbe iRoma, RomaiiaeEcclesiaJ moreih iij observa-
tio in omnium oculis qubtidie versabatur? Profecto tibne jejuriii quadragesimalis ighbrarfe flbh pdtuit.
non hsereticum, sed insanum ac eniotse mentis Iipmi- Ih Historia aulem Tripaftita Sbcraiis locuirt mox a
nem istum fuisse opo.rtuit, si in hoc argtthieritbsciens nobis discussum posuit his vefbis : Romctni eiiihi
ac yolens Ecclesiahi calumnialus est. Hsec paiilp fu- tret ante Pascha tepiimanas^prmler 'sqbbatiiinet Donii-
sius persequi noil piguit, ut hodiernoexfemplofevldens hicam, sub coniihtialione jejuiiarit. Quis porrbcredat,
iSerel quam suspecta merito esse debeat eorum scri- inquiunt, illum in Historia siia haec. Socfaiis verba
ptorum fides, qui propensiores fuisse in haereticos positurum fuisse, si rem se aliter habuisse scivisset?
praesumuntur; necmagis asseniiendum Socraii ho- Certe Cassiodorus, si id falsuni esse scisset, hsecSb-
mirii GraeCo-dejejunio Romanorum apud Cbristarili- cratis verba coristtilo omisissei, ne jeciorem in frau-
nopolim sCribenti, quam Joanni Dallseb Gal|o ih Gal- dem induceret. Quod cum hbn fecerit apparet vera
lise metroppli viventi scribentique, cum de Gallorum essfe quae Socrates dixit de Jejunio Romanbfum.
jejunio 1084 lam ridicule fabulatur, tam perfrieaia Hoec vir doctissimus.
fronle calumnialur. Verum nOnisiai pefsuadent. Quis feniiflnesciat hoc
XV. Denique ex nonntiiiarum Ecelesiarum Roruae j< j feisplferlirtiqueconlingere qui compehdiis scriptitan-
•*'
vieinarum relaxatione, vel etiam ei RoraanorhniJ dis student aiit centottibus cohsuendis ex plurium
qttoruradam a coihihiirii lege recedenliurii praxi; Seu Scriptorum eiucubraiioiiibus, ut non jiiinori cura fer-
Manicbseorum, qui sub calholico nbmifle diu Rbflioe fata exscribaht qham quaesunt verilSli cohsenlanea;
iaiitarunt; sett Sudsebrum, qui sahbati diem festura quia videlicet lion suam, sed aliorum senlenliam
babebant; seu catholicorum Ecclesise leges; tifhodie reproesentare satagiiht; nec alia coffigere curant,
susit plurimi, coiiculcantium, Socrates de lota Koma- sed referre. Exemplo sit Sozomeni locus, quem in
na; Ecclesiae disbipliria judicare prspsumpsit. Vafrie- sttam pariter Historiain Tripartilam tranSlui.itCassio-
latetti enim non ihbdrcaniih qiiadragesiriialejejuhiuin dbrus. Scribit illelib. vn, cap.19 : IriurbeRoma nec
piuriniorum intemperantia invectam in Ravennensi ephcopus, nec alius quisqutim in Ecclesiq populum
Ecclesia Romae vicina deploral Petrus Chrysologus, docel. Hbc falsum luisse probabile est, ut alibi asse-
LeoniSocratiquesequalis.Siergo, inquit(Serrii. 166), rimus (Vide disserl. 1 ite Viia et reb. gest. S. Leoriis _,
quadraginta dierum simplex, purum , mquale, taniis tid an. Chr. 440, n. 8 el seqq.), vel per jd tempus in
tesiimoniit, sub tanli numero sacramenli tradilum no- quodcoinciditSozomefli Historise.finis.Sedsi eam sttb
bis a Dominojejunium perdocetur, unde ista varietat, Leonis pontificalu coneinnavit, utverosimillinium est,
unde novilas hla, unde hebdomadm.nunc resOluim, de illius falsitatedubilarinon potest. Jani Veroslcinde
nunc rigidm, nunc indulgentesnimium, tiunc severie? arguo : Vel hoc scivit Cassiodorus, vfeligndravit. Si
Unde intemperatijejunii usut hie, qui aut afficiatsine ignoravit, parum idoneus testis est Rbuianoediscipb-
veniq, dut remitlat ad erapittam?„,Jejunium sit rnqua- lioe,nec magis audieudus curti de jejtiriio quatii cum
m PASGII. QUESNELLI DISSERTATIONES IN S. LEONIS MAGNIOPERA. 61D
de Romanorum pontificum silentio sermonem habet, A t«r. Lux separelur a lenebris, et fuqignt fdips diaboli
et proindfe ineptus omnino, qui Socralem vel Sqzo- filiiveritgtis. In lemplum enim Dbmini, qtiod esi Ee-
menum corrigeret; si vero non ignoravit cpntrariam clesiaChrhli,nihiiconiaminqtuminJerri,niliilprofahiim
cohsueludinem Romse Sozomeni et suis eiiam tem- oporlel admilti: ul omrii ihvmuriditiaa penetfalibtu
cordh exclusa, sanciificelur jejunium nostrum, el si-
poribus viguisse, nec tamen emendavit Sozomenum,
nec lectOrem saltera monuit de contrario more per mus mlernum sancli Spiritus habiiaculum, qui nbsd
Leonem pontificem invecto, hinc certum habemus peccatorum sordibus emundalos el possidere dignettir
Cassiodori consilium fuiSse, quse apud Sozomenum semperet regere. Secundti igtlur el quarla et sextaferia
vel Socratem Jegebal, intacta relinquere, excerpto- jejunemus; sabbalo autem gpud bealum Pelrum apb-
risque lanlummodo bfficio fungi, non. emendatoris. stolum vigilias ceiebremus,qui commendtilitibi gfegit
Ad rnanuni est alferum ex Sozomeno exemplum_: curam liaberenon desinens, custodiam nobif de suit
capite enim 16 libri vii, agens de presbytero poeni- precibus oblinebit.
tentibus prseposito,| quf episcopi vice confiteniium Primum autem non .salis cohaerent extrema bujus
delicta aure secreta excipiebat; reniolusque tandem panni verba cum hac clausula quaesequitur, quaeqiie
cst ab hoc officio in Ecclesia Constaniiiiopolitana, vere Leonis est: Auxiliante nobis per bmnia Deo om-
addit auctor iste : Apud reliquas autem seclas hic mot nipotente, elc, qua cura utilur Leo, miro eam anifi-
eliamnum perseverat. 1086 Et in Occidenlalibus cio coeteris verbis inserit atque illigat. Heec vero
Ecctesih, ac prmcipue in Ecclesia Romana, studiose econtra, cum his optime conneclitur, quse pannum
observaiur. Falli Sozomenuni, cum de omnibus Occi- antecedebant hac ratione Si : nos ab omni maliiia
dentalibus Ecclesiis, tum praesertim de Romana, con- y, " contineamus; auxilianie nobis per omniaDeo omnipa-
sianter affirmat H. Valesius in annotationibus, plu- lenie, etc.
ribusque probat, alque ex ipso Sozomeno ostendere vero 2° Quse panno isti antea praemittebantur, in nostra
nitilur. Illa' tamen nec omisit Cassiodorus, nec cor- editione sermoni finem imponunt, clarum est
rexii; sed quod narratum reperit ab auctore suo, vere sermonis finem esse : Cui ila DEMUM sacrificium,
bonafide in cenlonemsuum transcripsitlib. ix, cap. etc, quibus alia si superaddidisset, viderelur com-
55, ut planum sit ceriumque aliam ei non fuisse pletum rursus instaurare sermonem.
mentem quam de singuih, ut ipse loquitur in Proe- 3*.Judsei magis designari videntur per hsec verba:
falione, dictatoribut deflorata colligere, el cum auclo- CMHIinimich ctucis Clirhii, etc, quam Manichoei,
rh sui nomine in ordinem collocare. quos tamen solos in isto sermone exagitandos susce-
XVII.Ad Leonero landem deveninius, cujus prseci- perat.
pue occasiooe dcjejunio disserere in meiilem venit. 4* Aliter de ulrisque agitur in sei'mone, aliter in
Hic, inquiunt, sermone & de Quadragesima, hanc panno. In illo enim de occultis hoerelicis seu Mani-
clausulam sibi in Jejuniorum indictione familiarem chaais disserit, quos ut deprehendere satagerent fide-
ila subjicit : Secunda igitur et qicariael sexta feria je- les, certis indiciis connotat, ab illorum errore caveri
junemus; sabbaloaulem apud bealum Pelrum aposlo- Jubet, eosdemque prodi, si innotuerinl, ut sacerdo-
lutn vigilids celebremus; qui commendati sibi gregis tum auctoriiate. a sanctoruro socielale pellerentur.
curam habere non desinens, cuslodiam nobit de tuit In panno non de occultis hominibus, seu hserelicis,
precibus obtinebit. seu Judaeis, rem habet, sed de his qui palam omni.
Torsit plurimum Iocus iste quolquot quadragesima- bus noti erant, nec hos prodendos monel, sed fu-
lis jejunii materiam versanmt hactenus, qnamque C giendos.
parum feliciler in eo illustrando laboraraint, ex , 5° Stylus Leonis noslri in hoc assumento deside-
disserendis jacile intelliget unusquisque. rar.i videtur. Quale enim est illud : Custodiam nobit
Cardiualis Bellarminus existimavit Leonem loqui de suis precibus obtinebil, quod a nitore Leoninsedi-
dejejunio qualuor dierum, qui adduniur anle primam clionis multum abhorret?
Dominicam Quadragesimm, ul numerus quadragena- 6" Cum duodeciin serniones S. Leonis habeamus
rius compleatur (Tbm. III, controv. 3, lib.u, cap. 15); dejejunii quadragesimalis observaniia dictos, nullus
etsi non iidein qui olim. Hugb MaenardusSacramen- esi, hoc unico excepto, qui hnjusmodi annoialionem
tarium sancli Gregorii commenlans islam Bellarmini feriarum vel secundse, quartae et sextoe, vei aliarum
explicalionem merito rejicit, ostenditque qualuor qtiarumvis umquam habueril, vel nunc babeat.
illos dies Gregorii ipsius setate iu usu non fuisse, ne- 1088 Porro si vel solse nominataj feriae, vel alisa
dum Leohis temporibus. ln eam aulem it ipse sen- quoedaiu selectae Jejunio censecratce fuissent, qui3
tentiam, nonplures revefa dies Romoe tunc tempo- credat eas a Leone tbties non fuisse indicendas,
ris jejunio fuisse consecratos, quam qni in eo ser- quoties ad plebem suam sermonem liabuit? siquidem
inone a B. Leone designanlur. Subscribit Maenardo adeo religiose idipsiiin pncstitit, cum de jejunio Qua-
Dallaeus,[verbisqueprocacioribus doctissimum Bellar- tuor Temporum verha fecil in sua Ecclesia. Si au-
minum exagitat; sabbatum tamen tribus illisdiebus ex ^em in aliis undecira serraonibus ab bujusmodi in-
soiito per annum Romanorum more superaddendum diclione absiinuit, nec in illo de quo quaestio versa-
existimal. Henricus Valesius, nesabbatiquidemjeju- tur usus esse credendus est, ab eoque potius able-
nium pcr Quadragesimam Romielunc celebralum cen- j) ganda cst, lamquam advenlitia, et ab ejus meiiie
set, ac prsetcr liunc Leonis locum probationem adducit aliena.
nullam. Sic inter orlhodoxos heierodoxosque medium XIX. V Si ires tantummodo dies quadragesimali
Leonem nosirum hinc inde trahit ifl suam quisque Jejunio addixisset Leo pomifex, ut suggerit istud ad-
senlenlinm, nec tamen quisquam capit aut explicat. ditamentum, quam sibi ipse dissimilis ac conlrarius
Vera isiius uodi solutio baec est, Leonis non esse fuisset! quippe qui loiies quadraginta dierum Jeju-
verba illa quae objiciunlur, sed sermoni ejus super- nium nominatin suis Sermonibus. Serm. 3, cap, 2:
addita, non fraudis faciendse causa, sed aliqua occa- Ut populus Christianus ad paschale fesium OUADRA-
sione ac ratione, quas aperiemus, si prius probaveri- GINTA' DIBRUM SE CONTINENTIA prmpqraret. Serm. 5,
mus c.erto certius adjectitia esse quae diximus. capl 3 : Saluberrime nos QUADRAGINTA IUERUM JEJCMO
XVlH. Nqn ea autem sola abjudicanda sunt Leoni, prmparemus. Serm. 6, c. 2 : Apostolicainslitulio QUA-
sed eliam pannus inleger bene longus, cui illigata DRAGINTA DIERUH JEJUNIISimpleatur. Serm. 7, cap. 1:
sunt in huhc mbdum. Post hoec genuina pontificis QDADRAGINTA DIERUM JEJDNiusi,quod fesli pascltalis
verba ad calcem sermonis posita : Cui (Deo) ita de- est prmvium. Serm. 8, c. 4 : lnhiis QUADRAGINTA DIE-
mum sacriftciumvermabstinenlimet verm pielalh offe- RUMJEJUNIIS, etc. Serm. 10, c. 1 : Merilo nos QUA-
rimus, 1087 s^ nos °b omni malitia conlinemus; DRAGINTA DIERUM JEJUNIO prmparari, elc. Serm. 12, c.
haecaliasubdurifur in edilis hactenus codicibus : Cum 1 : JEJUNIUM nos QUADRAGINTADIERUM... exercent. Sed
inimicis aulem crucis Ciiristinutla consensionejunga- in hocipso serm. -4, quem discuiimus, cap. 1, ita lo-
mur, ne impiorum consortk<sanctiiat fidelium potlua* quitur: Magna divinm instilutionh sqtubritale provi-
6« DISSERT. VI. DE JEJUNIO SABBATl. «42
iiiin-BSiuio-ABitAGiNTAnobis DIERUH EXERCITATIO me- JVunum corpus colligendis, et publicaeluci dandis pri-
deretur, INOUIBOS aliorum temporum culpas et pia mi cogitaverunt.
opera redinierent, el JEJUNIA CASTA decoquerent. In- Hoc ita esse non segre falebilur, qui Matisconen-
gressuriigitur, dilecthsimi, dies mysticoset jejuniorum sis i concilii canonem 9 in memoriam revocaverit.
remedih consecralos,elc Qnadraginta igitur dies ab Hujus concilii Palres ex duodecim fere Galliarum
initio Quadragesiraaeusque ad Pascha nuroerabantur provinciis congregati sunt 1090 anno Domini 581,
in EcclesiaRomana et jejunio consecrabantur, ex- ut Jacobo Sirmondo placet, vel potius 583, ut rectius
ceptis Dominicis; quarum exceptionem commemo- visum est diclissimoCarolole Cointe in Annalibus ec-
rare superfluum fuisset, quoniam et neraini ignota clesiasticis Francorum tom. I,ad hunc annum. Suaiii
erat, et ab omnibns per totam Ecclesiam religiose igitur sanctionem nonamsic eflerunt: Ui a feria san~
servabalur.Sed et satis ipse declaraverat impiamMa- cli Marlini usque ad Nalale Dotnini secunda, quarla et
nichaeorumconsueiudinemsuggillans,qui Dominicam sexlasabbaiijejunetur, et sacrificiaquadragesimali de-
diem suis jejuniis polluebant. Diem alium cum non beanl ordine celebrari. In quibut diebus canonesesse
exccpit, a jejnnio non exeroit. Quoniamigitnr tot jam legendosspeciali definitionesancimus, ut nullus te fa-
argumeniis infirmala clausula, certissimis hujus pa- teatur per ignoranliamdeliquhte. Quis non videat inde
pae lestimoniisadversaiur, merito polius eliminanda, sumpta esse verba illa, in quibus cxplicandis tamdiu
quam ut «ir perspicuilalis in primis sludiosus el in fruslra sudalum esl? Porro, cum ex lot provinciis
paucis disertusac prudens, qualis a Dallaco(Lib. de adessent episcopi pluriroique metropolitani, inque
lejun. el Qttadrages. p. 53S el 546) depingitur Leo suas provincias probabile sit eos riluin istum adve-
contraria sibi ipse loqui judicelur. _ xisse a clcricis observandum , inde est quod plurimi
'noster,
8*Sed quid moras neciimus? Provocentur landem " codices inventi sunt, in quibus sermo iste sancii Leo-
adversarii ad aniiquiores quosque ac melioris notse nis hac clausula auctior legeretur. Hancautem tri-
(u) codices, quos penes arbilrium est et jus et nor- duani Jejunii legem a festo sancli Martini ad Natale
ma de duhiis 1089 veterum scriptorura fetibus aut Domini MatisconensesPatres crediderim esse mutua-
interpolationihus decernendi. Quinque igitur nobis tos ab Ecclesia Turorieiisi. Testis est enim Gregorius
suffragantar codices manuscripti vetustissinii proba- Turonensis lib. x, cap. 31. Perpeluum hujus urbis
lissimique. Primus est e RegiaAugusti nostri biblio- episcopum, qui Leoni sequaliserat aut suppar, terna
theca num. 341. Alter est illustrissimi D. Thuani in septimana jejunia instituisse a Marlini deposilione
num. 46; Terlius item Tbuaneus num. 108, qui olim usque ad Nalale Domini.
fuitS. PelriFossaiensis,scriplusqueestaiino Domini XXI. Dubium restat de reliquis hujus paniii ver-
1057. Quarlus e Navarrica coilegii Parisiensis biblio- bis : Cum inimich autem crticit Christi nulla consen-
llieca. Quintus denique ex celebri et antiqua Cor- sionejungamur, elc Quam ob causam enim hic as-
beiensis monasterii bibliotheca Parisios adveclus, suta? Quae ralio ut ea parte Leonis sermo excresce-
servatur in celeberrimo S. Germani Parisiensis asce- ret? Longius non est arcessenda ratio. Ejiisdem enim
lerio, scriptusque legitur ad calcem : In illo anno Matisconensis concilii c.anones 13, 14, 15 el 16, qui
quo rex Philippus filius Ludoviciregis inunclus est. adversus Judseos conditi sunt, haecadversus eosdem
Jn omnibus istis codicibus totus ille pannus, quero abjecta esse omnino persuadent. Ut nullut Christia-
supra descripsimus, desideratur, ut merilo insititius nus, inquii canon 15, Judmorttmconvivih parlicipare
judicandiis sit, atque ab hoc sermone removendus, prmsumat. Quod si facere quicumque, quod nefas est
sicuti revera reraovimus. C dici, clericus aui smcularh prmsumpsefit, ab omnium'
XX. Sed qua occasione verba haec inserla fuerint Chrhlianorum consortiosenoveriicompescendum,quis-
atque aptata, quoniam aperturos nos esse spopondi- quh eorutn impielalibusfuerit inquinatus. Alios cano-
mus, operse pretium est inquirere. Norunt omnes in nes lector adeat, si volet. Judseorum scilicet copiosus
more fuisse, sive apud uionaclios, sive apud clericos erat tunc temporis numerus per provincias Gallica-
oflicio ecclesiaslicorecilando aut cantando addictos, nas, ita ut Gallise prsesules ssepe ssepius in synodum
homilias sermonesque sanctorum Patrum suis usibus coalescentes monuerint Cliristianam plebem , ut se
aptare et accommodare pro varietate ofliciorum oc- ab illorum conlagio ac Socieiate abslineret. Crevit
currenlium; illudque insuper saepiusab iisdem usur- etiam eorum numerus circa aiininn 616, 1091 quo
patum, ut hujusraodi sermonibus aliqua adderent Hispaniarum rex Sisebutus Judaeosomnes qui Chri-
qusevel proprisesolemniiati conveaireni, vel proesenti sto nomen dare recusarunt, procul a Gothicis rfegio^
temporum necessitali. Sexcenta possenl afferri exem- nibus amandavil; quorum multi, teste Adone Vien-
pla, si res probatione indigeret. Simile quid contigit nensi, in Gallias sese receperunt. Eosdem regno
huic sermoni 4 de Quadragesima. A quadragesimali pulsos regnanle Dagoberto narrat Fredegarius. Cui
jejunio ad aliud jejunium translalum est, quod ali- rei cum rex edictis suis allaboraret, canonibus et
cubi a clcricis vel monachis celebrabatur, atque ut adhortationibus suis episcopi, frequentioribus jejuniis
pro more Leonis, et pro loci etiam consuetudine, fe- episcoporura mandato indictis clerici et monachi, vo-
riarum quse jejuniis istis depulatoeerant, solemnis tis suis et precibus reliqui fideles egerunt procul du-
inter ofiicia fierel indictio, concinnata est hujus- bio, ut juratos crucis Christi inimicos a fidelium so-
modi clausula : Secundaigitur et quarta et sexla feria n cietate removereni.
iejunemus, etc., quam bona fide transcripserunt ex " XXII. His ila explicalis, nullum restare dubium
libris leciionariis qui de sancti Leonis Serraonibus in exisiimo circa Leonis locum; ex quo vel uno clarum
RALLERINIORUMANNOTATIONES
(a) Editionem Sermonum S. Leotiis, quam P. Pe- ciarius aliud Lectionarium vidit in cod. Vat. 1268,
trus Thomas Cacciarius Romae vulgavil praecedenti memoratis lineolis pariler carens. Lectionaria vero
anno 1755 accepimus. Ibi autem is in notatione ad illa potissimum certe Romana, quanti proe collectio-
serm. 4 de Quadragesima, pag. 112, quinque Vati- nibus, maxime posterioribus, habenda sint, in proe-
canis mss. 541, 544, 545, 546 et 547, expunctas a fatione Sermonibus proefixa pluribus declaravimus.
Quesnello lineolas vindicare nititur. Sed lii omnes, Laudatus P. Cacciarius codicem Vat. Palatinum 452
a nobis pariter inspecli, sunt codices trium recen- memoral, in quo expunctse lineae leguntur exceplis
tiorum collectionum tertise, quartse et quintae; qui- ' postremis verbis : Hecundaigilur, et quarta, et sexla
i bus sane prseponendaliaud dubie credidiraus exem- feria jejunemus, etc, quae in hoc panno maximain
« plaria duarum antiquiorum colleclionum primse et difficultatem facessunt. Sed unicum hoc Lectiona-
secundoe,ac prsesertim Lectionaria duo basilicce S. rium Germanicum caeteris plerisque et potioribus,
Pelri, quaeRomana subt, et quatuor alia, quae me- atquc eliam Romanis, quse totum hunc paunuin
moravimus amiot. 36 in eumdero serroonem tom. I, omittunt, prsefereiiduni non est •
coi. 162 (Tom. prmced., eol. 281, n.a). Ipse P. Cac-
643 PASCH. QUESNELLI Pi§SE||TATlOHES IN S. LEONIS MAGNIOPERA. 644
est quanli interest et sanclorum Pafrum honeris, et A. Resurrectioenim Dominicaesl. Succinunt Hieronymus
ecclfesisisticae verilatis, ut ad antiquos codices mss. epistola ad Lucinium Boeticum et alibi ,'Aiiguslinus
accurateeniendentur ecclesiasficorumscriptorum mo- epistolis ad Casulanum , ad Hierbnymum, epist. 82j
riumenta. En qiianlos viros mendosus locus unicus al. 19, § 14, elc., Epiphanius, Isidorus, aliique innu-
exercuit, Omnesqueeorum frustratus est conafus! meri. Sed Leone noslro ejusque omnino coaeviscon-
Scriptores parlim catholici, partim liaereticjid omne tenti simus.
attulerunt in medium , quod iu cdrdati viri meiuero, Saiis porro indicat in sermonibus de jejunio Pen-
non depreliensa 1'o'ciinterpolaiiofle, "yeriire poterat. tecostes, Ecclesiam Romanaitt ante hahc festivitatem
Neutri tamen scopuni aftigerurit; fleque lariienob id omiiino flon jejunasse. Igiiur, inquit ( Serm. 1,
Siigillandi. Quamobrem cum lielej-odoxoruni unus cap. 3), posl sanctm dies Imtilim, quos in honorem
JOannes Dalloeusinsolentius insurgit in dbctissimum Dominia triortuh resurgenth ac deindein cmlosascen-
cardinalerii fiellarminum, ovantique ac triiiriiphanti denth exegimut,postqueperceplumsancli Spirilus do-
similis dictis coriviciisqueproscindit, quid aliud qiiam num talubriter el necessarie (id esl continuo) consue-
se et iriiseraridum ei ridettdttm omnibus objecit? ludp esl ordinala jejumi. Et serm. 2 : Manifesthsime
Nodum enim istum non modb non solvif caeteris feli- palel inler cmieraDei ntunefa,jejunioruni quoquegra-
citts, sed et mendosb Ibco m dpfensjonem deploratae lidm, qumhodiernamfettivilaleiriiridivha SUBSEQUITUR,
cattsaemisere abusus est, IriuiripJitjmqiies.c sibi ante tunc fuhse dpnalaiii. Et serhi. 4 de'jejuiiio Pentec.:
vicidriam cecinisse palani osfeiidit. Hoc hsereficis Ad haticergo ulililalein nos, dUecihsimi, prmsent iem-
familiare. Cbrrpptis enihi plerufhque saijelprum Pa- pus invilal, nl aRekirrectioneDomini uiquead Adven-
trubi locis (si iibn ipsi cbrriinipunt) abuti soleht ad- ,o tum Spiriiut taneii quinquagiiiladiebtit eniensis, quot
versus doctriiiariicatholicam; sed eluceseenietandem in tmlilia prmcipumfeslivitath exegimus, ad jejtmio-
aliquando'Veritate, eadem lbca in suse dbcirinoe pa- rum remedia recurrqmus. Ideih iri sermohibus deIpso
trbciriium trahit Eccjesiai. JEpimverp cum certum festo Pentecostes; ex qiiibus lufcemeridiana Clarius
hiodo Sitliulliiiri esse sancti Leqms sermpnem intfer est vigiliam Pentfecpstes Inter jejuriioruitt '"'"'' dies non
qiiadragesimales, iri qiib certos inclixerit jejunii dies fuisse tunc lemporis huirieratam.
per singulas Quadragesimae liebdbmadas rite obeun- Accedat ad Leoriehi Joannes Cassianus, qui eccle-
iios, argiimentiimi est omnes onihinp hebdomadum siaslicarum cohsueiudinum curiosus fiiii indagatpr.
qiiadragesimalium dies, excepiaPominica, inEccle- Is collatione 21','cap. il et 19,' iiitrqdupit Germanuiii
sia Homana fuisse Jejunio cohsecrafos. Aiioquio Leo interrogaritem 1093 cur totis Quipquagesimaedie-
nbstcr, vir perspicuitaiisimprmiis siudiosus,e( itipau- bus Jejunarfeesset prohibitum , ctiiri utigue Cliristus
ch dherius ac pfudens, bpc iii maximp et sacratissi- quadraginta lanlum diebus post resurrectibnem cuiu
mo Jejunio non omisisset, quod in plerisque sermo- discipttlissuis fuerit cbmmoratus?Thepnas,multis iu-
nibus de Quafuor Teniporunj jejunio Jiabitis tam reji- terpositis, respondet: Hos quoquedecemdies cum su-
giosa observavit; prseseriihV verb cum creberriroa perioributqugdruginla'.purisoletnnilate ac Imlitiaeste
Jejunii quadraginia dierum menfio idiptis salfero sn- celebrandos; cujut fetiivilath iradilio per qposlolicot
spicionis acdubii lotum darfepofuisset. Certe si libe- viros adnos, inquit, usque irantmissa, eodemtetiore
rum fuisset saiiclo Lebhi fejusve prsedee.essoribus, servanda est. Ideo namguein isiis diebusnec genua m
qui post Manicliaeoruinhoerfesimexbrtatij Romoe se- oraiione ctirvanlur, quia inflexiogenuuni velut pmnUen-
derunt, aliquos sojunifflodbdies pro .arbitrio deli- lim ac luclus indicittm.esl.Unde etiairipif pnniia eatn-
gere, quos soJos quadragesiriiali jejunio explendo G dent in illh soleinnilalemquaiii die Doniinicacuttodi-
destinarent, mimguaro elegissenfisecundam feriam, mus, in qua majbfet nosiri iiecjejiinium ageiiduih, nec
ne videlicei ad haereticorum istOTumpessimam con- genu esse fleciendum, bb reverenliam fesurreclionis
suetudinem deniiitere se'1092 viderentur, qui sa- Dominicmtradideruht. Hoc noh in sola Ecclesia Ro-
cundaro feriarn ih hqribrehj lunoe Jejunando sacra- mana servabatur, sed per universam Eccle.siam,
banl; quemadmqiluijvfuse explicai hoc eodem ser- quousque iristituiis a Maniertb Vienriensi episcopo
mone Leo' iiosfer;; cum ieniijibujus ferjeeJejunium Rogationum Jejuniis, a pluribus longe laleque pro-
npininaliin commendafsset"plebi" Cliristianoe, pericu- vinciis suscepta sunf, et ab ipsa Rpmana Ecclfesiasub
luiri fuisset ne boc rudioribus veniret in mentem, Leone III. Vidfeoquidem ajittd feumdemCassianuro re-
Leoneih vicleJicetvel malb aninjb daronarfein Mani- ferri cap. 11, Quinquagesiniaeremissionemnequaquam
cliseis ijiiod ips.ii suis ihdicebat, yei pessime suis tanta cauiiohe servalain lunc fuisse iii Syrise mona-
coriimendare q.uodiri Manichaeisdaipnabat. steriis; sed de Ecclesise seu Roinaiioe$eu uiiiversse
"XX-IJI."U'lpjeha sit hjjepde jejuijio sabbati dispu- disciplina ex mbhasteriorunj qttoi^umdaminstilutis
tatio, superest quaestio de ?abbalp vigiliae jPenleco- flbn est decernendum , qiiibus vidclicet propul a po-
1
stfes: utruiii eadie jejiiniiim indicturo fuerit fidelibiis pulorum frequentia viVcntibtisplUrimijraindiiltuih est
iii Ecclesia'.Rpm"an.a:,salfeni Lepnis iipsfri aetate. ob pcenilenliaereverentiam , sicut testatur Isidorus
Affirniaiit hpririulli, ljoyejlaro discipjinam magis oh librp de OfficiisEcclesiaslieis, cap. 42 : Posi Pascha
oculos habejifes quam yeterem. Sed qui hanc vel a usque ad Pentecoslen licet tfaditio Ecclesigrum absti-
limine salutarit", nbh atijbigei quin illud sabbatum a nentimrigorem prandiis relaxaverit,famensi qui inotiti-
jejiinio liberum et imiiiuhe fuerit, quamdiu apbslo- r, chofumvelclericorumjejunqre cupiunt, itpn sunl prohi-
. licas traditiones violare nefas fuii in Ecclesia. bendi; quia Antbniut, e{Paulut, et Cmleri1094 Po.lres
Tertullianiislib, deCorbiia cajp.3 ; Die Dominico.,.. antiqui etitimhit diebiit iheretiio iegunttir abslihuhse,
inquil, jejunium itefas ducimus, vel rfe geniculh ud- tieqttesplyisseqbstineniiam, nisi tantum die Dominico.
orare. Eadem immunitatea die Paschm iti Peniecosiei, i Ad hunc fere sensmq Hierpnynius cpistola ad Luci-
usque gaifdemus.Sanctus Ambrosiusrelatus dist. 76 , nium Bceticuni :'Uii»igm/_fnqujj..,pnmi tempore'jeju-
cap". 8 : PER nps QUJNPCAGINTA DIEStwbis esi jugi i tiare possitrius, qtibd iri Aclibus aposloloruitidiebus
el cpnlimqla fesiivitas: ita ul hoc OHNI TEMPORE neqm! Peiitecosteseldie PotiiinicoaposloluinPqulum, el cum
ad bbservaiiduminducamusjejunia, neqtiead exofan- eo credeitibsfechse tegimus, elc.
dum Deiiin geiiibussuccidamus.Et infra : Iristar ergt) Sed etsi aliijuot jejuniis ihterlexfam subinde pas-
Dontinicm, tola OBINQOAGINTA DIERCM curricula cele clialenj Quiriqjiagesimamvedeamus, in yigilia lamen
krqnlur, et pinnes hti dies velul Dominicideputanitir.r Pfentecosteshaud scib ah (a) anle undecinium ssecu-
BALLERIiSiORUMANNOTATiONES.
(q) jejuniurovig.iliaePehtecoslesi.nRpnianaEcclesia eriimMissa legilur Pridie Penlecoslen, ifl qua jejtinii
mujtb ahtiquiorem brigiriem habet. Id exploratum ejus diei expressa fit iriehtioJExstat etiaro sittiilis
fit ex 'Sacramentario jnifio hujus fomi edilo, qupd mentio in Sacramehtario Gelasiajjp,lib. i, n. 77,birar:
shb "Ffeliee Ilt vel serius inilio Ppntilicatus Gelasii tibneprima.
cotu.paclum ostendimtis iti praeiatione nwn. lft» ibi
 645 MSSERT. VII. DE GAUSAEUTYCHIS. C4C
lum Jejunaluro sjt. Salegunsfadiense enim concilium, A observalum, tum quia contrarium Iiabeliir in ipsd
quod anno 1022 celebrattim est, edicit cap. 2, ut si Ambrosio, qui, ut supra vidimus, ab iiljS quinqua-
jejunium Quatuor TfemporumJunii invigiliam Pente^ ginta diebus omnia omnino repellit jejunia, Jugem et
costes inciderit, non ibi celebretur, sed in ipsa heb- continuatam esse scribit festivilatem per hos qjiin-
domada solemni iPentecostes. Quamobrem quod ali- quaginta dies, omnes denique istos dies yelut Doriii-
qui objiciunt ex sermone sancfi Ariibrosii relato dis- nicos deputari.et esse instar pomiiiicsp. Cerfntti ergo
tinct. 76, cap. II; Non minore Imlitia celebranius maneat absolutnm a Jejunio fuisse libc sabbatum in
diem Pentecpsies, qugm tanclum Patcha curavimus. Ecclesia Romana temporeet circa teropora sanciissi-
Tunc enim, sipui modo fecunut, jejunavimut sabbaio, mi nostri Leonis. Et hsecdfeomniuin sabbalorum je-
etc.; hoc, inqiiani, non potesf fes.seAmbrosii, lum juniis apud Romariosmodo sulliciant.
quia concilium mox citatum leslalur aliter fuisse

DISSERTATIO SEPTIMA,
DE GAUSAEUTTTCHIS
ARCHIMANDRITJE A FLAVIANQ
CONSTANTlNOPOLlTANJ EPISCQPOCP. IN
gVNQDO DAMNATl
Ad tnistolas S. Leonis papm 20 (nunc 23) ad Flavianum eumdem, et 21 (nunc %k) ad Theodo-
sium Augustum.
1095 !• Plnra sunt quoe a nonnullis passim as- ;B Hsecautem sunt verba CopslaiHinimpnaclii in iilo
sumi solentex his epistolis, ut Jus appejlandi ad se- convpnlu loque.nlis,cujus acta actibne i Chalcedo-
deni Romanamex omnibus orbis Cliristiani regioni- . nensis relecta referunlur circa finein (b): ponstan-,
bus imprimisque ex Orienlalibus, ab illarum parliuiri linut diaconus dixh : Eutyclies, dum legereluf. dam-
episcopis ultro ssse delatum etiam primis Ecclesiae rialio, appellavilsanctum cpncitiumsanclhsimi ephcppi
iseculis persuadeant. Apostolicse primaeque bninium Romani, et Alexqndrini,et Jerosolymilani, et Thessa-
sedi suam banc tam excellentem praerogativam absit lonicensh, el hmcin Gesih non sunl inserla.
ut ego iiivjdeam, cujus potius auctoritatem eihirieij- Contra lam paiens apertuniqtie testiiiionium quid
.tiamquesacrosanclis firmatam canonibus toto ahiiijp referri posset numquairi diyinasSeni. Sedecce nupe-
tueri ac propugnare velim. Verum ut imraota et iri- rus scriptor, qui adversus illustrissiroum Pet.rum de
concussa manent vera fundamenta quibus aposlolici Marca, iirimo adversus sacraiissima epjscpppniin
primalus moles incumbit, sie per se ruere ueeesse est jura calamum acerbissime sfrinxit, opportune sug-
infirnia illa et fucata argumenta quibus praepostero gerit nobis quam facile exsuffJariqueat. i)ebile, iu-
quorumdam studio fulciri solet; quorum inanilatem quit, Conslanlini monachi, bpmiriis Jiaereticitestimo-
quisquisretegeresataget, is profeclo non minimama nium, multis difflcultatibusobnoxium, cui Florentius
sede apostolica gratiam inierit. Nobis vfero, quibus ipse patricius cohtradicit, immo quod et ipsi Patres
pro suscepto onere irilactum dimittere nefas est concilii Constaniinppolitani reprobaverunf, pluris
quidquaijj eorum quaeapud Leonem nostrum iuce ih- non debet fieri aperiissihia assertione sanctissimi
digenl, tiecesse fuit aliqua circa ementitam Eutychis papse Leonis, streiiuiqjue)Christj ji)artyris Flayiani,
appcllatip.nem annotare, sic tamenul brevitati stu- _" qui lanj claris disertisque verhisad solum Lepnem
dentes, qqae jam ab aJiis occupata sunt, prselerniit- appellatuni ab Euty^chefuisse affi.rmant.
tamus. II. Hoeresponsuiiiaequanoliislancieper partesl097
Hoc igitur censeo nihil ex utraque liac Leonis epi- pehsitandurii est. Ac primum (jupd heeresis npmlne
stola haberi quo vaiide comprobetur (a) Romanum fidera derogari vult Conslantinb roojiapho : quajro
ponlificemseorsim ac separalim ab aliis patriarchis an major Eutychi liaeresiafcliae babenda sit; cujus
majorumque dioaceseonepiscopis ab Eutyche fuisse tamen feslimoniuni ulfro susciplf Payidl? Dehide si
appellatum. JJdcertum essemihi videtur ex actis illius hsereiico hac in parte fid.es denegancla sit, prit fetin
Constantinopojitani triginta episcoporum conventus, altera : nec enini oequiiatisratib sinit, iit veracitati
qui imperatoris Jussu congregatus est ad relegenda ejus datrahalur, cum deAjcxandriha, Jerosojymitana
recensendaque acta concilii Constantinopolitani, in et Thessalonicensi sedibus loquitur, applaudaiur au-
quo pracsideet agente Flaviano Eutyches damnatus tfemcum de Romana; ni.sj'aliunije hujus uilimai par-
fuerat. Immo id patet ex ipsis Gonstantini monacbi tls veritas, pribrisque faisitas astruaihr; qtiod nulla-
verbis, qnem lioereticusille suo nomine responsurum tenus fieri posse infra docebimus. Addo quqd etsi
legarat ad jllum :convenlum, in quo scilicet iste pro- archimandritoe sui partes egerif Cpnstanfijius, non
fessusest, nojjaposlolicamsolumiuodosedem 1096 tamen eam oh rem hoereficaei.ioiacjhfamia inurettdus
al»Euiyche app.ellatamfuisse, sed synodos Rorha-' est. Id enim his proesertim ihitiis, parlim ex igno-
nam, Alexandrinam,Jerosolymilanam et Thessaloni- rantia sensus haareticj, jjar.tijh ex humanp"affectu
censeni. Non quidem palam el publice hoeegit.Eu- cbntingere poluit, qufemppsfea deppsuerif ut senten-
tyches, sed secreto et clanculura in aurem patricii tise episcoporura obtenjperarfet. Ei hpc nbri esse a
Florentii jnsusurravit posf latam seritentiam et solu- D vero absiraile facit, quod cura Ca.rpsuttiet Dorolheum
tani syiioduro. Unde veritas elucescit verborum Fla- Monachos Eutychis asseclas, pariter cuia sup raagi-
viani,.quibiisLeoni de poslhabiia Euiychis ad sedpm strb feriri sententia dainnalipiiis videamus ih Clial-
apostojicam appellatione conquerenti ita respondit': cedonensi concilio, ni.hil taJe iie Constanfinb niona-
Eulyches libellpsdirexil vobisplenos onini faliacid al- cho legimns : quod argiimfenfbie.stEiitychi euui uon
que callidiigie, dicens judicii tcmpore libeltos se de- adhsesisse,'nisi qiianidiu vpi-suliaejus iiondum satis
.disseqppellaiionh ei nobis et hic convenienlisancio perspecta, catholiciis saltem ab imperitis ac siinpli-
cpncilio,et appellassevestram sanctilatem. Hcc nequd- cibus nibnachis ,baberi poluit,
qyain qb eo faclum est, sed ctiam et in hac pafte men- 2. Quidquid sit de fide Iiujus monachj, rero excu-
tilus est:tamquamper fallaciam mendaciiiubreperese tiamtts. Sciendum impfimis Cbristaiitinum jconcilia
tancih vestris auribus putans (Epist. Flaviaui c. 5, Fiavianiin causa Eulychis congregaiorion interfuisse,
tom. I, pag. 475). nisi ad momentum, cum, scilicet aclione k, Abraha-
BALLERINIORUMANNOTATIONES.
(a) Videobservaliones subjiciendas num. 9, T>jvocytav(ruvoSovTOUK7(MT«TOU iiri<TmirM'p,&)_xvjf,
o £U>K6£OTKTOJ-
(b) KwviTTaVTivof tlizEV:'Ava- YM^lO^t/ySpeiv.g,
Stay.ovo? -Aa.VltpoaoXvp.wjo-yvoSov^y.fi Oe<T">
Tiif x«6K!pto-i<af
3l(li»WX0fttvjjf , (EvruyvjciE7rsra),eo:«Ta,., y.V.lTKUTK
lTK}>l5Vt!0)r. OU/.ElTKt tVTOtfVTrOUVV)_flKiTI».
W7 PASCH. QUESNELLl DISSERTATIONESIN S. LEONIS MAGNIOPERA. 6*8
nuum archiinandritam ad synodum ab Eulyche vice A^ ipse jugulans gladio. Dum essel conciliumel inldrro-
sua delegatum comilatus est una cum duobus aliis gatio provenirei, inquit Seleucus episcopus,"hihil lalt
diaconis monastcrii Eutycliis, Eleusino et Conslantio, cognovimusdiclum ab archimandrila 1099 Eulyche
qui rursus iu conventu CP. sequentis anni pro recen- de appellalione.Areverendissimisephcophdiciumesl:
sione Actorum liujus concilii habiio a xxx fere epi- El nos eadem confilethur(Aci. CP. post. deposit. Eu-
scopis, prp persona Eutycliis adfuerunt. Post hanc iijch.). Certe si vel ad unum anlistiiem Romanum
aclionem, qtiae in luterrogandis aiidieudisque dictis appellatum luisset audientibus episcopis, id isti co-
legatis consumpta est, Conslantinus nttsquam appa- gnovissent dictum, quod a se auditum periiegant;
ret, nec de eo ineniio in hac synodo, nisi act. 5 se- nec omnino reprobanda fuisset querimonia Constan-
quenli, in quaMarlinusarcIiimandritareferlurdixisse, lini monachl de omissa in Actis synodalibus appella-
Pelro presbytero ad ejus monasterium misso, dire- tionis nientione expostulaiitis.lnimo querelse suae
ctara ad se fuisse chartulara praeterila sexia feria per aslipulatorera habuisset Julianum Coensera episco-
qiiemdam Constantinum diacouum, a quo ut subscri- pum, qui iam synodo quam posteriori conventui ad-
beret sollicitaius frustra fuerat. Cumergo nonadfuerit erat. Eral hic sedis apostolicse, apud quam nutritus
synodo, nec damnationi Eutycliis Constantinus, quid- fuerat, ipso Leone tesie (Ep. 86, nunc 115, c. 2), reli-
quid in posteriore conventu-de quo agiiur Jocuius giosissimus cullor : qumeidetn posteacatholicamcon-
est, non a seipso toculus est, si;d ex Actis synodi sibi tra Nestorianos et Euiychianos hmreticos aciionem
ab Eutyche traditis legens reciiavit. Hoc enim cou- materno jure commendavit.Pontificis Romani vices
silio convocati sunl episcopi apud Thalassium episco- obiit in Orientalibus regionibus per lolam illam leui-
pum CaesareaeCappadocise, ut Actorum synodi CP. T, R pestatera, eidemque de damnato Eutyche statira post
yeritas et integritas probaretur : quibus noiinulla concilium Constaiitinapolitanum scripsit. Si ergo ap-
contraria his quse acta fuerant, 1098 inserta fuisse pellasset Eiiiyehes Romanam sedem, pro jure hujus
conquerebalur Eutyciies, ut preces ejus Theodosio sedis procul dubio decerlasset Julianus, et postulanti
imperatori oblatse lestanlur, nec non et series hujus simpliciter Patricio, ut episcopi dicerent: Si cogno-
afetionis.Cum igitur diacbni et noiarii EcclesiaeCon- vhsent appeilanlem virum religiosumntonachum; re-
slantinopolitanec monimenta sua, quibus dicti concilii spondisset Julianus, Eulychen a se auditum, dum
Acta exceptalfuerant, prolulissent, patricius Floren- appellaret Romanum antistitem : quod lam longeab-
lius dixit: Dum singula capilula retegunlur, quid in fuit ut diceret, quin potius primus omniiim ac prse
his reprehensibilecensel pars reverendimonachi,prose- omnibus consiariter asseverat, se nihil tale audivisse:
quatur: et scripla, qum penes se habelpars prmdicti Cbram Deo dico : nihil tale ab Eulyche monachoau-
reverendi moriachi,prolata, cum leclioneGestorumau- diviin consessu. Cum autem duorum tantum episco-
thehlicorumcbnferantur. El cum ulraque pars obtulis- porum ad hanc interrogationem respondenlium verba
tel monimenla, etc. (Act. i conc. Clialced. post Acla Actis inserta habeamus, non sine peculiari numine
conciliiCP. sub Ftaviaho). hoc nobis Juliuni proecipueteslimonium ab oblivione
Non ergo hic tam Constantini recitantis fides po- vindicatijm esse existimo, ut nimirum sinceri aposto-
slalatur quam ipsius Eutycliis, a quo commentaria licae sedis discipuli voce acjudicio, cerla rerum illic
synodi acceperat; ad quorura fldem Gesta conciliiexa- actarum nolilia haberetur.
minabat. Porro si mentilus est Eutyches dum ait Etsi autem falsum sit Eutycheu appellasse, dum
appellalum a se fuisse concilium episcoporum Ro- legeretur damnatio, veri tamen aliquid ex ejus men-
mani, Alexandrini, Jerosolymilani et Thessalonicen- G C dacio elicimus. Dum eniiii suggerit Constantino mo-
sis, seque imposuisse putandus est cum scripsit ad nacho verba, quae appellationis suse formulani conii-
S. Leonem, (a) libellum se appellationis Flaviano nerent, non alia suggessisse credendus est vir saga-
dedisse, quo ad ipsum Romanum pontificera provo- cissimus, quam quibus appellatio concipi solita erat.
cabat. Et revera iTienlitumeum fuisse asserit Flavia- ' Nimis enim putiduro est mendacium, qttod verilatis
nus tam in epistolis ad S. Leonem quam in boc ipso specie nbn adumbratur: ac proinde discimusnon eaui
converitu; asseruit palricius Florenlius; asseruere fuissead ea usque lempora consuetudiuem Orienta-
denique -Julia.nus,Seleucus, etcasteri episcopi, quol- lium, ut ad unicum e_xepiscopis appellarent, sed ad
quot huic actioni interfuerunt. Rem ergo totam unico eos omnes qui judicii, a quo provocabatur, parlici-
dilemmate conflcio : vel menlitus est Eutyches, vel pes non fuerant, nec (b) ad solum pontificisRomani
non est mentiius, cum asseruit' se appellasse. Si concilium, quod lotius Occidentis erat, sed et ad sy-
menlitus nori est, mentiti silnt omnes triginta epi- nodum aliorum patriarcharum, qui in causa suspecti
scopi hujus Constantinopoliiani convenius; mentitus non erant. Et revera eodem tempore quo scribebal
est imprirois Flavianus, nec non et Florenlius; faten- Eutyches ad S. Leonem, se eum appellasse, scripsit
flum prseterea Acta coucilii CP. fuisse adulterata, etiam ad DioscorumAlexandrinum, ut conciliunicecu-
cum appellaiionis quam inierjectam a se dixit Euty- menichm convocaret, quo Flaviani judicium discu-
ches, raentiottem non faciant. Si vfero menlitus est, teretur, ut docet nos Liberatus cap. 12, ubi tamen
neminem appellavit, adeoque non magis Roma.num corrigendus, cum ait, 1100 ^e ejusmodi concilio
episcopum quam Alexandrinum, Jerosolymiianum, Eutychen non cogilasse, niS! absoluto conventu Con-
et Thessalonicensem; nullum enim inter tllos discri- rv stantinopolitano, in quo synodi Flaviani Acta relecia
•
men posilum est in Actis sive a Florentio, sive ai sunt infra eniui ex hujus conventus Actis ostende-
Flaviano, sive a nolariis, sive ab aliis. Et quiderai mus, jam lunc indictum fuisse Ephesinum concilium.
utrobique Eufyclien mendacii reum fuisse credo, sives inde igitur perspicuum est Eutychen dum appellavit
cum apud Leonem de appellatione ad ipsum inter- ad sedem apostolicam, vel noii ejus solum pulsasse
jecta, sive Cuni apud Orientales de eqrum concilio» tribunal per ejusniodi appellationem, sed totius sy-
provocato veiba fecit; lamquam, ut loquitur Flavia- nodi oecumenicae,cui saltem per legatos papa inler-
niis, per faUaciammehdacii subrepere s'esancth auri-- esset; vel tinjuisse omnium Orientalium offensionem
bus puians (Ep. i Flaviani ad S. Leoriemcap. 5). jncurrere, si solius pontificis Romani Judicio causam
111.Miror autem scriplorem quem excuiimus, itai . suam prseter solitum morem discutiendam subjiceret.
causoe suae oblitum, ut verba episcoporum quibuss Alterum quoque verurn est, videlicet Eutychen
nullam a se appellationis vocem auditam esse inierr appellationis verba pronuntiasse, non publicfecoram
judicandum contesianlur, pro se adduxerit, suo see concilii Patribus, sive dum causa instrueretur, sive
BALLERINIORUMANNOTATIONES
(a) Etsi Eutyches mentitus est, cum appellationis servatioiium nuui. 5 etseqq.
libellum abs se ohlalum in judicio, nec a Flaviano (b) Haec refellentur in observ. ii. 5 et seqq. aq
«usceptum fradidil, appellationis lairien enientitse prsesertira n. ?.
ibellum ad Leonem vere misisse oslendemus in ob-
649 i DISSERT. VII. DE CAUSA EUTYCHIS. C&V
dum pronunliaretur oamnationis sententia; sed si- jk Jaleat quam graves inimiciiise olim exarserint inter
lenter, ut ait Florentius, et dissoluto jam convenlu. Joannem Aniioclienum et •Cyrillum Alexaiidrinum
Quod falsi arguere non licet, cum JFlavianus ultro episcopos, occasione Nestorii Constantinopolitani,
fatealur, non quidem se audivisse id ab Eulyche, quem liic ut catholicae doclrinse impiura adulteratn-
ted a viro magnificenlhsimoPalricio, ascehdente me-, rem inseclabatur; ille conlra ut propugnaiorem fidei
inquitFlavianus, in superiora domus post solulamsyn- defendebat. Quaesimultates eo usque processerurit,
odum. ul JoaiinesCyiilluni, Cyrillus Joannem in suo quisque
Verum est denique aliquam mentionem factam concilio anaihemate. feriret; inter quos licefrediiite-
fuisse ab Eutyche Romani et Alexandrini episcopo- grata sit amicilia, iteratis taraen inler utrumque
ruro, dum causaeexamini incumberetur a Patribus; postea, occasione Diodori Tarsensis et Theodori
non tamen ut ad eos provocaret, sed ut eum, quero Mopsuesteni, velitationibus, anliqua simulias recru-
praescriberent, Joquendi modum amplecteretur. Ba- duil: et hsec prima ratio est cur Domnus Eutychen
silius enim episcopus auditis episcoporuro, quos infensuro habuit, quia videlicet hic Alexandrini epi-
Coiislantinus et Palrjcius recensebant, nominibus, scopi partibus semperfaverat, et tam Nestorio quam
jam meminisse coepit, quod e memoria fuerat ela- iis omnibus quos Nestoriana labe infectos putabat,
psum : Jam in veritaie, inqnit, aico, adhuc ipso eon- bellum indixerat. Domiuisenim Joaimis 1102 Ari-
ventu sedente, et pr\}poneniehoc sancta synodo, ul di- tiocheni, qui Diodoriet Theodori, immo et Nestorii
cerel iste duas naluras inteparqbiles et inconfusas iri patrociniumsusceperat.eratexsororenepos; erat tuia
uno Domino, idqueppst adunationem; scio quid dixit Theodorito Cyri, lum Proclo et Flaviano Constanii-
religiosus archimandriia Euiyches: Si prmceperintmihi .'ft
° nopolitanis episcopis et studiis et partibus conjun-
Paires Romanuset Alexandrinus, dico hocipsum. Hoc ctus.adversusquosjam et Dioscorus Alexandrinus et
autem non quasi appellant dixit; sed dicent: Non sum Eutyches conspiraverant. Unde ille adversus Theo-
ausut dicereproplerPalres. Alqueex his verbis, quorura doritum ssepe calumnias slruxit, Antiochense Eccle-
aliqua aliquibus,"alia aliis partim unavice effuderat, siae jura iiivadere conatus, et Constantinopolitanam
partim altera, nunc publice, nunc silenter, aliquando sedem deprimere. Eutyches vero eos.apud sedem
qussi appellans, aliquando lantum ui suam explicans apostolicam de Nestoriana hseresiIitterissuis infama-
mentem; audaciam sumpsit Eutyches imponendi tam vit: dubium eniin non est quin eos designel illa
S. Leoni per litieras, quam Palribus Qrientalibus in Eutychis epistola, quam Leonis rescriptum etiam
converituConstantinopolitano per Coiisiaiitinum; inda aunc superstes subsecutum est.
appellationein meniilus est. Speravit enim se facile 2. Ratio cur Euiyches Domno infensus ejus conci-.
id persuasurum, cujus memoria, mensibus sex jam lium cum aliis non interpellavit, eaestquod is oliro
a solulo concilio elapsls, sic oblilerata fuerat, ut adversus Cyrilli capimla scripserat. Quam bb cau-
tamen noiumllaincerla et dubia vestigia in aliquorum sam poslea in Ephesino latrocinio, etsi per omuia
menie superessent. Eadem etiaro fallacia libellum Dioscori perfidise obtemperasset, ab eodero tamen
queindam, quem obtulerat Palribus synodi, quemque depositus est. Daiis inmedio, inquit Liberatus (Bre.
suscipere synodus noluerat, appellationis libellum viar. cap. i2) ejus epislolh, quas ad ipsum Dioscorum
dixit, cum scripsit ad S. Leonem; fidei autem libel- AnlioclienusDomnus contra duodecim Cyriili capilula
lum hunc dixit per HQl Eleusinium diaconum in scripserat, eo quod essent obscura, etc.
cbnventu Conslantinopolitaiio, ul conquesti sunt ibi- 5. Dissidii occasionem dedit Ibse Edesseni epiScopi
dem episcbpi. C causa. Hic partibus Nestorii Sallem iuitio adhseserat,
Hincpatel quara contra JoannemDavidem militent scripserat etiam contra Cyrillum Alexandrinum, Do-
ipsa argumenta quse pro se congessit contra illustris- mnique patriarchae sui erat studiosissimus. Apud
simum Petrum de Marca. Cujus tameh unum est ver- quemcum accusatus fuisset, damnatis ejus accusato-
bujum qtiod a novelli hujus auctoris censura omniex ribus, indemiiatus ipse recessit, cum probata nimi-
parte vindicare non possum; ubi sciliceteam ob cau- rum fuisseleJusiiinocentia.QuseresepiscopiAlexan-
sam dicit.in appellationis mentione omissum esse ab drini ejusque partium fautores, quos inter Eutyches,
Eutyche Dbmmini Antiochenum episcopum, quia vehemenlius commovit adversus Doronum, adeoque
sententiae Flaviani subscripseral. Cum eiiim illud Eutychi salis persuasit nihil sibi ab eo patrocinii ex-
appellationis commentum in aurem Florentii insusur- spectandum esse adversus Flavianum, si ab hujus
ravit Eutyches, nondum quid de eo acium fuisset in sententia ad illum appellasset: praesertim cura lbai
synodo rescire potuerat Doronus Antiochenus. Non calumniatores Eutychis consilio el impulsu ad hanc
" est lamen quod tantopere sibiapplaudat scriptor ille. accusalionem fuissent adducti; quod testatur' ipsq
lu hujus enimrationis PelriMarcae locum alias easque lbas act. 9 concil. Chalcedonensis ; Uraniut, inquit,
multiplices ac genuinas subslituemus, quarum vim ephcopus Himerorum, in graliam Eulychis omnia
si excusserit, erit niilii.niagnus Apollo. agens,prmparavit utquidamclerici accusarent me, etc;
Priusautemnotanduttiest hanc omissionem Doroni et act. 10 : Eulyches adversum me.pro fidequwdam
non casu forluito, sed ex praeroeditato consilio fa- falsaconfinxit, necme insynodumintroirepermhil, etc.
ctaro fuisse: quod inde patet, quod nusquam in k. Probe noverat Eutyches quam alte insideret
Etttychis verbis locum habuit, sive curo a Constan- n" Dioscorianimo facia olim (a) Domnicum Proclocbn-
imo Monachoreferuntur, sive cum a Patricio Fio- spiratio pro servando tertio canone Constantinopo-
rentio, sive cum hsec alia in ipso conventu dicta re- Jiiano defendendisque hujus regise sedis privilegiis,
censet Basilius episcopus: Si prmceperint mihi Patres quibus jamdudum inhiabat Dioscorus : ac proinde
Romanus et Alexandrinus, etc. Licet enim alios epi- pessimeres suas egisset, si cum Dioscoro, cujus tri-
scopos alii omiserint; Basilius quippe ulrumque lan- bunal ajipellabat, appellassetetDomnum, qui infen-
tum palriarcham Komanum et AJexandriaum nomi- sissiinuin sibi habebat Dioscorum. Minuisset eniui
nat; Patricius practerea Jerosolyrailaiium; Constanti- Dioscori in concilio potentiam, in qua maxime spem
nus addit"et Thessaloijicensem : at omnes ad prseler- suam liduciamque ponebat Eutyches.
mittendum DomnuroAntiochenuitt eonspirant.: quod 1103 5. Cum Antiocheiiusanlistes Constantino-
sine ralione nemo dixerit contigisse. poliiauae sedis prserogativse communibusquejurihus
Eam porro nobis aperiunt Facundus Hermianensis semper favisset, raerito timebat Eutyches ne apud
episcopus, et Liberatus diaconus, immo et Acla con- eum causa caderet, qui illum in synodo rite accusa-
cilii Ephesini. Nemo est enim qui Nestorianaehsere- lum , convictum et damnatum , a proprii episcopi
sis historiam vel primoribus labris attigerit, quem sententia sine uila ralione appellasse cognovisset.
BALLERINIORUMANNOTATIONES.
(a) Haee Domni conspiralio pro servaudo tertio canoue Conslanlinopolitano, et dissidium ejus bac
de causasusceptum cum Dioscoro gralis asseruiilur. .._,...
PATROL. LV. 21
 05i PASCH. QUESNELLI PISSERTATIONES IN S. rLEONlS MAGNlOPERA. C5i
6. Sed, quod pessime omnium Eutyclien habuil, A. lura Nectarium arcbiepiscopum ordiiiavit. Isle Joan-
quodque noyellum auctoreni latere non debuerat, nis magni doclor, qui sedem Regisecivitatisoniavit,
illiid est, gupd narrante Facundo Hermiajieiisi epi- et iiniversiim "muiiduiudoctrina COihplevit.Isfe df-
scppo didiciiiius ; scilicet qqod pomnus Antiochenus yulgatissimum illum Theodoruni iis dbgmatibuseiiu-
anfistes primus pranium Eufy.cheninfandani Jiseresim trivil, et clare alque fbrtiter edbcens laborarfe,lix- !"'
Jam parturiente.m dppugnayerat. VenergbiUsDgmnus reticorum cater.vis eum immisit. Et iacratissitiius
Aiuipchenus,inquit Facundus (Lib. xn, cgp. ult.), sui quidem Diodorus cumAthanasio inag.no,et Pelro, et
decestpfh Jpqnnhalior.umqueprmcedenliumcoUegarum finipilieo confloruit, Theodorus auteiii ,cum Theo-
seqieniigrn tenens, Eulyclti Apoitinarh hmresiarchm philo, viris vice lumiriarium orbem illuJstraiiiibiis,et
impietqlemrenpvare lenlanti, etob hoc Diodoruinatque qui sedem Alexandriaa brhaveruht. Sed laudalores
thebdor\tni qnallieinqthgreprmsumeiiti,mnm&resliiit, quidem horum illi itt omttiyita fueruril; accdsare
ad itnperatoreni Thepdosiumscribent. Scripsit aulem autem eos uuilus alicubi praesumpsit " ""'" evideiiler. >
Domiius, non suo lantum, s.edet tptiussynodi Orien- Hactenus Dotnni Synodica."'
talis liomine, quse prpindepraeiveratFlawani jndicio VII. Jam nemirii pulo ambiguum esse cur Domni
et co.nciiipGonslaolinopolitano, Hanc synodicam vel noftien in ficiilio appeilationis libello fjierit ab Eu-
tolam, yel liiagna ex parte retulit idem Facundus, tyche praelerhiissum. Ciir aulem Thessaloriicensis,
lib. yiii _cap. 5, qqam hic quoque exscribendam pu- qui omitiendus potius videbatur ,InseHus'fuerit,''alia
laTimus : quoniam ,et apud unum Eacundum, cujus difficultas est, hon tanti facierida",utlbhgia disserfa-
jam rara fexeroplaria, reperitur , et omjssa esl etiarii tiorie ihdigeat. Etsi eiiim diqecesis;Illyrici Orientalis,
iri pqsirema Gonciliorurtieditione; ubi nihilde syno- "„ cujus caput erai Thessa.lbhiceiisis\'episcopus, fb
do Anliocliena, ex quamissa esl synodica. Pluriinura Occidentali pafriarcha penderet, quia lameii recisa
etiam illu.strat historiara Euiychianse hseresis, cujus eral ab Occidentali H05 imperib per ea femppra,
damnationi aFlaviano in synodoConstaiilinopoliiana, par erat specialitei-ejus nientibiierii fieri, cujus scili-
et pps.fmodumab oeciimenicadecretai prselusit. Deni- cet (b) episcopi Occidenlalis palriarchse concilip se
qiie Ponihi ipsius causse, guam in disserlatiohe sistere ribn solebanl, nec poterahtsine Orienfalis
np.na acfurisumus, Jucem non modicam allalura est. imperaloris edicto. Et praeterea fam ampla erat
VI, irjmc igilur , inquit Faeundus (Lib. vni, c. 8), i&tliaecdiceCesis, tpfque praerbgativis decpraia, ut
Dqmfii qupque Antiockem synodicam (a) mettioremus promiscue curii caetefis cohfundi iioh debuerit.Quse
ephtoiam, qui sicut ejus decestorJoannes, et ipseim- ante' divisipnem "illyrici privilegia liabnit projifp
perglpri Tl.eq,d:0,sipseribens ;i Vestjam, inquit, docere enarrare. Sed regebatttr tunCa suopeculiari prsefectb
cogirourpielatem, quoniam Apollinaris bseresiarclise prsetprio, consesstts hohorem' rJrsecseteris obliiiebat
impiptatem JEutyches presbyter renovare perlentat, in conciliis, iit paiiet exEpbesiho, ubi posl Jerosoly-
et apo.slpjicas Jabefactare docirinas/ mysterii incar- milanum ef EpIiesihumepiscopoS,*! ex Chalcedo-
n,atipiii,sjjpgnja 1104 eominipeiis, et divinitatem neiisi, ubi post pairiarchas ibcum suum hahuit.
Unigeiiiii ct ihumaiiitatem unam haturam v.ocaus, Addo Illyricianorurii 'episcoporiini suffragiuin lanii
coiijniixtiojieraque et copfusiouem asserehs factaraj momenii fuissfeih Clialcedbnehsi concilio, ut cpm
ef saiularem passionsm ipsi inconlairiiriabili Deitali deuiib el altero epistblse S. Lebpislocpdubitarent,
ahrieciens, et hos qui columnse veritaiis et propu^ peterentque inducias a Patribus, ut fraiiquilla niente
gnatores pietaiis fueriint, et adversus onineni lisore- et noii turbato animo eam cum Cyrilli aliorunique
siiJJ clarevirtttieriiexercueriint, Diodorum elT.heo- (G Patruni scriptis cpnferreqt, eas impelrarint, lotuin-
dbrum anaih.emalizare praesumit, et in hocApollina- que cbnciliiim , qiiod subscribehdse rhox Eeonis epi-
ris simiiis vahJtali. Ille etenira linguam adversus ma- stolse sese accingebal, dilata iri aliud tempus suh-
gjiurtj'Diodorttmmoyit, quoniara eum agentem impie scriptione suspensuni tenuerint. Diffefaiur audienlia,
obju.rgayii-Clarumaujtem et hoc afflnitatis dogmatuui aiUnl judices, usqtie ad quinque dies, ut iiitra hos con:
sighum.est: qui eiiim magnum pietatiscertaiorem venial sanctiias veslra ad sancihsimum archiepiscopuin
Diodortt.rocum Apollinarib verbis blaspheinis impe- Analoliutn, et cbmmuniterde fide iraclelis : ut qui ifu-
tii;, e cbntrario semetipsum osiendit similitudinem bitanl, dpceantur (Part. u, act. 2); nec subscripsfer
vanitajis illius amplectentem. Iste autem roagnus runt tanien", nisi post septerii dies, act. scilicet'4j
Dipdorus.testem quidem pietalis habet, clarorumque quae xvi kal. Novenibris habita est. In qua id noni
certami.ijiim magnum illum Basilium. Iii illo enim trito ab aliis roodo fegerunt, sed peeuliari :'fprriiu!aiii
claruit tempore quo Arii impietatis palroni, tunc enim prolixiorehi'"coiisensionis suse,'quani "inter se
imperatoruiii animas |rretientes adversus verilatem concinnaverant, ex cliarfa diciaVerunt, sigiiiflcantes
illpftini movere poteiitiajn. Habuit aulem isle in An- sibi satisfactum esse circa eajoca quae ex Jihguse
tipclii.a certa.mihum cursus adversus hairelicorum ignoraiilia satis jhtelligere hon' potueranl. Quibus
aiisteritat.em decertans. f)ei autem bomo sanelus explelis, omnes Iliyriciani episeopi dixerunt: Omnes
Meieiius, a. quo.appellationem liabetttapud nos apo- delllyrico eaindemfpceih dedimut, cui pmnet cbnsen-
stolico.rum ciistodes dogmalum (Meletianpsenim nos timus. .Vides',Joahiies David, etsi Roinaiiaa sed.i.sjit-
vpcanf'Arii ^ectatores) sacratissimum Diodoruio gu- risdiclioni. suhesseiit Illyrjciani episcopi, suis ianien
berifafprem Cilicise universpe praeposuit, et Tarseo- *p Juribus luiic usos esse (c), cum Lfebiii.spalriarchae
rum,ei regimen commisit. Isle in Kegia civitate cum sui ejlisiblse, non hisi remotis", qiias patiebaiiiur,
Gregpjip.; el reliquis, qui ejus erant studii, ter bea- ^. difficultaiibus, consensum praabuerjht.
BALLERINIQRUMANNOTATIONES
(a) Pe.hacsyii.odicavideannot. 3, (Cot. 219., n. b) Ven. edit, col. «55, 839 et 842.
jn pniiiam 3issert..Quesiielli.ad aii. 448. (c) Cum in Clialcedonensi concilio IIIyric.ia.njet
(b) ^.tticus NJcoppIitattusveteris Epiri metropolila, Palaeslini de quibusdani ldcis Lcpiiiiipeepistolaj am-
qui ihler Illyrici Orienlalis episcopos profecto fuit, bigerent, uirisque iiidiicise datse fuerunf eo firi.evht
.sub Leojie npstrp Romam accessitex ipsiiis bpiitiflcis qui dubilanl, inquiunt coricilii Patres t. IV Cpiicijl
jepjst. 14, c. i, et m.ultoetiam ppsl BonifacioII papa Ven. edit. col. 1329, dgceantur ... quia cpnveiiietis
iTlieodpsijisEclij^ieiisis episcopus SteplianiXarissaeni est omnibut dubiianiibus pefsuddere. Qiiis vero iiihC
sui meiroppiitse et ajjorttm triiim Tliessalias episco,- citm Quesnello colligat, Illyriciaiios suijSjuribususos,
porum npihi.nead Rbmanaro synodum venii au. 531, cum inducias posiularuiit, ut docereiitttr ? Num jiis'
ut' cphjtra,^^ gpristahtinopojitanum ainistitem agerel; esse polerat aiiibigeiidi de apbstolicae sedis defirii-
ac iiTe-adem synodo. interfuii etiam Ab,undaniius tjone, quam ufi fldei regulam tola Ecclesia episcopo-
Denifetriadsecivilatis episcopus, qui ad'-IJlyricum ruirisubscrihtibhiBus jam susceperal? Confer aiiup.t.
Or^eijta.I^pariter ,pertin,ebat,: neic taraen fedictoim- M(Cbl. 363,'h.'a)ih disseft. i Quesijelli" ' ad' ari; 451,
peraioris Oriintis opus fuit. Vide totn. VI Concil. ubi bac de ie jilitfa disseruimus;
S53 DiSSERT. VII. DE GAUSA EUTYCHIS. 654
Denique cum omnes Orientaliuro partium 1106 A enim praesulis lamquam capitis episcopalis coroiise,
episcopi in duas parles tunc teiiiporis dispertitl "ab- hsesunt prsecipusepartes, ut e prima calhedra lam-
irent, quox.mnalti Alexandriiiofepiscopoadhaerebant, quam e spe.culaconservatioiii cahonum iflyigilet, fidel-
eran.tque Nesjprio aiit de ejus bpihipne suspectis in« que catholicse custodem agat. , ;
ffensissimijalii Aniiocheiio episcopo, qul ex adverso IX. Verura non Eutycheti vaferrimoimpo.stori fi-
caeterps ifl Apoliinaris hajresim prbpensiores" habe- dem liabeamus; non Leoni ipsi,sanciissirob:licet viro^
bant: rioyerat forte Eutyclies ex Illyficiariis plurimos auremaccommoderhus, sedis yidelicetsuae^plfeiidoireiil
sibi indulgeniiores esse futuros, ut revera fuerttnt:' ac jura' pfbsequenli. (c) Audiauius iFJa.vianjimnovae
Djoscori eniirinefandjs; decrelis ultro: manusdede-: Romseepiscopum, Gliristiqhe martyiero fortissimunj,
ruut, Euiyclieienisuo fuffcagio absbivfetttes•, darri?. quera Orieiilalium deappellationibusajiiiaus accojir
naiites Flaviaiium aliosque catholici dogmatis de- suetudo, lolaque EulycMs agendi ratio ;Iateie noh
fensbres. Quainobrerii iii Glialeedonehsi syhodp prse potuerunt. Gensuitne ille conciJii sui de EulycBe sen- -
omnibus Illyriciani, et qui cum ipsis reverehdhsimi tentiamad Leopem mittendamylifecessuiiivfies.se ut
ephcopi clamaverunt: Omnespeccavimus, omniumriii- si ab ,eo cpmprobaretur, maneret; si.repfoJjareturi:
sejemini: quod iferum et tertio proniinliavefcuriljtam evatteseerel? Nihil certe tale apparet in htrape ejns
in isia quam in aliis aclionibus'sese.ab aliarum pro^ epistpla : nibil ab eodem: acturii legjturj quo.d,huic •
vinciarum grege sfecernenles. Uhde feSt curmirari - opinioni vel miniriiuni "snirrageiur.>Scripsi.t quidein
qnis desinat nominaiiim cumpatriarcbis majorumqufe ad Lebnem de damnato hsereficoconlumaci, presby-
sedium epi.sc.opis'Tliessalonicerisem episeppum pro terioque illumesse nudatuitt inintiavit; misitinsuper
sedis aroplissimse, provinciariinique illarum singulari R ad eum seriem Actoruni ih coiicilio Gonsiahtinbijbli-
praero^ativa. ,-'-'' '' ** tano. Sed quo.fineji'."quo consilio? An ul relafionis
VIII: Jatn vero quod sancti (a) Flaviani verba ai- necessariaedebitum persolverel?,, Jioc. ex;ejus verbis
linelj quao verbis Coristaiitini opponuntur, et in qui* noji elucet._Et quidem eisi hoc 1108 i» niajoFJIjus
bus praeter ujitriii Leonem inillus alius jiominaturad causis, "qualisest causa baeresiarchae-ndvuiii.errofemt
quem Euiyclies appellarjt, noii est operpsuiB respon^ per Ecclesias spargentis, praesiari solitum: esset ab
dfere. Id enini non aJjam obcausaro faciuriiesti quam episcopis, hecesse tamen non erati cum dealiquoseu
quod solum Leonem lunc alldqueretur,- eurudemque laico seu"clerico,. non novaebaeresis auctore, sed an-
solum nominaverat liseresiarcha, eiini ad eum scri- tiquse jamque proscriptae pfopugnatore agebalur,
beret •.^Tamquamper faUacigm mendacii subrepefe se qtialis luric existimabatur Eutyclies, et postmoduin
sanciis Leonis auribut pulans, ut scribilipse Flaviaims etiatij, a Leorie appellaius est. Forte sEfipsitad Leo--
ad S. Leoiiero, et qiiia iriler jjatriarchas meiropoli- neui EiavianuSj eique Acta;adversus JEuiycbeiJtraus-
tahosque, ad-quorum coneilium appellaium esse pf se~ ' misit,"utabeo coniiriiiationis fobur accipereht? At de
dieabajjt, enjjijebat, sine controvefsia_: idque Jure hocrie apex quidem cbnspiciiuri Ipsum ergo audia-
multipljci S/Lep : utqui et •priiuatura iri Ecclesja mus Suuiii!cxeretttem consiliuro•::Gesth,, inquit,''qiiat
teriebat, et tolius,- ad quam appellabatiir._,syiibdiHeJ- dudutri de eo.(Eulyche) cortfecta-suntj nihimus ad ve--
puferat. '...'.' :,--": -' sirainbealiludinemjitiquibuteum de latibufconvictunfy
Licet porro idem.pojitifex lolara siflseicausaiiiipsr- ela pretbyterio, et amonasterii administfalione, et a
traxisse videatur, cum el fle singiilis ihsifuijrastulatv coriimuniotie nostm abjecfmhs -: ui satibtiias vpslra
et.de Flaviaiii sileniio conqueritur : Gmn siudere^ cognoscensqum circa iittim acla stint, qmnibutepitco-
inqtiit, Jebueril pfimilus nobis cuncta reserafe; non:G pissubbeatittidinevestradegenlibus: manifestafe diytie*
jtalamen cst reipsa : siniiliterfenim alioriini episeo-' tur illius impielaleth : ne riescieiUesahqui quidiilcf
porum quilibet,. ad Cujus seiuentiam 110? Per aP"- senserit, el de quibus convictusi'quttsi cum' comofti
jpejlatioois libfelljiriiprovooaretur,etdenegbiioinstrui fideiyVeiperlitteras; Velper giiquod atiu4 comniercmtri
posjularet, el; de silemio querelas ihoverei.- Merilo: agere.inveniantur (Ephi.nunci6,'c,:i)^Resplmiaesti
ergo ac p.otiorijure tolius facti rationero:ae nGiiliam nec interprete indigens. Decreioriam quippe noverat
lolebat sibi Leo deferri, et quidem (b) primitus, ht-: •-concilii Gonstarilinopolitani_ cui prsefuerai, senleh^
pote primati cui de eo^curti caeleris, ac prai caeteris tiam, nec opefosa inquisitioiie opus esse; cuih d^cla-
decernendum erat, ; si appellationi Jocus dabatttri randuhi tantum esset, hbmuhcione"m isium impJa.
Quoniam,.jnquit ipse pontifex ad FJa.vianum '(Epist. Apoliinaris et Valentini dogmala in cecuraenica Jam-
20, nv.nc25, cap. if, nos, quisacefdolum Ddminima- diidum synodo damnata reriovanteirij"a tommuniono
turavoliimus esse jitdiciui nihil pbssumas. incogmih Ecclesiae et minislerio esse segfegatum.
repusi in cujusquamparih prmjuilirium definire, prius- Aliani adhuc causain, imino fetmuUipIicemin aiiera
qugni. univer.sa, qum gettg suni, veraciter audianius: episfola recenset: quia uiuiifuih Ehtyches episcopali
Ilsec yerba siint horoiuis nonsibi ujii jifs omne, fe- censura iratiof bbstiiiatiofque factus Gohstantinopo^
reiidae..SfejitenlJiE ,arrngan,tis, sed. prudenliSj ocul-ali, lilanam perturbabat Ecclesiam, futurutriqiie prsevide
sequissimiqiie Judicis, qui suum , caussi iocognita_ bat Elavianus (Epitt; nunc 26 iriier Leoh.), ut'Iiomo:
lemere noJjt confcrre.suffragiumi Sed quid.solvehdis "vewsipellis ad alias sedes, pfJ3esertimquea<l Roman
Iiuj.usmodiargiiiijeniis ex ipso Leone petitis tempus nam, brfevimeiidaces querfelasdeferret, pohtiflcum-
lerjmiis? Non quairinjus. iiijhnc prajsenti causa an "^..que aures occuparfet(quod1ab eo revera" factuni est),
Leo sibi prserogaiivam illam yindicarii, sed utrum nisi: fliature gerroana' aullienlicaquereriim gestarum
de facfoEutyclies appellarit, et uirum ad"solum Ro- narratiohe Eutychis aftes et fallacia praevenirehiur.
inamim poniificem. Quod quidem si egisset (ut acfnm. Accedfebatliiicfluod impius iste roonachus jam per
esse ab eo existiraavit S. Leo ex ejus' caliido rheiida- trivia et coriipita rirbis regise famosos libellos alligi
ciquelibello),noii esset quod mirareniui,j Eiiiycbetem ciiraveral: pfoposilibhes, ut scfibit FlaviariUSyinju-
Roroaiiani sedein appellafltem a Romano pbritifice riafutti' publice'ponehs el maledictionibiit pieiids>;qui-
ultrO esse susceplum : praecipue cnm de Nicaenafide bus yidejicet concilii Constantinopolitani Patres, sen*--
agi videretur, cui tam Euiyches ijise, quam' ejus ac- teiitiainque illoriirii laiflqiiain ihjustam' prosclndfeljjit:
cusalor, se indivulse profilebatu inhserere Romani quasquerelasbrevi hbh Ofrenialfesmodopr.ovjncias;
BALLERJNIORUMANNOtAflONES.
(g) Quaehic et in.sequenlibus Quesnellus eongerit, praecipuse Jurisdictionis astfueret. Appeflationuiri
ut S. Flavianum aposlolicassedis Jnri in hac Eutychis autcin.jus ex priniatu Jufisdictionis appsiolicse ,sedi_,
causa minime faveiiietn pfsefefat,. satis disjicifeijtpr seu Romano poniifici competereyidiiiius inobsefVi
inobserv. n. 6 et seqq. addisierl. Sj part. i_.c.x7. Quatenus vefo S. Leo hbe
(b): Qui Leoni utpoteprimati, primitus lantum ruii» jus exercueiit in Eutychis appfellatione qslendeihus
emteris et prm cmteris de appellationB Eutychis dfi- in olisefv; ad hanc dissbft.: 7, ruua. 8h '" '"^-
^ernenduui oulafet. primatum meri ordiriis, non (c) Vide observ. num. 6 et 10.'
OSS PASCH. QUESNELLI DISSERTAf IONES IN S. LEONlS MAGNIOPERA. CoC
sed etiam Occidentales esse pervasuras cerlum habe-, A non seutentiam, sed lilteras; defensionem, non con-
Jiat Tertio imperatoriam. majesiaiem Eutyches con- firmalionera ;-propria scripla, non synodalia decrela :
venerat, eique preces obiulerat arroganliael petulanlia quia intorto semel in Eutychem anathemate per epi-
1109 plenat; ex quibus, annitenle ac promovenle scopale judicium, finita causa erat, nisi universale
Chrysaphio, fulurum erat, quemadmodum res ipsa concilium hujus cognitionem ad se vellet pertrahere,
docuit, ul Eutychis patrocinium snsciperet Theodo- vel ad Occidentale ultro deferretur: quod (b) re-
sius; apud quem cum pro loci sui dignitale ac viriutis movendum in hac occasione' rectissime censebat
merito plurimum posse Leonem censeret Flavianus, Coristantinopolitanus antistes : Ne ubique, inquit,
eum pro communi fidei ac disciplinaecausa sollicitan- sancthsimm lurbarentur Ecclesim, propter unius in-
duni esse existimavit, ut pro virili sua imperatoris quieti ac seditiosi monachi errorem ac malitiam.
fidem sustefilaret, et ab Eutychis defensione retra- De (c) congreganda taraen Iiujusmodi synodo jain
lieret. Denique cum rumor disseminaretur imperato- lum cogilabaiur. Cnde cerlissime evinciiurOrientales
rem de cogenda universali synodb cogitare, in qua de Occidentalium ore lunc temporis non pependisse.
Eutychis negotium ad examen revocarelur, aequum Vel enim ante moiiitum consultumque Leonem de
erat ut Fiavianus primariam sedem et hujus consilii Eutychis damnatione istud consilii initum est; et sic
certiorem faceret, et simul de occasione synodi, de- perspicuum est ad ejus sentenliam revocatum non
que lota conlroversia, quse illic discutienda erat, fuisse Flaviani jndicium, cum omisso iilius iribunali
plenius instrueret, per ipsorum gestorum exhibitio- aliud superius pararetur; vel post dalas ad eum lit-
nem; qiiae,Romano pontiflce curante, cseteris etiam teras, receptumque ejus consensum, conceptum est
Occidenlalis tractus episcopis innotescerent. j. universalis synodi consilium : quod evidentius adhue
X. Jam vero inoniius a Leone Flavianus quid ex- ostendit etiam post Leonis consensum necessariaiu
trema epistolse suse.parte responderit, operaepretium synodum existimatam esse, ut priorum Judiciorum
est contemplari. lntellexit ex ejus verbis ipsum, Eu- sentenlia recenserelur, ac, si opus esset, reformare-
lychis appellatione cogniia, novo sese examini judi- tur; vel denique decernendse synodo ex solius ap-
cioque accingere: quod omnino (a) fiuperfluum cum pellalionis Eutychis libello, seu vero, seu mendaci, co<
agnosceret, hoc ipsum et persuadere satagit Romano lorquaesitus est: quod evincit certum apudOrienlales
pontifici. Monet ergo primuro ne $5 hominis calli- fuisse Eulycliis appellationem, non ad unum Romsa
dissimi technis ae fraudibus circumveoiri sinat. Tum episcopum esse devolutam, sed ad cscteros quoqua
innuit non minus ardenti zelo allaborandum esse patriarchas, eorumque synodos in universale conci-
Roinano pontifici, ut senlentja Orienlalium episco- lium convocandas.
porum plenum sortiretur effectum, quam si eam ipse Ex consensu aulem Leonis requisito ne quis cavil-
tulisset. Cum enini Ecclesiae, quae una est, episco- landi.ansam arripiat, nemo est qui nesciat a summo
patus quoque sit unus, qui uni quoque fidei ubique etiam pontifice aliorum episcoporum (d) cousensum
invigilet, offniium longe lateque positarum judicia requiri solitum fuisse similibus in causis; sicuti ab
Ecclesiaruro sua facere quemque episcopum debere, 1111 ipso Leone factum est post Ephesinum latro-
probe inlelligfebat; si nimirum nihil coiitra ecciesia- cinium, litteris ob eam ralionem in universum pene
sticam regulam canonesque-receplos perpetralum orbem directis. Demum lectorem roonituni volo,
est. Fiducialiler, inquil (Epislola nunc 26, cap. 3), versionem prioris epistolse Flaviani ad sanctuiu Leo-
age, secundum quod sacerdotio competit, propriamque nem parum accuratara videri : quani si ad Grse->
faciens communem causam et ut sanctarum Ecclesiarum G cum (e) textum, qui temporum injuria excidit,
dhciplinam. Tertio poslulat damnationem Euly- emendare licuisset, aliquid forsan clarius invenisse-i
chis omnibus notam faciat suarura pariium sacerdo- mus, quod opinioni nostrae suffragarelur. Ex hac
tibus. Quarto, cum ea regulariter et canonice facta tamen versione quamvis ab Occidentali et Romano
sit, retractationi seu iterato examini locum non esse; forte viro facta, Jectori sincero, nec nodum in scirpo
causamque egere 11011 nova disceptatione novoque ju- quserenti, ad eruendam veritatem satis superquelucis
dicio, sed poniiflcis solummodo apud imperatorem affulget.
sollicitudine ac coliortatione : ne Ecclesiarura pax XI. Quod aulehi ab eximise eruditionis viro sug-
turbarelur, aut aliijuod crearetur ab eo contra fldem geritur, leclis scilicet Coiisianlinopolitanse synodi
praejudicium, si Eutychis patrocinium, aulicorum gestis adversus Eutychen, oronia sic a sancto Leone
quorumdam 1110 impulsu, incautus susciperet. fuisse probata et confirroata, ut ab indicenda synodo
Verba Flaviani, ne quid falso supponere credamus, generali abslineri debere censuerit tam sanclus Fla-
haec sunt: Simul, inquit, decerneredamnationem ad- vianus quam sanctus Leo, pace optimi viri dixerim,
versus eum regulariter fticlam, el per propria scripla longissime a vero abest. (f) Renioveodum quidem
dignare; confortare autem pihsimi et Christo aman- existimavit Flavianus concilium quod fieri divulga-
tissimi nostri imperalorh fidem. Causa enim egel so- batur, ut scribit ad Leonem; sed quam ob causam ?
lummodoveslro solalio et defensione,qua debeaih con- An quia, ut Jam laudato viro videtur, accepta poiili-
sensu proprio ad tranquillitalem et pacem cuncta per- flcis Romani confirmatione finita erat causa? At lan-
ducere. Sic enim hmresh qum turrexit et lurbm qum tuin abest ut sanctuni Leonera approbaritem aut
facillime destruentur, Deo co- ».
propler eum faclmtunt, sacralhsimas u confirmantem tunc haberet Flavianus, ut polius pene
operante, per veslras litteras. Poslulat iratum experiretur, propterea quod Eutychen seve-
ergo Flavianus Leonis non judicium, sed solaiium; riori sententia, utputabal, perculeral, qui statutis
BALLERINIORUMANNOTATIONES.
(a) Quam non superfluum Flavianus crediderit (d) Hoc falsum probal ipsa ratio quam Quesnel.;
S- Leonis Judicium in Eutychis causa, disces ex ob- lus subjicit; neque enim Leo post Ephesinum la-
serv. n.6. trocinium consensum episcoporum petiit; sed lit-f:;'
(b) Removendum quidem dixit Fiavianus generale leris ad multos scriplis illud lalrocinium irritum de->
concilium, si Leo ex suo Jure Constantinopolilanum claravit.
judicium conflrmaret. Vide observ. n. 6. Quod si (e) Graecus textus in lucem prodiit, eumque idera
eausa Eutychis ad Ronianum ponlificem delata, con- Quesnellus secundse editioni adjecit. Quanlum vero
cilium Ephesi adhuc iudiclum fuit, id agentibus hse- is nostrse senlenlise faveat, in observationibus vide-
retici pafronis gestum, quis ad extenuandum Romanse bimus. S
sedis jus traducere queat? (f) Removendum dixil Flavianus generale conci-
(c) In indictione geheralis synodi requisitum fuisse lium, si Leo ex suo Jure Conslantinopolitanqmjudi-
ab ipso imperatore Leonis consensum, liquet ex cium circa Eulychen coufirmet. Vide observ. ii. 6.
epist. 33. Confer annot. 8 (Tom. pmced. col. 789 Hinc aulem quae subjichintur ab homine apostolics?
n. b) in epist. 30. sedis ius infirmare conante facile elidenlur.
 ' "
6S7 OISSERT. VII. DE CAUSA EUTYCHIS', 63«
Niccenifisynodi inbaerere videbatur. Cum enim hsec \ ralor pro Ecclesicepace sollicitus synodum votuit con-
scribebat de conCilioConstantinopolitanus antistes, gregari, quumvisevidenterappareat REMDEOUAAGITUV
gesiorum contra Eulychen exemplaria nondum ac- 1VE0UAQUAM SYN0DALI INDIGERE TRACTATU , tamen, frti'
ceperat sancius Leo, aut saltem nondum esse a se ter chafissime, subseculuroseste significo,qtios in hac
accepta ef approbata vel reprobata rescripserat, sed replacuit desiinare (Epist. 32, nunc 36). Et in epislola
solae Eulychis litterse ei fuerant redditse : quibus sequenti, quae est ad Theodosium : Cumtamevidens,
perlectis, conqueslus est tam apud Theodosium im- inquil (Episl. 33, nunc 37), causa sit, ut ralionabilius
peratorera quam apud ipsum Flavianum, quod Eu- indicenda synodo fuhset absiinendum... quia non talis
sebii ephcopi accusalorh libellus de objectionh eviden- qumstioorla est dequa autpossit aut debeat dubilari.
tianihil haberel; et cum presbytero hmreseos crimen Ila sensit ponlifex abstinendum 1113 a celebranda
intenderet,quemlamenin eo sensumargueret, non evi-. synodo, cum tolius negolii seriem bene perspectam
denler expressit.'Addit, nondumse agnoscerequajusti- babuit. (b) Superfluam enim synodum arguit, ut li-
tia a communioneEcclesimfueril Eulyches separaltis; quido apparet, non ex approbatione aut confirmatioiie
sibi dhplicere, quod ea qum in tanta causa gesta fue- sedis apostolicae, sed ex ejus inutilitate, ex causas
ranl, eiiumtuncsilentio reiiceret. Et demuro hortatur quaeventilanda erat eertitndine, ex qusestionis ipsius
ut quam plenissime et lucide universailli, quod ante evidentia, quani in dubium revocare nefas ducebat.
facere debuit, indicare festinet (Ephiola 20, nunc 23; Quam persuasionem alise postmodum auxerunt cir-
et 21, jiHiic24). cumstanlise loci et temporis, quse congregandsesy-
De (a) confirmatione igilur gestorum a se habito- nodo praescribebantur a Theodosio imperatore, Eam
rum adversus Eutychen, ne per somnium quidem co- D enim et extra Italiam indici cognovit, et inlra tanlas
gitabat Flavianus, cum de removendo concilio, quod temporis anguslias convocandam, ut plerisque Occi-
parabatur, 1112 serrooiiem ad Leonem habebai. dentalium partium episcopis viain ad conciliuin prae-
Hoc unum pro sacerdotali sollicitudine verebatur, cludi cerneret. Haecmens Leonis post acceptam in •:
ne, evocatis ad oecumenicam synodum episcopis, dictionis synodi nolitiam.
sanclissimm ubique turbarentur Ecclesim; ipsissima Sed antequam ea omnia nola essent pontiflci, et
enim ejus verba sunt in prima epistolarum quas ad postquam etiam de rei totius serie a Flaviano instru-
Leonem scripsit. Et illam quidem minime necessa- ctus esset, non modo e rei catholicse utiliiate syno-
riam synodum exislimabat, quia quidquid impii dalem conveiiium esse exisiimavit, sed et pro eo
dogmatis Eutyches evomueral, in antiquis Jiaereticis impelrando supplicesad imperatorem dedit lilte-
Apollinari, Valentino et aliis jampridem damnatum ras. (c) Si pietas, inquit (JEpist.23, nunc 54), veslra
fuerat atque proscriptnm prsecedentium concilibrnm suggestioni ac supplicalioni nostrmdignelur annuere ,
vfelepiscoporum sententiis; et ea etiam proferebat ut inlra llaliam habere jubeatis ephcopale concilium,
quse sancti et universalis concilii Ephesini ante pau- cito (auxilianle Deo) polerunt omnia tcandala,qum in
cos annos congregati doctrinse adversabaniur, ac periurbalionem tolius Eccletimtunt cpmmola,retecari;
proinde ejusdem anathemali sententiaeque obnoxium ut per universumregnum vestrum, catholicmfidei inte-
sefaciebat. QumpronihiloponensEutyches,inquit Fla- gritaleservata, et pacem Christianammanere,el vestram
vianus, arbilralur non se daiurum pmnam prmfinitam apud Deum cretceregloriam gaudeamus.Ex quibus et
a sanclo illo et universali concilio: cui poenaedecla- ex sequentium aliquot epistolarum verbis elucet Leo«
randae quid opus erat, ut universi Christianiorbis nem persuasum tunc habuisse maximam utiliiateui
episcopi suis sedibus moverentur in synodum co- G allaturam esse synodum, idque multiplices ob causas.
ituri? Facta enim semel synodus abjecti cujuslibet er- Primum quidem ad veritatis ipsius nianifestatio-
rorit cunctot sequacet consequenterinvolvit, inquit nem : eo quod apud haeresiarcham longe (d) plus
Felix papa (Ephl. 12, ad Zenon. imp., ante tned.). ponderis habiturus esset cecumenicusEcclesise con-
El hoc, tesle Gelasio, epistola 4 ad Fauslum, non ventus, quam vfelcujusquam pontificis, vel synodi
. solum prmsuli aposlolico facere licel, sed cuicumque panicularis auctoritas. Pietas, inquit (Epht. 26,
pontifici, ut quoslibel et quemlibetsecundum regutam nunc5S), veslra, qitmiiihonoremDdreligiosissime ca-
Imreseosipsius ante damnatma catholica cemmunione tholicam diligit vefitatem, apud Ephesum conslituit
. dhcernanl. tAcaciusquippe (de Eutyche idem dicito) synodale judicium, ut imperilo seni ea in qua niniis
non fuit novi vel proprii inventor erroris, ut in eutn caligal, VERITAS INNOTESCAT.
nova scila prodirenl; sed alieno facinori sua commu- 2. Ut si ad sahiorem menteni redire vellet 1114
nione se miscuit. lmmo Eutycbes amplius fecit, qui hsereticus , a niajori synodo gradui suo per indul-
damnatum errorem non communione solummodo, gentiam episcopalem resiituefetur. Ut, si resiphcens,
sed assertione defensioneque suum fecit. inquit (Ibid., et seqq.), qui deviaverat, pro venia sup-
XII. Hsecerat genuina ratio quaeFlaviani animura plicaret, sacerdolalh ei benevolenliasubveniret; et li
a cogenda synodo deterrebat: cui plane annuit san- per libetlaremsathfaclionem proprium damnarel erro-
clusLeo, cum, litteris gestisque Flaviani acceptis, rem, communioei sui ordinis non negaretur. (e) Cau-
de qua re ageretur intellexit. In hsecenim verba sta- lum quippe erat canone 12 Antiocheni concilii ab
tim rescripsit episcopo Constaiiiinopolilano.: Litlerat aliisque, ut siqnis a proprio ephcopo pretbyter,~aul
lumdilectionh atcepi, cum geslisqumapud vos de fidei _ diaconus, aul a synodo fuerit ephcopus forte damna-
qumstionecon{ectasunt. Et quia clemenlhsimusimpe- O' tus, et imperatorh auribus molettut extliterit, oporlere
BALLERINIORUMANNOTATIONES.
(a) Immo gestorum in Eutychen conflrnjationem quod pluribus explicaturi sumus in observ. ad dis-
Flavianum a Leone postulasse, probabimus in ob- sert. 8.
serv. eodem n. 6, et post ejusmodi eoiifirmationem (d) Has sequentes rationes apostolicaesedis auclo-
baud necessariam credidit synodum generalem. riiati minus congruas non Leonis verba, sed perver-
(b) Verba ante descripta Leo epistolis suis inse- sum Quesnelli commenlarium ab ejusdeitt poniiflcis
ruit post expensa Acta synodi Constaniinopolitanse, meiiie alienissimum inducere potuit. Ilac auieni vera
'. et posl coufirroaium ejusdem synodi judicium; ac de causa S. Leo concilio ab iroperalore indiclo as-
f proplerea post coiifirmationem sedis apostolicae ge- sensus est, qiiia impediri non poterat; nec Eutychia-
nerale concilium superfluum credidit. nistartim machiiiaroenia pramoscens, utile futurum
H (c) Chronicaenotationis errore, qui irrepserat in sperabat.
epist. 54, haecverba Quesnellus traduxit ad tempus • (e) Quid Antiochenuscanon quasi Leonis consilium
anterius pseudosynodo Ephesina. Eo auterii errore dirigens hic obtruditur, cum certurh sit eos canone»
_'' eroendaio ope ms. codicis Ratisponensis, patet S. luiic a Romaria Ecclesia non fuisse receptoS? Quate-
Leonemab imperatorepetiisse generalem synodum in nus vero hic canon apostolicaeauctoriiati niliil de-
ltalia. ut lairocinii Ephesini scandalis mederetur; trahat, non est liic disserendi locus.
 650 PASCH.-QUESNELLI DISSERTATIONES IN S> LEONIS MAGNIOPERA €00
gd majus ephcoporumeonverli concilinm> el qum pu- A Auguslo synpdus Ephesina, nimirum ante quinlura
fqveriiil habere jitsta, plurimis episcopis suggerant, idus Aprijis, seu nonum hujus niensis diem. Nam in
fpfumque disciis.sipriesgcjudicig prmsiplenlur. Haec triginta episcoporura cpnventu, qui post deposilip-
giunia/ quse ih'.'Buiy.c.heri appriiiie cadebarit, in Cori- riem Eulychis habitiis est, Consiajitinopoli sub con-
SlantiripppJiiaiippeeumeriicp denuo fuerant sancita. sulatu Brotogenis di.cio die quinto idus Aprilis ad re-
3. Ui per Migeriteni ihqiii.silipnem, qtise in oecu- ceii.sehda Constaiilinopolilanae synodi Acta, in lisec
menicis corieiliis m.ajoradlii.belurquaniin quibusque verba lociitus est Meliphtongus episcopus : Posluia-
afiis jiidiciis, ds.h.Kretici obstroeretur, qui alioquin musejus (Theodosii) referri clemenlim...prmcipuequia
sehiper de cireiimy_3.ntiqrie a,c.subrepiipne adyei^sa- univcrsaleinprmcepit fieri syiiodum, el necesseesl ma-
Tibrurii cpnquesturus erat, nisj causa. ejtis generali jores cuusasin illud retervare concilium,el vocati sunt
sacerdolurii. feiariiini subjjceretur. Ciemeiiihsiinus, tnulii; elJustuniest,_qum a piissimo principe prmcepla
. iriquit (Episi, 31, nuhc 34, c. 12j, imperqt.grpr-obe- sunf, effeclui mancipari. Idercietiain coiiflrmatar ex
hevolehliaac pjelate animi suideslalu /ia/«s, qui anle verbis 1116 Eusehii Dorylseiepiscopi: Gonjurovbs,
honprabilisvidebaiur, mhiGWTivsvpiuiijudicqri;atque inquii., per tanctam et consubsianlialem Triiiiiatetn
bb hoc indifiendumcredidit ephcppale cgncilmm. futuro conciliouniversa.li,secuhduihsanctionem Chrhli
4. Ut pjeho, (a) absoJuto et irretraciabili Judicio amicorum principum, hoc negotium reservari.
tqta res illa firiirelur : Pie ac reiigiose^,inquil ad sy- Xi.y. Ex his quseJiactenus.diximus a.eprobavimus,
nbdtini ipsam Epjiesunj conyocaiam scribens , Cfcfi- qusedam vice synopsis breviter colligo. Ac priihum
slianitsimuiimperaiprhqbefi vpluit episcopale cpnci- quidem non eam fuisse consueiudinem Orieriialium,
liuni, tit, PLEMORE JUDICIO qmnis possil errof qboleri 13ut synodalia gesta, quse vel in coneilio jirovincisea
(Efht.29, nfnc53,,iqp. 2). Uiide ciirosanctus Lep de metropoIilaiiOj vel in dicecesena, ul nunc Ibquimur,
iidei caiisa plurimuni sollieilus, quem illa exilum tan- syhpdo ab episcopo conficiebantuf, ih Occidemem
dero liabuissetin synpdo jeiipereiper Flaviani liiteras examinanda iiiitterehtur; sed tunc taritummodo esse
edbceri, eiiixius posluTabat.ul eunj de loiius causm illuc transmissa , cum vel particularis conlroversia
gbsqltaionecerlioreni faceret: ralus videjicet causara aut accttsatio iu liublieam fldei cau.samevaserat, vel
nbflalifer/decreiorie etirrefprmabilitei%utita dicam, cum quis in synodo damtialUsad cseteros episcopos
absplyendam esse, quam pleniori ct definitivo syuodi provocabai; vel cuiii hsereticis inipefatoris gratia
oecumenicaaJud|cio. abutenribus, primariaj sedis cpiscopurii, qui apud
5. Qtiia per cpncilii convQcationemres in.compen- priiici[iem agerct, conveniri, ejusque sbllicitudinem
diurii miitebatur_,_tametsi operosjus 1115 aliquid adversus pervicaciuhi, lisereiicorum malas artes ac-
essjt scxcentps episcopositt ununj tribunal coalescere, cendi par eral. Nibil igitur conira anliquum canonem
paini unius epi.scppi-.ajitprovinciafissynodi Judicium el morem (Ctirhii.anus LApus, tmn. I Schot. et Not.
instrui, (i) Experieolia quippe dpcet vix ad aiierius inCan. cpnc. tibi de Ephesino intfocinio)agebatFIa--
quarii ad concilii universaiis edicturo.,. liaareticos vel vianus, qtti eo nomirie arguitur a Christiatio Lupo,
nutantes in fldfeeonquievisse, Quamobreni tunc de- cum (d) synodi suseAcia Roroam non reluiii, quando-
muni ppsse. aifi Leo. omniq scaifigig qum in perturba- quidero idnec caiTonisaucioritas, nee coiisbetudo,
. tignertiloiius.Ecclesiwsuni commplp.wsecgrf sj im.pe- nec exemjjlum . postulabat. Quisenim, utexsolis
rafpris pietas, ejus suggestioni ac pelitioni annuere Chalcedbnensis concilii Actis exempla proferam, quis
dignata, haberi juberet episcopale conciiium; hac , credat Roiham fessedirecta Acta synodorum Antio-
yia p_eruniyersum Romniise dilionis imperium ser- G chenseet Berythensis , non multo ante Constaiiiino-
vandajm esse catholicae'fidei integritatem, custodien- poljiaiianibabilafutii in csiusalbae? Quis alterius An-
dam esse. Qiristiaiiaro pacein , augendamque apud lioclienre in causa Alhanasii Parrensis? Quis sexcen-
Dieum. orijjolpoleiijeni;impera.toris gloriam. Hsec in . tarum aliarum gesla ad Otcideiitales partes delata"ad
epistola 23 (nuric 54) ad TJifeodosium Augustum, illud usque T.em.puS dixerit? At potius contra morem
CUjus,ye.rba superius retulirous (Supra, iititn. 12), tgissel Flavianus, si de illis lriittendis cogitasset, an-
maijJMte continentur. ; tfequamEuiycliis pef.vicacia,coiiiesialoriorumlibello-
XIH. Verum,dnm hsec S. Leo in ancipiii pbsilus rum publicatio, iiiterae ad Leonem missse, impera-
mediiaturi modbad congregandam syribdum propgn- toriae potesialis metus, concilii a Tliebdosio convo-
sipr, iriodo ad removendam., Tli.eodosJus Augusius candiruinof vel indictio, et alia ejusmodi hoeessiia-
'eilni apud Ephesiim convocandam edixit,! (:c) ihscio lemFJaviano imposuissent primariam sedemdecausa
Rom".'ppntifice. ld eyidenter colligitur, tura ex epi- jam comniuhi facta ihstruendi.
•stola.priiiriasaoicti Flavianj, in qua optal reihovc.ri 2. Colligo(<)Eutycheii, si appellavilLeonem pon-
co.neilium.jquod jajil fleri diyUlgabatur; ium ex plu- tificem, e duobus his umim pefstiasum habnisse :
riibus.epi.stolis,S>.,Lfeonis. papae,' Actisque Chalcedp- vel Suaih appellationem locuiu non fesse liabiturani,
n.ensis synbdi.,iJl«e,cuilibet oJjvisesunl; ex his ifa quandoquidem eodem lempore quo scribehat ad
auienf Qomprobo.Litieras dedit Lfeo ad Theodosium Leonem, scripsff et ad Dioscornmj synodumqrie po-
Augustnm, qiiib.useum suppliciter orat ut concilium stulavit 1117 in Criente ; Vclad euhi seiisuro re-
episcapale jub.eat cpngregari; quas litlerse datse fe- ducehdam esse et accipieiidaro, qui Cbusiahtini nio-
periuniur pctayb vel- no.iiOtaXeiidas Junias, seu 2S pnScIii verbisexpriinitur, ut scilieet alios metfopoli-
Maiidiej. At; aniequam ad imperaiorem deferrentur, lanos el exarchas compreJienderet, hedtini fexcluderet.
immo antequam scriberentur, indicta j_a.roe.ca.t.ap 3.. Quod (f) imperator ipse, cuni syiiodum cougre-
BALLERIMORUMANJSOfATIONES.
(a) Quam absolutum et irretractabile Leo babuerit J9 (Locostipracitaio):in ihdicenda verb SynOdoEphesi
suura de tpta Eufyclijana causa Judicium, iia ut nullo Leoriis coiisensum ab impferaioieqttaesituiriprobavi-
efiam generali concilio. revocaii p.ossei in dubium, mus anriot. 8 (tom. prmced:cbt. 789 n. ^) \ti episu 50.
palam fiet.ex dicendis.in oliserv. ad dissert. 8. (d) FJaviattum suae synodi gestaiin Etityclieij sla-
(b) Unde liauc experieniiqin slaluere posSit, igno- lim ad Leoriem misisse patet ex epist. 22, qiiam sta-
ramus. Alii enini sine. generalibus synodis apostolica» lim ab eo scriptam in adMionriioneoslehMirtius,Qnfes-
prseserfim sedis. auctorilaii obsequentes, hoeresim- iiellttmimpiignahles, qui hanc"jno_ piiroam,; sed al-
deseruere:;.afii foii.ua in errore pertinaces nulli leram Flaviani episiolam fuisse.eonieridit. Hac fala
auctoritati cesserunt, ut de Arianis, Nestorianis, Eu- liypotliesi opinio inniliiur,- qua Acta syriodi Cbrisian-
tychlanis liquer. Quoad Leonis tfesiimoniiiroex epist. tinopoliianse"Romam floiiab Ihitip, sed post excitatos
54, confer annpt. 19(s«_w;a, col. 657, n. c). ab Etiiyche lunfultus iransiiiissa diciiriiaf.
. (c) Argu.irientum:suroptuiji ex erronea floiaiione (e) Ne hsec de EotycJiis appellatione firctiriyfaclant,
chroriica epistoIse.Sij qttse prseferebat di:em 25 Maii, vide bbserv. n. 3, i, $ ei 9."
ex emendatione.diei et mensis feliditur.Confer ahnof. (f) Gum Euiyche omnia nioliente ut sibi pfsesidium
 fifil DISSERT. VII. JDECAUSA EUTYGHlS; fcga
iari jhssit, vfel ad apj|sliatipn'ein Lebtil ab !EutyclieApita libellis, et, ht scfibit LilSSiatus, foiuft edrcia
Befatara aiilhiiitti adveiiit; quatri igiiotSm habefe rion dpud Cbnstantinbpblim,'eiiiijuitiiiqm tejtihsefigsstiin,
jjoihiiSet; vei de eii pforstts6am liori cogiiavlt: si pri- fopUum cbttf 68T4.fcs bst \ Pafte ii fcphes: Sjjh.
hiurij; eodera igituf mbdtt iiitellexif qiio alb aci. 3).
fcutjchetfe ipsb iritefleciairiesse dpcuirrius;;hl caefefos Tertjus libelllis fiiit nuerimbhile' i Ad sedeih ehim
majdies irietfopolitas sbdesqiie .Miiiiltefet; si pbstfe- 1118 oposiblicani peVlibeUiimdbtbfis sni 'buerimb-
iiiiim, nbri igitur. piiiavit appfeilatibiiiEutyfciijsdete- riiim nWsii,inijiiit Lbo hbslfefSe^ist;21 [hund 24) '__ '
fendtirii; veisalterii, ad supf.emiiiij Statitti EccJe^jse TlifeollbsiumAugtislhfh; LibellUs pbrfb qiiefelse Seu
iribuhal dausairi ejusdem fesSedefefendam existiriia- ^iiefiihbnise fecte ab prbpfifebbiaius dicitflr a ^rfesbj-
vit, rie iri Idiigum fes pfblfahereiiir. tefb advefibs episcbpuni seji paj.reiii stiuiij i D'e pft-
i. Atiiihadverlo, cum Augtistus cbhgfegariase sj- lefhis etiitii mjufiis CPriquefenietii fitiiifh, aiuht jiiris-
nodi consiliura iniit, eum de consulehdis OccijJenll- cohsulii, audiri juslum mt M uiitaium; eufh ipsum
libus •riullatehiisbb|iiassfe:, sed jJostihoduhi iiivifasse "dceiisanlenivix quhquarii fertit. SiC igitiif Vfetefes
sttis (») Leonehi litiferis,iit syriodo pitesenliarii siiatii tehiperafunt isliid. tit heque .inblliofem appellaitie-
exhiberet: De qua fe hulla inbta fest S Lebiifeapiid ijBm, quaui prb jiidicii.gfavitaib, hfeqtifeScerbiorfehi,
imjjferatofeiriqhfefela. quairi parehturii pi6ias ipsa pbstulat; aecbmiiipda-
. Reiiqua, qtiae fofensi| flle thfedlogus libcidb afgii- ffent.
irierilb dissefuit, aliis exciilierida diiriitlimiis , quo- . Qriaftutri libeliuiri; suppiiceni videlicei; bbtulit Eti-.
fiiaiii h'6'ritam alieria refutafe ex professo"est atiitiiiis, fyches, adversus Flaviani setiiferitianj; liiiriib plbres,
ijuam, Leoiiis riostfi scriplis, si qiiarido bpus est, Jii- " qiibs videfe est act. l,CiiaicedPiiehsi*s'cbiicilii.
cfeiii^ffefre. Qttatuoi' liujlismodi iilJelJi iii pfiiiiis 'distingtieiidt
, XV. Quoriiaih'tahifehei mentipiieliBeHi _abEtiiy- sunt, iie cujusqtie Visei ehefgia altefi tfibiiatur; uiide
bblati ttia^hohi.afgumeHtUnitraliuht, aliqUa ad- et totuhi libc iifegbtiuhi corisfetjiienfef bbSburettir.
fciifc"
jiciani, fexquibus iilustiferiiUrsVnctiLebbiS fepiBtblSe, Fuit igitur, 1° libelltts (b)dppetihloriuSM coiicillulri;
b,'iiaS_traciaihttSj tOfaqii^ paiisa JCiiiyfcliiaiia.Nimifuih H6 contestatorius ad CP. populuhi; 5".qheHih6ii.Valh
qiiadruplfex mliii dislih|iieiidum' Viuetuf JibfelJbfUhi seu (juerelaj ad sanctUhi LeOrieiri; &°Jibelltis ihppiei»
geiius, o.UOsJEiit^clies a juo MpisCbpO daiiinaius vfel ad imperatoreiij. Pfittius cbmriientitius fei&t;riecre-
blitiilit, vfeibbliflisse se irieiiliius est..,Iiriihus appel- yera datus; alii tffesvefe riblati. Quoruih biBHiGiiili-
ttiiorius iibelius fiiit dg qtio dixiiiitis. Secuiidus cpn- belloftiih mbntibiiehi labit S. Flavianiis iri epistpla i
festgtorius, de qup saflcttis Lfedepislbiai %6 [nunc 23) a)i S. Lebneiri.
ad Fteviariuhi cSp. 1. St.iiicfit post appellationem ih-
teipositaifl liitefae daiiddeslint aB eb a qrioappfellatiihi EPISTOLA EbTYCflETiS HiJRETiCi,
fest, ad eum qui de appeliatiqnij cogrtitufus est, qiias
litteras dimissorias sive ripbstblbs sippfellarii...si au- tlbi scfibeiis ad pqpttm urbfs Roifim Iffmkii, Megalih
ifem id hbn abcipiat;.CpNT|sTETUji.Ita habetiir Dig. CHRiifb irfiiasiiiijtii-as,t'd esi divihiiatis ei hiirhahi-
I, xiix, tit. 6, dfeLiBfeiiisdiriiisspfiii. Ciim igitur a iaiis.
Sfeappellaiuitt esse' VeJlfei
pfersiiatjfefe; Eulyclies, ajj-
pellationis libeJIuhj.potfeciijih a se iifec shsceptiim pe mea in iJpriiiriiini et deuih 'biiiiiiiihiCbfisiiini
pfcfessiis est piiblice afflxii CbnStkhtiHbjioHpef corii- spe 'cohfidens, etc. tc).
BALLERINIORUMANNOTATIONES.
qtiajfferet, ejhsqiifepatfonis' ag'eiitit}usiriiperatbf rid (b) Legfeobseiv. hhrii.5; _ _.
indiceiidaiii sync.dtim adduetus fiierit, iqiiisex lioc (c) integfaiii haric epistblahi ciim fraftnentis ^irleiii
iaeto ea jure cbiljpt ^tidi hifeQu^SnfelluSobiiudit ? subjectis in Cassihensi coiiibe; bk qU8"etlitafttit; ie-
(d) Vid.fesiipfa, aniibi. {S (Col: IiBS, n. bj. 'diiiiusintfer Lebhinas tom. I; 'epist; 21:

1119 APPENDIX AD DISSERTATIONEM VH.

DE AFmuuaiuftlO EDTTGHISLlBELtO, QOEMEX CASSINENSI C0D1CEEDIDIT CHH1STUNU9LDPUS:
An revefa sii appellaiionis Ubetlus.
Siifiiitj tjtiaiiia lidiitia GhfistiafiuS L-upus asseveffet G jiellatioHislibfeiluih.feoraihfeiiJbffit, eum iflt6iligit.|i&|j|
b't rivsiiiti sihiijis blatiiet (ti) ScfiplUrii illtid quod ei ijui ad ipsiiih fHi§gusalj Eutyehie,iueiat; iifeil tjtieiii'
Cassirilnsi ctiaifeeihs,: ifi siia.iflde apjleJliitioiiibiislii- ih tptb jtitiicio; tit hppettaiioriuhiMifhnia ^pii%Wni't
ciihrStiBfietiiirariscHpsif; rpsissiiiiiirrifeSSe' apjiellatib- s"eEtityciies bbiiitisse aiiefebai^ iif iaft S;.Lepi ^eii
fils iibeiiiim,- qiiem ad LfeoribihI p*apShiab Eutyche meritifehatur, iit ffesCribil Fiaviaiiii|; Jj|f iibeiliBs
h33reiico missura aiunt, et quo retractalofiuiii ab omni fallacia atque.feallidiiate.plSnbs. Hbb"bi. ^ri-
apostolica sede Judicinm poslulabat. psit a'd Ledlielh Eliiycligs; hbh cettfe fili pfalSeii-
Ac primum quidem placet Lupp libelli^npmine tibus litterisj quse nihil canonicae appellationis ha-
seri.pturo istud donare, repugnanle ipsa scnpti epi- beiit, hec ih iliis locis.quse a Lupo in hanc rem
gfap.hfe,etj ^udii paifhaffeest; ijJso scfipibrfe' ihvitb indicantur. _ . . ';<„.,
a6 rQijiC.iAiitl;^ ipsb eniiw Euiyclies dlsfefie distihgiiit PfiOr lociis est iit if^soHJnS"tbi_l iiffiitfi;. Mm'eq,
ihier libfelibse.t fepisiojjamhand siiairi:. Suti/tiiiaa; irif ihquit Eutyfciies, iii Domihhirik Deuhi bmiljfim*Clirp
qiiil, /lis iiliefii irieis ntruthque libelltim, bl eufriqiii ab sttiiii spe cotifidehs, uiite piiiiM ijii'0ehi; fejAii.Weiis,
accusalore meo oblatus est synodo, et qili ditie gesiiii Verbtiiriest; ih sentibils hujtlsnibm ili§HbsC'erii MfkMit
quidemest, nantamensusceplus. Eo itt uuuraquodque probalionem.,. * invoco autem veslram sanctUalemr in
scriplum propriis nominibus appellat; suum et Eu- testimqnium cordh ntei el rationes sensuum tneorum
isebii libellum libellum dicens, littfefSs pfbjirias ribh ' aiqhe. vefboiutiu Quid-Sibivult aliud his verbis hsere-
^alia qiiam litterarura appellatione designaus. siarcha, quam fidem narraiioni suae, quam subjeclu-
1 Libelli quidem nomen S. Leo bsufpavii; fjiiiii rus ihfix fefat; cbhciliare, Deum Yerbum qui oinnia
jndieiale est; nec tamen appellatorium dix.ita sed =s iiqyj.ta in lestimonium vocaus sincerilalis animi sui,
libellum doloris, seu querimoniae: cum auletii sip- ' _120 ^c ipsum deinde quem alloquitur lectorem
BALLERINIORCMANNOTATIONES.
Habde fe vide obsefy. hhiii. 4, cbnltfttctio' exigiirit^c^hf [ifKjJbsTtidijJi
pfiter Iffi^iat
*(a)lla cbifigb, pro in
iestihioliib, id e'riiiil sehsug et vbcJJhiraiifriei, qiiseseqtiiltif; rJo£s'N.'
 605 PASCH. QUESNELLl DISSERTATIONES 1N S. LEONIS MAGNIOPERA. mn
compellans, ut judicet quid erroris in hac sincera A nis defensoreset hujutmodi facliones exsecrantes«m-
V suse fidei professione contineatur; ac forte alludit fugio.... et obsecro nullo mihi prmjudiciofacto ex hh
i ad iil.ud Appsloli II Cor. i, 23: Ego autem tettem guceper intidiat conlra me getla sunt, qum visa vobit
Deum Invoco in animam meam. Ut enim eodemsensu fuerit super fidem proferre sententiam. "Vides, mi
Christum ac vicarium Chrisli hoc loco invocet, pro- Lupe, quod videre non vis, ut Eutyches ad defenso-
iant hi verborum nexus: Anle omnia quidem, le- res religionis confugiat, non ut Judices appellet; ut
sth, eic., et invocoauiem, imroo totius loci inspeclio, obsecretur nullum sibi ex Flaviani sententia creari
maxinie si iis solis virgulis distinguatur quibus illum praejudicium, non irritum clamet ex appellalionis
distinximus; ita ut rudis ac male digesta translatio voce Judicium.; ut deriique de fide potius sententiam
Grsecoeistius epistolae hunc prorsus sensum habere proferri postulet, quam de sua depositione et excom-
debeal: Ego de mea ipsius fideac spe, de meo animo inunicatione, de qua tamen, si appellasset, primitus
securus, primum quidem ipsum Dei Filium, qiii sin- agendum ipsi erat.
ceritatem professionis meae bene novil, testera ap- Haec refellendo Cbrisliano Lupo satis superque
pello in testimonium cordis mei; deinde vestram sufficiam. Addo nihilominus ex abundantia juris
sanctitatem testem etiam appello in raiiones sensuum scriptum istud inlegrum, cujus partes Jam expendi-
meoruro aique verborum, id est, ul ipsa de verbis mus, si ad -S. Leonem papam missum est, (a) non ad
meis, meisque sensibus Judicet, illorumque rationes eumdem untim missum fuisse, nec pro eo uno confe-
pro sua sequilate expendat. Similem prsefatibnem • ctum ; sed esse epistolam encyclicam ad omnes pri-
liabuit Eulyches antequam libellum confessionis suse mariarum sedium episcopos, quorum aucioritatem
recitandum tfaderet in pseudoephesina synodo. Ego, — adversus Flavianijudicium movereac sibi propitiam
"
inquil, commendavime iptum Patri, et Filio, el sancto reddere avebat Euiyches. Nam cliam cum appeila-
Spiritui, et verbo verilalh vettrm justitim, el testesvos lionem lioeresiarchaementiti sunt qui pro ipso age-
habeo fidei mem. Eadem paucioribus usurpat in ipsa bant apud Ephesum, non unum poniificem Romanum
iidei confessipne. Atiestante, inquit, mihi lam Deo nominaverunt. Cum legeretur damnalio, inquil Con-
quam vestra sanctitate. Qui igitur illa verba appella- slantinus monachus, Eutyches appellavit sanclum
lionem juridicam sonare contenderit, non satis at- concilium sanclhsimi H22 ephcopi Romani, et
tente hseresiarchse verba se legisse ostendit. Atexandrini, et Jerotolymitani, et Thettalonicensh; et
Neque vero alia hsec verba appellalionem magis hmcin geslis non sunl iriscrta. MagnificenthsimusPa-
continent: Rogabam ut innotescerenl isla sanctitati tricius dixil: Turba facla et distoluto convenludixit ad
vestrm, et quod vobisfideretur judicaretis omnibut me sitenter appellans Romanum, et JEgyplium, et Je-
modis me secuturum qum probassetis. Rogantis haec rosolymitanum concilium Rasilius reverendhsimus
verba sunt, non appellantis ac pro jure suo judicium ephcopusdixit.... dixil Eulyches: Si prmceperint mihi
postulantis. Ut enim appellationis libellum rejicere Patres Romanus et Alexandrinus, dico hoc ipsum. Hoc
nemo ad quem rite appellatur potest, ila appellans autem non quasi appellans dixit.
vptum suum verbis non supplicibus, sed judicium ex Igitur ad omnes istos episcopos, quos vel appel-
hecessitafe secuturum exigentibus expfimit: cujus laverat vel appellasse se credivolebat, lias encyclicas
judicii sententiae si obsecuturum se appellans spo- litleras, quas querimonim libellum appellal S. Leo,
ponderit, uti hoc loco facit Eutyches, is profecto direxit, unuraque illarum exemplar ad ipsum Leo-
fidendum se oronibus prppinat. Quasi vero obse- nem pontificem, cui imprimis dehebatur, pervenit :
quendi judicium superiorum sentetttise necessitas non C iinde ad Leonem papam scriptam fuisse nec falso nec
iiierit; nisi forle dixerit Lupus, quod tamen facile incongrue annotavit tituli illius auctor, quero compi-
non crediderim, his Eutychen verbis sihi ipsum abs- latorem vel descripforem dieit Christianus Lupus
tulisse facultatem a pontifice ad cecumenicam sy- ejusdem promulgator.
uodum appellandi, si conlrarium sibi pontificis foret Encyclicam porro esse epistolam ipsa tota quanta
judicium. Demum verba objecta committere juvat est claroat epislola, in qua ne apex quidero de apo-
cum aliis quse in secundo Flaviani CP. conventu slolica sede vel de pontifice Romano, cujus prsero-
dicta sunt. Gum enim Eutychis faulores ipsum in gativas ac splendorem prsedicare non oinisissei vir
primo conventu appellasse contenderent, hoc negant tunc temporis conciliandis sibi omnium quibus indi-
episcopi, quos inter Basilius : In veritate, inquit, gebat anirois intentissimus. lis igiiursolisverbis usus
dico : adhuc ipso conventusedente el proponenle hoc est quae omnibus primarum sedium episcopis conve-
sancla synodo, ut diceret isle duas naiuras post adu- niunt. Cui enini illorum non congrnuril ista: Invoco
naiionem, 1121 SC! 0 <7U'°dixit religiosus archiman- (b) vestramsanclilalem.... ul innotescerenlisla sancli-
drita Eulyches : Si prmceperint milti Patres Romanus tati vestrm Ad vos igilur religionis defentores et
et Alexandrinus, dico hoc ipsum; hoc autem non quasi hujusmodi facliones exsecrantes confugio. Cerle vel
hppeltansdixit, sed dicens, Non sumgusus dicerepropter lisec sola posteriora verba, advosreligionisdefensores,
Patres. Hoc ipsum est quod Eutyches, his verbis etc, meridiano soleclariuspalefaciunt, non ad unum,
Leonem alloquens, indicare voluit, quse ad appella- sed ad plmes missum fuisse hoc qualecumque
tionem trahere frustra Lupus conatur. scriptum.
Restat tertius epistolae locus: Ad vos igitur religio-
BALLERINIORUMANNOTATIONES
(a) Confer easdem observ. num. 9. Yide epist. 68, ubi Cerelius aliique duo Gallicani
(b) Ex his vocibusLatinse versionis, qusein litteris episcopi Leonem plurali numero destinanies, prmmo-
uni traditis observaniise causa adhiberi queunt, in- netis, elc, alloquunlur. ldem est in epist. 52 Theo-
firmum prorsus argumenlum sumilur, ut haec Euty- doreti ad eumdem Leonem. Alia plura exempla af-
chis epistola encyclica ad plures missa inferatur. ferre facile esset.

BALLERINIORDM OBSERVATIOJ^ES
1N DISSERTATIONEM
Vll QtJESNEIXl
De causa Eutychis,

_J231'CurQuesneiius nanc Eutychiscausam pe- ponit, quijus appellandi ad sedemRomanamex omnibut

culiafidissertatione agitandam susceperit,satis agno- orbh Chrhtianiregionibus, imprimhque exOrienlaliltus
scitiif exipso exordio.uhi eos perslringendossibipro- abillarum parlium ephcopis ullro essedelalum etiam
r5f,.<r BALLERINIORUMORSERYATIONESIN DISSERT. VII QUESNELLI. 66G
primis Ecctesimsmculis persuadere sludenl. Hoc scili- A A ad episcopum Ravennensem, cui in appellationibus
cet appellationum Jus, quod illi non placuit in causa Orientalium jus nullum erat, non perinde gestum
Celidonii episcopi Gallicani, in Orientalium causis concedit cum Leone, cui illud Jus competebat, et
displicuit mulio magis; ac propterea Eutychis appel- apud quem appellationem, licet ementitam, Judicii
lationem ad Leonem papam duplici ex capite subroo- Coiistantinopolitani (empore interpositam, et postea
vere studuit: primo quia, inquit, ille vere non appel- ad Leonem iransmissaro ex ipsius ponlificis tesliroo-
lavii; secundo quia emenlita ejusdem appellatio non nio discimus?Tota Quesnelli allucinalio ex eo pendet
fuit peculiaris ad Leonem, seuad apostolicam sedem, quod solas consideravit nobis conservatas Eutychis
sed communis ad synodos Romanam, Alexandrinam, litteras ad eumdem pontificem, in quibus appellatio
Jerosolymitanam atque Thessalonicensem, adeo ut expresse non declaratur; nihil autero cogitavil de
nihil prsecipui juris in Romano pontifice agnitum libello eisdem litteris annexo, et distincto a charta
fuerit. professionis fidei, quem cum oblatum in Judicio, nec
2. Jam in observalionibus ad disssert. 5 Quesnelli tamen susceptum Eutycties per mendacium in eadem
luculenter statnimus pontificium Jus in recipiendis epistola scripserit, appellalionis quantumvis emen-
appellationibus ex toto Christiano orbe, et quatenus titse libellum fuisse idem Quesnellus agnoscere de-
lioc jus ex ipso primatu eidem competat, satis aperte buit; quod enim ille finxit, ad appellalionem perti-
demonslrasse nobis videmur. Hac autem in contro- nebat, ut palam fitexrelectione ActorumCP. synodi,
versia, quatenus meruro Eutychis factum respicit, et idem Quesnellus in disserlalione fatetur. Ad Leo-
ultro confitendumest nullam appellationem ad Ro- nem igiiur liserelicus non solum misil epislolam,
manum pontificem ab eo interpositam fuisse in ipso •" T.
1 quam querimoniie Jibellum non displicet appellari,
Gonsiantiiiopolitaiio judicio. Unam chartam profes- verum inier alia documenta eidem annexa appella-
sionis fidei (non autem appellationis JiJjellum) ab eo tionis etiain libellum misit, qualem in judicio abs se
ante senienliam oblatam fuisse iiquet ex aclis ejus- propositum et non susceptum mendacissime pro-
dem CP. synodi, qua Euiyches damnatus fuit, et didit.
multo magis ex eorumdem actorum releclione iu alio 4. CaPlerum non multum eniteiiduin fuit a Ques-
Constantinopolitano conventu habito die 15 Aprilis nello in appendice adversus P. Lupuiu, qui in ipsa
anni 449, quse actioni primse concilii Chalcedonensis Eutychis epistola appellationera videre sibi visus
inserta fuere. Solum si fides adhibenda est Conslan- est. Hic hsereticus vaferrimus cura aprsellationem in
tino diacono, dum legerelur, seu relegerelur damnaiio, ipso judicio interpositam finxit, uoluit ementitse ap-
Eutyches appellavit sanctum concilium sancthsimi pellationi prsejudicium creare nova appellatione post
ephcopi Romani, et Alexandrini, et Jerosotymilani, et judicium, ae si illam nullius momenii haberet. Hinc
Thessalonicensh. Affirnianle aulem Pniricio Floren- in epistola abstinuit a verbis appellationis iterum
tio, dhsoiulo convenlu, ille dixil ad tne sitenter, ap- interponendae, satisque habuit libelluro appellaiio-
pellans Romanum, el Mgyplium, et Jerosolymilanum nis ante sententiam eraentitae ad Leonem cum epi-
concilium. Posiea vero ad S. Leonein scribens ait stola mittere; ejusque judicium atque sententiam
( Epht. 21): Et quidem libellh statim subscriplione circa fidem petens, simul postulavit, quod inde se-
mea his addita obiuti scripla, oslendens de sancla fide quebalur, ut scilicet irrilarentur omnia in se gesta,
professionemmeam. Sanclo auiem Flaviano archiepi- si Consiantiiiopolitanura judicium circa fidem repro-
scoponeque libellum suscipienle, neque ul tegeretur bandum videretur. Coiisiderentur attente hsec Euly-
jubenie, audiente tamen et retpondente me iptis verbis Ci chis verba : Obsecro nutlo mihi prmjudicio facto ex
fidem, qum Nicmmexposita, et a sancta tynodo, expe- hit qum per insidias in me gesla sutif, qumvisa vobis
lebar duas naluras faleri, elc. Libetlos, seu libeltum fuerit supra fidemproferre sentenliarii,el nutlam dein-
hic distinguit a scripth addilh de fide; et similiter in ceps permitlere a facliosh contra me calumniam pro-
fine epistolae ejusdem duo disiincte commeroorat, cedere, ei non excuti et eximide numero orihodoxorum
nimirura libellum qui a me, inquit, ingestus est, non (Ephi. 2i). Nonne his,verbis, licet nppellationis voce
lamen susceplus, et edilionem fidei mem. Si chartam noii ulatur, Leonem aperte uti Judicem interpellat,
professionis fidei dixisset oblatam, et non susceptam ut de judicio Constantinopolitano sententiam profe-
a Flaviano, qui, ut earo ipse Enlyches palam legeret, rat? Gum pneter senlemiam circa fidem sibi etiam
praecepit, aliquid veri dixisset. At cum oblaium et caveri postulat, nonne judicium etiam circa suaro
non susceptum affirmavitlihellum a charta professio- personam sequivalenli appellatione efflagitat ? Quid
nis fidei distinetum, niminim appellaiionis libellum, Quesnellus violentis interpreiationibus hsec verba
turpiter mentitus est, uli ex actis paulo anle raemo- distorquere nititur, ne quid appellationis continere
ratis elicitur, et nolavit S. Flavianus in epist. 26, ad videanlur? Quid refert appellalionis expressum no-
S. Leonem. Confer not. 5 (Tom. prmced. col. 715, men non inveniri in epistola quse e Grseco Latine
n. c) in epist. 21. reddita, minus peritum interpretem nancisci potuii,
3. Hunc vero libellum a professione fidei distin- si illud reipsa petitur a Leone, quod per appellatio-
cium, qui nobis conservatus non fuit, sed Eutychis nem peteretur? Non appellationis vocabulum, sed
litteris ad Leonem erat adjectus, appellationis libel- ejus vis ei potestas consideraiida est. Yis autemappel-
Ium fuisse Leo testaiur epist. 23, qnod noii lam ex -.'Iationis in eo consistit ut superioris jtidicium de ju-
v
ipsius.Eutychis epislola21, quam ex ejusdem libeliiJ dicio inferioris quaeratur; et ita quaeralur ut ille
ipsi epistolseannexi lectione cognoscere potuit. Hae . de hoe sententiam ferat, et si injustum judicium
autein iu re maxime mirum accidit Quesnellum in agnoscai, rescindat, nulliimque exinde condemnato
appendice prsemisssedisseriaiionis non minimum la- proejudiciuni obveniat. Cum ergo Eulyches recilalis
borare, ut ostendat epistolam 21 Eutychis ad Leo- verbis ac in tota epist. 21 id peiat a Leone, ut de
nem, non appellalionh, sed querimonim libellum Constantinopolitano Flaviani judicio circa fidem sen-
fuisse; perinde ac si ille, elsi appellationera ad pon- lentiam ferat, simulque speransfore ut hoc judicium
tificem in judicio oblataro (inxerit, non lamen ad eum reprobeiur, postulet ne sibi ullum ex eo judicio
post H25 judicium miserit nisi queriraonife libel- damnuni aut periculura obveniat, nec eximatur ab
lum. ftinc in fine dissertaiionis, ubi quatuor Euty- orthodoxorum numero, nonne reipsa appellationis
chis libellos distinguit, libellumappetlaiorium ad con- vim ac substaniiam satis expressit, el appellationis
cilium, querimonialemvero teu querelm ad S. Leo- jus Leoni vindicavit?
nem datum prodidit. Id vero eo magis mirum videtur, 5. Alia vero duo longe graviora in ea, quam se in
quod in nntis ad epist. 25 S. Peiri Chrysologi ad ipso judicio interposuisse Eutyches ernentitus est,
Eutyehen indubie scribal n. 4: Evident est judicium appellatione animadvertimus, quae ad intelligendam
Ravennensh ephcopi poslulari ab Eutyche non poluhse Orientalium mentcm circa pontificium jus in appella-
nisi per appellalionis libeltumseu vertim, seu fictilium. tionibus non modicum conferent. Primo licet lisec'
Cur quod necessarium affirmat in Enlycliis scriplis appellalio in ipso Constantinopolitano judicio inter-
 itit PAMl; QUESNBLLLMSS^ "688
f _6ta hbff fiiferft,bt eatehuS EiitycliejjJnghlififs sit j „ giiisijuS'.sefjiitii; lecibf fjuath jigffJferail QtifesliSlIus
|p "irliilji liahc^ajipeilaiipribiii 1 i.%% „ hbn spliiiri Flavlalii Cbiisiliuiiifet litieras Jrifefpfbtaitus'sit; h"eih
.iiti_fit;f|i^';et!Ihi cbhfictae apjfeljaiibnis JififelJiiMi 6|iiscb|iiofiim OfiehtaJiurii Judrcia apbstblicse sedis
MliJbngM ifiilitfcttra _querimQniEe iifteris, ac :fcjiis| auctbfitaii ijlfeqiiidquaro dettilisSe eredatur:
8effi|iiiJicifith*i5pyit, is pfbcttJ dubib jiis a^jjeliaridi ?. Quod si ejusdeih Flaviahi vfefba fexacliuS^peii-
^i'Hbiiiafiaffi;s|ipefii afiud Ofieriialbs tjiioqub Sxpjo^ sMtaus^hbri ipse solus -Jiuic auctbrifati apbStPlicie
t|ii'flm a!c ce^Wih^p^jiidipSiiVHfctaJe.ut si appellaiio faiitfim attfilihif, sed'Oriehtalescjihi qubqrie idipsum seri-
ih ip|8 judiidio veri fiilSsetjjitefpbsita; vitti habuis- siSie^^.Qi^iiss^^pr^sumpsIt, ex Leoriis litlbfis
IfeTlfisjifihaMSrjiiiliciij,-'vbi irfifura efficieiidi Jiiidli pirihia iri Ofiehlfe.coniporiehda eioitaiiique hsefesiiii
|ijid pbsieii, apjjlliatib.hecbhtehipta; gestum fiiissef; disJi.eiMhdahi bfbdidit. Nisj paf iri Rorriariath scdejfl
Sebus ettital si apbd Orifehtaiei appfellatiohis.Jiis afl hpiid briirifeSOfifehlales oBsequiuui Fiaviarius nbVis-
ftehi&hiiiri pbhiififeeih nlliiii iiajbiium Eutychfei cor set, hsec proeul dubio arfirmar.e non poterat. Eiiirii-
iiibvisset, fium fujSSettarii stujtiis ut fihgeref qubd VefbsJ celebrll ill.aepist.28, ad eiimdem Flavianum,
Siiil fexOfietttajiiim sensu iiiliilprfrticefJet? tjua S: Lfep,112i0 experisis Aclis liairesisCP: syhodi de fbta
6. 'Cfeinde f\ Eutyciiis dpibsi fei cflniiribsi yifi ffe.sehieritiamfeffeiis,Euiycliiariai coiiflehiha-
lesiiiribiiijJm hiiriihii fiat, tiUtiiIgltirribniuni el fa.ctiiril tibnerii cbnlifttiavii.; si; ihquam, liaec epistola doio
S;FiaviariiCbrislaniijiopbjitahi aniisiifis hojr maxjriii ih.aib beculiata et s.uppffessa hori"fuisset iri genefali
li.ahehiiur? Is epistbia quidfeitt22., qtiarii sfatiih |fpst syjibdb, qdai hbii'rifeceisitalfe|ulla, sed itripefatofe
Eutycliis ilaiiihatiphem fet pfimp sbriptahi in adnip- Tliebabsib'Eiiiyclii fsivehtfeac julieiife EpJiesi cbacfa
nifitihe pfpbayimhs, fciirode appfejlatibriis tibeljq ad £ fuit; liauid excitata ftiissetil illsi scahflailaquibiis ea-
Lfebhein iriissb ijiiiil scifet, siiiiplicehi fefforil e'i ilferiisynbfluiJi) jjseudosyhbdurii tfarisiit; tofuinque
aaiririatipbis ejus felatipttem cuiii gfesiis fcoiiciliiM Oriferiteihiufbavit; Sed acquievissent Pmiies qui hae-
eujhdein pbriiifieem diifexit, ftgafls ut ipsarij Occi- |_fesi hpri jfiatfbeihabariiuf, apostolicis HtterTs, lit
denlalibu.s nptani faceret, ne forte versutus hpflib ih CJi_aTce(IbifehSi faciiihi vidimus.
queftjpiaih mihiis iiistfhciuifl d6ei_je'ief.fifric cadunt .8; tii fiae auteiii LfePiirsepistbla a'liud infeM pfse-
pjifra a Quesifeilp siipefstfiicta hyppthesi,, qticid seiifferniriaxinie cbiifeferis ahiriiadvefiendiirfiest, Ibi
epistoia i2Fia,viaiii afl LeprifiWhori jVririja;, sed altfefa ijifflifuri) S; pbiiliffex rifin de sbla Eutychis, liseffesl,
ppstefJpr |ii. Posttjuaui Vefb &._ pdjitifice a%epit iit- fjiise'iii Cpiisiarttiiibfiblitaiiasyriodo pfoscfipta fiifefai,
fferal,..quibbs de ajiipeliatione?aiVEiilyetife a&efti jiV- senJefifiiim ferenS, Justani ips'ius CPndfeniflai.ioiiein
feiifexifViltefa eplsibTa 28 ffescilitiehs,,Ifiendac.fem cbiJfifriJSyil,iei ipsiini qubqufeejusdfenisynodi jildi-
giiide;riiiliuro de"tfexit,at sJiriiil[aghpseehsa*fjp|tbli- feiuriiexafnini sribjicieris, dub in feohofabda indica-
ferimJiis iii fbcpgnpScericlisjudiciis ipspruiri Oiien.tai- Vif, quae ciirii emendaii6'he/h aliquarh ipsius syhodi
liuiri,^uaiidb etiarii rinjjtilatiq ptfst juflicium defei'- jifaefefaiif, apnsiolJchhi jus retfaciaridis, et,,obi opus
iiif, ntfif solufc Acta ih Eutychehi jnisft, vefiiiri ip!sa Sit, cbffigfeiVdfs etiarii efjiscbporum OiieWiaifuriijudi-
tifedhis judieib so0jiieierisVeiilifdero rpl^vit ,u( ffb- ciis;mififiee asiriiuiii. Pririio feriihicap. 6. Corisiatiii-
pti.atii [gciehsfpmtiiuiiem caiisam:,.e\iaiictafiijii.Ecfte- ribpbJilrfnb'Flaviatti Judicib suceeh.suii> qubd sirie
siufuiii disiiplihiiin, sihiul_bECERNEiti in dqhihaiibHem lilla censofa pTifilerieril fearifEutyChis sferitentiaiii:
adiiffiui biiin feguiqfiieffdciani et pef pfopria scripta Cbrifileqrb£ dtiabui riqtufh ftiitse Dbihihimi nbstfum
digiiafeiiif..,.;. Cqusti ehirn eget_spiiiMMdbb vWfii sq- _. giile adimgliqiiein, ptiii ticti(ria1ipHe.ti verg,uriaititiaiii-
Igiip gtque itefehiigrie,quii debediit ipnsehstipfoifi.o G fani coitflfof. Itf qfiffe'S.„ poWti1ex_,Mitisr, inqtilt
qd.irtinquiUiiglem6t pueeihctihciapbfducere.SiC eiiim (Epist. 28,fap, 6), idih absffddiri iatiiquepervetsani
f0r_esii.qii'm'swrrfmi, et Ufrbfij.qka\ jdfnprdpiff edtit ejtis profbssipnehi huliti juditdiiiitim hicrepaliohe fe-
ifclm siihi, fdciliiihe defiftimiuf,. Deg cpbperahle,,per preliehsqiii, et sefmbheiti tiiirih msipieriiem hitriisque
feslfai stibftiiisiiihas lUlefas, Reriigliebiiurautem et bldipiiemum,itq bitiissiim,qugsi iiUitt qubd offenderel
'cbhcilfuiii,qupS fiefi divuigaiuf; qugienUt hequaqugin efset tiudiitim.Notiiid lisec ijjsius.GP'."ju'dicii eimeiida-
iibigue iqheiiitinim lUfbe.ntufEccleiid;, In hoecQues- fip eii? Peiijiie curii Eulyclifes in hoc Judifeiofuissfet
nellhs»i PbtiUitii efif.8Figvidkiii, ihquif, Lebms hon ^b^ciiufe^Cmide^ii^tiiS, huiia' Sbe fesfitufipiiis illi
itidiiiiitified Witiiitifhi_ribh ienienlitihi, sed liittrfi; jifbppsJta', si.fesipisce.fetv eriibJliendufli hpfeflecre-
deferiiiptiehi,. iibh cbhfifihgiibiiem; pfbpfig sffiplti, turo eodem ciipiie do.xii S. Leb, dum fefga.ijjsmii, Si
timi syUbdatijx dfcfeiq, Vah! iriillum inferpfetism. effbTfia dairihet, iriiseratlbriertiexefcehdaiihpfsescri-i
NphiifefticefiijeffAii dqititiaiipriemregulafiief faciam liit. Ne vefb hls ih feljus ahctoritateiri. sibi iiicifebifam
jttdifclum;ei_cbhflfmatibriehi significat ? yis^pjuldeih Le#eni 1 iisufpassfe Jflfis sui prqiiidVeiidicausa quJs-
GfaeCiveflii a FiEtyiSridadhibJil gyjffa§lvaiff)Kijtifi- piarii fbrfassis: sps'|lcfefu'i;,ChaicedohenSe coricilium
flicahi fehfeniiarii; ajii Jufljcip bajculijis adjicieniem tblaqtfe' EccTeliWcafiiPlica, qusfe liaiic dbgiriatfcara
seU cbrififinahiein. iiidlcat, yeflbiim,enjjiftytiyfesfflQd, episiolaiii omnesqiie. Jp.sius partes' tpl Cbin iaudibiis
3 tjiiP flflid pFi^ihem Hucif',.fbrepsi vrilgata .fcfmijfa ^ceperun1!, et, lYofiut priyafas.jiitertfs, sed fafnquni.ii
ideiri &Hi[M:mUeniiqftiffffe; .iijide: qi.seiileiilig,i_f/«- jiidiiMum sblfe:ro'rieei. auctbfitaii apostpiibae.compe-
|if^K IppeltjSfuf, iluii pbffdf Cuifl.Fiaviariiis addi- teijS agnpvere, .iVpccecp.romeriluiiiiuiiiileiiter;""refel-
dit, ca%||m £ijefe:'sfliimmb.liAt-Bi>n\s_titteris a.ique p. lujrii. NpiVergp .spltDiS Eo"f_j^i»4s',Kif6^Fi^iaj6_u_ tahjufti
Iujbsiriirf,n.bMb i_<AH i aifs.^ej iidiciicbnfif ihatioiiejjiripn aui LeP,,.i"ed.fij;:ggo^falf.s.Ec^lest^"s___.'h.O-iiS, a'c Ifjsa
fepJhihpetiji, sed necelsariam. eiiam. ostfehdit?ac.ita virijsefsaljjj.Eccfesia nde. apbstplic.UJiV jris legili liiuiji
iSifmhibdf,^eJceSsSfiairi, ht pSr cbii^fmatio a, nulla asffiiitV e't sbLusQilesrieilijs cum'.ijs;qiij,RoViiansesb-
ajiai sede; prxteVea fe.j.uiferida si.f? Quid qubd,adje- dls |)fsefogaf|.yi.saavfefsaVifur, yelu.ti uSufpatuih et
@t^^^,£._.^'fi^iiiiiiip'iie.. eyeijturum uf ad tranquil- ihcpmpetcfjsjus.tfaducefe pptest. s
It __apei§ctt^la fCTbeeaiijrVfefenata. Iiaere- V$. Nuoc de.altefb capite, 0ib is EUtycfiem.ajipel-
fitalifem'^
iis M iiifb^ bi>.eahi excitatal' facije desffuaiifur, lasse' CQnleridifnon' aiji Roroanum,tantoitiiiipdp bon-
iffljfeidiaHurquje,ipsuoj; genefalc.coricil.iiiiOi.quadtcon- iificeiri, sed, aifl.Alexariijfi.n'uni, qiipque, et jerbsoly-si
ypc|hiiiflij|,ffere,haiur? Niihi lii t.pi ac iariti .eflCectus ex mitanuiji.,,ef Xiiessalbiiicehse cpricilihtti-ya_3eofj.t
titte|jf ^f^.nec jiidicijim, nec sferiijeritia,hec"cpiifif- appeTl.atipaiiiii:j sif,, niliiI.RoHiaiiVi
ii'sh'ihc cpjligeiijfluni.
mailif 'e'_e„f, speraii pbierarii? Npiine .aijqhjd so- afvlisiilJ ^x&^MiSi^tiiimn^X^r-^^Si^i^^ ^e ^1.1^"
pecjil.iari appstoli.ca3se.dis .ajicioiitate" erli- salbnicehsi ffittueridura sil,; vel si JJISepis.6b'pis
lernn.e,'!_:$_ iVuTlum
aiquo
fumiaf,^ta_yiaijbqiisesitum'agnoscjfuf'l Noiine.ilttefae,, eoriim cpiicijnsp^fiufyehis appeJlatiorie Jus
p^ost.quas^genefaie cOri'ciliuinveluii hofl riecessariurii fiin sUpra CpiistaiilinbpoTitaiiifnj Flaviani judjCiuifi,
essei; fettibvenduiri, auclbriiatetti Iiabiturae cfede^ niilluiii pafiier RoVrianopputifici fexihde deduci pbs-
hahiur ad finieridaih causarii, eamque sequivalenlem sit. Ad Iioecpfimb aniraad veriiiiius Eiiiycliera quidehi
iricto^itati cbiicllii gerieraiis,. qijbd aiia in Ijypoihfesi apjjellafibiieiii sparsisse ad iibs ofriAeSlibelluin apud quOs
adljiic riefeessafitirrijadicarl potuissel ? yideat ergo pisusidiuni sibi affuturum spefaijat. At ap*
CG9 DISSERT. yiil. OE €AHSA FLAVIANL 670
pellatipiiis, quod sciarous,adsoIuiii Leoiiemmisisse; „ runti lianc eamdem faten opoftet fiiisse Orientaliuni
et a soipLePhe judiciuin insiimium., ac senteflliam mentem ae .coiisuetudiijeittin appfellaiibriibusi ut s&-
epistofa 28 latam Ijquet. Quid porrp hac in re Euty- ihis Rpinani pontificis jjidicium sufficbre crederenf,
ches egerit, ad verumjus appeijationis astriienduiii neferequiri aliafum sedittm sehteniiam, aut generalis
iion ingerlmus;- notuni enim est criminosos et perti- coiiciliij qtiod post judicium sedis. aposloiicae remo-
nxtces ho.mines justa senteiitia cqndemnatos_ patro- yeodtnn uti rton necessarium idem FlavianuS proniih-
eiuia etiam jllegjiinja quserere, et quacumque: viai tiaviii Syr.bdusetiam .CJialcedonensis cuin suscepit
possunt, niti turJjas excitaro , el imperitis fucum fa* Leonis senienliam I'ii.liac causa ediiam epistola 28,
cere. Ad S. JPefrumClirysoiogum episcopifm Raveri- qua non soluin de Eufychis hsefesij veriiro eiiaiii de
naiem etiam scrjps.it,,eo quod illum magni nominis; Constantinopolilano Flaviani concilio dcefetuni fuit,
et riiuftseapud Yaientimaiium auctoritatis audisset, eamdem poniiliciam aucloritaieiri cbmprobavit. Quid ?
licet is nulio jure supra Consianlinopolitanum arilK Tpse Quesuellus in nOtiSad laudalam Clirysologi epi-
stitem ac synodum ppiiietur, iline ab ipso id re- stolaro hoe ppntittcium jus inficiari non potuiti Sblum
sponsi.acoepil epist. 25, c. 2, non pbsse se exlra ut isliid aiiijua ratione exlenuaret. appeilallPnefn a'd
consen.sutii Rotnanm civitalh ephcopi .de ej usuiddi feum delatam tradidlt utiaij capu! 0ccj_eritttlis Ec>-
causis cognoscere et jjidicare. MirumestQiiesnellttiii cieSias, ac si nou ad Roriiuhain sedemiper se, sed ad
m notis ad haric episiolam nu.m. 2j hoe Eulycliis far QficidenlalfeconCilium clelalaceiiseri delieiit, quss afl
ctum ita ingerere, ut licet jus Petro Ghrysologo Jiac Ronianutfi episcopmri defertiir. Oecidehialem syno-
in re non fuisse concesserit, Romano autfenVponti- dum; inqnit n. l^ejusqite prilnalem.ilItS (appellatio^
fici.non negaverit, appeilaiionem lamen mim. 4ab » nufli eausae) altihebaiit.El n. 3 : Giiinpgrro ad Occi-
eo interposifam contenderii apud eumdem episeopufii denialcs ephcoposapptUabalurj, Roinani pigcul dubio
Rav.ennalem, indeque collegerit inlerpositam elianj e.phcopiomriiumtitiomm pfintipis cbnsensusexpioran-
fuisse ad alios metropoliias Occideiitis seque ac ad i%seral, qui et .syiiodi Occideritalispectitiqri nomirie
Roijjanuro.pohtificero. Hsec omnia gratis tiicla sunt capui, et universaiis Ecclesimin causccmaxime fidei
sine mononiento ullo. Esto autem 1131 quqd Eur pfocurator erat; et exseiuior prmciputis canonutn; qtii
lyclics appellationem prsetiilerit ad atios prceler Ro- in concilih oicumenicisadversus hmreticos biim conditi
rjiaiuim pOntificem,quibus appellalioiiis in liaccausa erant. Vide q.ubllimitatipnibus hoc pontificium jus,
Jus nullum erat, nuroqtijd cum ad Romaiium poriti- quoflfateri cogiltir, cifcumscribat. Quaterius Romano
ficem appellaiionis Jibelium reipsa misit, ad euiri mi- . episcopo pef sese. hbc jus conibeiat eiiam extra
sit cui hoc Jus non coftpetebaf? ..' - causas fidei, in observalionibus ad. qUintaii) dissef>.
•JQ.,Dt antem de hdc'jure tuie Judicemus, non talionem oStehdimus, In causa autem appellationis
imius.Eutychis factum'; sed qtiid htijtis facti occasiorie Eutychis solius Leonis noiniiie epistola 28 edila esf,
a Fi.iviano et a syiiodo GbalcfedoiieiisiLeonis judi- quod illi hoc jus ratione pfimatus cbmpeteret, nulla
ciuiji vel proujovenlibus vel suscipientibus gesittm hecessitaie impbsita cogendai Occidenljilissynodi; et
esl, poiissiraum spectaridehet. VelleinusQuesnellum uti apostolicie sedis. auctoriiate edita; qiisesita _ S.
mcmijiisse ejus, quod scripsil num. 9 : Non Euiychi Flaviano, a Clialcedonensj concilio et a totii Ecclesia
vafemmb impostori fideni habeaffms;...^ Auditihitis catliolica suscepta; ac surhhiam exinde yim babera
Fiavianum novm_ utbh episcopiimChristiquemarlyrim agnita fiiiti Non.;£fgouiiiiis Eutyehis.testihrbiiium in
.fonissimum. Cerle quamquaiii Eutyches ad plures, hoc valfet, sed Eiaviani, qui a Lfeone hoc Judicium
imiiip. et ad uiiiversalem synodum appellatio'nehi '_ postiilavit; sed Chalcedonensis ceeuraeniese Synodi,
Spgrserit; solo taineh Leonis jtidicib eam causani in- tbiiusijue Eclclesialj quse idem judiciiim,a Leoiie edi-
digfere'Flavianus; ut vicJinius,confessus est; nec ab .turh fanta cum veneratione suscepefunt. Yides rgiiur
aJiis ltteiropolitaiiis aut patiiarcliis idem judicium qfio fexcapile hsefclicet emeniita"Eutyciiis appeHaiio
flij^gitandunicredidit, qubd rib ttiio Leone ita postula- ad slaluendiim apostolicse sedis jus.in ipsisOrienlis
hullios metroiioiiiic aut patriafchse, appelliationibuspluriiiium conferat: Gselerse"
viiyut ilOIl.soJu'ITl, QuesVieUi
Sed nec.ipsitis generaJis concilii judicio opiis esse conjectationes, seu potius cavillaiiones cumsaiisex
putarit. Et siquidem ebdem Queshelio testarite num. dictis corrttant;' liomiriemque in Rbmaiiam sedem
9, Flavianum novmurbis episcbppm... Orieriialiumde non bene affectura ostendaut; ulleriori fesponsibiie
appelldlionibus ahinius dc consueiiidolalefe-noh pbltie- rioii egent.

Tii CilJSA FtiEVUNl EPIS.OPi OtfNSTfANTiSpjPOtlT_Nl 1N PSEUDOSyNODaEP_ES1NADAMNATl

ATQUEDEPOSifI.
AA epistolas 39 et 40 (nufic *is ei 44)' "sancU Leo,nis ad TModosiutii impefatorem^ ._
; 1_3_: L ippeiiajibhun^f qua? ad. sede_&;,ajo'- p t1pnei_n_ argurae^ ^miirid^iii vbhfi
stolicajii deiaias djcttiitjtjr prirnis (Lccle&isesgeciilts, j^tjim nph exigfiu , ., V '...-. ",..•;/
piii.niuiii,.cejeberrjmaea esLqiise daiaesta Efayiano 'Spiattfliim" iijipnrnis.j nuhjqnam a. sahcib L.epiie
Coiisianiinb^o.Iitaiip episcppb ppsf laia.m aii.versiiiii scripium. cisse sede.io,,su.am a.Ela.yiahril, ^sfe apppTl^-
se a Dioscoro seiiten.tiaiii. Npn. enim tun,c,.,iiiqui.i_i,h,t,tani, seif genefaiiiS dieVgppeUatipheitiiii.lbfpbtiigm,,
a prQyiflciaJivet dicecesana synodo,, sed ab ea qtise ut ih fiujusepistolse' cajiite 3 fbjju^uf,. c.fqiiiid legaii
ceeiiJii.eiiicsesynpdi iiproihe gaiidebat,,. e^ Pnimpirs ipsius fidcUief,feclqmgrMi, ,ei ei^dem ( d )'.tibeUum
yidejicej epjscopis cojlectai ei,ciij.ire^ paBcip.iiiEc^ qppeli.aiiorihF/a.w'#^s,,ep%f:fe*-?eiift.i ....
clesrse.primafes et,_palrjarch3e, Occijicnfaiis per fe- ^feia,G.ricca iri
, Conciniiiii Leoui f^pliesijisje',CTJrbcJV
ga.tosyprienial.es p:er:ijsipsos?i.nie.i:ei5aiit,; .. ,.:.' •,_'_. cecumehica Ciialeedoiierisi.r^le.cii,. in cjUiIius.alUici
, Jf& Eujusniodi .igiturj ap^jeijaiione, quae epjslplce fliliil a Fiaviajio dietu.u.ircfeititf, quMi: isf.}id;(ft)/ie-
59 et.40 (nuiic 45 eiii)prieppiia est aiiinica fere cilsbtei jr«f uifmyA fl;. et. ab Hii.a.&.L.ppjijs;fegato.:
lriateries,:pauGis,saitem_4issflreiifliheee^i_t.a:temsus- coniradiciiur, ff.fj^iif;wp, Sjvfe.crai^, V^am ajj-
ceplum indicil consiliuin, eisi prpjfxjoreiij tra.cta- peifatibnehi iniellexefitFIaviarius, ut scri plor' ifbvellus

BALLERfNIORUMAM^OTATIONES.
(a) Hiinc fuisse libellum appellafionis ad aetiera (6) Dfeliac formuia confer ofisery.;nvJ,-, ulji etiani
aoostolicam probabiinus in observ. n. -4et seqq. sequenles caylilaliones elidenl.ur.
m PASCH. QUESNELLI DISSERTATIONES IN S. LEONIS MAGNIOPERA. 673
operose contendit adversus Marcam, sive recusa-, „ tione ac de iterando concilio ssepius agat ih epistblis :
tionein, quod affirmant alii, et ipse David tandfem post Ephesinum conventum scriptis, nuriiquauita-
fatelur, perinde esl. Hoc unum assero, Leonis men- irien sedero suam ait appellatam : quod pohtifex se-
tionem a FlaViano vel appellante vel recusante fa- dis suse Jurium studiosissimus numquam bmisisset,
ctaro non fuisse. Quaraquam , ut de recusatione Fla- si ita fuisset; sed appellationem simplicilef inter-
viani a Petro Marca asserta verbum dicam, miror Jectam asserit. Cai, inquit (Ephl. 59 et 40, iiitnc 45
tanta jiervicacia propugnari Iioc Joco a Davide con- et 44, c. 5), sacramenioverm divinitalh elverm hu-
suetas judiciorum canoiiieorum formulas, cura omnia manitath in Christo, quia impienunc a paucis impru-
contra jus fasque a Dioscoro prsesumpta cognoscan- deniibus obvialur, omnes parlium nostrarum Ecclesim, .
lur, nec Ephesino lalrocinio accommodari ullo modo omnesmansuetudini vesirmcum gemitibuset lacrymh
possent soiil.sejudiciorum consuetudroes ac formulse. supplicant sacerdoles; ut, quia el noslri fideliterrecla-
Esto enim recusationi non sil Jocus secundum juris marunl, et ehdem libellum appellalionh Flavianus cpi-
ordinem , nisi ante Jatam sententiaro; nec appella- scopusdedit', generalemsynodumjubeath inlra Ilaliam
tioni, nisi post jirolatum Judicium: optime id quidem, celebrari, qum omnes offensionesita aut repellat, aut
cum vellegilimusJudexmerito in suspicionem venit, miligel, ne aliquid ultra sit vel in fide dubium, vel in
vel ab incompetente judicium adornatur. At nihil charilate divhum : convenientibusulique Orienlalium
tale in Ephesino latrocinio reperias. Inilio enim provinciarum episcopis, quorum si qui superali minis
synodus legitime congregata jussu principis, assen- atque injuriis a veritalis tramiie deviarunt, salutaribits
suque pontificis,-qui etiam per legatos intererat, re- remedih in integrum revocentur; ipsique, quorum est
cusari ac repudiari nullatetius potuit. Reslat igilur l> causa durior, si consilih melioribus acquiescanl, ab
ut tunc primum potuerint recusari Dioscorus ejusque Ecclesim unilate non excidant, Quam aulem post ap-
synodus, cum ille omnia per vim scelusque sibi pellationeminterpotitam hoc necessario posluletur, ca-
vindicans, et omnem judiciorum formam subvertens, nonum Nicmm habitorum decreia H3S teslanlur,
ex episcopo visus est in prsedonem et sicarium eva- qum a toiius mundi sunt sacerdolibus constilula, qum-
dere, et synodum prius legitimam convertere in Ia- que subler annexa sunl. Lego hic reclamasse legatos,
trocinium. Tunc enim non tam appellalioni, quae legp interpositanj appellationem, lego etiam legatis
legitimum ac compeleniem judicem supponit, quam datum appellationis libellum : at vero ad quem ap-
iecusationi ac proiestationi locus erat contra con- pellatum sit prorsus non Iego. Immo, inquit Joannes
ventum, quem nulla ratio, ut loquitur S. Leo, syno- David, ex his ipsis verbis perspicuum est Romanum
dum vocari sittit. pontifleem esse appellaium. Omnis enim appellatio
Enimvero recusationis el appellationis latum est necesse est tit aiicui Judiei deferatur.Cum igitur
£n pluribus discrimen ; quorum hoc unum est quod Flavianus libellum appellaiionis legatis dedit, eam
recusatio sententiam in irritum mittit tamquam ab ob causam dedit, quod in eis jurisdictionem agnosce-
incompeienli judice latam; appellalio vero snspendil ret, qusc recipienda; appellationis potestatem faceret:
solummodo senlentise effectum, tamquam injuste a jus porro istud privatis hominibus competere non
Judice , licet idoneo, prorectam , donec a superiori potuit; unde necesse est ul tamquam papaelegatis H-
ad examen revocetur. Porro toties tamque asseve- bellum hiijusmodi tradiderit, quia pontificem pro
ranterEpliesinumJudicium synodi nomine indignum idoneo appellationis.discutiendse judice agnovit. Mi-
clamat Leo noster, etiam ante iteratam cognitioriem, ror homini versandis litibus ac procurandis dedito
ut salis significet magis recusationi quam appella- G ita jurisdicendi normam et usum Iatere, ut ignoret
tioiii lociim fuisse. Ecqui enim 1135 synodus illa quod nemo nescit qui forum a limine salutavit. Quis
vocari queat, ubi omnia prsedatorie acta sunt? Vbi, eninj umquam vel somniavit libellum appellationis
sicut conquerilur Leo, hi qui collecti sunt, de fide ei ad quero appellalur, vel ejus vicariis tfadendum
et errantibus non secundiim consuetudinem protule- esse? Immo secundum juris Romani formam eidem
runt; ubi primates synodi nec reshtentibus sibi, nec traditur a quo appellalum est, qui litigatori decernat
conseniientibtis pepercerunt; ubi non omnes qui con- apostolos , id esf litleras dimissorias, quse sic di-
venerant inlerfuhse cognovimut; ubi aliot rejeclot, cunt: Nolum sit vdbisR. appellattea sentenlia mea, et
alios didicimus intromitsos, qui pro unius Dioscori ideo dimitlo eum ajudicio meo et ad vestrum dirigo,
arbitrio impiis subscriptionibus captivas manus dede- ut ff. de Lib. DimiSs. I. i. Ita Paulns aposlolus cum
ranl; ubi in omnessmvitum est Ecclesias; ubi scripta Caesarem appellasset a praeside Feslo (Act. xxv, 10),
apostolicse sedis episcoporum auribus publicari non non alteri quam eidem prsesidi appellationis vocem
sunt perroissa; ubi ejusdem legatis suus loeus non direxit, nec ab altfero recepta apjiellatio aut appel-
esl concessus; ubi, sicul Patres Chalcedonenses lans dimissus ad Csesarem: Tunc Feslus cum concilio
querunlur, violentia facta est, vis cum plagh, mina- loculus , respondit: Cmsaremappellasti? AdCmsarem
batur damnalio, minm exsilii tendebantur, mililes cum ibis (Ibid., li). Et postea : Ipso aulem hoc appellanle
fuslibus el gladih inslabanl; ub't gladii et futtes, qua- ad Auguslum, judicavi mittere (Ibid., 25). Jam vero
lis synodus ett (Epist. 59, nunc 45, cap. 1; episl. 75, Flaviahus a Dloscoro ejusque infausla synodo appel-
nunc 95,"cap. 2; epist. 59, nunc 45, cap. 1; epist, lans(a) ad aliud cnncilium, cuinam suum tradidisset
40, iiunc M-, cap. 1; Chatced. syn. part. n, act. 1) ? j) iibellum, nisi legaiis Romanis, qui fere soli ihiquis
Uinc vidcs quain merito jure clamavit Flavianus : Dioscori molilioiiibus non consensferanl? Primum ,
n«_3KiToii_x«(tre, Recuso le, Quia lamen episcoporum qtiia Dioseorus oiunia per vim et impolentiam agens
fere oiiiuiiiiii consensus ac subscriptitt nonnullam nullam Juris formaro servari permisisset; deinde,
syttodi imagiriem impio conventiii conciliabant, im- quia omnes fere synodi praesules caplivas manus
pefaforisque ac potestalum interveniebat auctoritas, Dioscoro dederanl; tertio, quia Occidentales maximd
Flaviano visum est, cum poslmodum app«llationis episcopos appellabat Flavianus , ut et Theodoritus,
libellum aposlolicse. sedis legatis tradidit, hanc ap- ac proinde necfesse erat ut eorum patriarcbae ac
pellalionis vocera usurpare, ut ex Jure appellationis ofnnium primati innotescerel Flaviani appellatio.
iiovse synodo locus dafetur. Denique ad universale tolius Ecclesiae concilium
II. Appellans autem Flavianus, Leonis, ul dixi, provocanli, quis potius adeundns est appellalionis
nomeii non interposiiit: in quo ipsum etiam Leonem iibello, quam is qui et Ecclesise totius apex sumnius,
suffragatorem habemus. Cum enim de hac appella- et in fidei causa universalis velut procurator est,
BALLERINIORUMANNOTATIONES. /
(a) Duo in observationibus ostendemus: !• Fla- rum synodorum fuisse prsesertim in summo ponli-:
vianum appellasse ad sedem apostolicam, et ad Ro- fice , ciijiis potestas potissimum appellationibus re-
inanam synodum, quae in ejusmodi causis a Romaiiis spiciebatur. Vide n. 5 et seqq., usque ad 12,
Vonlificibtiscongregari solebaf, 2* atictoritatem ha-
67g DISSERT. VIH. DE CAUSA fLAVlANi. ~ ' •- 6U
.-WK'
cui incumbit convocandseoscumenicsesynodi prseci- „i mcumenicamsynodum, ait Sozomenus lib.-Vin, cap.
pua sollicitudo ac cura, cui denique jus priuise sen- 26, convocarestuduit; scribensque ad clericos Con-
lenliae 1137 primique loci competil in conciliis? stantinopolitanos, sic habet: Sed quodnam remedium
Hse sunt veraerationes quse Flaviaiium moverunl ut hhce rebus in prmsetiliafferemus? Necessaria eril sy-
appellationis vel recusationis libellum in manus le- nodalh cognilio; quam etiam multo jam anlea congre*
gatorum deponeret, quos ad hunc effecturo necesse gandam diximus. Ea quippe sola est qum hujusmodi
non erat ut jurisdictionero propriam vel ponlificis procellarum impetus retundere potest. Quam quidem
nomine haberent; sed sufficiebat ut concilii pars donec consequamur,expedil medelamcalamitalh hujus
essent, et inlerpositse appellationis testes idonei. commilterevolunlali magni Dei ac Christi ejus Domini
III.. Ad id vero, quod decernit 'scriptor ille, esse nostri. Et postea : Ac nos quidemmullum deliberamus
necesse ut omnis appellaiio ad aliquem judicem pro- quonam modo synodus mcumenicacongregari possit;
vocet, ita est, si is verborum Davidis sensus : quo- per quam divina volunlale lurbulenti isti molus cbnso-
lies appellatur, ad aliquem appellari. Sed duo anim- piri pbssint.
advertenda sunt, ne cui fucum faciant haec verba : ldem sibi onus incumbere intellexit, ut diximus,
primum, male ab eo duos confundi, scilicet eum qui S. Leo; sensere et reliqui Oecidentalium partium
libellum appellationis recipit, et eum ciijus est de antistites, qui audilo appellationis nuntio, causam
appellatione judicare, quos longo intervailo distare hanc ut sibi omnibus coromunemel cuique propriam
^siendimus, cum is polios reciperet libellum a cujtis amplexi sunt, supplicesque imperatorem per Leonis
sentenlia appellabatur; deinde notandum quod elsi litteras adierunt, ut synodum generalem congregari
ad aliquem semper appelletur, non laroen necessario , juberet, in qua, discusso iterum Eutychis dogmatc,
requiritur ut ejus nomen vei viva voce vel scripto •" Flavianique ac Dioscori causis cognitis, senieiiti.ini
explicetur; soleronia enim appellationis aliud nihil ferrent finem huic negotio imposituram. Omnes, in-
exigunt, nisi ut mox lala seiiieriiia,Judice adhuc pro quit Leo (Episl. 40, nunc 44, cap. 5), parlium nostra-
tribuuali sedente, liiigans viva voce dicat: APPELLO. rum Ecctesim,omnesmansueludinivestrmcum gemili-
Et cum ex intervallo per libellum appellatorium ap- bus el iactymis supplicanl sacerdoles, ut quia el nostri
pellatur, sufficil dicere, quis, a qno, et a qua, sen- fideliter reclamarunt, et ehdem libellum appellaiionh
. tentia appellet, eliamsi appellati judicis noroeh aut Flaviantts ephcopus dcdil, generalemsynodum jubea-
magistratus non exprimalur. tis intra Italiam celebrari; convenienlibusulique Orien-
Evanescit igitur fucus ille quem ex verbis S. Leo- lalium provinciarum episcoph. Votum quidem suum
nis facere tentavit David. Nec solum pro ipso non Leoni significare noiidum poiueraiit omnes Occiden-
pugnani Leonis ea verba, quse aliena interpretationa - tales episcopi; sed pontifex ut omnium capulac lin-
torqnere voluit, sed ipsum pontificis de sede sua si- gua, omniuin menieni Theodosio explicat, omuiuin
lentium sensui, quem eidem affingere sategit, pror- jus apud eumdem prosequitur ac urget, liullatenus
sus repugnat. Ut demus enim negativum arguinen- dubitaus 1139 <juin omnes appellatioiiem ad se
tum non semper roboris plurimum habere, lioc ta- delatam apud se vellenl, congregata synodo, discuti;
men loco vim habet maximam, cum certum sitpon- neque hoc sibi sumens , ut synodura suo unius no-
lificem non ita causse propriae oblituui esse, ut minepostularet; ne jus omnibuscomniune, proprium
appeliationem, quam expressis verbis ad sedem Ro- sibi facere ac reservare soli videretur. Noiandum
manam Constantinopolitanusantistes deiulisset, ij:se _ porro diligenler ex illis Leonis nbslri verbis Occi-
premeret silentio, prserogaliyamque ultro delalam « dentales omues episcopos et Ecclesias, non eo soluiu
respuere videreliir. noroine synodum suppiices postulare,quod fidei cau-
IV. Ex descriplis porro epistolse40 (nunc 44) ver- sa omnibus communis pericliiarelur, vel aliam ob
bis aliud nobis validissiraum adest (a) argumeinuni, rationem, sed ob id maxime quia et legali sedh apo-
quo a Flaviano synodum appellatara esse constat, ac stolicm reclamaranl, el eisdem appeltationh libetlmn
deinde Leonem quatenus synodi caput. Cum enim _ dederat Flavianus. Jus enim inde suum arcessunt,
ex appellatione illius episcopi, cougregandsesynodi Leone teste, Occidentales episcopi omnes, nec aliam
oacumenicaenecessitalem arcessat, sole clarius est proferunt hoc loco raiionem.
appellatam esse synodum, nec alterius aucioritatem V. Ex quo consequi necessario mihi videntur duo
pulsatam esse appellationis Jibello, ut de lalrocinii maximi momenti: alterum quidem, quod superius
Ephesini sentenlia judicium ferret. Quam autem, in- discussiuius, iionad unura pontificemalirjuem,sed ad
quit, post appellationeminterposilam hoc uecestario omnes Occidenlis saltem episcopos devolutam esse
poslulelur, canonum Nicmmhabilorutn decrela teslan- Flaviani appellaiionem; alterum (b) legalos sedis
tur. Si enim ad unicura ex Occidentalibus episcopura apostolicse,non Romani soluramodoponliiicis nomine
cum provinciali 1138 vel dioecesanasynodo provo- Ephesinse synodo secuudse interfuisse, nec alias in-
catum est, quidni solus cum suis comprovincialibus teresse consuevisse eecumeniciscouciliis iu Orienle
judicium adornat ? Ut quid omnium Ecclesiarum sa- congregatis, sed et omniuin lotius Occidentis episco-
cerdotes e suis sedibus dimoventur, si unius judicio porum vice, quorum procurationem gerehan.t, cum
possit causa finiri? Cur necessario postulata synodus per se interesse iidera non poterant. Hoc enim so-
cecuinenica, quando iion cecumenica synodus appel- D lemne erat Romano episcopo ut cum primum syno-
laiaest?Si sedes primaria libello adita est, sedi dus universalis indicia erat, omnes sui patriarchalus
suse poiitifexlitigantes sistat, rem discutiat, coepisco- episcopos ea de re admoneret cogeretque ipse Romaj
poruro sentenliaro postulet, judicium decernat, et synodum, ad quam invitatiOccidentales confluerent;
causa finita est. Sed ideo necessarioposlulari gene- ul in communede negoiioillic traclandodissererent,
ralem synodum posi appellationem inierpositam cen- deligerentque legatos absentium vicem impleturos.
suit Leo, quia illam a Flaviano postulatam esse ex Nimirum qui ex illa Romaua synodo legati mitte-
ipsius libello atque ex consueludine ecclesiastica in- bantur, non solius pontificislegati erant, nec ab ipso
tellexit; nec suse providenliae judicioque existiinavit solo mitti dicebantur, sed ab universa synodo missi
esse permissum,an synodocogendse supersederetur, erant, ejusdem agebant vicem; tametsi legalorum
an instaretur; sed ex necessitate et ex officiisui de- sedisapostolicse nomen semper retin.erent.quiaOcei-
Tiito esse duxil pro ea impetranda eliam cum gemiti- dentalium omniuro coryphseus erat pontifex. Hoc
bus et lacrymis, ut ipseait, et genibus provolulum clarissimum evadit ex tertia synodo cscumenica Ephe-
deprecari, ut scribit Liberatus (Brev. cap. 12). Ita in- sina, ubi Cyrillus legatorum apostolicsesedis senten-
nocenlius papa I, deposito S. Joanne Chrysostomo, tiani resumens, sic loquilur: Deposueruntenim sup-
BALLERINIORUMANNOTATIONES.
(a)Hocargumenlum expungetur in observ. n. 15, (b) Hsec et sequentia excutienlur in observ. n. 2S
f-eouisqtfemens explicabilur n. 14 et seqq. et seqq.
&'§ PASCII. QUESNELLI DTSSERTATi6NES IN S. LFJNiS MAGNlOPERA. 6?6
plehtesiocum sedis aposUlicmtolitisquesijnodi sanclh- A sed omniuin Occidentalium; ac proinde ad eos bihr.es
simbfuriiDebquc dileclhsiitioruiii OeCidehlalium"epi- delatiiirifesseapjpeJIatibhem; qiioriini hbhiinfe iiifer-
t-copbfum(PdrieuEphes:syifucti3).Eim efaiit syiibdb. Ac bonseqjienterjufe ihefitb synbduiii
missa"ad 'impefalbfem: Piissiriiuti itiqnitfmugnte omnes Oceidbnfalihm paTiiiimeJpJscbjipspbstulasse}
ve&trt*Ronim-atcfiiepiicbpus,'el uhifetta 'Oceidehlaiii leste Si Lebrie ,rae eju_sneccessitaleui 6x legaioriiiii
synodus\ per WhblhsiriibsepisebpbSiqtibs ud nbs ipstt reclaifiatibhe' et Flaviani"
" " " ' app¥IIatp'rio
, ,-^..-,.-,„ libieiloeisijeiu
„., ,. ,;...r.
niisi/; etc; idem mariifeslUih festexcbhCiiii sexti acfisV oblafo arguisse.
ubi"episeopi Pbrlueiisis, P.vteittensis et RhegitariUs VI. _Ai"yerb, inquit scfjgtor illfe, S; Leo Nicserio-:
lbcuih tetteffe dictihlUf c.oncilii ariiiqosfeRbihasv iii" fum, id felt Hbc.fbcj";SafhicbhsirimCaribhum"aueti}i
quo cehfiiih fet'vigihti episcopi Coiiveiieranti Ilinc ritaiem prpffert, ttt ex appellatidhe Flaviahi posiuia-
sarpe ssepius curo poiitifex rioslef 'leijatqS ex synodo liohis SuaSseqhifattem_assefai':'Nu!lampbfrb app^iTa-i
mittil, riPii siib: iaiitumnibdoj sfed'et eohcilil iip- tiohehi cororoembfaht Safdieehs.es' cSnojies, prsetef
mine 1140 scribit in hunc niodiim : Leoei sancia eam quai RPmanu.rii'episcbpujh Ifhice speciat fijtiafe
syrioduSi qum Rbfnq}eonvetiiifele. Si qttando atfieni vel syribdicJfecfeiis rijale etfextra causani' 'aTjutitur
vel TifeiloruintumuItuSjveTjiublicse calariiifates, yel Si Leb;iiVqu"if"ilie",vel appeilaiibiijSm'FiaviaiiV
' ' " sjlji'
teropofis arigusliaesyiibdiim fexbhiiiibuSSuis tjiSeee- sensif essfe devoluthmi
sibus colivocare poutificem libn sihebaiitv ttitic vel "PraBvaricafi dixerihi qui lajn iiiflfmis fulciinehtis
suurii cogebat eorieiliunVjex qifo causain 'susieritat) tairiqufeconfrariis silji' arguiij'feriIiS:
iiijaqua3qiife:di03'cesis
legati ad Roflianam Synodiim iriissi seritehtiarii febi- Ita eniihbbscura stiiitapiid plefbsque decfetaijia
scopomro illius dibaeseps "fefrent; quae deroumcbiii- g Nieseaehabita, qttseaS. Leone laudahtuf; *uiiiiiili bb^
inunibus tbiius palfiarchatus Ifegatisactcecuriieiiicaiii scuriusi Niliil quippe fatdlegjtuf ihlferNicbenbsCahb^
syRodum jjfofecttfrls tradfebaluf5 iideihque legaji & hfeS| etad Sardiceiises confugere cb|iturDayid;'qiiol
sede apostblica caetefafuriVpfincipej ubi ebricjiiuiiV sub Nieaerioiuniliomirie citatbs a Lebnedivifiat, uta
cbrivelierat, et ad cujiis bpiseopuitfbhihes Ofecidenta- milllis anle ipshih divinatiihj est. y.erara iibc hririin-'
les per legatbs vel liftferas yeiuf.ad "r.opvfuiw';tit a viti cOiicedimuSj(a) Sardieeijses cariphfesaiieiib' hic
Basilio vocaluf, cOfiiluxefanf, iiohieii legafbfuni se- nohiine veslitPs addu.etos esse a Lebne, ut 'fieceissiia-
dis apbstolicse soriifebaiiiiir. ita Leb hostei iridicla tem coneilii eecuriieniciargueret: jarh alishnlissiihurai
synbdb Olialcedbherisi, inisil in Gallias, utdibecesis esse conlendo, quod inde cbiiseqiii vulf David, iiiijjii
GallicanspsnfffagiuriiexsynodP Ronlarii niissuin; jicf runi heihihf lunc hbtuiri noh fuisse Flayiani appefia-
Jegatos apostolicse1sfedisad oecuttieriicarilsynoduiri lioiie apbstolicse taiitrinittiodosedis tfibuiial pulsiitufii
deferfeluf; Tesiein liabettius Lebrieih ipsiinl iii epfc essfe; cuiri dfesolis iiujusiriodiappellalibiiibus decer^
stola qnam Gallicanis episebpis rescripsii ppst acce- nanl canbrifesSafdicehses. Hanc eiiihi afgumeiiiaridi
ptas eoruni litieras. -Optasscmus cjiftdeih,' iriquit raliPnem " '' hemo"est qiii iibn Leohe indignum exisii-
(Ephl, 77. nuric 102, ad ephc. Galiiarum, cap. l)\ met;' ."'""
fratetnitalis vestrm Hueras eo iemporecjuoprbriiisefa- Si de solis appellaiionibus ad Rpmanumpbiitificem
tis, accipete; ui profectuiis ad Orienlem frqiribiis tib- staiuiuiri est aliquid"Sarclicehslbiiscaribhibus, iieeesse
slris, qubs tid sanclahisyttodumvice nbslfa:prb catlib- est ut corigfegeiuf syrioaus'oecuiViehica,quse de sip-
licm fidei defehsioriedirexihms, eiiain vestrm sdnlerilfm pellationfeFlaviaiii judicet^
professiojtingefetuf. Ciihi deniquetani afcfus becuirie-'_- _ Atqui de^olis appellatioiiibus ad Roihaniini '' " ponli-
nicae Syiiodocongregahdaefermiiiiis jirsefixusefat,' iit ificetti
staluttrit Sardicenses cariories.
nec aliufuhJ dioecesebn suffragia exspeciafe, vel ad Ergo pecesse est ut cecuinenica syhodus dfe Fla-
eas he litieras quideni mittere 'sih;efet-,;turie cbacto yiani appellatione jiidicaiura cbttvocefuf.""
conciiioVel ex dioecesiUrbis_ vel ex iisepiscbpis qui Vides, hii David, quain sit absufda illa majof pro-
tiini in Urhe niofabaiitiiiv legati miflehaiJtiir,'qui to- ppsitio, cui taroen inriiii hecesse est ll4_arSh-
tius patriarchatus Occjdentalis pfocufatibrieiri a pa^ mentaiioriem luani'; rectitts feiiimhdp in grafiain sedis
triarcha ejusque dicecesana'vei pfoviiicidli synodo suse eliceie Leb viderethr. De solis appeilatijihibus
suscipiehant gerejjanique,-etpersonariiOccideiitaJiurri ad sedem apostolicaiu agunt Sardicenses. Efgo.au-
oiuniuiii iii oecuriienicasiistiiieJiarit. cforilaie Sardicehsium c3nonujii sola sedes appsto-
Iia facium esla Lebnei pbslquahjde indicta Eptie- lica de appellatipne Flaviani judicare debet. _t istud
sina synodo secunda ex Ofierile huhtium accepit. non elicit S. Leb, s.ed polius ex Sardicferisiunicano-
Inipcrator enitti, ut Iiabel pbuiifex (Ephi. 27, nairc' nhm decfetb congregaiidurii essfecoriciliuni, ih quo
51, dd Pulciieriam, c. 4),'citpiens quq.mceietrimettir- appellatio discutereiuf. Utverorectfe pfocedat argu-
bala compotii,episcopalicpncilib,qtiodEpliesi vultha- mentatio Leoiiis, uiium supppneii.dumesl> qubd a
beri, nitriiumbreve el anguslnni tempus itidixit, diein Davidis nierife aiiehissimuni, quodque riiaximi est
kalendarum Aiigustafum prmstituendb conveniui; ctitri moriienli: niHiJriim,pbhtifici pefsuasurii fiiisse, quod
majOr pars reliquisit lempbrisabsumenda, ulprofectib cuiri Sardicerisis syiiodus episcppis appeiiatidi ad se-
sacerdolum, quincgolio siifficiarit, valeaiordinari. Re- denj aposiblicairi seu ad episeopurn Romaniiiri pple-
bus, inquanf, i!a' disposins, aliud niliii restabat, nisi stateni "fecit, hori ad ejiiscppum solitarie sunJpitinj,
utpojilifex de Occideiiialium suofum fide sfecurus, j) sed ad eum suafuih dioeceseoh fepiscbpJssepiuih de-
eos dirigeret In Orienterii,-qui oriliiium caiisarii age- ferri voluit appellatibneni, hec alitef hanc dijudfcah-
rent, scriberetque pfoeul duuip de omnibus quoflde dam ceiisuil quaiii ab oronibusOcciaehtaiibus episco-
Gailicanis scriplum a se fuisse ad Ghalcedoherisem pis sub patriarclia suo eorigregatis, cbiivenienlibus
syiiodum ipse haffat iii rescripto ad Galliseejiiseo- uiique, ut expressis vefbis h.pclbco habet Leo, Orien-
pos. Meiito,' inquii (Epht. 77, c. 2), ribs cogiwscihius taliuin prbbinc.tartimepsicoptsiTuiic" ehiih vitiosum
fralribus el cbepiscopis nostris Orientdlibus intitriasse nbn eril pontificis ralibeiiiium, ita Augristuni tifgeii-
quoif 1141 secundum evarigelicumaposlolicanique tis; sed potius dialecticse csirionibus oriitiiex parfje
tfaditionemde incafnaiione Domihinoslri Jesu Glirhli cbhgruet, Quod ui deinonsifejuf,' S. LebMis eiitTiy-
utia esset Omniumhbstrum el iiidiicrcla cohfeisio, eic. nieiiia ihsyilogismum iesblvi debet; ex qiip quiflijjse
• Indb manifestum1 fest quam ihale sibi pfoviderit in merite liabuerit qhidque necessafiP suppifeiidtiih
Joamies Davidf,crifliex eo qubd legolis iraditus dice- sif, flemo Soie riiefidiaho clarius hoii videai."'
batuf appelliationislibellus, ad LeOiieinuniipj pfoVo- Tale iest igituf pbmificis 'ettthyiriem.a:
'" e'i " epistpliS"
catttrii essea FlaviaiiP asseruil: siriuidem ex;dictis 39 el 40 [hunc 43 fet44).' '*"'."
patet nbrt sbliuspontiucis'pefsoiiahi gessiSselegatosV Triburidi.illud ad quod appellandum cehiuii' Stifdi-
BALLERMORUM ANNOTATIONES. . .
(a) Videhacin reobBervationes' ri. 20 ei seqq., iii qiiibus toia sequens Quesnelli ratipcihatib ad orisiin
exigitur.
 677 DISSERT. VIII. DE CAUSA FL_VVIANI. 678
censis synodus, pbst appeltalionemFlaviani interposi- A ' vexabant Ariani: quod vel inde manifestum cst, quod
latni tieeesiaribposiutariditmesi. ad Juliuih tunc Roriiseeplscopiirii liitef3i deceimun-
Igitur 'cpricUiimcumeniciiribtinal, seu concitiiOcci- tur, noii aliam ob causatti quath ul 1144 Aihanasii
dehialh sub patriafclia siio, coiiveriieritibusex Orierile negoiium' ad se "'' pertinefe
" "" inielligeret" "VIistbfumca^
ei ex ioio ofbe episcopis, posl intetpbsiiarh Fiaviaid nbriiira. •'•" """ ' " •
" ' I.' Cbnsilium
appellalionem, necessafib posiulandutri est, episcqporum ortliodoxornni qui illue
llujus, eniliymeniaiismiribreirisupplefi necesse est, corivfenefatttIsttid iihpfimis fuiSseuT .caiisaiii-sancfi
utin syllojismufn
' '"" ' " '""'' subjici- Atha'nas"i'iejusquesbcibruni in' Occidpntem peftfahe*
' " '•"'""" perfecium'evadat':"cjuehi
'"" "'•'
irius. r' rehi: tutti quia pfefique Ofietttales, p'eh^s qups sum*
Tribunql illud qd quod appellandum censuil Sardi- marefiim erat, ipseqiieTmperatof, Attiansisitiiii&if-
cenmiyrtbdifs^ ppsl appellqtipnemFiaviani inlefpbsi- r guepejufodefant.ejttlsqufepbrttlqieftbllgllabofabaht;
larii, tieCessarU pbstuldhdumeii. ttffli qaia'tti'axima''pafs SafdieerisiuiripraesulfiiriOcei-
Aiqui synodusSgrdicensh ad concUiimcumeniciir'i- dfentaliiim''efaiit' Ecclesiarunj, cbfuniqtie pr*sertim
bunal, seri concUiiOcctdentalissub pair.idrchdsub con- cbrypljSeusOsiijs " '" Cofdubensis/ipiiuslyitbdiirigepium
" .>- -
gregaii, convenientibus e x Ofienteetexibio
" ''''"' orbe epii etjihgua.'
'*' ", '•'>"'
scbpis, appeiiari censuit.' 5. Garionesillos in gratiam Athapasii condilos, ad
ErgpCbnciliifecunienici tribunal, seuconcilii Occi- ipsius etlaihttieriteiri," et velut ex' pfaejiidicib("|uod
deniuih siib pgtriarcha suo, convehientibustilique ex ipseRpifiaih peiens "creaverat, csLse'cbh'sl.ifiilos.' Se-
Orienle ei ex lolo orbe episcoph, post appelldliohetn ptirab fehiriicifcitef ante Safdicebse coiiciliufrianijo
Flaviqni inierpqsitam, neceisafio pbtiutandum est. n iliuC seAthaiiasius coniulfefaf, pPstquainiEusebiaiit
VII. Pprrp npri JiOclaiiiummbdohabeihjis ex Leo-- ' ad Julium papiih Jegaios misisseht, -qui cjusaiicib-
nis mentje ac ratiocinib quod in prseseritiprohaijiiii ritateni" Occiflentalisque cohcUii tfibuhai adyefsiis
voleJjaniiis/sciJicef.nec ad solum pontiJicemappellni- Aih4,rii)sninicpmpellefenf.' Et reyera 'cbncilium Oc^
liorijs Tibellumdaium esse a Eiaviano, nec id 'siiii ciderit.ile' Romae'rijeiiseJuriio ari. 541 coiivbcahdurij
Leonem 1143 ipsum sumpsisse, ut solus post'ap_- vfeiutfexutriusque partiS cbmprohiissb inifictjjrii^esi;
pellationenrjiidiearet; sed egreglarii prseterea a.csifn ac pbstea celebratuitt.
gulareni Saidicensium cahbnuiii iiitefpielatibneih His cpnsideratis. Sardicenses Patres in ti,ijirojllp*
accipiriius ab ipso ponlifice Romanp tfadiiani, lali- rurii canphum pfimp supponuni 'cpiscopuma ''propiio
(jfle ppntifice, quo heqtie doCiiofquisqiiam','nfeque pfpvincise suse cOncilio seniehfiani excepisse ;'sed
jurium Sfed|ssttaesiudibsibr,Rpmanam uriicjuanifexij eiinjdeiii injiifiaitt silli faciam esse' fexisiiiiiaritenipo*
Ecclesiam. Ipso, inquani, Lebrieliiterpfeie doceriiuf siiiiafe' i_fcbticiiiumfcnpveinf.Osius",cjtieniet diutuf-'
quid per episcopiinVRonianum fieri delieret cuih ad nus ferum ecclesiasircarum usris, felAfiaripfliih itii-
ipsrim appellabatur, et qup sensu ad ipsuih appelTari pbrfuftsptergiversatiories docuerant s;i'pissiroe acci
cbncesserfecahonesilli. Ipsi eniinsunl cationes,"\n<ft\ii defe titsfneiVlIa ratione ac pro lisefeiicbrum vnfriiie
Gelasius papa (Epist. iud Fduslum Mag.), ijitiappefc epispppi sediiius suis mpverferiiuriii cohCiliurii'cbhf
Idlipnes ibtius Ecclesicead hujiis sedh exairiehvoliiere gfegafldi, censuit optiihiiro foffe, si alfchira cbnciiib'
deferri'. Ut res facilijjs Irifelfigaiui, Ifecforis 6'ctiiis dafefuf factiltas dijudicandi utiuni ei quandp appel'-:
subjiciendi shni caiioiiesSardicenses. latipni locus esse debefet ; ne Judicia eeclesiasiiica
Ganon. 3. Quod si aliquh adjudicdius fueril in ali- pateffeut magis nebulonum quofuriidaiiVaftibus"a?
qua causa, et puial se bonam causam hqbefe, ut iieftim 1\ pfbtefviae, qiiam saeculariai.Habes ehiiii coflicisTibfo
conciliumrenoveiur,,si vobis placet, sdncti Petri the- sfeptimo Utuluro 6S : QUOBCM jtpfisiiiAijibKESBON-
niorigmhonoremus,ut scribalur db his qui'cauiam exa- R6ci?ioi_TOR: Et cestat appellaiio, iif glpssafofiialiet,
ininarunl, Julio liomano epitcbpo: ei si judicavefit re- quandoque ideo quiq necessaiia\tibn esl; quatidpque
nbiandum essejudicium, renovetur, ei det judices; si ideo qiiia non merealur appeltaior aitdiiv : "quocliblb
aulem probuveriitalemcausam esse ut non-refticen.tuf tiiulo"citato expiicatur. Quem potius hbc ih.unefe
eaqum acia sunt, qum decreverii confirmaiaefunt': si deeorasset synbdus quam poiitificemRorhahuro,com*
hocpmnibus pldcet? Synodus respondit'.:Placet. niuiiem bmniiini patferii, ef in qiid sancti Peifi apb-
Canott 4. Gaudentiut episcoputdixil: Addendum,si stpli memoria hottbranda erat ? Syiiodus enihi pip-
plqcet','huic senteniim, quam plenam sanclitaieproiu- vjhcialis suspecta erat damnato; vicinafumprbvin-
lisli, ul cum aliquis episcopus deposiius fuerit eprum ciarum episcbpis eam pb cabsam pongregafi e fe
ephcoporumjudicio qiii in vicinisloch cominorantut, ecclesiastica lion erat: hoc igiliir 'oriefisr Rbmaiib
ei prociamaverilagendum sibi negoliumin tirbe Rorna", datiim, cni nec operosa inquisitibiie, aiif totius iVego-
alter ephcopus in ejus caihedra posl qppellgliqtiem. lii ac.curatadiscussione ad id opus er;it; sed summa-
ejus qui videiur esse deposiius onmhio non ordinetur, lim tanlum vel ex lilteris priorum judicum cogno-
nhi causa fuefit in judido ephcopi Rpmgni delefmi- scerfe,siicutssoculafijtidici facile esistaiimflfecefnferfe,
nflfa. qjiortmj appellafipiies"recjfjereperinitiattt aut veterit
Canon 7. Osius ephcopus dixil: Plgcuit aulem ut si jufis civilis leges.
ephcoput qccusqtut fuerit, et judicaverifit cpngregqii Pdirp si pifbaverit lalem causam este ut nonfcfri-
episcopi regionh ipsiut, et de gradti suo eutii aejefe- n ceijiiifed qum aclasunt, SUUIJJ sial proviiiciali sfeflteri-
rint; si appeliaveril qui dejeclusesl, et conftigefiiq'd liai, fobur inlegruhi; si judicaberii fchovatiduttiesie-
ephcopiini RomanmEcclesim,el voluerii se audirif ti judiciuvi, decefiiii "II45 rehovanduin ,' scfibJtque'
iutfutti putaverii ulrenpvelur judipium (Al. eSqtpeii), eprscqph qui in finilima'ei propinqiia ptoviticia stitil,
scribere hii ephceph dignelnr qui m finiiimci el pfb- titipsiditigenier omniiiofcquir.ani, et\uxihfidemveri*
pinqua provinciatunt, ul ipsi diligenierqriiriiqrequi- tqiisdefiniant. Miltit eliam, si ita vbluefit, pfesljyte-'
rani, el juxta fidemverilaih defitiiqnt, Qiibil si is qui riiin esuo laterc, qui episcbpis judicafufis suffragiufh
rogat ctiusqm suam ilerupi audiri, dcprecgtibiie sua stiuhi jungat anctoritate qc iioniine' ejus a quo " " niit*'
moverit ephfopum Roinaiiuiii, ui de latere suopresby- ti.fuf.
lerum millai; erit in pgiesjqle ephcppi quid"velit'et Hoeehabentur ih canone sfeplimo, uhi non pluri--
quid mstimet.El si decreverft niitlendbsetse, qiu ptqs- niuVilinlfefesian qua>duobus illis carionibus eHefiih-
senles cum ephcppisjudipenl, habentesejits qucibrilii- liif de revisione seu reifactatioiie Simplicipriofis jik
tem aquodeslinqiisuni, eril in stip cirbiifip. (Sj vetp dicii ah de yera" appellatiohe intelligi'd,ebeat,'curii
urediderit ephcppossufficere,af tiegpiioterriiinupiim- illiid oinne ita auctpritaie cpncilii sfatiiatuf, u"t iif
ponant,_'•' faciefquqd sgpientissiriib
• cpnsilipfhg itidjfti- pbtestafe liiigantis maneat tfilJttnal ijludadife'! Ce.rtj
veril.' in dubbus illis canpnibus appeliationis';vbx;iibir oe-
Obseryandum pprrp epjiciliiim isfud cpftvgcaiupj cuffit, nisi seroel taiitiiih : Siappeilayerilefcbnfugiriy
in gratfadi sa.ncfi Aliiianasij, tfarcelli, AJscljejiseijt ad Romtinum ephiopurii; cujus"locb"iri syhodo Arfi<
aliorum episcoporuih, q'iios caluiririiis jSiiiprideiff caiia,' tihi refertur caiion 7; et iii Gfseca yersioiie
679 PASCH. QUESNELLIDISSERTATIONESIN S. LEONISMAGNI OPERA, 680
legimus, si appellassevideatur: ex quo videnlur prse- A manu conditos ; quia si (a) eodem tempore, eadem-
sules istud appellationis verse nomine non esse di- que occasione delinitum esset quidquid ulroque con-
gnatos, qnod his aliis verbis ssepiusexprimunt: Re- linetur, in unum eumdemque canonem conjectum
novare examen, renovarejudicium, refricare qum acia esset. Duo porro ideo facli sunt, quia post aliqua alia
tunl, confugeread ephcopum Rotnanum, causamite- in synodo ventilata, venit in meniem episcopi alicu-
rum audiri. Quamobrem cum ait, Si appeliaverit, jus priora decreta revolventis hsec tertii eanoiiis de
non addit, ad Romanum ephcopum; sed subaudilum Romano episcopo verba, det judicet, contracliora
Vultpotius, aliud judicium; subjicil vero statim : et esse, nee formaro judicii de quo agebalur satis ape-
confugerii ad Romanumephcopum, utniiiiirum aliud rire : hinc postulavit ille canonem explicari, condi-
judicium impetret secundum synodi decrelum. tionesque judicii de novo ordinandi distinctius expri-
An vero ad posterius istud judiciura judices de inj; quod et oblinuit, condilo eum in finem septimo
novo dati cura priorihus convenire deberent secun- canone.
dum mentem canonis, affirraat Marca, negat David ; At conlra argutatur David ex liis canonis quarli
et ex ipsis canoms verbis obseururn mihi et incertum verbis : Addendum, si placet, huic sententim quam
videlur. Quamquara omnino insolens videretur ut pleiiam sanclilale protulislh, ul cum aliquisephcopus
uni provincisein alteram jus darcmr, hujusque sen- deposilus fueril, etc. Ex his, iuquit, verbis evidenler
lentiam, eadem neglecta provincia, ad exaraen illa sequitur canonem qui quarlo huic praeibat aliquid
revocaret. Viam ecclesiasticae disciplinse ac consue- statuisse circa depositionem episcopi. De hac tamen
(udini magis congruenlem inierant paucis ante annis nihil prorsus in ferlio canone; solus seplimus eam
Anliociieni Patres, quamquam et catholicsedoctrinse "„ expresse altingii. Igitur septimus canon quarto debet
et sancto Athanasio infeusi, cum canone 14 statue- praemitli.Nugae,r.ugae; innullo enim trium canonum
runt ut ad Judiciuin de cpiscopo habenduro, dissi- quidquara de deposiiione decernilur; sed eam onines
denlibus comprovincialibusepiscopis, vicinseprovin- supponunt. Hoc cseteris amplitis habet canon tertius,
ciae episcopi advocarentur, ul per eos simul et per quod omnes omnino episcoporum complectitur cau-
comprovincialesephcopos quod juslum vitum fuerit sas in quibus qui causa cecidisset, de altero judicio
approbelur. appellando vellfet cogitare : quas inter dubium uon
VIII. Quod ordinem trium illorum Sardicensium est primura eam locuro lenere, in qua depositionis
canoiium spectat, conjectura esl Petri Marcse, a pcena illata esset episcopo. Id probe ihtellexit Gau-
Joanne Davide laudata, nativum non esse eum qui denlius significari primis canonis verbis : Quod si
nunc in omnibus excusis manuscriptjsque codicibus aliquis adjudicalus fuerit ephcopus m ALIQUA CA.OSA ,
conspicilur: nimirum septimuro canohem jungendum lioc est, in qualibet causa : unde postulavit ut in de-
esse teriib et quarto; immo coiitendit solusDavid posilionis causa, quse una illarum et quidem major
quarlo esse praeponenduni.Conjectalioiiemistam vel erat, id decerneretur (quod in aliis locum non habe-
soli codices RomanaeEcclesise, seu Dionysianus, seu bat), iiie dum.appellationem suara apud aposlolicam
noster Dionysiano anliquior, funditus evertunt. Quis sedera prosequitiir deposiius episcopus, alius ei su-
enim credat Innoeenlii papae I temporibus , id est, perordinetur, donec an appellationi Ioeus dandus, an
quinquaginla et quinque annis post Sardicensem sy- priori standum judicio, decernat ex mandato synodi
noduui, lantam perturbationem in ordinera canonum Romanus pontifex, resque demum lota novo judicio
inveciara, aut inemendata exemplaria Romam traus- determinetur.
missa, 1146 vel ab Osio in Occidentemsecum ap- G IX. Confirmalo semel anliquo ac genuino canonum
portaia? Quis putet ita in omnes codices irrepsisse istorum ordine, pro quo novum Joannes David non
errorem, ut quotquot ex omnibus mundi partibus alio animo supposuit quam ut novellaiu suam con-
videri hucusque contigit, ea ordinis inversione la- tortamque illorum interprelationera utcuraque fulci-
lioraverint; nullus genuinam canonum seriem reprse- ret, Jam per se ruit sedificatio haec, cujus diuiolum
seniel ? Audaciorem igitur nemo esl qui non pronun- est 1147 fundamentutn. Duo sunt aulem quse inde
liet conjecturam, quam nec uila necessiias postulai, consequi manifestuin est. Unum, noii geuuinam esse
nec probabilem facit ulla ratio idonea, nec ullus inierprelationem, quse defendi non possit, nisi iiiver-
codex non reprobat. Quod eniro illorum trium cano- so canonum ordine, conlra omiiiuni codicuni excuso-
num eadem est materies; quod prseseriim tertius et rum et hiss. fidem; contra Latinorum Grsecorumque
seplimus unum idemque definiunt, arguit potius in- scriplorum omnium, qui canones istos vel ediderunt,
lerjecto teropore ediios esse, quam una serie ac una vel interpretationibus ac suis commeiitariis illuslra-
BALLERINIORUMANNOTATIONES.
(a) Nonnulla hic nolanda sunl quse in observalio- liic Quesnellus obtrudit, lerlio ac septimo canone
nibus locum opportunum non hahebunt. Sardicenses unum idemque fuisse definitum, adeo ut, si eodem
canones non uno eodemque lempore, seddiverso, lempore, seu eadem actione statutum fuisset quid-
atque actione quasi distincla fuisse constitutos , me- quid in utroque cominetur, in unum eumdemqueca-
rum est commenlum, quod nullo sive Grsecorumsive nonem conjeclumesset. Nam cation septimus de ap-
Latinorum codicum ant editionura indicio probabitur. pellatione proprie dicia ad Roinanum pontificem
Omnes enim lii canones tnio contextu diversis inter- jv agit, de qua nihil canone lertio, ut in observationi-
locutionibus proferuntur , quod unius ejusdemque bus ad disseri. S ipsius Quesnelii cap. 6, lium. 7, 8
actioiiis proprium est: ut in aliis canonibus Africa- et 9, ftisius ostendimus. De hac appellatione proprie
narum synodorum similiter propositis accidit, quos dicta ad sedem apostolicampost secundum judicium-
eadem actipne conditos nemo ambigit. Cum porro egerat Gaudenlius, can. 4. Osius autero, cnn. 7,
duo fuerint canonum Sardicensium originalia exem- alias S, agil de eadera appellatione post jurticiuni
pla, unum Latinum pro Lalinis , Grsecumalterum primura, ut ibidera vidimus, num. 10 : ex quibus
pro Grsecis, ut palam liet ex dicendis tom. canonIII in patetquaiilum canon septimus a quarlo discrepet, et
tractalu de Colleclionibus, part. i, cap. 5, quam male alter ab altero temperaius venditetur.
apud Latinos septimus in Graecis exemplis quintus Negari quidem nequit Osium in Judiciis appellatio-
est, canoni quarlo Gaudeniiusimniediate subjeclus: num ad Romanum episcopum eos modos cognoscen-
qut sane ordo conlinuam seriera canOnum ad eam- di ejusmodi causas in provinciis proposuisse, qui
dem materiem pertiuentium evidentius prseferens, expeditiores et faciliores sunt; non vero quidquam
sequior videlur. Quod si quis canonera septimum a decrevisse, quo canou quartus retractaretur, aut fa-
quarto disjuticlum cum Laiinis codicibus malit, hunc cultas cognoscetidarum causarum exira provinciam,
duobus aliis cauonibus interjectis eadem aetione ad- ubi videatur expedire, Romanis pontificibusnegare-
dilum fuisse ab Osio dicere debebil, non vero alia tur qua de re vide observ., loco allegato, uum. 12.
qostetiori aclione conslitulum. Neque verum est quod
C8i DISSERT. VIII. DE CAUSA FLAVIANI. . m
runt, judicium; contra antiquissimum Ecclesise Ro- j JLinserto intelligilur, qui sic se habet in nostro veteii:
manse, cujus partes maxime aguntur, testimonium ut appellanli non superordinelurephcopus. Et apiid
ex utroque codice erumpens. DionysiumExiguum : ul nullus accusalisedemusurpet
Alterum inde consectaneum est, mentem concilii ephcopi. Ex quibus manifestuniest non ex isto quarto
Sardicensis non tam ex contraclioribus obscuriori- canone jus recipiendarum_appellationum sibi vindi-
busque (a) canonis terlii et quarti verbis, quara ex casse antiquiores Romanae Ecclesise proceres, qui
fusiori clariorique definitione septimi esse investi- codicis auctores fuerunt, sed solummodoex tertio et
gandam. Posteriores enim cogitationes prioribus de- seplimo. Illius titulus in nostro talis est : De appella-
rogant, et ex poslerioribus decretis priorum acci- tione ad ephcopum Romanum; hujus vero talis : De
pienda interpretalio est : nisi communibus Juris le- retractanda causaevaditappellanth in synodoprovinciali.Ac
gibus, coramuniqueipsi sensui nuntium velis remit- demura certum uni septimo inhaerendum, qui
tere. Si igitur, quod conteiidit David, minus tfibuitur ad tertii et quarti explicationem conditus yidetur,
pontifici Romano in tertio canone quam in septimo, cum uterque, aliquot allocutionibus interpositis , ad
minus etiam in septiroo quam in quarto : cum sepli- examen est revocatus instantia episcoporum.
mus ultimo loco sit condilus, ex eo petenda est pro- Ad hunc (d) igitur respexisse nostrum Leonem pu-
cul dubio priorum intelligentia, et ad hujus septimi laverim, aique ex eo per consequeiiliamsynodum in
sensum reducendus aliorum sensus. Nec temere Occidente poslnlasse, ad quam et Orientales convo-
quis, his consideratis, putaverit (b) episcopos Orien- larent. Cum enim canon facullatem faciat episcopo
taies, qui synodo intererant, aniinadverteiiles verba Romano decernendi synodum ex finilima et propin-
hsec terlii canonis, det judices, quse nihil de loco _ qua provincia, in qua renovetur examen causse epi-
formaque judicii praescribunt, lalissimum jus creare " scopi a sententia proprise provincise appellaiitis, si
pontifici, prsevidenlesquefore aliquando, ut vi hujus ab universali Orientalium provinciarum synedo ap-
decreli causse Orientis in Occidentem tralierenlur, pellaretur, sequitur ut universalem alterara in Occi-
ac pro unius arbitrio pontificisterminarentur, sese dente, ad quam et concurrant Orientales, postulare
commoverunt, petieruntque ut cerli limites poneren- posf.it Romanus pontifex : qualem revera postulavit
tur concesso privilegio, nec exlra suas provincias Leo.ut ex superioribus constat.
judicarentur. Augebat suspicionem Orientaliuni , X. Si porro ex quarto eliani canone jus suuni as-
quod Gaudentius (c), quem unum ex Occidentalibus seruisse ponlifices Romanos, et illum Leonem pari-
fuisse et iioineri et loquela iudicant, dum canoue ter ob oculos habuisse contenderis, nolim ego con-
quarto de addendisad superiorem disserit, sic iuter- tenliose nimis contraire. At si appellaiionem in eo
pretatus est verba canonis, ut horum loco : Si putat commemoratam ad solum velis spectare ponlificem,
se bonamhaberecausamut ilerum conciliumrenovelur, quod asserere videtur David, hoc et Sardicensium
iiaecalia supposueril: Si proclamaveritagendum sibi prsesulum et sancti Leonis menti contrariuin existl-
negotiuminurbe Rama; 6l pro liis : Renoveturet det maraus. Sardicenses enim hoc unura aiunt: Si epi-
judices, ista : Causamin judicio Romani ephcopi de- scopusdepositusproclamaverilagenduin sibi negotium
terminari; qua interpretatione mirum in modum in urbe Roma, causam injudicio episcopiRomani esse
ampliabatur.superius decretum. Quamobrem, recla- delerminandam. Quid sit vero judicium episcopi Ro-
mantibus episcopis satisfacium puto per septimi ca- mani, patet ex ipsis canonibus, de quibus agitur, ubi
nonis conditionem,quo et tertius explicalus est ac judicium renovari et concilium renovari pro uno et
temperaius, et suspicio ex affeclata Gaudentii inter- 0 codem accipiuntur. Et vero sijudicium pro sententia
prelatione nata ab animis Orientalium oblilterata acciperetur, non fuisset dicendum in jtidicio, sed
est. tantum judicio. Constat igitur concilium Romani
Conftrmaturex modo quo tres.isti canones conce- episcopi hic intelligendum. At quale concilium, in-
pti sunl; terlius enim et seplimus omninocanonis et vestigandum nobis est.
decreli formam habent. Boc tertii clausula indicat : MuftiplexconciliumRohiano subest pontifici, sicut
Si hoc omnibus placel? Synodus respondit : Placet. multiplicem in se uno habet adroinistrationis eccle-
Septimi similiter initium auctoritatem praeseferlsyn- siasticse gradum. Est enim simul Urbis episcopus,
odi decementis ore sui prsesidis Osii : Osius episco- Romanse provincise metropolita , suburbicariarum
pus dixit : Placuit. Quartus vero propositionem so- dioeceseonprimas, 1149 Occidentalis tractus pa-
lummodocontiuet H48 episcopi unius, Gaudentii triarcha, in tota denique Ecciesia caput et apex. Ut
scilicet, qui synodo non praesidebat, et timide pro- episcopus, synodum habet paroecialem,seu, ut uunc
ponit ex proprioingenio rem a synodo examinandam: loquiuiur, dicecesaoam; ut metropolita, provincia-
Addendum,si PLHCET, huic tenlentim; nec responsum lem; ut primas, synodum dioeceseon plurimarum;
est a synodo : Placet. Adde, nihil ab eo directe pro- ut patriarcha , palriarchale totius Occidentis; ut in
positum de judicio renovando, vel judicii forma; sed Ecclesia caput et primas, cecumenicum. Cttm intra
tantummodo de non superordinandb episcopo in lo- parceciamseu dicecesim propriam ad eum appellatur
cum appellantis : quod vel ex titulo utrique codici a sentenlia judicis inferioris, (e) ad ejus appeiiatur
BALLERINIORUMANNOTATIONES.
(a) Cum ex prsecedentiannotatione canones 3,4; D lur in Latino; post canonem vero 5, subjecium ca-
et 7, alias5, diversas circumstantias respiciant, nec noni 4 Gaudenlius,appendi generalem prsecedentium
septimusad aliosduos temperandospropositus fuerit, approbationem his verbis: 'Airex/aivKvro ot Emo-jte^oi
niliil est cur tertius ac quarlus ex septimo explican- T« isx^vva «pEo-ev:Qumdicta sunl placuerunt; qiiae
di sint. canonemlertium et quarlumvidenturcoinprfeliendere.
(b) H„c conjectura, qua Orienlales tertio et quarto (d)Non ad septiraum , alias quirituin, canonem ,
canonibus commotoset reclaniasse, et septirai cano- sed ad quarlum GaudenliusLeonera respexisse vidi-
iiis condendi causam dedisse Quesnellus suspicatur; mus lora. I, in admonilione prcemissa epislolse43 ,
nullo fundamenio suffulla, inter somnia computanda ubi hunc quartum canonemei epistolse subnexum ex
est. mss. ostendimus.
(c) Hic Gaudenlius Naissi in Dacia episcopus fuit, (e) Nullas appellationes ad Romanum episcopum
quemadmodum oslendemus tom. III,' in tractatu de delatas , ad ipsum delatas vult Quesnellus ob Juris-
Colleciionibus, part, i, c. 7. Neque refert quod hic dictionem ipsius propriam, sed semper ad synodutu
usus sit verbis si placet, nec legatursynodum respon- velparoecialem, vel provincialem, veldicecesanaro^
disse Placet. Nam alii quoque ejusdem synodi cano- vel Occidenlalem, vel oecumenifeam , nisi ex libera
nes carent verbo Placet, el Placuit, qui niliilominus appellantiuro optione aliud significetur. Ut auteui
legitimi canones habentur. Adde quod in Grsecopost aiia prsciereamus de Romano pontifice utepiscopo
.tertium canonem deest approbatiosjnodi, quae legi- urbis, vel ut metropolita, etc., ejus jurisdictio ra«
PATROJL.LV, 22
 «83 PASCH. QUESNELLI DISSERTATIQNES1NS< LEONIS MAGNIOPERA. CC4
synodum parcecialem, seu ad eum cleri sui consijio A tibus utique Orientalium provinciarum episcopis, in
ad cuitt ex et ad coiicilii*
seplum; ctiiii exprbVincia prbvincialem; supfelius expbsiliihus; Cbnsequehtef
dioeceSibus SuburbicariiS ad dioebesart&m;cuiu fex Sardicefisis ihehteih Lebhisque iiitefprfethlioneinpo-
tfactti Occidehtali ad Oepidehialetfl; chth ex afiis stulat, ut prmdictus sdcefdbs (Lfen), cohyrecfatisex
Ecclesiae paftibus ad cecurileriicamei liriiyefsalem ; Priihi drbe eiihm teliqtih 'satetdblibus iritia haliam,
"iiisfex Jibera appellantium bptibiife ac Tibelloaliud biniii pfmjtidicio subinolb, Upriticipio oirineiricaiitam
significetuf. Ad haric, ni fallbr, nofttiafli Safdicfehsis qute vettitut, tbUicita pfbbaiione cdgrioscens, seriien-
canbiiis Sensus cf uendiiS est; ac eadfeifl fatione de " tiam ferat, tfuatiijides Pt ftitib vefm Diviniialh expo-
JFlaViattiappellatiofle Juflicattduhi. ' iitilat. /Eadfeiri"Mioiie LiCi.hiaAiigusta pbstulat ut
Etceftequisqttis sequitaiis Jeges ac huhiaiii iflgeiiii ' causd fidei ei ChfiSlidnmYeliijibnis, qtiqi triota esi, in
indolem, sepositis biririibiis pfaVjudiciis, consuluerit, panibtis lialiti! iohgregdto cOhcilib ex integrb perqui-
riumqtiatii adducettif lit credat ejjiscbpum lotius jam ititut. EoflfeflideiiiqUfesensu coiiciliurii isiiid , quod
susfejirovihciae sefltfehlia dondeinhaiiim , dfeinde in . cbrigregalis e"x oiiihi btbe teiiqiiis sucetdolibus intra
altera adhttc Vicittsepfbvinciai Byfiodo, quod vtilt ItdtiMi hqbefivuU Vaiferttiniahus,qttbd et gfeneraletn
David, feidemsetttetttias siibjecium, idqufeatictofilaie fexfotb prbiebbnciUum syttofliuii Leo hiihcttpat, Placidia Au-
pontificis Rbroani per legctttim e tini latere missum prae- gttstS vpGSt dpbsloiicm seitis, ad quod p.o-
senlis ae"stibscfiberiiis, eifleln poliiilici caUsam 'sluiaf iti.judibiurh ittinsmiitatur; synbdi Nicaeiiseseu
siiam commiitere vOltiisse. Quaffi igitur satiiis fest Safdicehsis mfeiiliPheiiiirijiciens, ut ex ejus auctori-
exisiimare litigSniem feiiniejiiseOpiimposl teritatiim taife cbgfehdam1151 flecfessafiosynodum suadeat;
pfoviheise susetfiuiihaT, poftiilicistjtiebpfemexplbfa- B j, fet apjieTIalibnempaf iief Flavianidebebatur
eoirithcmorans, c»ai
ex ejus-
tam, de majori syttoflo appellaiida cdgilasse', qtia.Iis Jiidiciiirii, qubd appeliaverai,
est VfelOccidentaiis, vei 'ceCumfefiida;JusqUe illiiis ifleiiisyhodi decfetp. Appfeliatibnis pofro flaviani
synbdi appellahdse episcopis coiicessuiii esse a Sar- libelTttnidistirictissime pfbriiiiiliat missurii esse ad
dicenSi syhbclo : qtise pohlificeni Roittanutn hoihitta- gpbtioiicaih sed.em, ei adomnes ephcopos harum par-
Vit, ttt illiiis captit ac pfiihateiii, ctiiniinif tim dfebeiiat tiurh,; iipcf.estOceiflehiaiium. Exquibus certissimuro
vfeltit synbdi pfocufatpri libellu.Sappejlatidnis tfadi, evadifcbiifciliumOccideritaiiumomiiiuni episcoporum
et ex hujus primatus Jure, et fexnCccSsitate, syiiodp esse cbficiiium sedis apbstbiicSe, ex qno, convenien-
cbi daTffettir,*hohduriicbiigfegata. tibus Ofieiiialiuhi partiumepiscopis, iii.cecuroenicum
' Videlicet,
"XI. "Sfedquid cohjeciufis agiraus, qui pbhtificera ac gienefale; idfeihdenique iessea.d quod appeliaverat
Ipsum Leonfcm caflOriis feardieensis fet appellalibnis Flayianus, cum ad sedero apbstolicam provocavit.
FlavIaflihaberausinfferpreieni^Cuirieiiiiii fexsubjfecto Viderfetur certe ab his quse diximus non muliiroi
iipistolasuai caifbfteSafdicensi geiierdieiriexloibotbe fecedefe Itiavid, cum scribit uno eodemque libello
syriodhmihiraIttiiiam,\A estsyiioduniOCCideiitalero, utfuroqiie, pontiiicein et concilium, appeiialuiu esse:
ad qtiam CgriveriiahiOriehldlium promiiciaftim epi- cbnciifb tjuippe poiitificenjinesse, el vicissiinponti-
scopiposiFtarimiqfpeUaiibnem (a) necessatio poslu- iici cbncilium; humquam ad uhuni appellari, quin et
ttirlacPeTfebrari debfefe sigiiiticet; ciiifl nia\tef'feain ad iilfertifflprovoceluf, nfemiiiemqueumquam credi-
eb cahbrie iiihii alihd eft de fe liaTseamtis,quairi bdu- , disse Rbmanum poiitificera soluin et absque syuodo
stitn 1130 fpiscbpi, qui pfoclapgverii agehtiuih sibi sua de appellaiiohibus adsedem suam interjeeiis ju-
negbfiuhtin iifbeRonid,iri jiidicto, hoC festcohCiiiO, , dicare.posse.
episdopfRopiatifesie deiefmhandaih; seqiiittir absqiie G Xll. Sed iuditprofectoilluditgue scriptor ille, ctiin
dubib-jUcTiCitifhseti ebttciiiuro istttd Ilbiiiahi episcbpi quid doii yerbis isfis conlineatiir statim aperiat se-
aliud Hbnfesse, Leofle ipso ifeste, qiiaflioecuriifeiiicuin quentibus Iineis, ubi ex iot episcopis Occidenlalibus
ex toio bfbfe, seii genefaleih syribdiroiittifa Ilaliaih, et Orientalibus _ quibus in synodum coactis praesidet
ad qiiam titiqiie OiiefltaJitini pfbviriciariiiii epiScopi poniifex.jSPlumhuncjudicerocaussenecessarium esse
conveniant. Ita honorabatuf sancti Pfetfi apbslbli prbiiuntiaf: alios porro synodo Jnteresse velut pro
itiembfia, cnfli pPSt Ofifentafem synpdiirii, ctiinon comiriuiij causa.soilicilosj el qui liligarites iiitefventu
intefftietat:Rproahus pbhtifex, aliud Judiciiim ador- . sup apud judiCem sint adjutufi_ non tamquam judi-
iiari & Occideflte permittebatuf , ciii ipse pfaeesset, ees ex quorum suffragio ac sententia iis terminanda
qtibd jjfefipisuriipfiofis syiibdi sentehtiam aajiicudem • sit ,(c), \
revbcaret, et CujttsJudiciilm ex. ore pontificis prbfli- . Quod quanj sacrosancto eplsCoporuiii ordini inju-
rel : poSt quae tisttfpari posset quod Leo in episfola riosum sit, quamque conlumeliosum sacris cecume-
'sid TlieOcfprilttmscfipsit in liunc mpdum : Soiis nicarum synodorum conventibus, nemo rebuseccle-
jiistitibejubaf, derish per Otienlerh nebuiis impeditum, siasticis vel leviter tinctus non videt', nerao sacrse
ubi culmen stiuih in . Iiierarcliiae sludiosus sine stomaelio legit. Sed
' pure ab Occidehte fesplenduit; et quam Leoni hoc ipso lOco cofltfafiufii,
apOstelhel docipribusprincipalitercollocavil(Epht. 9§, 1152
AUhci%, cdp. 2). -quisynoduni generalem postulari debefe asserit,
., Senlfehtiajhosirseciafesticcittuhf iiuerse (6) %leri- ;npri, ex tttiinale solum, sed ex iiecfessifate; non ex
tifliaihiet AuguStarum, quas ex sahcii Leonis sugge- indulgentia, sed ipso jure; non ex dispensalionu
slione dictatas, ad ejus roentem et coiisiliiimseriplas = afbitiibque pbntificis, sed ex sanctorimi Patruro
u
' csse npn"diibitp, Pprro ppstqijam ille dixit quod'se- auctoritiite concilioruihque regulis- iion deniquead
iiindum spleinriiialemconciliqrwn(Sarcliceose intelii— porapam et splertdofeffi, sed tit periclitahii fidei
pt) Cdrisidntinppplilaniis episcopus Rontanuni per ejusquedefeiisoribus oppf feSsisshccurfefetur. Quam
libeiibs appellafiiftii nolum faceret nqn. appeljatuin aulem , inqml, post appeUaiionein interposilUtri hoc
esse per Fiavianum aciRomaiium episcopum solita- MECESSARIO postulelur, canonum Nicmm habitorum
We Suihpfum, sed ad omnes pptius Occide.ntisepi- decretdieslanlut, etb.
scopos.sub pairiarclia suo congregan doSj convenien- Rufsus absufdiim est bniriinb qudd scfibit aiictor

BALLERlMORtM ANNOfATfoNES.

tionfe primattis, qttse in prsesenti catisa potissihium
spectahda est^ ita pefsbhain ipsius afficit, uti prima-
itis Ijise est pefsphaiis: ac prbpfferea appefJaiiones
ad eomdelatse ratibiie primatus ejusdem persooalera
rfespicittht.Videpbservat. in dissert,
i,paft. i,c; t, et bhsery. seqq. n. 10.
iufisdiciioheifl
'.' wCiJnteob^alr D»23.
Cb)Vfde observ.. nuni; 4, fi et23.
... (c) 11tfest pas malaiii, inquit JoannesDavid, de
discefner a quiEkvienenvoyasoh abte cfdppel^comihe
ilant te juge ndcessaire de cette cauSe^el cbmihetiydhl
drpit der.ecevoircet appel ;el ceux auxquelsil fadreiig,
commeintiresses daris cellecausecohihiune, elcbihme
4evantilre ies.widiatenrs, David, pag. 898*
685 BALLERlNlQttUMUBSEftVATifJNESlS DlSSEliT» VlII QiifeSNtiLU. __6
citatus, pag. 294j magnam scilicet Synodiiih Clialce- A dis possit assfetjrii?AHt cjuispoliQSnbfi niifettir hb-
dbrierisem(a) non alidm ob ctiusamcotmcaitim esse, •ihiiieftisibiipsuhicbriifaria SeriBehieiti,ebiii hiiifibiis
qudm ut de appellalibrie Fldviarii ctigiibsceieitiri Si locis iiecessarittih judicfet episCbpoSin ff noduin Cii-
enim necessarii jtidicfesrtonSiint alii episCbpiSynbflb alescere, tit appellatio ad Romanam sedeiri delata di-
praesenies, et solus Romanus pofllifex hecessarius scutiatuf, el negotitltn termirifetuf, liec canonicuhi
cst causafccogriitbr, stiinrose imprtidenlise (nfeqUid essfe judicium, qttod exlra synodiim fle hppfellanle
amplius dicamj reus eril sanclus Leo, qtii cuni la- episcopb fuerit prolatiltti; aliis vefb ili Iocis, iramo
crymis et gemilibus suppiicat tit Sacerdbtes ex lotb tbto fefe libro in hoc untiitt riitaltir, iit tbtufti litijiis-
brbecOtivocenttir,Ecclesiis tion sittfegraviCiiriSliaiiae modi hegblium ex pontificis riutii et affeitfib pehdefe
rei damno relictis : cuttiunuS pOHlifexpfOjjfigpossit ~asserat; CGBtefosqueepiScbpos syhodi speeiatores
attctofitate causatti absolvere, proplef quam solam agere, ut causairi, quise coriiniuiiis festbttiriiuiii, o.b-
SOQcilittm congregatur. DenWufeqtiis mfehleriiD'_¥i- sfequiissiiis soluttimodo ac precibtis'pibmbveatit?
BALLERINIORUMANNOTATIONES,
(a) Ctif S. Leo, necessarium duxefit eorieiliuftigenfefale,exponerttiisiri obsefv\ m 14 etseqq.

BALLERilSliOfttJM OBSEkVATlONES
1N iJiSSERTlTlfJKEMtlil QCESNEtU ,
De Gausa Si Flaviarti episcopi Constantinopolitani

1153 !• Quot cohjectatiorieset sopiiismata Ques- ]B pontificem aliosque sacerdotes Rbfflanfesyhodi re1pa
oeltus cungessii et involvitin pfaemissadisserlatione, a Theodosio postuiasse generale cpnciiiuhi, qiibd
ut S. Fiaviani Conslaniinopoliiatii episcopi appel- pbst Flaviani appfellatiorieroniiessario peiittitfi iflehi
Jalionem, quse celeberrima est_ et apostolicae sedis Leo tradiditi Gut aulfein, ihqtiit Qflfesnelitishtim. 4,
auctorilalem in ipsas Orientales Ecclesias earumque necessario postulata stjnodus atumtnicdi qtiandp nbn
etiam niajores episcopos confirmat -, eidem sedi sub- acumenica syribtlas postulaia sit? Ot atitfehilois hsec
duceret, et ad generale concilium transfefret? Ne rfespalam fiat, olfiftisqtiediibitatio Jirofstis fexihifitiff,
lectores mdrosius detineamiisiti singulis, quse pro- tria nobis coiistiiueiida suht : 1° Sv Flavianiim iu
iixiorem nec omhjno necesiariaifl disputatioflem fla- latrocinio Ephesirio deposiitim_ appellalionis libfello
gitarent, retii tolam ad certa capita redigentes, ejus legatis traditoj ad Romanufh pPntifieSm rfeipsa pfp-
prsecipuas fallacias ac inanes cbnatus deinonstra- vocasse, et ad RomariamsyrtOduro_hoh Vefbad cbn-
Limus. ciliiim cecumenicum; 2° S; LeonehihOC libelioacce-
2. Et primo qiiidem haud opus est laborare in ea pto; statiui coacta Romana syflodb, apostolicafeSedis
quseslione, num verba quse i» Ephesinb latrocinio atictoriiale judicium instituisse, quo ohiriia fejusderii
pronuhiiavit Flavianus post senteiitiahi inique pro- latrocinii gesta irrita, fet Sv Flayfaiii depositibnehi
latam, recustilio fuerilj tit indicat vis Grsecaevocis oihnino inanem el liullam essfedecfeyit; 1155 5°
irapacrovifiKi trerecuso te^ an appell&tio. ut velos La- alia tandem de catisa petiisse Cbriciliuifigfeiiferale,
timis imerpres reddidit, appello a le, Congfuenlius quam quod Flavianus ejliSrflodicttrtcilihinfippellafit.
quidem appetldtionilocus fuit post senteiiliain, quam 4. Flaviantiin ad Romanuih poritificfempfovoeasse
recnsatiom, quse ex legum eliam aniiquaruiii consti- p'^4iudiibii testfes lideifl faciuht. Cur Qiifesheilusiriertim
tuiionibus, ac ex ip6a judiciorum pfaxi ante senleh- hegaiivum ex Leohis Silehfibiflgefens, ribn allfegavit
liam proferenda est, cum vel judex est incompeiens, Liberatuin, qui dum ea qua§iii hac cadsa harfat,- fex
Vel Judicii ordinem perveriens, ac praeconceploali- documeniis abs se JtispfectiSSuiiipsit, appellationem
quO alfeclu laboranslegiiimus esse desinit. Dioscorus ad apostolicam sfedema FJaviario delaiaih pfonbtt-
verO jain anle sentenliam tyrannum agens _:legatos tiat in Bfeviario capi 12 : FltivianuScbnifdse pfoltila
apostolicsesedis, ut oportebat, non observavit _ Leo- senientiti, pet ejiis legatossedbrhtipbstblitamappella-
nis epistoIas_ quae ante orania lfegendseerant, legi vit libellb? Cur hoc loco pfaeierivitValfehtihiariiiriijie-
uoluit. et ante Flaviani senieniiam Eutychen absol- ratoris epistolam inter Leohinas 55, qune cuiil ex
vit; unde reeusari omni jure potuit. Qui autem judi- Leonis relatione alqtifeCbhsilibad TlifeodositiihSferi-
cfemtnm iniquum ante senteniiam nbn recusavit, si pta fuerit, ut idem Quesneilus tfaditli, H; itt ea hbn
servandtefuissentconsuetcejudicibrum forniulse,pOst njintis Valfehtiniahiquam ipsius Leotiis tesiimoniiim
sententiam non eum recusare, sed ab eo appellare agnoScerfelicet? Ibi autem expfesSfescfibitur ; Gbh-
debebat. Sed in latrociriali judicio, tibi omnia crant ' ila.tttinbpblilanus episcbptiseum (Rbfhaniim aritisti-
perturbata atque confusa, sicut requirendce nonstint tfefti)pef libellbsappellavii. -Hbc ijiiidemtestimbniUm
legales formulse, ita nec in vocibus recusationis vel QjiesnelluS ne omnino dissimularet, relulit quidein
appellalionis est insistendum, Et licet recusatio posi paulo ante finefti disseftationis n. 11, sed ut fejus
seiitentiam per se appellationem involvat ad alium Vim felidefet, Valfentihianumitt iisflfemlilteris pbstu-
jutiicem, cum tamen in brevissima forinula, qtia Fla- lasseait concilium, itt quo ciihl Occidenialibus epi-
Viannsest usus, nullus jtidex nomittalus fuerit _ ex scbpis Orifehlales quoqufecbnveiiifeht, ifl est cbhei-
lmc linica formula, quajcuniquesit, nihil pro aposto- D liuin genfefale, pfefindeac si ad genfefSIfe Cbriciliahi
lica sede clici polest. Aliunde igiiur res expiscaiida • Flaviani appellaiiohein directam inlellexerit. Licet
est. Vefb idefn Aughsttisex Leoriis Cbhsilib, quod postea
3; Id autem _ ex quoexplorata Flaviani ad Roma- expliCabitritis, syhbfliirii cecuittenicaifipostulavefit,
nam sedem appellatio Colligitur, est ille libellus hbh famert Flaviahum ad ejusmodi synoduhi, sedad
quem is legatis ejusdem sedis pbst sfententiaMbbtu- summiiin poiitificeriipfovocisse adeb disefte tradi-
lit; in quo quidem appellationeili fuissfe fexpffeSSahi difj tit Peirus dfeMarcii,qtii Quesnellosiispectiis esse
idem Quesnellus non itificiatur. At nuttJi 2 Leonis ribii potesl, libs vti de Cbhcbid: c. 7,-h: 3,- scfipsfe-
homen in hoc libello liaud ihsertuhi feoulfettditjidqiie ril: Ftaviahutii berb ad Lebhehi pnpaih pHvbciisse
ex ipsis S. pontificis littefis coujicit, in qhibtts ntith- tratiitii tetiaih tibellh, maiiifeiie pfbbaiM-ix"episihla
iquam sedem sudm appelltilamtfadit; quod ponlifex Valeritiiiiani; et patilo post : Libelluiri appbllatiohis
iedis sumjurium studiosissitritishtimqudm onihhset, Ifgdidit legdih tiiniihi pohiificii, iic'iaritehiit dd sbL-bH
si ita fuhset. Huic autem negativo argumento riiodi- pbhiificeiiiRbhitintiniprbbbtiairif.
«um fidens, addidit pcisitivunii. tiihiiiuih euiiidem 5. Ideiri testatur etiaih Placidia Au_istJi epist. G6%
687 PASCH. QUESNELLI DISSERTATIONESIN S. LEONIS MAGNlOPERA.
ubi soluttimodo appellationem Flaviani non ad unum A 7. Nolanda vero potissimum sunt verba quibus S.
summuro pontificem sedis aposlolicmnomine desi- Leo epist. 61, c. 1, suam el synodi senlentiam distin-
gnalum directam tradit, sed et ad omnes episcopos guit. Qumscripia nostra, \nqail, non soluinaposlolicm
harum parlium. Episcopos v.ero harum parlium Ques- sedh auctoritate, sed etiam sancta synodi, qum ad nos
neilus n. il interpretatur Occidentales.Ila etiam te- frequensconveiieral,unanimitatedirectasunl. Quesnel-
sliaionium Theodorili, quo in epislola ad Renatum iushaiic poslillam affixitinmargine: Nota dhtinclio-
concilium Romanum post suam depositionem in la- nem el gradationem; perinde ac si ab aposlolica sede
trocinio Ephesino appellavit, de lotius Occidenlis ad sanclam synodum quasi a minore ad majorero
concilio intelligendum contendit dissert. 10, num. 5, gradus fierel. At nnn ita est. Dum S. pontifex apo-
et hujus rei hanc rationem affert num. 2, qua Orien- stolicse sedi aucloritatem, suse autem synodo iiitani-
talium 'convocationem excludens, ad solius Occiden- mitatem ascribit, palam innuit totam vet poliorem
tis concHiuni eum provocasse palam praefert. Quid auctoritalemin ejusmodi synodis aposiolicae sedi esse
restabat, inquit, Theodorilo agendum, Orienialibus deferendam; synodum aulem secura eongregaiaiu nou
pene omnibusvel furenlibus, vel oppressis, vel ne his- nominari, nec vim liabere nisi ob unanimiialetn, qus
cere quidem audenlibus, nisi ul aa Occidenlalessese plures ad causam cognoscendam ac dijiidicandara
converieret, eorumquefidem ac religionemsollicitarei? convocati, omncs in eamdem cum suo capite et cuin
Si autem similiter explicandum esset- testimonium sede apostolica sententiam transierunt. Qusesyuodi
piacidiae, ipso Quesnejlo de Occidentalibusinterpre- unanimitas etsi plurimum conferre soleat ad judicii
tante, non ergo ad oecumenicam, sed ad Occidenta- maluritatem declarandam et ad faciendam fidem,
lem synodum ad summum appellasset Flavianus; — "
auctoritali tamen aposlolicse sedis nihil praejudicat.
nec Quesnellus, nisi sibimetipsi parum cohserens, tum quia hsec per sese, etiam independenter a sy
cecumenicum cottcilium, ad quod ille provocaverit, nodo, jus suum ex priniatu dinianans exefcere potest,
ex illis yerbis ingerere potest. ac identidem exercet, tum quia si lota vis synodi ex
<$.Sed falsum est in Placidiaelitteris episcoposha- unanimilate pendet, efficax lmjus auctoritas in apo-
rum parlium indicare episcopos totius Occidentis. Ad stolicse prsesertim sedis auctoritate ac Judicio consi-
haec yerba, quse ex Leonis procul dubio menle scri- stit; unde plerseque Romanorum pontificumepistolas,
pta fuere, probe itttelligenda conferent illa quseidem licet in ejusmodi synodis exaratae, nou tamen synodi,
pontifex inseruit epist. 44, ad imperatorem Theodo- sed solius pontificis nomine atque auciorilale editoe
sium : Omnes parlium noslrarum Ecclesim, omnes sunt ex anliquissima RomaiiseEcclesiseconsuetufline,
rhansueludini.vestrmcum gemiiibuset lacrymh suppli- ut liquet ex epistola synodi Romanse ad clericos et
eant sacerdotes.S. pontifex haec scripsit synodi Ro- monachos Orientales an. 485.
manse nomine, ut palam iit ex ipsa inscriptione 8. Id aiiiem aucloritatis in Flaviani causa, qu»
ejusdem epistoise : Leo ephcopus et sancta synodus, appellalionem Orientalis episcopi respicit, mulio
quminurbeRoma convenil. llauc synodum, quam niagis perspicuum est. Quseroenim ex Quesnello niim
audito nuntio latrocinii Ephesini habuit, et cujtis no- particnlari synodo Romanse, si a summo pontifice
niine liscc scripsit, non erat ulique synodus totius separetur Jus tribuat cognoscendi eausas appellatio-
Occidentis, Cui corigregandaelongius tempus requi- num quae ex Oriente deferuntur ? Judex appellatio-
situin fuisset, mOraque diulurnior quam res postu- nttm profecto esse nequit, nisi qui superior est eo
labati Synodus fuit: episcoporum, qui ex variis par- judice a cujus senlentia appellalum fuit. Superior
tibus aliis atque aiiis de causis Roroaro accesserant, G autem Orientalibus judicibus, qui Flavianum con-
velex finitimis etiam urbibus cito evocari potuerunt; demnaverantj Romanus quidem pontifex est ratione
ut in aliis plerisque urgenlibus negotiis lieri solebat primalus, qui cum personalis prserogativa sit, ejus
(vix enim ex tolo Occidfentegenerales synodi indi- aucloritas a synodo nequaquam pendet, et idcirco ad
clse invehientur), et probabilius synodus fuiteorum eum etiam soltim ac separatum a synodo appellare
episcoporum qtti anniversario diei ordinationis S. Flavianus potuit; caeterivero Oceidenlis aut Romaro»
Leonis celebfando kalendis.Octobris frequfenlissimi synodi episcopi a summo pontifice sejuncti cum pari
conveiierant, uti animadvertimus in observationibus primatu ac Jure uoii potiantur, Orientalibus superio-
ad dissert. lQuesnelli not. 1 (Supra, col. 220, n. c) res dici nequeunt: ac proplerea Flavianus ad hos
ad an. 449. Igitur dum S. pontifex suse synodipeti- perinde separatos non potuil provocare. Quod si ad
lionem expressit sub nomine Eccletiaruni et tacerdo- hos quoque provocavit, pra;roissa tamen appellatione
lum notirarum H57 pariium, his procnl duhio ad sedem apostolicam, seu ad sumnium pomificem,
vocibus nostrarum parlium 1111tanlum episcopi intel- ut Placidiaa lestiinonium prscfert, ciim hoc jus non
ligi queunt, qui ea in synodo Romana praisenies, ex praerogativa ipsorum propria, sed ex priroatu
una ctim Leone, suo et suarum Ecclesiarum nomine Roniani ponliflcis, quoruin illi unanimiter sentenliam
Theodosiuui supplicabant. Similiter ergo et in Pla- tuleruiit, in eosdem. aliqua ratione dimanei, solum
cidiae litleris voces ad omnes ephcopos harum par- vel praicipuum Jus Romani antistitis Flavianus re-
tium de episcopis qui ex more Romanae Ecclesisein spexisse credendus esl, licel ex more judiciorum
Romana synodo congregari solfebant, intelligendae sedis apostolicaeetiam ad episcopos Romanse synodi,
videnlur, ut ne ad toiius Occidentis episcopos in dis- •rvqui in gravioribus id genus causis a poniifice advo-
silis ac remotis provinciis dispersos extendendse cari solebant, appellationem direierit.
sint. Si quis nullo allalo documento secus judicet, 1159 9- Hinc sane laudatus Valeniinianus totam
prseter usitatum morem ac seiisum ex arbilrio eas appellationis rationem in primalura sedis apostolicae,
ihterpretari convincetur. Adde quod haud probabile qui solius Roraani ponlificis proprius et personalis
est Flavianuin, qui hac appellaiione promptum suae est, retulit his verbis epist. 55: Debemus.... digniia-
calaroilati remedium quaerebat, id qusesisse quod tem proprim veneralionh R. apostolo Peiro intemera-
longiores moras postulasset, ut scilicetex loto Occi- tametin noslris temporibusconservare; quatenus bea-
denle episcopi convocarentur. Quod si credatur FJa- lissimus Romanmcivilalh ephcoput, cui PBINCIPATUU
vianus non isolum ad apostolicam sedem, verum sacerdotii super omnes antiquitas conlulii, locum ha-
etiam ad episcopos Roraanse synodi provocasse, id beat acfacultalem de fide et SACERDOTIBOS judicare....
non alia de causa fecisse censendus est, nisi quia Hujus enitn rei gralia secundum sblemnilalem,-seu
sciebal Rpmanos pontifices in gravissimis causis ejus- morem conciliorumConslanlinopolitanusephcopus EOM
modi synodos solere cogere, ut maturius el exactius per libellosappellavil. Vides appellationis ralionem in
negoiium dijudicarelur. Hoc quidem consilio S. Leo- eo collocarl, quia sumrans ponlifex, principalus, seu
nem epislolis hac in re transmissis non suum tan- primatus causa, habel poleslalem de sacerdotibus, ac
ttrai, ut ihaliis lilteris, sed et synodi nomen inscri- proinde de Constantinopoliiano etiam episcopojudi-
psisse credibile est, he prsecipiti quodam impetu sine , care?
eonjjruo examine negoliuro lioctransegissevideretur. 10. In lioc saue apostolicse sedis,seu Romani pon-»
fiftO BALLERINIORUMOBSERVATIONESIN DISSERT. VIII OUESNELLI. «DA
tificis principatu seu primalu duse potissimum distin- .A cum ex synodo scripta fuerint, non uti privatus, sed
guendsesunt essenliaies prserogaliva;.Una quod idem uti ponlifex scripsii, ea utique aposlolicsesedis au-
primalus personalis est, ita uni personse summi pon- ctorilaie, ad quara Flavianus provocaverat, addiiis
tificis alligalus, ut nulli alii commnnis sit; unde qui etiam eorum episcoporum Romanse synodi calculis,
primatum ejusmodi diviserunt, seu communein fece- ad quos pariter eum appellationem interposuisse
runt SS. Petro et Paulo, constituentes duo Ecclesise Galla Placidia prodidit. Hinc etiam in concilio Chal-
capita, ac duos primates sequales, ab Ecclesia repro- cedonensi act. 10,-cum Ieciio aciorum Epliesi pele-
bati fuere. Id in dubium non vocabit ipse Quesnel- retur, Jegati sedis aposiolicoe sese opposuer.e, iianc
ltis, quippe qui in opere inscripto : la Dhcipline de rationem afferenles, quia a beaihsinto el apostolico
1'Eglhe, lom. 1, pag. 96, explicans illud Pauli II Cor. Romanmurbis episcopoomnia qum ibi gesla sunt vana
xn, 11 : Nihil minus fui ab ih qui sunl supra modum sunl habila. Si Flavianus ad synodum cecumenicam
apostoli, ait: En tout cela fegalild ne regarde prechi- appellassei, et Leoni absque ejusmodi synodo jus
ment que iapostolat, non la primaute de Vapostolat; non fuisset decemendi in appellationc Flaviani,Ephe-
quibus cum Petri primatum nemini ipsorum aposlo- sina acta privatim quidem judicare potnisset irrita,
lorum communem fateatur, personalem ulique ipsius, non autem id in synodo definire et edicere, uec ex
ac proinde etiam successorum ejus liiisse et esse, nec synodo scribere, quod publicam et aposlolicam au-
a quopiani pendere necessario cognoscit. Alia prsero- ctorilatem ac judicium declarat. ln eadem pariter
gativa est, priinalum ejusmodi non meri ordinis et synodo omnes qui Ephesinis geslis assensum prse-
honoris principatum esse, sed prsecipusejurisdictio- huerant, a comrounione Leonis separalos fuisse col-
riis, ut ipsi etiam Gallicani scriplores cum calholica g ligi yidelur ex epist. 80, c. 2, quod sane aposlolicam
Ecclesia profitentur. Hic ergo primatus, seu prlnei- aucloritatem interpositam confirmat.
palus peculiaris Juris supra episcopos cum personalis 12. Quesnellus dissert. 10 quodnam fuerit illud
sit, sicut apostolicse sedis concilio et episcopis in eo aposlolicmsedh judicium a Leone memoraluiii epist.
congregatis communis dici nequit, sed est proprius 120, c. 5, quo Theodoritus in eodem Ephesino la-
solius summi ponlificis; sic jus illud appellationis trocinio deposilus yindicatus fuit, contendit num.
Flaviani ad sedem aposiolicam delatce ejusdem pri- 4 situm fuisse in litteris quibus conjicit Leonem epi-
matus causa, ut Yalentinianus et Placidia testantur, stolae 52 ipsius Theodoriti rescripshse, nec siandum
iisdem conciiio elepiscopis iia communis dici nequit, esse judicath, nec exspeclandumei essealiud judicium,
ut summo pontifici per sese denegelur. Immo si pon- ut Ecclesiam suam solito tnore guberndret : quoniam
tifici ex priraatu competit, ita hoc jus quatenus pri- qum gesta eranl Ephesi per uniut hominh impuden-
mati conipelens ipsius est proprium, ul aliis episcopis liam (lege impotenliam)nulla calholicmfideiratio rata
eodem primatu carentibus seque commune non sit; esse permiitit. Ki post pauca :Tale est, subdit, sedis
nec synodi ac episcoporum convocatione idem pon- apostolicmjudicium, ui egoquidemreof. Negat quidem
tifex indigeatad acquirendum vel exercendum hoc ftiisse sententiam quse parlibus audilis proinroliata
jus, quod ipsius proprium a nemine pendet, sicut nec fueril; at judicium et decretum auctoritatis aposto-
pendet primatus, .ex quo Jus illud derivat, ut pluri- licse negare non potuit. Quod si verum est in Theo-
bus constituirous in observalionibus ad dissert. 5 doriti causa , in qua quid -Leo reipsa scripserit
Qiiesnelli part. i, c. 7. Hac forte de causa Valenti- ignoralur, id multo magis fatendum est in appella-
nianus ad solum Romanuro episcopum appellationem nu lione Flaviani, ob quara et synodus Romse coacta,
a Flaviano interpositam prodidit, nec meniorandos et Ephesina gesta rescissa, et litterse e synodo editae
duxit harum pdrlium, seu Romanaesynodi episcopos, • sunl, quibus Flavianus inique depositus, et provero
etiamsi in ipso libello appellaliouis nominati fuerint, Constantinopolilano episcopo Iiabendus decernitur.
ni ex Plaeidise testimonio colligere licet. Interim Hoc aposiolicmsedh judicium quis neget ? Hahes igi-
vero ex liis qusehactenus disseruimus indubiis testi- lur pro asserenda appellatione Flaviani ad summum
bus demonstratum credimus,S. Flavianum provo- pontificem coaeva lestimonia pmni exceplione ma-
casseadS. Leonem, non vero ad concilium totius jora; habes ipsum Leonis Judicium, quod non tam
Occidentis, nedum ad cecumenicum, ut Quesnellus ex ejus epistolis quam ex eodero Quesnello sivein-
contendit. terprelante, sive confiienle expressimus. Quis post
11. Ipstim vero Leonis faclum eamdem rem aper- haecnon iiianissimura agnoscat ejusdera conalum,
tius declarat. Accepto enim appellationis libello, quo banc appellationem a summo pontifice ad gene-
quem Hilarus atlulit, vel synodum episcoporum, qui ralem synodum transferre studuit?-
e vicinis civitalibus expedite acciri poterant, nec non 15. Aiqui, inquies, si appellaiio Flaviani generale
eorum qui Romsevariis de cansis ex aliquot tolius concilium non requirebat, cur Leo epist. 44 a Theo-
Occidemis partibus reperiebanlur (unde Occideniale dosio peiivit ul quia et nottri (legati) fideliler recla-
concilium ab Hilaro appellari potuit), slatim coegij; marunl, el ehdem libellum appellalionh Flavianus
vel, ut probabilius crediraus, illud concilium quod ephcopus dedit, generatemsynodumjubealh intfalla-
ex iisdera fere episcopis celebrando diei anniversario liam celebrari? El cur paulo infra post appellalionem
ordinationis suse jam coactum habebat, tanise rei inierposilam hoc necessariopostulari affirmavit? Haec
causa aliquamdiu produxit; ac in eo omnia latrocinii,D lota vel potior est Quesnelli ratio, quae tamen ut
Epliesini gesta pra:serlim in Flavianum rescidit. ld probaret aliquid, cerlum habendum esset Leonein
discimus ex epist. 46 ejusdem Hilari diaconi ad Pul- non alia de causa postulasse, et dixisse necessariam
cheriam, ubi liaec leguntur: Veslra itaque veneranda synodum generalem posf appellationem Flaviani,
clementiacognoscata prmfatopapa cum omni Occiden-. nisi quia ejus appellatio non ad ipsum Leonem aui
tali concilio reprobari omnia qum in Ephese contra ad Romanam syoodum, sed ad coneilium.generale
canones per iumultus el odia smcularia a Dioscoro delata fuerit. Sed haec ratio, quam Quesnelius qui-
ephcopo geslasunl, et nulla ralione hmcin hh parti- dcm veluli unicam ac certam ingerit, lalsa est. Fla-
bus suscipiposse, qum per potenliam prmdicli non sitte vianum enim ad synodum cecumenicam non provo-
tmtione fidd, et prmjudicio sanclhsimi viri innoxiique casse ex cosevis teslibus vidimus, quorum interpre-
(Flaviani) commissasunt. Htec sane decretoriam san- tationem ipse Quesnellus suggessit. Vidimus eliam
ctionem pro Flaviano a Leone in Romana synodo in iis Flaviani angustiis, in quibus expeditum reme-
1161 editam signilicant. Idem confirmalur episto- dium quserebatur, eum non debuisse generalem sy-
lis ipsius Leonis 44, 45, 50 et.Sl, ex eadem synodo nodum petere. Possuraus addere ipsuro ex suis
in Orientem missis, in quibus affinnat Flavianum iii principiis non -potuisse hanc synodum necessariam
sua communione ac proinde in Constantinopolitana putare. Idliquet ex iis quoeob eiflentiiam Eutychis
sede persistere, et quaecumqueEphesi acta sunt rata appellationem ad Leonera scripsit epist. ,26. 6'ausa
Iiaberi non posse; insinuatqne omnia in eo slatu esse enim, inquil, eget solummodovesiro solalio et defen-
oportere in quo fuerunt ante omne judicium ; quse sione, qua debealh consensupreprio ai tranqmllitq*
fifil PASCH. QUESNELLI DISSERTATIONES1N S. I.EONIS MAGNIOPERA. tiA
tem el pacem cuncla perducere. Sic eriim hmiresisqum tA riain mentem revocarentur; alias enjm quidquidipse
stifrexit, ei iurbm qum propier eam faclm sunl, facil- cum sua synodp scfibefef, ijlis,'in praesehiia.pbniteii-
limedestruenlur. Reniovebilurautem ~ciconciiiuin,quod tibus nijiil yaleret. Ut autem Orieiifaies saltein jfle-
fieri divulgatur, qualenus H63 nequciguamubique rique safiarehtur, liullum aptius remediiiin reperiri
suncihsimoiperturbenlur Ecciesiar. Qui in appellatipne posse cogiiovif nisi generale cpncilium, iii quo illi
quam Eutyclifesemenlitus est tanluih Rpihanae sedis curii OcCidenfalibusconvenifent,. l.nhpc eiiini plurfes
auclpritati tribuit, ut solam ejus seiiteiiliam regiiiri dpeii et catholici episcopi cum decepfis liberutti trii-
fet sufficere, eaqufe remotum iri affirmarit genferale ciamjn liabenies, eos facilius iustruere, suadere et ad
conciHum, quod cogendum vulgabafur, uti ampjius sanum consilium reyoeare faciJe possent, uli ppstea
hori necessarium, immo exquo majores turbas ex- in cpnciijo Chalcedonensi cum ljlyriciajils el Pal;c-
citandas liriiebat, qtibroodo secus Judicare potuit In stihis feliciler contigit. Vidit prseierea hpe conci-
appellatioiie sua pbsf pseudosyHodum Epliesinani, ifl Jiuro exlra Orienfero convocandum esse, hbi aliis
qua factipiies et turbas prsevajuisse experieiifia ipsa Augusiis imperanlibus, omni yiplenfjaepericulo sub-
didicerat? jjsec vero onihia cum Leoni essenf explo- rhoio, factiosi liomines nihij possent; slcque cuncta
fata ex ipsp libelio ac lifteris FlaViani, npn ppttijt iSciiius 1165 cornponerentur. IJacergo necessjtate •
efgo geheraleni synoduni ea de causa necessariqm npn Jurisysed facti generale cpnciljuni in Ilalia pe-
affirmare, quod hbc judicium Fjayianus posiuiassef. tfendttnicredidit post appellaf.ionemFjayiani, uii ne-
" igitur ijecessitatis ratio exqujrend.a esj.
Alia cessarjum ad restiiufiopem ejus pbiinendara, et ad
14. Si quis verp ipsas'Lepiiis episfbJas attenlfe resecanda ea scandala qitse jn menipratis circum-
lfegcrit, circiihistaniiasque ejus temp.pris diligeiifins _" slaiitiis ajiud -juris remedium non patiphaptur. Ctttn
con.siderarit, cur et qtto sensu jlje necessqriurh cre- rjorrp Tiieodosium in hpc ipsuni coiicijiuro cogen-
djdent cpncijium generale, perfacije infejliget. Iq dum diffipilero praivideret, Ifium Augustprum Yalen-
nuiia Leonis epistpla indicafi invenies hecessariiiin tiniani, Piacidiae etEudoxiseauctorjtatem apnd fe.umr
fiiisse cohciliuiii geueraje rit Ephesina ajcta legilipie dem interponendam credidii, et ut efficacissijnas ad
rescinderentur, ac Flayianus .iisd.emgeslis peiperam • eum iiliergS scriberent, obtinuit.
dfepbsitusrestitugfelur. Eniin vejrq ctim eadem prse- 16. Hpc quideni consijium, quo nbri ob juridicam
daipriae.tiniquai__e.sia paiaro et evidfenfernulla atr declaralionem, sed ob feniediuro scandalorum cecu-
que irrita essferit,utidem Quesnellus pfpbat disserf. inenica synpdusmanifeste petebatur, IdemjLeoi.nipsis aji Theo-
10,' ii, 4, superibf ecciesiasiica ajictpritas iiecfessana dpsium [iiiteris expHcayit, Sic enini episf.
ggse non poterat pt; rpgciiidefenfur atqueul in suam %&,p. 5 ; Generalem synqdumjubeatis inirq liqliqm
Se|.em,aqua gesiisifriiis jjeppni ji.otipotiiit, Fi.ayja,- celebrqri, gqie omrtesgffensiqnesilgqutrepellal aui mi?
iufsresfitueretur, jSolunYcum eadenj gesfa rata tiget,i_e aliqutd ultra sil vet in fide dubiupi, vel in
fiajberentijr a sujs auctpjrjbiis atque fautdribus, imr ciiaritale divhtim; cpnvctiientibusutique Orienialium
pgriaiiqu.eauctorit^te flpm.gt.afuissenl, ad loilendum prpftpcititum episcgpis, quorum si qui superati jninjs
erf prjemapud mujtps peryujgatiim, iiecessaria Jjaberi titgueinjnrih a veriialh tramite deviaruni, s.alutaribus
pottlit alitjua superjpr auciorii_js', quae eorumdem r-emediisin inlegjum rpvpcenlur; ipsique, qupritm est
Jjfsfofuiii nuiliigleni^pi Vcicapi,decjararet. In id apr cqusq duftpr, si consilih melioribus\acquiescant, ab
p_eilaticinpmihtefpqsqit JFlaviahq^ad eam appsfolir Ecciesimup.fiqlenqn excidant, Siroiliter in epist. 69,
fahi sedem, .chjiissiictoritafenj ajios Qrientales \m- c, 2: Cphcilinmuniversqleinirq Jiqliqm.... Clementia
pjprasse npverat; et S- fceo.ejusdem seijis auctpritate C vesira cqnccdql ut in unum cqnvenientibusomi\ibus hh
utens', e.a gesta nuUa et irfiia esse decjaravitin sua quiaut ignorantia aut lerrore prolapsi sunt, correctio-
syhQtlo, iit Quesnfellijsipse prppjvit diss^ert.Ifi, h. 4, his xeptediiscpnsulqtur, Concimtqupd tradif episl. S4,
qjii pfoihde pefvidere, ii.ebebat, in Jiac re Leonejii ad feurodeijiimperatorem : Si pieiqs vesira suggesiioni
npj) pptuissji JudicafJ3rie.Gfipsariurhconciiium gf.nfer el supplipqlioni nosirm digqetur annuere ul ihtra Ita-
fale niecessitate uij.ajuris, cui idem Leo saiisfecit in liqm iiaberiju.bcqlisepiscopgtecpncitium,'citoquxilianle
sijjasynpdpr punj ea: gesia rijjjla essp pajam eflixit, ., Dpqpplfruni bmniq scqndqlq gum in perlurbaiionibus
7.l^. tbfa igitiir nepes^ita.sqpam S. ppntifex animp ..lotitis Ecclesimsutit comhioia, fesecari, Coiifer eiiam
ob.yojyere pptuit, faclum speciabrit, non jus. Estp! epist, 70, ad Pulcheriam, in fine. Videsconciiji con-
eniiri.quod Ephesina gesta, acFIaviani deppsifio ex vpcapdi cpnsiliuni? Non ergp cum generale ponci-
ijpsojure nulia per sese et irrita essenf; estp quod lium JLeppetiit yeluti necessai-ium propter appella-
haec pqllitas ppntificiis ap synodicis litteris fuisset tjOheni Flayiani, solam liiijus dejjositionem, sed om-
decj^faia, pblinfente tanien ea Eutycliianprunj yi ac nia latrbcinii JEpliesiniscahdaia prospexit, non qiiod
pf«ppfehtia,:cui Thepdoslus; imppj-ator patrocinaba- cpncilii generaiis senteniiam Epnesinis aclis rescin-
ijjf,'F|ayianiis per SumroumsceJus deppsit|is et ex^ denflis aqt Irrilis deciarandis ipso Jure necessariani
pulsus in Suam sedem reijire. hoh ppterat, Quid rp-- pufaret, sed ut tot maiis efficax remediiim afferretur.
eum jrestiiutipiie Juris npn indigere, si sua
fjgrjelisit 17, Idipsum efiam Qufesnelluscpgnpvit fet confes-
sedei carebat., [ et fex^ililpoenas perpefi cogehatur? siis esf ln"Theodorifi causa, de qua agens dissert. 10,
Adde caefera scahdala ajj,epdem latrpcjnio Epiiesino m, k,inteiiexil, inquif, statim ponfifexpiqstEphetinum
parfa, qiiserbrnediuni prajstplabanfur. Spla ppnfificia JJ tglrocinium opus esse coticilip epque generoU, ift cx
ac Rbnianae synpdi auctofitas et declaVafiosalis esse ejy§ Ulierh ed de re ad Augustumscripih ctarnm est.
pqtersit ac dehebaf ex Jure. Af in ea iropotentia et Recifato auieqi lestiippnio superius descriptp ex
prsejiidiciis.quse ppst "idein iatrocinitinj in Qriente episf. 44, in quo nulla TJiepdojiii aril aliorum qui
bbtjnebahi, prudsniissirous pomifex ad eps. eifpcius Epliesi d_fpbsil|fuera.nlfa.clamenfiorie, cecumenicum
qtios expefebat,eain sbTainauctoriiaiehi atqiie decla- cpnciliiim petitur pbffenjedittm scandajorum, sujjdit:
rationem non satis fuiuras pfcfevidit,Quid enini ex Verum, pro rctlituendo. Thepplqrilgnequeproimcialem
sujs solis epistplis etiam JUinian;» synpdi jiproine neque generalemsytipdum nec.essariqtnessg duxil (ner
scfinjis gpefgfijJppterat ab liprriinibus qui iinperiaji cpssJtate scilicet jurisj, quo,nigm pro deposilo•haben-
i§yore?proifectiLjphfesiaJia.ssuas Htteras suppressei- dus ille nonerat, in quem npn concilium, sed lalroci-
rant, et jegalis appstplicis recTamantibus aufes iier nium, non episcopus, sed prmdo improbus depositionh
'prsebiiferant?' Quid spprafe -pQt.erat in sententiqm ferre conalyt fuerqt, Si vero getieraljs sy-
gijaquanj
.fiejiie, ubi ;pa viojentia Thepdosii faypre doinina- npflus pro festiluendp Tliepdorito ijpn liiit ipso jufe
balur? Quis usitafa jjiifis remejiia prpfulura sjierfet, necessaria, qua cohaerentia idem Quesnelius fradidif
ubi npii Jus, sed vjs'prEeyaIet?.impeiaiorem ab eb earii a Leohfe hecessariam fujsse liabitaro pro resti-
favpre deducendttm agnpvit, ne violentis amplius tuendo Flaviano, de cujus fldeet innoce.ntiaexpresse
pafrociiiaretjir, Id autem haud facilfe pbtenlum iri cognpvferat,illudqtie in sua synpdo decretiiro fuierat,
pervidit, pisl Orientaies epjscopi, qtiorum numero et qtio epist- S'6 (ipso Quesneljp ibideiii oliservante)
fjuctoritate circumvenlus ac decepms fuerat, in sa- monuit Constantinopotilanos,ne a sacerdote tuo, q«i
 G85 BALLERINIQRUWpBSERYATlONJS!?|N DISSBilT. VIII Qy^NEjLy, 094
stmilem pum Theqdpritpexceperql deppsilionis senten-, 4 tafem ad ineri ordinis et honpris primatum redigi,
tiam, iilfmeps minw, ylla fprrnido divellerel? Quhquh, quod a catholicis principiis aljeiiissimuiii est-.Sfediiaci
inquif S. pcjhtifex, incaiumi qtqite supersiite Fiaviqnp de re plura diQere braasehtis tfactatus fpib non
ephcopo vestrqmcerdqiium ejus fuefit ausus invadere patiiur.. ',.'"''
(hoc sane decretufli csl) nuviquam iri cbmmuniqne. 1J3. illud inlprijn ex liacteniis disputatis poliigere
nqstm hqbebitur, ngc \nler ephfopos ppierit numerqfi. Jicet, ip quani sententiairi pohlificiaejufisdictibhi ne-
Hoc decretbrio Lepnis JudiciQnecessifaii jufis sgtjs quaquamcontrariam Leo scripsefil post appellaiio-
consulium fnerat. Cpnciiii ergo conypcandi npcessi- neni a Flaviano interposiiam generaleiri syriodurijne-
tas ad merum factuin, seu ad perdifficiles facii cir- cessqrip postulari. Tota nimirum ejusinpdi riecessilas
curoslantias, uf scandaia facijius resecarentur, rfefe- nqri ex auctorilatis defeclti in ppnfifice, qui jam satis
rfendaest. Hocitem sensu pb spjum, scandalorum re- Jud.iciunjprolulit, cum Ephesiha gesla irfita declara-
medium generalem synoduni ab impei-atore petiit vit, ttec ex absoluta necessitate conclHi generalis in
etiam Innocentius I, in causa injustse dpposilionis appfeilafione Flaviani, qui hon ad gerieralem syhor.
S. Joannis Chrysostomi, ut indicant ipsa ejpsdem dum. sed ad ipsum Leoi|ein appellationero direxit;
ppntificis verba in iitteris ad clerum et pbpuluhf Cph- sed ex difficilihus niattavil ejus temporis circumstari-
aslantinopplitanum, qnae Quesnelius reCitavit niim.4: tiis, quae pr'avofii.m'maiitiarilque violentia alitirii ef-
Sed quodnqmremed.itim.,inqult, hisce rpbus in prmr ficacfemremedii modum non fej-ebant. Hinc quidem
senli afferemus? jNecessqria erit synodq,lis pognilio; toiam necessitaifem S. Leonera derivasse ex febma-'
qtiam etidmmullq jqni anleq cqngteguitdqm diximtis, nifesluhi es.t, quod mutaiis cirCumslaniiis pb iihpe-
Eq quippe sola est, qum hujustnpdi ptqceUarum intpe- n' ratoris Theodosii mofteiri,cuin jani hovus iroperaioi'
tusretundetepotest, Quqmquidetn dotiec consequaniur, ijarciaijus cathoiicos episcopbsjahi in exsiiiuiii pul-
expedit medelamcaltiiniiaih Imjtispommiilerevolunlqt\ sbs revocasset, epdemtjuecafhplicaip fidem pfotegente
mdgni Dei ac,Chrhti ejus Dpmiiti tiostri. Etppsteai nnilti lapsi ad remedia satisfaciipriisquoiidie accede-
Ac nos quidem mulium deliberam,us, 1107 qugnqm rent, et dpgroaticse ad Flavianiim fejjistojsepassim
modo synodus pecumeiiicqchngregari pgSfif, per quam subscribereril; idem ppriiifex etsi cphcilium gepe-
divina vqluiilaie tiirbnlenli isii mptus epnsopiri possint. ralej iqviodlaudalus Marcianus anliquaB^Leonispeti-
Siniilis vis dominab.attir totumque Oiienlem turba- lipni obsequens sese iridicturum significavitepist 75
verat in Chrysosipmi. ac in FJayiani causa; et, paf et76 (nunc 77 et 82), omiiinp recusafe nbii jjossel;
utrbbique conciiii genefaiis ijeces^itas, npn Juris, iilud tainen differri ppsse coijtendit vejiitj non amplius
sed facfi, ut effectus nui nianifesto Jure expfeiebalur, perjnde necessariurn, ut sub fheodpsib'fuerat| iri-
et spla vi erat impeditus, iaciiius obiinefetur, structipnesqiie suis legatis dedii, qttibusihiefirii sine
1$, Jn hqc tamen ipso generali co.ncilip Lponem cpnVocatipriegenerajis synpd| scandaiis iemedium
ratipne sqi principgtm, nfeprion delatse e.tiam ad se afferretur. Cloiifefppist, 82 et,83.ita etiam iiinpceri-
appeiiaiioriisnptissimam auetorilateni liabiturumjam tiusi, qui i"nChrysos.tqmi capsa generale cbncijiiim
indicavit Vaieniijijanus, djim genefalis synodi pefi- velufi ttfecessafiumexpetiefaf, mprliio imperatpre, qu|
tibnerii ila fexppsuif epist, SS, ui prmdictus sgcerdps cp.ntrariaJ parti fave.bat tufbasque ilJBScbmhibVe-
(Leo) congregcUis$$ onmi orbe etiqm reliquis sgcerd.g- rat pircumstantiis mutatis riihil artYptiiis"de eo cb-r
libus irilrg ltqliam, ptnni prmjudicio submplg, d prih- gendb cogitavit, el Stia soia auctoriiate, chi npvtis
ciptp omneni cqutanx, qum verlilur, spllkilq pfqbqiipne , irqppiatpf pjurimiira deferebaf, pinhia cbriippsiiii.
cognoscens,sentenliqmferql; quasi potior ac fere tota J. Af cura Ma.fcianiis stuflio pacis ciiius cotnpprieridse
sententise vis iri eo.dem gpneraii c.onciljo ab,ipso ppn- oecuiiienicam synpdiim jam iii.dixi.sset,S. pontifex;
tiiice proficiscfenda s|t'. Id autem noij perinae acci- L.epnon ne.cessitaie aTiqtia,quam supefesse crfeciefet,
piendum esl ac si splus napa, nqn vefp alii etiani nec (u) pt jttdj.cium ferr^tur de" ajppeTiatiohfe Flayiarii
episcopi in confiillissinf Judices, sed quia jn hac prae- ac de JatrQCiriioEphesiho, ac si i-eseSsferit
sqp jiidi-
sertim causaad summifm,ppntilicem per app.feliaiip- cjo ripri plane dpfinitse, ei indictioni assensuiti prsfei
nis libellum a FJaviano dejata, eidemc(ue per sesp buit; sed ne devplp pbviqre yideyeinr arbiirip, et ut
cpmpetente, ipsi pqtissimum iisdem npniinibus iri-i qiimcumque in querelam periurbqtibnenique verietuni,
buehda visa est sententia qua3 in gen.erali quoqiie ad uiiilqtem pqcis et fidei cpmpressa onirii dissensighe.
cpncilfo ab aliis vuianiraiter episcopis ep prsesidehie revpcqrentur (Epht. 89), «li sarie' jn cpnCiiiplCiialfie-
ac dirigente ferretur. Neque absimililer Placidia dpnensi prpspere eyeriit, En ideni ^pncilji ico_pus
epist. 56, posf indicatam appenationem piaviani g4 scandaloruin remfediuro.prospicieiis, quehi iii riiiisad
apbslplieam sedem et qd gmrtesephcopos harupi par- Thfepdpsiiiin litterisne pxpressjf. Vides ijuam prpjbg
tiumj rpgat ut secundum formqm et definitieriem apo- omnia conspirent, iile seps.u.seiici qpeat, quern
tlqlicw sedis, quam et npitamquqm prteceUeitiemsiini- Quesnfellussuadefe nisus est, idcircp 'generalpm sy-
liier venerqmVT,in stalu sacerdptii sui illcesomtinente npduni a Leone fuisse petitani. qupcj piaviantis; pon
per omnigFiqviqno(qiiia scilicet de ep jara Ijfepin sua ad Lppppni per se, sed a.d geiiefaiem syttqdufii ap-
synodo satis decrfeyerat)ad coneilium gpostolicmsedis pellayerit?
mdicium transmiliaiur, "inqua prim.usi.Uequi cmlestes 2(). Nmic de alip QuesrtelJ] roQiimiij^ agendiijjj,
clavesdignusfuil acdpere, principqium episcopgiusor- 3_qtto Sardicenses caijonfesa Lfepnealipgaib.S,uf gene-.
dirigyit.G.pnerale qupd pefitqr cpncij|um ij;pnajja fle raiis syiipdi necessitaiera. astriiejej;, ih erihi sghsjirii
causa. qppslolicpisedis cpnciliy,myocatur, ijisi quia ih distprquet,periiideacsi e.xepfumdpro.'jeahqiiumriienfe
eo summus pbnfifex pptipri auctprilate, quam fexsqaJ in Fjaviarij causani generale cphcliiunJ cphgfegandum
sedis principqtu pbtinei, universam caiisam comp^Or; fuerlt. ld ex ipsp'Lje.oueeiicii", fjbi ejjist, 44 sfefibit:
iipfac djrjmet! Nec alio sensu eadepi Augusfa episi. Quain qutem post qppfiiiaii^epiiffi^rppsfifi^.ho^'^:
58, ad Puichefiairi scrjpsit i Ad apostolicafh tedent, neraie coqcilium in Italia) tiecessarie pqsiulelur,"cq?
inqudprimits gppstplorumR. Pelriis, qui eliqm clqvef nopum Nicmmhdgilornmdecretqfeslqntur- Nicaenoriim
regnorum cmlesiiumsuscipiens, principaium ienuii, epi- caripnum liomiiie, ut alibi vidimus, Sardjcenses jn-
scopatus (al. episcopprum) causa remiitaxnr: quia jij- lelijgit, Sic auiem Quesnfelius afgiiinen.latnr. Si de
mirum ad eurii jure perlinet, qui episf.opatusprinci- appeljatioiie ad solajri siposlolicaiii sedein.Saidiceiises
paiu, nec meri prdinis, sed prajcjpuse jurisdictjphjs canones agerg S. ppiiiifex existiniasset, pbn generaie
principatu politur, Vides num summp pontiiipi jpri- concilium necessqrie cpgendunij sed ad suqnj fantum
miim lanlummodo loeum primamque senientiam in tribunai FJayiani appellaiipnerii defercmclaiqCfl!!^-
generali synodo yeteres tribuerint, pt ei Quesrieilus gisset. Cuin yero rion hoc, sed synqiii genefa|is iifeces-.
iri prfemissa dissertatione asserere yeritus' npr, est, sitatem iritulerit, ut hsec Leonis raiiocinafib iegitimg
Laud satisintejligens hacratione pbntjficiam auctprJT sit, dicendum est procui dubio pefsuasum ipsi fuissa

(a) Lege annot, 15 (Tpm, prmced. col. 918, n. ?) in epist. 82,

 603 PASCR. QUESNELLI DISSERTATIONESIN S. LEONIS MAGNIOPERA. 69B
Sardicenses canones, dum episcopis tribuunt facul- A debeat necne. Huc usque jus pbntificium circa appel-
tatemprovocandi ad sedero aposlolicaro, seu ad.epi-" lationes episcbporumin statuendo mero Juris ordine
scopum Romatnim, id eosolitarie
sensu tribuere quo idem collocatuf, quod jpfimatum non praecipuaejnrisdictio-
Romanus episcopus non sumptus, sedcum nis, sed mefi ordinis coristitueret. Deinvero si ap-
siia Occidentali syuodo, ad quam, utidfem Lebposlu- pesl.latioiilTocuhipatere Romanus pontjfex Judicet, vi
lavii, etiam Orientales accederent, de appellatibriis ebfuifldem canoniim concilium ab eo indicendum
causa cognosceret cffedit, at non sempfer generale, sed vel ex episcopis,
21. Tota hsec Quesnelli argumentaiio ea liypo- qtii in finitima prPvincia tum, iis quoque receplis, si
tiiesiinniittur S, Leonem ex canonibus Sardicensibus quos admitiendos Juclicavferit; vel si appellatio Ro*
generalis synodi necessilaiem collegisse ufde Fla- niani episcopijtidicihro petierit, fle quo canone quarlo
viani appellatione judicium ferretur, et ad id jiro- agituf, concilium ab feocogendum pulat pro Judicum
bandum eos allegas.se, Sed quain faisa sit hsee liypo- a quibus provocalum fuerit qualilate diversum, ila
tbesis ex pluribus et manifestissimis ipsitts testimo- ut si appellatttm sit a Judicibus alicujus provincise
riiis ostendihius, quibus palam factum est eum qui intra dicecesim ctii pontifex uii primas prsesideat,
jam antea in sua Romana syiiodo de inJusta-Flaviani tptitis dicecesis coneilium cpnvocandum sit; si ex
condemnatioiie senteniiam lulerat, non liujus judicii tfactu Occiclenfallappellalio pfOvenial, indiceiiduui
ferendi causa bb appellaiionem ipsiusFiaviaiii gene- sit conciliuitt totitis Occidentis; si autem ex Oriente,
rale cpncilium poslulasse, sed ut restifulionis effecttiiii ut in casu Flaviahi, appellaiio interponatuf, lunc
ac remedia iis seandalis qutereiel, quse in circum- concilittm oeCumeflicumnecessafium sit. Ita in omni
stantiis quas memoravimus, non hisi in universali g appellationfe fepiseopi Orientales ad sedem aposto-
synodo sanari poterant. Itt omnibus quidem epistolis lifeam, etiamsi maxime justa, uti fuit Athanasii
in quibus S. poinifex de hac synodo agit, ne unum aliortimque catholicorum episcopofum provocatio,
quidem verbum•.invenietuf in quo judicium de ap- seu perfugium, nihil concludere posset Romanus
pellatione Flaviani ejusmofli concilio reservet. pontifex, irnmo nee toium Occidentis conciiium, nisi
22. Quod siabsque praejudiciis cttmsensu cahonura totius orbis'synOdus cogeretur. Insanire quidem fest,
Sardicensiuin coiifefatur objeclum lestiriioniuro ex si hoe Sardicehsibus Patribus in mentfenivenisse cre-
cpistola 44 Lfeonisineiis et consiliom a Quesiielji in- datur. Quis'tiimappcllatioiiis remediumesset?Haec-
terprelatione aiienum mullo magis patebit. Cerle cine prudens et expedita pro iniiocentibus injusta
CanOflesSardicenses, quidquid ille eos interpreiando cbpdemnalione opprfessisproVisio_quam laudati Pa-
aut polius aliorsum distprquendo laboret, appellatio- tfes constituendaiii putarunt? Ctini appellaliones id
nis jus, quod Romarib pontifici expreSse asserunt, ad genus ideritidera possint contingere, identidem ge-
genefalem synbdum flbij extendunt. Germanam et nerale concilium congregandum esset, et frequenter
obviam triuiri canoflum Sardicfensium setttentiam, episcbpi ex suis sedibus essent evocandi. Quis cogi-
qua tptus Qtiesnelli nisus elidelur, exposuimus late tatipnem seu poiius coihmentum tam incredibile sibi
in observalionibus ad dissert. 5 ejusdem cap. 6. Ho- siiadeat? S. Lebnem cerle hoc noncredidisse, ex
rum canonum cbiidendorum causa' fuit negbtium jttdicio qutfd Statiro pronuriliavit manifestum est.
S. Atiianasii.Marcelli, Asclepse, aliorumque episco- 24. Ut auiem' detegatnr quse hrijus mens fueril,
poruni Orientalium, quos Eusebiani hseretici ita de- cum in epistola 44 ad Theodosiurii'hos canohes pro
pbsueraril, ut ntilli "novo judicio, aut.appellationi, „b necessilate synodi allegavit, observandum est hanc
qua illi ad Roroaiiaiii sedem ebnfugeraht, locum esse ebruifldem Cahorium allegationem ihveniri tanttim in
cofltenderent, eo qood sicutOrientaleS iri Occidenfa- litteris ad etim iroperatoretn qui pseudosynodo Ephe-
lium judiciis iiihil jufis sibi debent arrogare, iia nec sinse paifpcihiuiJi praestabat. Ctiro taro hiagno hu-
Occidenfales in judiciis Orifentalium. Hacfationeca- Jus cohciliabuli patrono, qui novum judicipm aegrius
tliD.liciel sanctissimi episcopi , qui injustrt Judicio iii tulisset, inbJlius et suavitis agendum erat, atque ut
Orientc essentdepositi, PiriniJusto subsidip ac rfeme- flecteretur facilius, auctoritas ipsi etiam venerabilis
dip experlfesjsuiSsedibus perpetuo carferedfebiiissent. proponenda fuit. Nicaenos autem canones Euty-
Huic attlem haerfeticOrunlrriOlirhiiiiortliodOxi episcopi cliis quoqiie fautores maxima observantia prose-
in Safdicerisi '00001110reriifedium aliquod opponen- quebahtur, curoque pro Nicsenis liaberentur canones
dum 1171 putafunt, qno'Causae'ejusmodi appella- Sardicerises, uriutti fexhis Leo in reiri prsesentem al-
tionfe interposiia expedirfenltir. Dfecausis itaqtie, ap- legavit, atque>epi.stolaeetiani subjecit. Canon autem
peilationis agebattir ad apoStoJicafli sedem, et hOc siibjeetus epistblae, ut vidimus in admonitione prae-
quidem appellationis Jtis ita Sardicensfes.Patfes lau- iriissa epist,'43j fuitquartiis Sardicensis, qui his ver-
datis 'canonibus atfrihuerunt Rbmano ppntifici, ut, bis exprimjtuf : Gaudentitis episcopus dixit : Adden-
ipso fatehte Quesflello, § 7, ad Julitim iunc Romm dum esl, si placet,huic senienlim, quam plenam
ephcoptim litierm decretm fuerint ripn alici de causa sanclilaiis protulhtis, ut cum aliquis deposilus fue-
qiiam ut Athanasii negolium ad se pertihere (synodus) rit ephcopus eprum ephcopofum judicio qui itt vi-
iriielligerelvi hlorum canonum. Et posl pauca : Con- citiis lo.cis cbmmoraniur, et proclamaverit agendum
"siUumepiscopprumorlliodgxoruin,quiilluccbnveneraiit, 3.173 ^bi negoiitiin in urbe Ronia; alter ephcopus
isiud imprimh fuhse, iil causafn S. Athahasiiejusque D in ejus' calhedid post appellalionem ejus qui videtur
sociorum in Occidenienipertrtitierenl; melius flixissei; esse depbsilus, Ptriniiionon otdinetur, nisi causa fuerit
ut appsiblicmsedi appellalionh judicia a sblii Eusebia- iii judicib Romahi ephcopi determinala. Palam est
riis timfetich impediiavindictifehi, el htic rqlipite ftitu- seririoiiero fiefi de appellaiJoiie ad judicium Rpmani
ris ienipofibuScggribsceridisejusmbdicausis legitimum ppijiificis.; Dub atitera hbc cariojie deeernuniur:
ifibtinal ptmtliluhreht. H;ec, iiiquahi, faieri debuit, pfimo, ut post appeilatioriem nullus in locum ejus
quia in ipsis canonibus hiernoraiis appsiolicse sedis qui vlrletuf esse deposiius ordinetttr, donec causa
pfserpgativairi causis fejttsraodiroahiffesteexpfimitiir, apjjellationis deierminatafuerit; secundo, ut ab ipso
nullaquegerieralis syhodi convocahdaenedum neces- Romario •episcopbJridiciufliieratur. Haecduo Leo a
sitas, sed ne 'meiitib' qtiidetti veiobscttfa-ihdjcalur. Tliepdbsio positilayii: primiim, ciim capite secundo
: 25. Vidfeauterii quam lohgo (lifficiliquecifcuitu lauflalae epistolae; petJit ut omhia in eo sialu esse
Quesneliris hanc iiecessifatem exihde riiiatur indu- jtibedih iii qiib•fuetuttl anie omnejudicium (latrocihii
cfefe, et Romahse sedis jus ipsiscahbhibiis assertttm Ephesihi), dbhec tiiajor ex loto brbe sacetdotum nu-
ihffiiigefe. Ciirti Jiis aliquod peculiare suirimo ponti- mertis eotigiegeitif; secrtndtim vero, cum capitetertio
fiCi iisderiicaribttibus a^seftum hegafe hon possit, id cbncllium generalfe in Italia cogendum postulavit, in
tantiiraiJufis iUi tfibulurn affifmat, lit in appeTlaiibnis quo Leo Corijihpdiusintefesset, ac de lota re
ipse
causa; nbh de judicibipsb a quo fuit appellaiuni, co- seiitetitiaih ferret. Hoc enim S.- pontificis consilium
giioscat ac senieniiam pronilntiet, sed ut id unum etsi ipse aperte ripn explicavit in litteris ad Theodo-
decernatj num in eo casu appellationi iocus esse siuni, salis tamen expositum fuit a Valeniiniano i-i
 607 BALLERINIORUMORSERVATIONESIN DISSERT. VIII QUESNELLI. 898
epist. 55, quam ejusdem Leonis hortatu, ac in ipsius Anem alienissimam demonstravimus, sed Leonis con-
procul dubio senlentiam ad eumdero Theodosium silio postulatum fuit, illudque is necessarium censuit
transmisit. Valentiniani verba licet panlo ante reci- non ad judicium ferendum de latrocinio Epliesino,
tata hic repetimus. fliiic ergo (Leoni) postulanii... guod ipse statim post acceptum appellationis libellum
annuere non negavi,quatenus ad luam mansueludinem in Romana synodo ediderat, sed ob diificultatem
meam petitionem ingererem, ut prmdictus sqcerdos circumstantiarum quse alia magis obvia juris remedia
congregath ex omni orbe etiam reliquh sacerdolibus nequaquam ferebant. Cumque hoc ipsuin generalis
intra ftaliam, omni prmjudicio submoio, a principio concilii remedium non ila facile ab imperatore latro-
omnem causam qum vertitur, sollicita probatione co- cinii Ephesini patrono esset obtinendum, ad facilius
gnoscenssenlentiam ferat. Viden' ? Non dixit, ut con- inclinandum ejus animum Nicaenorum canonum au-
gregath ex omniorbeetiam reliquh sacerdotibusOMNES, ctorilatem interponendam credidit: qui cum non de
sed ut prmdictussacerdos, id est summus pontifex, generalis syriodi, sed de Romani episcopi judicio
sententiam ferat; cui scilicet (ut paulo ante prseroi- perspicue staluant, eos Leo ad ipsius syuodi generalis
serat) ob primatum competit ae fide et sacerdotibus necessitatem allegare non potuit nisi in eam rationem
judicare. Neque idcirco negare voluit hanc facullalem quse ad episcopi Romani judicium redeat, ut paulo
fuisse etiam concilio generali seu aliis episcopis in ante explicavimus. Quis igitur hsec, quse S. ponlifex
generali concilio coactis. Absit. Sed cum sermohem pro cogenda cecumenica synodo alio eOnsilioscripsit,
fecisset de appellatione Flaviani, quam ad eum (Leo- transferre queat ad appellationem Flaviani, quani
nem) directam tradidit, ipsi cohaerenter judicium ijon ad ejusmodi synodum, sed ad Romanum episco-
tribuendum credidit, uti appellationis vi ad eum T>pum et ad solos episcopos Romanae synodi directam
pertinebat. Ita ergo cum S. Leo non solam Flaviani indubiis testibus certissimum est? Quis eam inter-
causam, sed alia quoque lalrocinii Ephesini scandala pretationem canonum Sardicensium a Qnesnello in-
prospiciens, ex difficilibus circumstanliis concilium gesiam, et ad generale concilium translatam, quse
generaieuti necessarium a Theodosio poslulavit, nonsolum a sensu ipsorum canonum abest quam
Valentiniano ipsius mentem explicantepetiitjudicium lohgissime, verum eliani ab appellatione ejusdem
Romani pontificisFlaviani appellatione quaesitum, ac Flaviani; quis, inquam, approbare poterit ?
post appellationem ejus necessarium, quo hmc causa Excutitttr
in judicio ephcopi Romani deierminaretur, ut Sardi- Quesnelli senlentia qua legatos apostoticte
censis canon prsescribit. Non igitur S. pontifex alle- sedis in synodis generatibus Orientis legationem ges-
gavit hunc canonem ut probaret necessitatem con- shse omnium Occidentaliumcbntendit.
cilii generalis, quod per se, sicut non vi ejus.appel- 26. Causa appellalionis Flaviani perorata, non
latioois, ila nec vi ejusdem canonis ulia ratione omillendum est illud commentum quo Quesnellus
requirebatur, sed ut probaret se, dum propter appel- statuere nititur, § 5, legalos sedis apostolicm non
lationem Fiaviani petit synodum generalem inlra Rbtnani sotummodopontificisnomine Ephesinmsynodo
Italiam, in qua summus ponlifex sententiam ferat, secundm inlerfuisse, nec alias interesse consuevisse
illud judicium pelere quod in casu appellationis ad mcumenicis conciliis in Oricnte congregalh, sed et
Romanum episcopum vi ejus canonis petendum fue- omnium tolius Occidenlh ephcoporum vice, quorum
rat. Hinc etiam Placidia Augusla in litteris ad eum- procuralionem gerebant, cum per se interesse iidem
dem Theodosium (Epist. 56), dum generale concilium nonpoterant. Res facli agilur, quse documentis sta-
in Italia postulavit, ita se expressit ut in statu sacer- C tuenda fuerat. Generalis propositio est: Nec atias
dotii illmso manente per omnia Flaviano, qui appella- interesse contuevhse mcumenichconcitih. Vide auiem
verat, ad conciliumapostolicozsedis judicium transmil- qua ille ratione se expediat. Hoc in systemate legati
taiur: quce Sardicensi canoni quarlo maxime con- sedis apostoiicseepiscoporum totius Occidentis vicem
gruunt. Repete nunc Leonis verba ex epist. 44, et ae legalionem gessisse iraduntur. Cum vero ad lega-
eorum sensum intelliges. Quam post appellationem tionein expressum delegantis mandaiuro seu procu-
Flaviani hoc (judiciura scilicet Romani episcopi, quod raiio requiralur, ut verum sit legatos apostolicae
ex difiicultate circumstanliarum utililer habendum sedis omnium Occidentalium episcoporum procura-
erat) necessariepostuletur, canonumNicmm habilorum tionem gesshse, expressum omnium mandatum de-
decreta(Ae solius Romani episcopi per appellalionem moiislrandiim fiier.it. Hoc autem mandatum duplici
invocati judicio lpquentia) lestanlur. Idijisum in inodo ab iisdem traditum Quesnellus aifirmat, nunc
epist. 43 sic exprimitur : Vt necessarium' sil et ea in Roriiana synodo extoto Occidente evocata eo fine
servare qum Nicmnuscanon et qum conslilutio lotius ut onines deligcrent legatos absenliumvicem impletu-
orbis ephcoporum prmcipil. Quasi dicat: Pelo uti ros; nunc vero in synodis singularum provinciaruni
necessarium concilium generale, sed simul necesse Occidciitis, a quibus legati mitiereriliir ad synodum
est etiam servare Nicaenum, seu Sardiceiisfemcano- Romanam cuiu facultate deligendi legalos, qui com-
nem, qui in appellatione ad aposlolicam sedem delata muni nomine ad oecumenicumconcilium accederent.
judicium Romani pontificis efffagilat. Ita probe iiitel- Innuit eliam idem fuisse sive per legatos, sive per
Iiguntur et conciiiantur omnia, ut ne opus sil eas litteras singularum synodorum provincialium id man-
violentas ac dislortas interpretationes recipere, quas —idaretur. Hsec vero perinde fuisse gesta qiiam facile
Quesnellus inducere el conlra Leonis mentem aliunde est alfirmare, tam difficile est documenlis statuere.
exploratam de apostolicse sedis Jufe in appellationi- 27. Solemne eral, inquit eodem § 5, .jRomanoepi-
bhs, ejus verbis affigere studuit. scopo, ul cum primum synodus universalisindicla erat,
25. Sed quid diulius lectpres morarour in iis in- omnessui palriarchatus ephcopos ea de re admonerel,
terprelationibus refellendis, quas liomo pontificio cogeretqucipse Romm synodum, ad quam invitati Oc-
Juri infensus commenlus est, ut appellationem Fia- cidentales confluerent. Si hoc erat solemne, aliqiiot
viani ad cecumenicam synodum delatam ostenderet? exemplis probari poterit. Sed nec unum in.lota anti-
Cum tota hsec qusestio versetur 1175 'n decidendo, quitate reperieiur. Synodum quiderii episcpporum
ad quemnam Flavianus vere appellarit, quid labora- qui Romae reperiebantur, sive eliam e vicinioribus
mus in inlelligendis aut canonibus Sardicensibus, partibus in gravissimis causis convocare solebant
aut Leonis verbis, si ex testimonio non solum Libe- Romani pontiiices; generalem yero ex totp Occidenle
rali, verum etiam Valenliniani atque Placidise, qttibus ne semel quidem indixisse itivenientur. Quod si sin-
ipse llhellus appellationis perspectus fuit, ad sedem gula anliqua generalia concilia percurras, gratuita
apostolicam, et latius.ad episcopos harum partium, et falsa Quesnelli propositio multo magis patebit.
id est Romanse synodi, quse in gravioribus causis a Nicaanseprimce synodi gesta desiderantur, unde af-
Ronianis pontificibus cogi solebant, non vefo ad firmari et probari nequil S. Silvestrurii 1177 eius
generale concilium eum provocasse liquet ?Concilium causa concilium Occidentale convocasse. Idem est de
generale nori libello Flaviani, a quo hanc cogilaiio- svnodo Sardicensi; qu„ Nicscnseappendix habetur.
 699 PASCH. QUESNELLI OJSSEPATIQNES IN S, LjSONIS MAqN! OPERA. 700
Solum.legatos.sedi.s apostolicaj utr|que liuic.cpiicilip A expedire putabaf Gallicanprum aliorutnque Occiden-
iriferfuisse geftrini esf: qui cuip sojius appstolicae tal|um seritentiaro'Eutycliiariprtiin erroribus repu-
sedis yicem gessisse iradanlur, eis iegafiprteri)totiiis gnaiitemippponere, Simiji de caiisa et Mediolarieri-
Occidehtis liuijo tesfimpnio iribiiere yalde arpitra- siuni epistpias pbsluiavit; quas tamen et isti licet
fium est: ciirii priBSfefiipialij, cjqi aliis in syqodis yicinipfes serius rescripsere. l)e legatjs vero omniuni
sup et aiifenotipifline infeffiieruiil, npn tam' shurti nom|ne ac m^ndato feligeijcjisniljil illi, pum hasce
quaiii aiienum nomen in subscriptipnibiis exprimefe Cpistoiaspetiit, in nienlerii venit, Si efgo nec Occi-
cpnsueverint, j)e synpdp Cpnstantinppplitana prima denfaj|s synodus Romaecpacta, 1179 nee fesynodis
hibij atfirief dicere, cUm Rpmanis diulius ignpta prpvinciarum Occidentis Jegati, "velepistoise Romam
frierit; rirtde SJBI.QSNicaenoscanones et Nicsenbrum missaefuei-tint, qpibus onittium.npmine legati ad ge-
nom.inpSardicejis.esRpmana Eccjesia usque ad Lep- rierale concilium desiiiiarehtur, quohiodb Iegati a
riis setatehi recepit. Solura cuhi eain §ynqdum ppslfe- Romano pontifiicemissi iBgatipriem ' Occiden-
'" "? bttjniiim
fius Romani pojitifices appfpbarunt, ex Orienfaji talium gerere ppterani? ''.""
syriodp generalis evasit Reliqua sunt duo concijia 31. Hanc resppnsipnem ut declinaret Quesnelltis
cecumenica, EplifesinumI et Chalcedoneu.se. Alier- lertiam quamdam vjam ingreSsus esf crini scripsit:
utrius causa pmniiiiriQccideritaliiim synodum a Rp- Cum lam qrciius mcumenicmsynodi ierminus prmfixus
mano ppntifice convocatanj fuisse nfenjo prpbabit, eratjUt nec qliqrum dimcesebhsufffagia exipeciare,
irorop nec cpiivPcandsequidem tenipus fuit. vel qd egs ne Uiieras quidprii miiiere sineret, tunc
28. Arile Ephesinum'. coricjliiim'apostoliccesedis cbqctpcqnciliovd ex dioeCeiiVrbis, veiex iis episcopis
legatiis in Nesibriana pausa a Cpeieslihopapa cfeatiis — quitutn in Urbe mgrqbqniur, legqli niitlebqniur, qui
fuit S. Cyfiiltis."Si'iii Iianc delegaiioneni cogenda ^ tplius patriqrchatus Occidentdlh prpcutationem a pa-
fuisset syhodtis totius Occidentis, liimium tempus. iriarcha ejusque diqicesqng vel proyinciqii synodo
exspeetanduin fpisset, Eninivero eorum tanium suscipiebqht gerebqntque,ft persphqm Qccidenialium
episcppprum ^ui in mugridRomqnoruinurbe cpmperii omniuin in oscumeriicasv.stiriebant,Cum haecforma
stint, synodum fhisse |ilani in fjua ppstmultps tracta- synodj essel usitata, ut/vidimus, non ergb duae prae^
ttis epistoja Cyfilii dclegatiprifemconiinens a Ccele- missse formse, quaenullo exemplp antiqiio probanlmr,
stino exarata fuit, ipsfeCyriilus, ex relaiioue utique yelufi soleninesprsedicandceerant.Sulijicit exempluni
Possidonji, quieanidem epistpjam.Rproa detn!it_(e- Epliesinae synpdi seciindae, ih qiia temppris angustia
statur. Hactenus vero etsi fle Nestorio rpul.la njljil Jongipfes moras npn ferebat; ef aif: Rebusita dhpo-
tamen agebatur de congregauda synodp Ephesina. siih aliud nihU resiabal riisi ut poniifexde Occhlehtg-
Hanc Nesforio procufante repenle Thepdpsius indixit liutri suorum fi.de securus , eos (legatps) dirigerei in
die 19 Npyembris arini J§50.Jiies syrioflp ssatuta fue- Orientem, qui pmriitim causqm qgereat. Igitur tpta
funtripnceMaiianni .sequpntis.Hujus inciictioriisrip- delegatip inprsesumptiprie fundatur. Multuhi quidem
tifia serp gd CpeJesiinpnjperyenif, adep ut nequiyerjt bsecipraesufnplipvalebat, uf affirriiari posset a pon-
legatps destirtafe nisi viji Id. jjaii, qub eisdero C.om- lificfeita pmnesOccidentales.senlire circa fidem, sic-
mohitoriiim tradltum fuit; imde itt ipsp Conimon.ifo-. uf ipse iii sua Rriroariasynodo definierat, cutn prser:
r|o de transqciq sijnpdq ijmebafur. lij bis ergo angq- sertim in ejusmodi synpdis passim interessent plures
Stiisde: conciiioex toto Occidenfe cogendp ad legalos diversarum prpvinciarum episcppiRprna?tuiic immp-
ejigendos stujium est cogiiarfe,.'Cyrillus quidem in ranfes, qui aiipruiii cCmprpvinci.aliumepiscoporum
pfimaactione Eplicsina solus Tegatione apostolica C ac prpvinciarum dpcirinam praistare pbterant, De
functus est, qiiam in tptius Opcjdenlis,synpdp ij-adi- hac una dpctrinse cbncordia Ipquitur Lep in episfpla
tam non fuisse bstendimus. ad Galiicanos, Af cuin de. legatis agilur, ad quos
29. Ob Ciialcedonense concilium nfedumepiscopos eTigendos expressum maijflalum necessarium est,
ex toto Occidente ad Rpniaiiam .synpduni evocare, prasumptip conseflsus 'abseiitiuiji npri stifficit. Si Ie-
sed ne Vlciniofum quidem iitteras exspecta e ilcult, gati soltimmodo htibehl ejtis aucioriiqtemgquo desti-
ut mox videbimus. Immp ciini hujus indictio Romai nati sunt,' nt Jn Sardicensi cpncijip traditur can, 7,
solurri innptuerit post dierri 9 Jiroii aiini451, uti quomodo Iega.fia sola sede aposioiica, atit ad sum-
ostendirijusnot. 5 (jpm. prmced.,col.950,»?,P)inepist, muifl a iiOfliaha synpdo ftiissi, epfuni qupque Occi-
89, Lepnj vix tempus fuit eligendi et instruendi le- dentajium, a quibus non erahl destiriaii., auctortta-!
gatos,quosceleriter adponciliuth direxitdie24 ejus- tem et Jfegationem.gustinuisse diej queuttl? Solus
dem hffeiisis; ac propterea episf. 91 queritur : Ipsd Questtfeliuspl qui ejus sppliismalilius inconsulle fue-
inierjeclorutndierumpqucitasnecessariossqcerdptesnos rtinf abrepti id affirmare ppttierunt,
evocarenpn sinit. Vides ergo quoevaserif illud Ques- 52. Quod sIS- Cyfillus iii Ephesino cpncilio lega-
i\e\li, Sqlemneerqt cpgere totius_OfiCidentissynodum, torum senfentiam fesuujferisdixit: Deppsueruntenim
(juae numquam coapfa fuit. (Nfestorium)supplenteslocumsedis qpostpUcmtptiusque
30. Nec niinus gi-atultum esf alferum de synodis tytiodi sanclissitnorum Deoque dilecthsimqrutn Occi-
slngulafum prpyinciarum Occidentis,quse,yel legatos denlalium episcppofum; el si ipsum cpncii|um Ephe-
vel iifferas ad Romariam synodum mitterent cum far sinum in 'reiatighe ad impefatbrem ait: jPiissimus
Cfiltaieeligendi ie|;atbs ad cpriciliuriigeheraie, Per- *. mqgnmyesirmRomazarciiiefhcppus el universq Occi-
crifre iterum siijgul^ generajia cpncilia, et niiiil deniglit synodus per sancihsimps ephcopos, qgos ad
ejusniodj elicies. Uhum qupd profefre pptttii Qiies- nos ipsa rriisii,elc., spios episcppps ftpnjanai feynodi,
•nellus deGallicajiis episcopis pro sola Chaicedonensi e"t solam hanc synoduin episcppprum, qui, ut ex
Synpdo, CQiitrariiim poiius ostendit. Scripsit ad eps. eodem Cyrillo audivimusj in mdyriq"jRomizubruni urbe
S- Lep epist. 102 : Opiassemus quideni fraternilqtip cbmpefti sutit (qiiaesahe hon fuit synbflus.iptius Oc-
vesirmliilcrg$ eg tentporp qtiq prgmi§efaih accipefe, cideritis) Occideniqiium cpiscbpqftim ei Occidentglis
fit, 'pfofeduris ($ Qrier\iemfralribus npslrh, qugs ad synbdi nomine inteliigere poiuefrint. Cajtefum et
sgnclqfhsynqdum vicehgttrtt pro cqlhoticmfidei de.r Cyriilus in eadem .alJpciitibne,el cpflciljuni in eadeni
fehsiehe direximtts, etigin.vestras sentenlim prpfessio relatione legatibneni apostbliccesedis et papceCcele^
jiihgeretur, Igilur Jice qiioque Callicanprnni liftprse silni solummoclo appellarunt, eo quod Jitterse solius
dfefugfje,Qupiijodp prgp, ex singularj bpc expmpip, Cpeiestini noinine inscriptce lihjus; splius delegafio-
iii qup ipsae ilitefae sefp jiefyenerunt, consuetudb a neiri ac prPCuratiorifemprajferreDt, Neque sublilius
Qufesneiloassefta colligi ppiesf? Quld qupd vera in generaiibus verbis unwersi O.icidehialh synodi,
rafip cjiif Lgplias liitergs a Gailicanispefjerat jion totms synodi Occideptalinrii ephcqpprum aiiisque si-
ea iuii quod indicta genefali synodo id ttsii i-eCeptupi miiibus insisteridum est. Narri iidem Ephesini Patres
esset ad legatos oranium Occidentalium riomihe eli- iriaiiareiatione ad eumdem impfefatpremnon solum
gendpi,. sed quia sub tlieodpsio iii feaclrctimsfanfia- dlxerunt synodutp Ephesinain in coniensusuo hgbere
runidifijcultate^quam ariiea explicavimus. Sipqniifex umversum Qccide.nteni, se$ ipidm item Africgm;
 WSSERT, IX. DE CAUSA DQMNt ANTIQCHENI EJUSQUIE _OAMNATIQiNE.
cum tamen ex Africa spjus:Respla diaconiis inlerfuis-- A' Quesnellus unam legatprum syn.odj Qccidenifilis
set, qui a foiius Africae synodp pec delegafus fuit nieniioiieni ingerens, hoc testjmpnium ep Jpcj.sifiuiit,
nec delegari potuit, uli fatetur ipse Capreolus epi- ubi legatos papse eosdem fuisse ac Occidenialis syiipdi ...
scopus Carthaginensis in epislola ab eodein diacoiio legatos sibi probandijm siiropseratt
allata, et Ifectaacf. i. Ideni eliani Jegilur in relatione 54. Qiiod si qucerag cur jn lioc iinp epiipilip VI
a Quesnello laiidafa , cujus integer textii.s-hic est; ejusmodi legaforuni papae ap synodi distiiictip pccur-
Consessui(Ephesino) adest el Cmleslinussqnclhsinius rat, ex iisdem actis faeilfeintelliges. Impprator enim
pihsimusque magnm veslrm Romm archiephcopus, et in suis ad Ponum AgBlhpnis praedecessorjeniliiteris
universa Occidentalh synodus per sanctissimos ephco- hanc dupiicem legationeni expresse pQstqlaveral, ai-
pos quos qd nps ipsa mhit, iptaque Africa. Yides ergq terarn ipsius pontificis mandatp et nomine, alteram
quam perperam Quesneilus ejusmodi formulas inges- mandato ef nomine Romani cpncilii ex Occideiite
serit, ut legatioiiem apostolicse sedis ad legatioherii cpnvocati, Hpc quidem dupjex mandajtum, uti ad
lotius Occidenlis traduceret.. .duplicem legaiionero requirifuri idero imperafpr par
55. Quod porro veluti mqnifestum argumentum lam indicat in uliis lilieris ad Georgium archiepiscp-
obtrudil ex cgricilii yi actis, ubi episcopiPoriuensis, pmii Constantinopolitaiiiim bis verbis : Aggthp sqti^
Palernensh ei Regilanus locum teriere dicuntur conci- clus nuper ordinglus pqpa in apostolicq sede prmdictm
lii antiqumRomm, ubi cenluthel viginliepiscopi conve- antiqumRomm hujusinpai notlrpt piqs suscipiensapipes
nerunl, valde 1181 mirifieum est. Si enim ea acta (post Doni mortem accepfpsj, destinqvit in prmsenti
expendantur, nec qjiidqqam pmittalur, pon sojuni propriam ejus induios personqm Tlieodorum et Ge.or*
noh obest iioc (locumeniuin, sed potius favet. Yeruni n gitmi Deo amabiles presbyteros, et Joannem Deoama-r
quidem est tres episcopos Joannem Portuenseni, bitem diaconum; ei pertonq vero Ipiius ejus concilii
Abundanlium Paternensem , et Joannem Regitanum Joannemet Abundaniiumet Jpannem venerabiletepiscor.
in singulis aclionibus et in subscriptionibus dici to- pos porrigentes nobh etiam DUASSUGGESTIONES,
cum prmsentantes.veiierabilis sungdi. gnliguce Romm Miiumquidem ejusdemAgathonh papm, aliamvero con-r
centum et viginliquinque Deo amabilium episcoporum. cilii ejus. En igitur fluplex jegatorum gfenus et ex-
At simul verum est tres alios, nimiriini duos Romanse pressum mandafunj ac procuratio duplex; unde eiiam
Eccjesiae praesbyteros Theodorum et Georgium , ac duce epistolse in eisdein actis recitantuf, altera solius
Joannenj diaconumin iisdem actionibusetsubscriptio- pontificis, allera totius synodinomine inscripta. Ex
nibus appeilari iocumprmsentantes sanctissimi et beg- his autem duo maximi momenti in rem praesentem
tissimi papm Agathonh; ac praeterea verum est hos consfequuntur : primum, legaios qui solius ppntificis
postreiiios, licet solo presbylerii aut diaconatus ho- vicfeet nomine concilio intersunt, non fuisse babitos
nore prnalos, constanler primum locum habere ante legalos totius synodi Romanse et Occidentalis : alias
omries etiani psiiriarclialiuin sediijm Patrfes, ob P.er- opus non fuisset distinctam legationem pelere ac
sonam utique Romani pontificis totius Ecclesise pfi- destinare; seciindum, ad legalioncm totius synodi
matis, cujus vice fungebantuf; illosvero licefepi- distinctum mandatum et procuralionem omniurtiepi-;
scopos et a pjena Occitlenlali synoflo rnissos a primis scoporum ejusdero synodi requisita fuisse , nec non
illis sejungi, et iocum habere post prseeipuarum se- mentionem expressam legationis synodi, quse quidem
diiim Pairfes, Nonne lisec appellatioriis et loci disliri- in actis sexti concilii coiistanter holatur.'Cum vero
clio manifestam legatorum" distinctionem astiuif? jn aliis generalibus conciliis nullum lfegatur Occiden-
nimirum et legatos papaeAgathonis haud fuisse lega- G talium aut Romause syiiodi expressum iuajidattim,
tos lotius synodi Occidentalis, et legalps liujus synptii legali autem solius pontificis aut apostolicce sedis
pro legatis papse habitos non fujsse; aiias. omnes si- nomine ac vice appellentur, hos totius Occidentis aut
mul etrioiniiiati et subscripti inveriirfeiitur,etepiscopi Romanse synpdi legatqs yei)c_it_a_re,
coiiiiiientitiuip esf*
presbyteris et diaconb praecessissent. Quid fefgo

DISSERTATIQ TONA,
DE CAOSADOMNlANTI0CHESIEEISGOPI,EJUSQUEDAMffATlONE ; DEQCE MAXlMt StTCCESSQKlS
EJUS
' 0BD1NATI0NE5UBl EPISTOL_!SANCTlLEONIS,C0NC1L11QUE
CHALCEDONENSISACTA1LI.USTBANTCR,
ET AGTIODE DOMNOHIS ACTJSINSERTACOMMENTITIA ESSE DEMONSTHATUR.
Ad epistolas S. Leonis'60, 78 et 80, nunc autenn,^, 104 et 106.

1183 "• Maxinium Antiochfenumepiscopum, qrii. ante infaustain gyijoduiii, d.ctnecomnia per cecuroe-?
sulistifiitus esfiri ipcnm Dpmni pef Epiiesiiiilatrp^ niciim cpiicijittm reforroar.entii_r.fjppsequens eral tit
cinii prpceres, confirmatum fuisse ab ceeuirienica sy- deposilio Domni el Maxitni Ordinaiio iffitoc essent,
nodo riiifaniur plurimi, causamqrie PperPsius invesfi-.D suumque ille reciperei locum'. Hoc tamen ideo pfo-
gare cpriantuf, IJancunam fere omnes catlioiici Scri- hibnisse LfeQnemaiunt, quoniatn, inquit Raronius
ptores qui islam versarunt quasstionem aflferiiiit: idep (Ad gnn, 451, nutn, 1§8}., cqusa cpgnilq, eum juste
Maxiii^uni, elsi a suspectis fiominibus elecfuni, cpri- ddmnatum esse inleliexii, Mentem suam clarius non
secraiuin a C.onstanlilioppiila,uoepiscppq conlra, gg- explicat emlneritissihnls cardiualis,"nec aperit iii quo
nonicqmregutam , i)o'mhoque adliiic ju viyis agenti jqstior esset Domni depositio quairi -aliorum: In
sujierordinatum; idep tamen feceptum essea syripdp, Epljesina quidem synpdq ad sacrilega Dipscpij cqn-
quia a sanctp Leone in episcopatu coiiflrm.atusfuej-at. silia abripi se passus, fuerat, |nbscripseratque Fla-
ijuamotoem autenj inter multos episcppps qrii a viani et Eusebii damnalioni, fesiitiiiiorii Eulyclietis,
pseudosyiipdo Ephesina dejecti e suis sedibuj per impiisqiie decretis capiivas maflus dederat; sed ut
suromura nefas fuerant, Dpmnus rinus suse,restitqliis eraj illi cum 1184 nniiltiscuipa iiaeecoramunis, de-
noii sit, omnibus.aliis redinlegraiis, non mino.r'difr buei'at etiam et cpinmunis esse iijdulgentia, qua cum
ficultas esl. Omtiia enim Ephesini tatrocinii acta in cseteris actum est iq Ciialcedoneiisi syriodo. Forsan
irrilum missa sunf ab Occideiitallbus episcppis, feiiarii inde cseteris culpabilior, quod recehtiori culpce anii-
ante Chalcedpnensem synodum, ssepiusque cphtesta-: qucesuspiciones accedebant. Cum ettira Joannis An-
tus esi Lep papa imperatprerii (Epist, 40_ hunc M, lipcheni nepos et successpr fuisset, Kles.tprianaB \^]}\s,
cap. 2) ut omnia in eo statu esse jubefet inquo erant non secuS-acille insirijulatus fiierat. PfaJtefea riec ea
 TO3 PASCH. QUESNELLi DISSERTATIONES IN S. LEONIS MAGNIOPERA. 704
pollebat scientia ac anihii coiistantia qnce diffieillimis A episcopus, digriemini, etslaluere eicerlos suinptus
ijlis lemporibus necessariae " ' erant in tantae urbis dfeEcclesia quce sub rae est.
episcopo. , Paschasinus et Lucentius reverendissimi episcopi,'
. Denique non abs re forsan quis dixeril Domttum
ipsum depositiorii suse mahus ultro dedisse, solilarice et Ronifacius presbyter, vicarii sedis apostolicce,pef
yitae deliciis illeclum, quibus. innulriliis olim fuferat Paschasinum reverendissimiim episcopum dixerunt:
sttb Eutliymio abbafe; qiias cum refiagahie sanclo Sanclus et beaiissimus
Patre fclihqttefe riieditarelur, ut Joaririiavunciilo suo papa, qui episcopatum sancii
a fide cattioiica deflecteriti opem ferret, lisec ab eo ac venerabilis Maxiroi episcopi AntioehenaeEcclesiaa
verba futuri prserjunlia audivit: Si, iriquit, his negle- confifmavit, justo satis judicio ejus' meriluiu appro-
clii, et tolefdritimconieniplh cogilatioriibus,tentabh a basse videtur; si quidem memoratus reverendissi-
laura dhcedefe, obtinebh quideni adminhtralionem
quaniluus habel avunculus.sed eamlibi rutsus atiferent mus episcopus Maximus.suo arbitrio Domno voluerit
rtiati tiotiiineset priBsligialigrei,cumab illis priusfueris esse consultum, ul sjimptus ei de sua Ecclesia mise-
teductuS ignbrdritid. Hsec refert Cyrillus mohachus de rationis
S. Eulhyntii rebus gestis disserfens; additqtie Dom- 1186 intuitu, prput sestimaverit, largiatur;
nhm profecftim Atttiochiam : Et cum.illic, inqtiit, ut contentus alimoniis quiescal in poslerum. QuaB
fuisset, omriia qum ei prmdicla fuerant effecium Sunt coflfessio Graeceper Beronicianum virum devotissi-
sbriila. Itleque postea magtia duclus pxnilenlia, quod mum, secretarium sacri consistorii translata \Al.
non obedhsei; ad ipsum reverlittir gravi dolore visceri- •
bus cruciatus et acerbe deptoraht. Ex islis verbis hoc tradila] est. Anatolius reverendissimus episcopus
confici videiur-: Dbmnum pceniientia ductum post Coiislanlinopolitanus dixit: Laudo et ego condolen-
ablatam adfflinisirationenV(quod prsedictum ei fuefai) tiam [Al. compassionemJ beatissimi episcopi Antio-
Euihymium deriiio corivehisse, qubdque vilce reli- cliiue Maximi, in quibus sponlanea vpluntate ipse ta-
quuni fuit in secessu egissc, Maximo Antiochehae les
Ecciesise episcopatiiro _ qUem hic Eulychianoriim fa- precatorias \Al. preces] oblulii, ut sumplus prae-
vore adeplus erat, sponte relinqueiis propria. Eaque starct Domno, qui fuit episcopus Ecclesice sanctae
demum vera erit causa cur ad sedem suam regressus qtiae sub eo esl, prseler hoc praedicto nihil
non fuerit. requi-
II. Qui pofro Leonis auclorilalem hoc egisse rente.
1185 putaiit,;ut Maximus in Anliochena sede tam •Juvenalis episcopus Jerosolymitanus dixit: Am-
raalis auspiciis collocalus remanefet, locumque cer plector et ego consilium sancti episcopi Antiochicc
dere Doronuscbgerfetur, maniffestumid esse aiunt ex Maximi. Universa
aciis.Chalfeedonfensis concilii. Si quidem in aciione synodus vociferata est [Al. excla-
(fix.be Domno AritiOche.noinscribittir, disertis verbis mavit]: Laudabilesmerifo sunt benevolentise arclii-
legitur coiifiriijatum' auctoritate Lconis fuisse Maxi- episcopi. Omnes cogilatum ejus laudamus. Hicdecet
mum; Hanc actionem quoniam discutere animus est
ad ecclesiasiicaelliistoriaeveriiatem indagahdam, ope- ejus existiroalioneiri liuraanus cogitatus pontificis.
rac pretium est eam hic integram describere; nec . Magnificeniissimi judices dixerunt : Amplectenle
eflim prolixa est, et de ea sub oculis posita facilius " saijcta synodo arbitritlm Maximi viri religiosi epi-
lector Judicium suum interponet. scopi Aniiochensium, quod de Domno probavit, et
nos eidem [Al. itidem] consentimus', ejus arbilrio
ACTIO DE DOMNO ANTIOCUENO, conciliiChal-
cedonensh parte n, pesl actionem10. derelinquentes, quse sunt de Domni honorificentia.
Et alia manu : Edantur. Huc usque actio de Domno.
Consulalu domini Marciani perpelui Augusti, el III. Ilanc actionem minime coromentitiatn esse,
qui fuerit mintiatus, sexto talendarum Novembrium, sed genuiham totis volis peroptarem. Hoc enim si
Chalcedooe sectindum prseceptum divinissimi et cle- esset, jam prccclarissimum aniiquissimumque prae
manibus baberemus lestimonium summse auctorita-
metttissimi doinjni noslri imperaloris, convenienlibns tis poniificis Roroani lum in synodos cum in Orienla-
in sancta ecplesia saiicfce niarlyris EupheniiaJ; et. les episcppoSvmajofum, inquam,-ac primaruuj se-
dium Enim vero quantaepotestatis esl, ut
magnificeiHisSimoet gloriosissimp roagistro mililum penesepiscopos. Romanum episcopum Antiocheni, et conse-
et exconsule ordinsirio, et pafricio Analolio, et ma- quenter Alexandrini aliommqiie episcoporum conse-
gnificentissimo et gloriosissimo sacrorum officiorum ciatio fuerit aut saltem confirmaiio, ut ex hoc loco
cardinalis Bellarminus ejnsque apo-
niagistro Vincomalo; convenientibus eliam Pasclia- argumentaiitur Jacobus Grelserus (Rellarm. lom. I controv.
sitto et Lucentio reVerendissimis cpiscopis, et Roni- .r. logista
III, de Rom. Ponlif. lib. n, c. 12; Gretserus Defens.
facio reverendissimo presbytero, vicariis sanctissim! Bellarm. lom. U, ad hunc locum)! Qualis praeroga-
afchiepiscopi senioris Romse Leonis, et Analolio re- vim tiva, ut cum plures episcopi ab infausta synodo per
verendissimo afchiepiscopo maximi nominis Con- scelusque depositi essent, eorum damnalio ac
depositio rata esSe juberetur, quam rataro esse de-
staritiiiopolis, et Maximo reverendissimo archiepi- bere Jndicaret Romanus episcopus; sola allerius epi-
scopo AiitiocliiaeSyriaB,et Jtiyenale reverendissimo scopi in illius lpcuih substiiutio baberet locum, quam
idrirtiille cPnfifmasset! Quam evidenter denique hinc
episcopo Jerosplymitano;:et caetera sancla synodo j elucferet supfema ejusdem ln synodos.polestas, qua-
qua? ex sahclioiife diviriissitoieit clementissimi domihi rum acta ei ea parte robur habeant, cui ille robur
nosiri Marciani imperafofis iri Chalcedpriensi civitale adjecerit; ex illa cassa sint et iffita, quam irritam
: ille esse voluefit. Verum ut eruditi ac sapienlis est
congregata est, quorum nomina infra sunt scripta;
et residentibus uuiversis ante cancellos sancti altaris, toto tlieologi vera gerriiaiiaqiie primarias sedis privilegia
animp atque ex solidis genulnisque pfobationibus
Maximus reverendissiiiius episcopus Anliochiscdixit: adversus novatores vindicare, ita parum sinceri libe-
sit eadeni vel ultra prae.serip.ioslimites
Deprecor magnificentissimos et gloriosissimos Judi- ralisque ariimi vel inceriis, caducis falsisciue admihiculis
ces, et sanctanj hanc el universalem aropliare,
synodum, ut ac fulcittlentis sustentare. Nec eniro mendacio eget
Iiumahitatem exercere in Dpmnum, aui fuit Antiochise vpritas, sed potius ex mendacii consorlio in falsitatis
m DISSERT. IX. DE CAUSA DOMNIANTIOCHENIEJUSQUE DAMNATIONE. 705
Eiispicionemveritas etiam lestatissima vocari con-; V eo esse recensitam : soli enim isti aclioni iiomeii
suevit. suum subjecit. in hunc modurii:
Tale est, mea sententia, id omne quod ex illa Ex cod. ms. Bohieriano.
aclione de Dumnoasserlum estab ecclesiasticis scri-
ptorihus, quibus ad alia 1187 properanlibus va- Explicit pritna cogntlio Chalcedonenshconcilii.Fi-
cuum non fuit de (a) illius veritate accuratius in- nivimus emendantesei conferenlesmanuscripta a pridie
quirere. Mihi vero rem curiosius explorami cerlum ante kal. xcn (id est Decembris)feria IV, ind. 15, xv
est (b) Domnum Antiochenum jam lum fato functum kal. Aprilis : Rusticus per gratiani Dei diaconus sanclm
fuisse cum MaximusAntiochenae Ecclesise poniifex Ecclesim Romanm conluli, annolavi, dislinxi. Deo
factus esl; ac proinde falsam esse ac cororoentiiiaro gratiat.
actionem illam, quaede Domno inscribitui', sanclo- Ex editione Pelri Crabbi ord. min.
que consilio Chalcedonensi putido niendacio affrogi-
tur: in qua videlicet Maximusinducitur Domuo quasi Finis primm cognilionis Chalcedonensh concilii,
post exauclorationem suam superstiti alimenta de quceftnita, emendata ei collata est anno Domini 417
suae Ecclesiae redditibiis ex concilii indulgentia im- (emendatur in margine aul 454, aut 457, in onini-
pertiens. Atque ut hoc constanler asseraro, non le- bus pessime, inquit Labbeus), feria iv, indictione 13
via elinflrma videor mihi habere argumenta. kalend. Aprilis xu. Rusticus per gratiam Dei diaconus
IV. Primum enim hsec una aclio inter omnes alias sanctm EcclesimRomanm, contuli, annotavi, dhtinxi.
Chalcedonensisconcilii actiones Latine tantuin edifa Deo gratias.
reperitur, (c) Graeceautem nuspiam apparuit: quod R Eadem fere in editione Romana paucis variantl-
certe non leve indicium est supposilionis a Latino bus. Ex illis porro apparct riibil cerli statui posse ex
impostore aliquo faclae. Si enim illa vere in concilio hujusmodi annotationibus, quae sibi non cohaereiil,
confecta fuisset, Grsece utique fuisset, atque Graecis ac insuper non unius Rustici esse, sed plurium di-
Imjus synodi' actis inserta cum aliis actionibus lege- versorumque annolatorum, illam Bohieriani codicis
retur. Cur enim haec una a reliquarum aclionuro monilionem. Rusticus enim relegit Chalcedonensem
Grsecarurocorpore distracla fuisset, plane non ap- synodum ad codicem quem jam emendaverant et
paret. contulerant superiores ipso correctores; suamque
V. 2. Ex (d) unico nobis codice prodit hujusmodi pariter attesiationem apposuit, ut illi suam. Sed hi
actio, quem nulla auctorilas, antiquilas nulla com- actiones reliquas reeensuerunt, ille ultra primani
mendabai; cuin et cbartaceus solummodo esset, et progressus esse 1189 non videtur. Addo annps
ab ignotis scholaribus Germanis duobus acceptus quos annotatio prior designat, ad Rustici selaterii
prcedicelur. Talis enim est epigraphe qua insignila pertinere non posse, et priorem illam annolationem
reperitur in Crabbiana, Suriana, aliisque Conciliorum suspectam reddi ex hac voce manuscripla; antequam
ediiionibus: Aclio de Bomno Anlioclieno,qum invehla enim excudendorum codicura artem hominibus lar-
est i')icodice Pqlrum Julim membranaceo, transcripta gilus esset Deus opt. max., supervacaueum oranino
ex codicevelutto chariaceo, ei dicilur ipsa fuisse Pro- erat manusrripiorum ab editis discrimen, quod iilic
culi et Albini Germanorum scholaslicorum. Philippus suggeritur. Praeterea etsi demus actiones omnes.
quidem Labbeus in iiovissima Conciliorum edilione Chalcedoneiisesa Rustico esse relectas et emendalas,
codicem quemdam laudat actorum Chalcedouensis clarum est actionem de qua disserimus inventam ab
concilii a Rustico Ecclesice Romanse diacono cum C eo iioii fuisse, quod vel unus codex Bobierianus te-
Graeciscodicibus collatorum, aimolalorum, distincto- slatur. Nam in eo titulus actionis de Domno omnino
rum. lh lioc vero codice, qui dicituresse D. Bohierii singularis est; nulla releclionis ac emendalionis fit
Divionensis, actio de Domno subjicilur actioni sexlce menlio : Laiinceex Grsecotranslationis menlio argu-
cum hoc titulo : -aip/tcii vi actio. 1188 Incipit.\n mento est lioc ex Graecocodice, quem confferensRu-
de Domno Anliocheno quondam palriarcha translata siicus in manibus habebat, non essfe desumptum.
ex Graco in Latinum. Sed Ruslici lides hoc in nego- Denique Petrus Crabbe, Laurentius Surius, aliique,
tio suspecta est: cum enim schismaticus iste diaco- qui in edendo Ctialcedonerisi concilio nsi sunl codi-
nus a Vigilio papa anaihemati subjeclus videret cibus a Rustico recensitis ac emendalis,' cum ad
exemplum Domni tamquam posl mortem damnali actionem Domnianam veniunt, de Rustico liullam
obtrudi solere ab adversariis triura capitulorum da- mentionem habent, sed palam profitentur se illaro ex
mnaiionem expetentibus, potuit homo lioc causcesuse unico codice Juliae membranaceo eruisse ac publicse
patrociiiium ex mendacio asciscere, ut fabricala luci dedisse. Urole patet quam incerta ad nos via
actioue de Domno quasi adhuc superstite, eum post pervenerit, ejusque fidem omnem penes duos Ger-
mortem non esse damnatum assereret, idque saltem manos-scholasticos versari. Sed ttedet me tricarutn
Occidenlalibus persuaderet. Quidquid porro sil de istarum : ad alia argumenla supposilionis pergamus.
Rustici fide ac sinceritate, certum apparel mihi(e) VI. 3. Est ex incerta sede, quam haclenus nacta
solam actionem primam Clialcedonensis concilii ab est, ex qtto inserta Chalcedonensibus actionibus.
BALLERINIORUMANNOTATIONES.
(a) Verilatem sinceritateraque hujus actionis in D mus in observat. num. 3 el seqq. Quesnelli alluci-
observationibus subjiciendis defendemus, Quesnelli- natio circa ipsum codicem qucni hic iioniinat ex eo
que nisus omnes ibidem relundentur. pendet quod epigraphen in vulgatis huic actioni prae-
(b) id falsum evincelur ibidem n. 2. fixara editorura esse crediderit, ac si hi in ea typis
(e) Etsi haec aclio Gr_ce nuspiam apparuit, eam iroprimenda codice usi sint recenti transcripto ex
tamen e Graeco Laiine redditam in observationib.us alio duorum Gernianorum. At baec epigraphes, quam
demonstrabirous. Graecorum autem codicum qui ad in observatioiiibus ad mss. librorum iidem cxaclam
nos pervenerunt deleclum in causis particularibus prpferemus. Ruslicum habet auctorein ac proindo
nihil probare patebit ex not. 18 (Col. 257, n. h) Jn codices quoque in ea memorali auliquissimi sunt.
disserl. 1 ad an. 451, ubi particulares ejusmodi Vide observ. num. 11 ct 12.
actiones itt niuliis codicibus Grsecis.generaliin omis- (e) Id falsum ostendemus in obsery. ad not. 2
sas, in aliis autem non paucis, qui particulares aclio- Quesnelli in epist. 113. Distinciam eorum quce lri-
nes exhibent, omissam actionem de Pholio Tyri ma- cubravit Ruslicus notitiam Quesnellus habere non
nifestuui fecinius. Quid igitur mirum si hsec aclio de potuil, cum hcec scnpsit: nondum enim prodierant
Domno praeterita fuit? Baluaii emendaliones iri texium Rustici, quas qui
(d) Aliumcodicem nacti sumus, eumque vetuslis- legerit, sequentes illius animadversiones inanea
Siroum ac diversacoriginis, de cujns prcesiantiaage- agnoscet. .
 707 PASCH. QUESNELLl DISSERTATIONESIN S. LEONIS MAGNIOPERA, 708
Cum enim numero nullp consignata esset, epm sor- Ji scopus opusculum suum pro trium capilulorum de-
tita^efetiocttm qtifemciiitjue JjJaCuitfeiassighaffe. Ppst fehsioiie conscriberet Justiniani imperaioris proles-
septimam enira acliotieih CoilOcatarepefituf in edi- siouem fidei diligenlissimo examine discussit, omni-
tionibus Crabbianis, Sufiana, et Bihiana Latina A. busqtie adversariorum argumenlis satisfacere coiiatus
D. 1608. Romana Graeco-Lalina, aliaequeposlmoduiii est, quce pro damnatione eoruttidem capiluloruin ad-
edilioiies sedem ei figuni post decirriarii actionem. ducta fuerant. At dfe damnatione Domni post mor-
INulli cafuhi editionuiri pfh.cufalores ita consl|tuti tem, neverbulum quidem ulluni apud eumdem legi-
vfel imniutati offlihis viceftt raliohfe aut auctorilale tur : quod taroen non omisisset vir sagacissimus et
codicis compfobarit: ui ihahifestuiii Sit inifef aiiiiS ad causce quam propugnabaf patroci.nium intentissi-
synodi actiones (a) humquam fesse niiirieratam, sfed mus, si vel ex actis Ciialcedoncnsibus vel aliunde
longe post collecta illius acta superinductam esse et compertum babuisset Chalcedonensi coneiiio fuisse
interjecianij quashiiriiruai tam incertis sedibus jactala Domnum superstiteni. Eo roajor vis bujus arguroenti,
conspicilur, quod nihil tunc tempons omnium manibus versaba-
VII. 4. Cohsiai aciioheiii ijiSih (b) JusiJniario |m- tur frequentius quam concilii Gbaicedonensis acta,
peratofi igiioi&irifiiisse, sicjuidfemin pfolixo scfipto de cujus potissimuro auctoritale agebatur; quod de
ijtti iiiscfibiiuf : Cbhfeisibfectm fidei Justiiiidni iinpe- his actis instruclisslnii erant orahes sive concilii, sive
ratpth adversus ifiq H90 bdpituldei univerib cmiui trium capitulorunt defensores, quOs inter Facimdus
caihblicmei dpbitoiicesEbcleiimdirectus.legilui, liaec eminebat. Quod denique scribebat Gonstantinopoli,
liabfet: Stiricla Chalcedbriehiiityhbdut DohinuiriAii- ubi accuratissima afque inlegerrinia Ghalcedonen-
tiochim faclum episcopumpost mortem cbndemnavii, n siiim actorum exemplaria fuisse noh est ambiguum;
quod sbluin ausus eStscribefe bpbtlere iaceri duodecim ubi et illud Accemetarumroonastferiiimsitumerat, ad
capilula Cyrilti. QuoniPdo daiiittalus jposthiortehi, si cujus codicem Rusiicus diaconus synodi acta recen-
ei 6x coricilii Isdiiteriiiaaliriiehia fle feddiiibhs Eccle- suisse dicitur; qui Rusticus in propria causa non
SiaeAhtiPChehceiriihistfata sUnta Maximo?An inipe- secus ac Facundus praevaricaltis esset; nisi ex hu-
ratpf ejusqtie;administri,;qu6fum opera iiVhoc ne- Jusiuodi actione adversariorum refutasset argumen-
jgotio uiebatuf, exlsliiflaridi Suiit aiiquid eorum igno- lum. ..
rasse qttse actis Chaicedpriensis concilii contineban- X. 7. Idem Facundus lib. n, cap. 1, Domnuui an-
iiir; illius, ihqiiahi, concilii, cujus uhius graiia totam numerat sanclis Palribus et venerabilibus Ecclesiae
Ecclesiarh fcphiriioVebarit?_. Christi doctoribus, Joanni, inquam, Ghrysostomo, et
Viil. B. Non iihpefaiof soitroi ejusque consiiliores, Gregorio Nazianzeno _ ex quorum approbatione ac
sed ipsa etiaih ii.niversalissyhofliis qujnta eadem in tesiimoniis Thfeodoro Mopsuesteno episcopo patroci-
Sfenienliafuit, ut scribitiir shb fineriicollatioms sextse: nium ac defensionem parare ifiifendit; rem maxime
Ciialcedonensh, inquit, synodtis bomnum Antiocliim horrehdam putat, si vel eum vel ejus scripta anatlie-
ephcopuni, eb qtiod scripsil debere iaceri duodecimca- mate percutere quis praesumat. Libro feliamVni, cap.
piiuld sancimmemorimCyrilli, et post mortem condem- 5 et 7; Tiieodorum damnare metuit_ he Domiio cum
navit, cuni confirmassetcondemngtionemejus, el susce- aliis saflCfisPatribus injuriam faciat,qtiosCyfilIoprse-
phsei Maximi ordmalibnem,' Si porrO Doronus post ferettdos putat. Eodem cap. 5, post recfehsitam ciiin
riiortem damnalijs esi a Cbalcedoiieiisi concilio (quod lattde Domni epistolam, de ipso cseieris ECclfesiselu-
temere ac rei inexploiiita dictum esse a Palribus qui ininaribus anbumerato hsec babet: Puio, clemenlis-
asseruerit injririosus piane siierga sanctam synodum, G sime imperalor, quod mtighi seelerh iriaghalqueprofa-
magisque ipse lemeritaiis reus), igitiir superstes non naiionis essel jtidices islbruth luminarium muhai pto
erat Poranuscumsynodusbabita esi,suminaequeigno- Theodbro Mopsuestimcalcare sehlehlitim, et hd tene-
rantise ac iiiipudeniise convincitur quisquis hanc bras cmcitalis Eutychianm 1192 iransire, Dehiqiife,
actionem consarcinavit ac s.upposuit, At, ijiquies, ut multa-a.lia pfcetermittam bffevitatis causaj in til-
hoq magis credeiidum concilio affirmanti Domnum tima fere Iiujus Operis pagina Domntiriivfenerabilem
post morteiij esse daniiiatum, quam cum asserit euin appellati eunique ut pfimariuiri fidei adversiis Euly-
a CJialcedpnensi synodo damiiationis excepisse sen- chen dfefensofemprsedicai. Qua pOrro fforite FaCun-
tentiam. Niispiam porro haec damnatio -lcgitur inter dus, qui ex singuiari in syhodum ChalCedohensem
bujus concilii acta. Occurrunt objecfioni ipsi Palres, reverentia commfeiidariamabat, tam praeclafis Dom-
cuin in eo damnationem istara'posifam esse osten- num ornasset encomiis, niaxiniis Ecclesiaeac ihundi
dunl, quod cottdemnalionefli ejus confirmaruiit; con- luminaribus parem ffehisSet;fliagni sceleris magnae-
iirraasse autem , cum synodi Ephesince acla quoad que profanaliOnis esse pulasset ejus calcare senten-
hanc partem' non rescidermit; hcec vero uon resci- :tiani, ejusdetti pro TbeodofO testiinohium lahti ipse
disse circa illud, cum Maximiordirialionem in Domni fecisset, lantiqtie voluissei iiferiab adversariis, si a
iocum propter Iiujus damaationem snbstituti irritam Clialcedohensi synodo damnatiohis excepisset setiten-
esse hon jus^eruttt, sed polius approbarunt, he mi- tiam, et ad eam coflditioneiiidejectus esset, ut stipem
niinaiii quidem querelaiji adversus illius ordinatio- a successore SUopfelere cogfefetuf?
nemiiiioventes. Ex his luce clarius esl tehipore Jusli- XI. Ociavum inde nascitur mihi argumentura. Etsi
niani imperatoris et quintce synodi Uhiversalis hon T. eniin Domnus impii Dioscori sententia exauctoratus,
lectam esse aclioiiem illam inler acla Chalcedonen- " locum Maximo cedere coactus esset Chalcedonen-
sis concilii; :alioqui quifl ferat facilius qttiim 1 _______
1 siuhi Patrum judicio, pristinse sucedignitati supefstes
falsi feosargtiere',.piOflUctissyriodi tjuartjjeafclis? facius, humquam iamen ad illtid Caiamitatis profun-
IX. ti. CtittiFacuhdtts Hefniianehsis iu Afrifeaepi- dttm delrudi potuisse credam, ut (c) alimenta, nisi
BALLERINIORUMANNOtATIONES.
(a) Ideih accidit actioni de PliPtio Tyri, quam ta- pfseiefquairi quod aiia qusedarii horum efrata in re-
meii gehuiriam iieiho hegavefit. Vide Pbsefv. n. ;i'3, buS iiistoficis niahifestasunt, hocque falsumconvin-
ijt 'hotalionem 18 (Cot. 257, h. b) in disseft. 1 ad Ciliir ex hostra actione, quceipsis ignola fqit, profecto
aii:45i. ih cceleris aciis nihil esi iiride ea condemiiaiio ac
(b) Huic argumenlo hegalivo respondebimus in nipfs colligi poiuefint, Solum eiiim in his legilur
. iobserV. n. 14. Nihil eriiitiiriifiiirisi Jtistitliario, Patri- Maxiihum a cbriciliq fuisse ^susceptum tamquam epi-
bus CohfeiliiVet Facunflh ignoia fuit bcec actib, cjiice scopuih, quia illtiriiS. Leo iii communionem recepe-
. iili ih corum Codicibusdeferat, sicutiri plefisque de- fai. Vid, act. 10.
sidfefabatuf actjo de Phoiio. Tyfi. Qtibd atiiein idem (c) Nil ihirum si Doriiiiushfegravis essel iisapud
: Jusiiiiianus etPaifeslaiidatceSyriodi ih ffecilatis locis quos episcopalu relicto sese iri ereiriuiii recepisse Cy-
tfadiiiil"-,' Chalceddnensetti syiiodum condemnasse rillus iri Vita S. Euthymii tfadit,, pa alimenta obfi-
Domuum post roortetn, nibil movere debet. Nan» uuit qucc aliis, episcopis depositis iri eadem siiiodu
 ,09 IMSSERT. IX. DE CAUSA DOMNIANTlOCHENlEJUSQUE JLiAJiNAT tONE. ?lo
successons Btii arbilrio provisum esset, omiiino e! A exempla in eadem .synodd cbncessarum exaucloratjs
deessent, tantse niinirum sedis prsesuli, qui cum avun episcopis alimottiaruni _,sed res cum lanto apparatu
culi sui loco successisset, non polerat mullis opibus ac splendore confecta non est^ etsi longe majori ege-
amicisque ac attcloritate plurima non pollere; tit ri- ret consultatione; Bassianus enim et Steplianus in
diculum plane sil eum velut mendicum exhibere co- Ecclesiam Ephesinam confra fcanohes intrusi pel-
ram sytiodo, spilicitutttque de alimoniis, et prsetei luntur ab episcopatu, atque ex. unius et alterius suf-
has afiud flihil reqtiireritem. floc certe potius elegis- fragio ab Ephesiorum Ecclesia nutriri Jubentuf,
set ut ad cptiniuiil patrem suum Eutbyniium remea- quamvis Ecciesiam lalibus horiiinibus pascendis gra-
rel, qui Olim Spifittt sancto afflatus eum prsedixeial vari injustum videfetur. Sabinianum similiter, qui
et in locum avunculi siiccessufum, et ab ejusdfetn post deposiiionem Alhanasii Perrhenorum Ecclesiae
sede per impiofuin scelus et polentiam aliquando a concilio provinciali ordinalus erat episcopus, si
esse pulsaiiduih; post H94 fexariiinaiairiAthariasii deposiiionero,
XIL 9. Noiinulla sunt ih hac actione quce fraudfefti Cessurus est episcopatu Perrhenorum, retenta digni-
aperiunt impostoris. Etsi efliin quantum potuit inii- tale episcopali, alimenla accipere vtilt synodus; hoc-
tatus est ajiafum actionum stylum, in aliquibus tamen p,ue decernit unico verbulo, pascaiur, noh poslulato
incaulus allucinatus est; Entiroeratis fenimprsecipuis ea de re singuiofum sulfragio, sed receptam consue-
feynodiaiHistitibus, hcecbreviiatis causa subjttngii(a): tudiiiem sequens; nec tam ut liceniia daretur tri-
Et cmlera sancta syhodb. tjuw ex sanclione diviriissimi buendae miseralionis, qtiam ne miserationi deesseut
et clemenihsithi domini ribslti jlfarciaiii imperaloris in qui subrogabanlur depositis episcopi;
Ghalcedonensicivilate congregata est, quorum hbmiha n XIII 10. Quattdo LeOrescidit acta pseudosyiiodi
ihfra surit pbsila. Qtiatti inipefinis fuferit bujus actio- Ephesince ex oiiiniiifliOccidentalium sententia» num-
ttis ariifex* aliqtia Vfefbatestsnttir. Vox enim cmlefa quam de Doroni flepositione excipiehda cogitavit,
in singulari litiftierOVix ustirpatur. Deinde ad qiiid sed omnia omniho illica Dioscoro perpetrata in irri-
illud quofuirifefertuf, cum nulla vox ejusdem 1193 tum misit, eaqufe lamquam per unius homihis impu-
humeri vel gfehferispfcecesseril? Deriique ubinam denliam contra justitiam et canonum discipliiiam ge-
flppaffentnoritina infra scripla, qucedesCfiberida sup- sta, nulla cathoiicse fidei rationferala esse posse pro-
ponit ? Ornitto fecensfeffebarbarismps quibus scatfet iiutiiiavit (Ephu 47t nunc 51)^ Rogavil eliam Theo-
tota actiO.iquales Suht isti : Humahitatem exercefe, dosium Augustum ul omnia in eo stalu mdnerejuberet
suo arbittio pfo spontanea, ut inferius dicil, volunlale in quo fuerarit anie omnejudiciumi donecniaior ex ioto
cbnfessio, tohdolenliain, pticatoriaSiCogitdlum, hotto- orbe sacerdolum numettis congregarelur (Epist, 40,
rificentia, behevoleniimttiudabiles, etc. Peccat etiam nuiic 44, cap, 2). Cur fergoeffectumhabuisse credatur
cOnlra syflodi ordinem debitamque sanclis Patribtis lata in Domnuffisenienlia? Non aliam certe (c) ob
revefentiam , quafldo Maximum inducit ad judices causam quam quia e vivis excesserat Domnus anle-
iaicos preces suas dirigenlerii, poslhabitis episcopis quam M Maximus eligeretur, vel ofdinarctur epi-
synodi principibus. Cumfeiiimlunc lettiporis nec feffe scopns.
possent episcppi tit Ecclesiarum ceconoraicoram jii- XIV. 11. Chalcedonensis conCiliiacta tola quarita
dicibus laicis de bOnorum ecclesiasticorum admini- sunt, niliil habent quod raemoriamDomni Antiocheni
stratione ratiOnfeiflredderent, quemadinoduiiifexepi- Vel minimum inficiat. Dum eum nominari contigit
stola 108 Leohis riOsirlmaiiifeslum est, quis creflat (quod saepius facturii est, integris etiam actis conci-
eos pfimos omttium irt synodo ab Antiocheno anti- G liorum ab eo habitorum relatis), ne Verbulum qui-
stite compellaridos fuisse, cum dfe portione eccle- dem de confirmaia veliHatadamnaiionis in eum sfen-
siastici proyentus deposito episCopolargienda agere- tentiai Aclionel4 iiiterrogatusajudicibtiSAlhanasiUs
tur? beptecoti inquit ille, magnificenthsiiiibset glo- Perrhensis cur tertio evocatus a sancto Antiocheno
fioshsimosjudices, fetts.,tum suioblittis respondentes COnCilio,nott occurfit t Qubriinni,respondet ille, ini-
legalos Sedis apostoliccc introducit, cum contrario micusmetisERATipie quijuditabtit Aniiochenus.Vides
potius ordine reS agi soleret. Ad iiniVersam enim nt de DomhOquasi (d) jam defuncto loquatttr, iiec in
syiiodum pffeCfeslibellosque supplices dirigi mos fest nienlem judicum venisse itt hujus feausaadiscussionc
itt aliis actionibtis, lufn judices a primafiis synodi Domnutti interpellaffe, tit de juilicih£fsehabito_ lata-
fepiscopissuffragium poscere. Ridiculum est etiam ut qtie iii Allianasium sentenlia raiicinem reddferet. Quso
pro decemendis Domno alimoniis actionem (b) pecu- certfecompendiosior viaerat quaiii ut ad octimestretn
liarem, solemnemque insiituerent Patres coiisulta- disquisitionem negOlitihiiotum ab Antiocheno cOiici-
tioiieifl : quasi vero patrimoflium pauperum non es- lio diseutiendum remitierettiri
sent opes Ecclesisej et intef pauperes prcecipuus ac XV. 12. Si aliquamdiu praedatoriaesynhdosUpefstes
sirigulari privilegio digmis non haberatur episcopus, fuisset Doiiimis. (e) flumquam ita propriae cauSse
qui pef annos plufimos Ecclesise suae summa cum propfiique honoris oblitus esset, ut flfeCalioruin
laude praelherat; ut opus Maxiroo fuerit veniam a exemplum secutus veniam posiularet prOCulpa; hfec
syrtodo Obtiiifere,quo ei bumaflumesse ac misericof- de Dioscori perfidia qtterelas sive apttd S.- LePhfem
aein liceret erga pfaedecessorem suum. Duo stiiil 1195 deponeretj sivfeapud fejuslegatos, qui Cori-
BALLERINIORUMANNOTATIONES
assignata fuerutttj iaque ex consueludine jam fecepta, D Albanasio Perrlienotuih episcopopeculiares caussein
ini Quesflellusnum. i2 fatetur. coneilio discussas fuerej post quas stipendium ipsis
(a) Qttanta olim essel difiicultas et impefitia in- mox constitutum, ut he liujus consiituendi gratia
terpretum Latinorum, ostendimns in prsefalione ad actio distincia habenda esset. Gum auiem nulla alia
epislolas S, Leonis num. Sl. Defectus hic a Quesnello peculiaris causa deDomno, qui jam episcopatum
laxati in aliis antiquis versionibus simililferinvenien- Maximo dimiserat, agenda esset nisi lisecquse stipen-
tur; Noniiiillaefiam ab amaniiensium oscitanliapro- dium ejus respiciebat> liinc de liac re dislincie actum
ficisci potuefunt. Nomitta antem episcoporum, qiim fuit.
infra scripla iiidicanlur, et desunt, omissa scfibendi (c) Aliam cansam assignabiimisih observ. n. 2.
iastidio veluti non -necessaria_ sicuti in actioiiefle (d) Verba Alhanasii ante descripta Doinminijam
Juvenali quaedam interlocuiiones ab eodem nostro defunclumnon significanti Interrogalus autem non
interpreie praeiermisssefuerurit. ln ipsis Grsecisc'o- fuil Domnus a judicibus, quia concilio non aderat.
dicibus nonnuliseejusmodi omissionesoccurruiit quge (e) Domnus post depositionem poenileniia ductus
ex diligenlioribus versionibus antiquis, atit ex aliis erehitim cogitahs, pro episcopatu nihil laborabat, ac
Gf_Gis mss. deteguntur. Nihil ergo hinc ad supposi- propterea nihil vel ab ipso vel ab ejus amicis pro eo
lionem convincendam eruittir. - in suam sedem restitueiido vel vindicando actum fuit
U>)De Bassiano et Stepiiano Ephesinis,, ac de sive apud Leoaeii}sive in concilio.
 *
M_ _ ASCH. QUESNELLl DISSERTATIONES1N S. LEONIS MAGNIOPERA. 1l_"
itantinopolim pro reparanda Ephesina clade missi, (_cum Antiocheno episcopo ponderis ac nieriti erant.
fuerant. Quod si non fecisset, atque communionem Si igitur tu.nc incolumis fuisset Domnus, dubiuninoii.
catliolicorum sacerdotum non requisivisset, merito estquin ejus causa ad incudem revocata essel, cum
negligenticeargueretur, Immo vero ad Chalcedpnen- el-eorum imprimis gratianec haberetur, qui lapsi eraiu
sem synodum sese contulisset, ul apud sacram syno- in Ephesino conventu, aliud esset tribupal ad
dum deDioscori violenlia perfidiaqtifeconquerereiur; quod Anlioclienus episcopus traJii posset. Certe scri-
quodalii fecerunt, qui longe deterioris eiant condi- ptum liabemus a Leone epist. 110 (nunc 139), ad
lioriis. Adfuisse quideni Domnum turic privatum as- Juvenalem Jerosolymorum episcopum, qtiod deie-..
serjt cardinalis Baronius, non alio, opinor, argumenlo standum illud Ephesinm synbdi judicium, ita sancti
motus, qiiam quod id ex isla actionfeeruere sibi visus Clialcedonenshconciliiauctorilate(Chrisius) deslruxit,
est, ubiipsealimeiila sibi postulansinducitur. Verum ut NOIAUM depravatorum a remediocorrectionh arceret.
etsi disertis verbisprcesens fuisse assereretur Doniims Si (a) nullum arcuil, profecto nec Domnum, ac pro-
in hac aclione.hiliii confeclura esset, cum hoc ipsum inde fictitium esseoporlel scriptum omne quod Leone
in coiilroversiam vertatur.anfidesscripto hujiismodi contradicenle leslalur Anliocheiiuni episcopum a re-
sit adliibend.a. Cteterum aliunde ilon pulo innoluisse medio correctionis fuisse depulsum.
Baronio Domni in concilio prceseiitiam, cum de hac XVIII. 15. Nulla ratio apparet cur cum Domno
tam allum ubique silentium sit, ut hoc silenlio polius durius actum fuerit ei inclemeiitiusquani cum cceteris
iiivjcle probari putem apud liominem omni prceju- qui ad damnariduiii Flavianum subscriplionibus suis
dicio vacuum ,j nec praesentem nec superstitem lunc coacti erant. Imrao cseteris erat innocentior, dignus-
fuisse Domnutflepiscopum. _ que qui prseomnibus iiidulgentiamacciperet (Facun-
XVI. 13. Quis perSuadeat sibi Domiium, qui lot " duslib,\a,cap. ult.); non solumenimprimusomiiiura
annos Antioclienarii rexerat Ecclesiam, ac proinde •nasceniem Eutychetis haeresimolim confoderat, Fla-
lotam Orientis dicecesiih, qui Joannis avunculi ac vianumqueipsum accenderatexemplo suo ad pugnam;
praedecessorissiii amicos omnes sibi devinctos habe- sed et postquam militum circumslaniium uieiii con-
bat, qtti plurimos ipse consecrationis litulo iilios pe- cussus damnationi Flaviani subscriptioiiis propriae
pererat, quetii insuper et pietalis amor et zelus fidei , coQsensumdedit, primus omnium poenitentia duclus
commendaverant plurimum : hunc, inquam, quis resipuit, quosque labenles secutus fuerai, iisdein re-
credat ita omiii praesidio destilulum, ila conlempiui surgendi exemplo prseivit. Inimo eam ob causara tle-
liabitum ab omnibus ftiisseatque derelictum, ut nemo triraenlura passus cst dignitatis suse, quod consen-
pro ejus defensioiie in mediuin prodiret, neino sol- sioiiem extoriam sponle retractavit. Hujus rei teslem
licitaret synoduni cecumeriicam, iiemo Antiochen- habemus Nicep.liofum, quem hanc historiie partera
sium srium sibi episcopum reslitui clamaret, nemo plurimi certe faciendam 1197 ao auis aiitiquioiibus
respueret Maxinuiiu vfelutivivenli episcopo superor- hisloricis accepisse par est credere, cui nullum erat
diriatum : pfseseriiiii cum hic conlra jus el consuetu- illi.uscoroniiiiiscendi operae preiium. Sic igitur scri-
diuem ecclesiasiicani a Consiantiiiopolilanoepiscopo bil (Lib. ly, cap.il): Cutn quibus,inquii, et Domnut
essfetconsecratus, ille contra fas omne abimpio Dio- Joannh in EcclesiaAnliochenasuccessor, annolalione
scorp esset deposilus. Certe iniraane illud facinus, stiaea lum confirtnavit.At idem poleslaiisumredditus,
qup se aptid Ephesum polluit Dioscorus, ita horruere quod illis cesshset, retractavil, Dioscoro eiprincipibus
Orientalis dioocesis episcopi, ut majoris dissensionis ex aula imperiati virh reshiens,et conlra decreta, ut-
seminariuro et origo fuerit inler parlium illarum C pote qum adversusecclesiaslicassanclionesfacla essent)
dieeceses. Statim enim postsolutaro Ephesi pseudo- vociferans, synodumqueimpiatn appellans, el tubscri-
synodum, reverSisfj.uead sedes suas episcopis, scissjo plionemdenique suam reddi sibi flagitans. Verumsyno-
factaestinlereoi, inquit Liberalus,cap. l%,.qualisan- dus ea de causahuic quoquesaceriolalemademit digni-
tea nuinquamConligerqt.JEgyptii quippe, Thraces, el tatem. Aliam depositionis causam afferre videtar
Pglmtlini ephcopi Diotcorumsequebanlur;Orienlales, Liberatus, cum hcec scribil, cap. 12 Breviarii : Post
Poniici, _elAsigni sanctm memorim Flgvignum. Quis oinnes autem el DomnumAniiochenum(deposuit) re-
putet, iiis oirinibus consideratis, neminem...illor.um manenlemab ortliodoxorumdeposiiione:quia parliceps
pairocinium Domni fuisse suscepiurum, si quidem factusDioscoriindeposilioneorthodoxorumei Euiyche-
superstes fuisset, cum propler eum probabile sit tis absolutione. Depositusautem est dolo Dioscori sic.
ortam esseexparte laiitaitt dissensionem? Noverant Postquam consensil in. omnibus Dioscoro, dalis in
niriiirumanliquara utrihsqueilliussedis, Alexandrinae, medioejusephlolh quasadipsum DioscorumAnlioche-
inquam, et Antiocheriae, 1196 cemuiationemDio- nus Domnus contra duodecimCyrillicapitula scripse-
scorum movisse, ut cemulum suinn vi opprimeret, ral, eo quod essent obscura, damnavil mgrolum cl
ellamsiin damnationein Flaviani Eulychisque resti- absenlemilla die. Duoisti auctores facile coiiciliantur,
tutioriem abripi se inlenlatce mortis metu misere si dixeris primum veram rationem attulisse cur de
passus esset; nec verisimileest eos omni se erga deponendo Dorano cogitarit Dioscorus; aiteruro vero
pairiarcliam suum studio lune exuisse, quod semper eam exposuisse,: quam pessimaeprodiiioni obieude-
vehemeniissirinimhabueruntOrientales. Quantaeenim ba.t: nemo enim crediderit ad id perpelrandura rclo
turbse, quantse seditiones pro uno Dioscoro liomine D fidei motum esse Dioscorum. Usque adeo autem a
impio ac sceleribus infami excitatce suiit sequenfi Nicephoro Liberatum nou dissentire exislimo, ut
anno! Licel quippe publice in coricilio cecumeiiico eamdem ab ulroque rationem allalam esse putem,
unanimi sexcentorumet amplius episcoporumsenten- quam in Liberalo obscuravit scribarum aut typogra-
lia dauiiialus essetaique deposilus, vix laflienadduci pliorum oscitantium allucinalio,. nisi me failit conje-
potuefunt Alexandrini ul alium in.ejus locum elige- cfura.llliuscerte lextus, quem modo descripsimus,
reht, tametsi hoc etiam juberfent imperiales Sanctio- vix ac nevix quidem sensum congruum potest effi-
nes. Super hopehim,inquit Liberatus (Cap. 13), mulia cere. Qiiid enim sibi vult quod Dioscorus deposuit
dubilatio processii, volentibus nemineniperiitus ordi- Dbmnum Anlioclienumremanenlem ab orthodoxorum
nare, ne adulteri viderenlur, DiPscbro quippe vivenie. depositione, quia pariiceps faclus Dioscori in depo-
XVII. 14. Plurimae episcoporum causaeac deposi- sitione orlhodoxotum el Eulychh absolutione?Vides
liones in synodo Chalcedohensi accuralissiine dis- enini his verbis merara baltologiam subesse, vixque
cussae sunt, etiam qucead propriam synodi hujus dici posse quid sibi velit, remaneniem ab orihodoxo-
maieriamnoii aliiuebant, etianl fepiscoporumquofuro rutn: deposiiione; pro quibus si hsec jsupposueris :
causaeJam in conciliis vcntilatae fuerant, nec paris Deppsuit Domiium Antiochenum ab orthodoxorum
BALLERINIORUMANNOTATIONES.
(q) Ntillus.ex jis qui correcti restitulionem petiere sus dici nequit, quiaeremum secessurus resliUilio-
a Chalcedoneusi repulsus fuit. Domnusaulem repul- nem nec peliit nec voluiu
713 DISSERT. IX. DE CAUSA DOMNIEJUSQUE DAMNATIONE. 714
deposilione(a) resilientem, vel potius remeantem; haec A adhuc superstes fuisset, et cuni hsereticis damnatus,
enim vox et ab altera unius solum litterulce transpo- cum Anatolius sCripsit ad saiicium Leonem, interro-
sitione disiat, et eo sensu repcritur apud S. Augu- gavitque de nominibus Dioscori, Juvenalis et Eusla-
stimitti pariler Africanum, lib.n de Bapt. cont. Dona- thii, an ad sacrum altare recitari deberent, (c) de
tistas : Quos, inquit, adpacem aique unitatem sanclm Domni pariter nomine interrogasset, et de 1199
Ecclesim remeare cupimus; et epist. 172, ad Cri- eodemrespondisset Leo, quod de aliorum nominibtis.
spinum: Nhi ad communionemvestram remeavhsenU • Altum ulrobique de Domno silentium eum non modo
Jamenim et optimum exsurgit sensus, el eadem cum Vita functum arguit, sed eliam in pace ecclesiastica
Nicephoro 1198 senlentia exprimitur; quas proeul et in apostolicarum sedium communione decessisse.
dubio pluriiliuiu Domni minuit culpam, tam strenua XXI. 18. Constilutio Theodosii imperatoris, qua
videlicet tamque prompla revocatione dilutam, et pseudosynodi acta coiifirmavit, postquam illius de-
actionem iilam commenlitiam planearguil. Post liaec crelo Flavianum et Eusebium ab episcopatu exclusos
enim si supervixisset Domnus, eadem prorsus ac narrat, addit: Sed et Domnum (d) qui fuitAntiochenus
potius longe majori benignilate exceptus habereiur ephcopus, et Theodoritum, et alios, elc. Quo loquendi
a synodo,quam alii episcopi lapsi; nec de portione modo, qui fuit, quem pariter pro Theodorito Eusebio-
illi fmctuum ecclesiasticorum impertienda cogitatum que, ulpote superstitibus, etsi sede -sua dejectis non
esset, cum pristinae fuisset dignilati suce cum cseteris usurpavit, indicare videlur Domnum diem tuncsupre-
restiluendus. mum obiisse. Confirmatur ex constitutione Marciani
XIX. 16. Ralio superiori affinis sumitur ex aclione Augusti, qiiaTheodosiimemoratum edictum inflrmat,
quartaCbalcedonensisconcilii. Ibi judices in qucestio- "_ jubetque ut nihil obsit (e) Theodorito et Eusebio re-
uem vocant utrum Juvenalis Jerosolymorum, Tha- ligiosis episcopis. Domni enim similitef mentio fa-
iassius CaesareieCappadociae,Eusebius Ancyrse, Eu- cienda erat, ut vel eadem pariter gratia gauderet,
stathius Berylhi, et Basilius Seleucice lsauriae, qul vel ab ea exciperetur. Sed admodum inutilis fuisset.
omnes potestatem habuerantet principes fuerant con- Quippe cum Flaviano, qui martyrium pro fide Obie-
ciliabuli, Flavianumque damnaveranl; utrum, in- rat, non esset aequandus, ab ejus laudibus abstinuit;
quam, secundum canones aiieni a digniiale episcopa- cum veroad meliorem vitam jam migrasset, non erat
tus fieri deberent, siroilemque cum Dioscoro dam- de ejus restitutione laborandum cujus causa morte
nationis accipere sententiam. Res ad imperatorem finiia erat. Hcec una ratio afferri potest; qui aliam
deferlur; eam ille ad concilii Patres remittit, qui adinvenerit pergratum faciet si eam cum eruditis
omnes una voce episcopis indulgendum clamaverunt. communicaverit.
Cur similis de Domno non habila est qusestio a judi- XXII. 19. Cum Gelasius papa I ad episcopos Dar-
cibus? (b) Cur pari non exceplus indulgentia? Cur in danice scriberet de damnatione Acacii, omnia quce-
synodum iion adroissus, qui islis longe erat innocen- curoque potest exempla corrogat ut apostolicae sedis
tior? Quippe nec inter synodi principes fuerat, nec aucioritatem supfa synodos evehat, plures enume-
cum Dioscoro conspiraverat, sed ad subscribendum rans episcopos quos a synodo daninatos absolvit
sententiae jam lalae metu adduclus, statim resipuit. sedes apostolica, alios etiam ab eadem damnatos
At ahtiqua scripta, inquies, adversus Cyrilli capiiula quos synodus absolverat, addensque veniam conces-
ipsamque adeo catholicam fidem edila, posteriori sisse iiinumeris qui prsevaricati erantinpseudosynodo
culpae pondus addebant, auctoremque venia redde- Ephesina, dum hanc in irritum misit. Hic profecto
bant indignum. Haec si valet ratio, non erat cur G (f) locus erat de Domno memoriam faciendi, deque
Theodorito parcereiur, sedesqueeisua restituerelur. Maximo ejus successore. Observasset procul dubio fex
Nam etipse totius iilius controversiae princeps fuerat, actis Ephesinis hoc umim integrum stetisse, irritis
acriter decerlarat adversus Cyrilli anathematismos, aliis, ut Domni deposilio et Maximi eleclio permane-
et a Dioscoro propler hanc causam fuerat a sede sua ret, quoniam utramque confirmaverat sententia sua
dejeclus. Alii quoque, ut arguebat pro Theodorilo pontifex. 1200 Nihil talevenit in mentem Gelasio,
Facundus lib. u, cap. 1, quorutn memorimcommuni- quippe qui Doinnum vita funclum noverat aniequaiii
camut, scripserunl adversus R. Cyrillum eumdem; ve- successor ei subrogarelur Maximus.
rumlamen in anathemate denominali non sunl. Non XXIII. 20. Evagrius Jib. i Hislor. cap. 10, de epi-
erat igiiur cur deterior esset Domni conditio, cujus scopis a pseudosynodo Ephesina deposiiis agens, hcec
eadem erat cum Theodorito causa, vel cur Juveuali habet: Abdicalur eiiam ab aliis Theodoritus episcopus
cseterisque lapsis in graliam receptis, ipse solus (si Cyrensh, et Domnus qubque Ecclesim Anliochenman-
in vivis fuissei) impiae deposilionis senteiuice subje- thles; de quo quid postea faclum sit (g) non conslat.
ctus maneret. At vero si actio illa deDomno commeiuiiia non esset,'
XX. 17. Si Domnusanle synodum cecumenicam et et Evagrii temporibus inler alias concilii actiones
BALLERINIORUMANNOTATIONES.
(a) Haecemendatio, ipsaque, quam Niceplioro con- ximo jam dimiserat.
formem hoc loco Quesnellus Liberalo tribuit, a snb- (f) Cum Gelasius collegerit eorum exempla quos
sequenti ipsius Liberaii raiione etcontexturefellilur. vel damnatos a synodis absolvit sedes apostolica, veJ
(b) Confer not. 14 (Supra, cbl. 711, n. a). absolutos ab iisdem apostolica sedes condemnavit,
(c) Desolis principibus latrocinii Ephesini, qui ad- aptum ipsi non erat exemplum Domni, quippe quem
huc episcopatum lenebant,'Leo scripserat. Videepist. etsi damnalum a pseudosynodo Ephesina, sedes apo-
95, c. 4. Inter principes aulem latrocinii non fuit Dstolica non absolveral; uec idoneum pariter exem-
Domnus, ac prseterea in eremum sese recepturus plum Maximi, qttippe qui ab apostolica sede susce-
episcopatum Maximodimiserat. plus, non lamen a synodo depositus fuerat.
(d) ldcirco qui fuit Antiochenus episcopus, inquit (g) Hsecsolummodo probant Evagrio ignotam fuisse
Theodosius, quia Domnum depositum pro episcopo nostram actionem de Domno, sicut et sequentia osten-
non habuit. Sicetiam act. 3 Cbalcedonensi Dioscorus dunl eam latuisse eliam Liberatum, quia scilicet in
cum depositus fuit, quondam Alexandrinus ephcopus eorum codicibus nou legebatur. Id autem nihil con-
appellatur. De Theodoreto autem aliisque episcopis ferre ad suppositionem ejus aslruendam patebit
quaniumvis cequedepositis Epbesi, ac Domnus de- ex observat. n. 14. Non constitisse aulem Evagrio
positus fuerat, si Theodosius eadem fortiiula usus homini Antiocheno quid de Domno Antiochise epi-
non est, id ex eo accidit quia in laudato lextu horuro scopo actum fuerit, incredibile non videbiiur consi-
episcopatum non nominavit. deranli eum secessisse in Palsestincceremum, quceab
(e) Theodoreii et Eusebii mentionem fecit Marcia- Antiocliena Ecclesia plurimum abest, ibique solita-
nus, quia hi a syuodo episcopatui fuerunt restituli. riam vitam exegisse.
pomni aulem non meminit, quia hic episcopatum ftla-
P4.TR0L>.LV, 23
7JS PASCH. QUESNELLI DISSERTATJONES IN S. LEONIS MAGNIOPERA. 716
lecia fuissct, cnnsiitissnt Evagrio quid factum essei A potest qiiam si dixeris Domnnm ad mcliorem tunc
do Domno posl cjus damnationem : iiimirum a dam- vitam assumplum, ncc de rcpelenda Anliocliena
nationis senlentia absolulnm non fuisse, Maximum sede, ncc de necessariis vita; mortali subsidiiscogi-
in cjus locnm substitutum a Romano pnntiiice essc tassc.
confirmnlum, Domiium alimenta a concilio pciiisse Sed quomodo, inquies, si vita funclus, ad Euthy-
ac impelrassc, anniiente Maxitno, quibns contenium mium abbaiem, ut initio dhsertalionis dixirous, re-
privalam deinceps vitam egissc. Ilis eognilis, qtiid yersus est, postquam omnia qucc ei prscdicta fuerant
jEvasrius amplius dcDomno scire peroiiiassel? cffecium essenl sortita, inter quse praecipua crat de-
XXIV. _i. Liberalus Ecclcsix Carthagineniis dia- posilionis prscdictio? Respondco, leropusquo rever-
conus, eorum quse ad Clialcedonensem synodirai spe- sus est Domnus ad Eutliymium noiatum non csse.ab
cianl, curiosissimus indagator, 111Breviario flc causi ejus vilai auciore , idqne probabililer coiuigisse sta-
Ncstoriana cl Eulyclii-ina, ca qure de Ephesina pseu- tim aiqne in scmct revcrsns, de sprelo a se sancii
dosynodo ei Chalccdoneiisi concilio recitai, asseril alibutis consilio cogitavit ac preniieiitia moitis est.
se Alexandriic de Graeco in Lalinum translala acce- Ac 1202 praslerea cmn ab ejns depositione tisqiie
pis°e : niillam tamen meiilioncmlicet lacit aciionis de ad synocluui Chalcedonensem duo anni fere cffluxe-
Ooniiio habilic in Chalcedonensi, accuralissime rinl, et ad roinus (b) unus annus anle Maxiini prdi-
oinnes tam sessiones quam actiones recenseat, earum- nationem, niliil vetat Domnum snaa prajvaricntionis
que breviarium pro sni institiili rationeex onlinodi- pcenitentejji, de sua depositione afflictum, prcedjctio-
gerat capitc 13. SuJjscquens vero capui 14 ila exor- nemque patrissuiaiiimorevolventera, etciuid in tanla
ditur : Expleio ergo magno ct venerabili Chalcedonensi-. rcrum periurbaiione laclo opns esset ignarum., a,d
"
toncitio in dnodecim secreiarih el sedecimactionibus. Euthymium conliigisse, ut curariim suarum pondus
Suo igitur silentio aclionem de qua sermonem faci- apud eum deponeret, leniretque acerbitatem doloris*
nuis reprobatLiberatus; qucc si pro genuina habenda sanctissimi viri consiliis ac monitis recreatus. Post
essei, jam non sedccim, sed seplemdecim actiones qu;c accidero ei pottnt ultimus dies anle synodum
erunl numerandcc. Ex quibus perspicunrn cst non Chalcedoneiisem etanie Maximi ordijiationeiii.
modo Conslantinopolitana synodi Ctialceckiiensis XXVI. 23. Argumenuim erui posset ex illis acfio-
cxemplaria, quibus Jiislinianus imperator et quinice nis verbU : Sanclus el beaUssimuspapa ephcopalum
synodi Patres utebanliir, actione illa caruisse, etc sed sancii ac venerabilh Maximi episcopi AntioclienmEc-
etiamAlricana, Alexandiina, 1201 Iiomana, , clcsimconfirmavii, etc. Prmuin enini (c) non cst.il-
quccin manibus habueriini Gelasius papa, Facundus, lius actatisut Romanus episcopus hac unica voce papa
Liberaius, Evagiiu* cl N'cephorvts; ac proinde me- sine aliquo addilo designetur; nec, si benc mcraini,
ram purainque esse f.ilml.iiii per impostorem niala locus ulius est in actis Clialcedonensibus in quibus
arte conficlam. loties nominandus occurrit, ubi ad voccm papq non
XXV. 22. Uno adhuc dilemmate sic arguo. Leo addaitir vcl nrbh Romx, vel apostolicmsedis, vel ali-
pluribus in locis vult nt episcopis apud Ephesum <juid siroile. Dcinde qnod de (d) confirmatione Maxi-
lapsis pacis ac communionis gralia tribuatur, si cor- mi perLeonero dicitur, posteriorum temporum sly-
rigantur, el quce male sunt f.icta propria subscri- luni rcdolet. Per id fenim lemporis nondum orbem
vero Justa severitate Occidentalem pervaserat hccc disciplina, qua faclum
ptione damnaverint; pcninaees
coerceamiir. Yel igittir Doinnus ex corrcclis fuil, vel est poslea ul ordinationum in provinciis celebrata-
cx pertinacibus. Si ex correctis, indulgenlia procul G rnm confirmatio a ponlifice Romano posceretnr,
dubio ei, siculcseleris, concessa est; si cx peitina- multoque magis ignota crat Orientalibus. 1203
cibus el obduratis, jam nc illa quidem provenlus ec- Quod si confirmalum Maximuma Leone cam ob reitt
clesiasiici portionedignus erat, quam <>ivolunt ad dixeris qnod cum communionis succparticipem fece-
succcssoris prcces_«sigtiatam esse a synodo ex istius rit,eo eiiam sensu abaliiscpiscopisconfirmalusesse
nctionis aucloritale. (a) Nodus isle soivi aliter non dicendus cst, qui eum a sua communione non remo-
BALLERINIORUMANNOTATIONES.
(a) Hic nodus alia viafacile solvitnr, si iiimirnm cominunionis cpiscopos probent. Elsi vero ab aliis
recolatur quod superius diximus, Doniiiura licet cor- quoque episcopalibus sedibus novus episcopus bas
recium idcirco non fnisse restiiiilum in suara sedem, communionis epistolas qnaarerel, nullius lamcn sedis
liticris poicntior hacc communionis el quasi confir-
qnia pccniteiitia ductus restitui noluit, scd in ere- malionis vis inerat nisi illis ejus calhedrai principglis,
mum secessit.
Epbesino deposilus fnit unde (ut S. Cyprianus loquilur fepisl. 55) unilassa-
(b) Domnus in latrocinioMaxiinum
inense Angusio anni 449; ainera ordina- cerdoialh exoria est, el ex qua in omncs venerandm
lum fuisse aliquanjdiu ante mortem Tlieodosii., qiij cgmmunionis JURAdimanant, ut tradidit synodus
obiit mense Jttlio anni 450, probaViftius -not. _8 AquiJfeiehsis ariiii 381, in epistola ad imperatores
(Col. 266, n. c) in dissert. 1 Quesiifelliad annum apiidP, Coustattliuininter Paroasiepist. 12, ,n. 4.
-4'5i. Nnndtifli 'ergo lurius ahmis efiluxerat a deppsi- Hinc'' hujusipraesertiraisedis litlerce acalhplicis epi-
tione Dofflhi afliMaxJhliordiiiaiionfeni.,quam qiiidem _" .scopis ex antiquissima disciplina qusesitse; quam
'.Domnq aflliiic viyente peractam OsieiidemuS ita«b- quidem vjguisse Leonis tempore constat, ex epist.
[ServaiionibtiSrlnTrh-. 2. • i 449 et 171v ubiiiott solnm hujus discipiinae consue-
inter quce sfliio thdp, 'ver,'umireiiami*neces.Siias,salis.exprirnitur, ut vi-
:(;c) AiiquOt liujils cevi fexfempla, act. idere est exinot. 1 (Tiom.pmcerf,; col. Iii9, n.b) in
stint >ex'ips'»:synodO^CIialcedoiieiiBi ifet-2,re-
fert BaluKi.usih pfcefatteriejad.ahtiqiiamivferSionem cpist.;ii9, el not. <5{dtid:,col. i_i6j n.%) in epist.
ejusdem .syiiodi>ntiiii_. *8; H„c-guesnelli spropositio- 171; unde nihil mirum ferdt;si Ahatolius hac de re
nem ttiattifestereyincunt, sollicitus.:clericos.-RonJathimisitcuraturfls ut S. Leo
«Pihflitinionis Jiiteras «ipsi Qriehlales . sibiconjinunioiiis )ilter.as;aiiquamdiii:suspeiisascilius
(•rfi)>iGtim|
iprcfeciptiaruthisediumepisGPpia-Romaiiopontifice ih traderet,: sicqufe:ordinaijpnem;Suamcortrirmarei. Ne-
ordihatione fStia quajrebailt:,coiifirmatioriis qucedam sque vero «siihplicis commuiiipnis epistola Maximus
speeies ifliisdemineraly quatptis _sfese;etcatholieos Jhdigebut;,sed;Cura!;ipsius ordinalio aliquot defecti-
•eiJegitimos-episoopPs^iisdemiitieiis ostehflebattt.id bus laborarfet, S. Leo bonoipacisap dispensatione
-ex prihiaiu iRomana -feflis prp^rio origiriem-duciti quadam illam recipiens,, prmesie eumAniiochemium
Hccc enitri ilia Sedfesfest catlioliPceCoihmtihiohiset judicavil Ecclfesiae,ul Ariatolius tcslatur act,. Ifl con-
'WhiiatiS'cenfrum:_cum qiia propter poienimrem:, ik cilii Clialcedonerisis; de .quo vide plura not. _6,(^tt-
Irehceus Joquittir;, fejitspMncipa/itateinseu-prinialiim pra, cbli 266,, m. e)in=dissert. liQuesnelli adfann.
convenire necesse est omnes unditjtie fideleS-acprae-
sertim cpisconos, ut sese catboiicos et catholicce
717 DISSERT. IX. DE CAUSA DOMNIEJUSQUE DAMNATIONE. 718
verunf, vel eliam a_ Ineunte ejus episcopatu. Tamet- j>Vpartium sede, neminem vidit a ijjro prccsidii aJiqiiid
si non negaverim majoiis senj.per ponderis fuisse spferare auderet, iofen.sis sibi Dioscori sequacibus
ponlilicis Romani communionem, quoniam el sedeni propier damnatum ojim Eutyclien, pffcnsis catlioU-
apostolicam, primariam splendidissimamque. rege- cis propter approbatam Flaviaiii deposiiipnem, -. qtiam
liat, et pofenliori, ut loquitur Ireiiceus, principalilalb brevi inors secuta est.
cunclis erainebat, et majores dimcesestenebal, quem- 6. Si qua Nicepliorofides, si qua nosfrce de obscti-
admodum scribunt Arelatensis i concilii Patres; qua- rb Liberati lpco cpnjeciuraeprobabiiilas (Sup. n. 15),
rum diceceseon episcopi ei plerumque eoramuniona Dohini condemnatio ejqs po3.nit-enli._e ff.iictiis"fuit :
Jungebanlur, cui Romanus suam imperliisset. Siquidfemilli subjeciils est propterea qiipd snbscri-
XXVII. Yerum Maximi ordinationem, et quaeeam ptionis pcenilpns sujim sibi cliirograplirimreddi Ve-
praicesserunt, accurafius paulo examinemus : vidfeo ijeroenter posinlavit, ef i.n.tanti sceleris auctores
eninj in praeoccupalas opiniones coiifidenlius ituitt palam ac publice invehere v.erjlus npn est. Unde
esse a nonnullis. Hoc porro primum certum est, etiam forsan con.ceplunj ab eodfemde yifa privata
Domnum a pseudosynodo Ephesina esse depositum : usque ad morlem agenda consiliuni raorie superve- '
testessunt Liberalus, Evagrius, Nicephorus, etalii niehte abruplum, -'.'
locis superius cilalis. XXVHI. 7. Denique ejus damnalionero vel a Leo-
2. Certum est eum post omnes,utLiberattis disertc ne vel a concilio oecumeriicoadexanien ItiisseTevo-
asserit, esse depositum, et ut habet tractatus seu catam nusquam lfegihius. Tantumiiiodo aclipiie 10,
breviculus bistoriae Eutychianistarura pracfixus epi- ubi venfilata est Ibae E,desseni causa, c.umJtidices
stolis saneti Leonis in editione Roraana : Post dient n proposuisseiu ut relegereritur quae itt Epheso*delba
tertiam synodi, qua dejectus esl sanclm meinorimFtti- '" epjscppo gesla erarit, ppstquam iegati Leonis, Ana-
vianns, dejicitur etimn DomnusAnliochenus,Dioscgrus tolius, aliique tres suarii aperuisseht senienliani,
repenle dhcessil, soluiusqueconventusest. Domni cau- Stephhnus Epliesi episcopus dixit : Et eggjudico.ut
sain a Flayiani et Eusebii causis separalam voluit de qum contra canonesin Ephesina metropoli factd suni;
industria Dioscorus : utih ulriusque damnaiionerei, infringanlur, excepiisjtis'.gugsgesta sunt adversut Db-
aniequam damnaretur ipse, subscriberfet, Hac arte et mnumAnlipchenmcivitqiisepiscbpuin, ob hoc quiti or-
dolo ( quce vox Liberali isiucVindigilai) dtio obline- diiiaiio Dei amaniissimi ephcopi Mtaximifqcta pi-o eo
bat, quibus Donjno omnis ad suam sedem repeten- canonicein Anlioclienamelropoti, a saticlissinioatclii-
dam aditus prcecludfebatur: jiin.ceni.niadyersos.habe- episcopo Leone el hoc prmsenle sancto el universali
bat quotquoi a Dioscori partibus stabant et in ipsius conciiioesl suscepta: Qirod suifragiuro nescio an ma<
Domni deposjlionem conspiraverani; inde vero ifl- gni faciendurosif, cum (c) uriicura sit, et ab eo pro-
fensos nacturus erat caibolicos omnes, qui sentenr feclum, quem actione sequentiexauctoralumlegimus
tiam in Flavianum el Eusebiunj a PJoscoro latam 1205 propter scelera per quae sibi graduin ad
Iiorrori lia^ebant. Ephesinam sedem fecerat, ex quibus probabiie est
3. Cerltim est eum a synodo absentem, imnio et 'Steplianum ex odip ac malevolentia condemnatio-
„grolantem damnatumesse; ita ut nullus datus sit nenj Domni ratam esse voluisse;, cui ita senliehii
semeiipsum defendendi locus :.iiliid enim.asseritLj- sicui nullus prceiveiat, ila nec ullus astipulatus est.
•beratus expressis verbis, cap. 12. Quidquid s.it, hoc de sup asseruit Sleplianhs, ncic
4. Certum est Dom.nuroinjuste esse danjnatum, - dixif excepta esse a sancto Leone gesta Ephesi aili
non modo quia omnis Judiciorum forma a Dioscoro Q yersiis Domnum, cum alia-omuia bujus jhfuustte sy-
judicante pessumdafa est, omniaque per vira ac fti- Tjodi acia cum cccteris Occiderifalibus rescidil; 1
hee
rorem acta; sed elianl quia hu.lltim alind ei crimeii quidquam deflniiioni Clialcedonensis concilii ihser-
objectum est, 1204 quam quod Cyrilli capitula, luni est, qupd illius condemnationern ad meiiiem
lamquam obscuriora :,scripiis ad Dioscorum litieris Stfephaniconfirmarei; sed splus fiiit iri ea senteniia :
silentio premenda dixisset. Si qnid porro in ep pec- quod faeit plurirounj.pro iioinni absolulioiie. Denj.
catum fuerat a Ppraiio, jamdiu iliud orahe(a) per que niliil In eadem Stepliaiii senieiitia est, ex cjiio
pacem inler episcopos r.edintegraia.m aljoiiuun erat supeistitem tunc fuisse D.oniiiiimasse.ras; immo luinc
et obliviouiflatum. fato Jam ftnjctrim indjcat, c.rirri.actaneget esse re-
5. Ex his quaesupra diximus probabilissimum, ac scindenda ob eam Solamraiionem. quia confirmata
politis ceriiim est, (b) non ditt depositioni sncesuper- erat Maxiini ordinatio (d) canonice facla: canonice
fuisse Domiium, nec usque ad conciliiim Chalcedo- eijim facta non, fuisset, si Maximus Domno adbuc
ni-nse, hoc est ad annum Oomjni 451 produxisse superstifi nec canpnice deppsilo sHperordinalus es-
ceiatem. Crediderim egp haud aegre ex eo morbo ili- .J5.pt.Ad hoc unicuifl Stepl.iani suiiragium respexit
1'umnon convaluisse, quo affliciusdecurobebaf, teste quiiita synoflus, cum e.xpmplaundeqiiaque exqiiire-
Liberato, cum dainnaiipnis in eum senteniia iuflicla retepiscoporuni po.st jnorlem cjamnaiorum, ut iride
est, laedioqueconfecium obiisse : quoniani tam ijj- triujii capitulprjim damnaiip rojjorarefur, quprum
exspeclata teropestate dejecfu.seseeunda Orifeniali.um exeroplorum inopia cum laboraref, ayide arnpuit
BALLERINIORUMANNOTATIONES.
(a) Si pax ma ceiebris bic intelligatur, qua i.n.ter et Ahatolii; qui si Domtti expressam mentionem non
S. Cyrillum Alexaiidr'ji|.umet Joannehi Ajitiochenuiji faciuut, cum tariien acta Epliesi exclpiaril in eaparte
consiitula oronia Jiinc inde gesfa abolita ftiertint, quac ad Maxjmum.pertinet, cnjus prdinationem a
liaeenihil juvare pptuit Domnum, curo btijus epist.o.laD Lepiifeapprobatam affirroant, sola acta pseudo-Eplie-
afl Diosco.rummulto post ifl tempus scripta ftierit. sjna contra Domn.uminfelligere possunt; de Maximo
Quai auteni alia pax Inter Domnuin et Dioscoram eiiim Ephesi nihil gjBSiurofuit. Hinc quse siibinde
jamdiu ihiia prpfferriqueat, ignoramus, Qttesn.ellussubjicit ut Siephani teslimoniuin infirmet
(b) bomnum po.stdeposiiio.nem exsijio pujsum, ac suspecturo reddat, inania cognosciintur..
non fuisserevocatum nisi subMarciano Augusio pa- (d) Canonicefqclqm ihtejligere poiriit Stephaniis
lebit ex-pbservaiionibushum. 2. Curfl autem ilie non epiantum nomirie, qpia ppst Dorijni cfessioriehiac
soluin in eremum redire eogitaverit, yerunj etiam eo djroissjonem peracja fuit. Ppmnus sc.ilicetpost- de-
reipsa rever=us sit, u.tCyrilli Scyibopolitarii tesiiiiio- ppsitionem pcenitcntia ductus eremtthi cooilans, epi-
niuui in Vita S. E.u.liiymiiprcejeri, ibi quoque extre- scoporum de se judiclo sponte acquieylt, quod ca-
niam diein obiisse diceiidus est, iipn vero ex ep tto.hicaeordinationi lpcum dfedisse judicatum fujt.
morbo quo deciiRibebat cum damnatioiiis in eum Eanidem vero ordinaiipiie.ro Leo cotiira irisiitritaca-
sentenlia inflicta fuit. nonum peractam tradidit,"' de quo.confer not. 36.
(c) Unicum non est, cura alia duo sirailia lestimo- (iiifrq, col. 720, ti. b).
jiia eadein actione prsecedant, nimirum legalorum
 719 PASCII. QUESNELLl DISSERTATIONES IN S. LEONIS MAGNIOPERA.
Stepliani verba, quasi fuissent a synodo approbata; A non occurrat. 4*Nisi relincalurparemliesis, quam
ct cuin eliam absolutum a synodo oecumenica Do- nosfro apposuimus, et vocula „him tollaiur,ita
mnujii non legeret, sed Maximum potius confirma- ex his quae antecedunt parenthesim, et his quccsub-
tum , confidenter asseruit Domnnm post mortem sequuntur , una sermonis series.exstirgat, vix ulla
damnalura; tametsi statim se simulque Stepbanum connexio ac cohacrenlia invehiri potest in illa lega-
Epliesinum explicuerit, dum signilicavit lotum illud lorum senientia; nec apparet cur hoc loco, ubi de
sola coiifirinatione Maximi esse assertum. Aliqua Maximo quaoslio mola non erat, hoc directe el ex
• ex
tame» macula, quod diffitendura non est, remansit professo probare videantur, ad synoduni Epliesinam
aspersa Domni 1206 niemoria propler darnnatos non pertinerc Maximi ordinalionem; vel, ut aliis
catholieos anlistites; quaecausa fuil cur in purganda placet, a rejectione aciorumillius synodi csse exci-
-ejus meinoria tardiores se concilii Palres gesserint. piendam : recepta autem interpunclione et emeiula-
XXIX. Jamvero in deligendo et ordinandoejus in lo- lione nostra, optime, ni fallor, omnia cohaerent.
cuiiisuccessorequidfaclumsitoper.Tepretiuroestdiscii- Tentabo et alia via hujus ioci emendalionero in
tere. Notahda imprimis quatuor legatorum sedis apo- Grceco texiu , qui clariis eril, si parlicula ag, quce
stolicaesehtentiainactionelOCIialcedonensis concilii, post _ij),ov£<mlegitur, anteponatur geminaehuic vo-
quadiserte asserunt ordinationem Maximi Anlioclieni ciilcc, et altera particula iw ut superllua rejiciatnr.
episcopi in Domni locum subrogati Epliesinae pseu- Sic erco .leeenfluraDutaverim: Et ah ouvxai KKO TO.
dosynodi gestis non esseaccensendam, eamquefuisse IH«ZK_3K-T„T0U V.odK7rO_To).f/.0. ECT_-Z07rO-T)5?Kolioi;
ex
sancti Leonis mcntem, cum una parte omnia quas Pwfivjj-•KO.VZO. ii/. ixei irenpuypLho. /xKTafaEVTI" &s
ibi gesta sunt irrita esse judicavit, ex alia vero Maxi- — -'i.Mv eurt, K«t6 KyLurtxtog iiri<Tx6irog
tij; 'AvTtojrlwv
mum in suam communionem recepit. Verba legato- 'ExxitjJO-faj £ift»TOUT..V £_-T(V _7TtTOU aUTOU TOU yajtjJVO-
rum -in hcec sunt occasione deposilionis lua. TKTOU V.«i "
^^/Xioig _7r(TU_J/--__E»
syttodo K_.(_-T£KVtK_-T«TOU
a pseurtosynodo Ephesina, cujus actarelegi vOlebant WCTT- ivshm TJJV(TUVoSoV -_pw-5({»VOJXCO 11,-QXi
-VOJXK-
judices : Paschasinus etLucenlius el Julianus reveren- Seo-flai
7rpo_-T«TTE(v. Qu_eita yerto : Si igitur et a bea-
dissimi episcopi, et Ronifaciusrcverendhsimut pretby- thsimo apotlolicoqueephcopo urbit ROmmomnia quic
ter, vicarii sedh apostolicm,per Paschasinum dixerunt: ibigetta sunt vana sunt reddiia, ul manifettum est, et
Synodus proferri non polest, in qua tlla nefariaessedelicta sancthsimus ephcopus AnliochenmEcclesimexlra hmc
relecla sunt, et ob hoc ad leclionemvidemur su- habelur, adeamus iranquillhsimum et Christianhsimum
perflua ea qumibi tunt acla. Si ergo et a beathsimo et principem, ut illud concitiumsua 1208 sacra lege nec
apostolicoRonianmurbis ephcopo,omniaqum ibi gesla nominari prmcipiat. Nimirum, quae tus verbis in La-
sunt vana sunl habila (claret quia et sanctissimusepi- tina ediiione inseruntur, nec leguntur in Graeco,
scopus Aittiochenmcivilalh exlra hmc est, quemposl pariter omitiendacensemus.tameisiPeirus de Marca
hmcbeatissimusephcopus in propfta communionetus- liaec retenta a veteri inierprete credat juxta fidem
cepit), necessarium est enim ut rursus eumdemlran- antiquorum codicum: quod confirmare niliiurexse-
quillissimum et Chrhlianhsimumetprincipem adeamus, quenti Anatolii inteiiocutione, in qua negotium
quatenus itlud concilium sacra est propria lege neque Maximi a rescissione gestorum Epbesinorum excipi
nominari prmcipiat. Fatendum valde inemendata vult propter communionem Maximo a Leone imper-
esse haec vcrba tam in Graecis quam in Latina ver- titam. Sfedsibi ipsi sufficiunt legati, ut iiilelligantur;
sione, in qiia, 1° abundant isia : Quemposl hmc bea- el sive sententia illorum ab Anatolii suffragio discre-
thsimus ephcopus in propria communipne suscepil; G pet, sive illi cOncinat, non probat tamen id a Iegatis
qu_e («) 1207 desiderantur in textuoriginali. Unde diclura, quod dictum non esse omnia originalium
jconjicimusyice glossematis ad marginem ex-sequen- " actorum exemplaria significant; nec necesse est u|
tibus Anattilii verbis ascripta postmodum in textum eadem ab Anatolio et a iegatis Komanis proferantur,
irrepsissc. 2° Stiperllua videtur vocula enim, quam siquidem hi aliquando inter se non conveniunt, ut
.Ideo diverso ab aliis charactere nolavimus, et quce videre est ift sequeriti actione Cbalcedonensiil in ne-
Jorlasse supposila est pro eliam a scriba ambigua.vo- goiio Bassiani et Stephani Ephesi episcoporum, quo-
cis abbreviatione decepto; aniiquissima enim Crabbi rum alterutrum in ea sede reiinendum esse censuil
editio ita habet em,quod etiam non minus significare Julianus Coensis, aliis ulrumque removendum con-
.potest qiiaro enim. 3° Nori est ad quid vox, eumdem lendentibus.
referatur, curn in superioribus de principe menlio XXX. lniitile lamen prorsusnon erit Analolii in-
BALLERINIORCMANNOTATIONES.'
(o) In Grcecotextu vulgato, quem origintilemQues- cam, vocem rou KUTOU eumdem reddidii, cum hoc
iiellus vocat, non soluro desideranlur verba guem 'loco melius reddenda fuerit ipsum. Ne quid vero ad
post hmcbealhtimus ephcopus in propria communione plenissimam Qiiesnelli confutationem desit, confe-
tuscepit, sed isla eliam necessarium est enim, qnse rendos credidihms duos codices Grcecos164 ct 55S
contextui necessaria ad glossema referri nequeunt. bibliothecae VettetaeS. Marci Clialcedonensemsyno-
Alia quaedam in vulgalo Grccco ejusdem synodi dum conlinentes, ex quibus alia qu__damiu vulgato
manca depreheiidunttir, qu_eexLa.lina versionesup- "^ Graeco lextudeficientiasuppleripossejamobservavi-
plenda sunt. Quod porro hoc loco Quesnellus con- mus in admonilione praemissa aclioni antea inedita.
lettdit, sensum esse integrum absque illis Paschasini CJialcfedonensiiom.I.col.1489.num. i(Tom, prmced.,
\erbjs, tam absurdum et lalsum est, ut potius sine col, 1249). Neque spes nos fefellit. Inveninins
illis sensus sit imperfectus. Cum enim is dixisset enim ulrumque cod.icem prccferre ea Gracca verba,
pseudo-Ephesina gesta aLeone irrila fuisse iiabita, quse respondeni antiquoeversioniLaliiiae,et in Graeco
addit in his generalibus verbis non comprehendi or- vulgalo desiderantur. Sic nimiruro ibidem legitur :
dinationem Maxiroi ex eo palam constare, quod post Arj)>ov icrriv, c-f v.cdo uyiaraTO; imcv.OTro;
* zng 'AVTCO-
hmc ipsum Leo in propria communione suscepit. In- X-MV ^Exxhio-iag e.(o TOUT__V EO-TIV,ovTIVKpna. TKUTK
teger profecto non fuisset seusus, si Paschasinus o _/K)!K_D(C-TKTOf imaY.Qitog* h TtttS.a y.OIVC-V-KUTTES..KTO"
hancrationfem non atlulisset, ulconsideranti patebit. XKtyKpKVKyzKtov lo-Ttv, _VK _Tt (ila melius cud. 164.
Adde qupd sequentia nuliam connexionem haberent quam iii aliero, et in vulgaio tv« _.._) TOUauroO, etc.
sinehis vocibusnecessariumeslenim, qua_licet etiam Verba asteriscis inclusa ex mss. Venetis suppleta
.in Graecovulgato iiiveiiiantur, Quesnellus tamehex- sunt. Ex his aiitem- apparet defectum ejus codicis
pungenda existimat. Non igitur necessaria est emen- Grccci,quoRomaniediloresusisunt, profectum fuisse
datio, qua illc postea alia ex arbitrio addens, alia a facili amanuensis saltu, quo ab altero verbo EO-T.V
deirahens , alia hjulans, mirilice laborat ut bonuni ad tertium exscribendo transcurrit. Hinc porro lolug
sensum sine illis verbis cliciat. Quod dpin ingerit Quesnelli nisus prprsus eiiditqr_
ijirc^ yoccm emwkm, hcec inierpipiig esf-. «uf Gr;e.
7-ii DISSERT. IX. DE LALSA DQMNIE.USQUE DAMNATIONE. 722
terloculionem propius inspicere : tola enini mihi vi A licacrepetit ac firmat, cujus episcopus Maxmnim in
detur arte composita ab horoine versuto et de sua or- suam communionem recipiens sua approbatione bo-
dinalioiie male securo. lla se babet post legatorum nestarat, quo suani quoque rem agebal, cum et ipse
verba. in comraunionem a Leone receptns esset. Signilicat
Analolius reverendhtimus archiephcoput Conttanli- insuper concilii cecumeniciaccessisse consensum, ut
nopolh uovm Romm dixit : (a) Hinc destructionemea omnem hujus negotii retractandi spem legatis eripe-
qum in Epheso nuper gesla sunl habuerunt, ex quo ret. Sed mirare, 1210 a>placet, hominis vafritiem,
maxitne posl hmc oplime sunt et Deo amabiliter emen- qui cum in ordinando Maximo omnibus praeivissel,
dala. Igitur definimus nihil horum valere qum in ilta eam sibi ordinationem contra canones vindicans,
dicla synodosunl confecta,nisi illud circa sanctittimum jactare audet se Leonis exemplum secutuni esse,
Maximum magnmAntiochenmcivitalhephcopum; quo- nec Maximuroapprobasse nisi post cognitam Leoni»
niam el sanciissimus Leo Romanus archiepiscopus in ei coromunicantis approbationem. Ea est hominis
communionemeum recipiens, prmesse eum Antiochen- sinceritas candorque animi.
sium judicavit Ecclesim; quam fortnamsequenset ipse XXXI. Firma igitur certaque manet legalorum
approbavi et prmsensomnesanclum concilium. S. Leonis sentenlia, asserentium inter Ephesiua acia
Duo erant in legatorum sententia_ quse (_»)Analo- numerandara non esse Maximiordinationem. Et re-
lium angebant: primum, quod dixeraul omnia Ephe- vera etsi forsan deposiio Domno decrevit illa syno-
sini conciliabuli acta 1209 vana esse, nefaria, dus alium eligendum, non est tamen ordinatus nisi
nec nominanda; alterura est, quod Maximi Anlio- diu post solutam synodum. Primura enim Anatolius
cheni negolium extra acta illa censendum esse con- r, ipse, a quo Maximus ordinatus est, consecratus non
lenderant. Utroque conculi videbat hoino sagax or- est Constantinopoli episcopus, nisi post Flaviani
dinaiionis succ fundamenla. Si enim omnia synodi mortem, ut ex breviculo bistoriae Eulycbianistaruni
illius gesta sine_excepiione irritanda erant; jam pe- Epistolis S. Leonis in edilione Romana prcciixodisci-
riculum subibat Anaiolius dignitatis suce, cujus au- lur, et ex fragmenlo epislolae Anatolii- ad Leonem
clores fueranl synodi infaust_e principes. Si vero ab PP., quod inter velera Ecclesiae Graecaemonumenta
ejusdero concilii gestis secernebatur ordinatio Maxi- nuper luci dedit vir doctissimus Joannes Cotelerius
nii, lunc unicuni illttd exemplum, quo ordinationem p. 66. In eo siquidem, post mortem Flaviani narra-
suam etsi a prcedonibus designatam, tueri poterat, lam, ista legimus : Tunc temporis Anatolius quidam
sibi per legatorum verba eripi cernebat, verebaiur- presbyter Alexandrim apud Constantinopolimmoraba-
que ne illi eo consilio ita locuii essent, ut retra- tur, etc. Fit ergo isle Conslantinopoliephcopus. Suc-
ctandae postmodum ejus ordinationi, quemadmodum cessit igitur mortuo, non vero est vivenli superposi-
et de aliorum ordinalionibus factum est, viam para- tus, quod nec Leo uraquara objicere omisisset, si ita
rent. Hoc homo sagacissimus subodorabalur, sublili- actum esset. Immo numquam a Leone fuisset rece-
terque declinare teuiavii. Primum igitur, quia legaii ptus, quemadmodum scribebat ad Constantinopoliia-
omnia gesta illa velut nefaria atque in omnibus a nos : Quhquis incolumi alque superstite Ftaviano
sancto Leone reprobaia, nec relegi, nec examinari episcopoveslro sacerdotiumejus (uerit ausus invadere,
volebant, sermonem suum inde orditur ut dicat ab numquam in communionenostra habebilur, nec inter
eo soluro lempore gesla illa irrita fuisse, ex quo ephcopos poleritnumerari(Epht. 45, nunc 50, cap. 1).
erant rite discussa et emendata, iu prima videlicet Denique cum scribat ad TheodosiumAugnslum die 1 (i
actione Chalcedonensi. Hinc consequi volebat, pro- C Julii aiini sequentis, de ordinaiione ejus, qui Consian-
prie non ex Leonis, sed ex synodi decreto pelendam tinopolitanm ccepit Ecclesim.prmsidere (Episi. 52 .
esse gestorumEphesinorumrescissionem; ac proinde nunc 69, cap. 1), salis ostendit (c) recenter fuiss.
si quid ex illis nondum examinatum erat et emen- ordinatum, id est, fere decimo mense a soluta synodij
daturo a synodo, qualis ejus erat ordinatio, non irri- Ephesina. Jam vero aliquod terapus fundandis cpi.
tura esse censendum. Tum velul definiens pronuntiat scopatus ejus exordiis dandura fuit, (d) aiitequam
nihil horum valere quae apud Ephesum confecta Anliochiam se conferret, ubi electionem et consecra-
erant : Maximi lamen iiegotium caule excipit, ut et tionem fieri oportebat secundum canones, sicut re-
suuni pariter exciperet: nXijvTOOXKTK T».V___yt_T>}vvera canonice factam esse Antiocbice, docet Stopha-
'Avno^.tKV_.yi_-T«Tou imaxoirovM.._c/_ou:Exceplo san- nusEphesinus, actione lOChalcedonensi. 12111'ne
cthsimo episcopo Maximo, qui prmeslmagnm Antio- Maximus, qui (e)diaconumetarchimandriiaro agebat,
chim. Ne vero infensos baberet legatos quibus con- in Antiochensium civitale canonice, si Stephauo cre-
tradicebat, eam exceptionem ex judicio sedis aposto- dendum, electus et ordinatus est; si vero Leoni fides
BALLERINIORUMANNOTATIONES.
(a) Gr. «UTOS.V,ab eo tempbre. dinatus,ipseautem postFlaviani moriem in sua sede.'
(b) Hsecomnia mera sunt Quesnelli somnia. Cum Quod tandem ait huic Leonis confirmationi circa or-
enim Analolii ordinatio a Leone fuisset approbala, dinationem Maximi concilii cecumenici accessisse
nihil erat ex quo sibi metuens, hac arte et vafricie, consensum, ne idamplius retractarilicerfei, idcon-
quae illi tribuitur, uterelur. Totum hoc Quesnelli silii ex Anaiolii verbis non colligitur. Quin cum tota
commentura eo directum noscilur, utConstaniinopo- synodus, nullo hac super re examine liabito, ponti-
litani hujus episcopi teslimonium de Leonis auctori- ]) ficii judicii formam secuta tradatur, id solumelici-
late in cassandis pseudo-Ephesinisgeslis et in confir- iur, quanti apud cecumenicam synodum aestimata
manda ordinationeMaximi partim eripiat acaliorsum fuerit Leonis aposlolica auctoritas. Tota nimirum
distrahat, parlim vero in suspicionem adducat. Cas- synodus statim ab initio inter episcopos rccepit
salionem omnium acloruro latrocinii Ephesini non Maximum sine difficultale cujusquam, quia a Leone
Leoni, sed Chalcedonensiconcilio ab eo tributaro in- susceptus fuerat. i
terprelatur, cum ejus verba nihil de Chalcedonensi (c) Anatolium ordinatum post S. Flaviani morlem
loquantur, nec omtiia Ephesina gesta aclione prima exeunte anno 449 probavimus in admonilione ad
fuerinl iecla et emendata, sed ea tanlum quae ad epist. 55, tom. I.
S. Flavianuro, et ad Eulychen perlineni; econtra vero (d) Maximum nec Antiocliice ordinatum, nec post
S. Leo omnia irrita declaraverit. Pro excipienda au- Theodosiimortem, videsis liot. 26 (Supra, col. 266,
tem ordinatione Maximi, Leonis auctoritatem ob de- n. e) in dissert. 1 Quesnelli ad an. 451.
linifeiidos legaios ab Anatoiio idcirco productahi sibi (e) Maximus, diaconuset archimandrita Anlioche-
fingit, ut negolium suum agerel, perinde ac si ipse nus, Nestorii adversarius, Ephesinae syuodi lempore
nondum approbatusfuissetaS. pontifice, ac in eadem memoratur. Num vero liic idfem ille sil quian. 450
causa versaretur in qua Maximus; cum lamen is yivo . consecratus fuit Antiochenus episcopus, soia siniili-
Doinno et probabilius eliamConsianlinopolifueritor- tudo nominis liaud ccrla probatio est.
 725 PASCH. QUESNELLI DISSERTATIONES IN S. LEONIS MAGNIOPERA. 721
(Epist. 80, nunc 106, c. __),'.eon.racanotiicaniregulam, A fraxeraht Anatolii prajdecessores, quam se metro-
contra insliluia canotiuni, sine ullo exemplo talem or- politicis ordiiiaiionibus iromiscendo, non sua quidem
dinatioheni celebrarfe Analolius praesuihpsit: Qubd, Sponte quoad speciem, sed iuvitati a provincialibiis
iliquit Leo (Epiit. 78, titine 104, e.. 5), amons repg- episcopis, rogatique quasi ambitiosarum pensaiio-
randm fidei et pach sltidio ietraciareCeSsavimus.Quod hum coerceiidaruni gratia, seditionumque averlen-
uiium irt MaXiinibrdihatinne peccaiuiii notavit Leo* darum, 'quas frequenter moveri contingebat. Nec id
olia procttl diibio tioia'turu_, si t|ua alia fejtisorilitia- eiiam sinfe domesfici canonis suffragio audfebant.1
tionem ihfirriiassBnt. iQuod fehiro Fachhdtis scribit Cbiistatttinopolilana qttippe synodtts canone 2, post
(Lib. % c. 5); Maxithum Ahtiociieiiuiri et Juvenaleni constitutos diceceseon terminos, ita eosdem a quoli-
Jertisblyniitantirirvel dogmate Vel CororiiuiiiOrieEu- bet episcqpo transiliri prohibuit, u.t lamen eos qui
tycliianorhm polliitos 'attlfefuissfe, qitoad 'Maximuhi,- invi_ia_ti_a proviiicialibiis, Ecclesiarura se alienaruro
vel pura ptita Nesloriahorum, quod illic *FacundiiS ordinationibus immiscnisseiii, pro canonum violato-
irtsittttat, calumnia fuit, vfel Facuttdi jp.iiiS roera ribus Jiaberi noluerit, 1213 ^ 0'1 invilali, inquil,
suspicio, inde hala; ijuod MaXimurtifetab Eiiiychia- ephcppi uitra dimcesim accedere non debenl super
nis ordinalum, et consequertifereoruiij saliem-oiii- ofdinandis aliquibus, vel quipuscumquc dhpohendh
mtiiiione infeclum puiavit. Al ab Anatplio, tit testis ecclesiasiichcausis. Qiiod duiri decernerent hujussy-
est Leo, fuit ordinatus, tttiem iiiimqiiam pro Euiyr nodi Patres, ob oculos liabebantprocul dubio cano-
cliiaho iiabiiit Roiriaiiiis ;poniifex, elsi fidfei ab eo nes apostblicos ,15 ifet 53, nec non et Nicaenam
professioheih" fexfegit, duam hfecessarJaih rfeddebat definitipnem. Testes liabemus ipsos concilii episco-
antiqua AhatPlii cum TJioscorp iiecfessitudo, ciijus g pos, cujus (s| non .subsequeiilis conventus) synodi-
videjicet apocrisiaritiS fuerat. . cam ad Damnsum aliosque Occidenlis episcopos
XXXII. Jam ex tJictis plura liabfemusad liislori-C descripsit Theodoritus libro v HistoriaeEcclesiaslicae,
et disciplinte ecclesia_iie_e notiliam cohducentia. cap. i9. H_ec.suni ejus verba : De privala auiem Ec-
(a) Primo vidglicfeteiiihiriandam esse al) actis Chal- clesiafum gdtninhiraiipne antiquus, «t sciiis, mos obli-
cedoiiensibus actionem illam de Domnp Ihscriplam; ngil, sqnclprumque Nicmm Palrum definitio, ut in
ttimquam quae spuiia siietoroiiinocoromentilia. singulhprgvinciis episcopiprovincimET SII.PSIVELINT,
_!. Ad S. Leoriis Judicittm referendum non esse CUUEISFINITIMI ORDINJLTIOKES SJiCOMDUM UTILITATEM
ijtind Domhtisisedi isuSfe post Eplifeslniiihlalrocinium peragani, Qua ex formq sciioie Mthireliquas apud nos
iroii fucrifre-tit.ttius, sed ad ipsitis iioihni ihorlem, EcclesitisadminhiraivVtttm IL-IUSTRISSIMARBM ECCLE_-
rjn.iii r fesiittiiibhem
' '5. Maxihii ejiisderiiprEcveherat. siARUM ereaips fuhse SACERDOTES. Favent Ariliocheni
ordinaiionemJEphesIriisactls ex merite canones 13 et 22, quibiis ipermiltltur invitatis epi-
legatorum sedis apostolica. hoii essfe aniiumeraii- scppis a suis ajienae provincias collegis, illius sese
dam. ordinatipnibus ininiiscfer.e. His gradibus tendebant
1212 &• Soltim defecttim qtii ih ea reprehen- ad :primaium Conslantiriopolitani episcopi. Primum
dendus iuil, hhiic fuisse, qupd Anatolius ultra pro- enini ex benigna canoiJhin interpretatiotte invitari
prios tferniinosexcurrens eam sibi ordinaiionem vin- se curavere ad ordinaliones metropolitarum. Tu_m
dc.irii. quod ex. jgratia tantnm concessum videbatur, in
; 5. lieohfemainOrfepacis istud dlsSiriiuiasse,tamefsi aperlum Jus transiit. Deniqne canone ecclesiastico
prdbabileestOileiiialSS eam ob rem npri-iiiisse ordi- ._ sancitum esl, cumsjjseigeneralis -synodi obtulil oc-
nafiohem |6) ifelractaturos. 'JEisiehim mariifesle.con- V casip. lisdem passibus progressus est Analolius ad
tra caiiones.jifei-Cassfet Ahatoliiis, si .aliquoriim dice- anajpra., Subacfis enim minorutti diceceseon melro-
cfesisOrienialis .episebporiim ordinaiioheth sibi arro- pplilanis, >de majoribus «rdinandis incessit eum am-
gasset, quiis iiihiiriim oiiiiies Aiitioclieno episcopo bitio, Ac primum specie turbaruiti, qticetunctimendae
subjectos pronuniiarat synodus Nicaeha, cum tamen erant, comprimendaruro, sese Antiocheni episcopi
de Aiiliochehl ipsitis priihatis ordinafione iiiliil in ordinationi inseruit, seu,>ut canones sinebant, invi-
particiilari pf-pscripsisset, eoiitra canones non vide- tatus, ie.u missus ab Augusto, sperans id, quod
iiatur fesse, si -adihissisomiiibus provincice cpiscopis, oceurretiti temporum difficultati daturo erat, pro in-
ConsiahtiiiopoJilano COnsecrationisiionor ex omnium violabilialiquando consueludine facile recipiendum :
- consensii dfeferretur : 'illi^ inquam, gtti ex decreio cui;dem!iro.accederet-Ca.non ecclesiasticus, quo re>
Bfecund_esynpdi .ecuniehicae supra oniues sedes cepla coiisuetiido iirjiiaretur saneireturque iu per-
0'r|eniaJes;pr4rogativamoJjiihuerat. pefuuro-
Noii diffitehr lanifehisiud ariibitiose feichntra con- ilccccuni ita seiiabeant,Maximi ordinatio irriteri
jBiieliHliiiemab Anatolib esse.praesiimpium : sed non eam ob causam non tpoterat:: 1214 puoniam volen-
siiie exeihplo, nec sine auctoritaie canbiiumj quam tjbus et secjinduro canonum indulgentiam invitantibus
suae ambitioni obtendei;et. Non aliter quippe ordina- Anatolium Orientalis provinciae vel dicecesis episco-
tionem Tliracia:, Paiitic_e ct Asiaiicediceceseonad sa pis, facta non crat injnria (Yide xbservalicnem i xtd
BALUERINIORUMANNOTATIONES.
; (a) Omriialiujus.rctapitulalioni.s.capila ex-anterio-. D fen sunt episcoporum Tliraciae, JPonti et Asice, quce
ribus nofis cojriuent. Constaiiliiiopolitanoahlistiliposieaat.ribu.a_ fueruni;
]:(_i)Totum.Chalcedoriense.concilium Maxiro.umsino nullum auteni fexemplum afferre poluil cpiscopi An-
uilo exaniifleiac sine >ullactjjusquain spratestationfi ffioclieni.,dejquo 'riunc agitur, a Consianiinopolil3iio
siisGcpisseinier-P.-htres,quia _,. JLeo ejus ordinatio- ordinati, aut alicujusaepiscopi AtttiochenaBdio.cesis,
nem susceperat, cerluiii _est ex tfestimoniis insertis in cujus ordinationibus millus €P episcopus se uni-
aciioni 10, quaeincassiim Quesnellus dislorquere stu- quam immiscuit. £anones porro, qui excipiunt invi-
duit. Num verp.si S. poiitifex IJJum in commuiiio- tatos abepiscopis,provinci-e,:ad;excusaiidum Anaio-
nem non recepisset, ordinalio ejus, antequam inler lium-noii-cPiiIerunt, nisi __ Aniiocbenae pTOvinci_e
synodi Patres admilteretur, niliil.dilficultatis cuipinm episcopis ad Maximum ordinandum invitatusprobfe-
Orienlali episcopo irijecisset, ex quo relractanda vi- lur.lmmo cura eum conira insiiluta canonumordi-
derl posset, non ita certutti est, "ul Quesnellus prae- nasse Maximuni Leo testetur, episcopos provincia.
sumit. Is quidiem,ut cam alirjua ratione vindicfet,nfec ipsum in circumstantiis canonum baud inviiasse
sine exeniplo, iiec.;absque auctorilate aliqua cano- credibile esl. J(_uodsi Jiaecordinatio Constantinopoli,
nuhi peractain probare jstudei,; quibus Leoni maiti- non aiitem Aiitiochiaeiiabila verisimilius judicetur,
festc opponifur scribenti epist. AOAAnatolium sine uti conjecimns not. 26 (Supra,eol.MQ, n. e) in dis»
ullo exeinploft contra instituta canonum Maximi or- sert.d Qtiesnelliad aiinum451, nulluscanonadbanc
(iinatipiiem prcesumpsisse. Leoni aulem .magis quain ordinaiioiils rationem ullo modo excusandam poterit
(Juesnello credendum est, Qucecuiin exeinplais pro- inveniri.
725 BALLERINIORUMOBSERVATIONESIN DISSERT. IX QUESNELLI. 726
epist. 80, nunc 106). Et revera etsi Leo Anatolium A C-ENOROM CANONOM coNiTiTDTiONES coitareris infrin-
exagilans ob tenlatam ab eo majorum sediuni depres- gere; tamquam opporiunum se libi Itoc lempusobtu-
sionem, usurpatam objiciat ordinationem Maximi, letit, quo secundi honorh pftviiegittm sedes Alexan-
neutri tamen ea de re negolium facessere visus est, drina perdiderit, et Antiochena Ecclesia proprielaiem
non araore taiitum pacis, sed etiam propter canonum terlim dignitalh amheril, etc. Notanda cnim orationis
de invitatis episcopis exceptionem. Praesensit eliam, auxfesis in secunda usurpationis narratione.
ni fallor, Leo nosler, nihil ab AnatOlioactum esse Quamobrem illain facile dissimulavit, • lianc velut
hac in re contra Nicsenoscanones, sed taritummodo inauditam el tolerandam uumquam se passurum spo-
contra consuetudinem sen regulam ecclesiasticam : pondit: qtioniam Nicsenoscanones tolius mundi ve-
latum enim discrimen posuit inter utramque Anatolii lieratione eonsecralos, aliisque oronibus singulari
usurpationem, alteram qua Anliochenum episcopum privilegio sacratiores iniringebal pessumdabatque.
ordinare pr_esumpserat, alteraro qua sectindi hono- Ex dictis sequitur non magis dispensaiione vcl con-
ris locuni invadere tentavit: lianc coiiira Nic_enos firmalione opus fuisse in ordinatioiie Maximi, quam
canones esse clamitat, illaro vero conira eanoiiieam Olim opus fuil, cum Joannes Cbrysoslonros tot ordi-
regularo. Post consecrationem,wqu\i(Epist. 80, nunc .lationes ac deposiiiones etiam episcoponim aggrcs-
106, cap. 2), Ahliocheniephcopi, quamlibimel CONTRA sus est perfecitque in Asiaticis Ecclesiis, quod et re-
CANONICAM REGULAH vindicasii, doieo eliain in hoc di- "fert actio 12 Chalcedonensis concilii, ef eonlirman^
leciionemluam esse prolapsam, ul SACRATISSIMAS ISi- quoiquot res a Chrysostomo gestas proseculi sunt.

BALLERINIORUM OBSERVATIONES
In dissertalionem nonam Quesnelli, de musa Domni Antioeheni.

2215 1" Qtionam consilio Qtiesnellus actionem B tutus fuerit in synodo CJialcedonenSi, titi inter cae-
ChalcedoheiisemdeDomno aRustico RomanaeEccle- leros suae sedi redditos fuit ibas Edessenus, Jicct
si_ediaconoinvenlanietei3iiam,dequaj(iredubitarine- Nonnus ei stibrogalus viveret, ea de causa accidisse
quit, in cert_e sup|josilionis opinionein addncere lam videtur, quia Domnus in pseudosynodo cum aliis
prolixadispuiafionenisussit, non vacatinquirfere.Pr_c- lapsus, post depositionem po_niieniia ductus, ac in
fert ille num. 5 : Hanc actionemminimecommeniiliam erfettiumsese recipiens, episcopatum Maximosponlo
esse, sed genuinam, ibtis votis peropiare. Hoc enim si dimisit; cui idem Maximus roiseratione commptus
esset, jam prmclarhsimumariliquhsimumqueprm ma- "pensionem, qua ille cotttentus erat, nfe monacbis
nibushaberemusiestimoiiiumsummm auctorilaih pon- fravis esset, in Chalcedonensi procuravit. Sed quae-
lifich Romani tum in synodos, tmn in Orientales epi- Ciimquefuerit hujus facti rallo, non •propterea repu-
scopos,majorum, inquam, ac primarum sedium ephcb- "diahdumet negandum est factum ipsttiii aliunde cer-
pos. Dum hoc documenlum apocrypiium et supposi- tuni, nisi manifesta, quae nondum apparuit, ratio
litium fesse probare studuit, si gravia felsalisflrma '•contrarium evincat. Hoc aulem Chaleedoiieiis|s cer-
protulisset argumenta, condonandum esset. At eri iissimae aclionis lesfiroonium tanltiiu est ad destruen-
quce addiixJt in medium, adeo sunt exilia et inibfe- '_am Quesnelli hypoihesim, ut quxcumque ab eo
cilla, ut uon solum Batuzius, qui Quesnfellumin non afferuntur prae hoc 12l7 testjmonio niiiil possint.
paucis refeJlendum et impugnandum sibi sumpsit, Aliud argumentum 'fortassis evidenlius adjicere pla-
verum etiam Tillemontius, qui ei in pluribns favet, Cel, "ex quo Maximumvivo adbuc Doiuno episcOpum
eorum imbecillitatero fateri et demonslrare compul- Ordinatum multo magis patebit. Cerlum est ex Cy-
sus fuerit. - rillo Scythopolitano in Vita S. Eufhymii, Doroiiiim
,J
2. Actio Chalcedonensis a Ruslico edita Doronum post deposiiioiiem in se reversum, ac poeniientia
adlmc vivum praesumit. Econlra Quesnellus eum aiite duclum, quod eideni S. Eutliymio non obeilissel, ad
Maximi ordinalionem vlta excessisse contendit. At eum rediisse ac in eremum sese recfepisse. Hunc
Maximum yivenle adhuc Domno ordinatum non ex quidem slatim post depositionem eo migrasse arbj-
hac una controversa actione colligitur, verum eliam traiur Quesneilus. At cum omnes episcopi in Jatro-
ex indubio actionis 10 lestimonio, quo rescissis omni- cinio Ephesino deposili baeresis nojnine, ex more
bus pseudosynodi Epliesinaegesiis Maximi Antioclieiii illoruni lemporum pulsi fuerint iii exsiirom, siroili
exceptio faeta fuit. Oniriiasiquidem pseudo-Ephesina pcffnamultatum efiam Domnuni dubitare noii licet.
rescindere idem fuit ac simul irriras facere et Porro exsules episcopl revcicaij noii iiierun.i riisi post
- gesta
declarare oinues episcpporum depositioijes quse iis- Theodosii morlem, cum novus imperator Marcianus
dfiin gestis sancitae fuerant, eosdemque episcopos eos redire Jussit (Lep epht. 77). Yivo igilur Tbeodo-
suis sedibus restituere, ac subrogatos retttovere. Post sio Domntis sicut revocatus npn fuit ab exsi]io,'ila nec
Jisecautem gesta rescissa non solus Maxiijius, qui iii eremum potuit proficisci. Maximum vero orilina-
Domno deppsito fueratsuffecius, sedetiam Anatolius, tuin fuisse ahte obilum Tiieodosii probavimus not.
qui Fl,ivi.ino paiiler deposito successit, ex Clialce- 26 (Supra, col. 266, n, e) ih dissert. 1 Quesnelji ad
dnnensis concilii n eiiie iu suis sedibus remansere. an. 451. Hsec ergo ordinatio conligit Domno adluic
Quid aiuem cansae fuitcur unius Maximi, non yero vivente, antequarii abexsiliorevjocatiis insoliiudinem
Anatoli exceptionem synodus fecil? Ratio ibidfeih pergeret. Hoc argumcnlum Ita nobis videiur evidens,
pro Maximiexceptione allala iiaecfuit, quia Leo pon- iit pluribus Jaborare in refellendis singulis Quesnellj
lifex ejus ordinalionem su.scepitet cohflrmavit, dum D .conjectatiunculis opus noa sif, pum praeserfiiii has |u
illum in communionem recepil. Sed jam ahte con- noiis ipsi disserialioni suo cujusque Joco subjectis
cilium idein ponlifex eiiam Anatolii ordinationem salis solverimus. Qui autem plura legere cupit, adeat
susceperat; nec lanien h_ec de ipso ratio prodtict.a .Baluzljimin pr_efatione ad antiquani versionem sy-
aut producenda visa esf. Peeuliaris ergo soJius uodi Chalcedonensis num; 92 et seqq., afque Tille-
Maximi exceptio aliquid peculiare in eo pr_esumit inoiilium in Leoiiem not. 54. lpse eiiam Quesnellus
quod in Anatolio non contigit. Cum Flayianus jamdiu Iinbeciilitalem suam pernovisse videiur. Cuni enini
esset mortuus, timeri non polerat ab Anatolio ne re- post Baluzium secundani editionera curans ea fere
scissis pseudo-Epbesinisgestis in suam sedem redi- omnia vjndicare nisus sit quce impugnavjt Baluzius,
ret. Cum vero Domnus adhuc viveret, iie ex eorum- Jioc laiuen in capite quod prolixius ajj illp aggressum
dem aclorumrescissione aliquando vellet suam sedem et impetiiuiii fuit, licet aliquid noyi inseruerit ex
repelere, Maxjmus raetuere poierat; et idcirco pecu- Labbeo et Cotelerio, niliil ta,men Baluaii argumenlis
jiaiis pro Maximo exceplio necessaria fuif. Cur au- reposujl. Id non alia de causa coiitjgrsse credjbile est,
.leui Doronus, si in vivis erat, non ita suce sedi resti- ni.si quia quod probabiliter regereret non invenit.
 727 PASCH. QUESNELL. DISSGRTATIONESIN S. LEONIS MAGNlOPERA. m
- 5. Hic autem addemns ex vetusiissimo codice Va- _\ RomanmsacrosanctmEcclesimpapm Leonis, el cmleris
-ticano 1522, tres synodi Chalcedonensis acliones ad ephcopis, qui etiam subscripserunl. Cum pervenhset
Maximum periinentes , quarum duae Domni eiiam piissimus et /idelhsiinus imperalor Marcianus, elc.
causam respiciunt, et una ignota omnino est, ex qui- Est ipsa fere tota aclio 6 Chalcedonensis, nimirum
hus germanilas conlrpvers_e aciionis maxime con- post breviorem inlroductionem, quse etiam in Ques-
firmabitur. Licet has a cardinali Casanaia Baluzius nelli collectione legitur cap. 25, alloculio Mar-
ediderif, cum tamen ipsa ab eo acceperit in fine suae ciani ad synodum ex originali Latino in eadem col-
cdiiionis, nec poluerit easdem commode considerare lectionerecepta, acclamationes Patruin, et defmilio
et evolvere, quid contineant, saiis animadversum fidei, cui duo distincla symbola inserta sunt. Soliira
non fuit, nec illam e tribus actionibus antea inedi- episcoporum et aliorum praesfeiiliumpraemissuscata-
lam a quopiam deteciam invenimus. logus, ac subscriptiones, ac poslreraa pars ad cano-
4. Decodice qucm Romce licuit expehdere, impri- nes sanciendos pertinens praeterroitUintur. Haeaulem
mis dicamus. Millenariam cclatem superal, cumque acclamationes el defmitio inedita haclenus et incon-
pertinuerit ad Ecclesiara Veronensem, ut liquet non dita interpretalione efferunlur. *.
. solum ex trjbus documentis Veronensibus in fine Post haecpag. 8 atergo eadem defmilio fidei repe-
vdescriptis, verum eliam ex notatiuncula anliquissimi tiiur ex alia versione cum boc litulo: Jncipit qum
earacteris VERONA in superiori margine pagii.ai 25, his prmseniibusephcopis acta sunt in Chatcedonensi
hic proleclo codex vel fuit unus ex illis quos Pacili- concilio.
cus archidiaconus Veronensis Ecclesiaeineunte nnno Venerabilh tolius mundi convenlus, qui ex gratia
saeculo comparavit, vel inier eos erat qni ante ipsuin R Dei noslri, etc. Afferuiitur liic quae Baluzius cx hoc
Paciiicum ad nostram Ecclesiam speclabant. Continet " coilice edidit, el novissime recusa sunl tom. IV Con-
autera concilium Cbalcedonense ex ediiione Rustici, cjl. Ven. edit., a col. 2063 usque ad 2065. Qno in
sed mutiluni: incipit enim ab actione secunda. Ac- Joco duo observanda sunt: i° Ex duobus symbolis
.cedit in froe relatio concilii ad S. Leonem ex anti- unutu Coiislaiitinopolitanum, seu unum Nicaenum
qiia versione cum quampluribus episcoporum sub- in Conslantinopoliiaiioauctum proferlur, cui iii fine
. scripiionibiis, quae in nullo alio manuscripto inve- additur anailiematismus Nicaenus contra Arianos;
niuntur. Prsemittunlur autem initio (quod mutilum 2° huic anatiiematismo subnecliuir confessiofidei ca-
agnoscilur) pagiiia. quatuor et viginti scriptce cha- tliolicm subjecta epistola; Damasi ad Paulinum, quae
ractere diverso a charactere reliqui codicis, eoque sic incipit: Post hoc concilium Nicmnum,quod in urbe
minusculo, sed antiquo; in qtiibus quaedam docu- Roma, etc., quam confessionem Nicaeno quideni
menla ad Chalcedonehsem synodum pertinentia le- .symboio et anathematismo nuila distinctione addi-
gumur. Haec aulero cum in rem nostram maxime tam reperimus in duobus mss. antiquis Vaticanis
conferant, accurate consideranda sunt. Indicem pri- 1557 et 1538, ac Baluzius pariler naclus est in aliis
mo subjicimus, servata lectione eliam mendosa co- codicibus Coiberlinis a P. Couslantio laudalis tom.
dicis. I Epistolarum Romaii. pontif. pag. 510, not. 2. Ro-
5. Pagina igilur secunda (prima enim desideratur) manis scilicet cum olim ignolum esset Coiisianiino-
sic liabetur. Exempla [Leg. exemplaf] ephtolm sacrm poiitanum concilium, in quo contra Macedouianos
tectindm,quem [Leg. qum] missmsunt sanclmsynodo, Nicaenosymboloquaedamadjecta fuere pro siatuenda
quem [Leg. qum] ad Nicmam convenil, de Iranseundo divinitate Splrilus sancti, liujus additionis loco ii-
ad Chalcedonam.Viclpr [Leg. Viclores]Valeniinianus(rj dem Romani laudato symbolo Nicaeno'subjecisse vi-
el Marcianus Augusli. Festinanles nos ad sanclam dentur banc confessionem fidei, qua apud ipsos
synodum pervenire, publica res cfrosa necessaria eorumdem Macedonianorum error ante ipsam Con-
saiis inbuit |Leg. inhibuii]. Sed his [Leg. ex hit] qum stanlinopolitanam synoduroproscriptus fuerat. Curo-
vestra tanclilat tcribil, agnovimus plures, etc. Est que h_ccconfessio in Occidente obtineret, et omnibus
lectio diversa a vulgafa tomo IV Concil. Ven. edit. nota esset, eadem postNicaeno-Conslaiiiiiiopolilamim
col. 843, haecque iiostra videtur ipsum originale symbolum deiinitionisClialcedonensisversioni, quam
Latinum; vulgata autem indicia praefert versionis primo laclam credimus, inserenda visa est. Primo,
ex tJraeco : Iiujusmodi enim sacrae, ut alibi diximus, inquam, factam credinius : nam S. Leo lidei defini-
Lalino et Graecosermone edebantur. Secundmsacrm tionem Latine utique redditara statim ab inilio se
meiiiio innuere videtur, prima pagina, quae deest, expendisse et probasse innuit epist. 114, c. I, cum
descriplam ifuisse primam eorumdem iroperaiorum tamen nondum legerat Lalitiitale donata caeteracon-
sacram, 1219 qna synodus Nicceceindicta fuerat, cilii gesta ae sexlam aclionem, cujus breviarium, ut
cujusque originale Latinum cxhibelur in collectione . mox videbihius, a Jnliano transroissum se nondum
Quesnelliana, cap. 25. accepisse testatur epist. 115, c. 3. Alia qucedam
Tum eadem pagina tergo : Imperatores Cmsares gesta, quorum in hisce litteris raentionem facit, ex
Valentiniantit el Marcianut viclores Augutti sanclm legatOrum relationc ac Graecis gestis confuse per-
synodo, qum apud Nicmam divino arbilrio et nostro spectis cognosccre et judicare potuit; definitionera
decreto esl congregata. Et quidemper sacras litleras autem fidei probare (quod examen diligenlissimum
nostras jam certum vestrm fecimussanclilatiut ea qum requirit) bomo Graecisermonis vel ignarus, velnon
asanclis Patribus nostris de venerabili alqueorlhodoxa D satis peritus, sineLatina interpretatione non potuit.
fide conslituta sunt confirmentur, nc ullerius orlhodoxi Post hanc igilur primam 1221 defiuiiionis versio-
populi vario videanlur errore decepli, etc. Est tertia nem praemissafere integra sextae actionis interpre>
sacraad Paires adbuc Nicaeaedegenies missa, diversae tatio subinde facta videlur, in qua idcirco eadem de-
lectionisa viilgata tom. IV, col. 846, et uti videtur, finiiio fidei conlineturex alia versione Grsecoexem-
ex originali Lalino. plo quoad subsiantiam magis congruente, licetyalde
Dein pag. 3 : Ordo gestorum habilorum Chalce- iiicpndiia, et in nonnullis etiam parliculis valde
dona prmsehlibusMarciano el Pulcheria Auguslorum vitiosa, ut sunt illa omnia quae ante oninium acto-
[Leg. Augutlh], Patchasino Lybitano (a) provincim rum ittterpretaiionem a GraecaeLaiin_eque linguaj
Sicilim,et Luculensi Ausculano, et Ronifacio presby- periiiori postea lucubratam, Leone vivciite Lalinilalc
tero urbis Rontm vicarih religioshsimi et bealhsimi donata fuerunt.
(a) Leg: Lilybelano..... el Lttcentio, vel Lucensi 83, ct Vindebon. colleclionis 5, not. 9 (Ibid., col.
Asculano.Alii enim optimae noi_ecodices Lalini ha- 937, H. f) in epist. 93. Hinc suspicio est non levis
bent Lucensis, uti codd. Sirmondi in exemplari sen- Verum legati nonien fuisse Lueensts, quod in aclis
tenliae ad Gallos roissaeindicali not. 7 (Tom.prmced., synodi Grcecereddilum Aovxfomog,Latinus interpres
col. 990, n. P) in episl. 105, et pr_eslaiitissimiiscod. Lucenlius vertit, Vel, ut alii codd. a Baluzio consulti,
iRalisp. cilatusnol. 11 (Ibid., col, 919, n. l) in epist. Lucensius. Yersio prisca pariter liabel Lucuttensh,
m BALLERINIORUMOBSERVATIONESIN DISSERT. IX QUESNELLI. 750
Sequitur breviarium actionum lerlia. el. sexlae..A in epist. 115. Actio de compositione inter Maximum
Sunt duoepraecipuaeaciiones Concilii, ex quibus cae- ef Juvenalem versionem exbibet diversani non soium
teraaliis antecedenlibus actionibus gesta satis intel- ab iiiterpretalioneRuslici, (]uae,Iegiturtom.IV Conc,
liguntur. Breviarium tertiae aclionis, qua Dioscorus col. 1515, verura etiam ab antiqua, quae ibidem pro-
damnatus fuit, sic exorditur : Incipil aclus synodi . fertur col. 2035, eaque vetustior agnoscilur, et, ut
Chalcedonenth, qum congregata etl 111idus Octobrh. paulo post probabiraus, ex originalibus gestis profe-
Residenlibus ephcpph suprascripth legilur, etc, uti cta, ac sane melioribus quam qua. Rustico ac anli-
videreest lom. IV Concil. col. 2065. Breviarium vero quo omnium actorum interpreti usui fuere. Ab eodem
aciionis sextae, qua definitio fidei edita est, incipil . vero hujus versionis auctore ex iisdem sincerioribus
cum hoc tilulo : Item Chalcedonensesoctavokal. No- Graecis gestis Latine redditae fuere duce aliae acfio-
vembrh getta hoc continenl. Retidel imperator cum nes, de quibus redibit sermo. Ipsum Latinum origi-
episcoph,etc, uti laudato t. IV, col. 2066 et 2067. nale 1223 exemplar allocutionis Marciani impera-
Tum pag. 13 additur versio trium actionum ad toris, quod in hac versione insertum, anliquo omnium
MaximumAhtiochenum perlinentium, quarum prima aclorum interpreti, et auctori etiam vetustioris ver-
ageus.de compositione inter eumdem Maximuroet sionis in Hispanica el lsidoriana collectionibus rece-
Juvenalem Jerosolymitanum habita fuit vn kal. No- ptse defuit (bi enim eam ex Graeco reddere coacli
vembris; allera habita vi kal. ejusdem mensis, Do- fuerunl) acta concilii primigenia et originalia nostro
mni causam respicit; lertia vero elsi in codice nullo inlei preti praesto fuisse demonsirat, in quibus ea al-
disliiiclioiiis titulo praenotetur, diversa tamen agno- locutio Latine et Graece pronuotiata, utroque ser
scilur ex die diverso, die (forte pridie) kal. Novem- .T. mone descripta fuerat, ut ex Rustico didicimus. Le-
bris; Iisecquede Juvenali simul ac de Domno agens, ges lnndem sex, et omnes originales Latinae, ac Leo-
ex solo lioc codice suppetit, sententiamque Quesnelli nis epistolae fere rarissimae, omnesque sincerse col-
niulio luculentius refellit; qua de re poslea dicen- lectorem ex oplimo fonte ebibisse eorihrmant. Haec
dum erit pluribus poslquam has tres actiones exbi- vero omnia, si exacte perpendantur, quantam fidem
buerimus. cpncilient huic colleclioni et actioni ipsi de Domho,
Pag. 16 iterum proferlur allocuiio Marciani ad sy- quam Quesnellus expungere nitilur, nemo est qui
nodum hoc titulo eidem prcescripto: Alloculio intpe- nbn videat.
ratoris Marciani. Cum in sancta Chalcedonensisynodo . 7. Nunc actiones tres ad Maximum Antiochenum
convenhsent prmsenle Augusta Pulcheria dixit. Ubi pertinentes, quarum du_eDomoum respiciunt, pro-
primum, etc ieramus, ut in laudato codice exliibemur cum hoc
Pag. 17 : Incipil conslitutioad synodum Chalcedo- titulo.
nensem.ImperatorMarcianus. Tandemaliquando, etc,
uti in collectione Quesnelliana, cap. 26. Exemplar geslorum de Grmco in Latino (sic)
Eadem pagina : Incipit alia conslitulio divmmemo- Iranslalum.
rim Marciani in (Leg. pro) synodo Chalcedonenti.lm-
perator Marcianus Augustus PalladiO prmfecloprmlo- Consulatu domni nostri perpelui Augusti vn kal
rii. Venerabilemcathoticm orthodoxorum fldei, etc, Nov. Chalcedone secundum praeceptum divinissim!
in
qnce supradicta Quesnelli colleciione recitatur,
cap. 27. clementissimi domini Marciani perpetui, coiivenien-.
Pag. 18, epislola Leonis papae ad eamdem syno- iQ tibus in sancta ecclesia sanctae marlyris Eufemia.
dum, quaein noslra eJitione est epist. 114. (a) vvcc et magislri militum consule ordinario e.
Pag. 19, alia ejusdem ad Analolium, quae nobis
est epist. 87. palricio Anatholio et viro clarissimo et illustri prce-
Pag. 20, alia ad imperatorem Marcianum. Nobis fecto Palladio, el v. c. el illusiri magistro officioruro
est epist. 89. Vincomalo, convenientibus eiiam (b) et Paschasio e.
Eadem pagina, alia ad synodum Chaleedonensem, Lucullensio reverentissimis
quae est epist. 95. episcopis, et Bonifacic
Pag. 21, alia ad Marcianum, quce in hac editione viro religioso presbytero vicario archiepiscopi senio-
estepist. 94. ris RomceLeonis, et Anaiholio venerabili archiepi
Tandem pag. 22 : lmperator Marcianus Augustut
Palladio prmfectoprmtorii. Licel eliam sacratissima scopo splendidi nominis Constantinopolitance, e'i
consiitutione, etc., uti in Quesnelli collcctione, Maximovenerabili episcopo AntiochiceSyriae, et Ju >
cap. 28. venale venerabili episcopo Hierosolymitano, et cae»
6. Ut pr_estaii-iam hujus rarissimse collecliouis tera sancla el cecumenica synodo hodie quac secun-
quisque perspiciai, animadverlendum est in indica- dum sancta divalia divinissimi el clementissimi Do-
tis documentis ea ex Cbalcedonensibus gestis colle-
cta fuisse, quae primitus vivente Leoue Laline red- mini in Chalcedonense civilate congregata est, omiii.
dita fuerunt; cujusmodi est versio integrae fere actio- bus residentibus ante cancellos sancd altaris,
nis vi, et alia versio definilionis fidei: unde auclor.
colleclionis Quesnellianae, quse auterior versione in- D magnificenlissimi et inlustres judices dixertrot. Di\
tegra omnium actorum Chalcedonensium, non nisi vus et clementissimus noster dominus rogitus a
primas inlerpretationes recepit, caput vigesimura Maximo et Juvenale sanctis episcopis, praecepit nos
quintura ex his versionibus derivavit, ut superius inter eos audire de his quibus vertuiitur capitulis, e|
monuimus.Upsa quoque inconcinnitas e.t ruditas in-;
terpretandi primum fetum interpretis seu interpre- couvenientes memorati venerabiles viri cerla ad invi-
lum Graecaelinguae minus peritorum satis declarat. cem, nulla interveniente scriptura, statuerunt quse
Breviarium duarum aciionum tertiae et sextae esse
illud breviarium qnod Julianus Coensis ad Leonem npbis manifesta (c) constituerunt [et videntur ex]
misit, satis probabiliter ostendemus in observaiioni- consensu juste esse slalula. llsec itaque necessario
busad nol.2(Tom. prmced.,col. 1433,«. a) Quesnelli arbilrali sumus el in conspectu sanctce synodo sin-
(a) Lege VC. magisiro mililum el exconsule ordi- (-i)Leg., et Paschasino, et Lucensi, vel Lucenlio.
nario, etc, uti liquet ex act. 1 et aliis, in quibus hic Paulo posl pro vicario leg. tiicarus.
idem Analolius nomitiatur. Hoc autem loco prceterea (c) Leg., constiterunt; poslquod vcrbum in codice
noiandum est, h_ecet sequentia verba usque ad re- sunt signa brevis Iacuna.. Uncis inclusa suppleta ex
verenihsinih ephcoph deesse in codicibus Rustici; aliis versionibus. Pcst pauca legenduin sanclmsynodi.
_indevel in hoc exactior est nostra interpretatio.
 751 PASCH. QUESNELLI DISSERTATIONES IN S. LEONIS MAGNIOPERA. 732
"gnla instruere, ut et de yestro decrefo et ex nostra jA venalis sancti episcppi Ilierosolymitani factus cpii>.
senleiuia qtiaeplacuerint roboreiilur. sensus, sicuti singulorum expositio firma ex nostra
Maximus revereiifissinitis episcopus AntiocliiseSy- senleniia slat, decretp sanclce synodi in perpetuo
rice dixit; Placujt mihi et revereiitissimo epjscopo lempore pernianebit; id est, uf Maximus quidein
Juvenali, quos post multam allercationem_ad concor- sanclus episcopus sive sancia Anliocbensium civilas
diam fet sfedfemAntiocliiseurbis, quse est sancti Pe- dtias Phcenices et Arabiam sttb polestatesiia liabeant;
tri; habere duas Plicenices et Arabiam, sedera vero Jiiyenalls vero sanclus episcopus .Hierpsolymitanus
Hierosolymilartam habere treS PalceStinas; Si tamen sivei sancla Ecclesia quaesub ipso est, tres Palajsti-
id venerabili patri nostro arcJiiepiscopo Rpmse majo- nas sub poiestate sua habebit; sopitis seeundum
ris Leoni placuerit. qui cupit (a) ubi sanctorum Pa- prapceptum divi el clemeniissirai nosti-iTJoniiniuui-
trum canones infringibilespermanere; etrogamusex versis pragroalicis, aliisve promeritis (d) partibus
sententia vestra. magnificentice el sancla. (syriodi) litteris divlnis, et niultae in eis ascript_e, haec scili-
per scripluram hcec roborari. cet.... causaLS-eciilaria.Et alia nianu. Edanlur.
Juvenalis venferabilis episcopus Hierosolymilanus Exemplum ex Grmcoin Laiiho.
dixit: Eadem milii placuit ut sanctam quidem Chri- Consiilattt domini Marciani perpelni Augusli et
sti anasfasini tres Palajstinas ljabe.re, sedem vero' B q«liinuntiafus fueril.vj ka|, Novembris, Chalcedonce,
Anliochiaeduas Phoenices et Arabiam. Rogo et ego secundum. praeceptuni divi clementissinii domini
ex sententia vestr_e inagniiiceiiiiae et sancttc synodi nostri Marciani perpetui Augusti, convenientibus in
haec roborari. sancta ecclesia sancta3 martyris Eupheniice magnifi-
Paschasinus el LucuJlensis venerabiles episcopiet centissimo el sgloriosissimomagislro militum excon-
Bohifacius presbyte.r vicarij sedjs apostolicce per sule et patricio Anatliolio, et magnificentissimo glo-
Pascliasinum verierabllem episcopum dixerunf; Ea riosissimo pr_efecfpsacrl cohsistorii [praetorii] Palla-
quse coricordantibus fralribus nostris Maximo V. R. dio, ct magnificentissimo et gloriosissimo magislro
Antioclience Ecclesl_e episcopo et sancto et venera- saerorum officiorum Vincomalo, convenientibii.
bili Juvenali HiferOsoIymilaiiobono pacis placuisse cliam et Paschasino ef Lucenlio viris reverentissi-
1225 noscunlur, id est, ut Antiochena Ecclesia mis episcopis, et Bonifacio viro reyerentissimo pres-
duas Pliceniees ct Arabiam baiieat, HierosPlymltana bytero (e) vicario sancti arcliiepiscopi senioris Romas
vero tres Palaestinas liabeat, etiam nostrae Iiumilita- LePnis, fetAnatliolio viro reverentissimo arcliiepi-
tis inierloculione firroentur, ut uulla in posterum scopo (f) niagnissimi-iominisConstantinopoliiani,cl
superiioc negotio supradictis Ecclesiis controversia Maximoviro reverentissimo episcopo Antiocliiae Sy-
relinquatur. G rifE, et Juvcnali viro reverenlissimo episcopo Hiero-
Qua inierloculione Gra.ce inlerpretata per Veroni- solymilanp, et caelera sancla synpdo quce ex san-'
ciaiium yirum devotum agentem in rebus >etsecreta- ctione divi el clemeniissimi domini noslri inChaice-
rium sacri consistorii, Anatholius venerabilis archi- donensi civitate congregata, quorum nomina supra-
episcopus gloriosissim_e Constaniiiiopoliianx __.it: scripta, resideiiiibus universis ante cancellos sancti
Quaecomplacila sunt inter beatissimum episcopum altaris, Maximusvir reverentissimus episcopus An-
Maximum Anlioclii-eet venerabilem episcopum Ilie- tiocbise dixit: Deprecor magnificentlssimos et glo-
rosolymitanum Juvenalemj et ex inea interlocutione ripsissimos judices et sanclam hanc universalem
firma manebunt. *Et sancla quidem Ecelesia Anlio- synodum liumanitatein exfercere,in Dominum \Leg.
chenaeurbis duas Phcenices et Arabiam babeat, san- Domn.um],quj fuit Antioclii-feepiscopus, et statuero
cla vero Ecclesia Hieroshlymitanorumtres Palacstinas eicerfos suroplusdeEcclesia quae sub rae fest.
habeat, ul deinceps nuaquaeque Ecclesia adversus Pascbasinus el Lucensius viri reverenlissirai epi-
alteram propter hanc rem nullam habeat altercatio- scopi et Boiiifacius presbyler vicarii sedis aposlolicae
nis querfelaro. per Paschasinum yirura reyereiilissimura episcopura
Omnesuniversivenerabilesepiscopiweiferatisunt, dixerunt: Sanclus ac beatissimus papa,, qui episco-
quorum nomina Infra scrlpta «unt. Et nosh.cc ipsa D patum sancti ac venerabilis 1227 Maximi episcopi
dieimus.consentimus eis quce a Patribus dicta sunt. Anlioclience Ecclesiae confirmavil, justo salisjudicio
Magnificentissimie't gloriosissimijudicesdixerilnt: ejus merilum apprObasse videtur: siquidem memo-
Opus (b) elliic factum felsanctae Trinitatis et divini ratus vir revereuiissimus episcopus Maxlnnis suo
clemeiilissimi nostri ImperatorJs praepositioiiis, ut ai-bilrio Domno yofuit esse consultum, ut sumpfus ci
ea qucejtirgantiir ab eis (c) quce altercari poterant de sua Ecclcsia miseratioriis iniuitu prout -estiina-
uhi consilio deciderent volunlafi quce adconcordiam. verit largia.ur, ut conienitis alimoniis quiescal in
Igitur Maximi sancti episcopi Anliocbensium et Jti- ppsterum.

(a) Sic codex. VuJg., uti; sed emendandum ubique
cpnlextus ostendit.
(fr)Leg., el hoc facluin est sanctm, elc;ac dein
prgpositi, scu proposiiionh pro prmposiiionis.
(c) Locus valde corruptus, Lcgendum forlassis,
qui altercari poterant, uno cpnsilio deciderentvolunta'
thque concordia, vei quid simile.
(d) Leg., a parlibus litleris diviuh el multa in eis
ascripta, tiac scilicet de causq. Ki alia manu, etc.
(e) Leg. tiicariis, ex Rnstico el contextu.
.(/) Sic eliam codices litistici oro maximi.
 753 BALLERINIORCMOBSERVATIONESIN DISSERT. IX QUESNELLI. 734
Qua (a) confeSsione Grsece per Veronicianum vi- A omnino. Hcecprcefati bealissimi episcopi non ex dc-
rum devolum secretarium sacri consistorii translata, creto judiciario, sed ex coinmuni consensu complexi
Anatolius vir rcverentissimus episcopus Conslanti- Sttnt, et (i) consenserunt accipiutit. Igitur luiunus
nopolitanus dixit: Laudo et ego compassionem bea- ,(_)')eodembeaiissimuiiiepiscopumMaximumpetenlem
tissimi episcopi Antiochice Maximi, in quibus SpOJi- iiumanitalem deDomno qui fuitepiscopusAnfiochise,
tanea voluntate ipse tales preces obtulit ut sumptus \k) ut ei communicacioiiem ut plebeo praesiari lan-
pracsiaret-Domno,quifuit episcopus Ecclcsicesanct_e tummodo, ut sumptus ex eadem quse sub eo est
qitce sub eo esl, prceter hoc prcedicto nihil requi- •sajjcla Ecclesia, in eo statu durante in quo est, ct
rente. nihil amplius requirente. Pariter et nps decernimus,
Juvenalis episcopus Hierosolymitanus dixil: Am- et decreto communi firmamus Iiaec quae suprascri-
plcctor et ego consilium sancli episcopi Antiociiice pla, et immoventia el firma sancimus.
Maximi. Universa sancta synodus vociferata est 1229 Paschasinus et Luccnsis et Julianus epi-
(b)quorum nomina his.Decibiles merito benivolentice scopi sanclij.el Bonifacius presbyter vicarii beatissimi
archiepiscopi. Omnes cogilatum ejus laudamus. Haec papae Leonis dixerunt: Beatissimus papa capul uni-
decet ejus ceslimationem.Humanus cogilatus pontifi- versalis EccJesice,apostolicce dignilatis honore con-
cis. Magnificenlissimijudices dixerunt: Ampleclente B ] spicuus, Leo, privilegia Antioclience Ecolesiccrfefor-
sancta synodo arbitrium Maximi viri religiosi epi- mari secundum vfeterum Patrum statuta conslituit.
seopi Antiochensium, quod de Domno probavit, et Ideoque et nos Phcenicem primam vel secundam si-
nos idem consenlimus, (c) quce sunt ejus arbilrii de- mulque Arabiam, quas nuper amiserat, revocari ad
telinquenles de Domni honorificenlia. El alia manu. jus prislinum, sancta synodo consentiente, decrevi-
Edantur. mus: quia boc pr_esiahtibiis inlustrissimis prcecel-
Corisulaiu piissimi et amatoris Chrlsti Flavii Mar- sisque judiciljus pacis (/) studiis ulrisque episcopis
ciani perpelui Angustiet quinunliatusfuerit, (d) die placuit conventio, (m) provinciarum divisio quiela
kal. Novembris, Chalcedone metropoli Biihyniaepro- mitigarel. Unde Hierosolymorum pr_edictus anlistes
vinciaesanctamajor et cecumenica synodus quaeDei tres Palaesiinas, quas oJim tenuit, inconcusse possi-
gratia et sanclione piissimorum imperatorum virorum deat; Anlioclieniis vero .memoralas justitia exigenta
religiosorum congregata esl.statuit ea quaeejus sunt. ** (n)reciperfet; qualenus dissensione depulsa, sacer-
Quidam quidem de instancia heatissimorum fepisco- dotali concordia inviolata serventur.liaudantes nam-
porumoperataesttitMaxinio Antiocliensium majoris qtie Voiiira r.ev.erciilissinii Antibchi-e urbis Maximi,
civitatis, el Juvcnali Hierosolymensium gratia red- qtiod circa Doiniium ejusdem quondaro civitatis anli-<
deretur; justum cteniin est ut rtiemoria (e)..... aci- 'G stitem spontanea vPluntate dignanier ostendit, u(
torum pax obtineal. Piurimis itaque ab' uirisque litKiianilatis sPlafia a'b Ecclesia cohsequalur, nostra
diclis conspeelu jus sanctae majoris synodi raa- interlocutione iirmamus, ila ut ccLSolidos annis sin-
gnilicenlissimorum et gloriosissimOrum judicum strb gulis consequalur, nihilque ampliusrequirere audeat,
prcesenlia convenit (f) utriusqtie, el nt duas quidem Sed in eo statu communionetanium fruatur et requie.
Phcenicas el Arabiam supra alias Orientalis provin- Paschasinus episcopus staiui et subscripsi.
ci_e sub sede Antiocbensium Ecclesice agere et suf- Lucensis episcopus statui et subscripsi.
ficere (g) eorum regentiae, et niliil aliquando amplius Et C-clcri episcopi infrascripli Ita subscripser.unt,
quaerere; tres vero Palccstinas sub sedeesselliero- qui supra scripti sunt.
solymaj Ecclesiajel sufficereearum regentiae et nibil 8.-Qbservandum est bas tres acfipnes ih laudato
in posterum quaerere. Convenit etiaiu el omnia quce codice insertas esse documerilis Chaicfedojjensibus
bic acla suntet pragmatica gesla et multa vel siquid ejus aiitiqulssinj_eVersioriis, quae legitur in pervetu-
aliud sive per cpiscopos sive per imperatores aut sta cbllectione Quesnelliaiia, etanleintegramfijusdem
coiicilii interprelaiionein, uti vocant, ahtiguam obli-
judieesfacla sunt,:(/i) utriusque parfibus vacua esse neliat; quamque Leone vivenle statim pusi conciliuiu

• (o) ijegeuuum mwrwcuitone. nusiici iamen

coaices J)
confessionh nomeii similiter prseferunt.
(b) Tres voces quorum nominalth nullum sensum
afferenlia ignorarit Rusticicodices.Post pauca legen-
dum ctimRustico: Hic decel ejus mstimationemhuma-
IIHScogitatus poniifich.
(c) Melior syntaxis apud Rusticum : Ejus arbitrio
relinquentesqum sunt de Domnihonorificeriiia.
(d) ;Forte pridie.
(e) Hicet deinceps, ubipuncta notanlur, corrosus
est codex. Forle placitorum; et dein j» conspeciu
hujus saiwlm majoris synodi, ac tnagnificentissimo-
rum, elc.
(f) Forle •ulrisque,etposlea Orientales provincias.
(g) Leg. earum.
(/() Forle vtrisque.
(i) Sujiple qum.
{/) Leg. eumdem, vel aiiquid deosl.
(k) Vt abundat, vei scfibendum et ei; ac similiter
post pauca: Et sumptus pro «. sumplus. Hoc autcni
loco adimadvertenda sunt potisslpium verba ei ul
communicationemul plebeo(\&est laicb) fprmstaritan-
iummodo; ex quibus Domnumdimissonon fam episco-
patu quam episcopatuslionorecoritentum fuisselaica
communione, et uti laicum sese gessisse colligitur;
quod plane concinit cura iisqu_eiiarratCyriilus'Scy-
Uiopolitanus in Vita S. Eutliymii apud Coteleriiiin
tom. UMonum. Eccl.' Graec. pag. i47, ubi eum in
eremum se recepisse et monachi Vitam cum ipsd
S. fiuthymio egisse significal.
(/) Leg. sludio.
itn) Ilanc raendosam lectionem sic corrigi posse
suspicamur: Ul provinciarttmdmsioquietemitliguret,
Vel quid simile.
,?.. (n) Leg. recipiat.
%
 PASCH. QUESNELLI DISSERTATIONES IN S. LEONIS MAGNIOPERA. 756
elaboratam nilnl ambigimus. Antequam emm mtegra A.rum vero, cum pronunliavit capile 5 _enue irritum
illa gestorum Chalcedonensinm versio fieret, quae fore si quid eontra eosdem canones _. suis lcgatis
'atiltqruadiciiur; qu_edampraecipua documenla Clial- probatum fuerit. Quid ergo, inquies, Leo a Maximo
cedonensia Latine statimreddita fuerunt, qiiaj idcirco •petiit? Cura is exploravit pontificis meiiiem, simul
in vettistiores collectiones Latinas traducta inveniun- indicasse Tidetur lempus agendi aliquid in hac causa
tur. Vide quae in hanc rein dicemus in observalioni- tunc non fuisse opporlunum, cum omniain Palaestina
bus ad not. 5 (Tom. prmced.,col:Vt5^,n. a) Quesnelli Iiscreticorum tumuitibus essent perturbata, ipseque
in epist. 113. Ejusdem itaque temporis harum etiam Juvenalis, qui Aniioclienae sedi praejudicium iniule-
trium aciionum versio esse videiur; unde liarum ver- rat, e sua sede pulsps, decreto sibi jure non potire-
Bionem multo anteriorem Rusiico et antiquo inler- lur. Hinc S. Leo hisce in circumsiantiis aptum tem-
prete paulo post videbimus. pus sibi a Maxiinpsignificandum exspeclans, scripsit
9. Currivero praecipua illa Chalcedonensiumgesto- sub finem capiiis ieriii: Unde cum aliquid pro Anlio-
rum capita el docnmenta, quae statim ab inilio Lati- chenm Eccletim privilegih dilectio tua agendum csse
iiitate donala fueruni, gcneraliaefmaximi moraenti credideril, proprih lillerh sludeat explicare, ut nos
fuerint, ut ex Iaudata observatione patebit, cnr inter consulldlionilum absolule et congrueresponderepossi-
particulares causas, aliis omnibus omissis, soise tres mus. Notanda adverbia absolute et congrue. Interim
actioiies ad MaximuinAntiochenum pertinentesLeone vero generalem suae menlis regulam, quae Maxjmi
vivo Laiinitate donataefuerinl, si quis inquirat, dice- circurastantiis congruerei, non absoluta, sed condi-
mus suspicarinos Graecum earumdera exemplum ad tionata loculione statim subjecit. JVMMC aulem ad om-
Leonem a Maximofuisse transmissura, cum ad ipsum n uia CENERitiTER ERONONTiARE sufficial,quod si quid a
in rem suam litteras et nuntios misit, easque hac oc- quoquam contra Nicmnorumcanonum slatula in qna-
casione redditas fuisse Latine. Ex epistola cnim Leo- cumqtie synodo velientalum esl, vel ad tempus videtur
nis 119adeumdem Maximumsalis colligitur huncde extortum, nihil prmjudicii potest inviolabilibus inferre
itesis Atitiocben_esedis privilegiis apud pontificem deCrelh, ei facilius erit quarumlibelconseitsionumpacta
•fuiSse conquesium; huc enirn procul dubio Tespicit dhsolvi, quam prmdictorum canonum regulas.ex ulla
S. Leo, cum iljidera scribit: Unde cum aliquid pro parte corrumpi. El similiter cap. 5 : Si quid sane ab
AntiocheitmEcclesimprivilegiis dilectio tua agendum his fraifibus quos ad sanclam synodumvicemea misi,
esse credideril, proprih litterh studeat explicare. Id prmier id quod adcautam fidei pertinebal,geslumesse
autem respicere eam coropositionem qua Juvenali perhibelur, nullius erit penitus firmilalh, etc Nam
Jcrosolymitaiio tres Palcestinas in Antiocliense sedis quod ab iltorum (NiceenorumPalrura) regulis discor-
praejudicium Maximuscesserat, satisindicantsequen- dtit, appsioiicmtedh numquam poleril oblinere consen-
tia, quibus Juvenalis ausus S. ponlitex reprobat, lc- sum. Cum boc postremum de legatorum assensu so-
gatorumque assensum contra Nicaenos canones irri- lam Maxirai causam respiciat, Leonem de ea probe
tum declarat. Soli enim cessioni Pala_stinarum, quce •informaiiim agnoscimus. Nihil ergo impedit quomi-
Nicaenisdecretis adversabatur, legati pontificisassen- nus credanius Maximum per suos legalos ad eum in-
sum prapsliterarit. Ei vero compositiOniMaximus in struendum misissfeactiones ipsas concilii, quas id-
synodo Chalcedonensi assensus fuerat non absolute, circo separaiimjamab inilioLatinereddilas probabi-
sed, ut in nostro codice legilur, sub hac conditione : • lissimumoobisyidetur.inliancquidemremsutfecisset
Si iqmen id venerabilipalri nostro archiepiscopoRomm siduassolas actionesde Juvenali loquenles Maximus
majoris Leoni placuerit. Placere aulem hanc compo- C misisset. At cum in ultima trium actionum causaeJu-
Bitionem persuaserat legatorura assensus alque sen- venalis et Domnisiinul jungantur, actionem pariter
tentia promulgata actione ultima: unde tunc acquie- de Domno Maximus transroittendam pulavit. lla om-
vit Maximus, et compositioprobata fuit. Al cumille nes liaeacliones Grceccscriptae, ut a Leone intellige-
suhinde in. causa Anatolii cognovisset Leonem noiie reniur, curantibus forlassis ipsis Maxiroi nuntiis
quidquam valere, qiiod Nic_en_esynodi slatutisoppo- Latine redditce fuerunl, ac proplerea haec versio ex
nereturj in spem erectus, ne idem pontifex probare Grceco exemplo, quod idem Maximus quaro accura-
vellet compositionem cum 1231 Juvenali, quae ca- tissimum atque authenticum direxit, facla, melior
noni Niccenoapertissime repugnabat, ipsius mentem etiatn, ut mox patebif, invenitur.
explorare voluit per lilleras, et in lianc polissimum 10. Aciio de Juvenali, quae ex liac versione ac ex
rem Marianum presbyterum et Olympium diacomim nostro codice siippetit, cum editis tum Grcecis tum
misisse videtur cum iaudatis Chalcedonensis synodi Laiinis quoad substantiam plane cohaeret. Qucedam
aclionibus quCe buc periinebant, quibusque consen- vero discrimina notare plurimum interest. Paragra-
sus abs sese ila sub conditione datus exprimilur, ut pbus Qua inlerlocutione Grmce interpretala, elc, in
si pontifex legatoruitt senlehtiam irritam crederet, nostro codice postponilur interlocutioni Latinae Pa-
rediniegrandis suseEcclesice privilegiis locus pateret. schasini, qui cum Latina lingua loquerelur, ejus in-
Hinc in allegata epistola S. Leo lum anle tum post terlocutio poslroodum in Grcecumsermonem Verieba-
reprobatum Juvenalisprincipatum in Ires Palcestinas, tur. Id aulem melius in nostro codice quam in Grae-
inane et irrilum declarat qilidquid conlra Nicaenos co> 1233 tibi perperam ille paragraphns, et verba
cahones attentatum fuerit, idque etiamsi missi abs se D indicantia interlocutionem Gracce redditam subji-
legali consenserint. Neque dicas S. pontificem sese ciuntur interlocufioni Juvenalis, qui Graeca lingua
in epistola de Maximi causa haud satis inslructum usus interpretatione Graeca non indigebat. Id etiam
prcelerre, explicatioresque ab eodem litleras petere; melius quam in antiqua versione Lalina, ubi idem
quod non videtur potuisse contingere si ipsas aclio- paragraphus non sojuro post Juvenalis interlocutio-
nes accepissef. Etenim eliamsi non accepissel hasce nem poniiur, verum eliam haec interlocutio- Latine
actiones, satis quoad causam instruendus fuerat a iiiterpretata dicitur, ac si GraecceGr_ecoruminterlo-
duobus legatis Maximi, ut ne in hanc rem novce a cuiionesin Grcecasynodo Latine redderentur. Rusti-
Maximo Iitter_e exspeclandse essent. Dein cum duo cus in versione littjus actiouis nolante Baluzio hunc
in* ea causa Anliochenae sedi praejudicio fuissent, paragraphum omisit, sive quod deesset in Graecoco-
.1 quod compositio cum Juvenali, asscntiente ipso dice -ex quo illam reddidit, sive quod eam extra
Maximo, facta fuil in synodo, 2° quod huic compo- locum positam , yeluti corruptam et spuriam repu-
sitioni quantumvis Nic_enocanoni conlrarice non so- diavit. Noster itaque codex et noslra versio meliorem
lura non conlradixerunt Leonis Jegali, uti conlradixe- originem prceferunt. Aecuratiorem eliam fonlem con-
rant canoni pro Conslantinopolilana sede edilo, sed firmant illa in fine ejusdem actionis : et alia tnanu,
ipsam quoquc approbnrunt, S. pontifex uirumque se Edantur; quce in nostro codice et versione legunlur,
probe cognovisse palam facit. Priraum quidem, cum in Grceco autem lexiu vulgato, et in aliis Latinis an-
scripsil cap. 4 facile dissolvi quarumlibel contentio- tiqua et Rustici versionibus desideraiuur; at similiter
num pacta, quceNicceniscanonibuscontrairent; alte- apposita fuerunl in fine aciionis de Domno, quara
 757 BALLERINIORUMOBSERVATIONESIN DISSERT. IX QUESNELLI. 738
eliam Rusticus edidit. Hi dtio melioris et accuratioris A 12, Si porro Juliae patricicecodex-Grcecus fuisset,
originis characteres, qui in nostro codice deprehen- et ex eo hanc aclionem Rusticus Latina lingua do-
dunlnr., fidem conciliare debent ei conditioni, qua nasset, uli Graecumfuit illud exeraplar, ex quo Ires
Maximus tres PalcestinasJuvenali cessit, si tamen id descriplae actiones traductcc fuerunt, non solnm duos
venerabili palri noslro archiephcopo Romm mqjorh Latinos, sed duos etiam Grcecosdiversaeoriginis co-
Leoni placuerit, qui cupit sanctorum Patrum canones dices haberemus qui hanc actionem genuinaro confir-
infringibilespermoncic.Formula quidem Rommmajo- marent. Sed cum versio hujus actionis a Rustico ediia
ris e Graecofonte proficiscilur. Hujus aulein condi- similis videatur interpreialioni nostri codicis, quam
lionis rationem dedimus paulo ante. Qua. sinon legi- antiquissimam vidimus, niliil est ambigendum quin
tur nec in edito Grcecotextu, nec in duabus aliis exemplar Juliae patriciae, et Proculi atque Albini co-
Latinis ver.sionibus, dum oplimi codicis et melioris dex Latini fuerint. Rusticus quidem non lam Grcecos
originis argumenta babemus, nibil exinde movebiiur cjuamLaiinos codices se adhibuisse aliquot in locis
quisquis consideret alia ab aliis sive nolariis in ipsa indicat. Hanc igitur aclionem non rediddit ex Grneco,
synodo, sive posterioribus amaiiuensibus fuisse prae- ut hactenus creditum est, sed ex antiquiori versione
lermissa non solum i» Latinis versionibus, sed etiam transcripsit. Hinc codices Julice , Proculi et Albini
in originali Graeco. Graecustextus et Rustici versio hanc noslri codicis interpretationem coiitinebant,qu_e
in hac ipsa actione de Juvenali oinittnnt plura epi- vel ex hoc vetustissima agnoscilur, et ex eo Graeco
scoporuro nomina , qu_eleguntur lauluro in antiqua exeroplari deducta, quod nisi Maximus in rem suam
versione. Num idcirco de repudiandis ejusmodi no- ad S. Leonem transmisisset, liac actione de Domno
minibus quispiam cogitavit? Paragraphiim Qua in- _. careremus. Causa enim Domni, in qua de statuenda
terloculioneGrmceinlerprelala a Rnstico omissum vi- " pensione agitur, adeo exigua visa est, ut Graeciacto-
dimus. Aliasimilia in aliis versionibus animadvertere rum Chalcedonensium collectores eamdem neglexe-
licuit, quae hic recensere non vacat. Noiarii in con- rinl, ut alia item omisere ; ac propterea Lalina eo-
ciiiis plures fiiere, et quaedama nomiullis accuratius rumdem actorum versio eam aclionem non exbibet.
scribi potuerunt quae ab aliis negligerenlur. Posle- Hinc ipsis etiam Graecisscriptoribus Justiniano, Eva-
riores quoque amanuenses quaedam potuerunt sive grio, etc, ac Liberato inter Latinos ignota fuit; quo-
negligenter sive studiose prcelerire. Quapropter riun silentium nihil aliud probat nisi hos adhibnisse
ejusmodi defecius in aliquot vel paucioribus vel plu- solos codices actorum Chalcedonensium, in quibus
ri.bus codicibus argumento esse iiequeiint, ut addita- desideralur; nec incidisse in ullum exempiar nostro
mentis interpolati lraducantur illi codices optimis simile, aut simile codici Juliae, vel Albini el Proculi,
notis dislincii, dum quaedam in aliis mss. praetermis- ex quibus Rusticus et nos eamdem accepimus.
sa, at salis congrua exhibent. Quod si haec versio a 15. Actionem vero de Domno multo magis since-
Graecoexemplo, quod Maximus ad Leonem miserii, ram constiiuit alia actio , quae ex solo Vaticano ms.
originem ducit, nolarium ejusdem Maximiin hoc ca- prodiit. Pensionem enim quara anterior actio Maximi
pite excipiendo et describendo accuratiorem fuisse arbitrio permiserat, ne quid deinceps conlroversiaj
nihil est dubitandum. Desunt e conlra in nostro co- incideret, postulante fortassis ipso Maximo, legati
dice octo interloculiones, quce post inlerloculione.m Leonis taxarunl. Dies , exordium et subscriplione.
Anatolii in Graecoet in aliis Latinis versionibns le- distinctam actionem ostendunl. Nec mirum sit novam
guniur. Haeautem uti non necessarice omitli potue- actionem Chalcedonensem prodirs : actiones enim
runt sive ab antiquo interprete, sive potius ab exscri- fj de particularibus gestis ab aliis omissae, ab aliis de-
ptore et compilatore hujus colleclionis, quem brevi- scriptce fuerunt, ut placuit. Hinc prior actib de Domno
lali consuluisse vidimus. invenla fuit a Rustico in solo codice Juliae patriciae.
11. Acliode Domno cum ea prorsus concinit quam Graecimss. libri duas actiones habent de Caroso et
Rusticus e ms. exemplo Juliaepatricia. edidil. Solum Dorolheo, ac de Phoiio Tyrio et Eusthatio Bery-
in nostro codice verus ordo deprehenditur, cum haec thensi, quce deerant in exemplaribus quibus antiquus
aciio subdaiur aclioni de Juvenali pridie babitae, in interpres, Rusticus, Liberatus et Evagrius usi sunt.
ms. autem Juliaepairici_eperperam praeponerelur, ut Coufer not. 18 (Tom. prmced., col. 257, n. b) in
ex notatione Rustici didicimus. Quesnellus num. 5 dissert. 1 Quesnelli adan. -451.Taxatio pensioiiis pro
huic Rustici codici iidem detraclurus, unicum, recen- Domnonon absimilis est illi quaeBassiano et Stephano
lem ei infimaefidei fuisse et a duobus ignotis scho- Ephesiriis episcopis anle duos dies act. 11 decrela
laribus Germanis aceeptum ingeiit. Malaautem bujus fuerai. Neqtie moveat in hac actione pontificis titulus
codicis epigrapbe ille usus est: quam emendaliorem Capul universalh Ecclesim;naiij iidem legali qui liunc
ex Rustici mss. sic Baluziusproiulit: Aciio de Domno titulum illi dederunt simili formula nsi sunt act. 1,
Anliocheno,quaminveniin codicepalr. (id est palricim, paulo post iniiiuin. De Leone enim aiunt : Qut est
noii Patrum) Julim membranatio novo iranscripiam e capul omniumEcclesiarum; et.non absimiliter acl. 6,
codicevelusto chartalio, quem dixil ipsa fuhse Proculi in subscriptionibus definitionis fidei: Reathsimi ai-
el AlbiniGermanorumscholasticorum, id esl fratrum que apostolici viri universulis Ecclesimpapm urbh Ro-
causidicoriim. Hic aulem Jtiliae codex , licet novus mmLeonh. In senlentia tribus pontificiis legatis Jn-
Rus.tici tempore, qui medio sexto saeculo scripsit, _ lianus accensetur, ut in act. 9,-sub initium, et in act.
nunc recens appellari nequit; mullo autem minus co- "10, ubi lectionem actorum pseudosynodi Epbesinco
dex ille Proculi et Albini, qui Jam tam vetustus cen- interdixerunt. In hac autem sentcntia cum iidera le-
sebatur. Etsi vero hi diio codices pro unico haberi gati praemiserunt Leonein constiluisse privilegia An-
qtieant, cum alter prodeat ex altero, quanlae lameu tiochenmEcclesimreformari secundumveterumPatrum
fidei esse debeai codex qui medio sexto saeculo ve- statuia, ex pontilieis mente ac mandato juxta anliquos
tustus, paulo post Chaicedonense exaratus fuerat, canones se decrevisse videri voluerunt. Haecad vin-
nemo lion videt. Nunc autem alius Yaticanus codex dicandam et illustrandam novam hanc actionem,qu_e
accedit, idemque vetustissimus,qui eamdem actionem aliaro impetitaro a Quesnello aciionem de Domno
ex Graecoexemplo redditam praeferi. Uincalia Ques- saiis superque confirmat, adjicienda fuere. Cum vero
uelli objectio 1235 elidilur, qua hanc actionem a ex liis praestantissimisVaticani codicis documentis,
Rustico conficiam suspicatur. Vaticanus enim codex quaebacienus non satis cognita aut observata fuerunt,
in hac collectione Clialcedonensipraemissa a Rnstico a laudata aclione do Domno omnis suspicio amove-
iion proliciscilur. Quod aulem ille lertio opponit, lnr, tum vero exinde, ut Quesnelli verbis concluda-
Rusticura soli priina- aclioni Clialcedonensi s.tudium niiis, jam prmclarhsimum anliquhsimumque prm ma-
operamque navasse, rejicietur a nobis fusius in ob- nibus habemuslestimonium summm auctoritaih ponti-
servationibus ad uot. 5 ejusdem Quesnelli in epist. ficis Rotnani tum in synodos cum in Orientates episco-
415 (Tom. prmced., col. 1435, n, a). pos, majorum, inquam, ac primarum sedium.
759 PASCII. QUESNELLI DISSERTATIONES IN S. LEONIS MAGNIOPERA. 740

DISSftftTATIO DECIMA.

DE CAUSATHEODORITIEPlSCOPlCYRIPSEUDO-EPHESl_.._E SY-.OD1SENTENT1A DEPOSITI,A S. LEONE

PAPAKES.TITUTI,1N CHALCEDONENSl S-TNQDOPCBGATl.
Ad epistqlam Sancti Leonis 93 (nune 120) ad eumdem Theodoritum tcriptam.

1237 i- jBeuerfictMs, inqiiit S. Leo, Deus noster, _i\Iri etim non secus ac in alios, episcopos catliojicae
ucritasab omni.hmreseosniaculanwnr lidei propugnatores intorquens.
cujus tii't!JHcttij/i(
dtim t_e,secuitdum appslolicmsedis judicium, dempn- IIoc ubj rescivit theodoritus, doljiit ipse viceni
ttravit.Cui diynam fetribues pro tot.laboribus gratiam, suaro; qnidque caiperet consilii in tanla rerum per-
siialem te, qualeniprobavimus, pro uihversalhJScc.le- lurbalione apud se cogitans , circumspiciensque
eim defensiones.ervqveris(Epht. 95, nuuc 120)., omnes Orientalis Ecclesiae episcopos, aut eliam sae-
Quale fuerit illud\ appstolicm sedh judicium (p), a culi potesfales, neminem invenit quem adire, vel-cui
mullls qusesilum est jiaclenus, inqjie varjas itum est suasquerelas deferre possel..Chrysaphiijsen|nj, cujus
sentfentias. Nonntilli aliquod vel in synodo vel extra consilio agebat.ur impercitor, Eutycliis patrocinium
synodum a S. Leo.ne de r,esiitulione Tli.eodoriiid.e- palam fel pnblice susceperat. Augustus ipse hoereli-
creium conditum fuisse auturoant, poslquam ad eum corum arte delusus pseudosynodi sententiam aucto-
caiisani. suanj per Jibellum appellationis delulisset, riiate s.uatuebatur. pioscorus tolius iljius tempesta-
^ferum cuih de bujjjsniodi.dfecrelo ne apex qu.jd.eiq tis auctor, er.af et artilex prsecipiiiis. Domuus.similem
hllus appareal.,' sive in actis Clialcedonensibus, siye cum tlieodorifo depositionis sententiaoj'1239 ex_
in aliis rerum tunc lemporis gesiarunj nioninieniis, ceperat. Constantinopolilauiis episcopus per Emy-
tam facile rerellilur quam profertur. Alii eadem.sy,. cliianoruin scelus et imnianitaiem sj nondum su-
ribdali ac judiciali sententia Theodorjtum resiitiiuim preraum djem obierat,, at saUem fere enecafus ad
aitini, qua p.seudosyu.odusEphes.ina in irritum uiissa Hypaepense exsiliuni deporlaius erat. Quid restabat
ftterat: in iilo yidelicel .episcoporumconventu, quo- Tlieodorito agendum, Orientalibus pene omiiibus yel
ruih cinctus agmine Rpmanus pontifex apud S, Pe- j." furenlibus, vel oppressis, vel ne hiscere qiiidem au-
tr.um venisse in occursum 'Valenliniani Augusti Au- dentibus; nisi ut ad Occideijtales sese convfirteret,
gus.larunjque iegiltir jn. .cpistolis ea. de re scripiis eorumque fidejii; ac religionera so.IJicitaret? Dedit
ad Theodosiurii iroperatorem de actorum bujus con- igitur litteras ad Leonem, taroquam QccidentaJium
ciliabtili rfeiscissione.A>pudme verocerturo esl de patriarcharoi.omnium episcoporum caput,accom-
Tlieodoriti causa nullaiit intercessisse senteniiam, munem totius EcclesiaePatrem; ejus (g) oroniumque
sive qucea solo Leone; sive quce a synodo sit eniissa; par.ite.rQccideiilis episcoporum opem implorans. Da
a
ied iliud solummodo judicium Leone commeroo- app.eliationeeni.m nibil habet Liberatus, qui cap. 12
rari, quodcommunibhis litteris coiiti.nebalur, Dum Ji_ecsp|umnjPdo scribit; Theodorilus ephcoput papx
enim querelas Tlieodorili ultro suscepit pontifex, .suggessit quanta mgtg penulerit ex insidih Dioscori,
eidemque suam comrounionem imperiivit, conse- rogaiis ut celerius. tqli cgusm siibvenireiur per alium
quens fuituleumdem.abomni Ii_eres,e.os macula muii. conventumephcoporum.
atini judicayerit; depuiavcritque inler adversariorum III, SejJ ipsu.mThe.odoril.um.audiamnsJta Leonem
calumnias, qui_lquiji1238 bbtriiserant. ut eum ve. jjp-truiii pro se ajloijuentem, Ego autem, inquit (sc);
jut suspecium; de Jjd.ea synodo arce.reht, vel etiaqi aposiolicmvestrmsedh exspeciotenlcnliam: et supplico
quasi de li_eresi convictum deponere.nt in synodo. et obsecrovestr.gmsqnclitatem,ut miliiinvocantijuslum
Q:iiod ut magis Jectori psrsuadeaturj obejusoculos vestmmet rpctumjudicium opein ferat, etjubeatadvos
rero totarii cdmpeiidipse ponirous. veitire, el pslenderemegmdpclrinam vesiigiaapostolica
II. Theo.dorilus episcopus Cyri sub A.nliochenq sequentetn. Qnibus Verbis duo milii ppstulare videtur
patriarclia jaro a multo teropore infensum habuerat Tlieodpi'Jlus. Prjmum quidenj ex sancti Leonis sen-
Dioscorum Alexan.drinuin. tuni propfer singularem C fenliaac consiliq lamquani prudentissimi piissimique
sttaro erudilioiiem, vita-que sanclirooniam , fl.uJbus prxsiilis doceri cupit, an, judicio Dioscori ipsum
obscurari Se Dioscorus liomp laudis.appetenlissimus slare satjus si.t prb Eccjesise pace, quam aliarum
fexistimabat, cum propier analhemaiismps S...Cyrilji synpdoriUmtribuiiaj puisare. quod quidem novarum
decessor.is ejus olim _ sfeinipugnatps, Theodorjtum forte lurbarurn QCcas.ioesse poterafy Et hic quidem
ob eam causam hsereseos iiolare, ajipelere calumnii--, esf prinioriira verborum sensus : aposiolicm vesirm
omnibusqiii. roodis lacessere jam ium aggressus est sedisexspecto senlcntiam,,Qfli>m inlerpretationem non
Alexandrinus. Egit postea apud Theodosium impe- ex nosfro, sed ex ipsiiis Theodoriti nafam ingenio
raiorem, _ft Ep|ifesin_e, qucep.arabatiir.. syjiodo in?- Vferbasequenlia coinprobaiit. Aniepmnia autetn, in-
leresse proliiberetur, ver.i.lugEulycjijs iiaeresiarclise quil (rf),rogo ul sciqm a vobis, anin injusla hac depo-
patronus acerrimuni. l.i-ereticoruni iropugiiatpr,em,, sitioneme oporleal aoqujescere,an non : vestram enim
qualem se huniqiiam non e.xliibueral Theo.doritus. exspeclo.sentenliam,Ei si judicalh me slare asseriiis,
Neque liis conlentus, cjjm .omnia e.iji.iin illa jpseudo- stabp; nec ulli deinceps hpmini molestiam exhibcbo;
syiipdo per vim hfei'as(}uearrogiisset,, tlieo'3orituin' sed qupdflecti npn pgtest Dei et Salvatbrh noslriju^
ab ordine episc.op.alidejecjt, deposjjippis seiitentiani' dicium exspectabo, Ex. qMibiis dienosci notest-quam
BALLERMQRUM ANNQTATIQNES.
(a) Hoc aposloUcmsedis judicium quale fueril, ex- v.fnrripiov,xalxi)xv(T«i'Spapuvffpo. vp_ag,y.«liizuiciEui
plicabiroiis in observationibus num. 4 et seqq., ubi fiov rriiiStSatrzaiiavTorf airoo-TOhixotg t)ryBtTiy.TJieod,
Quesnelli effugia disjicienlur. . ep. ad Leoii. cap. 5.
(b) Appellaiionem ad Leonem excludere nititnr, I ) (d) Uph SETtui/Tavp.a$uv i.VTi§pka> b
ir</,p' p,fcvB"TZ
oiiiiiesque Oecidentales curo Leoue compreliensos Xpijf_Earip^ui TI.VaSixov TUVTT.V _IT_.pf,'
y.oSaipziriv,
suadere studcl: quce duo a nobis refeilenlur in Ob- TI.Vyup uf.eTg_3KV 7f_ooo"p_v_) v.uvxf),ivunTi rqig
i_/j.yov"
serv. n. ifet scqa. XKC
p.iivui, i\i.p.zvSi,.
xrj.TU$nfiaup.iv6i.g ovSiviuvOpinrav
(p) '£_;_- §i TOO«7ro_"ToX(xoOvp.S>vBpovovirepiplvw hoyfria-te \onzbv, ailu _u._vpj. TpOBfov xai
TO..«x/\(V£_r
Tiiv ijivjyov.,
v.ui /xeT-Uia,v.od«VTI6O),_J
TIJVer/lvayiorvi-c o-omipognySivr.piTripCov. theod.epiSt.TI_>, cap..6,
(7iKp.vv?,Lp.oi TOV UU.WV
6_566V YM SixonovinLxa).Qvu.£voi
m DISSERT. X. OE CAUSATIIEODOUITlCYRI. 742
sincere vel quam crudile illa Theodorili verba inter- A epistola ad sanclnm Leonem. Supplicationem, in-
pretalus sit scriptor nuperus de jtidiciis episcoporum quit (e), tneam qumsone respualis : necmherain meam
Gallice disserens pag. 318. Alterum quod scisciiatur canitiem despicialis. Cur Renati presbyteri gratiani
Theodorilus, hoc est, ut si judicaret S. Leo standutrt captat, ut ipso agente ac suadenle ad concilium Oc-
noii fesseDioscori sentenliae, aliud conciiiiim in Oc- cideritis convolare ipsi perroilleretur? Cur hortatiip
cidenie apostolica aucioritaie1240 haberetur, ad Ronjanae Ecclfesiaearcliidiacoiium, ut S. Leonis ze
quod ipse convolare posset ab injusta seriteii.la ab- Juiriaccendat? Dignqre, inquif (f), Deo dileclissime,
solvcndus. Is est superitis descriptoruin Vcrboruro zelum accendere sarielhsiihi in omnibusel beaiissimi
sensus : Obsecroveslramsanciitatem ul milii irivocanii arcliiepiscopi,Ul eliam Orienih Ecclesimvestra fruan-
jusiuni veslrumel rectumjudicium opem ferat et jix- iur prolectione. Quam denique o.bcatisaro se ipsius
iieat ad vosaccurrere. Qtiem sensum perspicue elici- judieio, qualecurac|ue eSSfet, asseftSuriirtiatquc ad-
miis ex ipsius Tlieodoriii epistqlai eodeiii temporfe lices.uninispondet? Tajem enitti sponsioneni nemo
ac eodem de negotio scripia afl ReriaititiiRomanae est. qui non rjd.eat, si dg jjidice agatur quem adire
Ecclesi-e presbyterum; qui Epliesum vice Leonis et cui obteniperarfe nfecfessitasfuerit : tiinc cnim,
ilireclus luerat. Hac igitur, itiquit (d), de causu luam velit holit is qhi appellat, rtec licet.ei jud.iciumdc-
oro sanciitaicin, vx persuadeas sancthsiiho ac beatis- cliuare, nec sententice obedife.nliajiidetreclare. Noji
simo archiephcopo, ut apostolica utatnr aucloriiqte, i.ttcongrue atilero talis sppnsio praeffliitiiur, ciiin ju-
et prmcipialdd vestrum cbnvolqre conciilum (b). Et diciujn a delectis ipsjus iitigantis arijitrio judicibus
iterum in epistola ad Anatoiium patriciunl Co.nstatt- jjosiuratur, ne. jsli judicandi bnus a sp removerent.
tinopoliiii itiissa : tuam, inquit (c), magmficeniiam_" Quamqiiain atitem liaec dicimus.ideIlohJ.aiiasynodq,
oro, ut hanc qratiam a triumphaiore imperatoreqbli- prohabilius taroen existirnamus 4e tiiiiyersaljbrJ,Oc-
neas, ut ad Occidentemdccedam,et ab illh Deo diifr cideiiiis confeiJiocpgitasse theodorifum'.:' c.uinabso-
ttissimis el sancthsimh episcopis judicer : el st vel Itite ad Occidehtenj acce.derfi.,et ab O.ccideiitisepi-
miniitium qi.idemfidei regulam transgressus esse ipse "scopjsjudicari exoptfet,
reperlus fuero, in ipsummarh profundumprojiciqr. Conjecturanj hanc nbstraro .miruro.in modum con-
Sivfeaulem concilitimistud, quod adire opiatTheq- jiirmat epistoia Tlieodorlli iI7,;qua_Fiorentio quidem
floritus, ex solis Italici tractus episcopis eomponi episcopo inscripla legitur, se.d prQrsus.vidfeiur(g) ac(
Velit, qiiod non reor, sive ex omnibus Occidfeniajium fepis.feopo.s Roroanceseu Oceideiltaiis syiiocli directa.
partitiitt pra-suJibus, quod probabilius esi, periiide KfeCessariaeniha.est,quantura sajpip,,.ijl'i)H e.raendatio,
esl mihl. Elsi enim illorurti solummodo fepiscppprum qu_eclhrissin.ilGarjierii opinio est, gravissimjs.jndi-
cohcilium posiulatum esse concesserim, qtiibtis fex dis fundata, i Primum (inqiijt)'quod Tlieo.ilorilasad
proxiniis provinciis adRomanum ponlilicem concur- pliires scribat: utilur enim s.empernuthero multitu-
rere solemne erat,ut juxfa sanctorUmPatruhi dfe- diois, soliius singularesqttospumqufe,eiianj sunimum
treia gemiiius, vel unus saltem per singulos aonos po.n!ificfem,,e,t.AugustaroP,ulci)eriam^singuiarj nomine
episcoporutt) haberetur conventus , qtiemadmoduiij cbhipellare. Quod aittem.int.erp.res.p,osttitsanclitqtcm
ex epistola 'S. Leonis 16, cap. 7, edocemur, noil iuam, non consonai Graecb, v,p.iTipay«yiwp-uvw:
eSset sehienti-c nostraeadversiim: quoniam manife^ queroadijiodumiiecquod dixit',.wi,.sji«c,(ijS-i»ia,,Grceca
siiim fesi tale feonciliuma Tbeodorito (d) non ex.ju- fertiiJilegitu.r ayiiifKTOI.2° Quod, plures' iJH ad quo.s
Ks nfecessitateesse postulatum , sed ex ipsiu.slifi- scribitur, forfeiit.Qccidfenialiumpartitim,:opponit si-
gantis arbilrio, cui libferumfuit juxta Ecclfesi-CAfri- iC quidem Qrifenialibus. .3° Quojdl"plur.es illi qiiogiia
canaj niorem et. Carlbaginfensis concilii decietiini, Qccidenialpsfuerintfepiscopii.praeierqu.amquodenim
judicium sibi deligere apud OcCidentaliumepiscopo- id titulus indicat, deroo.nsfratinsuper yox sahctilalh
rtihi syiiodum, ea Jege ut quaecumque a delecfis vesirm tertiuiji .adbibiia,. ^".Quod fepiscopi isti non
spohte propria judicibus erailferelur senteniia, ei defecisse.nta fide, OrientiS.Ecclesiis comroune!h ca-
sese Irrelractabiliter submitte.ref,lia eniin in ^rafiam lajniiatem 1242 passis : atque iia. iiide .spes erat
damnaii episcbpi provisum fiiit a Cartliagiiiie-isiljus rfistifuenda; iei : Dei gr,alia.reliquii.npbis.semeiisan-
Palrjbus anno Christi 407, ut lfegitur in codice.Afri- 'fitilaiem.vesirain,ne.ftamus.sicitiSo,dpinq, etc. 5° Quod
cance Eccifesi_c .cap. 96, quod ne apud alias JEcclesias ianlae illi fji.rent auctoriiaiis,. ut posseiit,depellere
in usum vocarefur, niliil obs.tabat. Si fuerii, inquit Drientis Ecclesiarum ca!ainitatem_,esor.taroiiairfesim
canon, provocalum,eligat qui provocaveritjudices, fi proscribere, e.osqui lncarijatiQnisdpcteiiiam adulte-
ium eo et ille contra.quein provocaveril: ui ab ipsis rarfi ausi sunt, aperfe reijarguere,, iJlorumq.ujpieiatis
deinceps nulli iiceai provpcaxe.1241 Ex, spoiitaiifeo .causa vexaoiiir, patrociniuin et defensionem susci-
igitur delectu, non ex iiecessitate ftdmani pontificis pere, per injurjanj pulsos noii despicere, sed juslo
synodum cojiveoisse dicendus. erii Tlieodoritus, si subsidio injuriaiii repriniere, ac verifaiero pr_elracte
ad earo solani provocavit, Si enjro ad hoc jure tene- jm.pugnantesdocfere,6° Quodad.eos rojtiantur legali:
retur, uf qutd verebatur ne.preces suae a pontifice ' iidem nimirjiro qui ad Leoiieni papam iuiip.dirige-
non adroiuerentur, nec suum.effeclum recursus sor- baiitur. > (Vide notas el disserl. Qar.heriitomonostrm
tiretur ? Hoc eiiini nlurimum deDrecatur in sua DatroLXL¥lil.\
BALLERJNIORBMANNOTATIONES.
(n.)AiKTOt Tou.TO ayiatrvvrivirapuxukSi,D .ob.serv.ationibusrecitanda nu.m, 2 praerogatiyam
TI.V_>__._T_/-«.I
mtifraL.TOv uyi&iTv.Tov xal oertwTaTOV TJI p.riroatJisaperie dfesignent,cujtisjus iij •appellaiioni-
«_-_^(-7r,(_-xojTpv
K7ro_-To).c/._5 ]:_O,U_-[«,
,_^_-DG:«_-5K( v/jtiTtpov.arvu- Ji.is etiam episc.oporuiiiOrienti$.Iuc.uleiiterstaiuimus
^aipig.T.6.
op</.p.uv 7.|.._v_-«(.-uv.Sfnp.v.Theod, 11,6 ep.,.ad Re- in observ., ad dissert, 5, cap. 5,6 et %.,Idcirco att-
liaiuin presb. ' tem Theodoretus petiit ne repelleretur,. qpi.a appel-
(b) Giir Tlieodoretus ad LeQnetn appellans, COHCIVJalio quantumvis ad legitiinqm, judic.em deilala, si
liitm ttoihittet, ibiderh explicabimus n. 2, ubi etiam ii)justa;.judicelur,repelii potest.
quod conciliuminlellexerit, constiiutuiriiinyehies. (ff M)jjSlKiriPuiTUT- f.oo TI.VIxzTziuvizupuxx\S>, ___v._f_f
(c),'Av.TtSoJ.-S Tiiyvp.e'Tipa.v. TavTriv TIJV
p.tyu~ko7x.pi_KUuy offKiuvp.ov7rapiS)iT_.7ro)itKV._^...TK
rto)Xov;.vf>p_v?pj.w,nv
K(T>7_-Kt Tijvyu.piv TOV xuXiivvxov xopvfJiv\_F,leg,.xopv- xKf-KTOuf. T.lieod. a.d,.Leon..,C ...S.
fuiov},o-_-T£ f__TI_V XUTU).U§SLV
lcrjrefiKV xul.TcapK.TOig.iv (.;)-XaTK.twtrpvT0tvuy,->3£0_)(),5i7T.«T;-.,l,3ruf£rj.vi--«t TO..
ixuvy OcoyAE.o-TKT.Oi.- v.ai ayiWTUTOig Swo.au- t,f).ovTOVTCI.
miG-xoitiog 7TKVT.«UyiaTUTfiv xu\ ,'p._-(ijoT,«Tpy%p,X,t.e-
tjilui..ldein epist. 119, Aiiatplip palricio. izLO-xoitov, 0---TSv.cdT<kgT»)?u.vujp).-iig }xx).yiaiagT,U;
(d) C.ii.mlioc loco Theodoreti supplicalionem ad vpttxipagunolavo-aixriSep.tiyiag. lipi.St..l.l.S;,,<id
-
ar.cbi-
merain liberi comproraissi spe,clei!irevoparfeQuesr diac, .Rp,m-e.
nellus nititur, poniiflcium jus in appellatione ejus (<7)Ilac de re cqnfer pbsery- num, 3.
conatur infringere; cum tamen Theodoreli verba in
743 PASCH. QUESNELLI DISSERTATIONESIN "S. LEONIS MAGNlOPERA 744
Haecsi vana non est viri eruditi con.ectura, immo j\ lum habuisse judicium ad causam Theodoriti venti-
quia vix in dubium revocari potest, Litem, quam, ut landam; sed eidem communioiieiion interrupta fuisse
res sunl,invidibsamin dhserialione 1, cap. 9, putabat, conjunctum, ejusque litteris rescripsisse, nec stan-
iiec audebat dirimere, ipse aperte dirimil irt disser- dIIin esse judicatis, nec exspectandum ei esse aliud
taiiotte 2, ad epistol. 117 Theodoriii. Quis enim post judicium, utEcclesiam suam solitomoregubernaret:
haeCnegare possit (a) totum Occidenlis ConCiliuma quoniam quae gesta erant Ephesi per uniut hominis
Theodorito fuisse compeliaium, cum talis appella- impudentiam, nulla catholicmfidei ratio rata etse per-
tionis tesles habeat ipsius Theodoriti ad Occidentale mittebal (Epht. 47, nuiic 51). Eo libenlius autem sen-
concilium ljtteras, legatosque illius causam acturos tentiam adversus Thebdoritum latam pro nulla ha-
ad idem direclos ; quibus et aliae epistolcead Rena- buit, qtiod de ejusdem fidei iniegritate novum ex
lurii, et Anatolium, et Liberatus Diaconus suffra- Oriente lestimoniumad ipsum fuil delalum. Ex litte-
ganlur? ris enim Anatolii Consiantinopuliiani episcopi post
Aucforilati addit idem Garnerius ralionem, quam Flaviani mortem ordinaii resciverat Theodoritum
praesfare ipsi iucumbit: Agebatur enitn, inquit (Diss. encyclicaead Flavianum eumdem epistolaeultro sub-
1, c. 10), una de majoribus cauth: cujusmodinulla dis- scripsisse, nec Nestoriana Eiitychianaque solum dog-
ceptabatur ea mlale vel ab ipsh summis pontificibus mata damnasse, sed ipsis etiam Nestorio etEulychi
tiisi in ephcoporumconvenlu.Fuisse verocautamhanc anathema dixisse. Istud enim praestitum esse ab om-
inler majores, vel ex eo maximeaperturii esl, qwd de nibus episcopis qui Antiocheno suberant, quorum
fide ephcopi nominqlhsiini,depositi a synodo in qua • unus erat Theodoritus, discimus ex epistola Leonis
fueranl omnes toliusoirbh palriarchm (Romanum ex- r»noslri ad Pascliasiniim Lilybaetanum, quam nunc
cipe) qumstiohaberelur. primum in lucem emittimus. Noveris eliam, inquit
IV. Acceptis porro Theodoriti et aliorum litteris, (Epht. 68, nunc 88, c. 5), _pro_cime me ephtolamCon-
aiiditaque Hilari relalione, quid: Theodorito rescri- stantinopolitaniepiscopiaccephse, qumrefert, 1244
pserit sanetus Leo ignoramus quid egerit inquiri-' Antiochenumephcopummissh per provinciassuas tra-
mus. Intellexii statim pontifex post Ephesinum latro- clorih, universosqueephcppot et ephtplm memprm-
ciilium (b) opus esse concilio, eoque generali, ut ex buhse consensum, el Mettorium ac Euttjchen pari tub-
ejus lilleris ea de re ad Augusiuro scriptisiiuncclarum scriptione damnasse.Ex hujusmodi subscriplione, vel
est. Generalem synodum, inquil (Episl. 40, 44, eliam ex ea epistola quam ad Leonera scripscrat
cap. 10), jubeath intra Italiani celebrari, qumomnes Theodoritus, inlellexit Romahus pontifex judicavit-
offensionesitaaul repellat, aut mitiget, nealiquid ullra que ipsum ab omni bceresismacula immunem, niliil-
sit vel in fide dubium, vel in charilate divhurii; con- que hac ex parte obstare quominus suam ei com-
veriientibusutique Orientqliumprovincidrumepiscoph: munionem more solito impertiret; et ille suam Ec-
quorum si qui superali minis alque injuriitin a veritaiis clesiam cum pace ecclesiastica retineret. Taie est
trqmile. deviarunt, salutaribus remediis integrum sedh apoitolicmjudicium, ut ego quidem reor, dequo
xevoceritur.Verum pro restituendo Theodorito, neque in liac epistola quam commeniamur, mentio facta
provincialero^ neque generalcm synodum necessa- est; quod quidem non demonstrat restitutam essc
riam esse duxit, quoniam pro deposito liabendus illc judiciali pontilicis senlentia snam Theodorito sedem;.
tion erat, in quem noii concilium, sed lairocinium; sed amotam solum nonnullam erroris suspicionem,
nbn episcopus, sed prccdo imprbbus 1243 deposi- quae ei forte vel ex adversaridrum repelilis saepe
tionis senlentiam ferre conaius fuerat : m euro, in- C saepiuscalumniis, vfel ex antiquis cum Cyrillo con-
qnaiii, quem nec in jus vocasset, necprmseniemjudi- certationibus inhaeserat.
casset, nec quid de susceptaa Deo et Salvaiore nostro V. Enimvero si eam ob rem rcstitutum a sede apo-
humanitate sentiret, inlerrogassel(Epht. 52, Theodor. slolica Tlieodoritum coiitendas, quia enm commu-
nd S. Leonem). Qnod ila apud onnifescertum erat, ut nionis suae Simi complexus est; quidni (d) a caeteris
quidquid ih iilo miserando Ephesi conventu facluin quoque episcopis restiiutura eum pronunties : cum
erat, pro ittfecto ab bmnibus paSsim catholicis habe- et Maximus Anlioclienus ejus primas, et Anatolius
retur. Quoiiiam,inquit S. Leo (Epitt. 47, nunc 51), Constantinopolitaniis, et alii plurimi antistites Orien-
ea qum ih Epheso nuper contra justiliam vel canonum talium partium, communioniscum eo nexum vel ab-
disciplinam per unius hominisimpudeniiamgeslasunt, ruperint numquam, vfelmox religaverint. Quamquam
nulla catholicmfidei ratio rata essc permittil. Unde et Roraani pontiflcisvotum ejusque communionissuffra-
monel Coiisiantinopolilaiios, ne a sacerdote suo, qui gium prac caeteris habitum esse quis velit diffiteri, ut-
similem cum Theodorito exceperat depositionis sen- pote primariae omuium sedis cpiscopi, viri insuper
tentiam, ullm eos minm,uila formidodivellat. Quhquit sauctissimi doctissiraique, et in hac prcesertimcausa
enim, inquil (Epht. 45, nunc 50, cap. 1), incolumi catliolicaefidei streraii defensoris? Rero tamen totam
atgue tuperstite Flaviano episcopo vestro tacerdotium ex Leonis facto finilam esse asserere non possumus,
ejus fuerii ausus invadere, numquarh in communione cum eam rursus ad incudem vocatam (e) a Palribus
nostra habebilur, nec inter ephcopos poleril numerari. . CbalcedonenSibus, noium sit cuilibet hujus synodi
Hoc ipsum est quod ab imperatore Theodosio posce- Acia recensemi. Idque faciuro est ex ipsius sancti
bat Leo noster, cum rogabat eum ut omniain eo statu U Leonis mente : cum enim posl Ephesinam pseudo-
(Ueranl ante omnejudicium, donec synodum hoc unum poposcisset S. Leo, ut oronibus
essejuberel, in quo sacerdoiumnumerus
major ex lolp orbe congregarelur a Dioscoro decretis supersederetur, cl omniain eodem
(Epht. 40, nunc 44). Cui postulalioni anmiil pro ttatu etsenl in quo (uerant ante omne judicium, donee
Theodosio Marcianus, cum in ejus rnoriui locumsuf- major ex tolo orbe sacerdolumnunterus congregarelur
fectus est: qui et majorem revera ex toto orbe epi- (Episl. 40, nimc 44) : hoc procul dubiopontiiicis erat
scoporum synodum congregavit, et cidem jussil inter- consilium, examini
ul majoris hujusmodiepiscoporum numeri
esse Theodorilum. judicio et omnia de novo quasi injudicata
Ex dictis manifestum est Leouem nostrum (c) nul- subiicerentur, ubi primum congregatus esset. Nec
BALLERINIORUMANNOTATIONES.
(a) Id impugnatur in observ. n. 2. (d) Confer noi. 25 (Cbl. 715, n. d) in disserlaiio-
(b) Quo sensu et quibns in circumslantiisfuse S. Leo nem praccedenlem,ubi peculiaris el polentior viscom-
hecessarium scripserit concilium generaie, ex- munionis traditae a sede apostolica explicalur.
plicaium est in antecedenlibus nostris bbservationi- (e) QuaienusTIieodoreli causa ilerum agiiata fuerit
btis ad dissert/8, num. 14 et seqq. in synodo Chalcedonensi sine praejudiciojudicii de
(c) Immo peculiare judicium Leonem de Theodo- co lati a S. Leone, exponerous in observ. num. 8 et
reto habuisse demonslrabimus in observalionibiis 10, ex quibus sequentia diluentur.
jjjibjjciendisa num. 4 usque ad n. 8.
 745 DISSERT. X. DE CAUSA TllEOBORlTl CYRI. 746
y
est quod quis Theodoriii causam ab ista legeeximen- ,A viro comminisci indignuni est : sed partim quia mo-
dam existimet, cum polius haec prae caeleris una sy- leste ferebat aliam sibi quam aliis legem imponi,
nodi examen postularet. Alii enim plerique episcopi, qui cum caeteris actione 4 professus fuerat Nicaenurii
•-quo§ pseudosynndusEpliesinasedibus suis dejecerat, et Constaniinopolitamim symbolum; epistolaro Leo-.
anle latrocinium 1245 i" suspicionem erroris non nis ad Flavianum, qua. Nestorio anathema dicebat,
ac propterea rescissis pseudosynodi actis, amplexus fuerat; iidemque suam solemni subscrip-
' venerant,
res illis sua integra erat: Theodoritus auiem longe lione firmaverat; partim et maxime quia cum dam-'
ante Ephesimun conventum suspeclae fldei notalus natus a synodo Dioscori reclamasset, omnia rite et
fuerat a catholicaesententiae propugnatoribus. NestQ- pro more concilioruro ex ordine recensen acreco-
rio visus erat palrocinari, et ex erroris ;suspicione gnosci volebat; ne' clanculariam ac velut furtivam
ansam arripueral imperator eam a synodo removendi. absoluiioncm ex delicti conscientia quassiisse vide-
Quare etsi et a Leone in communionem receplus et retur. Ea causa esl cur relegi in primis poslulavit
ad Chalcedonenseaccersitus essef imperatoris edicto, _ tam preces imperatori, quam libellos legatis a se
non hoc tamen uhodiluebanturantiquaesuspiciones; oblatos : Si vobis, inquit, videlur, leganlur coram
sed futuro judicio via parabalur, cui et ejus fides vobis, ut sicut sopio cognoscath. Nec prius compen-
discutienda, et adversariorum accusationes exami- diosam illam professionem, Anathema Nestorio, etc,
nandae servabantur. Inde est quod judicibus laicis quse lot indecoris clamoribus flagilabafur, elici a se
inlrodiici eumdem in synodum postulanlibus juxta passus est, quam fldem suam a calumniis , quibtis
imperatoris ediclum, non pauci aliqui episcopi, ut toties impetita fuerat, prolixiori assertiotte vindica-
videlur nonnullis, sed longe plurimi, (a) jEgypiii n ret: qua publice enuntiata, dixit AnaihemaNesto-
yidelicet, Palaesiiui et-IUyriciani clamaverunt : Mi- • rio, etc. Sanclus quippe ille episcoptts de iutegritale
seremini, fides perit; Istum Canones ejiciunt; Hunc fldei suae probanda (quo antiquius nihil caiholico
foras niitiile; Maghtrum Nestorii foras miltile; Sy- sacerdoti esse debet) "magiserat sollicitus, quam ut
nodus orlhodoxa Theodoritiim non suscipil; Cyril- vel synodo interesse, vel Ecclesiae dignitatique suac
tum iste anatheinalizavil. Hos inter episcopos Illyri- restitui curaret. Vere, inquil, rion dicp, nisi quompdo
ciani ducem habebant (b) Tbessaloniceiisem episco- nbvi Deo placere prius persuadebo (al. sdtisfacio)
pum, qui cum vices Romani episcopi gereret in Illy- vobis, quia neque de civitate curo, neque honore opus
rico, ab ejus nutu pendebat : nec tamen aposiolicce habeo, neque ob hoc veni; sed quia calumniam pastus
sedis judicium, quo Theodoritus ab omni haeresis sum, veni persuadere me esse orthodoxum (Chalc.
macula mundus pronuniialus fuerat, obstare credidil, dcl. 8). His ita pferactis, fetomni tunc demum non
quominus ille a synodo tamquam de fide ex antiquo scrtfpulosiiate, sed dubitatjoiie, ut judiccs loquuniur,
suspectus removeretur. Rursum veroinstanlibusjudi- sublata, secuta cst synodi sententia, quae sancfi
cibus eum recipi, vix tandem acquieverunt dicti Leonisjudicium comraunionem suam Tlieodorito ini-
episcopi, quasi ex indulgentia ac dispensatione; nons Jieriientis approbans atque. conflrmans, suae eura
prius tamen quam (c) Maximi Anliocheni primalis sedi restituit, hanc potissimum judicii causam affe-
sui testimonio nulla haerelici sensus pesle infectus rens : (d) Quoniam, inquilj, et Nettorium et Euty-
esse Theodoritus probareiur, et insuper pollicerentur chen non~solum scripto, sed et sub prmsenlid iotius
judicesnullumex pracsentiaillius praejudiciumcrean- consessusore proprio anathemathavit.
dum esse, causamque integram futuro examini esse „ VII. Ex dictis intellige; erudite lector, quam mi-
reservandam : bisque impositis conditionibus tandem ^ sere in ipso meridiano sole ccecuiiant, qui episcopo-
admissusxst Theodoritus. rum in synodum cecumeniCamcoalescentium sacro-
VI. Ad oelavam concilii actionem ubi perventum sanctam auctoritatem deprimenies-ac ludibrio ha-
est, vocatafuit ad examen Theodoriii cawsa. Cumque bentes (multo magis autem extra synodum) (e) me-
vociferarentur episcopi, ut ipse Nestorium anathe- ram illis 1247 poniificiorum mandaloruhi exsecu-
matizaret, restitit aliquandiu, non quod impio hsere- tionem ex suo olflcio compelere contendunt, tum'in
siarchae faveret: jam enim', ut ex epistola 68 (nunc bac, de qua agimus, causa, tum in aliis omhibus.
88) S. Leonis ad Pascbasinum vidimus, ei dixerat Cum potius apostolicaesedis haecsit non infinia laus,
anathenia cum cceterisOrientalis dicecesis episcopis, synodorum cecumenicarum exsecutricem esse. Tali
quorum unus erat, iidemque actione 1 Chalcedonen- enim praerogativagloriatus est Gelasius papa, eam-
si, cumdeillo tractaretur, idem sirat lestati : 1246 que sedi suaepro suo scilicet principatu asserere non
Nos, inquiuut, in pura charla subscripsimus: non- erubuit epistola 13: Confidimus,inquit, quod nullus
quod diverticula quaereret, quibus ab anathemali- jam veraciter Chrislianus ignoret uniuscujusquesynddi
zando Nestorio posset abstinere : lalia enim de lanto conslitutum, quod universalh Ecclesimprobavitassen-
BALLERINIORUMANNOTATIONES.
(d) Hi omnes in prima actione Dioscori et Eutychis membrh praesidet(sunt formulceipsius cohcilii Chal-
praejudiciisirretiti erant; ac proinde nihil mirura, si jcedonensis in relatione ad Leonem, nobis epist.,98,
Theodoreto, quem Dioscorus' uli Nestorianurridam- c. 1) esse veros judices alque legisiatorfes, ac-uli
haverat, adversabantur. •* . tales controversias deflnire, ferresententias, leges
(b) Anastasius Thessalonicensis aberat, et solum- condere, et ad exseCutionem obligare. Editis deiude
modo per legalum inlerfuit. - coiicilii decretis iidem postea exsecutores flunt, cuni
(c) Adhuc post tesiiraonium Maximi, et post judi- D ea ad praxim deducunt, uti obliganlur : et hac ra-
cum poHicitationemillireclamarunt. Solum judicibus tione ipsi Romani pontifices sese exsecutores professi
iterum ac tertio urgenlihus in eadera actione priraa sunt, ut ne tamen in rebus ad disciplinam peninen-
acqniescendum fuit. tibus polestas dispensandi aut mutandi aliquid, cum
(d) Cum de Theodoreto aclum fuerit in decima expedire videatur, ipsis negari queat. In causa autem
actione, ut iis satisfieret qui de ejus fide ambige- Theodoreti licet judicium apostolicce sedis, quod
bant, iis publica ejus protestatione conviclis, haec concilio prcecessit, illum restituerit restitulione juris;
potissimum ratio istorum causa ingerenda fuit in actualis tamen reslitutio eidfem concilio reservata
ipsa sententia, quam legati pronutitiarunt, ita tameii fuit, ut explicabimus i"nobserv. num. 10, ibidemque
ut huic ratiotti praemiserint Leonis judicium, sicut etiam ostendemus num. 9, quatenus sine ullo sedis
etiam istud univej-sa synodus in acclamationibus apostolicaepraejudicio licuerit synodo post judicium
commendaverat. Confer observat. num. 4. Leonisea decausa iterum cogiioscere, ut dubitanti-
(e) Nemo catbolicus inficiari potest episcopos in bus satisfieret, nihilque Leoni subrfepttim ex ipsa
conciliis pr_esertim cecumenicis una cum summo Theodoreti confessione atque anatheinate in Nesio-
pontifice, qui eis vel per se, vel per legatos ut cqput riutii palerel.
PATROL. LV. 24,"'" .'"'
747' PASClf. QUESNi-i-Li Di^ERTATlONfeS IN S. LEOi._S MAGNlOPERA. 7t«
tuijhoftSliifudriimqghexsegitisedempriecmieris opot- A nibil rfeprbbtiiiitilfia visutti fuisse";"illud oirine qtiod
tere: qum et 'iihqihquativiiiesyhodutii sua dtictbfiiaie a synOdo iii Tliebdoriti negolib'gestum eSi, abapo-
cbnfirmai, eicbhtihua, inoderdiibiU cusiodil; pro sub s.olica sede iapprbbaiiim fesse et cbhflrihaltiitt;' ac
icilicei priheipalu; etc. Et irifra : Pbhdmiis iaiheif dehittih (qubd ex prafecfedenti cdiisequfehsest) pra_tfer
jaquif, ctidiusi riullaSyhbdus pfmcesstsiet, iujus upb- crefa fidfeid eflfiitioiiferii
aliqiiid eortfiti quae Chalcedoriedfe-
ttqlica sfdes recte fieret exsecuifiiff etc. Ef vero q'u'6'd suhtj a sahfitb Leoiie' feeepluih esse ac vhidi-
ad Thepdoiiium pertihet, mahifesium est CliaJcedp- caiuhi, ijuaridbquidehi hiaxirris beatis^simi Pfeiii fea
rifenseni synoduhi ijlius (a) hegbtium non, aliter ctira fuit pro episcopis a 1249 Dioscdib daronatis,
peflractassej qiiaiii s! ad aliud jarii iribuiial ribii esset tif pbsiquarhsedisstUejudiciiim iii fidei defiriiliohefir-
deiatiim..Hic eniih jicet coihmunlonis liombiii epi- ihqvit.nihilcircacujusqriam etirum - perSbnamreprbbuhi
uf
sisopijjartifcepsfactu-..iicet ejusdem,: vbluiit, ju- videii pefnUtiefei.: .
ih
dicip rettiiuiiis; licet patriarchoe sjfi syhbdo pr_e- IX. il_ec adeb perspicua sunt, iil quidquid in feoh-
sehfis muhitus siilfragio; licfet iniperatbrib eliam tfariiim. oppqhatur, riecfessesif irifirraum fess^ ac
edictb noh ,syhbdi iiiqab corisors eifectus, sed et ad riullius rbbbris. MvBrsUs tanifeiiista Lebftis vferbaex
stiani reduetiis EctJeiiam (de eo ejiim niaxime iti- dliis ejusileiii yerbis riibleriislruunt adveis-irii. Safepe
e^.^upa^jstoribitsaiicluli Leo adnuric
teliigfeiij_.iiJrA'. Piiiciie- sVcpiufs;ihqiiiiihi; affirihai pbniifex sahctam syhbdurii
riatn : Qhpdsdbefddies, inqiiif. (Episi. 59, 79__ dd exstiiigueiiitaiiisoliim hmresihiel dd cbrififmatibhehi
c.%, cdthoiicfs, jqlii dJeEfclesiis stiis ihjusfa fUefuht fidei hqihpiibmesiecorigregdiam(Episl. SO, niiric 106,
eifcii senieiiiid» Viejiiiiii-tj)...licet dehique efiistolae cap. 2). in qiiiiiion s6(fiiH,inquit, per jfatres, qui
saiietI,J_bbrasseihej ,'et iteruiri subserjpSisset; ii_ere- * vicemtiiedihexseciiiimritfsedfliam per apfrobaiiohetil
ticris_janieh prQcIainatiis est a maxiiria syifodiparie, geslpruirisijhpdalium pfbpriam vbbhcuih uiiisie ien-
atqiie jessyiio>_lp i_.htum hon fejfecius(RomaiiiS;fetiarii teriiidm., it. sqLi vihEticlT i\VE\ ciusi , qubd smpi
legatisiacehiibus, iiee prp Leonis judicio, et sehteri- dicenduihest, prbpler qiidm gerieraieconciliuriipiacuii
tia quam sMbrlo.praeiyisse volunt.ihtercedeiiiibtts), cbhgregafi {Epist. 87, riiinc lii, cap. I). Ex quibus
.vixqiietaiidem jjiurgaiiisest_ sh__qiife, JEccJe- iii IijijcVferliai
reiclclilii__ cbhcltidit: Si qiiid sane ribhisfrairibuS,
siie,- pbstquaiji ,et ejtis fidesab ipsa ;syhqd6 iteratb qjibs ai .s6iiciqhfiyii6dfin;v'ice med iiihi, prmier id
examihe fiiit .'disciis.a, et i^e hce'reiicbssubprteseh- qupd ad fidei citusumpertiriet, gestum esse perliiberur,
tiq fbiius ppfisessuspre,prdprip tinatliemaiiMyii., tiuflius efilpehiius firinitdiis: qiiia a'd hoc laiitum ..
TPorroseh_ehii_esynbdi, cui prcelttsferatjiidicio siio sede apoftblica jdireiii surit,ilt, excisis iicefestbhs,ca-
Rbniahus, pbnfifex,, suiirii etlam bpstea cdhsehsum iholicmessehi fidei ilej.enspfes'.Quidqitideitiih prwtef
adliibuit, liirii aliis cpistolis,, cjiriaea riiaxime quam specfales iqusas iyiibualiuiii cdriciHpfumail exaineii
ad ipsuiji TIieodoHiiihi dedit aliquanto post fihitam episcopaiedefefluf, pbiesi aliquhmdijudicandi habere
syiiodiim.: iri ,qiia.plurimum graiulatur qtiod ab In- faiibnehiLfeoiiis '(Episi. 92,' nuiic 119, c. S); Ex liis siraili-
viricibiii yeritate .bihhjs lia-reseps Iihmuriis, deraoii- husqiie yerbis itifert Pfelagitis,papa II in epi-
straths esset, qiibdapostolicae/sedis de ipso judiciuhi Stola ad episcbpbs.Istri_e, etc., quod ipse Leo gesia
fuisset cbnfirmaitfjh, quod.dehique.aliuq.luliii opiah- mulliplicid causafuih specTatiuhifepfobaiido, auClori-
dura esset, 1248 guam.ht laleiji se... qiialeiji antea laiem Syriodi,in sola fidei defihiiione cPnslfinxil. Et
probaverat, a.c tuiic etiara Eeb 'prpbabai,,pro uiiiver- postfek: iQiiidquid ergo , inqtiit, "prmterfiiem agiiur,
salis JEcciesIaedefehsjone 'seryaret. Behedicius,fhquit .. Leprie docente osiehditUr, quiq riihiiebstal si ad jti-
(Ep. '93, nuiic ,_J.-0,..cpfi.S), Deusii.oster, cfjfs invin- C diciiimfevoceiur.f}'uia, "u'trurstis ait, poslquain beaio
cibilit,feriiqs ~ubohini.limreteps fiacula muhdum,ie, Leone scribcnle jus retracfaiidi et dijudicandi conce-
secundum appsiolicm sedis Judiciiiiii, deirioiistravit..: qilur, eiidmsiqiia esse pbtefdt, eorumqui iiileffuerant,
eiii.digitdtri: felribues . pfp.ipt et taboribus grdtiatn, si ih piivaiis hegoliis qiictofitas vacuatur... Beniqiie
tqlemfe ,,quqlem.frpbqmnips pfpbarnus, ,pfo uni- privdtascausqs, qumfilic pbstdefiiiilionemfidei aclm
versalis Ecciesim defensibrieservayefis,. surit, nohsoluih miiiithe'confirihavii, sed et reifaciafi
VJII. Il_ec durii, relfego, _niircirisaiis jjbn.pbssiim aique dijudicare pefmisit. Befiiiiiioiiertj porro fldei in
iriyehtqs iiuper. esse qui scriberehj,. causam Tlieodo- actibiie sexta Verroiriatamfesse, fiiiitaiiiqiiefideicati-
riti Ini Clialcedbiiehsi kyjiodo discussi., purgati,. re- s"amproJjare cdiiafur idera pohiiffex, tum ex gfeiie-
Etituti,."a sanctoLebne.nph esse cottflrmatam;, sieut raii omttium episcbporurii sun^'criptioiie_,.tjua3 huic
nec aiia ejusdem de priyatis episcpporura -causi.sju- acfibhi, rioh aliis subjicitur; tum fexIi3e ahiiquiorum
dicia. 'be, .aiiisjnqiiirere "ii'onesi liujus lbci. D.eTheo- cbdictiiriGrceCdrmh.,qui iblairisynddum Sex larituni
dqrf.t^-eiSj..iitu.hde yerba mbxrecitaia denionsiraiit actiohibusclrcumscribuiit, siibjuhciisad sextarocanb-
coriiiririatum "esse a Iiebne synodale judiciuiii, qtio nibus, cseterisqueoihissis,qttaeriiodoin Latinis Iiaberi-
ille fueral absolulus, operce tamen pretiuin-esi-eiiani ,iur;;iumliiijc deniquequodfinita sexta actione, epi-
hisalia subjungere, quae in eademepistola sequun- scbpi diriiiiti se supplices ab imperatorepostularunf.
lur., jttianifestumqueredd.unt non. ejus taiituniiperso- :,Ha5e,;mfeo:]'udicio,,facileiliss(ilvi possunt, si modo
nam ab impiQrumJ.nsidiis ,,sed ejus etiain Tidemab pr-ejtidicia iremoyeantur. Unum est, opinor, ad qiiod
adversariorum icalumnijs,Jn syi.iodoesse, vindica.am. ibta.difficultasdevblvitttr •;,.iin.a;yociila, excnjus iri-
Nium.qubd-Deus,inquit (Epist,:93,Viujic-iao, cqp.S), JJ telleclu totaiis pendereinihi yidetur, videiicet causa
»mhiuttr.cfl/Utti»ipsori«ii!;,_^a//acia maxiinqm fidei'.,,quam, quia ad slrictiorem quarn par erat^ si-
kealhsimi Pelri curqm pro,cunclh<nobf.agnpscimusy: gnificatum coarctarunt alteiius _ententi_epalroni, a
qui poslquam sedh^sum judicium.Mifidei fefinitipne beaii Leonis sensulojige abire coacij suni,' iihmo et
firniavit, NEC,C!RC_,ioJUSQUAM:v:ESTRjjM, qui iiobhcupi Leqrie.mLeoni cpliiclere. Cunj^ergoquid per causam
pr.O'CfltAoKCO,/M.e/a.-'Ora(!S,:PI3ESpSA_I^QBiPQUA_J-REPRO- ^d.eiJnteliexerii semel assecuti fuerittius, luni Jniic
BUM\i_ibERi.PER_iisiT;_quia nee poteiiqiSpirilu.sqncto 1250 conlroversiaelux affulgebit, LeoxumLeone
judicante quhquam _ex eis-_non:,viclqr-ca!ire,nQUORUM redibit iij graiiaro, patensque e.ri.tconcordicevia,
im.viCERkT FIDES.Ex quibus.Leonis yerbis utahi• quaepraeclusaniuliishaclenusvisa-est. ,
festuinestilianc illius.e.sementera :seiitentiara,:quae Gausaigitur fldei;, cujus .iinius veniilandaegratia
theodorituiri^absolvitiil synodo, Spiiitu :soiict0;;per Clialcedonensem.synodunvcpiigregataro essescribit
episcopos icojrgr.egalosvjudicanle jeilitam fesse; accu-. S. ;Leo, necs.olaffideidefitiitioneeoiitineiur, nec.ista
«aliones quibus ipsius^episcopi fides petila-fuerat, solacoiitin;eridicitur;a_sanctol_eotte,seilJeiiamearuitt
nibil alittdesse quam cdlumniosorunifallacias;dchis causaruiiie.iscandaioruro:4iscussioiie,;qu_8.,occasioiie
lattdeih .victor.em,eiimdem exiisse.in'00151 va synodi fidei, errorisque Eulychiani fidein:qp.pugnantjs iiata
tctibne, quiaejus viceralfldesinquarta; circaipsum erant, />eorumque-omnium retractalione, qua. apucl
^AJCiEKFNifjRUMAlMNbtAfiONES.
(a) Videobserv. n. 9 et 10,
 74? DISSERT. X. DE CAUSA TilEOlIORlTI GYRI. > 750
Ephesum per Dioscori artes furoreaique fueranl per- _\ verunl, euin onmi privilegioopmieal jus proprium re-
petratii. Heecestintegra causafidei, cui niniiriirriita fqfriiqfi (Ibid.,_c. 3). Jam ihtelligis, lecior.ferudite,
connexifi atque Hilerlexfaeeranf personarum eausae, causatti fldei essfecciiisara.e.pis'c6p6r'uniqiii pfo fide
ebrum, inquiim, quorttm fidesvel suspecta, vet accii- labqrqvefuni; qui hmresim non recipienifs, sedibus
1sata, vel daninata, vel calumnibse infamata crat, ut suij. fiuhi, ei in exsiliq depbrtaii\Siirii;,qiiosque.qd in^
si Eutychis perfidiam ac rebeljioneiri, si pioseori frihgendam cqthplicqmfideihei qd-exsecfabileriilimre,
improbas machiaaiiones, et qiiae'cpnsecuia esf, sini fpborandam privilegiqlipnorh epuerantJEfihi, 7S_
exauctbrafioiiero; si Klaviani, Eusebii, Thebdoriti, niiric.95, c. %)'.Ilerumuiiura essieIhebd.priiuttinenio
alibrunique orthodoxofumepiscoporuttidaronationfein inficias ie'rii, qiii roemineril ipsum a saiicto Lebne
aC rest'iiuiioiiem, a fidei causa rfecideris,jam eadfeiii (Episi, 9,|, nunc lfp).eqdemi.Ijoc elogio decorari,.iii-
magna sui parte truiicajeril ac. hiutila, Aliud ergo lerque ifloi recehseri qui pro fide caliioiicti^IaJiora-
simplex fldei de&iiitio, aliud catisa fide.i,boc salfem verant, quiquc.Spiiiiiisancfo judicante,victoi.es^^ exie-
in iiegotio. Illa soiius cat!iolic_e!veritatis asserlibiie. rani, quoniam ipsorum jam vicerat fides. Vides
contiii.efur; liaecinsuper fethcfeieiicoruhi, qui fidem praeterea ut, silentio de fide indictq, episcoporuni,
ejferarunl, damnatiorieih, el, cafiiOjicoruiri,qui ab quiDioscori artibus ef, maliiia oppressi fuerani, pri-
hajrelicis accusali, damnaii depositique sunl, absolu- mifus yujnferibus raedicinara justitise velit ponlifex
tioiiem ac redintegrationem, omnimridamufroruniT adliiberi a sacra synodo; ut curari a sahcfis"Patribus .
que discussiqnemcomplec.titjir.Quemadmhdumeniro ante omnia cupiat, ne suum cuiquam hojiorem pe-
noji ea pletia est erroris abdicatio, quse euhi |mpiis rirecoiningat; ut denique uiiiversa, quae.oiTeiisionem
dbgniatibus, feoriimpariterau.tores manifestos, con- -. generayerant, irretractala fide, retraciari exoptct.
fessosque vel convictos liou danniat; ita integra npn Tandein tit ad cumulum hec addamhs, c.um cecu-
est liaecfideidfefeosio,quce oinnescaiholice Sentleri^ menicam synodum congregari supplex ab Aiigusto
tes noii siiscipit; non plena a.senio.,. quce episcopos posl.ularet sanctus Leo, illius necessitatem arces-.
catholicos in hceresis stispicionem per improborum sivif maxime ex appellationis libello per Flavianum
calumiiiasvocalos hori yindicat; noiiintegravictoria,. dalOjquam vel in irrituin mittij vel aliter quamiii
st, ut de Tiieodorilo agens Leo noster scribit, quis- syhodo discttti, nefas esse probabat ex canoiiibus
quam ex eis non viclpr exhel,. quorum jam vicerat 1252 Sardicensibus sub Nioaenoruninorilinecitatis,
fides(Epht. 93, nunc 120, cap. 5). Qu.aeoiiinialiujusmodiepiseoporiimcausasostendunt
X. Haeccausa fidfeiexpositio, etsi salis ex se per- saltem non minus ad illam synodum pertinuisse,
spicua est, geuuina esse inagisquecomprobabitur ex quam fidei diseussionem. Quis ettim vero negaverit
ipsiusLeonisepistoJis,quasparlim antesynodum scri- illas causas synodo propriasfuissfe juxta pontilicis
psit, partim proeademrecipiendaac cohlirmanda.Ciim mentem,propter quas maximeei PRIMITUS illam esse
eiiiiiiaTbeodosioAugustogeneralerasynodumenixius congregandamasseruit, ul factanresse ex superiori-
postularet, quid alj fea prajstandum speral? Hoc in' bus perspiGuumest? Quis eam provinciahi a synodo
primis : Ul omnes offensionesila aut repellal, aul '- alienam pulet, qua reitiola oinninoab evocandis epn
mitiget, nealiquid utira sit vel in fide dubium, vel in scopis abslinerelur; qua urgeiile, urgel pariter co-
chariiaiedivisum.Ad ha>c: Ut episcopi, qui superali gendaesynodi necessitas? Hancautem necessitatem
minh alqueinjuiih a verilalistramile deviaranl, salu- ex Flayiani appellatiotte oriri ultro agpovit sanctus
taribus remedih in iniegrum revocentur.Deniquei ui Leo his verbis : Quamauiem post appellationemiuier-
onmibus querelh et prmjudicih parlh utriusque SUST. G positam hoc necessario ppslulelur'v canonum Niccem:
pensis, diligentius universa qum offensionemgenerur habitoiumdecreta ieslantur, quma totius riiuridisurit
veranl retracienlur, et absque vutriere.fidei, absque sacerdoiibtisconstiluia (Epist, 40, nuncii, cap. 5)_>
religionis injuria, in pqcem Christi redeanl, qui pef Exappellatione auiem aliorum, aique in primis Theo-
impoteniiamsubscriberecoaclisunt sacerdotes, etsoli doriti, parem necessiiatem exsurgere necesse fuit,
auferanlur errores.(Epist. 40, nufieii, cap. 5). Jlaec cum et ipse aceiisatus, damttattisac depositus esset,
omniaquis non yideat niagis atlinere personas quain ipse (a) synodum appfellasset,necpro eo iniiiiis faefe-
ipsaro fldei deiinitjoiiero? 1251 i>e l 03 lantum reht laudati a Leone canbnes, quam pro Flaviaiio,
' abest ut (quod adversarii coiitenduiii) uuice tractari cum quo et commuiiera habebat fidei causamj com-
in synodo voluerit, quin potius hoc ante omnia et muneslabores, cummuiiemqufedepositioijisseriten-
euixis precibus obtinere ab imperatore salegii, ut de liam ; et cnjus res, utpote superStitiSjmagis urgebat,:
fide penitus siierelur, uec quasi dubia iierum ad Non aliter S. Leonem inteliexit GelaSius papa,
exameiivocaretur. Unde, inquit, per ipsum Dominuth qiiam se ipse Leo. Cutti ehira de his iii CliaJcedoiie
noslrumJesum Chrhlum, qui regni veslriesl aucloret defiuitis loquitur, quaereCipiendastint, nuraquatti 6a
reclor, obteslor ei obsceroclemenliamvestram, at in quaecoffimutiionefficatholicamspeclanf, a deliiiifione
prwsenlisynodpfidem,quamP-atresnostri ab aposlolh fldei sejungil. Sic epistola 1ad Euplieuiiiitn:Proiride,
sibi iraditam prcedicqrunt;non paliamini quasi dubiuin inquit, si ea quui in syribdoclialbedorierisiptb fideel
retraclari... (Epist. io,.nunc 90, oap, 2.) Rejecta pe- communionccatliolica lege apbslolica defiiiiia siint,
nitus audacia disputandiconlrq fidem divinilusinspi- vere cerlequeseclaiiiinii eic. Quod rie quiS aGelaSio
ratam, vana erranlium hifidelilat conquiescat(Epist. -,. incaute ae siiifeconsilioscriptumdicai, Velatfrequens
1%,nunc 93, cap. 2). Sed ex subjeclis verbis adhuc eoruitidemyerbdrumr_.peiii.i6tuiil in eadem fepistola,
clarius evadit, propter episfeoporum causam, ciii " cuin in aliis; In fepisti 15Vad episcopos Dardatt.iae::
lides immixta erat, roagis coactam esse synodum, Ipsrim,iiiquit, beqnimpdpariiLeoheirisedisapbslbliem
quam piopter ipsius iidei definilioiieiii, cujus inte-' prmsuletri, cujtis syiibdtis GhaicedPneiishatietbritate
gritati nihil evetti, nihil licebal apponi, Sic igitur \\\ .- firmaia.est, quidquid ullra quarh ab eodem pro fi.deet
epistola ad ipsara syuodum Chalcedoiieiisemscribit cothniunioiiecatliolicqalque aprqstolica. itlic agemfum,
sanclus Leu : Quia vero nbn ignoramus per pravas consiareiesse deleqattiihjper bccdsipriem- cuhgfegatib-
mmulalionestiiullarum Ecciesiurum siaium-fuhseiur- nh illiuSj pfmief Nicmiios cdriorief npva iiidefeiW
baiumjpiurimotque ephcopos';quilimresimnorirecipe- aciiqhe terilalum,cbriipeiehii"refutalipiii(vdcUiisse: Eii:
rent, sedibussuh pulsos ei in exsilia deporlalos,at'jue solaiii -Aiiatbiiij_ir'osedfe siia ttVoliliohemcatiq!'ie!_;8
inlocum supcrsiitum alios subsiiiulos;.liis pRiiiirrus firmataih_-rejiciiLebi> tesle Gelasid eju§r'sueces'sbr'fe,
vulneribiisadhibealurhiedkina-juslilim, nec quhqudm qiii eadem Setaievixit; Ideni ih tbiho de AhatlieihatiS'
ila careal proprih^ ul altefulaiur alienis: cuiri si',' vinCulostatini ab iiiitlo, ubi adyfersarioruittcbhcilii'
ut cupimus, errorem omnesrelinquurit,tiemihiq.uideiii ChaJcedbnensisbbjectibhi httic bcciirrit: Qubd si sh-
perire suus hontirdebedi, sed itlis qui pro fide labofa- nbdus Glialoedbnehsisadmitliiut'___ oihriia cbhsiafcaei
RAL-LERINIORUM ANNOTAtiONE^
(a) Confernot.-2et 5(Supra, col. 739, n. b, et ccl:1M, n. b). '___.
 "
75f PASCH. QUESNELLI DISSERTATIONESIN S. LEONIS MAGNIOPERA. 752
bcanl: respondet, indubilanter eam a' lola Ecclesia A.tam synodum : (a) nihil omnino aliud ab eo rejectum
admilti, iis solum exceplis, quceper incompeteniem ac reprobatum deprehendelur, praeler istum vigesi-
prmsumptionemillic prolala sunt vel polius venlilala : mum oclavum canonem, quo novitia regia? civitatis
qud sedes apostolica 1253 gerenda nullatenusmani- dele- privilegia constituebantur. Qui canon et a fidei causa
gavit, mox avicariissedis apostolicmcontrqdicla omnino alienus erat, et furtive condiius, et apo-
fesliim est; qum sedes apostolica eliam petenle Mar- stolicse' sedis senientia, vel antetjuam conderetur,
ciano principe , nullatenus approbavil; qum prmsu, condemnatus. Curn enim legati ab illa ad syno-
Ecclesim Conslanlinopolilanmtunc Analolius nec se dum milterentur, lioc expresse in mandalis ha-
prmsumpsisseprofessusest, et in apostolicmsedis anli- buerunt, ne hujusmodi qusestionem quoquomodo
slitis non negavit posita potestate: qumideo, sicut dic- venlilari in coueilio sinerent. Si qui forte, inquit pon-
tum-ssl, sedes aposiolicanon recipil, quia qumprivile- tifex, civitaium suarum splendore confisi aliquid sibi
giis universatisEcclesimcontraria probantur, nulla ra- retundaiis
lentaverinl usurpare, Itoc qua dignum esl conslanlia
tione suslinet. Niliil est hic qtiod ad Anatolii cum (Act. 16 conc. Chalc), quemadmodum
Leone concerlalionemnpn perlineat, seu ad canonem ex charta legit Bonifacius presbyter e legatis unus
28 concilii Chalcedonensis, quem unum reprobat ex. actione 16 concilii. Inde contigit ul consiantissime
his omnibus quse in ea synodo decreta erant. De semper hujus canbnis auctoiibus et patronis restiterit
episcoporum causis quse sancita suiil, tantum abest sanctus Leo, nec umquam potuerit adduci precibus
ut rejiciat, ut potius ea approbel, velut quse profide vel imperaioris, vel (b) suorum eiiam legatorum, ut
et communionecatholica lege aposlolicd defmila sunl. ea probaret quse sic contra sanctorum Patrum con-
XI. Ad hsec quse dixiinus, velut ad trulinam pen- T, slilutiones acia esse existimabal. r
sanda sunt, qusepostmodum scripsil Leo noster, cum XII. Quod aulem conlenduni in sexin actione fini-
de synodi actis a se suscepiis disserens, ait se tam tam esse synodum, idque ex fide Graecorumcodicum
per fralres suos, qui vicemejus exseculisunt, quam per esse manifesium : respondep Grsecamesse Grsecoruin
approbalionem gestorum synodalium, propriam cum illorum codicum fidem : (c)quolquotenim tam Grsecse
Palribus Chalcedonenslbusuniissesentenliam m SOLA quam Latinse concilii istius ediliones modo omniuiu
riDEiCA.USA , propler quamgenerale conciliumplacuit manibns versantur, sive excusse, sive nianu exaralse,
congregari. Si enim propler solam fidei causam co- tolam integramque synodum sexdecim actionibus
acta est synodus, eaquesola poslmodum recepta constanlem reprsesenlant. Nec pauciores antiquilus
sunt quse in fidei causa sunt definita, certissimum actiones fuisse tempore Jusiiniani 1255 imperato-
hinc evadit ea omnia quse de episcopis in synodo ris et Vigiliiponlificis Romaiii, persuasum habemus
discuiiendis superius diximus, Theodoritique prseser- ex antiquis codicibus monasterii Acoemetarum, ad
tim negoiium, intra fidei causam coniineri : quando- quos concilii acta accurate recognovii per iilam seia-
quidem et ea PIUMITOS tractari a Patribus voluit, et tem Rusticus EcclesiseRomanai diaconus, quem trium
ipsum in Theodoriti maxime causa propriam cum Capitulorum disceptatio notissimum fecit, quemque
synodo constai uniisse senteniiam, in qua Deimuin- adversariorum plurimi ul impostorem arguere non
cibilis veritas Theodoritumab omni luereseos macula omisfssent, si res se aliier habuisset. Inter aotiqiios
•nundum,secundumsedis apostolicmjudicium, demon- codices hujusmodi insignis est ille Joannis Bohierii
slravil (Epist. 95, nunc 120, c. 5); et post apostolicse Divionensissenatoris, quem Peirus Franciscus Chi-
sedis judicium in fldei definitione fiirmatum; nec fletius ad calcem Vigilii Tapsensis laudavit, et cujus
quidquam circa ipsum, qui pro catholica fide labora- G variantes lectiones in uliima Conciliorum editione
bat, reprobum videri permissum est. Erat igitur exhibuerunt illius procuratores'Philippus Lnbbeus et^
inler speciales causas synodalis concilii Theodoriii Gabriel Cossarlius. Sed ex Romana eliani Ecclesia
aliorumque episcoporum causa, et eam ob rem ad validum argumentum habenms, quo totidem aciiones
illius examen rite delata totius synodi sententia, illi synodo asserantur.Dionysiusenim ExiguusCodici
Spirilu sanclo judicarite (Ibid., c. 5), "finita est; ila canonum, quem suum fecit Ecclesia Romana, ex-
ut in victoria verilalis auclores lanluni violatm fidei eunte quinto sseculo, viginti seplem Chaleedonensis
perirenl, el sua integritas Ecclesimredderetur. 1254 concilii canones inseruil, quos tamen constat non
Ut, triumphante Chrislo, omnium quoque sacerdolum esse nisi (d) in uhima omnium actione promulgatos;
una essetvicioria, el coruscanlelumine veritatis,, solm solumque omisit vigesimum ociavum, quia solus cou-
erroris lenebrm cumsuis assertoribus peUerentur(Ep. ditus erat citra ciinscienliam consensumque aposto-
18,nunclU,c.i). licie sedis, reprobatusque fuerat a Leone lamquam
Si'quid igiwr eorum quse synodus gessit ac defi- Nicasnse synodi deeretis, tolius mundi reverentia
nivit, a Leone rescissum est et reprobatum, non illud consecratis, omnimode contrarius. Antiquior codex
est procul dubio quod vel ad damnationem hasreli- nqster Dionysiano concinil.
corum, vel ad restitulionem ortliodoxorum episco- Csetera quae sententise noslrse opponi solent, non
porum spectabat; hoc quippefideiindivulseannexum est cur nos diuiius hic detineant, quippe quaenullius
erat; sed id solum quod conlra Nicamos canones fere sunt momenli vel roboris. Unum addam quod
molitus esse dicebatur Analolius ad Conslantinopo- Theodoriti causa; suffragatur, scilicet cum de iribus
litanse sedis amplitudinem procurandam : istud, in- _" Capitulis agitur, non eodem modo loquendum de
quam, privilegium, cujus fiirtivsedefinilioni Leonis Theodorito ac de cseteris : ionge enrm melior illius
legati conlradixerant, quodque aliarum majorum se- mihi videlur esse conditio quain istorum, qui nec ab
dium antiqua privilegia convellebat. Legantur quot- cecumenica synodo, nec a Romano pontifice, nec ab
quot epistote ea de re scriptse sunt a Leone post fini- Augusto eam :]audemac commendalionem meruere,
BALLERINIORUMANNOTATIONES.
(a) Leo in epist. 119, ad Maximum,qui de sub- uti Nicsenis canonibus conlrariam ibidem sugillare
tractione trium Palsestinarumin suas sedis prsejudi- videtur. piura de hac re in observ, n. 9. Non ergo
«ium questus fuerat, scribens capite quinto : Si quid nihil omnino aliud a Leone reprobalum praeter cano-
tane ab liis fralribus quos ad sanctam synodum vice nem28.
tnta misi, prmter id quod ad fidei causam pertinel, (b) Legati a Leone missi obslitere. Solum Julianus,
qesium esse perhibelur, nullius eril penilus firmitatis: qui legaiis addilus fuerat, pro Conslanlinopolitanse
iaec, inquam, scribens, rem aliquam se non appro- sedis privilegio apud poniificem intercessit, qui id-
bare insinuat, quam legati contra Nicsenoscanones circoreprehenditur epist. 107.
gessisse et apprpbasse perhibebanlur, ut ex contextu (c) Confer not. 18 (col. 2S7, n. b) in dissert. 1
dignoscitur. Porro canoni pro sede CP. edito legati Quesnelli ad.ah. 451.
palam contradixere. Solum compositioni inter Maxi- (d) U falsum ostcndimus in memorata nol. 18 (col.
mumel Juvenalem assensi sunt; et hanc unamS. Leo 257, n. h) addissert. 1.
755 BALLERINIORUMOBSERVATIONES 1N DISSERT. X QUESNELLI. 7S4
quaraelpromeruiletconseculus estTheodoritus. Hunc A nequeunl,quos ob fidei cuslodiam syhodale decretum
enim nominatim imperaior et absplutum et laudatum ornavit. Hanc constituiionem exscribere maluimus Cx
a synodo cecumenica fuisse pronuntiavit in edicto versione Joannis Leunclavii, quam interseruit suis
quod in gratiam Flaviani post concilium emisit. Et Notis ad Novellas tum primum publicatas in calce
ipse Leo eximiam ad eum 1256 dedit epistolam, libri BASIAIKQN JuRisRoMAmBasilese ed. A. D. 1575,
cujus apex fere nullus est qui fidem ejus susceptos- quia Grsecse fidei magis respondet quam ea quse
que pro fide et Ecclesia labores non commendet, at- inter acta Chalcedonensia, parte m legitur, ubi hsec
que eum ab invincibili veritale et a Spirilu sancto verba inl Tii puX«xJiTCLTJJ?marews, ob custodiam
omnis circa fidem suspicionis immunem faclum hon fidei, non satis expresse reddita sunt, sive per scri-
asserat: quod de cseteris numquam ab alterutro barum oscitanliam, siye ex consilio, nescio :•hoc
scriptum est. Leonis epistola inler caeteras obvia scio, causam Theodoriti plurimum inde juvari, ut
est. Edictum vero Valentiniani imperatoris, quo in- quse causse Flaviani Christi martyris et Eusebii, eo-
firmat et in irritum miitit constitutionem Theodosii, rum qui Eutychianam hseresjm expugnarunt ante-
et approbat decretum synodi in gratiam Flaviani, signani, per imperatorem in fidei custodia indivulse
Eusebii el Theodoriii episcoporum, ita se habet: conjungatur. Ex quo id etiam elicitur, Theodoritum
Aboleatur illa constitulio, qum per obreptionemscele- hon ob eam tantummodo rationem esse reslilutum,
ratorum, posl obitum sanctm recordalionis Flaviani quod a Dioscoroin pseudosynodo vi prsedatOria ex-
adversus eum ipsum sancita cognoscilur; et in univer- auctoratus fuerat; sed etiam quia ejus fides mire
sum cessent qum originem ex injuria traxerunt; nec eluxerat, propter eam a synodo oeeumonicalaudibus
iniqua sentenlia quidquam vel Eusebio, vel THEODORITO ornari meruerat, et in ejus custodia immplus num-
religiosissimis episcopis noceat, quos idem slatutum B quam non fuerat atque inconcussus. Hsec pro lanti
continel : quia per conslitutionemepiscopi condemnari prscsulis defensione dicta sufficiant.

BALLERINIORUM OBSERVATIONES
ln dissertationem decimam Quesnelli, de causa Theodoreli episcopi Cyri.
12571 •Post principia in observalionibusad praece- poiitiBcium primatum ac primatus prserogativam
dentes disserlationesconstilulafacileerit expedire quse indigitat. Habel enim sanctissimailla sedes Ecclesia*
ad Theodoreti causam et appellationem pertinent. rum, qum intoto sunt orbe, principalum multis nomi-
Hunc in latrocinio Ephesino deposilum ad Leonem nibus: alque ante hmc omnia, quod ab limretica labe
pomificem appellasse negari non potest nisi ab eo immunis mansil, nec ullus contraria sentiens in ease-
qui appellationes ad Romanam sedem iniquo. animo dit, aposlolicam gratiam integram conservdvit. Dein
ferens, aperta de Theodoreti appellatione testimonia Theodoretus subdit: Qum a vobis fuerint judicatd, in
aliorsum distorquere nitalur. Manifesta sunt inter iis, qualiacumque erunt, judicii vestri mquilati confi-
csetera hsec ipsius verba epist. 92, ad Leonem, cap. dentesacquiescemus,et rogamus ut judicium ex scriptis
5 : Oro atqueobteslorsanclilalem tuam, ut mihi reclum cqnslituatis. Hsec verba a Quesnello prsetermissa
ac juslum tribunal veslrum i7rtxa).ouf*Eviu appellanti omnes ejus cavillationes retundunt. Hinc ehim patet,
opem ferat, jubealque ad vos venire, et doctrinammeam 'J- nonimploratum dumtaxat Leonis palrocinium, sed
apostolicisvestigiisinhmrentem ostendere. Inique.de- per appellationem qusesitum fuisse verum judiciuhi.
posiius in pseudosynodo Ephesina hseresis nomine, Cumque hujus judicii jus el ratio in principatum seu
appellat ad Leonem, ejusque tribunali se sistere ap- primatum pontificium referatur, ac in alias prseroga-
petit, ut de sua doctrina judicium feralur. tivas Romanse sedis atque ipsius pontificium refera-
2. Quesnellus, ut hanc appellationem extrudat, tur, ac in alias prserogativas Romanse sedis atque
abutilur vulgata Latina versione, qua pro appellanti ipsius pontiiicis peculiares, nec alii episcopo Roma-
redditum Mlinvocanti; hunc locum ita exponit ac si nse synodi communes ; jam evidens fit hanc 1259
Tlieodoretus his verbis non veram appellationem Theodoreti appellationem ad Romanum ponticem
apud Leonem inierposuerit, sed merum ipsius judi- per sese fuisse directam, nec Romanum concilium
cium poslularit, num appellationi sit locus. Sed Grae- . iuisse nominatum nisi ea de causa quam in Flaviani
cum verbum ixawlioyMt pro appellare ad judicem negotio explicavimus.
superioremfrequenteracceptum aliisexemplis osten- 3. Hinc porro nihil mirum, si idem Theodoretus
dimus not. 6 in eamdem epistolam col. 947 (T.I, ad episcopum Florentium, seu etiani ad alios Ro-
col. 851, n. n). Exspectare quidem se affirmat Theo- manse synodi anlistites circularem epistolam dedit,
doretus Leohis sentenliam, num appellationem sus- ut P. Garnerius conjecit dissert. 2 in epist. 117.
ciperet. At ut suscipiat, orat et obtestatur, ac se Nihil pariler movere debet, si epist. 119, ad Artato-
paratum exhibet, si appellatio suscipiatur, ad judi- lium palricium Constantinopolim missaeum rogavit,
cium adeundum et probandam suam fidem. Qpem apud imperatorem intercederet, ut sibi liceret ad
ejus, quam imploral, in eo siia esl ui suscepta ap- Occidentem accedere, et ah illis Deo dilectissimis
pellatione jubeal Romam acccdere, ubi judicium de D el sanctissimis episcopis judicari. Romanse synodi
sua doctrina instituat. Hoc sensu scripsit etiam ad episcopos inielligit. His autem jus nullum erat in
Renatum RomanseEcclesise presbyterum epist. 116: causa appellationis Orienlalis episcopi nisi cum Ro-
Bac igitur de causa luam oro sanclitatem, ut persua- mano poniifice. Huic aulem etiam sine aliis episco-
deas sanctissimo ac beatissimoarchiepiscopo, iit apo- pis ob primatum jus ejiismodi negari nori potest.
slolica utatur aucloritate, et prmcipiat ad veslrum con- Recole observ. in dissert. 5 part. i, c. 7, et oljserv.
volare concilium, in quo de sua causa judicium fe- in dissert. 8, num. 10. Cum porro hocjus pro eorum
ratur. Hoc loco concilium non totius Occidentis, sed temporum consuetudine non soleret a ponliticibus
Romanum intelligil, quod in ejusmodi gravioribus exerceri nisi in Romana synodo, in qua alii Occiden-
causis convocari solebat, ut in observationibus ad tales urbicarise dioecesisepiscopi,«t qui etiam aliunde
dissertationem 8, de Flaviani causa, animadverlimus Romse invenirentur, conveniebant; hiuc concilii et
num. 6: ita tamen ut in iisdem synodis, et in his episcoporum ejusmodi apud Theodoreluin occurrit
prsesertim Orientalis episcopi appellationibus jus et mentiq, et ad hos etiam Htierse; quse tamen pontifi-
potior auctoritas Romano episcopo primatus causa cium personale jus nec restringunt, nec excludunt.
competeret, ut ibidem probavimus num. 7 ei seqq. Ex his autem cum certa fial Theodoreti ad Leonem
Id manifesium fit ex laudala ad Renatum epist. 116, - appellatio, cerlum pariler (it pontificium appellatio-
ubi statim post illa, ad veslrum convolareconcilium, nis jus hujus quoque Orienlalis et doclissimi episcopi
hasc ratio additur, quae solius Romansesedis propria, exemplo maxime comprobari.
75S PASCIi. QUESNELLl DISSERTATIONES1N S. LEONIS MAGNIOPERA. 756
•4. Quid porro his Theodoreli litteris suscepli.s S. j ^ Theo.dorelp laluni fuit, eunique idcircp in cpmmu-
pontifex egeri f,nunc explieahdum est. Judichm api>- riiorieni sese rpcepisse S. ponlifex ad epsdem legatos
slolicmsedis Leo commeihorai episl. 120, c. 5: Be- s.cfipsit; qppd rion pnorluissei perlittefas eisdem si-
ftedicius Deus no$ter, iriqiiit, citjus invincibilis veritas gniiicare, si ipsis hpnduin profeclis, ei Romse prae-
ftb qmni hmreseosmaculitinuridum ie secundum apo- "sentilnishoc jiidicium fecisset. Ita verp illi Jegatjafci.
stolicmsedisjudiciuin demorisiravit.Iibc judjcio eum .'.8 : Sanclissimufriel Ve)terabilemepiscopumTHepdore-
suse sedi resiituiuhi iradiderunl judices i.n concilio lum sqnciissimuset beaiissimu?universmEcclesimepi-.
ChalcedoneriSiaCt.l y Irigredialur et reperenifissiinus scbpus urbis Ronue Leo.dv.dum(Grseee zai.ui, quod
episedpusfhEbtidreius,iii sil pqriiceps synbdi, qiiia et vel de kriipore eiiain prpximo diclum' app.aret ex
festiljiit ei episCopqluinsanctissimus archiepiscopus. ,. episi. 22 S'- Flavisni) in communionesuscepiliia, sicut
Leq. Curiique'd'e eodeiii actum fuisset act. 8, ipqua .Htlerq;qb eo ad nbstram humilitalemdireclmlesiqnlur.
hohniiliide fjde ipsius dubiiaiionerri injecerarit, ppst- S. Quanta cuni cautione S. poniifex eos in cphijiia-
quafn is fidem siiam probaiufuS ariatliema dixisset ' nionein reciperel, qui aiiqua haereseossuspicjone ia-
Nestbfio, jiidices rogariint Palfes sehteniiam pro liprabani, palam fit ex ctipiionibus quas exegit anie-
Theodpretd, itl Ecclesiariisuqirifeciperet, siculet sqn- '. quam Anaiolio Coiisiantinppoliiano cpmmuiiioiiem
ctissimusLeq grchiefiiscopusjiidicnvii. Quibiis ijHcon- ] concederet, Theodorfiinm Nestorio olihi fayisse, et
fcinenlesdixere,: Thebdbrelusdignus estsede.., Post S. .Cyrilii anaiiiemaiismos impugnasse notissimum
peimiLeojudicdvii.i>e judicio itaque Leonis dubitari .eral, Hoc nomine in Epiiesino cqnciliodepositusfuit.
nequit; et iipc qjiideni judiciuin Lebrii ifibutum a iiinc ejus depositio noii injusta videri poierat, qu.ani-
judicibus ,etPatrijjirs ih fcoricilipClialcedonensi, ap- .'R diu f heodoreti fides ceriis documenlis et Iegitimo
peliatipnem qubqiie ad eunideni difbclahi confirniat. judicio expjoraia non bprel. S. Leo ne. sevcrjor in
• 5. Quesnelliis hocce Leonis jtuiiciiini, quod non eos qui in Eiiiychiarise iiseresis suspicionem incide-
merum ordinem, sed subStahliam ailihgit, extenua- rant, niitior et lacilior vlderetur erga illos qui Nesto-
lurus conlendit num. &, S. pontificem nullum ha- rianismi nolabaniur, non polerai "Theodoretocom-
buisse examen, sententiam nullam de Theodoreti munioneni impertiri, nisi ejus fidemac docirinam ad
causa prolulisse; sed cum irriia jam per sese es- examen revocaiis, eum non minus-Nestoriansequam
sent pseudorEphesina gesta , quibus is deppsilps Eulycliianae liseresi iiiiniicpm espjpraijs documentis
fuerat, eidehi'; liti Cyrehsi aciiiali episcopOcbfnmu- agiiosceret. Cum verolisec documenta.posl legatorum
iiipiie npn interrupta fuisse cpnjunctum, ejusque lit- profeclionem Leoni iradita,r#ctam TheodbfeJiTQdem
leris fescripsisse,nec stqndumessejudicatis',nec exspe- ; salis per se mnnifesiam facerent; synodi auiem ge-
ctqridumei esse aiiiiU judicitim, ul Ecclesiam suam . neralis jam iiulieti lempns urgeret, ad queni Theff-
soiilo more.gubernqret. Jn his autein appsloiicse com- ; doretus quoque cx imperiaii sanctionedebebat acce-
muriiphis jitieris qpbsioiicmsedisjudicium Jate dictum dere; eum Romam evocapdums m\ pelierat, S. pon-
eplipcanduni Quesneiius existimai. lifex nequaquam credidit; sedipsmn innbcentem et
fi,.H3.nciamensententi4m ipse Tiiienionlius Ques- injusle deposilumJedicans, uti serum Cyrensem epi-
neili cseterpquin sestimator et in plerisque etiam se- scbpum apostolica ieonimunione donavii, legatisque
ciaiqf refellendam pulayit not, 12 in fhepdoret! ¥i- suis hac de re scribens, euriidem et ab ipsis et in
tani. Prpbabiie quidem censet, S. Leonem acceptis «oncilio pariter suscipiendum edixit. Uinc statim
Theodoreti litferis ejusque nuniiis (si mpdo Rpmam prima acliohesusceplus est, quia resiiluil eizpiscopa-
pptuefiint accedere) ajioye dpcumcnlo ej.us subscri- G hmsanciissimus arcliiepisccpusLeo; qupd ex laudatis
ptiorie signalp. q|ip analiienia expressp dicebatNe^ litteris ad legatos, vel «x aiiis ad ipspm Theodoretum
siorio, ac dogmaiicamipsius ponjjflcjsad Flayianum .. privatim antea communicatisinnotescere potuit.
episipiaiii.subscripsera.i, causam gjus salis claram 9. Quod si iiiliiloniinus de ipso actum est act. 8,
depfeheniiis.sejut iaai sine Roipanse syno.di convo- id duplici, «t videlur, de causa faclurii fuit. Primo
caliorie judicarej ac' declarare), innocentem. JDnicum quia f-aiisfaciendumerat iis qui de ^us fide ambi-
Lepnis prajjuclicigni cpnira Jairqcinij Ephesini igesla gebant,,eidemqueNestorianismumimpegerant. Nonne
ad ea qiiseliac de re trad|ta sunt, non yidetuf suffi- «Jeipsadogmaiioa Leonis epistola 28 ad Flavianum
cefe. Judicii enim vox, qua Leo.el concilium Chalfee- in eadem synodo actum fuit act. 2 et 4, tit iiistrue-
dpnensjfein recitatis yefbis plifntur, et rcsiitmioepi- reijtur et ad sanam doctrinam adducerentur ii qui
scopatus Lepriis ai|cj.prilati tribiita, aJiquid peculiai-e - dubitalianl? t3ui <juidem iiorio si hoc examen sine
de Theodoreio Significant. Prsejpdiciiimgenerale de ullo apostolicifiauclorilatis prflejndicioltcaU, «t 'Leo
irritis pseHdp+Ephesinisgesiis nihil prseijipuum pro - professus est in eadeni epistt 120 ad Theodoretum
f heodoreta aslruuntniagis qpapi pro Sabiniano et ,fcap. i, in quam vide annot. 14 (Tom. prmced.coi.
lba,',qui ijsdem gesiig aequedeppsili fuerant. Nihilo -1MB, «. i); upllp pariter apdstolicae auctoritalis
'jtahieri mipiis;"punj dp iiis duqbns episcopis resti- prffijudiciolicere pbtuit exairien de TiieoilAreiiflde,
"tuendisin 1261 eofjem Clialcedonensi actuni fuit; quo id junum speclatum fuil, «l iis satisfieret -qui de
nec judices, inec Patreg, nec Jega.tipontificis lios eo ea iamljigentesaliquid fefsitan Lepiii sulireptum pii-
prsejudjcio a Leone r.eslithlos, nec <ie iis Leonem * labaiii. Sicut itiiiem quoad dfigmaticain Leonis «pi-
.ju.djca^se jixerjint. Cum ergo idde solofheodoreio " stolam rectum ejus sensum edpctis qiii *b Lalinse
iprpiiuri.tiaium fueril,raiip lanlum liabila non (iiitejus linguse impefitiam eam «lijius recie iirte!li|ebant, nd
judicii Lepnis, quo jnemprata gesta.iffiiadeclaravit; majorem Dei gloriamprofecilfinh exaininis*(utlaudato
sed peculjare et gxpressiumde. ,f heodorelp judicium : !OcoS. pontifex tfadil), 'ditm qicmfides priusdoeuerat
pbntificis exsiitisse; dicendum est. Haclenusex Til- per Leonem, htec poslea exariiinatiqvbhfirtnavil; ita
iembntip argumentati sumus. jipvum examen de TheodorelO in m^lius eessit,
7, Num S. ppntifpx hac do «ausa eoegerit syno- <juippe quem in syhodo aperie: aiiattemaiizaiitem
dnm, quse saltem ex Romse prsesentijms episcopis 1263 Nestorium simul et Gtitychen^Inviricibiiisvs-
facile corigregari poterat, nec affirmari nec negari ritas ab omni kmr-cseosmacuia munditrii,^securidutn
potest, Manifesise quidem de ejus fide probationes «postolicmsedis judicium, jdemonstravit;fiC pfoinde
.muilum exanien jion requirebant; nec «A verum et •iile suse sedi restitntuS fuit Secunduni Iieonis judi-
^legitimnm de pppellaJjone ejus judicium, cujus vim ciiim, cui nihil subreplum toniues noveriiflii Tlieodo-
ab appstplica lauctpritate ac primatu pendere jam ritus dignus est -sita sede^...PbstDeum Lio juditavil.
osteiuiimus, syflpdicpnyocatione opuserat. Cseterum Exanien concilii, qiiod ad Uiianimilateriijudicii Pa-
appeliatipnis hujus noiiiia cum idpneis de fheodo- trum cum poniificio lendit, ut capiti membira'cbfiae-
reti fide documeniis Romam serius videtur perve- •reant, quis reprobel? quis capiii irijufieSupi, eliittn
fiisse, pimirum posiea qtiam Paschasinus el Bonifa- potius obsequentissimum existimet'? Quispofroiiiitc
cius legatiad synodumjamindicwm irafismoaveraiit. cum Quesnello somnietur, Chalcedonimem iyriodurii
Hiiic post horuin proftctionem Leonis judicium do Tlteodoreti neijotiumnon aliler pertrttciatie , 'qttam-si
 757 DISSERf. XI. W SUPPOSiTIONEEPIST. NOMINEl&ONIS T-APiEI CONFICT^. 7SS
ad Jxliudjam Iribunalnbn esset delatttm? Nonive ex -A dem synodum 'de'derat,ih qiiibus ebs ^episcoposre-
dictis .potius sequitur tantam.-in eadem «ynodo pon- slituendos pfsescripsefat. Lege episi. &>•,c. 5. His
tificii judicii habitam fnisse *ationems,vx T-heodore- igitur iri circumsXaritiis, accepiis fheodoreti docu-
ius iriiiio siaiim bb Leonis Jndicium fuerit receptus, hientis, btsi Leodeipsiuscaiisa ad appstoiicamsedem
dein yerp aciione de ebad revincendoslariiumejus per 'a'pp^lla'tibriemdelata judicium 'ferens, cumque
adversariosinducta, idem judiciunvsynodalis sehien- in communionerii recipiens,'ipsum, iit yidimus, scdi
tiseratio ei regula exsliierit? suaeiestiiuerit f esiituliohe .juris., aciualis iarnen re-
. i'0. Seciinda yero causa, quam nos allaturos tece- slitutio perficierida restabat, quse ciinv syoodp jam
piriiris, 'Qucsnellianum commentum multo magfs comrriissaVidefi pbsset, ea seciiridum apbsiplicum
evertet. Havcgeriefalis synodus ab imperaiore iridi- judicium a'b ipsis Leoriis Tegafisatque a euneto con-
cta fuerat «o prsesertim consilio ut episcopiin latfo- ~cilio decreia fuit. VideactiOnem 8. Quare synadus
cinio Epiiesino de.po.sili,ac in exsilium pulsi, perdp- Clialcedonehsisin nac de Thepdofetp actione Lepnis
prqbationemsynodi qtque senlentiam omniumepiscb- judicium secuta, cprrimissairisibi quodairiiripdoaclua-
'pqrum convenienliumepiscopaiumetEcclesiasprbprias lem illius fesiifuiibnern decrevit. Qupd si «x, his
reciperent; quemadmodumad ipsum Lreonemscripsit - Theodofeti riegoiium ab eadem synoiio non aliter
Pujchefia Augiisla epist. 77. S. pontifex beneme- quam ex Leoriis^udiciodefinitum fuit, perperam igi-
feriTissimoMiiri.Augustorum consilio anmiens jam le- tur Quesriellushujus |udicii nuilarii rationem a eon-
gatos ad synodum deslinaverat, Jitterasque ad eim- cilio iiabitam pfsefefre atisus est

DISSERTATIO UNDEGIMA^
DesupiiosiliohcepistoliBadGermani^^
sive presoyterorwm, Leonis papm I nomine confictw, quce estih prio'r'ibus zdilionibus 88.
1265 'L Epistpise88 sahcii Lepnis, ut in omnibus B reperitiir<jualis poslmodumaDaliisetliiyest: qiiippe
hacteiius editionibiishiib'etiir,"supp.osiiionem demon- qiiam auctiorein exhibet (i) ingenti paiino, qiii in
.sifare atque id bpefbsiiis exsequi^^.erjt-qui credat .vulg.edit. insertus est 87 (nuric12) l,ebftis epistolse,
otiosihomiriisriegbiiurri csse, cumeruditorum maxima quav est ad Afficanos Ma'uriiahiifc€a5safierisisepis;cp-
parsfelumiiuncLeorii mpdoabjudicet. Partium nihilo- pos; ex quibus ita sibi assutis, ut iiurhanb icapiti
liiinusmearum esse existiniavirem denuoad exam'en cervik equina, moiistfufri quoddam episiolsejnfofriiie
vocafe aique disculefe, tiim ne cui temere videar ;ac ridicriliim exsrirgit.
epistolam illam ex genuinarum numero sustulisse; 5. Styltas a LeOriihopfPrsus ahhofret, nihiiquB
iurii quia feyera pliifes surti, iique maximi nominis -habet quod nitori hujus vel rniriiirieaffine sit. ipsae
«tiam iiac aetate scriptbfes, quibus visuni non est eliam epistolsearigustiseinfaritiamscfiptbris^afgiiuni.
"epistoiairihaiic iriief adiilteriria numerari debere. In re enim laiiti ttomPnti prblixiofa scfipta suisque
Taies sijnt Francisciis Hailerins et Ludovicus Cello- omnibusabsolutahtimefis misissetJKeoriostef, rjueifi
liiis in suo utergue bpere de Ecclesiaslica Hierarchia, suanuinquamiaciiiidiairihujusmodinegoiiisdeseruit.
Pelrus Aufelius advefsus Sirnipndum scribens; Dio- . i. Titulus ipse paririi iiHjussiippbsition^emprpdii.
iiysius Pctavius ih nbtis ad S. Epiphanium, Petrus 1267 Leo, ihqiiit, RbmarimEcclJesid', et qjibsioiitm
de Marca de Cbrieofdiasacerdotii et imperii lib. «, sedis episcopus, uhiversis Germdriidriimel Galliarurii
;cap. 15, ei alii npriniiili..Eam^ecpntrarip li.t spuriam episcopissaluterii.At vero Wum<juam sb Leo, 'Rdfrigriqi
fejiciuni ifionmbdo ex iiefefbdoxis Dayid Blondellus Ecctesim episcbpum, sed Romm, vei Rpihanmtirbis,
. ip suo pseudp-isidoro vapulante, sed et JoannesMo- yel cailwlicmEcclesimurbis Rqnim;fetsialjter Iritef-
ViivusOratbrii preSbyter,ei Jacobus Sifmondus S. J.-, n polatae editiones prae se fefarit. Numqviamiiem %e
Titefqrieibti ofbi 'eruditibhesua conspieuus... aposlolicmsedis episcopumin ullis editiqhibus iris'c'rir
Prinvum'stfpppsiiipiiis"x.pitrtpioiiesi quod haec epi- psit. Numquamdeniqup veitJefmariiav'episcppis|cfi-
%ioiain aniiquissimis quibusque manuscriptis codir psit , vel ebs cum Gailicahis bbiijurixit: qtfi freMs
'cihus noii 'cOriipafet,«ed taniuhv in. receniiofibiis setatenvGafoli Magni sapit aut pbstefibrehij CtfiuSi
"quibiisdariipbst Isidbfiariaecbilectiprii.stempora exa- que eniiri hationis isiius sinvul conjtirige^ri'dse Wsiis
faiis, qnbd a^uriieritb est ex iiujus sinu assurnptam ante secundam fegiim vvoslrofuhidyriasiiani Wurii-
esse; alipquin fieri yix ac/rie yix guideni ppsset ut quam invaluit : coepit autfenvtiiric prifnuiri tfuiri\
lamteieDfis epistoia'{,, iahti pbhtificis, 1266 '" re Fraivcorum regibus adiiiinistfatuhvfestirhpefloin".
-iairigfavis moriierili,,aii pmnes Ecc)esias..Gi,,Miarum 5. Imperitiam impOstoriset scfipii ripyiiaiein^rr
ei'Gefmaiiiafuih scfipta, fam cbnsonp cpdicuni.aniir guunt prima tejftBverba, quibus ciiiri'syripdriihRpVri^e
(qiioriimsilentip sep'ulta jacutsset, prf.sertjm ,cum habitnm describit, sijriodrimtfppellSt %isiJ(?p'b'rti»V,
plrifa eVerripiafiaai) uVfiusquefegioriii illius episco- sivccmleroruriicorisacerdbiUrn,Gliris'tiifiie 0eiiumc'qk
pis haud diibie aescfVpia fuissient. , ,; adunatuin..', Primum eftihi qriii laicariv piebemjliiiic
% Nttllus%st scfiptofuhi ahtiqubfum qui yel Jiujiis Romse admissarhcfedat ih coriciiiriiri
d e reccle|j'a;siii
tepistolaeiapicemfefefai: qiibd etsi &efamiliaribus-, :, cis rebus ofdinandis decbfritehdisqule ^cbrigfegatiifti*
''•
tal vocarii^episiolisrivifufaripri essetj pforsus tamen Deinde cnm cmterorumconsacerdottiih.W()in\ite$&s-
insoleris 3e his qiias De6fe'tales'apjieliant, quibus byleros procul diibio Iriteiligat ab %^iscb)pisdistin-
iiiiilta disCibliriseecciesiastiesecapila universum Ecr ctos, latuit scriptorfemsacefdotis iribmeripfesb^ifefis
ciesiae staturn ac fegihfen attinentia continpntur. tribui non sblefe hisi ab auctbfibiis,LeOineJhriibfibus,
Nullus etiam seu canpnum seu pontificiorufndecre- Dilludque per prima Ecclesiaesaecuiafepiscbpismisse
*ofumtollfeciorsuisjeaifi coileciioriibu.siriseruit: eos reseryatum. Si quando autem concessum presbyte-
dico qui ante Isidorum Mercatorem,seu arite noiium ris-, huiriqiiaiiv'tamen sine hujusnvodiaddimeiito, se-
sseculum iloruerunt (o). Hic enim inter Lepnisepi- iundi ordinii, iecuridiloci, secimdig^advs,iftic. Pepi-
Eiolas eaiti 'diequa agimus edidit, ieYfraudem ipse que fcsdum liunc solcecisriiumtyribdininMuiiStum
passust vfelaiiisfactufus. Apud eum iaihen non lalis quis non videat numquam ab eo scfiptofb admislhiti.
BALLERIrilORUMANNOTATIONES.
(a) In puris Isidori codicibusi -qualis8st Vai. 630, bpistpjarrijsidoro ascribens, Additaineritaab IsWOfb
haec epistoia xnoji invenimf; ac pfbptefea Isidofb' riori distiiixit.
tribui nequit. Solum praeter collectiohissLeohihasl I; (b) Hic pannusi qui cpmplectiturjextremamfafiefn
20,21» 22,.25 et 24 inveriiiuf iii AddMmeiilis'cW . capitis npiii e"ttfia reliqua capitula:genuiftaeliepliis
Jectionis Isidorianeeexhibitis iii mss. eolleetibiiis 12, eiiisiplae12, adepiscoppsMauroSjStiBjectusestiupi
ad qiiarii periinel codex Vat. 1§40>flanfecbHeciibi posiiiiiae ejiisibjsedeicjiorepiscopis..insolis mss-.«01-
tieni 12 Merlinus edidil; Quesnellusvero, qui Isido- 16'ciibriisi'2 iriier Additamenla Isidoriana, quse I»i^
rianae edilionis nomine Merlinianamsignifical, hanc doro tribui non debent.
Jo9 PASCH. QUESNELLI DISSERTATIONESIN S. LEONIS MAGNIOPERA. 760
pni naiiva fnerit Latina lingua? Hlum enim in typo- A. impostor exordium insulsum prorsus et incondilum,
Ijraplionim oscitaniiam refundere non sinunt antiqua non modo Leone^ tara eloquenle sciiicet pontifice,
omnia exemplaria seu mss. seu edita Canisii, Mer- sed etquovis cordato viro indignnm. El ne quidquam
lini, Sicardi, Crabbi, Lovaniense ac etiam Romanum • pigmentorum suorum 1269 fabulse deesset, sub-
tnm. I Epistolarnm pontificiarum : eadem quippe le- junxerat consarcinator ille ad calcem (b) pannum
ctio hseciliis omnibus communis est. nescio quem, qui nunc etiaimium legitur huic frag-
6. Numquam a Romanis pontificibus Leoni vel mento annexus in Merliniana Isidori collectione : at
sequalibus vel anterioribus alios canones cilatos le- pejori efrorea recentiorum editionumOperum S. Leo-
gimus prseter Nicsenos vel Sardicenses pro Nicaenis nis procuratoribus in epistoiam ejusdem ad Africanos
habilos. lonocentius 1 expressis verbis ait alios reci- episcopos (olim octuagesimam sepiimam) rejectus
piendos non esse, ut alibi noiavimus; nec particu- "est. Verum cunv sibi plerumque vix sufficiat fraus
larium synodorum decreta, elsi aliquseillarum syno- una, nisi alterius consortio adjuvetur, (c) ex cor-
dorum (a) in codieem Romanum jam essent relalae, ruptela canonis qmesitus est impostursecolor inepi-
anle Chalcedonensem synodum apud plerasque Occi- stola confingenda; cum enim de solis presbyteris
dentaiium partium Ecclesias in auctoriiatem recepta egerint Palres Hispalenses, additum est ter in ca-
sunt. Quamobrem recentiorem Leone scriptorem lione : Vel chorepiscopis,quod et antiquis ac genuinis
ostendit Neocaesariensium canonum quasi tota jam exenvplaribus, ex quibus Garsias Loaysa Hispalense
Ecclesia receptorum auciorilas adducta; 1268 istud concilium edidit, et ipsi canonis sensui contra-
numquam enim S. Leoni alios canones a Nicsenis riurn est. De chorepiscopis quippe ne cogitabant qui-
laudare conligit. R dem synodi Patres; sed de presbyteris solis decerne-
B
7. Neocaesariensis canon 13 in hac ejiistola cita- bant adversus Agapium Cordubensem quondam epi-
tiis, non ex antiqua versione, quse Romsetunc in usu scopum, qui ad synodum delalus est, eo quod
erat, sumptus est, sed ex Dionysiana translatione, frequenter presbyferos delegasset, qui munla episco-
quam Leone longe posteriorem esse nemo nescil. palia, ordinatioiie.s yidelicet, confirmationem, con-
Quod enim inea legitur, ad exemplumet forhtam sep- secrationemque basilicarum obireiil; quse omuia so-
iuaginla, chorepiscoposesseinslitutos, verba sunt Dio- los attinere episcopos manifestumerat. Harum quere-
nysii, cujus versio ex :iliisetiam locisdeprehenditur. larum occasione renovat synodus antiqua canonum
8. Ex Rliabani Mauri libro, quem de chorepiscopis siatuta, quibus prohibentur presbyieri ne ulla epi-
scripsil ad Drogonem Metensem episcopum, patei scopalis juris ministeria usurpare" audeanl; at de
nondum ejus lempore innotuisse epistolam Leonis chorepiscopis quoniam lis mota nqn erat, de his ne
nomine scriptam adversus cliorepiscopos. Numquam apex quidem habelur. Denique allerum adhuc inter-
eninv ille chorepiscoporum causam defendendam polationis caput eontinenl hsec postrema canonis
suscepisset, si eorum condemnationem legisset a sede verba : Qum omnia eis a sede apostotka prohibita esse
aposlolica profectam, tantique pontificis epistolam noscuntur; quse subdilitia esse, Loaysana prodit edi-
habuissel prse manibus : qua; certe virum lam eru- tio. Adjecta porro sunt vel ex marginali studiosi ali-
ditum alque in Germania, quo missa dicilur epistola, cnjus annotaiione comnientiliiim ejjistolse fragmen-
versanlem non fugisset. Aut cum eam non posset tum cum canone conferenlis, vel eo etiam consilio
dissimulare, saliem ad sensum commodum trahere ut ex canonis inierpolali auctoritate suffrogium epi-
et explicare conaius esset tanti momenti auctorita- stolse conciliareiur. (Et epislolam et canonemlectoris
tem : sicut decretum Gelasii PP. I. necnon el conci- C oculis subjicimussub finemvoluminis in appendice,ut
liorum Aucyrani atque Antiocheni canones explicare allerum alleri ipse componens,alieno exulus pmjudi-
curavit, rie causae quam propugnabat obesse vide- cio judicium ferat.)
fentur. Denique, si omnium inanibus versata tunc 1272 Ovum ovo similius non est, quam epistola
esset epistola, qua fronte bsec verba scripsisset : ha:c canoni Hispalensi, si in Agapii locum Germania-
Unde miror, ihquit, quomodoisli, quihanc conlenlionem rum et Galliarum episcopos substituas, ac exordium
movent, ordinem chorepiscoporumlanlum despiciant, excipias, quod ex epistola & vel 9 seu vera seu ficlilia
ut pene eis niltil amplius dignitate presbyterorumtri- Agapeli PP. II ad •Germaniarum e.t Galiiarum itidem
buant; cum hoc nec novorum, nec amiquorum, nec episcopos decerptum, vel polius quod utriusque arli-
etiam ipsis apostolorumdogmatibusconsuetudinibusque fex partim ex epistola S. Leonis ad Africanos Iran-
conveniat; sed in sensu simul el dogmale dissenliat. scripsit, partim de suo adjecit.
Quam facile erat Rhabanum falsi convincere ex 10. Argumentum erit suppositionis, quod non so-
S. Leonis epislola, si in rerum nalura tunc exstitis- lum in chorepiscopos detorquel synodi verba quse
set, atque ostendere, non modo a Leone anliquis- solos presbyteroscoercebat, sed et plurimis Germa-
simo Urbis prsesule pene nihil amplius dignitale pres- niarum et Galliafum episcopisimpingit, quod de uno
bylerorum cltorepiscopis tribui; sed nihil ornnino Cordubensi Agapioscriplum erat a concilii Patribus :
amplius his quam illis dari; cum et eamdem utrosque nimirum illos fuisse viros ecclesiaslicae disciplinse
formam geslare, eosdemque esse.chorepiscopos ac ignaros, et a saeculari 1273 militia in sacerdotale
pfesbyteros ex canonibus Neocsesariensibusaliorum- ministerium statim translalos : quasi vero hoc facile
que Patrum decrelis asserat auctor epislolsc, Leonis "n fidem apud querivquaminveniat de lotepiscopis, quod
nomine personatus. uni vel alteri forle contigit; nec hoc Gallicanarum
9. Epistola illa nihil aliud est quam canon septi- Ecclesiarum statui repugnet, quse Leonis tempore
mus concilii Hispalensis H, verbum e verbo transla- severiori etiam disciplina utebantur, quam Romana
tus, uti jam monuerunt Blondellus et Morinus. Cui Ecclesia.
canoni, ut apislolse imaginem indueret, prsefixit 11. Si hsec epislola germanum est Leonis opus,
BALLERINIORUMANNOTATIONES.
(a) Codicem canonum inlelligit, quem tomo III addiliones aliqupt in documentis recepit; dein a
edemus, et Romanam colleclionem non esse proba- Loaysa ex puris codicibus collectionis Hispanicse,qui
birivus. Similiter num. 7 sequenli cum antiquam ver- eas emendationes et additiones ignorant. Lectiones
jionemcanonis Neocsesariensisnominat, ej"usdemco- quas Quesiielluscanonis margini affixit prioris editio-
dicis et collectionis versionem indicat, quam cum nis sunt, jureque additamentis vel emendationibus a
Romanam collectiorieni credat, Rommiunc in usu sincero canone alienis tribuendse. Ex hoc eodem ca-
fuisse pronunliat. none Hispalensi aliquot sententise inserlse fuerunt
(b) Confer:not. 2 (Supra, col. 7S8, n. b). etiam in pseudoepistola Damasi ad episcopos Numi-
(c) Hiccarion synodi Hispalensis n duplici ralione disede chorepiscopis,quse apud Isidorum legitur, et a
vulgatus est, prius a Merlino ex manuscriplo collec- Quesnello in margine ipsis canonis citatur.
tionisl2,quse nonpaucas arbitrarias emendaliones et
761 DISSERT. XI. DE SUPPOSITIONE EPIST. NOMINELEONIS PAPiE I CONFIGTiE. 762
qui faclum nt in plurimis synodis, quse ab episeopis jV presbyleris superius prohibei epistola : Nec eis.li-
Galliarnm et Germaniariim adversus chorepiscopos cei... chrismate baplixatorumfronlessignare.Quonlam
celebratav sunt, tanii pontificis anctoritas in medium iamen eadem illa verba, quse in epistola notamus,
non sit adducla ? Cur de eadem silent pontifices in Sunt concilii Hispalensis etiam in emendatioribus co-
suis decrelis, etimperalores in suis capitularibus, in dicibus, explicanda sunt nt genuina. Quse ut conci-
quibus frequenter chorepiscopoium mentip occurrit: liari possint cum superioribus, videnlur milii intelli-
ut in Parisiensi vi "et Meldensi synodis, in Capitula- genda de publica ,et solemni collatione baptismatis
ribus Caroli Magni et Ludovici Pii impp., el in epi- et Spiritus sancti, quse quoiannis in festo Pascha et
stolaNicolai PP. I ad Rodulphum Bituricensem ar- Pentecostes celebrabatur, quamque vetat canon prse-
chiepiscopum. Adullerinam profeclo epistolam cla- sumi a presbyteris vel eis ab episcopo committi co-
mat tam consbnum horum omnium silenlium : quos fam se prsesente celebfanda.
nec latuisse illa potoit, nec ighorasse quisquam cre- Opponil Petrus de Marca : Ultima clausula canb-
diderit quantum roboris defiriilionibus suis adjecluri nis EXADCTORITATE APOSTOLICA SE ILLADEFIHIVISSE
essent ex tanti tamque anliqui pontificis auctoritate. . lestatur synodus, Leonis rescriptum significando. Non
12. Sunt aliqua in ea epistola quav curri Ecclesise ita legitur in canone; sed (quod etiam Marcse magis
Romanseconsuetudine conciliari non possunt. Cuiri favet) hoc modo : Qum omnia eis a sede apbstolica
enim decernit presbyteris non Iicere episcopo coram prohibita esse noscunlur. Utrovis porro modo lega-
positopopulumdocere, veibenedicereaut salulare,nec tur : primo de Leone magis non intelligitur quam de
plebemulique exhorlari, supponit ea omnia, sallem alio pontifice; deinde subdititia esse hsec verba su-
absente episcopo, concessa fuisse presbyteris. At ]n perius jam ostendimus ex gerraana Garsise Loaysse
cerlum esl decurrente quinto sseculo neminem in Ec- edilione, canonique ipsi adjecla esse ut pseudoepi-
clesia Romana praeler episcopum Romanum doctoris slolse auctoritas arcesseretur. Denique 1275 ^eo-
ac concionatoris munus obiisse, atque in Oceidenta- nis nomen procul dubio prsetermissum non esset,
"libus parlibus episcojialidignitati istud muneris esse siquidem res de qua mota controversia tam expresso'
reservatum, etiam in Galliis noslris, cum anno sub- ipse ac solemni decreto definiisset.
sequentis sseculi vigesimo nono cceperit hpc presby- Major forsan difficullas oritur ex Leoms PP. HI
teris pro Ecclesise bono indulgeri auctoritate Vasen- ' ac synodorum Gallicanarum, nec non et Capitulo-
sis coricilii seu n seu m. Quid sit etiam illud popu- rum auctoritate, quse Leonis epistolam vel citasse
lum benedicerehoc loco vix explicari possit. vel indicasse videnlur, dum chorepiscoporum cau-
Verum quid prse cseleris sibi voluni ista : Sed ne- sam versarunt.
que coram episcopo licet presbyteris in bapiislerium Leonis 1Uad Gallise episcopos responsum babelur
nec pmsenle anlislite infanlem tingere aut in Capitularibus Caroli Magni et Ludovici Pii lib.
' introire, vu, cap. 187, ubi rescripsisse legitur pontifex, sm-
tignare.
Quod prima enim vero-verba illa atlinet, an non pissime a prmdecessoribussuis et a mullis sanctis epi-
potius coram episcopo et cum episcopo jubebantur scopis alque synodalibus sanctionibus chbrepiscopos
presbyteri in baptisterium introire, et ex officio ba- esse prohibilos alque damnaios; el ideo non esse ne-
ptizanli episcopo adesse, suspicantur quidem aliqui cesse ventilare, sed defiriila tenere. Eosdem reprimit
coram hoc loco poni pro ante; ila ut verba epistolse capit. 328 et 329 ejusdem libri, et libri vi, cap. 119.
reducenda sint ad sensum iuijus canonis 55, apud Verurivdum praedecessorum suorum Leonisque I de-
Martinum Braccarensem : Non liceat presbyleroprius G ereta commemoravit Leo III, nequaquam epislolam
episcopo inlroire in buptislerium, sed cum episcopo : quam excutimus prse oculis habuit: omnes ehim.or-
nisi forle aut absens fuerit qut mgrotus. Bene id qui- dinatiories vel consecrationes a chorepiscopis lenta-
dem, et recte canoni el cohsuetudini Hispanicse Ec- " las eam ob causam in irritum mittit, asseritque ni-
clesise ex alio ejusdem Ecclesise canone 1274 et llil, quod de episcopali minislerio prmsumpsere, esse
ritu lux petitur. Sed ~nih.illale de Ecclesia Romana peractum; sed quidquid ex his ab eis illicite erat prm-
uspiam legitur. Et mullo minus credide*rimdisertls- ' sumptum, omnia a canonice ordinatis episcopis debere
simum pontificem Leonem, Romce scribentem, Ro- fiie peragi, et iri melioremstatum reformari... qubniam
manaeque linguse calleniissimum, tam barbare esse . quodnonhabuit quis eorum dare nonpoluit. Nam epi-
abusum voce coram, ut eam traxerit ad sensum pror- scopi non eranl, quia nec ad quamdam civilatis episco-
sus alienum, et a nullo umquam auclore usurpatum. palem sedem tilulali 6ranl, nec canonice d tribus Cpi-
Quod enim ea usi sint Hispani ex barbaronim socie- scopis ordinati. Geminam porro propositionem ge-
tate et commercio multis lunc linguse vitiis infeCti r mina Leonis nostri auctoritate conlirmat ex ejus epi-
circa annum 619, quo conciiium ii Hispalense cele- stola ad Rusticum Narbonensem scripla, codicique
bratum credilur, nemini erit mifabile; de Romanis Dionysiano ins.erta. Hanc quidem, chorepiscopos non
nemini credibile. Quamobrem qui Damaso papse epi- esse episcopos, quia canonice non ordinati : ex his
stolam aliam supposuit de eadem chorepiscopprum capitis lverbis ; Unde, inquil, cumsmpe qumstio de
materia, hanc canonis Hispalensis vocem coram mu- male accepto honore nascalur, quis ambigat nequa-
lavil in vocem ante; ne quid a Romano usu vel ritu . quam esse tribuendum, quod non docelur fuisse coila-
alienum Romano pontifici affingere viderelur. D lum? Alteram vero, quav ex ista sequitur, omnia ab
Jam quod auctor epistolse scribit: Non licere pres- . episcopis canonice ordinalis debere rile peragi, ex
byleris (a) prmsente anlistite infantem tingere uut si- capile 15 (nobis 1-4) asserit, ubi hoc habelur : Quia
gnare, quomodo intelligi possit, nescire me proli- quod non ostendilur geslum, ratio non sinit ut videa-
teor. Quod enim prsesenteepiscopo fieri prohibetur, tur iteralum. Hsec sunt quse Leonis III oculis ob-
subinlelligitur licitum esse, absente vel annuente versabantur.
episcopo. At abhorrebat hoc maxime ab usii Eccle- Parisiense concilium vi, nec Meldense, nec Me-.
siavRomanse, ut presbyteris potestas fieret signandi tense quidquam habent quod nolitiam hujus episto-
baptizatos; quodvelex uno Innocentii papsetloco ise vel minimum indicet. Neminem cital e pontifici-
perspicuum est. Nam presbyteris, inquil (Episl. 1, ad bus Parisiense, quod in Capitul. lib. v, cap. 168,
Decent., c. 3), seu exlra episcopum, seu prmsente epi- transcriptum est. Meldense citat Innocentium, tam-
scopo baptizent, chrismale baplizatos ungere licet, sed quam asserentem solis episcopis inesse facullatem
quod ab episcopofuerit consecratum; non lamen fron- dandi Spiritum sanctum. Metense hsechabet cap. 5:
ttm ex eodem oleo signare, quod solis debelur episco- Et ul basilicma 1276 ehorepiscopis consecralm, ab
pis, cum tradunl Spiritum sqnclum. Immo hoc ipsum evisconisconsecrenlur, roboratum est, quia iuxta de-
BALLERINIORUMANNOTATIONES.
(a) Hac de re vide plura, si placet, apud P. Cou- lium tom. I Epist. Rom. ponlif. col. 808.
stanlium not. c in epist. 25 Jhnocentii I ad Decen-
 &65 •PASCH.QUESNELLI DISSERTATIONESi JN S. LEONIS MAGNIOPERA 764
ereiq Dmnasi^pwpm,htnoceniii el Lepniji vqcuum esi A "" epislola omuibus ecclesiaslicis scriptoribus autcpJle-
«alqueinqiifi>g'mdguf(l,in .summi sqcerdoliichorepiscbpi 'ctpfibifs^Caiipiiurii^^ acBeCfetaiium.afgumefiio esiyel
egeruiUritimiterio, Et quiid ipsi iiHemHiit gui ei pres- liujus esse,: vel huic .potiiis 'esse aTfictam, quam
\ytefi„ 9V0cienierinyfini(«r,."Ubi siaitentius conside- Leoriil. -- ,;.".
retii.r ad quid fririm iliorpfn ppritfficumdecfeta Jau- Leviciiiafritlffficriltatem'si:quisiribyefit'.exGraiiani
deti, diiteiligetur boc uno^afferri aiiihio, rii. 'iiriliim Decfeib^ ubi Leonis I nomeh pfSDfixinnlegituf de-
^enseatur si fluid episcbpajis riiuhefisiipn ab episco- 'cefptoexbacepisioladecfbib distirict.68,*.'Qi«(>)!t)?s
ipis-canoniceconsecralis teniatuhi fuisset': qriod cori- chdrepisebpis,hofiint brnries'quam crassseiiafis juvb.
XifimaixuictpfitateIftonis, nbn secus ac in Capilula- mefito iiabeatuf *Grat'ia'fius in dlsCefneiiais iegitiirils !;
jium lib, vn, cap. 528, «1 ipiioceniii, qui nihii pfor- scfipiis ^uclof uriia spuriis. Attamen feratisno iinpii-
sus de chorepiscopis babet, et .iiamasi, cujus episfbr tarida non est Leoriis primi iriserta decretis mentio,
lamjadulterinam ^ensent eruditi> 'sed noveilis cbrfectorlbu.s, 'qiii errbrerii liurie cuni
JEx-quibus;ioanifestiim e>'t icV-omne "qupd cifatis "aliis innufiierls ex epislolafum poniificiarum inler-
Jocis J|abetur3ecliorepiscppis,iiiliii pbndefis addeie poiatis editiorilbus hauserimt. Ahtiquiores enim De-
epistolse faojii suppositse. Vefurii .eisi ab ajiqupt 'creii ediiiones, Pafisiensis aii.1531, "Liigduiieiisis
iPClavivelnpni .sseculi synpdis fitata fevera esse! ut liugoriis a Poria an-.lS^, et aiiquol aliseiisec"tan-
.a Leone scripia, miruiri -aionesset sanetissinios Pa- . "tuiriniodohabent : De liis ila scripit Leo episcopus
.ti'eS;insiaurandsedisci.plina3, pon discerricndis srippb- oriiriibusepiscbpis. .
sitiliis fetibus a genuiriis, irilentps, falsp litulp iri Sed elclarissiinuslBaiuziUsifi hoiis ad Gfatianum
serforem esse ihductos, qupd c't Aquisgrafiensicoh- 6bsefvav.it ad dist. 64, cap. 3, Dedbjectiorie, Ijiebni
,ciiio et ajiis npnnullis contigit, cuni libfbs de yita * pfinio in anliquis 'ediiibhibus Decreti iiori tfibui
£pniemplativa ProsperO adjudicafuiil, quos Juiiarii "eplstolamjstarp. jln Regib, iriquit, Gfaiiani iib. titii-
PpBVe'fiiiessebpdie.consiat.lmmp e' apbcfyjilia scri- lus istins capitis liic est: De liisila scribitLeo oriini-
. jvla eiiala iiivenimus a sacris epispbpbrum"s:yriodis, ,%us episcopis. Saiigeinianensis addit, et ipresbgieris.
quse lamen jhfer sincerps fetus nuirierafe feligio Aniiquiof Vietpfinris : De iiis 1278 ditttm scrib'it
(esseti. . _ Leo episcqpus oirinibiisfpiscojjis.Receiitiof ; De liis
Apteguariv.ii ista disquisiiione manuiH fefefam, iia spribit bealus Leb episcbpusoinriibusepiscbpis:et
anwiibq -mecliariiquamdani pdsse iniii yjafti iriier "'pfesbytiins. Aritiqiia editio Mogiintina : De Ms ila
.utfariique hanc ppipionerii, jsi nirriiriirndlcatur iibc "scribit Leo epVscopusoinnibusepiscbpiset presbyleris.
Leoriis I epistoiam esse, nec imposioris, .(«).sed pp- " Hsec, et pfesbyteris, noii exsiant in veteri editione
tiiis .LepnisIII. Hujiis enim tempore gravissiriioo"a3- Veriela, iieque 'iii editlbmbus Denipchafis et 'Cbntii.
versus ch.ore|Mscopbsquerelsemolse suhi in Galliaet 'Caetera siniilia surii. Rbmaiva aiiterii sic habet: De
iGermania, deque nbtestaiis lllpriinvlimitibiVsacriter lus ita "scribitLeo 1 ad episcopbsXierriiariim et Gatlim
jdispiitatum .est. yuanipbreni nuiapiiliiis litpc'Triile epist. 86:, alias 88. Yerba svint corfecionitri, non
^eptenliisj reni ad tepnem lii tuncRbriiiiiiurii ponti- feraiiani, iicei iri Coniexiu 'posita sirit. iri Vetusirssimo
ficem ieferri placiiit episcopis. 3_jjiis.respbnsi Isuin- cbdlce ms. BibliotiiecseRegii», iri 'quo cplleclip Dio-
mani .superiussex C.apiiiiiarij)usremliriiiis, sed ipsav hysii Exigui cpnlihethf, pbsila est ante colieeifthem
ejps epistpiai de liociiegptip Iscfijitse ad iibs lisgpe Tsiain.'ha6p•'episiula Lebnis eurti isia ihscripiibiie :
non perVenepUnt,quas tariien pluririias fuisse dubl- Epistold Leonis pnpm'de priviiegiq clibrepisc'o'pWum'
tiiridumnpn pst'.': cuirires ei maxlrni esselnibineoti, fj she pfesbyieforum'ad uiiivcrsosGeriiianimel 'Eiiropm
pi EcCiesias-^allise Germania.'qi]einter se diu cplli- qtquq "Guilice Hiic iisqueBtepii.
EcciesiqYuriy~ep'is'co'pb's.
sefii.jNon ajjsurde igitur ijiiis ppssii existiriiare Leo- Baiiiziiis, Addp egbcaderii, qpsearitiquailla Mpgiiii-
.nis ill esse lianc episiolani vel episiplae Jfagrrieii- liiui edi|ib,.li'ab'efePafisiehs'em anlii i'53l,'6't Liig-
furii, Coijjficiurse.jjdem asiruere yldentur Ecclesia- dprieiiserh liiig. a Pofla 1548.
i'irri Galiiaeei Germanise arcius per illam teriipesia- Siiiil igitur obstai,"qubhiinusLebhi III feiuni hiiric,
ieVij.nexiis, jitfiusgue regipnls legi_iip ad Lebnein qiialiscuiiique est, asCribariius. Quae ciorijeciufa si
^fipfptaj.utrlhsqiie in synpduin *bnteriiusR£iisboriae ijiinus arfidei, pfoplef niihiahvsiniilitufliriCiii"qvfani
ajiisquein Ipbis ea de fe habiii, sp.quibiis Lebnis ;de- liabei episibia cufii 'cahone Hispaiensi, ex jjba pla-
crelum ^rpmulgaiuni esit alqiie syriodaii 12177 igiafii livagisbpus videtuf fjiianvpbiilifieis Rphiahi,
sanctipne fpbprflium^ iinper^tprum denique de his priofibiis afgiinienils iri!i*ferite's, tocuftum, "qubd
jCufai»c sbilicjtudOj non semel, "aiit bis yel ler? sfed irisiitutb cbrisilip s&tisesi, assefiriiiis, episibiam hcc
ssepi.ssinie,.ut a'it Capit, bb. yn, pap, 187, Perilque Jjebnis ripstfi esse, necet riisi putide'adriibdprii po-
^um ante 3-ebnis Jhujus ilj temppfa ignota sit "hpec tpisse affingi.
BALLERiiSlQRUMANNOTATIONES.
fa)id tibbls petsuadefi tieqiiit, ciiriva pontificum lensis verbis ita indigebat, ut quse ibidein de pfesby
Rpinahbfum mofe alibniim sit"#i aliis dbcuiriehiis i*erisdecernhnturj chorepiscopis accommodarei si.io
vefba ^efvnlitef exstriliefe, et epistoliis iia consafci- brevi exordio pfsefixo, iisdemque sine «Ila episWlse,
nafbj ht i4pirepiinecareani. Nufn si Leo III Voluisset clausula decretum edefet?
decfeiiirii *dbclibfepiscopls cbiidefb, cahpiiis Hispa-

FINiS PRIMiE PAIViiS.

 SANCTI

LEONISMAGNI

ROMANI PONTIFICIS

OPERA OMIVIA,

POST PASCHASII QUESNELLI RECENSIONEM

AD COMPLURES
ET PR.3ESTANTISS1M0S
MSS.CODICESAB ILLO NON CONSULTOSEXACTA,
EMENDATA,ET INEDITISAUCTA: '
ADMONITIONIBUS
PRYEFATIQNIBUS, ET ILLUSTRATA:
ANNOTATIONIBUS

'ACCEDUNT

QUiECUMQUE E*, QUESNELLIANAEDITIONE INVENIUNTUR EAQUE AD CRISIN REVOCANTUR:

CCRANTIBUS

PETRO ET HIERONYMO FRATRIBUS BALLERINIIS,

PRESBYTERIS
VERONENSWUS
;
MANUM AUTEM ULTIMAM ADHIBENTE

J.-P, MIGNE,

QUISUPEIIADDIDIT

EXERCITATIONES IN UNIVERSA OPERA S. LEONIS MAGNI

'
AUCTORKPETR0 THOMACACCIARf. .

TOMUS SECUNDUS.
PARS POSTERIOR,

PETRI TEOMM CACCIARI EXERCITATIONES

CONTINENS.

VENIT APUD EDITOREM,

PARISIIS,
1N VIA DICTA D'AMBOISE, PRES LA BARRIERE D'ENFER,
ou PETIT-MONTROUGE

1846.
 ELENCHUS

OPERUMQVJEIN HACPOSTERIORIPARTETOMISECUNDIS. LEONISCONTINENTUR

De Munichteoruin haeresi et hisloria libri II.

De Prisciilianislarum hseresi-et historia liher I.
Oe Eulychiana hseresi ct historia libri II.
769 - EMSTOLA NUNCUPATORIA. . - 770
atljii_i_L nBaaagi —i— ' '
BMBBasggHSBSga.i^^B^MBigga^^~BB8agBj3

SANCTISSIMO DOMINO NOSTRO

BENEDieTO XIV,

PONTIFICI OPTIMO MAXIMO,

FRATERPETRUS THOMASCACCLARICARMELITAFELIMTATEM.

Etsi ea quw summis principibus officii et obsequii nomine offeruntur, tam illis debita et con- ,
v.enientia peculiari titulo censenda sunt,ut rationes et causm minime quwrendm sint cur ea
munera iis potissimum tribuantur.; attamentam prwcipuw, tam verw, tamjustw causwsunt,
beatissime pater, ut hoc Exercitationum mearum in Opera S. Leonis Magni volumeninclyto
npmini tuo inscribere ac nuncupare debeam, ut me facere dliter sine gravi nota nequaquam
posse existimarem. Prmterquam quod enim opus hoc, quia magnas et graves ecclesiasticas rts,
et sancti prwdecessoris tui gesta complectitur, ad te, utpote potestatis illius hmredem, et in
apostolico regimine successorem pertinere debet; tum eo etiam titulp tibi maxime proprium
et conveniens est, quod inpari dignitatis gradu, inquo divinitus collocatus es, edm agendi te-^
neas rationem et normam, ut sancti hujus pontipcis vestigiis potissimum insistere, studia illius
maxime cemulari, et ad apostolicum ejusdem zelum et vigilantiam quam proxime videaris ac-
cedere. Sanequidem, cum sanclus Leo perlongo totius sui pontifidaluS cursu nihil magis im~
pense egerit, studuerit, elaboraverit, quam ut tunc exsurgentes ut cum maxime Ecclesiai et
catholicm fidei hostes, laboribus, scriptis, et indefessis curis suis refelleret et confutaret; eas
saluberrimas leges et sancta instituta condidit, quw cwteris Romanispontificibus ad.catholicam
rtligionem asserendam, et stdis apostolicwjura vindicanda magnum exemplurprmbuerunt.jBfec
autem exempla, pater beatissime, permiro modo in te expressa essenemo est qui non agnoscat:
sive enim splendidum prwteritm vitw tuw cursum reputemus, nihil te magis elaborasse, nihil
impensius studuisse omnibus constat, quam ut sacris potissimum et ecclesiasticis sludiis exco-
lendis Ecclesim leges et instituta]penitus pernosceres, quibus in tot gravissimis muneribus,qum
tanta cum laiide a te administrata fuerunt, ad religionis decus et Romanw sedis dignitatem et
legumintegritatem tuendam, utereris : sive autem modo in supremo Ecclesiw pontificatu con-
stitutum contemplemur ; quid non veterem illam diviPelri successorum primorumswculorum
imaginem refert ? Cum tu inter gravissimas etiam principatus curas, pastorali officio (qum su-
premm dignitatis tum potissima pars est) adeo sedulo incumbis, adeo orbis tibi commissi sa-
luti, fidei, morumque integritati, et ecclesiasticw disciplinm vigori invigilas; ut nulla pars
qum ad hanc materiam spectet, cura tuanon modo provisa, sed et regulis firmata, scriptis il-
lustrata, ac decretis saluberrimis sancita et roborata sil. In qua quidem re quo magis ad vete-
rum sanctorumprwdecessorum tuorum normam conformeris,in supremo licet dignitalum gradu
positus, eamdem laboriosam servas agendi rationem, perinde oc si in privato atquehumili
statu esses, et curas assiduas atque indefessas sustines, ut aliis sine labore quod suum adoffi-
cium pertinet, innotescat. Hinc igitur, beatissime pater, certa mihi fiducia existit, fore ut li-
bentianimo accipias, et cum voluptatepercurras ea quwin hoc volumine circaantiquashwre-
ses Manichmorum, Priscillianistarum, Pelagianorum et Eutychianorum, quw sancti pontifi-
cis Leonis tempore adversus Ecclesiam tantopere debacchatw fuerunt, relata et exposita sunt;
in quibus cum ejusdem animi fortitudinem, zelum et apostolicam auctoritatem, variasque at-
tentissimas curas deprehendes,quw tum in reis redarguendis et convincendis, tuminpmniten-
tibus recipiendis, monendis, instruendis, atquelapsis apmnarum vihculis relaxandis susceptw
fuerunt; sicut prmcipuam inhujusmodi rebus Ecclesiw wconomiam, tum mirdbilem fy, O. M.
in ejusdem regimine providentiam agnosces. Qua quidem providentia, quemadmodum factum
est ut quo tempore Ecclesia firmioribus prcesidiis indiguit, eo potissimum tempore strenuos
Deus summos pastores excitaverit; iisque non modo necessariam vim ettobur addiderit ad ca-.
tholicam fidem asserendam, et ad ea supremajudicia ferenda quw exdivinis et appstolicis ins-
titulit hausta sunt; sed et diuturnamvitam concesserit ad cuncta felicittrexplenda : tic tu.
"71? PRiEFATlO. - 772
cum divinilusdatmsi&fUt manitis,mlutaribus documeMti$.,prmept.isei mmtiiutionibmJuis
ad episcoporumomniumqueecclesiasticorum instruciionem per totum catholicum orbem diffu-
sis eos ioUeres abusus, qui siveMerotfMm (iiiiuihde6b¥ii.siM:e'eclr.siasticis legibus, siveChri-
stianis moribus adversantur, fidenter sperare est, Deum 0. M. diu te (quod Chrisli fidelibus om-
hibus invotis essedebetyEqiiesiw &d~ sdspihm conser^&iurU0f «f feUciurii\ pferum tuorum
seriem ad exitUnipefducTts.rithter quifritiusifia ei glofipsa- ppirn tua, pdter beatissime, cum ea
tum adChrislianw, tumqdtiUePQrtm;reipubUcm;M sit, quodstu-
dia favore, incitamento,exempto iuo pfbmoveas•;: hihif,, sicui ea: atiisinagnum stimulum et
alacritatem addunt ttd Mbros Mos porttifi&io nommi tuodevBvendifJSi e1:wrtam inde patroci-
nium exspectandum; sic mihi multo maximum addiderunt, ul Leonina hwc monumenta sancti-
tati tuw offefrem et consecrarem; idque mullis ac prwcipuis de catisis : ac primum quidem ,
que-d pontificiam clementiam et humanilatem in excipimdis mete tenuitatis scriptis cum tidn
semel, tum pfwsirtim expertus kum, cum annos abhint undecim Eusebii tibros Ecclesiasticm
Historiw nomini tub ihseriptos- in lucem dedi. Qua behignitate alatrio¥ factus, qiiod mthi tuhc
proposueram, perfleere enisus sum, ut altem hwc adornarem ; deinde aittem quod, cum in hi$ce
ipsis prosequehdis, etin subsidiis eruendis, quibtts sancti pontificis Leonis doctrintim el gesta
illustrarem, Vaticanw prmsertim bibliothecw f aliisque moniimentis usus sim , qum apostolicw
sedis beneficentia mihi patuerunt; vel ob id ipsum eadem hw&a te benigniori animo exccptum
iri mihi persuasi, quod fructus eofum munerum sint quw mihi haclenus impertita fuerunl. In-
terim autem dum pontiftciam clemenliam twam mihi et meis hisce laboribus magis semptr pto-
pitiam exoplo, illud mihi tantummodo polliccor et deprecor, ut per eamdem Uceatpatato ahimo
ih religiosis studiis meis conquiescere, quo omnes meas eitraset cogiiationesinaposlolicwsbdis
obsequium et feverentinm et sanctitatis tuw officium in poitefum etiafn tonferfe valeam.

PKJSlATtO,

Yri dtiiiiM exitoittpertfiiieraifl lab6reh¥eiyiIohts EUsebianieHistbrijeVprRufiniirn Aijuileiensi#Ecglesiai:;

p1«s6yte¥uW
siia ibritigefutiSelutmbr^^ siudiurrtiEMipirddfiifii'
OperiimMagTiiLe"ohis}ltetiusiaiholicseEcclesi&summkpontifieiS) giadum fapere'deerevh Steriimf cuiri aute
pluresannosin idconsilium incidiss.emylit signiflcaliqne quapiam meum erg« apo.siolicam:sedemdbseqtiium
puWiceie>ta're'r|;nullaprofeetQ re lipe-m si tanti viri scriptis nova
diligeiilia eteura^espoli^ndisalqueornandis faciam«pejuse.lOr.
quentiam, styli digiiilatcm et majestatem;; ut pfffilermiUam ejiani. prodetitem se^nBigiievjrn apqsloiici:spiri-.
ius, liirflo.plpne.pfiscis^^ yel
eorum o^btrecjatpribusgravius iiegotium jfe^cif.: .'. ;.'.-•'..........,'[..-.. .-...„--....•
Nec yerd nie Iate|ai, ab ahno i48^? ad lisec ijsque tempofa, Ee^ lucerii
aspexisse; et pfdesefiimciirri.PafiSiis, tufii Lhgduiii, iabofe el ftiidib PSslchasiiQiifeSiiljiit,etVchetiis"tandeni,
cum jam ribs hovaiii MfiBeditioiiefh exciidei^e chrabariiiis. Sed' hse pstreriise etfiftbhtis, qUsSSiitimfOrtiSa
cohMib fevbcasseht;'hiihi stlm
alAWaMs^Wv^eiftj^pltir^SfJfeiWii apud QuesnellUm-pfSseftimVa quo-'
Ofdiiii ac ratiohi; iniiius consonajtnecpahca' (idquodvgravius.esi) sfcatholica regula
que e^CcIe|iastiiBO"»'a'ge"iidi
plaWealie.nt; 1utvtaiidemiUum Leo ea
gravius vulnerasse appareat; Praeterea, nonsolurnfOmniamonuiiienta nflri-cjillegii,-;s^dahMe indusiria,pjse-
termisit, alia vero utpote adversa scopo quem forte sibi proposuerat, tamquam omnino supposititia, vel certe f
ut supposiiionibus referta, rejecii vel mutilavit. Itaqnc curn fidem \ix servasse, aut ne servasse quidcm niihi -
viderctqr, nihi) plape conforjiiins publico Ecclesiae bono, nihil Romanse Ecclesix dignilaii, nihil denique
Christianae charitati conformius esse existimavi, quam ,ut, sepositis conlumeliis, nulloque verborum slre-
pitu adhibito, ad incorruptos yerilaiis fontcs Leoneni revocarem, quo tandem, ex iiiimicorum manibus cre-
ptis armis, fldes, qua! unice pfoscquenda est, magis atque magis eiucesccret, Ex qua quidem agendi ratibne,
ipsi Ecclesiseriostes inermes landeni facti atque gravi metu perlerriti, jamjam animl dolofem sentientes, ad
bonam mentcm redire minime detractarenf.
Atque hsec quidem eum sensu lacito agitarem, primuin Lconis scripta ex ipso QuesiieHoaliisque edilwi-
bu» pdrcurrer» omts gum; tum deinde quae typis evttlgata sunt, ad manuscriptos archelypos exigere. Sed
 '
773 PR^EFATIO. 774
cum tantam eiemplaririrri copiam in sola Vaticaiia bibliotheca 6ffend>sserri,sfalim iriimineritis laborjs niagni-.
tadinem qtiasi pfaiseniiens, theis sane vifibus diffldebarit eXcbgitatuih corisilium adfeiicem exitum pq^se
perdueere. Rei prseterea graviiStgrriaugebarii thebiogiaipoiemic* exefcilaiibries, quibus pro hiunefe opefam
dare consuevi. Illaevidelicet, qii& bmriitiih hasreseoriei schismatuhi nionstfa Cavefeet refeiiere docenl^ qiise
potiora sque ac solidibra eatholicae fldei fffhdamenta derhbhstrarit, quae taridefri vetefe.s novasque ChristiahEe
disciplinaeregulas aperiunt ,•iri quibris eiiairi vetustissiriia ecclesiasticse fei moriumehla , et-recenseritiif, et
conciliahtur. Huic igitur bneiij pfb exiiriia apostolicse sedis largiiale, lrifhi deniahdaio, alioi bmries iabores
merito posthabendos esse suadebaht, lum leriipbris inbpia.iuiri ipsa, niihi pfdbe cbgnita, ingenii riiei imbe-
cilHUts, quo si plura simui conafef complecii, jufe mihi vefenduiri erat hb iihpafaiibf efflcefer siiiguia ad
optatos exilris perducere.
Hsec, iriquam, ariimo pervolteriii, vix in pfoposito iiujtis nbvse fjditbriissteiisserii, mecuih fecbgitahdo im-
promim iri prssens esse subeuridurii laborerii ab iis qiii pbst Pascbasium QueSnelluhihOvistypis, curii nbVa:
etiam -mbhuirieriibium accessionb sancti pqiilifieis scfipia^elmt adoinafe. tSbri Shim ipse veteruih. recehtib-
rumque scriplbfum quibus bmni iehipbf e Gailiafuiri regriuriiabiihdavit, et rribdbabundat, exempia et hielhb-
dum secutus est, qubd maxime dbleriius ; sed iri Sua elahbraiida editiohe-riovitaiibuS et prbpfiis sitidiis sehi-
per indulsit; iii cbnfehlionibiis rhagis quam ih veriuttis Snqtiisitionesc exercendb. Qtiis eniiii ighbfaf e polest,
cUfiiriecesSariishbh laiitum, sed bpiiinis eliam subsidiis inslfuctum fuisse? Cum pfsbief ea quse potefat jhu-
tuafi ex elarissimorum vifbruiri exehiplis qui illb aevo iii Galliis, ht dixiinusvflorebarit, qui plufifhoruh? sari-
clorum PP. "edilibriibusbpefatn aedefuhi; adliiic ex ilbreiilissiriiis illiiis Regiii biblibihecis multos el Opiiriiae
notse mss. codd. sibi uactus est. \igihti ehirif etbcio epistblas, qiiai nbhdiirii lucem aspexeraiit, ex ceiebii
Grimaneo codice accepit, alias ex colleclibhe Roiiiaria LucoeRolsteiiii, alihs deniqUeCx Jacobi Sifhibiidi '
'
operibus eductas, insuam tranllulit ediiioiiemj quaj cceteris lbcupletiofeih feddidbfunf. Utihani auierii bm- ''
uibus aliis castigalior prodiisset! At vir accerfimo pollens iiigenio , valde facilis ad cbhtehtibries et juigia
excilanda; omniuo prompius ad sequivocationes ct falfacias construendas , aliutn sibi scopum prbposuit, -
prseter illuni quern catbolici cuticfl, St praccipue suaegentis hominfcshabueruiii'iii adorhandis castigiihtiisve
veterum PP. volumiuibus. Ipse namque quandoque clafiora sahCti pohiificis loca bbscuris, aerjuivbcis falsis-
que annolationibus fcedavil, alia ad prorsus violentas inierpretaiioiies detbfsit; Vefitaiem faliaciis ofcculuit,
et ea systemala sensini et ubiqiie
"oppressit, atque perpetuo praetextu aittiquilatis inqulfendEe illustrandai,
slabilire sategit quae haereticorum partibhs favehi, et sacrse ecclesiasiiciEhierarcliliJbfegihieh dejiciuht, pena
quandoque ciiam aholiia, aut s*altemimminutay Romaiiorum pOiitiricUhivefa etlegitihia jufisdiciibne siipra
omnes alias Ecclesias etiam Orientis: ftllum interim lanierise esse sihiuliivii. Qiiandoquidbhi iri siiiiSscribeii-
dis Operibus,«liu Leoninis adornahdis scriptis', inulto artiflciosb cbhatu usii6 esi, fevefeiiiiam, pielatcrii,
culiumqueerga Romanos ponliiices etjapostolicain sedem affectando, ttt inCauios decipcfet, "etocciilti libstis
quamsaepissime ipartes agendo, poslsplendidum verborum appafalunij illas venehb aspersas pfbpbsitibhes '
eructat, quse erronea et in omnibus cbmhiehtilia ejus systeriiala falso hliqub vefifatis cblore ihduefe pbsse
arbiiratur.
£x his ergo patet, tanto gravioreiri mbdo a quociimqiie Leoninofiim Operuih editbre subeuridiiriiesse la^
bor«m, quanto majus fuit fQuesneliistudiurii iri perveftendis Si pontiflcls hbstri testirnbniis et illiUssehsibu^ 4
aliler interpretandis. Kecienim -laboremdumtaxal mbdo iii eo versari bpbftet, ut pfiihigeiiio riitori et inte- '
grilali,- qtianluni fler-iipotest, Leoninus ieiivts restiluatur, ^QiiodOpus etsi grave sii, ob faisas et coffuptas
leciionesijuibusediiaexemplariascatent, etobantiquassyhbpsescum seniioniiin tuhi epislolafuih ab eodem
quandoque siudiose subductas., ut noyas.et stylioelegantiofes sirie mss^ cbdd; auetofitate inlrtidefel et ihferrety
et ,eas praserlim ,qua5isuispartibus favere credidil; tamen archetypofum exenipiafium bpe;-quibiis Vaticana
bibliotlieca,potissiiniim abundat, «uni id jam pridem a hiultis ahiiis asseeuii fesseihus:,hoyis typis, hiiiri.ali-
quorum monumentorum accessione, quse nondum lucem aspexerunt, sanctipbritiftcis Opefa pbtuissemUs;
evulgare. ^erumlamen laboj-uiterius progredi debuit' jneciri sbiis genuiiiis sahcti pbhlificis scfiptis vcrsari: '
- sed-etiamKipusfuit.aTiexanien revocare qua fatiohe alja mpnumehia quai iidstri inajbfes, 'rhss. cbdd; aiictb-
ritatem-secuti;, -aliisSS. $>f>.;ad|udicawint; qtiales sunt vel iibri de Vbcalibhe bhihiuhi gfehtium;vel bpuscii-!
lum quedAiscribitur : Auclorilqiesse/lis Mpostoiiccedeyraiiaet iiberovsluntqtis afbitfio, vel 'dbhique eplstolbi';
seu libeilusadrpemetriadem^virTginem:;quaj flpusculaaiiis asserta offendiinuSi et qusesihe tehierilaiis iibta :
Leoni adjudicari;haudiposse Quesnellus ipss fassus ^sA^NeunoAiadem (ait ipse) cldriiariteeoftice^vel%xcuso'
v.elmss., immo reclamanteMbpctingentis ei amplms annis conciliorum scriplorumquepturiurh tesliiritiniojhiliilb^ :
minus iujusmodi .«pera noslro Lieoni assefere voluit; Neqhe sane hane ieni"erifatisiiotam praicavefe' poiefat
ipseinet ^uesnellus ea sup.piicatipne:quarn subjecit, scribendo : Hoc imum WpfMeritiposiulq f W^paiilisper^
ab-.omnKprMjudidQ$usiinemU,iqwila$enti^ coiiiiiHffislWraiidrie's
conline!Uurg.palegerini.-Jnterim4ei}!ierUam doctinimorumfi~rofiM%i'eri\pHo;ijm;im'piW-
ribus.celeberrimistiionmllqfipuscula^X vnius siyii suffragiowndicare,'-ac sub \torum nomiHepublicarerion dii-
iitarunjt. . -':.:: :.',
Pi:a:faiastres di»seriatioiics yiri ^ocii jiondissimularunt. jjjuos inter fuit Josepli Aiitelmius, qui cum imlln
 775 PRJEFATIO. 776
ratione adduci potuisset ut Quesnellianse subscriberet opiniorii, sedtilo lustratis rationibus in iisdem conten
tis, lantopere a Quesnelli consilio recedendum esse censuit, ut calamum continere non valens opus celebre
conscripserit, qtio singillatim omnia argumenta viriliter rejecit, ut alios esse horum opusculorum auclores,
prseter «nostrum S. Leonem, evidentissime ac cumulatissime probaverit. ISimis profecto fallaces esse-illas
conjecturas quae ex quarumdam phrasium simililudine, styli consonantia, et sermonis modulatione colli-
giintur, doctis ubique viris, satis superque perspectuni est, ut iii prsesens necessum non sit explicare quem-
admodum incaSsum laboraverit Quesncllus in adjudicandis tribus illis opusculis noslro Magno Lconi. Nam
prseter ea quse scripsit Joseph Antelmius, dissert. in Opera S. Leonis, adest etiam testimonium cl. Joannis
Salinas canonici regularis Laleranensis, Slephani Baluzii, aliorumque. Joannes Salinas, inquam, post Antel-
mitiin S. Prosperi Aquitani opuscula notis et observationibus illustrare cupiens, Yalicanos codd. evolvens,
quiiique saltem diversa oplimae notse exemplaria offendil, nullum tamen quod Leonis nomen praeferret in-
venit. Qiiare tandem nec inter Leonis Opera referenda esse judicat, cum fleri perfacile potuerit nt mulii
tunc temporis, Romse et aliis in locis, fuerint, quorum scribendi ratio Leonis slylum referret ac redoleret.
Prseter, inquain, laudata testimonia, alia plurima mutuata ex Lovaniensibus, Baronio, Norisio, Labbeo,
Sirmondo, Stephano Baluzio, aliisque bene multis referre possemus, qui tria illa opuscula modo uni, modo
alteri in mss. archetypis tribui conspexerunt, quin quisquam umquam suspicalus fuerit, vel in phrasibus
alque sententiis, vel in Iractandarum rerum melhodo et ratione, aliquod argumentum apparere, quod aucto-
rem S. Leonem esse proderet. Non inficiabor. quidem S. pontificem in aliis atque aliis oralionibus ad po-
pulum habilis, et in quibusdam epistolis etiam, Pelagianos, Semipelagianosque insectatum fuisse, pestiferas
eas soboles exagitando, et magnifice de Bivinse gratise donis, juxta apostolicaesedis statuta, disserendo. Quid
tamen ex hoc, cum( lales ubique sententias sacrarumque Scripturarum inlerpretationes adliibeat quse ih
aliorum libris minime legendse occurrant; quemadmodum sexcentis exemplis probare possemus, si quain
ob rem Leoni adjudicari non debeant, prsesentis nostri instituli ralio longam conlexere dissertationem nobis
permitteret?
Qualem autem scopum sibi constituissel Quesnellus in adjudicandis S. Leoni opusculis iis quse, mss. au-
ctpritale et eruditorum suffragio, vel Ambrosio, vel Hilario etCoelestino asserebantur, neminem arbilror
lalere. Amplissimum enim campum sibi aperire statuit, in quo cum suo de divina gratia systemate spatiari
ppsset, hinc et illlnc, mullarum annotationum ope et subsidio, disseminando tot tanlasque propositiones,
vel iisdem prseludendoquse postmodum aposlolicse sedis anathemate fuerunt proscriptae. Inter cseteros aulem
qui hanc prayam et subdolam Quesnelli agendi rationem notarunt, unus fuit laudalus P. Joannes Salinas in
Vila S. Prosperi Aquitani, Romse edita; qui offendens qunedambreyia commentaria ad secundam disserla-
tionem, sub num. 28 et 29 appqsita, tamquam inconcinnas et erroneas illas taxal propositiones quibus suum
de divina gratia systema annotator stabilire et; propugnare intendit. Quod jam pridem a mullis clarissimis
doctissimisque viris faclum fulsse, nemo est qui ignoret. Non jtaque Quesnellus, undequaque suis conjecturis
subsidia quaerens, quemquam invenit qui ei voluerit suffragari. Nisi forte arbitrari velimus Augustinum
Savioli, Venetum lypographum, aliler judicasse, cum, expunctis pravis violentisque commenlariolis quibus
Quesnellus tria illa opuscula fosdaverat atque. corruperat, eadem Leoni. asserere maluit quam Ambrosio,
Prospero Aquitano et Coelestino pontifici"adjudicare. Idem enim in suam pariter Venetam editionem trans-
tulit tres illas recensitas Quesnelli dissertationes, nulla tamen facta aucioris mentione. Ad cujus agendi
rationem cum ego attendissem, maxime hominis ingenium sum admiratus, quo pacto scilicet is qusestionem
tamdiu sub jhdice manentem, quam minime definire ausi sunt qui pro utraque parte Anlelmii, Quesnelli
aliorumque clarissimorum virorum rationes ad trutinam adduxerunt, tam facile expedire potuerit, nullis
indicalis momentis quseipsum ad talem firmum interponendum judicium induxissent. Ego tamen malui adhuc
suspensus hserere, iisque fidem adhibere qui jam pridem scripserunt nhllam conjecluram afferri posse ut tria
llla opuscula Leoni adjudicentur.
Mullo minus tamen Quesnello, aut quibusvis aliis, si qui sunt, assentiri polui utRomanae Ecclesisecen-
; suerim asserendum "illuln canonum codicem a quo ipse Parisinus scriplor secundum Leoninorum Operuin
lomum orsus est. Cui sexdecim subjecit dissertationes studiose admodum elaboratas, praetextu expiscandi
atque illustrandi antiquam Ecclcsiarum doctrinam, et hujus agendi rationem, tum in hseresibus everlendis,
et catholicis dogmatibus deiiniendis; lum in synodis cogendis, appellationibus episcoporum vel aliorum ex-
' cipiendis; et.quod speclat in ordine ad illud sacruin ecclcsiaslicum regimen a Cbristo Domino in terris
Stabilitum, ad nos usque per apostolos horumque successores derivatum. Et in primis quod attinet ad lau-
datum canonum codicem, mihi vix locum superesse arbitror ut de eo multa verba faciam, ne manum in
aliorum messem mittere velle videar. Cum jam duobus abhinc annis mihi intiotuerit duos clarissimos viros
in optimum consilium incidisse cpdicem hunc novis curis adornare, ut non tantum in cognitionem venire
ppssint auctbris qui eos canones et monumenta collegit, sed etiam investigare vel definire pro quarum Ec-
clesiarum usu inservirent: quod ut facilius atque felicius assequi possent, horum alter Romam veniens,
insigniores hujus urbis bibliothecas frequentavit, et Iustratis anliquis mss. exemplaribus hunc codicem con-
tinentibus, quidquidin ejus studii scopum conferre possct excepit; cum ilaqhe a pluribus fide dignis id
777 .,'." 'PRiEFATIO. 773
audierim, prorsus necessarium duxi me ab hpc labore in praesens abstinere; et modo silentio prselerire
gravissimas eas ratioues quse hactenus me moverunt ul Quesnellianse opinioni prorsus repugnarem. Quartim
nonnullae, etsi in hujus operis decursu leviter dumiaxat a me indicatse fuerint, alias tamen graviores et
urgentiores reticui, ne exlra propositos mihi limites vagari viderer; satis interim habens, sapiens aliorum
judicium praestolari.
Gradum ergo faciamus ad illas dissertationes fucato colore ecclesiasticse traditionis et Leoninse doclrinse
illustrandse a Paschasio Quesnello conscriptas, quas iuter principem locum habet illa : De viia et rebus geslis
sancti Leonis Magni PP. Multis fraudibus enim, nngis atque cotnmenlis totam hane disseriationem et caeteras
subset)uentes esse refertas, vix inlelligere potuissem, si in illis percurrendis semper ad ipsum Leoninum
texlum non provocassem, ut rerum verilalem inspicerem. At cum tanto artiflcio ipse uti soleat, ut sensim
lectores eiiam probos et optimos in pravas suas opiniones pertrahere possit, hosque multis prsejudiciis
imbuere, plurimum mihi laborandum fuisse prsesens hoc opus indicabit. Vix enirn enarrare possum
studium adhibilum in exaggeranda sua erga S. Leonem et apostolicam sedem devotione, animique
pielate, quam teslari se simulat ornata quadani oralione, vei in hujus laudes excurrendo, vel Leonina
gesta aique slaluta cum aliorum episcoporum doctrina, pietale, religione clarissimorum operibus simul
comparando; vel in medium interim adduceudo quorumdam parlicularium synodorum regulas quae ante
Lconis sevum altcubi obtinuerunt, quibus subesse et insistere S. P. debuisse asseverat. Quid enim?
Aliquando talem tanlumque eruditionis apparatum ad suos Ieclores deleclandos conslruxil, sensim,
susquedeque anliquas Ecclesise res verlit, perturbavit, miscuit, ul ne vix quidem appareant illicia
juibus usus est ad prava sua systemala insinuanda alque flrmanda; sibi forte blandiendo, in sacris
et ecclesiaslicis rebus pertraetandis, hominum ingenia, et dicendi arte, et philosophicis conjecturis
potius quam rerum veritate et rationum pondere persuaderi posse. Qualisautem quanlaquediligenlia et animi
aitentio ne deciperer adhibenda mihi fnerit in percurrenda hac aliisque Quesnelli dissertaiiohibus, nemo
facile poteril intelligere, nisi ii forte quiin conscribendis eruditissimis commentariis ad eeclesiasticas res
pertinenlibus, me praecesserunt. Queniadmodutn novissime factum fuisse a cl. Viro Joanne Antonio Bianchi
ii norunt qui ejusdem sex volumina de Ecclesiae potestate sestimarunt. Is enim in familiaribus colloquiis
inler nos habitis non semel testatus est alium numquam scriptorem legisse qui tot simulationibus el arliflciis
uteretur prseter Quesnellum. Quippe qui cum aliquando se facile perslringi et jugulari posse persensit, slalim
quasi anguis elabilur; et, ex una ad aliam vel plures quaestiones progrediens, vera incertis et aequivocis
admiscuit; et rursus falsa et erronea dubiis et probabilibus inlerserit et implicat, ut ad sibi prsefixum scopum
perveniat. Non igitur ad elimiuanda e Leonis Operibus tot commenta, fallacias, atque nugas, et ad asserenda
sedi apostolicse sua legitima jura sufficere poterat illorum textum nudum et sincerum undequaque ab
omnibus mendis, sequivociset falsis interpretationibus expurgatum exhibere, verum etiam opus erat ordinata
melbodo quasdam exercitationes conscribere, quibus haud exiguum Iumen Leoninis gestis, apostolicsc sedis
juribus, et ecclesiastici regiminis formae et ordini afferre possemus. Nobis placuit,in hac parte imilari cl.-
virum marchionem Joannem Poleni, Matheseos et naluralis philosopliiae in celeberrima Palavina Academia
professorem. Qui postquam Vitruvianos libros illustrandos assumpsit, cui nos quoque ea subsidia attulimus,
quorum sua benignitafe facit mentionem, ad sibi prsefixum scopuni pervenire non posse arbitratus est, nisi
omnibus induslrise nervis contenderet, et operam conslitueret in quibusdam Vilruvianis exercitationibus
contexendis. Gravissimis autem de causis ad id consilii adductum fuisse, in suis praefationibus teslatur. Sed
et a similibus nos molos esse ii judicabunt, qui nostrsc mediocrilati veniam dare volentes, bonum nostrum
consilium magis quam insumptos Iabores probare aut non improbare saltem dignabuntur.
In bis ergo exercitalionibus cbnscribendis occasionem maxime nacti sumus a quatuor prsccipuis hseresibus
quae a tempore*quoS. Leo ad summum pontificatum fuit assumptus, ad vitse ipsius exitum usque, catholicse
religioni vim inlulerunt, et Occidentem atque Orienlem infestarunt. Propterea ut suorum munerum partes
impleret, el Chrislianam fidem custodiret, omne sludium el laborem euni impendere oporluit ad sedandas
ssevissimas tempestates quse diabolieo furore bacchante fidei exitium promovebant, Chrisli imperium et
Romanam Ecclesiam vexabant, de quibus omnibus eas victorias ipse summus pontifex reportavit quas divo
Pelro hujusque successoribus Christus Domihus in Scripturis promiserat. Harum hseresum prima fuit
Manichseorum, cseteris quidem antiquior , et fofte pertinacior facta, quce quamvis in Africa multas clades
sustinuisset, vehementior in Italia,et in ipsa Urbe polissimum grassabatur. Quamdam peculiarem judicii
formam nostrum ponliflcem adhibuisse in Manichseorum nequitiis, sub catholicorum nomine delitescentium,
detegendis, produnt hujus orationes ad populum, et epistolse ad episcopos Italise conscriplae. Cum ergo de
hac liseresi verba fecit, clare indicavit ejus originem, tempus, auctores, discipulos, dogmata, nefanda
mysteria, et multa alia ad ejus incremenlum et propagationem pertinentia; simulque ipse S. pontifex multa
sanctissima decrela edidit ad horrim hominum nequiliam deprehendendam, ritus abolendos, latebras sub
quibus delitescere conabantur inquirendas et retegendas; idcirco in his similibusque aliis posse et debere
priores meas exercitationes versari, non incongruum existimavi; cum mulla ex eodem S. Leone dicenda
occurrant,quse illorum temporum ecclesiasticam disciplinam et Romanoruot ponlificum agend.i rationem
PATROL. LV» -^, 25
779 PRJEFATIO. 780
patefaciunt. Verumtamen cum priores has in Leonina Opera exercitationes pene ad finem perduxissem, et
<d'ehiscum cl. viro Thoiha Mamachio, in collegio urbano Pfopagandse Fidei tum pr-ofessore, nunc vero
Casariatensi theologo, verba facerem, is mihi pro sua erga me amicitia indicavit, Isaacum Beausobre,
acatholicum virum, Manetis et Mapichseorum hisloriam Amstelodamii Gallico idiomate in duo volumina
distinctain Conscripsisse et typis commisisse. Meum itaque animum optimus amicus irapulii ad eam luslran-
dam, antequam meas exercitaliones in lucem emitterem. Hujus consiliis ergo cum statim adhaesissem,
prorsus necessarium duxi aliam omnino nielhodurii in hoc opere conscribetido esse servandam, el ad
trutinam non solum revocare, sed etiam argumenla relellere quae acalholieus scriplor conlra nostrse
catliolicaofidei dogmata, sacrorum riluum dignitatem atque prseslantiam confinxit, et maximacum verilatis
injuria in suo opere evulgavil. In quo passim et Scripturaruin sacrarum textus in pravas et malignas inter-
Pfetaliones detorquet, aposloiieam iradiuonem evertit, contra RR. PP. ecclesiasticam administraiionem
debaceliatur, conciliorum decreta prp nihilo ducil, antiquos Ecclesise PP. exagitat, vel tamquam mendaeio-
rum, superstitionum et imposlurarum reos in scenam traducit; et bmnia tandem Chrislianse philosophise
ac theologise solidissima principia everlere nisus est, calumniis et maledictis eos antiquos scriplores
inipeiendo, quorum doctrinam pravis ihlerpretaiionibus corrumpere aut labefactare non potuit.
llujus porrb nuperi scriptoris licentiam dissimulare cum minime posseiri , duos de Manichaeorumhisto-
sia libros, consefibere constitui, eo ductus consilio nimirum, ul multa quse de hac haeresi liinc et illinc iu
aliof urn velerum scriplis legenda occurrunt in unum veluti corpus adornata contraherem, atque detegerem
giialem quantamque perniciem caiholicpruni pietas subeal iidem adhibendo iis commentariis quse de Manele
et Maniciiaeorumlnsjtitulis,Beausobre conscripsii. Duos hos priores libros alter excipit de historia hsereseos
Pfiscilliahlstarum, quse nefanda secta S. Leonis seyo multas Occidenlis partes corruperat, summo cum dede-
core ecclesiasdci coetus. Quamplurimi enim sacri prsesules, et clericali militiae ascripti, in Hispania, Gallsecia
et Lusiiaji.ia hac pestifera laue inquinabaniur, et lam vehementer Priseiiliani instilutis adhserebant, ut post
cruentarniilam c$edemquam Priscilliano el sociis Maximus tyrannus intulerat, tamquam sanclum et marty-
rem colere non refornlidayerint. Horum scripla et apocryphas scriplufas, non tantum in privatis domibus
re.tinebant, sed. etiani publice in ecclesiis inter sacra mysteria, quibusdam in locis iegebant, iniquissima
Jiujus sectse dogmala, maxima cum catliolici nominis et animarum perriicie palam profiiebaniur. Quid fece-
rit, quid apostolicae sedis auctpriiaie faciendum praescripserit S. pontifex Leo in liujus haereseos exilium, et
illius reliqiiias periitus abolendas, ex certissimis monumentis in ferlio eo libro explicamus; et occurrimus
pmnibus iis, quaestioiiibus quse jam pridem a nonnullis scriptoribus excitatae fuerunt, vel circa synodos de
S. Leohi.s mandato variis in Iocis cpaclas, yel regulas servan.dasin ijsdem pcenilentiam agehiibusrecipiendis;
vel tandein circa eorum scripluras, quas sub anaUiernatis poena, aut legere, aul domi retinere, idem S.
ponlifex districte «mnibus, quibuscumqiie gradus et conditionis hominibus prohibuit. Haec, inquam, et id
genus alia, servala quantuni potuiriius lemporum raiione, terlio hpc libro aut delibavimus, aut fusiori slylo
descripsimus, quotiescumqtje cont/aria aliorum argumeiita et con|eciuras eripere aul refellere nobis
opus fuit. .
'. Hanc tamen agendi rationem in tribus libris describendis adhibitam minime servare poluimus in quarto
sequcnli no.slro iibro, qui. est de Pelagianis S. Leo,nis setate gliscentibus. Ob m.ullas causas de hac hseresi
vefba facturi calaijium continere.debuinius, npc ullum verbum facere de ejus origine, et auctofibus, pravis
dogmatibus, et incremenlo, vel de Africanorurn et Orientaluim synodis quse ad eani prorsus exslinguendam
aliis el aHislemporibus congregataj fueru
commenlariis adornayit emineniissimus cardinalis Norisius,ut rioslrum non repulefflea modo retractare quse
ab ep-cuni magna totius ecclesiaslicse.et liiterariae rei ulilitate jani pridem scripla fuere. Non me tamen
laletyiruni huiic, etsi doetis.simum, aliorum in niuliis subire.censurani. Quid inde tanxen?iles enini minime
dubise, quandoque in niedium prolatse, aliprLimargumentis contenliosis dubias fieri ppsse Cicero afflrmavit,
p.otiss.imurnsi dispplationes. ab i.is histituanlur qui aul rerum corticci dumtaxat delectantur, aut, nlmis pfse-
judicalis. opinipfflibusadhserere yplenies, a veraB.sapie.nliae regulis abhprreant. Iiaque in quarlp hoc libro ea
dumtaxat mihi expedienda assump?i quai ad Pelagianam histpriam S. Lepnis tempore gliscentem periinent.
Cum yidelicet lu.m Juliani Ecianensis episcppi prsesidio et iiisliiuUonihus latius per Campaniam aliasque
llalise fegiones cceperat grassafi.. Quis enim ignprat S. Leoneni adhuc Rpmanse Ecclesise diaconum multos
Cpn,alusadhibuisse ut peslijera, illa sqboj.esdivinoruni dpnoruin ihiniica exstingu.eretur ? in quo proppsitp sibi
scppo cuni(pers.titisset,lin dies magis illius sludium ad illam ab(plendamaugebatur; et tuni maxime, cum ad
uhivcrsalemEccjesiam regendam,assumptus, verbp^scriptis, gestis, mirlse.t yariis modis gravius,eos inse-
ctari coepit, dpnec ali| t^joguam ppenitentes ad Ecclesjse pacem et fecpnciliationem venirenl; alii vero,
eccjes.iasjicjs,cfinsjuris pbilringerentur, clericalibus ministeriis priyarentur, yel exsilii poenam
pJb,slina.iipires,
subirenU ViG.tpriahajc d,g.^ivinae gratjse.hpstibus parta tanlp magis Lepni glbribsa fuit, quanto diuturnipr,
cuiri in Eeliqiiisdupdecinj sui ppgtifiGatusannis palapi Sjallerri,Pelagiaiium dognia iiitra noslraj!Ilaliae liinites,
amplius s,cciatores yel prop.ugnatp.res,npn, liab.uerit.
|li ^ain^n^ripr B,tJ.saas ct ^elipr yicloria pra3ludebatur, pb. noyanii,lueresim Eutypliianam, anno 44S
78i PRJEFATIO. 789
Constantinopoli orlam, cujus originem, progressiones, facinora, Ecclesiarum subversiones, scandala, fautores
principes, propugnatores, et vindices, et caeterarriala, quse in Ghristi religionisodium atque contemptum con-
ligerunt, in duobus ppstremis harum noslrarum Exercitaiioiium libris, pro nostri ingenii lenuitate, ex Leo-
ninis scriptis expressimus. In his porro libris cpnscribendis pptissimum nobisagendum fuitde forma et ordine
judiciorum canonicorum Ecclesise, quse hseretici et novitatum amatores omnibus conatibus evertere nisi
sunt, ut universaiem potissimum apostolicsesedis auctoritalem et majeslatem, aut prorsus dejicerent, aut
saltem clevarenl. Quoniam vero istorum homintim agendi ratio ea fuit semper, in suis congressionibus omnia.
susquedeque vertere, ad fallacias et aequi.vocationesprovocare, et ea quae sunl juris elfacti simulconfundere,
ul novani formamet ordinem ecclesiastici regimiiiis eonsiiluant, praeter eam quam Clirislus Dominusin lerris
firmavit, quamque apostoli el borum successores servaverunt; idcirco ad nova et peregrina aliorum syste-
mata refellenda et everlenda nihil efflcacius haberi existimavi, quam pedelentim et diligentius Orientalium
episcoporum ct diviLeonis gesla prosequi, ad tutius et. uberius rerum veritales eruendas.
Ex scopo igiiur quem in hisce dupbus libris conscribendis mihi proposui, jam puto neminem mihi succen-
sere posse, si ad Irulinam revocavi quamplurimas ex iis quaestionibusquas jam pridem alii scriptores insti-
tuerunt, quseque quibusdam nostri sevi sciolis vix earum argumentorum summas legenlibus ideo omnino
ingratse sunt, vel quia nostrorum adversariorum prsejudi,caliset falsis opinionibus jam tenacips adhseserunt,
Vel quia arma sibi praeripi coguoscunt ad novas res contra sedem apostolicam, et istius judiciorum genera
molieiidas. Nec enim hujusmodi quaesliones,praelerire ppteram, et in iis pertractandis eas congressiones prae«
cavere, vel ab iis, saltem re-silire, quaj.ex Leonino fextu et ge.stisyipl.enler et falso a.quibusdam interpretatis
oriebantur. Cujusmpdisunt illse quae de provincialium vel generalium, syno.dorumauctoritale instituuntur,
quae appellaliones ad apostolicam sedem factas perspicue patefaciunt, quse d,e sacrorum canonum confirma-
tione, conservatipne et dispensatioiiibus perlracfantur, quaede. canpnicis,g03.(iis. et, bariim relaxationibus vej
reservationibus recensenlur, quse tandem suprema aposlolicae sedis divina et ecelesiaslica jura, tantopere in
generalibus synodis venerata, et summa sanctorum Palrum consensione prsedicala, ita produnt et exphcaut,
ut in dubium a sanaemenlis hpminibus revocari npn possint, Certe Leonis gesta ex Qrienlalium Ecclesianini
causis Eutycbianse liaereseosoccasione derivatis, tanlo cseteris prsestare. arbitrpr, quanto in ecclesiasticii
rebus administrandis ipsius successores tamquam antesignanum illum semper habuerunt et imitari studue-
runl; ab ipso videl.icet desumentes ea fortitudinis, sapientfaeet prudentiae exempla, qu.ibus.et haereticorum
frangerent pertinaciam, sseculi potestates in Eeclesise prsesidium qusererent et vocarenl, ut amotis omnibus
periculis el adversitalibus, expeditius de fidei et Ecclesiarum negotiis judicarent. Hajc ergo sunt de quibus
in liorumsex librorum vestibulo me prsefari oporluit ad npstrum lectorem admpnendum.,Sed interim tandem
ad ea recogi.tansquae in hisce sex libris. congessi, mihi persuadep minime defuturps.aliqups qui, riimis fre-
quentem hujus noslri temporis crilices artem sequentes, et eos potissimum qui rerum speciebus dumtaxat
adhserent, male de hoc nostro qualicumque labore judicabunt. Quia non omnia S. pontificis gestainlibc
volumin.eexplicata sunl, cum multa adhuc desiderentu.rquae.a.d Ecclesiarum Mauritanise,,Galliarum, Narbo-
nensis videlicet, et Arelatensis, vel Siciliie, et Italia3res pertinent, quarum discipljnam collapsam ipse suis
decrelis reparare atque firmare nisus est; eas pravas consuetudines proscribendo quse canonicis regulis re-
pugnabant, et in dedecus Christiani nominis, sacrprum riluum contemptum, et clerical.is militise, et ordinis
contumeliam prprsus redundabant. At culpam procul a me ess.e hac sola de causa, lum voluminis tilulus
sufficienler ostendit, tum clarissimorum virorum exempla patefaciunt. Hsecenim ad aliud otium reservanda
esse credidi, ne extra propositosqualuor illarum haeresumlimites vagarer. Quprum pariter censuram minime
forle potero effugere, si quasdam phrases et lpquendi m,o,dosoffendant, quas ipsi, tamquam delicatioribus
auribus instructi, minus aptas in hisce meis iegendis Exercitalionibus laxabunt, vel si milii adjudicaverint
quscdamlypographicaeartis errata, quse quandoque in eas irrepserunl. Hos autem scire volumus, nos non
rlietorum melliodunjet artem esse secutos, sed illud scribendi genus quod in familiarib.us.disputationibus
ba.Uen.disusum oblinuit; atque a prseterito hieme ad hoc tempus usque quadam oculorum lippitudine labo-
rasse, qua adducti fuimus aliorum opera et industria uti cum in exscribendis quae in hpc volumine congesta
sunt, tum in horum. typis recognosce.udi.set castigandis.. Verumlamen in iis omnibus quibus lectorum ani-
mum cxplere Iiactenus h.au.dpotui, veniam mi.hidari oro, et obtestor, sperans opportuniori ofio manum slatim:
post liiEcadmovere ad excudenda omnia S. pontificis scripta, et reliqua monunienta ad ipsum pertinenMa,
qusejam pfidem collegi, etad varia njss. et edila exemplaria diligentissimeexegi. Qusenamlandem etcujus
generis sinl nova illa monumenta quse publici jurisfacere polliceor, vel ex quibus fontibus illa hausta fuerint,
rationabili ceconomiain praesens relicebo, de iisdem, Deo opitulante, in alterius tomi praefationeverba factu-
rus. Spondeo ho,c unum dumtaxat, pm.ni opera curalufum ut tempore et labore quse Grseceet, Laiifte,.tjpis
mihi cpmmiltenda supersunt, absque ullo vilio Iucem aspiciant. Qua diligentia saltem spero fore ut dtluam
censoriam noiam quam forte ob hasce Exercitationes inclementer apud aliquos subiturus sim.
7fc5 P. CACCIARIEXERCITATIONESIN S. LEONIS MAGNIOPERA. 7S4

II, MAICHIORUI lilllliM ET IIISIOI!]\

LIBRI DUO.

LIBER PRIMUS.
PROLOQUIUM. A quidem libellis componendis, nullis partium studiis
a quibus animus scriploris prorsus alienus esse debet,
\ Absoluto praeteritoruni annorum labore, cum nie adhsesurum profiteor, cum solam veritatem mihi
dignius aliquid aggredi nostra volunlas ferret, mul- in his aliisque subsequentibus concertalionibus pro
taque in rertim sacrarum memoria illustria occurre- . viribus sequendam et propugnandam proposuerim.
rent, in quibus opera prseclare collocari posset, ut
ad Manichseorumpotissimum historiam animum ap- CAPUT PRIMUM.
pelleremus, ipsa nos amicorum consilia et cohorta- De prascipuis Manichceorumseclm aucloribus.
tiones impuleruht. Cum enim ad ecclesiasiicae et
Chrislianse reipublicae utilitatem plures clarissinii et. Manichaeorum hseresis, ab uno potissimum bujus
eruditione prseslanlissimi viri, modo unam, modo nominis homine sic nuncupala, tres praecipuoshabuit
alteram haerelicorum conscripserinl historiam, ex auctores. Sed qui omnium primus illius nefariaeseclse
quihus luce clarius emicant sacrorum pastorum au- fundamenta jccit, atque palmares errores confirma-
ctoritas, animi robur, munerisque prsestanlia in iis vil, fuit quidam Saracenus, Scythianus appeflatus, ex
exagitandis et refellendis, eam in opinionem ducebar, Arabum genle in Palaeslinaeconfiniis educatus, qui
me lectoribus etoptimae critices studiosis rem gratam Graecorumlitleris cum operam dedisset, easdem op-
faclurum, si ad hanc subeundam provinciam consi- time quidcm fuit assecutus.
lium et iaborem converlerem. Nec vero me lalebat i. ls ergo primo mercaluram exerCens, ad Indos
muita de hac hseresi hinc illincque in aliorum scriptis profeclus esl, et brevi tantam diviliarum copiam sibi
sparsa legenda occurrere. Quse si quandoque ad ve- r. ° coniparavit, ut deinde Aiexandriam adveniens,
. ritatis apices librata redigerenlnr, et in unum veluii se loium pliilosophise studio et ^lgyptiorum disci-
corpus adomaia contrahereniur, facile lectorum ani- plinis tradiderit, atque mercatura relicta, Arisloie-
rnus a tot tantisque niolesliis liber evaderel, quas licam vitam imitari voluerit. Abundans ilaque otio
modo subire cbgitur, cum in multorum scriptorum atque divitiis, acri simul poliens ingenio , nova, sed
voluminibus evolvendis, l-um ob varias res indige- paradoxa dogniata in orbem inducere secum reputa-
stas, muliisqUe difflcultalibus implexas, qtiaein hoc vit. Cujus quippe desiderii causa, Empedoclis, aiunt,
disserendi scribendique genere offendi solent; quse- sentenliam secutus, duo rerum principia coseterna
qiie polissinium ingenia torquent, et in errores quam commentus est: unum bonum, malum allerum; illud
facillime tfahere consueverunl. Non ignorabam pa- Deum ac lucem, hocmateriam et tenebras appellavit;
riter catholicum virum J. Beausobre, Gallico idio- qui error fuil unum ex palmaribus dogmatibus Va-
male Manichseorumhistoriam, suis partibus polius lentinianorum el Marcionitarum, secuudo Ecclesiae
quam verilati cbnsonam, conseripsisse, quam deinde saeculocalholicamChrisli religionem vexantium. Alia
anno 1754 typis Friderici Bemard Amslelodamii plu- quoque figmenta ex Pylhagorse principiis derivata,
ribus notis ornatam publicavit. Sed quse et quanta in non solum animo revolvebat, et in vulgus spargebat;
catholicse fldeiodium atque perniciem is auctor aususi sed et scriplo coiisignayit. Cum videlicet qualuor
sit comminisci, vix el ne vix quidem a quopiam ex- conscriptis voluminibus, meris fabulis mendaciisque
plicabitur, cum censorium siylum unice in velustos: referlis-, ea nequitise et impielatis ova edidit, ex qui-
sanclos Palres, inRomanaesedis ponlificesetin sacras: bus, Maneie postmodum cubanle, tot lantaque dia-
synodos hujus haeresepsoccasione coactasstrinxer.it; bolica germina prodierunl. Singulis autem conscri-
ul nimirum horum scribendi dicendive rationem, et, C plis voluminibus nomen imposuit, atque primum vo-
.agendi ceconomiani, falsis annotatipnibus carperet, cavit Evangeliutn, alterum Capila, tertium Mysleria,
peniiusqiie dejiceret, aut in pravam sallem significa- quarium Thesauros.
lionem detorqueret. Quare eliam in liujus operis ve- His ergo praesidiisadjutus Juda?am proficiscilur,
siibulo me oportuit animadvertere , molestis saiis; cum legis Mosaicaesenioribus disputaturus. Sed cum
operosisque conceftationibus animum esse implicatu- ab iisdem, divinarum Scripturarum subsidio, fuisset
rum, si hos Beausobrianos libros, quos nonnisisero, superatus, verecundiae et turpitudinis notam magicis
et poslquam decem et septem hujus hisloriae capitaL incantationibus delere studuit, et Hierosolymitanis
scripseram, ihler manus habere potui, rejicere, ho- Judseis prsesligiis illudere conatus est. Magicisilaque
rumque errores diluere slatuerem. Verum cum ini artibus usus quas olim in vEgyploel India didieerat,
percurrendis acalholici viri libris innuniera offen- cujusdam domus teclum conscendit, ex qno vel a
dissem quae et'veritati et meis animadversionibus> Deo percussus, vel menle alienatus, ul S. Cyrillus
repugnabant, idcirco quse jampridem conscripserami Hierosolymitanus scribit, sepraecipitem dedit, suasque
ad aliam melhodum disserendive ralionem redigere; facultates et. laudalos libros Terebinlho servosuo,
nisus sum, ne de Manichaicis rebus quasi jejune ett quem haeredem consliluerat, reliquit. Haec de Scy-
exiliter 2 disputasse viderer. Igitur ubi tempus.exi thiani patria, moribus, vita, institutis el libris, cum
quolidianis studiorum exercitationibus, aliisque mu- veteres, tum recenliores scriplores tradiderunt. Ho-
neribus quibus, vel in clauSlris, vel exlra claustra,, rum nullus tamen illud tcmpus quo vixit exacle de-
operam dafe debeo, mihi superesse potuii, hon fuii-t finivit.El quamvis Epiphanius (Bwr. 66) indicare
consiiium socordia atque desidia bontim otium conte- videatur eum circa apostolorum lempora Hierosoly-
rere; sed mecum ea reputabam quse in commune e|Ip mam profeclum, tamen in laxiori significatione ejus
litterarise rei bonum, et ecclesiasticaehisloriseconscri- verba accipienda esse GuillelmusCaveuscontendit (a),
bendaeconferri possent. lgilur de tola Manichaeoruir \ afflrmando nimirum ea esse explicanda: 3 Desceculo
historia quam verissime disserere statui. In quibuis wvumapostolicumproximeseculo, adeo ut vergentead
(o) Guillelmus Caveus, sseculoNovaliano, pag. 90,
 785 DE MANICH.EORUMHJERESI ET HISTORIA LIB. I. 786
exitum sceculosecundo Scylhianum diem fatalem obiisse A parum, nihilumve ad rem noslram speclantibus,
censeri possit. dumlaxat Manichaicaehislorise scriptor insislit: sed
Epiplianio lamen et Caveo Beausobre refragatui; de Arabum religione verba faciens, arbilratus est
esu Qui de Scyihiani et Manichaici dogmatis origintj diutius apud eos puriorem quam apnd Judseos flo-
verba faciens, nobiscum quidem ex Arabum, nori ruisse; prsesertim cum Israelitae, ob varias ^Egyptio-
Scytbarum gente, Scythianum natumesse afflrmat: : . rum4stiperstiliones,quamsaepissimeavero Deicultu
sed variis incertisque conjecturis insistens, ad ter- recedere ausi fuerint, Mosaicam legem falsis ritibiis
lium usque saecultim hujus natalis diem protrahit, , labefaciando. Sed ulterius progrediens, praemittit
eumque Maneii fuisse cooevum confingil; eo dum- primum quanidani comparationem Scytbianum inter
laxat admisso discrimine, quod ille proveclioremi et Mahometem, ambos haereseon et pravorum dog-
selatem, is vero juniorem ageret; eosque inler epi- matum architeclos, ex Arabia pariler profectos. Et
stolarum eiiam consuetudinem intercessisse. An verci ne leclores sibi suadeant malos dsemones et menda-
hic ratiocinandi modus lempus quo hujus haereseosi ciorum spiritus illius terrse incolis dominari. illis
princeps IIoruitcertodeflniat,an vera vel supposititia objicit Moysen, ad summi Dei minisieria asSumptum,
sit illa epislolarum consuetudo, lector ipse judicabit. cum in Arabise Madianitarnm solitudinem se rece-
Nos interim laudatas Beausobre conjecturas prprsus perat, eo tempore videlicet quo in ^Egyptum fuerat
labare contendimus, hoc unum animadvertentes, ve- missus ut divina legatione fungeretur ad idelolatrise
leres videlicel scriptores in designandis iisChristianis exitium.
viris qui secundo labente Ecclesiaesseculofloruerunt, His itaque aliisque similibus a Beausobre prsemis-
non absimiles loquendi formulas adhibuisse; et id- n sis ad nugas potius quam veram e.ruditioriem osien-
circo Epiphanium in crimen vocari haud posse quod dendam, sialim ad geographorum provocat tabulas,
affirmaverit Scythianuni circa aposlolorum tempora ct Arabiam in suas partes dividit, subjnngens se
Hierosolymam fuisse profectum. Eo enim saeculo facilc arbilrari potuisse Scythianum ex Arabia mon-
labente, multi apud Hierosolymam apostolorum au- tosa ortum iiabuisse. Cui quidem opinioni Archelai
ditores adhucerant superstites, quos inter unus fuit et Epipbanii lestimonia snffragari videntur. Qui
celebris Hegesippus; in Asia vero Quadratus el Po- obscure saltem iiidicant Scythianum J5gyptiacam
lycarpus, quos vel aposlolos appellatos novimus,vel habuisse uxorem, hancque originem babuisse in ea
apostolicos viros, quia ab apostolorum institutis nec Arabiae parte quam Desertam appellant. His conje-
leviter resilire audebant. (a) Id pene innumeris cluris ductus, credidit lieausobre Manicbaaumpre-
locis affirmavit Eusebius, qtii etiam de sancto Ire- sbyteratn fuisse insignitum, eoque munere functum
noeoverba faciens, euni apostolici cujusdam viri ser- in provincia d'Ahuaz, in qua huc illucque etiam
mones memoriler didicisse commembrat. Non ergo prava sua dogmata spargendo docebat. Ex tali porro
niirum quod Epiphanius Scythianum Hierosolymam (c) tantarumque rerum copia ipse Beausobre, aliorum
circa apostolorum tempora profeclum arbitratus sit, testimoniis rejeclis, colligere se posse arbitratur
cum divina disposilione factum inveniamus quosdam Scyihianum inter et Manichseum afiquod episiola-
apostolicos viros, Christi apostolorum auditores, us- rum commercium intercessisse, quod argumenio esse
que ad tertii sseculi initium in vivis exstitisse. Pho- potest Scythianum serius florUisse, atque Maneti
tius sane (b) vir naris emunctioris, quem ipse Benu- cosevum. Duo pro hac conjectura epislolarum frag-
sobre saepissime laudat, quique Epiphanii scripta menta lautfat: allerum illius epistolse quam Scy-
non semel lustravit, in hunc invehi veritus est. G Ihianus Saraceno Condalo dederat, alterum cujusdam
Immo conlra Manichseos scribens, cum ad Cyrilli epistolaequam Manes Scythiano inscripsit, quse Plio-
Hierosolymicani, lum ad Epiplianii libros contra lius nobis asservavit, ut videre est apud Fabricii
hanc haeresim scriptos, absque ulla falsilatis levi GrsecamBibliothecam lib. v, pag. 284.
suspicione provocat, et ipsum Epiphanium miraculis Haec itaque sunt gravissima illa momenta quse
magnum appellat. Beatisobre animum movere potuerunt ut, rejeciis
Explicato itaque Epiphanii loquendi modo, adhuc Cyrilli, Hierpsolymitani episcopi (d), Epiphanii, Titi
aliud Beausobre commentum: eripiendum est (Lib. BosirenorunT episcopi, Heracliani aliorumque testi-
i, c. li). Seyihianum videlicet Maneti cosevumfuisse. moniis, comminiseeretur ejusmodi epislolarum com-
Ut vero sensim id lectoribus persuadere posset, pra> mercium. At quis umquam affirmavit Scythianum
judicaiam primo Groecorumet Latinorum opinionem illiim ad quem Manes epislolam dedit (si lamen
referl, qua Arabum mores, cullum et philosophiam genuina sit), eum hominem Saracenum fuisse de quo
damnare solent, quique cum deserta loca inbabi- in praesens agilur? Id sane Photius reticuit, qui pfae-
tent, vulgo barbarorum nomine vocati sunt. At Ara- cedentium Patrum liistorias seculus, lias falsitatem
bes scienliarum et bonarum arlium studio atque Subolere haud indicavit. Indicasset tamen, si aliquid
cultui dedilos fuisse, reginae Sabse Jerusalem ad a veritate alienum in iis offendisset. Et quidem al-
Salomonem proficiscentis exemplo probare conten- terum hominem exslitisse, qui vulgo Scythianus
dit: luin Pytliagorsc studendi ratione, qui post noli- appellabatur, et ad quem Manes laudatam epistolam
tiam scieniiarum in jEgyplo acquisitam ad Arabum scripsit, auctor est Tillemoniius (e), qui quidem mi-
populos quoque se iranstulit, ut plenius deinde ab ^. nime sibi potuit persuadere Manichaicae sectae pri-
hoium rege institucretur. Quid plura? Beausobre mum parentem Scytbianum adhuc tertio currente
(lbid., p. 20) quocdam varia elogia de Arabise genle Ecclesiaesseculo in vivis exslare potuisse, cui Manes
in MahometisVila descripta in suam translulit histo- ejusniodi epistolam daret; prseserlim cum isde quo
riam, ut exinde colligai vernaculam horum linguam agimus, antequainmala morte periret,jam abArabise
omnibus numeris esse mohem, atque suavem, magna cpnfiniis recesserat, seque in Judaeam receperat, va-
eloquenlia et pnetica arle ornatam; homines vero rias cuni Mosaicaelegis senioribus habuif fconceria-"
caeteris aliis prsestare ingenio, el facilitale cogitandi, liones , ubi magicis incantationibus et praestigiis
quorum vilse institulionem multa simplicilaie a pa- ilierosolymilanis Judseis illudere conabatur.
tribus familiarum ad pueros filios derivatam, pol- Quare laudalus Tillemontius merito duos ejusdem
lere, comperlum esse affirmat. Neque hisce rebus nominis viros distinguere debuit, ne in malam fidem
(a) GonsuleEusebium.lib. ivllist. Ecclesiast.,cap. magnus Epiphanus.
15 et 22 ; lib. v, cap. 8. (c) De Manetis sacerdotali munere verba faciemus
(b) Photius lib. i Hist. Manicliseorum, cap. 11: Si cap. 4 hujus operis.
qui aulem a principio velinl eorum impietalem (Mani- (d) Cyrillus, catechesi 6; Epiphan., haeresi 66;
ciiseorum videlicet) et unde prima semina jacta fue- Titus, lib. i; Heraciianus, apud Photium, in Biblio-
rint conspicere, Cyrillus, cui sacrw Vrbis gubernacula theca, cod. 85. ......
fuere, ipsis in itistoriam dux erit; nec non miracuiis (e) Tillemont., etiam a Beausobre laudalus.
 787 P. CACClARi EXERCiTAtlONES IN S. LEONIS MAGNIOPERA. 788
SS. PP. qui Scythiani gesta scripsere addticeret. A sam, et exsecrabilemomnibus hmresimdocet. Pro insa-
Unde.Beausobre, disiinclionis hujus causa,"pferpe- niti iiaque Gfseci, tit et eo Maiietis nomihe ifritlendi
....ram Tillemontiiim de invidia reprehendit (Libi i, occasionem arriperehii illud interpfetati siint, ht pbst
. p, 26). Joannes Ghristopliorus (a) Wolfius sane 5 non Eusebiuih Cyriilus Hiefosolyriiitahus etiam iestaius
tantum ad dup illa epistolarum fragmenta ahimad- est(Catech. €),quibus deinde S. Atigustiniis suffra-
. vertit, sed de Scythiani setate.verba faciens, riec Ar- gatur; Qnam quidem infamiae.notam vitare volenies '
cbelaum, necS. Epipbanium de errore arguii, et ex- Manetis disciprili, pfodncto vocabuio Maniciisenmap-
presse in dubium revocat an ille Scythianus a Ma- pellarunt, liltera N. geminata. Manichxum (ait Au-
nete epistolas accipere potuerit, cum inier eos Tere- gustiiius (Lib. de Hwresibus, cap. 46) (liscipuli ejus
• binihum staiuere oporteat. Merito itaque suspicatur -iippeilare maiuerunt, devitantesnomen insanice. Vnde
Maneiisepistolam ad aliumScythianum daiarn fuisse; quidarii g eorum quasi doctiores, ei eo ipso menda-
, quinimmo, ei Manetem ipsum quandoque Scytliia- ciores, geminata litlera N. Manichwumvocant, qitasi
num appellalum asseverat; quemadmodum et Beau- inarinam furidentem. Sed apud Persas, Chaldscos, et
sobfe fateiiir, ul cap. 4 hujus operis ipsi dicturi Syros quidpiam honoris, non contumeliae, iilud
sumus. Non itaque Wolfius, qui duos Maniebaicae -vocabulum indicasse Caveus, ex eodem Cyrilio et
, historiae, libfbs a Photio conscriptos eruditis notis Epiplianio osiehditi Nam Persae pro sermone illud
adornavit, et in lucem edidit, Scyihianum, de quo suniebanl, eiim iiiipostor ille insignem praj se ferret
. aginius, cum altero (forte recentiori)'confundere au- dialecticam, et Chaldsei et Syri ilihd vas inlerpretaii
_sus est, cumidex Photio non colligai, et Photiiis sunt; quasi scilicet, ad instaf sancii Pauli se vas a
ipse Epiphanio suffragatur : sed hajrens siispensus, jg:Deo eiectum esse, sacriiegus et ameiis hbmo signi-
,'iie Patres iii invidiam adduceret, neve ipse ih erro- jficare voluerit. Ab his ergb tribiis saerilegis imposio-.
.rern raperetufv saltem rem nullis raiionibuseircum- ribus, Seytliiano videlicet, Terebirilho, et Manete ,
scriptam reliquit; aul animo nostrae polius opinioni diaboiicarii liancrsectam briginem duxisse sulficienter
suffragari debefecensuit;. arbitror explicalunii Quse verodehisce vafijs Mane-
, 2. Jam vero ad Terebinthum, Scylliiani suecessb- tis nominibus, bbrumque etymologiis; quae de bujus
rem, gradurii faciamus, mulla eomra Beausobre di- patria, insiitntis, atque muneribus copiose Beausobre
.cfufi hujus bperis cap. 3. Scythiano igitur vita functo, scripsit, eapite 5 et 4 hujus operis ad exameh revo*
ejtis hseresisminime interiit. Sed acrior quasi evasit', care nobis opus erif; ul nimirum quamplurima hujus
ministerio Terebinlhi, qu.em.aliidiscipuhim, alii vefo scriptoris nugatbria argumenta et conjecturas eripia-
illius ^ervum appeilarunt. Hunc quippe Scythiani mus;,et pro viflbus Veterum PP. Latinorum et Grae-
assidiium comiiem, omniumque arcanorum partici- corum traditionem, antiquam Ecclesiae disciplinam,
pem fuisse, communi veteriim PP. consensione pro- et catholicortim scriptorum persuasioftem lueamur.
baium est. Qui post praeceptoris inierilum, cum ali- Tunc vero quantum suis studiis, et acatholicse reli-
quamdiu in Palaestina hcesisset, secum asporlatis gionis pariibus, Beausobre indulserit, luculenlius
ppibuS et scriptis quse leslamenlo sibi Scythtanus re- patefacieniuSi
iiquerat.iri Persidem aufugit, apud viduiim quamdam CAPUTII.
liospitio acceptus, et se Buddam appellavii, ul tutius Quo iempore polissiiriumMdnessim dogmaia in orberh
Jaieret. Disputationes prinium habuit cum Mithrsesa- S. Leonis Magni(b) teslimonmtii
Cerdptibus. Sed cuiri ab iisdem conviclus Sparyere cceperii.
turpissime el de riimia oscitantia Paicltasius Ques-
et superalus fuisset, animum deinde ad prsestigias elJp^ iUuslfatur,
ilelius conbirieitur.
magieas aftes, praeceptoris sui exemplo, convertii;
iis efficere "studens, ne quis deinceps sibi contradi- 1> Ex homine vita moribusque barbaro, ctii acre
cere auderet, Quare superiorem domus parlem con- erat ingenium, summaque cuin doemonibusfamiliari-
scehdens, a diemone percussus, ct in sublime jacta- tas, quique etiam, ob dialecticaeabusum, sermonibus
ius, niiserrime interiit, vidua apud quam ffiverterat suos decipiebat auditores, nonnisi mala nequitiae
iibfofum et diviliafum hserede facta. Quod vero ad germina oriri polerant; quse in Cbristianum orhem
libroriim spectat. haereditatern, hos a Terebinlho in eruperunt, quando jam S. Felix Romanse sedis cla-
Perside conscriptos ISocrates asseverat, qtiem deinde vum lenebat. Id inter caeteros scripsit Eusebius loco
Toilius secutus est. Sed cum veteres ilios libros Scy- supefius laudato (Hist. Eccles. iib. m,cap. 27). Qua
ihianp ascribant.in hac parvi momenti qusestiGne iri rei npii saiis accuratam esse arbilrahiur Guilielmi
hrihc hon immorabori t Cayei Ciironologiani; qui liujus hsereseos initia ab
, 3, Ros libfos ergo, sicut accepimuSj Vidua Tere- anrio 277 repetenda esse asseverat. Felix quippe
binlbi, seu Biiddei hseres, usque ad pbitum apud se fpnuntiattis fuit pontifex anno 270, annis quinque
servavit.Quse, cum aljquptannis antequam decede- diiriitaxat regnavii, et obiit Aureliano iniperanle, ut
ret se sine liberis esse videret, Cubricum quenidam ex Rpmanoruin pontificiim tabulis atque catalogis ,
genere Persam, septennem sibi in mancipium emit. cum Dionysius Pefavius, (c) tuni clarissimus vir
Hunc curii ppslea libertate donassetj Persarum disci- Ffanciscus Blahciiinus, exacte probarunt. Sed eam
pliiiisprinium erudiendum curayit. Deinde non mulio hsefesim multo ppst erupisse, minime indicare ):o -
ppst e yita. decedeiis, cunctas faCultates cum libris jj test cekbre quoddani sancti Leonis Magni tesiinib-.
a Terebintiio apud se deposilis, Cubricoex lestaniento nium, quo inter concionandum affirmavil: Maneiem
reiiqiiit. in tanloergo, tamque sublimi prosperae for- eo tempore damnandum innoluisse, quo post Restir-
tunse stalu consiitutus,, prsecedentem su* servituiis reciionem Domini ducenlesimus el sexagesimusannus
conditionem exhorruit, aC subinde yeritus he sibi impleius esi, Pfqbo imperalore Paulinoque consulibus,
cedefef in opprobrium, rejectbjCubricl noniine, illud cuni oclava jam in Cliristianos persecuiio desievirei,
aliud Manelis sibi assumpsii. Quid vero islud voca- Ad qupd quippe. teslimonium Pascliasius Quesnellus
bulurri apud Graecos potissimuiii significet, 'paucis. aniriiadveriens ( Tom. I, i)2noiis ad serm. 2 de Pen-
descripsit Eusebius Caesariensisdicens (Lib. vn Hist. tecqste,not. 1, 2, 3), plurimum negotii ut faceret,
EccL, c, 27);: Quoiempqre Mqnesijuidam, sectmdrim,, t.ria potissimum annotavit. Priinum videlicet men-
homen insaniens, et mslinctu dmxtonis agiialus, invi- duiri ibi subesse suspicari a Dionysio Peiavio, in an-
(a) Wolfius, in notis ad cap. 12 lib. i coiilra Ma- defe ribbis pbtefat fragmenturii epistolaead Scytbia-
nichseos a Photib scripti, habet : Scythianum hhnc num, modo idem is cum nostro Sit, a Manete scriptse,
ad apostolorum tempora ab Archelap, lib. i, reterfi qhod habes apud cl. Fabficitim in Bibliotheca Graeca
iherito mireris, crim ipsius narralio inferat ihter lib. x, pas. 284.
Scytliianum et Manetem unum tantum Tefebihthiiiri { b) S. Leb Magnhs, serm. de Penteeoste 2, c. 4.
primum illius diseipulum intercessisse, si fofte sefate (c) Petavius, Raiioriario tempofuiri tom. ll.
provectiof fueiit, videfe potuerit, id qiiod persua-
789 DE MANICHaEORUMHMESI ET IIIStORlA LIB. \. 79D
notalionibus ad Epiphanium, pag. 227, et pro nu- A intef et Romarii tanta locbfhhi disiahtia iriiefcedat,
mero CCLX,translaio numerb urio, legehdtim ccxi. ut ea liairesi vixexbria Rbfnahai seili siatiih pfodita
Raiio est quod Probi et Paulini consuiatus irieidii in esse liaud pbtbe.rit. illiid dehiqiie abcedit, Jam anrio
anhum fere Chrisii 277 in aera Dionysiana, quo ex 277, iquo Aufelius Pfbbus ei Paulinus 'cphsiilatuhi
numero 31; inquit, annis dedUctis, 246 arirti reliqui agebahtj Afcbelaiihi CaScharse ih MesbpbiSihia epi-
sunt ab AscensioneDomini. lia ex Pelavio ratiocina^ scdphih, sanbtitate et efiidiiiohe flofehlehi, Marietis
lur Quesnelius cod. Oxoniehsis auetofitaife insislenSi se fhrbfi stfehhe ac fconstanter 'bb]ecisse, ut tfaduni
sequentem Rorii. nuin. «CLexhibenlisi Cujus errOriS Epiphahius, hsefgsi 66, et Cyfilliis HierPsbiyhiitahhs,
causam in typographos, aut iri amanuenses esse re^ caiii. 6.
jiciendam, jam plefaque Vat. mss; exempiaria-, qtise 3. Teriiiiiri dehipfe •, qiibd Qiibshieliusih ihedium
ad margiriemipsi annotabimus perspicue patefaciuht; addbciti adiila Llohis verba :Cuni biihvam Chfisiid-
Codices ~J namque quibus ad S. Leoiiis Opera casli- rios 'perseciiiib'desmvifet; refeieriduih est. Ariiibtatof
ganda usi sutnus laudaiam annorum summam lilie- ergo ahimadveftit: Si de Aiifeliani pBfsecuiibhe ibi
rarum elenientis nrmime describunl, sednotisnu- Leo lbquituf, ht videiuf ommho,^ lisee hbh bctava
merieis, quas Romahi seinper in eorUiri ealcuiis et fuit, Sed noita, qitehiadnrbdum fihmefat Aughsiihus,
supputalionibus adliibuere, designant-. Pfbfecto si de Civitaie Dei lib. xviii; cap. 61; Sed Lebhfehi Ih jg
ille annorum numerus, ut ih vulgatis S. Leoriis sef- eniinrefahtiis Ecciesioi?.tyraiiiiiis 'e't peffeectilioriibus
monibus exprimilur, subsislerei, jam plane toia Auglistihuhi fuisse secutiirii ; uhdeiiahi Queshfeilus
Cliristiarise et civilis fei chronologia pessum ifet. coniBiihisCiiur?Arisibi siiadet veiefes fecbriiibfeSquS
Nam Manes damnahdus non innotuisset nisi ierlio n scriptrires in Ecclesiaa pefseciiiiohibut* bhuhibfahdis
Eccclesia?.socculoexeuniei anno videlicet a Ghiisto ofrihino Cohvehifb; et AUfeliahUhi hiicessafib ihtef
nalo ducentesimo nonagesimo prinib; qnandP jam Gliristiahortim lyfahhbs esse fecehsehaiiih? Faisa
non Probus et Pauiinus, sed G; Junius Tiberianus cbnseciitioi Aliahi quippe et ailaih seViUehdifaliohehi',
ct Gassius Dio consulatum agebant. Sed tuni Mane- alium et alirini sibi PP; scbpuni prisflxeriiiii in iis-
tem regis Persarurri decreto jarh fuisse inlerfectuhi dem persecutionibus descfiliendis. Eusiebius feiiihi,
quis poterit ignorare? de Aureiiano disserenS; affifhlat liuhc pf iriiis¥ui im-
2. Aiterum qiiod annotavit QuesneHiis, lippis ton- perii anhis numquam Chrisiiahis infehsuiii fuisse.
soribusque perSpectum est. Nec enim imer erhditos Ihirrio Ciim Patili Saihbsateiii Causatuh;cbgeretuf, ita
est qui ighoret Probum el Paulinum nisi post Aure- se ecclesiasticbruiri jtifium Viriflic.femAufelianhin
liani imperaloris necem consulatus bbnorem et mti- exliibhisse docet-, ut ipsfe niahu phblica de Ecclesia
nus fuisse assecutos; isludqiie fesse rejiciendum in Paiilum fexpelli mandavefii. Qiibd isi deihde, tempb-
Chrisii annum 277j ut Pelavii labuioe declarant, et ris decursu, mite sui aniriii pf bposiihm hiiilisaliofurii
Beausobre ctiam fiiletur in sua priori pafte de Mani- consiliis depravaVerit ^ ut etiarii pefseculionemerga
chaeorum historia , ul in quarto sequenti cap., con- (a) Dei Ecclesias medilafi voluerit, eb usqtie ui dkalur
gressionem cum eo habituri s videbimus-. -Nescio qtiod •, dictalis jarri liiteris et seriptii-, 'curii supefessei
tamen quo fundamehlo Quesnellus subjecefit corri- sola subsifipiw; haeC tamen pfava vblhhtas lihiliirii
gendps esse Faslos Consulares Cassiodori, atit Eccle^ prorsus effectiirii sbflita est. Deus quippe 'subscripiia-
siasticbs Annales, qui ad Gliristi anniim 277 Probi nem nefaridm Aurfeliani deXterse fieiuthafit. M'bii'e
constilatum cum septiroo imperatoris Aureliani anno enim subita coiidemnalur, qiti de pibrurii riiorte•ceiisi-
componunt. Aurelianus enibn ut sacra et profaria G bal. Difficuller igittir dabo Arirelianum Etisebio hu-
produnt monumenta-, quinqtie dumtaxal in imperio ctore, inler EcclesiiB tyfanhbs ibi ehUmefaihm-, cum
annis consumplis, Glirisli anno 275 interfecius est; iile decesserit noh siibseriptis MWa iihpiis ediciis.
fraude-scilicet Mnesiiiei, secretariorum nolariiadCce- Eusebib quoque cbnsbhat Laclantius (Lib: de Morti-
npplirusiuni; inter Byzaniium et lieracleam. Aure- bus pefsecutorum) sCriberis : Aureliarib Aori liciiisse
liano deinde sublalo^ post interregnum mensium cir^ quw cogitaveratperficeie, sed proiitius xriiersui furoris
citer septem, Taeitns Goesar a sehatu renuntiatur^ initia fiisse exsiinctiiiri. llahc vbfo eahidern icriberidi
qui dticentesiniuni post dicm, apud Tarstim febri raiionem, S. poniificeui ftiisse prosectilUhi, quis iii-
diem clausiu Cui Florianus fraier cum subrogatus ficiabitiii?Isenin) ih recehsendis lyfaiihoruiii pefse-
essei, a majori exercilus parie Probus imperalor cutionibus, eas duiniaxal enuriiferafe ih nieiite habuit,
constilutus esti Quam rem nimis indigne ferens Flo- in quibus innrihiefa hiartyfum riiiilia ipsis suis victo-
rianus, desperatione.actus, incisis sponte venis, post riis Spiritum sarictum sibi daium fuisse pfobavefe.
60 dierum spatium, Glirisii anno 276, moritnr. Non At sub Aureliarib tibi riiaftyfes? A ijuibiis scriptbfii
igitur Ecclesiastici Annales Probi consulatum cum bus recensentur? Quot millia -ettuiiiefariiur? Profe-
septimo.Aureliar.i imperatoris anno coniponere po- rant in mcdium adversarii afelacohlhlafia ih qtiihus,
luere, cum is nonnisi per quinquennium Romanum et pcenarum, seu moftis genefa etttiariyriiiri Conies-
adminisiraverit imperium. Eani aiitem erroris cau- siones descfibebanltif: lhdicet ipsfeQueshfellbsbott-
sam fuisse 3rbi!ror : Probum, videlicet, Aurelium sulum et prsefeclorum nemiria; qhi ihipefialibus
quoqtienominari. Ctiin igitur in Romanorum consu^ Aureliani decretis obtemperanlesi Clifistiahos qihfe-
lum tabuliSj anno 277, isla nomina legenda occur- Urebant, ut in eos mbrle anihiadvfeftfeffeiitiHbrum
rant: Aurelius Probus; ideirco aliqui forte suspicaii generurri profecto riiohunierita, riefe Eusehibs, nec
sunt Aureliani imperium biennio esse pfoducendum, Laciantius, nec alius qtiisquam ih riredium adduxit,
ul islo adhuc superstiie, Probus cbnsulatum obiinere ut fevera affirmare possithiiS iriniiniera martyrutii
poiuerit-. Veru.mex bis nenio sibi blandialur Gavei millia ipsis suis victbriisprobaiiisseMpleiiini eise qubd
sentenliarii de Manichseorum exordiis firmiorem eva- Dotriinus promiserdl ilicetis: Gwiiiauieih trdaenl vos,
dere posse. Nam Si Leo Magnus, laudato lesiimlinio, noliie Cogilare quoriwdo aut quid ioqMriiinh Dabitiir
haud quaquam de Iiujus secta; exordiis disseruiii sed enim vobis in ilia hbrb quid Ibquamirii. Nbii enitii
de eo lempore IJTIIO damnanda innolueral. Quasi ibi vos eslis qui loquimini, sed Spiriliis Patiis vestri qui
innuere voluerjt Manichaeorum errores jam pridem loquitur in vobis (b).
prodiisse in orbem, hucque atque illuc per diversas »4. Ut vero S. poiitificis loquehdi scbpus, quem
Orientis partes, Manelis discipulorum ministerio po- Queshellus minime asseculus est, perspicue constei;
tissimum et prsedicntione fuisse disseminatos , ita ut qtiid bocCfeargtifaeiiti gfehefepfobare, quidvc inier
ejusmodi diaboli falsitaies, et supersiitiones obscehae, cohciunandtim pbpulo suaderie vbluefit, sedblb fe4-
jam multis in locis evulgatse, ipsis Ecclcsiarum epi- pendamus. Prsecipuum itaque Manetis dogma S. Leo
scopis innotescefenii Hoec sane in instanti fieri po- Magnus ibi prosterhefe sibi pfbponitj qub hiniifum
luisse quis arbitrabitur ? Potissimum cum Persideni blasphemus ac sacrilegus ille falsitatuni afcbiteciiis
'(a) Euseb. Ca;s. lib. vii Hisl. Eccl., cap. 22. (b) Matlhsei x, 19, 20
1U P. GACCIARIEXERCITATIONES IN S. LEONIS MAGNIOPERA. 702'
se promissum a DominoParaclelum esse profitebatur, A Ecciesioeperseculores, tum Auguslinus, lumalii me-
quemnon prius venisse, quam ille infelidum deceptor rito recensuerunt. Ob dirum videlicet et immanem
toriretur. In quo ila S.piritus sanclus manseril, ul rion in Christianos animum, quos sane omni poenarum
ttliud fuerit Manes ipse quam divinus Spiritus. (a) Ad gencre cxagilasset, quemadmodum decreverat, nisi,
taniae itaque impielatis conimenlum, supra quod omnipotenlis Dei vindicla-disponenle, inier furoris
tptius Manichseai sectae arlificium conslruebalur, initia fuisset interemptus. An vero ea quaehactenus
Kubvertendum, primb ad ea novi Teslamenti pro- scripsimus Quesnelli oscilantiam apprime demon-
vbcat lestimoiiia, quibus jam aposlolis adhuc in strent, lector ipse judicabit. Nos hoc illud unum lan-
carne cxistcniibus, cseterisque discipulis et fideli- tummodo in votis babuimus: S. Leonis videlicel le-
bus, Spiritum sanctuni promissumet dalum fuisse slimonium ab omni erroris nola vindicare, atque si-
ostendi solet. Cujus quippe missionis et adven- mul ostendere firmum remanere quod , Probq et
lus causas admirabilisque virtutis effectus aliquos fPattlinoconsulibus, Maneiis errores damnandi inno-
enumerans, docirinse primo novilatem, profana- luerint, cum octava in Chrislianos perseculio desm-
rumque rerum prsedicalionem, ab eo sanclo Spiritu viret.
prorsus alienas esse asseverat. Q Quia nec alia insi- S. At qitid demnm, si mihi objicerelur jam ante
nuanda eral verilas, nec alia prmdicanda doctrina, Probi el Paulini consulalum a mullis annis octavam
prmter eam quam ChristiDei Filius docuerat.Sed opor- perseculionem, quse Valeriano ascribilur, smvirede-
tebal .(ail) capacitatem eorum qui docebanlur augeri et siisse ?jQuid, si isthsec perseculio ultra debilos fines
multiplicari cqnstanliam illius charitalis qum omnem produceretur, nulla prorsus Iiabila ratione ad Gallie-
formidinemfpras milterei, el furorem persequenliuml $num Valeriani filium, in imperio superstiiem; vel
non limeret. Mirabiles aulem lios sancti Spirilus effe- ad Claudium, qui Areolum tyrannum suslulil; ad
ctus, lyrannos, mundum et dsemones ipsos jam in Quinlilium, ad Aurelianum, ad Tacitum, qui, Vale-
aposlolis Chrislique discipulis semper conspexisse, riano vitafuncto, Romani imperii liabenas tenuere?
quando isli ad tolerantiam passionum, sub nulla jam An illa Leonis verba, Cum oclavajam in Chrislianos
ientpestatetrepidanles,fluclus smculi,elevationesmun- 10 persecutio desmvirel. referri potuerunt ad Vale-
di, ftde supergredienle, calcarunl, et morle contempla, rianitempora.qui anno259 ex hacluce migravit? Ab
emnibus genlibus Eyangelium verilatis intulerunl, ex ejus quippe obitu usque ad laudatum Probi elPaulini
Ecclesise memoriis probare S. Leo assumit. Quod ut consulalum decem et octo anni interfluxeruiit. Cum
felicius proestafet, ad eas provoeat lyrannorum per- hsec itaque mecum repularem, et, veriiatis studio
seculiones, quaetamquam ignes, aut lapides lydii, et adductus, quod in omni scribendi genere semper
marlyrum conslantiam, et evangelicoeproedicationis prosecutus sum, difftcilem hunc nodum solvendum
veritaiem probarunt. Proptereain iis persecutionibus milii ipsi proponerem, quid voce illa desmviret,quove
recensendis, eas dumiaxat enumerare oporlebat quae sensti eam S. Leo usurpaverit, diligentius inquirere
a Clirisii Resurrectione usque ad Probi et Paulini opus fuit. Qua in re cum veleres Latini scriptores
consulatum cbntigerant; eas videlicet, in quibus in- non conveniunt, et verbum ijlud (b) desmvioin varia
numera millia mariyrum ipsis svis coronisChrisli va- signiflcatione usurpaverint, illam quaeLeonino con-
ticinia, apud Matlhseumx, 19, impleta esse demon- textui conformior esset seligere atque hic subjicere
strabant. Cum ilaque sola mediiata persecutio quam statui. Non enirn vocabulum desmvic (c) veteres
Aurelianus secum reputaverai, minime exsecutioni /n^ scmper usurparunt ad signiflcandum crudelitatis fer-
demandala, hujus generis non esset, haud quaquam vorem quem quis in alios adhibere solel; immo po-
ad eam provocandum erat. Perperam igitur omnino tius et majori cum proprietate illud iranslulerunt ad
coriiminiscilur Quesnellus scribendo S. pontiiicem eum indicandum qui paulaiim o crudelitate desistens,
de Aureliani persecutione fuisse loculum. De bae omni aniota ira, pacem cum inimicis componit. Sed
quippe haud loqui poterai, cum ex Aureiiani deereto revera in poslrema hac acceplione Leonem locuium
nullus Cliristianus martyrium passussil. Unde merito fuisse, Ecclesise monumenia patefaciunt. Nam Gal-
scripsit: Cum.oclavajatri in Cltristianosperseculiode- lienus, qtii cuin Valeriano patre imperii habuit ha-
smviret,nulla postmodum habila ralione ad Aureliani benas, quanivis ambobus simul imperantibns octava
litleras et decreta de perquirendis ad necem Chri- illa in Cbrisiianos perseculio eorum decretis excilata
stianis, cum pravam hanc voluntatem divina in im- fuisset; lamen, viia functo Yaleriano, ipse Gailienus
peratores ultio irritam reddidisset. Quare ego in in imperio superstcs, pielate erga'Christianos aclus,
praesens niirari cogor, quod unus Quesnelius, qui omnes crttdelitatis molus compescuil, el, prioribus
nisi oscitanter Leonis scripta lustravit, bunc S. pon- decretis retraclaiis, leitius ac nibderatiuserga noslros
liflcem in ignaviae suspicionem adducere volueril; agere instituit. Si res ila se habuere, quemadmodum
nimia prolecto annolaloris animi inverecundia, er- narrai Eusebius (Hislor. Ecclesiast. lib. vu, cap. 16),
roris nolam ei ascribere cujus virlus maximaque de pace sub Gallieno Ecclesiisreddila dissercns, quis
sapieniia universo orbi salis semper fuit spectata, non videt jam difficiiem illum nodum prorsus esse
quemque suae Ecclesioe res latere non potuerunt. solulum, totumque illud temporis intervallum qtiod
Quod si deinde Augusiino aliisque scriptoribus in objiciebalur pene e medio esse subialum? Gallieni
Ecclesiae perseculionibus enumerandis apprime suf- D imperium porro usquc ad annum 269esse producen-
fragalus npn est, id npn vitio, sed sapientise dari de- duni, cum Ecclesise, lum Rom. imperatorum tabulse
bet; alias si ad nonam persecutionenl, quani Aure- munifestant. Igitursi Gallieno solo imperante lenius
liani appellant, provocasset, propositum sibi contra el moderatiuscum Christianis per lolum Rom. orbeni
Manichseumscopum non aitigisset, nec ejus argu- actum est; si proeterea Aureliani decreta de inqui-
menta plenum robur obiinuissent. Interim autem rendis ad iieeem Chrisiianis exsecuiioni demandata
nemo milii succenseat, quasi quod ab Auguslini et non fuerunl; si deniqne sub Aureliano ipso nulli
aliprum sententia recedere voluerim. Non enini hos, martyres exsiitere; quis umquam suspicari poterit,
vel in invidiam addueere, aul iisdem erroris notam aut Leonem minus apte ibi esselocutum, aut iis yer-
ascribere intendo; sed dumiaxat vera et genuina bis, cumoclavajam persecutioin Chrislianosdesmviret,
Leonis sensa pateiacere. Cielerum Aurelianum inter rnendum aliquod conlincri ? Sed jam tempus est ut,
(q) Perperam ab bac blasphemia Manelem purgare (c) Cave ne Quesneliianse S. Leonis editioni fideni
Beausobre nitilur. Consule cap. 4 hujus operis. S. adliibeas, a qua contra aliorum edilorum leclionem,
Leo, serm. superius laudato. inss. codd. lum Oxoiiiensium, lum Vat. exempla-
(b) Livius ilind verbum desmviousurpavit ad indi- rium auctorilatcm, voce desmviretsubducta, illa alia
candum eum qui exspeclatut ira desseviat. Luc. At ebulliret, minus apia et Leonis sensis prorsus repu-
apud Cicoronem vix hpc verbum composilum
' of- gnans cxhibetur.
fendes. > .
793 DE MANICB/EORUMH/ERESI ET HISTORIA LIB. 1. 794
Quesnellianas cavillationes prsetermittentes, ad ea A veititur? Cur communi consensione firmalum est vo-
gradum faciamus quae Beausobrianas nugas et argu- luntalis pertinaciam hmreseoserrorem involveresine
menla, prsecedentibus capitibus opposita, patefa- qua nemo hserelicus appellari potest? Profecto, si
ciunt (a). animus involuntarie erroribus fidei dogmalibus re-
CAPUT III. pugnantibus hsereret, vix in crimen laberetur, cum
Isaici Beausobre falsa argumenta, prmcedentibusduo- nullus prorsus aclus gravioris ilagiiiiralionem habeat
bus capitibus repugnanlia, refelluntur. Catholicm si voluntarie haud efficiatur. Praeterea quorsum spe-
ciare ea possunt quae de Scyihiani magicis arlibus
Ecclesimrilus el dogmata ab ejusdem crilicis notis contendit?
vindicanlur. An Epiphanii tesliirionium infirmari posse
arbiiratur duorum illorum PP. silentio ? Nugalur
Nihilum prorsus, aul parum saltem, in describen- quidem. Nam Archelaus imprimis, ad quem veluli
dis. principum Manicbaicae sectae auclorum rebus; Epiphanio antiquiorem provocat, quasi totus est in
aut in designando ex sancti Leonis Magni scriptis enarrandis Manetis rebus , iisdemque. exsecrandis,
genuino tempore quo ejusmodi haeresis damhanda ut vix de Scythiani vita et gestis menlionem pro-
orbiinnotuit, hactenus nieprseslilisseiisvideorquiant lixius facere illi vacaverit. Cyrilli pariter Hierosoly-
Beausobrianam \\ de Manichaeishistoriam, vel suis mitani disserendi scopus ea in catechesi non fuit
luslrarunl oculis, vel de ea a viris fidedignis disserere trium illorum Manichaicae sectoe auclorum omnia
audierunt. In quo opere cum auctor, ut jam diximus, facinora describere, sed obiter considerare dnmtaxat
veterum EcclesioePP. iraditionem uon lanlum cona- quemadmodum tres nequissimi homines omnia pes-
tur everlere, sed etiam sanclissiinos viros , aut de p sima congesserint unam hwresimblasphemiis et scele-
errore aut de inscitia insimulans, quasi rabido dente ribus refertam conflando. J2 ldcirco de Scylhiano
proscindit, qtiando in percurrendis horum scriplis quasi properanter verba faciens, originem, patriam,
aliquod offendit quod suis panibus et acatholicae suae Aristotelicam vitam, quam imitatus est, quatuor libros
religioni repugnare videtur. Cujus quidem generis compositos, ejus in Judaeam interitum summatim
ea sunt quoecap. quario, quinto et sexlo prioris par- commemorat, et statim ad Terebinllium auri, libro-
lis suse Historiae legenda occurrunt; vel ea quse in rum et baereseos hseredem gradum facit, islius cri-
aliera parte scribenda assumpsit, cum divi M. Leonis mina descriplurus. At ultro dato quod ejusmodi ar-
in Maniclioeosagendi raiionem ad examenTeducens, gumentum ex Arcbelai et Cyrilli silentio desumplurn
sanctissimum noslrum pontiflcem carpit, mordet et aliquid concluderet, an non statim Iabaret et pessum
exagiiat, ac invido quasi csecoque livore in eum ex- abiret prsecedens Beausobriana disserendi ratio ?
candescit. Ubinam scriptores Epiphanio anliquiores, Archelaus
1. Agit ilaquc in laudatis primoe partis capilibus videlicet et Cyrillus, mentionem faciunt de Scylliia-
de prsecipuis illis tribus Manichaicse seclse auctori- ni mercalura, de ejus pbilosopliia, malheseos, me-
bus, et leslimoniis Grsecorum et Lalinorum PP. in- dicinae et asironomiae sludio? Allum revera de his
sistere sibi proponens, sanclum Epiphanium secutus, omnibus servarunt silenlium; et proplerea iiceret
nobiscum imprimis affirmat Scythianum ex Sarace- inferre boec omnia sibi confinxisse Beausobre, et, ni-
norum gente duxisse originem. Qui poslmodum Grse- niia seque ac violenla exaggeratione usum fuisse in
corum instituta etscieniias sibi comparare exoptans, bisloriis conscribendis, numquam prse oculis habita
Palsestinae conflnia inhabitare voluit. Sed landem in veritate, qtiam unice sibi proposuisse innumeris locis
Orientalium Indiam se iransfgrens, navium subsidio, C asseverai. Quid vero landem, si islud lam altum si-
mercaturis operam dedit; quo in exercilio prospera lenliuni de magica Scythiani arle nequaquam Cyrillus
semper usus fortuna, niaximas brevi sibi nactus est in universum servasset? Hanc enim, tamquam ex
divilias , marium commoditale , locorum ubertate , Scyihiani libris bausiam , Terekinlho illius succes-
ingeniique prsestantia semper et ubique illi arriden- sori, et haeredi tribuit, scribens: Cum ad extremum
libus. Duo haec, divitiarnm copia videlicet acerri- is esset comprehendendus, profugit ad quamdam vi-
niumque ingenium (ait Beausobre), una cum perfe- duam. Deinde domum ascendens, et advocans aereos
cla aique multiplici scientiarum cogniiione, medicinse damones, quos Manichmi in abominandis sacris ad
nimirnm, philosophise, malheseos et asironomise, hunc usque diem invocaresolent, divinilus percttssus et
raro in uno solo liomine reperiuntur. Quem quidem, de domo proslratus exslinctus est (b).
ob adinvenlas seu exeitaias hsereses, oeiernumsuum Duo itaque ibi Cyrillus asseverat: allerum, Tere-
nomen feeisse asseverat. Al quid (subjicit auclor) si binlhuni, magicoeartis et daemonum subsidio, prae-
Scytbianus in baeresimduinlaxat fuisset lapsus? Non stigiis vacasse, quibus, auctore Beausobre, jEgyplii
enim cum odio habere nobis opus esset, sed prorsus et Indiarum populi operam dare consueverant; alte-
ei misereri oporleret, cum hseresis animi infirmitaii, rum vero, Manichaeos in abominandis sacris daemo-
involunlariis oinnino distorlisque cogitationibus tri- nes invocare solere. Is ergo dicat, amabo, ex qtiibus
buenda sil, quibus hominis ingenium a veriiatis fonte fontibus hanc artem lioSque ritus hauserint, si ex
abscedens, deceptum, se in errorem trabere sinit. Scylhiani libris non didicerunl? An hujus sectae ho-
Quare niiiius semper cum Scythiano Beausobre agere niines in Indorum Orientis plagam se receperunt ut
volens, in dubium revocat alterum Epiplianii lesii- -T)nefariis hisce studiis vacarcnt?Terebinthum quippe
monium a nobis snperius laudatum, quo vidimus lndos salutasse nullibi legimus. Nisi conjicere liceat
iiunc hominem prsestigiis et magicis daemonum in- Scythiano comitatum prsestitisse, cum illuc se trans-
canlationibus, quibus ./Egyplii vacare solebanl, ani- vehi curavit. Et propterea iisdem disciplihis utrosque
nium applicuisse. Huic opinioni fidem adhibuit solus imbulos fuisse probabilius esse affirmeinus; vel Te-
Epiphanius (ait ille) scriptor valde credulus, nimis- rebinibum cseterosque Manichaeos, jam (ex Cyrillo)
que in suis asserlionibus violentus; cum ex altera magicarum arlium cultores, ejusmodi disciplinani
parte, nec Arcbelaus Cascharae episcopus, nec Cy- sibi nactos esse lectione librorum quos Scylhianus
rillus Hierosolymitanus de hac magica Scytbiani arle conscripserat. Quare si sine ullo scrupulo ila licet
ct prsesligiis ullam fecerint menlionem. ratiocinari, firmius slabit Epiphanii testimonium,
Quol autem qusliave commenta hic Beausobrianus quo affirmavit Scythianum prsestigiis et dsemonum
disserendi modus prse se ferat, neminem prorsus ca- incantalionibus operam applicuisse.
tliolicoruiu latere arbilror. Nam si hoeresis imprimis 2. Age vero islhsec missa faciamus, aliud com-
pravis el omnino involunlariis animi mottbus tri- mentum indicaluri, quod laudato Epiphanio, Beau-
bucnda est, et in iis dumtaxat sistit, cur in crimen sobre affingere conatur, occasione maritalis conjugii,
(a) Videsis Ral. Temp. lom. HI, pag. 184,Venelsc Manicliseos,cap. 12.Videsis Christophorum Wolfiura
editionis. in nolis ad cap. 12 Phoiianai Historise.
(b) Cyrillo suffragatur Pholius lib. l Hist. contra
 79S P. CACClARi EtMRCifATiONEl IN S. Mc-Ni§ tSkAGNIOPERA. 796
a Seythianb chhi femiha sUpefibris Tfiebaidis iriiii. A tbt saecula, hhhs sblusBeaiisobre, aScytiiiahi eiEpl-
Harie feriiriifeaptivanifuissferiarfat {ty Afclifelaus,cui pflahii sevis ibhgissiihe distans | quippe cuVffeniehbc
Sbcrates suffragatus esh'Ofiferitales atiiein iibh ab- sseculb, ahrio videlifeet tiiillesirhb septihgentesimb
hbfrefe a capiiVis uxoiihus etiam ipsfe fieausfebfe-, trigesiriio nono prsesenlis lucis usuram absblvii),
aliqtiofum testlhibiiib suffulius, assfeVefat.Sfedbfecai antiquorum Ecclesise PP. ifaditionem, soiis com-
sibttem iride affipit rit itylufri cbttlfa Epipliariiurri mentiiiis fabtilis everiere el abolefe nisus iuerit.
vertatj qtiod pulehfam et juverietti caplivam ih toef- 3. Mititislamen cum sanclo Cyriilo fliefosplymb-
dilarii infattifemijuetiierfetficem feonveitefe voluefit; rum episcopo nosler cfiticus agere visus est, quem
quasi Soythianurtt , homittem mbribus et religibne non in errorem lapsum, nimia lamen exngger.itione
perdiluiri, prostibtilairi ducere pudere ripbftiiefii. Ex uli voiuisse asseverat. Propierea in describendis
qiio auteitt 1'0'nieejusniodi anecdblutiivaldfeScythia- Scylhiarii gestis; pefsoham feonfeioniitofuihgbssisse ,
ni fainiBighbmihiosum haurife possit', feum Epipha- qui proposita sibi argurrienta dfecianiatiohibuset su-
nius ilitid silfentio praHermittat; Beausbbfe ctiih peflatioiiibus ittaghificare polius sltideht qiiairi eo.ruiri
ignofasset, in Epiplianiurri excandescefiSj littnc hia- vefilaiem patfefacefe. Et quideiri Cyfiilus de Scy-
ledieuttl appellaffenbri veietrif; Afbitrattif propterea thiahi feligiOne Vefha facitirus, dix.itlnihc niinl corii-
rionhisia vfelieinferiiisiudio et aninii violeniia raptuhi niunfe babuisse iiec cum Judaisirio, nec ciitit Cluisiia-'
haerelicorum res gestas et mores 'descripslsse (by. nisntOiIta legisse in Gracb Cyrilli textii \'d) coiiieri-
13 Hanc tamen similemqufecogitandi atque scfi- dit, quahivis ahiiqua Coibhiehsis vefsio prioia illa
bendl rationertv, quoe Pyrfhbhittoruiri commenia ie- verba; cnrit Judaismo, expnrigat. Sed liltro dato qtiod
dolet, facile quideftt 'eripifemtis,depravato5 Manichseb-g GfseciSbdd. tilfarhque liabeahi ifeciibhemqhemadnio-
rtim hiOrfesnbbiscum fecpgitaiites. Nulla eriitii, fetiain duiri iegihius 14 aptid Photiuin '(e), quid iunqiiam
Ethhicbfum^ seeta scelfefaiibr ih impudicitiis, niilla habet Gyrillus, quod verilatl fepiighet; quodque, et
umqurim alia hbminum schola depraVatior in irice- si iibri apefthhi effofem, nimiam saltein fexaggfefa-
siuosis efffsenaise libidinis afetibuSjMahichaica inve- tibrieih supeflaiionemqhe pfae seferai? Oliiistophoftis
niri pottiit. Nain abjfectoquOCumquferiatufse humanse Wbliiiis(f) quidem.ih Pbbtianis libfis adornandis,
pudorfe fet vefechndia, fearnales ebiieupiseentiarurii quos Ahiburgi hbvis typis feorhihiiticiifavit, de Scy-
motus eohibere rielas feputabant; et a ilUptiisabbbr- thiano^cfipsit: Bic pririiiis miefCKrisiiariossiultce;de
rebaht-, ut filiofum prPcrealiorietii pfsec.averetit:sed dubbus pfihcipfbus bpmibriis'anctorexsliiit. At opinio-
ittuiuis ttfefaridisquecohimixtionibus pefpetuo titeban- riem hahfe stuitaih, tiham fesse iiitef tol lanlasque
liir; Quse fergo vefecundia, quinam publicseet priva- blaspheihias quas vel dfe 'Chfisli cifhis naiivilate,
tse honfeSlalispudof daripotiiere in horriine qui stios morte et resurrectibne Manichaeiexcogitarunt, qiise-
asseciasilofeuithupiSasexsecrandas essfeiiisque liceffe qtifepfihcipaiibfa fetsblidiofa Glifistiariaefldei pfinci-
omnibris incestuosse et tufpissiiriEe libidinis actibtts piS pehilus fevertit; jarh satis bhiriibus 'exploraium
inrjuinari? De hiscfeauterri flagiliis hon tanluiri fuisse esti et ijpsi ih ihfefiofibus explicabinihs. Quid igitur
Manichoeospostnlatos, sed publicis et atiihfehticis cuhi Chfisliahofum fidfeilla religib Cbitthiunehabeffe
monumenlis fet testimbiiiis jjam hlufies fuisse convi- potuitj quoefuridaihferitaiia niystefia bppugriai ei ab-
ctos, perspieue: pfoduht Acta Rbmanse inquisitionis olei?GertesiBeausbbfiaiiSe stafent cbrijecttifse, etiahi
scfiplo sub Leone Magno {«) consignata; vel illa pagatths Dei iihius exisleiitiaiii tfiuniqufe pfefsbhafum
quae ih AfrifeseEcclesiis habila suht, dfequibus ipsi G disiiriclioriem neganS, qiii cffeatis sensibilibtisque
opporluhius sub loco, temporum ratione serVata , ifebus, soli, yidfelifeet,fii^i Sideribus, divihos Iionores
verba fafeiemus. Sed ad Beatisbbre f edeamus. Is ergti exhibeat, quiqufeDeiparariifeldivinumPairis Verbutti
concedit Scythiani uxorem ftiisse captivaim Sed ex hottiirifemesse factuhi blasphemet-, et inhtimefos id
quo fonle «olligit, Ut, qufemadmodumcapiivam du^ getths alios errbrfes profiteluf," aiiquid nobisCurii
cere noh efubueritj huic fuerit religib feariiex meffe- comttititte babere posset, ea sbla fatibhe quod Cliri-
tricio qusestu ih uxorem non assiimere? Pulchram sii iiPfrieriperpefam sibi vindieafe auderet. Sed cum
quidetri «t juvenem sine auctore Beausobre affirmat; veritate quisid umquam affirmabit? Nam paganus de
idque evinci posse arbitratufi quodhanc plns cseteris quo agimtis, proetef Ghrisiianum nomen, quod sacfi-
Scythianus adamaverit. Igitur hujhs janti amoris lege sibi usurparet, nihil prorsus babefet de Chri-
causa eam connubii parlicipem haberfepotuit, tamet- stianbfumiide, moribus, ritibus ct iristiiiiiiSi Quin
si jartt pridem apud Thebaideiri oirinibus vulgatam se immo hsec oirinia, aut saltem corrumpeffe, aui ab-
exhibuissfet. Nec juvat ab Epiphanio eos fontes Seu oierfenltereturi Ita qttidera secUmreputasse Cyrillum
veiustibres '«criplores silentio prsetermiui ex quibus arbitrbr, «uiri scripsit Scythianuni nilvilprorsus cotri-
liofece factum hauriebalrir; cum iiemo ex anliquis mime cum Christiaiiismo liabuisse. <Juod si deittde
illud itt dubium fevocaverit, aut eonlrariiiih tradide^ - Beatisobre confingat se refragari Gyrlllo; Arclielai
rit; cum forte; Omnes qui Epiphanii scripta lusira- testimonio adductus, qui Scyihianum hmreticum et
ruiiti ea duCerentur persuasione, sahctum episcopum apbsidlam appellavii, qui actus Vehementi ambitu
res pef Scythianum geslas fiujusque hiofes scripto episcbpalus obtimendi defecit, quemadmodum de aliis
consignasse, riiajof um tf adiliohibus insisiendb. CU- hsefesePh aucioribiis fexplferatum est, nostfa haud
jus qtiidem tliciisi aut suppares, aut saltem sequeh- D quaqUairiexplicatio nutaret; Nam quid prbbibet quin
tium sEeculbrumiibtiiines^ Mahiehaica labe polluti isthsec de homine pagarib, Gliristianahi fidem sittiu-
obstitissent, hiendaciiqufe hotam ei inussisseflti ut » lanli, vera essfepossini? Praesertim cum eliam; Beau-
pfincipem auctbrehi suuni ab hac infahiia vindifea- sobfe auctbrfe,,Scythiahus numquarii alicubi stabile
rent, si refn aliter se habere coghbvissent; lstofum habefe vbluefil doiriifeiliuhiisedj Kuc illucqufe decur-
efgb sileniiumr firmis Epiplianii assertionibus cbir- reridb, Saracehbruni hiodo regiories, modo Pnlsesti-
junclumi qhahti Beausobrianam rnale digestam cri- nae -,ThebaidiS-, Judasae, iEgyptiofunij Indorunique
ticen faeCre opprteat, plfehihspatefacit; potissimum plagas inhabitavefit ? Fiefi ergo pofuit ut quandoque
cum absque novorum monumentorum subsidio, post itttferGhfistiariOscommoratus, riiaxima simulaiione
(a) Arcfielaus in disputatione habita cum Manete. 1564 habet > Siylliianus quidam erat in Mgyplo ge-
(b) Beausobre taxat et carpit Diohysium Petavium nere Saracenus nihil cum Ghrislianismohabens com-
quod Epipiianii texlum vCrterit : Quam e meretricio mune;
qumslu dc sefvitute; contendens disjiinciivam, non (e) Photius, lib. I contra Manichseosj cap. 12 :
cOnjunctivami parliculam fuisse adhibendam. Scythtanus . . ; neque cum Christianis versans; rieque
(c) Videsis iib. H hnjus operis, in quo Romanam Judmorurii doctrinain amplexus.
sub Lebhe Magho iri Manichsebs sacram inquisitio- (f) Wolfius, in ribtis ad lib. 1 Pholii conlra Ma-
nem describimus, felad examCrifevbbamus. nicbseos, pag. 38.
(d) Coloniensis versio apud Maternum Gholinum
797 DE MAMCH^IORUMHJERESI ET HISTORiA LTB. L 898'
usus, Christianam r«ligionCrii exlrinsecus etiam af-. A Veritatis speciem haecomnia prsc se ferre quis exi-
fectaverit, ejusmodi fallacia pppulos decepiurus; ul Siimabil qui Judaici popull hisiori.as.pbst Titi inipe-
nimirum speraret episcopatus honorem et dignilatem rium non lustravit? Secus lamen .judiGnbuntJudaifea-
slhi posse deferri: quibus haud dubie prava dogmata runi rerum periii, qui norunt Hierosolymami a Tiio
quse imbibefat animoque agitabat facilius aiiiscre- et Vespasiano nondum plene deletatti, variis oediflciis
denda profitendaque proposuissfet. Tandem, cum in et lurribus supefstiiibus, iterum ab Adriano, liujus
luslrandis Manichseorumrebus et dogmalibus hacte- nominis imperalore, fuisse acdificaiani,«t ab alierii-
nus hee unum ex fidei Chrislianse articulis, quos genis non soliimj sed a mullis Judaebfum millibus
fundamentales appellant, invenissem quem integre fuisseinbabitalani. Tum, videlicet, cum velustb mu-
fet in sua puritate servarent, vix persuaderi possuiri tato in ^EIioenomine, Rufus, Judaeaepraeses, armata
eorum principem auctorem in suis institulionibus manu sibi ab imperaiore Adriano decrela, feostuniul-
aliquid commune cum Chrislianismo habere po- luantes^ duce Barcocbeba, streriuo ac crudeli viro,
luisse. Propterea, ad alia gradum iacturus, prsesen- qniad seditionem excitaverai, compressit, mulia vi-
tem claudo congressionem, ita ratiocinando. Qupd rprum niillia, teminarum puerbrumque conficicndo.
queniadmodum nequissimi hujus bominis malitia Hocce. alierum sub Romanis imperatoribus Judaicoe
nulla Iege cohiberi, potuit, quin omnia Christianse gentis excidium (e) nos ipsi annotavimus ad Hist.
fidei dogmata labefactare aut eyertere conaretur; Ecclesiaslicam Eusebii Caesar. Quare perperam bm-
ita quoque vehemenii studio sibi blandiebatur malis nino pro firmandis suis conjeottiris eum laudavit
artibus episcopatus honorem se fore adepturum; Beausobre. Qnani urbemdehidesiperegHnis gentibus
quse duo oslendunt Cyrilli et Archelai dicla sine' n-ex " variis terrarurn plagis venientibus incolere dattim
violenta interpreiatione posse conciliari. ...-, jfuit, quiain Romaiioruni jus conversa^ ritum mulavit
-4. Jam vero, si Beausobrianam scribendi ralio- et nomen; non tameri Jtidoeiin illa urbe superstites
nem, queinadriiodum siatuimus, pedelentim modb suas legaies cseremohias mutaruntj Sed sacerdotum
pfosequeremur, de quatuor Scythiani libris disse- et levitarum aliorumque ministrorum successione
fefe opus esset. Verum cum de hisce seripiis alias, servata, quemadniodum in Assyriorum Babyionio-
itt hujtts historise parte, verba facturi simus, hanc ruinque capiivitatibus, Mosaicam Ifegem in syna-
congressionem liabere in prsesens prsetermiltimus, gpgis, proseuchiset Jg coeteriseonventibus, rigfdius
15 polius ad Epipiianium, noslro serinone ilerum pbservandam inculcabant, Pharisseis^ leguni docto-
iegressuri. Hunc ergo iteram maledictis fet coiitu- ribus et iribuuni principibus omnem conalum adhi-
meliis proscissum in scenam Beausobre prodttxit, benlibus ne turbsej aut Cbristo nomeri darent, aut
ofecasionemalse morlis quam subiii Scythianus. Epi- Roinanorum exemplo idolis servirent (f). (Jui ergo
phanii itaque lestimonium de Scylhiani nece, cum fieri non potuit utj secundo labenle sseculo, Scyihia-
aliis veterum scriptorum dictis comparal; atque iii- nus Hierosolyniam seu jEliam advenians, Judaici
telligens non iisdem pniriino verbis sibi respondfere, populisacerdotesfueriiaggressus, suisdispiiiationilnis
in eam abiit persuasionem, hsereticum hominem de probaturus, vetus Testamentuiii et Mosaicam legem
qho agimus naturali morbo prseventum diem clau- a malo auctore deo duxisse originetti; sed ctim ab
sisse. Archelaus (ait ipse) nibil de Scythiani interilu ad.versariis fuisset superatuSj a,d turpiludiiiis nolam
scripsit ex quo argumenlari liceat euni prseler na- delendam, et ipse prsestigiatorum artibUs usus, ali-
turaj brdineni obiisse. Cyrillus (a) Hierosolymorum . cujus domus lectum, Juxta lempli ruinas sedificalae,
(subdit), qui ante Epipiianium floruit, iu rebus quaeC aut aliquam ex anliquis turribus qtioeTili et Vespa-
jam pfidem in ea.urbe contigerunt apprime versatusj siani excidio siiperfuerant, doemonumsubsidio, con.
valde stricia bralione haeretici in Judseam adventunii scendere non tentaverit ? Hcecautem iiner se pughare
ul peslileniiconiagioneillam regionemufficeret,descri- haud intelligo. Maximecuhi omnes novefint terlium
bil; et statim, imlla voce interposita qua cum Mo- ilium libriim quern Scyibianus conseripserat, quem-
saicse legis doctoribus disputationes indicarentur ^ que de mysieriis appellavit, legis et prophetarum re-
subjicit : Merbo exstincto Ulo, Dominussedavil pesti- lulationes coniinere, euihque calUmniiscontfa sacros
tentiam. Pliotius (6) landem, breviori usus sermone, veteris Testamenti scriptores abundare; Ut igiturejus-
scripsit acerba morte Scythianum periisse. Ex hac modi commenta et refulationes in vulgus spargeret,
porro scriptOrum diccndi varietate sibi gratulatuf easque pnpulo suaderet confingendoMpsaicam legem
Beausobfe, et quasi in scirpo nodum quaerens, Gal- a malo spiritu fuiss-.:traditam, illi opus fuit ad Judseam
lice GroecumEpiplianii (c) texlum, multis notis et primuniproficisci, ulpeslilenli cbntagiotieillam regio-
animadversionibus interpoiatum reddidil, conten- netn ajftcerei(g)>NeceniriisuUm nequitioevirus effiiit-
dens hujus narrationem prorsus cadere, neniine alio dere potuissfet,ttisi conventiis, conCionesdispulatio-
ipsi suffragante; immo ipsi aperle relraganlibus Ju- nesque coram Judaeisipsis habuisset. Sed hunc lanta-'
dseofuhibistoriis, quse, cum Judaici populi excidium, rum biasphemiarum et sacrilegiorum virum fuisse a
tum Hierosolymitani templi eversionem, Titi.et Peopercussumietrepeiiiinointeriluevivissiiblatumj
Vespasiani armis et militibus factam patefaciuni^ ob Cyrilli loquendi modns, nonlaniurii hisce verbis pro-
quse impossibilepfenitusScythiano fuisset cum sacer- dit: morfioexslincioillo-,Domiriussedavitpestilcntiam;
abfibus JudaiciS disputationibus congredi, et deinde I) sedaiiis subseqiieniibusj quibus narrat Terebinthum
pfsestigiiset magicis incanialionibus illius urbis lem- Scythianaeimprobilatisdiscipultimauri et suiinagistrt
pTuiricbriscendere. Itaque jajnodcpoptilata urhe, leni4 hwreseon hmredem facium; quippe qtti iri Judma el
pjbqtie ad solum redacto, Scythianus illa omnia fa- Palmslina nolus ab horum finibusfuilexclusus, coactus
CihofaquaeriarratEpiphanius prsfstare non poluissfet, propterea in Persidemlmnsire. Taiitum oditim igiltif
pfaesertirii cum apostoloruin aevo"illic non veneritj et populi horrorem discipulns ob magistri necem ai-
uf ipsi jam primo hujus operis Capite contra Epipha- que facinora in se cottcitflverat-,ut amplius illic com-
riii fideih uliro dedimus, illius verba in laxiori sigttU inorari liaud permitterfetur. Et quidcm ticerbam liiisse
ficatione esse sumenda explicantes (d). Scythiani neceni, etiam Pholius (li) aflirmat. Non
(a) Cyfiiiustlicrosolymilanus, calechesi 6, § 13. ne judsei libere religiosum Mosaicaeiegis culium cxor-
(b) Pliolius, in libris contra Manichseosa Ghristo- cerenl; Sed in privatis domibuSi.circiimcisioni,aliis-
phofo Wolfio fypis mandatis, c. 12, p. 37; que ritibus operani dabanl, legalibusduttitaxaisacri-
(c) Epiphahius, haeresi 66. flciis exceptis. Consule nostram Euscbii ediiionem
(d) Vidfequaa cap. 1 prsecedenti diximus, pro ex^. tom. lj pag. 179 et seqq.
plicahdb Epipiianii lestinionio.. • fef)Cyrillus, catcch. 6.
(e) Eusebius Caesar., Hist. Ecclesiastica, Iib. iv, (It) Pliotius ; Ac cum acerbamorle magister in lu-
cap. 6. Vide noslfam Rufinianam editionem.notae. dma, quo cotnmigraverai,periissei. Lib. i contfa Ma-
(/") Romanorum sanciionibusdiimtaxatcautum erat nichseos, p. 40, apud Cfisiopborum Wolfium.
799 P. CACCIARIEXERfflTATIONES 1N S. LEONIS MAGNIOPERA. 800 1
enim acerba ea mors dici solet quae a naturali segri-:A buissel; qnamvis ab hujus gentis populis, pb idioma-
tudine corporis; causalur, quseque propter membro- lutn diversitaitem, et elemeritorum usUfh,:alio sono
rum dissolulionem animum a corfuptibili carne divi- fetvocis fltexibilitate enuntiaretur. Vei dicendum test
dit.Sed talfem vocare solemus, quam criminum rei ,gravi adductum causa Terebinthum illud mutare
Deo vindice violenter subeuiit; vel quam judices et • oportuisse. Si prinium dabit Beausobre, qaemadino-
carniftces malefactoribus, pcenarum gravitate exhau- durii dare deberet, ctif, non servata Chaldaeorum
slis, inferunt, aut inferri jubent. Deum autem Scy- vocis desinentia, iri a videlicet, aut m, jllud Tere-
thianae necis auclorem fuisse, Cyrilli loquendi modus binthi rejecerunt, ut usurparent Bnlam, atit (a) Bti-
innuit: crudelem deinde atque violentam iis vocibus, dam? Has enini nuliam babere afflnitatem cum hu-
acerba triorte, signiflcaiarii esse a Pholio, verisimile jus haeretici hativitatis nomine, radicalia deinde
esl. Judseprumtandem in Terebinthum odium ut ex- litterarum elementa nori fservare, quis non videt?
sulem a PalsestinseelJudseseflnibusabire populofum Propterea non facile movebr assentiri Beausobrianis
tumultus et iracundia cogerent, ex illius in Pefsidetri dictis, qhibus persuadere nilitur Assyrios, etiam
fuga plane innbtescit. Idcirco credendum est disci- hominum propria riaiivitatis nomina mutare poluisse,
pulum sluduisse saltem ignominiae et turpitudinis et Consuevisse. Ratio quidem ex Bochart ab eo ad-
noiam occulere atque delere, et fugam arripiendo et dueta, prorsus cadit, cum auctor in sua Sacra Geo-
servi conditionem, alque antiquum suum nomen ab- graphia non affirmetduo illa vocabula Terebinthus et
jiciendo. Butam, seu Budam, apud Assyrios et Graecos in si-
S; Nulla vero ratione adduci potest Beausobre ut gnificatione sibi cohaerere; sed denotare, et respon-
posiremum hoc assertum concedat. Nimirum Tere- U<lere vocabulo Persarum Buddas, et usurpari pro
binthum ad delendam turpiludinis notam, antiquum Terebintho, impio Manetis prseceptore.
muiasse nomen, altero Buddse assumpto. Ut auiem 6. Quamvis tamferi Bochart Beausobrianis suffra-
facilius lectores in suam trahal opinionem, diviteiti garetur cbnjecturisi niihime nobis negotium facesse-
studiosse eruditibnis supelleclilem, magniflchmque rel, ut vetustiorum PP. senlentias in angulum ve-
verborum construxit apparalum, ut sensim veteres luti falsas rejiceremus. Cutn enim Cyrillus aperte
17 Ecclesiae PP. in malam fldem adducat, quosque scripsitBuddam : Ne ex prbprio nomineiti Perside cognosce-
suum opus Gallice scriptum percurrere haud pudet, reiur, seipsum vocavit, dolosum fraiidulen-
a veritalis tramite recedere facferet. Capilfe igitur tumque TCrebinthi studium enuntiavit, quo sua et
quinlo laudati libri prolatis primo in medium variis magislri Jgfaciriora tegere quaesivit. Hoe ipsumcum
Terebinlhi nominis elymologiis et explicationibus, ex Cyrilli (b), tum Epiphanii dictis Pholius (c) confir-
eam sibi ex lectionibus arridere posse censuit, quae inavit, dicendo Terebinihum in Persidem profectum,
vCrsuti hominis fraudes et dolos aut prorsus diiue- assumpto Buddoenoniine. Jam enim ejus fama perva-
ret, aut saltem magna ex parle minueret. Acta gald, odium impio viro conciliaveral antequani in cu-
deinde Archelai episcopi Cascharse laudat; ex qui- jusquam cbnsorliuni venirel. Quid plura? Petrus Sicu-
bris cnntendit Buddas nomen haud quaquam a Te- liis, qui Manichseprum res gestas diligenler, cum ex
rebinilio assuniptum fuisse ad pbpulof um odium vin- ahorurn scriptis, tum conslaiiti aliorum faraa et tra-
dictamque declinandam; sed ex Chaldseorum idio- dilione edoctus, liactenus diclis suffragatus est. Mi-
maleillud derivari, idenique apudPersas signiflcare rum tamett nobis videltir qtiod Beausobre in evolveii-
quod apud GraecosTerebinthi vocabultim. Addit duo 'G dis antiquorum scriptis nec unum saltem invenerit
illa riOminaapprimesibiinvicem respoudere, quem- qui affirmaverit Terebintlii vocem a Grsecis assum-
admodum hsecialia itt sacris Hlteris reperta : Chri- plam ad arbbrem significandam, ab Assyriis deinde
stus, videlifeet,et Messias; Petrus et Ceplias,'Dorcas pro Budda, seu Butha interpreiari. Quse causa esset,
et Tabitba. Hocce tamquam mysterium a se expliea- ul ipse aif, quare hofeposlremum nomen Persae Te-
lum lectoribus suis vendidisset Beausobre. Sed cum rebinlho imponerenl; quasi studiosi bunc hominem
Eabricii opus percurreret, in tam profundse arcanse vernacuio pOtius idibmate quam Grseeo vociiare. Mi-
rei inlelligentia se novit jam pridem prseventum. rurri, inqtiam, qtiod nec unus id testatus fuerit. Qua-
Quare Iiisce animadversionibus cum diutius institis^ propter tria ad prsesenffemquaestionem haud quaquam
set, Terebinthum et Buddam eamdem prorsus si- faciunt illa exempla audacter ex sacris litleris
gnilicationem proe se ferre absque animi hsesitatione desumpta, in qtiibus ad unain eaindemque personam
aflirinavit. CujUs landem rei, tamqtiam locupleiissi- designandam, voces duoe illoe (spectata idiomaium
inos testes appellat, et clarissimum viium Simoriium divfersilate) geminari necesse fuit. Ipsi namque sacri
Assemanhm Orientalium linguarum peritissimum et .scriptores geminationis causam indicarunt, ad quam-
Vaticanoe bibliotbecse prsefeclum, Bochart Sacrse cumque sequivocationem praecavendam. Et ne quis
Syriacas has vo- ab adduclis exemplis nos velle abscedere in praesens
Geographise sludiosum scriptorem, Boulema
ces explicanies, Bethma, scilicel, et Bu- existimet, ad eas Scripturas novi Testamenti provo-
tema; quse elementorum aliquam diversilatem quara- camus, in quibus mentio facla est de Chrislo et Mes-
vis babeant, tamen pro uno eodemque Terebihtho, sia, de Pelro, ei Cephas, de Tabitha et Dorcas. ln
seu Budda, a veteribus ftiisse usurpalas crediderunt. omnibus enirn iis sacri scriptores, et horum ihter-
Vferanean potius fabulosa hoec sint, quoa Beausbbre j» pretes, secononiiseformulis usi sunt, ad idiomatum
laudato cap. exaggeraviti Orientalium linguarum et et interpreialionurii diversiialem indicandam; ne
vocabulorum siudiosi judicabunt. Nos tamen hisce qtiis in errorem ductus, geittinari etiam personas ar-
omnibus plenam adhibere fldem interim non aude- bitraretur. De Christo quidem et Messia locutus est
mus : sednoster animus, ne de incognitis rebus ju- Joannes scribens (d) : Scio quia venit Messias, qui
dicium ferat, shspensus hserens perpendit prseceden- dicitur Chrisius; et clarius in alio texlu, idem Joan-
tem Beausobrianaia rerum congeriem repugnantia nes, referens verba Attdreae,' fratris Simonis Petri,
non carere. Nam vel huic Scyihiani servo, seu disci- scribit : Inveiiimus Jlessiam, quod est interpretatum
pulo, altero Manichaicsescholse magistro, credimus Christus. Rursus idem Joannes verba facturus de Pe-
Terebinlhi fuisse natale nomen, et istud apud qUas- tro, et Cephas, hahet : Tit es Simon Bar-Jona, tu
sumque nationes, et Chaldoeos etiam, relinere de- vocaberis Cephas, quod interprelatur Petrus. Atque
(a) Nos non irrideat lector, Cum in percurrendis (c) Photius, cap. 12, apud Wolfium, pag. 41, nar-
his nostris Exercltationibus Buddm vocabulum de- rat, Scythiano mala morte funclo, Terebinthum in
sciiptum offendat, geminata liltera d; Cyrillum enim omnium opprobrium venisse. Cum in Palmstina et
Uierosolymilanum, aliosque antiquos scriptores, su- Judma degens, ac piorum omrtium judicio damnulus
mus secuti. Quamvis Beausobre et alii recentiores opprobrium non ferens, Persidem proficiscilur, as-
Buda pro Budda retinuerint. surnplo Buddm nomine.
(b) Cyrillus, catechisi 6, ubi supra. (d) Joannis iv, 25. Joannis i, 41, 42.
801 DE MANICHJIORUMH,ERESI ET HISTORIA LIB. I. 802
tandem sanctus Lucas, in apostolorum Actis (a), ad A i dispulationis ? An quisquam usquam gentium id affir-
tollendam quamcumque sermonis ambiguitatem, de mavit? Acta enim illa, etiam suffraganlibus doctissi-
Tabilha dissereus, haec habet: ln Joppe autem fuit mis viris, modo inlerpretum studio, modo amanuen-
qumdam discipula nomine Tabillta, qum inlerpretata sium oscilanlia et ignavia, pluries gfavius interpolata
dicilur Dorcas. Innumera quidem alia id genus exem- et vulnerata fuere; ut vix in prseseris, et ne vix qui-
et apud SS. PP. offendimus, qui- dem, de eorum integritate judicare possimus. Quare
piain Scripturisinsistere
Lus in prsesens supervacaneum ducimus, ne mihi facile persuadeo quod si prsetef Buddara Mani-
in rejiciendis iis quse ad fucum faciendum Beauso- chaeumalium Indum nos admiltere oporteal, Gymno-
bre adducere solel prolixius procedamus. Igitur huic sophistarum sectse auc.torem, imperili quandoque
argumento finem daturi, sic claudimus sermonem. amanuenses, ex nominis simililudine decepti, fabu-
Cum igitur inter lot et tani varios antiquos scripto- losam illam generaiionem, veluti aBudda Manichseo
res, nec unus dixerit Terebinlhum, Graecamvocem, proedicatam, Archelai Actis inseruerint. Nostroequi-
Syriace Buddas interprelari, plane ignoramus qua dem conjecturae favet aliorum scriptorum silentium,
licentia Beauspbre ad praecedentia exetnpla ex Scri- et ipsius Beausobre testimonium. Is enim pene innu-
pluris mutuata provocare voluerit, ut vettislos san- meris locis contendit Cyrilium, Epipbanium, Pho-
ctos PP. ei scriplores qui de Manichaicis rebus tium, Peirum Siculum, caeterosque scriptores, in
disserunt in malam fideni adduceret, eosque tam- Manichaicisrebus narrandis, ArehelaiActis (quoeapo-
quam imposturarum et mendaciorum reos morderel; crypha appellat) inslitisse, atque singula in istis
al tolerabilia lamen judicari possent quse in hoc contenta, aut summatim, aut prolixius in sua scripta
capite haclenus de Terebinlho scripsit Beausobre (b), -•**
.._ traduxisse. Cum igilur, eodem Beausobre auctore,
si postmodum latiorem-adhuc viam non sibi aperuis— nullus alius scriptor Archelao posterior, de fabuiosa
set ad everlenda alia majoris momenti quse de Ma- hac generalione, tamquam a Budda Manichseoprsedi-
nlcbseis antiquiores scriptores tradidere; vel si omni caia,yullum prorsus verbum fecerit, necessum erit
animi sui' studio noh conaretur ea religionis Chri- judicare, neque inautographisArchelai scriptis, nee
slianse dogmata abolere, quorum sacris in litieris in vetustioribus horum exemplaribuS.tumconiineri;
aperta menlio facta est. vel si continebatur, eam tamquam spurium addila-
19 7. Prioris generis ea sunt quse ibidem scripsit menium rejecisse.
de Buddm,seu Terebinlhi,disputationibusapud Baby- Quamquam tamen Buddas iile de quo agimus forte
loniamcum Solis sacerdolibusinstitutis, quarumCy- fabulam illam 20 de sui generaiione non confinxerit
rillus, Epiphanius, Photius, caelerique mentionem et in vulgus sparserit, nihilominus sine audacisenota
fecerunt.Quandovidelicetscelesiissimushomofamam inficiari haud possumus hunc Manichseorumalterum
el honorem simul sibi nancisci cupiens, se ex muliere principem cum Solis sacerdolibus et Persarum eru-
virgine natum impudcntissime gloriabatur, ut ex dilis viris disputationes habere voluisse. Cyrillus
ArcheUi Actis etiam colligitur. Alterius vero generis nainque, postquam hujus e Palaestinsefinibus fugam
sunt ea quse scribil agens de praestigiis et daemoniaca nominis mutationem, atque in Persidem transitum
Terebinthi arte, in qua hunc sacrilegum apprime descripsit, statim subdidit (d): Verum illic habuit
fuisse edoctum jam ipsi ex velerum testimoniis inlel- adversarios sacerdotesSolis, et, mullis sermonibuscon-
leximus. Contendit quippe Beausobre nulla ratione certationibusquecommotis,redarguebatur. Demumcum
adduci posse ut credat malos angelos.sivedsemones, esset comprehendendus,profugil ad quamdam viduam.
in elementa, homines caeterasque creatas res vim 1C Photius quoque cum dixisset hunc versipellem nui-
aliquam et potestatem exercere posse: alque ita suis lum fruclum ex mutato nomine percepisse, et cumex
partibus insistens, tamquam ridiculum damnat illum operibus et ex doctrina iis qui ipsum prius ignorabant
RomanaeEcclesiae rilum, quo divina ope implorata, nolus evasisset,a viris apud Persas erudilis qui non pie
super animatorum corpora, elementa, aliasque res quidem senliebant, sed melioremlameneo circa omnia '
sensu carentes, exorcisnios et exsufflationes adhibet senientiam tuebantur, confulatus el expulsus est.
et pronuntiat ad dsemonesexpellendos. 8. De quibus auiem rebus Buddas cum Persarum
Qnod ilaque ad prioris generis res spectat, mor- sacerdotiuus,_qusesliones-dispulationesque habueril,
dicus laudalus criticus negat Terebinlhum, seu Bud- non niihi judicandum sentio, ne temeritalis nola inu-
dam Manicliseuni,se ex virginis ulero, vel latere ge- rar. Rem tamen diligentius Beausobre perquirere
nitum et naium conflngere et praedicare potuisse. nisus est, et aliquod discrimen offendens inter Ar-
Unum enim, ail ipse, ex praecipuis Manichseorum chelai scribendi modum et Epiphanii dicendi ratio-
dogmalibus istud erat, lncarnationis divini Verbi nem, borum testimonia cum facile sine ulla repu-
mysterium, duarumque naturarum in una persona gnantiae nota conciliare potuisset, neglexil; et prse-
unionem iuficiari, ex ea videlicet ducii ratione, mu- cedentem suae critices methodum secutus, Zoroastris
lierem virginem numquam sine carnali concubilu et et Persarum de duobus priucipiis, vel uno lantum,
viri semine posse filium hominem concipere, et in animarumque ex corporibus in corpora transmigra-
lucem edere. Ejusmodi commentum (subjicii) altero tione systemala laudalos PP. minime iniellexisse
hujiis nominis viro, qui fuit auctor sectse Gymhoso- contendit, ut ipse probaturus, in altera Historiae
veteres scriptores affir- _ parte sibi reservasse affirmat. Concludit denique, ex
phistarum esse tribuendum,etiam
niarunl. Quorum nonnulli illud Simoni Mago" Areheiai teslimonio, hunc nbn dixisse disputalionem
ascripserunt. S. Hieronymus tandem, libro contra Buddam inter et Persarum sacerdotes, sive sapien-
Jovinianum, expresse hujus imposturae auclorem les, ad duorum principiorum existentiam pertinuisse,
facit Buddam lndum, ita scribens : Apud Gymnoso- sed potius respexisse ad bellum ab adversariis pote-
phistas Indice, quasi per manus hujus opinionisaucto- statibus contra Deum factum.Nos vero si sedulohsec
rilas traditur, quod Buddatn principem eorume latere perpendamus, an non affirmare cogemur Beausobre
suo virgogeneravit (c). Fateor quidem hsec de Budda nugis dumtaxat delectari? Si enim habifa dispufalio,
Manichaeoa Cyrillo, Epiphanio, Pliolio aliisqne qui auctore Arclielao, fuit circa bellum quod adversi
Manichoeorumgesta scripto consignarunt, non affir- principes, vel potestates, anle exlernam rerum emo-
niari; eam tamen fabulosamex utero virginali gene- litionem Deo fecerunt, jamjam Buddas duo selerna
raiionem in Archelai Actis recenseri. Sed quid inde? principia inter se repugnantia audacius propugna-
An ejusmodi narratio coniinebatur in autographis bat, ul affirmavit Epiphanius (e). Propterea, quaie
actis et in vetustioribus exemplaribus illius habitae discrimen inesse iiiulriusqueauctorisloquendimodo
(a) Actorum ix, 36, 40. 345.
(b) Beausobre, cap. 5, iib. i Hist. Manicliseofum, (d) Cyrillus Hierosolymilanus, ubi supra. PhotiU;,
pag. 62. in superioribus laudatus.
(<0S. Hieronymus, lib. 1 conlra Jovinianum pag. (c) Kpiphanius, hseresi 66.
803 P. CACCIARIEXERCITATIONESIN S. LEONIS.MAGNIOPERA. 804
diceinus, cum utraque oratio eumdem prorsus scopum jA necessaria est ut cordis motus eogitationesque cohi-
altingat, ea dunUAxatyerhprurii.diyersitale admissa, , beantur ne extra Dpum yagentur; At pra(ionis scp,r
ut Afchelau.s (o) prbiixius, pressius auterri seu siri- pum sirji tum proposuisseBiiddatnqtiis arbitrabitur?
ctius, Epiphaiiius*disputatipnem descripserii? Phq- Aut saliem ep in propositp divinis mandatis obsequi
tius landcnii a.sseverat (b) diiintaxa.iBuddam et Splis voluis.se,,quis umquam confinget? jain adferant sa-
sacerdpies dispuiasse, hosque rectius qtiam ille Ma- cerdbtes St>lis, quos tamquam sibi adversarios
nicb.setissentiret disseruisse. El qui(lem suis disputa- (utpote ab eprrim disputaiipn.ibus superatus) in con-
lioni.busnuilurn pro.rsusdiscipulurn sjbi acquisivisse, cionem ypcaverat, ut praestigiariim suarum testes
si viduam illam amicam excipiamus, dolis malisque, adessent. Accedit deinde Manichaeprum palniare
arliUus deeeptam, apud quaro hpspitip exci.piebaiur, dpgma fuisse, lpcem, et solem ip.sum,npn tamquam
jam ex Arclielai narratiprie inuotescit. Qui deinde Dei summi sedera et thfonuni iri.tueri, sed eum vei.uji
addidil: Mane pritno ascenditsoLviumqvqddqmeqcel- verum Deum adorare, ut inler caelerps SS. BP.
sum; ubi nemjnq qumdqmcaepit invocqre, qum nobis sunimus pontifex Leo prinius variis in Ipqis tes.taiiis,
Turbo dixil spios septem electqs didieisse. Quid verp est, expresse de ManichseisRpmaVdeprehensispri.en,T.
Buddarn post suurn in solarium ascensura fecerit, lein solem adpraniibus disserens qui se refle^lebanf,et:.
quidve, Deo vindictam agente, eidem contigerit, sla- cufvqlis,cervicibus,iq hqnorem se splendidi orbisiflcMr.
tim subdidil Arcbelaus. Oum ergq (ail) qscendissel, nqbqnl.Istud autem fieri pqrlim ignqrantimvilio,partini
rilus nesc\ocujtis.iiel artificii gratia, solus auiem ascen-. pagqnitqlis spjriiu, S. P, dpleus arbitratus est, Stibr
dil, 'neinde ab aiiquo convinciposset.... Hmc eo cogi- jiciens: Quiq elsi quidam fqrte Creatqrem poiius puU
tanle, justisslmus Deus siib lerras. eum delrudi per "n cltri litminis quam ipsum lumen , quod esi creatura,
spiritumjussil. venerari inienderent, tamen erusmodi officiofum
Narrationem ejusnipdi multis de. causis, labare, ritum nihii differre a gcntiiium supersi.ilipspculiu
affirmat Beausob.fe.Nam ub.iArciielaus dixit Btiddam paucis dempnstrat, subdens • Abjiciatur ergq q eon-
quoedara invocasse nomina, Cyrilius ab ipso rece- suetudine fideliuyi dqmnqndq perversilqs, nec honqr.
dens, dxemonesaereos subslituit, et eos qups Mattichoei uni Deo debitus eorum rilibus qui crealitris deservjunt
in snis sacrificiis seu conventibus, ut interpreiatur. misceqiur..Hoec autem dixisse cjt scripsis.seLeonem,
(c) Christophprus Wolfius, invoca.re cpnsuescuut. ui quosdam Romanae Ecclesise Ghrisiianps a pravis
Post lisee animadverlit Beausobre neque convenire Slanicliseprn.rii. ins.iilutisdeceptps ab ejusrao.d.iorandi
21 Graccosscriptores in receiisendis ritibiis a.Budda ritu. a.mpveret, jam iQtusillius sermpriis.texlus priie-.,
adhibitis, cum Archeiaus dixerit dumlaxat solarium facit. Sed Maiiichsepssoli atque sideribus, quemad-
ascendisse,adquxdam nonmainvocanMq; etEpiplia- mbdum pagani, quamvis alio prin.cip.ip.d.uctos, 2J8
nius eontendat eos rilus niagicos fuisse ut proeter-!' cuiluifi ad.hibuissfe,i.nnumeris argumentis co.nstabii.
nalurale aliquod signurtipatrarel, ad suoruni adver- Legimus deinde S. Petrum in Jopp.en circa lioram
sariorum ora occludenda. Archelaus concludit deiii- sexlam.,non ad s.olh orlum, ascendisse in superiom.
que spirilum a Dep jussura fuisse u.t Ruddain.e soia- At nullibi coristai domus tectura consce.adi.sse. Et
rio in terram detruderet, quem spiritum Epiplianius Scriptura de oralipiie reginse Estber verba faciens,
angelum appeliavit; el Cedrenus', quasi huic tfagicae diimtaxat testatur eam in cinereet stercore-stelisse,
scense proefuisset, augelum describit aggrediente.ra cprp.uss.uurajejuniis burailiasse, omniq locain quibus
nefarium Terebintbuni, ut repepte prsecip.itemde- anlea lKtabatur crinium laceralione implevisse, et
jlcerel. Labare ergo haec omnia certo sibi Beausobre 'G semperad Dominum conversa idixisse.: Adjuva me
persuadet, cum liemini innotescere. po^lueri.ritabsque solitariam, et cujus prmter le nullus. esl quxilialor
revelatione. Ad lollendas porrp has antiquas cojntra qlius. (f). Ubiuam ergp invenit Pricseus, a B-eaus.obrfe
hserfeticos p.raejudicalasopiniones, sludium suura laudaius, reginam EstherJn sui palatii pianitiem se
converiit Beausobre, e.t sibi quasi sublanditur posse reci.p.ere consuevissfe, ad secretiora forle. Judaic.se
sapieniiorihus animadversionibus uti., pro reruiii religi.onis exercilia agenda ? Id quidem ex Damelis
verilaie cognoscenda, insistendo d.umtaxat Archelai historia quasi obscure colligimus ; quod fort.e dissir-
narrationi/quamsinip/icem, nqturalem, atque inno- mulavit Beausobre,.ne suo se jugulo.premeret. De
ceniem appellat.Cujus generis prior.api.madversio ea prophela autem Dominisacer lextus narrat quemad-
est : Buddam, videlicei, primo. mane solarium do- niodum, trihus dierum horis statuiis, ingressus cki-
mus asceudisse, ut D.euni oraret, et solus quid.em mum suam, et feneslrisaperlis.in cmnaculosuo eontra
ascendit (ait) uldi.vinis. roandaiis obtemperaret, quir J.ermalem flsclebat-genua sua, el adorabat (g). Q.ui
bus dicium est, ut orantes.aboculis ethominumfre- sane ageadi inodus ad lemplum poiius Hierosoiymis,
quentia fugiamus. Altera aiiimadversio speclat ad constructum, qiiam ad Orientem Danielem oraiiteni
Manichaicumorandi fitura, a Zoroastris ins.lilulio- respicere voluisse significat. Beatisobre ergo nulla,
n.ibus derivatuni, quo secla.toresjubeniur vultibus ad ralione prohibere poterit quin arbitfemur S. Peiruni
Oiientem cpnversis orare, sibi confingentes igriera in Joppen, apud Simonem diversanlem, sexta d.iei
ilium in sole conspectum, cura thronura, 'um divi- hora domus superiora ascendisse, ut vultu ad Hie-,
nam proesentiamsignificare (d). Terlio animadvertit rosolymitanum templum converso Deum orarel.
Orientispopulos orationum causa dom.orum tecta 9. lstiisectamen prsetereamus. Quaequamvisquod-.
consueyisseascendere, ut co.lligiiurde Petro, in Jop- Djdam virus pjoe seferant, quo sensini haereiici catho-
pen orauie.(«), e.tde Eslher doriitts superiora ascen- licorum pietaiesii corrumpere student, nobisque ne-
denle, cum secreto.aliquid.facere recpgitatet. Lepide, gotiura facessant in iis quee ad sanclissimbs Ghrisii
quideni B.eausobieI Sed haud inielligo qua ratione ritus et caeremonias peninent ;• quas vel sub.veriere
sivfe licentia tria illa p.roedicare niiatur, tamquam ipsi helerodoxi nituntur, aut sailem eas non ab apo-
Sci-ipturarum dictis. conformia, etiis.ritibus consona. stoloruni insiilutionibus et divinis quandoque man-
quos aniiqiii caiholi.ci.,et s.acriviri in eorum preei- dalis derivari, sed ab liominum voluntate, et arbitrio,
bus ad.hibel)a.iil.in abscondito qu.idetilorare oportet, et a diversaruiri regipnum usu popuiorumque con-
aii vanam nimiruni gloriara prsecav.endam, eamque suetudine potitis pendere conflngunt; lanti tamen
sibi aninii attentionem cpiiciliandam quse maxime niomenli haud sunt; ut veraj religionis dogmala aut
fa) Archelaus, in. Aclis dispu.taii.o.nis,pag.. 9.7.. so/ inchontion.ediurnm iucis. exsurgens q quibusdam
(6) Plioiius, ubisupra, apud Chrislpphprum Wpl- de locis eminenliqribus-qdotelnx..Con-
iti.sipienti.qtibus
fium, p. 42 et seqq. sule eiiam epist. 45, adTBrribiumAsturic, cap. 11.
(c) Christophorus Wolfius, in nolis ad lib. i Photii (e) Act. Apost. x, 32.
conira Manichseos. (f) Lib. Esther xiv, 1 et seqq.
(d) S.Lea Magrius, s.erro. 7 de NaViyilale,cap. 4: (g)Dan»vi, 10.-
fietalibus instiiutis eliam illa generatur impietaf, ut
805 DE MANICRjlORUM Il^R.MI ET IilSTQRIA LIB, I., , -806
4.ejiciant,.aut in aperturp cqnteniptum adducant, po7 A de iot tanlisqpe Rpinanse.E.cclesioe.riVib.pset csere-
tissimum si sacrpruih pasiprum auc|pjitatem in ec- mpniis? lia.que cppcludit: Si, ergp Maiiichaeieiprei-
clesiasticis ritibus ut cserferaoniisp.raescribfendisnpn smps supra pleum prpferehant, antequam epuieren-
offenriarii(o). Npbis itaque 'grayius,' dqlefiduai fuit tiir, jam. innptescit Blaniclitepsab ea ridictila ppinione
quod Beausobriariuihingehium rouitiplex et tprtuo- fuisse prseveiil.os, dsem.piieselenienta el cbrppra
su>n in ii.s etiam moveatur qua? expresse i.n sacris yexare p.osse, quoeppipio,cum admpdura in Ecclesia
liueris tfadita suiit, et aperlam suam inBdelitaiem prsevalu.erit, supplicatipnibus et exorcis.niisutitur ad
mullis caiumiiiis circumsep.tam in aliorum animum eps expellendo.s..
qiiserai insinuare, prcjemisspconsuetp yanse et faila- iO. Hisce landeni pmnibus nos insistere sedulo
cis"erud.iii.on.isapparatu,; ut imprpyidura quandpque ppprtet, ad eripiendas failacias, fajsas criminatipnes,
lectprem,qui novilaiib.us pptius. quahi p.ietate dele- irfisipnesque., quibus. et cathpiicam Ecc.iesiarns.yeo-
clatur, "demulceat, iliiciis et iaqueis,persiriclurn de- phanta B.eausohrein.secifariausus, est, Is ergp.inipri-
vincial. Cujus generis quidem censeri dehent csetera mis iiserelicpr-um.ceqnqpuni angelis a.tqupdsempnibus
omnia quse in fihe iliiuscapiiis subdit, Terebinihi, confundil; quorum moiiumarcliitecfi fiierunt Simon
seu Buddse Mairicliteiliisibriam exigrcecis (b). Lati- Magus, hajrelicorum princeps,'Mpn.tanus, Menan-
nisque PP. "ad"exitum perduciurus. liuj.us ilaque driani, S.aturniliaiii, Cjeriiithiani.Carpocratiani, Va-
haereiicires gestas sutiiilius inquireris, tamquarn prp- lenlini.aiii, aliique, ex Siarco JEgyp.tipdarivati; qui
habile auturaat, et yendj.t magpnim sppersiitipnipus yeterura poetaruni et elhnicprum lud.Pins.tru.cii, fa-
ea de causa iifLb.utumfuisse, quia^ e Babylpniprum buipse mcnum exi.steniiam et exercjtum comnienti
gente derivatura, cujus pliiipspphi angelos rioiitam- R su.nl, quos prb arbi.tralu varjfs norijiiiibiis.deinde do-
quara deos, sed tamquam Diyinitatis ininistroSj ye- - n.afunt,pb.diversa munera quibus.fuiigi ccnfingebant
nerari co.nsueverant; ea nimirum ducti" persua- spmnianles. Sed longe alia fii.it veierum etlinicorum
sibne, qupd inler ipsps quodam servaio, ord.ine dpclrina. Nam quamvis, fidei iilus.tratio.ne carerent,
anni dieb.us mensibusque praeessehl, quemadrimdum tamen Hesipdus (d) omniu.mp.rinius, Deum inler,
et elemeiitis et rebus omnibus quse in hac yita lipriii- supremum locura iiaberitem., et hpmiu.es i.o infimo
nibus conlingere spleut. Et quasi quod calhp.lica positos, quosdam. interjeclps sp.irilus immortales,
Ecclesia ab hac Babylonensiuoi et Persarum su- ratione et inlelligeritia quadani. pra3ditos, exstare
perstiiipne sacrum cum feslprum dierum, tura di- cognovit, qnos dmmoneih,sive geniqs, 24 appeilavit;
vinpruni bffi.ciortimritiim atque,ofdinem haurire 23 hosque angeios n.o.siionjinamus. Lucuientissime prae-
poluerit, audacius affirpiat eas genles sups angeips terea de dsemonibusPlato fecit mentibnem, et potis-
tamquam sequesires m,edfaioresqueinlerpeilare cpn- simum in. Timseo,,quos prbibus iliigatos, immoorbes
suevisse, quemadmoduin recentipres caiholici, sin- ipsos ac stellas quasi deos ittfeii.bresarbilratuf : se-
gulis anni diebus, de aliqviQ.s.ancio.in quolidianis cunduni quos dmmones,alios geiieratiofle propagalos
offlciis et liturgiis faciunt lnentioflem. Preees, auiem infimos.quedescribil. Qui cum natura sua dissolubiles
ejusmp.di veiieiiciaet inagicos,capttis a Mahpmetanis siut et mortales, suprema taraen voluntate Dei, quoe
appeifari ^ssevefat. Pb,s,tlaniam tamen nugarura et uaturaforliorest, immortales eruni etscterni. Ab his
ialsiiaium suppeliectiieip,,idem Beaus.obre,se, hserere auiem animalia esseprocreata; imnioet corppra ipsa,
suspensutn ait ui angeiprum,nbfn.ina, seu ccelorum ' in quae humanas ipse aniuias infudit, assevefat. Pla-
intel.ligeniias, obquamdam discipliiiarn ar.cani, npn toni sufl.ragatur ejus interpres Alcinous, Hostanes
iiisi Manichsepriim eieciis', qpi longe septenarium _ magus, Orphaeus, Thaleles, Pythagoras aliique, q.ui
numerum excedebant, fuisse revelala, ut Turbo reve.ra daemones, seu angelos, sine ulla prorsus du-
coram, Archeiap Cascharse episcppp, se sistens cpn- bitalionc exstare affirmarunt; quamvis de eorum na-
fessus est. Eienim Augusiinus , qui hujus, sectae tura et proprietatibus a.liter aCaliter fuerintfatioci-
quondam dumlaxai fuit auditor, cujusdani amatorii naii. Ad alterum sysleina de monumexistentia hac-
caniici iiieniiiiit, in qup(B,p;i£B
inveniuntur cons.criptae. tenus om.nibus scriploribus tamquam fabulosum
Quare milii videiur non si.biconstare Beauspbre, qui coinmentum inexlricabile apparuit. Hosque eliam
nunc conleiiineiis vel haud animadverlens feaquse de apud eorumdem architectos aliquid commune habere
Terebiniiii, Buddse,id est Babylpniprum.et Persarum cuin iis substantiis qtias angelos , seu dsemones, ap-
siiperslitiosis institutis, mox spripserat, cbriiendii pellamus, nulla certa ralipne adhuc explpratum est.
Manichaeos.non invocasse a.ngelos,quamvis i.stisho- Non ergo Augustinus de amatorio.illo Ma.nichseorum
nprem et laudes adhibuissent; et Gyrillum taxat qubd catilico faciens menlionem, in quo mones descripti
qngelos cum dmmqnibusconfuderit; postulando Ma- inveniebantur, angelos.jseudaemones, indicari cre-
hicbceos, quod aereos daeraoneslerram inter et lunoe didit: sed optiine horum hajreticorum fraudes npvit,
spatium inlerch.isosinvocaverini. Ho.sautem non invo- falsas illas intelligentias in sideribus et orbibus af-
cari, sed prorsus ab.oiriinafialfirmat, Turbpnis con- fixas confingentium. Qui cum supersliliosa persua-
fessipne adduclus (c), qui dixit Manetem prsecepiss.e sione ducereniur, totam bomihis vitara ex siderum,
suis secialpri.busutsumpto cibp capita oleoexorcizalo , elementorum, seu wonutn, pendere affectionibus,
inungereni, invocatis, seu prolatis, quibus.darnoomi- I horum influxus sibi propitiari posse, mentieb.anlur,
nibus, urysteria falsa?illius religionis significantibus; .' aul saltem mutari quandoque, si iisdem supplicare-
quoruni nominuni cognilio,, solis sepiem, id est se^- tur: quando, videlicet, ex ferralico eorum niotu, yel
puiaginta, eiectis reservaverat. Oieu.m deinde bpcce slabili permanenlia, malignis quibusdani aspectibus
exortiwtiwn-jiixla Grsecam et Latiiiam versipiiem fa- nocerent. Noster Leo Magnus vafiis in locis, cum
scinqtumTiilenion.tiusappellatum voluil. Quare Beau- Manichaeos,lum Priscillianistas, horummendaciorum
so.breliisceduabus vo.cib.usiiisistens.subdit: Si exoii- propugnatores, exagilat, ita eos persiringens : Quid
chqlutti pro fascinalo sumi debet, quid dicendum erit qulem est sol, vel qfiidesl tuna,nisi visibilescreulurce,
(a) Rituum diversitas quseab aposloloruminstitniis orarent, et mitlerent oleum super capul exqrcizatum,
deriva.ta non sit Rom. PP. et conciliorum atictoritate invocalis nominibus plurimis ad confirmalionemfidei
fuit proscripla.Novissime id innotescit, cumex Gon- hujus. Nomina autem mihi non manifestavit; soti enim
stiiuti.p,iiibusBenedicli XIV summi pontificis, lum ex itli seplemutuntur his nominibus.Acta disp. Arclielai,
ejus Operibus typis mandatis. Porro de hac rituum edita Romse a clariss. viro Zaccagnio.
diversnale verba facit in tribus, libris de Missse Sa- (•rf)Hesiodus, I Oper.
crificio, et ii.i aliis de Synodis, quos lector magnse Ii quidemdsemonesfaclisunt Jovis magni consilio,
erudiiioiiis cupidus lustrare poterit. Borii, lerrestres, custodesniprialiiimhpfniaunil
(b) Beausobre, lib. i Ilistoriaa Manichseorum, Qui observantjusta"elpravaopera.
cap. 5. Aerem induti,passimeunies p,efterram,
(c) Prwcepileleclissiiis. cum desinerentmanducanles Oriumlargiiores,atqiie hbcprajmiumfegalesorliti sunt.
807 P. CACCIANIEXERCITATIONES IN S. LEONIS MAGNI OPERA. 808
et corporemlucis elemenla? Quorum unum majoris cla- A ciis, lilurgiis cseterisque, cum ptiblicis, mm privatis,
ritatis, el aliud minoris est luminis (a). Deinde diurna supplicationibus, servitutis cullum impehdunt catho-
tempora a nobturnis dislingueris",diversas qualitates, lici; et ad eum preces, voces et corda difiguiit. Unde
non vitae gradus iis inesse suadet, cum priusquam ergo colligit Beausobre quod quPlidiani catholicorum
luminaria et sidera fierCnt, tres dies sine solis feursu, : religionis ritus cum Babylonensium, Persarum et
et nocles sine lunse siderumque ministerio prseces- magorurn superstiiiosis caeremoniis in quibusdam
sissent. Quare ergo quarta die omnium Crealor ea compararipbssint? At similitudinem forte, vel affi-
condiderit, hisce subsequentibus verbis indicat. Ut nitaiem, in eo consistere arbitrabitur, quod Romana
himirum essent ad hominura utilitatem : Vt rationale Ecclesia, quosdam anniversarios festos quibusdam
animal, nec in distinclionemensiiim, nec in recursu temporum diebus consecraverit, quos deinde sanctio-
unnorum, nec in dinumeralione lemporum falleretur; ribus ritibus et cseremoniis agendos esse praecepit?
ctmt per inmqualiumhorqrum impares moras, et dissi- Vel quia singulis anni diebus, recurrente nalali ali-
miliutn ortuutn signa manifesla, et annos sol conclu- cujus viri,' sancliiate, doctrina, martyrio, virginiiate
derel, et luna menses renovaret. celeberrimi, horum insigniora et prpbata virtutum
11. At si mihi nunc liceret diulius in expendendis facinora, in fideliura mentes revpcare eonsuevit, lum
anliquorum Babylonensium etPersarum philosopbo- ad divinam laudem persolvendam, tum ad imitationis
runi superstitionibus immorari, qui singulis horis , studium iri iis excitandum ? in liis- ergo nihil prorsus
diebus et annorum mensihus, varias seonum conjun- inveniri posse quod Persarum, Babylonensium et
ctiones affixas esse contendebant, a quibus hominum magorum supersliliosis solemnitatibus et fabulosis
fata pendere mentiebanlur, quos deinde sibi opitu- "_ ritibus in aeonumet sidertim cultu adhibitis respon-
lari et propitiari deprecabantur ;'jam facilius demon- deat, ceflissimum est. Quare si cum alio homine
strare possem, nullam prorsus cum noslris ritibus prseter Beausobre in proesens rnihi esset agendum,
haberesimililudinemetaffinitatem.Quisenimsibiper- professione videlicet gentiii, aiheo, vel epicureo,
suadetBe/ja! cum Deo convenire, etidolum(b) habere qui nec Scripturis sacris, nec divinis mandalis insi-
aiiquamcumyeritateafflnitatemetsiroilitudineni?Ido- steret, utique ad solas fationes ex iumine naturali
lum quippe purum putumque flgmentum est, a menda- mutuatas provocarem, ut Romanoe Ecclesi* riiuum
cioquidem adinventumadr,ationaies subsiantias deci- sanctiiaiem, dignitalem et prsestantiam, explicarem.
piendas.Idcirco si; auctoreLeone,divinarum Scriplu- Sed cum isltid negolium ad Cliristianum, sed acatho-
rarum ihterprete sapientissimo, divina omnipolenlia licum, virum pcrtineat, qui prailer Scripturarum ve-
faclum eslut ad nostram utilitatem sidera caeteraque teris Testameiuf auctoritatem, in quibus de aiiis
coelestismilitise signa, sensu et vita carentia, servato atque aliis slatulis anni solemnitatibus et instiiutio-
dieruro, mensium et annorum ordine, quem sacrae nibus perspicua mentio facta esi, eliam evangeliea.
etiam liuerseveterisTeslamentipotissimumexpresse- novi Teslamenti mandata admitiere debel; simulque
runt, temporum successiones dislinguereiit; jamso- ea omnia mysteria profiteri quse ad Jesu Chrisli con-
lam divinam virtutem et providentiam laudare opor- ceplionem, nativitaiem, circumcisionein, miracula,
tet, quae talia signa ad nostram scientiam, institulio- passionem, morlem , resurrectionem, et id genus
nem 25 *' beneficium condere voluerit. Caeterum alia referuntur; idcirco stultissimam personam Beau-
cum coslorum aspirationes, aeris immutationes, side- sobre in iis recensendis agere voluisse intelligo, qui
rum, vel seonum, ascensiones, descensiones, cursus, lautissime in Persarum et Babylonensium fabulis iu-
gradus, relrogradaliones, ortus et interitus, necessa- Q dens, imperilis nimiumque credulis lectioribus, de
rio omnino efficianlur, el a mortua natura deriven- Romana Ecclesia haud pie et sapienter sentientibus,
lur; quoelaus, qni honor, vel cullus ralionabililer iis toto sui studii conatu illudere et fucum facere con-
adhiberi polerlt? Nihil ergo stiperstitiosius, nihil tcnderit.
magis veritali cbnlrarium, quam vana et fallax cum 12. Atque (ut ad coetera redeam) idein Beausobre
etlinicorum, tum veterum hajreticornm philosophia, non raeminit dsemonessacris etiam evangelicis di-
qua, cum roirabilia in orbe contingentia intuerentur, ctis, angelos appfellari? Spiritus quidem iilos qui,
seonum affectibus deputabant, Et proplerea variis cura diabolo per superbiam e divina gratiaexcidentes,
nominibus excogitatis ad eos invocandos, eiiam in ad26«tcrnos ignis cruciatus fueruntdamnali, Chri-
sacris mysteriis sibi propiliari posse stulte arbitra- stus apud Matlhaeumangelos appeilat; et Scriplurse
banlur. Quemadmodum de Montano et Cataphrygis, ipsse, aliis in locis, angelos malos, dsemonum nomine
hseresum auctoribus, inter cseteros scripsit Augusli- indicant. Non mirum igitur si Cyriilus affirmet Tere-
nus (c); qui, loco sacrae baplismatis expialionis et binihum, seu Buddam, in sui prsesidium aereos dm-
regenerationis , immundo lavacro suos asseclas mones advocasse. Cujus tamen testimonium etiam
abluebant, lot monum norainibus recitatis, quol in Turbonis confessioni cohseret, qui exsecraturus Ma-
integro annicirculo contineri somniabant. Hunc au- nicheeorum ritus dixit hos post acceplum cibum et
lem, Montanum videlicet, oetingentos septuaginla potum oleo exorcizato capita inungere consuevisse.
seones , quos singulos proprio nomine vocitabat, Exorcizati enim nomine oleum magice effascinatum
excogitasse, ex libello synodico intelligimus. Caiiio- intelligere oportet; quo videlicet necromanlici uti
licorum autem rituum et festorum institutio, quam soient, in advocandis sibi in praesidiura inalis spiriii-
aflinitatem fet similitudinem Cum bisce fabulosis D bus, a quibus opem assequuiitur, cum per praestigias
figmentis habere polest? An non calholica Ecclesia aliquod conira naturae ordinem facere pertenlant (d),
in festorum ordine dislribuendo, in officiis et litur- Non ergo Tiliempntio, docio viro, in crimen verti
giis recitandis, spectala temporum diversitate et poterat quod pro exorcisato fascinatum inlerpretari
iriysteriorum dignitale, quse solemni cullu ob divi- voluerit. Novit quippe EcclesiasticaeHislorise scfiptor
nam inslitutionem celebrari debent, Deo optimo antiquos (e) magos cereos, lucernas, aquam, oleum,
maximo laudes persolvit ? Soli Deo quidem in offi- aliasque res fascinatas adhibere consuevisse, non ad
(a) S. Leo, Magnus, serm. 26, qui est 7 de Nativi- nandi Mendocse, tom. I Concil. pag. m. 1237, ad
tate. Item serm. 82, de oct. Apost. et epist. 15, c. can. 34.
12-14. (e) De his magorum arlibus videsis Tertullianum,
(b) S. Hieronymus, tom. IV e.dit. Rom. factse a lib. de Aiiira. c. 37; Lactan., lib. n Divin. Instit. cap.
cl. Pameiio, ad cap. 42 lib. xn Gommentariorum in 1; Plin., Iib. xxx cap. 2; Ciceronem, orat. in Vati-
Isaiain, itium ; Horatium, lib. i, satira 8, de Canidise et Sa-
(c) Augustinus, libro de Hseresibus, et lom. VI, ganoeveneficiis; Philostratum in Vita Apollonii; Di-
Hb. conlra epislolam fundamenti cap. 5. Libellus vum Aug., in Respon. ad 3 qusest. Simpiicianii.
synodicus apud Concil. collectores, tom. I pag. 615. lib.n.
(d) Gonsule concil. Illiberitanum cum notis Ferdi-
809 DE MANICH.-EORUM BJERESI ET HISTORIALIB. I. 810
expellendos, sed evocandos spiritus, ut ab his prae- A A abierunl in porcos, et ecceimpelu abiit lolus grex per
sidia et opem «btinereni, et ad futurorum scientiarri prmcepsin mare, el morlui sunt in aquis. Ejusmodi
comparandam. De simili magorum arte, Plinio au- sane loquendi fonnulas ntillum prorsus habere posse
ctore, verba fecit Osthanes, qui hujtis varias species respectum ad furoris, maniae, vel alios quoscumque
describens, dixit quod ex aqua, ex spheris, ex aere, ihorbos, nos experientia docel. Nam morbi sanan-
ex stellis, lucernis, ac pelvibus, securibusque, et tur, ncc ita ejiciuntur, ut de uno in aliud corpus vi-
multis aliis modis, divina promitiebani. Quare satis fali progressione migrare possinl. Ipsos numquam
probabile est Manichaeos,in hacutiarte peritissimos, audivimus exclamantes, voces emitienies, velrogan-
oleo incantationibus profanato voluisse, ad ma- tes; sed ipsi infirmi dumtaxat, qui a morbis corri-
lignos spiritus evocandos. DeniqueTillemonlii inier- piuntur, segriludinumvim et dplores sentientes , in.
prelalioni minime repugnare arbilramur vocem il- • moeslitiaevoces et ululatus erumpunt, exposcentes
larn quam iu Turbpnis confessioneoffendimus,exor- ut medelam et levamenipsis adhibeamus.
cisaiitm nimirum. Turbonem enim uli oportuit lo- Hanc quidem Christi Dominiin malis spiritibus cx
quendi formuia quam Manes, cujus gesla recenset, hominum corporibus expellendis virlulem et pole-
adhibebat, qui sacras et naturales res nefariis ritibus statera Judaicus populus admirahalur. Quamquam
profanatas exorcismos forte appellabat, ut inagis • fevera non defuissent nequissimi calumniatores qui
perspicue suo loco videbimus. ln his tandem sic conienderent eum veneficiisfetpraestigiisuti in dae-
patefactis atque explicatis longius laborare quisqiie monibus expellendis; lamen iniifeiarihaud poluere,
supervacaneum arbitrabitur, cum majoris ponderis elementa et corppra a malis spiritibus quandoque
illa supersint er.ipienda, quibus vel affirmat exorcis-.n vexari. Eam tamen calumniam : In Belzebubprincipe
mos dignos esse ut irrisionibus (a) ludantur, nec sibi dmmoniorumejicil dmmonia(c), una cum caluninia-
umquaih persuaderi posse malignos spirilus, seu toribus coercuit subjiciens. Si egoaulem in Belzebub
daemones, vim habere elementa et corpora vexandi. ejicio dcemonia,filii vestri in quo ejiciunl? ideo ipsi
Quid ila ? UlBeausobre professioneChristianus, licet judices veslri. Quo loquendi modo iudicalum esl po-
acalholicus, in evangelicis Scripturis versatus,'de testatem energuinenos exorcizandi factam, fuisse
rebus a Cbristo Domino geslis, el ab apostolis de- nonnullis aliis synagogsefiliis, qui palam lestari po-
scriplis optime inslructus, audeat negare cum exor- terant, non prsestigiis, sed Christi nomine et omni-
cismorum virlutem et efficaciamin daemonibusex- potentis Deivirtute' et digito daeinoniaejecisse. Et
pellendis, tum ipsorum daemonumvim et furorem quidem ad rem nosfram mirifice facere videntur ea
in animantia el sensu carentia exercenda? Quid est quse de Joanne Cliristum alloquenle Marcus narra-
aliud, nisi credere, Matibseum,Marcum, atque Lu- vit:' Magisler, vidimusquemdam in nomine tuo eji-
cani fahulatos esse, vel cum dixere Jesum e corpo- cientemdmmonia,qui non sequilurnos, el prqhibuimus
ribus dmmoniaverbo ejecisse; vel cuin duos homi- eum. Verum ne Joamies et ceeteri apostpli et disci-
nes Gerasenos Christo occurrentes descripserunt, puli sibi persuaderent exorcizandi poiestatem et
qui de monumentis exeuntes daemonia habebant, exorcismorumvim ab bumana pendere virtuie, sta-
quique lam smvierant, ut nemo posset transire per limiprsecepitne illura prohiberent, etsubdidit : Ne-
viam illam. (b) Vexari deindeab inimundisspiriiibus mo est enim qui faciat virlulem in nominemeo , el
homines haud possunt, si Evangelistaeabsque ulla possit cito male loqui deme. Veniat nunc igitur irri—
verborum ambiguitalenarrant ohiatumfuissfeChristo sor Beausobre, et secum agitet uride exorcismorum
hoiuinem csecum et mutum : Et ejecto dmmonelo- 'C virtus derivelur, quidve in se contineantexorcismi,
cutus est mulus? Si vero tandera his aliisque simili- qtiibus landem data fuerit exorcizandi poiestas,et
bus Christi gestis in Beausobriana mente revocatis deinde eludat si poiest sacfum illum ritum quem
adhuc ipse suspensus hsereret, nec fidem adhibe- semper, lamquam a Filio Dei acceptum, catbolica
ret, in medium illud afferrem quod S. Lucas re- Romana Ecclesia retinuit. Et quidem exorcismorum
ceiisuit de illoPatrefamilias qui ad Christum atttiiit vis et efficafeiaa Jesu nomirie derivari, saiis super-
filium suum habentem Spirkum 27 niulum, qtii, que ex Scripturis sacris exploratum est. Nec enim
ubicumque eum apprehehdebat, allidebat ilium, aliud nomen est sub coelo datum, in quo nos salvos
et spumabat, et stridebat deniibus, et arescebat. fieri oporteat, quam illud. Potissimumcum illius in-
An non ad Christi Domini praesentiam et impe- vocatione omne genu flectalur, coelesiium, lerres-
rium malignus ille spiritus elisus in terram votu- trium et infernorum. Non ergominnn si eo nominein
labatur spumans? Quibusdiris violentisquemoiibus, exorcismisinvocato, tale praesidiumauctoriiatemque
cum fiiius usque a primis intantisediebiis agilaretur, sacri Ecclesioeministri 28 assequaniur, ut, procul
frequenler vexatumin ignemel in aquas misit, ut eum amandatis ab energumeuorum corporibus, malignis
perderel? Si ergo hisce aliisque certis argumentis dajmonumspiritibus, homines qui dire prius vexa-
quse Beausobre objicere possumus non acquiescat, ' bantur in posterum quemadmodum Magdalena, a
nec sibi persuadere velit Terebinllmro,seu Buddam, qtia Jesus septem datmonia(d) ejecerat, nulla pror
a dsemonein terrani projectum et agitalum inter- sus inoleslia aut diabolicofurore lorquearitur. Cum
iisse, quid nobis negotiicum homine furcnle, rationisi deinde vero ad exorcisniorumnaturam sive rationem
experic, qui dumtaxat pro animi impelu de religio- j) animum convenimus, quid isti sint, quidve in se
nis rebus ratiocinatur? Quod si landem hos similes-• contineani illico intelligimns. Nec Cnimejns generis
que effectus,quos nuncaliquaiidoetiamconspicimus,, esse possunl, ut cum veneficis incanlationibus ali-
a furoris vel inanise morbis causari arbitrabitur,,. quid communehabere videaniur. Ciim priiius ad ef-
quid ineptius? Nugatoriusprorsus esset evangelista- lascinationes evertfendasabipsoDeofuerintinslituli.
runi sermo, quo Cliristussuae vocis imperio dixit: : . Quare nimis subdole fet maligne Beausobre ratioci-
Surde ei mule spirilus, ego prmcipiotibi, exi ab eo,, natur, sacros hos divinosque ritus supersiitibsis in-
et ampliusnon intresin eum. Non absimilisesset illai cantationibiis seqhiparando.Quodvero oratio jejuniis
alia iramundorum spirituum Synagogse viros tor- conjuncta spiritus eliani caeteris nequiores ejicera
quentium exclamatio : Quid nobisel libi, Fili Dei?''" vaieat, Chrisius ipse fassus est; quando videliceta
Venisti huc ante tempustorquerenos. Vel hoec aliai quibusdatn rogatus cur oblatum daemoniacumejus
eorumdem spirituum Chrislo facta supplicatio : Si» discipuli non liberaverint, ipsis respondit: Gentu
ejicisnos hinc, mittenosingregem porcorum.Qui lan-- Itocdmmoniorumnonejicilurnisiiti orationeet jejunio
defh, audita slatim ea Dominivoce : lte; exeuntes s Videat ergo Beausobre, atque tandem intelligat, quid
(a) Beausobre, Hist. Manichaeorumtom. I, lib. i,, 16, 31; Mar. i, .24 ei seqq.; Lueavvin, 28 et seqq.
eap. 5, pag. 62 et seqq. 19 et seqq., ct zi,
(c) Mattli. VIII,32; Lacoeix,-'-•".'
(b) Passim evangelisise teslantur homines ah im- 15 ei seqq,, Marci ix, 16.
mundis spiritibus vexari, ut conslat ex Matth. vm, (d) Marci n, 57; LucseIX,49; Lucocvm, 2.
PATROL.LV.
811 P. CACCIABI EXERGITATIONES IN S. LEONIS MAGNI OPERA. %ll
de hac potestate Ecclesiaejninistris fact,adicere opprr Ai nos lnipendere .opprteret;, et quasi exfra hosiriim
teat? Jesu Glirisiiquiderii.safeerdoiek,etevahgelisfse, cbncBriandi .prditiehi vagari videfemurv Noii eiiitft
legis sacfos ministrbs siipra daeiripniaauctpfitaiem pfp ,suis sludiis et partibus uiiiiin isoluiri vetustum
et virlutem cbiiSecuios esse; Lucas, Maithaeiisfei cathoiicae Ecclesiaj scrfptprem Bfeausohre nobis 'ttb-
Marcus eyangelistseliiculehtissihie testaiisurit. Pixe- jecit, aut pbiicere ^pptuit. Optimeintelligens Gfaecbs
rttnt impfimls qupd Giiiisitis ihissuiu$ ap.bstoips ri]J Latiiibsqiie iEcclesiaePP. simul .consensisse in mbi
iiroedicaiidiimEvahgeliuiri, dfeditIpsiiiiviHulemel pp- laudaiis Scriptiirartirii .textibus expIicaiidiSiqtti pa-
testaieiiisuper otntiia dmmbiiid (a% Rursus ;3,e aliiij Tiier hrdihis ie.xrircistaruro viih lsotestateniqiie' ih
sepiuagihta duobtis discipulis, guWbinbs"iriisefqtdnte flsejjipnes expfiilendos., et asseruefurit-, >etsumhiif
faciem suhtniribriittent civitaletii eiibcum ijjip ipsefcrfip iat(dibus',prn.a.riUiit. Igilur hon erat optis:ad tfailiiib^
vinturus,iegitur qubd ab ebrunlhfiriisijeiM ,feyefsi? ijerii,jS3,cfafuroS,cripiui,artim.interpreterii,ipfbv:^^^^^^
sihe ulla.animi 'siihUlatibrietet ybrhbfuin 'gjpfiage Spd flb"SS. >Pp, auctorilatein ne|gligeffevi'deaiiiiir',::ifi
dixerunt : Doriiitie, eiiqm diemqiiid'''subj0)ifyfif'''jf6l>is' pf.a?sens sancti-.LeOnis Magni ni.niim aUeriiniijuefe-
in noniine luoi Qtibd si 'Re^hsbbtS^qUffix^h^li ihaie-? sliinpnium subjicgre npn ;pigebit, potissihituiicuiii
diceridique libidlrie dhcliis,' 7Ecbies'ia;stib|' ^ivihaque ad iiujhs S- pbhiififeis calholicae etiaposlolicse seiiis
jura pCfvfefleiis, coriieiiaeret. 'fbrtfe yiitiitfem et "ppT Soctbris scripfa illuslranda hostrumistudiuni SS.
difigerfe
testatemdequa agiriitis,"aposlpibsilumt&Sitet^Qiirir ihfferidamuslIsita.qiie praecedentia Matthsei,liu-
sti discipiilOs cbin.iiatam' esse 'a| :ethiii0ruiri fefir cae et.Siarci ver.ba-explicaturus, ,ea de dierooriiorum
gioiiis exilittitt' fet Judae.prurii'perfldiam ittcredulita- spifjtibus sine ulla ;prorsus serriiOnis 'ambiguitate
lemque viiicendam, miiiitiie ejus "difeiis acguifes.cefe .R -
«
vprbbrjimque;i.nyolucroini,erprfetaiur,:saevitietilillam
posseirius'. Etehim latius fexplbfatuiri plt 'harife 'ppieT expendens qua obsessorum corpora tbrqueri sblent
statem in daemoiies-fugaiidospferpfettib'.iri;'Efeciesih sim.ulqiie'illud impefinm signiflfearis*quofugari so-
fore dufaiuram, eaihqiie a boriis :et'mafjs jnittistfis lerii, ,polissiriium ciira exnrcistarum bratipnes (c) je-
seque posse exercefi. Hujus rfei, praefeiafhfliexstaj; jiijiii.oppnjungurilur. .Quare sepfimi «mferisisihdicens
testimonlum apud Ltieahi: cuni Chfistus, vidfelieet? jejhniuni, ut studiOsiusHafidelibus celebreirir suadet.
malOs EcclfesiSeministros 'judicafufui,' istis liaufl Mqm,..(ail)in omni^agqneceriamiiiisClinsliaiii uiiliias
quaqiiarri irierhUm 'el. gibriaT febfbtfarii fe^feflfiet',: Cflriljtienikeplurimummlet; ita iifquidam smvissimo-
quamvisdicturi sint : Doriiine, riqnne"m npmitie iup. rujn spirilus ilmmonum qiii ab bbsessis sola
corporibus
dmmbnia ejeciinus, ei iti rtbmihetub mrtu'iets:. 'inuljas, nuilis'exorcizaniium fugantiir impefiis, jejunio-
virlute dicente
fecimiiSPQuia de Jesu liphiinitih Saiyalbfe bpiirrie rum et oratioriUiri pellanliir, Doniiiio,:
mteferi noii pbssuiit, qui yirltiie et/rrfmigt^rli:jpo.ter Hq.c gerius dmmonibrum non ejieitur, nisi in jejuriio
State utentes, bonis nibfibus 'C|iris]to:;}esu,M'%<$i!M*et wqliqjte.Jifdla est Deo et terribiiis didbolojeju-
niare nbti quseruiil. At dfeexbrcisriipfuih virtuteip nqnHhomiiq (d). Sed prseterhanc pblesiateiri Eccle-
dsemonibus texpellendis cuni satis dicturii esSfeqiiis- sise ministris factam ,pro ejiciendis ex bbsesspruin
quis imeiligat, liaud"difflcile pfbfsuS feflt beppyrilp corpQribhs daemonrira spiritibus, altfefitis qtioque
catriolicb Ifectofi"pefsuadefe Buddairi, seu Teffebiri- exorGisinttfumg^herismeminit.qUPSsacerdotes alii-
Ihttrii, rieqUlssiiiittiiipfaistigiatpfehi, a" d*mpnibus que sacri minisiri adhibere soleiit ad catechumeno-
agitaium atqUe pefctisstihi, crpdei.bm|ub;iisse riiof- r,utn sancfificatioriem,, aritequam haplisniaiis expia-
terii, et repenie ex pfsesentis liicis iistffa fuisse"'" subT tipneniundeniur,; ut nimiruin Itoruitt animse a dia-
latum.' X
G :boiic£)ppiestate feripiantur. Epistolaergp ad episco-
, •Bjusmodi denique hialam mprtehi Beausolire pa- pos Sicilioesifescrjbit: His itaque, frqtfes chaiissimi,
lara iiiflciatUr (fcjj etcifculaipris vferba adjiipeiis", loiactanlisexisteiilibusdocuinentis, quibus, otimi am-
lniricBudclarii cuhi alib:q|ibdaiii,hiijus^ribftVinisYifb., bigtittqte subtiib.la, evidenter agnoscilisiii baptizandis
Maneiis pseiidpappstplpet discipulp, tpfp sui apimi electis, qui,, sacundMmapostolicamfegtilum, el exor-
cbiiatu fediifuridefe aiisus est. pfopterea iibei;a(ipf cismis scrulandi, et jejuniis sariciificaiidi, et ffequenli-
factUspeuttieo ,: diuturrtipfem vithni ei elafgitiif, ejus bus sunt .prmdicatipnibusimiiueridi, duo latilum tein-
difes-ad illud tenipus usque pefdUcferis',qup Mahes porq, Paschm iet "Pentecosteriesse servdnda. Animad-
iri impietaiibUs feelebfibr huc iilucqufe duo|ecini vprtat, quseso.Beahsobreexorcisinbruitt rilum non
falsbfuni subfuni 'dogMatUrn annuntiatpres hiscur^ ab alip fente quam a Scriplufis et apbstoloruni re-
rerites miserat, ad eyarigelicam' Giifisti TDpriiinidp- gula derivari, ut hicinnuere vpluit ttosief sanCtissi-
ctfiharii' eyerfendam. Qubd sarie stuiiiqsum cbniT mus ipontifex-, el ante eum affifinavit S. Siriciits
nifeiitiiih sl veriiaiis specieih dtihifsixat babefe cenT papa, in epistola ad Hiriieriuni TafracPnensem, et
sererrius, janijarii prsesfehs;hujusripsfri labpris ppus deinde cafpat ei. mordeat, si pbiest, RomanaeEccle-
29 foret iniiiale; hepiabarptsolum, sed pfofsus coii- sia? consufetudinera, et sacrorufli niinistroruni au-
cfdefet; fet Behuspbriahi assfentatbrfes,qui hactenus ctoritaiem in exorcismise dsefiioriiaca proferendis, hbminumque
Manichaicae histpri& "ab acaiiiblipb Viro fephscriptse, cprporibiis et-animabus potestate libe-
plaiiseruiit, sib.i hbhc qtipd iricassura
ridprent riiagis esset, randis. AtnovairigO^^ttgressipnem cura Beausobre
qiiani ut lariieritarghtuf, cpm ipi taniasque sequenti capite jaroiflstituamus::(e). Reliciis interira
liaereticas et riugatbrias iabulas, quibus laudata hi-. T\ quahiplurimis aliis.nugis, Vel frililibus 'ejUsdenicon-
sfbria refefla est,': feyfeftefeei feripfefeybluisseraus. jeciufis, quae ad ecclesiasticam qtiam Conscribere
Ittieriiti verp penio,;jhihi irascatuf, si ad eripietiSas . bisloriarii intendimus htilla ralibne pbssunl perli-
pfsecederites Beausbbfianas ineptias vfetferumgg, . nere.
PP. testimbiiia iibh aqhiliuerini, iit in4e .lectoribus CAPUT IV.
magis 'inribtfescerpt sa.cfariipVScriptur^rviin textps t De Manete el-pfmcipuis ejris dogtnqiibus,Nova adltuc
ihtefpreiaiipnem, hec yiolenter dis-
noh aiiairi Stiblffe^^ Bedusdbridnabq^tiietii^ iMeguiityr' Ct ev.eriuntur.
tpfqtiefI pbsse, ao!sighificarida qusedam nibrbprum
gehfefa, iri"h'uihbfUiri;";Sp^ Quemadmodum Beausobre in describendis Scy-
npniiisi thiani fetTer.febinthi fehus <etmeribus elitigari
atqtte' cpnflicth cphsisl|rif(iiiri ', qupsmbrnoffoembniaT vplue-
PP.
ril, el in utriiisque Ecclesiae Gfaefeae t Latinse
pef similifudiheni vet,efps medicihse p.erill
cbs appeliaruriti S) Isiud eiijhi afgpriipriii genusad- audacius stylum striiixerit, sacras;eiiara Scripturas.
hhfein grfesens exppndere yeilemus, mtilluin op.eris ad pravara aut iviolentain intefpretationeni distcr-
(a)MaUhaeii x, 1; Marciin, 16; •Lucsevi, 13, et, liam constitutos, capite 6, et serm. 81.
jx, 1; Lucaevn, 22.. . (e) Videsis August., lib. ii dfe Nup. elCoelestino
Concupi-
(b) Reauspbfe, tbhi. I, p. 1; cap. S, pag. 65, scentia cap. 29, et cap. Sedis qpqslolicm,
-(«) Matlhaeixvii, 20; Marci rx,r2"8,' attributa, cap. 9.!
(d) S. Lep.Magnus, epist.' adepiscppps per Sici-
813 DE MANIGfljEORB.M HMIESI-£T HISTORIALIB. \. %{*
quendo, satis explicstum arbilror «uperipri xa.pite. jA terilu,m,anno videlicel 273_„etille quiP:e,rsisdpm,inari
In quo eliani ea referre consilium habueramqusead coepit ,quaiido Probus .imperafbr fehuntiafiis ifuit,
Manetis personaro, patriam, parentes, ,4octrinam,et ya''a,nes II appellabaiur,, regflumgueJillud ab •V.i.iiirj
errores peniuere videntur. At «uru c.ognovisseni 273 ad annum 293 ,o,ccupavit.Xeyissima^a.meiiciiin
illius capilis summam, ob varia iBeauspbrianaai-gu- sint hocc, iis insistere superyacaheum.,dupiiii,usriS'o-
menia, quorum plurima vlx, ac ne vix quidem, ad lare lamen juvat Syr^)r,urascriptoribiis adJqtipsB,eau-
aucioris insiltuium scribendaeque his.toriaescopum sobre semper provocare intendif ihdubitatam.fideiu
spectabant, nimium excrevisse, quseque quaudpque non esse adliibendam.
- 2. Origineautem Persam MahP'e|ti,fuisse,,oranes
noslris lectoribus in hisce lustrandis :negpiiumiace-
scere poluissent; idcirco ne .prsesens hsec n.pstra veteres scripiores,<aucibreAssemahp^dixerurit.iSum
coneeriandi meiliodiis^onfusioriempareret, separa-.- yero ,inBabyloniorumiVeiGhaldseoriimprpvincia lia-
tim hoc loco de Manetesolo verba faeere a?qnius,et talem olttinuerjt, a3que cerlum non .apparet. Babylp-
prudeniius exislimavimus. In quod saife consilium nium hunc fecil S. .Ep.hrseni;fet^rclielaus, inMesp-
confirniati fuimus, cum ?in .percunrendis duobu.s potamia episcbpus, in Iiabita cum eo .dispulatibne,,
Beausobrianis capilibus, sexlo, videlicet, et septi.mp, .genere fuisse Chaidseumnoh obscure signifi.cayit.Sed
lalia tanique multa offendimtis,quibus si.sin^illatiro jiisce scriptoribusSuidama.tqueCedijerium;reff agatos
occurr.ere vellemus, uostram banc scribendi, dispu-r «sse Reausobre ahhbtavit.yQuicpmmuni :persuas.iorii
tandique rationem pene in immeiisum iprolraherer ,non insistentes, .aliam origiriem, Braclinia.nofu.myi-
mus.Quapropier nOsfri instimii raiionem sequenles, Jeiicet., ei tribuere yplueru.nt; qupd jibmen a rege
eadurotaxat discuiienda ,et refellenda ,nobis propp-..^g.quodam ita appellatp regioilia, quaj Qceanuin v^r-
suimus, ;quseatilSS. PP. .iradilionem dejiciunt, aut' ^us se .extendit,.asspcuiaest; guamque lip.mineSiplu-
sacros caiholicseEcclesisejitu.set .dogmata, ,magna irimum religionis et pbilospphia!jStudiisaddicli inha-
ctim aniniarhm-per.racie,Jaeduni et everiunt. JSuac tbitarunt, ,utCeiiarius.in(Commenlariisad Ptolprnaeum
•ifaqtie sermonem primo. auspicaturi a sexto (a),ilIo Jecit mentipnem, JBracbmaiiosdeniqueab-Abraiiaiuo
«capite, cui sequeniem tilulura ap.ponit;Beauspbi-e..; .deriyari, receritiores quidam, noyitatum cultores;,,et
iExamen hisloiim Manelis dnleisuqm hmresim,in quo raliocinandi iibidine ducti, :fabulp.sis.cojninentis^iia-
•Gisecorumpariler et Lat'i,iiorum.teslimonia,propo- .dere .cpnatdsunt.iQui prsetereailiiiisiiominis eiymp-
stiit, non.ut iisdera insistai, ,sed., iqueinadmodum:de logiam,explicaintes,iBrac/iijiavocabuluni,;proiiomihe
•Scyihiano et Terebinlho iprsecedentibus capitibus 'iii.omiiiumreru.m nptitia apprime .versato interpre-
-jam fecerat, auctoresniordeatetiexagital,-hprumque '.fari voluerunt. Nugatpria«rgp esse istbaecargunieh-
-tcsiimonia stiis ineptis commentariis refelleiidaiesse ,tatipnis ^genera,jamcpiene nprunt .quinpmiisisoli-
-cbntendat. ;diofibusraiionibusinnixi,ideirorumyerita.le.disputare
i. De ManelisPersae 'hseretici;itaque jiatali anno sunt assueti. ;Sed homini jngenium li.abeniiad fm-
;hujusque genuino iiomine.mihc .agere-incipiens,,do- igendum sem.perpa.ratuin Jiaud cbnvfenirequis ar,bi-
clissimo viroiamiconoslfo Simonio Assemano,{J<mi. .trabiltir? Poiissimum ,ciimiriieo,siiidio et industnia
4, pdg. 393) sobscribit, quLEdessenorumChronicum iipse Beauspbpe vprseiur, ,ut ad .auciores inter .se
!seCuius, in sua JGrientaliJiibiiolheca hssc habet: •semper reptignantes,ip>]ovocet,.ut :sensim ad scppum
Antto quhtgenlesinioquinqaagesimo priirio nalus esl jsibi prseflxumpervenialjjquo, .videlicet, orani siudio
iMdnes; qui annus, juxla :Gisecorumseram, Ghristi ;suaderp conaiur iiislpricis rebusaiVeteribus traditis
atVnobis centesimb quadragesiraorespondet. Cujus)lC.atque cpnscriptis nuli.amsfidem.prprsus adhibendara
quidem Edesseni Chronici testimonium, Beaiisobre inslituium
fiSge.Sed hsec.cum omnihus nota c.sse;possint, sd
•aiio-Eulychii diclo confirroari posse jarn pridem.ar- , "pergamus.-Ad ea videlicet quse ifabulari
blirabatur, inquoiegitur: ManelemsubiGordianiain- ,videtur, cum de.palfio et natali ihaeretici nomjne
perio apparuisse in orbem. iGordiauus cporro :(ait) Reausobre disserere sjbi jproponit. ,Gorliicium(aii)
anno Christi 258 imperator renunliatus est, et in*o 'Latini sciiptofes.eura-appellarunt, GrseciCubricuro,
• usque perraansit ad annum 244. Al diligentem,scri- ;sedab utrisqufeAugUStinus,,librode Hseresibus, vel
iptOfeni,quaiemse essejactat-Beausobre, ;Gordianos ,sui amanuensis iOscitantia.Abscedens,Urbicmn no-
'inier disiinguere oporiebat. Seniores enim impe- iminavit. At tr.ia isi.haecnomina, .veluli corxupta a
Tium isibi in Africa usurparunt, dum Maximinus jvocabuloxlarcubio, ^focterManetigpairia,, in Rabyio-
cum Germanis ibellum gerebat. Qtii deinde ribn niorum aut ,€ha|d3eorumregion.e,posita, .d.erivari,
muito post perempli, Balbinus et Pupienus cum sine auctore.ratioeinaturiBeaiisohre.iQtii;polissimum
GordianoJunioreanno uno amboimperium tenuefe. ,id suaderi posse.contendit, quod priores iilsevoces,
llli a militibus trucidati sunt anno 258. Uoc anno Corbicuset .Cubricu.s,\Qfientalium vocabulpruin dfesi-
aulem, Gordianus.filiusvel nepos illiusQ\ iGordiani . .nenliain aut sonum minime habere intelligaiiius.
in Africa occisi, babenas imperii obtiuuit, iet fe- Varias prohac opinionesubjicit.conjecluras.iQuariinn
porlalis pluribus viGtoriis«onlra ;Persas, jussuPhi- . ,al[era.sibisu.ppeditariai!biiratur:ex;Ufbe32Co''co«fr,
lippi, sexto elapso anno oppressus esl. (6)iEuty- isiv.eCarcub, cujus imemhiit .Assemanus deiQrienia-
chii Alexandriniergo hisloriam diligentiori examine :lium rebus.scribens,(£),ex'quo patrlOilocp, illavoca-
subjiciensReausobre, haudde:Manelisnalali annoibi •J)' bula Corbicius;et Cubricus ofiginem duxisse sibi sua-
verba-fieri deprehendit./i^ed flehiijus jam evulgata' det,,cum oninia.radicaliaelemeniain iis asservehfur.-
liseresi, ob quamsupplicio fuerat affectus.rHujusfexa- Alteram .conjfecturampetit ,ex-fabtilo.so.presbyterii
roinisoccasioneanimadvertendumcensuit Euiycliium gradu, quo .Manetem apud iChristianos .insignitum
•inturpeanaeronismumTuisselapsum,quod Varanis I fuisse credil.iQuo pfficioicumis ,fungeretuf (ajt) in
- Persarum Regis:etHormisdse.filii, regnum anno-ier- Alivaz, seu Ehvaz, pfincipem locum cujusdam«parvoe
lio GordianiImperii statuere voluerit, qusenarratio - proviriciae,cuiiCbaldaeiantiquitus dominabantur, et
cvidentem falsitaiem prsesefert. (c) Abulpharagius lum presbyteti, et episcopi mon assumebantur .nisi
fenimSyrorum scriptor(ait) iVaranerai rcgnarecbe- ex civitatibus aul;territoriis,saltem jnqiiibhs ssacra
; -pisse quaudoProbusimperator renuntiatus, arinpvi- :ministeriaobire debjebant.iUtniniirum.etifamiliafiiex
At Abulpliaragium;haliucinariBeausobre qua origineniihabebantdnstittila et-mores iis.quibus
- :delicet276.
animadvertere oportebat, cuih ex chronicorum"ac- prseessedebebant innotescefent, idcirco.Manetem in
•'euratissimis'iahulis,;(i() acl. Dionysio Petavio ;edi- laudata provincia ;natalem habiiisse concludit. Mx
lis, -VaranesI regnuin iobtiiiuerit post Hofniisdae-ln- qua co!ijectura,sequentemdnfertconsecutionem.cCum
(o) Beausobre, loco superius iaudato, pag. 65 et (d)Pet.:Rationar.itempqrum,tom.lllpag. 140 Ve-
'"'' net. editionis. "' f"
aeqq.
\b) Etitychius Alexandrinus, in <3hronico. (e) Asseman. Biblioth. Orient.itom. Hlp.iiispag.
•'(«)Abuli/haragius,Dynas. pag. 83.
 Q15 P. CACCIARlEXERCITAT10NES»INS. LEONIS MAGNIOPERA. 818
igitur illa provincia Ahvaz, in suo districtu siiam seu Aparentes.
} Qnid vero? Gulaeillecebris ct serpenlis
constructam babeal urbein quamdara Carcoub, sive suggesiionibusdecepti, mortis borrore excusso, ve-
Cafcub appellatam, inde concludi poiest haereticum lilum fruclum temerario ausu arripuenmi, indeque ,
ex pairio noniine Cafcubium appellalum. coinederunt. Praeterea, ul et aiia exempla fexdivinis
5. Haccqusead evertendamveterem traditioncm et litteris desumpta missa faciamus, nonne divina Pro-
ad novani quamdam ecclesiasticsedisciplinaeforroam videntia dispositnm est ut carceres, vincula, cruces,
indiicendam perlinent, ac Beausobre conflnxit, nnh loftores, nomiiiaet proprietates horroris plenas ob-
lanlum labant, sed prorsus corruunt, si ad ejus dis - tinerent, ad justiliae jura servanda, et reipublicsB
serendi faiionem aliendamus. Imprimisergo Carcu- munimen, et tranquillitatem babendam? Ut nimirum
bii noineii, qupd antiquis fuit incngnituin, cuin be- pcenarum tiniore correpli homines, facinora prseca-
rivelur a lbco vel urbe in qua Manes diem natalein verent, ne ad illa mala subeunda cogerenlur? Si
habuit, jam cpmmune esse potest ornnibus illitis lo.ci nemo ergo (nisi sacrilegus) respondere possel Deum
et urbis habifatoribus. Cur ilaque Maneti proprium minus sapienii sua providfeniiadisposuisse ut prirais
esse potuit? cur veteres eo uti pOtuere ad singularem parenfibus mors, quam horum uatura maxime per-
huhc hsereticiim hominem designandmn ? Id forie liorrescebat, coinminarelur, ut eos videlicet a vetili
coniingere pottiit quia Manelisavi aui atavi eam ur- cibi esu et cupidiiate etiam averteret; si insipientes
bem Carcubiiim conslruxere; vel talem tantamque dumtaxat affirmarent tot tantaque poenaruni genera
famam in pairiae lionorem ob irisigniora facinora male ad criminosorumvindiclam fuisse adinventa, et
asseciiti ftiere, ut a patrio soio agnomen obliuerenl; sanctissirais legibus stabilita, jam non video qua
quemadinodiim de Antenore, de Romulo, de Con- n] fronte Beausobre Epiphanium laxare et irridere po-
«laiitino, de Adriano JEWo,de Anlinoo,aliisque viris lueril, qnia scripsit divina Prbvidentia fuisse dispo-
fafluni esse ihtelligimus? Sed ita raliocinari, illud situui ut Manesnomen horroris plenum sibi assume-
studium veiat ab"hsereiico adhibituni, quo videlicet ret, ula Gnecis videlicet ejus haeresisabominarelur.
defuncta vidua , quseeum in fiiiumfet hseredfemad- Potuit quidem nomen illud horrorem quemdam ex-
optaverat, nataie iiomeii rejicere curavit, alio hono- citare in Graecorum animis, quemadmodum mors,
rilicentiore sibi assumpto. Et quidera Cubricinoroen carcCres, virtcula, flagella, cruces, caedes, atque
probrosum aliquid signiiieare, vel servilfemcondi- lortores. Sed Grseci ipsi, qui aliunde pravis Mani-
lioneni iinporlassc, coriveniunt omnes scriplores, chaicae philosophiaeprincipiis erant imbuti, et sen-
quibus suffragaturChristophofusWolfius,Gatakertis, sualihus illecebris et impudicitiis maxime delecta-
Menagius.etcaeleri ex recenlioribus. Qui aiunt Do- bantur, faCileexcusso omni horrore, qui ab ejus-
mesticm(ortunmrie sibi vituperii notam inureret, in modi inquinamentis praeservare eos poluisset, ne-
Matiemmutavil.Si palriaeigitur Cubricinomen, nrtn fandse illiiis scctae insi.ituta profiteri voluerunt. Gae-
servitutis fuissel, numquam illud mutasset, iil Wol- teras lmjus nomiriisetymologias a Beausobreibi de-
fius raiiocinari videtur in notis ad Pliotii llistoriain scriptas referre interim supervacaneum ducimus (b);
cbntra Manicliaeosconscriplam. Taceo (inquit) nomen consulat tamen leclor § 5 hujus capitis.
servile horriini libero dedecus quideni, non auteni 4.Ad Manetisautemsacerdolium quodallinel, infi-
:
servitiiteni cOnciliaieposse.Interim mireris(subjicil) cias haud imus id a Gregorio Abulpharagio, sine ullo
hominem servile p.omenctim aliero' non minus lali auctore affirmari. At non video quantam fidem ei
• permutasse.-Jlfanesenim apud Grsecos saltem, servi- adhibere possimus potissimum cum Manetem, quasi
tittis erat ttonten,id quod Gatakcrus, 1.1, et Mena- (C lamquam nnum ex calliolicaeEcclesiae Doctoribus
gins, ad Diogenem Laertium ,p. 215, de veterum primum ibi describai, qui et sacros scripturarum
iocis lara manifeUumfecerunt, ut dubiiare nefas sii. libros docuit, et interpretatusest; quique cum Ju-
Graecisitaque Manetisnbmen, sequeprobrum et ser- daeis, magis ethnicisque disputare assuetns , a fide
vimiem iniiuebat ac illud Cubrici. QuaravisManes, landem desciscens,seipsumMessiamnominavii.Porro
Persica lingua, hbminem disertura et in dispulando si ad liocceAbulpharagii(c) testimonium animadver-
sirenuum signiflcaverii, ut veteres scriptores tradi- tamus, illud ad Vefaecrilicen regulas-reducendo,
dere. Conlra vero Grseci, illud nomen ad inmiendum varia occurrunt quse falsitatis indicia prseseferre vi-
lioniineni liifiosum dumiaxat assiiniehant, ut doccrit dentur.. Mitto Imprimis quod nullus ex tenii et
Cyrillus (a) Hierosolymiianus, Epiplianius, Tilus quarli ssecnliPatribus atque scriptoribus de ejusmodi
Bosirensis, el alii, qui de ep nomine disseruerunl. Manichaicisgeslis illiusque sacerdolio verba fecerit,
"Verumhos carpit et mofdet Beausobre, tamquam de ne in crimen verlatur quod negaliva argumenta ad-
ineptiis el nugatoriis animadversionibusauctores; et bibuerim, ad infirmandampositivam Syri scriptoris
deinde in Epiphanium polissimum invehitnr, quod assertionem; quamvis Beausobre siroilibus indiciis
scripseriidivina Providentia fuissedisposilum quod ratiocinando fere semper utatur. Atsilenlio occulere
haereticus sihi furoris nomen assumeret, ut Graeci haud possum Cyrilli Hierosolymitani potissimum
nirairiim, qui ab eo nomine abborrebant, ab iis; agendi rationem; qui sua in catechesi, graviora de-
errofibus se praeservarenl immunes quos Manes scriberis Mauelis facinora, hocce nec leviter, indica-
docuerat. At inaie de Provideiuise dispositionibus vit; quodfacerehaud prsetermisisset, si h;ereticusmi-
33 (subjicit) Epiphanium cogitare aut raiiociuaiuin j) litiaeclericali el sacerdotio primum ascripius in Iror-
linsse Manichseus reponere possei. Cum jam illud rendtim illud et immane 34 sacrilegium lapsus fuis-
cOnsiliuroet dispbsitionesquseipse E|iiplianiusjactat: set. Isttid quippe illumiiiandis hominibus, lamquam
ifrita fecerit GriccPrum ilia mullitudo quaeab hujusi suinnie exsecranduin objecisset. Nisi suspicari velle-
lisereseosilliciisdelenta fuit. Quisvero sine gravi suii . mus hominis sarerdolium Cyrillumlatuisse, aul sal-
animi commoiione, ad hanc pravam el impiam Beau- lem illud dissimulare voluisse, ne cseteros sacros
sobrianatn censiiram animadvenere poterit ? An di- • presbyterps borumque ordineni in invidiam el con-
vinae'Prbvidentiaecnnsiliumet disposilioiies.hunianis 3 lemplum apud quosdamgenliles el JudseosHieroso-
iiienlibus necessiiatem imponunt, ut horutti lnaliliai lymis tum cominoranles adduceret. At confingamus
nori conetur se ab iis subtrahere, et quam saepissime ; Cyrillum hac uti voluisse ceconomia, ut sacerdotali
eas;valeat fruslrari ? Primis eniin parentibus lignuml honori consuleret. An ergo idem de coeterisscripto-
veiilum in origirialis innoceutisemunimeii et mortiss ribus eril affirmandum qui Manichaicasres descri-
prseservativumdatuiri fuit, inortemqriidem,tamquaml psere? Commenturnapage. Etenim ilii omnet, qui da
cniniuui tenibilium, exhorrescere debuisseui ipsii Xenaia(d), Severo Sozopolitano, Petro Apamiensi,
(a)Cyrilltis.IIiefPsolymiianiis, catechesi.6; Epi- Beausobrei parte,cap. C, pag. 70 et seqq.
' phanius, hacresiGC;Titus Bostrensis, in libris conira1 (c) AbulpharagiusDynas.
Manichaeosconscriptis. (d) Vide Acla Constant. conciliisnb AgapetoU.P.
(b) De aliis atque hujus nominis etymblngiisagitt et Menna patrjarclia, tom. V, Concj}.Generalium.
 817 DE MANICILEORUMHJERESI ET HISTORIA LIB. I. 618
Zoarael Isaacio Persa verba fecerunl, roinimehorum A , quas Manetis nomini, spectato Persartim et Syrorum
sacerdotium etclericalem ordinem relicuerunt, arbi-: idiomate, et diverso PP. loquendi modo, convenire
trati nullum inde deirimenluro, aut infamhe dedecus Beausobre contendit, quidquid cx aliorum opiuioni-
Sacerdotio Chrisli posse obvenire, si suinroo odio bus relulit, paucis expedire conabimur. Illud enim
habendos affirmabant qui, gravioribus criininibus et vus, instrumentumet habitumsigniflcare cx Epipha-
haereseos labe polluti, cum a sacerdoiii sanctilate, nio, Archelao et EuphrsemioSyro asseverat. At quis
tum a sacrorum ministeriorum instiiutis turpissime non intelligit landalos PP. polius ad Manichaicorum
recedenies, seque et divina mysteria nefariis crimi-, morum proprielates quam ad genuinam illius vocis
nibuslabefactarunt. Quis porro ignorat Manichseorura significationemalludere voluisse? Rationabilius qui-
seciam, sub Acephalorum nomine sexto Ecclesise dem vas nequitim,et Anlichrisftinslrumentum,Arcbe-
SSPCUIO delitescentem , Caesarum et imperatorum laus eum appellal, Scriplurarum phrases et S. Pauli
Orienlis prsesidia sibi comparare nisam fuisse, ut potissimnm loquendi modum seculus, qui Evangelii
facilius nimirum et sensim ecclesiaslici viri a nuptiis et catliolicse legis subversores cum vasa et nequitia:
ct inatrimonio mulieres avertereut, easque nefandis instrumenta, tum Antichrisiosdeclarat, quae nomina
sacrilegisque impudicitiiscorrumperent atque labe- ipsis dumtaxat convenire, niorum proprietate spe-
faciarcnt? Acta porro Conslantinopolilanse synodi ctata, perspicuum est. Pari ratione diaboli forma et
siih Agapeio Rom. pontifice et Menna patriarcha vesle indutum fuisse Manetem, idem S. Ephrsem, ab
Consiantinopolitano, Hormisdse papse epistolse, et . Assemano laudalus, explicat, scribens: Manetem
alia quampiurima monumenia , quse ibi legenda diabolus lamquam propria induit vesie, ul to velut
oecurrunt, perspicue produnt sub Acephalonim no- ,y. instrumentosuo abuterelur, suaqueper ipsum promeret
J
"
niine, sexto Currenie Ecclesiae sseculo, Manichseos oracula (b). Cum itaque ejusmodi proprietates omiii-
priiuasOrienlis scdes oblinuisse, buc illucqne prava bus hsereticisChristi Evangeliumsubvertentibus con-
hujus seciaedogmala et insiituta propagasse, ut ipsi veniaut, nescio plane cur eas ex solo Manelishoinine
opporlunius, temporum ratione servata, demonslra- derivari contendant; alias cujiisque falsse sectae au-
bimus. ctores Manetes appellare oportefet, et quia diaboli
Si ilaque concilii PP. atque antiqui scriptores, nec vasa et instrumentqsunt, eosdemque diabolus propria
occulere nisisunt, neque dissimularunt saceidolinm, induil veste, tn per eos stia promat oracula. Carpit
velalios clericales ordines, quibus aliqui ex Mani- post hsec Cyrillum Hierosolymilanum, qui eam Ma-
cliaeorum secia fueriinl insigniti; si deinde eliam netis vocem ad sermonemsignilicandum a Persis ad-
qui ad concilium (a) Gangrense convenere, minime hiberi censuit; cujus quidem sermonis eloquentiam
silenlio prsetermiserunt sarerdolalem ordinem et haud sibi convenire idem Manes in epistola ad Mar-
monachaletn professionem Eusiatbii Sebasleni in celluro affirmat. Tamquam ineptam deinde et jocu
Arroenia episcopi, qui quario Ecclesias sseculo,paulo larem Pearsonis animadversionem rejicit, qui, rab-
anlequam Nicsenunicogerelur cpncilium, omne stu- binorum interpretationem secutus, Manem a min
dium adhibuit.ad Manicbaicam seclam etbujusin- derivari opinalur, quod hmrelicumbominem indicare
stituta propaganda; plane haud video cur tot inter habci. Sed nomen cui infamioeel dedecoris nola erat
taniosque scriplores, qui de Manele disseruerunt, annexa, quodquc falsarum sectarum omnibus aucto-
solus Gregorius Abulpharagius sacerdotio eum ini- ribus erat comrnune, quis conlingere potest, potis-
tiaiura fuisse asseveret. Jgiiur potius probabile arbi- simum cum iliud nomen non ab alio quani a se ipso
iramur Manelemse esse presbyterum simulasse, nec C I sibi impositum fuisse inveniamus ? Non est igitur
veritum fuisse sacrilego el temerario ausu mimice verisimile quod Curbiciivocabulum,servitulem signi-
presbyterorum munia exercere. lta raliocinari fas ficans, sludiosc reliquerit, ut aliud quod, si noit
esse arbilramur, ea ducli conjeciura, quod is sine iuajorem, sequalemsaltem turpiiudinem et infamiain
necessaria Spiritus Domini missione, se Jesu Cbristi prseseferebai adoptaret, quale ex Pearsonis opinione
apostolumatque Paracletum confiugere nonreformi- 'istud Manetis foret; quamvis conlendat To Mqrtes
davit. Ut nimirum falsis iis nominibus atque mune- priroitus litulura potius quam nomen aliquod fuhseab
ribus apud simplicioresviros aique nmlieres auctori- Hebrmomin, quodsignificalhmrelicum(c).
laicm sibi nanciscereiur, qua facilius deccpti, ei Sed illud nomen mani aliter a Persis interpretari,
fideiri oranem atque obedienliam praestareni. Ilanc auctor csl Ttiomas Hydo, probans eo pictoremdeno-
porro ei minime adhibuisseni, si religionis mutiera lari (d). Eamdem opinionem, ait BeausObre,seciitus
et ministeria eum obire non cognovissem. est Wollius, scribens TltommHyde elymologia,quam
Quantumdenique infirma atque falsasit conjeclura c. 21, pag. 280, de religibne veterum Persarum, af-
illa, cui Beausobre insistit, ut pairiam et Manelis ' fert, ex lingumPersicm fundo. Is enim rejecta Epi-
presbyteralum suadeat, nemo non videl. Quinimmo phanii etymologia,ManelemMANI proprie dictum esse
eumverba aique figmenlavendere iiscerto persuasum leslalur, quod apud Persas picloris habeal raliqnem.
- erit, qui in sacraeecclesiasticsehistorise leclionever- C. Quse lamen hactenus de illius nominis etymo-
sali, apprime noverunt primis Ecclesise sscculis, . logiis et significationibus properanler attnotavimus,
quibus caiholicam religionem propagare oporlebat, • quasi dedecus et ignominiam huic liomini alTerre
presbyteros alque episcopos vix assumplos fuisse ex TV ' quis arbitrabiiur, si cum cseteris quse de hocce Manei
iis locis vel regionibus, in quibus diem nalalem ha- vocabulo subjicit statim non conferamus. Usserii ila-
Iiuerunl; sed abaposloliseorumqiie35successoribus que Armacani opinionemin medium 36 profert. qui,
coi sacris ordinibus fuisse insigiiilos, aiquead exle- quodam Severi Sulpicii (e) testimonio insistens,
ras nationes eos missos fuisse, quorum mores et quemdam lsraelitarum regcm Manem fuisse appclla-
prohaiaedisciplinse instituta salis superque innolue- tura affirmat, qui lainen II Regum libro Manahem
runt, ut nos ipsi cum Eusebio Csesariensi in alio et a LXX interpretibus Manaeradiclus legitur, quas
adornato opere locis pene innumeris abunde demon- voces, duabus illis aliis Paracleit et consotalorisres-
siravimus. pondere sibi suadet. Simplicem el naluralem hanc
5. Aique ul ad caeleras significationes accedamus esse illius vocis Manes orighiem. Beausobre asseve-

(a) Vide toni. II Conciliorumpag. 423. voluerint.

(b) Metaphoricisinsisiit PP. loquendi formulis, in
quibns de Manete sermo est, ul inde colligat genui-
nam istius noininis signiflcaticnem. Sed Beausobre
ita disscrendo nugari voluisse, mea senientia est.
Cuiii I'P. iis vocabuiis. mores, falsa dogroata, pravas
agondi ratioues ab bxretico adliibitas, potius indicare
(c) Alh. Fab. Bibliolbeca Grsecatom.V, pag. 281.
(d) Hyd.: ManesPersa in eorumlibris diclusManii,
piclor, nam talis fuil professionesua.
(e)Severus Snlpicius, Hist. Sac. lib. l, -49.Usser.
Annal. lom. I, anno 305S, pag. 82. II Regum xv,
14,10.
 810 P. CACCIARIEXERGITATIONESIN;S. LEONIS MAGNIOPERA. 820
ral; et cum eam cacteris lionprabilioreni crediderit, A A.fuerat.discipu!us, el Judas appellabalur ? An igilur
ijori taiituro priVriibusatiis pfaiffiffr bpbrffefeafbitfa'-1 et isfe fegalfeniobiiriuii Ofigihera,Ipsique debebaiur
liisesf ;Vsed pr&terea bmhes' iibuqs fei diffictilfalfes rsfaeliiafiiiu sefeplfuih. Figmeriluhi apage. Yeruin
q*tnis;iti ea bffferi|iit;i>b .sblyeffepafaiihiii exliibfef, tff ciiiri'iri hisdiutiiis irninPra-fivilib dafi possit innu-
s^iisiinfpb(liie sihis"liictbribiisidsif1siiafdea!.Ltiiidatb's: riiefa peiie exempla riiissa faciniire, quse forlius
igijtif hbdbs et Sifficti'lta'tevs'Sblybfee fct;efipeffeasgre-' BeausbbVeperslririgerfeiit,ejtisqife ir.eptas conjectu-
ai^eiis;pfifho"yensiHiTlihspiiiaf,fexManvbni, Maniiii ras eveftefettt. Quid vferodfeParacteti nomine,qubd
p'oss'e;feiSofnVaifI, speiciSio pbtissihitirri OfiehtErliuih; feniefe sibi MariesaSstihipsefatdicettdumsit, jamjam
Ibquendi ihotfb;fetusii. Qiiarfititquiderii vbchih litle'- e"xLebrifeM.!aiiisqtieexplicabiiiiiis, htcaeteras falsas1
faitt posff%ip;anV hi a Gisiicis pfseterrriifli curii cbri- Bfeausbbfecottjectufas abundaritius rfeffellamus.
sufetiim.sit,i&circOehss;iii JfiAiifs*erfeYuiHV qiiejtiiacl- 8. De Marifetisdogtrialibus iti prsesens agere inci-
mbdiirii.Bwf&pi IhBuddds eris fecisse explbrafiim piehtfes, illud 1 potissiiriiinirios referfe bpoflet qtiod
est. P'fj.ofi huife'fefeiijeetufsSAughstihtihl suffragafI Caftteiisaliis fiindariiferitasuppeditatvsripra quod' tota
cpriTirigft,,cririi iri iihfb' a.e.Hseffesibus Iiaereiicuhidfe illa saferilegibrhnifet fabhlarum mafehiiiaab impiis-
qub;agiihu|,J!famh,hp'h Matierii,appfeHatjLaliiibfuiri: smid-'iiid'aVchile'cio'fhef'at'constfudtd.'Atgueimprimis
tisuiti seciitu^,, qui Gfaefeprura'e iiv '\ Cbmiriutaflirii ilfttd blaspberhiseportettturii;flobis objicitur, iii quod
yphint."'AugustihuiiVfa) i^u6"qffae'Ifaticft.^iiis^^servsj^e* MaiieWefupiiiSlatiriiafe riefariaih suahi liseresini in
ftiisSe as'suelu%;, fexeiripip;Adiriiaiiil piobat. Nph" viiigus spargfeffe:ccepit. .Siacfilegajactaritiaergo de
etiim Mariidiiiiim, sed LatihfeAriiihahluinscfihfehauih diviiia sibi data viflute gioriabalur; aique ad sriperlii
cehshi.i,; Quehia^hibUuih'Tirfebdbretiis;Mqnens', et rn Niiiriinispoteuiiam pstetttahdairi et; auctofitateni, et
nbiiMdnes,Mi0erh^pilnt. ChrShidaS quidefh siif- dairi. ad pdpiilbfHtnfidem VeriefatiPnfemqtie sibi coricilian-
ffagafi visus feStdiceihv,iri genitiVtf.casu;, Mdrieniis. Clirislisetiiinc gerere fbrmatii ostendefecoriaba-
QObd afghmfeHtoesse debet iri ii'briiiria'iivo Mdneiti iui; nutic ipsumParaeieiuni seesseprmdicabat.Hocce
esseifegfehd.uhi'. iahi Verb Bea.tfsphfe (t) sibi blaiidifi postremuni itt dubiuni Beausobfe revocai; et, alio-
etassehtari vidfeuif.iq'u'bdillitis"yfefers Manesgdnm- rhrii testimonio cbriviclus; quahiquam non audeai in-
haih ihvfehfefii';prigihehi,; haricqde' fexplicayerit. Id- ficiari Manetem(d) Paracletumet consoiatoremfuisse
cifcb ifa3iiih'facfefe
' fesiihat ad iilaiii aiiairi Vbcerii dicturii,eani lameridehbminatibiiempotius bbiiriuisse
Manichmjiis',.qibf frPri spluiri hhjiis; disclpiili stiurii cpiitfeiiditavidua illa qtiaeiri; filirimet haeredemMa-
lilcffe.sfebs",
pafetliHfl^ nfeih qiisequfe,dalaprimurii eidefflliber-
1cbbia Illud ideiii vbcabu- tatej adopiavef.it,
m.eWblii^f^N^^ip^Wiirti larriquainsuafevidriitatis el seneciutis consolaio-
luiii ti's'flrpayii.!Pbsif^ fefii vfeluri feuiridemliabere. Nec enim se arbiirari
:
briginis;deiiv&iioiiehffesifeassig.ttaiidariiifexChaldaicbjiossfe affifmaf, irtttridum hoiriiriesqiielarii stolidos
vbcabuip^Ji6%fl/iehiaffirhiaiV^ fuissfeiut huic crasso artiDcio fidem adhiberent, eo-
fipmefi.ajiud discfiniferiadiriilffehduiiifesse Siatiiit; qufedefeipi voluisse. Igiluf iiiagis ratiOiii consenta-
hisi iilud qubd '€& divfefsisproiihhiiaridi iiiodis fet lietim videiur qiiod,-servi cPridilioheper suani bene-
iVlffiriaa»' lleltibilifetiitns'.^t-inotibu^^dHrrsbiet^ factficfeiriihhtataj ejus noffliiiisyilabam aUquamad-
i"Vrfg"Ci"ad:
tit ex ;Pa£riiiib,;'Jftiriib,Tiferiielio prohari pusse feon- deffevbluisseti ui nqVusquasi liohio facius, pfopter
1Jittefaruiii
ifehiiii. Hi.riaibqiiedi"?efsis elfehientistisi; libeftaterii, Mahahem deinceps feufti appellaverit.
J/eifiie/reW^ atque Qiibd ribmferivalde hbhdrabile fuissfejtfeslimonioD.
V^rphhhfiaiif'- ijuiriGfihcl ipsi, laudafis yOcibushbvas <! C Assferiiarii (e) probare cbrilendit, qui Maanus nometi
iiiiTfefasaildefe Vdifeiitfes,'Mantc/^n.i.elfofmafhni'.'' tilrii Syfis^ tuni Afabibus regibus familiare fuisse
"';,'?; Sfehfevfefbaiiihiile ista fepriffefeia silft, GMcsfe scfibiti At fabulosis hisce cottjecturis EusfebiuniGae-
iet Oflferifaiiuihlhiguaf.uropefiii' diligeiitius poferiint Barieriserh•adVefsari,Beausobre {iom. I lib. i, c. 6)
ypdicsiffe:fjbs ihtefiiii BeatisbbfiariaeTabLilandi.faiiorii ' aut profsiis dissimulavit, aut animadvertere noluit.
iibfiuacjtiaihshliscfibefe Kahichrii iibriiiria Is riamquej qui res a Mariete geslas noii fex Gyrillo
siht; qusfejlahibrriHiuiiifefuirinotbe, hofuhi brigihem •HifeTOsblyniiianb, rioiiex Epipliariio"imituare potuit,
ferpfbpfietStgs fexpfiriiferties,jairijaiii istae prorSus hlpoteistis scriptbribus aiiliquior, sed ex vetustiori-
delentur, aiit saltfeihliibtaiittir ex liitefaruih addi- "iitis-nionuinefHis iri Ecclesiariihi sciiniis asservaiis,
libhe, hafuhiqufepro sihgiilorrihilibiriihuiiiarbiiralu tit in siia prabfatione testatur, rerum EcClesi.astica-
shhditctibhe.' Qhafe ihilii yldfetuf Gicefohehi ejus- rtira histbriani describeriSvaitFcliCis papaelempore :
hibdi abuturh ;a hiinia et veheriieiitihbhiiritinipliilo- Mariesquidarii, secundumitonien suum htsanietis, et
sbphaiidf iihidlbe.brtririi fefipfefbaiit salifemcafpefe iitstinctu dmirionisiigildlus, iiivisam et exsecrtibitem
ybluisse,;ciii'nSCfipsit: QuoriidriiNeptunum a ritindo briiiiibiishmresitn-docei(f). Kii ergo quod Eusfebitis
'tippeitaiiim0ta$, nuliutii erii nqmetiqupd nonpossis, geriaiiiurii Iiajfelicinomeii proiert, illius elymologhim
iiriq liiigrd niifitiid^expiicareuridediciiaiiiii (c). Qiiid Ct sighiiicalionfenifey.pliCal;atqtie sinml ca Subsidia
_ef|b:ih pfsgsfehsiioiiiSjUdifeaiiduiiifefitUe loi taritis- dseriibriiata indicat quibus ustis est ad suos ferrores
"qhe";I.it>^^a¥iiiil'tttiiiialibifibiis= quas in "huc illufequedissemiiiaiidos. Haricirtsaniara, sive fu-
ailidlitityiVilyusi}ii'ie
,lis hdfflirilbtis Cori- fofeitt, daembniacaarie Marieiertiohliniiisse, iierum
.''g.Ss^,''.Qt.',vbfeis;.iffiiR^.'pfigiiiehi fetpfbprifetaiesdfe-j£>ihi coinnleiftorat, el ad rerumab eogeslarura exilura
;sig1i!afiej?Seil uitfo datp quridfejiredissefeiidi modus. -provrrCat,ul lCctoribuSid suadeat; Onde post haec,
" hligWbriits,ritefefabiiibsusiiifeidebeat; qriidihde? ' qiiod dixefatantfe
"jlfec probattiriis, imhiediaie snbjicit illud
^rni'^iiHe^i$Fi|''iiiph'6¥i^ Jj'6"irie;ii,-
qU.bdlnS"cri]'iiurisT*37 qubd paulo adduximuSi videlicel (g): Christi se
fetefis Testafhehti eb Vbcahriiolsrafelliafhihqhidaiii 'ituitcgerer.eformain
' conabatur; ritincipsumParaclelum
An iibii friebdeni Tfesfarriento 38 *s esse prmdicabat. Eusebius itaque iria suadere
,?fei'.)f(i^fi(.'j4^jp.6itotus'?.
iiphbiificiihifetmaxrihfelaudahdtiihfuit Judaettonien? vbHiil: altefum hsereticuni Maneii, tton Manalwm,
'"Jaineji,'si hbyuiii Testaitteiittthi cohsulatriiis-jriefa- a Pfefsisftiisse appellatum; alterum, furorem, auda-
fitirii;;^fbditbrfeiri,"sacrilegum' et mullofiiiii inalorum tcidrii-eiirisdtiianidaemonisvifttiie fuisse in eo adiui-
fbntehifiiiskeiiiitim libmirieriirepeiiemtis, qiiiGliristi pletaui; tertium, Cliristi Doniini formam Bimililudii
(a) Augiist.lib. de Haeresibuscap. 46. neraii totn. I, pag. li, et rursus Iib. 1 cap. 6.
(b) Beausohre, ubisupra, pag. 72. Qui etiam in (e) Asseman. tom. I Bibliotli. Orienlalis pag. 204,
.sequentibus contendjt.Jlffwetis,nomeii essb iioiiOfa- lom. II pag. 388.
iiilfe'atquephifibhstirieiitis fegihusfebittmhiieiLau- (/"') EiisebiiisCsbsaflensis; lib. vii HistoriseEecie-
d"at idcifcb bi. ASsfeihahhhliBibi. Ofient. toitt1. I, siasticaecap. 26. lltiie cbrieiuiiS. Augusiiiius, lib. n
pag. 41.8et 419. cohlra
' advfefsaritiinLegis etProphetarum.
(c) Cicero dferiatura Deofuni 72." (y) 'Videsisquae-cap.n liujus libri scripsimus.
\a) Negaljd primhin Beausobie in pfsefatione^e-
 821 DE MANJGHJEORUM H^RESI ET HISTORIA LIB. I. 829
nem mentiendo imilari cohfinxisse,, et Paracletumi A alip majo Deo originem duxisse. Liberuin arbitrium
ad orhis et Ecclesisesolameii ingfituliphcmque mis^ honiinibuspfprshs ademit, ripsiris.liliniaiiis,febus !s^
sum seipsum pratdicasse. Tria hatc plahe Beahsobria- iiirn necfessiWtemque.iiidupens,. Chfisfl p,fakerea ve-
narum fabularum cpnjecluras. evertece quis riori in- ?ara;incarnationeni negayif, et piiahlastiCUiii(c) cor-
telilgit, si jam pmnia sacrilega sua cpinmerita.disci- piis as.sumpsisse dphitaisat,cbntfehdefial:fei id gfeiiiis
pulis persuasurus,. illud prinium excpgitaverlf, ri;tse. ^tia.populosedpcebaiqhae, ht dixlriiiis,paftifrfexfsecu-
aChristo talpquaraapostolumetiioml.numcphsolalb- lenfissiniis vetefum hasfesiarcharuih,lafeunis;,|iaftihi
retn simulayeril, aique missum' cpnfinxerif? Et ne exahsur.dis.gei.itiliuttipliilosopiiofuhi plafeitis,pariim
videar injuria Beausobre laniqtiaro fabulatoremcaf- prave explicafis ipsiusChfjstiarisefeliglbriisiiisjiiuiis
pere el reprehendere, ad Leonem Magnum.RpnV,, desumpta erant, quae ofrinee insuisse, fabUlseef fifeta
Ecclesise ponlificem mihi liceat prqvocare, qui, iri spmnia. lucuientiiis a S. Epiplianip fpefe de.Scripfa'.
generali contra Manichaeos,Romse la.tentes, liabila iflisce ergo ajiisque sacfilegis dognialibiis, pf.secajfe-
inquisitione, solliciie riniari vo.luil.quid credfefent fis; hsereseon aucloribtis, maxjniurii et ciafuih' Maries
quidqueManetis discipull docereauderent. Et quidem Sfe.facerenisus es.t. Interim vefo vaffeffiiriusillfeirii-
hanc blasphemiam credidisse aut saiieni praedicasse ppstor, inagiiain in Iiomines aucfdrifafeiif psteritatu-
Maniehaicos discipulos, nop obs.cufe sequentibus fus, uf vulgarfes potissiihutn, qui ttbii, nisf fefuhi
verbis explicavit:Cujiis discipuli, ttt magnum quem- cprtices intuenlur, in suas ded.ucfefefSfetttehtjas,
damatque sublimenividereniursequi auctorerii,in.riiq- Ciiristuni Dominuin humariigehefis Salvaibneih, tuua
gislro suo Mane apparuisseSpirilum sancium credide- ifliis quae ad discipuioruni deleciuiii, tliitt iii aliis
mnt, promtssumqueaDqmiiibParqcielum, nqn_prius[_" quseadapostoiicam peftirierithiissioneiri.iriiilari.cori-
venisse,quatn hic infelicium deceplor qrirelur,. iji. qtib iixjf. Quod latius, seqiienfi capite patebit, Curii du'
ita Spirittis Dei manserit, ul rion. aiius fueril Manes horum discipulorum nttmero agerfeiris.lituamus..
ipse quam Spirilus, qui per minisleriumcorpbrem.vqcis. GAPUTV.
et lingum discipulps suos in qmneni.inducerei vetfid-
lem (a)? Faciorum ilaqufeveritas vinfceredebel atqtie Mtitieiis pseudoapbsioloiiimnuinerus ex SS.- Patribus
eripere omnem contrafiatti Beausobrianam,cpnjeetti- de/iniius. Pairis Nalalis Alexandri bpinio refertur
rahi. Immo sine ulla.anjnirhaisiiaiiqrie npbis pfefsua- tiique rejicituri
dcre, palmari illi..pot.issimumblaspfieihbque mpnda- Manetisageridi faiipri.eni, in suseIiaefeseosferfores
cio, Manetenisibi via.maperuisse, ad-tol tahiaquesa- fevhlgaridps,pau.cis pfihVpEhyefjios Gsesafifehsisde-
crilega dogmala, quse sacratiora fldei caihoiicaa scfipsit diceris (tib. vh H.isl.Ecciesiqsl. C.,27): Elatus
mysieria, autcprrunipunt, auf prprsus everlhnl. Sfed viinsqnia (ait) dd.simililudinetiiChrisii dubdecitndi-
ad bisloriai ordinem redeanius. sciptdos.eligetisadpyaidicariduminitiebqi. EusebiPcbn-
9i Hac de: eausa igimr haefelicus peeuniis. saprae clriuni omnesrvefe.resL scfiplofes, siuuuttvexcipiahftis.
Scripturse libros sibi cproparare nisus est, el ut Chrir Eidfeniqpoque sttfffagarituf rec;fe,htipfes.,,qupg ihtfef
stianos viros illiciis ad*se traliefet, aliquas veritates B'ea,iisobre,.utstto loco ebsefvabiittus;.QiiaVettiiriiine
mendaciis et fabuijs admiscebat. Qua videiiefet arlfe audiepdum afhifrof Patfferri Naialem Alexahdfttm,
cum probabiiiorem:ejus seclam redclere niiefetur, vifura alirtqujn .dpetissTintitti,,qtii de huhiferb;disci-
sensim suos errores in aiioruni animis insiiljabat. phlpruin Mane.tisdiss.eferis, liescib qria dubttts allu-
Magicisprseterea artibus atqtie praestigiis lioecdmnia cinatione, ex Aughstiril sferitenfia eriiii nuhiefurii ad
corroborabat, quibus certeadfaliendps.iiomiiies uife- G ( ' duos sunra vigiriil prodttcit. ltiterini (sCribit iilfe
balur; dum ardua nonnumquam liumaiiis dtabpiir (Hisl. Ecclesiasi. smc. 5, art, 9')"niultbs aiscipulbs in
cisque viribus prorsus inipossibilia teptare ripii,refbr- suuni perlrahens, eifbrem, VIGIHVI' ribos selegit nefa-
midaret. Quema.dmbduincum regis Pefsaruin filihiri, r.iqfumsuorMn.dpgmqiumiriipidfumq^
medicorum subsidip.destituliim,graviqtielabdraiiiem dicai6res,in quibus tres prmcmlefisinsignesessevbluii,
morbo, curalurum>irrUo cpnalu tenlayit- (6)., XamuH,, HEKMAM,.et ADDAjii, (d) Huriri, inquaro, nii-
Hisce ergo sacrilegisaiquesiipersiiiibsis.jactisi fuh- hlme audiendum arbitror. Nahi qua; rafibhe Maiies
dameatis, alia dogmatq.(ait Euseiimsysluliq etimptq ih suis insiiitieiidis discipulis ChfistJiriVDomintiiri
a diversis hmrelicis:,qui janr prius exstincti fuefaht imilari sfuduissef, si alips pfselef duodecim psehdo-
mutuaia disseminansj GaihplicamreltgionenVpefsicis appsfolps elegisset? FSlsuhi pfsctefea est, P. Natalis
venenis labefactavit, et Rrorsus cpfrupit.., Inter cife^ ppinionem Augustihiiiii sufffagaiprem habefe. Augu-
lera autem figmerita,,ex Marcione, Yalentinp, Capo,- siinus quippe, mifeEusebiocpttfeinfens.duoderiariiirh
crate, aliisque Gnostiepe spclseaucforibu.s, ihhtuaia', dunifaxatManeiishiscipulpfttm ti^ Im'
sequentia numerari splent: dup videiicct.rfefum prii- nip.et iianc opinipnerii.csetefiahtiqui. scriptprfespfbse-
nium esse principia, Deu.m nenipe fet diaboTurn;:a)j ciiti sunt, si- unum tahiuirimPdtt.Epipiiatiiuiri exci-
illo bona omnia, ab boc mala ppinia proiluci dbctiit;; piamhs.
illum lotius virtulis ac perfeciionis fbiiteih, ex qiip , 40 Et, quidein ad rehVnpstrarti clarius feteipf es.'
Novuin Teslamenturo derivavii, isfunv vero peccatl sihs icqui non pblefat Aiigustihns, i'a. scribens (tib.
et veteris Testamenli esse aucloreni; homjii.umsubr de. Hmresibuscqp. 46); Viide se iri stiis littefis, Jesu
sianliam abutroque Deofuisse productarii, ea tanieii -, ^. Christi qposlolutridicii, eq.guod.Jesus Clifislusse rtiis-
ratione ut bonus iile Deus solas aiiinias creaverit, sed mrum esse protniserqt., diquein iUb 0sefil Spiriturii
niaterialia corpora, 39 ulpo.teiiiiperfecta,.cprruplipr iqnctutn.Propler cjuqdeiidinipse'Matiiehceusdiibdecitii
nibus vicissitudinibusqueseriipef ob.hbxik,'noririis.i hb discipuios kabuit, tid irislqr qpbsfoiicirimnerii, quem
, (n) Sermonem. liu.nc.de Peiitfecosifeapud. pfajce- Chrisluni per ifqiuraliq,puderidq inulieris desceiidisse
denles edit. variis in lbcis muiilum:aib;u6;tiifbatum,- _cqnfitear.Deindei.nrriiediiirii; add.iictisquatubf evange-
suse integriiati vef. codd. subsidib fesiitiiimus'. In listarum fextibus ,'qubs, yipleritef iritferprefabatur,
aliquoruni editis deihde priores duseillse.vpcesi cujus subjiciebat : $uniet qliti.itinumerd lesiimoniqhujus-
diseipuli; desideranlur. De.hac pprro Manetis sacrif- certiod.i,qum indicqtit euni venisse, et iibiinatum esse.
lega blasphemia piura poterit lefelor observare pag. iCbnsuleGollect. Monumerilbruhi'Veterum Ecclesia?
19; 24, 99, dispuiationishabitsecum Archelao, qtiam Grsecseet Latinae Laurenfii Zaeagni pag. 85.
erudilis notisornalam lypo commisit cl, Laurentius (d) Perperam hunc Addam cum Tefebiri.thO, seu
Alexander Zacagnius, Val. bibliolhecse prsefectus. Budda, Beausobre confundere nisus est, ut quse de
(6) Consule qusesequenti sexto cap. contra Beau- istius interitu SS.. PP. scripserunt falsa.essfeconten-
sobre dicturi sumus. deret. Prbpterea Buddam Manetisdiscipu1u.m,nonan-
(c) Hunc errorein Manes propugnare intendebat tesignanum , fuisse confingit. Vide quae ex Chrisio-
in disputatione quam habtiit cum Archelao Gascarse phoro Wolfio scripsimus in practerita disseftat.
eniscopo, atque dicebat: Absit ut DoiiiinumJetum Das^20,
 8*5 V. CACCURI EXERCITATIONES IN S. LEONIS MAGNIOPERA. Ui
numerum Manichmi hodiequc cuslodiunt. Non aliis A Manetis discipulis, valde nutare, et prorsus pericli-
quoque phrasibus usus est Theotorelus , de lisereii- tam, vel sallem, ul sese ab hac nota purgaret, ulrius-
corura dissCrens fabulis, cum paucts hisce verbis a que senlehtise momema in medium addticere iili
Mariete discipulorum factam eleciibnem et illius bpus Crat, nt indeiector Drmiorem verisiinilioremque
pseudocliristi imitationem descripsit (lib. i Hmret. seligeret. Sedforle vir doctus rerum et quaestionum
Fab. cdp. 16) :Hic, duodecim discipulis ad Domini copia distinclus, illi se opiiiioni devovit, quse prhuo
exemplum designatis, in Mesopotamiampiofeclus est. ei occurrerat, ea persuasione, quod Epiphanius,
Qiiid plura ?Constahs sequentium sex sseculornm tra- Manicheseseciae locupletissimus scriptor, nullo duce-
dilio veritatem de qua agimus probavit. Nam Photius retur errore. Hsccnos annotare oportuit.ut socordiae
djscipulorum Maneiis numerum horumque missio- notam praecaveremus.
neni paucis designavil dicens : Exinde vero discipulos Interim roaxime mirari jtivat quod Beausobre,
congregavit duodecim, quos eliam errbris prmcones nodum in sCirpo semper quaerere assuelus, ui stu-
emisit (a). Petrus Siculus quoque, qui paulo post flo- diose antiqttorum PP. dejiciat tradilionem, lioruiii
ruit, de Manichaicis rebus et institutis optime in- semper apparentes contradiciiones notando, atque
strttcius, vir docirina et nobilitate pfseclarus, variis ampliores faciendo, minime animadverteril aut Epi-
pro Basilio iiriperatore lcgationibus, et ad Arroenos pbanium a cseferis scriptoribus in tanti in momenti re
pptissimiim, lunctus, historiam de orlu, progressu et dissidere, aut P. Naialem Aiexandrum, assignan-
occasu Manichmorum, scrjpio consignavit; in qua dis duodeviginti Manetis discipulis, perperam ad
singula duodenariorum iliorum <discipulorum nomi- Augustini testimonium provocasse. Is ergo commu-
na, non tanium recensuit; sed horum gesta, munera, T» niori subscribens persuasioni, duodenos fuisse hujtis
"
lcgationes, scripta, interpretationes, et commentaria haefetici discipulos supponit et affirmat. Quos inler,
brevi suo GraecoLatino opusculo ad Bulgarise archi- tres tamquam celebriores praecones, qui Manichaic»
episcopum expressit. Is scriplor igilur de Manetis legatione primitus funcii sunt, ac aliis c;cleris ne-
discipulis baecbabet. Porro, DiscipuliManetiAntichri- quipres, cap. 7 prioris libri, non obscure narravil.
slo duodeni fuere. Tuin eos einmie.rans ,-primo loco Ibi enim Manichaeires, quae ipsi post viduaemortem
eum subjicii, qui Maneti, regis Persarum jussu ma- Contigerunl, cujusque haereditatem asseculus fuerat
ctalo, successit, dicens: Siginus qui Maneli successit. desCrihere aggrediCns, Urbem Seleuciamseu Ctesi-
Hunc'vero alius excipit, cui Tbomae nomen erat, phontem quani Arabes Modain, sive, ut auctor est
quique Manichaaoruniconscripsit Evangelium.dequo Assemanus, (d) Urbem Citez appellant, in (jua primo
disserens (b) S.Cyrillus Hierosolyniitanus, calholicos nutritus, et in variarum scientiarum studiis fuerat
monuit ne legerent, scrihens : Nemo legat secundum insiitufus, deseruisse arbilratur; alque demum se
Thomam Evangelium, Non enim esl unus ex duodecim recepisse in Huzitide, quse una est ex provinciis Irak
apostolis, sed unus ex tribus Manelis discipulis. Quod Babyloniorum. Hanc probat conjecluram, Archelai
sane adulterinum opus,apnstolicae sedis sanctionibus, Aclis insislens, in quibus bsereticum in regali urbe
sub anathematis poena legere, aut apud se retinere, Persarum educatum fuisse ait, in qua scientiarum et
omnibus calliolicis vetitum fuit, ut. suo loco videbi- magiaeschola maxime florescebat (e). Graeci(subjicit)
nius. Duobus hisce et Btiddam et Hermam, Adantum nullum pfeneverbum deManetis vita feceruntab anno
et Adamanlum adjecit, quorum postreraum, veluti aetatis suse duodecimo, ad sexagesimum usque. Immo
aliis cseteris iriiquiorem audarioreinque, in diversas obsefvat postremam hanc notain aliler et aliler re-
.orbis partes prseconem suum Manes miserat, et tam- C ferri in exemplafibus illius disputalionis habitae cum
quam fidelem prsecursorem ablegaverat. Tres alios Arcbelao, de qua re sermonem instiiuere sibi reser-
deinde, Hieraccm, videlicel, Heraclidem alque Apa- vat, verba facturus de temp.ore quo apud Cascharam
thoniuni suae doctrinae et prsedicationis interpreles S. episcopus hahuit congressiouem. Igitnr ne nos
et explanatores constituerat. Quibus tandem et ter- extra propositi instlluli fines vagari videamur,, ex
nos adjunxit, Agapinum, qui Eptalogum commeiiiiis duodenario illo discipulorum numero, ut dicebamus,
,cst, Zarvani , et Gabriarium. Hacc ergo de nefaria trium cseleris prseslanliorum meminit: Thomse, vi-
ajque ac superstitiosa prima Manichaeorum Hierar- delicet, Addae, et Hermse, el animadvenit Cyrillum
cbia Petrus Siculus recensuit (c). Qui quamvis longe Hierosolymorum, Addaeloco, Buddam posuisse, ut
jiost Manetis iempora. floruerit, illud opus tamen , videre etiam est apud eos auctores qui nomina sin-
cuni ex veiusla et consiariti Grsecorura Armeniorum- gulorum duodecim illius discipulos descripserunt,
que tradilione, tum ex certissimis monumentis elu- qui secundo loco, non Addam, sed Buddam posue-
cubravit, ul suo loco videbimus. Cum itaque ejus- runi. (f) Diutius tamen his non immorabor, ne vitio
modi res tpt laniisque testimoniis roboretur, non deiur. El quamvis acatholicus scriptor alia et alia
arbitror lam-graviter allucinatum esse Epiphanium , subjiciat, quse ad irium horum discipulorum missio-
cum nesciam quo fuudamenlo aut lestimonip innixus nerii perlinent, lamen, ne propositas nobis leges
expresse de Manicbseoalfirriiaverit (Hmres.66, n. 5): prsetenre videamur, de horum missionibus atque
Jam enim suam, ut ita dicam , manum circulator col- muneribus alibi sermonem aggrediemur, interim de
legefat, quos discipulos nbminabal duos et viginti. Sed nece lilii regis Pefsarum a Manete patrata loculuri.
existiroo mendum potiiis iri amanuenses, aut in in-. ' }
lerpretes, quam in ipsum Epiphanium esse rejieien- 42 CAPUT VI.
dum. Vel eumdem, non ad primam. Manicbaicsese- De nece filii regis Persarum per Manelem' patrata.
cise liiefarchiam, hujusque fprmarii et numerum, sed Beausobriaria commenla et conjeclurmprorsut reji-
ad posteriorem, quae auctior exslitit, et de qua alibi ciuittur. In carcerem trusus Manes, pecuniiscorru-
Augustinus loculus est, aliudere voluisse. custodibus, eifuga arrepta, ad Persidis el Me-
plis
Sed P. Natalis Alexandri turpior allucinatio cen- ; sopotamimconfinia proficiscilur.
sendaest; qui agens de Manichaeorum erroribus,
ciitu Augustini Opera lustrasset, Tiaiidquaqiiam 41 Post duodecim discipulorum deieclum, horumqne
auimadvertit opinionem illam de duobus supra viginti in diversas Orientis provincias missionem, ad stullam
, (o) Pliotius, ubi in superioribus, ctim WolOi anno- Beausobre praesertiro, qui, cap. 5 pag. 62, negal
tatioriibus; Buddse diviniius illatam morlem, tamquam puerilem
(b) Cyritlus Hierbsolymitanus, catechesi 6. fabulam a Cyrillo, Epipliaiiio aliisque PP. narralam.
(c) Peiri Siculi historia de Manichaeistypis com- Sibi enim persuaderi posse iniiciatur eum e domus
missa esl a collectoribus Bibliolh. PP., tom. XVI. aliitudine ab angelo fuisse praecipitatum, sed adhuc
(d) Assemanus, lom. II p. n pag. 625. in vivis exstitisse, cum Manes suam haeresim publi-
(<?)BeausObre, lib. i c. 7, pag. 75, § 1. cavit, etsupplicii poenas dare coactus fuit.
(f) Videqusc in prsccedenlibus annolavimusconlra
825 DE MANICHiEORUMHJERESI ET HISTORIA LIB. I. U2G
sacriiegamque hanc sectam propagandam, Manes.j) A inlelligeret, in hsec verba erupit. Quandonam prin-
ipse, majoris sibi comparandse faraae cupidus, atque lestorumcipes sibi blandiuntur (ait) sanitatum miracula sce-
ad singularam quanidam divinamque polenliam supra opitulalione se lore consecutiiros? Recen-
cseteros liomines osientandam, praeter naturam ali- liores tandeiu (subjicit, et P. Nalalem (d) Alexan-
quod efficere animo revolvebat. Rem aulem prospere drtira potissimum artibus sugillare intendit) perperam sup-
etfausto sibi eventuram arbitrabatur, cumex sparso pontmt magicis fet prsestigiis bsercticum
rumore Persarum regis filium gravi aegritudine cor- confisum fuisse, et idcirco regis filium curandum
reptum audivit, eumque in regia urbe (a qua Manes . suscepisse. Al hos in lurpem lapsos esse conlradi-
lum aberai) decumbere. Persarum porro reges, aut ctionem, ea ductus persuasione confingit, quod cuiii
Seleuciam, aul Ctesipliontem inhabitare consuevisse, Archelai Actis insistanl, qui, prohaturus baereticum
prsecedenti cap. jam vidimus; aiubasque urbes prope de quo agimus nequaquam fuisse Paraclelum in scri-
lluviumTigrim positas esse, nolat Tillemontius (Tom. pturis promissum, dixit : Iste nec signum quidem ali-
IV, de Manichmorum hmresi, art. 7). .Manes ergo, quod, aul prodigium ostendens. Quare S. episcopus
auctore Epiphanio, quamvis a regia aula dissitus, ad Manetcm maxime super hunc articulum exagitans,
eam couvolare non dislulit, el librorum praesidio ita raiiocinaiur : Paracletut a ChristoJesu promissus,
confisus quos Terebintlius.a Scylhiano, et ipse a vi- infinita miraculorum multiludine Dominum debuit
dua Terebiiulu, seu Buddae, hserede acceperat, re- glorificare, et Maniciiseus toto suaevitae et appari-
medium aliquod nancisci posse confidil, quo statim tionis curricuio, nec iillum mihimura.edidit porlen-
regii pueri segriludini, cum totius Persarum regni tum. Sed Beausobre quasi in scenam ludere voluisse,
admiratione et plausu occurreret. At quortum ibi, T, " et pro historia critica fabulam potius contexere,
pervenit (ait Epiphauius) suam aperiens volunlatem, quis non videt? De qua re, cum in prscsens longam
cerlam filioregis opempromiltit. Sed spes in posterum dispuiationem me non oporleat liabere, bas com-
fefellit. Namcum mgro medicamentaqumdamadhibuis- menlilias fallacias criperem maximo illo assignato
set, ita exspectationetua frustratus est, adeo ut inter discrimine, quod inter prsestigias alque miracula in-
illius manusadolescensposlremosilmorluus, quo vana fercedere summi viri docuerunt, et naluralisraiio ipsa
ipsius et mendacia promissa convincerentur. Hactenus stiadere debet. Negal quidem, et merito, Archelaus
Epiplianius (a). Manetem aliquod ex iis signis quse a sola divina vir-
1. Hanc rem paulo aliler Socrates descripsit (Hist. tute et potentia derivant fecisse. At non negat homi-
lib. i, cap. 22), narrans, non sponte et audacter Ma- nem maleficiis atque praesligiis, in quibus magorum
nichaeumad aulam convolasse, ut segroio medcretur, ariesversanlur, operam darefuisseassuetum.Maxime
sed ipsum Persarum regem, qui pro salute filii omnem cum, auctore eodem Beausobre, in magise inslitutis,
iapidem movebat, Manichaeifaroa motus, atqueralut apud Seleuciam, aulGtesiphonlero, fuerit primo edu-
vera esse hominis prodigia, eum tantquam apostolum catus. Igiiur, negavit Archelaus potuisse Manetem
aecersit, sperans scilicet fore ul filius ejut opera sana- vera miracula patrare, quia Detis non erat cum eo.
retur. An igitur anle lale periculum Manes aliquod Ea miracula, videlicet, quse Paracleli seu Spiritut
buinanas excedens vires praestigiarum subsidio moliri tancti, propria sunt, a quo longissime distare intel-
lentaverit, ut ejus virtutis fama ad ipsum regem ;. ligimus quotquot vcneficioriim praestigias exercera
pervenerit, plane ignoramus. Incertum itidem est an.?.Sconsuescunt. Unde ergo iuferre poluit Beausobre (e),
pessimus prsestigiaior aegro lum puero medicamen- Natalem, Tiliemontium, recentiorcs scriplores, re-
tum vere aliquod adhibuerit vel adhibere simulave- (G cessisse ab Archelai teslimonio, cui fideiii praestara
rit; an polius solius magicae artis subsidio fuerit debuissenl? Debuissel potius inferre se dialecticas re-
usus. Hocce postremum verisimilius arbilramur S. gulas aut prorsus ignorare, aut iisdem abuli voluisse,
Cyrilli Hierosoiymilani teslimonio innixi, qui scri- ad decipiehdos incaulos lectores, qui in lustrandis
psit (Catech. 6): Manes ad jaclandam sum probitatis ejus nugatoriis argumenlis secum non recogitantes
et virlulis poteniiam promitlebal per orationem, latn- rerum supposiliones variari, vera divinse omnipo-
quam pius, seseillum curaturum. lenliae miracula cum daemoniacis incantationibus
Nec Photius rem hanc aliter narravit. Immo anti- magorumque praestigiis confundere non perhorresce-
quorum scripta seculus, quaeipsecollegerat, suisque . rent. Ex quo habet noster leclor catliolicos receu-
lustraverat oculis, non tantum Epiphanio, Socrati et tiores scriptores haudquaquam antiquorum dictis re-
Gyrillo Hierosolymorum suffragalur; sed paucis ex- fragatos esse, sed solidius iisdem adhsercre voluisse.
plicata missione duodecim illorum discipulorum, Elenim Manes revera nulium iniraculum patrare
quos impise doctrinae prsecones et omnium facinorum potuit; elsi nisus fuerit fallaciis, aiiorum animis,
socios sibi assumpserat, subjicit statim (b) : Sed fu- oculis atque opinionibus illudere, in quibus jam ce-
riosus ille Manes, cum scelerecelebris evasisset,nuntia lebris evaseral. Quo sensu, nisi animo desipiat, eum
fama ad aures usque Persarum regispervenit. Ille cum intelligere oportebat, Photii teslimpnium, quo affir-
filium morbolaboraniem haberet, audiretque Manem mavil: Manes cum scelere celebris evavisset, elc. Ce-
pollicilumessete fiiium ejus ex morbo precibusereptu- lebris quidem in scelere et in improbitale is dici de-
rum esse, 43 arroganlem hominemad filii curalionem bet, qui au verilalem calholicse religionis everiendam
adhibet, ac medicostum prmsentestametsi mgritudinis -j. apostolatnm a Jesu Clirislo sibi datum esse confingit;
curationem facilem fore promiltebanl, ejecit. Illevix qui Paracletumi~\t%senominat; qui pseudopraecones
dum orationem compleveral, elvitam eripuit ei, qui id ad falsam religionem liuc illucque disseminandam in
forlepassus non estel, niti incolumilatem promisissel. variasorbis parlesjam miseral; cujus fama satissu-
Beausobre (c) igitur solus, insulsas et commentitias perque non tanlum apud rudes et plebeios homines,
quasdam suae critices regulas secutus, Archelaum, sed eiiam apud magistratus, proceres atque principes
Cyrilium Epiphaniuroque exagitat, cum quia falsa debuit evulgari. Quis ergo sibi suadere poterit ejus
narrare haud verili sint, tum quia ipse Cyrillus in nomen, ejusque facinora et auctorilatem, potesta-
suis Commenlariis sycophanlse aut (uroris speciem temque, quam falso sibi Yindicaverat, Persarum re-
Iiuic hseretico tribuere velit; lum quia Photius ab- geinflatuisse ? Qui deinde speciosis hisce muneribus
surde ejusmodi factum nimia ornatum exaggeratione allectus et ratus, spe sanitatis filio resiiiueudse, aut
descripserit. De islo potissimum conquerilur, quod Manem hac de causa in aulam regiam accire vohiii;
dixerit: Sed furiosus ille Manes cum scelere celebris aut Manes ipse illuc se transferre slaluit, sperans
evasisset; quibus reliquisque verbis cum se perstringi ope et dsemonis prsesidio regio puero in lcctulo segro-
(o) Epiphanius, hseresi 66; Beausobre lib. i cap. '. (c) Beausobre, lib. i, cap. 7, pag. 79.
7, §Mpag. 76. (d) Natal. Alexand., saec. m; Acta disput. cura
(b) Photius, lib. i contra Mauicliaeoscap. 12, apud • Arclielao.
Joanneni Chiisiopliorum Wolfiuni, pag. 47. (e) Beausobre, loco superius laudato.
 827 P. CACCIARI EXERCITATIONES IN S. LEONIS MAGNIOPERA. 823
tatili medelam adbibere. Qiiafe mittime alleiiderida:,A riibil periiihs pbssidefent. Quare experieniia edoee-
esl- illa Be.aiiso.briana. excjama.tio, yidelicet, Quandp- mur nilill niagis yalere ad sibi conciliandam bomi-
riani pfihcl^eT sc^efatps' sifji pbs.se ppittrlafi, spera- nuiri beiievbleritiam ef exisiiihaiiohfeiri, qttaiii rerum
riijiiX Etferiitti^iiu'amyis;Idf;verujri;sit;,;qharidtf sceie-' ipsafuin tfe.riipdraliutticontfempttts et abfenuritiaiio,
stissiriViito;n^itfeSj.'"nVilui"nVpie.feii§,"ei'i^eligioriis'"fe^tir' q paequidenVapud Oriettftflfespptissimum.sttam adiiuc
rriehiuttya^|ii£efT^ yirii' cohsefyarit. Sfam;fex' Gazbphilaciri- Persarum'
. iihi^fiicijifii}^^vTgi,L|iMivabhaVc^ex CfeftMffl^ LihguaVhovimtiS Iridbrtihfgehlllfes dfeapparfenli san-
ribiescjijitl lahieh' stpravl febfiinVrobfesadliufe: ia-: ctitaifema^jme glbfiafl,,stvbiuriiariamphifptertaiem
teVmiyfef:stiiSiiisW siilJ f&lsiaiT^igi6Tiis;®VPi;etMt''^ cl^ cprispfeitiiaih'liaheffe s-tttdeattt, Aliefam. conjecttifam'
riyfilp''ahsjebndlniurV-fafeiib: ip|ii"qbb;qtte*deeipi $qW Cx ep dfestiiiiit,; pjtibd?Manes, auctore Afchfelao,-
sia;iyr,.6fqiiaih;s^bissirrie; decipiwniiif. Qharayefba oihhihiri sapieritlirri:siia^setate pfiriefepsappellari' pb-
iila Plibiii; iinn"itaVylblentfer delbfqttfenda;.stiiifV ut tefiiiV ih iis'pblissimririi qttafe.adPersariim peftinerit
a~rbiiffeinVifjlarieirir feelebfeirifriiSsfeiri sjcelfeffeapud_ sfeieriiias, qttas' ihief ihaXimfemebicina itt pffetio lia-
fegfem.ejtisqiie aiilatti;; s;fed"apud Dfehiii et Ecele-- bitii fiiit, ciitti nibil ihagis a'd:yitse liecessiiatein spe-
siariiVqpae i|jitts"h&feSepiililbrsjjliemiisfer;efforibiis; ciafe arbifrfeh.iur, uf Xeriophoiites ahribtavit. Qtiaro
evferfebathf,ciiirt jVbtiSsiiriumpfayadpgmaiairivulgtis: alterarii niagoftim philbsophise paftehi medicinatii
jam spafsisset, eTih; dies;liiagis. niagigqiieipargerb; fiiisse ha;c dho ittdiqahl Caffriifia:
ctifassfef, ad; sjbi au.dilbftim etecfpfuroqae ttuhigfuhi; Ille penesPersas magiisest; qui sidera noviti
anipliiiCaiidutti.
' '"..«. Qui sciatherharuin vires cuUurnquedeornm.
:2VExagiiatisslcigitufprimb;GrsecjfeetL^tiiMEccle;-^ n
sise teihstissihiis jpV.feceiiiibfibusqrie;scfipfbfIbus;,; , Ilhsuis sihdiis fet partibiis iiidulgeris ratiiieihaltif
se tfhilefeaitBeaUspljf fe;,'(6fegbfihm,Abfiipafa^ni,; Behttspliffe,qui et mttiia aiia fidferiiiuscbhgessif, PP.
Assyribrhhfp;aif,iafchSiri;Ofifehiaiiiiriiriufespiittiiirfeiii^ tradiiibrii plfette rephghahfiay rif iiiCfefluiriGregofii
iiiVpfaJcfedeiiiiuro" Ppiiiibheitt;(ifhpehsii/p' 'ih^ehifse;,* Albttpliafagiij Jifbnh^iysilajfuhi hieffOpolltJetfesfimp'-
quairi yfeluti'ex' alitifttm seriteiitiaifet;fttmbre;mufua- nirjhytfd certuiri fauiilpstirrisysfferiVa.rfedttcefei, qiibd
fairi. rfeitilit;;;cttitt ridelieei;, quadahi <feonbiii!aYsefi- vferiiaieih lihjus liisfpfiae pehiliis aboleffel.
lieiidi fpfmuia<fadlifbilad1Xit: Fe.fltir::SdpdferiiPersa- 3. f^tise itaque ibi siibjfecii a"deuiri scopum ordi-
futii riegetii; Mdiieiis inteffeclVpeileindeirapidm.stfd^ riarifuf Ut lefetori'pfefsttadbatMattem iri ittedicinae1Ai-
niine Suf(ercisse;,;iiii%riiqui;sup.er:riubtiid iiriiis'pqtibii.ib'; sciplinis appriine fuisse versatum, atqrie iis potissi-
affixisse,qubdiciiriiindgnqiteSe prmdicdrel^filfumejtis mtim; dticilur exemplis; qtia-dfesumi pdssunt vei ex
a nibrbo ijubclipsi ebntigiisanare rioripbtMtirj(q)iGffe- Zorpastfo Pfersaftirti pfopheta;, quiiiv ufbfe Divaviir
gofiuin iRiiiir liiine quasi Susjverisuiii'liaesiSsfeiii ad- ctiidahi ihfirhVOroederi; Jtissitsttbsidip liuiifoils ex
hibeivda fidfe;pyfecederiif'riaifaiipnl, cbnieiidjt Bfeau* qiiadam plarita expfessi,-(c); VfeT ex Aiexaiidro Lyco-
sbbfe';' idqhe; liftticari; pef; Verbiiih illud feriuf, (jubpV ^'"biifanp,:qtii Sapbferhipgtihi Persam, bellaagentem,
in ilia pericbpe;pfimb ifegeridurtiPcciirrif; Pfseteffea* iri' casiris cbriiifatiis fest. Ex, G-ubcoriiifeiiliunc tani-
sfe&tiijibie pefcMlf sift:fejiismodipfefifetiliCaiilairiiija qhamrriedifitirhhhic ffegi^aMfmSseftfl 1.Hific.inmaximo
pttbficamet;!ttiehibj«mleffl quasl hiirius cbhsulie ab. aphd^Pefshsliiphoffe ihedicbifhaiBefi, fexS. Eplifaeitt'
uivo'dtiintaxai'feiOriferiialibusfec«iislia'rhfriisse, ciim: CphlifhiafiaSsevef aty qutaritequaiii" fex;pf obseiiiis-lu-
sojus Rar-Heb;ra|risV.AI)hib'hVi 6\i usura ihigr^fetVCiiidfiM^fuettni hftncdictibrtfem
G
nieriiiiiefit, qtiitaiherichhrdeea;ia;rifp^aTb;de^iriic^;ftf' daffe;Ctthieiys,Iih feffiitus"est: Tdniqiiam itieditus'm
fe vefba fefeisspt,feahvfbtle prbrStis' - Igribfasset, Si ex CiiiV»7s;,.«i^r np»Wn.ifuan^.p^tiatfiatioY&bm ttifarutii. Qui
Graecisscfipioriliris earri ttori dfdicisy t* £t se uljfq di;c;fehdi;ihod!]s; apttd-OriBiitales in pfbVefblam, Sfeu
hujusce facti ve^iaffettf dare: yfeiifeaffirinat. Iii fejjis Cbriiittuhe;vfefilssfe adagiuiti Beausolife sihi blanditur,
tameii suppPsitibne"aidhifiitiSpihjiibtts siil sthdii^hfef- CttriiittediCihEC faculfas",aifctpfe Stfabpne, a"dlioniinis
vi^,; fem ajiter' et alitfer eipbnehdarn fesse; pbsefvaf. cbiisfervaiiprifehi prdiriata sif. His-onihiutui'.sfe-adjjcefe
Mahettfvidfelicfetiljiiuf pfihcipis sattitati' ribri aij^' dfe pbssFafiirhiai Sfeylhiahuiri',qrifem"fpriia Marietis'rria-
cahsa pfospicfefe decfevisse, riisi;fegils; siip;pli:Ca,tib- gisifurii fuissfe tradit; hifedicihaeIristithtibriihus va-
nibus deviciurii, aphd qttErii bttjps;' iioriiihis fattia , casse,, e.t Hieracpm, tih.tiih'ex dubderiis' Manicliaicis
chtri obsciehiiaruhrb^tfiriaihVthrri bb virlutis \tiiii- flisCiiyttris,huic'; disCiplittSe'slhdiuih applicuissfey Et
8tdiiti'$ifiyj>lnt,i^'uins'pf''^vale^a'L>.Cjiisnltfdi' e%|5o&itipr dfertiqttequaVi pfsecederitfem;niiffatioriferii-elaridefe
hem sfi feKSPbraWtfes^^ vhleris, subjicit/'ihhiysVyifbs fexniphacliofufri coeli-
ripribtts^arinhiaviihtiS,deshhieffeait!AddiJh^pittffefea btts, alios ex sbiitsribfurri pfpffessitjrie,alibs frindeiu
bttiriitim Orifeivfiiiiirrfsjjftfagihhi',' qui asieverafiiiit cx episcbpali ofdittfey ittfab Ofiferitanbus sthdiose
MarierilqiisisVfepetitfe'£"0nactiihi esse"Sajjbris;lidu- fuisse.pfbsfecttlos,,uf facilfeIh Persafiiih rfeguhiclifeh-
clam, quarsibi filloque KgrOiaiili pfbfiittirahi arbiifa^ tfelariVetCohsufetUdiriehiveriisseiiitfelligaiiitis,qufeitt-
baiur,. bb iilitts docifinaitt. Et qttidciii liaefeiicurtt adittbduih: Hist; MisceH. lifi'. XV refeft de quodaiu
nbmiiieiriiri sfechhcta' liiabiiisse qhibtis; sijii rfegiahi Boazaiie, qiieffl tariiquaniiijiedicumbpiiriiitrii,Gavar-
existimatibnfeih poh riahcisheffetuf, fex rriuiirs corif des; Pefs.aVttmfex, 'pltirihitimadamayifi Giijiis rei
jeeLtiris deihbhslfaffe aggffediliif. Pfiiiib qiiideiiiqbia :D vafiii;npbisisuppfedilalexfejhpld-doSlisSiittttg'Asseriia-
CpiiihiUriiorhoriiihrihi ppiriib Marifeftiexiniiii ffiagria- hus iii sua' OrierifaliuriiBiMibtheca. Ilis: ilaqufeaiiis-
qiifesanctiiale'doriiiiriih'fefebat. Cphtiiiehiia quippe, qiie' sl.nVHibus- jaciis; furidarhentis', haiife Beausolire
absiihehiiiiVatqiifejeiuftia, exieflor cofpdfis deviijijp, iijfeiT cohsecutiottfehi',quiie>alib cuicriihque lioroitti
45 V0 riifeiasVquifelibirii iiis.siihiroespifiiualis sjiecifeni PfefSaV,vel apiid PfefSarttm rfegritti,aiilatticbnlmoraiiti
pfaisfelfefuh^qiijbbs iiypbcfttadp^puibfhm vehefatibi Cbnyeiiife pbssfet: niihifttnf Marieiria' Saporfe1iif au-
liferiisibi vihbicare;cPtt§ttfevefiiiit.,iii eb pofissihiphi law accltttni taiihqiiahiniedicurti 40 bptirriuiiiC-V ttb-
iiittife.haniur; hfe"qUidqilartfposTfeafecfensfeainusde bilissiihuii)',qiiasiqttbd aphdHibrhirijiriiopihionehiejus
atisterilate, tfisiiiiaj pallbffe,quihiis diaboihs, attclorfe ihaxinia::iii laiiguofibus sahiihdis fexpefieiiliaconsii-
Epliraeiiiio;, Mariet'eih;tiiixerat, ut iiicauiPs falleffet. tissfef. At ubi Ifegiitius',veUqoiS seriptbf assevcravit
fit quideni sf adilliuspaupeftaieiii aiiiriiadveftamtis- uiViquahi,liaiic fexisiihiatitittfenisibi- vihdicasse Ma-
eam'Mariicliaeumprosectiium fuisse satis, exploratuih nem? HbccfedUmtaxat de*feo infausttim iii puefum
est.chm subs electbsilli. legi subjectbs voltterii, ut ffegiuiriexperiiherituri]', Abtilpliaragio etiam'auclbre,
(a)'-Gregorius Abulpliaragius, in Ilistoria Dynastia- (e)5 Apud-Hydam, pagi-500. Alfexand.Lycopbl. ap.
rtihv, Oxoniseediia 11)65;pag. 80, 82. GoriibelisiAuctuar. iiOvissimo=part,n, pag. 4.-
(b) Socrates., lib. i Hist. Eccles. cap. S2; Ephraem, (d) Apud Asseman, to.nj.I, pag, 143. Sira.b.lib; xv
in Poeraat.,Conlfa baireiicos-, apud Assem.,,ldhi. I .pag; 677.
yag".1191
 829 DE MANIGHJIORUMH.ERESI ET HISTORIA LIB, J. 853
cui-Beausobre insislit, babemus; et propterea riulla/jAifiiias, turpitudinesi faisasnicndacesqueprbmissiohes,
jam pridem causa esse poiuit, ut veluli sapienlissi- etignominias, catechiimeiips alloquens, enttmerat ei
nms medicns praedicareiur. Quid ergo ex iilacotise- exaggerat Cyrilliis IJierosolymitantis. Nullibi lamen
cmione, nisi hbc ajlerum,Persarum regum aulam dfe corruplis ab eo SGriptufarutnvoIuiiiiiiibus,: dttm
ita medieoruni cphorte" fuisse commiinitam, quem- - carceri detinebatur, facit mentipnem.Euin verolnaxi-
.adroodum.militum copise etclassescastracommunife ,me ludibrio liabei:, quod ex carcere diffiigeriivPrp-
splent? Sed.quid inyerisimilius? Saporfem quidem -plerea subjicit: Qui enim dicebat.seesse Paracletmn
inter domeslicps et faniiliares aliquot viros in medi- elverilatis propugnatorem, fngit ;: iion- successor vei
corumar.te periios habtiisse, rati.o ipsa snadfet, quos, imilator Chrisli, qui alacriter veniebatin crucem;• sed
ut yidimus, e regio palatio exsuiat.osahirefecit, cum , fugiendo conlrarius illi fuerat (b)\
renuiitiatum illi (uit sycophanlam Manem diyiria ... S.Sud cjusmodi excarceribus-fuga, seu dilapsus,
quasi virfute pollere, in morbis medendis: non quia -Manichseo impossibilis prorsus fuisset', nisf custo-.
taii scieiitia esset prseditus, et, in medicprum arte dfes, avaritiaatque socordia vincti, ejus votis obtem-
versatus.;. sedquia liliooegroianirppiiiilari sperahat, perassent-, Noverat pfofecto. vnferrimus iS!©;homo,
obinsignem illam vitaesanciimoniam quam; simulare .piibliosecuslodtse praefeclum, dupbn& hisce modis<,
sludebat, tum causa apostolatus Jesu Clirisii, quem precibus nirairumafque pecuniisyvinci posse fetcor-
sibi daiuny.feohfingebat, tum ob csetera sumrnsepie- rumpi. Et propt.ereaiulroque sineriiora adbibitosub-
.tatis etfeligionis signa, quae omnidiligentia affeda- sidiOj virinula facile disrupit; Rem bisce fere lermi-
bat. Hocce p.osifemuni affifmare rationabiiius, est, nisjiiarrat Epiphanius,(ifrirf., num. 5) : Inlerim in-
.suffiaganiibus. pfaeseffim^omhibusGrsecis Laiinisque r^genlipecuniarumvi assiduisqueprecihus exoraloGom-
sferiploribiis,qui elsi aiiqpaienus in.vferbisdifferaiit, meniariensi, fuyamiarripuit, et relicla Pemde, Roma-
iri rel narraiione lamen sibi inviceni oranino respon- .norum.firies ingreditur. Persarum regis iranr, quam
' dferif.Suriimaeet extreniae paujiertatis praeiereacul- -lunc Manfesevasii, carceris custodes ( ait laudatus
ibrfeni,qua exjntise,sanciitatis ppinioneni sibi vindi- GyriJIvts)immaniler experti sunf. Nam iiorum iiifido-
cavif, Manem fuisse , Beauspbre: asseveravit. At liiai"e,;vel eiiara avariiia,: a rege comperta, inoriis
qttpdham hujus pauperlatis argumenlum prpfferre pqenam, qua in Manichneumanimadverlere decreve-
potuif? Nuliuni prble.eio suppetit. Quinimmo,prorstis rat, eis intuiit; ut iije idem quv causa mortis regii
jatfere arbiiraniur quemadmodum is tantse viriutis pueripersuperbiam fuerai, causaquoquemorlis custo-
Cultoi'dicipoiueril, quem ignorantus assecutas pro- dum per fugam efficeretuf.hiter tot ergo tantaque vi-
plervldusehsereditatemdivitias dispersisse. Propler- Ise discrimina, sibi ex suaimprobiiale etpotentissimi
ea subjicere debuisset qupmod.o,quandp,yel in-qubs rcgls iiidignatione, coniparata', Manetem quidem in
usus, bsefedilarias, dlvifias insumpserit: an iu; pau- , pfislernm prudeiilioremfieri oporiebal^ ut nimirum
peribus et irififmis aleijdis, an in aniicis et consan- sibiprsecaveret, ne temere qiiidquaift aut sceleswm
gUiiieis ditandis, an derijqiiealiqupdinsigne: pietalis .amplius aggrederetur; Atcontrarium evenisse, cura
opiis cphfeGerif:,ut sese, ad, extrehyaiii redigerei pati- -gravissimi auctores, tum-indubitaise Ddei'monuraeii-
peflatferiV? i.ngeritesdiyiiias, Scylhiahi, et yidpaecujus ta., quae superstint, leslantur. Nampristiiiain ilie lis-
fuefat hyaricipiuih, Manem assecutum, fuisse, npn .beftayem fraudulenter assecutfls,: et in Romanorum
liegavif Beausbbrfe prsecfedentibus,capifibus. Igjtu,r .dijibttem, positam in confittiis,Persarum et Mesopo-
accufafipri ac diiigenliofi scrfplori,quaiem sp esse ,tamias,,s;e,recipiens,,quamvis:aiiqnando,Solitudiniva-
|actai, maxihie decebat duo liaeGhiier se repugnaiitia; C, care viderelur, lapie.n in illp secessu, iioiipaci et
jtixta opiimse crilicen fegulas concifiare, pe insujsas tranquiHiiaii indulgebat; sed nova moliri facinora
liarratiories'hi nova Jlanichaeorumhistpria induceret. medi.tabaiur, ut stiperbise et elationis. spiritui, quo
Quod ctim facere praetefmisisset, aul nuilam, aut -ducebaiur, perpettip servireli
solaftt salfeni paupertalis speciein exterius affectasse tjimc auiem e.carceribus Manelis dilapsum paulo
Maneni atbUfabiniuf.. -aljter descripsit PJiplius, ntilla expressa facia men-
. -4. Ilis ifaqtie omniiitis sic breviler annptaiis, ad tione quibus mediis aftibusq"ue cttstodes illos viceiit
liistofiaVpfdihem reverlamur. Sapor fergo jersarum .alqtte^deceperit. A.it dunitaxal : Sed cum senms es-
fex fex afiinio fegii filii interitum dolehs, inpalrati .sel.,. ac servilis atiifitii perilus, .stirelque.se.non diu
'facitibtis auctbrem ita saavire erat paratus, ut is et posleapalratm cmdis.pm)ias,daturum,utpotequi ftlium
liOihicidae,elaiidacissinii, scelesfissimique impostpris regisimpielate sua occidisset,.e domoaufugil,eicuslo-
pmiias;luefel. Cbmpfeiiendiiur ergo Manes, etin ar- dibus carcerisnecis causa fuii; nam quia scelestuinil-
citiiri iftisus carcerehi detinetur, spd euni distipuU lum noti accurate cuslpdierant:, capite. omites. plexi
ejtis, qubssfecflniduxerat, InviSebaiit. Quprutti aiips, sxmt.(c).Quaenaihser.vijis condilionis ai\t'ilicia,qtiibus
cum jaih pfideiri ad Cpmparaoda novi.veterisque tfe- Manes in vinculis deienius uti potuerii, ut e.carcerJbus
stemeiiii voiuroiria fliefosolymam fprte, vel in alias diiapsus, capitis: poenaii)praecaverel, hic Plioiius ex-
Chrisiianorum' fegiones misisset, liisce Hbris abuii pre^seiion indicavik Sed prpbabile, valde est qupd
staiuerai, ad facilius Chrisliani nominis culstores il- ex Epiphanio superius,rettiiimus, Nimi.fiim.carceris
ludendos decipiendbsque. Profecti (ait Epiplianius praefeelum aique custodeS;i;ige»ii pecuniaFiim vi. as-
{Ibid., nuiti. 5) discipiili, libros itios iitilld ititerpo- Tvsidiusqtie precibus vicisse; pptissiiiiuin., cmn innp-
sita moia cberitiiiit. Deiiidead rilaijisiriimiewtsiIjani lesc.at vitium servpruni.cpnditipnen! atir.uni atqpe di-
libeflate piivattirti, Carcerem ingressi tWros cfferimt. vilias repudiare nuhiqiiam. consueyis.se, serypsqtie
Inter illa efgb cafcferis otia, Manes sedulb accfefitns facile adsua vendenda bpera inductppsse. An, ergp
divinaruin Seriplurarum libros' evolvfere cfeepii. Et id argunifehlopsse ppssit niaxiirise iliius pauperiatis
quamvis liovuniTesiaiiientum adopiare et suscipere adquaiii Manein deventiii» fuisse Beausobre (d), dfe-
confingeret, illud tameii lemerariis ausibus,. innti- s'c.ribii,etiam aniequam Sappfes eumiji aulahi acpi-
meris pfenelocis, corrupit et depravavit, modp ca rei, rcmedjis et oratiooibus segrotapii.pupro ppiiula-
subducendo quseejus meiidacem improhamque vitam iiirum lector ipSe jtidicabii; cwfnaliud interim, an-
afguebant, inodo a)ia alque alia supponendo addila- lcquam de pisesenu labula majiujrarenioveanius,nos
nieiita quse inipiaesectse erroribus, fabuiis fetdelira- .eriperfeoporteat, quod nonnplia ali.a.sup.efius,ex ye-
meniis roic.radjlceieiii (o)., feribtis sfabiliia prorsus cverteret, si lieauspbrianas
47 Piufima tiujtis impostoris faciupra, biasphe- cppjecliifas robur et veritaiem haiiere arj)itr,are;!|iur.
(u) lipipliahras, haeresi ffij; August., lib. de iitfe- (d) Beausobre, eap. 1 prioris lib. pag. 8S, 86.
resibus 40; et S. Leo M.. iunuiheris locis, de qnibus Idem Beausobrc, in annotat., nuni. 10, subdens ad
inlra vorba faciemu.i. liaef.yerba, fictos, swmlalo.squeerrores, haec alia essa
(b) S. Gyriilus, caiechcsi 6. addenda : Christinomine adjeclo.
(c)' f'h.,tiiis, lib. 1 cbntra Manichasos. cod. 12
 851 P. CACCIARIEXERClTATlONES 1N S. LEONISMAGNIOPERA. 8S2
7.-Ex Orie.ntalium ergo scriptis innotescere sibi. Aisti, pecuniarum subsidio, apud Orientales mercati
persuadet Beausobre, 48 Persaruffl regis odium in . fuerani.
Manichaeumhaudquaquaiii ex regii pueri nece,sed ex 8. Beausobriano systemati hanc prsecedentem ex-
Ghristiana reiigione;quam Manesprofitebaiurduxisse plicationem liaud 49 repugnare, sed illi potius co- -
origiriem. Noverat qiiidem rex jlle,'idolorurh et su- - liaerere, quisnon Videt? Ipse enim dicto cap. obiler de
•persiitiosae magisecultor, Manemmisisse Thoniam , Manetis Teligione agere insiiiuens, hunc ab adole-
Addam, tlerinain, aliosque pseudoapostolos in di- scenlia Christianam multis erroribus depravalam
versas orbis oras, qui huc illucque discurrentes, iinbibisse suppOnit, ex Scytliiani potissimum com-
Clirisli nouien annuntiarent, cujus verum apostolum menlariis, quam postmodum ipse forle magis corru-
Manes prsedicando seesse confingebat. ldcirco cerla pit et depravavit, ut suae et magorum philosopliisc
persuasioue duclus, novsehujus seclae pfopagalio- faceret coricprdem. Resiait nunc ergo ut videamus
nem, prplaiioneiri atque inciementum, sensim idolo- an Sapores in Mattem dire excanduerit propter il-
latriain etmagorumsuperslitiosafigmenta adexitium lam pseudoapostolorum missionem, quam unicam
posseredigere, sialuit Manem Comprehendere, in tauti odiicausam fuisse ipse Beausobre, Archelai le-
carcerem cpmpingefe, ul tanli flagitii poenascapilali slimonio ductus (ut vidimns), asseverat (!>).,Atque,
supplicio luerei. Htijus porro regii decreti causam • ut praeteritarum rerum ordinem servemus, dttas a
•perspicuein Archelai Actis referri, asseverat, cum Manele factas fuisse horum discipulorum missiones
iegitur : Miltit discipulos suos prmdicaluros inlrepide colligi potest: alteram priusquam Manes regio puero
fictos simulatosqueerrores, etc. Quod cum rcx Persa- •mederi tentasset, ex qua missi cum regrederenlur,
rumcognovissel, dignis eum snppliciissubdere parat. y, " aliquot novi Testamenli codices magistro in vinculii
Censorem Beausobre liic rogare juvai.ad quam mis- retento reddiderunt. Hanc atiteni alteram excepisse
sionem laudata AclorumArcbelai verba referre opor- probabilius arbilramur. Etenim si teslimoniis Acto-
leal? An ad priorem pseudoapostolorum Manetismis- rum Arcbelai insislere, ut jam fecimus, volumus,
sionein, qua luncii sunt antequam ipsorum niagisler cum Manfesab iisdem discipulis in carcerem deien-
a Sapore esset accitus el carceribus detenlus; vel ad lus visitalus fuisset, iliis suasit nihii vereri, et ad
subsequeutem, quam aggredi non reformidarunt, oralionem consurrexit. Quse agendi ratio, auclore
postquam etiam magislruin, capitalem regio decreto ipso Beausobre, argumento esse pblerat, cuiu san-
subituruiii esse raortem cognoyerunt? Non ad pri- ctilatis eximise,'tum magnitudinis ainimi, quatn fide-
mam quidem ea verba referri posse alque debere, - lein Chrlsti Dbmini discipulum habere oportebat.
Beausobre fateatur necesse est. Nam ex ea regressi Quare concludit haud facile sectae hujus principein
Thomas, Addas, et Hermas, reddituri de prseterila se conslituere potuisset, nisi magnas qualitales seu
eorum prsedicatione rationem, Manem carceribus animi prscrogativas habuisset. Ad tianc itaque animi
detenlum reperiunt, quem adeuntes, non tanlura res coiifidentiam magis alque magis ostentandam, se ni-
a se gestas narrant, sed aliquos Scriplurarttm novi hil prorsus vereri inientatas pcenas et mortera
'Teslamenii codices depravandtis deferunt. Nec falsi- ipsam Manes primo simulabal; et propterea ad au-
latem aut fabulam olere praecedentem hanc Arcbelai ctoritalem sibi cpnciliandam suamque dpctrinam
harrationem, merito Beausobre confingit, S. Epiplia- extoljendam, iteruin millil discipulos suos prmdicatu-
nii testimonio ductus, affirmantisManemChrisiiano- ros intrepidefictossimulatosqueerrores. Posirema haec
rum libros jampridem babuisse, antequam Persarum verba prsecedentibus respondere nemini dubium
rex in carcerem compiiigerel.Siquidemaliquot male C erit. Propterea, tanlae audacise Sapores cohscius fa-
partos uovi Teslamenii libros, et eos forte, quos ctus, regii filii necem serio recogitans, homicidam
Valentiniani aliique haereticorum corruporant habere diutius in carcerem vivum detineri haud permitlens,
poluit, cum jam eruditis notum sit Chrislianos catbo- dilatam hacienus morlem eum subire mandal, cum
iicos ad inlegre servandos canonis libros mullum dignis suppliciiseum subdereparal. Veruin antequam
operis adhibuisse; ne videlicet ethnici illos igni tra- instriiereutur quae ad hujus irapiissimi hominis
Vierent, utiyiirrai Eusebius; et ne iisereticorum prin- exemplarein necem Sapores prseceperat, corrupto
cipes eos corrumperent et depravarenl; quemadmo- carcerum cuslode, cseterisque militibus, fugam arri-
dUm ex libro Constitulionum quaeapostolis tribuun- puii, quemadniodum in superioribus jam vidimus.
tur jam facluiu fuisse colligimus, de quibus ipsi Haecad refellCndaBeausobriana argumenta nos scri-
opporlunius sermonem habebimus. Qui ergo fieri berc et aiiimadvenefe oporluit, idque potissimum
non potuit ut Manes secum in carceres aliquos novi ad antiquorum sciiplorum testimonia concilianda,
Testamenti libros detulerit, vel integros et genuinos, quse ipse Beausobre, parum sibi constans, susque-
quos pro libidine depravavit, aut jam depravatos et deque omnia vertehs et delorquens, tamquam parvi
corruptos, juxla Valentini Carpocratis Marcionisque pendenda et nullius fidei digna esse contendit. Jam
ihlerpretationes, et ad alios quoque coriquirendos vero ad historisc ordinem reverlamur.
suos discipulos in Orientis et Asisepartibus iransmi-
seril? An forle lum nondum prodierant sub novi Te- CAPDT VII. r
stamenti nomine fabulosi illi libri qui_Petri, Thomse Quemadmodumquibusvearlibus calholicam religioncm
etMatlhiae Evangelia inscfibebaiiiur? An non circum- Q in MesqpotamiaMunes subverterenisus esl. S. Ar-
ferebatur Evangelium Philippi, excogitatum a Gno- chelai Cascharmepiscopi ttudium ad hotce conatus
sticis? aut aliud denique quod Gaiani sub nomine eludendos. Beausobrianmdehocce argumenlo conje-
Jiidaeproditorisevulgarunt? Ex his aliisque similibus clurm annolanlur.
venenatis tontibus, de quibus Eusebius (a) et PP.
, sermonem liabueriini, suam hsefesira hausisse Scy- 1. De poslrcmis Manelis conatibus ad catholicam
tiiianum et Manemcertissiinum fest. Duo illa igiiur, fidem everiendam in praesens verba facluri, illuc re-
sinc ullo prbrsus repugnanliaevesiigio, inler se bene veriaiur nostra oratio necesse est, unde praecedens
coliaerere possuni : Manem, videlicei, in carcerem capul ad exitum litit perductum. Ea itaque in solitu-
coiisiricluiii aliqttos habuissc novi Testamenti libros, dine degenti, ubi pnst e carcere dilapsum se reccpe-
quos fabulosis commenlis , ad suse sectoe palroci- rat, Maneti nuntiatiim fuit prsestantissimum quem-
nium, magis alque magis corrupit et depfavavit; dam esse virum, aique excellenli pieiale praeditum,
alios deniquc accepisse ex Thoma, Adda et Herma, Marcellum, seu Marcellinum noinine, qui Cascharae
cx priori inissione regredientibus, qups nebulones (quod50 Mesopotamiaeoppidum esi) habiiaret.illum-

(a) Eusebius Csesariensis, Hist. Eccles. lib. vm, ptis.

cap. 1, et in Rufiniana uoslra edit. tom. I pag. 464. (b) Acta disput. pag. 99, et Beausobre pag. 62,
Lib. vi Consiiiutionum caji, 1C, de iibris falso Luscri- cap. in supcrioribus laudalo.
833 DE MAN1CH.E0RUM H.4GRESIET HISTORIA L!B. I. S5*
que fuissevirum undequaque Ghrisiianum, atqtie in ,Aearumdem summam, seu compendium liic indica-
omnibus justilim cfficiisplane mirabilem. Hunc ergo himus.
suae nequhiae socium, criminum vindicem, et ncfa- Et primoquidem harum litierarum exemplum ejtis-
riae seclae propugnatorem aliquando iuturum spera- modi titulum, seu 51 inscriplionem, cum praesefer-
bat, si eum diabolicse suaedoctrinae laqueis irreiire ret procul dubio cujuscumquepii ac-religiosi hominis
posset. Praesumebat enim universam se posse occu- aninitim, in maximam indignationem traheret nc-
pare provinciam, si prius talem virum sibimet sub- cessum erat. Autsi litulus, seu illa inscriptio, alicui
didisset. Quare variis excogitatis rationibus, alteru- in fidei rebus minus instructo, aut in catholica phi-
tram tantum ex duabus, qnseanxius animo reiinebat, losophia parum versato, legendus occurrissel, hunc
adbibendam necessarium duxii. Aut videlicet ad sane cum in animi sluporem, tum in anxietalem de-
eum proficisci, et pietatis studio, vel hujus oeternae ducere potuisset. Inscriptio autem illa ejusmodi est:
salutis colore procurandse, inier colloquendum pau- Manichmus,aposlolusJesu Christi, et qui mecumsunt
latim noxia dogmala ei suggerere, quibus ab eo im- omnes sancli, el virgines, Marcellofilio charissitnogra-
bibilis, catholicsefidei puritas, quam ipse Marcellus, tia, misericordia, pax a Deo Palre, et Domino Jesu
seu Marcellinus profilebatur, quasi sensira corrum- Christo, et dextera lucis conservelle de prmsenti sm-
perelur. Sed minus tutam iianc agendi fationem sibi culo malo, et a ruinis ejus, el de laqucis maligni,
futuraiu verebatur. Quia videlicet ab improviso forte amen. Sed quid audacius quidve scelestius, quid de-
ac subito ingressu, ad religionis calholicse funda- nique in Deum et sanclos injuriosius, a barbaro illo
menta everlenda, grave aliquod malum in sui perni- . Persa poierat excogitari? An apostoli Jesu Christi
ciem etexitium sibi obvenire polerat. Alterumergo, g noinen, et munera dc quibus sanctissimus Paulus
quod animo pervolvebat, sibi magis profuturum ar- polissimum gloriabatur, sua, aulaliorum hominum
bitratus esi. Id est Marcellumprimo epistolis com- eleciione, vocatione, atque missione sibi convenire
pellare, quibus si benignum prscbuissetaudilum, aut posse-arbilrabatur? Impia hsecprima in religionem
saltem si audenler non se opponeret, tum majus stu- ;. exsecralus, alia nimis adhuc nequiora in epistolae
dium adliibendum, ut et limore aclus, vel curiosi- I textu expressit. Cum videlicet ad caplandam sibi
taleduclus, omnia Manicheaesectie dogmata, etejus ; Marcelli benevolenliam, paucis islius pielate lauda-
vana figmenta, sibi Marcellusipse aperienda flagita- ta, molestiam perferre fatetur, quod non juxla rec-
ret. Postremo auiem hocce uti subsidio tutius et cx- lam ralionem ipse crederet. Valde arroganter prse-
peditius Manes judicavit. Propterea, accito Turbone, terea subjicit se ad humani generis emendationem
uno ex discipulis, quos Addasiis nefariis instilutio- missum, iis opitulalurum qui se seductionibus alquc
nibus depravaverat, ei epistolam Marcello redden- erroribus tradiderunt. Cujus causa haec scripta ne-
dam tradidit, praecipiensut, siatim arrepto itinere, cessarium duxerat miltere, primo quidem (ait) ad
Gascharam festinanter proficisceretur. salutem animm4um, deindeet eorum qui tecum sunt.
2. Non est moratus imperium Turbo; qui cum Quaenam autem salutis dogmata ei suggesserit, non
•plurimum iaboris ac molestise in veloci cursu per- erit difficile prsesentire,cum de iis potissirnum cap.
pessus fuisset, quinque itineris diebus elapsis, ad 3 et 4 verba jam habuerimus. Duos videlicet Deos
Marcelli liospitalem domum, tamquam peregrinus necessario admiltendos essc affirmabat; qttorum
advenit; sed ab eo ad qtiem missus fuerai non sta- quilibet earum rerum effector fuit, quse ejus nalurse
tim receplus. Homines eiiim qui Marcelliperegrino- respondent, ita ut bona et lucem non nisi a deo bono,
rum hospilio prseerant, ex Turbone sciscitati sunt C mala vero et tenebrasa deo malo condiia fuisse con-
quis essel, unde advenirel, a quo et qua de causa tenderet. Quaesane bona et mala ad invicem confun-
milleretur. Qui fatebaiur se ex Mesopolamia ducere dere et permiscere sine divinae bonilatis contumelia
origineni, de Perside illuc advenire, alque pro Ma- nemo posset, et quin extremam omnipotentis Dei
nicliseo Christianorum magistro, apud Castellum maledictionem incurrerel. Cujus quidem nefarii dog-
Arabionem commorante, legatione fungi. illi auiem matis occasione, audacius evangelicisSalvatoris ver-
miuenlis nomen ignorantes, prorsus Turbonem reci- bis abutebafur : Quia non potest arbor mala bonos
pere detrectarunt: sed eum hospitio detrudunt, ne. . fructus facere, nequearbor bonamalosfructusfacere(c),
aqusequidem ipsi adhibendaefacultate concessa. Rem Quod nimirum testimonium cum in suum sensum
hiseeiere verbis Archelaus, Cascharse episcopus de- sequenti commenlo trahere conaretur, subjicieba;:
scribit, subdens : Hmc el alia nequiora cum Turbo QuotnodoDominutn Salanm el malorum ejus aclttum
variis diebus perlulissel, laboribus, inedia et angustiis factorem dicere audeant et condilorempluritnummi-
confeclus, morlenthaud quaquam evasisset, nisi lan- ror. Fabulosas bas de duabus rerum catisis scmeii-
dem Iwspiliicustodibutindicasset,secumlitleras Mar- tias, juxta Manetis pravam opinionem, non copiosius
cello (seu Marcellino)reddendas detulisse (a). tantum Bailitis in Historico suo Dictionario explica-
5. Lilteras ergo Marcello legendas landem Iradi- vit (d); sed etiam, peculiafi abreptus spirilu, ex
dil, in cujus domo tum adferatArchelaus Cascharse Ovidii, Zoroasiris aliorumque etlmicorum pbiloso-
cpiscopus. Qui cum audisset blaspheroias, quibus • phorum et poetarum lestimoniis, nimis opcrosc
liitera; illserefertae erant, in earum auctorem quasi produxil. ld vero fecerit ad erudilionis suie' copiam
religionis sludio furere coepit, et veluti leo conclusus r» jactandam, an vero ut pravae Manetis opinioni pon-
dentibus infringebat, Manetem sibi dari desiderans.' dus adjiceretur judicare non ausitn. Cf.rlum tainen
Pacatior tameii fuit Marcelli animus. Qui suo epi- est prorsus infirmaaique futilia apparere ea momenla,
scupo spopondit se litteris curaturum, ut Manesla- ex solis naturse rationibus mutuaia, quibus, divina
men Caschararaveniret, quemadmodumis polliceba- revelatione subdncia, insistere coniendit. An non
lur, si idem Mareellus id flagitaret. Quot vero, aut antiquiores PP. atque theologi, n^turalibusduinta.iat
quales in Deum, Deiparam et sanctos blasphemias innixi rationibus contra Marcionitas, Manichseos
Maneiis lilterae contiiierent, facile ex earum exem- aliosque bujus doctrinse haerei:icos,omni setale pro-
plaribus, lum ,'ab Epiphanio, tum ab Archelao de- bavere unam tantum rerutn oranium causam perpe-
scriptis, quisque rioscere poterit (6). Eas autem ih luo fuisse? ld nos ipsi /paulo post explicabimus,
prsesens haud exscribere necessarium ducimus. Ni- eorum scripta recensentes, qui Manichaeisobslite-
hilominus lamen, ut uostris lectoribus ouus eas per- runt. Sed jatn relicto Bailio, suimet scribendi scopi
currendi apud laudatos scriptores allevemus, paucis interprete, alios Manetis errores in epistola ad Mar-

(a) Archelaus episcopus, in dispulat. adversus Ma- (d) Bailius Dict. Hist. tom. H, qui valde periculo-
nichseum. sam cauleque legendam, et SS. PP. injuriosiim, de
(b) Epiphan., bseresi 66, num. 6. Manichseorumdogmalibusatque principiis compasuit
(«)Mallh. vn, 18. descriptionein.
 655 P. CACCIARIEXERCITATIONESIN S. LEONISMAGNIOPERA. &m
celltimdescnplos exqutramtis. Dehominisergo emo-- Atngeminarecoegissent? Qualemse Marcellioculis ylr
lilione secundoloco aggredilur pliilosophari;atquej dendum exhibuissei, Archelaushisce describ.itver.r
iriteriorem hoiriinfeiiiab exteriori distinguens, hos5 bis : Habebalenim calceqmenligetiuscjxiadfhqle,quqd
inler se .pugiiafe'cbiiteridU. Ini.efiorisdeihde lioffli- - vulgo ;appellqi'iiolei;.paliium,vfr0^r^)i,'tqinqitat)i.
nis deiim boiium auciorem esse asseverat, sed cor- mririaspecie. Iii ntqnuvero vqlidissinityxi bffctijutnie-
pbreae carnefeqtteiiialeri&econditionem ex ntabolo) nebatexMgno ebiiixto.Bqbylqiiiu.)ii.verfi l%brixrnpoflq-
originemduxissecotniiiiniscilur.Impeiiipostlisecca- bal -subtiiwtra qia; cmra autemetiqmp,b,{exera_t cqlo-.
thoIicUmdeGhrisli Dominiincarnationeinysteriutii. re diverso,jqugrumtma rufn, aliq veiuti.prqsinicoloris
Et pferindeqUasl^pOstolieoruroque{>2 successqrcs 5 erat. Vuitus pers ut seiiis Persm.ariifi.ciset .bellorutn
in liocce roaximo;fideinostraeaflicnlb aberraverint,, ditcis.mdebaturia)..
iia fatiocihatuf ; Atqueutinaineottsqueeorumvanitas s 53 5. Gjiiii.itaque.primumitt hyyyic bo.minemMar-
pcrveiiisiet,tii tioii Vnigetiilum,qui Patris finibhsdeT r celius ,ocu|psconjecit,^staiim;pmnfesyeri sycpphantae
scendit, Chrisliim,'Mtirimeitjusdammulierisessedice* aritesappijme ,perspexit, etproptfefea, .eo.quasi ne-<
feril"ftliurn;ex sanguirie,el carne, et reliquismuiierum i gleclp ,'.omnique ;s,fem,otp colloquip,iHicp,'adArebfe-
-
spurcitiisgeiieratum.Noii ergo crfedebatManes unir laiira mifiit.-Qiiicu.111 Maneleiri.silyiade^se;CP,nspice-
gfeniltim Dei iPatris Eiliunivera et corporfea carfte
. r.et, maxinip reiigipnis siudib.actus,,ihy,ader,efeuni
iridtiip'oluisse,:auiiriroulieris uierogestatunvaulde- aniniPiiirgebatur,.vixxidiunyiii imijbstprem priecbh-
riiqueMafiamyerariitpsiustiei Genitricemfexsiiiisse. cepluni cpjiibere vaiens; <adquod "yfelyenientiuS iiici-
Qiiafflvferotiaee probis viris, Maiceiio et ArGbelao, , tabatur ex ipsoIiahiiu.,ipsius .'hgursVspecie, etjpo-
sacfisinlitleris 'erttd.iiis,summaqueefgaireligionem i T»tiss.imuniex secreta f urbqpis hhittium impietattiiri
pieiaie pfsefelaris,odiosa fuerjnt, leclor jpse.pefpfen-, -, corifessipne.^i.bifacta jtibruiiique.exXecrafipufe,quae
dat. Ntibis dfenim ;noh sine .m.axiirio'riostri aiiimii grayius hsanctissimiiitius rPastoris ,cftr•cprifixeranl.
moerore ad has similesque blasphemias ariimadver- - At yefOfpfiidepiissimusMafcfeiltts,, tpmni cpnieriiip-
teie hatid licuit. " • nura studip sublaio, uVriimqtte'audifi,;(iecfernens, yl-
'!. 'Marfeeliustiaqueejusmodi iepislola-lecta,absque ! ris prithafiis illius urbjs ;in csua;m dprnuni'accitis ;
ulla riiofa ad Manetenrrescribere statuii,i«uis hisces qupsVlnler,squatpof^
epistoliscuralUrusnl,eo impbstoreO.iscliaramaccilo,, . eiegit::4laniiypum.videiicet,,gf^mra
is ctiitiAfchelao episcopo coricertationeminiret, ni.; tor.urodiseiplinisfperiiissimum,'^glalfeiiin archiafe-
calliolicsereligioois veritaies magis atque jmagisp.ar rem «iiebii.issimttni ,et iilieris; ;appfiiire erudiitim ,
tcsefereni.Paueis autemMarcellus suam fepistoiam i Ciaudiumffet-Gleobulumlfraifes, ;ih rlyetpriiniarflbus
abSolvit,ettit sennonis graviiatein uh.dique.servaret ; paritersexercjta,tps,)fre.quep^
prifflo'ihocce majesiatis litulO usus est, .videjicet, decernit.:Att;yerb.cpnf<3n(MS'hpmihfe3ito
Mdrcellusvirnotus, Manichmo_quisibi.per episiblami sit inielligenda, :nbn.,iaciiedefiriiri pptfest. Ep vel
mdicaius est, sdlutem. Deittde iri episiolae corppre,, nyaxirty.e, qui,a,ejjisnipdi,cpnyfentarii^',hbhIn Ecfelesia,
simulatsensuhi liiterar.um,quas perTurbpnemacce- sfed.tn.llafcelii4phio cbngregatum'jfhisse'Afclielaus
pGrat, rion!ihtclligef.e,.nisilorte .(lait).tu.prmsens-exr. afiirrtyat:;,.tuih,quia "J-udicesfetigibne geriiiles.qaAiuor
pbrias nobis, per mrba^.singula, sicul.per.epistplqm i ihManetjs7catisa-fe!^^
Marcelli,Tur- psit. Atjduplhaec, affifniatiyani^p^
pforitisisii.;Cuiiiigitttf istlisec-•fepisio.la
.bottiileferendaJtradereiur,nulla Iiic.ipersuasipne:ad- tem .miuimeVinePiiihiqto , sive
ducl poluit, ut ad Manetemremigraret, Memor ;(ai.t' ; G conciiia, ih,,palatiis^ im;pefAtbfuhi;e^;pfinfc,ipUm quan-
Arfehelaus) iiinefis idborum, elrqgabataliuin prp :
.se d.oquecpacta.fuefe, ut de .Trtiliaho Gonstanlihopoli
dirigi, Jabnegans *sead
;;til.tr.o illum reversurum, aut cpaciplegiirius..Aiiisquoqiie.jipiiciliisetiam gehera-
ebminunionemcum eo aliquam iore. SedfCiimXur^ libusinieresse pbsseethnicbfiiih ';pb.ilbsopliisfuit
ijoadManetemtever.tiObsisteret, niiiiipminusasua pefmissum^.ut^potissimupl.fexconciliiNicamiprimi
senteiitia .Mafcelluissnon.destitit. >Nam.accitptHn.p,ex actis, seii liislpria,, satis "'pferspicuepatefactufh est.
•puferis'suis,'Ga"listOinouiine,;praecepitproficisGi.:Qui, Affirmatiyae,paritet Jppinibniiyhbdict 'libelii auctor
:
.tfiduo>elapso,adcGasteilumArabiopis,,ubi Manes-s.e ' suifragatuSjest..Ait;qu,ip'pe;51a'hefis%rrpffes in synodo
'leceperat; pervenit. Tum autem Mariesbac ,«icc;epia quadani Jlcsppptamiseafnajnpillp ArclielaoCascha-
«fiisiola, partim lsetabalur, quod apud Marceliulh rpruin.episcppptuisseilattfriatps^^
siie uila prolationeivocareturj.partira !vero;quid,niar dus .tirgumehtp.fesse pptestlattdaii tibelli auctprem
liaiiimusiiili prsesagiebatdiscipuji Tufbonis .r.enip- cq.nventush\6cem Tpfo.CbttcilioVi'ri.Wl;pretatum fuisse.
ratio.'Interim tamen audacissimus.iiomotter aggre- Se.ri nemb yeterum (sjpbjiCitP^.Natalis AleXander)
ijdi mlrame ^distulit.«Et,duodecim;sec.uro^assuinptis synpdi iirijusnipdi iheriiittit.;QUbd argiihierito est,
•jUXvfenibus, ..vii-ginitatemcolere affe.Gtantibus,,qui.p,f» coiificlam fesSe,(p)."Sed"yetefUjiisefiptpriim;silen-
:iici6'socomitatuei assislerent. Cas.charamprbfecius, lium, Cyrilli*.HierpspiymIl-.ifii yidelieet etEpiplianii,
de
ad M^rcelliaidesjpervenii. Ubi;cum TiUrbonetn- ad ;qupu •.doctissiihus,P.VNa.talisprovocal,' quorsum
Cas;suh^, postulassei'(Isenini post.;ejufaiam.sui.niagisr confictionis afgttrtieritbeSseposstiiif? AJaefgo apud
tri supe.rslitiosainseclaitt, cifhujus arcams fabulb- ]P.:^^JSaiafem ttiaju.s.pQpdtis dpbrUniscripiorurii silen-
sisque erkbribus 'saiicto epis.copo.paiefactiSjiinuItiSrj j) tiurti.pbiinet quamupius Arfeiietai'lesiitiioiiiurn
'- ,.qui
quemunefkljus;aMarcello donatus, ipArclyejaiepis-'- fef. di.spUta.iioniset.coacii cOnveiitits friitaucipf? Dabo
•Copidomufflifesidere jussuSffuerat),«Manes,in,quani, jjuidem hiiilttrii,a;ii.tiin episcbpiim.prseter Arclielaura
ad Marcellum^alutandum in^ressus est. Quein;cum huic .eonveiituitriteflUisse. .Qpid yeio? nuraquid
MarcellusirttuerVlur. lepidpra :-h|strionem,coram.se jiresbytefpSjet.reliquaittjllahiClerfparlem qusesal-
sisteresibi visusev-l-.MagiSiaptum.iproptereaad jocps teiri iti .Caschafae.ttfbejnibrabatuf, ab eb coetuab-
peragendos quam atf ireligionisjiiego.tiaet dogmata "fuisse.a.fbiirabimiif? :Id |rieqhaquairi:dabo. Nam Ar-
discuiiehda. ftn rioii%hujusincessus, sindument.a,,et ^chelaus^llle,gpiscdjpus^Je,taII Bisserenscoetu, htihc
effigies,gestus, insirum enla, quaedeferebafet.prna-i .niagnificuhirappellal.feohychtumVila ui domus Mqr-
tus, gravfen^acsferiuinquveniq.ue.hpminemicacliinnbs^«iftVqpse.erat jhitt^ehs'a,;Tep)erfeiurex his qui ad

<«) Arclielaus. in dispuf.''^dversus Manichseqs, .tur ArtiiUf.ys,CM0!&Myqwdaenuinunvurbisnomen

apud Zarjagnium,pag. 23, qui adu.olavit baculumex 'est, cpiscbphsVSfediri nlfni-
aliis-Go'diii,-Hblstfeinianis
ebeno p,cstasseprophetas, hoc esl V^crarum rerum ruin, legi Gascharam. Consule cap. ultimum hujus
iriiefpfetejs, ht fex GaHistlieiieprobaf iPucangius in .nosirijlibri.
Giossifjo. "(c)'P.'NaialisAlexana.HistoriaEcclesiasfichsaeculi
%b"$Iphbfltis, "adfeujusverba animadverteni-Cf.hris- ni, cap. 5, § 2.
toi.ijiprus Wolfiussic annotavit: Ilq atiluriby^ ti&tfl-
B57 DE MMCHJEORUM UMuTSI ET HISTORIAIJI5. I. 858
audiendurii fpefaril Coriypcali.'Sed, pfKfe.r,.feps..qhi"/ L.iiacfeausarseu judicii ,genere,j;ea omnia xpnmi.rrai.il
pd nudienduifi .cbnVbcaliifuerant;,tlii felecfps.judicps quse jo feoiiciiiiscpnlra.Ciiristian.sefidei rcps .liabefi
in excelsiori loco 'Con|sideji.tfes fexitlfissfe,Ideih.Affelife- soient, .nihil.obsiareippteritqtiii) conveinus ripmine:,
laus lestatiis est. co.iicilium iuai CascharaeJiabiium fuisse intfelliga-
15.At pfsecedenfes ;conje"clurasfet;sjhpd;.feilibeili jiyus. Jam ver.ofahdeni ;Beaiisohrianas iceusuras at-
teslimoniuitt, larriqriapiihiirfflaprp.rshslahaffe .videjrir .tfendairi.usi
tur, siad Phbtii (d);histbriahi' oculPs.rcbhyfef tamus, . 7. Klultum fQperistame.n Beausobre^) impendil
Qui npntahlhm fejrismodiresabAfclifclab, Caseliarse nt sehsimiiactenus dicta dejiciat atque jevertat.; et
episcopo, contra Maiietem.gestas aiiffer :descflblf; ieinde lAciprum JidcBi :Ita «leyat, ut ea lamquam
verutii eiiairi i iidicav.it'cOflyfehittiriiilurri,;iilariique H.rprsus cpmrtientilia :et rfabulbB.afexplbdenda .Csse
iiomiiiuiii cdllectibherii, syiiodi nbtheii hitt3qu.anuai.il ^ebernat. Sermpnemisiium jpptissimum ab eo narra-
posse 'obliriefe. Narrat qulppfeqheihadihbdhlnMapes tip.ne .pfdifur, qham iis Aetis scum Tillemonlio .(*)
prpfugus, ih 'Mfesopbi.aihiairi adyerii.erts, dfetfeciipnis as.sutaih ftiissearbitfamuf,, ;f|}ia; videlicet, duodeiia
S'iie zizania seffere iricpeperit : Sjeti GASCHAR^E EPI- jGiifi.siiahorumnjiiliia-describuniur, hohiinuui nimi-
«OPUS(aif)cBi NOMEN AEGHELAVSJ vif 'sacer,flipindruni jumj.nyuUeruhi, ,el infanliu.m,;qui :e urbe digressi ih
humantirumquefefui)iperilis~tiiM^ queindam cainptim, die ac npcte jejunantes elofaii-
se» geitlilium auditqfnm, .friitnU,'tfe Cliristiqtijsjvidi- lesserfeceperantj Deiiin,splum invisibilem ;depreca-
cdntibusveritqsperfqvqfem^^pfiqssjiiiidifi^jfry^f^- «ttpef -terram ,et sh-
jtuiii, ,ut :op,portuniS:teWPbribus
instilula advifsus Mani'mcpgii.qriieii.fiqdispiiiaiwpev, (inin^-jMu.v^
'itripiissimuirihominem!:tiq'pUf^f^t'':eX.fo_v]f^U^,'.fiit ib anfiquos Cliristianos quotannis servasse affirmatura
inde 'slaiim qufugefei (b). :Si fefgb, ailc.tbfeHiptip, jesti JVierumKupyrpopulusisie^hujnsmodi pietatis ei
Grsefeisgeniiiibttsqufedaiuin Xuit .dishuiatidniJhfer- .religionis exercitiis vacare.t, Jlomanoraim milites,
fesse, ne'Ghripiiariisjtidieantibus xiefita.sppr favdreni .41011 Ipyige-ai)fip agroisen campo absenles, gravi du-
triuiripliasse viderelur; cur qUpyfese.iisn ifiorurii hp- •cebantur^uspLcipne.jlurbam tamquam imperiali mi-
uiinum Graecbrurh,sive gentiljiiihj jriuiiitudpj,latqiie jiiise infensam-illuc jcpmmorafi slattri.sse ad vim sibi
cbileciib, syiiodfisjpferitappieiiari?' ^iicis efliiiV.yi- .suisque arniis jnferienda.m,;si lemporis opportuniia-
ris , et maxime^a'ChristjhpMhe^aiiehls ije de fipei tem iiivenjisset, Illico «rgo.Romani jnilites in Gliri-
rebtis atque 'dogmalibusjUdicaffenjtsfeihp.ef,etribjque stjanos .dprmi.e.nfesIriMiercnon rieformldarurit, et
catiiuriifest. 'QUettiadyhpdum catiibli.cicbritfaiieiferp- Lnujfppuerpfum ipulieruroqpeservato delectu ,-alios
doxos, ab 'Ecclesise'inp.Urtabtiiis'§& .ribstfa i.e.irippra .in ore :g(adii perirejcognnt^ alios denique :(septem
usque, briinl cbhatti 'pr'opu^h^rU^'t.;'H^eV')h^iiiiirj,' .niiljiasqiiicct ct sep.tiiigeiilOs),postilrfeSidies itirieris,
«gb quoque aiiiiiiadvefteris,p.ianfe.didici'Pliofti lati- Casciiaram captiyps duxerCi, ut *os iri servitutcm
dalaiii '-riarfatibheih^p'raeced'ehtibu.s;cbhj"ecturjs;.pp,ilus accepta pecunia darent, Tanli ergo facinoris.cott-
robttr adjicere, qtiarti feasGbfijefeihris,et syripdici II- ;Scius factus AiiChelausepiscopus, incunctanter Mar-
bfellitfesiiiriohiiirri
Infirriiarfeatqjie eyfeffeffe.iRenfiies- ,'c.e))u.m,'Seu.-MarceUinum,::adire'l'eslinat^'4ui.,'iStaliin
eiiim illi ianiquarh audiipres fef'testfeslcon.yfeitiiii in- aperiis oninibus siiarum divitiarum ihesaiiris, militi-
tfefCsse.debueruttt; ne suspicio irju^ndpq.uegfnyis ih biis eibpicis lantam auri partem obtulit, quanta sus-
•popUlbet piehfebrifetur'jtidicqritibiisCliri$tiqii(s;hps siciens foret tit illa .caplivo.rummulfitudo; pristina
tavoiem potitis quam 'ventatfehS prpsfecri.t()s\ fuisse, , libefiale donaretur.-GujuS sane animi magnitudinem
inaxima cuih"jiisiitiseet a^quifafisjacfhra. iitlti fiefi C M niaximam cliaritalem cnm non satis iniliiiae co-
•qttid prohibet? Nbtiiie ad llifefpsPlyihjiapa.conciiia liprles inirarcnlui', siatim consilium muiartmt. Nam
uniyets.a crfedentiUin riihllitudp CbiVyfehif?''Tameri so- Cprum :aiii, m.iliiari ciogulo relicto, ifefidololatrise
10s aposiolps judicasse, cdhifa Bioririeilurnflliasfiup _cultu Clirisio npmen stalim dederunt; alii landem,
bDefeiicbrum•lurhasicathbjifei.certisstriiisa.fgumerit.is accepia dunytaxatquarta pecunise parie ipsis neces-
deuiohstfarit, Qbarodispiitatipheriliri pfseseris^aggrb- saria pro viaticp , ad pristinas ;Staliones Tcgressi
•dianiur miriinife'bpbftfel,he feiclfaghbfppi canere yi- : "sunt.-
deaihur, atqufehuc i.llticgtteyag.afi, qheittadmpdujrii V 8. Priroo iiaqupfieausPbre arbitratus iest narra-
"Beausobffe facete cbii.sufeVit, .iipnem hanc purani pulamque fabuiam redolere, et
Cuiri itaqttfehaec'priini,arii.epunijfipptassem,, inirii- prppterea , multis conjecturis imiixus, sihgillatim
rrie addhcipbtui ut'milil pefSualifefeihpfofsus cpnfi- pmnia percurrenSj censerium stringitsiylum.iut, nP-
clam fesseiliam ijicpecesahahiisyiiodmh, in qha,,absp- -tatis variis imprp.babilitatisargumehtis , iectof inde
solufa Archfelaidisputatibnfe,Maneiiseffpfibussaltem .jjudicet Afetaquaesuh Arclielai nomine cum tola illa
anatbeiiia dictuhi ftjisse probaibiiius existimainus. dispiitafione circ.umferuntur, tamquam;prprsus sup-
Qtiod lbrte evidfentittsex itiipsVdispuiaiipiVisActis posiiitia esserejicienda.
"cblligeretuf, si iempprtim in"juftaatque iriferprfelum - VSecurtdosibi ipersuadet niemoratum Tillemontium
"ignavia,aiitcbffup.taaut dfepravatanpn exstitissent. /ejusmodi anuotaiisconjeCtufis saitem haudrefragari,
Singula autem hujus hfebulphis praya dogmata ab cum dixeri.l prsecedentem historiam eujusdam nar-
Afchelao dis.putahiefexScfipturis potissiniuihimprp- . raliunculae signa et characleres pr.aes,eferre;Polissi-
"bata.ct coridemnatafuisse, iriter: c|elferpsuhiis Gyril- -wvmum,cum admodum difficilerfepulari debeatdiiode-
itts Hierpspiymitanusassfeyferat,qiil arihblatis yafiis cini imillia iGh.ristianorumreperiri potuisse in una
Scfiplurarttm iestiiripttiis, lise.csubclil, scrilieris (c)V jeademque civitate, adhuc idoiolatriaregnarite. Tille-
His et 'tiliis 'ejuSmqdiplufibusprbsteinqbatiir draco•_, montii quoque admiraiionem augere :a'U, quod tam
talibusquecoiiceridlidriibys'Ajcteiaus ^oflgo .tempore iEhristiaiiDrum-populus i« &patioso
ita utfursusinde\fugeret pefitideaique qnieq ex cdrce- congregatiis ;cainpbi jejunans «1 orans perseverare
iibiis. Supferaibi.taquect "coiiyictoManeietugaiii ar- .ppluerit, nisi fbrte tum Paschaiia jejunia reCurrh-
iiperfe,'queihaditipfihtrifex^arceribus^Tsiatu.it,ut ,yi- :Tfeiii.Se.rmonemtandem de Ti.llemoriiio'claiidit; cui
'-(lelicfetripu.lariwih pUdpffehV etc.bhfiiisionem.yitaret, cumm.ui.taeocciirrferentdifficultaiesVpraeserlimquod
veruin eiiaiii concifatuiBiti se populi jfurprem, qup lahta populi multitudo, ajsomho corrfeptaviriermisa
ad neceni qU|erebalur,~dpclinarfei, Et niprtein quidem .niilitibus se praeoccupareisiverit, iquin ijamjam sole
minirtte 'eyasisset, nisi MafcelljiS-atque Arcliclaus, ,o;ccideritead urbem , ex qua disgressa ifuerat, re-
oniniuiii sUarhm>}fium c.phafus^^ adliibu.iss.fentad ye- ,gr^di:deiiberasset,:aitjihuncIhter.tbttaii:fosquenodos,
iiemeiiteni hofum fabiem cbhiBehdahi.Cum ergo In inler hos gravjssimos scppulps suspensum hsesisse
(a) Phptius, lib..' i cpntf3 '"""
^ani.cjisep%
"'"' cap. \% in .. (i;) Gyrillus Hiero;sdlymilanus,icatecii.<3;
'exordio.' ' (d) Beausobre, lib. 1 Hist. de Manicharis,cap; 8.
(b) Piiotius, lib, 1Hist, c.pntra,Manichae,os
-'-' cap. 15, - ie) Tillembtttius.,'not. "1* et seqq. tn ManlOiseos,
spud Wolfium, tiag. i9,
839 P. CACCIARl EXERCITATIONES IN S. LEONIS MAGNIOPERA. W>
ne ATchelai Acta prorsus conficia affirmarei, ju- j)A supremum sibi ilhus gentis dominatum dari con- " "
dicare maluisse tandem hisloriam de qua agimus stamissime recusavit, diligentius poiius inquirens
interprelis esse mantissam, quam veluti pannosum tit, seraotis pmnibus defectionis sludiis, Itomano im-
additamentum iis Archeiai Actis assuere nisus est, perio, a quo fuerant debellati, servirent. Rem tarnen
sed iis fidem et auctoriiatem derogare hattd posse(a). ad Aurelianum detulit, ne, in dies magis popuiari
llis omnibus non obstaiitibus, Beausobre, Tille- seditione crescente, servitutis jugum quo leneban-
montii rejecla opinione * ita ratiociiiari posse arbi- tur infringerenl. Esse igitur poiuit"(concludit Beau-
tratur, et lectofis aniraum sequentibus prsecaulioni- sobre) nt Marcellinus in Christianos horumque reli-
bus statuit prseoccupare.i Omnes fabulse (ait) alicui gionem propendferet. "».
fundamento; ex veris historiis desumpto, solent in- Ad alteram dejnde suppositionem quam Beausobre" *
nili. Quoil in prsesentiarum diligenlius inspicere ipse prsemiserat jamjam gradum facit , eamque nimis
yolens illud probabilius hauriri posse credidit ex nutare asseverat. Nam quis sibi potuit confingere
quodam veterum testimonio, a domino Hyde de- Romanos milites, sub disciplina eorum qui exerci-
scrlpio in opere de Religibne vet. Persaruhi (b). Sed libus solent prseesse, ita fuisse immaues ut exitio
c11 m istud deinde consuluisset, suisque ipse oculis dare voluerint inermem infantium et muiierum mul-
lustrasset, tamquam infirmum labare intellexit; il- liludinem, quaereipublicaeobtemperabat? ^Eque pro-
ludque dumiaxat snbjicere non detrectavit, ne in babilitate caret quod captivas duxerint personas li-
fraudis suspicionemapud lectores quandoque veniret. neras atque innocentes. Quse si ex Persica gente
Sic ilaque ratiocinaturV Gfedamus igitur laudatam fuissent, milites suspicafi potuissent illic in campo,
fabulam alicui fundamento ex vera historia hausto *n tamquam hostes, congregatasi ut terras jam sub
esse innixam. *D Romano
imperio exisleutes gladio invaderent. Quare
56 ®-Propterea primo erit supponendiim(ait) Mar- cum illorum captivorum irinocentia posimodum com-
cellum illum, cttjus in Actis mfentio facta est, vere probala fuisset, illius provinciae supremus admini-
fulsse hominem clarum et illustrem, ex Romana strator jubere debebat ut absque ulla pecuniarum
genle progenitum , maximis ditatura opibus, qui solutione pristinse libertati donarentur.
magna auctorilate in Mesopolamia pollfebat ob om- Ad tertiam quod altinet suppositionem, num vide-
niiiiii rerttni adininisiraiioneni, qua imperiali nomine licetde Persaruui 57 supplicationibus supersiitioso
fungebaitir. Secundo nos quoque supponere oportet cultu celebratis ageretur, D. Hyde id voluisse indi-
popiili.turbain in campo oranlem et jejurtantem a care (rf) primo Beausobre arbitratus est. Cum vide-
mililibus depreliensam ,: hujusmodi religionis exer- licet quasdam niagorum cseremonias , similiiiidinem
citiis vacasse sfervatoPersarum cullu et ritibus, mi- aliqualem habentes cum nostris, baptismi et Eucha-
nime vertf habita ratione ad Cbristianam pielatem ristise rilibus descripserit, ductus testimonio quod
et evangelica instiluta, juxfa ecclesiasticam tradi- perpefam D. Chrysostomo tribuitur (e). Hocce testi-
lionem servanda, qriibus vel quadragesimalia, vfel monium in notis subjecit, nimirum : In suis etiam
Quaiuor Temporum jejunia celebrari sbient. Persas sacris habebantMilhriaci lavacra, quasi regeneralionis,
auicm stalulis anni diebus, in Campis convenire in quibuslingit.et ipse (scilicel sacerdos) quosdam uli-
consuevisse, benedictionem ab invisibili Deo flagi- que credentes, el fideles suos, el expialoria deliclorum
lantes pro lerrse fructuumque ubertate, asseverat de lavacro repromitlit, el sic adhuc initiat Mithrm..De
auctor de religione veterum Persarum verba faciens, hoc in Justino martyre et Chrysostomolegitur. Hi ergo
ut paulo pbst ipsi observabimus. iC per singulot anrios, post messemtriluratoriam ascende-
Priori itaque supposilione spectata , Beausobre banl in montemaliquem, qui vocatur, tingua eorum,
sequentem propositionem, tamquam omnino certam mons Viclorialis, habens in se quamdam spelunculam -
subjicit : Marcellum nimirum, ita amanuensium in saxo, fonlibus el eleclis arboribus amcenissitnus;in
oscitaiitia appellatum, veram habuisse omnium Me- quem ascendenles et lavantes, se offerebant, et orabant
sopoiamiaeprovincise rerum adniinistrationeni, iisque in silentioDeum iribus diebus. ^Edificium hocce haud
populis tamquam verum gubernalorem praefuisse, male esse conslruclum idem Beausobre asseveral.
Aureliano imperante, circa Cliristi annum 273, Sed fundamentum, cui nilitur, prorsus labare alque
quando videiicet devicta Zenobia, Palmyrenos Ro- ruere contendit. Cum nec mariyr Justinus nec Chry-
manosubegit imperio. Narrat enim Zosimus cuidam sosiomus id affirmaverint. Quinimmo (ait) testimo-
Marcellino, illaium provinciarum administrationem nium mox laudalum, ex anctore Opens Imperfecti
daiam fuisse (c). Quare facile potttit fieri quod non- iif Matihaeumdesumptum est, quod opus non. nisi
nulli pro. Marcellino Marcellum legerint. Sed in si- fabulosis narratiunculis est refertum. In eo quippe
miies errores, veteres passim lapsos fuisse, jairi de magorum supplicationibus minime sermo esl,
omnibus exploratum est. liunc ergo Marcellinum, bene vero de quadam iraditione a Christianis
Romanse geiilis ducem, summae maximseque inlegri- Orientalis communionis generatim approbata disse-
tatis viruitt fuisse, jara plane innoluit ex iis experi- rilur, de qtia luculentius se verba facturum promit-
mentis atque periculis quibus multoties quorumdam tit, cum de Manichaeorumapocrypliis Scripluris dis-
-iiominum fides animique conslanlia lentata vix resi- putabit. Quare sensim 'stylum etiam in D. Hyde
stere poluit. Quinimmo pleriqtie morlalium, gloriam JJ convertil, leciofes admbnens ne sine diligenti exa-
etbonoremsibinancisci pularunt, quando spe majorisi mine veterum testimoniis, etiam a viris dociis lau-
honoris, aucloritalis et imperii obtinendi allecti, suis; dalis, se subscribant; qui quamvis in eorum operi-
comhioclis indiilgenies, justitiae et sequitatis jura de- bus, nec mentiri nec verba vendere sibi proposue-
spicere el infringere non eriibescentes, rem alienami rint, tamen in similibus locis laudandis alque anno-
in Su;mi vertere potuerunt. Palmyreni namque nimis; tandis allucinatione laborarunt.
segre ferentes suarum urbium depopulaiibuem, tumi 9. Paulo liisius atitem haec describere me oportutt,
Zenobiaereginse dedecus et caplivitaiem, se ab Au- judicalurus deihde an nugari voiuerit Beausobre, vel
reliani imperatbris tyrannide subducere tentabant; ; an, semoto omni partium studio, quemadraodum
et propierea Marcellino oblatio factaut ab impera- gloriatur, verilatem fueril prosecutus. Et primo qui-
toris obedientia et fide desciscerel, atque cimi ipsis,, dem, qubd attinet ad Justinum, laleri cogor, vel
socielatis fcedere inilo, universum tum Mesopotamiae, , Beausobre osciianter bujus Opera percurrisse, vel
tum Orientis regiiuni sibi vindicaret. Horum consiliisi sallem lippis ea lustrasse oculis. Sanctus enim mar-
atque blandiliis Marcellini animus cum restitissel,, tyr tribus in locis potissimum de Persarum ritibus,
(o) Beausobre, ibid., pag. 88, in fin. tionis. _
(b) Thomas Hyde, de Religione vet. PersafumKi (d) D. Hyde de Religione vet. Persarum, cap. 4,
cap. 4. pag. 113.
(c) Zosimus, Historise lib. i, pag. 55 Graecseedi- (e) Beauspbre, ibid., pag 90, 91.
841 DE MANICHJEORUMH^RESI ET HISTORIA LIB. I. 812
inysleriis alque cseremoniis locutus est, atque ea re-, A atque in praefatis homeliis aliquos Ariani dogmatis
censuit quse D. Hyde ex Chfysostomo de veteri lio- .."-naevos offeudissent, variisque interpolationibus ,
ruin religione annotavit. Primum ejus lestimonium Ct corruptionibus, alque mantissis fbisse luxatas
fegitur in apologia pro Chrislianis, quam vulgo se- corispexissent, meliorijudicioarbitrari suut aLatiiio
cundam appellanl (a); in qua eucharislici sacramenli scriptore fuisse compositas, et ab homirie lsesbefidei,
faciens mentionem , -hujns veritatem evangelicis iisdein naevis atque additamentis refertas. Neirio bo-
Christi verbis probat, subdens deinde : Quod quidem rum lamen affirmare ausus est, puras putasque fabu-
etiam in mysteriis atque iniliis Milhrm fieri docuerunt las in iis contineri, quemadmodum Beausobre fassus
per imitationem pravi dmmones. Persse igitur, a dse- est (e). '.--'
moiiibus edocti, in eorum supplicaiionibus et solem- 10. Jam vero Beausobre ad Manetis epistolam,
niis initiis sacram Chrislianorum mensam imilari sa- quam Marcello per Turbonem mittere cufavit, gra-
lagebant. Eo tamen servato discrimine (ul subdit dum facit, quam integre Gallice reddidit, ejusmOdi
idem Juslinus), quodnamquepanis, el poculum aqum opns laudare non erubescens, veluti aposlblorum
tn sacrificiis, sive re.divinaejus quiinitiatur, ponatur, stylo conscriptum, etS. Pauli apostoli phrasibus lo-
verbisquibusdamaddilis, aul certe scilis, aut cognoscere quendique formulis undequaque refertum. Quae duo
potestis. Id autem eliam Manichseosfacere corisue- convenire haud possunt neophyto viro.a paucis men>
visse, opportunius, suo loco, ex Leone Magno ob- sibus in Scripturis sacris percurrendis versato; aut
servabimus. "Videhcet cap. 9 secundi libri hujus feroci, barbaro, atqueimpio, qualeni Veteres scri-
historise. ptores Manem fuisse affirmarunt. Sancturn Paulum
Rursus Persas in antris atque speluncis, supplica- _" deinde Manicbaeosvenerari subjicit, sibiperpefam
tiones atque nefanda mystferiacelebrasse, prsesertim; persuadentes ex bujus sancti apostoli scriptis fun-
quando Mitbrse initia, celebrabantur, idem Justinus damenta haurire posse ad probaudam tum duorttm
•in dialogo cum Tryphone hisce verbis explicavit: principiorum existenliatn, tum naturalem hbminis
Porro quando illi, qui Milhrminitia tradunt, e petra corrupiioneiu , maxime cum Paulus iiiter cseleros
eum nalutn esse memorant, et spelwum , seu specum apostolos suos coaetaneos plus laboraverit, rit Ghri-
nominanl eum locum, u6iinifiari ei 58 credenlesperhi- stianorum Ecclesiam a jugo Mosaicaelegis solveret.
bent. Denique loquens de Chfisli Domini nalivitate Haec ergo, et id geuus multa alia congessit Beausbbre
in Bethieem, narrat quemadmodura Joseph non ha- in Manichaicse epistolae expositione et describerida
beret quo diverteret, in specum quemdam vico proxi- hseretici hominis cum Archelao Cascharae episcbpo
mum concessil, alque cumibi essent, enixa est Maria disputatione. Quarum aliqua cum iios referre pudeat,
Christum, el in prmsepio posuil, ubi eum exArabia silentio prorsus occulere 59 duximus necessa-
venienlesmagi invenere. Paucis deihdfe interjeciis ad-. riuni; ctetera vero, cum potius ad Manichaicam pliilo-
didit : Propterea verba ejuscemodi eos qui Mithrm sophiam, mores, cultum et disciplioam pertiiifeant,
mysteria instituerunt in loco qui apud illos spelmum rerum ordinem nos servare statuentes, singula suis
sive specus vocalur, suos initiare, sua arcana peragere apte locis aut explicare aut rejicere couabitiiur.
diaboli instinctu incitatos. Hos ergo rilus et caeremo-
nias in anlris atque speluncis Persse et magi exerce- CAPUT VIII.
banl; eo quasi ducti consilio, ut tliabolo servirent, Manes Caschara digressus; latebras qumrens, in Dio-
Scripturis novi et veterisTesiamenti abutentes, qui- doridem, ejusdem urbis vicum, seu pdrmciam, se
bus se divinis Christianbrum institutis atque myste- 'C recepit. Cum Diodoro presbytero noiias de fidei
;riis conformari simulabant. Non itaque.corruit fun-
damentum illud, ex quo prsecedens narratio de- dogmatibus concerlaliones aggreditur. Admonitus
Archelaus, primo Diodoro dedil epistolas, de quibus
sunipla est. Sed firmius illud stare oportet, cum verba faciens Beausobre, nugis ecclesiaslicam disci-
scriptores, qui post Justiuum floruerunt, forte ex evertere conatur. Advenientedeinde Archelao
dictis et Persarum ritus plinam
hujus auctorilate, cseremo- Manes incassum fugam lenlare nisus esl.
. nias et supplicationes fuerint mutuati.- At Chryso-
Stomum nullam prorsus de hisce Persarum ritibus . 1. Manes ubi Persarum odium declinasse, et Ca-
mentionem fecisse, quis conlendere posset? Quid scharae judicium, quod paulo ante niemoravimus;
enim? Forte Clirysostomi silentium lestimoniis Ju- superasse sibi videbatur, et iu singulis multa fraude
slini martyris officere poterit ? Is enim floruit cum et dolis usus essel; lamen in suae vitae securilatem,
jam Persarum et magorum religio Mesopotaraisecse- atque praesidium latebras quaerere coactus, in abdi-
terisque illis provineiis maxime dominabatur, et tam partem, seu ignobiiem vicum,. diceceseos. Ca-
.Clifisti nomen nondum, aut vix, iis habitatoribus scharse secessit; atque ibidem, oiunib.us testibus
fuerat.annuntiatiim.(6). Conlra vero Ghrysostomi prsecedentis suae nequitiae etflagitiorum procul amo-
aelale, quamvis Christiana religio huc illucque ibi- tis, cum quodam presbytero, illius paroaciserectbre,
,dem propagata fuissel, cum magiae et idololatriae' de religionis dogmatibus concertationem habere de-
exitio (c), haec lamen ubique prorsus abolita non liberavit. Solusne, an vero cum iis discipuiis. virgi-
eraf, ob Ularum genlium feritatem, quae majprum in- nibus (videlicet continentiam extrinsecus. affectaiui-
stituta sequentes, soli sttmmos honores tribuere non -'r» bus) quos secum ex Arabione Castello adveniens
reformidabant; ul testatur ipsemet Chrysostomus Cascharam duxerat, certo affirmare haud possumus.
bom. 11 ad populum Antiochenum. Neque landem Illud nobis ex laudatis Actis innotescit, statim pro-
Beausobre D. Hyde exagitare oportebat, quod Opus fectuiu esse ad queindam Diodorum,; ab Epiphanio
lmpeffectum in Matthseum,velutiChrysostomi fetum Tryphonem appellatum, qui Chrislianorum parceciai
laudaverit. Illud enim plerique antiquorum Chryso- praeerat, ut cum isio dispufationes iniret. Cyrillus
stomo adjudicarunt; et in secundo tomoOperum iliius hujus parceciae locumtiicum vilissimum appellat (f).
veteres ediiores excudi curarunt, quod passim in Cui suffragalur Photius scribeus : Hinc profugus, vi-
cod. mss. hujusmodi homeliaeeidem ascribaulur (d) cum quemdam ignobilem occupat, ibique.rursum iin-
.Quare cxua diligentiori.studio deinde recenliores pielatem suam fovere et patefacere; satqgit (g). Sed
cle barum homeliarum auctore inquirere volentes, nullam facit prorsus meiitionem de Diodoro, seu
(a) Justinus marlyr, apologia 2 pro Christianis, et ." (d) Cousule Gullielmum Cave sseculo Arianorum
in dialpgo 8 cum Trypbone, pag. mihi 296 et seqq. pag. m. 21S.
Consule Lconem Magnum,serm. 6 de Epiph. et aliis (e) Beausobre, ibid., pag. 93.
in locis. \f) Gyrillus Hierosolymit., catechesi.6.
(b) Justinus martyr floruit circa Christi aunura , (g) Photius, lib. i conlra Manichaeos,cap. 13, pag
161, Chrysostomus vero quinto Ecclesise saeculo. mihi 51.
(c) Eusebius, Histor. Eccles. pag. m. 222.
PiTROL. LV. 21
 «iS i>. CACCiAtii EXERCItATIOMS lN S. LEOlSiS MAiSKlOPERA. 8i4
¥ryphone presbyiero, quem Manes npvis disputafio- j^.priorum ssecuioruin ecclesiasticaiii historiam sino
nibus aggredi;ei.exagilare tentavit; Is ergos.quamvis ullo auclore provpcaffei Nam iiiiprimis dtscrimen
pietate, pufareligione. csetferisqhe Yirtut.busj prse afferre npprtebat, quod inlercedit inter aliquem pa-
'aiiis ibi; &xistentibus emineref, paruhi lamen hi- ftuliafem Jideiium _03luuisub; hno legitimo pastore
uilumque. cuin in sacri.slitlerisfesset v.ersatus, fa- congregalum, episcppo videlicet, et locuin illum in
cile pbtufssfetdecipi a Mapefe, qui eum in.suam sen- qub -ideles ipsi. ad suos liaheiidps cpnventiis conve-
tentiain perducturum iM blandiebatur.. Isihsec ta- iiiebaiyt. Quando hiriiir«m Dominicis, id est solii
inen opinio hsereseon auctorem fefellit. Nam pfesby- difebus, tjivinamystferiasub unoprseside celebrabant,
teryixawditisbiasphemiisin quas npvprnm dogmatum et fniis de Ghfistianae religionis febus agebatur. .
architectus eruperat, Archelaum episeopuitt. admo- IJlriqiie autem Ecclesiae nbmen fuisse «ccommoda-
jiuitj instfuclionem , opitulatioriemque, sibi -dafi tuin quis ignorai? Qttandp igitur de Ecclesia in priori
:expostulaiis. Archelaus statim prolixam.ad suum sensu accepta affirtnatur hanc sine cpiscopo esse non
prcsbyierum scripsit. epistplam, quairi Beausobre potttisse, et unainqiiainqtie stnim et uriicum habuisse
veluti suae Historiae minus dignam, atit suis studiis episcopum praesideniem, quem veleres, ut Justinus
.parum accomiriodatami nec Gallice reddiditi nec in et TeriuUianus sunimutii Sacerdotem appellarunt (c),
isuum transtulil opus («)•. ilujus tarrien epistolae in- id jam; ititeiligt opprlere de episcppatu secundum
scfiptionis^nodum in scirpo quserensViosistit; itt qua veteferh (_t npvhm Ecclesia. hiefarctiiami .mnibus
eum dtto offerideril sibi suspectaj nisi allucinatione exploratum esse debet. Quia vero Ecclesise, sic jwiori
(ait) iaboremi perspicue patefaciunt, __#samiArche- niodo spectatae, ul piuriuium, turic potissimura tion
lai aalatfe, cohscriptam non liiisse;_norum alterum ^II angustis .pntrahebantuf temiinis. _ed in longinqUa
est, ibidem sine episcopo unam Ecclesiam fui_.se •. spatia _e extendebant^ plnres quandbque ttriie.^ sub-
fuiidatam, cui solus presbyter praeerat. Quare riii- «fbia, pagos, castelia, rura<,itique genus alia com-
iiime niihi persuadere possum (suhjicil), leflioeur- frehendendp, nota tioieus pfb bmnious liujus Eeclfe-
rfente Ecclesise saeculo, neque in urbibus, neque in «iaefldfelibussnfficere poteratmysteriorumagehdoram
suburbiis, seu vifeis,00 atiquas Ecclesias Msse ftin- locus, mee unus iisacerdos; _t idcicco intra eamdem
datas, qiiibus; episcopi non adesserit, iQuandoautem dioefeesim,quam Ecclesiam appeilabant, plures _e-
>___cclesia fidelium inttltiiudine nondura saiis. incffevit, _ebant fieri _acri eonventuSi diebus Dpminicis pplis-
episcopi nonriisi diaconos habebant, qui sibi ipsis subr simum. quibus sacerdotes prseesse debebant, tum
eiSeritj «ed nfec fepiscopi erant,quamyis sic appelia- doGfehdopopulum, tum sacram syuaxini seu coi-
rentuf et omnes sacraB obirferitiunctiones. Veramj lectato^eragehdo.
.nonnisilongoiempore pbstj ejusmodiepiscopirurales^ . .._. Ne^vero irihis conscribendis Isessefldei Jhbmi-
iseuchorepiscopi, wrini superiori-auctoritatedenudati «ibtts videar fabulari^ "ejusmodifuisse 'ecciesiasticam
fuere; coacti. proinde ad preshyteroruitt ordinem sdisciplinam, secundo Ecclesise sseculo carf ente, jam
descenderei Diodoridfesergo _asteilnm erat, iseusub- _x TeftuHiano et iustino imartyre ittnotescit (d). Js
urbium, quod tum episcopura habebat, prout iunuere enim iri sua apoiogia edita pro fihristianis, _t Rh-
Videtur D. AssernariusViiBiblibiliecaOrientali (b). _nano imperatbri Antoniho J_ooblata-, sacrorum ho-
.-8. Priori hac diificultate prsemissa, quaiii gravissi- rum .onventuwnli etiam inioppidis _t ruribusa Chri-
rriara esse Beausobre arbjtratur, stafim ad alteram •stianopopuio irihabita_s. die Dominico'celebratOTuih,
descentilt, qtiae magis Archelai epistplani suspeetam ..: -apertam fecit mentionem j j61 «irigrilaparitfer descri-
reddit. .Siippbsito fergo (ait ipse) quod .ep.isc.opi.in G hehs, >veiquse a prsepbsiiis iaferagebantur, vel qasa
yillis atque joppidis npn babuerint nisi .simpiices -pbpulus.austeacciamabatj vel qusedeniqueab lecclesia-
.presbyteros,: qui plebibus prseessent, saltem exlra _ticis_eetoribus _Xapostolorumfeitprophelarum com-
pinnem dubifalionis aleam positum censeri debet, ab aneritarlis ^ecitabarilur. QuaequfeOBinia.,post prresi-
eof um eplscopis fraimm nomine, niinime fiiicrum •deiiiis-Tationfem,quap'opulusinstriiebaiur^eladiini-
appellari; maxime cum sua scripta ad eos dirige- taiionfem tam puIchTarum fefura ihoMabatur, totius
¥attt. FMioniirivocabiilum diacottls dUmlaxal(corive- _oriventusprecationfes excipiebant; ef deirtde Wnse-
«ire corifingif, cum propfie episcopofUia «int inifii- 'cratufn ^anem et consecvaltim virium aqua mixtum
stri ih sacris obeundis. Quare sibi persuadet ritillibi -Uiqhe^^sen.idistribufebant-.AbSienlibus •atilfemper
exfemplufflTfeperiripbsse qttod tfibus pf ibribus safe' 'diacohos mimere corisffeverunt. A qua-quidem sacfo-
•cuiis «piscopi, ad presbytefos epistblas _antes, flio- _timmuhfertim iparllcipatione toinime pfivati eraitt
rate Vocabulum in inscriptione poshferint. 'Hactehus qui, aegritadinej captivltate, vlncttiis:, vel alia 'qua-
Bfeausbbfe. :_ «umque _ahsa prsepfedili, Solis <difc"ctiin -"requenti
Nuta igituflectofes fabulis cfedere vtill copre? ipopiilosacfriCfenventriiinteresse nori pbteraM. ^afem-
(Juse, licet ihulto -fudioso bftificio c_m'positife Vi- •adinodntti fet pfefegre adveniehtes hpspliib conclu-
<leantuf, verbis atqile 'sehtfehtiis adjuVehtuf, nderii __ba_i_oi..:Etenim prsepositofttm ..orumdem niumis
tamcn ikullam airctoritatemque 'sibi Vihdicafe "pos- _f_iiiisdfem.opitulari, qaia prseposiius -inniura Mi-
-sunt-,miMapttd stupidos baruosque honiiiies, ecfele- Seriiiuin _tiam _;ura:toir -Jrat.Iiaqufe___Justihi verbls,
siaslicie liiefafcliise hiijusque vfetustii>fainis '& cecs- •qtijesd ffealeem'subjiclmus^e)-, ita s_onts_i!Beauso-
noniiSepfofsus igharbs. •Nequfei-e.um juvatad^hltm feriariasihafeniasratioclnemur %iecesseest.
_•'
{_) Behusbbfeilib. <i,cap. 10, fag. _13. J)4eetbri ''quiescefite,pymsideris'bmtiiniiin ^quapbpuhiin
i(*) Assfemiiiitts; -6m. II Bibliothfecse©rifentaiis, instimi, 'et dd "hiiitaiioneiritdm putdhrtiffiriiVefiirnvo-
disSeft. ue Mbnbphysllis. hcfrTaiui^tliabehSwbhmbto
(c) f-ertulliahus, 4ibi'0rdfeBapsmo. •nes, et frebtitibnesfundiriitfs, eiy^icWi ^VMiiiius, pre-
(#) •Jttstiiius-rriariyfj^pblogia secufida. tibiisyerdciis, paiiisbffefiiir, viritimetVqiid, -ef-prmpb-
%e<).'Alqtie in 'omriibus qtias •offefimus Wtutibnibus HSJWS Merii, qUdrituriipro 'vifili >sua'pbtest, freces et
betiediiendi)'jltiiidainusJ^abloreriibrnniuiii per 'Fiiiurri itffaiiariM wctibriei•furiait....; 4..'&Mr-ibutioVoiifnimi-
ejus Jesiirri^Cliristutiv,'el >Spiriluin^saftcluin^efSbiis cdtibque fii 'ebfuinnn quibus 'ijrdlim-'-sikilabfrn'cuique
qui dicilur die, omniumqui velin oppidis velruri degunt prmsenli; absentibus autem per diaconosmittitur
ineunidetiilbcunvconveni^^ _*^r&Sii- 'ftavdiliifiluf <apukffmptistiiem*&ipbriilur^at-
lorum aut scripla prophelarum, quoad teinpusfert, >le- que^lli fdiib.pitulqtuf, ipupilm _. xHdtiis; 'S >tii$--qui
. guntur. NoiaScripturafuhi 4eclibhfes3tt_taie'iWpofurii tpropief nibftrtiin•aiilitliifiihiii'it'liaih'ctUisam'cg'eril,yui-
varietatero fifisse digestas, etiahi ^secuhdo-feurfterite que in vinculis sunt, et peregre advenientibus'hifspiii-
scecuTbvD'6'qnb fistt «tatitis^efba faCimhslii 'iiotis ad 9>ws-. v_. _;.&blfs'iitilem'hiefibriwiiiiitiier'omiicsioMeH-
epislolain S. Leonis M. quae est ad Turribiurii Aslh- lum-agimiis, -flstirihs _kf(ftbpt 'vulf6 -fectthaa -fieta,
i rice.nserii, oecasione cujusdam fraginenii quod liacle- circa iiu&h, pag.Sn. 98, W.
"mis eruditi desidcrarunl. Dcinde (subjicit Jusliiius),
845 *E MASJ.GH^RflM UMKESi m HISTORIA Lffi. I. fcfc_
Secuiido jam «urrente Ecclesise sseculo, et adliuc A Acchillam, presbyterum Alexaiidrinuin, _o tempore
saeyientibus, _um Judseonim, lum ethnicorum perse- quo Theonas et PeiruS eam Ecclesiam rfigebaiii. .Et
cufionibus, .ita^Chrislianorumpopu.us increverat, .ut Origenesqui presbyier a P^lsestinseepiscopis _prseter
non lantum in Jnsignior.bus urbibus, utaitEusebius, Demetrii voluntatem apud Csesaream fuit prdinatus.
sed in oppidis _t ruribus, JDomSnico die, omnes iide- Npbis .autem presbyleros, secundo Jabepte ft -lertia
les comrounilferconventumagerent, in quo Eccjesia. ineuriie Ecclesiae sseculpa,iinp.aremjiiabjijssein idjvi-
rnm pr^eposifi,seu prsesideiites,rem divjnam agebant. nis rebus agendis cum ^uis .episcopisauclpritafein e_
Quare .sinnicuique Ecclesiseiunicus tantum episcppus jurisdiciionem, intfef.alips auctpr icsiTeritulljanusi(,e|,
prseerat (a), queniadmodum ex canonica Joannis qni iior.umoaaitiisteriaepiscoporum juribus <opponens
Epistola «omperJium habemiis, et ex episcoporum et cpmparans, ait-: Svmmus'saceidqs., qwi&t.episcpr
successipnib.us».ab Egesippo, Tertulliano, descr.iptis, pus, jus habH dandi Jxaptismq; •dehitif prieib.yteri>et
iHtelligMiiusimpossibile .prorsus illi fuisse, eadem diaconi, rtoii,iamen _i«e ^ptseo;pj.au^f.otvi_o. e,, tpropter
die, eloco iii.ln_upiexcurrerc, lotam .ficecesim ;lu- Ecciesimhonorem,quqsqhoi, ;sakq pax-est,. ___es«engo
strare, etexspectaia popuii-ifequenfia _t muliitudine ecclesiasticos ordines Teritillianas flistinxit^iSuamxr
eos«onvenUisiacere «t absolvere, &%qnibus in pra_- cuiquejura tribiiendo. iNonenim dm&setpivskylcws
«jntiarjim sermo _st. Nec praeierea «rbitrari.liceb.il et diaconos _ine ^episcopprumiauc.orilale tingene .ion .
imiuseiijusque •diflecesisGltristianum <pppuluro,<die posse, si utrique, episcopo nimirum et presb.yterofuis-
Dominico recurrente, flinuibus aliis sepositis curis, se.licomffluniSfho.npratqueipotesias.-GMisaBeconcinjint
ex qualibet'dicecesis parle, adepiscopales sedes cpn- Garthaginenseset vetustissimfe«aihoIicsejSoclesia.Je-
fluerepojuisse, Nam imprimisjusiinus^inigjj fippidis R B ges_in _-onstiiutionibus!qti3e:sub
apostolorum -nomine
etmri sacrosconveniushabiiosjruissc asseverat. Turo cirfeumfex«nturscripto eonsignatse;^/) et alla pbtissi-
deinde locoriim•distantia, longiora itinera fflulieribus muffl)'qua.caoiufflestne^res%.e).ettfiBCOiij sineseji/eii.
felpueris sembusque&ggredivetuisseti atqiiestandem iiaepisco.pi-aliquidtperficev.e possenU,quemadmodiiniine
facileab jmperialibus miiiistris comprehendi potiiis- inscioiproprioepiscopoparochias sibi assignalas dese-
Berit,si iiurmatim,slatutis horis, inquen.darri detfer- r_re anderent. Siiigitur,, wetefi Eoclesisedisciplina >et
minatum locum, *pram ,proprio et .inico episcppo se or4ine-.63 speclatis, alia erant sepiscoporumsupreaia
debuissent colligere. Episcopos enim ad necem tum jura, alia vero pres-byiteroriumsimplicium,qui iDsuis
semperab imperatorum ministris perquisilos et com- obeundis muneribus aib episcopis omnino pendebant,
prehensos fuisse, curo *.x Ignatii, Polycarpi, Pfetriet mitfittie(intelligeref ossum quo _mimo,iquove funda-
Dionysiiimariyrio,cum ex Rpmanoruni episcoporum menio<li_.ctus_Beatiso'bre;coniendefe ipoiuerit ©lodo-
qui nsque _d Juslini lempora iRetri .hronum con- rum,, seu T!ryphoBem,iquiiertio . ..efgenle Ecclesise
scendere aiefuerunt glorioso fine;Satis Superqueex- sseculo,Bifalem seu -suburbanam regebat.parceciam,
ploratum est. Arebelao proprio episcopopraesente, :abea congres»
4. Siitaqueiis conventibus in oppidis et ruri Do- sione !minime destitisse, a"u'tdesistere potuisse, ad
minicis «diebuscelfebraiis .aliquis prsesidetis fetsprae. quam Manes audacius eum provocaverat ? An _ili-
fectns, qui rem sacram faceret, communiter praeerat, cuisset coram proprio episcopo, _uj_s iegatione in
jam «adit primum Beausobriaiium commetttum : vi- rectoris mxlpraesidis munere iungebathr, .cum hserfe-
delicet, episcoporum et presbyterorum vocabula prir tico et versuto homine disputai _s?sguiid ifacere sine
mis Iribus iprioribus saeculis^isurpata ihisse-ad _ara- injuria potuissel? sQuaudoquidem'pt episcopo prae-
dem personam, .auctorilatem potestatemque signiii- C scntfe,nec lingetie,M ^eslIxajHiaare,yel aliquodaliud
candam. Hauc enim caniilenam post Aerium avecan- sacrum munus obi_se<debuisset;_nam idem Tertullia-
taiitnt Blondelltis. Sahnasius, .aeterique puritanae nus (g),.mox laudafus, presbyteros-, diaconos csete-
scholsemagistri. ^ui ad pravum sensum Actorum (*) . r-osque -exclericali niilitia liomines:adrnoriet, me sibi
et Pauli verba -delorquentes, unam alque ..radeni assunianl dicalum iepiscopi officium episcopalus, Sid.
fuisse, nedum aposlolorum temporibus, sed -subse- semulsftionfem maxime prsecavendam/quseschisriialum
quenlibas saeculis, presbyterorum et episcoporum mater est. Munus:autemdocendi, de _idei'dogmaljbus
dignitalem et potestatem perperam conlendere ausi disputaudi et tdefmiendi,"velin 'conciliofumscostibus,
suni, quorum -nKniasreiellere prsesentis otii _sse veliin .ahis conventibus., ad.episcopos i\ iordinationis
haud potest. Prsesertini cum inter cseterosdarissi- eorumdem pertin_reT -exploratisSimum est. iQuare
mos viros qui dehocce discriminedisputarunt doctis- cum iquidampresbyieri rurales «uburbani, quafto et
simus Petavius abundantius (e) id prsestiterit. Hos quinlo Ecclesisesseculo, «use ordinationis jura pr.la-
Vero,ut ullro fortius iperstringarausBeausobre, salius tare conarentur., !temefariis ausibus sibi episcopalia
Buximusad illum Joannem presbyterum prbvocare, munera iHicitensurpaverint, sacro ministerio, tam
cujus roeminit Irenseus apud Eusebium, (d) vel ad ab apostolica sede, quam ;a tofius prbis .piscopis,
Irenseum ipsum qui solo ipresbyteri niunere Lugdu- privatiet probibiti fuerunt, iut in !sua eplstola iDama-
jiensi episcopoPhotino superslite fungebatur; velad sus papa declaravif. s(A)*Quiprseterea horum iustitu-
~(a)(Jnicum fuissein smaquaqueE-clesia episeopum, D (e) Tertullianus, tib.deBapt.jCap. 47, pag. mihi
ex joaiinis Apoealypsi -olligitur, iubi facta meniione 156 Venetse edil. Consule Cyprianum, fqui saeoulo
septemEcclesiartitii.Asise, singulis singiiiarem, sub tfertio curreiite inter episcopor.im !pt presByierorum
angeli nomine, assignat episcopum. De Ecclesiarum poieslatem stafuitsdiscrimen,,vindicato jure -hrisriia
seu episeoporum successionibus et ordine, Joculus conferendi solis«piscopis, epist. __, ad Jubaianum.
cst Teflullianus, isecundo labente saeculo, iibro <de <{f)Ganon apost. S8, Sl. i _.Has Jeges :dtesc-ripias
prsescriptionibusHaereticorum,«ap. 52. VidesisEge- quoque invenies in Nicsen. conc. ican. 143,AntiOcIi.
sippum apud Eusebiumiib. iv, cap. 22, 'etlremeum, cap. 3, lib. ni'de¥ita Gonstarit., «ap. .1, et apud
"apiid-umdem, iib. v, cap. 20. .paulus inEpist.iad Atbanasium epist. ad tOrthodoxos, conc.Carthag. iv
Tilum cap. i, 25, ait hunc in Crela reliquisse, utcon- can. f>6.
tiittial ftr nmaniquamquecivitatem presbyUros, quos f(g) Tertullianus, libro de Baptismo, m\). 'W.
deincepsepiscoposappellat. Idem habet in priori ad i~h)Damasus papa, epistola S,<tom^II''Goncil.jpag.
Tinyplheum. 1025. Qui ad suorum pra.decessorum appstolicse se-
*(%)Aciorum;__-, Paulus ffliieti eum esset, presby- dis •episcopor.uinsiatuta iprovocaris,potissiniumaailu-
teros convocasse ex Epheso 'dicitur. ^Quosdeinde i« dere voluisse arbitramuf ad epistolas papae Julii,
uuum coactos alloquens, episcopostiominat. . aliasque temporura injuria deperditas. Quod vero ad
(c) Petavihs, lom. IV Theolog. Dogmat., "dfeHier- canonesatotius orbis «piscopis «ditos altinet, quos
arcliia .ecClesiasileaelpbleslate _onsecrandi. ibi pontifex laudat, Nicsenosdubio procul fuisse exi-
^d) Ensebius lib. vllist. ECCl.,_ap. 5; et ili», vit, stimamus. Quorum Arabicam paraphrasim «10113de
cap. 29j lib. vi, cap. 18. chorepiscopis continere excap. S4, 55, 56 et seqq.
 847 P. CACCIARIEXERCITATIONES1N S. LEONIS MAGNIOPERA. .48
tionem nimis impfobam et impiam fuisse affirmavit. ,A.iniiia'los"/..ios.appellavit, ut de Timotheo, Tilo, One-
Quoniam ipsi de summo sacerdotio in episcopalibus simo, atque aliis satis evidenter ex laudatis Epistolis
sedibus cbntendenles, cum omni auCloritate care- innotescit. Cumitaque polius lepida et fabulosasiut
rCnt, nbn nisi.ad abolendos sacros canones, ad to- illa Beausobriana momenta, non est cur Archelaiad
tius ecclesiasticse hierarchioe pertttrbaliohem, super- stitim presbyterum Diodorum seu Tryphouem epi-
baet superflua eprumdem elatio ordinabatur. Quam stolam, veluti commentitiaro rejiciamus.
S. Leo Magnus (a), suorum prsedecessbrum etconci- . 6. Age vero, relictis pafumper Beausobrianis nse-
liorum regulis insistens, vacuunt, inane. esse defini- niis, ad nostrse bistorise ordinem revertamur. Et,
vit quidquid in prmdicto sacerdotii summi (chorepi- Epiphanii lestimonio insislentes, arbitramur, immo
scopi) egerunl ministerio. Comminiscitur ergo fexsua taroquam certhm habemus, Archelaum non statim
sententia Beausobre, contendens, tribus prioribus ad Diodoridem suaedicecesisyicum profecium fuisse,
saeculis, eamdem fuisse presbyteris atque episcopis etde lupo e Caschara fugiente, sine ttlla lemporis
aucloriiatem potestatemque, nosque illis non prae- prolatione, sollicite perquisivisse. Sed res luculeu-
fuisse, et illos, in regendis parceciis sibi commissis tius, quam Cyrillus describens, ait: ignoranle pri-
aliisque cirCa fideles ministeriis exercendis, ab epi- mum ArchelaoManetemapud eum vicumse recepisse,
scoporum nutibtts et aucloritate pendere haudqua- semel atque iterum cuin presbytero, qui paroecia.
qriam debttisse. prseerat, congressura, disputationem de religionis
5. Gum hactenus dicla lector secum reputabit, dogmatibus instituisse. Verum quamvis ille presby-
minime vereor quin infirmiora judicare possit et yelit ter, quem Tryphon Epiphanius appellat, oralione
quse postremb loco Beausobre objecit, probaturus D dicertdique facultate et copia esset destitutus, adbuc
siipposititiam fore Archelai ad Diodoruiii epistolara, tameii*Manenisuperavit. In eo quippe illa divina pro-
de qua in prsesens agilur. Quandoquidem si tribus missio apostolis facta adimpleta est: Nolite cogilare
prioribus sseculis non consueverunt episcopi suos qubmodo aut qixidloquamini. Non enim voseslis qui
conipresbytetos, sive suburbanos, filiorum nomine loquimini, sed Spiritus Patris veslri qui. loquitur in
appellare, sed; honorabilius cum illis agfentes,potius vobit (f). Quod quidem admodum segre Manes fe-
infepistolis fralres vocabant, jamjam epistolarum Pe» rens, quasi ad turpitudinis notam delendam, iterum
tri et Pauli divina auctoritas labaret excideretque, Tryphoiiem , seu Diodorum , novis disputationibus
cuui bas notaset characteres in iis offendamus. Et aggredi voluit, conlendendo videlicet duo sacrarum
sahe Petrus apostolus (b) Marcum episcopum filium Scripturarum Testamenta inter se minime cohserere
appfellat, scribens in priori sua Epislola : Salutat vot horumque maximam repugnanliam potissimum ex
Ecclesia.qui in Babylone collecia est, elMarcus filius evangelicis testibus comprobare. Hocce vero versuti
metts. Quam loquendi formulam passim S. Paulus sacrilegique bomiuis purum putumque flgmentumin
pariter adbibuit, £4 vel cum in priori ad Timotheum illum potissimum scopuin collimabat, ut, pessum-
scripsit (c): Timotheodilecto filio in fide; et rursus data veteris Testamenti auctorilale, conjiceret istud
euittdem alloquens, subjecit: Hoc prmceptumcom- a nialp quodam aeternoque principio originem tra-
meridoiibi, fili Timothee. Vel cum alteram epistolam xisse. Sed tanti nebulonis audaciam ipse presbyter
ad eunidem hisce verbis ordilur : Paulus apostolus, Diodbrus frangere cupiens, rem omnem per lifieras,
etc, Timotheocharissimo filio; vel denique, ut alia ut diximus, Archelao episcopo suo statuit significare.
quampluriroa id generis exempla prsetermiltam, cura quid autem istseliiterae65 conlinerent, cuin ex Epi-
Tito praecepitut per Crelmcivitatesconstitueret pres- C phanio, tuniex Archelaoedocemur. Epipbaniusquippa
byteros, sicut et ipse disposuerat. In hac quippe (g) Diodorumhisce dumiaxat verbis, quae exscribit,
Epistola, Titum a Paulo fllium esse appellalum, illa usum fuisse asseVerat, videlicet: Homo quidam huc
verba produrit (d): Tito dilecto filio secundum com- accessit, qui infestissimilupi more ovile perdere aggre-
munem fideni. Quidigitur 1Alterutrum ex commen- ditur. Verumobsecrote scriberead me quemadmodum
liiia.Beausobrianaopinione sequeretur: autvidelicet adversusillumme gerere oportet, ac quibus rationibus
laudatas apostolorum Petri et Pauii epistolas suppo- perniciosmejus doctrinm resislere. Quod si venire ipse
. silionis notas et characteres prseseferre, quod pror- dignaveris,Chrisli ovilegregemqueab omnisotliciludine
sus liactenus inaudiium esl; aut saltem divinos illos liberabis (h). Sed Arclielaus Diodori votis et litteris
scriptores in suis fa.miliaribus conscribendis Episto- occurrens , non bsec generatim dumtaxat sibi a suo
lis, aliqua usos fuisse licenlia, admodum alienaab presbylero fuisse indicata responsiva sua epistola
iis urbanis offtciis quse rigidius cbepiscopos inier et pafefacit. Nam inter caetera eo maxime insisiii, ut
compresbyteros foreut servanda. Hocce postremum iniram ulriusqueTestanientiharmoniam et consonan-
affirmari sine maximse,audacise nota haud potest. liam demonstret; variis ea de causa simililudinibus
Nam apostoli illi, divino dictante Spirilu sCribentes, adductis, quas exnaturalium rerum usu, conditione
eas formulas adhibuerunt quse magis congruebant atque substantia studiose mutuatus est. Cujusmodi
personis et argumentis de quibus sibi sermocinari autera sunt exempla illa, vel ex una lantum desum-
proposuerant. Et proptefea factum est ut quos uno pta veste, qumsub tegtnineel stamine videtur esse con-
loco filios yocitaruilt, alio locb frqlres diierunt, ut texta. Hoc solum (subjicit), quod velut purpuram vi-
Paulus, captiviiate deienlus, ad Pbilemonem scri- ndemus in veste, novuiri Testamentum, in texluram
bensj (e) Timolheum fratrem nominavit, quam appel- veleris gloriam Jesu Domini. Vel illud aliud quod ex
lationempassira oronibusbaptismateinChristorege- speculo desumiiur. Istud autem nequaquam abjicere
neralis tribuere stilet. Sed quando ralionem liabere consuevimus, cum nobis ipsa refum vera imago de-
voluit ad personarum institutiortem quas ipsemet vel monsiratur. Vel aliud affert ex pueris ad doclores
ad Cliristumeifidemprsedicationepepererat, velad per psedagogumductis, qui cum ad maturioretu per-
ordinis sacramenlum, quod ipsis contulerat, ratio- ducuntur seiatem, ipsum psedagogum deslionestare
nabiliteraseipso conversos, baptizatos eterdinibus non debent, qtiamvis amplius ejus prsesidio uon in-
t salis superque innotescit. Suffragalur pariter Neocae- ibid., 18; rursus II Epist. cap. i, 2; et tandem cap.
i sariensis can. 14, inquo mentio expressa facta est n,l.
de chorepiscoporuni ininisierio, quos ad instar se- (d) Ejusdem ad Titum cap. i, 4.
pluaginta duorum discipulorum elefetos, ob minisle- (e) Epist. ad Philemonenii 1: Paulus vinctusChri-
rium quod babebant in pauperes, honorare opor- tti Jesu, et Timotheusfrater. .
tebat. (/)Mailh.x, 19,20.
: (a) S.LeoMagnus,epislolaolim 85. Nunc in Ques- (g) Epiphanius, lib. III contra hsereses
nelli edil. desideratur. (h) Hsec est illa epislola quam suppositionisnolas
. (b) Epistpla I Petri apostoli, cap. v, 15. . habere perperam fabulatur Beausobre, de cujus in-
(e) Paulus in priori ad Timoiheum, cap. i, 2; et scriptiorie jam mox actum est.
 849 DE MANICH/EORUMH_4_I.ESI ET HISTORIA LIB. I. 85(1
digeant. Atque tandem, uirumque Testamentum el A injecta, ut uliro citroque conlenderet, lerlio jam
reiinettdum et venerandum esse parvuli exemplo currenie sseculo, veram catholicse et Apostolicse Ec-
probat, qui jam lacle nutritus, et ad validiores cibos clesise circa prsecipua nostrae fidei dogmata tradilio-
proficiens, non sine gravi injuria potest abjicere at- nem corruptamjabefactalametpessumdatam
et dolosa accusalione
fuisse,
vindicare
que exhorrescere nulricis mamillas; quin potius ve- nostrum ab omni calumnia
neraiur et colit, et beneficii sui se debitorCm esse erit institutum. Ut videlicet summa. audaciae
fatetur. hominem perpetuo nugas et commenta agentem pro
7. Hsecergo, et id genus alia, in sua valde prolixa viribus corripiamus.
epistola, quam Epiphanius librum appellat, Arche- CAPUT IX.
"; laus Diodoro suo presbylero suggessit, ad mirabilem
i." semper, ut diximus, sinceramque utriusque testa- Archelai apud Diodoridem cum Manele disputatio a
nolis criticis el Beausobrianis calumniis vindicatur.
nienti liarmoniam atque summam concordiam patefa- Mala acatholici scriptoris fides in recensendisArche-
ciendam.Verumtolum Archelai scopumin hacsumma lai testimoniis explicaiur. Demum merilo tamquam
Testamentoruro concordia asserenda situm esse, mi- catholicumel sanctum Archelaumin Ecclesia haberi,
nime arbilramur, sed altius aliquod ex adductis ra- cum ex scriptis qum circumferuntur, tum ex ejus in
tionibus S. episcopum ostendere voluisse : videlicet, veram Christi religionem studio demonstralur.
hominis naturam, jam inter tot tanlaque vilia peri-
clilaiam, et obscurioribus ignorantise lenebris cir- 1. Sufficienter mei muneris partes obiisse arbitra-
cumvolutam, non illico ad claram veritatis cognitio- bar, cum praecedenti capile suramatiin recensuerim
nem fuisse revocandam, eta mortis seternaelaqueis, H B quaeadManeliscum Archelao disputalionespertinere
quibus constringebatur, solvi debuisse. Sed opus videbantur. Necenim consilitimerat apologeticas theo-
erat ut ipsi homines, qui, ferarum more aberrantes, logicas contexere disserlationes, sed Manichseorum
numquam de Divinis cogilabant rebus, diversis cce- _iisioriam,quasiinbrev_arium ex certis authenticisqua
lcstibus seternseque sapienlise gradibus edocerentur. monumentis et auctoribus colligere; quemadmodum
Prfmo videlicet per rerum naturalium figuras et um- jam prsestantissimi viri alias et alias historias Pela-
bras, quas lactis instar ex Mosaica Iege exsugerent; gianorum, Donatistarum, Arianorum, Eulychiano-
gratia demum et perspicua rerum divinarum con- rum, et aliorum hsereticorum, qui catholicam reli-
templatione, quam ad solidioris cibi formam, ipsum gionem corrumpere et everlere nisi sunt, conscripse-
seterni Patris Filium, novo Testamenlo proponebat. runt. Sed quoniam cum in percurrendo Beausobriano
His itaque gravissimis rationibus, si Diodorus Arche- opere(o) passim talia tantaqueroendacia et calumnias
lao suggerente uti voluisset, Manetem facile confun- offendissem, crassis circumfusas tenebris, nseniis at-
dere et conterere potuisset; et ipsa catholicse fidei que sophismatibus lucem aliquam afferre recbgitavi,
dogmata, etdivini veteris Testamenti auctoritas, quse qua quasi sole ex Orienie diluerentur et fugarentur.
potissimum in discrimen adducebatur, dubio procul Alioqui inhujushseretici hominismala fide dttmtaiat
comprobarentur. Archelai itaque scriptis Diodorus indigitanda si perstitissem, facile prsesenlis lempbris
presbyter insislens, etsi episcopi sui adventum prse- eruditi, qui non nisi in rerum cortices sese amant,
Btolaretur, iterum disputaiionem inire Manetis auda- 67ex'stimarentBeausobrianaargumenla essemajorq
cia compeliititr. Nam Manes in medium pagi stimmo quam ut a nobis refelli possent, si breviter perstrin-
diluculo prodiens, suam cum Diodoro iteruin dispu- geremus, aut ea prorsus dissimularemus. Cujus rel
tationem orsus est. Primus Diodoro Manes sua dog- C ut iniiium faciamus, licebit primo aliquas hujus Ba-
mata objiciebat. Sed is omnibus occurrebat qusestio- laviscriptorisanimadversionessilentioprseterire (b);
nibus, atque, pro ea quam a Deo acceperat sapientia, eas, videlicet, quibtis pingere conalus est Arche.
lenius suum exagitabat impostorem. At cum demum laum episcopum, tamquam hominem superbe de.
apud se non nihil inciperet hsesilare repente Archelaut antecedenti reportala vicloria gloriantem, qui coram
(ait Epiphanius), nec opinato, conspectusest, qui lam- humiliato atque devicto inimico, iterum apud Dio-
quam acerrimus QQ paterfamilias, suorumque studio- doridem vicumse sfsterc voluit, Diodorum, seu Try-
titsimus, audacler in prmdonemfremens incurrit. Quid pbonem, presbyierum obstringens incoeptum abrum-
vero Manes tum? Tamquam callidus versipellis, si- pere cerlamert; ut ipse cum Manete novaui de fidei
mulata blanditia, se ad Archelaum convertit, hunc ob- reb"js concertalionem iniret, Dumtaxat hauddissi- ,
secraturus sibi dari utcum presbytero dumtaxat mulabo episcopiinChristiana.religionis resstudium,
disputaret, asseverans prseterea maxime episcopum snperbiam, tumorem atque furorem appellasse, plu-
dedecere cum homine sibi inferiori de illis religionis rimumque ipsi Manetis agendi rationem et loquendi
rebus contendere. Populus autem, quiaderat, Mane- formulas displicuisse. Cum videlicet hsereticus Ar-
tis nequitia comperta, ita in eum invehitur, ut etiam chelaum obtestatus est ut sibi daret incoeplam cuin
lapidibus obruere qusesierit. Quod quidem periculum presbyterodispuiationem ad exitum perducere, veri-
minime evasisset, nisi tertio jam fuga arrepla, iterum lus propterea cum episcopo, auctoritate dignitalequa
ad Arabionis Castellum, quo primum se reeeperat, sibi stiperiore de religionis dogmatibus coniendere.
convolasset. .• Grave absurdum (ait) fuit isthsec verba in haeretici
8.; Aliler tamen quam descripsimus Iianc novam r. Iiominis ore confingere. Qui npn tantum jam pridein
Arcbelai cum Manete disputationem in suam relulit publice super nova dogmata cum Archelao disseruit;
Historiam Beausobre. Qui, ul jam sibi proposiium sed eiiam, nefarie lumidus, se vocitari audebal
firiem attingeret, undequaque argumenta exquirit et Christi discipulum, apostolum Jesus; el Paracletttm ct
coliigit, non lantum ut illa Acta tamquam supposititia Dei Filio promissum. Quam gravissimam difficulla-
rejiciat, sed iu ea etiam tamquam multaruin haereseon lem, cum Gothofredus Arnoldi cognovisset (c),;Ar-
foutes declaroat et debacchatur. Cujus _chatolici ho- cbelai Acta authentica esse sibi persuadens, cogita-
minis versutum atque malignum ingenium, cum in vil ofiiciosa illa verba subdole et ironice (ut aiunt)
varias nimirum accusaiiones et simulationes, Arche- a Maneie fuisse prolata, ut videlicet praecaveret
lao episcopo et universo catholicorum coetui prorsus illam confusionem quam primo apud Cascharam sub-
mjuriosas, erumpere ausum fnisse deprebenderimus, ire fuerat coactus, polissimum cum in spem addu-
ne falsse critices assenlatoribus alta sapere videalur, ceretur facilius presbylerum quam episcopum possq
idcirco nosterin veritatem araor ea silentioprseterire superare. Quale igitur absurdum ex tam natural
baud patitur; igitur Archelai sententias et novseillius explicatione sequatur, plane non video, cum hsere-
dispulationis argumenia in varias tricas a Beausobre ticortim hominum studiumin eo potissinium versettir,
(_i) Beausobre, lib. i Hist. Manich. cap. 10. rum Historia, Gallice scripla, tom. I, lib. m, cap. 7,'
(*) Beausobr», lib. i, cap. lO,pag.H3 et seqq. § 24 et seqq.
te) Goihofredus Arnald... in Ecclesise el liaeretico-
851 P. CAGCIAW EXEftCiTA^IONES IN:S. LEONIS MAGNI OPERA. 852
utgralia, auctorilate et opinione apud indoGlps et, A res hseresum nolas prseseferunt. Dequare leclores
igharairi plebfenlvalere possint.Quse omnia seasse- admpnendos esse censuit, ut nimirum (ait) ex ejtis-
cttfhrulii Manes spefabat,- si paroeciae;presbylerum, modi pbservatiohibus intelligant lidem taud esse
.disptitationibus- superare poltiisspt. An non iu ea regulandam jtixta aritiquitatemV.neqtte auctoritafi
«lisphtaMoneqiiam instituerai, siadversarium yicisset, traditrphls etPatrumtriuin pf iof urtt sseeulpruiii au-
qicHrtquotfideles qtii ibi ex; Diodoride-efcvicinioribus rese aetalissubjiGiendam essetquam ad.exitium per-
•Jocis advenerant in.suainsenleniiam traxisset,nisi de ductam affirraant (acatholicos inleillge) cura Magnus
repente divirio suffulti praesidip ef veritatis lumine Gpnstantinus ipiperii babenas; teneret. Sfed ciiius
jllustrali fuissenl? Non igilur absurdum Beausobre adhuc yeramiidem desiisse affirmanduroest^ sy.epi-
videatur, quod Manes ad novuin ptidoris et. iguomi- scoporuni yirtutes, charactefem,, iliius feiafisi,privir
itisfepfeflcttlUrhpfacavettduhi, quhd ceftb sibi iiTimi- iegitun esse arbitfemuf. Hacienus Beausobre. Sed
nfefepfsecfedehti experririeritb Spud C&scliaratii dalo hunc rogo cur, relictis, cpnsuetis et sibi fainiiiarihus
pfaeirovefsit, Itfefrimcura Afchelao flfefidei dogmati- nugis atque fabulis, tafttopere irascatur, ut iinpeiu
btts cbrtieridefe deiffeefasset. Ea eriifrifessesolef con- in antiquam Ecciesiam iaGtb, sanctissimos ejus epi'-
tehderifittra pfttdeiis agfendi fatio, Ut qul seihel ab scopos rahidpruni canum morelalrare et mordere
adyfefsaflis.fueruht supfefhii, itfefuiri ciifri iisdein Jam vpluerii? Tradiiioiiem liaud esse admitlendaia, et
viribti- sciehtia alqrife fbflUh_tvaiidloribiis ceftaihiiii antiquis Ecclfesise_Patribusfldetn nonesse a.dliiben-
minime se commiiiant, et ab iis se eripiantconcer- dam contendlt. Sed ne extra scenam agere yidea-
talionibus quas sibi exitipsas fuluras esse noverunt. mur, dicat, amabp, BeausQbrecathplicum. dpgmade
Gura igitur Manes. apud Dledoridem yicum, mejiora _" incarriatipne, in_quo primnny ciipi Manetis, tum Ar-
scienlise subsidia sibi non adesse certo cognosceret, clyeiai prsesens disputatip vefsabatur, quo praesidio
novum concef tationis genus cum Archelao euny de- Pfobafum fuerit, si Archelaus etiain privatum spirl-
clinare. opprtebat, maxime euro liunc sacris in lum, non prsedecessoruro episcppofum auctoriiatein
utriusque Testamenii litteris apprime yefsatum esse seeutus, Pauli, et L.uc_empx laudata tesliuipniaj qiise
coittperium habuisset. Absit efgo ut sttspicfemur ad pravas.signiiicatibiies jMahes detorquebat, inter--
suppositilia esse illa Archelai.Acta, exeo quodManes, pretarLvoiuissei ? Si Arcbehus, relicta suorum prae-
itt conientione publice superatus et devictus, aliud decessorum doctrina et traditione, prsefata objecla
cerlamen delferrimum et periculpsissinium renovare Scripturarum loca explicaye vpluisset; si pra_tetea
recusaverit. : ad summam aiiarupi Ecclesiarum consensionem noa
% Neque pariter dissimulare possum grayem cen- attendissel, jam nefarias noyitalesnovis cpmmentis
surahi qua idfemBeausobre cumin Arclielaura, tum auxisset; elambp deuno eodemque my^terio disse-
inEcclesise tradilionem ariiiquorumque PP, doclrinam rentes, deiilo iii alias et alias lysereses lapsi fuis-
invehitur; cum ad, exaraen revocala poslrema bac sent. Sed Archeiauin de vera Ghristi carne, de ejus
Manetis et Archelai disputatione, >sancioet sapienti baptismate, morte, sepultura, resurrectione, reble,
fepiscopo mullarum hsereseum nolas inurit, quas solide et sapienter disputasse alque sensisse itierp
nimis sludiose et ejus diclis atque senlentiis expi- Beauspbrfeasseverati Igilur iiovis peregrinis, dpctri-
scari et inmediumadducere lemerario elinjustoausu nis noii induisilj seil easprbsecutus est quas sacri
cbnalus est; %% Quare ne ineassum laborare vidi;- Ecclesiarum prsesules sibi prsedecessorcs docueruiit.
remrir, consiliura fuitpro yiribus ejusniodi infamise QuiQestergp traditip? Quid.llla.divinaEcclesise re-
nbtanidfelerejetecclesiaslicam iradiiioneriivindicarej C gula, fex qua yerse, fidei dogmaia hauriuntur? Quid
feirtgulaeripiehdo quae Beausobre perperam objecit. _SS,Patruini consensus el dpctrina? liisiidomne quod
Is iiaqrie tria polissimum Manichaicse dispuiationis Beausobre in pra_sens veliicat damnat, et tabulosis
arguinenta proponit^ quibus totideni Archelai respon- •cpmmeiitis subverfere quaerit ut magis suis studiis et
Biones subjecit. Pfinium attinet ad incarnationis partibtts quam yeritati induigeat.
niysterium, quod Mabes evertfere volens, conlende- - 69 3. At Archeiauni novitafibus adha^sisse, dhiri
- bat Ghrislum DeiFilitttti;nonVeriirnfuisse hominem . catiiolica ijla dogniata,.deyeriy Dhrisli carne,de yera
ex muliere natuih; sed talem dumtaxat divina dis- passione et mhfle.propugnabaf, uiaiigne coniendere
peiisalione apparuisse, quin realemet substantial.em • aude.t Beausobre. Nam episcppus (ait ipse) affirma-
liohiiriis natufam sibi conjUnclam haberei. Abuteba- vit Jestim vfere crucis patibule affixum fuissej et
tuf idfeircoI?auli apostoli verbis ad Philippenses (a), ppstquam ipse ab inferis ..resufrexit, fuisse in eura
quibus affirmattim est in siiniliitidinem hoininuni locum subiatuni, ubi regnat, Gbristus piiius Dei, Ar-
Jactuin fuisse GhfisUihii Sed ut siio nefario dogmaii . clieiaum ilaque optime explicasse Domini ad inferos
robtir adjicerets adhttc ad Lucse verba provocabat, . descensum asseveratj juxta quero loquendi modiim,
quibus dicituf (*) Spifitum sanclum corporali specie inferni Iocus idem est ac sepulcrum, ex qup jesus re-
SiCtttcoluihba supraGlifistiimin Jordatie bapiizatum divivtis cceios,:ascendit. Raiionabilem alque justam
deScfehdisse.Qitemadmodumigitur(sicMatiesekBeau- esse iiujusmodi interprelaiionem subdit,, sed eidem
Bpbre ralibctiiabatuf) Spiritus sanctus haudquaquam varias.lerribilesque haefeses cpmiiari cpntendit; Ne*
VfefSefe'tt-brpPreiB-oiurnbaetaiuiiiebatur.sed cplumba. que alia de causa raiionabilem et juslain iaudalaii)
Bpefeiemdumiaxat gerebau et appafentem similitudi- "-^ fflQxinterprelatiohem-appellat, quia Thepiioro Bpzse,
iiem vPluil haberfe; sicDeiFilius non nisi apparenter Calvino et sibi suffragari arbiiratur, ad inferos Ghri-
libmiiiisfighram gcsiabat, quin veram realemque lio- sti animam: (lescepdisse heganfibus. siint De qua celebri
«iittis natufam assumpsisseti Grassumhocce primtim atqoe trita qusestiohe passtm Ipcuti utfinsque
Matifetisargumentum (aitBeausobre) solidissimis fa- Ecclesise Patres-, eos casliganies qui Hebraicag Je-
tibnibhs reftttavit Archelaus tepiscopus, sed eodem elionessecutij inferos pro sepukro slrictius spmen-
• tfemporfetales protulit fflino- dos fesse arbitrabanlur (c)_ Quam dispulatioriem
propositiones quse 11011
(a) Episiola ad Philippensfes, cap; xi^ "7,8: Sed se- Afet.ii.SI, alludit: Providens(iaqmt)iocutus.esl de
Weiipsurii«Hiti.il forntam eemiaccipiens, in simili- resurreclione Ghristi; quia neque dereiiclus est in in-,
tudinem•hominumfaclut, •eihabit_uinvenlus ut homo. fertio, nec karoejus vikil cormptiqnem. Qiisetestittio-
(b) Lncie nr, 22> Et desceridil Spiritus mnclus eor- nia;,' Cunviluo.distincta,expriniani., quprum aiterum
.pbrtilispiicie sieutcolwitbttin ipsitm. erat iHius.animse privilegiumt quse.iniferorum erga-
I (%.)__ogma cathoiicum de Christi animse ad infe- stttiis haud potuii deiineri;,alteruin, mortuse ipsius
los descensu^ itt Scripturis vfelerisel novi Teslainenti Ghristi carnis dotem explicabat, quse cprruptibni ,ob-
aperle esi reyejatum. Ps. xv, 8, legilur : Quoniam noxia non fuit, idcirco fideles utrumque privalim
ntin Uereliriques _riil'mairimcam inirifertib; nib xlabis quotidife, dum sblfemhem fidel tesseram prefiteniur,
lanctum luurri videre corruptionem. Ad qiiod-prdpli-- exprimiint, dicentes tCrutijixus, inorluuti, 4i ikpul-
t» Davidis vaticinium. eadem verba enarrans Petrus I8S, •tiestendiiadiitfertis; tertia dieriiumtlt amor-
 I.S3 DE MANICH^PBUM HJIRESI ET HISTOBIA LI_B,I 854
icaigi.ns prp,tra^r<e in pjigsens .cpnse_n.lan.euninp.n A f' tpit, iiipi post.quam in eum ,d.esc_Jndit;Jipc jest, post-
jJuJSriius•*jGujri"jaip erhgiti, i|$.c^f^ia-i^i<i_n]p^y_r" 'qtyam Jesusbaj)ii,spjaf.efuitdohatusi.Ilasaytbrafuisse
ifigS iucu|iraf|pjies e4ijissent_, fjuserfiijjbdbfy Bez.ffi, jCefjnjhii ijtqpfe Carpbcratis hsefesesVqu| ab .e^ordiis
Uajviniei Erasnijialsaspplijionps fejecefghj, ptpjfb- Ec.clesiam vexariynf, e* _Dipyiysjp" Pela^yipi,"gdqupiii
fjafejit y.ef]iailja.,"flescekiii g.d iiifernci, ihlpinjife" iji jVrpvgpat,.prpbgtujii ,e'ss.eVcpiyien43t.Impfip hpp (jbsf-
Jjyriibqlp fjdei 'tes,sie"abrade.hda, Seii jany aritepapi fljijiii .dp.Jegu pfse4.i,c,assbE,bip,niia_3? E.ipensiias, Qv-
jtjbpfii..ii |j_3fnjn.egId"pfjKstiiissent?Lep Magnjis (q) phjias,et<Serpfe,n'^ho,s,'qui,'"the,o4Qrejip a_iciof'e (d),
|tjaiijcn_#pf.um^ alium .fujssp.Je|ujn', aliuiii yprn Cbrlstum, qhi shpra
"yiefii3l.e!'u'_leqnhVagimu^ex ipujiis §pfipfuraf jiff) Jb- jepin descen^it, jempye cpnji!)ge$anf, ^sseyerpt. Et
<ci§'pr_>j^!D£rfli_I^JE"'__
'#i''_aliVni"r.ftiipJlJB
?4$ci.%ifji.rVqu.o4 jjpcce'p.rimum, qpcid ppnfra Arplie.Iaj fidein pbjepit,
^urriMps "A&Crificfehsis Ecciesise 'episcpp.iisippstpji- flfeifafiiscon.tunieliis'claudj|. Naro qu^si ihsano dirunj-
cah) .gepfei)) sppef* hjjjjc lCbristiatVa;r_eIjg|joji|sarf ieu- pens furore, ,et ganctpm ppis.c.optin)?calumniis atquc
lum ebh.sulijis.spt: Miror cujysgujm .cqthqlicihtte.ifi- nyaie.iiictisdevoyif, e,ijjliiis sanctitatjs fajna ahiiiegata,
geriiiam laborafe iamquaininceriumsitgn, fle%cerifli>riieIi$4eyn censurjs ,et anaibemalihps pfospissum at.que
ad iiiferiia jClifistq,cgfq gjus fcguipverit in sgpulffo; 'cbhfpssjum, exfra cafliolicpfum ssociptajeroairiaiida-
gjifl! sipu.tyere efmpftjijq ~0h ?} ^VUlid.,ftq vefe dje .fpm ,Cfe4i^iJ, gttJ.busjpjplix jlfa Jigereiicpruni iiirba,
^^(as.Hjci/g/jjf.PrpTo^ijt^olsjJ^p 44 p^rlplyrarjiiH J^p .niQx.laujla.ta, qpay .qpi^erosanctipfi qua'm ^rciyelai - -
l.estiro.pBia,flujgjpsi' iri joptjs spbJ,ecImusV:e,iiiafijji J?.ccifesise j,ti4jcj,pfuit prpicr.ipia.
ubjtijl: quod\cafo
ufiijifeytftfjs )l)hniff}si}ifl}£st S. ,Chnihsee fetatia sjmjiia percurrpbam, noji ex-
f"hmini, Quij?ys
'ef verg ieptilt.qfeguievff, £_ cpfrypiipnem non '"o ,canduit nieus a.niijiusin jJ.eauspbreVHujpsdqnifaxat
$ubiit, qtiiaf.clerffprv}pific.qtp. re.diiuiinimsefpsurfexjt, .g.^tu^iunj a.uj.pj.a.dvej'ti,
qup prsecedeufis tesfiuibyiaet
Quo.dp.Qncff^re sqlisfnipfuni ,est, e.l ad Mfftiicfifei ^epipntjas susq,ue.4eqp.eyerlerie ,pt Gorruuipere cb-
Prfsciiiiqhique dpcirmfipi pjrfinpre nqii (tubiunf est. flatur, u.t ji.cfprnpy auctpritaleffl ra4jcitjis evertat,
Qui sacfilego serisui_lqse ;Ch);htumfi.l4nMnicfiMfilefi, e.t .sahctissjoii iJJius episcopi piietatemi fjin.difusdp-
ui,elmcgr_t}qtipnis_,' ejiiiprfls,£}fgs&fectjpmpgyfefant
" ' ' ** -• jipiaf. Af Bfeaiispbfeex sua semjief,"sehtehtia fq.-
verital.em. nhjari, ijucuin faicere ,eflectpri ppgas ven4e'fe quse-
%.."AJ;.Peausphre in hpp jjpgnyate, 4fequo ag_jjijJ3, Sjlss,e appriro.e Jfltejlep, ,du,osIl)/>sSpirjtus sancli
Manichgep eJ Srjscjiiianh adhajffehsVJp,a? fanqem in ^surii d,esjce.risus,cph_fhn4epdo; qupruui jiiip^ ,
cpnirj) Ar.cbe^aiepj.scppi fiide.mp"b|e.cithecessp ejsf iad ijjitts ey yjfgiiie Jilaria cpiiceptjonem "el iiypp-
JDfipiapiuS;Priinp i.iaflufeJmhc jceissgfldej sps,p,ectttpi stalicam JFI/MDei cumi' hijniana natufa"uiilonem'.
iijsil, qpd divihahi Je^ps patufapj? tairisU npixiine pl|,us l^fP ad ejpsdpni Christi b.aptisma referfj 71
appglel, qupd ypcpujum perspnghj du.mfaxat desi- pp.prtere .eyideiilis.sime.^a.crse Scrjpfufse .tesiantur.
giiafp jipfpstqpse _pepgfatiajjj, 'dojiia,p'e.rfbftjgn,e,fef Archelap igjftir dg iiicaynationis mysiferio disputatiti
^ignitatem assecii|a est. Ejpsmbdi lbquehdi jfprmpiai, Ijaud jn meiitem .ca^pre poierat Jpsura Christuni Dei
^pbijii, bKrei.icisja'fh"fu.itfamiij.ri., 0.ua_iivjs f". Pfer FJlipih Jaciuni .iun,ccum .Spiritiissanc.tusppst bapiiisip.a
iayjjis ephtendat ^ani ,ap.d ,c?i,hpjic.ps'jnusufeisse, ip phjji .4esc.eniii.t.PecessSsset ppim a 'prppbsiia quoe*r
qu,psiuief iocup) ii^eht Jug.tinii?riyariyr, T)ibnysi,us Sfione _aiiChristjis Dei PUips ypram' lioroinis nafuram,
4^|iaiV(Irin]i^'i3oya^an|is,'|iyp 3u.ct.0rliprj .d,eTfir qiuand.pex ufefp yirgjnalj prp.diit,' .copplaiam hajy.ue-
.-jitpte,ef Ambfpsius, qjij httlnes, s"i^oabrpsyum kex- rif, .qupp;negapat Majj.es; phant.astjcayii'4jimtaxaifei
cipianius Vjhagls atque _^,agj,sfafrtqu^Bj
" "^jispecii Ae iQ .assereijs' li.uipaniipte.mef ex a4yprso sapipiifer ,at_i[tie
^iaflpdc^ih^.eha^.^l'ij,(,fc}; ^atiiplke Archelao contra^icente, Ciiin igitur inquir
"jOa jVaopjbqu&dy •fbfh)u|amqu.asi Aett.sijjtAf.cher ijfip in ep ^olum ver^arpiur, ap reppgn.aret et deder
Jap iridhlgen^iihJVSfedf}.i.a^4 ^P-StbfW .""ijffldog.iia cpref Dei Filiuin vpre ex nipliere nasci, yerapi.qiie
ijifi}^praceil.entes,^"Tynisub_eqhejilfes sui 'sernipnis Si.lii in iilefo assb.eiafi (jiiiinanai).)jiatur§m, nijiiiime
fatipnps peftralij. e.t .4jfig't. ..j.cfjjs qppd Jes.u§ppsi pblerat Archelaus f^ieri (e)~Jesujii tajnquajii unani
riesprfgcli.priehVliiitij)ghm JLbchmjtraijslatus,inquo perso.nagi genjlpin, ,et px ptefp yirginali ehjfum, $t
Christjis j)ei ifilius r^pat, "jdjeircbJoup,cjn^xChsatum jn ppi)) ppst baptisma p\escei)jjenfieSpiritusancfb,
jfjabet.ffii^ iaiidafa yejrba pefspipue Jnnuuiit fytirii alfera v.ejiissej.Cbrisfi et Dieiipijji perspnaV S.icus
efb}\ Fifiym 4ps fe?|e sepafatas pieriphas, flpafum JUaneti?pbjecta.sfetissepf j pfjnjpje Archejaus Judseis
iina ad ^ferimiaspefldit,^fl?sgjg cja_reptiam ..equ,eiir sat.qpePhotinp pr«fer qusesiypneirispbspribere pisus
]I,a yefba pstei)4unt, gsj ,eiiiin (fidjje Mariflffai^fse%f .esjsei, Qijare mfefitofuisspt a Manpfe(E.orr(ep,tjisV qpia
filius, qui lp}uiifjiqcgw l'f<>Tj£).egppduinqubd)vq? et
yideiicet, afgjjjn,enlpfujj)yi pbhderiepprgffjpfus, ex
tujl perfprrc fertqmen J_$us. j|ip esjflMtrisiusDei, qu\ Maria, non Deuip, ^ed Ijpjpine^i esse ggpi^ipi et Jja-
despenkitj>\ipersum qtji de Muriq itt, JJjtahjem pyse- .iiiiiiprpfiteri cogfireiur. lp tam ergb jbpfjseiiduiri|a-
.cedentilius .yerbls yina infefatV#u"amque peapsolire jcjnpjsAfcbeiahri) lapsureifpisge, px ijs fipbabutis ajlr
iriaiayi fijjpmip scrihppdp augeal gt -ibfrphpref, sip ijfjpjjsquaeJj,cau|,phrpbl>jecjf,qpis.cppclp4pfe poterit
plane ratiociriattir."(c*)liiequideiriqhi in Jesum ba- aiit cbmminisci ? Jesus quippe veri ef singularishonhnis
ptizatum descendit baud esse potujt jpsjus Jcsus jifij- jipyjipp£gf, qiypdangelps, jnparflationis jnysleriiiin
sona, Etquia illequi ip Jesuni dfe.sceiydit. est f_lirisfus antiiintians, Patris jpajjdalp et atictorjtate, Filio sup
iFilius Dei; igitur Jesus Ftlius Dei esse miniiiye ppr frapppendpm ,efip.terjio*ijijhesprpnjujgandujj)djxer#iff
liiis. I. e boc ad jnferos des^cnsii perspycuc eliam Io- £Dcum Trypjipjje, p. S33; Irenaeus, Jib. |y, eap. PJ
cutus esfS. Pelrus appstpius in pripri ^ug JEpisiola, £j,emeji§Alejiandrinps, ip VI Sirpjnalijjji; Origeijgs,
cap. j/i, 1S; etcap. ly, Q. $ec quidquam coniici.t, libl 11cbiitfa Celsupi, ef ijpra. 15 ip ^gjjesiip, et in
qupd in. pl.eris.quevfiteribtts iGfSfei fetiihjii)® Ecple. ]Expdum;'l|iisebitts, lijj. iv 4e Dejjjib.nstr^lipij.e Eypn-
sitc Syinbplis jlle ad inferps descensus prsetermissits gejica; Teritiiiianus, iijj.de Auijpa- Laciapliys, lib.
sit,' ut in Nicseno, et Constaniinopoliianb, 4e ghjhijs jv,',c3p. 0; Juljps FirroiGjis, Jybi4e EfrprP prpfajiiar
.ijnila /eontiEoyersiahabebaiuf. I.arn ijj aljjs peraiiii'- fum religionum ; flilarj|is, Ijb. ? |Ig Tfjnil^f&i;et aljj
Iquis ppsitum fuisse in.teJJigj.mus,ul ijj fe.pqu.oqttaryp .bnines qui ifj Gr^ca e,t Latjpa E,cc|e_3i,a' flprijerupf,
issefeyloAquiieiensls Eccjesja usa e. t, quoigug referi fluiprp/ncatalogbs ,d,esf.rip,sifdpciissjpi)i§ pjpnysiq^
noster Rulinijs, qui ia.ni4{re 3 fl.uibusjiaiyiciiam ri;- Ppfsyius, lib. XJJJde Ippgrijafipije, cap, 1§ ^f#egq.
cenfipribus. gcriptprijijjs inale.djcisy.efbi.. rifp"s,cisij§ _Hisergp piniiiiiiis gjjjffriigatusjest Areheliajts.
est, ut istius Jrijidicatqrjbui negpiihpi Jappsserpiif. '(a) S. ^ep MagfllJs* Episf,'xy, G3p. jyjj.
In
yerumlanien, quajjiyi|; 4hgWS |Stu4 .cpmpjfjfijjjj} .(b) Arclieiaus, in Aclis, pag. 93.
Ecclesiaruuj SyrabuJiVdec.arattim jion fuerit, ii) jl (c) Beausobre, Iib. i, pap. 10, pag, dfS,
Jis laroen VtilgQfit cpniinuiji fy^ fejiipjpjiaijjf, ijl iji- (d) Tljeodofelus, de Hierefic, Ffibul. Jib. 1, U.
•t§r ca.leros docent sanctus jiislihus"ihariyf iii diajpgo (e) Matibseij, 21; tucpc j, $1; Actpfuni iy, 13.
 855 P. CACCIARIEXERCITATIONESIN S. LEONIS MAGNIOPERA, 856
nt Evangelistsc testanlur. Christi vero personse no-1A num appellat; sabbati auclorem, bealitudinisquelaryi-
meri riiittime esse potesti sed riuncupatio est poiesta- iorem Jesum esse affirmat. Qui virtute propria educeni
iit ei regnii: quae dtio noipina unico Dei Filib in populutii e peccatorum vinculis, et captivitate, hune
'carne exMaria virgirienato sine ulla (a) personarum oeternmtradidit satuli. Omnes quidem aliseque non
disCffetioiifefet differentia slfictissime convepire, Ar- absihiiles loquendi formulse , quemadmodum Jesum
cnelaus ex sacfis litferis et cpmmuni suorum majorum verum. Dei Filitttri fuisse perspicue indicant, ita
Cbttsensione; tum ibi, tum in epistola quarn ad pres- S.episcopi cifca incarttationis mysteriuro sanamet
bytenim Diodorum dederat, probavit; illorum hse- catholicam fldem absque ulla hsereseos nota praese-
reticorhm deliramenta refellendp, qui Jesum alium a ferunt et patefacitmt. Quseomnia ne nostra commen-
Christo Filio Dei fuisse confingebant.. Falso itaque ta videantUr, abunde senteniiis ih epistola ad Dipdo-
ratipcinaitif Beausobre, conteridens Jesu nomen ex rum presbyterum scripia (g) (ui dixiirtus) roborantur,
sese; indigilare unam personam separatam a Christo quse a studiosis lacile cum lustrari possint, superva-.
Dei Filio (b). Nam etiara Lactanlius, de his nomini- Caneum duxitmis eamdem in hoc "opus exscribere
bus agens contra gentiles, sic scribit (c) : Sed quam- atque conferre.
vis nbmen ejus (Filii Dei intellige) quod ei aprincipio , 6. Quod vero de alio Spiritus sancti in Jesum ba-
Paler sumnius imposuil, nullus alius prmter ipsum ptizatjtm descensu Beausobre coinininiscitur, nuric
scial, habet iamen et inter angelos aliud vocobulum, et tempus est paucis expediarous. Ex prseccdentibus
inter homines aliud. Jesus quippe inter homines nomi- ergo male digestis fatioeiniis, quibus maxinia cum
natur. Nam Chrislus non proprium nomen est','ted veritatis jactura et sanctitatis dedecore Archelaum
nuncupalid potestalis et regni. Ninyisigitur arrogaritef •-,
g nefariis haeretjcis associandum essfe confingit, affir-
Beansobre illa Archelai verba calumniatur. Cum mando quod episcopus nec sanctius nec sapientius
animadvertit S. episcopum scripsisse : Est enim gui Manichseo ipsO de incarnationis mysterio disputave-
de Maria nalus est Filius, qui lotiim hoc voluilperferre rit, ad aliud argumeniuin gradum facit, quod hisce
'certameriJesus (d). Ad illud certamen alludit, quod in 'tefminis idem Beausobre orditur.
eruce Jesus,;utregnaret, subiil. Cuirividelicet vefam ManiChseumadversarium rogat Archelaus, illum-
Tnoriem et septilturam sustinensj tertia die redivivus que respondere urget, negata reali ac vera Cbrisli
apparuit, adiPairetn, a qtio descenderat reversnrus. Domini ex Maria nativitate, ut idem Christus dutn-
HicJesus (subjicitArehelaus) est Cliristus Dei,J%qui taxat hominis speciem, non veritatem corporis alque
descendit super eum qitide Maria est. Nemo ergo, nisi animse, habere videretur, supra quem Spiritus san-
qui maligue et violehter dicta Verba intefpretari velit, ctus in columbae specie descenderit? Euni pariier
affirmabit umquam, Archelaum ex illa nominum, persiringit, ut dicat quisnam lum a Joaune fueril
inunerum et halurarurii diversitate, personaruni quo- baptizatus? Deiride subjicit: Si perfectus erat, si Fu
que distihctiPnem indicare voluisse. Elenim sanctus liuserat;non poierai Spiritus ingredi, sicutnec regnum
episcopus totus versalur in ea qusestione,quod Chri- poiesl ingredi intra regnum. Ejusmodi jam leslimonio
tltis , id est Filius Dei, veram boroinis nalurain ex descripto, Beausobre contendit Latinam banc Grseci
Mafia assumpserit, sic contra Manem ratiocinando. et Arabici textiis interpretationeni redolere barba-
Si enim corifessus fueris eum de Maria natum , et riem; et Grsecum nomen Laiine reddilum regnum,
passio sequaitur necesse est; et passionem resurre- pbtius signiticasse thronum, dominationetn, vim, prin-
clio, et resurrectionein judicium; et salva erunt Scri- cipatum, quse voces frequentius in Scripturis ad C03"
pttirse prcecepta. Quare quasi volens fortius adversa- Q _ lestes inteiligentias designandas usurpantur (/;).
rium urgere, eumdem fetutiicum Dei Filiuni ex Maria Quare noster veterum theologorum magisier in Arcbe^
iri lucem secundum vferam humanitatem editum laum hujusque verba animadverlit, sequentem fal-
liiisse sequehtibiis Scripturarum texlibus probat. sam subjiciens censuram, quod Christum pro Jesu po-
"Videlicet: Cum aulem fuit Dei voluntas, misil Filium suerit, illuin ex Maria natum affirmaverit; quasi quod
tuum factum ex muliere. El iterum : Ptischa nostrum Jesus etiam Chrisiussecundum carnem nequeat voci
immolatus est Christus. Et quia Deus el Domirium lafi. 73 At isittd criraen, quod objicit Beausobre, in
suscitavit, et nos cum illo suscitabit per virtutem evangelistas poiius erat vertendum. Matthseus enim,
suam (e). Decebat ergo ut Beausobre objecta nobis de generaiione Filii Dei in carnfenati verba faciens,
VCfbacorifefret cum reliquo disptitaiionis (/') con- Ulrumque nomen adhibiiit, scribens : Liber genera*
lextn, et culn iis quae ad biodorum, seu Tryphonem lionis Jesu Chrisli filii David, et rursus addit (i) :
presbyteruni scripsit. Ibi enim , instiiuia cornpara- Jesus qui dicitur Chrislus. Cujus quippe generis tesli-
tionevetus inter Ttstamentum et novum, uirumque nionia, cum alia pette innumera in Scripturis fre-.
a Deo esse bb summam propheiiarum consonanliam, quentissime offendamus, quse Filium Dei ex Maria
inultis exemplis in medium adductis, probat. Etlo- natum binomine exprimunt, nullam prorsus persona-
ijuens potissimum de Moyse, et Jesu, hyinc expresse rum dislinctionem Jesum inier ei Christum indican-
sine ullo verborum involucro verum Moysis Domi- lia, haud video cur, qua reiigione, et qtio nisu censor
(a) Ophitse. Christum yion in substantia carnis luctantur explicavit.
venisse dffirmabarit, ac Jesum alium a Christo esst (e) Apost.; ad Galal.-iv, 4; lCor.' v, 7; ibidem,
statuebant; et Jesum quidera exVirgirie natiim esse; vi, U. : -
Cltristum vero in eum e coelo descendisse. Tertullia- (f) Archelai disput. cap. 49, apud"Zacagnium 49.
ritts, dfePrsescriptionibus, cap. 47; Origenes, lib. vi I)
J (g) Archelai epistola ad Diodorum presbylerum,
conlra Celsum : lidem serpenlem, a quo decepta fuit ex Bobiensi codice lypis commissa a doclissimo Va-
Eva, venerabatilur, et Cltrisium indigitabant. lesio ad calcem Ecclesiaslicse Historise'Socratis et
(bf Beausobrianum sophisma quo Archelaum cri- Sozomeni, et aptid Laurentium Zacaguiuni, pag. 71.
minaiur clare diluunt Tertulliani verba quibus Pra- (It) Beausobre, loco supefius laudaio, pag. 116, in
xeam aggfeditur : Itqque, ail, sive,Jesus tantummodo notaS.
posilum esl; inlelligiiur et Chrislus; sive solummodo (*) Matthsei), 1,16. Frequentissimam auiem esse
Christus, ideriiest ac Jesus, quia unclus estJesus. Quo- iu sacris litteris hanc binbminis appellationem , in-
rum nominurn alterumest proprium, quod ab angelo nuraCra alia loca ostendunt. Jbannis, videlicet, t, 17,
imposiium est, alierum accidens, quod ab unclionc legiiur : Gratia et veritas per Jesum Christum facta
convenil. Uhde^habetergo Beausobre duo illa nohiina est; et iterum cap. xvn, 5 : Ut cognoscant te solum
duas significare separatas personas ? Terlul. , lib. Deum verum, el quemmisisli Jesum Christum.Similia
laudato, cap;. 28.- • offendes in Actis apostolorum, cap. i, n, m, xi, xy,
fc) Lactaritius, lib. iy, cap. 7. xxiv, xxxi, et passini in omnibus Pauli apostoli Epi-
(d) Consule Ambrosium in psalmum xxxix , qtii stolis, quse abuiidantius Beausobrianas nseniasrefel-
flbcce Cliristi.certainen uberrime exemnlo eorum uui Iunt
RB7 DE MANICH/EORUMHJERES! ET HISTORlA LIB. I. 858*
noster existimare potuerit eam duabus illis vocibus. A nobis opus esse potest aliorum catholicorum Patrum
simul copulalis Archelaum astruere, aut saltem in- loquendi roodo et sfententiis? Plenius semetipsum
nuere voluisse. At detrahendi maledicendtque stu- Arcltelaum explicasse, evidentissime produnt tum
dio id Beausobre confinxisse, altera calumnia quam prsefatse disputationis argumenta et verborum series
statim stibjicit evidentissime 4emonstrat. Nam anim- et significatio, tum Manetis blasphemise et objecta
advertens ad reliqua laudalse sentenlise verba, illa quse Scripturaruni testimoniis rejicere et evertere
violenter in contrarium sensum detorquet; et sibi S. episcopus couabatur. Hocce igilttr argumento
confingens alloqui dumlaxat bardos et plumbeos lto- Manem Arclielaus aggressus esl. Si enim, secundum
mines, qui theologicas lucubraliones numquam alti- lu dicis, non est nalus, sine dubio nec passus est; pati
gerunt, nec sanctps Patres atque Scripturas lusira- eniin qui natus non tsl, intpossibileest. Quod si non est
runt, iteruni in sanclum episcopum invehilur, illius- passus, crucis nomen auferlur. Et quibusdain aliis
que hsereseos facit auctorem , qua impie affirmatum hujus generis interjectis, eumdem Manem perstrin-
estJesumChristum non nisi post susceptum a Joanne gendo subjicit : Hmc aulem omnia connectis, negans
baptismum Dei Filium effectum fuisse. Alias dici quod de Maria natus esl; si enim confessus fueris eum
oporteret divinam virtuiem, aliam ingressam, unttm- de Maria nalum, et passio subsequatur necesse esl, el
que Spiritum, alium esse ingressum. Idcirco necessum passionem resurreclio, et resurrectio judicium, el salva
fuisse Jesum Christum veram babere hominis natu- nobiserunt Scripturm prmcepta. Et post pauca, eum-
ram, ut Spirilus sanclus in eum descenderet. Quan- dem ita compellat: ldeo responde mihi ad singula
tum tamen alienus fuerii ab ejusmodi cogitandi ra- qum inlerrogabo : quomodoabjiciemus tanlas et lales
tione pius atque calholicus Archelai animtis, jam T»Apostoli (c) voces, qum dicunl': Cum aulem [uil Dei
dicta in prsecedenlibus perspicue patefaciunt. Semel vqluntas in nobis, misit Filium-suum, factum ex mu-
enim quod Manes.et Archelaus iu eo convenirerit, liere. Et ilerum : Pascha nostrum immolatusesl Chri-
videlicet, in exordiisJesuChristi apparitionis, verum slus. El quia Deus Dominum suscitavil, et nos susci-
fuisse Deumet Dei Filium, et dumtaxat de vera ex tabit per virlutem suam. His ergo et aliis testimoniis
Maria nativitate, de vera hominis natura in utero ex Apostolo depromptis Archelaus firmiter insistebat
Matris assumpta et Verbo divino sociata, conlrovef- ut solam veramex Maria virgine Jesu Cbristi nativi-
sia procederet, jam Archelao licere non poterat tatem propugnaret. Post hsec autem graduin fecil
exlra constitutos hos dispuiationis limites, nec va- A.rchelausad illum Spiritus sancti in Jesum baptiza-
gatum abire, nec veram divinitatem Christo dene- tum descensum, quem hsereseos notas olere Beati-
gare; sed afflrmare atque dumiaxai probare eum sobre contendit; el iterum Manichseum hisceverbis
oporiebat descensum illum Spiritus sancli in Jesum aggreditur : Dic mihiitlud etiam, o Manichme. Si ais
baptizatum in gratiam linmanae naturse contigisse. Christum non esse ex Maria natum, sed upparuisse
Ut nimirum ttiundo, angelis atque hominibus, certo quidem ul hominem, cum homo non esset, prmslante
innotesceret, illum esse humani generis opiiulatorehi hoc el agente virtute qum in ipso est: dic mihi super
sequestrem , et verum propitiatorem ab seterno prse- quem Spirilus sanclus sicul colombadescendit? Quis est
definiiuro, et in tempore e sede Patris ad honiines eliam qui baptitatur aJoanne ?.siperfectus erat, st virlus
roissum, ut prsedicaret captivis remissionem, csecis erat,non poterat Spirilus ingredi, sicttt necregnumpo*
visum, dimitteret conrractos in remissionem, et prse- test ingredi intra regnum.Cujus aulem ei cmlitusemissa
dicaret annum Doraini acceptum, et diera retribu- vux teslimonium detulil dicens : Hic esl Filius meus.
1
tionis (a). Descensu itaque illo liianifestala est illa-C dileclusin quobene complacui?Dic,uge, nihil remorerit
gratise abundaniia el plenitudo, quam nos omnes per quisest ille,qui parat Itmcomnia, qui agiluniversa (d)t
inediaiorem, suromum pontificem, a Deo unctum 8. Archelao iia inierroganti, audacius Manes re-
accepirous. Hocce ergo roinisterium, potestatem spondere ausus est sibi pium videri dicere quod nihil
auctorilatemque deinde exercendam , ob quse inuri- eguerit Filius Dei, in eo qttod adventus ejus procura-
clus dicebatur, voluit Spiritus sanctus indicare; tur ad lerras : neque opus habuerit columba, neque
queniadmodura jam pridem Isaias fuerat vaticina- baptismate, neque matre, neque fralribus, fortasse ne-
lus (b). Quapropier etsi PP., in catholico sensii, que palre, qui ei secundumie (Archelae videlicet) fuit
aliter et aliter illum Spirims sancti descensum in Joseph, sed lolus iste descendens, semelipsumin auo-
Jesum baptizatiim explicaverint, omnes tamen in eo cumquevoluit transformavit in hominem, eopaclo quo
conveniunt, illtim contigisse ul edoceremur humanm Paulus dicit quia habitu reperlus est ul homo (e). Cuju»
nalurm primilias 74 fuisse inslauratas, cum qpparere igitur rei indigueril is quisemetipsum in omnia trans-
volueril verus Iwmo, sanciificalionis capax, ut diCit ..formarit, ostende? Postea eludere quserfens,qnse Ar-
Gyrillus; simtilque innotesceret eo tempore ejus chelaus catholice propugnaverat, hocce aliud argu-
unctionem fuisse expletani, quia omnia ministeria, mentum subjicit, quo S. episcopum, quasi jugulum
functiones et exercitia ab ipso lsaia valicinata, et ad petere arbitratus , 75 dixit: Si enim hominemeum
sacerdotium pertinentia, stiscepit. tantummodo en Maria esse dicis; el in baptistitate Spi*
7. Ex quibus omnibus illud consequiiur, maxiroa ritum percepisse, ergo per profeclum Filiv.s videbitur,,
inju.ria, in hsereseos suspicionem Archelaum fuisse etnon per naturam. Tandem comparationem Spiri.
adductura, quod utrumque nomen Jesus et Christi j) lum sanctum inler et ipsum Christum Dei Filiutii
Marise unicofilio tribuerii. Hanc fenimloquendi ceco- instituens, sic pergit ratiocinari : Si tamen libicon-
nomiam eum servare oporluit, ut duarum naturarum cedam dicere secundttm profectum esse Filium, quasi
conjunctionemindicaret, in nolaf Tlieodorelus. Immo, hominem factnm, hominemvere esse opinaris, id est,
auctore Augustino, si quis Jesum Chrislum plus qui caro el sanguis sil; necesseest ergo et Spirilum,
quam hominemnon novisset, Jesum Christum ulique qui sicut columba apparuil, non aliud esse quam.natu-
non novisset.Si enim lantummodo homo esl, et nihil ralem columbam : SICUT HOMO enimdiclum est,el SICUT
amplius, nonest ipse Jesus Christus. Sed ad quam- COLUMBA.; et quodcuntque opinari polest de eo sermon»
cunique callidam atque fallacem Archelai verbis quod dictum est, SICUTHOMO , hac opinione concipe
factam interpretationem penitus eripiendani, quid eliam de eo quod dictum esl, SICUTCOLUMBA ; jiecesse

(d) Lucseiv, 19 et seqq. seqq.; Theodoretus, tom. IV, pag. 279, lib. vconira
(b) Isaias, txi: Spirilus Domini super me : propler ttsereses; Augusiinus, serm. 32 de Verbis apost.
'quod unxit me, evangetitare pauperibus misitme, sa- cap. 2. -...
nare contrilcs corde. Cyrillus Alexandrinus, iib. n (e) Ad Galat. iv, 4, 5; ad Corinlb. I, cap. v, 7;
contra Nesloriuin; Bieronym,, Coinra. in laudata ibid., xv, 12.
Isaise vefba. Cbnsule"Petavium, Theolog. Dog.' lom. (d) Mattli. 111,16.
VI. de Incarnaiionelib. xi, cap. 9, § 10, 11 et (e) Philip. 11, 7.
 m P. CACCIARi EXERQITATIONES)~i S. LEQNJS MAq?JI QPERA. gCiJ
ett et hmc eeqyfiM?)'fecipere, ila efirii in $cripturit A Maria paius prat Fil|us : Hic est Chrislui Dei " " "'
gui
suni intifnfigiftir(q). '- ejqm
ifum-deeoscripiq ^fscfrfdil stiptef ififidc.Wqriqesf.'"'
';§_. Interini ahtem mulia anirop reyolyebat Arche- l6. ISphhye latet ppslrenignj iiajic sermpnis phra-
feiis, to,t laniasqpe ex Manetispreprplatas blaspiipr s.iuijii^patiipijfe nptt saiis prbbari : iijimo iaiiiqiiani
mias;excipiens;-sed p.otissipiuroverebatur ne, piripiriP Nesjpfianaj lisergseps fpntem es'se iiisiiiVulaiaro." Sed
Circiimspccte,dissprfeiis»pjti.spprieuli tgparis pt iiisir pbsit"qijpd ei|arp/ih'ipsp |ispuiaiiopis spstu duas ibi
pientihiis qui aderanlquqm vjtjlitatis isthsec ^isputatip Arplielaus in Cijristp "Sjstinierit pefsprias hominis,
afferret,; Nam ciini Scrip.iurarpin iritelligentiani, non jiittyjruni, et Qei'. ipiimipse, nphnisi dqduabus riaiu-
Wnpjbus dafam pssg certp. scifet, npn ppierat dili7 ris ihyipfem'cppuIaiisWisseftterit, qqasiihi.cus Dei fi-
genter qpiqtarh qumsliqnemnianifestqre qique dissql- Ijus, yefg fexMaria natps in se babttit coiijuhctss ,iil
|ej;e, Jjisj prqpiief hqs qui qssistixnfet nos audiun(. tbta disfpptationeCaiiipljce"prpfesstisesi.'Et qtildeih
Veftirotamen expopulj freqitentia, qtiasi necessitaie nPn ajjttdi sbnafe istas Archelai"vpcejsiqttse mallgne
ducttis, np.ijnp.ilisprsefermissis fexjis quse Manes pljr iiiterpfeiarilBeauspbre histjs est, clarlkiihe illa vcfljsi
jecerat, ea splpm quse tib po palffiaribus cijissisqiie palefapiiinf; ilie est Cltrislus pci, i4 est Filiits, qui
erroribusipvoluta palaui pridicayefaf efjppre alqpe descendil supef eunf gtii"de Mqrid esi. lEt paulo post,
SUhvertere spguenll r^lioiie iiisii^ fest. Qtiarp jterupi JFiljuniliuhc Pei'a Mafiaigehithfn sjpe amiiigiiis vb-
s.uani ciyngrpssipnetpprpseettjufiis, sla|im ifa ad hp- cibus assevefat. NainVefba faciens dfeJesiibaptizafp,
mipein, tii sclipjse lpquuniuf, raiiocinalttr : Dic ei;gq qui e Jprdapjs aquis "jaih asceiidefaf, aif: Siaiim
milii ti Jesuv) i{ominemnqlut-qiiieffacium inieilexeri- feniniin ^esefiunj a Spiriiu du.ctusest Jesiis, ut teii-
ttius ex Mariq, habeniemcantem el sa\iguitier$iniel- j> taretur;'aidiabpjp, cjueracum diabolus ignofafei dicp-
lexerimiis; necesse est.eiiqm Spiriium squclun\ yeram P baf ei,° Si Filius es Dei. Igiiorabat ahtem prbpi.er
es.tecqlumbaxxi,et liqh Spiriintn? tlt bop falsum cpn- qupd genujssef Filiiipf Dfei,'guf prsedicabai regnum
seciariiim refellat, prptinus ostendityeram coiiimbaitt CceiprttmVFijiuih efgpElei', in yera bunianiialc a
veruin iipminem ingredi haud ppsse aiqjie in po per- Maria gpniiiijn iujsse', Archelaps prpfitfebathr."Qui
ffiafiere; sicyit jiec carp naturaiiifej' cariien! ingfep|i iyfspferea'Spirituiij" sanpium' in baptishyate' fecepit,
potesl. (jQrtifa yerp , Seripluraruijy loqufindj limduni per guem vox'paiernqt\esfatur dicens: Hic est Filijit
alque fatipneni ijc(clitpf ii)leiligiinus,isi Jesitm phfi- ineus dikctus.%'nuUusfiiius jjorlare prmvaluii, nisigui '"
stpny yerufii jipmipem cpni vef^ C^riie sanghine ef ex l^qr>an^tUs'e's(, super qmnessqnctqs fesiis (c).
ejs Maria nalpny prpflleamur, pt Spjritum 'sancturo 'li.Quptti^hi yefp'ya'fia'MaiiesArfelielabpbjecerat,
Cplprobsefigpf^in splupi gestpsse. Nqin Spir?f«?i $<?- tqti|e' hppdujn' erepla ,'aique eyefsa'.videbahtuf'_,'Ha
cundum cerlqpfrqlionerii, hqbitqt in hqmine, descen- sapientef %adyersafiuinforilus pVrstriiigefe coiiatuf,
dit, ei permqnet, et compelenler.hoc, ei fqcttini ett, et nhinqu.ani"apfpppsitse dispiiijalionisllihitibus absde-
fit s.ev~per.¥efas efgp hoiniiiis prppripiates 4e tlirislo dfens. Quare, hegue haibiiji siiio et apparenti speciQ
Jes.Hnaiurajilef affirniari opprierp, jlii probat iAfcjip- iJespin MafiseDjiiim'hpmirieni fuisse'jpfpbalurus , Ita
Jahs. Spcus yferq de Spjritp sanpib yeras ppTpiiihife epjscppjis effatuf j'Si jiqbiiu eum e't speciedicts esie
prpprietaies EJlfirm^renefas esse; idqiie pjqhjbjjfi, ex fiqtninhiifguqmqdo db liis ijui eic yirqet riiuliefe jiqli
sanctj Spifjnis pperajiiprie, peffeciioiiibps, a(trii)ttijs suni Pharismis jeheri pptuit, el ad judiciumperirahi,
et ageiidi ratiphp, eyidenfissiirie pfpbayitii $$!$$>4l?" cum spirtluqie cqfpus' a crassipribiis cpfpofibtii\"non
parepi ralippepiV,cuni Iri ihe^ipm'^(jpxisset, ciii yqteqt cbmpfeheiidif Et .cprf]p'iens,et eiagiianseuro*
iiep Manes, hec quisquam alius impiptatuihVasserjprP (ieni M.ariejh,qrii iijxefat pfo libjio'Fiiittpi I)ei"in
jpptef^tifpfragafj ,'ifa ad.yefsafiujnVcpippeilaiVsinipl quairiqueIpfmariief Specjfenise tf ansfofmasse, (jheih-
p.erstringens, e,}jpcosis yerhis' pl ijlptiehs'. Si qujdeni ^ampduri) "jeiiii"sp/em,' iia''subjiatViPefge', "qiicefofel
CUinMfJhPS§8 P-^fSp]eHl(?! DfeJPfpfttfifetiir; SpM.lHP 1 pugiilmn plenunf splfsmftii ciffer,ajifmpdiunivlenum l
piiip) Yepi^sels.iipefsedixerat, qiipni'pfpittisfefa[ jje- Ifse yefp $p\f'ffo''ep qnpd^subiiiiofis esl "cprponi,
sps essp missur.ujn,' e.t linde (§\t Arcbelau|), )tistde fpppefire le[eytifcumdqfe'fo.tesf,iuvefo eupf etsi cbh-
c&b ffesceiidat?.' pffiliini efgp Spiyltiiiii'$ant_ij]'|ijin- ^ip^veriffnihil'!^^'. "Cpfftfa aujepi', cpii'clu4it, Db-
habjlare, 'et'ft ppelpin bproinepfdespei^ere, iii febqiie iiiiriusyerp rn"e.usJesusf$i'ieniusesi,uihbinioabhbriii-
pferhianprp, Iap4ati§ yprlils iiopfifinst? "I ih(|e cp|li- ihbus tetiius esi. $} nqn.'est lionib,'nec ff.ntusest.'Si
gat, jipn d(escepdefe ppsse j'|^i" siipra bppiinem.di- nbq"eti tetiius, hcc' passus est, nec bapiiialift esi. ,8»
giiinn sp, 14 ,est plenppy gfnlia el yirfulfe. Sed vefas ille riqn esi bapiijialits,'necjtiequjsquani npstfumbapti-
Cpiiinjbsjssupef ipsum Mapic|is«|il, hpnsupfa fiijfi- xqtus esf. Baptismq quiemsi rion je_si,iteceriiremtssio
^tuiii jiesceiidiissej''jppjjp? psset s.ppiienduip': Ut te 'peccqlbfuni,sedin siiis 'peccaiiswiusgitisque'mbrUlur.
. (aif) fo/iiiJifcprjmippMus furenf dccipiarhtis, trtsidias 12. ExqpYbus^fciiejai 3'jctis maxiiriuhi "sibljh-
eis ac (aqueosinqlienlp.qi;dignfy erijm e_sgitfydifbitri- Cpmmpdpih Mane^alfeffi prseseriiiehsj lotuhi huhc
dicu(i$ i(/iiiiflnsVS.e4 ri-'4'fep?- statyhi a^ ^^PBfB^b- seffijpnem jjfsetefmittif Vpt' 4uhitaxatposlfemis'illis
nem ii qiia paiiijiiliih]fuprat'di'gffess'piVa4eam Vjde- Vocibus iiisisiehs, djip ilia .Cohseciarrairi' jiiedium
jicet trangfp.rmpfipijpii)_ qij'aI|g|is'"sg jij'|o))?incnijyel a^duxit. JPrimo"feponfehs VEfjgo b/Riishyp' ^athr
in solfni, transfpfihasse ||Iahes cpniip^plj^i, ut psten- pfppter rfehriVsioheiii^p.eccatbihm?'"Qupdqhe feum
defef i?sim\'.'nqsir.um,'liaiiftu,to.fyff yxsyfaclum esse J) "'' ArcJjeJausde4'sset', res^pndeh4o'amen,'slat'ini istud
hq:rp,\neni',Squo lapiqiyapi lisefpiipe"icJiciQ .quiliiJeiii- ajiud biaiphemum Siibjecil':V£f?° E.?ffflf'' Cltrisiup,
delium aiyliprrere dpb,e{j:if'_ pfpypp^f ad.pfprolssipnes qitia'paptiqtus esf ? Oitiod'pbstVemumpefBorfescehs,
figiiras jii Scfiptjifis 4e hujus "'iiafjyiiale Afciifeiausy'illicp jbbsfiiit resjibi!i4eij:s,!A'foif';et77
iiijiiiiesvai.qii^
tjJQ expriessas; iinmcj et ad '|j_jsu^'°a.fl^e|i(u^'''Hl)men,.aposibii^Papli'yefba usurpansVsefmbiifemhisfeeVer-
qu* jjiejei.iiligcesse essef, .cpttijnc^iV^pbsiiiys facere jjis ciausil ; Qiijnpptius 'pro nbbis vecctitujn 'facius
ppferat qtiiiRypiti.erqfV*! einii ^piritunfsitium e\ iion esi, nPstrapeccdiq$uscipieti$\Pfbpierqubd ex muiiere
liqminemf.iiisseafiirjjienyus.At nphiiaesXeVexVApo- nqttts estf eiprqplef qiiodufl Bapjhma veiiifui 'liujus
sfpli yefbis ad Rliiijfjpehses pfoiiaf (0. Ninijruiii : pariis perciperet' sanpiificatiofiein; iit Spiriliimf qui
Eainamrij seipsun}fpiriifiinserfi pctipjens. .Qfiaresub- 'desceitderqiiii specie cbluriibm,'.coYpus"quqd"suicefie-
jicit slailm. Dicb auiem deeb qui ~ex'i)driti'facius~esl fal pof/aieposs-!!.'Sccessisse'Afcbfeiahma caiiiblicse
horno. Qui loquendi modus, divini Verbi naturam at- verilalis principiis , postrema htijtts responsionis
qiifeperspnatn anle nativifalpni e? "Yirgippp.etspipue parte, Beausobre contendere nojj vereiur |a). Natti
pafefacit, Queiiiadpiodutp i"nmuridp posf bapfisirYjini qu.a.niyis|esu ,Cbfisii gpnimain"_jhripcehiiain interno-
Patris vox annuniiare voluif, dissereris deep qui"de 'yisspf' pf' prWdi.feasset,dleeiiidp eiim nbii*recejiisse
(a) Actadispulat., pag. 92, cap. 49' , pag. " 91,
"" 92,
" fc) Archelai acla, pag. 93.
apud Zacagnium. d) Jjpajjspbjf; lib.' jf c_aj>V
|9; pag. 117?
(b) Epistol. Pauli ad Pliilippenses, pp. u, 7.
861 BE; M&NICH^IQ&JJMHyEREIpI'E$ HISTO^A LIB., I^ 862
bapli&roaut a suis, peceatis mundaretur, qupd tanieji .&.. 4 clielai episcqpi, fidepftet, teligiOBem,«aale $t puimna
impie. affjriuaretui;; cum addidiss.e.t dein4e Jesum ipjuria cpngeslii afque cphftc.tig,mulfmn pperisprse-
fuisse baptijaium , ut. secundjim eam partem qua ex Cedentibus,capitibu^, insu.nyp?imus,ea yWelicetdlicti
inuliere natus erat, sanc.i.ificatinije.mperciperet, et jratiph,e.,ut. ad examen sedulo fevpcai^mtjs quse.iex
idonetis effice.rehjrad.sustettiandu.mSpirilUJtt,qui in una parte, a Manicbayo,dispuia.ttfe,uefarie feoj^rsica-
eum descendeiat,, id.circo inhnite a calbolifise.(Idei tholicam vcritati.eiyvpfppugnabaiytuf, et pV 4.ep,i,de
principiis abscessit»At calunjniam atque ligmen.tum quse ex adyersoip.se Arcljelaus epiacppus.pfouuptia-
bseccbntinere., quis non videt ? Chrisi.i.animam per- yit ut hseretica dogmaia. sibi pbjectrretundferetet
fecteper unipjiei» fiypos.tati.eamdivini Ye_?biplen.is,- pfpfsus rejiceref. An ergp Arcb^iatis yo refellep,(jo
sime fjiisse san.ciiheaiaro, jam Arclj,elaus to.ta ilja Maiiichseo et in, ca.tliolicis ve.fji.atibus,PfPiPiVgWjfes
disputatipne, cum implicite, lum oxpiicite fa.ssuse.sji: Mici.pf fbfefi.t quany p..o.vita,tpmasserfpr BeaiAiukiJe
nec enim ullun) a4erat in ejus anjma, peccaium, quod ' ju.4icavit, la.uda.tuiiiSianctis^impnaepiscopum , taw_i-
baptisroafe deieri posset (a). Sed quoniam dururn qii^m la?soefidei hpnyinein.nitilfarmvtquebspresi,ijp^s-
crucjs et passio.nismortisque certam.en subire debfe- sertorera ppsfuiattdoVroox .xnobis dicfa, d,eGl?if^e
bat, cujus causa vis.ibili ilj.a specie Spiriius. sanctus .p,pterunt. Po,iissittii,u.in. ciini iii prsesensa^V"iUh?BBi
in eum descenderat,, idcirco infirmuro: el carn.eupi leclorum judicium prqyb,C!),reiiyfcjydarp.usi", cff\ ip
ex
corpus, <nxod Virgine assumpserat, exterius, etiaiii percurrendis SS. PP. et "aaiiqu,o,riurotiieolpgorum
roborafi oportuit, ut oninia illa lam cruenij certanai- scfiptis yersafi sple.iil;'qui,pe. p.effec.taijne\ ortjing-
nis tprroenta p.ort.are,posset,Uiydeergpcpliigii Beau- tam Cbristianse rei mem.p^iamtc.hehtesVaniiiiiimiip-
sohre. Archelaum. eo dicto a, catliolica abscessis.se T, ^ vifaiibus rpcrearp nyii.iipyespJepit, njec ap.xitiis'vi^irise
p
-
fide? (iorpus erom iJJludet aiiinja, qij.sein. concep.tip,-• ef peregrij)8e erud.itipnis,coroipafan.dsei stp'4yp addu-
riis suse instanli Verbi perspnae.,uniebatur et sub,- curitur, ul avidius, aea(lip^ijppa;u,ni
lilyroriiyiyy
leciipiii
stantialiler sanctificabatuf, nova. per baptismum pu- •yacent, qui.bus sensi,m,e.t i.ncon.splteajjiiups, fftlsle
rificatione, ul Spiritus saneti hahitaculiim efiicereiur, prsejpd.icati.squeppynipnib.usirabuii.'u_f,'et Chfisii.aini
non in.4igebat. An non i.d coiifessus est. Arch.elaus, upiriinispietas Iab,efaclat,acorriipypiHir.$iyerpco.fum
cum negavit Chrislum ha.buisse-. peccqlunipropriurn, jhdic.ium, appellarero, quj, nQviiaiupj,"auiprc"ippti,
quin potius.pro nobis,fuisse facturo peccatum, npsffa 4u.iiil.axat niferces ex b,sreticpjfum PrisfhjiHiiaigs
peccata suscipieiis? Ijiitur 4um nostra peccata ex- ititer pppulpfp.ro.frequeniiain pt ip spiolpr\«p.CPJ>-
pianda suseepit, visibiiib.usefiain signis exierius p.u- ye.ntibyis verbis. pt fabitipsis. (lictia veti4pnd,is.exp.p-
rilicari oporl.uit, ut nostra peceaia cru.ci afflgerp fet uerfe.consueverunt, ut sitii dftci.pfumppiniprifeni'yiii-
delere. sua morte atque passione posset. Taii4eP> 4.JQent,jam inielligereni iije.api et Ai_pli,cia'i caiusavin
Archelaus innuere voluit. eo sensu quadam ex.teriojri ca4ere; pesse, quahivis unice calliplip,?yeri^te px
iudiguisse purilicatipne, qua pcccalor iji munduin S.cfip.furisfef ifadUione dps\i,p)p,iajnpitatur,
pro nobis apparuit, cum langupres noslrps yere ipse 4, A npstro. ilaqu.e scri.bendi scppoVminimerepe^
tulit, et dplores nostrps ipse portavi.t.. An ponvi.n d.enles,, neye npslra diss,erer\4.iratioipfpdii.ctippfiai,
liorio aniequam crucem ascenderet, animi p,fert"fba- Manem valde tprpiterque c,Qhfus,u,m clam a Pypdqri-
liones. experlus, ab angelo fpit confhrfatus? (b) An (lis,par<Ecia seu yic.p abire' coiiip.iiis.uth.fuiss.eaffiy-
non in cruce agens aniroam , et mprtales expert.ps nyaniUS.Is,namquedu,bi,p,pfocul, pppuli i.ysjatmie*th-
dolbres, Patrem Deum orabat dicens : Deus meus., inuil.U,yiolenta.rosu.biisset m.p.cfen),'ni§i Marcpliiptis,
Deus meus, guare dereliquisiimc? P-rsesidiohaudqua-• C _Cprp Romanoruin impprio yll.i\ts'pxQvinciiivciyiliujn
quam ii)4iguisse pb unionein hyposlaticaro 4ivi.nii . feruni prudens. ?dminisifr^ifir, pt ip,_eVAfpiielsius,
Verbi, caiholici unaninii consensibne aliiirinani, S,ed l lettilate, ducti, pjeliis furpreni poliip.ufssettV.Fu.gse
adveram lipminis naturani declara.ndam hEec.neces- .igitiir prsesydip suffqitusVff,nips.'st'rangpi iluyihin
saria ifuisse,qttisumquamiiisiun.usBeau§obre inflciarii . c,oi)fugiu,ip,qusefiyit, iteruniqppin ^rab.iopem phstfel-
potuit? ium, e'x qup jamprid.em discesserftt, ^hteqiigpyMpsp-
12, Beausobrelandem Ul slqdiosiiis.&m aca.tliol.i08e ; ppiamiam prpijcisQpre.lpr,sprecppit;"s.ibi iqffe-b)an-
sectse pariibus iudulgeat, ad S. Mctlipdittm.Archelaii ditus qppd lata a PfifSiifun.i. rege jn 'eum mortis de-
coaevmnprpvocat, quero tamquani Ariani et Nesio- c.reta, aut P.rorsu| abolyia, apt irp.hl^taipisispiii,"pb
fianidogmatispatronum exagit.al; ea. ratione ductus,, ciyili.unarertlrti miit^tionem, qpse forte po.'ierijppfis
ul oslenderet qalholicpruni episcopps et jnarlyre.s,, in.leryalid. quo px attk ahscessit cp.ntigeraf. Rpm
qui jaro lenip Ecelesise sseeulo floyuerurit, evange- fgre.his.C.eve.rbis;Arphelaps ip sua ^jsputatipjie 4e''
Jicscel cathojica) fidei non fuisse sincerps cuslpdes,, . spripsiil(c), ajtlens : S.ed \Ue.yiqs qufbufvet^erqt,re-
sed eam depravaiis o|)inioni.huslabfefactasseet Pflr- pelens, (igfif.ilpfluyig , qd.Arab.igiiiscqsie(ifni,fediit.
rupisse. Verum iu bis aliisqpe sitiiiiibus retiindepdiss IJ-b.lp.os(ea,fpn\prel\fnsns, q,biq(usfs_i regi, q^ique
longius iromorari prsesens nosiri otii stu^iuro Ctt.m x . plufitnq a4ver$us eurti itidjgiiQliqne.cppjpi^s, q[\\at
miniine patialur, idcifco alia quse ad Maneiis liisfo- \iiqr(es i%etim vindicqre c\tpiens,,utiqxn filii. qttcrgm
riaro, roprterovidfelicet, liosiraoraiio examin.i siibji-. _ cqrc,erqr\i,jvSMi eupiai\te p.qriqtiitiyilqlif pafforffljum
cifei; felicins vefiiaiemillani assecuturi, quam profe"- sii^pchdi; et pellem ejus )}iedic(_|jie)ilis infeUqin,i\ifigri,
°
litis spium verbis se dumtaxat iii VQtis Jiabuisse 3 n] edrnfSverq ypjucribm dafi jussfi, Ptyqufe.aliler J&la-
Beausobre testatus est, idqtie ut magis atque.magiss jief.is pegeip. !D ca.iec|itthie.ttp,fpnj%Q ipsjittiijpiiibiis
suis asseclis fucum facerel, alqtie incauips sdpiosque3 Cyfjjliis Hipro.spiyroorhmep.isco,p.ps:d.fe§c.rips'ii(d).Qui
leclores deciperet, ian.iufnmpdoaljas expiicavjt cifcumsiaiitias,' M^ne-
tem nimiriim gd| Pprgprppy reggjj) a^lhptjirn, fefco-
78 CAPUT X. raiyi ep sp sjstpye cpacfilhi %JhhliiSeiftffiBrJillSPiips
Mnnes ex. Diodoride a\tfugiens q Pemcii tnmi&tw s . fpisse exagitatijih. _ olj m.etitjfipiapi fiipni'. Qui rex
cpmprehenditw:, et, pelle escuius, improbitqium i . prseterea ejus jrrisit SPryiiuieiP,acphsavit fijiicse^gjn,
pmnas luit. Perperam Beausobre hujus necis qucto- BJldapinfi|,pi5pro.plefepm piys^ode^ad necpin. ltaque
\ rem facit Arcltelaum, cujus argumenta rejiciuniur. (conclu4it ideni Cyfillns Archelai dictis sufffagando)
Manichmi tandem solemni ac religioso ritu Manetis s excoriareManem lege Persica mandavit, el corpus qui-
najakm oguni, iein reliquuqibesliis faypra.nduiw(faiiidit. Qitieq\pero,
qua lanlu ejus imprbbitascoiilinebalur;iainqugtnv,lrem
In evertendis Beausobrianis calumniis cpntra Ar- anl$ pqrtqs sqspertdi curqyft. JSopabsiniili moijp So-
(a) Acia dlspuiat. Arcbelai, pag. M. Gopsuje S. (c) ArcheJai digput,, gpi}d Zafiagnijii)!),Cfip, S5
-
Leonis Magni cathpljeajn 3fl FJaviaiiuui qijse iji or- pgg;l()'0.
dine 24 esf. (rf) Cyrillus fliprpsolym,, cajecfipfj fo
(b) Beausobre, lib, j,caj). lO.pas. H8,'
 865 P. CACCIARIEXERCITATIONESIN S. LEONIS MAGNIOPERA. 861
crates Manetis neeeih descripsit {d). Quippe eccle- A lis, etsi Beausobre hiflciari ausus non fuerit, multo
siaslicaruhi fferurnmemorias referre voiensj Arfehe- tamfenstudio adhibito, eam sensim infirmare cona-
lai criiri Manfetedisputationem jam scfipto consigna- tur. Capite eriim 11 prioris libri, Manetis necem 4e-
tam manibus terens, et eadem suis ociilis lustrala, sfefipturus, hujus auclofem et quasi ministrum Ar-
quse hacteftus dixiittus, rerum ordine servaio, fideli chelaum episcopum fuisse asseveral (d), proplerea in
narratione expliCayit. Ne vero ea quse ibidCmreferti medium Gallice prolatis illis verbis, in quse episco-
in falsitatis suspiciortemquandoque adducerentur, uti pus post disputationem eruperat, vi4elicel: Hmc ego
lectorum aninium a prsejudiciis vactiuni reddferet, cum cognovissem,necessariummeetiam vobis indicare,
postquam scripserat. At rex Persarutit compertoquod'- quia requirilur ipse a.rege Persarum usque in hodier-
Manichmut in illis parlibus morarelur ,inde abreplo, num diem. Laudata quidero verba ad Manetis perpe-
culem deirahi jussit, eamquepateis oppletam ante por- irata apud Persas facinora referri, neminem latere
tas civitatis appendii; statim ad omnem fidem hisce arbitror. Quse Archelaus eructare quasi fuit coaclus,
dictis vindicandam', subjecit: Atque hmc nos haud- quando videlicet absoluta cum Manichseonovissima
quaquam commenti sumus;sed ex dispuiatione qud- congressione, admirantibus populis et turbis, quseex
aam Archeiai,Cascliaroruriiurbisin Mesopolamiaepi- illius provinciae locis illucconvenferant, ut duos illos
tcopi, a nobis lecla, excerpsimus.: vifos de feligione disputantes audirent, silentium
2. Scripto ergo consignala, etGrseco sermone red- indixit, totamque seriem geslorum atque perpetrata
dita, lum isthsecArchelai disputalio circumferebaiur. Manetis facinora patefecit (e). *'
Nec quisquani ab eo tempore ad annum millesimum Hanc itaque Archelai agendi rationem maligne
septingeritesinium quadragesimum usque eain taro- U D
in cririien vocare nisus est Beausobre, contendens
quam falsara et supposititiam judicare ausus est. Nul- non debuisse episcopum ea Manetis crimina nota fa-
lus, inquam, eara commentum iiugas atque fabellas cere popnlo, ob quae a regiis Persarum ministris ad
coniinere affirmavil. Id ergo dumtaxat Beausobriano necem inquirebatur, videlicet quod regium filium
judicio, paucisque aliis, qui prscfaioScriptori assen- occiderit. Dumtaxat tamquara bonus pastor eum
lari conahttif, reservatum fuisse arbitrabimur ? Sed oportebat de Manichaiciscirca fldem erroribus verba
jain luculentius de hoc vindiciarum generfeih sequen- facere, ut populus illos prsecaveret. Quare sibi blan-
tibus verba faciemus. Tandetn vero 4e Manetis nece dilur, S. episcopi aniraum, voluritatem agendique
serhioiiem prosecuinri, prseter Epiphanii auctorita- rationem facile assequi posse et inlerpretari; judi-
tem, quipraecedenlibus scriptoribus suffragatur, ob- carido, videlicet, voluisse Archelaum suis verbis po-
vfum est etiain teslimonium Photii (b), qui quamvis pulutti excitare ad furorera, el sedilioneitl, ut niini-
ob schisma in Ecclesiam catholicam inductum lsesse rum, comprehenso Manete, in Persartim manus tra-
fidei homo merito debeat appellari; lamen multam deretur. Persse eniin in confmiis Mesopotamisecom-
adhibuisse diligenliam in perscrutandis veterum scfi-__' morabahtur, iiec a Romanorum ditione et stationibus
plis, mullaque eruditione fuisse prseditum, adhtic separabanlur, nisi per fluvinm Sirangam. Pravam
quisquam non est ausus inflciari. ls itaque, quamvisri". ergo et, ut vocant, irregularem fuisse hanc episcopi
in recensenda Mahelis nece, et Archelai gestis, pra- intentionem, Beausobre contendit. Quam cum popu-
cedentium scriptorum ordinariara raeihodum non se- lus deinde optimeintellexisset; etiam anteqnam epi-
quatur, eum lamen vix ab eorum dictis recessisse scopus sermoni finem daret, in Manem insurgens,
expioratum est. Capite enim 15 narraf quemadmo- illura comprehendere nisus est, ut in vincula ad bar-
dum ad regis Persarum iram atque vindictam eva- iC baros vicinos adduceretur, sed ille diligenler in Ara-
dendam huc illucque Manes Vagaricogeretur; descri- hionis castellum profugit. Quid mirum vero ? Malignse
bit satellites Iibiqueeum perquirentes, ut ad regem huic interpretationi Epiphaniuin suffragari voluisse,
adducerfent, et adductum gravissimis landem objur- paritfer ex.sua senientia Beausobre coniminiscilur.
gationibus exagitatum fuisse, et horribilium impie- ([) Corilingii namque hunc sanctuiu episcopuin intel--
tatum non indignam morlem subiisse asseverai. Hinc lexisse ejusmodi Archelai agendi studium episcopa
ergo laudatum caput hisce verbis, quse ex Socrateet lem charaeterem plurimura dedecorare; idcirco,
Archelao mttluata essC arbilramur, claudit: Cvm posthabila prsecedenti narraiione, aliani prorsusdis-
enim infelix ille adhuc in vivis esset, corpus,delracta siniilem suo proprio marie excogitavit, scriben4o
pelle, in ulrem excoriantes, sic ex vila delrahunt, et populum eatliolicse religionis studio aclum, Manetn
quasi dissecani, reliquum vero corpus in prmdamferis lapidibus oppriniere qusesiisse, cujus conatus furo-
prbjiciunt, ipsamque pellem, ulris instar, ventoreple- rera compescuit et prsepedivit, ut Manes aufugiens
tam, prm foribus suspenderunt. Talem aposlata et sce- facile prsesidium sibi nancisceretur. Tillemontius
lestissimusItomovitm terminum consecutusetl. (subdit Beausobre) sibi persuasit brevem banc nar-
Rursus vero laudatus Pholitts, cap. 15, hujus acer- raiionem ab Epiphanio fuisse suppositam, cum in
baui mortem commemorat, prsemissa tamen celebri Arclielai Aciis-eam non offeudamus. At ultro daio
ea disputatione quam contra eumdem habuit Arclie- vera esse quse Epiphanius sine auctore mox recen-
laus. Htinc autem divinum el sanclnm VirumCascha- suit, adhuc staret Cascharse episcopum, jjj Manetis
rorum 80 in Mesopolamiamepiscopumappeliat (c). exitium Voluisse,quin de hujus nece posset objurgari.
Subjicit deinde Manem insperato pudore in publica ** _ Si qttidem quamvis criminosum huncvirum lapidara
coiigressionestiffectum piolugum Diodoridemfugisse. conantibus sese opposuisset, Studitimlamen adhibtiit,
Et denuo ab eodem Archelao iierum dispuiante ad ut, admonitis Persarum regiis ininisiris, publica au-
fugain fuisse perpulsum, et apparuisse Manem ne- cloritate Manem multorum facinorum reuin utide-
quissimuiri hominem, suis in dogmatibus omnibus quaque quserenlibus, comprehensum cautius tene-
deridendum, atquedeiesiandum;tumtandema regiis renl, nt corani rege adductus capitalera poenani
ministris eum perquirehlibus alque scrutaniibus ca- subirel. Hacienus aliis verbis Beausobre, ex iEquo
ptura fuisse, et acerbas illas pmnassubiisse: Arclielaum et Epipbanium episcopos 'mordetis et
3. Veritaiem hanc lot taniisqiie flrmatani momen- exagitans.

(a) Socrates, Hist. lib. l, cap. 22, in Valesianaedit.,, ewgitatus est. Alqueinde profugus DiodoridemCatcha-
pag. 56. rorum vicum subil. Apud Christophorum Wolfium,
(b) Pholius, lib. i conlra Manichseos,cap. 13apudl pag..50.
Christophorum Wolfium, pag. 52 et seqq. (d) Beausobre, lib. i Hist. Manichseorumcap. U,
(c) Phbtius, libro i contra Manichseos,cap. 15: Ett pag. 124.
in Mesopoiamiatnprofeclut, a divino Archelaosancto> (e) Archclaus, in Aclis, pag. 100, apud Zacagniura.
tiiro,qui tufn Cascharorum in ea regione prmsul erat, (f) Epiplian., harcsi CO, . -- - -
tnultis magnisquearqttmenlis cotura imoietatem suaini
86S DE MANICH^ORUM H.ERESI ET HISTORIA LIB. I. flflft
Sed omnia quse objecit, nec rerum veritatem com- A A.propter amanuensium imperitiam, vel inlerpretum
primere valeni, si diligeniius ex Archelai Actis lau-: malam fldem, prsetermissa sunt. Et quidem lacunam
datse narrationis scopum exquiramus, nec duos illos in ea irrepsisse, denotant prsecedentia verba , quae
Palres sibi invicem in Manetis nece describenda.re- ad calcera jam exscripsimus. Nam post has voces
pugnare sequentibus animadversionibus erit explo- ila ut (turbse nimirum) omni studio conarenlur, hsec
ratum. Et' primo qaidem quod aitinet ad Archelai alia immediate subduntur, quse niilluin genuinum
agendi disserendive rationem, qua Diodoridis populo, sensum reddunt : ultra ei(c) non sinerenl, etc, ad
non tantum Manichaieos circa fidem errores palefe- quam mss. codd., lacunam Zacagnius animadvertens,'
bit, sed etiam perpetrata ab iniquo eo homine gra-. censuit saltem particulam et esse apponendam, quam
Viora flagitia, ob quae publica Persarum regis aucto- forteadbuc confusionem lexlnsque pefturbationem
rilale ad necem inquirebatur, in ea nifiil prorsus causare quisque facile poterit ex contextii judicare.
apparere opiner, quod episcopalem dedecoret cha-: Sed uiliil ibidem desiderari, ullro darfenon mulluui
racterem; nec eo studio Archelaum jslhsec.dixisse repugnabo. Quid tanien? Epiphahius ex sua seiilen-
arbilrabimur ( a), nisi gravissimo duclum moiivo, lia confinxit populum qumsivisse Manem lapidibus
quod facile Beausobre fuisset asseculus, si diligenter obruere? Commentum apage. Nam Actorum series
Archelai Acta lustrare voluisset. Nos itaque, qui se- narrat quemadinodura ad illam paroeciam mullitudo
dulb in iisdem percurrendis Actis et disputatione hominum ex universa illa provincia.coiivenerat, at-
diutius versiri voluimus, apprime intelleximus, n.o- que alii ex vicinis locis homines. aderant, et facto
vissima hac congressione absoluta, maximum tu- silentio hoc modo Archelaus de Mane dicere aggres-
mullum fuisse excitatum in populum qui illuc con- nT sus est. Deinde paucis prolatis verbis, hsec alia sttb-
venerat. Nam alii ex parte Arcbelao plaudenles, jiciens , populum deprecatur, ut, abjecia omni per-
hujus immensat laudes cum clamoribus celebrare ni- turbatjone, oiuiiique strepiiu semoio, quai deManete
tebantur; alii vero ex adversa parte ira et odio ini didicerat, quseque indicare decreveral, audire non
Manelem sestuantes, probabilius furore movebantur delrectaret: sed nunc (ait) paucissima dkere volentem
ut eum occiderent. Tumultum auteih iu poptiluni deprecor, ut cum silentio audiatis, ut agnoscalis qui
excitatum Tuisse, perspicue laudatorum Actorum tit, et unde, et qualis sil iste qut a&venit, ete. (d);
textus, quem ipsi subjichnus, manifestat. Quare> semel ergo, iierum, et teriio tandem, a4 turbarum
maxirae verisimile apparet ut quemadmodum iuter perturbationem , atque tumulium compriinendum,
turbarum clamores Archelai victoris laudes conci- silentium indicere debuit Archelaus. Nec alia de
nebantur, ita etiam maledictis alque improperiis, causa, nisi quia populus ille in Manem jam invehi
tum Manetis bseresis fet infamia, lum hujus sacrilega hitebaluf; verba enim bsec postrema, quse exscri-
doctriua abominaretur el proscinderetur. Quod sii psimus, ejusdem populi animos in hserelicuin fuisso
Beausobre adhuc mihi obsistere vellet, rogaremi comraotos evidentissime palefaciunt. Cura igitur Ar-
quid tumutlus nomen habeat significare? Quod si ex chelaus, sano adliibilo consilio, eidetn populo verba
Cicerone nihil aliud imporlat quam perttirbationem facere promisit de hujus luereiici persona, condi-
tantam ut timor major ex eo orialur ( b ), janijami tione, patria, institutis atque flagitiis, censuit sua
inlelligimus quod periclitata fama et Manelis opi- narratione posse sibi conciliare attentionem. audito-
nione ex habilis disputationibus, ut turbse non sine- rum qui convenerant, et interim latam aperire viam
rent Archelao ad propria remeare, vaTde probabiie! Maneti aufugienli, ut sibi sux vitse et incolumitati
est etiam easdem turbas pari studio yolnisse Manemi (G prsesidia pararet. Atque tandem ita facium est ut
detinere, vinculis constringere, aut lapidibus ob- llle, vias quibus veneral repetens, transilo fiuvio, ad
ttiere, ne aufugiendo debitas poenas evaderet. Tur- Arabipnis caslellum pervenit.
barum ergo hunc tumultum verbis et precibus forte; 5. Sed confingaraus adhuc Diodoridis populum
Archelaum coroprimere oportuit, ne contra gen- iracundise et odii.motibus in Manem non fuisse jaiu
tium et ecclesiastica jura ex tanta perturbatione\ excitatutn , quid inde? Jam Arcbelaus in nianife-
orirelur ssevitia. An non Marcellus Manem invitave- slanda Manetis vita atque flagitiis voluit coinmovere
rat, et epistola quidem, ut Cascharam veniret? Igi- populum , ui, htcretico coniprebenso, is tainquam
tur gentium jura servari debebant, nec uraquami victiina postmodum a Persis roactanda et sacrificio
sine dalse fidei jactura cuiquam permissum esse po- inierficienda , caute duceretur? Quis enim sine te-
tuit ut bostilibus manibus lsederelur; polissimum, ineriiatis nota id poterit judicare? Cum potius ar-
quia non Romanorum imperio, sed Persarum erat biirari liceat Archeiauni de genere, natali,condi-
subjeclus. Ilaque nec in Archelai mentem cadere lione, mendaciis , flagitiis Manichaicis disserere vo-
potuit ut, prsesente Marcello, populum ad seditio- luisse, capiialein etiam in hunc nebulonem, aPersis,
nem cxcitaret, el liseretici necem exquireret. Quare eum undequaque publiea potestate perquirenlibus.
idem S. episcopus, eiiam ad servandam ecclesiasti- _latam sententiam, ne.sirapliciores minusque de fidei
cam lenitatem; populo suasit ne e loco in quemi rebus periti illius falsse doctrinse persuasione sedu-
convenerat discederet, paulo post nova verba faclu- cerenlur. An non Ariani, Nestoriani, Eutycliiani, et
rum se illis promitterts. Sed adhuc turbse congrega- novissimis sseculis Calviniani, Lulherani Sociniani-
bantur, nec tumultum neque perturbationein com- T) | que suarum hsereseon figtneuta, prsedicationibus et
pressam fuisse hsec verba patefaciunt. Postea vero> .dispuiationibus propagarunt? Quod quidcni felicius
congfegalis eis, 82 Archelaus acquiescere sibi alquei ipsis contingere potuit, quando freti arraoruin stre-
autlire verbumsuadebat. Si populus ergo in Maneiemi pitu atque potentia , aut quando dignitaluiii.auctori-
non tuihultuabaiur, si hunc ad necem non inquirebat, , tate vei scientiarum doclrina celebriores facti, vel
quare Archelaus novum studium et suasiones adhi- denique quando aliquo principum sseculi prsesidio
buit ut illi qui cbnvenerant acquiescerent? Igitur ut; assecuto, omniqne verecunditeatque timoris^S, Ireno
Epiphanius clarius gestorum seriem describeret, , spreto , liberum eis esse poluit suafum opiiiionum
nihil suo marte confinxit, sed ea recensuit quse fortei pravilate, aliorum aniraos, mores et fidera corruin-
olim babebantur etiam iu iisdeui Actis, et modoi pere atque pervertere. Archelautn itaque plauden-

(a) Arcbelaus in sua disp.; § 1, apud Zacagnium,, etum est tumullus.

pag. 94 ita scribil: Hmccum dixissel Archelattt, ad- (c) Archelai disput. pag. 94, ut supra apud Lau-
miralm tunt turbat veritalem doclrinaxejus, el latidet; rentium Zacagni in sua Collectione velerum monu-
immentas cum clamoribus, ilaul omni sludio conaren- mentorum Ecclesise Grsecaeel Latinse.
lur, et uilra ei non sinerent ad propria remeare; eti (d) Zacagnius in notis scribit, secundam particulam
tunc quidein discesserunl. et deesse in codice Cassinensi, quam lamcn orationig
(b) Cicero: Quidest enim tumultus, nisi perturbqlioi series evidenter exponit.
tanta, ut major timor oriatur, tmde eliam nomen du-
m P- CACCIARiE3t£RCimTlONESIN S. JJEQNiS MASEI ii&ERA, &&
tibus sifeipopulis manifeslare non tanfum oportebal AVscriplo, oppertunitis ^4. 'P's'. fCb» Tacjemus, ~po-
su* cafholicaa Jegis adversarium nulla verii atque lissinium.icumad varibs 'Mahichseorum^radusitosthi
genuina sacraiumScripturafum scientia et cognitione scribendi iraite se«onvertfet.
pojjere, se4 prsecipua nostra. fidei mystferiaeyerlefe -7. ilnterim mi&va'vdlem «Xlertdr 'ariiinaiiverieret
ct -suis fabulis abolere : turo etiaiii oliiuibus naturae, hacc»mhia <psswos et ©eawsobffe4e;scrip*iihfls,4»
tumfprJtiinseibonis aique adjumentis fuisse exspolia- diversis nlmirnni ^raecedttittum scfipt^M-uinef PP.
Uim; ita iiiejus nomen, toialiniores atque iaeinora, loquendi iinodis e'l KArasittis, haddqttaqhaili fefuin
pjjiribus n.ationibus jam tunj explorata, prorsus ubi? veritatem et Manichaiese neci» Ihsftriam 'infitmare
que ab.pmjinafentuf*.Quid ergo cr.iniinisin «jusmodi aiit ifeveftere. Nam iaiidatofum «criptorufh ^copui
narriitiojie ei agfendiratione ideprehendipossit, pror- mihime fait miffultas*c tenuissImHShujiis 'riecis cir-
sus npn vi4eo, Igiiur uitro dato quod populussqui cumsia«tii»iS'describere. <Nafnialii fusriis, Strictiul
ap,u4 Piodoridero dispufaiionem auditurus convene- aliij, Manema Persis peile ejrawm liiisse ass^evera-
raf iiiihiJprorsus iji Mai.iemfoisset comtnolus, an imai runtiut is>idfelicfet*uarttm imprbhittUtim pdsnaslue-
S, episcppuBi decebat eiira populuro <le iis bmnibus ret. Etsi eorum ialipis •quidpiam •addere ceiisuit,
a4monere, qtlae ex Tmrb.oniset aiterkis tdiscipuMwe qubda pfsecedentlbus "s.cfipibribas fuersit ptseterinis-
perspicue cognpverat? An mon episcbpum rdecebat suin, id /orte^orfingere pbtuit, velei vuVgafrfei.ibrie
iis omnibps-mi prseeautipnibus atque niediis quse ei°- certa traditlphe % versis *cce;p'ta, vel 'quia epruni
ficaciora vaMioraque.apbilfabalur ;prosuse •diceeeseos scriptiaPersafum^iSuiritibtis ei ins?fiiuiishihgis atqup
tfangiiilllfaife:!,$u.aftnn ovdumsalute, «t dhristianse magis accoimihodarenisi sttrii,.Cietfeftimiliud tittuth
doeifiiise puritaie servanda atqufe tuenda? Platve «g ab smnibuis summa eonserisione ebnyprbbaiura et
.cpmroinlscitufBeausobre, ejusmodi agendi ralionem scripto Wiaditumest, 'videlicfetManem fegia sferileiifla
ineriinen vertere «OBaluSviPotissiijiiim cum Arche- in eum laia fuisse pellfeexiitum. AiiVfefbpelle exutus
laus jilanem falso <nonineusaverit, inec lirrationabili adhric iri vivis existens, an ejttsdfempellis detrafeifib
causairi euni•excaiiduerit, !falsaeonfittgendo;>sqdea spinartimacumlnibusautfetrfeo stylofacta fuferit,'ad
4ujntax_atnarravit, qus&^sutdiximus) ex sduornmMa- iiistoriiBveritatem rion perRiiet. Cuitt "huitismodicif-
iietis discipiilorum ore didicerat. cumstantise parvi Dhiliusque mbmefiii sint, riec adeP
f>. Jaro yerp SS. PP. atque scriptorcs summa con» necfessaria3,nt scriptofes qui Hlasaadidferuritaut pra-
Eertsione Maneiis necera descripsisse, prsecederilia termiserhni 4fe mfehdacioiirxtTabulosisnarraiibifibjft
festirtforiiajn hujuseapitis exor4io adducta plenissi- afguamus. fdeai prbfsus hos •aTfifnrarfeopbrtet ib
nie palefacere pqssunt. Beausobre lamen, suis iii ejus cadavere, hatidqnaqnain 'septiithfaetradifo, qiibS
Archelaum et Epiplianium episcopos invectivisab- pBtinseis ViGissiiufliniliuset in besilaftimac'Vblucrttih
«oltitis, adhuc nodtim iii scirpo quserere studehs, CiboaC nutrinyeritoiuit Teliciuhi.'Quam agenai f"aiip«
parutii diversoS laudatorum scriptorum loqiieiiditiio- nfeni aphd Pfefsas aliasqtte naiioijes liifairiiaiii;fet0p_-
jdos et phr.as.esanimadvfertcns,molli bracliio, «eivso- probriumminlineTedblefe, gravissltriis ducius WM-
ribiSiylp eos v,ellicat,tit eos disfcordesesse osteridat, moniis asseyer-at 'Beausobrfe'(b). Bed fuiidaiherituth
licGaiia :de causa, -quia Actoriim ATchelaiifideinele- fexquo hariceonjecturairi Se liaurife ipsfe'aUCfpr'cbri-
vare conlendit («), Priwvooit Eplphanium in •descri- teridit, hbn fantuin tammihm lhririhhin rihXat, seft
benda -Manetisnece, lianc novis cipctimstantiis ad- • prPfsus •cadji. VideficfetPefsa;s Cjliorrulss.e 'tfefrafri
prriasse, cum affirniavit .Manem spittartim acttleo ^ foderfe,fevfeasqtteiri feahifacerfead tiefunctoTaiii bh-
fuisse excoriatum, ejusque pellfemipaleis repletam, G daverai isepeliettda. Tdqtre faCerfeiion cbrisujfsisse ,
Jcui AibUlpJiaragiusSy.r.orum scriptor isuftragafi vi- maximahi ob vfeiieratioriem,quani eifementis adihhfe-
detur. Sed littne (ait ille).probabile satisest, exEpi- bant. Bed JPefsas •cayfeas,•cfyptas aiique speluiifeaj
phanil leetiohe id didicisse et exscripsisse, eutn in habuissfe, qttis Iglibrat'? 'Si igTtiii' ipsis rfetiglp ferift
Gfsecorhtti lingua piurinium esset ver=atus. Addit foveas itt terram noii fodfere,qola elfemeiiiisCtiTtufft
Photkim,quiflraicorumrelatioriem ex Arclielai Actiis 'qufeiridamfet veriefaripneiri adliibebani, 'haua video
e4uctam lustravit, teslimonium perhibtiisse Manetis cttrnpn potueriiit ttior"tttortiittCorporain atiis fepiiderh
pelleih aere attt vento ftiisse repletam, queriiadmo- i'6'cis,ubi terra suosnalttrares 'siriusVfoveaS Cavfeasqufe
idumfollis.Pbstremutii hoc probabilius judicat. Nam conservat. .Quaretamquam maie appbsifa arbitraiiiur
.criminosorhm et invalefaclorumpelles, qui -a Persis "eambnumefifahmnia, quayfexiPofphyrid, AsSeinanb.,
exeoriabantur, aere iet non siramiiie replebaritur, Hydoe eoilegit, et ad calcett) a.ppbsttit, curii nihil
quas sicirepletas conservare nitebantur, quemadmo- prorsus *adriostfuin <cbriferiintscopiim, sideli:celMa-
<lum de Valeriano imperatore Saporis Jussu post rieiis mortui tarnfes bfestiis alque ayibus devbrandas
ynortem excoriaiiolegitur. Gujuseonservatain pelleai lf aditas et reiieths fuisse.
deiride Persae imperatorum Romanorum loratoribus, S. Me'tamen "npriiatel tairi irifameni «t tfjrculeii-
itauiquainFgloriossevictorisemonumentum oslendere lain necem, qu'ae/riielue"t terrpfibus liominum qup-
^ifectabant. «Gseterumsi Grsecomm Iectionibus atque rumcumque esse debebat, Maiielis disCipulofumaui-
jiarratiunculis credendura est, parfemManeii sorteiii inum nfecleviter coihmovisse.tmmp, tum lacti auda-
*ubiisse :S. Barlholoniseura et monaChum Studitam "Cibrfes,maximis ctiiii Isetiitisesignis et ^upcstitiosae
arbitrabimun Perperam tandem Epiphanius (addii) 0j religionis argumentis feam singuiis anttls vetterafi
ilanichseos stralos domiire atqtie cttbare coiisuevisse-• feoeperttttt,et ea dfe cahsa, solemni Dottiirii nostfi
-supra faleas, aut ispinas-; memoriatn sui palriarclise 3esu Chfisti Pasciia abblifb, a"u"l 'saltem ,a .pnncisle-
-agentes, qui excOriatus fuerat spiriarum acttmiiife, 'pidissimacelebritaleffeguentaio, difern 3'umtaxatquo-
ejusque pellem istramine aut paleis rfeplelahi. Sfedia •MariicliseusTtierat occlSus niaghis libribr.ljus prbse
'«ohlinxisse iEpiplianium,idem Beausobre, Attgustini quebatttur. Cujus qulppe pfpTariisacrilegique ritus
' (tesiimbniodiuciusj-affirmat.«Quinarfat schisiriaRoinse Causatn plitti A;ttgtjsfinusex.aggerabiat,et (c) quasi
iManichseosinter expftttm, quando Constantius ftom. raptus ittadmiraiionem,, qttaiido vidfelicetManichaic.e
•civis, eongrfegatis«imui plurilMislitijus seclae honii- «ectse maglSlfOs iaiidieoat., ab eis .sciscita_baiurqum
nibusjsut Msinichaicaadannissim pTsccfepia observas- 'cuusa esset CfuodPtiscna Dotriiriinutiis wgilits, riiillo
rent, quam citissime ccelus et coiygregaiio illa jni prolixiore jejunio indicto audilqribus, nullq denique
duas factiones divisa est. Nam aliiliauc vivendiria'- festiviore appqrtitu ebierent, cum eorum Bema, u%est
Vtionein«b nimittm rigbreinileserueruiit, penhanen- diem i/tto Matiiclimusoccisus-esl, quitique gfadibtis
4ibus .aliis Sn laudatoruili inaiidatorum fjgore atque! instruclb ifiburiaii, ei preiipsis liriteis adomqlp,^ in
observantia. De hoe :scliisma'teliic caDeausbbrfede- prom.pt_ii.jfo0.tb_, eYJBf&dbjectb adoraniibus, Jfesiivissinut
'
i(a) fieausbbfe, cap. 11, pag. 1'2'6. Assem., lom. JII,,p. i<.pag,#'9. _ __
(6) Beausobre, ubi supra, pag. iS(5 et seqiienii. |c) Ao^ustintts, cbritfa .epistolanliManicbsei,
ci^.%
kPorpliyrius., de.Abstineiitia lib. iv. Strab., .lib. xv.. Eifstal tom. M% p'a£- i 1B.
 81& i>E MANICBJJORtill HifcRESi Ef tHStORiA LIB. I, 8tO
qiiadairi tolerimitateei maxima nnbni devblignishbrio- A ariima (a). In tali efgfe tantoqufe discrimine iprimo
rabatit, Roc, inqtiam, cutti qusereret AUguscllnusffe- hbmirte constiltilo, prlmam pariter iruinam lapsum
spottdebatur ejtis dierii passlottis feelebfaiidumesse qiif atque •fexitiumpassum esse fabulantuft €ujus ijuippe
vfefe passus fessfet,Chfistum auleni, qui nattis ttoh priihj libminis attimi eorporisqueafflietiones, segriiu-
esset, nequeveram, sed simulatara carnem htimariiS diries, aeramrias, non ab inobfedifentise et igulisecrimi-
oCulis osiendissei, n&ngertulisse, sfedfinkjsse passio- nlbus fesse exoftas affirmabant, sed a tenebris ipsis,
nfeffi. Ad hoccfe efgo fersitatis portehVutil S. Dofeior qhiiyrisveheitieriter afilifelusopprimfebatiur,Haec oin.
posisttam cbnversipnfem anitnadvefteris, iiigemtiil, nia aiitem, ahtequam cbekvm,terra, iuiniiiaria, ifirriia-
et Cbntfa 'ejusriiodi horoiheS exclartiabat, qui ctiril menlum, sphersfe, cbhderfenfur-, homini icontigisse
se Ciifisliattos dici veilettt, et tlhfisiiitti dfe feriiM aitittt. (Juare prihsquam primus Iioinb sn erbem pro*
natutri, fet humaiitim habuisse corptis negabant, iie diret, tfenebrafunl fehaosvivetts |am inhahitaba^ et
ptissib ejus qubti tbiius jarri orbis fbslivissiriiuinliMptis luininum patrem «expranS,turii bfeuipie set clemeuter
esl, telebrant, alia paSChaiidifeBenxaiis sacrilega sb» et fexaudittis est; cum videlifeetimmlssa in teo.aitera
lemnitate sobrbgata, quam veitttt graViSsiittatti,dttl- Virttitej quse eK divina sttbstantia proeesserat„ qiisc
cissimam Summbque 'dignaftl hottore vehemerilitis dieiitir ipiritUs viven^,<etdeseemteni; dejfebtbaifllcto-
tbiere 4esiderabant. Art vferorecentibres Manicjisei qufehomini desieram porresit, ut euni e 'tenebris
sofemnes hifs ritus ridhflfeservare cbnstiescant, me quibiis pfericlhaius toerat ediscefet. <|uod impieiatis
omnibo latet. Rogare dnmiaxai possem Beausobreet niysterium necdhm ;ariimoretinebant, sed externjs
Bailium qui isacai nisu prb ManiCh&icareligioiiiede- etiam f itibus 'eieacrfemoniis3psi Maniehaii palam ipro-
certaruttt an adhue qiiaea riobis fex Augustiho refeen- iv filebanttifi Guny videliGet sitoi fevicem oecurrentes;,
slla sttnt nsura obtineaiyt? Hofumfenim respbiisiottfefc" etiam dexteras sibi dabatit, ut, nimirumj eo signp
hbstras prsesenles lias felucubralionfesmagis magisque Gertissiiae indicareni <see :l'enebrar«ni sinu et erga--
posSfentadornare. flsec tandem Sunt quse dfeManctis stttlis evasisse (*).
vita, mofibus, gestis iaique inierifti ex veteruin % Sed rion mintis irisana ifetinsulsa erast iquse|ie
scriptis dicenda oecurruni. Nuric vefo ad 'pleriiorem ipSius miindi eonditipne piiilosophabantttr. itfenri'vi-
fehitti noiitiam ad Archelaam re4eamtis opoftet, vferi'tenispiritum , tiiuiidi «onditorem-, tribus afiis
qfui Mafcelll- pfersuasione Turbottis eonfes'sibt>emet viftiitibiis iiiduliittijquas hattd tiomimartt,descendisse
lialiitas CuniManfejfedisputatibnes scripto Consigiiaviii fcortrHiguht,ut ediicerii principes J<esuin firmamenium
ixieris, qiwdesl 'Corpus<ejussplieia, AnimaiUynilaqtie
GAPtlT XI. .firmamentiim esse censebant, sicati et luminaria qusa
Friliitlbsii Mqriiciimbriimphilosophim ai 'thebiogimfig- firmamenltim eifCttire conspicittVus.^Juorum yitalitous
meiita,aTur"bone,Maneiis discipulo ad eaiholieam nvotibus, itantam vim inesse volebant,, ut homlnum
fidem converso, exsecraXa,qum ab Archelao deinde, Vblttntates, quae iisdem subessedebeiit, ciim Ijberi
Vascliarie episcbfio, Marcelti persuasibne uria ctirri arbitrii isesioneetexitio ad agendum compellerentw,
Marietisdispuiaiibnibus scfiplo "cbrisignatafaertiiti. Ridifeula pfaiterea ridiculis addebant. Cum de terrise
eceaiibne, statu et motu -rattocinabanttir^iterum eam
instiiufendi ttrilii pnblieam eam «confessionempri- produciam asseverantes, <quamin orbis .mediodiyijia
sirtinnmqiie«Ssfecrationfemrefefrfe, el memorise man- sustfentafi virtute imuiime credebant, sfed kUfnerk
sdare,qaam TttPbo.Manetis.diS'ciptilusiCorain Arclielao eujttsdam simulati wnophori porfcrri, quj cum ea®
et feseterisin €ascbara Mesopotamiseurbe fecit, pro- € portans laboraverit intfiemiseii, Et hsec .(aipol) esf .
linus ad ejusdem Archeiai seripta provocare, iisdem- «atisa terrsemotus prseter ebnsitiitifum tempiis,. Om-
«qse potissimuffl insislelte opus est. Nam cum is nittb ludiera profecto atque blasphema ea s.unt qitse
scripto commiserit, aut scripto eommitiere jusserit de Msc* terrae motibus epmmmiscebantur:, qups
tum ea quse ex Turbonis »rfe pderiitentiani agentis «cansam fuisse affinnabant ictir benedictus Pater 4e
audierat, tum feaqase audacius Manicliaeusipse iii sinibus in cor terrse et interiores hujus partes Filium
fluabusdispntaiioiiibus calholicisiobjiciebat, visdubi- Siitimpareret. Tum materiam., seu lellurem ex sese
iandi :locus isupererit, nos ea lustrantes quse in Ar- plantaset germina produxisse aiebarit. Qum cumfu-*
chelai libris continentur, reruin omnium veritafem raimessent a quibusdam principibus,iunc mterms Pn-
aion esse asseeuluros. Qaidquid enim an contrarium ter corivocavilomnes principes primarios, el sumpsit iis
fetiam bac ocfeasioneCeatisobre confinxit a:d horum sirigulas virucies, •& fetil Jiominem Iiunc, secundum
hdem evertendam., nihil penitus nobis «t veritati speciem primi hbminis Ulius, et vexilanimam ineum,
obesse poterit, queraadmpdum iuculentius suo loco i(juid vero primariorum principum nominibus intel-
explicabimus. Et priino qtiidem prsetermissis htijus fexerittt Manichsei, minime ex ea Tnifbonis cpnfes-
isectse pfsecipuis fimdamenlalibusqueerroribus, quos siOneindicatum est. Ulud 'unum dumlaxat perspicue
•injpraeeedentibusjain anriotayimus,quosqtteiomnium (fex prseeedentibus verbis conjicitur., duas huinaiji
primos Turbosuapublicaeoiifessione exsecratus est, •geiieris soboles propugnassei quafum prior eum
reliqua alia impia, futilia, sacrilega etfabalosa com- Aidamiticam prsecesserit, viamforteiHamineptaine.t
menta describere aggredirour. delerrlmam iis aperuit qui novissimis temporibus
i-. fflasigitur inter ifabulasillse -principalem habeht pepniciosauierroneamque P.f£eadamitaruinopinioneni
locum^ quas de prima homimim productione, horum- jv '"propugriarant (cj).
-que casu et reparatiorie Mariichseieonfingunt. €um 3. 'Sed et alteram causam cuf feenedictus Pafer 9i-
videlicet asseverant 'duosaliois^ternos, sibiqueeo- liuiti aiserit in mundum, ex riovissiuia ihujus homi-
existentes, et-adinvicemreptig.nantes, iuciSiac letie- inissobole repetereeonaniur. >Nonea .rationequi4eni
brarum deos, maximum intfer se beHuin committen- qua Incarnattonis
mysterium pr.sedefinii.uniesse
tes, singulos shumanas portiones icondidisse. Qua in Scripliirse tfestaiituf. Sed aiebanf ,ad eam dilecti Filii
productione cum tenehrarnm "auctor suos fines ad •sui missionero Pattem adductum sfuissfeiabseriuronis
lucem praestandam progrederetur, borius iucis parens <e't.affiiclionibusquas hujus horainis animaipatiebafw
;preduxit«x virtnleanimam, quse dicituf mafer vitmj in corpbre.ifac enhwde;caMsa,etpw*pter«mophprum
qua prirao ornato hominfe,et quatuor elementis f£Q Patrem Filium suum 87 misisse, Manichseidoce-
. veluti induto, fdeorSilmadvKtsiiistenebras pugnafet. •bant. ©ujus squippe Filii in !orbfemadventum^ rtoi;)in
.'Sedeum itefiebfarum prineipes >,<quasi ad pugnam . 'vfera et passibili •assumpta eafne^ sed m siiniflata
' provocati, 3iomini
restitissent, iiiaximam vim ei in- dumtaxat et appareriti hominis «peeieeontigisse, fa-
tulemntj ^ de iliius '<comedemm'armatum,quod-est bulabaniur. Ut videlicet «1iorumiocdis>homoiappa- I
(«) Archelai Aeta.iapud v lalesium et <ZacaanIum,
s ' Archealaus, in «adeih dispiit. Hdverstlsfcni-.
. •(«_)
pag.lfiP. . ehseum.
(b) Valesitis ct Zacagnius, in Arcltelai dispui.
 871 P. CACCIARIEXERCITATIONES1N S. LEONIS MAGNl OPERA. m
reret, qui re ipsa homo non erat; quaiiivis ex femina A lidius concusserit, Ct terrsernolus, ct iusequitur
•
natus ab bominibus puiaretur. (o) Siquis vero hujus omofori eoncussio. Moriem similiter ab his ma\\s
missionis etadventus finem exquireret, minimeho- derivari credebant; nullum prorsus corporum inler
niinis salutem spectasse inficiabanlur, hec vero aliae animorumque serumnas et interitum discriroen ad-
ruinse aut lapsui hominem fuisse subjectum arbitra- mittentes.
bantur quam illi qui ex carnis corporisque vinculis 3. Post bsec aulem ipse Turbo, qui omnia Mani-
oriebalur. Ad quse mala omnia everlenda propul- chseorumfabulosa arcanse philosophiaeprincipia pan-
sandaque, machiriara quamdam conciimatam ad sa- dere el exsecrare statuerat, eidem episcopo Archelao
lutem animarum tunc confectam fuisse affirinabant, Marpello cseterisque, coram quibus se sistere jube-
qua rota unai efformala, duodecini habente urceos, batur, quid de anlmarum transraigratione cum Epi-
qtiibtts viventium animse hauriebantur, ul in solis cureorum schola Manichseidocerent palam explicavit.
conspectu adductse, hujus radiis purgarentur, et pur- Idcifco ista subjecit. Dicam aulem vobis quomodo el
gatae luminari inferiori, lunse videlicet, traderenlur. animmin alia quoque corpora transferunlur. In prm-
Sed in duorum ijlorum luminarium cursu et motu setiti aulem corporequod nunc spirilus primoinhabitat,
describendis*, quot qualiaque figmenta non excogi- parum aliquid ex anima purgalur. Trantfundiiur
tabant? Coiifingebaiitenim solem aique lunam duas deinde in canem, aut in camelum, aut inallerius ani-
ess&naves, seu iranslatorias cymbas ccelorum orbem. malis corpus. Si vero anima, qum prmsenlis corporis
discurrentes, ea ratione servata, videlicel, ut luna ergaslulis clauditur homicidiumadmisil, jam in ele-.
prinium hominum animabus onerata, eas ad subso- phantorum corpora transfunditur, (e) si messemsecuit,
lanam regionem transmitteret; ubi animse sursutn j» g inmuros. Quarum vicissiludinum, seu transmigralio-
deorsumque per quosdam urceos adductse atque re- num seriem latius explicabant, per oiniiia rerura ge-
ductse, naves hise onerarentur et exonerarentur, nera discurrentes, ila ut, facto gradu a brutis ad
quoadusque ipsse animse a corporalibus afflictionibus plantas, ad olera, ad germina et ad res ipsas inani-
quibus premuntur se subripere possent. (b) De sub- mes, humanum spirilum inquamlibetiufundi etlrans-
stantiaboni Palris omnemanimam, atque qmne animal mutari posse profitebantur. Quse omnia cum nobis-
quod movelur.parlem trahere confirmabant, addentes cum reputaremus, nostram admiraiionem ejusmodi
quod luria, cum onus quod gerit animarumsmculistra- Maiiichscorumtantopere Inter se repugnantia princi-
diderit Palris, permanent illa (animanlia videlicetfin pia excitaruni, ut ne vix quidem arbilrari posseraus,
columna glorim, quod vocatur vir perfeclus. Hic aulem cuicumque etiam ignaro, sed sanse mentis homiiii
vir (subdebant) est colutnndlucis, qum repleta est ani- falsitatem non suboluisse. Cujusmodi potissimum illa
marum mundqruni, el Itmcestcausasalutisanimarum. suni quae de animse nominibus et proprietatibus affir-
JMortiprseterea obnoxias esse quorumdam.animas, marunt. Cum videlicet sequentia isla attributa et pro-
certo sibi persuadebant; sed de haruni interitus prielates animseconvenire docebani, Mens, nimirum,
causa qttam inepte, quam stolide fabulabahtur! Con- sensus prudenlia, inlelleclus atque cogitatio. Quibus
fingebant enim virginem quamdam decoram el exor- quidem omiiibus, magis contrarias et alienas esse
natam, val4eque elegantem, qusefurlo appetiil prin- novimus, vel brutorurh naturas, vel vegeiabiliuiu
cipes qui suntin firmamentoa vivente spiritu educli et proprietates, vel insensibilium rerum substantias,
crucifixi. Quo sane in delirio affirmando antiquorum quani lucem a tenebris, coeium a lerra, et astra ab
Graecorum genlilium opinioni eos adbsesisse sequen- elementis distare inlclligamus. Cum igitur has inter
lia Turbonis verba perspicue paiefaciunt. Cum eara C posterioris ordinis res nullam prorsus concordiam
anonymam virginem (c) (YeneremvideliCet)masculis nullumve societaiis vinculum haberi posse Manichaji
taiiiquam feminam decoram apparere; feminis vero ipsi contenderent; quid, quseso, laminepteet tam
veluti speciosuni et concupiscibilejn adolescentem se stolide effutiendo ratiocinabantur, cogitantinm sub-
exhibere 4ocebani. A cujus quippe speciei decore et stantias transfundi in fenum, aut in phasellum, aut in
ornatus elegantia firniamenii principes capli, ita li- hordeum, aut in spicas, aul iu olera, ul et ipsi messores
bidinum amorein eam exarsenint, utisiis post eam desecentur el demelantur? Simili ratione quoque 4e
currentibus, illico ex illorum oculis se subripuerit. come4enlibus panem, aut de occideritibus pulium
Sed liinc princeps ille magnus producit nebulas ex dissefebant, dicentes : et qui manducat panem, ne-
semetipso ut obscuretin ira sua universum m.undum. cesse est et ipse veluti panis manducetur. Quod si
Qui cum tribulalus fuerit plurtmum, sicut homosudat occiderit pullum et ipse pullus erit. Sed et de ani-
post laborem, ila et hic princeps sudat ei ex tribula- mabus eorum qtii hicin terris divitiis abundant, eam
libne sua. Hsepaulem ad Jovem omnium planetarum fuisse conditam legem confingebant, ut exeuntibus e
principem referre voluisse, ex ethnicOrum sCriptis prassenli corporali vita, illse adhuc in pauperum cor-
licel conjeclari. (d) Sed ad easdem malas vicissitu- pora rejicerentur, coactse primum ad ornnes raendi'
dines subcundas, messium principem quandoque cogi citalis labores et angustias subeundas, post.quas
asseverant. Qui tamen cum se ab illa deceptura vir- 4einde seternis poenis cruciandse tradantur. Nec
gine experitur, lanta inceuditur ira et iiiflammatur, enim ejusmodi solis figmenlis in qusestione de ani-
ut super lerfain faraem effundat, hominesque ipsos marum transmigraiionibus hserebant: sed cum ullro
morte alficiat. Hinc enim duos mundos, utrumque r. | darfentcorpus atque materiam omnium aspectabilium
gf)ab hominibus inhabiialum exstare docebant. In- sensibiliumque rerum esse principium, idcirco veluti
ferioreni htinc visibilem et aspectabilem, ea raiione necessarium esse inferebanl utqui plantaveritPerseatn,
superiori subjecium, ul omnes homines qui sunt deor- necesseesse eum transire per ntulla tempora, usquequo
sumradices sursura habeant colligatas. Quare ileriim Persea illa quam plantaverit concidat: Atque similia
de eadem virgine fabulabantur, ita disserenfes. Cura de domorum sedificationibus,vel deiisquiseabluebant
ergo princeps messium a virgine fuerit 4eceptus, aquis efFuiiebant. Qui mdificaveritsibi domum disper-
tunc incipiet excidere radices hominura; et cum ex- giiur per omnia corpora, si quis laverit se in aqua, ani-
cisse fuerint radices eofum, efficitur pestilentia-, et mam suamvulnerat.Quodquidem poslremum delirium
ita moriuntur. Quod si superiores partes radicis va- argumenlo89 esl Manichseosnon lantum quascumque
(a) Consule quse diximus cap. 9 prsecedenti.hujus (c) Grsecorum fabulse de Ephroditp. Consule qu»
pperis, occasione vindiciarum, nimirum quas pro in nostra dissertalione babita in pontificia concilio-
Arcbeiao conscripsimus, ul Beausobrianas malignas rura Academia conscripsimus, anno 1743, et in Qui-
interpretationes atque censufas everieremus. rinali palatio recitavimus pro canonibus Gangrensibus
(b) Yalesius, tom.II Hist. Ecclesiast., posiauimad- explicandis.
versiones et notas ad Socratis Historiam. Et Zacag- (d) Valesius et Zacagnius, ubi supra.
' nius.incollectaneamonumentorum veterum Ecclesise! (e)-Turbo, in Archelai disputalione, ubi supra.
Grsecseet Latinse.
873 DE MANICH/EORUMll^ERESI ET HISTORIALlfi. I. 8W
civiles profanasque aquse naturalis ablutiones exhor-, A tem cognoverit, Dmmonibustradetur, ut eam doment
ruisse, sedeam qtioque quam ad bominum regene- in gehennaignis. Elposlquam correpla fuerit transfun-
raiionem Christus Dominus instituerat. Hauc itaque deittr in 90 alia corpora, ui domelur, et ita injicilur
el non alia absimilia nobis patefaciunt Manichaicse in itlum thagnum ignem, usque ad consummationem.
sectse homines omnem in hae roortali vita ornatum 5. Poslquam aulem liaeeetsimilia alia ex sui prse-
cultumque despexisse alque damnasse. Nimisque ceptoris doctrinaautTnrbo pari exsecratione narrasset,
in
propterea sollicitos fuisse et delectatos paupertate quale judieium opinionem de anliquis propbetis
et inopia, sor4ium squalore et immunditia, quae fecerint, vel Manichaeihabuerint, explicare aggres-
omnia sub ficta pielatis et religionis larva extrinse- sus fuit. Nec eaim vera urtiquam vaticinatos fuisse
cns sacrilege simulare nitebantur. Quid enim aliud credebani, quos ab impielaiis falsitatisque spiriiu et
indical sludium illud quo aliorum substaniiis enutriri a nequissimo tenebrarum principe insiitutos atque
aliorumque sudoribus sustenlari quserebaiit? Quid se4uctos arbitrabanlur. Propterea, excaecala(aiebant)
aliud produnl cupiditates quibus raaxime sestuabant, eorum mente a mendacii patre, falsa semper prae-
ul qui in bac secta electi dicebantur oplimis aleren- nuntiarunt in exitium eorum qui istorum proplietiis
tur cibis, sibi ex aliorum largitate et oblationibus fidem adhibuere. Hinc subdebat: Et si quis sequitur
comparatis? Manichseienini ad latiorem suo qusestui verba eorum, morielur in smcula,devinclusinlra mas-
viam aperiendam, atque ut alios excilarenl quo snis sam, quoniam non didicilscientiam Paracteli. Hac de
necessilatibus prospicerentetmisericorditer indulge- causa enim, ipse Manes suis electis solis, qui nonsunt
renl, frequentius gebennae poenas aliasque graves, amplius quam septem numero, prsecepit ut cum de-
(ut pnto) arcanas serumnas iisdem. comminabantur, T>sieriul manducantes orarent, et milterenl super ca-
dicenles : Et qui non prmstileril electis alimenla, pm- put oleumexorcizalum(a), invocatisnominibusplurimis
nis subdit gehennm,et transformalur 'in catechumeno- in confirmalionemfidei, Quid autem esset istu4 exor-
rum corpora usquequo faciat misericordias multas. cizatum oleum quo profano illo superstitiosoque ritu
Quare audilores talibus deierriti coraminationibus, caput inungebant, quaenampraeterea nomina ab ipsis
si quid oplimumesl in escis, illud offerebantiliis ele- oranlibus invocarentur, Turbo ipse prorsus relieuit,
clis. Eleeti vero non priusaliorum cibis vescebantur quia illa ignorabat. Nam Manes ipse et principes
quam superstitiosa isihac uierentur oratione, quam pseudoapostoli ejus, quialta sapere se seraper jacta-
Arclielaus episcopus ex Turbonis confessione hisce bant, arcanis quibusdam mysleriis suam impieiatem
verbis descripsil: El cum voluerint manducare pa- involvere annitebantiir, ne denudala tot sacrilegio-
neni, oranl primo isia dicentesad panem : Neque ego rutn nequissimorum ignominia, diabolicse religionis
te messui,nequemo/li»i, nequetriluravi, nec in cliba- turpitudo noscereiur. Ea Cxscribere tandem horret
num te misi.Atius le fecitel detulil le mihi. Ego inno- animus quse de Moyse, prophetis et sacefdotibus an-
centertemanduco. Postquam secretb autem et inlra tiquis affirmabant. Cum, videlieet, non aliuni quam
semetipsuni, nemine audiente, Manicbaeushaecpro^ lenebrarum principem hos prophetas fuisse allocu-
ferebat, ad eum conversus qui ciborum oblationes tum conlenderent; et idcirco nullum prorsus Judseos
delulerat, cum isto sequenti responso grales ei re- inter et Cliristianos atquegentiles discrimendandum
pendere simulabat : Oravi pro te. Et cum opus facere esse, cuni unus et idem Deus passionibus coucupi-
illicittim prorsus arbilraretur, ille qui aliorum pane sceniiisque obnoxiusabiis omnibus coleretur.
el cibis vescebalur, in superstiiiosae suaesectse lesli- Jffosergo Deus ille in suis concupiscentiis seducit,
monium addebat : Si quis messueritdemeteiur.lla si C quia non esl Deusveritalis. FApropter hoc quicumque
quis frumenlumin molamiseril', eliam ipse mitlelur in in illum Deum speranl... cum ipso habent vinculistra-
mola. Si quis consperserit, conspergetur. Ita si quis di, quia non speraverunl in Deum verilulis. Ille enim
panem coxerit, excoquelur. Hsecergo, alqueejusmodi secundum concupiscenliassuas locutus est cum eis.
alia roala iis imprecabanlur, qui raisericordiam cum Hsec, inquairi, in Deuin opiimum maximum male-
eis agebant, el a quibus cibos seu alimenla accipie- dicta referre et exscribere nos pudet, nostraque
bant : quse immanis agendi ratio et eorum animi im- sancta borret religio. Praeseriimcum ex eodem Tur-
probilalera nimiaraque natnrse saevitiempatefaciunt. bone edocearaur magnum illum et honorabilem Do-
i. Jam veroomnia fabulosa figmenta de plurium minum Sabaolh, cujus nomen coelorum angeli ad-
mundorum essentia, quse superius leviter attigimus, orant, orbis lerrartim creaturae cum limore veneran-
Turbo ipse coratn Archelao lucuienlius ita explicare lur, et inferorunTgenies contremiscuni, cujus natura
pergit. Et iterum dicunt esse alios prseter hunc quem summa bonilas, etvirtus omnipoienlia est, impete-
videmus roundum, quihus hujus luminaria cum hic rent ipsi lam audacter et conteoinereni, dicentes na-
occiderint oboriuntur. Et nova quasi deliria excogi- luiam habere hominis, et patrem esse concupiscentim.
lantes, universi structuram, terrse aerisque proprie- Et propterea simpliciores adorant concupiscentiam,
fate* noscere negligebant, quamvis plus sequo etma- deumeam putantes. Hunc ergo Deum, quem maiiliae
theseos el astrologiaestudiis operam dare osterna- et peccati auctorem esse contendunt, cum Judseis,
rent. Terram ab ambulantibus la;di volebant. Aerem Christianis atque gentilibus eum adoraniibus vinculis
siiniliter ab iis qui manus in altum levabant; quia esse tradendum, ex Scythiano, hujus sectie seniore
aer cst anima liominum,cl animalium, et volaliliiim, -r) principe, asseverabant. Quse quidem omnia non nisi
elpiscium, et reptantiuni paradisum esse (qui mun-" a stolidis fiagitiosisque hominibus pbterant excogi-
dus appellatur) credebanl. Cujus arbores sunt om- tari.
nes concupiscentise et caeteroeseduciiones corrum- 6. Sunt tamen duo adhuc praecipuaManichseorum
pentes cogitationes hominum. In quo dogmate pro- figraenta, quse in medium adducere oportet, ante-
piignapdo, forle Joannis verbis ex priori Epistola quam ad eorum describendam propagaiionem pro-
depromptis abulebanlur. Ea videlicet pravis ejus- grediamur. Allerum ad Adami aique Evae emolilio-
modiallegoriis explicantes. Peculiarem deinde quam- nem, alterum autem ad hujusce aspectabilis mundi
dara arborem in hoc paradiso consitam itiisse, ex qua exiiium et finem referri debet. Ad primum ergo
bnnum cognoscitur, jam et ipsi credebant; sed pra- quod atlinet, Manichseiiis Geneseosyerbis abuteban-
cedentes secuti allegorias, ibi Jesum, et ejus scien- tur: Faciamus hominemad imaginemel similitudiiiem
tiam, quseest in mundo, designari aiebanl, quamqui noslram (b), quibuset haec aiia addebant, el secun-
acceperit, discerniibonuma malo. Quare Turbo sub- dum eam quam videmusformam. Hic principem suos
jiciebat: Cum mundus Dei non sit, se ex Palre ma- alloquentem collegas principes inducebant, quasi di-
teriae , eumque omnia in eo contentaexterminari ceret: Venite, date mihi de tumine quod accepimut,
oportef. Sed si anima e mundo exierit, nec verita- et faciamus secundumnoslram, quq principes sumus,
(a) Videquae scripsimus de hoc exorcizato pleo (b) Genes. i, 2G.
eap. tertio pneeedehii, pag. 32.-
PATROI. LV. Slft
875 P. CACCIARIEXERCITATIOMESIN S. LEOHIS MAGNJ OPERA. 676
fprmqm, et$ecundum eam quam videmus, quod est JA illae quse sequenlibus sa:culis Ecclesise in concifiis
primushpmq. Qpot ergo qualiayedeliria isthaceverba rejeciae, niagis perrecl.am atqpe prppriam Joquendi
confijieant, qtiis porro noji ijilejligif; felilla quidenv meihodum et ipsis PJP.ef iheoiogis quoqne religipse
summo Deo injuriosa, nullujn prorsus 91 coljp- 92 seqtiendajjip.rsesfiterunt, Spffragaiur Atigtisiinus,
gam jsibi .sequalfemadmitlenfi, quiqtte a nullo extra qui in suis Operibus hinc illiijeque ejusmodi ntigas et
se alip, nec lumen, nec attribuium, nec quidqiiam Manicliseorumfabujas refert, quas sanctus illedoctor
jaliud accipere potesl; qni ntillam in se cxternam et npn fantum ut prsecavendas omnibjis prodit, verum
visibilem formam lialjei, secundum quam ereaiuras eliaiji ul nimium religioiiis veritafi noxias impetit
C«ndiderit; qui tandero Adainum ipsum, non secun- atque stibvcriit. Quare minjme suspicari licet ejus-
duin alterjus prihii hominis formam , sed ad solam modi Archelai opus et csetera quae ad Diodori seu
ppi imagineni et similiiudinem ex iiihilo creavil? Tryplionis pertinentdispuiaiiones haud esse genuina,
A-dbttGjfaque naturse lumine repugnanle, plures deos ut veteres ompes tfestmisunt; et abundantius ipsi
sequales, visibilem corporeamque gestantes formam probare reservamus, catalogum eorum descripturi
ponfingebani, qui hominem creaverunt, qui Evam quo- qui de Tnrbonis confessione sermonera habuerunt.
que simUiler feceiuni, dantes eiie concupitcenliasua
qd dpcipiendum Adarit. Nihil lurpius profeclo, aut CAPUT XII.
jhispenvaiedjctis nihil scelestius, quibus primorum De SmprtualiMqnelisanno. Varim de eo qphtiones,
pafenfum cpnditorem atidacius 'figiint. An niali et pro
quibus conciliandis nonnulia momenta afferuntttr.
Spncupiscenfiae auctpr is esse poterat, quem cum Bequsqbrianus scppus in qumstionede qua agimus
jnunjjp mc-habere pariem, nec super mala quae in eo j
B explicalur.
«oiuiijguiitgaudere posse, ipsi Maiiieliaeia ffirmabant?
An n.ondeiiramenta loquebanfur? 1. Emorlualem Manetis annum vix definire pos-
Scyibianiis vef o taiidem, qui htijus sefelseprinceps siimus, nisi quibusdam ceftis conjecturis insistamus.
ettCtor fuit, suis in sqfiptis, de hujus aspectabilis Quarum aliae ad illud lempus pertinent quo ipse lise-
mundi fine et exitip verba faciens, hsec liabet: Cum reticus prinio cum Archelao episcopo, deinde cum
mqnifestam fecerit ejusimaginem, lunc ipseomophorus Diodoro presbytero, duas illas voluit babere con-
.extrq se terram derelinquit el iia dimittitur magnus ille gressiones, in quibns de falsaesuse sectae principiis
ignis qui consumatuniversum in quem omnes pecca- aique dogmatibns dispuiavil aiiae vero desumi de-
torum animse aeierneeruciabuntur. Tunc auiem (ad- bent ex iis quae in secundo lmjtis operis capite de-
debjinl) hmcomnia evenient,apparenle Jesu in modica scripsimus, in quo comra Paschasitini Qnesnellum
rtavi, cum vitm malre el duodecim gubernatoribus; qiisesiionem habuimus ,de tempore quo Manichaica
$ecumetiain habentes lucis virginem, el terlium quem- haeresis mundo damnanda innotuit, quando videlicet
dam seniorem, cujus nomen Turbo ipse huudquqquam scelestissimus homo pravp sua dogmata in orbem
indicavit. Gumaulem magnus ille spirilus vivens, in spargere ccepit. Ibi namque magni pontificis Leonis
iua navi existens apparebil, fiel murus ignis illius testimonio potissimum insisienles, quo affirmavit
tnagni, murus venii, et aeris, alque aqum interioris. Manetem damnandum innoiuisse eo tempore quo
Qmnia aulemin luna habitabunt usquequolotum mtin- Probus et Paulinus consiilaiiini agebant, cum octava
dum ignis absumat. Et post hmcrestitutio eril duprum jam persecutio in Cliristianos desaeviret (d), satis
luminarium; et printipes habilqbunl in inferioribus(a), clare patefactutviest. Hosauieni consulalum gessisse
Jlisce ergo eommentis ea omnia vaticinia quaede* G pbst Aureliani imperaioris necem, gravissimis ad-
Mundiexiiip, de novissimo judicii die, de judjcis ducti momeniis ex arniquorum recentiorumque ta-
majestate, sacne lilterae docent et praedicant, sceie- bulis, chronicis aique catalogis, probavimus, ilitid-
Stissimecornimpebant, ut, labefaciata Christi reli- que in Christi annum ducentesimuin septuagesimum
gione, homines a veritate prorsus recederetit, et ad septimuro rejiciendum esse deierminavimus, iis vi-
fabulnsa el insana addiscenda figniema converieren- delicei scriptoribus suffra.;aiiiibus, quos ad calcem
tur. Quare Turbo fiilelein suam eonfessioneni, hujiis- annotavimtis. -An vero is' anntis ftterit emorlualis
que doetrinae diabolicse exsecrationem, bjsce verbis Matieiis, nuilibi Archelai Acta innuunt. Quinimmo
elaudit: Hmcest omnis doctrina, quam tradidit Ma- horuny scriptof a Bpausobre tamquam indiligens po-
nes tribus distipulis suis, el jussil. eos in tres mundi slulattir, quod sub uno eodemqiie Persarum rege
plagas proficisci(b). folam Manichaicam tragoediam contigisse affirmare
7, iUtergo Manichaeorumprincipes auctores, suis videatur, cura id prorsus imppssibile debeat arbitrari.
in philosopliiae ac theologiae studiis impie aeque ac Ciarissiimjs lamen Alexander Zacagnius (e), qtti nec
inepte deiiraverinf, jani ex Turbonis confessione, ab Cursim nec oscitamer hocce argumfentumad examen
Archelao Cascharae episcopo scriptis consignala, aut revpcavil, aliter ratiocinafus esf. Is ergo imprimis
eonjignari imperante, suf(icientissime arbilror paie- S. Leonis Magni testimonio superius laudato insisiit,
facthro (c). Sed in horum figinentis impietatibnsqtie Manichaicanv lucresira orbi dainnandam innoiuisse
recensendis nos pliirimuin iaboris "sublre oponoit. probans quando Probus atque Paulinus consulatum
Cnm ejusinodi Archelai disputatip, eliam proul Za- agejvan). Qudre (siibjicit idem docius scripior Zaca-
cagnii studio typis eommissa, roultis verborum an- *) j giiius) necessario d'lcidebel Archelai cum Manele dis-
fractibus, barbaris inusitafisque vocibus, ex Persica, putationem, per quam universpManetis error innoluit,"
Syriaca ac Mesopptamiaelingtia derivata, referta sit, accidisse infa Julium qlque Decembreni anni-Cltri-
et tot tamque gravibus mehdis Scateat, quse vel a stianm mris 277. Hinc censuit benigne esse inierpre-
variorum iiiterpreium oscitanlia, vel amapuensium landa Archelai vferba,qua) in capiiulo 27 dispinaiionis
-indiligeniia in feamirrepserunt. Wihil taineii falsi in iegenda occurrunt, cujn videlicet coram judi°cibus,
se coniineiillaTurbonisexsecralio; nihilhabet qupd qhi dispuiafioni aderani, volcns Mahetem perstrin-
dubiaesil fidei, nisi quasdam duras ef parum sclto- gfere, ehm urgei nbn esse Paracieturn a Christo pro-
larum usui pbrases accpmmodatas, Archelao tamen "hiissiim; ahas diu contra suas divinas promissiones
coaevas; eum lunc nondum exof tae fuerinf bfsreses factas,tesiamei]to,passioneet mprte cpnfirmatas, pr-
(a) Ila legilur in Valesii edit., sed aliteriiunc tex- eripieinus, cum de genuims Arcbelai Aclis et dispu-
tum cxliibtiit Zacagnius p. S2. _.tatione verba facieirius.
(b) De tribus hisce Manetis discipulis, ad pravam (d) Leo magnus, serm, 2 de Pentecost., cap. 5.
Iianc ^ectam propagandam huc atque illuc inissis, Petavius, Raliooario temporum, et in adupt. ad fipi-
videsis quae in 3, 4 et 5 cap. in superioribus con- phauiuiiH Blanchinus,in caialogisad Anaslas. biblioth,
scripsimus. Beausobre, lib. i, cap. II, p. 128,
(c) Quidquid in contrarium profert Beausobre ad (e) Alex, Zacagi)., jn praefat.140 el segg-
elevandam hujus confessionis fidem, in sequentibus
G77 PE MANICH4E0RUMllfiRESl ET HISTORIA LIR, I. , 878
phanos sine rectore, duce et magistro, sups appslolos A i rere non poluit.quantumaTiberjiimperioadProbum
Q3 atque discipulos reliquisset, si Spiritus ille veri- imperalorem decurrisse compertum est. 04 Annos
latis, quiomnia doceie debebat, post trecentos fere enim bis centum et quadragiuia inier utriusque im-
annos venisset, et qtiasi Ecclesiae haeredem se esse perium consumptos esse, ex Rojnanorum consulum
confirmasset. Archelaum igilur npnad exaggerandam et imperatoruni tabulis sine ulla haesitatione intelli-
Manetis stoliditatem (ul vult Zacagnius) in hsecverba gimus. Ad quod quidera temporis inlervallum, cum
evupisse credeiidum est, sed cum verborum proprie- Archelaus animadverlisset Manichseumlamquam fu-
laie loculum fuisse arbilramur. Nam quamvis rotun- rem et laironem abjiciendum expellendumque essc
dum roimerum trecentosannos posuerif, tamen mo- demonstrat; cunv is non deferret signa et divinarunv
dificaiione qttadam usus est, adhibitp et inlerppsito promissionum exempla, quibus ostenderet se esse
adverbio fere, ad iunuenduin videlicet fertinm Eccle- Paracletum, qui a Jesu prmfiguratusest, in quo men-
sise saeculum lum ad exitunv vergere et decurrere, dacemignoransfortasse affcret Jesuin, qui enim dixerat
cum laudala disputatio babebaiui-. Sed Archelaus se non mullo post missurum esse Paraclitum (ail) in-
ipse hac in re interprete aut excusaiione haud indi- venitur post trecentos et amplius annos misisse hunc,
geliai. Nam in illius argumenti progressione, ut ma- sictit ipse lestitnonium perhibet. Tanta ergo temporis
gis magisque Maneiemprgeret, prbyocai ad ea signa prolalio irritas prorsus divinas reddidissel pollicita-
qtiibus universo orbi Spiritiis sajicli adventum opor- liones, ut Archelaus asseverat. Et partes eorum as-
tuit palefacere; et quamvis, aut amanuensis lapsu, sjimens, quos in exlremo judicii die Cbrislus Domi-
aut imerpretis osciiaulia, de hoc annorum nutiiero nus judicaiurtts veniel, quasi in scenam loquentes
agens, quasi a priori suppulandi raiione abscedal, „•" adducit, quotquot a Tiberii imperio ad Probum usque
quando videlicet usurpans illam Chrisii Doroini pro- ex hac luce migrarunt, et ila Manetem compellans
niissionem, qua testatunl est non multo post semis- ratiocinalur.
surum esse Paracliium, qui apostolorum et discipu- Quid dicent Jesu in die jttdicit illi qui jam vita ex-
lorum luclum et lacrymas abstergeret, quibus inve- cesseruntex illo temporeusque nunc? Noitne hmcalle-
nilur post trecentoset eo amplius annos misisse hunc gabunt, Noli nos cruciare, si operq lua non fecimus;
qui ipse sibi lestimoniumperhibet. At quisaliamnon videt cur enim cum promiserissub Tiberio Cmsaremissurum
aut erroreni irrepsisse, aut Arcbelaum sup- le esse Paracliium, qui arguerel nos de peccatoet jusli-
putandi ralioneni fuisse secutum? Non enim ibidem tia, sub Probo demum misisti; qrphanos dereliquisti,
facit meniionem Clirislianae serse,sed annorum dum- cum ipse dixeris, non derelinquam vos orphanos, cum
laxat qui a Tiberii Caesarisimperio ad Probum ipsum ipse dixeris le mox ire missurum Pqraclitum (c), Drs-
decuncrant, ea ductus persuasione, ut Manetemma- putalionis ergo liujus tfempusab Archelao delinitutn
gisaiquemagisexChrisiiDominipromissionibusiifge- • fuisse, qtiis ibit inficjas? Si enim lum Probum habe-
rel a tqueperstringeret. ATiberii quippe mortead Probi nas imperii tenere asseverat, jam praesfentenjcum
imperium usque, nonnisi bis centum quadraginta uho Manicbaeocongressionem ad Christi annum 277 reji-
minus anni fluxerunt, ut ex labulis Petavianis (a) ii- ciendam esse evidentissime significavii, si Peiavii
quido inuoiescere potest. Quare minime mihi persua- supputationibus fidem adiiibeainus; vel in annum
derepossura Archelaumaesludisputaiionis acitim, tam 282, si clarissimi Pagii teslimouio et ratipnibus insi-
graviier lapsum fuisse, potissimum cum eum Romani stamus.
imperii res lalere liaud possenl; quia tum jam Ro- 3. Jam vero apprime inteliigo oninia quae hactenus
niani Orientis partibus et Mesopoianviaedominahan-1C scripta sunt minime ab errore et oscitajiliia Arcbe-
lur, ut omnibtis exploratum est. Quod autem Arche- laum purgare, quamvis perspicue indicaverit suas
laus ibidem, non de Chrislianaeaeraeexordio a Salva- cum Manete dispuialiones contigisse quando jam Pro-
loris Naiiviiaie desumendo, sed abhujus morte, quse bus Roroano imperio dominabatur. Porrp annis sex
contigii Tiberio Romanis atque Judseis imperante, Probtis regnavit, cum sceptrum accepisset antm su-
disseruerit, illius agendi scppus apprirae manifestai. perius laudato 277, in eoqne perraansisset adannum
Quid enim toio laudato illo capite. probare niiebatur, 282, et in Iiunc Pagius (d) iaudatas disputationes et
quam Jianetem falso sibi Spiritus sancti noroen as- Manichaieam necem rejiciat, quam lamen Beausobre
sumpsisse, hujus virtulem, potestatem atque dona anteverlit, arbitraius poiius contigisse illius imperii
sacrilege sibi convenire confinxisse? Quare, ut feli- anno primo. Quam controversianvnunc definire prae-
cius sua dispuiatione id prsestaret, provocat prirtvo seiitis otii haud esse potesi. Cieterum nobis persua-
ad eas certas Cliristi Doroini promissiones, quihus sum est verba illa qtise in Archelai Actis offendimns,
apud Joannem dixerat se quantocitius ad-Palrem re- videlicet, post irccentos et eo amplius annos misisse
gressurum, ut suis discipuhs locitm pararet, Patrem- hunc, errore interprelis, vel anianueiisis su|)inilate in
que rogaiurum ut daret alium Paracletura, qui in iilam Arclielai dispuiaiioiiem irrepsisse, cum potius
Ecclesia maneatin aelernum. QuemParaclitum deinde legeiiduin sit: post ducentoset eo amplius annos. Et-
vocat Spiritumverilatis, quem inundus non polesl ac- eiiiinTibcrius viia fuiicius esl, aimo 57, atque ab bu-
cipere, quia non videt eum, necscit eum; vosuutemco- jus obiiu ai Probi irnperium, anni ducenii triginta
gnoicetis, quia apud vos manebil, et eril in vobis(b). novera iniercessennii. Verumlanien de liac re satis
Taiidem ad dictprum veriiatem magis confirniaiiTn disputasse arbiiramur. Polissimum pum nostne huic
dam, subjecii: Non relinquam vos orphanos; veniam conjectiiraerobur adjiciant illa alia praecedentia Ar-
ad vos. Hanc ergo promissionem suis apostolis pt chelai verba, quibus perspicue indicavif nonduni tre-
disciptilis,quos alloquebaiuf, Christum fecisse, vix cenios iniegros annos decurrisse, Ifaque yei dicen-
in dubiiim revocari "potest. Qui sane et ilium Spiri- dum foret Archelautn in eodem dispufaiiouis capjte
lum acce|jltiri erant, non post mujlos dies, nt essenl non saiis sibi cmislilisse, quod probabilitale caref ;
veri aique sinceri testes in omni lerra praedicationis, vel anaclifonisuii errorem in inierpretem jmt inama-
passionis, mortis atque resurrectionis ejusdem. Sed nuenses fore rejicieiidiun. Jani vero ad aha nbs gr.i-
ejusmodi promissiones Christum fecisse Tiberio im- dum facere oportet, uf caeiera persequaraur quae ad
perante pridiequatn pateretur, etPaschate cum suis Manetis internecioiieiii pertinere judicamus.
discipulis celebratp, quandp, jam peracto ultitno suae i. Etprimo quidem Persarum regum series atque-
voluntatis testamenio,. Judaei consilio decreverant caialogus consuleiida suni, ut yidelicet inteiligamii»
borribilem cruentamque neceny eidem inferre, quis an ea omnia quaede Manicbaicatragoedia in sujiprin-
jgnorare potest? ribus scripsiutus, sub uno eodernque rege conlige-
2. Ut ergp irnplerentur, tantum temporis decur- rinl; quemadmodum indicasse Archelaun), vel aucta-
(a) Archelai Acla, num. 25 pag. 46. Ratipnario (c) Act. i, 8. „,' ,
teinporum DionysiusPel., lom. III, pag. 181 etl85. (d) Pagius, saecul. m, Critica Hislprico-Chronolo^
(b) Joann. xvu gia, pag. 500. .:..,_.^^
879 P. CACCIARlEXERCITATIONES IN S. LEONIS MAGNIOPERA. &S0
rem disputationis quse sub Archelai homine circum- A tum Manem oplimi et nobilissimi medici artem aptid
fertur, Beausobre affirmavit, eum veluti indiligentem Saporem exercere. Non minus fabulosa videntur qusc
censoriostylocondemnando. Qtiodigitur adcatalogos narrat idem Beausobre 90 de Manetisordine vel sa-
regum Persarum 95 mediaesetatis spectat, certum cerdotio, de omnium sacrarum Scripturarum intelli-
estquod, Parthofum regtim slirpe exstincla, eorunv- geniia et interpretaiione, ob quas in liaeresiralapstts,
que imperip abolito, Cbrisli anno 228, tum Persis et calliolica communione privatus, se in Saporis au-
dominari ccepisse Arlaxarem, seu, ut notat Petavius, lam recipere potuerit, ea benevolentiae prsesidia sibi
Artaxerum, (a) qui cum,quiiideeim annis regni babe- compafando quse idem auclor in superioribus recen-
nas tenuisset, eum excepit Sapores hujus norainis suit. jEqtie fabulosa censeri debent quae de btijus
prinvus, qui diulurniori principatu fruens, ingenlibus ministeriis el parbchiali munere, quaeque de habitis
jaciuris etiam Romanos affecit, ut Agathias affirmavit. contra Judaeos et magos atque gentiles pro catholica
Hisce 4ictis hon refragatur Beausobre, qui, cl. Pagii religione disputationibus, anteqttam ab Ecclesia cx-
criticen seculus, Saporis.regnum prolrahiladaimum cideret, quse nosler criticus ibidem sine auctore fide
271 iisque, vel a.diniiium subsequeniisanni 272 (b). digno comminlscittir (e). Quid enim? Cunv Sapores
At Beausobre laiidatus, novo de Manichaica hisio- hnjus nominis primus Persarum rex diem clatisit,
ria sysiemalfeexcogifato, non tantum- Edessenorum Maftes vix decimuro nonum aut vigesimum suac
Cbrojiico adhserens, sibi persuadet ejus rialaiemdiem aetatis annutn attingebat, uljara vidirous. Igilur quo-
in annum 240 conligisse; sed ex sileiilio Orientalitjm modo jam contra SS. canonum regulas hunc sacer-
scriptorum, servili conditioni Manemalligatum ftiisse dotio iniliatum fuisse arbitrabimur, deinde ob haere-
negat, arbitratus originem duxisse ex magorumstirpe, D sim communione privalus, et ab Ecclesia expulsus
pairemque hominem magum liabnisse, qui quondam fuerit, antequam Sapores obiret; scilicet quando rex
episcopatum assecutus est, et Manes appellabatur. iste, forluna duce, et copiarum niultitudine, exerci-
Brevi, tempora mnlta consunimasseManenifiliimvconi- lus ducebat, ut clades Romanis inferrel? Nemosanse
niiniscitur sbribendo; huncinGraecorumiectioiiever- raentis, qui somniis fidem non adbibeat, id sibi po-
satum,mathesi musicaeque,aslronomise, geographiae, lerit persuadere. Immo aliquot annos percurrisse
aslrologite, nvedicinae,piclurafi,operam dedisse, etin inler lapsum.Manetis in haeresimet Saporis mortera
pingendiartemaximeexcelluisse, quemadmodiiiiiet in idem Beausobre suppbnit/ Idcirco adbuc eliam prae-
sacrarum Scriplurarum intelligentia vel interpreta- properam illius or4inationem fuisse eum affirmare
tiorie. In haeresimdeinde lapsiimesse Manemasseverat. oporiebat. At diligens artis critices scriptor, qualem
Quipropterea excomniunieationeab Ecclesia excisus, se esse Beausobre jactat, ad hanc rerum repngnan-
laudati Saporis Persarum regis favorem benevolen- tiam mininie animadvertit, eo dumtaxai studio ratus,
tiamque assecutus est, et inler aulicos commoratus, ut velerum GraecofumLatinorumque PP. testimonia
jubetur regem comitari cum is adversus Romanos infirmel et dejiciat. Eropterea novitatibus polius in-
praelia instruebat; ea persuasione ratus, quod sibi et dulgens, mulia paradoxa et fabulas in suum transtu-
suis militibiis mederi posset. lit opus, Persarum Assyriorumque scriptoruin tesli-
5. Quo autem anno ad medici praestantissimum roonia laudandO, qtii longe a Manelis sevofloruerunt.
nvuniis exefcehdum a Sapore fuerit assumptus, non 6. Regum Persarum deinde characteres animique
retulit. At conjici potest ex eo tempore quo Sapores, dotes , studium, et agendi rationem, ad quamdara
excrciiuum copias ducens, vinv clademque Ronianis eruditionis copiam ostendendam, describit. El qua-
inferebati Id potissimum contigisse Yaleriani impe- G dam usus digressione, antiquam illius gentis religio-
ratoris WBnpore,rerum Romanoriim memoriae pro- nem commemoraf:, hancque diu obsoletam Saporis
dunt. Valerianus quippe, dolo Macriani ducis, inno- Persarum regis stu4ioflorescenlemfactamfuisse asse-
centis Christianorum sanguinis effusi atroees poenas verat. Iiujus praeierea regis prudeniia, foriiludine at-
Deo vindice pefsoluturus, a Persarum rege Sapore que jusliiia laudata, gra4um facitadexplicandam ety-
captus, etin Persidem adductus; longo lempore mologiamillius vocis magorum.QuovocabtiloPersidis
ludibrio habitiis, iandem jussu regis excoriatus, sce- presbyteri atque philosophi se vocitare consueverunt.
lerum suofum luit poenas.(c) At cum ejusmodi praelia Multa qiioque siibdit de Zoroaslris philosopbia,
coriligisseht post annum 254, et Valerianus poenis studiis, ibeologia, religione atque cultu. Tantasque
exbaustus bominem exuerit seplimo imperii ipsius tandem nugas.ineptias, jocularesque inlerprfetaiiones
anno, haud video qua ratione, qua scieiitiarum co- attexuit, quas referre summopere virura cordaium et
gnilione, qua denique medicae arlis peritia, Manes religiosum de Christlanis rebus agentem dedecere
potuerit tum esse insiructus; ui propler omnitim arbiframur, et idcirco bsec.et ejusmodi alia silentio
ferme scieniiarum cultum Saporis cordi gratus valde prselermitlere duximus necessarium.
fuerit, ut etiaro tamquam medicus optimus et nobi- 7. Itaque poiius nobis inquirendum supererit sub
lissimus adliiberetur. Id autem lieri potuisse nemo, quo Persarum rcge Maiiesdebitas improbiiaium poe-
nisi bardus et plumbeus, sibi poterii persuadere. Nam, nas luere coactus fuerit. Quo in olio non inulium
Beausobre auctore, hatalis Manelis in ancum 241 . operis nos oporteret impendere, si pariler adversa-
rejiciendus est. (d) Sapores vero clades in Romanos rium parumque in dictis sibi constantem Beausobre
iiiferre ccepit anno 245, juxia Baronium; Yaleriani TJ non haberemus. In mentem ergo primo revocamus
servitus et proditio conligit circa ahnum 256; hujus quae paulo ante de mortis regis Saporis anno descri-
inleritus in annum 260. Cum igiiur Yalerianus im- psimus. Querricum Hormisdas filitis excepissel (f), ut
probitalum solvit pcenas, Manesvix decimum nonum Persarum annales probant, et Beausobre etiam tiltro
aeiatissuavannuqiattingebat,eiquandoSaporescoiitra concedit, duos dumtaxat in imperio annos insum-
Romanos popias suas et exercilum ducebat, adhuc psisse exploralum est. Is aulem Yaranem hujus no-
infans et lenellus esse poierat; cum pracdicta Vale- mjnis primum iiabuit successorem, qui vix terlio re-
riani Iproditio et servitus ad decimuni quintum aut giminis anno absoluio ex hac Iuce migravit, relicto
sexlum decimuin ejus aetatjs annum referenda sil; Varane 11, illius regni successore ei baerede. A quo
quae supputandi: raiio apprime probat non poluisse autem Christi anno repetendum sit exordium regui
(u) Petavius Ratibnario lemporum, tom. III, pag. (c) Orosius et Trebellius Yaleriani necem descri-
146. Agatbias, lib. iv. buni in Gallieni Yita.
(b) Pagius ad annos Christi 271 et 272. Scribil : lib. n, cap. 1, pag. 161.
(d) Beausobre, lib.
Obiit hoc anno Sapores Persarum rex, qui regnavil (e) Beausolire, n Hist. Manich., cap. 4.
i
unum et trigintd1itiiegros tinnos, el ingentibusjacluris (f) Pet., Ration. temp. parl. HIdescribenssucces.
llomanos nffecil. Agathias, lib. iv : Eo mortuo, Hor- Persar. reg. mediae setatis, pag. mihi 146 Ycnet*
misdas ejus filius regnum suscepit atque post unum ediiionis.
annuni et decimumritensemeriiortuusest.
881 DE MAMCHiEORUMIIJERESI ET HISTORIA LIB. I. 8Q_>
Varanis II (a), non conveniunt inter se Petavius, A ausns est. Qui hujus mortem referunt ad annum
i*ag'uis, aliique cum Beausobre. Illi autenv couien- 273 aut 274, affirmantes successorem babuisse Va-
i
Junt ab anno 276 desumenduiri esse. Conlra vero ranem I, ejus filium. Is Palris exempla secutus, Ma-
Beausobre diversis insistens conjecturis , in se- neti munimen atque pracsidium in exordiis sui regni
qneniein 277 esse rejicieiidum fabulatur. Propterea fexhibebat. Sed deinde, eihnicorum magorum Ju-
97 Manetis supplicium, non sub Varane II, sed subi daeorumque in euin perseeutione recrudescenle, et
ejus prsedecessore Yarane I coniigisse sibi adulatur. - in quadam dispulalione 9g pubiica ab iis superalus,
Sed ad hujus scribendi ratiocinandique scopum, opusi tandem veluti haereseonauclor uecaius est.
est attendamus. Tamquam certum ergo primo cum Qualeautem supplicii geniis regis decreto subierit,
Pagio supponit Saporem ab anno bis cenium et uno• cerio ibi Beausobre non definit. Tamquam Sadu-
supra quadraginta Persarum regni habenas assum- caeum, dumtaxat, capitali poenafuisse occisum asse-
psisse, easdemque ad annum bis centum septuaginta verat, variorum opinionibus laiidatis, Hydm videli-
duos tenuisse. Hormisdae vero hujus iilio et regnii cet, qui eum cruci affixum fuisse ad urbis portam
successori, non duos integros, sed annum unum et; affirmat, vel abbatis Renatidot asserenlis pellem ei-
diesdecem, vel menses decem, imperii adjudicavit. dem vivodelraclam, fenoque repletam suspensam esse
Crediditque sub hoc rege Manetem, prirao a Saporei ad aliorum lerrorem.
e Perside exsulatum abire coactum, in Persidem ite- Cui lestimouio, subdit librum cujusdam incerti
rum se recepisse, novoque regi quemdam Revelatio- aiicioris, Persarum hisloriam describentis, vel Abul-
nmn iibrum, variis perfectissimisque picturis ador- pbaragii qui dicit pellem Manetis post mortem de-
nalum, exhibuisse. Librum porro hunc non diver- -. j> tractam fuisse (c). Quod verisimilius iridicavit Vale-
sum fuisse ab Evangeiio Manichaei, in quo falsa Jesu 'riani nalurali morie pereuntis exemplo ductus, cui
Christi hisioria continebatur, ex quodam Pltoiii te- Sapores pellem detrahi jussit, ut eam videlicet Ro-
stimonio sibi Beausobre persnadet. Qui prselerea do- manis objiceret ad arrogantiam superbae bujus na-
lendum esse fatetur quod hujus operis exemplaria, tionis comprimendam. His opinionibus et lertiam
temporum invidia iiominumque odio, prorsus perie- subjecit, qua asseveratum est Manem occisum fuisse
rint, cum in se comprehensum haberent lelum sa- suspcnsum in duasque partes divisum, partem qui-
picntioris hominis, qui ea aetate in Orientalium philo- dem ad uuam, partem vero ad alteram nrbis portam.
sophiae studiis impenderit. Poslremo intolerabilem Quare factum est ut loca ista appellarentur Manes
abusum eam prselatorura el saecularium principum superipr atque Manes inferior. At sub Varane I havc
religiosam ceconomiam appellat, qua ejusmodi per- omnia contingere poiuisse, quis sibi persuasum ha-
nieiosos libros, ad populorum fidem, pietatemet rao- bebil?
res depravandos aptos et ordinatos, flammis disperdi Hunc enim, spectatis testimoniis accufatlssimorum
et eonctemari jussum fuerit; cujus quippe operis an scriptorum, jam vivere desiisse anno276 exploratura
aliquae saltem reliquiae sive fragmenla aputl vetefes est. Itaque Aurelio Probo Augusto etAruntioPaulino
scriptores Orientales, Arabes et Persas supersint, se cons. illius baeresis damnanda innotescere haud po-
ignorare fassus est. At veterem, adliuc hodie serva- tuit, neque cum Arcbelao episcopo et Dioride pres-
lam, Ecelesiae praxim Beausobre hic et multis aliis bytero, vel, ut mavult Beausobre, cum magis,
in locis impetere et calumniari voluisse; quis non vi- etlinicis, Judaeis, potuit disputare, cum jam non es-
det? Nos ejusmodi dicleria falsasque calumnias re- sel in vivis ob necem quam praecedenti, aimo regis
fellere reservamus cum de M. Lepnis aliorumque C deereto eum oportuit subire. Nos ergo ad ejusmodi
PP. decretis conlra Manicliaicoslibrbs editis sermo- ambages et scopulos praecavendos, Patrumque Gfae-
nem erimus babiluri. Neque deinde nobis opus est corum et Laiinorum testimoniis insistentes, ad an-
in iis immorari quse ibidem subjecit, cuni de Persa- num 277, quo tempore Varanes II Persis dominaba-
rum ritibus et caeremoniis ad qttemdain cincturse tur, ipsius Manetis necem protrahimus.' Vix ac ne
usum periineniibus verba facit. Quem inter Zoroa- vix quidem Beausobrianis dictis subscribendum esse
stris raoraiia praeceptaannumerari, ex Hyda auclore, censentes, qui non aliura sibi scopum prselixit quam
asseyerat. Quare inde concludit, Persas eamdem vanum inutilemque dubise, jocularis et indigestse eru-
prorsus virtulem cincturm tribuere, quam Roinani ditionis apparatum congerere; ut videlicet suis ijli-
catholici signo crucis et aqum benedicue inesse con- ciis incautos deciperet lectores; fabulosis quibusdam
fingiint, videlicet pro expellendis daemoniis el libe- Iraditionibus, ex ignolis impurisque fonlibus deriva-
randis ab eorumdem violentia hominibus. Concludit tis, sinceram constantemque Ecclesiae.eatholicaetra-
igilur iiirumque illuni rilum, Persarum videlicet, ditionem ad exitium perducendo, ut disertius in sub-
Maimmedanorumet Chrislianorum omnimodam re- sequenli capite probare aggredinvur.
dolere superslilionem. Quemadmodum landem Hor-
misdas Persarum rex laudatum Manetis Evangelium 99 CAPDT XIII.
gratiose excepisset, et se Maniehaeunifecissei, anim- An Archelai Acla cum subjectisdisputalionibus contra
advertit. Cujus regis exemplum cum plures brevi se- Manetem habilis, prout circumferuntur, vera et ge-
cuii essent, nomen auctoritatemque apud Persas fa- nuina sint. Beausobre opinio ad exanten perducitur,
cile sibi vindicavii. T,
8. Yerum, subdit, regis proleclio haud mullum J) illiusque argumenta tamquaminfirma refelluntur.
Maneti prodesse potuii, ut lutiusatque securius vi- 1. Mihi maxime deesse viderer, si, fusiori calamo
veret. Chrisliani enim et magi eura suis religionibus explicatis iis omnibusqua; ad Manetis originem, hse-
adversari intelligentes, sialim infensi eidera facli resim, errores, facinora, atque supplicium pertinent,
sunt, quorum furorem ut evaderet, Hormisdas rex apimum serius in eam disputationem et Acta non
praesidium simul et mun.imen.inquodam inexpugua- cpnverterem quae sub Archelai, Cascliarse episcopi,
bili casfro eidem suppeditavit, ut illic, videlicei, eam nomine circumferuntur. Iniegrum enim alque per-
necem praecaveret, quam dubio procul tot taniorum- fectum fuit bocce opus publicis typis Romanis sacrae
que inimicorum furor et impetus ipsi attulissenl. congregationis Propagaridae Fidei commeiidatum ,
Hormisdas tandem extremam diem clausit, consum- Cbristi anno 1698, illudque maximis studiis etlabore
ptis vix in imperio duobus annis, ut fert communis erudite ornavil clarissimus et praeslantissiinus vir
scriptorum opinio, quibus nee Beausobre repugnare Laurentius Alexander Zacagnius Vaticanae bibliolhe-
(a) Vide cap. 5 libri seq., in quo Rom. pont. agendi tholicis scriptoribus Palribusque occasionem dedisse
ratio ad disperdendas Manichseorumscripturas a notis Arclielai fabulosa Acta conscrlbendi. Nos taroen hu-
criticis Beausobrianis vindicatur. jus argumenta sequenti capite refellere reservamus.
(b) Beausobre, lib. n, cap. 4, pag. 201, contendit (c) Abulpliaragius Dyhasl. Beausobre, lib. n, cap.
hanc Maneiis confictam disputatienem veleribus ca- i, pag. 206.
 885 P. CACCIARI EXERCITATIONES IN S. LEONIS MAGNI OPERA. 884
cae praefectns in sna veterum montimeiitoriim colle- A Syriaca scriptura, qnam pfae manibus haliehat. Sorn-
ciipne EcclesiaeGraecieet Latinap,Hocce auiem opiis niasse auiem, vel studiose cbmminisci volnisse Cy-
omiiiuni erudiionim suffragioexceptuiii fuisse,quoad- rillumin eorum insliiutione qtii sacfo lavacro illu-
usque in lucein prodiit Beatisobriaiia de Manichavis fflinandi efant, minimfe eehsendiim est. Alias PP.
Historia, neirio est qui ignoret. At ciim ab anno' onines qtti sua aetaie fet post eiini flornerunt-ipsum
1740 idem jieausobre suum qpus.Amsiblodami typis de efrore botasseht, ei scripiis exagiiasseni, com-
commiserit, jain tuitt de>;eriiate llisiofiae Archelai menliiiam prorsus fesseArchelai cum Manete dU\m-
fet laudatoruin Actorum auOienticitate, ab ertiditis talionem scribeiite^; Unum ihierea non est praeter-
eiiam catholicis dubitaium est; qui ex una parte ad roitlendiim, quod pltifimum valere poiest ail alia et
veterum tradifiones secutii recogitantes; ex altera alia Beatisobriana argumenta refellenda. Cyrillus
vero adVersa parie argjimenta quibus horum fidem videlieet Arclielaiini Mesopoiamiaeepiscopum appel-
et auctoritatem Beausobre elevare et everiere con- lavit. Nullihi auieirt cujushani ufbis episcopus fuisset
tendit perperidentes, jam facilfein eam persuasionem ihdieavli. Qtiara tamen cecortomiani seu cauiionera
adduci polueruntj vel prprsus ejusmodi Hisioriaffl miniine seeulns est EpiphaiiiiiSj qiti hiferesi 66 Ar-
esse fabulosarii; aut multa saltem in se coniinere chelaum Cascharae episcopum appeilavit (a), et iri
quae rerum veritati illornmque temporum rationi, rfeliquis ipsi Cyfillo subsdfipsit, aiiipliorem lamen de
civilium rerum moderationi et Ecclesiaerebus repu- Manichaicishiseerebus felatioiiem coritftxendo.Gbri-
gnant. Quae quidem oinma cum eripere aut Saltem lendit dfeinde Beausobfe liujus operis atitographuni
concijiare stathissem,: primo occurrtt Eusebii Gaosa- numquam Syriaca lingiia fuisse conscripiiim , illud-
riensis atiorumque illius: oevi scriptofum silentiiim, g que pfimo ex Gfaecorum fraude in liiceffl prodiisse.
ciri potissimuhi Bfeauspbrfeinsistit, ex quo negativo' Propterea colligii nihil aliud hisi purum cofflmehtiim
argumenlo cphten4it Arelielai Acta, et subjectas redolefe. Latiientium Zacagiii pariter velicat qnod
duas (lispiilationes, comiiienium etfabulas cbntinere; scfipsefit Epiplianium Graecacohsuluisse exemplafia.
Yertini nullius eruditi viri aniniutti hocee Eusebii, At ihjliria qnidem cl. viriim carpit. Is enim fliero-
aliorumque illius a;vi scripiorum silentium ibovefe nymi iiort tanlttm teslimonio id prbbat, verum eiiam
posse aut debere afbitror. Quid enim? Manichaei gravissimas affert conjecturas, quas inter illam , vi-
reSidisputatio_.exsilitimquecontigerunt lerlio Eccle- delicet, quod Afchelaus de solaris cursus spatio
siie saeculo lahehte, PersifeaSyriacaque lingua Arclie- agetis, spltmram illuli a Graecis vorjari ait capile 32.
lai Acla el dtise snbjectse disputaiioiies soriptae fue- Itaque aiiwgrapbura illud in Graecorum lingua primo
runl. Non mirurii igiturj si ad Eusebii manus fejus- prodiffe haud potuil; sfed ab aliquo interprete, qui
modi monumeiita non pervenerunt, qui post prifflum eortimdem Actorum vcsionem e Syriaco in Graecum
celebratum Nicaenuniconcilium Ecclesiasticain con- eroquiuriielucubfavit, ut in lioliorem rmguam tfans-
scripsit Hisiofiam, iHiqtie Manichaica dumtaxai in- ftisa, euhcti per orbem fideles plenissimam eorum-
notuit hacfesisj quam in suOGhronicb ad annum 277 dem liotitiam liabere possent. Sed Graecam ipsam
descripsiti Si ihocce scriptorum illius sevi silentium Vefsiortemj de qha agimiis, Epiphanio esse antiquio-
BcausohrianO scopo prb4esse posset, in medium ad- rem eortsiat, qtii Insignia eoriiindem excerpta Graece
ducere eutti oponebat Syfoset Persas scripiores qui, refeft iii Manicbaeorumhaeresi. Nec dici potest (sub-
illius geniis Ecclfesiaestaturii Maniebaicasqiie resde- dit ideih Laureiitiits Alexander (b) Zacagni) ea ex
scribentes, hanc Archelai Historiam dispuiatibnesque Syriaco exfemplari, Epiphaniiim ipstim Grsece fecis-
negarentj aut silentio prorsus bcculerent. Sed ubi G se, cum omnia; qiise ab eodem ex Aclis disputationis
sunl? Pauci ea aetate scriplores floriierunt qui id Afcbelai cum Manele afferuntur in Latina quam edi-
prsestare possent. Narii si Grsecos coiisulamiis, quos rivusvefsioiie totidem verbis reperiantur. Neque aii-
Syrbrum et Persarum res latueruntj dumiaxat oc- qttid coiificit quod inter Latinos scripiores primus
currit Anaiolius Laodicaenus^qui sub Pfobo floruit, qiii hiijttsraodi Acta recensuit fuit S. Hieronymus (c),
vel Pierius presbyter Aifexandrihussnb Garo el Dio- qtii CirCa Christi annum 392 floruit. Cum poiius eo-
cletiano, aut Meihodius, qui sub eodem Diocletiano rumdem Aelbrunv roeiiiioiiem faeere debuisset Phi-
martyrio fuiticaesus, qtiippe cohtra Porphyrium et lastrius Brixiertsis episeopus , qui jam pridem, anno
Ofigenem sctipsii, Arnobiusrhelor, et ejus discipulus Videlicfet370, tti ttotat Beaiisobre (d), sed accuratius
Laciantius, HPs aufem omnes ob siimitiaiii locorum Crivtius(e), anno380i baereseon catalogum eonscri-
disianliam , nulluinqtie eos iiiter Persas et Syrbs psii; At qtiale jndiciiim eruditi feceriiit de Pbilastrii
commerciiiiii, Manichaicas res latere 100 debuisse, siudio et Sofiptis, ex eodem Beausobre et Guilielmo
quishoninteliigii? MirumergOeSsehaUitdehet siillius Cave conjicere licebit. Grsecorum enim scriptorum
setatis scriptores desideraraus qui Archelai Acta et fefe oninia 101 moiitiineiiia Pliilastrium latuissc,
disputaiiones recensuerint, At non longe post Nicse- opus illud ab eo coiicinnatum martifesie judicium
num primum concillum "ManiciiaiciiSres ad Grseco- miriiis aceiirattiin prodit:
rum notiiiam perveiiisseexploratissimum est. Quarto 2. Beausobrfeipse Philaslrium inseitiae oscitiinlise-
enim sseculocurrentei huc eslanno 548; Cyrillus llie- qtte ttoh seinel insiiriulal, tti apprime noverunt qui
rosolymilanusepiscoptiSi catecbesi sexta, occasioiiera ejiisMatticliseofuni Historiara lustrafunt. Si ergo ipse
non laiittim arripuiti Scytbiani, Terebinlhi et Marte- I) nullani (idem Pliilastrio esse adhibendam censuit, et
tis haeresim insectandi; horum erroribus palefactis , iiac 4e causa eunv exagitat, cur deihde ipsitis silen-
sed etiam Arciielai episcbpi MeSPppiaiiiiaeiheminit, litirii sibi favefe posse arbilralur? vana cbnjnctnra et
qtti Maiieti e Cafcefe fugienti occbffit, el Grmcbrmri ratiocinaiio, apage. De inierpfeie deinde.cum Beau-
auditorimri consiiiuens, eiiariiphilbsophisjudicibus euiii sbbfe, tiiiji Zacagiiitis vefba faeiunt, sed eidem opi-
redarguit; ne si Cliristiariifudicarctit ad gratiatii ali- niorii aniriittiii miiiimeaecomftiodaiit.Zacagnius nam-
quid judicasse viderentur. Verbis pbrfb hisce, Arche- qufe ad CoiiciliandaS. Hieronymi, Epiplianiiadel Plio- He-
lai cuni Mahcifedisputationes el Acia ittdicaia fesSe, radiani Chalccdoiiehsistesiimonia,provocai
quis ibit ittfirias? Al dicat, amabo , Beaiisobre ex lli auctbrilaiem, qui cod. hsc 87 ejtisdeni Heracliasii
qiiibtis foniibns Cyrilliis ba:c haiifire pptbii, nisi et quavdaniexcerpia referens, verba subjicit, qnffi
salis vulssatatfaditiiiiieMacaiii fofte etMaxiiiii, illius cap. 39 horunl Actorum legimiisj qu*que cotiDruiarfl
. Ecclesias fepisctiporiiin, qtiae ifadilio jaiii tideitt au- videniur eadem acta ab Hegeiiionio fuisse seriptu
Ctoritaiemqtte obtinuefat; vel ex alitjua Persica, aut coiisignata (a). Igitttr verisimiie Zacagnius arbitratur
(a) Lib. i, Cap. 12, pig. 150, in nbtis, riiim. 4. (e) Gnilielmtis Cavfe,saeculoAriaiii, pag. 172.
(b) Hieronymus.de Scriptbribus Eccies., cap. 72. (f) Quoniatn vero placuit Marcello dispulalionciti
(c) Zacaghij, iiipraef., riurii. i, pag. 4. hanc excipere, ctlquedescribere,rioripbtui cotitradicere,
(d) Yidesis sferiri. pfologbrtien. Isaaci Beausobre cbrifisiisde betiigniiateiegenliuin, quodoratio.veniamdabitnt,
8^ H part. Manieh. Hist; si quid imperiiumaut rmticmn sonabit Iloc eniin
885 DE MANICILEOROMHiERESI ET IllSTORIA LIB. I. 886
Archelaum ipsum nonnnlla priori dispulationi susc A j S. Petri comra Simonem Magum disputantis. Credit
postmodum addi4issei el in eam sementiamcum lubens (ait) Guilielmus;CaVfefabiilOsamliarte narfationem at
venii^ ut Epiphanium atqtie Hieronynium He- Bardesane, Grseci eloqUii perilissimri, fex Syfia atit
racliano conciliari posse crederet, si dicamus Arche- Mesopotamia adductaffl fiiisse. At quis ex feriidttis
latim Syriaca primum lingua ctincla quae coram de- Hisioriam Lilterariam GtiilifelmiCavei stiis oCulishbn
lectis judicibus adversus Manetem protnlerat divul- lustravit? Is sanfe ejusmodi histofiam faliiiibSaninar-
gasse; Hegemonium vefo quaeab Archelao jam edita rationem conlinere non affiririavii. (b) Optts artti-
fueraftt meliori non solum ordine digessisse, verum quissimum esse ab Origene qiioque jaudaiuiii, siii-
etiani exordio, epilogo aliisque nonnullis locuple- cere fassus est. Non illud Clementi adjudicavit: iritef
tasse, ut omnibus numeris absoluta celeberrimae bujus supposiiitia Opera recensuit; sed rton eo sensti,
hujus di?putationisActaad posleros trausmitierenturi ut quae in iis continentur "fabulas redolfefent, sed
5.- Has Zacagnii rationes atqne conjecturas saiis quia quod aliis forte aucloribus efai.adjadicanduiii,
speclosas Beausobre judicabil, quas tamen probari Clemeniisnomen prseseferat. Malfeefgoad iiujiysrivndi
non posse conlendit, cum formulaeab Archelao adlii- exeraida etCaveifestimoniaprovocavit Beaiisobrei(c),
hiise adChriSti personam e;t incarnaiionis mysterium ut Arclielai acta et disptitaiiPhesprof.siisComnieiilitia
explicanduminnuanteasoriginem habuisseabhomine esse osienderet. Nec Beansobre satins duxitsimilibus
qui floruit et scripsit post JNicsenumcoucilium, vide- nugis liorum Actorum fidem sensim elevafe.Sedgfa-
licet circa anntim 530. At Beausobre minns sibi in viora evidentioraque falsiiatis argumenta sibitiiuiiiafi
suo coiiscribendo opere constare jam exploratum est possfeinteyidit,ex loco ipso in qno liabitam esse dispii-
ex iis qiw contra Archelatim cap. 9 superitis objeeih », , taiipnemdescribitur.Prirooin una MeSoiioiamiaeUrlife
Cbniendebat enim disputaiionem de qua agimus " pubiice a Maneieei Archelao luisse disputaiiim dicitur.
prorsus fesse referiam loquendi phrasibus qnse Aria- Secundo eam urbem in Romanprum potesiateffl fuiSse
norunij Nestorianornm, Eutychianorum liaeresibus redactam; tertio urbem illam Casciiafa aut Carchafa
apertissime faventi Un4e ne negotium nobis faces- fiiisseappellalam.IgiiurcomoediabdisphtaiionisArcbe-
seret cap. 9 hujus opefis Archelaum ipsum ab hujus- lai hos tres characieres convenire, laudata Acia
modi malignis notis purgare nisi fuimus (a). Male produnt. Si iiaque nullam inveniamus urbeffl cui
landem imperilus censor concltidit quod cum nemo talia eonveniant, necessario fatendura est prorsus
ex antiquis aucioribus Syris ei occurrerit, qui men- fabulosam esse 4isputationem, qnoniam aucior sce-
tioriem fecefit aut Archelai, aut ejus disputationiSj se nam babilarn esse inlococonfinxit.qui haudquaqiiani
coaCt.umfuisse profiieri aique concludere, aut ejus- reperitur. Urbem Iianc Mesopoiamisediligenlins Za-
modi Hisibriam stipposiiam , aul excogitaiam.fuisse cagnium inquisivisse animadvertit. Qui dertium siM
ab ebdem HegemoniOjaut eam accepisse ab aliquo persuasit laudatas ires notasautcliaracteres celebef-
viro ex Mcsopotamia orlo, efa Turbone forie, qui rinia? urbi Carrse conyenire posse, quse CeleliriOf
Manichaeunividerait, hujiisque seclae nomen dederat* deinde facta esi, ob Crassi cladem, ut Ammiarius
quamque aliis deinde qiiamplurimis circuinstantiis a Marcellinus notavit. Hanc vero urbem Romanortihi
se ipso excogitatis reddidit adornataiD; Hocce judi- fuisse coloniam, \aria numismaia palefacium, tit
cium hausisse cOncludit a quodam viro doclo recen- videre est apud Spaiiheim,Celarium aliosque. Zaca-
tiori, qui credidit praefatumopus Archelao minime gnio autem ita ratiorinanti fundamenta suppeditavit
fore adjudicahdurii. Sed Hegemonium ea addidisse, quorumdam scriptorhm Latina versio, quae' habet
vel delraxisse, quae opporiunius judicavit. A qua G i npmen Cltarra. Deinde in veterum historiis nullaffl.
opinionese non posse absccderefaietiir,qiioad usque Mesopotamiaeurbem inven.itRomanis subjectam, Ca-
clariora argumenia sibi non fuerint exbibita aut scharam aut Carcar appellatam. Sed similia nomina
suppeditaia. An tute vero Beausobre communiori potius attributa fuisse urbi in Arabia Felice siiae, ut
persuasioni defuerit, quando praetferlaudatorum scri- videre est apud Anonymum Ravennatem, Geographias
plbruro teslimonia; alia seqiieniinm saeculorumacce- scripiorem, vel apud Ammianuin (d) Slarcellinum,
dunt? Quando Pliolius, Pelrns Sicuius, cselerique qui alierius Carcbse meminit. Verum, subjicit Zaca-
eraunciioris 102 critices homines, laudata Arcbelai gnius, neuirius harum ufbium Archelaus episcopus
Acta etdispuiaiioiiesprobaruiil,mullis verbisnon erit exsiitit. Nam ejus cum Maneie dispulaiio habiia est
opus paiefacere; cum salins de siinilibus negalivis in Mesopolamiaenrbe, subRomanorura ditione posita,
arguraehtis ih prseeedenlibussermonehi babuerimus, cujusepiscopaiuml03°btinebatArclielaus,utdiserte
et Beausobre ipse, pro suo nvafte dumtaxat commi- diciiur apud Epiplianiiira, et in Aciis disputalionis.
niscendo, quaestionesproponat atque resolvat. Cujus Cbareha vero a Marcellino memorala extra Mesopo*
generisquidem est aliera quam insiiliiil,an Cascbarae tamiam trans Tigrim in Persarum diiirtne sila erat.
dispulatio vereexstiterit,vei commeniiiia sitdicenda. Cbarchae quoqueArabiae urbs,cujus apud anoiiymum
Cascharm dispulalionem dixisse falelur,' cum cerio Ravennaiem mentioest,Archelausnullo pacto episco-
affirmare non possit, vel itificiari, Manetem quando- pus esse potuit,cumantiqui omnes scriploreseum non
que cum aliquo orthodoxo episcopo de suis erroribus Arabiae, sed Mesopotamiaeepiscopum fuissfe tfadant.
dispuiasse, vel Cohgressioilesliabuisse. Leclofes hac 4. Hanc Zacagnii (e) opinionem jam prideni ab
de re certiores reddere non pbsse ail, cum antiquo- ip Assemano, (f) viro dociissimo Vaticanaebibliothecas
rum scriplorum varia exempla supersintj illorum, , praefectoprimario, rejectam et refutatam fuisse (ait
videlicet, qui supposititias quasdam disputationes Beausobre), subjiciens Assemani haecverba : Libra-
non tantum haereiicbs inler atque orihodbxos epi- riorum potius etrore in untco illo Actorum loco Carrha
scopos excogitarunt, sed ctim apbslolis et haerelicis scriplum dicendum est, quam Gftscharvel Carcar initio
fuisse babilas cferiimeiitisiirit. Exemplum affert li- Actorum , et apud clarissimosscriptores Epiphanem,
brorum Recognitibniim, qui sub Glemerttis rtomine Socralem, Pholium, qui cerle Carrhas, seu Haram,
circumferuntur; in quibus lefflefe esse ait historiam celeberrimamMesopotamimurbem, Carcaram seu Cas-
tanlum esl quod sludemus, ul rei geslm cognilio slu- mpnem transtulit Rufinus presbyler Aquileiensis, tiec
diosum quemquenon lateat. Et clarius in eodem cap, quisauam fabulam olere affirmavit,
ultimo: Quibus postea dgnilis; Archelaus adjecil ea (c) Beausobre, lib. i, cap. 12.
priori dispulalioni, ut omnibus innotescerel, sicul ego, (d) Ammianus Marcellinus, lib. xxm: Antiqunm
qui inscripsi,in prioribus eajposu!.Zacagnius,ulsupra. oppidum Crassorumet Romaniexercitus mrumnisinsi-
(a) Consule qtiae scripsittviis cap. 9 el 10 hujus gne. Syri hanc urbemHaran appellant. Sed Grwci ex
libri ad purgandum .Archelaum ab omni hsereseon fluvio Carra denominalionem accipereasseberant.
nota. (e) Laurentius Zacagiii, prsefat. pag. vm.
(b) Guilielnms.Gave_ Hist; Lit., saeculo apost., (f) Asseman. tom.T BibliothecseOrientalis,
pag. 18: Hos decem libros e Grwcoin Lalinmn ser-
 887 p. CACCIARI EXERCITATIONES 1N S. LEONIS MAGNIOPERA. 888
caram numquam appellassent. Hanc tamen Assemani,,A tam dira et gravis persecutio in Chrislianos excita-
alioquin viri gravissimi, sentenliam improbalam of- retur, jam noslrbs in summo bonore habitos fuisse
fendimus a doclissinio viro le Qujfen(a) in suo opere apud ethtiicos pfincipes; ila ut munus regendarum
quod ittscribitur Oriens Chrislianus. Is enim, lomo provificiartim ipsis quoque demandaretiir? Jwrisquo-
secundo, de Ghaldseorura Ecciesiis agens, Cascharam que dicendi noslris prmbebatur : el conjugibus, et mi-
urbem in cbnfiniis Mesopoiamise sitam describit, nislris, alque universmdomui sum, non solum credere
valde diversam ab altera quse apud Cosdresnam erat itt Dominum nostrum Jesum Christum, verum etiam
conslructa. Pfiorem eiiira uibem idolorum cultui cum onini fidttciq et libertale in fide agere, gentilium
prius bccupatam , Christo nomert dedisse S. Taddaei principes sinebant; ita ut illos sibi fideies ac familiarez
praedicaiione; alque Arclielaum episcopum eidem ducerent, dequibus certi erarit quod pro fide Christi
praefuisse sub Probo, idem auctor asseverat, qui nec nihil perfidum saperent (c). Tali tantaque fcliciiran-
ab Epiphanioi nec a Hieronynio, nec a Pliotio nulla quilliiate et muneribus donatos fuisse Chrisiianos
raliorie resilire voluit, ipsi deinde universo veterum sub Marco Aurelio Probo, militari consensu ad im-
scriptorum ccetu suffragante. Si itaque adhuc Zaca- perium evee.loanno Christi 276 aut 277, ut ex Vopi-
gniiconjectura, quam impeiefe Beausobre inlendit, sco, Yict., EutropiO, Idatio in Fastis, Zos., narrat
prorsus labarel atque caderet ex librariorum yitio; etiaro Petavius (d). Non mirum ergo si quae expo-
rion inde tamen consequeretur fabulosam esse Histo- suit Archelaus in laudalis Actis verificari potuerint,
riam de qua agitur; atque figmentum redolere, vel maxime quia, ut jam vidimus, Marcellus, sive Mar-
Archelai, vel episcopatus nomitia, quorum ibidem cellimis.qui imperiali auctorilate Mesopotamix pro-
mentio facla est. Labant tamen prorsusque cadunt -. ," vinciaerebus praeerat, utpote catholicus , fidei veri-
aliae conjecturse, quas subjicit ipse Beausobre, con- tatis propagationisque in desiderio erat, quique mili-
tenderts buiic episcopum calholicae fidei causam co- tari inanu sediiiosos contra Archelaum episcopura
ram eihnicis eliam judicibus fexpendere vnluisse, insurgenles pcenis et cladibus poluisset afftcere.
praesente videlicet populo, qui Mahetem blasphe- _Qiiod auiem Cliristiani lum ab imperatoribus, pro-
manlem lapidibns obruere volebat, si Archeiaus an- vinciarum administraiores, rationarii cubiculariique,
nuisset. At fuiilis conjectura. Beausobre in primis et ad alia honoris auctoritatisque munera obeunda
aniraadveriere oportebat ad Cyrilli Hierosolymilani assumerentur, eiiam colligitur ex Diocletiani decreto
dieta : videlicet etiam etlinicos aliqtios judices accer- an. 303Nicomediaeproposiio, quo cauium est ut in po-
sitos fuisse, riesi Christiani judicarenl ad graliam ali- slerani Christianicarerent omni honore el dignitate(e).
quid judicasse videreniur. Illi ergo pliiiosophi, qui Quod sane absurdum fuisset, nisi antea Christiani
tamquam testes advocali fuerant, potentia et auctori- honoribus et digiiilatibus frui consuevisilenl. Non
tate carebant, potissimura quia mm Romano sube- oporiebat igitur Beausobre, utcontra veritateni luee
rant imperio. Ethnicos philosophos in Nicaenocon- clariorem fucum facere tentaret, temporum ra-
cilio a4missos fuisse, utaudirent, aique etiam dis- tiones susquedeque veriendo, sibique persuadere
putarent, nullus bactenus ivil inficias. Unde ergo lectores allucinari posse' ad fidem ejus dictis adhi-
mirum si episcopus Archelaus congressionem habi- bendam. Fabuiosum ilaque est, Orieniis Ecclesias,
turus cum hserelieo homine, qui falsis Zoroasiris sub etbnicis imperatoribus semper fuisse vexatas,
philosophiae et magorum principiis haerebat, etiam atque Christianos aequalem condilionem suslinuisse
ethnicos philosophos admiserit, quos a fabulosis sub Marco Aureiio Probo, quam deindesub Diocle-
sophisticisque Manetis argurttenlis abhorrere sibi G ( liano, sub Sapore, sub Juliano Aposlata sttbierunt.
persuadebat? Addit.(fc)Beausobrfedeinde in iis Aciis Quod commentiim multis aliis gravissimis argumen-
legi Archelaum indignatione erga Manera commotum, tis refelleremus, nisi cerlo innotuisset etiam nihil
ipsi objecisse non alium esse quam Miihrae presby- conficere quod ex Juliano Apostata objecil, qui, ca-
terum, Solis videlicet, falsisque diis culium adbibere tholica ejurala fide, idolorum fana reseravit. At
consuevisse. Hanc objurgationem, subjieit, appro- qtiomodo reserare potuissel, si jam pridem in reli-
bare non potuit populus paganus, urbsque idolis re- gipnis catholicae propagationem et munimen non
pleia. Bene vero plausum oblinuisset a Cliristiana fuissentocclusa?
gente, cui Chrisiianus imperator dominarelur. Si ila 6, Uiligeniitis post haec Beausobre suum slylum
factum luissel, urbs tota indignatione contra episco- convertit ad inquirendum an Carcbar, seu Cascliar
punv commota injuriis etiam cum vilae discrimine • fuerit urbs in Mesopotamia, sive in Assyria, aut
eum affecisset. Quae tandem omnia ut probabilitate Cbaldaea sita, vel in Persarum finibus, non longe
carere oslenderet, ad Juliani Apostatae factum vel a Seleucia posiia; et an Romanorum imperio sub-
exempium provocat, qui in fatali Persarum expedi- esse potuerit Pfobo regnante. Varias hinc inde
tione Edessam urbern proficisci recusavit, quia ex aliis et aliis scriptoribus conjecturas et raiio-
maximus Christianofum numerus ibidem reperieba- nes pro consueto suo disserendi modo collegit, nunc
tur; 104suum1ue iler ^ Carrainconveriit, utsacri- ad Assemanum, nanc ad antiqubs recentioresque
liciuin diis immolarei. Quare cura hujus urbis popu- geographos provocando , tanlamque rerum suppelle-
lus falsorttm deorum cttltui maxime esset addictus, ciilem 105 m raedium adducit,utsibivideaiurosten-
lapidibus obruerunt iiifelicem feum hominem qui JJ j disse hujus disputaiionis lheatrura.necCascaram, aut
ipsis nuniiaverat Julianum jara vita funcium fuisse. Carcharam esse potuisse, nec hhjus nominis urbem
S. Hic Beausobrianus disse.rendi mbdiis, bujusque castrum aut oppidum sub Romanorum potestate re-
arlificiiim, facilc historiae ecclesiaslicae indocios dactum fuisse. Cum itaque ad D. clar. Assemanum
persuadere pbsset. Arnon eidem fidem adhibebunt, provocei, ipsi objicere incongruum nen erit quae
qui ex Eusebib Caesariensi aliisque sjnceris scriplo- laudalus auclor in sua Orientali Bibliotheca descri-
ribus didiceftint Cliristiaiias res <Ecc)esia'rumMeso- psit : Archelaustinno Chrisii 277 Manetem hmresiar-
polamiae, Persaruiii, jEgypii, Phoenices, Pbrygiae, cham ex Persarum firiibus eritmpentem docla disputa-
ab anno 277 usque ad annuns 293, valdo fuissc mu- tione coercuit (f). Si ergo ex antiqiiis mbnumentis
taias; ita nt, quae florentissimaeprimura erani, ad ab Assemano in medium addtictis cum Manes ad
plenum exiliuffl redactae fuerinf, Diocleiiani saevienle disputandum cum Archelab venit, ex Persarum fini-
persecutione. Atquisignorare potest, quod anlequam bus eruperat, jam episcopalis Ecclesia non erat in
(a) Oriens Christianus, P. leQuien, lom. II, pag. (e) Lact., lib. deMorl. perseculorum, cap. 2.
H73et seq. • (f) Assera. tom. I Bibliothecae Orientalis, cap. ul-
(6)Beausobre, lib. i, cap, 12, pag. 134. timo, pag. niihi 5SS; et lom. IV Orientalis Biblio-
(c) Eusebiiis Caesariensis, Hist. Ecciesiastica , lib. tbecae. Et vide Act. Martyr. clar. Evodii de Cascliarse
vm, cap. 1, 2 et sequentibus. Martyr. sub Sapore rege, pag. 151.
(d) Petavius, Ration.Temp. part. i, lib, v, cap. 14.
889 DE MANICHJEORUM. H^RESl ET HISTORIA LIB. II. 890
Perside, sed in alia provineia non multum longe dis- A caesisque quamplurirais, vinctos satrapas misit,
siia. Addit Assemanus : MESOPOTAMUE EPISCOPUM vo- quasi vicisset ipse, iriumphare norierubuit (a). Han«
cal S. Hieronymus»n Catai. cap 72; locum episcopa- victoriam notavit Trebellius, coss. Gallieno et Sa-
tus designat S. Epiphanius hmresi 66; Socrates, lib. i turnino, qui est Christi annus 264. Ab hoc anno
Hist. Ecclesiasl. cap. 22, et Plwtius lib. contra Mani- itaque, usquead Marci Aurelji Probiimperinm, quod
cltmos,videlicel: Cascar, vel Carckar, indeclinubililer, contigit, ut vidimus, anno 276, Orieniis Persarum
aut plurali vel singulari numero Caschara, et Carchara, ac Mesopolamiae res mutalas fuisse, scriptores non
qum urbs in Mesopotamimfinibus sita. Cascar malurtt iradunt. Quare cum rationabiliter colligere possimus
Syri anliquiores, Gargar, seu Carcar, vel Carcha re- 'eanidem prorsus a Romanis raiionem jurisdiclionem-
centiores. Non possum tamen dissimulare dociissi- que servatam fuisse, non mirnm si Archelaus dispu-
mum hunc virum alibi de hac urbe disseruisse, et tationis aucior, ut vult Assemanus, aut Hegemonius,
descripto catalogo episcoporum illius urbis post Ma- qui totam illam Actorum seriem deseripsit, servaio
rem Archelaum noslrum conslituisse, eamque urbem rerum et imperii ordine, eam urbem Mesopotamiae
in Persarum finibus conslructam, ad Chaldaeorum atiribuerit, et in ejus finibus sitam esse dixerit, quae
provinciam perlinere affirmasse. Quid tamen si deinde in subsequentibus provinciarum divisionibtis
non eadem semper provinciarum divisio, ob bello- Chaldaeaefuit attribnta. Provinciae nomine designare
rum vicissitudines et Romani imperii niulaliones ab nniiquosl06consueyisseregionesbelloextraltaliam
antiquis scriptoribus atque geographis servata fue- devictas aique subactas, quarum aliae consulares, ad
rii? Poleranl quidem Romani, qui Mesopoiamiaere- quas gubernandas proconstiles mitlebaniur, aliae
bus tum dominabantur, Carcharam, seu Cascharam, _ praetoriae,ad qnas praetores, ex veteribus scriptnri-
illius provinciae praefecto seu proconsuli regendam " bus salis exploratum est (b). Quod cum fiebat, in
iribuere, eamque iilius,subjicere ditioni, ita ut scri- provinciae formam redigi dicebantur. Nec mihi obji-
ptores posiraodum de ea disserentes, magis aiferi- ciaiur de Carra et Nisibi id verum fore, quia earum
dentes ad moiiarchiaejara quam ad locorum plagam, urbium Bomanorum imperio subactarum e.vpressam
eam in Mesopolamiae finibus positam esse assevera- factam fuisse mentionem reperimus; id, inquam,
verint. Cujus quippe rei gravissima fundamenta no- milii non objiciatur. Nam aliorum quoque oppido-
bis suppeditat ipsa Romanarum rerum historia, ex rura menlionem faeiunt scriptores jure belli ex Per-
qua colligimus ab anno 235 Christi ad 276 Persas sarum cladibus Romano imperio deviciorum et sub-
aliosque vicinos populos maximis bellorum cladibus actorum; quorum nomina haudquaquam descripta
fuisse agitaios. De Gordiano enim legimus maghis fuere. Verisimile igitur est quod generali illa expres-
copiis conlra Persas potissimum tetendisse, anno sione, aliaque oppida ex Persis Gordianunfrecepisse,
imperii quinto, ab iisque Carras Nisibin, aliaque op- Cascharam aul Carcaram etiam comprehendi, quae
pida recepisse, et eosdem in regionem suam compu- Persarum finibus vicinior erat.
lisse. Non latet Gordiani successorem cum Sapore Diutius tamen in his expendendis immorari super-
bujus noroinis primo Persarum rege pacem consii- vacaneum esse duco. Potissimum cum argtimeiita
luisse, et Romam regressum fuisse; sed iidem Orien- quae posiremo loco Beausobre (c) subjicit prorsus
talium iirailes armis invadentes, Anliocliiam diri- negativa sint; desumpla videlicet ex silentio scripto-
pienies, varias regiones Rom. dilioni subjectas rum Syrorum, quorum scribendi scopnsille non erat,
populatos fuisse, quos denique Odeactus Palmyre- ut de Archelao ejusque disputatione, omnibijs notis-
norum decurio, cui Zenobia nupserat, forliter com- G sima, facerent mentionem. Cumulatissime eniro illa
pressit, ac Romanam rem sustinuit, curn regium refelli possunt cerlis etpositivis lestimoniis omniiiiii
sibi nonvenassumpsit. ls itaque, capta Nisibi et Car- Graecorum PP. cujusvis aelatis qui post Manetem et
ris, vindicata Mesopolamia, Persarum rege fugalo, Archelaum florueruul.
(a) Petavius, Rationario Temp., part. i, lib. v, lib. 1, cap.'45.
cap. 12, pag. 284; et Yictor., Euseb., Zosimus. (c) Beausobre, lib. i, cap. 13.
(b) Cicero, de Legibus 184. Csesar, de Bello Gall.

LIBER SECUNDlfS.
DE MANICHAICE H^RESEOS INCREMENTIS.

107 CAPUT I. cedentibus, ul vidimus, perpetuo adbavsit (a). Cujus

Scriploris dissereniis scopus explicatur. quidem agendi rationis in hoc secundi libri vestibulo
specimen aliquod exhibere supervacaneum duciraus,
Alleram Manichaicaehistoriae parlem describere cum practer exemph superiori Iibro jam tradiia, in-
aggredientes, rnultae, et quidem gravissimae, difiicul- numera alia mendacia, calumniae, et fabulosae inter-
lates nobis occurrunt; potissimum, cum de Manelis pretationes eripienda supersint, de quibus suo loco
discipulis ct genuinis nominibus eorum qui hanc D et lempore ea annoiare alque refellere parati stiinus,
haeresim post magistri necem latius buc illucque pro- ut ostendamus quam fraudulenler, minusve docie,
pagarunt, nos yerba facere oporleat; vel eas provin- mulla conscripseril, quae non nisi aperlum haereseos
cias et loca designare itt quibus brevi ad catholicam errorem in se continere, vel saliem ad Iiaeresim cpn-
religionem labefactandam introducla fuit; vel landem ducere, judicavimus. Interim lamen silentio mirtime
eosPP. recenserequieorumdem haereticorum libros, praelerire possumus licenliam libertaiemque qnibtiv
episiolas et fabulosa scripta disperdere et refellere ipse utiiur in exagilandis illis PP. qiii Manicliaicam
nisi sunt. In quo raunere obeundo, cum veteres re- haeresim aut descripserunt, aul oppugnarunt. Hos
ceniioresque scriptores inter se ssepissimedissideani, perpetuo tamquam ignoranliaereos accusat, veluti non
prorsus difficjle reptitabamus certi aliqttid posse sta- sibi constantes; sed tamqtiam suis propriis dictis repu-
luere. Maximequia Beausobresuis durataxal parlibus gnantes carpit, nec perfeete Manichaeorumsystemata
sludiisque indulgens, eas critices.regulas sibi propo- atque mysteria 108 imeliexisse asseverat, quasi sibi
suit, et prosecutus est, quaenon ad veritatem inve- dumtaxat illa gloria et honos debealur, quod univer-
siigandaui deserviunt; sed eas prorsus quibus in prae- sam illius haereseos philosophiam, theologiam et re-
(a) Beausobre, inserm. prseljminari ad.secundam parlem, pag. 219 ct seqq.
itl P. CAGGIARIEXERGITATIONES IN S. LEONIS MAGNI OPERA. 892
ligionem felicius penelrarit. Fateor quidem et ego, A cujus meminit auctor ToHianns, contra quod volu-
mulia iii hoc scribendi genere offeridisse, quae ob- men, auciore PholiO ih sua Bibliotheca, pbst aliqubt
strusa niultisque tenebris obvoluta snnt, quaeque annofiini sfefiferifstyitthi StririxfefeTjlus Bpslroriitti
sefiptoris studio et diligeniia Iiaud posshnt inlelligi. in Arabia fepiscoptts,et Dibdbrus Tafselisis antisies
Sed similibus rebus iiobis-occurreniibus, optiraiim in CiliCia, quse afgumerttb shrtt quafto jarrt veiieiite j
duximus aliorum opiniones referre, iisdemque quan- Ecciesiae saeculbeas pfbvinciasfejusmodi iabe fuissfeI.
doque subscribere; vel conliteri potius nescirfe,narra-quod pollutas. Aliier tamfett, et qttidfempafUni sibi Coii-'
prbfsus lalet, .quam jn fabuiosas ineptasque stans, Beausobre faitibcinatur, qtti dfeTiio Bostforiiffl
liones excttrrere, quiims nulla fides adhiberi potest. episcopo verbai faciens, HortAddaeMbdion,sed librum
Ilabet hic ifaque lectpr generalem sed ruderty ideam de Mysteriis, qtii siib Mattetis nbniine circurtifefeba-
cortiin quae iil pfaeliminari sermonead secundam Ma- tur, rejecisse affifmat. Aliaffl abEpipIiaiiio secutura
nichaicae tlisioriae parteni Beausobre descripsit. Ve- esse agendi ralionejn episcpphm Titttin in hoc librb
rufflcum non omnia in hisce exordiis singillatim ex- refellendb asseverat; dicendb feuih22 capiiibus jiixta
primere possimus, laiius in reliquo hujus operis pro- Syrornm .alpbabfetuth fuisse disifibtitum, ac solide
gressu, qua&necessaria judicabimtts referre, minime deinde ab hoc docto pf liderite fepiscopo,fiiisse sinfe uilis
negligemiiSi , inveciivis in suiira advfefsaflura, feffofes fefu-
GAPUT II. tatos, quin auctorem tamqiiam mdgtini, et dmirioiium
in abominabilibiismysleiiis bceupa-
Quibiis iri locis, qiiibusquesubsidiis Manete Occiso,ejus inierpellatorem, iiujiisce libfi auctbfettl
hmresis hiic illucque propagata fueril eldneia. Bedti- lum appellet. Addit Manfein
spbriaritiset Cavei lapstlt annoiantur-. Hujus rihriid „" pliilosophuffl fuisse, qui sibi perstiasit mundttm lniiic
in Augitsiinum licentia casiigaluf. Qtieriiadinodum mininie respondere ideae qttam rios de divinis perfe-
itindem Armeniam, MesopPiaiiiiainfaliasque Asim clioiiibus habemus, acpropterea sfecumrepulassealiud
hmc secta principium prseter beurii ipsuui habttisse, Opbrttm
regiones tiefariti labefactaverit iriquiritur. Tiii Boslfensis subsidia Beausobre adhibuisse alfir-
1. Post truculentam illaffl Manetis necem, tot friat, quia is absque nlla uomparatione niagis exacle
tamqtte virulenla ejus nequili* semina haudquaquam etmpderate quara Epiphanius ipsescripsit (d). Quid
exstincta et aliolita fuefe; sed cum iiuc iilucque vero? Tantarum rerum apparatu posthabito afque
spafgereiltur; bfevi temporis spaiio* aliorum impio- neglecto, Ueausobre ih eam lapsus est oscilantiam,
rum studio_ altas in miiltorum hominum mertte ra- ut mox dicla ex ejus animo exeidereni. Obiitus nam-
dices egeruiil, fetiri Christianse religionis odium suos que se.scripsisse Manem aTitoBosirensi haud accu-
terminos propagarunt. Et primo qtiidem si Archelao, sari, ob mngitim, dmmonioruminvocalionem et abo-
atque Turbonij; Ephrsemjo JSdessaj diacono omnem minabilia mysleria, postmodum subdit bunc episco-
fidem adhibemus (a), Manichaica dogmata poiissi- pum gfayitef tulisse referre et ad examen reducere
muffl in Orientei in Syria, Mesopotamia atque iEgy- quse a Manichaeo mystice excpgilata fuerani. 0««
pto annilntiata fuerunl. Cum videlicet Manes adliuc aulem a Maniclimomagis myslica inyenta siml, quce
superstes primarios suos pseudoapostolos iis locis at- sunt complura, silenlio prmtereunles. Exhorruit efgo
que proviilciis praefecit Jussit discipulos(Manfes vi- Tiius Bosirensis expendere qiise magis mystica a •
delicet) in tres mundi ptagas proficisci. Ex quibus Maiiichseoinvenia fuere. Nec alia raiione ea pra;ter-
Adda partem sortitus ett Orientis. Thqmqs vero Syro- misisse ceriserioportet,ne videlicet lectorum animum
rtim lerras stiscepit. Hernias vero ad Mgyptum pro- Q offenderet; quemadmodum de abbirtinabilibus hisce -
fecliis est-.;....;*Doginalis hujus gralia prmdicandi. mysteriis S; Leb Magnus disserere recusavit (e). Sed
De lvoc lafflen ordirte et provinciafum divisione pau- adlitic difiicultas superest an Titus Bostrensis in suo
lultim a se ipsis veteres scriptores"di&sentire; inier opere Maneiis mysieripfum volunien oppugnet; an.
cseteros unus Guilielmus Cave annbtavit (b). Nam vero aliud, Modion videlicet, ab Adda conscriplum,
apud Cyrillum et Epipbanium, Thomas primum occu- sola Bbausobre ahcforiiaie dticlus, ego quidem lion
pat locum, huncque abiisse in Jiui_eam idem Epipba- dfefiniam, Huic enim Pbotii tfesiimortittm prsevalere
nius alfirmat, fefragante tamen Dionysio Petavio in dfebere, roecuinjudicabuntqui illius in sua adomanda
suis annotalionibus, quj pro Jtidma legendum pulat Bibliotlieca studium adbibiium apprime noverunt.
lndiam. Et ila quideni iiabet Tiieodoreius, Thomam Sed de Addaelibro infra verba facieiniis.
ad lndos missum esse. Tbeodorfelo pariter couspnat 5. Circa liunc Addam vero, illiusque opus, quon-
Nieepbofus lib. vi, cap. 32. Quod siita sit, vbluitim. damsegfavitts aberrasse Guilielmus Cave siueere
postor Chrisiutti etiam in hac parte imilari, dum fassusest; cum hune videlicet non alium fuisse ab
Thomam apostolum ad Evaiigeliuffl sutthi praedican- Adimanlb arbitrarettif, ctijns tolies apud Augusiinum
dum in Indiam destinaret. occurril mentio, quemque S. episcopus peculiari
2. Jam vero isto Tboma relicto, ad Addam Tur- opere refulavit. Ejtismodi auiem falsam opinionem
bbnis pfsecfeptbfem, alium ])riiicipehi ejusdem irnpo- jdem Caveus jam piidett) Petri Siculi historiam, et
siPfisMiyhetispseudbapOstbIiim,sfevefiitbratio. Hhnc Cotelerianse, et Zolianae formuiaeauctorem secutus,
ergb &dSyfos decipiferidbsrtiissurii fuissej idem Af- reiractayit; sed ut simul excusatum iret, prioris sui
cliclahs 109 asseveiai; sfedBiiddiiihPfeifus Siciilbs (c) lapsUs causafti perpefam tiiii Augusllno ascribit, cu-
eiiifl appeliat, Baddaitt Cyrilliis^Aldajri Thfeodbfettts. ^ jus seqttenlia fecitat verba : Nam illud aliud, quod in
Addarii iaildeih;Epiphanius fet Nicepiibfus; Acta Af- ebderiicodicellQsbribi cceperat; Adimanti opusest,
cheiaifiiSputiiiiphissecutij liuiic vbeitafiiht. Sfed utut illiits discipuli Matiichmi, qui pfoprio noinine Addas
sii, cefittm est lioiiiiiiehi dequoagiihus iion tanlum dictus est (f). At vfero quid Oscitanlius aut iniquius
shi pfaic&ptoris:instiiisse vestigiis, sed, mtiltis aliis simili fexcuSatioiie?Noh eriirrigeriuina Augustifii re-
fethbvis qtiidem exebgiiatis, Maiiicliaieadpginata sttb lulit verba, sed falsata; Natti subducta ab eo lestimo-
riisti rfeddidissfeiauctiora. Hac quippe dfe eausa li- nio vbCe /iftu«^hancaliam,prOttomen videlicel, iJ/itis,
brum uiiuui cbhcitinavilj quem Mbdioti appfellayitj intiilit, qiiae S. dbctofis sensa in aliam briinino signifi-

(d) S. Ephrachi teihpoffej MariichaeOfiimhaefesis parti ii; columi 899.

Mesopotamiaitt maxiine ihfestabat, ht tfadit Asse-
map. tom. I, pag. 8.
(b) ilistofialittfefariai pag. tnihi 91.
(i) Peif tiS SiCtiliiSi Hist. Manichaebfiim tbrh. XV
Biblib"ihfefe£e.PP.LTlieodofetusjHaferfeti
FSb. lib. ijcap.
26. Epiph., hseresi 66.
(rf) Tilus Bostrensis, lom. IV Bibliblhecoe PP;,
(e) S. Leo Magntis; serm^ & de Jejuhio decimi
meiisis, et de Eleemosynis, serffl. 2 de Peniecosie
cap. 4; ibid., serm, 2 de Pentecoste cap. 6. Diodori
Tarsensis exilium opus in Manichseos conscripiuiti,
temporis injuria, aptid Gfaecos depefditum esi.
(f) Augusf., lib. ii contra adversarium Legis et
PfPpbfet., cifcafihChn
S93 DE MANICHJSORUMH^ERESIET HISTORIA LIB, II. &94
cationem trahit, quam sibi expedire Caveus arbi- A ruperit. Alterurn vero est : non nisi variis saeculis t
tfalus est. Ati hoc ihdicabit a pf aeCedenlisiio lapsh Manetis nece elapsis, Galljnibam illan) Saniosatam
surgefe, et errorem repararfe voluisse, cuiri S. Db- mulierem geminos suos filios Phanariam misisse,
ctori vilio Vertit. euntque injustfevglticat ei impetii ? vfeluiinovos bujns nefandaeseclse anicsignanos atque
Nugse profecto. Nam Augustini Vefba istlisefesttht: pfsecones; ut nimirnin pessimas«instituiiones quas
Nam illud aliud quod in eodem ctidicesciibi cteperal, jani imbiberaiit ad rudium populorum exitium erucia-
Adimanli opus esl, filius discipuli Manichmi, proprio rent. Quod sane causa esse poinit ui, variis sasculis
nomine, atti prmnoinirie(tti MauririiPP. tegtirit) Ad- elapsis, vetus tunc lisereseos nomen in aliud Pauli-
das dictus est (a). Nec in prmiiominevoce, qtiarii,hiss. cianofum mutayerit.
codd. auctoritatem sCcuii, pro dtiabus illis proprio 5. Ne aulem in his, vei divinari videar, vei totius
nomine congregationis S. Mauri PP. in libvissimairt- bisiorise filum quam conscribimns abrumpere cogar,
tulermit editione, CaVeiallucinatio, osciiahiia, aiit ea momerita in medium proferam quibus praeceden-
mala fides consisiit; Sedin Vocabulo filius, qttod pef- les nostrae conjecturae innixse sunt. Quas inter po-
pefani in islud pronomeiri/h'ws mutavil. Apud eniffl iissima iila censeri debet, quam Augustinus libro de
nnllos editores, vfel mss. exemplafia, hanc Vocem Hseresibus suppedilat. Is ergo, opiime de Manichaeo-
illius offendifflus: sed constantissime filius vocabh- rum mysteriis et profanis ritibus edoctus, non lanltirn
lum exbibent. Nobisefgq ex eodeffl Augfisiino Iuce describit quomodo, occiso Manete, unus electoruni
clarius innoifescitaliutii fuisse Addaffl, el aliiim Adi- veliui omnium princeps, fet-totius secl-T,.capui,duo-
mantum, quamvis afflboManichaici dogmatis asserto- decim aliis electis, quos magislros appeliabant, prae-
res et propugiiatores iippiissirni. Quare cum nomen g essef; sed quantum ccetus ilie excreveril et se ara-
Addas, non ad filiurit,sed ad Mariicbseidiscipttlum re- pliaverit narrat. Etenim, eo auctore, qitasi ad Cbfi-
Ferat Augustihus, iliild sequitiir qtibd ad Cavei fetfetti siianaecaiholicaebierarcbiaeformara et similitudinem,
nostram pofissimufflpeftinerevidebiluf. Adiirianiuffl duodecim illi pseudoapostoli cnm iniquo diabolico-
videlicet, vel ex Adda paire iiattifse origiriem duxis- que suo capite septuaginta duos episcopos ordinafe
se, aut sallein ob pessimas ittslitttiiones ex eo Iiatts- cceperunt : episcopi lum presbyieros ordinabant,
tas et imbibitas ejusdem filiunl appeJlari; ob quas tum diaconos sibi eligebant. Nam ex electis stiis ha-
rationes Addseetiam cognomentum ei cPnvenife po- bent duodecim, qubs appellant magistros, et lertium
tuisset. Ad indicandam ttirairum Adimanti agriaiio- decimum principem eorunt : episcopos autem septua-
nem, Vel scholam illam, exqtta prodierat. Tandeih ginta duos, qui ordinanlur a maqhtris, et presbyteros
qttid reptighat qttod AdiniantuS pfoprio hbraihe Adda qui ordinantur ab episcopis. tiabenl eliam episcopi
primum appeliaretuf, iit hsee vbx pf*?io)riiiiesignifi- diaconos. Sed prseter isios quos profanis sacrilegisque
care habet, illudque' postmodtirii Cttbrici sui antesi- ritibusordinabant, qnique ad nobiliorera diaboiicse
gnani exemplo ih aliiid muiavefit? Non iride tairteri illiushierarcbiaepartemconiponendam assumebaniur,
hic Addas idem foret dicendus Ciiiti alib Manefis alios quoqueex eadera electofum classe huciHueqiie
pseudoaposiolo primario, qiii Orienlis partes, sup ad rudessimplicioresqufebominesdecipiendos diroitte-
magistro snperstite, peragraiidas softitus est. banl, ut prompiius alque facilius, aut sua confirmarent
4. Prseter Thomam vero, Addani et Hferfflani,pri- dograaia, aut eadem propagarent. Qnare idem Augu-
marios Manetis asseclas, reliqui qiibque illitts duo- stinus ita immediate subjicit : Et jam cmteritantum-
denarii niimeri discipuli, ad eam rtefafiam lurrcsim modo elecli vocantur : sed mittuntitr eiiam ipsi qui vi-
propagandani se.se strenueapplictiertiril. Petrus Sicii- G dentur idonei ad hunc errorem, vel ubi est sustenlan-
lus enim riaffat qtiod, occiso Maiieie, nonnulli secta- dum et augenduni, vel ubi non est eliam seminandum.
torumillius, in Arineniain Samosatapenelraruni, ubi, Haecautem a ManichaeisAugustini lempore fieri con-
tparso impielatis seinine, mullos Armenornmin frau- suevisse, idem S. docior hisce verbis tesialus est
dem pellexerunt. Qiiod semen valdfesuccrescens, ea scribens : Quem numerum ManiPhmi hodieque custo-
pessima radix pullulans Phanariam usque progressa diunt. Gum igilur Augustinus, qui omnia Manicliaicae
muttii exiiialesfruges aitulit. Quoruffl autem studiis sectaedogmata, mysteria, philosophiam, gradus, or-
potissimum iielaria illa hicresis Afinettiam atque dinationes, hierarchiam fetincrementa optitne nove-
Plianafiam ipsam pefle ad exitium labefactaverii, rai, nullibi geminoruro horum fralrum faciat meii-
idem Pelrus Siculus, qtti pro Basilio imperatore ad lipnem, recte conjectari potfest anno 428, quo opns
"Armenosditt post legaiione fbucins esi, paucis ex- illud de haeresibus conscripsit, nondum eam sobolem
plicavii, cutti ait mulieri Gallinicim geininosfuisse li- in orbem ex infernalibus ergastulis prodiissei et Mani-
beros, quorurii itntis Paulus, aller verbJoannes appel- chaeos a Paulicianis novum nomen lum fuisse muiua-
labalur. Hos ergo duos serpenlesvipera geniirixaluit, tos. NecliceatsnspicariidAuguslinumlaierepotuissej
itefariamque seetarii cdocios, Sainosqtisprmcones er- quia Armenorum et Asiaeregiones in quibus(atictore
roris eiitisit, quique Phanqrim dilionein ingressi ad JPetro Siculo) isia contigerant, ab Hippona Africse
victimquemdampervcnercibiquefudes^ parumque cer- urbe, ex qua Augusiinus istud opus conscripsefat, re-
tos fidei titicti incolas, venenuriiiriipietatis ei dirmn molissimae eranl. Non hacc,inquam, quts suspiceturi
dmmonishostis lolium spaisere. Mttlierera hanc Gal- NamS. doctor, qui jaro a pueritia in Manichseorumin-
linicam impuram et perditam fuisse Dionysius Peta- D ciderat errores, et horum philosophiaestudiis niaxirtie
vius asseverat (b); Quiitideri) fexfePdemPelro Siculo ftterat addictus, optime eliamnominaquibusseciailla
dofeetnefandam siiain Sbbblemin divefsa Armenise appellabatur novit, descripsitquej eamque inPaphla-
loca ad Manidisei dbgfflata pfopaganda dimisisse. gonia Armeiiiaepartes in Gallia, in Africa, aliisque
Interim tamen gfavis contrbversia exoriri polest, regionibus grassari Sine ulla prorsusambiguitate las-
quandonam ejusmodi roissio Coniigefit; quove poiis- sus est.Ei quidem laudato de haeresibus libro Catha-
simum tempore ab his dubbtis fratribusriovum nomen rislas, Manichaeosappellari asseverat, quasi purga-
illa haeresis-lll muitiata sit. Quae quidem qusestip toreSi Ex quo noroineoccasionem arripii eos gravius
cum fflulttsienebfis sif obvoluia, hatid facile definiri perstringendi et inseclandi, quia horrenda lurpitudine
poterit. Etenim duo ibidem Petrum Siculum indicare humanumcibumpollttebant. Et rursus, libro 112 de
voluisse valde probabile est. Ailerum videlicet, Ma- Natura boni,quasdam eorura turpiiudines exagilut, qui
nete necato, aliquos ex duodenario illo discipulorum bus per coitum masCulorumet feminarumligari partem
niimero, staiim Armeniae provinciam penetrassia, Dei perperam seqne ac in diviriUra rerura auctorem
ibique receptos ortinepfavi dogittatis virus effudisse; conttimeliose coniendebaitt., quam se manducando
quod citm magis iii difessuccfescefet, totam iiiam soJvere et purgare profitebanttir _,provocat ad quas-
regionem labefactaverit, pravisque dogmalibus cor- dam publicas eorumdera criminum conressiones, qui-
(n) In edit. PP. S. Mauri, lom. VIII, pag. 450. Incar., cap. 7, n.4et5,
"tbj Pstav., lorii. VI TiieologicorumDog. iib. xvcie
 895 P. CACCIARl EXEKCITATIONES 1NS. LEONIS MAGNIOPERA. 806
bus hoc se facere in publicp judicio lestati sunt, non .A ritus convellere et omnino abolere nitebatur. Procul
lantum inPaphlagbnia, sed eliam in Gallia, sicuta quo- dubioigitur anno 324 ita in Paphlagonia ei Armeniae
dam Romm Chrisliano catltolico audivi, Augusiino igi- regione Manichaeierrores, ejusdem monachi Eusiathii
tur, qui ista anno 404 seribebat («), apprime ruerat sfudio , increverant, ut ad eos coereendos, eamque
persuasum in Papblagonia Armeniae regione banc luem purgandam, Gangrenses PP. convenire debuis-
hseresim latius grassari, idque ex publicis judiciorum sent. Hujus synodi Acta denique in ipsorum Mani-
actis, lum ex aliorum fama recensebat. Non ilaque cbaeorumodium alque exitium, tum a Nicaenoprimo
Augustinus ea praelefmisissfetrfeferre atque rejicere, , generali concilio aposlolicaesedis suifragio approbata
quae a Pauliciams postmodum in hujus sectse confir- fuisse, non tantum Ossii Cordubensis pro S. Silveslro
mationem, incremfeutuffl et robur excogitata fuere : papa legaiio, sed Symmacbi atque Leonis M., Roma-
quseque ambo nebulones illi fralres magno studio norum pontificum, decreta patefaciunt. Nec vero me
nacti sunt, ui turpius caiholicam labefactarent reli- laiet ejusmodi Ossii<lordubensis pro aposlolica sede
•gionem, alque catholicps ministros crucis, atque inconcilio Gangrensi legalionem, non tantum a Petro
eucharisliae mysteria, perpetuamque Deiparae virgi- de Marca (c) atque Pagio in dubiura revocaii; sed
nitaiem, cseleraque ejusinbdi irapelereni, et hiale- absolute omnino inficiari. Etea de causa poiissimum,
dictis corifigereni. Cum ergo in lam multis variisque quia hujus nomen in Actis, quai supersunt, non
libris et opefibus a.b Augustino contra Manichseos prirao, sed quartodecimo loco inter aliorum episco-
aliosque baereticos conscriptis, nullibi Paulicianorttm porum nomina legendtim occurrit. Sed in hisce
fratrum nomen occtirrat, cum nullibi praelerea abeo quaestionibus dirimendis haud semper episcoporum
recenseantur :ea haereseos additamenla quaea Petro "R proerogativas ex ordine quo in codicibus liorum no-
Siculo nobis IndiCata sunt, nulla ratione adduci pos- minadescripta suntrepelerejuvat, ut ipsi de Brittone
sum ul arbitrfer jam Manetis morle secuta, geminos Trevirensi episcopo, in Priscillianistanim historia ,
eosfralres liujnsiiaereseosvindicesetauctores fuisse; corttra Tillemonlium, aliosque demoristrabiiuus. Nam
idcirco de iisdem luculentius disserere nunc super- quandoqueAmanuensium errore, ef codicescorrumpi,
vacaneum existimo, de quibus postea verba facere aut saltem genuinus eorumdem episcoporuin ordo
nobis opus erit, cum, servato, quantum possumus, perturbari potuit. Verum duplici de causa hanc con-
temporum ordine atque ratione, hujus haereseos so- gressionem nunc devitahdam esse arbitror. Prior ex
bolem seplirao Ecclesise saecuload caiholicaercligio- hostro liujus conscribendaehistoriae scopo desumitur.
nis contemplum lalius adhuc in Syriae et Asiaere- Non enim nos sumus ex iis qui dubiis valdeque ob-
giones grassantem dicemus. scuris rebus adhserenies aposlolicsesedi jura asserere
: 6. Iiilerim vero mlnime praelereundum esse arbi- fet vihdicare quteramus. Nimis profecto indecens ant
tramur jam ante Augustini aevum et quarto ineunie turpe foret in re tath certa et lam gravi, cujusmodi
Ecclesiae sseculo Armeniam et Papblagoniani potis- est illa de sedis aposlolicse judiciaria potestale et
simum ejusmodi Manetis erroribus labefactatam fuis- juribus, quae iuce clarius per omnia Ecclesiaesoecula
se. Id non tantum evincunt Manetis pseudoapostolo- eraicani, propriis studiis indulgere, conjecturis dum-
rum inibi habilaepraedicationes,vel exitiales et vene- taxat insislere , et exlra scenam v-igari, easque res
natccillaescripturae.quasTliomas, Agapius,caeterique, in quseslionem adducere, qusead causam de qua agi-
Constantio Chloro regnante, undequaque dissemina- lur noh saiis pertinere perspicue constat. Gum igitur
verarii : sed ejus rei prseterea certissima suppediiant synodus illa dumtaxat provincialis fuerit, et illius
teslimonia Gangrerisisconcilii Acta, quaeadhuc super- C eanones noo nisi ex aposiolicaesedis suffragio robur
sunt. Ad eam itaque synodum quindecim tanium et approbationem obtinuerint, ut ipsi conciliornm
episcopi, una cum magno Ossio Cordubensi, S. Sil- collectores etiam fatentur, quid nostra intereril, an
vestri papae tempore convenere, paulo antcquam Osius Cordubensis ibidem pro aposlolica sede lega-
primum geueraie Nicaenum concilium cogeretur. tioiiem fuerif fuuctus.
Gangris praeterea urbs Paplilagoniaeest, in AsiaeMi- 7. Allera vero causa ex nostra erga clarissimum
noris parte constitula, in quam urbem laudati quin- doclissimumque virum sequitaie desumpla est. Nam
decim episcopi cum magno Ossio coiverunt, haereseos cum hie Romai , paucis abhinc annis, in solemni
Eusiaibianae occasione, quae ex variis Mamchaeorum pontificia coiicilioruin Acaderaia, coram sanciissinio
fbniibus originem trahebat, et in varias Armeniae re- domino nostro Benedicto papa XIV , magno tolius
giones maximo cum catholicae religionis detrimenlo litierarii coetus plausu, singulas obscuras difficiles-
grassabatur. Id potissinium cum ex et eoruindeni Gan- que qusestiones, quse de Gangrensis concilii tem-
grensium PP. Synodica, lum ex uno viginti canoni- pore, canonibus, auctoriiate et confirmatione jam
bus ibidera editis haudobscure inlelligi potest. Syno- - pridem excitatse fuerunt, et in poslernm a critices
dicam quippe : Dominis honorabilibusconsacerdotibus siudiosis excitari possunt, sumraa eruditione Rmus
in Armenia constitutis inscripserunt. Et pleriqtie ex P. Antoninus Bremond Dominicanseiamiliae cullor
canonibus in ea synodo editis, direcle varios Mani- eximius, et in Casanatensi Bibliotheca Theologus in-
chaicacsectaeferrorestaxant, impelunt.etanathemate signis, jam vero totius ordinisPrsedicatorum magi-
feriunt; ut jairi olim Severinus Biniiisin Coiiciliorum ster generalis, quiproexiniia suianimi bcnignitatenos
collectione recte quidem atque erudite annotavit (b). v maximo amore complectitur, expediverit et illustra-
Hujus geiicris profeclo suntcanones illi qui in nnptia- verii, minime in prsasens licere potest de iisdem re-
rumvelconjugatorumgratianiconscribunlur, velilliin bus serinonem insiituere. In hac enim sua elucubra-
quibus de licito carnium esu serino est, vel in quibus tione, quemadmodum et in aiiis, omnium eruditorum
Ecclesiaslica jejuniorum regula firmaia, a calholico- suffragium sibi nacius est. Et tale quidem , ut com-
rtim ccelu procul amandantur, qtii Dominicamet Re- munibus omniura votis cjusmodi opus aliquando pu-
surreciionis diera aspernabantur, eam in luctu, mcerore blici juris fulurum nobis polliceamur. Yerum cum et
atque jejunio traducentes. llaec quippe et similia in nos eodem anno, nono kal. Maiiin eadem poniificia
Eustathii Arinenisemonaclii condemnationem sancila Academia tiieologicam habuerimus de iisdem Gan-
sunt, qui non ex aliis quam exManichseorumfoniibus grensibus canonibus dissertalionem, hanc lamquam
suos errores iropie hauseral, et pari raiione nuptias, appendicetn Manichaica;historise lectori subjicieraus
113 filiorum prbcfeationem, virginitatis cultum, cap. ultimo hujus libri.
sacros conventus ab Ecclesia constituios, jejuniorum 114 CAPUT III.
tisum, carnium et aiiimalium eshmydiviiiaruinposses- De Mdnichmorumlibris quarto et quinto Ecclesim
sionem,fesiofum etdieiDominicse polissimura solem- smculofere per universum orbem dispersis.
nitates, caelerOsquesacroset ab Ecclesia approbatosi i. Qiiemadiuodum Manichseo necalo hujus disci-
(o) August. lib. de Natura boni cap. 47. (c) Petrus de Marca , in disserl. de Veleribus Col-
(b) Tom. II Conc. pag. 423. lect. can., cap. 2.
897 DE MANICH.EORUMH./ERES1 ET HISTORIA LIB. II. 898
puli ei seclatores huc illucque per diversas, cum ,V.sanctissimus"papa Leo Magnus defmivit (e). De his
Orientis, tum Occidentis , provincias hanc haeresim enim 'similibusque ManichseorumetPriscillianistarum
prnpagaverint, praecedenli nostro cap. salis superque scriplis ita sanctus pontifex Leo locutus est, catlioli-
arbitror exploratum. Quia lamen ejusmodi nefarise cos gravi qthdem sermoneadraonens , ne a simulala
religionis propugnalores, rion verbis et praedicationi- quadam pietalis specie,a'dquam ejusmodi scripiurse
bus dumtaxat insislebani, ut ad dogmatum perversi- prseseferre videbantur, eorumlectionem seaddu-
talem rudium atque illitteratorum homiiium ingenia cere sinerenl. Quamvis enim (ait) sint in illis qum-
iraherenl et pei dueereni; sed etiam plurium noxio- dam qum videantur speciem Itabere pietatis , numquam
rum librorum subsidio utebanluf, in quorum lectio- tamen vacua sunt venenis , el per fubularum illecebras
nera si incattti homines operam insuraereiit, quasi hoc lalenler operanlur, ut mirabilium narralione se-
quodam illicio irretili, iisdem erroribus animum ad- ductos laqueis cujuscumque erroris inyolvant. Ad quse
dieebnnl, hos libros idcirco paucis indicare in prae- landem apostolicae.sedis decreta , cum Nicaenicon-
sens decrevimus. Neque vero de Scylhiani operibus, cilii II PP. animadverterenl, prsecipue de boc Tho-
quae is morieus Terebintho reliquit, el Maniclucus mae Evangelio dixerunt (f): Ad hmc (loquuntur enim
ipse recoxit et interpolavit, sermonem tantummodo de adulterinis seripturis, quse sub Pauli nomine olim
esse instiluendum arbitramur; cum jam de ejusdem cireumferebantui) Manichmi Evangelium secundum
quatuor Seylbianis voluminibus ex gentilium philo- ul Thomam invexerunt, quod Ecclesia calholica merilo
sophorum fabulis et :_faeculeiuissimisveterum haera- dem impium aversatur. Quibus omnibus illud unum tan-
siarcliarnm lacunis congeslis , prioribus capilibus subjicimus , Thomae videlicet Evaiigelium valde
praecedentis hujus Historiaelibri vcrba fecerimus. _ ab eo iibro differre, qui Revelatio Thohvseapostoli
2. Ne igitur nos acla iterum agere velle videamur, " inscribebatur. Nam et in eodem Gelasiano decreto ,
ad reliquos bujus sectaescriptores et adeorum descri- de utroque tamquam de duobus libris dislinclis
benda opera nostra se verlit oratio; iu quorum nume- sermpest, quamvis niillibi posteriorem librura, Re-
riim potissimunvTliomam illum rejiciendum esse arbi- velaiionem Thomae apostoli videlicet, ex Manichaica
tramur.cuiquoddam Evangeliumaprocrypliumetsup- officiua prodiisse indicetur. Iu lianc opinionem ta-
posiiitium veteres omnes adjudicariint. Pauca lamen men Turribium Asturicensem episcopum fuisse, non
dehocopere dicenda occurrunt, sivetustiores omnes obscure ejus ad S. Leonem M. epistola patefacit.
scriplores pervolvamus. De eo quidem veluti opere a Nam cap. S, de aprocryphis iibris disserens, velper'
Manichaeisconfeclo horumque referlo fabulis men- maximum principem Manem ac discipulos ejus cotn-
tionem habuerunt. Sed nullus alicubi, quem videriro, positisvel infectis, specialiter recensuit actusS. Tho-
disertius aique expressius blaspliemias inibi con- mm, et his similia, ex quibus (aii) Manichmi ei
tentas indicavit. Qua in re illud poiissimum essel in- Priscitlianistm, vel qumcumqueest illis sectagermana,
vestigandum : an Thomas iste, hoc impietatis por- omnem hmresimsuam confirmare nituntur.
tenium ex inlegro composuerit; vel poiius an nacto 3. Praeler unum vero, aul duo Evangeliorum volu-
sibi primura Scytliiani Evangelio, huic suum nomen liviria, quasi ad catholicorum formam et imiiationem
indiderit, auctis deinde atque exaggeralis quae in eo impie tamen exarata, aliutn Episiolarum videliCetli-
continebantur (a). At vero ejusmodi definire quaestio- brum, Manichaei habebant. Atque illttm ex Manetis
nem quis auderet, quamvis posterius probabilius vi- potissimum officina prodiisse veteribus fuit persua-
deaiur ? Siquidem veteres, non duo, sed unuin dum- sum. Cujus quidem yoluminis, seu Epislolarum far-
laxat Manichaeoshabuisse Evangelium teslati sunt, [_;raginis, mentio occurril, tum apud Goarium et Pe-
illudque perperam sub Thomae apostoli nomine cir- irum Siculum, tum apud condilorem formulae Co-
cumferrc conatos fuisse, quamvis Caveus, nescio telerianae et Tollianae. Ex hoc Epistolarum corpore
qua ductus rationc, aliud Scytiiiani et aliud Thomae procul dubio (ait Guillelmus Cave) (j).erat fa-
Evangelium fuisse aflirmaverit. Minusdifficile tamen mosa illa epistola quam fundamenlum vocabant Ma-
erit conjicere quibus laciniis atque blasphemiis istud nichaei, quam loties cilat Augustinus de Natura boni,
Evangelium referlum fuisset. Nam cum principalius el in actiscum Felice (h). Qui et contra ejusmodi
in eo ageretur de Jesu Christi Domini Naiivitaie, epislolam integrum librum conscripsil, quo , priori-
gestis, praedicatione, passione, morte et resurre- bus partibus ejusdem epislolae Maniehsei rejeciis,
ciione, quse catholica. fidei dogmata atque raysteria ostendit ipsum pro maiiifest.a, quampollicebalur, et
ila audacius oppugnabant; sat verisimile eril omne pro certa cognitione non nisi incerta et absurda de-
mortiferum virus illic sparsum fuisse, quod praeci- liramenta insanis suis sectatoribus proposuisse. At
pua nostrae religionis fundamenta subyerteret alque contra Manicliaica secta hane epistolam veluii uni-
aboleret. Negabant, ut vidimus, etiam auctore Au- verssefidei suae promptuarium venerabaiur; ita nt,
guslino (b), Chrislum naium esse de Yirgine, nec auciore eodem Augustino (i), quoties coram audito-
ejus carnein veram confitentes fuisse, sed ficliiiam , ribus Iegeretur, capiteinclinaiodiceresoIerenlAmfiji,
ac per hoc falsam ejus passionem et nullam resurre- quasiquod, hujus illuminali lectione, sceleslissimo
ctiouem fuisse contendentes. Nefaria quoqufede Spi- auctori grates rependerent. Hujtis autem epistolae
ritus sancli roissione et adventu, ad corroborandura exordium istud erat: ManichmusaposlolusJesuChristi
aliumpalmaremManeiiserroreineo inEvangelio fuis- n" providenlia Dei Patris. Hmc sunt salubria verba de pe-
se contenta non 115 obscure indicavit Cyrillus Hie- renni 116 ac vivo fonle (j) • Simile exordium jam
rosolymiianus de hoc disserens libro , caiholicos ad- offendimusinepisiolaadMarcellum, uthabeniLatina
monens ut se ab illius praecavereni lectione (c). Arclielai fragmenia superius recensita, et Epiplia-
Quem sane diabolicae impietatis librum, non solum nius, haeresi 66. Sed omnes ejus epistoias eo in co-
Romanorum pontificum, Siricii videlicet, lnnocen- dice congestas idem liabuisse exordium, inier caete-
tii I et Gelasii papae, decretis inler apocryphas sCri- ros unus Augusiinus testatus est lib. xm, cap. 4
piuras rejectum esse intelligimus (__), sed et eum contraFaustum, eos ita compellans: Maniclimusenim
penitus auferendum et ignibus concremandum , vesler non fuit prophela venturi ^hristi. Apostolum
(a) Hunc Evangelii librum , picluris adornamm, (e) Leo Magnus, epist. ad Turrib. Asturicensem,
SaporemaManetedono accepisse, sine auctore Beau- cap. 15.
sobre affirmavil, ut in prsecedenti libro explica- (/) Seplimse synodi PP. act. 6, tom. VIII Conc,
virous. pag. mihi 1491.
(b) August., epist. 236, cap. 2. (g) Guillelmus Cave, Hist. Litteraria, pag. 91.
(c)Cyrillus Hierosolymit., catech. 6. (/;) Augustinus, lib. de Nat. boni, cap. 42 et 46.
(d) lnnocentius et Gelasius PP., et in Romario (0 Augustinus, lib. coutra epist. fund. tom. VIII,
concil., de canonicis et apocryphis Scripturis, anno pag. iiO.
494. (/) Auguslinus, ibid., cap. 5.
$89 P- CACCIARI EIERCITATIONES IN S. LEONIS MAGNI OPERA. 900
rjuip.peejlts se[Mcit, impiidenlissimi quidem fqUacia. A quibusdam apparfiritibus contradictipnibus, seu pp-
Et riaujp ibffa subjicit : Omiies lamen.ejus epistqlm tius ailegoriis et rriysteriis, inter se ptignare, hujus
ita exprdivMuf.. Manichmus apqstqh.s Jesu Chris.lt. libri -auctorpaiefacere rtisus fucraf. Ei iierum de novo
iSed dfe.aliis .Rlqiigajijs Maiiicijaeiiepisiolismeniioriem disseren.s Tesiam.ejitp, speciatim ostendere conaba-
h.abptG.iiiilelnjnsCavfepag. .94, :Teriio loco deiijde tur Maiiicliaicaesectae errores ex eodem vim ei ro-
IJysierioruin libruni recensendnra esse arbitraraur, hur et fiindamenta omnia desuropsisse. H;ec,iiiquaiii,
qpera ad legpm eyertfendam et-ad oninia yeter.um nefario diaboiicoqne eo iiljro cpntenfa fuisse Tit.i Bo-
ifropiieiarujn !vatic.iiija oblifteranda Manichsei ipsi streiisis yolumina conscripta pprspicue ostendunf (c).
giudiose c,ompj.Suerajji. Ex Goarip enim GuiHelmus Is enimsaiictissimus Arabjae epispppus, auctore He-
<Gayfe aiiquod fyagnjeniumrecifat, quo ejusmodi libro racleanp episcppo Cbalcedonensi, apud Plioiium (d),
anailieirta diGtumesf. Ilunc pariier unum fuisse ex omnes sui studji nervos intendit, ut illius libri bla-
Scyihiani librjs, sed.a Manete inimmensiim aiictum, spbemias, errores rejicerel et subverteret.
et innumeris Jbcis ittierpolafuni, ut propriis studiis 5. Curiosa lamen sunf quae de AiisiQerito hajid
iildulgferet, jilejn aucfor asseverat, Quare in duas et posirenio Manetis discipulo atque scriptore Guijiel-
vigirtti partes alpliabeliqp or.line fiijsse divisum, Sy- mus Cayfi.receusuit. Qui etsi suuin praeceptorem tani-
riaca et Paluiyrena Jingua descriptum, Tollius pro- qjiam maium liomiuem traducere non verereiur, fa-
nurttiavit. Hosiibrps deinde quarfus excipiebal, quem men ejus inhaerens doginaiibus opus edidji quo psien-
nojinuIJiOffliiiuniNegotiaj.ioijjscrlbi oporiere,ex qui- dere conabalur Jttdmorum, Genlilium, Chrislianorum et
bysdarn eprruptisniss. Graecis pxfemplaribus, perpe- ' Maritchmorumunatn eamdeinqueesse doctrinam. Quod
ram omniiio lestafi suijt. Aliuip ijtulum yero ba- " arguinenli genuseiiam in suo libro Addas indicasse,
buisse ciijjvexjTimolhei Constaniijjppoljtaiii scriptis, ex anieoedenter dictis perspicuum esi. Caeieriiranon
tunj ex aiiis insigijiQfibusvetusiis exemplaribus, in- iis dumtaxat libris priores Manichaicpesecia; 'pniuci-
ter caeieios unus Guilleinius Cave, sua LiiterariaHi- . pes, magistros , elecios atqne auditores usps fjiisse,
stpria .animadv.eriit.Qnare yariis cpnjccturis innixus, -ex variis veteruni moniinventis inieliigimiis, Timo-
liunc tibellum ifexargumemis quse co.itinebai, oslei)- theus enim Conslantinopplitanus presbyfer, libri
jdit suam poiins deijfiminiifipiicni accepisse, eumque Prectim meminit, in quo precaiionurn ei praestigio-
.appeilalum •-•De differentia eoriim qui accedunt ad rum formulae cortiinebaniur. Quare poenitenies Ma-
puram fidem, Et quidam Mauichaips de suae fidei pu- nicbaeiin suis ejnrandis erroribus ,Qratjo.numlibrum
rjtaie ialso glpriar.iconsuevisse,jam paulo anteiriprae- quoque anatbematizare jubebantur. Cujus quidem ge-
cedenfibiis ex Auguslino probalum esi, cum videlicet nerissunt et pmnes alise apocrypliae sGripiurse in
Caiharisias, seu purgatores se ipsos vocitaverjnt (a). Gelasiano decreio descriptae, quas vel ex Manichaeo,
4, Uijam verq.ad illa yeniainus quae post foniiu- •vel es ejus discipulis prodiisse, yeieribus scripfori-
lam Goarianam Coielerius et Tollius ediderutil, alitis bus persuasum fuit, ut videre est apud Caveuin, sae-
iiber dictus Apoeryphus nobis oecurrit, quo (ul Ca- cttlo Noyalianp, pag, 92.
Vfetisaii) prpbabile est reconditiores Manichaeorum Qni pariier duos alios incertae sefalis hujns nefan-
rittiSi praestigia, et exsecranda Religionis mysteria dae sectrfeSGriploresrecensuit, qnos ex celebrioribus
^ontenia iuisse, quorum rituum doctrina, non nisi fuisse asseverat. Horunj prior est Agapins , scriptor
niysiiset nefandis eorum orgiis imbutis tradebafur. (aii) satis obscnrus, cujus utpofe, praeter Piiotium,
Cavei hatic conjecfuram haudquaquara iibsimproba- nullus (quod sciam) yeterum meminit. Caveo Tijle-
rivus, Eteniin Manichaeoruni schola praeter cpmniu- G montius (e) suffragatus est, qui Pliotii lesiimonio pa-
nia illa dogmafa, quae in suns evulgabat auditores, riter adhaerens , Agapium Eunomio facit coaevura;
ajia quoque arcana et secreliora docebat et tuebatur, huncque suis scriptis exagitasse ac perstrinxisse
quae nou nisi hujus sectae principibus et primariis affirriial, quamvis ad Manielia'orura partes jam turpi-
ejus magistris innotescfebant. Id quidem in sua hse- ter ille defecisset. Hinc iamen inter uirumque ali-
reseos ejuralione, TurbQnein non obscure lesialura quod dissidium. Nam Cav.eusaltius res repetens, et
fuisse, jam ipsi praecedenti libro cap. 11 annoiavi- ad ea quae de Agapio Petrus Siculus scripserat anim-
nius. Eo auiero jii-libro pmnes profaji.is ritus, sacri- advertens, aliter Phoiii tesliinoniura explicari posse
legasquc csereirionias, jejunia, el oraliones descripla conlendil. Agapium quidem unum fuisse ex duodecim
fuisse, quibus Manichaeicultores Beinaiis, sacra ct Maneiis discipulis, qui librum confecit Hepialogum
fesfa solemnia agenies, inebarilur, veiisimile est. dicitim, jam ex eodem Petro Siculo ipsi annotavimus.
Prppferea in Coteleriana fonnula, ejusmodi rituum Qtii igiiur lieri-potoit.ut is Eunomii a_iaie adhuc su-
Ct:prsesligiariim libri bisce verbis indicaiiiur (b) : perstes contra eum ejusque errores.slylum strinxeril?
Damnandaesne orimia qumab illisinsacrh fiunt alque Ab anno enim quo Maneiis haeresis damiianda inno-
eelebrantur, qumque Mqnichaicis seu prwsli.gialpriis tuit ad Euiioinii Aelii notarii lapsiim octoginta et
ipspmmiibris cpntineiiiur, Sed oronibus iis qtiasd.mi amplius anni Iluxeruni, Quod sane lemporis inler-
iijlerprulationes addebaiil, Maneiis dictprumque me- vallum minime cuin hisce duobus cohserere pptest;
niorabiliumcoinmeitlaria appellalcts, ut vjdelicet unus et idem Agapius ex duodenis pri-
liiterlManichaicos sGri|JJoresquoque noninfirmnm • mariis Manetis discipulis fuerit, el larodiu vixerit ut
locum habebaf ille Addas, de quo in superioribus j. Ettnoinium suis scriptis potueritexagitare.
eliain verba fecimus. Is ergo unioum libruin Modion u Graveni hunc scopubim queip pr_evidit Guillelmus
appellaium coiiscripsit, qui pluribiis axio/natibus et Cave, multo studio praecavGreriisus esl. Sed utrum-
philosopbicis principiis erat referius, quse lamquara que contingere potuisse asseverans, alias et aiias con-
peiiitus aliena et coittmiinibus rayonibiis naiura in- jeciuras ttira ex Epiphanio, tum ex Cyrillo Ilieroso-
sitis pugnantia, etiaffl primo..intuiiu, cpguoscebaiiiur. lymitanp, quas ad rem suarp faoere arlvitratur, addu-
Cujtisiiiodi proifecfovel illa erant, qpibus liomines ne- eit, leciorem eas perpendere adnvonet, 118 alque
cessarip ad 117 peccaiidum iiidupi ex qupdajn nialo tandem niliilinhacnarieprocerto statuere velledefini-
aiiciorfi sinp pfiiicipio existenle et Deo contrario af- vit. Cujusqiiidemreistalum, siverationero diligentius
fiiinabani. Vel illa alia quae ad summam divinaePro- inquirere nunc nobis otium haudquaquam est, cum
yiiieiiliaeenntiimeliam pronuntiabaiit, impie conten- plarie inifefciderint, aut saltem prprsus lateant vetu-
denies nimirum aspeciabilem liunc mundum divino stiora illa monuraenta quaeejusmodi quaestiouem di-
regimini atque gubernalioni niininveesse subjectum. rimant. :,
Sed et duo testainenta, vetus et novum videlicei, ex 6. De reliquis.igitur Agapii Operibus, aliqaa dum-
(q) Toljiusl.audatus aC^ye, pag. 1,42. (d) Photius, cod. 85. Arjslocritus Manicli_eo,runi
..(i.) Augtisiiiiiis,Jib. de Haeresibus, ha_res. 46. soriptor.
(c) Tiii Bostrensis Opera, lom. iVBiblJothecsePP., (e) Tillerapnlius, in Merooriisad Ecclesiasl. ffisi.,
pag. 447, floruit annp 3p2. tom. 1Y, pag. 405.
 301 1>E MANICrLEORUMHJIRESI ET HISTORI^ LIB. H, .$fl£
taxal dicenda supererunt, cui laudatus Phoiius dao1A nostrum Manichmumsludieso Adimanio, non abs re
aiia Opera adjudicayit. Horum alierura in viginti duosi visum est. Ex qui.luis sane Fausti verbis, Jnon tantura
est dispertiiuin libeilos; alterum vero ceniutn elduo) patefactum esi con.ueyisse Manichseps,featholicaere-
caj)it • CQinpleeiebatur,cl ulrumque Uraniae puidam,, ligipnis cultores, tamquam fallaeiis ei pravisdogma-
sec<_esuaemulierculaestudiique sui socise, ipse auctor iibus deceplos postulare; sed et Adimanli scriptis
niiucupavit. Si curiosius praeierea ex Pbotio sciscife- insistere voluiss.e, qucm iamquam aiterum post Ma-
mur cujus generis argurnenta his in libris Agapiusi neiem iilius iiroianaesectaeantesignanuiri veneraban-
exp!icaveiii,"i_ludevidemissime palebit, sola nefaria1 tur. Iterum quoque idem Augustinus Faijstura ex-
ac fabul.osacomiuenta iis in Operibus conlenla fuisse,, agital, quod ex ficio quodam, ab Adiraantp adducto,
quae ex Turbpnis cmfessione et Augustini lesiimoniis> Scripiurarum conflictu, turpius errasset vel circa
in siiperioribus lucujeniius ipsi explieavimus, in qui- hbminura, brutorum et vegetabiliurti substantiam,
biis expendendis nunc iterum immorari sti.pervaca- quorum vitam ejusdem essenalurae Adimanius post
neum ducimus («). - Manetera fabulabatur; vel dum de aniniarum trans-
Sed in liiinc eumdem iiieertae atalis scriptorumi jtu, el in nova corpora commigratione, aut denique
ordinejn quenvdam Alexandfum rejiciendum esse! cum ex noviet veteris Testameiiii Seripturis de vano
Giiilteimiis Cave arbitratus est, quem Lycopoliiam,, superslitiosoquecibofum delectu rafiocinabatur. Hos
ex Lyco una Thebaidis jEgyiiti urbe, veteres appella- eriim potissimum errores, ex Adimanti voluminibus
riiriJ. Erai quidem primum cultu gentilis. Deinde veroi Faustum imbibisse, el ex eis borrendas blasphemias
cum Manicbaeise ineas jEgypti recepissent regiones,, propugnasse, disertitis idem Augustinus Iibro sexto
ad lioriiiji castra iransfugif, Demum autem ejuraia1 R "
demonstravit (d). Durius tandeffl sanctus doctor in
nefaria liac baeresi catholicam professus cst religio- ipsum Adimantum inveliiuir, feumrefutans errorem
nern. Jam-vferoanlequam se ab hujus haefeseps labei quo docebat eiiam rationales, id est homintim ani-
purgaret, librutn de Manichaeorum Placitis , quaes mas in belluina corpora posse contrudi, Quid ergo
bpiiiiieetintiinenoverat, conscripsit; in quo, eodem1> faciet (Adimanlus,videlicel) de ianto scelere, si quando
Caveo aucibre, interiorera eorum sensum accurafe tardum jumentum plagis qnt concilatumfrerio fatigavil,
exponii, et malesana hujus sectae dpgmata rationibus! in quo forle patris ejus anima fuerit? Ul non dicam,
ex arcano pbilosophiae petitis solide refellit. Hujus> quod eliam occidere"parentes suos inter pediculos et
scribendi stylum veluti duriusculum parumque di/fici- putices poluerit, a quorum isti inierfectionenon tempe-
lem idem Caveus laxat; nec ejus aelalem certo defi- rant. Noverat praelerea Augustinus aliquos Mani-
nire ausus esl, etsi non longe remolum fuisse a Ma- chaeos bisee similibusque perstrictos rafionibus, ne-
netis lemporibus suspicetur; cum idpm Alexander gare consuevisse usque adisia minutissima animantia
aflirmet ea dogmala ab iis qui cum homine familiari- revolvi animas hnmanas posse. Quod quidem effu-
ter conversati fueranl accepisse.Quae verba ad Papum1 gium uhro sanctus docfor conGedens,ex eo occasio-
et Thomam Manetis discipulos referenda esse arbi- nem sibi nactus est, ut magis aique magis Adiman-
tramur, cum de bis duobus dumtaxat faciat mentip- tum et cseteros Manichaeos perstringeret. Quare a
nem. Yaria demum liinc inde collecta de hujusi minutioribus ad grandiuscula prpgrediens, saiis le-
Alexandii operibus et aetaFe,Guillelmus Caveus retu- pide eos illudebat, et ita erudite ratiocinabatur. Quid
lil, parum quidem inter se cohaerenlia, quse a nobis; -enimeis prodest quodaliquando neganl, etc? Hoc enim
pra_termittuntur, ne incertis dubiisque rebus insi-. negant ne tam multarum inlerfeciionum rei teneqntur,
stamus. I aut eogantur pqrcere pediculis, pulicibus et cimicibus,
G
7. Jam vero de Adimanlo, oelebri quidem Mani- et lantas ab eis molestias, sine uUp cmdiseorum licen-
cbaicae seclse discipuio (quem cum Adda Gaveus, ut lia sustinere. Sed ut vehementeradhuc urgenlur, ideo
vidimus, olim confuderai), verba faciamus, prsesens Augustinus subjicit: Ctir in vulpeculhmrevolvi anima
nostrum poslulat instituium. De hujus autem scriptis Jtumana possit, et non possil in mustelani, cum calulut
atque gestis non semel suis in Operibus Auguslihus vulpeculmfortasse eliarn minor sit quam magna musle-
disseruil; sed ita cum eo congredilur, ul iiominem la. Denique ut horum dictis pleniusilludat, argurnen-
ex hac luce migrasse describat, illinsque dumtaxat tum hisee claudil verbis: Deinde#i in muslelam po-
scriplaexagitei et convellere conetur. Id quidem ex tesl, cur in murem non polesl? __..si in istum potest,
priori iibro Retractationuffl, cap. 13, innotescil, quo cur instellionem nonpotesl? __..si in eum potest, mr
nimirum, Opera a se ipso conscripla recensens, cum in locustam nonpolest? Vel in apem, vel in pulicem
adhuc presbyteralus ordine fungeretur ait : Eodem velin aliud mullo minutius pervenire? Ex qua quidem
tempore(b) venerunl in mamis meas qumdam dispuia- disserendi ratione, Adimanturo, cseterosque Mani-
iiones Adimanli, q*i fueral Manichmidiscipulus, quas chaeos iniiumerabilium homicidibrum reos fieri de-
conseripsiladversusLegemet Prophetas, veiut conlraria monstrat, quippe qui cum supersiitiosae et nugaio-
*is evangelicael apostolica scripta demonstrareconalur. rise huic creduhtaiisive dictamini insisterent, eorum
Adamanlici igitur islius libri liiulum alque scopum conscientia hisce maximis erroribus impedila gra-
nobis indicai S. doctor; sed cum scriptoretn Mani- vius laborabat.
chmi discipulum ibi appellet, et de eo taniquam de :8. Hoc autera contra Adimantum libro, toius est
homine diu vita functo verba faciat, vix dubitare pos- TJ j Augustinus in conciliapdis inter se Scripturarum sen-
sumus et Manetem audiisse, et, ejus parente, 'Adda tentiis, quas de Testamentovetere ac novo, velut in-
nimirum, agente, inter secundi ordinis discipulos vicem conlrarias, idem Adimantus, ulrumque Tesia-
saltem locum obtinuisse (c). Sed et Adimanti menium ab uno et eodem esse nbn posse conten-
Operum prseierea idera Augusfinus libro conlra dens, corraserat, Sed alterius libri a se ipso contra
Faustum meminil. Primo quidem cum 119 sub istius eumdem edili idem meminit Augustinus; in quo pri-
nomine verba ponens, hunc Fattsiuin , veluti mum positis Adimanti verbis,'iisdem S. Pater suam
de sua, Mattetis et Adiroanti doclrina glorianlem, reddiderat 120 responsiouem. Quod opus, ait (e),
quasi in scenam venire compellit, qui elaius insania uno voluminec0nclusi,\elin eo quibusdamqumstionibus
audacius affirmabat : Satis swperque jam in lucem non semel, sed ilemmrespondi, quoniam quod primum
traduais erroribus ac Judatcm superstitionis simul, respondi perieral, el tunc inventumeslcum jam iterum
el semichristianorum abunde detecta fallacia, a dile- respondissem, aliquas sane earumdem qumstionumpo-
ctissimo, sciticet, et" solo nobis post beatum Palrem pularibus ecclesiaslicissermonibus solvi, adhuc eliam
(a) Consule Photiura, cod. 179, el Guill. Cave, (c) Consule quae diximus praecedenli cap. 2,
dissert. de Seript. incerlae seiaiis, pag. 163. (d) Auguslin., lib. vi contra .Fausium, cap. 6, et
(b) Id esl auno 594 aul 59S , ut novissinii Augu- lib. contra Adiinauium Manichaeidiscipulum, cag. 12.
stini Opetum edilores annoiarunt. Consule tom. VIII (e) August., lib.i Retract., cap. 22.
pag.79.
 903 P. CACCIARIEXERCITATIONES IN S. LEONIS MAGNIOPERA. 904
aliquibut non respondi. Si quis vero in his rebus pie- A A mali Deo comternampersuaderemoliente,sed in dispu-
nius institui cupiens, sciscitaretur ex nobis ad quos tationfe posiremae diei parum sibi cnnstanle, confes-
potissimum ecclesiasticos el populares sermones liic sus est niliil se adversus nos invenire quod dicerel.Sed
provocare voluerit Augustinus, huic interroganli il- responsione deftciem, ullimo collalurum se cum suis
iico respondebimus, calumniosa Adimanti objecta- majoribus ea qixmrefetlerenon potuit proseculusesl, el,
menla sermonel2maximediluere(a), quo videlicet, si sibi forte de his satis minime fecissenl, tum animm
adhuc agere volens de Manichseorum fraudibus et consullurum promisil (d). H-.eclaudato loco narrat
dolis, in Adimantum invehilur, qui, sludiose apo- Possidius, cujus lamen rei nos magis reddunt -cer-
sloli Pauli lestimonio corrupto et. depravato, conten- tiores ejusdem Fortuuati presbyteri verba coram om-
debatinferre Nequeprincipes, neque potestates, neque nibus in secundaediei disputationepronimliala, quae-
virtutes Deuin cognovisse.Ut ergo ejusmodi evertat que ctim a notariis exciperentur, in ecclesiasticis ta-
calumiiiam, ait: Sed pritno ab istis vellem qumrere bulis praeterea fideliier scripto consignata fuere, ut
ubi Adimantus apud Aposioluin legerit, riam taliftm videre est etiam In calce ad dispuiaiionem secundse
calumniarum iste ctmscriptor esl. Vellem ergo dicercl diei, quae cum priori exslal tomoVIII Operum S.Au-
ubt legerit testantem Aposlolum el confirmanlem, ul gustini. Inlerim vero nemo arbitreiur Forlunatum
dicit (b), quodnequeprincipes, neque potestates, neque Manichaeumtali tanloque pudore, verecundia et de-
virtules Deum cognoverunt. Cum Dominus eliam ho- decore auctum, a suis erroribus resipiscere cogilasse,
minum in se creaentium dical Angelos quotidie videre atitcatbolicis nomen in posterum dare voluisse. In id
faciem Patris. Hsec ergo et id genus alia profert Au- consilii profecto quilibet sanaementis homo, cui suae
gustinus ad conciliandum videlicet celebre Jobi tesii- _"* fideiresnularieiadexiiium deduci intelligerei, stalim
nioiiiurn, quod cap. I, 6, legimus, curn illis aliis incidisset. SedForlunatusille tantaaffeetusconfusione
Matthaei verbis cap. v,'8, quibus Adimantus insisle- de Hipponensi urbe profectus, ad eamdein amplius non
bat, ututritisque Tesiamenti repugnantiam induceret remeavit, nec lamen caiholicus faclus est. De lioc lan-
,et suaderet. dem Forlunato Manicliaeo presbytero nullibi, quod
9. Verum euim vero cum de hoc Adimanlo niliil sciverim, Auguslinus facit mentionem (e). Hujus
aliud aul in Augustini Operibus, aut in aliorum dumtaxat quaedani exstat epistola ad alium scripia
Bcriptis scitu dignum occurrat, jam eo praetermisso Manicbaeumpresbyierum, quem Felicem fuisse con-
ad Foftunaluth.presbyterum, Manichaeofum quoque gregationis S. Mauri Patres in novissima Augustini
sectatorero borumque doclrinae vindicem nosira se edilione suspicatistint. Hunc ergo Auguslinus jam ad
verlat oratio landem necesse est. Is ergo, auctore episcopalum Hipponenseiii assuraplus hisce verbis
Possidio, ejusmodi labe inquinaius, quaiido per Afri- compellavit: Itaque denuntio tibi in nomine Christi, ut
cae regiones haec infamis ac nefaria hseresisiatius si paralus es, solve qumstionemin qua defecit prmde-
- gratsabalur, ut tolam pene Hipponensem urbem et cessor luus Fortunalus; et itahinc ierat, ut non redi-
provinciam labefactaret atque corrnmperet, nimis ret, nisi cum suis disputalione coilala invenirel quid
Sludiose allaboravit. Eodem ilaque ibidem conversante conlra respondere posset disputans cum fralribus. Ex
atque manente, ita brevi hujus Iiaereseos virus suc- his iiaque Iiquet presbyterum buuc Manicliaeum,qui
crevit, ut quam pluriini ex illius urbis civjbus fet Foftunato successerat, ab Augusliiio excilaium et
pestilenti hac contagione vitiaii fuerint. provocalum fuisse ad eamdem solvendam quaesiio-
nierea (ait idem Possidius) (c) Ripponewes civeset ,_ nem, in qna lurpius ejus defecerat praedecessor. Qui
fieregrinis
peregrini Christiani, lam caiholici quam eliam Dona- G C iia ex Hipponensi urbe dilapsus e_t, ut siudiose con-
tistm adetinl Augustinum presbyteruin, alquedeposcunt finxeril cuni caeteris Manichaeorum principibus se
ut illum hominem (Fortunatum videlicei) Manichmo- velle conferre, quae ei fuerant objecta.
rum presbylerum, quem doclum credebanl, videret, et 11. Foriunaium hunc presbyterum Fatistus, genle
cumeodem de lege traclaret. Cum haec vfero apud Afer, civitate Milevitanus, Mahichaicseseclse episco-
Afros in Hippone poiissiittum celebri urbe gerebatt- pus, excipit, qui anno quadringentesimo floruil. llu-
lur, Arcadius Augusttts et Rufinus, viri clarissimi, jus ingenium, studia, animi doies, et scripla inler cae-
secundum' agebant consulatum, illudque incidit in teros unus Guillielmus Cave (() descripsit dicens: Vir
Christi an. 382. Quarfe S. presbyter Augustinus, ut fuit eloquiosuavis, ingeniocallidnt, loquax potius quam
emnium votis indulgeret, obiaiam sibi provinciam eloquens, sciolus magis quam solide doctus. El rursus
subire minime deirectavil: Qujninimo, se omnino paulo infra subjicit: Volumen vero conscripsit adver-
paralum exhibuit rationem de fidei rebus poscenli- sus rectam Chrislianani fidem el catholicam verilalem.
bus reddere. JNihilominustamen laudalus scripior non salis acco-
'' 10. Cum itaque res ita disponererilur, Manichsei rale hujus Iibri argumenlum descripsit. Nam Augu-
Forlunaitim rogarunt cum AugUstino subire pericu- siinus, qui Fausli Manichaei opus sedulo lustravit,
lum, ne communis eorum seciiaecausa periclitarelur. librp n Reiractaiionum, cap. 7, qiiid istud in se con-
Al ipse Fortunatus, qui apud Carthaginem quondam . linerei bis verbis explicavit dicens : Conlra Faustum
Augustinum eodem Manichaeorummorbo Jaborantem Manichmum blasphemanleni Legsm et Prophetas, el
noverat, cum eodem congredi verebatur. Sediandem eorum Deum, el incarnationem C/iiis.i, Scriplurat au-
tuorum maxitrieinslantia.coactus el verecundafus, pro-, j.u lem -lowiTeslamenli, quibus convincitur, falsatas esse
mitit cominusseesseventiirum, cerlamenquedispulandi diceniem, scripst grande opus, verbis ejus proposilis
lubiiurum. Difeergoquintakalendarum septinii mensisi reddens responsibnes meas. Hunc bominem quideni
apud Hipponem, in Sossii balneis, Auguelinnm inler noverat Augusiiiius, qui, iti suarum Coiifessionum
ei Fortunatum disputatio incoepta est. Ad quam au- sincero sacrilicio, queniadmodum in Manichaeorura
diendam.magna populi frequentia conveuerat, astan- sectam incidissel prolocuturus, ait: Jam venerat Car-
tibus potissinium dpctis.et curiosis'viris, qui utrisque thaginem quidam Manichmoruin episcopus Fauslus
partibus, utfieri solel, studebani. Tumvero notario- iiomine,magnus laqueusdiaboli, et multi iinplicabantur
. nmria_>i_..sapertis,Augustitiusdiputalionemorsusest; . in eo per illecebras suaviloquentim...fama eniin de illo
et qusestio potissirauniversabaturhn-iema/um sit.Quai prmlocula mihi erat, quod esset honeslarum omnium
121 in re, cum is catholicae doctrinae propugnator doclrinarum peiitissimus, et apprime disciplinis 122
exoiium fuissehominis malumexlibero volunlalisarbi- liberalibus erudfi.Ks.Ejusmodi porro Fausti Manicha_i
trioexplicaretfilloaulem (Fortunato, videlicel) na.Hiami fama apud siios asseclas valde peivulgafa, jam diu
(d) Serm. 12, alias de diversis 16, tom. VI pag. 50) (d) Auguslinus, Retracl. lib. v, cap. 15; et Possi-
et §1 , : , ditts, ibid., cap. 6.
'(t)'lbid.'cap. H. (e) Augusi., lib, Retractationum laudato, cap. 16,
(c) Possidius, in Auguslini Yita, cap. 6, tom. X_ et cpist. 79, alias 244.
nag. 75, inedit. PP. S. Mauri.et lom. VIII,pagi 67. (/') Guillielmus Cave, Hist, Lilleraria, pag. 218.
903 DE MANICHJEORUM II^RESI ET HiSTORIALIB. II. 506
desiderium in Angustinum exciiaverat eum docentem ,A rum ejus cognitione, btijusqiiescriplis lradid.itAugu-
et dispulaulem audiendi. Nani si quandoqueannorum stinus, in qtiibus expendendis nns haud diutius inimo-
novem spatio, quo erranti quasi animo S. Pater huic raii 123 possumus, neAugusiini pmius, ntiam imjns
sectae baerere videbatur, in aitcft.orumdumtaxat, non Manicbaeiepiscopi gesla pandere veile videamur. lllud
eleciorum classem redactus, in difficiles offendebat unum tandem superaddeudum esse arbilramur: Au-
nndos, atque quaestiones,quas profanaeillius religio- gustintiffl, videlicei, jam e Manicliaeorum laqueis
nis caeierihomines solvere nespiebant, nimis extento soluium, aique ad episcopatus ordinem evectum,
desidefioventurum exspectabaniillum Faustum cujns contra luinc Faustum styhini strinxisse buncqiie iri-
advenlu (ail ip.e) collaloque colloquio, facillime mihi ginta tribus libris exagitasse (c). Quod sane opus ita
Itmc,elsiqua forte majora qumrerem,enodatissimeex- ingeniose digessii, ui primo sub islius Fatisli nmnine
pedirenltiT(a). U sane caeteri Manicbaeicum Augu- verba posueiit, singulis capitibus totidera catliolicas
stino de fidei rebus congredienies proiniuebant. responsiones a se ipso conscriptas subjiciendo. Qua-
Quasiqtiod illius nefandoesectae mysleria uni dum- • lem vero finimi Fausnis ipse subierit, narrat liliro v
taxat essent Fausio episcopo revelaia. Augustinum cap. 8, ubi S. Pater lolus est in exprobranda Mani-
landem'ejusinodi gentis Manichaicaefama fefellit. Si chaeorum audacia,qua lemereet sacrilege contende-
quidem ubivenit, expertus sum (ait) hominem gratum, banl se persecutiones et bominum odia sustinere
et jucundum verbis, et ea ipsa qum illi solent dicere propler jusiiliam, cum videlieet Africaoproconsules
multo suaviusgarrientcm. Sed quid ad meamsitimpre- poenarum rigore conira hanc nefariam seciam anim-
liosiorum poculorum decenlissiinusministrqlor? Jara adverietues, ipse Fausms convictus, vel confesstts
sirailibus rebus Augiistini aures fuerant satiatse, nec r, quod Maniclwus essel, cum aliis nonnutlis secum ad
ideo illi melinra videlianiur, quia melius dicebantur, judicium proconsulare perductis in insulam relegatus
nec ideo vera, quia diseria, nec ideo sapiens anima, est(d). Sed de hoc judicii genere luculeulius et cora-
quia vultus congruus, ei decorum eloquium. Sed ad modius sequenti cap. acturi sumus.
parlicularia ejusdem Fausti gesia, sciendi faculta- 13. Superest jam vero ut de quodam Sectindino
tem, divinarum natnraliumque rerum cognitionem altero Manichaicaeseclsevindice alque scriptore verba
descendens, quidquantove in his homo ille lantopere faciaraus, (]iienigente Afinm fuisse perperam oin-
a suissestimatus polleret, cum variis in familiaribus nino Guillelmus Cave arbilratus est. Addidit praelerea
congressionibus idem Augustinus experlus esset, bunc bominem vixisse post Auguslini ad Ecclesiam
hocce posiremum de eodem protulil judicium. Cum redilum, et absolulos de libero Arbitrio iibros tres;
videlicet ab eorum opinione recessisset quibus pru- sibiiiue videri Secundini ad Augustinuui epistolam,
dens et sapiens vide.batur,quia delectabat eos lo- et Augustini ad Secundinum responsa , ad Cliristi
quens, :scribit: Posl varia igilur (amiliaria pericula annum 590 esse referenda. Quae duo sane non nisi
experlussum prius hominemexperlem liberaliumdisci- abiiouiiiie audentius divinante, et de Ecclesiaescri-
plir.arum, nhi grummaiirce,atque ipsius usitalo modo, ptoribus falso et ex sola libidiue ratiocinanle, affir-
et quia legerat aliquas TullianaSoraliones, et paucissi- mari poluere. Et primo quidem quod ad ejus patriam
mos Senecmlibros, el nonnulla poetarum, et sum seclce, ailinel, Secnndinum non ex Afrorum genie, sed ex
si qua volumina Latine atque compostte conscripta Romano popuio duxisse originem, ipsius indicant
erant. El quia aderat quotidiana sermicinandi exercita- scripia. Eienim de semetipso disserens sic alloquilur
lio, inde suppelebaleloquium quod fiebal acceptkis, Augiistiinim (e) : Legii enim aliquanla exile mettin
magisqueseductoriummpderamincingenii et quodam iG ei qualecumque Romani Iwminisingenium reverendm
leporenaturali. Ejusmodiergo animi corporisque do- dignalionis sctipta, in qitibus sic irasceris veriiali. itt
tes, quas caeteriManichaeiin Fausto episcopo admi- Horlensius pMosoplim. Se Runiaiium igitur Secun-
rabaniur, nec leniter Augustini ingenitim deraulcere, dinns appellat, et ad ea provocat scripta quibus Au-
autseducere potuere. Nam postquam illi saiisearum gustinus, jara diu ad catliolicara conversus fidem',
artium imperitus.apparuit, quibus excellere et fama Maniclneos exagilaverat. Rursus idem Augiistinus
Venditabai, et Augustinus ipse putaverat, is stalim hunc ipsura hominem lamquam Romiinumcorapellat,
desperare ccepitposse Faustum aperire et dissolvere ita ejus ingenium, de quo Secundinus maxime glo-
eas qna-stiones in quibus, spectatis Manichseorum riari videbatur, illtidens : Qumro abs le aculo ac so-
fabulosis principiis, ejus animus nimis fluctiiabat. Id lerle viro, el a tuo Romano,ut gloriaris, ingenio, undi
praesertini ei eveni_sefatetur, cum, conversis oculis habealista boninalura pati possequod patitur, ut con-
in eorum libros nugis refertos, omnia quae de ccelo- sentiat malo (f).
fum, siderum, solis et lunae molibus, qualilatibus Nec ininor est Guillelmi Cavei allucinaiio, vel
affirmabant perfecte scire et intelligere cupiebat. (g) osciiantia in detiniendo tempore quo \el Secun-
Quav omnia Faustus, in mathematicis disciplinis • dinus Auguslinuin suis scriptis adorsus est; vel cimi
nusquam ernditus, cnm minime explicare posset, is, conlra euin exarato opere, oiiinia ipsius epistolae
quemadmodumeura confiteri non puduit; iliico om- arguiiieiita rejecit. Narasi Prospero, Possidio aliisque
nis Augusiini conatus, quo proficere in iila secta sta- supparibus scriploribus fidem adhibere volmiius,
tuerat, illo homine cogniio, prorsus iniercidit, nort Augustinus, ejurato Maniehaeisnio,anno 3o7 catlioli- >
ut ab eis omnino se separaret, sed quasi melius •p corum societati se adjunxit. Si igiiur bocce Secuiidi-
quidquam non inveniens eoquojam quoquo modo num inler et Augustinutn litlerarum cominerciinn in
irrueret. Defervescenteigitur ejusmodi prava Augu- annos post hujus ad Ecclesiae reditum rejiciendum
stini cupiditate pro addiscendis oronibus Manichaicis esset, ut GuillelmusCave oscitanter commenlus est,
dogmatibus atque mysleriis, quasiderepenteejus ani- jam inde isthaec staret consecutio, videlicet, circa
mus coepitnuiare. Qui quamvis non illico divinae Chrisii annum 390 cjusmodi scripta fuisse evulgita.
gratiae motibus acquieverit, aut obtemperaverit, la- Verttm laudata consecutio illico caderet, si Secuudi-
men manus Domini in abdito providenlimsum, non nus suis in scriptis Augustinum subdole jam veluli
deseruerunianimam ejus, et desauguine cordismatris episcopatushoiiorera adeptura vellieaietet iuipetei-e!;
suae, per lacrymasejus diebusac noclibus pro filio sa- et Auguslmus ipse bujus calumniis occurreus, callido
crificium offerentiscum eo miris modis egerunl (b). homini se cailiolicorura episcopatuin obtinuisse non
12. Haeciiaque deiFausiigestis, studiorum ratione, dissimularet. At Secundmus revera Augustiuum iu-
scientiarum facultate, divitiarum humanaiumque re- simulat quod a Manichaeotimore quodara et asse-
(a) Confess. lib. v, cap. 6, (e) Secundini epist. ad Aug.
(b) Eodem lib. v, cap. 7. (f) Augusliti. lib. contra Secuiidiuuin cap. 19 ,
(c) Auguslini libri triginla ires contra Faustum tom. VIII, pag. 383.
Manichaeumexstant lom. VIII,-pag. 151. (g) Guillelmus Cave, saecul.Arian. ad Clnisli au.
(d) August. lib. v contra Faustum, cap, 8. 390, pag. 184.
PATROi. LV. 29
 i$07 P. CACCIABIEXERCITATIONESIN. S. LEOJSiSMAGNt 0PER\. 008
quendi honoris cupiditaie allectus defecisset; atque .S. exqttiretttes. Et primo quidein Seciiridimisse Aiigit-
inter scribendura iis semper usus est phrasibus quas siini ainicura siiiiijlatts, linnc suis iiueris sdoriiur,
Ctiin episcopis dumiaxal adbiberi fuit cohsufeiuin, vcllical, atqbe carpit, quod a Manichaica defecisset
.videlicet, salutarem luain egrcgiamsanctttatem, 124 secta. Qiiain ob cnnsain, Manetis Persac iram indi-
domine nteriio laudabilis el percolende; vel illaiii : griiiiiorteiiiqiieirt jtidicii poiissimum die stibeundam
iitud vero facere iton possum lum puiieniisgimmsan- Aiigiisiiuo iinprecatur,- Huic duus dcfectionis catisas
ctilati (a); aut denique banc aliain : quamquam hmc objicii: alieram-125 c* limore. quo vereri confingit
itim tanclitdti dicere nimis absurdum sit; aique id oimie.- sseciili GorpofaleSpoenas, injnsie Manichaeis
genus alia vOeabiila, quibus soli eniscopi tuiic lem- iiiiliclas, vel quandoque [mblica iioleslate infliclas;
' poris hOnoiabaniiir. Quid plurn? Aujiustiiius ip.se,, alterara vefo fex honoris cupiditate Prtam; qua vide-
S.ecundino occurreiis, 'se jam episopatus honorem licei Augusiinus laborans, episcojiaius gradum in
assecuium fuisse asscveral. Qnamobrem(ait) etsi non • catliolica Ecclcsia sibi dari consupieral. His itaque
bona de me suspicaius sis, quod camali limore aticujtis caliimniis voluit occiirrere Augusiiuus, ei celebre
iiicofttmodttalis, qum de vesira socielalemihi accidere . quoddaii) tipus elucubravit quod iu sex Stipra viginti
paterat, hwresim Manichmorumreliquerim,vel cupidi- capita disiribuit (d). Atqtte poiissiinum duas praeci-
tate honoris qitemiti catholica adepius sum, Quid vero puas sibi calumnias subdole el falso intentag diluere
diiitius in his inimorabor? Suorum quideni librorum nitiiur. Piimo non ex alio timore suam a Matiichaica
tfemporis aliquam faiioneni nobis Aiigustiiius ipse secta defectionem repeieudam esse osteudil, quam
duobus iii Reliaclalioiiuin libris leliquit. In cjuibus ex Aposloli ad Timotiieiim verbi» cap. IV,1, videli-
recensendis, cuin suaevilie ordinem seqttiiluf, libruni «. cel : Spiritus autem manifestedicit quia in novissimis
"
de quo agimus inlfer ens reiraclai quos episcopus teniporibusdiscedentquidam a fide, altendetilesspiri'
eiiilioraverat. Id pfofecto Oaveus noVissel, si cap. 10 tibiis erroris et doclriuis dmmoniorum, quse in Maui-
iili. n Relract. consulere voluissel, ubi Iiujus cOntra cli:feoSqiiadrare veteribus omnihus abunde fuit per-
Secuiidiniim libri diserte meminii, ut post ljae.cob- suasiuii. At ad posteriiirem suie defectionis causam
servabimus. ;Cum igitur Augustinus, jarii p.esbyier sermonem Gonvertens,cumdem Panlum aposlohini ad
laclus, episcopnlem dignitatem npn nisi ami.o.39.4 Romanos ililferpellat, sequentia verba usurpaiis (e):
fuerii assecUtiis, inde sequimr anle hoc leiiijitis illud Qibiia.autem ~etlionor, eipax omni operanli bonum,
iitierarurti coiritoerciuin iuter eos intercedere npri ut iniiicarel, videiicet, iion a mali opifice quem Ma-
poiuisse. niclnei coiifingebaiit, sed a summo iiicomrautabili-
Diligentius lamen congregatioiiis S.hanc Mauri PP, in que bouo istlieec dona derivari, palam et sine ulla
liovissima AugustiniOpermii cditione veritaiem prorstis amiiiguit.ite faletur. Neqtie in his dumtaxat
scrutali sunl'(_>).' Et pfobabiliorlbus landeii) conje- duabus refelleiidis caluinniis Augustiiius insisiit;
cluris innixi. ejusmodi cura Secundini Manichaci sed singula proferens et prosequehs iiisiiluia quse ex
ti.ra Augustini calholici episebpi scripta in aiiuuin Manichaeorura schola Secundiniis objecerat, pro-
•404 aut irt soqueniem, qiii csl decimus sive uudeci- spefo felicique gressu , omriia et singula adversse
riius post adeptum ab Augusiino episcopaium,-reji- pariis arguinenta tandeih dissoivit, rejicil, atque
cieiida esse afhitraii sunt, ita Scrfbentes : In He- suhnertil. Duos iaiidera ejusdfem nominis .viros Au-
tractatioiiibus proxime sequilur opus de Nqlura boni, giisliiius contraDoiiatistag dispulans recensuii; quo-
quod libris conlra Felicent in fine anni 404 conscriptit ruin alierum SeGundinuraa Cedia, alierum Securi-
iubnectilur. Periinei itcu)ue hic liber (contra Secundi- \(j dinum aCarpisappellavit (/".);.quicuni valde diversi
iiu.ii)ad annuin circiler 403, -e- sint a Secundiiio Manicljaeo,hic annolare debuimus,
Jaiii vero piiiiolatis Caveiallucinaljonibus, quarum ne quisqu.im uujun cuiri alio couluiidens in errorem
ullera ad Sfecundini Manicbaei pafjiain", aliera ad inciderei. Hisce atuemf liacienus conscnpiis, nos
tempus illiusconscriptae epislolae pertiiiet, lertiam op.piierei adjuttgere Felicis quoudara Manich-jeipre-
adliuc, quse cseteris gravior est, describere ef prae- sbyteri gesta, qiii bin.is saltem, aut lernas ctiui Au-
cavere debemus. De eodcm enim Secjindiiio ila scri- gustino publice habtiit dispulaliones. Idque in ma-
psil: Magna illi cum Auguslino intercesserat fdmiliq- giiuin lectoris coromodum cessissel, ne huc illucque
ritas, dum uterque in hmresiManichmorumversarelur, euin vagari sineremus, pro conspiciendis rebus in
Nugas garrire Caveum nerao ignorare poie. t qui Au- Alfjca Augu.iiui aevii a Maiiicliacisgestis, simulque
gustinum consulat. ls sane liune iioininem iiumquam ut sub uiiico lantum capite palelacereraiis ea quse
vidisse, ciira Oinnem mendacii labem sincere fassus in hujus cap. exordiis p.ollicebamur. Veruin quia
est, quamvis ambo Romae quondara Manicliaicisla- istius Manichaeidisputaiio non ad privatorum lioiui-
queis fuissent irretiti. Laudato eiiira 11libro Retracf, num conieiilioneiii, sed ad publieam caiholica; Ec-
cap, 10 haec habet Augustinus (c): Secundinusquidqm, • clesiaectiusam periinere nobis visa esl; quia et eo
ripn ex eis quos Manichmieleclos, sed ex eis quosaudi- lemjiore liabita quo sacerdotes sa.'Culi(|uejutlices in
iores yocant, qnem nec faciequidem noveram, scripsil Manicbaepsyariis jiGenariimgeneribus animadverlere
ad meveluli amicus, honorificeobjurgansquod oppu- coeperant.; quia ph«:terea Felix ipse presbyier post
tjnarem lilleris illain hmresim, et atimonensne facerem, habitas cuin Augustiiio collaiiones , de errnre con-
atque ad eqm potiut sectandam exhorlans cum ejtts yictus, ejurafa primum nefaria haeresi, omnera la-
defensioneel fideicqihpticmrepreltensione.An Caveus, D bein. delere coiiaius est, cailioticorum conimuuioiii
\ si quid operis irapendisset in perquirendis ex Augu- se coiisoclaiido, idcirco cum d.e eo, tuii) de aliis
i stino Secundini gestis, pairia, nioribus, faj.niiiaribus- Africse pplissiijiuin Maiiicliaeispublico judicio con-
J que sociis, in eara opirtionem fuisset lapsus? Au victis, qiia ppterijjius breviiaie opporiurtius senno-
• posiremo loco magnam inter hos duos homines in- nem habebimus.
Uercessisse familiaritaiem afiirmasset, dum uterque 126CAPUI IV.
in hmresi Manichmorumvarsabalur, cum euui lionii-
nem nec facie vidisse asseverei Augusiiiius? S. Leprin Magni, Geiam,- Syminachialque Hormisdm
3. lnterim lanien liaec praeierearous, et nostra __Romanoriimponiificumageiidi ralio in disperdendit
oralio potius se convertat ad epistolaruin commer- alque igtie concremandisManichmqrumiibris, a no-
cium quod' Augustinuin inler ct Secuiidiiimii jMan.i- ,tis crilitis Bcauspbrianisvindicaiur. Velerumquoque
ciiaeumhabebatur, earumdem epislplarura argunveula 'eilinicpium exeniplis oslenditur gravissimum itefqs

(«) Secundini Manich_eiepist, ad August. exslat
tom. VIII, pag. 570.
(b) PP. Congregat. S. M., in Aug. Opera, quorum
aijnotatio exslat tom, VUIGonc, pag. 571. '
(c) Augiist, » lib. Retract., cap. 10. .'"'
(d) August. lib. conlra Seeundinum cap. 11,
(e) Apost. ad R.0111. cap. n, 16.
(f) August, lib. vi coijtraDonaiislas alios jJupsSc-
cundinos coninjeiiiorat. .,;,:-.'
<.03 DE SlAiSiClliiORLM ii;EKESl ET HISTORIA LIB. II. 910
sei»|ji.rjudicatuin fttisse, edfum libroriini leciiotieiriA peratores christianos adbibuisse, hon inficintur lieau-
poptilo permillefe, ex qua iri rebits ad religionein sobfe. Qui tamen, magistraluum et artliquorum eib-
pertinenlibus eliam leviter a riiajbinrii .iisii.ti.is pos- nicorum principum agendi rationem et ceconomiani
set reiiHit, minime animadvertens, censorio stylo nolare et car-
pefe atisus est quotqttot ex calholicis PP. ignibus
\. Elsi nbfi siiri fifesfeiusquantum ea Romana. Eca cohcfemandos et dispefdendos Manichaicos libros
clfesiacagfettdi ratio qiiibttsdatti invisa sit, qtta per- jiissefunt. Id non lanlum ifi priorisuae Historiaeparte
pfeiuo CbnsUfevitacatliblicorum hominum codices et ahhotavit, sed disertius expiicavii in sermone prole-
volumina dispefdere * atttue igtie concremafes non giitneno pariis secuudae, quem ofditur affirrnando et
debeo iaiiien in pfaesert§tfe ea Sertnbiiem prselerirej statuendo valdedilficilemrem, aul fere impnssibiiem
fcxBeausobriano scfibeiidi ratineiiiandiqiie scopo oc- esse, liodierna die justam ei coropleiam ideam expo-
casiohe afrfepia. De tjuaiUof Rimanis po.ntificibus iiere ad philosopliiam iheologialnqtte Manichajorum
qui Manichaicos libros legelidos pioscripserunl, et peftinentem; quia eorUindem scripta volumina am-
omrii adliibito stttdio igiifeconcreinandos tradideruiil, pliUs non exisltint (b). Ait postmoilura se nescire an
non semfelverba fecil BeaUsbbre lnic illucque varias iiiter antiquos LCo Maghus primus fueril, qui Mani-
querimoiiias spargettdo, quod libri hujusroodi ad chaicos libros disperdi et concfemari jussit; scire
attliquorum pliilofopliise theologiaeqtte cognitibnem lanien liunc fuisse irailalura a suo successore Gelasio
pertinenies, profsus pefiefint, ex quibus sincere ea qui lioruin codices ante ecclesiam S. Mariaeut incen-
dogniata el Systeniata hauriri possent quse ab iisdcra deffentur mandavit. Quarn consuetudinem Symma-
liubieticis pfopiigriabanttif (a). Taxat pariter, vellicat |, chus papa paulo post secutus est, Nam ex Anast.
atque carpit banc agendi ralioriem, Veltili injuslaiii; " BibliotheCario habemus : Mariichmorumomnia simu-
"sed imprudeiilef et instiise, Niiffltantae eruditionis lacra, vel codices, ante fores basilicwConslanlinianm
vifum, qualem se esse jactat, sufflmo|iere dedecet inceiidio cremavit. Conlendit primo Manicbaeorum«t-
ea ignorare quae qilOvistempore el apud quamciim- mulacra iiicendio cremari liaud potuisse. Tum quod
que ffeligioneitthblinliefunt. Pfimo ergo animadvef- iii«31,quorura reiigionera Manicliaeiprosequebantur,
tat eam feligioneiti a veleribos esse appellataro, quae cx Epiphanio (c), idola nnn habubaiii; lum deniqtt.e
superioris cujusdam haturap., quam diviliaro vocant, quia Mauichaeiignem, solemet lunam culebant, qua-
curaitt caereffloniainqueaffert. Comitem habere pie- ftim rerum idola liaud poterant incendi. Denique
tatem saiictitalfemqtiein iis qui divinis proesunt re- cottcludit Hormisdain ponii'.cem in lioinm liseietico-
bus, Ct reriitn civilium oeconumiam administrani, rnin causa suorum praedecessorum exemplum esse
Cicero ipsfefasstts est, lstis namque ob muneris prac- seeiitum. Ex bMCtehusdescriptis nihil occurril quod
stanliam, et dignilaiuin aurjioritaiein, ea oiiinia ne- videlicel graviter laedatRomanorum prapsulumagfendi
cCssario proscribefC et praecavere incumbit qttae -raiionem. Infirmiim dtimmat illud dicturn offendt-
diviul Numinis culiuni atii labefactare aut ad exi- mus, quo contendit non potuisse Symmaclium papam
lium perducere possunf. Propterea quidquid ab im- MaiiiGhaeorumsimulacra concremare, quia ignem, so-
perilorttni opirtioriibtts ficte in aiicujus etiam pro- tem et lunam rcpraesemabanl; quasi quod ejusinodi
fanaereligionis delriiiienlum et labem aliquando ex- siinulacris eadem vis et natura iusii quae ipsis rehus
cngitabatur, illudqtte de novo iniferres sacras sensim repraesematis existit. ignis quippe substantia, sicut
iuduCi Ctifabaitir, oittni tiisu qua.lit.et naiio a suis iolis et luna, incendio consurai non polest. Sed quis
filibtts ejecit fetexhorruit, vafiis poenariinigeneribus C negabit simulacra horum lignea, lestacea, couflalilia,
eos eliam coercens, qui, nnitatis patriis legibus, res haud posse incendi?
divinas aliter facere ausi essent. 4. Posi haRCauctor Beausobre sensim se in lecto-
2. CujUsquippe rei, etsi inntimer» exempla prp- ris aiiiniuiii insimiare quaerit; et, cujilsdam igno-
ferre posseuius ex Tito Livio, Romanartitti rerum rautiae praetextti, hinc inde disserit, an amiquorura
scriplofe; lamen neexlfa praescripios concerlaiioiiis episcoporum laudari oporleat studium, quo I.Iirislia-
limites vagari videamur, illud unum inierun in ine- noruiii iiiiperatoruni anirous mnvebatur, ut liaereti-
iliiiin prolferimus,qtio iritelligimus Uomanos externm corum libros igni tradendos decernerenl, capilisque
et novm religionisimtuciionem imprbhasse, earaque sentenliam cotitra eos jnberent qui similes libros aut
lauiqtiam sibi, majoribus et diis pernii iosam abolen- legere aut apud su retinere au»i essent. Quarum
dara judicasse. Dum ergo, eoiisulatum ageniibus Q. legum scppuin el finem bonum fuisse sibi persuadet;
Fabio, T. Semproiiio, cum Anuibal videlicet in Ta- sed simile exemjilum laxat tauiquam valde pernicio-
rentiito agro sestalera consumpsit, et quo diuiius suni, adhuc ab ipsis Chrisfianis veltili injustum et
bellum trahebatur, inter cseiera, etiam religionis res violeniuiii coiideroiiatuin. Hanc futilem atque veneno
variabant, ei poiissimuin ex parie cx.eina, ila ul aspersam conjecturaro (quain no.ilri aevisciplt omnes
aut homines, aut dii repenle aiii viderentur facli. ISec sequumut) m probarel, v.i eidem roburatljiceret, ad
jam in secreto modo, neque intra parietes abole- alteram Jusiiui niarlyris apologiam provocat, in qua
bantur Romani ritus; sed in pnf.lico etiain, ac foro, amare plorat Ronianortim legem contra eos laiam
Capiiolioque , mulierum turba erat, nec sacnficau- qui Sibyllinos el Hyslaspis libro_eonsnlebanl, ijuibus
tium, nec precaniiuii) deos patrio more. Cum iiaque n Cliristiani ad sua dogmata conlirmaiida uiebamur.
malum tain graviier increvisset, ct potenlius ajipa- At quis iion inielligil justissimain fuisse S- martyris
ruisset, quam per minores magislratus sedari posset, . Justini querimoniara? Sibyllini euim libri apud eth-
M. Atilio praetori Urbis negotiuro a senalu datuin cst nicos erant in usu. ln aiduis enim aggredieniiis re-
ut his religionibus pnpulura liberarei. ls crgo cl in bus vel expeitiendis Roinani ipsi ad hos libros provo-
concione 127 senaius-consultum recitavit, el edixit: cabant, ut mdesubsidia baurirenl. Quare ergo in iin-
Ul quiCumquelibros vaticinos precationesve, aul ar- perii uegoiiis prsefaiislibris fideippry.siabant, 128 et
tem sacrificandiconscriplamhaberet, eos libros omnes, in ChnsiiaiiiB religionis odiutn, quam obscure saitem
lilterasque ad se anle kal. Apritis deferrel, ne quis in vaiiciiiabaiiiur, in eos laniopere excanduefuni, ut
publico sacrove loco, novo aul exierno ritu sacrifi- ipsos disperderent? Arbitrabatiir igitur Justinus bos
carel. Hbros eilinicis ipsis eiiam subsidia exhibere posse ut
3. Hocce autem sludium in catholicae religionis • facilius Christo noraen darent. Siquidem iantam in
niunimen et praesidium sacro divinoque inspiraios eos fiduciam habebaiit, auclore Titp Livio (d) : Utex
consilio Romanos ponlifices aliosque paslores et im- senalus consulto, cum insanabili perhiciei finis non in-

(a) Beausobre, lib. i, cap. 12, et in sermone pro- , Ha;reses.

lcgomeno ad alterain parlem. (d) Tilus Livius, lib. v, cap. 13, et lib. xxxvm,
(b) Beausobre, serm. praeliin. ad n parl., p. 218. cap. 45.
(c) Eplphanius, ab eodem laudaiu^, iib. coutra
 "' ' '
i P. CACCIARIEXEftCITATiONl-S IN S. LEONIS MAGNIOPERA. 912
trefur, libri Sibyllini aditi sin/. Jusliiii.ergo.qtieri- _. iscripla conservando, quae fabulis ridicuiis et obsce-
hia non in eo sitaerat.quod dep.erdi.iafueririt riis erant refcrta. Ita ratipcinaiur Beausobre, fabulosa
cra mohuroenta ad Catliolicanyfideni feoiifiiman.danv quaedam Manicliaeorumdicla sijbjiciens, quap ex su-
apta ef idonea; sed quOdethnici seqtiibus.dam sub- peribribus Arclielai Actis ipsi annotavimus (b). Eura
sidiis privaveritti,; fex quibus aliqtiod sal.ienv.e.xiguuin tainen pudeai isihaec scripsisse. Quid? Minichaeoriim
liimeri nostrae Christiahse fidei haurire potuissent. libfi non,; subverlunt..omnia nosirse cailinlicae fidei
JGaelferUm qtiis iiinquam affifmare potuisset SibyUinos mysteria?, Quaenam enira nostrae religibnis dogrnata
li.bros":fuisseivelnecessarios vel idoneos ad confir-. non oppugnaruiil, quaenara eiiam no» evertere conaii
hiahdbs caihoiicos in sua ,fide? Scripturis. ulriusque sunt? Pcrciirral apostploruni Synibolum, el dicat an
iTestafflenti edocebantur, aposlolican) pnaedicationem tinum.fidei nostrae artjculum intacium reliquerint?
'audicbaiit, perpelttis roiraculorum sigiiorumque ex- At haec praetermittamus. Noltim etiira esl, el pervul-
pefiiiientis illuminabaniur, ne quidquam dicamus de gatum apud omnes, Manichseosunius Deiexislenliam
Bunimapastofurii cura et sollicitudine in primis Chri- inficiari; veram incarnatiortem. passionem, mnrtem,
siianis bisti-ueiidis etin fide roborandis. lis ergo Cbrisli Domini resiirreclionem.rejicere, eucharistiam
in.inime :opus efat ad Sibyllinbs libros provocare. aiiaqne sacramenla profanare, de Spiritus saneti ad-
Quodsi Justiriiisaliique ex veleribUs Pairilms ad.eos ventu comnientis sacriiegis fabulari?. Quid plura? An
provocarunt ut etbnicos facium perstringereni, id dumtaxat non ManicbaeiScripiuras..divinitus inspiraias, ant a
ex quadam suppositione esse censemus. Quia malo auctore derivari affiniiarunt, aul si novum Te-
vfdelicet sciebanl hos libros ab. eorum.majoribus, Stanyenluin,acceptaruiu,.illnd non inlegrum et per-
sacerdoiibus^ponlificibusiet magislraiibus in venera- g' fectum servaniiuro. esse dixerunt: sed inierpolaiio-
tioiie habiios luisse.-Cadif ergo prorsus Beausobre nibus, niantissis aliisque faisis additamenlis vulnera-
maf lyris .querimouiis desum- runt et corruperuiit?:"Unoyerbo, niiil esi in catholica
argumeiitum ex Justini nostriim
plum, ef propierea ad scribendi scopuui, a religione quod Manicliaeilabe.faciare aique prorsus
quo pauiulum discessimus, Tegrediaiiiur. El quidem everiere conati non sint. Si, igifur, auclpre eliam
quae utililas quatiave subsidiahaurire potuissertt ca- Btiausobre, ii liliri incendio digni censeri debent qui
tbolici fexMaiiichaicislibris, ut aljqua ducti ralione religionis el liumanse soci.etalisfundamenta subver-
de Romariorum poriiifictim decreiis conqueri jjotuis- luut, jam Romanerum pontificnm ageridi ratio liaud
sent? Quid praeterea? Manicbaei ad fidem auctoiita- taxari et repreheridi .pnlest, cum Manichaici Iibri
temque suis codicibus ''vindicandam ,nomiua falso iisdem utruraque praeslarenl.Nam praetercri.mina in religio-
gravissima sanctissimaqiie pietalis iropo- nem patrata, eiiam nuptias et conptibia solvebant, ab
suere ; Evangeliorutrividelicet, Mysteriorum, Revela- iisdem abhorrebarit,et in nefariis luxuriae viiiis quaB
lionum, Tliesaurbfum, fetsimilia; atque pstentanles natura horret.se. exercitabant. An similia in eornm
scienliahr sacrbs lamquam libris contenta siib nomine scripturafum apostolorum
' eos divinaiiii libros sub coniinere,
aposiolorum nohiinibus in- debebant a sacris ministris permitii? Sacrilegium
canonicosque
scribebanl, iappfime intelligenies 11011posse faciie apage(c). : ;;
simpliccs, rudes et iricautos homines decipere, nisi --; 5. Pbsiremocum haecetidgenusaliaBeausobriana
veiienaiani doctrinam quadam hvellis specie praelini- argumenia percurrerem,.in eam facile veni suspicio-
Leo Magnus) facilius detipere nein, auctorem nullam religionem liabere, vel extriii«
' rent. Qubmodo(ait.S.
simplices-posient, nisi Venetiaia pocutaquodam melle _ secus tanium profiteri. Si fenimspeciem aliquam pie-
C tatis inlerius habuisset, sibi quoque in roeiiiem revo-
prmlinirenl; ne nsquequaque sentirenlur insuavia, qum
essenl futura mortifera. Ad prafecavendum ergo ne • casset qualem quamamque venerationem sibi conci-
eailiolici prava impuraque dogmata ad Chfistianae liare possint scripta illa quae sub nomine majorura
ifideiJabem et exitiuiii imbibereni, ea oeconomiane- jam auctoritalemmagDaroque famam habenlium falso
cessaria fiiil,'ut ejusmodi scripta penilus auferreiilur, circumferunitir. JNihil efficacins enim ad religiones
et ignibus cbncreiiiartdairadereniiir, Propierea S. epi- dissolvendas liisce iibris reperiri posse, Q. Peiillius,
scopo Turfibiib, Astuficensis Ecclesisepasiore vigilan- Lucio Petillio dixitf, quando.videlicet in hujus agro
tisshrio mahdat, hujiismodi scripltirarum exeiiiplaria, reperta! fuerunt duae arcae in quarum aliera sub no-
}m(/iaruin'Y«'5t!aii(ijiseiiiiiiaria, legenda non solum ifiine Numae Pompilii, libri Pytiigorici reperii sunt.
iiUerdicerfe, sed penitus auferre, et ignibus concre- Ynlgaia erat opinio qua credebalur.Pyiagora. audito-
mare. Curandum ergo esl (ait ipse Leo Magnus) etsa- - rem fuisse Numam. At cum ejusnipdi libri, Latine
cerdolali diligenlia maxime providendum; ut faltati-co- et Gra.ce conscripti, Quorutn septeni primi de jure
dices in nulto lectionisusu habeantur.Apocryphmaulem poruificioeranl, septemveropostretrii de disciplina sa-
scripturm, qum sub nominibuskon aposlotorum mullarum pienlim qumillius mtalis essepotuii, eos sane conser-
habenl seniinarium fulsitatum, solum inierdicendm, vare ad illarum laculiatum.studtum consilium non
sed etiam peniius auferendmsunlet ignibus concrenmn- habuerunt; sed,leciis rerum siimmis , cum animad-
dm (a). _Equumauiem justumque esse bocce S. Leo- vertissent-pleraque ad religlpnein dissolvendam or-
nis decreumi qtiis non videt? Ferfe id negat impu- . dinari, ipse L. Peiillio dixit sese eos libros in ignem
cum suis, acaiholicis, nimium coiijecturutn esse. Nec arbitreiur lieausobre privaia
' denlissinie Beausobre siudiuin affecian- D auctoritaie.hos iibros in ignem conjectos fuisse: sed
philosOpiiiaeet-antiqttarum rerum
libus; difit ergoUhlirtierim se nolle prirab repre- -' delata re prius ad praelorem, qui censuit eos libros
hendere aui laudare buhfetisum, lot legibus firmaium. legi servarique non.oportere, deinde ad senatum , qui
Subjicit seeurido qttosdam reveraiibros reperiri iu- Sialpit libros prtmo.quoqiielempqreiti comiliocreman-
cendio dignos. Cujusfflbdi siittt illi qui mores cor- dos esse; landem libri.in comiiio igne a viclimariis
rumpiint, aut religlbnis tum humanae socielatis fun- - facto in conspeclumpopuli creniaii sunt (d). Me prnrsus
dameina penitus subvertunt. Sedaliud genus librorum latet an quisquam bactenus iuerit, qui L. Petiilium
non itapernicitsum satCsset populis abscondere, non praetoreriv1,aut Rom. populi seuaiuni iamquam in-
autenv plahestfppriihere, cum non desint muiti viri --'jusmm accusayerit. aut.rep.relVenderif, quod liujus-
prttdentes qui exiisdem utilitatem haurire possent. modi libri, quorum pleraque dumtaxat dissolvenda-
'
Si igiuir'Mapicbaeofum libri-(coiiClu"dit Beausobre) rum religionum vim 130 babebant, incendio Iradili
129tales' suntiqpale^ descrihuntur;;ego auderefflaf- fuurint. ld unum milifexploratum fest,in publico populi
hiiiiare nvaximaihjtiria igni3tfaditos'fuissfe, -quoiiiam Roroani cojivetitu, communi omnium ordinum con-
calholica itides"•majbra' fefflolumentaobiinuisset ea silio, uiiiverso plaudente populo, quemadmodum co-
(a) S. Leo Magnus, epist, 18, cap. 15. - libri, de fabulosis Manicliaeorumphilosophiaeac tlieo-
(b) Beausobre.pfa_li_hiiiafiscrni.ad
' n partem, logiae fignieniis. .- .
pag. 219. '-.' (d) Titus Livius, lib. XL,cap. 29.
(c) Consule quoe scripsimus cap, H praecedenlis
 913 DE MANICHJEORUM HJERESI ET HISTORIA LIB. II. 911
mitiorum leges ferebant, a yictimariis qui erant A 1 opinio prodierit obtinueritque ppsse laicos homines
pnblici ministri, prscdictoslibros crematos fuisse. At sacrps Ecclesiavministros insiiluere et ordirtare; qiii
rogo Beausobfe : Erantne lum inler Romanos, qui error jam dju abolitus; ilerum elapsis sacculis uno
jur» pbntificiovel philosophimoperarii.darent'' Fuisse "Calvinb caeterisgue sCelestissimis auctoribus, cum
quiilem rtecesse est fateatur. Nulluffl tamen cojusvis totius ccclesiasticae hiefarchiae jaclura, ~renovatus
ordiiiis vifum exsiitisse, qui de lalium libforumja- Cst. Cum Iia>cilaque et id genus alia electorum Ma-
ciiiracdiiquererctur, indicatum est. Persuastim illis hichaeorum scelesiissima secta facere consuevisset,
quippecerat religionem novis et externis riiibiis non ad hujus corriiptissimos.morfes penitus exstirpandos
esse alteiiuandarii. Nam, auclore Cicerohe, cultus saecilUprincipes oranemoperam insumpsere. Neque
' deonfmest optimus, idemqufecastissiirius, aiqtie san- 'veroid ex uno aut altero Leonis Magrti testimoiiio
ciissimusV pleniasimusque pietatis , ut feos semper nobis innolescit. Sed ex ipso Theqdosiano codice, in
pttiai inifegra et incorrupla mente el voce venere- quo plures ab imperatoribus latae in Manicha_orum
mur (a). Atjquorsum niens atqhe vox puril>alem,•in- fexitium Ieges describunlur, ut opporluniori alio loco
legriiatem institntorum ad fem sacrarti perliiferitiiim observabimus. Iuterim vero ad eam legera bpus est
servabunt, si vagari incipiant, et deleciari in aliqui- animadvertamtis, quain, instante Juliaho Africae
bus saltem superstiliosis iiisblentissimisque rebus ? proconsule, duo iraperalores Dioclelianus et Maxi-
In his tandem oirinibus, ex fethnicbruni veieruhi iriianus ediderunt, ut e.ianl Tillemontius comffle-
historiis hactenus desttrtipiis, paulo' fusiiis nostram morat.
oraiionem vefsari oporluil.ne suriirivaBeausobriana 2. Ambo itaqtie imperatorfes, anno Chrisii Domiui
lu*xiiries, in laxando anliquas catholicse Ecclesiae T. , 290, audiiis primum ipsius Juliani Africaeproconsulis
consuetudines, et in malignostylo exerfeendocontra- querimoniis, quemadmodum nova hominum secta
Romanorum poniificum geslii,-sine.jusia objtirga- Persaruuv finibus ibi adveriiens, magnas intra illius
tione-prseterire videremur. Potissimnm, cum etiam regni urbes lurbas excilaverat, quibus Romani im-
hujtts iiosirseselatis acaiholici viri, videnies suos li- perii res susqtiedeque verlebaniur; ipsi, hiscfemalis
bros apostolica auctoritate proscribi, et igne a publi- Ibi glisceniibus occurrere cupienies, in mense Martio
cis minis-ris in pbpuli eoiispeciiicremari, blaterahles ejusdem anni apud Alexandriaui eam legeffl edide-
Cohqhefaiiturde yeluii injusla hique injuriosa ceco- rnnt, ut hujus sectse homines cum nefandis eorum
nomia, sanciissimetamen ef religiose adhibita ad ca- scripturis igne cornburendi traderenitir. Nohilesvero,
tholicsefidei puritatem integritaiemque luendam. si qui hac labfevitiati rfeperiebantur,praefer bonorum
"bmriium iacturam in exsilinm deporlari juSserunt;
CAPUT Y. caeteros taridem infiinaj cbndilipnisvirosad capilaleni
subettndatti paenameoegerttnt. Ejusmodiigitur legetti
Imperialium legumin ManichmosAfricmrigor ad exa- in Africa adhuc Augusiini aevo obtinuisse, ihter cae-
menrevocalur. Quo videlicetperterrefaclus Felixt et "teros unus
S.Aiigustim auctoritateet dispulaiionibusvictus',tan- ' Qui, scite et Tiljemontius probabilius arbiiratur (c).
consullis contra Felicem Au-
demHipponesumhmrcseoserrores ejuravil.Varimde- gusiini Aciis,diligehter animadvertit haereticum illum homi-
niqueinhaccausaqumsliotiesocciirrentes expediuntur. nem, el episcopali (ut aiebat) perierri.um auctoritale
1. Post inductam in Africa Maiiichaicamluem, ila fuisse, el itlarum legum districtione, quas in liefarim
bfeyi ejus' errbr laiius propagari ccepit utin pmni hujus' seclm exitium imperatores pervulgarunt. Sed
horoinuin cpetu, viri et niuiieres rhuliaefeperireniur C i utriuitque istius' hominis efTugiumroife eludere nisus
quse eademturpi-Sime polluebaniur. Cum itaque id esf idem Augusiinus., Primo osiendens sacrorum
non sine rtiagno civilis et catholiC-ereipublicac epn- iepiscoporum auctorilaieni a Deo derivatam, nulluin
tiimelia, dedecore fetexitioeveniret, quiaftlaniciiaici reis timbfem inculefe, quando iranquillitate dispu-
mores et insfnuia p.riraoomnia.Cfinjugibfumjura dis- taiur, et populus qui disputaiionibus adest nullam
splvebant, prpliuriipufifatem lufpissimis promiscuis- prorstis vim lerroreroque incutiat. Secundo deindo
que ihipudiciiiis labefacfabant, sanctipfis..viiae",,el. exponif, quemadrooduni iiiiperialium legum rigor a
jnsliluii virgines leneilam adhuc setafeiriagentes cor- gladii jttre ortus, religiphis yeritati sincersequehujus
rumpfebant, eii perindequasi hujus, seclae,viri nullis confessioni numcjttam obfessepossil, sed ntrumque
prorsusdiyinis et humanis bigibus suljjicerentiir, yia- seri)per cailiolicaeEcciesiaesacrisque fejusdogmatibus,
lura,-ipsa abhbrrenie, jn pi.nnia heqhissimaiiflagltio- ornai.nentum, praesidium,atque incrementum prae-
"rhirt"genefasese elfuhdebarifi;igiiur.i.iatirii ac_saeciili buisse. Dixisli etiam quodte episcopalisleneal aucto-
prirtcipibus innptuii isthaecMaiiichaeorhihiiiuarcaiia, ritas: cum.videasquqnla pace inier nos ngamus, quanla
et (afens yiyeiidi raiio,' ja.ni in eos eofumque sacrile- iranquillitale disputemus, quemadnwdumpopulus prm-
gos cpriyenius.aiilmadverterefur edicfum est, latjs 'sens' nullanitibi vimjaciat, nullttm terrorem inctitiat,
hac deCausa variis legibus, quibus imilla poenanim ted Iranquillissimus. audiqt, sicnt decel Christianos.
genera subife astringebaiiiur. ISoster anirous prac- Dixisti eiiamlimerete leges.iinperoloruni': hoc pro vera
lerea maxjiiie horreret ea reifefre qiiaeManiclja-Orum fide non iimerel,queinSpirilus sanclus impleret. Cujus
cibisquibusciiroqufe,eliyenfefabiji etiameucha- quidem rei cpusa e<demPetfi apostoliexemjilum pro-
eleeli,"i.ii
ristim Sacramentosumehdo, sacrilfegeet superstiiiose' iyponi-, qui divinol32 actus Spiritu pro Domirticafide
131facerecogebaniur. Seti niisfrunjanimi iiorrorem'^ criicilixiis est. Ycrum Felix"ipse iiiinio coriteiitionis
Veiecundiamque, Augusliiii verba.iqiiae subjiciriiiis, stiidip add.iictns,itafespoiidere Augustirioausus est:
elevabujit. Qtiaoccasiotie (ait) yel potius exsecrabilis Ei appstqli ittriueriiiti: Qi.iodnovum Felicis Maiiicbaei
superstiiionisquadam necessiiulecpguiiiur.electieorum ieffugium idein sancius'Pafer eripere cupiens, quem-
veluteucharhtiam conspersanisemine.hiimanosumere, admodum appstoli .tyrahhos-iiiiiuissent statiin hisce
'iii.eti.qminde, sicut de aliis cibis r/uos actipiuin, ttib- , vfefbiseXplicavit. Tim'_iefun((ait) ut caverent,mbn ut
'sianiia illa divina purgeiui(_-), Neque.niirius impia fidem suam cbmprehensiedicereaubitarent. Et paulo
sacrilegaque eraiif jionnulla.alia lnysiefia, quae cum inlra, leviter ei sine ulla verbbrum ambiguitaie aut
magno rioslrorum rituuni abusti.Manichaeossefvassei 'coi)tumelia euin objtifgat qiiod iinperaloiem anlea
Augusiihus aiibiasseverat. Cum.yidelicet in inagnunii non tlmuerit, ut' conimiiiiscebatur, quia .'aniea non
catholicaenostra; religionis dedecus ef confempium', "taicuit : Ndtn etsiimperaiorem timuisses, anle ta-
ipsi hujus secise auditores ante,electosgenua figebant,, .cuisses. Et cum hesterna die ih Manichifeismisuspi-
ut eis manus supplicibtisimponereniur, non a solis: .cioiiem Felixfuisset adduciits, ad urbis Hippone cu-
presbyteris, vel episcopis,aut diaconibuseorum, sed ai raipreiri provocavit, cui libello exhibito publice cla-
quibuslibet eleciis. En ergo unde pririiurii nefaria illai mitaiveratse juxta Dioclelianamlegetri, cum suis co-
(a) Cicero, lib. n de Natura deorum, cap.;28. ', (c) Tillemontii judicium, tom. IV, pag. 409.
(6).Augustin, bseresi 46.
 915 P. CACCIARIEXERCITATIONESIN S. LEONIS MAGNIOPERA. 916
dicibijs es.se parpfum jnccndi, si aJiqujd mali in ipsjs A rel subslanliatn suqm, qnm hocmt quodipse, siculjam
ftierif jiivenfiijri, jdcircp quasi eiim jrridens sic Att- inierrogatus dixisii? Jta saufe Felicem S. episcopns
gustinus suaro claudil. respoji.sjoijeiri,Vnde ...T. lepet aggrediebiilur. Cui niiideni f.ihiiiosp rtgmento cum
flqgitabas qtmsifortis, hodie vermtem fugis ui iimi- Iia.Tclicusbojno.QCCurreret, versuiia er lergiversa-
diis (a), . tjoue sinyulu|eiis, se atJJiucesjse inip.iriniioirespnn-
3, E* Jjjs ergo puhlicis Atigbstini episcppi cum dil, inillain iiiicr maiius eo c.iii lempore scripiurani
Fejjce ManichajpActis, luce clarius iJIe imperialium jiabuisse.qujailjj jeflditiCnonfueranl, undesepos^ct
legum rigori.e.micat, qiio in Afiica isiijjs seclae ho- insiruere. Nvlius enim (siibjiciebat) nd certamen
mijies afliciebanluf, cjim videlieet ejusinodi huTeseos fxit nisiprius fiumiiiis fuerit; et nullus IWgatorpotest
prpfesspres shis cum cbdjcibu.sjgjie CDiijbuiendiira- sine suis ehariis tiiigarc, similiterel ego sine mea scri-
deban.tuf. Liqriet prseterea episcoporum auctoritas pl_ur.aresponderenon possiim. Hac arle ilaque novum
riori lantjjm ip pefsifingendi.s Ijpiiiii.iibiisea laJie iij- nericulum eyadere Felix njiebaiur. Sed Auaustimis
fectis, nterrorcs ejjirareut, sed .ad peni.tijscxsiirpari- hoyil; et.apprime quidem versuti liominis lergiver-
idas ex epfum dioecesibiisqiiascumqnenoviiates,quae salioneronovii. Proptfiiea gravi, et aocioritatis ser-
cafbolicaerplig.onj repiignabant; quaesane cpiseopa- nipne ple.no ad eum ponversus,acriier fiunc increpai,
lis ecclesiasfica auclorjias m:,xinie eiiitnit iii hac qtiijd sacrjlegos errpres hac esciisatipne niierelur
Felicis causa. Qui chm anno 404, Honorio Augmto pcchlere, euiiiqne novuin faciiioris reuro cxpostulat,
eextum consuledie sexta Decembris,.femereel paJam qiinil quinqiie diergm spatio ad respoiidendum pe-
jnflipponeiisium nrh& dixissef qu.6d'pos$etdefetidere tfeilS,CPdicesquoque sibi dari non exqiji>ivisset,qui
tcripttiras Mqnicltmi, el asserm guod veritqtem ]\q- <oitib pitWco sigillq fmiodiebqniur. Exopialam igiiur
beanl; ajque praeterea, eadein dfei.au&actt.rofflCfiio dttormh adhuc dieriim prolaiationeiii non oblinuit
apud urbis curalorein, fjt vidj.tjihs,Ijjj.napud Aiigjj.stj- Felix. Sed cpdjces dumtaxat ei dati fugre, Qups cum
rium episcopum tamqtiam fex.fecrabiljg blasjihemise js accejiisset, iia eum §. episcopu* urgere cpepit,
' reus po.sjulaiiis fuisset, jamjaini piil.ljp.aro'subjre tantaqiie vj et raijojiuro ppiulfire eum insectari, ut
qiiaesiipnem cogebalur. Wec eriim Felix HIpp.Q.nejii ©xeussjsoiyinibusManiGhaeiiabuiosis ligmeniis, errp-
inhabitabai, sed Jbi VPrisrafMajjjchajc.pseripres sp- rjbiis .atqijfeifflpietatilius, tajideni argumentorum
mina.turus. Quj cii.h fesgetunus px dpctiqribtiseorun', yefitaie yictjjs, Cttfflmaximo catholicQrum plausti,
liberoiibusiamen iiierudjtiis iittprH (!>),SfedyersuijQr Manic.hapjimfhisnufedocirinaro corajji i_amfieqnenti
Fofliinaip, Jafi.nseirQ.r.e>prppagaj-j cp.pfideniiusspfe- cflelu ejurarei. ihferim vero, ut omnibus innoiesce-
rabai. Addii Possidius ex epfuiri ritin.ero fuisse quqs ret, se Manichaeo ejusqjia erroribtis sincere et ex
elecios dicunt; qujqi.e, pfaefer nefaj-ia dogmaia quse animo anaihema diclururii, ab endcm Augustinoepi-
propugnabaht, Inipjirissiriiis jmpiidicitijs ei obspcjii- scopo aiiailieiiiatisiii/iruiii formiilani scriplo cunsi-
taiibusaddicebaiHtt!'-,Cqngres.i*.istbjcc igitur dje sp- gnatain ex|ioscehai. Sed hpc maxime rogare, ut sibi
qrienti, id estseptj.iiiaPecfejnbrjs,pppulo.praese.nie,j.n Fclici iiyiomagis confirmaretur praeirel Augustinus,
efeclesiacOSjijia es.f. Quam cottgressipneittgeSla ecc\e- ac Mariichaeum, iieonon spiritum qui in eo locuttis
siasl\cq, ,seujjiijicjgiii eccjegiastieum,a npiai iisquidem fueral, prior anatheinaret, Id landem assecutus est.
Sciiptp CQrtsigriafujii,Augusl.i.npsappeljiii; quondam Nani aeceptaabAugjisij.no charta, anaihejnatismo
infer dispuiaijd.um^b jlla Manigliaelepisfpla, quam exsecraviti; idep) praisfifii Fejix yfefha seqijentja sua
fuiidaineiitum appeijaiil, prsi sui.il: sed noh eadem hiahtt scribejiB: Ego Feiig qui Manicliceocrediderqm,
die cpijgressip lijhc auf episcopalia Acfa fuere absp- IC Huricqtitiiherribeiiqi et dgffritiqin ipsius; pf jd geniis
Tuta.Naffl Fejiix chnj yeriiaie lirgfereihr, ef Aiigti.stjni ^lia, quav ajihd Ajigusijnhriiii.iHne SpcundiIiliri cpm-
argniiienfis niaijiijie|iersiringer_etnr,dixjt: pHqiiq.nein modgalj Piniijbijs perciirri (inssijnt,
peiq, ut possitn fespp?i(/.ere,Ctijiis quippe VQlisbejij- 5, Veriirijjh his (inijiiliusreceiiseijdisnps jncasSijjn
gije aiqife pferhiimaiii.terannueifs Augnstiiius, qpem- labprasse arblirajnuf diciurps qui Augusiini "Vitajp
adniodum c.:itli;ol.ici_e Ecclesiaeepiscopttiridecebat, re- hPP, cbhgffigatipiiis S, Maqrj "sbncirifigef erijtiiie
iiqua djspuiajioriis Acta dierupi qttiiique spatip prp- digeslarn evplvefunf, Librp gplui quini6,cap, \%,
laia s.unl, ljp;cest ad dieiii pridje idus pfecemhris(c). siiimiiaiim ea pranja, quae adi pr_psenies Augusiini
4. Ejusjripriidisppia.ipnis pi-plataiiohem, quamyis cum Fcijce jdispuiaiipiies perlinerit pleiiijis descrj-
Augustipus hujijauiiis :cpmFeiice agere cupiens illi pserp, Qhid tnnif JNyninpbis JIOIIhcebaf gisdem
indulsjssgt, S. .epjscppitanien aiiinius a tjniore va- fes feiractare, eam ijnperalorum eflinicoriini iiiMani-
cttus, ei jjh.ernon fefat, Felicem sefeumfeputasse fu- cliseosiaiam legem referre, queniaciniQduniFfelixad
gani ar.ripere, ut .nimirtim .ppenas evaderet iioruin eani proypcassei eX|i!icare,"siiijtil|juepsicndere hunc
"fabSripruriirejs inteiiiatas.Quareahieqharo ad iiinem iitriusqiie pplesiaiis rigorpni et p«.nas pgriijnuisse?
pripfpm iiang p.erdijceretcpllationeh), ihiijt.acauiione Haec ojijnia qhiden) dpetissinii Qperum §, ^iigustitii
hti iljj ppus fuii."gcUgiiarj vjdelicet ex ep an fii- ieditbre.s hiissa faceffe, a proppsito sibj scribendi
gara ijiedjlaretiVr.-Qttod i)le cum senie! itferumque scppp id ailjgnumesse fprfe causati, qup rtiiniruqi res
negasset, pi pipppjiiiuf ahatbenia dicefe Maniphajp, duiiiiaxaf ab Augiislino cum Felicfegesias enarrare
133 Pfque se sub ahcujps liojiiinjscusipdia cpnsli- yoiuerunf. Cuiri Igjlur nbstruni ih cpnscrjbeiida Ma-
tueffe. Qnibus iji" oniiyibhscum Felix fiiem pub¥ce ir\ niciiaeoruhiiiisinria studipm illud pptissiriiumspecta-
dafanj seryasset, et priniavdisphtatibnis gesfa signaia ret, nt, servata quantum licuif temporum,rafione,
fuissebf, cum a FeJice el Augnsthjp, tum a qiipdani illitis seclaefacinofa, a 134l.r»vi-simis ci fide dignis
Bqnjfacio sub cujus ciistpdia Feljceni se comniisisse scripioribus indicaia, ifi iiiiuin veluti corpus collfecia
arbiiianiur, jaiii pripra Acja piagna cpin cafhnlicae redigereintis; idciico", illa eadem ih npstrum usum
veritatis gjpria ad exituni perducta fuere, Quid yerp iranstnlimus aiiiiotatipnilms ijs jjbjque appposiiis ,
quinqiip diebus eiapsis faciuni f(ieril, Actasinjijifer quas alii aliud ncgpliiim ageuies aut prsetefmisferunt,
f'uwFeUce ^fqnichceqsecuiidq;diei perspiciie produnt. aul salteiii praelefmiifere'debueruiit."
Eieniffl coiiyementibus iis cuni frfeqiieniipppulp, et 6. Inieriiii vefo hoS, ne. in iis qtisead rera nostram
npfariis iii' Ecclesiq pqcis die dupdecima ejiisdern faciunt dfeficereyidearonr, mijiiihe sileptio occulimus
niensis , ab iis febus, sjve dogmatihus, _>ugu.linus Aiigtistinnin inter et Felicfeih. nbn dtias , sed tfes
Ofsfis est hovan) dispuiaiiorieih, a qhiiius prsecedens jjabiias fuisse collaliohes. ld bbsctire salleih indicare
fiiiem pbtijiuerai. Si Deo (aicbat Aiigustinus) nocere ypliiil Possidiiis in AugiisiiiiiVifa.Bed rursiis cjarius'
iiihii poierpt, quqre beiiuin getsil curti gente qtiam di- id ex ipslus Augusllnivferbisinnoiescit.Qui in primac
eitis ietiebrarurii,in quq bellq nqturm dmmonumriiitce- diei cpjlaiioriea nptajiis excepta, aliaih prsecgdentem

(a) Lib. i Act. cum Felice Manicbaco, cap. 18. Augtislini Vita, cap. 16.
(b) Aiigust., lib. ii Retract,, cap. 8; Possidius, in (c) Lib. n Act. cutii Felice Manichaeo.cap. i.
917 DE MANICILEORUMfl£Rt-SI ET IIISTORIA LIB. II. 918
congressionem indicavit, ita Felicem Manichaeiiffl/\ argnmenta, jam ex ipsa Aciorum serie innolescit. .
alloqupndo : Hesierno d'iesciise dixifse. Aiqup ite- Aognstiiiiis proiierea neqne in Retractaiionnm iihris,
rtmi Felix ipse Augustinianis occurrens inlerrogaiio- nequein collauonum Actis, banc ad Felicem cpisio-
nibus, se paratum probare promiuil quotl inipie et lam dedisse asseverat; alque islud idem sileiitiun)
sacrilege asseverabat, *i ei darenfui" Manichmi scri- Possidium in AiiKiisiini Vita serva^se, perspieue
pturm, quinque auctores (aii) quos tibi dixi, quidquid hianifesttim esi. Fateor igitur me prorsus latere
me inlerrpgaveris probo tibi. Cujus sane verba refe- quibns conjeciuris iusistere debeam, ne lemere su-
renda simt ad illos codices quos in pos.rema colla- spicer , epislolam de qna agirous Felici Manicliaeo
lione eiiam exposcebat, qutque sub pubiico custodie- presiiyiero Aiigiistinum inscribere poinisse, Jd tainen
bantur sigillo (a). Al eju-modi libri jain cjislodieiidi nielius atque facilins alii judicabunt, cum jam ad bos
sub sigillo iradiij erant antequam cojlaiioues pnblicae prsecaveiidps scopulos , in quos posireroi Augiislini
et solemnes a notariis scripto excipereiittir. Igiiur Operum ediiores incidisse videnuir, nihil deinde
cnm haecomnia inecum repufo, facile in eam diicor 'S.taiuentes, ad certiora alia describenda gradum pp-
opinionem , duas diiuiiaxat ad cancellns Ecclesiaj tius facerc deliberamus.
asiaute poptjlo cohationes seu disputationes S. epi-
scopum bahtiisse; sed has aiiam jam praeivjsse coram CAPUT VI.
imperiali cttralore, qnajido Felix vldelicet, sup sup- De Eccletim Carthaginientis in Maniclimorum
plici libello ad judicio
inipefialiutn legum pcenas proypcavit, causis adhibito. Catliolicorumepiscoporumsiudium,
quando landem apocryphos Seriplurarum cndjces et ecctesiasticmdiscipiinmratio in iisdempmnitenlidrti
subpublieo custodtendos sigillo tradidit.ita profecto n
ciiiquam ratioeinari licebit, quj non osejtanier et * agenlibus recipiendis.
Possidij lesiimoniiiro, ei illarum disputationujjj Acla 1, Inter roultas liaereses quhvto Ecclesiae saecnlo
sedulo iunrare voluerit. Alficain va4anfes, Maniehaica quidem principem ob-
7. Priprem banc quaesiiohem il|a alia excipii,qtia3 linebat locum, yelqiiia ante Arianam, Piiscillianam,
ad Fcfcis Maniclixi ecelesjasticum gradjim perlinere PelDgianam, bonaiistariirhque seciam exorta, eo in
visa est. Cni puidcm inqukitiqni O(_casioi)empiaebuit regno, ex Perside aut Arnipniaadveniens, anno 290
Augnsiini episiola 79 quam presliylero Manjchaeo fixferai pedera, et dj.u caibolicos laiens aniisiiics,
Foriunati sticcessori S, episcopus jnscripsit. Ex ea rnodQ hic, roodo iljicradices egerai, vel qui» in duas
eiiim Augustini Opefuni etiiloijbus injecius est scru* classes divisa , quditprum videlieet et eteclorum,
pulus, ut siispieareniur hunc eimidein presbylenjm facile duo hpminum genera at) se irahere poterat;
liiisse iilum Feiicem-de qjiq jiaetenus Jocuii sumus, aiteruui eonim qui diyiijorum niysieriorum insciiia
Suspicio aulem isihaec, quibus innixa est momenlis iaborabant, alterum verp epniiji qui maximo libidi-
vel conjecturis, ne vajiam omniiio et falsanj eam num turpissimarnm ardore effervesceliant.Utrumqua
cxistimemus'? Unde ul jla suspjremur fnndanjeiita ajjfeiji lioruin houiiiiuiii geijps. ppst suam cpuversio-
hauriemus? Ego profecto qui nutio pariitini studio ngjji, collpquiis, dispuiajiQiiibus pt seripiis S. Augu-
adducor, si qiibd animo revojvp sincere f.iferi yje- stiiius §irejuje exagjiayif, uf yjdimus, et inseetatus
beani, presbyterum liunc Manicliaenrn.ad queni Jsu- egt. §ed inajpreih adhuc yiiji in refeiiendis etexsiir-
datani dedit' epistolajn Augusliiius , alipm fuisse a papdis Maiiiclijeis iidhibiijt, nuandp videjicei, apud
Felice judicabo. Ai ne prpbabilis hujns opinjonis Canhagijieip iiQnmillii eorum deteclis, pulilica et
fundamenta dissimulare videaf, statiin ifa jiaucis G I fecelesjaaiica aiietQritatt. in eos animailversijm est.
ratiocinabor. Rogabo videlicet novissimos Augustini Cnjjsfai enim ex Prpsperl Clirenico, ilrsjjro, Regia?
editores an epistbia 79 laudaias Augusiini cupi F»_lice Cpiigtaiirti impdratofig dofflhs praefectum, qui tribu^
collationes exceperjt, vel illas pf_eiver.it?Sed iijcpU nifia parjter prpefiilgehafdjgnitate et in Africa civi-
laiionibus esse posteriorem haiidqnaquam judicare libus reiius praeerat,-cnm caiholjcajn religioneiTi
licet. NamFelix jsim ex animo cohyersus, apteiipam prQOteretur et iQtjs yjrybiis tueretur, aliquos eorum
novissjmae collatipnis Acta ad finfett)peiducereniur, MajjicliaBorilJIIinlercppisje, quos electos atqpe eieclat
catholicani religiunem jain palam cpnltessusgsl, Ma- nornuiabaiiti Uf iri ergb ad Ecclesjae tribiimtl pcrdu-,
nicha-jim ejusqtjc d"gmaia ejiifavit, nec eiim jp prU cferfehtur,ipsp iribunyg Rpfus nostrorum jiiriiiin yip-
slirips felapstij!) ernires csse sjjie grayissiiiiis.festU dex iraperavenit; ttbi ab lepiscopis, coraro qtiibijs rei
monfis ppssuiiius cxi. timsire, Lauilaiam fefgo 79 sg sistfebanl, prav.eiilg etiahj pppulo, quaestip insijr.
Augiistirii epislQlam duas illas coilaiipnes seripto lupretur, pfimo d@enriim flagitij.s efdpghiatibiig in-
cxceptas praeivisse minime ejusdem eililores djjbita- lerrpgarentur, dpiiniefiiriniuin crinjinum cpnlessinne
btint. Istud sane irtdicare voipisse arbitramur, cum attdi(a,qiieniadrooc|um Jggesprapcijiielinni,in cps esse
ad editorum exeniplarium marginem tempQris npfajn aniniadvprtenduin decpgvit, Ad lipruni auleni CQiifeSf
posuerunt: Seripta fprle anuo 404. ln quem quidein sjojipra auilienilani npii lanium nptaji.i, qjji Acia con-
ailnum etsi, cerfas gcnuiriasqiie conshlhni npias se^ spfjbebant, sed adppajii epispQpj, quj ibi (amquam
culi, publicas Augjisiini ctihvFelice ManhiiaeQ cpq- jiidices.as^idebanf, ut jpxjaiiiuyjanas ef eacie.iasticas
gressiones rejiciamus, tafflen cum easdem JsbenJfi leges ioiius inquisitionis forma et ordo servarenfijr,
lioc aiiiio Itabuerit, Decerhbfis yidelicel dupdpjjjjjip. EpiscpppfiinjajJieni nQinijia, s,i tjriuniAureliuni exci-
die, idcireo nerao siinaclrienlis bis posteripreni es^g .0 • piainus.qui sumpia cuiji lauda
EccJesiaeCariJj3gini_tt§i
episio|am 71) poierif affinnare. Quae landgnj ctjn_! ttim priieprat, prorsiis jgjjoranius, 136 l§d ex lo(a
agilareffl, hujus epistolse argumehiuro cuffl »5 quae illa pfpvincja fuissg cpjlepios epjsQQposproiyabiieest,
in disputaiionibus describuntur non indiligeiiter COJH Adfuii Apguslipijs qppqiip, cui fprte prin Cipferighnjus
luli; iiec sibi 135 coneiriere deprebendi. Naro jlig exspcrsbiiis sectav dpgniata iiisjiie flagjtia innpttip-
presbyier Manicliaeiis,qucin Felicem thisse laudatj runt,
ediiofes suspicantur, eum quibusdam Auguslini fra- 2. Qjjjd vprp e? iis epjscpp?libugCart!i.agi|ien.sib|]ii
tribus quaesiionem excitaveral de visibili inorle iipn gesiisliiiiptuprit,qiiot prgeierpa flierint illi qiipsRpiiii
lugienda; cpniendens eam non esse dumfaxaf ineniis iribpjius ijiiercppios eorajji, ccclesiasficis jijpjciljjis
a corpore separationem, sed avulsipnem efiam fcpjij sistgre jugsergt, yajde dJffifeilP©si dellnin.. TeinpP"
a malo. Hoccum cx Maniphaico jlogniaie presbyter rniii enim iniriria Acfa fijii.niQ.dia nptariis gxpgpo
ille afprmaref, hunc Augusiinus persffingefe ni.!jtur? infercidpre, pt Augjjstinus aliuiidp et Pipsper jip quh
simulque eum ad dispuiationes pubHcas ypcaf, uf busdaiji iijijlierjbiis yiufilis dumtaxat iacia qjppiipnp,
quaesiionem solveret, in qua praecessor suus Fortu- reiiquam gestorum sefiem describere praeierroise-
natus defecerat. Sed alia inesse iis disputaiionibus runt. In harum mulierum numerum duas poiissiinum
(a) August, lib. i de Actis cum Felice Manichaep, cap. 1. Ibid., cap. 14; atque lib. n dc Actis cum
FePce, cap. i.
 919 P. CACCIARIEXERCITATIONES IN S. LEONIS MAGNIOPERA. 920
jfelulit Augustinus. Alleram Margarila nominalam, A licisepiscopisschi. maaliquod inlerManichaeos prium
qtiae illam prodidit lurpitudinem; videlicel, qum cum inboiuit. Eieiiim in varius scissi faciiones, alii Catha-
essel annorum nondumduodecim propterhoc sceleslum ristse seu purgaiores vocabanlur; alii vero Mati.nii,
mytierium se tlicebat esse vilialam (a). Quod qtiidem qui in matiis dormiebant, appelfibanliir; alii tandcm
flagiliosi propudii vitittm cum pariter passa esset :Maniclia.idumiaxat dicii erant. Hoc ergn Manichaen-
Eusebia quxdam alia Manicbseafemina, quasi sancti- rnm schisnia, ex Carihaginensibus .receiisiiis Aciis
monialis habita, eam vix compulitconfileri.Nam primo etiam comprobafum fuit. Sed illud jam pridem Au-
hsec se adlmc inlegrum reiinere virginilatis florem puslino innoluisse, constal ex iis quae habei conlra
perpferam testabaiur, atque ab obstetrice inspici po- Fausium lihri v capnt 5, illudqne in aliud tempus
stulabat. Qitceinspecta, el quid esset inventa, torum esse rejiciendum, ut slatim explicahimus.
illud lufpissiinum scelus, ubi ad excipiendumel cbm- 4. Snperbe igiiiiraiqiieinaniterMaiiicliaeide Clni-
miscendiitn concumbenliumsemen farina substernilur siianorum roandaiorura perlfeciione gloriabinlur,
iquod Margarlla iitdicanteabsens non audierat), simi- quasi ipsi soli, quae in Evangclioprsecepla siint, «ipe-
liter indicavit. rarenlur. Sed tanta eos intererai morura dissimili-
Haecitaque Margaritae confessio in Ecclesia apud ludo vivcndiquC ratio, ut in Manichaicis adimplen-
Caribagineni flagitioSiSsimasManichaeorum libidines dis legibus minime conveiiirenl. Quare cum inier
prodidil, quas inierse exercebanl, quarum Ievissiffla caetera noniyulli maxime de Clirisiiaua paupertaie so
erat virginum constupratio. Sed Eusebia quoque jaclarent, qttam alii prorsus aspernabanlur; idcirco
suumdedecus.etpropudium primolateri cOacta,alia Augusiinus, qtii,'.corum mendacia , et simulationes
etiara secise suaeabominanda facinora aperuit, inter _ feleilebai",' 'praecipue Faustum docenlem ms i»
quae illud ununi praccipuum erat, ut in mulierum et i» ionis nou esse portandum aggreditur, impetit ex-
iixoruffl eiiamabusu solas carnis volnptaies qusere- agiiatqu.e, quia Manichsei pibfitereniur aliud, et
rfent, Concepiuni vero et prolis generationera semper aliler viverent, cum videlicel ms in zonis non por-
devitarcnl; ne divina (ul aiebahi) substantia qitm in tantes,. avrttm in arcellis el in sacculis avidittscu-
eos per alinienta ingredilur vinculiscarneis ligarelur in slodire studebant (b), Ea de causa provocat ad quem-
prole. Haecgeiieraiim dumtaxat de illa in Manichmo- - dam ConsiantiufflJJioraanorumcivem, quondam Ma-
rttm elecios aIque eleclas Canhagiiiensi inquisiiione nichaica labe inffectum, qui deinde, ejurato errore,
nosirahac oraiione recenseri possunt, cum singula ad Ghristiaiiam cailiolicam religionem conyersus esl.
quse ad reoruui confessioneffl et episcopalium gesto- Huncergo lamquam lociiplelissimum testem inter-
rttni sunimam pertiueni, describere prorsus impos- pellat qui, maximo quo in hanc seclam sesmabat
siliile sil, nisi divinari velimtis. Miims facile quoque studio, cuni Romae multos Manichseos suam in do-
erit verba facere de illo graVi Carlbaginiensis populi mutn accivisset congregasselque propler implenda
horrbre, qiiem cuncli liujus ecclfesiastifeae inquisitio- prwcepla Manichmi,salis quidem vana et inepta, scd
nis lestes iniam pestiferse sectae odium praeconcipere tatnen qum magna a suis distipulis mstimabanlur,qua-
debuerunt. Ex quo non lantum conjicimus catholicos rum legum seyeritati ausieritaiique cum eortim infir-
omnes iir Manicliaeorufflexitium conclamasse, sed mitas cederel, dispersiifuere, ul quisque in yiain suam
quemlibet praeterea libeiilius eo sacrainento obsiringi ahifet. Cum itaque quisquis in Maiiiciiaicis legibus
voluisse, ut quoiies aliquis ex Manichaica secta sibi solvendis sibi liherum fore icontenderel et arbilrare-
innotesccrel, hunc slaiim ecclesiasticis judicibus, , tur, eos inter schi. roa illud. de quo' snperius verba
sine ulla prorsus animi fluclualione aut temporis G feciiiius exorlum est; quia alii in mafiis dormiunt,
prolatatione prodere deberei. Cujus qtiidem reiargu- ail idem Augtisiiiius, Mattarii appellanttir, a quorum
menia, quamvis Carlhaginensitim iioiariorum Acia stralis longe disshtiiles fuerunl pltimm Fausli el ca-
iiiierciderini, nos ex una aut altera Augusiiniaiia prium lodices; qua deliciarutn afjluentia nonsolum
episiola haurimus. Mattarios faslidiebani, sed etiamdomum patrissui, ho-
5. Prior enim ad QUodvultdeum,tum Canhaginen- minispauperis Milevitani(c). Lcpide quidem Fansujm
sis Ecclesiaediaconum scripta esi.Rogaveratiseniin hic irridet et snggi|lat, liocce Manicliseornmschisma
Augiistiniini ut de haeresibus untiin volnmen conscri- describens; quod polissimum una ex causis fuil qu_6
berei: Cui Augrtstinus respondens, operis dilficulia- jam Augustino ipsi istius baereseos fasiidium inges-
tem.jamipriino a Phila'sir'io,jBrixiensiepiscopo, et Epi- serunt. Narrat id qnidem ipsemet lib. de Morilms
phaiiio (;yprio teniatam, adimpleiumque exponii.De Manichaeorum,quo in libro insignem CnnstanliiMa-
utriusque deinde scriptoris voluminibus sumn judi- nicbseorum audiioris disertitis refert hisloriam, quae
cium ferens, istud, Epiplvanii niinirum, Philasirii quidem ust_ueadeo.percrebuerat, ul haccad absentes
libro praefefenduro esse asseverat. Sed aniequam etiam longequeposiioslania vulganieperveniret. Sed
epistolam claudat, petit ut sibi rescfibere iion gra- Angustinus ipse, qui prinnira omncni rem geslam
veiur, quemadmoduin in caiholica perseveraret fide opiime ab amico lesie noverat, Romam deinde circa
quidnni Theodosius,per quem Manichminonnulli sunt Christiannum 585 veniens, coiviperiainorahino explo-
prodili. Et ipsi quos ab eoproditospulamusessecor- ralaniqne sibi fuisse lesialur. Narrans videlicet
reclos. qiiemadmpdum Cpnstaniius, lalem laulamque inier
Manichacosigiiurab isto Tbeodosio fuisse prodifos, jv Maftichaeosmorum dissimilitudinem niolesiissime fe-
perspicue Auguslinus asseverai. Sed an isManicliaica rens, onines in suam domum cohgregatos ad viven-
labe ajiquando fuisset inquinatus, etsi probabilius dumseciindum eamdem regnlam iuManichaciepistola
exisiimetur. ei Augnstiiii verba id obscufe innue- . prop..silam compellere nitebnttir. Mtdtis (ait Augu-
reiii.taniendefinire 137haudausim. Angustiniporro stinus) intolerabile visum, abscesserunt; remansertint
epistola islhatc in aiuiuiii 428 rejicieuda est. Quando tamen pitdbre non pattci. 138 Cmpitita vivi, ul pla-
videlicet libriim dn haen-sibus buic Carihagiiiensi cueral, ei nl tanta prmscribebalauclorilas,cum interiin
diacono inscripsil. Cnjtis recenii lempore iierum in auditor ille '(Couslaniius videlicet) vehentenleromncs
eadem Ecclesia noniiulli enrum repeni fueraiil.sicnt ad oinnia cogerel, neinineinlainen qttod non prior ipse
episcopalia gestd, quse idem Quodvulideiis ad Augu- susciperet. Inlerea rixm inler electos oriebanlur cre-
sliinim liiise.ral, osienduut; qui Manichaeipsiriter Itoc berrimm; objiciebantur ad invicemcrimina : qumilie
non sacramenlum, sed exsacrainenluinsttb diligenli in- omnia gemens audiebal, dabalque operam ul se ipsos
terrogationeconfessisunt, quorum unus Viatornomine. injurgandoincaulissime proderenl, Prodebant nefanda
HoruroauteinepiscopaliumAciorum occasione, caliio- el immania. Atque, paucis interjeciis, subdit Atigu-

(a) Augustinus, lib. de Haeres. num. 46, alque Moribus.ManichaBprumcap, £0.

epist.2ii2. (c) Corisule"Augustiiil Vitam, lib. i, cap. 9.
(b) August. lib. v conlra Faustum, atque lib. de
921 DE MANICHJEORUMHiERESI ET HISTORIALIB. II. 922
stinus : Quid plura? coacli aliquando mttrmuraverunt A solum in Malliana, sed in ipsa lota omnino '' provin-
sustineri illa mandata non posse, inde in seditionem cia. .
abeuntes (a). 6. Rerum porro harunysummam ex Augustini epi-
5. Nemini intcrim autem prolixior haec nosira stola 256, olim vero 74, nos ipssi ad palefaciendam
oratio videamr quam esse oporiebai. Nemo piaeierea ecclesiasticara cuin Manichaeis adhihilain discipli-
nostram scnbendi raiionem reprehendal, quod res nam exccrpsimus (b). Qno aiino anlom S. dnclor eain
in Alrica contra Maniclivcosgestas cum iis quae diu scripserit, latuit novissiraos Augn-lini Operuin edi-
anlea it«ima_ contigerant perniisccre volueriinns. lores, qui eam in quartam epislnlaniiii classem reje-
Eieiiim ut a Cariliaginensibiis episcopalibus geslis cerunt. Earum videlicei qiiarum tempus minus com-
parumper digredereimir, duo poiissimuin nos impu- pertum est. Sed in praemoiiitione ad duos de Actis
lere. Aiiermu esl schisma iilud quod in Manichaeo- cum Felice Manichaeolibrps, veiustum quoddam Fe-
rum confessionibus a notariis exceptis magis aiqus licianae professjonis fragnieniura ctim ex Raronio,
magis patefacium est. Cui cum aliad Komanum quod lum ex Gervasiano codice, ipsi Auguslini' Operum
praecesscrai apprime respondeat, el isiud in nostri editnres in medium actducuiit, quo inlelligimus cx
lecloris utilitaiem indicare non incongruum existi- hac hacresiad Ecclesiam venientes hiniiqiiam rece-
mavimus. Allerum vero est quorumdain olim magni ptos fuisse, nisi primtim alios ejusdem seciae viros
nominis horainum opini<>,qui omnia ecclesiasticac proderent, etadsuos Ecclesiarum episcopos vel pa-
hisloriae nionumenta siisquedeque vertentes, Mani- stores dcferreni; nec Manichaeiqui tamquam pceni-
chaeonim in urbem Romaro adveniuin nonnisi ab tentes recipiebantur, alicrum bujus seciae virorum
anno 427 repelendum esse contendunt. Profecto si K noniina patefaciebant qtii eam dtimlaxat dioecesim
isiorum staret opinio, non lanitim Augusiinianorum " incolebant ad cujus commnnionein pnst reconcilia-
scfiplorum fides nutaret, sed pluriurti Romaiiorum tionis sacramentum ipsi erant admissi, sed et alios
pomificum decreia el conslituiiones, ex quibus Afri- longc.lateque per totam provinciam, vel alias vici-
canae Ecclesiaepraesules eas disciplinaeregulas haij-. niores dispersos prodere tenebantur. Id peivpicue
serunt, ul in Manichaeosanimailverteretur, pessum innotescit ex ipsins Felicis qiiondaro Manicliaeicon-
ahireiit. Ifujtis autem opinionis potissimum auctor fessione, de quo in superioribns yerba fecimus : Vi-
fuit Qucsnellus, quemadmodum iu sequenlibus * capi- delicel Felix conversusex Maniclimisdtxi, sub testifi-
tibus ostcndere reservamus. catione Dei, me omnia vera confiteri, de quo scio
Jam vero ad eam ecclesiasticaedisciplinae legem a Manicltmos, vel Manichmqs, in partes Cmsarienses,
qua aliqitaiitulum digressi sumns reverlentes, eam Mariam' et Lampadiam uxorem Mercurii argentarii,
sine ulla profsus episcopnrum indulgenlia rigidius quibus eliam electum Eucltarisium pariler oravimus,
fui.se servaiam, alia ejusdem sancti Auguslini epi- Cmsariam el Lucillam filiain suam, Candidam, qitm
slola evidenlissime paiefaeit. Compererat eniiii Vi- commoratur Thipasse, Viclorinatn Hispanani, Sim-
ctorinuiii quemdara Mallianensera, in clericali subdia- plicianum Antonii Patrem, Paiiluni et sororem suam,
conaius ordine constituium Manichaica esse lahe qui sunt Hippone, quas eliam per Mariam el Lampa-
pollulum. Propterea catholicaereligionis slmlioacliig, diam sciviesse Manichmas. Ex liac ergo Fclicis Ma-
staiim iitleras ad Deulerium eju. dem provinciaeepi- ni.chaciad caiholicam fideni reyeriehtiscbhfessione,
scopum dedit, ui hunc clericum praecaveret. Ne vide- veiusia jlla Ecclesiae,discipl°inainrioiescit, qiya cau-
licet per socordiam, aut ejus negl.gentiam, inimicus '- tum erat ne uniquamiad reconciliationisSacfamen-
liomo, qui ovili Dominicocceperat insidiari, Chrisiia- G tum adiiiiiterentuf, nisi sub omnipotetttis Dfeitesii-
norum animas tanto pretio comparalas perderel. Hunc ficatjone pioderentqubiquoi noverant ea Iiaeresi in-
•
ergo Yiciorinum Augusiinus in judicium vocaverat - quinains. Quorura tarideni si pteniiens aliquem sibi
elaniequam a lcsiilms qui eum accusaveraut coar- npium ad ecclesiasiicos judices dolose delcf re prac-
gueretur, inlerrogalus laesamsuam fidem negare non terinisisset, jam laudata reconciliaiiohe cfficiebaiur
poiiiit. Ei idcirco audkorem Manichmorum,non ele- indignus. Propterea idem Felix banfe.-siiariiconfes-
ctum, se esse confessusest. Cujus quidem confessionis sionem his verlii.s claiisit: Hoc tanium scio, quod si
veluii suinrnam episcopo Deuterio subjicit, ut im- aliud invenlum fueriime' scire ' supra quam dixi, me
mania sacrilegaque facinora percurrendo, generatim reum ego ipse confileof. ,
saltem corruptissiinos lmjiis seciae mores impiaque 7. Sed ex prsecedenli liac Felicis confessionennn-
dogmala inteiiigere possct. Post haec autem ecclesia- dum plenius cl perfeciius illius anliquae disciplinae
sticse disciplinse regulas in Manichaeispoenilentibus raiio el erdo innotescit. Etenim cura plerique Cx
recipiendis observandas, 'aut ei suggerere, aut in Manichaeisiiumquam sacro baptismaiis lavacro Cs-
ejus meniem revocare voluit. Quas deinde cum se- sent regenerati, elgenlilium quasi rilu semper vixis-
cum repulasset, seduloqiui aniinadveriissei, opiime sent, alii vero ex calholica socielaleaufugienies Ma-
perspecta prsecedenli Yiclorini vivendi ratione, htinc neti nomen dederant, idcirco non eadem episcopo-
eas observatufum non esse graviier suspicabatur. rum agendi ralio esse poierat in ulrisque recipien-
Quare ne levi suspicione.moveri viderelur, anteaciis dis. Et qiiidem eorum quilibet qtios poeniiebaiit
Yiclorini moribus in raedium adduclis, ad eam pro- ... libelliim confessionis simul atque pceniteiniaefacere
vocat ficiionem qua, sub simulala calholicae fid.ei r. lenebaitir, in quo, anathemaie prinium Maneti diclo,
profcssione ei sacri eeclesiastici subdiaconatus ordi- enixe debebat pclere, vel catecbunveiii vel pceui-
nis colore, Manicbaicamreiigionem, quam cordepro; tentis locum obtinere; ejusmndi porro lihellos cpi-
fitebaiiir, uisus fuerat occulcre. Hunc ergo, tani. Scopirecipiebant, hosque probabant an ecclesiasticis
gravi adduclus scrupulo, Aiiguslinus, nec post eju- essent conformes regulis; nec aliier iisdem reconci-
ratos errores, lainquara [icertileniemin Ecclesia reci- liationis epistola dabatur, nisi cum die el consulc: ttl
piendum esse censuit; sed, onini disciplinseecclesia- (niuiiriim) neque de superiore temporealiqttam niole-
slicserigore servalo, eumcoerciium ex Hippona urbe sliamyel publtcis legibus,vel disciplina erclesiasiica
el dioecesi pcHendumcuravit. Quem lamen severiori paterentur. Si quisvero post acceptum ecclcsiasii-
adhuc alia 139 ecclesiasiica poena plecii Deuterib cum tcsiinionium et syngraplium, cerlis adhuc indi-
suo episcopo niaiidai; huic suis epistolis indiceris' ciis Manichaeusapparebat, ttinc justitiae severilalem
ut a clericprumgradu cotigrue ecclesiastica severitale ad.ciyilium et ccc.lesiasticarum140 jeguin formam
Yictorinum dejiceret, ut is quocumque honore.et experiri cogehalur; quosdeinde cuiholicis viris pror-
communione privatus omnibus iniiolesceret. Ei deni- siis juxia apostolicinn divi Pauli mandaiuin cavere
que petenli |:o_iiiienli_elocum coucedere omnino ve- juhebaniur. CommeHdafiaiiluraulem, qtti epistolasab
tai; nisi et aiiosquos illic novilesse manifestavcrii,non episcopisacceperant,refigiosiscqtholicisvicinis, vel co-
(a) Consule eumdem August. lib. vConfess. cap. . (b) Augustini epist. 250; exslat tom, II, pag. G46.
li,num.2I.
 923 P. CACCIARIEXERCiTATIONESIN S. LEONIS MAGNIOPERA. 924
habiiatoribussuis, sive clericis, tiye laitis, perquorum A ex eccjesiasticaedjsciplinaeregula, yel ratiorje, abAu-
erga se curam ffequentent "<__.audietiiiam sertiibnis gijsijijo, auf aJio 141 quopiam AfTJcaft episcopo pro-
. Dei, et quorum tesimoniq ppssint innolescere.lta Ifegi- dire potui.1,si Aiigusiinus el caeieri Africani episcopi
mus ep in coroinphitorio Ecclesiae catbolicaG,qttod ad iljitts sectav exiiium ea staitila servariintqtiae diu
. vu'go Attgiistiiioinseribiiur, quodque novyssimjAu- aniea ab aposltvlica sancii Peiri sede fuerant pro-
igustini Operura edilores in fomi ocjavi appendicera niintiafa. Npsiravero niuic intjeresset ejnsdem papae
Jr.ejereruni. Ex quo dejnde comjripnitoriQillud pari- Syricii dccreia siibjicere., quae posimndum maxima
it.er inleljigjrinis, bos MahiChaeoscphvefsos non stafijn cuni re.igione, non fiiniumAfricanj PP. in MaiiichsDis
lad baptismijm, yej ad recoticiliatioijis sacramenium recipiendis ojiservarunt, sfed et omnes tolins orbis
.adiiiissos fuisse, .ed vel in ca.ieeliume.nprunigraiiu, Ecclesiae admndiiimreiigiose cusiodierunt. Id auiem
yel in ppenitentium Ipco ttsque adj mbrfis periculuni pravsentispiii opus esse non poiest, Cum in suhte-
perseverare debuisse, vel sajl.eratajttdiu in alteriifro qiicnfihus capifibus varias cum Pascljasio Quesnello
permaijere slatu coaclps, quanidiii ab episcopis, ep- congressipnes jialiii.jri, plnrium Romanoniro ponli-
runi fidei fifroiiale perspecfa atqiie eofum ifestifflonip flcptti in Manichaicaj snbolis odium et exitium res
quibus coniroendaij fuerai)t comprbbata, has ppeiias geslas describfere el jndicaffi rpservayerimus.
per jndulgeniiam Ipsis i'eiaxand.3sa_quiimpssfejudi- 10, Inferim vero ne clarissima doctrinaeet satjcli-
cabalur. tatis lumiiia debiia laude fet nieriio fiaudemus, plu-
8, Epistolaei iandem tes.timonjum, seu syngra- rinji facjejidiim esse alfirmamus Aiygnstinipoiissi?
plius, sttb quo Manjcbsei poenitenies demiitebahtur, ijiijm et Africaeepiscoporumsiudiuni, quitotis animj
ijpn eadem prbrsus 1'Orn.gexpfimebaiur. Nani qjjein- g- viribus ita Manichaeissese opposueruut, ut nefariam
admoduni elecii aitdilor~bu'sferant nequiores, ita et eamsectamprofiigarentelaboierent. Augiislinoimpri-
gravioribus pcenjsaiT|ciebartlur,.Qiiarfein prijnis ati- mi.somiiis honps et iajis deferri debei. Qui a suae
ditqres, ,post;fac(am eQpfessiorjehfi,et pbst diefutti coriversionis die nihil aliud secum repuiavil quam ne-
analhe.miibiasphfemi.isfefimpiissijri* fet imihunfjissi- fanda atque oceujtiprji Manlchafiorttmmysteria pro-
mae jiaeresi eopjm, faciJfelaydafas ejp.iscpppr.uri.!.h dere, falsa Ijujus seciae dogmaia conyellere , eofum
Igras pbiinebant, adversus epsijui sibj temjiorjs .prae^ iinpndicitiassbripip exaggerare, eleclorumhypocrisiffl
icriii Maneiis efrpferh .phjicferfeteniabani; elecijs defiderfeef exseCfare , pfofapns ritlis et sacramenla
vero jiph lam facije ejusmpdi dabatur lesiiitioniuni; ab ipsis adiiibifa maledicfis impetefe; et doctiores
sedipfius criffljtjei seiyis, sjye cjej-icis, siye Jajcis iji praeterea, qgos tamquam suos magistros caeteriHla,-
niohasteriis y.ej xfenpdocljlisrecludebanfur, dpnep nichaeoruin hahebant, ad publicas habendas disputa-
praecedeniis ji?eresepsperiitijs pmfji suspicione pqr- liones prpyocare; ex quibus posiea, Manichaicae
gata, ifandem yel bapiismuirt, ypl recojiciliatipheni docfrjnse faisiiate comperia, uniee catholicae fidei
recipere mererf.nittr, sariciifas ut pmnjbus innoJeMeret aliaboravit. liaec
9. Jam vcrogiadtim sisterp paululpm nos oporlet, quippe sjmt qijaeiii eaihoticaeEcqlesiaebonum, decus
iit appslolicapsedis hpstibus arma praeeripiairius, et et ulilitafem maximp Sludio prsestilil S. doctorAu-
ea potjssimum gu* ex praeeerjenitijiosfra pfatione gustinns. Cujus glpfiosos labpres non Splum ce|e-
sibj nancigci posse coritenderertt. Etepini Chjil illo- branf fpt fanfaque erudita ppera, praeseriim conlra
rjiiii stijdiuin sit iit Romanofuro pQniificumjura au- ensdem cohscripfa, qupriimcatalpgum nos in praesens
Ctorilaternqijein iiaeresibuspfofligandjs et in ecfeje-.' hpri reccnsenius, pe a prpposlfo scpporecedamus;
sjasiica firroanda disciplina dejicere conepiur, jany Q sed ef onmia alia ab ep vel cpntra Donatistas , vel
Sjbi aflujari pQSseijt EccJfesiaelegfeshagtenus descrjr Pejagianos ef Afi.ahpscnpsferipta; in quibtis passim,
ptas, vel ex Ajjgustlno, yel ex aiiis Africaeepiscppis mndo jinum , mpdo aiium, Manichaeorumerroreni
prpdiisse. lit liac decapsa iarituin robpris obfiniji.ssej refellere conaius est; Tanfa ergo iibrprum Augtistini
lit RomanaEccfesia cprjjm facta pediissequ.a,easdfeiri supeileetjle, Africa poiissiinuni, et cafholica Ecclesia
jegps postmpdum sibi adopfavferit,ap rejigiose in Ma- diiaja, ep tptrtpprfe videJicet "qtto haefeses in eam
picliaejs judipapdis cusj.odire vpluerjt. Ita prpfeclp ierrqni tqniqiiqm serpentes Mgypliorum maqorum
npgajij possjiiit, qtt! nph splum tanyqiiarngenuinuin scqiebqnt'.,j|im reliqui Africani praestiles, aposlolicae
Rom. Ecclesiaecanonuni coiiicepivplttihfehil!ttdeyu!- Rohyanae Ecplesiae yegiilis edpcij, et civiliurn lcgiim
garqnt, qnpd px "aliarijjriEcciesiarum slatutis, epi- sj.ibsidjp adjuti, plene Manichacosppnterefe et cqa-
scoporura liucris, cpiigesfunVest; sed ef de Euty- surtiere ppfefant. QiiemadmodnmS. doctorem inili-
chiaijoruni febijs disserpntes, hpri alias paftes §. cafevpluisse afbitramhr, sermprie iempore barbarico
JLeonpni ^phiissp {igsevfefani,qttarti eas qjias blijn liabiip ad catcchiimenos , ita eps ailoqjiendp : JWant-
Alhahasius pniJiAriaj)is,,AMgj)stjnpscpnv Pelagiaiijs, chmofuinyenenumsubrepserat, cqntritiimesi, consum-
jCyriJlup ciijii Nesiprjanis siibifefgnt,Quiniirtmo, dp ptum est (a)[ Sed pqh ea raiipnp gohsuiiiptuih, ut Ma-
.PieJagianprumrursus causa agfenfes,Ihnocenfii, Zo- tticlisei vef cxsilip affecii ex Afripaeregho excedenies
simi, Bniiifacij aique (jpeiesiijii decrefa, npnnisi exf Augiisfijii aevp ajip conimigrayeriht,' vel quia ad
ipsjs Afficahis conciliis rojypr obihittisse coinmfenti ppehiteniiaiii adducti regnuni jjlud ab pmni Mani-
Ipiii. (Jijjbus pipnjbus, pt iil gpnus sipiilibus, niigis chaica labe exslitisset piirgalum. "Npn ita inqoam,
ei inehdaciis liisce hpstrjs iiistoricis liictibraiippjbjis "'
D"N;.!T> viperea iila pfppago, clvilibus ecclesiasiicisque
pccufrere vpjpimiis, ut has erga apostpjicam sedem ppehis perierrefacta, lalebras sibj qu.i-rere solita,1
caluinnjps dilperertius, isfpd efiaiii qupd pbjicerp humqjiain heniius Africa exsiliif, quariiyis postinp
potest staiijji priperepiri.s.Nep epini eecjesiasticaedi- dum Vandali regnttm illtid vaslasseht. Aiigusiijji
sciplinae ea Jex AngPsijno, aul "alii guipiamiAfricae ~igitiir Ipquendi scopus |lle fuit : inniiere videiicet
epispnpp asseri ppfest, qiiae aiiieqiiam' Augusijntts Mqnichmprumyeneiiumibi contriium et consttmpium
Africai!episeopi esse iinathemaiisniis et proscriptionibus; ejnsqtie
caiholicis npiiveqjlgret, et _)njpq.iiarii
MaiiictiaepscpnyppireHt,ab appstplica diyi Peirysetje diaboljca illjcia oninino contriia et cnnfraciafnisse
fifmaia et dy:fii|iia fueral. JE.aniiegfemex apostpijca s caVhpjicprhm siudiis et scriptis, ut neque rudes,
Romajjae sedis fraditione scripip cpnsighavif papa neque doeiipres hominesreju'smodi Jaqueis ainplius'
Syfjcius in sui ppntifipatus eipfdjp, quandp Augu- Cpiifingipossent, Hacc qiise descripsimtts ad Augu-
•siinus videllcel adlnt.c in Manichaeorum erroribiis stini pertiiient ayvum. Sedsi quid de eadem haeresi
vefsabaiurj Jiniiip neqtie liijtc Aificac praesules in jn Affica gfassante dicendUni nobis occurrerit,
Mariichfcps eccl.esi^sfipispoenis animadvenere coe- iemppruni ratione, quantum possumus, servata, ha-
pefanj; cuin id prijnum aptid Cafibagineni, Augu- rum liistpricain elucttbratiunemdecursu ppporiunius
sfinp jajn ijippphensejn episcoiiaiunyi tenente, l'a- indicabiinus.
ciuiii fuisse e.x superioribus iiUelligainus. Non igitur

(a) Serm. a.dcateehumenos de Tefflporebarbarico, cap.fi. Exstat lom. YI, pag. 45.
92B DE MANIfrliEORUM ILEHESI ET HISTOIUALIB, II, 926
142 CAPUT .VII. A tafe, ad quara pnlins eornm animiiS incljnaret pote-
A probris et maiedictisBeausobrianis S, Leonis Maqrii S. rantse flenier«. Non ergo iia sseynsjudifeandus est
m Manichmosageiidiralio vijidicqlur. S. ponlificerii Leonis Magni cum Manicliseig agcruHmpdns, nt
non tanivm iti concionibusdeclqpiasse, sed eorum negleciis suorum pnrijeefesSQruniSyricji pi Anasiasii
errores paiefecisseescplicaiur,S, Awqvstini paritef nemponiifioiim sialutii-, Maiiicliasornniprimoconversio-
nntt quu-Kierii, et pceniienles ad recoucilialio-
tcripta conira JHanichwosexarata, nec fabulas nec nem recipera rociisnverit. Quod si dejnde populare
sQplih.nala conlinere conl.rq euritderri Beausobre odiuro in hos homines ob detecip iiorrili.ilia fiagiiia
.Qstendilur.
excifahntjir, ut eiiammagisifaius movejejitur ad eos
I. Plnres hic assiimimus ventilandas qtioesiiones, ' poenarum rigore lorqtjeinlos, id mjhimo Leonj viiio
qttae, semel jllustratae, non tanlum pliirimum lucis dari dehel. Quinimmo suinma laude illud sihdinm
con.eruni nostris praecedentibtis dictis, sed eiiam cumulandiiin cst, qiio Rofflananj JEcclesiairi, sibi-
prorsus ea argumenta eripiuni, quae Beausobre conbrediiain a laniarni)) ncquitiarjji)) inqijinameiitis
contra SS. Leonem M. fet Augustinum, strenuos Ma- piifgareiiilcbnttjriQuid praetcrpa, si j_Iajiicl|*i maxi^
nichaeorum oppugnatores, nimis injuriose objecil. mutn horrorem crga epi.Rcpppset calJiplicpriim socie-
Priinp ergp anlmadvertit quemadmodum miserabilis taiem concipiebaht? Ea eniirt .prdiiiaria n.njninn!
illa Manicbae.oriimsecta, post occnpatam a Vandalis reorum contiilio essfe sp)ot, ut jutjices vereanlur, et
Africam proconsularem, in qua latius se"propagave?. a poenis, qnibus jusie afficj debpnl, abhprreant (d).
rat, exsujatum abire fueritcoacta. Cujus sectaiorcBi Sed nnn idep episcopi iiJorijjn caluroniatPres pers.e-
alii Romam venerunt, alii vero in diversa ioea aui n cmoresqiie pfficiebantui', Cum no!) nisi Manichaiea
urbes se recipere curarunt. Qui aytem Romanvvfe. B crimina in judiciis, snlemnj jiiqjjjsifione pro).>)l3.
neresplamCn aique subsidia a suis Irairibus oblinerfe eririimdemque confegsionihuspajpfacta, serrjipne vel
posse sperabant, uttutius viverent. At brevi isthacc scripio pfomiilgnbarit. Hanc enim (Bconprjiij.m po'
Speseos fefellit. Nam do eorum adventu et mansione sirum LeQneni servasge v,i! in pjjblipis cppciQijiiius
certior faclus S. Leo Magnns, siimmus pontifex, ad populiim-lniliitig,ve! <mmad pmpes Jlaliaeppiscp^
nihil studii el laboris praelermisit ut ab hac pesie pos snas finisMilasclirexit, pt praicavereni ^e siiasqne
sriam Ecclesiam purgaret, Verumtamen (ait Beaiis, pfebes a jtianichrenriirn (logmaiibus (qui hnminps es
sobre) lalfemmodum agendive rationera in eos adhU nrbe Roma fuerant rege.ojer oxpulsi), luciilenlius
buit, tit poiius ad iraciindiaijj et desperationem im- ipss dernpij&tramug^geiife? de RQmaua Leojiis in
pulerit-j quaffl ad resipisceniiam et Cfiminum ejura. Manichaens inquj .iiiope. Ex qus videljpet disserta-
lionem' excilaveril. Coniendit 8. Leo (subjieil idem tjpne abiiijdiintius lecior habebji uhije prbbra e!
Beausobre) eos de ahominabilibus cseremnniis fuisse maledicia tlcauspbriaiia in S. Leoneiji Magntini
cpttvictosjde qttibus ip_e poslea encyclieis epistolis refellat,
Iiaiiae episcopos admonuit. Hic ergo agendi modus %, Neque satiijs duxit Reatjsolire S, Leonis Magni
duos perniciosos eff'cliis peperil. Primus fuii exeU in Manicha.os agendi rationf.ra, ut hacieiuis .yiiiiijius,
lare "m populum et plebem hprrnrem erga Mani- taxare pt prnbris proscinilero; spd ad ejnsdpn) S,
cbaeos, aique movere magistratus ad infligendas ipsis pontificis Epys(o|8Set Serrjipnes graduni facjeris, hos
poenas jam a legibus siatulas. Alius vero effeelus haiid-itiaquain (lesciipliojjem M;inichaicae tlocirma.
pcrniciosior fuit tlle, qiio sensim in eosdem Manir coijtijjgre afflrjiint; secl omnia isfiiis scripfa iij in-
cbaeos niaximus horror in Ecclesiam caiholicam jn- C ypctivis coin.ra Pfisgjiiiapjsias ej Manicjia-ps versari
spirahaiur, yidehtes taniopere episeopps sibj grayifer aii, ciim perpciup duas jjas disiinctas scctas cpiifnn-
irifensos fieri, cum ab istis calnmniis potius aique dcie conetiif, amha.quc jisdeijj pneiiis suliijcial.
gravissirois persecuiionibus urgerenliir, Necenijji de Aliquani laiidcm Lenpis stehim inereii sujjjjcil; scd
illis criminibus eriwtt rei, de qujbus pnsiiijahali- rjiajpr ijj eo aqiirji jnpc|eratin expeipnfjaThis?et, Cum
lur (a). Hisce itaque maledidis el probris S, Leon(.m pptissjniiirij is fuerit npus' px iSsipraecipuisepisciipis
pnmificem Beausobre vexavil, ut Manichaejsmagis qui haBreiicorjim supplifja latiifjuarjl raita gt jjjsfu
indulgeret, eosque a nefaiidis crimiuibus. purgaret. priibayeiif, CJjiudil fajidem Beauspijre .suprii sgfmo-
An ergo laniam scribendi impudeniiajn ve| ratipcj- jjem ilicciirip tanl-e Leoninsc cnijiniptignis cnusani
nandi andaciam patienter sustinebimji.s; |iraeseriim qiiaisiyjsgp, et sfcnin repjjfasse hnjns Sr poniifici-
ctiui auctor in universo suo operfe se jaclet iiullis charaplerem. HQpiiniS(inquit) fgi| pjtjs. charap|er
praejudiciis adduci, solanvque rerum yeritajfim pgr- .ambjiipne abfppii, minps pQgitanfisspiriWTOipcrari
cunclatiim esse in Manichaeorumliistoria adprpainla? .jjocijitaje ef §ija§ibnii)jjs,geiiipQtijisvipjgniiis pppni-
At splendide in his oinnibtis nosfrum scripforpm nierp, Ncc lami:!)sftiisjljixit ggaufipbrejia sjcripsisse;
merititum esse sequeiitia niomenla paiefaciejjt. sgd m magjg suqm furprero il! S.pphlifieein et app-
Priino, undenam cnlligit MaiiichpcosRoniam yenisse, stiijicsni scd§nj eiscrceret, prbYhc.ili|| notig ad quae-
vastata a Vandalis Alfica proconsularj ? Hiijus eiiim dam verba ejnsdeili S, Lepjriis,(ticta pcpasipjie necis
nefarisesectae homjnps jam pridgrn aiias laiehras sjbi Priscijilani aiiprumque isiius sectaipruni, .apiulfre-
in urbe Itoma qusesiveranf, videlicet iejnporp S. Syficii virps a MaxjniQ iittperafpre per pttjjljchs roinis(rps
papse. Quos peryicacesctnimis perfracte sqis errprir D patraiiE; quihus yejjjjs jdeni pontifex prpbare yide-
bus adhaerentes ei prppiignanies in exsiliuni apian- fur iljitts priiicipis crpenluitt coij.siliuffl, et deinde
dari jussil; enrrcctps auieii| et pppriitentesad recpn- glibjipjt, Qiifsneiliriqlq supPTfiuri_c /pcjjni, djgna est
ciliationis sacramentuni adiiiisii; diimmodp reliquum uil\i( exscribqttir: i Sedrieque/;ic (g^yerus Sujiiicius),
viiee cursuni in monasteiiis deteiili ahsolvereni(b). itegne.\ile (jiiprpiiyiiius), liequequisqitgmplius sanc(o-
Non igiiur Rpniauprujii PP; agendi mujjus ip Mani- r\im Pqirum qiii illq Pristiltwrii mvqyjxeriinl, crttenta
chseos originem habuit a n)agiio Leonp; noji ppst fiiijvsmodic.pnsffiq. qpprobqf\\nl; > penipe pt Lpp (e).
Vandaiicanicladem Africa: prpconsulari illatain 143 3, Hap.coinjjia ajiie.ni erjjjej-e gt sjpgtila probra
lloniae detectj sunl, uf oscitauter (credo) Beausppie quibus S. Lconis Jaina ei saucfitas pro-cindiitir in
affirinavii (c); non praeciudebatuf deinde ipsis ad iiiiqijQscalumniatpips relprqiiprp, jiefegraygerif, nec
poenileniiam adjlns, ut iracundia et despferaiione iioliis siifis dllficilp. Alia epjjn ex ijs qpaephjecif i|a
adducerejjtur; sed prpppsjto ipsjs ex unp pafje Jegum 144 Sllnl ihjirroi!Pl 'b.sulsa, ut ad feajcfcileiida suf-
sacrarum rigftie, ef ex ajja eecjesiasfica pace et lfepi- 1'Ciaioculos ijj Opera S. Lebijis Magiiiconjicefe, cl
(a) Beausobre, serm. praelim. ad n part. Hist., (d) Videsis cap. 9 secundi lib. hujus Historiae.
pag. 2-i6. (e) Consule cap. IU hujus libri, in quo singillalim
(b) Videsis quce praeceiipqlipap. scripsimus, pag. Manichaicos ernires, dogiiiala et rilus ex Lponis
139 et seq, textibus referimus.
(c) Beausobre, ubi supra.
927 P. CACCIARI EXERCITATIONES 1N S. LEOMS MAGNIOPERA. 928
oppugnatbris ffleiidacia deprehendentur. Quare eum JA.nichaeosappellaverit. Si quidem et Idacius narrat (b)
fogo uiiderianiiliattserii Leonem inEpistolis et Ser- latenles.in Asturicfensiurhe Manichaeos,gestis episco-
tiipnibiis palmares Manichaeorumerrores hon descri-; palibus defectos, ad.judicium 145 tractos el darnna-
psissc, sed in solis declamationibus, rhetorum more, tos, per Hispaiiiam fnis-e puhlicaios. Tamen ibidem
fuisseiyersatuffl? Id sane ex Quesnelli nptis et scriptis sermonem habuisse de Priscillianistis, explorathm
iion hattsit, qiiem veluti magistrum sequendum, ut est. A qua scribeiidi phrasi nec Hieronymus abhor-
ex praecedenli narraiiorip vidimus, assnmpsit. Nam ruit (c), ut aniioiayit etiam Quesnellus (d).
is vafiiis saltem ex sancto ponlifice Manichseorum 6. At vehemenlitis adlnic inseciafi voiuisse S. Leo-
crroffes receusuii, ui consiat ex cap. 10 bujus libri. . nem, postremum quod objecit perspicue manifestat,
Quamvis praeterea et alios passira commemoret, quos Cumvidelicet S. pontiflcem describit, ambi.tioue et
rion nisi ob ninyiamoscitantiam idem Quesnellus an- furofe ducliim, probasse crueniuro Maximi lyranni
notare praetermisit. Quid praelerea Leoni opus erat consilium ii| Priscilliariislas apud Treviros exsecu-
inconciwriibusiadpopnlum habitis, lolani Manichaicae tioni demandatura. Qui tamquam mendacem et im-
piiilosbphiae et theologisedoctrinam, oiianes super- postoreni vult convenire Beausobre, mittat cum ad
stitiosos fet prbfanos ritus, omnia diabolica mysleria, Leoninae epislolse textum. Ex quo sat habebit, nec
in quibus secta illa versabatur, singillaiim enume- magis injusiuro probrum, nec audaciorem contnme-
rare.-aitque proferre? Non enim illud inunus assum- liam potuisse excogitare. Narral qnippe S. Leo, illius
psfefat, nt dogmafum fidei tractaius componeret ad epistolaecap. I, queiiiadinodum episcopi sub quorum
illos haereticosoppugnandos; seddumtaxat in votis temporibushmfesisilla nefandaprorupit per iolum mun-
liabuit Romahurii poptilum admonere ut se ab eorum jn dttm instanler egerint «_ impius furor ab universa Ec-
consuetudine et insilfatis praecaveret. Id facere con- clesiapelleretur..Qnid mali-consilii inhoc? Nihilplane
suevii in solefflnioribus praecipue anni diebus, dum in eihscopalis dignitatis dedecus vel ecclesiasticae
sacratior-i fidei hostrae mysteria in templo agebantur. lenitatis detfimentum illi Palres egerunt, qui, ana-
Idcirco sal' efat summaiim indicare populo horiim themate in Priscillianum et socios prolato, eos, vel
palmares errofes, ut illos abominarfetur; sed in epi- ex episcOpalibus sedibus, vel ecclesiasiica commu-
sfolis conlra ieosdem Manich»0s consferibendisaliam nione depulsos,: tamquain ethnicos et publicanos ha-
essfe sectitiim fatioiiem, et ipsarum textusj et rcrum beri jussernni; Nec snffragatur Beausobre illtid aliud
scriptaruni ofdo manifestarit. ' judicii genus cruenlum, de quo slatirn S. Leo facit
i, Et imprimis quod ad Italiae episcopis epislolam mentionem, scribens : Quando eliammunii principes
dalamspectat, Beaiisobre eam vix suisoculis lu- ita hanc sacrilegariiamenliam detestati sunt, «_'auclo-
sirasse .ceriseridurri est (a): Si enim hujus textum rem ejus cum plerisque discipulis legtnn publicarum
cursim dumlaxat eliam attigisset, non alinmsibi enseprosternerenli JudiCiienira hujus cruenti causain,
scopum proposuisse Leoneni intellexisset, quamepi- noiiepiscopis,': sed criminum qnaliiali gravitatiqua
scoposipraempiiere siiperiis qttae Romae in soleihni adjudicai. Naih subjicit : Videbunl (principes) enim
judicioicoiitra Maniclhcos habitb gesta fiierunt; ne omnemcuram Itbnestatisauferrifbmnem conjugiorum
jgnafi videiicet, in eofum diosfeesibusvitiorumse- cbpulam solvi, simulque divinum humanwnqiiejus sub
mina, quae Rbrosefexslinctaintefieraiity furlimradi- verti, si hiijustitodiItomhtibususquam vivere cum tali
ciitis per novas prbpagines semiiiafeiitiir: Uno vferbo, professionelicuisset. Si enim Priscillianistae solis fidel
geiieraiii-i iiyldhmiaxat de Manichaicadisseruit hae- ' dogmatibtis repugnassent,' si scqtie omnes honesiaiis
resf, et alios episcojibs advbcat ih ' cQi)sbrtiiim'suae C leges, divina simulet liiimana jura non subverlissent,
solliciiudiiiis, ceftiofes facieiido': plurititbs' Mdni- iiullain in eos tulissent sseculi principes crueniam
chaicmimpieiaiit iequaces et doctbres in Urbe investi- senteniiahi. Sed quia in talia facinora erumpebant,
gtilione siiairepeiihse, vigilatiiia divulgasse, auctofi- qoae totam yitain civilem ad fexiiium perducehant,
taie et censtiracoefcuisse. Sfed qiioniam irt iisdem idcirco tanfaeameniiie auclores publicarum legnm
coefcendis sblemheiri judiciofbm fofmaih et regulas ense prosternere necessarium duxerunt. Prppterea
seryavit, descripiis in publicis tabulis criminibus, idem S. Pontifex, ne ad malignam interpretaiionem.
corumdem reorum coiifessionibus probatis, ima cum quisquam_)vf_eGedeiiiiaejus verba irahere auderct,
liac episto|a, pmniiim geslonim fexemplariatransmi- siaiiiii duo iila judiciorura genera distinguit, explicaus
sit iitpleiiiuSedocereiitur. Sicui (aif) geslorum vos quetitddtiioduinecclesiaslica lenilas. ..... sacerdoiali
series polerit edocere. Ad insiructionenivestrameliam coritentajudicio, cruentas refugialultiones. Si refugil,
ipsri(gfesla videlicel) direximus, quibus lectis omnia non apprbbat. "Sed subjicil: Severis tamen Cltristia-
,qiim a nobis depfehensq sunt riossepoteslis. Dolendum noruin principuiii coiisiitulionibvs adjuvalur, dum ad
quidera est ejusmodi Actorurii seriem teihporuin in- spiritualenotitiumqiiamrectirriint femediurit,qui timent
jtiriaiijniercidisse.'' Sed magis dolenduhi Reausobfe corporale supplieium: Uhde ergo liabet Beausobre
hancepistpJairi Jusifare neglexisse, ut solis calunvniis Leoriem cfiifehiacbiisilia probasse? Forte quia dixit
ef prbbfis inS-pqntificemiiivelieretur. ecclesiasticaim lenitiitem, sacerdotali contentam ju-
5. Quod yerp ad aiierani speciat epistplam, quae dicib, Cliristianorum principum coiisliiufionihus ad-
pst 15, riiihim.einficiarl pnsshm, eam totam versari juvari? sed quoseiisuid Leo affirmavit ? Nimirum.
in quacstibnibttseidem S. pontifici a Tnrribio episcopo D]• qiiia gravioribhs biijhsmodi criminibus irretiti, cor-
AsfijfiCehsi proposifis , cttin is videlicet illum' in "pofiilis supplicii timbre correpli, nonnumquam ad
Piiscillianistaruiii causa Corishleret., At neque hac ' spirituale reriiediuirirecurritnl, praacedettteseorum im-
occasione Leonemdecebat aut oportebat longum pifeiatfeset crirriiiia exsecrandb. Qiiam vanae ergo et
tracfatum bujus vcj Manichaicaehaereseosdescribere, • fuiiles "sintBeausobriaii-e irt S. Leonem Magnunica-
nani extra propositarum sibi qnacstionum terminos luiniiise, praecederts haec nostra disserendi raiio et
inepte vagaius esset. Nec quidquairi facit quod in melhbdus osieiidit. Ex quibus leclor etiam habct
l.iudaia epistpja promiscue cum de Priscillianistarum, ufide stibdolam qtisirtarh annoiaiioiierii Queshelli re-
luin deManichaebrum institutis disseruerit; nimis fellat (e) ,qui fahieh non ita audacter sicutiBeausobre
eiiifflaffines erant ambae isiac haefeses, cum Priscil- commentus est.
liana niulla falsa doginata ex Matticbaica mutuala sit, 7. Jam vferb'manhm de tabula tollere statueram,
et anihae antiquofumGiiosticorpm virus ifnbiberunt. "" _et, relifetis parumper S. Leohis Magrii vindiciis, ad
Nfec propterea taiiien Leo SS. pbntifex de errore Augustirii catfsairi agendam gradum' facere volebara,
es_el insimulandus, si Priscillianislas quandoque Ma- ul hunc qupque ab injuslis Beausobrianis crimina-

(c) S. Lepnis epist. 8, cap. I.
(b) Idacius, ad olyinpiad. 506.,
lc) Hieronymus ad Ctesiphonlem.
(d) Quesnellus, lom. II Operum S. Leonis M., in
nolisad epist. 15, pag. mihi H9.
'-"
(4 Quesivellus, riola &, tom. II Operum S. Leonis
M., pag. 448. Videsis Priscillianistaruih Iiisicriam,
cap. IS.
 959 DE MANICH.-EORUM ILERESI ET HISTORIA LIB. II. 930
lionibus purgarem (o). Sed cum in evolvendis scriptis J\ gnus affirmavil.Ea prorsus ratione qua sacrilegi etiam
acatholici viri alia qnoqitc146 offenderimquaeLeonis contendebant in soleetlunaChrislum adorari; nec la-
pietatem et siuceram fidem laidere videntur, diulius men effutiebant solem et Iunamesse Christum. Neque
in liorom exaraine irnmorari neccssarium duxi, ne alio 147 modo noster Leo ratiocinatns est in allero
omnino indiligens ab invidis criticisque adversa- sermone de Pentecoste, cuin Maniehaeossuaeaeiatis
riis judicarer. Iterum ergo S. pontificem in scenara refellere aggressus est, contendentes magnum qucm-
inducil, non lanttim ut ludat de Manichaeoruradog- dam et subliinem auctorem sequi, in Mane magistro
matibus disserendo, sed ut novis maledictis et pro- suo apparuisse Spiriium sanclumcrediderunt, promis-
bris eum exagitet. Confingil imprimis S. Leonem sumque a DominoParacletum non prius venissequam
Cyriili llierosolyinitani senicniiain seculum, qua ait hic infelicium deceptor oriretur, in quo ita Spiritus
Mauem blasphemasse,se sanclum Spiritum vocitando; sanclus manserit, ut non aliud fueril Manes ipse quam
dicit: Mngisspeciosa est saltem ejusmodi accusaiio; Spiritus Dei. Si igitur ad haecLeonina dicta exMani-
et Leo roelius fecisset eam polius exscribere quam cbaeorum sententia prolata atiendainus, nihil prorsus
exlendere, el latius explicare inexcusabili cum liber- iiitclligimus quo potuisset Beausobre S. Leoiiera ia—
lalc praefataverba, Manichmos(ait Leo) sub nomine fidura el injustum appellare. Consiabat enim S. pon-
Spiritus sancii, ipsum lalium impietalum magistrum tifici ejusmodi prava dogirtaia a Manichaeisproliteri,
cdorare Manicltmum.Et rursus : In magisirosuo Ma- non ex lalso hoininum ruinore, non ex aliorum lesti-
nichmoapparuisseSpiriliun sancltimcredideruni ..... moniis, sed haecomnia ex eorumdem Manichaeorum
utnoii aliud fueril Manichmusipse quam Spirittis (b). conressionecriihiuumqueexsecratioiieprohavii.Quare
Profecio si id verum exstitissel (subjicit Beausobrc) . oranibus persuasum esse debet acalholicum viruni
nostrum baereticumsuperbia el hlaspliemia ad supre- "' Beausobre nodum semper quaesivissein scirpo, frau-
mum raaliliae gradum traxissent. Al si Leo non est dulenias interiiretaiiones confingendo.
magis fidelis in suis narraiiouibus, quam sit justus in 9. At saltem verum erit S. ponlificem Spiritui
suls sermonibtis, excusabiinur plaue, si illius dictis sanclo fuisse iiijuriiun, cum illum anguslis finibus
fidem IIOIIadhibeamus. Potissimumcum paucisetiam resirinxit, et Orentales illius ope et praesidioprivari
refcllere volens pnesumptam Manichaeisnperbiam in indicavit. Comnienium apage. Narratquippe S. Leo
sequentia verba erupit. Quoniam el hic de illa mundi quemadniodum Manes in orbem daninandus appa-
exslitit parte, qua non potesl Spiritumrveritaiis reci- ruerit, Probo et Paulino consulibns. Ex qua temporis
pere. Quasi innueret Spirilum sanctum angustis lini- epocha evidenter demonstrat jam a Chrisli morte
bus esse resirictura, etOrientis populura cunclis esse ad Probi et Pauliui consulatuin usque ociavam in
mi^erabiliorem. Numquairisane (subjicit Beausobre) Chrislianos persecutionem desseviisse, innumerabi-
credidissera quod unus episcopus, qui Magni cogno- lesque marlyres exsiilisse, quihus juxta divinas pro-
mentura obtinuit, simile absurdum in quodatn ser- missiones apud Maithieum xix datus erat Spiritus
' mone qui ad posleros transiit dicere piiltiisset. Ita sanctus : Nolite cogiiare quomodoaut quid loquami-
ut ipse phlitus quod primi inler gentiles qui Messiam ni, etc. Non potuisse ergo Deum, suorum donorum
adorare venere fuerunt niagi, Persaruni philosophi, largiiatem continere, ut toi Ecclesiae generaiiories
et quasi Mahetisalavi. Pariler ille obliius est se alio sua inspiratioiie fraudaret, donec prodigii)_us tur-
in sermone dixisse quod magi non ex sidereo signo pium mendaciorum sigmfer nasceietur, Leo quasi
cognovere Chrisium in Judsea nalum, sed agente sine Archelai argumentis insistens asseverat;: et statim
dubio in eorttmcordibus inspiratione divina. Q de Manete subjicil: Cui nec hoc quidem tribui potest,
8. En toms Beaiisobnanus ludus, qui actoris im- quod vel exiguamdivinmiiispiraiionis acreperil poriio-
pudentiam et mendacia arguit, si inspiciamus Leoni- nem, quoniam hic de illa mundi exstitit parie, qum
num contextum ex qno tna objecta loca avulsa sunt. non polesl Spiritum veritatis accipere. At hacc verba
In quorum primo niliil plane occurrit a fide et veri- posteriora non sunt referenda, ant ad Persidem, aut
tate alienum, quodque a Maniciiseisprofiieri S. pon- ad toium Orieiiiem, nt vel alluciiiatione,''sive mali-
tifex non deprehenderit. Quarlo enira illo de Epi- tia, Beausobre inlerprctatus est, sed addiabolurii,
pliania serroone, in populi raemoriam incarnationis mendpeiorumpalrem, cujus parles et munera Manes
mysierio revocaio, et iaiius explicatis quae ad diei agebat, ejus doctrinam docendo. Mox enim S. pnn-
celebritalem, ad niaKOrumiu Bethleem advenlum, tilex seexplicavit, subjiciendo : Replelusenim spiritu
ad oblata munera, ad sidereum illud sigiuim quod diaboli,spirilui resistil Christi: el cum sanctis Dei hoc
ex longinquis Orientis pariibus eos adduxerat, perii- Paracleli docirina conlulerit, eic. Cum itaque mani-
nebant, Manichaeosquos mox in Urbe laientes dete- festa res sit, divinis eliam in Scripturis praedicaia,
xeral aggredilur exagitare, suinmaiim ad populum mundum in duas dividi paries, quarum alteri Deus
sacrilega commenta el fabulosa roeudacia relerens, etveritas, alieri vero diabolus et mendacia domi-
quibus incarnaiionis veritalem subvertebant. Quid? nantur, non video cur laudalus Leouis sermo, divi-
Ne pluribus populum leneret, ad quamdam summam nis iiistitutionibus refertus, non debuerit ad posteros
reduxil omniuro errorum capila : videlicel quemad- Iransferri. Cbrisium Dominumquidein dixisse Spiri-
modura Mosaicas Scripturas rejicerent, evangelicas - tiim veritatis non possemundum accipere, quianon
corruuipereiil, aposiolicam symboli veritaiem con-.D videt eutn, nec scit euin, testis est evangelista Joan-
temnerent, et neganles a Chrislovivoset morluosju-- nes (d). At quis propterea Spiritum sanclum angu-
dicandos, docebantin sole el luna colereChrislum, el siis finihiis esse resirictum affinnabit ? Sublalo ergo
tub noniitie Spiiilus sancti ipsum lalium impietaium ejusmodi Beausobrian:e araphibologiae ludo, caeiera
inagistrumadorare Maniclimum.Duo auiera illa valde qtiaecensor objecerat prorsus caduutj; et idcirco ad
inter sedifferre, quisiion videt? Manicliaeumvideli- evertendas alias calumnias contra Augitstiiiiiih pro-
cet se Spirilum sanctum dixisse, et iliius discipulbs lalas graduin faciamus. Quaesi brevi a me exponi
sub Spiritus sancii nomine Manicliieum.adorare (c). posse quis arbiiraretur, veheraenter erraret, cum in-
Hocce postremumdumtaxal de ManichaeisS. Leo Ma- nunverae pene sint malignac inierpreiaiioiies binc
(a) Beausobre, part. n Hisl. Manicbaeorum,lib. i, serm. 2 de Pentecosle, cap. 6 el seqq.
cap, 2, pag. 2S6, § 3. (d) Apud Joai-nem xiv, 16 et scqq., legimus : Et
(b) S. Leo Magnus, serm. 4 in Epiphan., cap. 2 egorogabo Pairem, et alium Paraclitnm dabit vobis,
et seqq. ut maneal in mlernttm: spiriltnn verilatis, quein mun-
(c) Id nos ipsi ad marginem hujus cap. annolavi- dus non polest accipere, quia non vidit eum nec scit
mus; ut videlicel lector unico intuitu inteiligeret eum. Vosaulem cognosceiiseum, quiaapud«qs mane-
quod Manes magister docuerit, quidve Manichaeidi- bit, et invobis erit. An non hominfesliujus.iiiundi in
scipuli Leonis aevocredidissent. Nostri deinde mss. duas parteset classes sunt divisi, quarum allera Sp.
cotid. pro voce saneti, aliam Deihabent. Sanclus Lco, rilum sanctum non potest recipere l
 93* P- CACCIARIEXERCITATlONES1N S. LEQNJS MAGNIOPERA. 952
illincqueih loto Beausobriano opere sparsae, quae .\. Magisler lipmviibusniissus sit, quia slulta in iis est
sanciuiii episcbpum impelunt, et fflalediciis pfosciu- facta pars Dei, et proplerea non sit mhsus nrelonibus,
dtint. Neque hostrum consiliirmest singulas hic per- quia sapferiteirihafienl aiiiinam. H:i'C tria, inquam,
sequii iridicarfe,atqitfe relfellere. Nam in iitifflefisum exempla , tiiniquam ah Augusiiuo ex Mariicliappiiim
fere nostrum iopus pfotraliereiur, nec quidquam la- seritentiii dicia, Beausobre primp olijecit, cotiiciideiis
boriosius inolesiiusque assumeremus. : ejiisniodi delicfaf falso M.inichaeisab ip>i_oribodaxis,
148 10.1'aucis itii(|ucalii|ua duiiitaxatcxiispiimo taniquam il.lius sectae dbgmaia, fuisse inipuiata,
delibabp, quiK;babet in sermone prseliminari ad al- li. iSon jbPinlic.ias iria haec me offendis.e in lib.ro
. leram siiae Historia. partem (a). ItaqufedfeAugustino de Fiilecontia |.49Maiiich:eos,queii!perperamolim
verha iaciurus, oralionemPrdiiur n qtiibtisdam Leori» Augustino fuera! adjudicatiim. At plane desiileraniuf
lii Byzanlini vCibis,sciibeiitisheirtineirtfelicius posse in aliQ lihro qiiein certo Atigustinus ccnira episto-
Maiiicliaicain.desCriberehaeresjm, si jafflpridem noft lam Fundariieiiti cnnscripsii. Non cursiin qiiidem,
exstilerii-pfofessione Manicliaeus.Qtiod dictum opii* sed sedulo hoc opus lusiravi; nec verbuin inverii
iiie in Aogu.liimiii quadrarel, qiii ab anuo suaeaelatis quod similia redolea.t. At quis ignorare potesi Iibrum
decimo noho; ad vigesimum octavnm usque, huic illuin de Fide niin esse Augusiini feium ? Bellarmi-
seclae nomen dederat, et errores viriliter conlra.ca- nus enim, VandinguS et alii, animadvcrtenles imer
iholicos piuribus in coiicerlalionibus feliciter pro- illius Opera non esse relaium, nec in Retraclationi-
piignavit. Sfedid eloqueiitiaeet ingenii fervore dan- bus, nec iii Possidii indice; conspicienles qunque
dum es. e Beausobfe ibidem asseverat. Nam Seciin- Siyliimab Augusliniano esse diversuni, alque debi-
djnus eura fepfehenditr non iiiiellexisse Maniciiaica _" linrein in dispiifandj ratioiie,'sed aticloretn diimtiixat
niysteria- VUtisenim mihi es ,elpro cerlo sic est, te Augustinumimiiari siuduisse, non niodo ejus sensus
nutnquam (ttisseManichceum,necejus te pdluisse tir- expriinertdp, et iriierdupi ejus verba usurpanilo, cx
cana iijcognitatecreii.togno.scere^atquesub Manichmi eo praesertim libfpqui de 'Naliira.boni contrn Maui-
nomiriepersequi Annibalemalque Mithridatem. Ilocco cha_'!S scrijjtus .fesii; idcirco ppstrenji S« Augusiini
papidoxiii-i ihulias pali coniradiciiones ironice asse- Qperum editofes illudopus Evodio adjtidicarunl, et
vefat Be.ausbhrfe.Priiiioab lia;retico prolatum»est, iij appeijdicem pctayi toroi rejeceruiit. Beausobria-
.Secundo, Ifa: .obluqjienti obest praejudicata niuiidi nam iiaqtie n.egligentiaro, ne tlioam fraudein, satis
opinio, eorum yidelicet qtii majori scien.ia et auclo- mjrariinort possum, qui incerta pro cerfis el falsa
riiale pnllertf. Quid'. AtigusiiiitispraecseterisPP. La- prp veris yendene nisus est (6),
finis doctior aiiimoque perspicacior'j Occidenlalis 12. Af uilro deinus isihaec Augustinujn ex Mani-
iEcclesiaepraculiiiii, hovenvaijnorum spatio interMa* chaeorupisenteniia ticripsisse, quja forifi non absi-
nichacos yiiam egit, qujn Maniciiaeorui».systema pe* milia in ijbfo de Nalura boni exprcssit, Quid? Simi-
nefraverit ? iPpieratne Secundfiius quid teinerariiis lia deliria excogiiayii,cptifinxit Augusllniis, ut hoirp-
aut absurdius proferre ? Alterutrum ilaque (aitj.di- rcm in Maiiichaeosexcitaret, ut paulo posl subjeeit:
cendiifflesf:iaut AugustinU.m nonsaiis hoiinri sysieiiva Aiiis iji exenlplis caluiiiriiafur. NanyAiigiisiinus, locis
intellexisse; auf sanctun) Augu.stinumillum rouiasse, a Beausobfe laudaiiis, nec falsis insislit principiis,
quod ab aiiquibus sine haeresebsnota afiirmari riaud pec ex veris Manichaeorhhipriucipiis falsas consecu-
posse arhifrial)itur. Ego (suhjicit) prae cseteris pluri- iiones deducit. iis eniin iii ioc.s agit Augiistinus de
murii facio hujus Paijis exeelieiites quaJitates, non, furpitudinibus a Manichaeisconlra Deum conficfis ec
sine.'admifatipne iljius iiigenium et saj.ieiiti.ampef- G excogiiaiis, quas bic recejiseri, Guranirois grave sit,
pendo, illius lionofo liiemoriarti, etdiuiuruosejiis preeierroilto, ne iecipri iiegotiujyi facessere vidcar;
labores exisiiiiio; sed oplimse logices fe"gulae:atque idquceLiain stipcrvacaneiira ducam, cum ad ipsius
experi.entlame dpcuerurit ejus diciis atque tcsfimor Au^ustiniani,lextus leeiionenl quisque recurrere pos-
• niis npn esse insistenduni' Veteres numqiiam-jiifulli'- .sit. Dibsifflulare tanjeii hoji possum Beauspbrianam
bilitaffem.airtbiere,quam postferi demura iliis duna- licentjam, qjja videlicet contendii falso deduci ex
runt. iHoniliiesfuerunt, ut nps sunius. Et paucis in- Majiichaicis priricipiis. Nany,ait, praefalasturpifudi-
lefjectis haliel: Egp nolo propbgnave S. Augnsiinum ne.siili infeliceslegunl, lioc dicttni, hoc audiunt, Itoc
Maiiicliaeorumsystema mulasse.i velcorfupisse, ut credunt, Iioc iri septimo librq Thesauri eorum ( sic
yictpriam reportarei, id forey laesaefidei reuni eum enim appellant scriptiiram quaiiidaiii Maniciiaei,ubi
appellare; ised cfertumest ipsura quibusdam sophis- istae blaspheiniae conscriplae spnt) ila" posilum est:
maiibus fuisse usum, el sapius niale expressisse lunc beatus ille;pa_ter,elc. Nijii!ergp ex suo ingenio
ijlorum rfeligionem.ilaec, iiiquani, el iii genus aiia addidii Au.guslihus,.(|uiad verba ipsorum Manichaeo-
probra in[Augus!inumseripsii,qu:e siiigiilaiimreferre rum provocal, eademque exsfcribit,et in suo opfere
nos pudet. jQuareut jamdictis fidem cpmparare pos- transtulit, ut videre esiin tpip illp cap. a Beausobre
sit apud iectoies, exempla et probationes varias an- Jaudato. Praelereaisimalo dolpid fecisset Augusiihus,
neciit. Qiibruiiipriraiim desunvptumest ex bis Au- creditne BeattspbrequodFaustus, Felix, Fortunaius,
gusthii vferbis: Inimicus quippequi euindemSqlvato- Adimanliis, Secundinus, et quotqubi ex Manichaica
rem justorum pqlyeqicfucifixisse se speravii, ipse est spbple suis scripiis exagitavit, siluissent, quip eum
crucifixus; quo iempqre aiiud actum esl atque aliud JI accusasseni taiuquam mendacein et impostprem? At
ostensum. Haecex Manicliieorum sentenlia dixisse V non siluisse Secundinuiii probani illius verba paulo
Augustinuinassevefaf, ei laudaiithm episiolani Fuu- anle laudata, quibus S. epyiscopuiiifexagiiiit,quod
damenti, tiymlibrum de Fidc, cap. 28. Quibiis verbis .Manicliaicaiioii intellexerit mysieria, ef sub Mani-
et alia addidit: Cpactus esf dicere Mqnichmus, quia cliaei riprnine persequi Anh.ibaJpmet Mitbridatem.
npnChrislus, sed princeps tenebrqrunicum suis sociis •Eateor quidem Secuiidinuin"ih haec vfefba ernpisse.
omnia illq pdssus est. Atque tandem lpquens de ve- -Sed dicat Beausobre an ipsi fides deheat adhibcri ,
geiabiliuin .anfmabtis,quas i_ianyciia_i divinitalis par- si adbibeamus fidem Secundiiib, qui Augustinuni
te.m in sc-ihabere credebahl, cujqs praerogatiyas in carpit, quod istius scripfa njiiiia peiipceant clpquen-
plantis, iri fructibus adliuc asservari dicebant, aique lia : Hanc (subjicit) si voluissesveriiali concordare,
solum perire et annihijari cu.m fruclus et olera ad magnum uttque riobis exslitissel qrnainentum, Noli,
cpulasassumUijfur; quse cuni ad .carmqi comedeutis rogo , conlra luam.venire naiufam, npli esse errprit
yenerinf, onineffliiHelligeiitiamamulunl,el proplereu lancea, qua Iqlut percutitur Saifqipris (c). Qijid jgilur
(a) Beausobre, serm. prselimin. ad alteram Hist. lib. de Natura boni, M; corttra Faustum lib. xx, 6;
parlem, pag. 228. Secundinus apud Augustin. coi)lra Felicein lib. n.
(b) Corisule piaenioiiitioiiemPP.cong.S.Mauri ad (c). Episf. Seciiiidiniad S- Augusl., lom. VlJIejus
lib. de Fide conira Maiiicbaeps,qui in appeud. Ope- Pperura, pag. 27Q; lib. S. Augh.si.;Cpntra Secuijdi-
rum S. Augustini, lom. VHI, reieclus est, pag, 25; liuii), ibid. Exstatpag. 352. "i
935 DE MANlCI!_«OnUMILfcKESi ET HISTORIA LIB. H. Ml
hic vellicat et conlemnit Secundinus, nisi summara l.V.dalis Africaeillaia, si Prospcro, Viclbri atque Pioco-
S. Patris eloquentiam, quam si concordare voluissfet pio fidem adhibemus, contigit aimo Doraiiii iil,
cum Manichaicisprincipiis, quaesancla et vera esse quaudo Geiscncus cuffloclpgiiila miilia Vandaloruin,
baerelicus cohlendebat, nostrae vero fidei dogmata et Alanoriiin maria iransfreiiivit, eamque paulaiira
falsitali ohnoxia esseeffuliebai, ma<j.iumornamenlum sibi subjecit. Ex qna reriini circuiiisianlii) lioruin in
fdlis exttitissei. Sed pennitiamus Secundinum dixisse Urhem adveulus revocari deberet ad tempora duiri-
Augustinum Manichaeorum mysterioruin ignarum. .laxai Coclcstiiii, aut Xisti poiniiiciim Roinanorum.
Rogo lamen : 150c"' ndcs adhjbenda esl? Haerfelico Ac proinde concluderet baecaiia Quesnelli conjectu-
homiiii,qui, cuiiiinalara caitsaiiyhabeiet, undeqiiaque ra : Hmreiicorum .hmccolluvies diu laUiil sub larva
subsidia quaerit, ut illam apjiaremer saltem lueatur; piorum Iwminum,-<yuiimpietaiem vuliu viiaque teve-
ei ne cadat, ad raendacia, ad eiaggferatioues, ad dolos riore dissimulabanl (b). Al Qucsuellus in inale sus-
audacter provocat, sanCli episcopi famam, et nomoii eepia causa ccdere co!!iuir,si animadverlat jain an-
piobris etiaro proscindendo; vel ipsi Augttstino,qui, fea diu Manichaeosin Urbe fnisse invenlos, et tum
yix aecejia hujus hsereiici epistola, calamum arri- summoruin ponlilicum, lum impferatorum decretis
puit, ntque oninia objecta ab adversario proposita exsilio affectos. De Siricio namquc, qui ad pontifi-
fefellit ? Si ManichaicOruramysteriorum fuisset igna- caium fuit assumpius anno 584, iegitur : Hic invenit
rus, accusaiionem dissimulasset, Al hon dissiniulavit, Manichmos,quos in exsilio deporiavit, et hoc cqnsti-
sed Manichaeisectam et dogroaia cx argumentis ab luit, ul non participarenl cum fidelibuscommiinionem,
ipso Secundiho prolatis, abbndaniius rejeeit; iia ut quia ore pollutononlicerel sanctum corpus Domiriicum
bacrelicus homo valde lurpilCrqiie cOnfususobmulue- g vexare. lis tainen.salutaris pmniteniimreconcilialionem
rit, et quoadusque vixit ntimquam S. Augustinum penitus non interdixit, ftummodosincere ad Ecclesim
probris impetere vel calumijiari austis luil. Tolum sinum revertenles,reliquos eornmviim dies inmonaste-
ergo Bcausobrianum arlificiuth rttil, el Augusiinus riis relegati, jejuniis, oralionibus, cmlerisquecorporis
opiime Manicbaiorumsystema intellexii; nec iu mi- afflictalionibusvacarent, ut probati sub omni examina-
taimare illum rouiavif aul comipit. lione usque ad ullimumdiem transilus sui, et ob Ituma-
12. Jam vero Beausobre ad alia graduin faciens in nitalem, Ecciesimvijfticumeis largiretur.
Augustiiiunistolide quasi inyehiuir, eam inslituendo 2. Citra ergo oninem dubitalionis aleam positum
quaestionein, quare videlicet S. doctor annoruni no- esse arbitramur S. Siricium in pesliferam horum ho-
vem spaiio Mauichaicaeseciae, fahtas abominaiiones minum sectara aimo quarlo aut qiiinlo sui ponlifica-
docemi, nomen dederit? qjiare ipse easileni contra lus animadveriisse. Id sane non obscure inielligitur,
catbolicos audacterproptlgnaverit? Non respondeat, tum ex Theodosii senioris novella anno 388 exarata,
quaeso (ait), se in ordine iiudiiorura, iiiininie ejecio- cura ex rescripto Amhrosii episcopi Mediolahensis,
rum exstiiisse, idcirco siiniles ignorasse blasphemias, Sabini, Bassiani, cselerorumque illius provinciseepi-
Nam ipsemcl asseverat eas cpiilineri iri sepiimo librp scoporum, dato ad eumdem poniificem anno 590,
Tliesauri Manicliseorura, quem librum omnes secia^ postquam in Joyiniani causa convenerant.Haecautem
tores manibus lerunt. Aique provocat ad illa verb.a imer caetera asserunl : Manichmus est qui abnegat
exlibrodeNalura boni desumpta (a), quaeipsi pauio yeritatem, qui carnem Christi negal; et ideonon esl re-
ante laudavimus. AiigU-tiiiijscrgo eis blasplieiuias missio peccalorum, sed impietas Manichworum, quam
ignorabat quando eral Manichaeus.Vel si liaud eiis clcmeniissimnsexsecralusesl imperaior, et omnes qui
iguorabat, mirari subijt qiiod diu in ea secta perraan-1G Ulosviderunt, quasi qumdameontagia refugerunt. E
serit. llsec et alia similia Beausobre cougerif, uf Mediolano quoque pufsos fuisse Manichaeos Siricii
osiendal Maiiichaeonirasystcraa et dograata borribU tempore, favente etiam lege lata abimperaiore Tlieo-
liler fui.-se mulaia, alque pravis inlerprel.iiioiiibiis dosio seuiore, siatira subjiciuiu : Sictit lesies sunt
corrupta. Qaod ut magis persuadeat, ad duas iilas fratres et compresbyierinoslri Crescens,Leopardus el
provoeat dispulationes, qpas cum Fetice el Fortiw Alexander, sancio fcrvcntes Spirittt," qui eot ontnium
naio piesbyteris habuif Augustintis. Fciicem, hjini- exseeralionedamnalos~exUrbe quasi profugos repule-
nem prorsus ignarum fuisse 'ait. Sed Fortunatus .Fe- runl (c). Tres aulem istos presbytcros, quos Mediola-
lice doclior, lunien aliquod exliihet ad intelligeiidara nenses Paires lestes appellant, cum suis litieris Me-
illius seciaedoctrinam. Verurotamen de duahus liisce diolaiiiim miserat 152 Siricius, ubi aposlolicacsedis
dispiiiatioiiibusin pricsfensagere nostrura non esi, legaiioiiefungentesexiilaiirbe pepnlerunt Manichseos,
chni jani satis verba de ii_dem fecerimus, omnia Au- ut intelligimus etiam ex hujus pontificis epistnla ad
gustini co.itra Manichaeosscripia, congressiones et MediolaneiisemEccl.esiam. Lauilati tandem Ecclesiae
geSia recenseudo. Propierea de praeseiiii labuia re- MeiliolanensisPaires cimi idem clauduht rescriptum,
moto calatno, quandp Manichaei Roniatn veneriut declaraut Romani poniificisjudicium adamiissim esse
diligcniius inquirerc delibeiavinius. prosc.cutos,adeo ut vel aliquid ei- addere aut deira-
here rainirae ausi fuerint. Quod sane evincit Roma-
151CAPUT VIII. norum pontifictim aucioritate, et irreformabili quo-
A qno Christianno repelendnssil Maiiichmjrumin Ur- dain jnJicio haereses omnes fuisse damnalas , iu nos
bemadvenius. Falsum ea de re Paschasii Quesndli Q ipsi in praccedentibus capiiibus demoiistraNimus.
judicium. Iiaque, aiunt, Jovinimiuni,Auxentium,Germinaiorem,
Felkem, Plotinum, Genialem, Marlinianum, Janua-
i. Reversuri ilaque unde nostra oratio digressa rium et Ingeniosum,quos sanclilas luetdamnavit, scias
esi, iiiipriniis vix Jicet duljjiareS. Leonem lerliojani apttd nos quoquesecundum judicium luum este dam-
sui pontilicatus aiino iiieuute stnnraa aposiolaius inu- natos. Hinc igitur manifeste liquet Manich-wosjain
nera in _l.inielia.osnon exercuisse, cum in eosdem Romaeatqne in ahis ltaliae urbibus latebras sibi qtia_-
puhliue aiiiuiadvertit. ld uiinime inficiatur Quesuel- siisse, saltern (|iiadr.igesiraoanno anle Alri&evasta-
lus, qui tauieu pro suo ingenio Lepnis agendi raiio- lioueni a Vand.iiis illaiain. Jam enim undeqiiaque
nem descibii, parum niliiluinve sollicitus de iis qtiae pestilfera lila soboles imperiali ac sacerdniali poena
Rouia; ab istius praedecessoiibus cpntra eosdera Ma- plcclebatur anno 590, quaudo videlicei Meiliolaiien-
mcbaxis diu jaiu gesia fuerani. Ait igiiur Manichaeos ses Paires ejiismodi rKScripiuin dederuni(«.-). Nbbis
lloii.airt iidventtssereiiusin Africaprofligalis, devasla- oranino Miffraj,'atur Gnihofredus ih aunotaiione ad
ta.jue a Yandalo provincia. Porro cladcs ilja a Yau- cod. Theod. qui ex laudatis verbis colligil Siricium
(a) Lib. de Natura boni cap. 14, (c) Hoc rescriptum exstat tom, II Coiic, p. 1220.
(6) Queaiielliis'loui. II, disserl. de Vita ef Rebus a (d) Eptst. 2 Siricii ad Eccl. Mediol." Exslal iwn. 11
Leone gestis. Vide qua. jara diximus in pi «cedentibus Conc., pag. 1218. .."« '"'.'
cajitibus i, 5, 6.
 935 P. CAGCIARIEXERCITATIONES.1N S_ LEONIS MAGNI OPERA. 050
pqpam Theodosiqna'iri Manichmoslegis suasorem pro- A fiamjentis, riiibiis et inopttdicitiis affines profileretur,
cul dtibio exstilisse, utj'airiividiii)us, facile inlra illius urbis septa diu
. 3. Nequeinpstamen inficiamur eam haereticorum eiiahi latefe pblefat^ciim non in omnibus civibus
collhviem exAfricatahtaliis transmarihis pariibuspro- par fessctpieias, fidesialqne religii), Quoil cum com-
fectain Urbera aliasque lialiae Civitates iiihabitasse. perljiihiLeb liabuferitjipilaiiippjiiiijnm alioquens, haec
Idfacile colligi' potest ex Yila Anastasii papaeI, qui lion di-simulavit. iSrf cunf in cimclis perversilalibut
ihoriuo.Siricioj ad:poni.ificatum evectus, decreta edi- (diabolus) 'nnihiforniem teneai principaium, arcem
dit: nulla faiionetrdnsmarinumhoniinem iri clericatus lameri sibi in/Mdtiicjimpruiiisiruxit insania, el latissi-
horioremsuscipi, liisiquinque episcoporum desigriaret matiiin eis riulurii, in qua se exsultanlius jactarel, in-
chirogmphos.quia eleodemiempore Manichmiinventi venit; tibi non utiius pravitatis tpeciem, sed omnium
suntdn itrbe Roma. AtAnasitasius Petti throiium Cou- simtil errorum iriipieiaiumque mixluram generuliter
scendit anno Cliristi 598, hoc est 29 aimis ahtequam possideret. Deihde' niagis :'id iiostram rem hacc sub-
Yandaliis cum suis copiis inaria iransraiiterei. Igiiur jicit : Quod eriiiriin pagatiis profanuin, qttpd inJudmis
Manich-BOi uni ad Urbem cominigfatio ex Africae re- carnalibus cmcurii,quod in secretis magicm arlis illici-
brts a Vandalis prolligatis miniriieest fepeienda. tum, quod denique in bmnibus Itmresibus sacrilegum
.Quamvisre:ipsa non eaipus inticias post Africaevasia- atque blasphemum esl ,'hoc in islos quasi in senlinam
tionem cfebriores factos fuisse in Urbe Manichaeos,' quamdatiiciimpi_i%iiiumsordiumconcrelioneconfluxil(b).
in qua jam pridem Iffljus improbae seclae hoinihes in- 4. Ne igiiur S"."p.pulifexse falli sineret licia virtutis
ler laiebras sibi praesidiutti paraverani. Id sonant imagirte' el falliici pietatis uuihra; ne Romanorum
ea Leonisverba sennone 15, c. 5 : Hos itaque ho- T>poiitificum proedecessorum canones et impeiatoriini
miries.per omnia exsecrabiles atque pesliferos, quos leaes frustrareiittir; neve landem quidquara desancto
aliarum regionum perlurbalio nobis inlulil crebriores sibi coiijmisso grege periret, iiihil eorum praeiermisil
ab amititia vestra penitus abdicale(a). Ad hiinc locum quae lioriinihaerelicorum instiiuta, viiam coirupiam et
cuhi aniniadveriere neglexerit Qiiesnellus, turpiter lalebjosa loca abiiisdera irihahitata detegerei. Qnare
lapsus: esi. .Yeruitt Quesnelli lapsum hvissum facia- utgravissimo huicinalo, veluti cancro occulie ser-
mus, ne niraiuin itt etisinvehi \elle ,videamur, qui penti, mnltosque labelacianli, ei mfedelamadliiberet,
jam viyo.olim, et nuncdemofitio Quesnello, ita fejus el pararei exitiijm, prius in lemplis, quaudo fre-
dictisei:sentenliis.subscripseruiit„ui eum, si non in qnentior erat populus, publice contra eam diaboii
dogmaiicis, saltem in historicis, et antiquae discipli- sectam deciamare coepit, ostendens iurpissimum fore
naerfebus noii.adeoillumdecepnim, el pluris haben- quod lilii, quorum progenilores Evangelium crucis
dum: esse crediderint. Nos iuterim; ejusdem vesligia Cltrisli ab ipso beatissimorum aposiolorum Pelri el
,cphculcanies,Tne incognita pro cognitis, incertaque Pauli ore (c) didicerunt, a tam nefariiserroribus se
•pro ceflis habeamusi hoc unnm omiiibus persuasum sinerent corrumpi. Utrumque auteiu mirifice estas-
esse volumuSil Manicha.orum sobnlis iri- Urbem ad- secutus. Nam cum perpeluo iriter sacra conlra ejus-
vehfura.quadragesimo saltem anno antequam Africa modi labem declaniarel, generalem in eosdem baere-
Yandalurum cophs occupafetur conligisse. ticos inquisitiphem insiituens, alii qui infirniiialeaut
4. Ejusmpdi ergo solidissimis jaciis fundamentis, ignoraniia seducti in tam superstiiibsa crimina pro-
nos afbiiiariiur, usque ad Leonis pontificaiuiii Mani- lapsi erant, propriis culpis roederi cupienies, niaxi-
chaeos in Italiaeregionibus delituisse. Nec propterea mo animi moerore et cordis ejulalu patrata crimina
.Rbmahamiirbem ab hac labe fuissepenilus purga- C sincere exsecrati sunt. Alii vei'0, qui pertinaci vo.
tam, quainvis civili et ecclesiaslica , lege jam aiitea luiitaie carnis illecebris, caeterisque superstiiionibus
cautuni fuisset ejusinodi lioroiiies exsilii poenaextra indulgenles haerfesinidefendebanf, cbrporalibus spi-
Iialite oras esse ainandandos,et poeiiitentesroonasie- rilualibusque poeiiis mulciaii, iion dumiaxat vagi el
riisiiilercIiideiidos.Scdilii porro versutiliouiiiiespost profugi errantes", omni jure atque bonore privaii,
lafas in eos leges , minime superstitionis saciilcgos hinc atque illinc abire cogebanlur, sed eiiam ab Ec-
errores palam profiteri audebaiit; sed tania siniula- clesia.proscripti, ttim ab omnibus reipublicae recto-
tione ih omnibus utebantur, utad magis legendaminfi- ribus ef ihiigislratibusaboiiiiiiatieiexacii cum essent,
deliiatem suam cum catholicis, divinis non desinerent laiidein extra lialiacorasprtesidium sibi quaesiverunt.
inleresse mysteriis, ne aut saeculiaut Ecclesiae mini- Sic ilaqbe calltolicOrum Italiae urbibus expurgatis,
gfris ei ruin superslitioet damnaia religioredderetjir nos Siricio 154 atque Leoni debemus gramlari. Eo
153su^Pecla- lilud pr-eferea accedii, non nisiabdiia praesertim quod iii hac sanciorum poniificiim agendi
secrefiofaque loca frequenlare consuevisse, praeser- ratioive foruiaiii ecclesiaslicae inqUisilionis contra
tim.cum sacrilegos celebrabant conventus. Quorum harelicorum piavilaleni coitslituiani atque firmatam
adiius ei accessus iis durotaxat palebant, qui primum fuisse deprehendamus, ut mox ex sequentibus pa-
in obscenis sceleralisqiic ritibus insiructi, et a car- tebit.
n.aiibus iliecebfis allecti, nefariam haeresim sub jure- CAPUT IX.
. juraiido;.tueri proftiebantur. Qiiidergo inirum quod Rpmana sancli Leonis Magni in Manichmosinquisitio.
tali.sludip usi, lanlaque.auliibila (liligenlia diu latere De cujus judicii forma quinque polis&imumtum ex
poiuefihi?.Ea;enim:estimprohorumhominum con- D
suetudo, qiti, ut gravissiuia quaeque facinora perpe- ejusdein S. P. scriptis, lum ex Rom. imperalorum
frare.caltidiori rationer'posstm',' judicum: potentiara legibus annolanlur et expenduntur.
re.for_nidaiif.esi'tuiiidumiaxal, in yanam spem eiecti,: \. Jam animo ebncipio himis,'ingrala aul saltera
si.bi biaridiaiiiur publicas posse evadere ppenas, cum parura jttfeunda 'sCiplis (ue quidqtiain dei laesrelidei
latcbras sibi criininum siocias asciscuiit. Neque tan- viris) esse ftitufa quifenuiicdicereaggretiior. Quibus,
deni cuin Maiiichaea"iila: soboIesiUrbemjnhabitabat cuin liiraiquam veteriim sahcioruraiPatrum volpmiiia,
Ruroanus populus penitus ab.omni supcrstitione ex- pervPlvefiritviiec; ecciesiasiicariiin reruni hisioriain,"
puigatus erat et immunis. Siipersiites.eniin adbuc nisi fexcorrttpfis et depfavatis jbniibus hauseriiii attt
eiiuit plures etluiicorum Judaeorunique reiiqiii;B, cura. praelibaveriiit; rios hugari atit copiihini.ci videbiinur.
videliCel pubiicis.darent operairii#ectaculis, Iuper-; QueiriadraOduin oliin dfe Hujnsiriiidi Leonis inquisi-
calium nimirum:, eireettsi.uiii J;Bacchaiialiprura, Au-: lione, ih pfivatis litlerariae arttiqiiae rei colioquiis
gustalium iS.aiurnaliorum.que iudo.rum_,::ttt luculen- verba facefe aggrifedieijs,quidani homines, qui tum
tislime cuni Hprinisdae papae.epistolae, tuin:.iiostri nondum perfecleS. pohlificis scripta lustrarunl, de
Leonis scrmones lestantur. Quare cuni Manichaeorum me judicarunt, contendentes numquam quain par est
haercsis multos errores eihuicorura ac Judaeorum ex dubiis.et inceftis conjecfufis apostolicae sedis
(a) S. Leo Magnus, serm. 1S, c. 5. ; (c) S. Leb Magiius, serm. 1S, cap. 5, et sermone
(b) Serm. 8 de Coliectis et Eleemosynis, cap. i. in octava Apostolorum
037 D£ MANICHJEORUM HJERESI ET HISTORIA LIB. 11. jfejj
jura et judiclomm ecclesiasticorum ceconomiamesse & __.incolumesperseverent, sed eliam mitlti, qui diabolica
repelenda. Qui ergo meis dictis repugnabant, seciim teductionedeceplitunt, ab errore revoceniur(b).
potius reputabant, non ex Leotte, sed ex recentiori- Divino itaque spiritu illus.ratus,, maximo animi
bus saeculisillam judicii formam illudque inquisitib- vigore mentisque firmilaie, quibusin diyinis sacris-
nis nomen"in Ecclesiae judiciis traxisse originem. que rebus gerendis el moderandis hoster. Leo polle-
Tum satie mihi proposuerani ea de re longam satis bai, optime praenovitnihil EcclesiaeDei utilius, nihil
contexere dissertationem, hancque non exaliis quam sanctius et felicius Christianae professioni posse de-
ex sancti pontificisOperibus deductam. Atque ilem siderari ea ageudi oeconomia qua ufebatur. Ex ea
in ea probare antlquam Ecclesiaedisciplinam, et S. porro fideiet morum integritas defenditur atque ser-
Leonis potissimumagendi ralionem, in perquirendis vatur, Dei cultus et bonor augeniur, et Ecelesia ipsa
et damnandishaereticisManichaeis.Re tamen matti- immunis cusioditur a tot lantisque vitiorum mac.ulis,
rius perpensa, causaehujus pCrtractationemhuic loci quibus diabolica contagione posset labefactari. Con-
differendam opportnnius existihiavi, et propterea tra vero, si qui iu Ecclesia.reperiarituraut haeresibus
quinque subjiccre cogor. imbuti, aut pravorum criminum sorde vitiati, hi vel
2. Primum inquisitionit vocabulum jam Leonis facilead rectam veritatis semitam redire possunt, si
aevofuisseusurpatum adinnuendam eam judicii for- pcenitehtes fieri incipiant; sin autem contumaci ob-
mam quam tum Romana Ecclesia prosequebatnr in stinaiione in errpribus perstenl, ecclesiasticiscensu-
perquirendis indiscfiminatim. cujuscumque ordinis ris perstricli, a tolius Ecclesiaecoromunioneabscissi
et gradus Chrisiianis haereticalabe infectis; removenlur. Quam quidemagendi rationem, cum ci-
Secundum, dehaeresi suspecfosatque comprehen- iJJ vilium rerum administrationiatque regimini princi-
sos coram Ecclesiaejudicibus se sistere debuisse, ut pes saecnliet magistratus optime noscerent accom-
causam dicerent, et sententiam subirent; modalam, jara quidem 'illud nomen usurparunt ad
Terlium, ab ipsis reis coram sacerdoiibus adductis iudicandam eaiu judiciorum formam qua in laesae
consueium fuisse, cum criminum confessionem,lurh , majestatis reos animadverti solet. Sed ad aliam jam
eorumdem detestaiionem extorqueri; . gradum faciamus.
Quartum,cuj'uscumqueordiuis et conditionisChri- 3. Perspicuum praeteTeaillud est, quod secundo
stianos tunc etiam quodam sacramento obstriclos loco proposnimus, Manicbaeosvidelicet e latebris
fuisse de haeresi suspectos ad Ecclesiarum suarum prodeuntes Leonis pontificis jussu in jus accitos
seu paroeciarumpresbyteros deferre, vel, ut aiunt, fuisse, hosque coram episcoporum, presbyterorum
denuntiare; aliorumque piorum hominum ccetuveluti laesaefidei
Quintum tandem, haeresibusinquinati, non eccle- reos sielisse, ut Ecclesiacjudiciumsubirent. Ex quo
siasticarum dumlaxat censurarum vinculis constrin- aliisque similibus gestis etiam 'apud Carlhaginem
gebantur, verum etiam si non satis poenarum ex- aliasque AfricaeEcclesias (c) Augustiniaevoa Mani-
hauslum foret, saeculari poteslati, quam sibi in sub- chacisvexatas, optime intelligimuscriminosos Chri-
sidium Ecclesiaadvocabat, aliis alque aliis suppliciis stianos cujuscuinque sint ordinis et gradus, conditio-
affecii iradebantur. Quiuque atitem baec ita ex solo nis ct sexus, puhlicis quoque sacrorum pastorum
Leone perspic.ua et explorala facere conabimur, ut judiciis subesse debere; el in iis causis poiissiinimi
deinceps labia dolosamendacium obloquentia obmu- in quibus fideiintegrilatietveritaiiprospicilur.Quare
lescant. facile refellitur iliorum perniciosa opinio, qui in
Primum iiaque quod hic probandnm assumimus< C arctum ecclesiasticamjnrisiiiclionem compellere vo-
polissimumcolligiiur ex sermone decimo qninto (a), lenies, eam vix exlendi pbsse contendunl ad illos
in quo curade jejuniodecimi mensis, tum 155 etiain homines dumtaxat qui per clericales ordines altaris
de eleemosynis S. pontifex agit. Paulo enim atite, ministerio sunt mancipati. Hos (aiunt) possunt sacri
praesenlibussacerdotibuset clericis, una cum amplis- pastores, praeserlim in 156 conciliis congregati e
simoUrbissenaiu aliisquenobilibusviris, in quosdaffl propriis gradibus dejicere, eos ecclesiarumbeneficiis,
Manichaealabe inquinatos animadverterat. Quare ad litulis alque praebendisprivare, atque tandem intra
innuendameam judiCiiformam quam pastoralis ejus . monasteriorum clausira'vel in arctissimos carceres
vigilantia servaverat, vel in investigandis et dete-; reiegare, conjicere atque constringere. Contra vero
gendis hisce improbis honiinibus, vel in ipsis evul- ;' laici (alunt), exlra sacramhierarchiam degent.es,ejus-
candis et coefcendis,nonalio est usus vocabuloquam modi inquisitionum, investigatiOiiurojudiciissubes.se
viquisitionis.Capite igitur quarto, locuturus de:ob- : non debent. Habent isii (subjiciunt)suos magistratus
scenis ct nefandis eorumsacrificiiset solemnitatibus, etjudices, a quibus in jus vocari possunt, atque ad .
haecliabet : Desacris tamen eorum, qum apud illos . eos potissimuui spectat de civium vita, nioribus et
tam obscenatunt quamnefanda, quod inquisitionino- inslitutis inquirere. Tandem si Ecclesiarum praesules
tlrm Dominusmanifeslarevoluilnon laeemus.Exponit quid in laicos possent, id dumtaxat iis in rebus con-
deinde quemadmodumqui ad judicium fueranl per- tingeret quaead sacraecommunionisparticipalionoin,
ducti impia dogmala et exsecrabilia crimina patefe- . ad sacramentorum administrationem, vel ad divino- ,
cerint. Quaequideni non sine maximo animi horrore . rum mysteriorum celebrationem referuutur, quibus
ab iis qui ejusmodi confessioni aderant pptuerunt, j)' laici justa ac rationabili de causa possunt privari, et
audiri. Quia tandem S. Leo, divina virtule praeditus, a sacris coelibusarceri. Ita re ipsa idiotae et depra-
et revelatione praemonitus, praenoverat unam dunv • vataeconscientiaehomiiiescatliolicaelegis fundamenta
laxat parteffl noxiorum hoininuin in Urbe latentium evertere conari possent. Nec Cnimipsis fidei lumen
in eo solemni sanctissimoque Conventufuisse coer- inest, quo intelligant Ecclesiamsibi jus nactam esse
cilam et evulgatam; propterea antequam ejusmodi> in quotquot, abrenuntiaiis primum omnibus saeculi
clauderet Iiomiliam, nequaquam a conatu desisterei impieiatibus, seChristo dederunt; quando videlicei,
statuit. lmmo in eadem inquisitione se perseveratu- solemnioribus ritibus, in praecipuumcalholicaereli-
rum esse pollicetur, quoad totaUrbs ab bujusmodii . gionis sacramentum jurarunt toio vitaecursu:caiholi-
coniagione penilus expiaretur, id maxime exigentei- cam religionem profiteri, et Ecclesiaeobedire. Quid
diligentiori sui supremi apostolatus cautione :ldeo- i ergo dicendum?Si re ipsa, violata posfmodumfide,
queenim misericbrsDeus quamdamnobispartem.pro- -.' divinis sacrisque rebus possent abuti, et quasi san-
didit hominumnoxiorum, ut, manifeslalopericuto,, • ctissimaehujus matris corpus et viscera dilaniare, ut
excilar.elurdiligentia caulionis. Non sufficiat quod< si haecin laicos homines nulla pblleret jurisdictioiie
aclum est, ted eadem inquititio perseveret: qumhoc,, ad impietatem coercendam, quis umquam scissuras
auxilianteDeo, contequitur,ul nonsolumquirecti sunl- per haeresesfaclas repararet? quis areaffl purgarel ?

(a) S. LeoMagrois,serm. 15 cap. 4. (c) Augustinus, lib. de Haere_ibus,cap. 46, Possi-

'b' Leo M., serm. sup. laudato, cap. 6. dius, in AugustiniYita.
PATROL.LV. 30
839 P. CACCIARlEXERCITATIONESTN S. LEONIS MAGNIOPERA. 940
quis tandera graviorilws morbis posset occurrere, A J aucti, sicut gesia episcoptilid,qum ribbismisislis, oslen-
iisdeiiiqtie mederi, ne.perferebresceine ihalarum opi- dunt (6).
nionuih scable, tota Chrisliahorum universilas erro- Sistaht fefgo'hic pattlisper mecurri volo quicumque
ribus labefaciala ad exitium perduceretur? Principes (riescio CH'r)Iiairigenib'a'ri'iriibqiie affecti sunl, ut sa-
id fofte p.oterunt, et saecuiimagistratus, quod Eccle- .icraeinqtiisifitiriisriomferi efniurieraiexhorreani, quippe
Siam agere posse inficiantur? Apage figmenlum!. Va- huic jtidicahdi ratiphi.ahdacius detraliunt. Animad-
feaht isti Civili leniporajium reruni administfationi; vertabf, quaesb,art ;mttiifer"es.hh vlfi illi, de quibus
vigilant ne, fractis natiirae et principalhumjuribus, .riis agitLeb, bliih pfefclfericiales.,bfdhifes aliaris ministe-
Biaximp chiri JuSiifiaedelriittettto fespubiicaesusque- pptuefirtt mancipafi.?bi.canf cur sacer iilp coeius
dequfeiabiis vefiapiuf, qul propter ifacinora et sifei, trifflin iinCPriljnferifes.ef iri ihceslpipsos,,tum in leno-
et ptihlifeisrehusv fet Coiniriuni iranqiuillitatipertur:- --nesetcoffftpfas molifefif-S, irrip.ud.icltiasreligionis re-
baiiorieitf, viffl ef irijiiriani Inferfe audacius non re- ibusihisceritesVahihladye.rtfefit? Si irijuriaidfactumesse
forihidarii. Nori fameri pfPptefea saecujl prmcipes suspiceriiufvcurri iioittani pibipttlisehafu,-.cur a JRo-
sine diviriie fegjscoriteriiptu, fet sacrilfegip,ecclesia- mana plebe, cur tandein pef imperatofem non fuit
sticis et spifituaiibtts febus se possuiit ffliscere, nisi feclaihattiiih? 'Jttfe efigo divinb Eeclesjae,pastores,
cuini ad'vjhdicarida religiptiis ijura, sacerdotes ipsi •qaaftolet:qfiirifojairi',SK<Miiis cufrehtibus, indiSGrjmi-
•praesidhiirietopiemfexpQsCttril.. Id pasisiniScriptiiraei iKitinvsttpef PrtineSbapiiza.ips'ulciscendi poiesiateta
id Pafruiivivibtturivfeiii.a,iaVdehiqqe aniiquorujn re^um exefGtiefttht, ixi .eprujnieolilperent audajciaui,qui a
et iivipfefatbrhm epistblae el leges .testaniur.,Quae pietate erga vefiini D'ehitt'dfefecerarif'?
omnia in hiediuivi mo<Ioafferre' npslri insfifutj ratio **J : SlrVefufncuttiries faiii iriiaiiifesiisexemplis argu-
ihinihvepatiftif. NfeifexJ°«^badjus ifahseuhfes ex-tra metttisqiife'eliiceati nbh fil cuf in iea ainplius:immo-
Lehhiuormvv-Qpertthtsfefiptavagari yideamur.: Cui remur.' Duo:Vfefbilla, nVaghaiiipnunienfpr.uiri'ebpia
taiivett'felisi fideiri^afecrfesCfefe velleirius, vel ad Siri- efratibttufflppttdefe hactfenusdischssa, fertium ex- .
eii papaedecreta itt praecfedeiiticapifeiaudata, velad cipi., sSiieeriBSirtiife
1ratibiiehi yerifafis iuceiuhilfequaqueradians,
siffliiein agendi hb Afficse episcopis,.Augu- ex quo pri.us refttrngestaViujnofdiiieih patefacientes,
slini et Possidii temppre servatam,, provocaremus; tiimipuMiefefactavriaMarilch-iijscrimipumeonfessio-
qtiaiiab'vidfeiicet,Ursb tribuno, qui iunc doinui.regim nem:CbghOsceh'fe's,.nUli.us aimpiiusduhiiandisupererit
prmeiat, apud;Carihagiriferii Manicliaei'reperti ad EG- locusiilitts Efeclesiasiicafe disCiplinaedequa agimusin
clfesiife tribunal perdticebarilur, quos inter puella praeseniia.-Quandbqhideiiirioh ex solis indiciisiii roe-
MaVgafiiahoniiive,quae cum esset aiinorum.nonduiri dium dumtaxat adducfis, yel ex grayissjmis eiiam
dubdeciiiipiopter sceierummysleriumse dicebaf esse testimoniis quaesiio habiia est'; sed, rerum Jonga
vitiafara, et aha Eusebia liuncttpata,velufi sancliroh- discttssioiie pfaeittissa, rei coram cceiu sistenies se;
nialis baliita, qutie ei siinile viiiunv ob lurpissimum. interrogabantur et respbhdebarit, et notarii ipsi ad
scelus passa.fuerat (a). Haec, inqiiam, et id genus.> hbc vocati acth excipifebaiit,ita ut summa diligentia'
alia nosiris dicfis fiuehf aecrescereiU. Sed cuuv de> omtiia dogmala", omiiia meiidacia et turpiiudincS,
Hbiiiatta in Ma.nich.aeosiiiquisitione agamus,.nostri. omnia'dfeiliqtteiiliiis sectseirifanda.sacramenia, jiijir'
propositf ratib p dsiulat ut ad S. Leoiiem fedeamus.' '
sleria et soleintiitaieS rfeipsa ihvesijgaia fuefint, nf '
4; Leoiiaque, ad viudicandauisibi lidem, nec ullai mVii.niinus creduiiSftliWl'bbireciatoribusrelinquereiiir
ffaude fiiissfe^prorstisdecfepfuui,aut. praecipiianier ambiguum. Quaiitum 1
autein ejustnpdi Acfa cotiira
prbcessisseih dfetegendisevtilgandisqueManielia-or.um=i 'Q nosira-hujtts teriih.estatisiiiinuscfedu.osvel obtrccta-
fihpjetaiihus, se;nequaquam diibim, lesia.us
fimim.ct.inceriis' toreisvaifefepbsisiht',iifem.irifetti'
est„
profsiislatere arbiiror..
ojjiiiipnifcusicredidissepalatri Prppferea QuaiiilpquidfemMaiiicjiaebfuihcrittiiiia non in se-
subjuilgii-:0sid'eiiiibusilqquemecnni episcqpis-etprp- creiaiquadamfei arcaiia corires'sioiie,.quairisacramen>
sbijierisfaeintiiriidetticbnsessuinCliiisliaiiisX tafemiappelliiitttiS,reSfefafafucrunt;, sed iu exlenio
acnottlibuscorigifgaiis^ soleihiiiijlie-judicibruihfpfb ipfus ille coeius excepii,
prmseritari'.Itt'Viiicuiis ergo, aut salierii.subcustodia', et.abecclbsiasfibiS SCfibiS iri l'ahulaSexaraia(tilantea
deiinebatttiif, quos sanctus pontiffexj ussif coraiii.taui! i> in E^clbsia'Cii_iihagihei)Si i{jg. Faciiinifuerai),,;qua_
-
se persistere.Ete-' tandBniadpbsleforUnlnietijoriaiiiiriRonianaeEcclesiai
frfequerifiaihpiissiitioqiieconveiitu
nifflsi horidiiriicbmprehiertsiac suaeprorsuslibertatiSii; arthivis feporii fevciisfbdiWS. Leo.riiandavit, sicufr
conipotfesfuisseiif, quis non vidfeteos, arrepta stalimiii- ipsenonisemfei, efiiefuiii, sed; tertib saltem in suis
fuga- dfedfecbriscbiifusioiiem iiifajnia-que lufpitudi- scriptis lesiaths-est.' Sfermpnei.fkquepluries latidato
nehi'cvadere.ctinafuros fuisse?. Ctim praes.ertiiirhQc! dieitur (c): Omiiiuiripai ftiil hortim, et una confessio,
offliiiliusomrtiho ctijuspumque ordinis ei; condiiionisV elipatefactum-fiiiv eiesecfaluiit,qtiod aures nostrm vix
homiiiibusa iialura ipsa datiim sii, ut; pr_esentiam r ferre pPluerunt.Dequoiie ajiertius loquenlescastosoj°-
- fendaniusaudilus, qesioriiin dbctimenitisuffitiuni: qui
judicisi figorem sertientiae, atque suppliciorujn gra-
vitatem quairi: maxime perhorrescaut., Quod si Leo. )i busplenissiiriedocettirnitllani iii liac secla pudicitiam,.
ipse vifos et inulieres coram sfe adductos electossel I nuilqtnhonesttiietii',tiullariipeniiusreperiri casliialem;
electas appfellat,iis vofeihusihdicare yoluit .criminosos: i: in;.quti'lex:esVitiendaciiim, diatiolusreligio,,sacrificiUin
non in iiiferiori'ijlius spctac gfadu;cpns.tilisse,,sed> kjv.ai-p-/i.i.i.-Suiriinaitittihicietyeluti incorapendio quae
prihcipem sibi vindicasse locuni;, qtips iiiier ille! in, Acforum: inbiiuirifehtisi coiitinebanlur S. ponlifex
inaxime caoteris eniihfeb'a'f,,qui ut aliis.praeessefipro-,- aiijnmliav,Sfedserffl. idfe Epipihaniacap, .Sj>recen-
fattis ritibus et diaboiicis s.upefstitionibus,,eum ye-- sitispritrium mullis Manicliaeofiiin.dpgmatibus,: iie-
lutiepiscopuih^fenuttiiayfefant.AdeiaiMenim(subjicit' t rum subjicit •: Piqsit' uniyersm.Ecclesim'quod mulii
Lep) "-omiiies•'pefspnecr,
,pei'- i»/V*nf(M«*
jff*«s- ,fac*n«* /wcratifi ipjbruHti(Mahich_e0runi yidfelicei},Domikqmiserante,
perpeirulum. Puella.scilicei,, ul, multum, deceittmi etrt aeiecii-iunt, eiiiiquibuSsdiiilegiis. yiverenl eorumdenv
dum mtilieres;qumifsariimifieranfeihuk^ confessione patefactum est'. E'f furstts serrnone 4 de
varuverani: Prmslp eral etiqm adoleseenluiusvitiator' f; INalivilale,Cap; fc,sbfitii£,':ffiii prmier oiimiadiaboli
puUlw, et e\tiscopusipsortim deiestqndicriminisordir_- prbbru; oSmiiierili';in ipsb pfmcipuo pbservanlimsum
ndtor. Cbricii.it'A^uigustiniis libro de Haeresibusj;scri- festo, sicut proximq,epfiiiiicbnfessioriepalefactumest,
beiK';hd'":'Cai.iIiagiyieiiiseini.diaco'n^jn;Quolvulideuivi-. _, utaniiiiiiiaet cbrporis poUutipiieImlanlur. El in se-
RiceiiliHempffenbmiulliforuni.r.eperiieiad\Etclesiam*: cuiido dfe'Pehtecbsfe,explicafpiSSi.;Tjiuifatisroyste-

i= ejasepistdlairi ad^Quodvulfdeum.
(a)De haCAttjbfeiriquisitibiieii) Manic!iseoS'facta,
videsisquae sferipsimiis-cap. S"el,6 bujus lib. pag. (c) Serm. 4 de Jejpni.ordeciriiinieijsis et- dfeElee
ISBeliseq. , mosynis. Serra. 2 de Pehtecosle capite.4 et<_>.
(*) Cpnsule eliam Au,gust. Iib.de Hacresibus, ei<v
m DE MANICHM)RUMH^RESl ET HISTORIA LIB, Ih 1}>8
rio, et Spiriitis saricii irtissione, exagitat cap. 2,-ut'A.i.compulimus,el ita de vomgineimpietqtis suqi confessos
jam diximus, Manichaeosasserentes divinum ilium pmnitentiamconcedendo'leyayirnfs(6). Eh fergo in hbc
Spirimm hi ilfanieAteomagistro sito apparuisse, pro- uno•muita compreheiidentelionianaB.sedis auctorilas,
ritissuinquea DoritinoParacleium non prius veriisse' et Leonis divina agcnili raiio , qu;i Manjchisae-seciae
quuin hic infeliciumdeceplororiretur, inquo ita Spiri- doctores cum suis diseipulis, jam Ecclesiamaiidanie,
tiis sanctus manseril, ut rion aliud fueril Manichmus priiis delehti, deinde in coelum adduciij ,ul cbinpei-
ipse quam Spirittts, qui pcr ministeriumcorporemvocis lerenlur pubiicaconfessionecriminafalefi,eadehique"
et lingumriisripii.ossnos in oinriem induccret Vcrita- solemniprofessione relraciare; prp.quprutn 'afmiiaie^
tem. Hunc durotaxat Maniciiaeorumeirorem tunc agi- et necessaria fuif reorum, suhscriiitib , et sinceriim
lavit et eripuit. De caeteris autem eloqui S. pontifex poenitehiiaeagendaepropositum. Ejusmpdiergp oeco-
pra.termisit, veritus ne in tam freqnenti et solemni nomia,, divina misericofdia revelante, Lep riosler usus
conveiilu pibrum fidelium aures o__enderet_neve san- est, utdeiJofhgiiisiittpieiatis Manicliaeps_porreptoset
ctioiibuspurioribusqueCbristiahis scandali lapideiri poBniieiiieslevarel. iQuaenama.utemcrimina et flagi-
praepararet, in quem impingerent. Quare illud caput tiosa mysteria iniiiquisiiionis Actis fuerint rpges.laet
hisce verbls claudit: Qum propier verecundiatii riori conisstaia, series illa igesiorum pienissinie.edocebai.
sunt nostro sermone promeitda, cum jam abundanlis- Quare ipse S. ponlifex pro inslituehdis.aiiis Episco-
sime ipsormn siitt confessionepatefactu. Fuit ilaque pis , et ut isti rectam regulam haberent queinadinp-
tam soiemnis, tam pttbiica ipsorum Manichaeorum dum iii hisce causis se gerfere deberent, jussit varia
corifessio,et criminuni deiestalio, tii gestorum fama eoruiridcm Actorum «xemplnria exsGribi, atque liaec
ad oinniuiii Romariorum aures pefvenire debuerit. „ una Cuivipra;senli epislola adeosdeiiiepiscopos trans-
Quafflobremcuitt haec bmnia in tolius Ecclesimfeculis 7, misit. ut oculos in exarato voluniihe conjicienies,
contigissetitiutscribilProsperin suo Ghronicoi nernb rinico quasi intuilu .conspicferentqtiid facihm -fuer.il,
Bauaementis timere, aut dubitare polerat de iila sa- quidve inposterum hi Consimilibuscausisagere opojv
croruffl praesuium pbtfesla.e et jurisdicttoufe, quam teret. Ad magis banc veritalem roborandtim, quid
cottsules, quani senalores, quahv derilque iniperatof aliud facere posstintijsj quuiti.S.-pOhtificis'verba fex-
Ipse communi conseiisione probaverant. Nullum aii*- scribt:re? Et omriia (ail) <qnmtam in scripluris, .quam
lem huic Leonis agendi rationi repugnasse, aut Ma- in occultis imdilibnibns suis 'habaii profaimt, vel turr
nichaeis exsilii poena mulctatis praesidium adhibere pia, ut nostei pbpnlus quid refugerel;<velvitqret,octdis
leiuasse, rit iieri assolet, qtiando de legitlmo jttdice Chrisiianmplebis<c'erta;manifeslatione probavimus,adeo
dubiialur, |am suflicieiitissimepatefacium est inepi- wt ipse qui eormn 'dicebatur episcopusa nobis ienlus
j&lolaad episcopos Italia.- Ea enim edocemur quem- proderet jflagitiosain snfe triysteriit qitmienerel; sicut
Bdmodum,Urbe ah ea haefesiperfectepurgata, exeffl- tgesiorum vbs series ipoiesl edocire. Ad irislruelionem
filatia Actoruffl iu quibus Manichaeorum erihiimim etiim veslram 'etiainipsa direxirnris<:quibus leclis, om-
confessio et eorumdem exsecratio Odeiiteret sineere itia qum a tiobis reprehensa sunl riossepoteritis (c).
descripta ferant, ad eosdem episcbpos iransmisisset. 7. Quartttm ijubd sequiluraliquodniajus iu se ha-
Siquidfem.paulbpost, icufti in suspicionem venisset, -bct, iit eo nihi. clarius nihilque juculcnijus ad rem
oe Manichaei,callida arte, qtiam adi-ibere snlebant, Ih nostfam excogitafrpossit, proasserenda videliCetiJia
aliis quoque aique aliis Iialiae nrbibus et locis ivovas ecclesiaslica iegej;qua iridiscriminatim omnibus.fidfe-
sibi latebras quaererent; idcircovigilaiitissimi pasio- libtis indictum fuii iit et haereticorum vel imaxiirte
ris ihuneribus furtgeris, aliarunv lEcelfesiarttmineohi-X t]noxiofum homiiiuhi isocietaiem eavere_itvatque-iit
lnUaii iidei ac ihorum inlegritati diviniius prospexit. eosdem saciis Ecclesiae pasiofibus«lienuniiareiit.,PJe-
Quarfene sibi suoque miineri deesse videremr. iaii- que vero alia dfecausa (ut.paulo ariie vidinius) L..0
data epislola, omriesitaliae civitaluffl episcopos prae- ipse iu sacris conventibus et popnii frequeniia 4c
jivonuit super iisquae Romae jam gesta fueranl, ne eorum dogmatibufebccttitisquetradilionibusi de pfo-
ignarij aulsalifem nondum peffecle de his rebusiin- fariis lurpibusque riiysieriis loqiiebaM)r,:nisiut popu-
<»irucli,in eorumdiceceSibtisvitiorum sefflina,quaehic -liisriossel\QQqitid jtigeret; awl•qdidvitaret(d).€,vit\'xs-
txsiincta irilerierattt, furlim radieilus per ripvas pro- •cumque eniin falsi dogirtatis notas et indicia catholi-
^aginessemiiiareiitur :In cdnsoriium(ita |,53 episto- cis Viris niiidissiiiie etiam saeri pastores osieiidere
ianvofditur) vos tiostrmsolliciludinis, dileciissimifru- consufeverunii.Ut riifflirnmqni pnra corda in:pecn.re
-ires, advoctimus..... et paucis- interjeclis subdit:-IVe gcstabant, abhorreiido a turpi snperstitioimm aispe-
?»qui, Domini misericordia revelanle, per nostram ctt- etti, eas praeeavefehi., el ne irifirniiores rudioresqiie
ram anostris--ovibu'smoitos abigitnf, iiecdum vobis lioTnines, sub falsopieiatis colore, ab improbis de-
pmmonitis^et adhucquid agaiur ignaris, pef vestras cepti, in horum clienielam atque eonsortium venirai-
te dispergat Ecclesias, et siiarum furlim 'cuniculosin- tfes, consimili vitiorum labe coinquinarenlur. Ea qui-
veniat idlebrarum, ne quod a nobis in Urbe 'cxstirigtii- dem saiicti ppiuilicis fuit agendi ratio, hic fejiisdisse-
iur, tenebmsis apud vos radicibus semirielnr(«). rendi scopus in sacris hoiniliis recitandis. Propter-
6. At vero quahi magiia el quam pltiriinaiVomaiitts 1 eaque non semel exagitaro pnblice Manich;«o;,et7ejus
populus et toia Ecclesia ipsi deberet, faciie Italiaes .' discipulis, nutlo sacramenio eof um«criminaet errores
episcopi ex subsequeiitibus verbis compreheiid-ire! jv legere voluit: sed palam fecit, ut riemihem ifalJerent
-poterant,quibus ottVnhioperspicue iexponitquid cogi- dhcreiibnibiis cibortim, sordibus vestium, vuitiitimque
tavferit, qoid egefil, qtiidve tandcin assectilusfufefit,, palldribus. liiifflo expreSso mandalo cauwih Voluitmi-
quando Manichmmsecim sequaces cl dqclores in Urbe! hil cum lutjusmodi hoininibus commune esse ciiiqumn
latenies reperiii. Pluritiws (ait) impietatis Mwirchmm . 'Ghristiano : iiulla (ail) cum talibtis habeaiur socieias,
scquaceset doctoresin Ufbe investigatio iwslra repefit,, liutluinqueconsortium. Tum, Teiectis eaeieris feoruin
vigilantia diyuigavit, auctoriias et cerisura coereuil.. ifallaciaearlibUSj ita ad rehi tiosiram sulijicit: Hacie-
- Quos potuimus emendare cbrrexbnus , ul 'damnarent l iius noCiieiunt'inctiutis,haclenus'Hiuserunii'mpCrilis,
ManicJimum-cumprmdicalioiiibuset discipulissiiispu- post <ltaicnultiiis 'excusabiiiserit Itipsus; nec jam sim-
blica in Ecclesiaprofessioneet manussum siibscriplibne _ piex habetidiisest, sed valde neqitarii,:tifqueperversus,
(ri) Epist, ad episcopos Italiae, ectava apudQues-- "gataiiij Deo bpilulapte, exliibebimus; quorum leclio-
neilurn,-alias 11, cap. 1. nes in his Exercitalionibus nospassimttteri lecthrem
, (b) Videsis dicta in praecedenli cap. 7 liajus libri. admonilum volumuSj ne suspieitfrte ducatttr injuria
Contra Beausobriana eniiii. maledicta <et probra1 ab aliorttm editis absfeessisse.
S. ponlificis agendi rationem in Maitichaeosvindica- (d) Quid dfeleviiQufesinelliiSyreptigftaiiiibus aliorum
vimus. edit. fetVat. mss» codd., et supra intulit potestis>pro
(c) In eadem epislola ad Italiae episcopos, cap. 1. poteritis.
Ili-icer.im ad Vaiic. mss, antiauissimoscodd. casli-
945 V. CACCIARIEXERCITATIONES 1N S. LEONIS MAGNIOPEIlA, 94*
flu»deinceps repertut fueril nefando obslriclus errore. A \ liter indicelis. Nec ab ejusmodi denuiiliatioiiis debifo
Similia pariter aliis in locis legenda occurrunt, velut quemquam etiam ex probioribus sanctioribusque vi-
jn qttarto de nativitate Domini, in quarto itidem de ris eximi posse slatim paiefacit dicens : Quia parum
Quadragesima. Sed et ainnohis quinto de Jejunio decimi prodest unir.uique quod, protegenleSpirilu sancto, ab
mensis, non sfemel hic laudato, in quo, gene- islis ipse non capilur, si, cum alios capi intelligit, non
yaiirii admonilis prius omnibus fidelibus ut Mani- movelur. Conlra communesItoslespro salute communi
chteos a sua abdicent airticilia et socielale speciatim una omnium debet esse vigilanlia, ne de alicujus mem
dfeindead ipsas iiiulieres conversus toto animi vigore bri vulnere eliam alia possinl membra corrumpi. Si
eas admonel se ab ebrum notilia et colloquiisabstinere, vero ebs inter aliqui exstitissent qui, de Chrisliana
ite, dum fabutosis narrationibus incaulus deleclaliir fide ecclesiasticisque rebus parum solliciti, iis vanis
audilus, in diaboli laqueosintidalis. Atque tandem ad praetextibus adducti, quos mundi honor, faraa, bo-
irtagis earuin fidem lirmandam . pudicitiamque mu- numque nomen in menlem inserere solent, blanda
niendam, in nierttem revbcal mulieris primae lapsum, sibi specie persuadentes haeresi labefaclatos legilimis
qu«, diabolicis suggestiOnibus decepta, perpetuo uni- judicibus non opus esse deferri, velapud eos postu-
versuin homirtis genus a paradisi felicitate dejecit, in lari; ipsi certe nec propriae saluti prospicere, aul
quo miserrimo et luctuoso statu adhuc jaceret, nisi consulere possent, immo latiorem sibi viam pararem
omnipotentis Dei miseraiio, fractis daemonislaqueis, ad extremam subeundam ultionem. Nimis enim exi-
et peccati vinculis eum liberasset. Qui (diabolus vi- tiosum ipsis foret islud silenlium, quo paterentur
delicet) sciens quod prirnum virum, mulieris ore se- _ noxios viros occultari, ne debilas pro crirainibus
duxeril, perquefemineamcredulitatemomneshominesa , luerent poenas. Grave facinus estejusmodi sileutium
paradisi feliciiale dejecerit, veslro nunc quoque sexui P \ (ait S. P.) in quod extrema die Dominus animadver-
securiore insidialur aslulia, ut eas quas sibi potuerit tet, quamvis cum haereticissocietatem nec habueriiit,
nec iisdem erroribus fuerint labefaelali. Aurea cerle
per ministros suos falsitatis illicere , el fi.despoliet et sunt
pudore (a). S. Leonis verba: Ecqui lalesnon prodendos pu-
8. Hic vero, sihujus praecepiiaequilas alque jusli- lant, in judicio Christiinvenianturrei desilenlio, eliam
tia rite reputclur, a quopiam sanae memis bomine si non contaminarenlurassensu(b).
feprehendi aut improbari posse vixadduci possum 8. Sed ad expediliorem adhuc viam aperiendam,
ut mihi persuadeam. Habet quippe illud ut omnium facillimumque modum praescribendum, pro hujus-
naturae et hominuin legibus sit valde conforme, qui- modi delatioiiihus faciendis, et ut aditum iis praeclu-
bus veiitum est privaia auctoritate posse quemquam deret qui putarent grave, difficillimum pericuiisque
a patriis ritibus et institulis abscedere , aut novos plenum esse coram tanto judiee se sistere ad pro-
deos sibi facere et habere aut aliam religionem, et dendos de haeresi suspectos, negotium praeposilis
sacra furtim etiam inducere, vel statuere, nisi publi- ecclesiarum Romanaeurbis demandat, ut singuli fi-
cae.aucloritatis suffragio haec omnia probarentur. Et deles celerrime et expedite, sine rubore et verecun-
quidem si unicuique ex propria libidine liceret in iis dia, excusso omni timore atque ignominia, haereti-
quae ad religionem et morum instituta pertinent, no- corum noinina mores et domos deferant. Etiam ad
vitalibus adhaerere, cum novatoribus societatem in- hanc voshorlamur industriam, ul Manichmiubicumqm
ire, vel in consortium venire, quae confusio, quae latenles vestris presbgleris publicelis. Magna est enim
perturbatio in sacris el humanis rebus non consur- pietasprodere latebras impiorum, et ipsum in eis cui
geret ? qualis inter cives dissensio? quanta denique Q ( terviunt diabolumdebellare. Sed et hujus pietatis ma-
varietas in ritibus, in caeremoniis, in sacriliciis? gniludinem et excellentiam paulo etiam post in fine
Nonne praeterea inler sacerdoles caeterosque aliariuni iliius capitis convrnendat, docens prorsus nefarium
minisiros gravissima exardescerent jurgia , irtvidiae, esse relinquere latenies et inullos homines, qui novae
dissensiones, et perpetua bella? Ul igitur hisce malis et antiqux legis mysteria refutant, corrnmpunt au|
occurrerent,senaiuset rerumpublicarum magistratus, negant; apud quos hiliil sanclum, nihil integrum, ni-
et sacefdoluin collegia, ad publicaetraiiquillitatis bo- hil verum. Praeterea subjicit: Cavendisunt, ne cuiquam
num et increhientum , apud ethnicos etiam decreve- noceanl; prodendi sunt, ne in aliqua civitatis nostrm
runt ne privaiis hominibus liceret prorsus quidpiam parte consislant. Vobis, dileclissimi, anle tribunal Do-
de pairiis legibus mutare, nova instituta confmgere, mini prodcrit, quod indicimus,quodrogamus. Hic vero
diis honores decernere, extraneorum ritus, et mores cui))iiiullanotaiudignal62sesen°bisobjiciani,latis-
persequi, in horumclientelam 161 venire, vel istorum simus aperitur cainpus, in quo et ecclesiastica inqui-
conventus frequentare , ne, (iborto gravi discrimine sitionis disciplina vindicaiur, et praecipua ejus pro-
inier cives, priora periclitareniur instituta. Ea de re ccdendi ralio niiidissime affulget. Primum enimquod
luculeiitissime disseruerunt sacri profanique scripto- speciari potesi, nonne illud est, ad quod evertendum
res, ui apud Titum Livium et Terlulliauum videre ferehaereticioinhesnervosetoperam impendunt?Cum
est. videiicetcontenduntreligionis et Ecclesiaeetiara cau-
Iiaque S. noslri poniificis maodaluiii, potissimum sas adsaecularis poiestaiistribunaiia esse deferendas?
in yeteris et novae legis praeceptis fundatum erat, Nonne illa Manicha.orum, de qua aginvus, rem divi-
quibus cautum eslimproborum scelestissimorumque ID namet humanam simul respiciebat? Et lamennon ad
hominuni consuetudinem et coniubernirtni fugere, et Romanos consules, non ad plebis Iribunos, non ad
consortium abdicare, qtfi exsecrabili calliditate, non , senalores, non ad ipsos denique imperatores delala
sibi magis depravaiis moribus obsunt quamaliis sem- est; sed ad preshyteros Ecclesiarum prmsidentes,qui
per studeant ilocere. Atque ea potissimum de causa per Urbis regiones a pontiiicibus fuerunt constiiuti,
sibi faciiiorum socios illos quasi semper ascisceutes, quos nunc parochos appellamus. Altefuin est, san-
aiijiie'inquireules, quos incautos, debiliores, simpli- . ctum pontificem, ad innuendam veram, non preca-
cioresque esse norunt. Quare S. Leo, universae Ec- riara quamdam et umbratilem ecclesiasticam juris-
clesise iranquillilati elbonoprospeciurus, Manichaeos dictionem super omnes Romanae urbis cives, inco-
jpsos a calliolicorum socieiate prius voiuit rejicere, lasve, gravi liac plenaque aposlolicaeaucloritatis for-
lum etiani singulis Christi fidelibus praecepit de iis- mula uti voluisse: prodendi sunt, ne in aliqua civitalit
dem inquirere, et sacris presbyteris denuntiare. Ni- nostrm parle consistanl. Nec enim quisquam in so->
hil profecto exploratius eo aposiolico mandato inve- lemni conventu elpopuli frequentia suam eam urbem
niri poterit, bisce verbis expresso : lllud quoque vos, assereret, in qua, vera jurisdictione privatus, vitam
dilectissimi, obsecrans tnoneo, ul si cui veslrum inno- dumtaxal agerel, vel a qua duxisset originem. JPa-
tueril ubi habitent, ubi doceant, quos frequentent,et in Iriam profeclo potius quatn suam civitatem dixisset,
quofum societaierequiescant, nostrm solliciiudini fide- Alque tandem ut caeteraaiia missa faciamus, lcrtiun)
(a) Scrm. 5 de Jejunio decimi mensis. (b) Eodem serm. superius Iaud.
945 DE MANICH&ORUMH_«RESI ET HISTORIA LIB. II. 94G
minime dissimulari polest, quo perspicue edocemur 1A et per omnes catholici orbis oras evulgatacfuerant,
religionis reos effici, qui, quovis ducti colore, hujus- ut haerelici aninio obslinatiores etiam gravissimis
modi mandato non obtemperantes, ab ea lege defle- temporalibus pceuis affliciareritur. Vix enim verbis
clunl, qua indiclum est haerelicalabe inquinatos, aut ' exprimi potest quantum priorum catholicorum prin-
de ea suspectos, ad ecclesiasticum iribunal esse de- cipum religio excanduerit in eos qui Ecclesiaepacem
ferendos. Quorum quidem transgressio, cum Dei ' et lidem conturbare, evertere et labefactare cona-
iram sibi vindicet, minime ullionis poenasevadet, banlur. Slatim enim ac principes Christo nomen de-
saltem extrema die cum lurpe, immo turpissimum derunt, manus eliam adjulrices Ecclesianun rectori-
sit pro comrouni fidei causa, in iis, in quibus possu- bus porrexerunt, horum auctoritati saeculipotentiam
rous, non allaborasse, el diabolum cui omnes liaere- conjungentes , vel ut nefarius idolorum cultus unde-
tici serviunt, debellare noluisse. quaque aboleretuf, vel ut praecedentium etbnicorum
9. Hisce tamen gesiis S. ponlifex oronino non principum decreta, quibus jubebatur Christiarios vi-
acquievit. Sed alio adhuc excogitaio consilio per no- ros veluti mancipia haberi, etadliecem undequaque
vum indiciuroManichaeosenuntiavit, quo facilius, el inquiri, irriia redderentur. Sed praeierea tanto odio
isti deprehenderentur, et catholici ad horum nomina in haereiicosexarserunt, nteosomni lionore,'jure et
deferenda quasi compellerentnr. Noverat sane pesti- •' praerogativaprivaverint, regiis aerariis eorum bona,
feram eam sobolem, nescio an ficto pielalis colore, sive possessa, sive ex aliorum haereditate derivala,
an iniquodogmate quod profilebantur, orane ex uvis adjudicarint, ab omni homintim consortio abdicave-
vinum, sive merumessel, sive aqua dilutum, exhor- rint, et quaudoque eiiam iu eosdem capitalibus poenis
rere consuevisse, ne praelibarent. Ea forle nequis- .ri animadverlerint.
sima persuasionerati, quod draconum feli esseiaequi- Haec, inquam, fuit religioMagniConslanlini, ante-
parandum, atque a quodam roalprum auciore, qneni quam ab Eusebianis deciperetur, et eam deinde toto
deuui in suis dogmatibusconfingebant, fuisse produ- animi conalu proseculi sunt omnes Valcnliniani,
ctum. Quauobrem ad tam falsam indignamque per- - Gfatianus, et Theodosii, Arcadius, Honorius, Leo,
suasionem cxcutiendam, Leo ea summa prudentia, aliique catholici imperatores, quibus cuni perspe-
qua in sacris rebus agendispollebat, omnibus catho- ctum foret omnia jmperii jura a Deo optimo maximo
licis eam legem indixit, ut iu sacramentorum com- derivari, non ex quadam dumtaxat liberali largitate,
munione, nOndumtaxat eucharistico pane reficeren- aut in gralae voiunlatis testimoniumerga fidei nego-
tur, verum etiam, admoto ad calicem ore, redem- tia, istis semper praesidiofuerunf; sed pfaeterea haec
ptionis sanguinem haurirent: ut videlicet, ulriusque illorum magis quam civilem rerum administrationem
speciei communione percepta, et pietatis et fidei interesse inleiligentes, grave nefas repulabant, si
sincera tesiimonia palam exhiberent. Quo tandem debitis et propriis officiis Ecclesiam fraudassent,
facto indicio, haud difficile inter ipsa etiam sacra ejusque incolumiiati aliqua ex parie deessent. Quidi
mysteria evulgabat si aliquis Manichaeorumimpie- enim aliud in imperalorum mentem revocat sanclus
talibus operam darct. Rem aulem clarius Leo ipse Leo scribens ad Theodosium, ad Valentinianum, ad
pandit quam a quopiam possit explicari : Cumquead Leonem Augustos, atque ad Pulcljeriam quoque Au-
suam nostris audeantinteresse gustain, nisi id de quo agimus? m iisdem videlicet
' legendaminfidetitateni
inysleriis,ila in sacramenlorum communionese tem- ea subsidia exposcebat, quae, pro muneris dignitate,
perant, «I inlerdumne penitut lalere non possint, ore et pro virium suarum potentia, turbalis et affliciis
indignoChrisli corput accipiant, tanguinem autem re- G ( Ecclesiaerebus impartiri debent. Iinmo quandoque
demplionisnoslrmhaurire omninodiclinent.Cur aulem S. pontifex tanto animi vigore hujusmodi subsidia,
id Christi fidelibus palefecerit immediatc subdit: lamquam Christi religiohi debita, efflagitabat, ut,
Quod ideo veslrm notum sanctitali, ut vobis salvo purpurae el imperialis diadematis honore, eos-
<hujutmodi homines,et hisfacimus
manifeslentur indiciis, et dem nirnis insectari viderelur; cum videlicet.in eo-
quorumdeprehensafuerit sacrilega simulalio, notati et rum menles excitabat et ingerebat graves, horribiles
proditi a sanclorumsocietatepetlanlur (a). Quesnellus et lerroris plenas cogitaiiones, veluti omnipotentis
duo illa verba, notali et prodili, in aliorum edilioni- Dei indignationem incurrendam, iroperii fortunam
busetinmss. codd. retenta, a sua eliminavit. In- pericliiandam, resque omnes lemporales, susquede-
lerea vero nemo sibi blandialur eam Leonis cecono- que vertendas, si ipsi imperatores potenlia qua prae-
miam quoquomodofavere posse Luiheranis, aiiisque . diti erant haereticos aut de haeresi suspectos non
Romanam 163 Ecclesiam divexantibus, quod, pro comprimerent, et procul a catholicorum societate
rerum temporuroquediversitale, laicos a calicis com- non amandarent. Quare isti ad divinae misericordiae
munione interdixerit. Nec enim laici sanguinisperce- opem facilius obtinendam, neve ab avita majorum
ptione fraudantur elsi sub unica dumtaxat specie pietaie et instilutis deflecterent, 164 omnes saeculi
communicenl, ut luculentissime theologiaedoctores vires, quibus pollebant, ad haereiicorum hominum
etiam in scholis demonslrant. Quare minime opus perniciem et exiiium impendebant.
est ut horum argumenta, ne putida commenta dicam, Nec vero necessum erit ut pro re tam frequenti et
excutiamus, cum jam sola scripturarum lectione cor- usilata ex Theodbsiano codice (b) imperatorum leges
ruant. Satis ergo superque esse arbitror, quaea no- ,n hic referamus, ct eas praesertimquas ad Manichaeo-
bishaclenus de omnium fidelium cura, diligentia, in u rum ultionem quinqtie piissimi principes coridide-
haereticisdeferendisindiscriminalim dicia fuere. runt. Sufficiet dumlaxat oculos conjicere in Valenli-
10. Jam ergo disserere oportet de summa catholi- niani Augusti novellam, quamipse conscribere fassui
corum principum pietate, quos in Ecclesiaegraviori- est, ne dissimularet nova Manichaeorumcrimina, nu-
bus rebus sacri pastores interpellare consueverunt, per Leonis inquisitionedeiecta, judicioque proscfipia.
ut sese vindices earum sanctionum exbiberent quae •Manichmosloquimur,quos exsecrabileseiloto orbepel-.
ad fidei causas, ad morura disciplinam, ad Ecclesia- lendosomniumretro principumsttiiuta judicarunt (c).
rnm regimen, jura, tranquillitatem atque munimen Hic Viilentinianus ad ea alludit statuta/quae"ambo
referunlur. Res profecto clara et omnino expedita Theodosii, Valenliniahus seniof, Arcadius et Hono-
est, quam hic ultimo loco exponere reservavimus. rius condiderunt, quaeapud GoKhofredum: jufiscpn-
Ad quamcomprobandam satis quidem essel dumlaxat sultum videri possunt. Sed ipse Valentinianus im-
animum revocare ad divales (ut vocanl) imperatorum mediatc post haec subjicit : Nec dissimulaiionemcri-.
constitutiones, quae non nisi efflagilaniibus Romanis mina nuper delectapaliutitur. Qum enim el quamdictti
ponlificibus, episcopis et generalibus synodis edilae audituque obscena in judicio bealissimiLeonis papte
(a) Serm. 41, alias i, deQuadrages. cap. 3. (c) Tom. VI, pag. 1, lib. xv, in Theodosianum
(b) Lib. xvi cod. Theodosiani lit. 5, de baereticis cod., tit. 5, pag. 115.
Manichaeiset Samaritis.
 947. P. CACCIARIEXERCITATIONES 1N S. LEONIS MAGNIOPERA. 943
' coramsenalu 1 Leonis potissimum epistolae ad Italiae cpiscopos in-
amplissimomanifeslaipsorum confessioneA
pqtefacla.sunt? AdeqMl egrum quqque.qui, diperetur sliierif, omniaque hnjjjs mpnjeijfa roafuro libraverit
episcopus, eiVbcepfovriq proderel.fetomniqsceleruni .jiidiclo, haudqiiaquam censere;pnssiimns Imnc tam
txwrumsecreiqprmscriberet. lufpiter lapsjini fuisse, cumiRomae tum liabituni
i II, H.ec,Valenfihiani vetb.a npya teslipipnia sup- fuisseepiscpporum etpresbyiero.rii.riicpnciiiijm,paiam
pptjitaht, ex quibps haheanijis S. Lepn.eni,veri atgiie _pronuntiavit, De hac dissensipne igifiir nos-in prae-
legijioij judich pafte.spbiissfein Maiiichaepruniinqui- : seutia agere aggredientes, adyeraeeparfis .potissimas
sitipiip.itdniiriiexppsipenda ab iisderaet.iininiinv con- ratipnejs,in mediupiadducimhs. Easiv.inviruinqiiibus
fessiptie.,liq_rm\qv&fx$ecfqiigne,fuf. ipsi teiiio Joco i iRagiuset Quesneilus coiHendunt ccetuin quo in Ma-
prbbayimus. Pergit. ip.rjeterea ipse Yajehlinianus nichteps jFfpmaeiftiit aniniadyersum numqiiani a S. P.
psfeiKjere ipsijisi noiiiiam minimp potuisse Jafere, cqticiiium.apppjlari, sed dum.iaxal dieluro fuissp con-
qiiae a Leioheisojenim,judicio gesta tuerant. Afepro- veutum, consessum.alque jttdiciiim. Huic conjeclurai
pfef ea he edclesiaisficorum judicioriim yiji(iicisparfes uf deinde robur a.djiciant, ad Vaienlihianlprovocaiit
npgligerei, iipve DivinifaijsInjuri.as, ei ipse iiiujlas hpveiiaro,qtiae, feste Quesnello, consessusvOGabuliini
feljriquefet.i fccjesiasticae auclpritati suae ppienfiai. C!)nlinef; aiqtiei.-.taiidpi.v. raiipjiibus Baro-
sequentiJjii.s,
yifes adjpcil, legpirii publicam perpeiup duraiiiram liitijii urgent: Sed non opits contilio.(quo.dreveritS.
prphjulgandp-iiPt itbicuntquelerrqrum quisquqmMq- Prosper non comnteinorql)qupniaiii non de proscri-
nichmprumfuerit deprehensus, pcenas, quas.in. sacri- bendq novq hmresiaut de fide (tssex_eqdq agebatur, sed
legos jurq sqnxerunl_,quclprilale publicm severilatis de pmna juxta __na.pK.em. Ecclesim santienda; neque
excipiat. Respexif liic Valenliniani!S ad caiionicas n^concilinin
] est ubi cum sqeerdotibuspars senatus ET
ppfehas,quibiis in sacrilegbs Ecciesja aniniadverlere .EABSPLEBIS EST.Frigiiitsigitjtr.hisce laiiuficnJiseam
CQnstievit, ad (juas declinaridas iieisacrllcgis iillum Contilii voeeni penilus rjsse ohiitlerandaijisibj per-
.pafereifeffu^iijiri, Qniriem'aucthriiat^m pubiicae se- spajjenl. Sed npji haep (iji.QuespeiJuniPiagijjmquepu-
verifatis collpcat, Siigue (ail) pubHcum crimen, et ..dejiftSummane cuni Jiheriate aliprmn (iicia-carpcre
qxnriivpienii sineaccusaiipnis periculqlales argueresil etnoiare auijei)t, fit rpl)usomnino insiilsis.failaeibus-
facultqs. Posijnoduhi aiitem idcijjiilissinius jirjnceps flsm conjeciims Baroniijm urgeri. ppssc:arh.iirentjir ?
(Ifefempprajium pjenarttm subsidiis, qtijbus ip p.osie- Niinis anxie reVera nodpriv quaeruni iji scirpo duin
r.ujn Manicbaeiierantipiectendi^ djs .prenisaddif •:'lie- paf.iiunisiujjjis ijidtiigeiif, npya excogifanles; et cuni
imiiii iiciiurriet tttfjjm esse cjusmpdi'hpmines celqye conieijijopeuj de; ypcJhus djiijiit.axitiinstituunli et
gitt cumiisdenfiCprinwere;epsdem |)i^terea,ie(. (//</«?- ipnge a vcritafealisceduiif, lum conira veritatis um-
tgie rniiilim, efurbiuriiIiabilqiionepriyat;,^.\i. pjniiiiiffl bratn Juctari nitumur.:Qua«iyjse!:gQ:re ipsa ad sco-
hominum spciefate abdicat : V.eiaine:ciipiani succes- ,piiin nosirura-ejusmodicausa npn, yideatur.pertinere,
siones,. nec reiinq\tani.; sed iniperiqlis fisci yiribus nihijp.secips, jie elarisslmj vlr-i Biaroniiopinio inuUa
pmnia eprhm ibpiia et laculfates aggregari mandat; .repiapeai, anteqiiani E?:fei'ei,iatio.nes in S, Leonis
Jurife comraci.uuffl.irieun^prum, vel reruni repeteri- _OperadeManichaeoruiivcausaaidicxifpmperducamus,
'darijm cprain jjudicjbus,, pefpe.ua sanctippe sppliat; Singiil.is ainbortihi cfiticoruin r,atiun,ei]lasevertere
aiquife•fanden) bmhesiprinmtes cujuscumque imiif.a. CQiiab.iiiiur.
yej qjficiipecuniariamttlcial!)iibiarumiapri percejiit, Jaiu impraniis d.e solis yoeibus Cflntendun^ etini
ri quehiIiacsiuperistiiione.pol.iulum sciverini miljfare. peigant, ijlnd co.ncUiumposseap,peiJari, qupd S_.Pon-
Negue enini aliquid riimh\m in eps mdelur posse de- G ( fifex nindp cpnjjeiuimi,mpdo autem eonsfissiiuiaiqua
.cerni, quorui\fincestci.perversilqsretigipnisnpminelu- jiidieiuiii ass.er,itlt,-A]iud;qHPs. gr.ayjssimi-dtioilli cri-
pqnafibus quqquefgnaiq vel pudendq cqmrniitii. llisce iici haccdispiitanl?A-napud Latini sefnionis tir.ojies,
yerbjs suarij npivfeijanv icjaudlj sir.eniiusille et magnus aut eps.salteiri qui veiustjona Ecglfisiaempnumenta
viijdjax-ei-i^ser-ior,-xijvkal. riijniquam hisfrarunf? iiLatijii.equidenv eliam aurcaa
.r|^ccI^iasii^.:^.c]tpjF|ji^ii!iis
:ilunii, anno'Cfirjsii 44S,,.qua.rijio.videjicet Valeniinia- iciatis scriplpres _sa.pissimeconv_mlu.ni. pro cpnpHia
,-iiusipsp cuni iEiavjpiiSumovi consulaium ageref,, ut listifparunt, ut apuil 166 titMrilLivjuro,Cicefonein,
,eji vettisijs jRpmaniiroperii tabujis isafis reddituf ex- Caesaremvidere esj. Nccprppiereaabfiftusul.ongefue»
pioratiini (oj. r.uni yetustissiijii Christiani :scriptpres, qtii, a.dindi-
'"''. IfiiSj-CAPii-r x. cpndps sacros cafiipiicortimci.etus pro ftdeiaut mp-
Rbmanumin Mqnichmoruni eausa concilium. Anioriii .rutri, regulis definieiidis, conventns vocem adhi-
Pagii el PtischasiiQuesndlideeaqumstioiiejiidi- bqenmt,;; qups iijier cst Tertulliaiius -{G), JEuse-
ciiim. A <qu6rum criticis annotationibus cdrdinalis ibiiiS;C.aesarifi_isis,Rufinps; pjeshyter Aquileieiisis,
BarOnii serileriiidiandemvindicalur. aliique plures ,- (juoiura catalogura in praesentia
lexere mininie opus est. Quid tandem ? Ita fju.ityoca-.
4,'Elsi, vaiiijs'mQnumenlisferoppruni injpria.de- bulitrii cp)iii£)iiiis ustirpalum ad innueiiduroeoncilium,
ipgrdi.lisprivaitj, ponio-iirtfepraesidiuriinbbis suppedi- ijf iiodie etiaji) hi generali synodornm colleciione ,
letur pro aliis, atfliieialiis novis qtjaestipnibus insii- has similesqupiepigraphes pfferidainus(d) ..Cenven-
jtjipndis quae illud vetiisisei cccJGsiasiicaedisciplinae tiisSir)riiensis„ eoityenlus Alexandrinus, cpnventm
^gphuS;,qup aposipljca jlivi Peiri isedes ip bacfetica > j..fiippqnensiy, et.id genus alias sexcentas, quae Ji.atid
iinqijinatos laiifeahiniadv.ertere conisueveraf,, iiiagis di.ibieprpdunt duas iljas vpcfispfomjscue a veteribus
alqyp magis •illusirare qjieabt., jiiiiilpffliiiustajpen ad ununi alque idenj significandumadhibilas fuisse.
sacra sea supeileciile nos abundaife arbiiramur qnae Ilaec famen pronia, ne in re e_;p!oratissiina inultj
-.projam exGifaijs ihfer reGentior(.S:Criiicpsquar.siip- esseintts, dubip prpcul pot.eraiifpraeleritiiilli.Ea po»
riibus .peiiittts jijrimfeiidisutilis, imjjjp,ef .iiecessai'ia;, ..iissi.iiiujndee.ausa,:qiijaiS..Lep,-sibjnietfacius inter-
e.xisiimainr. illiijus : posfrenii gejjeiis prpfecio illia pres:, yoceni conyenlusxxroconciliousiirpayit, ITesiis
iconffoverisiacensenda est, qi!arn.E,..Anipniiis.Pagius ciassicu.ssitQuesnellusapudseiipsunv, qui.in ornan-
et PasciiasiuSiOuesneiiqs jarij ,pridfem excilarunt, diS_S,.pontiflcisOperibus, veterum editorum ef ma-
iqui, riijhia dissereiicii aut rixandi .-jibidiheaddijeti, niiscniptorum iidetri sfecufus,:seplifflumcaput tertiac
.cardinail Baronip sfrenue se pppionerearbilraii sunt, •decimapLepnis episf.olaecuin, sequenti tituib lypis
.cpiitendenies.hiiriirjimiRpma'.in JVIanicliacpruin causa eommisil : Decoitciiiis prflvhicialibus.celebrandis.ii\
nujitim iirprshs icpactum fuisse conciiijin). Conjra cujus corppr.is coritextucum-.ea .habeantur quaedtst.
.yerpGunifeudsius'E.c6je_iiasiicpr-ii_n^^Annajium parens 48, decpnciliis, cnp. 2„ etin Iyonisdecrfiip.legurn
. (a) ""Valeptjiiianihoyel)a est aphd .Quesnpjliim,, .28, Rufinus.iibid.
tom. I OperumS. Leonis, pag. 216. (d) Tom. II Coneil. p. 891, et rursus ibid. p. 1049,
; Ak) .QHestieHus;,fpm. II, ad annum443, p. U0. Tom. lllGoucil, p. US.
(c.) Eusebius Csdsairiensis. ilist. iEccl. lib. v cao,
94? DE fllANIC.HyEORlJM HJERESI ET HISTORIA LIB. Jt. 9S0
mr, ftrmissime evincitur, duabusillis vocibus, COM-.J hjudicio papm Leonis corarii senalu amptissimo manu
venttisscilicetet conciiium, S. pontiflcem unura alque festa ipsoritmconfessionepatefacta stint. Nec pra.terea
idem indicare voluisse. Nfevero a quopiam in suspi- ab exordio usque ad finem vbeabiilunl illud'coiisessus
cionem fraudis adducar.Leonis verbaqueinadipodum ' uroquani oceurril.
in Quesneili edkione exsiant exscribere non pigeat. ~ 4'. Jam tempus tandem est at hisee voicibttsrelictis
De conciliis antetn episcopalibusnon aiiitd indicimus ad ipsas res gradnm faCiaffliis,,si)Js;illaiini caeteraain-
quam sancli Patres salubriter ordinqverunt: ut scilicet boruni eriiicbrum argtijiienia 'perpendfefties;quae nisi
bini convenlusper annos siitgulos habeatitur, in quibus mea me fallat opinib, "i'la:viribus careiit, Ut nernie
de omnibus qiierelisqua; iriier diversbs Ecclesimordi-' nervos, neque aciileos liabearit, qiiibus perstfirigere
.icsn_.sc. adsolentjudicetur (a). El rursus apud eanv- aut ttrgerfe possint Baronium. Ad primum qiiod atii-
deffl Quesnelli edifioneni, haec l,egenda eceuffurit, nef, nihil eo ifiibecillijis pofest eicogitavi, uipoie
epislola 16,. c_ 7, deCorieiltis quotanriis Rotnafecele- desumpium ex Prosperi silenlio. Is reyera cdtitiliuni
brandis, ubi S.iP. de canoneS, Mcacrio agens ita nOn cbmrnemoral, ait Qttfesiiellhs. Qiiid; tum Ipde?
subdi.t iQuureiUud primilus pfo eustodia concordis- Prosper expresse concilinm Roniantirijin Manichaso-
simm•unitdlis exighnus, itt qtiia sqluberrime a SS.. riini causa a S. Lebtte habiipni' non comirienvoVat?
Pairibusconstilulum esl' binosin annis singulis episcb- Recensuit tamen, quemadmodtiffllittjiis S. pOntiiicis
porum deb.ereesse convenlus(b), Duoruffl itaquecrj- diligentia Manjchaeosinira Urbem' latentes fejiercfit,
licorum"causa jarii in deterius ivit, cum Lep ipse, oculis totius Ecclesiae publicavefii, orones nefarii
Nicaenorumeliahi. PP. yestigiis inhaereiis,'cotiyerif illiiis dpgriialis itifpiiudines' et. damnare; fecefit et
lus voce uti vpluif, ad innuendas lum provincialfes,T j, prodiderit, incensis eorttm codicihiis. llaei. ointtia
tum generale.ssynpdos,utmulfis aliis exempjis etiartt T prprsus dissimulavit Quesnellus. Sed Pfosper re
ex sancti poniificis Opefibus depromptis , rnagjs ipsa in publicis Chronicorum [abjilis iia.scrlpsit:
alque magis eyinci possej..Nec eadem causa flrmi.pr Maxiina n et Paterio (seu Paterno) hoc terripore.plu-
evadere pbtest pb alteram yoceriicorisessus,quaffl ve- rimps Manicltmosinira Urbetii diiigeniiq pppte Leoriis
teres ad ianuendum cpncilium adhibuisse patfefacit iiinotuit, qui eps de secrelis suis efttlbs, el ociitts tbiius
celebris nvagiii imperafbris CPn.stariiiniprafip , .quai Ecclesice publicatos, pniries..dpgniatis; turprttidiriesei
Nica.nos Pafres iri Cpatiifflcpngregatps'aiiocuius,__st,_ dqmriare fecit, et prqdere, incensis'eprurii;codicibus.
Quoniqm(inquil) mihi qdinpdumitibptalis fuit, qitiici Non iiaqije dubiiandtim. fesf dfepiiblipa'ef solenini
charissititi,. isiq veslfo cqtisessu tiiiqtidnd.ofrui. Ef Mahichaenrumdamnatione, quam ii extfa CoribilipJh
paulopost, iisdera Pairibris jgfatuia.iiisqijod, privatis asajicfo Lenj)fefiicjani amjjb critici cbiitettduht, jani
sludii.sideppsil.is,pacificesine anlmpfhm cpntehtip.hi-. scppttluiji'iriciirrunt, qttem sfertiperet.hbiijtte suihnia
bus ad synodalia geisia"proced.eifeni,,subdiffAf.iq^ dihgeriij;arte prsp.cayefe'hifuhtttr,. Mahus ehiffl dant
melsi Imtbr eqitidem veli/emeritef,eU'riJqrn yestfuni npbis' asserentihus liaereses et ljaefeticos Spja Rbiha-
cqnsessuiiiiiitueof,tunc tdtiietiqfbilrpf, fe.c.Meiiitgrfea httfum^poniificiirt) auctbritatepossifedamnari',ef quaii--
lamfenpiidef i.nih.aScei tfica.s .ciphjpcluihbegofium fiar doqiifefuisse damnatbS, niulldprbfstts adliiliiio cott
cerfecttm hpmlriibuisijtii pfima sfeifehfi.ar.iinifelfejjienta Cilipfuhjsuffragio (e). tuhc ettih) dbwiasa^.est 1 diiiis
despiciunt, iileiceriim rijerife peryplv.tjh.tapud yefe.fcs CQrtciiip,quaiidb RQhiapi.ppnfiiiceis illttd expedife
iniilfo.ties unaffl,la.ntuinrpnv pluribtis ypcabujis ij.O" jijdicanf, et turic or(liharie fea conv.ocarfe'- cohsufeve-
riijnari, Ea de.causa pipi.isisirouQ)\ f. ufliavc, .cumiab G rpnf, qiiando coriirouhicorjsertsiPrteia:fpip ECclfesiaa
lipiiij.iiumyojuiitafe depehdie.ant.,facije mutari, pbsi ( cretri erant splefflnilfersuscipienda.iidi.iidecreta jam
surtt, fef.tiffl hatUfa afque .Sttbstarttiamininie ipu- abapQStolicasede deiiniiaj.qttahdpad cbnipriffleiidani
lata.Pfaeferea., Lafjna pfajip''.npri'i,la.sterilis cehserj liacrfeijcorui.il audafeiamfrequeriiiorepifecppofbm cdn-
deb.et, ut iunicttifiufefei .singtiiafe y.pcabjjjiihipppfir sfessusperutilisccnsehaiuf, ut vidfeiicfefsbleiiihius
te.a.tassigharij exff a qup,dnhllum .aliucliresIpsas,iattt jttdi.cihriiliaberetur; quapdo'dehjqtteeCClesiiisiicasres
ijisarum fefum prpprielat.enj, lnnp.era et, vlrtuieih in Ecclfesiis lurbalas, ivel ob schlsniaticpriiriiiRravita-
exp,riiiierfeque.al. i.nim.bLafjrta jingua, ajictpre Cicp-- tem, vel pb priiicipu.maJioruhigUfeSifecttli mijiistro-
rp.iie,,ni.asim.ev.o.cibusrib.ijindaf^.iiteafijfficppia.fetiaim fjijri; pbtejitiam,, facijijis afque pacatius coropohere
167 CraecailinguiEpraesfet: Sed it.tisefiim, ut spipe cpnserilaneumerat (f). 168Nttllaiiaq"fe Ifexihattdat,
dfsseftii, Lqtindfiiliitgtiqmnpn.modo nqixi.nppern,u\ tamqijaro•Ec.ciesiae,neeessaiia,ha!if.ttda'esse'cPiiC.i!'ta.
vulgo pniarem, sed ipcupietjprem,eliqm quqin (irmr .IhjmoJegibus ipsis camuoi est rie cpticjlia gerieralih
cqm (c), Qiiid niiriJiriiigj.ihf_si^^j.;ii(.m/rjijpdi Grscci Iiarit„nisi ea esse haijenda RPriiattus.,piontifex, judica-
syhodu.mappfellaijt)cu.msignifica.rehabfeatcoetum, in veifju Qhod sipraj,tercanpy8eha.feseis boyaquescjiis-
queni piures judices pfp Chfisfianis rebus mp.deran- .mataiii Ecclesia exoriaiitjif",haecut,iquei|iixta diivina
dis cpnvenire sojeni, sttapte natiira plura npmjna, et apostplicaque maijdata stalini hecessariQ:fetcoriipri-
aptissiina quidem, sub.eai, ,ut quandoquea veteribjjs ijiiet evel.lidebenl;,np, aut propagaitomaliljaesenii-
voce coiiiieii.Ms,quandoqpe verh ypcabulis epiisessjis ne,aijt radice.s agente cumca.tliQlicsefideiidetriiiifeii-
atqtie juditii expfim.afur. Npnne omne concitiuin to,. in dies magis magisque daemfiitiiorunizizariiav
cuni proprielate, et epnyentus.,:et cojisfissus,atqup .alaniur' et. increscanl, N.oh projneriea la-iiienIvisce
judiciufrireipsa est? Secum infeiim Jjaecanvbpcrilliji 'n rnalis unica CQnctiioruiii'mediciiia alj Ecclesiaefurt
reputenf, ac deiiiqjie pon Rarpnip,, jsed sibi. ppiius 'datpre paraia est, sedipluresi.PhssijrttiRouianipipiiii-
gravero iropuf.entlapsum, Arbiirafi. pricferea ipphs ifices.pefepist.plass.acfis.dogniatibtiSreli.rtas, ppssunt
est cura ista .ai.inpfarefi,dpriniiasse Quesj.ieijum, aut per crehras admoniiioiies,;"'itttfciiehique.-possiuixt.^ppr
saltem ^jbi fuisse biandiium, suos lecfofes tsip P^ci- ;S,uos:legaios validissinia. coniihipnitoriaideferfeotes
lanfes^tiiiirps r,auf c^cuiienteSj.iut.prp^ju^.iciPjCpn- pnvnibusillis niaiis pccurrere atqiueroederi,;.qhiivge-
sessum legere pptuerint((f/.,Nfeplenjin)VaJgntinian!is pprp!esrCQnvocciiti.?yiiodos_.Ne,c ehiri.iejttsiiiodi;ju-
in sua npyella cpnsessus:ypcfehsus.fest,; spdijuiicif, ;djqi(irurtJ soleniiiiias, abspliile necessaria esf, ;se,d
atqpe iia esse legeiidum, ipse Quesjaellus;prppa-yjt:, ,qjiaiidp dumiaxat ecclesiaslica-:res oinniriQ^turbafje
quia Valcntiniani noyella_ni.typ.is;comra.itiens, hpec Sttiit, yel qii.aiidoexcitalaequacsiionesita suiitiduhii»
eyulgayit: Qum, et qugm dictu audifuque obscena ip _e,t;pbscura- flucluantes et in tricas corijectaej ut
(q) S, Leonis M. epist. 13 cap."7, , (e) Videquce dixiraus de hac Ecclesiaedisciplina
(*) Epjst, 16pap, 7. . cap. k praecedenti.
(c) Cicero, de Art., eliam in Thesauro Cicer. Nizo- (/) Vide quae diciuri sunius in Eulychianistarum
lii, ei apud Col. in praelal. lib. xn. causa, agentes de Eutychetisii.ulaviaiii, Tlieodpriti,
(rf) Quesnellus, ipnj,ll,.0pefijjn§. Lepnis M.,djss. aJiprujpque ap.pellatiQiiibusad apostolicani sedem
1, de Vita et rebus a M. Leone gesfi.s,pag, lil, Pa- factis.
giusj ad annum iU
Otl P. CACClARl EXERCITATIONESIN S. LEONIS MAGNIOPERA. 952
prb communi pace et mullorum salute, aposiolica A __.judiciot partem senalus et parlem plebis etiam adbi-
sedes conciliumexpedire judicaveril. Quare minime buit, generalem mprum regulam condendo, cujus
ferrfe possumus quae in causa de qua agimus nexui pmnium conscientia astringeretur, et a qua
ambo critici asseruerunt, videlicel minime opus nemo sine criminis nota posset recedere. Nunc vero
fuisse concilio, quoniam non de proscribenda no- ambo critici sibi plaudere possent cum in difficilio-
va haeresi, aut de fide asserenda agebatur; sed de rem npdum inciderera, quem forte Herculem arbi-
poena juxla canonem Ecclesiae sancienda; perinde trantur, cum quasi ex tripode dixerint : Neque con-
quasi alterutro ex his casibusinierveniente necessa- cilium est, ubi cum sacerdoiibus pars tenatus et pars
fio sint concilia cogenda, aut nulla alia occurrenle plebis est.
causa proyinfeialesaut generales synodi possint indici b. Haecpostrema porro annotatio Baronium urge-
et haberi. Undenam ejusmodi hauseruiit doctrinam? ret, si vera esset, si lirma, si denique, contra sacro-
In mediuin afferant' canones, Patfum monumenta, rum synodorum sanctiones et divini juris regulas,
Ecclesiarum conshetudines, ut nobis etiam fontes simul cum sacerdolibus et presbyterit tenatut parie
innotescant, ex quibus singularis et arcana bactenus cocunie et parte plebis, Manichaeoriimcausa fuissei
inaudita disciplina proficiscitur. Nos quidem, siPa- judicata et definita. At imprimis dubiaeomnino fidei
tres, concilia, el Ecclesia. usum consulimus, omnino est illnd asserlum , plebis parlem accilam, et addu-
oppositum propugnare et credere debemus. Nam, ctam fuisse, cum dr>Manichaiorumdogmalibus atque
seCundolabente saeculo, quando post apostolos fre- ciiminibus quaeslio habebatur. Nec Valentinianus
queiitiora coeperunt in Ecclesia haberi concilia, cum enim, nec sanctus Leo, nec alius quispiam id asseruit.
iuAsia, luiii in Palaestina, episcopi pluribus in locis nT Valerttinianus utique in sua novella : Coratn senalu
in unum coivferunt, in quaestione de Paschale cele- amplissimoipsorum confessionepatefaclafuisse eorum-
brando. Teslis est magnus Ireiiaeus, GalliaeEcclesia- dem crimina testatur. Leo itidem de conventu a sa
f um aposlolus,splendidissimumqtielumen, cui omnes coaclo disSerens scripsil: Residentibusilaque mecum
cum veterfes, tum recentiores doctores fidem adhi- episcopisac presbyleris,ac in eumdemconsessumChri-
buerunt («), Qttos inter Eusebius Cap.sariensislib. v stiatiis vifis ac tiobilibut congregalis, electoset electas
Hist. Eccles. cap. 24 et 25. Quis vero afflrinabit in eorutii jussimus prmsenlari (b). Quod si contendant
eisdem synQdisactum fuisse de nova proscribenda duabus illis Leonis vocibus, Chrislianis viris, plebis
haeresi, aut tie fide asserenda? Tertio pariler Eccle- parlerrt saltem obscure fuisse indicatam, ullro conce-
siae saeculo, cumRomseet in Africa.tum inPhrygia, dere non repugnabo. Sed quid inde? Insolens est in
et Neocesareaein Ponto, Ecclesiae Patres plures coe- Ecclesia ut principes, regii ministri, senatus ipse et
gerunt conventus, vel pro imponenda lapsis persecu- aliqui ex populo in conciliis tamquam tesles adhi-
tionum tempore salutari poeniteniia,vel pro reparanda beanlur?Non ea fttit multorum conciliorum praxis
ecclesiastica disciplina, vel tandem pro diluendis et consuetudo? Sed ut missa faciamus apostolorum
episcoporum criminibus, iisdemque vindicandis; et concilia, in quibus cum apostolis caeierisque Domini
tamen nullibi sermo habitus fuit, aut de nova haeresi, discipulis cuncti fidelesetuniversa credentium mulii-
aut de fidei arliculis, ut prodttnt scripta ejusdem tudo congregata est, nonne ad Nicaenumconcilium
Eiisebii, Cypriani, Dionysii Alexandrini, aliorumque generale primum, praeter episcopos et imperatorem
Patrum, qui ea avtate floruerunt, quorum scriptorum • Constantinum, convenerunt etiara laici homines in
sallem aliqiia ad nos pervenerunt fragmenta. Quid^ • pliiiosophiaesttidiis apprime versati, qui coram uni-
plura ? Quarto, quinto et caeteris subsequenlibus sae- C 1 verso populo cum nostris dispulaliones habuerunt.
culis, innumera conciliahabila fuerunt, vel pro ana- Nos quidem locupletissimos lenemus testes, nec
themate dicendo jam alias damnalis haeresibus, vel ianlum omnes cailiolicos scriptores (c), sed et ipsos
pro statuendis jn Ecclesia diversis pcenitentium gra- heterodoxos, Calvinum sciiicet, Illiricum, Lulherum,
dibus, vel pro dejifeiendise sedibus episcopis, vel in Magdeburgenses, et alios, qui in hac exploratissima
propriasresiiluendis jam injuriadejeclis, vel denique, re nobiscum consentiunt; quamvis deinde, laudatis
ulde appellationihus, de Ecclesiarum dedicalionibus, exemplisabutentes, novasmachinascontra Ecclesiam
de imiiiuniialihus, deihdulgentiis lapsispoeniiehtibus struere conanlur, perpefam omnino docentes laicos
concedendis; atque id generis aliis rebus agerelur. sacris in synodis, non veluti testes, sed ut judices
Perperam igitur confingitur, sancium pontiQcem non essc adhibendos, et non nisi per summam injuriam
. liabuisse conciliumin Manichaeofumcausa, quia non suffragio (ut aiuni) decisivoposse privari. Sed quid
agebatur de novahmresi damnanda, vel de fide asse- mibi cum islis haereticis modo, qui omnia corrum-
renda. Sufficit quod anatbema essei dicendum Mani- punt.aut saltem in conirariam partem convertunt?
cliaeisin Urbe repertis; snfficit qnod RomanaeiEccle- Ad Quesnelliim potius Pagiumque revertar, et an
'siae disciplina exigeret ut Manicliaeilonge ab omnibus Chalcedonensium gesiorum exemplaria aliquando
llaliae finibus amandarentur. Quare quamvis in Ma- percurrerint rogabo ? Haec auiem synodus septennio
nichaeorum 169 judicio actum fuerit de posna juxta •- post Maiiichacorumcondemnationem ejnsdem papa
canoneni Ecclcsiae sancienda, tamen quia S. Leo in Leonis auctoritate fuil coacia atque 170 confirmata,
oculis totius Epclesiaepublicavit omnesdogmaiis lur- tttquandoque dicemus. Anin illa soli episcofii,presby-
pitudines, et daninare fecit, el prodere, auclore S. "ij i teri, caeieriquedumtaxat Ecclesiarumclerici et mini-
Prospero Aquitanp, ut vidimus, nihil impedire potest: slri, vel etiam senatus cum noniiiillisaliis de populo lo-
quoininus in concilio baecomnia exsecutioni deman- cnm habuere? Nos equidemsi aiithenlicis Aciis fidem
darentur. Praeseriim cum novcecujusdam ceconomiae adliibemus, Chalcedone congfegatos legimus senato-
raiionem S. pontifex statuere" voluerit, cum pro' res.et magistratus, consules, praefectos reliquosqiie
haereticis evulgapdis et deferendis, tum pro eorum imperaiorum fflinistros; immo inielligimus in lam
delafionibus faciendis et excipiendis, quarum onus; -frequentem convenlum venisse ipsum Marcianum
' sub omnipotentis!Dei indignatione cunctis caiholicis -imperatorem magna nobilium et ignobilium comila-
injunctum essevojuit. Quidergo mirum si, priusquam tum familia, qui, magni Constaniini exempla secutus,
ejusmodi obligaliones cum populo tum presbyteris fidei vihdicem sese exhibuit: JVosenim ad fidem
indiceret, hdvumjcanonemin similibus causisperpe- confirmandam,i.ionadpoletiiiam aliquam exercendam,
' luo servandum-condere voluerii? Nihil enim aliud exemploreligiosi principjs Conslanlini, synodointer-
ipse petebat, nisi incoiumiiatem religioni el catholi- esse voluimus. Ita Marcianus Chalcedonenses PP.
cis cuiictis, et propterea, couvocato ccetu et facto allocutus est (d). Numquid nec istud erit coricilium,
(a) Irenaeus, lib. v Hist. Eccles. cap. 25, 24, 25. quoque lib. x. .
(b) S. Leo Sermone superius laudato de Epiph. (d) Marciani imperatoris allocutio exstat tom. IV
cap. & ^onc. pag. 1472.
(e) Rufinus, lib, x Eccl. Hist. cap. 3. Eusebius
 95S DE MANICH_EORUM HJERESI ET HISTORIALIB. II. 954
in quo cum sacerdotibus imperator, senatus, provin- A etiam catholicaeEcclesiaeres turbarunt, ut, inito foe-
ciarum et negotiorum praefecti, el pars populi fue- dere cum daemonum potestalibus, improbitas, Ty-
runt? nugae merae; apage figmentum ! Conciliorum rannis, multarumque haeresum errores longe laie-
enim verilati hominum laicorum eliam eongregatio que disseminati, summi poniifices aliique inferiorei»
minime obesse potest, si episcopi dumtaxat, eorum- vix operam dare possent ut catliolicos a viliis revo
que legati, vel alii religiosarum familiarum ministri carent, ut principes a civiumcaedibus,urbium incen
et cultores, ecclesiasiicas causas pertractent et fidei dio, se abstinerenl, elliaerelici homines (Ariani prae-
negolia definianl; si denique isti soli veiuti judices sertim) quorum tanla copia crat, erroribus ejuratis,
synodalibus sanclionibus subscribaiit. Nec propterea veraeUdei dogmata profiterentur. In lanta enim re-
principes, magistratus, plebs ipsa, omni munere in rum perlurbalione, a tot tantisque efferatis hostibus
conciliis carerent, si veluli idonei testes et verilalis circumvenli, nibil erat quod timendum non esset
viiidicesadmittaniur el advocentur, ut fieri solet. Ne Et propterea, lenitate legum Ecclesiasticarnm rigore
auteni ejusmodidiscrimen laicos inter et Ecclesiarum aliquatenus lemperato, sufficientissimevera pastoris
niinistros in Leonino Manicbaeorumconventu minime munera adiroplebanl in exstirpandis erroribus qui in
servalum fuisse quispiam suspicelur, vellem, quaeso, dies gliscebaut, et in viliis propulsandis quaefidelium
ad S. pontificis loquendi formulam animadverterel, pietaiem poterant corrumpere et labefactare. Non
qua describit prius episcopos et presbyteros secum idcirco tamen has inter temporum, bellorum vicissi-
veluti in judiciorum tribunali residentes, tum deinde ludinumque angustias, illa velusta RomanaeEcclesiae
ait, congregalis Christianis viris ac nobilibus,jussisse - disciplina, aut deleta, aut mutata dici potest, etiamsi,
electoset electaseorum prmsentari. Non itaque et no- 'n ceconomiae causa, perpetuo exsecutioni non fuerit
biles viri cum Leone et caeterisepiscopis vel presby- demandata. Iropossibile enim prorsus erat ut sub
teris consederunt; sed dumtaxat fuerunt congregati barbaris principibus barbarisque populis, qui buc
quando actum fuit de Manichaeorumcriminum con- transmissi erant, quiqhe innumeris erroribus erant
testatione et eorumdein exsecratione, quando deni- obnoxii, eam formam ct inquisitionis rigorem serva-
que aclum est de recipiendis iis Manichaeisquos S. renl, qtietn sanctus Leo sub piissimis catholicisque
pontifex ad pceniientiamadduxerat. Istud sonaut illa principibus custodiGiidumdefiniverat. Quare nemo
S. Prosperi verba , quaeeliam in superioribus addu- admiratioiie commoveatur, si hisce lantopere a.fliclis
ximus. Videlicet, Manichaeosin Urbe latentes in Christianae reiptiblicae temporibus Ecclesiarum pa-
oculis totiusEcclesimpublicatos, omnes dogmatit lur- stores servire debuerunt, ne una cum sincera Chrisli
jji.udines damnare fecit et prodere. Si itaque ea fuit fide catholici omnes sub barbarorum jugo et perse-
Leonis agendi ratio, ul Manichaeilamqttam poeniten- Culionibus periclitarentur. Eam auiein Romanorum
tes in Ecclesia non reciperentur, nisi publice dete- pontificum ceconomiammagis aique magis aposiolo-
stalis prius turpissimae seclae erroribus, cur tanto- rum exemplis explicare possemus, qui Judseis atque
pere conlendere S. pontificis conDeiiliiinappellari gentibus evangelium crucis annuntiantes, in iis quae
posse concilium,quia in eo pars senalut et part plebis Christianaefidei non repugnabant teinpori servire cp-
fuit? Quorsum tandem ista? Ego sane, omniiim gebamur, ut pauiatim omnes cujuscumque ordinis
partium studio seposito, atque solam secutus verila- alqiie conditionis hOminesChristo lucrifacerent.
tem ,'quae unice inter scribendum et disputandura Nemo tandem mihi succenseat quod nimius fueriin
perquiri debet, niltil prorsus in illa Romana Mani- in retellendis Pagii et Paschasii Quesneili ratiuncu-
cbaeoruminquisitione intelligo quod nolis el chara- (G lis; nemo praetereaconqueratur quodpro vindicando
cleribus veri concilii repugnel; praesenim cum facile Baronio mulla quae aut praeterniitti poterant, aut
omnia argumenta evertamus quac a Quesnello (a) et brevius explicari, iu medium adduxerim. In utrum-
Pagio afferuntur. Immo unum intclligo omnibus ca- que sola necessitas me compulit. Siudiuiu videlicet
lbolicis maxime gralum, et ad fidei purilatem in Quesnelli et aliorum similium, qui, numquam salis
Ecclesia servandam magis accommodatum, quod propriis partibus induigentes, quaein saiic.torum Pa-
roullis displicere posse vereor : videlicet hodiernae trum Operibus sunt illuslranda quam sacpissiinedis-
generalis inquisitionis ceconomiam, aliquam agendi simulant; quaepropugnari debcnt, allaborant ever-
rationem, ab illa Leonis in Manichaeosinquisitione tere; quae denique ad aposlolicaesedis auctoriiaiem
non prorsus absimilem originem traxisse. dignitatemque pertinent, aut omnino niinuere, aut
6. Quodsi occurraiur nobis, et quidem a doctisat- saltem occulere nitunlur (b). Aliam tamen agendi
que erudilis, quaerenlibus satisire constanter probari rationem antiquos scriptores secuios esse, inter cae-
possit ejusmodijudiciorum formam a Leonis aevoad fera monumenta, indicat Theodoriti Graecaepistola
nostra usque tempora nuinqnam fuisse variatam, aut ad noslrum sanctum ponlificem Leonem ; in qiia,
interrupiam, id vellem saiis cognitum esset, quale sincere recensitis aposiolicaesedis honoribus, prae^
habuerimusconsilium. Nonenimsumusii quorum va- rogativis atque muneribus, ob quie ad hanc sedein
gelur animusext.a sibi propositum scopum.Nos enim cunctae accurrere eonsueverunt naiiones, ut Eccle-
dumtaxai Leonis Opera castigare, ornare, et ex ejus siartim (ail) ulceribus remediuma vobis accipiamus,
171 scriptis Exercitaliones quasdam deducere, ip- vobisenimprimas in omnibustenereconvenit; in altero
siusque S. ponlificis gesta a criticis aliorum notis ,jyCapite gradum facit ad aliqua S. pnntificis gesta lau-
viridicarein votis Iiabuimus. Propterea in ea nostram danda, interquae illud recensuit 172 (tafflquam ar-
curam, cognationem etstudium ita conlulimtts, ul ad gumentum sufficientissimum) studium illud advertui
vitandamsuperfluilatem et arrogantiam, ad fugiendam infames Manichmbs,quod sanctitas vestra (ait) nupei
lemerilatem prolixitatemque, sancti pomificis gestis exercuit, et quo rerum divinarum studio vester in
aliorum facla miscere minime debuerimus, nisi quan- Deum sit ainor patefecit. Quibus verbis praesentem
db ad evertendas aliorum falsas opiniones talia offen- claudere Exercitationem minime nobis ingralum
dimus a quibus sine insciliae Jabe recedere non po- fuii.
tuiraus. Quodsi denique eadem agendi ralio eimodus CAPUT XI.
in hacresi inquinatos aut de haerelica labe suspectos
quandoque fuit interrupla, quid islbuc est? Nondum Post Magni Leonis obitum Manichmi iterum Urbem
enim exlremaoi clauserat diem noster Leo, quando inhabitanl. Gelasii papmsludium in iis delegendit.
barbari, cum e Septentrione, tum ex Africa profici- Guillelmi Cavei circa commttnionemsub utraque
scentes , Romano imperio ad exitum perducto, ita specieerroneumjudicium. Idem S. Getasiustandem
(a) Quesnellus, ad annum Christi 443, in dissert. et seq.
1, de Vila et rebusgeslis sancti Leonis M., qui ut (b) Apud Quesn. tom. I pag. 266, et Garneriuni,
studiose se abstineret ab inquisitionisvocabulo, con- tom. III.
fressionis vocem usurjiavit tom, II Oper. pag. m. 140
958 P. CACCIARIEXERCITATtONESIN S. LEONiS MAGNlOPERA. ©ofi
:'riefarioshos hominesex Urbe elimiriafet eoruin co- A __.diis cblieetae liabebahlur, sub utraque specie com»
dicesdisperdii^maiheqia^is.aMitasenHiitia, munjcare delffljsse. Pr,ofiecfpsj Lep.Magniis,si. Ge-
lasijis^Romahiip.oiififices.d.ecrctis isiiisliiinc inorein
1. Qtiaejilarij.chajc.a alia atidaeipf fefCaiijdior naere- confi,froassent,ijamapfe eorupj cev.tijiV fteriiinicafhp-
si.si, anf .qHapea;cohfideniipf NpmicunV:tanihpCfei li.coftiiirilicjlum"fuisset a cajieis lisfi.s,eialvsliivefe.Et
?;
reJigjonfeipssefsacfijfegia., hefahdis CPrf.upiam.qfibusi, pfopterpa saeef.doLes'ie^0Jurjsliari)'^h.ficierite's laiitam
eti rilibus piibifaija,isaiterii.ieaiilpeairihitiiiiare, sibi' iijieprprp "cojlectisyijfitcppJainvcphsecriarei dfebuissenf
pofissinVuijiciviles/ quanfa sibi etppipulo qiii sacfis mysleriis interfefat
pr3c.avief_?'..^e.l)hi^spt',,'-5h,-,''S!i)bh'si
et ecclesjastiCifeIpges cbriifhiife.ajhcphclajriabaht,ef siiffifteffepptuissef. Sed.hpp Jafb usu, jaffl soii Ma-
uffiusque fbfi ]pdicfes'adeaittcperfefepdatti,eJinVihan- njchaei a ca.ljciscohifflunibrife absiieriiifuisspnl. Qiiid
daih pehitusqjipabplehdami strehufesfe'afm.aferant, ergpihife.cp?sujnefat;fidelfes ad ttlfitiisquespeciei cbm-
Ad iqjiaffl quidprij .au.dacianiCopspiciprtdaijilohgiti.s mouihrierii cogfere?Quid eiopfifri.afe decreio qttod
abipsa ufbe Rip'ih3rJH5Pfe^eJP-'h'p'u.s''nbn erit:.lij qtta jajji apud pnihesi.iajfebS .callfpljcpsobtihfebal?SiRo-
etsiimulfis. yafiisfjufeiropdis;exagiiati, etsaiis pioena- ihapai Ecfelcsia ejilm, qjjav idpcfrirtaeab appstplis
rurii; JVlagrtib tieoiiei.au.ciofe,MaiPiCliael.exbausti fuis- accepfae jsehjper. inniti Vojttit, __iih.c.liioferna suis
senti, fefiipjjge ajii pfnniibpsIia.liai;pris ijji.exsjJiuiii pf.imordiisnecessarjo ex djvina ihstUhiiohe prose-
amandaii '•".adhuci lattjfehripri diu pbsl tam ro^grii quendum i.niejlexis.set,humqhani laicps eUchafistiaih
porttiric.iso.bituh),eps iierurh ji.ojuaiirljiliabitasseffe- ivpn cpnficierifes.usu.icsjli.cjsfjraudas.set,nujnquam
pertttiri e.st, Quod saiife.eu.mip.se;mecultt repulassem, huiic fitu.nijttlefmJsisseti.Sed rjturii iJjQmporrigendj
in earo yeheimfeiifero !apsps,'stt'm"sjjspifeio.neih, iMani- „ la.icis,__ali.c.eiii.'XieohIs aeypnpij fuis.se ih usu, probat
in *
"
chicps libjhaei eXisjentes, Lepnirta jarrt gerierali ejiisdenvS, pohtjficis .degf.etph).Quj i.dci.rcpp3Cpno-
seipisas iriqjijsltipriepertferritps,omnfem nequjssimae miafecansa cafholicps aid cajicisi us.um asfrinxit, ut
sjimhlaf.ipbisia.ftejtt ad dejilescettdutt)adiiiliuissfe; ef. Manicliacps detegefef. Se.diManj.ch._ei;s ex JDrbe ex-
p.rpptefea, pe epruBi ittrpi'hdine.Sprbdereiifuf, cunj pulsis , httnci nipfeiri Vfejpvcoijpmia.ui Si.atiuifiiisse
ciat|j.piicis,ivirjsis.aCrisCphyeniibus;et djvjnis riayst.e- intpripissarii q«id dtijiijiarid.Om? iAnripji, Cavfepiay-
riis, sacrijege sefflper;interfuisse , u.tIdeitt S, Lep , ctprfe, Gelasitispapa, qui utturii suprai iriginta anhos
lioc,.g.rayjssihihniexsie.craiisifaclilus., fi)efht cfenque- post Leojiis Rlaigfliiobifttmrppniiffeix-iiijt reniiritiattis,
sftts, Qupd si ejuisirip.diiiosfra su.Spicio a docf is iion cttrilMahicijaeps"repeirjisset,lit. callipljicofuihlarVahi
prpjjfetur,,virlisi.dubipprpcul alteruhi eps aiilrhiarfe ipsis ap.ferfef, suo decifeib Calhoricps ipsps iif ij)
ppiofiebifi.Mamchajpsvidelicet,iLfephe 7 agfintfe,exiia 'utraqufeiSpecie.conjjhunicarent.fe;ofegit?."Nptt cpegisset
Italjjse bras. janv affl'ajida.tps, a hdiia posiriipp.ttmi,S., prpfectp ,si; jrips. illfe,vcl fifijs salffehi ppst Lfepriis
pbjjiificisi nibrt.e, gradtts Rbniarii vefsus vferfis.sfei, mpffero hpn fuisset Iritpj;misisus,
aiitiquas iatpjvfas iisibi quffisiturps,AJtefiitj-ahiyifefpi 5, ;Djuiijis,tamen in.hj.sijjugis iihmpfarjsjiperva-,
haric fehi cjirri"slrie tesfe fidfe dlgiio defiriirehaucf caneum afbilrhf. Efejii.m G.elasiuimLfephjs.peconb^'
]icfeat,;.qhfenva.dfflbdumiMa_tticliae5 ppst S, LebiriisohiV roiattv.secatprii, fessfe,n.pn iarilurii prpdit decreiafii1,
tum Ufb.em'iifei;ttmiincipluerint dttrotaxat descfibere ijjtidi.dfeiiqu0ih3cf.ehhsfegimji.Sv, isfed.sfiidium.ab eo
jhrppefariiiis..,,,';'i i;i '.'....'i': adbiblfttm u".fiManicJiseiiin urbfe Rbitta. adjinvenfi,
2. Extffero^ni.itaqu.edjfert ittdicjaifiaippiesfafe copvpulsi,: aiqtte, co.mpre.hensi
annp,4011 icjiiijiiarius sjiffecius psf, qjij, seifo.'jsui' in ,e?sjJittittideppriarenjjiir.;Yef,um GeiasjjjsIp.se nbni
p.o.rifificalusiaiirip.eviyis spblafus, giiripljcitiih iia- (C safis.feaflihliea?fidfel,jhcplphjifatiise pfPispexis.se'ar-
bttitsticce.sspifjero,:.Ahy.eVoiub.liiscedupbtis ppntifii- bjfi;ahathf, ^jjam jpngp iab"tJfbfeiiispfefari.isIip.mirti-
elifliSMajiIchSiCa.Secta t3ibe.ri iiiliabitiar.ei,ef htillp bpsi aroandaiis,. adhuc ebfpnj .sacfijfeg.a) .dpctrinae
sacrP, -jutipifpfpriQi fesfimpnjb iinnQtescJf,Qbare ne Jibfi.vfelepdjees supefstijes fui.sseht.Quafe ef Ijj bac
ijjceftis riipttiuhipiitisieit relius adiiserieariiusjad Gfela- fe S.; ppiiti-icciriLepnem irijitari cjipletts , ebfam
i:s't_iiin_i.
"iftijrj.ji_^fluf)'""gjis't3
3ii'..'pap_3e..jp"p'niinc^i|tujna gfovoT' yQlumiha, quaeinvultoj-uramanibhisleife.baihtttr^ qbtc-
cabimiis. Ei 5jibroiitagtie'.ppli11ficaji,ief e.xAina^iasib, gue iiubijJJu.Cqu.e ad. mujips decipiiendpsc)fciipvfefe-
jn jRpjpjiripfttjji pphfificttiriiyhas, haefepGCurrijriile- hahtu^i penjfjis p?fdej^_ef abpleirieteiitarit, Qiiaidie
geijda .ii6«'fl?l..'Iewfbfi,bus'fnyiMiSurit jilariifhfieiin' Cattisia,. cpjlectlsi'Prtinibjis .Manlcbaeofilih. Jibfis, qubs:
Urbe., qups irt, exsiiitim: depprlqri prmcepit, quprufrt, jnyeiiiffepptferat,iij^ieHiqjjfesedtilplustfatis, pe;coi-
gupqufcodiees' aiile fofe.s basiiicmSarictm Mqfim iii- qii-iihih pbsfefiijhhfre,rtdj.Cjilun) pr^beferi.t, qiiie fp-
fieridipcpn.cfepiqvU. Ad hos ahiem defegfendpsbojp.j- res btisilkm'S.Mariqi. iticpndio.poritieriiqri jussitj Qua
heS, ttpirjajiaiii ipfecpppihiae r atiiiriejri jidfejriGeiiisiitts i piccasjprifevalide pj-pbabiifeest Gelasiijjttfttin cfeje.hre
1
jadbibuif, praefef eainv.qiia. riiagni pphtjficIs.itjeojVis Illiid septpagihia ejiisjcpppfripiconciljum babeffevp-
dec.rfefbIri Rbinaha EfecJ.esia Qbflhuefaf,EtehfriVpfa_-; Jiijssfe,iritijiip; f fevpcafispriiriiurrtajj mieriipriamsuo-
cepit- flf qtiplttupt; ad.saCfpm synaxlm accedefenti fiifri-ipr^decessprpnj siatuiis, d.ivjnofum uiriusqu.e
tifritisqije.specieijTiyslefia ji.arfjcipajrefif,iuta hinjjruiri 1 TesfajheJifi'Jibrorjj.ihcalajpguni cpijci.niiavjf, etlib-
Manichaeiqui jiimia sppersfiiipiveoihnittp virib ah- jfjiijj,scripipfjjbu.s,de.sigpatis', aufli.ertticasScfipfufas
iiofrfeba!)f,caliC,isc,prorophipneihsuro ab: ajjocfyphis discfeyit (ia). Iri pbsierjbfem' vfero
iiacjiiusa .173 Vp-ri''^lShhscerenth^^ ) ^ hjinc ,bj'idiiperh ieosJcodicfeisppii.ss.inviirarejeci.iquibus
" "fcbaptiir, qhpsqufefaisb shb aposfolo-
ergb CfejlsiajjppijjfecffefuhiGuiilfejhjtisC^e;ajvijnad>- .iiati^fetipi Jj,7:4
Vfeft.ens,S.°pphtificiisagshdi')au;datrajipn§hi,quavidfe- riiriVAPminiijusiri prheni SianiCb-ei,Mbnlariisfae,Mar-
li.CeJhfeiariisiMahichailsicathp^ 1 ciohitaei,et fljjiiihdiicefeatisi fpefahf, ifos ergo libros
rijtebiintiir, .abstnjit. Sehsjitt deinde Rp- .cviri),
jiplii.esicie,fe .paeieris vpttijjjjjijbus qpae.ro.ttJtjliaefeiieofum
jriariiaeiEfefeifesiEe 1
i rifuni .die cpmmuhiphe sub; iuhiCa yeJ:f&[ pefdfettdajri'aut i)d cafhblicarh .r.eligibnfem
taniphj specife,tamquanj; npyiiatem redple.ntemjffl-- JLabefacfapdah?; cpjjspfjp^efanji, hbn, splijpi papa;Ge-
. he|fer,eqtiaefi.tijaddfenspfaeteffeayefuis.i.uni hipreriiln1 j4$ifis'..F'^jpLudiayi°l.j-^'vief^__n "efia^fn/a^/.o^nii.ii^ln^Ha.ca-i
Ecclesia ab ipsis primordiis rfecepiutt),ne qttis;iri1 ihbficq el QpppiQlicq.EfcleMa.tiitixina^ cuni
colleciis sacris nisi sub ufraque specie commuriica- sM_~qtiCipribus .qyctprtimiquefequatibxifsub a.nallje-
-
fet, Gelasiuin suo deGrefbcohfiriuasse. Sed llefor- matis ifidissoiubiiivipiciiii)in ^tefiitijh dahinaja pssn
rnatm-sectqs.hoinjji.em.,qiji.suis parijbfiS;ipduIgebat, , icHifi. Joji(CS,
il.io.c.o.neilio: Quipajmajjieiri qiia-
idefiijjvjjf.i
"mpfeiivgferere .cupiens, hacfeffafi pppf- ifesqpe fueritiitiJlaiijcha.pfiiihjibri qupsipapa Gela-
Gf'pj_£j.s.qi!'e
4feb^i>i.'.Dic._tt,i.tatn'ph., i a.niabp, Caveus quandpiiam1 siusifaipqp.amfajsps fefshppbsiiitibs Sttb dfecrefoprb-
RipiriaiiaEicfiJesia; httric nibrejji prosecuiaiisit?, Pr.bfe- .sicfipsit,Iri pfaeseiis..ljaudppius.fesseafbitfor referre.
rat riiohuitteniaex quibtts hatifiaiur laicos etichari-- , Narh iriipfimisilie apocryplioruin librorum catalo-
stiam non conficientes, quando in Ecclesia. prinior- G.US pliiries clarissifflorum vlrprum sludip illusiratus
'
(a) Videsis aui» scrij)simus superiori capife 4 bujtiusljbri.
957 DE MANICH/EQIiJJM, 1LJE_.E§I;EJ H.STflSJA MP, .%.. &Efe
5n lucem prodiit', fetip.sideinde praicede.ijlibuscapp.i A-JLaJirerttiunj, 4iacpjjHjjj,m)iper siibrepfitiajn ordj.»;^
de ejusroodi libris jai/i yerba feei.pius, tjpnem Rojnanum episcopalutn invadere lenfayef.if,
acfius n)isericr>r4JP,apo.sl.ojicaatictoriiaie qnafujjge-
CA.PGT XII. .liafur, eupv a cajjpiiicjpyjijctijis,quipus cjimpjj fi_n:
S.Gelasipvila funcip, Mqiiichmitertio Urbeminhabi- jafujn schisma, tuuj,e.t pl), ijljcilaro prdiiiatio.iiem.se
lant, qups taiidem Symniachu.spqpa, prmdecessoritm jDhsfi'jiixef.it,escmit exsQJvil.jjuni.quexfx.Niicerinq
ciyiiqtfi.episcppumconsiiluil. •Ittlcri.matttem efsi diri
suqruni exeniplisinsistens, _,uest$iliumpellil, horum liliiis
simulqcrh et cpdicibiismtle Cgii&tantinianmbqsilicm schisipatis facfio.nespejje s.pjiiiaeet,abplila_.yi-
derc.iifijr; fameit ijjiiii pdiief jiypris yjius multorjnji
fores incensis. De qitoriiin simylacrorum Usu dum clericorum,
agimus, explicamus queiiiqdmoduni Symniaphus, rjiij) eiiani prppier afqiie pa.triciorumhpmjiijjpi, claris.sinior;
varie ab imp.eratoreAn.qstqsipexflgittiius, perpcrmn coijsujaijisd.ignitjjtem,qpa ftijjcii
de.Mqnichgicqfqbe fuerit p.ostxi_latti,s, ..fjj.ei:ant,eorda J;j:seraj, carieijiqu.ejaiajjfjer,gfayjus
cprrjjperat, ifJcir.cp- Syiiiijiacbi adv.ersarii, jaro auda^
i. Manichaei, ppstquanv, araissis Rpnjanae urbis ciprcs cfifecji,deciir.-iileipppri.s in saeyiores.sediiio»-
domibus , in quas se receperant, nulluni ajiuffl aivv- lips efjjpei-jijjf,Quare, qijijtuor elapsjs anriis, Efisti
plius feiiciorem Ineolatiiriisilii jiancisci ppsse piiia- et Probini faclione in Symmachnm recrii(Je.sc<ei)te,
ruiit, magno anjroi fervore ab exsilio, qupd pafife- hti.ri.C veljiti criminpsuij) apud eumdem Tliefidpriciim
bantur, se reducere ppsse cupiebanf, Sed cufflsaricli fegejij postijlarunt, (alsps siihoniiirunt testes, JLuu-
Gelasii suiiimi poniificis sludium, quo in eos suosqti.e reiitium pseudopapam pccjilte a Nucerin.a:urlic, ut
codices aniniadverterat, ipsi plurimpm verereniur, j, Rpijjan) prpficiscerejiir, rjpvpcaruni,et, prjpri rejjQ-
idcirco ijpn sat consonum veritati viiieiur eos pqeija-P I yato et aucfo scliisnjafe, eurndeni ijjterpell.arunt re-
ruiri exhaustos liic sups gradps reduxisse, cutn adhuc geiiv, ul darei visiiationcmsedi qpostolicm;. iij dies
ille suniiiil pojiti.Dcatus" habcnas feneret. Dienj erg.o iiiaqjje sedjiionibus gJis,cei)ijbus, tuni iifpp.lef Pelri
clausit Gelasi.us aiinp 496, et Anaslasium II babii.it .4Uirtf.tis.episcopigudaciani, qpi soja regia auctoruate
successorem. Qui, duobus in pqntjficaiu consumpfis el ppienii.a freius CQhJrasacros canpnes, visilaiione
aiiiiis', ex hac Iuce migrayit, gujn Ronvaede M.ani- inteniata, Ronianaesejlis negotiis se imijjiscejjal, lujn
chaeorumsecla quidguain iunc lnnoiesceref. Al non prbpt,er Fesii ef Probini excpnsu.ium fjjrprem:, qtti
ifaprofecfo Sytiiipac.iiipapaeteinporibus eyenii. Qu.i, ciiyjfe.lieljjjm conira alips senafores, et proeserjirji
cum Cliristi ahtto i\)S S. JPetriihronum cpnsceridis- cphira Faustunv, exconstilem, ipsjs iijvisuni, intra
set, %ravissima Laurenfii anlipapae factione Gtjfflui',- ipisaiii IJrbe.minstruxpfiinl, cujus JveJJjcaedes of bo-
genfe, Anasiasii imperaforis aiietoritale et poientia iriicidia.n.ec ipsj clerjcieyaderepoierant, cum lioruin
frfeta', jani Manichaei, superioribus lernppfibus bis inopiiuili, nvulieres eiiam. et yjrgines mpnasteria ijj-
in exsiliuiri ainaiidati, ex eo magnp sciiismate ocea- Ijabitani.esplagarqip ictibus affliciaeac vjijneratae, ae
sioneui arripuerunt iterum Roniam proficiscendi. sacfe,f,dpf.es. tajidern ex invidia immarii, vej fusiihns,
Forfe eniiii ipsj arbitrahanlttr nujlum aliud tempus ;ye.lgladip percusgioccubiierunt.
magis ppportunun) sipi offerri ppsse. qitani isi.ud. 5,' Haecauteqj R.oj)i3;in sexti saeculi.exordiis, id
Quo vidfeiicetaequeEccjesia et iniperio.in iduas scjs- CSt Christi aii.no 6f)|, configis.se Ecclesiasticofiim
sis faciioiics , neicsaerae eccjesiasiicaedisciplinaeri- Arinajiujiilabqlae paiel.iciunt, Q.uo,tempore yidelicct
gor, nec iniperialiuro leguni severilas ab uirjiisque conjicj pplpsf MaiiichaJcaovspholeni jiic dfiijtesceii--
sacrae et civilis monarchiae niinistris facile poterajjt IC .lejn numquam la.tiores sttps tr.arisegis.sejljes quatti
proniove.ri el exeicerl. Hoc iiaqjie scliisma sane lunc, cijm epcle^.iasiicaeet civiles res Stisqjiedeqiia
gravissipnim fuil, quo clerus atque senatus in duas turbatae in eam ani.i.iiadvertere; npn sijiebant. .Brevi
divisi partes, quarum alfera Laurenlio UomanaeEc- tamfen.horumce iioro.intinigaudium in Ijicfjiinatqjie
clesiae diacpnp, qui S. Mariaebasilicani occupayerat, nicerprem vers.ririvfuissp, ex ejusdeiji Sytnroachi
adhaerebat; altefa veroi Symniacjjum ipsijm in Cpn- sittijlipiniioles.c.itfQui, prjijip theQdprjci f.egis.cjijs-
stantiniaua basilica legilimis suffragiis et sacramert- (ijttp iegafi Petri Aiiii)eij,si,scpjia.libiis ff tistraYiis,
tis electuin el ordinaium sequebauif. Iijsce ergp gr.a- dfeindesedis suaeinyaspre dejecto, ceiilu.m et qpjjv-
vissiihis mplibus urbe Roiiia jactafa, qtiid niifum„si deciti) episcopojuni cpiicihunvRpniap coegit,.ciii in-
versufa Manichaicasoboles adilunv adinvenit lerfio fffijiid.us se sisfens ab ohjecljs sjbi cri.roiuibussese
vel quano Ijrjiem bane inhabifandi? Qiiippe quibus pjjrgavif, Et san.cfippnljficis yitaeprpbitas, mQrujji-
adiftts laiior effectus est, curo Symmaclius papa et qtie infggrilas caeleraequevirlut.es, quas horoines in-
ejtis adversarins Laure.ntiu.sRaveiinam a Tlieodorico yidi.aeodiique ijjippteiifes a.udactfefcaluroiuis.ipipp-
regeArianpaccjti,coraroeol75sfes'slhredebuei'.tj!.it, fehanf, laniqua.ni aurum pf.ojiaiaeiji ctiricj.asubjqtie
ut hujus scbismatis et iurharum veluti arbiter con- ierrarum_iatiou.es,p.rnbisijIBWriibusyirispJauden-.
stitutiis in eps ferret seiilentiajvi. Turpe itaque hoe filius, evulgataefuefjjjjt. Sed fe.t.liaticfelicem j.usfam-
isljus scbismatis facinus quoddanvlyraiinidis exem- qtje S,, (loiiiificispurgalionejiiilliid aliiid lippjjjrt"panlo
plum ih Ecclesiam induxil. Nam Symm.afeiius, qui posi excep.il; quo liiinjrurti, senatorlbiis ej,Ro.jnano
laicorum principum legibus, vel decrelis, ip iis quae1 pppulQ sensim a c^..di.bti.s,s.edJ.iiQpibus gfassationi-
ad legiliniam ejus elecliotiem .spectabant, subesse: ^ btisqpe abslji.icre incipientibijs, pax et tifanquilji.ias
non pbtefat, ad roajora praDcavendascandala, afili-• iiJrbi;fetEcciesiie il.ljix.ere..Symniacbi .aufeni gpsta,
ctis iis teinporibus servire coactus, regio jpdicio at- varios multpsque ni.Qdp.sqyihus; luni a thepdbr.ico
que decreio se subniisii. rpge et A.i.iastasipiriipefatore, Arianis., iuhi ab ajiis
2. Jam vero aeqiiitati Ecclesiaeque suae incolumi- fecciesiasllcaeet ciyijismilitiae.viris_fttefaffexa,gif.atiis,
tati, ne adversus hanc inferorum portaepraevalerent,, non cpmroemofab.p,,nfefexfra scenii.m nQbigqhepf,Q-
Deus ipse niiris modis tunc opitulatus est, e.l.priin.esi posituiii scopum yagari yiriear, T.i;i;i)is. prpfecitpiljaec
ambitionis turbae omhesque diri schisrtiatis nioius ad praesens proiralierelhr o.ralip^$i yei caliirtii.iiasqui-
fausium felicemque exiiurn perducia sunt, Eieni.m ; 'jbuSeriniinabatuf SyinnVachusenunierafem, ycl ad
Theodoricus rex in ea fuit senteniia, sacris canoni- "synodos sex ab eo coactas pro suav sedis juribus,
bus satis consona, uf ex duobus iis episcppis qui pri- suaque innocentia pnrganda, Rpnianae Ecclesife col-
inus ordinaius fuissel, vel ubi pars maxiiiiri cqgnpsce- ia'iieiited.iscipiiiiairisl.aiirahdaaique,firinajiiia, ajl eos
retur, ipse sederet in sede apostolica. Quod landem: omnes hareiicos el schismaticos prbcui a jcaitliuiico-
(lihri Ponlificalis verbis utor) mquitas in Synintqcho 1 ruin societate prbpulsaiip^os,qui, vel Ariana, vel
invenit, el coguitioverilalis. Et factus est prmsul Sym- Eulychiana, aut tandein Acephaiorum ppjjuti lal)e,
machus (a). Sic ilague rehii.s dispositis, Syiujiiaclius v.erae religionis dogmata inliciah.aniur, sermoiiem
Romam proficiscilur, ubi syriQdo congregaia contra1 convertcrein. Ejusmodi enim. res non ad Manichai-
(a) Ex lib. Poniificali, apud conc. edit. tom. I.
 959 P. CACCIARI EtERGITATIONES IN S- LEONIS MAGNl OPERA. £t'0
cam qnam conseribere iiistituimus historiam perli-. Astintis; quibns figmeniis Maniehaica opponit dogma-
ihfent. Qttahivls in iis multa occufrant qttae Supreriia la, nt inde concludat pestiferam hanc soholem cun-
apostolica. sedis jura produrit fetvindicaht. Ea ergo clarum gentium secfis esse deleriorem. Inler caetera
itt prsesentiarum rfeferretantummodo interest quavin autem, qttaesubjicit ejusmodi sunt : commentnm il-
causa de qua agimus Symfflachi magntim anirai ro- lud videlicet, ^tio primum hominum cumquinque ele-
btir patefaCiunt. 'Qui cum maximis undique calami- mentitbelligerantem describunt; vel illud quo confin-
latibus urgeretur, ni#o tamen saeculi potestatum gebant : spiritum polenlemde captivis corporibusgen-
limore adduci potuit quominus Manichseos iri Urbe tit tenebrarum, an polius deinentbris Dei vestri viciis
latfeiites, qiribus impferialisauctofilas patrocinabatur, alquesubjectismundumfabricantem, et splendide te-
ex IJrbe amandaret, eoriim simulacfa-codicesque nenterri, reliquias eorumdem membrorumDei vestri
dfelferef,atqtie ihcenderet. Post hmc omma,{aitauctof habenteminmanu, et cmlera omnia capta, oppressa,
libri Pottlificalis in Symmachi Vilam) bealus Symma- inquinata plangentem; vel deniqueAtlantemmaximum
chus invenit Manichmosinurbe Roma, quorum omnia subter humeris suis cum eo ferenlem, quem fabulose
shnulacra, vel codices, ante fores basilicmConslanli- comminiscebantur, et quasi in tapete thealricp deli-
nianm, incendio concremavil, el eos ipsos exsilio rele- rieatumiiiiueri nugabantur. Haec,inquam, et alia in-
gavit (a). numerabilia, pariter inepta et insana, nec pingendo,
k. ln iis mtenm vocibus, omnia simulacra, nostra aut sculpendo, nec interprelando Manichaeos demon-
liac oratiorte insislere oporlet, ulpote novum aliquem strasse idem Augustinus testatus est. .Sed cum istius
Manichaeofumritum et morem indicaniibus, quem verba valde obseufa videantur, nimis difficile erit
nullibi observavimus, quemque nullus hactenus eo- •" j,conj'icerean sancli doclorisaevoManichaeislaluarum,
rum qui Romanorum pontificum Vitas notis adorna- piclurartim, aut simulacrorum subsidiis uterentur,
runt explicavit, quod negare Beausobre ausus est, ut ut facilius suorum electorumatque atiditorummenies
vidimus cap. & hujus libri. Sed sl unuffl potissimum perniciosas has fabulas imbiberent. Vel saitem pror-
Aiiguslinuni, qui omhes Manichaicos mores descri- sus difficileerit hune Manich_eorumritum et morem
psit, cbhstilamus, obscure saltem cohjicere possemus in simulacris gemium admiltendis ex prae.cedentibus
Manichaeosad putida fabulosaque eorum cornmenta, tfestimoniisinielligere (c).
sacrilegamque theologiam indicandam, profanis si- 6. Haectamen atqtte alia hujiiscemodi saepe no-
gnis et sjmulacfis usos fuisse. Id imprimis indicare bisciim reputando, minime a libri Pontificalis ver-
possent ea Augustini verba, quibus turpem Mani- bis, aut ab Anastasii biblioihecarii testimonio, qui-
chaeorum religionem, non seclam, sed schismd gen- bus Symmachum omnia Manichaeorum simulacra
iitim nunfenpaverat. Ea videlicet ralione quod in omnesque codices ante Constantianae basilica fores
principalipri gentilium dogmate plurfes deos assC- disperdisse et incendio concremasse affirmalur, lon-
renlium cpnvenirent, sed in eo deinde a gentilibus gius abscedendum esse indicavimus. Quinimmo his
4issidebarif, quod bona et mala, tetra et splendida, 'momentis non insistere, aut fidem denegare, gravis-
perpelua et caduca,, mutabilia et cefla, corpofalia et simum nefas reputavimus. Etenim illum imprimis si-
divina tinuinnon habere principium dogmalizabant(b). imujacroruin usum npbis hapd dubie persuadenl pa-
Hoc fenim tamqtiain gordianum nodum, vel Acbil- irim Persarum leges, ex quibus sacrilega Mamchaeo-
leum argumentumFausius Augusiino objiciebal, ut rum religio duxitoriginera; cumque nos docent sacra
eam gentilium schismaiicorum nuncupationem non illa Bemmalis(d) festa quaead Manelismortis cultum
'tantum abjiceret, sed eos geniilibus mullo esse pejo- < C et in DOniinica. resurrectioms contemptum singulis
fes praedifearet. Contra vero Ahghstinus hoc assum- recurrentibus (e) annis in Martio mense celebrabant.
ptum probabat, Faustum atque Manichaeos Cxagi- Qua de causa subiimeconsiruebani thronisimulacrum,
tando, quod Divinitalis cullum sacrilege ef supersti- magno divitiarum apparafu ornatum, quo gloriosum
tiose Soli, et caeieris ccelbrum signis vel Hile Tel- sui magistri Manetis natalem significaium esse sibi
turi atque conficto Althanti mundum suslenianti exhi- confingebaut. Dum haecautem libamus, minime nos
bebant, ea etiam adorabant^ quaenon erantet exstare fugit, vel Manich_eosipsos ad sui magislri lionorem
sibi confingebant. Quare S. doctor ex ejiismodi riti- super arundinibus leclos suos inslernere voluisse , ut
bus et moribus ila ratiocinatuf. Hinc vos paganis di- sibi niemoriaffl exciiareni Manem in Perside, quasi
' citntisdeleriores, eo tantum similes, quod mullos deos In veriiatis odium, arundinibus fuisse excoriatum, ut
colitis; eo vero in pejorem paflem dissimiles, quod ii iNicetasassevefat (f); vel quae in impiae eorum reli-
pro diis ea colunl qum sunt, sed dii non sunl; vps gionis testimohium, catholicaeque nostrae fidei ludi-
autem colilis ea qumnecdii nec aliquid sunt, quoniam brttm Manichaci ipsi excogilaverant, cum inuluatis
' prorsits nulla sunt. Tum S. doctor, aliquas gentilium fa- ; 178 ex nobis crucis signaculo, Deiparaviinagini-
bulas a poetisdelectandicausa \~~~Jconficiasinmedium ibus(3), etidgenusaliis, haecsacrilegeeisupersiiiiose
' adducens, paucis percurrit quae de .Vulcano claudo, obiruncabant diffbrmabantque, et ea sic obtruncala et
de Fortunq caeca, de Venere adultera, de Marte bel- difformala modo veneranda proponebant, modo vero
' ligero, de Cupidine pueri sagiitantis Cximiafn for- exsfecrabantur, volentes iis signis artificiosis dogmata
' mam gestante, ad natufam rerum Velmores hominum illa indicare.. quae nefarius eorum antesignanus in
"ipsi pagarii inlerpietari conabantur, atque conclttdit: j) brbem induxerat. Nihil ergo obslat quin magnus ille
ado- pontifex Symmachus, optime perspectis nequissimae
' Hoc in eisi irriderous, quod male interpretata sictamen
fanl, qumTnonintellecla, quamvis damnabiliter, liujus geniis sacrilegiis et superstitionibus, practer
excusqbUitisadorarenl. Ilorum omnium autem aliquid omnes codices, omnia ctiam illorum signa etsimula-
in rebus ihveniri Augustinus asseverabat, quamvisad cra, quav nefarinm aliquod mysterium portendebanl
hqminum salulem ei utililaiem nihil sinl, et qum ex hit dfeleverit, et jgne concremaverit, Neque enim S.
inierprelantur, inrebutinveiiiuntur. poiitifex' Manicliivis et rebus quibus ipsi in noslrae
5. flcec ergo, et id gehus iriulia alia, ex geniilium religionis conlemptum utebantur poterat indulgere.
poetarum fabulis desumpta exaggferat ibidem Augu- Summi enim ponlificatus ratia et mutius, qtto lanlis
(a) Auctor libri Pontificalis, in Symmaehi Vilam. (H Nicelas Tbesauro Orlbod. lib. IV,cap. 53.
(b) August. lib. vigesimo conlra Faustum cap. 3 (g) Petfus Siculus et Photius aliqua de Mauichaco-
ef cap. 9. rum simulacris et imaginibus expressius indieariint.
(c) Aughst.coritraepist. Manichaei cap. 8, et lib. Videlicet de cfucis signaculo , de Deiparas iinagine
vifi cbntra Fausluni cap. 5. aliisque similibus. Quaequidem profanis quibusdam
(d) Librb Pontificali cohcinit Anasiasius Biblioth.e- ritibus, et impuris superstitionibhs in caiholicae lidei
cariiis. odiuirt sacrilege deturpabant. Videsis iib. i Pliotii
(e) Videquae diximus cap. quarto et quinto de hoc contra Manichaeoscap. 7, 8, 9 et 18, apud Chrisio-
Remtnalis Manichaeorumfesto. phoruro Wolfium
9Gi DE MANICH._EOR.JM ILERESI ET HISTORIALIB. II. S3S
exagitatus adversilalibus fungebalur, istud etiam suae A quam catholicum principem aggrcdiiur et alloquilur,
siucerae fidei publicum lestimonium exposcebat ul ut videlicet parles illas assinnat, quemadmodum
cunctis innotesceret quantum ejus animus a Mani- etiam. barbararum nationum legationes clementer ad-
cbaico dogmate abesset, quantumque sectam illam mittere consuevit, et qualiscumqueprmsulis apostolici
exhorresceret. vocempalienter audire. Et perinde quasi nullo gravis-
7. Neminem tandem latere arbitramur, inter simarum calumniarura ictu posset commoveri, eam
caeterascalumnias ab adversae factionis livore et in- Domini promissionem recolit, qua dicitur apud
vidia sanclo pontifici Symmacho construclas, eam Matlh. (e) : Cum vos persecuti fuerint, et dixerint
non infimumhabuisse locunv, qua veluti Manichaici omne malumadversum vos propler justiliam gattdele.
dogmatis reus per impiorum bominum ora traduce- Quod quidem interius gaudium, exterius dissimulare
battir. Quamquidem lurpiludiuis laesaequefideinolam haud potens, benedictionem pro maledictione, hono-
ita longe laleque ejus inimici enuntiaverant, ut Con- rificentiam pro contumeliis, charitatem pro odio
slantinopolim Anastasii imperatoris Acacianaeet Se- imperatori sibi infenso studet rependere; ipsum la-
verianaefactionis patroni aures penetraverit. Qua de men admonens tit divini judicis praccaveret indigna-
causa, ul idem Anastasius excommunicationis sen- tionem, ne quanio ipse gravius offensus libenler re-
lentiain in eum a Symmacho lalam eluderet, atque mittebat, lanto cumulatius ab ipso offendenle poeiia
facilius coutemneret, sanclo pontifici gravissimum exigeretur. Non nihil hisce addit de maximo scan-
hocce facinus multa increpatione objiciebat. Symma- dalo in Ecclesia tunc exorto, cum propter famosum
chum igitur oportuit publica suaefidei testimonia ex- libellum, quem ipse imperalor in Ecclesiae caput
hibere. Exhibuit autem, cum, Manichaeisin cxsitium T>conscripserat, turn propter anathemate damnaias
amandalis, horum codices et simulacra delevit (a). Acacii, Severi et Acephalorumopiniones, quibus pa-
Hocce vero suaefidei publicum testimonium omnem irocinabatur; et statim ad varia S. P. provocal Scri-
posse diluere calumniain Symmacbus papa minime pturarum leslimonia, ut inde imperator haruro bae-
est arbilraius. Nam cum ab Anastasio imperatore relicarum opinionum depromat falsitatem. Interim
famosurolibellum conscriptum intellexisset, quo nia- vero cmn pontificis animus, non suo, sed suae sediS
ledictis proscindebaiur, et veluli Manichaeus apud honori majesta tiqueprospicere 180 quserit, ex eovel-
ipsos Oriemales et alios populos traducebatur, huic licat et uiget imperatorem, quod, humanis divinisque
libello apologetica pro se ipso oralione occurrit, pe- lcgibus spreiis, cum magno imperialis coronae dede-
nitusque omnem Manichaicaelabis suspicionem pur- core accusaioris et judicis partes adversus sniiiiniiiii
gavit alque delevit. Jam vero quaede hac Symmachi Ecclesiaeponlificem subiret. Propterea eum increpat
apologeticaepislola et de Anastasio imperatore Ma- scribens : Dicis esse me Manichmum.Numquid Euty-
nicbaeorumpafrono dicenda supersunt, mox in se- chianus sum, vel Eutychianos defendo,quorum furor
queuti explicabimus capite. maxime Manichmorumsuffragatur errori.
3. Qua quidem loquendi formula, et ironiaefigura,
179 CAPUT XIII. nun tantum se de Manichaicalabe indicatin-
De Symmachipapm apologelicaepislola adversus fa- simulatum; sedinjuste
mosos imperatorts Anastasii libellos. Idem impera- qui dura Euiycbianisipsum Anastasium carpere intendit,
praesidia praestabal, etiam Ma-
tor multorum Itmreticorumvindex el faulor, eliam nichaeis ipsis pairocinabatur, in suam videlicef clien-
Xenaiem Manichmorumprincipem in suam clienle- telam Xenaia suscepto, cum Manichxorum es-
lam recepit. Ex quibus landem occasionem arripi- G set princeps, imperatorisqui, se amorem magis et
mus ul ejusdemXenaim mores, intlilulum et tcripta magis fovere sludebat, erga l.utychianorum parlibus
paucit expendamus. adhaerendo..Symraachus itaque ad delendas ejusmodi
1. Symmachipapaefamam numquam gravius ejus turpiiudinum notas, atque ul Manichaico flagilio se
hostes laeserant, quam cum etim veluti Manichaici numquam obnoxium fuisse ostenderet, urbem Ro-
dogmatis asserlorem per mullorum ora traducere mam tamquam testem appellat, provocatque ad apo-
ausi sunl. Id polissimum evenit cum famosus libel- slolicae sedis scrinia, in quibus aulhentica sincerae
lus ab Anastasio imperaiore in sanctum pontificem fidei Acia asservabantur. Quoscumque vero niinus
conscriptus, muliis quidem probris maledictisque sancte de ejus religione judicantes, aut saltem suspi-
refertus, quibus S. pontifex tamquam multorum cri- cari vnlenies, suis bisce scriptis lacessii, ut uon re-
minuin et laesaefidei reus paiam traducebalur. In tali formident cuni eo concertationes instituere, et ob-
ergo gravi discrimine positus, famosis lustratis libel- jectorum sibi criminum veras probationes palam
lis, neque odio aut iracundia commotus est. Sed, proferre, alioqui veluii infames et conviciorum reos -
sui muneris partibus potius apostolicaequesedis lio- habeiidos esse declarat. Ejus aulem verba hic sub-
nori consulens, numquam de ulciscenda injuria re- jicere non incongruum arbitror, ut S. pontificis sensa
cogitans, slricto calamo illam celebrem scripsit epi- apprime omnibus iunotescant: Roma mihi lestis cst,
stolam, qua occurrens famoso Anaslasii imperatoris el scrinia leslimonium perhibent utrum a fide catho-
libello, singulas in hoc conlentas calumnias purgavit lica, quam in sedebeali apostoli Pelri veniensex pa-
alque prorsus delevit. Et primo quidem suaecaiholi- ganitate suscepi, aliqua ex parle deviaverim.Procedal
cce fidei apologiam ab exemplo octo librorum quos j.aliquis, et aliqua ralione convincat. Alioqui convicia
Ambrosiusad Gratianum imperatorem scripserat or- sunt isla, non criminum probamenta.
sus est, quia illum non piguil gloriosius prmdicare, el 4. Caiisam suam deinde post- haec divino commit-
imperator non fasiidivil gratanter accipere. Animi tit judicio, cujtis quidem summam sapientiae provi-
deinde sui robur constaniiamque S. pontifex (b) pa- dcnliam se quondam expertum esse commemorat.
lain facit, qua coram lyranno eihnico imperaiore illi Cum videlicet in poniilicem legitimis renunliatus
mortem imentante se sislere non formidaret, illttd suffragiis, ad Consianlinianam proficiscens basili-
aposiolicum Pauli monitum mente revolvens, et ad cam, pontificii ordinem suscepturus, ne lapidum
illud provocans: Vm mihi (ail) si non evangeliza- imbre obrueretur liber evasit. Propterea Deum sibi
vero (c); meliusqueesl in jacluram vilmprmsenlisin- opitulatorem semper habere sperans, nihil eorum
cidere, quam tempiterna damnalione puniri (d). quaesibi suaeque sedi noxia esse poterant permittere
2. Ut plano deinde gradu et sensim sua oratione velle confidit. Nec enim imperalori argumenta esse
incederet, in eadem auimi firmilate perstans, Ana- poterant Deum Symmaclio attt Romanae sedi fuissa
stasium veluli Romanorum imperatorem, et lam- iratuin. Idcirco maximo animi vigore itaeumcom-
(a) Consule etiam quaejam diximus cap. i, hujus (c) In priori ad Corinlh. cap. lx.
libri. (d) Symmachus, ibid., laudans Pauliverba,
(b) Apologetica epislola exstat lom. V Conc. (e) Matlhapiv.
pag. Alii.
 963 . P. CACCIARIEXEiiCITATIONES1N S. LEONIS MAGNIOPERA. 954
pellat: Oslende ergo qqid exislimes arguendum; ut. _i ciili principibus, quanlalibet mundi poteslatesubriixis,
iralum xnaximeDeumqumnon convenerantpermisisse licere autcbiivenire possit ea ecclesiaSiica iiifrihgere
demoiistres. Et iif iiicera quaeimperalpris animuin jura, quae iferea catholicie iEcclesiaeincunabufis npu
la_serarif eicorraperAnf purgafet, aut sanaret: Aii divinis tanium, sed ctianv iihperiaiibus ifegibus fir-
quia Eutycitianis nullqlenus acquiesco? Me quidem mala et declarata fuere. Quare :ei ohjicil, ct in ejii&
isia nbn saucianl; sed te palam aperteguedemonstrani revocat meptern, qiiemadiiiodum Clirisliana feligio
m.eu.m;cqgiiassejiqnoreni:r._epeUere, queminlefyeniusup ab aposiplis usqpfead sua iempora, to! taniisque mo-
bfqtus Petrtis imposuit, Non fergp Deurh sibi hac de dis ab,;adversariis muliarujri persecutibnum genefi-
causa iraitim esseipothisse variis adductis rafionihus bjis afflieia el jaclata, nec opprimi nec dejici poiue-
pafefacif. Nanv cum Eiitycb'ianisadvers"areturvqiips rit; sed ipsi perscculores maio exitii perierint, ct
nep in cpfflmitnionemsuscipiebat^.quorumque dog- ipsa orilipri.oxaiyeriias semper et undeqtiaque prae-
ma|a repudiabaii, eas paries obibat quae suihmuin valnerit. Eo «no iplerim pontjfieis animusi inagis
poiifificeiri maxime. decebant, cujus sacra pofes.as urgebatur, ut pagani, vel alii hpmines paganis deie-
lanluiii ab imperiali^distabat, quanfum divina longe riores, eunij omjiiunvaliaruni iiaefeseon maiis opi-
ab.hiim^hisfebusabsujit. Qtiare.iiiterulrainqu.edi- nipnibusin piricnifem,etapud Gpnstaiiiiiiopolimpo-
gnita.tfemcomparaiione insiilufa,- imperatorehi ita al- tissinrum., fractis apostolicae ifa&lionis rieguils,
lpquilur. Tu imperalor a ponlificebapiismum accipis; babuerint piiblice licentiam profiiendi nefaria sua do-
sacrqmenla siirniSi oratioiiem ppscis, benedictionem gmata, ei solq calholicmcpmmunionisliberlas puialur
sperasypm.nitentiqmrogas.PpstreniQlu huinanq adnii- ab iis qui se religiosos existimqbant subfuenda. Cum
nistras_,:itle iibi divina Mspcnsdt,.Atqqe ne superio- f; B ah-hisce ergo gravissiinis pialis poniificis animus se
rejri sibi hohorem yindica.re velJe yideretur, aaqua- sfentiret cruciari, ncc iisdeni (tit exoptabat) posset
lem saitem uirique convenire pporiere asseyerat. niederi,-ad divinum provocat ju.dicjum,cujus praesi-
Haec igiluri jet.id genus alia, adi suae poiiiiliciaedi- dium sibi ihijiiiivepraestoiari poteranf qui temerariis
'gniia_is.glofiam_-su.seinnocentiae.praesidium,suaeque atis.ibuscaihoiicam veritatem oppugnare lehtavefant.
aposlolicae sedis ttvnnimen. et decus -Papa-Syinma- Denique vero aiiiiquorum imperatorum Jaudat
chus in medium addiicit. earh -potisslniumiurpiiudi- consuetpdiiiem, qtii, vel iipperii guhernaGiila susci-
uis nptani purgavurus, quam Aiiaslasius ei injijsje .pientesj-vei.aposioliea- sedis hpvos.pracsuleslhsiiiu-
inusseral^ eum veluii Manicliaicaesectae prbpugnato- tos esse noscentes, ad earri pretinus sua scripia mise-
rem fambsis libellis traducendp., :.,,.... runl,:Ul docefent ejus esse consorletiu Quod facere
\5.Quia verb laudatis, famosis libeljis eumdem cuni Anastasius praetefmisisset, se.ab ea aliehuiii esse
Syiiiinaehuiriconspiralionis reum .i.nsuain personaffl profitebatur ; et propicreataniquartv mtiuium, reuiii,
Ai)asiasiusdeclaravefat,qupdvidelicet,lglRomano et inimicum vitandum esse S. poniiiei judicavil.
cpiijurantfeseftatu, eum excbnimunicaverat, mjriset Quemadmodum auiem, imperafor Manicha^is etiatti
veris ratioriibtis huic objecto poritifex occurreris, fa- patrocinarelur paticis S, pbttiifex indicavit, ut nos
cile; et lianc evertit caluniriiam. Ait primo poiitifex mbx dictufi/suriihS Xeriaiiecaiisaih explibaiiles.
niliil innOvasse.sedeamdem suoruni praidecessflrum '182 7_-Qiiisigittif; qUalisvefueritXenaias, Pliiloxe-
ageridi raiihriem.se esse prosecutum : Dicis quadme- hus etiaitt appfellatus, queiri MaiiiChaicidogiiiatis se-
cum conspiraitte semlu cxcoiiimunicaverimte. Isla ctatofBfflplefib-ueaffifrtiafunti Ciim~£iVfetfefibus, lum
quidem.egoi sedralionabUilerfacium a prmdecenori- ....ex fecentiofibus scripibfihus facije ihtelligemus. Cui
bus.ineis sine dubiosubsequori G ifflpririiisfexPfefrideib Rbmariiimpfefii ditibiifeniad-
Non igiiur Syromachus oiiinijim primus in impe- venienli, Petrus Chnapeus et impefalbr Artasiasius
ralorerii Anastasittrahxcommunicationis tulerat sen- cuiii maxime pairocinarentur,;tot tantasque turbas et
tentiaiii; Sed .euffl;veluti Eutyehianae -aliarumque clades;in Calholicos excitavii^utj prorsus dissolulis
baereshm vindicem el :patrpnum,: duo aiii Romani omnibusiGlirisiianaesoeietatis vinculis, aut schismaia,
ponlifices; Gelasius nimirum et AfiaSfasiusII daniha- atit fefrores ubique grassarentur. S.ynimachuspapa in
verahi. Quaui quidem senleiiliam utiqiie, revocasset fiiiej_ii_eapologiaeconira Anastasium imperalorem id
Symfflacliufe;siimperatori rfelictishaereiicis,et Aca- testatus csti suppressp tahien rtomine, Xenaiam
cio.praesertiffliatque cofflposito--Cbnslantinopoliiano hisee verMSi tamquam falsitatis propughatorem, iu-
schisrtiaie quod fovebatj calholicis dumlaxat et apo- seciando:: Non ttiirumsi caihalicos persequuntur Ma-
stolicis episcopis se consociare voluisset;; Nam.ab riicltmorumputroni, cutn faisitas non possit nonperse-
horum societate imperatof recedens, nec amplius qui veritaiem. Non mirum si iri-orlhodoxos smviant,
eofum iconyentibus se ifflffliscenSjjam quasi praece- quibus polesl cmncunclis kmresibusconvetiire-,et uni-
dentis coriiumaciaeposnitens faclus excommunicatio- versis eirdribus amici non possint nisi sotis esse non
nis yiricula dissolvefe potuisset. Qhare mitissimns errantibiis inimici (a). Aniequam auleffl de nefarii
poritifex gfavissifflis tnalis, quihus tantbpere affiicta- liujus hotuinis in catholicos saevitia peculiariier qiiid-
halur,, haric exliibet ffledelam : Tu ienoli miscereex- quam dissefamus, deejus palria, origihe mbribns at-
cotiimuiiitaiioni-ejus (videlicet Afeacii)cl non esex^ qhe institutis vferbafacere nhbis opuS est. in quibus
cominuriicatusd nobis. Si ie misces; non a nobis; <sed omnibus persequendis ne longe a vetitaie abeffare-
a le ipso excommunicaluscs.;lia fit ul inulroque, sive jjmus, ciarissimi viri Joseph Assemani fiibliothccae
discedes;nori sts excbrtimunicalusaiwbis^ siveiion di- Orienlalis volumina lustranda susccpiinus, ut ca quav
scedas, nbrisis excommunicalusunobis. ad rein liosifam facere videbaritur seligeremus.
13.Ldngaipost haecexaggcralioneSymmachus Ana- 8. Xenaiiamergo genere Pfersamin oppido Talial
stasluhi ihsectatur, liun qttbd, ipso ad apbsiolicaih provinciae Garmmorumduxisse originem edocemur ,
Pbffi sedeiivfevefeto,imperiales (ut irios eral)iiitmis condilionepraeterea fuisse iervum,et divini baplisma-
irori scfipsissetfde Sua Udeet fiiialiBmoffeportlificem iis e-csorwm,plerique veleres scriptores affirmariml;
fabieris CeriibrSm, uipote cui Doiiiini Salvalbris ®re quibns ifamen refragari ippsse cohtendit-idem Asse-
ciifaiblibs Ecclfesi*.luefat delegata. Quam gfavfem mantis; qui:propterea ab ejusmodi lurpitudinis nota
oiiilfeslbiifeiiieaduiitttaxatdfecahsa-pontifex reprehen- Xenaiahi; variis adductis arguthentis^ conatusfest
dit;, rie Dbittiiiici gfegis CUramnegligere videretur.; vindicafe. Affirmansvidelicet hunc, alioqui sceleslis-
libii Vefoutsttbiiiagis honori cofistilferevoltiisse quis simttai hoihinem, baptismonon caruisse, et se ordi-
afbiliafelur. Ttitti vferbih feurfldeffliniperaiorem itt- nalutn 'clericuiri riort CPfifixissectiin >exPerside In
vehitur, quod miiitari manu caihp.licoscompulerit ut Syriam adveniret. Duas ea de re gravissimas profert
schismatica et liavreiicalabfepblihilsCoriiittunicafeht. Cbi!jfe'cthr;VS'; altferam dfesttfflptam'ex Xenaiae agenJi
Quam agehdl "fStibnfehi, veluii Dbrfehdtim dfetestan- raiione,qua videlicet antequapi exlra Persidem prn-
duinque lacinus, exsecratur. Gum haiidqhaquam sae- ficiseereiur, siferiue, et NfeslPliauo dogui_iti, etlbae
((i) Syinpiachj papae epist, apologetica adversus i Lnaslasiumimperalorem exstat lom.V concil. pag. 450.
9S5 DE MANJCHiEdRUM JLERESI ET HisfORIA LtB. U. 9G3
^EdessenijMarisqufePersaein Garmaeorufflurbe; cuin ,i. intercesserurit. Vita enim Jpunciiisest XehaiaSiictiaih
notinullis aliis sese oppostiit, quaeemnia verntitmlio- Assemario atictore, post aiipum S22„, fel Ejihesiiii
mitii;el nondum.bupiizatoconvenirenqn polertinl; AI- synbdos rejicienda.esf in ..annntn 451., qiip. iein- .
teraffl _vero,ex ejusdem Xehaiaescrijitis deducere iii- pore liaud arbitror hunc.Maniciiaeofum sighifefuin
lilur.Itifluibus non larttum genttinam .exprimit ba- oftlim.fuisse. ..:,,..,,. ,: ,...,,..,,. .,;.
ptiSmatis fbrinam; sed iii ea se esse baptizatiim et ..9- Si: v.ero lnihi objiCialur Nestpfiahpfijih:_i\)&
Christum iriduisse non semel professtts est. Possent jEdesseni MarisquePersae.in G.arinaeprunii urlbein pb^
haec quiderii a contraria opinione nostrum aniriiiim natus ad aliiid pbslerius tenvpusesse fefereii(io!s>ijori
avfeflere; si maximariiapud nos scfipioris auctorita- repugnabK.Veftiffltanta tefflporis^^inora"inteV ulfuin-
tem pbtius qtiam ralionum monifeniaperseqni velle- que cphiingenda non est; ,uf nverito conjeciuras dti-
mus. Tanta eriim ille scienlia et erudit.one:7pol-etin cere ppssiiiitis tuin XeTiaian)jnisse britim,; ef tbt
describeridis Syrorum rebtis, ut csBterpsctiffl supe- taiitaqiie. sibi subsidia. cpmpafasse. uf.,Nesipfiano
riores, lum.sibi cOaevos,suaenaiiohis scripioresan- d^ognialUiujusqtiepropugnatpribu,s sirenup se oppo-
tecesserit. Seda doctOj:alioquimihi amicissimoviro; heret. Natii Ibas suis iis eonatibus.ad/fijieni .vitae
vfeniath^pfaesfblabor,.si utramque conjeciuram ciii usque non institit; sed,. cum CyriJip. Alexandrinp'
pro vindicandoX.enai_ebaptismale credidil insisten- pace friiia , ab .omiiibus.liaeres.eou..inqfibu^ aiile
dum nutare affirmabo. Qifoad :priinam ergoconje- Christi annum M5 sesetempefavit.-.itit eXiTyfi fet
cturam aitinet, videlicei.in Garmaeorum ufbe Xe"-' Beryliorum synodjs.ihtelligitur., Igiijir quamvis,ab
iiaiam uria: cum qttibusdam aliis yifis Nesforiaho . hoc anno, vel a subseqiiehtii Xenaja? naiaiis dies
[dogmativIbae./Edessfini,,Marisque Pefsaeconatibiis ij •*
esset repelendus, jam pfiof,i|la,Asse_narii,copj'ectufa
sese bpposuisse. quid ium? etiamsi isthaec; qttaeex coiicideret; istudque haere'seos;et;nequitiae,mons,ifuni
pforsus incertis monumeniis.deprompta sunt, vera post 77 aeiatis suae.an!ium;0"ccubuisset_j qupd pjane
forertt; an vefsipellis homo^ qui Manichaicamproli- iis.repugnal quae de. hoc, hominejj.ahieqiiam yitani
tebalur sectam, arle carere poterat ad siiam impie- finiretv Assenvanus,descripsit.(:/))..,;Faletur eniiivXe-
1
taierii occnliandairi? Nestorii eninvet Eutychis dog- naiam, anle viiaeexitum, .Anastasiq jniperatore fa-
mala directeifflum potissinvtimpalmarem Manichaio- vente^ sive jubenie, pluribus pseudosy.nodisprae-
rum errorem everiebant. Manicliaeiquippe riegabaiit fuisse; varia el longissiroa.confecisseitinera; qtiatupr,
Gbristumverum hominem fuisse, vere naiurfi, vfere arinorum spatip, Jusiini. imperaforis,decrejp,.,a.s.ua
passuffletmortuum, atque in.eo nounisi unibfaiilem sfede exsulasse;, huc illucque,..'jmodo,in fliraciam,
et pliantasticam carrien. praedicabanl. A quo eriore' apud Philippopolim; modo iri Paplijagpjiiam, apud
qiiidem longissime dislabarit Nesibriana et Euiy- Gangrensem urbem,- in qua fuiviQenecafus1jnieriit,
chiana dbginaia. Nesloriani quippe duas Veras irt se recepisse. Quaequidem oiiiiiia.cum talem, taniam-
Ghristb distiiictas docebaiit esse naturas,1teiideiriqufe quelaborum, et aerumnaruin copiarh portendant ef
persoiias.-Eulychlaiiipraetereahufflanitatisin Ohristo' indicenti' vix addupi possumus ut existiniemus ejus-
183 veritateitfhon inticiabaritur; sed eiamin unitiorie fflodimala et ihcominoda ab homine suminam sene-
a divmi Yerbi naiura, vel fuisse.absorplam, vel in ctuiem ageniisiisiineri potuisse. .... .,.,,
Diviniiafem conversam coniendebaiit. Quarido igitur 184 lO*Gfavioris quidem ponderisest ali.aebnje-
certo adliuc corislaret Xenaiam /strenue iitrique hae- ctura ab Assemano adducia, qui qt probef Xenaiam,
resi sese Opposuisse,non inde inferri posset baptis- baplisniatis non fuisse exsoTietn, priiiip.,prpyocafad
mate fuisse purgatuffl, cum jain Manichaiishomen I'~\ej°i)S(iemXenai_escripla, quibusde sija.fidi.atqhe.bap-
dedisset. .Nesciopfaelerea ah Ibae^Edesseni et Maris tisniate fert testifflbniuro; ipm eum bapii.zaiumfuisse
Persae.cbriatibus Xenaias in GarmaeorumPersarunv conatnr ostendere ex Syria. PP,. srlenfip,qui liaudqua-
urbe facile se opponere poiuisset. Omnibus eriim quam sibi maiius imponefe a Xenaia permisisse.nl, si
pefspecttiffl.esse aibitrannir ejusmodi duorurii ilio'- illuinnec baptizatum, rtecfii6:fuisse.Qrdii)aiuinscivis-
rum episcopofumconatus non ftisi post Ephesiiiaiii sent. Minttsroboris tarnfen.hujc.yindiciaTuin geperi su-
generaleiti.synodum, in Cyrilli Aleiaiidritti odiam,- besiysi tfesiimohiumexalioftinisijri.ptispeiaiiiu.s, Theo-
fuisse adliibitos; atque, eos inter et Alexaivdrinuiiv dortts ergo CbnslantinopolitaiiaeJEpcJesiae.lectbr,, qui
a))tistitem inimiciiias eiiodiarfecruduisseobNestbrii XeriaiariVvidefat,cum fiieritei coaevus,npn taniuni ex
condemnatibneni',' atqtre perdufasse ad Rerytensem fania (ul ait Assemanus), seil ex Syriae,episcppprum
usque cp&venlum,ut ex dfechnaChalcedbnensiscbn-' narratiohe, scribif: Persti qtiidam, Xenaiqs vocqlus^
ciiii aclibrie intelliglmus. At Xenaiam tttm in.Iucem' quem tempore sacerdotiisili Cdlendiq, inyenienseccle-
editum fuisse quis; probat, aul unde cbiligitur ? Iif siaslica ddutlerare dogmala el caslellq excilqre, peitit
Actis prfefecioBefyfensis concilii, lbae cahsa coacti, a regione. De hoc multa qum a.diversis audiens scru-
aut in libellis sive scriptis eofum qui Ibam j_Edesse- talus sum ex parle dicam. A Persqruin eiiim regione
num cilin de1inala fide tum de variis criminibus pfoprium dominmri fugiens ad Ro.manfrum.pefvenii.
posiulabanty Xenaia., aut Philoxeni nomen riori of- Et paulo pOst. Hunc Petruspro Cyrq Hierapqliensium
lendimus^a). Cuffllanienomniii nominaaccusatorurii EcclesimephCPpumtraitsmittit. Queniiipnposiitiidlttm
qui sese Ibaeejusque conaiibus opposuerant deseripta epitcopi e Perside venienlesquasi'vernulqmarguebaiil,
invcniamus. Qttiddemum',si uliro daremus, absoluto -p. et ril aivini exsorlem baplistiiatis, Quq cqniperto^Pe-
EphesinO conciiio , quod JSestorium damnavefat;' " trus; quod oporteret fieri noti curqtis,fdixil sufficcre
Xenaiam in iuceffl editum ? forte eum taniae maiurae illi episcopicotisecralionerii,ad^suppjementuriidiyini
seiatis, aucibriiatis docirinaeque virum tum fuisse' sacraiiieiiti(c). Cujus quippe;testi.mpriiiyriii ,si sed.ulb
arbilrabimiir, utduorumepiscoporum de fideirebtis perpfendamu'5, diflicile ei poterinius reffagafi. Nam
disputaniium conafus Oppugttarepotuisset? Gerte iri Tbeodorus lecibr noridisser.uit de.homine sihiplane
hoc fuhgendo munerfeprihiafidei'rudirnenta,-quibus incognito et absfente,cujus faciijpra sallenv princjpa
puefi edoceri:solerit,' haudquaquam potefaht suffi- liora chm sibi lum CbnsianVinopplifanispnvhibus
cere. Cum Jllud Nestoriariofuiii dogma' episcopis nbri fessehfnbiissima, ob favorem.p.ptissimuniqueti)
pltisquam bis centum numero, maxiraum negotium . et Zenonis et Anastasii imperalorum Orientalium
exhibuerit. Veruiriebieinpore Xenaiairi atttiribnduhi sibi Xeriailascoriiparaverat. Floruit .eiiim'Thepdofus
lucem aspexisse,- auf saitfem puberiatis aiinos-vix circa Christi attii-im515,' et prriplerea npn .ex..fama
attingere pbtuisse; 1ex reliquo ejus vitae'cursri edo'- soluffl-,sed ex iis qiia6videfat et quae:ab aliis sibi
ceffluri Si quiderii aib Ephesina a.cttittfeiiiCasynodo cOafcvisaiMierat historiam descripsii. P.raeierea an
ad Xenaiaeobiturn usque plusquam nonagirita antti non reclamarunt Pefsarum' episcopi, Xeliaiam ad
(a) Tora. IV Conciliorura generalium pag; 739; et cap.2;--paig:12fetseq.. ~ -. >..-•.. ...
rursus act. 10 concilii Chalced. (c) T^m- Vlli Cbiicilibrum pag. m. 101§..
(b) Assemaiius, lom. H Bibiiotheca. Qrientaiis
 967 P. CACCIARIEXERCITATIONESIN S. LEONIS MAGNIOPERA. m
Hieraponlaiium episcopatum assumptum conspicien-.A fugitivum, el ItmreseotChrittianos accutanlis ducem
tes ? Non ex aliis quam ex Persarum episcopis cla- acerrimum(a). De bis vero profanis illegitimisque
inores prodieront: Xenaiam Uierapoli consecratum ordinaiionibus quasPetrus Fullo peregeratTlieopna-
*.epispopum vernuldm et btiplismalis exsoriem fuisse. nes verba fecii,-ita scribens : Petrut autem Fullo,
Quod si iisfidem non esse adhibendam Assemanus Antiochiam ingressus, multa nefanda perpelravit, «t
arbiirabilur, quam fidem, quaeso,sibi mereri poterit pula synodi exsecrationes, episcoporumabrogationes,
Xenaias, qui a suis.concivibusepiscopisreprehensus, noxiorum intrusiones, ordinalionesillegitimas, et his
et tamquam paganus accusatus, ut hanc infamiaeno- similia. Theophanes ergo, emunctae haris scriptor,
tam dilueret, el ne ab episcopali sede exturbaretur, etsi in variis antiquorum gestis recensendis Theodo-
epistolain de Verbi Incarnatione scripsit ad Zenonem, rum lectorem fuerit secuius, quia tamen nec ab Xe-
qua vaferrime et nimis studiose se fuisse baptizatum naiaeaelateprocul, illegitimarumordinationumdescri-
confingit'. An nbn ejusdem Xfenaiaestudium produnt ptione, huric hominem vernulam, baplismalis exsor-
illa eadem vferba,quibus Assemanusinsistit? Is enim tem, iu Hierapclitanam episcopalus sedein inlrusum
in una atque eadem fere periodo, bis, ter quaterqne, obscure saltem designare voluit. Is enim cum ge-
ijuaesilaoccasione de suo loquitur baplismate. Artem slarum refum historiam Romanos inter et Persas
quidem in hac parie omniumnebtilonumsecuttis, qui scripsisset ad annum usque 575, nec Petri FuIIonis
suo dumtaxat ipsorum teslimoniojustas sibi objectas episcopi Antiocheni gesta, nec illcgiiime ab eodem
accusaliones diluere conantur. En Xenaiae verba, Petro Fullone ordinati episcopi eum Iatere poterant.
quae recitat Assemanus: Unigenitus Filius unus.est Nemo igitur ista scribenti mihi succenseat, aut con-
de Trinitate, sicut ipse significal cum ad discipulosB trahai frontem, quod viro doctissimo, et de litterariis
"
suos ait: Itedoceteomnes populos, el baplizateeos in rebus jam optirae merito, hac in re non subscripse-
nomine Patrit, et Filii, et Spiritus sancli. Igiiur riiri. Studium enim verilatis inquirendaeinvestigan-
(scriptoris agendi rationem aiinoiernus), ighur in daeque, non rixandi libido, ne a Ttieodori iectoris
ejus nominebaplizatut tum qui mortuus est; et illum, testimonio et a Nicaeni secundi concilii aucloritate
cujus in nomine baplizatus sum, confiteor pro me levius resilirem, prorsus meum animum affecit, ut
morluum fuisse; eumdenique,cujus in nomineel morle quod eandide intelligo religione etiam palam prohte-
baptizatussum, credomeex baplitmoinduisse.Tantum rer. A qua quidem agendi ratione haudquaquam re-
igitur abest ut hac scribendi ratione Xenaiam bapti- cedam, XenaiaeManichaeismumexplicaturus.
zatum arbitrBmur, quin iniiuo majori ducamur suspi- 13, Hanc quoque labem idem cl. AssemanusXe-
cione euni baplismatisfuisse exsortem. Non euim ad naiae Magbugensinon asseruit; etsi sceleslissimum
sni baplismaiis testesprovocat.sacramenti ministrura hoBiinemeum appellel (b). A Manichaicahmreti (aii)
non nominat, neque locum, neque tempus designat, quantum Xenaias abhorrueril, contiat ex mullit volu-
quo Christum baptismateinduisset, sed sui baptisma- mhtibut mox recensendis, in quibus Eulychianos ille
lis se solum lestem et vindicem facit. el Manichmosditerle refellit: Et primo quidem si
11. Nullumvero alium vindicem, praeterse ipsum, Xenaias suis in Operibus etiam Manichmosdiserte
Xenaiam liajmisse, produnt eliam Nicaeni secundi refellit, qua de causa Theophanes Byzantius scri-
generalisconcilii Acla. Namquinta 185 aclione, cum bit : Xenaiam, quoque Philoxenum nomine, Biera-
Demelrius diaconus, vasprum custos, Theodori le- poleos episcopum cum Maniclimissenlientem, a Ju-
ctoris verba superius laudata legisset, nullus ex ter- slino seniore in exsilium pulsum fuisse? Id autem
centis quinquaginta illis Patribus, saltem proepisco- Q ( contigit Christi anno 518, ut probat emiuentissi-
palus honore, illud leslimoiiium tamquam commen- mus Norisiusde Epocbis Syro-Macedonum.Curprae-
titium aut dubiaefidei rejecit, sed Tbeodoro isthaec lerea idem scriptor, Xenaiaesecundamad 186 urbem
describenti oinnes fidem adjunxere. Et tantam qui- regiam Constantinopolim narrans profectionem,scri-
dem , ut Tarasio doclissimo sanctissimoque vjro psit: Xenaiam Manichmorumsectatorem,Philoxenum
Constanlinopolitano antisiite interloquenle, caeteri alias dictum, ulpolequi una secumtentiret, Anastatiut
omnes episcOpiXenaim non baplizato el Manichmo, Byzanlium accertivil? At Anastasius imperalor non
el iis qui phdnlasiampraedicabantet Christi humani- modo studiose Manichaeisfavebat, ut ex Symmachi
tatem iiegabant, anathema dixerint. Nescio jgitur papae apologia diximus in superioribus; sed et Ma-
ciir quave ratione quis possit nunc illum Xenaiam nichaica dogmata tuebatur, quia ex Manicliaeamatre
afe ulraque illa labe purgare? credendo videlicet nec procreatus. Manichmiet Ariani (ait Theodorus leclor
baptismate caruisse nec Manichaeisnomen dedisse; testis ocularis) ob Anaslasiipromolionemsibi gralula-
cum nec unus ex illis 550 Patribus in probando mox banlur. Manichmiquidem, eo quod maler illius sectm
laudato Theodori teslimonio vel haeserit levius? ipsorumcultrix esset ttudiosisshna(c). Si ergo ambo,
12. Ne tamen eo unico Tlieodori lectoris testiino- Xenaias videlicet et imperator Anastasius, eamdem
nio et Nicaenisecundi concilii approbatione, quae prorsus doctrinam prolitebantur, et hujus doctrinae
mullo studib et eruditione qua pollet Assemanusmi- causa imperator Constantinopolim illum Xenaiam
lius explicare conatur, nos dumtaxat insistere videa- Manichmum acCivit; si praeterea Anastasii mater
mur, Antiochenam pseudosynodum a Pelro Fullone Manicliaeorumsecfa. cullfixsludiosissimaeral; qui fieri
coactam, proutab auctore syuodici libelli exprimitur,, "J poterit ut veterum scripiorum fidem sibi apprime
Btibjicere non pigebit. Hanc ergo synodtim Petrus suffragantiumdespiciamus,levioribusquibusdamcon-
Fallo ab exsilio ad Antiochenari)reversus Ecclesiam, jecturis innixi?Non ita profecto nostri majores fe-
Zenone imperatore, ca.holicis episcopis infenso, illi cere, qui, in Christi nomine, ad Nicaenamsecundam
favenle, coegit circa Christi annum 485, utLabbeus, iilam synodum conveniemes, nequissimum "illum
Pagius, Siephanus Baluzius aliique annotarunt. Tum Xenaiani Manichaeorumsectatorom et principem ju-
eniin FullOdiro actus furore, Chalcedonensemcecu- dicarunt, lestimoniumetiam altcrius aniiquioris scri-
menicam synodum analhemate nolavil, et multis cum ptoris secuti, Joannis videlicet Diacrinomeni (d) qui
sceleribus Xenaiam Hierapolis episcopunidesigndvil, affirmavit illum consuevisse eas imagines qumChri-
gerierePertam, baptismi expertem, condiiionitservilis slum figurabanl in abditis locis occultare, ut nimirura
(a) Libellus, t. V Coiic. p. 279, ubi quoque
' pffen- 1019. Consulelib. iPhotii de ManicbaeorumHistoria
des Labbei, Pagii, Baluzii annotationes. cap. 7 et 10. Ibi namque legitur eos abhorruisse a ve-
(b) Assemanus, tom. II laudataeBibliot. pag. 12. nerandm crucis: figura in evangelicis codicibus deli-
(c\ Theodorus leclor, a libr. Histor. Ecclesiaslicae neata. Apud ChrisfophoriimWolfium pag. 25 : Ad-
apua Valesium, tom. IV pag. 558, dentes veram crucem, utpote lignurn maleficorumin-
(d) Diacrinomeniid est segregali. Sic vocabanlur slrumenlum,el malediclosubjacens,adorari el amplecti
qui synodum Chalcedonensem non recipiebant, ex nefat esse.
Leontio. de Seclis. Ila aoud Labbeum, tom. VIII p.
969 DE MANlCILEORUMHJERESI Ef HlSTORIA LIB. II. 570
innueret Cbristiim non veram humanam naturam, \. in quartum exsilii locnm ablegalus, Iingua vermibus
sed phaniasiicam dumlaxat et umbralilem assum- corrosa, anno 456 ihleriil, ut quidam dixerunt; vel
psisse; quod palmare Manichaeorunldogma fuisse, saltein usque ad annum 459 in oasim vixit, nt So-
jam nos abunde satis in praecedentibuscapitibus pro- crales .iffirraavit (c); S. Lflo Magnus vero nonnisi
bavimus. sequenii anno 440, die 28 Julii, ad poniificatus so-
15. Jam vero mihi deesse videbor, si praetcream liuin elevatus fuit.Quide Chalcedonensi congreganda
silenlio quaeAssemanusadduxit pro hac XenaiaeMa- synodo consilium habuit anno450, hancque demum
nicbaica labe dilnenda. Scripsit enim Xenaias ad sequenti anno fuisse celebralam, cum sacrao tum
quosdam Syriaemonachosde Verbi lncarnaiione epi- profanaciabnlaepaiefaciunt.Palmarem, inqnam, hunc
stolam, qua utriusque naturae, divinae videlicet et errorem annolat Assemanus, el, suspensus haerens,
huroanae,verilatem Christo Domino asseruit. Hujus nescitcui illiim adjudicet, Xenaiaevidelicet, auiali-
autem episiolaeSyro sermone conscriptae summam cui MonophysitaeXenaiam sibi patroiinm qoaefenii.
in quinquecapitadivisamexhibet, et suh numerotertio 14. Non igiiur laudaiis scripiis doctus vir Asse-
isthaecverba Laiine reddiia subjicit (a): III. Si is qui manus tantam fidem censuit adhibendam , ut plene
incarnatusest (Deus esi), Deus quoque erit, qui natus hunc a Manichieorumerroribus abhorruisse arbitre-
est; et sicut qui in Virginem ingressus est, unus eral tur. Nam et quaedamXenaiaediciiones ei occ.urre-
spiritualis, cujus spiriluatis nalura ex Patre esl; ita runt, quae haereticum M.nichaeorum sensum praese-
idem ipse unusex eadem Virgineprodiil, cujus ex na- ferunt. Has inter celebris est illa quam Orientalis
tura verilatem corporis sui liabet. Quanwbrem recte scriplor subjicit ex libro Ibeologico Radiorum nun-
appellalur Virgo Dei Genitrix, eo quod unam Dei in- i> cupato; videiicet : Philoxenus, inquiunt, passiones
carnatam personamineffabititergenuit. Haec, inquam, Domini voluntarias, non naturales, agnoscil. Moyses
et id geuus alia, ex variis Xenaiae episiolis aut scri- quoqueBarcepha corpus Adm, antequam is peccasset,
ptis Assemanuspronuntiat, quae Manichacorumhae- Dominum induisse teslalur. Denique in hisloria niar
resim prorsus oppugnant. De hujus vero scriptoris Barsumm corpus Domini nostri haud instar corporis
et interpretis fide, maxime in venendis e Syriaco in humani esse dicitur (d). Has autem omnes dictiones
Latinumsermonem monumentis, dubilari nou potest. Manichaisinum spirare, et Manichaeorum fabulosa
Secutus vero ne fuerit Xenaias suae lidei diciamen in figmenta coutinere, quis ignorat? Qtias tametsi libri
iis scribendis, an secus, dubiiari potesl. Queniadmo- auctnr non omnes Xcnaiie seu Philoxeno adjudicet,
dum etiam dubitare licet an scripta videlicei quaesub singulas quidem ex nefaria Manelisotficina prodiisse,
Xanaiav nomine modo circumferuntur cx ejus pro- pracedeutes nostrae elucuhrationes abunde patefa-
dieruu officina, an in Syrorum libros et codiccs ciunt. Sed Manichaismum, istnd Philoxeni dictuni
nlicujiis impostoris studio et confictione irrrepse- indicare, videlicet, passionesDomini volunlarias, ei
fint. Ea quidem prorsus laiuerunt Theodorura Le- ipse Assemanus asseverat, illudque scripioribus a
Etorem, Tlieophanem, Evagrium, Persarum epi- nobis recensitis occasionem praebuisse ut Xenaiam
scopos, Nicaenisecundi concilii Paires, sequentium bujtis haere«eos reuin traducerent affirmatl Sed do-
naeculorumscriplores; qui, non ex inani tiuiore, ctus vir arbitratur aut Philoxenum in Incorrupticula-
ted maximis rationibus adducti, hunc nebulohem rum impegisse errorem, ex Manicbaicis quideni
velutiManichaeorumducemet principem traduxerunt. principiis derivalum; aut ob iiiconslanliae vitium,
Valde dillicile ergo videtur isthacc scripta, si revera quo frequentius haereiici jactari solent, quibusdam
187 exstilerunt, non innotuisse iis viris qui hujus C Manichaeorumplacitis adhaesisse, quamvis ipse in
Uagiiiosissimihominis pairiam, conditionem, mores, Iibris suis ea passim exsecremr.
instiiuta et dignitates descripsere. Vel lande.msi ex- 188Dtcuniqueergoressehabeant,jamnecXenai.a9
stabant, num ita forte in Syrorum scriniis delitesce- ipse, Assemano auctore, ab omni Manichaismi labe
bant, et in fidas includcbanlur cuslodias, ut non nisi purgari potest, nec Opera quae sub ejus circumfe-
novissimis hisce lemporibus Asseraani siudio et la- runltir nomine, illique adjudicaniur, supposilioni-
boribus in hominum notitiam pervenire potuerint? bus, laciniis atque inierpolaiioiiibus carent. Quoita-
Certe Assemanus, qui ejusmodi Opera suis animad- que innixi fundaihenlo, relictis veterum el supparum.
versionibus illustranda suscepit, nec unum dumiaxat scriptorum testimoniis, de ejus fide judicabimus?
scriptorem fide dignum laudat, qiii talia Opera Xe- Laudatis innixi scripiis in erroris discrimen adduce-
naiae adjudicet. Et quamvis quandoque ad unum aut mur, cum ccrto non innolescat an volumina illa ex
alterum testem provoeet, hos lamen lamqtiaui Euiy- vera Xenaiae officina prodierint, an in illis conscri-
chianos et Monophysitascarpil, vellicat aique con- bendis suae fidei dictamen fueritsecutus, an denique
demuai. Praeierea, deficientihus jam supparum scri- aliorum studio falsata fueriiit, ad occulendam seu
ptorum lestimoniis aique consensu, an non exqui- delendam eam Manichaismi notam quam veleres
renda forent ad Xenaiae epistolas consonantia re- scripiorcs et septimaesynodi Patres eidem inusse-
sponsa? Scripsit iile ad imperatorem Zenonem et rant.
adinonachos diversorum raonasteriorum. incolas. Yerum in his omnibus conscribendis diulius qttanv
€bi, quaeso, horum onmium responsa, ut rimemur par erat iinnioratiim me fuisse intelligo, potissimhm
an sibi concinnant, vei iis aliqua nota insit quaeeru- rj quia monumenia Syriaco sermone conscripta nec
ditis oleai suppositionem? Ego enim cum in tanlo lustrare queam, nec eadem interpretari; quoe sana
versarer discrimine, suspicione maxima adducebar cujque opus esse dehenl eorum qui causam ejusmodi
falso Opera illa Xenaiaeatt aliquo sycophania fuisse ad exiium perducere cupiant. Quare, praeiermisso
afficta. Snspicionem actitavit cl. Assemahi agendi hoc disserendi genere, illud uniun dumlaxat subji-
ratio : qui in gravissimis offendens scopnlis, quos cimus, lotum pene Orientem Anasiasii imperatoris
praecaverehaud poterat, lum Xenaiam aut ementi- et Acephalorum sludio Manichaica labe fuisse pol-
lum, aui aliquem Xenaiae nomine confictioneinvo- lutum. Quod ut clarius innotescat meliusque intel-
luisse astruere asseverat. Cujusmodi porro est iliud ligatur, ullimum de Manicha-Qiumhistoria conscri-
commentum : Nestorium hmresiurchama S. Leone bimus capul, cum reliqua quae dicere possemus de
papa ad Chalcedonensemsynodum evocalumfuisse(b). nefaria hac haeresi apud Armenos postmodum Pau-
Haec iradit Xenaias in epistola ad Senonenses mo- licianorum studio propagata suflicienier a Petro Si-
nachos, cujus argumenta persequens Assemanus, cuio et a Phoiio fuerint descripta.
hocce, tamquam puiidum figmenium, esse rejicien- CAPUT XIY.
duro annotavit. Nam anlequam S. Leo Magnuscatho-
licae Ecclesiaeoblineret poiiiificalum,jam Nestorius, Manicltmosurbem Romamadhuc inliabilanlesRormit*
(a) Assem. Bihliot. Orient. lom. II, pag. 29. (c) Socrates, iib. vn, cap. 52.
(b) Tom. II Biblioth. Orieni. pag. 41. (d) Assemanus, ibid., pag. 4 el 2. .
PATROL. LV. .31
 gft p. CACCIARIEXERCITATIONES UNS. LEONIS MAGNl OPERA. . 972
. das papa plagarum examinatione discussos exsitla- A A haerebant, violarentur. Gonquisitis praeterea oriinibus
tum abire cogit. Bequsobre nugm cavillationesque Manichicorunvlibris sive codicibtis, summus ponti-
rejellunlur. Constantinopolitana Mennm pairiarchm fex, eadem suoriim praedecessoriim cxempla secutus,
synodus Severum, AnihimumaliosqueAcephalorum anle fores Conslantinianm basilicm concremavit, lan-
principes, veluti Manichaicidogmalis pfopugnalqres, toque met.u et"terfore in horttm scelestissimorum
dainnat. Tandem nonnulla annotaniur de Manichmis hominum animum excitaio, ab exsilio Urbem amplius
ex Pelri Siculi et Photii hisloriarum libris. renieare non cpgitaveruhi.
Haeelanven Hormisd_e,Syfflmacbi,Gelasii, Leonis,
1. Ahtequam aliquid de Orienlaliiim episcoponim aliorumque Romauorum pontificuiii in Manicliaeoriim
jn Manichaedrum causa geslis dicereinaggrediamur, libris comburendis agendi ratio ab acaiholicis viris
Hpfniisuae papae agendi raiionem et eosdem hae- non onuiino probala est. Eam eniih poiissimum pa-
feticbs jiidiciuih pattcis descrihere necessariiim du- rum utilem et lutam ostendere cnnatnr Isaae Beati-
cimus. Quippe qui cunl vipeream hahc sobolem sobre (b), qui iri suis de Manichaica Historia libris,
Romse delilescenlem reperissei, briines sui .animi yarias cum imperatorum tum magistraluumleges de
hefvbs ad eaih pehilus abpleiidara adhibuii. Chrisii haereticoruin yel Cliristiaiiorum codicibus perderidis
efgo aiino quingentesinio decirrio quario, ciinv Ana- pentiusque deiendis recenstiit. Has auiem veluti ra-
stasius imperii iiabenas tenefet, SymmacJius papa lipnabiles vindicat, ea videlicet de causa quod ejus-
i_* liacliice hiigfavit. Huic verO eodeni anno Roniae modi eddices quaedam coiiiinerent quae religiouis
Hortiiisdaitt Siiffectiim fnisse, ecclesiasticae labhlae pietatem humanamque corrumpebaht sbcietatem, de
jpaiefaeiunt. Aii vero in htijus pohtificatus exordils ** .R qua re ipsi cap.:4 nujus libri sermonem luculemis-
aliquas Manichaicae Seclaefeliquias , ex praecedenli ' siine liabuimus (c),
Syriimaclii papie inquisilione supersfiles ibjque Iatl- 5. Agevero, Beausohrenngis etcommentis rejectis,
tantes, repeferit; aii vero, SymmacliPdumiaxat vita alios Manichaicos inores, cullum ccclesiasticuniqiie
fiihclb, teflibfittl quaftoamio ex aliis Afiicae, Orien- regimep, ex Constantinopolitanis synodis expendere
tis aut Iialliri regionibus ad yrbeitt ihhabitandam aggredimur, quprum aliani ad Hormisdae teropora
'convolaverint-, ex ttullo Christiattae rei nioriumento referendam esse, aliam vero ad Agapeti aevum pefti-
ihnotescii."Vertmi si Pontificalis libri, in quo Rbma- nere, ex certissimis monumentis patefacierivus.Eas
hbrum antislilum gesla describuhtuf, bfdihem pef- aulem syhodos, Severum, Anlhimum, Zoaruffl, Phi-
Sfeqtiivelimus , liormisdam posf plures in pontificatu Joxenum, aliosque, qui Aceplialorum nomen pcrfe-
hhhos tfansactps, Manich-eos Rohiae reperisse cre- rebani, taroquam Manichaicorum dogmalum propu-
deridiim est. Naffl idem summus poiitifex primos gnatores, communi Patrum coiiseiisione damnasse,
qttafiiof stil regiittiiiis itttegros anhbs insumpsil, ut ils exploraium esl qui eorumdem Aeia lustrarunt.
Anastasiutri ihiperatorem, multarum haeresum, ut Quare nosin iisdem Actis percurrendis, sine ullaanimi
-.idihjiis,pfbjitignalorem el vittdicem, ad bbrtam fru- ainbiguitate, Manichaicorum rituum professores sub
geiri feducefei. Qiiod Curiisemel itefumque, per sups Aeephalorum nomine delitescere sluduisse judicavi-
legatbs ea de cauSa ConStaniinopolim missos, tum fflus. Ne vero falsa videar fabulari j ad raemoriam
• jpgf 189 epistolas, obtinere incassiiin ientassei, et prius revocabo qiioeiinpius imperalor Artastasius ad
piaUoiii.' poiit. VQluiilassefflper frusirala ttiansisset, Stiamh_eresimahipiificandamadhibuit,eiimvidelieeiet
iaiidim itnperatot, iiutu Divitiilaiis fulmine percussus, XenaiamConsiaiiiiiiopolim adduxit;etSeverum 190
niistrriiite tibiil. Gui ciiiri religiosissillitis pfinCepSiC nefandum hominem cum monachisbis ccntum eodem
Jusiinus in imperio suffecttis fuissetj, quod tantopere veiiientibus Iionoriiice suscepit. Quod(aitPeiavius) (d)
Stttdebat Hbfmisda, fflififice Cohsecutus est, anno iniiium luil impuri illius Severi, qui anno 515 Antio-
' 519, legaiis Cohstantihbpolim iriissis, quos inter fuit Cueiiam sedem, a qua Flavianus ob coiistaniiam ca-
sancti.sinius ilie Vit Gfernianus Capuahus episcopus. tholicae professionis superiore anno exturbatus fue-
2; Orieriialiuffl itaque cum Homana sede pace fat, per vim occupavit, el Orientales omues ad synodi
fediriiegrata , simulque ctiffl liaereiicis daranata Chalcedonensis damnalionem tenlavit adducere, re-
Acacii, Euphemii, Macedoniiquemembria, rtec noh sistenies vero caiholicos episcopos e sedibus ejecit.
-ZPhnrilset Atiaslasii ifflperatofttm, demum Mani- Quis fuerii Soverus, ex qua genie duxerit originem ,
ChaeDfiiffl Sobolemexsnlatam ex Urbe abire compulit. iii qua religione primum fuerit jiistitutus, paucis ex-
Quafe si ttoslibri PorilificalisauClOrem,in Horraisdae plicare ducinius necessarium. Quaequidem omnia a
papaegestis deseribendis, rerura teuiporunique ordi- nostro scribendi scbpo aliena iis haudquaquam videri
riem fuisse secutum afbiirabimur, hocce pontilicis in debent qui praesentes has nostraS Exercitationes le-
ManichacOsjiidicitim post ahnum 519 contigisse aliir- ciitabtiht.
iriabihvus; veruiri parum utili et in incerto versanti Sozopoli igitur, una ex Pissidiaeprovinciaeurbibus,
quaestiohb pfjeierniissa, Ilofiiiisdae in ManichaeQs ; Severus nalus cst. Qui cum adolevisset, ut tradunt
agendi ralionem atiendamus. Hic (ait laudatus scri- JEvagrius,Nicephorus (e) etLiheratus diaconus, apud
.<pX6f)invenilMariichmos,quos etiain discussoscum exa-• Berytttm, Cilicite urhem, in foro versabamr, ettini-
i iiiiifaiiorieplagartim exsilio deporiavit (a). Nova hoec Cbfurii taroen moribus et riiibus assidue 1 vacans.
platte est ecciesiastici judicii forma, quain ab Hor-• *, Postea vero, reticlo jurisprudentim sludio, cum sacrum
oiisdain Maiiichiebsadhibilam aiicior describit. Noni baptismum suscepissetin ecclesiaadmirabilis martyris
enirii antehujus poiiiificis teinpora] ecclesiastica au- Leotiiii, qui in.urbe Phmnices Tripoli summohonort
ctoriiale haereliCosbutiiplagarum exqininalionediscus- colitur, illico monaslicam vitain amplexus esl, quod
ibs legirottS.fel qiianiVisimperatores saeculiqtie jti- hitcr civilateiriGazam el oppidum Majumain inmedio
(iices, ut peniiUSeaiii sobolein delerent, varia pcena- iiiiieris positnm esi ((). iluiic atitem itt veueficiis, ab
rum geiierajaiii pfideiii decrevissenl.,vel eoruriiboriai ineunte aefate, fuisse depreliensum, alque in Bery-
pfoscribehdo, vel eos oiriniliumauo jure pf-ivatosini tibruffl jirbe, anieqiiam baplizaretur , diemonibus
exsiliiim abire cogeiites, plngis autem verberibusque; feiigiosum culittm adhibiilsse, ex libello inonachorum
alfligefldosa qtiopiatriliacieiius deliliiium fuisse hatidI 'in CohstahiihOnulifiinaMeiiihusynodo recitalo pro-
iutelligimus. Vcrtiin puhlica saecnliauctoiitate exse- dituril est. Qiiafe nobis saliem suspicarj licet nonnisi
chtiofii deniartdatum exisiimaffliis, ne videlicet leni- simulate ad suscipieuduin bapiisma adducluui fuisse,
tatis leges, quibus Ecclesiae pastores sauciissime3 iit videlicet eas pcenas evaderet qttibus iinperat rum
Liber "
(a) Poniificalis, in Hormisdae papacVitam,, (d) Petavius, Rationario Temp-, pafte i, 1.1).vii,
tom. V ConciL pag. 558. cap. 5.
(6) Vide quaediximus cap. 4. " .(«) Evagrius,
' Iib. iti, cap. 53; Niccph., lib. XVI
(c) Isaac de Beausobre, in praeliminari scritt. adI c. 2i..
I parlem ManichaicaeHist. pag. 118 ei seqq. (f) Li' cratus diaconus, cap. 19.
9?3 DE MANICHiEORUM- H^ERESl ET HISTORIA LIB. II. 974
leges in sacriiegps veneficosque homiiies atiiriiadverti A
j siae ministros templa inhabitantes et aliaribus iii-
praccipiebani. Suspicionem auget Seiefifuga, qiiairi sbfviehles et ipsistentes violeiiti morti tradebant,
ex Beryio arrijmii, ut apud Tripolim se reciperei. ebsque suis manibus sbffocabaiit, vel qnando ad mo-
Aiqne landem eadem nostra conjeciura eo magis ro- nasleriofum omnia bona diripienda, devotos mona-
boralur, quod Severus, noiidum explelo tempore quo chos, vinculis, carceribusexagiiabant, gladiis lelisque
reccnler bapiismate illurniuati in monasteriis divef- jugulabani; vel quando itinera agentes, venerabilia
sabantur, animi nequiiiem sub caiholicae religionis claustra S. Simeonis penetrantes , congregata multi-
colore anipiitts cobibere non valens, nec rursus per- ludirie lalronum Judmoruni in islos honorabiies mona-
spicue ad antiquum genlilis opinionis sum yoiiiilum re- cltos irruerunt, nec horum canhiem veriii, opUsgladii
verii valens, per aliam viam ad id qtiod siudebal per- in ipsos fecerunt cifca S50 rtutriefo existentes, eo-
venit. . fttmque membra in Via disperserunt, nou iradehtes
&. Pcenarumergo metu adductus, ad ahtiqubl gbii- septtlturae eorum venerabiies reliquias, rieque ipsb-
tilinni riius palam reverti exliorruit. "Pfbpterea, novis rutii luguriis parcenles.
fraudibus excogitaiis, sub Acephalofiiih dbgtflaiibuS Ii_ec, inquaro , omnia, etsi immanis, sievi, trucu-
Manichaieam professionem deiitescerei hisus esi, ul leiilique, et longe ab omni pietate el religione aniriii
Manetisritibusalqueniysieriissiudiosius vacarel.Nbri afgumento sint, eoruttl vero Manichaica insiiiuta
ergo mirum si, abnegata a Severb Ecciesia, et eo a qub noh praemonstrarent, nisi rerum agendafiim ScOpus
fuerat baplizatus, statim Consiantinopolihi ad iinpe- atteiideretur. Quid aliud enini Severus et Peirus
raiorem Anastasium, omniuih nequissimorum hoiiii- Ibefus secum reputabant in hisce iriimanibus caedi-
num paironum et vindicem properavefit, a quo cuih -, pus patfandis ? nisi cruenia daemonibus, qnibus ser-
g
his cenlum monachis muliogaudio et hottorifice ex- viebant, sacrilicia reddere, quem ritum ManichaeoS
ceplus est. Tantae itaque poiestatis praesidio suffui- adliibuisse eSpIofaliSsimufflest. Aliis praetefea su-
lus, etad Auliochenamseu Thebpoiilaiiartisedem evec- pefstitiosis roagicisque ritibus Severtts ei Petrus Ules
lus, non solum iiiultas cruentasque caedes militafi batttur, vel cum suffocatrieisnianus iitipositionesipso*
manu in ca;hoIieossacerdoies etarehimaridritas, qui famprofani el falsi sacerdotes (lamquam elhnieoriirti
suae illiciiaeet per injuriam canonum factaeordina- arioli) et pro morluo vivenle super ordinatidis verba
lioni strenue sese opponebant, fieri martdaVil,vefum itivbcationisproferebant, non ex divina gralia, sed di
etiam Dei domos et ecelesias, maximis soleihiiibus- iienlre varia dicentes , ac de ierra loquenles' (_>);vet
que riiibus et mysteriis consecratas,,occisorum san- cum Dei Ecclesias, mystica nostrae lideisacramenta
guine sordidavit, eas diver»oriahmresis el impielatis et ihysteria evertere et devaslare studebant, nova
vociiando, et baptL.maquod acceperat reprobaiido. conVeniicula et contraria baptismata instiluehtes,
Jam vero quod Severus sincefe Acephalis non aillise- audacter et impudice Clifisiianorum animas ad pecti*
scrit, sed el ipsam Acephalorum religioiieni simutqve- nias, qd gloriam, ad carnales delicias subripientes.
ril, ex sequenlibus omnibus (aiunt religiosi monuchi Nam donios intiahtes, captivas ducebant animas ho-
in laudalo libello) (a) manifestumfttit. Naffant quijipe nvirittfflet mulierum non firmatas , et non solum
imprirois nullam in i-hristo duarum naiufafum unio- pfavis dogfflalibus secundum anhnas, verum eliam ei
iiem, seu unilivum (uL aiuni), admisisse, sed novti- cbrporaliter ipsas corrumpebanl. Rerum autem haruitt
livuni dumiaxat, ipsum divisivumappellans, et in suis alqiie similiuin reJationem jam pfidein ad Hormisdain
propriisconscriptionibusanalliematizans.Quaeluqueudi Ronianae el apostolicae sedis praestilem transroissarii
formula 191 etsi senstim obscurum redoleat, lameii G ( fuisse, atque ipsum summum maximumque poiitifU
veram iiuuianiiatem Verbum divinum nOn assurti- cem depoiitionis anathematisquc senienliam 103J
psisse, nec eam sibi copulasse, significai. PetroMoggo in eosdeih haefeiicos iulisse, ex pluribus moiiumenlis
deinde, qui in Alexandiinam sedera ob Aceplialorum evinci, laudatus archimandrilaruin costus el mona-
priiicipaluiiifueral inirusus, neccommunicare volttit, chorum ex monasteriis S. Dalmatii, Hierosolymo-
neque iis qui ab eodem Petro Moggofueranl seducli fum, secundaeSyiiae, montis Sinai et trium Palaasti-
el edocli, eo quod debcreiPelrus abripi de Ecclesia naruiii, profitelur; nihil aliud constanlissime expo-
Alexandrina. Hac enim de causa Pelri Moggi caeiero- Scenle veiierabili illo ascetarum coetu, nisi nefarios
rumque curo eo commiiiiicanliutn nomina cx Theo- hosce honiines lamquam Manichueoshabendos esse
palitanae Ectlesiae diptychis abradi voluit. Propterca atque puniendos.
novis in dies comra quoscumque tumuliibus excita- li. Et quideffl sanctum ponlificem Hormisdara in
lis, uon calholicam tanlttm, sed et ipsorum Acepha- eos, veluii Manichaici dogmatis sectatores, animad-
lorum religtonem lmjusque sectaiores evertefe aujue veriisse, ejusdeni episiola ad preshyteros, diaconos,
delere conabattir. Tum assumpio sibi quodaffl Petro arcliiiiiandriias secunda_Syriae, et ad reliquos oriho-
(queni Iberum appeliani) eriminuni socio, quippequi doxos quocumque Orienlali climate degentes, et in
Aparaeae episcopaiem thro.mtii sibi usutpaverat, fl- apostolicae sedis couimunione persisteuies, satis per-
nalem nrbis Aiexandrinaeeversionem constUuerurit, spicue patefacit. Natn Hormisdas ex apostolico Petri
apponentes Alexandrinis divisioncs, el ad invicem ibi tlifono proiiuiitiat gliscentes tum per universum
populumconcilanles, ul el bella civilia fierent, multm Orienten) haercses, aut ex Photini, aul ex Manetis
domus incenderentur, tnullorumque hominum sanguis p] impuris fontibus prodiisse borumque insana dogmala
ejfunderelur, et ipsi quidem vix atiquando fugd pmnas latius propagata fuisse, studio Severi Antioclieni,
pro isiis debilas aufugtrunl. , Xenaiai Hietapolitae, Cyri Edessehi, Peiri Aparaeae,
5. Ex hac porro rerum gestarum serie monachi ih qui, indesinenier nefariis superslitiusisque sordibus
suo libello scite raliocinnbantur, Severum, Petrum- involuti, episcopales ilirouos innunieris criniiniiius
que Iberum, seu Apameiisem, nusquam Cliristianae pollueruiit. Ne ergo pfesbyteri, diaconi, archiman-
religionis fuisse culiores, utpote quibus aequ:inimiier dritae secUndaeSyriiC, ei reliqui Orieniales orlhodoxi
catuolicis et haerelicis infeii_i videbantur. Cum eiiitn a profanis riiibus decipereutur, suuniius pontifex
omnan Ecclesiam inique analhemalizare ausi esseni, ibidem geuefaiim maiidat, quidquid adversus regulas
merito ab onmi Ecclesia analheinatizaii fuere. El qui- Patrum, ex quibusdam falsis commenlariisprolatum,
dem ut uriiveisali quodam aiiathemaie ab oihnibus: abjicere. Nutlus (aii) vos incongrUenlibus prmceplis
pfoscriherentur, et ut eoruiii vitae genus omnes ex- aut novis moveat instituiis. Si enim mundani sunt, et
Iiorrescerent, immanis saevaqueagendi ratio qua ad Ecclesias tenere iton possunt, quia eis inagis convetiit
necem et exitium Jesu Chrisii cultoies perquiiebant; discere quam docere. El landem ad Maniciiaicasforu
suadebal. Quia videlicet, ouinibus sacris divinisquei oblaliones alludens, subjicit: Nefas esl enim allaribtis
legibus Iractis et aboiilis, saeerdotes aiiosque Eccle- piis peregrina inferre libamind: quia cerlos religiosis
(a) Libellus monachoriim adCoiiSiiiiitiiiopoIitattam (b) Tom. V Concil. p. 1087.
syimdiun cxsiai t^mo Y Uonc. pag. IOi.5ct seqq.
97$ P. CACCIARl EXERCITATIONESIN S. LfiONlS MAGNl OPERA. 976
disciplinis terminos Deus inter ipsa quoque cullus sui Asisse; sed rerum veritatem ex certissinns monu-
prmscripsitinilia (a). menlis et percunctari et haurire voluisse. Orlhodoxi
7. Praeter bujusmodi aulem non incertae fidei mo- itaque quadraginta seplem Orientis episcopi, vel per
numeuta, quaeSeverum, Petruni Apameae,Zoaram, se, vel per suos legaios, Agapelo Romano poniilici
aliosque socios Manichaicorurariluum et dogmalum Conslantinopolim accito, lihellum obtuleruni, quo
professores fuisse palefaciunt, alia illius aevi super- non lanium facinorbsa Severi gesta hacienus descri-
est clericorum et monachorum Antiochensium ad pta conleslati sunt, sed hunc lamquam Manichaici
Joannem Constanfmopolitanum episcopum supplica- dogmatis assertorem iiefariumqne propugnatorern
tio, in qua non tanlum praecedentiasuperius descri- damnandnm poslularunl. Supplicamus(aiunl), sflii-
pla facinora reeensenlur, verum etiam et alia mulla, ctistime..., clamamus: Adjttva nos el sanctas animas
quae nounisi Manetis culioribus convenire possunt. (a Severo)occisat,quas astare cogilale prudenler, et
Cujusmodi enim illa snni quacex Judaeorumsocietate qslendere vobis qnod propler Cltrislum Iradilm suitl
Severus sibi mutuaverai. Cum videlicet, Chrisliano- inorii a bestia multi capitis, ne rursus ex suo omnibus
rum jugulationihus ubique palratis, sanctoruni Syro- manifesto mangonioet Manichmoerrore, quo confidens
rnm martyrum monacliorum carnes canibuset avibus iste iniquus ausus est inlrare inundas regias aulas. In
tecerandas projecit; cumcirca fonlesin Daphne facere quam quidem opinionem; sive judicium, laiudatiepi-
prmsumpsit, el veneficiisibidem ulens, sceleslissacrifi- scopi, non alia ducli ratione descenderuui, nisi qttia,
ctis dmmones colebat; cum neque sacris altaribus spectatis Severi moribus istiusque docirina, sedulo
parcens, neque sacris vasis, alia confregit, alia con- percuuctati sunt cujus seciaeassertorem propugnaio-
flavit, ad nelarios omnino profanosque usus pecunia, _H remque eutn oporteret nuncupare. Etenim qnaudo-
sere argentoque erogatis. Siquidern calices arge.nieos qnidem illum eadem cum gentibus sentire, ejusdem
et aureas columbas in formara Spiritus sancti super cum Eutyche simulate opinionis esse, Nestoriique
divina lavacra et altaria appensas una cum aliis sibi quandoque mores sectari, cum iisdem inuotuisset,
appropriavil, diceiis non oportere in specie columbm . merito et cnm veritate , el diaboli organum, el Mani-
Spiritum sanctumnominare (b). In hoc enim nialedicti chmumvocitarunt. Praepostere ergo laudatos Orienlis
genere unura ex praecipuis M.meiisdogmatibus situm episcopos de Severi dogniatibus seu erroribus judi-
fuissequisinficiabitur? Deum enim pnsse corporeim casse nemo confingat. Potissimum, cum non ex in-
assumere formam mordicus inficiabantnr. El propter- certo vulgi rumore, sed ex faclis rebusque apprime
ea nec Verbum veram bominis cainem, nec Spiritum perspectis et cognitis ejusmodi judicium ediderunt.
sanctum sub aspectabili corporeaque apparuisse fi- 9. Praeterea aulem, ex Manichaicae philosopbiae
gura docebat. Quare ad evertenda duo haecChristia- et theologiae principiis , verani Christi Domini ex
Bae religionis capita, Christi, Spirilus sancii angelo- Virgine nalivitatem, veram ipsius carnem mortem-
rumque figuras dejiciebant, et undequaque delere que inficiabaniur, magicis siudiis et exercilationibus
conabanlur. Severus ipse, Petrus Apameae, Zoaras el lsaacius
llaec quidem Manichaicaephilosopbiaeet theologiae Persa sedulo vacabant. In quibus superslitiose Ma-
fuisse principia, nec acatholicus vir Beausobre potuit niclueos versari consuevisse, etiam Beausobre variis
inficiari. Qui quamvis in Manichaeorumdescribenda in locis explicavit. De Zoara enim in laudato legimus
historia, nimium suis parlibus indulgens, totum stil- libello, hunc divinam Scripturam omnesque sacros
dium adhibeal ut catholicis negolium facessat, san- ordines et missam ignorasse. Qiiiuimmo summa
ctorum veiustissimorum EcclesiaePairuin el scripto- G animi andacia omnes veros sacrosque ecclesiasticos
rum sententias coniemnat, jocnm risumque faciat, . rilus pessumdedisseper convenliculaet parabaplismata,
193 caiholicos jurgiis et malcdictis lacessat; et de- quae quotidie ab eo agebanlur. Ciyus synagogam
nique, ut principaliora fidei nostrae dogmata refellat, (aiunt laudati Orientis episcopi ad Agapettimj mu-
autpefniciosius pravis Lutlieranorum, Calvini-iarum lierculmcomessationibusel ebrtelalibus, luxibusqueel
Socinianonimqhe cornraentis perverlere nilaiur; adulieralionibus 194 dediim implenl. Quie quidem
oclavo tamen libro quae nos de Severo, Zoara aliis- mala ut procul ab f_.ccleii_esinu caeteri sanclissimi
qiie descripsimus, ille Mancii suisqne asseclis adju- Orienlisepiscopirepellerent,omnesnisusadhibuerunt,
dicavit. De Severo tamen, Zoara aliisque, qui sexlo inlrepide eiiam coram imperatore se sistenles, hunc-
Ecclesiae saeculoManichaicam iinpietaiom sub Ace- que enixe rogantes ne permitieret aggregari besiias
phalorum larva delitescere nitebanuir, Beausobre sanguinis edacescum agnis; alias pauiatim , lota in
nec unum verbum fecil, cum ejus scrihendi ratio et Oriente polluta et labefaeiata Christi religione, jam
scopus ad solum Manetem primosque ejus socios, pudor, justitia, sanctitas verusque Dei cultus ad exi-
horumque profana aeque et nefaria instilula , se ex- tium perducerentiir.
lendant, posthabiiis deinde ab eo iis locis iisque au- 10. lsaacium autem Persam, qui in Orientem ve-
ctorihus quibus hacresis illa grassabatur, et quoruni nerat, caeterisi|ue nefariis illis viris coiuileni se ad-
subsidio et industria, lemporis decursu , longe late- junxerat, adhuc graviora perpetrasse facinnra explo-
que propagaia fuit. Quare si quis atientius ad illius ratum est.Nam orlhodoxi illi ejiiscopi de boc homine
atictoris scopum aniinadvertere secum recogiiabit, verba ad Agapeiumfacturi, nec lacrvmas vel ejtilalum
haudquaquam sincerum de Manichaeis hisloricum p. "
cohibere poterant, nec sermoiie explicare valucrunt
criiicumque opus conscribere sibi proposuisse, sed quoesuis iniquis manibus facerenon exhorruit. Unum
catholicos dumlaxat insectari, eosque ssnciissinios dumtaxat de eo facinus narrant, quod maxime exi
vetustissimosque Patres qui nefandae huic sectae sese secrari tesianiur. lllud videlicel, quod in quoddam
strenue opposueruiu carpere, de inscitiseel errorum se recipiens diversorium , in quo piissimi Jusliniani
nota postulare statuisse, dubio procul inielliget, ut orthodoxi imperatoris imagine reposita, prmdictus
jam in praecedentibus indieavimus. scelesluset arrogans vir , tamquam certans ut secun-
8. Ne vero in recensendis Beausobre malis arlibus dum noviorem modum dicendi blasphemaverit Dcttm.
nostrae historiae filum ordinemque pervertamus, Peculiare igiiur aliquod blaspbemiacgenus hunc Per-
Orientalium orlhodoxorum episcoporum novas con- sam in Deum excogiiasse et dixisse praecedenlia
lra Severum, Aiilhimum aliosque Acephalos postula- verba jam perspicue indicant. Quale autem ejusraodi
tiones subjiciaraus (c). Ex quibus appriute oranibus fuerit, neque ex hoc, neque ex quocumque alio mo-
inhoiescet nihil nos in causa de qua modo agimus numenlo nobis imiotescere potuit; poti.simum cuni
nosiro siudio confinxisse,attl solis conjecturis adhac- Patres illi iucceptam narrationem proseculi, staiitn
(a) Hormisdaepapaeepistola ad monachos secundae Acta, apud Zacagnium, p. 90 et seqq.
Syriae, tom. V Concil. (c) Libellus orihodoxorum episcoporum Orienta-,
(b) Yide quae de hoc Manetis dogmale seripsimus lium oblatus Agapeto, tom. V Concil. pag. 999 e*
poiitra Beausobre lib. i, cap. 9. Consulc Archelai seqq.
077 DE MANICHJEORUMH.ERESI ET HISTORIA LIB. II. 973
lubdant : Ea-le.idetisbaculum , in quo inhonoratam AZoarae, Isaaci Persae studio islhaec Anthimum Con.
leneclulem suarii firmare fingit, implensquesimulalum staniinopnlim fecisse, Marianus monachus, cum ar-
ttellionatum in contpeclum eorum qui ab ipso teducti chimandrilis monasterii Sancti Dalmatii et caeteris
tunl, percutiebalsine veniasimilitudinemChristoaman- monachis et archimandrilis monasterioruni regiae
lissimi imperatorit, hmreticum denominandosic Deo urbis Constaniinopolim , Hierosolymoruin, montis
uniiuni, el ab ipso cusiodiium,el verilatemprmdicaiio- Sinai ac secumlaeSyriae, in suo libello supplici ad
tiis custodientem.In quo furore I. aacium perstitisse Jusiinianum Aiigiisiumdaio, contestatus est, istud
asseverani, donec divisil lunicam habenlem nobilem speciatim de Autbimo subjiciens, eum videlicet pro-
cffigiem,et parlempro se tenuil, quam et igni iradidit; priam Trapezuntinam Ecclesiam in qua episcopus
sed lotum exlerminarenon potuit. Simul autem cuni fuerat ordinatus, contra divinas ecclesiasiicasque le-
imperatoris imagine figuram Christum Dominumre- ges ex miilto tempore desernisse, et sub ficta conli-
praesenlantem expressam fuisse arhiiraraur. I.lcnim nentiae larva cum haerelicis conveniicula fecisse, ut
in subsequenti sermonis parie subjiciunl: Nam con- nimirum horum praesidio sedem Constanlinopoliia-
servatumfuil a Numinis meliori providentia, in redar- nam conira omnesecclesiaslicoscanoneset leges sub-
gutionemmanifestam el nolam homicidialis lemerita- riperel.
tis (a). Hanc violentam et iniquam Anlhimi ad Constanli-
11. Haecautem quaenos de IsaacioPersa et caeteris nopolitanum thronum promoiionem cuncii orthodoxi
hactenus vel exscripsimus, vel explicavimus, mani- viri exhorruerunt, cum quia lcgilimacatholicaeEccle-
chaicos prodere morcs, inslitula et nefariani reiigio- siaesacramenia pessumdahaniur, lum quia summas
nem, extra omnera dubilationis aleam positura essc _. pati moleslias cogebanlur. Quid vero imperator in
arbitramur. Atque potissimura iii eam rapimur per- *Maiilo ecclesiasiicarum rerum discrimine decreverit
suasionem, qnod Mauichaeoriirasecta, lemplum, alta- aitendamus. Non euim, auditis omnibus Anthimi
ria,sacrificium, imagines,aliaque mysieria ad Christi criiniiiibus, in hnnc animadveriere voluit. Sed prin-
veram humanaro naiuram pertinentia, illamque re- ceps sapientissimus, ecclesiasiicis juribus et sacer-
praesentantia, dejiciebant, evertebant et ab iis ab- dottim imniuniiali opiime consulens, canonicum ju-
norrebant; ut in quihusdam deinde synagogis, seu dicium a Romano pontifice cum in Anthimum ttiin in
diversoriis, cum pravis eorum mulieribus dumtaxat socios fieri exoravit; iis ductus persuasionibus, quod
nociurois horis cougregarenlur, ad profanas quasdam ecclesiasticis rebus se imffliscerinon oporteret. Ab
oblationes Deo offerendas. Lnculentius tamen de universali igitur Ecclesiae pastore senieniiam fora
horuin iustitulis Beausobre disseruit (b); sed eo exspeciandam ulriusque Tesiamenli praeceptis per-
animo ul contendere auderet quaedamex iis iustilulis suasus ei edocius, eo videlicet, lnterroga pairem
primigeniaeClirislianorum religioni, riiibus, disct- luum, et annunliabit tibi; seniores tuos, et dicent tibi;
plinae et dogmaiibus consentanea oranino fuisse, vel aiio, Obediteducibus vestris, el tubditi estote; ipsi
quasi vero Manichaeiin omnibus apostolicis viris se enim vigitant pro anitnabut vettris lamquam rationem
conformarisluduerint. Quid? Trium priorum saeculo- reddituris (d). Perpeiraia ab Anlhimo et sociis faci-
mm Patres eadem cum Mauichaeissensisse conlen- nnra (sicut jam pridem laudati libelli auctores cum
dit. Videlicet dnmtaxat puram precum oblalionema Palaestinis episcopis et aliorum Orientalium praesulum
Chrislianis Deo fieri oportere docuisse, ei ad Ter- oratorihus posiulaveraiu) ut ab Agapeto papa reco-
tullianum niniirum, Clementem Alexandriuum pro- gnoscerenlur judicarenturque, sacra eliam imperiali
vocare non veretur, subjiciens non templa, non Q lege sancitum voluit.
altaria , non iroagines priinos Chrisli ctiltores adroi- 13. Nec ab alio quidem quam ab ipso Romano
sisse (c) a quibus abhurrebant, ne geniilium religio- pontifice Agapeio Anthimus condemnatus et omni
nem sectari viderentur. At nugari, planeque in his sacerdutali honore fuit privatus. Cnm videlicet san-
Beausobre cominini.ci, jam cx iisdem Patribus ad ctus ponlifex, Constantinopolimprofectus, facinorum
quos provocare inleudit, exploratum est. Nam Ter- impieiate perspecta etomniex parte probaia, Anthi-
tullianus 195 imprhnis, quamvis libro ad Scapu- mumex easededejecii,ettamquam ha-reiicumhahen-
lam, quemBeau-obre laudat, deoblationibusDeofactis dum esse declaravit, omnidignilule196, sacro officio
disserens, pwras cordit preces in lata sigiiilicatione nudavit, orthodoxi et episcopi nomine, quo Antlumus
sacrilicia appellet, plerisque taraen in locis missae maxime gloriabatur, e sacrorum ministrorum Albo
sacrificium, Ecclcsiae sacerdotium, allaria templaque prorsus delelo. Quam quidenv apostolicae sedis sen-
Chrisiianorum recensuil, ut in libro poiissiniuni de tentiam, ui, onini contradictore et offendiculo sub-
Castitaiis Exbortatione, vel in libris de Monogamia, lato, ad felicem exitum perducereiur, Agapetus ipse
Carnis Resurrectione, et alibi pa.sim ; quibus in lo- ad Jusiinianum Augusium, lamquam sacforum cano-
cis, non lautum sacerdotuni dignitatem, sed ritus num vindicem, exsequendam coimnisit, ut iaudati
quibus aiiaris ministri cnnsecrantur, iaudat alque Iiujiislibelliaucloresenixiusdeprecaii snnl, dicenfes:
describil. Parem quoque Beausobre lingil fallaciam, Obieslamur itaque vestrum imperium, non contentnere
caliiduihque gerit ingenium ad Clemeniem Alexan- justum judiciuin prmdicti sancti viri, sedipsum exse-
drinuro, libro i Stroro. cap. 7, provocando. Is enim qui, et Ecclesiam Dei, el lolum mundum liberara a
etsi purarum precum oblationem laudet, nusquam ta- peste Anthimi et prmdictorum hmrelkorum. Nam
mcn , aut incruentuin corporis et sanguinis Christi D tancto viro Agapeloex prmsenlivita evocalo,post Deuni
sacrificium , aut Christianorum templa , vel altaria ad vestram pietatem respkienles, Itmc finetria vobis,
negavit; ul plurihus roomeniis ex hujus operibus accipere cxspectavhnus.Quas vero partes in hsrreti
exceiptis explicare possemus, si noster scribendi corum permciem lauiiaius et piissimus su-culi prin-
scopus id non praepedirel. His igilur aliisque simili- ceps assumere debuissei, sialim explicant iis verbis :
bus Beausohre fallaciis annotatis, quae demuin de Implentes ilaque qumab illo juste el canonice judi-
Aniliinio speciatim dicenda occurrunt paucis enarra- cata fuere, el per veslram generalem sanctionem ipsa
iiiniti-. confirmando,taliaque de cmteroprmsumiinterdicendo,
12. Is ergo primum una cum reliquis sociis in illius bealam animam colelis.
Constantihopolitanamirrueiisurhem, altaria profana, 14. Iloc in genere Manicliaicoiummorum et ri-
baptisteria aliena in opposiium veri altaris et sancti luum versatos fuisse Acephalorum principes, jam
fonlis, in mullis claris locis ipsitts civilalis, el in subur- laudala ex sinceris fontibus monumenta dilucide
biis, et in propria domo, fixit, iniqua in ipsis facere paiefaciunt. Verum cum in pervolvendis Constanii-
non cessans. Communi iiaque Severi, Petri lberi, nopoliiani Mennaeconcilii Actis alia occurrant nobis,
(a) Vide quaediximus cap. 12 hujus libri. (d) Deuleronom. xxxn, et Apost. ad Hebraeoi
(b) Beausobre, lib. ix, cap. 6. .. Mii, 17.
(c) Beausobre, ibid., § 3.
 ' -
979 P. CACClAmiEXERCITATIONESIN S. LEONIS MAGNIOPERA. 980
qtiae nbri lantunv praeseiitem dirifflurit quaesliorteirt,A
, 15. Absoluta itaque priori liac nostrafum Exerci-
sed etiam Beausobre ntigas in praecedentibusanno- tatiotturopafte adMaiiieliaeoruniiiisiofiampertiuente,
taias plenius fejiciunt; idcirCo ea subjicere noster alii|ua referfe hobis opnS es"-ei de Paulicianoi-uin,
scribendi seopussti.idel,'ne nobis defuissevideremur. Bcgomilitarurii, Wiildensiiimel aliorum haereiiconim
Hae.cautem ad Petrtim Iberuii) Apameaeepiscopum seclis, quafi Manelis doctrinam inihiberunt, isiiusque
potissimuri) perlinenl, de quo in superioribus Varia insiiluta et ftiores prosecuiaesuht. Verunuamen, cuni
annoiavimus, quemque omnium Manichaicorumdo- de bisce seclis, qua: ex tinUe impfobiiatis schola
gmatum, rituum, cultorem assertoremque fuisse, 10- prodienini, ei. Pelrns Siculus, et Phoiius, et Christo-
tamque Ecclesiarum Syriaesacram divinamque disci- piiortis Wolfiiis, brdinala quadani roeilmdojam verha
plinam et ceconomiam susquedeqtie venisse, ex fecissenl, pptius Priscillianitiarum, Pelagianorum,
communi lesiimonio eleri sanetae EcclesiaeApamia- Euiychiaiioruffique liaeresesa M. pontifice Leone op-
rum melFQpoliinnolescit (a). Neque vero nostra piignalas alque rejeclas describere deliberaviinus.
agewli ralio sinit ut sipgula reeensearhtis quaelauda- pfaeserlim cum nos jam taedcat fusiori calamo duos
>wsApameaeclerus in epistola ad sanclissimosPalres praicedenies libros conscripsisse, per.-picue inielli-
et episcopos secundm Syrim de tam nefario liomine gentes prfecedenli rtoslra disserendi raiione in quas-
descripsit; vel modo indicare quemadmodum, qua dam excurrisse et quasi vagaios esse quaesiiones
arte, sludio, quibusve prasidiis Apameaethronuin quae ad operis intenlum atque lilulum perlinere mi-
Petrus oblinuerit; non verba facere de callidis ma- nime iis videbuntur qui de nobis niiiius clemenler
cliinalionibus quas adhibuit ad orihodoxorum Orieh- favorabilitefque judicare consuevenint. Sed quis
lis episcoporum memOrias6 sacris diptychis pcnitus -, ignorat sunimos iu Iiiteraria quaiiiloque re exercila-
attferendas, vel de direptionibuS qtiibus sacra vasa, " tos vlfos, Vix calarnttni continere poluisse, cum illis
Ecclesiarum pecunias, et supellectiJes in profanum iiegolium agendum inopiiiaio contigiiciini quibiisdam
franslulit usum; vel de violeutis Ordiiiaiiotiibusquas iibiiiiuibus nova semper syslemala excogitantibus,
frequenlius adhibebat Ut bumiles et sibi infensos qui vel religionem sacram, vel regiroinisecclesiastici
clerieos, pfaediciarum rerum cusiodes, licet omnino formam aposiolicanique disciplinairi susiiueileque
repugnanies, a suis legitimis gradihus amoyeret, eos vertere coiiaii sunt, ULisia dejicercut vel alioierent.
ad aliiora niiiiisieria promovendo, sacrilego ore au- Paueisenim ab horum objectis, caviliis atque argu-
dacius conletidens nec Jesuro Christunv ciucifixuui fflentorum falia.ciisse expedire diflicile fuit. Praeser-
descendere posse ad eOs e sliis manibus eripiettdos. tim ciim aliquando inciderunt in qiiasdamqtiaa»liones
Haec,inquam, el id genusalia, silenlio pfemere dttxi- ab acafholicis ei schismaiicis exciiatas, arl quas dis-
mus, cuin facile a quopiam in cottciliorum Actis lu- solvendas sttfficere non poierant unius vel alieiius
strari possjnt. Sed ea dumtaxal subjiciefflus quafe S. Patfis tesiiinoiiia. Non mirum eigo si qnandoque,
apeflos Manichaicpsindicant mores. Cujusniodi pro- S. poniificisagendi raiionem explicare volentes, ne-
focto illa videntur quibus sacrum baptisma labelacta- cessariuro duxinms ad reihm originem et insiiluiio-
bat, cum videlieet impuditiliam muliebretnnon dignam hem provocare, vel iu medium piofeire pMcedeulein
sancii fontis inlroduxii, et slare fecit juxla sacrutri Ecciesise praxim et consuetiidinem, ut perspicue
fonlem. Et cum diviria mysteria (ail laudalus cleruS) ostenderemus S. Leonem Magnum,nec debitos a ju-
IB oratorio donius Dei Genitrkis finiunlur, qualem fibus Constitulos lerniinos, in ecclesiasiicis rebus ad-
sermotiem indigne fdcial qum auris Christianorum miiiisiraridis, fuisse privlergressiim; non laborasse
tanlam impietalem dictam et faclam susiinueril(b). iG sludio digiiiiatis suaeainplificaiid-Q,(.piscoporumalia-
Haecomnia auierivex Manichaeorumschola prodiisse, ruriv Ecclesiafiinv praviogaiivas parvi pendeiido atit
auctor est thotius. Qui de horum ccelibus et cori- abolendo; non deniqiie, aut ambitn, autnimia seve-
venlibus verba faciens, ait eos appellare coiisuevisse riiate adduclunvfuisse ad apostnlicae sedis et Chri-
loca in quibus cpnvenicbant proseuchas, seu oraioria; stianae religiotiis hosies coercendos. Ab hujusmodi
addens : Immo eliain si salutare baplismumrespuunt, autem hoiis eum purgare haetenus contra Bwnisobre,
se tamen ipsum udiniltere simulant, Evungelii Verba Quesnelluittaliosque nisi sumus. Hoe ipsttiu praeterea
baplkmatis vocesubindicantes.Elenim,inquxun{,107 praesiare in sequeniilMis Exeicitatiouibus in volis
Dominus dixit: Ego suni aqua vivens. Et pauio inlfa habemus.
explicare volens queriiadmodumquandoque nonnuili Quia laudefflad Manichaicambistoriam judicanlur
eorum iriiirmitatibus corporalibus laborantes bapii- tfia illa pertihere iheologica puncla qtiae, prfeierilis
snvate lavari peterent atque rogarent, fuiHiier (ait) annis, in publica conciliorumpontificia 198 Acade-
putantes crucemet baplisinacorpori prpdesse, homines niia sanciissinii domini nostri Benedicti XIV diseu-
sane otnnicommodoet opilulationeindigni; sed eorum tienda dala sttnt, idcirc.ohiijusmodi a nobis hiibilam
vim et operdlionem, nec ad anhnmmundaiionem, nec ' Exerciiationein,lahiquampraicedeuliiin)appeiidicem,
ad aliam quamque uiililatem periinere arbitranlur (c). clarissimis corisnlehtibusviris et praesenim illusiris-
Cum itaque ex illius synodi Aciis cerlo habeamus, siiiio ac leverendissimo dotnino Nicolao Antonelli,
Severnm, Anlhimum, IJoaram, caeterosque sub Ace- sacri Consistorii et praefaiaeAcademiaea secretis,
phalorum nomine delifescentes, hujusmodi pravis buic operi inserere deliberavimus. Inde sperantes
morihus et instiiutis dedisse operam ; eosque omnia j'r\ imjic uoslrum eliam qualeincumqiie laborem, lecio-
sacra mysteria profanis ritibus et sacrilegiis labefa- rihus minime ingraium fuiurum, cum ecclesiasticas
ctasse; sacris imaginibus crucisque signaculo bellum GiingrensisconciliiregulasciinlraManichaicadogmata
indixisse, cdjifregisse pedihusque cajcasse; quis ne- ediias exhiheat, quarum regularum seu caiioniini
gare poterit eos fujsse Manichaeos?Et qujdem lani- summam, scopum atque rationem, jam praesiantis-
quara Manicbaeos,tum ab Horniisda pontifice, tum simi doctissimique viri anno Domini 1745 in pontifi-
ab alia Conslantinopoliiana synodo sub Meiniafuisse cia aula explicaruni, eruditissimisque t(ul dixinvus)
damnatos, jsiius epistolis et Actis expioralum est, observalionibus adornarunt (e).
<\uaefacile a siiidibsis viris, polerunt lusirari (d),

la) Epist. Cleri Apame* ad episcopbs secuiidse tiore Manicbaismi surculo, idem Wolfius scripsit, da
Syriae, toni. V Concil. liis agens in sna Historln, pag. 103 et seqq.
(b) Tom. VConcil. pag. 1194 Venetaeedit. (d) Tom. V Coiiciliorum general. pag. S58 et 962.
(c) iPhoiius,iib. l Cbntra Manicliaeoscap.9, apud (e) VidCsis quBejarn diximus cap. 2 lmjus lib.,
Christophorum Wolfium, pag. 29 et 30. Consuleeiikm pag. 115.
Petri Siculi Historiam. Similia de Bogomilis, recen-
 APPENDIX AD .MANJCIl^QUUM IHSTORIAM. '98a
m

APPENDIX AD MAWICH^ORUM HISTOItlAM.

THEOLOGIOA DISSERTATIO
DE CANONIBUS XIII ET XVII CONCILII, GANGRENSIS
Habita in Quirinali pontificio palatio nono kal. Maii anno 1743.
199 Arduam sane qua-Stionemaggrodi jubeor, a A lium et Mahumedanorum, tum Judaeoriiraet Chrislia-
ntiilo theologorumIiaC_cnus(quodsciam) ex oirini parle norum rilibus loquens, addit Apostoluro respexisse
agitaiam. Eam videlicet, an ex Vcrbis illis Apostoli in hoc canone ad civilem qui tunc temporisobiine- inier
P'im;e ad Corinth. cap. xi, 15 _Mulier verosi comam Graecoset Romanos, quibus scribebat, vulgocomrau-
nutrial, gloria esl illi, quoniam capilli pro velamineei bat morem, quo omnes ingenui in ptiblioum
daii 5_in., veiilum sit leminis comam londere, juxta niier nudo et aperio capile prodibanl. Cum ilaque
Gangrenses t_aiiones 15 el 17; luin, an eisdem non (concludit) cit)i/isconsuetudonon semper una sil et ea*
liceai umquam virilem vestem snmere, quia in Deu- dem ubique et oinni lempore, sed plurimum variel pra
teronomio, cap. xxn, S, legitur : Non induetur mulier temporum, locorumel genliumvarietate, ea eiiam quae
veste.virili,-nec vir utelur vette feminea, abominabilis ad _i>Ta?tOT ecclesiasiicam perlinent non possunt et
enim apud Deum est qui facil hmc; leiiio tandom, an ubique esse eadem. Non absimili persnasione ratus
saltem pielaiis causa iiceat feminis comam londere, de muliebri velamine et capitiiiip ratiocinalur, con^
vestem virilem, praeseiiim roonasticam, sumere et tendens Paulum apostolum ad civilem dumlaxal mor
se virum simulare. Tria, inquam, haec hodierna lnce, rem ei consuettidinem respexisse, ac proplefea jut*
nou scl.olasiica metliodo, sed academico more per- sisse feminas (ulor ejus verbis) in ecclesiasacris coni
sequenda miiii tradita sunt, in quibus exponendis cionibus non interesse, ntsi faciem reliquumque capul
Socralis consiietudinetvimihi imilandam proposui. Is velatas.
ilaque dncuit in ejusmodi nondum saiis definiiis con- At Ludovico Capello, Rhenano, Munstero (b) cav-
certationibus nullum prorsus jttdicium ab oraioribus terisque pseudo-reformaiaedoclrinaepropugnatoribus,
esse inierponendum, sed debere dumtaxat ea pro- _ Apostolus ipse relragatur. Qui cum laudato capita
ponere et probare quae verisimillima videntur, con* " Epislolae ad Corinthios per Scrjpturas et naturae ra-
ferre eaiisas, et qiiidquicl in quamquc parlem dici lionem satis dixisse viderelur, ut mulieribus velaroi1!
potest exprpmere, nulla adhihila auctoritate, judi-i nis necessitatem snaderel, animadvertens tamen eos
ciujn aiidientiuro relinquere integrum aique libe-r inter fore quosdam qui illiusmndi testimoniis et ra-
rnin (a). IlujusniQiliigiiur vestigiis insistendo, facile tiontiMisrepugnareni, non aliud potius argumemiim
eoruro invidiam declinaho qui contraria semper oph. ad causam evincendam proposuit quam sacrum Ec-
nantur, et vos, sapientissinij viri, erilis mihi tesies clesia. morem. Proplerea dixil: Si quis autem vide-
et vindices eorum quae prp explicandis tribus llieor lur contenliosusesse, nos lalem consuetudinemnon ha-
lpgiaepunctis jani dicere exordior. bemus, neque Ecclesia Dei (c). Non igilur Aposlolus,
Haudquaquanj dubium csse potest quin mulieria ut adyersarios perstringat, ad locorum consueludi-
npmine omnero femineum sexnm omiiesque ejus grat-. nes vel ad civilem niorem voluii provQcare, sed adj
dus Aposiolus iniejlexerit, Quod quidero lum ipse sacram tum veteris tum novi Testamenti iraditior
tptius Paiilini canQiiis contexius imprijnis probat, iiem; quasi innuefe Vellet (ait dQPtissiniusMplchipr
tum vero variis argijnientis ex Scrlpiuraruni lexiibus Canus) (ri) : Si quis adeo \esl durus ei periinqx ut ar-
depromptis Tertiillianus deroonstrat; gravi ceiisura gum^ntis posilis non addwatur, sed adhuc contendat,
praeierea in eos jnyehens qiji roinus prudenter sibi feminam aperto cqpiie orare opprtere, hunc ego non
persuasum yoluere Pauiiim dtiihlaxal de nupiis mu* aliterrefello, quam quoi EcclesimDei taie.m consuetu-
lieribus esse locutuni, quique teiiicrario qtiodaiij ausu dinem non habenl. Tqnia vis in traditione est, ut quos
contendebant inniipiis mulieribus yel fonso capiie, nec Scripturm, nec nqiurm ratiq \novisset, eos faulus
vel cincinnata coma , nullp prprsus assuinpfo yela-eQ exislhnavil Ecclesiqriwi more et insltlulo refellendos%
mine, tam sacris quam in civilibus cpnveniibus pfpr Et quidem quod atlinet ad Judaeorum Eeclesiam,
dire esse licjium, praetextu quandoque fajsae virgi- nefas est dubifare eam aliurn rifum praeter hunc
nitaiis magnifice j'aciandae ap oslenlandae. Horuin fuisse prosecutam, Luculeniissihmm ea de re exsiat
itaque opijiionenilamqnam erroneam pt saeris litie^- Tertulliani lestimonium, libro de Corona Miliiis (e),
ris repugnanteni, idem Tertullianus lib, de Velandis quo dQcemur nusquam Judaeprum ferojnjs licuisse,
Virginihus refellit, ostendens propiprea Spiritum capiiis velamen seu subjeciipnis signnm abjicere,
sanctum unico nmiieris noinine nuptas et innuptas, Apud Judmot (ail) tam splexivteesl feminis eorum ve-
virgines et omnes muliebrjs sexjis, gradus indicare lamen capiiis, ut inde npscantw, Hocce institulnni
' voluisse, utpote qupd generale sil ' vqcqbulum, uliet
.
Reheccee exemplo confirmat, qum procttl conspeclq
femina. spoqso velameii assmnptit. Causiim inquirit ac spb-
Ejusmodi igitur primum rejeclo errore, adhuc dil: Privattis pndor legem facere non pptuit. Ac de-
alius non absimilis esl eripiendus, in quem lapsujn muiii cQncludit : praeceptum illud velaminis assu-
esse Ludovicuiii Capeliujn, non obscure ipsius de mendi ex sapra traditiprie apud Judaeos deriyasse,
Oraiioue tractaiuj declarat. Yir iiaque acatiiolicus, habiturum quqndoque Apqslqti quciqritqtem ex inleiy
MayemonidisMysnae200 comnieniaria sectilus, va- pretqlione rationis.
riis in locis asseyeiatApostolicaiiOnenidequoagimus Non jtaque apposite rafiocinatur LtidQvicusCapel,
esse accommodaiiduiii ad cpnsuetudiiiem loci in quo lus cum laudatp loco aif apostoli Pauli fempore hpc
sumus. Ait proplcrea ep habhu essp in ecclegiis pre- u.num fuisse recepttim, et in ipore positum, ut ca-
candum quo solejit homines reverentiam suani et _ stao et pudicae mulieres, pra.serlim nubiles, vix um^
cuitum testari erga magnales et principes hujus sae^ " qiiani in publicum nisi velata facie prodirent; tiim,ad
culi. Et post aliqua, de aliis atque aljis cum genli- Judaeorum genlem sermonem conyertens, subdit.'
(a) Cicero, Tusculan. Quaest. lib. v. (d) Melchior Canus, lib. v, p. 6.
(b) In Synopsi criiicorum sacrorum. (e) Tei tullianus, Iib. deCorona Mililis cap. 4.
(V)l.pist. prinia ad Corinlhios cap. xi, 16.
 983 P. CACCIARI EXERCITATIONES IN S. LEONIS MAGNIOPERA. 984
Nescio an forfe judaica excipi debeat. Haec porro, A i pilji cum vera proprielaie dicerentur velamen, mu-
Tertulliano auctore, excipi hon poierat, cum Judaeo- lieres quae jamjam a paucis annis comain nutriebant
ruin Ecclesia neqhaquam civili consueiiidine innixa . non alio in ecclesiis publicisque conventibus velamine
(quemadmodum barbaraenationes),sed 201 Spiritus indiguissent, prorsusque202 ipsislicuisseiapertoca-
sancti traditione edocla semper prosecuta sit quidquid piie inpublicum prodire. A quaconsuetudine hactenus
foret palrocinaturum pudoriet verecundim feminei non tantum Christianorum pietas el religio abhorruit,
texus: sed eliam cujusque barbarae et acatholicaegentis de-
His ergo posiiis fundamentis atque rejectis aca- cor aique modeslia. Rursus si capilli proprie diceren-
lholicorum opinionibus, haud difficile erit priorem lur velamen, nec viri qui coraam nutriunt, nec iili
quaestionemresolvere, si dicamns eo Apostoli canorie qui calvitio utuntur, umqiiain in publicum aut in
numquam veliiuin fuisse femiiiiscomam tondere, sed ecclesiis retecto capite siarent. Idcirco ad observan-
dumtaxut capitis velamen abjicere. Nec id nos aut dum Apostoli mandaiuffl (quod supponitur ), viri
recenti opinione confingimus, aut sine Scripttirarum omnes cujusque conditionis et gradus, monachorum
auctoritaie asserimus. Eteuim praeclarum imprimis ritu tonsis crinibns incedere deberent, quod quam
estillud ex quo Apostolus hunc canonem orsus est, ineptum, quamve sit falsum neminem arbitror Iatere.
cum lam viros quam mulieres doctas voluit quo ha- Cum igiiur istuc Apostoli diciunv: Omnis vir orans
Lilu quove ritu in ecclesiis esset orandum (a). Volo aut prophetans velato capile deturpat caput suutn, roi-
autem vos scire (ait ille Corinlhios alloqnens) quod nime de naliirali comaeveJamineijiielligrdebeal, sed
oinnis viri capttt Chrislus est, caput atttem mulieris de assumptitiis capitis indumentis, piteis videlicei,
vir, caput vero Christi Deus. Quid autem myslice illud jg galeris, mithris, ei id genus aliis; jam inde ex op-
capitis nomcn significet, idem Apostolus sibi conci- posito inferre oporlet Apostolum mulieres jussisse
nens explicat cap. v Epistolae ad Ephesios de mulie- artefacta velamina in ecclesiis deferre, ut facilius
ribus ita scribens (b): Mulieresviris suissubditm sint, pudori, verecundiae alque horiestaii perpetuo consu-
sicut Domino, quoniam vir caput est mulieris, sicul lerent. Contra denique, si capilli proprie velamen
Christus caput est Ecclesim.Non ergo pro illius voca- essent, jam mulieribus liceret sparsis el intonsis
bhli significatione nobis laborandum est. Injiuilquip- comis maenadnm instar, nullo super injecto vela-
pe regimen, potestafem atque dominium, quod supe- mine, in publicum exire: quem agendi morem veluti
riores erga sibi subditos exercere habent. ttirpem et insanuni, ab impia geiitilium vivendi ra-
• Apostolus praeterea viris ac mulieribus exteriora tione derivatum, catholica Ecelesia semper da-
subjectionis signa praescribere pergit ne saltem inter mnavit.
orandum horum capita probro aificianiur. Non unum Sed jam Apostoli verba, quilvus utiiur.adhuc cla-
lamen idemque utrisque commuhe esse voluit: sed rius rem nostram patefaciunl. Siquidem laudaias
diversa, et ea potissimum quae singulorum sexui voCes non nsurpat pro velaminis vice ant loco, vel
maxinie consentanea essent, eorumque honestali ma- ad indicandam rei originem; sed eas assumit ad fi-
gis responderent. Idcirco subsequentibus versibus nem dumtaxat innuendum, ut cx Graecis colligitur
Statim subjecit: Omnis-vir orans alque prophetans ve- exemplaribus quaepraeferunl » xop.va.vTimpiGoktaov
lalo capite tieturpat caput suum. Omnis auiem mulier SsBoraiKUT^,ex quibus interpreies liierifo, Chrysost.,
orans aut prophelans non velalo capite deturpai caput nerope, Theopliilacius et caeieri asseruere (e) Apo-
mum. Voluil ergo Paulus eo canone sacro precan- siolum ex naturali velamine necessilatem inferre
tium ritui consulere, ne Christiani viri et mnlieres G C voluisse alterius velaminis, voluntarii iiimiruro, et
«rantes, praetergressis quandoque reverentiae, pudo- assnmpiiiii. Dt videlicet mulieres discerent studioet
ris et verecundiae legibus, aliquid probri dedecorisve arie ea tegenda esse, quaenatura tegere voluii, atque
commiiterent. eo.assumpto velamine in memoriam revocarent pri-
Sed perspecio jam ejusmodi Apostoli scribendi mam muliebris coiidilionis rafionem, propter quam
scopo, miiiinie inferendum estin snbsequenfibus pro- Evae omnibusque feminis, Gen. m, 16, dictum fuil:
liibitum voluisse feminis comam tondere. Nec enim Et sub viri potestate eris, et ipse dominabitur tui. Quae
laudalo capile, aut aliis in locis, ejus yerba praecepti sane verba non ad solam dileclionis subjeciinnem,
Vira habere videntur, cum dumtaxat mulieres laudi- sed ad earum conditioneffl referenda esse, inler cae-
hus ornet si comaro nutriant, quia proroissi cupilli teros PP. unus docuit (f) Augustinus lib. xi de Ge-
femineum decent sexum. Nec incongrue quidera hac nesi ad Lil., quaienus vir etiam mulieri nolenti
de causa mulieres laudantur. Capilli enim naiurae debeat dominari, ut nisi hoc dominiumservetur depra-
sunt opns, quos prolixiores ipsa nalura feminis dare vabitur amplius natura et augebilur culpa.
consuevitad capitis tegumentum contra nudiiaiem, Non ergo mirerour si idem Apo.tolus velamen
Vel in ornamentum conlra rodem impolitumque ex- muliebre ad subjectionem tamquam ad verum refei
terioris conversationis apparatum., vel denique in rehs fineni, illud deinde, v, 1Qejusdem cap., po/e-
xnuhiinen contra quoscumque hiemis vel alterius ad- statem appellai, dicens: Ideo debet mulier potestatem
versae tempesiatis rigores. Quibus forte rationibus habere supra caput. Quatenus videlicet muliebie ve-
adduclus Apostolus, v, 15, merito scripsit: Mtilier laroen signuin sit polesialis et subjeclionisindicium, ut
vero si comain nutrial gloria esi illi, quoniamcapilli J)X forte clarius ex Graecorum cudiciuus coiligitur, qui
pro velamine ei dati sunt. Quasi innueret (notat exhibent i^ovtria.ii_XE_Vl?ri T_jr y.Hfalat, quibus et
Erasmus) (c) mulieribus dalos esse prolixiores capil- Hebraeorun), et Cbaldaeorumvoces rada et radat ap-
los quia velamine indigent. Qnam porro veritatem ve- prime respondent, quaeque de obedientimvelo Inter-
teres scripiores apud __iobeumcumanimadVerterent, preiari solent.
muliebre capillilinin tegumenlum ab ipsa natura sub- Vix ergp ambigere possumus quin velamen ibidem
ministratum appellaruni (d). Et Clemens Alexandri- ab Apostolo lamquam r(-vereniia_,pudoris ct pudici-
nus, de nmlieris opilicio scribens, dixit: Deusfemi-. tiae insigne praescripiura, omnibus mulieribus com-
nam fecit nativa coma, ut equus juba, gloriantem. mune esse deberei. Ut proplerea nupiae eo uientes
Sed Apostoli loquendi modus et ipsa, quibus uti- vtVorumgloria sinl, et virgines sibi. Conlra vero s,:
tur vocabula niire assertui nostro robnr adjiciimt. assumplitium velamen rejicerenl, etproprio, etChri-
Nam Paulus imprimis non proprie, sed improprie slianm professionis decori mentirenlur. Quod si verc
dtimtaxat capillos velamen appellat, scribens : Quo- curiosius inquirerehius qualem formam, quaniam-
niamcapilli pro velamineei dati sunt. Etenim si c.i- que extensionem yelamei) illud habere deheai, id es
(a) Epist. ad Corinlh. cap. xi, 3. (e) Chrysostomus, Theopbylactus ct cseteri PP,
(A)Episi. adadEphesios cap. v. in I ad Corinlh. cap. xi, 15 et seqq.
(c) In noiis hanc Episl., tom. VII. (f) August. Iib. n de Genes. ad Lit.
[d) Lib. ii Stromat.
 985 APPENDIX AD MANICHJEORUMHISTORIAM. '980
Tertulliano audiahvus. Quanlum (ait) r.i.lu!i crines A lium, Virjtilium, aliosque, quibus subscribens Ovi-
occupare possunt lanta est velaminis regio, ul cervices dius iia cecinil :
quoqueambiantur. Ipsm enim (eervices mtniriini) qua . Turpe pecus muiilum,turpis sine graminecampus
subjeclas esse oportet, propter quas poleslassupra caput Et sine frondefrulex, et siue crino caput.
haberi debet. Vclamen jugum 203 i^arum est (")•
Cum igilurista sit assumptitiivclaminis lex, hicfiuis, Has praecedenles rationes quarla excipit, 'quao ex
hic modus, minime censendum es! Chrisliaiiorum poenitentia luclu, aique 204 mo.rore desumpta est.
femiuas ab his omnibns abhorrere, etiamsi sibi ca- Notissimum quippe omnibusessedebet, coiisuevi.se
pillos londeant; dummodo lameh in coma tondenda, Judaeos aique geniiles in lttctu maximisque funeri-
vanitaii, luxuriae el immodesto ornalui potius quam bus sibi coinas tondere. Pr_eter illud enim qubd Je-
Christianae moderationi et huniilitaii non pareant, remiaevn legimus : Tonde capillum.et projice, et sume
vel aliquod pravum religioni et fidei repognans sibi' directum planclum, id nobis lesiatuin est ex Jobi"(/')
assequendum non slatuant; quemadmodum feniinae et Micheae verbis. De eoilem riiu pariter disserue-
illaede quibus in Gangrensibus cahonibus acium est. runt Herodotus, Siatius, Virgilius, Seiieca, quorum
Nos interim laudatos eanones in priori hujus anni leslimonia in medium adducere Cum opus nun sit,
dissertatione ab uno cl. et doclissimo hujus noslrae scripiores laudasse sufticiat.
Academi_e theologo ad examen janv revocatos rion , Ultimam landem rationem nobis ex veteribus Cle-
subjicimus. Praeseilim cum id lemporis ratio et no- mens Alexaudrinus suppediiat, qui asseruit Deum,
stri propositi institutum non patiaiilnr (b). in Deuteronomii loco superius laudato, mulierem
Nuncvero duo alia argumentorum genera profe- ._ captivam matrimonio ducendam londeri jussisse, ad
ram, quibus aperte, ac ipsa luce clarius constabil, " coercehdam minuendamque viri conjugis lihiriinem,
nulla lege, sive divina, sive ecclesiastica, aut huma- quia videlicel uxoris capite deturpato, concupiscen-
na, feminis comam tondere fuisse vetiium. Primum liae carnalis ardor facilius defervescit. Propierea
ex verbis Deuteronomii desumi potest. Ibi quippe subjecit: Si enim ei manel ratio (loquilur de Judaeo
Deus Israelis filiis captivam mulierem in matrimo- capiivam ducente) ut eam uxorem ducat, eam reti-
nium ducere cupientibus praecepit ne sponsalia aut nebit, etiamsi lurpis evaserit (g). Quod autem mulier
nuplias celebrarent, nisi prius caplivaedesponsandae capillorum lonsione se minus aptam efficiat ad car-
coma tondereiur, loiaque illius caesaries abradere- nis illecebras excitandas, ex eo constat quod capillos
tur. Si egressus fueris... et videris in numero captivo- videlicet in ea corporis parte natura coliocaverit
rum muiierem pulchram, et adamaveris eam, volueris- quae apertius ostenditur, quaeque a miilieribus dili-
que habere uxorem, introduces eam in domum tuam, gentius componitur. Idcirco eo naturali ornamento
qum radet cmsariem,et circumcidet ungues (c). En igi- abscisso, quo magis magisqne placere ac nitescera
inr Dominimandatum de tondenda , immo et de ab- student, jaro humililali, poeniteniiae, caslitati caeie-
radenda tota muliebri coma. Cujus divini praecepti risque viriutibus operam dare assuescnni, dummodo
causas si ,nos sedulo animadvertamus, singulasque tamen anefactum velamen nun abjiciant. Sed hisce
persequauvur, plures quidem fuisse affirmahimus. Id de causis mulieres gratas esse Deo, nec divinum
sane plenissimeque noruitl qui velerum philosopho- aliquod, aut apostolicum violare praecepium, nostra
rnm scripta lustrarunt. Ex quibus docemur servilis hac rudi oralione hactenus demonstravinius. Super-
conditionis et capiivilaiis indicium capiilorum lonsio- est modo alterum argumeiiii genus, quo dubio procul
nem quandoque fuisse, ut ex variis Scriplurarum iG probabimus mulieres adhuc Deo gratiores fuisse
lexlibus etiam colligimus. Quem rilum geritiles ser- quando religionis severiorisque disciplinae causa co-
vasse, proba. Aristophanes, qui admiratione quasi mam siiii londent.
capius cuidam servo coniam nulrieiiti olim dixit: Sat celebre imprimis esi illttd. Domini veluslum
Servus cum sis comam nutris ?CapilIorura item tonsio mandatum, quo, Moysen in libro Nufflerorum allo-
muliorum, sive graviorum criminum poena fuit, scri- quens, dixii: Loquere ad filios Israel: Vir sivemulier
benie etiam Aposiolo, v. 6 laudaii cap.: Si non ve- cum fecerinl votum, ul sanclificenlur, et se voluerhtt
ialur mulier, londeatur, quasi ul in poenatn violalae Domino consecrare.... omni temporeseparalionit sum,
legis de gestando velamine mulier ipsa londeri de- novacula non transibit caput suum usque ad completum
beat et decalvari. Sed ct alia crimina eamdem decal- diem quo Domino consecratur (/»). Ex quibus vetbis
valionis pcenam subiisse, non tanium ex variis Scri- perspicue constat loliiis sanclificationis complemen-
pturarum locis, scd ex civilibus legibus apud Ulpia- tum, tam pro viris quam pro mulicribus, qui ad
num, Juslinianum, Tacitum colligimus. Ad quera tempns dumtaxal Nazoraealum profitebanlur. iii ca-
riium Juvenalem aliudere voluisse arbitror saiira 5, pillonim tonsione totiusque capitis abrasioue consti-
qui scripsit (d): tisse. Scd illuscente jam Evaiigelio ejusmodi lex non
fuit abrogata : immo niaxime vigebai, quando iriem
....Pnlsandumvertice raso Paulus eam ad Corinihios Epistolam scripsit. Etenim
Praebebitquandoquecaput, nec dura limebit
Flagra pali. ipsemel Apostolus paulo pcst eamdem Nazoracatns
legem professus esl. Episiolam quippe de qua in
Terlia vero illius divini praecepti ralio esse potuit, -- praesens disserimus antequam Achaiam et Macedo-
naluralis pulchritudinis deturpatio. De bac pariter "• niaiii peragrarel conscripsit, et ad annuro quinqua-
Apostolus eodem capiiis versu locntus cst. Siautem gesimum septimum aeraevulgaris , qui esl vigesimus
turpe est mulieri tondere, aut decalmri, velet caput quarius a Chrisli morle, referri debct. Quando vi-
suum. Sed de bac muliebri turpitudine imprimis di- delicet Corinihioruni populi Ephesi miseruni Sie-
seriius SS. Patres disseruerunt. Quos imcr Hiero- plianum , Fortunatum et Achaicum ad Aposioluni
nynins, Ambrosius, Augustiiius (e), quorum lestimo- invisenduni, ul deducilur ex cap. iv, xi el xvi, ejus-
niis Baronius in Marlyrologio insisiit, ad diem 20 dem epistolae. Atriui idem Apostolus biennio posi,
Septembris, sanciae Fausiae virginis mariyrium de- variis absolulis ilineiibus , se lotondit in Cencbris,
scribens. Eam quoque turpiludineni profani scrijito- propter Nazora.atus votum, ut in Aelis aposlolorum
resexaggeraut, ut videre est apud Apuleium, Sla- legilur : Ubi assumptis ab eo qualuor viris habenlibm

(a) Tertuliianus, Iib. de Velandis Virginibus.
(b) Deuierononiii cap. xxi.
(c) Ezecb. ix , ex II Reg. cap. x et primo Parali-
pom. cap. IX.
(d) Isaiae m el XLVIII.Ezecb. vn. Justin. Novell.
63. Tacit. de moribus German. Juvenalis, satira 5.
(e) Ilicrouymus, in cap. vu Ezecb. Ambrosius,
Jib. vi Hexaemeron. Augustinus, epistola ad Possi-
dium.
(f) Job, cap. i. Michaeas,cap. i.
(g) Clcmens Alexandrinus; lib. Slromat. ii.
(//)'Nuiii, vi, 2.
987 P. CACCIARI EXERCITATIONESIN S. LEONIS MAGNIOPERA. 988
Vqtunisupra se, prhnp jussil ut raderenl capita, et po- _. legalibus et cavreirionialibusirritjim et vaeuum effec-
A
Hera die purificatus cumillis iritravit intempluiii, an- tum fuisse nova evangelica lege illucescenle. Qnaiido
nunlians explctionem dierum purificatioiiis sum (a). videlicet ethnicoruin supersfiiio uhdequaque aboleri
Verum cjusiiiodi legem femiuis fuisse communem, coepit. Sed banp opinioneni velufi periculosam reji-
iam praecedentia laudata verba perspicue proiiunt. cjendam esse, non tantuin TrulJani Cahones, sed
Non est ergo cur arbiiremur apostoji Pauli canone, Ancyrani concilii decreta, Martini Tiirpnensis et
Mutier.vero si comam nuirial, etc, feminis comam ZacliafiaeI papae coiisultationes et siatuta satis eyi-"
tondere vetilurn fuisse. Nam Patiltis, anlequam haec deuier demonstrant. Deinde valde est incertum
yerba d.e muljebrl eoma et vesiifu eruclaret, jam Moysis tempore idololatras ejUSmodi commutanda-
Bemelipsum COrjnthiis imilandum proposueral, di- rum vestiuirt supersiitiosum fittim prosectitos fuisse.
cens : imitalores mei estote, sicut el ego Chrisli. Et Scripitirae enim quae alias el alias ethnicorum prp-
quidem irrnoslra Ecclesia Paulum, non solum imitarj fanas caeremonias cofflmemorant, alium qtiidem de
sludueruut viri et mulieresillm 205 <!''>> sacraliorem qua agimus servant silenliimi. Aliunde vero ot Sef-
vitam secfari sil.i proponentes,' tousis eapilibus sa- vitis, et Julius Fifmicius, Hesychius, Polyanus, Plu-
cras fflonaslerioruni acdes perpetuo inhabitandas de- tarcliusaliique scriptbres,Moysi valde posteriores (d),
creveruiil; sed quotquol, niundi sprelis illecebris, quori)m206test'monia,curo a P. Natali Alexandro,
sacro clericoruro cosiui se ascribere exoptarunt. funi a sacrorum librorum criticis laudaiilur, narrant
Quod si niihi objiciaiu.r nostra bac lempestate dumlaxnt quaeeorum aelafeapud Cyprios , Assyrios,
saeculi mulieres, el lonso capite, et abjecto vetusto Atiienieiises, Ronvanos aliasque Ofientis et Occi-
velamine irt ecclesiis publicisque liominuni conven- g]- dentis natiortes obtintierunt. Nullibi lamcn illofum
libus prodire : easque humilitaiis et verecundiae fre- rituum originem et anliquitaiem definiunt. Immo si
nos cum capillis afque artelacto ve.laminCabjecisse, nobis liceret extra nostri instituli terminos vagari,
quid prolectp respondere possem? Num. id crimhii ex idololalrarum musivis, siatuis , anaglyphicis, ex
lioii dandum affirmaverim? Praeserlim'cum, riovis numismatibus pariler, annulorumque signis probare
vanitatis rifibus ah iisdem adbibitis, quasi omnino possemus proraiseuam illani Veslimeniorum confu-
relecio capite!, collo, cervicibus, humerisque nuda- sionem longe posl Moysisaetatem in orbem inveclam
lis, lamqtiaro plenissimaelibertatis compoles', ublque fuisse. Forte eam primi omnium Cyprii excogitarunt,
appaferb sltideiit? Quam vero acfiler Clirisiianorum cum in templo 'AfpoSkovslalua collocata, quaeVene-
anliqUa pietas et modestia eas accusat! Sed ctim rem sigrtiflcabat, cwiviri in muliebri, et mulieres in
mihi nec concionatoris, nec confessarii mnnus in virili veste sacrificabant, ut Servius tradit. Deae Isidis
praesens agere daititn sit, illtid in medium adducani Sacerdotibus pariter Romaesolemne fuit muliehribus
quod Marcus Portiiis Cato olim pro lege Opia in pu- indui vestimeniis, ut prodit anaglyphum Capiloli-
blico senatii dixil: Majores nosiri nullam, fie privatam iium, eruditissime a clarissimo viro Georgio illustra-
quidem, rem agere feminas sine auclore vohterunl; ini lum. Introductis item ex Graeciain Etruriam, et Ita-
manu esse parenlum, fraliitm, virorum. Nos (si diis: liam polissiinuiii, Baechanalibus feslis, frequeniioi
placet)jam eiiamrempubiicamcapcsserepalimur, et foroi ftiit in viris et tnulieribus promiscua illa vesiium
qitoqiie,el concionibus,el comitiisimniisceri. El pauloi .usurpatio, et Roma. priffiura conligil, anno condiia:
post suhjungit: Date frenos impolenti nalurm el indo- Urbis quingentesimo sexto, ante Christum natum
inito animatfei sperate ipsas modurii licentimfacluras,, centesimo ociuagesimo nono, ut auctor est Tilus
nisi vos faciatis (b)\ CLivius, et Romariorum consuliim (abulaepatefaciunt
Hacteiius de mulierum coma atque, velamine ; (e). Qua de re ajiqua adhuc nobis anliquitatis mo-
nunC atitem ne meo abtiti otio vestraque eruditione) numenla supersunt, qtiaeimperatorum imagines mu-
diffidere videar, reliqua persequar , quae duo po- liebri forma ornatas Cxhibent, vel mulieres ipsas vi-
strema mea. dissenaiionis capita expedire posstmt. rilihus armis ihdutas, ut prodit anaglyphum Marci
De uiraque enim tuin sacrarum lilterarum interpre- Antonii a Biioiiaroii editum; vel annulus ille Venerem
tes , tum sumnii theologi j°ampridem disseruerunl, , armatam praeferens, quo Julius Caesarin maximis
ut videre est apud Anibro. ium , Hieronymnm , Au- dumtaxat rebus obsignandis utebatur; vel denique,
gustiiium, velapud Gulielmuiri Parisieusem, Docto- ut ex aliorum annulorum numisfflatumquesignis in-
rem Angelicum', Nicolaum de Ausmo , caeierosque_ noiescil, quae imagines HerCulis, Comroodi, Martiae,
eliam iheoiogiae moralis scriptores; quorum calalo- Neronis, UlpiaeMarcellinaealiorumqtie, incongruen-
gusin nostnim scopum nihil conferret. Ut igitur per- libus ac diversae naiurae vestibus ihdutas nostris"
spicue iuielligamus an mulieribusliceat umqttam viri- oculis snbjiciunt.
iem vesiemsumere, necessario res posfulal, ulhujuss Haec quidem omnia probanl novissimos geniiles,
Mosaici praecepti : Non indueiur mulier vesle virili,, " qui paulo anle vel paulo poSt Christi ortum in orbe
nec vif ulclur veste feminea, fiiiem el raiionem expen-- fuere, ej'usmodi profitnam vestimentorum promis-
dendani suscipiainus. Paier Natalis Alexander impri- cuara confusipnem adhibuisse, pr-eser.im cum sacra
mis scribit (c) : Hjytis obscrvanlimrdtio multiplex. et fesia peragerent, Cerliini taiiven nen est Moysis
Prima eaquc prmcipua idololatriavexleiininaiio. Ihecc lempore usum.obliriuisse , vel ipsum Moysem pro-
enim vestimenlorum cnmniutaiio , ritus idololairicus s r, pbeiice ad illum rittim respexisse, ut tolieret videli-
, fuil in genlium profanarum sacris passhn usurpatus. cet flaghia et supersiiliones quce in quibucdam ina-
Cui expositioni Paier Calniel suffragatur, ne aliquid1 ttiiim deorum culfuffl committebantur. Verum qujim-
• dicam de GrotiOjJdunStero, Fagio aliisqiie, quorunil Vis ullro datnni sit profannm hunc cultum Moysis
opiniones non longe abesse arbilrof ab erforis nota. lempore invaluisse, quid ttim? Num credendum erit
Ego lamen liuic acquievissem persuasioni, si Itanc<z Moysen, ut ejusmodi licentiis modum faceret, eam
conveiiientem nactus ftiisscm antiquoruin moribus,, condidisse legem de vestibus non confiindendis?
simulqtie ex firmo stabiliquealiquo principio conjt- Absurda prorsus consecutio. Nam imprimis Deule-
cere possero Moysem ea in condenda legeconsiliumv ronomii lex Judatis, noh vero eihnicis data fuit. lllo-
hahuisse lolleiidi flagilia el supersfiliones quae inn rum qiiippe feminae.perpetuo juxla Domini manda-
quibusdaro inanitini deorum fesiis el sacris commit- tum a sacris arcebantur. Nec viris facile erat in
tebantiiri Tuiic sane in proclivi niihi essel deduceree ejusmodi prolabi crimen , quia in Exodi et Levilici
illud scilicet Deuteronomii pracceptum cunv caeteris s libris, non tantum singuia sacrificiorum genera de-
(a) Aclbruitt xvi et xxi. de Assyriis. Polyanus, Iib. vin Slralagemaluhi. Piu-
Titus Livius, lib. xxxiv, cap. 2. larchus, de Herculis Sacerdotibus.
- (b)
(c) Natalis Alexander Hist. Ecclesiast. veleriss (e) Titus Livius, lib. xxxix, 8 et 3. Pet. Ral.
.' Testam. diss. 3 , art. S, !_3. Temp. parte m.
(d) Serviits, ad lib. II ^Jneidos. Julius Firrnieiis,i
989 APPENDIX AD MANICHiEORUMUISTORIAM. 990
scripta sunt, sed et Levitarum sacerdotumqiie oma- A veteres Romani, lamquam summum facinus a Clodio
nienia, munera, praerogativaeac dotes liquido deli- peipeiiaiinn, illud exhorruerunt, quod is femiueo
niimlur; ac denique Levi dunnaxat masciliis (iliis indiiius liabiiu collegium Bmia.Deaeingresstis fuerit,
isiud sacrificandi onus fuerat reservatum. Si ilaqne ut castant maironam sittpro comprimeret. Et quidem
Moyses, divino spiritu educlus, tali lanloque studio ejusinodi niala, aut alia qtinedarlietiam eveniregraviora, ex
duobus in Iamlatis libris modutii, tempus, orna- iila promiscna vestium permul.uioiie pos-
menia, rationem, et caeremomas sacrorum atque sunt; ideo, spectata sauiori (iisserendi ratione, cen-
fesioruni descripsit definiviique, utHebraei niniirum semus Deulerononiii praeceptum non primario ad
•lihil cum elhnicis coinniune haberent, quis porro exteriiiinandos idololalrjcos rilus, sed ad htimanos
suspicari poteril Deuleronomii legem de qua agimus morcs moderandos datutti fuisse. Et qnideni, Am-
primario ad exterminandos idololatricos ritus edilain brosio auciore, horninum ntores semper turpes et
ihisse? Eo enim in capiteMoyses nec unum de caere- abominabili.s fiuiil, ubi diriganiur a sludio celandi
monialibus pracceptis verbuni proiulit(o). et bccultaridi sextim (g) : Mendachwi et tuipe in ver-
Altius igiinr hnjus Mosaici praecepti uioliva et ra- bisest, nedumin habitu. Cyprianus quoque t_m viros
liones sunt repetenda; nec ab alia regula quanj ara- quam mulieres ijui hisce abusibus vacant vcliiliadnl-
lionis naluralis instituiis, ad quam Moyses re_piciens teros reprelieudit; Manus Deo inferttnt, quoniam il-
seripto definivil quae communi universarum genlium lud quod ille [ormavitreformare contenduni. Cui con-
jure erant sanciia. Populi quippe cujusyis eliain ciuit S. Augtislinus lib. n Solilnquiorum cap. 16.
immanis el barbarae genlis, aniequanv Moyses illud Ciaudere crgo juvat ismd probationum genus (h) S.
praeceptumscripto consignaret, vestiiim diversilatem B TliomaeAquinatis verbis, -quid ad rem noslrain sic
207 personis et sexui correspondentem in USIJ scripsit: 20S Q"0^ ritulier induamr vesteel virili, aut
batiuere; praesertim ut mares a feminis distingueren- e converso, atcenliviim est concupiscenlim, occasio-
lur. Quare nos merito arbitramur laudatum praece- nem libidini prmstal.
pluni Mosaicumrefereuduui esse ad justitiae et yeri- Sunl lamen etaliae IiujusMosaic!praecepti mysticae
taiis praesiditim, ad erroris el rnendacii exiiium, ad expositiones noslrtc Vulgatae vefhis rcpugnantes,
rerum denique pubiicarum et privatarum domoruni quas roaluinus silenlio premere quam refellere argu-
Iranquillitaiem et bonum. Cum itaque tria haechu- roentis. Cujusmodi suni vel itia quam afferl Jose-
roanaevii.aucommoda, nullis aliis in hac luce exae- phus Judaicarum reruni scriplor (i): Non erunt vasa
quanda, animoium iviores el insiituia dirigant et seu inslrumenia viri super mutiereiti, quamque Chal-
componaiil, vix dtibilari poiest quin praeceplum illud daeorum codicesexhib3nt,etMaiino:iides, Munsterus,
morale sit, eoque Chrisiiani maxime obligentur. Fagius Claitis, Sancies Pagnini, ei alii expeudunt,
Annon rooraie illnd dicenduni e.st, quod a natura et quam sequuntur. Vel alia illa cujusdam Aberici
proiiciscilur, quodque noiuiisi ea reluctante poiest juriscoiisnlti, qui, nimiatn philosopliandi libidinenj
Violari? Teslis est Ambrosiiis scribens (b): Cttrmen- secutus, aibitralurMoysen eo maiidnto nequissimum
iiris feminam, vel tu, femina, virum? suis unumquem- quoddam iacinus a Judavis retnovere voluisse. H;ec
yue sexuminduil natura indumeniis ; diversus cuique veluti lamquam duo commenta ab expositoribus ad-
usus, color, molus, incessus, vires, diversa yox in viro inventa me indicasse sufliciat, ne leroporis ralione
tt femina.Tesiis esiSeneca iia Lucilliim alloquens (c): vestraque cleirientia ainpliu. abular.
Non videnlur tibi conlra naluram vivere, qui commu- Inietim, dumtaxal, pro tertio noslrae dissertationis
tantcum feministms.em?Tesii. est DiogenesLaemus, Q capite brevissiine expediendo, milii liceat. aiiimad-
llicens (d): Legis gemina est distribulio; altera scripla, verierc nos iis legihus naios esse, tit ea hubeafflus
nliera noiiscripta. El, nonnullis iiiierjeciis, sulxiit : naiurae priucipia, quibus parere et quae semper se-
Qumverocitra scripiuratn est, ea a natura etusu pro- qui debeamus, ut utiliias nosira communis utihtas
ficisciiur,qtiale eslnuduin ambulareiil foro non debere, sil. Ciim ilai|ue celare sexum quandoque, cam de
aut uti vestemuliebri. Pogiiamigitur uon dicam leguin, propria vita agitur, yel de patria, de virginitaie, de
quas sicpe perrumpunt, sed ipsius lurpitudinis, quae religione servanda, praeceptumaliquod urget, sit po-
acerhissinia est, nostrae mulieres non intelligunt, tius commuiii gloriaa et utiliia.ll vacare quam suis
qu:e eum vesiibus exuunt ptidorem, ut virorum oma- stndiis induigere; hinc, gravi ductus ratione, niilii
hientis ulaniuf. Fit enim in ea vesiimentorum pro- persuaileo posse mulieres, aliqua ex bis circumstan-
hiiscua confutione quacdam mentila sexutim permu- tiis urgente, comam tondere, vestem virilem, piae-
talio a Graecis ymosea; foaillyri dicta (ul Grotius serti») niouasiicani, snmere, et se viros simulare.
animadveriit) quae omnibils naiurae officiis repugnat. Sola auiem pielalis causa id facere haudquaquam
Piopterea, queinadniodum virorum auctoritas et ma- permissuin esse potest, nisi gravis quoque naiurae
jesias l_ediiur si muliehria opera facere velinl, ut hecessitas aul peculiaris boni raiio urgeat ei impei-
oliih Clemens Aiexandiinus anuoiavlt (e), ita injusio lat. Quod si quis modo mihi Gangreiises caiioues,
ariogaiiiiiB et audaciaejufe se*inulierexto(lil, quando qnibus sub analhemalis poena mulieribus convam
fflotu, iudumeiitis, incessu alque operihus aliis, vi- londere, et virilibus uli vestimeniis', ac monasteria
ros iniiiari et siumlare sludet. Huic porro agendi ingredi, cautum est, objiceret, id jam facile excausa,
vivendique rationi, verilas, justitia et .honestas re- n" loco et tempore laudati concilii eripere possem (/).
pugiiant. Si repugnant, naturae jura laedunlur, uni- Causa quippe fuit Manichaeorumhaeresis, quae eccle-
vertorum Conditor arroganter coniemniiur, et quid- siasticas ritipiias et conjugia, Enstathio. docenie,
quid sanctum et decorum divinis humanisque prae- exsccrabaiur. Propterea iis canonibns muliere» illae
scriptiini iegibtis oronino abjicitur et obterilur. Turpe dtnnlaxat exagiiantur, quae, hsereiicorum docirinis
esi igiiuf nieniiri, lurpitis fallere, lurpissimum Vero insistentes, nuptias, conjugia, filiorum procrealio-
cum sibi tum aliis iiicontinenlife et libidinis occasio- hem condemnare andebanl; alque, mutalo hahitu
nem pra-bere, ei flagitiis fenestfam aperire. Quare et abjeciis capillis, qui subjectionis lessera sunt,
Cicero , solo raiionis lumine ductus, numi|uam sibi monacliorum claustra etiam quandoque penetrare
persuadefe pofuit (f) Cadere posse in virum bonum teniabaiit. Id autem non in naturae dectis, non iu
menliri emolumentisui causa , criminari, prmcipere religiouis pr_esidium, non denique in communis uti-
fuliere, quia haec onihia nattirse repugnant. Idcirco lilalis bonum, sed in lurpitudinis vitium, pietatis
(ff) Deuteronomii xxu. (g) Ambrosius, Cyprianus. August., lib. nSolilo,
(b) Ainbrosius, episl. ad Irenaeum. quinrum cap. 26.
(c) Seneca, in Lucillurn. (h) S. Thomas, q. 162, art. 6.
(d) Dicgenes Laertius, in Platonis Vila. (i) Josephus lib. xvi Judaicar. Antiq.
(e) Clemens Aiexand., n Strom. (j) Incod. Canonum Rom. Ecclesiae, et in Decre-
(f) Cicero, lib. ni Olficiorum. talibus, dist. 30« capi Si ijumm«/iei'.
 991 P. CACCIARIEXERCITATIONESIN S. LEONIS MAGNlOPERA. 892
exitium, et reipublicae.detrimentum cessisse, quis A in noiis ad MariyrOlogium,die 28 Aprilis, gravi sus-
non inlelliKit, aut quis ignorare potesl.? Augiisiinus picione adduclum arbiirari, eam fuisse Theodoram
quidem in Soliloquiis cos veluti infames carpit et in- virginem Alexandrinam, et mendum in Ambrosii co-
crepat, qui, privato dumtaxal adducti studio, se mu- dices irrepsisse, et pro Alexandria, Aritiochimvoca-
liebri kabilu otlentant («). Quos nescio (aif) utrum bultim scriptorum inscitia fuisse subrogatut», de quo
fatsas mulieres an falsos viros meliusvocem. Verosia- lapsii quidqtiam affirmare ausi non sumus, fidem po-
men histriones verosqueinfames tine dubitationepossu- lius emineniissiino cardinali Baronio adhibenles, qui
jB-isvocare.Sed, eodem Augustino ibidemauctore, eam Marlyrologium illud sumnio studio el labore cbncin-
in.amiae npiam minime incurrent, qui liberandae pa- navit. Duiiilaxat sttbjicinius aliud non absimile fa-
triae desiderio et conimunis boni procurandi ardore ctum nobis occurrisse, laudaium Baronii opus legen-
excitati se mulieril.us vesiiinentis induerent. Immo tes, in quo, sub die & Maii, uarratur Antoninam Con-
horum nomina a cunctis civibus cum summo lionoris . stanlinopPlitanam virginem, cujusdam Atexandri
plausu celcbranda forent, et tantorum facinorum virilem habitum sibi assumpsisse, ul clam e lupanari
auclores ab ipsa republica meliora virtutis emolu- educeretur. Quare idem cardinalis annotavit: Cum
menia obiinerent. Ejusmodi autem virtutum emolu- frequenler Christianac feminaead prostibulum dara-
menia viris et mulieribus magis debenmr quando narentur, saepiussimilis casus potuit accidisse. Pal-
virginitaiis et reiigionis luendae siudio vesles sexui ladius quoque, in Lausiacis, id ipsum de alia virgine
non correspondenies assumiinl. Cujus quidem rei in Coiiiitliiorum urbe accidisse, ex Hippolyio descri-
duo celeberrima profert exempla Ambrosius de An- bit. Atque tandem ut silenlio praeiereamus quae de
tiocliena Chrisiiana virgine disserens. Urgente enim T, Lacaedenioiiiorunifeminis narrat Valerius, non ob-
conlra Christianos persecutione, sancta virgo com- scura sunt quae Surius, Simeon Metaphrasies aliique
prebenditur, quaro ad lupanar adduci aut diis sacri- scripiores de S. 'Euphrosina virgine Alexandrina
ficare iwpius tyranijus jussit. Sed iu lupanari jam tradiderunt. Quae, siudio perpetuae virginitatis co-
cum delinerelur, de religione roinime ambigchat, sed lendae,paterna relicta doroo ac virili habitu indula,
de pndore irepidabat (b). 209 Meo ipsa secitm: Quid nionnchorum clatistra peneiravit; ibique sexnm et
aghnus hodie?.aut martyr, aut virgo; interihi vero ad condiiionem usque ad obitum occuluit. Forle qui ri-
Deum orationibus conversa : Ecce vir specie militit gidioribus critices regulis dare operam consuescunt,
terribilis irrupit, qui quasi adulter ingressus, dere- Imic posiremae narrationi, non tam facile haerebunt,
pente mutalus, virginiUtis ejus vindicem se exhibuit cuin in ea causaeoccurraut quae coinmuiii honestaii
et praestitit. Quod..ul felicius impferet, omnesijue repugnare videniur, nec tam facile cum proximorum
falleret qui comprimendae virginis causa tunc vene- uiiliiaie possuni conjungi. Verum pericula omnia et
rant-ad lupanaria, miles muliebribus veslibus se in- mala qnae irominenl, quaeqt/emulier lonso capiie el
duil; el virgo, a milile virilia et rniliiaria indumenta monastico sumpto habitu posset offeudere, jam sialnn
assumens, evolavit de laqueis. Tolam hujus rei hi- evanescunt, si omnipoteiis ille Deus qui cujusqua
_loriam, quaesua aelate recentius contigerat, erudi- boni consilii est aucior, quemadmodura in fcniina Ju-
tissimis commenlariis illusirat Ambrosius, ad quae diiha, bujusmodipietatis et religionis sludia dirigere,
_apieniissimo_auditores remiliimus. custodire atque perficere dignabitur.
Nos tamen lectores adnyvnere voluimus Baronium,
(a) Augustinus, lib. n Soliloq. cap. 16. (b) Ambrosius, lib. n de Virginibus.

DI PRISfiHHAISTARM HIRlSI ET KISTORIA

LIBER UNICUS.

210 CAPUT PRIMUM. C scripsissem, neminem erudilorum hoc meum consi-

littm improbaturum existimavi, quamvis revera a
Qi..snam fueril Priscillianus. Leonis gestis, quae referre et vindicare animus fuit,
1. Cum mecum ipse deliberaverim omnes haereses in ipso disserlationis vestibulo aique decursu paulu-
Leonis aevo vigentes, sive exortas, scripto referre, lum digredi videri possem. Siquidem , cum in hanc
jam ipsius consilii et temporis raiio poslulat ut ad ecclesiaslicaehisioriae parlem iionnulla dubia et ob-
exitum perductis quaede Mahichaeorhm haeresifue- scura , alia vero supposililia et falsa , quampiurima
rattl dicenda, nunc ad Priscilliani recensenrtos erro- denique prorsus ignota offenderimus,ideo illud ipsum
res, qnos idem S. pontifex rejecit, exagitavit atque veritatis studium quod unicenoslro insidetanimo rem
proscripsit, animum slylumque ipsum convertam. * lotam a suis exordiis repelere atque praescribere
Quaeauiem dc hnjus novaehaereseosauctore, quae de coegit.
hujus palria et morihus, quaede synodis in eum ejus- 2. Priscillianus itaque, nobiligenere natns, et maxi-
que sobolem coaclis, quaedenique de variis multipli- mis abundans divitiis, vir fuit acer ingenio, inquies,
cihusque hefariac hujus seclae dogmatibus dicenda facundus, nvulta lectione eruditus, in disserCndoet
occurrunt, nemo baclenus aut accuraie de-crip-ii, aut dispuiando promptissimus. Felix profecto (ait Seve-
saltera in lucem edidii. Propierea ego ctifflhisce con- rus Sulpicius) si non pravo sludio corrupisseloptimum
seribendis dissenaiionibus manuni adroovissem, et ingenium; prorsus in eo mulia animi el corportsbona
multis periculis rem plenam esse inlellexissem , ne- cerneres, sed idem vanissimus, el plusjusto infiatior
cessarinm fore mecuin reputavi veteres recentiores- rerum profanarum scientia (d). Cum 211 ergo is in
que in hac causa scriptores percurrere; iia lamen, D societalem sibi quemdam Marcum_Egypi_umascivis-
ut, oninibus sepositis praejudiciis, DUIIQ parlium slu- set, ab eo omnia facinora atque portenta ex Gnoslico-
dio adductus, ea dumtaxai qu.e ant vetiiatem patefa- rum Manichaeorumquesectis prodeuniia hausit atque
citini, aiut saltem veritati propius accedere videntnr, aniroo imbibit. Tum , utroruinque dogmatibus pro-
ipsis lecioribus exhiberem. Igittir cum mihi primo priis addilis flagitiis, novamin orbem sectam invexit,
de Priscilliani vita corruptisque moribus agere prae- in qua promiscuac libidines, stupra, adulleria, con-
(a) Severus Sulpicius, Ilist. lib. n.
993 DE PRlSCILLlANISf ARUM HJERESI Ef HISTORIALIBER UNlCUS. 994
nubiorum soluliones, mcndacia, perjuria, et alia bu- tA sticorumhmresisintra Hispaniasdeprekensa superstitio
juscemodi, lamquam reiigiosa et licila, exercebantur. exiliabilis, arcanis occullalasecrelis. Origo hujus mali
Quae omuia cum ipse mecuin repnlasseni, facile in oriens ab JEgypliis , sed quibus ibi initiis coaluerit,
eam adducebar persuasionenv, nihil umquam in-na- haud facile est disserere. Primus eam intra Hispanias
turae honestaiem nocentius ac lurpius, nihil humanae Marcus intulit JEgyplo profectus, Memphis ortus.
societati perniciosius, nihil denique in religionis e.xi- Hujus auditores fuere Agape qumdam non ignobilis
tium iupe.rsiiiio.ius aut magis sacrilegum a qtiopiam mulier, el rhetor Elpidius. Ab his Priscillianus est in-
haerelicorumfuisse excogitaium. Nam praeier turpi- stitutus, familianobilis, prmdivesopibus, elc. (d). Dno
tudines in se ipsos et in proximos admissas, praeter ergo tempora ibidem distinguit Severus Sulpicius :
eiiain injuiias Deo irrogatas, ita apud 1'riscillianum unum videlicet quo Gnosliconim secia grassabatur;
aslrologiaesludium fataiisque necessitatis opinio vale- alterum , quo Priscillianus, Gnosticis accedens , et
bat, ut perpetuo magicis artibus vacarei. Iintno horum impietate superata et aucla, Marci, Agapes et
quamvis sacro baptismo initiatus et Cliristiaiiae fidei Elpidii errores in novae nefandissiinaequesectae por-
iionien dedisset, tantopere tamen ethnicorum impli- teniiim improbitate, audacia et furenti libidine veriit.
catus vivebat erroribus, ul faventia sibisidera, quem- Hoc Aiisonii et Olybrii consulatu, nec serius evenire
admodum puiabat, colere et adversantia miligare potnisse, ex aliis rebus etiam el ex ipsa Caesaiaugu-
studeret, adhibiiis ea de causa profanis sacrilegisque stana synodo definiri potest.
ritibns, quos a Moyse usque ad nostra tempora sem- 2. Nam cum, auciore Sulpicio, idem Priscillianus
per Ecclesiacaverat et exhorruerat (a). Iuierim vero, suoruni sectariorum numerum in dies augeri cogno-
ne omnem prorsns pietaiis et religionis raiionem •'gsceret, in unum omnes convocare ccepit, quos in
contemnere videretur, nimia fallendi arie, quam moniium latebras etdeveriicula ahdncere solilus, ne-
optinvecaliebal, bumilitaiis speciem habilii praelen- farias ibi agebat collectas, quas, ut aliorum oculis et
debat, nudipedalem incessum ducebat, jejunia etiam notitiae subtralieret, sectariis suisconimunionem cum
Dominicisdiebus et Natali Dominiservanda praedica- Ecclesia catliolica, sacris eleinentis in mauu acce-
bat; et dum fictam moruni giavitatem alfectaret, ptis el secum asponatis, simulandam indulsit. Ubi
niulierum maxime auirnos demulcebat, quaruui socie- iiaiiue Hispaniariim episcopi religiouem, justitiam,
laiem semper appetebat. Hae nanique nimia bian- honesiatem pessum ire, nec luxuriae, sacrilegiis, nec
diendi arte facile aliiciebanlur, et catervalim ad eiim magicis incanlaiioiiibus modum lieri iioveiunt, eas
coniluenles, rerum novarura cupiditate ac libidinum leges et canones quos gravissiinis hisce inalis cohi-
licentia liaud difficulter capiebantur. bendis maxiroe necessarios puiarunt, sollicite condi-
Haecquaede Priscilliani moribus, insiitutis, agendi dere. Non igitur verisimile est quod Caveus ei. caeteri
ratione hactenus exposuirous, a ueroine in dubium asseruerunt, anno Domini videlicet 381 eam haeresim
revocata sunt; idcirco nobis opus non Ihit, aut ali- in lucero ortam. Qui vero id tteri potuit, cum eo au-
quam instituere concertationem, aut in iis expe- no, jam longe lateque per eas provincias propagata,
diendis diutius immorari. alias radices in improborum animis defixerat; quando
CAPUT II. maxima virorum atque mulierum frequentia, quibus-
Quo lempore et unde potisshnum Priscilliana hmresis daro anni diebus, cuin in montibus, tum in villis
suas collectas agebanl; quando de-
cmperitgrassari, varim scriptorum opinionesanno- - Priscillianistae,
tanlur. iiiqiii- omnia obscena et profana quae in laiibuHs
G exercebautur sacris catholicae Ecclesiae pastoribus
1. Priscillianam gravissimam pestem 'anno Chrisli innoiuerant'? Innotuisse autem haecomnia, octo illi
579, in Hispaniapotissimum, grassari coepisseauctor Ccsaiaiigusiaiii concilii canones produnt, de quibus
esi Prosper in Chronico, Aitsonio et Olybrio consu- pauio post dicemus.
libus , ita scribens : Gralianus, posl mortem Patrui, 5. JSequevero arbilremur ea hseresi statim inno-
TheodosiumTheodosiifilium in consorliumassumpsit, tescente sacros __cclesiaepraesules in concilium co-
impeiiumqueei tradidit Orientis. Ea tempestate Pri- ivisse. Nam comperta primum ab Hyginio, Cordu-
scillianus episcopus de Gatlis ex Maniclimorumet bensi episcopo, niagniOsii sticcessore, virnlenta Pri-
Gnosticorumdogmate hmresim nominis sui condidil. scilliani tabe,quae noiuiullos etiainepiseopos, quos
Ausoniiporro, Hermogenis el Olybrii consulatum in iuier Iii-iantiuir) et Salvianum, depravaverat atque
laudatum 579 annum esse rejiciendum , jam Roma- corruperat, negotium ad Idaiium, Emeriiae civitatis
noriim consulum tabulae palam osteuduni (b). sacerdotem, relatum voluit. Is vero, Hyginius videli-
Scio tamen criticae artis perilissimos viros potius cet, in sectnriosexcandens, sine modo (ait Severus
exisiimasse eam h_eresimserius per Hispaniam pro- Sulpicius) el ittlra quam oporluit, lnslanlium sociosque
pagatam fuisse.Quam persuasionem Guillelmus Cave, ejus tacessens, facemquamdam nascenti incendiosub-
Severinus Binius, aliique secuti sunt, coiiiendeiiies didil, ut exasperaveritmalos polius quain compresse-
biennio post eam haeresim ortam, et Priscillianum ex rit. Re igitur ad Idatium dclata, aique gravius exa-
liispania duxisse onginem (c). Utrumque auiem a giiaiis Insianlio et soeiis, necdutn stalim ad conci-
Severo Snlpicio affirmatum asseverant. Sed ex hujus lium devenium est. Sed post multa inter ulramqua
scriptis neutrum quidem compertuni fiet. Nam lauda- TJ partem iniia certamiua, cuni catholicorum spes, qua
lusSeverusjSiiaeaeiatis mala.qiiibus non usitaiomodo sibi persuadebant posse haereticos ad pceniterniam
polluiae Ecclesiaeel omnia perturbala fuerant, descri- adducere, penilus frustraretur, tandem catholici epi-
bere aggressus, eorum principes auctores denuntiat, scopi duodecim apud Caesaraugusiam convenerunt.
212 se(l nec tempus presse definit, nec Priscil- 4. Priori iianiie hocCavei,Severini Biniiaiquealio-
lianuin in Hispaniis ortum asseruit. Immo si Sulpicii rutn lapsu 213 notato, postremum praecavere et
verborum vim sedulo aftendamns, diu eam seciam, eripereoporieret, illum videlicetdePriseilliaiii patria
anlequam Priscillianus accederet, latuisse credendum et origine. Ne vero hujiis vel illius geutis natiouem
est, cum videlicet Marcus _Eg'yptiiis,Meraphisortus, roodo in invidiara adducere velle videar , eam quae-
subsidio cujusdam nobilis ac praedivitisfemmaeAga- slioneni vix delibabo. Suhjiciam, dumtaxat, perpe-
pes appellatae, et Elpidii rhetoris, Gnosiicorum se- ram oinnino Severt»Sulpicio istud assertum ascribi *.
ctam primum in llispanias induxit, quibus deinde nimirum Priscillianum in Hispaniaortum, nec enim
postet Priscillianus ipse accessit, ex quo haeresis illa quidquam tale otfendet, qui ejusdein Severisecundurn
nomen sortita est. Tum primum(ait) infamisilla Gno- Hisioriaelibruin totum integrumque percurrerit. Immo
saeculoArianorum, pag. milij
(a) VidesisS. Leonis epist. 15, de qua verba facie- W (c) Guillelmus Cave, in
rous cap. 14 hujus libri. 177. SeverinusBinius, notis lom. UConcil.
(b) Prosper, in Chronico, consulibus Au*onio & (d) Severus Sulpicius, Hist. lib. u.
OlYbrio.
 m P. CACClARI EXERClTATiONESlN S, LEONIS MAGNIOPERA. 9D6
si aliorum veterum testimonia Iustrare voluerimus, A surit , sinc ulla prorsns animi hacsiialioneest affir-
adhuc difficije rem lianc defiiiire polerimus. Nam et mandum. Quod si deinde landati Clironici verba re-
jpse llieroiiymus, qui aliorum consuevil origiues pugnare videanlur , quae Galalim vocera exhibent,.
referfe, nou semel et iierum, sed pluries Piiscil- noii inde lamen PrisciUianiimGallum fuissearbitrari
liani roores, gesta et exilium reCeusens, allum ubi- Oporlei, cum poiissiniuin Chrouicon illud, inullis
que tamen deejuspalria ct origine servavit silenlium. erroribus scatercerudiiiquam sacpissimejudicaverint,
Priscilliaiium autem per oniiiesvirorum et nmlierum et aliunde qnaiidoque illud vocabulum a velerihus
ccelus in liispauia enores sparsisse fateltif, Galiain fuerit usurpatum ad designandum Galatiae populos
mulicrcm, uou naiione, sed nomine, sibi pravorum inira Hispaniarum conlinia posiioS, ut sexccntis
criiuinum sociam ascivisse docet; ex quaamem gente exemplis denionstrare possemus. Id potissimum ipsi
aut loco ipse suaro duxerit origineui, prorsus reticuit prastabimus in adornaiida sancti Leonis Magniepi-
aut dissimulavit. Sed nec Cavei aliorumque recen- stola ad.Turfibium Asluricehsera, de qua liiculculius
tioriim opiuioiii uuum ex lot veteribus Pairibus qui in liujus historiae narraiione suo loco agere feserva-
de ea haeresi scripserunt suffiagari exploraiissimuhl rouSi
est. Augnstinus quidem yariis pluribusquc in locis CAPUTIIL
Priscillianisiaruni describii, errores, quos, ail, Pris- Iristariiius alque Salvianus Hispaniartim episcopiPri-
cillianus in Hispania insliluil (a). Orosius, fere Priscil- scillidnomoremgerenles,ettmAbulmepiscopumcon-
liaiio coaeVus,in coininniiiiorio, seuconsuliaiione, ad secrariint. Eodeni fere tempore in Cmiaruugustatia
Aiigu.iiuuni eam hairesim iluinlaxal jier Hispaniam tum Grdiiaui edictoab
diliiisam conqucstus est. ldaiius m syiiodo priinuiri dainnatus,
Ghronico, cum g Ilispariia expulsus, Romam ad Damasuiti pioficis-
Priscilliaui, tuin Pri. cillianisiarum liabet iiienlioiieni; ciiitr.
niillibi vero liunc Hispauia ortum iudicavit. Epipha-
pius siihiliier, lm.resi 49, de Priscilliauo agens, pau- i. Sed jam rejectis quaea criticis viris parum ac-
cis flagitia atque iacinora ejus definit, scd de oilu curaie diciafuere,qu_eque lecioris animnmin pravam
atquc patria niliil asseruii. Aucior tandein libri de suspicionem pnsseiii adducere, ad ldatitim caeieros-
Haeresibiis,qtii KufinoPalaesiino lom. XXVIIBihlio- que undeciin Galliarum et Iiispaniarum episcopos
IheciBPatrum inscribiiur, haec tautuinmodo habet : revertendum est, qui, ut vidimns, cum per multa
Sepluagesimainhmresim Priscillianorum apud Hispa- certainina, nec audaciam, nec edrenatos mores, nec
nos Prisciilianus legitur inchbasse. sacrilegam Priscilliahi superstilionem umqunm cohi-
5. QU:Bquidemomniacum ipsemecum reputarem, bereelcorriperepoiuissent, sacra Ecclesiaeauctoritate
hon ut ilispaiiorum gentis jura delenderem, vel ut el tinaniini consensu Patres eas senieulias tuleriini,
eos ah bac nota purgarein, sed magis ut ventali in- quae religioni, diviuo cultui, flilei mysteriis, pietaii,
sislerem, et eam suspicionem ;pra.cavere curas&ein^ iiioiuiii iiiiegrilaiiaique humaua; societati magis pro-
qua uuiiiiulli Priscillianuin iu Galliis ortum posscnt spicerent, ac nefariam illam pestem dcslrtierenl at-
arbiirari. Hujusmodi autem suspicionis gravissima que delerent. Qui vero apud Ca-saraugustam iu unum
Eolidissimaijue fundamenta, non lanluin ex laudato couve.nerebacri ordinis episcopi, fuerunt : Filadiust
Prosperi Aquiiani Clironico, sed ex mnltis aliis con- Delphinus, Eutychiahus, seu Bastitanus, Ampelius,
jecluris augebaniur. Nam et Chronictim illud quod Augentins, Lucius, Itltacius, Splendonius, Valerius,
dumlaxat Prospefi Aquilauici nomen praefert, vel Cmsaraugustanus,Symposius,Caiherius, Idatius; qui
illud quod Tirbnis nomine auctum, et a Canisio in C omnes veluli ex sacro senalusconsulio ocio canoues,
lucem edimm, expresse habent: Piistillianus episco- seu leges, condiderunt, easque Lucius episcopus in
pus de Galaiia; Priscillianus episcopusde Gatliis. Sed conveniu reciiavit, ut ab umversis episcopis comra
praclerea expresse indicant Aijuiianiae proviuciam ea transgressores anaihenia conclauiareiur. Harum au-
haeresi fuisse labefaciataro; inier caeieras mulieres, tem senientiarum seu legum exeinpla tomo secundo
eiiam Eiichrotiam Delphidii, seu Helpidii rheloris Conciliorum scnpta sunt, easdemque Severiuus Bi-
hxorem, crimiuum et morlis sociam Priscillianum nius variis notis adornavit (c).
habuisse. Sed is Deipliidius, sett Helpidius vir erat 2. iiiteriro verodumhaecin Csesaraugustanasynodo
Giillus, el in eadeui AquitauiiBiirovincia rhetoricam agebantur, ncc Inslaiiiius et Salviantis, tiec Piiscil-
dOcens, ut ex GalliaeChristianae vetustissimis raonu- lianus, aui quispiam ex ejus seciariis coeluiinterfuit;
hienlis paietiiciumest, quorum prolecio collectores, sed omnes coram illis Pairibus se sistere detrecta-
cum de Buidigalensi agerent archiepiscopaiti, ita de runt, ne se judicio committcrenl. Rem narrat Seve-
S. Delphino, ad Chrisii annum 380 , scnpsere (b) : fus S.ilpicius, addens in absentes seiueniiain latam
S. Delphinus EcclesimGallicunmsingulare ornamen- fuisse, et in eos qui damnaios in comiiiuiiionemausi
iiiiti...., concilio Cmsarauguslmin Bispania Tarraco- essenl recipere. Igiiur post nudta, ait, inler eos et
iicrisicelebrato, anito 5i>0aul anno sequenli, cum aliis digna memoralu certamina,apud Cmsarauguslamsyno-
Aquilaniai prmsutibusinterfuit, ubi damnati sunl Pri- dus congregalur, cui etiam Aquilaniepiscopiinlerfuere.
stillianus et Delphidius, rhelor Aquitanus, aliive nefa- Veruni limretici commiilerese judicio 215 nonausi,
riorutn dogntaium seciaiores. Prtcterea taudera, qui in absenlestum lala senleiuia,dainnaliqueInslanlius el
fieri putcsi ui Prosperi tam apefium lamqiie perspi- !*.Salvianus episcopi, Helpidius el Priscillianus laici.
Cuunitestimoiiibm rejiciamus? Illud profeclonec re- " Addilum eliain, ul si qttis dttmnaiosin commuitionem
jecoruni, nec, de errore hoiaiuni Tllleinontins aique reccpissel,sciretinse eamdemsenlentiani promendam.
DionysiiisPeiavius; qtii quainvis dePriscilliani pairia Haeciiiitem. uhi a seclariis compeiia sunt, majoris
et originedissereredishiimileni, tameiinobisciimillius odii in Kcclesiamet inoniues catholicos causa fuerc.
haereseos2i"4 exordium ad b19 Cbrtsti aiinum revo- Nam ad aiigendas niagis seditiones, riiagisiiUenefa-
Caruni , soio Prosperi tesiimonioadducti. Non igitur iios errores propagandos , duo illi episcupi, Caesfl-
Prosperipse,.neinsuuineitoiiusAquitani_egentisde- raugustani concilii judicio condeuinati, Instantius,
dccus et probruih vertereiur, Priscillianuhi Gallum videlicet, ei Sakianus, Priscillianum laicum, sed
appellasset, si id certo cum sibi tum coeteris satis principemmalorum omniuinab eademsynodonotalum,
superque tton fuisset per.specluni. ad confirmandasvires suas (ail idfeinSeverus) episco-
Si ita profecto, coutra vulgatissihvamtraditionem pUmin Labiensi oppido consliluuni, rati nimirum, si
omiiiuiiique persuasionem fatiOcinareinnr, nodufflin hominem acreni el caliidtsin sacerdoldii aucioritate
scirpo qtijei-erevidereniur, Eieiiiiri ibi Priscilliaiium armassent, luiiores fore sese. Taiiti porro iaciiioris
duxisse originem, ubi primuin ejus errores propagati impieiaiem, qua sacerdoiii honos et auctoritas sutmno
(a) AugtiSt. lib. de Haeresibushaeresi 70, et.libro ^alensis, pag, 787.
ad Orosium, cap. i. (,-) Tom. II Cbnc. p. 1195.
(b) Gallia Christiana, tom. II arcliiepiscopi BurJi-
 rjy-7 DE PRISCILLIANISTARUMH_4£RESIET UiSTOtUA LIBER UNICUS 998
dedecore pblluebatuf, notavit immo et exhorruit, A scopi videbanlur, cun) se exsilio affectos inlelligunt,
inter caeieros tinus HierOnynlus ad Ciesipliontem, rebits suis diffisi, ilec ausi jtidicio cerlare, spbnle ces-
illius haeresebs originem hiagnaque inCremenla de- sere; laicoruin vero hitiHiiudinem meius dispersit.
scribens : In Hispania AgapeElpidium, miilier viruiii, Sed dum affliciis hisce rebits premereriiur, nequa-
cmcuincmcaduxit in fovtam, successoremquesui habuil qnam opem et pracsidiaposse inveriife desperailnit.
PrisciUiahum Zoroastris magi studiosissimum, et ex Proplerea tres illi episcopi, caeterotum sectarioruni
inagb episcoputn,cui juncia Galla non genie, sed rio- antesignarii, Romam proficisci decrevertiht, ut qui
mine, germanam Ituc illucque cnrreniem alierius et vi- publica. auctoriialisdecreibciimiiium poenasluehant,
cinmhmreseosfecit hmredem(a). dolis deinde DamaSoRoihario puntifice circnmvento,
5. Illud autem CfEsarauguslaritimconeiliiim ahno laiiiquam innocentes et iniioxii, quadamecclesia-tiea
Ppfflirii581 sub Damasi papae pohtilieaiu coactnni reconcilialione doloso ohlenla; a Caiholicis habercn-
fuisse, illius canonesa Garsia Loaysa edili quam per- ttir. Dum itaque Romnm proficiscuntur, ex Hispania
"spictieprodunt. Sed integra ejusdem cOnciliiAcia aut per Aqtiitaniaeproviiiciaiii iter suscipittttt, ubi ab im-
iiuercidisse, aut hohdum luceih aspexisse, ex iis quae perilis tnagnifice siiscepti, sparsere perfidim semina,
habet Severhs Sulpicius nobis cofflpeflum est. Nar* riiaximeqiiBElusanani pleberii,sane tum bonam et reli-
rat siquidem, ttt vidimus, in eodem sacro ecelu ana- gioni studentein, pravis prmdicalionibus pervertere.
thema iis dictuin fuisse qtii jam damiiatos temere itt Eltisa porro civilas ad Gelisani flnviolumvetusthsinia,
commuhioneni suscipere ausi essent. Qua sententia oiiin areltiepiscoportimseu melrdpolitanorum Novem-
potissiraum iri idigiiittffl.episcopum Cordubertsem populonim, sub qua cnm plurmiis aliis ipsa civilas
animadvertere voluerunt. Naffl quamvis is, prifflo I, Ausciorumconlinebatur. Ab Elusa vero pagus Elusa-
cupidus illius seelaeabolehdae, PriSCillianoet asseclis " nus dictus esl, qtd Arinaitiacensis comitatus nunc est
bellum indixisset atqtte ad id Idatitim ipsUmper epi- pars. In oppiditlum aulem versa dkilur, ob frequenles
stolaS sollicitasset, latten, irttiiata dein ffletue, ca- clades quibus atirila est a Golhis, Saracenis, Nor-
tholicbfum cohsiiia nori pfobavit, sed, tttrpiter de- mannis. Haeeex Diohysio Samnianlmno, tom. I Gal-
pravattis, a r.oricilibseabstinhit, haereiicosqtieiiefarios liacChfistiance aniiotavimus, qui pf_eterea novum ca-
in CemmiihionemreCepit. Atquetd Ilhacio Sossubieiisi lalogum episcoporum Elusatum ntiper contextura se
episcoporiegoiiunidaium, ut decrelum episcoportimiti vidisse teslatus est (c). In Burdigalensem deinde
omriium riotiliam deferret, maxhneque Ighium exlra ' dicecesim Priscillianus et caeieri se contulere. Sed a
comrnnriionemfaceret, qiii curti prtmus omiiium insi- Delphino episcoporepulsi, cum in Euchrolim, nefarim
clari paldni hatreliCPscmpissel, poslea tttrpiler depra- el impudicm feminm, agro aliquantisper commorati,
vatus iri cOmmuiiibnemeos recepissel. Ex Cttjus facli rionnullossuis erroribus infecere. Inde vere iter cmptum
serie et nafraiione prbbe intelligifflus laudatos octo iitgressi, tuipi sane pudibundoqitecomilatu cuin ttxori-
canones qtti supersttttt utique sinceros et geiiuinbs bus atque aliehis ctiam feminis, in quis eral Ettchro-
esse, oum eos ihtef episcopos, qui iisdem subseri- tia ac filia ejus Procla, de qua fuii in sermone homi-
psere, Igini, seti Idigiui Cbfdubensis ttbmen riequa- num, Prisciiiiani stupro gravidam, parlum sibi grami-
quam olfendaihUs.Ihipetunt illi praeierea atque laxant nibus abegisse. SiVe ergo ProClaex Piiscillianofeium
palmares quosdam illius sectte errores, horum rituSj conceperit, interiiumque, seu aborttim ciiraverit, vel
maghteritim, cofivehtus, jejunia palam prohibent et non, sive Priscillianus ipse inairem filiarrique n&«
insectaniur, quafflvis mtiita alia facinora el turpittt- fando compresserit inceslu, ex Snla quorumdam bo-
dines nedum forle tum satis explorata silentio prae- C I niintim opnione, auctof iiosler Severhs definire-mi-
_ermiliant(_>)_ nime ansus est.
4. Vefum enim vero illarum Ecclesiarum slatus iri 6. Romam vero post npva, innii-ttera tafflque hor-
dies miserabiliof effieiebator. Nam duo illi catholici renda facinora, Prisciliianum curhsuis ^bciis venisse,
episcopi, praeserlim Idatius et Ithacius, post syno- non laii-iim ex vttlgi fama, sed ex cerlissimis monu-
dalia decrela, atque post lurpem iliam Priscilliani menlis fit manifesinm. Qtiae qnidem consilii ratio
ordinatioriem, aerius instariles, smculijndk.es adeuiit, nova etiam ecclesiasiicnedisciplinaeekempla suppe-
ut Itorum Aecretisaique exsecutionibushmreiiciurbibus dilat, ul inde inielligantus in conciliis damnatos, ad
pelierentnr. Igitur, auctore eodem Sulpicio, post tiiulld Romanorum pontilicum judieia provocare et recur-
el fmda,Idalip snpplicaiile^elicitur a Graliano lum im- rere consuevisse, ut hi videlicei, apostolica divi Peiri
peratvre gl® rescripium^quo universi hmrelici exce- atictoritate, aliorum episcoporum aCta, etianv in sy-
dere non ecclesiislanium, aui urbibus, sed extra oiri- nbdis definita, aut resciriderent aut coiifirmareiiti
nes lerras propellijubebantur. Asperam niniis foedaih- Quod saneexemplum.ulpote ex fidei inimicis desum-
que eain fuisse Idalii et Itliacii agendi rationem, cttffl pturti, eisi fiocei peudendum arbiiremur, necei adhae-
Severus Sulpicius, tuffl caeteri animo mitiores caiho- reanius, 217 ,tl supremUm aposlolicae sedi in lidej
lici ej-.iscopijuriicarurtt- Nam, nttllo alio Hispaniarura rehus stabilieudis jusas^eramus, illud tameu ihinime
cl Galiiarum episcopo cousullo, neque Damaso ipso rejicienduin es>e coniemlimuS. Nec enini Hispania-
Romano pontilicc certiore facto, seclariorum causa rum episcopi ad Romartum .perlinebant conciliiim,
ad Saeculitrihunal delala esi. Necenim de laicisper- qnos solos a poniificibus judicari poltiisse coiriingit
sonis, _ed de episcopisTn.-tantio,Salviann, Prisciili.i- ji Quesncllus. Neqne Priscillianus et socii Romanorum
noque agebaiur, haerelica quidem labe inquiiiaiis. •j clericorum albo fuerant ascripli, nec Roinaiiae sedi
Nec qutestio habebatur de iis criniinibus quornm co- asseutari volehanl, ut de similibus causiS vaferriffld
gniiio adimpefatofem speclarQt, sed de iis dumiaxat Launoius contendit; sed eo uti iiiteiiiiebant jure,
quae eci.iesiasiieuutdebebant subire jiidtciuui- Accc- qtiod sacrae litterae indicarit, quod univer-alis PP.
dii deniqUe Idaiiuiii Iiliaciumq;e pfivata solum ati- tfadilio praidicat, quoil denique generalis iibique Ec-
cloritaie, nonconcilii sanctioiie, Giatiaiiuui inter- clesiarum praxis usiiobtinuerat. Ea itaqne Priscilliano
pellasse, ejusque judicium expetivisse; et idcirco in et sociis, cura post synodalia decraia, tum post Gra-
Ecclesiaededecus et in sacri ordiriis maximam igno- tiani imperatorissenieniiatn fuit agehdi ratio, ul ne-
mihiam verti merito existimaiiitri est. quaquam ad gencralc coricilitim provocarenl, ul in
5. liuerim amem Prucillianus el caeleri, qui fepi- praeseniia ejusmodi dictis et voiis haereticorum re-
(a) llicronymiis ad Glesiphbnieni. cando. Qtiamvis nos non lateat novissimum scriplo-
(b) Aliler et aliter aptitl vetercs auctores, et in an- . rem Franciscum Girvcsiufflreliquis>e vocabrila lgitti
tiquorum monumeniis llygini Conluhensis nomen et Idigiui quibus vcteres usi siint, et islud aliud Hygini
scriptum offendinius, ut vidcre est in libiis Severi usurpasse. Videsis cl. Iiujus viri eruditam disserta-
Sulpicii ei in Ca_sarai_gi.siai)iconcilii Aciis qtiae lioneii anno D. 1730 Koinanis typis adornatam.
B.iipersunl.Quorum qiiidein scriliendi ralionem nos . (c) Diouysius Samuiarihaiius, tom. I GalliaeCbriS"
secuti sumus ipsorum lestiinoiiia adducendo vel indi- liane pag. 960.
999 P. CACCIARIEXERCITATIONES IN S. LEONIS MAGNIOPERA. 1000
cenliores, ad Romanaesedis auetoritatem angustiori- ^.biis Idatius resistendi animum habens, nihil in reli-
bus finibus restringendam. conficiuniur. Sed Priscil- gionisrnunimen lenlarepoluit. Deeralilliquippe facul-
liaiium apud Damasum Romanum poniilicem sibi et tas, quia haeretici, corruplo Volveniioproconsule, vires
Boeiorumcausaemunimertetpraesidiacomparareiiisum suas corifirmaverant,Immo, cum tali lantaque saeculi
fuisse exploratissimiim est. Nam, auctore Sulpicio, poteniia se fullos viderent, audacter nimisin episcopum
lii, ubi Romam pervenere, Damaso se purgare cu- cathiiliciim Ithaciuinirtsurgunl, huncque quasi Eccle-
pientes, ne in conspectiroi quidem ejns admissi sunl. siarum periurbatorem, reum apud proconsulem postu-
Nequeobsiat S. poiitificem, illo spiritu ductum qui lant, qui,scelestissimorum annuens volis, omni di-
in Petri successoribus semper perseveraiums est, vino et humano jure sacrilege violato, jubet per
laudaioriim hpminum injustos conatus irritos reddi- alrocem exsecutionem Ithacium deduci. Sed is inire-
disse, iiullo adiiu prorsus pnrgalioni eornmdem per- pidus profugil ad Gallias, ibi prmfectum Gregorium
misso. Nam ille ipsorum in Urbem advenlus, ut adiit. Ubi autem Gregorius praetorii Galliarum prae-
causam dicerenf, maximum solidissimumque est ar- fectus rerum gestarum seriem apprime novit, aClu-
gumentum episcoporum caeierorumque causas, syno- tum rapi ad se turbatum auctores jubet, et de omni-
dalibusdecretis jarti ad exiium perductas,Romanorum bus. interim certiore faclo imperatore, himc adhorta-
poniificum aucioritate ilerum recognosci et judicari tur ut haerelieis viam ambiendi prmcluderel. Sed id
pomisse. Haeeaniem leviter delibare placuit, ne re- fruslra fuit (subjicit idem Severns), quia per libidinem
cenliorum dogmaiistarum disserendi ratio nos latere et polenliam paucorum cuncta ibi venalia erant. Igitur
Videretur («). Jam vero prioribus cohatibus frustratis, haereiici suis artibus, grandi pecuniaMacedoniodata,
ad noyos Priscillianus et Instantius aniinutn verlere, °'obtinent ul, imperiali auctoritate prmfeclo erepta, co-
Ut mox ex sequentibtis innotescet. griitio Hispaniarum vicario (Marianeno) traderelur,
nam jam proconSulem habere desierant (b). Atque,
CAPUT IV. missis praeterea a Macedonioad Treviros mililiaeoffi-
Gralianus imperator, a Macedoniocircumvenius, In- cialibus, qui per vim ex ea urhe Iihacium extrahe-
stantium et Priscillianum suis sedibus reslilui jubet. rent, eumque ad dirum subeundum haereticorumfu-
De Rrittone Trevirorum episcopo, illiusque sedis rorem in Hispanias.reducerent, restitit.tamen Trevi-
honore el prmrogalivis. Blorideiliel Tillemontii falsm rorum episcopus, qui, fraude comperta, mira animi
conjeclurm rejiciunlur. prudeniia atque sacerdotali constaiitia cum Macedo-
hii imperialium officiorum magistri, lum hujus mili-
1. Necdum tamen, post gravem repnlsam qnam a tise ofiicialium improbos elusitconatusaiqueevertit:,
Damaso papa, lnstantius et Prisciilianus episcopi 3. Iiiter caeleros igitur catlioIic_e fidei vindices
passi fuerant, ad plenum exitium res suas perductas Brittonem Trevirorum episeopum non infinnim le-
esse credidere. Sed, consueia haereticorum obstinaia nere locum satis arbitror ex mox diclis esse per-
Vafritie dominati, adhuc suis malis et exsilio quibus speclum. De eo enim verba faciens Severus Sulpicius
gravabaniur mederi cupientes, novum excogilarunt Priiatium appellat. Sed verendutn est ne binominis
consilium : illiid videlicet, ut Mediolanum regrede- fuerit, aut ne in ejusdem Severi exemplaria, ob
rentur, vana forte quadam spe adducti a magno il- quarodarn nominum affinitatem, error irrepserit.
lius Ecde-iae aniistite Ambrosio se in catbolicorum INamin illius Ecclesiaetabulis hoece nomen prorsus
coiiimunionein recipiendos. Qua lamen.persuasione desideraiur; sed aliud parum absimile legimns ,
duo soli episcopi, Instaniius v.delicet et Priscillianus; _JBritto nimirum, seu Briitonius, qui anno Domini
ducebantnr; nec enim lum erat amplius superstes 574 Valenlino concilio subscripsit : Ego Brillo epi-
alius episcopus eorumdem criminum ct haereseos so- scopus oplo vos, fralres, in Domino bene valere. Prae-
cius Salvianus, qui in Urbe jam obierat. Sed res longe ter autem illius urbis Annales, id Bollandus, ad
aliier ac opiiiabantur eveneruin. Nam comperla ab diem 5 Maii indicat, Brittonem inter illius Ecclesiae
Ambrosio Roniani pontificis agendi ratione, aeque eis confessores recensens. Suffragatur Sirmondus in no-
adversari crepit, facinus gravissimum reputans eos lis ad Valentinum concilium; atque id denique
audire vcl in communionem suscipere, quos apo- omnes fere scriptores docent, quos inter Blondellus
stolica S. Pclri sedes exhorruerat. Tum (alt 218 et Tillemontius (c).
idem Sulpicius) Priscillianiis etlnstaniius verlere con- _.i. Sed jam miuime dissimulanda sunt quavhi duo po-
ea
silia, ut quia duobus episcopis, quorum tempesiate stremi auctores 219 de episcppo Brittone scripsere,
summa aucioritas erai non illuserant, largiendo et am- nt forte eidem inier Occidentales episcopos post Da-
biendo ab imperalore cnpita exwrquerenl. masum papam honoris et jurisdictionis praerogativam
2. Eo tempore autem adhuc imperialium rerum vindicarent. Aiunt itaque Trevirorum urbem ob non-
summa ipse Gratianus poiiebatur, apud quem malis nullorum imperatorum sedem ibidem eollocatam in
artibus magis quam auctoritaie Macedonius officio- tantam honoris et potentiaeamplitudinem pervenisse,
rum magister cum praevaleret, eum facile in eam ut etiam illitis episcopi, aliis, sive in synodis, sive in
persuasionem adduxit, ut, revocato atque abolito publicis aclis, praeeellererit. Ea auiem de causa SUD-
priore in Priscilliamim etsocios exsilii decreto, edi- jiciunt Trevirorum urbem primas nontantuffl in Gal-
ceret nt sedibus a quibus prius jusserat exturbari. ..• lias obiiuuisse, sed in Hispanias et Angliam; ibidem
restiluerenttir: Grave profecto et immane facinus aut imperatorum praefectus, aut etiam ipsi impera-
istuc ab omtiibus reputattim est. Siquidem Gratia- lores, cum in Galliis versabantur, commorari con»
nus, alioqui vi'r religiosus et princeps maxime pius, suevere; quibus rationibus Orientales Paires adducti,
ab improbo officioruin magistro circumveiitus, in il- in epistola ad lioiiiaiium concilium anno Domini 38^
luffl temeiarium ausum prolapsus est, ntnon lantum scripta, auctore fheodorelo (d), Brittonem Treviren-
praecedentia decreta sanciissiffle a se edita in irritum sem immediate post Daroasum et Ambrosium collo-
mitteret ac delefet, verum etiam Caesaraugustanae cant, i_IumqueanieAqui_eiensem,Thessalonicensem
synodo, Magno Ambrosio et Romano ipsi pontifici, et Sjrmiensem episcopos slatuunt, ut nimirum ea
et sibi (quod gravius est) adversari voluerit. agendi ratione, cum illius virtutem, tum auciorilalis
Laetabundi ergo Instantius et Priscillianus ob im- amplitudinem indicarent. Lepidum profecto et fabu-
peratoris Graiiani in eos lenilalem, Hispauias repe- losum comraenium! Sed mirum quod propter hanc
tere diu uon distulere. Quo tandem, ineunte anno imperatorum sedem Britloni supra Damasum atque
385, profecti, suas occupant episcopales sedes, qui- Ambrosium primatus praerogaiivam non asseruerint,
(a) Videsis quaeinfra dicturi sumus in causis Euly- (b) Severus Sulpicius, ibid.
chetis, Flaviani,Eusebii Dorylaei,et TheodoriiiCyri, (c) Tillemontius, tom. VIII pag. 556. :
qui ad apostolicam sedem Leonis Magni avvo provo- (d) Theod. lib. v Hist. cap-9.
carunt.
1001 DE PRISCILLIANISTARUMH.ERESI ET HISTORIA LIBER UNUS. 1002
At quam frigida sit ejusmodi ratiocinatio, nemo non A^ celebri urbe Rdma convocatis.Nihil denique dicam de
videt. Si quidem episcopalium sedium honor et prse- suspecla Theodoreli fide in veterum monumentis re-
rogativse non ex. civili quadam temporaliutn rerum censendis, cum jam Baronius atque alii merito ciim
administratione, non ex ssaculi polefitia, imperato- de consimilibus fraudibus insimulent. Sed eam frau-
ruro prsefectis, vel sedibus, aut denique ex ipsis dem longe abesse a Valentini concilii Aclis jam Sir-
provinciarum consulibus, quae omnia pro temporum mondi studium indicat. Eadem quippevir doctus, ex
varietaie innumeris subjacuere muiationibus, ul sa- codd. mss. Remen., Lugdun., Anicien., Fossat. et
cra et profana indicant monumenta, gradus habe- tribus aliis collegii Paris., societ. Jesu, collect. Isi-
bant; sed omnino ex earum origine, antiquitate et doriana?, utcastigatius lucem aspicerent curavit.Eos
fandatoribus repetendae sunt. aulem codd. ante 900 annos conscriptos arbitrams
5. Quod vero ex conciliorum privilegiis Romano- est. Quare eorumdem archetyporum exemplarium
rumque pontificum largitionibus et dispensationibus summa consensio omnem prorsus fraudis suspicio-
inetropolitsejus aliquibus Ecclesiis auributum repe- nem eripit, ut nobiscum eruditi judicabunt.
riatur, illud tamen Trevirorum sedi supra cseleras Age vero nunc ad Priscillianum et Ithacium rever-
Galliarum, Bispaniarum et AngliaeBrittonis aevoda- tamur. Macedonii itaque hnjusque officialium cona-
tum fuisse, minime demonstrari potest. Immo, si tibus per Prittanium, seu Brittonem episcopum elu-
ecclesiasticis roomimentis fidem velimus adbibere, sis, simulque occluso adilu, ne ex urbe Trevirorum
dubio procul credendum erit Trevirorum episcopum Iihacium in Hispanias reducerenl, gravis rumor
tum primatus lionorem haud obtinuisse supra arcki- oboriri coepit Clemenlem Maximumintra Brilunnias
episcopum Viennensem, utruraque Narbonensem, _"« sumpsisseimperium, ac breviin Gallias erupturum. Ita
Lugdunensem et quosdam caeteros alios Galliarum tum Ithacius statuit, licet rebus dubiis, novi impera-
episcopos, qui ad Valentinam synodum convenere. torisadvenlumexspectare,inlerim sibi nihil agitandum.
Britlo ille namque, de quo cum Blondello et Tille- Necaliter quidem.quam fama perlulit, res contigere.
moniio niodo negoiium est, decimum quinlum habet Nani anno Domini tercentesimo octogesimo terlio
locum in illius synodi Actis subscribendis. Dicant jam inchoalo, idem Maximus imperialium copiarum
jgitur, amabo, duo illi scriplores, qui novum quasi in Britannia dux, lyrannidem arripiens, a suis mili-
in Occidenie patriarcham supra trium regnorum pro- tibus imperalor acclamalus est, et transmittens exer-
vincias, quarto labente sseculo, delineare et confln- cituni in Gallia ab infensis Graliani legionibus impe-
gere allaboranl, eui potius fidem adhibere debeamus, rium tibi corroborat(b). Haecex Vicloreet Zosimo (c)
Brittoni ipsi videlicet, qui ob suam sedem tantis or- scribit Baronius, tom. IV, ad Cliristi annuin 383.
natus prserogativis describilur, an vero conjecturis
quibus forte ad Romanse sedis jura elevanda aliqui CAPUT V.
insistere possenl? Nemo sanse mentis umquam sibi De Maximo Tyranno, et ejusdem in PrisciUiariislas
confinget tanti honbris et aucloritatis episcopum, judicio agendive ratione.
decimo quinto sedisse loco, dum concilium illud in
Gallia Transalpina, Allobrogum urbe, Viennensi ar- 1. Gratiano imperatore superstite, et Macedonio
chiepiscopatui subjecta, celebrabatur. Jam vero et imperii negotia agente, episcopis caiholicis et Ithaeio
Brillo ipse post Justum Viennensem episcopum iis potissimum nulla spes superesse poluit, ut Priscil-
"actis subscripsit. lianistarum everteretur impietas et audacia. At sla-
i 6. Sed ad Orientalium epistolam a Theodorelo C < tim quam Galliarum legiones Gratiano infensae, cum
laudatam quod attinet, quid aiunt post Damasi et in Britannia, tum in aliis regionibus Maximum im-
Ambrosii nomina iliud statim Brittonis offendi? Sed perialium copiarum ducem, imperatorem renunlia-
rogo : Estne is Trevirorum episcopus? Nullibi id runt, jam eorumdem Priscillianistarum causa dete-
Theodoretus affirmat. Immo Henricus Valesius eum rior facta usque ad exitium perducta est. Quale vero
Capuanum episcopum fuisse suspicaius est (a). Sed fueril Maxirai ingeuium, summaiim veluti Gilda, co-
rem definire impossibile reputamus, cum Romanse gnomento sapiens, descripsit, dicens: Maximus, cal
illius synodi Acla a DamasoeoactsojamintegrainCon- lida primum arte polius quam virlute finitimosquosque
ciliorumcollectione non asserventur, et episcoporum 221 pagosvel provinciasconlra Romanumstatum retia
subscriptionesjamdiuinterciderint. AtdabobuncBrit- per.juriimendaciiquesui facinorosoregno adveclans, et
tonem eumdem Trevirorum episcopum fuisse. Ergo unam alarum ad Hispaniam, atteram ad Italiam exten-
tam solidumex ea Orientalium episcoporum epistola dens, el thronum iniquissimi imperii apud Treviros
deducitur ne argumenlum, 220 ut lluJus sola male statuens, tanta insania in dominos debacclialus esl, ut
confectaaut descripta epigraphe tanti momenti qua> duos imperaloreslegitimos, unum Roma, alterum reli-
stionem definiai? Retulitne eam Theodorelus quem- giosissimavita pelleret. Profecto igitur Treviros Maxi-
admoduminsuo autographo descriptam reperiit ? Aut mo, ibique imperiali sua sede slabilila, Ilhacius de
Orienlales illi Palres de Occidentalium sedium ordine omnibus, quse a Priscillianistis, a catholicis Palribus,
vel optime edocti, vel eum, nihil immulantes, fide- a Gratiano hactenus gesta fueranl, novum imperato-
liter persecuti sunt? Quis alterutrum affirmabit? rem edocere non dislulit. Tum enim Gratianus non
Nam imprimis Orientales illi, qui Conslantinopolim n amplius erat supersles -r nam is, a suis desertus,
, in concilio conveuerant, Romana? Damasi synodo,' " forte ob nimiam lenitatem in Priscillianistas adhibi-
quae tum agebatur, detreclarunt inleresse, se excu- tam, per Andragatii ducis dolum, apud Lugdunum,
santes, post tot innumeras gravissimasque serumnas oclavo kal. Septembris, anno 383, occisus est (d).
Arianorum furore exhauslas, tam longum et labo- Interim Maximus, ne Ecclesiaerebus videretur inlen-
riosum iter arripere non posse, ut Romam venirent. sus, easque in dies magis turbari sineret, hseretico-
Ea de causa tres episcopos legatos ad Damasum et rum judicium ecclesiaslicis pastoribus in unum Bur-
Komanam synodum mittunt, Cyriacum, videlicet, digalsc coituris commisit. Ea de causa, ait noster
Eusebium et Priscillianum, qui secum laudalam a Severus Sulpicius: Daiis ad prxfectum Galliarum
Theodoreto epistolam detulere. lllis ergb Orientis alque ad vicarium Hispaniarumlitteris, omnesomnino,
Patribus, cum ordo, quem Occidentales episcopi in quos tabes illa involveral, deduci ad synodum Burdi-
Romano conciliotenuere, lumhorumnumerus prorsus galensemjubet. At ubi ad synodum convenere, pri •
erant ignoti. Et idcirco nonnullorum nomina duni- mus coram judicibus Insiantius se sistens,, causant
laxat descripscre, cselera aulem generali hac for- dicere jussus, cum nec ab objectis criminibus se pos-
wula concludentes : Et cceteris sanclis episcopis in set purgare, PP. in eum animadvertunt, et episco-
(a) Henricus Valesius, in notis ad Theodoreli (c) Victor, in Gratiano; Zosimus lib. i.
epistol. (d) Marcellinus; Socrates, lib. v cap. 11. Sozo-'
(b) Severus Sulpicius, Bist. 1.n. men., vn. c. 13.
PATKOL. LV. 32
 1M5 fc GAGCIARIEXllRCiTAflONES 1N S. LEOtilS MAGNIOPERA, lOGi
patu ihaigiium esse pYoimniiarit. Quse frisciMitfrius s A nihil alitfd supefe'rat quam a'fl |ttritfm apices aeeusa-
ad veriens, et detefibfeihcausam habefe sibl cbiVscius, i, tbres iftofain.feis accire, tft, fbboraia absplulaque
\ statiiri ad Maximrim impi&tofeih appellationerii ih*^ qtfsesllohe,iitfpefator tahdeirnsehtehliaiiiferret. %in
lerpbsuit, ut sacri cbriVeriitfsjudieiutfitfluderet.,Hisce e Iiliacitfs (ail Sovefus Stflpiclhs) videiis quahi invi-
ji *diosunisibi «'pud episcopbs ibrei, !si acctfsartr etlain
fere Vefbis idem 'SevefusIiisibiiarii descfibit.ijtfiprae^-
tereamblHbrachibcbncilii Patresobjurgat, siibjicieris:- : poslfemis feruhi capitalium iudiciis exsiliisset {et-
Priscitlidnus iicfb rie a"bepiscopisHudiretuf, ad prin-\- ehini iterari judicnimnccesse -erqi)sublfaMt-se>cogni-
cipem prbvocavil. Permissuhique id posirorum incon- r- tibiii frustfa, <cctllidojam scelere perfeclo. Nomiisi
•stantia, ijuia 'autiehieniihriiihreffagahteihferfedebiie--- iergbob exciiattfm 5h se «piscoportffh icatholicbrum
rarit, miisHHipsisuspecii:halebdriM;d\iis^piscopistiu- iuvidiani Ilhacius a pefpei.ratb faeitiofe abhofrere
'Mentiamresefvcifi,nbh cdusariiimperaioHdeiam ma-:- coepli'; 'se&Tfustfase ii•cfTminum«ohtestatibtfe sub-
"mfestiscrimiriibuspefhiiliere'(a).Ila bhiftes'qubs causaa tluclum voltiit. Nam Maximus cuidam Patriiib iisci
involverat ad fegerii deflucti. ,5Se niodo verb exiiaa patfbnb llliacli, ViCes :et acCtfsatofis parles, iit
sceham-agefe videath'u'r,'de VioialisEcciesise jtffibuss iibifet, jtfssil, qtfo insisteiite, ^riscilliahtfs uiia ctfih
hic flisseVeieprbfsus aissinVrilariius.SeVeii Stilpicii!\ Felicisslitfb et Atrneiiio, qtfi 'tftfper ad hajfeiieoflim
lestimbnium nbs ahhbiasse dtfmtaxat 'suifielai, exi parltfs 'defeceraht, capite 'damriareturi •LalrPtfianus.
tjub ilbnriisi stolidi aut csec&tieivtesIhfjciafi poterutftt quoqiie tfl Etfchrotia, Asarihus et Aurelitfs'diacontfs
Ecclesiarii 'a suisiricuriabiilis usqrie Veiutl sacrllegass gladio 'perempti sunt. Mitius laWen cfimInstanlio
'eas appellalibhes tfxlvorruisse, qrias tarnquam al) t> 'aciiitfi!esi. Hutfc eniiri in Sylihtfm instiiain tfltfa IM-
Mbuiulicilas esse, hlmis atfdacterei teniere, eiapso; j»''* tantfiatfi 'exsiiio depoflai-unt, ulvl ^bhiitem liabuvt
"ssechlb,TinusMaiembhfguspfopughavit'(6). \ Tibefiarilim , omhibtfslioriis aiiiea possess^is^uditfis
2. Maximus igiitfi, ijtfi ortfiiiaImpefii Jufa per Tas s decfeto pnvaturn.JGaciefidehique, videlicei Tertui-
c't riefas iyfanhice Verteiat, "pbsthabita atqtfe des-- lasj Pbianiitfs,'ei Jotfiitfesihnvquamvilibfes 'pefsbriiK,
pecia tum Aijfeliaiii.WmJiIaghiCbhsXantini agehflii- et digni hiiseiicofdia , quia anle qusestiohehi se «c
fatibhe,. eiiaib ab hoc ;judieaiidiiriMere hori ablioi- 'sbcibs pfbdidissefft, lempbrario tfxsilib ihtva Gaffias
Thlt, sed illud "actutum sibi vindieaVit. iloc veio> ¥e1egati.
tamqriam gravissiihtfm faiiiiius satriciissimiepisctfpl,, ^ i. Eafndefh atftem escdeiii=anho Dbhiini 5Sa -coh^
;qu'6s inier MaTlirius/Tufohensis, tbptfiahies, eriixei Xigisse ivafrat Prosper inChronicb tid «oii.saiatum
SiripmtoTem •exoiabahi rie -'capiteih lisefeiicbs tfriiifi- Afcadii atque BautotfiS, quoiernpbre Sirieius , lia-
adveiteret; sed, de sacefdoluitf senlentia conlen-. masb jam ViiaTuhCto,-prsecedehii anno Ecclesia?,(k-
tus, eos esuis episcopalibus sedibus juberel exirudj. alioiicse'clavtftfi obiinuefat. Sed idem Prosperprse-
Primo quidem in hanc seiiiehtiam Maximus propen-- -tefea addit, Sequenti tttfhtf, cbnsulihus Hbhbno et
dere Videbatuf.irnmoetin tfanvMarfini Turohensisi 'Evodio, purdigalae quamdam Pfiscilliaiii discipulain
proesertim hortatu, jamdescendisse, Severus Sulpi- «bmine Urbicam ob impielaiis perlinaciam per sedi-
cius asseyerat. Sed cum Ilhacius lunc strenue nimisi 'liotfem vulgi lapidibus exstinctam fuisse. Sed in Mio
accusatbiispaiies bbirei, e'tgraviodioin retfsttirensi "ChrPnieo,'qtfod sub Tifbtffs nomine cifcumfefiur ,
apud imperatofeni pro 'hbfiim 'ftforte ihsiafet, buini ' fe'aihyulgl in UflvicamSeditibneitf Arcadib et Bautp-
jiegotium in ahcipiti adhtfc versafeltfr,'episeopoftfm i nio coss. excilatairi fuisse iiaffatur. lahi veftf iis
cathblicofum coSms in diias iaciioiies -scissus est, omnibus necatis, aut exsilio affectis, religionls /et
altera altcri cbitfnvuiiicafeilelfeeiapai. trior ehim^ i <3 Ecclesii» 'negolia vn prseceps feffi Visa sutft. Nam
prudehleret satfcte'infeliciuin shiiguiheabsiinetfdumi impfimis iwn soluhtrepfessa nbn iesihceresis, qua Pii-
contendebat. Sed altefa SEevltfr eMhimitiorjJgi^JZ utS scillianoauctoreprofuperdl, sedconfirmata, lcitimpro-
cfiifiinajhorte diluebeni expetebat. Rebus igitttr itai jmgalaest. Siquidemillius secldtores,qui eum pfius
"pehderiiibuSj,saeculiiribuiiai eVrhcoghbseere causani iit sahctum libhbraverani, postea ui inarlyrem cblere
flisthiit, quoad usqiie Tfbvifis'S. Slariimis comhib-. tieperuiit. Pefeniptbrum corporji cid 'Rispanias relaia,
ratuses.l; htfnc enimbenigtfe et.perljtfmanilefjilaxi- maghisque obsequiis celebraia ebrum 'furiera';qiiin ju-
rniis exciplebat, ialritaqiie revefehtia btiibtfbfe.pfb- ' "rafeper'Pris'cirliiariiimstfmrivareligib piitabattfr. 223
sequebattfr iit e Tfevifpfiirh ufbe disbessufusab ipBoi NecVefbteligloSbluriiinHispania tahi sacrilego sce-
sponsioneftf elicuefil iiiliil Cfiieriitfnvin'fe'ijscpnsti^ "iefatoque'ctfltii 'labefaciabaiuf, sed in ^Galiiis,Biagho
tuehduih. Rerimi ~Tcwie>i exilus spbhsioriemprblihus schismale exbrtb, etiahi ipsi G'at'hblieiepiscopi in
eliisit. 'Namimperdibr :per.'Mdg'imm el Rufurh Hispa- duas factibnes discessefuht. Alii etfim iri llbacio non
niarum episcbposMpraxidius;.,- el-a riiitibribusconsiliis fantuitf Teprbhenderaht, quod is, prseter 'Ecclesiav
dep.exus.,caiisam'.prdifecioEyotiiq \permisit, Hiiroacfi moTe.hiet ietfitatem, lsesaefidei feps Eccleslam 'exa-
iet severo., qiii Pfiscilliahum/gemihb judicio audilum ;gltaiiies"in capitisrcausa insectatus fuefat, sed efiam
convicliimtjiiemaleficiis,hecdiffiieniemgbscehisseslu- 'qtfia a Tlieognoslo episeopo palam dahiiiattfs^, ab
duisse dpclfinis, nbcliifnos eiidm lurpium .feminarum -ejus conimtfnione se absiinebant. Alii verb, regis
egisse cbnvcnlus','imdumquebfar-esbliium, hbcehlem nieiu.llhacio faventes, ab illius fcomnitfriioiieihiniine
'p-onuritidvily^reciegilqueincustodiam^ abhbrfebaiit.
pein referfet. lEpiscbpbfiimatftein, ijtfi Mtfximuihde- »^" CAPUT VI.
prayavefaht, cuitfntfila aptid v.eleres riieriiiooccurrat, MaMihustyfamus ad Romdnum pontificemcaljiblica;
'liatfd ebruhv sedium jiomiha referfe pbssumus, De fiiiei cohfessionemscripto exaratdin dedit. Nbvas
quodam Rtffo episcopo diimiaiat ihS. Maftihi Yila 'clcidesimpertitof cohtra PfisciUiaiiiilas perHispa*
legiiritfs ,"lluricjuvenis cujusdam aStu Eliam ei/Glifi- "ni.as'excilavit.
sttfrii seappellantis el eonfingehtis;itafuisse tfiusum, 1. imperatpies SEeculiquepfineipes, tamquaih sii-
ut tamqiiam Dpminuitf adbraret. Pfopief quod eiirii «rarulri legurii et feligiohis catiiolicsevindices, Ec-
poslea ab episcbpaludejecliimpidimus. iciesise rebus 'atfliciis openi et prsesiaia prftstare
3. Qiiod vefo ad male Ihchoaturii ab TEvbdioin opprtefe, hetyraiintfs et iiisanletfs.lisereiicorumfutpr
\PfiSCilliahistasjudiciuih aUihet,, hiiriime Verendtfhi diviha mystefia ad exltium perducat,jam ab erudiris
est'cruent.um ;ex"itumcoritra iihiperatpfis fideni Maf- tfniriibus siricerepfiedicalui. jQuapropief non jtiirum,
finb datahi tfon piviihiiisse.Siquiderii.pfiofis capliis si Rohiani poritilices cum prlniurii aliqiiehi impera •
ihquisltiohe ;jariijfecia -, "rebfuih cbrifessibne pariter tbfem esse rehutftlaium ihiellexeftfhit, oriiiii siudio
audila, aiquelh.cafcefibusipsis jacihofbsis detehiis, alvjis catholicai fidei epiifessibnehi expHstaiaftftft,
(a) Forle alludere voluit ad Nicsenumcanonem, (6) Euseb. Goesar.lib. yii c. 20. V. lipslram cdi-
vel ad Safdicpnses,, in qtiibus serhvb..-fe.si !de,fe'no- iioiiem.tom.i/ivag. 445. RuiinUs, lib. iilist. Sccl,
vahdb judicio in episcbpbfiifh catfsis, chmepiscop) .«. 2, in eadem noslra edit. tom. II)fpag. 5.
riui iam judicarunt suspecti habenlur. .,
100S »E PRiSCILLIAKlSTARUMHJERESi ET MSTORIA LIBER Ups. IflOfl
sine qua cum iisdem communionem habere detre- A j Maximiminis terrilus, lum denique Felicis episcopi
ciassent. Inter veluslissima porro hujus agendi ceco- Treyirensis ordinatipni se sistere cum deuefet aiqtfe
nomise exempla, hoc nobis S. Siricius papa suppe- voluisset, per hpram dumtaxat cum iiavreticisIlhacio
diiavit, qui anno 185, ppst Damasi mortem, ad ppn^ faventibus communicare conipuTs.uS est. Sed ut eahi
tificatum assutfiptus, a Maxinio hanc catliplicse fidei communioneni scriplo firrnarei, •nullp 'terrore, tftft
confessionem expostulans, is Jubenli animo sua epi- rnihis pptuit inducii Poslero it]e se iride pfpripiens
stola faeere non detreciavit, qtfodsequiset christianis (ait Severus in Dialogis) cum reveflens "invia mmslus
principibus semper in more fuit. Quare prinvp de ingemisceretse vel ad horairinoxicecommuhioni
> fuisse
susceptis poniificiis epistplis habet hienlionein, tuni pennixlum ille subsedil musam doloris el facli
sacerdoialis muneris amplitudinem, lum splendidis- accusanleac defendenteinvicemcoyilalionepervolvens,,
simseRomanse urhis dignilateni excrnans subjicit 5 astiiii «"«repente ange'tiis; Mefilo, iliquii, Wtiriine,
Fidei verocqiholiciR,de qua clemenliamnostram con- compunyeris,-sedMiler*xjre: nequisti,Repara mrluiem,
snlere vbluisli,quo majus circa me et speciale.judieium resume constantiqm,negqni non periculumgloriq;,sed,
divinitalis experior, hoc me confileor hqbere curqm sqlulis incurreris, Itaque ab iilo tempbr-esqiis cavii
majprem, qui videticet qd impefium tib ipso stalim cumillq llhacianm pqri\s commuriioneniisceri, Csete-
saluiqri fonte conscenderim,el cui semper in omnibus ruin.tfoxitfiillhvscpmniunionis causa, tarilius qiiaui
conatibusatquesuccessibusDeus faulor affiierit, cujusr splebat divinam opein H .prsesidiaprp patrandts mi-
quehodicel, ut spero, per.peluoproleclor et cusios esse raculi.s-obtinuisse, ipse jaiu experlus est, cuijiqtii-
dignetur, Pater charissime(a). Spondet pravterea se busdam dssmonecorreptis cuperet meiieri, Sexclecim
ope.ram daUirum ut ccciesiasticas causas ejusdein .j, J pqslea -vixitannos, nuilam -synpdumadiit, db pmnibus
Ecclesiav sacerdoles periracient," cuitf potissiamm * episcopomm convenlibusse removit. Ila illud caput
lunc agerelur de Agricio, quem indebite ad presby- claudii Severus Sulpicius4audatp^ialogo (cj.
leiii gradum cpnscendisse S. ponlifex convmempra;- 3. Nos vero aniequam de liujus einortuali anno
verat, et proplerea idem Maximtfslegi.iimprum jm- ver-bafaciamus, roiniTneSilentioeanicladeiiipremere
peratorum exemplum affectans, ait: Quid religioni possumus, quam Maximus imperatpr ex coficilii
noslrmcatlioliccepossum praislare reverentjiis, quam Trevirensis sententia 'itf : hsereticos per Hispanias
ut de hoc ipso, cujusmodiesse videaiur, caiholici ju- grassantes excilavit, cum iribunos summa poiestale
dicentsacerdotes? Cui quippe qnsesUohiut Galliafum ar-matosilluc iiiitterc decrevit, qui et havrellca labe
ei csfiteriepiscopoiMim qui inira quinque prpvincias inquinatos inquirerent, el depreliensis vitam et bona;
coinmorabantur opporiune interesse .possent, con- adimerent. Sed illud decretum ecclesiasiicscieriliati
venium inquaelegerint urbe constituendumdecernit, prprsiis repugnans, atque ira odioque maxiino cuni
uf, iisdem residentibuset cognoscentibus,quid habeqt abundaret, Martini aiiimum internis cruciailbus tor-
consuetudo,quid legis sil judicelur. Prseciarum po- quebat. Etenini absque ulla iiacsitalipne.,per maxi-
stremo sinceravspsefidei leslimoniiimdatunis,narrat mam tribunorum avaritiam atque iibidjnem, hon
Poniifici quenvadmodumipse, ex Brilannia Trevirps scelestos dumtaxat sacrilegosque cxagitandos, pu-
adyeniens, nuiltorum sceleraiorum ita inqiiinatain et nrendos atqtie necandos ;esse ihieiligebat, sed ipsos
labe ppllutam religionem repereril alque deprehen- catbolicos el sanctorum eliam turbanv depopuian!-
derit, ut, nisi (nil) nostra prbmsibatque mediciha,{juce davn,cum iparvum omninp discrimen sit inier hotfii-
ex Dei sumini limore veniebat,his opem celeriter attu- num ^genera. Etenim(a,it Seyorus Sulpicius) tum-solis
lisset, ingensprnfecto divulsio atque perditio fuisset 1G oculisjudicabalur, cum quis pallore polius aul vesle
exorla,&£!} et vix sanqnda postea vitia concrevissenl. haerelicuswslimarclur, 225 ^c efgo Martino conr
Qtiid auienv superstiiiGnis et inipietalis.PrisciilianiV ciliiitfi•advenienti maxtme displiceb.ant. idcirco riil
sise, quos ibidem MaximusManichavosappellat,, adr mirum, si ,post Trevirensenv synodum se ab ejus-
niiserint, noB<irg«)B«iitis(subjicit) nequesuspiciombus modi coelibus in posterum abfutiirum religvose sta-
incertis, sedipsorumcanfessioneinler judicia pr-glqtis., luerit, iisdemque quoad usque vixerit interesse Te^
malo quodex-geslisipsk tua sanclitas quam ex noslro ousaveiit (d),
ore cognoscat;quiahujusmodi npn modo factu turpia, 4>,_
Deliujus verosancti viricmortualiannosumma
ied eliqmfcedqdictu, proloqui sine rubore non possu- (ailDionysius Petavius) yeterum scriptorum dissen-
musiti), Cum haccpisioia ergp totius quseslionisin- sio cst. Gregorius TuTOnensis,cap. 46/, Csesarlo e.t
quisilionisqueActa MaximumTyrannum aUSiricium Altico coss. obiisse narrat media nocte quse Donvi-
niisisse, oninino constat. nicahabebatur. Hic qnnas porro (subjicit idem Pe-
2. Quid autem ad hsee rescripserit, aut ex iis Actisi favius;) est 397. Yerum eo qnno •Htlera bominicatis
S. ppnlifex judicaverit, hactenus ex nullo Christiansei fuil D, prohide Novembris41 efqt 4 feria, non DomU
rei «lonunienio «rtfi .potest. Illud unum dumiax.it; nica, Siqiberlus,quem-AnndfisEcclesiasiicisequunlur,
taiiiquani certissimuih contfa recentiores quoSdam1. annum 402 -qddicil,At eo qnnoliitera fuii E, Novem-
dogmatislasinleliiginius: videlicet, Romanos pontir bris i 1 feria 5; aut -ergo-aiino 400 obiit,, quo jitlera
fices indireciam salte«i in cathplicos reges pnlesta- Dominicaliseral A G^ Novembrisli feria primq, aut
lem exercuisse. Non enim Siricius papa de Maximii aiino 401, -quofuil secunda feriq. Si prius amplecli-
imperatorisfide percunctalus fuisset, non scrjptp1PJniur-,mortuus&it illa-nqctequceDqminicamqntecessil;
ejus prpfessionemcxpetivissei, nisi a supremo sa- si fotlerius placel, ea noclequceDqminicam cxcepii.
cerdotii munere judicandi auctoritaierii oblinuisset, Annum 401 suadel Severus Siilpicius.., qui diaiogo
an Maximusjure, vel injuria, aut tyranhice iinperium1 laudato scribil, ut vidimus, MarJinumsexdecimannis
regeret. Sed ea de re aiii disseranl. Nos inlerimI vixisseposl consulalum Evodii, </«iincidiiin qnttum
aniniadvertimusboc eodem annp Ithacianse faciipnisi 386, qquo sexlus decimusannus eU (jhrisli 401. Gre-
episcopos Treviris in eonciliuni coivisse^ ubi, aljis> gorius vero Turonensis, lib, 11 cap, 43, annum 400
sanioris consilii episcppis etiam advenientibus, iliii desjgnal dum Clodovmumab obitu Maflini aiino 112
apud Maximumagcbant, ul, lala prius in llhacinm a1 moriuum esse scribil, qui -excessitanno Cliristi Sli.
Theognpsto episcopo anaihemaiis et depositionisi Renv ita describit erudiiisSimusDionysiusPetaviusf
sententia in irritum missa, hunc lamquam insonlem1 Ralionarii Temporvimparte 11cap. 43, cujus conje-
absolverent, liec cuiquam -Hcereiconimunionem ei- cturis niliil nostro -studio accessit. Sed tum jam
dem denegare. Synpdunvadire atfciprdtas Martinum1 Maximiim Tyrannum inaio fineapud Aquileiain pe-.
compulif, qui, a hvagisleriiofficlalibuscircumventus,, riisse certissimum est. Is eriiin, a Theodosio et^Ta-
primo spopondit se cuin Ghrisli. pace Trevirps ve-- lentiniano superatus, sppliatus (ut ait Prpsper in
.nisse. [Tum imperiaie palatium ingressus, et ipsiusi Chronico) indumentis regiis sistitur, et capite dauu
(a) Tom. II Concil., Venetseedit. pag. 4227. (c) Sev. Sulp. dialogo 5, cap. 45.
(b) Tom. VIConcil., pag. m. 1227. (d) Ideiu, ibid
 4007 P. CACCIARIEXERCITATIONESIN S. LEONISMAGNIOPERA. JOOS
nalur. Cujus filius Vietor eodem anno post paucos5 A congregatis, Patruinus episcopusdixit : Quoniamsin-
dies ab Arbegaste in Galliis interfeclus est. Aridra- guliccepimusin Ecclesiisnoslris facere diversa, el inde
gatius autem (subjicit Petavius) (o) se in mare prse-r tanla scandala sunl, quasusque ad schisma perveniunt,
concilio decernamusquid ab omni-
cipitavit. Horum necem ldatius et laudatus Prosper si placel, communi
ad Theodosi n et Gynegii referunt consulatum, quii bus episcopisin ordinandisclericissit sequendum.Sed
juxta Ecclesise tabulas est Christi annus tercenlesi-- mihi hujus Toletahse synodi Acta et canones legenti,
riius octogesimus octavus. eosque ad Siricii papse epistolam Himmerio Tarra-
conensi cseterisque Hispaniarura episcopis dalam
CAPUT VII. exigenti, compertum est hsec omnia ita inter se con-
De Toletanis tynodis Prisciltianislarum causd coaclis. cinere, ut illi PP. nihil aliud sequendurn decreve-
rint, nisi ea quse summus pontifexjam 385 aposlolica
; i. Jam vero rerum ordinem prosecuti, silentio). auctoritate ipsis observandum mandaverat, vel ea
haudquaquam premerepossumus, quarto labente Ec- qusein Nicsenasynodo de ordinaiionibus jam pridem
clesiae sseculb,ila Priscillianam percrebuisse pestem,, fuerant constituta. Quavres cum innuat Hispaniarum
tft non tantum vulgi homines, sed viri olim pietale'. episcopos in Ecclesiav judiciis ferendis Romanam
et dignitate clarissimi ab eadem lahefactarentur. AdI semper consuluisse sedem, nec ab ejus umquam re-
cujus hsereseos mala cum catholici episcopi animad- gulis resilire ausos fuisse, merito nos.in admiratio-
vertere cogerenlur, ita eorum ahimus conficiebatur,, nem irahit, quod prsecedentes laudati scriptores
utnon semel in unum convenire debuerint. Primo•• talem tarilumque horum monumentorum consensum
ehim, eum eam in haeresim hujusque sectatores li- similitudinemque non animadverterint, aut annotare
bellarem, ut aiunt, direxerunt sententiam. Sed ubi, " neglexerint. Nec enini ut hos, alioqui eximios et de
aut quando convenerint, difficileestjudicare. Verum litleraria optime merilos, scriptores contumeliose
ante Tolelanam synodum, quse nunc exstat, Hispa- Isedamus, sed ut argumentorum quse ipsi contra no-
rios episcopos aliud concilium habuisse, ipsi Toletani vatores adducunt vim et pondus augeremus, hsec
riovemdeeim PP. in suse synodi prtefatione liisce referre debuimus.
verbis perspicue indicant : Omnes decem et nbvem 3. Interim Veroad hujus Toletani primi concilii
isli sunt, qui el in aliis gestisadversusPriscilliani se- tempus, variasque in eo excitatas qusestiones, et ge-
ctatores el hmresimquam aslruxerat libellaremdirexere nuina Acla, quod attinet, inter Ecclesiavscriptores
sententiam. Veteri hac Latinorum loquendi formula minime convenit. Baronius imprimis istud concilium
Toletani PP. ad innuendam damnationis senlentiam non nisi quarto sancti Innocentii pontificatus anno,
non verbis tantum prolatam, sed scriplo el palam qui quadringenlesimus et quintus Christi esl, coa-
editam, forle usi sunl. Ad hanc porro in judiciis fe- ctum fuisse asseverat, ea nimirum persuasione du-
rendis Hispaniarum episcoporum agendi rationem ctus, quod ad hujus synodi PP. ipse Innocentius
iriinime adverterunt Tillemontius, Sirmondus, Pa- eam epistolamscripseril, qusesequentem epigraphem
gius, Severinus 226 Binius, Aguirre, et cseteri prseseiert: Innocentiusad episcopossynodi Toletanw.
omnes qui de quarti sseculi Hispanicis ecclesiasti- Et quamvis Baronii conjecluris ipsa Toletani cohcilii
cisque judiciis agentes, nec unum prorsus verbum Acta repugnent (d), 227 quorum inscriptio hsecha-
habent de concilio illo quod ipsi Toletani PP. paulo bet : ConciliumToletanuin novemdecimepiscoporum
prius babuisse affirmant. Immo id debuisset
potissimum ex temporeAnaslasii,Honorii el Arcadii, Slilicone consule
omnium sententia prsestare quidem novis- Q| habilumcera 438, anrioJDomini400,Palrono episcopo
simus scriptor Cajetanus Cenni, qui sibi agere pro- prmsidenle sub die seplimo idus Seplembris; tamen
posuil :.De Judiciis EcclesiceHispaniarum per scecu- errorem in hanc irrepsisse, nec ad primum, sed at]
lumquartum (b). Vel Franciscus Gervesius Urgellen- secundum Sliliconis cousulatum, qui in laudatuui
sis presbyter, qui anno elapso hic Romsede Priscil- annum 405 incidit, Acla illa esse referenda conten-
lianistarum historia bipartitam dissertationem prelo dit. Ita ergo Innocentianse illi epistolae Baronius in-
commisit. Sed ambo clarissimi doclissimique viri sistit, ut, laudato hoc Toletanse synodi titulo et
alium et alium scribendi scopum cum sibi assump- inscripiione neglecta , non Palruini pr.esidis nomen,
sissent, tantum otii illis haud esse potuit, ut singula non Hispanicamseram, non Anasiasii pontificatum,
annotarent. Nam D. Cajelanus Cenni, Romanorum non quadringentesimi anni Christianam epocham
ponlificum supremse in tolius orbis Ecclesias auclo- esse probandam duxerit. Sed jam doctum viruiq
ritatis et asserendse et propugnandse studio cum aliucinari non tantum omnia edita et manuscripta
ageretur, contra Dupinium aliosque huic similes exemplafia patefaciunt, scd et ipsa sancti Innocenlii
theologos calamum stringens, ita potissimum huic papse epistola. Quid? In ea quippe S. pontifex de
scopo eratintentus, ut aut ad concilii Toletani primi illa synodo loquitur in qua Gregorius Emeritensis in
Acla aut non attenderit, omninolustrare prseter- Patruini locum fuerat suffeclus, cujus Gregoriique-
miserit. Scriptor vero posterior summalim dumtaxat rimonias audiri jubet. At Toletansesynodo, de qua
Priscillianistarum originem, incrementum et exi- nos agimus, Patruinus adhuc vivens interfuit, immo
lium, ordihata quadam methodo indicare in votis et prsefuit, ut ex lota illa Aclorum serie ipse lector
liabuit, cseterisomissis quae ad rem suam non perti- "I intelliget. Contra vero illius epistolsecapite de Pa-
ncre arbitrabatur (c). truino ita scripsit Innocenlius : Gregorii eliam Eme-
2. Patruihus igitur cum cseteris decem et octo ritentis episcopi, qui in locum Pairuini vcnerabilis
Hispanis episcopis, habita ratione ad impia Priscil- recordalionisest orainalus, querela, si qua est, audia-
liani et hujus sectatorum dogmala, hsec eadem, ut tur, et si contra merilumsuum passus est injuriam, in
sequtfmerat, scripta in tabulisutsententia proscripsere; invidos hbnoris allerius vindicetur, ne posihac in
tum deinde, paucis elapsis, credibile est, annis, quemquam bonorum spiritus factionis inturgal (e).
iterum in Toletanam urbem convenire voluCrunt, Quse sane verba clare multos Hispanisescripiores de
ut ea quse ad ecclesiasticara disciplinam, quse ad errore convincunt, quorum alii Paironum, seu Ja-
scandala, quse ad schisma tollendum, quaederiique Iruinura Toletanse synodi prsesidem, Toletanum an-
a'dsummam cohcordiara firmandani necessafia vide- tistitem, alii Bracarensem fuisse existimarunt; ex
bantur, definirent. Quare considentibus presbyteris, iis enim verbis apparet quod illis in mentem non
astanlibus diaconibus,et ccelerisqui intereranl concilio venerat, videlicet Emeritenseiu episcopum fuisse,
(a) Rat. Temp. part. i lib. vi cap. 8. (d) Baronius, tom. V, ad Christi annum 405, pag,
(b) Tbm. Ij diss.de Antiquilatb Eccl. Hisp. pag; 235., . j;
147 et seq. (e) Epistola hsec inter Innocentianas exstat, ipm,'
(c) Franciscus Gervesius, de Hist. Priscillianisla- III Conciliprum Generalium, pag. mihi 44.
rum, parle costeriori, pag. 71.
 4009 DE PRISCILLIANJSTARUMH/ERESi ET HISTORIALIBER UNUS. 4010
cui jain defunclo Gregorius quinquennio post suc- A . sunt, negotium facessunt. Et primo quideni tolius
cesserat. controversise nodum cum in multis situm esse depre-
4. Longe ergo nobis aliam disserendi ralionem esse tiendamus, ut facilius dubia a certis et falsa ab an-
oportuit, qui Innocentianam illam epislolam non ad llienticis secernamus, varia opus est prsemittamus. ,
priniam Toletanam synodum, sed ad alteram esse Primum videlicet Symphosium cum aliis undecim
referendam judicamus. Id jam pridem Sirmondus, episcopis anno Domini 384 Csesarauguslano subscri-
Pagius, Petavius, SeverinusBinius, Tillemontius alii- psisse concilio, Priscillianoque el hujus dogmalibus
que scriptores, quamvis non iisdem rationibus et anathema dixisse, ut ex hujus concilii Actis intelligi-
conjecturis adducli, monuerunt; quorum alii Tolela- tur. Quamvis revera, si unieum dumtaxal Csesarau-
nam primam synodum vel in Christi annum 399, vel gustse fuisse coaclum concilium dicamus, a cselero-
in sequenlem rejiciendam esse rationabilius docue- rum PP. illorum communionese subduxisse creden-
runt, de qua nos luculenlius disserere prsetermifii- dum erit, ut suo loco dicturi erimus. Non igituf tum
inus, cum jam difficilius aliud quidpiam et obscurius ea lue nefandacerlo poterat labefactari Symphosius.
nobis expediendum supersit: earum rerum videlicet Neque de hac hseresi, palam saltem, is fuerat postu-
inquisitio quse htijtts primse Toletanse cogendsesy- •' latus Christi anno 385, cutn videlicel Priscillianus
nodiPalrono, seuPalruinooccasionem dedere. Multas hujosque socii, Maximi tyranni decreto, vel capitis,
porro gravissimasque causas fuisse illius sevi monu- vel exsilii poena mulclati fuere. Severus quippe Sul-
uienraquse superSuntjnobis persuadeul; quas recen- picius, qui lib. u Hist. rem totam describit, haereseos
sere cum Ecciesise scriptores hactenus neglexerint, utique auctoris et sociorum nomina in catalogum
nos percurrere cogimur, ne in oscitantise aut nimise ,R redegit, nulla prorsus Symphosii facta mentione.
eonnivenlisenotam incidamus. Illius itaque iii Tole- B Quod argumenti genus, tamquam ex scriploris silen-
tana urbeconcilii babendi causam principem schisma tio depromptum, quamvis aliis iu rebus imbecillum,
quoddam gravissimum ex Priscilliana ortum hseresi parvique pendendum ducamus, illud tanven in prse-
fuisse, notum et perspectum omnibus esse volumus. sentia maximumrobur obtinet, ne SeverumSulpicium
Fuerit vero illud idem quod Ithaciana factio excita- de-socordiae vel oscitantise vitio postulandum esse
verat, an potius aliud, non satis perspicue evinci po- arbilremur. An is celeberrimi hujus episcopi nomen
test: unum dumtaxat nolissimum aeque ac cerlissi- reticuisset, qui aliorum hujtts sacri ordinis nomina
mum, ita ecclesiasticas Hispaniarum provinciarum recensuit, qui Igini, seu Idigini, Cordubensis lapsum
res quoad dogma, quoad mores, quoad disciplinaitf post Toletanam synodum annotavit, quique ad ple-
ex illa Priscilliana lue turbatas et labefactas iuisse, nam earum rerum notitiam alios eliam infimseplebis
ut episcopi etiam ac cseiericlericalis ordinis minislri, viros et mulieres expresse nominavit?
a SS. Patrum regulis abscedentes, quod magis eorum Ex quo tertium illud sequilur, videlicel nonnisi
sludiis favebat sequerentur. Tanta quippe eos inter post Priscilliani csedem, et Ithaciano jam schismate
eral animorum discordia et dissimilis agendi ratio, ingravescente, et Hispaniarum rebus mutatis, ob
ut sine ullo prorsus delecm poenilentes susciperent, Maximi tyranni necem, Symphosium in apertam
conjugali vinculo alligatos, vel concubinas habentes hseresim erupisse. Non igitur ante Chrisii annum 389
filiosqueprocreanies, ad majores sacros ordines pro- ipse Symphosius tamquam Priscillianista haberi po-
moverent; Bigamoset ssecularimilitise addictos, ser- tuit; necenim debitas corporis pcenas evasisset, quas
vosqtie dominis obligatos, ad ecclesiastica ministeria Iiuc illucque per Hispanise provincias imperialium
assunverent. Alii cum sacrilegis et anathemate per- C ( tribunorum tyrannis, libido et avaritia conlra Priscil.
cussis iibere communicabant; alii a propriis 228 lianam sobolem, capitali eliam adhibita puena, di-
recedentes Ecclesiis, unde egressi fuerant, sub depo- stricte exercebat. Ne itaque Symphosiumimperialium
sitionis poena redire non cogebanlur. Alii denique, tribunorum inquisitionem per miraculum evasisse
vel religiosarum puellarum familiaritate, vei sacra arbitremur, dubio procul 229 fate" oporiet hunc
synaxi abutebantur, episcoporum presbyterorumque ejusque filium Dictiniutn, Maximo lyranno adhuc iu
defunctorum superslites uxores sibi conjugio adjun- vivis superslite, catholicam fidem exterius saltem
gebant, atque in tot tantaque alia non minoris mo- simulasse. Sed Maximum.vita funclum apud Aqui-
menti facinora prolabebantur, ut non tantum cano- leiam cum intellexissent, jam prseconceptum necis
num sanctiohesex malorum abusu, sed etipsa divina subeundse timorem Symphosius et Dictinius excusse-
apostolieaque praecepta pessum abirent. Sed et de runt, et Priscilliana illa dogmala, quse occulto forle
iisdem rebus paulo ante aliud a Lusitanis habiium hactenus prosequebantur, palam verbis et scriptis,
fuisse concilium sequeniia prioris illius capituli seu ut lalius propagareht, docere cceperunt.
canonis evidentissime nobis indicant. Placuil (aiunt 6. De Dictinii porrp Operibos inter cseleros agit
Toletani PP.) ul diacones,si vel integri, vel casti non eliam Augustinus libro contra Mendacium ad Con-
sinl, et continentisviim,etiamsi uxores habeant, in mi- sentium, in quo ubique Priscillianistis excitatis illum
nisterio conslituantur; ita tamen, ut si qui eliam anle Diciinii librum describit, cujus nomen est Libra; eo
interdictiim quod per Lusitanos episcoposconslitutum quod periractalis duodecim qumstionibut, veliit unciis
esl incontinenlercum uxoribus suis vixerinl, presbyterii explicalur, tantis (intelligitur Dictinius) extuleril lau-
honore non cumulenlur. At hujus Lusilani concilii f.dibus,
j ut lalem Libram, qua horrendm blatphemice
decreta seu interdicta prsetereamus. lliius quippe conlinenlur, mullis librarum auri millibus preliosiorem
Acla ab eruditis desideraniur, nec cardinalisAguirre esse testetur (a). Eo ergo in libro Dictinius dpgniati-
Hispanicarum rerum diligentissimus collector diser- zabat : ad "occullandam reliyionemreligiosos debere
tius quidquam de iisdem describere potuit. mentiri. Quod argumenti genus, cum ex sacris Scri'
5. Alteram igitur Toletani illius concilii causam pturis et harum exemplis deduci auctor contenderet,
expediamus. De ea quidem celebriores scriplores ipse Augustinus, ut divinarum Scripturarum sanctb
verba fecerunt, quos inter Tillemonlius el Pascha- tati auctoritatique consuleret, omnes excelsse suae
sius Quesnellus locum habent; qui potissimum in sapienlise nervos ad librum illum catholicse pietati
prsesens nobis agere inslituentibus de Symphosio niaxime injuriosum refellendum atque destruendum
episcopo, de Dictinio, aliisque clericalis ordinis lio- adhibuil. Sed et alios Dictinium in Priscillianse bse-
minibus, qui ex PriscIUiana redeuntes hseresi, Am- reseos tutelam et prsesidium edidisse tractatus, inler
brosio et Romano pontifice agentibus, a Toletanse cseteros Leo nosler asseverat, ut nos ipsi suo loco
primae synodi patribus in communionem suscepti dicemus.
(a) Augustinus, conlra Mendaciumad Consentium, prosequebantur; verum etiam de rebus ad Dictinium.
eap. 5, tom. VIedit. PP. S. Mauri pag. 330. Videsis Asturicensem perlinentibus, ut erudit.e ibidem PP.
ergo hunc Auguslini librum in quo non lantum agit congregaiionis S. Mauri annpfaruuf.
de ineifdacio, auod sludiose Priscilliariistse semper
 4014 P. CACCIARl EX.ERQITATIONESIN S. i^QNIS MAGNIOPERA- 1012
7. Interim vero, «c a propositp insti.luto,longius A j.udicabunt,qui ejusdera Cen.ni ; prsefali.oneinpercurre?
Sibscedamus; Synvpljosiia,e Dietiiiii aperttfuv iapsjinx "runt. •••-;
non anie quintutfi vel sextuui;Siricii ppntificatus,a,n- CAPUT VIIL
jium revocaadum esse certissime arbiiiramur^qup- Ad r.efeikndas quorumdam et. Paschqsii QuesneUipo*
a
ruriv quideiriimpielate. cseleris Hispanise et Lustta- tissimum fahas opinipnei, Symphotii, et Diclinii
nise episcopis coguila, et ex Diciinii OperJluis, quse episcopor.um cqusa exqclius ex ecclesiasticis.monu-
cmnium nvariibusterebauMir-,magis conjjprpbata.,, ca- inentisaidesiaiifenrevocaUir,.
se.absiinere CQjpe^unt,
ilvolici ab eerntri ce-mnvurii.tftfe
et in aliqflOyut arbitror, episcpporuin cpnveultf ana- i._ QuanVvishaclen.us niul.tus fueriiri in expenden-
Ihenlate proscripti fuere., SeJ de, re, tanj. obscura, dis Gsesaraugustanptum Toietanorumque conciiioruni
eujus veteres seriptores: altuni servavere, silentium, Acti.s,ad Prisc.illiahistarum causani.et cptfde.mnatio-r
iie in divinaiionem labamu.r, v.erba iacere. pnininp tfef^perlinentibtfs, tamen hiliii me praestilisse arbi-
prseterftiittimuSi Sed tfd Idaiii Chrpnjecn sernvonem tror, "nisi exaclius siyluiri adriioyeairi in: iis. deScri-*
cohverlenteS", quandonam Syniphpsius et piclinjus" b.eiidis quse,ad Syniphosium ei Ditftihitfii);episCop.os,
ad Catholicpfum coninvunionerii redierint, paucis ex- qtfpridstn>Pfiscilliana iabe po.ilutos, spectare viden-
plicabimus (a)i. , tuf.. De iMe.rij eriim dubbuS; epi.scbpis aliqui eiiauj
8, Idatius ilaque, Hispanjarum reruni; scriptor ex recentibrl,bug;.scfip.tbribusvefba fe.cere, qups in^
accuraiissimus, mb Auastasii pontifi.caitf quoddam ter principem oivtin.etIpcum Paseiiasius Quesnelius ,
Totelanum cbnciliunv habiiuiu. fuisse, alqtve itf eo quj; in,adpfnatfdis sancti Lepnjs Magni Operibus, ni-
lniri Syinphosiuin, tuih, Dicliniuni, aliosque Gallseeisefe" nvis, sui.s p.ar.tibus.ind.ulgens, uullp verifai.is sludip
proviu^aj^episcoposPiiiwJUiaiiarai-Uffijesinjjejuragse, addqctus, sblam ratiocinandiiibidinem secutus, re-
propriaqae tfvanu fidei professione subscripta epn^ rum ecclesiasticarum, seriern., siisquedeque,. verlere
demnasse assevefat. Romnnm Eccl#sim_37 habetur nisus, veierum mpiiu.metfiaaul, bscilanler lustravit,
episcopun-AnaslasiuSi In provincia Carlhacjinensi, in ajut,itf pravujnv spjrisum de.to.rsil; et den.ique veteri
tivitale Toleta, st/nodus episcopqr^m contrahilur, in Ecclesise,diseiplina aboliia.npyaniregiminis etpecp-
cujvs gesfis cbivtineiurSymphosius, et Dictinius, elqiii npmise faiiojneni, mpliri aiiabpraVit. js namque in
. cuin liis GalkecimprovmcimepiscopisPriscilliani s.ecla-? n.olis et observa.tiouibus ?d S. LepniS Magni episto-
lores luetcsim ejus blqspltemmimqm cum asseilore eo^ ianv 45",(b) disenius' jpriscii.lianistaruin causam et
dem prbfes.sio/iis,sumsubscriplionecqndenmanl. Addit cpncilia.vn epsdem Priscilliajaisfas cpngregata , tenv-
prisierea :• Slaluuntvr qumdam etiqm observanda de pusquOjSymphpsitfse.tDictiriiusvelinliseresim lapsi
Ecclesim disciplina, comnmnicaiilc,in eodein concilio suiit, vei,iu. E.cclesiaeconvmunionem suseepti fuefe,
tirtigio episcopo, qui Celenis fuerat: or.4inat.us..Sed (Jiligentius i.nqiurit.Inprseeeps sane nvuita rueren!,
agenlibus PrisciUianistis, profidecqlhqlica pulsus fa_- quse;n.pstanv,q;uamcerla proMviivvtfs,si Quesnellianaa
ciionibus exsulubat. Mirari profecta. oportet nec. ye- epnjecturse, fol^ iiajierent. S.edtent.abritfdus,impri«
leres nec recentibres scriptores ad tam celebre lesti^ niisis scriptpr iivce,deo.s,,uiriusquei iapsum, Sympho-
inonitfhi animadvertisse, sed liorunv alios, quoad sii et
nitfiifuui. Diclinii, ante Csesaraijguslanuitf,231
cPhcilii caiisas, qtfbad tenipus,: quoad gesta,, in,iinam, siatuit CQh.cilijinv.^D.e. qua bseresi inJamatus uleique
alios iri altefam abirsse opinioBeni.lmino adiiniratio- fuii ijii-Cavsaraiigusianasynpdo auni 534 advefsus
neni aiiget quod hsijus vel alierius opiivioiiis asser- Prisciliisiiiui.lv, cujus. judicium declinasse dicilur
tpfes hon iisderii insislant 230 principiis, cum eo- iG Symphosius, in sent.en.UaToJeianse i synodo, se sub-.
rum quilibet, vel propriis studiis indulgeat, vel, ttucens'. Nutarc arbiiror hocce primum Quesrielii as-
quasi divitfatioiiibususflSi longius quan» par est in seflum. Nam defuiiiiya vlja sentejitia, quse.post.cpn-
re non medjocrrs nvonvenliabscedat a veritate. Nec <yiiiIToietankprirni a.cta,legi,tur, ex qtia I.s.cefle suanv
enim cuiri Baronio a,ij.tGpricilioruro"colleclpribus hic hjausit ppinionenv, nv.inime,b.is.cpdiclis. cphapret. Si-
contendere audeo, qui, in tanta sacrorum nionn«ien: qiiidem aninvu.msu.spjensutfiin yeritaiis, i.nquisitione
torum copia et Christianaerei suppelleciiletenvpus et liabuisse Synvphtfsiuni ibidem asseritur, sqla ta.men
opefam ihsunientes, omnia collegernnt, dlsposue- tma diecpriciliq Ccesqrauguslanoslilisse se, qui post-
runt, brnariint, non ita tamen, ut eadem sempef tnodiiin-deelinqndosenleniiam prmsensaudire conlern-
oculis suis lustrare potuerint, eademque ad oplimse pseral (c).. Qua fatione atftem hsec cum Prisciiiiani-
Critices regtflas redigere. Sed nostra ©fatio potius siarum histpria, cbiiserere possint, me pmnino, iatet.
eosfangit et;Urgetquiconimentaria velin Baronium, - SympIiosiflm;; episcop,uin CseSaraugustanp conci.lio
vel in concilia ipsa ediderunt. Pagius enini, Severi- anni 384 subscripsisse certissinvum esi., Ad ajiud
oiis Binius, caTdiiialisAgujrre, Sinnbndus, Baluzius, igituf Csesaraugust.sehab.i.iumconcilium. laudala yer-
alqfle alii eruditi et antiquse reistudiosi scriptores ba referri debeni, de qup, plerique, svi&picatisunt,
legitiiiittfji cbhcilii Tolelani temptfs definicrunt, cso- sed bujus, Acla npn exslant.. Pi.seterea qgse ibidem
terii vero ibideitf acta-silenlio prseterierutft. Tille- subdiunttfr prsecedentibus repu|uare videniur, vvanv
nio.ntiiis deiride ad coh.cilii cogehdi causas exami- aiunt: Avduum nobis essei qydire.jam dielos ,lilleris
h.aiidas desceiidit, riiulta de Symphbsio et Dictinio tatnch sanclie metnoripiAinfyrpsij,quas pqst illu.d cqn-
Comitfiniseiiuf, ciim ad divi Anibrosii epislolas 52, f.cilium ad nos ntiserat, ut, si cond.emnasseMquqtper-
"
56, prPvtfcat, iri-qiiibiis hec de Priscillianisiis, nec peram egerctnt,etimplessent cqndiliqnesquas prmscri-
de diiobus illis episeppis unicuhi pfo/ert verbum. plas liljerm conlinebant, reverenler.ud pqcem (adde,
Cajetanus Centfi ocio priorum sseculorum ecclesiasti- qticesanctm memoriie Sirkius papa stiasissel).,,,,, mq-
cam, historiam illustrandam suscepit, ac prsesertim gnam nos cgnslgt prmstjlnse pati.entiani:(d), Tptani in
de forinis ecclesiqsticijudicii sefvaiis in Ecclesia His- stiam sehientiam haiic Iransnilit Qiiesnel.lu.snarra-
pana verba facere sibi proposuit. Sed vir doctus vix tione.nv, mininve laBven perpendens an curn cseie.ris
oelibatis iis quae ad Toletani concilii tempus perli- aliis Priscillianistarutfi lvistorjse,cerlissimis nionu-
jieht, cselera silentio prorsus pfaeterit,;amplissinvo mentis cobsereret, neene. Si ad meiiioriam reyoce-
felicto nobis aliisque Canvpp,quem eidem Dictinii et rtfus ea quse in superioribus ex Severp, Suipicio ex-
Syhvphosiicausaaperueratpontificiseaposiolicae sedis scfipsinvus, dissimiienvqiiaoidam in AnibrpsiQ.ageivdi
jauctofiiati&.tuhi asserendse, tum propugnahdse. Qua rationem in eadem causa depreh.endimus., Is qujdeiii
?in re a prbposilo sibi sCopo minime cessisse certe ii Priscillianum, InstaniiuBi aliosque:huj us,secise yi.ros,
3 (a) Cpnsule alleram partem disserlalionis a D. observationibus ad 45 epislolam, pag. m. 449.
Francisco Gervesio Ufgellen.sipresbytero nuper Ro- («) Exemplar definitivse sentenlise translatse d.Cige-
rnanis typis ediise; ih qua Quesiiellum carpit, quod stis tom. 1Concil. pag. 4478. L
Toleiatfi synodi Aeta SUpposititiaesse coiitenderil. (d) Rescriptum episcoporum AmTjrosii, elQ>.» ?4
(ft) Tom. II Qperum S. Leonis Magni, in notis et Siricium papaivv,toih. II Concil, pag, 4220.
4043 DE PRISCILLIANISTARUMHJERESi ET iHSTCJRIA L.IBER UNUS. 4014
qui Csesaraugusi.anaeilli synpdpi anno 384 se SJstere A eficlesiasticq obtentq pace, presbylerii lOcumtenere,
detractarunt, qua.tfyvisMedipianum profectfts,, iiftn nec qccipere hqnoris augmentum, ut jaoi papa Siricius
audivjt, non Teeepit, nec pro' tisdem •recyjiendis uj.las pripri sua episipia de lapsis pcenitent|i^us decreyerat,
ad cathoiicps Hispaniarum episeppps, litleras dedit> Planei ergo omnes illorum conjecturse riiuiit qulSyitf-
Qui ergft fieri potuit ut ideut, AmbVpsiuS;pps.t i|lud phosiqm et filiunv ejus Dictinium anie Priscillianis.ta-
idem Csesaraugustanumcpnciiiuni audierit, receperij, rum csedem japsos esse cp.ntendunt, Cfljus csedis
poenitentisequeageud* coiidilipnes Syrophosip, ep> gesta referens SeVerus Sulpicius catfsanv fuisse ait,
scopo et iiujus ftlio Diclinio afque aliis prajscrips.erit; pt ngn solum non repressq fuprit hceresis quce illo qu-
qui iisdem niGribusel viliis labefactabantuf.? ctgre proruperat, sed confirniatq, laliits propagqtq
2. Sed aliud quidpiam prseterea latfdata in narrar e?t. Namque sectalqrcs ejus, qui eum prius ut sancluni
lione est, quod cuni Csesaraugustani epncilii tenvppfe honoraverant, posteq ut piqrlyrem colere cqsperunt.
niinime conciliari potest. ibideitf en.im sancti Sirieii Penmplgrutn coxpora ad Hispqnias reiqtq, magnkque
papae pro havreiieis pceniteutibus reeipiendis; staluta pb.sequiiscelebrata egryimfunera. Cseso i|aque Priscil^
Jaudanlur, Nec Ambrosius ipse atias condilionesJure 1'ianp.et spciis, cathblica religio invpie magis et su-
prsescrvbere poterat, nisi eas quas apos.lpliea summi perstitiose foedari coepit, cum yideiicet lamquam yeri
pontificis auctorilas decreverat. Reeognoyit enim nvartyres haberenlur et colerentur ii qtipsob. grayipra
ille sanetissiiaus. Medio.Ianensisaiilisles, et cseteri scelera ssecnli gladius interfecerat.
illius prov.iBciseepiscopi jarn, in concilip cpivgregali, 4. Ex cujus facti novitate ita ecclesiasticse res per-
iieniineni ab Ecclesia exclusum legitime eom ilerum lurhatse fuere, ut plurimi sanctioris yitse episcopi
Ingredi posse, cui supremus Janitor, S- Petri sucees.Tx. ab i|lo judicii et vindiclse genere maxinve sibhorrenT
**
sor, januanv nou aperuerit. Propterea Amhrosius. ad tes, quasi Priscilliapi causam lueri videiianlur, cum
Sjricium cum coelerisin concilip cougregaiis rescri- csedium auctoribus, Ithacio videlicet et cavteris, cpni-
bens, epistolam sic orditur : liecocjmximus Uiteris munione denegata, analhemate dictp episcopalibusr
sanctilqlis tum boni pastoris excv.bj.gs,qui ciUigenier qtie sedibus spplialis, tam grave crueptumque facinus
cotninismm iibi januam servcs., el pia soHicitudme exhprrebant. Ab illo enim catiiplicorum schismate
Chrisli ovile cusiodias, elc. Hisce ergp prineipiis km- • jWscillianisise pccasionero arrlpuere magis atque
brosius iusistens, Hispaniarum episcopis suggerere riiagis suam sectanvpropagandi, cunvcsesorunvcadave-
debuit, ut Sympbostum et Dictiniuni pceoilentes ad ribus sacros martyrum hpnores vindicarent, impiam-
reconciliatioriem reciperent, sub iliis condilionibus, flue eam consueludinem inter se ipsos ei itf Ecclesias
dunvtoxat, quas jam apostoliea sed.cs decreyerat. inducentes, uthoruni nomina inter aliprum martyruni
Yerum cum Siriciana ejusmo.di statiita lucem non memorias divinis in persol vendis officiisrecitarent («},
aspexerint nisi quadriennio saltem post OsesaraugiiT In ejusmodi quippe amentiani cecidit Symphosius, a
sianum illud concilium, anno videlicet 385, m iius multis decepluselcircumventus, quemadmodum iljiiis;
Febrwrias, Arcadio etBaulone consulalum agentibus, delinitivse sententise exemplaria patefaciunt, Ex PriT
idcirco nvibi numquam persuadere possum Synvpho- seilliani autem dogmalibus duo dumtaxat profitebatur
nii et Dictinii causam anno 584 in Caesaraugustana Symphosius : allerum innascibilem esse Deum, alte^;
synodo ftfisse recogtiitam, ambosque ab illo episco- rum veroduo rerum aspeetabilium principia reperiri.
porum judicio, se subduxisse. Nam admissa illa dif- Nullis lamen libris apocrijphis, aul no.visscientiis, quqs
fanvatione quam conDngit Quesnellus, 232 lt,m Prisciliianus composueral Symphbsius utnquam. usus
probata illa subduclione a Csesarauguslartorum Pa- 0 est, quamvis Dictinius epistolis aliquanlis pene Iapsus,
irum judicio anni 581, jam Synvphosiumet Dictinium; quas omnes suas professione233 condemnans, corre-
utpote contumaces, neccssario ad Burdigalensem sy- clionem petens, in Tolelano illo coricilioveniam poslu-
nodum accire debebant, cuiinteressesidetreciasset, lavit. Hsecitaqueomniatantamapudnosvim iiabent,
paretfv cum Instantio el Priscilliano poenahi solvfe ut nulla prorsus ralione in Quesnelli senteritiani ad-
scnt. Quid plura? Maxihvi tyranni gladium minime ducamur, ut videlicet arbitremur Symphosium anno
evasissent, nec denique ab imperialium tribunpTurii. 381 in Csesaraugustana illa synodo diffamatum, ei.
furore se incolumes proestitisseht, ut paulo prius ob- veluli Priscillianistam se ab illorum Patrum judicio
servavimus. Burdigalensis porro synodus illa eodem subduxisse. Yix enim ecclesiasticse reconciliationis
iuino 585 iisdemque consulibus coacta fuit, in qua donunvsibipromereri poluisset, sinovemdecimanno»
uiliil de Synvphosiiet Dictinii diffamatione et con- rum spatio (qualeinler illud et istud Toletanum conci-
lumacia dictum fuisse, Severi Sulpicii silenlio pro- lium intercessit)pertinax insuacontumacia perstitisset.
balunv est. 5. Jam vero ad alia ^radum faciamus, quse ob ve-
3. Nos ergo, ul hujusmodi figmenlum prsecavea- terum monumentorum jacturam seque obscura et
nms, affirnvare oportebit, vel scribarum imperitiain mullis difficullatibus implexa sunt. Anibrosium ita-
eam senientiam ista verba irrepsisse: Pos( Cmsarau- que , veluti pacis et reconcilialionis sequestrem , a
gustanum concilium, in quo serilenlia in certos quos- Symphosio et cseteris qui Iapsi erant inlerpellaium
que dicla,fueral, sola tamenuna die prmsenle Syniphb- fuisse, jam inter onines cum veteres lum recentiores
sio, qui poslmodum declinando senlentiam prmsens scriptores convenil. Non ila tamen explofatum est
autiire conlimpserat; Velsd aliud quanv ad illud, quod j)i}uo anno istos Mediolanum profeetos Ariibrosius re-
anno 384 coacium fuerat debere referri; bocque ceperit, traditis illis convmunicatoriis litteris, ut sub
nonnisi post Priseilliaiii, Insianlii, aliorunaque neeem quibusdam prsescriplis et aceeplatis conditionibus
haberi potuisse, nostra quidem sentenlia est. Cardi- catholici ipsi Hispaniarum episcopi, qui se a lapso-
nalis Agnirre, variis adductus conjecturis, lom. II rum communione separaverant, ad paeem et eccle-
Concil. Hispahise,prseier illud primuiri Csesaraugusta- siaslicam reconciiiationem eos admiUerent. Quid au-
num concilium, aliud anno S85 ibidem celebratum tem in se continerent divi illse Anibrosii epistolse ad
asscverat, cui nos subscribere baud possumus, qui Hispaniarum episcopos datse, curii jam temporisin-
; serhvs illud coaclum fuisse contendimus. Verum juria interciderint, npn undequaque perspectum esse
quamvis multis obyolutum lenebris istuc tfegolium potest. Ex Actis dumtaxat hujuS Toletani concilii
sit et videatur, tanven csetera, qiise in laudato illius anno 400 coacti evincitur, ill.aS in prsecedenti alia
definiiivse sentenlise exenvplari subaunlur-, inagnuui Toleiana synodo, ad quam Synipliosius, Dietinius et
iumenadveritateni propiusatlingendam suppedilarit. cseteri lapsorum acciii venire delrectarunt, fuisse
Legilur namque Syniphosiuriv, sdhcto Ambrosio prm- recitatas; tum etiam Ambrosium sequeslris officiosub
senteelaiidiente, eas conditiotiesacceptass&etposuisse, iis condiiionibus funclumesse, ut Syiiiphosius ab
videliceta recilalione eorum qui dicebanlur mqrlyres ordinationis munere se abstineret, et Diciiuius bujus
jam recessisseet perpetuo recessurum; Dicliniutn vero filius perpetuo in presbyterii gra.du ita permaneret,
(a) Augustinus, lib. contra Mendacium cap. 5,
 4015 P. CACCIARrEXEKCITATIONES IN S. LEOiSIS MAGNI OPERA 4016
ut ipse et alii clerici sequalis vel inferioris ordinis Alaudibus
. Iraudari ihiquum foret, qui, laudalum ldaiii
Dumquaiii ad superiores gradus Ecclesise possent as- Chronicum percurrens, memorise defectionem seu
cendere. Sed duo sane tum contigerunt, quse paci et alliicinationein in prima edilione se passum esse fa-
ecclesiasticaV!;recoriciliaiioni prorsus repugnabant. tetur, ex cujus Ghronici lectione sapientior factus,
Delrectarunt imprimis quotquot Ambrosium adieranl quse jam dixerat in altera retfactavit editione, sed
coram Hispanoruhi episcoporum synodo condemnare niinis subdble. Hominis ingenium, qui quoad usque
qum perperamegerant, ut idem Mediolanensisantisies, vixit a jairi dictis; cohtra caiholicsefidei arliculos pro-
apostolicse sedis statutis innixus, faciendum prsescri- latis et scriptis numquam recedere voluit, quis profe-
pserat, tnnv a pfenitentium statu atque proposito cto mirari desinet? Sed hseretieofum schismaticorum-
conlra fidem datariv recesserunt. Nam vita functo que ejusmodi fuisse agendi rationem nemo ignorat.
Asturicensi episcopo, Symphosius ad eam sedem Hi namque quam ssepissime, si in historicis similibus-
Dictihitfm filium evexit, et episcopum consecravit, et qtfe rebus, parnm nihilumve ad eorum systema con-
Dictinius ipse, cum eodenv Sytfiphosio inultos alios ducentibus quandoque per inscitiam, oscilantiani et
3n Galiiciseprpvincia, quorum fides non satis probala arrogantiam defeceruiit, haud difficile postmodum
eratj in episcbpos ordinarrint. Htfrum aulem omniuin errata revocarunt, correxerunt, et quibusdam veri-
gestorrim sefiem cbntinet illud definilivse scntentise tatis umbraculis contexerunt, ut videlicet ve.raciura
exemplar quod in Tolelana anni 400 synodo editum ingenuorumque animorum opinionem apud suos asse-
fuit. . clas, qups in fidei morumque regulis decipere volue-
.6. Superest nunc ergo ut illius habitse Toletanae runt, sibi Vindicent. Sed eum errorem in postrema
synodi temptfs inquiramus in qua , lectis Ambrosii-n sua editione neclntegre omnino emendavit Quesnel-
lilierisj- pcenitenles illi ad reconcilialionis pacem ad-' lus. Verba illa quidem in Idatiano Chronico deside-
xnitti debebatft, a qua tamen Syuipiiosius et cseleri rari, nec suo fuisse studio conficta sincere et quasi
se subtraxeruht. Eam autem habitam fuisse ante Am- jurejurando fassus est. Cseterum fragmentum iliud,
broSii moftem probabilius est. Paulinus enim in hu- cum omnibus subSlructis, non abradendum a postre-
jtfs Vita ait ;: Theodosio imperatoriChristianissimo ma editione censuit, in spem nimirum adductus passe
triemiium fere supervixit Ambrosius, qui el ipso die aliquando erudilis oculis inter legendunv occurrere,
sabbati sanclv illutn desiisse vivere scribit : prorsus et ad lypographum deferri, huic historise inserendum.
(Petavius subdit) Aprilis 4, Chrisli qnno 397, Cwsario Cui quidem opinioni cum insisteret, non spurium
et Attico coss.' Marcellinus auiem hujus obitum anno esseillud fragmentum sibi persuadet, sed ignolo pa-
sequenti 598ascribit, Honorio et Eutychiano coss. lius parenti adjudicandum , et tamquam somniator
Non diu igitur ante divi Ambrosn mortehl potuit illa nvulta falsa comitfenliliaque imaginalur, qnse catho-
synbdus congregari, nam onlnes 111 i novemdecim licseEcclesiseet Priscillianistaruin historias dejiciunt,
episcopi, quiin contumaces absentes libellarera di- Toletanorum conciliorum fidem auctoritatemque ni-
rexere sententiam, adhuc 400 anno erant superstites, misreddunt suspectam; et, quod gravius est, Idalii
qiiod difficile fuisset, si inter illarn et hanc Toleta- Chronicum, quod et ipse summis laudibus ornat,
naiu synodum multorum annorum spatium inlerflu- pravis suis interpretationibus mutilat, cbrrumpit et
xisset. Nullum prorsus ad hsec horumque similia re- in contrariam detorquet significationem. Sed ne de
spectum liabuit Paschasius Quesnellus, sed, pro more mea sententia comminisci videar, singula quse Ques-
et ingenio suo, divinationibus usus, plures Toletanas nellus adducil, jam statim refellam.
synodos distinxit, quarum primam inter Csesaraugu- C i - 9. Et prinvo rogo unde is scriptor hauriat Di
stanam anni384 ei,Tp|etanahi anni quadringentesimi ctiniiim jam atfte 400 - aniiura e sua Asturicens
staluit, nulla inlerim prorsus habila ratione, vel ad sede dejeclum , huicque statim S. Turribium suf-
Burdigalensem, vel ad Trevirensenv, vel ad aliam fectum ? Unde, quseso , deducit iteruni Diciiniuiii
forte 234 Csesaraugustanam, quse certissime bnvnes ipsum , Tolelanis PP. annuenlibus, suam primaui
Toletanos conventus prsecesserunt. Verum islhsec occupasse sedem, quse disserendi ratio, contra
. prsetereamus, ne in minimis cum Quesnello conteiv- 235 Ecclesise canones, duos confingit episcopos
dentes, nodum in scirpo quserere voluisse videa- eamdem sedem administrantes ? Horum porro nihil
fnur. habetldaiius in Chronico, nihil Tolelani Palres, qui
7. lliuc igitur nostra potius se verlat oratio, ubi de hac Dietinii restitutione, ant de Turribii ordina-
graviores Quesnelli lapsus offendimus. Cujus quidem tione nec unum verbum protulerunt. Immo Cbroni-
, generis esse arbitramur palmares illos errores quibus cum illud el hujus cbncilii Acla niire inter se conci-
notse et observationes in epistolam 45 S. Leonis re- nunt; in ea videliCet indicanda indulgentia, qua
ferlse sunt. lnipriori quippe horum Operum editione, Diclinio et cseteris pcenitenlibus episcopis benigne
quasi ex suggestu, Paschasius Quesnellus docuerat fuit concessum in suis sedibus persevefare, et dum-
iiictinium ex: episcopali sua sede ob Prisciilianam taxat cautum fuit ut ab initiandis episcopis, pre-
Iiseresim ejectum fuisse, cui postnlodum Turribius sbyleris atque diaconibus se abstinerent, quoadusque
su.ccesserat. Huic aulem erfori causam dedere verba Romani ponlificis Anastasii et Simpliciani Mediola-
Bequentia , quse ex Idatii Chroriico recilare dixil : nensis episcopi, Ambrosii successoris, communionis
Diclihius Aslitricensis episcopus, cui ob Priscilliani r. litteras reciperent: Symphosius qutem (aiunt Tolela-
hmresim, quqmprofiiebaiur, ejecto, cum aliis ejusdem' ni prscsules) s.enexreligiosus, qui quod egerat, stipra
seclmepiscopis, successitTurribius. Incaute etiam mo- scripsimus, -in".Ecclesia sua consistat, circumspeclior
naclios congregationis sancli Mauri lapsos esse depre- circa eos quos ei reddemus futurui; inde exspectabit
heiidimus (o),qui in sancti Augusiini Operum edi- communionemunde prius spem futurm pacis acceperat.
tipne, nimia forle Quesnello vel alteri mendaci scri- Quod observandumetiam Diclinio el Anlherio esse de-
ptori, fide.adliibita, illud idem testimonium Idaliano crevimus (c). Cum itaque Toletani Patres decrevis-
asseruerunl Chronico , repugnantibus aliunde Augu- sent Symphosiuiri, Dictinium et Antherinm in suis
sijni verbis, qriibns Dictinium inter catholicos Eccle- Ecclesiis debuisse consistbre, an non confinxit Ques-
siae episcopps p^iemclausisse affirmat; et Ferrario (b), . nellus Dictinium ante illud concilium e sua sede
qui Scripsit Dictinium catalogo sanctorum episcopo- ejectum , eique Turribium suffectum? Consistant
riini Asturiceiisis Ecclesise ascriptura reperiri, cjus- aiunt PP., rionsuas sedes recipiant, utnoster anno-
que memoriam quptannis die 2 Junii ea in Ecciesia tator somniatur, quse voces non idem imporlare vel
recoli consuetum fuisse. leviter aitendenii fit manifestum. Non ergo est cre-
8. Interim autem Paschasium Quesnellum suis dendum, Dictinio adhuc superstite in hujus locura
ia) Tbm, VI Operum Augustini, pag. 330. pag. 65.
(*) Ferrarius, in generali catalogo SS., ad diem (c) Exemplar definitivse sententiae Tolet. conc;
U Junii. Videsi^ Francisci Gervesii dissertationem, tom, II, pag. 4479.
1017. DE PRLSCILLIANISTARUMHiERESI ET H1ST0RIA LIBER UNUS. 401«
Turribium fuisse ordinatum, sed Dictiuium ipsuiu a j^ chseos, jam sanctus Leo pontificatum gerebat, ul in
die suaeconsecralionis ad emorlualem diein usque in laudato Chronico idem Idalius afurroat. »
Asluricensi Ecclesia semper conslitisse. Qua in re,
lamquam omnino imbecillai, illico cadunt duseillse CAPUT IX.
Quesnelli conjecturse et suspiciones, vel de duobus De Totelana synodo,in qua Symphosiusel Dictimustam-
episcopis eodem tempore eamdem Ecclesiam admi- quam pcenilenlessiisceplisunt, et de Gallwckeschis-
nislrantibus, quod sacris canonibus velitum est, male horum causa exorto. Quesnellianm conjecturm
vel de summa Turribii senectute, ad quam certe et ratiocinaliones annotanlur aique rejiciunlur. .
pervenisset, si ejus ordinatio ante 400 annum esset
repelendat cum jam adhuc esset in vivis, et ad labo- nonnulla 4. Reliclo in hisce exordiis parumperQuesnelload
riosissima habenda itinera aptus, et habilis anno alia gradum facere siaiuimus. Ad Toietani
Christi 447 sub Leonis Magni ponlificatu reperire- videlicet concilii Acla, ad aliarum rerum serienv in
tur, ut ex ejus colligitur epistola dequa iuseqq. ca- . liac eadem causa gestarum, ad gravissimum denique
pitibus verba faciemus. Sed de Turribii ordinatione illud schisina in Gallicisepotissimum provincia exci-
cx monunientis quse supersunl, nihil certi definire talmn, postquam Symphosium , Dictiniuin aliosque
possumus. Illud Unumdumlaxat nobis ex Auguslino episcopos et presbyteros, quondam Priscilliaiia lue
exploratum est, Dictinium ejus prsedecessorem ex- infectos, a Toletanis Patribus receptos et absolulos
tremam clausisse diem ante annum 420. Siquidem fuisse, quidanv invidi, aut ecclesiasticse discipliiiaa
cum S. Paler boc anno librum contra Mendacitvmad conservandse importuno studio addicti, resciverunt.
Consentium scripsissel, Dictiuiuinex hac vita deces- El imprimis quod ad laudala Acta allinet, qui ocu-
sisse hisce verbis indicavit: Diclinii episcopi vel co- B los, prout a conciliorum collectoribus edila suni, in
gniti vilam, vet incognili famam laudare mendaciler, ea conjiciunt, valde mutila et imperfecta nvodo as-
esl hoc lolerabilius adhuc, quia ille pulatur [uisse ca- servari judicabunt, quod nemo baclenus animadver-
tholicus, atque ex illo errore correctus (a). lit. Id sequens specimen, quod subjicimus, palefaciat.
40. Nec aliqua ratione urgeri possumus genuino III epigraphe quidem nulluni vilium irrepsisse arbi-
illo idatii tesiimonio, quo olympiad. 306 scripsit: tramur, nisi forte illud a collectoribus derivatum ,
In Asturicensi urbe Gallicim quidam anle aliquol an- qui istud Toletanum primuin appellant, cuiu jani
nos lalentes Manichmigestis episcopalibusdeteguntur, aliud ibidem ab iisdem novemdecim episcopis habi-
qum ab Idatio el Turribio, qui eos audierunt, ad Anlo- tum Palruinus in sua asserat prsefalione, ut etiaui in
nium Emerilensem episcopumdirecta sunt. Manichseo- superioribus annotavimus. Cselerum istud sub Aua-
rum nomine Priscillianislas ibidem designari, nescio stasii ponlificaiu, Honorio, Arcadio imperantibus ,
quo pacto affirmet Quesnellus, cum jam Idatius eo cum videlicet Stilico primum consul renuntiabalur,
in Chronico numquam Priscillianistas cum Manichseis congregalum fuisse, perspicue Idatius in Chronico
confundere consueverit, quamvis ambse haereses indieavit olymp. 294. Eara epigrapbem deinde litul
Gnosticorum propagines fuerint. Olympiade enim 24, cqpitulorum excipiunt, qui brevem dumtaxat summara
descripia Priscilliani et sociornm nece, subjicit: contiueni eorum quse ad ecclesiasticam disciplinam
Exin in GaUmciamPrisciUianislarum hmresis invasil. ibidem inslaurandaiu sancita fuerunt. Sed ibi jaiii
Rursus, olympiade 294, agens de Ortigio, qui Celenis vilium irrepsit, nam laudali lituli Romauis eliam
fuerat ordinatus, addit (b): Sed agentibus Priscillia- numeris notati, unuiii supra viginli capilula firmata
nistis, pro fide catholica pulsus factionibus exsubtbal. C fuisse indicant; sed postremuin, quod erat: De re.
Hac eadem loquendi formula idem Idatius usus est . gulis fidei catholicmcontra Priscillianos prorsus desi
de sancti Leonis Magni ad Tufribium Asturicensera deratur. Hisce vero capiiulorum titnlis concilii prse-
epistola disserens : Romanm Ecclesim 43 prmsidet fatio subjicitur, in qua primum illorum novetfideciiu
episcopus Leo. Hujus scripla per episcopi Turribii episcoporum in Tbletana 237 convenienlium Eccle
diaconum Pervincum contra Priscillianistas ad Hispa- sia nomina describuntur, nulla lamenfacta mentiona
lenses episcoposdeferuntur. Quseqtiidem omnia 236 Ecclesiarum quibus prseerant. Sed iis fideliter de-
cum ipse mecum reputarem, non facile Quesnelli scriptis, Patruinus Emeritensis episcopus illius coa-.'
opinioni subscribere polui, quod videlicet priori lau- lus prseses, gravem et brevem oraiionem habuit, qua
dato ejusdem olympiadis loco sub Mauicbseorum no- in Hispaniarum provinciis ecclesiaslicanvdiscipl.inam
mineldatius Priscillianislas designare voluerit, cum pessum ivisse conquestus est, atque ila clericorum
nobis caeterisque illud Chronicum percurrentibus scandala percrebuisse, ut gravissimum schisma exCi-
utriusque seclae haereticos suis propriis nominibus tassenl. Quihus quidem malis remedium adhibere
appellasse constet. Etquidem paulo post, de quodam Patriiiniis cupiens, o communi concilio definiehdutn
ManichseoPascentio urbis Romse, qui de Asturica expeliit quid ab omnibus episcopis in brdinandis cle-
diffugerat, sermonem instituens, eum Manichmum ricis esset sequendum.Tum prirnus onvnium ipse prse-
expresse nominat, quem Antonius episcopus Emerilm ses in hanc erupit sententiam : Mihi autem placet
comprehendit, audilumque etiam de provincia Lutita- conslitula primilus concilii Nicmni perpetuo esse ser-
nia facit expelli. Hunc autem Priscillianistam quis vanda, nec ab iis esse recedendutn(c). Cui quippe Pa-
affiinvabii?CunvRomsenumquam, etLeonis lerapore j. truini sententise cseteri episcopi assensi suht ad
potissimum, Priscilliana lues fuerit grassata. Veruin unum, anathematis pcena prselerea eos postulandos
quamvis ultro daretur quod Idatius ibidem ejusnvodi esse judicanles, qui aliud quam stalutum esl facere
lva>reticosManichseosvocarit, quid inde? Nullum du- ausi essent.
bium esl Turribium, defuncto Dictinio, in episeopatu • 2. Nihil auteni praeier hsec habet prsefatio illa,
successisse. Hujus igitur sludium cum Idatio Lemicae quam deinde viginti dumtaxat capifula, ul dixirhus ,
urbis episcopo in detegendis Manichavis adliibiiiini seu canones excipiunt, afflictis illorum lenvporum
nihil ohstat quin Diclinius usque ad diem emortua- rebus maxime convenienlia , cum ad malorum lueiu
lem in Asturicensi throno consederit; non evincit id dies magis percrebrescentem purgandam , tum
eum e sua sede exturbaluui fuisse; nou denique eam ad aditum intercludendum, ne latius serperet, et
Ecclesiara a duobus episcopis adminislratam. Quan- incolunies adhuc Ecclesias et calholicos labefaciaret.
do eniiu Diclinitis obierat, aut Zosimus, aut Bonifa- Sed cuin vigesinuim capituluiu, quod esl de chris-
cius Ronvanamsedem tenebanl. Quando vero Turri- male S solo episcopo conficiendo, subscripliones
bius et Idatius iu occultos animadverterunt Mani- episcoporum immediale sequantur, ideo graviter

(a) Augustinus, lib. contra Mendacium ad Cousen- (c) Exemplaria professionum in concilio Toletano
tium, cap. 5. contra sectam Priscilliani exslant lom. II Cencil. pag.
(WIdatius. in Cbronico, olymp. 294. inihi 4477,
!%!* P. CACCIARIEXERCITATIONES 1N S. LEONJS MAGNIOPERA. m
(Joleivdumest quod altera Tolelanorum gestorum A. ila in honore habebanlur", u.t eprum nomina Deo id
pars exciderit, aut saltem e prirhigenia sua sede altare offerrentur, ut conslat ex can. 29 conciliiR)i-
fuerit avulsa,ut quse ad Priscilliaiiam pertinent hi- beriiaiii, quo caulum est ne energumenqfumuomiua
storiam, modointegra, periecta, et proul a Patribus sacris in mysteriis recitareii.inr; vel ex 4SIcpncilii
fuerunt disposila, minime liabeamus Eineritensis, quo sacerdolibus jubeiyr :Prp shujuiit
Ejusnlodi porrb gravis jactura parlvra dunvlaxat diebus dominicis sacrificium D:eo offerre, eleqrptii'.-
reparari potuil ex alterius eoncilii Aclis, cujus Pa- nomina aquibuseas Ecclesiascgnstqt esseconslrucias,
tres, vita functis Syniphosio, Diclinio ac cseleris qui vel qui aliquid his sanclis Ecclesiisvidetitur aut visi
de Priscilliana hseresi postulabantur, apud Tolela- sunt contnlisse, si vivcnlesin corpore sutif, qnte qllqrt
nam ur'beriv,fofte convenientes, ne prsepostere quid- recilenlur letnpore missm;.quod si ab hac decesserunt,
quani prsecipitique aninvo de (ransacta hseresi et anl dccesserintluce, notnhia eorutn cum dcfunctisftde-
schisriiaie judicareni, sancle secum reputarunt, Pri- libus recilenlur suo ordine. Horuni pprrp nominuivv
sciiliariistafum res gestas allius repelere, cuiiclaque recitatio catliolicse eonvnvuniphis>rgumentunvfuisse
epgnoscere qu,e jatfv in ea _causa contigerant. ilae erudile probanlAlbaspinseus elEerdinandusMoudoza
pccaslpneergb prsecedentesTolelanse synodi definitio- in notis et observationibus ad.Illiberitanuiii conci-
ii.esde pleiiariis gestis excerpi jusserunt, easdemque, lium (b). -'_..:
utuiiiyersoillinoYO caeluiinnbiescerent, publice reci- 4. Sed addil Quesnellus, sanctm memorimv-ei;ba
tari demandaruhi. Quo autem anno quave occasione illa , etsi tolerabilia cens.eaniur, in ea professione
'ejustfipdigesiorum exemplaria e suis sedibus avulsa qua hseresinvabdicant absurda videri. Sed I)i:flgravis-
iri alip concilib posleiiori recitata iuerint, cum Ec- j,D. simum nostri annolatorisQuesnelli oscitanlise.lapsum
ciesise monutfietfta qiioe exstaht non prodant, certo lector, quseso, animadveriai, et nobiscum serio,illa-
defiiii.fi hon potest. lHud certe exlra pmnem dubila- rnm professio.nu.niexemplar percurrat, quse in con-
tlbnis aleam esi, excerpta ex genuinis Actis iuisse cjlio Tolelano conlra Priscilliani sectam editae ftfere, •
aviilsa, quatfdo janv Symphosius, Dictinius cpiscopi, simulque perpendal quse ad postremum concilium
et Cohiasius presbyier, ex hac liiee migraverant. pertineivt. Illius quippe exemplaris exordium lo.iuni
Sufficienler lioc indicant sequeritia Verba posterioris spectalad poslremi concilii PP., qui, adducti sludio
concilii: Posl habilumjam cbnciliumkal. Sepleinbris, iiiquirendse, viTitaiis, dicunt consuluisse Toletanai
ierlio. riorias Septembris, posl diversas cogniliones synodi Acla , et excerpi .iussisse.de, plenariis yestis
lunC'hdbitqt, sub die octqva iduum Seplembriumexcer- professiotiesclombiiSymplio.sii,e_tdomini Diclhtii san-
ptm sunl deplenariis gesiis professiohesdomini Sym- ctm memorim episcoporwn(c). Et duo ergo illa verba
pliqsii, et domini Dictinii sanctm memorim episcopo- prorsus exlra professiones posita sunt, et a poste-
rutn, et dpmiiii sanclm memorimComasiiiunc presby- rioris concilii notariis et PP. adlvibita dunvtaxat fuere
ieri, quasinler cceteroshcibuerunlin concilioToletano adinnuehdam eam ecclesias.iicam pacera et coiiimu-
de dqinnatione Priscilliaui vel sectm ejus. Quis ergo nionem in qua Syinphosjus et Diclinius obierani.
Sibi perstiadet sanctce memofimeosepiscopos, iiluni- Prseterea non sibi. suajeat Quesnellus Iiujus concilii
fjlie presbyferum, in concilio dictos fuisse , si jani nbiarios inicgre eas professiones, pro.iit erant,in
adhuc supersiites exstilissen!.? Nec enim viia aiit autograpliohuc translulisse. Multa quidem abiisdenv
episcopofdm iiiors ab aliis episcopis coinprovinciali- pnelermi-sa sufficienler ea iudicaht yerba : P*s!
bus, nieiropolis "atfi naiiohalibuS, potuit ignorari, et aliquania codem tempore acta.... Diciinius episco-
idcircpiilpsdiehiexffeniamclausisseqiiandoejusmodiC I piis dixit : Audile me. Unde eriiiltir, ex plenariis To-
^rofessionUiii;exeiivplaria in Concilib longe posle- ielanse synodi gestis ea dumlaxat selegisse quse.in
fiori fuere avtflsa"etpublice recilaia, credeiidum esi. criminum coiiiestationem, horumqiie exsecrationeni,
3. Sed Jiarurii poss.es.sipiiumexemplaria conficiib- tum a Dictinioet Sympbosio, Ittnva Coniasio, dicia
neni subpiere Qiiesnejiiis suspicatiis est, riec ab hac fuere. Cum igitur profcssio ab iis vocibus ordiaiur :
siispicibrie.StephaiviimBaluzvumvacunrivarbilramur. Audile me,optimi sucerdotes, non cstcur Quesiveilus
tjnde yerb coiifictiohis conjeptursii bauriri pbssint eanv conficiioiiisinsiniiilei, cum 2390inni,a prieoe-
aut debearit, nullus 23® suflicientor indicavit. Nam dentia verba (inter qpoe haec duo, sancim mem.oriw)
fjiiestfeliiis, qiii-inniUisiiclepislolanviSS.Leonis ali- notario iribuidebeant, ut legeniibus patebit.
qiips'Illarum professibnum siippbsitionis characlercs 5. Jam vero aliud confictionis argiimenuini, quod
ltf inedium.produxit, a recio disserendiscopp aberra- secundo loco Quesnelliissubjicitadbuc perpendanvus.
vit, ei muita falsa et infirma cpmnvenlus est. Cujus- . Deinde (ail) errores P.riscitlianiel asseclarum ejus vix
tapdi quidein est illud primuiviquo SANCT^; MEMOIU.Eaitigit, desola Eilii innascibilitale loqueus, et deduo-
episcgposappellat SympHosiumet Dictinium; quod si bus principiis, el animmcum Patre consubstanlialitale,
giias ibierabile essei, in ea. tamen professionequq hce- quas senientias ita condemnanl, ul fucutn faccre.vi-
fesiiri abdicant absurdum videluf (a). Adeone scrupo- deanlur, s-ibiqnesuas professionesexplicaiidi reservare
iose agis, Quesiielli, ut qiiondanv hseretica labe facnlialem. Cui quippe conjeclurse ut robur adderet
aspersi, si pbsiiiiodiim evadant poenilentes, singulns auctoritaiemqne, ad S. Lepnenv proyocat, ex cujiis
ejurerii "efr-6'res,et CurivEcciesia reconciliati taiidem verbis professionis confielionerivcomprobare inicn-
in '^fiCeobdormiarii, ncfas repuies cos sanclse me- n I dii. Elterlio enim (iia imnvediate subjicil) S. Leonis
tfibriacvlrpS appeiiari ? Pi;bfeeio loftf Christianse rei * capitulo palet illos' aliquo sensu nascibilem Filiiim
iiistofia, sacrVdipiyciia ei velusise Ecclesiariim U- dixisse. Ex quinto, non itlos contendissedisertis verbis
bulse ruerent, pcssuin irenl, el cominentis scatere unam Dei et hominis esse naturam, quod in se soluiii'
censeiida ess.eiii..Aniiquiius enini, sicuf et niodo , modo reprehendii Diclinins in illaprofessione (d). Ilis
illa loqrieiidi fyriniila 'tfsufpaia erat ad inhuendam ergo siniilibusque aliis eruditus critictis insistil, ut
eccleslasticari) pacem' et comniunionem 1n qua obie- lectorem in malaivvfidem adducat, ad credendum
rant qui jtfin ex bacluce demigfarunt; neque iisvo- videlieet tolas illas prolessiones ad fraudenvesse con-
cabulis sgncim memorim fratfdabanuir ob hneresiih, ficlas. lta-quidem raiiocinaiur Quesnellus. Sed ve-
yel sciiisma , iii qupil lapsi essent, dummodo poetfi- rane isthnecomnia esse arbilrabiihur? Ao potius nobis
terites tiecederent,, et, absoltiti arite vitseexilum , eril verenduin argutuluni liunc nimis licenier fabu-
pfisiirisecpinimunionirestituereritur. Invnvoejiisnvodi losa qusedam comnvinisci ponivsse, cum de aliorum
liouiiues.posi adepturii reconciliatibriis sacramenlunv, fraudibus el conficlionibus ninvisanxie inquirebal?
(a). Quesnellus, lom. II Operum S. Leenis Magni, poenilentes in latrocinio Ephesino lapsos in commu-
pag. 450,.. nionern recipiens, jubeai hoiuni noniina ad aliare
(i)Tpm. I Cpiicil. Generalium. recilari. Videppstreinam hujii.s.lonii pariem, in qua
(c)'Sliruiii quideiiv esl Quesnellum in lal.em osci- luculentius de hacre seriiionem habein.us.
tauiiam labi potuisse, cum S. Leo Magnus episcopps (d) Quesnellus^iooi, H Operiun S. Leonis,_p. 450.
 1024 DE PRlSCILLIANiSTARUM IfcERESl ET HISTORIA LIBER UNUS. 4022
Euiri aulem lurpiter abefrasse, priora illa indicanl A ctfnvego seduloaniinadvertissem, facilc in eam per--
Verba: Deindeerrores Prisciiliani et asseclarum vix suasiotfem adductus sum, aut Quesnellum niniis fi-
attigit. Quid enim? Attingere forte et confiteri de- denter suis studiis indulsisse, aut in. S. Leonis
bebaiit erfores in quos numqtiani lapsi fuerant? Operibus adornandis o&citanter semper ea percur-
Exemplai-quippe illud de quo agimus, non fldei pro- risse ut quam ssepissime noslris hisce disserlationi-
fessionenviriTblelano eoncilio ab episcopis et preS- bus palam fecimus.
byteris pqBniteniibusfactam continet, sed dumtaxat CAPUTX. :';-;; ;;'
crlniinuih confessionemejurationemques Ivieaautem
ex Priscilliani erroribus eos dvimtaxat exprirnere De,_c<Blgris episcopis-el clericis Prispi}liqriq.(qberpql-
debebant quibus adhseserunt, tam.deinde Priscilliano lulip iti Toletana, pfiffia, synpdp, cqrtdeinnqlis.vcl
• auctori caeterisque ejus blasplieiniis a,na:-henva.dicefe. absqltutis._
r 4. Quse de SytnphosioetDiciiniodicenda occurre-
Cum igiiuf ex Prisciiliani dogmaiibus illa proliteri
atfsr fuissent:JnnascibiUm esse Deum, unam Dei et bant- quanla potuimtis brevitate.pfsebedenti capite
hominis esse siibstantiam, autckio esseprincipia, ideo explicavinuis. Nonnulla alia in prsesenliarum dicturi
expresse bsec lahtum confileri opus erat. eadem ex- - stimus de quibusdam aliis epfecopis et clericis eadeiu
secrari, quiri se iliofum eriminum. reos facerentqu.se Prisciiliana labe pnjlulis_.qur cum eisdenv Synvpho-
huniqiiaiii admiserunt. sio et Dieiinio, nonduin, poenitentibiis ei ab Ecelesia
6. Confessioneiiiautenv criminumque ejurationeivv absolulis, communicaruiil, vel ad sacrorunv ordinum
exemplar illud1conlinere/miriime fidei professionem, minisicria ab iis se promoveri pas.Si sutit. Et primo
produnt illaverba, in quse primus omniurr. Dictinius n" quidem ad eos se nostra venit oratio qni; ad; syno-
pceniterittam agens erupit: Audile m», oplimi sacer- dum canonice accili, cor.inv Episeopis se sistere non
doies, corrigite Pmnia, qnia vobis. cor.rectio data esl. detrectaruntj quos interlocum habuisse Paiernunv,
Scriplum eslenini: V.obisdutmsunl claves recjni cmlo- definivivoeillius concilii sententise exenvplaria ex
rum, sedpelo a vubisut clnyesnobisr.eqni,non portm gestis translata prodiint. Is eiiim ante. or.iiiiialioneni,
aperiuntur inferni. Hsec hominis hunvHilerpceniten- Priscillkni; erri)res'sciebat et profitebaiur-.-Sed post
tiarii agentis, venianv absoluiionenvque enixe depre- adeplam Bracarensem sedem, onvrieillius bsereseos
cantis, Verba,esse qurs feficiabilur?. Post hsee autem virtis ejuravitieciione Iibrorum sarieti;Atfibrosii.
singillatim sua aperil crimina, ll-mc, «i dignamini, 2. Hunc ergo, cunv Symphosius ordinasset contra
omiiiaanle oculos pbnOi Hoc in me reprehendo, quod ecelesiasficas \eges, quadain adhibiia. induigentia.,
dixerim, etc. pari ratione qnoque omnia retraciavit suam reliuere sedem permisece, despondentes prse-
quse scripserat, subdenS;: Sedel omnem prcesumplio- lerea illius-Toletanae primae synpdi PP; etfm in eom-
nem meam de scriptis meisarguo ei condemno.El in- nvunioremsuscepturos, cumsedesaposfolicarescriberel.
lerposilo jUramenio, omnia toto corde respuere Di- Eamdenv indulgentianverga Isonium adhibuere, qui,
ctinitis profitetur, et quse conlra fidenrscripserat con- nuper bapiizatus n Symphosio, contra ecclesiastieas
denvnavit. Ilsecigitur in se spectaia nullanv olent regulas ad episcopattim staiinv fuit promotus, queru
suppositionem, lraudem, aut cbnfictionem ;• prseser- ab hoc gradu minime esse dejiciendum conoilium
tim cuiii illi poenitentes coranv synodo se sislentes judicavit, quia boc se lenere quod in prsesenti conci-
fidei professionem ab iis Palribus acceplam ex char- lio. professus. est respondit. Hsec synodi Patres cuiu
lula scripla recitarunt, et anatliemaie dicto omnibus decirevisseni, a.d Vegfiniihi causam examiiiandairi
hsereticorum libfis et dognvalibus, et P.riscilliani po- C pfocessepun.t, 2^1 qni olim ahte Gmsaraugustanum
tissimum, absoluii et adjcbmmunibnem receptifuere, concititim episcopusfacius, similiter librosPmciUiani
ut ab exenvplari delinilivaesententise colligimus. cum auclore datnnavemP,ut de cwterisActa lestanlur.
7.Faisissimuin prseierea est fucunvfacere voluisse, Sed cum postmodum iidern nvnlasset, acBfisciiliani-
aut sibi suasque professiones explicandi reservasse . stis adhavrere.voluisseivsacra coivinvunipneerat pri-
facultatem. Undenam id conjicit anuolator ? Coivtra- vatus. Et huic ihduJgehduuv, quanvvis forte; gravio-
ritim quidem innuunt hascet consimilia verba conci- renv culpam admisisset, convivvuiii suffragio deliniium
lii Pawibus dteta : Omnein prmsumpiionem meam de est, eunvque in priatinani coinmUnionenireceperuhi,
scriptis meis arguo, atque 24® condemno. Yel illa ea conditioue proposila el servata, ut sinceram fidei
alia: Tesiis esl mihi Dcus; aut isthsee : Qumcumque . professionenvscripto coiisigivareli.
conscripsi; omiiia tnetolo corde re&puere; exceplo no- 3. Alitei'' vero, cunv Herena episcopo hujusquecle-
mineDei, omniaanatliemaiizo;_onmia quminveniunlur ricis fttclum, fu.isse inteiligimus. Nam Herenas ille,
conlrafidem cum ipso auciore condemno.Non ergo larn quisiios. clericos sequi inaiu.erai,quiquespohte, ttec iu-
subdoli et versipelles faerunt pceniientes illi, de qui- terrogalut, P.riscillianuincalhplicumsflncMimque. inar
: busibi sermo est, ut fhcuin facere nisi sint, auicontra lyrem clamasset, 'et ips-ensque-ad fiuem-calholicuni
fidem prolala explicandi facultatem sibi reservave- es,sedixissei persecutionem_a.b epkcopi.spassutii;*liunc
rint, ut bac nostra setate Quesuellus ipse ejusque (inquam ),cum his omnibus lamsuis ckrms quam di-
asseclse ad apostolicse sedis judiciunvacciti, et con- versis episcopis-.hoc est Donato,' Acurig,Mmilio, qui
demnali, conira omne jus quam ssepissime nimis consortium perditorum sequi matueruni, sacerdotio
audacterlentaruot. Splendideiandem noslerannota- jv submovendos esse decreveruni. Nec vero tanti mo-
tor Qtiesnellus nugalus est, cuavad S. Leonis Magni "menti- quaesvionenvhisce decrelis deiinilionibusque
dicta provocans, ea quasi in leslinvonium conficise dumiaxat absolutam fnisse arbilrabiinur. Alia quippe
illius professionis adduxit. Absolute quidem innasci- a.dhuc supererant, quibus cpnsulere, et medicbiam
bilem esse Deum, Leone auclore, PriScillianistse as- adbibere oporlebat. lis videlicet qui ad coiiciMutfiex
seruerunt. Quia verbum caro factum (ait S. doctor) Gallaecia venerunl, et in Synvphosii coinmuuione
non vereisti lionorenl, sed honorare se simulenl, jeju- semper durarunl, cum episcopus ille Prispitliaivalue
nanies eodem die, skul et die Dominico, qui est dies inficiebalur. Pro his ergo istud deeretuHi factum le-
Resurreclionis Chrisli; quod utique ideo faciunt, quia gvmus, ul, accepla.formq a concitio niiw,v si;subscri-
Chrislum Dominumin vera hominis natura nalum esse pserinl, eliatn ipsi in ccelestispucis contemplationecon-
non credunt, sed per quamdam illusionerh oslenlata sislant, exspectanlespatiexemplo quid p.apq, qui n,nnc
videri volunt qum vera non fuerint. Disertis quoque . est, quid sanclus: SimplicimmsMediola:if.ensis:
verbis Priscillianistas contepdisse unam Dei et ho- reliquique Eccksiaruni rescribant sacerd.oies,c.pi.scqpus
minis esse substantiam el naturam ip.se.S. Leo, cap. Si qui aulein, audacius agentes,, couciljii hujus
S docuil, dicens: Quinto capitulo refertur animam spreia indulgetftia, siibmiptionem fqrwwqwrii.W&i-
lioiiiinisdivinmetse substaiitim, nec a natura crealoris mus:noii dederint, Ecc-lesias.quas.detinent; non reli-
*ui conditionis noslrx distare naluram (a). Quse duo neant, neque hi&comnmnicenlqui, reversi de: synodq,
t<d Ex epist. ad Turribiura Asluricensem, cap, I, Es eadeiu epjsi. cap. S,
 1025 P> CACCIARIEXERCITATIONES IN.S. LEONIS MAGNIOPERA. 1021
dalis professioiribus,ad siias Ecclesiasfeverteriinl^on A i episcopiet papae, qui tunc erat, Jilteras exspectandas
Jicere prselerea cuiquam.communiorieprivato colle- esse decrevisse. Ambrosius in primis, Siiupliciaiii
ctiones facere per. mulierum donios, et apocrypha tfrsedecessor, sequeslris officio apud Uispaniarum
quse damnata sunt legere, ne coinmiinicantes liis PP. fUnctus fuerat, ut Symphpsius, et Dictinius sub
pari impietate terierentur, jure et merito sancitum conditionibus a Sirieio papa prxscriptis feciperen-
est. Qua in re catholicis episcopis maxiihe: prsece- tur (fr).Ainbrosii votis annuerunt Toletani illi Patres. s
ptum voluerunt, ne suum onus el officium oblivisce- Sed quia jam is ex liac luce migraverat, et Simpli-;
rentur : Quoniam quicumque eos susceperint (aiunt), cianus hujus thronum conscenderat, nec Symphosius
certum est eos eliam graviori sehtenliaretiiiendos esse. atque Dictinius prsescriptas irapleverant conditiones,
Postremo landenv Onygium Celenis catholicum epi- sed, necessitate aul contemptu, contra canonum san-
scopum, nefarie Priscillianistarum factionibus et im- cliones irritas reddiderunt. Hoc quippe gravissimum
petu ame boc cohcilium a sua sede expulsum, ad violalse fidei, tum sacris canonibus irrogatse injurise,
suam reverti 'debere Ecclesiam pronuntiaruhl, ut facinus, ob quod irregularitaiis vitium contraxeraut,
tradit eliam Idatius in Clironico, de hac Tolelana et arclioribus excommunicationis vinculis se ob-
synbdo habens sermoneiri. strinxerant, illi Ecclesiseinriotescereoportebat, cujus
4. Hsec iiaque sunt omriia quse causa religionis pastor mediatoris olficium inlerposuerat, ut pceni-
tuendae, Ecclesiasticse disciplinse reparandse, atque lentes illi absolverenlur. Quare cum Anibrosius eo-
pacis firmandse, perpeluoque duraturse eoricordise, a rumdem intercessor jam apud Hispaniarum catboli-
Tolelanis illis PP. anno.-.399 aut 400, firrnata sunl. cos episcopos egisset, noii ut a quocumque vilio ab-
"Veruni cum in iis condendis decretiS laudaii PP. ,_. solverentur, sed sub illis dumlaxat coriditionibus
semper cam cOnditionem apposueririt, se pleniorem •*•<jua'ssupremus et uriiversalis pastor Siricius exlise-
remissiOnem pcenilenlibus concessuros, cuni sedes .resi revertenlibus prsescripserat, idcirco illi de Sym-
apostolica rescripserit, ul ciim Vegentinb et Palerno phosio Tescripserunt;: Inde exspectabitcommunionem,
Jactuin legimtfs, Vidclicet, Receptufi eiiaminnpstram unde prius speriifuturce pacis acceperat. Quod obser-
comrnunionem,ciim sedes aposlolica rescripsefit; vel vandum eliam in Diclinio el Anterio esse decrevimus.
cum agebaturide recipiendis iis Gallseciae episcopis Quaeverba, etsi ad medialorem et supremum eliam
qtfi.Chm Symphosio semper commuriicaverant, qui- judicem debeant referri, non tamen parem utrique
lms dictunv est, ul exspeclarent pafi exemplo quid auctoritaiem fuisse indicant. Ambrosius enim, in hac
papa, qui nunc esl, quid S. Simplicianus Mediolanen- causa, vicaria, dumtaxat, seu delegaia sumtniponti-
sisepiscopus reliquique Ecclesiarum rescribant sacerdo- ficis polestate fungebatur, cum ipse conditiones sub
tes; vel illud ;denique, quod de Dictinio et Anterio quibus pceniienles illi reciperenlur non prsescripse-
pariter episcOpis servandum cOnstituerunt, quos ab rit, sed eos sub prsescripiis a Siricio papa recipien-
ordinationis sacrse minislerio abstentos esse voluere, dos insinuaverit suaseriique. Nihil nostro eonfingi-
quoadusque per papam vel sanclum Simplicianutn mus marte. Sed ejusdero definitivse sententise illa
comtnunio ipsis redderetur; cum, inquam, nos ejus- verba id Sonant: Litteris sanctm memorim Ambrosii,
modi loquendi formulas ab Hispanis conciliis adhi- quas post illud conciliumad nos miserat, ui, si conde-
bilas oflendamus, inde estut nos.in iis, tamquam in mnassent, qum perperam egeranl, el implessent condi-
speculo, conspiciamiis Hispaniarum prsesules talem liones quas prmscripias iitterm continebant, reverenler
tanlamque veneraiionehi atque obedientiam aposio- ad pacetn (adde, qum sanclm memorim Siricius papa
licae sedi, et ipsis Romanis summis 242'ponlifici- G ( suasisset).'.. Quid enim ea ibi verba spponere, qum
bus exhibuisse, ui adhuc ab ipsls synOdice prolata sanctm memorim Siricius 243 pftpa suasisset, si Am-
judicia, in ppeniientium episcoporumi et clericoruttf brosius propria et non «postolicsesedis auctorilate ad
causis, firma iet rala esse iriinime arbitrarentur, nisi Hispaniarum episcopos scripsisset? Siricii quippe,
ejusdeiii apostolicse sedis aucloritate proharenlur. non Arabrosii est magnum illud decretum ad Tarra-
_ 5. Quam quidem veritalem cum pmnibus fere hsere- conenses, Canhaginienses, Bmticos, Lusitanos alque
licis aliisque invidis hominibus exosamesse noverim, . Gallmcios, eosque qui in vicinis habitabant provin-
janiillud staliin mihi eripere opusest quod opponere ciis , quo slaluit ea condilione pmnilenlibus, biga-
possent. JEqualem reverenliam, videlicet, Hispanise mis, velvidummarilis, qui indebite in sacram mililiam
PP. lunc exliibuisse Simpliciarto; Mediolanensiura inepserunt,veniam esse relqxandam, utinmagno de-
episcopo, cseterisqtfe sacerdolibus, ut decrbverunt, beanl coihputare beneficio,si, adempta sibi omni spe
cum in causa episcopofuni Gallsecire,qui semper cum promolionis, in hoc quo inveniuntur ordine perpelua
Symphosio cpmmunicaVerant, tunv ini catfsa Dictinii stabilitaie permaneanl. Cum itaque in recipiendis la-
el Anterii episcoporum, in quarum ppstrenvajudicium psis pceniteniibus, a concilio Toletano polissimum,
seque reservatum fuit sancto Simpiiciano episcopo de illius Siriciani decreti dispensatione ageretur, non
Medioianensi acRomano poniifici lunvexistenti. Sed ad aliam quam ad apostolicam sedem reeurrere opor-
lisec:agendi oeconomia Romanorurii pOnlificum au- lebat, atque ab hac definitivasententia omnino erat
ctorllatem (aiunt) elevat, aliorum episcoporum au- exspecianda. Siquidem isluc dispensandi jus cum
ctoritati sequiparando, vel ut saltenf iri Romanum iis qui ejiismodi irregularitatis vitio erant impediti,
concilium esedemcausse finiendse refefarilur. Ita pro- _^ non cujuscumque ordinis episcopis, non conciliis
fecto blaterant, el nunc blaierare possent, qtii, ec-' " indulsit, sed sibi suisque successoribus papa Siricius
clesiasticam unitaiem scindere cupientes, nimis anxie reservavit, ul illius decreti verba immediate subse-
Romanos poriiifices cseteris aliis episcopis exsequare quentia patefaciunt: Sciluri posl hmc omniumprovin-
studeni. Sed incassum eos laborare in hac aliisque ciarum sutnmi anlislites, quod si ullra ad sacros ordi-
Similibus causis perspectum est. Nam ut alia prseter- nes quemquam de lalibus crediderimus assumendum, tt
eam, de quibus vel jam disserui, vel alibi verbafa- de suo, et de eorum statu quos eontra canones et inter-
ciam (a), plenissime constaiToletanos.PP. non una dicla noslra provexetint, congruam ab apostoiica sedi
et eadem ratione adductos Simpliciani Mediolanensis protnendam ette sententiam (c).

(q) Videsis qnse dicturi sumus in postrema hujus Videsis Quesrielli dissert. 42 et seqq., tom. U Opernm
operis parte de Eutychiana 4 hseresi verba facientes. S. Leonis. Nos de hoc canonum cod. a Quesn. edilo
[b) Perperam contendit Quesriellus Siricii papse aliqtiaDe dicemus dePelagianis agentes.
lianc epistolam, aliasque similes, locum non obti- (c) hujusnvodi dispensatibnibus Romanse sedi
rioisse in cod; illo canonum quem ipse nonnisi fa- reservatis pptissimum agemtfs in describenda Euty-
Dulando anliquo Roniaiirc Ecclesise uisui adjudicavit. chianorum historia, in poslrema hujus operis parte,
Pleiie ejns afgumenta evertunt; tum Ainbrosii et ad examen revocatis sancti Leonis Magni epistplis
SimpliCiani Medioianensiiim agendi ratlo, tum Tole- pro recipiendis iis qui in lalrocinio Ephesino lapsi
tanorum PP. decretum, auod baclejvtfsexjvlicavimus. erailt.
1025 DE PRISCILLIANISTARUMH.&RESI ET IIISTORIA LIBER UNUS.; 402t5
6. Nunc dicant, amabo, novse ecclesiasticse disci- A prsescriptas; nec ipsi Hispani episcopr pcenitentium
plinse asserlores, qui audacter apostolicse sedis jura causanv cognoscere poterant, de ea inquirere et ju-
oppugnare conantur, eamdera arctissimis finibus cir- dicare, nisi sub iisdem conditionibus quas Siriciana
cumscribere cupientes, an tam grave, tam sanctum, statuia continebant. Igilur in aefuiitivaesententise de-
tam peremptorium (ut vocant) decretum fuisset ab creto, quod Toletani PP. ediderunt, necessario ea
illo naiionali concilio dissimulandum? Vel an novem- verba exprimere oportebat: Litteris lamen tanctmme-
decim illi Patres, qui in concilio convenerunt, pie- morimAmbrosii.... ut, si condemnassentqum perperam
tate ulique, doctrina atque morum integritate claris- egerant, el implessenl conditiones, quas prmscriptas
simi, decretum illud potuerint ignorare aut conle- liiterm continebant, reverenler ad pacem (adde, qum
mnere? Utrumque vero absimillimum. Nam isthoc S. memorimpapa Siricius suasisset).... magnam,
decretum, seu interdictum, ut ait Siricius, de non etc. Quod si facere prsetermisissent, non irreverentise
promovendis ad episcopatum aut sacros ordines dumtaxat, sed el scbismalis et contumacise redargui
quondam hseretica labe pollutis , jam anle quatuor- et puniri potuissent. At ne operam tandem vel cum
decim annos omnibus, Hispaniarum Ecclesiis inho-. uno Tillemonlio, vel cum apostolicse sedis iniiuicis
luerat, eoque non tantum clerici qui promoveri cu- ludere videar, relictis modo Siricianis decretis at-
piebant, sed et episcopi ordinatores conslringeban- que Toletani concilii gestorum exemplaribus, ad ea
tur. Cum igitur Symphosius, Dictinius, Anterius, gradum facere libet quse post hujusmodi gesla in
Vigentinus , et cseteri onvnes, qui, veluti homines iisdem Hispaniarum provinciis contigerunt.
ad clericalem militiam ascripli, poenitenliam agentes
coram synodo se stiterunt, talia facinora admisissent CAPUT XI.
quse apostolicse sedis dumtaxat indulgemia plenis- De gravi schismateinter Hispanos orto post Toletanam
sime poterant relaxari; idcirco PP. ad eam provo- synodum.
care oportebat, speciali simul facta mentione Siri-
ciani interdicti. Laudalum vero Siricii papse interdi- I. Grave quidem tunc schisma ob veniam relaxa-
ctum die 111iduum Februariarum prodiisse, eo anno tam episcopis et clericis pcenitentibus, Priscilliani-
quo Arcadius el Rautonius, seu Raudonius, consula- starum hseresira et scripta exsecrantibus, vel ob in-
lum agebant, qui est 385, jam ipsi ex Romanorum dulgentiam conlumacibus denegatam, pauio post
consulnm tabulis in superioribus annolavimus. excitaium fuisse, jam sancti Innocentii papse epi-
7. Miramur tamen tanli motnenti res, ad eccle- stolse ad synodum Toletanam evidentissime paiefa-
siasticam illustrandam historiam aptissimas, hacte- ciunt. Cujus quidem schismatis auctores Boetici, et
nus a nemine fuisse ad truiinam revocatas, hujus Carthaginenses episcopi fuere, qui segerrime feren-
concilii gesta cum prsecedentibus Siricii decrelis tes quod Toletani Palres Symphosium, Dictinium
atque canonibus conferendo. Nec enim suppositionis aliosque Gallsecise episcopos in cominuniotiem, re-
nota isthsec epistola argui polest, vel inter Isidoria- lentis honoribus et gradibus, recepissenl, ab iis qui
nas merces rejici. Eain quippe in sua collectione_ eos receperant desciverunt. An livor, .invidia et
Dionysius Exiguus admisit, atque eamdem lauda- rixandi desiderium Boeticorum et Carlhaginensium
rnnt, cum Carolus Magnus in Capitulari Aquisgra- aniiuum urgeret; an vero Toletanis sanctionibus
nensi anni 789, tum Hincmarus Rhemensis opusc. repugnaverint, ne ecclesiasticse disciplinaerigor ni-
40, ne quidquam dicam de libro Pontificali, in quo mis relaxareiur, non audeo definire. Id unum dum-
legilur: Hic fecit constituium de omni Ecclesia, cujus Q taxat cerlum et exploratum est, brevi ita duarum
auctoritas plerisque criticis suspecta est (o). Iinino faciionum parles in illis provinciis percrebuisse, ut,
nosiram admirationem nvaxime auget Tillcmontii auctore Hilario episcopo, et Elpidio presbytero, qui
liceutia , qui cum 244 sim al>ura scopum propo- ad apostolicam-sedem convolaruiii, pax 245 fuerit
suisset, prseter illuui Romanse sedis jura asserendi violata, disciplinaeratio confusa, et contra canones,
et propugnandi, in iaudala Toletani concilii verba Palrutn contemplo ordine, negleclisqueregulis, in Ec*
parenlliesi interclusa offendens, videlicet (adde, quce clesiarum usurpatione mulla commiserinl, quse sacer-
sanclm memorim papa Siricius suasissei), ea extra. dotalem concordiara, in qua calholicm nostrm fidei
textuiu amandanda censuit, nec aliud nisi purum stabilitas lola consistit,qtiasipervicaci et rabido animo
putumque redolere addiiamenlum existimavit. Sed dissolverunt. Interim dum ejusmodi mala latius in
ibi vir doctus nugas agit, cum futilibus insistens dies magis propagabantur, Anastasius summus pon-
conjecturis, haudquaquam rationi consentaneum sibi tifex ex bac luce demigrat. Quibus ut Hilarius et El-
videri arbitratur S. Ambrosium ea oceasione , aut pidius necessariain adhiberent medelam , Romani
cx Siricii consilio, aul ex hujus legatione, ut Sym- proficiscunlur, quando jani Innocenlius papa aposlo-
phosius et Dictinius a Tolelanis Patribus absolve- licae sedis clavuui tenebat. Sed in quem Christi an-
renlur, egisse. Papae! lla non oportebat Tillemon- num horum in Urbem adventus rejici debeat, ex
tium ratiocinari, ne Quesnello aut aliis videretur nullo Christianse aut civilis rei monumento conjicere
velle episcoporumjura minuere, et apostolicse sedi potuimus. Potissimum, quia in illa epistola quam S.
legitima jura asserere. Age igitur, aliorum prsejudi- lnnocentius pro componendo Ecclesiarum Hispanise
ciis vir doctus non adhsereal, eademque non propu- lurbatissimo statu ad Toletanam synbdum scripsit,
gnel (b). Sed dicai, amabo , an Siriciana illa de-' D temporaria seu consulum nota desiderelur. Probabi-
crela (c) cum Ambrosium, tunv Hispaniarura episco- lius tamen est Toletanam inter laudalam synodum et
pos latere potuerint, an ab iisdera omnino contemni? Iunocentianse hujus epislolse tempus varios effluxisse
Alterulrum asserere, attt suspicari, nimis inverisimile annos, quorum cursu commode etopportuneschisma,
est. Nam Anibrosiiad.Siricium papam epistolsequa-' in Boeticaet Carthaginensi provincia primo excita-
lcm quantamque ipse erga apostolicam sedem animi tum, longe lateque per omiies Hispaniarum parles
reverenliam et submissionem exercuerit, quantum- potuit propagari. ld nobis suadet Patruini Emeriien-
queRomanum pontificem ob jam damnatos bsereticos sis episcopi,»qui Toletanse synodo prsefuit, obitus,
faudaverit, nimis evidenter manifeslant. Ambrosius hujusque successoris Gregorii instilutio et ordinatio;
igitur agens cum Hispanis episcopis de recipiendis tum graves injurise quas post adeptam Eraeritensem
Symphosio el Dictinio poenilentibus, non poterat sedem idem Gregorius passus fuerat, cujus hohorem
praeterire conditiones jam ab eodem papa Siricio sanctus Innocentius ut vindicaret jussit, ne post hsec
(a) Franciscus Gervesius hanc suspicionem adjudi- (b) Tillemontius, tom. VIII, nbla 43 de Priscillia*
catNicoIao Antonio, Bibliotheca Hispan. lib. n, cap. nistis, pag. 424.
7. Sed credendum est Tillemontium haud consu- (c) Rescriptum episcoporum Ambrbsii ad Siriciuui
Iuisse, prsesertim cum eam non refellal, uti erat ne- papam exstat tom. 11Concil. pag. niibi 4229.
cessum. Hist. Prisci!.. oost D. CS.
i$$jf P.€ACGiAR!iExER©^ «fi»
irique^rriquambbnbrumspiritus fautonn insufqat;, Sed .A sive ut prsficeaentia Toletanorum Palrum statula vin-'
nec itfsUlpphtificaltfs bxordiishuicgravissinvo sclvis- dicarev, sive ut a Symphosio ct Diciinio omnembx*
maliJtfhOcehtitftfi papam oceurrisse, perspleue pro- reseos ialiis -suspvcionenv-amoveret,-sivetfenique«*, -:
diihtyerba illa;;a qtfibtfsipsesUaiueplsfolamoi!dittuy omnfbus dissidiis compositis, cunctos in vinitaiis at-
Videlicef'-:>Swpefne eimfnia cum ienerbtcura sollici- que concordise vincuiunv«dduceret, ei in Hispama-
lum supefdiesensioiie eischismale Ecclesiamni, quod rum Ecclesiis iuium iinexpugnabilecorpus esse inci-
pefHi:spahittt'ltttmeinLdies<serpere el ciiatigre gradu peret. ita quidem igeneraliter =omnesJamqtfiiiiisin-
irice&eW-famqpfoloquiiur. <Nanv>saepe>audiiis ex fama gulos scriplb allocutuscst. Dehinc vero ad particu-
lantoruhi «nalorum rumoribus, iisroediciriamafferre laria scandala sermbhem «onvertens, Ruiifltfrn epi»
seeUrB-disiiilitiqueadusque ex reniotior-ibusHispanise scopum corfipimandat, iqui, in Toletana syiiodo iii-
fiiiibtfs Hilatitijs*t Clpidius, tfuf jjam Rbiham verie- terpoehitentes susceptus, postmoduhi sui ,metropo^
rahtyfideliflawatione, 1eum dolbre-et gemiltt frote* litani jura Sibi usurpaverit,*/, xontra^opuli volunta-
ciilituht qiim ih oonsensum pfesbyterii abtorurri>cqn- temet disciplinmrqtionem, episcopumin iocis abdilis
ficiiorie, qua Jaboraiiat pernvcie &ciesia, >exposuc« ordinare el Ecclesias scanddlis^miscere ausus :ftieml.
runt. Tunc iquideiriemerslsse tempuS;quonon posset. T-arraconensiumdeinde episcoponim causani tractare
emendalio •di/fem <; sed oporlere conyrua medicinq jubet, .quiparimodo Miniciumm Gerundensi Ecclesia
pfovidefi, ipselriiiocentiusfassus^esi. Quare scribere episcopmhordinatse conqnesti sunt. :Sed quia denique
slaluit ad Toleiahse synodi cpiseopos, «1011108811* cum 4luflnusi,'tum;Minucius Gerundensis, passim in
gare brachio, et vellicare, et eos carpere, qui propter aiienis Ecclesiis invaximacum melrepolilanpruin iiir
Galiiciorum ctfm Symphosib et Dictinio communio-. „ juria'Ordinationum jus sibi vindicaverant, juxia Ni-
nei» ab ;pm»_i«;tn •pqce/dmci,vewnt. Ad, quam fltflein csenos canones (videlicet) ferehda est ^ait) de tali
Toietanam synodum S- Jtfno.cenlius suas epistolas usurpatione senteiitia, et iplena discussione habiia
direxerit, n.oh isatis inter scriptores cpnvenit. Baro- cifca; .oiujinatos., saCcrdolio prirandps deeernjt, «t
nitfs iit alii S. poritificeihM pfseCedbriietfiiaudatain qiiia perperam fabti sunt, inleliigani 'id quod viliosb
Byhbdumscripsissesibi persutfdeiiijftutsalievrfad epl- initio adeptisunlse diuliusobiinere notiiposse(b),
scopOs_stfperstites,qiil :ad earn cbriVerierarit. Coritra '4.Gapite tertio crijusdam Joannis episcopi animi
vero Severinus Biriius curn quibusdam aliis scripto- exagitat ievviatem,qui:, ia cbncilio •absensj cum per
ribus a'd ripviim 'conciliuift apujl Tolelum quoque suunv vicarium Toletana probasset igestn, cumque ei
coactum has cplslbias referri debere, variis conjeeiu/' Syhiphosii et Dictinii a synodo reversorum corrtfctio
ris ihhixi, ai-bilrantuf, suffragatfte eliam Vivarib, ila probabilis visa iuisset, ut jam cum eisdenvconv-
qui/qiiinqtfeTbletariosconvenltfs brevi -habilosfuisse nvunicaret, ailamen, lemporis ^leCtfrsu^ab illis *e
auturifatV-Sedeutn iitfjus fei decvsio gravissimis rip- stfbducens, inapefturn schisma consenserati Infeunc
dis obnpxia!sii, ad qtiosdiSsolvendos atfl prsecaven- ergo ct in alios qui a communionis consortio ces»
dbs saltem, neeeSsaria rion supefsurit nionuhienta, sasse videbatfiur, plenius inquiri, depieheiisosqi.ie,
hihil prorsus definiehvus. si ad concordiam redire •abuuant, excommunicari
SLllItfc •igittfr poiius «lOstfa se cOnVertet ofaiiO, jubet.
utffle S, Innocentius iTolelanos episebpbs allocutus 5> Majorisprseterea aut salfem sequalis moriienti
est. Apostolici vigoris in primis pletfa Csse vefba, ea sunt quae de illicitis clericorum ordinaiionibus
quibus-ad pehiius 'exstinguendunveoiiteniioiiis igiiem exaggerat, circa quas ecclesiastica disciplina, aul coj-
usus est, hemo inficiabilur. ;Naiiiscliismatis auetorCS fj"lap.sa, aut penitus abolita videbatur. Quafe et*i ad
ihVpetil,'tquod, oblinehiii prOpbsilounusquisque quod niajofes perturbationes prsecavendas, ejusniodi tir-
vbluit, mlefnum orbeth -fnali et circulum queindam de dinatiories^ utppte jam factas, et propter corrigenr
tqli 'dnimbsitaiefcceruiii, cum utique bbho cuique itf dorum numerum, in dublunl TionTevocal, sed Dei
. ribiis 'taiibus viiicvmelhissil, quaih mdlomore pravum judicio dimitlat, iiamen hisce verbvs quatuor orduva-
pfrbpbsituihqugdseiriel placttil obtinerc («). 4Jt fortius ' lorum defectus iis objicit diceris : Quantos enim ex
deiride S.tiiriocentius in dissensionuni i.auctoresinve- his qui, ppst aeceptam bapiismi grutiam, in founsi
herct, irregulares Tabidosque eos motus luciferiaiib exercitatione versdli sunt, ct obtinendi pertinqciam
schishvaiisequiparatj qiiando videlicetperiinacia euln Susceperunt,ascitcsad sacerdotiumcssecgnipciimus, e
episcopiimrelrqxita concordiaUlOfum2469B* AHA- qiigrum mntnero liufinus et Gregorius petMbentur ?
librurii•hcefesinipfudenlilcotiver'sionedamnavefant. Eo- Quantosex aliqua miiitia, qni^,ctim pgiesialibus 247
dietfiauiem prbrsus siudio lura permolos fuisse as5- bbedirent,, severa necessario prmcepta sunt -exsecuti7
sevefat qui PrisciiliariiBtis conversis cbmffiunicare Quanlos ,ex curialibus, qui, dutn parent pgteslatibust
detfectabatfl, iutfi Ecclesia §amatfctoratate,'qua pol- qum sunt sibi impefalafecerunl ? •Quqiiigs,qui voiypta-
Jet, iiortfhi priniiim corifessibhe acceptaia poeniientia. teselsdiliones popixlocetebrarutit, qd honoremsutnmi
et coHvefsioneiprobata, in ssuurilsirium eos -Tecepe^ sacerdotiiper.venisse,quorum ohinium neminemne ad
•fat. Quod facltfitf utile (subjicit) etipsarii Ecciesiarutn societdtcm quideni ordinis clericorttm pporiuerat pet-i-
fi^c^^ftfut^us^B^iicisviiielicetiei-Caftliigineusit.as venire-?\n iios itaqtie oiivnes irregularitatis vitiis im^
%:piscopis)'disp/iciiisse deiegitur. Sed ^qtiia-hovit Jau- peditos poluisset papa Innocentius anirnadvertere,
datos epiScOpbsinvidia diSrumpi, quotl cum honOTi-rv velJiibere-saltem ut iiVnovo concilip plena inquisitio,
-
btfs %tiriauhefibus Ecclesia Syinphosium, ©iciinium apostblicae referenda sedi, haberetur, Sed leniialera
aiiosque feceperat, prlinO hofurii utfiiaiis et concoT^- Svpoiitifex adliibuit, delinquentibus veniacl remis-:
:3iseprbposituitf laudat, quo addueti 'pravaiii :hsefe- sibneimpartita. Unde maltfit potjus ul in posteruin.
fiim damnariini, .tuiri deinde quasi nviratur quod ln- dtfmiaxflt sacrae disciplinse rigor seryaretur ; Ut si
venti iueriht qnibus fecle facia cofreciio 'displicefet. postliwcadversus formas canpnumvel qd ecrtesiasli•
•Qumro(pauiO'postipse subjicit) quare doluef-iniSyrn- cumordinem, vel ad ipsumsacerdotiumvenire tenlave-
phosium qtque Dicibihim-alibsqueqiiidetcsidbiieinlice* rinl, nna cum creaionbut suis ipsit in quo itiiicnti fue-
resirii dqrrinavefunt,receptbs ih fidem catliolicam lunc rini Prdine ei itonore privenlvr,
fuisse?Numquidnuhiaiiquid de iionoribus amisefunt, i5. Ne Vero in posterum JSicsenorunvcanpnunv ob-
quos hdbebahl? 'Quod si ijuos lioc punyil el siimulat, servatiolemere negligeretilr, neve cuiquam eos aliter
tegant Pelrum dpbsiolicUm_postiacnjinas lipc fuisse ihterprelaiidi liberiim arbitriuni Telinquerety aib omlil
quod fuerat, cghsiderenl Thbmam posi dubitdtioniih aliaris.nviriisterio doceteos-arcendos esse, qui, paptiS'
nihil dc pfioribus merilis amisisse. mate acceplo, militarunt, qui causas egerunt, nequi
'illqtn
3. Hiiecigituf et id gehtfs :alia exetfipla 5exsacris dc curialibus aliquem vehir-ead ecclesiasticumordinem
litteris deprompta schismalis auctorib_us objicitfbat pgsse, quipost baptismum<v£lcbronali fuerint, <veisq*
(a) Irinbcent. papa, ;episl. 25, cap. 2. Exslat fbm, (b) Innocentius, in laudala epist., cap. 2.
III Concil. pajj. 38.
 4029' DE PRISGILLIANISTARyM HiERESI ET iHSTORIA LIBER UNUSv 10.3.0 ,
cerdoiiuni, quod dicitur, sustinuerini, vel editionegp.u^% A tayius quemadmoduni regnum illud in diversas pro,-
blicas celebraverint: Sed sacris ministeriis eos prsefir "Vincias divisum, diyersbfuin qilbque ;Bafbafofum
ciendos mandat qui <velab ineiinle mlate bqplizati tyrannidem sustjniie_r.it,ad eurivdetti'Cijristi hniiufnvis
fuerint, se<electofkiinofflciosociali; et cx itfajoribus verlvis descripsit; GallmciainfqiiUali et 'Sriepi^kiiini
bapiizatissubjicit, vel si majores jsinl, _cumfuerunt Lusitqniqm et Cqrlhagiiiehseriiprpvinciqhi, Si7mgi,
Deigraliamconseculi, slaiim seecclesiastic-jisprdinibus. quod Yaridalorum .gefiusi^teni^^^a^^WUfri^^P1^
%mancipaverint, Denique quod ad bigamos attinet, eos duiii (c). Iii ianjtis it_aque'il.liiisf,eg'_iiialariiiiaiibiis ;et
I perpetuo a sacris ordinihus exeludit, atque Apostoli periurbationibusimpossibvie prtffstfsefatiiiCaiiiolfci
verbjs, I; ad Timpt. cap. iii, unius tixptis virum, in- episcppijn uiiurii cqeiuhvcoifetft,, ,hi%bppiiiaiiOr'iim
nixus, illorum erroies refellit qui ppponepaiii quocl jura yindicaretft, insacfitegos "aiiiiriadvefiefeut,Vriale
anle baptismumiixgr accepia riondebeai impulqfi,qrim et jliicile ordinatos e satffis minjs!iei}isterivpybfeht,
in baplismo omnia dimilluhlur. Sed hisecde soiis pec- et csetera jjdeiiter adimpleretfi ijiise jhribcbiiiitfs
catis inlelligi oportere declarai : Soia utique pecctita papa 1, itfm prp scliisniaie abpibhdb, "tuiil prp 'li*-
(ait) in -baplismodimittunlur, nec uxorum numerus reticis PriscilJ.ianistis eyerieilciis, .epeciueridu.rtiprse-
obo/eJMr.GujussquidempTavseopinicnisauctpresniul' ceperat.
tis rationibus perstringit, qnarura postrema ejusmodi 2. Seii quod Ilarbari illi, prseier tfrbiiiiii dijreptib-
esl: Si enim vxor anie baptisnmtn accepla non ducii- nes et excidia, pmnia .tetfiayierint ad plbnaitf caihp-
turin numerum-,<iiecfilii $x<easuscepti ititer filios po-r licse r.eligionis Seletibnertf, ecc.leSias, SaCerdotes,
terunt numerari >Quodquam absurdum sil lalaue•alie- sanc:ibruni martyrum exuyias pprdefe nM 'fueriiii, et
num, prudeniia ^kstra<hiclius~mstiihabiti(a), .__•. jg.pmnem » clericaleni Biiiitiani ad ,necehvXiMtfevexaye-
-
7. MaecCrgo tonocentii papse agendi <ratio, Siricii Tint, certissima monumenia.paieracitfniriSairi titpfaj-
aliofumqueejosiprsedeeessorum staiuiis ct Oeconomise termittamus in prinvis concflii Bracaf eiisis ] Acta, itf
apprimeconsoua, perspicrie pToditqusenam qualjaye quibus suppositioriis nol* erudiiis subolueftfiit, ia-
jura •apostolicasancti Petri sedes perpetuo exercue- men certissimum est lunc a Barbaris teiiipla eversa,
rit in aliarum calholici orbis Ecciesiaruih hsercticos servos Clirisii in oregladii •bccUps^fuisse, sl mempfias
danvnandosproscribendosve-; aut cum agelbatur <ie sanctorutn, gssa, sepuicfa, ccemeiefiapfpfqkata, riires
pcehitentibus recipienilis, et canonicis poenis per in- imperii confraclas, atque othnia Cbintntiiioheinpef-tu-
dulgenliam relaxanflis; aut denique, tlum necessitas lisse, sicut stiputam ariie'faciehi vehii. fia feveTa suain
postulabat ut nova staiiita a synodis edita robur -pb» prsefaiionem orsum fuisse Pancraiianum, «siye P,an-
tinerent. Veteres vero sef probaios canones recte et cratitim, illius >lorteipseudQsynodi.pr^sidenv, Ebcie-
fideliter iivterpreiarehtur, el prava •quorumdani as- siseque Bracarensis episcopuin, iflorum Actpnim ar;-
serta-, erroresin fidei^moruni ct disciplinse trebn.s. clvitectus-narrat, cujus fictio, si:qua est, itvinjtfiejie-
coniiiieritiaproscriberentur. Ahnon ista omuia iipse ferr-i debet ad res a Barbaris tum iinflispanijsigestas,
Inuocenlius papa unica 'liac cpistola asseeuius est. sed potius ad assertum ibi Bracarensjs sedis supra
1
qtfiri «juisqtfahftftfsus fuerii ad aliud iudiciurivpro Gailsecios et Lusitarios episcopos primaluuij; qiitfd
vocare? An super recensitasgravvsslmas causas Jlila^ jus anno Mi aut MS, Bracareiisis-metrppplita*sibi
firis cpiscopuS ct Elpidius presbyter Rorivamprofectj haud poterat vindicare, ut disertius ad Ghristi arir
suiit, tft 4nrioceniitfm idumtaxat consuleTCtfL;uou nuiii'4H Antonius Pagius annotayit. Caeterumiiisce
vefo, utidem «ponlifexuefinitivam, et scriptoflui- gravissimis malis lum Hispanias afflictas fuisse, #.-
detfi, expromeretsefitentiam? Inepie inimis. ne dicanv>G >' cent Orosius homo Hispanus, ircspatrias upn ignp-
stolide, ratiocihatiiur, qui sibi «onfingunt Romanps rans i(rf), Cassiodorus ct -Prosper 30 C.lirpriicis,'ad
pbntifices in iris «imilibusque causis-consultOrunvat- consulaium Honorii octavHm, et Theodosii .leriijuiu,
que 'doctorum, non judicum, offiriiofunclos fuisse. quod iii Christi annum 409 jpcidisse ips.3B,:feom. c.pn-
Catbolici Onvnesqui prinvis ctiain Bcclesise ssseculis sulum tabulsc demonstranl. Sed Augiistjijus 'jnfeli-
floruerunt-, Romanorum ponlificuni oraculis iiiumr cissimuin illarum ^0016813™?!! sfatum 249 Iri epist.
quaitf-Tepugnarurit,sed eorum staitfia,, lamquam fidei oliin ISO., nunc vero in novissima ediitio.ivejPP. ^..
et morum regulas, sumroa aninvi veneratiohe cl 'ex,- Mauri 228, ad 'Honoratum, cap. S, desciipsit, dicens :
quisieriuit ct susceperunt -{b). Non enim quisquam ,est qui dicqi tninisiros manere
QijfoiMerim autem gravius dolendum «st quod oporJere, ubijamngn fuerinl quibus necesse sit nfinh
I.tfnoCeiiiianailla statuta facile 'atque perfecte exsecu^ str.are. Ita quidem sancti episcopide Hispqnia prqfu-
lionideniandari noii ipotueriut. Nam iquamvisteinpus genmt^ prius plebibus-partim (uga lapsis, partim pe-
prsecise quo aposlolica sedes illa edideift .nonwno? r-emplis,parlim obsidione•coiisuinplis, pqrliin cqptivi-'
tescat, tft 'dixiftvtts;;tariveiv'extra omne 'dubiurivest , tate dispersis. Cui qtiideni ivvaximocxciijio fbeaissi-
ilia ad ilispanise episcopos transmissa luisse., cuni mas Ilispanorum carnis Iibidin.eso.ccasipnenvdedisse
jani Barbafofurn clades imminebai. Salvianus Massiliensis asseverat,(«), Sed turp.es eas,
CAPUT XII. effrenatasqiieoninium libidinum iurpjtudiiies in onvni-
cunv virorunv tunvmulierunvcoetu, Prisciliianisiaruin
Alaifis, yaridalis, Sueiiisque'Gdlliqm 'et tHispdriidsia- sludio el doginatibuS, apud Aquitanos poiissimnm tft
'tiusdepoprilaritWus,'cdiligliemreiigionisfespkneiul, JJ ffispanos, propagatas, non tantuni idem ;$aivianus
exilium reducuntur. tunc Massiliensis episcopus oclo Jibris descripsitj ser3
tristi admodum et lugubri carmine Prosper Aquitanus
i. Tolelani concilii sanciiones, S. Innocenlii Ro- deflevit. ijuare is et cladis diuturnitat^m ,el. Barbaro-
nvani ponlificis deoreta, caetersequecatuoiieorunv epi- Tum recensens furoren.i, decennaiem liiisse affir.mat,
scoporuviisanctiones inPriscillianse hsereseosodiutn et lanlo impetu Vaodalos floreiiiissinias ii[as oliiii
et exitium Tbbur et vim haudquaquam oblinere _po- regiones diripuisse, utflspera!eliain et .cfifficiljalopa
luere, quia, mutatode repente rerum civiliunvstatu, ad 'exitium perduxerint.
BafbaTorum'^entes *uis incursionibus .Galliarum ,ct
Heu.CEefle decenvii
Hispaniarum ^provincias diripuerunt. Auno quippe 'gladiissternituf«t G-othids.
Vaivdalicis
409 innumeris calamitatibus fialliam et _Hispaniam Noncasiella petris,'non«ppida moriLibusaHis
oppressas fuisse, cum Alani, Vandali,, elSueyi, _ppr Imposita,aut «11365'amuibussequoreis, ,,
pulaiis Galliis, Pyrenseum itransgressi, ilispaniasjqc- BarbarioiBuperaredplos,atgue arma|urpr.is
cuparunu .AuctorestJdatiusSnGhronico, imrtfp Ser Eyaluere; omives.uI:tima,per;luliiiHis.
i(a) -Ideni innoc, laud. epist. 23, «h. 6. (c) jPet. Rat, Temp.|). i,lfb. yi, tap. i0,'pag.?_55,
(6) ilanc Inuocenlii papse epislolam ,-intercselerps, (d) ;Orpsius, lib. vn, cap. 40.
multis eruditis uotis adornavit Sirmondus, ut videre (e) Salvianus, de Provid. t)ei lib. Vii.
est tom. III Concil. pag. m. 42,
 103» P. CACCJARIEXERClTATlONES IN S. LEONIS MAGNIOPERA. i052
3. Quemadmodum vero barbarica ilia incursio et Aprimus fuit Hermericus, qui, post imperiiannos52
invasio contigisset, eruditis omnibus salis perspe- decedens, annO 440 Rechilam successorem habuit.
'ctum arbilror. Nee enim est qui ignoret eos fcedere Is autem, iseptem dumtaxat annis in imperio con
cum Attaio junctos, veluti amicos et auxiliares, in sumptis, Recciario regni habenas reliquii, qui in ca-
Aquitanorum sinu primum exceptos fmsse; sed de tholica edoctus religione, ecclesiasticas res sanclis
repente, spretb Altalo, divinse ultionis effeclos mini- episcopis haud difficiie convponendaspermisit.
strOs, in rapinas et incendia se tolos converiisse, ut CAPUT xni.
etiam Paulinus consularis in Eucharistico carmine
narravit. Yerum Paulinus iste ex nobili consulari De Turribio Asluricensi episcopo,ipsius ad apostoh-
Ausonia gente progenitus, duo de se ipso exponit, cam sedem consultationibus, rebusque ab eo gestis
quorum postrerittim rnire ad rem nostram perlinere ad Prisciilianam hmresimpenitus exslinguendam,et
itf
judico. Attalo primis dissensisse fatetur, qui eum ecclesiaslicamdisciplinam reparandam.
comitem curatorem largitipnum creaverat, cum jam
sciret istud miinus nullo prorsus sensu subsistere 1. QuadringenteSimus quadragesimus sextus, aut
posse. Tuncquippe Paulinus, Allali lyranni partibus septimus Chrisii annus tum agebatur, cum Turribius
sprelis, Gothicam partem secutus est. AUerum vero Asturicensis Ecclesise in Gallicia episcopus, modica
delerius, quod perperam factum, amara deflevit pce- tranquillitate illucescere incipiente, Priscillianam
nitentia; illudque fuit, ait Baronius, quod ad impro- luem prorsus purgare et Dictinii libros aliasque apo-
bata fidei dogmata Chrisliahus horiio diverterat: sed cryphas scripturaS, quse aut in privatis domibus as
improbis adhsesisse dogmatibus integro quindecim _" servabantur-, aut palam in Ecclesiis legebantur, pro-
annorum spatio, non obscure sequentia produnt car- scribere, disperdere, aut omnino incendio consumere
mina, quibus se calholicse restitulum communioni cseterorumnisus est. Quse omnia cum maxime invotis haberet,
commemorat: catholicorum Patrum exempla secutus,
actutum non alium judicem ei magistrum censuit
Posl autem, exacta jam trieteride quhita, esse interpellandum quam sanclum Leonera Roma-
Rite recurrenle statuto temporePascha, num pontificenv,ad.quem sua scripta direxit. Per-
. Ad tua, ChristeDeus, allaria sacrareversus, vincio ilaque suse Asturicensis Ecclesisediacouo Ro-
Te miserante, tua gaudenssacramentarecepi. mam prottcisci et ad S. Leonem ejusmodi scripta de-
Sed quibusnam hsereseos vinculis tamdiu Paulinus ferenda ipse Turribius conimisit. Quorum porro ge-
obslriclus perhvanserit, Baronius inquirit et proba- nerum scripta ad apostolicam sedem transmiserit,
bile existimat Priscillianistarum turpibus erroribus Leoipse in exordiis suse epistolse 1S indicavit, di-
pollutum etimplicitumfuisse. Elenim Severi Sulpicii cens ex epistblmsermone, et commonitoriiserie, el ex
et aliorum testimonio jam vidiirius in ea provincia libelli texlu didicisse Priscillianislarum fetidissimam
clarissimos viros ac feminas a Priscilliano et ejus apud eas regiones recaluissesenlinam. Sed ejusmodi
seclaiorlbus RPuiam proficiscentibus fuisse seductos; Turribii scripta, ex quibus facilius Galliciseet Hispa-
quos merito divina ultio secuta est, cum ad illius niarum Ecclesiarum serumnosum statum poluisse-
hsercseos impudicitias abolendas, nec sacrse, nec mus comprehendere, jam diu interciderunt. Cujus
ecclesiasticse, nec civiles leges ullum robur obtinuis- quidem jacturse gravisshnum damnum aliqua ra-
sent lione dumlaxat lilteris ad idatium et Geponium epi-
4. Et quidem ipsi etiam Christiani orbis impera- C scopos, quse sub Turribii Asluricensis nomine cir-
lores, ul calholicse fidei rebus optime prospicerent, cumferuntur, lum sincera celebrique ea episiola
paulo antequam Yandali, Gothi, Alani, aliique Bar- quam in hac causa ad Turribium Leo rescripsit, pos-
barorum Gallias et Hispanias diriperent, varias le- sumus reparare. Utrisque ergo nos insistere in prae-
ges-in liujus Priscillianse hsereseos odium condide- sens oportet, ut Priseillianislarum hanc historiam,
runt. Honorius enim Augustus legem contra eosdem quam illustrare aggressi sumus, absolvamus.
in Occidenle tulit, qua Senatori prsefecto prsetorio 2. Et certe quidem illarum Ecclesiarum statum
jubet in Manichseos,et Phrigias, seu Priscillianistas deplorandum Turribius ipse, vel qui Turribii agit
diligenter inquirere, eosdemvariis poanarum generi- personam, ea in epistola descripsit, cum 251 vide
bus coercere. Sed ul ii quoque 250 in Orienlis par- licet de molesia el injucunda peregrinalione disse>
tibus deierentur, Theodosius imperator Augustus rens, quam seniper inter duos labores etJacryinabi-
studium adhibuit; quando videlicet duobus datis ad les necessitates subierat. Inter has aliquid adjumenti
Anlherium prsefectum prsetorio rescriplis, Montani- habuisse asseverat, cum adeundo incbgnita, el igno
stis, Priscillianislis, Eunorainianis prseter necera rala discendo, quodam profeclu menlis augemur, plei
onsnia supplicia decrevit. Sed quid? Imperialium rumque eaqum apudnos optima videbantur prava esst
forte minislrorum socordia, improbitas, avarilia, aut atque delerrima reddita nobis meliori ratione, noscen->
falsa religio, cum iis legibus obteraperare neglexis- tes. Super autem quibus rebus Turribius peregri-
set.divina agente ultione, in iis regionibus Roma- nando instructiof evaserit, ut faciie noscere potue-
num imperium prorsus deletunvfuit, et populi ipsi, rit, prdva atque delerrima reddila esse, quse ei quan.
bonis, libertate aht etiam vita privati, debitas bse- -. v doque optima videbanlur, stalinv patelacit, eam uni-.
reseos el suarum impudiciiiarmii poenas persolve- tatem maxime comraendando, quam in omnibus
runt. Ecclesiis earum provinciarum quas peragraverat, re-
5. Cum itaque Hispaniarum et Gallseciseregnorum periit. In iis namque summa ahimorum consensionq
civiies alque ecclesiasticas res lot tanlseque pertur- et sine uilo schismate omnes irivicem communica*
bationes vexarent, lhnocentiana illa statuta exsecu- bant, et, condemnatis omnibus errorum seclis, reper\
lioni demandari nullo modo poterant, praesertimquia (ait) unum atque eumdem catholicm fidei sensumIe<
Hispaniseet Gallsecisepopuli non unotanlum Priu- neri, ex purissimo veriialis fonte venientem, qui in
cipi, sed duobus Arianorunvlabe pollutis tum obtera- nulla divorlia multifidis rivulis scissus, camporum
perare cogebanlur. ltv Hispaniis enim Athaulphus, plana in cmnosasvorqgines solvat, qum rectumjidei
Christi anno 414i primus ex Gothorum gente re- itef impediant (a). Qua narratione non aliud in men-
gnavit. Sed vix imperii anno absoluto a quodam Go-< tem eorum episcoporiim revoeare voluit quam stu-.
tho necatus est, cui Segericus succedens post sex dium catholicse hujtfs unitatis et covtfmunionispro-
nienses ipse etiam interiicitur. Quibus et alii qua- curandse. Hanc enim ab Hispaniarum et GalliciseEc-
tuordecim ex eadem slirpeAriani reges ad annum clesiis dudum pestiferum Priscillianse hsereseos vi-
568 usqne successere. In GalliCiaautem et Lusitania rus ejecerat atque exsulaverat Propterea, ut Idatii
principes ex Suecoruui stirpe regnarunl, quorum et Ceponii animos ad religionis sludiuin incenderet_
(a) Turribius AsluricensiSj,epistcla ad ldatium etCeppnium, cap. 1, 2.
 1033 DE PRISCILLIANISTARUMII^RESl ET HISTORIA LIBER UNUS. 1054.
Ecclesiarum quas lustraverat exemplasubjicit, qiio- A tota destruebalur lex veteris Testamenti, et omnia quse
riini pastbres.eos quos pravorum dogmatum virus in- S. Moysi de diversis naturis creaturm Fadorisque di-
'
feceral, aul correclos pim pdreniis gremio reformari vinitus revelata sunl. .'
conluniaces, veluti aborlivos parlus ac non legilimam 6. Tot ergo lantisque serumnis atque nefariis sa-
sobolemex consortiosanclm hmredilalis expellit. crilegisque erroribus Galliciam potissinlum et Hispa-
3.. Post longas igilur annorum metas Turribius nias labefactalas cum reperisset Turribius, alioruni
Asturigiam reversus, dire cruciabatur, cum.aniroad- SS. episeoporum animos ad eam medelam procuran-
verteret daninatas jam dudum ab Ecclesia traiditiones dam lum adhibendam excitabat, quse divinis et eccle-
quas iis in regionibus plene abolilas arbitrabaiur,' siasticis legibus magis essel consona. Quamobrem,ut
peninacius adhuc vigere. Immo ejusmodi cruciatus in facilius id assequeretur, quoddam optfs conscripsit,
eo augebanlur cognoscente pro uniuseujusque homi- in quo-ea lestimonia blasphemiis plena digessit quse
numttudio et voluntate prava dogmata velul quibusdam in Priseillianistarum scripiurisreperiebantur.iisdem-
hydrinis capilibus pullulare. Quorum alii hscreticofum que, ut potuit, pro seusus sui qualitate respondit.
veteri errori blasphemiarum suarum arguitfenta con- Istud vero opus a se elaboratum primum in vulgus
ferebant.alii Priscilliani doctrinam integre profiie- dispergere curasse arbilratnur, ut nemo (ait ipse)
bantur, alii denique, ejuratis ex parte dumlaxat prin- deincepscjuasirerum inscius diceret se simpliciter hu-
cipalioribus dogrnatibus quseperspicue veritati caiho- jusmodi tibros veihdbere, vel legere. Tum deiiide Ida-
licse repugtfabant, eum nonnulla adhuc relinerent, lii et Ceponii judicio, censurse et exisliitfationi illud
reliquis adhserere videbantur. Hsec, inquam, omnia subjecit, ut nimirum isti universa Iperpeuderent, et
huc illucque per Hispanias et Galliciam liberius cre- r, qum sine ambiguilale vefitati ac fidei conlraria vide-
visse, synodorum conventibusdecretisque cestantibus, " bantur, cum aliis fralribus sibi socialis resecare atque
ipse Turribius asseverat, Atquelandemgravissimum abolere curarent.
iuipiissimumque facinus cunctis quidem deterius de- 7. Occurrit autem nobis, et quidem doclus el eru-
plorabat, illud videlicet, quod ad unumdltare diversis ditus vir, Stephanus Baluzius, nimirum quaerens et
fidei sensibusconvenirelur. dubitans de hujus Turribii epistolae fide et auctori-
Ctfm auiem isthsec oriinia Turribius recenseret, tate. Huic enim plures suppositionis notas suboluissa
sola in patriam cbaritate, non temeraria prsesum- produnt observationes quibus concilium Asturicense
ptione, a qua prorsus erat alienus, agebatur. Atque habitum anno Christi 446 adornavit. Totam porro
ldcirco catholicam veritatem studiose prosequens, conficlionis suspicionem ex sancti Leonis verbis hau-
vernaculos hsereticos furibus et adulteris sequipara- rire fassus est. Nam summus pontifex, ad Turribium
vit, qtfi, a sacris dogmalibus veritate subiracta, Asturicensem rescribens, jussit Vt Gallicim saltem
diviui verbi auctorilatem exsecrabantur, quam ut episcopi convenirent,quibuscongregandisfratres noslri
facilius adullerio corrumperent, repudiatis canonicis Idatius el Ceponiusimminebunt.,Ad hsec auiem aniin-
et evangelicis Scripluris, apocryphorum librorum advertens subjicit Baluzius: Gravis suspicio episto-
lectioni dumtaxat incumbebant. Ne episcopis ergo, lam illam, Leonis Videlicet, immisisse alicui inipju
ad quos scribebat, gravis et molestus fieret, neve erga stori cogitationeni confingendi eani quse a Tia^ray;
eos niagisterium exercere viderelur.prudentise simul scripia esse dicitur ad Idatiura et Ceponiuitf^fiijMfuc^
et zelo inserviens, nullam prorsus in eos auctoritatis ab illa abstineo. Sed, Baluzio se opponensAtfrriliioir-
qdhorlalionem,se&dumtaxat suggeslionisinslructionem Astuficerisi laudalam epistblam adjudicanpa"__B bsse -
adhibere faletur, gravioris quidem crirainis reum co-1C doctissitnuS cardinalis de Aguirre contenilitf^tque
ram Deb se reputans, si tacuisset. ad eripiendum qubd adocto illo Concilioruiii^plle^
4. Hsec, inquam, fuit Turribii erga confratres epi- ctore objicitur, hunc primo excusatj veluticonSciurii^f
scopos animi moderatio, hoc sludium in describenda innumerabilium fabularum, in pseudochronicis 'autJ-i=
lisereficorumbominum perfidia, quorum doctrinasct quis exstantium, iisdemque adductum rejecisse quse-
magistefium si quis catholicorum paulo constaritius cumqueiniis narramur, dum aliunde non innitantur,
increpalval, continuo congressionuni disputationes aut confirmeniur certo aliquo et fintfo lestimohio.
ehidebant, iniici3s eunles, 252 et perfidiam perli- Secundo, ait Turribii epistolarri 253 ^e Itfa agimus
dia occulere conabantur; quoil ne ultra jam facerent, non esse excbgitatam et fictani a veteratoribus illis
subdolas versutasque eoruni artes describit patbfa- qui tot commentis et absurdis Hispanicam historiam
citque, quibus aut apocryphas Scripturas canbhicis deturparunt, sed reperiri in ms. cod. sexcentorum
prseferunt fibris, aut oeculias arcanasque traditiories circiter annorum antiquiialis, etc. Sed inler duas lias
venerabantur, nullis quidem libris, eliam apocrypliis, contrarias opiniones cui subscriberem, animus olim
cipressas, per quas SS. apostolos locutos esse men- liserebat suspensus. Codicis quippe ariliquilatem,
tiebantur: aut forle denique quosdam alios libros quam cardinalis Aguirre tanti fecit, non omnem delet
apud se dumtaxat occullius asservabant, solis, ut ipsi suspicionem, quod ab aliquo antiquo impostore lau-
aiunt, perfeclispalentes. data epistola hon fuerit conficia. Nibil sane conficit
5. Quibus vero apocryphis libris Priscillianistse quod Piiilippus II rex, lemppre Ambrosii Morales,
prsescrtim utererilur, paulo post indicavit, speciaiiin ex antiquissiiria bibliotheca insignis monaslerii S.
de Actis disserens, quse S. Thoirisenomine circumie-1p. Einiliani codicem illum traristulerit in aliani recen-
rebantur. Unum in illis prse cseteris notandum atque u lern S. Laurentii in Scoriali, viginti annis circiter
exsecrandum animadverlit, quod dicit eum non bapli- arite fictiones Dexlri, Maximi, Juliani. Quid?Annon
sare per aquam, sicul habet Dominica prmdicatio, sed antiquiores exstitere impostores, qui a pluribus sse-
per oleum, quam pravam consuetudinem Manichsei culis eam confingerepotuerunt? Aposlolis eninv jam
cuin eodem antesignano Manete prosequebantur. Hscc vita fuhctis, suh nomine etiam sacrarum scripfura-
igitur universis exsecrabilis et in omnibus terrarum rum mulia volumina ab impostoribus conlicta fuisse
partibus damuala soboles, vel libros durnlaxat apo- omnia Ecclesise Tflbnumenta et epistola hsec dequa
cryphos recipiebat, aul quibusdara aliis apocrypho- aginius perspicue produnt.Illius ergo codicis vetustas
ruin fabulis refertis utebatur, quemadmodum eoruni nihil conficeret, nisi antiquiorem impostorem de Hi-
confessione innoluerat. Sed Prisciilianistarum mani- spanise et Gallicise rebus oplinve instruclum, jam
bus alii ejusdem generis libri terebantuf. Actus vide- undecimo sseculo labente, vel duodecimo ineunte,
licet illi qui vocantur S. Andrese, vel alii qui dice- hanc unam Turribii epistolam confinxisse.
bantur S. Joannis, quos olim saprilego bre Lucius 8. Huic ego lamen Baluzii opinioni non tam facile
conscripserat, vel denique volumen illud omniura subscribo , sed cardinalis Aguirre ratiunes prorsus
blasphemiarum portentum, quod Memoria Apostblo- infirmas esse conlendo. Namsidesupposilionumargu.-
rum perperam inscribehatur. In eo quippe pseudo- tnentis ea in epistola reperlis hic agere instituerem,
apostoli et pseudoprophelse ad magnam perversitatis multa quidem in ejus lectione me offendissefateri pos«
suse auctoritatem doctrinam Domini mentiebautur, sem, quse nec a Stephano Baluzio, nec ab ipsq Hisn^
PATROL.LV, 33 ]
 1035 P. CACCIARIEXERCITATIONESIN S. LEON13 MAGNIOPERA. iOSG
iiiavC.onciliorumeQliectpre,neca qupquamalipaiino- A Actibus iteratur, et id genus alia, qiia?cerle aiit scri-
tata fuere. Cujusmbdi enim illujt e.xordiunvapparet, ptoris indiligeiiliam arguunt, aul illius codicis, in
in quo ,Turr,il)ius<ie sevpsp, lamquani de lo.nginqua quo sub Turribii; nomine epistola illa fnit inventa et
peregrinaiione venienie, in qua longunv annornm fideliter eruta, prsestahtiam niaxiine elevant.
spatiuui iivsunipserai, disseruil. An hsec de episcppo 10. Sed quamvis ea in epi-tola mtilta eluceant
riisciplinse ecclesiasiicse lueiidse apprinie siudioso quse a v.eritate, aut saiiem a verisimiliiudine, pluri-
vei-a csse possi.nl, quis ppterit suspicari ? Tot enint murivdissident, illam tamen rejiciendam% aut veluli
pernrgentibiis calamifatibus ,._subDef et Ecclesise i.n- supposiiiiiam liabendam esse, vereor judicare. Immo
-dignalione , opiimunv bunc paslorem gregenv sutim egoinet in diVi Leonis Magni Operibus colligendis et
deserere voluisse aut poi.iiissearbitrabiiiiiir? Nenvo ornandis, quenvadiiioduni Quesnellus in snanvtrans-
.i_j inilii iingafi ppierlt, prseserlim euiii S. Leo, cui tulit ediiionem,facere i|a et in alia nova quam post has
Tlirribius deterririvtiivvjltarnm Ecciesiarutn staiunv Exercitationes deliberayi, servandam esse ne-
e.xposiiii, siirriinls laudjbu.s hune oiiiet, quod semper cessariuin duco. Ea propier vaiiis annoiaiioriibus ex
yigilans spilicite bbiriinico gregi devotionem p.fficii prpbaiis.simis scriptoriLiis liaustis , eani adornare
pastoraiis invpendisset. Profeeio si arbitrio diiclus pro viribu.s curay.i, ut videlicet sequivoeationes et ob-
.dumtaxa.t Turribius peregrinaius fuisset, eum potius scuros sensus quibus scatet, amicus lector prseca-
sanclus poniiJex carpereet corripere debuissei, quod vere possit,
a Dominicp grege diffugerat, coricreditas sibi oyes Interim vero, antequam de labuia manum remo-
luporum fiirori dilaniandas subjiciendp. Duplici de « veam, affalim prpbanda esse existimo quse de illarum
-eausa diimlaxat has similesque bbjurgationes inde- Gallici.seet Hispania; Ecclesiarum statu ibidem de-
biie evadere poluisset, exsilii yidelicet altera, in scripta sunt, Cunvuiafosime quippe cum iis respon-
quod , Arianis principibus agentibus , Turribius epi- deivt:de quse in 1)3S, Lepnis Magni epistola con«piciun-
scopus'pulsus fuisSel; .aitera yero, qupd, nondunv lur., cujus iide jgl auctoritate saltem suspicari
ad episcbpatuni asstfmpius, longp annoruin sp.atio maximum crimen fofet. Nam et veiuti genuinum S.
peregre fier fuerit profecius. Setf ulraque yaciiht. poiijificis, felurn,, cunv; yetera, lum anliqua inss.
Nam" si Arianoruni princlpum furor in eum excan- exenvplsiria iiiam continent , concilii Bracarcnsis
detfs exsiliuni subiisset, npn |)er,egrinationisJabores PP. el quaria geiieralis synodus eanv S. Leoni ad-
Cf ihcommpda exaggeraret, sed exsijii; et aliunde jiidi.carjinl,;' omnes scripipres, neuvine refragante,
post latanv itf eum septeiitiairi jatfi in Asturicensi cuni:ii,anc eaniderii testarentur veritatenv, ediioribus
livrono alius intrusus Jfuisset, quahvadnvod'iniquarlo ainpjissi.nuniaperueru;it campuin ut, pmni remoto
iEcclesise sseculp prsecedenii Ariani ipsi fac.ere cpn- Scrupulo, in pmnjrj.us vulgatis exeniplaiibtis eam
sueyerunt. Quid? Si Turri.bius in hae epistpla ad excuderent.
.alips duos (Ja.ilicisecoepiscppps lianc exsilii ppenam, 255 CAPUT XIV.
uipoieipsis np.tlssjiivam,cbnimemorareprseleriii, id De epistola IS S/Leonis Magni ad Tunibium Asturi-
forle iii epistpla ad Lepnem narrare omisissei? Yel censem scripla, Priscillianm hmreseos occasione.
L.ep ipse in siio rescriptp, in
1id non indicaret? paternae commisera- Novum ejusdemfragmenlum de canonicisScripluris,
tlPnis signunv Quid plura? An lda- ex Palat. Vat. bibliot. cod. erutum.
tiHS in Cbronico, qui alias episcoporum clades de-
sciipsit, ivanc unani d/v Turribii exsilio reiicuisset? G Miii. Nos ilaque, cum tbt tantisque prseceuenlilvus suf-
-Penique, cur et cseleri pmnes Hispaniae Galliciaeque testimoniis, de veriiate aucioriiateque epi-
scrilriores lanlo silenlip laborassent in maxinii mo- siplse iS S. Leonis Magni a
minimeambigerepossemus,
rnenti re? Non iiaque ad hocce eifugium recurreiv- iahiuramodo eanv mendis purgare, si qyae in eain
(duniest. jrrepseruot, curayimus. Pro quo quidem fabore fe-
9. N.eque qnidenv lani longam plurium annprum liciiis ab.splvendo iiec.essarivnobis non defuere subsi-
peregrihationem , anlequam ad episcopaium evehe- dia; nam, prseter yarios anliquissimos Yaticanos
reltir, Turrihiiis peragerepotuit, PpstDictinii quippe jrjbdd., qups noslfis pculis lusjrayiriius; praeter Gri-
inortem, quoeJaiiteClvrisli aniiiini 420 cptitigit, ut ex nianeuin arcbeiypuiifParisiis asservatum, juxia cn-
Augusiiuo 254 ¥Jdimus , jam Astuiicensein Eccle- jus.lectiones. Paschasius Quesnellus suam adprnassc
sjanv Turribi.us es.t assecutus. Sed tunc non Leo ediiipnetii maxinve igloriatur, quem nps ipsi anvico-
Magnus, sed: Zosinvus, aul Bonifacius, catliolicse rum ope adjuli fideliier exscribere curavimus, iliam
Ecclesiav prseerat, Quare ciinv in exbrdio seeundi eamdeni epistpiam tunv ad "Vallicellanum, Jum ad
capilis illius episip)se Turribius de seipso tamqtiam Suo Florenlina exempiaria exeginvus,ut divino quan-
de liomine jamjam ex peregrin.atipne adyeoienle ilpque Numitfe opitula.nle, oninja Lepnis Opera pu-
loquaiuf, inde iit quod quse de Asfiiricensi ppncilio ripra, nitidipra au.ctipraque npvis typis prodjre pos-
jexldatii Chronico narraht Baluzius et Aguirre nvi- sint. Sed jam ad instiiutiim reyerianiur.
jaime iii Leonls sevuiti,Videlicet jn annum 446, rejici Laudata jgittfr ;S. pontificis ad Asturicensem cpi-
possint. Qivod si tandein cppfingamus npn statim scopum epistpla sexdeciin siilijeela habet capitula,
ppst adeptpnv episcopaiuin Turribium ad Jdatiuin et quia totidein discuiienda et delinienda Turribius
vjieponiuni scripsisse, ncc Lepnenv veltfti supremuni D Lepni prpposueiaif. M ea verba innuuni : Quia ercjo
nvagistruin et.judicenv jnlerpellasse, sed totum illud .dileclio lp,a fideli quqntutti potuil diligenlia dqmnaias
27 aul2(5annoruiiv spatijim effluxisse, statini culpan- plim ppinipnes sexdecini,capilulis comprehendii. Sed
4us esset f urribijis, ,qupd lanvserp grayissimis illis perantiquiini, Vaiicariiim exenvpitir ctun Griman>jo
nialis recrudescenlibus, medicinajuquKrereetafrerre cpdice decem et .septem esse -legendnpi pipbani. Id
dis.tulerit, et cpntra sacrpruni caripnum'stajuta, sua niagis cpnfirniat ipsa capiium diyislo, qusepostremo
reiicta JE,ccle.sia,peregnnari vbluefit. Fateri ergo loco iiunc Rpmanpni numerum cuni sequenli liinlo
,:,oporlei,ea in episipfa taiia saltem ojvscura coniineri, .exliibet: Cap. xyn. An cqro Chtisti vere requieverit
"gusecunv Turribii pielaie et sanciitale, eiim Ecclesise irisepulcrg. Qpi Quesnelli studium, laborem diligen-
discipliiv.a, sacris canonibus ,et Chrisiionis rebus mi- .liahiye in divi Leonis Operibus prnandis castigan-
ii.i.me.,coh.<£rere.et coiiciliari ppssunt. Iia profecto . dlsye plus sequo comraen.dareconsueverunt, animad-
mecum repju&vi;p,psiq,uarnssepius.episloiam periegi. verianl, quseso, in quaiem lapsus sit pscitantiam?
In qtfa et aiia pffeiidi.qu_fi.aperiamserip!oris pscitan- Videant an (l.secafgumeriio sint Grimaiieum codicem
:itiaui saiie.iii redoleni, Ejusnvp.diqui.dem milii yisa famquam; iapidem iyiliuni assumpsisse iii religiose
sunl, yei quse capitp 4, leguiitur, quod ne uilra jqm probandis Leonirii textus Jectioiiibus, Dicant an se-
fsciant usque ad fin.em, in qpibus nulla raiione ge- .dulp S. pontificis Opera lusirayeril, qui in male cou-
puinus, sensus juxta syntaxeos. grammaiieae regulas cirinata synopsi sexdecinvdunvtaxat subjicit eapitiuh
argui potcst; yel quod in subsequenti capite 5 con- titulos, ultinvp pr33ierriiisso, cunv jam episipla,ipsa
fjicitur, ubi eadei» narralio de apocfypbis S. Thomse iri decem et sepierii dividiiur,s qubruhi postreiiiunt.
1037 DE PRlSCiLLIANISTARUMH^RESI ET HISTORIA LIBER UNUS. 1038
el suutn litulum habet, in prseeedenti synopsi pror- Ak liariistasexercere demandayeriiit, S. pontifex^eb se-
sus desideratum? Sed de hac.re diligentius suo loco queniihus explicatverbis:: yidebanteniin(ssebiiiiprjjli-
dUputabilur, quemadmodumde alio perantiquo Vat. c\pes\]de\\cel) omnemcuramlionestqtis'aufefri;oihnein
Palatino exemplari hujus epistolse quoddam de ca- conjugibrumcopulamsolvi, simiilqhedivitiuriijus hu-
nonicis Scripturis hactenus ineditnm fragmentum manuinquesubverti,,sihujustnodihominibususquamvi-
nobis exbibente. Sitne isiud Leoni adjjudicaiidum,.an vereciim rali professione licuissel. Priscilliaiiistarum
non, alibi quoqne prosequemur, cuni poiissimuin ad ergo crimina lalia cuin essent, ut uori rejigioni dutfir
riium dumtaxat et ordinem spectare videatur quos taxai suinmtim dedeciis gfavissihianique iiijurjiuri
per antii tempora in divinis canonicisque legendis affefrent, sed civijem ipsam reiiipiiblictfiii,itf iis po-
Scripiuris Romaua diviPetri Ecclesia servare coii- tissimum quse naturse jura lsedunt, ad pletiiim exi-
sueverat. Nostrae ergo oralioni modo liceat tantum titfm perducere possenij idep ssecuiiprincipes iliius
iu hujus Leoninse episiolseamplissimo canvpo, prout sectte prpfessibnemcum suis auctorilvus perdefe et
in oninibus vulgatis liactenus exsiat, spatiari; cer- abolefe_ capitis poeiiis adhibiiis, nisi suni, Qui.bus
lissimis quippe uberrinvisquetQStimoniisundequaque ralionibus S- poniifex innixns, similejtidiciiiiri ec-
epislola illa cum referla sil, facilius ex ea-eurn clesiasticse leniinti diu profuisscfassus 'esi. Subjicit
Prisciilianse hsereseos fontes et errbres cblligemus, eninv : Profuit diiiista districtio'ecclesiasiicmleniiati,
tum simul clarius apostolicaesedis auciorilatem irre-, , qumelsi, sacerdotaliconleiitajudicio, cruehtas refugh
formabileque judicium in iis refellendis intuebi- uttiones, severislanien Christianorumprihciputn con-
mur. . slitutionibus adjuvatur, dutn ad spiritdle ngnnum-
2. Et quidem Priscilliana dogmata prsecedenlitimn, quam recurrant femedium,qui timent cprporale sup-
omnium hsereticofumerroribus nequiora fuisse, at- "' plicium. Capilalia efgp supplicia, cum iScclesia'.in
que ex iis omne virulenium impielatis traxisse con- pertinaces hsereticos ailirivadyeitit, non siatuit, iion
lagium, statim S. Leo docuit in illius epistolse exor- inlligit, nec infligendaquserit. Stiis ipsa seraper spi-
dio, qui Priscillianistarum scclam Oinniumhseresiim fitualibus conteiita poenis, et, ne leilitalis iiicurrat
fetidissimamsenlinam appellat. Addil Priscillianistas dtffectuni, quasciimqtierefugit cruentas uiiibnes. Sed
in paganitatis/««eirasadeose ihiuiersisse, Ut,inafhe- si (amen istse publicis sseculariniripriiicipiim et nva-
maticorinri vanis hvendaciiset magicaearlis profanis" gistratuum decretis staliianltfr, pluriniuivvei prosunt,
secrelis adliibilis, fidenvreligionis raoruhique raiio- iisque maxime adjtivatur/prcesertim qiiia delinquen-
iiem in poleslale dsenvonunvet in affeciu sidcruhv tes, 257 seyeriiaie cbfppraiiurivpberiaruriipefter-
ipsi collocareni. Haecet alia similia illius nefandis- riti, ad spirituale renieditimj ad criliiinum ejufatio-
simaeseeiae dogmala 256 ^eo recensiiit/et anti- nem videlicei, ' et ad pceniieiiiiain Tecurrere' con-
qnoruuv Patrum qtii pi sccedenti sseculrvfioruerunt siiescunt. '.''_'.'' .".'"''*'"',
studiunvin menteiii revocat, qrii in conciliis oitfiies 4. Nec quis, sinviliLeohis loqueridi ratiohe, sibi
-
ccnatus adbibuere ut ejusmodi impius liirbr ab uiii- persuadeat Idaiii ei Itliacii.coniumaciani, de qua in
versa pelleretur Ecclesia. Refert deiode quemadmq- superioribus egihius, et'ob^qiiamcathpiicis episcopis,
duni sseculi principes taiitopere Jianc sacrilegam etJlartino poiissimuriv,inyisifuere, etlthacius ipsa
amentiamdetestali sint (Maximuslyrannus videlicet) a Theognoslo episcopo pallim aarnnatus, iri exciisa-
til ejus auctorein cum plerisque discipulis legum pii- tum.: Nulla quippe excusatipne "ejiiscbpuS.p.iirgari
blicarumense prosternerettt(a). Priinrim hoc cruenli potest, qui, prppriis studiis induigChsv coiifratruii)
judicii genus et exeiiipluni, quo s;cculi principes et Gi itf conciliis adductorurji judvcia "spreverit, quippe
inagistratus in perlinaces hserelicos qtfahdoque ani- suis accusalionibussavculafesprineipes elrivagislraius
iiiailverieriin!, plurinium ahinvumveterum el febeii- Urgere voluerit iioxioiuin ijecerii prbciifaridb. Ilanc
tiorum scriplorum hacienus torquere poiuit : Pro-_ quidem ageridi ratibhem cathblicse leniiati fiepugtfare
spexi, ait Natalis Alexander, Hist. Eccl. sseculb iv, evideiilissimum esl. Sed ab ea maxiiiie abuorrehf,
cap. 3, art. 17, hmreticos hac historia abuti posse, cum riostrarum Ecclesi.tfum prsesules, tuin sarictuiu
tum contra sanclminquisiiionis officium, qtibd perti- illud inquisiiionis cfficiutti, contfa gupd liserelicos
naces hmrelicossmcularibusmagislrdlibustrddit, seu comininisei posse P. Nataiis Alexander prospexit. Et
relinquit extremo suppiicig puniendos; tuiri contra quidem eas severitatis ppenas Eeclesiai adjuiiiento
principes ac magistralus ipsos, qui suo jure in illos fuisse, Leo ipse' ex eoetiaiii coiifirinavit, quod.cpr-
eliam pcena capilis animadvertunt. Ibidetn P. Nata- poralia supplicia , et eccleSiasticaruriilegurii exsecu-
lis ab omni censura eam propositionem vindicareiii- tiones, ob gravissinias bellofum yicissiiudines, niul-
tendit, quoe in priorern ejus editionera irrepserat : tor.u.mspatio arinofuiri.cessare debuisserit, itec ipsis
Nullus calholicoruni dixit iitiperaiores et reges non prbViiiciarumsacerdoiibus in 'utfurivfreqiieniiuscoife,
pbssein literelkumeliam capitis pwna animadvertere. cuiiijiaudanipIiuslieeriVi":/?ii)eni((:)itS. pbjitifex) se-
Quo sensu auienv.eain dixerit, in postrerivadeiride creta peffidia libeflaterii^etadinuttqrUirifheriiihmsub-
editione explicavit, atque in assererida hac sseculi versionemiisdem malis esl incilald qiiibiiii debuit esse
principibus .potestate laborat. De eadem principum correctri.Ex cujlis 'catisa statiiri "dep^lpfafejjefgit do-
aucioriiaie agere eliain voluii Ojus arinoiator Con- terriinuin Gallicias ei Hisparilartimstaiiiiii, qiiaruin
slaniinus Roncaglia in posi.re.riiaLucensi editiorie. ,j hoh solumplebes.ut a TurribioacCeperai, inbflifefa
Qni primo caiionistarum suffragio oslendit iri hsere- corilagibnispeste erant lsibefactiii*; sfed; qiidil'gra-
seiim causis judicandis, et ea quat sunt jufis, eiea yius est, eorumdem sacerdotes, boc lelhali cpfrepii
quie sunl facti, Ecclesiampolestalepollere.Tum deitfde rribfbb, Veritatem niultis erroribusbppfiiiiebani.Pri-
ait: Non essealienum u poteslate principum legibus scilliani dbctrinaitf evarigelicis;praferbbani dbcunien-
pmnisqtieindictis hmreses, sacrilegia, etc, amovere, lis, et isla tatfdenv pfbfariis seiisihtis;db_)fayai:ipo-
docuii Bdlarminus, etc. (b). pulis proponebaril,aut prsedicabaiii,'lit Spififfls"siiiicii
5. Profecto si ambo clarissimi viri, etquoiquotde revelaiibnibtis fejeciis.diaboli dogmataiii aiidiioTuiii
liac similibusque disseruerunt causis,ad nostrutfi "atfiriibsirispirarertt. ilsec quippe'ad ;iH'aruin";JEcciesia-
S. pontificem animadveriissenl, tfOc tantppere la- rtfmdeivlbrandurii statuhv Turfibitis S. L6'oriifefpr
borassenl, sed facilius cxpediliusque quidquid ab manda proposuerat; quibiis decem el sepieni capiiuia
heterodoxis pbjici potesl eripuissent. Cuf autenv Sse- siibjecit, strictim datfinatas'"olinibpinibiies convprt-
culi principes cruentum illud judicii genus ih Priscil- hendeiilia, qusegue S. pohtifex, pfb suprenia siii
(a) Tidesis quseipsi jam scripsimus conlra Beau- Maximi tyranhi cruehtum judicium in Priscilliani-
sobre in Exerciialionibus ad Manichseorum Histo- slas ecclesiasiicselenitati profuisse asseveravit.
riain pertineniibus. Cap. 7enim secundi libfi, S, p;p'h- (fr) Cbnstaniintfs Rbricagiia m nptis Hist. Eccl.
tilicem vindicavinius ab is-.iusacatlioliciviripiobris P. Nalalis Alexander, ssecuio IV, pag. 72 Lucehsis
et maledictis auibus eum exagitare ausus est, quia •ediu":"'"':'":
 1059 P. CACCIARIEXERCITATIONESIN S. LEONIS MAGNI OPERA. 1040
aposloiatus dignitale, denuo tractavjt, ne aliquid jA noxios quse in prolem Adami prirni parentis vitio
earumdemblasphemiarumtolerabileaul dubiumvidere- transcnrrunt.
tur in posierum. Decimoautem docebant animas, quse humanis in-
5. Nos interim horum capiiulorum summam stricle serunlur corporibus , olim in coelisomni corporea
et veluti in compendio hic subjicere lectoribus non mole spoliatas peccasse, ob idque a subiimioribus ad
iiigralum futurum arbitramur. Ad quod prseslanduin inferiora delapsas , in diversse qualilalis princiiies
opus, ctsi jam pridem plures insigniores theologi in incidisse, et per aereas sidereasque, polestaies, alias
ecclesiasticis .conscribendis historiis nvauumadmo- durioribus, aliasniitiorihus corporibns esse inclusas,
verint; nescib lamen an felicius saitem pahnares sorle diversa et condilione dissitnili, ut quidquiil in
oinnes liujus sectse errores, exquibus etalii tninoris bac varie et insequ.iliter provenit, ex prsecedenlibus
inoinenli originein ducebant, annotaverint. Nec vero causis videatur accidere.
id plene P. Nataiis Alexanderasseculus est, qui, ca- Undecima ipsorum blasphemia, fatalibus stellis et
laioguiii quemdam seu synppsim omnium Priscillia- animas hominum et corpora opinabantur obstringi,
nistarum errorum confexere instituens, nescio quo etidcircocum gentilibus aut faventiasibi sidera co-
fato allucinatus, quatiiprdecim dumlaxat annolavit, lere, aut adversa miligare sludebant.
tribus .aliis, etsex.,.priivcipalioribusquidem, onvnino Duodecimo, sub aliis polestatibus parles animse,
prseternvissis..yerum ex sola IiacLeonisepistolaluce sub aliis corporis membra describebant, et quaiitates
clarius omnibus. innotescit deceni et sepleiu fuisse, interiorum prsesulum, virtulurn scilicet, quasanimam
ut mox enuutvabiirius. . - regere fingebani, in patriarcharum statuebant nomi-
' Sancius.
pontifex ergo , ut Asluricensis episcopi ,n nibus, quibus e regione signa opponebant corporea ,
Turribii aiiimum expleret, singillatim eadenv capi- quoruro virtuli cprpora subjicereniur. Addebanl cor-
tula retractat quse ex Gallicia Pervincus diaconus poris humani partesduodeciin ccelisignis respondere,
judicanda detulerat. Primo Priscillianisiae impie de et secundum,ipsa; compositas esse, consliluentes ii.
Trinitatis mysterio senliebant, unam dnmlaxat in capite Arietem, Taurum in cervice, Geminos iu hu-
Peo trinoiiiinem personam prsedicanles, ut Sabellius meris, Cancrum in peetore, etc.
et Pairipassiani docuerunl. Hunc errorein S. pontifex Decimoiertio eirca Scripturarum scientiam erra-
non tanlutfi Nicserisesynodi deeretis refellit, sed et runt, cum canonicarunv Scripturarum corpus sub
theologicis rationibus, "quseAtbanasiani symboli lo- patriarcharum nominibus accipiebant. Fabulabantur
queiidi forniulas redolere videntur. enim diiodecinv illas virlutes quse reformationem
Confingebant secundo quasdanv virlulesex Deo hominis interioris operantur, in horunv vocabulis
procedcre, quas non semper Deum in sua essentia indicati.
habuisse affirmabant, sed aliquando eas habere cce- Decimoquarto, ita siderum et signorum poteslati
pisse, ut pessime Ariani raliocinabaniur. hominem subjiciebant, ut contenderent multa in
Tertio ideo unigeniiunv dici Dei Filiuui contenoe- sanctis.libris reperiri, quse ad exteriorem liomiiiein
Ivant, quia solus svt 258 naius ex Virgine. Quare pertinerent.utinipsis Scripturis divinam inter ler-
vei principium de matre Christo dabani cum Pauio renamque naturani qusedam sibi repugnel adversitas,
episcopo Sainvosatenoet Photino, vei non unuin esse et aliunde sit quod sibi vindicent animi prscsules,
Dei Filiunv credebant, sed alios quoque ex summo aliuiide qtioque corporis conditores.
Patre genilbs, quorum hic nnus slt natus ex femina 6. Decimoquinto, veris Scripluris' adulieralis, fal-
qui ob hoc appellatur unigenitus, qtiia hanc nascendi (G sas inducebant, quas canonicas appellabant; cui
conditionem alius filiorum Dei nemp susceperil. quippe gravissimo nvalo ut S. pontifex 259 oc-
Quarto Chrislum Dominumin verahominis natura curreret, generaleiu illain indidit legeni, qua Ec-
natuiu esse non credebant, etidcirco cum Cerdone, clesiarum sacerdoies jiissit omnem diligentiam
Marcione atque Manete apparenienv dunvlaxalet illu- adbibere, ne aut falsati codices in usu lectionisbabe-
sbrianvcarnem sibi copulasse affirmabanl. Quo qui- rentur, aut apocryphse scriplurse servarentur a quo-
deni errore seducti, diem Natalis et Resurreclionis piaiu. be his autem sicscripsit: Apocrypliwscripturm,
Domini in nvcerore et luctu ducebant, sua corpora qum.sub nominibusdpostolorummultarum habentsemi-
jejuniis affligentes. narium falsitatum, non solutninlerdicendm,sed penitus
Quinto deinde animanvhominis divinseasserebant auferendmsun'(,.aiqueignibus concremandm(a). Nullo
esse substantiav, nec a nalura creatoris sui conditio- ergo prsesidio hseretici a.ut novatores septi sunl, cuui
nis nostrse distare naturam. nvultis injuriis.Tecentiores Romanos poniifices afli-
Sexto aiebant diabolum numquam fuisse bonunv, ciunt, quod/sua Opera proscribant, et ignibus cou-
neque naiuram ejus Dei opificium fuisse, sed illunv creraari jubeant. Nimis velusta esl ejusmodi in ealho-
ex tenebris et chao emersisse, quia scilicet nullunv lica Eccle.siadisciplina, nec solum a Gelasio papa,
sui lvabeat aiiclorehv,sed omnis mali ipse principium > vel a conciljo septsvagintaepiscoporum tum habilo
sit atque subs.tantia. repetenda, sed a LeoneMagno, qui eam oiunibus
Septimo iitfptiarum el malrimonii usum cum Ma- caiholicis episcopis observandanv inculcat. Quare
nichseis quoque damnabant: ea ralione, videlicet, ul splendide inter cseteros acatholicos Van Espen et
legiliinav prolis procreationem perhorrescerent onv-:IjJ Beausobfe (6).,alhicinaip's esse, Leonis hsec agendi
niumqtie turpitudinuni libertatem facilius admitte- ratio suadetpatefacilque. Nain Van Espen, cunv in
rerit. priori supruniOperuui parte, quse Juris Ecclesiastici
Cui errori et ociayus maxime fuerat affinis, cum universi inscribitur,, haudquaquam ad hocce Leonis
dicerent humana corpbra diaboli esse figmenta, qua- decreium animadverieret, cumqueagere institueret de
tenus coneeptionum semina in mulierum uteris con- Ecclesisedisciplinain lvKrelicorumlibrisprohibendis,
figurarentur, et corpora ipsa animsedigniiaii, uipote Gelasiano decreib dunviaxalinsistit, cujus verbis vim
diabolica yirtute formalsi,minimecongruere possent. omnem roburque prorsus adimere conatur, quasi ex
Hinc semel spluto cofpbre, iterum per resurrectio- suggestu affirmans Ecclesiain tanluiniiiodo publicam,
nis niysteilum reviyiscere posse atque debere inficia- iion privatani, proscripiorum librorum ieclionem ca-
banlur. vere voluisse. Spleudide, inquam, Van Espen alluci-
Non minusportenlosa fuit ivona eorumdem anno- natur. Quod ut innotescat, minime opus erit ut, a
tatio, qua proiiiissionis filios, non ex carnis semine, nostro proposilo recedenies, nunc de Gelasiano dis-
sed ex Spiritu "sanctoesse conceptos prsedicabant, sereie incipiamus decrelo. Islud quippe multis eru-
liosque niinime peccalo mortalique conlagio ob- ditisque notis adornalum prodiit, ChiQetii Holstenii
(a~)Yide quse dixiinus cap. 6 secundi librt Histo- in, et aiibi passim, cujus nugas, agentes de veteribus
rise Manicliseorum. Manichaeis,abunde rejecimus.
(b) Beausobre, part. i Histor. Manicliseorum,Hb»
1041 BE PRISCILLIANISTARUMHJERESI ET HISTORk LIBER tJNUS 1042
et P. Josephi Biaiichini studio et labore, ut novis A nicse disciplinae rigore speciato,,quinto jaro Ecclesise
animadversionibtis locupletare prorsus supervaca- sseculojiienvini licebat per dpnvos sacras Scripluras
neum sit. Ad Van Espen igitur lapsum prsecaven- liabere ab hserelicis vitiatas atque corruptas, qui
diim, ea quse S. Leo subjecit advertere sufficiet. Is fierinunc potest ut tantopere heterodoxi conqueran-
itaque non publicnm tanttim corruptoruiii, apocry- tur, cuni suos libros sub anaihematis poena higendos
phorum falsorumque codicunv usum catbolicis, sed catliolicis ab aposlolica sede inlerdicttfm. intelligunt?
et privaiis borum lectionibus vacare, vel rliam hu- Sed in hac re exploratissima diuiius, inimorarj vilio.-
jusmodi exemplaria in domibus retinere, sub hsere- mibi daretur, et propterea ad sexlum decimum ca-
seos nola episcopis qui id pennillerent interdixit. putgradunv facimus, in quo de aliis libfis ha;felico-
Quare subjecit: Vnde si quis episcoporum vel apocry- rum studio conscriptis S. pontifex verba fecit.;
pha haberi per domos non prbhibuerit, vel sub canoni- 7. Hoe itaque sexlum decimuni caput, postremum
corutn nomine eos codicesin Ecclesia permiserit legi, sanclus Leo Magnus appellat, eo sensii Videiicet, ut
qui Priscilliani sunl emendatione corrupli, hmrelicum , sexdecim capita disculienda Tufribii libellus ad apo-
se noveritjudicandum, quoniam qui alios aberrore non slolicam sedem transmissus cpntineret. Sed .quia et
revocai, seipsum erraredemonslrat. aliud in exirema fqntiliqris sum epistolmparte idem
Perantiquum Palatin. Vatic. ms. exemplar, post Asturicensis episcopus siibjecerat, quod est' de Cliri-
bsec verba, celebre bujus epistolae fragmenluni nobis stieariie : An vere requieveriiin sepukro, idcirco me-
exhibet, hactenus a prsecedentibusOperum S. Leonis rilo judicavimus an,tiqtiam yulgatam lectipnem, sex-
editoribus.iiecannotatunv, nec publici juris factum. decim nin)iriinv,,esse exptinger.dam, et cpdicum suf-
Hoe autem quamvis Leoninam ofationem omnino j. fragio, ut diximus, novam, decerivetseptem videlicet,
redolere non videatur, tamen laudati codicis vetustas " essesequendam.Sexiodecimo igiiur Tufribiani libelli
et aucloriias, ium argumertti ratio, prsecedentibus capiii S. pontifex occurrens, ejusdem imprimis Tur-
S. ponlificis dictis apprime conciiietfs, nos in _illud ribii approbat querimoniam, epnvSeiiicet quse:'circa
consilium adducunt, ul in altero tonio lineolis inter- Dictinii quondam ih Asluriceiisi sede siil prsedeces-
clusum lypis cbmniiitamiis-. Et qtibad codicis anti-- soris scripta el tractatus yersabaliif. Dicliniuni autem
quilatem speelat, nonurii atlirigeresseculuiii antiquo- eos libros scriplb .consigiiasse cum Pijisci.lliana.Jabe
rum characterum sestihiatofes nobiscum judicarunt. esset pollutus, jam Tbietaiii cpivcilii Acia, jani Ati-
Argumenli ratio plane resporidet sancti Leonis scri- gustinus aliique coseyiscriptores, tit vidiriuis, etnunc
bendi scopo. Nam pbstfejeclas apbcryphas scriptu- ipse S. Leo, apprime testati, sunt.. Hos' autein"Jibros
ras illi inleresse videbalur designare canonicas, et nvulli. cunv veriefatione legebant, qhi"'reparationem
quoordinein Ecclesia legendse occurrerent,ul summa ejiis magis. debebdritqtnqre qudrii /apstfm.. Nori ergo .
concordia in diviriis laudibus cbncinendis et mysle- bictinium (ait S. ponlifex) sed Priscillianiiniiegunt,
riis celebrandis sacri allaris minisiri conyenirent. et iUud_probantquod eriahs docuii, ripn-qtibd corre-
Prseterea bujiis fragnienti accessione, aptissime priora ctuselegit. Quare extra ectlesiasiicuin coetuu)ees esse""
posterioribus conjungnnlur; et in codice eam epigra- declarat qui ejus scriptis' uiebaniuf. Neminem ibi
phenv offendimus, videlicet : Incipit senlentia papm prdfeeto sunihius poritifex excepit, sbd' tit cujusque
Leon/s de apocryphis scripluris. Qtiseexordium habet ordinis ac stattfs iibrnines comprehendtifet,;ex sancti
ab iiiis vocibus:laudati capitis 1S hujus epislolse a.d apostoli Petri subselJiis pronunliat: Sed'neirighoc itn-
Turribium: Guraiidumcfgoesleisacerdolali diligenlia pune prmsumat, nec inier cqihblicbscihsbqturqttisquis
maximeprovidendum ul falsaii cbdices, etc, usquead G utitur scriptis fton ab Ecclekid sbluhi cdihblica, sed
iila, quse in omnibus edilis hbc caput claudunt, niriviT etiam a suo auciore damnalis,TPost hsec;'S.LeoPriscil-
rum : Quoniamqui alios ab efrore non 260 revocat lianistarum et Mahiclvsebfuni.arles exaggerat, qui-
seipsum errafe demgnstrat. Postqtfse, bseealia imme- bus ad invperialitfmlegurivseyeritateriiprsecavendam
diate subdtiriiur: Legunlur auterii omnes Scripturm solerler uiebantuf. Quarniii verp sectarUin homines,
divinmsahcti canonis ab inilio anni usque ad ftnemin cum ad, 26l ioviceiri cbrda bdb.erent, eailein sacri-
Ecciesia sancli Pelri hoc ordine. Tempore vefis, hoc legia proHtehaiittfr, qiuanvyisdiyefsis appellarentur
esl sepiem diebusanie inilium Quadragesimmusquead noininibus. Quare, etsi'vetus Testamenium;quod Pri-
octavamdiem ante Pascha, legutilur libti Moysis cum sciilianistse suscipere; .simulabant, Manichseorum so-
Sesv,NaveetJudicum, etc. Duo itaque dumtaxal breyi boles fefutaret, adunum tamen fiiiem (ait S. ponti-
otio hic aniitftfdvertere el annotare haud prsetermit- fex) utrbrumque feridit iiftehtip, cuhi, qhod'isii abdi*
tanv. Alleruin, ordirieriiIh hoc fragnvento descriptura candoimpugriahi,PrisciUianislmrecipiendpcorrumpunt.
pro legOridisotfvnibussacri canonis Scfipturis in to- Cseterum in exsecfabilibus mysteriis, iri bbscenitati-
tius anni currictflo noridifferre ab illa distribulione bus omnique turpiludinum gOnere ctfnl Mahichseis
et ordinalione quse modo etiam inRomanoBreviario Priscillianistas cbnyeriisse, jairi ex ibta htijtfs histo-
conspicitur. Hbcprolval eninvsacri hujus rilus auclOr rise serie arbitror cbnipfobatiiiri.Quod niaxiiiie hic
rilaiem velusiatenvque anostris majoribus derivalam,: Leo Turribio inculciins, ad eainisbllicitissiinain iiiqui-
qui consilium habiiere singulis qualuor anni ieiiipo- .sitionem Romsecbrilra Mariieliseoshabiiarivprovocat,
ribus, et divinis riiysteriis in Ecclesia celebrandis cujus judicii ef'Actorunv excniplaria ad euindem
aptiores, et magis corisbnas SCripiufariirii lectiories * Asiuricensem prsestfietti direxit (tf).' ;;., ;, ,
distribuere etaccoiririvbdare, Ut riiagis niysieribrura u. 8. Uiiimuni restat caput. quod itf exiferiitf fami-
dignitati"et popiilpruni ihstiiutioiiixoiisulerentatque liaris suse epistolse parte,: tit jam diximiis; Leoni
prospicererit: Alteruin esi; iri laudato fragrivenlo de- definiendum Turf ibitfs pfbppsueraf:'Ari:cajb Cliristi,
scriptos reperifi.bmries liivrosin.ciriione Tridenliho, 'yidelicet, vere fequieverit iii sepulcrb. iiocce quippe
sess. i, descriplos, si uiviiiritairien alterumqueexci- nostrse feligibnis niysieritim plefisqtie eatlvolicorum
piamns. Qtised.up sahe sacrafum Liiurgiarum studio- eiiam in dubium verierat,' bx. eo^quod.Clirislus; ad
sis viris, qui meriio hisce tenipbribus in hoc iabore inlefria descenderat. Qua enini ratione duo illa,
uiagna cum sacrse ahiiquse rei ulilitate operam insu- descensus VideJicet ad ihferos et Christi carnis in
munt, erndilarum disserlationuni supelleclilerii ex- sepulcro requies, cuni vefa conjuhgerentur proprie-
bibebunt. Nos inlegrum illud Jiicnon subjicimus, ne late, Hispaniarurri poptili inlelligere hatfd poterani.
lohgius quain paf est a prbpositb scopo abscedamus. Duo liaec apostolici Symboli dogmaiaihter se nequa-
Illud tainen prout exstat in nvs. cod. publici juris fa- quain repugnare S. poniifex variis Scripturarum te-
cienvus in allero tomb bninium Operuni S. Leonis stiinoniis.detfvonstrat;:' Sed contrariuni asseftum ex
pontificis, brevibusque notis adornabimus. Ad npstra Priscilliani et Matfichseidogmaiibtis defiyasse., 11011
itaque reverlentes, ita ratiocinamur. Si ergo, cano- ilubium est,: ijvi sacrilego'\M) serisu:iid'se Chriiiurit
(a) Consule c. 10 libri n Historise Manichseorum, in quo de Romana Leoriis 111istos hserelicos inquisi-
lioneverba fecimus.
 1043 P. CACCIARI EXERCITATiONES IN S. LEONIS MAGNI OPERA. 1044
timulant confiiert, ut et incarnationis, el morlis, el re- A sis quse ad jus perlinebaivi, eaquse circapersonas et
'suffeciionisaufe_raiitvefitaieni{a).. faqluriiyersari polerant concilii generaiis, aut saltem
Non igilur vereiidiiiri eSf qiiin in iis retraciaiidis prbvincialis, judicio subjeeit.
capitulis S. Lep svipreniijudicis et magistri partes 10. Etquidem quia.tplus ppntificis aninvus potis-
obierit. Nec liic eriini adversaripruhv nugas locuin slniiim versabaiuf in Galliciae rnalis niedendis, aiqtie
Iiabere posSe, ipse S, pohtifex.iriaiiifesiai. Qui, tft" ih prsccayehdb ne, laiiUsTn iis regionibus serpenti-
sui ipsius docirina eicaiioriica judicia bmni ilerico- bus, cathoiica.religio ad plerium perducerctur exi-
rum cceihi singulisqiie fidelibus intfoiescerent, priino tiiinv, sequenlem censiiit adhibere ofceoiioihiain. Si
ericyclieas inter episebpps episiplasbabendas jubet videlicei aliquid pbsliiissel quominus generale con-
aii cbhcijii celebraridi locnm opjiortiiriujiidesigiian- 'C.i.liunicelebrarel.ur, Gallicise saltem sacerdotes in,
dum.- Ad isitfd deinde vicinaruhv prbvjnciarutfi sii- tfhurii.cbrivehife prsccepii, qiiibiis.cohgregaiiriis Ida-
eerdoies conyeriire prsecipii, libs pieiiissinia babita tio, et Cepohip, ufpote metropolilicp jpre i.nsigiiilis,
disiriciibne, adiexanieti pbiissiriiuih ievbcare yoiuil Ciifa denvahdaia est,.(.iiibtis et Turribii soliiciiiidinein
et jiissii, an essenf; aliqui inter episcppos qui Prisci!- adjiirixit', utcitius^el provincidHfionventu rettiedium
lianae hseresebs cpniagio poilubreriiuf. Eos ameui, . ibntis vulheribus-nfferretur, Dunvlisec igiiur in Galli-
quos tali lantaque labe jhqtiiriaibs feperisset coVici- cia et Ilispania agenda Leo jus.sit, ct dunv Pervincio
lium, serVatis hriinibus pbntificiarurivbafum sarietio- Asiuriceiisi diacono epistolas poniificias uiriusqtie
tfuitf reghlis, a Cailiqlica comm.uiiibnesine dubio regni episcopis deferendas tradidit, jam Calipius et
sepnraiidbs decernit, si ianieii riefandisiimam sectam Ardubare Ronianuih cojisulatum agebanl. Id vero in
per ontnium sensituih pfavitales aamnare noluisseiit. D T. Clifisti annuii) 447 cbntigisse, jam Romanorum cbn-
Ut auieiii haee;,-qiise ad aposloiicse sedis jura perti- sulum tabulsepatefaciuiu. Siquid-iamenabundanlius
rienl; pleiiius- facilitfsiitfe exse.ctfiioiii nvandareiiiur, theolpgicariim rcrum studiosj veritatisque aiuaiores
Mudquaquaiii S. "poniifexhac epistbla fuit coiileiitiis. ad liiijns liefandissimse'seclse felellendos errores sibi
Sed, riiilla inierposiia prolatibrie, alias liticras dedit cupiunt nancisci, ejiisdem: S. pontificis consulaiit
ad eqepjscopos, f arraconerises iiimirum, Ganhagi- homilias.; Yix enin.i.ab epdenv comperla nequissimo-
nensey, Lusiiahos atque Gallicios; quibus cbncilium rtini.honiinum impieiate' et sacrilegiis, studium co-
jjeiiefale indixit, in qiib certe iivdicendo supremum hibere nbn pptuit, quin inter sacra mysteria per-
sui ponilficatus jiis exefcuisse, haud dtfbiuin esse agenda profanam; eam religionem Jmjusque dogmata
pofest. Id qiiippe isihsec Leoriis yerba perspicue impeteret et exagiiaret.. Cujus quidem agenili raiio-
paiefaciunt. Ail ium(ait,) dilectibnissgUiciludihemper- nenv nbbis satis est indicasse, ne prolixior justo hsec
jiriebiiyui nbslfce oraindtibnisqucibriiqs pd prmdictq- nostra evadat oratio. .,'., ",.,
fmriprbvinciariim episcgposdefeYgliif,;An verp. unam '.- 263 CAPUT XV. -.
taniuriv encyclipariv,vej jilures epistblas, Leb scripse-
rit , ut Jaudaips; buiheS ,H_spahi;iriim; ei Galiicise De cbttciliisin GalliciqseiHispanim regnis sancti Leonis
fepiscoposad concilium veriire cpriipellerei, uon atisiis Mdghi prmcepiqhabitis. FalsutriPascliasii Quesnelli
siirivdefinife;: ctinvqusecumque illse fiierinl; liaClenus judicittm de anliquo cod, Canonum Rom. Ecclesim.
iion prodierint, et tehiportim
' iiijuria forlasse ]ain "i. Obscuriorcs"atitem nuric resrios scribere opor-
intercidefiht (b),. _ ." . let, et iisquse jairivdixinius intfllo difliciliores, prse-
262 9- Nuiicvero Siiiviiii,exRomansesedis jnriura serliit) cinn obyeiefiim moiiunvenioruin jacluram iis
. bsiyillaioribus perctfnctari lleefet, «if iiiaghus ijle. C subsidiis careanius qtfsefacile ad cognoscendani re-
furribiiis infer riiaximas Vefsahs ahgustias, ad unaitv ruin veriiaiem hps dirigere atque conducere possent.
aposlolicaiii sedem sua consulta direxerit, noh verp Intefirivtainveriasusceptoproposito manuiiinonremo-
ad alierius sedis episcppum;, quid inier csetefps vcbimus, qtffiadusqueexploratius fiai quemadmodum
Launoius, Blondellus, Quesnelitfsaliiqiie reponerent? ponlificiis tfVandatisulritfsqiie regni sacerdoles ob-
Num coriiendere audebont lo.iuriitfegotiuitf adfuiu- leniperaveriiit.' Episc.opi ergo illi cum ob diversas
rtiiii conciiiuir) fuisse reriiisSum ? beciperehtur qui- reriirn ciyilium ^lininisiraliones, tft jam vidiiiius,
dem, ei siibi.fucum facefeht. Nanv Sunimus pbhtifex, iurii bb divefsbriiiri priiicipuivi slirpem,- ingenia el
supriinv prsedecessbriirriyestigiis irislsteris, ex Vali- feiigionein, in unuin generale conciliuin convenire
eani throno,, nbri ihepibgicis raiipiiibtis taiitum sin- barid pbtueritft, linluscujusque regni metropolitoe suas
gtflbs Pfisciliiahistarum errbfes rejeCii, sed et sub syhbdbs cbegefunt, Tafraconenses enirri, Carthagi-
anatiieiriate datfinavit ;';apbcry.pliafurivscripturarum ' iiens.es, Lusitani et Bseiici episcopi, quibus in rebus
exeniplaria et iiavreiicbfuin librbrum priyatam pu- civilibus TlieodoTicus Arianus ex-Golhpruin stirpe
tflicanique lectipn.e.rivpibscripsit, ebsdemqtie ebm- oiius doitfinabaiur, eodem annb 447, suum conciliuin
bufendos-prsecepit; e-xira cathplicam cohjinunionem celebrariiht. Ctijus quippe rpi celebre illud esse lesti-
eos episcopos:declarans qui ejusiriqdi slatutis non monium mihi persuadeo, quod Conciliorum genera»
obteinperasseiit. Quid igitiir ? Nuiri hsec futuro defi- liuiivcollectoressuppeditant. Postconcilii eniniTole-
liienda cbnciiio.'reinisii ? Nurii ab JiisCe regulis atque lauii canories, fidei qtfsedarivregula legenda occurril,
statutis Jeviter ieliam resilire cbncilii Palribus licuis- quse sequenienvepigraphem praeseferl: Incipitregula
set? Nugas agererit idconfingerites, ctfnvveritalis fidei caihblicmCOntfaotrines hmreses, el quam maxime
studiosi ihlelligani coticilii Patribusexaiiieri duriiiaxat u contrq Priscilliahos, quani episcopi Tarraconenses,
fuisse rerivissiiiiV,aii esseiit aliqhi inler episcopos qui Caiihaginenses,eiBmiici.feceiuni, et, ciim prmceplo
Iiujus hseresebs;coritagiopolluerenlur, qui, secundum papm. urbis.Rohim.Leohis, ad Balconium episcopum
has ail Turiibiaha consulta .respdnsi6ii.es, a cbininU- GaUiciwtfansmiserunt, ipsi eliatn el supiascriiHa vi-
nione sine dubio erant separandi. Frusira enim (aif ginli canonum cqpitiila slqliieruht in concilioTolela-
S. pontifex) utuntuf callioiico riomine, qui islis impie.- no (c). Apud Tbletuiifergp Hispariiseepiscbpos con-
iatibus nbnresistuni. Non agendrim igituf erat ih illo . yenisse, pbstrevna"illa 'iijdicant yerba. Sed priece-
coiicilio.de Jiaeresi damiianda, qtiatfi jam B.R. PP;'et d.ehiia capituiapfbut in Cpnciliofum coHeciibne Iiodie
Leo ipse dairinaverani; sed tfe hsefeticis ptiniendis, asservanturLeoiils a:vp edita fuisse nemo sibi per-
quofuin causa hoiidiini satis apostolicsc sedi erat ex- suadeai. lisdenlriamqiie prihio Patruinus cum cxieris
plorata. Propterea nosterLeo, jaiii sufiicienler dis.cus- subscripsit, qui 4U0 aiinb iri Symphosii et Dictinii
(H) V-idesisquaede"-hocdogmate scripsimus coritra misisse, ex simili ejusdem S. ppntificis agehdi ra-
Beatispbre, ut viridicaremus anbtls supppsitibnis Acta tioneColligi poiest, ab eodehvservata.in Oricnialiiiin
Archeiai, hujusque disputatibiieiri habitam' conlra fcausis, post lairoeinium Epliesinum ad fexanien fe-
M»neiem lib. l Hisl. Mariichavofum. vocatis, ut inpbsirema liarum Exercitatibnunv parte
\b) Sed unam tantum encyclicam epistolam ad . videbiinus.
otniies Hispaniaftim et Gallsecise episcopos Leonem (c) Tom. HConcil. generalium pag. m, 1475.
 1045 DE PRISCILLIANISTARUMHJERESI ET HISTORIA LIBER UNUS. 1040
causam convenerant. Siibscripsit prseierea Ortigitis, A{ catholkmconlra bthneshmreses,ei quam maximecontfd
GalliciseepiscopiiSj-dequibus jam in superioribus Priscillianos, qudm.episcopiTarracbnenses.... fece-
satis superque disseruimus. Sed eosadhiicanuo 447 runt, et cum prmcepto papm nrbis Roma Leonisad
potuisse esse superstiies, ve| Orligio liberum fuisse BalconiumepiscopumGallicimtransmiserunt:
r.iim Hispaniarum episcopis ad.hunc venir.econven- 5. Nec errore: aut' osciiaittia amanuensem' liceat
tum, prorsus inyerisimile.esl.Luceclarius ilaque ap- notare nanv, Bracarensis concilii PP». anno Clnisii
paret Harduirii annotationem esse prpbimdaro, qui 4: 565 sincere id fnssisuht, quando videlicet Lucretius
scripsit in ediiionehujus conciliia Lonysia curala hmc episcopus illius sacrj conventusprseses, cseteros ailo-
verba legi: Explicit concitii Tolelani, quse argumenlo quens episcopos, ad Totetanam provocat synodum
sunt subsequentem fidei regulam ad illud haudqua- Leonis sevoel prxcepto habitam, in qua regulam
quam periinere, sed ad concilium jussu Leonis co- fidei conira Priscillianam haeresim; cuvtf aliquibus .
acium esse referendam. capilibus conscribenles,- ad Balconium lunC Braca-
2. Non aliter profecto ea de re a Pagio.est judjca- rensis-Ecclesise prsesulem direxerunt ,(c), Igilur.si
. tum, quisedulo atque malurius secum reputans quse Tarraconeqses, Carthaginenses, Lusitani. et Baetici
ad ecclesiasticas sanctioneset ad monumentoriimor- episcopi anno Chrisii 447: fidei professionera illain
dinem perlinere videntur, ut geslarum rerum per- cum subjectis anatbemalismis, seu capitulis, con-
lu.rbatipnem praecaveret, fidei professionem de qua scripserunt, janv illa Augiistini studio in lucem pro-
aginvusLeonissevoconscriplan)fuisse asseverayil (a), dire non potuit, cum jam S. cpiscopus apud Hippo-
Cujus quippe. veritali minime oflicere poiest tania nam sedem suam extremam diein clausisset anno
illa mss. el ediiortiin. cxemplariunv diversitas, quse .R 45,0. Si deniqne ex Augustini Operibus, vel ex Ro-
uobis in iis anaihenvatismis conspicienda occurrit, B ' maiioriiuvcanonum colieclione PPvilli muluati es-
dum videlicet aliqui ex codicibusduodecimdiimtaxat sent, neqtiaquain Lucrelius:dixisset: Regulam.fidei
anathemaiismos conii.neari.t,edila exemplariadecem cpnlra Priscillianam,-hmresimcutti qliquibut capitibus
el octp, in AugusliniOperibus horum numerus usque, cpnscribentes,sed.poiius alia usus familiari loquendi
ad vigirtli sex augeatur. , formula:;dixissel: Vel recilata fuilfidei professio; ajil.
Tantam porro diversilatem cuin ahiniadverleret ex codice fidei profetsionem, cum tubjectis capilulis
Quesnellus, suis studiis 264 et partibus prodesse legerunt, vel exscrib,eufecerunt._•Levibus aulem divi-
posse censuit (b). Et propterea enni uiodo Leoni naiionibus nos roininve.insistere.plenissime norunt,
adjudicat, quam ex Ronvanpcanonum codice avul-> 265 flui conciliorunvActa et hjstorias percurrerunt»
sissesiispicatur.inodoeaiivAiiguslinbasserendamesse - Sed id jam et;Quesivcllus,novisset,,nisi;,niminm suo-
conjicere conatur, quasi quod aliquando vel aH 1II— ruitf siudiomm par.libus-_addu.cius,ejusdem Braca-
spaniarum episcopos miserit, vel iliam ex Africa- rensis concil.iigesla, ad quse provocat, evoiyefe aut
asporlatam a Leone, cunville adiiuc acolulhusZosimi inteiligere neglexisset. Annon; idem Lucrelius epi-
decretumadversusPeUigianosdetulil, elc. Rectene ac, scopns, post illa verba a nobis laudata, et ab ipso,
sapienier hoc loco el sequentibus Quesnellum ratio- Quesnello exscripta> iminediale hoec alia subjecitf
cinari afbitrabimur? Frivolum utrumqne et sinefiin- Unde quia et ipsumprmscriptmfideiexemptqrcutn suis
damenlb esse jam olim Harduinus annotavit. Sed cgpitnlis prm manibus hic habemus.pro inslructione
Parisiensem huncLeonisOperuiii editorem pro more; ignorantium, si veslrmplacelreverenlimreciieiur. Tunc
comminisciel nngari voluisse, ii perspicue inlelligeiit, aulem omnesepiscopidixerunt,: ydlde necessqridho-
qni cum in fidei professionem, tum in illos subjeclps .(C rutn capilulorum.eti.jeciio. Nec aljam adducunt fa-
decem et octo anatliemaiismos ociilos conji.ciarit. • tionem, nisi hanc*,,ut simplicioribus, videlicet, ,<7'ut-.
Nam quis sibi adulabilur eam fidei regulam cum btisqueprislina sanclorumPatrum staiuta pqhdebantur,
subjeciis anaiheinatismis janv diu fuisse concihna7 qbominala jatn olim a sedebeatissimiPetri apostoli el
ianv, textamque antequam onvnes Priscillianistarum damnata Priscillianm limresis figmenla cogngscerent.
errores, ailes horumque fonles unde diinanabant, Ari yero istlisecQiiesiiellum jugulent, quicsP, lector
plenius iimoiesccrent? si jam Romanorum Canonum animadvertat? Pristina profectoilla sancioruni Ptf-
codici cam fidei professionem antequam Tarraco- lf.uhi statuta, quibus Priscilliaiia!hsereseos pbrtenia
nenscs, Carthaginenses, Lusiiani et Bseliciepiscopi damnata fuere, aposlolicse healissinvi Petri sedi tri-
convenissentinsertam confingamus, vel si antequatfi buuiilur. Non igiiur. illius pr.ofessionisfidei illorum-.
Turribius apostolicam sedem consuleret, et S. pbn- que capilulorum auctor Augustiniis dicendus est; is
lifex consuliationibiiS responderet, Auguslinus, vel enim, quamyis meritis, laboribus.honoribusquecla-
quisquam alius eaivvedidisselj dicat, amabo, Que- rtfs, quandonam apostolicura Petri thronum asse-
snellus an 'furribium et Leoriem latere potuisset? cutus est? ; "._;.._ ,
Idsuspicari haud licet. Ainbos enim de rebus in Ec-; 4. Neijue deinde tanla illa fanvque a Quesnello
clesia gestis instructos esse oportebat, el Romanus decantata divefsitas in aiiatlieriiaiisroorumnuniero
pontifex potissimum id novissel, si vel ex Africa reperta huic veritati tenebras obducit, Nain impriihis
isiud nionumentum Ronvam secum asporiasset, il- nvariuscfipia exeiivplaria ex quibus polissimum illa
ludque sui prsedecessores, Vel ipse.etiam, Romanb- diversitas iiausta est, ahiahtiehsiuitfquandoque indi-
ruin canohum codici inseruissenL Cur ergo S. ponii- rj ligehtia et.oscitantia fueriiht cprrupla, yel aucta; vel
fex ad hanc fidei professiunemnuniqnamprovocavit? quia, aliis occufrehtibus catfsis, Paifes ipsi, ad
Gur singillatim Priseillianistarumarticulis aiiaihema- pfsecedentia Ecclesisestaihta prbvoCarites, ea dtim-
tismos professionisubjeciOsnon.opponit?Curderiique. iaxat in nvediumadducebanl quse adiibvas exciiatas
Turribius ipse apostolicam coiisuluit sedem, si jam qiisestioiiesvidebaiitur pertinere; vel et aliu addide-
diu Hispaniaruin episcopi ex Augustino Ddei tessa- runt quse rebusquas 'agebantiiiagiscphgruere arbi-
ram acceper;mt? Tsthsec ergo meaipersuasio est, vi- trabaiitur. Qtiid efgo mirum si qiiandbqiie iri eyol-
delicet, Quesnellum versute omnino nugaium fuisse, vbiidis veterunv scriptis iiiium. ideirique fnontfinen-
eam fidei prolessionemAugustino adjudicando. Tar- ttfm , modo inierpolatunvet diiriintitiini; mbdb vero'
rnconenses enim, et cseteri PP. qiii in concilium prblixius et auctiusnobis occtirrat? Iri hisce quippe
conveiierunt, si ex ejusOperibus eam rhutuali essent, rebus quseab scribentium et uleriliurrivoluntate peri-
ejus nonven non reticuissent, imino nec PmisiSsent derit, riisiebrtfni aniriius innoteScat, non sine negotio
indicare Romanseet aposiolicsesedis canones et sta- judicari potest, prseseftim cum autogfaplia exem-
una, si fidei regulam ex illo codice desumpsissent. plaria desideranlur.
Atqui in illa epigraphe non aliud quam Leonis nomen 5. In hbc negbtio tamen non riiultum opefis Qties-
legenduni occurrit: habet enim : Incipit regula fidei riello insumenduiri fuisse arbitror. lidem natnque
, .n) Pagins;ad Ghrisli anrium 405, num. 16 et 17. cbntentis, num;!8.
(b) Quesnellus, dissert. 14 de libellis in codice (c) Bracarense conc, tom. VI Concil. pag. S5I.
1047 P. CACCiARI EXERGITATIONES IN S. LEONIS MAGNIOPERA. 1048
ejusdem laudati Bracarensis conciliiPatres Acla eo- Aqui islhoc monumentum, aut Augustino adjudicat,
rum qui Toletarisesynodo anno 447 coactse interfue- vel qui illud ex RomanoCanonum codiceante Leonem
runt in genuino contenia codice prse manibus'habe- ediio mutualuin cbnfinxit. Sed hunc maxima eccle-
bant» Idcirco, lecto fidei exemplari cum subjectis siasticse histOriseet Leoninorum Operum potisslmum
capilulis, necessariura duxerunt posiannos 116 ea-. inscitia laborare, argumenlo esset. Quid enim S.
dem capilulasiniplicius et evidentius exponere , ut • hic pontifex.de Priscilliana hac hseresi praedicavit ac
minus e rudilis innotescerent quse sub' anathematis scripsit ? Aiinoii ipse eam hseresimex prsecedeniium
sententia olim ex Priscilliarii dbgmalibusab aposto- omnitim hsereseon fontibus et auctoribus seripsit
licadivi Petrisedefuefatit damnata, licet (aiuntBra- esse derivatam, ita ut suis ad Turribium responsioni-
carchses PP.) horum capitulofum leciio necessaria re- bus perspicue oslendat Gnoslicorum, Cerdonis, Pho-
censilasit, lamerievidentius el simplicinsea qum sunt tini, Apoliinaris, Sabellii, Patripassianoriun , Arii.
exsecrdbilia,ita prmposilis etiam capilulis, mododecla- Manichseialibrumque improborum hominum errores
rentuf, ut quiminiis esteruditus intelligat, el sic sub Priscillianislas admisisse et propugnasse? Hispania-
analliemalis senientia explosa jatn olim Priscilliani rum episcopi igitur, si Leoninsedoctrinse etepistolse
erroris fignientadamnenlur, elc. Nobis ergo gratulari insistere cupiebant, eos iis vocibus uti oportebat x
oporiet qubd Patfes isti eadem retractaverint capi- contra omneshmreses,et quamin maximeconira Priscillia-
tula, latam enini apertariique viam nobis pararunt nos. Naitf S. pOntifex variis locis, sed potissimum
ut securiusadiiostfanv pervenirentnotitiam quot et in exordio epistolse ad Turribiutn, de hac disserens
quales anathehiatisiribs Tarracohehses, Carlhaginen- hseresi, sensibus scribit : Nihil est enim sordium in quorum-
ses_ Lusitani ietBsefici Patres anno 447, jussu Magni „ cumque impiorum quod in hoc dogmaie non
Lebnis, ediderint ad rioxiuhvPriscillianse hsereseos confiuxerit, quotiiam de omni terrenarum opinionum
virus penilus exstingueridum. Anathemaiisnvi porro luto mulliplicem sibi fmculentiammiscuerunt, ,ut soli
isti, si oculos in ebs conjiciamus , Leoninse omnino (Priscillianislse nimirum) tolum biberent quidquid alii
epistblse ad Turribium respbndent. Nori igitur fieri ex parte_guslassent. Sed hisce verbis immediale el ista
poiest ut, raiibriabiliadducii fundartientb,vel eos nrii alia, qusesiin fem rtostram mirifiee faciunt, subjecit :
Augustino adjudicemusyvel in Rbmaiitfm Cahonum Denique universm hmreses qum ante Prisdlliuni
codicem relatos ante S. Leohem confirigamus. Qua tempus exortm sunldiligeniius relraclenlur, nuilus pene
in re rie apudQUesheili studiosos in cbnVmenlisive invenilur error de.quo non traxerit impielas isla con-
mendaeii suspiciotfetfi addticanVur; tfobis opus est tagium. Neque vefo quisquam sibi blandialur S. pon-
causarii rerefre cur Bracarehses illi Patres eadem tificem islhsec generatim dumtaxat ihdicare voluisse.
omniho capiliila fetraciaveririt, luculeniiusque expli- Nam cum Hsdem Turribianis occnrreret consultalio-
cafe vblueririt'266;'Vt qiiisque (aitirit) clericut vel nibus atque qtfresiionibus, singillalim fonles et au-
mbriaclius, sive iaicus, "tale ritiquid (intellige cum ctores desiKnat uude derivaverint errores quos in
Priscillianb) sentire ridhuc vel deferiderefuerit depre- decem 267 el septem, vel in decem et octo, epistobe
herisris,;idriiqUuhiVerep^ suse capiiibus refeiHt.Quaiii agendiraiionenvappriine
corpoftrabseindbturcaiholicm Ecclesim,nehutsocieia- invitaii Stfnt, et Hispaniaruin episcopi qui ad illud
tis aut prabiidtisejus rhaculala cofda rectecredenlibhs corivenere concilium, et Bracarenses Patres, qui, ut
de permixiidrie tdlium uliquod biihodoxi reputetur op- vidimus, laudata hsereseon capita denuo iractaruut.
probfiiirit. Ejrismodi atftem Sehterilia a Ltfcretio epi- De Bracarensibus aulem Palribus Quesnellus id sin-
scbpo prblata 1, qtianv totiiis coricilii Palfes proba- Clcerc fasshsest, qui prseterea in noiis_ad epistolam 15
runt, biihi sfaluta cpiVtra^ Priscvlliariariihseresim ca- ariiiriadvertit bujus concilii anathemalismos, sive
pvtula epritlnebat, tit sequentia verba iridicare viden- capitula, edilos esse ad iiormam responsioivuin quas
tur. Pfoposiid eontra PfisciUiaridhi hmresim capitula olim noster Letfad Turribiunv direxit. Tantam porro
etrelecla cohiineiilpf 'hmc. Sedctftn decetfi et septein affinitafem illa inler se haberccognovit, ut scnpse-
anaiheinalistfiiillasiaiirivexcipiant.qtfae, ut dixitnus, rit: NuUiim enim fere verbum esl, quod aLeone non
ct,Turfibianis corisultatioriibus appfinie Tespondent, siht, Patres inuluaii, nulta Leonis capilula qum suis
etLeoninis'resppnsioivibus oriVninbconcinuni, ut eo- non comprelienderint. Priores primi quinque concilii
ruitf;,Iectib saiis perspibue patefacit, idclrco exlra . arlicnll quinque Leonis capitibus respondenl; alii cum
orivtfehidubii^libnis"aleanlpfiSiiiiin afbitror, Tarra- aliit, etsinec ordineservalo eodem,nec numero, otnnino
cbnenses Patfes curii'aliis triiim llispatfise provirt- cbnveniuht (b). Sed hic Quesnellum suo se gladio
ciartitn episcbpis V Leoriismehdatis obtenvperare jtigulare qtfis non videt? Nobiscum enim fatelurBra-
volentes, tuncprinvum, anno yidelicel447, et fidei carenses Patres ex Leonis senlentiis et verbis sua
re|uitfriivet.anailiematismos de qtfibus aginvus edi- capilula ct anathemaiismos concinnasse. Aiquelaudati
disse etrpromulgasse..,Si id neget Questfeilus, alteru- Bracarse Patrcs aiunt se proseculos esse capitula
truni ei aifirmafe optfs erit; Vlclelicet, aut Turribii janv pridem in liispanise concilio a Tarraconensibus,
ad apbstolicam sedem consultatibnes jam anle Leonis Carihaginensibus Palribus edila et conscripta. Igitur
poniificaiuiii fuisse discussas et definitas, aut Opisto- utriusque concilii Palres, apostolicse sedis instructio-
lam ad Turribvum alleri Roroatfo pohtifici quam nibus ac delinitionibus adhserentes, eadenv oivtnino
Leorii esseadjudicandaiu, quseduo nonnisi pura pu- l^ v capitula ediclernritet conscripserunt. Non igitur opus
taqiie redblent figmenta. est ut (idei professionem illara cunv subjectis capiti-
6. Jaro vero efriigium quod sibi pafaverat Ques- bus , aut Augiistiiio, aut ineerto Romanorum cano-
nellus prsecayere et eripere opoftet. Illud nimiriim ivunvaiictori adjudicetvvus.
quod sibi suppeditaiuiii afbiiratus est ex illius fidei 7. Sed eani fidei,professionem non omni nsevoca-
professioiiis epigrapbe, quam ctfm; decem et ocio rere,'iam Quesneilus quam Harduinus.contendunt.
anatheniaiismis Toletano iconcilio assutam Concilio- Arbitraniur eninv auctiorem modo exhiberi quam
rum collectofes exhibuerunt. Legitiir eniin : lncipii olini a snis aucioribus primum in lucem prodiil; cum
regula fidei catliolicmconira pmnfs hmreses, et quam videlicet meniipjiabeaturprocessionis Spiritus sancti
maxime contra Priscillianos, quatn cpiscopi Tarraco- exPalre FUioquc, quse verba recentiorem manum
nenses, etc. (o). SijergO istliscc fidei prolessio otnnes prodere nonest qui dubitarepossit. Hocultro sanedare
hmieses laxat et rejicil, non tunc ; primuin prodiit possem,, mecum deinde. singula reputans dissidia
quandoilli Ilispaniarumepiscopiinuiium convenere. quse, Pholiani sehisnialis causa, catholicosRomanos
Licebitcrgppptius.inferre lvos IJispanise Patres lianc inter et Grsecos, octavo Ecclesiaesaeculo et sequenii-
in siium traiistuiisse usum.quia irnirificein Priscillia- bus contigeruivi. Al ne duorum criticoruih censuris
nistas quadrare noverunt. Ita profecto effiitii^cposset subscribam, non tantum Leoninoruni Operum lectio-
-. ' "
(a)"TOiti.ilConc. pag. i*75. [
(b) Quesnellus H parteOperum S. Leonis, in noiisad epist. 15.
1049 DE PRiSCILLIANISTARUMILERESI ET HISTORIA LIBER UNUS. 1050
nes, sed et nvanuscriptorum vetustas adquse exem- A oporleret, si singula annolare, et deinde rejicere
plaria ejusdem S. ponlificis Opera exegimus, impe- cupereiuus, quse ibidem comminisci nisus est, Sed
diunt et prohibenti Etenim mihi de hoc dogmate ex qusestionem ad qusedam peculiaria capita reducere
Leonis scriplis inquirenii varia testimbnia occurrunt, saiiusducimus, ut indequanlum a veritaie recesserit
quse janvpostmodum excitalam qusestionem persol- perspicue intelligamus.
2. Et prinvo quidem Augustinus, anno 393, cum
vunt. Haecinler autem principem loCum habere mihi
persuadeo quse cohtra Priscillianam, hseresim de qua ralis adhuc esset presbyter, oecasione.Hippunensjs gene-
agihvus scripsit. Siquidem Turribio cselerisque Galli- Alricseconcilii tum in secrelario basilicse Pacis
ciav et Hispaniarum episcopis quse de Trinitalis my- Jbabiti, conira Manicbseos dispuians, ila de djvinis
sterio sunt credenda describens, sine ullo prorsus disseruitpersonis, ul nec unam loquendi formulam
verborum involucro et ambiguitate, Spiritunv saii- laudatse pfofessionis verbis affinem adhibeat, ncc
ctum a Patre et Filib procedere doeuil et defirii- unum ex illis erroribus, aut errorum fontibus quos
vit (o).Priino itaque capitulo demonstralur quamimpie laudata professio indicat etexprimil innuat, impetat
sentiant de Trinilale divina, qui et Palris, el Filii, et atque refellat (d). Immo si sedulo ea quse de Spiriiu
Spirilus tancli unam alque eamdem qsserunt esse per- sancib ibi dicta suntanimadvcrlamus, Ecclesi* Afri-
sonam, tamquamidem Deus.nunc Paier, nunc Fitius, cse docirinam longissime ab apostolicae sedis institu-
nunc Spiritus sanctus nominetur, nec alius sit qui ge- tionibus lum abfuisse, veritatis cultores judicabunt.
ntiit, alius qui genitus esl, alius quide utroque proces- Tunc eienim nondum tam copiose a doclis et magnis
sit. Sed locum hunc Spirilus sancli a Filio quoque divinarum reruin magistris hoc dogma fuerai dispu-
processionem non tantum significare, sed el expri-g tatum ; idcirco cum Dei donum esse prsedicabant,
mere, neminenvdiffiteri posse arhitror. Eleiiim cum non tamen tamquam Filium de Patregenilum, neque
Spirilunv sanctunv de ulroque procedere alfirmet, de Filio produclum, tamquam Patris, nepoiem, aut
hujus processionem seque a Palre elFilio derivalam duo esse rerum omnium prima principia,-ul sancto Mani-
esse oportet. i chsei perperam opinabantur (e). De Spiritu
Ita profecto, hocce Leonis festimonio adductus, aulem (ait) nottdutn tain cgpiose ac diligeiiler dispula-
ratiocinatus est Theodulphus libro de Spiritu sancio, luin est a doctis el magnis divinarum Scripturarum.
qui pro prseteriti lemporis voce processit, hac alia tractaioribus, ul inielligi facile possil el ejus proprium
proesentis,nimlrum procedit,usus est. Insignioris notse quoproprio fil, ul eum neque Filium, ncque Palretn
theologis prsetereaverbaillarecentioremmanum mini- dicere possimus, sed lanlum 269 jSpiriifirii sanclum,
nve suboluerunl, qui, ad probaridum contra Grsecos nisiquod donutn Dei esse prmdicant, ut Deum creda-
liujus dogmatisin Ecclesiaperpetuiiaiem.nontantum mus non seipso inferius clonum dare.. Setvatit tamen ,
ad Leonis teslimonvum provocanl, sed ad illam fidei utnon genilum Spiritum sanclum lamquam Filium dt
professionem quanv Toletaivii concilii PP. adjudica- Palre prcedicenl, utticus enim est Chrislus. Neque de
runt. Verum eniiri vero dogma 268 istud processio- Filio tamquaiii nepotem siMiimiPatris, nec tqmeh id
nis Spiritus Sancli a Palre et Filib jam in Romana quod est nulli debere, sed Palri ex quo Oniiiia,ne duo
Ecelesia saiis provulgalum fuisse, produnt duo alia consiituamusprincipia sitieprincipio, quodfcjlsissimum
S. pontificis testimonia, sermonibus de Pehtecoste est, et absurclissimurit,elnon calhoticmfidei, sed quo-
expressa, quse liic indicasse sufficiat. De quibus ali- : rumdatn hmrelicgrnmpropiium. Cum iiaqtfe Augusti-
qua dicemus in notis ad eosdem sermones, quos nb- ni aetate de Spiritus sancti proCessibne riiriiisobscura
'' C
Vistypis sequenti iphvoadornabiinus (b). "'; apud Afros quaistio esset, Paifes in sacris Scripturis
eruditi, eum diimiaxat Deuin, doriuih, dileclibtiem,
CAPUT XVI. nOn Filium, nbn Palfis'nepolein appellabaiil. Num-
An fidei illa professio Totetanis PP.ctdjudicala Augu- quam vero a Patre et Filio trimquam ab uriwpproce -
slini slylum et miqlemredpleal. Adhuc cqnonumco- dehtem principio prsedicafunt.-"'(Jiih ratibiie igiiur
dicem a Quesnello ediium fqlso Ecclesim Romqrim haec cohserere possiiht' cuiii apostblicstfsedis doctri-
esse adjvdicatum ostendilur. , ;-. na, satis ea in professioiie exprfessa',qure Ipnge aliis
clarioribus congriieintioribusque lpquendi formulis
1. Sed infirnva illa tum Quesnelli tuin Harduihi et phrasibusreleflaest?Profecto siapiidAfros etiam
annolatione erepta, et iisrejeciis quibus fidei laudaia apostolicse sedis Ipquehdi plirascsih risu yenisseiit,
professio cum shbjectis capitulis, seii ariatliemati- Augusiinum iis uti niaxime decebat itf fidei' et Syrii-
smis, aliis'perperam quam Leoni et Hispanice epi- boli cxpositione. Qtfas cuni iion, adhibueritv Curii do
scopis adjudicabatur, adhuc de Augustini scriplis Spiritu sancto hondutn lani copiose'eVdiligeriterdispu-
disserere optfrtet, inler quse istud monunienltim de tatum fuerat a dbctis 'eimaghisdiviriaruhiScripiuia-.
quo agimus auctius qtfidem IpCumhabere urius Qiie- rumiracialoribus, id sane argiinietftb: est, iaudaiam
snellus conieridit. Hanc ait a Magistro Sentehliafurn fidei pfbfessioiierivribn Augustirii
"; ceiaieih,
'' siyliim,
lib. lil, disl. 21, sub finem, iis vcrbis laudari: « se- dpcirinam redplere pbsse. :, *__''J' ,"
cundum qiiam fationem (irtquil) dicil Augiisiinus, Si 5. Sed nec Quesnelliaiiseopinipni firma suppedi-
quis dixerit, alque 'crediderii 'Filium Dei, Deutn pas- lant argumeiita , vel'quse AuguStinusjarn d'd episcb-
sum, anathema sit, Lpcus (ait idem Parisintis editor) r» patum assumptus ad Orosii co.nsultalibnem respon-
Augustirii ad margirtem rioiatiis recenliOri, ul prito, dit; Vel quse irt. aliisOperibiis, et.potissimiini libro
manti est: Seririo de Fide, qui est 3 ih fefia 5 in Cm- de Ilseresibus, anilb 428 coriscripfp, legerida occiir-
na Domini. Reyera, toni. X Operum ejiis exslat ser- rutft. Niliil quippe haberit ejtfsmodi Atigtistini Opera
mo 129 de tempore, de Fide recta inscriptus, quem ex quibus conjici possit eam fidei prpfessionem de
in appendiceiu non rejecerilnt doctbres Lovanienses, qua agimus getiuinum' ejusderivesse feitfrii.Jn primis
acpfojnde Augustiriianuriifeltirhessecciisuerunt (c).t itaque quod ad libfum contra Pfiscillianlsias et Ori-
Hacteniis Quesnellus, qtii, ifa suarum partium genislas Orosip inscriptuni altinei, minime aliquid
stndio abreptus, varias, sed levissiinas. et inter se buic fidei prbfessioni siniiie yel conseiitaneiim in eo
pugnantes, nec ad propositum facientes, conjecluras contineri arbitrabunliir qui liocce opus propriis
in medium affert, ut nugis dutfiiaxat et verbis, queni- ocuhs lustrarunt"'.((). In exordiis eriim fatetur non
admodurii legenlibns patebit, cerlare vcl ludcre vi- omnibus in Orosii commonilorio expressis se occur-
dcalur, Qua in re explicand.a, nps certb multes esse rere velle ; Nam in quibusdam opusculis nosiris.(ait)
(a) Leonis epistola ad Turribium, cap. 1. (d) Ex lib. i, Retracfationum cap. 17.
(b) Leo Magnus, serm. 1 de Penlecoste, cap. 3, et (e) August. libro de Fide et Symbnlo cap. 9.
seruv. 2,.cap. 2. ... , •.' (f) Libro ad Orosium coritra Priscillianisias ei
(c) <JuesneIlus, diss. 14, de Libellis in cod. con- Origenistas, cap. 1, lom. VIII, pagi458.
tcmis, num. 8. .
 ' P. CACCIARI EXERCITATIONES IN S. LEPNIS MAGNIOPERA.
5051 1058
(jumvel legisli, vel legere poteris,multadicta suntqum A tamen omnibus nec unum leve illius fidei professio-
vcdeni adversiis hasresiinPrisciUiaiiislarrim, quamvis nis vesiigluitfeotfSpicimus.
rioh viilii ebs proposuerim refeUendOs; sed cuin aliud 5. Jam vero anlequam ad sermonem illum 129
aqerem, etiatti hoc meegisse nriric itileUigo,quando ex perveniamus, quehv tainquam geriuinuin fetuin Que-
le audig quod illi seniiurit. Non igilur anie annum snellus Augustino adjudicat, de libro contra omii(>s
'.15 Augustinus sibi propostierat PrisciHianiStas re- hsefeses ah eodenv, anno 428, conscripio, nobis verba
iellere, cum eo anno dumtaxat ex -Hispania ab Oro- facere opus est. Fatemur quidem sanclum Hipponen-
sio quid illius seClsehomines seniirent inlellexissei. sem episcopum, num. 70 pfolixiori stylo alios et
Fatelur tamen jam cum Manicha?osexagilaret, se alios Priscillianisiarum recensiiisse errores (d). Sed
niulla scripsisse quse in Priscillianistas, multis in si excipiainus cohjugiorum soluliones ; carnis mrpi-
dogmatibus Manichscisaffines, oplime quadrare pole- ludines, et contaminaliones, qnibus Priscillianislaj
rani. Sed non perinde aliquod in hujus scriptis vesii- deleciabaniur_ quas ipse exagitat, nihil aliud ibi sub-
gium exstat quod is eam fidei profe>sionem conscri- jicit, prseter ea quse vel in librisad Orosium et Con-
bere potueril. Nonduniipsienim, necOrosio quidem, sentium, vel in epistola ad Ceretium, jam antea exa-
omnes Priscillianistarum blasphemise vel errores giiavii.^Needum igiiur ttinvomnia illius sectavarcnna
innotueranl. Quasi norinisi temere stylum strinxis- Augtisiino,.aut aliis innotiierant. Si enim biennio
set ad fidei professionem conlra eam hxresim con- antequam is ex hac migrasset luce innotoissent,
scribendam , cujus errores necdum ipsi innotuerant. cerie describere non prmierniisissei, ciiin in lioc
Ei quidem ila effari haudquaquam auderem, nisi opere exarando in votis habiterit singiilaruni btcre-
Orosii ad Augustinum scripl.v, et Augustini ail Oro- jj j, seon errores referre. Neque ei id vitio vertendum
sium liber, argumenta suppeditarent (a). Sed cuin est. rsimium enim ea seiale tuin Hispaniarum, tiim
OrosiusipsePriscilliauistarum tres qnaesiiones dunv- Galliciseres erant afflictse, et propierea sacri Kccle-
laxal exponendns proponat, alisc vero, qnas subjicil, siarum prsesules, quibus post Romanum scisstiin im-
cum Priscilliah. erroribus nihil affme habent, sed ad perium Barbari Arianique principes donvinabantur,
Origenistarum commenta pertinere ipsi ambo teslsti non in synodis cogendis vacare poterant, non in
sttnt; igitur non onvnia Priscillianisiarum commenta haerelicos et contumaces clericos animadvenere,
ipsis adhuc innoiuerant (b). Quas vero qusesiiones non denique gravissimisoccurrentibhs quseslionibus
Orositis Augnstino.explicandas proposueril, .staiitn uliro citroque epistolas mitiere, et ea institutioiium
patefacinvus. Harum ergo prior ad animae naluranv subsidia ab aliis calhplicse sncietatis episcopis expe-
atque siibstanliam pertinebal, quam 270 "iniirum lere, quse omnino necessaria videbantur. Ad hsec
Priscillianistse non omnino creatam esse coniende- quippe, quae fusius etiam anteeedenter deseripsimus,
banl, sed divinse naturae portionem in se babere si nosterlectpr sincere animadverlat, non facile sibi
confihgebant.Aitera deinde circa Jiumana corporea- persuadebit;, atft.nos Augustinum in invidiam addu-
que nvenvbra efformationem versabatur, quibus pa- cere voluisse, aul de ignoraniiamoiare, sed lantum
triarcharum nomina respondere, et ccelisigna in iis ea: referre quse veriiaii magis 271: "lagisque con-
disposiia esse, comminiscebantur; qtiod impietatis sona esse censehtufi Neque Quesnello ad Eulropii et
superslitionisque portentum ex quodam tibro qui in--• Pauli episcoporum Hispanoruiii consullaiiones pro-
scribilur Memoriq Aposlotbrum confirmare nilebanlur. yoCare juvat, contendeiidp, videlicet («), Hos com-
Sed,-eihunc Jibrum aliis fabulis et figmentis esse re-, mpnitoriumquoddam ad AuguslinumJransmisissead-
ferlum idera Orosius lestatur. Ultima tandeuvqusestio C ( rersus invdlescentesin Hispaniarum regionibus errores,
de Trinitatiserat mysierio, quod solo verbo consi- qua occdsionepgluit libellusiste poslulari ab Rispanias
stere prsedicabant: Nam unionem absque rilla exi- episcopis, et scribi ab Augustino. Sed unde hoc lenet
stenlia aut proprielale asserunt, sublatum Patrem, Quesnellus? Ex Orbsii.consultalione, seu coiniiioni-
Filiuni,.et Spiritum sanclum hunc etse unum Chri- lorio, id habere affirmat. SedOrosii verba jam Que-
sturn dicebant. Tribus ergo hisce dumtaxai erroribus snello negotium facessiinl, nam Eutropius et Paulus
'Augustinus bccurrens, illanv fidei pfofessioneriicon- episcopi, sbla salulis omniutn.utUitale pennoli, com-
scribere, etail Orpsium, vel ad quemquamHispania- htoniloriutn jam dederunl (ait Orosius) de aliquanlis
rum episcopum, mittere non potuit, in qua prseter hmresibus, nec tamen siqnificarunt omnes (f). Super
tres illos recensitos errores, et alii quatnordecim, seu quas vero bsereses d.uoilli episeopi Augustinum con-
quindecim, danvnantur et rejiciunlur, qui nondum Suluerint, plane reiicuii. Sed si eum consuluissent
ad Augustini notitiam pervenerant. super Priscillianam Ineresin , et errores; vel si Au-
4. Nec mihi, Augusiini epistola objicialur quam gusthvus, posiulantibus illis dtfobus episcopis, Hbel-
inscripsit Ceretio (c).,Ex ea enim quid? Totus ibi- Ium illtinv analhemaiismosque scripsissei, quid
dem est sancfi. Patris scopus in detegendis iis fraudi- Orosio opiis erat festinato edere et coacervare in
bus quibus saefas Scripturas corrumpebant, et sibi unum omnes perditionum arbores ciim radicibus, el
apocryphas, adoplabant, cum potissimum canonicis raniis suis? Annon. illa fidei prpfessione, vel libello;
prseferreht libris Iiyinnum quem a Chfisto Donvino annon in decem et octo, ve| in viginii sex, anathe-
ante passipnem in horto Teciiatuhvfuisse confinge- hvafisnvisbabebatur id omne quod ad illius hseresis
bant.
1 nus Qup atftem. anno ejusroodi scripserit AuguSti- jv
j exitium oporlebat? Augustinunvprselerea, si duo illi
epistplatfi; proferrfe npn audeo. Sed cam mihi episcopi in hac cauSa interpellassent, aut rescri-
sedulo percttrrenti iiihil pforsusoccurritquodQues- bendo iisdem fecisse satis arbiiraiur Quesnellus, aut
hellianis cbnjectiiris queat siiffragari. Veriim nec iis non. Sed utroque lloc lelo seipsum jugulat. Nanv
suffragari posse'quis sibi blandiatur quse idem Au- dato illo primb, fateri cogiiur cur Aiigustinus in
gustinus anno '420,ad Cotfsceritiumcpntra Priscillia- eadeni causa ab Orosio iterum consultus, hunc non
iiistaruui mendacia atque perjuria, tutfi de Dictiriii remisit ad illam fidei professioneni, et ad illos ana-
libris, conscripsit. Iinpeii.t quippe ibidein mendscii ihematisnios quos, rogantibus Eulropio atque Paulo
riaturam, et oinnia 'cbhiraria afgumenia ex male in- episcopis, conscripserai. Rernisisset quidem , quenv-
jerpretatis Scriptufis depfoihpta fefellit; Dictiniunv adniodum eum reihitlit ad leciioneni quorumdam
ih Ecclesise paceni tarivquanipoenitetfteniextremam bpusculorum contraManichseos editortim, qum legisli
dieiu clausisse asseverai, tit jarii Viuinius, in quibus (ait), aut legerepoteris. Gur tandem fatetur ex Oiosio

(a) Orosii consultatib; seu cbmtfvbnitorium, ad
August., de errore Priscillianistrarum et Orgenista -
rum, exstat tbm. VIII Operuni Aiigiist. pag. 451.
(b) Augustriii libefcohtfa Pfisciliianistas et Ori-
genistas; ibid., pag. 433 et seq.
(c) Epist. 237, olim 253, exstat tom. II, pag. 643.
(rf) August. libro de Hseresibus, hseresi 70, tom.
VIII, pag. 17:
(e) Quesn. dissert. 14, dc Libeliis, nmh. 8.
y) Orosius, in coiiimonitorio ad Augustinum»
10S5 W PRISCILLIANISTARUMHjERESI ET HISTORIA LIRER UNUS. ICSI
tum inleilexisse quid Priscillianistse senlirent, eljam £A asceta Renedictino, in ea quam cunv snis San-Ger--
ilia fubulosissima delirariienta apud Hispanos esse "manensis ccenobiicollegisadornatOper.uiii S. Augu-
convicta?Sed janv Auguslinuni ab Eutropio el Paulo stini editione. > Nec ego mpdo coniendere andeo do-
de Priscillianistarum erroribus hon fttisse interpelia- ctos sludiososque illos yiros suae erudilipiiis se/pise
tuni, nec ad eos episcopns in hac caiisa quidquam animique sinceri teslimoiiiahbn exhibuisse. Sed illud
Miqnando rescripsisse, arbiiror evidenlissime de- "mihi maxime displicet, qnod in laiidata prsenioni-
monstratum. , tione ad sermonem 129, nnnc Vero 233. QiiesneUo
6. Vefum eninvvero, etsi de hoc fidei libello multa quasi suffragari voluerint, Romanse Ecclesise illum
scripserim, adliuc rae niivil pracsiitisse videor, sii.Ile canoniim codiceni assereivdo, quem pjurirtfis iiibnu-
clarissimorum virorum judicio et manuscriptorum mentis hinc inde mutuatis, cprruptis aiqiie inierpO-
exemplariumaiictoritate uni Augiistirioadjudicarelur. Jaiis refertumtfsse iniellexerunt. Hafein resucciiveie
Ecquis profecto lepiduin nugatoreriv riveesse non a'r- Vpluisse Quesnello divinanii non arbitrainur, qui,
hitrarctiir, cunvluslraiis jam aliis atque aliis Augu- semper suoruin studiornm partibus addnctiis, Ko-
stini Operibus, quibus laudala illa fidei professio nec manse Ecclesise aucloritatem elevayit, sensim prse-
concinit, nec cobseret, islud unum subsisteret cui sertim ostendere nisus eam in suis decretis el consli-
potissiniunvQuesnellus insistit? Anhbn vetiisto-Ro- tiUionibusaliarum parlicularium Ecclesiarum pedis-
manorunv canomnn codici, Senlentiarum Magistro, sequani faclam esse, ex quibus modo ununi, modo
amiquis recentioribusqUeexemplaribus, Lovaniensi- alieriim monuinentum atqne decretum muiuaia est,
bus docloribiis, ex quibus omnibus suarurn conjeciu- ista suum in usum traducendo. Hanc sane agendi ra-
rarum argumenta ipse Queshellus miituatus esi, fides .„ tionem viros pietate et doclrina celebres consulto
adhibenda foret? Sed iri lanti discriminiscausa nihil sequi voluisse, siispicari nefas esse arbitramur. Ve-
operse nve insumere oportebit, si Parisini doctriris rum, una alieraque voce ibidem adhibiia, lectorem
judicio illud opporiam, qubd jurivPatres congresalio- saltem adnionere pptuissem codicem illum, quem
nis S. Mauri in postrema Parisina Opemm S. Augu- sub nomine RomanseEcclesise Qiiesnellus evulgavit,
stini editione pronnntiarunt. lllartVergo fidei prbfes- incerto auctori ascribi, et dubise brivninofidei esse,
sionem cum subjeclis anailiemaiisniis sub nomine vel ab iis habendum, qiii nori tantum emiinciiori
sermoriis 253, de Fide caihojica inscriptam , in ap- criiices jiidicio pollent, sed qui prinva ecclesiasticse
pendicem quarise classis rejecefnnl, aique eam Au- historise et theologiseeleriienta et inslilutiones prse-
gnstiiiiano iioniiiie prorsus indignam judicaruiit. . gustarunt.
Qualem vero hujus serrivonisfecerint censuram, nos 273 CAPUT XVII.
uic snbjicimus. Qinnes quippe singulasque Quesnel- De Asluricensi, Celenensi, et Bracarensibus synodis
lianas ratitinculas apprime refellit, prseter eam quse in Gallicim regnis apostoliccesedis decrelo hubitis,
ad Romanorum Canorium pseudocodicem pertinere yel ejus suffragio probaiis.
arbitranlur (a). tIn appendice (aiuni) nunc primtim
collocatur. ln Lovaniensium editione dubius esl, 1. Age jam tandem, missis factis Paschasii Que-
Verlini autenvet Vindingi censura suppositilius. Ex- «nelli divinalioiiibus et nugis, ad alia concilia in Gal-
cepiisanailiematisinis posterioribus quaiuordecim, licise regiio S. poniificis suffragio aiit prsecepto ha-
qui ex confessioiie fidei catholicse Damasi ad Panli- bita nostra se convertat oratio. Sed incertus seriten-
num Anliocbenum buc accesserunt, nihil est 272 lise ob veterum niohumentprum ihppianv, sive jaciu-
aliud quam libellus fidei qui in codice Canonum Ec- C I ram, aliorum dictis, et bbservalibnibus insisiefe,
tiesise Romanse, cap; 40, sic inscribitur: LibellusAu- quanv novum aliquid in inediuni affefre malo; ctijtis-
gustini de Fide calholica contra omnes hmreses, qui niodi sane illud est, cujusldatius in Chroiiico cele-
etiam Toletani i anni 400 concilii Aclis inseriiis re- brem fecit mentionem. Ih Asluricensi urbe Gallicim
peritur, cum rioiinullain- anathematismis varieiale. . quidain anle aliquot annOs latentes Manichmi gestit
ISoniine Augusiiui citat Magister Senientiaruin in ln, episcopalibusdeteguiilur,qum ab Idalio ciTurribio
disi. 21, ex ipso forle Roinano canonunv codice. episcopis,qui eosaudieranl, ad AnloniumEmerilensehi
Qnippe in mss. liunclibelluminier Augustini sermo- episcopumdirecta sunt. Fliictiiai riuhc fihinvusin ad-
nes et opuscula nusquam exstare vidimus. Augusti- jungenda fide Stephano Baiuzio, conciliorinn colle-
num cerle nobis miims sapiunl bi loqnendi modi, cloribiis, Quesnello aliisque doctis viris, qui ariiitrali
num. 1, Hanc unam esse divini nonitnis T.rinitatein; sunt Manichmi Voceni Prisciilianisias hic innuere et
ibid., Non imaginariutncofptis, aut forma sola com- designare. Idatius quippe illius Chrpriici auctor, di-
posilum; ibid., Et oinnia corporis exerciiia, sive, ut scrimen maxiiniiniPriscillianistas iritfefet Manichseos
Rom. cod., exilia, sensisse; et num. 2, Mundumhuric dari utique novit, ut ipsi hisce disseftationibUsex-
factum non fuisse, alque ejus omnia instrumenia; tan- piicavimus. Sed adhuc animi flucitfationem hsec aiia
dem vox Paraclelus passim posita pro Spirilus sa«- verba prsecedentia atfgcnt : Quidam ante aliquot
ctus. Estius in iiiSeiilent., dist. 21 § 3, editum susjvi- annos latentes Manicltmi.Lalibula pbrro et lehebras
catur a scriptore in Nesiorianos propenso, qiiorurtf qusefere corisuevisseManichseps,nonPriscillianistas,
videlicet errori accommodari possunt sententiae qiise- in prioribus duobus nostris libris, qubs deManiclians
duni, pra'sertim auatheinatismus quintus. i Hacieniis j, " Lepne M. et ex Romanse inquisitibnis Actis conscri-.
congregaiionis S. Mauri PP. in laudati sernionis edi- psiinus probatum est. Sed Priscillianistas suaple mo-
tione. ruiri condilione impudenlissimos, liicera vereri, et'
7. Ego autem in his percurrendis exscribendis- abdila loca inhabilare corisiietos fuisse, feolempore
que, quas mire in nosirum conferunt negotium , in pptissimum quo in Gallseciaciviles :et ecclesiasiicse
niagnam rapior admirationem ob maximum illud si- fes susiiuedeqiie veriehaiitur, qhis sibi persuadei?
lentium, quod cum hic, tiim alibi de Quesnellianis Deihde iis iri regibnibus,cUrii PriscUliani.staf.umiia
nogis Mauriui Patres servarutft. Islse haudquaquarn iiicrebhissent propagines, ut nvuliietiam ex clericali
dissimulandsc erant, cum ipse Quesnellus habuerit "et sacerdpiali1 ofdine labefactati reperireniuf, qni
in Votis eosdem PP. iri nova Operuni S. Augusiini urivqiiamfieri potuii, ut isli latereiil? Illud tandein
cditione, cui tunv operam dabant sibi suisque con- bac iri re aninuiin nvagisfoagisque fluciuare-urgei,
jecturis suffragaiuros. Hoc profecto hisce verbis in- quod idem Idalius in ChronicP subjicit, videlicei iu
dicasse; queiuqiiaiii-erudiioruin nvinimelalebit. Post borum hsereticorum numero fuisse Pascentium quem-
longam enim tot lantorunvquecommentorum seriem, dani urbis Romm, qui de Astufica>diffugeral Muni-
ita caput.illud ociavnrn susedissertationis de Libellis chmum, Antonius episcopus Emeritm camprehendi'.,
aLsoivit: t Plura, et doctissimo viro digna exspecta- audilumque etiam de proviricia Lusitania fecil expetli.
inus de hoc libello a R. P. domino Francisco Dclfau Nunc porro, si quavue urbe Roma, cuiiv in Annali-
(a) Tom. V, in appen. classis 4, pag. 272; alias de tcmjiore serino 129, ntmc de diversis 233.'
1055 P. CACCIARIEXERCiTATIONES IN S. LEONIS MAGNIOPERA. 10S6
bus, tura in sacris vetustis nionunventislegenda oc- A Hlico jure insigniiis, episcoporum congrogandorum
currunt, ad memoriam revocemus, nusquam hic curam el onus denvandat. Quibus congregandisfratres
Priscillianistas latitasse aul immofatos fuisse repe- noslri Idatius el Ceponiusimminebunt.Si, ex S. pou-
riemus. Sed Manichseos ex Africa advenienies stib lilice, igitur, Idalio et Ceponio inetropolitanorum
Siricio papa in Urbem sibi confugia qusesiisse, lati- dignitas el honor attribufa sunt, quid causse esse
bula parasse, frequenles habuisse sacrilegos inrpilu- potuil nl quatuor Hispanise provinciarum episcopi
dinum conventus, ad quos Romani viri el mulieres, fidei regulam a seipsis conscriptani ad Balconiunv
tamquam elecli et eiectm, acciti conVenire consueve- Bracarensem, non ad illos, direxerint? Cerle si ter-
rant, explorblissima res esi. Qua vero in urbe cunv tium adhuc.melrbpoliiam in Gallseciseprovjncia con-
USquead quariunv vel quintum sancii Leonis Magni fingere non velimus, alteiutrum ex duobus illis epi-
poiitificaius annum permansissent, divino tamen scopis vitam functum fuisse dicendum esi, quando
consilio facttfm est ut pnblicis Ecclesisc et magistra- Bracarensis illa synodus coacta est, cui Balconius
luum proscriplionibus exsules extra lialise oras prseeral. Ceponium autem huicsedi ante Balconium
amandarentuf. Id forte innuere yoluisse Idalium de prsefuisse, non Jdatium, non spernendis conjecturis
Pascentio Rpnvano Manicbseo loquentem, sallem raliocinatur Quesnelius. Sed dum hoc damus, adhtic
suspicari posstimus, cu.m.scripsit: Anlonius episcopus de Idalii sede dubitatur. HuncquidemLemicse urbis
Emerilm comprehendit,audilumque eliam de provincia episcopum Sigibertus in Chronico facit, cujus causa,
Lusiiania fecit expelii. Non senvelPascentiunv exsilii prscler melropoliiam Lucensem, aliunvque Braearen-
pcenanvsubiisse particnla eiiatn cum indieare habeat, sem, tertiunv, quoque admitiere cogerenvur. Lemi-
coniiuode isllisec de exsilio ab Urbe interpretari po- •gj, censenv niinirum, ad quanv consecutioneivicum ani-
tesl, maxime quia de Asluria iirbe diffugit, non ex- rnadverteret Quesnellus, scripsit : «Igitur Lucensis
sulavit. nietropolitanus fuisse videiur jdalius, quamvis Sigi-
2. Conjecturaeautem hactenus adduetoemaximuni bertus eum Lemicse episcopuiu faciat. Sed videlur
sibi robur nanciscunttir, cum ex leinpore in quod confundere duos Idaiios, quorum unus tempore Leo-
Asturicense concilium rejicieiidum est, 274 tnm nis et Chronici auctor fuit, alter Priscilliani olim
ex prsecedenti iaudata sancti Leoriis Magni ad Turri- accusatpr, qui revera Lemicse episcopus fuit. » Cu-
bium epistola. Concilium illud quippe anno 446 fuit jus erroris causam 275 afferre vplerts, hanc fuisse
coacluro,' el Manichseiex omnibus Italise oris anvan- affirmal, qupd, receniior Idatius in praefatione sui
daii fuere prsecedenti anno 445, ut elians ex Valenti- Clironici natuiii se in Lemica civiiale asseveret. Sed
niani novella perspicue demonstratur. Hos autem si huiic episcopatum.asseciitus fuisset, non omisisset
tunc in Hispanias et Gallscciamse recepisse verisi- eo loco comnieniorare. Atqui,,subjicit idem Quesnel-
inile esi; cum regnis illis acalholici pvincipes domi- lus : MelropoHticani suam dignitalem videtur indi-
liarentur. Anno prseterea 4-47 ad Turribium suam care, ciimibidem sfesunimi prsesulem officiicreatum
epislolam scripsit, et singulis sibi propositis quse- dicil. Et in laudatse prsefationis fine ila gemebundus
stionibus S. Leo occurrit. Putantne sanctum.ponlir deformem lugel ecclesiasiici ordinis in Gallavcise
ficeiii de hoc Asiuricensi concilio niliil fuisse dicfu- proviiicia staium, ac si ad eum prsecipue perlinuis-
ruin, si in Priscillianislarum cajjsa fuisset coactum? set, velut provincisecaput : Crealionibus indiscrelis,
Turribius enini Leonera consuluit, hon de Manichseo- eluniversm propeiiwdum in divina disciplina occasui,
runi, sed de Priscillianislarum erroribus. Igilur con- cx officio occurrere ac snbvenire.
cilii Acla cum una synodica epistola ad apostolicam G 4. His ergo, similibusque aliis conjeciuris- in re
transinisisset sedenv, quse Acia aut approbasset, aut maximis plvvoliilalenebris, Quesnellus insistens duas
reprobasset S. Leo, aut saliem illbrunv aliquam in Gallseciseprovincia ad Piiscilliaiiistaruiii exitium
mentioneni fecisset, prsesertim cum lani in exbrdiis factas fuisse synodos .non dissimulat, qiiaruin alte-
quam in epistolse fine in S. Turribii laudes excurrat, ranv apud Lucunv, alteram vero iu Bracarensi tirbe
eumque admoneat de uivo generali aut pluribus pro- congregatam affirmat ; felicemne faustumque lia-
vincialibus synodis babendis, tum ad purgandas Pri- buerint finem duo proviiicialia concilia Leonis prse-
sciilianistaruin labes, tum ad horum improbitateiii cepio indicta, vetusia monuinenta non produnt, et
impudentianique coercendanv. Cunijgitur nec unum aliunde eorum Acla lemporis'diuturnitale elinjuria
saliem verbum de Asturicensi jam coaclo concilio inlerciderunt. Verum si ex Ecclesise memoriis quse
proferat, quis sibi rationabiliter blandilum voluerit supersunt liceat ratiocinari, eam hseresini lum in
istud in Priscillianistas animadveriisse? Hisce ergo Gallseciseregno non penitus exstinclam et aboliiam
validissimis ratiqnibus adductus, mea seiiteiitia pro- reniansisse, credendum est. Elenim quainvis Turri-
pensior est ut potius conjiciam concilium ab ldalio bius, Idatjus, Ceponius, Balconius, aliique episcopi
laudatunv annoque 446 coactum Manicliseosexagi- synodalibtis gestis eam cohibuerinl, ut, ipsis in
lasse. carne viventibus, et Leone Magnosuperstiie, Pri-
3. Sive tamen in Manichseorum sobolem, sive in scillianistseaudaciuscaput extollcrcausi non fuerint,
Priscilliani asseclas synodus illa animadverterit, in lamen aliis atque aliis annis decursis, iis in regioni-
dubium minime vocaiidum est, sancli Leonis prscce- buseoruni errores redivivos pullulasse coniperlum
plum ad iilanibaudquaquam posse referri, sed ad TX jx
u esl. Cujus rei causa nos antequanv de tabula stylum
alianiin Gallseciseregno coactam, post susceptam a removeamus, sequenti capite niox paucis absolvemus
Turribio sancii pqntificis epislblam cum omnium quse de Priscilliana bseresi supersunt dicenda.
propositarum quteslionunv resolutionibus. Accepta CAPUTXVIII.
ergo a Turribio hac epislola, secumque reputatis
gravissimis impedimeinis, quse generalis cogendse 2Voi)issi»ia Rracarensis Ecclesim Acta ad aliquas su-
synodi moraivi afferebaiit, ipsi Gallsecia-.
provincise pentites PrisciUiani erroris reliquias abolendas.
episcopi de parliculari quodam cogendo concilip ha-
buerunl consiliura. Qua autem in urbe isti episcopi 1. Priscillianistarum sobolem jam lot et lam variis
convenerint, certo Jiactenus definitum non est. Se- modis cunva Romanis pontificibus, aliisque sanciis-
verinus Riiviussibi pefstiadet euin conventuni in Ce- sinvisepiscopis, lum a synodis ssecuiiqueprincipibus
lenensi municiplo apud Lucenseiirurbem, prseside cxagitatam, quingentesiino Christi anno nondum ex-
Balconio Bracarensis Ecolesise episcopo ct Gallsecise slinciam, nec penitus fuisse abolitam, velusla Chri-
metropolita, corigregalum fuisse. Huic opinioni snf- stianserei monumenta sat perspicuepalefaciunl. Nam
fragari Lucretii prselationem in Bracarensi i concilio hujus impieiaiiset impudeulisevenena, quaebucilluc-
factam, perspicuum esl. Sed ei non cohscreiit S. Leo- que in Hispahiarum el Gallseciseregnis multorum viro-
ii»s verba, quibus Idatio et Ceponio, veluti metropo- rnni ctmulierumcorda, fidemet religionemcorrupe-
(a) Quesnellus, in notisetobservationibusadepist. S. Lconis 15.
1057 DE PRISCILLIANISTARUMHJERES! ET HISTORIA LIBER UNUS. 105&
rant, brevi temporis spatio necpurgare, nec iis me- _S.rum fine antiquitus canendum institueral, ipsi, una
deri, sacri calholicique paslores potuere; Quarc etsi autaltera conjunclionis syllaba subducta, feorrumpe-
aliqtiamdiu malailla sacrilegioruiiiefblasphemiarum bant, dicendo : Gloria Patri, et Filio,,Spiritui saiiclo.
semina,' episcoporum studio aiinilente, latere visa Novam hanc esse errofis speciem S. pontifex ibidein
sint, ea iamen, sexto Ecclesisesseculo currente, in "affirvriat; simulque eorumdem hsereticorum illum
Gallseciseregno potissinium, rursura in lucein eni- ageridi scopum esse seribit, videlicet eOsdocere vb-
perunt, Id maximo sane sui aiiimj moerore (ut credj- liiisse Filii et Spiritus sancli unatfi tariluiiimodo esse
bile esi) novit Profuiurus Bracarensis Ecclesise nve- personam. Sed ad eom convincendum crrbrem, suf-
tropolis episeopus, qui, prinvum exsecutioni demaii- /icir(ait Vigilius) quod DomintisJesus Christus, desi-
datis aposlolicsesedis et provincialium synodoruriv giians in invocalione Trinilatis credehtium debere
staluiis, iteruui anno 558 eamdem apostolicam sedem baplistha celebrhri, dixit : Ite, docete.omnes genles,
suis epistolis consuluit, novis quidem occurrentibus baptixantes eos iti nbniitie;Putfi$,'et Filii, et Spiritus
causis, quss nvoxaperierivus. sancti (f).-QuseargtiirieriUfsuiitseqiialibus distinctio-
2. Qui igilur tum in Gallsecise regno Priscilliana nibus tres illas personas npminari jussisse (g).
labe Inquinali erant superslites, (icto religiosse pie- 4. Prseier has duas.autein qriaestibries,quae Priscil-
tatis et Christianse abstinenlise colore, a carniuni lianistarum errorfes respiciebantj et aliasquse ad Aria-
escis abhorrebant. Quod cum ab ipsis no» devolionis, J norum baptisma, vel ad Ecclesiarum iiist.auraliones
sed exsecrationis animo fieri Profulurus episcopus et consecrationes; Vel ad dieril e'o anno delinilam
oplime novisset, causarii ad apostolicam sedem re- pro Paschali festb et Pentecoste celebrando pertine-
lulit, exquirens an .iistiem anathematis pienis essent, R
" bant, Profulurus Romano ponlifici disculiendas pro-
pleclenrti, quibus ob idem scelus olim SS. Patruin posuit. Sed celebris profecto est consultaiio vel
slalutis in Manichseosfuit animadversum. ApoStoH- quseslioilla, 277 Cm'quinlb loco Roniaiius pontifex
cam-iunc vero Romananv S. Petfi sederri Vigilius occurrens, vetustuni ecclesiaslicsediscipliiiseordiiiem
276 PaPa regebat, qui Profuturi consuiiationibiis diviharunvprecmii iniriissis recitandafum servanduni
confeslim occurrens, prinvo eoruni dainnavil super- prsescribit. In quo quidem capiie feuinliiulta et varia
slilionem, qui aliquid ciboruin contagione carnitim desciipta offendamus, qtim circa canonicds preces el
credebanlesse poUulum,quia (subjicit) de his otnriibus sanctorum Dei feslivilates recetftiorum iiovatoruiii
qum ad humanum viclum misericordia Dei conlulit, criticorumque hominum arguant falsitales,.lubehs ea ,
nihil catholicisesse judicatur immundum (a). Quare onmia expenderem, nisi quse milii bbjiciuntur dicen-
ad pleniorem Bracarensis bujus episcopi iiislitutio- da nimium hiijus Priscillianrchsereseoshislorise filuni
nem, et ad lapdstolicse sedis decrelorum robur au- abrumperent. Unuin inleririv tamen minime censui
gendum, eosScriplurarnm fonles in medium addricit, prselermittendum': remotiorum videiicet orbis par-
quibus ejusniodi prsecavendoserrores esse doceinur. tium episcopos ita abapostolicse scdis mandatis et
Cujusiriodi autem illud estpquod vel Paulus scripsii institutionibus cohsuevisse'pendefe, ul ad lianc noii
ad Tilum (b): Onmia munda muitdis, elc.; tvel illud • tanlum fidei et episcoporum neg,otia defiiiienda de-
aliud epislolseIad Tiraollieum, videlicet (c): Inno- ferrent, sed ea etiani quse ad-festa, ad sanctorum
vissimislemporibusdiscedenl quidam a fide, etc. ;'vel Dei solemnitales natalitiosqiie dies celebrandos, per-
illud-denique quod apud S. evangelistam Matthseum tinebant, pari anitfvi submissibne statui aique pew
legehduin occurrit (d) : Non quod intrat in os coin- scriLi postularent. Quse sahe ciim ipse itfecuni rCpu-
quinat hominem,sedqum proceduut deore, hmcSunt Qtarem, facile in eam adduclus suin persuasionein,
qumcoinquinanl hominem. His efgo aliisque siniilibus canonicarum precuni regtflaitf primitus ab apostolica
Scripturarum lesiihvoniis Patres qui Vigilium prse- sede, in Occidente saltem, defivati!«; esse, a qua
cesserunt innixi, specialiin eos damnandos esse cen- resilire nulla Ecclfesia,nullusve ecciesiaslici ordinis
suere qui se a carnium esu abstinentes, ea quoque minister confideba.tiUtmaxime confirmari potest ex
credebaiilesse vitanda, qum carnibus ftdsse videbantur peraniiquo illo fragmetfto epistolse Si Lebnis adTur-
admixla.finm vero ista scriberet Vigilius, divino ribium, quod in superioribus iiidicavinius, quodque
consilio factum est ut ea verborunv fonnula uieretur, publici juris facere jam delibefaviintis. Harum tan-
quse invidis hominibus et recentioribus seetariis dem canonicarurii preciirp brdinem,. ex apostolica
omnia arma prseriperet. Quapropter abslinentiam ad traditione acceptunl,tina cum hae episibla Vigilius
nostricorporis effrenes passiones coercendas nvinime papa ad Profuturum episcopuni direxit, ut inde in-
reprobavit, quam Deomaxime gratam esse universus telligeret quid in festivitatibus essef sequenduni:
sanctorum PP. coetus affirmat. Cujus causa, cunv in Quapropler(aii)etipsiuscanonicmprecis texlumdirexi-
pervigiliis, lum Quadragesimselempare cibOrumde- mus sttbter adjeclum, quem (Deo propitio)ex qpostb-
lectum et disereiionem ratioiiabilius Ecclesiam prse- lica tfaditione suscepimus.Et ul charilas tua cognoscal
cepisse perspicuum est: sed eos a caiholicorum so- quibns locis aliqua feslivilatibusapid connecles, Pas-
cietale eliminandos esse docet, quia a Domini crea- chalis diei preces similiUr adjecimus.
luris nefarie et superstiliose abhorrebant. QuaprOpter 5. Verum ad hanc oninium Ecclesiarum et episco-
(aii) nec abstinentiainDeo placitam reprobamus, nec poruni, in quibusvis catisis. erga apostolicam sedem
eos~quiexsecrantur Dominicrealufam recipimusin no- •Dreverentiam et subjectionem palefaciendam, in bis
stra societale(e). immorari arbitror Supervacaneum. Ipse quippe Vigi-
3. At Priscillianistarum sacrilegus in Trinitatis Hus absque ulla verborum atfvbiguitale ac verilatis
myslerium aniinus novam quamdain aliam erroris fraude, quasi sUoriinlprseuecesSorumyestigia et suse
speciem excogilaverat, taiiielsi Toletani Bracarenses sedis privilegia paiicis persequeiis, RomanamEccle-
et Lucenses PP. prrecedentibus in conciliis fidei pro- siatn fundamentum et fprmam omniam Ecclesiarum
fessionemconseripsissenl ei promulgassent, ad uham esse, ex omnium credeniitim consensione prmdicat.
in tribus divinis personis substantiani, naluram, vir- Quoniam (ait) licel oninium aposiolorum par csset
lutem atquepoiestatem prsedicandamet confitendam. eleclio, bealo tamen Petro concessum est ut oinnibus
Quare ergbnt Priscillianistse aliorumque havreiico- prmemineret. Et paucis inier_eclis , de prsecipuis
rum propagines hoc dogma convellerent, glorilica- Romanse Ecclesise prserogalivis disserens, eam om-
tionis hymnum quem catholica Ecclesia in Psalmo- nium Ecclesiarom earatione primatum habefe as-
(o) Vigilius papa, in epistola ad Profulurum Bra- LeonisM. testimoniis, sermonibus de jejunio quatuor
carensem cap. 1. temporum anni el Quadragesimse. •
(b) Epist. ad Titum, cap. i, 15. (/")Vigilius, ibid., cap.2. '--.:
(c) Epist. I ad Timolheiim, cap. iv, 1 et seqq. (g) Matthseiultimb, 19. Consult. S. Leonis senu,
(d) Malthsei xv, 16, 17. de Peniecoste.
_e) VigUiuspapa, ibid., cap. 1. Oui mire concinit
1050 P. CACCIARIEXERCITATIONES-IN S. LEONlS MAGNIOPERA. 10C0
seyerat, ut aa eam, iam suninva episcpporum nego- A triincarent epislolam Vigilii abscisso eo capite <jao
lia ,;judipia atque querelse, quam et majores Eccfe- ipsi jugulabantur. > Hactenus cardinalis Aguirre loco
siariim qusesjiphes, quasi ad caput, semper referenda superius Jaudato. Ciijusinodi subsidiis usi snnt no-
sint. Qnseigitur ad primqtus.prserpgatjvaiii, quse ad vissimi Conciliorum ediiores in notis ad laiidaiain
appellaiiones ab episcoporuiiijudiciis ad apostolicam Vigilii epistolam, foni. V,'pag. 1290.
sedem factas,quse denique in causis majoribus eideni At nec nbs tam inultos esse oporleret in duobus
apbstolicsesedi sunt reservata perlinefe jura sanxe.- illis eripiendis bbjeclis, si ad Vaticanorum exeinpla-
runt, cum laudaiolocp, tum in reliqup siise epistplsa rium manuscripioriinv auctoriiatem provocare insii-
coniextu Vigiliuspapa recensuit. Sed puni hsec pm-. lueremus. Exstant quidem \n apostolica h.aebiblio-
nia caibolicis ferudilissimisqiieviris nptissima sini, tlieca plura hiijus epistolseexeinplaria, qusegenuiniim
in prsesetis silenlio preraere slatup, causas pplius Profuluri nomen ei caput illud de RomanseEcclesiae
dicturus ob quas conlictionis aiiquid' ea in epistoia primalu exhibent, quseinvjcte probanl laudatam epi-
redarguere possent. • ","' : slolam niilliitn prorsus vuhius passanvfuisse.
6. Viribus jimprimis destitutum censeri ppbrlet 8. Yerum si totlanlaqiie prsesidia huic exagilatse
quod ex epistolseinscriptione objicereni. Eam yide- veritavi non opitularentur, adhuc forte de liujus epi-
licet in veteribus etiain editis exeniplaribus Eucherii, slolse falsiiate et suppositione quis suspicari posset?
seu Eleutherii, npmen prseferre. ld sanp haudqua- Apagefigmentiiin! Longe majora sibi veritatis certa
quam itiiiciatus est cardinalis de Aguirre, qui Proltf^ argumenia viiidicat ex suffragio Bracarensium Acto-
turo Bracarensi, GaHseciae fepiscppproetrbpplita, in- runi illorumque Patrura consensione quibus potissi-
scribendain iianc epistoiam docuit. Sed ex hac pb- mum eardinali Aguirre , Baluzio., ConciUorumque
jectione quid? Nulla enim ratione amanuensiuni " collectoribus adh.-rrere, et ea non taiitum cursim
lapsus et oseitanlia explPratissimse veriiati obesse eyolyere,_velleviusindicare, pptis erat. Patres itaque
potuit (q). Qiiafe minus prudens etprorsus futilis ilii, tftin prsecedeniilius yidiinus, anno Chrisii Dp-
eorum erudUie censeri"debet, qui ex corrupto alicu- mini S65, cum janv Jpannes papa lerlius apostolicre
jus nioiiumenijtiftflo.et inscriptipne supposiiionis et sedis clavum teiieret, etAriamirus, seu Thepdonvirus,
falsitatis argumeiita desumere coiiantuf. Nimis quippe, ex Suecorum stirpe rex, civiies Galliciseei Lusitanise
frequens et solenvnis ftfii ejusmodi ainaiiuensium fes adnvinistrarel, in ununi Convenere. Diueiiiin an-
lapsus, 278 'ri exscribehdis prsesertini perspnarunv tequam cpnvenireni, in votis habuerunt sacerdoialem
et locoiuin propriis nominibus, ut in cujusqueaelaiis inter seipsos (ieri debere conveniiinv, ut peniiiis
ct idiomalum manuscripiis exemplaribus yidere est. Priscillianse hsereseos contiigium 279 puigarent.
jllud.vero in prsesfenspd nostram renispectat, nimi- ProptCrea aiuni : Nunc igilur, quoniampptatum nobis
rum pro -Eucherio, setf JEleutherio,Profuluri nomen hujuscongregaliqnisdiemglgriosissimusalquepiissimus
esse Jegenduni, ut habent plerique optinise nptse fiiius noster, aspiranle sibi Domino, regali prmcepto
manuscripii codicps, ut Bracarensiuin episcoporum coricessii,et simul positi considemus(alias considere-
calalogi, etRomanorum cpnsulum iabulse, nt deni- mus) prius siplacei, de siaiulis fideicqliiolicmperqui-
que concilH Bracarensis A._ctapaulo posl ceiebrati, ramus. Priina auiemdie nvensisMaiihuncconveiiturn
sine ulia prorsus ambiguilale, patefaciuiit. inchoalum fuisse, sequens noia palefacil. Concilium
Et quidem plures mss. codd. : velusiissimus vide- Bracarense, anno 3 Ariumiri regis celebralum, die Ita-
licet Lugduneiisis,: duo Colherlini aniiquiores, opti- lendqrumMaiarum (b). A quibiis yerp catholicsefidei
mis nolis insigniii, ex quorum unp clarjssinius Ste- Q slatutis cpnciliiim iliiid.exordia suni|vsisset, jatvv lu-
phanus Baluzius Jianc epislblam descripsit, l^rofuturi culentissitne iu praecedeniibusdixiinus, Quesiiellum
nomen habent. Sed bunc Bracarensem episeopum exagitanies, qui,confidentitis fidei professionem a
fuisse, ejps concilii priraa Acla tesiantur. Quare vix Tarracohensibus, Carlbaginensibus, Lusitanis et
tiiiliiiare iicet eum apostoiicani sedem, cum supra Bseiicis Patribus, papseLeonis prseceptodescriptam,
PriscillianisiaSj.tum supra cseteras illas qiiaestiones eripere conabaiur, ut incerto prorsus scriptoreeani
Vigilii papse tempore cbnsuluisse, atque-'.Vigiliiun assererel. Ne-igitur actum iteruin againus, alteram
poiitilicem ad eumdem epislolas de quibus agimus illius coneilii- parlem expendendam assuiitinius, in
direxisse. i De die autfem(aiteminentissimus Aguirre) qua quippe ciiin de Profnturp Bracarensis Ecclesise
.et anno quo data est, inutile rebr esse si disputem, aiitisiiie, tum de Roirianorum pontificuin primatu ei
cum, ex- codice Cplbertino constet scriptam esse ep juribus, cumulate.Iaudaii Patres verba fecere.
anno qup Joannes cpiisul fuit post Belisarium, id est 9. Ad totius ergo clericalis ordinis insiitutioiieni
anno IJ38. - Locretius eos prscCedentesEcclesisecanones recitari
.7, Quod si yerb secundo loco aiiliuc objiciaiur, jussit, quos generales et provinciales synpdi in Ee-
saltenv ppstremum illius epislolse caput supppsitip- clesiasticse disc.iplin.semuiiimen et sacrorum rituum
nem et falsiiatein redoiere, in quo de primatu Roma- e.l miiiisirorunvEcclesire decus conscripseraiil. Cui
nm Ecclesimdisseritur, jaui proposilum urgerem. Nec suggssiioni cseteri omnes episcopi illic.o cum suffra-
cnini moveri ppssem quod iiluii iu variis Galliarum garentur, necessarium et valde utile arbitraii sunt
codicihus desiderelur yel quod in pseudoisidoriaua primo ad eas provbcare institutiones quse ab aposto-
collectione dumtaxat reperiri adversarii asseyerent. _ lica S. Petri cathedia ad interiogationemquondam
Nam imprimis islhsec epistpla adGallseciae metropo- " venerandmniemorimprmdecessorissui Profuturi dire-
litam scripia est,. i Et propterea longe major fides ctm fuere. Profulurum episcopum ergo ante Lucre-
iiabenda reliquis omnibus codicibus manuscriptis tium in Bracareosi consedisse llvrono^el ab aposio-
antiquissimis Hispanise, visis et collatis ab illustris- lica S. Petri caihedra regulas pro Priscillianistarum
simo Loaysa, tunv invppessis,in quibus capuiilludde supersiiiibus reliquiis abolendis recepisse, hujns
priinatu UomanseEcclesise habetur, quam uni Col- concilii Patres confessi sunl. Sed horum votis lubens
bertiivp, de quo pon leyis suspicio esse ppssil in Gallia Lucretius adhserere cupiens, covifestinirespondit:
scriptum ftiisse ivs temppribus quibus causse episcb- Recleveslra fralernilas pro aucloritate sedisreminisciia
porunvappellantiuni sedeni-apostoHcamdiseeptabanr esl. Atque omuibus audienubus : Relecta esl auclori-
tur, prseserlim inciiuante saeculononp, subNicplao I las sedis apostoTicmad quondatnProfulurum direcia
papa, et postea in causa Gerberti Rheinensis, desi- episcopum,qumpropter prolixilalemhis geslis miriwie
nente fere decimo. Fieri eriim facile poluit,-ulqui, inserta esi. Hsec aulcm ad Vigilii aposiolicam cou •
adversus Hincmar.um Laudunensem et Rliotadum siiiulioriem referri, nemiui dubiunvesse potesi. Nani
Suessionensem episcopossedem apostolicam appel- subjecta ibi et detinita viginti duo capitula huic.
lantes, eripere ipsi conabantur episcoporum judicia, aeque innixa sunl, quemadmodum prsecedenlcs ca-

(ayCard. Aguirre, Concil. Hisp. i, n,pag. 228 U>)Bracarense n conc. exstat t. \i concil. pag. 515.
1061 DE PRISCILLIANISTARUMHJERESI ET HISTQRIA LJBER JHJUS. - iOCg
nones et anathematismi ex S, Lepriis ad T"iiibiiim A dukerim, duas dumtaxat ih sequenli et Uilimb capiiie
epislola, quam laudarunt, muluati sunt. In his igiiuf ievissimas difficuliates feripereconabor, quse ex ini-
novis cajiitulis cOnsciibendis eunv poiissiiiiuni sibi jus concilii textu et narraiionibtis deproniptae siin.t,
scopum staiueruiit; abolerc videlicet ritus, cserer ;quseqiiemaximam disceptaiidilibidiiieiii iriPascliasii
inonias. omnemqueprofanam discipliriam, et regulas Qiiesnfellialioriiinque ariimos excitarunt, ut mox vi-
a Priscilli.inisiaruin pfavitaie dferivaias, Non enitfi aemus. ;
impii'sacrilegique' illiUipniihes calhoiica dumtaxal CAPUT XIX ET CLTIMUM.
dogiiiaia eorruperant labefaciaveraiilqufe, sed divi- Duos LeonislemporeexstitisseTurribios perperani PaT
noru.ii ofiicioruih et hprarutri cahonicartim ordinem schqsius Quesnellusarbilralus est. Ad quent poiissi-
perverterant, solemnioribus qubque diebus , et in nium Christi annum Braparense .conciUumdequo-
peivigiliis, peciiliares ieciiones inriiissis celebrandis
recitabant. Ab illa eriinl fecesseraiit apostorica tra- egimussil revoccmctmn.
ditione quse formulam pppulum inter sacra mysteria i. Aclorum Bracarensnim seriem Paschasius
facienda salulandi prsescribil, Non eunidenviri sacri- Quesnellus percurrens , in eam lapsus esl' opinio-
ficio perticiendo ef baplismate adnvinistraiido prdi- rieriv,'praeter Turribium illum Asturicensem, de quo
nem et formairi servabant.Alips psaltfibs eialias in superioribus verba fecinvus, alium liujus nbminis
scripiuras poetice composilas, praeier eas quse in liomitfem exstitisse, qui apostolicsesedis notarii mii-
novo et veiefi Tesismierito'h'abeiituf,'piibli.cejnEc- iiere fuiigebaiur, qui ail Gallieiae synodtim Leonis
clesia psallebatft,;!neque landem omnes eiiam cle- lilteras detulerai. Htiic conlroversise Lucrelii verba
ricalis ordjnis niiiiistfi cafiiiurn cibb utebanlur. 'Qiiiire "R occasionem prsebnere, qui iii laudata Bracarensi
c.apitiilo 14 stattififunt. : Prb driiputaiida suspicione syiiodo proloquens dixit":Credoautemvestrm bealilu-
Priscillianm iimfesis,vel olerdcocia cutri carnibus laii- dinis' fralernitaiem iiosse qriia eo iempore quo in his
tum prmgustarecogantur; quod si cbniempserini(ad- '. regionibusnefandissimmPrisciUiaiimsecimvenenaser-
Auni) secuiiduinquod de his ialibhs sancii Patres anti- pebqril,bealissimuspapawbisRommLeo, qniquadra-
quiius siatuerunt; necesseesi ebs pro suspicionehmre^ gesimus fere aposlgti^2.81 Petri successbr exslitii,
seos hujus officidexcbmnmtticalosomnibus moiis re- per Turribium nolarium sedis sumad synodutn Gailicim
moveri. NimiS -perspictfa prbfecto sunl hsec, fet id ^ontfalimpiain Priscillianm hmresissectam scripia sua
geniis alia, quse subjieere possem ad apoStolicaesc- difexit. Si de Turribio Asturicensi isthsec vefba ex-
dis pn'ma»H)nfei^)ra:rogativas palefaciendas , vel ad plicanda forent, liiendacium cohlirierenl. Is quippe
eam animi subjeciionenrel obedientiam probandajiv cuni esset episcopuS', rifecsedis apbslblicae notarius
quanv remotiofis orbis partis fepiscopierga Rbmaiips dicfendusest, nec illi muntis istud injungendum, ut
pontifices verbis ei. factis Iinpleveriint. bajuli instar ad Gallicise synodum litteras deferret.
280 10- ^e flua quidein obedieniia et sacro con- Baronius hanc quaestionem excitari posse iiilelligens,
juriciioiiis foederecum Romana Ecclesia, quovis tem- uriieum durataxat ftiisse Tiirribium asseverat, ciii
pore Hispani ipsi glOriati sunt, ut, post cardinales primum refragatus est Ambrosius Morales reriim Hi-
Baroniurri et Aguirre, clarissimus et optimarum spanicarum scriptor non cbnlemnendus, duos omnino
scieniiarunvcriitor exitnius D. ldelplionsiis Cleivvenle dislinguendos esse Turfibios contenderis . qtiorum
de Arosiegui, jam in alma hac urbe pro Casiellse . alter Asturicensi potiebalur episcopaiu, ad quem S.
regno inter duodecim viros 'jurisconsulios Rnmaiii Leo Magnns epistolas direxit; alter vero per quertf
fori causarum judices novissiirie leslalus est (tf). Is C S. pontifex ad liispanise scripsit episcopbs, quiUonva
nanvque ad augetidarii brnaridamque Hispaniensis in Hispanias misstis est ut laudatas defefret episiff-
Ecclesi.e hisloriam, eXhortaliorieni ad Hispanos Ro- las. llanc ergo opinignem adoptavit Quesnellus, (fui
mse XIIkal. Septembris 1747feoconsilio conscripsit, nimis sibi indulgens , in emirieiitissimumAnnaliuin
tit eos in patfise liPrioretfi et utilitatem ad studia scriptorem invehitur, et dub istius arguuienta tairi-
Iilterarum excitafet. lnter csetera aulein quse in nven- quam levia et exilia, verfals.itaiis porieiifum conti-
lem suse gentis •liominuin revbcat, illud est. iCtmi rientia, subvertere conatus est (b). Et quidfemnobis
a prima Ecclesise Romanse et Hispanise setate ma- in prsesens tantum olii esse rion poiesf, Ut singilla-
xinia fuerit utriusque conjunctib atque societas, hinc tim referanius qtfseliujus contrbVersiseCauSa Qiie-
certissiina miiii res erat in hae urbe memoriain el snellus subjiciendo coinminiscitur. Cujusnvodi illa
monumenta praecipua servari quse ad historiamivo- Sunt: i Non semper solemne fuisse in litteris Corum
stram spectant.j Et paulo inlfa sobjicil. <Hic igitur . nomina describere pef quos Jise deferebantur.i Leo-
facile reperiri posse judicabam singularum Ecclesia- nem ad Turribium rescripsisse per eumdem diaco-
rutu origines et dignilatem; hic earum conjunctib- nuiri Pervincium , aquo consultaliones sicceperat:
nem , divisiones , el' Iranslationein; hic coiicilioiuin i Ad Gallicise vero synodum miitere debuisse non
Acia, episeoporum appellationesj aique SS. Poiitifi- alienum clericum, sed"Tiunlium aliqnertve suo latere
cuni decreta.» Ad cujus verba cum egb aiiendissem, avulsura , quod iiuinus optinie alteri Turribio ,11011
in eain spem adducebar, nec ijisi, nec aliis quibus- episcopo, sed Romanse sedis notario dumiaxat pote-
cumque , qui inChrislianse rei sludiis versaiitur, rat convenire.» Hiec, inquam, el id genus slia; tfimis
piaesenteii) bnnc nienm qualemcunique laboiem in- .p. " Operose congerit, el nvagnifieeexaggerat Questfellus,
graium fuluiuiii, ciim in istis Exerciialionibus cOn- ut duos Turribips distinguat. Qui prseterea cum se
scribendis jani alia ei alia traciaveiim quae strit-tis- Leonino lextu a Baronio urgeri Intelligeret, in huric
siinuin iliud cunv Romana Ecelesia foedus, conjun- tela reiorquere nisus esl, doctissimum istum Roma-
ctioncm socielatemque ceriissinve 'pale'1'aciuiit,alia nse Ecclesise cardinalem , et EcclesiasticPfum Anna-
vero quaead anliquum illarum Ecclesiarum statum, lium parentem oblilum esSe coutendens. • Quidnam
d gnitaies et prserbgativas cogiioscendas noh inlirma sit discrimihis inier episcopum rebus'Ecclesise sa-
etdiibia argumenta shppeditare possiint', prout re- cerdotali sollicitudine incumbentem , et diaeonum ,
rum ordo ei ipsa scribendi ratio posiulabal. explica- vel noiariiirn , episcopi rnantJalaex prsecepto exse-
verim. Cuni igitur landem quse ad Prisciilianisiarurii quentem , et huc illucque Jitteras bajuli instar de-
caiisam, errores,'concilia coiiira eosderii coacia per- ferentem.»
linere videbanlur, qtfa^qUein hac luaximi motfienii 2. Lepida profecto raliocinatio isibsec iis fOrte;vi-
re aposlolicse sedisjuraauctoriiateroque ab invido- debitur, qui Quesnello adulari cupienles", lionnisi
ruui calumniis vindicare poleiant, ad exitum per- externam rerum superliciem altingere quserunt. Sed
(c) Cardinalis Baronius, lom. VI, ad annum 447. et seq. Videsis quoque Francisci Gervesii dissert,
Card. Aguirre, lom. II ConciiiorumHispan. Ildel- pagf.'104.
phoiisus Clemente de Arostegui in exhortatione de . (b) Qubsnellus, tom. II Operum S. Leonis, p. 445.
excoletuia historia Ecclesise. Hispanieu., pag^ ill
4063 P. CACCiaRi EXERCITATIONES IN S. LEONIS MAGNI OPERA. 1064
quid ea insulsius, aut magis nugalorium ? Sacerdota- A de Chrislianse reipublicse bono ageretur, et illius
lem ergo solliciludinem dedecere (ait Quesnellus) si provincisepotissimum, in qua concilium haberi Ho-
cpiscopus ad suae provincise synodum acceptas ab manus pontifex prseceperal?
aposiolica sede Hiteras deferat? Annon suseEcclesise 4. Adbuc praeterea me latet cur t Tres Leonis epi-
rebus iiicumberet ejusmodi poniificia mandata ex slolas oinnino distinctas cognoscere cogamur, partini
prsccepto exsequendo? Sed doctus noster criticus et (ait Quesiielliis) ex ipso Leone , pariim ex Lucretii
amiotator dicat, amabo, nunvLeonis lilterse ad Afro- Bracarensis iriterlocutione, non ilem cogemur eodem
rum, Indorum aliorumque Orienialium populorum tempore missas existimare. > Nugaequiilem. Nam si
negotia pertinerent, vel ad ecclesiasticas ejusdem diversas illas Leonis epistolas non eodenv lempore
Gallicise regni res , immo et ad ipsam Tttrribii dioe- missas confingamus, necGalliciseconcilium ad annum
cesim jam lurpius undequaque a Priscilliana hseresi 447 revocandum esset, ut Idalii Chronicum habet,
labefactctanv? Niiiiis in propalulo res est; nam Tur- cui onvnes ecclesiaslici scriptores suffraganlur (o).
ribius, susedicecesiset Gallicisemalis mederi cupiens, Etenim prior Leonis epislola kalendis Augusti hujus
Leonem consuluit, interpellavit, ab ipso ea decrela anni conscripta est, quanv S. pontifex, ut ssepius
et regulas expetens quse Priscillianani luem purga- diximiis, Pervincio diacono palriam remigranli tra-
reni, et ad exiiium perdncerenl. Quid ergo miruuvsi didil. Hunc ergp alas habuisse confingere oporteret,
sanctus pontifex, onvnibus hujus episcopi postulalis ut non lemere afbitraremur brevi lemporis inler-
occurrens, ei demandat clericorum ea labe polluto- vallo Pervincium Galliciam attigisse, et rursum aiios
rum causns ad provincise synodum deferrc, si eidem nuntios cnm epistolis Romam. et alios ex urbe Ro-
injungit encyclicas epislolas de Gallicise synodo co- „" nva ad Galliciam remeasse. istud sane conflctionis
genda? Hsecprofecto agendi ralio cseleris expeditior portenium cum aliis et aliis futilibus divinationibus
erai, cum pro Priseillianistis coercendis, tum pro iis nimis operose Quesnellus aslruere conatus est,-ad
abusibiis exstirpaudis, qui vel in sacrorum ministro- eam de duobus Turribiis opinionem suis lecloribus
runv irrepserant ordinaliones, vel qui sacros rittis et sensim insinuandam.
Ecclesiasticani disciplinarn adulteraverant. Nam Per- 5. Jam vero,laiidem hsec,et ld genus alia, prseter-
vincius ille Asturicensis diaconus, qui Romam vene- eamus , gradum novissime facluri ad genuinam Bra-
ral cum Turribianis epislolis, palriam deinde remi- carensis synodi epocham inquirendam. Qua quidem
graturus, non tantum ad consalla jam facias 282 in re satis esse videbiiur, si, brevins aliorum sen-
responsiones, sed injunctas eiiam litleras ad coeteros tentias referenles, leclorum potius judicium exspe-
iliius provincise episcopos facile deferre poierat , clemus, quinrem ipsam dpfinire 283 conlendainus.
quin opus csset ut summus pontifex, cui Turribii Severinus Binius ilaque ex eminentissimo cardinali
studium in.jlidem.et religionem maxinve innoluerat, Baronio istud Bracarense concilium anno Chrisli
alium quemquam ex ftomanis clericis cogeret lam 565 coactum fuisse arbitratus est, ei etiam suffra-
longum et Iaboribus plenum iter arripere. llanc au- gante eminenlissimo cardinali Aguirre, conciliorura
tem agendi ralionem Leonem servasse, sequentia Hispanise collectore. Sed Garsias Loaysa refragatus
ejus verba- palam faciunt. Dedimus iiaque-lilleras ad est, illudque biennio anle, aimo videlicel 561, con-
fratres el coepiscoposnostros Tarraconenses, Carthagi- vocatum alfirmat, sibi persuadens Patres illos apud
nenses, Lusilanot, atque Gallicios,eisqueconciliumsy- Bracaram non sub Ariamiro principe, sed Theodo-
nodi gerieralis indiximus. Ad hsee quse sequunlur, miro convenisse. Iiunc autem fuisse Suecorum re-
quseso, animadvertant QuesnelH*assentatores : Ad C gem, de cujus mirabili ab errore et impietale Ariana
tum dileclionis solliciludiitemperlittebit, ut noslrmor- conversione potissimum egit S. Gregorius Turonen-
dinalionisauctoritas ad prmdiclarumprovinciarumepi- sis (b), jam omnes scriptores affiniiarunt. Sed ambo
scopos deferatur. ea nomina eidem regi fuisse atiributa, nec ullum
5. Nunc igitur Ambrosium Morales el Quesnellum errorem in codices irrepsisse, jani cardinalis Baro-
sic rogo : Qui fieri poiuerit ut ad Thrribii Asturicen- nius ex certissimis monuineiitis probavit, eidem as-
sis sollicitudinem periineret utLeoninie ordinaliones, sentientibus Binio et doclissimo Pelavio, Rationarii
seu slatuta, ad omnes illarum provinciarum sacer- Tenvporumparte tertia (c).
dotes lutius perveuirent, nisi eas Pervincio diacono Anlonius Pagius autem (d), cura Baronii lum Gar-
pairiam remigranti cum hac episiola Turribii fidei siso opinionibus in medium adductis, refert Bollan-
commiiiendas iradidisset?Aliam eniin significaiioneni distas ad diem 20 Marlii in Vila sancli Marlini Du-
Leonis vcrba subire posse cum non videam, facile in miensis, aflirmare concilium Bracarense i recte a
eani senientiam adducor, ideo eumdem Turribium Garsia anno Cliristi 561 consignalum. Verum, sub-
Asturiceiisem a Bracarensibus Palribus apostolicne jicit Pagius, hsecopinie contrarium habet Gregorium
sedis nolarium appellatum fuisse, quia cjus fidei, Turonenseni S. Martino Dumiensi cosevum. Varias
ponlificioe auctoritaiis scriptse ordinationes erant hinc inde rationes ex Gregorii Turonensis scriplis
commissse, illique maxime incumbebat ad S. Lco- mutuatas affert, quse potius illius concilii epocliam
nera rescribere an facile esset omnibus illarum qua- ex anno 549, aul in sequenli, esse repetendam
luor provinciarum sacerdotibus in unum generale ostenderent. i Nihilominus (aii), quia Gregorius in
conciliuni coire,vel an saltem Galliciseepiscopi ci- p. referendis iis quse exlra Gallias gesta sunt non raro
lius, Ceponio et ldalio agenlibus, in provincialicon- fallilur, exislimo a Garsia scriptore Hispanico non
ventu congregaturi forenl-, ad remediunitantis vulne- recedendum. > Tandem animadveriit Inuocentii pa-.
ribus afferendum.Quod vero addil Quesnellus : c No- pse III epistolam fundamenla suppeditare dicendi
larii vox nuhiquam in ecclesiaslieis monumentis in concilium de quo agimus adhuc citius fuisse coa-
co significatu usurpatur quem ei alfingil aucior ille > clum, anno videlicet 560 (e).
Baroniusnimirum, i qui quod agitur in provinciis ad 6. Sed in tantarum opinionum conflictu Baronioel
Roinaiiam sedem referre ac notum facere satagit; » cardinali Aguirre fidem adimere minime ausirn.
hicn.os jam ad Latinos oplimos scriptores provocare Cpnjectursequippe omnes, quse ab adversis panibus
possemus, qui eam noiarii vocenvusurparunt ad eos adducuntur, nullas evidentise, sed solius probabili-
significandos qui iii publicis tabulis Ecclesise res de- taiis prseseferunt notas, in quibus expendendis lon-
scribere consuevertint; cur ergo islud munus ab gius supervacaneum duciinus laborare, ne nimis di-
aposiolica sede Turribio demandari non poiuit? Qutu vinatiouibus, quas in aliis reprehendimus, aliquando
cpiscopalium jurium violatio in eo exercendo , cum indulgere videamur. Unum interim, quod referre ad
(a) Epist. ad Turribium cap. 17, circa finem. (d) Baronius, anno 560, num. 6 , et anuo 565.
(b) Gregorius Turonensis, lib. v cap. 11 et 57. (e) Pagius, ad Chrisli annum 560, num. 3 el4, et
- [c) Dionysius Pet., tom. III Rat. Temporum, et ad annum 565, num. 4.
«liK
 1065 DE PELAGIANA HJERESI LIBER UNICUS. 1066
nos peninet, illud potissimum censuimus, post coa- A critices regulas violare sequum est; a quibus sane
«tam illam Bracarenscm Kynodum,nullam in posle- eos recedere arbitramur, qui, nimium suis sludiis
rum in sequentibus couciliorum Actis Romanorum- indulgentes, sine ullo monumenlorum subsidio, solis
que pontificum decretis Priscillianislarum haefeseOs variis fuliiibnsque conjecturis insistentes, aut verita-
occurrere mentionem. An vero tum sacrorum prsc- tem ipsam falsis quibusdam coloribus caligine simil-
suluin pielate, et catholicorum principum polentia, limis obruunt, aut falsas rerum species ficlis descri-
qui Hispanis et Galliciis coeperant dominari, nefarise btint lineamenlis, ut incautos leclorurn aniraos et ju-
illse propagines ad exitium perducloefuerint; an vero dicia decipiant atque pervertant. Ab hac enim
sub simulalo alio nomine, Manichseorumvidelicet, agendi ratione nos semper abhorruisse, cuni hsec,
Gnosticorum, Montanistarumque latebras ibi sibi tum alise noslrse dissertationes cumulale oatefacient.
qusesierini, affirmare haud ausim. Nec enim optimse

DE PELAGIANA ILERESI,
S. LEONISMAGNIAVfOGLISCENTE,

LIBER UNICUS.

284 CAPUT PRIMUM. B 2. Tantarum tamen improbitatutn poenas diu luere

Elenim e sacerdotii primum gradu de-
De Juliano Eclani episcopo,ejusque agendi ratione, non disiulit.
ut Pelagianam hmretimtalius in vulgustpargeret. jecius, tum sua episcopali sede spoliaius, acpostre-
mo imperiali sanctione ab omnibus Ilalise oris pro-
I. Inter Ccelestii discipulos principem locum te- scriplus, apud Orientales se exsulem recepit, spe
nuisse Julianum Eclani cpiscopum, jam ex ecclesia- omni denique fruslratus posse aliquando, aut pro-
sticis monumenlis et imperialium decrelorum legibus prium, aut alium quempiam episcopalem conscen-
omnibus cxploralum esl. Is ergo, quamdiu S. Inno- dere tlironum. Coulra vero alii ex episcopis qnos
centius papa primus vixit (a quo episcopaius ordi- improbitatis sibi socios asciverat, maxime poonaruni
nem obtinuerat), variis simulationum artibus nefa- vim, magniiudinem et ignominiam reformidantes,
rium illius hoereseos virus ohvolvere studuit; atque secum repularunt nimis lurpe fore apostobcse sedis
sub pietatis et charilalis velo erga egenos totara judiciis non oblemperare; idcirco, Juliano dereliclo,
animi impietatem obtendere conabaiur. Immo, si damnatisque Pelagio alque Coelestio,supplices apo-
Mario Mercatori fidem adbibemus, idem Julianus, ut stolicse sedi libelios exnibucrunl, a qua clementei
sancto pontifici Innocentio pergratam rem faceret, suscepli, propriis sedibus restituli sunt. Alii vero
cxterius, absque ulla prorstis simulatione et verbo- qui pferlinaci animo imperiales et ecclesiasticas poe-
. rum involucro, Pelagium et Cceleslium tamquam nas subire non verebantur, perpetuo depositi atquo
catholicse fidei desertores palam damnare non delre- exauctorati, extra omnes Italise fines compulsi fue-
ciavit. Prmdicli tane Ccelestiuset Pelagius non tunc runl. Rem totam hisce fere verbis Marius Mercalor
primo a sanclm memorim Zosimo videntur esse da- "_ laudato loeo exposuil: Ciu"(Zosimi epistolsevidelicet)
mnati, sed ab ejut decestore sanctw recordationis In- Julianus et reliqui complices ejus subscribere delre-
nocentio, aquo el Julianut fuerat ordinatus; quippe clantes, consentaneosquese nolenles iisdem Palribus
pott illbrum damnalionem, utque ad prmdicti Inho- facere, non solum intperialibus legibus, sed el sacer-
centiiexcettum e vita, in ejut communionepermanens dotalibus statutis depositiatque exauctorati, ex onmi
el perseverans in sincera sententia, el communicans ltalia delurbali sunl, ex quibus plurimi resipiscenles,
damnalori prmdiclo, cum ipso quoquesine dubio Pela- el a prmdicto errore correcti, regressi sunt supplices
gium Ccelestiumquedamnavit. Utinam ergo Innocen- ad apottolicam sedem, et suscepti suas Ecclesias rece-
tius diu in vivis stetisset, aul Julianns ante illius de- perunt.
cessum morlem obiisset! Non enim tantas calamita- 3. Hsec porro sanctissiini ponlificis Zosimi gesta
tes Ecclesia perpessa fuisset, nec tol olim sanciissimi ex MarioMercatore recensenlibus, amplissimus nobis
Campanise et Italise episcopi, Juliano duce et anlesi- aperiretur campus evertendi omnia mendacia atque
gnano, calbolicae fidei puritalem nvaculassent; non calumnias quibus referta est dissertatio 13 de Conci- .
denique lol tantaque scripta blasphemiis aspersa im- liis Africanit, quam in apostolicsesedis odium Pasclia-
piclatibusque referta uliro citroque transmissa fuis- sius Quesnellus conscripsit. In ea quippe omnia
sent, quemadmodum Eclanensis episcopi impetu et susquedeque perlurbans, et vertens licenter sanclum
furofe contigisse exploratissimum est. Quid vero fe- pontificem Zosimum carpit, alque eum de nimia cum
cerit, quidve Jnlianiis, mortuo Innocenlio, moliri Pelagianis conniventia culpans, vehementer exagitai:
tentaverit, certe et plenissime ecclesiaslicis monu- Romanse Ecclesise clericos quoque tamquam Pela-
irientis edocemur. Siquidem lunc non valens amplius giana tinctos fuligine describil; provincialitim in
odium in apostolicamdoctrinam cohibere, quasi ira- D Africa conciliorum auclorilatem ulira dcbitos et a
rum impolens factus, palam in iis populum edocebat sdivinis legibus prsescriplos limites extendit; ipsius
qusejam a Cceleslio didicerat; sanctissimos el alio- denique apostolicse sedis jurisdiciionem dignitalem-
quin doctissimos calholicse Ecclesiaeepiscopos car- que, quam Africani Patres tunc summa cum religione
pere et vellicare non verebatur; Augustino 285 prosequebanlur, non tantum elevare, sed etiam de-
csclerisque Africse Patribus diras imprecabatur, at- jiccre conalus est. Sed hisce imposturis quid ? Suis
que in dies deterior factus, contempta prius auclori- dumtaxat asseclis audacler imponere potuit, non no-
late, doctrina et admoniiionibus sancti Zosimi papsn, Jiis, qui ex Prospero in Augustini Vila optime novi-
plurimos in nvalamfidem adduxit. Tum tandem re- mus, Africanos Patres, ab aposlolicse sedis judicio
jccta ejusdem summi pontificis dogmatica epistola tunc vel maxime pendentes, numquam in plcnaria
(quam tractatoriam appellant, quamque universi ca- synodo convenire voluisse, nisi posteaquam Zosimi
iholicsesocietatis episcopi summaanimi veneraiione, papse decrelum ad eos pervenit. Cui deinde decreto
tamquam fidei regularo, susceperant), ipse impuden- bis cenlum alque duodecim Patres, ut in omnibus
lissime cidem una cum aliis episcopis subscribere sufffagarentur, octo canones ediderunt, qui perperam
recusavit. Milevilansesecundse synodo allribuuntur. Sed Mile-
PATROL. LV, 34.
JC67 P. CACCIARIEXERGITATIONES IN S. LEONIS MAGNI OPERA. 1068
vitana ista, ait dqctissimusPelavius (a), conlraPela-. A liori amissi episcopalus cupiditale afctus, m catbo-
gianos nihil' statiiii, et ex aillis pfetocarionibus, ter- licorum communionem cutfv omnibus horioribus et
tiiis, quartiis et (iuihtus CosleSlino papa (b) sub muneribus admitti efflagitabal, ut denuo Ecclesiam
CarlliaginenSis coiicilii .horiliiie citahltfr. Hsecvero perturbarei et noyis machinis impeteret. Posteaquam
silentio premefe maluitfiiiS quani itf nvedium pro- vero animo offinibus periculis superiore idem Leo
"ferrO, cunvhatfd ih aiiihio in prsesens habeamus sin- liisce malis occurrisset, havreticoscum Nestorianos,
gnlis laudaise dissertatipn.is livendsiciis;et fraudibus tuni Pelagianos scriptis etiam exagitandos esse cen-
ficcurrferfeieadfeihqueffefeilere; pplissiriitfii)cuin ad .suil. Acperinde, quasi praescius divinsesui ipsius atf
ea rejicifenda qivisqiie,tfbefrimaitf habeat rerum co- sunvmurivEcciesise pontificalum electionis, Cassiaiii
ciifdinaJiNofisio Massiliensis.preSbyieri verecundairi lacilurriitateiri
pianr, jalii priderri ab feiivirtferitissiihO
paratam 286 >n libfis de Pela£ianofririi lJistoria. crebris 287 .adhprlaiipnibus excitavit, atque istius
Cnjns nos eiiam subsidiis insistenles, ea dumtaxat propositum ac sententiam laudabili sludio et impe-
dejibanda duximus juse ajd hujus exprta? hseresis riosissimo affectu vicit, et quasi impulit ut septem
temptfs, qusfead illiiis aiictorfesfetaniesignanos, qurc- advefsus Nestorium de Incarnalione libros scriberet
que taiidem ad iionniilloiuui Romaiiorum pontificum eteyulgaret. In iisdem porrp Hbris nullum prorsus
gestii pertinere videiitur; ut, v.i'dciicet;,;- breyissirtia. mprem Pelagiaiiis gessii,. sed.eos impeliit aiqua
quadani prsemissa feruriv IfisiOria, facilioreriv ipara- pfoscidit. Qiiafe eisi, a Cassiano absolutis dudum
remiis vianv ad ea quse de sancto pontilice Leone Cpllalipiium Spiritualium libellis, secum reputasset,
nvox cxponere aggredimur. Cxtera aiiLein",q;iiseAfri- constituissetque se in silentii portu collocare, excu-
canoriim conciliorum causam attingunt, ,el appstoli- b saturus per laciturnilatis verecundiam loquacitatis
cam sedem ab omni labe vindicant, alibi expedieiida: audaciarii, atque ut Semipelagianorum fautoris ma-
reservavimus. culam. falso omnino illi afficlam, deleret, lamen ex
CAPUT II. tam alto prsemeditati silenlii recessu, in publicum
Sancti LeonisMagni sludium in Juliano el Pelagianis formidandumque judicium, nostro.adhoriaiiie Leono
everlendisCampaniampopulanlibus; atque imperante, venit, novum subiif-laborerii, cum
adliuc de.prsfeferitis'efubeScfefef. Iia profecto fassus
1. Ad propositunvItaqtfe ut reveriamiif, hfeiriosibi est idelri Cassiariusiri epistola liuhcupatoria ad Leo-
persuadeat, aiit Jtflianum cum sois impieiaiis sociis nem, in flua hunc eliam ita alloquitur : Tiia ehim jam
iia pacifiCfeexsifiUrivaliasque poeriassubiisse, ut Cofe- hic magis causa quam niea veiiittir, tuum magis judi-
lcstino papse atque Xystp lnijus successpfi .fuciim cium quam meum offlciumpericlitalur. Me enim, sive
facere non tentaverit, ut absolvefetiif. NemOquoque par simtuo. iniperio, sive non sim, ipsa atiqualetius
arbitretur Urbfem,Campaiiiam, aiiasque Italise fegio- pbedienlim,raiipqique humilitalit excusat... Et paulo
lies, post Julianl csBfeTPfUrhque episfeoporiiiriextur- post hsec snbjicit: Tuaergb hcecres, tuum riegblium,
bationerii, petfiliis a J?feiagianpruiiilue iiberas lrian- tui pudofis ppus est..
sisse. Juliaiiiis iiripfimis, .comparato sihi Nestorii 3. Non muitum vero post i nOn solum fama (qua
ConstaritinopoHtani episcppi prsesidio, suanv et so- niliil in iiujusmodi rebus est celerius) risquequaque
cibfunv carisam dolo atqueffatfdibiis apud sanclum persuasit. sed niintii etiam prseeucUrrertfnt, Xystum
Ccelestinuin agere leritavit, apud qiiem, ui sibi ef Romaiiuin pontilicem ex hac luce migrasse. Quod
exiurbaiis sociis episcopales resiilueretftur sedes,, ctfm Pelagiani audissent, statim sibi novas Clades
qiiaro ssepissime institit. IriiferiiriquoqUe Pelagiarii, 1G invminere intellexerunl, si arcliidiacoriuS Leo ad
liiiic aiqiie illinfe per Italiairi sparsi succrescentes,, pontificatum assumerettfr. Et proptefea niaximP ti-
spe fovebanluf, qiiauSoqiie proprios sibi reddendos niore gravissinvisque periculis cruciabantuf, et quasi
npn a qtiefiriioniis, hon in se ipsos etiam veluti de superiori loco ftova fui-
essepaslores.ac.propterea, desistebartt.
a lunvuitii, non a nialediciis; Qiiare, vlx mina jaculanda prospiciebant. El quideni faustisliisce
mortuo Coelestino, et in ejtfs sedetfi Xysto suffecto, ominibus Leo Ecclesiam.regere aggresstfs est. Nam,
liujus fidem et apostolicunvyigorem Juliatfus .tentare ad communemfidei catholicseutilitatem, stalim hse-
ausus.est, cuiri, ad eum daiis siipplicibus libellis, reticis omnibiiset Juliano poiissiriium, ac csetefis
catbolicanv fidem' pfofivefi siintflabat, rit pristirium Pelagianis qui in Caropania commorabantuf, riiaxi-
episcopalus bonoreilvet hvurierapontifex ei restittfe- mum bellum iridixit. « In Ilalia nobis per Campa-
ret. Retfv nafrat Pfpsper Aquiiariiis i.n Chronico, niaitf constitutis _ durii veiierabilis et apostolico 110-
adderis prseteffeaJuiiariiim hoii ai) aliii fuissfeelusura nore noniinandus Leo ManicliseOssuhverteret, et
quain a sanctp Le.one tunc Jlpmanse Ecclesise archi- coniereret PelagianoSi et nvaximeJiilianUm(e).»
diacoho, qiii ohiniuiri yifiunv siiafuni .contentiqhe. Qua ia re tamen eos scfiptiifes mitfiriveesSe au-
apud saiictuhvportiififefetn egit tft a Siihiilafahsereiici diendos arbitfor, qui ex Pholii scriptis perperam
liominis poeriiteniia;sibl aiqiie lofi Ecclesisecaveret., eruerunt sanctum Leonerii in Campaniam advefsus
t Hac tfempesiaie Jtflianus Eclaneiisis jaciatissimus Juliaui insidias Prospefiiin Aqtfiiaiiurii dfestiuasse,
Pelagiani errOris assertOr, queni diidtfm airtissi epi- Nec eniin Photius sua in Bibliotheca tale aliquid
scopatus inlciriperans cupido exagiiabat, tfiultinloda asseruii. Codice M , dumiaxat, scripkil de Pelagiana
arle falleiidl coriectiotfis specienvpfseferens, moliius 1j) hseresi renascenle (d) : t Post nori diu rursuhi ve-
est in convmtfiivorieftv Ecclesise irrepere. Sed his luti existere atque enasci e nvala radice impudenter
insidiis Xysiiis papa, diacohi Leohis hortatu', vigi- , eum coepissel,Romseetiani quidatii pro hseresi libere
lanter occtirreris, riUlltfiriadituni pesiifefis feonatibus locuti sunt, quos Prpsperhomosahe divinus, libellis
paterepefmisii, fetitaonviifescaitioHcosderejectione- adyersus eos in vulgus ediliS, facile dissipavil cx-
fall.icis besiise gsiudferefecii, quasi luiic.primum su- iSlinxiique. Leotfe efiam niinc, qUeindixinius, Roma-
pevbissimain lisefesim aposiolicus_gladitfsdetruncas- , nani sedem gubernante. > Nort ergo Prospef, au-
sct. » Ita scrlpsit laridatus, Prosp.er. ad .consulatum. . ctore Photio , Pelagianos in Campania coriiinoranies
TlieodOsii xyii et Fgsti, qui juxia Petavii fabulas evertit, nec ad eam subeuhdam proviriciarii a papa
rejicieiidus est; in aiiiiutfi Chfisti 439, ht eiiam emi- Leone missus et destinatus fuit, ut Usserio, Caveo
jienii?sinlus^ctfrd. Nbrisliis;vvniioiavii. aliisque plactfit; sed tatfiumtfvtfdbqtfosdain Hbellos
2. Tanta er^o fuit Si Leoiiis adhiic diacphi mira conlra eiis evuTgiivit,qui libere pro hcefesiPelnyiana
prtfdeiitia ingeiiiique Sagsicitas,iit. statim: hujus PeT loquebantur. Quibus pofrq VefbiS potiUs qiiosdam
fidfem,et simular homines indicatos esse arbilraitfur, qui nec1Seiiptu-
1ifefi jdoTos,;.jhriaItfrri
iagiaiitfrUnlP'sigi
lioives comprelieiidfefet, qiii, iltfiiitaxat,;inteniperau- rarunv lestimoriia ihtelligentes, nec qtfa par esl sub-
(a) DipnysiiisPeiav.; jiarl.1 Ilat. Teitfp., lib. vi,: runv, toin. III Concilioruiii.
C. io. («JAuGtor lib; Proniiss. Dei dimid. lemp., cap. 6.
(b) Coelesiiiiuspapa, in epist, ad episcopos Gallia- (dj Pbotius, in sua Bibliolh,, cod. 54, pag. 2(|;
 .1069 DE.PELAGIANAil.iEl.ESI LllSER UNICUS. 1070
tnissioiie appsiolicse sedis judiciis obleiiiperantes,, A teslinvonium, utriusque scriploris opiiiion.esseii hs-
liiaiiern ariibliibsainqufe scientiEe^pecieinaffeciabiint, sferlafacile coriciliafi'posseTrtihiin aniniuiii-indiixi:,
rJiiiiiilHiis haereseos viiidices^ideri ciipiebahi. Qiio- aiqiicfea-potiSsitiiutfi^iJocaiisa ,tquod fPhbiius .-niillibi
Vuin..quideiivcoiisuetiido'hp!dier'no quorumdaih JrioVi asserat, Leotfelfoinariamfseilemsfeiiente.lPfosperiiiii
isiiiiiiliiriafest, cum ssepissiriiegarrulos qiitfsdatrrei ejusriibili 'coiilfa»Pel'ngi;iiiossexarasse jjibellos. Ait
claivitfsps.docfqfes, he ardelipnes tfppelieriv,'-offeii- dtfihtaxat : Prosper, honio sane:divinus,ilibeUis cid-
dariius, qrii.jiibljcas venalium librpfuin feffic|nas,'e6 iiefsiis eOsin'vMgus>-e'ditis1'facile'.'dmipamifexsU_nxh-
iliiirit-Jxaiariiiiioxfeqiieritaiesoietit, ul siiriuna ciitfv qiie. Qui cerle loquendinlodusfpoiius ahdical sPro-
Jibeflnte'aliprum gesufei seripfa iholferilel: carparit.., speriiih Romsesibilriactiiiii^occasiOTiemipiiblicaiidiJii
e.ideiiique 'maledicis. carriviriibus describanl, ciiiri plebem eliain libellos:, .quos forle-.antea-icofiiraJ?eia-
itanieii, 6h sunvmaingeiiiofunv.confideiiiiaJ.ipsisTiec gianos conscripserat- jlanc autem significationeiii
.niiaiiiia, nefeab ufficiis, "288 "e4ue a sfeieitiiaiiirh Pholii 289 verba pfsfeseferrc,ihemo inficiabilur,
jiefiiiaeifexerCiialioriibus, raiioneHilla daitftfvsitde fluiiad genuinura illorunvveiborum.-seusuni.iinimad-
iiujusiriodi facuitaiibus vel leyiler judicare. vertal; simulque recogiiet.nusquaiii pfopria scfipia
... i. ;EjuSmodi itaqtfe hbininuin loquaCitaierii'atqife omnibus indiscriniinatim PP. coiiimutiicareconsuc-
siicp'niiain S. Pfosper ijuatuor aiit saltem tfibus Ji- !visse. Nec eniriii,'ahiaiitiim';criiiliiaiiiiseniptoi\uiii co-
'liellis c6hibull.Poi.ro aiitem et illud feptftaris, Jvo'- -dicum copia, Tit -eiiariv
syiilgi hianibus •1'eferenl.ur-.
_iiiine"swdfelicei,.carniiilibus:nvaigis"quaiivsoluttftffa- 'Idcifco sat vei'isiihile.;'essel.'afbilrari ?Pr.ospcrum\}v-
5ioiie\ileieciari cohsuevisse, idcirco metrice coriscri- -bfos qufesforte ipse,^aiictbfe'Worisio.iinGalliis-con-
;psit. 'Praecirjtfutfivero liosce inter libellos joctinv^-^sCripseratlRomse'deinum-iii viilgus leiiamsetliilisse,
_oi)liheleafnien illud"d.eIrigratis, in qtfo>cohlra'Pfefa- ''ut''iPeIagianoruih'VinBiees,fd»n_nire.re(^|lio94«t_e{.
jliinos, .rioniariiuiri EcciesiaiTeftfrivgeSlariiiiiserifetfi i6. 'Posireiriam -hanc 'C"oi).iectiiratfi
'iHieroiiyini:.«d
fdfesfefibit,sed eliariv'pnviieshfefafihsilliiis Jisefeseos Florentiuiriepisiolaaugfet.i^e^ua nosiipshiiiiEuseiiii
jsriofes in mediuni adduCit eteveftit. Arinon igitiif veditione disseruimus. ibiinamque3iriiioiaviiii.us,'iiia-
"exhoc ofatioriis geiiere popiiliis etvulgus iritelligere 'xiiviam fuisse librorum^'Cinhmuiiicaiioneiiv -llieroivy-
_p6leratqiialiqiian(tfve reveffeniiallla apPslolicae sedis inuiii inier el Rufinum.^Quareille?Florenlium-.eiiixe
Tleereta suscipierida.forfeiri,^uKjariiabohviiibus Ec- rogat ui ubi hospititvRuIiiuim comriiunemrairiicinn
^clesiaruhiepiscppis-faihqiiainfidei ifesserse;h Jbebari- 'excepefil, petatab eo •sibiqucmitteridos-curet bcaii
tlUr?, Ainioii prietefea/sola^liujiis libelli epigfaptie, iRheiicii •Augustodiiriensisepiscopi'commenlarios -,in
'untfribtfsqui iibfere.pfio\hac^ Caiiticiiiii Caniicofiim. ^Prseterea inomiiie^cujusilam
_j)tfdpreriifexcitarcpotuit, aiit ;ijlit]s4fe|feivdi-ctf^idiltt- Pauli^Senis de Rufini pairiaireiidi;sibijpostuIatrTer-
lem injifeefe, tftpolegravcrifiriiJicarisvnOpfereingra- stulliani coilicenv: ^lrilcrpfetalionem;An_super JPjS.almo-
"ioruin aniiiiorum'cfeiistfrara:c.ovitiiifeii, qutfs•quolibet ruin Davidicorum enproiixum valdejde i-Synodis-Ji.
"leinpofe.cutfcise iiatiohfes'exbpfrefe 61 ;ab eorriin ibrumS. Hilarii, sua fHieroiiyavid|isius,inianu apud
^corisiieiudirie segregafe se%pnsueyefiihi?~£tsarieSsi ;TTeviros:exscriptiim. -Ex qua epistola jinteiliginiiis
/liigratiis is eenseri Uebet qiii pfp acceplis 'berieficiis icodices Operuin=a^Patribus;elucubraiorUm Jta„peiTa-
tfefe
/rifecgfaiiaSrepfertdil habfet,'tfuavVto.iriagis qiii Jje- ?ros quinlo -'EcclesitBsscculo •fuisse,AUI-yvx'corum
iieiicia etiaitf se accepisse'negat,:et quiirigraiis; nvO- .cxemplaria parandi 'fessetnfaciillas ..liioininibii.s ,vel
.".reHi.gerjEris.^.lidriVih' vit'hi)si"el~caiissirri
-"dieTeJiiideTe^hitl-:maxiine pecuiiiDsIs,"aiit'iisiqiii!iivipro,buinHamaiiueii-
•itfi?'Merittfigiuirpelagiatfos itfgfatoruiii sibi;iitfhven,G'siiimlaborein subire nou ireformidahant.iQiiamyis
f.cquisivisse ,i"n. dubiurii/feyqciiri 'yix-polestf: qtiia igiiur hoc ultrodeiiius, qnod Pibspefi libeili,<de=;qui-
iifeino (aiit Marlinus'Steyafeft) 'pejiis ingrati atfimi bus Pbotius Sisseruit,: in iGalliis:ab auctorc ftferin!
'viliolabofatj quaih illeqtiivoiun.tati 'aCTivisericPrdise' .conscripii, qiiidaiidfeilamen iinpedimeiili:erat quo-
iliviria. inipievoluntateni pfseTfeit'Iriiinaiiam, quaisi miniis ad cornmunis caussemtililatenfin 'yujguspari-
..tfriguialiter iivaltfs"receptibriem iioiii ,-tfoii' a sutfuno terposieaedefentur^-ELquideiiiinpn aliuhi-Photiana
ivOiip,;s'ed'a;seipso;incli0et. -jverba «ensum subife jiobiscuin ;ju:di.feabun,t,'..qni_.ea-
: 5. "Ilisce; laitfetf faiipnibris' eniiiietftiss. Norislus Aem secuttdum ^granimaiicserapices'yoluerintJnter
fefragari videtur.'.Libfo i|uipjvenIPelsigiatfseHisforrse ;pretari. Numquid eriiin aliud ibi laiidatus Photius,
iia 'de:lesiiaioiiip Phpiii :sefipsit~:;i ''Ctfeieruhi!iirilli nisi unuin hoc diimtaxal 'inni)ii',<miiriirujn;Sariciuin
suiil libri"PrOspefi coiiffa PelagiaiiPs, 'cuin-Pliptius Prosperum magiiuiiv-verilaiiJumen ef.4adj'uiiieirtum
eoslibellps yocet, inii'ilexisSe'puto''feosqutfs'itf-Gal- •-ailulisse in iis libellis ^pcivulgaiTdis,;_qiiijjus ,1'acile
lia cohtra Seinipeiagianos;cyuigavil, quosTamen aiite 'Oiniies vulgi'tunvultus cPnipescuit, ati.ue.calholico-
"I^eonispfihiificaiuiiiscriptos esse milii;compertum :rnm cum pieiateiri,ituin;religioiveinfovj.t,confirmayif
cst.'C6uifa itfgraios vero lepiduni illtfdcaritfctfltb- cl auxil? El sane vulgus ipse, iquamyis;iii ecclesin-
Tiiseeumdeni scripsisse unus Usseritfssine leSleaflir- sticis rebus sit;paruin .vcrsaius, nec jfacile .dofeeniis
"ttiat pag.^SSO.» Ntfni efgri^liijec(lissimiilaiidasunt? raucioritati obtemperei, quahvssepissime tiaiiven,<si
Ne^enipfer curivdoctissiirioviro:iicgo'iiuril;nvcb'Jbefe necessariis negoiiis :cui;isque-:sit<ivacuus,|^oblb_!Ju'eii-
"vfelleividear,ul critici, littefarise feiVeiieti-scripto- :;tiumserinoiies^iaudire iiicquaquanvj-abnuit,ac;ab/iis-
;res, bliin JVublicafuiit, cutfvpiiirium ilostra'Rufini "n deui veluti quodain captus illicio, icuni-tfe.jiistitia
editio lucem aspexit (a). An Ita Norisii'Cdrijecturis rigore agitur, judicum reciiludiiiem yel iiitegiiiaiem
siibscribere ppPrtet, ui In nostfa opini6iie::l.ibare sibi faciisuspeciaiivdeTeorumiCrimiiiibuslf.eqiienier
videarivtff?;Absiltft nbsira-cpgitatio in isiuc incidat prseposierejudical, ctquadani niisfefatiorie efga da-
ctftfsiiiumI^Necferiiiiv':<Pholii lesiimoriiuin-ita esf^iin- niiiatPs nioius,cumiotopo3nasiquasiuuiit, iiiiiri quod
becilltfiiii.ut apiid ivoset aptfd fertfditofiim fecettfm ai) iis abhorffet,'sa'nctissirivos'Ecclesi9sspr-seKiiles airo
aliqiiain'sSitfetfiSibiivonvinUicet'fiUeni.'Neb.tie-pfse- dente peiere rion;eriibesCii.!Il]t''iia:qvie«malishiscu
tefea ,ila eidfein fesse;'a:dha;reiiduilia'rbiLraihiifrfut oinnilitfs sahciiis:'Pf6;spfercoccufrefel,;;sitfitfli|iie vulgi
claFissTthidpclissiiiiiqiieviri ciirdiiialis Nofisii Civn- pietatcui 'felf'eiigio'rifem'f6v6ffet; Utdixiriius, ^fexcita-
jcciufas R(p_tie'f aiiories iibpetere^tfutrejicfefeatfflfea- ret, sat verisiimle esl eum idcirco lristibus vcrsibus
iiius. "Niriiis enini'tiirpe foret"vei; leviter eiiaiii^eru- -l-cl.igianorum tfiOres^ctiinsiitiitasexagilaievoluisse,
diiissiivii hoiiiiri'is'"Jsfedere'exisiiinaiioiiehi,qui :ipro *ht scilicet vulgas ipse:ntfii iseiifalli tsin.erci, rattjua
.Eccicsiserebus, posl iol fexaiillatoslabtfresirteliora ra'd vefifiiiis'inquisiiioneiniinvestigiiationemque..ira.he-
;suOiii;mstijdioruin catliblifeoufbi^ieciriiina-exhibiiii,. rel'eiraceertderet. iEl-isaneiionvalia=de ca.usacjus
ciiiii in Pelagiaiia cpnscfibferida'ilisloriii, tiihiin oculisrerum^gestarum seriemietordineriijPelagiano-
'aiiiiqudruih'iuqhunieiiiis'6fnandis.''"Cuiri:,'hsecrifa'que Ttfrn impietaiem^eferrores^.c.umdemsubjecisse cre-
iriecum reputareiii, iierum^coiijeciis^ocuIisTn^Piitflii dehdum est, niisHut ?deincepsMivinseigratise-ilauiies
[a) Vfeiietilitter. fefscriplorfes, 'ariiio1742.
 4(171 P. CACCIARIEXERCITATIONES IN S. LEONIS MAGNI OPERA. 1072
concincret, cafholicseEcclesise fidern et pielatem ce^ A D. Antonius Salinas, regularis canonicus, m sancti
lebiaret, el ipsofum demtfm hsereiicoruin gestii, do- Prpsperl orriandis Operibus probavit; fum deinde,
gmata, elades. exitiuin atque ignoriviniamin oris can- cum liocce oralionis genus Satiricos versus ad alio-
tictini verterct. Ejusmodi aulem felicfemfexitumce- rum irialos mores ct iiisiiltfta carpenda et exagitanda
Jebn canriine de Ingraiis, tum tribusaliis libellis in comparalos contineal", merito etiam ex horaimim
volgus editis, Prosperum assecutum fuisse, Pholii loquendi usu sibi libellorum nomen vindieavit. Ne
laudata verba: non obscure deiiunliant, sive S. Pro- autem riegotii plehus Norisio repugnare videar, leves
sper muilo aiite Leonis Magni pontificaiuhv, sivehu- lias conjectiiras prsetereo, atque ad alios tres etiam
jus pohtilicatus tempore eos libellos conscripseril. Prosperi libellos 291 contra Pelagianos edilos mea
' se corivfertit oralio. ConsCripsil itaque, ut diximus,
; '290-CAPUT III. PrOspef duo alia epigrammala ih sancti Augustini
De ieinpofe qrio•S. Prosper suos iibellosin Pelaaianos oblrectatorem, quibus et celebre illud Neslorianse et
conscripsit. Pelagianse hsereseos addidii epitaphium. Sed illa
orationuni genera cerie prorsus inlempestiva fuis-
1. Jam vero nunc extra nostri inslituli proposituin sent, si saltfem Augustinus aut nondum exlremam
vagari videbimur, si horum libellorum epoch.am di- diem clausissel, aut si alierufra ex illis hseresibus
ligenlius inquirere statttamus. Sed ab hoc munere adhuc penitiis exstiiicia et abolita non fuisset, quse
jtfullaraiiOne abduci potui, cum ea in epocha inqui- revOfa duse illse hsereses ad plenum exilium minime
fehda Ohvnespraccederiles scriptpres lapsos esseper- fiierunt perductse, tflsi posteaquam Augustinns diem
spexerimi Nec enim carmen dfeIngraiis ad annum o" obierat. Cujiis quideni afgumenti pondus Prosperi
429, vel ad sequentem,revocai]dum est; neque duo editores prsesentieiites, epilapbium dumtaxal in Ne-
illa epigrainmata in Augustliii obtrectatorem in an- stprianos et Pelagianps serius exaratum asserue-
niihi 417 vel 418 rejicierida sunt, ut proecedenies runt; illud videlicet ad annum 432 revocantes, cum
scriplofes asseruerunt. Id imprimis ex Prospcro ipso niinifum, e vivis sublato Augustino, du;e illse liaere-
colligilur, quiita de Ingraiis carmen orditur, ut ple- ses in pleharia Epliesina synodo dnmnatsc fuerunt.
iie abolitum omne Pelagianum virus describat. At At id saltfetfi;de aliis Hbellis asseri Oportere gravis-
qtfofsum hseclProsperi spectaret Pfalio, si Ecclesise simse Conjecliirsenos tfrgerit. Quis namque reputabit
hoste nOndum:eliso, adhuc tumidus per Carapaniain Augustino adhuc superstite aliom quempiam pro ej'us
aliasqtte llalise regiones sese exlulisset? Qua porro npmine atque doctrina sibi vindicis partes assumere
raiione Prospfer dixisset plenam ab Ecclesia conlra voltfisse? Annon sanctus doclor ipse, quoad vixit,
Pelagianos reportaiam fuisse victoririm, si horum stylum semper conlra suos adversarios paratum ha-
signifef Julianus, vel Constantinopolim, vel perlia- buit, eos vel molli brachio perstringendo, aut gravis-
Tiam el Gallias novas lurbas excitare potuisset, ut simis feensuriseorumdem rnachinas destruendo? Sal
sfemel et iterum in catholicam socielatem irrepere igitur verisimile est Augustinum illum,qui Adrume-
teiitaret? Nec enim siiniles loquendi forraulse, aut linbs mortachos perperam ej'usscripta interpretantes
ad Africse synodoSj aut ad sancii Innocentii papse corripuit, pbjurgavii; qui Pelagium et Julianum per-
decreta duintaxai debent referri; nam, ut optimeex peluo impellit et exagilavit; qui ab Hieronymi obje-
ecclesiasticis riionumentisintelleximus, tuiic Julianus ctionibus propriam ddctrinam modeste purgavit; sat,
in apertam hseresim nondum erat prolapsus, sed sub inquam, verisimile est bunc Augustinum novas illas
religionis ac pietatis larva nefarios errOres polius C Pelagianorum obtrectationes inullas minime reli-
obducefe conabatur. Neijue de papse Zosimi consli- quisse, aut saltem debilas gratiasProspero ej'usvindici
tiitiohe, aut de cbiicilii Ephesini sanciionibus possunt reddidisse. Reddidisset tamen, si in vivis exstitisset
eadfemsahcti Prosjperi verba interpretari, cum jam adhtic etfm laudatbs libellos Prosper conscripsit.
sub Xysto et Leone Romanis poniificibus Julianus 3. Prosperi deinde duae ad Augustinum epislolse
ipse, etfeliqui Pelagiani prsesules, hinc atque illinc veummagnum nostris conjeciuris robur adjiciunt. Sed Ca-
iiPvas turbas etmolimina excilanles, episcopales se- , Usserium , Joannem Olivarium cseterosque
des, iionores et ministeria ut sibi f eslituerentur om- Prosperi editores in assignanda prsedictorum libello-
nibus sttfdiis conlendebant; rum epocha gravius lapsos esse patefaciunt, si nos
''% Prosperi \igitur carmina non alio polius quam tempus quo ejusmodi epistolse conscriplse fuerint
Xysti autsancii Leonis temporeconvenire posse no- diligenlius inquirainus, alque ad eoruradem argu-
liis vidfeiiif. Et quamvis absolute asserere haud au- menla aniroi cogitaiionem converlamus. Quoad tem-
deamus, iSlud fearmenLeortis avvofuisseconscriptum, pus atiinet, Caveus credidit anno 426 fuisse conscri-
tanien cuir» ilaJoquatur, iit Pelagianain sobolem pe- ptas. Novissimus autem eorum cditor sibi persuadet
iiiliis exslinfetam describat, et veluli de confecto exeunle anno-428, vel ineunte anno429, scriplas
Ivello, de parta victofia, de pace secuta menlionem fuisse. Ita ad marginera annolavil pag. 89. Si deinde
faciat,; minime ejusmodi conjeclura omnino debet epistolarum argumenia perpendamus, in iis palam
rfefelli, ut ex fejusdem Prosperi carminibus ipse le- Prosper lestatur Pelagianse hscreseos reliquias in
ctprpoieritjudicare. Galliis et in plerisque aliis regionibus adauctas fuisse;
j-Ymaximas.quoque querelas cxcitatas adversus ejusdem
CongenitseiriChristogentis mihicastus ab alto Augustini opuscula, et prsesertim contra doctrinam
Irisinuatusamor propfiasexcedere vires librp de Correptione et Gratia explicatam. Quis autem
•:'"' Mejubet, atque pias accenderecarminemenies•. affirmare velit jam lum Prosperum carmen iilud dc
Ne posl corilectumcelebrisvictoria bellum, Ingratis cum cscteris libellis a Photio laudatis concin-
Securos auimosincautapatferesolvat, nasse cum bas epislolas scriberet? Nonne in.iis rc-
•Ceumetuselisojam nuliusab boste supersit, censuit grayissimas difficilioresque qusestiones a
Nfeccaput attrili virosumpalpUetang-uis.
Pelagianis nvotas, quas clara luce ab illo sibi aperiri
cupiebat, ct, quasi in muliarum rerum intelligentia
Qtfod si lahien quisque conlendat islud Photii di- nulans, lumen ex novis Augustini scriptis efflagitabat?
cttfm :Romm etidmquidam pro hmresi (Pelagiana nir Galliam pene totam fuisse commotam , cum Prosper
mifum) libere loculi sunt, quos Prosper, homo sane hsec scriberet, priori epislola declarat, et propterea
divihus, Ubellis itivulgus editis, facile dissipavit ex- fieri studebat S. Pairis sapientia et eruditione do-
iiinxitque, de nno dumtaxat carmiiie de lngratis mi- ctior, et-ut prodesset multis suo rogatu, eum inter-
jliriie comprobari, ego quidem non multum repu- pellat, scribens : Tribue nobis in hac causa , papa
ghiibO; Ihlriios licet illud opus libelloruin nomeii re beatissime, paler optime_, quantum juvanle Domino
ipsa subeat, tiim cum ab auctore in quatuor sequales potes, diligentiam pietatis tum, ut qum in islis qum-
partes iiierit divisum, quarum unicuique proprium stionibus obtcurigra el ad percipiendum difficiliorti
. ataue singulare.argumentuiu respondet, ut j"ain cl. sunl quaiit lucidissimis exposilionibus digncris op«-
1073 DE PELAGIANAHiERESI LIRER UNICUS. 1074
rirc (a). Harnm aulem gravissiraarum quseslionum A _ contra inimicos graiim Dei per minislerium proetulum
decem argumenla staiim subjicil, el inlerim veritus suorum sanxit et docuit, intelligereiit (c). Quisnam
contra lot adversarios merilis atque honoribus claros vero horum capitulorum collector fuerit, in prsesen-
in apertum disputalionis campum prosilire, el conlra tia non inquirimus. Auctor tamen ita receniioribus
eosdero dimicare f animi fervoi_emsilenlio cobibet, dogmatisiis refragalur, ut luce liac in re clarius.
quoadusque ab Auguslino obiinebit responsum. osiendat Pelagianam havresim proscriptam et judi-
f Quibus omnibus cnodalis (ita ultimura ejus episto- caiam fuisse ab aposlolica sede, et Africanos cano-
lse caput orditur), et multis insuper qumaltiore intuitu nes tanlum roboris oblinuisse, quantum iisdcm Ro-
292 °d nanc causam perlinentia magis potes videre mani 293 antislites tribuerunt, cum eosdehi pro-
decussis, credimus et speramus non solum lenuitatem barunt. Quse sane verba cum Quesnellum aliosque
nosiram dispulalionum luarum prmtidio roborandam, ejus asseclas gravius urgeant et male habeant, sta-
sed eliam ipsos quos merilis qlque honoribus claros lim subjicimus sequenlia verba : Necessariumigitur
caligo istius opinionis obscurat defmcalissimumlumen fuil diligenterinquirerequid rectores RomanmEcclesiat
gratimrecepruros.Non itaque lumAugustini obtrccta- de Imresi qumeorum lemporibusexorla fueral judicave-
lores suis carminibus Prosper iropetere polerai, non rint, et contra nocentissimosliberi arbitrii defentorts
plenam canere de Pelagianis reporlatam victoriam, si quid de gratia Dei sentiendumesse ccnsuerint; ita ut
elipse, interalia et aliadubia jam hserenssuspensus, etiam Africanorumconciliorumquqsdam senlenliat jun-
ab Augustino inquirebat an Christiana fides ea dis- geremut, quat ubique suat fecerunl apostqlici anlistiies,
sensione violaretur, quanlum periculi in adversario- cum probarunl. Ejusmodi porro necessitatem aposto-
rum opinione palefacerel. Deinde quomodoper istam T. ,uJ licae sedis judicii inquirendi et exspectandi; ctun de
prmoperanlemet cooperantemgratiam liberumnon im- bseresibus agilur, pleno ore nono Ecclesise sseculo
pedialur arbilrium, cxplicaret. Tum ulrum prmscientia Hincmarus Remensis Ecclesite episcopus contra Go-
Dei itasecundum propositum maneat, ut ea ipsa qum tescalcum confessus est. Qui sane ad laudata verba
sunt proposila, sinl accipienda prmscila, et id genus iion provocasset, nec integra suam in episiolam
alia, quae octavo ejusdem epistolse capite a quopiam translulisset, si illara sententiam ralam non habuis-
possunt luslrari. Sodes igitur dicant, qui duo Prosperi set. Prsefatus autem Hincmarus cum Pelro diacono,
epigrammaia contra Augustini obtreciatorem ad an- Floro magistro, Cresconio, Dionysio Exiguo, Ivone,
num 417 aut 418, carmen vero de lngratis ad 430 eadem capitula Coelestino tribuit, cum veluli pars
annum revocant, an is, qui in sacris litteris homo et appendix illius epistolse habeantur.
divinus appellatur, Pelagianos ad bellunv scriplo lum 5. Haec itaque aliaque multa cum animo oberra-
advocare potuerit, cunv anno 429 nondum salis de rent, contra omnium prsecedentiumscriplorum opi-
totius controversise cardine, fundamentis atque ralio- nionem consianler existimavi laudatorum libellorum
nibus eral inslruclus? An imparatus et inermis cum nullura a Prospero exaratum fuisse antequam Augn-
hsereticiscertamen sanclus Prosper habere voluit, et, stinus ex hoininum viia deraigraret, Certe hoc uno
qhasi nimium sibi fidens, lurii pro Ecclesisesanctio- satis admonere visa est ejusdem Prosperi vigilantia,
nibus, tum pro Augustini doctrina decertavit, quando, qui, ut Augustinojam vila functo prsesiditimpararct,
necdum super laudatas qusestiones insiitutus, animo Romam vcnit, ut super illius doclriua Ccelestinuiu
varias inler adversariorum opinionesinterpretationcs- papam consuleret. At si Prosper jatfi edidisset ant
que fluetuabat ? Ficta et commentilia fabula tanto evulgasset laudatos libellos, non Augustini, sed pro-
indigna viro! Proesenim cum ab Augustino, duobus (C priam apud ponlificem causam egisset. Nibil eniiii
in libris , videlicet de Prsedeslinalione et de Dono liabet Prosper , prseserlim in carmine illo de Ingra-
Perseverantise, paulo anie diem ejus emortualem tis, quod ex Augustino non fuerit depromptiun,
conscriptis, objectas sibi a Prospero et Uilario Mas- (juodve a Massiliensibus vel Pelagianis non fuerit
siliensium el Pelagianorum qusestiones enodatas in discrimen adduclum, quod denique in iliisdecem
fuisse intelligamus. Quando vero Augusiinus obierit, aposloiica; sedis capilulis non appareat definiiiiiii.
narral Possidius in Augustini Vila scribens : Anno Neque enim probabile est S. Prosperom quadripar-
430, quinto kalendas Septembris S. docloremhumanm tito illo carmine de Ingratis, aut adversariorum
vitmdebitumpersolvisse, quo tempore Vandali Hippo- objectiones iransferre voluisse, aut ante abostolicse
nem lerlium jam mensemobsidebanl. sedis judicium Augustini doctrinam ab omni suspi-
i. Ad quse omnia cum ipse sedulo animadverlc- cionis labe purgare ausum fuisse. Quid de decem
rem, contra fere omnium prsecedeniium scriptorum illis aposlolicse sedis capilulis erit asserendum ? Po-
opinionem mihi persuasi sanctum Prosperiira in Pe- tuit forleS. Prospereademsibiinanimoprscfingere,
lagianos vel borum reliquias deceriare aggressum, eademque scripto exponere, anleqnam diliyenler in-
eosdemque scripto dumtaxai impetere coepisse cum quireret quid reclores Romanm.Ecclesim dePelagiana
ianv Augustinus obierat. Quis ignorat lum ita in Gal- hmresi, qum eorum lemporibut exorta erat, judicave-
liis prseseriim percrebresceniibus divinse gratise ho- rint? Figmentum apage! Qnare, si in hoc scribendi
stibtfs, Augusiinique obtrectatoribhs, Prosperum et genere argumentum a siniili valeret, ulique ad libruni
Hilarium Romam ad Coclestinum ponlificem profe- adversus Collatorem a Prospero editum recurrerem,
cios, ut Urmo certoque testimonio, quanii apud apo- j) Augustino vita fnnclo
] quem legentesipsi cognoscuntcumcarmine
stolicam sedem semper fuerit, de ejusdem sancti fuisse conscriptuni. Sed hunc de Ingra-
Augustini doclrina declararet ? Horum autem volis tis fere in unuin et idem tcmpus esse rejiciendum,
Cceleslinumannuisse, celebris epistola anno-ioOadepi- jam adducla aique mox adducenda argumenta quam
scopos Gallisedeclarat,in qua non tantum scribit (b): perspicue palefaciunt. Eminentissimus itaque cardi-
Auguslinum sanclm recordalioiiis virum pro vita sua nalis Peroiiius (b), qui vetferumcatholicorum poeia-
aique meritis in noslra communionesetnper habuimus, rum usuni habebat, inulia pro eorum conscribens
nec umquam hunc sinistrm suspicionis sallem rumor defensione, asscruit eadem illos ssepe alibi soluta
aspersil, quem lantm scienlimolim fuisse meminimus, oralione iradidisse, qurc alibi striciae commiseraiit,
vt inler magislros oplimos eliam anle a meis deccsso- quod ipsnm sancli Pauliiii Nolani episcbpi, dc quo
ribus liaberetur. Huic autem episiolse prmterilorum ipse sermonem habebai, manifeslum, elficit. Ean)
iedis aposlolicmauctorilales de gratia Dei et libero autem rationem maxime Prosperiano poemati de In-
voluntatis arbitrio subjectas legimus; ul inde oblo- gratis convenire, ipsi arbilramur, cum in eo nihil i!la
quenles quse sequi et probare proliterenlur, atque scripserit, quod vel in apostolicse sedis auctoritaii-
ea omnia qum sacraiissima beali aposloli sedes Petri bus et in aliis suis Operibus soluta oratione exaratia

(a) Prosperi ad Augusl. epist., cap. 7. stolicse sedis.

(b) Coelestini papse episi. ad Gallisc episc. cap. 2. (d) Card. Pcronius, in Resp. ad .Angliseregem,
(c) Prooeiniuui auctoriiaium seu capilulorum apo- Hb. v, cap. 20, pag. 13.
 ifl-jS P. CA.CC1ARI' EXERCiTATJONES IN S. LEONISMAGNI OPERA. 1076
nnn. tradiderit. S.i,pr<eniseautettf aposiplicse sedis j__i; sensu , praaierea, quaye ralipnfe de tino Augusiino
aucioritaii^validissiinuni:, cefiiSsi.ipumqtfe;argumfen- supersiitii Prosper caiiere .potuisset : Quem Christi
luitfilla,caKtfii;ia siippetiini,,quibtfs.can_it: gfaiia cornu uberibre rigdns nostro lumih dedil mvo
dccensumde vero 293 Hiniine; ciim poslmodum,
Pestemsiibeuniemprimareciditv eoderii jam vita fuuclo, idem Pfosper apostolicam
... .Sedes•Roroana;Petrii quaepastoralislionoriSi sedfein-diligentius. consuluerit : « An bunc siiiistrse
Eaclacaputraundojqiiidquidjnoii ppssidet-strmis, saltem rumor asperserit, vel an tantse
Kelligipne; teufet. suspicioriis
scieriliae fuerit, ut inter Ecclesisc magislros optimps-
Eibro autem adversus»CoHatoremfusiusirerumige- fesset recensendus (i); > Queinadmodum eniin lisec;
!t:ir.iiiiiseriem describens, Romanorum' pontificum ihifer se coiiciliari possint- plime non video; prse-
in Pelagiarios lata judicia', servato temporum. 294 sertiiii feumlaicus liorno, ortiiii'prorsiis; ecclesiastiCa
ovditfe, eniiriveraii atqtfe ex IrinOceniiopapa extfidia auctoriiate deinidiifus, qnalis Atigusiino stiperstiie
rcpeicns, eadem usrpie:ad Goeleslitium perducit, ita Pfjosper erat, iiiininvesibi de S:. Patrisscriptis judi-
ad- nostriiin; subjicieiis iriteniuin.: Per hunc vifum care arrogassCt ante Goelesijnipapsesententiam.
{Gcelestiimm:\id&\cei)inlraGnUiasittisipsis qui san- 3» Non deuique prsesenlis tenippris-verba nos ur-
ctm mehtorim Arigustini scripia reprehendunt maieio- gent, cura poeiafum ingenia liberiori seiiiper-iiiaiimr
quentim esl: adempta- liberias-, quando consultantium licentia, lales-ssepissiniesibi coiilihgenies imagines,
riclione tuscepta'; et librorum qui~erranlibus displiceT. ut veluli prsesentes; qui jam deccsserunt descriliant,
bqht pielqle laudata:, quidoporterel de-eorumauvtori- et ex eorum.gestis el scriptis mortuos vivere<adbuc
tbte seniiri, sariclo\tnahifestaviP-eloqtiio, evidenterpro- •D<sil)ipersuadeaiiii El quidem Prosper ibidem ad su-
mtnlians. quanlutn sibi- proesuittplionis^ isliiis noviias pernam Auguslinisapieiitiamalludiii, quaPelagiauo-
displicerel qua- audefentj quidiqni adversus; maghlros funv Semipelagianorumque arles<,molihiinaieuervo-
iiriMeriterphshrqefeiet indisciplinata calumnia prcedi- reS;elusii, TejeGit atquc eyeMit. Idcircoeunv. posi
caiiohi veritdiisbbstrepers. At Aiigiistiiiiiiiefarios pb- mortem tatfiquain<viveiitemiii exaf-atisOperibus sibi;
irectalpresileriia-parte-illius carmiiiis<)elrtgraiis;sug- prOposuit/.Neque veruiii est toto illo paragrapho prse-
gillitt, eorunideiii Peliigiaiiorum Seinipelagianorum- sentis temporis verbisuii, sed, animi cogiiaiiones
qiit"objectiones' refellens-, quilius;vocifernniesqnerer ptfetice expiimere, volens, modo ad prsesentis, mndo
Ifiiitur bmhcopiit-arbiirii tublatunv, nec:-vitiispwnam ad<prseieriti lemporisverba recurrii. ct, gradu^veluti
deberi, aut prmniia. laudu ilsec atflfein voeiferasse facto, a nioflaliAugiisliiii; vita ad<illam iiiiiiiorlatem
iVjigusiiiii:obirectatores post' ejtfs obitum , luculen- qua cliro Deo regnin, ciiin sub sapientise nonvine.
lissiinc ciim-patefaeiumsits, ut in-his:ditilius iromo- bisce verbis describit: El dum,nulla sibi iribidiboita^
rciniirmiriinie opus<esl, pricserliiiisuffraganie nobis fil Deusitli otnnia, eiinsancloregnat' sapieniiatemplo,
Miotio iii-Ribliolheca;, cod»55, VinceriiioLir.iiiensii An censeiit laiidati;seri.piores qiiibus relraganuir.de
BdvefsusIiaTCsescap. ultiino. sapieniissiiiioqiiopiaui viveiilevirohsec cun) proprlei
GAPllTTC. tate dici posse?;QiiandOnaiii-Deus viveniibiis omnia
fifericohsueviivut'moriali car.neadlnic circuindati in
Prmcedeniium scriplorum argumentaeripiuntnr: 8anclo,temploregnent? Hocce de Ghristo iinigenitG
•DeiiFiliodiinilaxalcuiiiiveriiale Scripluras-etRatircsi
li Etsi.v.erO'istaomriia.pfsecedenlivcapiie,, servato asseruisse, catiiolicis-omnibus sat est 1explorauini;;
tciivporuiiiitifilihe,aiinolavcriiii,.niliil adhucnieprie- (C sedvsi alio cuipiam-ejusmodi;dictuin aptare velimiis,
siiiisse. vidfcbiliir.,.nisi. Joscphi; AiiLl.eli.niJ.,UsserHij cum cailiolicaiiisarcligioneconleiidaniusneeesscest.
(iavci, Martini Sieyaeri-, P. Saliiiai, aiipruinq.uescrir 4. Ad qusecum serioaninmni corivcrfisscin, niinis
ploruinfundameiitii: eripiani.. ijiiuiiiTtaque duiiiiaxat imbecillam alque iiiflrinani eor.um<opiiiionum exasii-
saiicti Rrosperi( tesiiinpniiiiii ex; capi 3,carminis de nvavi, qui a Prospero. laudatos; libellos conscriptoa
iiigralis depTomplunTadducuhtiqiipihocce opus-su- ftfisse arbitrati: sunt antequam.Augustinus dicin-.obii-
p.erslile;Aiigusiinocunscripttim;esse.<sibi- blandiun- relvvel anlequani Coelesiinus papa Augusiiiii scripia
Itir*GanititnqueisanciuSiProspef : clogiis ornaret, aut denique. antequam Julianus- ilia
Analiunvin finem.ppsselprocedefasancium P.elagiaiiorum signifer; ad plenuiviexiiinnv ctiin BHIS
Gdneitfuin,cui dtfxAufelius;ihgeriiumque machiriis perduceretuivGseier.a;vero qnse.a P. S.-'.li;-
• Auguslirius.eral?cruem'Glirisli gratia-comtf nassubdunuir, peiiiius.caduni, si Piosperi scribctiili
fjberiorerigans, riostroJuinendeditisevo,; . scopiinvautidisserendi..nipdutn:aiieiidainus-.iVeceiiiin
Acceiisunr,vfii<o/de-fumine-_?^ _ carmine illo de; Ingiiatistercentenos illos; prncciies
ELv.la.el r^tpiiGS.I^eus-est^omiiisque.vpluptaS;:. quiin Pelagiiicausnm conveiieiaiit elogiis;omare sibi
' Uii.ivS'.am.or.Gliristile"stV.u.riiiS:Chrisii sacer poeia proposueraU sed-divJnsc gr-alia'.:Imstes
K'idurh.iiullasibiifibuiibpiia, fu Detisilli
Oftnia, et'insaiictb fegnatsapieritiaiferriplo. inipeiere et: exagitare aniinus iilifuiu Propterca^ ni-
liilmiiutfi, si.excepto AureliOitotiiis.;R«iiiai)niA>!racai
Tin:Pfosper (ail. Pater, Siilinas) («),: in;quibus magl- primate, et eximioidoclorc Augnslinoj. ceteiDi-uiu
ftmm. optimum tamquam superstitem;. contineuti omniuni nomina silenlio ncculuii, prseserliiii cinu
ieelebralielogiofquomQdo sane dealiisepiscoiiis.aut- jv Prosperirsevo.eorumdeiiiPairun! lioiiiiiiain conriiio-
virisviirihac;causa. prsccipuis-et fato jam functisdbi- rum AcliSjquse noiidum intercideranl, faciiedepie-
dem nnn.lpqiiitur? hendi possent»
% Sed- Mariinns; Steyaerl.Lovaniensis doctOTiii 296eAPUTV;
ornamlo; castigandove hoc opere, eodeni' prorsus,ar- De sancti Leonis Magni scriptis conlra- Pelagianot
gnineiitOidiiclus, sicad.illud verbum r<egnataniiota- exaratis.
vit. i-Ex: quo(ivcr-bo.videlicet) aliisqheiioto paragra-
phOvcrhis prsesenlis.temporis coliigiliir,scriptitasse i\. Janv vero. lemporis ei. nostri instituliiaiio po«
Ksecsancto- dociore supersiilc, >.Quid-autein ejus- stulat iit.de Miigni Leonis scriptis, verba, faciamus.
modiiargumcnto inibecilliusi?Nam si imprimis illud Quodigitiir ad luijus scripiaatiinel, niliil magnifi-
latitlis genns speciemus, quo nihil sublimins neqiie centiusj iri: illius..bomiliis prsDserlim, elucet quam
splendidius de beato quopiam spirilu j'am cumDeo divina illa docirina sacris. in liUeristradiia de divinae
iii coelis regnante, dici pptest, iljud sane. honvini gratise.vvrlulc alque muneribus. Qiiare exs.tincto.Ju-
adhuc.mortalein vilamragenti nonnisi;cum aperla.et liano, alque. delelis jam per Cainpaiiiani!Pelagianis,
inverecundtf: assentatione: convenire potest. QUo Homsb.denvumobinulescenlibushorurn: hsercticorum
(a) In Operibus Sanctorum Prosperi Aquitani et (b) Marlinus Steyaerl. latidatus a<cl: P. Joan. An-
noiioratiiMassiliensisuolisobservatiohlbusque^Romse tonio,Salinas canonico regulari in Operibus S. Pro-<
: anno 1732, illustralis. SDerjRomseadornalis.
 1077 DE PELAGfANA UiERESl LIBER UNICUS, , 1078
fautoribus, qnid erat quod sacra inter mysteria tanlo A . de peccati labe mortalis, Jicet etiam jam redempta ei
dignliis pbnlifice traclafe poSsel et frequenli popnlp sacro bapiismate sit renata, in ;quanium est passibi-'
Buailere? In maxiniis igitttr anni soleniiiiiatibus at-' lis, in lantum est <addeteriora procliv.is, corrumpe-
que Romaporum cMumauribus, quoad vixil, aliquam returque carnali desiderio, nisi spiriluali inuniretur
saltenrpiatvotfis partenv ih eum scopiim dirigebat, ut auxilio : Quia faurea sunt ista verba) sicul illi num-
Pelagianorunv aliofumque Iiffireticoium errores.c-ar-' quam deest unde corruqt, ita semper prmsto estunde
perei alque stfbyerieret. In iis quippe modo natura- subsistal. Nihil ergo sanetissimus noster Leo gratius
infirmitaiemque describit, et utiliiis suscipere poterai, quam provincianv per-
liuni viriuriviiribfecillitateiiv
modo divini arixilii supernam viftutem ad selerha) petuo Carpendi et ince--seiidiihsereiicorumsecias, si-
fulicitatis bonuiri consequendrim .necessarlo requisi- iiitilqtieedocendipopulum,iiteorum erroressibi cave-
lairi quam ssepissimriinculcat. Hinc totam Adami so- ret. Propterea nil mirura, siinomnibusferesuiscGn-
boleni ihobedienilse peccato corrttpiam remahsissfe, cionibus Pelagianos laxabat, eamque hseresim tiinio
ex Apostolo, ex Evangelio aliisque saerarum Scri- raiipnum pondere et 'Scripturarum auctivritaie iia
pturarum testimoniis explicat. Inde maximuni divinsc aggrediebatur, ut quamplurinvos ad poe-nitendnni
iniserationis opos describit, quo per uriigeniti Dei adduxerit.
Filii crucenv, irioriem, soluto jam nostrse redeinptio- i, Consulat lector serm. primunv in Natali Ho-
nis pretio, peccaii vincula cpnffacia sunt, et, tarta- niini, quem Romana Ecclfesia sempcr In LsuoRre-
fese cap.tiyiiaiisjugo excusso, iisdem et omnibusAdse viario relinuit. Nonne iii priofi capiie omiiiunvho-
filiis paradisi ostiurii fuh.reseratum. Quid plura? minunv non modo, sed infaniium etiam Redempto-
2. Perpetuo igitur et ubique S. ponlifex occasio- n: rem Christuin Doininuni appfellat? Asserit quippe
nem captai Peiaglani insectandi dograalis, utsi fortp ' eum esse peccati mortisqiiedeslructorem, qui sicut nul-
aliqui intersuos tfuditpres exstitissent, qui de calho- lum a realu liberum reperit, iia liberaiidis omnibus
lica veriiaie, de aposlolicse sedis saneiionibus ilubi- venii. El paulo postusurpans Jobi •veijia illa cap. xiv,
tareiit, ratiorium tandera pondere eonfccti, et aptf- &-':Nemo mundus a sorde, nec iflfans ciifus esl unius
siolici se.friionls auciorilate persuasi, non ainpliiis diei vita super terratn (.d), unum ex fundaiiientalibus
differrent Pfelagiiiiri,Coeleslitimatque Juliamim curiv bujus hcereseos articulisfevenit (e). Consulat etiam
eoriimdeni erfbribus damnare. Hac potissirnum de _cap. 5 sermoiiis 5 de -Natali Domini, quo totis elo-
causa populum hortalur, ut non prmsumerel de sua queniise nervis directe se Pelagio opponit, qui, arro"<
justilia, iiec de Dei tnisericordia diffiderel,quia otmii- gans et lumidus prseiextuhumaiise liberiatis luendse,
potens Deus, uimirabilem fdcefet gratiam suaniih eo docebat Adatnum suo lapsusibi dumlaxat nbcuisse,
(loqtiitur dese ipso) munera sua contulit, in quo me- cmteros vero homines nasci in ea txqlurmperfectiom
ritorutn suffragianohihvenil(a). Elsequehti oratione, qua q Deo Adamus fuit conditus (f). Coiilra vero
cap. priori, humanse naturse ioibecillitale descriptaj S. pontifex catliolicoe fidei sacramentum istud essa
subdit : El lamen non desperamus, neque deficithusi docet : Omnes omnino honiines in Adqmo pemisse :
quia nOnde nobis, sed de illg prmsumimusqui operatur ila ut nisi Verbum Dei caro fierel, ei Itabilaret in no-
in nobis (b). Ne auteni hsec ita in adversae paflis si» Ms, nisi in communionemcrealnrm Greatoripse descen-
gnificatiorierntraherehtur a quopiani, perinde qnasl, . derel, et vetuslalein liumanam ud noviim principium
arbiirari veliei humanae voluritatis vires ita per pecr _sna nativiiate revocaret, regnarel mors ab Adqm usque
caturivfuisse felisas, ut arbitrii ralio prorsus delefa in finem, et super omnes homines condemnatioinsolu-
mansisset; quehiadmodum nos Deus ad iniaginem iG bilis permanerel, cum de solatondilione nascendi una
suarii reparef,; ut in nobis lormam stfseboniiatis.inve- cunciis gsset causa pereundi.(g). Atque tandem, ul
hiat, seqiienli riviraJviliniaghificaque seritentia expli- ipene innumera alia loca inissa faciam _ consulat
eavit:*Ddt vnde ipsi quoquequgd"operalur bpereniuf, lector sextum de Epiphania.servnonejiv, cap. &, ubi,
accendens scilicel mentium nbstrarum lucernas, ei igtie humanse conditionis.fragiHiale descripta, .-qiisesem«
hos sumchafilaiis iiiflammans, ul ngn solum ipsutn, -per in delicta prolabitur, cifo niinime deceptorise
ted eliam quidquid diiigil diligamus, Et riirsus alip volnptati acquiescendum esse demonslrat; quia »«/-
loco huitfaha corda terfeno agfo comparal, qui si pl- ium sine deleclalione peccatum est (/»).-Quare tot in-
gro otio et inertl desidio negligatur, terra hiliil gerie- tef tantasque carnis illecebras, alque ab infernalibus
rosi gferminispariet, ef, spiriisae tribulis subdila, non hoslibus bumana circiimyenta iiatura, niillam pror-.
prodiicfeiqusecoridenda siut horreis, sed quse uienda sushomo potest sibi opem sive custodiam nancisci,
sint flafnnvis. Quam deiiide allegoriain expllcaiufijs, -si a carnalibus desideriis non recurraUir ad spiri-
in hsrc vferbapfortfpit (c) : Agefautein isie, dtiectis- tnaie praesidium, et .nvensbabens' notiiiam Dei sui n
simi, roratite desupcrgratiq Dei, fidemuriiluf, jejuriiis consiiiis se male ;suadenlis. hostis aveftat. Quisque
exercelur, eleemosynisseritur, oralionibus fecundatur, autem jam in carnalibusvoluptaiibusdelectalus, alqitii
ul inter plantationesrigaiionesque nostras nullius atna- ab hostibussuperaiut peccalorutn vinculisconsiringiiur,
fitndinis fadix pullulet, nec se incremenla cujusque numquam sii de impunitale securus, quia si tempus
297 noximslirpis attollanl, sed, enecalo omni setnine pmnilentimamiseril, Ipcuni indiilgeiilicenon habebit.
viiiorum, convalescalsecjesImtaviriulum. Lpquilur hic Diffidal prorsus propria viriuleposse consurgere,
sahciuspontifex inpersona saCrorum prsesulum, qui;D aut sallenv naiurie m_g_.i__.ujs, <sead jpstificatipjveni di-
in Donvinicoagro operarii sunt constituti. sppnere, ut 293 Massiliensiuni fet Semipelagiano-
5. Sed et humarise naturse infirmitati ei corru- •runi lurbsp peiperani asse.rtfcrunl, s.ecl:confugigl ad
plioni, quas mordifeus Pelagiani dogmatis auciores auxiliantis Dei cletnentiam, et vincula malm.comuelu-
inficiabaniur, sacro baptisniafis lavaCro mederi ipse dinis ab illo poscal abrumpi, qui allevqt omnes qui
S. pontifex sermdrie decimo septimo docet. NOn ita corruunl, et erigil oirines elisgs. Tunc ehiiri non erit
tanlen ut, semel divini auxilii virluie originali iivorbo vqcua confiienlis orqiio, qugniam viisericors Deus-vo-
sanaio, ipse horiio viribus propriis subsistere queat, lunialem limenivUrii.sefaciei, etdabil quod pelitur, qui
ul nullalenus morlalem hanc vitam agens ab adepia dedii unde peleretur. Sed"aperlius et fortins prseietea
jiistitise gratia deflectere possit, et quanv ssepissime eosdenv Semipelagian.os, 'Pclagianosque iiripeiit et
deflectat. jfam cuiri natura nostra mutabilis sit, et perilringil sernione ullimo de' Epipliania, cap. 5,

(a) Serm.4 inanniversario suseassumptioniscap. 2.
(b) Serm. 2 ccp. 1,
(c) Serm. 11 de j'ejunio decimi mensis, et collectis
l, c. 1.
(d) Sernv. 17cap. 1.
• (e) Sernv. 1 in Nalali Domini cap. 4..
(f) Similia habel serm. 2 in NataliDoinini cap. 5;
etsernv. 3 cap. 5.
(g) Sibi concinit serm. 6 de Nativ. seq. cap. 3 et
cap. 6.
(h) Serm. 6 de Epvphaniacap. A.
1079 P. CACCIARl EXERCITATIONESIN S. LEONIS MAGNIOPERA. 1080.
ubi, de vera supernaque disserens virtute, asserit A vertisset multos suse dioecesisclericos specie dum-
eam nullam esse, nec proprietatem obtinere Deitalisj taxat Pelagianam bseresim exsecrasse, qni postmo-
nhi spirituvititetur Auctoris; dicente enim discipulit dum deinde, in catliolicorumsocieialem cum essent
suisDomino iSineme riihil pbtestis facerc; propierea admissi, clam et quasi furlim ejuratam hseresim in-
subjicil statim : Dubium non etl homihembona ageri- staurabant, ea de re statim Romanum ponliCcemsuis
tem a Deo habere, et effectumopefit, et inilium volun- lilieris ftcil certiorem. Septimii auiem episiolam
iqlit. temporis injuria iniercidisse, Unn mihi, tum viris
S, Serfnone tandem 13, qui est Quadragesimse onvnibus eruditis persuasum est. Nec enim niulio
quintus, riovos arietes prseparat ad PelagianseSemi- impenso studio ad eam perquirendam reperire po-
jielagianseqnehsereseosexitium,[quando videlicet ho- tuinvus. Supersunt adhuc tamen duse S. pontificis
minum corda supertfi Spiritus virtuie Dei vivi tem- epistolse ad Januarium episcopum Aquileiensem, Se-
plum fieri probalurus, domorum manufaciarumexem- plimii meiropolilam, conscriptse, et ex ulraque cum
plo et simililudine usus esl: Quibus Umdabilidiligen- gestarum rerum historia, lum aposlplicse sedis de-
tia provideiur, ut si quidaul infusione imbrium, aut creta in Pelagianos facillime recognoscunlur.
turbine procellarum, vel ipsa fuerit anliquitale corrU' 2. Quod ad priorem episiolam altinet, diu dubita-
plum, in integrum cura rettitual, ita (ait) jugi opor- tnm fuit ad quem ex Aquileiensibus episcopis scripia
tet tpllicitudine prmcaveri, ne quid in nostris ani- fiierit. Veteres editores, quorumdam forle corrupto-
mis incompositum, ne quid invenialur immundum. rum maniiscriptoriim fidem seculi, Nicelse nomen
Sed ab liumanis ad divinas supernasque res gra- pro Januario legerunt. Quesnellus deinde illius epi-
duin postmodiim faciens, sic ad noslrum inienium r, p. stolsc epigraphem edidit mutilatam, et reliclo utro-
mirifice ratiocinatur : Quamvis enim mdificium que noitfine, scripsit" dunitaxat: Epislola ad Aqui-
nostrum sine ope sui non subtittat arlificis, nec fa- leientemepiscopum.Sed ea in re seculum esse Crab-
brica nostra possil este incolumis, nisi ei protecti* bum, Picardum, Isidorum, Coloniensem editionem
prmfuerit Conditoris, tamen quia fationabiles lapidet annil551 etnonntfllos codd., asseverat. Nos autem
sumut, et viva maleriet, sic not Auctoris nostri (ut dicemus in notis) auctoritate adducli duorum
exstruit manus, ut cum opificetuo eliam is qui repa- exemplarium Vaticanorum, unius Florentini arche-
raiur operelur. Non enim hic Leo humansevolunia- typi, et alterius Valticcllani, optimse notse, Januarii
lis divino subsidio sufTultseet adjutae nisum coope- iiomen intulimus, suffragante etiam nobis manu-
rationem atque liberum consensum excludit, ut scriplo Aquileiensium episcoporum Clironico, quod
postmodum Calyinus, Jansenius, atque Quesnellus exstai in Yaticana bibliotheca, signatura niim. 5286,
improlve nimisque licenter asserere ausi sunt. Nec in quoadrem nostram isla legiinlur: i Januarius fuit
quidein liberrim hominis arbitrium ad instar lapidis, ordinalus anno DominiJesuCliristi443. Huic Janua»
aut alterius mortuse omhitfo rei se liabere docuit, fio episcopo S. Leo scribit, ut episcopi et reliquj
sed quando gratisc divinse molibus excitatur, a Dei clericalis ordinis, de Pelagiana et Coelestianaliseresiacj
obedientia se suhlrahere non debet, necab illo bono unilalcm catholicam rcdire volentes, in suis sedibus
deficere, sine quo bonnm esse non polesl. Propter- non reslituantur, nisi publice erroribus abrenuntia»
ea idem sanclus pontifex Iaiidatisverbis hsecsubdit: verint. > In eodem Chronico, a Dandnlo conscripto,
Gralim igitur Dei obedientiqsehumananon subtrahat, pafiter de eodem Jahuario legilur : c Hic in Pola ci-
nec ab iilo bono, sine quo non potest bona esse defi- viiate Istrise natus, et catholicis disciplinis erudilus,
ciat, ac si quid impotsibile aut arduum in niandato- iC et episcopus lactus, sua prudentia ei doctrina popu-
rum effeclibus experilur, non ih se remaneat, sed ad liini sibi subditum, propter inslantes persecutionfes,
jubeniemrecurrat, qui ideo dat prmceplum, ui excitet muliis angustiis circumsepium, ab erroribus conser-
'detiderium, el prmttel effecium. vavil illavsum, in cujus l«udem Leo papa sic ait: Le>
Intcrim vero cum ista exscriberem, tanla recrea- ctis fraternilatit tumliiteris.
barvolnptate, nl nonnisisegreme aliissimilibusquam- 3. Hisce atttem verbis Leo alteram epistolam, qusa
plurimis referendis abstinuerim. Sed ea praetermil- anno 447 conscripla fnit, orsus esl, ut nota consu-
lere inilii opus fuit, ne lectoris amici abuterer patien- lari cenissime innotescit. Sed cum de canonicis Lco-
tia.Csclerum habet sanctissimus noster pontifex Leo nis sanciionibus in causa de qua agimus prius disse-
quamplurimas alias sententias apostolici vigoris et rere statucrimus, ab illa sermonem ordiri volumug
anctoritatis plenas, quibue non tantunv Pelagiani Se- quse niaxime ad evertendos Pelagianos esset aptis-
mipelagianique quondam divinse gralise hostes per- sima, et apostolicse sedis auctoritati gravissima.
i sifingi et cphiberi potuere, sed ialias et alias quse 300 Ejusmodi vero epistola quinque distinclis ca-
Calyinum, Jansenium, Qtfesneilum incommodant et pitibus ab auctore Leone fuitdivisa; et in priori ca-
urgent, ei feofum lurbas proscindunt. Jam vero de pile, ul staiim ab Aquiieiensis inelropolilse animo
aliisMaghi Leonis scriptis npus est disseramus, idque .omnem suspicionem et scrupulum averleret, Roma-
: sequenti capite poiissinmm prsestare conabimur. nain sedem videlicet falsis quorumdam rumoribus
aures prsebuisse, non tanlum Septiinii episcopi dela- •
299 CAPLT VI. loris nomen exponii, sed el acceptae accusalionia
De S. Leonit Magni epistolis ad Jariuarium Aquileien-. j. ]" excmplaria huic epistolse subjecit, alque ad Janua-
. riuin transnvisit. Paucis itaque mala omnia, quibus
'- sem episcopumscripth contra Pelagianm hmreseos
fautores. Quesrielliagendi ralio in his epistolisador-[ . suinmi pasloris vigilantiseoccurrere opus eral, hisce
tuindis. verbis exprimit: Relatione sancti et coepitcopi notlri
Seplimii, qumin tubdilit habeiur, agnovimut quosdam
I. Age igilur nunc referam animum ad ea quseca- pretbyleroi, et diaconos, ac diverti ordinis clericot,
nonice a sancto ponlifice Leone pro recipiendis ini quos Pelagiana dut Coslcttianahmresishabuil implica-
Ecclesia desertoribus clericis Pelagianam hseresim tos,ila in vestra provincia ad communionemcatholicam
exsecrantibus sancita fuere. Quarlo igiluf ejusdem perveniste, ut nulla ab eis damnalio proprii exigerelur
pontificalus anno, nec Romse,. nec per Campaniain erroris.
Pelagiahi erroris sibilus amplius audiebatur. Si qui i. Suggillat post hsec noslcr Leo scgnemqnoruni-
autem liic aut illic hujusmodi tincii fuligine adhiic dam episcoporum indolem, qul, nimiuin dormiianles,
reperiebahtur, vel poenhentiam agentes aniare pro- Lupot Oviumpellibut teclos ovile Dominicumintroirt
prios ejurabant erfores, aut saltcm gravi pcenarum sinebant, atque coriira auctoritalem canonuni et de-
timore perfeulsi exlerius catholicam fidem profiteri creiorum ab ipso editorum, errautibus clericis con-
simulabant, et quasi quodam velo propriam obten- cederent proprias relinquere Ecdesias, in quibut cle-
dere impietatem nitebantur. Hocce postremum ini ricqlum aul accepeiant, aut receperanl, iitttabilitalem
Veneloruni provincia S. Septimius Altinensis Eccle- suam per diverta circumferentet, amantet semper er-
Hisecpiscopus confingere intellexil, qui cum aniihad- rare, et nuntquaminfundamentoapoitolko permanert,
 1081 DE PELAGIANAHJERESI LIBER UNICUS. 4082
Quot autem, qualiave mala ex ejusmodi canonum A "' est, reverlamur. S. Leo iiaque altero illius epistolse
violatione in catholicsesocietatis delrimenium exori- capile, ad cohibendam effrenem clericorhni Pelagia-
renlur, slalim subdit: Quoniam (ait) qui nullo [di- norum audaciam, hosque ut ad nefarii dogmatis exse-
scusso examine, nullosunt prmjudicio sum profettibnit crationem adducerel, metropolilseJanuario indixit:
ebslricti, hunc maxime expetunt fruclum, ut sub vela- Vt, congregatadpud vos synodoprovincialiumsacerdo-
mento communionisplures domos adeant, et per falsi lum, omnes, sivepresbylefi, sive diaconi, vel cujutque
nontinitscientiammultorumcorda corrumpant. ordinit clerici, qui de Pelagianorum Cmlestianorumque
5. Ad quos vero canones seu decreta a se edita S. consortio in communionemcatholicam ea imprudentia
pontifex provocare voluerit, nemo hactenus ex tot sunt recepti, ut non prius ad damnationemsui codrcten-
erudiiis viris, qui ejus scripta adornarunt animad- tur erroris; nunc salltm, pottquam hypocrish eorum
veriit vel annotavit. Maximi tamen momenti res est, ex quadam parte delegitur, ad veramcorreclionem,quce
iicc sinegravi animi socordia poterat prsetermitti. Ex et ipth prodesse, et nullis possit nocere, coganlur. Ne
ca quippe soprema Romani prsesulis per universum cuiquam vero audax callidumque consilium animo
orbem in ecclesiasticis condendis legibus aufeloritas insideret sub hypocrisis velo nelarium illius hscreseos
fit exploratior"; lum deinde quali quantoque honore virus occulere, atque ut singulis tergiversationibus
apostolicsesedis staluta ab omnibus aliarum Eccle- et dolis aditum prsecluderet, jussiffft aperlis profei-
siaruin pastoribus susciperentur, plenissime innote- sionibut tuis damnarent superbi erroris auctores, et
scit. Inquirentes nos igilur quid S. Leo iis in cano- quidquid in doctrina eorumuniversalisexhorruitEccte-
nibus, ad quos provocat, definierit, prseterea quse ex sia deteslentur, omniaquedecrela tynodalia, qum ad
Aquileiensi Chronico in praecedentibus laudato, cum n excisionemhujus hmreseosapostolicmsedh confirmavit
ex epistola 12, tum ex sequenti 13, illud intelligere auclorilat, ampleclise et in omnibusapprobare plenh
poluimus.Inprioriquippe, quseadAnastasiumThessa- el apertis, ac propria manu tubscriplis, protestalionibus
lonicensem scripta est, cap. 9, de hisce clericis eloquantur.
iransfogis et errantibus, hsechabet (a): Alienumcle- 8. Quorura quidem verborum vim el pondus prse-
ricum, invilo epitcopo iptiut, nemo suscipiat, nemo sentiens Quesnellus, ut malse susceptse causseprsesi-
tollicilet, nisi forle exptacito charitalh inter danlem dia pareret, annotatis dumtaxatduabusillius vocibus,
atcipientemque convenerit. llaque si contra provin- Decrela synodalia, cseterisque dissimulatis, integrum
ciam res agitur, trantfugam clericum ad suam Eccle- S. ponlificis lestimonium in alium oinnino sensum
tiam melropolitanus redire compellet. Si autem lon- nisus est distorquere, ita subjiciendo (c) : c Africanse
giut reccstit, lui prmceptiauctorilate revocabitur, ut imprimis EcclesiseMilevi et Carihaginis pluries con-
nec cupidilali, nec ambitioni occasio relinqualur. At gregatse. Qusedecrela primum a Romanis ponLificibui
in altera subsequenti epistola ad episcopos me- Innocentio, Zosimo, Bonifacio et Coelesiinnappro-
tropolitanos per Acliaiam provinciam constitutos, bata sunt: deinde ab oecumenica synodo Epbesina
de clericalis vitse genere et instituto, de sacerdota- irrelractabili decreto, una cum gestis a Coelestiho
lis concordise vinculo ab omnibus sacris ministris papa, in eorutndem hsereticorum condemnalionem. >
custodiendo, agens, non tantum qusead Anaslasium Cnjtis postremse annotationis vim ut ipse adaugesee-
scripserat religiose observari nvandat, sed caulum ret, Ephesinorum Patrum ad Coelestinumponliflcem
prseterea voluit, ul nullut episcopus allerius ephcopi synodalem epislolam laudat, ea videlicet spe sibi
' clericumsibiaudeat vindicare, sine iUiusad quem per- raius, prsecedens assortum nvagismagisque roborare
tinet cettione, quatn tamen evidenlia tcripta conli- C posse. Lepide quidem Quesnellus, qui in uniim multa
tieanl, quoniam hoc, et canonum defimvit auclofilas, comnviscens, sensim apostolicse sedis elevat auctori-
el ipsa tervandm unitalit ratio docel, ne omninoordo tatem el conciliorum jura supra ipsos Romanos pon-
cccletiasticut per \hanc licentiam fial inslabilis. |Post tilices exlollit (d). Sed jam dicat, amabo, an Ephesina
hsccaulem eosdem Acbaise metropolilas hisce ver- decreta in Pelagianos edita, apostolica sedes confir-
bis apostolicovigore plenis allocutus est: Altius ita- maverit, an non? Quoquoversum, jam scopulos
que, jfratrescharittimi, quma nobit pim menlis affectu incurrit; nam si hsec apostolicsesedis aucloritas non
decerni perspicith, in peclora veslra descendant, uf confirinavit, illico ex Leonis verbis sequilur hseretU
nos, qui tollicite cupimus servare unitalem spiritus in cos Pelagianos ad Ecclesiara redeunles, aperlis pro-
vinculo pacis, prmceptionis notlrm fructum percipia- . fessionibus suis, quse ad excisionem illius hsereseos
mut, el veslrmdileclionis operibusgralulemur. laudata synodus definierat, minime 302 anvplecii
301 6- Prseterit hic prorsus Quesnellus quse Leo debuisse. Nec alia decreta synodalia ampiecti se, et
decernere atque prsecipere asseruit, alque ad illas in oranibus approbare plenis et apertis, ac proprii
voces conversus : Quoniam hoc el canonum definivit manu subscriptis, protesiationibus confileri teneban-
auctorilati serio inquirit ad quos canones ibi S. pon- lur, quam ea quse ad excisionem litijus hsercscos
lifex respexerit; sed tandem hserens , vel ad 16 Ni- apostolicse sedis confirmavit auctOrilas. Si auiem
cscnum, vel ad Sardicenses 18 et 19, imnvoad Car- dicat isla quoque decreta ab aposlolica sede fuisse
thaginensis primi concilii canones S. P. respexisse confirmaia, jam nec sibi consiaret, cum [agens de
sibi videri asseveral; sed de consensu scriplo tradiio Chalcedoncnsi synodo neget banc poteslatem Roma-
millain nienlionem in canoriibus haberi, sincere fas- nis ponlificibus inesse; nec irretractabile' dicendum
sus est (b). Quin ergo conjicit eam disciplinam jam U esi illud decretam,quod ante Romani' ponlificis con-
primo a Leone fuisse introductam, cum jam in prse- firmationem irritum esse polerat.
cedentium conciliorum et Romanorum pontificum 9. Et quidem qui fit ut Ephesina synodus irrelra-
decrelis non reperit expressam? Ilsec porro consecu- ctabili decreto prsecedeniinm conciliorum slatula fir-
lio minime dissimulanda aut prsetermittenda erat maveril, nna cum geslis Coelestini papse? Historiam
abliomine qui Leonis vitam et gesta studiose ornare annotator ex proprio suo cerebro confingit. Ea quippe
sibi instituerat. Nunc autem illa et alia similia missa in synodo nuilibi actum est.de fobore addendo lau-
facere juvat. Tum enim diligenlius ac sequedisertius datorum summorum poniificiim conslituiionibus.
a nobis expedienda erunt, cum, plurimum Vatica- Iinmoipsi Ephesifll PP. veriiaiis atque justitise sttf-
norum archetyporum auctorilate ducti, de litulis de- dio adducti, irrelractabilis judicii privilegium duiiita-
cretorum papse Leonis nuniero 49 erit agendum. xat Rumano ponlifici convenire assernerunt. Synodi-
7. Jam vero noslri instituti ratio postulal ut ad cam enim epistolam hisce verbis ordiunlur Est
Pelagianos, a quibus paululum noslra oratio digressa enim hoc vobisadeo magnis in more pbsitum, ut in
(a) Epistola 12, ad Anastasium Thessalonicen- (c) Epist. 6, cap. 2.
seni, cap. i. (d) Quesnellus, tom II Operum S. Leonis, p;ig,
(0) Tom. II Operiiiri S. Leonis, in notis et obser- 453-,col. 1,
ya.lKqiibusail opisl. 13, pag. 443.
 1083 P. CACCIARI EXERCITATlONES IN S. LEONIS MAGNIOPERA. 1084
ommbus ceUbres sitts, sludtaque veslia Ecclcsiatum A tferetur, primo noya hsereseos iigmenta, sine u.l.Ia
jiindamenla consttluaits Non iiaque Ephesim Patres "'. prprsus verbprum exaggeralione, indicant; lum er-
hdei iirnitfairm arroganlei sibi tnbuunt, scJ amnt : fprti.m architfectps iri Ecclesia sqnari maluisse, quam
In moie positum, ut Romam ponttficestn ommbnscele- dfespefata saluife |ab Ecclesia rfesfecari, si necessitas
biessml ttudtaque sua Eccle-,tarumfirmamenta consli- niilla cpmpfelleret, asseyerant. Falsitatem igitur inv-
tuant. An suspicandum cril laudalos Pilres concilio- pietaiferoqtfeniaxlmam ini Pelagiatforiim dictis; sub-
rum guierjhumjuia ignoras^e 9 llla videbcel jura qnse olUferririt,rieciamfen iiserfesepspriricipibiisanaihemata
in sequenlibu* s.vculis a qnibusdam pseudogm.itisiis dixerurit, sed epruiii jiidifeiumjposlolicse sedifeser-
confici.i sunt? Igiiorariinl, inquam, quia divino alflali vandum; judicarunl: Quig ie Dontirius (ita episcopi
Spirilu, iia a Romanoium poniilicum nulibus, coni- ill.iapiicl Mi|eyum Cpngrfegatiepistolam suSm ad In-
niointoriis atquc decrctis pcndcbant, ut nedum gra\e lioceiiliiiiivtffdiiinirir)gralim sum prmcipuo niunere in
faciims ab ns vel leviler resilire putavennt; veruin sede appstbiicq cgiloeqvil, ialemque hostris temporibus
etinn, gravionbus exorientibus causis, apostohcam p/mstiiit, ui ngbispglius qd culpain negligeniimvaleat,
tedem tjmquam cseterarnm Ecclesiarum malremal- ii qpifd luain venefalibneinquqipro Ecclesia sunt sug-
que lnagisirani perpeluohabend.vm csse, etdocuerint gejfendaiqcuiriius; quqm eqtrippssisvei fasiidibsevet
alque crcdidennt. lncassum naque Quesnellus sibi npgligertierqccipere,htagnispericulisirifirmoiutn ineni-
cflngiiiro puarc siiiduil, ad illa \eibi provocans, brgrpm GhfisiipdslbrrilemdiU^^ qumsuinus, ad-
qmbus Epiiesiiii PP cauvsynodicam episiolam clau- hibp-edipnefisrMm
dunl, dicenics : Pono autem, perlectis a sancla ppriiific.erivIrttfocfentiUtfV cpinpfeliaril: Sed 'arbitfamur
synodo Commenlai i is Actoium vi damnaiione inijnotum j, (qcljuyanlemheiicdrdid Dgniiiti Dei nostriJesu Christi,
" gui ie.ei.
Pelagiunorum et Ccelestianornm, Cmlesln, Petagti, regere cbnsuleriteriiet ofaniem exqudire di-
Jultant, Flon qum aptelateiuaderpsn dectetaet grialtlrjgycioritaiitanctiiqlisiumdeclarq Scriptrirqrum
constttuta sunt, judicaunius et nos ea soltda, finna 1uni,ipedeprqinpim, fgcilitiii edj,s^quiiqm jpeyyefsq.;'et
peimaneie debtre, etidem onnteslecuin slalumtus, eos ppwicipsq seniiurit) e^
pro deposilis siie dumnattshabenies. Et quid eifiign cx iii/,s'egriirij, grqiqleiriut;, qpdipcqhlristeniur inieriiri,
hisce parabil, tum novos sropulos ofiendens, in alios 'be^ipsiriie"pa^er.'Hsefe Mileyifatfi iPatrfestfd S. iiinp-
quoque incidil, quibus nvagis alquc nngis obslnngi- Ge(i|iiiiii'*cr3pserfej'.fex ijuibus jriptfiaiittfin hullp^itfm
lur? edifos^antfnes^sed'p.ed de:Hs;'cptfdei>ii)SCpgiiaiurn
10. Ea cnim in synodo Actoiiiui Commcntvrii in fmssg,1,jversjvieueiiitelHgiirijisr '''"";'; ";"r"~''""",:iV:'"
invpiorum Pelagianorum Coeleslianorumque con- _; IC Pfeiiius' iamfetf prsecedcnteiTi epislolani non
rleitiiiaiioiicni lata, dumlixat lecla et publicata fuere; percvirrissfe 'Quesiifeiluriii',sfeil, aiinriihv persuasipiie
et PP. llli ca qisejnn Coelcstinus papa dccieierat, dfefe^t,iitfi,'.canprife|illosqui suli J\Iileyiiahi cpiiciiii
Jirina ei snlula e^e .ilfiinruiiui. Qmd inde \ero? Jioitfirifefeirfeuiirfefuritiif
geriiiiiios exislirrtasse. Quare
NIIIIIpropierea sola eoiunidem Actoium lccno, vel igitrif (iejhdfe! nulla anctpritale addufetus, fepiifiri^t
pnaninus ille PP. con=;ensiis, quo pro dejosuis et %oitcanonesabtnnpqeniipipriiiiuiri, tumab Epliesiria
danin.itis nhique li babercntiii quos Roiiianiis ponti- |yrife|ifeiri^trqciqbili decrelofuisse firriiatos? Sibi ergo
fex damuaveiat et deposnerat, lanli lobous csse effutifepdi niagnarii liceiiiiaii] yiiidicat Quesnellus, iil
poluerunt, IIt fiima etviettactabilia aposiolicne sedis iquodcumque :I>Qiitificise. aiiictorilali' et EfecJeslaeregi-
decrela icdderenliu, si lalia reipsa non fm^eni? inijiir nm-ime repugrians sup jure' audeal dferendere.
JNovuinplini> veisuti.e commentuin. Quod ut cmn G ,Sed a3 ..p^f|iiajgi"pen'siurii cpnciiioruiri carionesitf eam-
summa sm auctoris ignominia enpiamus, S. ponhficis deitf Peiftgiaivartvhseresimi proiafos jairi; noslra se yef'
"'"'"
Ccelctim scopuin et (inem in us ad concilium din- UiOfatitf."""•.. "".""'""'
gendis Actis opus crit anim.idicriamus. Ncqneemm l 43...Qu3dnpvse igUur «cpnomise in iis haHetur?
Rouiamis poniifex per ^uos legaios ad concilium jMjtiilprorsus, qnpil apqstplicse sfedis Isedat atfeiori-
ejusmodi gesla ut lobur ei iiriiuiaiem acqmrcrent Jajem; ininvp sexaginta sepifern 'epjscopi, qui ppst
transmisit, scd dumtaxai ut inagis cvulgaicniur et Jiipsjjpliianani synpdiini apud iCarthaglrieraainio ji9
relenus cxsecnnoni liaderenlur. DtrciLmus (,iit) pio jjpnyenere, quse in Pelagianps securidpdefinierant pro
nosira solliatudme sqnclos ftaties, el consaceidoles -luericlasgjijte mtfliorriin, et quprunvdam pervfersitaie
nostros unanimesnobis, el probaussimosutosArcadtum cprrigenda,-prors\}Sinfirma essp dSxeriinf, nisi ad iis
ei Projeciinn episcopos, el Philippum ptcsbyteium J«bu);.adjiq.cndj!m.^uprenia sposiplicse sedis aiiCipri-
iiostinm, qut ii6 qvm agunlut ntletstitt, el qumanlea a las accederet. Hqc ilqqupJaiiinl Patres Cailliaginen-
fiobis stntnla sunt, exscqitctntui; quibtis pi mstanduma si'S a<i.Ihnpcpniiiim) gestmn, dqmine frqler,,_sgncias
sancMate veslta non dubttamus assensum (a). Nnllus iliarikiii l.vm iniupandum duximus, ul ftaliifis rigstrm
vtai]iie luc serino est de aposioln.se scdis siaiutts ftr- mediqcrUriiiseiigmqpqspticie scdis qdhibeqiur auctp-
liiandis, 303 sed '-oliimmodo de lis cxsequendis; rUqs. prp tuepdq salule muitoruni ei quqrumdqmetiant
<piod mimus cum ad inlenore'! cl subdilos spcctel, .perversilgie .cqrrigendn.^Hujus 304 PPfrii cpnfeiiii
niiiiinie alfirmandum cst Coelesiini papse gesta m Acta excidisse, synodqrum cpllectpres anrioiarurit. At
Pelagianorum condemnationem ab Ephcsiins Palri- yerp cuni inter Aii.gu.stii)ifipistpias, iuni jn Cpncilip-
bns robur et finnilaieni oblinere potuisse. Ahoqui r. jruip<coiJepiipne,,iii;np6evitii p_apsead jGarihaginenscs
omncs impcralorum, leginn, supremorum magtstra- ,ei Jlileyitapps Paires Teseripta asservantur, quibiis
tiiiini constiiutiones eljura, abns in robore etfirmi- : jraiiJ-du%i.^'Ac|b.sl.>t;ntiu^^!lbii, firmius pro Ro-
.ni-liiryf»
tatc maximc pcndercnt qmbus eorumdem exseeutio- inaiise, sedis jurihus asserentlis desideraii poiest.
nis cura demand.in solct. ^JusiffeJiic mitfinifepraeterire pps.sulnusqu» Quesnel-
11. Multa prseierea de Alricanis, Mile\i et Cartha- Jus omniivpidisslniuia.yit,,ne ejus causa pessum iret.
gine c.innnibus nosier Quesnellus commimscitiir. IginirUnnpceivtiiis primo Cartliagitfensinni Patfiun
Mulla dc Innoccnlii, Zoainii, Roniiatii decretis, qusc rcligionis vigorem laudibus ornat, quod fion mintts
ab eadein Ephesuia sjnodo irre\ocainli sanclione imnc in consulendb, quam antea cum pfonuniiqreiis,
conhrmata asse\erat. Sed qtiid in seen.im no\aior svcrarittioiiefinnalis, qui qdnosirumreferenduniqppro-
alfert? Milc\i lmprinus eonciln PJtres nullos prorsus •bastis essejudicium. Scienles (sribjungU)qtiid aposto-
tdidisse canones, jam sapienliores theologi ex syno- -licmsedi, ciim omnes hoc iojtoposiliipsum sequi desi-
dici ad Iiinocenliuin papanvvntellcxcruni, ut in su- deremus.Aposlolum, debeatur, a quoipse episcopgius,
penoribus etiam, c\ DionysioPelavio, observavimus. el totaauciorilas noniinis hujus emertit; qucmsequenies
Nun ciini laudati Palres aposlolicam sedem super jatn niala jqtn damnare nbvimus, quam probnre laij-
impias Pelagianorum disputationes consiiltam voluis- dandb. Vel id vero quod, Palruni institula sacerdolalt
sent, ne ipsis ad negligentise cuipani silenfiuin vfer- -officiocustodienles, non censelis esse calcanda, quod
(o) Exstat tom. IHConc. p. 470, eamque variis ot eruditis notis Sirmondus adortfavit.
 1085 DE PELAGIANA H/ERESI LIBER UNICUS. 4086
illi non hnmqfiq, sed diyinq decrevere seitlenliq, ul A' ritm ordinum culpm (aii) ad tiulios ihagis feferendm
tiiiidquid,qiiqiiivisde disjtiticlis remoiisgue prqviriciis suhi,quam ad desidesnegligeiilesquereclbres, qui mril-
tigerelur, rio.npi:ius ducefenl finiendum nisi ad hujus iam tmpe nulriunl peslilentiain, dum austerioreni dis-
zedis nqliliqmpervenirel, ut tota hujus qucloritatejusta siriiulant adhibere medicinam. HocCeS. portlificis de-
i;r.mfiictil prqnuntigtiq firtnarelur; indeque sumerenl ferelunipostremum obtihetlocum |n nianuscripta ii|a
calerm Ecclesim (veluiide nqtali suofgitie aqum sum Colleciione, quae in Vaticanis codd. iiiscribiluf : Ti-
procederent, et pei diversqstptius mundi regibnes puri luli decretofum papm Leonis. Numero enim 49 legi-
rqpilis, iticpfrupicetnqnareni) quid pr.mcipere, quos tur : Leo episcopus, de contervationeei disciplina cq-
Kbiuere, q/ws veiuti in cceno inemundaoiiisordidalqs nohum, ne indebite et inbrdinate ad clericattis aliguis
oi.tindisdigna corporibusunda vitaret. prmstirfiat,accedere,
ii. ij.isce ergo vcrbis Quesnellus se jugulatiim esse 17. Laudaia hactenus cpistpla consulari nOta curii
noii sentit? Aiiimadveftat, amabo,, tria in his verbjs careat, omnibus fere pra'cedehtibus scriptoribus ut
jaciila coiitineri, qtfe eum confodiunt, omnesque suae scopulos offendereni prsebtfit occasionem; quOSta-
versuiiae niachinas impetunt atque subyertunt. Pri- tiien difficile noSdecliriare poluissenius, si eam cur-
iiiiiin yidelicet episcopatus, riomeh, omiienique illiiis sim et properanler (ut fieri solet) legisseinus. Ad
•nucipriialis ralionemab aposlolica emergere sed.e, QuesnelH opinionem quod ailinet, censuit, ad nuUunt
•cuide fid.eicausis j'udieare semper ftierat reservatuni. dliud tempus referendam quam ad 444 (a). QueSnello
^eciinduin, Sancios Patres ndn huniana, sed divina autem subscripsertfnt Dupinius, TilleniPntius et no-
decrevissesententia ejusmodi causas, quamvis in dis- vissimeR. P. Rernardus de Rubeis Domirticanseregu-
•innclh reinotisqueprovinciisagilatas, non prius duce- n laris familise cultor eximius, in celebri opfereDe Mo-
r.vtt ftniendas, nisiad.hujus sedis notiliam pervenirenl, • niinventis Aqiiileieiisis Ecclesise. Serius autem eam
-ul ioia hujus aucloritqiejusta qttmfutrit pronunlialio epistolam scripsisse einineniissimus cardinalis Nori-
fuinarelur.. Tertiuni den.iq.ue, cseteras omnes EcCle- sius asseverat, dicens : < hanc epislolam ad Janua-
"sias ab lioc tfnico apostolicse sedis fOnte catholicam riuni anuo 447, et quidem ante qnartam quavJahUario
iianrire dcbere docfrinam, ex qua lamquam ex puro eidem inscribilur, fuisse exaratam. » Nos vero, quin
capile Ciiristi et apostolorum sapienlia dimanat. aJterutram in partem moveamuri adhuc tamen genui-
Noiine itaqne tria lisec Quesnelli commenta plane num hiqus epistolse lempus indicabirhus, Nam, ut
resciiidujit? Quorsuovfieripotest ul omnes csetera- antea observatum est, S. poniifcx pririio el qiiinto
rnni regionum Ecclesise in unum per pasiores con- hujhs epistolse capite Januafio canones jam alias a se
giegat* apostolicsesedis sancticnibus tribuant firmi- editos.pfo clericis hsereticis recipiendis observari
t:iti'ivv?Impossibile id enim est. Nam nec niembra nvandat. Ej'usnvodiporro canories cunvin duodecima,
capiti, a qtto dependent, vim et robur adjiciunt, nee tum in icrtia decima episiola expr.essos legamus id-
livulorum aqnse fontiuni a quibus deducuiitur nito- Circo sequitur epislolam quse in Quesnelli ediiione
rem. atque dulcfedinem possunt augere. Arertse ergo sexto loco ponitur, duabus illis, videlicet duodecima
seniina mandat Quesnellus, confingens Ronvaiiorum et tertiadecima esse posteriorem. Duodecimam au-
ponlificunidecreta in Pelagiananvsobolem edita Ephe- lenl epistolani, quamvis consulari nota careat, lamen
sini concilii sanctione irrevocabilia elfecta fuisse., in aiirium 445 rejiciendam esse evidentissime ex al-
•
iS; Sed j'am hujusmodi trieas prseterivvviiamus,ln- tera sequenti inielligitur, qtfsecum ad episcopos hie-
culeniius dfenuode iisdem acturi, cum ad refellendas _ tropOlitanps per Achaiam provinciam fuerit scripla
non absiiiiiles QuesnelH conteniiones, de Cbalcedo- C- oclavoidus Januarii, Aelio et Symmachb viris clarissi-
nensi concilio sermonem babebimus. S. Leo ilaque mis consulibus, qui est Cliristi annus 446, et in ca
caijiolica de graiia Clirisii dogmaia tertio jnm ejus- menlionem liabeat deiis qusein prsccedenti ad Ana-
dein epistolse capiie exponit,'atque Apostoii testi- siasiuni scfipserat; ideo duodecima ad aniium 445
monio, ad Epbesios n, 8, innixusi laleni tantaroque : relerenda est. Quesnelli ergo, Tillemontii aliorum-
humansc naturse oiiginali labe saufeiatseinfirmiiaiem que opinio arfirinaniiuni sexlaro epislolam aiino 444
inesse exaggerat;,.ut qumvh bonorutn operum donatio fuisse a S- Leone exaratani, non tantum riiiiat, sed
divina sh prmparaliq, quiq non prius quhquam justi- prorsus concidit, et propterea vcrisimiliorem Norisii
ficatur viftute, quam grdtia, qumunicuiqne principium seiitentiam esse arbiiramur, qua in aniium 447 eam
justilim, et bonorum fons, alque origo tnerilorum est. fejecit.
Gidem Januario praeierea, capite quarto sequenti, 18. Neque obest alteram Leonis epistolam ad Ja-
opiiini vigiiis partes accuraiius obeundas.commendat, iiuariutii eodem annq scriptam fuisse. Quid eniin?
neper hujusmddilwmmesexslinctadudumscandalqsus- lte))ugnatne Romanum p.ontificem duodeciin men-.
cileiilur, elde excisoolini dogmate aliquidin Aquileim siurivspatio duas. ad eumdem liaiise episcppum, gra-
provinciaejusdemmaii gefnienexorialur. Tiihi ecclesia- " vissima nrgente causa, ut istlnec erai, epistolas mit-
Biicse-disciplihserigorem erga Pelagianos poatiitenies tere poiuisse? Nonne poslrema conscripia 306 01"
aliqua ratione v.oleus modferamm, perfecte 305 anno447exeume? data quippe est mkoietid.Januarii,
correclos, datis prius sincerse obedieritise signis, iii Alipio et Ardubare virit clarissimis consulibus. Potuit
Ecclesiam retineri mandat. Eos vero qui, indulgentia ergo pontifex priorem epistolam ad Jaiiuarinm scri-
abntentes, Romanse sedis prseceptis erani reTucisi-Dbere " vel in exordio, vel circaejusdem aniii tneiliuin,
lnri, e. clericalibus ordinibus prinium dejectos a ca- " p.rsfesertimcum lania non sil ab Uibead Aquileiant
iliolicorum socielate procul atfiandaridos definivit. ' ilinefis distaiiiia, uteliam quinqiie aut sex niensiunt
16. Quintodemum capite illam ecclesiasticse disci- spalio plurium eos inler litierariim commerfeiiiiniii-
plinse pariem in inlegrtfm revocat, qua oiiin cuni a " tercedere non potuerit. Ex quiinis conslai ncqiie has
SS. Palribus, tum a se ipso ftferat stabililum : tll coiijecturas infirnvari, etianVsiahera ad Jaiuiarium
nec in presbyleratusqradu, nec in diaconatus ofdine, epistola Kalend. Jnlii edita fhisset, ui pleriqne inaiiii-
necin tubseqtienliofficioclericorumab Ecclesia adEc- scripti codices habeht. ln re lamen hac ex|Joraiis-
clesiam cuiquamtransire sil liberum. Qui antem, quo- sima diutius haud imniorabor.
vis duclus colore, ubi ordinalus: est perseverare re-
nuerit, iia ut, sua quserens, non qum Jesu Chrhti, ad CAPUT VII.
plebem et ad Ecclesiam suam redire neglexeril-, el ab De aliis alque qlijs scriplorum opinionibuscirca pimce-
honoris privilegio, el a communionisvinculo habeatur dentesS. Leonis episiolas. Noslra aulem siqluhui-.
extraneus. Alque lianc epistolaro ciaudens, graviori-
b:is usus verbis sincere fassus est se vehemeniius 1. Ad graviora igiiur noslro sermone conyersff,
commovendtim, si qusepro custodia nanonum et fidei . qnid- recentioribus scriptoribus tantarum disccpiatiov
iniegriiate decreverat, negligerenlur : Quia inferio- nunv causnin dederit, paucis indicabimus. Ut ilaque
ia) Quesnellus, tom. II Operura »i Leonis, ad episl. 6, pag. 430, colum. 11.
 1081 P. CACCIARI EXERCITATIONES IN S. LEONIS MAGNi OPERA. 1JJ88
, scriptores vn diversas opiniones abirent, causam ob-• A vigorem jtdet, quem olim noverat, probavit, et pro-
. tulerunt unius atque ejusdem epistolie duo exempla- pterea summi pontificis oeconomiseratio esse potuit,
ria. Ununi Septiinio Altinensi episcopo, alterum Ja- ut quemadmodum prius Septimii relaiionem, ut jam
. nuario Aquileiensi inscripUn^, quod prorsus a S. pon- diximus, priori sua epistola Januario provincise Aqui-
, tificis elpqiientia docirina etscribendi ratione alienumi leicnsis metropolitse commisit; ila, acceplo liuj'us
judicarunt. Qua deinde rati persuasione, alterutrum i fesponso, et islud Septiraio commiseril, subjecto ilii
.veluti spurium et suppositiiium rejiciendum essei bujtis postremseepistolseexemplari, ut bactenus gesta,
acerrime contenderunt. Norisius tamen, Hbro 11Pe- et quse in poslerum exsecutioni demandanda erant
lagianse historise utrumque exemplar Leoni adjiidi- pro coercendis illius provinciae Pelagianis, prsenosce-
cavil, scribens : i Nam cum Januarius Leoni rescri- ret. Cseterum ego nefas fore arbitror suspicari se-
psisset, accepta videlicet priori illa epislola (de qua cundam lianc epistolam de qua agimus, ad Januarinm
hos in prsecedentibus), se oninia ex ipsius mandato> conscriplam, commentitiara- esse. Eam enim lam-
. acturum, cogendo hserelicos ad publicam erroris de-• ; quam genuinum Leonis fetum laudat anliqiiissinuis
. lestationerti, voce et scripto insuper firmandam, Leo collector Dionysius Exiguus; eam ut genuinam Ec-
binas ejusdem exempli lilteras misilad Septimiuni, clesia Aquileiensis semper in suis archiviis asserva-
quibus ei sigiiificabat quseJanuario mandasset, et ad yit, ut ex mahuscripto Vaticano Chronico nos ipsi
Januarium; quibus gratulabatur quod imperata prom- jam diximus : aique denique isthsec habet omnes no-
pte facessebat. » Cum autera hsec scriberet Norisius, tas et characteres quibus non alicui suffraganeo, scd
se nondum in scenam Quesnellus produxeral. Is provincise meiropolitse earn datam fuisse sufficienlis-
nanique in postrema Operum divi Leonis editione, _. "
sime innotescit. .'.••-,
/ Hbraiis utriuSque epistolse notis et characleribus, a 3, Verum cum hisce conjecturis adhsereo, minime'
.priori sensu recedens, multo opere ej'usdem emi- infieiabor alierum exemplar Sepiimio commissum,
. nentissimi Norisii conjeeturas invpeiitatque refeliit, . et in Altinensis ficclesise archiviis quandoque forte
-contendens hujus episiolse exemplumAltinensi epi- repertum, aliquam corruptionis fraudera fuisse pas-.
scopo inscriplum multa suppositionis argumenta sum. Islud suos habet nsevos, ex quibus Iaudali scri-
pfseseferre;, et idcirco falso omnino nostro pontifici ptores aliqua suppositionis indicia in eo subolere
esse adjudicatum. contendunt. Cujusmodi illa sunt: Ad melropolitanum
.-' 2. Aliter autem Joseph Ahthelmius ratiocinatus ephcopum provincim yenelim scripla direximus ; vel
est, cnm censuil omnia suppositionis argumenta a alia illa, quae immediate subdunlur (b): Quibut ad
Quesnello prolata contra epistolse exemplum Alti- status sui peficulum cognosceret perlinere, quseque,
nensi episcopo itfscriplhm, retorquetfda esse potius auciore Quesnello (c), nec selatem , nec stylum S.
in alind ex^emplarJanuario Aquileiensi nuncupatum, Leonis redolfent, qiiamvis reipsa illius generis non
: istudque tamquam spurium et apocryphuni esse reji- sint, ut etianv ab omni suppositionis nota vindicari
:Ciendum. Sodum igitiir qtfoquoversum dissolvendum non possint. Ac primum Altinum urbs florenlissima
. nOs offendisse quis non videt ? idque ea maxinie de olim fuit in Venetise littore aedificata, ul ex Plinio,
: causa, quocl posleriores clarissimi scriptores, Tille- . Marliali, Tito Livio, atque antiquis geographoruni
nvonlius, videlicet, Dupiuius, Paler Ilernardus de tabulis exploratura est. Quare commode verbailla,
Rubeisetalii, si qui suut, aut in alterutram parlem ad metropoliianum.... provincim Venetim, poluerunt
; Iriovenlurj aut saltem, nihil profsus defmientes, sus- usurpari ad clarius deSignandam provinciam in qua
• pensi hscrfere maluerunt quam temere quidquam as- C situn) erat Allinum, prsesertim cum Leonis sevo me.
severare, leinporis decursu inde sperantes verilatem tropolitanus Aquileiensis, non unius, sed pluriuin
nondum saiis eomperlam, uberiofi monumentorum provinciarum urbes et episcopos sibi subjectos ha-
copia aliquando accedente.clarius esse patefacien- beret. Sedem deinde episcopalem Altinum habuisse,
dam. Interim auteni conj'ecturis minime aberrasse conciliorum Acta abunde leslantur. Siquidem Aqui-
Norisium assercre ausinv, qui scripsit utrumque illius leiensi synodo, anno Domini 381, subDamaso papa
cpistolse exemplar ex Leone prodiisse, qiiorum unum coacta, inter cseteros episcopos Italos, Gallos et Pa-
reipsa Januario inscripsit, alterum Septimio Alti- nonicos, qui illuc conveuerunt, Heliodorus quoqua
nensi, ut forte is inde intelligerel, lum metropolitam episcopus Altinensis interfuit. Anno Domini prseter-
Januarium omnes sui sludii nervos in Pelagianorum ea 579 coacla apud Gradum synodo, ad eam convenit
clericorum exiiium intertdere, tum ipsum Romanum Altinensis episcopus. Quinto namque loco legimus:
ponlificem Leonera, apud quem Pelagianos 307 Pelfus episcopus sanctm Ecclesim Altinalh hh geslh
. clericos Aquileienses Septimius postulaverat, quse subscripsi. De qua synodo egit Ughellius totfi. Vltalisa
. jam,'ad fidfeiintegritatem necessaria videbantur pr;p.- 308 Sacrse. Acla quoque pseudosynodi Maranensis
cepisse. Ejusmodi porro sensum Norisii verba paulb . Iiujus Pelri Aliincnsis habent mentionem, ul conslat
: ante laudata, eiiam absque ulla insipientiiseaut ficiio- ex Paulo diacoiio, lib. m, cap. 27, quando videlicei
nis nota subire posse nobis persuasuni est. Nec in- anno 589 Severus pairiarcha Aquileiensis sui erroris
solens, neque a Leoiiis agendi consuetudine alicna obtulit libellum. Quare raaxime aliucinari Quesnel-
istbaec oecOnomiseratio judicanda est. Siquideiri ac- lum asscrcndiim est, qui audentius scripsil(d): t No-
cepiis a Sfeptimio Aliinensi epistolis circa Pfelagia- titia episcopalis sedis Sepiimii aeque obscura manct
nam luerii iiv Aquileise provincia grassantem, harum D.ac si iiiiiiiqiian) bsec epistola'innotuisset. Sepliniio
exeinplar Januario metropolilsc' lransroisit, ut prio- -eam sedem allribtfit impostor epistolse arlifex, qusa
Tein ad hanc epistolam iis verbis orsus sil: Relatione in meniem venii, ac proul fraudis suse consilio ine-
sqncli fratris el coepisccpi noslri, qumin subditis ha- lius conducere putavit. Revera nihil ab Ughellio de
ibetur, agnbvimus quosdam presbyleros, diaconos (a). Altinensi hujus nominis episcopo in antiquis monn-
, Quare igitur httic exemplo insislendo, alienum aLeo- menlis iiivenium, quaiidoqiiidem de eonihil in Iialia
iiisagendi ratioive j'udicabitur, m is accepto Januarii Sacra legilur. » Quam lepide jmponit Quesnellus,
rescriplO, ;islud parjter nna ciim quartse decimse, qui pro asserenda Septimio Altini episcopali sede ex
seu postreriise episiolse exemplari Seplimio coinmi Ugliellio testirivonium exposcjt! Si enim, Dandulum
serit, ea dfecausa poiissimum, ut is quoque sui me- seculus, sermpftem dumtaxal orditur ab excidio ur-
tfopolitse fidei Vigoretn, pastoralem curam, el apostp- bis Aitini, quarido videlicct Paulus hiijus urbis epi-
ticcesedis mohita, alque sanctiones apprime cognos- scopus sedetfi translulit Torcellum. Sed hac in re
ceret? Opofiebat prolecto Leonem ad Septimium, a ciiin Dandulus, lum Ughellius lapsi sunt. Siquidem
. quopracedentem relaiionem acceperal, rescribere; eam translalionem ab episcopo Paujo anno 631 fa-
et lunc prseseriim, cum, jam leclis Januarii litterh, clam coiiieiidunt, quem mense sequenli obiisse asse- •
(a Epist. 0, ad Jaoiiarinm. (c) Quesnellus, tom. II, pag. 452.
(b) S. Leo, epist. 7, cap. f. (d) Ibjd,,pag, 437, col, 1.
 1089 DE PELAGIANA..JERESI LIBER UNICUS. 1090
teranl. Nos lamen in Actis Romani concilii sub Aga- A Aquileiensi metropolita Romanopatriarchatui imme-
thone ponlilice legiinus : Paulus episcoput sanctm diale subjecio perlracturus ?
EccletimAltinenshprovincimIstrim, in hanc suggestio- •--5. Verum se adhuc in scenam Quesnellus reducit,
nem, quam pro apostolica nostra fide unanimiler con- contra Norisium contendens supposiiionis esse argu-
tlruximus, similiter subscripsi. Iloc autem conciliiim menlo quod duo illa exemplaria adamussim sibi non
Romse habiium fuisse anno Domini 680, neminem respondeant. In altero aulem , Januario riuncnpato,
lalcre arbitror, nec alius quisquam hujus noininis nonnullse voces, qnse necessarise videntur, fuerunt
episcopus in Ughelliano catalogo recenselur. Neque excisse : Quales sunl islm, de Pelagianorum etCmle-
pariter obsunt duseillsevoces, Isirim provincim:nam stianorum consortio. Deinde, subjicit, de redountibiis
anlea, Ilaliserebus affliclis, et vivoadhuc Leone ob- ab hseresi clericis aliqua dfecernunturin epistola ad
sidione capta Aquileia, soloque ab Attila Hunnorum Januarium quse in altera non apparent, ne, videlicet,
rege sequata, lum Gothotum incursu et cseterorum adsuperiorum ordinempromoveanlur, sed in eo quem
Rarbaroruin furore quinto labente sseculo iterum aiepli sunt perseveraresittanlur. Hac in re a Que-
quassata, atque demum anno 579 Aquileienses epi- snelli critice omnino non abhorreo, idcirco lamen
scopiiongofcordonim nefandw genih flagella minime Norisianas conj'ecturas labare aut concidere minime
sustinere valenles, Romani pontificis Pelagii decreto inducor ut credam. Nam quse a Quesnello objiciuntur
et auctoritate, metropolitaiiam illam sedem Gradum argumento dumtaxat esse possunt alterutrum illius
lranslulerunt, el tunc Gradensecasirum totius Vene- epistolseexemplar aut vulnus quoddam esse passum,
lim el Islrimmelropolim, suffraganeis consentientibus aut aliqua mantissaadauciiim, quse quidem hand fa-
ephcopit, faclum fuit (a). Quod si novse Aquileise _ cile cognosci possunt, potissimum cum vetustissima
episcopus provinciarum Venelise et Istrise rnetropo- P interciderint exemplaria, quorum subsidio purior et
lita appellabatur, cur iisdem norainibus insigniri non casiigalior ea epistola in|lucem prodiret.
poluit antequam yetus Aquileia tot clades subiret ?
lum quoque Aquileiensis antistes provincise Venetia- CAPUT VIII.
rum verus eral metropolita. 14, adJanuarium Aquileiensem,ad•
i. Nullam prseterea olent supposilionem verba DiviLeonhephlola
examen revocalur, et Quesnellinugmrejiciuntur.
illa, cjthhut ad stalunt sui periculum cognotceretperti-
nere. In Leonis utique setatem et stylum opiiine l.Nequidem eorum quidquamprsetereamusquse ad
quadrare ii minime ibunt inlicias qui norunt vel Leo- Leonis conlra Pelagianos gesta pertinerent, novis-
nem sexta epislola ad Januarium scripsisse (6): Non simo loco argumentis epistolse quartadecimse dum-
autem dubitel dilectio lua, nos, si (quod arbitramur) laxat opus est insisiamus, quam ad Januarium epi-
negleclafuerint qum pro cuslodiacanonumet pro fidei scopum Aquileiensem scripsit. Sedin primis minime
integritate decernimus,vehemeniiuscommovendos.To- yerendum est Januariura adamussim Leonis manda-
tidem verbis ulitur eliam in quartadecima epistola, tis non obtemperavisse. Cumulalius enim iri corri-
quse quidem minas et futuram pontificis indignatio- piendos Pelagianos clericos operam impendisse, ex
nem indicant, si Januarius metropolita aposlolicse ejus rescriplo Leo intellexit. Quare, ad augendam
sedis decreta negiigeniiseac conlemptui tradidisset. magisque illius vigilis pastoris curam excitandam, S.
Necenim primorum Romanorum ponlificum auclo- pontifex eidem gratulatur quod ad cuttodiam gregh
riias in corrigenda coercendaque inferiorum episco- Christi pasloralem curam vigilanter exsequeretur, ne
porum dissidia alque defectibus angusiis finibus Q lupi, qui sub specie oviumsubinlrarunt, bestiali smvitia
concludebatur, ut eos dumtaxal comprehenderet qui timplices quosquedilacerarent; et nonsolum ipsi nulla
ad synodutn Romanam lunc pertinebant, vel ad eos correclioneproficerent, sed eliam ea qum sunt sana
qui ab eodem Romano ponlificeordinabanlur, ut ef- corrumperent. Ejusmodi porro phrasi Pelagianos
fulivit Quesnellus (c). Longe enim latequein universi taxare et impelere S. pontificem voluisse, haud am-
orbis episcopos diffundebaitir, ut eos Romani ponti- bigendum est. Simili namque allegoria totidemque
fices admonerent, corriperent, alque communione fere verbis, sextse epistolsc priraum caput orsus est,
privarent; quod sexcentis exemplis ex Leonis prse- utipsi in prsecedeniibus annotavimus. Subditdeinde
decessoribus asserere possemus, nisi noslra hsec ad animm periculum pertinere, si 3\Q quitquam de
disserlatio longius quara par est progrederetur. Per- his qui a nobis in hmrelicorumet schtsmaticorumsec-
currat, amabo, Quesnellus, dumlaxat, quse noster Lco tam delapsus, et se ulcumque hmrelicmcommunionh
habet in episiolis ad Anastasium Thessalonicensem, contagionemacularil, retipiscent, in communioneca-
309 ad Flavianum et Analolium Constantinopolita- tholica sine professione legitimmsatisfactionh habea-
nos, Juvenalem Jerosolynvitanum, ad Turribium lur. Cum auiem hisce nialis cuperet mederi, salnber-
Asturicensem, ad Viennensis provinciseepiscopos, ad fimas Januario regulas observandas prsescripsit; vi-
Theodoritum Cyri, qui omnes quidem, nec ad Roma- delicet, ut clerici Pelagiani juxta canonum constitu-
nam synodumperlinebant, nec a Romanis ordinaban- tionem, omnem majoris promotionis spem amittanl,
lur pontificibus. Eos tamen aut corripit, aut admo- sed in quo inveniuiilur ordine siabilitate perpelua
net, aul convmu.nioneprivat, vel absolvil, e sedibus maneant, si tanien ilerata linctione non fuerini ma-
dejicit, aut iisdem restiluit, quse argumento sunt (d). nculati.
Quod de forma episcoporum quoque est orla dislin- " 2. Postrenvis hisce verbis Quesnellus insistens,
clio, el magna ordinalione provisumest, ne omnessibi ista annotando subjecit: « llanc exceptionem addit
cmnia vindicarent, sed essent in singulis provincih forte, altendens canones Africanos, cujus 27 colle-
singuliquorum inter fratres haberelur prima sentenlia, ctionis Africanse legilur : Neque permhtenduin, ut
el rursus quidamin majoribus urbibus consliluli solli— rebaptizali ad clericalus gradum promoveantur. » Le-
citudinemsusciperent ampliorem, per quos ad unam pida annolatio suo quidem auctore digna. An ergo
Petri sedetn universalisEcclesimcura confluerel, et censendum apostolicamsedem in rebaptizatorum cau-
nihil usquam a capile dhsideret. Ex quibus aliisque sis Africanos canoncsaitendere voluisse autpotuisse?
geslis isiuc Quesnelli assertura cadit : hujusmodi qui id fieri potuit, sijam diuiius abAfricanis episco-
minh Leonem uti vel consuevisse in melropolilanos pis, rebapiizanlium errore propugnato, schisma ma-
episcopos.Ab iisdem vero haudquaquam se Leo ab- gnuni horrendumque conflatum fuerat, quod nonnisi
stinuit, causas cum episcopis Orientalibus agens; sub nova baptismi collatione homines, vel exiiseresi
quanto magis jgitur iisdem uti potuit negoiium cum ad Ecclesiam venienles, vel ab hsereticis baotizatos

(o) Gradense concilium, tom. VI Conc, p. 651. 2, num. 3.

(b) Pelagii epist., tom. VI Conc, pag. 652. (d) S. Leo, epist. 12, cap. H.
(e)Toro. 11Operum S. Leonis, pag. 432, colum.
 t09l P. CACClAltl liXBRCITAflONES 1N S. LEONIS MAGNIOPERA. 1092;
recipefent?.Sed eum errorem rtiaxima sollicitudine jV eriirit.» Quia liibc, inqiia.m, lauQalusaiictor subjece
aposiolica sedes prsecavefe aique delere Jaborans, fat; idcirco Qnesnellus inclenientius Cum ihipelens,
<jucniadmodumrebaptizaniibus commuiiicare deirec- b'secaddit: i QUseriairiHsecliominis oscilantia; ut de
tabat, ila ncc ipsos rebaptiiatos ad sacros clericales catforiibiiS verba iisec intefprfeiafi yoluefit. Nonrife
ordiries prOiiiovere siriebat, ut a siinili lubet ratiOci^ Sole iriefidianP clafitisest legehtifes, quse laMabiii-
iiari.;Clyiiiclj Siquidfem(hoc est qiil baplizabaiiliiir iri lef sua'gestq eise dicuhtur de lilteris vigoirefidci i>le~-
lefetp); toderii SseCuIo;qriatfivis hUlltf sacfilegio iit hisy qiiaiii'fipsef;it Jiiiiuariiis,,ad S. Lfeo»eitfesse-
rebaptizati labefacfafenlun, tametf pef eCClesiaslicaiii itfteliigehda; qiim iierb srilubfiur brdihata, ie iiofe
legem aCornfelioiaiStriiiul ait Eusfebius (a), ii saefiS ipsO S. LeoriiS fescriptd quo cjiiidtftfincbnstiJaBioiies
alt.iris ministeriis'arcebanlUfj Multo hiagis igitiif prsecipit Custodiri? » Cum igifiir Queshelltis ft«scfe
hocee irregulafilalis vilioSeu impedihiento bbsifiiii vfefbis I&tidati libri aiicioreni irisfeciaiiir; qiiaiB^a-
gebiintur qui iieraiatinciiotiffueriht maculdti', prfe- riiriiitflia siriiiil feorigefehs, iit Leotfis vefba in tflsfe-
seriiin Ciim eosseculo, sob Gbfhelio priiritfrii, itfm nhiri senstiiii diSlbrqiieat, lotfgiiS "a propositse ijiihr—
sub Stcphaho, Rniriahis ponlificibus, eaderii febajjfi- siionis Sfeojio abseedit. Nfefeerilriv ybtustissiiiiaiiu
zaniiom quaesiiojarii sopittf, iteftfril ifliri apud Aiids Ecfelfesia;coiistfeiudiiiein, tfec^fejtfscaiiones pro rfeci--
recrutluefit. pieiidiljiserfeticis jvoeiiiiehtiliusfeceiisuit, aut patc--
3; Demiis liiriien tiiliil ab iiisce diiobiis pohiificilSuS fecit. Sed nosifiirii Leojifem 'de Jvartifeiiliifiaiiijiias
fttisse defiriiiuih; tjuidifide? Dissiitfulabil fpfle Qiife^ disppsiMne, Sfeiili^geab ipso latsi pro recipifeiidis itfs
Sheiius ijuie Roniaha syhOdtfssiib Dainasb papa satf- Efefejesiafelerifelsex likiresi Pfei^iaria rkdfeurilibsis,.
cittfiri Ivii? IDolehdUnV quidenv esi Acta ilja iid Yios~ agCrfe,fejusphrasis ei scribehdi Talio prsecipue p'rbL
hPivperv.eriiSse,sed su pefsutft vilbfiitiiPaiVuiriSyiio* duiit. r » :
. dicsc liilerse-,«qiiihtfs'per lAfricdhi 'rrifsurii sacfiiegbs : 5. Naih quamvis 'ei.de re S. |pntificis sero Tnulii»
tebaplimtores grassatqs ,esse Jntelliginius, quos etsi catfoniiirisahciifenes eilits fueriiit, ;haru'riinuTIaii-
Gratiani el Vdlentiniarii impefatofum auctoritas expu- irifeii\s\ isilianc Leoriis epi|i"oiaitftfxfeipiamtis)ejns^
tisselyiamen _ab..expuLsis Claudiahus drino 3B3 'friefdl nvodi clericis niajpfis. proriipiiphis spem propierfea
ordinaius, "et,adiperiurbanddfniRoniam-quasiepiscbpus adferiiifiQuare meriiVQuesneiiuiri irifeassuiiicpnatiiii*
deslinatur (bj. Cuni itaque Roinaiiicoiicilii PP. ab ai biirairiuf^ feuriiearivfegeiricx ociayo Nifesehipriinh
UtrOcjufe faciiiofe aiihorruferiniia ffebapti;zaiiPrie;,,yir cpiicilii catfferiededhfeipossetfssfevefayit.Nihiljeriiifti
B.felicct,,-^fyi x^fistj^ilizaLofiiini iri eo ctfnPiifeoffferidiiritis
':___Jifafnajiiip.^biiS;,_.lqViV""ft!S^ 'rfuod tfd perpeiuuin liocfee:
pbliiiiui jamm irffegujafIiiitis yiiiuni pertinfefeyJdfeattfr,vfelprsesferi--
iii rebapijz;iios nril.ioiiiiiitffeH 'tfejii ivaiTfefeqhtroyersiatti .ptfssit difiineffe;. ibidem'
'arietfeprpfstfscijdii ^ fefliihSpltiinriiPdp SerriiP cccirrii :dfe Mreiicofu.in
feferisiinvfeilbt^fefsiiasurii,jecipribiiii &p'6sipiicaiiisfej- 'CaiharOfiim f^cpncilitfiitfivfe,iri quos lenitvterri fesse
Hferiiquancipque aliifiijii EcciesiSfum faclani pedis 'adliibendirii sanfeta'synodus fiefiriiyii, rie ;ivpruriijclfe-
ijuariv, ui Jfegfes,feariprifes fuerit rrijtfUiata'. Ocfekj- "ficlfepfOpriis griidibus dejecli, iiique iiiter lalcos
1ab:!iJ3
Isipriehi'l.einde arripere.jsiudei, corifingehdi,ex , stftf «isrites, J^icpriinl cpirimrihiotfe'dpiVareniur,qtfemad-
injenib aijguihehfa', quibris.Rpmatfse Ecciesiife.adjii- tripdUaicum 'aliarutn liseresepii seciaiofibus Ecclcsia
iJicarc ppssif illum cahbpurn ..cbdicfeiii queni,Jpsfe TafefefecpiiSiieVil..Si.igiltff pfsetfef)il indiilgetfiiseyej
alteffe toinpilifepiiihorriin'Opferumpuliiici jufis.,fecif, r lfeijiitftis;geniis;, ^ifiU^iitfdjboyiXliitehi.'eiJpriesefertint
Tiolis, et -3i^serlatipiiilvus.'adpfhafuiri. Sfed atfihvuifl1Qista.Verba :,De liis ijrii;se Cathqibs,, id esl puros wa~
8eniqufe.iin]R'ostor iidyertai,,Roihini cpnciiii lyhpdi? ntirihiit,_ti 'aliqiiqiidopd Cdiliqlicqhi.ei Apbstblicariz
ad
carii tunVffoisse ira.pferai6fesscriptSm:, quaiidpje "Ecci^iqin redierijit,vh_um'estsMcim ei'magricesyhddo,
%irifearip27;)lia Jcapbtfe.rioridurii. fiiefajt e'xctfgiiajtiiuf; 'ut, aecejita iriiariUrimiri(pti0ibiie,'si£.in clefq 'pefma~
ilja feiijiri;rfeferfeViiia esi in. ahv)uii),5W.c<tJaiidatiis ^htdrit,;,ihiiiiiiiferinuiri iiiqtje idferil tfiii Tiotfje pfdpfioi
t.Srioii ..^edittfSs
'fu'it,_,tJEi-.IBDiVcilip.
qiilpitQ.^ariVa^VfC&ixsl. "gfup\;dcjici, et.tiuiiaprpfsiikraivoiie adstiperipfes;
ahno 398,cpaci|). VfertfihSi non .Qu'esnei.lii"s fidetfi pfdififes utfvquairipfOnioyfeiippsse. Postreiiiuiii hd.c;
Jiis
yuit, Basiliosaltem siibscribtft,;'quiiriepisipik "S. Lfeb in. epistola de qiia. agiitfiis deiiiiiyii; ila ut
tf'diiibe.rfe,
a^ ^iri^liliociiium, caii, 47,311 JVomanam Efecler ipefpfeiun ifregularitaiis yinCurohfes cleiicps iii pr«-
siani i.n rebaplizatortfui causTssuosliaBuIssecaiioiies cedeiiiis; lisefeseps pOenanvtfiisiricitVsvoiiierit, Sed;
assfeyferat,,..,;.. ; .,.,,,,: , ,..,..;.,.,..-,., .,.....,,,--_., 'Nife®.rt'!!l]2!PP.'dtftfilaxai'Ca^ iit
. %. Sed janvjad Leoneiiif.eVMamuf, qui.fariiequam iii Pfiiiiiiijtis periiiariereiit. decrevefurit. 'Qiise duo'
episiolain;*ciaudere't,, Januafio.-priirib.oJi.."iidei.vigo- ^ldeiriter se divefsa, si sectftn^reputassei Qiiesnel-
rifemjgratuiatuf, tiim al.ia'npnnulla .fepfequeridasrigr "liisjrritfsquam.taitfjiliereLfeotfis^vefbapctayocaflPrie
gpfitiM> Ijuae inaxiinain c^iitfentionum :if.ig*tflse'^eh.feraiis;syriPdi fepiicitfferescripsisset. Nibil
«.<ipeiri.Qiifesii'e!liis;jariv^fexciiayit> i^qiuieaeiisi•<ji$if& ^rojfe£ttf;citfiPiv'Ifabei' ijupdJLgoiiihvs^liiSce' sarifetioril-
fepiscopoS.'Xfeopracepit, ut fetfrainsiiairi,'apostolicse litfsjffespiitfdferet,'iilliilicfertiiifpferptfliiairi stisceiiltf
|ei3is disppsVlioriibusjurigai .et '3iet operam,. ut.cirr .tf;Miri'e"stab'iiiitfie;"niIiildeniquelle'rivajorispfomo-.
curhspecle aique velociier ihiptedniuf qrim ad 'ibthis %)iiis'stfbl;fta spe, quaeomiiia Leoriis disposilioiiilvus,
Ecclesim incolumitaiem.eliqud.abiiher suggestd suiii ','L"iil.ttftiiis 'Ecfeiesise.incoitfnvjiateni, ei iaudabilitfes
** saliiiirilferqrdinata;fiieruiit.
iiique bydinqta., CetfsoritfAi,s.(yliim iiic. Quesiieilus Siiggesta,"ei
: «irvrigit, grayius ip. libri auclqrfemiriyfeiifeiis "quVde . p. pt taiidfenisftiicfipotiilficis djsposilibhes iniio-
\ «piscopis caiionice jiidicaridis.Jiiscriplus fest.*i';Miror 'tescant, ejiis vferlia<Subjiciiiius; Circa quos eiiant
i .tJCai.i) supiriitatfem^^ scrlptoris duplici istius "et. .cfuartiB illqmcqriqiiunicghsiiiuiibrieh^ rii
•ifepTsioIse jp'ratr^iiiei)lis.'ldan(jnes.}.:iTnqujt.,..ue rion ;iri'riiqgiioberieficioiidbeani;^ sp:
;; •pfoitfoyendis ail supferiorein.-clfer.ipa^ ]pfbihbiipnh, irifiupUnitiiiuhiur_brdine*siabiihaleper-
'fltfi<'abJi-jefesi^ad^oiririiiinipiieiri/Cailiolicariirfever,- IpeltiamariediitiV^
4uriiur prp.uriiyersa ulvique Ecfelesja,feohaiios^luisse "Qpesn.elii.is./asserens/iebnis leyo soliiitf Nicseiiiiiii
(tfesfaiitur^sec , Leoriis.y^ octayutfi caiioiieiri fexstitisse pfp tecipieiidis iii suis
^'pef.ie.,»,Qiiia y.eroiiiifuS^libri^aiicipr supjecerat : 'ofdiiiilvus clfericis ex hseffesi,a'd;Ecclesiam redeuiiii-
^ Seg inter^^osianpij^^u^ Jjiis, Idcirco ad-.iJiiini'.'S..' .respexISse. Iia
ppiitififefetfi
nfec|it ioto Jusfei.ii codice rfepferiuo.iur;,^rajit.Jgiiiir Jo.qiii
' proffecto "hpmin.em'privnigeriam.ccclesiaslicai
toi-aker ISiicseriadecreia"alia qusetfarii,'quiliuVfeiJa- 'jafeiariieniriimisdedecei."Eieiiiin
<JiscipiiriseTio'tifiaiii
fiuarium astringi volebai S. Leo,ecclesiaslicis quseque uniyersse qu« ea in qusestione a conciliis et Patribus ante Leo«
'Ecclesise in disceptandis rebus io tfsu nis pontificatuiii ^sanciia fuere, veluti in uno cornoro

(a) Eusebius, lib. i Hlst. 'Efecles.,'chp."52. niaiiiuri, toln. :irCpno.jpag.'I'i37 atfapSTSexarata,

s -{b) Episl. Rom. conc. ?.d Gralianum et Valeiili-
1093 DE PELACIANAlimESl LliSERiTOICilS. *M
Nicsenisecundi concilii Patres anno 787 congesse- £\ nobii... quod sVdilteindliqitii illud ipsririiddgirid^frie'-
rrint. til'exsecralris\ si qUidefnciefichiexsliieril, in eabrdi-
7. in priori quippe hujus synodi actione, cum-;de ridtibrie.pefihdheat; si fe'ro(aieus', iii Ebclesicecbhiinu-
recipiendis hsereticis pcenitentibus .ageretur;, nihil nidnem recipitilur. Q\Ia. iiiVe illud.maxiihe. fes.tarii-
prprshs iiiconsnltis veteribus Ecclesise.mouumentis madveriehdiiin latidati teffii iaefeiiriieiiibi ctfrtcililP;v-
fuit slabiliium. Propterea Jpannes presbyter et mo- tres servare voluiss.e, quse Jri Aiexiiiiijriiia syjipiio
nacbus, Anliochenaesedis legatus, ut eam conlro- atfritfS62 iJerinita ftffere;curn Hfeepiscopis apoSiatis
versiani e rriedioiolleret, sacro conventui suggessit: recipieridis Sub S. Liberib^apa!ajfebatUrf. ",',
Multbrritriofe celebraiumest (persancte paler) (Ta^ : 9. Hsec omiiia quidehv Ini riiedihnTadducia.icumii-
rasium patriarfehamprsesertimalloquilur) quo.pacto latissime prsesefefurit 'canorijciViuJcfelesi» praxiiri
oporteateos recipere qui ex Iimresirevertunlur. Ob id~, ante EeOttisbevtfirilefvatatii in hlefeiicis rfefeiplfeiidis,.
(ait idem Joannes) suadetnus ul sacrasynodus libros Sed tfberiora adhiicuioiiuinetftaribbis eadera sepiiiiia
sanclbruriiPalruni inprmsenliarumdfferrijubealycfuo beciiitfenicasyi.iOdus'siipjietiit, feiimfexdivi.Cyfilli et
cognoscamuset consideremnsqumnatn in, recipieridis Aihaiiasii 0'perib'd'ifle'proirip'ta;ttfin in Ecclesiaslicis
cerlafatio cbiiservdridebeat.Tum libros afferrijutsutri Rufihi AqiiileietfsisfetSocfaiis.'ftistttriisjrepfefia, qu;e
est (a). Quorum lectioiieninviniineab pctayo Nicsem ttiife fem riosiratfi'\ et Qtfe|n'e)luiiijipsti*m lii h'is el-
fconcil.iicanone Coristantinus, palriarchatus illius pendetidis alliicitfatiOiie13bSj]Ss)5i8i, "feyiilfetfti
Mfalipne
a
sedis nolarius, sed quinquagesimo lertio apostolo- maiiifeslant. liitferihi autem ciiiri ei fiot tbniorumcjiift
riim orsus est, cujiis antiquibr iiiLerpreiaiiohsecest : tesiiirioniiifiira sferife•liiitieaitius3ti_hsjTll.dk in'ief /sesfe
Si quh presbyter eurii qui a peccafp convcflitur, nbn ±gmaxime diffferfe'qu'aesiion€jli r^i3rfli?l|il''i"^^".^der^.tibi
sed Ghfistum "'
" ad Ecclesiam fedeiiiitesiii 'pfdJriibiis,
recepefit, rejicii, deponhur. Siquidem |iiiS quiii e|i-
offendit,,qui gaudium ip cmlo super peccaiofem resi- auctorati dejifeerferiturjj'fes'serit;fecii)ienfl];,..et ari,.lfe-
piscehteihbboriridixil. Cuiriautem ejusinodi canon ; nitate obteiifa; in iuscfeptis ordiiiiiiui Jermaneiites
ad 6'niriiuriigeneratim poiniteritiuiii.hsereticorum in- inipedimehitfpfefpfeluoes^iiijirr^ijii.We.k^it^fenii^ei
duigeiitiam exterideret, sivfeiaici, sive clerici forent; brdines poSseritascetidere; jam Leriiii^..sCppiis, jussio
a Tarasio siatim fuit iriquisitum : Esl et alter canou atque decfetUirt prodiia siiiii; '^iilbtfsiiatid "dubie,si
ea de fe?. Tuiri Corisianiintfsnotarius octavum Ni- JariuaiiUS hph obtehiperavlsset; satfcfi pontificis atfi-
csenl pritfii concilii canonerii mpx re.cilavit. S.ed nec mum veliemeiiier cofivmtfvissel;SUaiiq.uam.feiecbie-
liuiic ad tfiiper exortartf Agiomarciiorum hseresiui siasiicam pcehatfi ihufeiidam; qriemadiiitfHuitf. pp-
cbtfferre Tiieodorus, C.itanse,, in Sicilise prpvincia stfema iUiiis epistolae verba prPduiit'.,,'iV'p» 'aiiremtiu*
episfeopiis,cuiii coriiehdissfet,ejusdcm Tarasii jussu biiel (ait) diieciib 'tuq,'nos, Q', qhbdnbti artilramur,
de aliis canonibus sciscllatum est. Quare idem nota- neglectaftiefint qucepfti•ciisTdSiacahdiiutriel fideiiri-
rius sacrit et oecumenicseEphesinaesynodi canonem tegrilate decernimut, vehenientius.jcomniovendos, quia
lerlium legit: Si qui in qualibet civitaie ciericorum inferiorum ordiiium "culpmad riiilibs ihagh ieferehdce
a Neslorio, quique illud dogma sequuntur^ prohibhi suntx guam ad desides.jie.gligenlesque rectores ,• 9«*
siihl, iil rifiiiusfeciti seiiseririt, hos, uigrdduhi pfo- tririliabismpe nutriunt peslilenliam, dum necessariam
prium recjiperent,justutn censuintus.Post hsecadhuc dissimiilani adhiberemedicinam.
suspensi hserebahi Pafres; hufti recipieiidi essfeiitiri : AO. Exira jocurii auifemad lisecadyertai annolaior
sacrumordineni qiii eihiferfesiffeyertuntur.PrpjHferfea_^ _ Quesneiius; sfecuiriqtife rfephtetj an qiiiiibet episcopus
Sleplianus monachus de eo argumento divi Basiiii G ( in iis quse ad lotius Ecclesise incolumitatem perli-
epistolas in manibus gestans, quse in priori ad Am- nehtj gfayissiniis hujusmodiverbis, auctorilaiis atque
philochium epislola de Encratitis scripserat lefetai jufisdiciieiiis vigore plenis, alios lolius Christiani
fuere, tum alia ad Evaisenos, et quse magisad rem orbis episcopos consueverit compellare, quemadmo^
nostram conferunt, epistolsead Occidentis episcopos dum ipse nimis licenier asserere ausus est. Possnnt
excerptse subjecerunt, in quibus de Eustathio Setfa- rutiqiie allifruin Ecclesiarum episcopi tcribere, sug-
sleno edidit sermonem. Is etenira iri Ariariam lisefe- gerere, pertracCare, inqulrere ea omnia qusc lolius-
sim pluries proiapsus, et Hermogeni episcopoi.llum EccLesiseulilitaii prodesse possunt. Aliquod autem
accusanti, et de perverso dogmate repreliendfenti, definire atqite slatuere in ipsins Clirislianse reipu-
sanioris fidei confessionem tradidit, atque ila manus .-,blicse coihmune.bpnum, solis,Romanis pontificibus
impositionem ab eoriactiis, p'6'stquairtilledormivif; extra generales synodos dlviiiituS diimlaxai conces^
denuo ad Arianoruin 313 Ptfrtes deffefeit.Sfed e sum esl,. ut in liac cseterisque nostris disserlalioni-
Constantinopoli exptflsus, et Sebasterii fevefsus j ' Bus COtfiprobaturiiesi, , ,.
defensionem attulit, et impiani suam callide celaris . .314 i J- P.e. Jaiiuarii autenvgestis riiliii profecto
sententiam, verbaque npn iniqua, sed quse recta. sa- sfeiiiitfs;sfed operse preliuni fest.arbiirari orniiia Leo-
pere videbanlur prsetexeris, episcopatiiuvfafeilefeoii-" tfis niandaia atqnfe decreia ila circumspecieet.velociler
secutus est. Cujiis quideriipravse simulaiioiiis, cuiri fiiisse ab eodem exsfecutioiilderiiandata, ut; nefariq
plurima alia exempla Occufrefent, qn.se fecferisfefe ilia. Pfefagianoruirisoholes, quse iii iliiiis. provinciae
leeloris animum gravarent, idcirco dumtaxat roga- cleficis pofissimuin grassabatur, pene deleta, et ad
mus qui fieri poluerit irregularitatis impedihiferttiirii.nexiiiurii fuerit perducta. Nuliiim eninv post hanc
de qtfo agimttsoctavo illo NiCsenocatfoiiefuissfetlefi-''" (qiipd sciariius) Leonem inter et Januarium cpisiola-
nitum? An Eustalliii ordiiiaiio ditf pOst Nieaeriiiin runi inlerCessit coiiinierciiim. Tenipprum fluoque in-
concilium noii configit? illa qtfippfesaltein in aKntfm; iiifia Jariuarii ad. Leonein. rela.tio•iniercidit,, aique
576 rejici debet, qtff acoiifcilio Nifesfeho 51 est. Nori apiid siipp.aKsscriptorfesde^ffebusibidem ge^tis, tam
igilurin octavo ilio Nicsertocanori%aciurii est.dfe silturiisfervatufsileiilium, tft nulla'..-.gestorumtiienlio
niajori proinolione clericis ad Ecclesiam fedeiiiitibiis habeaiur. Exsiat deiiique lairieu alia .$".,Lepiiis cpi-
deneganda; scd; ea duintaxat fufere saricita qiiisead sto.Iaad NicfetairiAquileieiisenijanuarii successorem,
eoruih rfecfeptioriemei reeonciliatiohis iriodum, pfef annp,i58" sciipta_(b),\ quo qu.idein t.empore;nullas
nianuum iinposiiionem servandum, pfertinerfevidfe- prorstfs,Pelagian;ie spbolis ea iivprpvinciaexstitisse
bantur. rfeli.quias,couimode ei rationabili duGtilaiione coii-
8. Huic pariter ecclesiasticae disciplinse coricinit- jicere.possuiiiu^, iri ea feriiranpslefponlifex.aposlo-
et il.la definilio contra impios Messalianos, sfetfEiir lifesesedjs aufeipritatesfepifemsibiprpppsitis.cpnsul-
cliilas, in lertia oeeutnenica sytfbdo hahita, qriarii in; tationibus ocfetirfii',.afque, Niceta; ,Aquiieie.iisiiprse-
secundo eodem Nicsenbtoncilio Stephanus d;iacoiiusJ scribit qjiidve iis maxhiie aTiiifeljstemppribus,medi-
recitavit, cnjus postrertia vefba nostris liisfeaeiUcu^ Ciiisfe .adliiberi opbrierfet, iif.yiiliiera qiise;iiostiliiatis
brationibus majus robuf adiiciunt: Placuii btiihibiis. aivefsiiate feligioni iliata. feraiii,, sanarcnlur. Has
"
(a) Tom. VIII Concil. pag. 1325. (b) Epist. liti aij iklcetaRnAijuileiensem,
10D5 P. CACCIAUI EXERCITATIONES IN S. LEONIS MAGNI OPERA. 1096
auiem, (jpnsultationes, cum ad Pelagianprum mores,, h. yoluent, nostram coiijecturam rnbur acciperc haud
dogmala et liistoriam minime pertineant, ne extra inficiabitur. Nara Joannes papa IV, sepiimo Ecclesiae
sceiiam canere videamur, ,in praeseniia praetermitti- ctfrrente sseculo, anno videlicet fexcentesimo qua-
mus, sermoiiem lamen de iisdenv habituri, cum ec- dragesimo, supremum catholicse societaiis claviiin
clesiasticam illius seyi disciplinain noslris animad- oblinuit, Severino summo ponlifice jam vila funclo.
versionibus, adoriiabimus, A quo anno si bis centum annos subducamus, quem-
12. Polius interim nos gratulari oportet tam divi- adiriodum Joahnis papse tesiimonium prsesefert, jam
num S. Leonis Magni studium in Pelagianis everten- superest quadringentesimus quadragesimus Christi
dis, horumque efrpres abolendos, optatttm finem annus, in quo S. Leo Magnus Romanse Ecclesise
obtinuisse. De qua re, ut certiores essemus, nisi su- ponlifex renuniiatus est, ut ex Romanorum poniili-
mus omnia antiquitatis monumenta percurrere; en- cum labulis intelligllur. Eo autfem anno, sexcente-
rum videlicet, qui quinlo et sexlo Ecclesise sseculo simo nimirum quadragesimo, Joannem papam IV
floruerunt, nec alicubi de Pelagiana hscresi, veluli ad_ Seoiorum qusesila respondisse, sine ulla prorsus
tum gliscente, mentionem fieri offendimus. Hanc au- animi hsesitatione affirmandum est. Nam quamvis
lem nostram conjecturam conlirmat, nostramque laudata epistola temporaria careat nota, tale tamen
simul gratulationem adauget, epislola prima Joannis praesefert exordium, ul inde conjiciamus quod, vix
papse IV ad episcopos et presbyteros JScotisedirecta, assumpto ad Romanum pontificalum Joanne, Scoto-
quam refert etiam Beda lib. 11 Historise Anglorum rum volis S. P. annuere voluerit, qui jam. ad Seve-
cap. 19. In ea enim summus pontifex cum Rom. rinum prsedecessorem suas consultationes et qusesiia
clero duas discutit qusestiones, quas ei Scotise clerus n direxerant, quorum periatores Urbem non atligerunt,
proposuerat: altera de Paschate, altera de Pelagia- nisi 315 post ejusdem Severini interitum. Id plane
nis eo in regno revivlscentibus. De his namqufe ila produnt ea verba quibus Joannes snam epistolam
Rom. ponlifex Joannes IV scribit: Expotita autem orsus est: Scripta qum perlalores ad san. tnem. Seve'
ralione Paschalis obtervantim, itq de Pelagianh in\ea- rinum papam eo de hac luce migrante,
adduxerunt^
detii ephtoUt iubdunt; et hoc quoguecognovimus,quod reciprdcdresponsa ad ea qumposlulala fueranl... Jam
virus Pelagianm hmreseot apitd yos denuo reviviscit, vero tandem bas similesque alias conjecluras prseter-
quod oninino horiamur, ut a vestris meniibus hujus- mittentes, marium de prsesenti tabula tollere delibe-
modi mnenalum tupertlitionh fqcinus auferatur. Nam rairius, alia quaniplurima majoris momenli in sequcn-
qualiler ipta qubque extecrandqlmfetit damnata ett, libus prsestaluri, cum tandem pro nostraruro Exer-
latere votnoridebet, quia nqn soluniper istos ducentos citationum coronide, de Eutychetis rebus verba sla-
atuios abolita, sed et quotidie a nobis perpetuo analhe- lim faciendi consilium habeamus.
mate iepulta (a). His atftem verbis si quis insistere

(a) ExstatJtom. VI Concil. pag. 1509.

M ElHIi IIMSI ET EISTORIi

LIBRI DUO.

LIBER PRIMITS.

316 PROLOQUIUM. G concessa, pro omnium fid.eiet Ecclesiaruni negotiis

cognoscendis et fjudicandis. A qua quidem speciali
Sanctus LepMagnttsstrenuuscatliolicse fidei propu- prserogativa et privilegio cum bserelicos aliosque in-
gnator, jugulalis jam.Pfiscillianislis, clandesiinis, ut vidos liomines nnri lantum semper abhorruisse non
ait etiam Qufeshellus,Manichscorttinmotibus perem- laieat, veruni etiam illam oppugnare et ad exitium
ptis, et reportalo landem de Pelagianisnio per Italise perducere nisos fuisse intelligamus, ea yidelicet ra-
provincias gliscenie siilgiilari iriiimpho, ad majora tione ducii, ut aliorum episcoporum jura ullra debi-
progredi cogitur, fortiter feliclterque pugnaturus tos limites extendant; magisque synodorum auctori-
contra Eulychianos, qui, tamquanv novi recenlesque tatem pro arbitrio prolatent, sensim aposlolicse sedis
hostes ex Oriente prodeunles; Chrisii Doftiiniincar- dignitatem polestaiemque angustis limitibus restrin-
nationem oppugnabant. Hsecautem hseresis, qure ab gentes; lamen incassum eos laborare conspicimus,
uno monacho Constantinopolilani monasterii archi- si jani, prsejudicatis vulgi opinionibus seposiiis, re-
mandrita, Eulyche appellato, exordia et nomen acce- rum omnium verilalem, cuni ex conciliorum gestis,
pit, ila trium annorum spatio S. pohtificis animum ' tum exS. poniificis scriplis quse supersunt dumlaxat
occupavit, ut oinnem operatri et laborem ad eam haurire delibcrabimus. Necenimnostrum sermonem
fnnditus deiendstm impendere debuerit; tum etiam ab his rebus abslinere duximus , quod Paschasius
gravissima sludia adliibere ad reparanda episcopo- Qtiesnellus vitam et res a S. Leone gestas cuninla-
rum ef Ecclesiarum jufa a fafetiosisviris summa in- tissime descripserit, et faleatur : t Pontificise digni-.
juria violaia et abolita. Nequidquam recenseam de tati majori qiiam quisque alius reverentia advolvoi
cjusdem grayi pruderilia qua usus esl ad eludenda _. " ego. i Subdole id enim affirmavit. Nam niliil eorum
arbilria et eorurii Jibidiriem qui sacrorum canonum prsetermisit,quiejudiciorum317 novitates in Eccle-
regulis coniemplis,ssefeulidumtaxat jsotestate, nutu et sia defefreiit, veteremque foruiam- et sacrse hierar-
iiiipcrio, violenter sacftfs orthpdoxosque pastores e ehise.raiioriem in ScriptUris laudalam depellerent.
siils sedibtts exturbaruntj vel variis poenarum gehe- Cujus quidem Quesnellianse arlis exempla inlinita
ribus exagiiarunt; In quibus munferibus fungendis, propempdum et in isto mese cpnceriationis vesiibuio
quemadmodum ahimiejus foriiludo, sapientia sum- subjicereppsserii, si importnne lectoribus negotium
maque pruderitia coruscant; ita eiriinet suprema illa facessere non vererer. Potissimum cum, prseter ho-
et universa poteslas Uoinanij poniificibus divinitus noris primatum, nihil prorsus eidem adjudicet, nisi
 1097 DE EUTYCHIANAHiERESI ET BISTORIALIB. I. i<m
in Romanum episcopatum jurisdiclionem, hancque Acontra Ecclesiam "matrem arma.afripefeausus esl,
eliam dependenlem ab aliis episcopis quos Romano facile in spem adducipolui ut annoiaiis et rejeciisin
Occidentalium concilioinleresse opnrtfebat.Ego igi- •prsecedenlibusHbrisoinhibuspraecipueBeausobri"anis
lurquiab ineunle selate veritatis studio incensus ;et Quesnellianis nugis atque commentis, id paritfer
sum.quamquenonnisi ex purissimis fontibus haurire, divino opitulanle numine prsestare possiiiv ad Euly-
aliorumque animos, quorum ihstitutionibus vacare chianam conscribendam hisloriam manum admo-'
mibi fuerat comraissum, imbibere vehementer desi- vendo.
deravi, non sine gravi fastidio ad hsec animadverte- CAPUT I.
bam. Mecum reputans, non alium sibi scopum in Eulyches male senliensde Christi Dominiincqrnatione
similibus dissertaiionibus assumpsisse Quesnellum ab Eusebio Dorylmi.episcopoin Consiantinopolitana
quam incautos parumque in ecclesiastica historia
versatos homines ad suas parles trahere, eosque synodo accusalur. Iteruin el lerlio a PP. in jus
vocatus, se sisiererecusat.
variis illicus constringere , ut sensim a debita erga
et
apostolieamsedem veneratione, obsequio obedien- 1. Eutychelis causa, annoChristi Domini448,cum
tia deficianl (a). Siquidem doctiinse noviias, quse Zenon el Poslhumianus consulatum agebant, publico
cupidilatem hominibusinjicit, tantam vim hocnostro et solemni Ecclesi.seConstanlinopolilansejudicio co-
sevo fere apud quascomque naliones obiinuit, ut sine gnitafuit. Cum videlicet sexto idus Novembris, ibi-
ullo prorsus sincerse veritatis delectu et amore iis dem triginta illius metropolis episcopis, addirimen-
animus despondealur qusemajorum nostrorum insti- dam litem Florentium inter Sardorum episcopum
tuta et prsecepta iradita evertere valent. In hujus j. ei Joannem Cossinumque ejusdem Lydiseprovincise
"
nostri sseculiviros qui sibi eruditorum nomen vindi- episcoposexortam, in unum cpeuntibus, Eusebius Do-
care amant Apostoli illud diclum quadrare milii vi- rylsei in Phrygia episcopus quosdam libellos , Euiy-
detur (b) : Veniet enim tempus cum sanam doctrinam chetis blasphemias continentes, saf.ro ccetui obtuiit. 1
non sustinebunt, sed ad sua desideria coacervabunt Constantinopolitano monasterio tamquam presbyter
sibi magistros prurientes auribus, a verilate quidem et archimandrila prseerat Eutyches, qui exterius
auditum avertenl, ad fabulas autem converlenlur. Et sanctimoniam et pielatem profiteri simulans, pravis
fabulosa quidem Quesnellumconfinxisse in Euiyche* imbutus doctrinis, fide et monachali instituto abule-
tis historia rebusque a M. Leone gestis, quis poierit balur, Ecclesise solidissima , fundamenta evertere
inficiari? Qui episcopalem dignilatem, omnibus epi- conatus , utramque naturam in Cbristo post unitio-
seopis communem cum jurisdictione confundens, nem. commiscendo, atque ex.duabus unara tantum
uilro falelur , quam in uno veneratur, in cseleris factam fuisse fabulando. Hos errores primo inter
calcari nolls , contendens ex veleri instituio non ha- privatos sui monasterii parietes docebat, eos moiia-
beri lam Eutychetem quam Fiavianum de fidei dog- cbis insinuando. Tum audacior factus, ob principum
matibus altercanles legitimura el prsecipuumjudi- et magnalum favorem, cum amicis novarum rerum
ccnvcontroversiarum habuisse Romanunvpontificem, amatoribus communicavit; ita utcomperta ejusmodi
ad quem lam acior quam reus sponle cucurrerunt sua nequitia ab eodem Eusebio Dorylsei episcopo, cujtfs
jura prosecuturi (c). Quibus erainentissimi cardinalis cum Eulyche amicitia intercedebat, pluries eum
Baronii verbis occurrens laudatus Quesnellus, sub- anvice corrigere curavit , sed tempus et operam per-
dole subjicit: c Ullro aghovirausRomanum poniifi- dere intelligens, illum ad Flavianum in concilium
cem pro legitimo, ac, si cum singulis episcopis C accusavit, ne pestifera hsec hseresis in dies majores '
comparelur, pro prsecipuo controversiarum eccle- vires acquireret. . . ,
siasticarum judice : sed quis propterea ferat Flavia- 2. Faclis igitur ab Eusebio canonicse_accusationis
nura , quem el sedis prserogativa, el sanctimonia libellis, illos obtulit concilio Constantinopolitano, cui
singularis, et fidei conslaiuia ad martyrium usque et ipse inlererat, conjurans eos relegi et inseri mo-
perseverans, tantopere commendare debuerant, cum numentis Actorum. Palfes autem audientes quse in
rebeili, iniperito, obscuro ac malse frugis monacho libellisconiinebantur, eumdem Eusebium semel ite-
componi, commitlique exauctoratum presbyterum rurnque rogarunl ut ipse Eutyciielis monasterium
cum suo ac sanctse sedis episcopo, judicem cum reo, adiret, atque ad majores commotiones prsecavendas,
el ulrumque veluti de communi dividendo aliercan- hserelico resipisci suaderet, blasphemias in quas
lem cpranv Leone sisti, quasi de incerto causseexitu eruperat sincero corde exsecrando.. At accusator
uimicaturum. Absit lanta a sacratissimo episcopo- hisce PP. et Flaviani polissimura suasionibus non
rum coelu injuria. » Qtiid igitur? Propugnatne acquievit, quod frequentius hacde causa irritis cona-
Quesnelius supremam Romanorum pontificum judi- libus ad monasterium perfexerat. Ne itaque hsere-
ciariam potestatem , quam Scripturarum testimonia seos crimen inultum maneret, neve inaudita altefa
indicarit, quamque velerum tradiiio et praxis ipsis parte ad judiciiimprocederelur, mittendos esse Joan-
asseruit? Fallit quidem. Nam Romanura pontificem nem presbyterum et Andream diaconum decretum
praecipuum et legitimum Ecclesise controversiarum esl; qui ad monasleriuin proficiscentes, lecio libelio
eo sensu dumtaxat appellaf, facta nimirum cum sin- Eutycheti, eidemque dato exemplari, una cum accu-
gulis episcopis in suis sedibus existentibus compara- r. saloris nomine, denuntiarenl esse ad concilium voca-
tione. Volensforte ihdicare, nullum R. P. judicium tum, ut sese purgarel. Ipse tamen occurrere et
firnvumet ralum habendum, quod aliorum episcopo- satisfacere penilus abnegayit, dicens hoc sibi esse
ruro in synodis coaclorum suffragio non adjuvelui' deeretunv et definitione quadam ab initio teneri,
atque probetur. Quam cantilenam millies ipse Ques- ul nusquam alibi a sua fraternilate egrediaiur, quq-
nellus suis in scriptis explicavit. Prsetereasi injurio- dammodo enim lamquam in sepulcro degere in
sum essei sacratissiino episcoporum ccetui ut reo- monasierio. Sibi quoque Eusebium Dorylseiesse su-
rum subditorum causse semel in provinciis judicatae spectura, 319 neclegitirai accusatoris parles subirc
pontificiaauctoritate ilerum 318 recogiioscerenlur, contendit: qui (ut ait), iamquam inimicusjam duduni
ut ipse fabulatur, jam impune innocentes a metro- existens, delractionis eiinjurim causa hanc accusatio-
politis.cseterisque provinciarum suffraganeisepisCo- nem adversuseutri confecerit. Tandem fassus est Eu-
pis ppssent vexari, deprimi et gradibus deponi, nec lyches ipse se paratum fore consentire et subscri-
in ecclesiastica hierarchia judex haberelur qui gra- bere exposilioni SS. PP. qui in Mic¥no et Ephesino
viores injurias et persecutionibus confectos posset conciliis definierunt, et velle solas Scripluras sferu-
ulcisci. Cum iiaque nulli causa jusla esse possit, qui tari, tamquam PP. exposilionibus firmiores. Et pro-
(a) Paschasius Quesnellus, tom.HOperum S. Leo- (b) Epist. II ad Timoth. cap. iv.
nis Magni, diss. 1 de Vita et Rebus geslis S. L. PP., (c) Baronius, a'1annum 449, num. 5.
pag. mihi 147."
PATROL. LV '•'«%".
1099 P. CAGCIARlEXERCITATIONESIN S. LEONIS MAGNIOPERA. 1100
plerea post inearnationem Dei Verbi (hoc esl posl, A ipse se, perslriclum cognoscens, demum subjecit:
Nalivilaienv Domini nostri Jesti Christi) unam natu- quia exspecto papam Abrahamiiim, fofle exorabit Do-
ram adorare, et hanc Dei-iticamaii et inhunianaii. minum et sanctam synodum. Non abscedere e mona-
Quas proposiliones ex quodam libro perlegebat. Hac sterio, donec Abrahamius reveneretur, secum et cum
ergo relatione a PP. audita, eaque ab Aihanasio, Ba- Eutycheie Memnon consulebat. Sed Eniyches sibi
silii Seleuciensis diacono, qui lamqiiam testis aderat, gratius fore respondil, potius supplicarl Domino
conlirmata, eodem Eusebio Dorylsei efflagitante, se- archiepiscopo Flaviano, et sancim synodo, quaienns
cundo juxla juris regulas Euiyelies ad eoncilium ve- inducias prmsenth septimanm tribuerent; el secunda
nire vocatur, missa ad eum per Mamam et TJieoplii- feria, volenle Deo ingredior, et sathfacio Dominoel
lnni presbyteros citationis schedula, in qua ad con- suncite synodo. Dtim hsec Eutychetem inter el lauda-
ciliuin venire sine mora eidem prsecipiebatur : ne, tos synodi legatos agiiabamur, Patres in sexta con-
subierfugiens, aiebat, in fadem corivinci, subjaceret cilii sessiorie delinebaiuur (d), eorum relationes au-
divinarum regularum severiiali. Nec enirii (addebanl) dientes quoS ad varia inonasieria direxerant, quid,
rationalis esi satisfactib dicere te decrevhse non pfoce- qualiave Euiycbes moliius fuerat ad turbas in mo-
dere de monasterio (n). Interim cutn novi legali pro- naclios excitandas, eosque seducendos, ut pravis snis
ficiscebantttr, Eusebius, exsurgens in medio, dixit dictis subscriberent. Eusebius Eutychelis accusaior
sibi certo esse niiiitiaium Euiychetem susquedeque fassus est se compertum habere Mamam atque Theo-
omnia vertere, tiof«men per monasleria dirigere, mo- phiium, qui alleram vocalionis schedulam ad Euly-
nachos ad sediiionem excitare, ad quas turbas atque chetein detulere, multafex hsereiico homineandivisse,
iumullus feerio ceriius cognoscendos interpellari pe- ig quse sub fide monimentoruninonsunl professi. Quaresi
liil Abrahamium presbyiernm Marlyrii CoRStaiitino- manileslafierentcomprobatiocerlahabelur de ImsaEuty-
politani, quod est in septimo (lioc esl in suburbio) (b). chetis fide. Hos ergo vocari Eusebius peiiit, ut cuniju-
Diim itaque ad rerum veritaiem magis explorandam fejtiraudo supra Evangeliorum codicesquod audierunt
diaconi atque presbyieri ad variamonasteriamille- narrarent. Aderat tum solus Theophiltis. Nam Mamas
rentur, ut diligentius inquirefent an a monachis sub- nondum ut sessioniassisteret venerat. Rogalus ilaque
icriptiones pravis suis dictis consonas Euiyches ex- Theophilus, sincere confessus est quod accepit Euiy-
torsisset, jam Mamas ei Theophilus ad concilium ches alterum commoniiorium, quo in jus vocabatur,
reversi sunt, nuntianles monachos sihi obvios ad coepil velle disputare, prsesenie Narsete presbytero,
portas Euiycliiani monaslerii habuisse; dicenles archi- Maximo archhnandHta, aliisque monachis. Dicebat
niandriiam segroiare, nemihemque posse videre. Qui eniin : In qua scriptura habenturdum nalurm? Deinde
tandein, novi advenius causa cognita, post varias vero quis sanctorum Pairum exposuit Deum Verbum
conieniiones, conciliilegatos ad Eutychetein adduxe- habere duas naturas?QuibusinterrogationibusManvas
runt. LsergOvvix visa atque lecta ciiatiohis scliedula, occurrebat, fespOndens nee in Scripturis tantum ha-
respondii infirinilatis atque senectutis prsetextu se beri. At Euiyches : in sanetorum Patrum expositioni-
definiliim habnisse rion egredi e monaslerio. busyocabuluiniliudnonjacere.Pari rationeduas aSS.
5. Tertio Eutyclietem esse in jus vocandum PP. PP. naluras prsedicari Mamas conslauter propugna-
deliberaruni, ut canonum regulse apprime servaren- bat, cum filius ex Maria naius perfectusDeus et perfe-
tuf. Propterea accitis Memnone, sacrorum vasorum ilus liomodebeat appellari. Quod argumentum.Mamas
custode, EpiphaniOetGermano diaconis, novam sclie- sequenli propositioiie clausit: Quid ergo prohibet nos
dulam ad accusalum Eutyclietem miserunt. Veritus C < dicere ex duabus natufis unum Filium? At Euiyclies,
tanven is ne tanvquam contumax haberetur, neve in quaravis hisce dictis perstringeretur, pervicacius ne-
eum absentenv coiiciHuhi seiitemiam proferret, PP. gavit posse assentiri; malens potius deposilioni aui
illudere nisus est, inisso quodam Abrahaiilio, cuin cuicumque alii subesse nvalo et incommodo, quam
aliis duobus moriachis, qui pro eo excusationes face- duas in Christo post unitionem confiteri naturas.
rent et, si fas esset, pro ipso in jus venierites, ob- Quare autenv in prsecedenti sessione non narrave-
jectis responderent. Flavianus hos perhumaniter ex- rint Mamas et Theophilus lum Flavianus sciscitatus
cipi voluit : sed horum petitionem statim rejecit, est,. Cui Theophilus reposuit : Scit vestra sanctitas
dicendo npri posse ipsos Euiychetis causam ibidetn quia non pro hac causa directi sumus, sed tantum-
agerc, quia possibilc noh est allerb accusalb pro eo riiodo vocare presbyterum Eulychen. Propter quod
alterum dicere. Mulia tamen et varia Abrahamium tfvinimeintefrogati, superlluum putavimus hsecdiceft,
archiiiiaiidriiam cdncilii PP. dixisse, ut quadara mi- de quibus mandatum non habulmus. Advenienle
seralione erga Eutycheteiii flecierentur, quaequenulla postea Mama, prsecedentibus dictis fidem accrevit. .
rafione a sacro iJLlo" episcoporum cpeiuprobata fue- 5. Absolulo inierimiiiduciarumtempore quodEuly-
riint, jam ex Conciliorum collectione exploratum ches petierai litinjusvenirfet, iterumvigesimaprima
est (c). die Novembris PP. ad septimam sessionem convene-
4. Quemadmodumergo tertiam vocationis schedti- runt. Et cum a pluribus, mandante Fiaviano, per ec-
lam a Meninone et duobas aliis diaconis exhibiiam clesiam, tum circa ecclesiam perquisitum fuisset, au
Euiyches exceperit, dissereridum est. Accepta itaque Euiyches advenisset, el nullibi huncreperiissent, tan-
charia atque lecta, dixil se misisse presbyterum et jn dem Joatfnes presbyier nuntiavit magna multiludine
archimandritain Abrahamiuin ad Flavlanura archi- militum, moriachorumet prsefectionarumapparitorunv
episcopum et ad concilium, 320 ut ex persona sua praclorio circiimseptiim, qui eum a'd conciliumingredi
consentirent otfvnibus, quse hicta sunt a SS. PP. in jiermitiere recusabant, nisiprius facta promissione
Nicaeact Ephesocongregaiis, et omnibus quseabeato PP. restiluturos ejus personatn. Magnus quoque Si-
Cyrillo fueraiit conscripia. Ad consuetam deinde ex- leniiarius abimperatore missus.efipse concilium in-
cusaiioneiii feonfugil, addendo irifirrtfitate detineri, gfedi exoptabat. 321 Potestate itaque huic facta
1
et propierea Abrahamium archimandritam misisse. ut concilium ingredereiur, statim ab imperatore man-
Quam excusaiionem, cum ferventius Memnon refel- data quxdam scriplo consigiiala accepisse sacro
leret, dicendb, quia debes pervenire, ei prmsentarete coetui indicauda testabatur. Quarum summa illa erat,
in sancta syripdo, etsatisfacere his quibus impeteris, de Ecclesiarum pace soHiciludinem habefe', et de
'_ (a) Actio. 5 Constantinop. concil. Chalced. relecta multifarise erudilionis Carplus Dufresnius Cangius in
exstat, tom. IV Concil. pag. mihi 974. Constanlinopoli
' Cliristiana, lib. n, cap. 5 et 16, § 44.
(b) Septimum vocabant suburbium Constantinopo- (c) Actione 4 JConsianiinopolitani concilii, quse
lis, ut Labbeus et Surius ex Procopio annotarunt. habita fuit feria 5, id est 16 Novembris.
Locus autem Procopii est in capite quarto de sedifi- (d) Actio5et6Constanl'uiopolitauiconciUi,toiii.IV
ciis Justiniani. Vide (aiunt Conciliorura colleciores) Concil. pag. 999.
<LU»de sepiinio, siye liebdomodixit vir siupendse et
 1101 DE iEUTSGHIANAtHtoESl M #ISff.QRlA,IiiB. i. MH2
custodiendaifide,iguae.inNicsenact Ephesina jsynotfiSj JA'.fueratjtlkgavit fideliter (d). .Quse^erba^ ;tum ejusdem
-fuerat ;slahilita. Qna *de eausa Eiorentiura viruni Elaviani Htteras Baronius percurrens,, rsine ulla hae-
fidelem et testimoniis probaluin inrecta fide.volebat silalioue merito,scrips'it majorum.morem ita faciendo
inieresse illius synodi audientise. Tunv invperatori ^Flavianum esse pnosecuium. Refragatur tamen pas-
multos annos acclamatnm est, etgratias eidem ha- sim Quesnellus , et jpotissimum ad Christi annum
biiernni. Postea in nvedium prosilientes Eusebius 449, res ,a S. Leone Magno gestas .descrihens, cum
Dorylseiaccusaior el Euiyches, hujus causa ad exi- . ait: i S. Leonihi! horuin,quse,Consiantinopoli,gere-
tum perducta est, et lectis S. Cyrilli epistolis ad bantur admonitus a ^FIaviano(acceptis videlicet :ab
Orientalesconscripiis, cum Aetius iector ad eauijpar- Eutychete lilteris) vie vel innocentem •coudemnet,
tem pervenit, in qua dicilurJesum Chrisvumperfe- vel ,reum absolvat,, ,ad Tlieodpsiuiii Elavianumque
ctum esse Deum , et perleclunv hominem, de Maria scribit.iiQuare aiilemEIavianus ad Leonem rion scni-
Virgine secundum humaniiatenv viatum, J"atri ;secun- spserit, ait.: 4-haud :difficile est ;dieiu, seu Eutychen
dum Divinitaiem eonsubsiantialem,, iiiohis vero.se- stalutum judi.cioiCrederet, seu,aciani:causam -secun-
eundum humanilalenij, et reliqua <qusesequunlur, «dumxanonem .Ecclesise ,in*oncilio, condemnatum-
staiim Eusebius idixit Eutycben Jiis haud assentiri. isqueJpgiiime,nionaQhumiSUse par.ce,cise,non alias au-
(Gujus quippe ;rei verilas titsine -ulla ainbignilatis idiendurn.* .Bauonius credit litieras iFlayiani ant iin-
apecie vel falsitatis suspicione Jivnotesceret, radsea tterceptas, aut fetardaias.ab Entycliete. Sedturatii-
^quaejam ;in Aciis .descripla erantiprovocaiumsest. ihil iomnino jscriptum a jFJayiano iConstat ;ex dpsa
Deiude vero pluries Eulychen iinterrogarunt, .ettillius Elaviani cpistola, cujus initium est;: Piciaie, eic.
publicam confessionem excipientes, plene tinlellexe-,,w»jLiidacter jiimis,, <et quasi,;ex trippde, qusestioneni
runt cum novum liseretieumque tdogma tconira dn-* gravissimis anyolutam tdifficultaiibuSipauciset infir-
carnationiS' Domini snostri Jesu Chrisli *mysterium .mis quidenv-conjecturis»,exsuacsenteniia solvere^vo-
ttueri, ei pervicacius /propngnare, non absimilem duisse Quesnellum <quis non videt? ;Krofeclo eliam,
quidem a Valentini et Apoliinaris crroribus ;etrper- ^sisedulo duasillasisolas iFIayianiepistplas .adlieo-
iVersitate, idcirco lacrymantes etgemenles perfeclam :nem,, quas ct ipse ,QuesnelIus?Gra3Ge!eifLatine ;typo
ejus perditionem, 'omni eeclesiastico gradu,, monasle- sconimisit, lustrabinius, Jiand fecile icuinam primus
riiprimalu etscommunione;eum jprivarunt i(a). -Hsec debeaiuriocusipoterimusju.dicare. Quijiiriimoiineam
aulem Eutyehianse iisereseos initia fuisse, hanc ju- ipersuasionein idescendemus , ;alleraih primo loco lin
dicii formam religiosius secundum canonum ^regulas 'Ordine csse statneiidam, ut sgrayissi.mis.adduciicon-
'concilii Constantinopolilani =PP. servasse,nullatenus .jecLnris ,paulo infra .declarabimus. -Qiiis prseterea
dubilandum est; quse nos qtiidera pauio fusius ex Quesnelio revelavit Flavianum.duas;diimtaxatJLeoni
Aetis quse supersunt descripsiinus. >Quamvisrevera poniifici epistolas.dedisse? iBx Vaticanis.enim codi-
id nobis minime opus dtfisset, cum doctissimustet iCibus=nos:adhuc tertiaui ieruimus scriplam ad;eum-
eminentissimus cardirialis ;fiaronius "sumtaiaerudi- -.demjLeonem occasione Eutychianse rhsereseos^ sde
tione qua pollebat ;majori>etaccuratiori studio omnia qua dno .clerici ejusdem Gonstautinopolitanse;Eccle-
•recensuit quas hactenus de concilio Constanlinopoli- Siae,-:Gregoriusvidelieet ;et Joannes', :poslulabantur.
tano et Eutycbianselisereseosexordiis narraviraus (b). s iQuemadiivodumergodiauc lertiam;s.cripsit,-cur.quar-
Ad reliqua igitur gradum faciamus. Etanv.,quintam, sextanialiasque piures scribere.'non
. potuit, ;quas Euty.chps aut aniereipere, autsreiardafe
CAPUT II. Q/poterat, quemadmodumiBaronius iutiotiabiliter JSU-
spicatur? Alias autem et «lias fepistolastFlavianum
flavianus episcopus absoluta prmcedenti provinciali ;ad.S. pontificem scribereioportuisse.miliuetomni-
synodo cum omniutn Aclorum sseriedilteras dirigit bus cordatis viris persuasum >esseidebet,potissinium
ad sanctum pottlificemLeonem Magnum, geslorum ;quia idamnata'haeresis iii-diesrrecrudescebat, etsquia
peiens confirinalionem.Id injuria negal Paschasius -riova synodus.agente tDioscoro, jetrEutychetis fac-
Quesitellus, cujus argumenta proponuntur, simulque tione, cum rnagna veriiatis »et fidei gactura fieri
everltmlur. fposl.ulabaiur, quam minime necessarium «esse-Fla-
vianus ipse etiam ex duabusiilllusflitieris qusefhac-
1. Absoluta jam Constantinopolitana qmma sy- rtenus Jucenv aspexerunt ^sincere /fassus cst, /cum
nodo, in qua damnaiis Eutychetis erroribus, dio- •sola pontificia 'aucloriiate tum (e) «hseresis;quse sur-
ifumque auclore sacerdotali offieio<ei arehimandritaj -rexit, tum lurbse quse prdpter eam ifactmsunt facil-
^iraefecluraprivrato,latse in eum ^senlentise.suminain lime deslruentur. Dicat, amabo, Quesnellus, pulatne
aliis alque aliis Constantinopolitanse urbispublicis iFlavianum plane-obmutuisse, uec Leoni alias dedisse
-IoCisprornuIgala est (c);ut videlicet monachis aliis- »lilleras, cunv ipsi iniiotuit ;imperatorem, agenieeu-
que caiholicis yiris scripio commoriitorio-innotesce- <nucho'Chrysaphio, ctDioscoro, fjam synodum;po-
=ret, in poslerum haudquaquam ctfm hseretico et stulare, ut quse^jam Gohstantinopoli contra-exoriam
icOntiimaci 322 homine communicare. Quia VerO EliseresimdefinitafiierantabolerentJ^Figmentiimiesse
de iidei causa agebatur, Flavianus, ne suis partibus probant epistolse ilhe^Flavianiiin-eausaduorum iHo-
deesset, nulla prorsusuvofa interposita, summo pon-t. rum Gonslanlinopolilanorum clericorum,«utsuperiu«
tifici Leoni Htterasdedil.simnlque rerum omnium-Duos jamindicavimus, quas, DeoDomino>opitttlante,
-gesianim seriem ad euindem direxit. Hujus rei testis 'publicijurisfaciemus.
tidciissinius 'impfimis est Liberatus diaconus, qui, % At quidquidsit de •.aliis;FIaviahiepisiolis,quse
reeeasita Eutychelis damnatione, mox subjecit: •aut'temporum:irijuria:iniercidefunt,'aut'nuncadhuc
Qitiivs gestisjungensepistelam suam Venerdbilis-Fla- obsoletse in secretioribus ^bihliothecaruin 323 aut
vianiis, Leonipdpmdirexit, et quid-invoneilib gestum Archiviorum scriniis custodiuntur(f), dequibusnec
(a) Senlenlia in !Eutychen a concilii ^Constanlino- (3)'Liberalus tliaeonus, in'Suo-Breviario,*cap. M,
politaiirPP. lata:'€iDecernimus perDominum no- apud?Lab.,!tom. »VI, pag.^Sfii.Baroriius^ad anniiin
struni Jesum»Ghristum -tfb QOblaspliemaium, eum Ghristi «448, tom. V lAnnal. jpag. «63. sPaschasius
extraneum esseab omrii'Officio'sacerdoiaii, eta no- Quesnellus, ubi supra.
slra communione, et primatu monasterii; scientibus ;(e) Flayiani epist. primo Jloco=positavin;QuesnelIi
hoc omnibus qtti postea colloquentur ci, etad-eum -edit.,cap.'3,pag. :241, ettLeo^ipse, in ^epist. 52;la-
convenerint, quonlam et ipsi eruiiiTei-pcense excom- 'tealur;: "Quamyisevidentef appareat renvdequa-agilur
municaiionis, ut qui non declinaverint confabulatio- nequaquamsynodali indigere tractalu.
nes ejus.» .A:ct.'Constani. Conc.'tom.sIV jag.1022. (f) Noiiliaepislolarumseu-a S^Lebtie PP.^cripta- .
{(') fiaroriius,-tom. Vl.adChfisii annum '488. _uni,.seu abaliis adipsum^etaliorum-monumentorum
(c) Liberatus diaeonus, in Breviario, cap.iLt^ resab eo-gestas altinentium,'qubruhisbla-restat-memO'-
 1103 P. CACCIARIEXERCiTATIONES1N S. LEQNIS MAGNI OPERA UOi
minimam fecit-Quesnellus mentionera in elehcho A evidentissime demonstrant gravissima duo momerita,
quem conscripsit, ea duCtus persuasione, quod duas quse rios siatim subjicimus. Alterumestquod, paucis
illas lantiun ;vulgatas epistolas Flavianus Leoni de- elapsis diebus, prolixiores litteras daturus Flaviano,
disset; igiiur haudquaquam dubitaiidum est quod sicut in prsecedeivtipromiserat, eas bisverbis ordilur:
ipse. absoluta jain illa Conslaniiiiopolitana synodo, Lectisdilectionistum litteris,quas miramur fuisselamse-
et Eulyclifetejdanlriato,ad R. P. rion seripserit, se- ras,elgestorumepiscopaliumofdinerecensito.GmeTgo,
'Tienv Pmiiiiiitf gesiorum millendo; propterea nonla- quo sensu,v}uaveraiione tam seras Flaviani epistolas
bare Baronii conjectiiranv, qua affirmat ejusmodi appellaSSei, vel si Pansophius eas altulisset, qui vix
episiolas Euiyclietis studio aut inlercepias, aut re- irium mensiiim spatium insunvpsisset eundo ex Urbe
lardaias fuisse. Huic sane conjecturse et Quesnellus Constantinopolim, e' rtirsus e Conslaniinopoli Ro-
ipse siibscribere debuisset, si ad Leonis litteras ha- mam revertendo? Si Pansopliius has lilteras cum
rumque teinporariam notam attendisset. Quod in synodalibus geslis aitulisset, summa celerilate, non
prsesens nos facere non prseiermiliimus, ut plenius sero ad poniificias manus perveiiissent, ut ex prse-
Questfelli argumenta evertamus. Et quidem priraam cedenti tempprum supputaiione liquido innotescit.
Leonis episiolamadepiscopum Flavianumscripianv of- Oportet igittfr inferre quempiam alium fuisse harum
fendimus kal. Martii, Asterioet Protogeneconsulatura epistolartfm laiprem; qui, vel Eutychetis ariibus, vei
agentibus, qivodincidit in arinum 449. Hanc enini ex temporum vicissitudinibus, marisqiie tempestaiibus
Ufbe Roma Gonstaniitiopolim comitem Pansophium prsepeditus, ditt in itinere feunctatus est, quemque
. deiulisse, Flavianus adLeonem rescribens indicavit. S. ponlifex cum alia epistola, 2i videlicet, Constan-
Nullas autem epistolas Flavianum Leoni dedisse an- ,R tinopolim ad ipsum Flavianum remisit. Addimus
tequam a comite Pansophlo S. poniificis litteras ac- " vOcesillas, lam seras, non quamcumque cunetatio-
ciperet, minitfie umquam, sequentibus adductus mo- nem, sed longaratemporis moram indicare, ob quam
menlis, polefo persuaderi. Etenim si primo lempus" Leonis animus iii admirationem rapiebatur, lamquam
spectemus quod comes Pansophius ex Urbe disce- ob rem extra omneni ordinem constitutam el insue-
dens Cohstaniihopolimprofecturus insumeredebuit; tam. Ad quse verba cum iterum et lertio sedulo
si animadveriamus paritef tum ad aliqua negoiia quse animadverlereni, et ex altera parle cognovissem
vir nobilis apud imperatorem illiusque aulse mini- Constantinopolitanam illam provincialem synodum
stros forte pfertractanda habuerat, tum ad novum de Eutychetis damnatione labente Npvembris mense
iter faciendum, ut iterum Komam veniret, certe prsecedeiitis anni absolutam fuisse, inferri posse ar-
triuin mensium spatium vixsufficetepoterat. Quam- bitratus sum Flavianum statinv in subsequenli decimo
vis navigatiorium cursum faciliorem tura fuisse cre: nvense ejusdem arini, vel saltem in iniiio Januarii
dere debeanvtts, ob navigiorum copiara e lioma Brun- anni 449 immediale subsequfentis, ad Leonem cum
dusiimi versus, et e Brundnsio Constantinopolini synodalibus Aclis supra Eulychianum negotium scri-
progredientium ; tanven difficilius etiam illud iter psisse, mininve exspectalis Leonis litteris, quas per
reddebatur iri primo, id es.t Martio et Aprili, mense, lipnorabileni virum coniitem Pansophium se accepisse
in quibus etsi mare suapte natura tranquillum sit, affirmat. Qtiod si Quesneilus tnihi objiciat Flavianum
ventorum vi Imagis atque raagis agiiari atque turbari priori illa episiola quam in sua editione excudi cu-
solet immoderatis teinpeslaiibus. At ultro demus ravit aperle fateri Eutychen accusatum a religio-
Pansophium comitem prosperum habuisse iter, nec sissimo episcopo Eusebio, occurreittem ad S. conci-
riltra tres mehses fuisse retardatum illius ad Urbem IC, Uum propriaque voce quid ipse senliret Patribus
regressunii quemadmodum conjici posset ex allera synodi detegentehi, ut qui alienus sit a recla fide
S. Leonis epistola-ad eiimdern Flavianum scripla; deposuimus,prout sanctilatemvestramdacebnntcuncia
quid vero? An Flavianus lamdiu ad Leonem ade Eu- super eo corifeclaAcla, qum el misimuscum Itisce no-
lychiana hseresi scribere distulit, quamdiu, Leone slris lilleris; quasi quod voluerit indicare, non prius
ipso exagitatus, liltef.as accepit? Id nemo sine leme- . ad Leonem scripsisse, quam cum Acla confecla cum
ritalis nota affirmabit. Potissimum si ad stfbsequen- hisce litteris miserit; occurram statinv respondendo
tesS. Leonis Magni litleras animadvertaU Etenim ex reliqtto.iliius epistolse contextu colligi jam pridem
S. Leoj episf. 22 kalendis Junii scripta, fatelur se Flavianum cunv Actis super Eutycbem gestis hanc
recepisse Flaviani epistolas feumsynodalibus gestis eamdemhujus epistolsepartem ad Leonein misisse,
in Eutychetis causa. Ait scribendi occasionem a.rri- iterumquecanvdem rescribere coaetunv, cum, auditis
pere ex opporluno itinere quod primum honorabilis vir Leonis querimoniis, nondum et Htteras et confecta
Rodanus Corisiantitfopolim versus aggressurus erat. Acta recepisse intellexerit. Idinnuereyidentur verba
Brevissimas enim tum fecitlilteras. Verum (promittit) illa rotunde prolata: prout sanctitatemvestramdocebunl
de hac re. plenius per eurii qui ad nos lum dileciionis cunctasupereo confectaActa,qum et misimuscumhisce
. porlavil ihlerat rescribimus, ul fralernilatem tnam quid nostris litierh. Hic autem loqui de Te jam prseterilo
detotacauta consiilui debeatinstruamus. tenvppre exsecuiioni demandata, et de bis litteris
3, Hic cuperem ut Quesnelliis et quisquam alius alias scriptis, terfia subsequens harum epistolarum
qui illius stucliis indulgeat, animadverleret an acce- pars, quam posifemo priori addidit et subjecit, cor-
ptas a Leone! Flaviani lilteras cum syiiodalibus ge- ,j. datis viris videri debet. Si quidem narratis pertur-
stis portaverii honorabilis yir comes PansophiuSj an baiionibus hac de causa in Constantinopolilana Ec-
aIius?Non Paiisophius quidenv. Cuni verba illa : De clesia oriis, et verbo facto, tnm de tabulis publice
_hac.re pleniits per eum qui adnos lum dileclionis ab Eutychete proposilis, contumeliarunv videlicet et
• porlavit liltefas rescribimus , indicent peculiarera mendaciorum plenis, lum de precibus imperatori
;aliqliem forte Constantinopoiitanse Ecclesise cleri- cit oblatis, arrogantia et petulamia refertis, gradum fa-
cum, ut tum.moris erat, a Flaviano hiissum, qui lit- ad Leoiiis Htteras, quas reccnter acceperat. Ve-
leras et synodalia Acta ad summum pontificem de- rum (sAl)hisita ex conseculioneperaclis redditm snnl
. fcrrel. Remittere enim eum debebat Leo cuni pro- Ihtermsanclhalis veslrmper comhemomni admiratione
lixioribus. liiteris. Igitur. quis crndet Jionorabilem dignuniPansophium. Dicat Quesnellus quando rediii-
;virum,imperialis auise comitem, 324 remittendum tse sunt Flaviano per Pansophiura Leonis Htterse?
esse, quasi yero tabellarii muntfs eidem fpret de- An non ppslea quam Flavianus Acta synodalia cum
'iiiatidalum ? JPotius ergo concl.udendumest primas parle prascedenti harunv liiterarum ad Leonem
Flaviani epislolas cum synodalibuS gest.is alium la- miserat, quasque nimis sero ipsum S. pontifi-
torem habuisse prseter comitem pansophium, ut cenv accepisse asseverat? Si verba illa, spectato
Mo. Pasch. Quesnel. lom.II Operum S. Leonis pag. presbyleriConstaniinopolitani, illiusque socii, quo-
511. Yerumtamen istius catalogi auctor non indi- rum Leo meminit epistola C2,quse est ad Analolium
cavit epislolam aFIaviano scriptam iiicausa Joannjs Flayiani. suqcessorem.
 HOS DE EUTYCHIANAILERESI ET HISTORIA LIB. I. 1106
etiam dicendi ordine , alium verum scnsum 325 A truin confirmanda, subjicit: Confirmarevero, et pih-
sine ulla detorsione subeant, viri docti poteruilt simi Chrislumque amanlh nostri imperatorh fidem.
affirmare (a). At jam alterum momentum, quod ex Res namquesolo indiget ex vobis impulsu, atque subsi-
ejusdem LeonisOperibus eruimus, notfalium sensum dio, quodper vestramprudentiam ad tranquilliiatem et
subire posse indicabit. Semel et iterum sanctus pon- pacem cuncta statim translaturum est. Si res ergo,
tifex duobus suis epistolis, 22 nirairum et 24, sibi auctoreQuesnello, in Constantinopolitana provinciali
redditas esse Flaviani epistolaseum synodalibusactis synodo erat acta et finila; si pariier in Conslantino-
(sed nimis sero) ipsum Constantinopolitanum epi- politano episcopo omnia jnra residebanl circaillud ju-
scopum fecit certiorero, quarum epistolarum allera dicii genus, quareFlavianus Leonem interpellat, di-
,kal.~Junii fuit conscripta, altera vero idibus ejusdem cendo rem indigefe impulsu et subsidio apostolicss
niensis, quando videlicet Flaviani legatum cum ple- sedis,ut cuncta statimad tranquillilatem etpacem irans-
niori instructione Consiantinopolim remisit. Non feranlur? Nisi quidem niea me fallatopihio, illius hse-
igitur necesse erat ut de hisce litleris cuin synoda- reseos damnatio rata habita a Leone fuisset; et nisi
libus Actis acceptis amplius faceret menlionem, nisi, excitatse turbse pontificia auctoritate compositse fuis-
redeunte comite Pansophio, easdem litteras cum sent, numquam vera de Christi Domini incarnatione
exemplaribus Actorum iterasset. Utrumque autem doctrina certo sufficienter Christifidelibus innotuisset;
iterasse Flavianum, prodit Leonis epistola trigesima neccontumacesatquerebellesacquievissent, nisi, co--
secimda, quse dataest kal. Juliiejusdem anni. Cujus operante Deo (ait Flavianus), per veslrassacras lilterds.
quippe epistolse inilium cum istud sit : Litleras tum Denique solas litteras Leonis futuram generalera sy-
dilectionis accepi, cum gestis qum apud vos de fidei,R nodum, de qua rumor erat, prohiberepotuisse, idem
"
qumstioneconfectasunt, facilein eam veni opinionem, Flavianus non dissimulanter asseveraf, dicendo: Pro-
lum dumtaxat Leoni reddiiam fuisse eam epislolam hibebhurveroelqumevulgaturfutura essesynodus,ut ne
cum omnibus suis partibus, et nova appendice, prout lolius orbis perturbenlur Ecclesim. Ex hac ergo hnjus
in Quesnelliana edilione primum obtinet locum. Et primse Flaviani epistolse appendicenos perspicue col-
quidem id nobis indicalum estexillius epistolaelextu. ligimus quidquid veteres Orientalesepiscopi deRonva-
Nam Leo pontifex, admonito Flaviano de reeentiori- norum pontificum aucloritate, tum in hseresibus pro-
bus receptis litteris et synodalibus gestis, nullam fligandis, lum in conciliis firmandiset convocandis,
amplins facii nventionem de. Eulycbele, hujus erro- tum denique in condemnatorum appellationibus sus-
ribus et appellatione ad apostolicam sedem, de qui- cipiendis senserint et judicaverint. Quibus pmnibus
bus rebus in prsecedentibus litteris sufficienier dis- etsi nimis audacter ei quasi stolide prsetextu episco-
serueral; sed dumtaxsii novse illius appendici ite- palis dignitalis luendaset vindicandsealiquirepugnent,
ratse epistoise occurrit dicendo : Quamvis evidenier tamen Flaviani epislolse, et illius scribendi agendiva
apparedt rent de qua agilur nequaquam synodali indi- modus, Ecclesisedisciplinam et dogma erga aposto-
gere iraclatu; tamen, frater charissime,subseculosesse licamsedem, cseierarum Ecclesiarum matrem et ma-
significo,quosin hac parte placuit destinare (b). Verba •gistram, solidissime probant et patefaciunt.
hsec referri debere ad illud quod prsefalus Flavianus 5. Sed jam properanter ad alia gradum faciamus,
novissime in suse epistolse appendice scripseral ad utQuesnelli animum ab apostolicse sedis reverentia
Leonem, nenio ibil inficias. Nam cum Flavianus el aucloritate nimis alienatum clarius conspiciamus.
dixerit se R. P. epislolas accepisse postquam da- Ii ergo ut prsecedentibus suis dictis fidem faciat, si-
innaiionis Eutychianse synodalia gesta cum suis epi- iC mulqueostendatFlavianum riumquam ad S- Leonem
stolis direxerat, atque rebus ita gestis et expeditis scripsisse, nisi post acceptas ejusdem -pontificias
sibi dari affirmat sanctitatis suselilleras per comiiem querimonias, ad alias etalias Leoninas epistolas,
Pansophium, quibus edocebatur Eutycheien libellos . vel ad Flavianum ipsuni, vel ad Theodosium impe-
omni fallacia et callidilate plenos scripsisse, dicendo ratorerri scriptas provocavit. Verumtamen de illa
judicii lenvporeappellasse vestram sanctitatem, at- quam 20 loco posuit Quesnellus in sua editione, quse-
que idcirco rumorem perferre ea de causa generalem que Martii kal. conscripia fuit, ad cujus temporariam
habendaiii synodum. Nihil tamen in prsesentiarum notanv advertere prsetermisit, ne hactenus actum
de hac Eulycliiana appellatione duximus disseren- iterum agamus, hic verba non facimus. Dumtaxat
dum, de illa enim suo Ioco agenius. animadveriimiis sancto Leoni supremi judicis partes
4. Inlerim vero alia potius argumenta subjicimus, in hac causa debitas fuisse; neque Flavianum apo-
quibus non obscure intelligitur Flaviantim, damnalo stolicse sedis jura in fidei causa violare pOtuisse. Id
depositoque Eulychete, aliter raliocinalum fuisse non obscure S. ponlifex asseverat, non lantum de
quam Quesnellus et novatores commenti sunt; ideo- Eulychetis djsserens appellalione, sed ad daranatio-
que non tanlurtf scribere cogitasse, sed revera ad nis causam respiciendo, noscere vult qusea Flaviano
Leonem pontificem scripsisse de Conslaniinopolifano in Constantinopolitarta synodo facia fuerant. Sed
judicio: siquidem sumnium sacerdotii apicem aucto- respicieniesad cautatn (ait), facti tui notse volumut
riiatemque in Leone ipso constitutam fassus est; ratiotiem. Neque ulla injuria ad factorum rationem
eunvvidelicet interpellans tamquam caiholicse reli- reddendam cogebatur Flavianns, cum supremi ec-
gibnis legilimum fidejussorem, ad quem "spectat(c) v,p. clesiasiici regiriiinis ordo id postularet; et impera-
communemrem sanctarumque Ecclesiarum composi- toris voluntas pontificiam excilaret solliciludinem,
tionemvindicare. 326 Secundo, eumdem ponlificem ut videlicet, sublatis omnibus dissensionibus qtise in
rogat ut suo scripto ratam ac validam haberi velit Constantinopolitana Ecclesia exorlse erant, apoeto-
canonicanv depositionem adversum eum, Eutychen licsesedis auctoritate calholica fides munirelur. llisce
videlicet factam. Tertio in mente repositum illud enim de causis, in allero illius 20 epistolse capite
habens, quod Christus Petro dixerat, de fide fra- per idoneam personam sibi a Flaviano Leo significari
(a) Joannis BaptistseColelerii versionem in hujus subsecutoshabet subsecuturos,et editor annotavit ad
epistolse verbis exscribendis seculi sumus, revera ne a nvarginem: Nondum profectosesse legatos constat ex
Quesnelli fautoribus criminaremur. Quamvis veri- hae epistola et ex 34. Sed falliaimolatorem colligiiur
veteris inlerprelis yersio magis perspicue hanc lum ex prsecedentibus epistolis, tum quia synodus
tatem patefaciat cura propter illa cap.2verba : Sicut Ephesina coeptaest ui idus Augusti, prsesentibus jam
docebuntveslram sanctitalem omnia qum super eum apostolicse sedis legatis. Nos, his rationihus ducii,
sunl gesla, qumque direximus cum nostris hh litteris. retinendam esse vocem subseculos, merilo judica-
Juslum autem est, et hoc vobh intimari, tum propier vimus, suffragantibus aliorum editis et Vat.•
exem-
ea quibus cap. 5 orditur: sed his ita gesth lilterm no- plaribus.
Lisdalm sunt vestrmsaiiclhath per, etc. • (c) Flaviani epistola apud Quesnellum 1, cap. 3,
(b) Epistola haec 32 in Quesnelliana edilione pro
HO* P. CACCIARl EXERCEEATIONEaIN S. LEQNIS MAGNJ;OPERA. 1108
postulat quid conlra:aniiquam fidem novitalis emerse- A sublata- eidem eadem potestale, qua ejus 'curam.et
rii, quod' severiori sentenlia digttum fuerat vindicari. dfemandatumpastoris offieium per universum orbem
Nam (subjicit S.. Leo) et ecclesiastica moderatio, et exiendere babet. Plane Leonina agepdi raiio et il-
religibsa piissimi prhicipis fidesmuila. nobis,sollicitu- Iius verborum energia innnunl noiv tamquam colle-
diriem Christianm pacis mdicant («).. Si igitur 327 ganv se habiiisse S. poniificem, sedtamquam snpre-
dbo bsec,,videlicet, ecclesiasiici regiminis ratio,, ad. mum gestorum et 328 controversiarum juilicem.
qiiani.Quesnellunvaltendereoportebat,et impetatoris Siquidem ea ratione Ftaviannm compellebat ad suanv
efilag.iiatio,.lantam,solliciiudinem, Leoni.indicebant,, notitiam lotius -facti causam et nvoduuvdeferre, ut
iiescio qna perfiicata fronie Quesnellus coniendere; judicis, non>collegse, parles obiret. Quoniam(subji-
poluissei Flavianum non ante ad Leonem ea de re- c\i)nos qui sacerdotumDomini malura volumusesse
scribendtim cogitasse,, qttam cum>didicit pontiliccnv judicia, nihil possumus incognilis rebus in cujusquam
improbis Eutycliis aclibus deceptiim,.falsam de judi- parlis prcejudiciumdefinire, priusquam universa qum
cio; Constant.inppolitanocepisse opinionenv.,Leo Ma- gesta suiit veraciler audiamus (c). An collegse coUe-
gnus iinpriiviis^nequaqiianv ad Flavianuni! scripsil vix gani alloquenli hsec et illa. alSa,verba, facli lui nosse
aiidito Eutyclie,.autejus appellalione aceepta. Sed vohttnus.rationemT esse posse arbitrabimur? Par in
tum dhmiaxai,. cum abimperatore fuit edoctus Gon-- parem non habere imperium jura omnia asseverant.
siaiitiiiopolitanam Ecclesiam. multaruin perturbatio- AtLeonem auctoritatequapollebatFlavianojussisse,
num. strepitu esse commotam,.et contentionesin fidei lum totus illius 20 epistolse contextus, tum subse-
rebus versaii, Epistolanvenim iilam 20 cui el Ques- quentis epistolseverba ad imperatorem Tlieodosium
reilus institit,, Leo Magnus hisce verbis orsus est: •y r scriptse, dilucide patefaciunt. Nam imperator, spe-
Gum Chrislianissimus, et clemenlissimusimperatpr, ctalo ecclesiasticEeJiierarcliiseordine, in quo nnum
sancta et laudubUi fide pro Ecoleshe callwlica pace, episcopum et pastorem cseteris sacerdotibus Chri^
soUichus, ad nos scripta transmiseril de his qua apud. stus Dominus prsefecil, non Ronvani pontificis opem
vos perturbatipnh slrepitum commoverunl.Dlio ergo dumiaxat invploravit ad. scandala illa abolenda quse
Quesnelluni liic distinguere oporlebat,, neutrumque latius in; ConslantinopoHlaniim clerunv gliscebant;
prsetermittere.: Alterum ad imperialia scripta perti- sed judieium ipsius exposiulavit, uf et fidei dognva
nebat, alterunl vero ad Eutychis appellaiionem. Se firmaretur; utNicsena siaiula servareivtur, et cogno-
mirari aiiinstrucluin esse de lanlarum perturbatio- sceret aivjure vel injuria Eulyches, cui impeiialis
num strepitn dumtaxat ab ipso imperalore, et non aulse ministri patrocinabantur, a sacerdolii graduet
primitus procurasse:Elavianum ul (ait) nos ihsinuatio nvonasterii prsefectura essfel dejeclus. Ejusmodi
tuee-relationis iwalrwereh Theodosii epistola ad Leonem, vel temporis injuria
6. Ecciesiasticje ergo hierarchise unilas,, disposi- deperdila est, velinalicujus bibliolhecsescrinio ob-
tio et forma exigebat nt de linper cxoria hoeresi et de. soleta asservatur. Superest t.imen epistola Leonis ad
gravissimis perturbatiOhibus inter Constantinopolita- eumdem Tbeodosium invperatorem, ex qua non ob-
num clerum excitatis summus pontifex a Flaviano scure suprema pontificia;jura colliguntur, ei plane
episeopo insiiuieretur. Qui sane loquendi modtfs pror- ii)noiescitquidquid episcopos paTticulariumEcclesia-
sus evenit illud aliud Quesnellianum commentunv, rum servare oporteal, cum aliqu.a fidei eausa pertra-
quo videlicet cohfingit: « Qnamdiu intra Constanli- ctalur ineaqtuim ipvi sortiti sunt Ecclesimportione.
nopolitanse Ecclesiselimiles sese labes ista continuit, 8. ln bac ergo epislola S. Leo fatetur se prorsus
opus non fuit nt collegarum opem invplonaretFlavia- C ( igviorare qusein;tanta causa gesta erant. Idcirco quia
riusv Episcopis nempe universis ealholicam verita- nondum syiiodalia Aeta cunv Flaviani epistolis rece-
temi totani in snlidum a Christo Dominp creditam perat, ait ad eunvdem Constaniinopolitanum episco-
nou ignorab;il, quam pro sua quisque virili defendere punvscripsisse, ut cognosceret sibi displicere quod
tetferelur,: erroresque conlra insurgentes opprimere, ea qum gesla fueranl eiiam nunc silentiodelineret, cuni
lamquam ordinaritis judex, in; ea quuni sorlivus est stuilere debmrit priinhus cuncla nobis reserare (d).
Eeclesise portione. At ubi nvonvtusa Leoue rescivit Non quidem ut openvobtineret, sed ob causse judi-
hseresiarcam Occidetvtem Htleris suis per-vasisse, cium, quod propter tria gravissima motiva sibi de-
suum virus spargere, atque a sseculipotestatibus in- beri asseveravit. Videlicet ob causm nterilum, fidei
sidias parari cathoiicse doctrinse, tum Ronianum ralionetn, ei imperialis sollieiiudiuis pieiatem. Quse
pontificem adire stii putavit officii : qtio videlicet et exigebant ut subrepiionibtis locus non pateret: Sed
de re tota insiruerevur, quod Ecclesisc capiii debeba- prius clequibus eutn (Eutychen videlicei) msiiinai ar-
ttfr, et qua pollebat apud Augustum gratia ageret guendum instrui nos oportel, nl possilde bene cogniiis
soHicite, ne late serperent hsereticorum artes, neci congrtiejudicari. Denique suam epistolam ad impe-
turbarenlur Ecclesise, conyocatione concilii, in quoi raiorem clandit, dicendo post admonilionem F/a-
timendnm merito erat ne auciOTitateplurimum va- viano per pontilicias litleras factam se sperare et
liiuri essent homines improbi (b). » credere oinnia Flavianunv ad nostram notiiiamrela-
7. Lepida Quesnelli ratiociiiaiio. At quis non in- lurum, ut in lucetn diiclis qum videbantur occulla, id
teiligit eain ecclesiasticis regulis non tantunv,repu- quod evangeticmel aposiolicmdoctrinmconveniljudi-
gnare, sed LeOniset Flaviani dictis, eamque sacrnmi j. celur. Animadveflat, amabo, Quesnellus an Flavia-
liierarchiae ordinem prorsus perverlere? Igitur, Que- nris Leonenv lamquam incompeientem judicem reje-
snello auctore, si alicujus Ecclesise episcopus, autt cerit? an conlem|iseril admoiiitionetn?un obscnre
prsecipiti judicio, aut minime servatis regulis juris,, saltem judicaverit nondebuhsc pfimhus cuncta R.
aliquenv tamquam hsereticunvcondemnel; si presby- pontifici reserare? vel non pertinere ad eunvdem
terio et gradu eum dejiciat, cuiri illius hsereseos la- (}uodevangelicm el 'pposlolicmdoclrinm conveniebat
bes intra susedioeceseoslimites se continet, non estt judicare ? vel quia labes ilia intra Constaminopnlita-
opus collegarum opem implorare. At quid collega- nse Ecclesiselimiies se cominebat, vel quia non apo-
rum nomvne infelligit? Sipariicularium ECcIesiarum l stolicte sedi, sedepiscopis universis catholica verilas
episeopos, quorum fides deficere potest, et quando- lota in soliduhva Christo Dominocredita erat, quam
qtfe fnil per hsereses labefactata, uliro id dabo. Ve- quisque provirili defendere tenebalur; et csetera
runrfamen sl collegmvocabulum etiam ad Romanumi hujuscemodi, quse maximas nugas agendn congessit
pontificem, catholicsefidei cuslodem et judicem, ex- Quesnellus, ut, excepto primatus honore, parenv
icindendum es«e contendat, jam unitalis et veri ca- auctoritatem et jurisdiclionem in cunclis episcopis
pMs dispositionem et formam everlit et exscindit,, adniiltendam esse confingeret.
(a) Leo Magnus epist. 20, cap. 1 lom. I, apud1 geslis a S. Leone Magno, pag. 146.
Quesn., pag. 238, etcap. 2. (c) Leo Magnus, ibid., epist. 20 cap. 1.
(b) Quesnel., ad an. 449, diss. de Vila et Ilebus3 (d) Epislola 21, ad Theodosium imper., cap. 2.
1109 DE EUTYCHIANA H.ERESI ET HISTORIA LIB. I. 1110
9. Possemus quamplurima hic ex Leone proferre, A cuique totam pravam interpretationem suam de ec-
quibus prserogalivam ecclesiasiici primatus in totum clesiasiicis judiciisAtinsistere, eaqtte fulciri impuden-
orbem sibi suisque successoribus convenire et deberi ter sibi blanditur. nihil ea epislola effjcacins pro
passim in suis epistolis el sermonibus affirmavit. .dictis Baronii et veritate firnvanda feperiri posse,
Sed ne exlra chornm in prsesens canere videamur, sequeniibus aperte demonslrabo,
plane prsetermittimus. - 3. Nam imprimis S. pootifex, analogice (ut aiunt)
de Ecclesiaslico ccetu disserens, sittvilitudinem iivsti-
329 GAI>UTIII. tuit cum apostolo Paulo, eum ad natiirale corpus
IdemPaschasius Quesnellus,novhexcogiialhdoctrinh, comparando. In quo connexiotQlius,urigriisanhatem,
prorsus ecctesiasliciregiminh formam pervertit, de unam pulchritudinem facil : et hxe.bbntiexio totius
Flavigni et Eulychetis causa disserendo. Cardinalis unanimhaiem requirit, sed pfcspipue exicjit
ea de re asserla sancti Leonis decrelh corporis
Raronii Magni concordiam sacerdolum. Quibus, subjicil,'clsi dignitas
vindicantur. Ejusdetn S. pOnlificisepislola 12 a sit cbmmunis(non dixit jurisdiclip) non es'tiamen ordo
Quesnelloperpefam explicata, auctior proul in ms. Quis enini negavit episcopprum dignilatem
A generalis.
cod. Vatic. reperhur, exponitur. cujus epistolce in sacro ordinationis munere accepiam esse omnibus
decreth minimerecessissesanctum Leonem Magnum episcopis communem, aut affirnvayiiuivnnvvi sacrse
supremapontificalusjura exercendo, exaliis el alih episcopalis unctionis in.pascendis suis ovibus majo-
ejusdem epistolis explicatur. rem minoremve dignitatem obiinuisse? In hoc pas-
i. Ul Pascbasius Quesnellus facilius prava sua cendi nvunere et honore dignitas omnibus episcopis
dogmata propngnaret, et nugas quas contra apostoli- j, communis est : nec propierea prrfo est generalis; ita
cam Pelri sedem ineute conceperal vendere posset, •" ut quilibet de quibuscumqne causis jndicare possit.
lectornm animum convmovere et npviiatibus deniuk Nam eodem S. Leone auctore, inler episcopos ipsos
cere passim studuit, cum eum non fugeret quantam danda est poieslatis discrelio, qitam Quesnellus ipse
cupiditatera hominibus novilas injicere soleat (a). A cuni dignitatis honore commisceri et cpnfundere co-
qua quidem agendi ratione nos el catholici cuncti natur. Subdit enira apostplorum exemplum. Qui
scriplores abscedere debemus, non veiustatis dum- quamvis in accepti muneris honore similes essent,
laxat conservandse prsetextu, sed ad diiigentius eos tamen eos inler polestatis seu jurisdiclionis discrelio
errores prsecavendos qui yeritatem cunctis rebus dabatur : alque cum omnes ad aposlolatiim niuniis
prseslabiliorem, vel fraudibus, vel falsis opinionilviis essent elecli, unus vero solus cftteris prseeminebal.
in vulgunvsparsis opprimunt, et in odii conlemptum Quoniam (ait) el inter bealissimgsaposiolbs iri simili-
adducuut. Cum itaque laudalus scriptor noviiatibus tudine honoris fuit qumdam discretio poiestaiis. Et
potissimum indulgere nisns fnerit, de Ecclesise rebus cum omniumpar esset electio, uni tamen dalum est, ul
hujusque regiminis fornia et ratione, disserendo, ut cmteris prmemineret.Auditne Quesnellus? Similes in
ipsi haclenus in prsecedenlibus capitibus explicavi- -eharacieris et dignitatis lionore quem gradus non ad-
mus, idcirco multum interest prsesentis otii scribendi nvittere satis est exploratunv;dispares vero in potesia-
eamveritaiisviminquirere etperscrutari quse conira fis prserogaiiva, quia unus cseteris debet prsesidere :
hnjus hominis ingenium, calliditatem, solertiam facile Qua ergo ralione, vel quilvus Leonis verbis dhctus,
se per seipsam defendere potesl. Leoninarum ergo jurium sequaHuiem inier episcopos jactare potuit
rerum ordinerti prosecuturi, nobis iterum occurrunt Quesnellus? Non eninvinjurisdictioneexercenda, vel
Leonisepi.stolsead Flavianum,elFlaviani adLeonem. C ih judiciis ferendis omnes episcopi omnia sib| vindi-
Et qnamvis Qnesnellus optime iiiiellexerit S. ponti- care possuni. Cum, auclore eodem Leone, divina
ficem veri et supremi judicis partes assuinpsisse ih aeque ac ecclesiastica disposiiipne factuni sil ut sin-
Eulycbiana causa,illudqueniunus neminerefragante guli in singulis provinciis essent quoruni inter fratres
exercuisse, lanven cardinalem Baronium exagitare, prima Itabereiur tenienlid; et mrsus quidam in majo-
nvollique brachio illum objurgare aggreditur, quod ribus urbibus consthuti sollicitudinemsuscipereiit am-
scripseril: Ex veteriinstituio absquecontroversia confir pliorem , per quos ad unqm Peiri sedem universalis
teri eosdeminter se allercanles Flavidnum et Eutyche- Ecclesimcura conflueret, et nihil usquam a suo capite
' lem legitimumel prmcipuumjudicem controversiamm dissideret. Si itaque loto huie contextui iiisislamus,
ecclesiatlicarum esse Romanum ponlificem, ad quem qujd offendimus quod Baroivii diclis repugnet? Non
tam actor qnam reus sponteconcurrunt, suajurapro- insiituti nefwstes/qua siabilitum est ut inter se epi-
secuturi (b). scopi et presbyteri altercantes de fidei rebus ad Ro-
2. Subdole lamen se poutificiam dignilatem vene- manumpontificem provocent, tamquam ad legiiimuni
rari ait Quesneilus (c). Et slatim subjicit : « Sed controversiarum judicem, ut ex sexcfentisvetustiori-
quoniam omnibus Ecdesise episcopis cum Ronvano • bus exemplis, desumptis ex Dionysii Alexandrini,
eommunis dignitas, Ipso eiianv Leone hoc profiienle, Athanasii, Pelagii, Coelestii, Priscilliani, Diciinii hi-
absil ul quam in uno veneror, in cseleris calcari sioriis probare possemus (d), quse in prsesens prseier-
velini. Ultro agnoscimus Romanum pontificem pro miitimus ne extra scenain agere videamur. Non ul-
legitimo ac, si cum singulis episcopis compareiur, tima illa verba « adquem lam actor qtianvreus sppnie
pro prsecipuo coniroversiarum Ecclesice judice : sed |-» currunt sua jura proseculuri ». Nam quarivvisFlavia-
quis propierea ferat Flaviamim, quem el sedis prse- niinv episcopum inler et Eutychem presbyterum
rogativa, et sanctimonia singnlaris, et fidei consian- maxima graduum conditionis et jurisdictionis di-
tia ad martyriuni nsque perseverans tantopere conv- scretio daretur, alque unus esset legitinvus actor et
mendare debueranl, cum rebelliimperito, el obscuro, ordinarius judex, alitis' vero imperitus rebellis etob-
ae malsefrugis mOnachocomponi, commiltiqheexau- scurtis, condemnatus lnonacbus, ut ratioiinbiliter
ctoratum presbyterunvcnmsuo ac tanlsesedis episcopo, Quesnelhisasseverat; tamen eumis non acquieseeret
judicein cum reo; et ulrumque velut 330 ^e com- laisc in seipsum sententise 331 et.provocasset ad
muni dividundo allercantenv coram Leune sisti, quasi unam Petri sedem, ne Leo Magnus praeeipiii aninvo
deincerto causse dimicaturum. Absit tanta a sacra- de incognitis rebus judicaret, actorem Flavianum et
tissimo episcoporum ccetu injuria. i Hsec, et id genns Eutychen reunv audire debuit, atque etiam epistolis
alia, comminiscitur, quse prsecipue comprobari posse interpellare, ut lotam rerum gestarum seriem pate-
confingit ex episiola ejnsdem S. Leonis ad Anastasiuni facerent. At inhoc, quid injurise aut cuniumelise
Thessaloniceusem, quam ad marginenv annotavit. prserogativis Constaniinopplitanse sedis, et episcopo
(a) Cicero, ad Heren. 23. finem.
(b) Baronius, ad annum 449, num. 5. (rf) Videsis quse diximus in superioribus Exercita-
(c) Quesnellus, diss. 1 deVila et Rebus gestis tionibus de hseresibus Priscillianistarum et Pelagia-
S. Leonis Magni PP., pag. milii 14,7, col. 1, cifca norum,
 1111 P. CACCIARIEXERCITATIONES IN S. LEQNIS MAGNIOPERA. 1112
singulafis sanciinionise, qui in fidei cprtstantia usque A
j sem, quinimmo plus firmamenii et roboris asse-
ad martyriuni persevefavit ? Nullo prorsus convicio quunlur.
nuliaque ttfrpitudine Flaviani fania ef dignitas ex 5. Nuricad reliqua progrediamur. Atqne interim
summi pontificis agendi ratione violaia fuit. Quin-' aliis prsetermissis, quse de hac epistola dicere posse-
immp, cumiante. rerum cpgnitionem, tum rebiis mus, qtfatti tfpn tantum adVaticana, aliaque mss.
geslis cognills debituhi honorem eidem detulit, om- exemplaria exegimtfset castigavimus, sed eliam au-
nem moderationem et revereniiain in eum exercuit. ctiorem ornatioremque reddidimtfs circa illius octavi
'Quemadmodtfm ipsius omnes epistolse ad eumdem canonis doctrinam, quam uberius et luculentius ex-
Flaivianuni directse dilucide patefaciunt. Si landem plicatam offendimus in quodam Grseco archetypo
;feonteridatepiscopprum ccetui injuriosum esse coram ejusdem Vaticansebibliothecse.Porro de ejus canonis
aposloiica sede sisli pro juris et facii qtisestionibus Grseca interpretatione et paraphrasi verba faciemus
dirimendis, jam cura universalis Ecclesise ad Peiri in una appendice quam eidem epistoise subjecimus.
sedem confluere haud debet, jam cuilibef licitum erit Igilur nunc dumtaxat perquirendum erit an S. Lco
a suo capitedissidere, et de Ecclesise uniiate actum de Eulychiana causa et Orienlalibus rebus periur-
er.it','cujus conipago firma esse non potest, nisi ad batis judicium tulerit post accepla a Flaviano syno-
insepafabiiemsoiidildtemvincvlumcharildtis ephcopos dalia gesta et liiteras, an vero solummodo Constan-
'dstrinxerit. ..,.'"'.'' • tinopoHlano episcopo graviter afflieto opem prsesi-
\ 4. Secundoi quisnanv merito inficiari poterit, vel diumque exhibnerii atque lulerit. Postremum affir-
audebit, sanctnm Leonem causas cum episcopis agen- mare Quesnelluhvoportuit, ne paululum eliam leviler
tfeni,quemadmodum suse, ita et aliarum episcopaiium •g ] a prsecedenti disserendi melhodo abscederet7 Nam
sedium honori et juribus nori prospexisse, aut non postquamcoivtraBaronium dixerat Flavianum coram
consuluisse? Pfofecto etianvsi alia monumenta nobis Leone non se Stitissetamquam actorem, sedjudicem;
deessent, sola sufficeret laudata episiolaad Anasla- non damnandum traduxisse Euiychen, sed a se dam-
siunv Tbessalonicensem, cui Quesnejlus institii, ut natum prpduxisse; nec novtfm a Leone judicium pe-
riovassuas riierces hauriret afque venderet. In ea ' tiisse,-sed latam a sesenlentiam cura "pontificisRo-
hamque de aliis aique aliis episcoporum gradibus dis- mani collegis OcCidentalibus tfotara fieri poslulasse,
serens, de episcopis, videlicet, mfeiropolitis et apo- tft omnescommunifideicausa, commuhibusqtie curis,
stolicsesedis vicarijs, prsecipit, niandat, ut Metropo- corivmuniopera et sollicitudine allabOrarent, subjicit
litahorum legitimaJura perpeluo servarentur, riec jus in sequenti capite : i Acceplis lilteris Flaviani, Leo
iradhm antiquitus dignitalh a vicariis Thessalomcen- openioperariique suam adversus Eutychen pollicetur;
sibus, quamvis apostolicte sedis legaiis, violarentur. perque illustrem virum Rliodanum epistolam mit-
Nec propterea.melropolitaruni jura vioiari possear- tit —. quam et secnta est alia ad Theodosium, in
bitrabalur, si in causis judicandis conlirigeret epi- qua Nicavnsefidei se inhserere profitetur, Neslorii et
scopps in coneiliis coiigregaios, dissidenies vel ob Eutychis dogmata cpndemnat, atque etiam poslulat
reruiivgraviiatem, aut qusestioiuim difficultaleshon synodum inlra Italiam congregari. >
convenire, Jussit enim tum eas ad apostolicsesedis 6. Curn itaqiie duo ibidem a Quesnello proponan-
judicittm defefri, reservata sibisuisque suCcessoribus lur, fet pro dissereridi libidine resolvaiitur, nostrum
facuitale ultinvam sentenliam eorisfitiiehdi. Legilur erit in prsesenliafum unum ab allero seeernere, ac
ehini inperantiqua synopsi, can. 7 : Ul bina per aii- de utroqueverba facere. Quoad prinvtfmattinet, af-
nuhiprovincidlia episcoporumcohcilia celebrenittr,el si G ' firmamusFlaviahum uii.que tamquani actorem coram
res difficiliserriefserit, nec fueritThessalohicensis epi- S. P. Leoue se stilisse; et traduxisse Euiychen lam-
scopijudicio lerminuta ad Rotnaniim deferalur antisli- quam reum, in provinciali Constantinopolitana sy-
tem. Nec propterea censuit hac reservatione facta nodo jam damnatum, solemniusqne lahvenet ullimo
episcoporum metropolitaf um aut suffraganeorom jura peremplorio judicio ab apostolica ipsa sede damnan-
lurbari, aul ihfringi. Consultius quoque strictiorique duin. Flayiani priof ad S. Leoiiem epistola id mani-
niandato et canone episcoporum honori et juribus feste prodit. Sive enjm eam epistolam scripserit im-
prospexit. Cum. videlicet verebaiur ne coivciriorum mediate post ConstanlinopoHtanamsynodum, ut jam
provinciariumi cogendorum colore, episcOpi vim iii- prsecedenli; capite liiculehtissime prpbaviiuus, vel
jttriamve palferentur. Ad prsecavendos igitur quos- dumtaxat posiquam se plurimis qiierimoniis exagi-
cumque abusiis injuriain aut igiiominiam-episcopis talum a Leone cognovii (ui irraiionabiliier contendit
inferentes, debinvocap. ejusdem epistolK decreyit ut adversarius), semper innotescit ad apostolicam se-
in evocandis provincialibus episcopisaThessalonicensi dem tamquam actorem convolasse, judicii jam a se
potilifice moderatib conservetur, ne sub hoc colore sa- probati ratipnem redditurum approbaiionemque con-
cerdolalishonbr contunieliisaddicatur, Atque landem secutufum. Si antem hujusce "a se probali judicii
decretalein suanv epistolam eo uliimo capite clandit ralionem reddere nec voluisset, nec debuisset, quem-
ad quod provocayit Quesnellus, cujus ita perspicuus admodunv Quesnellus coniendit (a), cur synodalia
est tituliis, tatfi in editis quam in manuscriptis codi- transmisit acta? Cur justum judicavit de omnibus
cibtfs aiVtiquissihiis, quos ipsi lustravimus, ut vix contra nuper exortanv bseresim peraclis Leonem cer
dubirare po*ssimusde aposlobcse sedis atfcloritale in D ] tioreiri facere? Gur tandem convmoverirogat ponti^
reeognOscendis causis, jampridpm in provincialibus ficis ahimum, sicut sacerdolio competebat, ut decer-
synodis tractaiis etdefinitis : ettfuic maxime, quando neretratam habendam damnaiionem contraEutychen
de fidei negoiio agitur, et ob illud contehtiones et factam; idque propriis scriptis patefacere? Nisi quod
scandala. siiborirentur, quemadmodum itf Eutycliia- in mente alle repositum habebat ultiino hocceaposto-
na causa evenisse omnibus exploratum est. Titulus licte sedis.judicio quod exoptabat,uthseresisqusesur-
ergo illins capilishsec habet : ut si inter eos (epi- rexit, et turbse qusepropter eamfactsesunt/actWimede-
scopos videlicet) de negolio fuerit oborta conlenlio, slruerenlur, Deo cqoperante,per pgntificiassanctissimas
cuticla. Rbinanq ponitfici sub geslorum insinuatione filteras.Ex quibusanimadversionibus et loquendi for-
paiidantur, ut.ab eo quod Deo placueHl-ordinetur.An muljs intelligitur non postulasse tantumFIaviannm ut
non hseconvnia coliserent ctini iis, quas.Baronius de latam a se sententiam cura pontilicis Romani collegis
yeieri Ecclesise inslitulo scripserat? Igiiur tahlum Occidenlalibustfotam fieret,sed solalium, etdefensio-
abest Ut hujus dicta infiriheiilur 332 ex iis;quse S. nem, qua (ait ipse) debeatisconsensuproprioad tranquil-
Leo habet in epistola ad Anastasium Thessalonicen- litatem 333 et paceni cuncta perducere(b). Solo ergo

(a) Quesnellus, ad annum 440, diss. de Vita et scripsimus.

rebus gesiis S. Lepnis Magni pag. 147, colum. 1, (b) Flayiani epist. prior, cap. 3. Vidcsis quse
infm"S, etcolL 2, num. 6. Vide quse prsecedepti cap. pfseced. cap. de hac epist. scripsimus.
 1115 DE EUTYCHIANAHJERESI ET H15T0RIA LIB. I. 1114
Leone Flaviani et Constantinopolitani concilii judi- A i scopos, sed per ipsum synodolibus Actis luslraiis,
cium approbanle, ratum habente, et scripto robo- aliqua reprehchsione et refonnatione digna reperiit,
ranle, vel orta hseresis, vel excitatse turbse ad exi- ecciesiastici juris regulis minime consona, qnseab
lium perduci poterant; et cuncta paceet tranquillitale Orientalibus in synodo congregatis debebant neces-
componi. Ihi tfullus esl de collegis Occidenlalibus sario prsecavferi, he fides'incarnationis de duabus
sermo. Nulla mentio, ut eos communibus curis, com- qaturis in Chrislo post unionem exisienlibus colla-
muni opera et sollicitudine allaborare compellat pro beretur. Ait namque: Cam autem adinleiiocutionem
commum fidei causa. Dumtaxai usus consueta salu- examhiisveslri Eulychesresponderit, dicens: Confileor
tationis formula, epistolam claudit dicendo : Omnem, ex duabus naluris fuisse Dominumnostrum ante adu-
qum vobiscum est, fraternitalem, ego el qui mecum naiionem, post adunalionemvero unam naturam confi-
sunl salulamus. An ergo Flavianus Leonenvinterpel- /0or(6).Hocceenimassertumfideidogmatibus prorsus
laverit tamquam judicem, et Eulychen tamquam coiilrarium, cum Eutyches interloquendum proliilis-
damnalum,. et non adhuc a Romano pontifice datfi- set, haudquaquamimpuneetsinefecclesiasiica censura.
nandum traduxerit, videant qui nullo partium studio erat audiendum. Sed anathemale fel exsecfaiione
moventur et adducuntur ? confodiendum, tamquam aliquod aposiolonim sym-
7. iEque pariier labat et cadit illud quod idem bolo repugnahs. Quare S. pontifex summa admira-
Quesnellus subjecit, videlicet: Aceeptis litteris Fla- lione in Constantinppolitanos judices commolus eos
viani, Leo opem operamque suam adversus Eulychen hisce verbis objurgat : Miror tam absurdam lamque
pollicelur. Nullum profecto verbum offendimusin ea perversam ejus professionemnulla judicanlittm incre-
epistoia quam per Rhodanuin iransmisit, quod ejus- r» palione reprehensam, et sermonem nimis
nvodiphrasim redoleat, atqiie ita possit interpretari. j nimisque blaspliemum ila omissum, quasi insipientem
nihil quod
Brevissimam enim tum scripsit epistolam accepta offenderetessel audhum, etc. (c). An non igifur in iis
opporluniiate ab itinere quod stalim ConslantinopOT Actis S. Leo reperiit quo raiionabilius possel Con-
lim versus idem honorabilis vir Rhodanus aggredie- staniinopolilanos judices reprehendere fetexagilare,
batur. Nihil tamen eorum in ea proetertfiisilquse su- quod minus regulariier siyecanonice se gesserint in
premo ac principaliori Ecelesisejudici conveniebant. Eutychianse causseexaniirie et Synodalium Aotorum
Nam certior jam faclus ex Flaviarii episiolis et compilatione? An non judicat impiam blasphemam
Actorum synodalium lectione, Eulychen aliter de esse illam Eutychelis assertionem, quam Flavianus
fide senlire quatn convenit..., quem a tradilione catho- cum tola illa synodo nulla censura digham censuit,
lica non decuerat deviare, sed in eadem qum lenelur ab aut s;iltem censoria virgula notare prsetermisit ? Ar-
omnibuscredulilate pershiere. Interim longius scribere bitrari sane potuisset Eutyches ex synodali agendi
distulit, sed plenius de eadem causa scripturunv pro- ratione, vel recle, vel iolerabiliter se esse locutum ,
mitlit: ut (ait) fraternitalem tuam quid de lota causa ut staiim subjicit S. Leo, quia nulla vestrq est senten-
conslitui debtal instruamus. Neque vero universale tia confutalum. Cui malo volens S. pontiiex inederi,
magisieriunv dumlaxat ex laudatis verbis sibi vindi- diligentiam Flaviani comnipnet, ui si per inspiratio-
cat et tribuit, sed et in subsequentibus veras judicis nem misericordimDei ad salisfaclionemcausa perduci-
etvindicis partes se in posierum obiturum spondet, lur, intprudenlia hominis iniperiti ab liac sensus sui
subjiciens : Non enim patimur illum (Eutychen ninii- ' pesie purgelur. Ecce conditiones decefnit servandas,
ruin) in sum perskasionh pravilate persislere, aul dile- qiiemadmoduni Eutyches in comhvunioneiriadniit-
ctionemtuam, qum selo fidei pravo el stulto resistit er- G
' tendus sit, quoties resipiscal. Qui quidem
(ail), sicut
rori, diulina adversm partis impugnatione turbari (a). geslorum ordo palefecit, bene cieperal a sua persua*
Ad integram hanc sermonis pericopen animadvertat, sione discedcre, cum vestra senlentia coarclalus profi-
anvabo,Quesnellus, el sincere faleaturan hsecde col- leretur se clicere quod ante non dixerat, et ei fidei
lega dumtaxat opem ferente operamque cunv Occi-' acquiescerecujus prius fuisset alienus.
dentalibus collegis impendente intelligi possinl ? 9. Mandat landem quod si aliquando Eulycheiem
Causa autem etsi ad comraunem pertineret fidem, poeniteat talia contra catholicani fidem dixisse el
tameri non in Occidente, sed Oriente versabatur. - prolulisse, veniendo ad sathfacliotm plenitudinem,
Flavianus ipse non ab Occidentalibus, sed ab Orien- .omnia qttmab eo male sunt sensa vivavoce el prmsenlt
lalibtis impugriaiione lurbabatur. Si ergo sunvmum subscriptione daninando, summa cliaritate esse com-
jus summamque potestaiem jurisdictioiiemque in plectendum , et erga correcium tnisericordiam essa
Orieniales non babuisset, qua ralione quovfe sensu adhibendam. Pro quarumrerum omnium felici exiiu
suunv ministerium promisisset, ut et de Eulychiana et exsecuiidne quatuor legalos ad ppntificias vices
pravitate judicaret, et Flaviani magnunvzelum a diu- agendas in Orientem cum fideli notafio mittere asse-
liha adversavpartis impugnatione vindicaret ? verat, cbnfidentes(aii) ad Divinitalis auxilium, ut is
8. Et quidem absque ulla corilentione utrumque qui erraverat, damnala sensus sui pravitale salvelur.
muniis, supremi judicis nenvpe et vindicis, sicut et Liceat ergo mihi in praesentis concertationis fine
universalis magistri, Lfeonemin catfsa'de qua agimus' Quesnelliuh et alium quemcumque fogare an collegse
exercuisse; colligitur ex celebri ipsius epistola quam in collegam haec agendi raiio essepossil? Constan-
dogmalicam appellant, post paucos dies ad eunvdem j) J tinopolitana inprimis sy.iodalia Acta tamquam irre-
Flayianum scriptam. Prsetereo quod in illius exordiis gulariler facta Leo reprehendit. Secundo, hserelicam
dixeril uimis sero Flaviani epistolam cum synodaii- propositionem a Conslanlinopolitanis judicibus dis-
bus Actis recepisse. Prsetereo pariter quod lotunvde simulalam nulloque anathemate proscriptam sua au-
incarnatione Domini Jesu Christi dogma diviniius ctoritale condemnat. Tertio, Eutycheti aliquando
explicaverit, suggillaverilque Eutychen tamquam fone pcenitentiam agenti veniara dari jubei, modum-
stuhum et insanum, qui nolebat intelligere, ut bene que siatriit quo poenitensrecipiatur. Quarto, ut omnia
ageret, quietmiquilatem medilaiusfueratin cubili suo, ab eo praecepta fideliter exsecutioni demandarentur,
quse veii judicis et magistri parles Leonem sibi vin-" qualuor mittit e suo latere legatos, pontificias vices
dicasse patefaciunt; tanlummodo ultiroo illius epi- agenles, qui una cum Dulcilio nolario operam jm-
stolse capiti milii insistere liceat, atque ex eo iirgu-' pendant ut hseresis abolealur, et excitatse turbaefeom-
mentari 334 an Quesnellus jure vel injuria ratioci- ponanlur. Si id attendisset Quesnellus, aut noii 335
natus fuerit in prsecedentibus. Eutychianse enim . dissimulasset, credimusne tantum studii adhihuisse
causse examen non delulit ad alios Occidentales epi- ut oriinia susquedeque yferteret, et invidia, odio, ni-
(a) Epistola apud Quesnellum 22. Grimaneus cod., (/»)Epistola Leonis ad Flavianum, quse in ordinc
ex quo superiorem epistolam exlraxit Quesneilus, 24 est, cap. 6.
habetnon patimur; ipse autem forte Hbrarioruro osci- (c) Leonis epislola 24 cap. 6.
tantia, substituit non patiemur,.
 IHS P. CACCIARI EXERGITATIONES IN S. LEONIS MAGNI OPERA. 1H6
mjaque rixandijibidine ductus, apostplicse sedis jura A j C. P. iri synodo datnnati; cui litulo sequentia lam-
ad exitium periJucere qusesiisset? Veritatis cullores, quam argumentum disseriationis coniineniia subjecit:
qualem se essfe Quesnellus jactat, fraudis inimici Ad ephtolas S. Leonh papoe 20 ad Flavianum eum-
surit. Et proplerea nulla ratione prsetermittere eum dem, et 21 ad TheodosiumAuguslum. In spem ad-
oportebat, vel ad pravum sensuni inlerpretari, quse ducebar voluisse Quesnellum speciatim bas duas
pro ecclesiastifeouniversali regimlne a majoribus ac- epistolas percurrere, sibique objicere prirao quse in
cepimus : eo vel maxime quod S. pontifex Leo, per-- duabus illis episiolis de Euiychiana faletnr appella-
petuo sibi concinens, quse postremo illius 24 epistolse tione S. pontifex Leo; deinde responsionibus diiuere
dixerat, lalius eliani exponil in epistola ad Julianum guse sibi objecerat. Sed opinio me fefellii. Dissena-
Coeusem, ostendens necessarium fuisse ut ad redden- tionem suahi sane orditur affirmando plura a non-
damrationetiv professiohis suae, crebris atquesoWici- nullis ex his epistolis assumi, ut hoc jus appellandi
thjudicum interrogalionibns urgeretur, nec tamquam ad sedem Roivianam persuadeant; jura et prseroga-
inahe qliquid prmiefflueret, quod nonnisi de haustu tivas hujus primse sedis non invidere asseverat:
venenalorum dpgfnatum apparebat-effusum (q). Siqui- aiqiie ejus auclofitalem eininentiamque sacris cano-
dem curii judicia reperlafufefint, aut distrahendarurh nibus firrivatam lueri et propugnare veile fatetur.
contfoversidrurii, drit puriiendoruriimaleficiorum causa t Verum, subjicit, ut immola et inconcussa manent
(b)i Si judices crebris nOn-urgeant iiiierrogationibiis vera fundamenta, quibus apostolici primalus nvolenv
reos, vel de criminibus postulatos, minime sufficien- ihcumbit, sic per se rnere necesse est infirma illa et
ter iii veritatis cognitiohem venire possunt, nec cri- fucata argumenta quibus prseposiero qiiorunvdam
mina rile et canonice probari aut conteslari, quem-, j, siudio ftflciri solei, quorum inanilatem quisquis re-
admodum in fidei inquisitionibus necessatium esse ° legere sataget, js profecto non minimam a sede apo-
. semper judicaium fuil. Igitur labat etiam et cadit stolica gratiarfl inierit. > Cujus disserlationis exor-
illud Quesnellianuni assertum, quod in cpncilii Con- dium claudit patefaciendo propositum sibi stabili-
slantihppolitani Actis nihll prorsus occurreret quod tum, nihil iiitactiim dimitlendi eorum, quse apud
rite et canonice non esset gestum. Cura unum offen- Leonein luce indigent; et propterea necessitate se
damus quod ab apostolica sede fuit proscriptiim, et (ait) adductum cnienlitam Eutychis appellationem
intelligamus judices ipsos, et Flavianunv ipsum me- annotare (d). .
rilo fuisserepreheHsum, cujus causa novunverat in- 3. Prsemisso itaque tam splendido tamque specioso
. stiluendum judicium, juxia regulas ab eodem S. Leo-! verborum appafatu, sequentem infert consecutfo-
ne in ulraqttfefepistolamox laudatis prsescriptas. Jain nem : € Hoc igilur censeo, nihil ex ulraque hac Leo-
vefo de Eutyclietls appellaiipneserinonem instiluamus. liis epistola baberi quo valide comprobelur Romanum
pontificem seorsim ac separatim ab aliis palriarchis
; GAPUT IV. majorumque_dioeceseon episcopis ab Euiyclie fuisse
De Eutychis gd aposlolicam sedem appellalione. Hanc appellaturti.» Ab homine qui tolus esset in fraudibus
'_mqxiina injiifia necjavilQuesnellus, enjus ntulla ar- et rtvendaciis fihgendis niliil solemnius potuisset ex-
gumenta cutn ex Flayiqni et Leonis epistolis, lum ex velitcogilari; cunv pdfissimum' hic sensim persuadere
secundi Cotisianiinopoliianiconcilii Aclis eripiunlur appellatioiies dumtaxat ad futurum generale
el dhsolyunlur. Demutn ct. Petri de Mctrcaopinio ad cohcilium apud Orieniales obtinuisse ulnovatores,
examen revocqiur, el lamquam verilqti minus consonq quasi pro aris et focis pugnantes, in apostolicse sedis
mmatalur. .' 'C contemptum ausi sunt affirmare. Ut aulem veriialis
colore hocce pfolatum mendacium deliniai, Eulychen
I. Pro apostolicse sedis Iegitimis juribus vindi- non ad solara apostoHcam sedem appellasse, sed ad
candis multa hactenus expedivimus, spectala primum synodos Ronvanam,Alexandrinarrt,Hierosolynvitanam
CoiislanlinopoHiaiii episcopi Flaviani agepdi ratione: et Thessalonieensem demonstrare primo contendit ex
qui post in Eutycheii damnationis deposilionisque epistolse Flaviani cap. 3, isthsec subjieiendo: € Unde
senleiitiani, ad S. Leonem cum universa geslorum veritas elucescit verbprum Flaviani, quibus Leoni de
syiipdaliiim serie suas episiolas misit, huncque de posihabila Eutychis ad sedem aposiolicam appella-
orivnibusquiaecontigerant facit certiorem. intellexi- tione conquerenti ila respondit. i Ecce Flaviani
mu.s quoque ejttsmodi causaiii, ttipote ex gravjorjbus ycrba : Eutyclies libellosdirexit vobis plenos omni fql-
difiicilioribusqtfe, ob quam scandala et simtfitales ju- lacid qtque cdllidhate, dicens judicii lempore libellosse
dices inter el Eutyciiianamiaclionem fexoffsefueruiit, dedisse appellalionh, et nobis, et hic cgnvenienlisancto
juxla VeiefetfiiapoStoiicanvque consuetiidineni jure concUig appeliqsse veslram sancliiatem. Hoc ab eo
Rqnvani portiificisjudicip reservari deliuissfe. Acces- neijuaquqrnfaclum esl, sed etiamin hac parte mentilus
sit taridenvConStatflinopoHtatficoncilii Acia' ex onvni esl, tamquqm perfuUaciam mendacii subrepere se san-
•parte secundurii rfegulascanonuni rion fuisse exarata; ctis vestris quribus puians. At nihil firmamenli aut
cnni videiicetvjudices., Eutychen inter loqueridunx yirium Quesnelli falsitatem acquirere, ex prseceden-
audienies adtiiisefiht, aut dissimulaverint saltem libus verbis mecuitf sansenveniishomineS judicabunt.
uiiani blaspiiemiam, muitaruro, hsereseon fontem, lmnio deducent jus appellahdi ad aposiolicam sedem,
quani prdscribere debuissent., et sub ecclesiasticis JJ nuila ratione liabila, ad alias patriarchales Alexan-
peenis liasreticuui conipfeUere ad eam exsecrandanv.' drinanv, Ilierosolynvitanam, ct Thessalonicensem,
Cum igitur fria hsec adRomanorum poiviificum ju- sanctum Flavianum revera probasse. Siquidem epi-
diciariarii potestaiem probandam itt prsecedenlibus scopus ConstaniinOpolitahnsfacium dumtaxat appel-
prsestiieririius.-superest ift prsesens ut de appeliatio- lationis negat, non vero jus qtiod veluti 337 legiii-«
nibps a.d apostojicam 336 sedem verba faciamus; mum probat, neque in discrimen voluii adducere.
occasione himiruni accepva a nostro adyersario, qui Prseterea Flaviani responsio Lebninse propositioui
magnppere pugnat, oronia susquedeque veriendp, omhino congruere dehebat. Scripserat Leo Euiychen
qiise in Si.Legrtis MaguiQperihus occurrunt, pro iis- ad sedem apo.stplicam provocasse; et Flavianus re-
dem appeliatiQiiibus assereivdis (c). ponit in hac pafle Eutychen esse mentitum dicens
%, Afque itfiprirois ftt iftnumera prsetermjttam loca appellasse vestrqm sanciitatem. Ubi, quseso, de aliis
in quibus aflirmat Eu.tyclien numquaiii ad apostoli- pairiarchalibus sedibus horumque episcopis sernvo
catfi app^Hasse sedem, Qcttloscoiijeci,in ipsius septi- est ? Vel cum S, Leo semetipsum dumtaxat suamquo
ina.dissertatiPtffe,quajn inscripsij: Decmsq Eutyclm sedem toominasset, ad quam Eutyches meniiendo
archimandfiim Constariliriopqktania Flaviano ephcopo jttdicii tempore se appellasse dixerat, eur Flavianus

(a) JEpist.25, ad Julianum Ccensem, cap, 5. epist. 25 ad Julianum Coensem.

(b) Ut aii Cifeeropro Q. Rpscio. (d) Quesnellus, loin. II Opernni S. Leonis M., dis?
(c)Consule pap. 6 epist. 24 ad Fliiv., el cap. 2 sert. 7, de Causa Euiychis.
 1117 DE EGTVCHIANA IM5RESI ET HISTORIALIB. I. 1118
Leoni haud objicit id consuetudine non esse rece- A Quesnellus, ad omnes alios patriarchaS et celeberri-
ptum, seorsim, ac separatim ab aliis palriarchh ad marlim Ecfelesiarum aniisiites provocassel, isti non
Romanunvponiificemappellare, cuiri potiiis adonines dismlissenl suum ferre judicitim, et maxime Alexan-
alios patriarchas suos provocationis libellos debuisset drinus, Antiochenus et Hierosolymiianus p.isesules,
dirigere ? Igitur non lantiim prsecedenlia verba Fla- qui vix,-et ne vix quidem, reiardassent sui niuneris
viani juri appellationis non repugnanl, sed illud partes obire, cum agi'ielur de eorum jure tuendo, ad
asiruunt, eidem vini et robur adjiciunt. Reprobant quos Euiyches provocaveral. Nullus tanveiialius ex
tamen, et tamquam rem incognitam sileniio prse- majorum Ecclesiarum episcopis manumad hoc ne-
tereunl, consueludinem illam quam de novo quidara gotinm apposuit, nullusscripsitad Flaviauum, nullus
pseudoecclesiasticorum jurium interpretes confirixe- in irriium nviltere nisus est Conslaniinopolitani con-
runi, de appellationibns videlicet ad generalem syno- cilii decretum, vel illud confirmare, quanwis in-
dum necessario habendis. lerea sex aut septem mensium spatium esset decur-
4. |Et quidem rem magis perspieuam facit ipsa sum ab Eiiiyclielis damnaiione appellationeque ad
Leonis epistpla 20 quam tamquam prsesenlis disser- lempus usque quo S. Leo omnium geslarum rerum
tationis argumenlum Quesnellus proposuit, cuique cogiiitionem obtinuit. Ego sane arbiiror non lanidin
concinere habent, et quidemcmcinuni, Flaviani re- Orientis; el Grsecorum antistites, qui insignioribtis
sponsa. Quid vero ex hac Episioia? Euiychen dam- praerant Ecclesiis, distulissent suo jure nii. Cum
natum a Constantinopolitana synodo ad onvnesalias igitur id non fecerint, argumento est nec ad eos pfo-
patri:ircba!es sedes provocasse? Ftgmenlum apage! vocasse Eulycben, nec usunvoblinuisse, utcondem^
Querilur priino loco S. P. Leaquod Flavianus Rom. w **
nati in provincialibus synodis ad concilia Ecclesia-
sedi silere poiuerit quse perlurbationis strepiium et runi patriarclialium provocarevvi.Tanidem illa Euly-
scandala commoveruni, et non potius procurasse ut chelis appellatio ea ratione haberidebuit, qua tum
primitus nos (aii) insihuaito lum relalionis instrueret, Flavianus, t.um Leo Magnus interpreiali sunt. Atqui
Haec verba, ut dixiinus, iudicant quemadmodum in modus scribendi uiriiisqiieindicat appellationem fa-
similibus contentiosis causis, i.n quibus de fidei ar- ciam esse ad unuin singularera episcopuiii, ad Roma-i
liculis agelvatur, Rom. pontifex erat instruendus si- num videlicei, qui lamquam caput et firmanienlum
mul et consulendus, ne de rerum gestarum fidepos- loiins Ecclesise venerabatur, el a quo per fallacias
tet ambigere.Addidit deinde statim : Accepimusenitn mendacii Eutycbes, ut innuere videtur Flavianus, se
UbeUnmEulychis presbyleri, quise querilur,accusanle absolutionem, rebus incognitis, subrepturum esse'
Eusebio episcopa,immerho comtnunione fuisse priva- sperabat. Igiiur nova illa judieandi forivvaa Que-
tum, maxime cum vocalum se adfuhse testelur, nec snello excogilata labal et ruit, quin habeat qtiem-
suam prasenliam denegasset, adeo ut in ipsojudicio adnvodumconsisiere possit. Poiissimum cuni Libera-
libellum appeUationh sumse-asserat oblulisse, nec ta- tus diaconus dumtaxat asseveret quod Eulyches, de_
tnen fuisse susceptum. Hic loqui S. Leonem de appel- sua damnalione papm Leoni scribens, posuit edicia
latione sibi facta, quam ordiriarie ecclesiasticum Constanlinopglim,el injuriam se fuisse passum conle-
subeunles judicium facere consueverant, nulli du- slatus est(a).
bium est. An vero illanv fecerit, vel no.n fecerit, op- 5. Duo tamen sunt ex quibus ejusmodi machinam
portuno tenvpore, cunv videlicet proferebatur judi- consistere posse sibi arbitratus est Quesnellus.Al-
cium, id J.eonem latebat. Necdiim plene de rebus terum est testimoniurii Constantini monachi, aliud
quse contigerant fuerat irislructus. Sed opporluno G,est Eutychis epistola ad episcopum Alexandrise.
tenvpore Euiychen appellationem inlerposuisse eum Quod ad prinium atlinei, neBiineni lalere deberet
credere oportebat. Nanv ait, Eutyches videns appel- quisnam fuerit hic m.onachusConstaolinus, qui non
lalionetnsuamnon esse susceptam, compulsusest con- taniuin lamquam hserelicus habitus et condemnatus
lestalorios libeUosin Cpnstantinopolitana urbe propo- fuit, sed etianv volens in secunda synodo Conslanii-
nere. Quid enim conteslatorii libelli noniine iniellige- nppoliiana Euiychis paries agere, sibi numquam
bai?Nisi pnblicum tesiimonium scripto consigiiaiuin, cfenstabatin dicfis ; et colore perlurbali aniini nega-
qup profifebalur nullam et irritam esse judifeiisen- bat quod affirmaverat, el ultro dabat qupd pridem
lentiam iii seipsum latam, et ab ea ad Romanum negaverat; iia ut ejus lestimonium nullum prorsus.
porttificemprovocasse. At, reponet QuesnGllhs,si ap- pondus nullamque fidem habere debeat. Hserelicum
pellationem interposuisset, provocasset etiam ad oni- iiiisse Gonstanti.nuinullro eoncedit etiam Quesnellus,
nes alios pairiarchas et niajorum diceeesepn episco- excutiendo Joannem David (b) qui exagitaverat Pe-
pos, horunique concilia. Veruni unde hausii hanc trum de Marca, dicendo illius mpnachi testimonium
novam doctrinam ? ln medium proferat abscondita (qudd in subsequentibus subjicienvus)esse hominis
illa antiquilatis monumenta ex quibus eam desum- hseretiei, niullis difliciillalibus obnoxinm, -cui Flo-
psit. Nos insistenles Flaviani et Leonis tesiimbniis, rentius ipse Patricius conlradicii, imrno quod ipsi
ad concilium Romanum non provocasse denionsira- Constantiiiopoliiani PP. reprobarBnt. En Constan-
mus. Flavianus quidem negal factam appellationem lini dictum : Eutyches, duni legerelitr'damnatio, ap-
ad sanclhatem vestrgmjudicii tempore,non negat jus; pellavit saitctum concilium saiictissimi episcopi Rb-
neque addidit hunc provocasse vel provocare de- ]JJ ntani, Alexandrini, Hierosolyimiani, el Thessaloniceh-
buisse aliospairiarcbas, et insigniores episcppos, ho- sh, eilimc in Aclis non.sunt inseriat Super hoc veluti
runique concilia; subdil Solum : Sed in hac parte fe- firmissimo lapide, quamvis emeniito, Quesnellus
fellil velui paler mendacii, se auribus vestris subre- lotum suum novum de appellaiionibus %diUci-um
plurum arbitratus, Igilur nusquam a Flaviano in di- construere conatus est. Verumtamen si universa
sCrimen revocalum esi Eutychis jus inierponendi quse in secmvda illa Cortsianlinopolitana synodo
suanv appellationem ad aposiolkam sedem; sed id gesta et dicia sunt vel sedulo, non cursim,
ab EuiycUe opportuno tempore fagtum fuisse nfega- lustrasset;, vel omniiio non dissiniulasset, quauli
vit. Prseierea si illa Quesnelli suppositio slaret, ja.m fa.ciendum sit tale testimonium lioscere potuis-
Eiitychele ad apostolicam sedem appeliante, 338 set. Neque affirmasset, ex illius mendacio veri
aliis pairiarciiis prsetermissis, isti conclamasseni," aliquid posse elici. t Niniis (ait) enim putiduin meii-
sibi subreptum esse intelligentes jus cognoscendi si- dacium est, 339 'fluod vefitafis specie non adnm-
miles conteniiosas causas, cum hihil efficacius ad bratur: ac proinde discimus non eanv fuisse ad e.a
graves simultates excitandas quanvaliorum jura con- usque tempora consueludinem Qrientalium, ul ad
temnere, violare et abolere. Conclamasse auterii tfnicum ex episcopis appeliarent, sed eos oriines qui
unde colligilur? Contra vero, siEutyches, utmavult judicii a quo provocabaiur participes pon fuerarit;
(a) Liberatus diaconps, in Breviario, cap, 11. in opere Gallicp de Judiciis.episcopojum.
(b) Quesnellus, ibidem., ut supra. Joan. David,,
 1119 P. CACCIARIEXERCITATIONES IN S. LEONIS MAGNIOPERA. 1120
nec ad solum Ponlificis Romani concilium, quod A proprio jure Eutychis causam cognoscere poluissel?
totius Occidentis erat, sed et ad synodum aliorum Sedis enimapostOlicaevices agebat, utpote illius vica-
palriarcharum, qui in causa suspecti non erant. Et rius. At propterea nonnisi Romani pontificis perso-
revera eodem tempore quo scribebat Eutyches ad nam egisset, minime judicando; sed ad sanctum
S. Leonfemse eum appellasse, scripsil etiam ad Dio- Leonem scribendo, ut jam pravcedenli capite salis
scorum Alexandrinum, ut oeciinienicum.concilium abunde demonstravitfvus.Progrediamur igituradalia.
convocaret, ijuo Flaviani judicium discuteretur, ut 7. Suggillat post hsec Quesnellus Joannem David,
docet nosLiberatus, cap. 12, ubi lanvencorfigendus, quasi suae causse oblitum, ut verba episcoporum,
cum ait de ejusmodi con.cilioEulyclien non cogitasse quibus nnllam a se appellaiionis vocem auditamesse
nisi absolulo convenlu Constaniinopolitano, in quo inter judicandum conteslantur, pro se adduxerit, suo
synodi Flaviani Acta relecta sunt; infraenim osten- seipsum jugulans gladio. Cum essel concilium, et in-
demus ex hujus convenlus Aciis, jam tunc indictum lerrogalio proveniret (inquit Seleuchus episcopus)
fuisse Epliesinum concilium.» At sedilicium supra nihil taie cognovimus dictum ab archimandrila
mendacium slruere, idem esse ac fallere, et temera- Eutyche de appeUalione. A reverendissimis episcopis
riam fabulam pro vera historia vendere, quis non dictum est, Et nos eudetn confitemur, certe (subjicit
ihtelligit? Coiisuetudinem Orientalium fuisse affir- post hsec verba Quesnellus) si velad unum anlistitem
mat, non ad unum ex episcopis appellare, sed ad Rotnanum appeUatumfuisset audienlibus episcoph, id
eos omnes qui judicii a quo provocabatur participes isti cogriovissent dictum, qnod a se auditum perne-
non ftteranl. At qusenam exempla convmentitisehujus gant. Nec omnino reprobanda fuisset querimonia
consuetudinis habet Quesnellus? Et ut Africanos •nConstantini monachi de omissa in Actis synndalibus
nos prseiermitlanvus, quos Quesnellus et Petrus de appellationis mentione expostulantis. Immo querelse
Marca optimenoverunt ad appstolicam sedem, sine suse astipulatorem habuisset Julianum Coensem epi-
ulla prorsus contentione provoeasse, quid dicet de scopum, qui tam synodo quani posieriori conventui
Athanasio, deJoanneChrysostomoquid, qui ad sedem aderat. Ut autem novam lianc Queshelli cavillatio-
apostolicam, et sub Julio papa, et sub Innoceniio, nem eriperemus, elsi testinvonia S. Leonis in epi-
Leonis prsedecessoribus, provocarunt. Horunv causas stolis ad Flaviantfm, Theodosium iniperatorem, Ju-
agendive ratiOnes hic expendere nos supervacaneum lianum Coensem habeamus, in quibus bsec ad apo-
ducinms. Cum Quesnellus, ad fidemsibivindicandam, stolicam sedem appellatio indicata est; quibus
nec adduxerit, nec adducere poluerit, unum dum- suffragatur et ipsius Eulychis libellus, cum fidei
taxal ex Orienlalibus exemplum, qui ad eos omnes professione quam Romano pontifici examinandam
provocaverint qui judicii a quo provocaverant non dedit; tamen ut abiindaniius Quesnelliansefraudes
fuerant parlicipes. etnugseappareant, evolvenda censuimus ea Constan-
6. Athanasii igiiur et Joannis Chrysostonii causis linopolitana Acia, in quibus, instante Eutyche et
interim prselermissis, de quibus postea sermonem imperatore mandante, primi Constaivtinopolitani
habiluros esse spondemus, qttid credit dicendum concihi gesta relecta et examinata fuerunt.
esse de Eulycheiis litteris adDioscorum, ut cecume- 8. Eutycliis itaque personam egisse tum Conslan-
nicum concilium baberetur? Nova ipsius Quesnelli linum monachum, etiam Quesnello suffragante,
fallacia. Noverat quiderii Euiyches Flavianuin inler omnibus exploratum est. Alque imprimis cum age-
etDioscorum simullates faeile inlercedereposse, cum _ retur an ejusnvodiAcla corrupta, falsala et interpo-
ejus causse patrocinium esset assuniptum a Chrysa- <u lala essent, jam de generali habenda synodo, effla-
phip, Flaviani inimico, strictoque fcedere cum Dio- gitante imperatofe, slatutum fuerat. Meliphthongus
scoro juncto. Propterea cum Dioscorus Alexandrinse enim episcopus postquam dixerat necessariam esse
lirbis esset anfistes, non tanlum ex canonibus Nicse- prsesentiam illius qui accusalur, prsesertim quia
nis sibi post Romanunv pomificem primaiura vindi- hujusmodi accusationes non sine periculo fiant, ad-
eatum volebat, sed etiauKsupra Constantinopoli- didit : Quonamigilur piissimusimperator... prmcipue
tanam Ecclesianl summum jus exercere conteridebat, quia universalem prmcepitfierisynodum, et necesseest
tamquam Orientis palriarcha primarius, nulla ha- majores causas in illud reservare concilium. Secundo,
hila ratione ad canonem terlium concilii Constanti- hoc nOn obstante, ad examen cliartarum devenlum
nopolitani primi, quo siatulum fuerai ut hujus urbis est. Atque lecto snpplici Entychis libello, in quo af-
episcopus post Romaiium prima subsellia teneret. firmabat: Gesta enim, qum sunl composita a reveren-
Quem canoneni uon tantum Ronvana Ecclesia non dissimo Flaviano adversum me legi hesternq die, et
admisit, sed abolevit; ut suo loco dicemus, et prse- reperi contraria his qum acla sunt contineri iri charlis,
terea ipsi AleXandrini episcopi illum canonem tam- Teriio, ConstantinuS, Iiserelicorum morem seculus,
quam sibi injurfosum respuebant, tum quando con- Scripturas solas adhaiilere palam fassus est, sed non
cilia haberi debebant, lum etiam quando de ordi- Patrum doclrinam et scripla, sequenlem subjiciendo
nationibus aliorum episcoporum agebalur. Quid ralionem: Quoniam diversis modis loeuti sunt Patres,
mirum igilur, si Eulyches, sub colore Metropolitani et omnia suscipio; in regula autem fidei non suscipio.
juris servandi, ad Dioscorum scripsit (c), maxime Cognoscens autem murmur excitatum, convmolio-
eliam sibi persuadeiis se in illius fidem conferre posse ]D nemque factam esseinter episcopos c.seterosquequi
Cln ysaphii coirimendaiionibus?Nullibiinveniet tamen ccetui aderant, propter ejusmodi temerarium et
scripsisse ad Juvenalem HierOsolymitaiiumvel ad blasphemum assertum eura poenitere coepit, quia
Anasiasium Tliessalonicensem, quod probare debuis- forte in suam mentem revocaverat PP. scriptaconlra
set Quesnellus, ne emenlitum et prorsus nugatprium Arianam, Neslorianam hseresim in Nicsenaet Eplie-
diceremus novum illum appellalionis uiodum, quem sina synodis, tamquam fidei regulam suscepta fuisse.
sciolis dumtaxat el indoclis venderc quseril. Deinde ldcirco prave dicta corrigere cupiens, jussii illa
aliud est aliquem interpellare veluli sequeslrem et verba in regula fidei deleri, quia in perlurbalione (ail)
mediatorem, aliud est ad aliquem servato juris ordi- nescienssum loculus. Hominis hnjus vafriciem alquc
ne appellare. Dabo ad Dioscorum scripsisse atque inconstanliam episcopi omnes notarunt. Quos inier
ad eum etiam suse340 professionis libellum nvisisse. Eusebius, episcopns 341 Ancyranorum, dicendo :
Quid inde ?'NulliW tametfconstat ad euin appellasse. Mihi similiter placel ut qui personam religiosi archi-
Sicuii non colligilur appellasse ad episcopum Raven- mandritm suscipil, omnia ei firma consislanl, qum ex
nse, quamyisadS. Pelrum ChrysologumilliusEcdesise ejus voceprolata sunt; et nonin parte velle ea leneri,
prsesulem scripsisset. Ultro dato vero quod etiam ad iri parle vero qum clicta sunt velle improbari. Tanla
Anastasium Thessalonicensem scripsisset, an is forte ergo perturbatio in illo coetu orta est, ut, admiran->
(a) Consule epist. 80 ad Anatolium, in qua Leo Alexandrini et Antiocheni patriarchatus.
pontifex tolus versatur in tuendis firmiter juribus
 1121 DE EUTYCHIANAHiERESI ET BISTORIA LIB. I. 1122
tibus simnl et quasi aUercantibus ad invicem episco- A j qua 342 agimus mirifice quadrant. Quoniam vero
pis, sciscitaretur quid. in uoc casu criminali esset per illas tempestates recusatio fiebat etiam per mo-
faeiendum ? Quia absenle illo cujus causa agebatur. dura appellationis adbucposf sententiam definilivara,
qui bujus vices subire debebat, neque in sermone, non autem eo modo qui introductus dein fttit a Jusli
neque in responsis ad interrpgata sibi constabal.; riiano (o).
unde et duoalii, Andreas nimirum et Athanasius, ad- 10. Quare notandum est Eutyehem hic rton dixisse
nvissi sunt ad inlerloquendum, ut leclio gestoruin libellum suse fidei esse apud alios palriarclias vel
Constanlinopolitanorum ad exitum perducerelur. insigniores episcopos Orienlis, sed apud Romanonim
9. En ergo character agendique ratio illius Con- episcopum. Igitur credidit dumtaxat sibi posse suf-
stantini monaebi, cujus falso teslimonio institit Ques- fragari quod ad unum S. pontificem Ronianum scri-
nellus, ut veritatem illius appellaiionis de qua agimus psisset. Neque tandem asseveravii Rusiiciisvdaivvna-
eliceret. Quario in illo episcoporum coetu meiitio tlonis sententiam in Eutyclien laiam suspeiisam ru-
facta est de Hbello Eulycliis ad S. Leonem, illiusque mansisse ob litleras aliornm episcoporum Orienta-
querimonia el appellatione; siculi et de Leonis epi- lium. Tantumraodo Leonis litteras hanc energiam. et
slola ad Flavianum, quse coram omnibus lecta fuit; vim habuisse affirmavit. Quse quidem omnia, si ad
nec unum verbum offendimus, de.aliis Eutychetis invicem et cum prsecedentibus conferantur, prorsus
litteris, vel ad Dioscorum, vel ad Juvenalem Hiero- Qucsnellianum illud sedificium evertunt. Non eriira
solymorum episeopum, vel ad Anastasium Thessalo - ex ementito quodam facto colligitur fabulosa" illa
nicensem. Si enim ad horum synodos provocassel, consueludo, pro qua hactenus nuperus iste scriplor
ut confingit Quesnellus, credimusne solius Leoriis "y. divinando , cpmminiscendove , omnia susquedeque
Roraani pontificis fuisse factam mentionem?Credi- yertendo nimis audacter decerlavit.
rousne quod in tanto Eutycliianarum rerum discri- 11. Verumtamen etsi darehius Constantini monachi"
mine unus saltem ex episcopis, vel clericis, vel mo- mendacium nulla ratione posse excusari atque de-
nachisj qui pro tuendis jtiribus Orientalibus slabani, fendi, quid inde? Jam alia nobis occurrerent quse
dicere prsetermisisset audiendum aut exspectandum probant post recusutamab Eutyche Constanlinopoli-
esse suffragium unius saltem ex prsecipuis patriar- tanse synodi sententiam, causam jam fuisse devolu-
chis., aut episcopis Orientis, ad quorum concilia lam ad supremum Romani pontificis tribunal; cum
Quesnellus comminiscendo, Eutychen juxta antiquara certo ex duabus illis Leoninis epistolis liabeamus,
consuetudinem provocasse asseverat? Et ne quis itfe S.pontificemjussisse utsubgestorum relatione onvriia
mentiri suspieetur, afferam verba Eleusini diaconi, ad suam notitiam deferrentur, ut posset de bene co-
qui de S. Leonis litteris et Euiychis appellatione ita gnitis congruejudicare (b). Cui enim datum esi cnusas
loculus est: Quoniatn vero anie paitcos dies litlerm cognoscere, decernere et judicare, vera et non arbi-
tanclissimi archiepiscopiRomanorum Leonis insinuaim traria jurisdiclio convenire debet. Potissimum si
sunt nobis, continenlesquia accusavit (legendum recu- agamus de fidei rebus, quarum cogniiio, auclore
„ savit).reverendissimusarchimandrita Eulyches , et ap- etiam clarissimo viro Petro de Marca, Romanse apo-
pellavit in lempore examinationisveslram audientiam stolicseque sedi fuil resefvata. Quamvis ipse tameri,
per dationem libelli (et ideo post damnationem, eum nescio quo spiriju ductus, ex parte Quesnello prselu-
archimandritamrenominarunt),quotnodonunc instans, serit, ut paulo post videbimus, asseverando, contra
et dicens de fide esse libellum apud sanclhsimum Ro- cardinalem Perronium, appellatiohem illam Euty-
manorumepiscopum, recusationemin synodo appdla- C I chetis probari non possfe ex Leoninis epistolis; et
tionem nominavh? Clarissbmis Stephanus Baltizius, aliunde appellasse ad synodos Romanam, Alexandri-
ad hsec animadvertens, scite annotavit verba illa un- nam , Hierosolymitanam , Thessalonicensem , "sed
cinis interclusa, in Corbeiensfcodice desiderari per clanculum, et in aurem Patricii Florentii, posl judi-
librarii errorem: Nam annolatio Rustici (ait ipse) qum cium factum et postsolutam synodum; quse quidem
posila est in margine, non potest referri ad alium lo- nec hacrent hactenus dictis, nec secundaeConstanli-
CUDU Sic autem habet : Fahitas evidensEulychis. El nooolitanse synodi geslis. Sed interitn ad alia gradtim
notandum quiajam MllermpapmLeonis, quas in abso- faciamus, anirnadvertentes Quesnello minime suffra-
lulioneEulychh usquelamenad inlegriorem audienliam gari posse quse in decursu laudatse disserfatiOnis ad
scripsit, pervenerunlad eos, el ideoillum archimandri- duxit; ostendendo videlicet mentionem aliquam esse
tam renominarunt post damnationem. Si ergo, Ruslico faciam ab Eutyche Alexandrini episcopi. Quare ex-
auctore, litterse papse Leonis eam vim habuerunt, ut scribenda censuit verba Basilii episcopi, qui prlmum
lalam a Constantinopoliiana synodo in Etitychen sen- memoria lapsus, deinde rfecordalus, lestaitis est:
tentiam suspehdere potuerint usque ad pleniorem Jam in veritale dico (inquit) adhuc ipso conventuse-
audientiam ; si pariter harum litlerarum vigore, denle, et proponenlehoc sanctq synodo, ut dicerel iste
eliam post damnationem, Consiantinopolitani PP. duas naluras inseparabileset inconfusas in uno Doniino,
Eutycheli nomen et archimantiriise honorern exhi- idque post adunalionem, scio quia dixit religiosiis arT
buerunt; quid opus esi tanlopere laborare pro Ro- chmandrila.Eutyclies : Si prmceperint milii Patres
manse sedis juribus propugnandis, et pro luenda Romnnuset Alexandrinus, dico hoc ipsum; liocaulem
Orientalium sacra et vetusta consueludine, qua ad ijy non quasi appellans dixit, sed dicens: Non suni ausus
Romanos pontifiees vel causas fidei deferebant, vel dicere propter Palres. Ex his ergo similibusque ver-"
graviores res ipsis discutiendas proponebant, quin bis, quorum aliqua aliqnibus, alia aiiis, partim una
ab horum judicio, institutionibus aique mandatis re- vice effuderat, pvrtim altera, nuncpublice^ nunc si-
silirent? Prselerea Eutyches ipse sufficere, sibi per- lenler, aliquando ut appellans, aliquando laraen ut
suadebat recusasse sententianv in seipsum latam, u'i suara explicaret mentem (ait Qtiesnellus), sumpsit
crederetur abea appellasse. Quemadmodum lesta- occasionem Eutyches imponendi lam S. Leoni per
batur, dicens fidei libellum esse apud sanciissimum HtteraS, quam Patribus Orientalibus in cony.entu
Romanum episcopum. Suffragatur D. cl. Petrus de Constantinopolitano per Constaritinum; inde appel-
Marea, qui, loquens de Flaviani appellatione, gene- latiohem mentittfsest. Sed jam 343 proesens qusestio
ratim hsec verba pronuntiat, quse in quseslionem dc versari non potest an Alexandrini episcopi judicio Eu
(d) Recusationemsequivalere appellalioni, hancque rium ad hsec exlrema deveniri, quia, ut dixi., verba
secum annexam habere tradit cl. Pelrus de Marca desumpla videlicet ex formulajuris nihil aliud signi-
disserens de Flaviani appellatione, molli brachio ficant quam recusari a se Dioscorum. Lib. ult. de
cardinalem Perronium carpens quod scripserii hunc sententiis, lib. xvi et xvm, c. de Judiciis. Vide Cuja-
Gonsiantinopolilanurii episcopum generalibus tantum cium, lib. ix, Observ., c. 23.
verbis concepisse; nec ad papam disertis verbis esse (b) Leo Magnus, epist. 20 cap. 2, et epist. 2i,
faclam. Verufn (subjicit de Marca) non esl necessa- cap. pariter 11.
\m P. CAGGlAMiSXIRCiTATlONES IN 5. LlONIS MAGNI^OPERA. 1124
tyctes *e sutetefe yoluervt, <euriifatn, iit •viflimus,,V Hierosbliyriiiianam efThessaloriicenseihjsedclaneulum,
cerla spc ducefeltif, Iriinc Sibi ihaberCposse propi- etin auremPdiricii Florentii, post Jtttlicium factum
tiiim, ttfni qiiPd FilaviimoinTerisvis,tum qtiia prihva- et post 'solmam synodum. Atlisec repugnant cum
tus prscjrogaiivseprseiextuCiVhv FiatiiinP contendebat, iis quse tesiatus est Basilius episcopus, qni recogilans
tum denique Chrysaphii Eunuclii proteclione frevus, ad ea 'qnsejampfidem a plnribus mensibus contige-
facite Dioscoriitli"iivsuas paftes tvaxissei '(a).Gujus farit, tesiaths est qttod adltuc convenlu sedente, ei
quidem ;fides salis superque probata esse non pote- forie cum sententiam in se latam recusavit, se lotum
rat, ut ex awecedenti Ct sifbsequeriti ipsius agendi cotfvmisit ad Judiciutn Romaniet Alexandrini anti-
ratione innotescit. Nec pariter tfostr.i qusestio duni- 'slvtis. Cene Basilii testimonio pluris faciendum est
taxat in eo veraaluf an Eulyches S. Leoni meriliius quanvGonslaiitini monachl, honiinis sibi non con-
sit: nani ex riVontfmeriiis quse habemusuon sintere staritis, hsereiici et versipellis, qui omnibus suae
eolligimus an judicii terivpore et adhttc in conciiio -artis nervis conabatur ostendere Acta illa Constanli-
sedentibiis Patiibus palam et ptfblice appellavefit. uoporiiansesynodi esse corrupta aique falsata. Verum
Quanivis sententiatfvin eurn latam recusassecerlissi- •quare Alexandrlnum episeopum etiam Eutyclies no-
nium sit, et iu aretiirivandrilsemunere- perstitisse fnihaverit, non est ciir nos dicamus, ne jam dicta
iquoadnsque nova inquisilio hovunvqUejudicium vn- iterum recoquanvtis.
«liiueretur. Si igiiur latam in cunv senieiiliam recu- 15. Quia vero idem clarissimus vir Petrus fie
sgvit, si pariier alium judieempersuum libellum in- 'MarcaConstaniini monaclii .testimhnlofirmius afihse-
•lerpellavit, se huic sententisesubmittendo, quid aliud Tetjiit ostendat Eutychis appellationemlocum habere
faeere <lebuissetut eum vere 'appellassediceremtis? . iionposse inter eas quse Romanae sedi asseruntur,
12. Hinc liaud facile 'rooveri poiuvmuSex iis quse **'duas statuit regulas, easque insignes appellat, quas
in consequentibus scfipsitQuesiiellus ad exaggefan- postmodum nimia exaggeratlone Quesuellus amplifi-
daii) poiiussiianrerudilionem, qnamad exagiiandum cavit. Prinia (ait) causam fidei, cunv comnvunis sit
-Joamieni'David,utpote iP^tro de Marca refragaiilem, ct generalis, judicandam esse a synodis universse
•cujuspartcs, peregriiiam satis <et asperam viam in- Ecclesise prsecipue vero a Romana, quse omnium
etfndo, se assumefe confinxit, cum archiepiseopus pfinva est; tum depositioiieiiihsereiici, quse sequitnr
Parisiensis apostolicse sedi hoc jus denegare lanvcoh- •ex decisione 'fidei, definiiivodecretojudicaudam esse
fidenter ausus non sit, IVTO ;quoin prsesenliarum vefba ab pninibus, si nova sit hseresis,, neque haeienus
'edinvus. kienv eninv cl. doctissiinusque Paiisiensis damnaia fuerit ab Ecclesia (S). Exqna aulem lege,
Ecclesiseanlistes Romanis ponlificibus jus asseruvt divina, ecclesiaslica aul iniperiali hanehauriat regu-
in judicandis Orienialiiimcausis ad lidemcteliam ad Jam, tie ex suspecla aliqua officina eam prodiisse
disciplinieunivcrsalisrigoremperiirieiitibus:'credidil- "salieni suspicemnr, prorsus ignoratur, atque liocce
que hoc jus apostolictedeberi sedi, vel Sardicensium 'arcanum auclor non indicavit. T^os qriidem si ad Ro-
canonum vigore, veletiaiiiNicseuoijum,in quibus suv- manorum pontificum agendi raiionem aitendamus,
Jvilitumfaerat ut in jndiciis liabendis aniiqua con- quin eiiam ab ejusdem auetoris dictis, Petri viddicei
suetudo servarelur. Satis lvonorificequoque de Ro- dellarca, abscedamus, Nestorium fejusque bseresim
ivvaivorunipontifieum primatu locutus est iti luniversa jure proscriptam luisse, et hsereseos auelorem epi-
Ecclesia. Quodque ut «uadeat proyocat ad veierum sscopatuprivaium etiam antequam sjnodus generalis
Palrunv lesiimonia : Cypriani videlicet, Irenaei, cogeieiur, persuasi sunvus.Potissimum cum habea-
Ilieronyini el Augustini,eaTaiione ductus, ut centrum G mus laiitummodo Cyrillo cpmmissunvfuisse nvunus
nniiatis et capitts ratio in catholico coetu serveiur. ut poritificiam sehieritiam exsecutioni fideliter de-
Ncque pariternegathocappellationuin jusdequo agi- mandaret eanvque Ephesinae synodo proponeret,
iiins. liiiino Orienialiuni variaalleri exempla, eorum decem dierum:induciis*Neslorioreservatis, in quibus
videliceiqui ejusmodi juris vigoread aposiolicam se- 'deliberaret an apravo suo dogmaie vellet abscedere,
«leinproyocarrat, hujusquejudieiosenvotis contenlio- illudque ejurare. Asserlum explicatione non indiget,
uum parlibus se submiserunt. Vcruintainen de Euiy- cum ipse Petrus de MarcaS. Cceiestinipapseepistolam
cliisdisserensappellaiione, -ail-Locuminterappelialio- ad'Cynllum inierpretalus sit dicendo : TStCmlestinus
ncsndepiscopwtiRomanvmnontribuoeiqumsubnomine daiininandalisCyrillouiRomanmsedisauciorhateascita
.Eutycliis archimattdrhm circuinfertur, post damnalio- el vice, el loco, el poleslalepottlificiausus, seiilentiam
netnejustt Flaviano episcopoperactam, eiiamsi ea a istam exsequaltir, ii iili Ecclesim(ConsiaiilinopoUtanm
Qutgg obtrudatur, qnoties conlroversimde caush reli- nimiruni) prospiciat. Leo Magnus autein imniediaium
r/ionis agitanlur. Nolim lamen negare quin Romanum praedecessorein in poniificatu habuii Coelesunum.At
pontificemappellaverit.Sed tamen eonlcndoiionsolutn sub istius regimine laudata pfima illa regula prorsus
Romanum pontificem provocasse. Hinc quasl Tnolli Ecclesise Patribns erat ignota, ettamen de episcopo
brachio emirientissimiirncardinalem Perronium ob- e gradu dejiciendo, defidei causa omnibus communi
jurgat, quod iliancappellaiionem probare posse cre- et generali .igebatur. Et hoc non obstante, Rom.
diderit auctorilaie epistolai S. Leonis ad Flavianum. pontilex €oelestiiius decernil, slatuit, jitdicit, indtt-
Coniendit ex iisdeni verbis non colligi nppellationem cias ad resipiscendum contedii, non exspectalo alio-
ad aposiolicain sedem fuisse lactam; sed UbeUutnap- •rum patriarcharum judicio, vel suffragio^ sed dum-
pellationis dedisse, atqtie fuissecpmpulsum ut conle- " taxat decretorum a se latoruni exsecutionem Cyrillo
starios HbeUosinurbe Coiutaniinopoliluiiaproponeret. demandai. Igitur et Peiri de Marcafiictis insisiendo,
At quis credet nos in difficilem incidisse nodum? haud video ex qun lege, canone aulimperiali consti-
•Noucolligi ait dociissimus vir ajipellatianein factam tutione cjusnvodiregula depronii possit.Trorsus ita-
1'uisse.ad sedein apostolicani? Et hsec judicis partes que credeudaerit arbitraria, derivata a systemate et
assuiiip-ii; ct Leo ipse-sub gesiorum synodalium in- yoluntaie pontificise auctoritatis limitandae, et imra
sinuatioue de omnibus cerlior fieri voluit; el Flavia- angustos cancellos coercendse. De guo .sysiemaie
nus ipse, qui aflinnavii Eulychen csse menlitum, qttidem plura diceremus, sv uoslfi instimti proposi-
sjiiiodalia Acia-lransvivisit?An recordatus esldoetis- tum id paieretur. iluvat inlerim vidisse egregiam non
simus antistes veieres recusaiioneinpro appellatione esse liancregiilam, quemadmodum'Marca decantat,
accepisse? An non aninvadvertitad Ilustici annota- quia nullo.jure nullave consueludine ,firmalam_esse
tioneni, (|ua fassus est, seifteiiliam a Coiisluntinopo- reperimus.
litana synodo in Etityciien lalam suspensam fuisse 345 '!*• Banc .praerogativamforle altera regula
viigore iiiieraium 344 S. Leonis? Nec quidquani assequelur, quam idem auctor subjeoit. Videlicet
conficii quod objiciai L,ntyclienappeilassealias sedes, appellaiiones factas ad £patriarchas censeri etiani fa-
quia appellavit synodos R.omanatn, Alexandrinam, ciasadeorumsynodos^ uiconstaiexformula appfel-
(a) Tom. IV Coivcil.,pag. 1087 et seq. {[>)fetrus de Marca, lib.. vu, cag, 0 aura. 5».
H25 DE EUTYCHIANAHiERESl ET IIISTORiA LIB. I. 1126
lalionis Eutychetis. Non appellavit autem ad synodos A mihi visum est. Et propterca ex aliis foiilibnserucn-
Oriemis, quod pairiarcha Anlioclienus subscripsisset dam esse genuinam Eutycliianseappellationisformu-
sententias Flayiani, et quod plures metropolilani lam niilii persuasum est, quemadmodum in subse-
dioeceseon Asianae, Ponticse, Thracisc adessenl in quentibus nos hisce capilibus aperte demonstra-
concilio Constanlinopolitano. Ut landem laudatus bimus.
prsesul hisce diciis omnem yindicet fidem, ea de- CAPUT V.
prompsisse faleiur ex Act.isillius Constantinopolitani
conventus, in quo Eutychetis procuratorem agens Alia Quesnelli argumenta contra Eulychh appellatio-
Constantinus nionaclitfs contendebat Acta edita a nem proponunlur, et solidius discutiuntur, Ejusdem
Flaviano esse corrupta atqtte etiam interpolata, cum Eutycliis ephtola ad S. Leonem papatn scripla ad
Euiychfe; ad alias laudatas synodos provocasset, nec- exanun, perducitur, atque iandem Christiani Lupi
appellatip jam erat in ActiS descripla. sententia vindicalur el propugnatur,
1S. Petri de Marca vesiigjis ingressus Quesnellus
alque exaggerationibus ustfs; latius prsecedentem 1. Eutychis appellalionem ad apostolicam sedera
doclrinam magno verborum apparatu explicavit; sub- factam prsecedenti nostra exercitatione pro viribus
jecta deinde Domni episcopi Antiocheni epistola, propugnavimus, singula quoque rationum et senten-
quam synodicam appellat, ex libris Facundi Hermia- tiarura momenta proponentes quibus ad stalulum
nensis exscriptam. Iiaecantem Domniepiscopi Antio- nobis scopum pertingefe possc credebamus. Vefum-
ciieniagendi ratio.pauciscumexplicarihaudpossit, in lamen cum omnes assumpti mutferis partes unica ea
sequentibus concertationibus ad truiinam revocabi- „," concertatione implere haud potuimus), tum propter
lur. Magnaeninvsubsidia pro ejus historia ornanda ea quoe doctissimus J^etrus de Marca Parisiensis ar-
ex Vaijcanis codicibus accepimus. Acta enim Ghal- chiepiscopus de Orientalium episcoporum causis et
cedonensis concilii circa septimum sseculum de- juribus iu eelebri suo opere descripsit, tum propter
scripla celebrem illam continent Afetionem, quam Acta secundi Constaiilinopolitaniconyentus, Euty-
Quesnellus, veluii fictitiam, rejiciendam esse judica- chianse hsereseos causa liabiti, quse plurimnm con-
vit. Interim autem non inficialrorDomnum Antio- turbala et confusa esse observavimus; idcirco, ne
chenum strenue se opposuisse Eulychianis errori- lectores in nosiris scriplis percurrendis nimis tsedio
bus (a). Contendam tamen ex appellationis formula aflicerenlur, non omnia quse de hujusmodi negotio
conjici Eulychen ad omnes patriarchas hbrumque dicenda occurrunt sub unico eodemque titulo expe-
synodos non appellasse. Et ne verbis ludere videa- dienda esse judicavimus. Cum igitur prseter ea quse
mur, imprimis arbiiror exquirendum esse a sapien- exposuimus, alia ct alia Quesnelli argumenta obser-
tissimo archiepiscopo quam genuinam arbiiretur vanda et discuiienda supersiht, quse perspicue ex
fprmulam ab Eutycbete adliibitam. Si genuinam prsecedentibus Flaviani et S. Leonis lilleris deduci
vocat, quam Constanlinus subjecit, ergo Conslanti- auctor ipse contendit, quseque in specie saltem hac-
nus mentitus non est, ut Quesnellus cum cseteris tenus a nobis dicta enervarent, propterea in nova
affirmavit; ergo omnes Patres qui in secundo Con- liac dissertatione diluenda reservafe congruum
Slantinopolitano conventu sese illius procuratoris exislimavimus. Neque vero in hujus concertationis
dictis opposueruni.injuriamveritatifecerunt. Alter- veslibulo lectorem admonendum censeo de nimio
ulrum enim dicendum est, aut menlitum esse Con- : Quesnelli studio in interpretandis, distorquendis et
Stantinum in hoc fucloappellationis, vel PP. synodi (C obtruncandis-testimoniis quibus insistere nisusest,
menfuos esse. At quis cum tanta episcopalis coelus ut suse causse praesidium pararet et lectoris fidem
injuria et dedecore id affirmabit? Non quidem Ques- aucuparclur. Saieninv evidenter idconslabitin illius
nellus, qui in omnibus episcoporum honori, digtti- argumentorum expositione.
tati consulere voluisse protestatur. Non Petrus de 2. Ulud itaque primum sit Quesnelli argumenttim,
Marca, qul causas fidei ab universo episcoporum qpod ex Flaviani verbissibi objectis pfoponit. Cum
ccetu pertractandas esse in commune lotius Ecclesise videlicet testimoniiim Consiantini monachi superius
bonum et incolumitalem affirnvavii. Non est igitur expositum opposuit S. Flavianiverbis : «In his (ait
insistendum formulse a Constantino monacho sug- Quesnellus) prseter unum Leonem 4 nullus alius
gestse, ne prsepostere et audacier de episcoporum et nominatur, ad quem Eulyches appellarit. 1 Ita aulem
presbyterorum ordine horumque hierarchia judice- subjicit u Non est operosum respondere. Id enim rion
mus. Aliunde ergogenuina appellationis Eulychianse aliam ob causam factum est, quani quod solumLeonem
formula potius desumenda erit, nec ex aliis momen- alloqueretur, eumdemque solum nominayefat hsere-
lis, nisi vel ex Basilii verbis, secum de prseterito- siarcha, cum ad eum scriberet, tamquam per falla^
rum veritate sedulo recogitaniis; vel ex Eleusini ciam mendacii subrepere se sanciis Leonis anribus
diaconi testimonio, quod sancti Leonis Magni dictis putans, ut scribit Flavianus ad S. Leonem; et quia
cohseret. Et quia in priori hac formula sermo est inter patriarclias melropolitanosque , ad quorum
eliam de Dioscoro Alexandrino , et in posleriori de cpncilium appellatum prsedicabant, eminebat sine
solo summo pontilice Leone habet mentionem , controversia, idque jure muliipliei,'S. Leo, ut qui et
quemadmodum jam prsecedentibus vidimus, idcirco ij.u primatum in Ecelesia tenebal, et totius. ad quam
diutius in iis expendendis non immorabimur, ne appellabatursynodicaput erat (b). 1 HsecQuesnellus.
acla iterum agamus. Abimde enim de utraque for- At quis non intelligit nimis lepidas esse has inter-
mula inprsecedentibus disseruimus. Addendum prse- prelaiiones, honoris coloribus liniias alque depiclas.
terea censeo vix intelligi posse quod idem de Marca Sed adliuc progreditur Quesnellus dicendo : « Licet
subjecit":Non appellavitautem,ait, adjsynodosOrienlis, porro idem ponlifex totam ad se causam pertraxisse
quod palriarcha Anliochenussubscripsisset sentenlim 347 rideatur, 1 cuni et de singulis instrui poslulat,
Flaviani, et quod plures metropolitani, elc. Quid au- et de Flaviani silentio conqueritur: 1 Gum sludere
tem ? Jam agebatur de generali habenda syhodo, et (inquit) debuerit primitus nobis cuncla reserare, non
Orienlales excludendos esse Euiyches contendebat ? ita tamen est reipsa; similiter enim aliorum episco-
Ergo a solis OccidenialibuscumRomanopontificevo- porum quilibet, ad cujus sententiam per appellationis
lebntjudicari? Et generale conciliuin, quod in communi libellum provocaretur, et de negotio insirui postu-
346 causafideinecessariumesse Marcaasseveravit, laret, etde silentio querelas.mpveret. Merito ergo
quomodo ex soiis Occidentalibus episcopis potuisset ac potiori jure lotius fafeti rationem et notiliam
componi? Arcanum profectohoccesysiemaconiinere volebat sibi Leo deferri, et quidem primitus utpote
(o) Lib. vm, cap. 5, Facundi Hermianensis offen- (b) Quesnellus, tom. II Operum S. Leonis, diss..
des epistolam Domni episcopi Antiocheni, ad Tlieo- 7, num.8.
dosiunv imperatorem scriptam contra Eulycheiu "
 1127 P. CACCIARIEXERCITATIONES1N S. LEONIS MAGNIOPERA. 1128
primati, cui de ep cum cseteris acproe cseteris decer- A (b) Aurea eriim sunt Nam hsecverba, aucloritatem impe-
neiidum erat,; si appellatjpni locusdabatur. i riiimque indicanlia. plenissima et lucida om-
•.,.-.5. At meiidacia veritalis coloribus- et umbris lar- tiium gestarum rerum narratio vel expositio nequa-
vala detegamtfs. Incassum imprimis, et onvninonvale, quam fuisset, si silenlip oceuluisset, vel Euiychen
Conslantini monachi teslimonium Flaviani verbis contra Orientalis Ecclesisejura provocasse ad Rom.
Quesnellus oppoui affirmaret, si utfiusque loquendi sedern; vel non dixisset provocasse ad synodos et
modus in enmdem prorsus finem lenderet. Constan- cseleros patriarchas, aut ad ea provocare debuisse.
linus, ut Qufesriellus etiam asseverat, hserelicus et Igitur ipsi prorsus ignota erat hsec nova judiciorum
mendacissimtfs honio, tesiatus est Eulyclien alios Ecclesiasticortfm forma , de qua noster adversarius
ptfiriarchas, principalium Ecclesiarum meiropoliias, vefba facit.
liorumqne synodos appellasse. Si id dare voluisset 4. Sed forte hujus responsionis vinv prsesensit
Flavianus ut noster adversarius iriterprelari cnnatur, Quesnellus, qtti,prsecedentia sua dicta confirmaturus,
Cum ad S. Leonem rescripsit, quamvis hunc sblum ait ex Leonis scribendi modo videri Leonem ad se
nominel, quia eum soium alloquebalur, jam seqtiefe- totam causam perlraxisse, cum de singulis inslrui po-
tur vel Flavianum inre non dissentiri a Constantini stulat, el de Flaviani stientio queritur, quemadmodum
testimonio, vfel quamcumque appfellaiionem ab Eu- innuiint illa yerba : Cum sludere debuerit primitus
tyche factam negasse. Primum affirmare Quesnelli cuncta nobisfeserare (c). Sed valde infirmam adver-
feligio non permiilil.Nefas eninvesset etiam leviter sarius subjicit responsionem contendendo ad nimirura
suspicari Flavianum lanlse sanctimonise episcopum, id fieri potuisse a quolibet episcoporum, cujus
qui ob fidei calholicse defensionem martyr occubuit, j.- senlentiam appellarelur per Iibellum, etc. Itane PP.
Conslanlino nvonachomeniienti stfbscribere voluisse. loquendi formulas distorques, Quesnelli, de una ad
Ailerum igituf erit concedenduiii, videlicet, Flavia- aliani rem gradtim faciendo? In quo igitur difficultas
ntfm negasse quamcumque appellaiionem yeluti ab Versetur inspiciamus. Et prinvo inquiramus quo jure
Eutyciie factam;non ulcumque taraen faclain, sed quisquam alitfs episcoporum hujusmodi appellatio-
judicii tempore. Nec eiiinv negavil saliem dissolutp num libellos potuisset excipere atque postulare ut
convenlu Eutychen Romanum poiitificein Leonem de negotio instrueretur? Si hicseruio esset de arbi-
appellasse, cum jam de hac appellatibne ipsius Leo- trario judice per compromissum ab ambabus parti-
nislitteriseerfior fieret. Flayianiverba, quseso, per- tibus ad qusesiionem dirimendam assumpto, quili-
pendat Quesneilus, videat an distorta ipsius et lepida bet sane episepptfs, qui eligeretur, ne de rebus in-
interpreiatio ipsis convenire possit. Sed his ha gestis, cognitis judieium pronunliaret, utique postulare de-
iiiterm nobh ddlm sunt vesirmsanclilalh ..... per quas bebat edoceri. Sed in prscsens de quo judice dispu-
edocli sumus quiaidetn Eutyches iibellos.direxit vobis lalur? Non de alio quam de eo qui divinis et
plehbs ontni fqllacia el calliditale, dicens judicii lem-. ecclesiasiicis legibus siabilitus fuit pro dirirnendis
pbre Ubellbsse dedisseappellationis, ei nobis, et iiic fidei controversiis, et pro reGognoscendis aliorum
convenienlisanclo concilio, et appeltasse vestramsan- judiciis, an ista vidfelicet essent conformia regulis
ctiiaiem (n). Animadvefialhsec verba.elappellasseue- juris, et an judices ordinarii, odio, aut invidia, vel
slram sanciitatem. Igitur non alium appellasse scripsit quacumque alia ducti passione vini oppressionem-
Euiyches quam S. Leonem. Negat id Flavianus im- que condemnato intulissent. Ea.igitur raiione ad se
mediatesubjiciendo : Quod nequaquam ab eo factutn tolahvcausam traxit Leo Magnus, quia Eutyches non
esi. At qriid fest quod ab Eutyche faclum fuisse negat G acquiescendo seiuentise laise ab ordinario suo epi-
Flavianus, nisi quod hsereticus archimandrila , judi- scopo, ei a Gonstantiiiopolitana synodo, superiorem
cii tenlpore' sibi et concilio dedisset appellationis H- judicem et ultimum provocare debebat. Idcirco
bellos, provocando ad S. Leonem. Non dicit deinde S. pOntifex in sua epistola utitur illis imperativis vo-
appellasse vos, vestrumque concilium : Sed veslram cibus, auctorilale sinviil et dignilate plenis : Et ideo
iahcthdlem. Ulterius si hseresiarcha scribendo ad S. fratemilas lua per idoneam maximeque aptam perso-
Leonem huiife dumtaxat nomihavit, ul eliam Ques-. nam plcnissitha nobis relalione significel quid contra
nellus assevefat, nulla prorSus itfenlione facta alio- antiquain fidem, novilath emerseril; vel illis aliis :
ruin patriafcharum et synodorum, quid est qiiod Quoniamnos, qui sacerdolum Dbminimatura volumus
contra Orientalium coiisueludinem id factum fuisse essejudicia, nihil possumus incognhh rebus in cu-
dicairius ; cOnfingendo pairiarclias et metropolitas jusquam partis prmjudicium definire, priusquam uni-
celeberrimarttm diceeeseon,horumque synodos.eiiam rersa qum gesta sunt veraciter audiamus.
fuisse appellandos? Si lalis conficta consiieludo ob- 5. Etqtfidein lisec et similia alia Leonis verba,
liiiliisset, Flayianus quidem , debila servata reve- non coiicilii, sed proprio nomitfe seripta, talem tan-
rfenlia erga toiius Ecclesiso caput, irregularem pror- lamque vittt et auctoritatem habebant, ut jam Fla
sus vocasset lianc appellationem, atqtie rescripsisset viani aniitfum luovissent saltem, si ivon coegissenl,
ad S. Leonem Orientalis Ecclesise jura violata et ut Se sisteret coram Leone vel per suos idoneos le-
fracta fuisse, cum hujus appellatipnis prorsus inscii gatos, vel per relalionem authenticis scriptis faclam,
fessentpatriarchse et raetropolitse, quprunv de simi- de omnibus gesiis ralionem redditurum. Sed janvid
libus causjs judicium proniintiare intererat. Hocce n prsesiitisse FJavianum antequam hanc Leonis epislo-
auiem iri Kac; parte Flaviani silerititftfi subsequenii- ** lam acciper.et, in superioribus vidimus. "Quare si
bus verbis cohfirmat euinderii Lepnem tamquam so- oinnia simui conferanvus, certum argumentum habe-
lum negoiiumlacturum, et hsereticuiri judicaiuriim biirius ita ad se totani eausam traxisse Leonem, ul
alloquehdo. Sed eliam in liac parte menlitus esi, nequaquam cuique alii episcopo et judici licuisset
lamqnam per fallaciam mendacii subrepere se sanctis se hisce rebus immisceri, nisi de summi pontificis
vestrisauribus pntans. Si scivisset atit credidissel ad ' sententia. In suam vero auctoritalem Leonem tolum
aiios eliani suis epistolis per faUdciammenrfaci_i348 negotium 349 definiendum refudisse, non obscure
subripere tentasse, islis vocibus, sarictisvestris auri- ipsemet in iaudata epistola indicavii. Nam ad pise-
bus, h.is alias, yel aequivalentes,aliorumqueeptscopo- . cludendam viam omnibus difficulialibus excusalio-
rum, addidisset; immo addere debuisset, ut plenius, hibusque quse circa coiitumaciam obstinalionenique
qttemadmodum Leo petebat, edoceretur. Scripserat arcliiinahdritse Eutychis poterant afferri, sibi reser-
enim, el ideb quia dilectiolua de ianta causa nos videl vat rem lolam ad examen perdticere, ila exigenle
necessarioesse sollicitos, quam pknissime et lucide Ecclesise moderalione, et Cbristianse pacis sollicitu-
universa nobisquod ante facere debuitindicare festinei. dine, impefialibus etiam litteris ipsi insinuata : Ut
ia) Flaviani epistola prim.a, cap. 3. et"2. Videsis quse diximus conlra Quesnellianum
lb) Lfeonisepist. 21 ad Flavianum. l '..-; systema, cap. 3 harum Exercitationuni.
(c) Leo Magnus, epist 20 ad Flavianum, cap. 1
4129 DE EUTYCHIANAHiERESI ET HISTORIA. LIB 1. 1150
(ait/, ampatalit dhsentionibus, fidet catholicatnviolala A Orientalium de appellationiuus ratio
ammus ac consue-
servetur, et his qui prava defendunt ab errore revoca- tutlo, lotaque Eutychis agendi lalere non.po-
tis, nostra auclorilale quorum fides probala fuerit mu- tuerunt. Censuiine ille concilii sui de Eulyche seu-
niantur (a). Tria hic sua anclorilale se facturum esse tentiam ad Leonem miitendam esse, ut si ab eo
Leo spondet: tollere dissensiones ad inviolatam ser- coinprobarelur maneret, si reprobareiur evanesce-
vandam catliolicam fidem; alterum, ab errore revo- ret? Nihil certe tale apparet itf utraque ejus epi-
care quiprava defendebant; tertium tandem, prsesi- stola (c). Hsec ergo et id genus alia, quse iisdem aut
dium el muninveniis afferre quorum fides esset pro- saltem sequivaleniibus verbis descripsit aliis locis
bata, Si igitur iria hsec,sua, non aliorum, auctoritale ostendunt tillra suam fidem Quesnelltimexaggerasse i
se praestaturumLeo spondet, non est cur ad distortam utsensimdeaniiqiioEcclesiseregiininejiidicioruinquei
inlerpreiationem recurramus, alios hujns caussear- forma et ordine disserendo fabulas ei commenta ven-
biiros et judices confingenles, ei affirmemusLeonem deret. Ecquis commentuin aut injuriosam fabulam
cura cseteris cpiscopis et prae cseteris tamquam pri- non redolere credet sanctissimum pontificem Leonetn
matem judicium ferre debuisse an appellationi locus ulira juslilise et sequitatis leges in Euiychetis causa
daretur. Sed urgel adhuc Quesuellus objiciendo illa liimis sibi esse blanditum,"ea jura sibi vindicando
S. Leonis verba, epistola ad Flavianum : Quoniam quse eidem non conveniebant? Hic est ille Leo sum-
nos, qui sacerdotum Domini niatura etsevolumus ju- mus pouiifex, quem universa Ecclesia in Chalcedo-
dicia, nihil possumusincognhh rebus in cujusquam nensi synodo congregata, tamquam legilimiim hse-
parlh prmjudiciumdefinire, priusquam universa qum redem et propngnatorem oninium juritim S. Petri
gesia sunt veraciteraudiamus. Ex quibus iadversarius n venerala est, qui docirinam fidei ad salutem neces-
noster jticttnde et quasi triumphum canlans ila ra- sariam illibatam servavit, vocisbeati Petri omnibus
tiocinaiur : t Hsecverba sunt hominis non sibi jus contiilulus interpres. Hic est magnus ille Leo quo PP.
omne ferendse senientise arrogantis, sed prudentis, ilii inchoatorebonorumad utiliiatemutentes, Ecclesim
oculati, sequissiraiquejudicis, qui suura causa inco- filiis hmreditatemsorlemque veritatis ottendere potue-
gniia lemeienolit conferre suffragiura. Sed quid sol- runt, et exisletiletin conmiunicorona gaudii, quasi in
vendis hujusmodi argumentis ex ipso Leone petitis imperialibuscmnisdeliciisspiritualibus epulanles, quas
tempus terimus? i Ait idem Quesnellus : < Non per tuas lilteras Christus prmparaverat invitath (d).
quserimus in hac prsesenli causa an Leo sibi praero- Huic ergo suiiimo pontifici, cui universa Ecclesia
galivam illamvindicaril, sed utrum de faclo Euiyche» aurem accommodavit, nos aurem non accommodubi-
appellavit, et ulrum ad solum Romanum pontifi- mus, ea sola ducti suspicione, quod su;e sedis splen-
cem (b). > OlepidumeffiigiumlCausamcadereinlel- dorem et jura prosequeretur, facta injuria sedi Con-
ligit, nihil ei prorsus suffragari cognoscit illas aequi- stantinopolitanscetOrientaliumEcclesiarumjiiribuset
vocas ei inusiialasloquendi formulas, non omnejus fe- pr*rogativis despeciis aique aboliiis? Solus Quesnel-
rendmsenteniimarrogantis,quseprsesumplionemquam- lus iia- poterat ratiocinari, indebite deinde exagge-
dain prseseferunt,velillamaliam, conferresuffragium, rando Constanlinbpolitani ilironi prserogaiivas et ho-
quasi ut Leo indicaveril cogere velle et necessariura norem. Sed qusenam qualesve fuerint sedis hujus
fuisse concilitini, ut oeulali, prudenlis aequissimique prserogativae et jura inquiramus, ex quo Quesnellus
judicis partes obiret. Illud enim conferre su/fragium dicat : « Audiamus Fliivianuin, novse Romseepisco-
ordinarie liabet significare causam in ccetu, synodo pum, inartyremque fortissiminn, etc. » Novm Romm
aique collegio tractandam. De quibus rebus altum C uiique Conslaniinopoliiana urbs, imperaioriiin iniini-
estapud Leonem silentitim, nullumque ex iis quse ficenlia et majesiate, nomen adepta est, mihime
scripserat saltem leve indicium apparet. honorem et prserogaiivas in iis quse pertinent ad re-
6. Verumeniin vero quia Quesnellusse malam cau- ligionem.
sam habere cognovit,et ad alia suum ratiocinium con- 7. Nec enim illius episcopatus calhedra,vel ab
vertit, utpedeieuiira ejus vestigia sequamur,quid sub- apostolis eta divo Pelro, vel hujus discipulo fundata
jecerit aiteudamus. Ait iiaque: < Quod si Euiyches ad fuit, quemadmodura de Antiocliena, inqua aposlolo-
solum Romanum poniificeni appellassel (nt actum rttm princeps primus sedit; Alexnndrina, in qua il-
esse ab eo existimavit S. Leoex callido mendacique Jius discipulus Marcus constitutus est episcopus; et
libello), non esset quod miraremur Eulychen Hom. Roniana, quam usque ad manyrium, ipse Peirus sibi
sedem appellaniem a Rom. pontifice ultro csse su- servavit. Hasenim Ecclesias aposlolicas dicias fuisse,
sceptum, prsecipuecum de Nieienafide agi videretur, patriarchaius lionorem et prserogaiivas ab exordiis.
cui tam Eulycbes ipse qnani ejus accusator indivulse suartim fttndationum obtinuisse, servata ea graduum
profitebatur inbaerere; Romaui enim prsesidis, tam- disiinctione quain sanctus Leo aliique PP. tradide-
quara capitis episcopalis coronse, hse sunt prsecipue runt, conslai etiam ex canonibus Nicsenis. At Con-
partes, ut e prima cathedra tamquam e specula con- staniinopolitanus episcopus, et patriarchalus lionore
servationi canonum invigilel, fideique catholicse cu- et prserogativis non fruebaiur in suis exdidiis, nec
slodem agat. > Nicseni concilii sevo. Illudque patriarchatus nonien
Pro apostoHcsesedis viribus asserendis netninem dumtaxat oblinuit post annum Doniini quingentesi-
honorificeiiiiora scribere poiuisse ii affirmarent, qui j) mum imperaioris Justiniani opera , et Romanoruiu
ad sequentia Quesnelliana dicia haud aiienderent. pontificuin permissione accedente.
Verumtainen cuni Quesnellus in subsequenti para- 8.NecQuesnellumjuvatprovocareadquintumcano-
grapho aut suse dissertationis capite 8, Leoni aurem nem concilii Consiantinopoiiiaiiiprimi, sub Theodosio
accommodandam non esse affirmet nimis splendo- seniorecoacti, vclad vigesimumoctavuin synodi Chal-
rem eisuse sedisjura prosequenti, idcirco subdole et cedonensis, in quibus primatus honor post Romanum
liyperbolice dumtaxai fuisse loculum, saiis superque pontilicemConstaiiliiiopolilaiioepiscopo asseritur (e).
est exploralum. 350 Sic itaqiie ratiocinatur: < Ye- Nam, ut351 vidimus in prsecedenticap., canon ille
rum non Eulycheu vaferrimo imposlori fidem ha- Constanliuopulitani concilii nulluraprorsus roburob-
beamus; non Leoni ipsi, sanciissimolicet viro, aurem tinuii, vel quoad primaius nomen, vfelquoad prsero-
acconiinodenius,sedis videlicet suse splendorem ac gaiivas et potesiatem in ordinandis inetropplitanis
jura prosequenti. AudiamusFlavianuin novseRomse episcopis provinciarum Ponticse, Asianseet Tliracise.
episcupum, Cliristiqtiemartyrem forlissimum, quem Nec quidquam conlicit quod Chalcedonenses Paires
(a S. Leo, epist. superius laudata. appellatione, cap. 9.
(b) Quesnellus, dissert. laudata, cap. 8, pag. (d) ChalcedonensiumPP. epistola ad LeonenvMa-
mihi 297. gnum, apud Quesnel., tom. I, pag. 292. Con.-nleLab-
(c) Vide Quesnelli diss. de Vita et Rebus gestis a beum, tora. IV Concil.
Leone Magno. Quesncllus, disserlatione de Eutychis (e) Tora. III Concil., et lom. IV.
PATROL. LV. 36
 il31 P. CACCIAR! EXt:RGlTATiOMESIN S. LEOiNB MAGNIOPEltA. 4132
* illiitfi canonem renovare eil confirmare tenlavefiiil. iA 'Elaviaiiiim.*,Sanctitale et tnaximis mferilisornalum,
f Siiri, impririvis PP. Chalcedonenses blandiebantur Leoni stimmo poiitifici', riiillo prsecedenti habito iin-
qupd S... pptftiiex regiai urbis episcopo iiovos titulos -pnlsuv totam Euiyelijs causani «peruisse, ad eum-
et prserogativas lubenti aiiimo Goiiimunicarevellet, uemque orotfia sylitfdalia Acla inisisse,debitain sub-
iiujiis videlicet glpriam angendoj si aniiquae Romae jectionenv:exefcendov ut laia irt hoereticiiiiisenlen-
pfiviiegia iiripeftiri rion.dedigiiaretur. Ei qtfideiii ea -tia-,si comprdbqreltir,maneret;'si feprobdfelur, evane-
friiione ducebanlurj .videiicet Constaniinopolitanam scerei, Id jam ctiHigi ex ntraque illa Flaviani episiola
episcoportfinsedem esse alleram veiukpartem veiustse quibus dunvtaxai Qiieshelliis insisiit, nos in duobus
Romse, ideoque supra cseieras Ecciesias Orienlis prsecedeiitibus capitibus probavimus., Atque cum in
ervgi oiiortere. Quiii;deiiide:injuriam aliqnam et vim priesens hos pudeai jam dicla itferum referre, et
"paiereiifilrAjexandiise et Anliochiae p.ilriarelia:, qui -quasi sensim «Xlra appellalionum jura ad vagaivdura
illju.ni G<))istaiiiinopo|iianuinepiscopnlum tamquam duci: ideo ilia prserermiitenda fesseduximus, ad alia
veluti liveinivriiiiiet partem epjseppatus antiquae Ro- gravissintaanonienia nosiram orationfemcohvertendo.
ihai iiabeffe cpnsuevferuiit. Peinde aiiiniadvertebant 10. Aiqtfe ut de ConsiaiitinopoliiaiiiB Ecclesiae
Siesenbs eartotfesJiuie sanctioiii fepughafe ; et pro- illius aevi jiifibus disseramus i, nobis pefsttaslnh esie
piferea hpn iposse nbvm Romm epispopum pacifice iis >debetFlayiannni noh meliorein el sincerum habuisse
friii pfivilegiis et proerogativis, de quibus agebaiur, su;e agendse causse interpreiem quam Anaiolium,
sihe expfesso apostolicse sedis decreto, et perciiipto- qui post illius necem ad eamdem sedem fiiit assuni-
lio jiitiicio, quo perpetuo onirtia dissidia et co.nten- ptns. Fateor et ego liunc pafi saiiclitate , moribns,
tioiies, pfavcipiieEphesioruni, abolefeniur. Idcirco n virluiibusque ^ ac erat Flavianus; non fuisse dpna
ioiiirti iiltfd -coneilium, cum uiviverso Orientaiium tunii Tamen nemo ibit inficias niiivioamhilu labo
cdettf cofairi Leone humillinve per epistolas sistere rasse pro suse Eclesinejuribus, prserogativis aiiiplian •
;defihiefuril^ Neque ilJi.iis gerierajis concilii PP. S, dis augendisque v ininime ea mtfderaiione servals
tfeoriem alioqiienles uiiam ex iis plirasibus usurpa- quse necessaria eralj nealienasibi per prsesumjiiio-
Tfiint qilas adoptavit Quesneiliis ad glofijini novse nem et arfpgantiain usurpafei'. Qualem autem sub-
Rohvseexaperaiidam, pt ad iiiius EcclesiseJiira ma- jectioriem efga Romanam sedem sefvavefii, itidica1.
gniiicanda.Peiierriniquidem confirmalionem pinnium ipsemeL in sua epistola ad MagriuiriLeorieih post
•gestofuiri, et prsfecipueiaudati quinti canpnis Gon- Clialcedonerise conciliiim seriptai GonqueriUir im-
Stariiiiiopoliiaiii, et dixerunt cqiifidenlesquia,lucente primis de ©iDseoroAlexundrino-,queiii syriodus au-
dpild vos aposlolico radio, usque ad Gonslaniinopoli- ctorem inyenit tanlse teinpeslaiis exciiaise contra
iaribfuni Ecclesiaiiicpnsuete gubernando : iUum.spaf- communempacem. Opprrel»(ii(subjictl)scelestuinillum
gehtes, hurie scepiusexpaiidilis, eq quqd absque inyidiu demedio iollii, qui universiuhorbemprbcetlis ricietnpe-
cprisueveriih vesifofiiinbonoruni:pamcipaitbne ditare siatibutithpleveral. Dioscofus porfo rioh tantuin fidei
<iomesl«os.iCpnsiieyji, ergo tfx Iiac JPP,Joquendi for- rebus adyersabatur; sed etiaitf srreiltie se oppone-
itftfla, usi]tte:|ad/ili'a,.lemp'orfi.)iiuiqaj)us,poniifex-.apo-bat anviritui Coiistaniiiiopolitanoruhv iepiscOpuium,
sfOlicurn fadiuni std Consiantinop.plitanoriiii.1Eccle- sibi vliidicaiido pfimatviSjtira in (eathEcclfesiamqiise
siarii extei.vd.effe,hane gubernaiidq, quemadtiiodiim secunda liabebatur juxtaNiciena statuta. Hincefgoab
sitfpissitiifeih febtfs arduis dissidiprurnque causis Anatolio enrirraiis iis quaein conejlio illoeirca caiholi-
jaciiiiii fuferat. Idclrco arbitrabaiiliir veije et posse cam fidem«onuiiuhi PPiCoiisertsioiiestabilita ftietant,
bonofiirii, id est priyilegiorum, participaiione ditare iG ila deGotfstantiiibpOlitahsesedis boiioreet piaerogaiji
doriiesticos.Subduiit deiiide huic sanctioni vebemen- vis firmaiidis et decernendis soiirtiserraonein ofdittif.
ife.rfesiilisse poiiiificips JegatPs, eaindem in irriium QuoniamveroUtias proposiiioriesnbsexpedife bpofiuii,
riiitrfetfecoiialos:voleiiies ct Itocbbnum dveslraprovi- ul lanta synodus dbunde prmslafe videairir qiiai indi-
dentia inclipari',, ut siciit fidei,?ic bonmprdiriatidnh genl, luin correcliotie, lurii cbriftfiiwlibne,"ciihtin ca-
%obisciepuielrii effeciiis,'Quid igituf? Npn iiiRoma^ nouich, luniinaliis 'ecciesiaslichcnpitibus; curm fnit
iiiiiii cpiiCiliutfi,tfptf in se ipsos CiialcedOh.ensesPP^ iitqui nniversdreguhl, et niagriificeniUsiriiis bi gloiib-
sfed iri Leoriisivi c ailiolicse fidei vicioriam refundunt-, sissimh pfincipibusi ulque iliustri cic celebfi senatui,
a qiib pafitfef sperabant se fore conseculuros aliain el clero univefsb, et pbpuib, iitaliqito'd hbnoris iitcfe-
iSiain fecclfesiasticiregiininis ordinaiionem, ob quani tnentumsetttirei sedes sanctissiihaqum esl in hac rcgia
feiiixfeeuni .exorabani. Rpgamus ( inlef caetera sub^ urbe Constahlinopblitana(b) v...iUt auterti facilitts
duiii) itjiiuf, eiiuis decreiis noslrum honorajudicium, hocce hoitofis iiicrenieiitum cideln cortcedefetrir,
ii siciil not cdpiii iri bbnis adjeciinnsconsonaniiam, sic provocavit ad illurii canonetri Constahtiiiopolitani
eis'uinmitai
' tuqfiiiVsqiwd decei adiinplcat (a).: . concilii pfimi Sub Theodosio irapefatOre : iii menteni
9. Jiiitf vero ad cbgrioscendum an Quesnelji causa qupqtie Rpinaiii potiiiDeis revoeavit nomen Magrti
faiipcihandiqufe nvodus specie saltem stare possii;, Nectarii, TiiivriilieiAlexandrinij aliofumqtie, qui ih
|uin ftiiidiiiis ftfat, iicfeaiiniiii ex prsecedeiitibiis ita ea synpdo suffragati fuerunt: proleSlatuf idem Ana-
qi'ssefeffe. Flaviatfus noymRgmm episcopus, Giifisli tolius eam causara in concilio fuisse pertraciaiara a
. iiiartyf fOftissiiriuSj.de Orieiilaliuiii appeliailoiiibus, PP-.j ea ducti liducia, ut a Roihano poiitifice appro-
fle syiiodofuiri pioyihcialium judiciis pptuitne aliter I» baretur : Gonfideiiiesfore ut raluiit hdbeai hbtioreiri
Sieiviirequaitf setfserout ointfium Ecclesianirii Qrien- sedis Gonstanlinopoliiaiim,Utpoieqttmjatn anie apbsto-
tis Patres in generali synodo congregati? Mea qui- lici vestri ihroni curam et eohcofdiain habet, _et per
dem senleritia festet cujusque cordati hpminis, qui omnia communeinbpemquibuscuinquefebiis indigebal
tfodlirh itf ;Scir^o non quaerat, el nimia rixandi libi- coriimuiiieavh.In inferioribtis vefo, de.proetipri:tcura
fline ductils lafyalas iiugas pfo rebus yeris vendere quam Rom: sedes erga COnsiahliiiopoliiariutf Ec-
iioii saliigai, esse.deliet, non poiuissfealiter Flaviar clesiam exfercuii agens, inief alia niulta quseipse
tfiiiii de liis oiririibttSfebtfs sfeniire, prseter id quod episeopus. Aniaiolius Leoni cehsuit stfggerenduni,
Palres illi Clialcfedpneiises,in tain celeivfi "converitu ui hujus aniinus lubentef iiioveretuf 353 ^d con-
352 feoaclicohfessi sunL: videiicel, Constaniinopo-- firmandum ratuihque habendum caiiOuem illum, ail
Jiiaiiuiii episfeoputri,pfaecipiieiriief Oriehtaies apo-, hoiiorem et pfscrogativas Suse sedis pertihentein,
istoiifeje.sedi:iiiissfe subjeclum, atque polissimum in hscc liabety quse, dubio procul, illoruih'Lemporuiti
'caiisis quibusciimqufe hujus judiciunv moderatio- docirihain circa Ecclesiaruni Orie.tftisregimen pef-
iiemve exquisivisse, fexspectasseet obtinuisse. Quare spicue patefaciuni; quseque, ut ita dicatn, appri-
pro cerio tenendum.est laleuv tantunique episcopiun me opponunlur novis docifiiils, et Quesnelliahas
(a) Epist. PP. .Ciialcedonensium, apud Quesnel- Vat. cod. septingenlorum annqrum; liacteiiuSiainen'
luii), loin. Ipag.294,et loih.lVCpiiciliorunvLabbeii; a doctis vvris dfesideialaiii,eaiiii[juevariis uotis ador-
(i) Hanc Anaiolii epistolam offendiiniiSiii Grieco natam iri altero louioexhibebiwus
 1133 D& ECTtCHtANA HiEREsrEf HISTORIA. LIB I^ UM
Mlacias prorsus evertmit. El nos (ait) gtuifyiiiJ \ Ciebarittff, eti» in iis quaead eccleSiastici reginiitfis
•appTobatioUiset siabilitalis cbnseqtti possunius, ut et adtffitfistrationem perliriebant, Quarto laiidem qua
hoc a vobis, sanefissimij fiat obsecramus. Animadvef- fSftioneAnatolitfs fateri potuisset Coi)slaniinopolita-
tatv quaeso, leetor, ad alia quse' immediate sequttn- nairi Ecclesiam non generali quadam solum (BCODO-
thr. Nant sedesCoiistaiiiittop-olitaiiapatrenihabetapo- rriia Romanse Eeclesise fiiisse addictam", sed prmcipiiG
slcilicuiii vestrum ihrmrttm, paSiipuo qUbdetn ntbdo quodam modoeidem conjungi ob Romanoruni pohli-
vbbiscmnse coiijungeiis, ut ob vcstrani curdm erga ficuin ciirain erga ipsamv quaraque prsetefitis tenipo-
ipsam omitibuspersuusumsil vosdnleasinCeremeditatbt ribus sine intermissione exercuerunt _ ecclesiastico
esst,-et etiam nuiic de ed eamdeinmentemae euratiisirie sratuiutUiaoinniadhpohentes? Quatuor tfsec, inquam,
ifnefinissioneliabere, ei ecclesiaslico statui ulilia orit- qn» "riostrocerebro non confinximusiised ex gemiinis
Ainb forej ui dignemini scfipto eoltfirinrireiqumcorise- liausimus fontibus, quorhodo possent cutfi illis sup-
cuta sunt in sarietissima aic/ue mcnmenica stjnotdo;it pSsititiiS jufibiis et privilegiis cohserefe, qiidruin
ipsant jam dictctmcohstituiionemde sede Gensiahtino- vihdicem Quesriellus cotfteridit fuisse Flaviaiium, ne
polilana ad vestram satictitaiem mittere eUfuvirrius,nt Etftychis Causa deferretnfji recogrioscefetuf judica-
cogiroscere possitfs Voiisvestris ffmniudkiniiUS ftiisse tetuique a Rptflano pontifice?
disposha. Tandem supplexS.Leonern exorat,.uisin- 12. Neque obstat qtfod Ffaviiinus histfs fuefit per-
galis proposiiionibus congruanv faciat respowsionem Siiadefe Rom. pontifici Entyclien Secriiiduincanohum
riiisso hac de causa Luciavvoepiseop")laMquaift te- fegtflas jam fuisse jiidicatoiiis riPViimquererum exa-
gaio, qni oninia exponcreii et laiimlatiinv serviendo ttfen judicitfmque, ad qupd eoghiia Etftyciiis appeila-
exliiberet, qui erat vir perfeetus,- ei ipsisimperatori- l> titfne se afecingebat,esse Stfperfltfiiiri,ul alfirmat ipse
bus aniea charus, quem prius Le» ipse ad sytvodtiih "Qtiesivellus.Nam iirtpfirais Flaviaiiils S. Leonis exa-
mkeral. Dbsecramusquenl congttientemfespoiisiorierii tfien judiciiutfqueiesse superfltfuiri ftullibi iudicavit.
ttnaqumqueprbposhiff accipiat, cum vobis1bmnia Deb Itfiriio hoc 6iqtiiM"vil,.arbitratus 'dtfthtaxat- gfenerale
dileciissimusepiscppus Lucianus ixpbnatj qrii el ipse conciliiiiivfore sttperliuuiri, ne dissidia et conteiiiio-
prmsenssanclm synodo_.el pfudeitterqiitEpstetat pro- tffis partiiim succrescfefehi. Petvit qtfoque ut pontifi-
ferens pro sludio nosirm fidei,- eleclrisest a n&brsut ciis scripiis iata iii Eutychen seritetftia cotffirmaretur,
famulattii erga vos feliciter imerinfei,-vir perfeeius exi- "Btnequa coiifiritfatione certe Oiieiilalium episcopo-
siens, et auqustissimis ei ChrisHtiirissimisnbiiris irii- fiitfi ftfdicium htfllum liabuisset effectuirt; ipso Eu-
peia!oribus jam aniea charus _ querii vestrd bonilate tyclie-reclatfvahte; et iiitefpositis etfde fe in ptfblicis
fruenletngaudenteiiiquead rios imUere digliati eslh; Cotfstahtinoptfliianne urbis locis cohiestaipfiis libei-
1L Et ne quis dubilare possif haeteonuiia ftovarn lis, qiiibus pfotestabatur pef injtfriahi et adversario-
doctfinanvfallaciamque haud evenere, aui- rtfiii riialiliattf, vel irividiaiu, comiiiunioiie et tfvpna-
•Quesnelli
madveriat, qusesOjcur quove sensu hac simul slare TSiefiipfsefectiifii"fuisstfprivatuili. Qiiare mihirfie est
queant?.Negat Qtiesrielhis Flavranmri misisse ad S. aiidiendus QtieshelluS, qiii, ut prsesiaiuiri aliquod suse
Leoneui sui concilir contra Eutycheri stfoteniiam, pefdit* causse pflfafet, ad distPftas quasdatfi iriief-
ut comprobareiur; ant' evuiiesceret; si reprobareiUf ': pfeiationes habuit ffecufstiitf', fidehter et quasi iu-
t negat misisse ad euni Aciortun serieiri,*ut necessa- "deni.lo,Flavisini verba iia iiitefpretahdO : <Flavianns
rise relationis debitunv persolyerei; feofttenditdecre^ ppstulat Ltfoiiis nPii jtfdiciuitt, SPd sblatiiitfi; notf
toriam fuisse conciiii Cousiahtiiiopoliiani Sertieniiam-,„ Berileiiiiam, sed littefas; defeflsioneiii,"noiicorifirnia-
cui Flaviahus prseiiierat, ivec operosa ihquisitiohe G iiotfeni; propriii scfipla, tioii synodalia decreia, qui.i,
opus fuisse. Affirmat quoqiie Eutychevi vefsipellera - itflofio semel ift Eulycheii aiiatiiemate pef episcopaie
ad alias sedes, prseseriiirique Romanam, brevi meiii jtfdiciUhl, (iriita carisa efat, iiisi vitfivefsalecoiiciiiuni
dacgs querelas relatiiruin, pontificumque aures Oc^ litfjus coghiiibrieiriad se vellei peftraliere, vel ad Oc-
cuparet (a). > Aij prseterea crim rumor disseminafe- cidfeiitaleultro defeffeluf : qiiod fetfioyenduhi itf hac
tur imperatorem de cogenda universali synodo cogii OfcCasiPriefectlssiiue feeiiSebiitConslaiitiiiopolilaiius
tarej in qua tptifm negothm ad exaiivenrevocare^ Siitistes ; ive ubiqiie(iacjuit) sdhciissiritmliirbarenlur
tur, aequum erat ut Flavianos primariaffi sederii et Ecclesim pfopter uhius iiiqttieti iac sOditiosi triohaclii
bujus concilit PP. ceniores facerei, el Consianliiio- 'efforem ac malitiani. > Non efgo audiehdus est. Si-
poiiiaria Acta Romano poutifice curartte cseteris eiiam qtiideiri in appeiidice suse 'epistolse', pffeut lisec cir-
Occideniaiis tracius episcopis innotescereni. At durtl ciihifertur, Ftaviaiius ppstiiiai iit ROtfi.pontifex pio-
talia negat, et jam recensita affirmat, piofsuslabaret priarti faciat covrimuneitt.fidei causaitf; siriiiilque ro-
corrueretque illud Chalcedoheiisium PP. testimo- ^at feiiiri decefttefe irt 'datfiiiattoiictfi adferSUs eum
niunv, quo fassi sunt aposttflicse sedis radiunv usque regiilaritef fdctaiii, ei pef prapfia ibfipta dignafe. An
ad CoiistaiitinopoiitanatiiEcclesianvconsueie gtfbef'- lidiicquse postulat Flavianus sitfe gestpriim prseCe-
nando, ssepius sparsuiri et extensum fuissej et lam- deiitium examiiie, et ineogtiivi EutycliIS tfiala fide
qiiaiii doineslieos boiiorum participatione Gonsianti- tfique neqnitia, Romaiius poiitiffex.iigefe poiuisset"?
nopolitanos ditafe consuevisse. SeCundoiviinimesta- An decrevisset d.aivviiaiioneiri iii Ettiychetf iegulariler
relClialcedonenses PP. Uoinanunvrogasse pouiiiicein esse factahv, quiii fudicis partes ivssumefet; fetcogiio-
ut suis decrelis eoruuvhonpraret judicium ( b). Nam fe scerei autheiviica syiVodall.aActft pfiiicedentis latse
si jartv, tft Qifesrtellus vitlt, alicujiis liieiropolitani seriteritise, pbsthabitK atqtffeiiegleCtis rei feoridfelvvnati
concilii Acta Rtiriiani poiitifiBis Confifinatiorte iioh deleiisiohibus? Qiiid pluba? siiie'pfsenederifi liaiuitf
indigeht, hitflttf riiinus ejusmotfi eonfirmaiiotfe iridU oriihium reruih exiriiine, scripto, hoii vefbis tatftiitfi,
gtiisseiil gerieralis syiiodi gesta, utpote totius Eccle- pptuisset ofdiriafio judici afferie solatiutfi, decpf-
fedolefei Itendaiain in liabita iivqtiisiuontffeanotficasleges ad-
siseaubibfitate sanciia. Ttfrtio feririivtfeiiluirt
qlibd ad disseiisiotfes toileiidas, quse ob iiigeriioruhi Itfipletas ftfisse, Flayiariuiiiqtfe ipstfnvjustitise ivpices
iiiobilitateitf tetnporuriiqiie cifctfaistaiviias-itf Coii- yefvasse defelaraffe,quiii faitfm et fifniiiin haberet
staiitinoporilaiia354 Ecelesia antea exortse erarit:, guidiiuid cohira Eutycheri pronUiitiaiiim ftfefai? si
vel ob Eplieslorum tuniultuiii, vei ob hietfoptflitano- fiseCloquendi. fortflulse lion iiihuunl FiavianUin po-
fuiri tfiurii illartfin pfovitfciafurti, AsiaiisetideHcet, sttflasse a LeOne 'ex'ariieh,vju'didiuth,decreiiim, haiid
PonticiBet Thfacise ofditfiitiBries, Rortiarii pOivtifices sc'io quasnarii ftiagispfoprias hlagisque aptas Vofces
tfiivriejus auclofitateriiqiie exferculsseiit, ut Cohsian^ fexeogitare debtiisset ut fifftilpf 355 nianeiei, laia
tinopolitani pfsesules specialiier fierfehi paiiicipes seritenlia. Et cefle niagiiiim solanuiii e'St, riiagriaiii-
privilegiOruftfsedis aposiolicae, qtfos tatfiqtfatri filioi que defeusioriem infefiofes jtfdices habfent, cuni eo-
patri subjectps iespicieutes, suuimo fettadiocOniple- ruui judicia ad superiora tribunalia deferuiittii', atque
(a) Quesnellus, utsupra, pag. mihi 298. Magnuin.
(b) Chalcedonensiui» PP. epislola ad.S. Leoneni
 1135 I». GACCIARIEXERCITATIQNES1N S. LEONISMAGNI OPERA. 1136
ab horum judicibus approbantur> Unde non mirum A methodum prosequi vellemus, pedelenlim omnia
est quod Flavianus maxime aniino perturbatus, et annotando quse Quesnellus scrip.-it ad Eulychis ap-
injuria quidem, per Eutychianas tnrbas, faieatur pellalionem aboiendam, jam extra scenam vagari
Rom. ponlificisjudicium sibi allaturum solatium et cogeremur. Alia et alia enim, qunesibi favere adver-
defensionem. Neque necessarium erat synodale de- sarius credidit, in sua miscuit disserlalione, quse vix
creluui, cuni R. P. ex propriis scripiis hsec omnia ad prsesentem pertinent qusestionem. Veluti iila de
prsesiare potuisset, et propterea hsec sola sibi posse cogenda vel non cogenda generali synodo; quain
suffieere Flavlanus asseveravit. ancloritatem tfon ab apostolica divi Peiri sede pen-
13. Sed jam Quesnello dolet versionem prioris dere, sedab impefatore, et ab omniiim episcoporum
epistolse Flayiani ad S. Leonem parum accuratam consensu, queni prius exquirendum essc conliiigit.
videri : < Quam (ait) si ad Graecum textum, qui Vel illaalia de ActissynodnrumOrientaliumconfeciis
lempornm injuria excidil, emendare licuisset, aliquid a provinciarum metropolitis, vel dioecesanis, quse
forte clarius invenissemus, quod opinioni nostrse non transmitlebaniur in Occidentem exaroinnnda,
suffragaretur. > Non obsiante consueta hafecantilena, sed lunc lantummodo esse illuc transmissa, cum vel
de falsalis anliquiscodicibus, elde versionibiis male particularis controversia aut accusatio in publicam
digestis, jam ex anliquioribus hsereticis mutuata, fideicausam evaserat; vel cum quis in synododam-
hisce verbis caput illud susedissertationis fidenter nalus ad cseteros episcopos provocabai; vel cum, hse-
claudit: < Ex hac taraen versione, quamvis ab Occi- relicis imperaioris graiia abutenlibus, primarisesedis
dentali et Romanp forte viro facla, leciori sincero episcppura, qui apud priiicipem agerei, conveniri,
nec notluii) in scirpo quserenti ad erueiidam verita- n ejusque sollicitudinem adversus pervicacium hsere-
letti saiis superque lucis apparet. » Sed lepida fabu- ticorum nialas artes arcendi parerat. Cujns rei aliqua
latio. Post onmeni adhibiiam ratiocinandi artem in sibi suppeditata esse testimonia credit ex concilii
inlerpretandis dislorquendisque Flaviani dictis, quse Chalcedonensis Actis. Quare cum Chrisiiano Lupo
paulo ante tamquam sole clariora exaggeravit, ecce congressioiiein insliluendo ait: < Quis credat Romam
jain intelligens apud doclos viros suam causam ca- esse direcla Acia synodorum Antioclienae, et R«i;y-
dcre posse, effugium simul alque prsesidium sibi tensis, non mulio anie Constaniinopolitanam habita-
convparandumcensuit, illius epistolse veiuslnm inter- rum in causa Ibse? Quis alierius Aniiochense, iu
pretem taxando et objurgando. Nihil tameii clarius, causa Alhanasii Parrensis? Quis sexcentaruni alia-
si illius cpistolse Grsccus lextus exsiaret, invenisset rum gesta ad Occidentales partes delata ad illud us-
Quesnellus, quse suis studiis indulgeret, cuin jam qufetempus dixefit? Al potius contra moretn egisset
Chalcedonensium PP. el Analolii agendi ratio lo- Flavianus, si de illis iniliendis cogitasset, antequam
quendique nvodus illorum lemporura doctrinam, Euiychis pervicacia, contestariorum Jibellorum pu-
ecclesiasticarnm rerum adminisirationem quam Orien- blicatio, litierse ad Leonem missse, imperatorise
tales servaverunt patefaciant. Nos hic interim lecto- poteslaiis inetiis, concilii a Theodosio convocaiidi
rero admonendum censuimus laudatanv Anatolii epi- rumpr, vel indiciio, et alia hujusmodi necessitatem
stolam liacienus ab eruditis fttisse desideraiam. Nos Flaviano iinposuissent primariam sedem de causa
eriini oninium primi annoD. 1758 ex Vaticanis Grse- jam communi lafetainslruendi. > Hsec sunt quse ut
cis manuscriplis co.dicihuseruimus, et exscripsimus; fucura faceret Quesnellus, digessit in causa appella-
qiiam deinde siimiua qua polleterudiiione et benigni- tionis ad aposiolicam sedem habitse. Qnonim alia
laieLalinam reddidit clarissiinusdominusFranciscus C cum ad subseqtieiiieiu concilii generalis indictionem
Mariani, Vaticanse bibliothecsc scriptor, Graecarum convocationemque perlineant; alia vero ad causas
lilterariim interpres; eamque iiitegram Grsece et ciini in Ephesina tum Chalcedonensi cecuinenicis
Latine, Deo opitulante, pubiicis typis adornabimus. synodis pertractatas et. definilas referri deheant;
1-4. Quia vero roultis modis secum mediintus fue- alia denique quse ad Euiychis et Flaviani negoiium
rat Quesnellusiea omnia in medium proferre quae speciant, cum a nobis abunde discnssa et enucieata
suis falsis opinionibus aliquo modo pairocinafi posse fuerint, idcircone historicarum rerum filtimahrum-
arbiirabatur, hinc ortum est quod, suppresso no- paitfus, alibi de iisdem opporlunius verba facere
miiie, cujusdam eximise erudilionis viri opinionem differimus. Interim autem speciatim de Eutychiano
recenseat.qui scripsit: < Lectis scilicet Conslanli- appellalionis Hbello quem e Leoninarum Operum
uopolilanse synodi gestis adversus Eutychen, omnia collectione eliminandum censuit Quesnellus, ser-
sic a S. Leone fuisse probata et coiilirmata, ul ab monem peculiariter aggredimur.
indicenda synodo generali abslineri debere censuerit,
lain FJavianus quam S. Leo. >Haec loquendi phra- CAPUT VI.
sis, Quesnello cum displiceret, subjunxii : Pace op- De Eutychh epistota, et libellhad S. LeonemMagnum
timi viri dixerim, longissime a vero abesi. El, arre- sCripth. Christiani Lupi de ihdem senientia a Ques-
pta occasione,1leniter describit S. Leottcm coiifra nelli noth criticis vindicatur; et postremo hujut
Flaviannin iratum, proplerea quod Eutychen seve- agendi scribendiverationemnonnhi fallacias el nu-
riori sentenlia, ut putabat, perculerat, qui staiutis oslenditur.
Nicsense synodi inhserere videbalur. Ai Leonis ira- © gas prmseferre
cundia dicai, amabo, Quesnellus unde trahebai ori- 1. Scriplorem de ecclesiasticis rebus Quesnello
ginem (a), nisi ex eo qnod ad pontilicias manus audaciorera nullum esse seque opinor, neque cui
nondum pervenerant, sicuti opnrtebat, et Flaviani magis animo desideriura insederit Ciirisiiani regimi-
Htferse, et synodalia gesta, quemadmodum eccle- nis forinam.et ordinem pervertendi. Id hactenus pas-
siaSticseadmiiiistratioiiis vel inoderationis ordo, ut sim in nostris Exercitaiionibus, et potissimuin in
aitipse S, Leo, exigebat, ut ipsi luculentius obser- prsecedcmibus hujus Euiychianse hisiorise capitibus,
vavimus; de qua re iierum agere supervacaneum abunde demonstratum fuisse ii judicabuiit qui nullo
modo est. Sed adhuc addidii Quesnellus: De confir- partium studio adducii easdem lustrare non coniem-
matione igitur gesloruin a se babilorum adversus pserunl. lnlerim auiem postquam duo integra de
Eutychen, ne per soinniiiin quidem cogitabat.Fla- Eutychis ad aposiolicam sedem appellatione 357
viatius. Itane? el prsecedeules illse voces, et Flaviani capita scripsimus, lertium adhuc superaddeutiiiui
phrases, quas superiiis annoiavinius, innuiiiil forte esse existiinavimus, in quo Quesnello objiciaiitur
Flayiaiium non cogiiasse per somnium de gesiorum ejusdem Euiyclietisepistnla, fiiiei professio. ei libelli
confirmaiioiie, quaiu expresse postulabat? Egregie quos in suse causse niuiiinien atque prsesidium ad
leciori 356 iuiponere studuit: sed veriias mendacia sumniuin pontificera magniim Leonem direxii, quse
fugat et everlit. Hinc vero si consuetam scribendi nionumenta omnia couipriniere, et violenta iiilerpre-
(n) Epist. 20 S. Leonis ad Flavianum, cap. 1.
 1137 DE EUTTCHIANAHJERESI ET HISTORIA. LIB I. 1138
tatione explicare, noster adversarius multis modis A / tum nos, quos quia principio detrectaritetrejicere non
' conatus esi. Quod 111lacilius prsestare posset, qua- licuit, necessario ad proteslalionemdevenimus, prm-
luor libellorum geneTadistinguenda esse sibi per- sertim citm animtklverlamusmulta, ad graliam Melc-
suadei, quos libellos Eutyclies a suo episcopo dam- tianorum, mulla rursus ad insidias calholicmEcclesim
nalus vel obtulit, vel «biulisse se meniitns est. sub noslris criminibus agitari, necessario ob id quoque
. < Primus fuit appellationis libellos de quo diximns. hunc tibellumtibi porrigimus cum mulih obsecralioni-
i Secimduscontestaiorius, de quo S. Leo epislola 20 bus, ut, Dei melu in animo servato, qui imperium au-
\ ad Flavianum, cap. 1, scilicet, posl appellaiionem gusthsimi et pienthsimi imperatoris Constantiniluetur,
'{interpositam lillerse dandsc snnt ab eo a quo appel- cognilionemcautarum nostrarum imperatori reserves.
{lalum est ad etim qui de appellalione coguiiurus est, JEquum est enim, te ab imperatore missumnegotium
jquas lilleras dimissorias sive apnstolicas vocani...... hoc integrum reiinere (d). Nemo est qui hegare au-
Si autem non accipiat, contesip.iur, elc. > Terlius deat hncce conleslatorium Hbellum in se conlinere
libetlusfuit querimonim; ad sedem enim apostolicam omnem vim et energiarri-quam in quatuor libellorum
per libetlosdoloris sui querimoniam mhil, inquit Leo generibus sparsam atque divisam esse Quesnellus
noster epistoln 21 ad Tlieodosium Augustum. < Li- comminisciiur. An non in eo conquerunlur Alhana-
bellus porro querelai, subjicil idem Quesnellus, seu sius et episcopi JSgyptii falsitatibus et criminum
querimonise, recle et proprie oblaius dicitur a pres- consarcinatione ab hosiium calumniis esse appelitos,
byiero adversus episcopnm, seu patrem suum. Ad ob insidias Eusebii.Narcisi etaliorum?Nonn.e testati
quam conjecluram confirmandanv jurisconsullorum sunt solemni prolestatione in ea synodo calhoficse
illud axioma exscribit : De palernh injurih conque- .R Ecclesiseinsidias fuisse molitas, sub prsetextu falso-
rentem•filiumaitdiri juslum est et usitalum, cum ipsiim rum criminiim ipsis objectorum, de quibus inquisi-
accusanlem vix quisquam ferat. Quarlum libellura, tienem facere confingebant? Nonne tandem obsecra-
supplicem videlicet, obtulit Eulyches adversus Fla- tionibus pelebant ut, Dei ntetu servato, causarum
viani sentenliam. Imnvo plures, quos videreest act. cognitioimperalori Consianiino reservaia esset? Age-
1 Chalcedonensisconcilii (a). > batur enira de criminibus falsis, quse si vera fuis-
2. Haciiaque libellorum disiinctione prsemissa, sic sent, jam ei civilem rerum administralionem, et im-
prseterea ratiocinatur Qiiesnellus: < Qualuor hujus- periale regimen, offendissent. Et proplerea nihil
modi libelli imprimis disiinguendi sunl, ne cujusque mirum si iu iis taniarum angustiarum circumstantiis
vis et energia alteri iribuaiur, unde et lolum hoc provocabant ad imperatorem ut novi judices consti-
negotium consequenier obscurelur. Fuit igitur pri- tuerenlur, qui, neque odio, malitia improbitalibusque
mus libellus appellalionis ad concilium; secundus adducii, eorum causam examinandam assumerent.
contestalorius ad CP. populunv; leriius querimonia- Non est igitur verum quatuor libellorum genera in
lis seu querelavad S. Leonem; quarlus Hhellus sup- similibus causis esse dislinguenda, ne ciijusque vis
plex ad imperatorem. > Primuscommeniiiius erat, et energia alteri tribualur, unde et tolum negotiuin
nec revera datus; alii tres revera oblaii. Quorum obscuretiir. Perspicue enim appellaiionis negotium
omnium libellorum mentionem fecii S. Flavianus in ex unico tanliim libelli genere innotescit, si illud in
epist. 1 ad sanclumLeonem. Hisceaulem verbis suam se habeat quidquid necessariura est ad veram appel-
clausit Quesnellusilissertalionem. Si ergo staret le- lationem conslituendam et obtinendam.
pida hsec seque ingeniosa libellorum disiinciio ab 3. Ei quidem hujus generis esse libellos et episto-
adversario nosiro excogilala , jam ex parte prorsus C ( lam quibus Euiyches ad S. Leonem provocavit, quse
caderent quse hacienus de Eulycheiis appeliatione statim dicturi simius patefacient. Tria enim capiia
conscripsimus. Solam apud apostolicam sedem epistola illa seu Hbellus in se coniinet. Alterum duo
querimoniamEiilychen fecisse, non appellalionem qiierimoniarum habelgenera. Primuin, quodab Eu-
diceremus. Verum adversarium rogo undeiiaiii illarrt sebio Dorylaei sibi infenso fueril de lsesa fide accti-
disiinctionem haiiserit, ne commeniitiam el ad fu- saius; secundum, quod Constantinopolitansesynodi
ciiin faciendum excogiiaiam fuisse arbiiremur? In Acia injuria contra eum fuerint exarata. Unde, S.
codicibus plane, et legum digestis non offendimus pontificU testimonio invocato supra sensum suarum
quatuor illa Hbelloruin genera esse distincla, ut proposilionmn atque verborum, subjicit: Sed pessi-
unus dumiaxat lolam illam vim et energiam habere mus diabolus fascinavit lale studiumnostrum el propo-
non possit. Inimo Conlestatorius, quem jurisperili siium, a quibus vires ejus destrui oportuit. Hh timu-
evocaloriumappellant, appeUalionem, querimoniam, lant omnenidometticatnsibi vim, conira me movitEu-
et supplicationemconiinere ii nobiscuni affirmabunt, sebium ephcopum oppidi Dorylmensh libeliumdantem
qui, a prsecedenti Quesnellianarum nugarum appa- . sancto episcopoConstantinopolitanmEcclesimFlaviano,
raiu niiiiime decepti, remm veriiaiem scrutari non et, quibusdamaliis invenlisin eadem urbe , hmre-
gravabuntnr. Narrat imprimis Socrates quemadmo- ticum me compellavit, non verilate ad accusalionem
dum hi Tyrii synodo, Meletianorumfaclione agente, motus. Poslmodum pari ratione conquerilur qund,
una cum Eusebianis, nullo naturali vel ecclesiastico Constaniinopolilanis PP. exhibita sua fidei profes-
ordine servaio, lamquam mullorunv facinorum reus sione, libello scripto exarata, aique propria subscri-
datnnatus fnerit magnus Allianasius. Hinc Aihana- ••Qptionesignata,Flavianus neque libellumsusceperit,ne-
sius et episcopi ^Egypiii contestatoriolibello, qui ho- que ul legereturjussit. Addidit prseterea se in ea synodo
die (ut cl, Petrus de Marca (b) annotavii in foro evo- dixisse aique rogasse exspeciandum esse aposiolicse
catoriut diceretur, a Dionysio comite, qui a Con- sedis judicium : Rogabam ul innolescerenthta sancti-
stantino ad synodum missus fuerat ut esset geren- tati veslrm, et quod vobhvidereturjudicarelis, profitens
darum rerum animadversor, et custos conservaridm omnibus modh secuturum qum probattelh. De qua
mquabililath,posiulant ne caluniniis consarcinatis det recusatione graviorem faciens querimoniam subjicit
locum, ne per insidias et falsa crimina hostium qui staiiin : Sed nullo eorum qucea me dicebanlur auttilo,
in illo concilio jiulices sedebant iiijuriam paterenlur. abrupta synodo publicaverunt dejectionh sententiam,
Verba libelli Dionysio oblali hrec sunl (c): Cummul- quam adversttsnie ante cognilionemparabant. Vim el
iarum videremus358 calumniarumconsarcinationem, dejectionemaliorum monaiteriorumarchimandrith in-
ex consarcinalionibusintidias Eusebii, Narchi, Fla- tentatam, ut illius condemnationisubscriberent nar-
cilli, Theognii,Marh, TheOdori,et Palrophyli adver- rat (e). Quseejus studitim adduxerunt 359 utplebi
(a) Quesnellus, diss. 7, num. 15, lom. II Operum 531, § 2.
S. Leonis, pag. niihi 300. (d) Tom. II Concil. genefalium, p. 730; et apud
(b) Petrus de Marca, lib. iv de Concordia sacer- cl. Petrum de Marca, ubi supra.
doiii, cap. 2, num. 6. (e) Eutychis libellus, seu epistola, ad Vaticano»
(c) Epistola Constantini, apud Baronium, anno castigatus mss. codices, cap. 1.
 1132 P. CACCJARIEXERCITATIONESIN S. LEQNIS MAGNIOPERA* HIO
satisfaeeret, publice susefidei confessione proppsita..A epistolaro banc siiaro, Subjunxi (inquil) Ms liilerh
Ilsec, inquam,. sunt quse ad EutyAIs queriinonias meis utmmque libeUum,ef eum qui ab accusptorfimeo
spectani, quasque fotum prinvumillius libelli cajiut oblalus ,esi synodp,,et qui a tne 'gestps quidem, non
coiilinet^PostJias doloris querelas.ideiivEutyclies ad tamen sus.ceptus. Lapsiis ergo •Clnisiiani Lnpi, aut
suani appellalionemgraduro facit, ,et, recusai.opriori oscilanliu (Quesnello aiictpre), in eo stare viiletur,
judieio in Consjaiilihopolilaiia synpdp iiabilo, ila Ut epislolam Eutychis Jihellnni appeliaverii, jpsius
summuin pontificeitf inlerpellat, suvjm sernio.nem scripii cpigraphef.cfr.iganie. 3£0Q"'d inde laineij?
ab iis verbis ordfendo : Ad vos ightir, religionh de- annoi) episloJavcuilibet,et bujiis gen.erisp.olissim.uin,
fensores, et hujusmodi factionese.xsecrftn.les confugip,, lihe.lli:iiupcupalio convenire .poiesi? Ego sane ne
Et expressius peiens abolerj et io irriiu.hvtt.iitti qtfae graiiimaiicpruni scripiorum legi'Sjn Quesnelli inen-
hacienus in ea Constantinopolitanasynpdy gesta, et tem j-evpceivv,ea. e^emjila adducere prseterniiitp,
definita fueranl, a.Romanoponii.fic.e judicium tfQvamr- qju.sees C,i,ceri>nei,ps.p laudari pbsse.nt, qopruni ali-
que senleiiiiaiiiprofer-riexoraf. iHuvcergoad sequen- qua dnintaxat annotare hatid pignii (b), yerujhta-
tia ejus verba altendal Quesnelius, el dical an pro^ nvenJnfi.cj.arinon possum htnc fipistolai',eiiani epiV
vocaverit Eutycbes ad Romanum ppuiificcnvnecne ? graphe npslra refraganie, oniiies libelli characteres
Et obsecro (aft) uinullo tnilti prmjudiciofaclo ex his alqne noiiones convenire. Non unius imjiriuiis, sed
qum per insidiaseonlm me gesla sunt,quqt visa vobis pluritj.m reruro sinml congestarjjm coniioet narra-
fueiil superfidemproferre,senteniiam, el nuUatndein- tionenv, qu.aruroraiinne coinmeniariolicujusdain ;ip.
cepspermiltere <afaciiosis coiiiramecalumniamproce- pelJati.PrieinrosritP liab.ere poiesl, in qua «ullalenus
dere, etnonexcutiei.eximidenumerggriligdqxorum,etc. ** _ a libello di.fferfeii jiidiciibunt, qui bujus yocis sig»i-
4. NeprsetereaEuiycbis appellatjpnem sumnviispon- ficationevn£x.Latinis scriptoribus didieeruiu. No,ij
tifex fioccifaceret, quasi uinon iisessctflecessaruscon- obstat •quod Euiyclies huic a)ia scfipt.a subjecerit,
dilionibus a canonibus .pfsescripiissuffiilia,suis episr quse lihelfos appellavit. Hseceniro scripta ad absen-
tolis utrumqtielibellumadjunxit. Euijvvidej.icetqui qb tes missa npn fuefe, seti in splemni episeopalj cietu
accusatoresuoEuscbio Doiylseensisynpdo fuerat pbla* (liinilaxai exbibebannir; ideirco no.nepistoise siinui
tuS, et qui ab eo gesiusfueral, ivoiitainen a Fiaviano*t etjibellorum nuncupaii.oiiemab Euiyclie obijnuisse
synDdosiisceptusetsUaefideipfoiessione.miuecnpn ea credendiiii)est, Pfior illa nosiri adversarii aonoialip,
quse supra duabus naturis a sanctis PP. decrtttt mnt. npn J3i)iuni«x piox recensitis exleiniatur, vermn
iQtiumquideni iid.ei piofessionem laudatse episiolse fitiani jpsijis te.slimpiiioprorsus evanescit. Faleiar
js.etflibello imroediaie .subjecii.uljcoinpemiin habnir enim S- Leoh.enilibelli jvoinenusjirjiasse, uee tanien
(mu.sex ins.; Vatic. cod. a sexceiitis circiter annis appellaj,ioiieiij dixisse, sed dolorh et querhnonim.
exafat.o, in qtto, .absoltftisduobu.siprimjs capitibu.s, .<Cjim aulem (subjicii.) Ijbeilpni appellaiionis com-
sequisiliemoffendimusnolam : Item huiychh verbq. memorat, euiJJ iniel.lrgit qiiejn Euiyclies porrexisse
Suminafie.dunitaxai quid habeat iila fidei professio ifatebatiirin juriicio, ui appeiliitionuin solemnia po-
hic indicamus, cunv in e* npstra conce.rtaiip npn ver- sceba.hi, > ul ajtS. L.eo, At falso sibi su.ffragatoreiij
setur. Aliun.deeam ex Cassjiicnsi cod, publicis lypisi yindicat S- Leoneni, Nam licet jnficias np.neam san-
clafiss. Cliristknus Lnpus adorn.ayit, qiiam fainen cium ppijiificeiJJad Thoo.dosijiniscrjhentern dixisse :
Quesiiellus asua appendice censiijj, expu»ge_ndani. Quamvisenjm prmdktus prcsbyterqd sedem apostoti-
Eulyclies igitur in ea fid.eiprpjfessioiiee<iei)dase lo-, fftmpfir libelluih dpiqrissui querimqniqmmiseril (c),
tuiiiinsisterfiiftifetur Nicseiii jatque Ephesini conci-IC nijl)j)ji fajjjen jn tfjjisiieiiiOperibus illa posirenja
liorum sariCiioiJibus,in quibus de Verbi diyinitate yerlva usurpata ofiieiidimus: Injudicio, ui appellalio-
et incarnati.oneacinm f.uerat. Sancti Cyril.liepiscopi num solemnia poscebant, Ea enira ex sua seinentia
Alexand.rini, iitriusque Gregorii, Altici, ProcuH, cpnfinxit Qiiesii.elliis,ut suis conjeciuris robnr trU
omniumt|ue orthodoxoriiiiv docirinam ^tque senten^ bueret. Elinepisiplaad Flavianum, in quade (ippeila-.
tias Ivonprareprpfitetur, eosque laniquaiii sancios et iignh Jibfijlpin judicip oblato disserit, dmiitaxai ha-
magisiros suos habereasseverat, Taniiem anaihema b.el ; AdfO ut fn ipsqjudicip libellum appeUationjs
dicit Nestorio, Apolli.uario, et ornnibus Jioereticis sum se asseral obtulhsp, nec lameii juisse suscepiam,
usque ad Siinoneni, ,et caeteiisflui diciiiutameni Do- lisec annplartf coinpelliinur pfopier dicia in pisece-
mini nostri Jesu Christi e pmlgdesceiidjsse.Ipse enim deitfibus. Ail soleniniiaiero eniro appellatioiiis, Eniy-
qili esl YerbrimD.eidescendite cpeliss\ne cqrne, flie, cheti sufficere poteral publica senteiitiaei» e«jn latne
5. Cum clarissinip famen Chiisiiano Lupo conr recusalio, adhuc PP. concilii sedenijbus facta, ut
gressionem ihstituendam esse censuit noster adverr CQiistaisx Rusticp diacono et ipso Potioile Marcaa
saritfs(a). Etproptereain.alteraOperumsancli Leonis jjobis laudatis, nvaximecum lalepvrtcusqlionemcon*-
Magni editione quaiiidam conscripsit appendicem, testalorih IjbeHissoiemmler confirmaverit,
cui IIUIIGlilulum apppsuit: Appendixad disserlqiiq; 6. Niliil laoven canonicne appellaiionis has Eu-
hem de appeliatorip:Eutychis lib_ellg,quem ex Cgssh lychetis liiieras habere Qiiesneilijscontendit, A'que
nensi codice etiidit Chrhtianus Lupus, ati revera sit ad ea jpca prpvocat qiise Chrjsiianiis Lupus pro sua
appeUationislibdlus, Hanc enjnv epistolani lamquani adduxil sententia, dipendovpiuisse Euiychen prinio
rippellatiOnisHbellum probarp non poteral, ne p.aJUir« ep dicio.: Invgco auteni vestramsancihaleni in testi-
nodiam cantare videretur. Idcirco priiiio Cbfisiianuin «ionium cordh niei, el ratignes setmium tneoruin
Lupnnvcarpii, quod eiim in swtn 4e appellqtionibut alque verborum,leciorern (ait Quesnellus)qiiem allo-
luctibraiionemtranscripserit. Deinde prsecedeiitibus quebiitur cpiijpeilere, ut judicei quid erroris in liap
dictis insisteivdo, Hbelli noinen posse liabere j»flr sincera su?e fidei prolessione contineatur; ac fone
clatur, suffraganle sjbi maxiine arbjtraiusipsa scripli aiiuditad iliud Apostoli IJ ad Cprinih. i, 23 : Ego
epigraphe, et ipso scriptpre reluctaiite. Ipse enini qutem testem Deum invpco in qniinam meam. Hinc
Eulyches (ait) disefie distinguit inter Jibeilos et ppstniPduin occasipnpm arripit laxandi hujus epi-
, (o) Quesnellus, tom. II Operupj S. Leoqis, pag. " eap, i, etepist. W ad Flavjanuni, cap^ l, Videsis •
mihi302.; • pap- & hariim ppstrarpm Exercitatipriuni. Riirsus
(b) Cicerp : Scripsi Hludin quodqpilibgllo,qni me sanctlis poniifex in epist, 26 ad Theodosiuni, Euiy-
imprudente et invilo excidit, epist. 273. Ne de Panco ciiis epistoiam libelluin appellat sci%I)ens Cum in :
quidem spein adhuc abjecil, ut ex tibeUisejus anin\gd- libelto;StiQgueqi ad ngs niisit, Iwc sqlletnsibi ad pro-
verti quiiti riieinciderunt. l.t Verrem .: jRecita milti tnercndamveniamrcservaveril, ut cgrrecluiutp,se esse
hunc libeilum, deinde illum alierum QqnuUi. In hisce promitierft guidquid npstrq senleniia.,. iinprobasset.
Jocis litteras libellos Cicerohein appellasse Ni?o!ius . Toiidenv ferfeverba offeiidesiii ipso Eulyeljis libellp
in Thesauro Ciceronianotestatus est. Ue quo jii prsesens agipius, Prppterea injiiria hego-
(c) S. Leo Magims, epist. 21 ad Theodosium, tiuni facessere Christiano Lupo Quesneilusconaiur.
 '
4l£i;"" DE EUTYCHIANAlliElVESI ET HISTORIA. LIB I. , *}*%
_, slplse veisioneni, tamquani riipem maleque dige- A landaiis imniediate subdiJil, qudvqueQiiesiieHtis-pror.?
\ sia»' : et propierea alia inierpreiaiione iiarraLipncni siis i.uinniarcprseleimisil. Et liuUaiiideincep.sperinitr
361 iHam distinxit, qtiain sitfs sludiis faverearbir tere a fgctiosiscontra nte calumniainprocedere, et ngn
liatus est. At qtiid enim in liisce litleris roagis clarnm e,xfuti, el eximi de nuniergorlhodoxorum,eic. An non
et exiiressum desiderari poiest, ut inde colliganuis. plciiiimiiilegriimqueejus caussejudiciunvei reservari
canoiiicam praeseferreappellatipnem? homan, poiilif. iitiend.il ad qiienvscribit et provpcat ? 3S2 Q11!1V0
esse Hinilium confroyersiaruni lcgitinnim judicem, inepte el insuise ludere Quesnellusliiiiii videiur, qui
et eariihj potissimumquae in clero ei Constantino- Lupurn. quasi lippum alloquens, aif: « Vides, irii
poliiana Ecclesia oriebantur, celebrioribus el certisr Lupe, qnod viderenon vis; utEutyches ad religionis
simis lestinioniis, cum PP. Clialcedonensiupi, lum defenspres coufugiat, non ui judices appellet; ut dp-
ipsius Coiislantinopolitaniepisconi Anaiolii, et ipsius secrefur. niilltim sibi ex Flaviani senleniia creari
Flaviani eiiam, evidenlissime probatiim est. Potissir, prse.judiciiim,non irrilum' clamet ex appellationis
niuiii quoque, quja Eulyehes, npn taiilum in illiiis vpce judicium; u.l (Jeniquede fide potius senienliam
epistolaeexordiis lamquani solum iestem compelbivit; prpfeffi ppstulfet,quani de sua deposiiioneet excom-
Romanunvpotilificem, sed totam rerum contra eum municalione, de qua tamen si appellasset prinvitus
gesiarum seriem patefacit. Non soluni riuerilur de agenduro ipsi ersjt. > Piierilis plane annotalippst h.seq,
injuria sibi perodium et circuniveiilioneii)illata, sed Quasi quod peteris nniiuih sibi afferri prsejudiciurn
apostolicsesedi judicio se subniitiere profiteiur, qtn- ex iaia senteniia, idem liaud sitac clnmare et ppstu-
ttibttsmodit secuturumqumab egdetnprobqrenlufi Ne- laie ul in irritum, mitlatur; et qui pelit noii excuti et
que obsiat Euiychen scripsisse : Rogabgmut innole- _" eximi de numergorthodoxqrum,non poslulel senten-.
tcerent hla sanclilali veslrm, et quod vobh viderelur tiam etiam prpferri de sua depositioneel excomnvuni-
judicarelh; quibus verbis insistens Quesnellus ait: cqtigne. Ulranvqne autem senteniianv postulasse Etir
Rogantit hmcverba suni, non appeUantisac pro jnre tychen Quesnellus vidissei, si integfum euni lo.cu.in
suo judicium postulantis. Naitf Eutyches describit videre non neglexisset; ac propferea irrisio LuRO
ibidem suuiu agendi inodum , quem euni Constanli- facta, optimp in aiictorem qnadraie diibium esse non
nopolitanis PP. servaverat, ut aul dnronaliouis sen- potest; maxinie cum ex concilip GP, secundp ha-
lenliam evsderot, aut saliem suse caussejudiciun) beainus senteijtiam in Eutychen lalam suspensam
suspenderetur, quoadusque,apostplica sede consulia, fuisse, et munera, honorem, atqu.e afcliimandritsa.
quid hsecjudicaret innolescerel. Tunv enini Euty- prserpgativasetnonven eidem fuisse concessas, vigora
ches, ne perfastum et shperbiamprocedereyi.dereiiifs liuerariim papseLeonis, quse cpneilii Patribiis IpclSG
tupplicationibus usus fuil, non appellqlione, qnia fuerant (a). Jam vero pro refelleiido Christiaho L.upo
adlmc sedeniibus in concilioPP, ejusque catisanj dis- hsec syfficere posse sibi blaiidJms est idenvPascha-
culientibus nondum senieniia in eura lata fuerat, sius Quesnellus, Nihilominus ex abundaniia juris ad-
Allegaverattanien laniquanvsibi iiifeijsuin accusalo- dendum censuit: i Scriplum hoc integrum, si ad S.
rera Ensebium, vi-delicelDorylsei ep.iscopiiin.iet dft Lepiiem papam missum est (ait), non ad euhideni
factione conlra eum per calumniam procedente su- unum niissuin fuisse, nec pro eo uno confecium ; sod
speciitm. Quseagendi ratio innuebat quod si contra esse epistolam encyclicain ad omnes primarips se-
haiiccanonicam proiestaiioiiemPP. procedere voluis-, diunv episcopos, quprum aucioriiaiem adversus Fla-
sent, ipsum jam ad aliud judiciuin fpre provpcatu- viani judiciuni mpverp et sibi pfppiliaro reddere aver
rum. Male ergo el snbdole forie Quesnellus confun-?C bat Eulyches, Nam enam cum appellationem hserer
dere satagii Euiychis sKpp/tcaiioiiesad Conslanlino- siareiiae mentiii sunt, qui prp ipso agebant apud
politanos PP. anle lalain sententiam factas, cunv: Epliesum, non unum pontilicein Rpniaiium noimna-r
(ippellaiionepostJalam sentenliam imerposila. tlinc runt (b). > Lepida seque ac fabulosa divinatio ! Pro
crgo cadiltotuin ejus raliociniuni, quo prtf sup tfio-. cqjus confinijaiione in mediuni i|erum affert Cpnr
dulo explicare volens Eutychh roganih verba, ea stanfini mpnachi et liserelici teslimonium , et iilud
commitlere voluil cum aliis quav in SecundoFlaviani ahud Basilii episcopi, de quibus jam in superioribus
cpnventu a Basilio episcopo dicta sunl, videlicei : actuni est. At nugas agere Quesnellum sei|uentibus
Si prmceperinlniiht Patres Rotnanus et Alexandrhius, deiiionstrabo. Ecquis iiriprimis affirniabit -eam epi-
dico hocipsum; Itocaulem non quasiuppellant dixil ; stplam encyclicam dici posse, ctijns epigraplies iinius
ted dicent: Non sun\ qttsusdicere prqpier Patres. Po- singularis personse npmeii praifert? EncycHcaeniin
strenmm hoc Eutycliis factum esse referendum ad ea illa d.icitur quae pluribus inscribitur; ut sexcenlis
quse bsereiicus post latam senleniiam dixit, jam ipsi exemplis ex bistoria ecclesiastica desumpiis, et ex
in praecedenticap. 5 observavimus.Unde ea comnvilii veterum monumentis apud Labbeum videre est. At.
posse cum Ulisrogantis vocibus qnis credel ? epistpla de qua agimus papae Leonis dumtnxat np^
7. Non igiittr frustra Lupus liuic episiolse sensa et men exhibei. Et quamvis vel ob inlerpretis indiligen-r
verba ad appellalionem irahere cohatur, etiam si Eu- tiani supinitatemque, vel ex animi alienaiione et
lyches in altera parie LeOnemsununum poniificem malilia eos titulos honoris in ipsa non offendamus,
in plurali numero alloquatur, scribcndo: Ad vosigi- quse in aliorum scriptis occurrunt; lamen nulla ra-?
tur religionh defensoreset hujusmodi facliones exse- ^ lione affirmare possunius, vel ad Dioscorum Alexan-
crantes cbnfugio et obsecronullo mihi prmjudicio" driiium, yel ad alips primarum sedium episcopos si.s
factq ex his qum per insidias conlra me gesta sunt, qum mile hujus epistolse exeroplar transnvissuni fuissc,
vha vobis fueril supra fideni prbferre senleriiiam.Nam cunvross. codicesCassinensiset Vaticanus non aiiain
impriinis duo ibi paiicis petil. Prmsidiuni videlicel habeant epigraphem quam esjm quae eidem cl. Glifi"
conira factiosos caluniniaiores, qui insidias ei siruxe- slianus Lupus mss. codicum auctoritate ductus ap-»
ranl; deinde judicium, seu senientiain in fidei quaii posuit. Qiiid? Si ad alios episcopos eamdem episips
siione. Eiquidaliud peteresolenl quOlquotcanonicam lam Eutyches misisset, an Dioscorus vir faciiosus,
appellalionein interporiere cqnsueveruntj nisi prmsi- ciijus nefaria gesta pmnibus no|a sunt; in lairocinali
dium ad caluniniantium insidias evertcndas, ei sen- synodo prseterniisisset eam pulilice legere, eanique
tentiam circa ea de quibus qutestio acta esl? Eliam Flaviano et legaiis sedis apostolicse, quibus nego-
accedil Eutychett cahpnice Jatain in concilio senien- lium facessebai, objicere distulissel? Certe ne videre-
tiani fecusassg, et fecusatiohem publicis'contestalo- tur per injuriam etncfas susquedeque omnia vertere
riis libeilliscoiifirmasse. Sed illa verba veram appel^ et sibi aliorura jura, et pontilicis Roro.nii prsesertim
lationfem pfseseferre clarius ostendunt alia ;qu» usurpare, hanc epislplam seu libellum ostendisset,
(a) Videsis quse a nobis in spperioribus scripta appellatione ad apostolicam sedem.
fuerunt cap. 4 harum Exercitalionum , ubi tesiimo-. (b) Quesnellus, in appendice ad 7 di»., paj. u|
niuin Eleusini diaconi adduximus pro Eutychetis supra.
 11« P. CACCIARIEXERCITATIONESIN S. LEONIS MAGNlOPERA. «44
jubentlo simul nt in synodi Actis per notarios descri-• A , rum sub Flaviano) tnore solito laudans gfatias.agatn
berelur. Hsecenim sola potuisset eum ab omni invi- Doming, tl Deo omniumChrislo,el vettrm semperpte-'
dia prirgare,: et cunctis patefaeere nOn alia raiionei tati (c). Non absimilia habel in altcra 364 episfola
prinias parles sibi in ea synodoileberi et prmsidisoffi-- ad eosdem iinperatores scripia, ut videre esi in con-
ciofuogi, quia, provocanLeEulyche,aConsiantinopoli. cilii ChalcedoneiisisAclis. Non ergo ea styli nberial*
tani 363('0I|cilii seiuetftia alque judiciosunm sedeml in scribendo Euiyches utebaiur, qua ejus luxuries
appellaverat (a). Nori igilur encyclica hac epUtolai depascerelur in pra'dicandis laudibus et |>r.frogaiivis
dicenda e.st, quse solius Roniani poniificis nomeni eorum ad quosScribebai,eiiamsi eorum ope el prae-
exhibet, qiianique adalios primafum sedium episco= = sidio indigeret. Imperiali auiem prsesidioetpatrocinio
pos directam fuisse, nec uhura i.n anliquorum monu- indiguisse negabit forte Quesnellus? Tandem, ipso
nventis vestigium atqiie-mentio apparet. Caeteras 3 nostro adversario auclore, Euiycbes eiiin ad quem
quoque conjecniras a Quesnello pro hac parle con- scribit inlerpellavit tamquam lidei defensoremet tna-
ficias relellere siipervacaneum foret, cum ex sesei lafum foctionunt exsecralorein, huniilliine petendo
viribus cadaiil. Nam prseterquam quod ipse fatelur, , ne quidquani prsejndicii eidem aflerrenl quseper lit-
Constaniinum monachum, ct Basilium episcopum,, sidias conira eurti gesta fuerant; nec perinilteiet eutn
qui apud Ephesum pro Ettiycbe agebant, esse men- excuti et exirriide nuniero ortliodoxorum.
titos, jam rion est cur ipsi aures nostras acconinjo- Ecquis alius umquam poluisset hsecoinnia jure
dare debesimus. implefe, el supplicantis voiis indulgere, nisi summus
9. Quod tandem subjicit, c Encyclicam videlicett poniifeX, cum jain ageretur de negolio in provinciali
esse epistolam, ipsa tola clahr.il, in qua ne apex qui- T>synodo ordinarie absoluto, etde sententia j;im lata;
dem dfe apostOlica sede, vel de pomilice Romano , cujus Acla nonnisi ab unico, et supremo judice po-
cujus prserogafivas ac splendorem pr.Tdicare noni terant infirmari, aut rescindi, vel reprobari, aut rata
omisisset, vir lunc lemporis conciliandis sibi om- haberi? Si aliquod hac de re cerlum teslimonium
nium quibus indigebat ahinvisintentissimus. lis igitur desiderariius, consulere jnvabit unum S. Peirum
solis verbisusus est, quse oinnium primarum sedium Chrysologum, quem cum Euiyches per epistolas in-
episcopis conVeriiunt. Cui enim illOfum non con- lerpellasseij ui vindicem SIKKcausse se haberet,
gruunt isiae: Invocoveslramtancihatem utinno- sine ambagibus et ulla prolatalione eidem respondit:
tetcerenl itta sanctitaltvestrm Ad vosighur, reli- In omnibusauteriiIwrtamur le, frater honorabilh, ut
gionis defensores, ct hujusmodi factionesextecrantes hit qum a beathsimo papa Romanm civitalh scripta
confugio(b). > Quare noster adversarius-sibi nimiiim sunl obedienteraitendas , quoniam bealus Pelrus, qui
blandiens suam appendicem liisce clausit verbis. in propria tede vivit el prmsidel, prmstat qumrentibus
i Cerle haec sola posleriora verba : Ad vos, religio- fidei veritaiem. Nbt eriim pro sludio pach el fidei
nis defensoret',eic., meridiano sole patefaciunt non extra consensum Romanm civitath episcopi causat
ad uttum, sed ad pluret mhtumfuisse hoc qualecumque fidei audire non possumus (d). Videat Quesnellus!
scripium. > Al quidem ex mea seitienlia non riiajus Solus B.Peirtts, qni in propria sede vivit el praesi-
robur Qtiesnelli conjeciurse ex isiis, qnseejus appen- det, prsestat quserentibus fidei veritaiem. Nec qnis-
dicem clandunt, obtinere poiueruht. Nam quamvis, quam alius episcopus proprio jure exira eoiisensum
ut diximus, iii illa ejiigraphe hoiioris nOmina deside- Romani episcopi causas fidei audire potest.
renlur, id foite amanuensis viiio dare oportei, cum Solida necne vel infirma sint quse hacteuiis in
l
C
aliunde ex illis vocibus,, ad papam urbh RommLeo- tribus hisce de Emycliis appellalione capitibus con-
nem, id oinne habeamus, vnum dumtaxat nominari, scripsimus, solus leclor qui iiiillo partinni studio
cui juxta primalus ecclesiastici jura de fidei negoiiis ducaiur sincere poierii judicare. Uiium landem pro
et de presbylerorum deposiiione spectahat judicare. cOronide addendum censuimus, videlicel, quod in
Faieor dcinde nullam exp.ressam apostolicse sedis propugnandis legitimis apostolicse sedis juribus, et
meiitionem haberi, omisisse quoque illius tplendo- vindicandis Baronii et Chrisliani Lupi sententiis,
rent et prmrogalivas prmdicare. Quid lamen ? Ergo nosiris non indulsimus conjeeluris. Ea dumtaxat in
scripium hoc, qiialecumque sit, ad plures fuit mis- medium proponere in votis habuimus, quae exvete-
sum? Figinentiini apage! Noii consuevit imprimis ribus monumemis bauriri possunt, quibus insislere
Eutychesin siiis conscribendis epistolis atque libellis plttrimum semper allaboravimus.
se exercere in prsedicandis splendore el prserogativis
eornm ad quos provocabat. Dnmiaxat susrum reririh 365 CAPUT VII.
negotiorumqufefationeiii expoiiebat, quin vacaret ih De EphesinasynbdoEulychianmhmreteoscausacoacta.
conciliandis sibi arinnh eofum quibus indigebai. Si i S. Leonh apud imperaloremagendi ratio pro con-
nosiro adversafio, qui npostolicseSedisjura inlirmis cilio in Ilalia cogendo.Cujut S. P. studium a sutpi-
conjecfnris evferlee ei abolere hisus est, grave non cionibuset notiscrilich Quesnellivindicatur. Synodo
fiiisset duo Eulycbis scripta luslrare, aihbo ad impe- Ephesinm prmfuit Dioscorut Atexandrinusephcopus
ratorero Tlieodosiun)et Valeiitiiiiaiiuin direcia, pro- de mandaio imperatorh Theodosii injuria tibi hoc
cnl dubio niniia divinaiione non fuisset deceptus. jut arrogantit. Quemadmodutnel quandoapostolicm
10. Iii iis namque imperaiorum prserogaiivas, vel rv £ sedit leguli ex Urbe dhcesserint, de quibut dhterens
illorum suprcinuhv domiiiaiutti, noii prsedicavit, non idem Paschatius Quetnellusin errorem laptus est.
fuit intenius in conciliandhsibi eorum animh. Causam
a Flaviano conira ipsurti aelam paucis dunvtaxai i. Nonmihi licuisset aposiolica» sedis jura circa
exposuit, addens : Supplico igiiur sereiiitati veslrm Euiychis appellaiionem solum ad velerum roonumen-
consuetm orthodoxm fidei patrocinanli et tnem parvi- torum fidem iractare et exponere, nisi-etiam cuin
talis opinioni prmcipere bealhsimos episcopos, etc. adversariis varias congressiones instiiuissem, qui
Eitandem clnudens suam supplicationem, hac for- aliter ecclesiastici regiminis formam etrationem in-
mula brevi nullas prserogativarurti laude.scnnlinenle lerprelaiitur, vim omnem et sludium adljibentes iu
usus esi: Vt lioc consecutut (exainen videlicet gesio- distorquendis vel sanfeliLeonis Magni teslimoniis,
,i . . ,
(a) Videsis quse m sequenti capite de Dioscoro (b) Quesnellus loco laudatp in superioribus.
Alexandiinp dicturi sumus. Qui latfocinali Ephesinae (c) Hicc Eutychis epistola Grseceet Latine exslat
synoilo iinperatoris mandalo prsefttit, niiiiime vigore tom; IV Goiicilioruni, pag. mihil035. Allera ejusdem
legitur' in cOncilio codem tom.
appellaiioniS Eitlyclietis ad ejus sedein appellahtis. supplicatio -
' Chalced.,
Jgiiur si Emyclies Aiexand.rinum'episcopiiin appel- IV, pag. 1091.
lasset, illius episiolan), seu libelltuii osiendissei, ut ; jd) S, Peirus Clirysologus,Ravennseepiscopus, aU
iiegereturjussisset, iitiemadmodum de imperialibus Eutvchen archjmandrilain...
litteris fecisse exploratum est.
 1145 DE ECTYCHIANAH.ERESI ET HISTORIA. LIB I. 1U0
yel aliornm scriptis, quae,nos ad plenam atque slncfe-A nodoad Leonem scnpsisse. Alias deliujus tanti mo-
ram rernm omiiiumcogniiionem poterant conducere. menif re verba fecisset, nec sibi reseryasset judicare
Modo vero gravius aliquod nos pnestare oporiei, et postquam quae ei occulta tum erant, in luceui duce-
bistorise litftii) minime abruropere volentes, qnae ad rentur.
altcratn Ephesinam synodum spectant, quseque Eu- 2. Verumiamen Jnficias ire- baud possnin, linn
lychianse bsereseos inaxinuim incremenium prsebue- temporis, aut paulo post, rumorem Consiaminopoli
runt. sumroa cum fidei caiholicae.jaciura, et Orien- sparsnm- fuisse de siniili cogeiida synodo; eamque
talium Ecclesiarum exitio, et sacerdoialis dignilntis Theodosio iuiperatori Clirysaphii aliorumqtie pravo-
dedecore, et S. pontificis Leonis luciu, et gemiiibus ruin minislrorum consilip, ei Dioscori inaciiiiiationi-
describerejamjamaggredirtiur(a). In qua historiacon- bus, luisse insiiiuatain. Nnin, ut vidimus, Flaviauus
texenda,' etsi.quaiiiplurimi piae-laiilissiini viri suam iternm scribere coaclus ad S. Leonem, qui priores
operam locaverint, tamen cum iion oinnes eodem lilteras iion acceperai, reinoveri petil concilium,quod
veriiatis spifuu ducerentur, inde fnctum est, ut ali- fieri divulgatur (b). El quainvis hsec epislola leropo-
ler et aliier de aposiolicse sedis juribus ratiocinaii raria noia careat, tamen conjicere possumus niense
fuerint; vel ex ea synodo, in latrocinium Dioscori Aprilis in Oriente de celebrando concilio rumorem
Alexandrini aliorumque furore et impetu conversa, iuisse sparsum. Sed niliil adltuc Leoni dehac iinpe-
argumenta desumant ad imperaiorum auctoriiateni ratoris deliberatione innotuisse in niense Jiinio sub-
niagisei magisamplificandam, Roroanoruinvero pon- sequenli nvihi persuasum est. Nam ociavo vel.nonc
tilicum jurisdiclionem inlra angustos limiles reslrin- kal. (uthabenl Vat. codd.) hujus inensis ad euihdeni
gendam. Faieor qnidem iiieiiinauimum maximis an- n rescribens imperatorero, aposiolico repletus vigore
gusliis et mcerore urgeri propler lugubrem hanc tra- euni fideuter alloquilur, ut pro integritate catholicm
goediam, quse prodiiionibus, necihus, squaIore,exsi- fidei fial sollicilus, et hoc (ait) indefessisprecibusdivi-
Jiis, couiumeliis, alfliciionibusque Ecclesiam ipsam et nam misericordiam posco, ul corde vestro id quod est
fere toium orbem replevit. In mentem revocans que- veritalh inspiret, tieque falli vos in aliquo humanarum
madmodura sacerdotum corda veleretmmulalionesper- mmulationumfraude paliatur (c). Intellexerat ergo S.
verlerepossint, et privalaodia desmvire;cum videlicet, Leo jain Theodosii aniiniiin fraudibtis hiimaiiarum
abruptis Cbrislianae religionis vinculis, ambilio sola, semulaiionuma veritate fuisse quo.quo inodo abalie-
faslus et prsesumpiiones lyrannico modo dominaium . natmn, et improborum suggestionibus fuisse circum-
omneper faset nefas, quaciimquemoderatione pietatis ventunv. Ad quas eludendas sapientissime decrevit
abjecia, sibi vindicare contehdiint. Quibus quidem petere et imperatori insinuare ut juberef intra Italiam
malis in qiiacumquerepublica gliscenlibus valde dif- haberi episcopale concilium, quo omnia scandala qum
ficile meileri potest, quando videlicet scandalorunrret in perlurbaiionem lotitis Ecclesim sunl commola rese-
seniulationttm auctores niagnoruni principum clien- carentur (d), Hic faleri cogor me haudquaquam iaiere,
lela fruuntur, eamque inagis atque roagis fovent qiiosdam nosiri scvi theologos Romanse curiae infen-
eorumdeni principuro ministri, qui pios et clementis- sos, iis Leonis veibis insislere, ut inlra tlaliam ha-
simos rerum rooderalores nefariis arlibus circumve- beri jubeath ephcopaleconcilium, ut inde colligant jus
niunt, et voluntatis luxuriem et impetum sequenies, conciliormn indicendorum, non ad Romanum ponl.i-
prajudicaiis opinionibus eorum animum imbibunt, ficem,sed ad imperalorein pertinere (e). Veruin cum
ut taudem, falsis suggeslionibus decepti, id decer- ejusmodi argumenta passim refellant calholici docio-
iianl ac staluant quod divinis humanisque legibus C res, et aliquid in alio nostro opere dixerimus, prae-
repugnat. llisce autem gravissimis calamitatibus sentis oiii non erit hanc exculere coiitroversiam.
Onentalis Ecclegia vexala et quasi omnino oppressa Idcirco prsccedentem rerum historicaruni narraiio-
fuif, cum Clirysaphitis, clementhsimi imperatorh nem confirniamus alia Leonis episiola ad Flavianuui
Theodosii pielale abulens, vilem, superbum hacreti- , scripta (f). In ea quippe S. episcopum monet de ac-
cumque hominem Euiychen defensurus,. 366 cau_ cepiis ejns litteris cum synodalibus Actis conira En-
sam de qua agebatur non Rom. pontilicis judicio, aut tychen cxaraiis. Spondet sollicitudinem suam, 367
universalis concilii examine, sed Dioscori episcopi nulla raiione pali volens anl Eutychen in tum persua-
Alexandrini arbitrio et potestate voluil commissam. sionis pravilale pershtere, aut Flavianum ipsum, qui
ls enim, Chrysaphius nimirum, impotens odii adver- xelo fidei pravo el stulto resistebat errori, diulina ad-
susFlavianiim,Theodosiivolunlalemmoverat,quando vertm purlit impugnatione turbari. In hac lamen nec
Constantinopolitana synodus fuerai absoluia, ut, ununv verbuin-expriniit de concilio vel inlra Iltiliam,
praetexiu debiti obsequii Ronvanoponiifici exhibendi, velapud Ephesum habendo. Quod forie mente non
et prsesidii ecclesiasiicis rebus prsestandi, valde sol- adhuc revolvebat, qnodque concilium poslmodum
liciie pro pacead S. Leonemscriberet. An veropriori vix quaiuor elapsis diebus iiriperalori Theodosio, ut
illa epistola congregari generale concilium peiierit, c
vidimus, indicavil.
non est exploratum. Immo facile in eam opinionem 5. Quesnellus laroen ad laudataro Leonis epislolam
descendere licet, alium de ea habenda lum servasse -Theodosio conscriptam animadvertens, snspicalur
silentium. Siquidero elsi Tbeodosii litterse lemporis jam sancto pontilici innoliiisse iinperaloris delibera-
injiirin deperditse fuerint, lamen cum S. Leonis ad j) tionem deconcilio apnd Ephesum habendo. Propterea
euni responsa supersint, eani iroperialem peiitionem sequenleni annoiaiionem ad epistolse calCem affigere
handqiiaquam iiiveiiirous indicaiam. Maxime cum S. slaiuii: < vmkul. Jnn., cum exepistola 27 ad Pulche-
P. Theodosiumceriiorem se sperare, post adinonititi- riam diserlis verbis testeinr Leo accepisse terlio idus
nem per epislolas Flaviano factam, ipsum omnia ad Maias litieras synodi a Theodosio convocatse indiccs,
nosiram nothiam relaturutn, ut, in lucem duciis his iivirumcur de eadem synodo nullam apud principem
qum adhuc videntur occulta, quod cvangelicm et apo- meniionenv faciat. Forte dissimulandum censuit pon-
ttolicmdocirinmconveniljudicetur. lgilur probabile et tifex, ut liherius syriodumintraItaliam congregandam
cerium est Theodosium nihil de nova cogenda sy- postulare a Theodosio possel, vel dicendum in al-

(a) Videsis Barpnium, ad Christi annuin 449;
Paschaslum Quesnellum, tom. II Operum S. Leonis;
Severinum Binium, in notis ad synoduni latrocina-
lem; Labbeum, et alios passim, qui luculemius liu-
jus
• synpdi gesia descripseruni.
(b) Si Leo, epist. 21 ad Tlieodosiiim, cap. 2 in fine.
Hsec epistola, ut vidinius, signata fuii 3 die kal.
Marlii.
(c) Flaviani epistola ad S. Leonem, cap. 3.
. (d) S. Leo, epist. apudQuesn. 23, quse est ad
Theodosium invperatorem, ociavo kal. Junias scripta.
(e) Consule nosiram Eusebii editionem, tom. II,
pag. 2, epist. Leonis ad Flavianuni apud Quesn. 22,
duodeciino kal. Junii signata.
(/) Consule lamen qusedicturi sumus in seq. cai»,
ad episiolain Leonis synodo Ephesinae daiam.
 iUl P. CACCIARlEXERCiTATlONES IN S. LEONIS MAGNIOPERA. «48
teriilra epislola mendosum esse numerum diei, iuit.A Ephesum coutthnit tynodale judicium (c), lameh dif-
-meiisis («). > Barnnius quoque in hunc noduni offenr ficile.ad credeiiduni adduci po.ssuintrinm diernin in-
detfs, postqnaitf auimadyeriit imperaioreni scripsisse tefyalluiij diiintaxat Leoni snflicere pottfisse, ut cx
litteras ad Ronianum pontificem posi absolntam sy-. Urbe' ires aposiolicos legalos ,cuni Dulcitio notnrio
noilum secundaiii Coristaniinopnliianain, quinlo idus expediret. Vernniianiencum nionunieiita qiiaeexsiant
Aprilis, ile habenda synodo Epliesi (eas accepit S. omnes dubiliiliones quse hinc inde concipi possunt
Leo, ut ipse lestatuf in episiola ad Piilcheriam, tenio non diluant, diutius in iisdem expetlieiidis non esscl
iilus Maias), secum recogiiat intra unins mehsis spaW ininioraiiduin, si ex geslaruni reruni serie ailliuc
liniii liileras ex Urbe Consianlinopolimfuisse delatas. unum aigunieniuni non hnberemns niinime S-Lco-'
Veium nec luhveh exhibel,- nec aliquod momenturo nem ;recipere potuigse Thecidnsii lilleras concilii
nobis snppediiat idem doclissinius card. Baioniusad Ephesini indices lerlio iduuin Maiainm. Quidqnid
eripiendam difficultaicm ralionabiliverpostmodum a vero sit dc quocunvqiieerrore qiii in diei aui inensis
Qufesnelloescilalam. Ciim inierim ergo utroque illq temporariam notani irrepere iio.liii!,illud unum cer-
Qtiesnelli ratiocinaiidi conseclario roagis niinusve tissitiium esi, S..Lepneni nec dissiiiiulasse, nec nieiir
uigeremttr, malumus faleri mendosum iiiimerum tilum fuisse, in litlciis iiiin ad Flavianum uiin ad
mensis aut diei in alierutram irrepsisse epistolam, Tlieodosium;direciis. ld evideiiier exsequenti leni-
qttam simnlaiionis reuin S; poniificem facere aut porum suppiilaiioiie eonsiare, nos arbitramur.
suspicari. Nullam sane siinulalionem cum episcopo fl, Aique imprimis supponjmns S- pontificeroL.eor
Flaviano adhibnisse nos credere oporiei; sed iri lierti, ab imperalore jle perlurbatis Constanlinopoli-
epislola ad euhv scripla diiodeciino kal. Juniasnec ,j° tanaeEcclesiaerebusadnvoniluin, primas lilleras cum
uniiiii verbum habet (ut vidimus) de accepiis a.Theo- Fiaviano cuih Theodosio dedisse dnodecimokalendas
dosio liiteris Ephesini concilii indicibus. linino si Marlii, quaeeralsexta deciina FeJvruaiii,Flavianuiii
toia illa epistola seiriel iieruinque sedulo luslretur, pariter supponimus has Hlieras sibi datas recepisse
cplligitur Romanunvponlificenvnec perspnvniiim cor die vigesima quinia-Aprilis.,quando videiicet secunda
gitasse imperaiorein dfe tali cogenda synodo fore synodiis Conslanlinopoliiana agebalur,in qna prioris
deliberaiuium,' in ea namqne loqttiiur laihquairi siir synoili Acla, Eulycheie ppsiulaiile et imperaiore
premus oiniiitimillaruro contioversiaruni arbiier: de mandante, reppgiiiia ei relecta fuere praesideThar
l*sa fide Eiilychis, cujtts doclrinam a iraiiiiione de- , lassio episcopo.elFIpfeniio palricio (d). Idus Maii
viahteih declafat; opporlunam inslruciior.eiii Fla- jam occurrisse die decima quinta lujjus, omuibus
vlaiio spondet, m qttid de totu causa conslitui debeat exploratuni esl. Jgilur tertio idus incidere oportebat
edoccaiur; aique denique tesintur baudquaqiiam pati iri dieni dundecimain. Qjiare cuiii a die vigesinia
Eutychis obSlinationem,et sanctuiivepiscopunvlantis quinia ineiisis Aprilis ad (luodpcinianiusque inensis
gravissimis periurbaiionibus vexari. Si ergodie teriia •Maiiiion infercesserinl nisi vigiuli duo dies, inde ser
iduiun Maiarum jam praferilaruin litteras Ephesiui quilur lilteras concilii E.piiesiiiiindices non potnisse
concilii indices a Theodosio recepisset, bacc omnia Leonem a Theodpsiqrecipere lertip. itlusMaias, prae-
cOhsercre non pOssent ; el Lco ipse tfon taiiliim Rertinvcuni mininvfeyerisimile sit. qiiod eadein die
simiilinionem adliibuisset, sed mendaciis uteretur, vigesima qiiinta ApriHs, in qqa recpgnita et relecta
qtiibiiS detepilus Flaviamis, praeslolabaiur Roniahi ftteru.nlFlaviani gpsla cpnlra Eutyclien, praesidente
poniificis prsesidium, quod eidem hisce litteris pollir Tliajassip et Plpreiiiin patricip. deliberaium fuerii
celiatur. ; ! ab .invperalore de Ephesiqa synodo jiabenda. Cuin
E
4. Restat ergo errorem irrepsisse in alierhirani pri.usdebueriledoceri.de iis iijisecontigerani; ium
earum episiolaruni, ei loco idnumMaiarum, Jiiniarum eiiiun ..Ciirysiiphiief Dioscori aliorupique nebulonmn
Jegendum sii ih epistola illa quain scripsii «d Pulchc- inachinaiionibiisetcpnsiliisnecessarium tempus dan-
riam (b).: Conjecfurai robur iribuunt yefbu quae -diim crat; siculi exspeelare qiioadiisijtieiinperialia
fequiiniur, videlicei: itfajor pars reliqui sit tempgrit decreia expedifentiii'. Si ergo nos credererous haec
ibsumeiidqutprofecliosacerdoiumquinegotio svffviatit Oinnia citissiin.e, duoruni videlicet aut triiiin dierum
valeat ordinari. Infirma cnim Leonis queiiinoiiia spaiiofuisseabsi)luta, et priucipis anijiiuni seducliiin
viderelur, si :a die acceptarum litterarum, quibtts debberasse cpijcilium illud apud Eiihesum haberi,
Ephesina synodus indicebaiur, adliuc fere ires inte- qtfid iniie? An ad Lcpnenj cpisiol* Epliesini concilii
gri mensesdecurrere debuissent, cum conciliiim nisi indices perlingefe poiucfunl die duoileciina Maii?
kalendis Aiigusii, aui ejusdem mensis idibus esset Figmenluin est. 369 ^ 011epim quindeciin, autde-
inchoanduni. Quis enim alfirmabil reliquain irium cein et ocio dieruni spatipeConstaniinopoHiana urbe
hnrurtvnieiisini)) pailem 368 non fuisse sufficien- epistolse deferri ppicrant, ut cx subsequenti ieiu,n
teni ul ex llalia episcopi Ephesinivproficiscereniur? narratipne. constiibit, ,F;i!so jtaque ratipcipatusest
Maxime cum nayigiorunv subsidio in iis mcnsibus Quesnelbis, in suspicioiiiiji c.idtins quoii S. Leo lias
iranquille soleat navigari;, et unins mensis spaiio liiieras concilii indiccsilissiliiulaycril, pisiexiu conr
loiuiii iter possit absolvi, ut supra Baronius anno- cilii intra llalianicpgendi.
tavit, 7, Jain vero ad f hepdosii jussioneni gradum far
3. Nobistamen plenius non arridet hsecconsularis,r. ciamus, qua sancitura vpluit gcnerale apud Ephesum
noia, eliainsi dicamus forte legendum : ierlio idus COgicpiiciiiuiii, ex ijna narraiione niagis inagisque
lunias. Nahvsi ad alias S. ponlificis episiolas, vel ad exploraium erit qiiidquid in superioribiis explicayi-
Julianum cpiscopum Coensenv, vel ad Tbeodosiiim miis. Potiquam ergo (scribit Liberalus diaconiis)nihil
et Fiaviiinumdirectas litteiidamusiplaiie iiiielligimus pfobatum est nbtariis de falsitqie gesiorum, Euiyches
jam idibiis; ejusdeni mensis desiinatos fiiisse sedis peiit DioscoruiihAlexandriiiuiqepiscopuin,ut qumrerel
apostolicselegalos; qui indiciae synodo inieressent. qum de illo qctq sutit, et caiisom examinqrel, Agebgt
Et qiianiyis de ea lnibenda expiessam non habeat qpyd, principem nniversalenifieyi syngdutn,ut probq-
meniionem nisi in epislola ad Tlieodosium, scri- rcltir judiciumMlaviqni.Scripsitergo Dipscorus Theor
bendo : Quoniam iamen pielas vesira,qum in honorem dosio iinperatori, quia aliam fieri synodum generaiem
Dei religiosissime calholicam diligil verhatem apud oporlebal, el ul fieret persuasit Eutyches.Annuilimpe-
j"' .-'.•'',.:' - - - , '
(a) Qiiestfelius, tom, I Operum S. Leonis, ad epist. (d) Acta secimdi Consianimopoiiiani concilii ad
25. Haron,, ad an. 449.' annuiii 449, prout reli-cta Cbalcedone lisechabeni:
(6)'Epistola:"Leonisatl Piileheriam 27, cap. 4. ConsulaliiFlavigni Proiogenis viri clarhsimi, et qut
-(c) COnsuie.Leonis episiolas.ad Flaviniiuin 24, ad fueril nuntiatus, sub die quinia kal. Mqii, in Cgnslanr
Julianum episcopum Coensein 25, ad Thcodosiuin26. iinopoli,ex sacrajutsione cognqscenleMarliqli magni<
Postrema haecepistola Vaiicanorum codd. leclionibus ficenihtimo-Comiteelc. Toin. IV Concil.
nilidior in liiceui prodidit.
 lilf DE EUTtCIllANA iiiS^ESl ET IIISTORIA. i,IB I. ilSO.
ralor. Et dirigent sacram Dibscoroin Akxandriam (a). -_, A nOtare oportuit in confirmationem tornm qnse supe-
Porro si ad lioc plurium episiolarum comnierciiim, fius descripsimus. Isthaec Omnia aulehi ad oppiri-
quod. inter Eulychen et Dioscorum, et Diqsoirum mendos sanclissinios viros Flaviantfm, fet Eusebiutfi
inler et imperaiorem, contigil aitendanvus, qupd Dorylseum, et alios viros doctrina etniofibus 1
insi-
nonnisi post diem vigesimam quintam Apiilis in- gnes sibi snfficere posse Chrysapliius et Eutyche.s
choaiuni esi, credere debemus liuera? indices con- non crediderunt, iiisi mandaio imperatQfis arbiifiim
cilii generalis Ephesipi fuissfe protractas usque ad otfihium gereijdarum rernrti Dioscofuni coiistituium
ulliinam saltem diem ejusdem inensis, nisi veiimus liabuissetft. Propterea ljtiefas ab iinperatofe exlor-.
affirmare dunitaxat fuisse signalas die tenia idnurn serutft, iit Dioscorus tainquani onvnium factiosorUrii
Juniaruin, ut Leo ipse Pulcheriam alloquendo forle caput conciiio prsesideret, sibi illud jus inipera(pf
intiicare voluit. In quo casu injuria teiuporis et ama- arrogans et usurpans quod hactenus htfllus ex inipe-
iwensium indiligenlia lacuna aliqua in lextum irre- ratofibus facere' ausus fuerat. Ad illud taiiieii silii
psisset, qiiam tamen plurium, inss. codd. subsidio assumendum imprObi mitiislri Tlieodosiiiiii iinpule-
supplere hactenus non poiijimus. rarit pietatis colore, ut himirum concilio Theqdoretiis
8. Conjecinra hsec majorem eiiam vim assequimr non adesset, prmsumpsit(ait imperalor) proferre cqii-r
ex Nicephori verbis. Qniartes a Crysaphioadiiibilas traria ih qum scripsh de fide sancim meniorimCyrit-
ad iinperialein animum circumveiiiondumrecenserts, lus .... Hac de cauta (stibjieit) neceisaritim duximus
hujus nefarias molitiones liis verbis describit: Porro hii sacrh lillerh ad tuatrirevereniiam dath mqnifestum
ubi ilta Acla et decrela legitima esse aucloritate sua facere tum beathudini, et universmS. synodo, qttod
coinpiobaveriint, Chrysaphius eunuchus, qui idem nj nos, regulas PalrUm sequentes, non sbtutri propief
cutn Euttjchetesentiebat, cumcontunieliamferre nequi- Theodofelum, sed aligs oinnes qqi ad congregatgm S.
ret, irain suatn adversus Flavianum riiaxime auxit, el synodum periinenl, auclorilalemel pfimqttim lum prm-
Dioscoro Alcxandrino, impio Hli, indicavil se illi in beriiut beatiludini (d). Ilisce aiilem sacrilegiis itf afr
rebus qum placitm eranl gralificaiurum omnibus, si roganda sibi eeclesiistica jura irretitns Theodosius;
Eutychetem perictilantem defenderet, Flavianum aur prsesidium et auctoritatcm exhibebat ut impnne
tem et Eitsebium Dorylmumoppugtiaret(b). Demum" orivnes malos, dolos et tufpes roacliinaliones Euty-
lemporsiriam illain notani errorem coniinere, Leo- chiani exercerem; et Nestoriarisehsereseos pretextu
nemautem minime dissimulasse postitlando ut inlra Theodorelus ab eo coeiu explodebatur; Jbas exsul
ltalianv conciiium baberetur, perspicne demonstra- vivere cogebaiur; et econtra qui Euiycheii siuilio-
tur ex Theodosii epistolis concilii Ephesini indicibus, Bissimierant syriodo inleresse et praeesse juheban-
vel ad Dioscornm, velad Barsumaro aliosque Ofien- tttr. Qnid plura? Ad gravius calliolicorum exiiiuiii
tales direciis. Priorem enim ad Dioscorum scriptam patrahdiiin",ab insidiaioribns Theodosius deceptus,
imperalor signavit teriio kal. Maias; nlteratn idibus novas litieras Dioscoro dedif, in quibus tamqttatn
Maii; lertiam vero, quae est data ad Barstimam, virum in fide probalhsimutn; ef vitie" puritate orna-
conscriplam offendimus pridie idtis Maii. Non ergP tum, prsedical Barsumam, quertl lenere loeunv pnv-
verisimile est S. Leonem Romse degentem potuisse niumOriehtaliumarchimandritarumjiibet, Eadeiiidie
accipere ex Constnntinnpoli liiteras iinperiales cort- tandem, idjbus Maii videlicei, scrlbit ad eiinideiii
" cilii
Ephesini indices teriio idus Maias, si jam tum Barsiiinaiii, hujus labores in prolligahdis Nesiorianis
imperalor vix deliberaverat de habendo coiicilio, e\ hofiiriiqtiehaeresi eximjis laudibus celebrahdo ornat,
pridie idusillins rnensis IPtus erat occupaius in evo- CI jiisluiii ducens ut in synodo apud Epliesuin liabenila
candis ad synodum principibus iauioribus Euiycliia- (ttl diximns) omniiinvarcliihiaiidriliiruitiOrienlaliunv
nae factionis. Igilur potius inferendiini esset S. Leo- locum leneret. Sic ergo rebus disposilis seciim Eutyr
neni, currenie Junio mense, iuinio qnasi labenie, chiani recogitanlcs eam liaudquaquam cecumenicam
accepisse a Theodosio lilieras concilii indices, lertio posse dici synodum, ad qtiam sitjireinum Ecclesise
idus Maias signatas, idque significare verba illa in caput iion esset vocatum, et in qUain R. P. non in-
episiola ad Pulclieriam.annolata, quibus Quesnellus flueret, cum jam intellexissent pra^terea ex prsece-
insisiit. denlibus epistolis S. Leoneih Euiychen daninasse,
9. Quod cupiebat, tandem Chrysaphius assecufus ciihvdenique solemniori judicio cohdemnaluruin, si
est. Nam, auclore Liberato, imperalor sacram Dio- generali synodo inleresset, imperatoris aniiiiiiiiimo-
scoro dirigendo prsecepit, ut' decem metropolitanps Veruni ut de futura synodo sero admoneretui', ea
episcopos quos voluisset ipse eligerel, et veniret ducti persuasione, quod leniporis brevitas proepetlir
Epliesum, el, congregalo concilio, Eulychelis catf-» ret ut is nec per se*nec per suos legaios cOnventui
sam diseuteret. Jussii quoque Barsumaitf virum per- inleressei. Cunv ilaque nec ecclesiasiica consueludo
ditum archiniandritain iiiferesse, el vices agere ex canonibus derivaia, nec alflicta leihpora ex cla
omnium monachoriim Oriemales episcopos accusan/ dibns iiigruenlibus ob Ilunnorum vasialionerti, nec
liuin. Theodoreium vero 37Q ^y" epitcopuni adeste deuique suus in patriam et cives amor eidem per-
conciliointerdixil, et in suri civhale permqrierejussit. niilterent ui, relicla aposiolica sede, quasi suo pri-
Jam enim lbam Edesssnum ephcopum, ne synodo vata palre atque paslore, Romam tlesereret, Eplie-
udesset per itluin filium suum, quem dixi, Chrysa- j) ] sum profecturus ; idcirco cum imperatOre Tbeodosio
phium, in mullas nwnsiones Eulyches relegarel exsilio. et Pulcheria excusalum abire 371 censuit bisce
Ihccauieni quae narral hic Liberauis diaconus ap- verbis : Namitlud quod pielat ipsius (imperaloris vi-
piinie iis respondent quse in imperiali rescriplo de delicei) eiiam mc credidit interesse concilio, eliatnsi
eo.uenda Epiiesina synodo legunlur, ut videre est secundum aliquod exigerelur exeniplum, niinc tamen
iipiid Baronium,et in conciliorum colleciione (c). At nequaquamposset itnpleri, quia rerum prmsenliumtii-
liironiiis meiiio aniihadvertit lemporariani Imjus. fttii incerla condiiio a lanlm urbis populis me abesse
iiuperialis lilterae nolam fuisse corruptam, el loco non sinerel; et in dcspcrationemquaindatn animi iu_.
unio kalendas Aprilis Zenone el Posihumiano virh ivulluantium mitlerenlur, ti pro oocasionecausmcccle-
clnrissimUconsultbus, esse reslituenduin leriio kal. siasiicmviderer pairiam et sedem apostolicqmvellede-
Maias, Asterioet Protogene consulibus.Quod nos an- serere (e). Quia vero S.- portiifiei'maxiine ecclesia-

(a) Liberatus diaconus, in suo Breviario, cap. 12»
(b) Nicephorus, lib. xiv.
(c) Baronius, ad annum 449, ei lom. IV Conci-
lioruni.
(d) Exstat liujusepislolseexemplar apud Baroninm, •
ad aiinum ut supra, et tom. IV Conciliorum. Vide
Uiiien aua) ex sententia clarissimi Clirisiiani Lupi,
seq. cap. diciuri sumus.
(e) Consule S. ponlificem, epist, 26 ad Theodo-
siuiii, in qua laxatet reprehendit;tamquam imperitum
ei male de catliolica fide seniientem, Eutychen; id-
que exploralum liabere ex gestorumtynodalium or-
dine, ex quibus imperile, imprudentererrare deleclut
tit. Et ctorius epist. 34 staluit: Mantwo judicio qttod
 1151 P. CACCIARIEXERCITATJONESJN S. LEONISMAGNlOPERA. iiSS
sticse Orientisres cordi erant, cum.civium incolumi-A A evidenterappareat rem de qua agitur nequaquamsyno-
tati et apostolicse sedis utilitati prospiciendum dali indigere tractatu, tamett, fraier charissiine,subse-
censuit, haudquaquam suas partes obire prsetermisit, cuiosesse tignifico quos in hac re placuil destinare.
ut qu.sein iridicla Epbesina synodo agenda erant se- 12. Qiiesnelliisergo, illa voce subsccutosexpuncta,
ciinduiii divina ei ecclesiastica jura procederent. aliain, subseculuros, videlicet, in lextum inlulit, co-
Proplerea eanvdem alloquens Pulclieriam, imme- dicis Griiiianei leciionem secutus; et ad niargineni
diaie subjecil: Quia igitur ad publicam hanc utilita- hanc maniissam descripsit: At nondum profectosesse
temperlinuhtecoqnoscith,ut, salva clementimvetlrm legatos constat ex hac ei episiola oi. Verum jam
veniq, chariiali memet precibut civium non negdrem, luni .diiodecimokalendas Julii legatns ex Urbe pro-
in liis fralribus meis quos vice mea misi, me quoque fectos fuisse, et in Griinaneum codiceni errorem
adesse cum cmterh qui adfuerinl mslimate; quibus, se- irrepsisse, ex rnnltis conjicere possumus, atque po-
cundum causam satis mihi ex geslorum serie et iptius lissimum ex epistola. prsecedenli ad Jiilianuni epi-
de quq agiturprpfessione patefaclam, evidenteret plene scopum Coensem direcia, in qua scribens de prae-
quid tervandum estel oslendi (a). falis legalis ait, quos ex latere meovice meamisi. Epi-
10. Ex quo sane agendi roodo S. pontifex sibi siola porro hseca S. poniifice fuii signata idibns Ju-
blandiebatur cuncia in ea synodo ad felicein exitum nii, quse erat dies decima teriia hujiis mensis. Si
per suos legalos esse perducenda; cum prius eos ergo sanctus pomifex lum miserat suos legatos, nou
necessario commonitorio de cunciis rebus agendis est cur, despecia auctoritate aliorum omnium manu-
definietidisve edoctieril, evidenter et plene quid ser- scriptorum et pfaecedeniium editorum, conjectari
vandumettet patefaciendo. Sed jam de horum legaio- .R velimus aut possimus, duodecimo kal. Junii non-
rum missione horuroque necessaria instructione pro **dum esse profectos, idque nvinimeinlerendura esse
omnibus quae agenda erant eliam mentiOnem faeil contendamus ex una duniiaxat voce amanuensis la-
ih epislola ad imperalorem, eadem die conscripta. psuni non obscure prseseferente et indicante, cum
In qua p;ifuer sirictius paucis causas sive motiva illa omnia lum mss. lum edila exemplaria, subsecutos,
tria exposuif, quibus praepeditus detiiiebaiur, ne non subsecuturos,exhibeant. Accedit quod si lamdiu
Ephesinae synodo per se jnteressei; laraen eum cer- iter aggredi protraxisseni, ciim concilium kal. Augu-
liorem Tacit ex gestoriiiii serie sntis superque cora- sti esset inchoanduni, jam vix tempus illis superfuis-
perfum habuisse impcrhe atque imprudenterEuiychen set Ephesum prsestiiuta die attigendi. Et propterea
errksse, el debuissea sua, qum merito reprobatur, per- Sludium illud a S. Leone adhibilum pro frusirandis
suasione ditcedere. Quare cum ipse imperator consti- malis Eiilycliianoriih) arlibus minus prudens fuisset,
luisset apud Ephesum habeudum este tynodale judi- cumob talem taniamque temporis prolatationeni ei di-
cium, ut imperho seni ea in qua nimis caligat veritas scrimini se exposuissel, ui, anuiteniibus qui Euty*
innotescal : F\atres meos Julium episcopum,et Rena- chianaecausaepatrocinabaiitur, conciliuminchoarelur
lum pretbylerum, et filium meum Eilarum diaconum et ad exiluni perducereiur, minime exspeciatis apo-
miti, qui ad vicem prmscnlimmempro negolii qualitale slolicsesedis legatis. Nec quidquam iu Quesneili favo-
tvffir.ereiit; claudit lainen hartc epistolani indicando rem concluderepotesl epistola illa34,ad quam piovo-
se ad Flavianum episcopum talia scripta misisse, ex cal, quamque illis vocibus Leo Magnus ordilur: Pro*
quibut indubitanlcr apparet, quid catholica Ecclesia feclit jamnoslris quos ad vos in fidei causa diremmut,
universaliter de sacramento Dominicm incarnationh decimokal. Augusliabeodemsummoponlificesignata.
credat et doceat. Innuere volens neque Euiycheii, C Nihil, inquasn, in Quesnelli favorem concludit. Nam
neque cuicuroqne alteri, liciium fuisse, sine aperta in ea non praescribilur tempus quo ab Urbe pontilicii
liscreseoset coniumaciai nola resilire ab iis quse a legati abscesserunt; etverba illa coramode conciliari
S. Peiri catliedra, vera: fidei columna et firmamento, possunt cuni prsecedenti, in qua pomificioslegaios
sequenda proponebanlur. subseculosessesignificabai.lterum aulem aiqiieterlio
11. Iiiterim aulem apostolica; sedislegati, de om- potuisse S.pontificem reddere certiorem Flavianumde
nibus quae janv in Euiychiano negotio r.oniigerant legaiorumprofeciionequidimpedii?NonitafaciIeenim
instrucii, et de singulis in Ephesina synodo agen- erat epistolarum commercium, nec ita expedituin et
dis scriptum coromoiiitorium a summo ponlifice ac- luium , ut certo sibi persuadere posset quod, nullo
cipienies, iiifenncianleriiineri se comniiltiint. Cun- interposito impediniento quod epistolarum et perla-
ctorum enim Eutycliianorum artes 372 S. Leonem torum cursum reiardaret, ejus epistolse ex urbe
eludere necessnm erat. Qni piaelexiu malorum in Roina citissinve Coiistantinopoliiiideferremur. Quod
Ofienlem ob; novam hseresim glisceniium, impera- .jiiliro quidem dat ipse Quesnellusin dissertatione de
toris animum induxernnl ad brevissiinum tempus Vila et Rebus a magno Leone gestis, affirmaus S.
prsestiiueijdiim, quo cpiscopi apud Ephesum conve- pontifieis aniuium quandoque fluciuasse, ut litlerae
iiirent.Celerriiiie igitur suurn iier.eosaggredi oporte- quas ad imperatorero aliosque Orientalium miserat
hat, ad Dioscpri cseierorurnque voluniaiem ffustran- fideliter redderentur. Sed ne abscedamus ab ea agen-
dam , ijui in volis liabebaiit ut concilium generale' di ratione quam cum Flaviano ipso idem S. Leo
agerelur sine Romaiio pontifice, qui per seipsum servavii, hic animadvertere juvabil, pluribus in epi-
innnediale vel per suos legatos eidem praesideret. 'i-jStolis, diversis quidem teroporibus scriplis, ipsum
Hinc ergo minime Quesnello substribere possumus, ceriiorem reddidisse de acceplis synodalibus 373
qui in dissertaiione de Vita et Rebus a magno Leoiie gesiis conlra Euiychen Conslanlinopoli exaratis (b).
gesiis, luin in notis ad epistolam 52, cuidani corru- ld lestatur in episi. 52, quse scripta est duodecimc
ptn: lectioni ex Grim. cod. niutuaiae insistendo, con- kal. Jttlii. Rursus episiola 24, qua idibns Junii prse-
tendit noiiduni ex Uibe profeclos esse aposlolicse cedentis bsec synodalia Acia recepisseteslaiur. Tan-
sedis legaios dhodeciino kalendas Julii, ad synodum dem duodeciniokal. Junias, episl. 22, faielur janv ad
Epliesinain ituros. Epislolam eninVde qua agimus S. ipsius manus pervenisse Flaviani episiolas, quibus
Leo scripserat ad Fiavianunj. In qua ail : QuamVis certior reddebatur de causa quanv doleivat apud vos

prmcessit, si impietas merilo condemnalain sua pravi-
late perstiterh. Aninvadveriat, quseso, ad hsec Ques-
nellus, el dical an prsecedentibus ejns diclis cohce-
reant.
(«) Sancius Leo Magnus, episi. 26 ad Theodosium,
ei episi. 27 ad Pulclieriam cap. 4. Haud scio Ques-
nelliiin vere seculuni ltfisse Griinan. sui codicis au-
ctoiitatein in adornandis S. Leonis M. Operibus,
queniadmoduiii ipse temper testatus est. Quando-
quidem nos deprehendimus illum hanc habere leclio-
nem : Quia igitur ad publicamhancutilitatem.... cha-
ritali niemel precibus, elc. Et Quesnellus illamvocem
hanc deleal, et pro mem,me in texiuin inducat.
: (b) Lilteras dileciionh tum accepi cum geslis quas
apud vos de fidei qumstioneconfecta sunl. Epist. 32 :
Lectis dilectionh tum lilterh.„.el gestorumephcopa-
tiitm ordine recentito.
 • 1154
H53 DE EUTYCHIANAHJERESI ET HISTORiA. LIB I.
pravo errore commotam.Non enim plenius de hoc /A ciis eam legere consiievisse, quamque immediale
novo errore recenter exorto se instrucium potuissei forle post Gelnsii decreinm obseiyaiam fuisse, indi-
fateri, nisi synodalia gesta una cuitiliiteris accepis- canl sacrarum leclionum libri, qui ad iisiimchoii in-
set. Quapropter maxime laudari debetS. P. studijim, serviebant, quos inler tiii.umvetustissimum nostris
qui in reruin gravissiraaruincausis pluries de eodem oculis lustraviraus in Vaticana Uiblioiheca .a^serva-.
negolio expressam facit meniionenv. Ut videlicet si tum. Hunc porro lectionum codicem sexto Ecclesiae
quandoqtie suarum epistolarum latores vel infirmita- soeculoabAgiiiiuiiiIopresbytero,elRomanis el uiiciali-
tibus deiinereniur, vel, inopinalo aliquo casu essent bus chnracicribus descriptum, in dnas partes di-
prsepediii, aggressum iter inlerrumpere cogereniur, visunv, prodit epigraphes qusedam ad calcemalterius
illi saltem ad quos scripta dirigebat, aliis et aliis pariis appositae,in qua non lanlum scriptoris nomen
epistolis, perlatoribus et nuuiiis fierent certiores de exprimiiur, venim eliam indicatur eo coilicenli con-
rebus quse per litterarum commercium lum tracta- suevisse, in divinis persolventlis officiis, ecclesiam
bantur. Si qtioein hoc cap. landem occurrunl quse Sanciorum duodecim Apostolorum urbis Romae.
diligenler explicata non fuerunt, luculenlius ex se- Illum itaque integre percurrenies , fere omnes S.
quentibus magis magisque constabunl. pontilicis nostri sermoues, et honiilias, secundum
ordinem dierum alque feslorum distributas offendi-
CAPUT VIII. mus, cujus disiribiiiionis unum inlfgrum specimen
adhujus noslri Operis calcem apponere et exhibere
Dealih atque alih S. LeonisMagni epistolis Ephesini ipsi Vatfcanse biblioihecse scriptores humanissime
eonciliioccasionescriplh. S. P. ttudium pro Orien-._ nobis persuaserunt. Ut inde lectores colligere pos-
lalium scandalh abolendis, catholicaque fide fir- "' sent, conlra qtiosdam receniiofes criiicos, anliquls-
manda. Chrhtiani Lupi opinioexpouitur el illuslra- simam esse quarumdam solemniiatum iustitutioiieirt,
lur; Dioscorus veroAlexandrinus, imperialiabusut et ad noslra usque tempora inviolabiliier eum ritum
potenlia, calholich episcopis vim oppressionemque esse in Ecclesiaservalum , quein noslri majores ani-
inferens, Eutycltenabsolvit, et tynoduin in latroci- marunique pastores Iradiderunt. Qiiemadinodutfi
niumconvertendoapostolicmsedis legatosprmsidium itaque ex hoc sacrarum lectioniun lihro ooniprobabi-
qumrereet fugam arripere coegit. tur, haudquaquam vetustum ecclesiasticaedisciplinae
tradiiionem in festis agendis divinisque laudibus
i. Tribus abscedentibus ab urbe Roma apostolicse persolvendis fuissc mulatam ; ita facile heterodoxi
sedis legatis ciirn Dulcilio noiario , nihil eorum S. argumeniari poterunt sumrna religioiie fuisse serva-
Leo prsetermisitquse secum recogiiaverai ad exitum tam sacram traditionem, et inviolabiliter mansisse
fideicausas perducere posse, ampuiatis praet«reaper incorruptam in rebus ad fidei dngmala sacramen-
sacerdotalera concordiam et pacem omnibus illis torumque administrationem perlinentibus, de quibus
scandalis quac ob privatas semulaiiones et antiqua in prsesens verba facere nec congriium, nefe ne
odia per toium fere Orienlem gliscebant. Uli ergo cesse esi.
censuit, suprema illa aiictoriiat.e, qunm pro conlir- 3. Jam vero hocce Vaticano codice relicto, ad
mandis in fide fralribus S. Peirus a Cbrislo Doinino laudatam epistolam reveriamtir, in quaconsciibeiida
acceperat, quid credendum ei ab omnibus esset pro- eum scopum sibi Leo Magnus proposuit, ut (idei in
fitendnni circa Domini incarnationem, quidve ad multorum Orientalium cordibus ( ob iunius imperiti
abolendos pravos errores, qui nuper prselextu Ne- (G senis novam doctrinam nuianii et periclitanti, prai-
storianse haereseos evertend* exorii erant, esset sidiiifii et firnvamentum praeberet, pravos errores
slatuendum , aliis et aliis epistolis docere voluil; a damnaret et universo caihnlicorum coetui quid per-
qiiarum regulis si nullus caiholicorum recessisset, " peltio et inviolabililer esset credendtim proponeret
minime fides calholica illud grave exitium passa alque decernerel. Minimeopus esi hic eamdoctrinam
fuisset, dequo in prsesentiarum verba facturi sunvtis. recensere qua hsec epistola referta est, vel saltein ,
Idibus igilur Junii ejusdeiu anni plures episiolas in singiila ejus capita , in quibus divisa est, explicare.
Orieulem deferendas suis legntis dedit. Quas inler Vix aliquem ex theologis haec latere posse arbitra-
principem locum habet illa dogmatica ad sanctum niur. lllud ununi duintaxal annotandum censnimus,
Flavianum scripla, quam tamquam nostrse sincerae quod et in antecedentibus aliqua ratione delibavi-
fidei regnlam iu iis quae ad incflriialionis Doininicse mus, S. Leonem videlicei, absque .Occidenlaliuiti
raysierium spectant, summa sanctoruin Pairum coii- concilio, et cnjiisquain allerius episcopi suffragio.,
sensione , conciliorum sanciionibus, Romanorum taniquaiii afotirdamatque perversamEtttycliis profes-
pontilicum decretis, habendam esse in caihplica sionem damnasse, et dignis objurgntionibus corri-
Ecclesia stabililumfuit. Ad hanc porro Chalcedonen- puisse Consiantinopolilanosjtidices, qui insynodo in-
sisconcilii Patres altendenies, hocce judiciutn efior- crepare omiserunt sermonemnimis insipientem,nhnis-
marunt, nulla ratione videlicet differre ab ea revela- qtii blasphemum,qunsiniliil quod offenderelesselaudi-
tiorie divo Petro facia, Christi Domini divinitaiem luni,cumlam impieduarum naturartim anle incaritalio-
coniilenti, ob quam beatus^pronunlialusest. Nanjque nein unigenitusDei Filius [uissedicatur, quam nefarie
PP. illi sumnia veneralione susceperunt, 374 a!~ _ postquamVerbumcaro faclninesinalura in eo singularh
poleet magni illius Pelri confessionicongruentcm, el "J asserhur (b). Mandat tumeri cum Eutycheie inisera-
coinmuneinquamdam columnain exislentem adversus tioiiem 375 adhiberi, iis condiiionibus servatis ,
perverse senlientes (a). Cnjus praeierea tanti facien- quod lniic epistolic subscribere no.n detrectaret, et
dum esse S. Gelasius papa censuit, ut in Romano viva voce praya doginata quse imbiberat damnarel.
concilio deapocryphisagens scripiuris illud decretum Totius deniqne causseexsecntionenisuis legaiis com-
ediderii, quoVisseiilur: ProbamusepisiolamB. Leo- misisse asseverat, qui pomificias pnrtes in concilio
nis papmad Flavianum ephcopum ConstaniinopoUla- agere et sustinere debent, Diviniiaiis anxilium opi-
num destinalam; cujus lexlumquhpiam si usque ad liilaiurnm fore confidens, ut is qtti erraverat, dam-
uniim iola dispunxerit, el non eam in omnibusvene-. nataseiisus sni pravitate, salvetur (c). Si quis igiiur
rabililer receperh,aiialhemasil.- . modo parumper ad lianc suinmi pojilificisagendi ra-
2. Qualern vero quanLamque venerationem in lionein aniinadvertat, nescio an rationabiliier dnbi-
Ecclesia obtinuerit, probat eliam illa consiietttdoa tare poterit S. Leonem plenam el absolutam exer-
cardinali Baronio annotata, qui asseveral Romanuin cuisse poieslatem et juristliciionem, vel in hseresi
cleruni Advenlus temporein diviuis recitandis offi- Eutychiana damnanda, vel in fidei regulis con-
(a) Chalcedonenseconcilium, actione 4. Gelasius et 3 harum nostrarum Exercitationum.
papa, in Romano concilio, de apocryphis scripturis. t) Videsis episi. 29 ad Epliesinam synodum.
(b) Eoist. 24 ad Flavianum, cap. U. Videsis cap. 2
 1155 P. CACCIARIEXERCITATIONESIN S. LEONlS MAGNIOPERA. ilgg
scribendis, vel denique in decernendis iis fornvulisA 5. Sed jam de epistola ad Ephesinam synodum
et coiidiiinnibiis sul) qiiibns diiiiitaxat ad poeiiiteh- scripia verba faciamus, ex qua sancti pontilicis slti-
tiamel satisfnciioneni Eiiiychf in rhcipieudiim essc diimi hiijiisque agendi ratio notiora Dent quae adlii-
niaiidiivii, Si falsiim dogtna qtiod pertinaciiis defen- lvuitui Orienialium scandala, semulaiionesprivataqtie
derat ejnrarel, et exseerafet? ilnc igiuir agendi raiio odia abolefenttfr, et caiholica fides in omniumcofde
valde divefsa esi ab illa qiiaiii Quesiieilus confingit, firrharetiiri ln hac enira percurrenda epislola intel-
cphtehilens Orieiilalimii caiisas nOii ad iiiiiiiii stirri- lexirnus S. Lfeonemomnes Eulychis, Chrysaphii ei
ihuiii Roniaiiiiiiipohtiliicerii,sed ad onvnespriiiianiin Dioscori aftfesad Theodosiipitim animunvperverten-
seiliuni episcopbs ei synbtlos esse delaias, qiioruiii dum adbibiias prorsus laiuisse, ui nec Jeviter siispi-
judiciitni sfeiiipef appellabaiit qui a proviiicialilms cafi posset aposiolicaesedis jura in dicla Ephesina
vel riielfopoliiaiiis episcopis cojideiiVnabantur. Di- synodo pessumdandn, elad exitittnvperdncendi esse.
cant, ainabo, qiioiqtiot itii fabulaniiir. cnjiiS concilii Imino hiijiis epistolae lexttnn sedulo iJispicieuies,
aucloriiarfe iu iuceiii pioiiiil hrcc ad Flavianunvdog- nverilo coiijicefe hobis opus fuit lauiiatum Tlreodo^
niatica epistota, vel quihain fuerini iiii Occidentls sitvminipefaioreni divinis insisiendo ihstiiuiis oni-
episiopi qui siillragiiihi ulieriiht in liac hiefesi diitn- riino a]!Ostolicsesedis aucioritatem (ut par eral) in-
riaiulaj vel iu.fidei legtila pisescrihenda? S. Leosolus terponere, et adhibere volnisse pro eadem Synodo
iiaic oninia prsesliiisse et pfitfstiiie dektisSe S^alis convocanda; ttt niiniium per Ronianiiin pontificem
exploratiiiivesl Qni, suaesedis pleiiiiuilihepoiesudis S. Petri successorem dcelararetur qnidquid in illa
lisiis, qiiaejt.ifis appstolattis eiaiii indkavii, defiiiivii, fidei conlroversia ab omnibiis catholicis esset teneu-
pftfisfefipsii,rertfiii'deinde oiiuiiuni exifecuiionesiiis _" dum. Quitfsaiie Leoni arguinenta pr;estabaiit impe-
legatiEc'oii'ihissa,quibuS ih fiilura syhodo ejiis paries raiorein lalem pfiino habuisse aiiinium, ut iifefas
subire iinpefaverat; lihiii jani lata decreta ex alio- prorsus jiidicafet prsesidio synodi P.itribvis fesse"pro
fuiii ppiscopofliiil'siiffragioVitn et vigoreiil tfsseqiie- iis apostolicae s^dis jiiribus Vioiahdis quae jani in
fehiuf, siid sfeieiiiiiiorenipromlilgaliOhei))diiiiiiaxat; pfaecedeiitibns geheralibus conciiiis tlivina pvimo
ita tft qiii ih Oriente de ea fkle posliilab-iiiiur, aiit iuiihaiiadeinde aticipritate fiftnaia et approbata luere.
siispecii feraiit, bufiiiii iilierariuii siibscriptione pfo- Np vefo fabulafi videaf, vefbii ilia qiiibus S. fiptftifex
barciiiiif, et qiioties StibscfiberedeifeeiasSeiit, tjriiiii efiistolanfiad syiioiluhi Ephesinairi orsus est iiiiiue-
clericiili lipiiofe cl gfadu priyali a catliiiHcOiiimcceiu diate stibjiciam. Religioss (aii) cleiheiuissiiiiipfinci-
fexpel.leitfiiiiif. pis fides sciensad stia.n gloriam mnximeperlinere, si
4.,'jE.tquiilem qtfid alind iiidicaht aliae illse liilerse iriira Ecclesiam calholicainntdlius erroris gerriienex-
qviasS, poniifex itf Orierite siiis leg-iiis tleieferiilas surgerelj hanc revereiiliaindivinis deiulil insiituth, ut
dedit? buic consoiia esl alia siibsequerisad Juliaiiiiih q_dsaiictie disposiiioiiiseffectum auclorilatem aposlo-
eJ)isco|)iuiiCneiisemscrjpia, qui optimeiiisifuetirs dfe fkm sedis adhiberet, iaiiiquam a beatissimoPetro cu-
iis quaj ih duobus pracedenijbus ConstaiiUiiopoliiij- peret declarqri quid in ejtts confessionelaudatum sit.
nis synodis coniigcrahl, quibus eii.iriinteifiiisse fex Si.itaque S. Leo Epliesiiii concilii PP. allocuturus,
Actoriiiii serie iiitelligiiiuis, jam per B isiliiiindiaco- cur, qua occasione, quove tiinlo iinperatorem apo-
riiini,ad S, Leoneiii sua scripia direxefat, qum mul- stolics; sedis aucioritaiem adliibnerit enaftat, non
ium (ail.Lfen)ngbiscatholicisensusfervoreplacuerunt, video quemadinodum quidam Scripiores niinfefiden-
etiam lianc pciqiiiumqiim illis episiolis consoriaretad- ter asseveraverint eam synoiiuiii sola itnperaioris
jecimus(g). Hic auiem praecerlent^ijj ad Flaviannm G auctoriiale fuisse indictam atque coactam. Aposio-
episcopiim iniJicaiam esse,•diibiuin esse noii potest, licoeutique sedis auctoriiatem adliiberi petiii, ut di-
cuni expresse id S, Len in biijiis epistoke exoidiis yinispareret.iiisihutis, et ut novum erroris genuen
fiiiealiir, scribehdo : ticei. per nbstros quos ab Urbe radicitus evellereiur. Praeterea si imperator cupiebat
pro fitlei causa direximusplenissimas ctd fratrem no- ab aposiolica sede, tamquam a divo Peiro. declarari
slrum Figviattum liitcras iiiheriinus, conlra nimimim- quid in luijus conlessione a ChristoDoiivinolaudaluiu
pictaiis erroreiri. Qiiid auiem pnvfatse episiolse ad fuerat, vixcredi potest ita aniiuo et opere iiim Ro-
Flayianiiiii dircctae in pnr-seijii adjicere voltierit ttt manorum ponlificumjiiribusrepugnasse, iisqueluisse
niiqiiiniiteratque constanler his qui EvaitgeliuihChrisli infensuni,. ut iisee abolere quaesiverit. Et proplerea
corrumpcre cupiebanl resisterent., lnijiis lexlus pur- Oiiiiieminjurianv, quam tunv aposlolica sedes passa
spictte inanifestnt. In quo demoiislral Eiitychen spem est, non in iniper.TtOrem,sed in ejus ministros, qui
Cbristianam omniumquemysierioriiin veriialem cor- priiicipisclei)ieniia,einvaxv[iieanin)iinfirmitate,abusi
fumpcrc; uiriusque naturae proprieiales in Christo suiit, rejiciendani esse constaiitissinie propugnamus.
niaiisisse; Cbrisli quoque iiniiham non pi-aeexstiiisse Gnjus quideni rei si alia argumenta exponere debe-
corpori, nec corpus ex nihilo condituni; sed uirum- renviis, illud unum abunde pro omnibus sufficeret,
que iiobiscitmejusdem esse naiiirse. Seii laiidem esse quod colligimus ex priori epislola ejtisdem Tiieo-
.incilaliiiii (ait) ad Iqlittidinemdisserendiab ipsamnte- dosii ad S. Leonein, qu.i sincere oiimia scandala et
rim anipHtudiiie. Sed illum amplius dicendi copia la- lurbas in Gonstantinopoliiaiia Ecclesia excitaias ob
bprafe non opqrtere, praesenirn cum per suos legaios Euiycliis liseresimindicavit, et ul medeiani iisadhi-
ad Flavianum sullicieniesiitteras misisset, adconfir- j- beret elflagitavit(c).
mandbs animos nonsolumsacerdolum, sedetiam laico- - (I. Quod quidem non obscure etin hae epislola ad
rum. His profecjo.;consonse sunt duae aliae subse- Ephesiiiam synpduni377 palefecit scribens : Veritm
queiitesepistoiae376sadeni diesignuise; qiiaruiri.il- (loquiiuf.de Eutyclie)(/ma etiam tatiuin non esi tttgli-
lera esi ad TlveodosiuuiAiiguslum , altera ad Pulche- genda cnratio, el pie ac religiose Christianissimusim-
fiam pariier Augustam; vel illa quam ad Faustum et peralor liaberi volnh episcopaieconcUium, ui pieniore-
Marlinuiii arciiimandriias Constaiitinopoliiaiios di- judicio onmispossii error aboieri; fratres nosirot Ju~
rexit, )n hac enim evideiitissimefateuirsepolissimum liumi-ein.lv..'.: el commuitivobiscumsenteitiia, quce
rata babere Constanlinopolilani. concilii gesta, ex Donihio tint placiiura cOnsliiuqnt. En ergo synodi
quoruni leclione eunv coguovisset uverito fuisse Eu- habendse causa sufficientissime explicata. Necessum
lychianuiii dogma reprobatuuij eliam nos (subjicil) . erat mederi malis qiiihus Eutyches laborabat, qui
detestanduinessedecerniihus. Addit praelerea : Ut si Christi Evangelio (ulaitidemS. Leo) cpntradiccbal,
insipiens in suri pravkale volneril permunerc, habeat ostendens. se nullum umqtianvsiudiuiu feogiioscenilae
cum his consbiiinm quorum est secuius errorem. Me- veritalis habuisse, ld imperator fhgitaverai. Et ideo,
rilo enttri fiet exlra Chrhti Ecclesiam, qui in Christo divinorum iiistitutofuin dictanveii primo seculus,
liumanani,id esl nosiratn negat essenaluram (b). auctoritatein aposiolicmsedis ad sanctae dispositioni3
(a) Epist. S. Leotiis 2», bap; 1 et seqq. (c) Videsis cap. 2 et 5 harum Exercitationnra
(*) Epist. S. Leonis ad Ephesinam syiiodunv,c. 2.
 iibi i)E .EUTYCIil.ANAH^RESI ET HJSTORIA. L,IB L Jiji8
cffectuin adliibuit; peliil haberi episcopale conci- A scripla credidimus. Ilanc autem epistoilamposl Ephe-
liuin (a), crederis lioc ttioJo eiiain Eulycliieiisrioiiiihi sinairi synodurivsciipsisse feklpl'0 iliitfs feorilexiii,de
prOSpicereet corisulefe prisse. Ciiiri pi'0|ilef Seiieeltf- qiio oppoftiihliis Siio loco veriia fiicienvtts, liiih ex
tem et afchimahdriliiemagiii et celebrioris ftioiiasterii leinpofis lioia mahifestuni est. Sigrtata quippe fuit in
riiihisterium boiiofabilis vitlefeuir, tft LeO ipse iii idus Oclobfis ejtfsdeni anni. Uicumque lainen res
episiola stl Julianuiii Coenserti clarius indicavit (b). Cbntigefit; videliCet, aii Leo iiabueiit nuniium qui
Igittfr apDstolicsesedis aiicloriiatehi imperalor lioh lejjatorttm itef jmieveftefei; ah metiieritquod legaii
despiciebat, rioii rejiciebai, Si pro llabehda syriodb Augiisiain pfoliilifeffehiiifadirfe, igiiorainiis. ijnum
eam adhibere voltfii. HttjttSceqttidem votis Rotiiahuni iaiiietf expiofaluriiesi, S. Lepneni pinhesihdium ad-
poniificempoiiiisse aut debuisse Obsisiere ilttlia pror- liibnisse, phiniaqufequa?sivisse.iheiliaui Oiieiualiuin
-stf.s vatio suadebat. Ctiin agefetuf potisshntfm tle scahdala abfelereiiluf, et. catliolica fides ibidem Isesa
evelieiido lali Iniiioqttfe zizanioitfiri geimirte, quotl etquaSi pefifeliiahs(ifiiiafetur. Aliam lamen Quesnclli
sacraiirei ecclesiasticarti cecoiiOiniainrefuirique a'd- coiijecttifarii, qiii sjbi pefsuasit xn kalendas Julii
iiiiiiiSlratioiieiiv siisquedfeqiie cuni fidei cafholicse legatos adhiifeRom« iuisse ffeie.hiosprsecedenii ca-
exiiio veftebat. Quare ad abolendum taniafum per- piie jam rios fejecimus, ideoque eam inissam faci-
lurbaiioniiin slrepiium, et ad jarii excitatas diseord!;is hius.
ctfiilpoiiciidas,qttaeex ttna pafte origineih trahebant i8. ihtferiih vefo, profeciis jam apostoiicae sedis
a Nestofiahorum feliquiis, ex aliera a hovo gerini- Ifeg;itis,S.Lei)]iiteiariiiiicoivvmeiciiimcuiiiS.Flaviano
iVahieeifore in dies adolescente pfocfeabaritur, ple- non interinisil. Nani ciim ab fetfno.vas litieras per
riitts jttdicittinexpeilife et qiiasi hecessarititn esse vi- _ IJasiiiiiiii diafeonuinaccfepissei, iiuodeciiiio kalendas
tlcbatuf. Quaiiivis fevera fidei feausa suflicientef iii Augusii ail eum rescripsii,suisque in' lilteris, ut ,stre-
CoiiSiaiiliiiopiililiiiiasyiiodo a Flaviario priinnm fue- nue contra inimicosnaiiviiath el crucis Ciiiisli diuii-
fif liaeiaia; et denittiiv recogriiia, approhata, atqiie caret, quin ab adversarioittni poieslaiibjis et insidiis
cpnlirinata ab feodem sahciissinvo poniifice Lcone. tcfritaretur adhortatur. Ui bniic aiiimi iirinitatera :ei
Id, velit liolii, Quesiieiliis faieri debet, qui nusquam suaderet Pauli apostoli verbis usiisest : In nullg ler-
iiiter caiiohiciiiii et Solemniiisjudiciuin , queiiiniiiiio- reqmini ab adversariis, qum.est illis cqusa perdilionh.,
duni bpus crai, discrimeii admisit, quod quidem vobisautem salulis. Sed sn.nctoponlilici ali<|uo iiiodo
pliiribiis in iocis S. Leo ipse indicavii. Et potissiiiiiun iiinoiuisse luin Dioscori, Chrysaphii, cseteroruinqtie
iii hac eadeiii episioia, el in subseqiieriiibns, in ijui- Eniycliianoruni macliinaiioiies argiuiientaii ficet.
bus iioii laiilniii dissernit de pleniore judicio vel dili- Qiiu B.isilius litieraruni Fiaviani perlator recenter e
gentiori exaininehabeiido, sed.de sententia caiiopice Gonsianiiiiopoli abscesserai, et miilJaLeoni narrasse
in Euiyfeiieiilaia, et ab aposlolica sede approbaia el: quse in Flaviani epistola non coniinebainiir, itidicant
coiiliniiaia; vcfuni etiam iniiicat libeilum ab ijvso S- P. verba illa : Et ad familiarem inlerrogalionem
Euiychfe jainpiideni acc.eptuiii, in quo profitebaiur jdonetis erai sermo prmdicti, perquem nunc alloquia
pfopria vocc et subscriptione suam daiivnaiuruAi reddenles, dilectionem luain per Dei nosiri gratiam, i»
opiiiionein, spondens per omnia npslrum (ait ideitfi qtio fidimus,cohoriainur, uientesverbisapostblich, etc.
saiicitfs Leo) secitturumesse senteiuiam. Noii ubsiante tameii taijiarum perlurbviionum con-
7. Nori absiiiiiiia scripta coiispicinius in duabusi flktu, iinperitoruni insaniam curare cupiens, iiiandat
epistolis, idibus Junii pariter signaiis, qiiarunv alte- FJaviano patieiitiae iiieilicinani adhibere. Ad cufan-
ram ad Pulcheriara Augustam, alterani ad ipsuni Jii- Q dam (aii) imperitomm insaniam, eliam paiietiiim vbs
lianuiii Coensem direxit. Ad quas cuin animadvcr- adhibere volumus medicinam,ita.ui Si Eulychiani , qili
lissel Paseliasius QuesuelluSiqu;esivit cur eadein dies increverani, suu.ra exsecrassent ferroreinj niisericor-
duas epistolas Leo dedissel cuni Juliano, tuni Pulclie- djaciisdem episcopalis benevoleniia non n-garetur :
risc Augustae, cum una singulis snfficere potuisset-.-,' Mansuro (atiendai tfd.hsec Verba Qhesnelliis)"judicio
Prsesertim cum novarum liiierariun causa et argu- quod prmcessit, si impieias merito condemriatain sua
itfenia.noiiappareaniiQiiaestioneiiidiriiiiereidemQiies- pravhate perstiterit. Al de gravissimis maclimatioiii-
nellusnisus esi, variis in mediuin conjecturis adiluciis,, bus quic in lidei eLcailiolicoriiiii exitiuni ordieliantur
quas nos lectori transcribere non piget, ut forieI et parab.vntur, a Rasilio familiaribus iiiis iiuerroga-
deducat, quod nos plene hactenus non sumus asse- lionibus S. Leonein fuisse iiislruciuin, pers[)ieuealia
cuii. f Nilni ergo (ait Quesnellus) cerli affirmeiii : epistola tertio idiis Augusti sigiiaiapatefacil. Seribit
an occasione niinlii qui legatos anteverterelj, ani enim ad euindenv Flavianuin , cujus laciiurnilalc
roelu ne legali adire Auguslam prohiberentur, quodi pontificiam augeri sollicitudinem nvanifesiati diceiis :
certe accidit, ul ex epist, 41 salis apertum.est.Nam i Cuinnos curarum tuaritm parlicipesi, pro -fideidefen-
aitera epistola ad Pulcberiaiubreviter compleciiiur iione sollichi, frequenler per occasionet idoheas ad
378 ea nu3e pcr legalos Scripia, et legatos relentosi dUectionenituain iiiteras miserimus, coiisbliitionibiiS
aliiptaindiu"Roinaeex breviore epistola qnain iteriiini pitfililiciarum adliortationum euui adjuvare cupiensj
ad Flaviaiiumxu kalendas Jnlii accepimus : Cum eai nc adversarioruni stimiilis nwverettir, landeni ndhor-
(inquit)qnaeipsi porlabunl scripta sit pleiiius iiiSlrueu- talttf : aique ut lota celeriliite (ait) ad noslfa scfipld
dus. Et.rursus : Subseculuros signilico quos in hac: |j respondeas;nosque subinde de luis aclionibusj nostro-
repiiicuitdestinare. i Priores has Quesnellii conjectu- rumque (legatorum videlicet) et de lolius causm abso-
ras niiiiiine esse spernendas ingenue faieor. Ea quO- lutione facias 379 cenioresj ul sottieiiudineihquarii
qoe admissa ralionequa assevefat legalos praepetlitos; niinc pro fidei dejensio»? jirimus piesperioribus nuii-
[luisse, ne corain Pulcheria Augusta se sisterent, ut; liatis moiiiainus. Maxin.is'ergO angtistiis tttiii tffgiiri
ex loia laudata 41 epistola, inqua velieinen- atque crnciari pontificium anmium illa verba sigiiili-
'ppparet
ter conquerilurad eam tion pei^venisseepistolas quasi cant..
ht fidoi causa per sttos clericos direxerat. Et ibideini 9. At quid? Gravipra adhuc pefpeii fiiit coacttis;
cleiicoriiin voce legatos ad Ephesinain synodum in- quia ejus studiuni Eutychianii Dioscoro el Cfysaphio
dicare'voluisse, iuferius inanileslal, subjiciens : SedI- iinpiueiiier agenlibus s eluilere et irriiuih icvijertf
citin ad mansueiudinem vestram adeo nqn poluerint ausi sunt. Naiu Epliesina illa synodus kalcndis Au.
pervenirequi mhsi sunl •; u\ ad not vix unus illornmi gtistl indicla; iiifelicissimiiiiiliabens exordiiiiii, sexio
llilarus diaconusnostef cffugiins sii reversus, iieranda( idns ejusdem raensis, cum Dioscofus episcoptis
(a) Cohsererehsec omnia cum iis quse in pr;eeeden- imperator, pro benevolentiael pietale unimi sui, dc
libus cap. i, 5 et 6 diximus; leqtor ipse judicabit;. stalu hujus qui ante hdnorabilh videbaiur diiigentius
(b) Cunsule episi. 31 ad Jtilianuni Coeiiseni, in quii''' vottiii jtUicari, ob hoc iudicenduincredidh ephcbpale
dissereus de Eulychis opiuione apud imperatoreiii coHciliutii: Vide cpisiolam -41 ad Pulcliefiaih, pust
Theodosium, seribil, cap. 2 : El quia clementissimus Kpiiesiiiani syiipdum scriptaili.
1159 P. CACCiARI EXERCITATIONES IN S. LEONIS MAGNIOPERA. 1180
Alexandfiiius , Spretis omnibus ecclesiastieis fegulis A j Synodi prseses feonsiitutuslegiiur, eam aliter ac illius
pfimatttm inea sibi yindicavit, exlortis bacde causa (ut yeiba Soiiant difficije est interpreiari. Habet euim .
yi(Iiiiviis)apiiieslatesseci)li,iiiihiriiniaTlie<)dosioimpe- Bacdecaiisanecessqrium duximushis tacrh litterhutt
raiore.liiferis quibus auclorilatem et primatum cidem ad litam reverentiani,perquas manifestumfacimus tum
praebebatur. Claiissiiniis laineii Cliiistiatms Lnpus ad beuliludini, et uhiversmsanclm synodo, quod nos, re-
hanc ciiin Dioscoriluin Theodpsii impeiaioris agendi yulasjPatrumsequenies, non solum propler Theodore-
faiionerii aiiimadverlens, Thepdpsium ni.titur excu- tum, sedeiiamalios omnesqui ad congregalam sanctam
sarie, htijusqiie litteras benigne iiiterpreiari arbitfa- synodumperlineni, dqctoritaietn el priinathm.lumprm-
ttts, qtfod iiiiniine in coilsitiis habUerit Romani poiir bemui beatitudini. Hafecverbii sane, cum tpta illaprse-
lilifeisjura viOlarfeet infringere; sed Dioscorum se cedenti causali, aperiufn scliisma confra sedeni Ro-,
cOiisiituisse synOdi praesidem ex violenia iiivasjpne, manam divalem illam excitare et inilncere etiam
nequaqtfam ex tlelegatione principis (d). ilinc noh Rnsiicus diacOhus,vetiisiiis iriierpres Actorum Clial-
coiitemnendas quasdam rationes subjecit scribeiido. ee.doiiensis synodj, Itilellexit. Qijod sequcnli annola-
i Absit ut Theodpsius Augustus se ab eunucho se- Uorie indiCayit', ad ullinia iila yerba subjiciens :
duciperniisefit ad Romanuiri episcdpiim a praesiden- Aperte Conira sedemjiomanam.
tia excludenduni. Etenitii sacris ejus ad Dioscoium 11...Nec quidqnam coiiiicefe possfearbitramur quod
episiolis addituf hscc subiiotatio :;Eodem tenore scri- iri eadenv divali Jiivenalis episcopi Hierosolymofum
ptuhi est JuVeiisili.episcpporeveretfilissimo Hieroso- et Thalassii Caesareensis iri Cappadocia primati no-
lyitforiim, et ipse Dipscorus in synodo Chalcedonensi mina offnndanuis, utconjicere ppssimus ejusdemdi-
disitad gloriosissimos judicfes: Comperit vestra cle- o valis vigore istis puoque priina.tuni ab imperatore
menlia quia liotf milii soli sartclissirtvusnoster impe- fuisse aliribntuni. Nam dnmtaxat iroperator ibidem
raior coiiiiuisif jttdiciuin, sed et beatissimp Juvenali indicavii sibi persuaSum esse duos hos episcopos fu-
•ef sanctissiiiio episcopo Thalassio, t Ve.fu.in! idem luros esse aiiimOet aciionibus concordes ipsi Dio-
Christianus Lupus vfilehs ex iina parle Theodosium scoro. Sed de.coliato iisdein priroaiu et prsesidendi
iniperafpreivi ab hac nota piirgare-, fetsedis aposto- auctofilaie allttnv servat sileniium. Verba ergo quae
licse jura tueri, narrat quemadinodiiiii Dioscoiuissy- sequunlur exscribattius. Scientes diligeritius qttod et
nodi praesidenlianiusufpare contenderis vigore sacrae reverendhsimus archiephcopus HierosOlymorumJuve-
divalis; eidem obstitii Julius episcPpns (b) Ptflepla- nalis, et.beathsinlus archiephcdpus Thalassius, el om-
rius, unus ex S Lepnis legatis, interpreiante Floren- nh lalh fervens amator et mmulutor orthodoxm fidei,
lio Lydiseepiscopo, diCCiis': Eoderiiteiiore a pihsimh tonsentanei erunt tUmsanclhali, radianti per Dei gra-
et Chrhlianhsimh sancthsimus nosier papa Rotrianm tiam honestatevitmelcatholica fide. Nullam ergo facul-
Ecclesimprmpositusvocalni esl. Et Hilarus diaco.nus, latem Jiivenali el Thalassio archiepiscopis factam
aller ex Jcgalis a latere sancti Leonis, palaiii in ea fuisse perspicuum est. Alias el qiiicUniquequi in ea
pseudosynodo pr.oteslatus e,t : Glofiosissimi el Chri- synodo locum habuissfet, quique Dioscori studiis et
sliunhsiritiimperalores charitatem cirea fidem calholi- partibus suo consensu adhsesisset, prsesidis anctori-
cam et affectumlenehtes, beathsimutriephcbputn rio- taiem sibi poiiiisset assuinere, hancque illi adjudicare
slrum Leonemqpottolicm sedh prmsulerit, ul huic ve- ob iila verba et omnislalis fervensatnator. consen-
nerabilielsanctp concilio adesset.difigenies venerabilet taneieruiti tum sanclitati; quod quidera Clirisliainis
ephtolds, supplicarunU Ex qua loquelidi formiila Col- Lupns nec dat, iiec;dare potuit. Restat difficulias an
ligil idem sapipiitissimus aniiotaior. imperaioris ad G I Thcodosius eoilem lenore scripseril vel ad Juvenalem,
Roiiiaiiom pontificem epistolas nPn figofosas jnssio- vel ad S. Leonehv papam. Subnoiaiio a Lupo pro Ju-
nes praetulisse , sed supplicationes , quas tamen Leo venale addtioa nutai. Nam Labbciis legehdum cre-
cujtisilam reverenlisecausa jussionesappeliare volue- didit, eodem lempore(d). Quamvis Steplianus Balu/.ius
rit, ut magni hiibere indicaret. Rursus a.utem Hjla- priOrem relinendam esse lectionem jtidicaverit, ul in
rum institisse , ne sibi aliisque legalis commissiim librh calqmo exarath. Addit: Rotnani reposuerunl :
iniinus cuirt apostolicse sedis dedecore et conlempiu Eodemtenore scriptum eit etiamJuvenali, etc. Edilio
dejicerelur, probant sequeiilia haec verba : Papanot Regia : Eodem lemporescriptum esl eliam. Concludit
direxit, rionaubilaristein nobis adesse, quos prmcipue itaque ideiri Baluzius : Neriib non videt erratutn esse
cognoscilomnia qua>ad fidei catholirm sinceritatem et lypoqraphi, neque video cur relenlum sit a Labbeo. In
qum ad sancli Peiri'aposloli pertirieni reverentiam hac itaqiie mss. codd. el editorttm varieiaie, quid
agere (c), .; . cerli itiferre possijiius non video. Idcirco ejnsmodi
10. Majustandem rpbur Lupi annotaliones assequi 'aiinotationi (irmiier irisisiendum esse non arbilror.
videntprex iis quae Luceniius Asculanus episcopus Polissimum cmn lateat a quo vpj qua auctoritale
in Clialcedoneiisiconcilio Dioscoro objecit, hunc de conciliorum Actis fuerit apposiia. Prselerea dato
gravi crimine insimulans, dicendo : Judicii suine- adhuc quod lectio a Chrisiiano Lupo adontala ge-
cesseesl eum dqre ralionent, qui cum personam judi- nuina sit (e), et a nemine in dubitim atlducaiur, quid
candi noh haberet, prmtumpth et ausus est tynodum inde? An non verba illa : eodem tenore scripium esl
facere (id est Synodo generali praesidere), (/wod380 etiam Juvenali, siue nlla violenla interpreiaiione ex-
sineauclofitate tedis qposlolicmituinquam licuit, num- D j poni ppssunt, Juvenali scriptum fuisse , ut unanimi
qtiamfactuhi esi. Hsec ergo stfnl quse ctfrti laudabili ' consensione Dioscoro adlisereret? In hoc casu lif.erae
eximjse erudiiionis apparatu idem Chrisiianiis Lupus ad Juvennlem Hierosolymorum direcla: apprime
annotayii; ut videlicet osienderei Tlieodosium facile respondeiit Theotlosii divalibus Dioscoro datis, in
purgari possc ab ea schismaiis nota, qna inuri posse quibus dumtaxat mentio facta est Juvenaleni ei Tha-
ob violata appstolicse sedis jura, post Baronium, lassinm !> ea j,ynodo consentaneos futiiros 381 e^e
multi, etfere Ottines, scripiores opinaii sunt. Verum- sanciilaii Dioscori, radianli Deigratia honesiaie vilie
tauien varia Christiano Lupo negoliuin facessere pos- tl catholica fide. Nullo respectu habito ad auctoriia-
siint, iiliusque ppinationein exienuare. Nam iniprimis tem et primatum quaesolus Dioscorus summa injuria
quod spectat ad imperaloris divalem, qua Dioscorus extorserat. Sed vim polius facere pOssunt in Lupi
a) Chrislianus Lupus, ad canones Ephesinos scho- scriptis legenda occurrnnt, ut videre est in epistolis
liiset notis.illustratos, capi.te 5.; ad Theodosiuni aique Pulclieriam. ;
(b) Male Juliiim episcopum Pnteolanum confundit (d) Consule Acla concilii Chalcedonensis, tom. IV
Christianus Luptts ctnn Juliano episcopo Coense, ex Concilioruin generalium, pag. iviihi883.
antiquortfm editoruui leclione deceptus. Vide qusein- (e) Videsis qusein hoc cap. luculentius de epistola
fra dicemus. S. Leonis ad synodum Ephesinaui a nobis dicta
(c). Hsec Hilari diaconi verba conciuunt iis quae sunt. .:..:..--
freqtientius in Leonis epi.stolis pro Epliesina svnodo
1161 DE EUTYCHIANAHJERESI ET HISTORIALIB. I. im
favorem verba quibus Dioscorus, se pnrgare cupiens A l vero referri ad synodi primatem et pfsesidcm, quain
a criininibns in Ephesina synodo palratis, Chalcedo- prserogalivam unice Dioscoro commissam fuisse et
nen<ibns PP. audacter respondebat: Comperit veslra laudata divalis et synodalitfm gestorum series pa-
clementiaquia non mihi soli sacralhsimus nosler impe- lefaciunt. Si ita mihi reponerelur, noii lanieii in an^
ralor commhiljudicium, sed el beathsimo Juvenali et guluro Christiani Lupi opinionem rejiciendam esse,
sancthsinio Thalassio auctoritatem synodi dedit. Nos arbitrarer. Hanc enim majus robur et vim assequi/
ergo judicavimut qum judicata sunt. Consensil nobis ex Hilari diaconi, apostolicse sedis pariter legati,'
universasynodus. Quare in me solumista exlendunlur, protestatione, si integram eam doctissimus vir \n[
quando aucloritas ex mquo tribus dala est, el judicalis medium atiulissel, quemadmodum nos facere iieces- 1
a nobis consentit, ut dixi, universa synodus. sarium duximus, quidem docli viri, qui ntillis adhse- |
12. Poslrema profecto hsec verba, quae annotare reant pariibus, judicabunt. \
Lupus omisit, si non subdole et ad adsciscendos sibi 15. Hilarus iiaque diaconus Romanus, interpre-
in criminibus socios prolala fuissent, argumentum tante eum Florentio episcopo Lydorum, dixit: Glo*
suppediiarenl judicandi Dinscorum arroganter non rioshsimi et chrhtianhsimi imperatores charitalem
sibi assumpsisse ex imperatoris divali auctcritatem circa fidem calliolicamet affeclum lenenles, bealhsi-
synodo veluti priinatem praesidendi, sed ex aequoet mum episcopumLeonemapostolicmsedis prmsulem, ul
Juvenali atque Thalassio dalam fuisse. Verumtamen huic venerabili el sancio concilio adessel, dirigenles
in noslrae causae favorera quid deduceretur? Si in venerabiles ephlolas, supplicarunt; cujus pieiati pla-
illa divali nulla prorsus mentio Leonis summi ponli- cere poluit, siin. hac re leneretur aliqita simililudo.
ficis habeatur, ad quem, spectatis omnibus juribus et ,o Namtneliuspolest cognoscerevestra sanctitas, quia ne-
praecedentiumconciliorumconsuetudine synodo prse- que in Nicmna, neque in Ephesina sancla syrwdo, ne-
esse perlinebal? Non video ergo quemadmodum que in alio tali sancto concilio papa perpetumsaiiclh-
piene Theodosius purgari possit ab ea nola, qua, simm sedis adfuil (b). Alludit hic forte llilarus ad ea
circumvenius a suis minisiris, uliro mauus prsebue- quae S. pontifex scripsit ad imperatoreni TheodO-
rit ad apostolicae sedis jura infringcnda. Modo lan« sium, et Pulcheriam aiigiisiani, recensendo causas
dem difficultas redit, an Theodosius eodem lenore quse eum prsepediebam ne extra ltaliam ad haben-
scripserit ad S. Leonem. Duo quidem consideranda dum concilium proficisceretur. Subdidil deinde Hila-'
occurrunt, quae Lupi opinioni patrocinari videntur. rus : Pro qua re hujus formm sequens consuetudiiiem
Alterum, quod jampridem in hoc capite a nobis dis- nos direxit. Qui sancthsimus non dubitans se in vobis
cussum et enucleatuin est, disserentes de divi Leo- hic adesse, quos prmcipue cognoscilomnia qum ad fi-
nis epislola ad Ephesinanvsynodum. Aliud esl tesli- dti catholicmsincerhalem et qum ad S. Pelri apostoli
monium Julii Puteolani (a) ab ipso Lupo in medium perlinent reverentiam agere, qui etiam per nos con-
adductuni. Quoad primum altinet, gravissiiiisesolum gruas sanciorum Palrum concilio direxit epistolas,
conjecturse occurrunt. Non enim hactenus ab erudi- quas suscipi el recenseri prmcipite. Gravissinia hsec
tis Theodosii epistol;» ad Leonem de indicta Ephe- Hilari allocutio, ipsiusque justissimapostulalio, apo-
sina synodo repertae sunt, ut certo statuere possimus stolicsesedis juribus innixa, nec contemni, necrejici
has ejusdem fuisse lenoris cum divalibus ad Diosco- debebat a Dioscoro; cum testimoniuttvperhibuisset
runi direciis. Uiium dumlaxat exploratum esl, num- Hilarius, S. pontificero concilio adesse per suos lega-
quanvS. Leoneiu suspicatum fuisse quod prserogativa tos, atque postulasset ul a Patribus id cognoscere
primalus et jus pracsidendi synodo aliorum impo-1C tur, ejusque dogmalica epistola susciperetur et lege-
tentia ipsi essel adjudicaiidum. Alias auctorhaiem retur. iTum vero Dioscorus, intemperanliae ffenis
apotiolicm tedh qtmmadhibuit Theodosius numquam laxatis, se constiliiit ambitiosum judicem omiiium
inierposuisset, nee suos legaios tot tantisque Iabori- gerendarum ferUm, imperialium minislrorum pro-
bus et discriminibus exposuisset, locum et lempus teclioiie et armatse cohortis prsesidio inflatus, auda-
faciiosis viris forte dedisset, optime conscius eadem . cter prsecepit: Suscipianlurqum scripta sunl ad hanc
lemporanon semper currere posse. Tale tantumque sanctam et universalem synodum a sancthsitno frbtre
robur tenebat in viriute S. pontifex, ut nequaquam nostro coephcopoLeone. Ne relegerenlur, prmpedivil,
a quacumque saeculi potestate vinci posset; potissi- etharum litterarum loco, alim divinm lilterm reddilm
nium cum ageretur de apostolicae sedis juribus et sunt, quas prm manibus lenebat Joannes presbyter, el
praerogativis,quas nec leviter laedere cuiquam per- primicerius notariorum, qum de Juvenalis mandato le-
niisit, ut sexcentis exemplis ex ejus vita .desumptis ctmelinserim fuerunl fidei monumentorum.Hsec qui-
explicare"possemus. Julii utique episcopi Puleolani dem, ut sincere fatear, portendunt DioscOrunvse
locuiio mulium conficeret. Aucloritatem auteiri et constituhse synodi prmsidemex violenla invasione, ut
pondus haberet ad purgandam diluendamque scbi- Ghristianus Lupus indicavit. Nescio lamen an princi-
smatis notam qua a quamplurirois scriptoribus Theo- ph delegationemprorsus excludant. Lupo tamen suf-
dosius iniperator inurilur. Sed Theodosii litlerarum •fragari videtur Rusticus, vetuslus inlerpres Actorum
tenor qualis fuerit, hactenus ignoratur. Propterea Clialcedonensium, qui ad haiic Dioscori agendi ra-
qui nodum in scirpo quaerere solent, et vel 382 ira" lionem aniraadvertens, annotavit in margine : Prm-
peratorem laesse ecclesiasticae jurisdictionis reum, n varicatio Dioscori, suscipi ephlolam papm a synodo, el
vel qui Roniaiiorum poniificumauctoriiatem in indi- non relegi. lsta quidem , ut sequitas postulabat,
cendis et habendis conciliis reformare el peniius de- cura ad magis Christiaiii Lupi opinionem explican-
jicere niiuntur, si alia argumenta magis perspicua dam, tum ad quasdam Obscuras implexasque quse-
con suppeterent, respondebunt : Verba illa, eodem stiones, occasione suse opinionis ab eodem Lupo ex-
lenore cadere duunaxal supra concilii indictionem, citatas, aut dirimendasj aut illustrandas nos scribere
ila ut seque sancius Leo ab imperalore vocaius fue- oportuit; nvinime tamen recedentes a sunvmo S.
rit, ac Dioscorus,Juvenalis, alque Thalassius; minime pontificis Leonis studio, qui omnia vaiidiora media
(a) Clarissimus Chrislianus Lupus, cdilorum fidem Parisiensis videlicet et Divionensis, quse habent Ju-
secutus, non Julium, sed Julianum legendum essei lium, non Julianum. Addit prseterea : Haecprava !e-
arbilralus est, atque, emineiitissimi cardinalis Baro- ctio ita imposuit sunimo viro card. Raronio, ut cum
nii opinionem secuius, huiic esse Julianum episco- arbitraretur hic nominari Julianum episcopum Coen-
pum Coensem sibi persuasit. Sed falso quidem, ut; sem, miraretur hominero Grsecum inter Grsecos per
omoes sancti Leonis Magniepistolaein quihus de suis interprelem locutum esse in synodo, et id refert ad
legatis verba facit evidenlissime demonslrant. ld1 excellentiam Romanse Ecclesise.
etiam annotavit Stephanus Baluzius, qui molli bra- (b) Tora. IV Conciliorum generalium Labbeanx
chio carpit Labbeum, quod anliquorum inss. codd. collectionis, pag. mihi 895. ; .
lectionem in sua editione non fuerit secutus, niroe
, PATHOL.LV. 31
 1163 P. CACCIARl EXERCITATIONES IN S. LEONIS MAGNi OPEJIA. 4164
adhibuit u.i in indicta synpdo omnia ad jusiiti.se api- A annunliarel. Qui consuel.a callidilate utens, blande,
ces agereritiif. tamqiiarii ifestessiiae fidei, syiiodi J?atfes inlerpella-
383 1.4. Ppstfeaqttatfl.yefp DiosfeOriis tfinhfeafjji- bat, pfi:as: se ipsum: Pafri, illip et Sp.irjtui sancto
triurri ih Sylipdb acfeepit,quid bqiii Leorii et uniy.fefsse CPfflineritodO, Se iidiei.ili(eliHiiiprap^manibusIiafiere
catholicae Ecfelesiaespfefatfduriisupferferat,'?: Qtfic!prse- ifasSusfest, qiieiivsanciae 384.^Mpdo.','o^lulit. Irt eo
sidii Flaviario EuSelvioqtfe Dofylsei, qui'Elpidiutfl siuierii sfe a: pii|riiia cdpslitpisse m siieritio viyere
cutfi afrnatis riiilittim cpjpiis, de ihvp.efatprlsitfandatfe, assevefat, vlianique Usquead dfeferepitarii sfeijectiiiem
conspiciurtl adesse sytfOdp, accepfa jstfri faculfate itf sigfere,iphgfeah oinijibtts cpnltffbafiQpibys; Se(i pes-
vinctfla lvvittendi quotqtfpt pfaesidis yoiuijfaii obsiir .siinispeiiculisin^ deinde feifcumdgiuiljfiiisse
lissferit?Ftfteor quidfettfiialifefafeuUatfeiriElpidjo fa- cohtertdit, eo qflod ri,phacquievh.seisscuntiumdefini-
clatfi fuisse contfsi cotfcofdise.iurbatpres, At qua tioneinpribmvesiri ftplicsirii cpngregaii,cqnciUi, prce-
ralipne Elavianus, et Eusetius, al.iique, qui for-Lilei- ief eamquminNicdiq d sqiictis Patribus fides e.siex-
pfo csitholica fide et pfp appstdiicse sedjs'.'juribus ppsiiri, sapefe, In svncer;» suaj fjdei iiesiimpmuih
•rtfef|to cpiitehdebaftt, pfetfefanf fessfe,cpriGpfdeStft jiuiyfehfes S^itfbpiujtf i^ifesenflmsiiijjfefeif,ad qtfpa al-
fequatfinies cuitf iis qtfi siibhPnestaiis sjvefeie fidfem luderfe siftiiilans, posiea dixit":' Sicqh iritiigdpfgy.e-
iiifearnaiipniSpfofligaffe; ypleijaht, fetfeaihplicafe doctfi- riiigfibus fiieis dccipienscfedidi; iri ijtgcqriiem'fide,.et
tfse vindices ppprinifeffe? « Velantttr (ariiriiadverfit sum genitus, et. statifn cprisecrqiussuni Peg, elsuscepit
Quesrifellus) 'efiiscopi, qtti pfius cotfdeitftfayeriint me ipsiuYriiheficqrdiq; eiin ei hqc fide bqpiizalus signd-
Eulychen, sfeiitferitiairidifeefe; iittirio judiciutn dfe ius surii, iilusque vjxi \h eq mori opig. Qusepariifef
suo itf Eutyfeiieii.jtfdicio exSpectare imperaiitur. Mis- j," "ab.EpMsiria syripdo ferant statiita juxta S.; Gyriifi
sae'prseterfeaHitfefseaji Augtfsio ad procotfsiiieriipro- doctriivairi, Lsfe ffecipereVfatfebaiiir, addilo Istiiiifeiri
vitfcise, ad magistratus; et drtcfesfexercifiis, ut exse- anatJiferiiafea,conffa^anicimum., Valeiuinitni, Appili-
cuiiotfi matfderii decfela cpricilii. ^ ipsaro hqriurri, ei_N.estgjriuiii_, "bmnesquelimfelicbs usque qd
syhoduitf, uivi Fiayianuitf ut tufbulfefliiii» fet npyas • Simg.ri'eip JfagMfn, ei ebs qtii dicunt capietnpomini, et
fei itf feHgiotfe.inplifenleni, Euiychen yfefri-[ionori- Dei.ripih0e_sp Citjhli de cmlbdesceiidisse.(c)."_H_arriit
fice conipeilat, tft yirurtf probiirtf et yferitatis tena- post. hajfe qufeinadpipcluinEiiseijius D.prylaeieiiii, a
ceitf (a). » tJaec dfeiliius synpdi fexofdiis fecensuit s.tia pafefe, exturbaffe yo.fens, titmquaro haereliciini in
Quesneilus , partfih in his describendis abscedens a synpdo Cptfslantinppoiitana s.ub Fiaviano ppsfttj.ave-
Barottio"etaljis, qui, prdinata nvagisniethpdo, lianc fif, nullqni specieni limresegsiibeUisinserendg, Quare
tragicam descfibunt /tistoriam;" quaih: laihfen nos subjicit, episcppo GpnstaritinppoHfanp pfsfecipieiite
Euiviiviatiiudttmtaxat rfeferfe itf sfudiis haberous, ne cpsictuitf fuisse sid saiisfiictipncm -aceiisationi^. Qui
: acfurti ab aliis agfereyideamur. Inter ergq aijas inju? tqtneii episcqpits;(Flaviaiips yidelicfet) inrnuiiis cum
rias quas pritfip Flavianus spbirfe cPgitur, iitfa illa qccusgioredegebqijei pcneiiisepqrqbilisgb ipso, pulqns
ftiij,qiiod, cpnveriifeiitibusiriilla synpdp Ppmiitf rite seniper in.mghasierio (sicut solebarii).perdurqre.
Antioclieno,:, Juyenali; Hiefpsolymorum," Stfenhanp De qua re certioreni. se fa.cluiii fujsse a magnp virp
JEphesi, et aliis, iriiiiiihfe ipsj Fiaviano perroissum Silenliarip, quem ipsi imperatpr deiegaverat, ut non
'fuefit posf Aritiochfeniimfepisfeppumsedere, sed ppst se exppiieiei perictilo comiiiinalie sajutis, quidp cm-
Juvejiaifem.Atqufe cpnyfenieiitibusceniuni et irjginia terp buperfluatn (ait)meam esseprmsenliqiiirespondh,
episfeppisiri basiiica Dgi Genifricis ifafisfe,'jussuiivest cum jqih aiiie dhcussionein, privqlorutn odiis et mmu-
a Dioscorp legi Jijiiefas jmperatoris ad sfe ipium "da-r'Q iqlignibus quqsi per conspkaligiieniessei damnatus (d).
ias'.: legaii verp aposiolicae setiis, nimiftfiii Mius Narrat deinde se ad satisfaciejvdtinvitf judicium ye-
episeopus Pjalepjarijis,:Renatus presijyter titulo San-; nissej exhibendp fidei coqfe.s_s_io.iiem, piane consonam
ilti .Glemeritis"j Hilafus diacpnus, synpdjinv,de sua Paifuni NicK.noruai.doffirijjse,posimpduni,ab Eplie-
iegtflione dpcue.rtinf, exliibjtis pariter epistplis quas ,sina synpdpconfifiijatsei PP. qiiam neque suscjpere con-
cuin ad synpduin, funi ad: Fiaviariunisan^lissimus cjlii Gpiist.aiiiinoppiitani sub Fkvianp dignaban-
Leo. liiagnus; 'd^exer^fi..,.^iisc^tffi':^Bid[6m fuferunt tur, neque Eeciiari pernviUebant, Sed exorlo secrela-
hu|tfsmodi litter.se (utyidimui^ ripruin tttfflultUjCi tfiultis clarooribps superv.enien-
lecise. Ef qqatnyis ppntificii Iegaii piurifes.instelis- tibus, quibusfejus aniiivns lurbabaiur, sicuti et-.-ex
senf ut jegerenijir, .et (i) sui) jurainentp id"promi- judicuiiiiiiferlpcuti.phibus, quas.scripto tenere affir-
sisset Dioscpru.s, lamen perjurii reus, potiiis fieri jivabat, ui aliquod aiiud adderet Nip»pis et Epbesinis
voluit, Ecclesise appsfolicsejura yipiaTe-,scandaium statutis adiijjc aJ) ipso exigebatur.,$go (ecce dolus
iii tofum'.prbgm exciiare,; quarivperiniitefeut recitar maxiiiJ.usEuJycliis) verq ihrieitsprmvqricqri prolatam
rentUr....... ', :,,.•,., ;.;;;:-..,::;;.. •';...,:-. defmiHpiieiriq igncta synodq ,qitm_: Dei voluntale hic
0fjHarinri ergtflilterafuiiijoeb rosluitutimperar .congregqiaeM.i.et:ea quce dffinila.eratil « suiiclisPq-
tpris Ijiierae jiegerenkjr; et aydita suggesiipne qua Jribus qui in-Nicwq cgtiveqerwni,roggbam innoiescere
ppstuiabaiur ut jidei caqsa traciarfelur, Dipscprus vesirpsahctP.concilio, ul hh qiiceuvobhapprobarentur
peitfipnetfirejejEit _}\Gei\$_.decrelu\n. esse qb.imperqtoxe Qtquiescereinyparatusin hh manere. ki liiivilde gene-
. ul d-ecgiilrgversih .Cpnsianliiiqp.giiFlavianuinbtier el ralf e.oiicilio, qupd appejiaret, jaitf in superioribus
Euiychpn. exgrtjs iraclarelur.. N.o.iarii,:qpi .Acta exci- j. capifibiis;deiiiphs.irsituiviesse arbilranvtfr. JSec pro-•
piebavjl ex eju.sdem Alexandrini episcopi- mandalo pterea; itf hocce rejiciendo mendacio nos inimprabi
addidefunt episcgpqs DiQsporg,. aequievisse,' el_acc(a- mur.- MendaGiuratanien hocgraviusfeddidil-sequenii
mqsse.de fide nihiiesse agpndmh Pt iniigvaiidum:,At calumnia, diceiido faclaiii in eum conspirationein ad
Vpulidttjn;hpcce nvendaciujn pavfifactumest itf.Glial- exiuim, perdtfctam fuisse, quia, subiio conlra riie
I eedpiifensicotfeiliQ^astipiieipriroa,;Imuipaiidituroest longe aritescfipiu sententia^utipsividebatnti:da.mnaiio
Diosc.qririotstri,os-jnvpeiuni fecisse; in tfota.fios; Ste- .lecjebaiufj Addit ejus fidei professioiienv in nionu-
; phani episcppj Ephesijji,; deietumque qmdrecehs nientorttm serie fuisse deiftde niutalam, nuilutn ver-
I fuerat exaralum, vimquemagnatn adliibitam, ut eorum bum faciente de appeitatione mea ad vestram sanciita-
i titecas:abfiperenl,f et ab Msdem.digiios! remieniiurii terii reverenditsimo episcopo Flavkmo; neqiie hteos
. pene confr.aciosesse. Bt igittfrquae Dibsiioras:secuiri erubescehte•cahos in prmliit contra Hareticos ft-pieiatis
! agitav.efalexsedulionjderoandaret, exElpidii coinitts -confessionesenescenth: Sua merita quibus se iijsigiii-
';suggesliorte,.Eutyc!ieSvpr6ba[ilibusepiscopis;iingfedi luin putabaf feontra Neslorianos dimicahdo > Iiie
jussus estycausamqueagerej uf qttaede firfe>seniiret Eutyehes ppiissiinuin exaggeraty ut sensini judicmq
(«) QUesnfellus,dissideVitaet :Rebus:;ge»tis: ,S. .scripsit .emineiitiss^ cardinalis Baronius tom. Si
Leonis, pag. imM'-149. Baroiiiusi ad atfnnsn K9i, Antfaiiuin, ad aniiuai 449, pag. 81.
(b) Conc. Chalced. acuS. (d) Gonsule eumdem Baroiiium Matfn. AJS, fora.
(c) Hunc Eutychianse fidei libellum integre ex- ¥i, pag. 92, et Gotfciliorum coHectoreSj toui. JX. ;
iiG5 DE EUTyCIIIANA H^ERESI ET HISTORIA LIB. I. ii66
favorem eorumque commiserationem sibi nancisca- A" posl adunalionem Verbi cum carne duas ad irivieem
lur. Sed pejorem adliuc calumniam corilra Flaviariuiri naturas ih CliriStodistinctas corifiiereiur, Eutychetis
instruxit, cohfihgetfdoS. episcOpurninjufia sibi soli patroni et fautores aodacius exelamafunt:; Tolle, in-
assiinlpsisse jus de fidfei febttS judicandi, et nihii ceitde Eusebium, iste iivtts qrdetltj iiie mdua fiiit;
vesirm saiiciitali tanti judicii reservafe, ef patefactb situi paflitns esi, pdftiatufi-
tenore sfeiiletfiisfe ' 1?. Htfic aufeiii latrOcinali jtfdifeandi fof mse Dio-
quatfi itf etfrriidem FlaviaiiUS385.
liilif, quamque et Iii diversh bialbfiis, mefribrihyiie scpruro aliquem 386 .ementilum canpriici judieii
sancioiuni pbsi dppeUsiiohenifecit (ait) iri rrielatdhi CbioreiWdare quaesivii."El idcirco SJtitfdtftfipercon-
legi seritenliam. Et qhqihemaiizqbairiibi ei eoi, qui taftff: Tolerabilh esl Vbbh'hle sefriio, ppstaduriatio-
cbnveniebdrilact nte, ei cbiibquebdriiuririecurh, alieriqs riefri.duhshattifds dipefe? Synod.usrespotfdif -/Aria-
faciehs qsdhcld cbniniunione, riqn exspectans veslrm iheriiq qui dixefil. Hiee siiifeuidietit fuisse ab' irs qui
sanciiialk jtiilicium. Pfetfitfnipost taliiiitt taiiibrphi- Ilibscoftf blsihdieb^niufBafofliiisasseterat. Et ideftf
que aiiofum itfeiidacioiiirii sefiein ef ricefvtfmhistfe dOctissirhus AniialitfnfsfefifitoifUndamenla'riiuftiiitur,
verivis EplifeMnicPriciiiiPatfes COiripfellSt:RogqhUrii ex lesfiihoiiio eorUttfPaifutfi ^tfi iujlic syriodtfinler^
igitur vcsifciinsanciiiatein, corisidefaieriiihi cbmpbsi-_ ftiefuiit, et totatfi causam deinde in Clialcedoiietfsi
tqm cqiitmriidm,ei faclibhes, et ex hab Cdiisqfaclarii cbricilio' ffefracfarUrif. Aftjiie pfpvtfeat po.tissitfjtfiit
itbiquesanclis Ecclesiii perlurbciiigheni,el ei hbc pul- ad iiasiliiirtv Sefeufefferiserti'epis.coptfiri, ^tfiper B.
lidans pluriihik scdtidaluin...... Egb eriilli rili ihilip Jbarihfeirtfepisfecipuiii, piosfepfUflifbgatfefSt ui itflef-
vestrm bealhudihh judiciiim pbstulavi, et hefutri cOh- locuiibiifeiiveitfendafet, ef subjecWi Magnqrii enim
tesloi•cgrbinjesuGhrisio. T»ribbisriecessilqiiinihitpbstihii iuric, Idtri'ttliiis tjiti fbfh
16. Quis, ariiaijo, sCribit6roin6tftiss'irousCafditfali§ : efqhi, qiicihtex Ihigua iua. Irrliebiiiil in eccffesiatrt
Bafoii.ius,-hsecJegChS,et nescjeijs.fessfeEUlyfeiieffein'; riviliiescflhi arrtiis, InsiSfbarifitfottafeliiqflicutfi JJisif-
non existirnefuiuini qiieftipiaiiiex sartfetissiitfisPairf- Sfliria efsini, et qui Pafatioiani: fidrifeupaKirtfiir',-'et
bus orlliqdpxse fidei praecipuis defe.ii.soribusIoqui? muifittfdp:alia gfaiidis (flJJHib/qitiae^eii et liiettf
Vel qtfis sfeiehsdici ista ali Euiyehete, et nfesciatq'rise pef Dioscortfni Pairibus tyfsirinicetflric illai.iSfiescfi-
praeeesSefttiit,quseyfeijttbsefeiiiasjj.ni,IvprieUmsUiitfi biitfiis, irt sytfodOChalctfdoiifensitfesfati Siiiii feliqtfi,
cOnjungatCiirtfantesignanis fidfeicaihoiiCse,At!iaiiai- qui concilio Eplicsirip inieifoefunt.. Soli Jegaili apo-
siis, Gfegoriis, Basifiis, afque Cliry|osloiiiis? Qujifti Stblicsfesedis null.onvfelttatqile violeniia ebihrivOvefi
gravitef laiheh ex ivis Fiaviani ahirous coitfiiiptus ptituefliht, fli pipscofi voiuijfati obtejflpersirerit, vef
fuerit, qui se tanvqtfatfvr<^IUitfriiatorem, fetirt alterius ut leyitef dlJiiiKiecedefeiit ab i.hsffuci.i.b.nibtfs etcoin-
innoceiiiiam cohspirriipfeiii ppstulattfnf.attdjefai, et. itfbiiltojio (jttaea S. ponfilice:Lebheafecfepefsiiif.Rb-
velul efeclesiasiieaepacis pferturijaiqfeftf iri plferiasy- clqhiaruiil,, exclciriiarunl, ait BafohiuSattjiie :jiublice
nbtio, ab iiaefeiico hoiiiihe hjeritiehffe,:ifaijufeeii.atiff, coiitestati StfritnullaS pfpfsus vifesiialvere Acta illa,
leclor,'qiisesp, .seciiitf ffecpgllet. QivitjtfSsiitfe aiiimi quse sp.I.aviolentia aique tyfaiinide exfbrqufebtftftlir;'
moesliiijsipse Flayianus cfedeiis iiiederj,, acefljipfes. nUlifliViqtfe prsDJudiciuinfid6i feathbiicsefiferi ppsse,
fieri expertusest, ctfro3'yidelicef, fefeitaloEii.i^civetis cUju|,forhvatfia sede i^fetriad SyhpdtfniinisSaitt liee
libeiio, petiif locutti dari accusaiori, jubefiqufe itf- le|J siyfsset ncfsifitfs pibscbfiisl pe l*sa 'l.ropfiihis
gredi Eusebiuni Dorylsfeensehi,et hdh Tuit audiiuS, apbstplicae sedis a.uctoriiafe gfayitfeif pPSfinpduftf
sed repulsus, veiitflsqufeEuseivius adnvitti in episco- quesiiis esi S. Lep.episio.Iaad Thfebfipsi.um' imperato-
pprum consesSuiri. Hoe rtpvum facinus, Dioscoro Q feni (b), d,equa sup Iflctfyefb.a faciemus.Seci fet.epi-
in
postpipdum conciiio ChaicedpriensiObjectumfuii, scopi ipsiyifli urideguaque pati_cpgeriahtuf. Si eiiini
qui liujus facti turpiiudinem iii cpmitenv lilpidiuni, duas in Gliristo Do.nvifloppstaduiiatiofiempfofiiebari-
et Elpidius itf invperaiorem ita jubenlenv rejecit. tiii esse nafuras, iaraqtfam Nestpriahi neeandi pfo-
Eusebiumque et Elavianttni, npn taihquajii acqusa- clanjabaniur : minabq!,urriqbfg(ajuijt). dqmriqiip,ritinq:
lores, nequetaniquam vindices eorunv quae antfea in, exsilii intmdebapifix,' miljtes cuni fusli_iiuk. el gladiis
synodo Consianiitiopolitana gesta fuerant esse ha^ inslqbani,.,Tiniebamus glqdios el fiisles.' Ubi glddius
bendos, sed dunvtaxat tanvquamreos, nuila purga- et, f.ustet, quaiis stjiiocl.us, esi? Quadraginta, dtfo,fepi-
tionfeadmissa esse judicandos. HincDioscorus staiini. scopi tacferejussisiiiji.qiiiii p.bisfehiyeiii.iiiiivvproferre
suggessit esse Jegenda cpncilii Consianiinoppi.itani verbum, et quiiidecini iatfiuin E.ufychefifaYeiitibus
gesta conlra Eutyche.terii; et qiiamyis julitis aposto- loqiii permissum'est., TCamquamdeiilqtie bmniriiri
licae sedisjegatus obslilissfei,prolestatus non perniis- prlhodoxbrflm carnifex Barsuiriasdjeserjptusest, Qtiia
surum se illa Acta legi, nisi priiis S-.Lfionis dogm.a>- surgenlibus iEgypiiis et robriachis, qui sequebaiitui'
lica epistola Ifegerelufi u,i paritfer Hllarus/d.iaconus parsuoiam, omnique turb_aeaipertiiit dicene.:,Euinqui
contestatus est; tanietf legaipnim pbntificioruin po- dicitduasnaturqs, iti dub incjditj};qui dicif dfias na-
stulalio rejecla fuil, quia Eutyches, audacter pro- turas Neslprianusest. ':'.'
diens,maligneeos tamquam^ibiiiifeiisoset suspectPs 18. Qiialem ergo,liagicuni finemhabtierii, syaiodjis
prociamayil, quod apud Flayianum mansisseni, aigue illa, ex fani lugubfietdepipriiridp reruril.ordiiie, apr-
pransi apud eupidemessent, Lectsi itaque fuere Acla" paratii et Aetpnijii fifpsefeiitipiie'arguiiijjtftari pbiest.
Constahtinopoiitana, fetcumad S.Cyrjlli scfipta ven- JJ Profelaniata eninv fqit Eut.y.cliis.abspiuiiorab ipso
- =
tum est, JEustriijiiusBeryti episcppus suggessit^ ex Djpscpro. Et quamvis Eiayjanus, reclaniasset facta
senteiiiia Cyrilli, npri dicendas in Christp diias na- cbntestalione, qupd norvfuisset audllus, iamfen epi-
turas post iiicarnalioiienj, sed tahtum unam ex sen- scppi, pcenis, melU:el.tedio.ftcli, el.usqiie adyespe-
tentia Ath.anasii.-Eviclamcausapi Eutycbiaqi dcpla-, rnnv altticti, pippfiis;ex subscriptipnjbiis fSlairiha-
marunl. No.n.eninv Eustatliius episcppus dubrum iJj-, buer.uii.t. ipsijvs Euiycljji ajtispiptiorienj, Fiayvnni
IoiumPatrurn mentem capiebat, qui prprniscue ouo-w, iiaiiem.et Eusebji DpryJaeidaimiaiio sub^ecuni est.
naluram pro hyppstasi et persooa aiiquando.usur- Ad injam Pioscpius vokns cpnsupijs.fraudibiis prp-r
pant, quod Graecisscriptoribiis ante Aniiochenuni, cedere, Acta concilii generaiis Epbesirij.%&,Mem
schisma potis.simumcommune fuisse, ipsi,in npstris pgriiiienlia jus^ijr,;.ijiil'leg$.r«.iiltiKi JSkiiJJte.ciogaitifrPflar
schoiasticisExercitationibus docuimus et demonstra- nibus an iis fidei decrefis assenti.renttfr-}: ^sine uiia
vimus. Gseteri interiro episcopi, vel minarum limpre proisus animi Jiae.sitaljojj.O: bnvnes";annueriiinis: Sic ,
acti, vei promissis corrupti, Ecclesisecalholicse fidem, narivqiie>procedens, Dioseprus', colbraluni. tj.iulqjn
palam prpiiteri et expiicare ajusjnon sunl; sedcum, quajsiyit, .ut npn,yiderclur innoo.e.iijjesi>d(i.irijv.irc5 sed
veutuiu est.ad illam extremain Actorum. partem, in feps^lamquam de Isesafide ci d.e,Ne.Stftriano jiogtfisite
qua Eusfebius DorylseiEutychetem compellaverat, ut a
reos, religione catbolica femovere voluil, eos al)
(a) Parabolanos Baronius explicatj dicendo: Hi (b) Epistola 59 ad Theodojiuni.
efant corporati AlcxandrinseEcclesiae.
1167 P. CACCIARIEXEHClTAiiONES IN S. LEOMS MAGNIOPERA. 1168
episcopalu et omni sacerdolali minislerio alienos fa- A et sequalium; immo et superiorum jura ad se unice
Ciendoet declarando. Nullaro ergo aljam causam in impia usurpatione trahendo. Hanc vero elirenaiam
lata senienlia Dioscorus expressit vel indicavit, nisi illius animi cupidilatem quis quove colore exCusare
hanc unicam, videlicet, Flaviaiium,-Eusebium Dory- poterit? Non quidem qui Alexandrinsesedis praeslan-
lsei, cecumenicseEphesini synodidecrela violavisse: tiam et dignitaiem exaggerat (ut Quesnellus facere
pmnia pene revocantes, et immulantes, faclosquecau- consuevif) quse inler Orientales principatum obline-
sqm scqndali 387 *' conturbationis sanctissimh Ec- bat; non ejus pnedeeessoris sancli Cyrilli merita et
clesiis,etubique catholich populis. Propterea conclu- praerogalivae388 bb quav oecumenicsegenerali sy-
dit: Certum est hos ex semelipsissubjacere synodich nodo apud Ephesum habilsepraefuit, ut ipse Diosco-
qlim a sancth Patribus definith damnalionibus. Unde rus, nimis a regiis niinislris blanditus, sibi persua-
et nos qum eorumsunt confirmantes,memoratos,id est dere videbatur, et cui fere omnes tum Orienlales,
Flavianum el Eusebiumab omni sacerdotali et episco- l|im OccidentalesPatresobsequiuni exhibuerunl; non
pali dignilale essejudicamus alienot. Ne denique vi- denique calholicsefidei causa, vel salis difficiiis, vel
deretur se lotius causse arbitrum constituisse, quasi implexa, nonduiii explorata, in erforem eum rapuit;
ad episcopos qui ad synodum convenerani conver-: sed sola yafrities, semulatioetfuror. Is namque opii-
sus, eos iia compellal: Confileaturvero unutquisque me iioveral Romanam S. Peiri cathedram hujusque
religioshtimorum ephcoporumsuam propriam volun- episfeoppstamquamsupremos caeterarumEcclesiarum
talem, manifttlam hanc faciant iub fide monimenlo- judices et raagistros habendos esse. Et proplerea
ritm(a). At quorsum ita episcopos alloquitur, cum Romanum episcopum tamquam Patrem etiam ab
quadraginfa _duobusloqui vetiturn fuit? Quando qui I» Alexandrino antistile esse consulendum, illiusque
pii, legitimi; atque sanctissimi erant judices , jure jttdicium tamquam firmanvregulam omniuro contro-
suffragii et ittterloquehdiprivantur, et falsis qusesitis versiarum esse babendum, scriptis et factis fassus
coloribus calumniantur, persequutftur, quin eorum est.
•conlesiationibuslocus prsebeatur? Et dehique quo- 20. Annoenitfi Christi iio, ipse Dioscorus vix ad
modo poterant eorum voluntaiem patefacere, prse- Alexandrinam sedem evectus, de sua ordinatione et
sente carnifice Barsuma et militibus, t|ui cum csete- ad episcopatumelectionesanctum pontificemLeoneni
ris, fustibus et gladiis eos puras chartas subscribere fecerat certioreni. Etveritus nesuo pastoralimuneri
cogebanl? Exstant eniro, nolat Baronius, nonaginta aliquando deesset, duas ei proposuil quaestionesdiri-
sex episcoporum subscriptiones, magna cum igno- mendas. Allera de ordinatione episcoporum el pres-
minia postmodum recitatsein concilioCbalcedonensi, byterorum, quando videlicet quibusve diebus juxta
cum causati simt vim illalam, dum catense expositse appstolicam traditionem fieri possel; altera vero da
cssent, et parati niilites, ut si quis reluctaretur, vin- sacrificii iteraiione, solemnioribus anni diebus et fe-
ctus catehis in exsilium ducerelur. slivilatihus recurrentibus habenda, ut plebi superve-
19. Flavianus latidem segre ferens in tali latroci- nienti posset satisfieri. Utrique enim S. Leo Magnus
nio fidei cattsam ad exilium perduci, inlrepidus excla- occurrens, summum charitatis affecturt impendil, ut
inavit: Appelloa le. Et Hilarus aposlolicaesedis le- ex hoc cognoscere posset quod firrriiusfundare desi-
gatus dixit: Contradicitur; et cseteri ejusderti sedis derabat illius adeptse dignitatis exbrdia. Epistolam
legali, nullo melu adducti, quamvis proconsulem enim hisce verbis sunvmusponlifex 'ordiens, et veri
cum mililibfls locum in quo latrocinium agebatur patris et frairis officiacum Dioscoro se agere fassus
ingressum vidissent,' audacissimo Dioscoro in faciem G esl,,ul uimirum toiam illam super duas exposilas in-
resliiere, coiilestantes nulliusesse roboris quavhac- quisitiones explicationem et regulam gralo et lubenti
tenus per vim et metum fuerant extoria. Publicam animo exciperel. QuonlMm(ait)dileclionilum,Domini-
hanc atque solemnem protestationem a pontificiis cmcharitatis impendamusaffecluin,ex hoc poteris ap-
legatis faclam synodi Actis nolarii non iinseruerunt. probare quod tua firmius fundare desideramusinilia,
Nam Acta illa ad Dioscori arbitrium riotarii descri- ne quid charhali lum deetse ad perfectionem videatur,
bebant, alia addentes, alia subtrahentes, alia deni- cum libi tpirhalh gralimmerha, ut probavimus,suffra-
que pro suo pravo ingenio interpretanles, confin- genlur (c). Eximiis ergo meritis fuisse tum Diosco-
genles, el accommodantes.Dioscoriautem tyrannicum rum ornatum, et de iisdem divum Leonem ftfisse
furorero etmaliliae impetum neminem moderare et cenioreni, absque ulla prorsiis dubiialione' innote-
cohibere pbtuisse, testati sunt plures ex episcopis, scit. Quare;statim subjecit: Patema igitur et fralerna
quos inter Basilius Seleuciae, qui in Chalcedonensi collatiodebel sanclilali tum essegrathtinta, et a te ta-
conciliOdixit: Post damnationem Flaviani omnibus liler suscipi quemadmoduma nobisintclligh profichci.
nobistritlibut effeclis, el aliqiianlis quidemiiolenlibus Sed quemadmodum has subjiciendas instiiutiones
emittere vocem, aliquantis autem fugiettlibus, exsur- Dioscorus debuisset excipere, paulo infra in eodem
getts Dioscbrus, el slans in alto, desigriabat, et dice- episiolseprooemioexpHcat,ostendens Romanuro epi-
bat: Videtequi non vult subscribereadtrie, seu contra scopatum, non lantum in Ecclesia a Donvinoprinci-
me habel. Et quia Eusebius Ancyrm ephcopus parum patum oblinuisse, sed firmiter permanere in divi
distulit vocerit, pericliiatus esl el ipse damnari. Non- Peiri ittstitutis, a quibus resilire nemini episcoporum
nulli episcoporum ibi assidenlium, qui tam graviler ». licitum esse polesl. Cum ettitn bealhsimus Petrus
D
u
divina et ecclesiasticajura violari et pessumdari vi- apostblicuma Doniinoacceperhprincipalum,el Roma-
deruni, Dioscori pedes lenuerunl dicentes : Quia et na Eccletia in ejut permaneat instituth, nefas esl cre-
tu presbyterps habes, iton debel propter presbyterum dere quod S. Marcus, qui Alexandrinam Ecclesiam
damnari ephcopui. Nihil dignurii damnalioneegit. Si primus gubernavil, alih regulis traditionumsuarum
autemLelreprehensionedignus est, reprehendatur (b). decreta formaverit. Necessitatemautem sumniaecon-
Episcopi porro illi erant Onesiphorus Iconiensis,Ma- - cordise Romanam Ecclesiaminter et Alexandrinain
rinianus Synnadensis, et Nunechius Laodicensis. habendse testatus est, ita scribehdo : Non ergo pa-
Horuniergo etiaroiiumillimsesiipplicalioriesambiliosi timur ut cutn unius nos corporis et fideifateamur, in
prsepotentisqueDibscori animum nec leviter commo- aliquo dhcrepemus, et alia doclorh, alia dhcipuli in-
vere poluefunt. Imnro, fractis omnibus Christianse slitnta videantuf (d). Nou ergo ex suaeAlexandiinsc
moderationis legibus, audaciOrfactus, maxim.eimpe- Ecclesiae prsestantia Dioscorus litulum aul coloicm
riali fretus potentia, et nebulonum caterva stipatus, quserere aul emendicare poterat. Sat enim clare in-
tale praesidiumsibi nactum esse arbitrabatur, ut reli- tellexerat eam: esse ecclesiastici regiminis regulanv,
gio esset sibi soli obtemperare, omnium inferiorum ut in universa Ecclesia Romanus poutifex principa-
(o) Baronius loco ut supra, pag. 95. in Quesnelliana editione, alias 81.
(b) Acta Chalced. Conc. acl. i. (d) Idcm ibid.
(4 Sanclus Leo Maguus, episi. il ad Dioscoruin
 HG9 DE EUTYCHIANAllyERESI ET HISTOIUALIB. I. *I70
tum haberel, eumque ojnnes etiam primarum sediumi A istud reservare opporlunum ducimus, paucis dum-
cpiscopi lamquam patrem et doctorem cognoscerent[ laxat hic annolatis.
et venerarentur. Ad lalera ergo lantamque rebellio- 22. Et imprimis quod ad synodorum indictionem,
nem nefario quodam furore ex antiquis semulaiioni- rerumque in iis pertractandarum ordinem speclat,
bus et privatis odiis orto ducebatur, sibi optimej clariss. de Marca aliquod jus indicare debuisset,
conscius irrita et nullius prorsus roboris esse qusei quod naturse legibus divinisque institutis cohscreret.
conlra S. Leonem, ejus legatos et episcopos appel- Non enim sufficil aequitati et concordise, pacisque
lantes decreverat. Neque S. Cyrilli ejus prsedecesso- . sludio inhserere, quse sacerdotium interet imperium
ris vestigia titulum aliquem ipsius agendi ralioni sup- procuranda sunt, si in alterutrius pr.-cjudiciummulta
peditare poterant. 389 's "tique Ephesinse cecume- mala suboriantur. Alias semper in dubio versabimur
nicse synodo prsefuit, non tamquam Alexandrinusi an priorunv 390 tempprum generalia concilia, au-
antistes, sed S. Coelestinipapse Iegalus, pontificiasi ctoritaie imperatorum sola vel apostolicse sedis si-
litieras excipiens, etutsynodo legerentur jussit; vo- mul indicta fuerint. Et rursus ultro dato quod Ro-
luiique eas tamquam rtgulam omnium rerum in sy- mani pontifices, invperatorum arbitriis non valenles
nodo agendarum haberi. Restat ergo ut gravem ali- resistere, synodorum indictioni acquieverint, an
quam difficultatem in fidei causa offendisset, qusei scrupultis reraaneal principes jure vel injuria sync-
tales tantosque indissolubiles nodos in se contineret; dos indixerint, atqae in iis indicendis proprise au-
qtfos solvere ipse neseivissel, ut ignorantise liiulusi ctoritatis Hmitesexcesserint. Si ad primam Nicsenam
ipsi patrocinari posse videretur. At quse ignnrantiai synodum animum convertamus, hanc utique Con-
potuit unum episcopum, alias in sacris canonibus; '•r> stantinum imperatorem indixisse intelligimus, sed
versatum, excusare, qui principaliori Orientis Eccle- ex sacerdotumsententia (c). Et quoniam tot prsesulum
sise praeerat, quique denique ignorare haud poterat; coitio sine imperiali consensu, auxilio atque priesi-
quae ab illius prsedecessoribus in ecclesiasticis ha- dip nec fieri nec sustentari poierat, idcircfead prse-
oendis judiciis servata fuerant? Porro illius judican- pediendos lumultus, et ad faciendam episcopis libe-
di formam non alium habuisse tilulum quam illuni ram poiesiatem, ut, episcopalibus eorum sedibiis ad
quem S. Leo adduxjt, ex sequenlibus verbis perspi- teropus relictis, prseslituto lempore concilio ades-
cue inlelligere possumus: Hmc autemideo culpa pro- sent, litteras ad cosdem dedit, ut itineri se commit-
cetsit, eo quod non pura conscienliaet reclo judicio terent. Quo in negotio vicaria usum fuisse poteslate,
secundum consuetudinem (Dioscorus) et qui collecti et ipse Marca asseverare debet. Cum ipse alibi sin-
sunt de fide et erranlibus protulerunl. In ipso aulem cere fatealur, juxla veterem Ecclesise canonem,
judicio non omnesqui conveneranl inlerfuhse cogno- non licere cecumenicam synodum celebrare absque
vimus: ecce studiosus judicura delectus, qui a Dio- senlentia sedis apostolicse (d). Si itaque res sic se
scori nutibus penderei, designatus. Deinde molli bra- habent, jaro imperatores non propria, sed vicaria
chioiraperatorisagendiraiionemetmandataobjurgat, summorum ponlificum, auctorilate, generales syno*
de quibus antea verba fecimus, de Theodosii divali- dos indixerunt. Idque magis exploraium esl ex Ephe-
bus disserentes. Nam alios rejectot, aliot didicimus sina synodo de qua agimus, ad quam indicendam
intromhsos, qui pro supradicti sacerdoth arbilrio im- Theodosium apostolicse sedis aucioritatem adlii-
pih subscriptioiiibuscaptivasmanus dederunt (a). buisse, Leo Magnus in epistola ad eamdem synodum
21. Quamvisilaque nullus ex iribus praefatis titu- protesiatus est, cujus verba in superioribus retuli-
lis defensionem excusationemque Dioscoro parare' C mus, et Marca ipse in margine ad laudatum locum
possint, erunt lamen, sicut fuerunt, qui jus in, indi- descripsil. Ut verum tamen fateaf, sequitatis et con-
cendis synodis imperaloribus et principibus vindi- cordiae ratio semper postulavit, ut, gravissimis in
cant, qui etiam affirmare el docere poteruut Dioscoro Romano imperio perlurbationibus propter clericorum
praescriptum fuisse Theodosii decreto judiciorum or- ' scandala et semulaiiones gliscentibus, Romani ponti-
dinem. Propterea quod ipse imperator vetuisset ne fices non reluctarentur principum et imperatorum
Flavianus episcopus Constantinopoleos, aut caeteri petitionibus, ne Ecclesiserebus susquedeque versis
episcopi, qui sententiam adversus Eutychem in sy- etiam civilis administralionis negotia ad exitium
nodo Constantinopolitanadederant, suffragium suum vergerentur, quorum. cura potissimum ad sseculi
ferrent in Ephesiuo concilio. Elpidius eniin exsecu- potestaiem pertinebat. Propterea nihil miruni, si,
tionem mandaii hac in parle graviier ursil, Theodo- ad excitatas quandoque lurbas componendas, impe-
sio ordiiiein rerum vindicans his verbis : Jmperaior, ratores ipsi consilium habuerunt de synodis indicen-
adimplent ipseprimus ordinemiegumcujus ett conditor dis, bancque facultatem ab apostolica sede expo-
et custos,jussit eos qui semeljudicaverunljudicando- stulaverint. Id indicare voluisse clariss. Petrum de
rum ordinemlenere. Hocce ergo excusationis genere, Marca roea est opinio.
ciiin ipse Dioscorus ab objectis criminibus se pur- 23. Quod practerea a.d rerum pertractandarum
ga>e lentassei in Chalcedonensi concilio, quis modo ordinem spectat, gravior est difficultas an Romani
nti posset ad minuendam saltem , nisi ad penitus principes illum prsescribere-potuerint, quod. docetur
diluendani, illam inlamioenotam qua Dioscorus ge- (ait) aliquot exemplh. Quse inler idem de Marca illud
neratim inuritur. Sed. quid ad hsec, quse varios ]j) adducil quod Flavianus et Eusebius Dorylsei non ju-
secum afferunt nodos et difficuliates, paucis verbis dicum, sed judicandorum, locum in synodo obtinerent.
roinime expediendas et eripiendas? Curo clarissimo "Vix arbitrari possum hujus Theodosiatfi statuii ra-
viro Pelro de Marca ( b ), qui Romanis principibus tionem probari potuisse a viro dociissimo et Pari-
hoc jus asseruit pro indicendis quandoque synodis, siensis Ecclesise prsesule illustrissimo , de Marca ,
et dandis judicibus , dum ecclesiastica judicia fieri cum statutum illud naturalibus divinisque institutis
contingebai, sicuti et irrita declarandi concilia, t cum repugnet. Nihii enim perperam a Flaviano ejiisque
fines praescriptos a principe in modo procedendi synodo factum fuisse consiabat, ut idcirco ipseTheo-
excedebant, quin conciliorum Patres conquererentur dosius rerum ordinem tam injuriosum decerneret,
de incompetentia principis, sed de obreptione quam qualis ille erat, ut Flavianus privaretur jure suffragii
legaiis missis ad priroam synodum Epbesinam osten- in causa fidei et Eulychetis, quod prorsus insepafa-
derunt, > longam deberem hic congressionem insti- bile eral a sacerdotali dignitate quam in Constanti-
luere, singulaque ad examen revocare, quse nonnisi nopolitana Ecclesia.exercebat. Prseterea quale crinien
veritatis colorem prseseferunt. At ad aliud otium objiciebatur Flaviano et Eusebio Dorylsei, ut reorum

(a) S. Leo. epist. 39. (c) Rulinus Aquileiensis, lib. i Hist. Eccles., cap.
(6) Peirus deMarca, de Concordia sacerdotii et 2. Yide nostras annotat. tom. II, pag. i et 5.
invperii, lib. iv, cap. 3, § 7. Chalced. concil. aet. i. (d) Petrus de Marca, lil». v, cap. 6.
 4171 P. CACCIARIEXERCITATIONES M S. LEONJS MAGM OPERA. 1172
.jiidicahdoruni.Jocurn tenercnt? Quales erant legitimi "ACbhslaniinopolimpermrrere, aut ad Rpnianqm "Eccle-
accusasores, qualia indieia efcprobationesaddticebart- siam remeare. Werumiamenconfidens avxilio Christi,
-ttffi iit tatfijguani gravioruin criiiiinunv irei judica- qubdMiimtndddninaiionemreverendhtimim sanclis-
vfetfttff? ^Velativiiie:quidemnialitiosaejustitiae se per -simi mri -,innoceniem me iiitegrumque servavi, iicet
-oditfnv:kisiiliofnalionero a synodo judicatum ftfisse, nullq flagella,-,:•nuila tornveniame poi.sint facere ejus
-Euiychfes yfece etseriptis iibellis affirinabat. >Sed fionseniire ienteniim; sed:, oimilius derelicih, exinde
princeps illfe; qtfi prsDtexturo arfipiebat tuehdse et dhc_essi,periricp:gitiiaelinvia igcq Rpmqm veniens,ut
«coriseffandseGhristiatfse ifaijquilljtatis in Ecclesia et jrever.etidissimopapmmtnhvm qumitx Eplieso gesia sunt
Itfiperitf , iiqiidiim cognita causa., *viti<3icabatsibi idonJeus nuntiatpr exhierem (4).. iConcinunt Hilaro
Wgnoscefe quse ad eiun uou pertitiebant, cuih de •Prosper indifpjiico, ct Tljeodoretus {e). i)ioscprus
Tjova iiMfesi ci de judiciolu eam Jtfia .ageretur; id- lameiij posi legatprum pontiiipiorum fugan}_,uec tfvi-
-eireo tfbtf ptftferateairi naluralem legeiivviolare. Le- tiof factus, nee veritus debitas quandpque pberiassoj-
giiiiv cbridiigfefn,atqtfe casibdem Elpidius iitfpefato- veredel)e,re,flagiiiis;novaaddeiisJlagitia, non tantum
feiri itt vpcat.-Sed qflO seiisjiJiaiUraltfjh diviijaijjqiie -iiionaeiios qui pfo jEutychiana haeresi certabaot ab-
301 Ifegferii ItfuSioiliebatiquse MJietantaliofiini iegi- =solvii«t 392 itf iconiinuivionemrecepil, «ed plori-
tiiiia jtfra: iibtf esse yiollaivda, nettiinenv ihaiiditiim iivps orthodoxos episcopos ,e suis sedibus dejiciendos
sii'b|urfe_possepri^arijnisi fgrte ialis "sit cittpa :qum etexpellendos essfedeclaravil: ijJips iij -exsilia de-
ipspgeriefe spb''hiitfuahiift) pceiidiriiiidiicdt^'fel fofle portavil, etistisiadliuc supefstilibus .alifessubslituere
^favissitfla: pdvha «a ijoii debet 'repiitafi, qua judi- fecit'. Oitfniuiii pfirivusdejectus fuii Theodorelus Cy-
^candi-jtife itftfv!Flayia«tiS"tumf5use»'iuSprivabantur, ajsreiisjs, anatfddtus, non evocatus, et absens ultra
;fet jihperiaii: slaiiilo iriiev, juiicqridbi tbcuhl tfehtfre -qiiinquaginta inansiones, qiii TJieodosii'decrelo exsul
giibebatfiuf ?; Bola eohfiiriiaeiii pfo efihfihe aliqiio detinebatur. (Jusesituinprocurasse titnluuv pro Ivujus
TJrqesetfti,yel prselefito, "staWlttiiiaijtiqriiiiri ordirierii -damnaiione Dioscortun noiissimum esti Nam cum
;leguihjTIrebdosio pefitfiitefe pottifeset, tfut abolere, afttei Theodbretus impugnasset capitub S. Cyrilli,
*auj, iitfimitafe. ^Qiiidvefo?.Nec Flavlaiius-, riec Etf- cliam post initarn paeem et obteritam iecclesiasiicam
sfebius-,iiibiis pfbpbsMsiediblii^ auiiino pro tribus , recoriciiiationem ab episcopatii dejectus cst. ijuaj^e
qribd vulgo pefpmptorhirii'appeUatur,' admbtitii etyo- -episcc^jaiidbtfio privajtfs, ei ex-amicorurii stipevi-
iqii fuerurii^ tfec stfatfi prseseritiani deijegartfiit. ^vefe coactivs, quprum unusin eum maxime liberalis
Igiltif taitf^iian) cohtiiiivaces halvfefinfen potferanl. MlUranius episcopus JSmesenus. Hinc (subjicit
-, yix acceptis liitefis synodi indicibuS, Civristlantfs Luptis) per Anatolium patriciuni principi
iQiiitfliiirivp
riflHaIiiterjvpsiiarivbra,vfelitfipediiiveflifeeiivendicald, supplieat, aui appellatioi)em suauv prosecuturus Rp-
tfd febiivenitfin.cotfvolaftfnl-. llride tnjtfiia ibi affirflia- -nlahi aecjedere, aut eerte fedine ad suum^ in quo olim
Xriii%p&'imppaM-pi&im\$ehi' ipWprimus ofiiiiiem -flionachus prbfessus, monasteriuiii, dislans centum
legurn, feum iiiiMutfl brdihera, iuillam ijeqtfitaietfi, ihillibtfs a eivitate Cyrensl. Sed de Ivttjusflppellatione
tfuHani dfehiqtfelegem sfefyavefiiiiubehdo qtii seritel iid Si Lebneriv alibi .opportunius verba facere reser-
•judicaVefuht!judiedridoi;urii iocutri ebtiriere. Ego igiitf? vanius. Secundus qtfem « sua sede episeopali eji-
"poiius 'feffeteenv';Elpidiuhv vnfperatbfjs :ai3ciori.tate ctenduip esse Dioscorus statu.il, fuit Ibas meifopoliia
fuisse, feaqtieJegfeufgerfe voltiisse, iit eoiitra Edesseftusv pfopler famosanv epistolani ^ancto Cy-
a|v.iis'fliv)
Tptfiivfe Jtf«,*nefe"^iaviaivus;, nefc.Eiisebiiis, tffequealii,,. rillo Alfexandrinbiiri|uriosanv,ad MarinvPersam scri-
"Igiiiinivp5fe^i_|eS; et %iiVeiillb feriiijiiifeIdajriiVati .fiifefe,-^fj^ta:m:,jqtfi ;pafvter non perroissus syuodo adesse,
"^tiajtf^^lristf ^riociitfjriufeileffeiisioiiis^feneffeirijSebi- aJvseiVS tlaniivtftnscsti Oe ciijus a synodo exclusione
%s;|V(ifeij9sST|ivh;feiitVlli)biil!iitf farii!feij
urlarri ifljistris- feslserroo iii Cpncllio ;GhaIcedonensi, aefione 0, et
sjtfvo eplscbjib jPafisifensi ihurefe nbij ihtetffiirous, aptfd Libefalutfj diactfniim, cap. 12 (f). iEquale in-
;cftfpdtalia jrifg saeciiii:priricipilVus v_ii)djcafevbluferiJ, 1'orttfnintfj paritef passi sunt "SabiJiiauus cprscopus
'Sed erjAifeafeduniiakai, jii votfs habiiitiius yalde iii- "Pei+liensis in pfoviucia Eufratesia, EvagriUSEpiplia-
'JiftiVa;et falsa essfefeapfiricipia,'fex qiiii)u's prsescfi- tf5ert;sisiigui tfddit dejectos fetianvfuisse Aquilinum
jj.ium atviis./^ncipibus^^"judicioruitfbrdinerii pfpJjafe. Bibli, IffenseuhiTyrivSoplironiuiii episcopuivvCon-
flsstfitfjreii. ,;': ..' ,: siatfiieijsfero5 Cypripfum vtielropolilams et Joannem
21. Taiidevii yefb uiiiiriaro E^Jjesjribrurrt gfestbfiiim "Geftfiaivicienseiii. Onvniunv ultinvus dejectus fuit
paft^m, ^tfji hi^feinitfro ad exteitf iHbSfebruSpef- Domtfrisepiscopus Aflllochenus, de quo Liberatus
duxii, ^ie^^iirife,ffefeferisfebO.Jiiuicpbrrb syh'6'dijli lisec iiabfet-:Posi omries auiem et DomnumAntioclie-
acfipni J|bnJSril:_pbriiifi_i;Js leigaljajiessfefecusaru.nj : mriri ftriiqrietiiem,gb orUiodOx-or-itm depositiohe, qttia
sed, acfeepib &Iay'iaiii appelltft.ibhis libello, tftfjla pdriiceps facius Dioscbrusin orthodoxorttm depositione
-pf.Pfsij.syipjeij.iia cp.i^pelli potjifefiiritttt jdjtf,titfstfptfd et Euiycheiis vbsohitiotie. Bepositus esi auiein dolo
:jEpesjitfj:ijuiiatfQf^ejji,,at(jue JEpijstanter,iit: dfefeujt, JMbscorisic. Posiquqm eonsensitin omnibusDioscoro,
'fMpfutiX-pjplesidii,^ '($hsiitfiebalur ddlis inmedio ejus epislolis; quas itd ipsum Dioscoruni
:sei^i%iappBpffca,i)_i fe'c^piurani_(b).'_PptVI aij,tfempejj- AnliochenusDotnhui conlra duodeciin Cyrilii caphula
di.^sfeJiipScoriitfjlij^s iegalpfjirti '.priiJficjorjjrtf pjrbte- gcripserai, eo qubd essent-obscura,damnavit agrotum
sMipriMS, ipMsqfl.e i^Jayiaiii app.eilatjptferiv,tesi.aVus•^) ei qbsaiibm iiladie. De.iiiqnein dejeclorunv episeopo-
jpsit; JJjiJgrulp/in^.iejpi^ltfM Pulcjjieriatfi apgustaitf. ftitfi Jofeisalios siibstituefe, «ligfere et ordinare ausus
Jpp$,ieq0g&j.njiisffil^^ festBibscof tfs; pletfariauvslbi geiieralium synodorum
*i«i,.J3jjarflS,-|COfflj)i?wlcfl>¥ pppKpp}ufpd qUud,eb,hci- "aijfetbrifaleiritfsufpando etaatti comfa nvandatum ca-
lfiupl.:fp) (idjgi.li,,,St anifflLady.erJtitjphrjs.iiajous,tiipus,, |voiiiSi4 cpiieHii Sanliceilsls, ^qiio,julvetur nequh in
^jaji.ajp" ^eiloijein").^e/^brifcMs!
,sj^ijo:dg*i,ei>i Wg^iije ijjs.fdils ibeiiih episcbpi deposhi subsiiluginf, priiisqutimRonia-
lpiip0f_e,bpridl,us est, qpfiieniis'ni_e_, gubd 'fW.iil',M,l _se- 1pusfypimfex!&hie'tiiigrii"tulertt(y):.'Tantuvn eiliiviabest,
jdiipfimiptif _r>),e facefei cpitfeniipeM cppdepipahdim ijt Jiipscpfu&buic CanOhiqtfisub norijjne ISicsenorum
~sqnc_thsifflp,gi:Tlqyig_iium ppis_cppphi_,qpt 'r'fi_sis!eiitiin jauaaiiaiiir obieiiipei'afe vfeltfCHl?quiiiitfvrivo,usur-
ieiieretf piWhi hbp egs.eis.eM^ patp sibl tbiius ecclesiastiei regitfiiijis invperiocoiitra
(«} tiap, 'MPpifheri.sibilh,|le ^ppejltffiotfifcus, Jiib. rat, sjcfibens : Pbrro legaii sedis -aposteUcmab ipso
._CpniuniqcidMr.4eYe0AitYp^ ebneiiig fugienies, feiultYmii papm iLeoni iniquitaus
''{6)"S. LfetfMaghttsr, epist. ad Chalced. synodum. Dioscdri, quomodoDioscofusvi magis quamjmiitiu in
(c) Hiiarus diaconus, epist. ad Puicheriam augu- illa synodo egerit.
siaro- PhrisitiaijjisLtiptfs, ife,sc)j,pli,is e.lpptis ad Ephe- (e) Theodoretus, epist. 115,
sinarii synodom.'''_. (f) Liberaius diacowus, in Breyiafio, ubi stipra.
(d) Notf iahttfni iiilaruni fugam arripulsse, se.d et • (g) Tpitf. II Cbncil,, pag, niilii 681.
alios pontificios legatos Liberatus diaconus asseve-
1175 '';''"''1M EUtYClilANA ILERESI ET HISTOMA IilB. I. 1174
indieare volflit: Pisserlaiio oclava de ciiiish
o.tfiriiariattffalia, divltfa feiecjjlfeslasijcajufa ei-Qdierii,.IVepigraplle
ad exitiurri jverducereetfeiriiiluiflEcclesiarttHistaftim Fldviahi episcopi CbnsldnlinbpoUtdhi in pseudgsynodo
'damridli atque depmiii, ad epislblai %>$• et
subvfeffferfetoiiiferjt', sifei du.riyiaxa'tbltffehVpefandb. Ephesinq
Vertttii 8e hoftftfi" felfectibriifiusordinatioiiitjusgue &QS. Leonh ad Theodosiuthhriperaiorenu
verba facienius S. Lfeoriisge.sta d.esferibferiles iiilib. ii . % Hanc aiitem dissefialiohein-aggrediliif scfibetfdo'
i appeliattortuitf 394 qo* ad apOstplieam sedeitf
HistofiaeEtftychiahifetartfiu^. quferoadittodutti ei 3e delafae dicuiitur prinils Efeclesisesseculis, bnvnium
Bardicensibiis canphibtfs cap. 10 hujtfs librj.
. ceieberfjnjaivv Osse, qiise data' est a Flaviatfo post
laitfiri advefSflflise a Dioscpro Senleniiam. J Pattcis
De S. Flavignl Cpn.Hanfinpppiitqniepijspomqd gposip- inciicat fundanveiua eoiujjv qui affiiihatwaitf partem
stafihv siiJvjicit: i De hujuSniodi tfp-
fic.qnt§efiem appeUqfione. Fdlsq Joahnipjftduhpii, pfopugnaivt. Et epistol^ '59 et.40 pfseCipiia esi e't
Pqscfiqsii Quesitefii alippuniquff_senf_entigt qpod qd 'pellatione/qtfa;
unica fere lriaieries, ipatfcis salieiri disseretfdi neces-
fiovuirigenerale cgiiciiiyt!}gppeUaverit, prppqnifuy. Sitaterivsuscepttfnv indicilconsiliunv, elsi prolixiorerai
Ei denique.latyiquqpiinfirma et vpldefqUac-iqfiprfttn ifa.clationenv argum.eivifln] a dbctioribiis jam pridcm
iirgumeniq fgrlh dpmgtisfrqlipriibus
evidenlf,bus.Q_u_e venlilalunv nori exigat (b). i Dt tamen faCiliussbrt-
ev.ertnniuiet prpr^its eflpiurtlhr. sini a dociiorurtf sententia qtfi hocce afgumehtttm
1. Ita riovaftfirt fefuiri stfldio Quesrtelli aviimus iilustraruiit abscederet., aiihotandum cetfsuit nurt>-
iiiit addtfcttiSi ut pefegririas'doclfiiVas tft a comrtiu- qflaw a S. Leone scripiurtv esse sedeftf sttaifl a Fla-
liiofibiis ppinibtfibus djscfepaivteS vefldere Cupieris, j" viaiib esseappellaiam, sed generatiih dici.appellatio-
efroneis falsisque argumeniis ratvOcinafi riiiiiiriife riem esse itfterjjositam, ut itf hujus episi. eap. 3 lo-
fefubuerit, a jqtiibusfeinoveri nequideivi voluit, Cuitf quiluf, et quod legati ipsius lideliicr reclairiarunt, et
veritas lucfe"splendidipfeideni occurrebat. Veheirieh- iisdenv libellunv appellationis Flaviantfs episcopus
ter eniin a siiis constricttfis'pfaejudifciis,qtfibtfsservi- dedit. Sibi cOnfeinere arbitralur Ephesinse syriodi
per irt dJsptfiatjonibiis corigressjotfibusque liabetfdis Acta (iraeCa, in oecuiijehica Cfialcedoheiisirelecta, itf
adllsesit, aiqtffe a ciafissitfipriJm dpciissiniorumijiie ijuibus aliud lviliil a 'Flaviaho diettitfi refertur quam
virorum SehvitiSffecederis(q), feruitf cbriipes duiiv- isitfdrecMsote, tzapcK.izovp.ai <st,et ab HilafO,Leonis le-
taxai attitfgetfdo, sOpivisrtiaiafailacesqjie cbnjecturtfs gato, eoniradicitu?',-/.ovTpadiY.iiovp. Ex quibus ait pef-
verilatis colore depinxit, hotf tatftujn tft lectbres de- git ratipcinafi. Sive eniiii veraivi appellaiiOnenviritel-
ciperet, sed ut inappstolicjvrii sedeni odiiiro exefcfe- lexeiit Flayiarius, tft scriptor rioveiltts operose con-
ret, jvovaftigueiivEccleSvafeginiihis ra.tiotfem slabi- teridit advefsus Marcam', sive fecflsationeiii, quod
liret, praelextu aniiquiiatis persec|uendaeet illustfan- afflrmant alii, et i^se Pavjd tariderii fatetuf, perinde
dae. Bujttsniodi silvi"proposuisse scopjini in Pnvnibus est: hoc ununi assefp, Lepjnisme.ijl.ipnejtfa Flaviapo
stfis scflplis roilii persuasurii est. Scd pplissirotfnv.id vel appellan.te yeif eCiisan.teJ^aciahihtfi) fuisse. Cla-
iiuellexi, cufh ocravarti fejus dissertationertv Ipstran- "fissiml Pelri de Mafca ppiriipnein a pavjde exagiia-
dam assumpsi, ArbilfabDf.pnirtl qiiod ageiis ibidetti iam defendendaro assuniit; ei in ejus iropughatbferti
decelebri S. Flaviani appejiafioiie ad "aposiplicain "ravjler inyeliimr, qhpd pfefvicafeilerprppiignari hoc
sede.m , nivflp vjividiiB4pMtu se duci passris essel; iocp vbluerit consiietas juSiciofiini eanbiiifebrumfor-
sed voluisse ivvianii argiinjeiili negotio iiisisiere ve- fliuias (c); cunv pmflia cpntra jus fasqiie a Dioscoro
stigiis pftvdehtuiiv erudiiofunvgufe.scriptprum, qui f; praesumpia cognoscatfiuf, nec Epliesino .latrbcinio
jampridem eom pfaecesserii.niin ivpcceperifaciandp accommodari ullp inpao ippssjjjt ,SoIj.lsejudiciorujhti
argurtienib, de.quo tfos jn praesens yerba facere sta- coiisfletudipes et forniulse. $ Estp enitfi (ai.i)fefeiisa-
lujmus, fearpnii riihvifum.,Bellariniivi, .Jpaiiiiis Davi- tioni non sit locus secflndumjuris ofdiii.em, tfiSianltf
dis, cardjnaiis ^eroriii, Chfigtiafli Ltfpjj aiiprtfiriqrie. "latanr seivten.iianv, netf appellatipn.vnisi p.bst prpiai.ufli
Quippe quj ex aiijtfio yerlitfjen.i «xqujreriies, ijpii jfldiciuriv, pptinve i'd quiciferij, vei ciim iegiiimus jju-
taiituni Epljesiiii iatrbcihaiis slaiurii, .ordrnjenafesque dex nveritp ifl suspicioneiri yenit, yej ab i.ricotfipe;ten,le
in ep gestas riafraverpnt:, nuilp prOrsus .nvetfdacio- judiciufli adprnaiur. i Tatfdein coriclflditQuesflelius:
fpiji Jtfcp adhibiip, qufeiivadnvodumOptfs fefaji; ,sed At nibii talc in Epjiesinp .cpn.ci.lipreperias. Synpduin
feti.aniipslfls sancii 'Fjiyjatfi a.d appsipiicam sea.eitf ait legilinje fuisse cpngfcgaiam, jus^u prihicipis tfs-
.appgllaliPflenv,iatfiqu.ajj)fatajfl? ,et yaijii^m, gfjuxta s,ehsuq.ueliohvaflj.ppfltiiiQTs,qui fetiani ptff .legajo^
ecclesiasuci jtffis 'fprm.aitffaetaijfifiiisse _ass.ever3r,utft. inlerer.a.t, recusari ,ac f.epiiciym nulja.leflns ppt.uit,
Ta.n.tnm verb abest jjt fiugs.neiijjs ppi.iinam iiarip Hactfenus vero jocari yoluisse Ques,ij.efl,uro,utlecto.-
viam adjincerja' eefelesinsiifesp iiisfpfiic s.ifldiaiCpndii- fes deciperet, d.e.cpptosq.iie in siiairi ifajjefet opinio-
jeetfienjij.igfcii ?'.fl]uerii, jj.t ptfiius, felictis pianissi- rtenv, qjjis non vjdejt?C.al.amumslfin^erfe flhgit cotf-
ijiis .seniitis quas prjefati piarjs.si.itfifluptfdani viri ira Joaunejjj D.avid, Pe.trJ de Marcjaadyefsafltfm.iet
Pfpsjfecfliigpilh eos pot.ius i.nS.cenafljtr^duxerj.t exa- J.udevvdpin verbis sib.i 'bland.iiflf, eam Ephesjnam
jgitaudbg.,',e,l ijgjjpfantiaeriptaflj jrihssprjjt eig, qtfpd syriodum in suis exordiis reciisari fet,1'epijdiafi.fljilr-
judicaygri.ni FJ.ayjatfumapbsibllcajjv Sede.ivv,nptt pp- l/itenos p.oluisse,,quia Jegiiiroe cbflgregatalflssiijprin-
"tjttsgenferiiecOnpijjuni,appellsisse;coiiffa.yerp.ip.se, cipis _etJiomaiji ppntififejs,as£.ensii,'..'. '..'.' .'"..',.."
I&uii"joii.felsascplijeeiuf^s aique cpm.meijtiiias ppi- D „3,j3.edirt.jjac convpcaiiorie difiictfl.taifem,np.ny.err
niPnes seciilus, ejiisdexn Jlayjahi appeilaiipijferofl"pn sari, iippis tpns,oribuSt]ueflpjtfitf fes,t,Qtfahvyisiaroeu
jid ipjjsip]ife?iiiisedejfl, vej ad S. J^e.oneni.fa.ctam dictis in supefipribus inliserfendum,sit, bsjtefldeutes
fuissej v^ejl ad gen.efafe cpijgiliijiii^ivjpsp.episebpb - Tiieodosiurn appsiplicse sed.is/mciorhqtM, nqnegn-
prpypfeapienovutfvquei.udicj.umpostui,aflte fjiisse ,di- .sensumfantunv, adbibuissjBprp ,'ea syiipdp habenda,
rectani. gflgmer<go,dis.sertaiipneijv Qiiesneiljisaggres- •Jgilur recusari a.c repudiari pptuit ijia sytfpdtfs siatijn
sivrus, §ani siniulat cpnscfijvefe.exjis ,gu,ach.abfetS, jh suis exordiis, Qflando yidelicet Pjpscpfus, nulja
ppniifex Ji.ep in episioiis 39 el 40> flflpd seqtfejiii iegilimajaucloritate.rounittf.s, syflpduip jp.se,pro ar-
(a) Barpiiiu.s, tpro, TJ' 4nn,al. BeJJarminus, Jib, II Al injjurja(qiiidem. Nam Dayjd injjgijb verse ac soli-
de R, P. J.p, Davj.dbp.ere JBailjce cpns.crjpfp de ju- dae eruditiotfis app.aratuantjqupfutfjor^iivero et con-
diciis «anonicis episcoporum. Chrisliaiius Lupus, iri suetudinem in ecclesiasiicis judiciis habendis expli-
notis ad Epbesinaro syjvpdpjn. ,... cayit, Unuraaiqiie idenv anj*; Jnstiniani seyuiu duo
(b) Quesneilus, diss. pfetaya,jpjm, JI, pag. mihi 304 iJla yocabula artpeltaliunis et recusqfioni^. i.rtipo.rlasse
et seqq, Lagivoius, p. u epist. a^ J.acbbjimijtfetium, osiendit, ut hab.etur ,in i*!ge,: Sfmul ,utm.mcjuepg-
epist. S.pag. milji 22, '..,.', fqbulmn ponifur Iflin pppellatjgitis {juqm recusaiionh,
(c) Quesnellus carpit Joannem Dayid 0.b,libi inr Vocabuiorujn deniiini .cotffusionem SUSHJIUJustir
scriplum de Judiciis can. episc, cap. vi, art. Z, § 2. nianus.
 1175 V. CACCIARlEXERCITATIONES IN-S. LEONIS MAGNIOPERA. 1176
bitrio facere aggressus, delurbando e loco in quo A , ut.principaliorem alium sibi prselixnm scopum atlin-
episcopus Constaniinopolitanus sedere debebat ipsum geret, 396 recitavit illa S. Leonis verba, quse in
Flavianum, illius Ecciesiaelcgitimumpastorera ; quan-. variis ejusdem epistolis leguntur, quibus conqueri-
do 395 insiruclus de mandaiis quaelegati S. Leonis . inr quod hi qui coUeciisunl de fide et erranlibus non
;deferebant, debilum locuin et honorem nec ipsis secundum consuetudinem protulerunt, ubi primales
dedit (a), nec uniquam permlsit quod conimpnitpria synodinec resistentibustibi,nec conserilientibuspeperce-
et epislola dogmatica quae exhibuerunt in synodo runt; ubi non omnesqui convenerantinlerftihse cogno
legerenlur. Quid plura? Potuit rejici el recusari illa vimus; ubi alios rejeclos, alios didicimus intromhsos,
synodus, quando Flaviano, legatis pontificiis caeteris- qui pro unius Dioscori arbitrio impiis subscriptionibus
que Patribus orthodoxis inholuit jam omnem lapidem captivas manus dederunt; ubi in onmes smvhutnest
a Dioscoro moveri.ut soli EutycliianaD factionis ad- Ecclesias(b). His S. Leonis verbis addidit, etquidem
liaerenles, numero, auctoritate, viribus adversum ratioiiabiliter, haec alia Quesnellus : Dbi scripta
catholicam fidero religienisque pietatem prsevalerent. aposiolicse sedis episcoporum auribus publicari non
„Annon in iis exordiis, Flavianus, Eusebius Dorylaei sunt permissa; ubi ejusdem legalis suus iocns non
episcopus poniiflciique legati potuissent recusare lo- est concessus; ubi Chalcedonenses Patres testati
cum liaberein eq conventu? At delinebaiilur a roilili- sunt summam violentiam factam fuisse. Ex quibus
DUSiniperialibiis, qui ecclesiam huj'usque fores cuslo- tainen omnibtis hanc inferri consecutionem arbitra-
diebant.Verunv, ubi miiites, gladii, fustes,qualh syno- tur. Hinc vides (ait) quam merito jufe clamavit Fla-
dus quacrecusari non possit? Ad haicergo Quesneilum vianus, irKp<urovp.«.i <7e,Recttsole. Vellem lanvenut
aniniadvertereoponebal.aniequam licfenterscriberet "J,R leclor Quesnelli artem hic aniinadverierel, qua vide-
jibn poiiiisse iniiio synodum illam recusari. Sed licet a recusalione ad appellationem gradum facere
(addit) tunc primum potuerunt recusari Dioscorus, coiiiendat, quibusque cploribus eam studeat ornare.
ejiisque synodus, cum ille omnia per vim scelusque Subdit enim : € Quia episcoporum fere omnium
iibiyindicans, et omnem jtidicioriini formam subver- consensusacsubscriptionohnullam synodi imaginem
Jens, ex episcopo visus est in praedonem et sicarium impio conyenluiconciliabant, imperatorisque ac po-
eyadere, el synodum prinvum legitirnam convertere testalum interveniebat auctoriias, Flaviano visum
.iij lairocinium. Tunc non tantuni appellationi, quse est, cum postmoduro libellum apostolicse sedis Iega-
legitimum ac compelentem judicem supponit, quam tis tradidit, hanc appellaiionis vocem usurpare, ut
.recusationi ei protestationi locttserat contra coiiven- ex jure appellationis novse synodo locus darelur. >
tiim, qiiem nnlla ratio^ ut loquilur S. Leo, synodum Videlne leclor ad quem scopum tendat tola praecedens
vocari sinit, Non sibi consiareQuesnellum,yelnonnibi Qnesnelli fabulatio ? Ex Launoio enim aliisque novi-
osciianter Ephesini concilii hisloriam lustrasse, laluni scriptoribus haiic doctrinam deprompsil,
mea quidcm sentenlia est. Idcirco dicat, amabo, un- quam tamen scite el erudite suis auctoribus exagita-
Jenani hoc latrocinii inilinhi, in quo Dioscorus om- tis Joannes David eripuit , perspicue osiendendo
riia per scelus'.sibi vindicavit, omnemque judicioruni Flaviani illam loqtffendi formulam, ira.pa.r:ovp.o.L ct,
forrivamsubvertil, desurivendum sil? Forie suppohit veram signifienre appellalionem.
DiOscOruiii t aie scelus lantamque lyrannidetn exer- 5. Et qiiidem Quesnellus ipse post magnum et
cerfe non coepisse statim ac synodus convenit? lmmo inntilem verborum apparatum, utrumque dare co-
"scelus jam mente a Iribus mensibus prseconceptum actus esi. Videlicet Flaviani recusationemappellatio-
libere et quasi furens, rion amplius animo o.ohibereiC nem indicasse. Sed momenta omnia quae ad banc
valens, jn illis primis exofdiis palefecit, illndquepe- veram appellalionein demonslrandam concurrunl iia
detentim anxit et consummayit iragicis illis aciioni- maligne inierpreiari nisus est, ut conlenderit ad
btfs quibus lota gesiorumseries referta fnil. Si igitur, aposlolicam sedero non fuisse delatam , quia Fla-
Quesnello aufetore, recusalioni, proiestationi appella- vianus appeUatisLeonhnomen non inlerposuil, el Leo
't.tontyuelocusferatcumpriniumDipscorusillegitiniuin, ipse in suis epistolis post Ephesinam synodum scri-
" et rioii compeiehtem , judifeein se reddidjf, inde se- piis siiiliagaiur.Vult tandem Quesnellus Flaviani ap-
quitiir poiuisse Flayianum in suis exordiis recusare 'pellalioneni vagam fuisse, etad novum concilium
ct repudiare illam synodurn, quia et in exordiis Dio- ,ordinatam , cnm nullibi S. P. affirmet suam sedem
iscoruserat judex incompetens, elqnia merilo omnes appellatam fuisse : tQuod pontifex sedis suaejurium
ab eo artes adhibilse irium hvensium spaiio in suspi- sludiosissiriiusnumquam omisisset, si ita fuisset. Sed
cionem tantoruni pairatorum facinoruni adducebani. appellationera simpliciter interjectam asserit. i Hanc
Creditne Qiiesiielius Dioscori artes et machinatiohes, docirinam, nt diximus, ex Launoio mutuatus est.
anliqiias semiilaiiones et privata odia, Flaviaiium, . Quam ut Launoius contra Bellarniinum probarel,
Ettsebium Dorylsei,legatos pontificioslatuisse? Joca- epistolam S. pontificis ad Theodpsiunv exscripsit,
'tiir.iepide.Itaqiie cum veriiate concludendum est eaniqiie erainentissinio scriptori pontiflciorumjurium
syiiodum illam Jfegitimairifuisse quOadcqnvocalionem vindici objecit; scribendo : < Cum in Bellarmini ar-
tantum, quia imperaior ad eam cogendani apostolicse gumenluin et in Lebnis epistolam irtspicio , adducor
"' i. auctoritateni voluitutadhibere.
"sfedis facile ut credam Bellarminum Leonis epistolam non
jPergit Quesnellus discriinen assignel recusa- jjlegiSse,
] sed decepiunv fuisse ab amanuensi suo , qui
tionem inier ,et appellationem, dicens in pluribus illi dixit Flavianum ad Leonem appellasse. Nam pon-
consistere; qtiorum unum esl quod recusatio senien- lifex hoc in epistola sua non scribit. Flavianum ap-
tiam in irriturii miitii, tamquam nb incompetenie ju- pellationis libellum dedisse scribit, sed ad quem de-
dice latam; appellatib vero siispendit soltfhvmodo deril non scribit. > Hinc ergo quasi divinando ex
sfenlenliseeffectum , tamquanv injusle a judice, licet pravcedeniibns iia ratiocinari assumit. Credibile est
idoneo, profeclam, doneca superiori ad examenrevo- Flavianum provocassead synodum quaeliberiorforei,
setur. Addit deiride E|ilieSiniini jiidiciuro , synodi et numerosior. Nam Leo et Romana synodns unum
nOnvineindigrium praedicaturn fuisse' a Leoiie, eiiam id agunt, ut imperator generalem intralialiam syno-
arite ileratam cognilionem , ui saiis significet magis dum celebrari j'ubeat, qusc excitatis lumultibus et
recusalioiii.-quaniappellationi locuin fuisse. Quid vero controversiis flnem impoiiat. Tandem idem Launoius
ex his? nisi, illegitimani fuisse synoduhv in suis prsefataesuseepistolseistum paragraphum aut caput bis
exordiis, quod Quesnellus paulo ante negavii. Qnare verbis claudit: VerumF^laviariusad Leonem provoca-
•"-"{«)Vide Acta concilii Chalcedonensis, in quibus Leonh assidere passi non stint, eo quod data iion
DioscoruSdamnatus , afet.1. Consule pariler Libera- fuerit prmsessiosancim sedi eorum.
tiiiri diaconum, qui in stto Breviario scribil: Et se- (b) S. Leo, epist. 39,40 et 75, HuneJocum cx
denlibtis iti basilica Dei genhrich Marite iltis ephco- tribus epislolis conflaiurn exscripsimus, proul est
ph, Ecdeiim Romanm diaconi vicet liabentes papm apucl Quesrtelliim,pag. niihi 504'.
4177 DE EDTYCHIANAHvERESl ET IIISTORIA LIB. I. 1173
verit ? Non ideo provocavitut Flaviani causam Leosolus A J trarium tradiderint. Quiiiimmo Leo ipse, qui seiieni
ittdicet, sed ul generaih tynoduscum Leohejudicet (a). geslorum Constantinopolitanorum allente lustrave-
Lcpidunv nvendacium a Qufesnello,ut diximus, ado- rat, apprime noverat ad componenda dissidia quse"
ptalum. Sed quomodocobaerere possunt isla cum Fla- Flavianum inter et Eutychem intercedebant solum
viani 397 consilio agendive ratione? Qui jam, olim aposlolicae sedis judicium itfisse sulficieniissinium,
rataro habuit Eulychetis ad Romanum pontificem 398 "ec a^ novse cogendse synodi consiliiiiii sese
appellationem, expressfescribendo , el appellasse.ve- poiuit determinare, nisi ductus motivo solemnioris
slram sanctilatem; quique ante quatuor menses suam judicii habendi, ut testatus est in epislolis, cum ad
et Euiyeheiis causam ad generale concilium deferri imperaiorem, tum ad Juliamim Coensem, de quibus
negavil, et ut ab hoc indicendo S. ponlilicem se abs- in prsecedentibus liabuimus sermonem.
lineret obtesiatus est. Jam vero mutata sentenlia 7. Jam vero, relicio parumper Launoio, quemad-
sollicittis efficitur pro nova generali synodo, et pro modum Quesnellus raliocinelur videamus : Lego (ait)
ea cogemla, post totlantasque clades et calamilates, hic reclamasse legalos, lego interpotitam esse appella-
appeilationeni intcrposuil? Quid? Praenovitforle Fla- tionein, lego eliam legalis datttm appellalionis libellum,
vianus se infensum habiturum Leonem, quem paulo at vero ad quem appellaium sil prorsus non lego (c).
aiilelegiliniumjudicemliaberedesideravit,quiscripsit Hinc occasionem arripit exagitandi Joannem David,
solam Roniani ponlificis defensionem, solunv istius qui scripsit perspicuum esse Romanum pontificem
consensuni sibi el loti Ecclesiae prodesse posse? fuisse appellatnm, cum necesse sit Oranem appella-
Fiavianus, inquanv, auclore Lannoio et Qnesnello lionero alicui judici deferri. Cum igitur Flavianus
suffragalore, concilium generale pro sua defensione ^•g ' libellum appellaiionis legaiis dedit, in eis jurisd.i-
peliil, qni pariteralfirmavit propler synodos sanctas clionem agnovit recipiendae appellalionis. Quod ipsis
ubiqufelurbavi Ecclesias, et causam de qua agebatur jus haudqiiaquam tamquam hominibus privatis con-
solo pontificio subsidio indigere, et poniifieias. litte- venire poterat; unde necesse est ut tamquam papse
ras seu scripla sibi dari exposcebal? Is ergo Flavia^ legaiis libellum tradiderit, quia pomificem pro ido-
nus, qui nnn aninio durataxat haec agitaverai, sed neo appellationis disculiendaej"udiceagnovit (d).Eum
scripto etianv expresserat, nvulato dictamine atque ergo exagitat quod ita scripsissel recedendo a regulis
consilio, :id synodum generalein, et quidem nuine- jurisdicendi, ignoraveritqtie quod nemo nescit qui
rosiorem, provocassecredibileesi? Figmentumapage! forum a limine salutavit. Subjicit deinde idem Ques-
Post lairociniura enim Epbesinum, experientia di- nellus, secundum juris Romani formam, libellum
diceral autiquas aemulalioneset privata odia maxime appellalionis dari ei ad quem appellaium est, qui
in synodis propter diversas factiones praevalere, at- liligalori decernat aposlolos, id est litieras diroisso-
que sibi adversarios saeeuli potesiatibus sumniopere rias. Atqtie landem in medium profert Pauli exenv-
patrocinari; idcirco nec mente cogitare poterat ad plum a prseside Feslo ad Caesaremappellantis : Non
Romanuin provpcare pontificeni, novam synodunv alteri (ail) quam ipsiprmsidi vocem appellanth direxit.
posiulalurus. Vel igitur Launoius describere voluit Jam vero Flavianus a Dioscoroejusqueinfausla synodo
Flavianum tamquam inconsiaiilem viruni, vel mente appellans ad alittd concilium, cuinam suum tradidhsel
captum; vel saltem illius anirai coiisilitim delibera-r libellum, nisi legatis Roinanis, qui fere soli iniquh
tionemque minime est assecutus. Quare si nvihi li- Dioscori niolilionibusnon consenserant? Debuisse au-
ceret ejus loquendi formolas usurpare, eas in euni lem Flavianuni ponlificiis legalis appellationis libel-
retorquerem, affirmando numquain S. Flayiani epir C i luiri porrigere, sequentibus quainor rationibus pro-
slolam ad sanclum Leonem legisse, vel eain saltenvi bare a?sunvii. Priino qnia Dioscorus, omnia per vim
dissimulasse, ut suis sludiis indulgerel pro tot lan- et impoteiiiiain agens, niillanvjuris formani servari
tisqiie fabulis et nugis Jacobo Boetio vendendis, permisisset; secondo qnia oiiines synodi prsesules
quenvadmodum fecit praetextu card. Beilarniinum.i. • captivas manus Dioscfer.odedcrunl; leriio quia Occi-
exagitandi, hujusque doctritfam evenendi. dentales inaxiine episcopos Flavianus appellabat, ut
6. Flaviani verba a nobis hactenus sine ulla vio- et Theodorems, ac proinde necesse erat ut pairiar-
lenia iiiterprctatione exposila nimis perspicua stmt. chse ac omninin primati innoiesceret Flaviani nppel-
Necaetum agere arbitraraur, si illa hic subjiciamus. latio. Deiiique ad nniversaJe loiius Ecclesi;e conci-
Ait iiaque Flavianus ad S. Leonem in Eutychetisi liuin provocanti qnis potius adeundus estcum appel-
causa ante Ephesinum concilium. scribens : Causai lationis libello, qnam is qni et Ecclcsiaelolius apex
enim egel solummodo vestro sotalio et defensione, quai suiiimus, ei in fidei causa univeisalis veluli procura-
debealh consensuproprio ad tranquiUilalem el pacemi tor esl cui inciirobit convocandse synodi oecumenicse
cuncla perducere. Sic enitn hmresis qum surrexh et! prsecipua solliciiutloet cura; cui de.niqneprimse sen-
turbmqumpropter eatn facimsunl facillimedeslruenlur,, tenlise priinique loci coropclunt in cpuciliis. Istud
Deo cooperanle, per vestras sancihsimas litleras. Re-• landem stise dissertalionis capul liis verbis claudit
movebhur autem el concilium quod fieri divulgalur,, Quesiiellus scribendo : i Havsunt verseraliones quae
qualenusnequaquam ubique sanclissintm pertttrbenlur Flavianuni nioveiiinl ut appellationis vei recusationis
Ecclesim (b). Ilocce Flaviani teslimonium Joannes; libelluni in manus legatoruni deponeret, quos ad
David Launoio objecii; illique addidit responsum; j, luinc effectum necesse non erat ut jurisdictionein
quo S. LeoMagnus, praicedeniibus Conslantinopoli-- propriam yel ponlificis no.mine habereut, sed sufli-
lani episcopi petitionibus occurrens, dixit habendii ciebai ul concilii pars essenl, et interposilse appel-
concilii causanv habdiiunquam ex quadani oriri ne- lationis testes idonei. > Hactenns Quesnelltis. Qui
cessitaie, sed ex voluniaie imperatoris, aposiolicaes . omnes suae artis nervos adhibuit ul Fiaviani appel-
sedis auciorilatem adliibeniis, esse derivatam. JEi! laiioneni ad aposlolicam sedem factam everteret et
quia clenienihsimusimperator pro Ecclesim pace solli- aboleret, in niediuni productis nliis et aliis-violenlis
cilus synodum voluil congregari, quamvis evidenter interpretationibus, qnas et suis studiis fa.vere, et cla-
appareat res dc quaagitur nequaqttamsynodali indigerei rissimorum viroriini doctrinam et argumenta oppu-
tractatu. Jgiiur mirari licet quoinodo Launoius aiquei gnare arbitrabaiur. Sed (jiieiiialiiioiliiin in suis ra-
Quesnellus tam fidenter afflrmare poiuCHmappella- tiociniis multus fuil, iia ineptus, uec oninino sibi in
liones ad generalem synodum taniquam remediiunI sermonibus constans apparuit. Cujus viiium si ex
adiiibenduin fnisse necessarias pro il.la exorta con- nullo alio intelligeremus, optime colligere possemus
troversia dirinvenda, cum Flavianus atque Leo cori- ex illa admonilione ab eo apposila ad epistolas Va-

ia) Launoius, Epist. parle.n, epist. 3. lerium. Yidesis qusetertio el quarto harum Excrcitat.
(b) Flaviani episl. ad S. Leoneni scripta "anleLa-- capp. scripsimus.
irociniura coucilium exslat apud Quesnelluln, tom. I,, (c) Quesneilus, dissert. 8, cap. 1, pag. mihi 309.
pag. 239; apud Labbeum, tom. IV Concil., et Cote- (d) Joannes David, loco superiusjaudato.
 1179 P. CACCIARIEXERCITAIIONLS M S. LE0NIS MAGNI©PERA. 1180
lentiniani imperatofis, Galloe Placidioe, el Lieiniae A damna reparare, faeullalem quam super tfmnes anti-
Eudoxise auguslaruni, ad imperaiorein Tlieodosium qtfiias corijulit in integfum restiiuere, si generalem
scripias. Quidenini in eahabet? Lecioribtts suadere ex oiniiibus totius orbis episcopis synodum non
conalur Iatfdatas epislolas S. Leoiiistor,laiu .elfotiiis coegisset? An non in Ephesina .syijodb catholica
R.omansesyiiodi, quae lum agebatupscriplas fuisse, et fides, pofltificiadighilas, sacerdolii priucipaius, ca'
subjicit easabipso Leonefuissediclatas. Siergo reiii ita ihedfse diyi Petri hohor, fueruiil coiitempia et sole-
399 se habere arbilralus est, cum in hac dissertar mniter dejecta ? In nova ergosolemni synodo, et
iione scripsil nullibi legcre ndquem FlaviaiiusappelT fldes erat fij-manda, et aposlolicse 400 sedis jura
laverit ? Valentiniartu.s quidern in sua .epistola, sine debebant reparari, iet proplerea appeliationem ad se
ullo prorsus verborum involucro, yel Bbsctiritate, factam a Flaviano ad generale concilium debebat
Flaviau.uni' ad; Leonem appellasse affirmat. Hiijus . deferre, quamvis sanctus Flavianus ipse solum pon-
(ait) mhri rei gratia secuiidiiin soleninitaiem concilio- lificem, lamquam Jegilimum suae pausacj'udicem, ap^
riihi, eiConstaiilinopolilanusepiscopuseum per libeUos pellasset.
gppeUavit proptcr conlenlionemqttmorta esl de ficle. 8. Ne interim tanven Quesnello, aut cuicumque alii
Duoautera Iiic aninvadveitenda occijirunt, quseQues^ qui ejus siudiis indulgeat, a comnvunidisserendi via
peili dicla veleHunt •:aiierum,ex Valeniiniani .irope- recedere yidear, pfseterjnissis aliis epislolis aut Gallse
«iltfris testinvonioFlaviaivumjuris prdinenv servasse, PJacidiauiautEudoxiae Licinisead TlieodfiSiiiroscriptis
appellalionem iinlerpenendo secundum solemnhatem oculos conjicio induasillasS.Leonis epistolas aQues-
eoncitiofuin; alterum, Fiavianum S. Leoiiein ponli- nello assumplas veluli suse dissertalionis fundaraeiir
•fi.cem,nofl concililiiiv per iibellos appeljasse. Nec g* liim. Tres iis in epistolis S. poniifexcausas assignal,
«JvstaiqupdsuronvuspontilexdeejusmodiappeJlatiotfe quseej'ussnimum mpverunt ad tfoyumgenerale conci-
-coHalioiiemfecefit in Romana synodo, quani singu- liunvliabendum: alterafidei catbolicavmIneratio fuit;
Jis annis in Octobri mense habere consueverat (a). altera Juctuosus status oronium Ecclesiaruin Orientis,
-iEquissjnvunvienim crat qiiod, pervento ad Urbeiri tantopere perlufbatus, vel propter prsesules dej"ectos,
sdiaconoililaro, narratore fidelissiitfo Orauium rerum vel propler eos qui impiis suoscriptionibus caplivas
<j\ise apiid Ephesum cenligeranl; el existentibus manus dederunt, Dioscoro obtemperanies; lertia
atliiuc in Drbe norinujlis aliarnni provineiarumepi- denique fuit ijla pluries legatoruni pontificiorum ex-
scopjs.qiii adsyivodmn venerani, apsis paiefacerct fclamatio facta, feiim viderunl, a synodi exordiis
qrise jn ciitliolicaelidei et religionis exilium, ortho- usque ad iinem, apostolicse sedis jura non lanlurn
sdoxofum episcojiprum ruinam, el apostolicse sedis negiecla, sed pessiimdaia atque abblita. Duas illas
comcnvpnmi, per unius Dioscori impotentiam facta priores causas S. Leo his verbis indicavit ad Theo-
fuerani. Hacecnini lanvquam nuila et ifrita, danvna- dosium imperatorenvscribendo. Igitur (ail) concilium
biiia ct exsecrabilia prsefaio episcoporum coetui Leo- episcoporumquod preplcr Fiavianunt in Ephesina ci-
iiein referre oportebat; ut nimiiunj in Flavianl com- vilate fieri prmcepisih, el ipsi fidei probatur obesse, et
inuiivonepersisterent, a Oioscoro se abstinerent, et omnesEcclesiasvulnerare, et hxc a nobiscomperla
Itohiaiise sedis jura graviter laosa atque violata, sic- sunt rnonincerto nunlio, sed ab ipsis reverendisshnh
-uti par crat, hierentur. Necenirii siinimus poritifex ephceph, qui a nobis missi sunt, elc. Et paulo infra,
liorum suffiagio ihdigebat, cuuv aninvp janv agilarfel volens exprirnere gravia vulnera Ecclesiis illala, ad-
aiio livodogfayj"ssimis,liisce malis nvederi, et omnia f. jeeit: In quo autem judicio non oninesquiconvenerant
damna reparare; Causain autenv illius quoianivis ha- - iuierfuisse cbgnovimus.Nam alios rejectos, alios didi-
bendse synodi, idero S. poiitifcx non obscure indica- ciriius intromissos, qui pro supradicti sacerdoih arbi-
vit, seribendo: Quohiam, adjuvante gratia Dei, faci- trio impiis subscripliottibitscapiivas tnanus dederunt,
lius poteriiprovideri uI in Ecclesih Chrisli nulla scari- Quod nociturunistatui suo scirenl, nhi imperala fecis-
data,nit'lti:tiascanlnr errores, cum eoram beathsinm sent, talemqueab ipso prolatam esse sentenliam, ut in
itposiolo Pelro id semper in contmtine Iraciahdum omnes per eam smvirelur Ecclesias (b), HiriC gradtim
'fuerit, tit oinnia ipsihs consliiula eanonuiitque decreta facere volens ad tertiam causam, quae ipsius ariimum
upud omnes Bomini sacerdoles inviolata permaneanl. atkhabendumnovunj.conciliiini impeHebat, pontificia
Curii jlaque in EciJcsia ivullagraviora scamlala, ne- utens aucioritate, animi sui graviiatemecclesiasticse
fjfle perniciosiof liseresis dari possent, qtise fidem ffliioderaiioniadmiscens, iroperatorem ipsum quasi
Orieiilis pene nbtam labefactaverani; idcirco, fecur- Jeniler objurgat, quod imprudentibiis aurem prse-
Teivteanriiversariit Romanaesyuodi ceielvratione, de biierit, hortfmque malis arlibus non obviaverk. In
iis Cumtfliis episcopis verba facere debehat, defi- ipsius quoque mentem fidei et religionis pericula re-
niendo nuiluni aliud reihediunvgravissimis iflis tfialis vocat, tamquam gravissima uiala a conscienlia re-
glisceniibus esse adhibendttm quam ivpyumgeherale nvovenda, ne Chrisii Evangelio liumana praesuuiptio
coiicilimtfeogere, iit fitlei catholicaeincolumitaljpfo» mm inferret. Atqiie tandenv exhoriaiionibus suppli-
spiceretur, apostolicae sedis jura lurpiter violata ct catioijes adjungens, petit ut, abolitis omnibus latro-
aboliia reparafentur, et episcopis a recto iranviie cinii Epiiesini Aclis, perniittat et jubeat onvniain
Cum tanta subditarum ivninjarum pei'riicie devianti- pristinum restilui; in eo siaiu (videlicet) in quo
bus, pef solenvriemretractaiiorieni libere fneiendam, J) fuerunt anle omne judiciimi, donec major ex loto
yfeiiia concedefelur. ld itfdicaiit illaalia Valentiniahi orbesacerdotunt nuriierus congregelur, Hec alienovps
itfipefaibris Vferba,quibus in Theodosii tfifeliieihfe- peccato gidvaripatiamini. Ejusmodi vero synodum
vocabiii debiliinj fidei a roajoribus accepiaidefehdeii- esse habendum ipse Leo judicavit, tum quia nostri, id
dse, additpariier defeiidenduflvesse suniniisacerdoth est apostolicae sedis legati ob Ronian» sedis violata
hohorem, el dignilaiem proprim veiieraliOnisbeato jiira ftdelher reclamarunl, tum quia et iisdemlibellum
npostolo Pelro ihlemerutatri, et iri nostris teihporibiis dppeUalionh Flavianus ephcopus dedtt (c). Ad quero
cbnservare; quatenusbeathsimits Romanmcivilalis epi- autero finem legatorum pontificiorura reclamatio
scopus, eui principatuiri sacerdolii super omnes anti- essetdirecta, nec Launoio, nep Quesnello"penetrare
quitas cinitulitj locum habeal el facullalehi de fide el dilfleile erat, si attendissent ad Epiiesirta Acta in
iaceidoiibus judicar.e. Dicat nunc, ainabo- Quesnelius, praecederitibusa nobis exposila; Reclamnruiit enim
qiiOmbdopotuisset S. LeO"Magiiusconsiilere honori conlra illa quaeinsynodo ipsa agebanlur, sine Romani
•susbsflpreiiiaeidignitatis, violaisDjurisdiciioiiis suse ppntificis consenstt, institulione, atque mandatis;

(a) Videsis S. Leonis epislolam apud Quesnellum scopi, occurrere astringebanlur.

16 ad episcopos Sicilia^ cnp. 7, in qua sefhio est de (b)<S. Leo, epist. 59, ad Theodosium.
concilio quoiannis Ronviccelebiando; ad quod lerni (c) Epistola 41 ad Fla-vianum, etio ad Anasta-
setnper ad dieih terlium kidend. oclobris fraierito con- sium Thessalonicensem.
cilio sociandi indhsimulanter, eiiam illius insulae epi-
i!81 DE EUTYCHIANA ILERESt ET 111STOMALiB. J. 1182
feclarii.aiiinl tfb jijjuriam aposlpliese sedj illalaiiv, A atfi.abo,apud,guenijudicem crediditLeonenv Ihstitis.se,
anlerj.uaflieiflifliFlulycbes absoiveretur, et daiiina- aul inslar,e debhisse, ut JFfavjani appellatffis causse
itf.itttftqtfe dejiosiiiijvvFltfvjaijuoi audirent; reciavna- pafrociiiaretur,?Apud invpefaipffenifprie, quenvenixe
runf p$ yiifladjiilviiani ad extprquend.a pfsesuiiirii Vpgajvat ut juiverejt novtfnv inira Italiam cpncilium
sufTra.giii;feclaniaruflt deijique ut iijjpedi.reni exse- cbngregari ? Sed Leo jnstabat, et imjjeratPrenVurge-
cutiprieln scelesiissiiVjpfujjV deefetortfm ibidem facip- Ivat prb libera et sole.rflnisiio.rumdecretorum fexse-
fu.m, flt faitfiTruitaseciindunvjufis regulas orone jivdi- cntione, et universo prbl manjfestarelur catholicae
cjunj in siispensivo slaret, qtfoadusqup .sutfirai ppn- lidei verilas, toi tantisque agjiaia. peficulis; jam
iificis JL,ephis;cujus perStfnam .agehan.t, irilerdicijini grassantia per Orientem scandaja: .abplerefltjir, sano-
exSpe.cia.retjvf,Hanc auteitf ffiClam.iiUonenivefani riim forliludo augerelur, pt mgrbis,siciif,gri acquiesce-
.ajjflei.iajipjjeivijfcOl Mso dicefldain.quis negare au- reiii, medicinaprm_staf,et;ur. jlif.ce r^iipfli.biisduc.tu.mS.
dehit; yel criflvQufesnelio oirinia effugia hinc inde "JLepnenjnovijnjconeiljujijfieripeiljsse, Jesianturiliius
gusereiiii afftrroabji FJavianum Tlieodbreluin proyo- . cpistolae scriptse ad iinpera.tor.eiflet PuJclierianj au-
passe, iii dumiaxai <)ceideri(alibusappellaiio innote- guslara, ad cleriiivvet hoiipfatps Cpflstfj.iitjiippol.ila-
scCret; eiimqpe poiius appeilaiionis libello fuis.se iios, ad Jhlianuni Coeflsejjj, ad 402 Ahasiasium
adfeuiidurtv,quiet ECclesiuelotius apex sunimus, et Tliessalonicenseflj, ad Piiscij.asinuin et Marcianuni
"i.rifidpi icausa uflivfefsalis est veltiti procurator ? aiigustuni, quaruiiv episiolariim vuoin.ejjtjiJiic spe-
JNovstJoqueiidi fofnvula, novuin Romajii pontificis ci.aiiijj subjiceresiipe,i'ya,cai)e,ujijdflciinus..
pffieiiinv.baeienus a nemjije quod sciam excogitatuiri. 10, Noi) obstahiiJvu.slanieii .gftfvissiiiiisiaiiiarijjvi
§ed .cpmnjenluiiifefejjefe, etiani sepositis tof sanctis-".B rationuin inojiiciitis, qiiibus explicatum alque de-
sioVpfuitfPairom senlettiijs qui Ronianuni ppntjflcem monslratura esi ;S, Leoneiij, cunv pb Jegatofunv pon-
Veriijn ifegiiirauinqueJudicejjj conirpyersiarum fidei tificiorum rcclaniatioiies, lura ob inierposilanv a Fla-
appellarunl, atfjequaro dp "pfseseini tabula manflin viano appeliaiiohem, veras legitimasqite jiidi.cjspar-
renioyejiin.us,,bs.teridpmus. les ei offjciunv gpssisse, Quesjjelius sibi iivaxinve
9. Et quidem si poulifieij Jegati iibeliurii appgiJa- ijiandittir casjianvyicisse'.;ila ul ex epislpja 40 Leonis
iionis FJayjatfi aecepisseijj, ut Jjeoni tanjquaro pro- t.ale yaj.idissjmjijjvargunjentum iiv ,suie opinionis fa-
ciirajttfri bijjus causse dejfefrsiit, ,cerle £> Leo antc vofeuj sibi siippeAii.atijjii decaijtet, qup a.Flaviano
.cecumehicafn synoduro, quam cogere curajvat, viuj- syjipdiim appellatajj) es.se cpnstei, ej dejnde Leoneii),
iunv prorsus de.cretuni .aut jnteridicium .lulissei, ijon q.uaieijus synodj cap.tit. Ar.tifjcips,tjniigjjijr «dversarii
irrjfa et nuila in aliis et aliis suis epistolis Epjiesiria raijocihiuni inspieiamus, i C.uniejjijfl (ait) ex appei-
Acta sojenvniier declarasset, ntfflvquame ivvedioiu- latione jllijjs episcopi congregaijds synpdi oecunieni-
liss.et .tamquanv injusiam Djpscori ,et jllius syriodi cae necessitajeni arcessat,spJe cjarjjjs fest appejlatam
seiitentiani latam in Fjavianum, ifl episioljs scfiptis esse syjioduav, iiec ajjterjus ajic.i.ori|ai.enipjjjsaiaia
ad Pulcberiaiiv augustanv prqpria aucloiitate npn esse appellatiojijs libellOj utde Latrociflii Epiiesini
dixisset: FJavianus episcopus in no.sira et oiivnjiijn s.eiilenija judiciunj ferret, » Subjicit auteifl slaiim
coiJVniunjpnepefsisiit. Veluii procuratpr, ipse utique Jjeoiiis verija,, c.x qujbns prcecedens argjijneiituifl
eufli Flavianp a synodo excommunicato secunduin posse Ivaurire silviimagjiiatui'. Quqm autem pg$t ap~
jiiris rcgfllas cojiiiiiunieareppiuisset; sed qua ratipne peilalionem interposham hgc :iie.cp.ssario_ poslulelur,
oinnss alios Roraanae synodi sacerdpies iuducere jr, cangnumNicmai itabhoruni decrela teslantur. i Si eniiiv
jjotewf ad coninjyni.caijfiunjcura -eo? Quid jijufa? ^
(addil Quesneilus) ,ad-,uimui ex.Occideiiialiljiis epi-
aniejBecurivenicumcpncilium iipyuro , ,qupdcongre- seopuin cuni pi^yiijeialj vel dioecesana synodo pro-
gafe saiagelvat, iamqua.mijjagni facih.Ofisjreum con- vocaium , quidnii splus <cumsjviji comproviiiciaiibtis
.ilernnat ipsum Pjosfcbrum: Mqgnum facinus (ait in judiciurn adornai ? Jjj qivid pnjniuni Ecclesiariiin sa-
ejiisjola _sd Anastasiuiii Thessalpjiicehsenj) Me.xqn- cerdotes e suig sedihjis dji.novenijjr,, ,si Hiiiiis judicio
dring ephcppo auclore _velexsecuigrseommhsumpsi. ppssjj causa fihirj ? (,;,flffjj:cessai'ippp.sJu,iaiasyjipdus
Praeiertfa non jpse solps et .Roroaiia syhodus voluit .jpecuraenica,qtfan.dpiioii peciijiicwcasynpdtfs appel-
Cflhi Fiavianocomniunicare; sedeiianj epistolas de- jaia est ? Sj spvies prijjjaria JiJveJloatfdita cst, se.di
ditjad cl.eriim,honoralos 'et plebem Conslaniinop.olita- suaepoiilifex iiUgaiites sjstat, rero discutial, cpisco-
nam, u.t nuliis minis de.terrili atft formidlne acti, se pojunj seijiejjliani ppstulel, judiciuov decernat, et
S^pararent a legitimo suo epjscopo, sequenlein Sunv- causa finiia est (b). » Haecergo, etid genus ajia, pro
raae auclorjtatis ad.dendo deciafatipnem, quod quis- S.ua rajiocijjaudi libidine Quesnellus atljecjt, u% ad
qids incoiunii aique superslke Flaviang ephcopoveslrp, vipJeijiaiji i.igiiifica.tipneinS. poniificis testipipiviufiv
sacerdptjum ejtis fuerit ausus invadere., nwnquam in Jfaivcfct; el, qupd roaxinie obseryfindufli est, suis
jcoimnunionenos.lta habebiiur, iiec ihter ppiscopospo- parlibus L,i!jeraju,hidiacpjiuji] fayefe conflvigit,,qui
ttrit twntemri (a). Quisilaque si.ne iiiyjdiae fucpiini- jaiu expmsse scribil; Pprro Ipcum obtinenies papai
roum co.nvenen§in totara liane S. Leojiis agendi ra- Lcmis omnibus qum gesla sunt cbniradixemiil.' Fla-
tiouem, polerjt sibi suaderi "Romaiium pomificefli vianus aulem cpnlra se prolaia mttenliaper ejus lega-
vigore illius appejlationis, proejiratoris perspuani _tos sedeiii aposlplicamappeUavil iibelto (c). Vervun-
gessjsse? Uii.deriaiflliabe.musproeuratores causaruiu- O taiJien qupnjam polissinjuifl insislil necessitali novav
quepatronos ju.diciaprpferrfe., decreta edere, ijiijlSas CPgeiidieeeciiroehicse.synpdi,tantopere cura lacrymis
et irritas pfsecede.tiiitfrojadjpijfli senteutias facere , _,ej .gciiiiiibusa Lep,iie iijcuicatae, cum quadragesiuvani
oondeiijjvatps absolvere ,>ogare, pptere, ihandiife, $pi;Slo.lajh.scripsit »&,Th.epdosiuni,i.mpej'.aiorpm,jam
ut omijia in pristiiiutfi statunj restiluantur in quo iion video Quesijfillujij melioreni fecisse isuaro eau-
•.ei-antantequam de causis ipquireretiir ? Ego quidehi ^am, cufli ea npn relfellat quae jn pfsecedentibus
quicuriani ei fpruin nec a liniinesalulayi, Jisee oiiv- adduximus.
nia cphserere posse non yjdeo, Cum seniper audierim H. Atijue inipriniis adversarium rogare juvat
procuraiores dunitaxat apud legilinips j'ivdicesiiistare qtjisnanv fuerit qui cecuraenicam synoduni in lanta-
posse pro causarum expeditionibus, illas raiiones et fuijv ren.ifli et perjurbationuijj cotffliclfl necessariani
jeges Scripto vej verbis in iivediuniadducfendo, quse csse judicavji ? Flayianusne, an sunvnius pontiiex
judicis aninvum ad verilafis cognitipneijj prosecuiio- S, Leo? Nou FJavianus quidem qtfein aposiplicajii
nemqu.e jnducere pp.sstfnt. §ed dicat Quesjie.Uiis, sedenv dumlasat appellasse vidimus, quemque dfe
(q)$. heq, epist. M ad cleriiiflj hpnpraios et pje- facit etiaro metor Bmylmli liistorise Eutycliianisia-
Jjem Constahtiijop.olitaijaeurjbis, ruifli »i vMere ies.ti-o«i.VCpncJliorinn. Et denique
(b) Quesnellus, ubi supra, pag. 505, num. &. ^laviauuni, non concilium, sed apostolicaro appel-
(c) Liberatus, diacoiius, in suo Breviario, cap. 12. Jasse sedem, conslat ex prinia acl. Ciialccd. Consule
De legatoruiu autem pontificiorura reclamaiione verba epist. & S. Leouis ad Flavianuin.
 1185 P. CACCIARIEXERCITATIONES1N S. LEONIS MAGNIOPERA. 1181
generali synodo nec cogitasse prbbabile el cerlissi- A nodo lapsi erant, alii dejecti, alii niinis superati, et
nium esl; iiori soliim quia ante quatuor menses sire- injuriis affecli, pro quibus omnibus boc unum, tam-
ntte se opposiiit rumori, quo perfeiebatur pro sua et quam necessariuiri reinediiini, concilium oecumeni-
Euiyclietis causa synbdum esse indicendam, sed quia cura esse adliibendurti prsescribit. Eo enini solo, sub-
ex Leonis epislolis evidenter colligimus ita suae ap- jicii, cuncta ad pristinum veriialis tramitem posse
pellalionis libellum in ponlificiorum legalorum nva- revocari aftirmat. Ut qui vel timore acti, vel ignoran-
nibus deposuisse, ut S. Leonem sblum suae causae tia decepti, a fidei et charitatis institutis deviarunl;,
jiidicem habefe vellel et posttdaret. Satis id indicant " vel illi quoque qui maliliose sese criminibus inquina-1
S. Leonis verba quse in epistola 42 legenda occur- verunt, minime ab Ecclesiae uniiate exciderent, vel
riint. Nam, accepto per Hilaruih diaconum sancti separareutur; quoties, nvutato consilio, perdebitara
episcopi appellationis libello , tamquarn unicus et solertinem retractationem ad pceniteniiam reduceren-
supremus illitts causse arbiter ad eum scribens, tur. Perpendere ergp opus erat Quesnello sequentiuni
ceriiorem rejldidil se nihil pro communi causa eo- " verborum sensuro, antequam conlra Joannem David
rutri qum agerida sunl prteterire, ul primitus 403 caeterosque melioris judicii 404 et doctrinse scri-
ad en qum itniversitati -fidelium possinl pervenire plOres causam vifeiss^esibi blandirelur. Convenienli-
mereamur. Brevissimam deinde ait se scribere bus utique (ail S. Leo) Orienlalium proviiiciarumepi-
•episiolam : sed subjicii in lali lantoque luclus et scopis, quorum si qui superali ininh atqtte injurih a >>e-
mceslii.isestatu solaiium aliqtfbd posse Flavianiuii ex rilalh iranihe deviarunt, salularibus remedih in inle-
isiius epistolae peiiatore habere, qiii sernionibus po- grutri revocentur; ipsique quorum est causa durior, si
ieril eriarrare quidquid esl illud ad quod, adjuvaiile —consilih melioribusdcquiescant,ab Ecclesimunitatenon
Domino, siudio fidei et charitaih intendimus. Hacc " excidanl. Quam auietn post appeilationem interposiiam
Qiiesnello, qui S. Leonis scripta illustranda et or- hoc necessario postuletur, canonum Nicmm habhorum
nanda assunvpsit, objicere haud debuissem, cnni eum decrela testantur....,qum a totiut mundisacerdotibus
non possint laferfe.Sed ahirnadvertat, quaeso,Leonem consthuta, qumquesubter annexasunt.
flicenteni pro communicausq niliil prmlerire, voluisse 15. Patet ergo ad quam dispositionem feliciter per-
iridicare omnem solliciiudinem a se adhiberi ui suae, venire intenderet sanctissimus pontifexLeo; quani
Flaviaivi et toiius universilatis fidelitiin causae jvfo- quidem nec lamquam injustam, nec malis grassanti-
spicent.' Nec ;de synodali judicio ad quod causa jure bus incongruentem, vel imperator, vel alius quispiam
deheatf eferri; uiium verbuni, habet. Neqne affirmat reprobare pOtiilsset, ob duo gravissima motiva in
synodi habertdsenecessiiatem intercedere ex cano- jure expressa, quibus summus ponlifex insisiebat
num regulis illaro pracscribentibus, quoiiescuinque a cecuinenicuhvStatttendo habfere concilium : alterura
pravcedeiitisytfodoaliquis fecerit appellaiionem.Nam ergo molivum ex genuinisNicsenis canonibus a totius
si tritum, vulgare, consueludiue probatum, alque re- nvundi sacerdotibus conslitutis desumebatur; alterum
ceptum fuisset quod appellaliones ad aposlolicam vero cum ex solemni pontificiorum legatorum recla-
sedem porreciae ad geberalem deinde aliam synodura nvatione, tum ex Flaviani appellatione oriebatur. Quse
essent deferettdae, S.Leoaliam scribendi formulam quidein duo, cum hactenus a scriptoribus distincta
adhibuisset, iieqtte Ffaviano tfmqtfam dixisset quod noii fuerint, liberum deinde fuil ipsis pro arbitrio
epistolafum pferlalor polerit eilarrare quidquid est ratiocinari, er in diversas senteniias et opiniones
illud ad quod, adjuvante Dqmino, studio fidei et cha- abire, prout iis erit exploratum qui Lauhoii, Petri de
ritaiis huendhnus, Quis ilaque credit opus fuisse C Marca, Quesnelli, Joannis Davidis, aliorumque scri-
Leoni studium iitfpendere pro decernendo medio ef- pta lustrarunf. Verumtaraen alias et alias horum scri-
ficacissiflioqneremedio, utmala quse tum in Ecclesia ptorum inter se dissidentium interprelationes in prse-
grassabaiiiurpeniiusevelleretelabolereljSicanonibus sens Iiic subjicere supervacaneum arbitramur. Cum
siafutum deierminaiumqnej'am fiiisset appellntionum eorum nullus S. pontificis scribehdi fationem fuerit
negotiaiu oeCiimemcisconciliis esse finienda ? An non assecutus; quanlyis ad Sardicenses canones unice
verba illa, quidijuid est iUud quod, adjhvaiite Domino, attendentes, variis divinaiionibus usi sint, de quibus
interidimus, itfnuuht plenam fuisse Romano pontifici verba facere in prseseus prsetermitiimus, ut quantum
poiestatem definiendi, deliberandi, praescribendi mo- possumus pedetehtim in Quesnellianis dictis exarai-
dunv etordinem, et remedium ipsum, quibus el fidei iiandis studiiira impendamus. « Non ergo ad unicum
collabemi et cliariiaii inter sacerdoiesOrienlis abru- (ait) ex Occidentalibus episcopum cum provinciali
ptse pfospicerfet? vel dioecesana synodo prOvocalum est. » Sed quis
12. Sed jam S. pontificem Leonem ab lllis duabus cum verilate affirmavit, vel umquam affirmabit, hoe
causis, fidei scilicet et charitalis, adductiim fuisse ut quod sibi imaginatur Quesnellus? Qui lantuin bardus
cecilnienicnmsyhodiiro, tarnquam necessariurtvreme- et plumbeus sit in hanc sententiam abibit. Nos tamen
dium adliibenduro, ipse decernerei, Quesnellns per- non ideo Ronvanum poniificem cum provinciali aut
fecte iriiellexisset, si verba ad quse provocat, el qui- dicecesana synodo appellalum dicimu.%quod Romam
btts insistit, e sua sede non extraxisset, negleciis . adventante Hilaro, S. Leonis ad Ephesinam syno-
cseteris aliis qiiibus S. pontifex Theodosium impera- dum legato, quando anniversarium concilium ageba-
lOrerii allocutus est. Rerum ergo omniunv infelicissi- j. luf, lotum negotium Patribus in Urbe congregatis
mum statum exponit, iridicando Ephfesini latrocinii proposuerit, de eocum iisdemcollationem habiturus.
judicinm et Acia ad aposiolicae sedis Iribunal, lum Nihil prOrshs Patfes circa lurbalissimum illurn Eccle-
propter suofiim legatorum reclamaiionem, lum pro- siaruin Orieniis statum decrevisse, innotescit. Con-
pierepiscopi Flaviarii appeliaiionem esse devolula. stat dumiaxal suos amaros ploratus lacrymis alque
-E't qtiia el nostri fideliter reclamarunl, et ehdem libel- gemitibus summi porilificis adjunxisse, ul imperaloris
liim appellalionh Flavianus ephcoptis dedit. Ex hoc Theodosii animuni moverent ad liberara faciendanv
ergo, quod pra-mittit, immediate hoc aliud, tanvquam facultatem pronova cecumenica synodo agenda,quem-
neceKsario apostolicie sedis juribns cohaerens, subji- admodttm j'am ipse summus pontifex slatim Flaviani
cil: Generalem synodum intra Italiam jubeatis cele- appellatione aCcepla decreveral. Sed addit Quesnel-
brari, qum orrineioffehsionesila aul repeUat, aul miti- lus: Cur necessario postulata cecumeniea synodus,
get, ne aliquidullra sit vaiin fide dubium, vel in cha- quando tton oecunvenicasynodns est appellata ? i Et
i.fiiate divisuiti (a). Ne vero ej'usmodi decretum a se contendit insuper quod in tanto rerum discrimine
factunl Tlieodosio imperatori injustum aut irraliona- « si Leonemsoluin,unicum episcopum Flavianusap-
bile yidereturi in ejus nieiitein revocat summam ne- pellasset, poluisse litiganles ad se vocare, rem discu-
ccssitaiem niiserabilemquestatum EcclesiarumOrien- tere, coepiscoporttm senteiiliam poslulare, judicium
tis. Quarum episcopi, alii turpiter in Ephesina sy- decernere. » Miror sane audire honiinem, quem

(.'()S. Leo Magnus,episl. 40, cap, 5.

 1185 DE EUTTfCHIANAH^EUESI ET HISTORIA LIB. I. 1186
i multa eruQilione pollere et .in ecclesiasticis rebus A primnm synodus universalis indicta erat, omnes sui
apprime versaium ii judicaverunl qui suas has in patriurcliatus episcopos ea de re adnvonerei, coge-
sancii Leonis Opera elucubrationes recognoverunt retque ipse Romse synodum, ad quarn invitui Oc-
el approbarunt, ita comminiscentem, nulla pror- cidentales conQuereni. > Magni nomenti qiiidem hsea
sus habita ratione ad sequitatis, prudentise et ju- sunl, quse hominibus nullalenus in Romanorum pon-
stitise leges, quibus S. Leo semper ducebatur in tificum historia et rebus versatis vendere quaerit.
suis habendis consiliis el deliberationibus. Purum Sed duo illo ad juris et veriiatis regulas parumper
enim, et rectum, nullaque exceplione subjectum, S. exainineroiis, ut inde 'colligamus undenam hausta
pontificis judicium essedebebat. Cujus robur ab au- sint, ei quo titulo appellaliones ad unicum summum
ctoritate potestateque non lantum pendere oporte- pontificem factse ad omnes sallem Occidentis episco-
bat, se.d ab iis eliam solemnitatibus retjuisitis ad pos devolutse censeantur. Vel ergo credere debet
reparanda iu pristinum statunv suae sedis profligata ej'usmodi causas esse devolutas ad synodum volun-
jura, quam reparationem numquam perfecte obti- tate et inlentione eorum qui appellationes inierpo-
nuisset sine. totius universalis Ecclesise celebritate. nunt; vel decreto et dispositiorte illius unici episcopi
Prseterea, quale remedii genus adhibuisset, litigantes ad quem est appellatum. Si primum, igitur qui ap-
ad se vocare, rem discutere, ei judicium decernere ? pellai, suum libellum ad unicum lantum episcopum
405 Si quseslio Flavianum inter dumlaxat et Euty- haud debet dirigere; vel si ad unum tanturo libel-
chetetn intercessisset, id forle S. Leo fecisset, quia lum dirigit, et velit ab 406 a'''s eliam Occidentis
potestatem plenariam habebat, nec ab aliis et aliis episcopis judicari, id necessario debet expriraere.
gravissimis rerum circumslantiis el calamilatibus .»J Sed unde colligit Flavianum Occidentalium episcopo-
adductus fuisset ad cecumenicamsynodum decernen- ' rum aliquera in suo libello mentionera feeisse? Ex
dam. Sed dicat, amabo, Quesnellus, quomodo po- hactenus a nobis et ab aliisscriptoribus annolatis, ad
luissel S. Leo cogere Dioscorum et lotam Eutychia- solam apostolicam sedem, el ad unicum pontificem,
nam faciionem ut coram apostolica sede se sislerent; sanctuin Leonem, provocasse exploratum e.st. Qua-
quomodo nonaginta duos episcopos, qui in Epliesina propter hic grave, immo gravissiraum, pondus ha-
synodo impiis subscriptionibus captivas manus prse- beret illud Joannis Davidis ratiociniura, quo osten-
buerunt, ad publicam atque solemnem retractutio- dit Flavianum, non Mediolanensem, aut Aquileien-
nem reducere potuisset; quomodo denique mona- sem, Ravennatensem, Arelatensem, Lugdunensem ;
chorum Constantinopolitanornm .(Egyptiorumqiie sed Romanum episcopum solunv, hujusque legatis
intolerandam audaciam fregnset, ul pcenitentes, reclamantibus, libellum appellalionis tradidisse. Re-
abjecta omni superbia et impietate, ab Ecclesiae uni- stat ergo ut Flaviani causa dumtaxai devolvi debuis-
tate non exciderent? Flaviani utique justitise et san- set ad Occidenlale concilium voluntate et decrelo
ctilati debebat summus pontifex necessaria prseslare S. Leonis. Sed quid supremae auctoritati Romano-
praesidia, sed simul illud remedii genus praescribere, riinv pontificmivderogal, si ipsi boc vel illo ordine,
quod catleris omnibus prodesset; alias cum tot la- nvodo, solemnitateve negotia disculere, examinare,
cinorum auctoribus, el horum sociis, calholicoruin expedire staiuerint? An non possunt in suse sollici-
universitas in Oriente periisset. Igitur poterat prae- tudinis consortium accire aliquos et mullos Occiden-
videre Quesnelius («) ad rem nostram maxime facere, tis episcopos, ipsisque seriera totam gerendarum re-
quod ipse de Innocentio primo summo pontifice iu runi patefacereeiexponere, horumqueeiiam suffragia
B.Joannis Chrysostomi causa, iujuriadepositi,ex So-1C ndhibere, ut nibil judiciorum soleinnitali deesse vi-
zomeno (b) desCripsit, dicendo :' (Mcumenicamsyno- deatur, quarii S. Leo indicare voluit ea scribendi for-
dum convocarestuduit, scribensque ad clericos Con- mula : Leo, el sancta synodus,qum Romm convenit(c).
stantinopolitanos, quodnam remedium esset adhiben- 15. Gravioris tamen momenti est allera illa falla-
dum his verbis inquirebat : Sed quodnam remedium cia, quam idem Quesnellus subjecit, qua unice usus
hhce rebus in prmsenti afferemus? Necessaria erit sy- est ad Romanorum pontificum auctoritatem elevan-
nodalh cognilio, quam etiam mulio jam anlea congre- dain, el inter angustissinios limites restringendam.
gandatn diximus. Ea quippe sola esl qum hujusmodi •Quapropter eum rogare oporlet undenam hauserit
procellarum impelus relundere potesl. Quam quidem S. Leonis legatos ad istud munns fuisse assumplos
donec consequamur,expedil medelam calainitatis hu- tblius Occidenlalis synodi mandato et delegatione ?
jus commiltere volunlati magis Dei ac Chrhli ejus Eos autem e suo latere S. Leonem misisse, quocum-
Domininoslri. El poslea de eadem synodo a se de- que alio episcopo inconsulio nobis persuadent illse
creta, ut exsecutioni mandarelur se multum (ait) de- scribendi forraulae: QKOSe lalere meo misi; qui vice
liberare, subjiciendo : Ac nos quidem mullum deli- mea sanclo convenluivestrm fraternhalis inlersint ; qui
beramusquonammodo synodus cecumenicacongregari vicemprmsentimmem imptere sufficerent,et alise hu-
possit, per quam divina volunlate turbulenti isli molus jusmodi, quas frequenter offendimus in epistolis,
consopiripossint. Quis ergo non inlelligit suo se gla- cura ante lum posl Ephesinaro synodum scriptis. Ycl
dio jugulare Quesnellum, ad Innocentium papam ergo Quesnellus dare debet in soloRomano episcopo
provocando ? Nec enim alia de causa cecumeiiicam tolius Occidentis synodi auctoritatem residere, vel
synodum habendam esse sauciissimus pontifex de-1jj legalos iilos solius Romani pontiflcis personam ges-
creverat, nisi quia Chrysostomus illum appellavit. sisse. Si priroum, jam Romanus pontifex solus totius
- 14. His non obstantibus, noster adversarius alla synodi habet auctoritatem, potcst solus staluere, de-
se sapere sibi blanditur, et duo maximi momeiili ex finire, judicare, decernere; illiusque decreta tantam
prsecedentibusinferri posse contendil. Allerum (ait), vim roburque obtinebunt, quantam assequerentur si
quod superius rejecimus, non ad ununi pontiliceni a tota Occidentali synodo essent promintiata. Idem
aliquem, sed ad omnes Occidentis saltem episcopos, sequitur si legati solius Romani pontificis personam
devolutam esse Flaviani appellationem; alterum le- agebant. Igitur utroque jugulo se perstringit Ques-
gatos sedis apostolicse, non Romani solius pontificis nellus hanc novam fallaciam proponendo. Alier-
iiomine Ephesinse synodo secundse interfuisso, nec utrum enira cum dare debeat, coactus erit faleri lega-
alias interesse consuevisse cecumenicis conciliis in los illos solius S. Leonis personam gessisse. Sed
Oriente congregatis, sed et omnium Occidentis epi- iegatos, de quibus agimus, ab Occideiuali episcopo- j.
scoporum vice, quorum procurationem gerebant,. rum synodo mandatum accipere non debuisse per-
cum per se interesse iisdem non poteraut. i Hoc spicuum est. Vidimus enim in prsecedentibns noii po-
(subjicii) solemne erat Romano episcopo, ut cum tuisse sanctuin Leonem Magnum Occidentalium sy-
(a) Quesnellus, eadem disserlatione, pag. 306, (c) Leo Magnus epistola ad Theodosium 26, ad
num. 4. Ephesinam synodum 32 et alibi passim.
(b) Sozomen, lib. vm, cap. 16.
U81 I>. CACCIARIEXERC.1TATI0NESIN S. LEONIS MAGNIOPERA. 1188
nodum COgere", etiamsi ypluisset. Labente eivim A ^ conjeci in illa yerlja Epbesini cpncilii , quibus ipse
itfeflseMaio,.Tliepdbsii episiolas aecepit pfo synodp adversarius iidster.insist.it,-gfavi suspicibne ducebaf
Ephesitfa haberida,"et ipse incun.ctariier ablegaips,ad - rem aliter expbs.uissfeac se .liab.tfiiiNfecsuspicipne.
iJlara dfestitfavit,tft cfeiisiatex ipsitfs epistpliiad fcla- rivfeesse ^ecepium depfehehdi. Giitfividelicei lustra-
viaiivum,Tlifepdbsium,.jfiliaiiiiivi Cpfe.nsem,.Jppiclife- li.s Actis Rpijvaiucsyivp.di,a Cbeifesjvnbapnp, qtiadra-
risjrii Augustairi] ei_'.adi.Tpfam(lpiie.siri.am'synb.dtirri; giivtesinvotrigfesimppririvpcoactsb, appriirie:iiitei.iexi,
idibflS Jutfii scrijptisV.An ergo paufebruiri dlerutri ribn tariium Quesneiji sedif|ciurnlabsife, "sed profsus
ciirsu poiiiisset cbiiciliiirivQccideriialiuni fepiscopb-. cbrruere.llh isiitff eigo^coiiciiij Aetis, 'ufsapleiiils-
fuiri indicere, agfere,fet absolyfere, ui riiiriirtfmliujus sjijife eiiaitt clariss- Sieplianus. B.aiuzijis flpiavit,
auctpfiiaie lfegaii iriuijiii fex' IJVfleOfi.eiilfem" yersus dtfas .felasses, iit ita dicaiii, sfeiiprdines'legatbriiiu
bicaii siidfes Qiiesnellus afl jpse itf oferidiiiius, Naiii .alii uliqiife fuefiitfi,a synodp t\,q-
profi.ciscfe.fferi.tiir?
evfelyeridisei'. adoriiaivtjis S,.' P.Jscriplis -IJOCargu- nvaiia instiiuii, prfe fexsecutlpne(fariiri.aiibnisiaiae'itf
riienium pfifevirffefit,;fet s| prsevidit, quomodo,iilud Nfe.sibrium.;,alii verb fueruiit ab ipsp Cgeiesiiiio'pajia
crvpgfe..cogitavfer!t;;,"'... . - fet.ibcuivviii oecurivemfe.a
elecij, utejus vifefes. syiipdb
fex
'JGi.Noii, .ittiid,quidfeiri eripere, ppsstfnjt duo: ilja lenefftiji; Unijs seiiIfegaiis S. CfeeJesiihi.fiiiiCyi;ilius
quie' ad feiiidetfdbs iec.tofes^uljjecit, feph- arcliiepisc<V,plis,' patriarclia.^Aifexandriii.vjs;'alier
figtfi.feiiia
lefldfehdoseiiiei.iiferutiiqufeidfactumfuisse a,Rpiriari"is vfero fuit Pbiiippus, pfesfty.ief'.Rpitfaijtis.'Hiiiie"poriii-
pbnii(icibiis,,yei.qriijndpajcunieijicutfi cpnciiiuni sub fex fesiio igiere mhii;.'S. (jyrilio,ye.rbj qtfi iiumquaiii"
jVapa407 Coeifes.tirtOi efat age.nduni; vei quaivdoOe- Hbhlaiiv ad syiibJuni yenji, pbst ipijguiri jiherariim"
cideiiialiiiiii legafi. ad sexiaro syflodutfi sfe coriferre '. c.ovnraerciuiii, 408.sua.rri et appsigiicae sfecjislega-
debueftfrit., Sotavit ergp p.rinioquod S. Cyriilus in J? li.piieflvin ofec.uriieiiica synpdo agere. denjariiJavii.Jilf
Ephesino febiifeiiip,iegatoruirt sedis apostfelicsesep-: q.upniain syiipdi Romanje decreio ftferat staiuitirii
leniiam resunvenS, sife loquiiiir : pcposueruni enim mitjendani fesse.legaiiojjeiri ad fcpbesLnamsyiibdunj,
supplenies igciin\ spdh qpgsigiicm, tptiiisque synpdi idcirco qdidque.ntunus obeunduin defecii Arcadius et
saiiUisshitorum.p.eoqitfi dileciissiiriprimiOccidenlcdium Projeciiii.ephcgpi,, qui igiius sanclce synpdi Occiden-
cpiscoporuiri-Et iri reiatipiie, niissa adiiflpeiatorem..:, ialjs senientiatn_'expqnei:eni,Ppteratergo yjdere Ques-.
Piissimus riiagnmvesirceRomm qrchiepiscopus,.eluni- n.ellus npii, epsdeitf jtfisse legatos papae,Coelestini,
versa Occicieniglhs_y.ii.qdus per, sanclissirpps,episcopgs, e.t synodi.Oeeideiifalis.jPoii.iisset qupqiie inteljigerci,
qribsad nosipsamhil, eie,. (a), jjdem(addit): « M.ani- prioribus iljis; legatis deroantjaiuiiv fiiisse munus
fesiuflvest fexioncilii sexti Actis ,: tfbi episcopi Por^ agehdi persdiiam sumnvi pbniijici.s,ii.ujus.qiie.Iqcuin
lueiisis, Paiernensis et RJiegiiaiifls locum tenere tfeiieiidi; ppstreivios aulerii destiriatos.fuisse, ut iqliu.s.
dicufliiir cbiieiiii aniiguae Rpniae, in-quo cenittfli el Qecidcnlqlh sqnctqi.syiwdi seiitentiatricecuinenicqcbn-,
viginti episcppi co.iivenerant. ilinc saepjjsaepiuscunv cilip exponereiiii Diyersiias.ergp liac personaruijv ef
poniifox riosier legatos ex. syiiodp "m.iuit,n.ojvsuo legationutfi plone evertit illud Quesneliiapuni cpm-
lariiuriiiivodp,s.ed et cpncilii tiprivine scribjt in hpnc raentuni, quo auclbr.cpjjlendebat iegatos apostolicaa,
lijfeduhf:.Lep, el sqiiciasynodus^qumRoincecgnveitit, sedis oiivniumOccideniajiuin nonjine interfuisse sj-,
etc. »llacienfls Quesnellus, qui yeritaiis cblpre aut iiodo^ o.mniunvquftpecspnanvegi.sse,;
lecioTi fiicum facei;e voj.uit, aut historias ad quas 17. .Haiic deinde 4i:VcrsilEitemparjjer.. ex Aciis
proypcayit prorsus .nes.cjre indicavk, Ul tftrumque Epbesini general.is concjlii coiligjifliis : neqiie, urige-
exriiicferous,vniniriveinficiiimur Ronvsinospontiiices, G ( IIIUJ;yerbis S.: Gyrilii a. Ques.ueUoreeiiatis: Nairf.
quijndoque accepta pecasipiie, muitorttmepiscppo.rum S. Cyrillus guaivTyjs.ibidem distinctam ivon faciat;
ad (Jrl)em yeiiiehjiuiiv, cttm anfli.versaria synodus menfionem singulocuni legaioruro, t.amen sirie nonvi-
habenda erat, vel.curti ad saiictprum apostplorunv nura expressipne ihdicat eos qui apostpiicsc sedis.
limiiva ipsi accedebani, ab ap.pstoiicasede de suaruni locum lenebani, et deinde eos quos Occidefltalis
dioecesepu rebiis e.i ivegotiis consilium accepiuri.; synodus sub Gcelesiiiio co.acta irislituerat; idcirctf
cpnyenius c.eiejjrasse, yel in consuetis synodis quot-: dixit : Depgsuerim enim sjipplentes Iqcum sedis apo-
aijiiis refeurreivtibus ea prop.Qne.re. 'cpnsueyis.se quae slolicm.itgtiusque syiwdi sqiictissimbrum,Degque tlile-
fexQfiente a^j^jpsos tfelala erattt. idjjue ptftissinvum/ cthsimorutn Occklenlqliumepiscoporum/c). Utrosque
si agebaiur.de ivoyi.siiseresibus dainnaiidiSj.horum'-: autem legatbs suanv operani injpeivdere.debuisse
que aucioriivuS pjrsfecayendis : ne error videiieet aiir setjuaniniiier pro apostolicae sedis juribusj patet ex
quis sensiiii induceretur, quo si.nvpliciumcorda perr- cpvjiiiioniiprioquod idfemS. Coelestiiiiisipsis deder
verli possent,.ilevecurii laesa)fidei hpminibus coin- rat; praeeipieiido ut Ephesiim convejiientibus, ad
miinicafeijt: Tivra eninv in utro.quecasuj cura juris, S. fralrem et coepiscopum nostruin Gyriilum corisi-
luiiv (acli quaesilones,in synpdis Ronvaehabitis disL liiinvonvneconverterfen!, et quidquid in ejtis viderent
cuiiebantnr, quafum fespiutiones Rovnanuspptttifexj arbilrio f:icerent.(rf). Subjecil deinde :,Et auciorita-
tamquam Urmi.ssimasregulas ab omnib.tisseqiiendas,-; teniaposlolicmsedis cuslodire.deberemandamus: Quem-
eiiaiviad Orientaljiiin.§yn;o.d.os vel..episcbposnvittebai. admpdpm tandenv se gerere in easynodo debuissentj
ld. -evcnis.sein causa Nestoriani dogmalis, antequam jpse hisceverbis indicavit, videlicet, ut si forte ad_
oecuinejii.c.aEpliesiiia.syn.o.dtfscogefeiur.evi.deivtissiivve jy dhceptaiioneinfuefjt veniitin, vos de eorum senlenliis
S. Gpelesllnipohiificisepisipl.se.adS. pyrillum Alexan^, debeaihjudicareirioiimbire certaineiu.NGMI.Gtielesti'-
diinuin demonsirani (6)i In quibjis jiiandat ut nisi niiS bocce coinmoriitorio prospicere suse sedis et to-
Nesiorius , ifltra decem dieriinv ijjlerval.lura, laiii tius Occidenialis synodi lionori et auctoritati, atque
verbi pfsedicatione ad populyr.nquanv scripiis pali- in iis p'ersonam agere supremi ecclesiasticarum re-
nodiafli recahtetf anailieijiaie jllum feriaij alifimque rum et fidei dogmatum judicis, qui.jam Neslorii cau-
episcppuijj Cpvjstaritinop.olitanaesedi prsefioial.. Id sam Roiflaefinierat, nec aliquid amplius quanv exse-
vero iii dilbium revocafi non ppiest a nostfo.adverT cniiolaiaeinipsunvNestoriurosenientiaedesiderabatur;
sario: Cuni in synodp hoe anrio, celebi'ata nojvacttfrn Nori inirum ergo si ex iaudati coramonitPrii epi^
sit de legatis in O.riejjlenvnvittendis pro oecunienico graphe intelligamus, sequanimiter praefalae Roihani
Epliesijio toncilio habeijdo. Apostblicae ergo sedis pontiftcis elOCcideiitalissynodisenienliae.exsefeuiio-
legiiii, de quibtfs agit QuesnelUis, instituii fuerunt nena inculcatani hiisse^episcophefpfesbytsrh euntibus
in aliertf IlOivlaiiasynodp'; aiino sequenti parjier cer ad Orienieiii!Omrieseninvcum Gyrjllo operam subire
lebrata in causa JSestorii. El cuni pfimumoculos debebaniut Romani ponlificis vota iropierentur.
(a) Epbesinum cecum. concil. parie n, act. 3. (c) Tonv. Jll Conciliorum, pag. mihi SS9, ex nova
(b) Epislola Coeleslinlexslal toin. III GrinciL,pafte Baliizii _eolleciiorie;
I Actorum coneil. Epli. Raroniiis, aflno!450, niniij 1 (d) Hocce S. Ccelesiini commomiorium. exstal
Ct seqq. toiii. III Concilioruni generalium, pjig. mihi 560.
 1189 "DEEUTYCmANA H;ERESl ET HISTORIA LII5. I. 1190
18. Lubenter lameri dareni tantam inler pfsefafbs A iiflpefalorem conscfipliifn'. Ilaqiie dnplex quoque !e-
legatos diversitateiri ex prsecedeniibus colligere non gatio admitlenda est pro sexla generali synodo. Ne
potuisse Quesiielluni,vel quod nimisproperantercon- vero Anastafii Biblioihecarii testinvoniurn, aui iain-
cilii Ephesini Acia lustravit, roinime recogitarido an quairi suppositiiiuni , aui nvale. iiiierprelalum existi-
1 gestbruhiseriessuis interpretalionibus suffragaretur; metiir j Acta ipsius sexii concilii, qiiamvis a Grsecis
I' veJquia, sfudioductus novsepropugnandse opinionis, : interpolata aique coriupia in Hpnprii ei apbst. sedis
stii amariuerisisdictis indulgeiido, sibi blanditus est,' odinm ; ea lanieii in mediuni adducere juvab_it, ex
prsfeiefOccideiiialis syriodi legatos nott alios ad cecii- quibus cviilentissirne yeriiatem de qua agimus de-
menicum conciliuni Ephesinum nvissPs fuisse qui ropnstialjiniiis. Nam pmiiiunvpririii qui syiiodi gfene-
Ccelestini papse personam agerent et ejhs locurii ralis Actis subsci'ji)seijiiit,.fueru,nt Agatiionis iegati.
tenerent. Sed eum vix excusalione dignum reputare Legiiinis eninv : fheodorits., Iiumilisephc.opussancim
possuitf, quod ribh ahlniadvenef it ad id qtfod ih feai- Romaitm Ecclesi.m,locutn,gerens Agqlhbnis ier lieath-
dem aclibfie, irt pfarcedenti, et iri subsequeutibus om-: siini el universalh papm iirbis Hpmw,,su_b.scripsi.Non,
ninb pefspicue indicatiitfiest. lil iis eflim frequeniis- absiiniii usi sunt siibscribeiidi fprmula alii duo ejus-
sinie serhvfeOccUrfItde Philippo pfesbytef6 Romaino,' denv Agatbonis legati, qtfanivis nouessehtin epi-
qtfi locuttvCoeleslini teriebat,' et leplioriem pro apo- scopali ordine cpnstiluti, Hi a.uiem an.te quoscuniqiie
slolica sede agebat. Deiiide sefriio est de dtfobi;s episcopos vel eiiispoporuiiv legalos iiivmediale pps.t
episcopis, Arcadio'liiitiJrutfiatqiifePfPjecitf,'qui iam- Theodoruin sjc siib.scripserunt,,; Gpofgius, humiih
quarii RbmaiimEcclesim legati no'Mria'ftlttr<Iu his presbyter 410 tanctfBRontqnceEcclesim,,et igcqin gb-
actionibfls qupqiie, qui 409 :i(' ihiferloqtteiidurii|> rens Agalhonis ter beatisshni ei universalis papm uibis
priuius assufgfehai, efat Pliitippus,- cui pfiratfs lOctts RoniXiSubscripsi.Alque lerliploeo tandemiisdeni stfb-
dabatiir; quique et vigore legaiibfliSqisa iiirigfebalur,' scripsitJoanhesdiaconus,ejusdeuv Agaiiionis legaius.-
Coelfesiiniquideih lociinvieriebat", e't pfoptefea in iis , Si verpTlPinana;synod.ilegatprunvsubscripiionein feon-
Afefis:' Phiiippus dpoiiolicm sedh pfesbyler el leyaius spieiamus, certe vakie diyersam fu.isse.invenieiiius.
dixit. Arcadius vefo et Projectus, qu'aitf«isiri majori Nono eiiiin loco, Joannis Portufensisepiscopi nomen
cleficaJi gradii Cferistitilii,pbst Piiilippiiiniriterloque- cunv sequenii fornvula desGriptuin est : Joannes, in-
bantur, atque ad hofrim"delegaiioiveriisijfnificatfdam dignus episcopus sanctmPortuensis Ecclesim, legalus
setjuenfia veiba febnciliiliotSrii adhibebaflt. Arcadius totius concilii sanclmtedis aposlolipmurhis Romm, de-
episcopus et RbihdticeEcciesim legciiiiiflixii. Et fttr- (iiiienssubscripsi: Tandein duodecirao et leftip deciiivo
sus : Pfojeciris episcbpiis el RdfhaiimEcclesimlegatus loco subscriplioiies dttorum alipruro iegalorum ejus-
dixii. Ad quam fOfitfularuiil loquetfdi et seribefldi defri synodi Roniaiisesub praccedenti formula rfegestse
divefsiiatem cuiflegfe ahiinadvefiissern', plaihg iniel- sunt. Unde ergo habet Quesnelius Jlofliaiiorpra P.on--
lexi ioluiil Qiiesrielli praecederiS'^'dificitflvvpessum- lificum legatos in oecunienicissynodis lotius Oceiden-
datuiiv esse, atque ail nihilutfviedaciuhi; PPiissiriviirri talis cbncilii personas egisse et agere consuevis.se?
si perpferidahJus,'Phiiippuflvipsutn, secuhdtf iriierlp- Unde colligit apostolicse sedis iegatos, non solius Rp-
quehieitf, peiiissfe ut S- Coelestitfipajjae episiolse'in niani nontificis nonvine cecunienicis conciliis in
syriodbTfegerentur,biiibus recitaiis, gfaiias Oecuffie^ Oriente congregatis interfuisSe > sed omniunv OCCH
nico coricilio aipt, et p"att'cisftpipsih.tifuifipotftificum dentis episcoportiiri vice, quonnu prpcurationem ge-r
jura, pfserogaiivas et in fofa Efefelfesia' priiicipaitum'' rebant, cum pef se interesse iisdeni non poterant ?
prsedicai (q). Deihdequia, miiltis ieriipestaiibus agi-iC Dup.profecto illa exeinpla' ab eo conficta prof.sus con-
tatus, afque vexaluS, pfaesiittfta die tfPri potuit ad trafiuin probant. Et idcirco arbitrari licebit Quesnelli
Ephesutfi perveiiife alileqtfaiii synoduifl gertefaJeiri animum, non ecclesiasiicaehisioriae faciis iiisisien-
aggredereiituf, ei jftm pfiifla actio adliiic ipso Afca- lem , veritateni exquirere voluisse, sed poiius huc
dio et Projecto episcbpis aJvseiitibtfs'fuefat absoltfta,' illucque vagalum abiisse,' somniamitimqiie nugis ad-^
rogavit rit qiise gesta erant fexplicafetff,ut videlicet haisisse , qui dorhvieivtes sibi imagiiiari soient jam
aucforiiafe sibi dala a Rbtfi. pbrilififeepoSSefltcbfifif- iriveflissequidquid vigilaritesrivaximisin votis iiab.ue?
niari. JSoflabsimilia qubqueih' laudenv Rortani poii- rurtt (c).
tificis, divi Peifi successoris, in altefa acTioviepfae- 20/ Viiri tamen robnrque prsecedentes nugns obti-
dicavit, adjungefldbiNgsipsinsprmsenlidihsitpplenteSi nefe posse adlitic sibi bjahdiius est Quesnellus. Et
adsanclamsynbduihriiisi~t(b). pfopterea, a proposilo iion abscedens consilio, pro-
19. jam yerp itfijiiiraiiiuSatf Concilii sfexti Acta vocat ad epistolam 77 sancti Leonis,- quae ad Gnllia-
Quesnelii opipiopi.possihf Sufffagafi. Sed |ri hac parte rum episcopos scripta est. Sed prse oculis iiiiuiine"
quoque a mendacio cpntfa apfertsinvveriiatem ipsiini habertf cufans scopuin /tempus occasioiienique qui-
Qiiesnellumsietisse, prodit Roriiaiia sytfodus ab Aga- biis pontifex adduclfls baric epistolain coiiscrijvsit,
tlionc cpacia ih Mpribthelitarutti causa'. Iii haC feiilni styluni veftit in JoattrienvDavidy Iiunc exagitat; quia
synodp, quaniyis eieeti fuisseiit tfes ilii lfegati, vide- scripSerat : < Giiiflex eo quod legatis fiadiiiis dice-
licet Jpannes PorluenSis , Abutfdaiitifls Pat6rflehsis, batuf "appellatioflislibellus,' ad Leonem uniiro provo-
et Joannes Regiensis, seu Regitiiflus, tanvefl'surivmus caiunvesse a Flaviano asseriiil.' Subjicit staiim ; Si?
poritifex suis juribus cOflsuiefe.voiult, et litfic publi- j) quidefli exdictis patetnoii solius pontificis personarti
csc legaiioni suanv adjunxit. Ad hofe'b'fgb intfritfsob-' •',;.gtfssisse legalOS1, sed ortvniunvOccidenialiunv; ac.
eundura delegii Tiiepdosiurii episcopufli, et Georgium pfoiride ad ePs Omiies delaiam esse appellaiioneifl^
presjjyteruiij, Jpannenv diacbritttfv, ei Cpnstatffhium quoriiiri floniine iritererant synodov > Ecce novuin
subdiacpnuni, quibus, u( ait AflsistasiiisBiblibtlieca- Queshelli somiJiuin (d). Jaiivsilji imagiivatur adversa-
rius, stfb spjius nomitfe epistoiaui qiiaindam dedit ad ritfriiDavid vicisse; canit vicioriaitt,.qflod probaverit
(q) ^liiiippus presbyter ef apbstbliCSesedis legafus jus sancti coeliis, senientianv; nos qubqtie conDrme-
dixit :;< Gratias agiinus sancisfevetffefaiidseque'synbdb nitfs, eonformiter eoriim depositioni. Act 2 Ephesini
qubd jittferissaneti beatique.papse ribstfi tobis fe6i- coflcil., iom; III, pag. 1150 fetseq.
taiis, saricia inernbra, sahfetisyestris ypcibtts, sarictp (b) Consuleeiiam ejusdem Philippi presbyteri de-
capiti, sanctis^etiafli yfestris exciairiationibus yfes'af(I'4 ptfsiiiflneiii, aclione tertia factam, pagv 11S4.<
junxisfis.,.,„ Npri eriini igripr^i yfestra beaiiitfiib, tp- ".' (c) Aiiastasius Biblioiliecarius,' in Agaibonis Vita.
lius iidej yei etibrii apostplbfum capuf fesstf'beaiijin Coiisule novissitfiani elarissiini P.- Josejvbi Blanchini
apostoium Pfeiruin. Prbiriciecurtv ndsfra hiedibcfltsis Miibriera, tom. III. Vide pafiief ttfifliVII Gorieil.-,
multis tempeslaiibus jaclata et vexata seritfs afectfs^ pag. 1065-
serit, rpganvus ut ea npbis patefier.i mandetis quqe (d) Quesnellus,
' in laudata dissert. 8, num. 5, pag,
anle adventum nostrum in sanfeia liac sytfddo sipla 5D7.
suni, quo juxta bea.li papsc iipsfri, praseiitlsqueiiu-
1191 P. CACCIARIEXERCITATIONES1N S. LEONIS MAGNI OPERA. H9i
appellalioiies ad unicuin Romanum poniilicem eccle- A J systeraa lueatur. Subjicit deinde illa S. Leonis verba
siaslicae consuetudirii et synodortim juribus repti- Theodosium imperalorem urgentis : Convenientibus
gnare, cum potius lugere debuissel cladem sibi im- ulique Orienialium pfovinciarumephcoph, et addil :
uiineiitein, ob gravissinia comraenta forte arlificiose Tunc enim viiiosum non eril pontificis raliocinium,
coiigesta , ad Romanorum pontificum auctoritatera ila Augusluni urgenlis, sed polius diuleclicsecanoni- ,
elevandaiii et dcjiciendiiin. Inlerim vero quid dicen- busomniex parte congruet. Quod ut deiiionstretur,
duin sitde episloia S. ponlilieis ad Galliarum Opisco- S. Leonis enthyinemaTn syllogismum resolvi debet,
pos, riosifa scriberidi ralio haud perniiuil referamus. ex quo quid ipse Tn niente babuerit, quidque neces-
De ea eiiiro agemus in altero lomo Operum S. Leo- sario supplendum sit, nenio sole meridiano clarius
nis, vel hujus gesla recensentes post Chalced. con- non videat.
ciliuni, ne lemporum rationes confundere videamur. 22 Pulclirum quidem sedificium.solo veritatis co-
Dumiaxat in praesens aiinoiamus nnllam in ea fieri lore depictum; sed cunv male maieriatum sit, pror-
iiiehiioneiii de Flaviani appellatioiie, circa quam sus ruvinosum iisapparere debebit qui non solas re-
noslra controversia versatur. Galliarum episcopos ' rum facies contemplari solent, quin potius res prout
dunilaxai certiOres facit de accepla ipsorum fidei pro- in veritale constructse sunt scrutari et intueri sala-
fessione synodaliter liabita, qua subscripserunt epist. guni. In praesens igitur riiissunr faciam subsequen-
dogniaticaede Verbi incarnatione, quam janv pridem leni illum syllogisintini a Quesneilo constructuin tft
tamquaro certain fidei regulam a cuneiis sequendam David perslringeret. In quo conUciendocum Ques-
scripserat ad Flavianum. Gratias agit Deo quod nell.us falso laboraverit supposilo (ut scholse lo-
suraroa consensione absque concerlaiionum strepitu iu' quunlur), tion fantum labat, sed prorsus concidit.
evangelicaeapostolicaequeiradilioni adbavrere dele- ' Nec mihi objiciatui David, qui Nicsenorumcanonum
gisseni. Nec uniiiii verbuin offendimus quod Ques- iiomine Sardicerises iniellexit, et ad eos provbcavit.
nellianse causse jam prorsus pessumdatae patroci- Sed cur bos Sardiceiises feanonesDavid in medium
neiur. adduxerit Quesnellus dissimulavit. Conira Launoium
21. Opus erit igilur ad alia gradum facere, quae aulem, cseierosque aliosque hujus opiniouis suffra-
nobis occurrnnt ejusdem dissertationis numero gatofes(a), Dayid causatn agebat; idcirco hos per-
sexto, in qub sermoneni orditur a Nicaenis cano-, stringere volens, iisdein principiis primo 412 eam
nibus a S. Leone iu prsefata epistola -40 laudatis. insislere oportebat, et horum refellendo opiniones,
Notal primo ad marginem : Ex Sardicensibus ca- saltem probare cogebatur, ecclesiaslicijuris vigore,
nonibus a Leone laudalh tnale arguh David. 411 Flaviani appellaiioneni ad solum et uriicumRoma-
Et deihde iu corpore ejiisdem capiiis , ad eum- num pontificem, non ad Occidenialem synodum,
dern David alliidens, ait : c Al vero, inquit ille esse devolutanv. Quare ergo David in crimen vocari
scriptor, S. Leo Nicsenorum, id esl hoc loco, Sardi- possit, haud video. Cum criminis notampolius ejus
censiuift canonuin aucioriiatemproferl, ut ex appel- adversarii et Quesnellus maxime, suhire debeant,
laliotfe Flaviaui postulationis suaeaequitatemasserat. qui S. pontificis loquendi rationem agendive oecono-
Nullain porro appellationem commeraoranl Sardi- miam ininirae assecuti sunt. Ut itaque menlem S.
censes canories prseler eain qriseRornanuni episco- poniiflcis assequariiur, duo distinguenda sunt, quo-
puni unice spectai. Qnare vel synodi decrelis male rum neutrum ad Sardicenses canones referri debet;
et exlra causam abutitur S. Leo, inquit ille; vel ap- sed unnm ad jus divinuro, alterum vero ad quintum
pellationeni Flaviani sibi sensit devolulam. > Infir- {C et sextum Nicaenum canoriem,,.ad quos provocasse
rois bisce fulcimeniis Dav.idis causam suslenlari pptissiinuni S. Leonem noslra senteiitia esl. Nam
posse, in comparatione arguinerilorunvconlrariorum jus ad appellaiiones suscipiendas, el appellantium
a se propositorum, Quesnellus adversarius negat. Et episcoporum potissimum causas cognoscendas, Ro-
quoniain in Nicsenis caiionibus nulla mentio de ap- mani pontiflces non lantum ex canonum decretis,
pellationibus occurrit, David quasi irridet, quod cum scd ex diviria inslitulione acceperunt. Quare ipsis
aliis scriptoribus divinatione uti voluerit. Non invi- solis posimoduni incubuit, post acceptos appellan-
lus tamen concedii Sardicenses canones, alieiio hic liuifl libellos, illud judiciorum genus decernere atque
nomine vestitos, adductosltfisse a Leone ut necessi- statuere, quod refum necessiiati, lemporum vicissi-
laiem cecunienici concilii argueret. Si haec autem ludinibus (quibus quandoque ob irregulares motus
afguineiilandi ratio slaret, nemo (aii) qui non Leone potestaiuin saeculieos sefvire oportuit) atque Eccle-
indignam exisliinet. Argumentum postea, quod in siarum ulilitati, sacerdolumque tranquillitati raagis
scholis tylloghmus appellaiur, ad David perstringen- congruum et necessariunv arbitrabantur. Iiinc mi-
dum subjicii. Et quemadmodum facere solent pueri nime mirari debemus quod quamvis post acceptas
illi qui in primis dialeclicen inslitutionibus se exer- appellaiiones ih eorum stet potestate hoc vel illud
cent, ait : « Vides, mi David, quam absurda sitilla remedii genuseligere atque statuere, ad illud se de-
major cniinniti necesse est argumentalionera luam ? > terniinaht quod sacris canonibus magis consonum
el conieiidit subinde syllogisinumjuxta Davidisme- est, quodque fidelium univerSitati, non paucorum uli-
thodum pro afbitrio a se composiium et explicaiuin, lilati, dumtaxai, prospiciatet prosit. Cunvitaque Ec-
alia ratione esse disponendura, ut inde eliciatur po- iTJ clesiarum Orienlis sialus lalis esset qualem latroci-
tius ex Sardicensiunv canonum decreto congregan- liium Ephfesihumfuisse declaral, idcirco sanctissi-
dum esse concilium, in quo appeilatio discutereiur. mus poniifex hOster utrumquejus, divinum et eccle-
Pergit postmodum, scholaslicorunvrneUiodum secu- siasticum nimirum, prae oculis haberis, voluit vigore
lus, « riiium esse supponendum, >'quod a Davidis illius acceplae appeilationis decrelum interponere
lrienle putat alienum, et roaximi esse irioinenliarbi- atque statuere, omniutn Orienlalium causas in novo
tratur, nimiruin, • pontilici fuisse persuasum quod generali concilio solemniter esse tractandas atqiie fi-
cum Sardicensis synodus episcopis appellandi ad se- niendas. Prri qua quidem Iiabenda synodo tales prse-
deni apostolicam seu ad Roraanura episcopum pote- scripsit regulas, quse violatse suae sedis j'ura per j
stalenv fecil, non ad episcopura solitarie sumptum, Dioscori impotentiam repararent, et universali Ec- •'
sed ad eurti suarum dioeceseonepiscopis sepium, de- clesise prodesSe posse judicavit. Id plane indicant
ferri voluit appellationeni, nec aliter judicandam cen- illa Leonis verba a nobis in superioribus exposita, .
suit quam ab Omnibus oCcidentalibus episcopis sub quorum priorem partem dumtaxat, paulo ante Ques-
palriarcha congregatis. > Quare incassum quidem iiellus objecit, suse perditse causse patrocinari posse
omnes sui studii nervos iniendit, ut proposiiuin sibi arbitralus.

(a) Launoius.Epist.parten, epist. 3, pag. mihi. 3, canones, terlium nimirum, quarlum el septimum,
ubi conlra Bellarminum, quem in epislola scripla ad exscribit, quibus Gelasium paparo in epistola ad
Uoelium de S. Victore exagitat, tres Sardicenses Dardanise episcopos inslitisse asseverat.
 '
1193 DE EUTYCMANA HJERESI ET HISTORIA LIB. I. im
"SoConvenieniibusutique Orientalium provinciarum A ratur, et discutiatitur hujusmodi qumtliones. Sanclus
ephcopit, quprum ti qui superati minh alque injuriis pontifex vero, non ad umus provincias qusestiones
n veritqtis iramite deviarunt, talularibus remediis in pertinenies discutiendas per appellnlionis libelluiii
integrum revocenlur;ipsiquequorum est causa durior, interpellatus, sed provocatusad totius Oricnlis scan-
«i consiliismelioribusacquiescant, ab Ecclesimunilate dala abolenda, ad catliolicoruui fidem tueudam, atque
tton excidant. Qudm aulem posl appellalionem inter- ad vindicandos ab injusta oppressione sanctissimos
posildm hoc necessariopostulelur, canonum Nicmrice ' episcopos per vim, furorem, atque impotentiam ex-
habilorum decrela teslanlur, qum a toliut muhdi communicatos atque dej'eetos, generalem synodum
sunl tacerdolibus conslitula, qumque subler annexa fieri poslul.it; hancque lamquam remedium neces-
sttni (a). Subjicit Quesnellus : « Ila enim obscura sario adhibendum prsescribit, ut salutaribus (aii) re-
sunt apud plerosque decreta illa Nicseaehabita, quae mediis in integrum revocenlur. Nicaenum concilium
a S. Leone laudantur, ut nihil obscurius. Nihil tandem staluit ut cum iis quos synodus rationabiliier
quippe lale legitur inler Nicaenoscanones; et ad Sar- ab episcopo fuisse excomtnunicatos sesiimabit nulla
dicettses confugere cogiiur David, quos sub Nicaeno- induigcntia adliibealur usquequotolius synodi consen-
rum nomine cilaios a Leone divinat, ut a multis ahte sione vel ephcopi voluntaie placueiil humaniorem pro
ijisum divinatum est. Yerum hoc non inviti concedi- talibus ferre senienliam. Simililer S. Leo loquens de
mus, Sardicerises canones alieno hic nonvinevestitos iis episcopis qui malitiose in latrocinali synodo Ephe-
adductoS esse a Leone, ut necessiiatem concilii cecu- siiia, odio vel antiquis semulationibus excitali, prse^
nienici argueret. > Hacienus Quesnellus, qui pro suo varicati fuerunt, quorum eral causa durior, si per
arbitrio indiscrete David exagitans, duos illos syllo- n" rfesipiscentiammelioribusvellent consilih acquiescere,
gismos subnectens, quoruni unum David ex snis ab Ecclesimttnitale non esse excidendos praescripsit.
principiis composuerat, alium vero ex suo cerebro; Dicat, amabo, Quesnellus, an hoc LeOnis decretum
ipse QuesneJlus contexuit ad infirmandam prorsus- apprime respondeat Nicaenis canonibus? Assignet
que dejiciendam Davidis aliorumque cordatorum vi- discrimen.
rorum sententiam ; laborat tandem inquirendo duin- 26. At jam discrimen assignasse Launoium et
taxat ex Sardicensibus canonibus S. pontificis nien- Quesnelltuii aliqui respondebunt, dicentes sancli Leo-
tem. Tres Sardicenses exscribit canones; terlium nis Magui dicta minime Nicaenisdecretis respoudere,
videlicet, 'quarlum et septimum, ct ad hos praece- cum horiim nullus appellalionum laciat mentionem.
denlia S. Leonis verba referenda esse contendit. Al 414 Hanc enim de appellatioiiibus sentenliam ciim
tempus 413 et operam perdidisse Quesnellum, me- non nisi confuse ex tribus illis Sardicensibus cano-
cum sine ulla prorsusdubitatiorie judicabunlqui non nibus colliganvus,idcirco merilo consequitur S. pon-
tantum postremis S. pontificis verbis haerere velinl, tificem ad canones istos. Nicaonorumnomine vestitos
sed ad totius contextus lexturam, ordinem verbo- respexisse. Sed islhsec responsio quid conlicit? Alium
ruroque significationem aninio attendere non recu- enim scnsuin Lebnis yerba subire iis exploratum esse
sabunl. Quaequidem omnia, si cum Nicsenisconfe- debet qui in evolvendisS. pontificisscriptis versantur.
ranlur canonibus, jam prorsus illse multorum divina- Elenim ipse non asseruit sibi convenire jus susci-
liones cessabunt, in qnas pleriqne irtciderunt, apttd piendi episcoporum provocaniium causas, eas exa-
quos, Qnesnello auctore, decreia illa ita obscura minare et definire canonumvigore; sed prsescribendi
liabiia sum, ut nibil obscurius queat desiderari aut illud remedii geuus quod affliclisOrieutis rebns, fidei,
inveniri. Gpericlitanti, hujusque oppressis defensoribus unice
24Age ergo, quinlumNicsenunicanoncm subjiciamus. succurrere et prodesse poterat. Hoc est illud quod
De his qui communioneprivantur, seu ex clero, seu ex post appellationeminlerposham necestario poslulatum
laico ordine, ab ephcopisper unatnqitamqueprovinciam ett, quemadmodutncanonitmNicmmhabilorutn decrela.
sententia regularit oblineat, ul hi qui abjiciunlur, ab tettantur. Supponit itaqueTiic appellationum jus alia
alih non recipianlur. Requiratur aulem ne pusillani- ratione sibi deberi; easque non propter canonum
milale, aul contenlione,aut alio quolibet viiio ephcopi decreia posse et debere suscipere, sed jus iilud a
videanlur a congregatione seclusi. Dt ergo decenlius divina institutione derivari, propler quam ejus eccle-
inquiratur, bene placuil annh singulis per unamquam- siasticarum rerum administratio per universum or-
que provinciambis in anno concilia celebrari, ui, com- bem extendebatur. De hac sibi commissa diviniius
munileromnibussimul ephcoph provincimcongregalh, cura verba facit multis in epistolis. Sed scribens ad
dhcutianlur hujusmodi qumsliones,el tic qui suo pec- Aiiaslasiiim episcopum Thessalonicenseni, quein in
caverinl, evidenterepiscopo excommunicalirationabi- suae solliciludinis consorlium assumpsit, vices sui
liter ab omnibut mstimenlur, usquequo episcoporum moderaminis delegando, non aliam assignat rationeni,
congregationiplaceal (b). Conciliorum colleclores ad nisi hanc : Ut curam, quant universh Ecclesih princi-
marginem posuerunt: Vel in communi, vel epitcopo paliter ex divinainstilulionedebemus.Et ultimo capite
placeal huntaniorem pro lalibus ferre senleiuiain, etc. ejusdem epistolse, varios episcbporum gradus distin-
25. Conferat jam modo Quesnellus, qui S. Leonis guens, quorum alii in minoribus, alii in maj'oribus
Opera noyis typis illuslranda proposuerat, an S. pon- provinciarum urbibus constituti sunt, qui minorem
tificis imperatorem urgentis verba cum bujus CanOnisj. vel ampliorem soUicitudinem susciperent: Per quos
decreto aliquam aflinitatom habeanl; ea lanien ratio- ad unam Pclri sedem universalh Ecclesim cura con-
cinandi formula servata, quanv scholse a roinori ad fluerel, et nihil usquam a suo cupile dhsideret. Siini-
majus appellarit ? Quid enim habet Leo iis in verbis lem quoque loquendi formulam offendirausin episioia
quod huic canoni non respondeat ? Agilur hic de ad Palsesiinos monacbos, quam his verbis orsus est:
laico vel clerico exciso, et e gradu suo ejecto per Sollicitudini mem, quam univertali Ecclesimomnibus-
oppressionem, vim atque jiidicis lyrannidem. Leo que filiis debeo, mullorum relalione paiefactuin esl.
autem episcoporum causam pertractat, 9111superati Ad quod onus gravissimum sibi a Deo impositum in
niiiiis atque injurih', a verhalh tramile deviarunt so- anniversario suseassumptionis serius animadverlens,
lemniter. Concilium de quibusdam roalis in una sola omnium et singulorum episcoporum administralio-
provincia grassantibus, de laicis vel clericis irregu- nem sui laborh esse portionemasseverat, ul dum (ait)
lariter excommunicatis; de episcopis tandeni viin ad beali apostoli Pelri sedemex ioto orbe concurrhur,
atque tyrannidem exercemibus disserens, lainquani et illa universalisEcclesima Domino eidem commen-
reiiiediuin adhibendum, provincialem congregandam dala dileclio eliam ex nottra dispensalionedeposcitur,
synodum prsescribit, in quo decenlius de causa inqui- tanlo amplius nobis inslare oneris sentiamus, quantc

(a) S. Leonis epist. 39 et 40. terprelaiionetn exstat lom. II Concil., pag. mihi 44.
(b) Canon isle S Nicsenusjuxla DionvsiiExigui ih-
PATROt. I4V. 38
1195 P. CAGCIARIEXERCITATIONESIN S. LEONIS MAGNIOPERA. H9C
cunclhtnajorh deb'entus(a)- Haiic aiiteni uhiversatlem i Llib fei•fe*tferis.Cbpstaritiribpoliiariie Ecciesise presby-
ciiram quandbqufejiinirio eliaiii frequeniissimfe,Leo- tferis; yel episcbpis, he ebriiiii.nojriiria.adaftarfe recir
jiem indepeffderitera qoacumque syhodo iri Grieiita-: tare. audferetft, pflri^sijuafl) ipsa.aposipiica sedes quid
lium causis exercuisse, vel exefcendaro rfeservaSsfei. esS^t Kpitfriplunisiatueffet,:Ri,,^ait), pertractala qua-
peispicueTnflotescit e* qtfadSfiiepislola scripia' ad liiaie cqpsaruih, nbslrqquid debeaiobservarisoUicitudo
Aualofiumvin quatfgehs de iiS ijiiiiii Euiyclieiisrcdusa cbnsiitiiai,, ,:,,., _,.'.._,.,,".-.^;,,.... ,-. . , .,
qravius peccaveritrit;etoblioc "sMpferiorein sibi loiufri , ;t28. il.i»c;SuriiquseprbjdetegeiidisJtjueshelli nugis
in eadem infelici sytiodd (itftglligeEpliesiiiajyihdicd'f atqtfe /allafeiis, pro, ej.usdemaiibruriiqiie scriptorum
runl,uihufniiiorum frnifurit iiinplibitateriiqrfo^ariimi M$is arguhieuiis .'eriperi|lis.et.,eyeftfendls_deS, Fia-
sum prcejudicihtiqyrUvarehl\iifbftefetipiicurit;.;eia vjaiviatfapostpliijain seiJfriie|unicuin sujnmuhi ppn-
facti sui deferisiorieedssdhicsihcbhdemhdllbnem prdprii ti.ficfeni S. Lfepriemappellaijone, sferibferenefeessarium
cohveflunlurbrrbris;hbriiiii si salisfdclib ictlis acceilij,' dtfxjriitts. Vfer,uiri,_iipri....oiqnia^pmenla,,: quse in S,
qumnori refutanda tidealur, fhalufibribhs qpbsibiicm pbritififei^pjjcra^.sparsa coflspexiinus,..qui.bus asse-
sedh consHihreservetut; Ut^exahiihdthdhihibiis aigue yferats(itfij) poriiificatuscurani fexdiviriaTnstiiutiope
perpensh, deipsh eorurii aclibriibtisqiiid cbhsiiiuide- p0rrtu'rfjy^f^iim;prj^ein".(iistend!', addiicferepoi.ninius,
beat mstimetuf(b). TariiidfeindeJVohderiSliSiifej'tfdiCii nfe.pr$seri_siisec.ijpsira exerciiatib.qutfsiTnTminen-
resefvaiionepisibl factain esse yolffit S. Leb, tftnec Sutfi.cresfeere.t.Eatfi jgiiur ad finem ..perd.ucere.eu-
Anatolio, riec.CoristanliiiPpolitaii* Ecclesiafepresby- piferifes*, adliuc .unuiri.addendum.eensuimus: yidelicel
ieris licitufli foret lapsortfm nPtfliiia ad ahare Tfecj^ nbii.;iaiituiri sanfetuiriLeonerii ad.quiiitjim Nicaenuui
jare, priusquatti pontifex fexrefum pfoctfSSu.decffevis-g geriuitfuriiCanpneiri,respexisse, cumail Tlieod.osiuin
S.et eoruin poefiitertiiumsatisfactioijeni fessfeii"dMt-j epistplas dfefljt, sed ad.sextiim eilam., Neque iiune
tendam. Subdidit enim statim: Neciuepriusin Eecttsid esse mieUigeiijdBtm^ quemadmoduHi.yulgati cbdices
cui te Djnninusvoiuit prmsidere ciijiisquariiiqliuin; ui exiiibfeiit,sed e'bjmpdpqub ifl.GHalcedqiieiisi. cbricilip
antejam scripsimus,nomen ad aliare recitetUfj qiiqrii jreeiltfiprnftfit, .Vi^feljcet,,qpod,Ecciesiq,Rpmunasem-
quid rieiis icbristituidebeat reriirii pfbcesisusdsteridat, per, lidbuii pfimaium. JJarife';ieclionem:,foiiuspfbis
JEpisiolam.tandemclaudit dicendp Se dfepiririibiis in episcbpi apprbharites,,,ftp^ primaiuin
ef
noya synodoIGlialcedonehsiagtfridis exsfeijuferidiWex.diyiriaTtfstitiitipiie''penaere.yprincipaliierjiotf pb-
sups, quosc latere 4|.5 niiserat JejijalQsedpciiissjfe,. sfeureTestatj.siiril. Npnferat igltur Lepni ppus alios
Veruifl si aliquid deliberariduni cotitirtgefetpfietferei earipriesrespifeeie prat.erj.Nifesno^s,vefSardicenses
quse in commoflitoriodescfipserat, ctfricia:sibl ffe- Nifesiipr.uiri.npriiirifeyestUps:pro stfis juribus jn ine-
ferri ppsiulai,:ut quid bbservaflduirtsit sbllifeitecotfV diuitf atfducfef'§.J)'emum^qoia,jQuesiieiius,' negotium
Slilvvfere ppSsit. Acsi de aliquibus(ait) ariipliusfuetit facesS^revplerisJioraaniSjppntifici operis
deiiberanduin; celerilef ad nos relatib difigUiuf'; tii, iropeftdit iii.,410 Safdicerisibus|..caflpni.bus pro.suo
pertraclata qualitate causarurii; hbitrq quid qbseriSan arbitfip j|iteirpretandis„idfeircqdei.iisdein yerba facere
debeqt soUiciludocqrisliiiiati resfefyamus,iri,sfe.qufe'^
,27.Ex prsenvissis itaque Qiiesnelluriv alifeSqutf qiiaiii hujus app.endicerojain sxyluruadmovemus.
ipsius sulffagatores gravius ttrgeri fiianifesWiri^sii/
Nam quid.Leoiii opus efat vihdicare*sibVjus appei^ ..';_ :, piptiTj:.
"ab
lationum episcbpls Oriehtalibfls fa"ctafu'rriy Siifdi- rt.De iribus Sardicensibuscanonibuspolissimumagitur,
«ifensiumdecreiorurti vvgorevqunrtdoipse,-jarti sibi in qdqugtxespicientes (c^Launbms,QuesneUusaliique,
qmnibus,,sfiripiis;atque;sententiiscotfseniiefls,ait ex: cqntendunisqnciumEiavianuni; eorumvigbreeiau-
diyina disp.enSaiioneoriri aiicioritatemy qtta 'deoifl- clorilaleduinlgxatqdduclum,ad S:Lcbnem Magnum
nibus EcclfesiiS;possetciiram agere,5dfefidfeiqtfafesiib- provgcqsse, ut in numerosiori synodo ipsius causa
jiibus judiciuirt ferre, catfsas conieiitiosiis dfefinirfe 1 . qd novutn examehperducerelur. Horupi argumenia
atque difimere, canonicas pocriasffelaxafeTQuid >n&" in_.mediumadducitiilur^ et ex.ephtblhsanctoruin
cessunv erat iis insistere canoiiibfls, quafioEcfelesise: Jutii, LeoitiseiiGeiasiLRR, P-P.-jlamquamprorsris
saeculoexaratis pro suse sedis prsferogativisei pfiyi-' infirma vei falsa; evertuhiur.
legiis lueridis:, curo alfirmavit solliciiudineiii eurir
inipendere.oportere pfo univfersaliEbclesia_,!'et' omriii i. Noijdiiiii',saiis;.de.sy. Flayiarii appeilaiipije ad
biis ejus fijiis, eainque cttram esseilli a D6mifife.feoii£ unifeiiiii'feisplii.iiisTimijiujn" ppnfificeii!,S. teonem ivjia
iriendatanv ob inuiieris;dispeiisaiioivem;;;qu'od gravis- iri prWcedfliitibiis.yerljaffecissfe ii.syideborj qui J<>an-
siiiium r.eptflabai, quia curiclis fideiibUsinajofa t}e- nis LaUripii', Pa|cliasii Qtfesijfeiiialiprumgue Jriujus
bebat? Quid .dfeiiique? Ex SardiCeiiSiiiincsinbntfriv' ' sfelibiafesiJriiilpfuAfO]^^
privilegio tanturiviviodo cceptuni est caflsas ad 'aposlb- vendis ajipririifetfbyeriijitvriu 11q rilio^.jlire,sn;s,I eccie-
licanvsedeiif deferre,' cttni ex divina iristjtiilloiifeail; siSagjticOj^j^jt". <H('iAntVjwis
3^^l*-r^)Lc!ensi|i"jjs_^gili|,dP*^" dferi-
uiiaiii Peifi universalls
.isfedeitf; Ecclesiae-tfiifa' ' coiri- yatb, epistbpbfutfi' appeTfafibriesBprii.pbntificibui;,
fluere.debebat? jNugsevraerse nngas. Alifef, erfiitf' ciiiiilOccjdefllaiium. cbiifeilibagferiiirius]:(«sSeailjudi-
raiibcinatus; est Si, Leo,, tft membfa stto capliisirife 1
caiaK Cflriitfgb'pri.riio/Jiprums.ferjptor\iijippiriioneitf
ullpprorsus;diss.idip adhaDrefetft. Et-pfopfeffeatfii- |j'.circui)i».sjpfeiisSeT.i.V", Jij.:~4!|ii'i^' npyairiexer-
=!y©.!'§«liar'•a'n
runi.'npn.;est^sj'iitii|lD«feclesiasiici-pVii"naiil5sibi'C'bii- citatifeiiema phfe(ce(ieiiti'ais.tinpiain,lairiqiiamistius
cessi, eliani independeiitera qivacuiiiqufe syhbdo; re- apiieiVdicfejii,'Cpriscrib,fereopuVess,i5i,-irii <|uadiligen-
rujn agendaruni in syflodisetiam'becflroeivicisfegttias^ litfs'ariliiitttriei scppuni';iflyesiigarein quibus faudati
inviolaljiliier;obseryandas prsescripsit, hofiiiii'atfctp-^ PP: adducii iffes lahlbperfe'niembfaios canones con-
riialeni iij judiciis ferendisTnter arctos li'mitfes:re- deifevbltfeiuhf. Refepgilabatfi,qjiidfenveos haudqua-
siriiixit, ettandem sibi reservavit exatninafe aique qusimlaiui^se, autdissimuiartf ybiujsse, jus divinum,
perpeiuiereja.il: quofumdam insgraViora cfihvinala- ; qubTVbinanis^pontificibiis.d^ 'guibuscum-
et
psoriiiii.saiisfactio poeiiitehtia venianv' efrfecbiifei- qtfe Efeciesi*causis'jiiilicaivei.coiicessiim cst.: Sed ex
liaTjbue.mii^ alfefa" paif.te,ctfitf iii ..percuffendis yfel^Launpiiej»i-
persiriiigatur, Quesnellusvet feum-eocsetefi iii siipfe-; stoli^, eariVijlfendis.seiir. qiiam Jacpbp Bpeiip.inscri-
ribribus iijdic,ati,;,NimiTiim catfturij;vtfliiiss'e';S:pbii:ii- psit,, yfei;pbsireiiiam; piii;iejiv^pciav*.disseriaiioiiis
ficei)i:Vne>ep.isfeopi-ctiarii,iir celebri Chiiicedbrifen^i 7 PafsfeiJiisii^QiI^ilfelil ^
concilip jG.brty.etfientes;:qtfibusdam jaro- coitfriitfriibiie'-iiifeVd^SafdjfefehsIbiis caiipniliii^ferija facere delilie-
priyatis indulgetfliamconcederent';; vetuiiqiifeAriaib- ravi',vrife'qiiifeiii praececleiiijiius"descripia iuerunl,
(a) Epist. 12, cap. i et ult.; epist. 47, cap. ,1: (b) Epistola 65, cap. 2 ej Q. r
seriii. 4viiAi)rjiversaribaS5umplibriis;sui§y'ciiiii2jet! (c) Lauiioius, uart. i\, epist,,5.
alib; passiin.
 1197 DE Eutrireu&M ii^EUEgi ET iiisToKii LIB. l. <m&
dubia, iiifiinia aiqife fiuHumJpforsos rbbiif liallefe -A -f impfefatcife; excitavefaht. iEgre ergo ferentes huue
"vidfefehTur. -Ai diclc(fflmiiarjUevefitaterii iriagiSiiiaV Saiietiiiii episcopiiriipostquindecim merises suaesedi
gisque fiririiiiidSm,•jvltiriihttifi VaifereJppsse,a¥bitf'atiiis resiitutum , cunv'essetfi•'EusebiiVni'*Consiahlio ifli-
siiiriT11 brutii teifiii
nioriiiii ^vonfiiicyiiVia^eii«1i ra ti\jiY^m, 'p"~eVtfibfe conVociftiF'tfd dedicatitfneiri Antibclifenac
qiiijaft) SardiceiiSfecbrici.IiuftV/jvrKfefesSeftfnt; qfiiijtffe, iasilicS ^'e¥:€bn^iWni'ihiita"iri'chbat*,;Tei.iOccasiorte
OeininefeTra^ahieitflioriimapp^llafioiiihu^suifeepli^, febhbiliuni"cbleljfaW;fiovis -itfstfttctis !dblis, favore,
defiiiiiivas senfeiitias:fet. judtcia prq'ifller,uni; Gujii;_s %iauctHrildie pfiricijjis -freliV'A:tha"hasiuih idettfrb^nt;"
geii.efiSdjcfeiidiiVeS^ %tTii Alexandrina ,'Sedfe'cbllb*c&nt 'Gft|fofiuifi:, :qtti,
alexahdfiiii cafisartiMj)iTp'fei^iiB^Vkdibbifi;.'iS'^ii'dti^ fstiiJattfs'qi!inqu.eihiiii|ius'!af'ihStofui^
feiiim/Sartiicerisescaflblies cbndiii fetaiit, tfajrnpbst •'sulfe,per yihi"ctihfeendia ilcfciesiain :tfccttpat.:'At:ha-
f^iiijqtferiiiium,^ Tiasii ivaijiifedefehsibtffeih,Tiefu_m''uiiiciiisetsblris S.
adcaiii syribdtftif febiiyetffefiiiit^ qufiri& ffiianasiifs rJiiiiiis ppiififfexasftiiiiit. Gufti-videliclt iileitt Alhaft&-
aii. Erisel)iaii%uft krii^ 'Siiis ciiiri Slarcellb AWcyWe 'episfebjjp'aliis^uei, '(jiios
rjiVfenVhinll^^ £Euseb'i'aiiaTactib irilex^ilitffriahiifhaafl/feuflVit'iflo-
.O.riferitis judifeib,^t dariin&ius,etje^iscppaiu priyaiW, yuro jtf&iciiiih inUriui'^eitift>'?ijt''ei-1iAj%roejtfs^et
IVpni^riivenire fiiit .cbafettfSj/iit cbrtfiiv'juiip'Korti'aii.0 Wbcibrtiui'caiisa:a'd'exariVeh 'rMbi;arfetiiK^iia!IStf;ve'fo
£'0'aiib
fTdlnlijiiic^ .^ijisaiR9./<flipe¥^i_,. ^^avii1siiti^*q<Al&' ^fik^ [ex^iiimistiiafep !BuSa b¥tinflferft:;'TfeftibliSt^tfi ;ipo-
ip ifflfeijfedium,. pa lieljatiir ,preV|ie.ci!iibhe's."enarra*reiv "ffef:. Ai!yaiiasius!quip'jjt!; •jevtf^fiS>^s%S'pj$!f>C!ori^%i-
slinnl^ue nbvSifl ""siiife.
,'ca'ustf;
cpgniiipnehi "peiefei, tf*e TlribpriiiianuSi. 'LijCiris ^driEiriopbii$n% V 'Mfifcellris
BtaTtutaTyiii ^areiiiic* Tn,j;eraJudiCtftaftitransfrerii. 8> § A'Hcyraiiu^, Asiiifepis 'Gazzeiisis, e6JK;ifbhgfe';pThfes-a
AtJiariasiniiv. e'rgb.'aTv^neritaiiqm |tfdjfeiqappiftis^e, jtflip *etvl\^nia:ii.K
fet,,iliiiis iribunaiis, jliiJjciuiii,,feXptSsiulasffea tl, qiiM "ritfceriTfes 'Seciiiraii^rifefifiit,'',SfgMfifqpt&e^ ijt-iid
confugit, et corarivflup'sfe'si^ifefe^ybinitjanettfiiifeiji "stfrfssfedesSiiVfe;'ujlp; yipfs^tts *feaiftfnifeb: Wpgaitfienio
dubium.reyocafj ppsse .hrbj.tror'. fit.-.qu&riain Jrira ^eW^tSr&ntur.'^iiSa^^^&eW^liSditlftiifi v^jiji.
HlAtiqiia^ht
Aihanasib pairpciriareiiiuf, ,'ut.JSTirianiet %%%.'.sp- ~TjVejpWjfabile^
jarii iriifer.ibt Occidetftailunicijjscoppriira 'sfedespuj- ).ilitis *i"t
o'iiiT diJioiiii>*u
Vifi nlyit1g«ae."i.n'
s.^jsrSi^fti j"utti rexifir
i-
sare pbsset, ciijus giiideiiijhdicium'ipsius%9yferMfU, Tfitfiiftfr/Vidfeiifept. ;l^6i|^9t!^'l^'fe^tl?"ls'^^.t''''^cS"ri'<>-
nec recusare, iiec Tfejifeerfe jyalereij.t,,'egbhaud yiciep., "nicls ci.i^pnibusl^g^^
liisi ad diyiiiarii^apo.siolicaiiique aufeibritaiem r*e'cur- Mem..'reytlj.tiifos./cfe"iiiiqiiijSJtKlicilsJiiabliisin rT^yri,a -et
raiiius. Aiiiahasio•qriideiri.'Siiifdicensesrca"rioflfes, ,'qui 'ATiiibchtfpa£yhrifl,i_y,.'i"$jii_t^
lioridum 'coridiii eram, roitfirivesujGfragabatfiuf, Nfefe, ii_OK£us,Eccl,e^
aucipribus (Juesrifeiip,,Lauiipip.eCcaeieris,alii "Q^i|p- llnaiiidlila.'litigaii^itj^i"'iiii'rite jViiliiiia"'iiM>fesreiiLur," rreye
Tri
jrifesfexsiabaflt, .qiiibusl!'pc,'l^."'^xfiipiendarnj&';aj^ in.abseii.tes ^guanflb.qiife^/serl'teiTtia 'fca^eHStV "VeruTiit^-
peflatioiiiimJibirianis pbritifiq .iiiife.tf.Eifsebiafli iCaiisafcr^diFffiSI,,
3,cie"n'tes.*ftdnian6'rlim
. 2. Neque.attres^ufesiieiio.poiissiroumjpfaebere<le- 'miiiiTiin co.pij.s,tft cpflinifentaVietfsi^jis ali'a'ud posse
liejnus, qui passiinTn suisisferipiis,-,, ui 'Rpxnaflortfrii /jjairbcinafi, "varfas,,iiiiifliSs._ietJfaijaces eSfeus.atibftfes
Pp.:;eiudat.;iiut (pfeyfet.aucipi^ .praiexriere/ieiiipSris ,'giiii.FfVifeli.xi bVfeylitftfei!i'Sliegah-
oimiibus ealiiplLci.s. ^episcppis^ebiiVmiineinesse, ait, jes ,.. bfeiluflipritfcipjs ,"iii"$&isas,b^erii|i6uJriiiittl&e-
flup.pro fi.deiei.Ec_felresi»..u^ 'i. jipahf.ibijis.esse, !ei..1dT^<e}\ij[s'.^liai
^__^djLi_c4in'tj^^lk'Jtii^''&'^*
pendere. teneaniur, Narii,pbn.jagebatur:tum^inf.Atliiit-""> ~C.sitfi.iijatipiii.^lergivier^aCfom^jiJs.. '^yJlr^^l^t/lfKaWifir.
ua.sii cuusa , ,et aiiis .'.sj^jiiilibi^s"^:,id^lai^io^e,du,cpipxiitji. Nihifoiriinustairietf, ciim:e,oTurii:.ju&ifelai'fefcissEi
.subeundo pro^coinmuni Mdei firrivifaiejfetjrtcpliirrii- atque.a!vp!ita^a;Ju!ib'fei;'Kpinana .iyiyfflpSfl|iifefffift,
taie, vel de Ecfelesiae. utiliiate, kei_(feperpfripiprip,A}t ..rnTiiirhe"atiendenjt^s ..^vtfi/ffj^nlpin.li^tjdm lRh'ina-
aiunt, judicio, fere.iidp:,de;synbdaIii)iis.Orientaiiujn ntiht specidl .pgpiificeiri,,,iil,'ait',Spzbm"e"Htfs;, 'vfeiijhbd
canoflib.usabolendis, de.Coerceiidisteriierariis ausi- JRoniana Efeclesia^privjlegirimliabel'prcdjxeieih'_,:'ut
buspiurimoruihep.iscppprumJactitfspruin, qui.Atlia- .scrifjlt jSbcrates, Eiisebiaiii,fj);at)I(ercbffti?.w*T~4p/|t|e-
•nasium;vi. e sua se.de,dfelurbayeraiit, et.per.fiis^et 3i"«ii?ifdentio Aniiochite inphurn,.'et jphlqlqmVefbh
nefas iljhis episcopatum . haerelicp .homini Jntruso :eleganlibnsbrnatdm qd Ju/iH^tcn^itul,'^»^^'^^*
radjudicav.erant.praeiereasi•quiiibet.-gpiscbpus iti,si- nqinifqnim, elinjufidmihnbri.experieni^
milibiis causis. suam "ope.ram.iiflpendere.,;teneittr,> IlanCvEusebiaflbruincomnipiibneitfidein.S.Pzpm
quare.Aihanasius iinic.uiiietLSoluiiiJulium Romanuin ..nafrat. Sedrei.yeritateitt.itfagis, pe.repicuecomgfe-
-poniificemappellavit?;Gui'-Jujius;_ipse.;splemni,j'udi- Tiendiiniis..ex .gentt.ina Julii,'ppntifici's''.-episfOla,Tn
cio volens .diligeniius.,;A.iliaiiasii;iiinp£eniiarti Ttfqui- ,qua, singillaiim^eorufn4qbjfefelis, ocfeurfensJTalsa :ip-
, rere, et :uiiiversis catholicisipai.efacere,coriipu.iitac- ^.sorum argumeiiia feyeriii, -et /Rbjnan* 'sfeSis..jura,
-cusatores, sallem.perisuos legatos, JR.o"fliamyenine,, .taroquani ex-consuetu'diiie..ahappsipiisderlvata,, ya-
. ut ralionem. reiJder.eni,'quo.dpraeterapos|olicae:sedisi .lid.issifliedefendit. pQnei:felarurii ,'surriiflain (Jiligeiiter
.consensum apud Tyriu'mconvenissent-,>ut falsacfi- . saiis.ex-Juiii.epistpia.extraxitSeveririttsBiiii^
mina 'Sanclissinvo,-viro Thieniareiitfr/Quare -tatidemi Ofdjtfe eas recensendo. {d), Rriiiia,, quod,. iridigno
-Ariani Eusebianique'e.Vocatiiabipso;Jiiiio:ad ctfusaih' r j.; attiriio\tulissen i se ttoma esse citatbs.-Sefeurida,prae-
cortfnisedicendam, npnipfotestanluiide'judieis:in- -Tistituium concilii habendi.termiiium riiiriis angustum
coiripeientia? Alias ct alias uiique:»lergiversatioiies s fuisse.Tertia, javgre fecenfesActa Ty rii cpiivenlicuIi
eos .adhib.uisse,utt publicarii.ignoniiniami quamsibiii • ,a:;JulioTtei;uinexattilrta.fi,indignum esse scribebant,
Tmminerecbgnbscebantvpraeciivfereiit/cefiissitfiasmo- - :aliasyiiodOrretraietariiquae;in:,aiiajam,;stabiiita esseiit,
vnflmetitajfidemifaciunt.fDefaiigasse^quoque-Atlvana- - : ;ac per, Juliurii. ea.labefacia.rj ,qu*;;aliTpsis;jtfdicai:i
-
:sitfm,qui-eoruro in Uriiem adventum, «iciitjproihise- , erant. Quarla, ut RomanaeEcfileste^udicitfin,;quod
rarit, ad 'quiiidecim ^niensesiprifestolatus--vest„.;?i'on n rest pmhiunvTi^r^licofuni insjgne.,!.pr<)pr,ium sjibter-
Tgiioranitfs. Atnnficiasivissecausatfi de quatfgeba-r TugereiitjTlMd inctflcaruni.-nequaquam.exniagnitu-
tiir in quifesiiohem.adduci<posseTnapbstolicaesediss Tiinefdv)tattfm:!esse'^.timaiidas.4igri.itaies,episcppo-
'ffiburiaii, ad .quod,"AlhaiiasiusiprovocaviSrat,*ipiis s :rum.«Quinta .expOstularuiitjnfJuliumi^utfdfScribieiis
ttmijuampoiuii.auipoieriifalfifitfare? ..• iad^ifebs,Jtfbn'iaraenradsoirinesjiiibininaiim litteras
•3. Et '-quidenvfEus6biaiips iAfiia*ndsquesepischpos -
is >:reseripsisset;,':-;quanuin Tllh-eratiins.criptio :, Eusebio
, Diiiiinieausos fuisse inficiari Romani pontiQcisjuris-;- cutn sociis. Sexta demum, sua episibla ad Juiiuin
dietibiieiii-,qiia tfd!I!fbein-%tfifevSie';cbinptfisdjsintel- - 'sgripia cpriquesV^^nlJAthatfasiumiiMarcellum-alios-
lexeruiil, perspicu.e innotescit ex ilefatis •fufbis^qiias s qufe ejiiScopii)S,'Janlla)ab ipsisidaihhtflos,;intco'mnui-
conifaeuindfehi Aihaiiasiuiii, nitfriuo -Gbtfstatftino i ^iiottfeni=eallibiictfttistfs««pWs"esse. *AMt Sbzbme-
(a) Severinus Binius, lora. II Coucil., pag. 558.
 «199 P. CACCIARl EXERCITATIONESIN S. LEONI3 MAGNIOPERA. 1200
-nus cossiiis litteris conlestaios fuisse se niiroquami "jA stica historia desumpta; et ea videlicet quae vel ex
«uiii Julio pafeemet concordiam Jniluros , flisi qttae e JEusebiiCaesariensisHisloria, vel ex aliorum scriptis
:il)eis fuissent constiiuta probasset. ipsedoctusyir desumi posse arbitratur.Additquoque
5. Nemo erjtqui tauiam hDereticorumnon mireturr yulgatum Teftulliani teslimoniuin contra Praxeam
audaciam, sed cur?Quiacun"i Julip suuiflio pontificeB ih Montani causa ad Zephirinum appellantis, et An-
verbis contendebant, et eidem ea jura cpnyenire ne- tipcheni cbricilii decretum contra Paulum Samosate-
gabant, quae ab apostolis esse derivata anliquilass - imm latum, quod poiidus non oblinuil, nisi post
; doeuit?Qttid iniereii arbitrabimur? Eosmeliussensissea Dionysii Romani confirmalioncm, ut ipsi alias de-
dfefRoiiianoftfmppiiiificum jiiribus et pfaefogatiyis s scripsimus, in adornanda Eusebii.CaesariensisLalina
quam -judiCavefint de Christi Domini divinilate ett Jlufiiiiana editione (c)*Iaec itaque et id genus alia
, divini Verfci cuni Palre consubsiaiilialitat.e. Haec c fexfempla, ad quae pr.xstanlissinii viri provocarunt
aulem de. Chrisio Dpminp negare iriiiiime yeritoss fld. explicandum divinum et aposiolicum jus RR.
esse , omnibus explbratum est. Jgifur; si Eusebiariii PP. concessum pro appejlalionibus quibuscumque
. nullaalia ducebantur Jege quani splius arbitrii, nonI stfscipiendis, iiipracsenS praelerraiuimus., ne extra
inirum /quod nullo •ecclesiasiico.priEcfeplbbhtenvpe- caflipura vagemiir, neve ab aliis jam actuiii agere vi-
rare voiuerint, et, ut suani pervicaceifl coniumaciain1 deartiuf^ Insisfimus dumtaxat laudalo papac Julit
spedoso aliqrip. colore tuerentur; carioues cpnlinge-- tesiinibnib, cui Eusebiani se opppnere ininime ausi
"'.Jjant, qriihus Caulumfesset uiiiiis syrtpdi judicia ajte--'. siirit.; Qujs pprro credet vaferrimam illafli haeretico-
; rius synodi cqgniiipne et decretis non posse disSoiyiii rrini fijctibneih, odio aiqfle furore contra Allianasiuin
.Bfedqualeefliigiiim conimeritiebafifttr? ipsi in priiilis5 ni agiiatam , siliiisse',:Vsi falso JuliuS pro suis juribus
plures;syriodos: coegferatft 'ad..Nicieiia statiita ab.p-- tueijdis, et cOriSuetudiiiemEcclesiarum et apostolo-
Iferida.pfeindfequando a suhiroo pbriiifice'Julip %b- 'iTttili' prdinatiohes' et PP. docliinam adduxisset ,
. nianivocaii fiieruiit ad causain dicendam,,judicis in-- raaxime cum eos exagiiasset quod tfimio anibilu
COiiipeieniiain{utaiiint) non allegaruni. Citaiionfeitf i labprareiit et tfovis rebus siuderent?
seu vocaiibnem noii impugiiarunt. Moram duni.taxatt 1. Sed iiaiic consttetudineiii et divini juris exerci-
adliibuerunt, et adtergiversatiories varias reciirreii- tiuro qflod noii iiflpugnarunt Eusebiani, negarunt
tcs, cunidiflliiis poniifex eofuni advenlunv exspec- saltem Qiifesflellus et Launoius (d). Qui quanvvis
larc non posset, et clarii arrepta fuga abeoriim jega- cpflCfedanlJuliuin Alhanasii aliorumque causain
lis, qui synpdprum Tyrii ac MarepiicaeActa incotf- afliip 341 examinare 420 volnisse praesenlibus
snitfeiiiter po.htificias419fflanuSreliquerunt, reriimi cliam legatis, qups Ariaui hunc miserant, dissiinn*-
bmniuin veriiate pefspicue cpgniia, in Atriahasii ett Taht lamen fuisse absolutos, et suis sedibus restitu-
sbciorum fayprem absoluiionis decretum expedltumi ios, el tantummodo asseverant eoflciliintfRomanum
jftfji; jri irriluin raissis Omnibus Actis''qu.ffiJn Orienlei tamquaiii ex utriusque pariis conipromisso indiclum
pfer fraudes atque calttmnias , per vim atque lyratf- efcelebraium fuissfe.Nullam ergo suppouunt in Ro-
";,nidfein confecta fuefant. Tunc ergo iiitelligefltesi mano ponlifice auctoriiatem praetereiun quani acce-
.binriessuse flequitiae artes prorsus esse palefactas, , pit a liiiganiibus. Sed et Launoius, adliue simili fal-
et Rotfiariaesedjs jitdicio eversas, coiiieridere coepe- lacia usus , contendit Julium Athanasii causae judi*
rpni isliiisque auctoritatem audacter iinpugfiare. Vo- candaj arbitrum abipSis Eusebianis fuisse insiituiuin,
iuiss.enl eniiri ttt Ronianus poniifex iri eoruni pravas; ea videiicet raliOne, ut nOnnisi ipsispetenlibiis judi-
ppiiiibnesdesccnderet,nefafiadecreiaabipsisCoi]dita i G C cafe ppiuisset. Quemadmodum in quibusdam dissi-
corifiririando.etfalaihabettdo. Hoc tamen iiovijrtisiii- diis absolvehdis ii facere soIent,qui, reliclis ordina-
dium prayariiqiie ambiiipriem, tattiquam coriirariam fiis fel a lege institutis jtfdicibns, compromissuni
jPauli appstblisaiiciiortibus, et Patfuih dOctriiiis, pb- iacienles, novos arbitros sibi eligunt. Ut antein
lissimuin fefritat S. Julius papa, et rioviiainin aucto- Jpanni Ronp, artiico suo, Launoius friciimTaciai, ver-
,jres\liis verbis exagilat, quae inire in eps quadrantqui ai baqtie :yendai;, seqiieriiia Athanasii verba snbjicil;
cbncijiis ad cpiifciliarittmerbsiora appeliiititiiies duiflr Ilmcquidem EgyptiiadOmnes et ad ephcopum Roma-
taxaififeri ppssfeiitquedebere sibi coiifihguht (nj: .4» rittmJulium scripsetuni. Quia et Etisebiani ud Jalium
igiiqri eitis iiahc 'corisuciiidinemesse, ul prjiriumnobis;' litteras tnhere, el ul rios lerrerent syuodumjussentnt
scribaluf, iit hinc quod' justutn ett defintti potsil? cbnvocari,et ipsiJulib, si vellet, arbilriunicausmdetu-
Qiiqproptcr ii listhic hnjusmodi suspicio in ephcopumi lefunt. "Verumtamen cum Quesnelli, tuiu Launoij
cbncepta efat,ddliuCadnoslram Ecclesiairireferriopbr- fabulationessiaiimcorruere, produnt ipsa Julii papae
'iuii. Nutic dulerit nbs, quos cerliores mhtiine feceruht, verba in praecedentibus laudata. Qui altius repetens
posiquamjahi egeiinl qu.od libuit;', suffragaiores sitm• legiiima judicis jura , vetusiani allegat consuetudi-
dhihnatioiiis, chi rioh inteffttimus, essevbluht. Non hai irem, apostoloriim ofdinaiioiies, et PP. doctrinam.
se hbbent Pdiili brdinaliones , non ila Patres docue- Debuisset ergo polius ipsis objicere coiiipromissiiin
rtirit, sed fasius hte etnovum studium esi. Obsecfa- ab eadem Eusebianorum factione jani facluin; isiud-
tibiieiaAdenfTisiis SuinniuS pontifex, contumacesi queevulgare, ut cunClis innolescerei, se non alia
Ettscbiaflns attdire hortatur : Qumiail) accepimusai ratione irtOrientalium synodoruifl negotiis miscuisse,
bcdto Peirb apbsiblp, ea vobit significo, non.scriplUrus; -r j. nisi quia convenienteSadinvicem liiigautesjudicandi
itlioqtiiqucenoid apud vos esse arbilror, nisi factaipsq facultatem eidem detulerunt". Cpntra vero eos lam-
nbs coniutbasseht. Et enuttierans omnia inalaquae iii quam adversarios quasi de ignorantia insimulal, vel-
Efeciesia coftfm sttidiis et machinaiionibus coniinge- licatque diceiido : An ignari etlis hattc consuetudinem
baiii^ nt; ii siiflilibfli in posterum se abstineant sese- '. esse,ul priinum nobh scribalur, ul.hinc quodjuslum
qije iis opponant, cbnlra eos scfibenles qut talia au- est definiri ppssil?Non erat ergo in Eusebianoruin
dfereni,stfmtfia:animimoderaliOne obsecrat, ne apudi potestate arbitrum constituere Juiium, et compro-
eilinicos ridiciili efflcferehtur. • missuni facere, utis secundum justitiae et
ajquitatis
,6. Jaitf vefosi lalius de hac Julii epistola ad Eu- leges causam litiganiium deliniret. Sed judicandi de
sebiarios scripta disserere vellem, clafius ostenderei Ecclesiae-et episcoporum rebus a Deo acceperai, et
sedis auctoritateni, de qua pontifex . ab aposlolorum teoipore in lalium juriunv posses-
' pbsseroapostoliCae
faeit nveiitipneiri,in divjno jure eiapostolico canone siotfe Rpmaflus pontifex perseveravit. Inepte niniis
fessfefi|ii(lalam,:ut saiis ferudite probayil cl. Christia- qupque Launoius Aihanasii verba adduxii, ut Euse-
rius;Lujius(6_)iaddufeefldbvaria exeinpla ex ecclesia- bianorum ad Jujium proyocaiitium voluniateiu et
(a);iiilfegra:Graeceet Latine exstatJulii pontiticis (c)iTom.I Eusebianae Historiae,lib. vn, cap. 26,
epistblatoiii,IlGohcil.,apudLabbeum, pag. 515. pag. 442 et seq.
(6) Clifistianus. Lupus, in Sardiceiises canones, (d) Quesnellus, toin, II, dissert, 8, pag. 508
p.inihi141. et seqq.
1201 DE EUTYCHIANAIJiERESI ET IIISTORIA LIB. I.- im
scoptim expiscaret. Ex iis enim verbisquid aliud colli- A desperatione acti, ne forle caluriinianthim pobnas
gilur, nisi Eusebianos ad jactandum se bonam cau- juxta canonum decrefa subirenl, de liocie ex urbe
sanr habere, atque ad deterrenduin S. cpiscopum Rnma profecti, fugam arripueiuiit. Vefutfitamen ad
Aihanasium, jampridem sponsionem dedisse, aut irregnlarem horuflvlegatorum fugaro Julius ipse pon-
Roroanae synodi, aut ipsius Julii judicium, sicuti lifex aniniadvertens, lenilate summa adhibita, ad
apostolicae ordinationes et consuetudo poscebanl, exiliim perducere nisus est gravissima.Orientalium
ralum habituros. Arbilrium enim non habet signifi- dissidia. Quare admissa eorunidein legaiorum appel-
care coinpromissuni, vel isiud imporlare, ut con- latione, quamvis nulla urgeretnr necessiiate ad con-
tenduut ambo adversarii; sed apud Latinos illius cilium cogendum, Eusebio et sociis per epistolas
sctalis, judicium, seu imperium indicat, quae ab ha- jussit Rbnvamad conciliurti habehdum venife.' Sed
bentibus legiiimam auctoritatem dumtaxat derivare scliismaiica iila faclio curtvtergiyef sationibtts fetdiu-
soknt, ut ex Horatio. et Cicerone probare pos- ttfrna lemporis prolalione pontificis spetfi adliuc
scnius. frustrassei, denuo itt concilio Athanasittiiietsocios
8. Sed noiidum Athanasii verborum vim perfecte nullius criminis reos essfedeclaravit,.dign0sque esse
assecuti suinus, nisi perpeudamus neminem deter- decrevil lit snis sedibus a qnibus per" irripbieriliana
reri posse ex arbilrarii judicis senteniia, vigore expnlsi fueraui restituerenlur. lgilur Julius qttasi
comproniissiIata,-quod compromissum haberi non raiionem reddere volens de iis quie a se ipso gesta
polest, riisi litigautes.inier se convenientes spon- fuerani, eos liisceverbis cornpellat: Oporiebaligitur
deant pacificestare velle seculuro judicio. Cum igiiur vos, dilecihsimi, huc accedere, einequaquam,tergiver-
Eusebiani litteras danles ad Julium pOiiliflcem, ut, T-sari, ut resai fineindeducaiuf.Idenimratibrequitii....
si vellel, ipse, synodo omni remota, judicaret Atha- ** Venhsent enhn, ul Aixi, si de sua cdusa bene sperds-
nasium deierrcre voluferunt, jam ad illud iribiinal sent. Numquam cnim Kusebiani R. P, dehegarunt
provocare iniendebant, ciira quod non amplius illis jus evocandi Orienlaliiim Ecciesiarhin episciipos,
Jicebat tergiversalione3 quaerere, appellationes in- neque se exemplos praediCarttiitab illo obseqtfii de-
terponere, quia peremptorium et ultimum judicium iiito quo totius Cliristiani orbis Ecclesiae sanctsa apo-
erai proferefldum, quo supposito, ut ipsi Eusebiani stolicaeRomanx sedi pbtemperare tcnerituri
in volis habebant, Aihauasio ainplius ad suain '.' 9. Launoius tamen se ab liarum rerum seric per-
Alexandrinani Ecclesiam redire non fuisset conces- sfrictutn inlelligens, sequens efftigiumexcogitavit,
sum. Peremptorii eniiii ct uliimi judicii ea conditio dicendo : Neque Julii papm decreio, neque Romanm'
esl, ut condemnaio omnis spes auferatur amplius synodi sententiaAlhanasium tum sedi restilUlutri; sed
dissidendi, ac propterea hoc judicii genus dum- Sardicensium judicio, qumsynodiis, Iiqinaria synodo
laxat lerrorem incutere potest. Eusebiani ipsi prse- longe nutnerosior, quidquid a Romana syriodbgestum
terea non ex jure compromhsi, sed verae appel- fuerat confirmat.Pessimunvraiiocinium contra omnes
lationis suos legalos Romaro miltere coacli fue- juris et dialeclicae regulas conslructuitf. Judicandi
runt, quinusquam de concilio habendo unum verbuin enim jus cumdecreii jam lati exseciiiione confiindere
protulerunt, nisi quando, videnles se convictos alque satagit,'ut inde niale iiiferat Roroanoruni VP. jtidicia
421 superaios ab Athanasii legalis, eorum causam pariim nihilumve csse pendenda, nisi a geiieralibus
pessumire praesenserunt. Legitimum ergo judicem Synodis confirmata et tamquam rata habeamur. Sed
loiius dissidii Julium primo habere non fecusabant. dicat an jure vei 422 injuria ciini Julii, tuiri Ro-
Tunc dumtaxat recusare cceperunl, quando lurpiier G ihani concilii jiidiciuui et sententia fueiini reiardaia?
ab adversariis legatis convicti prorsus coiiflictaban- Non jure quideni, cuni larii Eusebiani quatfi .Alharia-
lur. Hoccefactumhisceverbis Julius ipse Eusebianos sius etsocii Rom. pbnlificemiamquaiiiiudicem ha-
exagiians, objecit : Siquidemvestri legati Machatius bere non recu.sarunt, uf ex antecedentibiis innotescit;
presbyler, et Hesychius,Martyriusque diaconus, itullo InjuriaigiturArianoruiii factio sese Julii et Ronianai
modo cumhuc venistenl pares presbyterh ab Athanasio synodi siatulis opposuit, cui cum Constanlii irope-
missis, ac semperab illh conviclirefutalique,concilium ratoiis auetorilas et violehtia palrbcinarelur, ne
indici a nobis poslularunl, litteratque, et ad Eusebia- AUianasiuset alii suis sedibus feslituerentur caiiluiii
nos, et AtlianasiumAlexandriam, quibus convbcareri- fuit, sed ipsos Sardifeensesnullulii rbbur iiidlanique
tur, tititti, ut eorum omnibusjuslo judicio carisqcog- conlinnaiionem Julii judicio fetRomanaesynbdi sen-
nosciposset; tum enim se de Alhanatio probaturoseiie tentiae addidisse Laiinoiuni et Quesnelluin animad-
quod jam nequirent. Nec suspicari liceat Julii verba vertere oponebat, cum solenvnisequfentideclaratioile
esse iiuelligenda de privala aliqiia discepiatipne ' ttsi fuerint: Qud ex re mquilasjudicii fratrit et cbepi-
inter utriusque parlislegatos habila. Nam sanctus scopi nostriJulii liquidhshne apparebit, qiti noii ieitie-
pontifex immediate, ad judicii et quaeslionissolem- rario consilio,iedmalura deliberalibriesententiamtulii,
niiaiem indicandam, liaec subdidit verba : Publue adeo ut nihil relinqualur dubii de communionefratris
enimcoramnobisMartyrius et Betychius refellebarititr, nostri Atltanasii (a). Cadil qtfoquealiud effugium de
Alhanasiipresbyterh cum fiducia alacriler reshtenli- synodo longe numerosiore; cui ambo iiostri advfer-
bnt. Mariyriut vero cum tuis, ti vera dicenda sunl, sarii insistunt. Non enim synodoriim auctoritas ex
ubique profligabantUr,ac pfoinde conciliumgenerale "jx majori vel minori PP. niiinero desumertda est; sed
postulavit. Non primum igitur de generali habenda ab eo qui potestatem habet illas cogendi, et a canp-
synodoposiulamnt, nisi quando causam , quam age- nicis apostolicisque regiilis in judiciorum fonha et
baiit, cecidisseinleilexerunt. Tum enim liaereticorum ordine servandis, ut pefspicufeiiidicavit Sanctus Leo
scliisniaiicorumqueagendi rationem secuti, a summi Magnusin epist. 80 ad Analolium Corisiantinopolita-
ponlificisjudicio seabalienare statuerunt, alqufere- num, de qua verba faciemus cap. 10 seqnenlis libri.
hellium tergiversationibus S. P. fallere quserettles, Quare si adversariorum argumeniiirii starel, liec Sar-
conciliuhi indici postnlariini. Interea tamen hanc dicense conciliuni potuissei Atliaiiasii et sociorum
peiiiionem nullum prorsus robur habuisse explnra- causam cpgnoscere, cuni haccjiini sacpiusfuisset.de-
lum cst. Nam pontifex ea usus poieslate quam divj- fuiila ; Primum quidehtin nbstrapfovincia (ait Atha-
nitus aceeperat.juris regulas seculus, Marcellum et nasius) cum ad id cohsent prbpemodumcenlum epi-
Alhanasium, lamquam oinnium criminum insontes scopi, secundo Roinmiiobh cmterisddversqriisEuiebii
declarat, et in communionem recipii; irrila et nul- cbmparentibus.Fuerunt auteinin eo corisessUplusquam
iarum virium declarat monunienia Actorum quaein quinquaginta episcopi (b). Siergo judicii pondus al-
synodis Tyrii et Mareotaeconfecta fuerani, ita ut ipsi que auctofitas excpiscoporiihi nuinero desuineielur,
Atbanasii et caeterorum cattiolicorum accusalores polius stare debuissent dccreta Alexandrinse c.l Ro^
(a) Sardicensis concilii Acta. tom. II Concil. apud (*) Athanasjus, in inilio apologise2.
Labbeuiu.
 1203 P. CACCIARIEXERCITATIONESIN S. LEONIS MAGNIOPERA. \ 204
iriariav synodorum, quam Tyfi et Mafeolifeau.IstisTA liistrassfe credendtiin est, cum de frande Bellariiii-
q.!!j)Jeiiifluinerpji.qr fuit puin Alexandrina , tum Ro- rium arguat, qupd has voces, canones appellare vo-
l^iina.",..Ift!!flVf|^SS''A|fc.anasius fuit absbliifus'/' fetsuae luefinl, 'siippresseiii. Igitiir debuit ei irinoiescere
Sedi fesftffllijgi' l?fe'Ji^c ppstrfeiria etiariv Ipqiiehs.', pfasiiiclani epistoiani biiiifciilulivriiperrerre: Acacium
ifjfeip.Aiiiapasiii^i.ij[^ciinda a^blogia ait: Presbyier solius cpbstblicmseclisjridicibjure ddritnaiumGelasius
fhrm.ffipipiivftJs epiicbpbsqridtriq'ui'nqiiqginiqadcdri- bsiendhi N.onpOluitlgiiorare queifladniodiiftiiii dpl-
"ciliitirijptcfupif^ ffbi ef pqsifq defensibfepepiq siblifecofriofe ajgeris ' pontifex de Sabellii daiiinatioiie,
digiiiiidbiM:Spin&'cpri0if,nigne et qqape: Sfetf'pratfer e.t (le "pfofligala iii Nicaeiia sytfodo Ariana haefeSi,
J(qiijaniin^ponMfePfli!"'$ £[>is<ibpo?' '?•Yi!b presbytero Tiiqtfedfealiis fet alijs synpdis i)ij"-diyefsas bccaslohes
Si 'ailliqiibqtte cbriveriiiiiTtjrtfe ttfjtf' liabiiis', 'inilluijvTTifjstifltfuirilatefe poierat',
gjj,feniiciiiijju^atfjJiiijitf
fritflressfepplu^fttht, qubd hps afflirijafe cfertbfjaiid 'uiiiusciijiisquecyitbdi cbnstiiutuni, qupd iiiiiversalis
pbssiijriiis^iohropflirtriertjprttirijnbpjiiiji. Vefuni Tifec Ecciesiai piobavit hsserisus;'rioh'aliqudrit magis exse-
ii,bsirbfttiri"ad"v,fefs_»r^ qiti iedciri bpdrtere, qugihprihtgm, qumunamquaiiique
stfricirisTLiJp"^lagiflifincrepgirisAriaioTitttti,qiii arb'ir syhodiiiii stia auctbriibte cbiifirritai, el continuatarito-
Ira.l.ia.tMf Sjfij psjf tifiiriari' riunVerqsiorfeni'Synpdiim deratione.ciistodit, pro suo scilicei principW.u,quem
Cli^ce.dpjjeiisefllad atfiiquaridrim^ 'beajitsPelt.its dposlblus Dbmihi voce prmcepluht,Ec-
de .Efecjesiaruifljurlbiis'et priyilegiis.''" clesia riihilohiirius''subsequenle, el tetiuil semper, et
i\% jlanfeyefbanu^ feiiriet. NaiTiit fergoTiic' qiienVadvno.diim apostolica
jit.rjuiiippssgssjpneni,,'quaro iiiigiosaiii facere rriiiiiis sedes Doriiini praecfepfbillfltfpfijicipafuni pbliriufefit,
yarilsque'/jB'tf^i5.'.JEiy_sfebiaijj' tfiSiSflfli,tapdfeni Ursa- n ei sferopfefffeiihfeatvquiesiia auctbfitaife iiharoqtfam-
ciiis ,;etVajfensatf pbenifetftiairiadducji;, suh jufeju- qtffe'syribduiiv iialieai;cpnfi¥fliafe,' et'cbntiriuata tfib-
raijtfpiij poSifeiiroiJgiflflttaiflratamef flrinarii IiTbj- deraj,iohe cjisiodirfe. Profefeiosv unaniqtfaflique sy-
turos ^fessie sfequeiiiifiiisyerjbjs ifesiaiisuiit: Qiiiri, et flbtfunicpflfiririatVctfrLauribius desynbdis genfefali-
liric ptpnpijiqiusll^ piiettr bjjs idiyeruni liPiifesseconietfdii? Praetere'a;Gelasiiis
idies qtfifteqdepipte Musebipsvclit friqliliqseeiifii qd ipsfe'flf prbbSrfel tfiviiib jiirfe"apostoHcain' sfedeitf
jpdifiririivpcqre^noycitfa luqtn seriteriiiariteq qbiiuj- risam fuisse in Acacio'(iaflinaridb,Tiiiriiqiiarii ad sy-
ros (a).iYjel ttj.TiieljjJSTeginriusin .fragifleiil.is' S.' Jii- jibilpriiiii canbries 'prbvbcai, sfed'ad eos potftifiees
larii :,QUrfi lu.qriicgpscieriiiqinitgn ddftiirirqs. Noii sijos praetlfecfessbres,qiirtfe 'sittiiliiiiiscausis"]'udica-
ergp fex^ Tipfttitf;'jEafeWtfum ?efie tfubilafe pbsSurijus veruiit, nrillo 'haijiiopfofsus respefetuad Safdiceii-
iaiji aijie'".^r^^IJ^Jp.^ffP-SJ.UMJ* 1:?•!t**'.:j?piisu.etiiHin"e'i'n siufri PP. sanfelipries." Qiinre ibideiri hoc aliu/I tiiiri-
apbsipiicaii}jbhlihtfTssfe flf .Rbi.h?.fli • .pbn.tJfices episeb- Jjiiain suai supreniacaiiciorilaiis argunieriiiiriiaddii-
porjiin ^pfeijaiiotfigs e^.cipereni 'de n.qrtfincfltfsis hit : Sed necillq pfmierimus,' qtiod dposiglicasedes
V.eiiii syriodis, yfel ext.ra' jsyjjpdps jutficas.se', nfe- fregueiiier, ht diciiini est, ritbre ihajbrum eiiam siiie
i|jiie _feujquarii" 3|ciiiifl>Jjuisse extra Rqiriafli pbtf- 'utid tyriodp pfmccdctiie^et' abiglvendi qubs syiiodus
liiicis coriscteptiiiii}ie episcfepbrtfitffeausis jutfifeia tiiiquedqmhaverqt, ei ddnihgiidi,' riiilia existenie stj-
jifpierrer^atfii^"jgitjirTpluni illud Betfififeluiii, qilotf ,npqp,:qups oporluii, Ifdbpirii 1 fgcitiialeni. Deiriilese-
a.dyfeiisarii"Launbjus jfejiQjiesjielfiisifex Splis Sar- (iiietffii sflbjicit 'exemtfla , qtfae rivire suffragaiiitir
|i(^ij!U^tfs.^2^jcahpnTbu§ jstfnsiruferfetejjiarunt^ut qiiaestionitffeqUairipffefefitiarupi agiiiiiis iAihaiiasii
^^ei^ei^rifjiulip* ajiO'ju.re qiiapi fefe^eSitffetifetf fex AlfeXaTidfim ntfeljcfet^
S^rtficfensicpnfeiiib d.fefi.yatb posse R. P. G
ajipfeliaiionfes tfaninati, 'setf fl)'appsttfi^^^ Jpaniiis
episc.ppbi;Uhv"iflpfp^^^^ • CbiVsiiiitihbliPliiaJiii"^ufero ciiiiiblifebriiiiipf.Tsiiliini
tofiihi, ex^ipef.efetjridifearfe.Nec L pbtissijritftfi' sy.ribdris'danitfayerat,' et 'setfciiiipostolicaelidtriio(a,
Beliaftfiifljjjiirex^jjTiariO :.ad'G,eiasiipajjitflesiiiijbriium qiiia npfl cbrisbiislt, abstilvit; itfemquesanfeiaeliife-
prpyo^areTifefeatj'qjij jtf <ep|s|ola'ad episfeppbsDar- WiofjaeElaviatfi,"pOnliltciim Gracbrriin corigrfegaiirine
daniae scripsit V^Vori fetigeniiis, qiibd ciiiiciqper tfitiri- tfariiiiaii, qiifeitfpqfiieriotp, qriqiiigihsblasedes qpo-
dum ripvit Ecclcsjq, qpqriiajit _guoruitilil>ei seniehljh .^s'fcr2/«a''f/<>n Vo^«^uii££,;s]Eijio^|.( *1""._*.". .et ihipiain
.";~i'..""'._"."
iigatd pgiilificmn iede_s'MatiPetfi apb§tplijits hqbeqt spriihfum(iiileiligb"laifocIriaTeiTi Epliesinani)"jiOJt"cbji-
resolvepdi, iiippiequpdde pnini Eccles}a'fqs liqbebt ieritieniiosuSniovit,qc-ptpiiefUdte'iit'sy)i6;d'ui Chalce-
iudfcqndi; neque ciqquqni d.eejiitiiceqt judjcqre jii- 'dqrieiisfsfiefet ipla idecfevii. Niilliihi pprro iii iiis
iiiciii: figuijiein',ad,0qfn ,0qpdlifjeTniuiidi pqrieca- "adiliieeiidis.fexemplisSelasiiinj'~ii Sardjcensiuiii • ca-
itgnes dppeUPffi-Vfilpennl,qb illa"bij.tcpi_ neipp shrip- .npries "'iriESiieciJBVii '^Ka^pis^e^j^^m^riiireltimi est.v'Naiii,
peilote perpiissujfip^. tyatfi qiiiitf' pfeljariiJ|hiiSJias ttt* yidiiriiis^ iiifecjiira ;apbstbiica?.'ifedi adjiidicata
J5cices '«ju^pji^s^r^^V.JF^^^f.^^P^^9!? i-^^V.WJpi/ "^b|p _[')l^issV.'M^s.^6rait''6x. ip5^iini^'iw^'<?ep'ioV':pt !in*iJlbriini
.CRripjji^b^etf se_c;clfesj,astjcb jfli-eR. P. jippj^latiptffes pjriyiffegi.prurii pp|sessi.o;itf seiflper Rbiivanai; Keclfesia
fexcipfef§^,;^|e!;Mnife!jdvit, TlJiiid.qije jiis"tfbjS^cJ^jbe Mfiiitfiisit, ,qiiiiijjVjS'lisferei]iei'sfciiIsnaaiijci.gii_e j<i>'Id)a
^pntijiis iduniiaxai ^ssfe ^ '<$f.pdrtj'acii'qe*'l^itj^ajiaib' pQss6"C&rprie 'qusfeslteVwcs
jb{ica Jbmnjiinj rBtilitaiJte'it a ia.di.epiliim:ess_S' '(jfecrbjre ri,t. ^xitiiafe ipjgna atfmoftfro.fephiefliitfrt^^ Bferirii.
.Jia-^aupoiys.raiibfeiriatflf, iiij iiria.j^yid,1^T
?1J^^ilarnijn 11ni Dejfliie^,iit TiaetPriyVyi^iifiuSi''eiiain; sepieriiiip ajsfb-
^^i^^^^l^tfetti igfelasliispa^i ih Sii^fepilibla1>"^Sijii'"^9r"^(i^ej1^j"" .ftoihaiia;E.c-«
"ii.p'rifellj^m""'."j^e_»"^"fej?e.Vy'r^'
;miniiiiie,recessii (a^ji^urti p.r^tfe.ces^orjjnV: seiiieflt.iiS, ;.c]e'sia'fejuSiripdijur.a eifefcuit.saflct, riieifl.'Athana-
--
AW,.^ yjiliinflsy,?jfirro 1 ,*'."
; '"";•"" --^-':• ;
siflni^abstfiyfeh^o;
'"
3,\yiino;jiireppf se dfe biii nifl/p'Ecc.ieliafiitri ,catfsj s jhdi- ii'.'%y deinjJSLauh.oiurtvh.aeC.oinhia djssiniiil.are
,ca;(e,_flfl.ro4i^ il.ebiijs^fe , 'jHijli'i&^fijin^^t' Jjftl^.jTixasjiji.'"ajiim.o";iifelt_ar-
4ibsira^^^f^J^_^y.kt'ii^.eii\^iflfiiriiari ppsstiiit vis rrijjjiiifltfbfeiijni; jim ex|gilaretT &n Torife'itf *qhe
yif
yj()ci%s,.caiijwies stf^ ^feejje ipbl.ef^v^ adpr.hSfldisS.L.ep-
jsiusnoivusprpayitilw "tfjs QJiiefibus;V/)"ii''Sgiflfeni_uj'iis Jepis|plaiiife9,qjia:'feSt
.jd^crfeiis^rit perp^ram adyeirsajriusexjijjc.arec^jjatur, M_Vfepjsfeppps )'ifefl,rieflSis .prpyjjifcia,
*
atf
_sed..juiiji adjiiljtfii' ppij.iiffex jri,iiufe,iidairi xp^fath TMstr.ajre, oporttfitf Jpsfe' rjiiitffetfiS.;'Leb dfe'!appejla-
Jiiain^i^i^^isp^ilipneit^jfijar^ eirisiTBfriiliajin, ^iijOjjiiiiijjirfeTigen^s, "^. J['iflii''_P::tfesiiiiibhib ^tfiTra^p-
.q^ Jjeaii Pei|i,"|e(iijii^ iur',!nfec ab 'alia eirjgirieqtfatji aidiyjiia' iiisij.tutiprio
tfe
;rEc,clesi^rflmjudjcja, ne.quei&iiitfuafli fejuSjriclicia .jJJas dferiyari* Tiijipifss,iTn.e>;aTj(irriVayi,t.
: ^jiiliiiii ..igiiiur
1
Jiceret ijudjeare, %i,pe yitfear "Jaliualiqriili;u's''y.ferlia Tvq'SardifecnsescariPijfesTjaijeijsffespeciiiro"Xla^cii-
^ri^erfeVrpgalib I#j^iuifl,tfp|^ssjitfiiiri ariijiiii^uarii jBit,fipqklb,tibg'iri ,s,'e3enippp_siiirevereiijig.qb Ptnniunt
iGeiasii':^pi.^a'mV^eV^Ijia agimy^ iufetraVerTt.?''.3a'm 'pfpvip,eiqruiit;_sqcef^
(a) Libellus pceiiiienlialisUrsaciiet Valehtisexstat (b) Exstal lom. V Coricil., apud Labbeum, pagi
tiiin. II €oiic,;ei,-in,:Ji,pyaeilil.OperupiS. Ililarij. .fliihi 5^.4.
420.5 DE EUTf CHUM HJiRE§t, ETHIST0&IA LIB. I. 1208
egnstillfon,ei per,4he__fsari_itn,.que.rnddniQd.uin,v.etus cpri-1i_fuin scriptis" mutuatis (si expediret) probare posse-
tuei_udqp,osc_etiqt, qppe_Uaiio.itemj cctusqr.ttm,aufreifA-, BIUS..' >": 'V. ;':";-:-; "'••;
ciatd, anicqnfirmqyffuitsejuditi^ qiiitfemte:- 13. Progredi.tur,Quesnellus raiiocinari, atque jain
sUriioniunianjnvad.y^rtiiQugsnejlp^ Setf reijcta prae-, inseriis octavae disserlatioiii tribusi illis: ijierooratis
ceden.ii loiqjieji.diphyaii. 4&.judiciofu.m; auc.loritat.e S,axdi,censibflscanotfibus.v quitf. supposuerint PP.in
per,liiiganjiu.m.cpmppmis§ttro-^eeptaj niiiilp|flinu§i illis reguHs eden.dis iriquiriiv et.explicare.aggreditur.
istoruni Verjboruinvinj. pii^uere,, n.isus;est:,ifa ad Pfimo supppritfiit (ajt) episCPpum a proprlo suie
suae ediiipnis, marginem qiinp.laiidp : Appellatig.nep prpyinciaecpncilio:.s.ehlentiam excepisse : sed eiiin-
npnniti ex cqntuetydine^eleri sfbi vindicat. QuaiUum tffi.roinjuriarn sibi factaro existimanlem postolafe ui
vefo islliaECannolai.ip.((iuesnelJianfecausae.pro.desge coiicili.uinrenovelur, Ut s.ensinianlemin suanvpersua-
possit", roinime vidfea,:Iriirop;rintplligp Qpesnei.liuni sionenvtfe upy.o jure RoroanOpontiflcip.erconciljum
ai.it de osciianiia, aut njraia frautfe conyinci ppsse. cbncesso. lrahefet leclorem , Osiuin; (iordubcijsem
rjani ibidem §. pontifexjei innuflieris coi.isuiiatior haei;eti,cofurflariijjus de.fatigatumdescribit, qui opli-
nibus; ajjpejlaiipuibiusqueatf aposipiicam: sedfem fa- muni c.epsttit, si; ali.ciii;,"acohcjljo^daretiiEfacultas
Oiisy,'Tpivs.tam..uU.quQ. . cpns^ejEB^inem^-^piJsayei.n- ^ijfltficaiid.iutrujjv et quando;appellatjortiTocus essfe
.tendii, cuiri jarii ih .pracedenii ejus.tfem epislolae tfejjeret, ne eccle.siastica judicia paterent magis nen
papite .disseriiissettfe;ecfelesiasticiiregiminisTortfia, b.iijbriu.mquorurotfatfiarlibtfs,qu.ain saecuIaria.TIabes
,eb prdinfea C.hfiSipDbinino"dl.sposita,,ul.,ui ^ai.isr epim ait, ejodfcis;li.bi sepii.mo,tituluiii i?5.,etc. e Quein
simo P4irp. aposipfoftt.momniuin siimijio pnncijw/tJei' . pplius (subtfit)hoc irtflueretfecorassetsyflodiis.quani
follocavii, ut qb ipsq guqsi guodgni cgpite dgnq tria ia' pbn.ljjicem Ronianiiiii o.mniuni:pairenv, ;et in quo
pelit in'corpiis qnine mqnqre, pt exsqriem se mystcrii <<sancii Piefri apostpliui.empria honprandaefai? Syvio-
iritelljgefeiesse divhii,qtii
---•.-- qusut ffiissej.a petri sblidi? tfus en.im Rrovinpialjs suspecta eral daififlato., vici-
iqtefecedere. u,a,i;iiiripfovinciariin),epi.scppo.senm;pb causam con-
T)iipjicitfaque litulo cpp,?tt!iatipnesappeiiaiip.njss.7 gregafi e fe, ecclesjas.ticanon erat.Hpc igitui- oneris
giife a|) pmfliiiittE.cfeifesiarujn sacerdptibusi ad, app- itoiuano daium, ciii ri.ecopierosaTnquisitipneaui to,-
siplicatfi sedfeiri'dfeferri"S. Lefe.":ii)id.e'n_v a.ffifro.avit: liii§ negp.tiiaccurata disc.ussipfle,ad-id-opusera^; secl
jjiyhib,' niniiruri), bb*"ecc!esiasiicifegiminis fprtfi.ani sumriiaiiin i.anfiimyej; ex U.tleris prior.uni judicuin
aiChrisip Dpriiinovnsliiiiiam, et facti tiiulp, quem es; cpgnp^cere,: sicui. s^c.ulafi ju.dj.cifaciie; estistatiiii
iyetusia coristfetutfirifeiprbbafe iiitendebai per appei- deeernere, qjiofum app.eliatipnes recipefe,permiitant
.latibiieiiieiiiiersarutncqutqriim','aul cqnfitmqtqfuitie jnris ciyijis leges. y SetfTalsatn lictitiaiflque. esse
alioririn fepiscbppfjimfet synfldpfuiiijudiciia. ^fe.cauj Jian.feQue^iielii:supposifipneiii., qui§ npn.vidett S.II.PT
ji.featQuesfleiTus'cpriieritfferfe liaricregiininis.fbfinam, ppji.il Sartfice!nisesj:PP., noyuni jus ,Il,o.manopontiiifi
.eccTesiasticpriitfiqiiejjidifeibf.umratibriem,iaut epi- eprice^siisse,ut huivc priinijim,palrem;, e\. iif quq S.
.scbpbftfi.ijdignitateiri, aiii Epfeifesiafumaiiclbfjtaiein Pfetri, ineniorja iionprantfa,efat, uniy^fsa Ecclesi.a
Jafetlereipbssfe. ^amiipsfe S.ppniiie?; ifiaee'ujjjfjiicfeiex yfenerarfeiuf.Igjtuf iii Quesnelli op.injpn,e;antequam
diyiiia.tfispositionfeintef sfecoh^fere a'^se_yerat,sufi- hujusnjbdi canpries cpfldefeiiiur, R. j. iilicitum erat
itffens: Quqriiqiii'sollfcpuclq sua quwrcns, jutflfeafeaut dtf sytfptfisprbyinciaiibu.s, aut pperpsain
sed qtmmni^phritj^^iii^.oie^i diviriikisdqlqni,nec aiihibejre"iriqpisitipnenripm restiluieiitfj.sifl:suis setfi-
Ecclesps, rietf EccVesiartiiii,sdcerdoiibusqbrpgabqt, ' Jjusepiscppisbdio.qenjujatiop^ ileiii-
iNuiliiiiiienirii'.digriiiaiis "aul aliepae aiiictoriiatjsjijs C,qupiprp declaran.tfis iffiiis,et' inv^Ilci.iis pfejiiiaiipiiilvti.s
Tacdiipoteii jn epis^copaliof diiie,"§i bjjrifes, quajreri- '".'e^riwijiiqu.i in.'tfepbsilpr.urhs.etfesi ^faaniIn trusi ?Prp-
l"i
1
tes qiiae.')esu'.£.ufis(i'sunt,'.is1tius.dispp.sltipflespfef:- fescioVsiqu.ae"con.guxf.uniiir/eVQu^ *yste-
yertefe tfpii atftfearit, et Iii*Btfei febils"e.tEcciesiaruirn Tii'ale,,^iareri.f, jam jus iiiiud qupd Jvilius
antiqu.u.ifl;
negoijis siipfferii.bicapvti (idjiKre^ _papa Ariarijsjo.bjfecif,,fei:sjbi cipjvy_feiijrfe, aifirniavit,
ybhit 425 iP qmhe cbrpus hfdpqre deieni. Nep eiiifn p.^bfstfs cliiiiiericujn iuissef,, efiudicium ab, ijpspTtf
JsubjicH;§'!'i3iii)irfivtJ!pr^^ Ailiahasii ef socibriim,cajasa,ante*giiiiiqyennjunisai-
pbssiiiil
' qiti q 'Peiri';fQli4ifaie''f'e_p'e^4_re.oMdeatft. '.'_'_ tepv aufisepteiihiiiiii, 426 prolaiflin) irfiiuui fet yio,-
'i% iHuicauietti 'Peifi. "s'blieIiia.ti'.Sdiioe"sisserilhana|-lejitufri dicefetfius jVu.tppteprplaiuiriabfep^qiiiTiori- .
siulri, et ab''fe'a"Aria;rib:s' Euiebianpsqne^Yei^s.issK, tfiifri'atfcibritate,ppllftbau'jfudicassfeautfenvJ.iiiiuivide
iiacteiius iii pf"«ce,dferitlijus explicay^riViis. An^verp in .j_VThap'a.sii' fet br.th.bdojtoruiri^ causa. in' dubiurij vefti
iiujuscijtfsae'jutficiojifp1AtljariiisipyeTpfpErisfeijiariis tiori ."pbtest.Nariiprae.tef'pf^ceSehi^episiplaro.Miji
Uiiesn^ro s(^f.e.'|J.aBtf^fit,' rifensaiis ^ilucideegbcbri- ^i At^tfnas^iapolbglas in'superibfijbjis aijfegat.as,ex-
Spicio.Tilud fliiuhi"'tefltiihiitfptfp'irft^fligp^ ribisir.iim staf fetiairi''ali.a, ejttstfferivipbnti%isie|)fsitola spripta atf
"atfversafi.iiitfpirfries'|iui..studfii'fieir.yps"" 1itferijlisse, ut prfesJjyierbsVtfiafeonos,, etipjebjini Alfexarid^inam,qua
'.appeilaiitfnuin'jti^iftdAanis'pbfliificil^ustftfrivtajiat^x epsiiibftji.tur ttl Aihah^asitfmatf siiam sfeil.emreverT
Safdicetfsibus carioiiilvusadjiidipaffeii"hosque cqndnes teriteiri' alafefiiate^rtiagria' sttsfeipiant,' qiti ex iqriihc
'fh".^.'iyiati<i^i'"gr^tXd^\i^qdt.(o.4y'.fr£i eiiom.inenfeni, jitftlpfpm,pefipiilii purfii inppcehsquevbbis resiiftiilur,
t^istif-^'
;yeltiiex prajrimcip"tjriqdipse;'Rb.mppi. pPiehscreqvefqt, igiiique.riori'nosiro.dumtaxqijiidipio,, sedqb utuyefsq
e_s_tecbrisliiriigii,'Af Qdjj^p^q^rn^^incer^veritaiis j) ' syiipdpjudieqius e§i'(a,).'Nescib.tairieri"(juferoadiribduitf
]ijqiiiretfdafestiidibsus'sirie "s\oriiachb haefe pptefi^' \e.-, > iii
Qtffeslvellijs caetefis;Wuperiv^de^crip^is.sibXc.bn^tare
gfefe.iepiiscbpusTnjufiBi"''cpnim.&uiqirie.'' .pjftiscopjfli pbssi(t."ip,se,eirifrriapiJapierJEjutyciieiisappfe|lalib,uein
«eili
sede piTyaiiis'T':fet pfeTiflfequiiiam 'nVissus.T.n exsiliuiHi', ad setftfitfa.pbsiblicarii hegayft.,'con.tferidetfs.aippellasse
"si pfbvpcet'ad Petfi ipiidarii 'setfeiri, praeju.dicittrii pbliiis aii,'episcbpps'pfiiriafutfi Ecciesiafuin, haftfirir
'silviiifeat,'allofurrijiiraTrifrjngit^sTciapiti"pipf"giiodi iii , qiie.synptfp^ atqiie. ttf(ifle|ricbntfepdv)ejiisiriotfifuissfe
Tileiiilira diyijriatfiyriatfimaiiafftiadliaefeai,'qtf*feti^o pri^iifaiitfhi appfei.iari^iiiiri' cbnsufetiidinemi;hic ye.rp
siiiitti qriaeJfesuCiifistisuiiietiatfejusEcfelfesiiariipfef- ^e noc: npyb iure Rorpa^nis, pPptiflcil>ur§;'pxSafd.iceri-
tfrielilt^lr^jridipium^pltifjife'sibi;cffeajyif,'ciiifl iri ^fjia-
1 si)j_us''caiio!niB^ agi, Hocce pnjis; fuisbe
hpfutfi, ium' iii Qiuesflfeili' seiiieifliiji';ril1riiirie yferp in jipsisiitnppsjiitfrij' 1,ut suiriiriatiin;taiiiiiimfet e.xTiliefis
feCta1prilibdpxbrurri'qpiiiipii.e.* !QiiibiiscuiriJctir<l.i' liisit jfrWfum,jtidicflitf cogribsceferit ei decefoerfetfT.flfl1?-
Hiviiiig'obtpiriperaTewandai^ ^iirii.appeliailoneS.rfeeip.yre/p^i^ttferfen^i^iiris ciyn.is
DpiiiiKitfis'pbsi'iipn_fes;'e.t^'b.ftfinewidi.vifiitusfeoristituiuijii ' lefes.; Hofe:aivtbiriqiiitf !est;,' nisi"pbfesfede' deCfetis
pefveftefe,;Seiivpfef 'atf illutf^ iyn.otfof11111jridic'afe,'dece'friereih c'britferiitfat.iitfi
jtffe
esse 'dootierunt^ qupd| ajj' ipsp!'Ecefesi.aei'fuhdaibfe yvfeiTnjum'iai'aro;essfe:"seritentiattiVIi.ariiCqiife pbsse
bbtiiiuit firmTtaterfl'!," bi'irintfifl;efis:'^ ei'in"Vffiiiim riiittfefe'','doiifefeporitiflces,
StiSpetitffere'
•
(a) Exstat lom.-II Cpnciiiorum, pagi 53?. Yide nostraro Exercitationem de Eutychetis appellaiione.
 1207 P. CACCIARIEXERCtTATIONES IN S. LEONIS MAGNIOPERA. 1B08
vel per se, vel eum aliis rie.prsecedentibils judiciis lA declaraverunt : Ut ab iis 'qui judicaverint scribalur
pleniorem facianl inquisitiottem? Conciljum aulem Julio Romartorum ephcopo, et per piopinquos pro-
ad haec omnia exsequenda esse necessarium', non vincimephcopot, si opus tit judicium renovelur, el ipse
affirmat Questtellus; nec revera necessaiium dici de- cognitoresptmbeat. Si autetn probare nbn potest cau-
bet, si summatim, et exliiteris priorum judicum illa sam ejus este lalem ut eam rursut judicari opitt sit,
omnia decernereatque eliam siatiiere potest. qucesemel tttnt judicaiq npn infirmentur. Profeclo si
T4. Qiiesnellus nihilominus, in suis asserlionibus haec canonis verba sine violenta interpretaiioiie in
constans, ulique verbis coniendithoc appellationum genuino seflsu accipiantiir, ea referenda esse ad Eu-
jus de novo fuisse tum Romanis pontificibus et ipsi sebianorum audaciam contendentinm S. Petri apo-
Julio adjudicatum. At quibus subsidiis idprobavit? stoli memoriam non esse lionorandam, sed synodo-
Forte conflngendOSardicenses eos canones apparen- rum provincialiuni judicia fifma et rata habenda
tes quasdam habere conlradicliones, quas , inter esse, quin a quopiam possenl aut rescindi aut abn-
caeteros, eruditis explicaliohibus e medio suslulit leri. Jgiiur Sardicenses PP., qui similem audaciam
jampridem cl. Cbristianus Lupus (a), vel afflrmarido frangere vblebanf, declarafunt dumtaxat beati Pe-
Sardicenses PP. per posteriores cogitationes prioribus Iri memoriamette honorandam, ui ab iit qui judi-
derogasse, ut niiiiiiuni ex posierioribus decretis prio- caverunt, eic. Neque aliam agendi ratiohem serva-
rum interprelaiio accipi debeat, ct septihio illo ca- runt in quario caiione conscribendo, in quo agitur
none jnter angusios limites illa R. P.. aucloriias re- de episcopis per synodale judicium deposiiis, in
stririgalnr, quam in terlio et quarlo canOne amplis- quoruiii sedem inilliini aliuni collocari volttnt ante-
sinvam eidem adjudicarttnt? Fallitur oinnino Ques- *, 'quani Romanus pontifex, causa cognha, tententiam
nelliis. Canones iili nulla raiione inter se pngnant, et titlerit. De novo hic synodi judiciiiui Rom. pont. ju-
snroinum illud jus, quod in terlio etquarto canone dicio subjiciendum esse decernunt. Dl videlicei ra-
convprobat pontificis Rom. aucloritatem in appella- tuinbabeaiit, et tamquam divino jure respondens
tionibus accipiendis, nvagismagisque confirnialur in declarent, quod ante quinquenniuni saliem sibicon-
quinio, seu septinlo canone, utsit in ejus potestate veivire Julius papa scripserai, qiianiloipso inconsulto
vel judicare per se, yel C3usaejndiciuflvaliis delegare, Gregorium Cappadoceni in Alexandrinani sedem in-
vel litigantes parles ad se accire, vei novanv synodiim trusum cognOverat. Niliil ergo in duobusiUis eano-
indicere, in qua solemnius totum negolium de qutf nibus Romario pontifici adjudicalum fuit.quod jure
qiiaesiioagifaiur ad novum examen revocetur. possessionis, ut aiunt, non obtinuerit. Qiiaiu pacifi-
Itaque ne fabulari videamur, ad caivones atten- cam possessionem irritb conaiu denegare, aut per-
danvus. Canon ille tertius in primis Eusebianam turbare, dumtaxat, nisi fueranl laesaefidei homines,
compescuii factionem, Nicsenoscariones in spreturo qui quematfmoduitt Nicsenorum dogmatum regfllas
adduceniem. Cum videlicet temerariis ausibus ex prorsus evertere afque abolere qiiaerebant, itaaucio'
Ecclesiis ad eam noii pertirientibus ipsa ejiciebat epi- riiateni siiprcini judicis et canonuitt custodis oppu^
scppos et clericos orlhodoxos, et ili liorum catliedras gnare contehdebant. Ut igitur in posieriim, vel pro-
et loca alios dainnatos et haereiicos inlrudcbal. Ut vincialia concilia faciiosorum virorum hanc Rom.
atttemTstius Eusebianae faclionis temerariam agendi pbnlilicum pacificam possessionem laedereaut irifrln-.
ralipiiehi Quesflellusocculeret, aiu saltem disSiihul.i" gere nOnientarerit, in i|lo Sardicse conveniu duos
fet,non iniegfum exscripsit canoneni.pf ouliii DioriySii iaudatos caiiones tariiquani Nicaenbrum appendicem
Exigui cpdicibusirivenituf; sed , subductis fortasse iC cbndefe voluerunt, cum in praecedenti illa Nicaena
oscitanler quattfof primis islis lineis: Osius ephcoput synodo stubililuin fuisset Ecclesiarum'privilegia et
dixii:: Illud quoque necessaiio adjiciendiim est, ut epi- praerogativasesse servandas, el PP. dixerint: Romanct
'
scbpidestiaprpvinciaadalictmproviitciarii,in qua sunt Eccletia semper liabuit prinialum, ut in Chalcedonensi
ephcbpi, 11011 iritnsearit, nisi forte a ftatribui siiis-imii- synodo lectnm fuit et nos in praecedenlibusobserva-
tbti,nevideamur427ifim"*mclaudere charitati; sub- vimus. Jam vero nuncnObis dicat Quesnellus quid
jecitdumlaxatfeliqua, qiiiesequuntur: Videlicei,quod in sfepiiroocanone babeaiur, quo prioribus deroga-
sialiqua proviricia,etc. Hunc canonem, ut diximtts, tum esse intelligamus? 428 in e0 en,m lam Per"
eruditis Scholiis et notis illustravit cl. Lupus, atque spicue R. P. aucioritasin appellaiitium causissusci-
aniriiadvertit quaiuor parlibtts cbilstare; in quarum piendis et judicandis explicatur, ut eo prorsus diri-
secunda damhala inveniufltur peregrina judicia ab mantur Eusebiaiioruiii et cunclorum schismaticoruin
Eusebianis pOtissimum fieri solila; in lertia agitur conteiitiones, negaiiiium judices synodoruiu provin-
dejudicibus synOdorum provinciaiium, quorum in- cialium esse pulsandos ad prieteritoruin judiciprum
lerest Romano ponlilici scribere, ttt ephcopale judi- raiioncm reddendaui, quod quideni necessarium ad
cium ad sedem aposlolicam re.[eratur,nl_ Innoceniius cohibendam judicimi in condemnaiiini impoteiiliaro,
, papa I in epistfelaad Viciricinm Rothomagensem ex- odium atque furorem, Julius ponlifex ex Nicsenis
piicavit (ii).'Quarta deiiique illius canonis parle agi- caiionibus contra eosdein scliismaiicos probavit,
tur de jure eo aposlolicae sedis quod Qufesnellus scribendo : Qui benesehtiuni (aii) de ih qum eyerunt,
n.oytun haclenus appeUavit. Novum quidero illud elin qttibus ipsi judices [ueriint, uon indignanter ferre
dicfiion potest, quod ex divina insliiuiione dimahat. •j.solenl si quod ab ipsis judicaium ab alih excUliatur,
Dimanare- auiem ex divina institiitioiie, rion ex ca-J quippe qui securi tint ea qttmipsijusla judicaverint in-
lionico jnre, quoad curam illam quam RR.PP. in justa numquamfieri posse.Quocirca episcopi in magna
universis Ecclesiis impenduflt, cx 'liacieifus sferiptis synodo Nicasaecongregaii, noii sineDel consilip per-
innOfescit, tft tradit perspicue iS. Leo Magnus in miserum prioris synodi Acta in alia syriodo exiirni-
epislola ad Anastasium e|'iscopum Thessalonicen- nari, ut et illi qui jndices erant pric oculis habentes
seni^ et Julius ipse papain laudata cpistola ad Euse- ' tecuiidutn de eate futuruni judicium, cum omni dili-
bianos. Igiiflr cuni lota controversia expedienda Ju- genlia cautam expendereni,et illi qui senlenliamacce-
liuitt inter et Eusebianbs in httjus curaeet auctorilatls perant cerlo cognotcerenlte non per simullaletn prio-
exerciiio et usii versaretur, qttavab Eusebianis faclib- rutn judicum , sed jure ac meriio condemnatotette..
sis ih qiiaestionemadducebantur, idcirco ne in pesie- Atf sequentia, quaeso, verba ahimatfvertat Quesnel-
iiiiii, aul synpdi proviiiciaruin, aut alius quisquam lus, ut intelligat hanc regulaiu jam ex apostolica
cailibliciEEcciesiae episcopus, apostolicae sedis de- consueiudine obtinuisse, el dunuaxat fuisse rcnova-
creta atqtie judicia coiiieinnei'e aut infriiigere aude- tam etexplicatamTnNicaeno concilio. Quod si (sub-
rent, S. Pfetri tribunal in honore liabchdum esse jicit S. Julius) isliMsmoiii consuetudoolim fuit,ejutque
V
(a) Clirisiianus Lupus, ad Sardicenses canonep, (b) Innocent. P. epistola atf Vict., tom. III Concil.
HOtiset scholiis illustralos ,,pag. mihi 155. S. Leo M., iii epist. apud Quesiiellum |2, cap. I.
 1209 DE EUTYCHIANAILERESI ET IJISTORIA LIB. I. 1210
riiemoriaesl, tl scripto prodita in magna tynodo, eam- A ni fallor, nornvamSardicensis canonis sensus eruen-
que apud vos valere non sinilis, rem profecto indeco- dus est, ac eadem ratione de Flaviani appellatione
ram facilis (a). judicandum. > Lepida quidem, sed vaide ingeniosa
Age vero canonem illnin quinliim Sardicensem, juris pontiflcii inlerpretatio, si stare posset. Sed
quem extra suain naturalein sedem Dionysii Exigui quamvis varia a Quesnello adhibeantur fulcimenla
codd. exliibeni, subjiciamus; quemque duabus voci- pro ea sustentanda, allamen eam corruere faciunt
IIIISomissismutilum et oblruiicatum Quesnellus atf- primo ipsius canonis verba. Yetustissimi tfeintfe in-
duxit, repugnantibus omnium interpretum versioni- terpretes, qui canonem explicarunt; denique vero
bus. Hosius ephcopus dixil: Placuit ut siquis epitco- papae Leonis aliorumque Romanoruni pontilicum
' pus delatut fuerii, et congregaliejutdem regionh epi- agendi ratio, qui appellantium causis susceplis, vel
scopi, cum gradu moverinl, et velul appellans confuge- imniediate ipsi (ut aiunt) judieium peremptorium
rit dd beathsimum Romanm Eccletim ephcopum, et enuniiarunl; vel dumtaxat concilium generalecogen-
velilipsum attdire, etjustum este mslimaverilejutrei duin decrererunt, quandp publicam judiciorura so-
examinalionemrenovari, coephcoph scribere dignabi- lemnitaiem necessariam esse crediderunt pro tollen-
tttr, qui tunl propiriquiprovincim, ui ipsi diligenter et dis gravissimis dissidiis ef schismalibus qnae, ob
accttrale singula perscrutentur, et ex veritath fide de diversas improborum hominum facliones, sanctissi-
re serileniiam\erant. Siquit autem pqstulel suum nego- marum Ecclesiarura statum nefarie cumcatholicorum
tium rttrtut audiri,el ad suam tupplicationem Roma- pernicie et scandalo vexabant, ad fiangendam con-
_norum ephcopumjudicare vhum fueril, ul a proprio lumaciam eorum qui a fidei et disciplinaeecclesiasti-
laiere presbyterosmiltat, erit in polestaie iptius quad- _caeregulis aberrarunl, et ad reconciliandos pceni-
cutnquerecle habere prebaveril. El ti decreverilopor- " tentes reos qui perpetrata crimina ejurassent, facta
iere eos mitti qui cum ephcoph sint judicaluri, Itaben- deinde solemni catholicae fidei confessione, atque
les aucloritatetnejut a quo missi sunt, el hoc ponendum tandem ad exsequenda omhia.et Singula aposlolicae
est. Si autem sufflcereputaverit ad rei cognitionem,el sedis statuta quae pro teiflporum ratiohe et negotio-
ephcopi sentenliam, faciel quod prudenlhsimo ejus riim qualitate necessaria videbanlur. Quatuor igitur
consiliorecte haberevidebhur. Responderunlephcopi: sunt distinguenda. Primum, protestalio deposili epi-
Qumdicta tunl placuerunt (b). Hunc igitur canonem scopi reclamantis et appellantis asententia sive judi-
tfuobus praecedenlibus mire cnncinere animadvcrtit cio provincialis synodi; alterum, tribunal apostolicae
Christianus Lupus. lmmo ad Roniani pontificis au- sedis, ad quod appellatur; tertium, judicium ipsius
ctoritatem magis explicandum illum editum fuisse, apostolicae sedis, vel Ronvani pontificis in paroeciali
jam probant verba illa quae inuuunt posse mittere synodo, vel in consistorio prolatum de appellantis
presbyteros a latere legalos, qui aut soli, atit cum causa, et juribiis, et de praecedenti provincialis sy-
allerius provinciae vicinae episcopis, causam cogtfo- nodi senteiitia; quarlum denique speclat ad exse-
scant et finiant; ne in infinitum appellationibus locus cutionem ipsius apostolicae sedis judicii, quae cum
praebeatur. Yerumtamen solis vicinae provinciaeepi- tnultoties haberi non possit, vel sine nOvae synodi
scopis, sine Romanorum presbylerorum assistentia patriarclialis aut generalis coactione, idcirco RR.
judicare haudquaquam permiltil. Fateor qnidem va- PP. roittunt e suo latere legatos, ut singula quae ab
rias apud antiquos et recentiores scriptores liujus ipsis sunl definita fideliter exsecutioni demandentnr.
canonis occasione ab interpretibus exciiatas fuisse Non ergo verum est judicium renovari ei concilium
quaestiones, ut videre esf apud clariss. Cbristianuin Crenovari pro imo et eodem accipi debere, ut Quesnel-
Lupuni (c). Yerumlamen nemo tam studiose et vio- lus comminiscitur. Narn facta appellatio judicii uti-
lenler ilium interpretari nisus est quam noster adver- que renovationem exigit, quod, velit nolit, adversa-
sarius Quesnellus. ls namque, facta pro arbitrio rius fateri debet, minimeveco aliain eonciliiconvoca-
nova canonis instructione, et subdnctis iis vocibus tionem. Siquidem expressis verbis in ullimo a nobis
. quaeplenam R.-P. aucioritatem indicant in excipieii- exscripto canone habemtfs: Si quit aulem postulel
dis ct resolvendis appellanlium causis, contendit judi- suum negoliumrursus audiri, el ad suant supplicalio-
cium 429 renovari ct conciliumrenovari, pro uno et nem Romanorumephcopum judicare visum fuerit ut a
eodem accipi tfebere. Atfdens praelerea: e Efvero si proprio latere miltat presbyteros,erit in potestale ipsius
judicium pro seutentiaacciperctur, non fuissetdicen- quodcumque recte habere probaverit. At quae libera
duiii in judicio, sed tantum judicio. Constat igitur poiestas essel in Romanis pontificibusad quodcutnque
concilium Romani episcopi hic imelligendum. At probaverint, si ipsi jure non possent jttdicare, vel
quale concilium, uobis invesiigandum esf. Mulliplex inittere de latere presbyleros, ut audiant negoiinm ,
conciiiumRom. pontifici subesse (asseveral). Et pro- propier quod appellans provocavil ? Profecto si PP.
pterea praemissa vulgari illa dislinclione graduum 430 pleuam Rom. ponlilicibus polestatem uon atf-
ecclesiasticaeadministrationis Romano ponlifici con- judicarent, sed ad unum noviim concilium dumtaxat
venientium, videlicet Urbis episcopi, Romanae pro- pontificia jura reslringere voluissent, aliam loquendi
vinciae metropolitae, suburbicariarum dioeceseon phrasim adhibere debebant, cum inter multa media
primatis, Occidenlalis tractus patriarchae, in tola aptapro nova reruivi cognitione, libera facultas ipsis
Ecclesia capiiis et apicis, de diversis quoque synodis ndata sit illud eligere quod apiius et cohveiiicntius a
juxia causarum qualilatem disponere,possc concedii. prudentissimo eorum judicio judicabitur. Id expresse
Sed cuiu ea caulione tamen, ut ipse solus nuniqnam : innuunl postrema illius mox recensiii canonis verba;
judicet, bene tamen habita ratione ad causas quas Nimis inlerim Quesnellus sibi blandiendo lavtiliaui
expendere eum oporiet. lta ut cum intra paroeciam, affectare intendit, quod Flaviani causain ad genera-
seu dioecesimpropriam, ad eum appellalur a senten- lem synodum liiisse delatam vigore appellalionis
lia judicis inferioris, appellantis cattsa ^judicanda sil unice Sardicensibus canoiiibiis innixae probare. po-
a synodo paroeciali, seu ab ipso summo ponlifice sui 'tuerit; et praeterea, variis adhibilis contoitis inler-
cleri consilio septo; cum ex provincia causa ad pro- prelationibus, quas omnino lallaces esse iu praece-
vincialemsynodum spectet, cum ex dioecesibussub- denti Exercitatione ipsi perspicue probavimus, sty-
urbicariis ad dioecesanam, cnm ex traclu Occidentali lum censorium in Joahnerii David iterum convertit,
ad Occidentalem, cum ex aliis Ecclesiae partibus ad huncque lamquam lusorem illusoreroque exagitat,
oecuroenicainet universalero, nisi ex libera appellan- quotf scripserit Flavianum ad.unicum et solum Ro-
tium optione ac libello aliud significetur. Ad hanc, manum pontificem appellasse. At quis hominis con-
(a) Julii papav epislola ad Eusebianos, ubi supra, ciliorum generalium.
pag. 659. Gentiani Herveti inierprelalionem seculi (c) Christianus Lupus, in scholiis et notis ad ca»
sumus. nones Sardicenses, pag. hiihi 147 cl seqq.
(b) Sardicensis canon 5 seu 7 exslal tom, II Con-
I2II P. CACCIARI EXERCITATIONES IN S. LEONIS MAGNlOPERA. 1212
fidriiliamappr.menon intelliget.qui nqstras rationes, V apostolicam scdem, fidelem sacrarum Scripiiirarum,
non cciohro excogitalas, sed e\ sincerisTjioniiiiicnlis ct doctrinae Pairum interpretem atquc cuslodem, ad
hau«ns , conferre voluefit cum lot laniisque naeniis, quaruni normam sua judtcia dirigit, potuisse iu irri-
cavillis fjisWque conjectnris, iiiterpretaiionibus , inm niiiteie, omnom sjiiodum quaeliiscc vcgulis non
quasad iioMim systema lirmanduin roborandumqiie rcsponderet; atque deinde sua decrelaauderent edita patefa-
iitmio stndio congerere atque leclonbus cxhibere cere aliis episcopis, ue ratum habcre quod
salegit ? ab ipsa fucrat rcprobatum. Hanc quidem agendi ra-
CAPUT XI. tionem sccutum fuisse S. Leonetn, constat e\ niox
Abotitit Ephesini latiocinii Aclh, S. Leo vatias epi- in descnbendis. Recurrente namqiie auiumni tempore
sfolas sctipsit ad Oriintales. Sanclus Flavianus batur, qno Romac anmversana synodns solemniter age-
cacterisquc Ecclesiarum miuistris
tnarlyrio occubuil, el in hujus locum Analoltus qui huc cpiscopis cynvcntfraul male geslam depraedaioriani
"suffeLluteU. 'R. P. 11011conscntil in htitts ordtna-
tionem, quoadusque solemnetn ftdei professionem Ephesinam synodum indicivit, lie qnisquam Dioscoio
a se emhtat. Ad hanc et~ Eutythian,c f.idioni iu posierinn conimnnicare
juxla forrnatn prmsciipianinon auderei, sed onvnessancto Fl.ivi.ino adliaercrent. 1!i-
excipiendninquatuo\ e tuo tateie milttl legaios, qui seralus pratjlprea super infeliceni staium omniiiin
Cons\anitnopoliiiiprqftchceientur. Ecclcsiarim Oiieulis, de generali cogendo cnncilio
i. €11111prinuim magnus Lco, ex llilaro diacono, Staluenduin essejudicavit. hienim ciiiii totius causae
aposto'icae sedis legaio Romam revertenle, nolitiam «umiiia ad ipsum oinivi dmno et ccclesiastico jnre
habuit omniuin rermn quae in Epbesino latrncinio r. esset devoluia, cum proplcr suorunv It^gaiprumre-
coiiligeiiint; quamvis gravi animi sui mocst lia et clamalioiiero, tum piopter Flaviani alioruinque ap-
dolore urgereturobcaiholicac fidei dogma collapsum pellationcs, idcircoapnoia rcmedia seligere debebat,
el universaleii) oiiiwum Onentis Ecclesiarum sub- qnx collabenlcm fideni iirmarent, lapsos episcopos
vorsbnem, laihen non seabslinuila j'udicioferendo; crigerent, contumaces ct obslinatos damnarent; et
scd, absque ulla harsilaiionc, inlrepidus ea usus est lis qui, ininaruin tunore acti, captiv.vsmaiiiis impns
vigilantiaet oeconomi.ercgulis quae maxime supre- subscriplionibus pra>buerant, liberlatem invperlirent
muin ipsms totius Ecclesi.it:pasioralc munus dece- ad solciniiiicr lelractaiidum. Hacdecausaignur nlei'1
banl, atque siri auctoritalc et benelicio lot tanlisque S. Leo, blande suaviierque cum Theodosio inipera-
malis Cliiysaphii artibus, Eulychetis blasphenuis et tore agens, variis epistoli» huic insinuare 9111 avit ut
Dioscori lmpietate exorfis, statim occurrere voluit; sublato quocumque obslaculo, juberet ojnnia 111eum
u( protinus eisdcm mederetur, eademque pcmtus slatum restitui m quo fueiuni ante omne judiaum,
abolerentur. Primo ilaque (a) omnia prarcedenlia donec major ex toto orbe sacerdomm nunierus eun-
illins depr «'datoriacsynodi Acta, tamquam nulla at- gregaretur. Suis hisce insinuaiionibiis pariicr Oeci-
que irrita abolevit, ut non ohscure Gelasius eliam deiiialiuro episcoporpm preces adjunxit, suhjicienilo :
papa lndic.ivit ad Dardaniav episcopos scnbendo. Omnes partxum noslriirum Ecclesim, omnes mansuc-
Ilemque sanclm memorimFiavianum ponlificem(Gim- tudtni vestim cum gemiltbus et lacrymh supplicanl
corum tntelltge) congregalione damnatum, paii lenore, saceidoles (c). Adquas supplicaliones nulla alia ra-
qvontam sola seda aposlolica non consensil, absoivil, tione adducebaniur, nisi ut gravissiuns nialis quibus
poitusqueqm iUtc i eceptutfuerat^ Dtotcorum, tectmdm Ecclesiae Oriemis angustiabaptur facilius el expedi-
sedis prmsulem damnavit, et impiatn synodutn non con- C tius posset niederi.
sentiendosubmovtl, acpro vetitate ut sytiodns Chalce- 2. lnteniii quoque utsoIamenaliquqdFIaviani ne-
donensh ficret sola decrevil. Nec roilii ex Launoii cessilatibus procberet, unam epistolain ad eumdcm
senientia objiciatur Gelasium sumnvum pontifitem -scnpsit, ipsi maxiinc compaiiendo ob gravissinia
ad ecclesiasticos canones respexisse quornm au- niala qnibus afflicinbalur, et se dolere tesiaiur eorum
ctoiit.ile et privilegiis dumtaxat Leonem Magnuin rutnas per quos veriiat impugnubalur, et ipsa totius
USIIIIIfuisse lamlaia verba indicare videntur. Nam Ecclesim fnndamenla quatiebanlur. Atque illinn piae-
431 S. Gelasins ipse cxplicavil qucmadmodum leiea cerlioreni facil pro cominuritcausa laborare, ul
qflibusve regubs apostolica sedes insiitcns, ea reji- pnriiilut ad ea quq?imivertilali fidelium prosmt perve-
cerc consuescat quae in synodis male gesl.i Tuerunt, ntre meteamur (U). HJPCautem epislola nobis indicat
vcl ea raia babeatet conlirinctquac vcritati cljusiiua: nondum S. pontilici Flaviam 432 inorlem inno-
sunt consona. Addit eiiim : Vbi etiam cotisequenter Unsse. Quare erudite cminentissiiiiiis cvrdinalis Ra-
ostendilur quia male gesla synodns, td esl contra Scri- ronius, cui eiiam Quesnellus sullragalur, annoiavit
pluras, conlta doctrinam Patium, contra ecclesiaslicas \anam fuisse deliujtis sancii episcopinecefanvain. ob
regulas, quam iotn tnerilo Ecdesianonieceptt, elprmci- diversas sGriptorum senlentias (e). Pro->percnim, in
ptte sedes aposloiicanon probaul, per bene geslatnsy- Chronico, ait quod S. Flavianus tntei manus eoium
nodum,id esl secundmn Scuptuias, tecunditm Pgirum a quibus in exstlium dticebatur glortoso ad Chrhlum
Iraditwnem, secundum ecclestasltcat regulas, pro fide fine transivit. Nicephorus asseverat triduo po«t de-
cathoiica el communtoneprolatam, qitam cuncta tece- cessisse. Apud comiiem Marcellmum ct in Gracto-
pit tcclesta, quam maxime sedes aposioitcu compro r. rum Mcnologio legimus apud Epypam Lydim telegtt-
bavil, et debuent, el potueril immiitati; bene veio tum, ibiqtte tmdto, doloie et lormentis confectum
gestam synodum jttxla supradictum modumnova sy- exanimatumque.Qmbns similia h,ibel brcviculusel Euij-
nodus nuUalenutimmiitandam(b). Gelasimn ergo ibi- chiaiiistarum': Duciiur in exsilium Fla\ianu-> apud
dem egisse de judicus a sola aposiohca sede absque Epypam, quae est Lydiae civilas, seu snperveniente
ulla conciliorum congreganone laclis, ex lolins epi- seu ingesla morte defunctus esl. Libellus synodicus,
stol.T contextu est niamfe-lnm. Quorum quidem jmli- cap. S5, calcibus occi»um dicit. Caedis auctoreni,
ciorum memOiias pontilex colligebat cx aiitlienticls Acia Clialcedonensis synodj Barsuman monaclium
apostolicae sedis arclnviis, vel menie reiinfebat lim- arguunl. Evagrms, lib. u Hisloriae, cap. 2, e\ Eu-
qhain oculans teslis omnium qu.e in Flaviani et Lii- sebii Dorjlaii fide, Dioscoro ejus moriem tnbuit,111- a
lyclnanorum causa contigeraiit. Ipse eniui ad pomi- qno calcibus impetitus, ab ecclesi.i eilrusus et
iic.uum luil assumptus anno 492, et S. Leo ex bac tcrfecuisdicitur. Sane ejus impuisu (ait QuesntTlus)
luce nugraverat 461. Vix ergo dubitare possumus pessimc affectum nemo dubilal. Plurimi laiidem iu
(a) Yide quse dmnius cap. 9 praecedenti naruin codd.
Excrciiationum. (c) Epist. 40 ad Theodosiuin.
(*) Gelasii papaeepistola ad D.irda.iiaj epi-cnpos 15 (d) Epist. -4'2ad Flavianum.
cxstal lom. V. Conc. generaliuin, pag. mihi 3"2Cet (e) Daronius, 10111.M, ad Christi annmii 449,
Seqq. Accedit lides antiijuoruin cdilorum, el inss. pag. 'J7.
 1215 DE EUTYCHIANAHiERESI ET HISTORIA LIB. I. 1214
COncilioClialcedonensi Dioscoruhv percussqreiiv ct Atliimlaxat superest fragmentum, Graece et Latine in
li.oinicidauv.Flayi^nie,la,lterumJGainnpiappeTla!;u;rjt. QiiesnelJ.ieditipjue, qu.otf (aij,):gx -Regjtf nis.; cod.
Jn hac porro ianla scfjpfo.rujviyafi.etaie ihvum eyi- exiractum, qu,q,dquelunienaiiquotf iipbis exl).ibe,ipro
deniissime coiistat,_,Fiayianum yjtfeiicet,, yerberibus iijlforja'qpam des.cri,bimiiis. Ex;eo igifijf Inteiligi.tti.ns
affecium .ttiaximispe iaefuijinis.£pn(ectuin spiritum qii.qd, .yita fiincio, Flayi.an/v,,T^eotfpsiiis iroperator
- ,<emisisse,JSt<Wa,royis ejus, mpriis, i.cnipus cerlo iile- . Ruramsus.cepifut Gpns.tai.iiiiiop.oiiiaijus;clgrus. iijqui-
.finirJ.Jiaud pps|i,i.",taitfen, coiuj&eirepossu.ipjis non . feret qui eam Ecclesjam Ptfs.sgtregere> Ac. primo
;c6ji,Usissenisj.ptf.o gequenti 4SJ0, #. l>>J.Wniepfo- (aijj quidein deniqndqvi.t.reii^iosis^ihip^ ejusde,iii;urbh
iit
babilifer, ex Sttccessprisprdinatione faeile evinci .cleKQ.ut;qd, guber_nat.ione.ni apiiores. deceine?eitl,cutn
poiest. firsei ergo quoiannis ;i;iliustriumphum ,ce- . pxgbgtigne,sibi elcciioneingiimiumpi;cecipuires^riiqtts.
. Jebrant die A8 F^njari j, qua tran^tatvjq^eju.sGpn- . .yeiiorowmenimpef atoris majidatum.noji faciie pra-
staiiiiiiopoli facta esjt ijubJlargiajjo, Jlinc laydajus . yos ambitus q.uorumdainiiio.tus.poiiiiii cpiiib.ere.Nqrri
JBariOnjus .hpcce praeeoniiiniitf ,GfffiGOj.ujin,'Meiipl.ogio . inler eleclofes imiripdemta dhsensipneex,priq,cuitcih-
iies.criptujnrefert\«.CpipmenioratiijS,. iPatris np.sfri qiiehhtc er,gq inttitos.in vafiq. studia gcissh, ilerum
arcbiepisciopiCoMtfAilh.^ cum iifiperatprjtibfstcpriqum derico.shi regiq ur.bg, etiqm
piO bjoscor.o et ivacrejicis, ep ctfijspirantibiis e.xqlifs civitalibus,ob qumdam;(it_q,ul;fii)tiegpiiq de-
ejec.lusatque itf .exsiijuihmissus, vari.ispfgssuris et genlep, qjiq interi.llos prms.lanliot:absque,yllqq/fectu
aeiumivisvexafus yita fujncfusest, iQ^ibus pavTaJ'e- - iriJ.Pheopqletndignitgie.mpfqmpvereMr,Qujibjisyerbis
c.itfitO.ccidei.ilalisEcclesia .eatfemtfie. IJnurodenique ;jttfiUcatrimest Auatoliuni se pufgar^ yoliiisse ab ani-
uiiniilie .prseteruiitieijdiim cense.o: .nimiru.ui,ipsum n bilus" npta, qua j'uste postttlari p.o.terat,obsumma.in
C8fdinale.ro.R.aronium,, exiot mo.x.laiijdalis sepientiis ^fiuiii Diftscoroantecedenter h.abilani,cotfjiinctiQneni.
eam veriorero 'jutfi.cas.se qua atiirinatur,;FJavTa- Tantfem ait se omniiim;s.ufffagiis.fuisse io episcopuin
num pefrexisse ih .e.xs.iliuin:imiiiOcontusunvyerbe- . primatem .electtfm, non proptexju.tiiiiam (ai.t),tnecim,
ribtfsper mifites, c.atenis,yinctiinvfuisse perdu.cium, iStf.M Chrislus Jesqs in tne osten.deretoirtnempglien-
illicque yiclricem inSm.am auclam corqna roartyrii., -.tiqpi_siiqm,juxta,Aposiolum.Eiecti.on.e.in'.a,i.nero ordi-
tritfmphalippmpa dtfcoram, atf Daura niigras.se. S.etf .oaiip excepit. Nam episcop.ofuin Coiistanii.n.o.poli
itf m'axim;o-Jipiv.ore RomananyE.cclesia.ro F.layi.aiiiyir- .ygrsantium synotfus gd me ordinqndum;(^ubjiei.i.jsiiie
tutes hab.uis.se,bujusqiiegloriosapro.fitfei;catbolicav inpfpxpeederent.Hsic tfumiaxat de Aivatfiliiielectione
defensione cerfanviiva, pfodunt .piciuraejllae mtfsiyo gt. ordinatione ex laudato epistolaefragmeiuo indi-
expreSsaein nobilissimo S. Crucis oraforitf, quotf atf pata siyit. Qu.are maxime doleiidii.mest qiiod cae-
dexterani Jvaptisterii Gonstanlini IJ.ilarus.S; Leon.is tera tfesidexe.ntur,ex quib:us inTelligerettius Ahato-
iegatus, ettfeinde istjuS in pontificali RoitfSfiiasede ..liuinnqn laiitum p.ostulasse a S. Leone consuetam
stfccessor, consifiuxit. Quod integrum dratprium, $pnimuqionem, sgd ut praesertim ratam haberet et
e.tsi solo ae.quatuuisub Sixio ob. hella iogriieniia in cotfflrjnare dignaretur suam iii.GQnstantinopoTiianum
llalia, lamen jpsiiis itfemoria tjait * Baroivius) salfem .ep.i.scppumeJ.ectipnem,de.qua re yafia ipsi in ante-
in cliartis restituta fuit(a). .eedeniLb.usannoiayinitfs, loquentes de Eulycheiis
3. Gonslantinopolitanainterirn Ecclesia saocto suo appeTlatione, atque itef um explicalvimus de Anatoiii
, .privala pastofe, pMerore et iristitia aflliciabatur. Et .epjstola post.Gljalcedonense conciiitiro atf eunidein
eo magis, cum iri defunctilocum Anafolium vidit S,. Leoneni scripta disserenles. Adhuc tameii magis
subrogalum. Is iiamque 011.01jaiu pridem DioscorijC dolendum est. qtfod -TJieodosiiepistola in Anatolii
ATexandrini apoctisafius fuisset, et imperalofum' ^ratialn ad eumdem siimmura ppritilicem scripia
palrocmio lueretury etiam itt ecclesias.ticis febus prorsus. inlerciderit. Guj'us"sensadumiaxat colligere
adininislraudis, "animum in Eulyehetem hujus- -a.I.i.quaratione poSsumusex ejusdem S. P. ad ipsum
qtfe factiouem uuiiis pfopensuhi Jiab.ere posse'me- imperatorem rescripto. Ad quod animadveflens Ba-
wo S; Leo arbitrabaturi Sed Analolium post ad- . 3rpiiius,;ait:Etsi infelixab Eiiiychete atque Dioscoro
eplam Cohstantinopolitanamsedem roiuiflveDvoscoro ' rieceptu?, et in transvefsum actus, ralam habttit Fla-
adhaesisse, pluribus argumeivlis demonstraripotesi. .yia.iii.damnationem,haqd tanien eo irtipiefaiis pfo-
-Efimo videlicet, "quia ceflior facius. D.iQscoi-us iiirtdp. demersus est, tft auclorilatem R. Ecclesiaj
iognia latfocihalis synodi Acta solemniler S. Leouem .eontemnendam prorsus existimarii : immo eaiiideiii
633 cron Romano conciiio aboliia et Irrjta decla- sedem omniuni caput inlelligens, non pfius' Anato-
fasse",ipse irarum impotens, Aiexandriamrevefsus, lium a Dioscoro in lacum Elayiahi suffeciuin rfeci-
•liabuit episcoporuiii;ctmventum, in quo'excommuni- piendum putavit, qnam abipsius R. P. pfobaretur
catipnis seiilenliamprotulit iii suromum ponliflcein, asseusu, deque his littefas daret ad S. Leoiieni, ex-
; idque; sceliis perpeiravit,"":quod nulluspgrditoruiu .ploraiurus ejus volunlateni, efattxiliuro impjoratu-
'
liomiimm Ad qubd gravlssimuni facinus r.us. Additid exapie prdbarj ex S. pi. episiola, de
- dumtaxat cogitassei.
^decem episcopbs lacrymant^s et invifbs ,qua mox dicturi sutfuis. Gravis lamen qiiaeslibexci-
- poiuil indujef g. Qrta occasione,' pro ej'us paf libus ; labitur, si lianc S. pogfiplcisepistolam cum pfacce-
minlmeAnalolium sietisse, certissiniTiraest. Secundo tfentis Anatolii epistolaefragmeiiio conferanius. 434
Anaiolius Ipse,* qtfasi pravsenliens:suam in Coinslan- ,3< 3
NoiidumeniiiVAiiatoliumItfissesacra episcopalioidi-
tiiiopoiilaiiuin epTscopum electionem minus gratam iiatione iniiiatum, rtotfoBscure indicafe videtftur S.
et aCcepiaro,quinimmo niaximopereinultisde causis : pontilicis verba, qni suurhconsensUmadofdiiialwnem
stfspecfatfistimnip ponliliCrLeoni esse fuluram, ijui iliiut suspendit, et fideiprofesiionethexigh; queniad-
gfaviofibus*nioiivis ex Nicaeniscanonibus desumptis . modinn eiiam leginiusih pfimo capite synopsishujiis
adducttts detfeetasset eum ianiqttanvlegitime cleciinii i epistolae. Sed clarius id eiiaro eruimus tfx ipsis Leo-
Iiiljeroi etciunTpso comraiinicare, suis et iiiiperia- ninis verbis : Sed ne {ail) in prmjudiciumcatholicm
libus litteris, forie"lah,ente":hienseMaio scriptis, se defeittibnisviderer egisse, de ordiimtioneejus qui Con-
•iiihposiolicaesedis comhiunibnem in posterum ha- siantiiiopoUlana!cmpilEcclesimprmsidereriihilihlefim
heiidtfm Tiumillime peliit. Anatolii enim epistolam in alterutratii pqriem teniere scribendum piiiavi; rion
temporum iiijiiria atft deperdilaitf esse, aut adhuc in - dilectioiiem,negans,sedmanifestation^m cqtholicmve-
isecrelioribusarehiviis' asservariprobabileest.illius riiath exspectans(b). Quae sahe yerba eiiani ^bsque

(a) Theodoretus faustis vocibus et egregiis praeco- (b) Nescio qua ductus ratione Quesnellus vocem
niis 'saiicti-EIayiani victbrias celebravit in epistola iillam teniere e Leonino textii expunxerii. Illam non
ad euiiideiu scripia, qtfaiiv'Integre reiulit Baronius, , tantum exhibent aliorum edili, sed ottines Vat. codd.
lom. siiperius laiitfalo: Conisuleeiiani ejusdein
* Rom. quibus et Grimaneiimianlopere ab ipso" Qiiesiiello
MaflyroTogiiim,'"'ad diem ISFebruarii.' laudatutn respondereipsiex ms. exemplari ad noi|
 1215 P. CACCIARIEXERCITATIONESIN S. LEONIS MAGNIOPERA. 1216
violenta inlerpretatione explicari possent Anatolium A coihmunionetecetnal, ut ei fralernam in Chrislo cha-
nondiim fnisse ordiiialiini, sed electum episcopum ritatetn nierito possimusitnpendere(b). HaecS. Leo ab
tanliimmodo fuisse; et tum Romani pontificis con- Ariatolio exigit, quibusplane illud addidit, ut in Dio-
sensum exspectasse, ut sacrae ordinationis donum scoriim, Eutyclietem etomnes ej'us seclarios proiittn-
ohiineret. Sed islhac explicaiio minime cohaeret tiaret anatliema (c). Quaequidem Anaiolii Consiau-
AnatOIii verbis, quibus fassus est episcoporum sy- tinopolitani anlistilis fides ita exploranda erat, ut
nodum Constantinopoli versantium siiie mora ad omnis ambigua aut contraria suspicio a ponliflcio
eum ordinandum processisse. Quare, ad iUriusque animo removeretur. Idcirco, nulla mora interposita,
epistolaesensa concilinnda, altefutrum esse affirman- quatuor probalae vilaee laterc Iegalos Constanlinopo-
dum arbitror : nimirum, imperatorem ad S. Leonem lim mittere decrevit, qui cjusdem professionem ex-
scripsisse istatim post Anatolii in episcopum eleclio- cipereht, pontificiis instructionibus omnino conso-
nero, et antequam ab episcopis ordinaretttr; sibique nam, ut exinde dignoscerelur num novus episcopus
fidenter fuisse blanditum, haudquaquam huj"usordi- apostolicaesedis communione dignus esset habendus.
nalionem R..P. fore reprobaturum, el idcirco eodem De hac quippe solemni legatione eumdemTheodosium
spirilu quo mOtus fuerat ad proenrandam Anatolii* imperatofem in eadem epistola hisce verbis aduio-
eleciionein paulo post egisse ut synodus eiim ordi- nuit : 17/aulem salubribus curis velociorpleniorque,
iiaret. Ex qua animadversioneilludalterum necessa-. . auxiliante Dpmino, per veslrm clementimfidem prm-
rio conseijuitur, videlicet fragmentum illud epislolae stetur effecius, ad pieialemvetlrant frairet el coepisco-
Artatolii extra suam sedem in Quesnelliana:ediiione pos meos Abundium, el Asleritim, sed et Rasilium, et
esse collocatum, et propterea post Theodosii episto- j{ j Senatorem presbyteros, quorum tnihi devotioest pro-
lam debuisse locum obtinere. bata, direxi, per quod qum nostrm forma sit fidei, ma-
i. Quidquid vero de praesenti valde ambigua quae- nifestalis inslruclionibusquas misimus,possiiisdignan-
stionedicipossit, hattdfid noslrum arbilrorpertinere ter agrioscere. Vt si Gonslaritiriopolilariusantistes in
insliuiluni. Potissiroum cum apostolicae sedis jura eamdemconfessionemtolo corde consentit, securi (ut
integre salva custodita iroanserint ex LeoniS agendi dignUmesl) de Eccletim pace Imlenytr, nequeqliquid
ceconomiaj qni suspen'sus hcesifin assensu dando retidere videalur ambiguum, ut de tuperfluh forsilan
Anaiolii ofdinationi, quoadusque ceria atque sole- suspicionibuslaboremus; Non ergo quamcuinque fidei
;
mnia testimonia non obtinuisset^ cum de liovi epi- professionem ab Anatolio exigebat, sed eam quae
scopi probilate et fldei sinceritate, ium eliam de adamussim responderet legalorum instructionibus, et
iis cum quibus comniunioneni habebat. Reverenler formulae a se ipso conscriplae, et novo episcopo pro-
igitur agehs cttm imperatore, simul pontiflciae di- positae; qtii deinde etiam sub j'urejurando se.obstrin-
gnitatis majestateiu auctorilatemque lenens et exer- gere debebat solemniter cofam universo clerd el Con-
cens, petit ul imperator ipse aegre non ferat ipsius stantinopoliiana plebe ad eam pcrpetuo servandam et
animi suspensionem, dicendo : Quod mquanimiter profitendam. Qualia ergo fuerint summi poulificis
feral obsecro vestra clemenlia.; ut cum ialem se erga jura in Orientaiium Ecclesiis, non est opus hic recen-
fidemcathblicamqualemcupimus approbarit, de sin- seamuS, cum ex ej'usmodi agendi ratione sunvmamet
ceritaie ipsiut copiosiusel securiuigaudeamus. Quare maximam auctoritatem ihdicante plenissime omnibus
ad abjiciendamquamcumque sinistram suspicionem, innotescant.
occasionem lotius difflculiatis quavrit amovefe, non.. ., 6. Horum tamen legatorum missionem ad alium
ardua exigendo, sed enm invital ad id quod nullus ^1 * etiam scopum Leonem direxisse, sequehtia illius epi-
caiholicorum potestrefutare. Videlicet.petilulAna- slolaepatefaciunt : Sinvero aliqui a puritaie nostrm
lolius in suani mentem revocet Graecorum et Laii- fideiatque a Pairum auctorhate disseiitiunt, concilium
norum PP, de incarnationis mysterio doctrinam, ex universaleinlra ltaliatn, sicin synodus qum ob hanc
qua Nestoriana haeresis fuit jam condemnata; relegat causam Rommconveneratmecumpelit, clementiavestra
simul quae a Cyrillo Alexandrino episcopopraedicata concedgl, ut ih unum convenientibusomnibut hh qui
fuere in Nicaensefidei expositione, quamqueab eo aul igriorantia aut limore prolapsi sunt, correclionh
mhsam aposlolicmsedh scrinia susceperunt. Ephesinm remedih consutalur. Qui sane ad hocce dictum anim-
(ail) etiamsynodi gesla recenseat, quibns contm Ne- advertere non recuset, apprime intelliget nulla alia
slorii hnpietalema sanctm memorim Cyrillo iriseitaet de causa Leonem ad praescribendamgeneralem sy-
allegala tunl de incarnalioneDomini calholicorum te- noduiu adductutti fuisse, nisi ut, convenientibus in
stimonia sacerdolunt(d). His addit ut uon sperneret unum oninibusprolapsis, correctionis remedia sacer-
eliatnrecenseremeamephlolam (intellige 24 fldFlavia- dotali auctoriiate iisdem praeberentur. Non ergo sy-
num) quampielati Palrum per omniaconcordarerepe- nodum generalem fieriFlaviani appeilatio postulabat;
. riet. Cumquea se hoc quod eidemprofulurumsil expeti non ipsius a rebus ecclesiasticis expulsio, ut ait Galla
desiderariquecognoverit, caiholicorum sententiis tgto Placidia (d). Nec enim ab hisce causis Romaui pon-
corde consentiat; ita ut 435 tinceram communhfidei tiflcis animus ad earn posiulandam 436 moveri po-
professionemabsoluthsima subscriptione coram omni tuissct, cum Flavianus eo lemporis intervallo homi-
clero el universa plebe declaret, apostolicm tedietuni- nemjam exuisset, el in Coiistanlinopolitanum tliro-
versissacerdotibusatque Ecclesiis publicandain. ' num novtts episcopus esset suffectus. Quare nova
j)
5i Quiaivero ljaec omnia subdolc dumiaxat atque argumenta colligimus ad roborandas praecedentes
apparenler ab Anatolio, cujtis fides meriio aposlolicae Exercitationes, siiperioribusln capitibus conscriptas.
sedi suspecta erat, potuissent praestari, quin Rom. Praecedenti epistolae, aliam non absimilein idein
pontifex ob locorum summam distantiam gestorum suminus pontiiex scripsit ad Pulcheriam Augusiam,
veritatem certo cognosceret, omnem curam adhibuit: in cujiis synopsi loiins lexius stiiiiina legitur. Ejus-
ne fa|lerelur, suggerendo imperatori, videlicet, cumi niodi enim est : Anatoliiprofessionemfidei se exspe-
Anatolio agere ul quamprimum (ait) ad nos Conslan- ctare; .legalos a te mhsos in Orienietn; per concilinm
tinopolilattiephcopi, quqlia debent probati etcailtolicii generale removendaessescandala. Haec"ergo epistola,
sacerdoth, scripta pervenianl, aperte scilicetalque lu- sicum praecedentiscripla ad Thendosium conferaiur,
cide protestanlia quod si quh de incarnatione Verbii ambas verbis dumtaxat inter se differre nolum erit;
Dei aliud aliquid credal, aut asserat, quam calholico- et in fine ipsius Augustaeclementiam pulsai, ut; ipsa
rum ofnniumet mea professioprolestatur , hunc a suai annhenle, jubeatur universale concilium sacerdoium
transmisso cognovimus. Esse autem uecessariam adI (b) Leonis epislola 53 ad Tbeodosium, cap. i, apud
indicandain S. P. circumspectam agendi rationem, Quesnellum, pag. 272 prioris lomi.
reliqua illius loci verba palefaciunt. (c) Baronius, tom. VI, pag. 115.
: («) Leonis epistola 53 ad Thepdosium, cap. i, , ((/) GallacPlacidite epislola ad Pulcheriam Augu-
apud Quesiiellum, pag. 272 jirioris lom. stam exstat toni. IV Coucil. generalium Labbei,
 1217 DE EUTYCIHANAHJERESI ET HISTORIALIB. I. 1218
iritra Ilaliam haben, quo, remota arie fallendi, tandem A' latis defensionem perpessa, crijus verilatis uiiitalein
paleat quid altiore tractalu aul coerceri debeal aut locorum spatia non scindunt. Alque tandcm proic-
sanari (H). statursuos legalos misisseod roborandamforlitudinem
7. Diligeniiusiiiferiminquircnduin esse arbitramur sanclarum menlium,quoruin pio operi nt curam alque
cur S. Leo sunimns pontifex suspensus liaeserilin consiiium adjungant hortatur (b). Aliam paritef non
asseiisu prsebendoAiiaioliojam ad episcopatum Con- multo post scripsit ad diios presbyteros Fqustum et
stanlinopolitanum assumplo , dislulerilque ad eum Martinum. An vero Martinus, cui nova hajc epistola
scribere non dileclionemnegans, sed manifesiationem inscribitur, idem sit cum Martino cui praecedensda-
catholicacveritatis exspectans. Hanc pontificii animl ta est, non jndicabo (c). Yalde probabile tamen cst
siispensionemex multis causis originem habuisse su- unuiri et eumdem fuisse hujus nominis presbyieriim.
perius iudicavimus. Duas lanven inter caeteras idem Hos ergo presbyteros suminus ponlifex suorum labo-
S. Leo expresse palelecit in alia epislola ad arclii- rum quos pro cura universalis Ecclesiaeimpendebat
mandriias monasieriorum Constanlinopolitanorum consorles habere volcbat. Et sibi persuadens jam a
scripta, quaeapud Quesnellum 55 est. Alias vero 3i. legaiis tum Constantinopolimcommorantibiisplenis-
In hac quippe episiola se laborare solliciludine asse- simam omnium agendarum rerum inslructionem ha-
verat, quaeeum metuere compellit ne improbilas Eu- buisse : Adhucnunc (aii) per filium noslrum Maximi-
tychiana, qumin suis fueral atnpulandaprincipih, pro- num.comitemconlinualiin vos colloqitih cohortamur,
cessu lemporh fieretperlinacioret lalior. Animi limor ut quia propitioDomiriomuliumcalholicorumeslaucta
augebatur ex Consiantinopolitani novi cpiscopi et libertas, stimalisconslanliamspiriiualeincontra Anti-
eorum qui illum consecraverant agendi ralione : Qui n chrisii prmcursores.Hisce verbis posiremis impetere
prmlerid, ail, quod ad ordinationemnovi anlhlith per- clexagilare voluisse Neslorium ef Etilychetem, ipse
tinebat,nihil nobisde compressh vel abdicatiserroribut S. P. immediate post in subsequenti capite explica-
indicarunt, quasi in illa Eccletia nullum tcandalum, vit. Queniadmoduinergo aucta esset catholicorum
nulla extthhset offensio, aui non liiuc prmcipuefuerit Jiberias, ex qua laudatos presbyleros samere oporte-
ordinaii merilum demontlrandum, si aliena a se qum bat coiislanliam spiriiualcm contra Antichrisli prai-
caiholicorutnsensibustunt adversa docuhset. Admoui- cursores, S. Leo non indicavii. Propterea ex aliis
lus ergo dumtaxat fuernt S. Leo de Anatolii ortlina- monumentis id exquirere nobis opus fuit, ut lectori-
tione, quin.imperator, vel episcopi qui ad Anaiolium bus id patefaceremus, quod QueSnellus annoiarc
ordinandum convenerant, apostolicaesedi sincerum prorsus praetermisit. Dupliciergo litulo caiholicorum
fecissent relalionem de ConslantinopoliianaeEcclesise libertatem auctam fuisse inielligimus. Primus fuit
staiu, el siucerum dedissent festiiiionium de lide, . quod, perduranle in Orienie gravissimo sciiismate
meritis qualilalibusquenovi antislitis electi, qui non qno Mgyplii, Thraces, Palmslini ephcopi Dioscorttm
solum cum Romano pontifice conimuiiicare intende- sequebanlur, Orierilales, Ponlici, Asiani,partes Fla-
bat, sed ulterius petebat ut ipsius eleciio ct ordinatio viani et caiholicorumlenebam,ui ait Liberatus diaco-
in episcopum tamquam canonica haberetur. Quare nus in Breviario, c. 12, nec schisma illud post Fla-
ne, quod, ail S. P., inler longinquasregionesaccidere viani necenvimperator vidisset aboliluni, nisi secum
solel, in ttimiat dilationet lenderel verilalh examen, ad mala quaeUrientalium Ecclcsiis obvenerant serio
atque nequidquamtemere ageret, ncve aliquod ralum recogitare coepisaet. Qui cum jam pridem optimis
haberet quod fldei causae et Romanavsedis juribus iiistilutionilius a Pulcheria imhutus fuisset, deiudc,
obesset, solemnemillam legalionem deerevit, proba- G moribus, in Ecclesiaeperniciem, depravatus a Chry-
lissimis illis quaiuor viris data sufficientipaternarum saphio eunucho et Eiidocia conjuge, occasionem de-
aucloritaluminslruclione. Quos (subjicil) iii omnibut, derat lot lantisque malis in Oriente giisceritibus, ob
fralret charhsiini, diiigeniia ac sollicitudineveslra cu- favorem atque praesidiumhaereticis,schismaticis al-
pimus adjttvari. Confisus tandem in fide, dociriua que praedonibususque ad illud lempus praeslitura.
laudalorum archimandritarum, qtios noveral maxime Veriimtamen divino illustratus lumine, se spadonis
diligere veritatem, eos ad labores pro fidei causa im- astulia et Eudociaeconjugis artibus deceplum com-
pendendos hisce honorabilibus verbis hortatur, ca- peril. De admissi ergo sceleris expiaiione in posie-
iholicaefidei sacramentuin etRomanae sedis auctori- rum novis sanclissimavPulcheriseinsiiiuationibusfa-
tatem commendando : Et ideovos , qui jutlificamini cienda deliberavit. Quare cum S. Flaviani necem
per fidemquia caiholicamdiligith verilalem, et de tin- reparare non posset, in Chrysaphium oiuueni suuiu
gulari sacrameniosalutishumanmper Spiriium sanctum effudit furorenv.Iiaque primuiii illum dignitate, mox
etth edocti, collabotate nobhcum, et quanta poteslh etiam substantia omni exspoliatumin insulam.quam-
devotionesatagile, ul, fakitate destructa, et fidei soli- dam relegavil, ut Nicephorus tradit, qui eiiindem
dilale defenta, secura per totutn mundumDei pace por inler navigandum hausium fluclibus narrat. Sed de
tiamur. eo quoque verba faciens Cedrenus, a Jordane iuter-
- 8. Leoni lamen vehementer fidei catholicae flr- fectum fuisse asseverat; cui Marcellinus comes sul-
tniialem et Orieiitalium Ecclesiarum franqiiillila- fragari ex parle videtur, qui ail : Pulcheria auteni
lem optami nondum omnes praecautiones, 437 injustissimum islum eumichum ChrysapliiumJordani
et necessaria media adhibuisse videbatur, si praeter U tradidit Joannis lilio quem ille dolo necaverat, aiqne
epistolas ad Theodosium, Pulcheriam et archiman- Jordanes vicem rependit(d). Alia quoque poehiteiiiiae
drilas Consianiinopolitanos scriptas, adhuc usque 438 argumenta idem Theodosius jam exhibuerat,
adfelicemhtijuscausaeexitumnon laborasset. Quare, Etidociam conjugemfimquain alteram omniumOrien-
Coiisianiinopolim versus sollicite itineraniibus jam tis malorum nriginem acri pbjurgatione exagilavit,
quatuor legalis a se missis, ipse S. ponlifexalias el et ad pceiiiieniiainagendam Hierosolymammisit, at-
aiiasepistolas scripsit. Alteram nimiruni ailMailiiiiim que alia multa proesiitil, quaea NicephOrodescribun-
presbyterum, et reliquas ejusdem collegas, ut ex lur, quamvis revera (e) Baronius merito leclores ad-
ipsius contextu ad marginem Quesnellus ipse merito nvonealNicephnrum aliucinationemesse passum, cum
annotavii, quos laudat propter mala ab ipsis in veri- scripsit Theodosiumjussisse ut Fiavianisacrum corpus
'
(a) Vide qtiaescripsimus cap. 6, 8, 9 et 10, occa- lecfjonibus referta est, ut convenientius alibi vide-
sione Eulyclielis et Flaviani appeUalionum. bhivus.
(b) Epistola haec, apud Quesneilunv 55, alias 36, (c)Minimepraelermillendumcenseoaliquamanuss.
scripta ittit idibus Septembris anno 450, quando jam exemplaria etedit. pro Manino Martianumexliibcre.
AbuiidiusComensisetAsteriuscpiscopi cum aliis duo- (d) Nicephorus, lib. xiv, c. 49; Cedrenus, pag,
bus ponliflciislegatis ad Constaiitinopolimiier direxe- 354; Baronius, ttmi VI, pag. nvihi117.
raut. In Grimaneo cod. ejusmodi epistola yariis falsis (e) Baronius, loin. VI, pag. milii 117.
1219 P. CACCIARIEXERCITATIONES1N S. LEONIS MAGNIOPERA. 1220
in Conslanlinopolitanamurbenisolemni poinpa irans^.JA quarfq kai. Augusfi.anni 4ji6i,su*;sefaiisunde quin-
ferreiiir..:Haiic,eiiim,translatiortemdccreto Marciani quagesinio, asseverat. Etpaulo post, sanclaePulcbe-
coiiiigisse, exploraliim est. ;,;..;., ; ;,„ rlae voluntate, ex senat.us-eoiisultodelatum est iin-
:. 9. UtJatilem res c^hvigerint, ih praesehs inquirere: perittro Marciaiio.. Cujus sanctae,..feminae consiliura
opns.jnon est. Quare cum iiori.aliiid interim nribis niaxime .scriptor.es..landaruiit,;quod, conjugiititu)»
oCnurratquodad.LeonjSipoiiliflciamagetfdirationerri yirum evel.iere.volu.erit.inTmppri.umaetaie.iiiaturumr
pertineatiidcirco ab;liac Exercitationc manunifemo-. cousilio.gfaY,ero;:eontineniia;proba.tum,,atque;miij-
venvus..UnicaJdrtmtaxat superejsl brevissima epislola tari virlule undique sp,ecia.i.iimi:.tff,niiniruni.hac e!e-
a.dFauslum presbyterumscripia, iii,qua S. Leo istius ctione, et jndusliiav faciiius.imperiiet reiigionis re-
iideni laudat,: ;et.tfd splliciuidineni horlaiu.r. Sed aii bus prospicereiur, Et quidemMaTcianu.syix imperiali
haecpraecedentibtfsjsociandasit,*aiec ipsius lexlu, in ptirpura iiidutngi oro.nia..'ei^aJjreligionemrargumgnja
quo tfiilla ittentio .fiicta cst de rebtis. Coiisianiinopoli pieiatis: eihibuitii Legem iinprirois_luHl..cOnira Euiy-
perlegalosagendis.iiidicatViiiiesi; neque/erconsulari chiaijos, qiia_.eosiisdempoe.ttis es§ei)unieiidos,;de-
noia.qua: desideiaiur, colligipotest. DeConstaniind^ crevit.qiiae.supeiiojibiis •legibusadyersus.IiaereiiciiS'.
poliianaergo synodovitf quai.soleinnisab Ahatoiio fi- co.nsiiiujaestinl.e:Jubemus(ait) teneri, etextra ipsumi
deiprolessioeiriissafuii, ac de;.reliqnis a 'satfctnLeo- soiuni iRtfiiianiiniperii,,repel!i,', sic.ut de S^aniciiaeis;
ne Magno.gestisante Chalcedoneiiseconcijium, verba priccedeiiiium..legum staiuia ..sanxerunt., Dat. kal..
Jacefe nos in hocsequenli capite reservamus. August.,.yalenl. vn et Avieno.^onss./j Deinde atf
.. Rqmanum pohlificem.ocuIos;couvertens,hujus jiiilu
: , CAPUT Xil. . . . i•ji oninia facer.e anirrio-staltfens ad-sahclum Leonein
' litteras .electioijeillum
TheodgsiujsAugrisiuspmiiiieniiahidgetts friofhiir. Pul- dedit, de suain injperalOrefvv
cherim Auguslmstudib 61S\G- ^fyrdaritis iihperq- adiiioi)el,atque landein pfo.Onvni iinpio errore abo-
- lor teiiuiitidiur. Isstatirii Eritycliiaribspmiiatsolverk lendo et Christiariis rebussuiuiiiapaceeompoiieiidis,
- Scribil ad, S. Lebiiemde ifovahabeiida ijeiie- ipsp Leone aiiclore, synodi celebrandie annuere
jubet.
• rali syriodb;- AburidiuinccelerbiqrieLebnis iegdios quamlibenlissime protestatusesi.Ait enim : Vlbimti
"honorificesusCiptl.Constaitiiribpoiildiiprii cetebtdlur errbre sublato per celebraridatn syiiodum; ,le uuclore,
coricitiuiiiiii 'cauia Anaibliitiicfucihpibriith. Iierurit tnaxima pax-.circqomnes episcoposfideicailioliccefiai^
Mdrcidritis et Prilclieria a'S'..:'Vtbtie gciieiate;fiefi ab omni sceiere:puraet iiiiemeralaconsisteiis(b). Hane.
conctliuiiipeirini. TheodoreliylbdtetAijuilini episcb- epistolnm scriptam fuisse Boc anno,450,. ex riola,
'- pbruin littetmrid AburidiufitR. P. legdiuhi. consulari innotescit. At LcOiii redditaiu non:fiiisse
hisi anno sequeriti, in quo Adelphius consulatutn.
^,i,.Caiholic6.riimi':i)erlasTheod.osii.iinpprai6risp.oe- agcbat, cervissimumest... i L, ,.,;
nitejitia. iau.cj.a^iniajora,adliuc >,iiicrenieniaobiinuit, ;;2. Hoclemporis intervalln Abundius.iet Asteriufe
cutti, .moriuoChrysaphib, :et,iEudo,cia,;ah^im|ieriali aliique duo legiili'Constaiitiiiopolimin Anatolii causa,
aulaLivro,cul,.ainatitfaia,.sanciissiina P.ulcheria, quam miSsi ;illuc pervenefBhtv iittferasqiieijjoniificias,atf
iniperatorjcprje.cpeterisisororibus.adaiiiaveraf et Au* (Theodosiuin:jam vila functum .directas, Marciano
gtislam appellayeral, sensimpoiiiii in.frairis anitnum successori .pbrrexerunt. ;Quihus,acceptisi etvperho-
^as:sinc.e.i'ae:.:pietaiis;:institutioiie'sexcilare, quibus norifice ctfm legatis agens, omnibus S. Leoijispeii-
euiiv.imbiberat.a;pueritia, quando.videlicet .piissirna -' . liotfibus fieri salis praecipit, et incunctanier provin-
soror,-Jfaif'is;;iiai!i^najoreumiere.abinfantia.usque 1G cialis synodos CQiistaniiiiopolicogitur , iih quo et
ad yigesiintfm;:saliemsuae aefatisaniium;educaverau xle^Anatoliifidej et de recipiendislapsis ad pceniien-
Itaquei Tbeodosius: rnajora adliuc jpceniteniiac:sigria -liani venire voleritibus pertraclaiuf. Tempbrisinjii-
daiurus iusignem ,Deijgenitrici taedeiii- iacram. con- iria isiiussynodi Acia deperdiiaesse cuinnvuliis aliis
slruxit,;el cum.ejusobitus.iappfopinquarei,Eptiesuhi roonumeiiiis ad ejusmodi;causam spectaiitibus, gra-
venit sanctum Joanjiem iieyangelisiaui;veneraturus, -viter dolehdum ;esl. ^Nihilomiiiustameriiex quhdam1
terophunque ingressus, .oraiio.ni;sese:dedit,. in.qna -corumdein fragmeriio (c), et ex episiolis Marciani
eiianiquisei in imjierioJtomanosuccessurusessetedD- -imperatoris;, Pulcheriae Augtfsiaevet;eju's'demCoh-
ceri.se aiDeoipeiiii. iQuodubiipervisioriero Deusei 'sianlihppoljfani episcopi Analolii-, >quasi Tntegrath
ostendit; .Consiantinopqlim,redjit. Paulo ipostips.ius -gestafiim -ferum serieiii 'eminehlissimus. BaftfhiOs
niorssubsecuia.est.Namiexercituni ad.vcfsusAltilani descripsit, cirea nonhiilla alia deiride, ijuae in ilta
ducens,, Urbe egressiis,.est,-ihter, equiiandum equo ;Constantinopoiiiana sytfodo 'mctntV 'fuere haeretfs
delapsus,ispiiiae;vertebramTuxavii. Quapropler.lectica -suspensus, rqttav lattdeiiiJckChalcedonensis cbiicilii
in palatiumrelams est,jet ubi i)iOfiturumsesensii,se- -acfionibus probahiliter colligi.possearbitratttr. Non
creto vocaia adse sorore Piilcheria.de;Marciano tri- iiaque in bis expendendis diutius immorarj. npbis
hunitio;:snccess0fe:iniimperio liabeiido.locuius.est, -opuserit.Sed dtfiritaXatpaucisindicabimusfjuidquid
D.eograiuiiifplacilumqueessedicens,utillepost se di- -faeitfni;fuefit';(rf).'MtfTeianusefgio,It^atbruniipositu-
tioneni. '439.Ronianam :ministraret. iHaec-fere.iii laiiioiiibus 440 aUdilis,^sua ipragmalica •sanctione
lej-njinis -ex Niccphoro:(a) .descripsit";Baroiiitts, qtfi : jussitui quoiqu0t'e"x'ej)isc6pis;qui,:prq;catl)0lica!fide
ahiiiiadverjiit:Jhepdosianie.iiioitiscausain, aliter de- jj tfecertantes, FlavTari!i'partibusin iatrocirilo Ephenifo
scribi a.Tlieodqro vii.Coliectaneis; quiait:'; e 'rtiep.- adhaeserttivtabexsiliorevoeareiitur, statimiibefeatf
tfosius juniorad v.eniitionemegfessus, et iniluviurii .proprjassedes reinearent. Deinde, Romahi poiitfficis
Alburii!abrepliis seqiiehii nociemoriuus^estViei vn jussioiiibus: maxime :obiemperafe chpiens , icgaiis
sepjilcro ArcatliifspairisdpsiussepuTltts *si. ;Et ;Eu- liberiim fecit facttlti)tem;:convocandiex vicinisTbcis
duciaah!perairix:;HierosoIymari)profecta^ion est ain- cpiscopOS feiiarti lapsos;, iit irt- catholicaefEeclesiae
plius je.versa. »;'Iiiter.ca!ter'aquueadiiosirarlnivExer- "cOiririiunionein,!sefvatis poiitificiis- instf uciioiiilius
citaiioiium:scopumispeCtaiiii ,,iniiiiii)(3htijiis liioriis - adiiiiitererit; ;Qiiartf,-'.corivocaia illa 'Coijsiatftinopolj-
teiivpusaltendendum iesse arbiiraiiiiir, fil iiide intel- taiia syriOdo.An.alOtius•episcbphsCbnstniiihibpblita-
liganiijs an Cunslanlinopolilaiia synodus S. Leonis rius novmRomm, accepla S. Leonis papm ephiola (e)
jussu in Analolii causa celebrata contigerit adliue de cohlirma.iione.^catbolicav,fidei contra yesaniam
sttpiersiiie,TTieOdosio?j *el cuiiiTiripefilliabehas^Mar- Tiaefeticioruin/ea^ nbnspectiim,
cianus acceperal. Baronius Theodosium obii^Sfe quam paritfir eitfeih pfaesBiitiaVerSi -iiorani"onvnibifs
, ,,,(ii).Socraies,:l.,viij c. 22; Sozom., ix, c'ap. i ; Ki- (c) Baroniiis, lom. Vl,'pag. miliiiiS etseq.
CepJjtfrUS; • ,::.. .'..;. , ,:.,,:
).r:XJ(V,;17. ,,, (d) •FragmehtumilliidAvJlortfmTapdataesyhodi ex-
(b) lla;c Alafciaiii.epis.lola-Graeceel;Latine exsiat -statioiiii iV Gohtaiioriim:,:ehrti>fiptiS
Bs^iihi^Biiiii»
loni. IV Coiicil.l.abbei,;ea:mque in suaitt eliatfiifans- :pa'g. "tfiihi'751. .j ....
lulit cdiijonpm Paschasius Quesnelliistoii), \, p. 170. (e) Epist. olim 10, in Quesnelli edit. 24.
 1221 DE EUTYQHIANAiMERESi ET HISTORIA LIB. L .H22
Jiebtus.iAbuiidius,.^iiatoiius. ergq,.;epi§cpptts-,plena Memni apparatu etpoitfpa in Constaniiiiopiilimdefer-
tfevotitfiieIj.uicS./.L^nniSre£is|;oI^,^on(i$«Kji..(^0o/ic(B retur,. illurtque sepeliri itf basilica.Apostoloiiiii), in
fide.i;veriiaiemi..co!}M , qua.Suoniiiiepiscopnrum pfaedece^sofuihexiivi;e'fc-
qi.egdemgpbilpii.cas^^ sS,ub.scxipsit,iana-, condiiaeerant. J)eiiide ad feomihuni'pohtificeni-Leo-
iheiiiqi4ice)ls.Eul.yc.he'^ ipsoxumjiog- •liem •novasJlilierasiscripsitiinquibus, de Ahatoiii
ijiati curii se.ct.qlq'ri_biii_,£br,w - fide testimSnip facto, reveretftereum Oriehterti^adire
qu.iqdeictpl.qpiicopj,jpresbyieri,:nfchivtdiidriife,fttque invvtatvietsyiio,dum;celebrafe,;:ul;S^iset augustmcon-
;q^id$_ni,,_|^iitiaSj^e^ban.i!i.i;j!C|or^a jugis desideriissathfacerel;xmiicrmreligibniqum siiitt
2:flpb;ii..1,|laxima
jiciii;lantuiii '^ugustof uiijj,jjn^c.ipuro,iSetf^efiam:,safi- uiilia decerneret. Si,pero,(sybjipit) hoc onerosumcst,
eti Afittiitfii,
Jisief H^piscoporii^nj».J3fa_siIii etjSen.aUkis ut ad has parles adveriiasliibciptum nobis proprih lil-
p.fesbytjerqruriivTJi?:ij^'^gii^',^^i^ei;y.^-.g.^/i__injppir^|ff£ . ,lerissan0itgs,tua;W omfiemQrien-
D.ebgfaiiqt.;qiippiqinfevei\epdoritpt>epifcpppruri\.,_ptJt- '
;Tpni,,e_lin^
Wytefbruhi,;grchiitiqffi et. ipiius.;clpri.-prx)fe.s-^fefdidifipatiluj,^^
- sib,hbs'tb£rippimus_0eni fectqnfeiM^JPa^ibps.tfptiiiqm.ep}icbpi,debeantjcpm
prb.fifefi,.iSicepfaiiiSe^ san(tilaS:tua
: giprii qlqfte,ca//(p/i.cjB:rj5dei,.,p;'OsiH<;j\.8i<:«/
inseriqfiecl.df.di. ^Auduntpr«terea, ,ipsi Jegafi,se tnis- tecuridumjecxieiiqsli^ dgjipi.veritsua-.ditpo
Sps Rbina,a Le_jn'4.«tf,^ns^uan^iiin.cuncli^.fldenni.iCa- ,siltqnerpeclarerif.Haetejigs.'Slarciaii.usJjivaiteia.epi-
liioli<:aitf.^ .•Ifejscui^iioujabsim.ilis
stpiauscrjpta,,atf.,§..;,'Le6,ij,ejiii est
ye!piiivii'^qi|i;,ejuspef!idjam quahi pariierjpsius,^^^Gpjjijux^Huicii.efia.,,ejidem-SCfiiisit
iC)irhlgDopwtpiiriiejnc_qfp „ occasione, quas ad Rom.pontificem tfelatas.fijisse
et pbsijh'cgfiiptiqne»i'ftriqpitgritum.naiaram..Absen- "'rationabilitefiirbilfalnTifiaiJ Anafplii cleficiSRoiiiiiin
jtibus manHatjim; ,est _,fit.fpereosi.iegaiqs idemexse- : missiScumfidei pfofesSitfh%4 ut sutf iocb 'djceiiius;
' 'ijuanittf.XegiiliJleiiiae .-,-i.ilnterihi •inulfOgtfffdioThepdoyetti.sjPx§'iiTtavil,
injbiroppl.iiam^ qilodiMnrcianipjr'ajfhi'atic'0',fetvpotftTIiCi.ofuiiilegiiio-
epistplahi ad FJavJaiium.^atgni,,eOfine, ut omnesei- -rui.n stiidio', ipseetalii .quitohira Eiitycheiem il.e-
dem subscrib'eireijt;;.gii.em -certaveriinf ab-'exsfli.6'.TfevG$aiJeffituy,"^
iCliaicedohenSjs cqricilii. X4tt<ieih-iti _iiac,syuo,tfo scopaftlniet'-Ecclesiaspropriaifecipifei' Qi'iiafeihVras
staittllim.friitut .^piscojp_i..iitf 4air,<>cinie>a Eph.esiiio dare non distiTlit'AbundiO'Rtfrijarvi,pp'iiiiiicisIfgato.
lapsi riedif^ velehtes;^ <Juibiisiprimo.fiesiattfrin^^'RoftiStfa-Occideiifis!E"ccle'sm
;4'^m;B*u%;H^]Wlal(pt'>.^iM}n >'f^i}us^.'J_^c}esi»i^<^miminio -verdmel apostMicanifiUerivpidpieiitM atqiie
conCederettir;et cauium fuit neDioscori Aiexandrjiiij, •obidfgraiiais De'o;OmVi"if)oleiiii Pgissivfassiis i;sf, po-
Juyenalis Hierosplyinit|ni, ,et. Eustailiii,.,Berylehsis ;tissiiiiuhi.^ttod religiP'^qum'ih'Vfi"eritepeftciitdb'iitui,
noiiiinaad ijiliaffefieciiai^ui^j.eoj.gupd^tarn.quam renoViilapslpef iatictiidtentveilfdm;'• 'Sivehilin tiiceih.
iiiijjiEhitent^s 6t schiimaticorum,,.ahiesigna^ iiabili •HiincRomarianvfideitf;S()'etic*rarc"ae'coiiV_(^tfiiif-
suiit.Hic auifetfiatfiroa.dvertenduihesise censuinius .leniis Ecclesia OcCidehMisfestffvata awdiluvii)Eii-
ih erfiorerii.iapsuiii esseilaf/iumuiiii,.iqui iiiiioiis atf -lyehianae haeresis'",ut ex iii-elihin Vftehtcilesiacrb-
Iioc coiiciliuroiritfle .siispicaius es.t luiic .iahaiiiema "sanctmEcclesim "tififohiciistbdianl feligiohein; jqiiam
diciuih fuisse/PhpiiOtyrio," .cum„,scr}pserit.Madp.ni ,vaslarejam-'el devorareipeiiiiussqcritega:el ribvq hm-
Itmc foriassesynpdus.epiicbpofum.inqua^qpAnqioiiq -, resis laiihbat. Addit pieiiarivfidei vefitaieni didicisse
C.P. Piigiiusfyri ephcppiis,exc,bhiirimicdius_estj_u)i [J ex_iilterh sancihiiifti- ac 'riligiosiiiiriii drchiepiscopi
referltir hi cohciliq Chdicedbnensi.actibriei. Ajt quis dominvLebnisiqtfeitfappellat rtiagiiuinatfvocatunvet
umquam Credere poiest catfsa>...jahtbp'ere.Nic^nis •propngnaioiem vpritatis. Qtfibtts;'episiolisassehsiim
canohibus-reptfgtfanlehi',Piip.ii,ireijgiohi atque jnno- pfaebuisseaffirmaf, tftiisdehi' subscfipsisse urtiicum
centiae irijiiriqsam, periraciafi.lpotuisse..in synodo •Iba Edesseiioi el Aquilina tiiiili episcOpisi ionira
coacta a sjihctissihiis viris,,' Rotfii pohiTficis.iegaiis, qubs imperdtorumpbtesiaiemihveriibfesribvmliceresis
conitra aposipiicaesetfis m^yata^jIgitiif.Hiotii^Tyri armarurit; Tandein seqiietfiibvisVefbijS;BtfatficTatfdit
ejtcoinihtftficaf ue metro politiciJu^ris ,violalio ' episiolaih (c) : S.upefest-utVbscitin sahcUssihihvifh
io; h lij.u.sij
ab Eusiathio, Befytehsi irijehiaia;,i,,et .ipragmatico fliixiWtimsdcrosaricim-Eccicsim'i:ferdtis\ auferaiisque
Theqdoisiijiyporobpra^ sedad aliain impia bella qum ithpehdebqtit.Prbttibiie iidcfue sacri-
;pf&'cedettiisaPivisyiioduni,;itfqjia AnatoliusadC. P. legatnsectam^qumvbritrdvietM^ est,
fhrotfutfieveciiis.esi, phihiupreferri tf£bei.,No'sjenjm eipritiindtn\Ecclesiit}rbdditepd'cem-, utfruciusapostb-
hac de reihfegrain eptfs^ Ucormnlaboruth accipiqih u 'Dbtiihib';quPebsdeiiiffit-
atfspiciis SS; domihi.lipstri ^Bien^dieti„Xl¥,i fpiamjn clusreddiiurum'tfBy^fomliftVAlXa^tldffiplurTtWalpsius
cphciliofum'ACadertjiareciiavimiis, jiahpque,puolici Theodoreli crga apostplicam !sede'iiiSiibjetfiioiiisct
jtfris faciemiVsitf alie'rtf,sequeh'tiiibrode Ciiaicedo- .revereiiiiie arguriieiita liic';subjictffe,pOss"emtts,. qii.aj
£iensi$_cpAciiii]-ac&^iVlbu^.dissieireii.Ue^i(a)-'^ ,, ; ..? ;, iliius acviOrieiitaliuhiepWcopofliiii'tfoctfitfaiii -cifca
, 441 3^'Co'hsfarilmpp'6liita^;jiVfig'ii|'e Ecclesiaerebus •ecelesiastiearuhireruhi m'odefati6h'ei"n evidfeiiiissiiive
ih pace coinposiitis,Mafcianii|imperalor.ihlerea serio patefaciunt; quavqueJnntttfnVnonJiisi liu':feUc6satqtie
oiiuiia Oriehialitiih^iiva.Iatpilefe ef.sjchismata abolere schismaticos ausos' fuiSSe :R6ihaiiis_^ohliDcilnis'ea
decrevit." Ef prirtio itissii uf & Fiaviahi corpus so- ) suprema >ura dehegarelqtfiespeeVant vel a'd fidei
(a) Paschasio QueSiielioaiiiferratjocihahii fohilJI, poterit, potissimum>cuiii'nvomehta quae 'Qiiesnellus
dissefial. 1,; d'e Vita ei' Refihs |esiis S,-Leohls M., vnniediuin ex act; 4 Ghalctid;addUcit-.fiOu:a'dhaiic
pag..i5i; haud asseiitiri pos's,um,;qul,d6hien\liiVn6n Abundii, sed ad praeeedentemfeynodiiro anrii4i9 re-
Alvutfdii'iliof'uhiqtfe.RVP, iegattiri.i^ijaucloriilaie in lierenda;slnt, ui ipsi iiv dissefiaiione hostra a\l illaiii
Ahatolii cattsa cphciliiiiil.fuis|e. coapljiVni,
4e.3aU ipso PhotiiJryrir.aclioneroj quam sDperiusindicaviiiiiis,
AhafolioCoiiFessutti e^feTOpfeFrohtp^tfiiFexisteiiiiumj; evjdentissime.demonstrabirousj'Al-etiam '-liqStfvad-
cOriypciiiuin.iIhjufia.cafpii Bdrdhitfm,guotfjjus iliutf \ seisarii errOncuinjjudiciitfh refeliitiir ex Thedtfbfeti
Apai'e,:ii)'quanivarii'e epislolaad. Abttndium tSoihehsehii Is; ripiiAnatoTii
Roiriahis'16gaii"s"adjii'dibavenf.'^^
hatfc tefroneaihopiiiitftfehi','
pohtificiif,'j[uril)Winj.uaa- anctoritati cdnciliumei hujus ;gesta adjudieaVit|isea
'sam, et reriim yeritaii rfepttfiiiaiitgitfrtpd^nivh? legatoriim ponlificioruftf supreitfSeptfleSlatii "iifi;i
Anatol.iuscuj'tfsfilectib et pfdiiiati^ faciaVabliajrijfcp sequeiitibus innoiescit. • « - • ••'••'--• -, ,
fetschismaticd Dioscorp, qiit Aiitiocfieiii"patr'i:archa- (b) Consule hac de re S.Lepnis epist.ad: Anato-
lus auctoritatem sibi usurpayerat,.;cum, sul^pjudice liTiiu,olim^O; apiitf Qiffish,^1^; 5^f- ; "•
essef, et, ipsis legltiiiiis judiciiviis'del.egati^^rjeseo- • ,(c)lEpisiolaUiavCiexStafaputfRSforiiurojioih;VI,
tibus, convenlum, consessum, seu s^no^ay^iconvo- pag. I2S, et in collectione Operum Theodoreli facta
casset? Quis id sine conlentionum si^jo afttrmare a doctissimo viro Garnerio societatis Jesu.
 121i3 P. CACCIARIEXERCITATIONESIN S. LEONIS MAGNIOPERA. J224
causas judicahdas, vel ad appellatiotfestfx oiutfimuiitfi, K Ei qtii sibi singulas parles gcminmimpietalhelegerant,
parte excipieiidas, vel ad .synodos generales cogen- una catholicoifidei veriiate ptocuniberent Cerlhsimum
tfas, horumque judicia aut conliritfanda, aiit retra- est. Potissimiim ciim recensitis in aniecedenii coii-
ciaiida, yel abolenda. "Verumtamerine a S. Letmis . fextu Pttlcheriae studiis ad frangendam Nesloriano-
gesiis reCensendis abscedere vitfear, illa in praesens^ riim peninaciam, immediate subjecit ipsi debitam
praetermit.iaitf.Cum uiulta dicenda deinde occurrant esse alteram triumphi coronam et palmam tfe per-
in alja Exercitaiioiie de ipsius episcopi Cyri ad apo- empto Eutychelis errOre. Quare eidem et inipera-
. siolicara sedem appellatioiie,:quam Quesnellus oppu- lOri, in subsequenii epislolaecapite. Ecclesiaenoinine
gnare el everlere nisus est. - gratulafi pergit, pro fidei operibus et adjumentis qttae
sedis legaiis praestiterat. Quibus videlicet
CAPUT XIII. - apostolicae
sacerdoles calholicosqubndamdeEcclesihsuhinjuila
• Orienialium resintrielius mutalm,Euiychianh exiihnn Dioscorisenteniia eiecloireduxhlis, sivequod reliquias
- sanctm memorim
parant, catholich prmsidium, et triagni poniifich - Flqviani .....adecclesiam cui bene
Leonis mmroremvertunt in gdudiiint. Huj.Utgaudii prmfuilfechth cumdebilo hbnore revocari. Alia quo-
testimonium exhibuit variis in ephtplh ad Mafcia- _ que sttbdidii, quse vel ad epispopos lapsos, si fidei,
nuni,ad Pulcheriairi, ad' Anqtoliuth;ad Julianuiit propria male facta retractantes, subscriberent, In
Coensem scriplh. Isiius patria inquiriiur. Barohii, comnuinionem recipiendos pertinebant; vel Dofylaei
Henrici Yalesii el cl.'Stepliani Baluxii opinipriet . Ecclesiam respiciebant, cujus legitimus pastor Euse-
annotanturyOmhem denique labotem S. pontifex hins Romae pontificiae communionis consors tum
impendil pto generali synodo haberida. j> conimorabatur , dumUnde praefata Ecclesia afa intruso
praedottevastabatttr. merito occasionem afripit
i. Saepeaq multiim hotf mectfm eogviavi, mcero- • Dofylaei Ecclesiam imperiali protectione cOminen-
risne an laetitiaeplus Leonis Magni aiiimo attulerint • dantli; quemadmodum et Julianuin Coenseni episco-
Orientalis Ecclesiae res, primum. pb -Eulychianam pum, el Constantinopolitanos clericos, qui Flaviano
liaeresim hujiisque fautores tantopefe perfurhatav, et lidelibus officiis jam adlixserunt. Haec est summa
pene ad exititfm perductae; et deiride plena tranquil- - epistolacatf Puicheriam Augtisiam, cui iion absiini-
Hlafe ctttfi cathplicacifideiitriumpho et gloria, poiili- •lein fuisse arbitramur eam quaitf per suos legatos ad
iicio labore sitque studio, fpliclipr compositae, ut Marcianum mlsisse fassus est, cum perpeiuo in rebus
virgo Ecciesia, sponsa unius vifi Chrisli nullo pror- agendis sibi Leonem respontfisse compertum habea-
sus errore vitiari iniqiiorum fraudibus videretur. mus, potissimum qnando eadem die de unOeodem-
Quaestionem tainen definire ausus non sunv (a). Id- que negoiio atf Orientem litleras mittere coaclus
circo ne roeus labor in incerlis inquisitionibus ver- fuil.
setur, dumtaxal nunc affirroabo roulitf laetilia Leonis 2. Aliquid peculiare potius altehdendum occurrit
aiiimum affectum fuisse, cum iniellcxit praeterilos in dnabus aliis subsequehtibiis epistolis, eadein pa-
suos labores et luciiis jam ecclesiasficae libertati et riter die signatis, quarttm unara ad Anatolium,
tfivinarttm rerum administrationi multum profuisse. aliam xero ad Juliartuiii Coensem dircxit. Sed tota
Istitfs ponlificiav lavtitiae arguroenla nobis suppedi- liilerarum djverslias non ex alio qnani ex diversi-
tant inter caeteras epistolav illae quas S. P. scripsit tate muneniro qiiibuS in Ecclesia fnngebanlur orta
iad Marcianuih, ad Pulclicriam'; et ad AriatoliumC. Ost. Postqiiam ergo Anatolio de fidei professione
P., jam accepta plenissinia Constanliiiopolitani con- C juxia fcgulas ab ipso praescriptas emissa et proprio
cilii relatione, quam Romam Abundius aiiique legati characlere signata gralulatus est, ait se ad Orieiueni
niiseruni.Propierea, consideratis maximis beneficiis remittere tres legatOs Constantinopolitanae Ecclesiae
divina largiiate Ecclesjae catliolicse eoilatis, primp clericos, qui laudata scripla iletulerant, atque eo-
sine ulla prOlatiOnelitteras dat Marciano ad signifi- rumdem legalorum nominibus ef gradibus explicatis:
candain sui animi voluptalem pro fidei integritate Vt ergo inviceindiliclionh tum animus noitrh confir-
securius abinimicorum insidiis iraperialiproiectioiie maretur aUoquiisfilios nosiros Caslerium (sive Caslo-
defensa; atque fateiur niulias gratias eidem referre, rium) prctbyterum, Palricium el Asclepiadem diaco-
quas non verbis, sed exbeneficiisqqae Ecclesiaecon- nos, quiad nos tua scripla delulerunl poslvenerabilem
lulerat potuisset inteiligere. Addil; pfolixiores lum diein fetti patchalis remitimut. Artalolio deiude tam-
non potuisseiepislolas scribere, cum ex Urbe clerici quam Conslanlinopoiitaroe Ecclesise praesuii cavcre
. quos Anatolius cum suaefidei pfofessioiie miserat es- inandat ne in divinis rebus agendis quispiam ex
sent discessttri. Pleniora aulem (atfdil)tfe oinnibus presbyteris vel episcopis audeat recitare ad sacruin
qum ad cutam nieam pro stalu Ecciesiarum et concor- altare iiomlna Diotcori, Juvenalh et Euttalhii, quod
diaJDpmini peftinent sacerdolutn per legatos nostros nostri (intellige legati) ibidem cpnstituli facienduin
scripta direximus. Novos autem; Cpnstaniiiiopoliitt esse dixetiht (b). Porfo si Quesiiellus ad haec verba
misisse legatos, postremis iis verbis pateractum est. aitendissel,; liaud scio an affirinare potuisset syno-
443 Veriimiafnenrioyaehujus deiegationiscausa cum dum illam, seu episcoporum consessum, fuisse ab
in hacepistola indicata non sit, ex aliis subsequen- Ariatolio, rion a pptttiliciis.Tegaiis, coaclum,:de qua
tibus necesse est earii exquiramtfS; Priiiio ehim arbi- j. re yidesis quae jpsi in superiori caplte jam 444 au"
trabar (cum scripta ibiiiidicatadesiderentiir) soleni- noiavimtts. Gaeteratandeui quie tertio illius epistolae
neitt decrevisiselegalioiiero ad Marcjaiuimyliuicgratu- cap. scribitprofsus respoiideilt iis quae ex epistola
laturus pro iRoinarto adepto impefio , pro sibi et ad Pulcheriam jara recensuiinus....•,
Ecclesiae rebius .majori pairpciniti vindicando. At le. 5. Quod vero ad Julianum episcppum Coensem
gatos de qulbus ibi meiitioiiein facit ad- alium sco- spectal, niliil nobis dicenduro occurrit, praeter id
pum fuisse tfirectos, Leonis scriptaad imperalorein, qiiod ex iisdem epistolis colligi posse intelligimus.
et epistolse eadera die ad Pulcheriam, ad Anaiolium Aliiis ehim atque ahas Nestorianae et Euiyehianae
ct ad- Julianum episcopttm Coensem scriptae non liaeresisoccasione litteras Julianum Roraano pontifici
obscure declarant.Atqueinipriniis S. Leoeadem die dedisse, omnibus perspecUimesl. Sed cum istius om-
ad Pulcheriaitt scribens, hujtts pietateiu laudat, qua, hes epistolaedesiderenlur, ut etiam Paschasius Ques-
divinae inisericordiae suffulia prap.sldio,labores sus- nellus in catalogo rnomimentoriim ad S. Leonem
tinuit, ut duae haereses ,,Nestoriana videlicet et Eu- pertinentium descfipsit, nonnisi conjccturis ifdducli
tychiana, nec laterent, nec seivsim catbolicorura de iisdem verba facere possumus. Inierim vero.quid
corda labefactarent. Id indicare voluisse iis vocibus: Julianus, quave occasione ad S. Leonem, labente
(a) Leonis epist. olim 38, apud Quesnellum esl 55. (b) Epislola olim .40, jam vero in Quesnelli etfiiiono
Exstat lom. I OperumS. Leonis,pag.276, etlom. IV 60, cap. 1 el 5.
Concil.
1225 DE EUTYCHIANAHARESl ET HISTORIALIB. I. 1226
anno 450 vel ineunte 451, seripserit, nobis indica- AVgarelur, ad S. pontificemcpistolas sciripsit, ut digna-
tnm est ex epislola olim 41, nuncapud Quesnellum retur Orientem adire, concilium.ibidem agere, cun-
61, quam R. P. iis verbis orsus est: Litteras frater- ctaque decernere qusereligioni utilia credebantur.
nitalis lum per filiosnoslros Conslantinopolitanoscleri- Sivero id onerosumsibi videretur (subjicit)7iocipsum
cos, nuntios tum saltttis, accepi, quibus te magnh tri- suis proprih litterh sua sancthas tnanifestaret,quate-
bulalionibusgravaiumfuhse significas. Mullis enim de nus in omnemOrientem,et in ipsarriThracidm, et Itly-
causis ab Eulychiana faclione Julianus episcopus ricum, imperiales litterm dirigerenlur, ut ad quemdam
odio habebatur. Vicaria polestate enim apud Orien- slaluendum locum omnessancthsimi ephcopi conveni-
tales pro apostolicasede fungebatur. In Ephesinolatro- rent, et qum Christianorum religioni alque calholicm
cinio Dioscoro quantum potuit reslilit, numquam a fidei proderenl sicut sanctitas tua (ait), secundumec-
legalorum ponlificiorumnulibus abscetfens, ut colligi clesiaslicasregulas, definierit, sua disposhione decla-
potest ex alia praeeedentiS. Leonis epistola ad eum- retit (c). Hanc epistolam Leoni reddidit Titianus
dem scripta, idibus Octobris anni 449. Alia anlem urbis Romaepraefeetus, sieuti colligimus ex respon-
causa ob quam Orientalibus haereticis atque schis- sione quam ipse Leo fecit imperatori. In hacquippe,
malicis fuit invisus, forte ex ipsius patria oriebatur. laudato ipsius Marciani studio, gratulatur quod fidei
Cum enim ltalus essel, non lubenter ejus nomen et imperii res reparai'e satageret, ut videlicet, pro-
Orientales audiebant, aegre admodum ferentes quod pilialoper unam confessionemDeo, simul et hmretica
homo extraneac nationis super eos aueioritatem falsitas, el barbara deslrualur ftostilitas.Quoniam vero
exerceret; quique sumnia vigilantia operam dabat negotium de nova habenda synodo per epistolas
ne eeciesiasticseregulsenegligereutur, sedulo agens ut o, ultro citroque missas agere valde difficile poniifex
aposlolicse sedis roandata exsequerentur , hujusque arbitralus est, primo imperatori indicat de solis er-
jura non violarentur. Quaproptergravissimos coactus rantibus esse agendum, minime vero de fide vel
subire labores inler procaees catholicaefideiadversa- Scripturis, quas aliter qtiara SS. Patres inlerpretari
rios, atque cum nimis ejusanimus veritati iinmobiliier nefas reputabat; ideo iraperiali.sollicitudini respou-
adhaerensfaligar.etur, quadam necessitate compiilsus det per legationem, qum(ait) confestimad clemeniiam
concupivil se Leoni et palriae praesentare. Quod vestram, Deo annuenle, perveniel, quidquid ad causm
(ait S. Leo) vere futurum speraveram,ul apertius oin- utililalem arbitror perlinere plenius atque opporlunius
niumlimrelicorumambagestuo ore cognoscerem.Ye- suggeretur(d). Non diu distulil ipse pontifex novas
rumiamen , divina munilus prolectione, ab impio- liueras dare imperatori, forle quia intra quadraginta
rum hosliuni raanibus incolumis cum evasissef, ut septem dierum intervallum ipse ex imperatore novas
Ecclesiaecausis ulilitalem afferre potuisset, liberum litteras accepit. Siquidem sepiimo idus Junii fidu
ei fuit apud eos degerequorum nobis probabilh assen- ciam rescribendi arripere affirmat, cum ex ipsius
sus innotuil, sicut fratrh nosiri Anatotiiscripta profi- imperatoris epistolis, tum ex relaiione sibi facta ab
lenlur, el geslaqumapud ipsum coramnoslrit sunlcon- Abundio caeterisqueiegatis ex Orienle revertentibus,
fecladeinonslranl. Post haec saluiationis vicissitndi- qui non sola assertione verborum, sed ipsis etiam
. nem ei reddit, et ui circumspecte perseverantem operum effeetibus,demonstrabantad defensionemca.
diligenliam contra falsilalis aslulias adhibeat horta- tholicmfidei dt«tn«m(ait)m vobhvigereprmsidium(e)
lur, cum tibi ad hocet luus animus, et noslra auctoritas Inter caelera quae ibidem subjicit,. narrat jam di-
suffragelur.Aliquibus tamen minus tula videri potest rexisse Lucentiumephcopum,et Basiliumpresbyterum,
sententia nostra, qua Julianum Coensem patria Ita-1G qui soUiciludinis mem (ait) parlet possint implere,
lunv luisse affirmamus, clarissimi potissimum Ste- quemadmodiim in praecedentipromiserat. Hos auteni
phani Baluzii opinione ducti (a), qui in nova Con- ad illud munus obeundum ablegavil pro lapsis epi-
ciliorum colleclionede isto Coensi episcopo, apo- scopisreconciliandis, ne borum resipiicenlium deside-
stolicae sedis legato, disserens, hominem Graecum ria longiori mora faligarenlur, neveinjuriosa facililas
fuisse affirmat; atque annotalo Baronii et Ilenrici lemereet sine dhcrelione susciperet. Synodum vero
Yalesii lapsu, qui, quandoqoe mss. codd., corruplis generalem sicul imperator suggesserat, se postulasse
iectionibus adducti, hunc confuderunt cum Julio Ptf- falelur. Sed sacerdotesprovinciarum omniumcongre.
leolano episcopo, quem S; Leo ad latrocinalem sy- gari illius temporh necessitasnulla raiione permittebat
nodum cum aliis ablegaverat. Julianum ergo Coen- propter bella ingruentia, quae haud quibusdam epi-
sem episcopum Graecum hominem fuisse asseverat, scopis maxime evocandis a suis abscedere Ecclesiis
cui primo a Leone demandatum fuit Graecereddere sinebant. Idcirco ad aliud iempus episcoporum con-
episloiam scriptamad Flavianum (b), qui haud dubie vocatiouem reservandam esse existimat. Eadem die
(aii) aliquantultiin linguaeLaiinae cognitionem habe- epistolam non absimjlem scripsit ad Pulcheriam.Au-
bat, difficilenon erat in tenui et exigua lucubra- gustam, cui laudalos legatos commendaf; Eutychia-
tione. Post synodum Chaleedonensem deinde idem nam blasphemiam condemnat; Augustain denique
Leo eidem mandat synodalia Chalcedonensis gesta rogat ut ipse Eutyches ad longinquiora transferalur,
Graecescripta, Latinitate donare. Al majoris operae ejusque monasterio catholicus praeficiaturabbas, qui
(ail) fuit atnplissima illa gesta ex Graeco sermone illam servorumDei congregaiionemet a pravo dogmate
vertere in Lalinum; homini praesertim Graeco, qui n Uberare, el insthuth verhalh possil imbuere (f).
tamen etsi legatus sedis apostolicae, apud Graecos, 446 5. Cum has adhibuissct diligentias apud
plenam tamen Latinae linguae445 cognilionem ha- Marcianum imperatorem et Pulcheriam Augustam,
bere non potuit. At venia huic tanlo diligentiquei ab inccepto opere tfon destitit S.ponlifex. Sedeadem
viro danda est, qui ad superius explicatam Leonisi die scripsit pariter ad Anatolium, quem pridem re-
episiolam non aniroadvertit. ceperat in communionem, ratam bahendo alque
4. Marcianus imperator, interim serio recogitanss conlirmando istius in episcopum Constanlinopoiita-
Strtiusadepti imperii felicitatem maxime a religionis; nunv electionem, cui aperiens necessitatem quaeeutfi
imbus pendere, atque videns Ecclesiarum Orientis! impulit ad mittendos in Orientem novos legatos,
iflegbtia ob diversas factiones, episcopprum odia,, Luceitfitimepiscopumet Basilium presbyterum, ei sug-
brevi ad exilium perduci posse, nisi generalis syno- gerit lapsos poenitentes per saiisfactinnera et ndn
dus, quemadmodumS. Leo jam decreverat, congre- dubiam fidei professionem ad reconciliationem reci-
(a) "Videsisnovam Baluzii Conc. collectionem,, (d) Epist. olim 42, nunc in Quesnelli editione 62
p. 955. est. Hancque pontifex scripsit nono kal. Maii 451,
(b) S. Leo Magnus, epist. 102, apud Quesnellum. vel ul habent duo Vat. codd. et Grim. octavq kal.
(c) HaecMarciani epistola Graece et Latine exstatt ejusdem mensis.
tom. I OperumS. Leonis apud Quesnellum, pag.279,, (e) Episl. olim 44, jam vero 63, cap. 1. ' v ; •
et tom. IV Concil. generalium. (f) Epist. jam 45, nunc 6*, cap. 3.
PATHOL.LV.
 1227 P. CAGCIARIEXERGITATIONESIN S. LEONIS MAGNIOPERA. 1228
pere; ea tamen modeTatione servata, sed uinec benevo- A ad securidi tomi calcem apposuit. Hanc enim inter
lenlimipartet nec jusiiiicenegligahlur, absqueper- cavteras veluti indignam suarum notarum et obser-
sondrumacceptione.divinum in omnibusjudicium cbgi- vaiionttm pforsus praelermisit. Quid tamen? Leo
telttt. Sed in alterO ejusdein epistolae capite, agens ipse, qui interprete non indiget, eadem die, supre-
de iisqui gravius in lairocinali syriodo peccaverunt, mae liujus auctoritatis in judiciis d.e Orientalium cau-
superiorem sibi locum in illa infelici sjmodo vindi- sis ferettdis clariora adhuc argumenia posteris ex
cantcs : Hotum (ait) si sathfdclio talis accedit qrim epistola 67 reliquit. Nam cum, iadhuc superstite
non refutanda videatur, tnaiurioribus\aposlolicmsedh Flaviano, duo CoiistantinopolitanaeEcclesiae presby-
consiliis causa reservati jtibet, ut examirtath omnibus teri, Basilius himirunv et Joanhes, vel Euiychia-
atque perpensh, de ipsh eoritm aclionibus quid con- ria, 447 wl Nestoriana liaeresipostulati fuissent, ad
•stilui debeat "mslimetur; eorum nomina tandem ad hujusmodi infamiae notanv delendam Romam vene-
aliare fecilari vetat, qiioadnsque quid de eh constiiui funt. Cum atfibo itaque coram sede apostolica sese
debeat rerum processus ostetidai, Neque ex hac dum- purgassent, reyersuri postmoduin ad Orientem, S.
taxal reservalione sibi facta, ne principes liaeretiCo- pontifex atf Anatolium scribit, lestimonium dans
rum ad reconciliationem admittaiitur, Romanae sedis eosdem post susceplum longinquae peregrinationis
aucioritas in Orientalium causis exlra concilium ju- laborem sensum cordis sui in apostolica sede patefe- .
dicandis clarissime innotescit; verum etiam ex iis ciSse, damnantes (aii) utramque haeresim, quarum
quaein altero epislolae capite scfipsit, in quo nvandat supra fecimus mentionem. Quare brevissimam hanc
quod si de quibusdaro aliis cattsis amplius deliberaiu epistolam claudens ita S. P. alloquitur Anatoliom:
dum conlingeret, celeriter ad nos relalio dirigatur, ut, 1» Per Itos ergo, [rater charhsime, cum testimonionoslro
pertraclaia qualilate causarum, notlra auid observari ad propria reverienlesdiiectioni tumnostra scripta di-
debeat sollichudo consliludl. reaiimus, fidenier orantes ui qui gralia apostolicmsedh
6. Hic itaque duo, nisi mea nve fallat opinio, at- ornantur, eliam [avore per omnia se gaudeanl adju-
tendendasurit.qtiae ambo certa et tfitida praeseferunt vari(q). Npn me quideni latet eos qui nodum in scirpo
argiiroenia supremae moderationis aRonianis ponti- quaerunt posse contendere minus aptam esse hanc epi-
iicibus adlnbiiae irt negoiiis OrientaliiinvEcclesiarum. stolani ad riosirum assumptum probandum, ob duras
Alterum spectat ad eos pcenitentes qui metu adducti illas voceS, fidentef orarites, quaejudicis aucicritatem
lapsi erant. Pro quibus recipiendis LeO ipse eas re- dedecere videritur. At xontenlionem dirimit, vel
gulas praescribit quae jiisliliae hattd repugnarent, vel leeiioriiim varieias, vel fragmenlum quoddam episto-
indiiigentiaecum justitise injuria nori faver.ent. Pro lae Flaviani ex Vaticana bibliotheca erutum, nonduni
nis autem reconciliandis hvisitduos latfdatos legatos, publici juris faclura, quod ipsi in sequenti tomo
Lucentium atque Basilium, quibtfs ctfni ivecessariura exhibebimus. Plerique enim codices, et Grimaneus
commonitorium el instiiuliones dedisset, nemini,nec ipse, tft Quesnellus ad suae editionis oram scripsit,
jpsi Anatolio Gonstantinopolitano episcopo, licitum habent, fidenler hortantes. Deinde duorum presby-
esse poterat ab iisdem vel leviter resilire. Quotquot terorum negotium in annum 449 rejiciendum est. Et
jgitur lapsi ex hoc ordine ad pristiha ecclesiastica quamvis tota iniegra Leoninar.um epistolarum series
officia, dignitates et gradus erant restituendi, non- desideretur, tariieii ex unico ijlo fragmenio Flaviani
riisi apnsiolicae sedis auctoritale absolvi poterant, et epistolaein hprutti causa scriptae innoiescitS. Leo-
antiquis honoribus frui concedebatur. Caeteros vero, . nem yeras jutficis partes obiisse; duos jflos presby-
qui tamquam schismatis auctores habebantur, quo- C teros Romam venisse rationem de fide reddituros ;
rura causa durioretgraviorerat, exLeonis sanctione atque denique non ex quadam indulgentia, sed re
ad honores fet gradus, ad communionem et reconci- cognita atque probata, Leonem eos in communionem
liationem.snb quocumque satisfactionis signo etlesti- suscepisse, innoceutesque declarasse. Fragmentum
monio suscipere vel amittere cauiutrt erat; quoniam quippe illud quod indicavimus nihii aliud in se con-
maturius judicium de his aliisque causis quae pote- tinet quam Flaviani ad S. Leonem relationem de fide
raht insurgere summus pontifex habere sibi reserva- et moribus presbyteroruni Basiiii et Joannis, ut op-
vit. H;ec duo quidem studiOse dissimulasse Quesnel- poritfoius explicabimus. Hanc epistolam scripsit S.
lum censendum est. Ea nimirum ductus ratione, ne potttifex tfecimo tertio kalendas Julii, paulo antequam
fateri cogeratur quae passim in adomahdis S. ponti- legatos atf tfovum generale concilium ihstituerei, et
ficis Operibtts inliciatur; tot tantisque semper adhi- ex Urbe in Orientem mitteret. Jam vero quaesequun-
Liiis violenlis interpreiationibus, quas sibi sufficere tur, eumslnt veluti praeliminaria synodi Chalcedo-
arbitrabatur; ad: abolendam Romanorirov poiitificttra uensis, in qua cogenda alque canonice ordinanda
auctoriialem in Orienialium causis judicandis. Stu- S. Poniificis Leonis studium sedulo versabatur, id-
djose quiaeni hujus epistolaeargumenta dissimulasse, cifco de his verba iacere in sequeniis libri capilibus
, produnt annotationes ad Leoniuas epistolas, qttas •resfirvamus. '....,
(a) Epistola olim 48, jam apud Quesnellum 67.

LIBER SECWEDm.
, PROLOQUICM. J) setfi, neqiie nobls aliisque seriplorlbus tantopers
fuisset laborandum in detegendis refellendisque iis
-i 448 Inlcr praecipuas causas quibtis oppido fil ut cOmmentis quae ipsi ad veritatem abscondendam
Squampiurimiin sinceraeveritatis odiiimClialcedonen- opprimendailiqiie excogitarunt, ad aliorum animos
jsibusAclis et Leoniiiis scriptis abutaniur ad apostpiicae praejudiciisfaisisque Opiniortibusimbibendos efr de-
sedis.jura aboleiida aut saltem elevanda, ea cerle pravahdos. Itaqtfe cum in praeCedentibus Exercita-
,censenda esf guaeiproficisciturvel ex quadam mali- tioilibus quahiplurima e terfebris educere conatus
gna Vetefiijmmiinumehtorum interpretatione, aut ex fueriro qtfaeatf Eutychianse haeresis auctoreni, vindi-
pafiiitf acciifata diligeniia in iisdem evolvehdis, lu- ces propugnatoresque. pertinebant, cum pravierea
strandis simtflque conferendis. Si enim , omnium de ecclesiasticis jtfdiciis in Etfiychetis condemna-
parfitfm studio seposito, cum theologi, tum antiqua- tionem ipsius aliorumque appellationes abundantius
' riiin refutfi tractatores, causas de quibus nos agere egerim, perspicue expiicando stfprema apostolieae
deiibefattius i disputare voluissent, atque judicium sedis jufa, et coiisueiudinem in Orientalium etiam
interponere, quemadmodum aevi res postulabant, causis judicandis retraciandisve, atque id genus alia
obscuris quibusdam factis maximum Iumen atiulis- plurima; jam rnilii lustranda et recensenda superesse.
4229 DE EUTYCHIANAH^ERESI ET HISTORIA LIB. H. 1250
intelligo quaetandem contra earadem Eulyehianam A Aresim grassari, ibidem esse jugulandam credidit, el
factionem in Chalcedonensi synodo ex Leonis, sen- proplerea, uliro cilroque litteris missis, Marcianus
tentia gesta sunt; quaeque idem S. ponlifex in reli- rerum necessitale ducius, et ab Orientalibus episco-
quo suaevitaecursu nro Clirisliatiavreipublicae bono •. pis sollicitatus, non ampiins synodi congregalionem-
fideliteradimplevit. Fateor quidem in praecedentibus deferendam esse arbitratus est. Cnm ergo ex Italia
conscribendis Exercitaiionibus longum quandoque nec consiietudo, nec palriaeamor, nec exterrii hostes
habuisse sermonem, a quo nostri sevi viri abliorrere Hunni, duce Atlila, Leoni egredi permiiterent, Pa-
solem, leviori poiius rerum corlice deleciari assueti, schasinum Lilybaeiepiseopum ad vices suas implen-
quam in sincera earumdem verilatum inquisitione das seligit, quem pauci doctrina, sanclitale ei fama
exerceri. Sed ad banc necessilatem prolixioris quan- adaequabant. Maxiraumliiijus episcopi animi robur et
doque sermonis habendi multae causae me compule- constantiam jam probaverat dura illa atque longa
runt. Quarum allera ex lisn illarum instilutiomim servitus quara subiit apud barbaros; atque istius
oriebatur quas multoruro annorum spaiio in scholis scieutia apprime noscitnr ex cycli pasclialis emenda-
theologiae exponere fui assuetus, in quibus expen- tione, circa quam a S. Leone fuerat consultus.
dendis brevis et stricia oratio adhiberi haud pnlest, Quem praeterea idem S. puntifex tanii fecerat, ut ipsi
ne auditores minus sufficiertteredoceantur. Propierea jam pridem a duobus annis commisisset curam anti-
banc consuetudinem longa industria comparatam quaedisciplinae reparandae, el mores Ecclesise Sicu-
valde difficile superare potui. Altera vero_ nostris lae emendandi, ut ex epistola olim 4, nunc apud
adversariis adjudicanda est, qui cum obscuras quas- Quesnellum 16 colligitur, cuj'us ullimum caput hisce
dam mnltisque cavillis circuminvolutas quaesliones x> T verbis clausit : limc autem qum vobh, inspirante Do-
excitassent, quibus pro praesenti scribendi proposito mino, insinuanda credidimus, per 450 ftotres et
449 iiie occurrere oportuit, paucis eorum argu- coepiscoposnostros Baccillum atque Paschasinum ad
meiiia eripere aique refellere prorsus impossibile vestram volumusnolhium pervenire. Qnibut referenli-
fuisset, cum multoties ad genuinos fontes horumque bus cognoscamusquam reverenler a vobis aposlolicm
inlerpretes provocare milii opus fuit, ut male con- sedis inslituia servenlur. Tura ergo novas litleras dare
gesta et constructa eorum aedificia atque syslemata voluit qnasi praeriuniias muneris quod paulo post
demonstrarem. Verumtamen in posirema harum eidem tfemandare cogiiabat. Propierea ut ejus ani-
Exercilaiionum parte omnino brevitalem prosequi raum necessaria institiitione praepararei, ad eum
nitar; nonnulla annoialionum subsidio iudicando, mitlit celebrem epislolam ad Flavianum, quamque
sive supplendo ; alia in synopsim, vix ulla instiiuta (ail) untuersa/is Ecclesia amplectilur, dUigentiuslibi
cum adversariis congressione, redigendo; alia lan- recensendamcognoscendamquedirexi. Mullade Euty-
dem qufe pro quaesiionum amplitudine et diflicnlta- chiana et Nestoriana liaeresibusdisserit, a quarum
tibus dicenda superessent, et a quibusdam optimae labe ut Conslanlinopolitanam purgaret Ecclesiam,
fidei et erudilionis viris j'am illustrata fueruni, quasi legatos pontificios jam illue nvisisse narrat, qui de
intacta relinquere deliberavi, ad eos scriplores qui incarnaiionis sacramenlo ea praedicantes quae SS.
nos praecessernnt nostros lectores reroittendo. Patres docuerunt, et quae Ecclesiarum universitas
pridem tenuerat, feliciter impetrarunt ut lotam Con-
CAPUT I. slantinopolitanameamdent Ecclesiamcum monasterih
Diu desideralam a Leone Magno generalemsynodum ' omnibus et mullis ephcoph ad bonam frugem reduce-
landem in Oriente habendam imperator Marcianus C rent; qui praabuerunt consensuro, et subscriptionibus
permisil.Cujus dhpositioni S. P. gravioftbus duclus runlsuis Nestorium et Eutychen cunvsuis anathematiza-
ratiohibus cutn posset obshlere, tamen prmpeditus dogmatibus. Quaeut evidenter a Paschasino co-
ne synodo inleressel, qttaiuor legalos in Orienlem gnoscerentur, aliqua(ri\\) ad dilectionemluam scri-
mitlh, qui ipsius notnine, vice el loco, eidem prm- pta transmhi. Addil deinde : Noveris eliam proxime
sint. Omniaidcirco agenda dhponit, daiis hac de me epistolam Constantinopolitani episcopi aceepisse,
causa alih et aliis ephlolh ad Paschasinum, ad qum refert Antioclienum episcopum(Maximumvideli-
Marcianum, ad Analolium, ad Pulcheriam augu- versos cel) (a), missh per provincias suas traclalorih, uni-
slam, et ad Julianum Coensem. episcoposet epislolmmemprmbuhse consensum,
et Nestotium el Eulychenpari subscriptionedamnasse.
i. Vix facla nova legatorum in Orienle expeditione Qua in reminime aures et lidem Quesnello praebere
pro quibusdam recipiendis lapsis ad pcenilentiam ve- possumus, qui Anaiolii meriio illius consessns prae-
nire cupientibus, de habenda generali synodo, cum sidis haec omnia adjudicavit (b). Nam S. Leo de plu-
sunvmus pontifex, lum Marcianus augustus tandem ribus rebus Pascliasinum insiruere volens, seriera
deliberarunt. Hanc enim in votis Leonenv habuisse, omnium quae a suis legatis apud Constaulinopulim
stalim inleiici- latrociualis Ephesiui exiiu audito, gesta fuerant transmisit, cerie liaud Anatolio vindi-
produnt isiius litlerae datav ad Theodosium eodem cans ConslaniinopuliianaeEcclesiaepurgationem, Ne-
anno 449, in nvense Octobris, de quibus in anlece- storii et Eulyclieiis damnationein, sed illius dum-
demis lihri Exercitationibus verba fecimus. Sed cunv taxai facit nieniionem, quatenus jam ab eo relatio-
Thcodosius auguslus, in Euiychem propensus, cir- _. nem obtinuit de iis quae per Maximum in Antioche-
cunvventusfuisset a factiosis viris, quibus ducebntur, •"' nas provincias fueranl in fidei praesidiuhv atque
irrita tum prorsus reddita sunt pontificia desideria, munimeu religiose exsecutioni tfemandata. Quid?
donec ad imperium assumptus Marcianus, Orienlis Anatolius, cujus fides suspecta fuerat, legatis pon-
res janv fere pessumdaiaeerigereniur. Igilur in sen- tificiis prresentibus Constaniinopolitano poluisset
teniii.m Leonis imperator veniens, de locri lamen et pr*esse conventui ? Figmentum est; illudque refel
tempore non conveniebant. Leoni in Italiain syno- limus in nostra dissertatione de Pholio Tyrio, ad
dum cogi placebat, secum recogitans omnia pravca- quam nos lectores remittimus.
!/vere mala quibus memoria lalrocinii Ephesini vehe- 2. Iu postrema tandem suaeepistolaepafte S. pon-
j' menier affiictabatur, optans praeterea se adesse con- tifex a Paschasino rationem Paschalis festi servan-
cilio. At imperator videns per totum Orientem hae- dain anno 455 sciscitatur; eo quod in annolatione
(a) Epist. 68, cap. 1. Chalcedonensem de Domno, tamquam supposiliiiam
(b) Vide quam nugatorie fabulatus fuerit Pasch. et falsam rejiceret. An nort is etiam ante Chalcedo-
Quesnellus in causa Oomni Anlioch. Maximi praede- nense concilitim Antiochenum patriarchalum Nesto-
cessoris, sibi blandiendo nullam reperiri causam Ciir riaha et Eulychiana labe per Domnum infectum pur-
S. Lco ratam habere potuerit hujus eleclionem et gavit? Vide qtfae tfe tali actihne jam iscripsimus, cL
Domni depositionem. Quae duo potissimum illum in Stephani Baluzii vestigiis insistentfo».
eam absurdam opinionem induxerunt, ut aelionem
 1251 P. CACCIARIEXERCITATIONESMNS.. LEONIS MAGNIOPERA. 123&
Tlieophili invenerat sanctae memoriae Alexandrinum A A cum solius imperialis arbitrii faciat menlionem? For-
episcopum octayo kalendas Maii constittiisse Pascba lem habebat animum in tuendis suae sedis praeroga-
celebrandum esse : quod a regula ecclesiaslicapeniius livis et juribus, et indulgenter dumtaxat ea magnis
imienimnsalienum. Quoniam, subjicit, in nostris pa- principibus permitlebai quae in communem Ecclesiae
sckalibus cyclis, quod bene nosse dignarh, dechno utilitatem redundare poterant, qnavque, ex altera
quinlo kalendasMaii ejusdem anni Pascha celebran- • parte, nec ipsius laederent aucloritalem, nec pontifi-
dum esse sit scriptum. Idcirco omnem errorem prae- ciae dignitati viilnus aut dedecus inferrent.
cavere et ambiguitatem tollere volens, eidem man- 4. Pascbasino deinde Bonifacium presbyterum ex
dat ut cum peritis quibttsque diligentius requirat urbe Roroa adjunxit, et ad eamdem synodnm.niisit,
atque perlraciet riovam temporutfv suppuiationem, quibus et illos duos legatos sociari jnssit, Lucemitini
et ccelestiumorbium regulam aique cursunv. Sed de videlicet et Basilium , quos Constantinopolim j"am
hoc paschali cyclo, quem emendari S."Leo Magnus niiserat pro habendo synodali conventu ad lapsos pce-
exoptavit, rerum ordine servaio, verba faciemus de niteniiam agentes recipiendos. Synodi landeni gene-
rebus gestis disserentes, quae Chalcedohense conci- ralis praesidem Paschasinum instiluit; non ea quidem
lium subsccutae sunt. ratione qua Quesnellus interpretari nisus fuit, nimi-
Miium tamen est hac in epistola iiihil Paschasino rum , ul falsiiatum turbine catholica conslaniia re-
indicaium fuisse 451 de itinere aggrediendo Ni- sisteret, ulpote homo qui absque odio etgratia labo-
caeanvversus, ut ibi pontilicias ageret vices in sy- rem assumpsissel pro solius haereticaeimpietalis ex-
nodo, quam ;incunctanter fieri posiulaverat Marcia- cidio, sed quia sumroi pontificispartes assumere et
. nus. Nam cufti praelatam epistolam scripsisset octayo nT obire debebat. Quare delendam 452 esse Quesnelli
kalendas Julii, et duobus vixelapsis diebus tres alias marginalem notam, utpole avquivocnmsensum red-
scripsisse inveniamus, unam ad Mafcianum augu- denlem , censUiihus, quam ad oram suae editionis
stum, alterain ad Anatoliuni, tertiam deniquead Ju- scripsit: e Nola qua de causa Leo legatum suum sy-
lianum Coensem episcopum, in quibus mentionem nodo universali praesidere cupiat. i Nam pontifex
facit jam de; irtstitutis atf novam synodum legatis, hoe murius suo legato deberi illa verba indicant:
Idcirco argtfmentari licet' die seplima kalendarum Prmdiclum fratreni el coepiscopummeuntvicemea sy-
ejusdcttl mettsis imperiales lilteras recepisse, quibtfs nodo convenitprmsidere. Non oigo id soluni desidera-
Synodum non anvpliusdifferri postulabal. Ad has lit- vit S. Leo, sed convenireaut deberi non obscure si-
ttfras Quesnellus animadvertens, plane dissimulavit gnificavit; potisslmum ad reparanda illa apostolicae
ea omnia quae sumroorum pontificum jura patefa- sedis jura qriae per unins Dioscori impoleiitiam in
ciunf. Et drtmlaxat slylunv convertit ad exaggerari- latrocinio EpheSinp pessuivdaia et abolita ftierunt,
dum quemadmodum Leo aegre tulerit synodum nec ut ex concilii Chalcedonensis defmitione explora-
differri, nec fieri in Iiulia, et plus valuisse Anatolii tum esl. Sibi concinit S. P. in sequenli epistola ad
Orientaliumque vota, quam sua. Non lanvcn erat in Anatoliunv, in qua clarius significat clemenlissimi
animo suninvi poiitificis pacis consilia comperendi- principis dispositioni obsistere noluisse, praesertinv
natione omiitere. "Vereortamen nostrum ioterpre- quia generale conciliuuv et ipse tnagno desideriode-
tem portviliciaevoluniatis scopum hisce divinationi- poposcerat. Quoniam vero quatuor illis viris ex Si-
biis baud esse asscculum. Votis enim Marciani im- cilia et Italia Orientem pro lam gravi negoiio adeun-
pCratoris potuisset Leo obsistere, ut sincere fasstts tibus valde difficile fuissel Leonis jussa adamussim
in epistola hac occasione ad eumdem scripta. Cujus C ( exsequi,.nisi ab aliquo probatae fidei viro, qtti omnes
quippe volurilali non alia de causa obviare distulit, Orientaiium agendi rationes, studia, artes, vafriiiem
ne devoto principis arbitrio repugnare velle videre- tergiversationesque apprime noscere potuisset; veri-
tur. Ad haecverba animadveftat, quaeso,Quesnellus, tus quidem Leo , et rationabiliter , ne Paschasinus
et quotquot cuni eo uugari solent. Credebamuscle- ciiin aliis legatis in muneribus exsequendis decipe-
meittiain vestram (ita epistolam orditur) id desiderio renlur,«Juliano episcopOCoensi demandat iisdem ea
noslro posse prmslare, nt, prmseiili necessilate respe- monita et consilia suggerere, eaque praeslare subsidia
cla, differriad bpportuniustempus sacerdotalemsyno- quaead abolenda evertendaque scandala et ad rerum
dumjttbereth. Hujus poniificiaefiduciaeillud erat ftin- eriiergentium necessiiates prodesse posse j'udicabit.
damentum : Ot, evocaiisde cunctis provincih sacerdo- Niliil plane nosfro confiugimus arbitrio. Id indicant
tibus;vere possel esse universale concilium. illa sanctissimi Leonis summi pontificis verba ad
3. Quis enim ignorai externam illorum aflliclorum eumdem Coensem episcopum : Ut omnhim scandalo
temporum faciem multarum provinciarum episcopis ruin sltepitus auferatur , necessario fraterniiali tum
prohibcre poluisse e suis dioecesibusexite, ne plebes qttod omiii Ecclesim prosit injungimus, ut cum fralri
sibi comnvissasbarbarorum furori tamqnani orpha- bus et coepiscophnostris Paschasino et Luceniio ,
nas desererent, elsemetipsos iis periculis exponerent quos vice nostra ad prmdiclum conventumire prmcipi-
qiiae ab liostium copiis pnti solent? Non aegre igitur mus, curam iuain aclionemcjueconjungas, in omnibus
ferebat Leoiquod synodus noii differretur , vel qnia auclorilate nostrm prmceptionisusurus. Notartda sunt
ihvperialijussione, cui non potuisset obsistere, urge- verbv sequeiilia : Quoiitatn scimusomniun illic acla-
relur; sed quia teropus illud minus congruum pro ,y.' rum rerum inajorem le quam nosiros habere notiliam,
sacerdolum et ecclesiasticoruih incolumiiate , cui ut dum curani tuatn illis consiliumquesociaveris, in
pfospicerevolebat, ipsi videbatui'; et alittnde Niejena nulla' parte faUanlur (a).
urbs, ad quam episcopi convenire debebant; frnstra- 5. Nondum saiis convmiiniEcclesiarum bono Leo-
bat poniiliciuitf desiderittm , quo ipse ducebatur ut riem"eo!isuluissesibi videbalur, nisi ad synedum,
immediate synodo generali interesset. Quare cum quae apud Nicaeamprimum , deinde apud Chalcedo-
inteilexisset imperialern illam jussionem a cathoiicav nem cogebatur, regulas necessario sequendas misis-
fidei amore derivari, nec apostolicae sedis jura leviter set. Propterea eadenvdie quinta kalendarum Julii ad
licdi, illi obsistere noluit. Quod subsequentibus ver- omnes generalis hujtis synodi Patres epistolam scri-
bis clare explicavit, subjiciens; Sed quia vos arnore psit, tria polissimunv capita coniinentenv, in quibus
caiholicmfidei congregalionemnunc fieri voluhih, he tota agendarum rerum ratio versabatur. Ecquis enim
devoloobviarc viderer arbilrio, fralrem el coepiscopum plene alque perfecte vim, jiondus el energiam quibus
meuttt Paschasinum, elc. Praeterea si quitf in hac totius istius epistolae le.xtus refertus est ppterit ex-
paile Ahatpliiet Oriehtalium vota valuerunt, id pon- plicare? Dignitalis niajeslalem , supremi capiiis au-
tificiaeindulgenlioedandum est, qui devotoMarciani ctoritatem, efin universvm Ecclesiam etiam i.n con-
arbitrio obsistere noluit. At quis conjiciet eum aliqiia ciliis congregatam Ronvanuni poniificem.jurisdictio-
lege aut necessitate ductum obviare non potuisse, nem babere, satismanilesle patefaeit, quiu qtiispiatfi
(a) Epist. 71. Haec autem enistola cum dtiabus praecedentibusdata est sexlokal. Juliianui 451.
1255 DE EUTYCHIANAHJERESI ET HISTORIALIB. II. I28t
aut ex primarum, aut ex inferiorum sedium episcopis ,\. 7. Formulam autem futuri judicii in synodo ha-
eidem ausus fuerit refragari. His enim verbis aucto- bendi S. pontifex cuiiclis Patribus perquatuorlegatos
riiate majeslateque plenis epistolam orsus est: Opla- Chalcedonem missos, cum in hac, tum in subsequenii,
veram quidetn, dilecthsimi, pro nostri cliarilqle col- et demum in una ad Pulcheriam augustam epistolis
legii omttesDomini sacerdoles in una catholicm fidei pravscripsisse narral, vetans ne ulla quaesttode iide
devotione pershlere, nec quetnquatn gratia aul formi-, insiitueretur; cum nimis injuriosum atque obsonum
dine polestatumsmcularhitn ut a via vef.tatis abs- prorsus esset lidem quam beati Patres nostri ab
cederet. Molli brachto hic vellicat eos qui in praece- apostolis sibi traditam prmdicarunt, quasi dubiam re-
denii depradatoria synodo, ab improborum amicitia iractare. Tandem se in legaiis concilio adfnturum
vicli aut formidine deterriti, in horrenda illa gravia spondet, d[cens : Nec me quoque,ut voluitvesira cle-
facinora, Dioscori etChrysaphiarlibus, lapsi fuerant, menlia, ab illo credaih abesseconcilio, cumin hh fra-
quorum ultionem ideo prolatam haclenus fuisse asse- iribus, quos direxi, id est Paschasino et Lucentio epi-
verat, ul Dei misericordia poenilentibus elargiretur. scopis, Bonifacio el Basilio presbyterh, sed et in
Subjicit se ab imperatore fuisse invitalum synodo fratre meo Juliano, quem eorumvoluitsse parlicipem;
praeesse, fceafissimiPelri apostolijure alque honore eliatn mea sil mstimanda prmsenlia. Hanc epistulam
servato. Cujus volis ne annueret, nec lemporttm af- scripsit sanctus pontifex vi kal. Julii anni 451. Sed
ilictorum necessitas, nec ulla consuetudo permittebat. cum post quindecim dies cerlior laclus fuisset Pa-
Duplici tamen modo synodo adesse atque praeesse Srchasinumex Sicilia ad Orientem navigasse, aposto-
fateiur. Primo in qualuor illis 453 'egatis vicariam licae sedis mandata exseculurus, novas litteras ad
ipsitis personam agentibus; deinde verbi divini prac- Q ipsum Marciaimm imperatorem dare Constiiuit, iu
dicatione, satis explicata in celebri epistola ad Fla- quibus Iegatos auos ipsi commendat, iieruroque po-
yianum, ex qua ignorare baud poterant quid ex anli- stulai ne dispulatio de Hdeillic instauretur. Hoc ipsum
qua (ail) tradhione credamus , non possilh dubitare praeslilit cum Pulcheria augusla, ad quam epistolas
quid cvpiamus. In altero capite jam statutum fuisse misit per Tlieoctisium Magistrianum. In hac quippe
quid de sacramento incarnationis pie et sincere ab devsuis legatis ad concilium missis primo verba fa-
omnibus esset confitendum plenissime et lucidissime ciens, iteruni 454 explicat quemadmodum deside-
cunctis esse patefactum asseverat per lillerat quat raverit in Italia synodum congregari. Deinde servan-
mhitnus ad bealm tnemorim Flavianum ephcopum. dam esse in ecclesiaslicis causis omnem moderatio-
Tandenv vero pravas factiosorura aeraulatiOuesanin> nem mandat, quae proculabfuit ab Ephesino latroci-
advertens, catholicis episcopis injuria a sedibus ex- nio, ubi prhnaies synodi necreshtenlibus sibi.fralribus
pulsiset inexsilia deportatis, alquein locum super- nec consenlienlibuspepercerunt. Quare cupiens vulne-
stitum aliis substitutis, jubet primitus medicinam ribus majoribus medicinam adhiberi, decrevit cor«
jusiitiae adhiberi, ne quisquam careat proprih aut reclisveniam non essedenegandam. Tandem, haeresis
tildlur alienis. Ex quo Leonis Magni ponlificis man- exstinclionemobtineredesiderans,eliamhaeresiarclias
dato inielligimus Eusebium Dorylaei, Theodoretum indulgentiam poscentes; nec rejicieiidos, nec temera
Cyri, aliosque catholicos episcopos , qui violeniiam recipiendos deliberavit; qui quamvis post injustum
passi fuerant, propriis sedibus esse restiiuendos; judicium non essent catholicaefraternitali honorabHes
Domno vero Antiocheno, Dioscori et Eutychelis nu- ut fuerunt, tamen cum suas adhuc obtinerentsedes,
tibus suffragatori, nullum jus superesse potuisse ut et episcopatus sui honore potirenlur, ecclesiasticam
pfisiiiio honori et dignitati quibus exuius fuerat C pacem ipsis non denegare jubet, si per veram atqua
restituerelur. Proleclo si lianc Leoninam praescriptio- necessariam satisfactionem resipiscerent.
nem Quesnellusattendissel, vix unanvex lanlis quae- 8. Regulas igitur omnium rerum in synodo agen-
slionibus exciiasset , inquirtndo cur, rescissis .a daruro , cum in hac atque praecedentibus episiolis,
Leone latrocinii Ephesini actis, non fuisset ei per- tum in comroonitorio suis legatis dato S. Leo pro-
missum ad Antiochenam sedem remeare, pro qua posuit, praescripsit, praedefinivit. A quibus quidem
Maximusluerat ordinatus; neque incassum tantopere resilire nemini perraissum esse poterat, ne irriia
laborasset ut contenderet aclionem illam de Domno et vacua synodalia Acta redderentur quemadmodum
Antiocheno esse supposilitiam. videbimus opportuniori loco, agentes de primatu Con-
6. Sed ad rem nostram itcrum venire volentes, stantinopolitanae sedis post Romanum pontificem,
Leo Magnus ab incoepto non desislit studio. Nam quem PP. illi Anatolii ambitui nimium favanles sta»
discessurus Bonifacius presbyler ex urbe Roma, ut bilire conabanlur. At cum in laudatis epistolis potis .
pontificii vicarii sive legati munere in synodo funge- simum S. poniifex de fidei dogmate unanimiter as-
retur, huic novas lilteras Marciano augusto redden- serendo juxta celebrein epistolam quam scripserat
das iradidit, in duo tanlum capila distribulas; quorum ad Flavianum disserat, et de ecclesiastica pace iit
priori in imperaloris meniem praecedentem renovat eliam danda qui per latrocinium Ephesinum a catho^
peiiiionem, qua ad tranquilliora lempora, Ionge ab lica exciderunt socieiate, indignos se reddentes iis
lioslili metu, synodum maluisset differri. Laudat Ecclesiavlionoribus, gradibus et praerogalivis quibui
tamen pium imperiale studium, quo humanis negotiis potiebantur, eosdem iapsosad sinceram poeniienliam
divina praeponebal, inquirentfo ne inter sacerdotes U venire cupientes, dcbita ab iisdem satisfactione prae
sensiiiim esset dissonanlia, et in Evangelii praedica- nvissa, recipi jubet; eamque caulionem mandat ser^
tione ulla esset discordia. Quae duo ibidem ipsius vari, ut eliam prineipes baeresiarchae indulgentiam
pontificiumaninvum movebant, ne lvisce dhpositioni- poscentes, nec rejiciantur, nec temere recipianlur.
bus de synodo exlra Italiam et tali lempore liabenda Quare, omni pcena poenitenlibusrelaxata, ad anliqua*
renherelur, opians (ait) ul in omniumcordibus calho- suas episcopales sedes reverii aut eas retinere induN
lica fides, qumnon potest nhi una esse, firmelur. Post get, dummodo lapsorum episcoporum locojampridem
haec, de ambobus Ephesinis conciliis verba facit. alii catholici non fuisscnt suffecti, et ipsi lapsi adhuc
Quorum alterum nierito et j'usle Neslorium, Iiujus episcopatus honore potirentur. Idsane iis verbis, se-
dogma et asseclas damnasse asseverat; alterum vero clusa omniviolenta interpretatione, indicare voluisse
Euiyclietis causahabiium, non possevocari concilium, arbitramur, quibus dixit iis postulantibus omnem
quod in eversionemfidei constal agitalum, quodque indulgentiam esse concedendam, qui tamen adhuc
ecclesiaslica potissimum et imperiali deinde ipsius obtinentsedes et episcopalussui honore poliuntur (a).
Marcianiauctoritale fuerat cassatum. Hanc sane Leonis agendi ceconomiara, scribendiqua
(a) Ad hoc S.. Leonis mandalum alludere voluisse scopum; quoniam et sanciissimus Leo Rom. archi-
arbitror, PP. act. 10 Chalcedonensi, dicentes Ephe- episcopus in communionem recipiens, pravesseeuip
sinavsynodi gesta nihil valere, nist illud circa sanctis- AntiochensiuinEcclesiaeprsecepit.
simum Maximum magnse Antiochenaecivitatjs epi-
1235 P. CACCIARIEXERCITATIONESIN S. LEONIS MAGNIOPERA. 1238
rationem,curoliaudquaquamassecuius esselQuesnel- A A sancta synodo, sine aliqua commolioneatque conten-
lus, multasqiiaesiioiiesexcitavit.adexamen revocahdo tione, qum a DominoChrislo revelala fuerint cothmu-
Domni quoiidam episcopi Antiocbeni causam. Slu- niter ab omnibuscorifirmenlur.
diosus vir, hucillucque menie vagari coacms, cur 2. Dum lvaecautem agebantur, imperator certior
Thalassius Caesariensis, Juvenalis Hierosolymorum, factus est Illyricurri maxime perturbari ob metum
Eusiathius Berytensis, qui pariterin latrocinio Ephe- barbaricae invasiortis. Quare secum recogitans non
sino cum Dioscoro et Eulychiana factione principes valde tutiim esse longe a Constanlinopoli recedere ,
paries obierunt, suas sedes Cbaleedonensis concilii ileralis liltoris conciliiPatres Chalcedanem, Coiisian-
suffragio retihere potuerint inquirit; Domno vero, linopoli propinquam, conyocat, ut sanctorum episco-
qui parem cum istis causam habuit ad suam Antio- porum incoiumitaii et irtiperii felicitati facilius et
chenam sedem remeare non fueritpermissum. Pro- securius consuleret. Interim hic describil Baronius
fecto si ad praecetfensLeonis decrelUrn atlendisset, giayem cladem Romano imperio ab Auila Hiiiinoriun
secumque agitasset Doiiinum lunc adbuc nec sedem rege illatam (a), de qua Sidohius Appollinaris, Grego-
obtinuisse, hec episcopatus honore amplius fuisse rius Turonensis, Salvianus Massiliensis episcopus,
potituro, quia, absolulolatrocinio Ephesino, Maximus aliique456scriPloresTerbafecerunl-Cujiis rei dura-
episcopus caihoiicus in ejus locum fuerat suffectus, laxat utfs luc mentionem facimus, ut quilibet intelligat
tantopere miiiimclaborassetutlecloribus persuaderet quanta ratione S. Leo papa ad securiora pacatiora-
DiimnumChalcedouensisconciliilempore nonamplius que tenipora generalem synodum differri exoptaverit.
fuisse supersiiiem, nec concilii Chalcedonensis ac- Igitur his prijetermissis,antequam brevern Chalcedo-
tionem quae de eodera scripta esttamquam falsam et .T. nensium gestorum narrationem insiituamus, de non-
commeiiliiiam rejecisset. At sinceram et genuiiiam hullis S, Leonis gestis atque de duabus synodis
esse hanc synodi actionem gravissimisevidentibusque Galliarum et altera Mediolanensium, verba facere
argumentis clarissimus Steplianus Baluzius , summa properamus.
qua pollebat 455 eruditione probavit. Quainvis Iau- 5. Et primo qoidem nobis occurrit brevissima S.
dalum Leonis locum Quesnello non objeceril; quod pontificis episloia ad Ravennium Arelalensem, quam
teslimonium tamen ad plura el insigniora sui adver- dociissimus Sirmondus publici juris fecit, et deinde
sarii argumeuta refellenda apiissimuin erat, ut ipsi Paschasius Quesnellus in suam novaui' transtulit
annotabiinus in sequenlibus. de Chalcedonensis sy- editioneitt. Agil iu ea S. pontifex de Paschate se-
nodi aclionibus locuturi. quenti antto 455 tfie decihvakalendarum Aprilis ceie-
CAPUT II. brando. Atf Romanum eninv pontificem pertinuisse
illius diei celebritatem epistolae synopsis
Quare genetalh synodui Epheso indicla Chalcedonem indicare manifestat. Ul nimirum, quorum in fide una est (ait)
transfertur. De S. Leonh ephtola ad Ravennium.
GaUiarum ephcopi in duabus synodis conveniunt, confessio,sil eliam in hac feslivhateuna devotio. Duas
circa ea tempora Galliarum episcopi litleras
eorumquesynodicqsepistgldkmuUqsapienliaeterudi- praeterea
lione sacra adornatas irgnsmhlunt ad apostolicam ad nostrum sanctum pontificem scripserunl, in quibus
sedem. Tqndein de Mediolanertsi Eusebii synodo ita obsequentes et studiosos erga apostolicam sedem
se exliibent, ut ab hujtis decretis et a caiholica veri-
ayitur, hujusqtte synodich ad S. Leonemmissis. tate ipsis in epislola ad Flavianum proposita decli-
1. Promulgato jam edicto de nova generali synodo nare sacrilegum esse reputaverint. Quam quidem
in Orienle habenda , imiierator Marciattus veteres (C observanliam cnm seraper Gallicani antistites tenere
Euiychianortfni turbas huc illucque renovari vidit, ef servare omni studio nisi sint, illam Ecclesiam ab
undequaque parlium studia concitari, excilarique omni liaeieseoslabe illibatam custodierunt, strictis-
tuinultus; cum videlicet qui semel Euiycheii adhae- simo obedientiaevinculoRomanaeEcclesiae adhaereu-
serunl, ne levitaiis, ait Baronius, argiierenlur, per- fes, quemadmodum a suis majoribus traditum esse
siabant in seniemia, et omni conaiu pairocinabantur acceperunt. Et quidem id conjici ex illa epistola quae
susceptaeseinel iniquae causae,et si non aliter, accla- Ceretii, Salonii et Verani nomina praefert, nemo po-
maiioiiibus snltem nominis Euiychetis. Ilas turbas teslinficiari.Quorumpraesulumepiscopalessedes.etsi
•primum Consiantinopolim magna cum seditione ex- incertaeet valde obscurava viris doctis visaesint, ut
ciiatas fuisse, Marciani imperatoris ediclum ad eas honnisi aliis.etaliis ducti 6oiij"eciurisratiocinati sint,
compriineiidas abolendasque manifestat. Quae cum tamen communi suffragio Galliarum episcopos epi-
a gravissimis; odiis alque aemulationibus foverentur, stolae laudatae esse auctores sine ulla haesitatione et
periculum ciyitati imminebat ne Constantinopolitani fraudis suspicione judicarunt. Pro accepto igitur
mutuis caedibussese interficerent. Deo itaque favente exemplari epislolae ad Flayianum, divinaedoctrinae
imperaioris etficlo, tertio idus Julii dato, sedatae fue- ubertate difatae, prirao gratias reddunt, paternam
runt, mriusque partis factiosi viri inielligentes se ciiram et sollicitudinem in Romano pontifice reco-
ultimo tupplicio esse puniendos, si in seditionibus gnoscentes, quia anlicipata curalione remediorumbe-
perstilissent. Ex his ergo aliquantulum Marciani neficia ante malofumexperimeniaipsh exhibere volue-
animnm fuisse commotum arbitrari oportet; nec pro- rit. ln eo ettim agnoscere profilentur peculiarem
babilitate caret' eum poeniiuisse quod in Italia syno- TJ' animi erga ipsorum Ecclesias affectionem , qua ista-
dum haberi non permisisset, quemadmodum Leo vo- ruro incolumiiiiti succufrere curabal, dum, constitu-
tis omnibus exopiaverat, ad praecavendas quidem tus supra aposlolicae sedis speculam, cura et sollici-
illas seditionuni turbas et gravissimas commotiones tudine clamabat, ne inopinanlibus iinprovisus bostis
quas duae adversae factiones jam excitaverant. Has adveniret, nesevulneri locumprmbeal(aiuni) incauta
quoque in NicaeamBithyniae,ubi synodus haberi de- securitas. lpsi quoque Romano pontifici gratulantur,
bebat, transferri posse imperator veritus est. Unde quod laudataepistoiaita per omniumEcclesiarumcon-
Pulcheria augusta ad Slrategium illius provinciae venliculacelebraretur, ut yere omniutnsententiadecla-
consularem litteras dedit, iri quibus, communi iran- retur metitoillic principatum sedis apostolicmconsihu-
quiBitati prospicere cupiens, et fidem catholicam tum, unde adhuc apostolicispiritus oracula resereniiir.
imperlurbatatfi ei iinmolam ab omnj genere homi- 4. Post lalia praeconiade epistola Leonis dogina-
num cuslodiri volens, eidetn consulari viro mandat tica effusa,S. pOntificemiia compellant: Deprecamur
ut nemini sine episcoporum consensu ad generalem ut opus, et prmsentibusel futuris temporibusprofutu-
synodum evocatorum permittat ad eam urbem acce- rum, quod nos astervandi studio foliis mandare cura-
dere : linmo omnes monachoset laicos, quos nulla vimus, tanctitas vestra petcurrere et, si quid librarii
ratio ad synoduni vocal omnino debeat de civitaleet errore defuerit, emendare dignetur; vel si talularein
ipsis loch expellere.Vt, cum omni disciplina considente lecturis omnibuspaginam aliquo studii vettri accttmu-
(a) Baron., ad annum 451, VI Annalium pag. 101.
1237 DE EUTVCHIANA HARESI ET HISTORIA LIB. II. S258
laslh argumento , idipsum addi libello huic sollicita A\. quat, etc. Subjiciunt deinde, quemadmodum quando-
pietafe jubealh : ut non solum plutes tancti epiicepi que opiasseni litteras Marciano imperatori fidelissimo
[ratret nottri per Gallias, verum etiam mulli ex laicis . principi dare, quibus ipsi gratularentur, eumque
filii vesiri, qui epistolam istam tnagnopere pro veritatis certiorem facerent, et proderent solliciludinem qna
manifestalione desiderant, remistam ad not et tancta , , pontificiam doctrinam in Christo sequebantur. Sed
manu vettra emendalam transcribere, legere et tenere cum ad eos ex Orientalium panibus nuntius perve-
mereantur. Multa quitfem alia in hac epistola noiatu nisset, fieri hoc tninime necessqrium putqrunt. Pro-
digna occurrunt, quae vel a Baronio, vel a Questiello pterea fidei triumphum adjudicanles Leonis vigiinn-
et ab aliis etiam forle indicata fuerunt, in quibus tiae, studio atque ministerio, supplices Deum ornnt
haud immorari opus est. Duo dumtaxat ego subji- apostolatum veslrum conservare, et Ecclesiam ipsam
ciam. Alterum, videlicet, tres illos episcopos bis , toto orbe diffusam. Quod ante oeulos semper haben-
terlio qualerque voces illas, beathsime papa, adhi- tes, et gralias et supplicationes Deo indesinenter of-
bnisse, sanctissimum pontificem alloquentes, quas ferre promiltunt: Gratulantes quod tanlm sanctilalis,
conciiii Chalcedonensis tempore in^usu fuisse negat ianlm fidei, tantmque doctrinm apostolicmsedi, unde
Quesnellus, ut ex iis colligal falsam et supposititiam religionh nostrm, propijio Chrhto, (ons et origo ma-
esse de Domno Antiocheno aclionem. Verumtamen navit, anlislilem dederit; petenles eliam utdatum con-
allucinatum essefcffl \mncLeor\\iiOTum.i)peTiim etfi- cessumquentunus ponlificii vestri longhsima ad mdifi-
torem, probat cum haec, tum snbsequens epistola sy- caiionem Ecclesiarum suarum mtate cuslodiat.
nodica Ravennii, aliorumqne episcoporum Gallorum, 458 6- Hocceautem in Leonem ej'usqueRomanam
in cujus inscriptione isla verba offendimus : Doinino T g sedem elogium, publice in Gallicana illa quadraginta
vere sancto, meriloin Chrhlo bealhsimo, el apostolico quatuor episcoporum synodo recitaium, et ad per-
honore venerando ptipm Leoni Ravennius. Quainvis petuam posterorum memoriam scripto consignatum,
tamen,violenta quadam usus interpretatione in notis firmum ac grave lestimonium exhibet illius maxiraae
ad haiic sequeutem epistolam , contendat illas voces devotionis et obsequii qiiibus tum se apostolicae sedi
et islas alias appellaiiones, aposlolalum vettrum, apo- obstrictos esse gloriabantur. A quorum instilutis
slolicamque sedem, de omnibus el quibuscumque atque vestigiis numquam vel qb temporum vicissitu-
episcopis eorumque sedibus dictas fuisse, qiiemad- dines, aut falsarum opinionuin superstitiones Galli-.
roodum in sequenlibus videbimus. Dum baecannotare cana recessitEcclesia. Quoniam istius praesules parati.
haud piguit, minime Quesnellura debitis laudibus semper fuerant, conforiante Domino, cum Romano
fraudare intendimus qui multo studio, Cerelii, Salo- pontifice pro vefuate animas ponere, el vilam auctori
nii atque Verani episeopales sedes inquisivit, sed ob saluth el largitori mternitath impendere. Hisce autem
veterum monumentorum jacturam incassura labora- verbis quadraginta llli quatuor episcopi suam clau-
vit. Idcirco Baronii, Sirmondi aliorumque prneceden- duiil epistolanv, singulique Imic subscribunt, eas
tium scriptorum dictis insistens, S. Eucherii Lugdu- formulas adhibentes quibus supremum Ecciesiae re-
nensis filios fuisse Salonium et Veranum affirmat; gimen Romanis poiili^cibus convenire passim pro-
Ceretium et Salonium Arausicano interfuisse con- bari solet. Paschasius Quesnellus, tom. H Operum
cilio judicat; atque tandera annotavit Veranum Hilari S. Leonis singillalim horum Gallorum praesulura
aevo superstitem aposlolicse sedis legaiionem egisse episcopales sedes ex aliis et aliis monuineuiis recen
in Galiiis pro Ecclesiae Viennensis juribus et S. Leo- suit,'Ut videre est pag. 478 ad quam lectoreiii remit-
nis decreto contra Arelatensem episcopum tuendis,' C timus, nenimium extra propositum scopum vagemur.
ut videre est tom. V Conciliorum. Synodica hujusmodi Gallorum episcoporum epistola
5. Non absimiie obsequium nec minorem animi a S. pontifice Leone accepia, ipse ad eosdem rescri-
reverentiam et devolionem uniyersum Gallorum epi- bere uon diu distulit, et servala sui nvuneris aiiipli-
scoporum coetum in synodo congregatum apostolicae tudine, hisce gravibus vocibus suanv epistolam oidi-
sedi exhibuisse, synodica Ravemiii Arelatensis et lur: Optassemusquidem fralernitatis veslrmlitleras eo
aliorum episcoporum patefacit. Nam imprinvis epi- lempore quo promherath accipere, ut profecturh ad
scopi sibi veniam dari petuni ob temporis moram Orienlem fratribus nostrh, quos ad sanctam synodutn
qua detenti fuerunt ne in mutn celeftter coAvenirent, vice noslra pro caiholicm fidei defensione direximus,
atque duo obstitisse ne celerrime synodum haberent eiiam vesirmsententimprofessiojungeretut (a). Tardi-
asseverant, locorum nimirum distamiam, aurarumque tatem tamen se excusare fatetur ob inopinata obsta-
intemperiem quse eo aiuio animaniium corpora in cula quae praepedierunt ne ciiius in unum conveui-
Galliis morbis vexabat. Ne itaque desides minusque• rent. Multo gaudio deinde eorum litterasrecensuisse
obsequiosi viderenlur in apostolicae sedis mandatis asseverat, quas se ait probare, quia erudiiione Spi-
exsequendis, neve inobedientiav nota alficerentur, ritus sancti in ipsis vigere docirinatn cognoveral,qiiam
statim subjiciunt: Det ergo apostolatus vesler nostrm in Orienialibus Ecclesiis daemonis asiulia per suos
tieniam tardilali, qum non de otio, sed de certa neces- sequaces fatigare curaverat, ut operante divina gratia
silate descendit; qumquea nobh, et si celerilalh gra- tandem validior et clarior efficeretur. Multa landem
tiam abstulit, exsullandi tamen materiam auferre non exsuliatione se ait gaudere, quod, sicut causa posce-
potuit. Summam animi exsultationem experlos fuisse 'ftbat, fiduciam noslram quam de vobh habemus in
dogmaticam illam epistolam accipiemes et percur-'. , Domino fideliter alque obedienter auxisth. 0 iilinam
rentes, maxime aptam ad instruendos omnes inlrai ad baec postrema verba atiendissel Quesnellus 1
Gallias constitutot, palam testantur. Dolentet pariler Tanlas quidem non exciiasset elapso SHKCUIO turbas,
(aiunt) pro hh vobiscumqui, calholicm fidei lumine• nec gravissimis perturbaiionibus occasionera dedis-
dereliclo, errorum tenebras inciderunt. ltaque hasce; set, si, episcoporum Gallorum exempla seculus,
litteras tamquam regulam et iidei symbolum rece- fiduciam quam primode eo Romani pouliflces habue-
pisse fassi sunt. Quo munere non Gallias tanlum, sed1 runt iion frustrasset, et fideliter et obedieuter aposto-
mundum totum gratiosissimis gemmis esse ornatumi licaesedis definitiones profiteri non detreciasset.
inteiligunt et testimaut, neque pro eo quemquami 7. In altero epistolae suae capite narrat quemad-
dignas persolvere posse gratias asseverant. Quare! modum, pontificiorum legatorum sludio et devoiione,
fidelibus et infidelibus Leonis doctrinain magnoperei sacerdoiibusChrhti, principibus et potestatibus Clni-
jprofuisse, sequentibus verbis explicant, dipentes: : stianis, cunctisque clericis, plebibus, ordinibus plene
Doctrinmpoit Deum vestrm debel quhque fidelh, ul[ in synodo Chalcedonensi sexcentorum PP., plene et
constantet lenedt guod credebat; debet etiam infidelh,, evidenter apparuerat doctrinam in illa dogmatica
utaperfidiasua, agnila veritale, dhcedat, et apostolicm ; intimatam evangelicae et apostolicae tradi-
institutionis luceperfususerrorh sui lenebras derelin- epistoia
tioni de incarnatione Domini nostri Jesu Chrisii co-
(a) Leonis epist. 57, cap. 1.
 J239 P. CACOIARIEXERCITATIONES IN S. LEONIS MAGNIOPERA. 1240
haerere; et idcirco damnatos esse Neslorium atque .A Cypri, cui Epiphanius praefuit, damnarertttir. Hacle-
Eutychetem. Quoruhi efrores rccensuit et exagitavit ntis nihil in Clifysosiomum Theophilus fuerat com-
in subsequenti teftio capile, ut magis atque magis motus- Sed audiens monaclios a se cjeclos benigne
quantum ab iisdem esset abhorretfdiim patefaceret. ab endem Chrysostomo Constantinopoli receptos,
Sequehti quar tb eapite deinde narrat quertiadmodum ecclesiasticao disciplinae sludio tuendae actus, quasi
S. synodus Chalcedonensis religiosa unanimitate Aiexahdrinae sedis jnra lueri cupiens, in Joannem
dogmaiicae suae episiolae", aiiclorilate Dohtiriimei bed- ifivehi coepil, et, forle nondum sufficienter istius
ttisimi Petri apostbti ei merito rbborata; consenserit, agendi raliohe explofala, Constanlinopolim profici-
arnFJuiandoab Ecclesia Dei opprobrium, el Diosco- scitur et, coacta synodo, Joannem lamquam canonum
roni Alexandriiium in sua impietate damnando, Ne violatorem, eliam reclamante plebe, deposuit. Dabo
illa Ecclesia (ail) qum inter ipsa Evahgelii- piincipia quidem Theophilum tum.eam animi moderationem
bealum MdrcuriibeatissimiPelri appsioli discipulum in rioh servasse quae episcopum decebat, et nimio zeio
oriinibiis uticjue dociorh sui niagisierio conioriantem aclum praecipiti judicio in hanc causam inquisivisse.
habuit furidatbrem labefactala maiieret. Quae verba Sed obstant forte quin probatissimus praesul et
cunv iu Grlnianico codice lineolis intefclusa conspe- sanctm membrim vir appelletur ? Allendat, quaeso,
xeirim,.arbitiaius sutfv, verahliquum amanuensem, Quesnellus ratiories quibus ducebatur, in mentem
vel doctunv aliquem virum designare voluisse sum- fevocet eximias exceilenlesque virtutes quibus erat
mam societatem qtfse a primordiis Romanam Eccle- pfaeditus. Nam prajler sacrarum rerum scientiam,
siam ihier et Alexatidrinam servala fiiit, non tantum qua maxime poilebat, quoadusque vixit ab omni
ob uiiiversale S. Petri magisteriunv, 459"verum T. haeresi abliorriiit, Judaeorum conversionem omni nisu
etianv Ob principittm illud a quo Alexandrina ipsa curavit, geiililes ad verae religionis cultum iudu-
duxit originem. Hinc S. pontifex irt medium profert cere quaesivil, nihilque corum aggredi pravtermisit
Albanasii; Theophili alque Cyrilli exemjila, quos quae in catholicavlidei muninien, praesidiumet incre-
probatissimosprmsulesappellat. Qtiaeloquendi phrasis - menlum poteraht 460 redundare. Al diutius in his
cum QnesnellO, nescio qua de causa, dvsplicuissel, itfimorari j'am taedet, potissimum cum in alio opere,
censuit aiinolare: « Theophilum vviifabilurquis liunc agendo Rrifinianas vindicias, des"cripserim quenvad-
inler probatissimos praeShles recensOri a Leone, di- moduni Theopliilus Origenem et Origenistas exagi-
gnumque baberi qui Dioscoro in exemplum propo- taSset (b). Addam dumtaxat Quesnelli et. alterius cu-
neretur (a). > El volens deiiide praepedire respOnsio- jusque recentiofis scriptoris opinionem tanttim ro-
nenv qme adhiberi pdsset, statim subjicit: e Quod ne boris numquam obtinere potuisse, ut Leonis Magni
ad fidei sincerifaiein lanlunv restriiigatur, obslat quod et Clialcedohensium PP. testimonia atque judicium
sanclm memorim'appellatur ab eOdem epislola 94 ad infirmare aut dejieere queant. Cuui.neminem laleat
Marcianunv iroiperaiorem, et 68 ad Paschasinum Li- gfavissimas quaestiones olim inter sanctissimos viros
lybaetanum, et cum sanctilalis praecon.io citantur excilatas horum sanclitati et nomiuis celehrilaii rni-
ejus scripta tam in epislola *54 ad Leonem Augu- riiitfe obesse potuisse, etiam si aliquid humanaein-
stum, quam itfexcerplis SS.Patrum in Chalcedonensi firmitatis passi sint, ut riimis vehemeuler propriis
relectis. i Addit praeterea: e Nec lame.n ignorare po- studiis et opinionibus adhaererent, ut sexcenlis exem-
tuit S. Leo quam nelandis quamque aperla vi sancium plis ipsi probare possemus.
Joannem Chrysostomum persecutus iuerit, ac tandem 9. Restat jarii landem ul de Mediolanensi synodo
oppresserit Theoplviliis. > An autem antei mortem C verba faciamus, quam non alia de causa S. Leo ha-
totscelerum eum pcenituerit, non explicatQuesnellus, beri jussit, nisi ut communi illius provinciae etiam
setf lectOres remiuit atf opus Gallice conscriptum a episcoporuni consensu et publicis subscriptionibus
Gotliofrido Hermantio de Vita S. Joannis Chrysosto- epistola dogmatica adFlavianum susciperetur, quod,
uii, et demum coricludit: e Crediderira ego ex his ait Baronius, impigre curalum est (c). Tunc igitur
loquendi forihulis de episcoporum sanctitale uon Abundius Comensis, caelerique pontificii legati ex
esse decernendum,- cutti videamus perditissinvos ho- Oriente Romam regressi erant, verbis de omnibus
mines iisdenv titulis decorari etiam in conciliis cecu- quae in Chalcedonensi synodo conligerant rationem
menicis, et hanc cohsuetudiiiem per ea tempora vi- reddiiuri. Quare S. ponlifex, ut eerlis documenlis
guisse, ut quicttmqtfe episcopi a fide caiholica nuilo innotesceret omnes Occidentales epispopos fidei re«
modo deviaverant decesseranique in commuiiione gulani a se ipso conscripiam et definitam suscipere,
. Ecclesiae, reponerentuf in sacris diptychis, et sanclm Abundio episcopo et Senaiori Mediolanensi presby-
metnorimDiri-dLcerenfilf..» lero collegaead patriam et episeopatum revertenti-
8. Ai quis rion iiitelligit nimis gravem atque ma- bus mandat tft Ensebiuni conveniant pro synodo in-
lignam esse hanc in Theophilum censuram, quanon dicendii. Huic synodo Eusebius praefuit, ad eamque
tantuniislius inChrysostomum simuliales exagge- alii decem et octo episcopi velper se, vel per suos
ranluf, verunv etiam S. Leonis judicium el Chalcedo- legatos jiresbylerOs interfuerunt, quorum multi san-
nensia gesla parvi pendenda esse indicatur, quasi ciiiate, docliina maxime, celebres fuerunt; videlicet
quod idem Theophilus nec probalissimus fuerit Maximus Taurinensis episcopus, ipse Abundius Co-.
prmsul, nee; sqiicim memorim raiionabililer esset jjinensis, Crisplnus Ticinensis, aliique quorurn uo-
dicendus? Obstare contendii Quesnellus quae in , nviiia multa cum laude in Ecclesiav tabulis regesta
Glirysostomum'egiu Sed si baecaitendamus, niinime suiii, ut videre est apud Baronium anno superius
illius generis sunt ul ipsius Theopliili fainaiii atle- laudaio. Hinc lacile colligimus longe a veritate eos
ranius; perdiiissimisque viris comparemus. Siiuul- scripiores-abscessisse, qui dixerum Maximum Tatf-
lalum enitn illarum nulla alia origo fuii quam slu- rinensem, reguanlibus Honorio et Theodosio, mor*
dium illud quo geniiles hasretictisque anthiopomor- tuum esse. Qttomodo eniin fieri id potuit, si non
phiias ubiqiie insectafi quaerebat, siinulquecatholi- taijium huic MediOlanensiinterfuit synodo, sed etiam
cos viros a iibrorunj Ofigenis lectione avenere pro- Ronvaiii concilii Actis sub Hilaro papa subscripsit?
curabai, ob apertosvidelicet errores inhiijus scriptis Quidquid atttem de his similibusque quaesiionibus
repertos. Quafe cunv ipse jussissvt ul ab oiivnibus ab iiiiis dictuilv fuerit, praesenti hoc otio non inqui-
damuaieivtur., et Longi fratres eoruivique sectalores rartvus. Suitfmam diinviaxat hujus synOdicseepistplae
obiemperare detractassent, hos Mejpio ejecit et, patfeis recensehimus. Tribus igitur capitibus distin-
Alexandriae coacta synodo, ipsum Origeivem cum ctam mss. codd. otfinesque editores illam exhibue-
Sttislibris dattinavil, agens qttoque ut in alia synodo ruut. In quorum priori Eusebius cum sociis exsul-

(a) QuesivelluS,tom. II, pag.iSl, iii notis et ob- alibi passim, voce Theophilus.
servaiionibus ad hanc epistolam. (c)BarQnius, tom. VIAhnalium.
(*) Tonv, 11 Hist. Ecclesiast. pag. 98, 108, et
 1241 DEEUTYCHIANAHiERESIETHISTORIALlB.il. 1242
'
tare falelur, quod apostolieac sedis legati Chalcedo-;A Chalcedonensh. Omnia qum in voth S. Leo habuit
nem; missi felicem fauslutaque effectumlegaiionis feliciler exseculiorii mandata sunt. Calholica fides
sibi commissaeassecuti fuissent, quod quidem in Dei stabilila. Ephcopi lapsi ad pmnilenliainsusceplisunl.
laudem et Christianse fidei custodiam ob divinae ma- Dioscorusel Eulychesdamnati, et demum aposlolicm
jestatis praesidium conligisse asseverant, Quando sedh jura in Ephesina synodo abolila sumritacon-
(videlicet, aiunl) vos idoneos cultus sui asserlores in sensionereparala et siabilha fuerunt.
apostolisui sede prmsulemcoltocavh.ln altero epistolae
capite laudant doclrinam in epislola ad Flaviarium 1. Marcianus imperator, ob causas in superioribus
contenlam , lamquam prophelarum asserlionibus , recensitas, jussit ut episcopi ad generalem synodum
evangelicis auclorilatibus et aposlolicis lestinioiiiis acciti in Chalcedone convenirenl el in basiliea S. Eu-
omnino consonam ; eamque nitore quodam lucis ac phemise mariyris in suburbiis extra urbem congrega-
veritalis splendore radiare, omnibusquesensibuscon- rentur. Exordiura sumpsit ociavo idus Octobris
venirequos beatus Ambrosius de incarnationis Domi- ahni 451, fuitque absoluta kalendis Novembris. Scri-
nicaemysterio suis libris Spirilu sancto incilalus in- plores, ut annolavit inter caeteros cardinalis Baro-
seruit. In lertio lahdem capile ' idem Eusebius curn nius, non conveniuni in determinando nequePatrum
sociis anatiiema Eulychianis dixisse profiletor ; neque actionum numero. Marcellinus, in Chronico,
alque, lilterarum (aiunt) vestrarum formam seculi, sexcentos el triginia episcopos adfuisse narrat, cui
modum prmscripim.otdinationh nos servasse, his per suffragantur Libefatus diacouus et Pholius. Nicepho-
fralrem et coepiscopum noslrum Cyriacum mhsis rus mavult duplicatum fuisse numerum eorum qui
oslendimus.Quae sane verba innuunt formam rerum- T. - cecumenico Nicaeno462 concilio iriterfueriint, vi-
'
•"
que onvnium agentfarum ordinem a sancto ponlifice delicct sexcehtos Iriginta sex fuisse. S. Leo vero, qui
prajscripta, nemine refragante, ab iisdem servata recenter a suis legaiis ex Oriente advenienlibus et ex
fuisse, ad debitam quidem obedientiam palefacien- Actorum exemplaribus edoeebatur, scfibens ad epi-
dam, quam semper lotius orbis episcopi eliam in scopos Galliarum, ait : Sexcentorum ferme fralrum
synodiscongregatiRomanispontificibuspraeStilerunt. coephcoporumquenoslrorwn synodus congregala (b).
461 Unum tandem adhuc resiat in hac synodica Ad quae onvniaidenv Baronius animadvertens, arbi-
epistola quod nostram animadversionem excitavil, tratur ab exemplaribus Actorum quaesupersunt sub-
quodque,repugnantibus vulgalis etmss. codd., aliter ductam esse fere dimidianvpariem episcoporum, cum
iiiQuesneUianaeditioneexhibetur.Eusebiussiqiiidem, in prima actione ejusdem synodi nonnisi tercenli
pravsentemsuam orationem claudere volens, divinafli quadraginta episcopi subscripli reperiantur. Verum
opitulationem implorat, Leonisque pontificis studio de hac difficultale verba faciemus in actiorie de
Eutychianaebaereseosexilium, fideipalmam et consum- Domno Antiocbeno, Slephani Baluzii animadversio-
maiicertaminiscoronam perpetua quieteretinendam nes approbanles. JEc\ue incerlus apparet aciionum
adjudicat, subdens deinde : Hoc fuluris memorabile numerus, pro quo definiendo aliaeet aliae sunt scri-
smculh relinquath, ul ab hoc exslincla prmsenii lem- ptorum opiniones. Baronius, ex dieruro numero quo
pore impimsectmconlumacia videalur, utvobis (supple sancta illa congregalio duravit actionum quoque nu-
catholicaefidei) propugnaloribusin mlernum prostrala merum inferri debere arbitralur. Cum itaque ab
succumberet;Conchmni huic leetioni Surius, concilio- octavo die idus Octobris usque ad kalendas Novem-
rum collectores, aliique ex vulgalis exemplaribns, bris duodecim dies iutercesserint, et singulis diebus
quam genuinam esse eliam aliqua mss. exemplaria, C * PP. convenisse arbilrari iiceat, ideo duodecim ses-
quorum auctoritatem sequendanv nobis persuasum siones sive secretaria habita fuisse credendum est.
est. Quamvis Quesnellus pro illa voce exstincta, Liberatus, laudato Ioco, quindecim numerat actio-
aliara exsthhse induxerit, et forte sui librarii osci- nes; sed in GraeeisLatinisque exemplaribus sexdecim
taniia pugnatoribus pro propugnatoribus admiserit. continentur, quamvis nvulia habeanlur in Lalinis
Is tamen in notis ad hanc epistolam fatetur laudatum quae iivGraecisdesiderantur, et e contrario. Verum si
locunvmedica manu indiguisse , quem ad niss. Tre- sedulo attendamus ad omnes causas quae in ea sy-
cop. ef Thuan. cod. emendavit, 1'aclacollaiione ctim nodo agitalavsunt, faleri cogimur in eadem sessione
hac vulgata (a): superesseul, annuenle Dotnino, per- plures actiones factas fuisse, ut constabit cum de
petuo relinentes, hoc fuiurh ntemcrabilesmculhrelin- Pliotii Tyrii et Donvni Aniiocheni causis disputa-
quath; ut a temporeprmsenliextinctaimpimseclmcon- bimus.
tumacia videatur, ttt novis purgalionibus in mternum 2. Ecclesiasticaa historiae scripiores, qui nos prae-'
prostrata succumberet.Falsam quidem aique corru- cesserunt, diligentissime singula jn iis Aetis contenta
ptara esse hanc lectionem nemo inficiabitur, si eam recensuerunt; quod praestare in praesens nos proe-
considerei, deinde conferat cum prxcedenti epistolai lermitlinvus, ne quod ab aliis"jamdudnm actum est
contextu, in qu.o, ut diximus, et haereseos exitium, iterum agamus. Potissimum cum non semel laudali
et fldei palma, et consnmmati certaminis coroua auctores, Baronius videlicet, Chrisiiaiius Lupus,
summo pontifici Leoui adjudicanlur. Non igiturnovae Pater Natalis Alexander, Stepharius Baluzius, Joan-
purgationis atfhibendaeerant ut exslincla haeresisin nes David, singuli pro scribendi scopo quem assum-
mternum prostraia succumberet. Quare novissima ]rjpserant, eadem Acla descripserint, variasque inci-
Augustini Savioli Veneli typographi editio maximam dentes quaestiones pertractaverint, a nonnullis qua-
mihi moviladmiralionem, tam corruptam leclionem -, rum nos abstinuimus, cum ad rem nostram haud
in huj'us epislolae contexlu inducendo, ea expuncta pertinere arbitrali sumus. Tria igitur Curn sint qtiae
quam Surius, conciliorum collectores, et ipse Ques- Magni pontificis vota-, ut diximus in praecedentibus,
nellus relineadam esse judicarunt. Atque admiratio- respiciuiit, quaequetandem fideliter exsecutioni i» ea
nem adauxit, quod ipse edilor fassus sit opiinvorum synodo luere demandata, singula indicabo. Primum
mss. codd. fidero et auctoritatem se esse seculum, igitur ad fidei causam perlinebat, de qua in synodi
quamvis revera nullos codices consuluisse ex hoc exordiis periractari coeptum est. Nam Paschasiniis
atque similibus lapsis mihi liceat argumentari; de Lilybaeiepiscopus, Leonis mandalis oblemperalurus,
qua re aliqua dicere opportunius reservabo in altero petiit ut Dioscoruse synodo discederet; nam inter
tomo Leoninorum Operum. reos dumtaxat, non inter judices, ille erat admilten-
dus. Et qiianvvisislhavc petitio dura visa fuerit, la-
f CAPUT m. inen ad compescehdos aliquos dissensionis motus
I De tempore, numero Palrum atque sestiomm synodi inler Orientales excitatos, et ad praecavendas indu-
\ . •
(a) Quesnellus, tom. II, pag. milii 482. Pholius, de Septem Conciliis, cap. 4, S. Leo, episl.
(b) Marcellinus, iu Chronico. Liberalus diaconus, olim52, nunc in Quesnelli editioiie 77. Baroriius',
in Breviario, cap. 3. Nicephorus, lib, xv, cap. 2. lom. VI Annalium, pag. 139 et seqq.
1245 P. CACCIARIEXERCITATIONES IN S. LEONIS MAGNI OPERA. 1244
cias quae ex cahonicis citationibus cbntingere solent, A lertio canonicis citaiionibus eum ad synodum venire
judices dixefunt ut lamqnam judicandus in medio pulsafuiit. Varia excusaiionum genera interposuit
sederet. Tum, accepta ab Eusebio DOrylsei faculiate Dioscorus, vel quod detinebatur ajgritudine, vel quod
Dioscorum accusandi, fauhc, et laesaefidei, et sacrilegi ipsi caufum esset Synodo adesse, judicibus saecula-
homicidii reum ob necem Flaviano illalarti postula- ribus absentibus. Quam postremam excusationem
bat. Et, leclo accusatiortis libello Marciano iinpera- irritam prorsus fecit Cecropius Sebastenus episcopus,
lori oblato, Dioscorus objccta diluBre nilebalur, di- ad eum vocandum missus, dicendo : Quando quwdam
cendo Flavianum legitimecondemnatumin synodo im- regularia, nempe ecclesiaslica negolia examinantur se-
petatoth Theodosiiaucloritate congregata, Sed quid in cundum cqnones,neque judices qiios vel laicos interesse
latrocinalibus Actis eonlinereiur ex horum lectione oportet(a). Dum haec autem agebantur, et synodi
sciscitatum est. Quare cum in iisderti Actis legendis PP. Dioscori responsa juxta praefixos terminos ex-
venium esset ad Theodosii constitutionem, qua cau- speclabant, quatuor iibelli Theodori, Iscliirionis,
tum fuerat ne ThtSodoriius praecedemi EphesinO la- Akxandrinorum diacnnorum, Aihanasii presbyteri
trocinio imeresset, j'udices petierunt Theodorilum in el Sophronii Alexandrini, Christiani viri, lecti sunt.
concilium inlroduci.- De cuj'us causa hic disserere Eam enim epigraphem seu inscriplionem praesefe-
praelermilliriius, cum in subsequentibus Qnesnellia- runt : Sanclhsimo el beaihsimo universali patriarclm
nanv refellere debeamus dissertationem. Iiiierini jam inagnm Romm Leoni, ei sanclmuniversalisynodoChal-
episeopi qui pro Dioscori et Entychetis partibus de- cedonensi. Hos Ijbellos Leoni siininio pnntifici inscri-
certaverant confessi sunt lihiorese militum eompul- ptos, inter Leonina Opera non collocavit Quesnpllus,
sos orthodoxos deposuisse episcopos, et conscientiae g nec in synopsi Chalcedonensium Actorum, indicavit
stimulis acli iexclamaverunl : Omnes peccavimus, saltem Leonis npmen praeseferre; quamvis consi-
emnes veniam postulamus. Et continuata lectione lium habuerit suam editionem adomandi omnibus
Actorum 463 pseudosynodi, Dioscorus accusatus moiiumeniis ab.ipso sancto sunvmo pontifice scriptis,
esi, quod epistolam dogmaticam S. Leoriis.iamquam 464 et aliorum ad ipsum (b). Hujusrnodi libelli
lidei regulam ad syiiotfiim transmissam , legi vetuis- Gra:ce et Latine exstant (oni.1V, quos ad Teciionenv
set. Ut autem plenius innolesceret vis S. Flaviano Vaticaniirum cOdd. emendavimus, et ut inter S.
et orthodoxis episcopis illata, recensita fuerunt omnia Leonis Magni Opera in lunem prodeanl in sequenli
Constantinopoliianiconcilii Acta, in quibus de Euiy- tomo ciirabinius.
chetis conderoriatione gestum fuerat. Ex qua lectione 4. In liis porro libellis gravissima Dioscori faci-
apostolicae sedis legati probaverunt Flavianum vere nora descripta et contestata conlinebantur, qiioium
catholicum, Eiutyeheiem vero impium haereticum. sunjjnam in praesens indicare superyacaneum duci-
Sed Dioscorus ipse amplius cohibere non valens suav mus, cumyiris doctis innoiuerint, et possinl a quo-
malae fidei nequitiam, interloquendo ausus esl con- pianl lustrari. Cum igitur lerlio ad synodum vocatus
tendere Flavidnum jure fuhse dqmnatum, quod dixh- Dioscoriis obtemperare recusasset, nec eum perpio-
set pqst adunafionem duqs esse in -Ghristo-naturas; vere potuisset Joapnes Germaniciae episcopus, di-
cujus contrariam senteniiam coram Palribus perti- cens : Sacerdglum delicta eommunisest lurpitudo. Si
nacius propugnare attsus est. Postea vero alia quam- igiiur scit tuq sanctilqt calumniam se ab aliquibus
plurima lccla sunt, de quibus summatim Barouius pati, non est ionge sancta synodus; fatigare, ut con-
vefba facit, et ipsi occasione subseqtientium Exerci- vincas mendacium, Quare cum reliquum non esset
'
tationum indicabimus. Tandem fitfei definiiio ad se- G ad ipsius defensionem, pontlficii legati, Leonis per-
quemera actionem protfacla est, quae sexto idus Sonam agentes, in eum daninaiionis sententiam lu«
Ootobris fuit celebrata. lcrunt. Hanc autem nos hic subjicere praetermittH
5. In hac porro symbolum Nicaenumrecitatum fuit, mus, ne contra pfoposiliim iiislitiitum nosirae Exer-
cui concinere Cyrilli Alexandrini scripta, etLeonem citationes nimiuro excrescant. Qui vero inlelligere
Romanura pontificem in sua epistola, omnes Patres cupiunt an onvnia apostolicsesedis j'ura in eo judicio
cpntestati sunt. Hanc autem Leonis epistolam miri- manserint reparata, quemadmodum S. Leo post ia-
ficis laudibus prosequehtes, acclamarunl. Hmc Pa- troeiniuiji Epljesinum liabuit in votis, faeile totam
trum fides, hmc aposlolorumfides, omnesita credimus, islius actionis seriem, ordinem et decreta lusirare
orihodoxi ita credimus, Anathema, qui ila nqn credit. poterunt apud Conciliorum collectores, lom. IV,
Petrus per Lebnem ha locutus est: Aposloii ila do- aciione terlia. Hanc ilaque ponlificiornro legatorum
cuerunt, pie et vere Leo docuit, CyriUusiia docuil. Leo in Dioscorum latam tfepositionis degradationisque
et CyiiUtis similiter docuerunl. Quis autem non in^ senientiam unanimi consensione ratam habuerunt
telligit soleniniivus islis atque uniyersalibus PP. ac- caeteri PP.,qui postmodum synodales scripseruntepi-
clamationibns juslo juclicio et diligenti studio Iiono- slolas Valenliniano et Marciano imperatoribtis, Pul-
retfi ad apostolicam sedera et ad sanctum Leonem cheriae Augustae, tfe his quae nuper stabilita fuerant.
delatum fuissei cujus jura et praerogaiiyas Dioscorus Publicum quoque proposilum fuit istius damnalionis
in praecedenli synodo pessumdederat et aboleverat ? decretum, quod et ipsi Dioscoro atque etiam clericis
Leonem enim Petri esse suecessorem, sincerum fidei Alexandrinis fuit significatum.
catholicae custodem, Scripturaruin sacrarum supre- ]D 6. ln sequenti autem sessione, quae quarla fuit,
mum esse interprctem, ttno ore venerati, ad delen- causa episcoporum qui cum DioscOro in latrocinio
dam uiinii iuii illam lurpitudiiiis maculam, qua ciiru Ephesino principes partes obieruntad examen revo-
summo apostolicae sedis dedecore Leo ipse et liujus cataesf. Hos autera insynodo de imperaloris Theo-
legati in latrocinio Epliesiao fuerant passi et inusti. dosii mandato pariter praefuisse, ipse Dioscorus
Pro quo scelere cttm debilas posnas Dioscorum su- testatus est, contendens cttm Domno Antiocheno,
bire oporteret, in sequenli tertia sessione hujus da- Juvenali Hierosolymorttm, Thalassio CaesareaeCap-
ninatio prolataesi. Huicauiem sessionisoli episcopi padociae, Eustathio Beryti, Eusebio Ancyrae, et
sine saeculi magistratibus iiiteiTueriint. Aberatetiam Basilio Seleuciae episcopis communem causam ha-
a synodo Dioscorus, sed sub militum custodia tfeti- bere. Sed quia hos S. Leo jusserat in communionem
nebatur. Etquainvis in prima sessione isiius crimina recijji, et poeiitfScanonicas iisdem relaxari, si poeni-
Stffficienier omhibus iiinotuisserii, tamen ad servan- tentes se exhibuissent, et si in horura sedibus alii
danvjuris canonici formam et ordivienv,iterunv Euse- jara catholici episcopi non essent suffecii, ut jam vi-
bii Dorylaeiaccusatoris libellus lectus est; et ne in dimus ex praecedenfibusepistoiis, et coitfmonitorio
absenlem senteiviiam proferrent, semel, iteruuv ct legalisdato; idcirco, cum probassent Nicaenum et
(a) Videsis sequenlem nostram dissertationem in cioe Conciliorum Benedictinae Academiaea secretis.
causa Pbotil Tyrii, qttaim examinandam explican- (b) Vide tom. H Operuin S. Leonis, pag. 511.
damve nobis dedit cl. D. Nicolaus Anlonelli ponlifi-
 1245 DEECTYCHIANAILERESIETHISTORlALlB.il. 1246
Constanlinopolitanum syrabolum, decreta Ephesi et, A Hanc subdolam Anatolii agendi rationem apprime
S. pontificis Leonis epislolam, analhema dicentes Paschasinus et caeierivicarii pontificii jioverunl. Et
contraria sentientibus, jussi sunt synodum ingredi a propterea, ne ullus aditus Eutychianis superesset
qua repulsi fuerunt, et, ecclesiastica obtenta pace, fidei Symbolum aliter interpretandi, praecedentibus•
catholicae societati adjuncti fuere. Domnum aiuem Nicaenis, Conslantinopolitanis et Epliesinis decretis
Antiochenum non adfuisse in peculiari dissertatione addiderunt: Ephtolam magnmet seniorh urbh Romm
explicabimus. Admissi quoque fuerunt ^Egyptii epi- prmsulh bealhsimi el sancthsimi archiephcgpi Leonis,
scopi, quos pontificii Iegati jusserunt anatliema ii- qum scripta esl nd sanctm memoftm archiephcopum
cere Eulycheti et subscribere epistolae S. Leonis. Flavianum, ad perimendam Eulychh malam intelli-
Utrumque lacere primo detrectarunt, exspectantes geniigm, ulpole et magrti illius Petri confessignicon-
novi Alexandrini anlistitis electionem, quera secii- gruenlem el communem quamdam columnam exislen-
luros esse spondebant in subscriptione. Sed, in- tem adversus perverse sentienles ad confirmationem
stanle synodo ut Eutychetem damnarent, landem rectorum dogmatum congruenteraptavit, etc, Integre
'consenserunt. Verum cum adhuc urgerentur ut• S. ergo fidei definitione recitata, eam imperatori Mar-
Leonis litteris subscriberent, omnino renuerunt se- ciano ex judicum sententia manifestandam esse cen-
que prosternentes, petierunt ut sanclae synodo pla- suerunt, ut habent Facundus Hermianensis et Libe-
ceret primura eligi Alexandrinura episcopum. Quo- ratus diaconus, ut episcopi deiude unanimi consen-
rum supplicationibus synodus annuit, ea tamen sione.in sequenii aclione eidera subscriberent (b).
interposita caulione ne Chalcedone recederent, sed 7. Octavo igitur kal. Novembris sexta actio cele-
novi episcopi eiectionem exspeclarent (d). Eminen- T> , brala est, et ut ex Actorum exemplaribusinnolescit,
tissimus cardinalis Raronius atque cl. Stephanus omnes episcopi syuodali definitioni subscripserunt.
Baluzius annotarunt Graeca Actorum Chalcedonen- Et ibidem advenientibus Marpiano imperatore, et
sium exemplaria laudatas actiones aliter disiribuias Pulcheria augusta, aliisque' nobilibus viris imperialis
continere. Sed notariis episcoporum 465 'd esse aulae ministris, ipse Marcianus paucis synodi Palres"
tribuendum, in dissertatione quam pro Domno Antio- allocutus est (c). Qua allocutione absoluta, 4661use
cheno conscripsimus affirniamuS. hactenus gesta erant AetiusarchidiaconusConsianti-
6. In quinta actione, de fidei constilutione ab nopolitanus recilavit, una cum omnium episcoporum
omnibus veluti firma regula tenenda inquisitio coepta subscriplionibus.Quare interrogata synodo ab impe-
est. Carosus enim Dorollieus, aliique Eutychiani ratore si secundum omnium sanctorum episcoporum
archimandritae libellum Marciano imperalori dede- expositionem definitio nunc relecia prolata est,
rant, ut ipsis liceret de fidei rebus cum catholicis omnes clamayeruut: Omnessic credimus, una fides,
disputare. Qui cum synodum essent ingressi, et li- una voluntas, etc; et conversi PP. ad imperatorem,
bellum PP. oblulissent, cogniti sunt pro Dioscoro dicebant: Marciqno novo Conslantino, novo Paulo,
snpplicationes habere. Profitebantuf in eo se tan- novo David. Annos David imperalori. Augusfcepariter
tummodo Nicaenam fidem ampleeli, nullamque ejus multos annos dixerunt, et utrumque alloquentes, sub-
expositionem admitlere. Addebant praeterea potius jiciebant : Luminaria mundi, Domine, tucustodi; et
extra alios seorsum a communione ipsorum vitam multis aliis veris justisque laudibus utrumque orna-
acturos, quam quidquam novi ad fidem pati super- runt. Fidei rebus igilur ita dispositis atque firmatis,
induci. lla quidem (ait Baronius) hypocrilm illi, imperator, ad honorem clericalis militiaeet mona-
more Eulycheth atque Dioscori, sub mbntitopallio Ni- ([I sticae vitae, qqaedamcapitula canonicis statulis deler-
cmnm fidei novam hmresim fovebanl. Horum libello minanda synodo proposuii: Decorum (ait) esse judi-
alius objectus est synodo oblatus a catholicis archi- cantes a vobh hme regulariler polius formbri per sy-
mandriiis, et ihterea tridui spatium temporis datum nodum,xjuam nostra lege sanciri (d). Fatigati autem
est haerelicis ad resipiscendum, atque calholicae ob nimios labores episcopi, semel iierumque impe-
fidei adversum Eulychetem subscribendum. Hos in- ratorem supplices rogarunt ut eos dimitteret: sed
fer eratquidam archimandriia nomine Maximus, qui ipse Marcianus ad synodum conversus dixit : Mul-
Eutychetis magister dicebaiur. Haereticorum autem tum quidem eslh itinere faligati laborem perferenles.
archimandritarum subdola agendi ratio synodum fa-" Verumiamen sustinete adhuc tres aul quaiuor dies,
tigavit, et lurbas inter PP. excitavit. Nam Pascha- et prmsentibus magnificenlhsimh nostris judicibus ,
sinus et caeteri legati poniificii volebant quod ad qumcumquevullis movete,compelensttdepturi solatium.
Eutychianae hsereseos exitium et condemnationem Addidit tandem .• Nullus veslrum antequam perfecli
S. Ceonis epistola tamquam fidei lessera ab omnibus termini ex omnibus proferanlur a sanclo concilio dis.
admitteretur. Contra vero Anatolius Constantinopo- cedat. Hactenus ea brevitate qua potui priores sess
litanus, qui secreto hactenus Dioscoroet Euiychianae Chalcedonensis synodi actiones summatim descripsi;
factioni ex parte adhaerebat, multis modis se oppo- ex quibus haud dubium esse potest feliciter S. Leonis
nebat. Primo enim approbandam PP. exhibebat Magni vota adimplela mansisse, atque apostolicae
quamdam fidei definitionem ab Asclepiade Constan- sedis jura lurpissime jam pridem a DiosCoriet Eu-
tinopoliiano diacono recitatam, quam lamquam hae- tycbiana factione in praecedenti Ephesina synodo
reticorum turbis faventem sedis apostolicae vicafii j ) violata et abolita solemrii aique universali totius
cum aliquibus episcopis Orienlalibus repudiarunt, Ecclesiae judicio reparata fuisse. Caelera vero quae
nec Actis synodalibus iuseri permiserunt. Secundo, sequuntur, cum ad particulares quorumdam epi->
niliil novi antiquis fidei sanctionibus superaddendum scoporum causas pertineanf, sequenlibus in Exer-
esse contendetvat,ita tit praeter Nicaenumet Coostan- citationibus explicabimus.
tinopolitanum Symbolum, et Ephesina decreta con- CAPUT IV.
tra Nestorium hujusque asseclas stabilita, nulladefi*
nitio ad Eutychianum dogma proscribenduro admit- Dissertalioin quartqm Chalcedonensisconcilii aclionem
tenda esset. Tertio, Dioscorum non ob lsesam fidem Itabila in pontificia Gonciliorum Academia, anno
fuisse dainnatum, et episcopatu dejectum affirmabat, Domini 1747.
sed quia excommunicalionemfecil Domno archiepi- 1. Pholii Tyrii causam, in cujus cognitione Clial-
scopoLeoni,et terlio vocalus est, et ideo damnatut ett. cedonenses PP. quarta hujus synodi actione versati
(a) De hac JEgyptiorum supplicatione consule (c) Haec imperatoris allocutio Graece et Latine ex-
Chrisiiaiium Lupum, in appendice ad actiohem 9 stat tom. IV Conc, pag. mihi 1421. Vide Siephani
concilii Chaicedonensis. Baluzii annotationes, Joco superius laudato.
(b) Qui de hac et sequenti actione plura desiderat, (d) Hujusmodi tria capitula expressa offehdes tom.
consulat eruditissimas annotationes cl. Stephani Ba- IX Concil., pag. 1510.
luzii in nova Conciliorum collectione.
1247 P. CACCIARIEXERC1TATI0N'£SIN S. LEONIS MAGNI OPERA. 1248
silnl, in praeserisexpendefe jubeor, de iis tribus tfum- A vis pfacterea Dioscori: Alexandrini, tum Chrysaphii
ifaxat verba, faelurus- quav hujusce Academiae viris et caeterorumimperialium minisirorum qui Eutycheli
hoc anno diseutienda praescripla fuere, quaeque sub patroci.nabantur, favorem sibi comparassel; nullum
ociavo numertf quoad canones sequenti ortfine et vo- .tamen conaium, aut inPhotium Tyrium, aut in ej'us
•cibus exprimuntur. Ecclesiam adhibere ausus est, satis sibi esse ducens
Priino; an consuetudo antiqua allegata ab Ana- tum talia iaritaque praesidiainaclum esse quibus fa-
tolio, aclioiie 4,in causa Photii episcopi Tyrii quod cile magis opporlunp lempore suisstudiis suisque
cpiscopi existentes Constantinopoii una cum patri- honoriscum et auctoritatis cupidiiaiibus posset iudulgere.
anno qiiadringenlesimo nono, undecima
archa definiebant quorumcumque recurreiiiiiim cau- Quare
sas,Tegilima esset; et hoc posito, cur seulentia in diekalendarum Augusti, latrocinali synodo absoluta,
caiisa Photli fuit revocata. Constantinopolitanus episcopus Flavianus, plagis,
Secuhdo, utriroi in causis ecclesiasiicisjudicandum verberibus et GOntumeliisaffectus, e sua sede extur-
esset secundum canones, an etiam secuiidum prag- batus, exsulaium irecoactus esset, Eustathius lamen
maiicam sanctionem;" qtta de re aclum esl actione 4 sibi persuasil facilius oplatum honorem.assequi posse,
in eadem ciuisa Photii. si cuvn novo tandem episcopo in Flaviani locunvsut-
Tertio tandem , an episcopus , siesset episcopatu feclo pacem et amicitiam baberet, ad felicius suum
jndignus, possit in ordine inferiori collocari, qnod negotiuin conficiendum. Hinc ergo roinime dicendum
negare videntur legati papae, aclione:;4. In quibus est, Orientis rebus in lantp discrimine positis, illud .
omnibus perquirendis, mullam orationem me liabere aliud grayissimum facitfus pseudosynodi PP. perpe-
oporteret, si libere ejusmodi argumenti Ialissimnm n trasse, videlicel, quod, Flaviano adhuc supersiite,
campum excurrere possem. Verum cum summi, cle- Anatoliuili in ejus sufficereni locum, et in Consfan-
nventissimi, aiijue sapientissimi principis benignitale linopolitanum ordinaverint episcopum." Conlrariam
abuti haiid tfebeam, idcirco non otttnia quae dicenda enim opinionem, et si plerique cunv ex eatholicis,
occurruhl pptefo recensere; 467 sedaliqua nondum liim heierodoxis sCriptoribus quandoque probasseut,
saiis explorala prolixius exponam; notipra dtimtaxat lamen nonnisi purunvputumque redolere figmentum,
dellbabo, et-quae tandem, a receniioribus regalistis perspicue cum ex .Tiiepdosii, iiini ex ej'usdem Ana-
muitis cavillationibus implexa, ad ecclesiaticum regi- lolii ad S. Leonem epistolis patefacium est. Flavia-
nien et adaposlolicaepotissimiimsedis jura dejicienda, nus quippe noiinisi sequenti 468 anno marlyr ex
autpforsusevertenda, similibus occufrentibus causis, hac luce migravit. Cnjus secuta morte, Tlieodosius
in medium adducuntnr, non dissimulabo atque Chal- imjverator Conslahtiiiopolitano demandavit cleic
cedonensium PP. vesliglis insislens paucis refellere aptiores ad id muhiis obeundum decernere atque
conabor. . . probare :sibi eleclionemomniuniprmcipuireservans(a).
2. Antequani praesentis concertationis capita re- Al cirov.gravissima in dies inter Constaiuinopolila-
solyere aggredianiur, quae et qualis causa fuerit cur num cleruin dissidia succrescerent, agente potissi-
tot lanlaque dissidia Photium Tyrium inter et Eusta- mum Dioscori factione, et imperatoris ministris,
lliitfm Berytensem exofta essenl, inquirere nobis jutsil Theodosius conquiri (verba sunt Anatolii) cleri-
opus est. Tyrnm ergo urbenv impfimis totius Phoe- cos in regia urbe, etiam ex alih civitatibus, ob gumdam
niciie primae fuisse, meiropolim , cui duodecim aliae (ila ut.fit) negoiia degentes,guo inler illos prwslanlior
urbes et episcopi ab Ecclesiae exordiis ad annumi in ephcopalern.dignilatem promoverelur, ut jam ipsi
quadringentesimum quinquagesimumusqiiesuberaiit, C in praecedenti libro obsefvavimus.
quorum ujftfs erat Beryti.episcopus, ex ecclesiasticis 4. Multa quidenv vera et scitu digna modo dicenda
labulis expioratum est. Omninnvprimus deinde qui occurrerent, si temporis ratio et praesens disserendi
hiijusmodi metropoliiav jura violare tentaverat fuit propositum haud praepedirent. lllud unum, quod ad
Etisialhius. Qui, postiiabitis NieaenorumPatrum re- res nostras facere visum est, leviter dumtaxat atiin-
guUs, maximo suae amplificandae sedis studio aclus, ganv. Anatolii videlicet ad Consiantinopolilanum
pragmaticuni ab imperalore Theodosio typum seu liiron.um cveciionem Euslaihii Berytiorum episcopi
rescriptum obnnuit, qno, dissecta in duas partes sludiis oppido favisse, Tyriorum vero episeopo Photio
Pboeniciaeprimae provincia, Berytiorumque Ecelesiaj exlra, motfum fuisse exitialem. Sumnvaenim Eusta-
rnetropolitico giradu et honore aliributo, Ecclesiarum tliiumjnler et Anatolium necessitudo intercesserat,
quoque Tripolis, B.i.biis, Bolrys Orlhosiade, Arcae, Nam is cum essel Alexandrina; Ecelesiae presbyter,
Antliaradis, quae Pliolio Tyrio legitimp metropolitae et Dipscori episcopi apocrisiarius, cujus factionis
suberant, adhiinislratioiieni et ordinationes in suam scliismaticaestudio ad episcopalum Constantinopoli-
redegit poiestatem. Faciiius lam grave non exhorriiit tanum fuerat evecljjs, jani animum paratum habebat
Eustaihiiis, quippe qui res omnes Ecclesiae susque-. ut eprum yptis et petitionibus induigeret qui adver-
deque vertereassuetus, muHorurivsciiismatum elcon-. sus sanc.tissimum Fiayjanum pro Eutychiano dog-
lentionum auctor fuerat; cunv, videlicet, irarum et nvale decertaverant.
odii impoiens, in lalrocinali liphesiiia sytfodo adver- 5. interim ergo Constantinopoli varii babentur
suS sanctiim Flavianum Conslaniinopolilaviumepi- episeoporum conyeiilus. Quorum in uno, jubenle
scopum, Anatolii decessorem, et Eusebium Dorylae- i.. Tlieoriosio imperatore, et non- exspectalis litteris
ensenv, pro Dioscori el iEhtyclietis factione signileri •atque Ronvanipontificissenteniia,episeopi Anatolium
partes subire non reformidavii, uf.caiholica.Odes. coiisecraruiit. Ejusdeni concilii meminit Aiialolius
plene ad exitiuiii perducerelur. Atque bac de causa" ih epistola ad sanclum Leonem. Unde id operisincu-
Eustalliii Berytiorum episcopi nomen non nisi ctfm buit sancim synodo episcoporum Conslantinopoliver-
summa ignominia in sacras tabulas relatum leginvus. sanlium,utadmeordinaiidumsinemoraprocederent(b).
Cum nimirunvChalccdonenses Patres, priori aciione, Alterum deinde lvabere jussit idera sancttis pontifex,
lalrocinalis praecedentis synodi Acta rescindere et qui, labente Julio mense anni quatfringentesimi quin-
abolere inslituentes, omiiium turbarum et criminum quagesinvi, acceptis cttijv ab Anatolip, tum ab impe-
auctores eadem omnino poena esse plecteridos decre- ratore Theodosio litteris de Flaviaiji obitu et novi
vefunt quaro ipsi per suiumam' injuriam. laudatis aiilistitis electione, securn reputans dirum schisma
episcopis, Flaviauo scilicef et Eusebio, inusserant. quod catliolicam.jn Orienie socielatem disruperai,
3. Verum tametsi ea in proedatoria synodoEusta- suspensus haerens, hec rala, nec irrita elecfionis et
thius cum aliis quinque episcopis tolius schismatis consecralionjs Acta definire voluit: sed tamdiu cum
auctoribus poteslatem et iinperiuni habuisset; quam- Analoiio commuiiicare dislulit, quamdiu quatuor
(a) Clirisliantfs Lupus, in scholiis ad synodum verbo
' Anatolius C. P.
Chalced. Peiavijis, Raliori. temp. oart. i, lib. vi, cap. (b) Videsis quae diximus de Anatolii ordinatione
19, pag. 369. Guillelmus Cave, llistoria sciipt. ecci. cap, 4 prioris lilvrj.
1249 DE EUTYCHIANAHJERESI ET HISTORIA LIB. II. 1250
apost. sedis legati e pontificio latere missi, Constan- Aj divinmqueleges ea qum non ex propotilo, ted ex neces'
tinopolim profecli, sinceram ex novo episcopo fidei silate, fiunt nullam vim habere definiant,
professionem coram omni clero et populo emissam, 8. Quicumque itaque ad ejusmodi Anatolii synodi
sna manu signatam, alque adamussim pontificiis votis Acta, quae hinc illincque apud diversos veteres scri-
et mandatis congruentem exciperent. Supersliles ptores sparsa offendimus, sedulo animadverlat, pa-
adhuc sunt plures S. pontificis epistolae, ad Theodo- rum absimilem praedatoriae Eplitesinaeillam fuisse,
sium, ad Pulcheriam Augustam, ad clerum Constan- aut illius posse dici appendicem minime inficiabitur.
tinopolitamim, ad ej'usdem urbis arehimandritas, el Quare cum Cbalcedonensibus PP. datum esset de fidei
deniqueadMartinunvpresbyterunv; ex quibus rerutfv causisetdeepiscoporumj"uribus violatis judicare, om-
gestarum seriem non lantum apprime intelligitrius, niaquesusquedequeversa in integrumrestituereetre-
verum etiam S. ponlifieis agendi ratio , religionis parare quemadmodumS. Leo apostolicaesedis legatis
siudiuro, animi rotufr, suprema ejusdem in omnes praeceperat, idcirco Photii causam judicaturi tria
totius orbis partes adminislratio luce clarius enite- polissimum Anatolio Constahtinopolitano episcopo
scit (a). objiciebant. Haec autem tria imperiales civilinm cau-
6. Verum in postrema hac Anatolii synodo, quae sarum judices paucis indicarunt, ita generale Chalce-
in nonum saltem aut in decimum ej'usdem anni raen- donense concilium compellantes : Dicat S. synadus.
sem rejicienda est, nibil de Photii Tyrii causa actum licueritne sanclhsimo archiephcopo Analolio absenli
fuisse, ex gravissimis conjecturis perspicue innoie- reverendissimo ephcopo Photio excommunicationem
scit. Theodosius junior imprimis, a qtto Eustatliius miltere el jubere, ul ei cerlm Ecclesimin provincia au-
pragmaticum i'escriptum acceperat, vivendi finem T> i ferrenlur, el an synodumappellare oporleai conventum
fecerat die decima oclava Julii, quo tempore ejus episcoporum qui in regia civhate diversantur.
lilterae vix ad S. Leonem perlatae fuerant, et ponti- Quoad postremam hanc qnaestionem, Tryphon,
ficii legaii, qui hoc coneilium convocare debebant, Cliii episcopus, conventura episcoporum in urbe di-
aut nondura iter fuerant aggressi, aut si illud incos- versanliura synodum posse appellari serio affirmavit,
perant, adliue in Romanis diversabantur suburbiis. qni forte, cum Analolio tum regiis ministris blandiri
Leonis 469 quippe litterae id suadent, cum datae cupiens, 470 spectata primum regiaeurbis dignilale
fuerint Roinae decimo sexto kalendas Augustas, tri- et amplitudme, et recensito deinde frequenti episco-
duo anlequam Theodosius diem obiret Conslantino- porurn Orientis commeam, qui ob civilium rerum
poli. Adquam deinde urbem, propter itineris labores administrationem , dum aliqua laborabanl oppressio-
locique distantianv, pontificios legatos nonnisi octavo ne pro suis vindicandis juribus , Constantinopolim
aut nono mense adventasse credendum est. Qui prae- convenire debebant, palam dixit : Synodus appella-
terea, fideliter suo nvunere perfungi cupientes, haud- lur, et conveniunt, el laborantes aliqua oppressionesua
quaquam Anatolio in laesaefidei suspicionem adducto jura nanchcunlur. Tryphonis responsioni, nec sancla
permisissent in synodo quam ipsi, mandanie Romano generalis synodus, nec alius qiiisquanv ex episcopis
ponlifice, convocabant principes panessubire, cuncta suffragaius cst, ne forte aliorum palriarcharum,
pro sua libidine disponere, ecclesiasticas leges ab- Alexandrini nimirum, et Anliocbeni, et Hierosoly-
olere, cum ipse potius de mala fide suspcctus coram mitani, jura laederentur. Ex ecclesiasticis tabulis
ipsis legalis caeterisque episcopis tamquam reus se eniro cxploratum est, Constantiiiopolitnni episcopi
sislere debuisset. fines valde lum fuisse contracios. Nam pravter illam
7. Photii igitur causa ad proecedentem aliam syno- C ( Asiae partem quav ad Ponti regiones extendebaiur,
dum, quae.Theodosiimortem praecessit, omnino refe- primo solas Thraciae dioecesespoterai administrare,
renda est. Ctii cum Eustathius Berytiorum episcopus ciqus j'ura postmodum Theodosii Junioris rescripto
subreptilium quod acceperat ab imperalore pragma- ad Illyricum usque extensa fuere. Contra vero Pliot*
licura typum exhibuissel, episcopi omnes qui Con- nicim primm diceceses ad Antiochenunv perlineb.int
siantinopoli conveneranl, vel in Anatolii gratiam, patriarchatum , ut diximus. Et proplerea ad omnes
vel poenarum nvinis deierriti, etiam contra ecclesia- turbas praecavendas, quae exoriri poterant, Thry-
sticarum regularum vetitum, praestiierunt assensum. pluinis sententiam atque j'udiciuui universa synodus,
Tunc itaque agente Glirysaphio et cteteris imperiali- nec ratum, nec irritum habendum esse censuit.
bus ministris, qui Eusiatliio.impense favebant, non 9. At non ila vero faclum.est, cum altera quaostio
tanlum Theodosianum fuit confirmatum rescriptum ; de excommunicaiione ab Anatolii synodo in Photium
sed operam dederunt ut Maximus patriarcha Antio- Tyrium absentem lata examini subjiciebatur. Hanc
chenus, qui ab ejusmodi aberat synodo, qttamvis enim veluti horrendum facinus, divinis et humanis
Constaniinopoli diversaretur, qtiae recentius ad am- legibus contrarium universa synodus Cbalcedonensis
pliandam Ecclesiae Beryliorum dignitatem, honorem exsecrata est. In ea enim actione legimus Alticum
et praerogativis sanciia fueranl rala et firma habere Zelorum episcopum dixisse ul absentem nemo con-
vellet. Suberat enim Antiocherii patriarcliae admini- demnet. Ornnes reverendissimi ephcopi acclamave-
slrationi et ordinationi Phoeniciae primae provincia runl : Nemo absentemcondemnat. Hac igitur unanimi
cunv suo Tyrio melropolila caeterisque episcopis. Chalcedonensium PP. conclamatione synodalia Aua-
Quemadmodum vero res contigissent, narrat idem jv lolii decreta prorsus abolila fuere. Quod cum Ana-
Maximus a Chalcedonensibus PP. postmodum inter- tolii animus honoris et ambitus impotens indigne
pellatus : Eram Comlanlinopoli. Cum vero concilium ferrel, ut se ab onvni injustiiiae nota purgaret, suae-
de hoc haberelur, non adfui, sed mihi charla allata est, que sedis amplitudini consuleret, ad illam provoca-
et subscripsi(b). Quid plura'? In hoc Anatolii concilio, vit consuetudiiiem , de qua in praesens disputamus.
cum omnia in sanctissimi episcopi Pholii Tyrii odium Sed eam consueludinem prorsus illegilimam fuisse,
et ecclesiaslicarum legum contemptum fierent, mi- atque ad eam Anatolium dumtaxat provocasse, ut
nis, lerroribus ipsius Photii melropolitae animum studiosa uteretur lergiversatione , quem lalere pote-
gravius concusserunt, et depositionis poenam inten- rat? Non enim consuetudo Tegitima censeri poiest,
larunt, nisi synodico subscriberet decreto. Cui (ait quae divinis et humanis legibns repiignat. Et pro-
Pholiiis in supplici libello dato ad Marcianum iinpe- pterea cunv Eusebius Nicomediensis, lunv PhOtius
ratorem , Theodosii Augusti successorem, Cui cum, Tyrius , cum universa sytiodo , ne iu conlentionem
iion ex proposiio,sed ex inelu minarum qum ei inerant, venirent de consuietudine quae abusum oblinere po-
subsignassein, imposilam mihi necessilalein subscri- terat, omnes Analolii excusaliones veluti injusti
ptionesignificavi.Scripsi enim, quodjussus subscripsi, ambitus commenia, quibus rerum verilatem occulere
cuin scircm nihil hoc mihi prmjudicare quod sacrm nitebalur, constantissime rejecerunt.

(a) Epistola Anatolii ad S. Leonem, pag. 272. toni. (6) Aciio 4 conc. Chalcedoivensis.
I apud Quesnellum.
J25i P. CACCIARlEXERCITATIONESIN S. LEONIS MAGNIOPERA. 1262
v' EunomiuBquidem Nicomediensis ad judices con- A cha , solo honore contenlus, omnium Orientalium
versus ila fidenter eos est alloculus : Magnijicentia Ecclesiarum
" administrationem miscere non auderet.
veslra,nos percunctaia est num liceal absenlem con- ll. Verum temporis decursu Constanlinopolilani
demnare, Responsum do Romana voce, et usurpans patriarchae omnia perturbarunt; atque, honori el
verba Pauli apostoli, Aclorum xxv, 16 , ila effatus vacuo nomini polestatem addere volentes, multorum
est : Quia non est Romanis consueludodamnare ali- episcoporum ordinationes sibi indebilas usurparunt,
quem liominem priusquam is qui accusalur prmsentes Poniicae videlicet, et Asianae, et Thraciae, ut vide-
habeal accusatores,locumqueaccipiat ad diluenda cri- licet veleris Romac palriarchse se aequipararent. Hac
mina. Cui postinodum Photius concinens, enixe sy- de causa ehim et ipse Anatolius in generali Clialce-
nodum et imperiales judices precabalur ut, onini donensi coricilio rriultos conatus adhibuit, ut hujus-
injusia consueiudine posthabiia et abolita, canonicse modi injuste usurpata jura servaret, sibique et suae
leges dumlaxat exseciitioni demandarenlur.- Nihil sedi privilegia Romanorum ponliflcum praerogalivis
aliudposiulo (Plioiius dixit) precorquevestrumjustum sequalia decernerenlur. Quodhegoiinm ut felicius et
pidicium, nisi ut (aciaiis ut regulm stent, utque ii qui sine conlradictione conficeret, loto concilii tempore,
a me legilime ordinali suni, ppslea vero ejecti et facli legatis sedis apostolicse, olfieiis, muneribus aliisqu
presbyteri-, restituanlur, ac egomeas Ecclesiasacci- modis sludebat blandiri; summam erga ipsam apo
'piam. Tum tandem synodus imiversa, nulla quidem , stoiicam sedem reverenliam affectando, omnem ho-
interposiia mora, acclamavit : Hoc iusium postula- norem omniaque Constantinopolitanorum antistitum
tum. Reguimieneant. Jusia petilio Photii reverendis- privilegia in decus, munimen etornamentum Romanae
sifni episcopi, T. sedis redundare confingendo; atque demum novum
T
10. Ex hujusce decreti vocibus Anatolii aniinus, canonem quem de firmandis suse sedisjuribuseden-
lionoris et poteslatis ampliludinem anhelans, utpote dum jurabat nemini injuriosum futurum afiirmando,
qui Constaniinopolitanae sedis dignilatem auctorita- ep yano ductus prastextu, quod longa temporis prae-
temque in omnibus apostolicae divi Petri sedis mu- scriplio sexaginta annorum suis suffragarelur cupi-
neifibus exaaquarl cupiebat, gravissime cruciabatur. ditatibus. IIMComnia tamen, etsi blande multaque
Atnon ea ratione, ut Plioiii et Eustalliii causam exoratione verbis scriptisque ab Anaiolio exponeren-
iterum judicandam peteret sibi reservari; sed quia tur, minime Romani pontificis et ejus legatorum
471 imelligebat qnod semel in irritum misso suse animum eommovere potuerunt, ul fusius quidem ex
synodi judicio, jam Constaniinopolilani anlislites cerlissimis monumentis, absque uilo partium studio,
maxime elati, ea potestaie privabanlur quam per demonstrare possem , si aut temporis 472 rali°
canonum injuriam sensim cum aliorum jurium jactura sineret, aut si aliorum mandata extra propositas
sibi usurpare conabantur. Tanlam autem elalionem quxsiiones vagari non prohiberenl. lllud unum dum-
in Consiantinopornanprum mentem excilaverat im- taxat subjiciam, videlicel exploralissimum esse con-
perialis tirbis amplitudo, regiaj potestaiis aucloriias, sueludinem ab Anatolio allegaiam, cum ad canonem
imperialium ministrorum favor alque prsesidium; tertium Constantinopoiitanumsecundi generalis con-
quibiis laniopere delectabatur, ut eixlesiasticam cilii.esse referendam; tum demum ad gravissimos
episcopprum poiestatem ex civilium rerum admini- qui temporis decursu irrepsere abusus in Ecclesiaa
stratione inetieridam esse contendereni. Prseterea rebus administrandis aique in metropoliiarum et
cUniipsiimperatores ConsianlinopolimnovamRomam episcoporumordinationibushabendis,quemadmodum
appellare voluerint, lumet ad insiar Romaeveleris nobi- C
( ex divi Leonis epistolisad Marcianum imperatorem,
lissiniis cum sacris profanis aedibusornaverint, ad Pulclieriam augustam, ad Anatolium ipsum atque
aiqiie ConstaniiriusMagnuset filii, Arcadius et ambo pariter ad Julianum episcopum Coensem evidentis-
Theodosii maximis opibus, diviiiis, lionoribus ac sime exploralum est (a).
privilegiis eam locuplefaverint, idcirco episcopi ipsi 12. Superest jam vero ut de pragmalica sanctione
mjuriosis consuetudinibus insistentes, cum evidenti quam Euslaihius Berytiorum episcop.usin praeceden-
sacrorum canonum conlemptu omnium causarum tium suorum facinorum mercedem per subreptionem
ecclesiasticarum Orientis cognilionem ad se trahere a Theodosio imperatore piissimo obtinuerat verba
coriabaniiir. Eorumdem anlisiitum demum animiela- faciamus. Alque imprimis pragmaiicai sanctionis
lio ambiiusque canone lertio Constantinopolilani vocabulum causam in consislorioprincipis ventilatam
primi concilii augebatur. Quo nimirumcentumquin- coram proceribussacri palatii significare habet. Quare
quagirita Orieniis PP. sub Theodosio seniore statue- Graiianus, qui eam hisce verbis descripsit, eliam
rurii : Conslaniinopolilanusepiscopushabeal priores addidit : Prihcipis constitutio, ex cognilione causm
honoris partes pptl Romanum episcopum, eo quod sit lala, pragniaiica sanclio appellata est (b). Jacobus
nova Roina, Sed: quid ex eo canone? Nullam enim Guiherius tamen, elsi Gratiano haud adversetur,
legiiimam consueiiidineminducere poierat, tum quia clarius pragmaiica; sanctionis ideam descripsit di-
apostoltea sedes eum numquam ralum habuit,ium cens : Pragmalicajussio, seu sanctio, non ad singulo-
quia Alexaiidrini et Anliocheni pairiarcharum jura rum precessuperprivatis negoliisproferlur, sed tanlum
gravius vulnerabantur. Yerum etsi ultro daremus adpreces alicujus corporis, collegii, civilatis, vclpro-
canonem illum ab anno 581 quo editus fuerat ad j., vincim(c). Has autem pragmaticas jussiones inter
Anatolii usqiie lempora obtinuisse, quid inde? Num ' generales leges numerari juriscoiisuliis exploratum
pomissent Cpnstantinopoliiani antistites Romanis est. Verum laudaius Gutlierius inier pragmaticas
ponlificibus exaequari, omniumque Orienlalium cau- jussiories et sanctiones pragmaticas aliquod statuit
sas cognpscere, ad pmnium consultadones respon- diserimen subdens : Pragmaticae jussiones, quaeali-
dere? Apage figmentuni! Hohoraria dumtaxat palri- quid jubeni. An ergo pragmaticum rescriptum de
archaius dignitas in graliam imperatoris Theodosii Ecclesiae Berytiorum metropolitico jure inter impe-
luit ipsis ailribuia, nOn eorumdem potestas omplifi- riales jussipnes vel sanctiones nos referre opoiteat,
fata. Nani, caiione secundo praacedenti, iidem PP., an verp ad preces alicujus corporis aut civitatis fuerit
Nicaenislegibus haerentes, Alexandrino primum el prolatum, definire haud necesse est. Verum si de
Ahiioclienodeinde suajura asseruerunt et conflrma- hocce postremo verba facere deberemus, ad preces
runi, enumeratis ea de causa singulis regionibus et Chrysaphii eunuchi et totius Dioscorianae factionis
dioecesibusquse ab eorumdem adminisirationibus et prodiisse sallem suspicari possemus, cum Eustathius
synodis pendere debebant. Quod utique ab ipsis ,'( polissimum semel iterumque concilii Chalcedonensis
lacium intelligimus, utConstantinopolitanus patriar- PP. ad accusationes diluendas fuerit conlestatus im-
(«) Leonis Magriiepistolte 78,19, 80, 81. (c) Gutherius, lib» i, cap. 52, deOfficiis domus
(b) Decret. Grau dist. 2 , Duometropoliiani. Augustae^
1253 DE EUTYCHIANAH^RESl ET IllSTORlA LIB. II. 1254
peratorem ea de re non swpplicasse.Quam sane coh- A ipsi imperiales judiees statim absolule pronuntia-
lesiationem veritale inniti ipsa Theodosiana lex, runt: Omni igilur cessantee sacris pragmatidis defini-
Justinianeo inserta codici (a), patefacere nobis visa iione, canonesde hoc capitulo editi legantur. Quasi
est. Cum ipse Theodosius imperator asseveret : ipsi judices voluissentinnuere niillam vimnullumque
Propter mullas juslasque causas melropolitano nomine vulnus per pragniaticas -
sanctiones Ecclesiae canoni-
ac dignitatecivitutemBerylum decernimusexornandam, bus esse inferendum.
jam suis virlutibus coronatam. Nullam ergo ibi facit 14. Non ergo mirum si, quinto Nicaeni concilii ca-
rneinionem aut de Eustathii precibus, aul de ipsius none lecto, de unico tantum metropolita in unaqua-
meritis. Berytum civilatem laudat dumtaxattamquam que provincia habendo universa illa synodos dixit:
mnltis vinuiibus coronatam. Alia praeterea eo in Unum juxla regulas sanctorumPalrum volumus esse
rescripto offendimus quse Anatolii et ejus Constanti- metropolitam ; pelimus ut regulm sanctorum Patrum
nopolilanaesynodi impolentiam et maximum Eusla- leneant. Ex qua polissimum disserendi el judicandi
tliii ambiium patefaciunt. Non enim imperaior Eccle- forma perspicue edocemur ecclesiasticas causas se-
siae Tyriorum jura minuere et in duos aequalesejus- cundum canones esse tractandas; principum vero
dem provinciaemetropolitas discerpi mandavit, sed leges minime esse spernendas, sed ad eas respicere
Tyrum in aniiquo suo jure perstare decrevit. Ea oportere si in canonum exsecutionem, praesidium,
duclus ratione, ne suorum majorum decretainirrilum munimen atque tutelam datae sinl, et sacrorum ca-
milterei, neve pragmalicum rescriptum sacros cano- nonum vigorem, aut non lajdant, aut non obruant et
nes aboleret. Tyro (ail) nih.ilde suo jure derogetur. aboleant.lnsimilibus enim circumstantiis hierarchici
Sit illa mater provincim,majorum noslrorum beneficio; ^ ordinis jura non laeduntur : sed ad tuenda sacerdotii
hmcnoslro et ulraque dignitate simili perfruaiur. Si " et imperii potestates conveniunt. Quod sexcentis
nos ad Theodosianse legis verba cum doctissimo exemplis muiuatis ex legibus Constanlini, Theodosii
Christiano Lupo paululum velimus animadvertere, senioris et Valentinianorum, aliorumque explicare
non aliud quam melropoleos nomen et honorem possem, si temporis falio non prapediret.
Beryto decrevisse imperalorem intelligemus; csele- Secus vero ratiocinari oportet, cum pragnnaticae
rum novo huic metropolitae neque suffraganeos epi- Ieges canonibus repugnant, cum eos obruuht atque
scopos adjudicasse, nec cum Tyriae metropoleos inju- subvertunt. Tunc enim pragmaticis insislere et ab
ria et mulatione illius in ecplesiasticis rebus admi- iisdem judicaudi formam et rationes mutuari, pror-
nistrandis potestatem augere voluisse. sus ab Ecclesiae usu, privilegiis et juribus alienum
473 13- Cur ergo aliter Theodosianam legem ad est; atque si eas sequeremur, ecclesiasticum ordinem
Anatolii synodus fuerit interpretata; cur non audiio exilium perduceremus. Cujus quidem rei, cum
Photio antiquo metropolila, ab ejus sUbjectione seic haud ignarus esset Aiticus civilatis Nicopolis Epiri
suffraganea3Ecclesiaefuerinl avulsae; cur demum in episcopus, rato habito 474 Chalcedonensis conciiii
eumdem Photium absentem excommunicationis sen- decrelo, quo summa oinnium consensione in pristinc
tentia lata fuerit, a qua nonnisi post centum viginti metropolitae honore et administratione Photius re-
duos dies fuit absolutus, jara satis abunde in superio- stitutus et Eusiathius proliibiuis, ne e pragmatico
ribusfuitexplicatum. Quaemala omnia ul Chalcedo- lypo aliquid amplius sibi vindicare auderet, ad prae-
nense concilium eriperet, simulque EcclesiaeTyriae cavendos deinde omnes abusus qui quovis tempore
vulneribus mederetur, omnia in integrum restitui irrepere possent, enixe imperiales judices totius coe-
jussit. Et quamvis pragmatica illa Theodosii jussio, G tus nomine exoravit, eos his verbis compellans:
superiore anno, et propler Analoliani concilii decre- Supplicamus ut eliam nunc virtus regularum in omnia
ta, et propter Maximi palriarchae Antiocheni cbn- et in omnes provincias leneat; cessantibus omnibus
sensum, jam in rem judicatam transiisset, tameh pragmaticis, qum ex concursaiioneet ambilione fiunl,
Ecclesiaecausas non secundum sacras imperatorum qumqueeverlunt ea qumspiritualiler et secundumDeum
et regum pragmaticas, sed ad sacrorum canonum a sanctis Patribus sancita sunt. Haecporro verba nos
normam definiendasesse sancitumest. Aqua quidem exscripsimus et recitavinius, ad eorum regalistarum
agendi ratione haudquaquam alienus esse poterat . opiniones refellendas qui aiunt non synodi Chalce-
imperaloris Marciani animus, ad quem supplici suo donensis decreto, sed Marciani et imperialium judi-
libello Photius provocavil: non quidem, ut fegalistae cum sanciione Theodosii pragmaticam legem fuisse
aiunt, ut ipse vel de mortui imperatoris lege Tyrii antiquatam et abolitam; qui contendunt eam concilii
Ecclesiaejura vulnerante etdejiciente ferret judicium, regulam dumtaxat locum habere in proposila specie,
vel ut e medio pragmaticam auferret' sanctionem, et. scilicet in iis quaeEcclesiarum ordinationes respi-
in Eustathium ejusque ambitionem aiiimadverieret, ciunt. Quod si quis velit eam ad alios casus porri-
quod sane in ecclesiasticis rebus saeculi principibus gere, ad eos tantum exiendere oportet, quibus cano-
datum haud est, neciviliumrerum administratio quae num disciplina mere ecclesiastica continetur. At
ad eos dumtaxat pertinet spirilualibus admisceatur liarum opinionum auctores plane haec comminiscun-
negotiis; sed Pbotius Marcianum imperatorem ideo tur. Nam pragmaticas sanctiones contra canonum
suo intefpellavit libello, ut sese sacrorum canonum veritatem pielatemque editas omni prorsus auctori--
Yindicem exliiberet, aique necessarium praestaret "jv tate et robore esse vacuas, generatim sine ulla ex-
praesidium, ne ob fictas causas ab invidis el ambitus ceplione, etiam in Valentiniani et Marciani impera-
impotentibus hominibus ohrueretur. Nalura eniiii(ait. torum consiitutione, anno 454 edita, exprcsse hisce
Photius) comparatuni est ut sacrorum jura numquam verbis declaratum est: Omnes sane prdgmaticas san-
imminuanlur a prmfeclorum vanilate. Tum etiam in ctiones, qumcontra canonesecclesiasticos,interveniente
ore omnium sermo iste yersabatur: nec regios mini- gratia et ambitione,elicitmsunt, robore suo et firmitate
stros, nec imperatores ipsos, quibus lemporalium vacuatas cessarepwcipimus.
rerum adminisiralio dala est, sacerdotum jura suis 15. Pari quoque ratione in Chalcedonensi laudata
legibus imminuere, vel pervertere, vel immutare po- synodo de episcopis a Photio ordinatis judicatum esl.
tuisse. Quod sane sine ulla prorsus coniradictione Quos, post assecutum episcopatus ordinem et sedem,
ipsius Marcianiimperatoris judices sincere contestaii per summam injuriam presbyteros dumtaxat esse
sunt, dicentes : Sanclissimo dominb Vrbis placuil, jussit Eustathius et Anatolius. At quis ignorat sacri-
non juxta sacros aut pragmalicos typos res sanclissi- legium prorsus esse episcopum in locum presbyteri
morum episcoporum procedere, sed juxta regulas a redigeret Si enim justa de causa illos ab actu epi-
sanciisPairibus latas. Ne vero quisquam episcoporum, scopatus amovebat, nec presbyteri locum retinere
nimis studiose regiae polestati majestatique haerens, debebant.
de Marciaui pfincipis voiuntate in dubium veniret, Sic ilaque rebus dispositis, eliam quoad eos epi-
(o) Cod. Jusliniani lib. u, tit. 21.
1255 P. CACCIARl EXERCITATIONESIN S. LEONIS MAGNIOPERA. 425G
scopos qui in; presbyteri locum et gradunv injuste.,A perlivit, corisequens fuit ut eumdem ao omni baere-
fuerant redacti, Pholii Tyrii caiisa prudenter, juite seos macula judicaverit mundum. Ifec.autem et id
atque sanciissime ad felicem exilum, apostolica?sedis genus non dissimilia alia in eo dissertationis decimac
legatis eo in cpncilio agentibus, perducta est. Quod ' vesiibulo scripsit Quesnellus, consilio, ut ob le-
poatremumsquidem judicium de episcopis ad inferiOr ctpris oculos rem lotam cotnpendiose poneret.
rem gradum descendentibus, et ab Anatolio, et ab 2. Hactenus descripta tamen praeterire non pos-
ipso Maximo patfiareha Antiocheno cum ratum et sum, quiri prius ariimadvertam an nova hujus doeio-
firmum, sine ullo discrimine habitum fuissel, non ris opinio illiusqiie ex praecedentibus conseculio co-
est cur rios inihac experidenda controversia diutius liaererepossit cum ordinaria judiciorum forma,Leonis
immoremur. Poiissimiim. cum universalis Ecclesiae agendi oeconomiaVreliguisque monimeniis in quibus
eonsensio et praxis, conciliorum stalula, apostblicae deTheodoreti caiisa facta est meniio. Judicii forma im-
sedis constiluiiones nos edoceant ex episcopaius or- pfimis pforsus Quesnellianum evertit syslema. Nam
dine justa decaiisa ainptos, nec inpresbyteri gradum Theodoretus cum de mala fide esset suspeclus, ab ad-
el lbcum persistere ppsse, ut ab ecciesiasticarum yersariis aceuSarelur, et synodali decreto jam fuisset
ferum exofdiis ad nostra tempora usque luculentis- damnaius, humquahi S. Leo comriiunionem eidem
sime probare possem. Verum summi sapientissimi- impertivissel, ."et ab omni haereseos labe mundum
que patris et principis, cui et roajprem otnnes eccle- declarassei, 470 n'si cognita cansa. Quid enim?
siaslicae res splendorem, litteraria respublica incre- Leo ipse , qui paulo ante, accepla Eiitychelis appel-
mentum, omnium felicitas praesidium, et prseclarum lalione et-.quefjmpniis, una cum Theodosii Augusii
hocce institutum originem debet, clementia amplius g litleris, quibus Eulyeheli patrocinabaturj tantopere
abuti, academicos clarissimps delinere, non fuitcon-' circumspecie pperaius est, utsineplena loiius causaa
silium. cognitioue qnidquam nollet definire, seripsitstatim ad
475CAPUT v. Flavianuni, dicendp ;Nosqui volumussacerdotumDo-
Theodoretum , a Dioscoro in Ephesino 1atrocinio.de- mini niaiura esse judicia, nihil possumus incognilh
posilum, dd apostolicam sedem dppellasse, et a rebus in cujusqudm parlis prmjudiciumdefinire,prius-
S. Leone judicatum, suwque sedi resiitulum fuisse quam qum gestq suni veraciter audiamus. SI ergo M.
ostendilur.Lauhoii ei Paschasii Quesnelliargumenla ppniifex aliis episcppis formam judicandi prsescribil,
refellunlur.:CL Petri de Marcq ei Chrisiiani Lupi et tania circumspectione utebatur ne praepropere
1
sententice.dehac causa exponunlur. Denique cum ex vel temerejudieafet,, an potuit incognita causa, aul
actione octava Chalcedonensi, lum ex S..Leonis epi- non omnino libratis accusantium; querelis, aut non
siold 93 suprema et irretraciabilia esse apostolicm lustratis inquisitiPnis actis, Theodoretum episcopum
' ab omni haefeseos macula mundum secundum suae
sedisjudicidprobalur.
1. Paschasius Quesnellus, Theodpreti episcopi sedis iudicium dempnstrare?. Sed quale judicium
Cyri causam ad examen perducere volens, suam ist.ud. fuisset,: quando postmodum sola suspicione
dissertationem ab iis vocibus epistolae 93 S. Leonis laborans quod Anatolius Constantinopolilanus epi-
ad eiimdem Theodorelum scriptae orsus est, videli- scopus vel laesse (idei homo essel, vel nimiam cum
cet : BenedicfusDeus noster cujus invincibilis veriias haereiicis conniventiam habuisset, nullis ipsius sup-
ab omni hiereseos macula mundum te secundum apo- plicationibus, neque imperatoris Theodosii officiis
ttolicm sedis judicium demonstravil. Cui dignam retri- ' adduci potuitut cum eo communicarei, nisi prius
bues pro toi laboribus graliam, si taiem te qualem pro- (J sibi certp cpnslitisset ex publica fidei eonfessione
bavimuspro uriiversalis Ecclesimdefensioneservaveris. coram apostolicae sedis legatis, hac de causa ex Oc-
Ex tali itaque exordio mihi pollicebar voluisse ian- cidente Constantinopolim missis, universo clero et
dem Quesnellum aposlolicae sedi et Romanis ipsis Constaniinopolitauo populo facla , hunc nulla haere-
pontificibus ea jufa asserere, quae hactenus praece- seos labe inquinari? Hanc S. Leonis agendi oecono-
dentiuin dissertationum occasione aut inficiari, vel miani nps colligimus ex aliis epistolis quas ad calcem
ejevare, aut denique omnino abolere nisus est. Sed annotamus ,-de quibus fusius jam verba fecinius in
mea opinio me fefellit. Nam stalim inquirere simu- anlecedentibus Exercitationibus (a), Non igitur Ques-
lans quale fuerit illud apostblicm sedis'judicium, a nello fiderii adhibere possumus, qui scribit Theodo-
Biultis quaesithm est hactenus, inque varias itum est retum aposlolicse sedis judicio ab omni haereseos
sentenlias ait. Quare primo nonnullorum affirmalesse „ labe mundum fuisse demonstralum, dumtaxat quia
senteniiam qui aliquod vel in synodo, vel extra sy- Lep cbmmunicavit cum eo.
nodum a S. Lepne de restiiuiione Theodoreti decre- 3. ,.&ei utrnagis hujus Quesnellianae opinionis
tum condilum' fuisse autumant, postquam ad eum falsitatem osiendamus , ipsum Quesnellum rogare
causam suam per libelluih appellationis detulisset. juvabit an summus pontifex post latrocinium Ephe-
Verumtamen cum ex hac sententia sibi iricommodum simim jure velex indulgenlia solum curn Theodo-
afferri iritellexit, negativo sequenli argumenlo eam re.to communicavit, ipsius appellationis litterassus^
rejecil, scribendo : J Cum de hujusmodi decrelo cipiendo. Non jure quidem, cum nullum ;decretum,
lie apex quidem-ullus appareat sive in Aclis Chal- neque in synodo, neque extra synodum post susce-
cedonensibus, sive in aliis rerum tum temporis ge- J) ptam Theodpreti appellationem Leonem edidissa
siarum monimentis, tam facile refellitur quam pro- adversarius aifirmat. Neque Leo ipse ex quadam
fertiir. > Alibrum opinionem subjieit dicentinm indulgenlia Cyri sedi Theodoretum esse restiluen-
f eadem synodali acjudiciali sententia Theodoretum dum permisit; cum ipse numquam Eutychetis faetipni
reslitutum, qua pseudosynodus Ephesina in irritum adhaesisset. Et aliunde is indulgeniia haud indiget,
missa fuerat. » Atque iierum provocai ad illam sy- qui ab pmni haereseos labe mundus a legitimo judice-
nodum a qua Valentinianus et Augusta ad Theodo- demonstratur. Verum enim vero altius Theodoreii
si.um scripserunt de Actorum hujus conciliabuli re- causae judicium esse repelendum cum Quesnellus,
scissione. Sibi tandem certum esse Quesnellus as- -tum alii arbitraii sunl : ab ipso Dioscoro nimirum,
severat de Theodoreti causa nullam iniercessisse jahi antea Theodbreii ihimico, propter singularem
senienliam , sive quae a solo Leone , sive quae a sy- suam eruditionem vitxque sanctimoniam, quibus
iiodo sit eniissa. Sed illud solummodo |udieium a obscurafi se Dipscorus homo laudis appelentissimus
Leone commemorari, qubd communionis litteris con- exisiimabaiur, et propter anaihemaiismos S. Cyrilli
linebatiir.iDum enim querelas Theodoreti ultro sus- decessoris oliin a se impugnatos. Theodoretum ob
cipit ponlifex, eidemque suam commuriionem im- eam causam haereseos notare, appetere calumniis
(a) Epislolae Leonis ad Theodosium , ad Pulche- episcopum Coensem, de quibus verba facimus io,
riam, ad clefum et populum Constantinopolitanum, praecedenlibus capitibus, elc.
ad archimandritasConstantinopolilanos, ad Julianum
 1257 J)E EUTYCHIANAHJERESI ET HISTORIA LIB. II. 1250
omnibusque modis Iacessere jam lum aggressus est}A Immo et Quesnellus dissidet a se ipso, modo usur-
Alexandrinus. Describit deinde Quesnellus quidquid pando in dissertatiorie de qua agimus vocemjudicium,
a Dioscoro factum fuit apud imperatorem, et in modo vero in priofi lomo, Graece et Latine typis
Ephesina lalrocinali synodo , contra ipsum Theodo- integram Theodoreti epistolam adornando, tribunal
retum, quas in superioribus recerisuimus, nec amplius retinendo. Ad bujusniodi lectionum diversiiatem non
necesse est iiernin describamus. Atque tandem con- animadverlit siudiosissimus Joannes David, forte
cludit ab imperatore cautum fuisse ne Ephesinae quia anxie lolus versabatur in refellendis sui adver-
synodo quae parabatur interessei, veritus Dioscorus sarii nugis et sophismatibus. Et propterea, uliro data
ne Theodoretus acerrimus haereticorum impugnator lectione cui Launoius institit, diligentius discrimen
omnibus nervis Euiycheii sese opponeret. Quare quod confugium inter et appellationem intercedit in-
snsquedeque omnibus in ea synodo versis, Tlieodo- quirere aggressus est. Quare ne in verbis, quemad-
rettiin ab ordine episcopali dejecit, depositionis sen- modum ejus adversarius quem exagitabai, luderel,
teniiam in eum non secus ac in alios episcopos ca- provpcat ad concilii Sardicensis yerba ut ilii effugium
Ibolicaefidei propugnalores intorqiiens. praecluderet. Cum uliquis episcopus (legitur in quarto
A.Theodoretus itaque cum haecrescivisset, suam vi- canone) 478 deposilus fuerit eorum episcoporum
cem dolens, nec praesidia ab episcopis Orieritalibus, judicio qui in vicinis locis commoranlur, et proctamd-
pene omnibus vel furentibus, vel oppressis, oblinere verit agendum sibi negotium inurbe Roma. Canon
valens, ad Occidentales sese convertisse horumque septimus (ait David) habet: Si appellaverit qui de-
iidem 477 sollictlasse, idem Quesnellus affirmat. jectus esl, et confugeril ad episcopum Romanw Eccle-
Quare liiteras scripsil ad Occidentalium palriarebam _. sim, et voluerit se audiri. Ecce ergo Sardicensium
omnium episcoporum caput el communionis tolius "* canonum siatuta pro iis qui a suorum judicum sen-
Ecclesiae patrem, ejus omniumque pariter episcopo- tentia appellant. Quac quidem religiose admodum
rum Occidentis opem implorans. De appellatione (ail) Theodoretus seculusest, injustam narrando sibi
nihil habet Liberatus, qui cap. 12 hoc solum scribit: illatam condemnationem a Dioscoro, quam ob causam
Theodoretusepiscopuspapm suggessit quanlamata per- se aposlolicmveslrte sedis sententiam exspeclare ait.
lulerit ex Dioscoriinsidiis, rogans ulceleriter tali causm S. Leonem rogat ut suaecausae assumat cogniiionem,
subveniretur per alium conventumepiscoporum. Sen- ut experiri valeat cum auctoritalis tum protectionis
sim deinde multo artificib pergit Quesnellus ad effectus. Tandem expressumab apostolica sede petit
suum explicandum systema, quod ex Launoio hau- mandatum, ut coram ea sesistere possit, reddituiuis
serat (a). Et quoddam discrimen determinare nililur rationem apostolicae doclrinae,. quam unice prose-
inter confugium et appellaiionem; Theodoretum au- quebalur. Condiliones has a conciliis pro appellatio-
lem confugium quaesiisse, non vero ad S. Leoneni nibus definilas nemo inficiari potcsi Theodoretum
appellasse affirmat.Quamloquendi phrasim, tamquam impleyisse. Sed ulterius fuisse adhuc progressutn,
novam prorsusque conciliorum decretis aliisque Ec- indicaiit subsequentia ipsius verba , quibus edoceri
clesiae monimentis repugnantem, inier caeteros.scri- petit an iujuste debeat acquiescere depositioiii, an
ptores Joannes David, in suoopere de Judiciis cano- non. Cujus quaestionis definilionem se exspectare
nicis episcoporum Gallice conscripto, rejecit etre- asseverat, ut, audito pontificio mandato, in posterum
futavit. Verum ne in praesens huc: illucque vagari nullum aliud a quibuscumque hominibus judicium
\ideamur, juvat primo loco Theodoreti verba exscri- exquirere velit, sed rectum Dei Salvatoris judicium
bere, ex quibus cardinales Baronius el Peronius (C praestolari. Anle omnia ut a vobisdocear oro (ait) an
ipsius nppellationem colligi debere arbitrati suiit. me oporteat in hacinjusta depositione acquiescere, an
Ego (ait) apostolicmvestrm sedis exspecto sententiam, non, Veslram enim senteniiam exspecto; quod s» in
el supplico, el obsecro veslram sanclitalem ut mihi judicatismanere me jusserilis, manebo, neque ulli ho-
appeltanti justum veslrum judicium opem feral, et minum deincepsmoleslus ero, sed reclum Dei Salvalo-
jubeal ad vos accurrere et oslendere meam doclrinam, risque noslri exspectabojudicium.
vestigia apostolica sequentem. Hanc genuinam esse 5. Lepidam tamen Quesnelli interpretationem at-
praecedentis Theodoreti texlus Iectionem, omnium tendamus, qui haeceadem verba sibi proponit in suae
primus auctor est ipse Baroniiis. Qui Graecuniepisto- collabenlis causae praesidium. Igitur homiuis consi-
Jarum Theodoreli codicem in.Vaticanae bibliothecae lium quaerentis aique opem petenlis hujusuiodi esse
scriniis offendens', illas Latine reddi curavit, studio verba mulio sludio probare nisus est. Quasi qubd
Frederici Metii utriusque linguae peritissimi (b), eui exspeclare sententiam atque jussionem an debeat iu
-pariter lectioni, si nos adliaereamus, nihil solemnius judicalis manere, voces sint prudentissimi
praesulis
dari posse pro Theodoreti appellatione firmanda qualem Theodoretum fuisse affirnial, dumiaxat con-
fateri oporlebit.Cnm ille, episcopatu depositus atque sitium praesiolantis, qui vnli edoceri an judicio Dio-
dejectus, opem sibi dari ex apostolicae sedis senten- scori stare debeat pro Ecclesiae pace, quando, si
tia el judicio postulet el obsecret, et, appellationk mente recogitasset aliud tribunal pulsare, pro novo
ordinem sequendo, Romam venire se exhibebat pa- . judicio, novarumturbarum forte occasio esse poterat.
ratum, ut probaret seaquacumque haereseos macula Ad roborandas deinde infirmas has suac interpreia-
esse muiidum. Verumtamen, ctnn istiusmodi primi- nT tionis conjecturas, alia Theodoreli verba ex epistola
genia interpretatio nec Launoio nec Quesnello arri- u ad Renalum Romanae Ecclesiaepresbyierum adducit.
sisset, novasvoces in illum textum intulerunt. Atque, Videlicet: Hac igitur de causa tuam oro sanctitatem,
aliam intcrpretalionem Geriliani Hervetii seciiti (c), ut persuadeas sanclissimo ac beatissimo archiepiscopo
ambo subducentes vocabulum appellanti, aliud ut aposiolica utalur aucloritate, et prmcipial ad veslrum
substituerunt, videlicet invocami, ut facilius nego- convotareconcilium. Opem ergo sibi dari Theodoreius
tium Baronio atque Peronio facesserent. Praeierea a S, Leone petebat, ut a novo Occidemalium concilio
nec Quesnellus el Launoius inter se in reliquis con- judicari possel. Quod magis clare evinci posse ad-
veniunt. Nam Launoius pro judicio ponii tribunal. versarii contendunt ex aliis verbis ejusdem episcopi
(a) Launoius, parl. n, epist. 2. Joannes David de 1 dericus Metius adornavit. Etenim emxakiotiMaciive
Judiciis canonicis, art. 4, pag. 313. usurpatum significat inter alia provoco, superiorem
(b) Baronius, ad annum Ciiristi 449, lom. Vl,pag. - appello, Plut. IjrixataiTai TOU?Sw^iapzouf,provocat
ih. 101. Sirmondi atque Garnerii Operuhi Theodo- ad principes populi, seu tribunos! plebis. Item in
reti Giaccaet Latina edilid lom. III, 986. Quesnellus, Actibus apost. cap. xxv, 11 : Kaitrupx l7rix«).o0^«t,
diss. 10, tom. II, pag. 323,et tom. I, pag.-268, cap. -
; Cwsarem appello. De qua re innumera possemus af-
5 epistolaeTheodoreti. ferre exempla; sed illud Actorum pro omnibus sufii-
(c) Haec Gentiani Uervetii interpretatio injuria cere posse arbiiraraur.
dissidet ab alia quam jussu cardinalis Baronii Fre-
PATROI. LV. 40
 iaii!) P. CAKIAIII EXIRCITATIONES1N S. LEONIS MAGNI OPERA. !26()
Cyri,•scfihentis ad Aiiatoiiuni Patacium J.Tiiani (iri-. - AyQptiyacredidil Lephejri cbhdilipha.tum fccisse
iit'%iincSgrf^Ct - luin de T^ebdoj^ti
bm'b''(ftifl^^lftttT .decice?
quil) >KNtii|r
t^jKipeH^Mi^f.o;' ad^scppaiiim'restiiutione;tvel
1'p'feimperaiore 6Viiheas,iii dd.pccideniehiqc^ , hsiim Juisse Jacuiidti qua pplleb.a.t'^t*\isiius iausaj
el "ab'itlis 'D'ep dileciisiims 'et sdhctissihm 0iscp§iss BxiWnri adcbnCilif
'
judicer;elii'vel miniifiumquidjsmfidei fegulqmirqhs-- rriiiiefet. w iiibjiuhiep-
gressus'esse ipse repertus fit:erd,ih''ipsummhris prd-- tiHin^wescit:Imintf^rc.haipejapnehsis' cbiicilii Acta
fuiiduihfrojmari ^Jani 1 gehujhuhi seilSuin Tbeodpretii ihjpsih^ wtQJ$fei\'fg§$'&$ia$if, rijhiiprbrsus
Verborum ex 'Leohe opiem:''^t;'pir£s1^i)i^'p.eten|tis> •. tje hujusmpdi .fcbndiiiorj&tiaJbs6Xui^,6.fie
.asseeutum esse-sibi ; niniis brahdituf Queshbllus, a'c: icbnsiare certb* 'aliirmabinifis./:Ihjpfim^^ ^:f^xUi)flbg['e
proplerea «causam'vicisse. Sed falsb 'c|uidefri.Nami mus quodcuih le^e^
Smprimis responderepossem jJIa verbaad Reriatumi Aciji'Iairocin'aIia, el C&^siantinusvenbfii ad divaleni
in quibus de ConciiiOSermo est'iipn'e^s& prbfsusi "Tlifeodpsn.juriibHs,qiia jubebaiirr Thepdbrptb nfis*
intelligehdadeepiscoppfum eoiiVeiiihexlheces&late. ). sbla sule Ecclesue cbinmnnibjVeessiet.c,bnientu.s,xiu.iji
islius appellationis coacio, sedde: appsVpIicjesedisi synody Epli.esih* aidbsset, jttdicpMdix^jVnLj
Jn'0e-
tribunali, ad iojuodcbrivolareexpp^tabalut Judicarfeturl didlur feveKeriiiissjm^
Thebdoretuiii crgo pfPmiscue5 usufpassetres iilas> farltceps synoflij:q&
Vocestribuhdl; judicium"atque: ctiriciliurii\'ex/ tribus; winus nrcliiepiscdpusLeo, et $%ifa$Jr$erptfr$jifci
illis episiolisibacteiitis iaudaiis irinotesciit Atvoluissiei «ianus^idelibei)'"saiixiteuhi ditesse.'sUnciw'synodo:^u\,
dumiaxat suiim appeliationeih ad cohciliurii exanit : iahVMc^fjeri-meiitibhbm"dbr^titiitii(iift,c\)n^ibnM^
nandaniideferre, pontiueiahiijue Leoriis aueiofitatemi ~ , hhljamque"Mliibitahi'luisse"tatm^iiii^ ';s! '"piai^^
adhocce'judieiiigenusrestrihgefe, necLaurioiushe'6^! *«i-%i^eaiitr syji6db','exiciYp\£verbii"pateiafeiiintl*f}r»i
Quesnellus, nec aiius quisquampPterit^fcuiiisvefitai.e s tefea et;|1 aliqui ctoKilbniiiajniets*' -pr^ce)^)*!^^.'^Tti^jjr
aflirmare; TestinioniuioftdeihdeLibefatiidiacbrii cuii . dbreti'ageridi"*atip
adversarii InsisAunt;si irilegram,*!noh PbWuneatuirij exdiahialveriht: Wuhc fdraiWliBef^d^KlMh^esioi
lit studiose; forte feeit iQuesiieiius^an%raiur',-aHhllaffi i ra^forqs^Uiile; hemoitairieii^su^ekt'
coiicilii 479 'habendi necessitatem $ illado.ue & *Le«)Wi 480 'j:bs;cbhvbnife; pbluissei'AleceilitljuPque'
.:..Theodor£.tp':)'uis.se':per'''interptisillimi:ap^e)latiobeln' i pfa^i^sillyficorum ^
efflagilatum,1ndicabit. NarrateriimiiMBemLiberatus : clamo*es!et'"quefiittpiiias 1 excitatas sht: l^eb^dotelte
iqueriiadmodum mthodoxi episcopi conlradixef urit; fdfas Biilteretuf fuisse inutiies;'"si; lstiusJcwVafmai
Jalr.ocinioEphesinp, quos secutus Tkeodorelm episcd-• iitef iri syhodb fuisset jyeftractahda.' Pbtiiiis!enim
pus, pqpm suygessitqmnta maiaperiuierU ex insidiisi prius«ratrageivdHriisdeJistius Bde, 'atqiie rlgbfbfe
D.io$cori,$ogdnsutceleriusiali causte subvehireturper scfutari »n ille abomriihaeresebs^nbiacijset miitidus*;
qlium cpnvenlum:episcopo'mm \ mihmrdica Eiiiycheiis; iHumquecpgere-ad^ese-pUfg^hduniacalUm^^^^^
dpgmata perhianerenl a DioscproConfirindtaHJi).'Sbvi i bus*fuefat"appetiihs!; et^audife^iriciihde^uiriusqife
ergohabendi Cohciliinecessitatem TlieOdoretusLeonii parlis Tationes , !ut 'ipsius''MstUhiio^^a^solvereiturV
suggessit, acf penitus Eutychiana dogmata abblenda; Cum erg6 ihorum nihil factuni fuerit, liaha videb quo
quae:Dioscoriis cum sua faetionesacriiege confirma- fundamentbisiius-restituiib facta a Lebrie'hon 'debeiit
yeral; minime vero in suae causap praesidium illud dici; absoluta;. Illyracorum ;bnim et PalaBstiripfiim
ifieri.iP.eiebat et exoptabat, eum;|am,ipse isincere episcoporuffi clamores'iet'querimonias -'cefta' faiibrie
ftsstus essetin sua epistolaponiificiSsinutibus«mninoi G ( teriiperafunt Orientales Asiaiici; Pon.lici, Thraciae^
.veJevbbtemperare.^lSee-igiuidqojirjyfobaiavTlieodoi.-- qui voleutes Theodoreti ShiiPcenti33pfbspicefe', ki^
jwti verba ex epistolis ad Behatum presbyieriiin, vel! que"semetipsos ^tamquam oppressbs deceptbsque
a.dAnalolium P.atricium / cum hemo ignoret eausas; Dioscofi artibiisatque violentiaexcusare, querehtes
inaposjolicaesedis tfibunali solemniter .cognitasiet; palanirespoiiderunt:: Nps TkeodorMi^amnatipiiem
pertraclatas concUiariterad vexamen deduci:, velih [ ipvEphesihoiatrocinio inpura thdHai 'SUbscripsimds,
cousis.tofiis, ivel iri episcoporum converitibus, quae; cmsi sumns,;etMa suhscripsifitus.^Qhoiscum itai \ii-
.diu jamcoiigregaiionumnonieri obtinuerupt. Si igifur-: quentes Dioscbfus iaudivtsset'; quasi^ea seedilo
Theodoreius supplex: orabat posse ad conci;/JH»i-seu cdntfa Theoddretum :deoretb; rationem r©ddere vo-
.tribuual Romaiiuin eonvolare; si iparateriabOccidenK lens;:ahtefJocutus est yityrilliiu':mr^ctyrtqui''-ai
jaiibus epjscppis cupiebat judicafi, ejus appellalio isloiest phalhetiiatizatusJlEtjn judicum -fnehtein: re-
nulip.jure "ad;bonciUum,devplulajerai, curiiIpse unice vocar^: Cupieris:veteres/;siinu}tates , quae"Cyriilhm
a.dLep.nempXPvPcaverit,po:a.nimo,,.utiipsiiis;dispoA iutBfiet Theodofetum praeiemlis!lemporibus: iriter-
Bjtipni, et judicjprum formae, et qualitaii praescni? cesserant, nullavfacta: deinde •mehtione de spbse-
bendaepmnirip adhpereret. quia; pace «Uer .eosdenii,,:;patrocinium-laliquod «vel
6,;,Aliter iampn dg ,ha:c pausa ;ci,:Pietrus/de Bteca. ex.cusa.tibnemsibi jnancisci posse:arbitrabaiur.! Ni-
.ratipcinatus bst. Qul sedulo aniinadyerJtenS;ad; ea liilpmirius;;tamen oiniits Orientales quijain/Theo-
qiia^a,,Lepjie]gesia.mer«ntvJflbent$f;sinem^ dor:eto;:favebarit .exclamaver.unt,: Siospomm ?tio-
ientipue verbprumque, anibiguitaje cp;nc.edii:quOd micislam fsr.as mUtile; Diascori acla quis ignorat?
oppressus Tjiepdoretus Leoflem papa;m .appel.lavit,a;ij, j.!**Ej :;ppst.;aliquale.m *brit,enti'bnemipsi judices, nnllo
qupj.eceptus pst inpoinmuniojiem.i ^atqflefeaifaiipne iiabitp: re.spectu ,-ad unam.iaut alteram: partem,
episqppalum accepit. Ver«nitamen ipse'idpcti§siniuS' interlpcu.ti sunt i TlieQdprelusr.everendissimusxpisco-
Parisiensi.sarchjepigcppus credidit iljpd Lepiiis.ide? pusjptopriuim recipiens.iocum a sanctissimo episcopo
cfelum npn fuisse abspl.uiumj sed iis coMUionjtbus UJMSRoxnai.,ipjpcfim nunc ficcnsaloris inyressus.est.
v,esii'tiim,-,uis'ynyQdp^^.tamqua,nvPiosfio,ryi;accusaipr:M-i Et, quamvis:jnph/d.issim^iem eosdem judices adcb-
essej, ,ut tand.em ab.ipsa synpdp de.crejuftvde resti-. lijbendpsjain ex.cUaips.icIanipres: a; Dipscori ct Euiy-
tiiiione acciberej., §jibjicit grgp ;r iAdmissus dginjie chetfs faciipne.quadara lUsp.Soagpn.di^economiair«-
«d concilium^haipe^fmpngR,, et gi~ayis,cantrgversiw: sponiendfb^talim diiisse.,: $nde y.qtiamifii ea,quw
occasiofuit, quam ut sedarent judices, dixerunt eum inchoala sunt finiri, uine dliqua confusio auditorio
yenjssettMiituyiMqc.msMQremiM ^.«j;;atqhe.-.aclflidi|se3.'Rri^udjcium ekmiex.iperspna
Theodprfiiircilil^iio.i(bl",.. '. ';.['•-..;' - reverendissimi TheQ4Qreti/episc.o.pi, ,mdM-generabiiur,.
Cum prinium^cuioSiiO/Iias^Pgtj^^e JJIairca.ass,e,r;-. ref<irvpjQv.i4elie$^
tiones convjerti,' pj.urimjumipsuin::dissider^ ia.praecer. «t/it^/.jgi:.^!»/^ -'^iii$$.%-g^rj;$r« -^1419fectdm
.ttoijtieiijids,-
deniibus.scfip.ibrjb^ iniellexi, at^jusnro^ntejm.ippn tengtifiiieni,m^ime, pum et «iiiftscrijilis «ppancal, iei
ibinriii)b-.suma^eptuus,; N^ra Y!el;e;x,a}igu.a, iegp ,QQ-, t?st.imonium'ca(^p|!Ci^: -fideiperliibens revertndissinius
(a) Liberalus diaconus, in Breyiarjp,ihjerejis, E,u?. (&):P,elrqs<.de,,Maric3,,ppp.Gp,rdia;,s^cer4otii;et im
tvchiaaislarumi caj>.12, tom. VI Cbttcii., pag. '429. oerii,; lib.Jni^}c^. "8,;pag. jnjilili;Q2*5 .ejtjSpqg.
 12Gi DEEUTYCHIANAHiERESlETHISTOMALlB.il. t$6£.'
episcopus Anliochimmagnm civitalis. Quamvis, in- A doreii appellaiioiifini inficiatur : sed iipjum eljam,
non debeam, atianien vix apostolipaesedisjudicium. Quarefld.novflmgestaruia;
quarii,'liaec dissiniulare Theodoretum
datepdssum eo'serisu ab' apostolica reriim historiam adoriiandam orunia. 'iniscijit ej;
sede 'siib condition.e muridum fuisse deelaratum, u'f quariiplurima iri medium adducit, quae vepitaijs .spe-,
Rbhiahi poriiificis decfeTuhr cdncilil judicio .'esset ciem dunitaxat pfaesefefunt. Brevitaje ergp.qua pp-
siilijicieiidrimiPoiius Iguiif cum ci. Cliristiario Lupo tero niulta quaj'subdidit colligere allaibofab.p.IJljfO:
faibri' cogbf ibtaiii cbiiiroveisiam, ium' ab Euty--, itaque imprimis dat^ pullum :conciiium a S- 'Lepne,
Cliiana factiorie cbntra Theodorelum excilatam, 111 in 'Hieodoreti caiisa fnisse .cpaclum.D,ehujus..ep.istov
eo versafi' debuisse,' ut dumiaxat advefsarii c.on^ lis'ad summnni pontilicem cohsiat. fywii yerp }'}.(..
iendbrerit subr.epti.tiam';essecTheddoreli restitulio-- scripseril, non intiotescit. .Secundo nuljum itidiciyni
Jient;' 'quasi 'qubd poriiinciUm"animum quibusdairi babuisse Leonem' ad Thepdoreti causain sveh.Ola,ndain
falsis eXpositibnibtiS "fefellisset,' ut 'pfistinurii ,%rfc affiijnat": sed eidem, communipneiiibn i.nji;rf,u,pta,1
'
duni ef' iibribreih ih' syiiodonobtineret. Ganone fhisse,conj,unctum,elicj posse ,ex.enjstpiaiO ej,ijrsde,if.i
eriim sexlb ^Goiistaniiiiopolitanocautuih fuerat ;ut Lebnis, ,ih qua' de generali syii.o.dohece?sari,biiidi-,
episcopusdegradatuscarefei jure accusandi aljum cenda iiabet sermonem ; ,y'elex eplsj.pla|7, ;ex qua
epmcbpurii'(a}:Quare etsi caiisamulii esset exami? cblligitur omnia Ephesini latroc.inii 'gesfii-jirp' ii)ie.r.
'riiis",lame.iijudices S.: LeOnisidecreto fideliter adhaer fclds-iiabuisse,aique abiniperai.oretriieodpfippjeiiisse,
;rente's,"pfoturic facuitalem aceusaridi iibere eidhr ut omnia in eo stalu esse juberet in qyo.juj&antflnle,
fleriint, 'fesefvantes^sibiipostmodumin alia aciione Pmne judichm, donec majpr extolo prbe sqcertlp.inin
^e,dulo'exaiuinaf'e'"quas^'iadversus''fflieodore^in,pro^ ninumerus congregdrelur'.'.'
p iTertio. Licitum fuisseJih.efldoret.o^d suam
poiiebantuf'. Hane eriim prudentem cecohomj.am;a.d- Jjeina^
1'iberi'tes,"hecullairi viriisLeoninodecreto iiijulerun.l, nere sedero', qnia pro nulla hAUUase.riteijjia,cpfltr;a
qiio pr&eipiebatiif m TheodoreUus'-pafiiceps /iejret eum a Dios.cpfolata.iadhric'eXiOrienieppnjifexJesfj-
syriodi, qtiia in episcopalum; lesiitutus:; neqsifiex ad- Jtnohium accep.erat ab Ahatplio rpcenjej ordfnH.tp
-vfersa'pafie Tiieddofeli accusatoribus adituni.pnicclu.- Theodorejuro jam subscripsisse ,e.ncyc.).i,c.')e ^pis.tpjae
an
•serurityad inquirenaum vei.per.subfepljjbqem.fuji.sset ad.Flavianum, nec ,NesJofiana Euiychi.anaque^ig-
•fesiitVuus,vfeiWeStoriana Jahe esset Ut
infectus, ./Egy- iiiata .soluni damnas.se';sedips.is e.tiatn; Ne,s^bri.'o -£1
i>'tii481 vociferanieS'clamabani:: Nolite e.u)ndiper.e E.utycheti anatliema jdixisse. AjTerJj)a,b ,!i!e ci«s/j
kpiscGpu)nlNoheslepiscopus.'lnwugnai0xem QuesnKllusi.es.iinionitim:S, Leonis.482<;x .epistola!|i*8
faMte,,''Judhum"foras''Miuite'.:4jyriUitin. Wiep.dqrstus ad Pascb^sinum Lilybejtafluih,cap. ^:,iqu,a.iiiijise':
''dccusavit"Cyrillumeficimus,,,si TJiepdprftimi qccepe- ;i Nunc priii)un.i(.ait)in -juceni emHjiihMS.iConclu^lt
Vimus.Gahbiiesistumiejiciunt.Hiiiic Dcut .adversalur. igiiur Sq.uod cuih #x ^abij.a rftlajipne, jym.ex"episipia
E-uefgo crirhiria-quae'ab' jEgypfirsiTh.eodoretppbji- jps.i,usiTljeadore.ti:,,i.t!,i.eii,exi.t R. p,PAJ.:;j.h4,icay*i,jg.tie
ciebahtuf:' Daiiinaveraiijani isie G.yrjJIi.capiiiila:, £t ipsuiri ab .oiniii.hae^esishtaculaim.muneni.iijJiilVbii-
0b lianc causam^illumaiimquam haereiiciim danit.ia- sldre quominiis sua.m,fii;cp.inmtin;i.pneui jnpre fSoJjjp
verant, hulia habita prprsus raftioi),e,.quod.s.iibpip^is;iniperjjrei, et ill,e s.u.a.m,EccJesiam;c,um jiace set;jcle-
:et
omuibus aequivocaiionibus igenerjilis .cojncilii
.cecu- siastica esl
.relirieret. i^taie,-(sii.bj!c.i|) sedis.aposiqiipm
menici decretis- oliteinperayerat,, .et ,iii .po,s,t,e,riim.judicinm, de quojn.Lhacepisjpla,quam,cp,mirienjainur
sumnianicuih jpso.CyrilloseriVavi.tcMcprdiam, ,Qshd «ieriiiofafita esi, qu.pd-qujd.e.m nhndempnstra.tresii-
rairum igitur, si judices.clandesiinas has V tutam,esse judicjalip.o.ntiiiclsse.ntenya,suamjS,edem,
jDiojscjori;
niacliinationesaltendehtes, sciss)imque,e.ss,e,syn.Qdumsed amotani solam npnnujlaw er}oris jsus^
iri duas cpnirarias faciiories j(Q.r,iejitale.s'.enjintam- ." Quart.o assev.eraJ, jsujb mjmero,5 nec A.paioJjiim
quam orthodoxuui ^TIieodofetjgi.m praedicab,a.ntdj,cein- C.Giistan,tinopoJii.an.um.j ne.c JJaxiniugi ^nlibciieriiipi,
les : Orlhodbxumsyuodo, sediiiPMs,fpra.s.miite, fip- TiieodorpJ;ipriniatjemijneqiie ajios epjs.cppospiien-
micidds /:oras:mitie);SGraviora3,d,l)ji,c meiuenjes, ciim JaJes^cum,e,ocpmmunjp.nisinexuni ;alii|ubrt^o.abrji-
sioinacho sunt intejlocuLi dicenjes i.Acclamatigifes pisse. "Ifodeaffirniajreipergit r;ecm jo.taiii ex.Lepiiis
istce pppulures neque episcpppsdc.cml, negue-paries fa.ctofiniiam esse:s.e,npn ppiseasserpre, i cuiii .eaiii
iuvani. 'Patiamini-unmr.spmm fiefi lefijionemf.QuiA rufs.us ad iricudeni.vpeiaani.a iPalribus.Cliaicedpn.eii-
niirum,inquam.si adhuc;abinj?Q?p.i,is,clainprib,us,d,e-sibus, nptjim *fi cuili)jet:h.ujussynpjdtA,ct? reiien-
sisterejecusaiiles ^EgjpXii, .jpsjijudicesserip', ctea .-js.eju.ii.'iHi.n.cmuiJ.a repeiit qtisein prijeped.eiiii^iis
qoa ;pollebarit.auctorj.iaieusilenlium.cunciis inilix.e- ,dixera.i,,et adlncblccm.du.nxieciprib.us.suuiirsysieii'^
xnnt, ,universpf.um.queialfpcini.i jEphesiniAcjbr,um njn.lia,ujen.s exaggeriaiipne,decanjat ypcireraiibn.es,
.jusseruni periQoiisjaQtinum.'fier^,ie^.i^njG!in^ In jha- c non pancorjim, aij;,'.sediquamplunniorhiri epiisco-
rnra iporro-rerum circums.laptiis, quis npn yidet jioftim .Pajacs.linprum,4?gy.p.Jipruni,Jl.Iyjrtciauoritiin,
ininus ciicumspecfe, et inagis praepip.Uanter,quam fligiTIteod,oreJun,r:esynpdp .ejicienduniesse corjjtieii-
pnidenter .judices egissent, s.i jlieodpr.elo episcpjpo '• .d,eb.aij!,qui,epj.scp.pi,qpasiex in.diiigentiaet djspeiisa-
iiniefjiidices Jocum dare deliberasseii.1 ? *Rriuse.mm ;Jipne, ..a^qujeverhn.iii|ax|fn,i; Antipcheni jte.siinipiiibr>
ex :tota Actoruinlection.e ihquir;endunierat, iin i)'io- ,Quii)lolpcp describit qua> ac.tibn.epctaya :Cli'alce-
^cofiis saltem aliquem coibraiuni tituiupi habuisset,. D.dppensjs .synpjdiige^ta sunt in .Tiiepdprieii causa ;
ad.dephhendmn, .degradan.dumve:cnm cseteris ;ipfi- r.cbusque,prp .sjioarbitrip iiarralis, piniiem cpn^tliiii
tliodoxis.episco.pise.ti.amTihepdp.relum.Iii qua'qu)e- .adhibuit u.t supprj.meriet,quae.sjbi subgue .s.ysieiuaii
slione is ,cer,tejudicis .partes .seciinduni pmma jura ,a^y.pr.sai:i j,ujdjcay.it,;ajque,ian.dem co.iic.ii.iditnpiiajp
agere hoin p.oierat, ..seJdv^usaioris..dumta'xat. iSi ide caus.a;s,uaes.e.diiftjisse^rejstijuj^j.n.^heodoi^ei.uin,
igiIUJ.;iamquam.v.erus^pi.scopu.s;,"; jejiam,ex, jud.ic^um njsi quja et Nesfprjumxt Eulyc}iefi,npn,sbjiitrn scfiptq,
.ffiiitpntJajii .cpn.c.iliuni/ui.t.jngressus,.hbnyidpp qua ,S£tlii}prwfrejjiia.fQtius cpnspspds,
' ' oye*.dy[prpprio> dda-
"'"'"''
aatione djci'P.OSSLU.»>JUeQiiis ..flscr§iuirP 0 tfyewqtipQvit.
.<%ei^?M'S'?fli<:' .-.''.
;jh:ijia,scde';et Iionpre ,ppjspppaji Theodpreipjioii ,8. iCqm.^Xiquinqriie a^npjiis Iiic |>raerip.tatis,,lunj
Jujsseabspljutura. iPptjssimum ,<}u,in;j>os,teajetiaju^ad- ,,ex anteged,e}iterFaddiictjs,'.plena^h iet .l^iiutaatajM
:jiiissus^fueritad ^yflodale sufftagium"]et^pjeiiam.pin- ifiiJemiSuajppinipjriiadliibejidam.tjsse sibjVajlul^baiur
inium sgnptissiniprjiri) fiRlscoporum ,cb.nifliun'ipne,in. (Quesnellus; fprte cp^iitid^nVqjuoip' .nempi ps0p£um
J. HacJenus.ta.meflMUcl.ealae'dift iTJieodoreiicausam tVipliierit re^aciate^t^a^fexqpjln
,rflm scriplpjiipin^piD.ipnibu.s derivatae,'"parujmpirae- jevoeare .,q,uaejpse ;s,crips^r;at.;Rjcir'cps.tyiurajEpii-
senti causaj prooiessent, nfsi iteruiri nosira oraiib^ad verfit in qubsdam, suppreissbnbmiiie','qui,episcbpp-
jQuesiieilumjsecppverteret. flon Jtantiun inse TJieo- T.um,|n synpdjum^cnrae^icamjCpajesceniiun^^acro-
(a) ChristianusLupusMinappe.ndiee ad1 synpdum ,tom. )}, Sisseft. «10,cap.:^,
(a) Quesneljijs, '•>-•-»• ,uajg.
snr-
Clialcedonensem,pag.'niii)i'894 eiseqq. jniiii 0. ;"' «,;*
 12C5 P. CACCIARIEXERCITATIONESIN S. LEONIS MAGNIOPLiRA. 12G4
ssnctam auctorilalem deprimentes ac ludibrio ha- JK ut vidimus. certior facttis fuit Tbeodoreium ipsum,
behtes (multo magis autem extra synodum), meram lbam et Aquilinumepiscopos,sincere suae fidei lesii-
illis pontificiorum mandatorum exsecuiionem ex suo monia praebuisse. Accedit S. Leonem maxime de
olficio competere contendunt, lum in hac (ail) de Tbeodoreli aliorumijue.Orientalium fide, moribus et
qua agimus causa, lum in aliis omnibus; cum potius agendi ceconomiafuisse apprinie inslruclum, ex iier-
apostolicae sedis liaecsit non infima laus, syriodorum petuo epistolarum commercio quod babuit cum Con-
recumenicarum exseculricem, de qua praerogativa stanlinopolitanis clericis et archimandritis Flaviano
glorialus est Gelasius papa episl. 13. Si iiaque haec adhaerenlibus, cnm Juliano Coense, cum Pulcberia
omnia quae in snisysiemaiis prsesidium adducit Pa- augusta, aliisque oribodoxis viris hincindeexOrienle
risinuS scriptor veritati cohaererent,hactenus a nobis Romam venientibus, vel Orieniem adeuntibus; et
in hac causa annotaia prorsus caderent.. Sed cum deniquecum ipso Eusebio Dorylseiepiscopo, qui post
, fallacias involvanl, htnc noslrae Exercilalionis argu- Ephesinam cladem ad suam aliorumquecatliolicorum
mcnlum masis atque magis roboratur. Et impfimis causam corain Leone luendam Romam venerat. Non
quaeillatio illa esse poluit, neque ex Leonis, aut aliis igilur tale dumtaxat fuit apostolicae sedis judicium
monuriienlis elicitur in Tlieodoreli causa a Romana in causa de qua ngimus, ut nusquam communionem
gede habitum fuisse concilium. lgilur-nullum judi- cum eo interruperit, vel quod ille istius fideab Ana-
ciurii liabuil ad Thepdoreti causam venlilandam ? tolio recenter ordinalo testimonium acceperit. Parum
Quaecdriseculio est haec, quae repugnal prorsus iis nihilumve isla Theodoreto suffragari potuissent, ut
S. pontificis verbis a quibus adversarius suam esl cum omni veritate S. pontifex affirmaret Cyri episco-
orsus disseriationem : RenedictusDeus noster, cujus .l> "
' pum apostolicae sedis decreto ab omni hacreseos labe
invincibilisveiitas ab omni hcereseosmacula mundum mundum fuisse demonstratum. An vero Anatolius
ie secundum apostolicm sedis judicium demonstravit, communionis nexum cum Theodoreto abruperit, non
AnLeonem mentitum arbilrabimur? Necsibi adver- -affirmabp. Nesciotamen quemadmodum is in Anatolij
sarius praesidium nnncisci poiest, ex ab eo laudaiis comuiunionem perseverare potuerit, vel Analolius
Leonis epistolis, scriptis ad TJieodosium post latro- non abruperit communionis nexum, cum iste dum-
cinium Epbesinum, quibus petit ut omnia in eo taxat propier obsequia praeslita Dioscoro, Chrysaphio,
slalu esse jubeat in quo fuerunt anle omne judi- Eustathio, episcopoBerytensi, et caeteris Euiychianae
cium , donec, elc, et idcirco nusquam abrupisse factionis, ad Conslaiilinopoliianum thronum, post
communionisi vinculum cum Theodofeto. Nam re- tlaviani necem, fuerit evectus. An poluit communi-
rum restilulio in pristinum donec mujor ex toto care haerelicorum studiis et desideriis, borum causas
orbe sacerdolum numerus congregaretur, non idem promoyere, ut constat ex gestis conira Plioiitiiu Ty-
est ac deiiiiitivum decretum inlerponere, sed causas rium (n) et nbn 484 abrumpere Communionemcum
483 examirii futuro reservare, donecdiligentiorin- Theodoreto Cyri, qui pro fide laborabat, et tantoperg
quisitip habeatur. Non igitur ea ralione judicalum odio habebalur ab llla factiosorum virorum cohorle!
"fiiit de Theodoreti fide et innocentia, ex eo quod la- Quiniramo tanto vehementius ab iisdem inscclabatur,
trociiialia Acta poniifex aboleverit, cum simul decre- quanto ihagis ipse Flaviano, apostolicaesedi, hujusque
verit rerum pmnium judicium ad aliud lempus et in legatis adhaerebat? Si nova monumenta, quse alilei
alio convenlu esse reservanduih. Quare etsi post ho- totam geslorum seriem describant Quesnellus non
rum Actorum abolitionem licitum fuisset Theodoreto proferai, sapientes lectores nusquam' illi fidem adbi-
'Caeleristpie episcopis gradu depbsitis ad suas reverii G bebunt.
sedes, tamen npn conslabat anjure vel injuria fuissent 9. Et quidem fides ei adhiberi non potesl ex iis
deposili, an jure vet ex dispensalione et ihdutgeiitia quaeex octava actione Chalcedpnensis synodi recen-
ipsis permitteretur suas retinere sedes. Nam id nova suit. Quid enim ex ea? Mullorum episcoporum voci-
debebat inquisitioue scrutarinovoque decreto de- ferationes conlra Theodoretum, quem Nestoriana lin-
monstrari, inlerim eorum causa veluti in prpservato ctnm fuligine injiisie- suspicabantur : cogebatur in
(ul aiunt) mahenie, usque ad definiiivamsententiam. plena synodo Nestorio anaihema dicere : fidei defi-
Ratip illa lerlio loco adducia nimis nutat, si ailenda- nijionem ab eadem Chalcedonensi synOdo prolalam
iiius ad ea quae iri superibribus capitibus descripsi- " suscipere; et postquam protestalus est fidei dcfmi-
ihus. Non eniul Theodoreti causae patrocinari potuit tioni, ef S. Leonis epislolaejam subscripsisse, el so-
apiid Leonein Anaiolii lesiiinonium, cuin istius fides, luta omni dubitatione, quod ab apostolica sede sub-
ordinatio, slricta necessitudo cuhi Dioscoro et Euly- - reptitium obtinuisset decretum : sclemnis tandem
cliiana faciione, tales suspicipnes in porilificiumatii- seutenlia prolata esl: Gloriosissimijudices dixerunt:
mum excilassent, ut, nulla ratione habita ad impera- Omnisjam dubitalio deTheodoreto soluta est
toris Theodosii et PulcheriaL'auguslae preces, ipse Deest igitur ttl sententia proferaiur a reverentiavestra,
Leo cum ipsp Analolio jam ordinatp islius ordina- ul Ecciesiam suam recipint, sicul et sanclissimus Leo
tofibus cuinmunicare -voluerit-; quoaduSquCj misso ' archiepiscopusjudicavil. Quare incuncianter adver-
Abutidio Comensi cum aliis tfibus legatis apostolicis, sarii a turbis etclamoribuss&abslinueruni. Quinimmo
et publico celebralo cohventu, jussus fuit idem Ana- omnes illius magnae synodi episcopi clamaverunl:
tpjius in boc cenvehlu-spieniniter fidei professionem' ix\Theodoretns dignus esl sede Ecclesim Ecctesia
emitlere, anathema Neslorio el Eiiiyclieii dicere, paslorem recipial. OrlhodoxumdocloremEcclesia re-
'...'atqiie cpistobb ad Fiavianum subscribere. Nisi enim cipiat...... arcliiepiscopo Leoni mullos annos. Post
V lideliler hisce riiandaiis Anaiolius objemperasset, Deum(vel cum Deo) Leojudicavit.tixcergo suntquae
numquam a Leone et ortliodoxis habilus fuisset lam- exillitis octavai actionis serie quisque fideliter, sine
quam lcgiiimus episCopus. Sed dicat, amabb,Ques- ' ulla prorsus fallacia colligere potest. Quibus plane
nellusex quo monumenio'hauserit Anatoliuin tesli- respondet Paschasini, Lucenlii episcoporum, Boni-
-
'
Dioniuni dedisse aul dare potuisse de Theodoreli facii presbyieri et Juliahi episcopi Coensis, aposto-
fide ? Nobis qtiideiii innoluit bonum lestimonium ac- licie sedis legatorum, hujusque locum tenenlium,
cepisse Leoneni de fide et muhditia Theodofeli, de prolatuni decreium, quod hic lideliler exscribere de-
istius animi prbmptitudine, qtia laelanter ail haeresum liberamus, ut innotescant ea quae(nescip an studiose,
exiiium subscfipsit poiililiciic epistolaead Flaviaiium; vel oscitanier) a Quesnello suppressa fuerunt: San-
sied Iiaec oninia LePhi: iiihbtueruht, vel ex Abuudii ctissimumet venerabilemepiscopumTheoiorelum san-
relatione cum adlmc Cohstantinbpoli exisleret; qui, ciissimus et beatissimus universmEcclesim episcopus
(a) Dehactheodoreliepislola ad Abundium verba BenedictoXIV, quam praecedenticapite publici juris
fecuiius cap. 12 praecedenli. De Pliotii Tyrii causa' feciinus, ex qua abuude Anatolii in Eutychianam
vide quacdixiriius in academica Concilioruih disser- factionem sludiuni innotescit.
tatione habita coraui sanciissimo domino nostro
 1268 DE EUTYCHIANAILERESI ET HISTORIALIB. II. 1466
«rfcisRomm Leo (nola sequentia verba) dudum in A \ nensis conciliorum, magisquc palebit ex subsequen- i"
communionemsuscepil ila, sicul litlerm ab eo ad tibus, demonstraturi gravissimum facinus Dioscoro
nostram humilitatemtestanlur. Quibus el haecalia ad- fuisse adjudicatum, quod, S. Leonis mandata insy-
diderunt: Si "xgilurfidem calholicamsicul promiltit, nodo altera apud Ephesum coacta exsequi recusans,'
- et secundumprmdiclumbealumepiscopumsubscfiplio- synodum in latrocinium mulavit. Sed ipse Leo qui-
nemin proprio libellodixerit, et nostrm insuper humi- dem hac in re sibi esWactus interpres.' |
litali alio dalolibetlomonstravitquoniam-elNestorium Eienim de hoc episcoporum consensu in concilio-
el Eutychelem,non soluni scripto,sed et sub prmsentia rum Actis exprcsso in eodcm cap. istius epistolae
lolius^onsessusore proprioanathematizavit: hocjudi- verba faciens, illud nec per assentationem, nec pcr
ciosanclissimael venerandissimasynodus, insuper vero obreplionem ab aposiolica obtineri sede asseverat:
e.tnoslra humilitas, reddi ei Ecclesiam propriam de- ad quas suspiciones tollendas el si aliqui inventi es-
fiiiivit. sent a dissensionis auctore incitaii, qui de apbstoli-
10. Quis ergononvidet totamillam contentionemin caesedis judiciis ambigerent; tamen ad magis veriia- -'
eoversaiam fuisse,an Theodorelus per subreptionem tem comprobandam, id, Deo volente, permissum
obrepiionemqueabapostolicasede restitutionisetfidei esi, ut ad majus bonum perveniatur. Nam (ait) ne
integrilatis decrelum obtinnissel? Non enimRomani aliarum sediumad eamquam cmterisomniumDominus
pontilicisjudicium et auctoritatem in quaestionerriad- slaluil prmsidere consensusassenlalio videretur, aut
duxerunt, non ipsius senlentiae pondus addiderunt, alia qumlibet subrepere possel adversa suspicio, in-
dumtaxatsolemniTheodoreii confessioneore prolata, venti prius sunl qui de judiciis nostris ambigerent, Et
certiores voluerunt fieri hunc sincere Nesiorio ana- ,R dum nonnulti, a dissensionisincitati auclore, ad con-
"
lhema dicere, quemadmodumjam teslatus fueral suo tradictionumbella prosiliunl, ad majus bonummalum
scripio libello ad Romanum pontificemdirecto. Quae ejus, auctore totius bonitatis dispensante, perventum
quidem agendi ratio, siculi nec Rom. sedis ltesit au- est. Non me tamen latet vel Quesnellum veterum
ctoriiatem, qux dudum in communionemThebdore- edilorum nonnullas leciiones ab hujus epistolaetextu .
lum susceperat, et dignum suaeobiinendaesedis ju- expunxisse, novas subsidm, ait ipse, suOrum codd.
dicavit (ut ipsi PP. Chalcedonensesprotestati sunt), induxisse, vel ad calcem secunditomi varias annota-
ita neque episcoporumdigniiatiin conciliis coalescen- . liones pro suo arbitrio conscripsisse; ut videlicet
tium polest esse injuriosa, dummodo eum in Conci- quod maxime habebat in votis lectoribus suadcret.
liis, lum extra, capili adhaereahtin suis judiciis pro- 0 utinam qui novam judiciorum fbrmam in Eccle-
ferendis. Quare nimis imporiuna milii visa est illa siam inducere labbrant, ut aposiolicc sedis auctori-
Quesnelliquerimonia, qua supponit episcoporum au- tatem dejiciant, oculos conjicererit in hujus epistolae
cioritatem deprimi,,si apostolicaesedis mandata ex- capite; atque, omni submota violenta interpreta-
sequi jubeanlur. Qiiae enim episcopalis gfadus de- v tione, discrimen illud intelligerent quod S. Leo in-
pressio haberi potest, si singuli omnium Ecclesiarum tercedere indicavit inter canonicumjudicium atque
pastores per universum orbem dispersi cuni summo consensuhi,inter jura qune primse sedi coriveniunt et
pontificetotius fidelium universitatis capite iis rebus ea quae de episcopis 486 in synodi coalescentibus
adliaereant quae ad lidem, riiores aique disciplinam praedicantur! Non enim tot tahtasnue gravissimas
485 pertinent? Socieiatis eniin ecclesiasticsevin- excitassenl quaes'tioneserroneas et schismati affines,
culnm in eo stat, ut irretractabili assensu episcopi in quibus episcoporum auctorilatem ullra debitos.fi-
omnes apostolicae sedis judicia venerentur, iisque < C nes conahtur exlendere, ut Roihanorum poritificum
ea subjectione se submiltant, quam membra inter et jurisdiciionem inter niinisarctos limites restfingant.
caput servatam essecpgnoscimus, quamque et Chri- Veruihtamen adversariorum conatus magis rerum
slus ad corpoiis mystici unitatem perfectam haben- veritati prosunt, quam obesse possint, cum. eodem
dam mirabili quadam suaVilate decrevit, ut facilius Leone auciore, Ipsa veritas, et clarius renitescit, et
per solum caput suae.benelicentiae dona in oinnia fortius rehilelur, dum qum fides prius docuerat, hmc
membra diffunderet.Quare S. pontifexin epistola ad poslea examinalio confirmarel. Tandem episcopalis
eumdem Theodoretumdiscrinien slatuit inier Roma- ordinis auctoritas minime deprimilur, sed magis
naesedis rationem agendam et episcoporum auctori- splendescilubi sic summorumsic servatur auctorilas,
latem in cecumenicassynodos coalesceniium',ila ad ulxn nullb inferiorumpuletur imminuta libertas; el ad
nosirum intentum scriberido(a): Unde gloriamur in inajorem Dei gloriam proficitfinis examinis, quando
Dominocum propheta canentes: Adjutorium noslrum ad hoc se aceipit exerendifiduciam,ut vincaturadver-
in nomineDomini,qui fecitcmlumel terram, qui nul- silas; ne quod per se probalur reprobum, silentiiprce-
lumnos in noslris fratribns detrimenlumsuslinereper- ju&iciovideatur oppressutn. Ex quibus loquendi for-
misil. Sed qum pro nostro prius ministeriodefinierat, niulis perspicue conciptmus quemadmodum, et Ro-
universm fralernitalis irrelraclabili firmavit assensu, manOrumpontificum, et episcoporum jura serventur
ut vere a se prodiisse ostenderetquod prius a prima in synodis, singuli convenientem sibi auctoriiatem
omniumsedeformatumtotius Chrislianiotbisjudicium jhrisdictionemqueexercentes: Fidei enim causaecum
recepisset,ut in hoc quoquecapiti membraconcordent. apostolici symboliregulis Romani pontifices confe-
Quis porro non videt aliam et aliam sibi et episcopis U runt, suaque judicia speciali S. Spiritus afflatu pro-
in synodum coalescentibusLeonem agendi ralionem nuntiant ad haeresesevertendas. Sed cum factioso-
asseruisse? Sibi enirrivindicatminisleriumdefiniendi, rum virorum studium in eo stet, ut sinceram Cliri-
episcopis verojus sive debitum assensus praebendi.." sli doctrinam evertani, et ea dogmata genuina qu;e
Deinde an non distinguit ibidem S. Leo (b) inter ju- ab apostolis derivata sunt oppugnare et prorsus ab-
dicium a prima omniumsede formatum,et judiciumi* olere quaerunt. Quare maxima sollicitudine Rom.
illud quod a toto Christiano orbe susceptum dicilur?' pontifices suas definitiones episcopis in synodis co-
Negari haud potest. Igitur si ea divinae insiitutionis; alescentibus proponunt, ut inde necessarium prae-
ratio et ordo est, ut gravipribus rebus ad fidemet beant assensum. Quem quidem non sine examine
niofes perlinentibus EcclesiaRomanaisedis ministe- exhibere debent, potissimumquod negotium iilis est
rio utatur in definitipnibusatque judiciis, iia ut irre- agendum cum Iaesacfidei homihibus, qui, pervica-
tractabili firmoque assensu judicium quod prius at citis perniciosis erroribus adhaerentes, omnino repu-
prima omniumsede formatum fnit a loto orbe Chri- gnant se iis decrelis submitiere, quaepfaeter analhe-
stiano solemniter recipialur ; inde sequitur exsecU'- matis sententiam alias ctiam pcenas, deposilionis
tionem decretorum sedis apostolicae demandatamt nimirum, degradatiohis, exsilii, secum habent con-
esse episcopis in cecumenicamsynPdum coalescemi- junclas. Igitur dicat Quesnellus, amabo, quo sensu,
bus, ut inhotescit ex Actis Ephesini et Chalcedo- quave de causa, episcoporum aucloritatem depres-
(a) Psalmocxxin, vers. 8. (b) Epist. ad Theodoretum sup. laudata, cap. 1.
 1267 P. CACCIARIEXERCITATIONES1N S. LEONJS MAGNIOPERA. 1268
-#ih arbitretur, cum, auctore i.ebtie. JjMiepisfcbpis __,Trtbt afi Leb ipse postCiialcedonensem synodurii tam
cp.ocpda.ln.r-fldej,^^ Xneodofefiresliiulioneni PP; consensu adniissatii
'ifpiw,:iMJi^^»K.-;..^imp\(im agere.ut sacerdpialis confirmavefit,causis quanialia eJHsdemsynodi de 1 privatis
^'Sr'MiCi'i,,^e^lujnii^fl^pipde^'cat4 qiianiiiipj.seryaiasumihi episco.porum judicja cojifirinaverit, quod ali-
ji^oiVtiflcatiis^igiictoritai.e, ctii,ay.li^iaBrent,;eprnm Jiber- qiii scfyitores (aiictofe QueshellG) negafunt,; obser-
fasiparjunffi cpncprdiam non y .ndiim quoque hoclocp reriiahet eumdem Parisien-
"hliiiuiliir, sed'..ijn^giK.augeiur.Ad.IPcaJPJelb "Jrgpbei sem' doetoremi ne Leohi Theodofeti Testituiioneii),
gloriam prodest exariien qiipd assuniitur cunifiducia _>ed.synbdo plepe adjudicaret, icfipsisse: « Porfo
ialiycfsitaii^^inc^nijlse,,.-.;ne, ^^pdt:7^eivvse,^J.ro&a/ifr »«- S.enlenjia.syitodivcuipr,8clusefajjndicio; siiiimltom.
iprici^uj^;^^c^H^^/.H^cr^.v^ia^Mr "opjsrejss^tn*.; ,;,v jpontifex p^st.eacohsensum ; adjnbuil, lum aliis epi-
, 71'1. Iiicassjim.iit^qiie, laliprasse.Qi.e^eiluni mijii <,Siofis;cunl ea.iriaxiihe quam ad ipsum Theodoretiim
yisum "esi,Iiii',&ua d;edit :;aliq!ian!o.,pi)Stfliiiiam synoduin. i Hic eigo
"TB|alta"s.qu^siioiiespanjhi,adf;sililpraifixpin scppu.11 Tlieodoreii resiiititioneni synodo prorsus adjiidica-
.""pi3f:jiiveiites. ^ VikQuesiielliiSiCpiibludendo «'.Leone.irlniic duthiaxat
Lppiiis, (ijictiisJiujusque agendi peconpmia.f;vcil.l,ii_ne.prajlusisse. > Idque ut faeilius conflrigeret; ad ejus-
tplvere,:^ ,-.dejii'iS^ncii'jLe.bhis..'JcS'iimoniiim.superius-laudaiuhi,
iltiS.m'..-^iroyppayejFllii.,.ajil',,1&eiras.ii_.-pa-p^fa.teslinipnium, a quqi-.disscfiatittnemofsni. Sstj. provocaU et con-
Ifupil sajtetii' integriijhi).debu.isset pbjicepe, ut sine s.neii).iTtOre. quae suis sttidiis.r.epugnarieCredidil pror-
"hbvp JtUdip J|ctOT ^s.us.prseterniisiti-Atihaluin.ipsius dolum S. pontiflcis
ifiilt.lbeutiisi,,G§]*isius i!aque,hjhil,prbr^us aflirmayic niyerbajquae sequuritiir.patefaciuht,' feteiiiin postquam
"ijticiilpFbeceileiiii iMsndsli'is.dicIis, rjepugn.et.Iihnipsi Tlieodoretoigraiiilatiisq.iod'seilalcm qiialem,pfoba-
^ju^^ptjpeifdafHus.. ^efba , ^iiesiiellijmum .sysiema verat etiprobat pro hriiversalisEccIesiae defensioiie
:pro%'u|ih ex,iiiirnii.bli... Yjdiinusf-fiijji,in,-pra.ceiieiiii- ^ervassej. 'statiiri isubdit : tiVatn quod.Deus omhium
"bu| bxlrbitajTw ad Dardani.ieejiiscp- cqlumniosqrumjaltaciqs solvil,, maximam bealissimi
ijibsi sM|behi^m,ideiiim)sjrare JPelrixurinn _prp cuncHs nobis nghoscirnus.;qui post-
, 'Misiji^iiMJiSliMe 'j^erllsjuaiciojurie Jamiiaiuiii. ^uare qliaih.suwsedisijiiiliciiimiii jidei definkioneftrmavit,
•iW.Sijae'.Fpistolac exbriJiis.exaigiiatqni a .biirabaiiiur hhc c)tca cujusquamvesiruihi qui nobiscum pro caiho-
^ihiijtiifAbaiciumi-iflaiiinairirii^.qubijinph. speciaji sy- iicafide t.afrdraaiis.peisonamquidquqmreprobum vi-
i_ii_b].i> yidfeVetur.TujsSe dejeciujn, Et-additcjis eoruni ;dei\iperihisil : quia nec pqterdi; "Spirim smtcio judi-
In^feliebrum^ innpiesc.t aliqnqs hae— -canle,.,qfiisquamex iis non iuicidfxxire; xjuorum,jah>
reiica,liaibs."JjSiluipsih synpdis.Ttiissedariiuatps. npn vicerql fidjes.; .
ifli .iSnieh.iuJli,o'm'4iia.;.jseUes' e.tiaih, sirie;synpd.iseos ;. Atjendat igliur Quesniillusad laudata vefba. eb-
?SS]fifi^revel,ijlisfvlyere;iipn,,pot(ierii.:,(5i._ia yero ad jjum.vim.et piindus iiilelligal:;itideque conjiciat an
"eSiii;spp(itat;syrii)(jisrpbhr.etaucioritatehi.d.are. jd- -Tiiepdoreti festitiiiip syjiodo.aUl pohlifici adjudi-
^lfrcB^Si^jSfi..'gJoii^liSs.y/^lfcl-isii»a_J.ei qq'K.;niem.b;pei-pen- canda;.i_t;Fidei quidetii caibblidae"defiiiilibhenibea-
;iJ"ei);si quSe''6i 'ahtl.qii.aP_iir,umiraditibiie deriyantur., itissimi Peiriapostoli icufae adjndicat; qui suaeSedis
ifenb/arj.',,pbsisii hniifscujusqitejyhodi cbnstiiiitumj, Jjirlicjum in fidei tlefinitione firhiaviti liefc peffnisit
"ijiiiidiinitiefsdlis,E_cct'esiq 'prpbaviliassensus,.ngn ali- quidquani reiirobum vidori cifca illas personas t}'use
'f"§**',ii;mtigis_.exs]eq'ui sedem.prm cwleris.oporiere-.quam cum iodeni stnhiiio {ipnlifice.prodiilccallioiicajaljp-
•^jfh^ik'1^uS''Unqni^mmquesyho^um/s^ducioritdte G jariintiAipostoiicaeigitiir sedi Uirunnjue!jus:Leo ad-
. IjyH* Vdrififmdi, et ionlinudiq. mqderqiidne.cuslodit-, .judicavit in calumniospfumfiiliaciissbivBTidis;48S
'^!^W^Sii\i}^f\ipfif^vd}jdi(§dem^eqlh^.,,P.eims,.dpo",-.Alteruin defideitrebusjudiciumet defmitioi aliernm
sWiiisw est oriiiodoxoruhi episcoporum libenas qui;a piaece-
'sWs^quejite^"ie/,'ieinmt s.etnjjeit-.j, r.Poslr_jrjia denlibus faciipsorum oppfessiohibnsTtiefOhtredem-
i?f;i;eff.ieiJ./a)
'Ifu.hs liexitis,:iyef^a uncim jpti; Sl: landen) .tarituraotiiin pfaisens hiilii daretor,
' ;tii]t iHifeifi(.;9i^siiriiiularS 'q'ti;esiy.it:/Ques.neiius,..:Quaerit,alia quae ibideih Quesiiellus conge^sit jlissefendo
'ilffideffi^&M ,_}ercurrereni.ahTSolareiri et-iSihecessbn)'fbfei.iiefelle-
. ^o^feSliiW^Bhrdi-^Iiicl.yi.oWe .eomppfium erjt,qiio.d prae- rem;JAt cuin, jam dixinitis. illa potius Sd Cbalde-
ui
il&.Miib.isdicy^ donensis.pertineaut ihisinriam quaih 'ad TheodofPli
tfenife1^^ _3pisc'opi:Cyficausam-, idcirco iie amici iectbris pa-
^K^if iili.*^o^^l^jb^l?J^^..
JRPJPQ-I i*ibijry
i™"^qo> nsi^VttfTa-.
cpn(iinrnain^- itientiaaJjulnmhr.Jlid;^0amObmnitotloclieniCaiisahi
"libjus*%el ;iM:r|hianl^^ isub iassensu pror cxaminandam fabiemusgradum;
Tpjil Jeijiie'*s|b'iii!tJiini:_iisi sjajuiis"et.iregulis :quae:in '
Mtibafs:;||f^him^f. iei scri_ptbiconsignaiiitur.iqaae- "i: . iV/i
qije jH"'-'t^i||li^n ; V'CAPjOf !yi. •.'"
ylji.'.et:ilrpjbijr;"'"asj^^uuiiiijnVJp JJuaiiT-
yttTn^ilJpJis^iiba Jpidesr^ ,siua
aWior^ cpnliriiiat, et conlinuqiq,mqde- tlhdlfieqonensisactip deDpmno Ahiiochenoiupposiiitia
npn,est,Ji)qni:.e^-Grmcq jn Lalinurii, 'cum rMiqitis
*lSi"i.lTtli^fe' ^ry^I^Ja.tV-0[|>bu.sto^j1A, -gtaiuia-ekjsgcuiioiilT. Acihtranst.ulilRusiicus.MaconUs. Maxima injuria
itf|m$M^ id,.neqamlQuesneilus, cttjut argumenta iamqunm
lii^eJoti^^r^giJiKlis: aiit. iiegiecta_aui;_vw faisa e.ipwrsus'Jnfi.r_i.ia_ jdm: sejecit, utque eliam
1i®ni".i,1pci"scjlfpet^. iiih.n.us..tli. ,c'pmpejerejprp SUP supimqplmirq[,erudM
"^riiic'i^dM:,ijkemjed deniqne vesltgiis in
,gug:Sfe.p.fyfi_iXi$,BaluM'tts.i.'_Hujiis
yirceplhm, Eccleiia ^mKiiymi&mb^eijue^iejei tentiit '-'i hqc describenda^Exercitaiionenobispassimmsislere
opusfuii.
i)bli;i?tii*;uiii^x.'bbjecii.s.a"jjuesneilp'.vierbis.j,i,scd:ex
- li)e qup, ipsi , li.Jriter" Qiiesneliianas dissertatiioWes'eani iiorio
likiiiiis'|*||^^iSJ[_^h"_'.1bo"^ii^xiu;';-ih"tel[l|gitiijr.
^erjba ifticiiHusfie 'Sardiceiisibiis carionibus disse- Incoiposiiamoffendihiiisjiii quaaucJbrDoHirii q%6h-
Teiit&s.;.,:,:;•..;„; iVi .,',,.,.,;.,, ,,,,, .. -.,.. ;.;..... <laniAtiiibbliehi ejiiscbpi cahs^am'exihiiiiaiWam"Si-
_.,t;I"2.;]!Ao,Iii'lIc",urujta ,coi).gessltiQyesneliuspraete?,tu «iimpsitj, iri ;qfl;i de- liUjiis afferiSdamiialibjiie, da
quqilkiiiJ(n^scip, ^uo|.^sjbi. ,iadversarios exagiiandi. iMiiximiejus;successpris Ofdiiiatibhe; luih vifiii^;5.
~0&:;j?bi_jusy.ia.d JiTqtiiis.pliiaicedipinjsnsls, cpncilii «gesta -LebiiisiepisiolascbnciliiqifeGh*alCe'dbhenlsiS Aciiaiii-
reKfrli^lnt;^uaeqiieiji.bs reifum;b"rd(nemseqiien- luslrand.i sibi prepbiieiis, flctibhem taiidemideiWiil-
't"^(Uti|Bi'_»bi|il^.M'^V<B:eQ t^W.iniCT^liaiC; iillud,unu.Mi:_-£ti-lio Iiis Actis insertari)'cpnifrierililiahies>e posse d'e-
jimit. .ijMoa^adIpsuimiTKebdpraum spectat.^ vide- nioiisirare aiit iiehiShslfaSSgliUi-adUlatflfJ"Prbfeeto
"
tflVtlelaiiuspapa, epist. {%,Exsiat lom V Cbncilic•ruiytiuieraiium, pag. niilii 524 et 6eqq.
 4269 D15EUTYCfflANA H^RESI ET HISTORIA LIB, I|. 1270
id ex cjosdem dissertationis titulo sive epigraphe: Adem in.synodos pptestas,,,q,ua!;!iniA.claexea; parte-
sibi pfoibisit auctof,' &ed,injufia qiiidem. Nam mo- rpbnr.Iiabeanj, eui ille .fpbiif adj'ecerit,; eit':illa,cassa
niferifaomhia quse hinc illincque sparsa ad suaecausae sint et irrita quam ijritam ille esse voj.uerii! Vefuin-
pairt>eintum collegit. aut tamquam infirma ex sese ut eruditi et sapieniis est; tiiepjbgi vera germai.aque
eadurify autprofsus ad quaestjoneih de qua agimus primaria. sedjs priyijegia totp animp atque ex sohdis
impertinehtia esse reriim gesiariim serips manffestati gepuihisque prpbafipiiibus .adyefsus^novaipres vin-
Grdiiuf ergo disseriatioiiem inquirendo; cur JMaximi dicare, ita parum sinceri libefalisque atiirrii siiea-
prdmatioqonfifniala, pec repYobalaDomnj deppsitip, dem, vel ultra praascfipioS:limites' ampliafe, yefiri-
Scilidit: flanc unam fere orhnes cathplici scriptores; certis, caducis falsisque admihiCulis ac fulcimentis
qur .isiam versahtuf quaesfioneniy.afferunt.:. Maxi- susjentare. » Cpncludit landem. c Nec enini riieiida-
mum,-etsi a suspectifcliominibus :elecium, cqnsecra- cio,:eget vefiitas, sed pptii|S ex mendacii cphsortib
tumque aConstaritinopolitano episcopp cqnt.ra pano-: in^laisitaiis suspLciorieihvefitas eliaim iesiatissima
nicam regutam. Domnoque adhuc, in vivis agenii vocari cbnsuevit,, > ....... ,
superordinatum. ideo tariieri receptum esse a syhpdQ, jQuis iamen sibi pefsuadetsincefam et tblis viribus
quia a S. Leone in episcopaiu cotifirmatus, fuefat., eaim^pfpiestaiibn.emfecis.se Qheisripiluih? Profeicjbsi'
Htijus aliorumque episcopprum ln latrpcinio Epiie- ex.cbfdeexpptasset cbihinerititiam nbh esse, sed ge-
sinoper sutnnium nefas factam deposilioiiemanimail- nptham, de DbiiihoiAfitlpciienp.actiprierh ct palirio-
vertit; sed umis Dpmnus, aliis lameh fediriiegratiil, djam ijecqrijasset,,et hbhtf» disseftatibnem pro liac
siiae sedi iion fuil restiluius: quae ageridi.ratiogfa-- causacpnscfipiamidispefdidissei, fl igriibiisque
vidris difficultatis causa est, Addit latrociniiEphe-- _" cbncfemassei. Siquidenii, e'o aidjiuicsiipefstile, claris-
sini Aclairi ifriitfm.;inissa ab Occidientaiilius anje simuis,Sfepliahus,BSu^ius, mgximo stiidio adliibilo,
Chalcedonense coiicilium,,.,L;eonem,ppritiiicerii cpn. summis.qhe ifnpf3nisis]tf»b'prit,uis,. hui.. .ilupqu.e;a vifis
leslatum <utOhiniaip ep. statu, esse j.iiibefsi iri iijub , studipsis fei antiquK;:lifferafisfebpefaili dariiibus slbi
eranj ante infaustam synpdum,,dphec' pihriia,.per noyascornpafayit npitjiia'^ i.jitaMefn pibhi.ssiii.eipse
cecumenicam sj;noajim fe.pfmarenjur (fl), Cpiise^ Qiiesheliii,. shis studiis se Qe:cep,tu.ift abbfrasse, hec
quens erat uj deposilip .Domni et Maximiordinaf.iioi ficititiariidicl ppsse actiphbih de qiia aginius, sine hilai
ir/iioe; essent,. suum. ille recipefet locum, Jgarpriii ajiljhi iriaesltalipn.e;judicare pptjusset. .Quafe ideiti
sentcnti.am aKirmaniis...proponit,. quoriiam iS. Lep,. B^fjuzitisc;uriiiri lifiefafiae fpi utijitatehi, turri' iii ec-
cognila causa, Domnumjuste damhaitumihlellexif (o),' cMiasiiCiai'his.prise ihfirbnieiritumefbbhhm, iii ad-
Posi haecvero eorum reifert coii*}ecturaiii,qui Dbm- ofjVaiidanoyi' iGbricilidf/iiiini, tiplle^i.ptiej,bmhibus sln-
num:deppsitipnisuaenianus u"iirbdedlsse affirihafijh.t, gulisque ^hiesneiliahis afguttentis bbc*ufrit, atqub
spiitiriae viia. (ielicHs.fl.ecium, qjiibus Inhiiifiths. sbiyit, bt afr uri;iu;sc'uju'sique' atiijfiibeas fdlsiiiktis sfl-
piim. fuerat, ab 489 .Eujhymio abbiate; rjuasiciifm, spicibhjbsfejicit qtfas Jecibfiesiihliibefe pioSsent.
re.ragantetf;. Pajre,'r/eiiinquef^jneditaretur^u^ Jpan"- 400-, ^'. PfiihhJhi Itaqiie afguirientuih colligit
lii.avuiicnlo sup a hde. ciajiiblica*dcflecienjl bpein QueshelJus ex Grae'ciisCbriciliiChslceiffbBensiscbdici-
ifrreti lijec abCP yefl)a futufi prsehuniia audivij..':,'Si b'i*s,"ih qiiiibus ejusnibdi' SctiP dbsidefaiuf. * Hoc,
hi(rnegieclis eljbiermiiiq cpnieiitis tpgUdtibmbifsteii- aif, eerfe' hoii Ieve ihdiciuiriiest suppbsltiPhis a La-
Xabisa Laura discedere, oMiheb.isqifidein qdiyfinislrq-, .imJpiaJiqiiPiiiipostbfe faciafe,Si eiiiin ijla yefe in con-
lipneiii quamtuus iiabei qvuhculiis, sed.edni tibi rursus ci|fp;fecta fhissei, GfSecebilqute fuisset, alque Grae-
gujfrentmatt iwmines, "eiprm.siigmiores,cum ub ifiis Q cis liujiis synbdl Acvi^;inseirta'chm aliis actionibiis
/prius fueris seductusigtiorantiq, Hfeci,,et id genus aiiii regbfieiuf.C.iireiiiih liaijcuhaafbiicfuarum Gfaecafuiii
JeiCjfllib monachb de rebus afci Eut&ymlp |biJis cqfpbfe distfacta fuiSseii plarib hori apparet. i Quis
fefert., r . .... .... ...',' ,'.,,, ' vbfp Iiahc primani' (Juesfielli; Cbrijectiiram nimis
,.:,%. Terlib Quesiiellus c6ncluclit: Qui ppfroL&piiis: esSe fallacbriihbri; fhdlesbit;? Queshello suspicaifi li-
auctpritaiem Ebci egisise putant, ht maxlmh$ iii Ah- cebit acfitfheffiillarii a Laiihib imposfbfe esse corifi-
lioclieiiasede iam .majisausij^ciU'^1^0.91^ f^M^ clam, qiiiaiih Gfaeciscbdd; qui' supprsunt nott appa-
jteti( locunique cedefe Dbmhiis cbgefbiiif,, iriaMfe- f#f; et ribri potihs siiS|iiC£fbilurGfae^bS6aim abolere
"sjiumid esse aiurit ex ^.&tts..CMJ^&j^dji"&n^ibiisf;sicjiilfi quaesiisse, etut a reliquarum corpore nisos fuissb eain
jdeni inactibne quaede Dbhinp A.ritibclienbin*scf|bif,iiP,; distfsliefe; faieiiius'ipsi de pfiiHafii chm Romano
'disertis verbislegituf, bprifif'^^}% f^ic^ffixfitM^ji eplscbpo' cohtendefeiit? ^h hbii Ofieritales quirito,
iiiisse Maxiirium..!§uesiieilus.tanideifi mie^faffi jilaht sexib, se^tihio^et sbquehlfbiis Saeculispfiinatus bo-
actipriem, ad ecciesiastlcie.lii|toriae vefjtattfiil Inda-- hbfes pfa&fPgMvas'que,;bb Ahliofctienahi Ecclesiaiii
gandanVin suam tf anstulii..disseflatjbneni'. tJtdb fei, jiifimittissi,D. Petrb'ftiridateirij sibi eirro^afe cbnteit-
subbculis pbsila, facilihs,J^titbf.judlciuhi ihtef p*p'ii*e, debMt? Aiii hbiiAcephaii, Ehtybliiariii statiiii post
.¥t. ye^fi^Kini GiialebdohehSbhi'syhhdhih>bmneriv hlovefuut lapi-
fet. Taii efgb iiintpiq)ijS..:.^h^_|^.ioAU'iS..
appafatuprijemissb,,'^'^fefipt^^.iacti^fiiliia Iljsm "dg dem, ut eamderh syripdiim abolefent? Quod cuni
Dojnrip ;iAriiioclienb','Ihibf iHialcedbnehsis Concilii huiiiquani bbtihbrb "pbthissent^ gallem iriemoriam
JVclafelaiam, Quesheljus ffsstis est se feM mihiihe flelefieVolhefUivt,qffod Ofieriiales episcopi, Aniio-
TOmmeriViiiani. essie,'Set( gehiiiham tbtis VBiis;pef- _ chMhs"et Aleiandfihus,' hbhriisi de Romani pontificis
pptasse: i Hpc briim isi'.e'ss:6t(ari), jpfabhianibus liar V CbnsensiPnb,liujusve Confifihatiotie,tamquam cano-
ibefemhstesiinaphiurii:su"hinlieiauctbriiaiis jjjpntiricis rfiCe eletti habercrituf. Id sahe-secum agitare de-
lVpmani tarii' in;syhojlbs, Cum in pfibhtaleS ejisidb^ bfiisSet Qheshellusj potiSSirmimcum in Antiocliena
pbs. ma]pfiim, inquam, bt pfimafhm secffuihe^I$i>i. sedei post Maxitnumet Basiliam episcopos catholicps,
.'pbs, ^hiinivfefpfjuafiisefijpiestatis esi' iit penes ftb- Jilufes episcOpi, liaefelifci, schisinalici alqiie sceie<
inaiihm episcbpum AhiibChbiii,et ebri^bqiienier Ale- siissiihi sedefuhli quoriim catalogum ex subsequen-
xandfihi alipfiimqiie epi .'bbpbfum'coiisecfatio furerit; tihm conciliofhm Actis nosdescribere possemus, Si
liii saitehi Cohfifinafib, iit exliiiC.iobbaf gum'eifi'(aiaWt cuni hbmirie in' eccleslayiica historia nullatenus ver-
iiafijihalis Bellafminu^ 'ejitisqiie apdlogisla Jaeobiin) satocbngressioneiri haberemus. Jnlefini veropraeter-
Gretsefiiis. Qhalis pja. rbg4tivai, iil cum plufes epi- ffiissis quae de Petro Fullone, SeveraV Macario Mo-
scppi sjb ihfausta syhrido;pef yihr scelusque depositi fiotbelita, aliisque improbarum sectarum viris, qui
. bsseiit, ebfUfh daihhaiip et depbsitio faia essejubb- iJpierariidafe potueriint ut ex aniiquis Gfaecis exeiw-
feihf quam. fatam esse debefie jhdibafet Roihahus plaribus pforsus actio iila subriperetur, he certutu
i JiOhtiiiex,spia alterius episcopi in ipsius locuni sub- indubiiataeque fidei mohumentum exstaret de pleiia-
stftutlo babefet ipcuih qiiani iderii ille'eonfirhiasset! fia Romani pontifleis polestate in conlirmandis sal-
Qiiaih e^ide'1'it'efdeWiquehinc^^ eluceret suprema ejus- tem Oriehtalium palriarcharum eleciionibus conse-
(oj Quesnellasi tomllOperuin S.Leonis, pag3I2. (b) Barouius, ad annum 5Si, nuifl, 128,
«27i i>. CACCIARIEXERCITATIONES 1N S. LEONIS MAGNIOPERA, 1272
crationibtisque, altendamus an praccedens argumen- A ncmpe, sub sexto kalendas ejusdem mensis Novem-
tum niiiel aut corruat. Cerie ul ex solis Quesnellianis bris. > Cujus codicis tantum iecit, ut refellere vo-
suspicionibus infirmaretur, aliquod Graecum aulo- lens argumentum desumptum cx constitutione Justi-
graphum eorumdem Chalcedonensium Aclorum no- niani imperatoris, dala ad Joannem summum poiiti-
bis debuisset adversarius objicere, et suis corijectu- ficem, in qua legilur : i Cbalcedoneiisis S. synodus
ris praesidium nancisci, quod cum ab ipso nec ab Domnum Anliochiaefactum episcopmn post morlem
alio quopiam ex Griaecisfieri haclenus potuerit, ideo damhavit, qui ausus est scribere oportere solum ta-
ad aliud Quesnelli argumenlum
' eripieridum jam rios cere duodecim capitula Cyrilli; > volens, inquam,
gradum facimus. idem Baroriius (b) hoc efipere argumenlum, subjicit
4. Secundo.itaque contendit ex. unico codice hu- Justiniahum augustum hujus actionis nescium. Quod
jusmodi prodiisse actionem, queni nulla auctbritas, quidem Baronii dictum , praecedentibus nostris con-
antiquitas nulla commendabat; cum et chartaceus jecturis, magnum robur praebet, videlicet Orientales
csset solummodo. el ab ignotis schblaribus Germanis Acephalos, Eutychianosque, omnes studii nervos
duobus acceptus prxdicetur, Antiqiiae rei studiosi adhibuisse ut lianc de qua agimus Graecamdisperde-
clarissimo Slepbano Baluzio multum debent. Is enim rent actionem. .
ad lianc hostri adversarii difficuliatem refellendani At divina providenlia, quae semper ecclesiaslico
cbnsrillius et pfudenlius agendum esse censuit, ne regimini prospexit, voluitut in velustissimis saltem
fabulas in sua Conciliorum collectione intruderet. Is Latinis exemplaribus actio illa asservareiur, Tres
igilur Quesnello fidem adhibere suspensus baerens, atttem insignioris notie codices. laudalus cardinalis
pairlim suis ochlis Clialcedonensis; synodi Laiinas „" Casanata ex sola Vaticana bibliotheca clariss. Balu-
versiones lustrare ccepit; tiim ex amicis sciscitatus zio cominiinicavil, annotatis sludio peritissimoruiu
est an in aliis extra Gallias biblipthecis manuscripta virorum variis lectionibus quae in iis occurrunt.
cxempjaria asservarentur, in quibus aciio illa de < Inier eos (ait) unus vetuslissimus quippe qui auta
Domno.esset descripia. Inter caeieros qui ejus votis ihille ad ininus annns peritorum judicio cohscriptus
jndulseruht. fuit clarissimus et emineniissimus Hie- fu.it. > Quare ne Baluzius debila fraudaret latide eum-
ronymus cardinalis Casanata,feruin antiquarum pe- dem cardinalem Casanata, islius epistolaeverba typo
ritissinius. Cujus niemoria, "ob insighiora litterariae commisit. < Actionem de Domno Anliocheno ila ex-
reipublicac bona et iricrementum collala, numquam hibet codex vetusiissimus Vatic. num. 1522, chara-
pciibit. ls, inquam, a Baluzio consuliiis, multos ctere majusculo secundac aetatis , ante mille videtur
Vaiicanae bibliptliecae codicesfcui praeerat) a peri- ad minimum annos cpriscriptus, ac iniiio corrosus, et
tissimis viris lustrari jussit, in qnibus quidem cum mutilus, suppletiis lamen inanu oclingentormn et
aclio de quaagimus reperta fuissei, non tantum amplius annorum. Variac autem lectiones ad margi-
imaginarios illos Germaniac scliolares QUesnellosu- iiem annotatae desiimptaeerant ex aliis duobus codi-
spcctos ab impostorum et inscitiae nota purgavit; clbus, 1321, 1323 j ejusdem bibliothecaeValicanae. »
sed etiani Quesneljum ipsum gravissitne esse lapsum Hos quidem cpdices non esse chartaceos, sed in mem-
pluriniis argunientis demonstravii. Imprimis enim' branis descriptos, nemini dubitare licebit. Sed piae-
actio de qua agimus Gracce continebaiur in codice ter tria illa laudata exemplaria, alia recentiora adin-
Patriciae 491 luliaej cujus fnenllonem facit Rusti- Venta fuisse in Vaticanis scriniis affirmat idem Casa-
cus, quamvis in aliis codicibus ab eoderii recognilis hata scribens : Duo alii codices Vaticani, numero
desideraretur. Nam Rusticus ipse post sexiam Chal- G 5405 et 41G6,492 recenlissimi sunl, ncc quidquam
cedonensis synodi aclionem, illam notam subjecit,' contiiient observatione dighum. Nec vero Quesnellum
quam cod. Bobierianus exhibet: Explicit actio 6. In- alii codices quibus praecedenies editores usi sunt
cipii aciio7 de DpmnoAnliocheno,quondainpdlriarcha, debuissent latere, Corbeieusem nimirum, Diviouen-
translaia ex Grmcoin Latinum. Hnic vero Ruslici an- sem, qui, quamvis inler se non concordent in aclio-
iioiationi lemporis decursu haec alia addita fuit : num ordine, tamen in illis aciio Domni non deside-
Eam vero alii codices exhibent sub fine actionis de- ratur, ul dumiaxat unius cliartacei codicis, nullam
f.imm(a). anliquitatem pracseferentis, aucloritati insisteret.
5. Duu ilaque Quesnellum animadverlere oporle- Nam in cod. Bohieriano actio baec ponilur initio
bai : alterum codd. baud chartaceos , sed ex nietii- actionis seplimac, ut diximus. In edilione vero Crabbi
branis confectos; non recehtipres, sed suminaeanti- subjungitur eidem actioni sepiimae , hac praefixa ad
quiiatis, bujus acfionis lamquam ex Graeco in Lati- leciorem prsemoniiione : Quae inventa est in codice
nuin translaiae facere menlioneni; ac propterea non Patrum Juliae membranaceo, transcripia ex codice
fuisse ei licitum alfirmare GraecamCalchedonensium veiusto chariaceo, et dicitur fuisse Proculi et Albini
Actoruin colleclionem numquam pbtuisse a reliquis Germanorum scholaslicorum. Verumtamen ordinis
distrabi, cumvelusiissimi illius synodi inlerpretes diversiias niillum fundamehtum suppeditat ut hauc
septimo loco positam eam offendisse affirmaverint : tamquam supposilitiam rejiciamus. Elenim Cfabbus
alterum cst actionem Hlam non prodiisse ex unico in sua editione decimae illius concilii actioni baec
codice, quem nulla auctorilas, antiquitas nulla com- verba subjecit: Consiantinopoli vi kal. Aprilis, indi-
ineiidabat, cuin chartaceus solummodo esset, et ab ry ciione 13 feria sexta, referenda sunt ad Rusticmn S.
ignoiis scbolaribus Germanis duobus acceptus praedi- II. E. diacpnum , quae Bobieriani codicis ope, eidem
celur. Quid enim velat quod aliquod chartaceum an- interpreti Crabbus vindicavit; quae cum lecioribus
liqiiorummonumentorum exemplar ex aniiquioribus plurimam molesliam jam pridem creassent, Romani
arcbetypis non fuerit exscriptum? Innumera enim aliique editores ea expugnanda esse crediderunt (c).
sunt mahuscripta exemplaria, etiam recentioribus . 6. Age vero ex Baluzio causam perquiramus cur
cbaracteribus exarata, quae ex vetnstissimis mem- in mss. codd. quandoquede Domno Antiocbenoactio-
branis exscripia fueruut, ut lippis tpnsoribusque per- hem post sextam immediate posifam oflendamus, et
spectumest. Igiluropus erat illi, anlequam rem tam- septiniae actionis initio onte conventionem Juvenalis
quam ex tripode definiret, diligentius inquirere an Hierosolymornm et Maximi sucCessoris Domni; in
in bibliolbecis et arcliiviis vettistiora bujus actionis aliis veroi postponi, et in riona"actiohe reponi, vel in
exemplaria iu membranis exarala reperirentur. De- decima, ut modoexslat in Labbeana Coriciliorum col-
buissel saliem eininentissiino Barpnio aliquam fidem lcciione; el credenduin est tantorum discriminum
adhibere, qui scripsit : < Hxc ipsa actio in Latino causam notarioriim arbiirjo et oscitantiae'esse adju-
veieri codice Vaticano, qui Proculi et Albini fuisse dicandam. Ne aulem vir doctus divinalione uti vide-
dicitur, stib nona aclione ponilur, et sub eademdie; retur, sapienter annotavit: quod episcopi cum ad
(a) Toni. IV Concil. generaliuni, pag. 1514. (c) Toin. IV Concil., pag. mihi 1598.
(b) Baronius, tom. Vl, ad annum 451, pa^. 155.
 127'A DEEUTYCHIANAILERESIKTHISTORIALIB.il. M74
syiio.ios proficiscebantur, solebant noiarios snos se- A eratvoxilla antequam excudendorum codicum ariem
ciitn deducere, qui gesia syuodalia nolis excipereni; hominibus largitus esset Deus. Subjicit: < Et etsi
qo:i scilicet finita synodo , codicem Aclorum singuli demus actiones omnes Chalcedoneiises a.Rustico
rcfcrrcnt in.palriam. Hanc consuetudinem probat sahctaeRom. Ecclesiaediacono esse relectaset emen-
primt) e\ observaiionibus Henrici Valesii ad Eva- - datas, claruin est aclionem de qua " agimus inventain
grinni. Verutn nos illam magis confirmamhs ex S. ab eo non fuisse. >
Lronis Magniepislolis, qui legalos missurus ad Ephe- 8. Has ergo similesque conjecturas quinto setto-
siuam synodum secundam, Dulcitittm uotarium, cu- que suae dissertalionis paragraphis, eo quo solel slu-
jus fiJcm satis perspectam liabebat, suis legatis, Julio dio, Quesnellus exaggeravit, sed incassum qiiidem.
videlicei, Renalo et Hilario sociavit, ut leslalus est, Nam ut animadvertit idem Stephanus Baluzius, ne-
cum in episiola 24 ad Flavianum, luiii iu altera 29 ad que tempus faclaea Ruslico editionis assecutus esi,
camdem Ephesinam synodum. Sed Baluzius, iiac ob- et aliunde inconslaniiae viiio vehementer loborans
servatione praBiermissa, aliam relnlit desumplam ex Paschasins Qnesnellus inficiaius est qusc ciim in no-
Clialcednnensiipsa synodo , qnam eruditis notis ad- tisad 24 epistolam S. Leonistum in Theodoreti causa
ornabat. In nctione priiria (aii) cum recitata fuissct eum oportuit affirmare. ,
pars gestorum lairociuii Ephesini, et quidam epi- ad
Quod tempus auiem editionis altinet, nplat Balu-
scopi clamarenl ea falsa esse, Theodosius episcopus zitts lJusiicutiiConsianiinopolimvenisseanno Domini
Claudiopolilanusde Dioscorodixit : Deducatsuos no- 547, cuiii Romano ponlifice palruo suo, a quo post-
tarios; ejiciensaulem omniumnotarios, suos fecit scri- ea defecit sub inilium anni 549, gradusque sui bo-
bere. Et cum judices et senalus pelerenl cujus manu p nore et ministerio dejectus est anno sequemi, Anle
perscripla essent monumenla gestorum, Dioscorus vero dejeciionem aggressus est emendationem gesto-
dixit: Vnusquisqueper suosnotarios scripsit, mei mea, rum synodi Clialcedonensis,xkal. Martias anno 519,
religiosissimiepiscopiJuvenalis sui, religiosissimiepi- et eam absolvit anno sequenli m kal. Aprilis annum
tcopi Thalasii sui. Erant aulem et aliorum reverendis- integrum et aliquanto plus Iiuic operi incumbens.
simorumepiscoporummulti nolarii excipientes.Si non Diibiiun autem est,an islud eiTeceritConslaniinopoli,
esi meorum notariorum lillera, quia unusquisquepio- an vero apud Chalcedoneni. Ut pro Chalcedohe sen-
prium habet. Hinc crgo. colligil Baluzius , quod cum liam, faciunt mendosissimaenoiae appositae in fina
codices tabularum ederent in paginis, eas quisque pro primac actionis, ex quibiis deprehendisse videor an-
suo caplu et libitu disponeret, sicque factum est ut tiqnaiii. veramque leclionem, quemadmodum illic
initium causa.', v. g., Ibaeretulerint in sexla aclione, dico. Huic lamen conjecturae(subjicil) obstare vide-
alii in sepiima , alii etiam in nona, alii denique in tur mentio codicisAcacmetensium,quod omnes sciunt
decima, alque ita in caelerisactionibus. situm fuisse apud Conslantinopolim. Verum istud
7. In his tameu exponendis paululum digressi est explicandum, ut dicamus Rusticum non loqui de
sumus ab eo ordine qiiem servavit Quesnellus codice AcaemetensiumConslantinopoliianorum, sed
ut.hanc Domni actionem prorsus esse supposili- eorum qui erant sub episcopo Chalcedonensi, quo-
tiam incassum ostenderet, Nam cum eum minime rum archimandrita Joannes subscripsit libello mo-
fugisset eam reperiri vel in Bohieriano codice su- nachorum ad Mennam patriarcham totamque syno-
perius laudato , vel eam judicatam esse 493 Post dum datoin collatione quinta synodi Constanlinopo-
aciionem sexlam, tamquam ex Graeco in Laiinum litanae sub Menna. De cujus rei verilale ne quispiam
versam, tamen maluit Rustici diaconi malam fidem *udubitare posset, nos libenter locum a Baluzio lauda-
accusare, tamquam schismaiici, et a Vigilio analhe- lum 494 coi)SuIeredeliberavimus,etarchiniandritSR
mate perculsi, quam sibi persuadere Clialcedonen- Joannis nomen scriplum ofiendimus, quemadmodum
siu.ni PP. esse genuinum fetum. Quid? Falso credi- in nota ad calcem apposita siibjicimus (a).
dit bujus actionis interprelationem Rustico adjudicari 9. Restat ergo dilficulias an Rusticus diaconus
posse, cum is suum nomen soli primae aciioni subje- praeter primam illam Chalccdbnensem aclionem re-
cerit in hunc modum, ex cod. ms. Bohieriano: Ex-. liquas emendaverit. Quesnelli argumenia suntquia
plicit prima cognitioChalcedonensisconcilii.... Emen- nullibi iu gestis mentio occurrat emendationis a Ru-
danles et conferentesmanuscripta a pridie ante kal. stico factacpraeterquam in prima actionc. Postea ad-
xni. (id esl Decembris fer, quarla indict. 13, xv kal. dit nolle se ista pro cerlis accipi. Recte, scribit Ba-
Aprilis Rnsticus per gratiam Dei diaconus S. R. E. luzius. Nam ipse supfa, nimirum ad episiolam 24
contuli, annotqvi,disiinxi. Deogratias. Addit praeierea S. Leonis, quse scripta est ad Flavianum episcopum
quaelegenda occurrunt in editione Petri Crabbi ord. Constanlinopolitanum, quaequerelecta cst in actione
Minorum,videlicet: <Finis primaecognitionis Chalce- secunda concilii Chalcedoiiensis, agnoscere videtur
donensis concilii, quae finita et emendata est anno lianc quoquc adionem a Rusiicodiacono enieiidalain
Domini 417 (emendatur in margine aut 454, aut457, fnisse; et in disserlatione de causa Tbeodoreti, agno-
iii omnibus pessiine ait Labbeus), feria quarta, in- scit itidem eum ad codices inonasterii Acaemeta-
dict. 13, kal. Aprilis xn. Ruslicus per gratiam Dei rum accuraie recognovisse Acta concilii Cbalcedo-
diaconus sanctmEcctesim Romanmcontuli, annotavi, nensis. Addo aulem haecverba posita in calce ac-
distinxi. Deo gralias. > < Eadem (landem concltidit D lionis quinlae in codicibus Ruslici, idem contulit, ad
Quesnellus)fere in ediiione Romana paucis varianii- eum necessario referenda qui superiorcs ac.tipnes
bus. > Quare sibi blanditur nihil certe statui posse iconiulerat cum codicibus antiquis, id est ad Rus-
cx li.ujusmodianootationibus, quaesibi non cohaerent, licum, cujus solius mentiocst in codicibus antiquitus
ac propterea non unitis Rustici esse, sed plurium an- emendatis. Nam quod idem vir clarissimus suspi-
notatorum illam Bobieriani codicis menlionein. Va- -caiur codicem Acaemeiensium, quem lustrare coe-
ria binc inde colligil, ut demum lectoribus persua- perat Rusiicus, primum quidem in Oriente emenda-
deat Ruslicum relegisse Chalcedonenseinsynodum ad ttiin a viris Rustico anliquioribus, qui aitestalioncs in
.Acsemetensium codicem, quem jam conlulerant et eosuas apposuerant, adOccitleniales posteadeporia-
ernendaverant superiores ipsi correctores; suamque turn, a pluribusdescripiumesse, adeoque emendatio-
pariier aiteslationem apposuisse, nt illi suam, sed nes jn marginibus appositas non csseunius Ruslici,
lii reliquas aciiones recensuerunt, ille ultra primam sed plurium diversorumque annotatorum, mcra di-
progressus esse non videtur.Addit annos quos anno- vinatio, ut pace ejus dixerim, quaeratione non con-
tatio prior designat ad Rustici aetatem periiuere non stat. Cum expresse in reliquis aclionibiis notas of-
posse, et priorem illam annolationem fieri suspe- fendamus quae indicant unicum et eumdem csse an
ctamex liac voce mqnuscripta.Supervacanea prorsus r.otatorem et interpretem. Neque obstat aciionem d
(a) Tom. V Concll., pag. 1103, legilur : Joanr.es magnimonasteriiAcmmelorum,sub Photino sanclivamt
Dei misericcrdit.vresbyter et archimandritavtnerabilit episcopoChalcedonensi,subscripsi.
1275 P. CACCIARIEXERCITATIONESIN S. LEONIS MAGNIOPERA. 1270
qua agimus Grsece desiderari. Miilia etfiriifsrihtvele-. A relulit Nicepliorus scribens : Cumquibus et Domnus,
rum Graecofomscripla, guae hodi.e Lajine tantum Joannis Antiochenm successor, annoiaiione sua ea
exsiani, heque ideo iiiiiius yefh piitanluf, h't Cpifstat cOiifir'hid0. At ille pblestaii suw.reddiiusj quod ittis
quainpiiurimlsiexeriipjisiaiijebdeiii clarissihtipSteipba-. cessissetreiraciavit, Dibscorb et principibus ex auta
nb.^i\uz\o:,.^dise_i\^, qu* ipsie cbllegit fexcoricilil irnperidli viris resisiehs. el cohira decreta_ utpote qum
Epiiesirii gestisi,pt.ijx ipsb Ch;alicei3tVnensi, ihfjuo et tidwrsiisEcclesiusiictissaheliones fticla esseht vocife-
actib de Dbhiho liabUa est.Dehiiiiie aciloherii IiafiC rtihs, syhvduihquiimpiaihappeiimti, it Mbscriplionem
v.e.rsaniesseex Graecoteslaiur Rusjicus, cu.hsefilirti deniqilesuaihrcddi sibi flugitans, Verum Syiiodus ea
icyasiipfjflitiisisepnsCure ^aijferiiiridi.caiumei|. MoJli decdusa liiiic qubque sdcerdoidlehi a.demil dighita-
bfabliib. ^iioi^ue.itamqiuahi de bs<*iiaiiiia Baliizius teh\ (b). Siibjicit QucsiVellus: Duo isli auctores fa-
Quesrieilurh fcafjpi it, qubd pef perani iiitfifirfbfSiusfubr cije conciiiantuf, si diseris NicephOfuihvefam ra-
rit .Rusiicii^.yapn^jta^iJbtnein, ..^t.ia. Js.cfipslt,: Actio de tibhem iiiililisse cuf de depohehdb -DoinnoDioscorus
fidmnp Aniipchefib,'quarn;ihvehi in codici Ptitricim cpgiiarit. Libefaiti vefo teiiuhi scribafum seu lypo-
Julim iftqmVjtihacepnbip. ifdiiscriptani ex dqdice gfapliofuhi bsciiahtia et allucinaiione corriiptum
vpiustp cli'aridi:ePf'qifiim dixil ipsa fdissc Pto_tu.itet Al- esse, iisque Verbii subessfebaliologiam asseveraii jl-
friiii'Germanoriihischdtksiiibriiih.Igitiif p'mheSihtelji- •lahiqfieesse coffigehdam jiixta Aiigtistihi sensa, ut
gunt hanc actip.oemnpn excodifciiiioVo,Sed bx eb ^ui pfo remahentem, resiiiehtem, yel poiliis remeantem
yetus erait aeyb ftustleicje'scfipiam fuisse, qiii fuerat ; ab Orlhofloxorumdeposiiiohe. iLahdatitaque cohsimi-
tfpbuii fet Albini,Iraiftim virpriiin dlseftissinioruiii. leWi 1 Augiistihi Ipcum deBaiptismo cbntfa Donat|sias,
Iiah'c;taim.euh(ufpfbdifbex uhicb Cbdiee'cliartaceb, _.III). . ii : Quos ad pacerh atque unftatem sahctw Eccle*
pf bbaiit, exem$la'riayqhibuSusi siitit .Craiibris, Bafd- H siw fehieare cupimus; et alium 6X fepistbih 172 ad
njus, lliefpiiyhiuiGasariaia, idqiie iridicarit. cbdd, Gfispinhm : iVisi ad cbmmuhioheinvestram fenieti-
GpfbelehEis,bivJbnehsis. ctuh itaque tesiis sit yijiii- visieht. Hanc iamen Queshelli paTaplirasim nbri prb-
sitas e't cohspriahiiaicbdlcufh, yii iriifeliigi^bfest cuf bat Baliizius, et jro virili JPChWab efhditis vexatuiri
taiitopere hujiis atiidhis aucioriiaifem elevafe atcjub explicat. Afbifratus hihiifuhV vefuth et geniiinum
profsus deiefe "piueshellusriisiis iiiefii. CpiVtbhfleris' Liuefaili Vefbofuhi. serisum' liuhc esse r vi&eli&Sfj
praifefea liaric earridehi'actibrietn nec irihoiiiisse Fa- Dibscbnis ih latrpciriib Epiiesinp deporshitepisbopos
cundp;ilefiriiiarieh6fm qh'i6pn's suum offliodbxhs; Domriumverp, quaihTisipsfePftBtfdoxiis
cojfj.scfipsltprii ifium.capiiuiofum defensipne. Immb eSset, hbn dep'osoi.t,\qtiiaipsi jaih feohsensefatih fle-
jfacuhdlis jp.queh§JiibDbiiriribeiiin arniihrnefatSS. PP, pbsiiibhe bffhbdpxofum et Eutydlietis absblutiohc.
et yenefaliiii.bhsiEfclesiae.dpctPribUs,ibihni Chry- Sfed liuiic quoque femahehieth "iiidehihaturh pfbslea
sbsipmo ei "SrfegtiribNaziarizeho, ut yideffeeSt Jib.; damhaVit, hififiifuihpost alibs'-'bmnesdamhatosj quia
ii',. cap, 1 Baluzio ^faVius displiC'etqubd Queshfelliis iipistblam ifdDioscbfuttiscfipserat cbnifa-12 capiuila
Jtustioi fideth in .laJsiiiitis suspiCibneih ybcavefii. Gyrilli. Itaque hbh eit deposiiiis a syiiodo , qhia
Q^h'(J6,.Xid.^li'^ii''pid^ini piufihihni' EcdJfesiaiiihiybigai jihjjliib pcbnilebat ehih pf8eStitisse Cbhsehsum br-
detfei, obpraciafam bjiiirSmlriVpehsamih Chalcedb^ tbbdPXbrum. ' • H.
iienMifiriActdr^ Hequfe' laudatus, Baluziusalteraih febnjectufahi
ejqiinsuspic^ fjiieihelli fifobail;quaih'•exLibeyair iestiihohib infefri
ul yplteridcrefiiDbfhJifiihripyriessfe daniihalph) iibst libriffehiiliti,' VldeliCbfatgrbturii'et absehtem Dpirihum
inbfiteiih. .Sicieriiih.falsb pefsiiiishm eral quibhsuam iQ daThnafiim riiisse;i idclfeb nbri difi deposilibni sriae
ifvpiliusiipi, ut sjat.irrialiai 4j|i5 afgurhe'riiaJjaiisi ihpfefvixissei iiec usqhe ad Clialcedbriehseih syrib-
iielli: rejelipre aggfefJiierisid'em'.B3jiuzI^y^"x^lTbd'ytt;Qiiifipefdrfxisse aetateiinAd 496 n*b subdit Balu-
^jupriihi afguhiehtbfijm uniihi illud esl, qiibn exim- 2iu"s"•;.Pblefiat liahc cbhjecttifam juvarfe tesfiifibriib
peratofe Ji^s^nMhoy^i^pi&c|Qpia;<|uiin_tae .'6ynf6idi iii stH Euiychiiiifjiii iri.Anhalibus suis scfibit Dbmhum irior-
jierioribus 'biiaihex Biafojhid a<ii dii.viifiiis.:S;efitejiiis"iiVp
dI tuuiifieUse arihbibque'htl pbst iilam synoduiri Eplie-
^un.enlui'S..niiil^'' prpfsus .iie cbirriiefie, ex erfo- sinSrii. "Vefhiriahstirihiti ei' hf bpiribf de' causa, quia
rlbus.lijistbricis qiii passiiri iri imperaibfis Jusiihiahi SUtfist plerius fest efrofibiis liisloflcis et chfpnbiogi-
iStiex anis rbbus yniihiin%.yefiS'.'^uaefi^ ht hiii;ilCfefiidafeybbSsitde Viiafeiihorie Doiririi.
p9>isjiitu11dniilfii'si,
gjfjin.JaeAyiibfliibiis iiis.fefiasurit, IJalfizius assevefat. Sed Liberatb Libfefathfri ipsfim bpifbhit, qiii paulo
QiiiEquIdeiriphjhin'*d.(i'^Qu.eyn'eiIu^"ip'spyh'lia'ie:r^ Ii*atlid pibStdescfipsil inprfbm Flaviani,- et qfufemadmbdum
debuissehjj,ihbiuii JSaluziiifiilio' sfjbutiad ijiia.ijifbbd'!- pfb ep ^iiiitbliuS.TubriStbrdifiatiis naffai, et ebdem
pi,,piSsertim ^uiriyiiiiliilde. nittftfeaffto'ci'uf
pqiiiiljii.i'ariiiVai^- tenbfe aifypfb^^Doiririo'flfdiWStuhiesse Maxiihiim,
tjpiiieiingestis cpjicijii CfialcedPhehsls rat, qWd WeqYieisddif DpriVrihmfiiisse ihbftiiuri). lihmb tarii^
diligehtef iii.quifehdiimfesset:.a,qiibbiimtjiibqiiijJuf lii- qhahifle vfifpibcufufh'fiiiSsesequehtia demoristfahl.
iiiani et slhb^ipiinfS iitijs*iiiiio^ii'^In.siiktfere'vd 1iiisse't-. Niirii'rbefehSiiWFlaf iarii rtjijitd et Ariatibliioidiha-
i i'lt), Jam iverp Dbmifuiii ex iiac 1iice!;iiiigraSse, (j.bne y shbjririfif de ofdinatlbhe : Maxlihi iii lbfco
(juahdo Cbalceijbhehse' fefsn^cifiiim haiiiiuiri fuit, bx -Dbihiii,NqririiiiriirifcbIbafe,;et Atliahasii in loco Sabi-
jteisiimbnipiiLiiferailiiiabbiii,ialrtSijiife vetefuih dictis, ihlariiiijhlla iribftisepfuihvbl alicujus e'x iis facta flieri-
yioienter faiheii ihieipfeiiiti*!, Quesriejlus cbriiehdit. tibiie. Siciit efgb Ibas atqubSabihiarius airite feohei-
^afraf iinpfimis Libbi;a;tiisdiacbnus.qhemadmbdurii D litiiii Chaleedbherisfe Wibftui hbii efaiit, quia huic
iiibscprus episcppus Ai^xa^n.riti^ini&tfpiciiaibEi|i!i6i.' syribdb iiifefiheriifitiltahetjiie-irifferfidfebeiDbihhum
islno liiarii eplscppuiiv Ede^eriiih) , Tliebdbfbium "aiite litic cbhcilium hfbfluum fuissfe; qiiia cbhcilii
Cjfreriseih,yEusebiiuiiii,iibryisi;'diisei>i., flafibihHm toii'- Ejiliesihi remppie afegfolafbat.. Afguirieriturii pariler
.'ftanitin6'poliiarfuiii,aiibsgue brtiibiibxbs"CUHI D omhi ftegai"ifhindfesurhptum ex sileritio Libefati, tjui, sin-
.^hiipctieui. cbhs.erisu, ciijiis aiictofitaife afbtfibliSiuf, IhlaS a'ctibri'e'scohcilii Xlfealbedbnensis feceiisens,
deppsuefii; ipbst hbs bhjhes aititehj: Et DbjiiiiumAh- iiullarri'causacDbiririlfacif hibritipheih, faciufus baud
iiqcheniimr'eindnenleqi.au' oftiiodpspruhi deppsiiibhe, "dubie si yefa Ciffeiieum cohtigisseht qiiiE in ea
'ijuiapqrticem. fdcl.ifs Pibscpfo m.deppsiiipiii brihb- 'acfiSiie nafrarituf, fa'feilfe fefellit; §icuiiet Sliaih cbn-
doxdtiiih el EiUyciiisdbsoluiiiine. Depbsfiiis£s~ltiutein jfebthfamdeprbhiptahi fexvefbis Efagfii scliblastici,
dplb Dibscpff sii, .'Posiqiiiiih cph.keitsiiih dmmbiis ijiii scriibehsIhEpIiftiiiha synbdo Dbmnhirideposilum
adlisjnjneiifb 'ejjusrpisidiis, qhas adipstim Thisse, de eti qtiid-pbsiea ftictum fuerit ihvehire iton
'.P.ioijc.df.g,
bibscoruii} Ahiidciferiiiiboihniis bpiilid diiodecfhtcti- pbiuii; ei gesta Chalcedoiifehsiarfeceriseris,de Dbmho
.pitq fcyriili scripserdtl 'daiiihdvii icgroium, abseriiehi pfbrsus silet (c). Sed' ufflhsque sCriptofis silen liliiii,
illd die (a), Sed aliaiii caiisain deposiiiomi Dbmhi 4el ipsiu") Evagrii i^nofantia, quid pfbbahl pfb Ques
(a) Libefai., caip'. 12 Bfeviiifii; (c) Eva§fius sehbiasfiCus,'lib. i, feap. IQ.
.....{(_)NicepboruSj lib. iy.. cai). 4.7.
 '1277 DE EtJfYCllIANA Il/ERESI ET HISTORIALIB; II, 42.78
'iielliaho'systemale ? Ambo isti -scripfores usi surit.^ Domnofaclum sitj si is revera superfuit suasdeppsi-
-^bdicibus ffi quibus actio de Dbtnno non e>:sia- -lioni,et sisuih.pluseiinGhalcedonensi syhpdodccreti
Mculii(a'itBatiizins)non exsiat eiiam nunc in -sutit ex faCultsitibjisEcclesiae Aniipchehaeadviiaiii
- liafj
*odicfeqdeh) SppeliaflyusParisiensem: Neque lamcii snsieniaiidain";Magnamiiigereredifficultalemfaleiur
- itlfctffafsa esfiNam quemjidhifidun) si iiondum ars Jlaluzius, sfednnllo ihpdp Quesnelliopinipnerrijuyare
typbgfaplfica itiveiifa esset,- ei aliquis codiee illb -affifmat. Nam Evagrii yerba confirinaiavideiiiuf.ex
-tiferis Siciioneiiiiilaniiprifctermillerei, nihil adversus ii.iiciofequi Eutliym|i vitam^descripsit, diceniib Eu-
codiciirii sudtPriiatCmpraejudicarevideretufc,in qfii- tJiyjiiiumei^pratn.unfiassejnfeiiccmviiam in fjiiscb-
bns ills invenittir- sic Libefali aut Evagrii diacono- patu.iet depositibhein dejnde ihalorum iibiiiiiiumet
• rum silehtiuiii praejudicare rion polest.adversus.eos sludip artibussque,snlieundani',i.Caut
• codices quos cbTisiat eoruih aelate habuisse illam ^faesj.igiaWfnm pceniieniia ducius, qtiod saiuiafibus,hijjbaiis.iiioniiis
praedieiam aclionem, ... «pn obtempefassejj ad BunideiTikullijriiiui)) iri Pa-
12: Sed Hocet. similia argtimenta ea erudilione <.iiB.si.ina.in rediisset, Ilinp ,ergp (ait Balii.zius]faciuin
rriaximaqus pbliebat prorsus solvit et jfexplicatjBaltt- #,st utqui yila.mprpcui Aniiocliia etIri siieiiiip thifis-
zius, perspicue.denfonslrando unde lanta cbdicutn iyit, in bblivionem venfiiii Ahfipcherisitim,adeo iit
Graecorumdiversilas orta sil. Cujus qitidem.verba ..yerum,sit Domnum.ppst, depbsiiibnefii suarii,seb.es-
subjicere ifecessariuinducimus, ul penitns qiiaincum- sissein eremum., -et ut TjieopVariesijiibque.clirbiip-
que' supprisiiionissuspicionem aboleamus. Obseryat .graplius et qui.ab ep accepit AhasiasiusBimibiiieca-
igrtuf vir doetus concilii Clialcedohensisfinem esse ijius is'lud mandaverint.meinofiat;Titierarum,,.qiiahfvis
ffeverain sexla acfiohe; ita utea quoque complecttf-- jiversam scccs.sus:ej.bs:,.causai))[afl'erant abea qiiaiu
• lur ca^nones,Actioiicsvero quaesequuntiir, quamyis «.profcrj auptor
•in cohcilip acliiatai, quia.iaineii ad fidei,causam npii =,._lh iQuodsi yitK.S..Eqfhyimii..',..'.
"ipiiierideretquisiiii&jpfemfiilfemesse
jifertinebanl; sed ad ..negolia priyata; i.ilcifco^.mu.lli .adiiibendam,Eyagfip, qiii exeiiiiie saicuibSexip:siiaiii
episcopi, exarato fidei decrelo,-iter afripientfeSi,ad iscribibbai,histofi;vrhi,(jlia.iii,Tiiepjihaniet 'AHaisiasio,
, propriasiremearunt sedps. Id.colligitex. Vitp SyEu- .giii;mui{uihrehibj^ cpiiti-
thyniii abbaiis,- et: ex iPejagii epistolf»,ad..episcopps gisse,narranlur, egp.hpn Qti'e'siieiium
Isifiae. Legitur enim iti Eulliymii .Vifa Slephaiiuni a.nimadyertere bpbjiiebaife^'iignai>oiySSd ad hujiis vefba, qiiaeiiidi-
FariiniSeet Joannem Sarracenorum ..cpiscppos, ,t\»i cafe iibri possuht Doiuuuiri^ ^si^hVe.fti.yet. a
!bbg"foiiith;
Clialeedonfensiiftderant;synodpj lidei decrcjpedilo, j,Dibsc,o,rbilaiuiiaiiiiriiioiiiliu istip'efv!xissfe,.scfl c vi-
. celefrime alfseedfinies,IlludEuihyiiiip dejuiisse, pu- . yis .eXjCessissei- Qiipijipdbeiiirii ejirs hibrs 'Jatefeypp
tarites jam absolutam syiipduni, TUnda.postea eorum ,-thisseij si ejiis infiriii.\tasfiofilaluiirigiiur dic.feiidiiih
iioinina nusquam conrparent iii act.jonjbusquaerpipst esl, ex ea .inju^milaiepieife Dpiiinuiiri'cpifviaiifijsb;
sexiaiii sequuntur. ,Sed::apci'Jius id ..d.p.cet, ppntifex isetliSrumnafitiiiii*iiio:a*jfeCi:uni bi.bpriiusibilesuffiii-
. Pelagiusv Pierique Grwci qntiquiorescpdipescoitlinere . tuiji, .jjugtlifhpiisiiiftlcpfi artitiiJs:riuiiiius(]uepiijem-
syhodumnonnisiih 6.pctionibus,_subjunciiscanonib.us, pefayerif;, ab liaminum ||^iq!i^hitiai^'^u'Utf'aiifeffe,yd-
dempnslranlur,ui.omnino cmlera quw privqio. siudio ' Iiierii, pipcul a))Ahiiftfclffefi& paifTSreiiatuiii iseycrciiifit
fuerqhlmota non hqbeanl. JGlpiiulo stipra ,.:figffaiili Palujsiiikfeerem.tini le; fecifiiehiijyiit fiiiiijiiil.nivitib
ergp curqrespicite.guiqsexia iilius dclionesanclwfidei s.uaecursuri) absplvfer.et;J^f&igreiiitifene ihitavit Biiiii-
. professio.consumnialur-, mbxque in sepiima ad.ih.siru- .ziiisEvagfii tieslinipiliiunirip'iiadvfefsSfitiiebpliahis
ctionemjam fideiium reguiq canpnuin.jigiiur,ulierh-] i£ el Ahrfsi.asiis*p'fipii|, ivjuSinvis;yiveMa scfipsefihi.
ribusyerflcclionibiisniliil ue..causq.fiitei,.sed sqlqfie- Nariililiiis verba dpcfenii lB. laiere vMtiisseDomHiiiii,
gqtia privaiamrsqnlur.Jiecesson&uo, vel jpniius sibi 'iii iiisi. iinus "Cyrllilii^ .ffcyiiibpbliiaiiiis,jjbi ejufedeiii
si
ipsij qua 497'.;iides. Paulp. (liacbrib, censenlanea efemiiiicpia fiiit, iiuafii "diiffiiihs-jhhabii^liai,feeiei'0-
Scribii :S,, GregurJus iii episiola ad Secuiidinmh : iuhi ijiifd detexis§'ei feiiyirihuhiiiiiu'1 dubieciiih Evi-
S. Ciiaicedonaisissynqilus. usqueqd.definiiionemfidei gfibjgifbfafebjiis qiiidBeebifa^tiirh'^it;
de
ei.prplationem cqnpmtm generqtibuscpfisis tbcula 4J98.1S. liiriiJ.Ooiida"^
esl. Nain pbsiprblajiprieii)canbiiiiuis;')ccial'iai ejiisco- .' nel|us adducit ydbfihfifhVahtfam^oiiiiiibiibih deDpihhi
:ppr:umcefiaihinasbp.ire curavil. fymii igitui'jhifiim : nii)fte,,yiiieiicei bujus *cbhiiiiidlifeih pejbfeih fiiisse
sipieriqiie .cbdices.Giieci , ei .quidein aiitiqiiipreSi .juvenaitsiliefbspiyteiiMiiiSijorUihijti&quibus syiibdiis
nbh babuerunt plirii..aci.ioifesquac s.cqiii;ntuf ppst 'aciibhe quafia ihdjiigehXi^iai dedit.fettifeIjiiofulh iib-
sextam ? ;Quareiactiimi.ut.ppsiiiioduh)eii ^(Idid.eriht, ' hiiiiibiisad altafb^^'fecitaifidii AiifiMih^ scripsit ad S.
et in gesta iniuleriiit diyefsis iiibdis, teiiiporiiili or- tiebiferfi. Sed uriiie ioiiisiatliVduigbfiiianlpfijBhiiSsis
"dine(niiniriiesefyaibr.illaii) vel aliaii) ihsefeiit'es,iaut ' yfefaepbeiiiiehjii*kiigbis'ipbmiiuih'exjfeiiissie 1 AliqUos
...pipitienies,prbui..quisqiie' affectii.ducpbaiiif. Cbii- iri Epiibsihft 'DibsBpfisyfifrdbliipisbsS; lie'0 reeipieri-
."tludii.Baluziiis: ;Vetusjcpllcctbr piriisit ariibiioiii,de iiiis jussit; seti iuiJi il§ cdiiililibhibus qiiaSipsepfie-
pbmnbj seii eani iiabiiii yeiifs exerifplaf, e"xqub de- ScfipseVatiii epiisibia84 d^ ijtSiti tehperlbfibusegi-
scriptus est codex JuliaePatncia-. irius .-tiiias le^aiiiihesii*:UpiefrifIi
Abtliiaii et «ociorurii,
i3.,Pfaetefea, ut fprfius Qiiesiiejlum sibi ailversa- 'altefaii) Liicehiii et Basilii ad yOfiehtal&sinstituit,
riom Baliizjus persifiiigat, exempTiim, bffert aeiipriis ,_"' iirb nprihuiiis I*s*jslsp&hiieriiibiis'ei salisfactionem
Chalcedpriensis,in qtia causaiuief Plibfium epii.cb- ufeliiiaiii"eiuiltfeiiiiifuifecipielidii : dfe gfavioribus
pumJiyri et iEusiaibiurii Befyti aciitiita eil detiiijta " iapyis taiheh sibi -jiidicafere^efy.ii,Ift coiistat ex
jesi, Quani fluideri) rioiiJiabuefurftveteres Clialcedo- fc'bjhrnbriil0i"ib daib Luceiiiip , ;atque iBiisilioi pos-
iiehsis synpdi cpjjaiibiies. Sed ista pfbdiit ex Gfscco tfeiliis" ii.sgaiis"& Brire al Gbrisianiinopblim mis-
Vaficano cbdice, sliidib cardinalis Bafbriii, quaiii ad sik iifb lapSis pcehirehtlbus fecipiBndisi Sed Db-
jcalcerii quariae actibnis pbsifam, inyeriii;.yqiiamvis , mhurii -5u ebftiih iiiiirierb fuissi)»,.quoriim fawsa
-Bajsariibhilhsciipjlis adcaribiifeiiiS9 C.i.alcedbhehsem duriqf videbdiili-, qtils VfQjjiritelhgil? lgimr hiijus
ilesietufearripbsifairiesse iii fine gestbfurii, iri cbdice fcaiisaejudiciuhifeiJexSirieii ulfibfeihaghoLeoni rcsfer-
quo utebatuf. De cfuafe nos, lubujeritiiisvefbayfeci- vatuni efat, qubd cl.arissiihiisBaliiziiisihinime obstr-
inus iri disseftatibne poiuificise ebricilibfiimAcade- viivlt, neC,Doriiiii/caiiiSa;Sxiliis"erat de i|iiib(is vel
liiiiBaiinp litlBf quaiiijpsijahi )ii pf»ce;d'ehii:tajilte pbjitifibii iegaW;'vel .AiiafPIiUS,vel alius irjuisquam
descfipsiihus. frbpierea inlijjtde feairi;praeseristjisse- .ridicafe jftiss-et(ii);. V'd!etlanifet)alhi ralio iib opsb
renfes, sefmbhem cbiVyefiiriiusad EVagfii 'silen- ' Biiiiiztoadddctai hiihiiiiiihDbiflliuiiipost stiinn depb-
iiuin, qin fpit, civis , et .a.ilybcaiii.,'Aritibclibrius',,ut silibiieiii secessissfeiri Paiaestiiiahi.adEuiibyihiuhiab-
diserte .pfbbiaiicl, Herificus ,'VSiiegj'isi;.'diffiiiilbpfo- baleiii'shiuii,titljiiedesiisSeiiitferepiseopos, propterea.
fecto vlijetuf fexlslimafe ilJum Igitofasise qhid de qhe riiillafiiquaeslibiieiiiesse ipotuissedc ejus noniitKj
tdi VicJequ* iiiilirius dfeL'e'6'His idiiehsficonciliurhj cap. 15.'
gesiis ahie Clialcfei
 12*70 P. CACCIARIEXERCITATIONES 1N S. LEONIS MAGNl OPERA. mo
cum aliis episcoporum nominibus ad altarerecitando. A bumauius cum illc ugere vellet, ipsique permit-
Pluriinuni qiioque Quesnfellumurgfet aliud argumen- -lat fruciuum eccles'fasticorum porlionem percipere,
tum.quod Baluziussubjicit. Nam (ait) si Domnus pro- quoadusque iu vivis perseverabit. Maximi petitioni
pterea censendusest mortuus, quia nullam ejus inen- itaque cpncilium annuens, legati, seu vicarir, apo-
tionerri in suis epistolis ad S. Leonem Magnum facit slolicae sedis per Paschasinum sequens decrelum
Anaiolius; mbrtui tumfeliam erant Thalasius episcb- iriierposuerunt: Sanctus et beatissimuspapa, qui epi-
pus Caesareae,Eusebiiis Ahcyrae,et BasiliusSeleuciae. scopatum sancti et venerabilisMaximi episcopi Anlio-
Lebenim ad Anaiolium resporideiis, istbfumquicum chenw Ecclesiw confirmavil, justo salis. judicio ejus
Dibscpro, Juvenali atque eiiam Eustatbio episcopis merilum approbasse videtur ; siquidem memoratus
fuerant parlicipes Ephesini latrocinii nullam expres- Maximussuo arbilrio Domno voluerit esse con-
sam nieniionem fecit. sultum, ut sumptusei de sua Ecclesiamiserationis in-
16. Neque validiora deinde censenda suntmulta tuilu prout mstimaveritlargialur, utcontentus alimoniis
alia argumenla qhae himis operose in suae causae quiescat inposterum. Sola ergo miscralione Maximus
praesidium huc illucque excurrens colligere nisus ducebatur laleui frucluum ecclesiasticorum jportio-
est, uit supposiliiiam esse ostenderet actionem iieiii Domno superstiie concedere, quamvis nullo
illara de quaagimus. Siquidem siea ad trutinam re- jure posset Domnus in sua episcopaii sede iterum
vocemus, utlaudalus Baluzius jam fecit, illa nonrisi coilocari. Anatolius quoque Gonslanlinopolitanus
verba, fallacias violenlasque interpretationes praese- episcopus liiinc Maximi indulgentiam misericordiam-
ferre intelligenius. Hujus generis illud est quod sibi que laudavit, dicens : Laudo et ego condolenliam
miituari posse credidit ex epistola Gelasii ad epi-: £ (alias cpmpassionem ) bealissimi episcopi Antiochim
scopos Dardarise, in quapontifex plurima judicio- Maximi, in quibus spontanea voluntate ipse iales pre-
frim exemplai profereris ad suassedis auctbritaierii ces oblulit, ut sumptus prwstaret Domno, qui fuit epi-
explicandam , eos enumerat episcopos a j synodo scopus Ecclesim tanctw qum sub eo est, prmter hoc
damhatos, quos apostoliea sedes absolvit; ait veniam prmdiclo nihil requirente
concessisse iis qrii in pseudosyhodo Ephesina lapsi 17. Quod vfero S. Leo Magnus irritam facere non
erarit, dum lianc in irritum misii, liullam Domni debuerit istius depositionem, practer ea quae in prae-
Antiocbeni facit meniionem. ltaque ante MaxiiriiSuc- cedentibus adduximus, et suflicicnter ejiam explica-
cessoris ordinationem Domnus mortuus erat. Sed vimtis ih exponenda S. pontificis epislola 64, adhuc
quid dicendum essetde Iba Edesseno, de Sabjniano ex episiola quara scripsit adJuvenalem Ilierosolymo-
Perrhensi, in quorum locum ordiriati fuerant Nonnus rum episcopum Quesnellus et Baluzius intelligere
ct Alhanasius ? Isli pariler in latrocinio Ephesino potuissent, cum is potissimum sub num. iS difficile
corruerant; GelaSius in sua epistpla eorum hullam exploratum esse affirmaverit. Consenserat utique
liabet meniioneni. Igitur et isti ante Chalcedonerise Juvenalis Dioscoro in latrocinio Ephesino, sed neque
concilium ex liac luce migraverant? Sedfalsam pror- fuit depositus, neque in sua perstitit pertinacia.
sus fesseIianc consecutionem,.etveteres bisloriaeet Fuisset tamen deinde a S. Leone et a synodo Chal-
Cbalcedonensia gesia palefaciunt. Nec majus pondus cedonensi depositus, quia deppsitionis maleriam sibi
obiinet aliera conjectura, quam colligit ex Leonis creaverat, ob qtiam tion lantum cunctis onhodoxis
agendi ratione, qui, recissis Ephesini latrocinii gestis, se reddiderat invisum, sed etiara episcopalu in po-
non cogitavit excipere Dbmni depositionein, sed ab slerum indignum, quas ob causas aliquod tempus
imperatore Theodosio peliit ut omnia in eo slatu C longe a sua sede abesse eum oportuit, donec per
nianere juberet, in quo fuerant ante omne judw . debitam poeniientiaesalisfactionem indulgentimtem-
cium. Quare sibi persuadet nullum effectum ha- pore resipiscentiam delegit. Actione vero quarla
.bere potuisse sententiam latam adversus Domnum, Cbalcedonensi proposita fuit causa episcoporum qui
6i in vitafuisset.Nova fallacia. Domni deposiiio nul- cum Dioscoro prsefuerant latrocinio Ephesino, alque
lum quidem babuisset effectum, si pcenarum meiuad- inquirebatur an parem cumDioscoro deberent subire
ductus, 499 s"1 ignorantia deceptus, aliorum in condemnalionis ceniuram, et Ecclesiis privari. Animo
orthodoxorum depositionem et Eulychelis abso- pendebant judices el episcopi omnes. Quibus ctitn
Jutionem consensisset.' Sed quia primas paries in ea quaeslio saiis difficilis videretur, quinque dierum
synodo Epbesina cum Dioscoro egerat, tauiquainEu- induciarum sibi dari postularunt ad maturius judi-
tycliianaefactionisprinceps habebatur, et idcirco cum cium, 50Q juxla Nicaenorumcanonum regulas, pro-
ejus causa, ut diximus, esset ex durioribus, in prae- ferendum. Inlerim tamen Juvenali, Thalassio, Euse-
teritae improbitatis poenameo adhuc superstite, merilo bio Cappadociae, Eustalhio Beryti, et Basilio Se-
S. Leo raiani liabuit Maxinii ordinationem et ipsius leuciae, denegatum fuit locum in synodo Jiabere, sed
depositionem, Quinimmo nos arbiframur Chalcedo- tamquam pcenitemiam agentibus opus fuit exspe-
nensesPP. tahtopereexhorruisse praecedenlemDomni Ctare. Differalur (legimus) audilio ustfue ad quinque
agendi rationem, propier quam se victum in Dioscori dies, ul inter hmc vestra sanclitas congregeturad san-
manibus et yoluntate lradiderat, ut et ipsi conira ctissimum archiepiscopuinAnatolium, et de fide com-
eumdem jam depositionis sentenliam tulissent, quem- muniter cbgiteiis. Rursus eadem aclione, postquam
adinodum cum Dioscbro fecerunt. Argumenlum col- j) Omnes exclamaverunt Dioscorum justc a; Christo
ligimus ex Maximi verbis quibus judices et uriiyer- deposilum atque damnatum , paucis oris transactis,
salem syiiodiin)deprecatus est. Maximus reverendis- judices imperatoris mandalum exspeclantes dixe-
simus episcopusAntiochiwdixit: Deprecor magnificen- runt : Piissimus imperalor addiscens veslras preces
lissimos et gloriosissimosjudices , ei. sancttim hahc et permisit de Juvenali deliberare, et de Thalassio, el de
. iiniversalem syiiodum, ut humanflaiem exercere in Eusebio, el de Rasilio, et de Eustathio reverendissimis
Dohmum, qui fiiit Antiochiwepiscopus, dignemini, et episcopis,quw vobis placuerunt. Anaioliusdixit: Peli-
staluere ei certos sumptus.de Ecclesia quw sub me est. mus eos inlrare; el alii episcopiclamaverunt : Roya-
IQiiicuuique allucinatione non decipiatur, el violenter mus eos intrare (a). Neque alia ratione in synodo
' nolit Maxinii verba inlerpfetari, jam plene intelliget locum bbiinuerunt, nisi pfius eorum recognila fide,
talia sibi creasse canonica praejudicia.Domnum, ut qua symbolum Nicaenum et Constantiriopolilanum
LfeoM. el coricilium Chaicedonense minime irritam probaverant, rata habentes decreta Ephesini oecu-
facere debuissent ipsius deposiiionem, ob quam et menici concilii, subscribendo tamen cum aliis episco-
episcopatu et.fruclibus omnino privalus erat. Quare pis epistoiae S. Leonis ad Flavianum , et contraria
Maximus successor Domno ex parte misereri tu- senlienies damnando. Eos inter ulique Domnus non
pieiis, supplex concilium interpellat, ut milius et reperiebatur; tum quia in eremum Palaeslinae se
(a) Tom IV Conciliorum, Venetae edit., pag. niihi 1559. Baronius, tom. VIAnnalium, pag. 146, eo^
deiu art.
mi . DE EUTYCHIANA HJERESI ET HISTORIA LIB. II. 1282
receperat, lum quia resipiscenliae signa congruo^A scoro agentibus, edila el prpmulgafa fucril, Igitur
lempore non dederat, cum nimirum S. Leo indul- , liujusinors neminem latere poluisset, nepEvagrio cuhi
gentiam lapsis aposlolicae sedis ciementia darenon; verilate scribere licebat, quid de Domno esset faciuni
detrectabat. Consonat omnino S. Leonis epistolaad se prorsus ignorare. NequfeAtlianasiiisPefrlieriorum
ipsum Juvenalem, in qua eum iucrepans propter ibi loqultur de Domno laiiiquam mbrtuo, sed deebqui
prafterilos excessus (ait): Dolui adversitatum tuarttm Antiocbenum lum agebat conCilium.Quare {ait Balu-
temeiipsum tibi [uisse materiam, el resislendi hwrelicis zius) isti loquendi modisuhtquidem.praeteriiiiempo-
conslantiam perdidisse, quia mslimanl non esse tibi ris , sed praeteriti imperfecti, ut aiunt .granirriatici, in
tiberum ut eos audeas redarguere, quos tibi professus quibus exponeiidis pudet diulius immorari. Vertiin
sis in suo errore placuisse. Causam deinde assignat enimvero, nec Domnum.morluum fuissie cuhi cbhcw
propier quam post talem gravissimum lapsum ad lium Chalcedonense agebatur.atque.S. Leoriem irrita
sui episcopatus sedem ei licuissetf edire, ila subji- fecisse omnia latrocinalia Acta, excepia Domni de-
ciens : Unde quia in lempore indulgentimresipiscen- positione et Maximi ordinatipne , tandem cogriovit
liam magis quam pertinaciam detegisti, iia gaudeo te Quesnellus, qui in lustranda actione decima Chalce-
cmlestem expetiisse medicinam, ut fidei ab hwreticis donensi, Stephani Epliesioruni episcopi interlocutio-
impugnalw tandem possis esse defensor (a). Quis iri- nem oflendens, qua contendebat omnia praidaloriae
terirn non videl graviier commentum fuisse Quesnel- synodi contra canones facta abolita esse, iis exceptis
lum, conlendeniem Leonem decreto quo latrocinii quae adversus Domnum gesta i fuerant-, ob hoc
Ephesini Acta in irritum missa sunt otnnibns lapsis (nimirum), quia ordinatio Deo amantissimi episcopi
indulgehtiam coneessisse, nec cogilasse excipere •n .° Jlfammi facla pro eo canonicein Antiochena metropoli
Domni deposilionem? Quid? Forle latrocinalia Acta. a sanctissimo archiepiscopoLeone, el hoc prmsente
rescindendo, hujus synodi principibns indulgentiam sanclo, etuniversali concilio est suscepia. Horum enim
dandam esse intendebat, si non resipuisseiit, si Iiu- verborum pondus adversarius iiiiejligens, rie falsum
miUiriienon poslulassent venlam sibi dari, adimple- ab eo conslrucium aedilicium prorsus corrueret, fttl-
lis omnibus conditionibus quas sanctus ponlifex cimenta liuc illucque quaerens , non protinus collabi
prajscripsit Anatolio, Juvenali, Thalassio caeterisque debere sibi blanditus est, scribendo non magnipen-
qui Dioscoro, Eulycbeti, communicaverant, in Fla- dendum esse , quia unicum est, et ab eo profectum
vianum Eusebiura Doryiaeensem et in alios orilio- quemaclione sequenti exauctoratum legimus propler
doxos facta conspiratione? Noh erat ergo necesse scelera per quae sibi gradum ad Epbesinam fecerat
ut, in irritum missis latrocinalibus gestis, exciperet sedem; adeoque probabile esse eum ex odio Domni
Domni depositionem, cum hnie jam caelerisque Eu- condemnationemratam esse voluisse. At bujusmodi
tycbianae faciionis prinCipibus nullum amplius jus effugium, qua raiione sibi prodesse posse censet
conveniret perseverandi in cpiscopalu, quem ex sola Quesnellus ? Dabo gravissimorum facinpfum reos
S. Leonis induigentia retinere in posterum potuis- non admilti ad lestimpnium. Sed crimina Stepliano
sent, si poeniienliam egissent. Hinc maxime allen- exprobraia tunc bactenus cum, non essent probata,
dendam esse arbitror Quesnelli fallaciam, qui, dc et quia istius causa nondum agitata, nec de objeclis
Iatrocinalibus Actis et de epistola sancti Leonis ad cririninibus fuerat convictus,iquid possunt probare ?
Theodosium Auguslum scripia disserens, qua peie- Nihil. Alias PP. Clialcedpnenses admisissentinter
bat ut juberet omnia in eo statu reslilui in quo eraift, , episcopos et judices primarum sedium hoinineiii quem
ariteinfelicemillam synodum,sibi blanditursanctum G ( canones prorsus exaucioraium esse statuebant. Et
pontiiicem ila lapsis indulgendum esse credidisse, <ju|dem veras judicis partes Steplianum Epbesiorum
ut prorsus inultae remanerent culpae eorum qui in Glialcedonensi synodo obiisse, ex sequenlib.us ih-
omnes Orienlis Ecclesias scandalis, caedibus, iniiiii- notescit. Tertia actione Dipscor.um cum aliis episco-
citiis et odiis per fas el nefas cum fidei exitio reple- pis damnavit. Quarla episiolam Leonis ad Flavianum
verant. Hunc animuni nequaquam habuisse Leoneni laudavit , atque suscepit. Sexla subscripsit defi-
subsequentia illiusverba deriionslrant. Nam pleiie nitioni fidei coram imperatore. In septima con-
de his omnibus horumque auctoribus judieiumha- finnavit convemionem Juvenalis et Maximi. Unde
bere sibi reservat, donec major pars sacerdotum ex tandem colligit Quesnellus Stephanum, bdio actiim
toto orbe congregari possit. Ut nimirum, ad llaliae esse ad confirmandatn Domni deposilipnem, nisi ex
isynodum conveniehiibus episcopis, de lapsorum fide sola divinalione ? Quare potius existimandum esset
et criminibus solemniter et juxta canonum rigorem Stephauum potius debuisse favere Dornno, quem
judicaretur. Non ergo 501 Posl lairociniuin Ephe- Dioscorus dolo deposuerat. Hinc clarissimus Balu-
sinum iapsis episcopis, schismaium auctpribus, ec- zius ad Stephani Ephesini agendi rationem 502 re- :
clesiasticis ligatis censuris licitum esse pblerai suas cogitans, arbitralus est eum nullo odib aut malevo-
sedes retinere ; neque per aclorum lalrocinalium leni.ia ductum itaiesse interloculum, sed quia noverat
abolitionem eanonicae poenaequas incufreran.t ipsis - Dornnum depositurii ad monasterium rediisse, ut
a Leone relaxaiae fueruhi. Ad quae forle sedulo quieti et soliludini vacaret, el fortasse libellum refuta-
animadvertens Domnus, verecundia et pudore aclus, torium pro more illorum tempprum obtulisse, ut
privalam pcenilenlis vitam longe ab liominuin-.et; j. canonica Maximi ordinatio locum ltaberet. - ;
suorumcivium Ifequentia traducere maluit, quam inL 19. Jam vero cum laudatp fulcimenlo adhuc totum
publicis coetibus el synodis prodire, debila suaefidei, Quesnelli ruit sedificium.Nam Stephani testimonium
pcenilenliae et salislaclionis argumenla dalurus. nCc unicum est, nec ullus ex Patribus eidein refra-
18. Puerilia esse plane judicaniur quae ad Domnii gatus est. Itnprimis cum actione decima quaestio
morteiri probandam Quesnellus ex constituiibnei habereturan omnialalrocinalia Acta deberentrelegi,
Tueodosii imperatoris aflfert, in qua pseudosynodii - ut nihil desil (aiebat Theopliilus diaconus) juste ju-
Aeta conlirmaniur, et de Domn'0 legilur : Qui fuil'. dicare debenlibus, slatim omnes apostolicae sedis
Aniiochenus episcopus. Addit in 14 actione Clialce- vicarii, per Paschasinum dixerunl: Synodus appellari
donensi dictum fuisse ab Alhanasio Perrhehorum t non potesi in qua illa nefaria delicta relecta sunt. Et
episcopo, in locum Sabiniani ordinato, qui causalni paucis inlerjectis ea Acta vana et irriia a S. Leone
reddenscur Domni judiciurn declinaverii: Inimicusi declarata esse asseverat, ex quo claret, quia et san-
meus erai ipse qui judicabal Antiochenus (b). Ex qrii- clissimus episcopus Amiochenmcivilalis exlra hmc est
' bus inferre posse contendit jam Domnum viia fuu- (Ruslicus sequentem addidit noiam : DeMaximo or-
ctum. Primum enim si staret, jam probaret Domhum,, dinalo apud Ephesum) quem post hmc beatissimus
vir. latrocinali illa syiiodoabsolula, bominem exuisse,, episcopusin propriam communiohemsuscepit; quibus
cum Theodosii coiistiluiio, statim Chrysapbio et Dio- postremis verbis hanc aliam idem Rusticus addidit

(a) Episf. ex cap. 1, (b) Tom. IV Concil., act. 14 Chalced,, pag. 1079,
 1283 P. CACCIARIEXERCITATIONESIN S. LEONIS MAGSIOPERA. 128*'
annotatioiiem .:'FacidLeonis cpnfirmdhtis^ubsecuta; i A.fuisSe iri ifritjini, addidit: Uis genetslibjis yerbls .
• iioii-coinjfrfeheiidiMaximi
con^rmdniur,tro(eiioi\ adbacc "alteiidilset^uestieli-' Lfeo:etiniIn ordinalioncm clarere, qiija ,
lbs, iqiiiiin iiusVraiiSisetriissiiet feditisiMeiiriplafibu^ ,' sua coriimuiiionesusceperat. Nisi .epi.in
prb idiyi jLgonlsijOpefiiiris:adpriiandi^ 'sfc-Jabofasseii' Pascliasinus lianc fiatlonem reddidisset, sensus npp
gibnaiur. Jjpspib' aii .lil|ere ^tonhniiassei"unicuiri' sent fuissetihteger, ej aliquid poslea episcpp"uexsp,eciasr
esse St%.f^ni iteslijrrtoniuinj ipUI'''he'mbex,iljjisiypp.' qhodiab eo>dicerelun.r'A(|de .qupdsequenija nul-
suifragaliisesti ^feft:,a^h'u^yatt|hdai:ad eatiiiaeposi"- ,- lahiconriexioneinliabeplcum.causa^iiisiaddfinJujJi.liae
yicarips ipp;^ 1 voces,hecessariumehimest,quaein lextu yuoqueGraecp
; deesse Gbris'tat".
lipfuirivaileffequie in.'"
sppdj. eri'^i 'ilf/iniiiioneiri'mffll*ms\i'~ At enim ea .desiderantuf_\npmnibus
sjirjpap"Emiesfiiagbsta liiefajit ilMd circWSah-" exemplaribus Grajcis, qriae.priginaliayppat ideni yi»
hissthiti^-'-mWv^"'^^^i^ ^viitil^'''e0scbpufh', ciarissinius:?Primtf qiiaerenduiiies.t an reycfa ppssij;
qipi.y$eisiifiei^ dici! GraEca exemplaria esse originylia, iibi Ifigaii
*^"c-o^iViunil.dWisj^^cMrt'"^«cipieniT
' py&esjsfe"':««««'":'a'«ild'^:RomaniipoiilificiSjLaiineloq.iiebantur,Sanei^u.stjc.u.s.
chehsiiim jQiicavfr!Ecclesim (tyJ Tandeiri ntfririe in loco lipc hoh legiiur ann.o.iassehanc iegajpru.ni
tribius"'isjls'' caisiefbs'PP.'"asii^ilatbs' es|e, rieniirie papaeinferlocutibnemtLaiinejac.erein aiiliqiiisjcotii-.
Mbrsus^VefralMe/ei Illis Afeiis^explbfaium;est'? cibiis. ,S^dcuih ipsealjbj Ribpejjljiips Laijne ipcuips
$:.'ferijmpefcuffarit Jeiciores, etcliafe1etihtelligfeni Wtfa esse, eiihterlbcutiones eprpm Latine scfipi^s .fiiisse.
DPTiihidepPr' irfaiiiiquis exemplaribus Grafiis, ciini:hujc .coinpp-
alia de^hsS^llaMmlbraihajiohem,
liitibiiemiWM^ sitor gestofum: npn dicat eps,per:interLprj2tpiii. esse
, JLieo(joniirmaverat. n lociijos,parestaest.imarePa^cliasjnujiiJocujumJfuissg:
'
"'Ipr "Se"giaviier ufgeri ab' illis. tfibus lesliiiioiiiis Laline; adeoque siquid hiceprqris coinmissuihiesj,
Qu^riefus^. quSrfibri'ignbfavW;] pfaesfensit(b): Et noiiivideiuresse tril)Heriidunvjqier.pre.ti Lajiup, isgd
brbpfere'^ Graeco,.seu,p_PtiusJib.rario;, giiiiper erforejn phiisit,
inteflbCuiibnemiirififriiaSse',^ 'ea'q'uiB.istic.de.s'un.l.iii':(6xlu,iQ;-^jc.qr'^aiqVgjt yeteres,
PMriaslrii' "ePAiiiatblii \yqiiseipsi ja m iri mediuriiadw codices GrsecQS.synpiiiiChalc.edpnensis.hpn esse.sa-
iJuxiiiiusy*"Cu]us !g'p noSjjaiii-supra deinppsirayiinns, ubi eiiarnjnp.nuiinus
Kusmluziiisa%pririie'Cogribscehs ;:sub numero\62V cafdinalem.filarissimumBaEpjoi.u.in' ,crpdi.3isisje;'.cpf"ci-
iifjhc
'^i""":::'1"'.'rSffp^!rfes"i',^x*Pas^I.a^iSi iMerloeuiionem gprid.os i|lps Jjfopterca esse'.p_)P.i;eyLa}_npr^_ii. Baiu-,
tuiii ut zius iia rritiocUiajpsest, : ': •-•-.---
!ffeJraGfe*mus'pqua'rii^ ; 21.
iveTiiaiPgesip^ Aciibriis.qupqued.ejjua ..agjiQSS qupsdani falsir
^er'uidftissiihtf vifb'Pfetifp';de'Mafca arcliie* tatis*liara,qtprgsaffeft.*Qp$js|^lYus,'(:on^ii.^ndo!iilm,s
e0tfb"piini6'
piscbpo^PafisifehSi!diclasuht, fea'veraesse.osieiidii- aet^tjsinprgii) n.pnfuissp;,,ui Bpriiaiiiis.pphtlie.xilijic
ihus. Egftlllie jeiefeaus;"i'''MaxImi;Ai)tib5beiiiiri;iibroiiiuhica vbce pqp,g;,i^ins flijqup atidijp^.dpsigiiareiuf;
'Jl¥iCbni&fdia',i'ui;eti'aiiriastb:exfefhplpdbcefetRbmai«e nec njhim iniiliaicedpnpiisibus Actig Ipcumppcur-
*fedi|;iiucJtffitaiehiih^leihpefahd&'canonum exsecu? rerp, rib.iadiUamjypcempa^a ripnaiddaiijir,iyeltirfifs
'jtitfrieeVindul^ Ron\w, vel ap,ostpiicK.sedis;yveiialiu^simile.' "tIo,cqe
EiSc.lfesi^as pdf ffeciahifhisse.OfdiifafusfuefatiMaximus rilgumen.ium idupiicj;riesppiisipnej^aujdaJLus' Jlaiuzius
iloctf
"an'Ariaiblib"'-e^ls^pS^OonsValrtinopoflitaiTO^-^Jn eripiiij, Prim.a (${) ,nfece,ssafipiii"hibrf esseiuj ^yp
'jKbrhiiiaybTosebrb'^damriati.: iluic "bfdiriationi -duo Dpmrii ,y,pxpapq ^oja ijp.n§rejnr chjri <Ie'Romau *>
iriaxlmavHiaiifefant: tiriuin, qripdpomnusab impia jQjepiscppb j( ageb^tur; jguMpiti,^'-ii^ljsimpis j.niei:pr,eiis
syhPtftfi;da"mriatiisessei.,' aJieruhf, ;quod ordinatio .aeigt.e;pbtinuUset,.aRjijlqueiijivpx_'_Enit?xoftqsifespbny
ilbrcbhjfa';'caribnes^ab: AriatoIio'peractia JeraX.> :det :y,p,pipapq;m inieripcjilipne Ijuaclaryi'llipfiifacii
^id"Ws]f 'dnibre'ihquit "Lfetf 1, Sd Marciajiumyaugustum .prpsbyieriillpiriani, quai exstat posi ispbscfipiipiie.s
|cfiberi's', repqrdndm, fideVet pacis sludio .epj.scopp^umiha.clipnesiextadecijna^eciuriij^^IJpiniii
reiracidri«essuiiimufcpblefiijergoLeo, ut ait Mar.ca. saeybjYpcempgpa .spiitarjam ir,eipej'iri* .tarnguahi' de
bfdihailbffeiri!Maximi fetfaciafe; nisi:Jienigne ;Se j&Qntaq&ppnti^jj&^
-In'rewii;:g¥ssisstet.'lii vertf hinc ieliam .coiifirmat;, -^phe;)sabus;gesii^,,.in,e"pis!bla illilafi ad IPiilclicriaim
quod; Uleca'syriodPClialcedoneiisi-jpogbluni nohiine jjugpsjairijfetln ireyicujp ii,^^^^
feyptus sit.iquPdEeo sarictissimus P> ejus.ordLna- Jjiicipiai.nautem, _i\t iBailuzuis',ri gesJ.is.pbricilii.;yiiii
^ionem-m CPriVfiiuriionem:;proba^et, ;'rum:iht:*jdjpjsr 4Ciip))eJ, jfltgr.Aj.jla:syiiojiIyEpliesiiiiacii,'J.uiiu'siep'i-
tfehdalesse^erum, dfescribiiLvferba 'Pascliasini isjupra gcopus v,icari,uspapieiLebiiisMl_:1_?f:tus.pajji^'!tega(ir
rfeiataj;;fet arinotst ":sfequentia,-quem)post"hmc'bea- ep.istplff,.qiipdnonysbliini in iLatirib lexiu'^eg.ifuri,
'HsslmujS 503'episeopuginproprfd communionesusce- ..sed.fetiam}}) ^qoi'ita liabeti:yj(i]>^Tpy^.y.av^^.>i
;GTaej.p,
'pitydeesBeiirfextuGfseco:; sed haec tamep a veteri wHMnpfcfa)! 7zp>,y:.a. jiursumiri act, "2ire-
_ima-.rfii>^__f!x'.
:Irit'efprfeiejuxia lidem 'antiquorum codicum:re:teii.ta .jY,ei"eti<iissimi episcppicliariiafuriJi:Ptipa Leqjia frfier-
•fesie:^uesneIlus,quinon vult ista ;d|cta esse.aiPa- prelaiusgsf^qupd^unxGi-a.cpebrigruit.iu
.gchaSiiid;*imirisinodis^se iorquet utiboniimJoclJUitis . jO.7ra.7rKf Aewv.pv.ToS\50jiwpfMy/vwy-. l^
'Sensuriiicbristituaiabsijue vcrbis illis, quaedaih:siia ista-jv.cjej.geris,''.ii.bn;'pfls.u. t yi?.fce,m.'Ai,5Jjii,iii
.bqcyibj.p,
auctoritate adden'Sv«onriulIadetraherisv&'IiaJSiutans.Jj)-sed,i.git'
1 .slmpiiciter: p ^_knas'fi.^_rds npFM^,^-E 1
Ei «t iconfirhiet opiirilorieinsuajmvaif he.cfessJ:: nori sid.quideip:jnpmnibusiEviigrii.edjiibriii.usG.njecis". iijl
«Sse'uflegaiofum isedisiapostdlicieiVefbajfiroientur {La.tjnesyqupdauj.iet^
•iriterloculioiieAriatblii,quampropjereajMarSsaiSiatlm ciAerian)iauguslamiis,cripta''p^ .ialfocihiiiin Epliesi-
fetulferat.cuiri sibiipsi sufficlaiit;ut.iiitelliganlar::'JSt- :hjui), gua> ab eipdemyirb claris.simo ri.laja,estiiiiler
"siie sententiaitiiiorum:,:iriqtiit, qb Arialqlii suffrqfjio ,epistpi%sS,"Lebnis,/sati.simagriatrifideimiacjt"cmi
discrepei,isiveJUicohcinqt%npn,pro6fti'_t_amehid a fe- gue^e; (tn,iiiRpjn,' ppiftifices'apipel'liari sihijpJiciiKf
galistdiciuhi,\quoddictumTiohesse omnmprjginqlium papjis. ySi,c:,eri!iri.:ait,V'^f«)!//i5(a necessiias''erai qqm
Aeiqi-pm&xehiplasiynificanl.SnoIgitur conieadit;yir /a.ijC-1^?/. SJ ,-^fi^.AB.ii_ij_I
"^"i^^/awi-V;/e^ijfe«_t_iajiM"^iiiiriBlcfna
o^Jje»*>-e
"clarissiniusV;: senshin fessp-.iiaegtBpi absqiie illis compefterei (c).' il_lbiijufaf; aucipfitate iepist. iG^.^e
iPascbasini-vefbis, et ea deesse in iOmriibuse^empjia- Plaeidi^iad.eari;^^ qua
iribusAcloruiu:origin"alium.iQuO^ ,.sj(.fipmin:esl:'^wiiiiuc(i>i_3*sS^erafpi/iim i/iojnamis Xeo
appello fidem., sl'hbnntanifeyujii estJ^.ep.sunjes.se jifl/iflichjcum^^
imperfebtum absqueivefbis illijs...Gupi-jeniirii,djxi,ss.etesse cufivadirincip. Bfev^
'IPi^hafiuuS'i>yiiod!imEpii^sI))aii)^i'lieoAe,P..flii^iri i5tarurii^:.Supefdeniphle "prtihip siibddj.uyp','£1' cbnifa
*(a)Actione 10 GoneiJ.iChaIced.,;tpm.:l,V:CpnciI. ,jpag.2,19.subjium. 2.9.et seqq.
general., pag. mihi 1S1S5et seqq. , (c) tbmriCJperurii"S. Eebriis, apud Quesneliurh
'Xty oQuesriellus,iiniaudata disserta.ti.p.ne,tom. II.
 1285 DE EUTYCHIANAHJERESI ET HISTORIAttB. II. 4.28G
loqnncmjqm ephcppUmftacfa pffncfpis defiffriie,tib _Aisuccessprisa.rbiitrippripVIguraei essejt,ysie^jjadfi:c.pl*
epfscoptitusUliiis cqnfirmdiiojnep.apq suspfffsfs "est. ligit ,||iuesii.e|iu'.I13.Cbiiihial iquoey'iripd.b cbiiliiigii?
Sufflciunt'"aiiiiiem., Illa
bJ iia.rjbpfr^oj.,. qijWjaiij jdicia pohihusad isyihpliiijjiflipin iSr,enit,, lus
Jsunriip "iijjpgsipi
sunt:, riii intriifgfendam:Vim''iilliiiis. prgiipijei.jii.qupid ^rl.iipii Jj.eiiii,.'iiuljiu.aliu§.jjrppojd ipeiiil,:Maxim.us
adversuriiburiclbcuih Pa.fcto sjp.on^jesiia Id:'|ecj[f..iIi|(in^Q ^si""^i]jp"-iii
'-.^J'._p6^jr^i^j(_^3is,"
- %%.
Qiipniairii"vefpmn'Itaruta'r.e*r'ui»)!d;o^^iem*i'n''a^tticgil^jaii^ius' '.descrijp'suniuf.'.c,i}rifiEy-,agfIii ye.rbjSj
suain cbegeratidlsseritatipne^^ Sdyersarlu^, ut, ipaulgi a;ilfe.'laQdiaj^i,,'
's^glspicari Jic^et n iuniquani ejdtfr
pessufndafa artipnfe fle pbmji,b"Ariijpcpep.oi, Kiimano- Jmipdi tjijtaiiiu.i"j^jerj
^fjb»__jL^_M"~ _,
^Qf»xi|ji^ji.jf|^'"."^i^ii^^Qfkts^^mJ*jc
fuhi."pafitef ipOrjtiijcjihi''dffiiof0§ ih ^isc^porufri "siia sbr|fe'contgi!*tu|. ^eiiqiyjin'yitpe;"ijjjinbria^tefib.
bidiriaiioriibu.s ''Cpri|irihan;dls^y^o.uo^ij.or'uhi;ydJBc?i^fs ..aiililpjj^.tn^jt^afl^il, fliij'! '^jP. j$j..feb^ri.ihuiie purij .
fescirifleHdiisprpf.siis' abojfereiiiir,pejjefieriijjnrionfs 'Ahiipcliensilmsliapeng.' "Goeijie(fa ,yferp,qjii^''ajddidit
bpus:fiiitsirigula retracfar«-,yijiiisE.^iri.eademydisseftat- '(iJ!ies'ii;el'luVhi:Su^
tibrffecbllfegit:yerhrnl_ainenJciim, inbsier 'Ia^iorplUfi;- "yi'de'ircet'arMiqtf^d^yiSFi^&^to' jsyo^jL/^CujaVQ^d.p-
miiih iiriiflihutuVtuefity'clatissiitiii"'Steplijaniy'J3aIiizii neiisif Cprppfe''dislra6ta!>itj'' fliipd:ih.cferl'amsedejii
sludioetdlligehiia^m.^uiiiiu.si^npstruhi^raisidiujm jiacterius;i|ic'ta,''*tiuod'jn^djacjti^.^ni^|i p!631 !£JB'lia-colicr
featfjnsfefrfequ^lpsfedilig^^ cta, '^rbfsiisi Wirtantipiipffgmi^. iftuidliSi' yalcreWt
bus 5nqririulla',etiam!ex rihsM^ '''SAAyifiiB'fu\(itiisi jaimycOTSfeqMnS,iss^et apfibneiiide
qtibedictis 'iif pracfederilibusnbstris 'Exefciiatiohiljus Jpiioiip'et^Eubiathiip^
appflitferesp^riilferferit,qij airiTfex•ihte^rbhbyafriExer- . JBvpBsir^cla jerat 'd!prjiprej''reiid'iiaru'm"GriJCfi^iim
• "cfiatiprifem' icbntexeie'.*Qu*ohIam "yef'6ppkf empiocb n yactiqniiiii',syinodi^hyifeellohensls.i el siip-
ft)i1sJairiiie§s.e
idfem!Paschiisius'QuesneJIus mulioserrbfes aidduxit, ppsitiiiam. A^',niP'n'!Ji&e7' jntlucla fiiit'J.pniglipbistklf($
et quidenigraWmaticaleSj'qhilfffepiefuritiriacjloriem Ilia cbHecia*?Tamen'ic'om%in;yTeppp^^^
deyquaagimus;;' et;ahribiaverit 'jion'e;ssfeibidemile- ;iii ariiiqubJfexemhlariqup^^
•scripianomina eprum episeopbfurriqbriiuic'afctibril siijsatqtie 'aiii's';cpdicii.iis';cpnsp'ecta\ftiejit,."id$iH6
ihiepfuerimt, adebqufesupppsitioriisSuspjCibhesriia"- iiactfenus'nbirip^fuditorum '|lla*msiiipp^siiiitiiinifeSsje
•gisapgferi,qriialbiaemMa',ximusprece'Si fexliibuitlaicis iudicavit,'iquohiarii^anpfiirie ffespprideiii^quK.cph-
ijudicibusiri ecclfeslaStiCacausaj^Psfliabitis episcopVs *tigeriiiitiri lairbcinio Lhiiesino^Vffiftujfbui ^oii-
princiiiibussyhbdiyidcircd,helridiligfenl.esvideaihuf, ^tariiihoplfliJaiiisi'sjynbiiis.'*iirfiflii'ib:hs! iaiiumy'fest* ije
Qnesnellianiseliam liiscfescfujpulis cum eodfem JBa- i^iiatblti .elfectibrie,'ipsliisque-Iri';episcb'[fiVm GoHstaii-
iuzio occurrere deliberaviinhs \d). ;(__uo'd; yero ad tirippbTilahiiti) wiiiiiatiibhiiii "Annbni^miJes cfiaracie-
errores gramihatiDalespefiiriet, -si'Qufeshelliana-su- res!:fet'iibias' baJye^''vjoito'jaVafe^rbiiem'''pfefSpjcue^fex
spicib slarei', ofifnia-GhaieedonehsiaAcia,'oirifiiaqufe K/lialGedbnfehsibus gestis pfoliaviriiuslf Pliotii iTy.ni
aliorum coneilidruni gfeneraliUmgesia •suppositiiia parTisr'iaefib lnceftis''sedib'usi"'3^
dicenda forent1,et ea pbtissiihum' qufe"fexGfaeco :B:alsamo!Iijs'!cpd!ice, lieg6bAfur'ihfihe':|esibr^
sermoncin Lalihiimtrahslata ifufefunt.An forle igrib- *yerbih',vtilgatisediiibriibus-poriiiuf in caicericiiphis
.fatjQucsnellusplurimurilIabOrasserecehiiofeSiiiffeii- quartae. -Facundi lierihiariensis 'vferhaia-Quesneiilp
pfeles -iit niodo aritiquaih''versioiiem liaberemus wbjecia riuitateniis-cb!laps'&''sua3caWsce.praesiiliiiiri
fniemadmodum" saltem ea eriiendavlt •Rusticus?,Quid afferurit; Eaeiiiiii^noiipertiriehtad qb^stiAiieiniiisti-
Verbde:-episcopbrumnominibuS'?Non ertim nfecessfe tiitam;ctirii iiihil aliud*ex Eafcuh^i'rleriiiiaiierisissi-
crat ul post Doinniaciibnem recitarfentur,!lIla';rioihi-i '@lehlio elicere ybssimus-qiiam!Dbmniuih;Ariii6*ilieriiim
na sufficienier.fuerunt descriplaih aiiisiaciiohibus», liohifuissedahirialum tn^dri^lib^fialSeuoHyiiiSi^tiii^l
'
et-regesta fuere in"calGegestorum. Gausa denique dfe -UOSl^s!ultrO'j*iih;dfedimu'S.'"•^:"Urir;H;-;Ki i!i'r'i*l«
iqua agebaiur noii erat eccfesiastica dumiaxaiysed •:24'-4M.riaiiiergo ;Qufesneliustanibpcresuissiiudiis
eliam civilis, ait fialuzius, cui nos non subscrihimiis ihdulgere'iiohJvoluissef, hibdpcbihiheritaexbb^itaii-
in bac parie, cum agerelur de pensione danda Dom- 4OJ ihodoifaUaciascohtexehdo; ihoidbvefbadjifayas
*o ex:ecclesiasticis ifruclibus, volunlarie quidemiab sviolentasqueiriifefpreiaiibhes^vkefum^
jpsb "Maximo-pipposiiaJn testimonium eommisera- -- trahere-saiagendp; "ut cliifflerictim" ;s"ibipfppositutri
tionis erga Domiiuinexercehdae; -qui querifadipodum sysieniade iitomahpEuVn ppritiUfeurriMctoritateiirbpii-
cx cauonuin jure privaius eral lilulo Ecclesia. ielibfer gnafel ;:adhibitis quam ssepissimelis^vifuleiitiscoii- '
-jipDcii,iia pe.rciperehon polerat fniclus ex Ecclesia jecturarum fuicimeniis,quaeecclesiasilcamanllquahi
qua fuerat privaius; sQriarene.ecclesiasljcajura vior bistoriajh everturit:, sacfahi fegimiiiis Toecb"! 1omiairi
jareniur. synodi decieium efat interponendum,.quod abblfent,liovaiiiquediscii^inanVfeahbnibuscbijtrafiaih
.tandem lamquam.teslfesJaicijudices probavci.unt.Id indticlint. (Juis VerOaffirhiabit aiiimiiiii 'tehuisse,
eiiini sigtiificareiMarcianiimperaloris.agendirationem Jaburcmquesutim insumpsisseyirisdofhahdisS.ilieo-
perspicuumiesi,qiii, a synpdolabscedenspostifidei.dfe- nis Magni scriptis;? P-rolectotjuicumriUfehoncsecii-'
.fiiiilipiien. i,jussii ut episcopi triduum autquairjduuiii tlai.;iiobiscum'fatferi-debebit fLeoiiihS'iOpferaab «'0
.iiiQrarfeiaur,felupusquisqueid.quod.velletprbpoiierejt fuisse deiui-patajidetruhcaiasetin pravaih's.g'uifica-
jcbrapi mjignisju,dicibri_s,:Ne4Jie: pbstat:quodjudiceiset tiohemdeducia, cailiolicie:Ecc!i;eSi® lio