4.

1 MOMEN INERSIA JASAD TEGAR

 Ditakrifkan sebagai perjumlahan hasil darab antara jisim setiap zarah
dalam badan tegar dengan jarak kuasa dua antara zarah dan paksi
rujukan secara serenjang.
a

O
r1
a r4 r2 m1

r3
m2

m4 m3
a

r
a m
G

Ia-a = m1 r12 + m2 r22 + m3 r32 +m4 r42 + ………+ mn rn2

Ia-a = m r2
dimana m = m1 + m2 + m3 + m4 + ……….+ mn
dan r = jarak serenjang paksi a-a dengan sentroid G

atau dalam bentuk kamiran:

Ia-a = ∫ r2 dm = ∫ dIa-a

Unit momen inertia, I adalah kgm2

Momen inertia bagi rod

y
dx Jisim m
x

L
x=0 dm x=L
y

Momen inertia zarah, dm pada paksi y-y adalah:

I y-y = x2 dm --------------------(1)
m
Dimana dm  dx --------------------(2)
L

Masukkan persamaan (1) ke dalam (2)

m
I y y  x 2 dx
L

Oleh itu momen inertia untuk keseluruhan jasad tegar (rod) adalah:
m L 2
L 0
I y y untuk rod  x dx

L
m  x3  mL2
 
L  3  0 3

Bagi kes paksi y-y melalui pusat jisim bagi rod, G dan tegak pada AB
y
Jisim m dx
x
G

x = -L/2 dm x = L/2
y
Momen inertia zarah, dm pada paksi y-y adalah:
 I y  y  x 2 dm  x 2
m
dx
L

Oleh itu momen inertia untuk keseluruhan jasad tegar (rod) adalah:
m L/2 2 mL2
L -L/2
I y y untuk rod  x dx 
12

Momen inertia bagi beberapa jasad tipikal

Bentuk Momen Inertia Jasad Tegar

Rod I y  Iz 
mL2
12

Lamina segiempat tepat Ix 

m (b 2  c 2 )
12
2
mc
Iy 
12
mb 2
Iz 
12

Kuboid Ix 
m (b 2  c 2 )
12
m (a 2  c 2 )
Iy 
12
m (a 2  b 2 )
Iz 
12

Cakera Nipis Ix 
mr 2
2
mr 2
I y  Iz 
4
Silinder Ix 
ma 2
2
m (3a 2  L2 )
I y  Iz 
12

Kon Ix 
3ma 2
10
3m  1 2 2
I y  Iz   a h 
5 4 

Sfera Ix  I y  Iz 
2ma 2
5

Contoh
A solid is formed by revolving the shaded area shown in figure below about
the y axis. If the density of the material is 5 Mg/m3, determine the moment of
inertia about the y axis

1m

Y2 = X
1m

4.1.1 Teoram Paksi Selari

Jika nilai momen inertia jisim yang melalui jasad tegar diketahui, maka
momen inertia pada paksi lain yang selari dengan paksi tersebut boleh
diperolehi dengan menggunakan teoram paksi selari.

Pertimbangkan suatu badan tegar berjisim m dan berpusat jisim di G. Paksi

y` melalui titik G dan paksi y selari dengan paksi y`. Jarak tegak antara
kedua paksi selari ialah h.

n
y
h

n G
y
Teoram paksi selari menyatakan bahawa:
I n  n  I y  y  mh 2

Contoh:
n y
Jisim m

n y
I n  n  I y  y  mh 2 mL2
Di ketahui dimana I y- y 
12
2 2
mL2 L mL2 L mL2
Oleh itu I n n   m  = I n n   m  =
12 2 12 2 3

Contoh:
 n y
Jisim m

h
G
L/3 L
n

I n  n  I y  y  mh 2 mL2
Di ketahui dimana I y- y 
12

mL2  L  2  L  2  4
Oleh itu I n n   m       = mL2
12  3   2   9

4.1.2 Teoram Paksi Tegak

Teoram ini digunakan untuk jasad tegar yang nipis (atau leper seperti plat)
sahaja.

y x
Teoram paksi tegak menyatakan bahawa:
I z -z  I y  y  I x  x

Tutorial 7
Rajah di bawah menunjukkan suatu rod lampai ABC yang berbentuk L.
Bahagian AB terletak di atas paksi y dan bahagian BC selari dengan paksi x.
Jika jisim rod ialah 10 kg per meter panjang, kirakan Ix-x , Iy-y , Iz-z

0.2 m 0.3 m
B

0.2 m
O C

y x
A