BAB 4

MENILAI PERSEKITARAN
PERNIAGAAN
OBJEKTIF PEMBELAJARAN

3.M/pasti komponen2 persekitaran yg

mempengaruhi keusahawanan.
4.Bincang pengaruh persekitaran luaran
(makro&mikro) serta kepentingannya kpd
bidang keusahawanan.
5.Bincang pengaruh persekitaran dalaman
serta kepentingannya kpd bidang
keusahawanan.
6.Menjelaskan konsep & kepentingan jaringan
 PERSEKITARAN?
• “PERSEKITARAN IALAH KEADAAN, SITUASI
ATAU SUASANA YG BOLEH MEMPENGARUHI
SAMA ADA INDIVIDU, UNIT KELUARGA,
ORGANISASI, SYARIKAT, PERNIAGAAN &
SEBAGAINYA”
• Eg. PERSEKITARAN YG TIDAK SELAMAT KERANA
PEPERANGAN BERI KESAN –VE PD INDIVIDU,
KELUARGA/MASYARAKAT/PERNIAGAAN DLM
SESEBUAH NEGARA; SEBALIK NYA PERSEKITARAN
AMAN & DAMAI DGN PEMBANGUNAN EKONOMI YG
PESAT MEMBAWA KESAN +VE PD SEMUA
 PERSEKITARAN DARI
PERSPEKTIF USAHAWAN
• “KEADAAN & UNSUR2 LUARAN SERTA
DALAMAN YG BOLEH MEMBERI KESAN KPD
PERNIAGAAN & SETERUSNYA
MEMPENGARUHI USAHAWAN DLM
MEMBUAT KEPUTUSAN PERNIAGAAN”
Eg. PENGUSAHA RESTORAN: KESAN & PENGARUH
KENAIKAN HARGA AYAM/IKAN/SAYURAN,
KENAIKAN SEWA, TUKANG MASAK BERHENTI,
PELANGGAN BERKURANG, PEMBEKAL TAK
DAPAT MEMBEKAL SECARA KREDIT, PESAING
JUAL LEBIH MURAH, DLL.
 USAHAWAN & PERSEKITARAN
• U’WAN BERGIAT & BERADA DI DALAM
PERSEKITARANNYA PD SETIAP MASA; JADI,
BERINTERAKSI & DIPENGARUHI OLEH
PERSEKITARANNYA
• PERSEKITARAN SENTIASA BERUBAH & TAK
MENENTU; PERLU DIPANTAU & DINILAI
SELALU
• U’WAN PERLU MAKLUMAT PERSEKITARAN
KERANA PERSEKITARAN MENYEDIA PELUANG
(JUGA BOLEH MENDATANGKAN ANCAMAN).
* PERLU MEMAHAMI PERSEKITARAN
 KOMPONEN2
PERSEKITARAN
• PERSEKITARAN TERBAHAGI
KEPADA DUA BAHAGIAN IAITU
PERSEKITARAN LUARAN DAN
PERSEKITARAN DALAMAN.
 PERSEKITARAN LUARAN
• PERSEKITARAN LUARAN
TERBAHAGI KPD DUA IAITU
PERSEKITARAN MAKRO &
PERSEKITARAN MIKRO
 PERSEKITARAN MAKRO
• TERDAPAT 4 KOMPONEN UTAMA
DALAM PERSEKITARAN LUARAN
MAKRO
• 1) EKONOMI
• 2) SOSIO BUDAYA
• 3) TEKNOLOGI
• 4) POLITIK & UNDANG2
 PERSEKITARAN MAKRO
1) EKONOMI
• EG: PERTUMBUHAN EKONOMI YG
PESAT, SUASANA EKONOMI YG
KUKUH & STABIL DI SESEBUAH
NEGARA/NEGERI DAPAT
MENGGALAKKAN AKTIVITI K’WANAN,
TETAPI JIKA SEBALIKNYA, KEGIATAN
KEUSAHAWANAN TERGANGGU &
MENERIMA KESAN BURUK
 PERSEKITARAN MAKRO
1) EKONOMI
• KEADAAN EKONOMI SEMASA
NEGARA? KDNK? BERAPA
PERTUMBUHAN & PERMINTAAN DLM
SEKTOR2 YG DICEBURI? BAGAIMANA
KEADAAN PASARAN BURUH SEMASA?
BERAPAKAH KADAR PENGANGGURAN
NEGARA? KOS2 BAHAN MENTAH &
TENAGA?
 PERSEKITARAN MAKRO
1) EKONOMI
• BERAPAKAH KADAR INFLASI NEGARA? KUASA
BELI PENGGUNA? KADAR FAEDAH TINGGI
ATAU RENDAH? (AFFECT COST OF CAPITAL &
FINANCIAL PLANNING). PERBELANJAAN
KERAJAAN - PRASARANA ? PERTAHANAN?
PERTANIAN? PENDIDIKAN? KESIHATAN? DLL.
(APA PELUANG2 PD U’WAN?)
• BERAPA KADAR TUKARAN ASING NEGARA?
(JIKA RM KUKUH,PRODUK UTK EKSPORT JADI
MAHAL, KURANG KOMPETITIF DI PASARAN
LUAR,TAPI PINJAMAN LUAR JADI MURAH &
KUASA IMPORT NAIK)
 PERSEKITARAN MAKRO
2) SOSIO-BUDAYA
• MELIHAT PENGARUH & KESAN PERSEKITARAN
SOSIO-BUDAYA DARI DUA ASPEK:-
DEMOGRAFI & BUDAYA
• 1) ASPEK DEMOGRAFI; CIRI2 KEPENDUDUKAN
SPT. UMUR, JANTINA, BIL PENDUDUK, KAUM,
TABURAN PENDAPATAN, BANDAR & LUAR
BANDAR. PERUBAHAN CIRI DEMOGRAFI
MEMBAWA PERUBAHAN PADA PERMINTAAN
PELANGGAN, KUASA BELI PELANGGAN
SASARAN, SAIZ PASARAN & SEBAGAINYA.
KEPUTUSAN BIZ MESTI MENGAMBIL KIRA
PERUBAHAN2 INI.
 PERSEKITARAN MAKRO
2) SOSIO-BUDAYA
• 2) ASPEK BUDAYA
• TREN & NILAI SOSIAL MASYARAKAT,
KEPERCAYAAN, BAHASA, GAYA HIDUP
KELUARGA, PERUBAHAN CITARASA
PENGGUNA DLL., PHENOMENA2 INI
MENGUBAH POLA PERMINTAAN – JADI
MEMPENGARUHI KEPUTUSAN2 YG
AKAN DIBUAT OLEH USAHAWAN
 PERSEKITARAN MAKRO
• EG. ASPEK BUDAYA; PERTUMBUHAN PUSAT2
TUISYEN - KESAN DRP BUDAYA “EXAM-
ORIENTED” MURID & IBUBAPA.
• EG;PENINGKATAN JUMLAH WANITA BEKERJA
TINGKATKAN PERMINTAAN TERHADAP
PUSAT2 PENJAGAAN KANAK2 &
PERTUMBUHAN PESAT PERNIAGAAN
BARANG2 KEMAS & KOSMETIK
• EG; KESEDARAN AGAMA; PENGGUNA ISLAM –
BERSIH & HALAL , BEBAS RIBA.
• EG; BUDAYA SAMAN (celek undang2); EG:
BUDAYA SMS – QUIZ SMS, DOWNLOAD LAGU,
RANCANGAN HIBURAN REALITI UNDIAN SMS)
 PERSEKITARAN MAKRO
3) TEKNOLOGI
• U’WAN PERLU MENILAI PERSEKITARAN
TEKNOLOGI & MENELITI PERUBAHAN PESAT
TEKNOLOGI SUPAYA TAK KETINGGALAN
DARI ASPEK KEJURUTERAAN & KUALITI,
PROSES2 BARU YG LEBIH KOS-EFEKTIF,
PENGGUNAAN ICT, INOVASI PRODUK, DLL.
• JIKA BERADA DI HADAPAN DLM
TECHNOLOGI BOLEH MENDAPAT
“COMPETITIVE ADVANTAGE” & MEMONOPOLI
PASARAN
 PERSEKITARAN MAKRO
4) POLITIK & UNDANG2
• U’WAN TERIKAT DGN DASAR, PERATURAN,
SYARAT2 & UNDANG2 NEGARA DI MANA
PERNIAGAAN BEROPERASI
• KAJI SISTEM POLITIK & PERUNDANGAN DAHULU
SUPAYA TIDAK MELANGGAR DASAR &
UNDANG2 – ELAK MASALAH
• SISTEM POLITIK & PERUNDANGAN MUNGKIN
BERBEZA DARI SATU NEGARA KE NEGARA.
(KOMUNIS/DEMOKRASI/AUTOKRATIK); (POLITIK
STABIL, KACAU BILAU, KEGANASAN, KADAR
JENAYAH, RASUAH)
 PERSEKITARAN MAKRO
4)FAKTOR POLITIK & UNDANG2
EG: KEPERLUAN LESEN/PERMIT, POLISI2
HARGA ‘BARANG2 KAWALAN’, SEKATAN
TERHADAP KELUAR MASUK BARANGAN2
TERTENTU, DASAR CUKAI, UNDANG2,
KONTRAK & PERJANJIAN (REMEDY &
ENFORCEMENT), HARTA INTELLECT
• KEUSAHAWANAN BERKEMBANG PESAT DI
PERSEKITARAN POLITIK NEGARA YG
STABIL & PENGUATKUASAAN UNDANG2
BERADA DI TAHAP YG BAIK
 PERSEKITARAN
MIKRO/INDUSTRI
Persekitaran Mikro mengandungi beberapa
kumpulan:-

3. Pelanggan/Pengguna (Customers)
4. Pesaing (Competitors)
5. Pembekal (Suppliers)
6. Pihak Institusi Kewangan
7. Organisasi bukan Kerajaan (NGOs)
8. Pihak Kerajaan & Agensi2 yg terlibat
 PERSEKITARAN MIKRO
• MEMPENGARUHI OPERASI
USAHAWAN SECARA LANGSUNG,
MENDATANGKAN KESAN LEBIH CEPAT
BERBANDING PERSEKITARAN MAKRO
 PERSEKITARAN MIKRO
• 1) PELANGGAN – “PELANGGAN IALAH
PENGGUNA YG MEMBELI BARANGAN ATAU
PERKHIDMATAN YG DITAWARKAN U’WAN”.
KUMPULAN YG MENJADI SASARAN UTAMA
U’WAN - PELANGGAN “RAJA”, TIADA PELANGGAN
TIADA PERNIAGAAN
• KLASIFIKASI PELANGGAN a) INDIVIDU
b) KELOMPOK MANUSIA SPT YG TERDAPAT DI
SEKOLAH, UNIVERSITI, HOSPITAL, PEJABAT
KERAJAAN, c) SESEBUAH SYARIKAT LAIN JUGA
BOLEH MENJADI PELANGGAN KPD SYARIKAT YG
LAIN (SYARIKAT PEMBEKAL, AGEN PENGEDAR,
PEMBORONG, PERUNCIT, PENGELUAR).
 PERSEKITARAN MIKRO
• 2) PEMBEKAL - INDIVIDU ATAU
KUMPULAN YG MENYALURKAN INPUT KPD
U’WAN; BAHAN MENTAH, PERALATAN,
MESIN DLL. PENTING MENJAGA HUBUNGAN.
• PEMBEKAL YG BAIK AKAN MENAWARKAN
KPD U’WAN BAHAN BERKUALITI, HARGA YG
RENDAH, PENGHANTARAN PD MASA YG
TEPAT, TEMPOH BAYARAN YG LEBIH LAMA
& RELIABLE.
 PERSEKITARAN MIKRO
• 3) KERAJAAN & AGENSI2 YG TERLIBAT
• MEMPENGARUHI AKTIVITI KEUSAHAWANAN
MELALUI PELBAGAI PERATURAN YG DIGUBAL
UTK MEMBANTU MENYELARAS, MENYOKONG &
MEMBANGUN KEUSAHAWANAN. PELBAGAI
AGENSI YG MEMBERI KHIDMAT NASIHAT,
LATIHAN, PINJAMAN, PENYEWAAN PREMIS DLL.
• MENYEDIA LESEN, PERMIT, MENGUTIP
BERBAGAI CUKAI & DUTI, MESTI PEKA IMPLIKASI
CUKAI TERHADAP KOS & KEUNTUNGAN
SYARIKAT.
 PERSEKITARAN MIKRO
• 4) INSTITUSI KEWANGAN
• BANK2 PERDAGANGAN, SYARIKAT
KEWANGAN, SYARIKAT INSURANS & SYARIKAT
“VENTURE CAPITAL”
• KEBANYAKAN U’WAN PERLU SUMBER
PEMBIAYAAN MODAL DARI INSTITUSI
KEWANGAN UTK MEMULA ATAU
MENGEMBANGKAN BIZ.
• FAKTOR2 SEPERTI KADAR FAEDAH, JUMLAH
PINJAMAN & SENANG/SUSAH PINJAMAN
DIBERIKAN AKAN MEMPENGARUHI
PERNIAGAAN USAHAWAN.
 PERSEKITARAN MIKRO
• 5) PESAING
• PENTING BAGI U’WAN MENGENAL PASTI
SIAPA PESAING & MEMAHAMI KARENAH &
AKTIVITI PESAING2. MENGANALISA TAHAP
PERSAINGAN DALAM INDUSTRI TERSEBUT.
• SELAIN MENGETAHUI KELEMAHAN &
KEKUATAN DIRI, U’WAN JUGA PERLU
MENGETAHUI KELEMAHAN & KEKUATAN PARA
PESAING : GUNA STRATEGI2 BERKESAN
ATASI PESAING (HARGA, PROMOSI, PRODUK,
PENGEDARAN, PREMIS)
 PERSEKITARAN MIKRO
• 6) PERTUBUHAN BUKAN KERAJAAN
• NGOS YG VOKAL & AKTIF BOLEH
MEMPENGARUHI PERNIAGAAN MELALUI
BERBAGAI KEMPEN & PUBLISITI MASSA.
NGOS JUGA BOLEH MEMPENGARUHI
KEPUTUSAN PENGGUNA & KERAJAAN.
• HARUS PEKA TERHADAP PERANAN BADAN2
INI & ISU2 YG SENSITIF PADA MASYARAKAT.
EG. KEBERSIHAN, ALAM SEKITAR,
KESIHATAN, KESELAMATAN PENGGUNA,
STATUS HALAL-HARAM DLL.
 PERSEKITARAN PERNIAGAAN
PERSEKITARAN MAKRO
SOSIO-BUDAYA
PERSEKITARAN MIKRO

PELANGGAN, PESAING,
PEMBEKAL

EKONOMI TEKNOLOGI
PERSEKITARAN DALAMAN
STRUKTUR, BUDAYA,
SUMBER

AGENSI KERAJAAN, NGOs,

INSTITUSI K’WANGAN

POLITIK & UNDANG2

 PERSEKITARAN DALAMAN
• PERSEKITARAN DALAMAN - UNSUR
YG TERDEKAT DGN USAHAWAN &
BERUPAYA MEMPENGARUHI AKTIVITI
PERNIAGAAN SECARA LANGSUNG
• DGN MENGANALISA PERSEKITARAN
DALAMAN U’WAN DAPAT MENGENAL
PASTI KEKUATAN & KELEMAHAN
PERNIAGAAN
 PERSEKITARAN DALAMAN
• TERDAPAT 3 KOMPONEN DI
PERSEKITARAN DALAMAN IAITU
STRUKTUR, BUDAYA & SUMBER
 PERSEKITARAN DALAMAN
• a) STRUKTUR ORGANISASI IALAH KAEDAH
SESEBUAH ORGANISASI DIORGANISASI ATAU
DISUSUN. - ALIRAN KERJA, AUTORITI/BIDANG
KUASA, RANTAIAN PERINTAH, & KOMUNIKASI.
SECARA GRAFIK DLM ‘CARTA ORGANISASI’
• PERNIAGAAN YG BERSAIZ KECIL, STRUKTUR
HIRAKI AUTORITI LEBIH RATA, BESAR LEBIH
TINGGI. BAGI PERNIAGAAN BARU STRUKTUR
BERPUSAT LEBIH SESUAI DLM PROSES
MEMBUAT KEPUTUSAN, STRUKTUR TIDAK
BERPUSAT SESUAI BAGI PERNIAGAAN YG
TELAH BERKEMBANG & BANYAK CAWANGAN.
 PERSEKITARAN DALAMAN

• b) BUDAYA ORGANISASI IALAH

SATU SET NILAI & CORAK
BERGELAGAT ATAU BERKELAKUAN,
KEPERCAYAAN & HARAPAN YANG
DIKONGSI OLEH ORGANISASI.(EG.
B’MANA FIRMA MELAYAN
PELANGGAN, B’MANA IKATAN DI
ANTARA K/TANGAN, “SEMANGAT
KEKITAAN”, SISTEM KERJA DLL)
 PERSEKITARAN DALAMAN
C) Sumber
Antara sumber dalaman di dalam organisasi adalah usahawan
itu sendiri, kewangan, sumber manusia, harta yang nyata dan
harta tidak nyata, teknologi dan reputasi. Ciri-ciri peribadi
keusahawanan, kemahiran, tenaga, idea, pengetahuan dan
pengalaman adalah sebahagian daripada sumber usahawan.
Kesemua sumber ini akan proses bersama di dalam
perniagaan untuk menghasilkan barangan dan perkhidmatan.
) Persekitaran Dalaman (Internal Environment)

ersekitran Dalaman juga turut mempengaruhi keputusan

yang akan dibuat oleh usahawan. Walau bagaimanapun,
usahawan boleh mengawal unsur ini.

ersekitaran Dalaman organisasi terdiri daripada unsur

berikut:

Struktur Organisasi

Budaya
engaruh Persekitaran Dalaman

rganisasi Persekitaran Dalaman terdiri daripada sumber, struktur

dan budaya. Kesemua unsur ini mempengaruhi usahawan di
dalam membuat keputusan dan aktiviti yang dilakukan. Usahawan
perlu menilai kekuatan dan kelemahan perniagaan mereka
sebelum membuat sebarang keputusan atau formulasi sebarang
strategi.

) Sumber

ntara sumber dalaman di dalam organisasi adalah usahawan itu

sendiri, kewangan, sumber manusia, harta yang nyata dan harta
tidak nyata, teknologi dan reputasi. Ciri-ciri peribadi
keusahawanan, kemahiran, tenaga, idea, pengetahuan dan
) Struktur

truktur organisasi mestilah sesuai dengan pelaburan baru

untuk membolehkan ia menyesuaikan diri dengan
perubahan persekitaran.

) Budaya

udaya dan nilai positif haruslah dimasukkan ke dalam

organisasi perniagaan untuk kebaikan kesemua sumber
manusia.
 Cabaran usahawan dlm persekitaran
keusahawanan

Ancaman drpd persekitaran luaran dan kelemahan

drpd persekitaran dalaman

Menilai persekitaran luaran

•Usahawan perlu menyedari pengaruh2 dlm
persekitaran luaran yg mempengaruhi pembuatan
keputusan.
•Mengintergrasi pengaruh2 yg wujud dlm
persekitaran luar kpd r/kerja komprehensif.
•Mempunyai kemahiran berpolitik, kompromi &
membuat perundingan.
•Mempunyai kemahiran berkomunikasi yg baik.
•Kemahiran intelektual untuk menganalisis isu2
semasa.
Pengurusan persekitaran

•Memahami unsur2 persekitaran luaran khusus/mikro

•Memantau & peka kpd perubahan persekitaran
•Berpengetahuan di dalam bidang ekonomi
•Meramal perubahan citarasa pengguna & perubahan
teknologi
•Membuat perancangan strategi, taktikal dan operasi
•Mengubah struktur organisasi untuk disesuaikan
dengan kehendak persekitaran.
Jaringan keusahawanan

Konsep jaringan
Usahawan yg mempunyai jaringan yg luas mempunyai kelebihan
bersaing.
" knowing the right people at the right time at the right place
with the right cost"
Proses mencipta pakatan dgn individu & organisasi melepasi
sempadan perniagaan (Holt, 1992)

Jenis-jenis jaringan
Jaringan peribadi
•Jaringan tidak formal antara usahawan dgn ahli keluarga,
rakan2, pekerja2 (ikatan yg kukuh)
•Melibatkan pergaulan sosial dgn masyarakat/ahli keluarga
•Rujuk rajah 8.1
Jaringan perniagaan
•Merujuk kpd jaringan formal usahawan dgn pihak lain atas
urusan perniagaan.
•Kajian mendapati kebanyakan usahawan berjaya
memperuntukkan 20% drpd masanya untuk membentuk
jaringan formal.
•Cth: pengedar, pembekal, pelanggan dll.

Jaringan awam
•Melibatkan usahawan dgn sumber2 yg dapat memberi
maklumat kpd usahawan spt majalah, s/khabar, tv dll.
Faedah jaringan keusahawanan
•mendapatkan sumber-sumber dan mengintai peluang-peluang
yang diperlukan oleh perniagaan mereka
•membina reputasi dan kredibiliti diri dan perniagaan dan
seterusnya dapat memberi kelebihan persaingan kepada
usahawan
•sokongan kewangan, sumber maklumat, peluang pasaran,
idea perniagaan, promosi barangan, maklumat pasaran,
maklumat pembekal, sokongan moral dan motivasi, sumber
pengetahuan dan kemahiran, penasihatan perniagaan, dan orang
perantaraan.
MENGURUS JARINGAN USAHAWAN

1. Peringkat pertama: Merancang hubungan dengan ahli jaringan

mereka

•Menyenaraikan maklumat setiap ahli jaringan

•Bertukar2 kad p’niagaan di majlis2 tertentu
•Menonjolkan diri dlm kegiatan sosial, persatuan, kemasyarakatan dll.

2. Peringkat kedua: Bagaimana mewujudkan hubungan dengan

mereka ini?

•Peringkat ini melibatkan proses hubungan yang masih dalam percubaan

dan akan berkembang. Interaksi akan berlaku lebih kerap sekiranya
terdapat kepentingan bersama dan saling bergantungan dalam pertukaran
sumber, maklumat, peluang perniagaan dan sebagainya.
•Merekodkan/menyimpan maklumat jaringan spt nama, alamat, no telefon
dll.
•Kepentingan jaringan tersebut kpd usahawan
3. Peringkat Ketiga: Mengekalkan hubungan agar
tidak berlaku masalah
•Menjaga imej syarikat
•Menghantar kad pd majlis tertentu
•Menelefon, sms, e-mail dll.
KESIMPULAN

•Perniagaan akan beroperasi dan berinteraksi dengan persekitaran

di mana ia berada yang melibatkan persekitaran luaran dan dalaman.

•Persekitaran luaran pula dibahagikan kepada persekitaran makro

dan persekitaran mikro.

•Persekitaran makro terdiri daripada komponen ekonomi, teknologi,

politik dan undang-undang , dan sosio budaya yang mempengaruhi
perniagaan secara tidak langsung.

•Persekitaran mikro ianya terdiri daripada pelanggan, pembekal, pihak

kerajaan, pihak institusi kewangan, pesaing dan pertubuhan bukan
kerajaan yang berkaitan yang mempengaruhi aktiviti keusahawanan dan
perniagaan secara langsung.

•Persekitaran dalaman pula ia terdiri daripada komponen struktur, budaya

dan sumber dan secara langsung mempengaruhi operasi perniagaan.
•Terdapat tiga jenis jaringan usahawan iaitu jaringan
peribadi, jaringan awam dan jaringan perniagaan.

•Setiap usahawan perlu membuat analisis persekitaran

dan membina jaringan kerja yang baik bagi mengenal
pasti peluang-peluang dan ancaman yang bakal
mendatang di samping mengumpul maklumat-maklumat
penting sebagai persediaan kepada perniagaan.