Cadangan Penambahbaikan Pengangkutan Awam Shah Alam

Rumusan Eksekutif

Kertas kerja ini bertujuan untuk memberi cadangan pragmatik kepada MBSA, untuk melakukan
perubahan proaktif yang praktikal dan menyeluruh melalui bidang kuasa sedia ada MBSA ke arah
penyelarasan pengangkutan awam (dari sudut bidang kuasa, operasi dan infrastuktur) yang lebih
efektif dan mesra pengguna yang akan menjadi pemangkin kepada kesejahteraan ekonomi, sosial dan
persekitaran penduduk Shah Alam.

Pendahuluan

Menurut pandangan Islam, salah satu daripada hak-hak asasi rakyat ialah untuk menikmati kemudahan
bergerak dari satu tempat ke satu tempat yang lain, dan adalah merupakan amanah bagi pihak
pemerintah untuk memastikan jalan yang secukupnya disediakan bagi menjamin hak ini (sepertimana
tercatat dalam riwayat-riwayat Hadith yang Sahih). Antara amanah paling utama pihak pemerintah
ialah untuk mengutip cukai dari penduduk supaya duit yang dikumpulkan digunakan untuk
kepentingan bersama yang dikongsi segenap lapisan penduduk, seperti jalan, jambatan, tanah lapang
kegunaan bersama, sistem perparitan, balai raya, balai bomba dan lain-lain.

Arus kemodenan semasa menyaksikan pertambahan penggunaan kenderaan peribadi yang

menyebabkan jalan-jalan yang sedia ada, yang dibina dari duit cukai, tidak dapat menampung
keperluan mobiliti penduduk bandar yang semakin pesat membangun. Adalah menjadi resam bagi
pihak berkuasa di kawasan yang ramai penghuninya untuk mengutamakan penggunaan sumber
perolehan cukai bagi tujuan memudahkan pergerakan penduduk dengan penyediaan infrastuktur khas
untuk tujuan pengangkutan awam, dan resam ini sudah lama diterapkan di bandar-bandar
berkependudukan padat dan pesat di negara maju seperti Eropah dan Jepun.

Realiti Semasa

Namun di negara ini, keperluan mobiliti bersama penduduk perbandaran telah lama dipinggirkan
dengan ketiadaan sebarang kepedulian oleh pihak berkuasa untuk mengkhaskan duit perolehan cukai
bagi disalurkan kepada infrastuktur dan pengoperasian pengangkutan awam perbandaran yang efektif,
efisien dan mesra pengguna

Wang-wang kebanyakannya disalurkan pada pembinaan lebuhraya bertol, projek-projek mewah dan
infrastuktur perumahan atau perbandaran yang hanya menyokong penggunaan eksklusif kenderaan
peribadi tetapi tidak mesra kepada pejalan kaki, penonggang basikal dan pengguna kenderaan
pengangkutan awam istimewa yang antaranya terdiri dari golongan OKU, warga tua, wanita hamil dan
kanak-kanak.

Pengangkutan awam dibiarkan untuk diuruskan oleh pengusaha-pengusaha komersial bebas tanpa
sebarang koordinasi, perancangan, sokongan infrastuktur, penilaian piawaian mutu dan maklumbalas
pengguna. Akibatnya, pengangkutan awam dianggap hanya diperlukan oleh penduduk yang kurang
mampu memiliki kenderaan peribadi, dan persaingan tidak sihat wujud akibat ketiadaan piawaian mutu
dan sokongan infrastuktur awam sejak zaman bas mini wilayah sehinggalah ke masa kini. Walaupun
perkhidmatan tren Komuter, ERL, LRT dan bas RapidKL sudah lama diperkenalkan, kurang dari 10%
penduduk di Lembah Klang menggunakan khidmat pengangkutan awam.
Sedar atau tidak sedar, pesaing paling utama kepada pengangkutan awam, iaitu kenderaan peribadi
seperti kereta, van, pacuan empat roda, trak atau motorsikal, merupakan penyumbang utama kepada
kos-kos yang tinggi yang perlu ditanggung pihak berkuasa dari segi persediaan dan penyelenggaraan
infrastuktur, pencemaran udara dan bunyi, dan juga kehilangan produktiviti disebabkan masa yang
hilang dalam kesesakan ataupun kos rawatan kemalangan yang mengakibatkan kecederaan, kecacatan
atau kehilangan nyawa. Malangnya, tidak ada satu langkah sistemik yang berkesan yang diambil bagi
mengurangkan masalah ini.

Lebih teruk lagi, pembinaan kawasan perumahan dan perbandaran secara melulu tanpa perancangan
mobiliti penduduk yang strategik menyulitkan lagi masalah apabila tiada lagi tanah yang ditinggalkan
untuk pembinaan infrastuktur pengangkutan awam. Pengangkutan awam terpaksa bersaing dengan
kenderaan peribadi, dan jejak perjalanan kenderaan awam menjadi rumit disebabkan hadangan-
hadangan infrastuktur yang lebih cenderung kepada kemudahan perjalanan kenderaan peribadi, seperti
jaringan tertutup lebuhraya bertol dan susur masuk atau keluar lebuhraya serta persimpangan jalan raya
yang tidak sistematik.

Soalannya, adakah kita mampu untuk berhadapan dengan situasi dimana pemesatan pembangunan
bandar tanpa sistem pengangkutan awam berkesan meyebabkan:
1. Kepayahan penduduk bergerak dari satu sudut bandar ke satu sudut yang lain
2. Kekurangan daya saing perniagaan dan perkhidmatan kerana lokasi sukar dicapai oleh
kebanyakan pengguna
3. Keperluan ruang tanah dan kos yang banyak bagi pembinaan serta penyelenggaraan jalan
tambahan bagi melegakan kesesakan trafik (lebih-lebih lagi apabila lebuhraya terpaksa dibina
dengan kos tinggi apabila terdapat banyak stuktur kekal yang terbina disekitarnya)
4. Kebergantungan pada sumber bahan api yang harganya semakin tinggi
5. Penurunan kualiti hidup disebabkan pencemaran udara dan bunyi
6. Peningkatan kadar kemalangan (lebih-lebih lagi dengan pertambahan penunggang motorsikal)
7. Diskriminasi kepada warga emas dan warga kurang upaya yang tidak boleh mengendali
kenderaan peribadi

Kepentingan Sistem Pengangkutan Awam Berkesan, Efisien dan Mesra Pengguna

Kajian akademik di Amerika Syarikat membuktikan:

1. Setiap dollar yang dilaburkan untuk projek pengangkutan awam menjana antara 4 hingga 9
dollar aktiviti ekonomi tempatan
2. Setiap dollar yang dilaburkan untuk pembinaan dan pengoperasian pengangkutan awam
meningkatkan lagi jumlah jualan sektor perniagaan yang bergantung kepada pengangktuan
awam tersebut sebanyak 3 dollar.
3. Setiap 1 billion dollar yang dilaburkan kerajaan persekutuan untuk infrastuktur pengangkutan
awam menambah 47,500 peluang pekerjaan
4. Setiap pengguna pengangkutan awam hanya menyumbang kurang dari 5% pencemaran karbon
monoksida yang dihasilkan oleh seorang pemandu kenderaan peribadi
5. Perjalanan bas transit 79 kali lebih selamat dari perjalanan kereta
Fakta dari Pertubuhan Pengangkutan Awam Rakyat Amerika (APTA): http://www.apta.com/media/facts.cfm

Walaupun pengangkutan berlandasan (seperti LRT, MRT, ERL, Monorel, Komuter dll) paling cekap
dalam menggerakkan paling ramai penumpang dalam jangka masa paling singkat, namun
pertimbangan antara kaedah-kaedah pengangkutan awam berdasarkan faedah bagi setiap ringgit yang
dibelanjakan membuktikan sistem pengangkutan berlandasan hanya berkesan untuk perkhidmatan di
kawasan yang benar-benar padat dan sibuk. Perkhidmatan bas merupakan kaedah pengangkutan awam
yang paling sesuai bagi kawasan berkepadatan rendah dan sederhana kerana pengoperasian bas lebih
anjal dan fleksibel berbanding dengan keretapi untuk menyelusur masuk ke segenap kawasan pesisiran
bandar.

Di negara maju, kerajaan tempatan mempunyai bidang kuasa untuk menyelaras penyempurnaan
infrastuktur bagi menyokong keperluan pengangkutan awam, seperti penyediaan len, lampu isyarat dan
susur masuk/keluar khas untuk bas. Tambah pula, perancangan bandar yang mantap dengan sistem
rangkaian jalan serta pejalan kaki yang efisien membenarkan seluruh penduduk mendapat capaian
sama-rata kepada laluan utama pengangkutan awam yang mudah dan tidak berbelit-belit.

Di Amerika Syarikat, Eropah dan Jepun, tambang yang dibayar oleh pengguna pengangkutan awam
hanya dapat menampung kurang dari satu per tiga daripada kos keseluruhan perjalanan pengguna
terbabit. Selainnya ditanggung menggunakan sumber wang kerajaan, kerana setiap ringgit yang
disalurkan untuk tujuan pengangkutan awam berkesan untuk mengurangkan beban kos peleraian
kesesakan trafik yang tinggi serta menyelesaikan masalah jurang sosioekonomi antara komuniti yang
berjauhan.

Cadangan Penambahbaikan Pengangkutan Awam Lembah Klang

Cadangan telah dibentangkan kepada Jawatankuasa Kecil Penambahbaikan Pengangkutan Awam di

Unit Perancangan Ekonomi, Jabatan Perdana Menteri Malaysia, Putrajaya pada 24hb Julai 2008 untuk
mengambil kira pendapat yang telah disebutkan di atas, serta melaksanakan transformasi meyeluruh
yang sangat praktikal serta paling mudah, iaitu menggunakan lebuhraya-lebuhraya kurang trafik yang
sedia ada sebagai ‘landasan’ utama bas-bas ‘ekspres perumahan’ untuk bergerak antara kawasan
perumahan ke kawasan perumahan lain, dan ke stesen-stesen pintu-masuk bandaraya.

Untuk Lembah Klang, bagi setiap kawasan penempatan utama bersebelahan dengan lebuhraya-
lebuhraya tertutup yang lancar trafik, terminal bas ‘ekspres’ dibina di atas lebuhraya dan di sebelahnya
dibina terminal bas kawasan perumahan yang mempunyai capaian paling mudah, pantas dan cekap ke
kawasan perumahan bersebelahan tanpa harus meredah kesesakan trafik dan kerumitan laluan susur
keluar lebuhraya. Laluan bas kawasan perumahan pula dipermudahkan dan diringkaskan.

Tiga terminal pintu-masuk strategik untuk bas ‘ekspres perumahan’ dicadangkan di Kuala Lumpur,
iaitu KL Sentral / MidValley (capaian Lebuhraya Pantai/NKVE ke LRT Aliran Kelana Jaya), Imbi
(capaian Lebuhraya Putrajaya ke Monorel) dan Sentul (capaian simpang Lebuhraya Duta-Ulu Kelang
ke LRT Aliran Ampang/Sri Petaling). Tiga pintu-masuk strategik ini juga dihubungkan ke rangkaian
laluan khas bas berhenti-henti bandaraya yang ringkas, deras, kerap dan cekap. Sistem ini dipanggil
sebagai Transit Deras Lebuhraya (Expressway Rapid Transit) dan Transit Deras Laluan Bas (Busway
Rapid Transit).
 Cadangan Transit Deras Lebuhraya dan Transit Deras Laluan Bas

Cadangan Transit Deras Lebuhraya dapat mengurangkan kerumitan perjalanan

Cadangan Penambahbaikan Pengangkutan Awam Shah Alam

Keadaan pengangkutan awam masa kini menunjukkan kebanyakan cadangan, usul, kertas kerja,
pembentangan dan hasil penyelidikan oleh pakar-pakar pengangkutan awam tidak dilaksanakan oleh
Kerajaan Persekutuan, dan tidak menjadi sesuatu kehairanan yang besar sekiranya cadangan
penambah-baikan pengangkutan awam yang dicadangkan dalam kertas kerja ini tidak mendapat
perhatian sewajarnya dari pihak yang bertanggung-jawab di peringkat Kerajaan Persekutuan.
Walaupun pengangkutan awam yang berkesan sukar untuk terlaksana tanpa pertanggung-jawaban dari
Kerajaan Pusat, namun masih ada ruang penambah-baikan yang mampu dilaksanakan di peringkat
Perbandaran Tempatan tanpa bantuan dari Kerajaan Pusat. Penyediaan kemudahan infrastuktur bagi
menyokong sistem pengangkutan awam berkesan merupakan tanggung-jawab Badan Berkuasa
Pengangkutan Awam Tempatan. Walaupun Badan Berkuasa di peringkat tempatan khas untuk
pengangkutan awam belum boleh diadakan tanpa koordinasi dari Kerajaan Pusat, namun bidang kuasa
ini berada di tangan Majlis Perbandaran Tempatan. Antaranya ialah:

Memastikan lokasi transit pengangkutan awam selamat, mudah dicapai, strategik dan selesa
Perancangan bandar perlu mewajibkan perhentian bas tidak lebih dari 10 minit jalan kaki dari
setiap kawasan perumahan padat atau separa padat
Ruang pejalan kaki yang mesra pengguna termasuk OKU dari setiap rumah ke lokasi transit
dengan telefon panggilan kecemasan percuma di kawasan jenayah
Hubungan transit dari luar lebuhraya ke transit di dalam jalan perbandaran tempatan
Had laju jalan persiaran terutama di kawasan bulatan bagi memudahkan pengguna melompat
antara satu perhentian ke perhentian yang lain, atau jejantas bagi setiap jalan yang sibuk
Laluan pejalan kaki dilengkapi dengan lampu yang terang
Laluan khas basikal dan rak basikal di lokasi strategik
Ruang henti bas yang cukup yang sentiasa dipantau pihak berkuasa
Ruang tempat letak khas bas yang tidak dalam perkhidmatan
Ruang tempat letak kereta berdekatan laluan bas yang strategik, dan tiada caj dikenakan bagi
pengunjung yang dapat menunjukkan bukti penggunaan pengangkutan awam
Informasi laluan pengangkutan awam yang komprehensif di setiap lokasi transit beserta alamat
web yang merujuk pada laman web berbentuk illustratif dan berinformasi semasa

Antara bidang kuasa Badan Berkuasa Pengangkutan Awam Tempatan yang masih sukar untuk
dilaksanakan tanpa campurtangan pusat ialah kawalan ke atas laluan bas, penyeliaan penanda
pencapaian aras prestasi (KPI) penyedia perkhidmatan bas, dan penetapan jadual perjalanan bas.

Untuk tidak melanggar bidang kuasa Lembaga Perlesenan Kenderaan Perdagangan dan Kementerian
Pembangunan Usahawan dan Koperasi, pihak MBSA boleh mengadakan perbincangan dengan
pengusaha bas sedia ada, iaitu RapidKL, CityLiner, bas mini tanpa hawa dingin, Bas Mini SBS, bas
UiTM, Triton dan Metrobus untuk menyelaras laluan dan jadual pengangkutan awam.

Ekspres Shah Alam ke kawasan bandar lain

Kawasan trafik yang paling sesak ialah antara HICOM, dan antara Stadium Shah Alam dengan bulatan
berhampiran bukit Kayangan, dan di sepanjang laluan Jalan Sungai Buloh antara bulatan Seksyen 22
dengan Lebuhraya Guthrie. Kebanyakan kesesakan trafik di kawasan terbabit berpunca dari penduduk
Shah Alam yang menggunakan kenderaan peribadi untuk menuju destinasi kerja ke arah timur-laut
(Kuala Lumpur) dan tenggara (Puchong). Kemudahan pengangkutan awam ‘ekspres perumahan’ dari
Shah Alam terus ke titik-titik transit di KL Sentral, Uptown Damansara, IOI-USJ dan Sunway Pyramid
melalui lebuhraya NKVE, KESAS dan Pantai dapat meleraikan kebanyakan masalah trafik Shah Alam
dan meningkatkan kesejahteraan penduduk.

Bas bertingkat merupakan penyelesaian yang berkesan bagi servis ‘ekspres perumahan’. Hanya 8 buah
bas dengan 60 tempat duduk setiap satu mampu memuatkan semua pemandu-pemandu kereta yang
bergerak perlahan dari susur keluar LDP di HICOM ke bulatan Malawati di Lebuhraya Persekutuan.
Tempat letak kereta di Stadium Shah Alam dapat menempatkan 50,000 kereta, dan amat strategik
untuk dijadikan terminal park-and-ride percuma untuk pengguna bas-bas ‘ekspres perumahan’ menuju
ke destinasi utama di Lembah Klang seperti Kuala Lumpur, Damansara, Puchong dan Putrajaya. Ianya
mempunyai capaian bebas trafik ke NKVE dan ELITE, dan seterusnya KESAS, LDP dan NPE.

Dengan kapasiti yang sedia ada sekalipun sudah cukup untuk mengosongkan kesemua kereta yang
merangkak perlahan yang dapat dimuatkan di Lebuhraya Persekutuan dari Shah Alam ke Kuala
Lumpur. Sekiranya lot tempat letak kereta dipertingkatkan ke 100,000, ianya akan mampu
mengosongkan jumlah maksimum keseluruhan kereta yang bergerak laju yang dapat ditampung oleh
ketiga-tiga lebuhraya KESAS, NKVE dan ELITE.

Tender terbuka boleh dilakukan kepada mana-mana syarikat bas ekspres yang ada untuk mengadakan
perkhidmatan ‘ekspres perumahan’ bermula dari Stadium Shah Alam, terutama bagi syarikat yang bas
ekspresnya tidak digunakan pada masa puncak. Harga tiket hendaklah tidak lebih dari harga minyak
yang seseorang perlu bayar sekiranya dia menunggang motosikalnya sendiri.

Perkhidmatan dalam bandar Shah Alam

Kesesakan sementara di persiaran-persiaran berdekatan kawasan sekolah, kolej, universiti dan pusat
niaga sementara seperti pasar tani atau pasar malam dapat dielakkan dengan perkhidmatan bas henti-
henti yang kerap dan cekap. Bayangkan, 25 buah bas sudah mampu menggantikan jumlah kereta yang
paling tinggi yang dapat ditampung oleh kesemua enam len Lebuhraya Shah Alam-Kota Kemuning
untuk laluan lancar pada satu-satu masa.

Perkhidmatan bas yang ada sekarang tidak mudah diterima penduduk Shah Alam kerana kerumitan
perjalanan dari segi laluan, tempoh masa perjalanan, dan ketiadaan cara untuk keluar dari Shah Alam
dengan cepat dan mudah tanpa perlu melalui kesesakan trafik. Ketiadaan kemudahan bas yang cekap,
pantas dan mudah ke Komuter Shah Alam dan Padang Jawa juga merupakan masalah yang tidak dapat
diselesaikan oleh RapidKL.

Cara paling mudah untuk memudahkan kerumitan perjalanan ialah melalui transformasi laluan bas
daripada melalui jalan-jalan kecil kepada hanya melalui persiaran-persiaran besar. Laluan bas tempatan
RapidKL mengambil masa lama kerana melalui jalan-jalan kecil di dalam seksyen yang penuh dengan
rintangan lalulintas. Persiaran-persiaran di Shah Alam kebanyakannya sudah berada dalam kurang 10
minit perjalanan kaki dari mana-mana kawasan penempatan, dan Majlis Perbandaran perlu memastikan
infrastuktur dimantapkan untuk kemudahan pejalan kaki yang terdiri dari orang tua dan OKU.
Cadangan ini dapat disimpulkan dengan gambarajah laluan bas pada Sisipan 1 dan Sisipan 2
(Attachment 1 and 2). Sistem ini boleh dikenali sebagai Sistem Transit Deras Laluan Persiaran Shah
Alam (Shah Alam Boulevard Rapid Transit).

Kawasan perumahan yang sukar dicapai dari persiaran utama, seperti kawasan flet Seksyen 7, kawasan
pedalaman Kg Padang Jawa, dan kawasan perumahan bersebelahan landasan Komuter dari Seksyen 18
hingga ke Seksyen 20, sewajarnya dihubungkan ke titik-titik transit laluan Sistem Transit Deras Laluan
Persiaran melalui perkhidmatan bas-bas mini. Dicadangkan juga perkhidmatan bas khas Seksyen 13
bagi menghubungkan perkhidmatan bas Transit Deras Laluan Persiaran dari kawasan TESCO/Blok
Perniagaan Worldwide ke perkhidmatan bas ‘ekspres perumahan’ di Stadium Shah Alam berhampiran
Giant, melalui Jalan Akuatik yang kurang sesak. Memandangkan laluan ini memberi capaian mudah ke
Giant, Tesco Extra dan Kawasan Perniagaan Tadisma, yuran penganjuran wajar dikutip dari mereka.

Empat titik utama di Lebuhraya Persekutuan yang bertembung dengan empat titik utama di kawasan
MBSA (dengan tanda arah panah sebagai cadangan penambahbaikan laluan pejalan kaki), iaitu:
1. Persiaran Kayangan - Lebuhraya Persekutuan (berhampiran pintu masuk UiTM di Seksyen 7)
2. Persiaran Raja Muda - Lebuhraya Persekutuan (bersebelahan Fakulti Seni Lukis UiTM)

3. Bulatan Malawati - Lebuhraya Persekutuan (berdekatan TESCO Shah Alam)

 4. Jalan Akuatik - Lebuhraya Persekutuan (bertentangan dengan kilang Carlsberg)

Lebuhraya Persekutuan merupakan laluan utama bagi bas henti-henti antara Klang dan Kuala Lumpur.
Perkhidmatan bas khas boleh diwujudkan supaya bas hanya berhenti di lokasi empat titik utama di
atas, dan kemudiannya secara terus menggunakan lebuhraya Pantai, KESAS, NKVE atau LDP untuk
ke destinasi tujuan. Namun, kemudahan transit di empat titik utama di atas amat mengecewakan
dengan ketiadaan tempat teduh, tempat pejalan kaki dan jejantas yang selamat dan sempurna, dan
MBSA perlu melaksanakan penambahbaikan kemudahan transit dengan segera.

Pelaburan tambahan kepada RapidKL untuk kawasan Shah Alam

Perkhidmatan bas RapidKL di Lembah Klang bergantung pada dana yang diberikan oleh Syarikat
Prasrana Negara Berhad milik kerajaan. Memandangkan perkhidmatan bas Transit Deras Laluan
Persiaran dapat menyumbangkan kepada kesejahteraan sosioekonomi penduduk Shah Alam, maka
tidak munasabah untuk MBSA menafikan hak penduduk untuk dilaburkan sumber hasil pendapatan
MBSA ke perkhidmatan pengangkutan awam. Pelaburan merupakan istilah yang lebih sesuai
berbanding dengan subsidi.

Bajet RapidKL untuk pengoperasian bas pada laluan utama persiaran-persiaran setiap 5 minit sekali
pada setiap arah (seperti dalam sisipan 2) perlu dibandingkan dengan bajet RapidKL untuk
pengoperasian laluan bas RapidKL Tempatan semasa, dan beza antara keduanya merupakan jumlah
wang yang perlu disalurkan oleh MBSA. Jadual bas boleh dilonggarkan ke 7 hingga 10 minit sekali
pada waktu bukan puncak. Pemandu-pemandu bas sambilan boleh diambil secara kontrak untuk
mengisi keperluan hanya pada waktu puncak.

Majlis Perbandaran Petaling Jaya telahpun mengadakan perkhidmatan bas percuma atas saranan
DYMM Sultan Selangor bagi kedua-dua kawasan PJ Utara dan PJ Selatan, pada kos operasi RM 3,000
sebulan bagi setiap bas*. Dengan teknologi NGV dan penyediaan kemudahan pengisian NGV sedia
ada di Shah Alam (yang memerlukan kerjasama PETRONAS), kos operasi bas serta pencemaran udara
dan bunyi dapat dikurangkan.
 Perkhidmatan pengangkutan awam percuma MBPJ memudahkan golongan OKU
Mengikut laporan akhbar The Star, http://thestar.com.my/metro/story.asp?file=/2008/5/3/central/21137559&sec=central

Sekiranya rundingan bersama RapidKL tidak membuahkan hasil sekalipun, 10 buah bas sudah cukup
untuk mengendali 4 arah laluan Transit Deras Laluan Persiaran (seperti dalam sisipan 2) pada satu-satu
masa, dan 2 buah bas lagi bagi menghubungkan perhentian bas di TESCO/Perniagaan Worldwide ke
lokasi perkhidmatan bas ‘ekspres perumahan’ di tempat letak kereta di Stadium Shah Alam, melalui
Jalan Akuatik yang kurang sesak.

Bedasarkan fakta umum faedah pengangkutan awam, sekiranya kos operasi sebuah bas mencecah RM
5,000 sebulan sekalipun, dengan 12 buah bas yang jumlah operasi keseluruhannya RM 60,000 sebulan,
jumlah pertumbuhan ekonomi Shah Alam yang dapat dijana boleh mencecah ke setengah juta ringgit
sebulan.

Penutup

Diharapkan cadangan pragmatik untuk meningkatkan mobiliti penduduk Shah Alam ini dapat diterima
MBSA. Penambah-baikan pengangkutan awam di Shah Alam wajar perintis kepada bandaraya-
bandaraya yang lain untuk mengambil inisiatif yang sama demi kecemerlangan kualiti hidup dan
kesejahteraan ekonomi, sosial dan persekitaran penduduk.

Disyorkan oleh:
Muhammad Zulkarnain Hamzah
AJK Siasah Syariyyah dan Keadilan Sosial, Jamaah Islah Malaysia (JIM)

Disokong oleh:
Moaz Yusuf Ahmad
AJK Pertubuhan Penambahbaikan Transit Awam (TRANSIT)

Muhammad Sha'ani Abdullah

Secretary General, FOMCA