c
c c
c c
i
i
p
O
p
p
Menteri Keuangan Sri Mulyani Indrawati dengan dasar Peraturan Menteri Keuangan
No. 17/PMK.01/2008 tentang jasa akuntan publik, menetapkan pemberian sanksi
pembekuan izin usaha pada tiga Akuntan Publik (AP) dan lima Kantor Akuntan
Publik (KAP).p
p
p
Tiga akuntan publik yang dibekukan izin usahanya yaitu: p
AP Drs. Basyiruddin Nurp
(KMK Nomor. 1093/KM.1/2009) Pelanggaran SA -SPAP pada Audit PT Datascrip
dan Anak Perusahaan tahun buku 2007 p
AP Drs. Hans Burhanuddin Makaraop
(KMK Nomor. 1124/KM.1/2009) Pelanggaran SA -SPAP pada Audit PT Samcon
tahun buku 2008p
AP Drs. Dadi Muchidinp
(KMK Nomor. 1140/KM.1/2009) Izin KAP dibekukan.p
p
p
Lima kantor akuntan publik yang dibekukan izin usahanya yaitu: p
KAP Drs. Dadi Muchidinp
(KMK Nomor. 1103/KM.1/2009) Tidak menyampaikan Laporan Tah unan KAP tahun
takwin 2008p
KAP Matias Zakariap
(KMK Nomor. 1117/KM.1/2009) Tidak menyampaikan Laporan Tahunan KAP tahun
takwin 2007 dan 2008 p
KAP Drs. Soejonop
(KMK Nomor. 1118/KM.1/2009) Tidak menyampaikan Laporan Tahunan KAP tahun
takwin 2005 dan 2008 p
KAP Drs. Abdul Azis B.p
(KMK Nomor. 1119/KM.1/2009) Tidak menyampaikan Laporan Tahunan KAP tahun
takwin 2005, 2007, dan 2008 p
KAP Drs. M. Isjwarap
(KMK Nomor. 1120/KM.1/2009) Tidak menyampaikan Laporan Tahunan KAP tahun
takwin 2007 dan 2008 p
p
p
Dari tiga AP dan lima KAP yang dikenakan sanksi pembekuan di atas, baik dari
masalah pelanggaran Standar Auditing (SA) - Standar Profesional Akuntan Publik
(SPAP) hingga Penyampaian laporan tahunan KAP, dapat ditarik benang merah
permasalahan.p
Disiplin, adalah benang merah per masalahan tersebut. AP dan KAP di atas dinilai
tidak memiliki disiplin dalam menjalankan kewajibannya, dan dipandang tidak
memiliki komitmen yang kuat dalam menjalankan aktifitas profesionalnya. p
Berbagai pelanggaran yang dilakukan membuktikan adanya sebuah kepentingan
terselubung yang diwakili oleh para AP dan KAP tersebut, dan kepentingan tersebut
dirasakan lebih mendesak dibandingkan kepatuhan pada SA -SPAP.p
Kasus ini dapat memberi citra buruk pada profesi akuntan publik, terutama pada
firma-firma akuntan publik dalam negeri. Bayang -bayang The Big Four di Indonesia
menjadi semakin kuat.p
p
pp
Ô Ôpp Ôp
p
pp
p
p p
p
p
p
p
à à
up
c !"
#$%
&'()
p
p
p
p
p
p pup
p! "
ppp
up
p p#
p
p
p$p%&& Ô%p
'
p
p
p (ppÔ%pp
"
p
p pupp'"p)
pp #
p
pp
'"p)
p*p
p"
p#
p
ppp
p p#
p
p
p$p%& Ô%p
'
p p
pÔÔppÔ%p"
p
p
p+
p"
p#
p
ppp
p p#
p
p
p$p%,, Ô%p
'
p p
p ,ppÔ%p
pp
p+
p"
p
pp
p
'p"
p
p#
p
pp p"p+
p-
p.%p
p
' p"
p 'p
p#
p
p
p
"p
#
p#
p
p'p"
p#
p
pp
'
p
- pÔ.p"
p
'
p
- pÔ,p
!p
p
p"p
p#p"#p
p"
"
p!p)p
/p#p
0 p!
p
p#
p
/p pÔ up
p#
p
pp
p122
" p"
p
p
p
p
'p
p#
p
'"#p
"p"
pupp
"p2
p
p
pup"p#
p"
pp
p#
p
p3p p3
p
" p
p
'
p
p' p ppÔ&p
p#
'p4#p
2
p
'"#p#
p"
p
"#
"
pp
p
p
p
ppp'"p)
p"
p
p
p
p
'p
p#
p
'"#p
"p"
pupp
"p
2
p
p pup"p#
p"
pp
p#
p
p
3pp0
p
" p
'
ppÔ,p
p#
'p4#p
2
p
'"#p
#
p"
p
"#
"
pp
pp#
p
/ppp
p122
" /ppp'"p)
/p"
pp
p+
p"
p
p+p
p" "p"ppÔp
p
p
p$p , Ô%p
p5p
p /p
p up #
p
+p
p
p
p"
pp
p#
p
/p+p#
p
p#
p
p##
2/p+p#
p
p##
p
2 p
p#2/p6 -p
p#
p
p/p
p+p
p
p
p
4
p"p/p"
p
up"
p
p+p"
p
p
p+p
p
p"
p
/p
/p
+
/p# /p##+
/p"
p
p p"
p#
p
p p"
p#
p#
"
"
p
pp
p
p+
p" -+
p
p 'p7#
p"
p
"#
"
/p
p+p
#
p"
p"
p
pp
p122
" p"
ppp'"p)
p+p
"
p
+" p #
p"
p
p #
p
p"
p
p #
p8
p
p
p /p
p-+ p
p
" "
p2 p0
+
p7uppp
p122
" /ppp'"p)
/p"
pp
p+
p" -+
p
p
#p
p+-p
p++p
p
'p"
p
p
p"
pp&%p
p
p
p$ , Ô%/p
# p"p+
p-
p#
pp&p
p+p'
pp#
p
p
"p
p#
+
p p#'
p#
+
p
p
p+/pp
"
pp"
p
p#
4
p
p9:4;p
pp
p
p
pp
p
p p
p
p
p
p
p<""p3p"
p$
p '
p
p"
p&p"
pÔ.p
p
/pÔppÔ%/pÔ.(p=0p
> p/pp- p-
pp
p
p
p
"-
pp'
4'"p' up
MMc$)pp
p
p
p
p"p
p
p# p"
p
p
p# p
p
p# p
p"
p
p
p<""p3p
p
"
p$
p '
p
p
p
p# p<""p"
pp
p
p+pÔ.p$6pÔ%p
p#
p
p
p$p%., Ô%p"
p
p
p
# p$
p '
p"
ppÔ.p
p+pÔ.p$6pÔ%p pp
$p%.% Ô%p
p
?
p
p
p
p# p$
p '
p
'p
'p"'p"
p
p
#
p
p
p+pÔ.p$6pÔ%p"
p
p,&% Ô%/?p
"
p#
+
p#p0 p!p#pp "p"p
p
/p
pÔppÔ%p
p
p#
p
p
/p"p
p# p
p"
p
p+p
p #
p
p
p
p"
pp
p#
p
/p+p#
p
p#
p
p##
2/p+p#
p
p##
p
2 p
p#2/p6 -p
p#
p
p
p+"p
p
p
p
4
p"p
"p
#2
p
p# pp
p
p
p+p"
p
p+p"
p
/p
p+p
p
p"
p
p
/p
+
/p# /p##+
p"
p
p p"
p
#
p
p# p"
p#
"
"
p
pp
p
p# p
+p
p+-p 'p#
p"
p
"#
"
/p
p+p#
p
"
p"
p
p"p
p
p# p
p+p
#p
p+-p
p++p
p
'p"
pp
p
p+p
p
p
p
p# p"
p
p
pp
p
p
# p
p"'p3
p='" /p@p
p#"p
p
p# p#"p8'p
p"
p
/p"
p> " 'p
p#"p
p
p# p#"p8'p
p"
p
p"
p
p# pp"pAp
p
p
p3
p='" p"
p
p
'p
p#
p
'"#p
"p
"
/p
"p#2
p
p# p"p#
p"
p
p#
p
p
p+'
p#- p
p>p0pp+p
p# "p pA
pÔ&
p5 pÔ,pp
p
"
p
p> " 'p"
p
p
p
"p"
p
"p
#2
p
p# p"p#
p"
p
p#
p
p
p
+'
p-
p3p p
'
pÔ,p>
pp"pAp
p#
p
'"#p
"p"
p
"p#2
p
p# p"p#
p"
p
p
#
p
p3pp12p
'
ppÔ&p
pp
! """" "p
p
p
p
<
p# "
pp"
p# p#
p+
p
2p "+p
" p$p
p#"p
/p(p# pÔ /p
#p'-p"
p0"
p# p
p
0up
"p
p' p# p+p
/p
p
p#
p
+
p
p
'
p#"p#
p
p
4p>>p
p"p
p
'
p
p
p' p" p0p
p/p
p'p
p
"p"
pp
"
p# p"
p
"-p$'p0" p
p1p
p
'"
p p' p
#pp"
p
p+ p' p
" p
p'"p "
p!/p
up"
p
7
p0#p!p"
p=
p!p
u/p"
p5p
p>p5>up
-
p$8p!p"
p+
p!p
p
0#p#
p"
p" p
4p$'/p
'
p3'/!p#"p5
p
p
p
"p"
p
p' p" p "
p
p"p#
p
#p#
p+p
2p
p
p"p#
p#p4p" p" p
#
p
/p#
p#p"
p
"p p"
p p
p"p
p
+
p
p"
p#
p#p" p
p
p+
p#
+
pÔp
p
# p"pp
p
#p8@p
4
p p$'/p#
p#p
p
+
p#
+
p&&p
p'
p#"p
+'p
p?#'p
p"'p p
+" p
#
C?
p'
p
p
5
p
+
pp
p
p"
p"'p p0p+p p
-
p
p
p#
p
+p"'p
p#p+
p
2p
p
#
p
p" p#p" p
p+
p>p>up
p
p
pp
p
p
p
p
p
p
p
p
p
p
p
p
p
p
p
c c c
c c
£
!
m
0
0
0
+
+ + D
E
p
p2 p pp p2 p p p
2p
p
p p
p p p p
p
p
p p
p pp
p
0 p
p p
p
7
p
p
p0 p
p
p
p
p p
p p p pp
p
p
p
p p p
p p0 p
p p
p
pp p
pp
p
p
pp
p
p
p
p pp
pp
p
p
p
pp
p 0 p p
pp
p pp
p7
0 p
p
0 p
p pp
pp pppp p
p
p
p
p0 p pp7 0 p
p
pp7 pp
p p
p7
p
p
p
p
pp p pp
p
p
p0 p p7 p
p
p
p
p p
p
pp p
7
p
p p 7 p p p ! p
0 p 7 p
p p p
p p
! p
0 pp
p
p
p#- p#+/p
p!" /p p" - p?pp
p p" - p
p p"p
p
p
p"
p#
p" p
/?p
p" p
p
p
+
/p
p-+ p" "
p0pp
+p
p p"p#
p
p
p"
p>
p
/p0p
p
p
p
p#
p
p
p
0"
p p
p
p0p
p
p"
p
+p
'"#p
p
5
"p+p!p
p"
p'p
p0p!" p
p p
p "
p
# #
p" p "
p /p5
p
p
"
p
+p
p"
p'p0p#
p
"p
+
p
p
pp
"
p2 p#+p
p
p#-
/p#)pp
"
p
/p
#p!" /p
p"
' p#'p"p'
p
p
p"
#
p" p
p#
#p#+p
p
p
?p
p p
+" p" p
p3# p p
p '
p#'p"p#
p
p
p"
p#
p" p
/p#'p"p#
p
p
"p" +
/p
"
p#'p"p#
p#
"
"
p
pp"
"
+
/?p
p!" /p
p
+p#
'p
+
p p +
p+p
p
p
"
p
+p
'"#p0p
p"
p#"p
pp
'
pÔ p$
/p!" p
p
+
p
4 p"p'p#p+p"
p
p"
p" p
+
p+p?
/p"
p
p"
p p"
p
p#
"
"
p
p/?p+
pp
p
0"
p p
p0up pp
"
p
+p
p5
"p
+
up
+p#
p
pp
'
pÔp! p"
pp" #
p
p
"
p#
p' p"
p
+p
p
pÔ p
p
?0pp" p
p
p
#
p"
p
+p
p
p"p
'
p
/?p
p
p0p p!" p
p"p5#pp p "
p #
p p" p "
p
/p5
p
p
>
p"
p
/p0p
4
p
p" p p
p
p" p#"p
p'p
/p '
p"p
"
p#
p
p
p"
p#
p" p
p
"/p"p
"
p#
p
p
"p"
p"
p
'
p"p
p
"
p
#
p
pp"
"
+
p
p
?p
p"'p"p#
p" p
/p
p"
pp"pp
p
/p
p'p"
/?p
p!" p
p
!" p
/p"
p# p
p
pp#
'p
p#'
p"
p
6
p" pp
p?>
p
6
pp"p#
p#"p
/?p+
pp
p
p
/p0"
p p
p
p0p
p...pp
p #p
&/Ô&p
p
p
p
/p#
p
p
p
/p
p"
p
p
p#
ppp
p
p#
p
p" p
p
p3+
p3
p
p33p
p"
p0p"p#
p
p
"
p" p#
+
p
ppÔp
p0p!" p
p
#
p'p
p" p5
p
p
#
p
p
p0p#"p
'
p'
p! p
p"
p7#
p! p
p
pp3'
p
pÔp#"p p p
p#
p
"'p
p .p+p#
p #
p#
p
p"
p4#
p
4pp
4p
p" # p
p
"
p
4
p
p
p #p.&/.p
Fp
-+
p #p/p
Fp"
p
p #p.Ô/Ôp
p
"#
p"p#
p7#
p p
p
4
p"
p
p #p /(p
p"
p
p
+p
p pp #p Ô%/ p
p
p.pp"
p
p #p Ô/,p p
'p"
"
+
p"
p
ppp
p
p"'p
p#p#
/p+p!" p
p#
p
/p0p+p
p#
p
+p
p,%p+p
#
p8#
p+p
p" # p"'p
p33p
p.,p+p
#
p
p #pÔ&/&p
p3
p
"#
'
p
'"#p
"p
p
p
" #
p
4# p #p &/Ô&p
p
p"
p
"
p
p
p
up2
6Ô6Ôup---" 4p
pp
)
00p
" % % %(
& & & & & &
! #$ '
'
! '
! ! ! '
p(ppp
j 3p
j %p' p
p p
p0p
p0"
p
-
p
p"
p
p
#p0"
p p
p
#
p5
"p
p" p
p
" p# "
p
p"
' p" pp#p
p"
p#
" p p#"p
p p
up
p?
p
p p 'p
#p"p
" /?p+
p#"p-
-
/p
p
p
/p
p
p
+
p
p" + p p"
p
"
p p
p
p
p"
pp78p
p?"p#p
p
p
p"
pp
p" p
pp8
u/?+
p
p
'
/p# p+p+pp"
p0"
p p
p
p0"
p
-
p
p"
p
p
p
p
" p
'p"p
"p
# "
p#
p"
p#
p#
44
p
p
p"
p3p
p p
/p#'
p p '
p3>+
p+pp
/p
p" /ppp
p
"p" #
?5 pp
p
'pp
/p"p#
p p+p
'p#"
p#"p
/?p
p
p
p"
p
pp /?p
p#p p5
"p0
p!
"p p#
p#p
p"
p
'p "
p p0
pH"'
p
'
ppp
p
"
p
p
p#
p"
p0"
p p
/p
p p#
p
p" p p
"
p#
p2
p"
p#
p #p7Ip
p
p>Gp ,,/%p+
p"
p
p
p4
p"
p"
p#
'p+
p"p#
4
pp pp
Ô%/p
p8
p 'p>Gp ,Ôp+
p
p #p /%%p
0
p
'p
p"
#p
'p#
p"p
p7p
+
p #
pp8
p
p #p&/,&p
p
p
/p#
" p"p-
p"
p
pp
p
p '
p
p
'p
p#
#
p"
p
p
p? p
"p
p '
p
" p
'
p p#/?p
p? p
p '
p#'p" p
p#
p
p
"?!
p
p
p"
/p '
pp p"
p
p$
/p
p/p" p
p#
pp"
p#
p +
p
p" 4 #
p
" p '
p
/p
p
"p#
'p p78p2
2p
#
p"
p
?
p"'p" #
p'p
+
p0
p
p"p
p0
p8
u/?p
p
pp
p