tk
The Official Site of Bahasa Jawa SMA 2 Wonosobo
E – Learning Bahasa Jawa
Teater Tradisional
Adegan I
Padhukuhan nyi Randha Kleting
Kondisi rumah menunjukkan agak kaya.Penghuni Nyi Randha Klething beserta anak-
anaknnya ( Klething Abang.Ijo ,Biru ,dan Kuning ).Yang menjadi bahan pembicaraan adalah
bahwa ketiga anak perawannya belum berumah tangga walau sudah masanya.Mereka (
para Klething akan meminang Andhe-anhde Lumut )
Ilustrasi musik : Ldr Slamet.
http://www.setyawara.tk | 2
http://www.setyawara.tk
The Official Site of Bahasa Jawa SMA 2 Wonosobo
E – Learning Bahasa Jawa
http://www.setyawara.tk | 3
http://www.setyawara.tk
The Official Site of Bahasa Jawa SMA 2 Wonosobo
E – Learning Bahasa Jawa
http://www.setyawara.tk | 4
http://www.setyawara.tk
The Official Site of Bahasa Jawa SMA 2 Wonosobo
E – Learning Bahasa Jawa
Ilustasi : Palayon…..
Adegan 2
Kali
Digambarkan bahwa keadaan kali lebar airnya dalam tak dapat diseberangi tanpa
menggunakan sarana penyeberangan .Di Kali itu ada dua sosok makhluk ciptaan Tuhan
berupa yuyu.Konon yuyu yuyu tersebut mempunyai kesaktian yaitu bisa berkomunikasi
dengan manusia.Yuyu sakti itu ceritanya tengah dimabuk asmara ingin memperistri seorang
wanita cantik .
Ilustrasi musik : Gemuruh suara ombak kali
Ketaman Asmara (back sound )
http://www.setyawara.tk | 5
http://www.setyawara.tk
The Official Site of Bahasa Jawa SMA 2 Wonosobo
E – Learning Bahasa Jawa
73 Yuyu Kemburan : Wah yèn ngono , yo kang dha menthungul… saka dhasaring kali
74 Yuyu Kangkang : Yo, sapa ngerti pepujaning atiku mréné..oh….
75 Yuyu Kemburan : Gandrung manèh , gandrung manèh.
Tak lama kemudian Klething Abang,Ijo dan Biru tiba di pinggir kali,kemudian mereka
terkejut dan sedih.Tertkejut karena sungai lebar serta dalam airnya .Sedih karena tak tak
bisa menyeberang .
101 Yuyu Kangkang : Lo kok kagèt apa dikira aku ora bisa tetulung hem…1
102 Klething Abang : Tenan kowé bisa nulungi aku…?
103 Klething Biru : Ya aja-aja kowé mengko gawé cilaka
104 Klething Ijo : Wis ta yèn bisa nulungi aku … arep njaluk apa bakal tak
http://www.setyawara.tk | 7
http://www.setyawara.tk
The Official Site of Bahasa Jawa SMA 2 Wonosobo
E – Learning Bahasa Jawa
udanèni..
105 Yuyu Kangkang : Ha..ha..ha..sida kasembadan aku…
106 Klething Biru : Dijak rembugan malah nyekakak
107 Klething Abang : Iya arep njaluk opah apa kowé, yèn bisa nyabrangaké aku?
108 Yuyu Kangkang : Aku ora arep njaluk opah apa-apa
109 Klething Biru : Terus apa opahé..?
110 Klething Ijo : Iya apa sing cetha dadi ora gawé bingung
111 Yuyu Kangkang : Opahé..opahé.. e..e.. sun sing swé piyé..?
112 Klething A,I,B : Ha…a..! ( kaget )
113 Klething Abang : Piyé iki ….yèn kaya ngéné lakoné..
114 Klething Biru : Yuyu Kangkang aku gelem….
115 Klething Ijo : Aku ya gelem ning sepisan baé ya..?
116 Klething Abang : Kangkang …wis gèk ndang yo..ra sah nggubris dulur-dulurku..!
117 Yuyu Kangkang : Tenan…. kowé… gelem tak tulungi ning ya kuwi…..opahé.
118 Klething Abang : Iya-iya ning sedhéla baé, wis gèk ndang… ayo..!
Klething Abang segera diseberangkan oleh Yuyu Kangkang dengan resiko dicium pipi
kanan kirinya hingga ke seberang sungai.Seusai menyeberangkan Klething Abang, Yuyu
Kangkang mendekati dua klething yang tengah bertengkar berebut giliran untuk
diseberangkan.
http://www.setyawara.tk | 8
http://www.setyawara.tk
The Official Site of Bahasa Jawa SMA 2 Wonosobo
E – Learning Bahasa Jawa
Kedua Klething berhasil diseberangkan dengan resiko yang sama yakni mereka harus mau
dicium kedua pipinya oleh Yuyu Kangkang.Selepas menyeberangkan tiga klething hati Yuyu
Kangkang bagai tersiram air salju.Ia gembira bercampur bahagia.Namun kedatangan
Klething kuning akan menentukan nasib Yuyu Kangkang yang sombong itu .
150 Klething Kuning : O….wanguné dulur-dulurku klething mau liwat kali kéné..ta..?
Nitik jero lan ambané kali, sengara dulurku bisa nyabrang,
mangka gèk tukang satang baé ra ana. Njur sapa sing bisa
nyabrangaké selulurku..
151 Yuyu Kangkang : Hé..pawongan ala…!
152 Klething Kuning : Lo…Ana swara ning kok ora ana rupa, aja- aja ana belis nèng
kali kéné?
153 Yuyu Kangkang : Aku dudu belis , hé…wong ala..
154 Klething Kuning : O jebul kowé ta , yuyu, ning kok bisa tajalma njur sapa
jenengmu ?
155 Yuyu Kangkang : Aku Yuyu Kangkang.
156 Klething Kuning : Ya géné kowé mapan anèng kali kéné..?
157 Yuyu Kangkang : Dadia sumurupmu wong ala, aku kadhawuhan jaga kali kéné,
lan tetulung mbok menawa ana wong kang mbutuhaké
pitulunganku.
158 Klething Kuning : O..yèn ngono kowé sing nyabrangaké klething Abang lan
sedulur-sedulurku mau iya..?.
159 Yuyu Kangkang : Yèn iya arep apa kowé, njaluk disabrangaké, ra sudi aku..!
160 Yuyu Kemburan :Kang, nèk niat tetulung marang sepadha-padha aja mbok pilih-
pilih .
161 Yuyu Kangkang : Kutbah manè..èèh, Kutbah manè..èèh, kaya resik-resika kowé !
162 Yuyu Kemburan : Ha wong tetulung kok milih sing ayu, sugih,tumiba sing ora
mbejaji mlarat disepirakaké…tetulung model apa kuwi..
163 Yuyu Kangkang : Meneng,..! ora meneng tak pithes tenan kowé..!
164 Klething Kuning : Yuyu Kangkang , aja kumalungkung kowé, tekaku mréné ora
http://www.setyawara.tk | 10
http://www.setyawara.tk
The Official Site of Bahasa Jawa SMA 2 Wonosobo
E – Learning Bahasa Jawa
Klething kuning terdiam sejenak kemudian terdengar suara Bathara Narada “ Hong
Prekèncong waru doyong, pak pak pong, pak pak pong ra ndé untu jenengé ompong,
Galuh Candrakirana, Yuyu Kangkang sing dadi pepalang laku kita , énggal sabeten
nganggo sada lanang dimèn bisa kasembadan sedya kita ngupadi pepujaning ati “
Klething Kuning segera menghampiri Yuyu Kangkang dan konon Yuyu Kangkang mati
terkena sabetan sada lanang dan sungaipun menjadi kering
166 Klething Kuning : Yuyu Kangkang,…rasakna sada lanang iki.( suara gong )
167 Yuyu Kangkang : A….h….a……. mati….aku…… a…….a…….a……a
168 Klething Kuning : Kaya wis ra ana pepalang kang ngridhu lakuku
Kang Mas Panji wonten pundi panjenengan,mbakyu ,…entènana
Aku….! ( Playon )
Adegan 3
Dadapan adalah sebuah desa yang aman tenteram serta sejahtera ,terlebih setelah Andhe-
Andhe Lumut berada di desa ini.Suatu hari canda tawa serta nyanyian bocahpun
melengkapi rona kedamaian desa itu.
Ilustrasi : 1.Suara burung serta hewan piaraan
2.Dolanan bocah Bangbang wis rahina
169 Jarana : Anaké sapa ya ngglenggeng,ning kok apik , seneng
aku….
170 Jarene : Wis rampung e..kang lé padha tetembangan
171 Jarana : O…aku arep mèlu nimbrung jé malah..
172 Jarene : Kowé arep nimbrung cah cilik –cilik kaé kang?
http://www.setyawara.tk | 11
http://www.setyawara.tk
The Official Site of Bahasa Jawa SMA 2 Wonosobo
E – Learning Bahasa Jawa
http://www.setyawara.tk | 12
http://www.setyawara.tk
The Official Site of Bahasa Jawa SMA 2 Wonosobo
E – Learning Bahasa Jawa
217 Jarana : Jané upama klething Abang niku purun kalih kula,
wah ajeng kula mulyakaké. tenan pun ta..
218 Jarene : Na.kowé kuwi nglindur ning ora turu la wong sak kowé kok
kepingin diladèni klething Abang.
http://www.setyawara.tk | 13
http://www.setyawara.tk
The Official Site of Bahasa Jawa SMA 2 Wonosobo
E – Learning Bahasa Jawa
233 Rd Dhadhapan : Ora, aku ora nesu ya mung nakokaké sliramu baé kok
http://www.setyawara.tk | 14
http://www.setyawara.tk
The Official Site of Bahasa Jawa SMA 2 Wonosobo
E – Learning Bahasa Jawa
Baru sampai di sini percakapan mereka kemudian terputus oleh kedatangan Sadirana
Sadirene tergopoh gopoh melaporkan bahwa Dhadhapan ada tamu..
http://www.setyawara.tk | 15
http://www.setyawara.tk
The Official Site of Bahasa Jawa SMA 2 Wonosobo
E – Learning Bahasa Jawa
262 Klenthing Biru : Inggih nyai, menawi mekaten, kepareng nyuwun pamit
dinten punika.
263 Rd Dhadhapan : Ya ya sing prayitna ngati – ati ya nduk……………………………….
http://www.setyawara.tk | 16
http://www.setyawara.tk
The Official Site of Bahasa Jawa SMA 2 Wonosobo
E – Learning Bahasa Jawa
268 Rd Dhadhapan : Putraku si Andhé - andhé LumutTumuruna ana putri kang ngunggah
– unggahi Putriné kang ala rupané Klething Kuning iku kang dadi
asmané.
269 A. Lumut : Aduh ibu kula inggih purun, kang putra inggih badhé mudhun,
nadyan ala punika kang putra suwun.
270 Rd. Dhadhapan : Aduh nggèr anakku kepiyé ta nalarmu, bocah kaya ngono kok sira
tampa…….?
271 A. Lumut : Ibu sampun kuwatos….rumiyin …..cobi ibu pirsani sinten ta laré èstri
punika sayektosipun.
272 A.Lumut : Yayi Galuh Candrakirana, mrénéya yayi,……wus sakwetara
anggonku ngantu – antu praptanira yayi……………..
273 Klenting Kuning : Aduh……kakangmas…….punapa leres panjenengan kangmas Panji
Inu Kertapati…….
274 A. Lumut : Salinana wujud sedina kaping pitu aku bakalé ora pangling karo
sliramu diajeng….Galuh Candrakirana.
275 Kleting Kuning : Kangmas…………………………………………………..
http://www.setyawara.tk | 17