KPF 5013 (DPLI) Nota 1

Pensyarah:
ZALINA BT AHMAD
zalinasmkkj@yahoo.com
ZAINI ABDULAH (Nota Kuliah) 1

MENGAPA ANDA MESTI
MEMPELAJARI KURSUS INI

BOLEHKAN ANDA MENJADI
PENDIDIK YANG BAIK TANPA
MENGIKUTI KURSUS INI?
Boleh!!!!!
Tetapi……
Anda akan mengalami kehilangan
suatu paradigma (Shulman ,1986)
A paradigm (pronounced PEHR-uh-daim , from Greek
paradeiknyai - to show side by side) is a pattern or an
example of something. The word also connotes the
ideas of a mental picture and pattern of thought.
….a "series of peaceful interludes punctuated by

intellectually violent revolutions", and in those
revolutions "one conceptual world view is replaced by
another".
ZAINI ABDULAH (Nota Kuliah) (Kuhn 1962) 4
PARADIGMA?
Pendidikan Falsafah Kurikulum
Pendidikan
Falsafah
Pengajaran &
Pembelajaran
Pembangunan
Insan
Pembangunan
Negara

PENDIDIKAN
Proses
Matlamat
Adakah pendidikan itu merupakan proses

memindahkan ilmu bagai mengisi botol yang kosong?

Persoalan?
1. Apakah yang menjadi arah/ hala tuju pendidikan?
2. Mengapakah ada matlamat yang dianggap bermakna?
3. Sejauhmanakah wujud perbezaan didikan dan latihan?
4. Adakah wujud bentuk pengetahuan yang berbeza?
5. Adakah kurikulum yang berbeza diperlukan untuk pelajar yang
berbeza?
6. Bagaimanakah kandungan dibentuk di dalam kurikulum?
7. Bagaimanakah bentuk kurikulum yang spesifik boleh
dijustifikasikan?
8. Sejauhmanakah realiti yang baru perlu dimasukkan di dalam
sesebuah kurikulum?

Persoalan
Mengapakah anda hendak

menjadi guru?
Untuk menjadi guru, apakah

ilmu yang mesti anda kuasai?

Menurut Shulman, L.S. (1986) Guru yang
profesional mestilah menguasai 7 jenis
pengetahuan:
 Pedagogi
 Kandungan mata pelajaran
 Konten-pedagogi
 Pelajar
 Konteks pendidikan di Malaysia
 Tujuan dan falsafah pendidikan di Malaysia
 Kurikulum
Kursus ini akan membincangkan 3 jenis pengetahuan
yang akhir.
1. Pengetahuan Pedagogi
• Prinsip pengajaran
• Strategi pengajaran
• Pengurusan bilik darjah
• Pengurusan idea

2. Pengetahuan Kandungan Subjek
• Falsafah subjek
• Teori-teori tentang subjek
• Struktur ilmu subjek
• Kandungan subjek

3. Pengetahuan Kurikulum
• Konsep & pengertian kurikulum
• Teori-teori kurikulum
• Model-model kurikulum

4. Pengetahuan Konten-Pedagogi
• Kefahaman tentang kandungan mata pelajaran
dan pedagogi
• Taakulan pedagogi
• Kefahaman tentang kandungan mata pelajaran
• Transformasi
- Persediaan
- Representasi
- Pemilihan
- Adaptasi
• Pengajaran dan pembelajaran
• Penilaian
• Refleksi ZAINI ABDULAH (Nota Kuliah) 14
Pengetahuan Konten-Pedagogi
(sambungan)

5. Pengetahuan Tentang Pelajar
• Ciri-ciri psikologi
• Latar belakang keluarga
• Rakan sebaya
• Keadaan komuniti
• Prospek kerjaya

6. Pengetahuan Konteks
Pendidikan di Malaysia
• Sejarah sistem pendidikan di Malaysia

• Matlamat pendidikan di Malaysia
• Struktur pendidikan di Malaysia
• Pengaruh perubahan ekonomi terhadap
sistem dan corak pendidikan
• Pengaruh budaya setempat terhadap
sekolah
7. Pengetahuan Tentang
Tujuan Dan Falsafah
Pendidikan Malaysia
• Tujuan pendidikan
• Falsafah Pendidikan Kebangsaan (FPK):
i. Asas pembinaan FPK.
ii. Bentuk dan prinsip pendidikan
iii. Proses & pelaksanaan pendidikan
iv. Kesan akhir pendidikan.
KONTEN
(Apa pengetahuan yang hendak diajar?
GI
GO
PE
M
DA
BE
M
-PE
LU
PE
LA
KU
EN
LA
JA
RI
JA
NT
RA
ILMU
KU
R
KO
N
PROFESIONAL
KEGURUAN
KONTEKS/ PENILAIAN
PEDAGOGI PERSEKITARAN (Bagaimanakah menentukan
(Bagaimanakah pengetahuan tujuan pembelajaran tercapai?)
hendak disampaikan?)
TUJUAN & FALSAFAH

KONSEP & PENGERTIAN

Falsafah = Philosophy
Philosophy = The love of wisdom
Falsafah = Mencintai kearifan / Kebijaksanaan
Pendidikan = Education (Educare / Educere)

Pendidikan = Didikan vs Latihan
Kurikulum = Curriculum/ curere

Kurikulum = Jurusan/ bidang/ fakulti
Perbandingan
PENDIDIKAN
(education)
DIDIK LATIH
Belajar untuk keterampilan

(educere) (educare)
Belajar untuk belajar

a n Kem
an a ahi
ks ra
e bija n
K in Me
im p lati
m h
Me
a n Ada
r us had
r t e
Be

Konsep Pendidikan
1. Instrumentalis: Pendidikan ialah ______
i. cara untuk mencapai matlamat.
ii. untuk mencapai sesuatu keperluan.
iii. mesti bersesuaian dengan kehidupan
manusia di dalam masyarakat.
iv. untuk sesuatu fungsi dan untuk
manusia berfungsi.
2. Bukan instrumentalis: Pendidikan
ialah _______
i. mempunyai matlamat implisit.
ii. menjadi makhluk terdidik.
iii. satu kehidupan

Jenis
PENDIDIKAN
Pendidikan
Formal Informal
Perbandingan: Cth: SK, Cth: Adab, tutur
SMK, MRSM, kata, akhlak
1. Rekabentuk
IKM
2. Pengajaran
3. Pembelajaran Non Formal
4. Organisasi Cth: Kursus
5. Penilaian masakan, jahitan,
ternakan
6. pengiktirafan
Formal Informal Non formal
Reka bentuk Perkembangan ilmu Bina kemahiran Perkembangan
& kemahiran, j/m untuk kehidupan, kemahiran, j/m
lama j/m berterusan pendek
Pengajaran Guru terlatih, Keluarga & Ahli yang pakar
pedagogi. masyarakat
Pembelajaran Seragam, berjadual, - Berjadual
teks
Institusi Rasmi: bangunan & Tidak rasmi: rumah, Rasmi & tidak
kelas, sekolah, masyarakat rasmi: agensi
kerajaan & swasta.
Kurikulum Rasmi, kebangsaan, Tidak rasmi Tidak rasmi
berstruktur
Penilaian Rasmi & kebangsaan - -
Pengiktirafan Perjawatan: sijil, - Sijil penyertaan

Dip., Ijazah
Organisasi Pra sekolah, sk. ren - -
& men, IPT
Definisi Pendidikan
Idea Klasik Greek
Usaha manusia/kerajaan untuk membentuk
generasi mendatang.
i. Sparta : Pendidikan satu usaha untuk
membentuk rakyat yang berani, berdisiplin,
taat pemimpin dan cintakan tanah air.
ii. Athens : Pendidikan untuk membina
kebijaksanaan dan keseimbangan jiwa bagi
mengukuhkan demokrasi dan membentuk
warganegara yang cintakan negara.
1. Pendidikan ialah latihan.
“Pendidikan sebagai latihan jasmani dan rohani
bagi mencapai kecantikan kesempurnaan
pekerti.”
(Plato: 427 S.M. – 347 S.M.)
2. Pendidikan ialah usaha
“Pendidikan ialah proses pembinaan pekerti dan
pengembangan akal fikiran.”
(Socrates: 470 S.M. – 399 S.M.)

3. Pendidikan ialah sistem
“Pendidikan ialah satu sistem perkembangan
intelektual, jasmani, kerohanian dan emosi.”
(Aristotle: 384 S.M. – 322
S.M.)
4. Pendidikan ialah proses

“Pendidikan sebagai proses membentuk
kecenderungan asasi yang berupa kepercayaan
dan perasaan terhadap alam sejagat dan
sesama manusia. Pendidikan juga suatu proses
bagi mengatur dan menambah pengetahuan
yang dimiliki supaya dapat hidup dengan lebih
selamat.” ZAINI ABDULAH (Nota(John
Kuliah) Dewey: 1933) 30
5. Pendidikan ialah penambahan ilmu
“Pendidikan ialah untuk menambahkan ilmu
untuk menghampirkan diri dengan
kesempurnaan fitrah dan memahami daya
usaha yang terdapat pada bakat dan watak
seseorang.” (Stuart Mill)
6. Pendidikan ialah mendidik

“Pendidikan ialah mendidik iaitu memimpin
keluar. Pendidikan berlaku melalui tunjukajar,
latihan dan indoktrinasi.” (Ducasse)
Konsep & Pengertian Pendidikan
Dalam Islam
Tarbiah
(Mengasuh/ Ta’dib
Memelihara/ (Mendidik/
membaiki) membentuk
adab & akhlak
MAKHLUK
Ta’lim
(Pengajaran)

1. ‘Pendidikan sebagai membentuk tabiat dan sikap
manusia dalam pelbagai aspek kehidupan (jasmani,
rohani, akal, akhlak, sosial) supaya dapat mengabdi diri
kepada Allah”. (Al-Jamali)
2. ‘Pendidikan sebagai latihan aqliah, jasmaniah dan
rohaniah bagi melahirkan manusia berkebudayaan tinggi,
berupaya melaksanakan tanggungjawab sebagai insan
yang baik dan warganegara yang sempurna.”
(khursid Ahmad)
3. Pendidikan ialah merubah dan memindahkan nilai-nilai
kebudayaan kepada individu melalui berbagai proses dan
cara bagi melahirkan manusia yang bertanggungjawab &
berbakti kepada Allah. (Hasan Langgulung)

1. ‘Pendidikan sebagai membentuk tabiat dan sikap
manusia dalam pelbagai aspek kehidupan (jasmani,
rohani, akal, akhlak, sosial) supaya dapat mengabdi diri
kepada Allah”. (Al-Jamali)
2. ‘Pendidikan sebagai latihan aqliah, jasmaniah dan
rohaniah bagi melahirkan manusia berkebudayaan tinggi,
berupaya melaksanakan tanggungjawab sebagai insan
yang baik dan warganegara yang sempurna.”
(khursid Ahmad)
3. Pendidikan ialah merubah dan memindahkan nilai-nilai
kebudayaan kepada individu melalui berbagai proses dan
cara bagi melahirkan manusia yang bertanggungjawab &
berbakti kepada Allah. (Hasan Langgulung)

Fikirkan Sejenak…..
Apakah yang anda faham

tentang konsep dan
pengertian pendidikan?

Konsep & Pengertian Falsafah
Dan Falsafah Pendidikan
Falsafah = Philosophy
Philosophy = Philien + Sophia

(mencintai) (kebijaksanaan)
The love of wisdom
Falsafah = Mencintai Kebijaksanaan

Apakah Hakikat Falsafah/
Kebijaksanaan?
Aktiviti berfikir secara meluas,

mendalam, kritis, holistik,
sistematik, radikal, integral,
konsepsual dan universal untuk
menemui kebenaran.
Definisi Falsafah
1. Falsafah sebagai usaha menyelidik
‘Falsafah ialah usaha menyelidik bagi membentuk
pengetahuan yang murni bagi mencapai
kebijaksanaan. (Socrates)
2. Falsafah sebagai usaha mengetahui
‘Falsafah ialah usaha mengetahui segala yang
ada berhubung dengan manusia dan kehidupannya
untuk mencapai hakikat kebenaran.’ (Plato)
3. Falsafah ialah disiplin
‘Falsafah ialah disiplin yang menyelidiki asas dan
sebab segala benda.’ (Aristotle)

4. Falsafah ialah ilmu
‘ Falsafah ialah ilmu tentang alam yang maujud dan
bertujuan menyelidiki hakikat yang sebenarnya.’
(al-Farabi)
5. Falsafah mempunyai ciri perbincangan

‘Falsafah ialah perbincangan berkaitan soal-soal agama
dan ketuhanan semata-mata dan hasil pemikiran
manusia yang spekulatif yang berdasarkan ujikaji dan
pengamatan yang tajam.’ (al-Ghazali)

Hubungkait
Membina penghayatan
Falsafah, 1. Metafizik
2. Epistemologi
Pendidikan dan 3. Aksiologi
Kurikulum 4. Logik
Proses mengembangkan
FALSAFAH 1. Kognitif
2. Afektif
3. psikomotor
PENDIDIKAN
Tidak KURIKULUM
Formal Sekolah/institusi
Formal
Non Kebangsaan
Formal
i. Kurikulum ideal
ii. Kurikulum
formal
iii. Kurikulum
tersembunyi
FALSAFAH: Cabang, Persoalan Dan
Penyelesaian
Umum CABANG FALSAFAH Umum PERSOALAN
1. METAFIZIK Apakah alam semesta?
LO
Realiti / Kewujudan Kehidupan? Kebebasan?

GIK
J
2. EPISTEMOLOGI a
Apakah yang boleh diketahui?
D
Teori Pengetahuan w
Bagaimana kita mengetahui?
ED
Perihal Mengetahui a
Apakah sumber pengetahuan?
UK
p
Sejauhmanakah ia boleh dipercayai?
IF
a
TI F
3. AKSIOLOGI
KT
n
Nilai: Apakah hakikat kebagusan?
DU
Estetika Apakah yang patut diutamakan? Apakah
IN
Etika yang patut disukai? Apakah yang patut

K
menjadi cantik? Apakah rasa yang bagus?

GI
LO
FALSAFAH BARAT
Khusus
FALSAFAH TIMUR
4. LOGIK ZAINI ABDULAH (Nota Kuliah) FALSAFAH ISLAM 42
Falsafah Umum : Pengaruhnya
Kepada Falsafah Pendidikan Barat
FALSAFAH PENDIDIKAN
FALSAFAH UMUM
BARAT
IDEALISME PERENIALISME
REALISME PROGRESIVISME
PRAGMATISME ESENSIALISME
EKSISTENSIALISME REKOSNTRUKSIONISME

FALSAFAH BARAT (Mazhab)
Idealisme Realisme Pragmatisme Eksistensialisme
Ciri Terawal & Tradisional Awal abad 20 – Pertengahan abad 20 -

tradisional US / moden Eropah/ moden
Fokus  Kebenaran  Kebenaran  Kebenaran  Kebenaran dari
 akal, jiwa,  nyata/ dari pengalaman bebas
kerohanian maujud pengalaman  Pengalaman bentuk
 Dimensi fizikalnya  Persekitaran idea & pengetahuan
Kebenaran,  Kewujudan bersifat  Individu berhak
keadilan dan di alam dinamik. mempuat pilihan &
keindahan  fikiran  Pengalaman bertanggung jawab
menerusi selaras dgn individu
proses alam nyata. berbeza
penaakulan
Tokoh Plato, Aristotle, Dewey, Kierkegard, Jaspers
Descartes, Russel, Darwin, James
Kant, Hagel dll Bacon, Lock dll

Falsafah Pendidikan Barat:
Perbandingan Aliran
T 1. Perenialisme 2. Progresivisme
R
A
1. Masyarakat & Pendidikan
D M
I 2. Pengetahuan & Pembelajaran O
S D
3. Pengajaran Guru
I E
O 4. Tujuan & Program N
N
A
L 3. Esensialisme 4. Rekonstruksionisme

Masyarakat Dan Pendidikan
TRADISIONAL MODEN
Sekolah institusi pendidikan formal Rumah institusi pendidikan formal
Sekolah agen kebudayaan Sekolah memajukan masyarakat
Pendidikan matlamat masyarakat Pendidikan kembangkan potensi
Pengetahuan sediakan pelajar Pengalaman demokrasi di sekolah

untuk demokrasi menyediakan pengetahuan untuk
demokrasi sebenar.
Pendidikan kembangkan kognitif Pendidikan bersepadu (kognitif,

(akademik) moral dan sosial)
Nilai bersifat objektif & tetap Nilai bersifat subjektif (pandangan

(berasaskan persetujuan) individu)
Pengetahuan Dan Pembelajaran
TRADISIONAL MODEN
Tumpuan terhadap pengetahuan Tumpuan terhadap penyelesaian

dan maklumat masalah & peranan individu
Fokus kepada subjek Fokus terhadap pelajar
Kandungan subjek: Kandungan subjek:

i. Pilihan guru i. Pilihan guru & pelajar
ii. Penyusunan berurutan ii. Susunan ikut kefahaman
iii.Orentasi perkara lampau iii.Orentasi semasa & hadapan
Kandungan subjek dibahagi kpd Kandungan subjek secara

beberapa bidang bersepadu
Rancangan pengajaran disusun Rancangan pengajaran disusun

mengikut topik mengikut minat & masalah
Pengajaran Guru
TRADISIONAL MODEN
Orentasi teks & bilik darjah Orentasi pelbagai bahan & masy.
Berkumpulan keseluruhan Keseluruhan, kecil & individu
Jadual tetap & masa seragam Jadual anjal & masa fleksibel
Pelajar kumpulan ‘homogeneous’ & Pelajar kumpulan ‘heterogeneous’

program khas & program berbeza
Pengajaran berpusatkan guru & Pengajaran berpusatkan pelajar &

pelajar pasif pelajar aktif
Keseragaman pengalaman bilik Kepelbagaian pengalaman bilik

darjah dan situasi pengajaran darjah dan situasi pengajaran
Tujuan Dan Program
TRADISIONAL MODEN
Fokus kepada sastera & sains Sepadu (satera, subjek praktikal

& vokasional)
Pengkhususan Umum
Kurikulum ditentukan Kurikulum berasaskan keperluan

dan minat pelajar
Standard yang tinggi & cemerlang: Standard yang setara & fleksibel:
Tumpuan khas kepada mereka Tumpuan khas kepada mereka
yang cemerlang yang pencapaiannya rendah

CIRI-CIRI FALSAFAH PENDIDIKAN BARAT
1. Dualisme = sekular vs agama

2. Segmentasi = Sains vs agama
3. Pengkhususan = Sains – agama
4. Fleksibel = Perkembangan kognitif
5. Dinamik = Penemuan baru

Falsafah Dalam Islam
1.1 Metafizik
Intisari yang Maha Esa, Mutlak dan Kekal
1.2 Epistemologi
Pengetahuan tentang kebenaran mutlak (haq)
melalui dua cabang ilmu:
i. Ilmu Naqli (Fardu Ain > Wahyu)
ii. Ilmu Aqli (Fardu Kifayah > akal)
1.3 Aksiologi
Kebagusan mutlak (kamil), ditetapkan oleh Allah
s.w.t. dengan ekspresi lahiriah dalam bentuk
kebagusan relatif (ketakwaan)
Islam itu addin cara hidup
Komprehensif
Menyeluruh
ADDIN
Bersepadu
Hikmah : kebijaksanaan/ kecerdikan

kurniaan Allah. Hikmah juga membawa
maksud kelebihan atau tujuan sebenar
sesuatu perkara. (Kamus Dewan)
FALSAFAH PENDIDIKAN ISLAM
Pendidikan berterusan ke arah

perkembangan diri individu dari segi
rohani, intelek, emosi dan fizikal
yang membawa kepada individu
yang beriman, berilmu, berakhlak
dan bertakwa dan beramal soleh
untuk membina masyarakat
harmoni, hormat menghormati dan
bantu membantu antara satu sama
lain.
(Persidangan negara-negara Islam di Makkah, 1974)

ROH
Pendidikan
Bersepadu &
Berimbang
Pendidikan agama Dalam Islam
& moral / akhlak
Pe sih ka
l & sai an g
na h nak an
nd at na
INSAN
ke ma
sio eda ggu n y

idi an n,
pe
pir ik
l
KAMIL
ika
ka , ja ria
em ntif
a
en ik
n
m did
m sma ah
en n
n
Pe
ge i,
na
ka
d
JASAD AKAL
ra

Matlamat Pendidikan Islam
INSAN YANG SOLEH
i. Manusia yang beriman ii.
Manusia yang melakukan amal soleh iii.
Manusia yang mempunyai akhlak mulia
KHALIFAH ALLAH i.
Mengatur kehidupan di dunia sesuai dengan
iradah dan petunjuk Allah melalui ilmu naqli ii.
Mengambil manfaat dari apa yang dikurniakan
Allah dalam alam ini melalui ilmu aqli
FOKUS:
Jasad = Akal = Roh Ilmu + Iman + Amal
Perbandingan Falsafah Barat & Islam
Falsafah Islam
Ketuhanan  Allah Maha
Falsafah Barat
(KHALIQ) berkuasa & mencipta.
 Tuhan, manusia &  Makhluk adalah
alam adalah sama ciptaan yg tunduk &
patuh kpd pencipta.
Teologi
Falsafah
Alam Sains Manusia

(MAKHLUK) (MAKHLUK)
“Falsafah adalah sesuatu yang berada di antara teologi dan

sains.” Russell (1946)ZAINI ABDULAH (Nota Kuliah) 56
Falsafah Dan Hubungannya Dengan
Pengetahuan
ILMU
1. Wahyu
Kneller (1971)
NAQLI
I 2. Pengetahuan
Empirikal
Sidi Gazalba (1974)
L
M
3. Pengetahuan
U Rasional
A 4. Pengetahuan
Intuitif
Q
L 5. Pengetahuan
I Aotoritatif
Kedudukan Falsafah & Pengetahuan
Kedudukan Jenis
Falsafah Pengetahuan
si
(Russell) (Kneller)
ul a
Wahyu
ek
Sp
TEOLOGI
FALSAFAH
Intuitif
an
SAINS Empirikal
kul
Autoritatif
Taa
ZAINI ABDULAH (Nota Kuliah) Rasional 58

Kesepaduan Dalam Falsafah Pendidikan Kebangsaan
EKLEKTIK FALSAFAH
PEND.
ISLAM
Intelek, Intelek,
Rohani, Jasmani,
Jasmani Emosi
FPK
FALSAFAH
FALSAFAH
PEND. BARAT Kognitif,
PEND.
(TRADISIONAL)Afektif,
BARAT
Psikomotor
(MODEN)

FALSAFAH PENDIDIKAN KEBANGSAAN
Pendidikan di Malaysia ialah satu usaha

berterusan ke arah lebih memperkembangkan
lagi potensi individu secara menyeluruh dan
bersepadu untuk melahirkan insan yang
seimbang dan harmonis dari segi intelek, rohani,
emosi dan jasmani berdasarkan kepercayaan
dan kepatuhan kepada Tuhan. Usaha ini adalah
bertujuan untuk melahirkan warganegara
Malaysia yang berilmu pengetahuan,
berketrampilan, berakhlak mulia,
bertanggungjawab dan berkeupayaan mencapai
kesejahteraan diri serta memberi sumbangan
terhadap keharmonian dan kemakmuran
keluarga, masyarakat dan negara. (KPM 1996)
Falsafah Pendidikan Kebangsaan
INTELEK ROHANI
S AN G
IN BAN
ILMU TANGGUNGJAWAB
E IM N
PENGETAHUAN S DA NIS & SUMBANGAN
AKHLAK MULIA
RMO KEPADA
HA MASYARAKAT
JASMANI EMOSI

FALSAFAH FALSAFAH FPK
UMUM BARAT PENDIDIKAN BARAT
Perkembangan Menyeluruh
Mazhab Manusia Bersepadu
Perenialisme Seimbang
Idealisme
Kognitif Harmoni
Mazhab Intelek
Progresivisme
Realisme
Afektif
Mazhab Rohani
Esensialisme
Pragmatisme
Psikomotor
Mazhab Rekonstruksionisme
Eksistensialisme Emosi
Akal
AL QURAN Jasmani
& FALSAFAH Roh
SUNNAH PENDIDIKAN ISLAM
INSAN
Jasad
CEMERLANG
FPK : CABANG
METAFIZIK
FALSAFAH
Kepercayaan
Ketuhanan K
K E
MENYELURUH U B
R
SEIMBANG
EPISTEMOLOGI A
HARMONI
Intelek
Rohani I N
Pengetahuan & Jasmani K
Keterampilan G
Emosi U S
BERSEPADU L A
AKSIOLOGI U A
M N
Nilai (Etika):
Keperibadian

HURAIAN & PENGHAYATAN FPK
PROSES MATLAMAT
1. Mendidik sbg satu usaha
1. Membentuk insan
2. Mendidik secara berterusan
cemerlang: berilmu,
3. Pengajaran ke arah mahir, berakhlak
mengembangkan potensi murid
2. Melahirkan
4. Pengajaran berfokus individu
warganegara
5. Pengajaran dilaksanakan gemilang: berbakti
secara bersepadu &
kpd keluarga,
menyeluruh (Intelek,Rohani,
Emosi, Jasmani) masyarakat & negara
6. Membangunkan pelajar 3. Mengangkat martabat
secara seimbang dan bangsa yang terbilang
harmonis
7. Berpaksi ketuhanan
Unsur-Unsur Dalam FPK
1.Unsur Intelek
Hikmah iaitu ilmu yang boleh membawa
kepada kebenaran
Daya pemikiran yang kreatif dan inovatif
Daya pemikiran yang lojik dan analitik
Ilmu yang bermanfaat
Masyarakat yang berilmu pengetahuan
yang mempunyai sikap suka membaca dan
cinta ilmu.
2. Unsur Rohani Dan Emosi
Keyakinan kepada Tuhan
kepercayaan beragama
kemantapan jiwa
penghayatan nilai-nilai murni dan norma
masyarakat
berbudi pekerti mulia
berbakti dan berkorban
Cintakan tanah air
2. Unsur Rohani Dan Emosi
Keyakinan kepada Tuhan
kepercayaan beragama
kemantapan jiwa
penghayatan nilai-nilai murni dan norma
masyarakat
berbudi pekerti mulia
berbakti dan berkorban
Cintakan tanah air
Pendidikan Berterusan
UNESCO  4 Rukun Pembelajaran:
Bermasyarakat
Penghayatan
Keterampilan
Pengetahuan
BAGAIMANA ?
1. Jenis pendidikan: Formal, informal & non formal
2. Sistem pendidikan: Peringkat & aliran pengajian
3. Liberalisasi pendidikan: Tiada had (masa, umur,
gender dll)

Perkembangan Potensi Individu
APAKAH POTENSI?
Fitrah kejadian manusia  misteri & kepelbagaian
Mental Bakat Fizikal Akhlak Sahsiah
INTELEK JASMANI ROHANI EMOSI
MENGAPA BERBEZA?
Genetik Persekitaran
BOLEH BERUBAH?
Persekitaran = interaksi (bimbingan)  tingkat potensi
Vygotsky : Teori ZAINI
interaksi
ABDULAHsosial (ZPD)
(Nota Kuliah) 70
Menyeluruh & Bersepadu
ROHANI
Hubungan manusia
dengan pencipta
JASMANI INTELEK EMOSI

Hubungan manusia dengan makhluk
Seimbang & Harmonis

Seimbang dan harmonis adalah merujuk kesan akhir
pendidikan iaitu lahirnya warganegara seperti yang
dihasratkan.
Negara
INTELEK
ROHANI
EMOSI
JASMANI Masyarakat
Keluarga gan
b an
sum
Diri
Seimbang & Harmonis

KESAN
PENDIDIKAN
WARGANEGARA
YANG BAIK
Dimensi Dimensi
Interinksik Instrumental
 Percaya & patuh Berupaya memberi
kepada Tuhan sumbangan kepada
 Berilmu kesejahteraan &
kemakmuran
 Berketerampilan
 keluarga
 Berakhlak
 masyarakat
 Bertanggungjawab
 negara
 Sejahtera diri

Sumbangan Falsafah
Terhadap Pendidikan
• Penjelasan dan ketepatan makna
• Penetapan matlamat/ Objektif
• Menggerak pemikiran
• Pemilihan pengetahuan, sumber
dan kaedah
• Pemilihan nilai
Rumusan
1. Falsafah merupakan aktiviti berfikir secara meluas,
mendalam, kritis, holistik, sistematik, radikal, integral,
konsepsual dan universal untuk menemui kebenaran.
2. Falsafah pendidikan barat perenialisme, progresivisme,
esensialisme dan rekonstruksionisme berteraskan
mazhab falsafah umum iaitu idealisme, realisme,
pragmatisme dan eksistensialisme.
3. Falsafah pendidikan Islam menekankan unsur
bersepadu, meyeluruh dan seimbang merangkumi akal,
roh dan jasad.
4. Falsafah pendidikan barat dan falsafah pendidikan Islam
digabungkan untuk menjadi asas pembentukan Falsafah
Pendidikan Kebangsaan (FPK) yang bersifat eklektik.
Perbincangan
1. Huraikan hakikat falsafah seperti yang anda
faham.
2. Apakah keistimewaan falsafah pendidikan barat
dan Islam yang diaplikasikan dalam FPK?
3. Bincangkan maksud eklektik dalam konteks
pembentukan FPK?
4. Analisiskan cabang Falsafah Pendidikan
Kebangsaan dari aspek epistemologi dan
aksiologi. Bagaimanakah pelaksanaannya dari
aspek melahirkan warganegara yang
cemerlang?
Pengertian kurikulum
• Etimologi
“ currere” - bahasa Latin
- bermaksud “race course”
atau laluan/jejak/jurusan
“curriculum”- bahasa Inggeris
- bermaksud jelmaan
Maka, Daud Hamzah (1993) memperluas erti
kurikulum kepada “jurusan pengajian” yang
diikuti oleh pelajar di sekolah

Kepelbagaian Definisi Kurikulum
 Goodlad(1973): Kurikulum merupakan satu
bidang yang sukar ditakrifkan(ill-defined)
 Tiada kata sepakat tentang sempadan ilmunya
 Pelbagai definisi untuk kurikulum:
1. Kurikulum merupakan satu urutan
pengalaman yang disediakan di sekolah bagi
tujuan mendisiplinkan pelajar dalam cara
berfikir dan bertindak secara kumpulan.
(Smith et al, 1957).
2. Kurikulum merupakan semua pengalaman
yang dimiliki pelajar di bawah bimbingan
sekolah (Foshay,1969)
4. Kurikulum ialah suatu perancangan untuk
pembelajaran(Taba,1962)
5. Kurikulum ialah pengalaman pembelajaran
yang dirancang dan dibimbing serta hasil
pembelajaran yang diharapkan, dibentuk
melalui rekonstruksi pengetahuan dan
pengalaman yang sistematik , di bawah
naungan sekolah (Tanner & Tanner,1975)
6. Kurikulum dianggap sebagai lingkungan luas
mod-mod berfikir yang semakin bertambah
tentang pengalaman manusia (Beth,1965)

Olivia(1992) membuat analogi pengertian
kurikulum dengan sekumpulan orang
buta dengan gajah, masing-masing
mempunyai interpretasi sendiri.

Berasaskan pegangan falsafah, kurikulum dapat
ditafsirkan seperti berikut:
1. Kurikulum ialah apa yang diajar disekolah
2. Kurikulum ialah satu set mata pelajaran
3. Kurikulum ialah isi kandungan
4. Kurikulum ialah program-program pengajian
5. Kurikulum ialah suatu set bahan
6. Kurikulum ialah suatu urutan kursus-kursus

7. Kurikulum ialah suatu set objektif-objektif
perlakuan
8. Kurikulum ialah suatu jurusan pengajian
9. Kurikulum ialah setiap perkara yang berlaku
dalam sekolah, termasuk aktiviti kelas
tambahan, bimbingan dan hubungan
interpersonal
10.Kurikulum ialah apa yang diajar di dalam dan
di luar sekolah di bawah arahan sekolah

11. Kurikulum ialah setiap perkara yang
dirancang oleh pengelola sekolah
12. Kurikulum ialah satu siri pengalaman yang
dilalui oleh pelajar di sekolah
13. Kurikulum ialah apa yang dialami oleh setiap
individu pelajar sebagai hasil persekolahan.
Maka, definisi-definisi ini menunjukkan skop
yang berbeza dan berfokus kepada pihak
yang berbeza.

Kurikulum
Zais (1996),
Kurikulum meliputi
DI SEKOLAH
segala pembelajaran:
(Terancang &
tidak
dirancang) DI SEKOLAH
(Terancang)
DI BILIK
DARJAH
(Terancang)
Umum Khusus
Prinsip Kurikulum
Terdapat 4 persoalan dasar(prinsip) yang perlu
dijawab dalam usaha membina kurikulum dan
merancang pengajaran Tyler(1945):
1. Apakah tujuan pendidikan yang hendak dicapai
oleh sekolah?
2. Apakah pengalaman pendidikan yang dapat
disediakan untuk mencapai tujuan tersebut?
3. Bagaimanakah pengalaman pendidikan ini
dapat dikendalikan dengan berkesan?
4. Bagaimanakah keberkesanan pengalaman
pendidikan ini dapat dinilai?
Kurikulum Formal
• Kurikulum yang tersurat(manifested curriculum)
• Boleh dilihat, tersedia, terancang dan berurutan
• Seperti yang terkandung dalam silibus dan buku
teks.Kurikulum formal berfokus kepada:
1. Matlamat (goal)
2. Objektif
3. Subject matter
4. Struktur/susunan pengajaran

Kurikulum tidak formal
• Kurikulum tersembunyi/ tersirat (hidden
curriculum)
• Melibatkan human variables yang tidak dapat
dikawal/dirancang sebelumnya
• Melibatkan interaksi sosial-psikologikal antara
pelajar dan guru , yang melibatkan perasaan
,sikap, dan tingkah laku

Kurikulum bukan formal
• Dirancang oleh organisasi tertentu dalam
sekolah atau di luar sekolah untuk pelajar
• Kadang kala mempunyai sistem peperiksaan
dan pensijilan
• Lazimnya tertumpu kepada golongan tertentu
dengan matlamat dan objektif tertentu
• Contohnya: kursus kepimpinan pengawas,
kursus pustakawan sekolah , bengkel teknik
belajar untuk pelajar Tingkatan 5

Pengertian & Peranan Kurikulum
Pendidikan Di Malaysia
1. Kurikulum ialah segala rancangan pendidikan (akademik &
kokurikulum) yang dikendalikan oleh sesebuah institusi
pendidikan untuk mencapai matlamat pendidikan.
2. Ia suatu rancangan yang meliputi segala ilmu
pengetahuan, kemahiran, nilai dan norma, unsur-unsur
kebudayaan dan kepercayaan masyarakat untuk
diwariskankan kepada ahli-ahlinya. (KPM)
Kurikulum Kebangsaan yang ditetapkan hendaklah

menentukan pengetahuan, kemahiran dan nilai yang
dijangka akan diperolehi oleh murid-murid pada akhir
tempoh persekolahan masing-masing
(Akta Pendidikan 1996)
Falsafah & Kurikulum
• Kurikulum adalah terjemahan falsafah pendidikan
• Tanpa falsafah sesuatu kurikulum pendidikan itu adalah

tanpa asas
• Hala tuju kurikulum adalah bergantung kepada falsafah

pendidikan
• Kurikulum yang berteraskan falsafah ini umumnya untuk

membentuk pelajar bagi perkembangan menyeluruh
meliputi dimensi instrumental/sosial dan dimensi intrinsik

Dimensi Intrinsik
 Mempersoal kerelevanan pendidikan dengan kehidupan
individu sebagai manusia yang berinteraksi dengan alam
sekitar dan alam spiritual.
 Berperanan memperkembangkan individu dari segi
intelek, rohani, emosi dan jasmani
 Individu yang terhasil : mampu berfikir secara logik dan
rasional, membuat keputusan dengan tepat,
menyelesaikan masalah dengan bijaksana,
berkomunikasi dengan berkesan, berinteraksi dengan
sosial dan persekitaran dengan baik, menyesuaikan diri
dengan keadaan kehidupan, beriman dan patuh kepada
tuhan.
 Proses pendidikan perlu berterusan dan
berkesinambungan dari semasa ke semasa.

Dimensi Instrumental/Sosial
• Mempersoal kerelevanan pendidikan dengan
kehidupan individu sebagai ahli masyarakat.
• Apakah sumbangan individu yang terhasil
kepada masyarakat, bangsa dan negara
• Sebagai jentera dalam proses menyediakan
tenaga kerja yang terlatih
• Bagi tujuan pembangunan negara dari sudut
sosial, kestabilan politik, perpaduan rakyat,
pemeliharaan cara hidup demokrasi dan
pencapaian dasar wawasan negara

kurikulum di sekolah perlu ke arah
menyediakan generasi abad ke-21 yang
mempunyai pendidikan yang lengkap bagi
mengisi dua keperluan utama iaitu
keperluan individu
(al-ulum insaniah)
keperluan sosial
(al-ulum kauniyah)

Apakah implikasi falsafah &
kurikulum terhadap pendidikan?

Falsafah memainkan peranan sebagai
dasar yang menjadi arah tuju, panduan
dan bimbingan (sebab itu FPK
diwujudkan). Kurikulum berasaskan
falsafah yang menjadi bahan pengisian
pendidikan.

Imbasan Perkembangan Pendidikan
Malaysia
Era Pendidikan tidak formal, penerapan
Masyarakat budaya, adat, agama dan kedaulatan
Melayu Tradisi
Pengabaian, pecah & perintah,
Era masyarakat majmuk, penghakisan
Penjajahan budaya, vernakular. Pendidikan
untuk mengekalkan kuasa penjajah.
Ambang Pendidikan untuk kesedaran,
Kemerdekaan penyatuan dan kemerdekaan.
Pasca Pendidikan untuk perpaduan, tenaga

Merdeka kerja dan pembangunan.
Pengajaran & Pembelajaran
PENDEKATAN
(cth: Konstruktivisme)
KAEDAH
(cth: PBL)
STRATEGI
(cth: Projek)
TEKNIK
(Cth: Berkumpulan)

Perkembangan Falsafah Pendidikan
Malaysia
1. Falsafah Pendidikan Masyarakat Melayu
Tradisional
Pendidikan tidak formal
mengekalkan hirarki status kuo
Kemasyarakatan & kekitaan
Perjuangan untuk kelangsungan hidup
Bakti kepada tanah
Cinta tanah air
Pengekalan budaya & warisan
2. Falsafah Pendidikan Era Penjajahan
(1511 – 1957)
Menitikberatkan kepada kehendak & nilai penjajah
Tunduk & kepatuhan – pendidikan sekadar ada.
Menekankan prinsip pecah & perintah
Pengekalan budaya & warisan berdasarkan kaum
Dualisme
Mengabaikan keharmoniah masyarakat
Menyekat pengetahuan tentang negara.
Penerapan ideologi penjajah

3. Falsafah Pendidikan Selepas Kemerdekaan
i. 1957 – 1980: Pendidikan untuk pembangunan

intelektual dalam memenuhi tuntutan negara:-
a. Perpaduan
b. Tenaga kerja mahir
c. Pembangunan negara
ii. 1988 - 2+++: FPK didokumentasikan sebagai teras &
tujuhala pendidikan negara untuk pembentukan insan
secara bersepadu (Intelek, Rohani, Emosi & Jasmani)
ke arah pembangunan & kemajuan individu, keluarga,
masyarakat dan negara  warganegara cemerlang
iii. Wawasan 2020  Wawasan Pendidikan  PIPP
Bagaimanakah rupa
bentuk pendidikan
masa kini dan masa
depan negara?

Landasan Pembentukan FPK
PENYATA RAZAK 1956 & LAP. RAHMAN TALIB
ORDINAN PELAJARAN 1957 1960 & AKTA PEL. 1961
Pembentukan Sis. Pel. Keb. Reformasi struktur:
Pendidikan untuk (Persekolahan 9 thn,
perpaduan Keseragaman Bahasa, Kurikulum –
(Bahasa, kurikulum, kemahiran/ agama &
peperiksaan) Persekolahan 6 moral)
thn
RANG UNDANG-UNDANG LAPORAN JK KABINET
PENDIDIKAN 1995 1979
Dasar Pendidikan. Penegasan kepada Kualiti
Falsafah Pend. Negara. & pengurusan pendidikan.
Kurikulum : KBSR & Kurikulum corak Malaysia:
KBSM Pendidikan bertaraf Persekolahan
ZAINI ABDULAH (Nota Kuliah) 11 thn. 103
dunia
AKTA PENDIDIKAN NEGARA
ORDINAN PELAJARAN 1957 Dasar Pelajaran
Penubuhan
AKTA PELAJARAN 1961 satu sistem
pelajaran +
Laporan Jawatan-kuasa Mengkaji Pelaksanaan bahasa
Dasar Pelajaran Kebangsaan (1979). pengantar
AKTA PENDIDIKAN 1996

i. Menyatakan kepentingan dan hala tuju Dasar
Pendidikan Kebangsaan.
ii. Rasional kandungan pendidikan kebangsaan.
iii. Falsafah Pendidikan Kebangsaan sebagai landasan
kepada Dasar Pendidikan Kebangsaan
Pelaksanaan Dasar Pendidikan
Kebangsaan
Melalui satu sistem pendidikan yang memperuntukan:
• Bahasa Kebangsaan sebagai bahasa pengantar
utama.
• Kurikulum Kebangsaan dan peperiksaan yang sama.
• Pelbagai pendidikan dan komprehensif skopnya.
Yang akan memenuhi keperluan negara serta memupuk
Perpaduan negara

Sistem Pendidikan Kebangsaan
Sistem Pendidikan Negara hendaklah terdiri daripada :
a) Pendidikan Prasekolah
b) Pendidikan Rendah
c) Pendidikan Menengah
d) Pendidikan Lepas Menengah, dan
e) Pendidikan Tinggi
tetapi tidak termasuk pendidikan di sekolah ekspatriat
Maka hendaklah ada tiga kategori institusi pendidikan

dalam Sistem Pendidikan Kebangsaan,
a) institusi pendidikan kerajaan
b) institusi pendidikan bantuan kerajaan, dan
c) institusi pendidikan swasta
http://ms.wikipedia.org/wiki/Pendidikan_Malaysia#Sekolah_bestari
Menteri
Kabinet
Pelajaran Perancangan
KPM Pembinaan
JPN
Penyebaran
PPD
SEKOLAH Pelaksanaan
Organisasi Dan Pentadbiran Pendidikan

Di Malaysia (KPM)
SISTEM PENDIDIKAN MALAYSIA
DIP/ IJAZAH PENDIDIKAN TINGGI
3 – 5 Thn Kolej/ IPTA/ IPTS
STPM/ Matrik
SMK & Pusat Matrikulasi
2 thn
SPM
PENDIDIKAN MENENGAH
2 thn
PMR
SMK Harian KBSM
SMK Asrama Penuh
SMK Agama
3 thn SM Pensendirian/swasta
Pendidikan UPSR PENDIDIKAN RENDAH
Khas Sekolah Rendah Kebangsaan
6 thn SRJK Cina
SRJK Tamil
KBSR
SR Persendirian/swasta
Pra sekolah
Kementerian Pelajaran Malaysia (KPM)
Menteri Pelajaran
TMP II TMP I
Ketua Setiausaha
(KSU) (PTD)
Ketua Pengarah
TKSU I TKSU II
Pelajaran Malaysia
Pemb. Pengurusan Unit
(KPPM)
(PTD) (PTD) Pengurusan
Sumber
Manusia (PTD)
TKPPM TKPPM TKPPM

Dasar Pemb.
Pemb. Operasi Profesional
Pendidikan Pendidikan Keguruan
JPN
PPD
Sekolah
Implikasi FPK
Terhadap Tahap persekolahan,
Aliran persekolahan
Sistem PERSEKOLAHAN Kategori sekolah,
Pendidikan Jenis sekolah,
K Apa? Siapa?
U Siapa? Bagaimana?
R Di mana? G
U Pendidikan,
I
SISTEM R latihan, kualiti
K
PEND U dll
U
L
Bagaimana?
U Mengapa?
Liputan, Mengapa?
M
Reka bentuk,
Perkembangan,
Penilaian, BUDAYA
Ilmu, kualiti, berwatak,
Pengajaran & SEKOLAH
kemasyarakatan dll
Pembelajaran,
Perubahan Pendidikan
Holistik
Selektif
Faktor E, R, I, C
mempengaruhi (Environment, Resource, Involvement,
Perubahan Communication)
PERBINCANGAN
1. Apakah bentuk anjakan paradigma yang berlaku

dalam perkembangan pendidikan di Malaysia?
2. Apakah peranan Kementerian Pelajaran dan agensi
pendidikan lain dalam perkembangan pendidikan di
Malaysia.
3. Perubahan pendidikan akan mempengaruhi
perubahan guru, kaedah pengajaran &
pembelajaran, bahan sumber, teks dan sistem nilai
& kepercayaan. Bahaskan


KPF 5013 (DPLI) Nota 1

Diunggah oleh

Informasi Dokumen

Hak Cipta

Format Tersedia

Bagikan dokumen Ini

Bagikan atau Tanam Dokumen

Opsi Berbagi

Apakah menurut Anda dokumen ini bermanfaat?

Apakah konten ini tidak pantas?

Hak Cipta:

Format Tersedia

KPF 5013 (DPLI) Nota 1

Diunggah oleh

Hak Cipta:

Format Tersedia

Pensyarah:

ZAINI ABDULAH (Nota Kuliah) 1

ZAINI ABDULAH (Nota Kuliah) 2

….a "series of peaceful interludes punctuated by

ZAINI ABDULAH (Nota Kuliah) 5

Adakah pendidikan itu merupakan proses

ZAINI ABDULAH (Nota Kuliah) 6

ZAINI ABDULAH (Nota Kuliah) 8

Mengapakah anda hendak

Untuk menjadi guru, apakah

ZAINI ABDULAH (Nota Kuliah) 9

ZAINI ABDULAH (Nota Kuliah) 11

ZAINI ABDULAH (Nota Kuliah) 12

ZAINI ABDULAH (Nota Kuliah) 13

ZAINI ABDULAH (Nota Kuliah) 15

ZAINI ABDULAH (Nota Kuliah) 16

• Sejarah sistem pendidikan di Malaysia

TUJUAN & FALSAFAH

ZAINI ABDULAH (Nota Kuliah) 20

Pendidikan = Education (Educare / Educere)

Kurikulum = Curriculum/ curere

Belajar untuk keterampilan

Belajar untuk belajar

ZAINI ABDULAH (Nota Kuliah) 23

ZAINI ABDULAH (Nota Kuliah) 25

Pengiktirafan Perjawatan: sijil, - Sijil penyertaan

ZAINI ABDULAH (Nota Kuliah) 29

4. Pendidikan ialah proses

6. Pendidikan ialah mendidik

ZAINI ABDULAH (Nota Kuliah) 32

ZAINI ABDULAH (Nota Kuliah) 33

ZAINI ABDULAH (Nota Kuliah) 34

Apakah yang anda faham

ZAINI ABDULAH (Nota Kuliah) 35

Philosophy = Philien + Sophia

Falsafah = Mencintai Kebijaksanaan

ZAINI ABDULAH (Nota Kuliah) 37

Aktiviti berfikir secara meluas,

ZAINI ABDULAH (Nota Kuliah) 39

5. Falsafah mempunyai ciri perbincangan

ZAINI ABDULAH (Nota Kuliah) 40

Realiti / Kewujudan Kehidupan? Kebebasan?

Etika yang patut disukai? Apakah yang patut

menjadi cantik? Apakah rasa yang bagus?

ZAINI ABDULAH (Nota Kuliah) 43

Ciri Terawal & Tradisional Awal abad 20 – Pertengahan abad 20 -

ZAINI ABDULAH (Nota Kuliah) 44

ZAINI ABDULAH (Nota Kuliah) 45

Sekolah institusi pendidikan formal Rumah institusi pendidikan formal

Sekolah agen kebudayaan Sekolah memajukan masyarakat

Pendidikan matlamat masyarakat Pendidikan kembangkan potensi

Pengetahuan sediakan pelajar Pengalaman demokrasi di sekolah

Pendidikan kembangkan kognitif Pendidikan bersepadu (kognitif,

Nilai bersifat objektif & tetap Nilai bersifat subjektif (pandangan

Tumpuan terhadap pengetahuan Tumpuan terhadap penyelesaian

Fokus kepada subjek Fokus terhadap pelajar

Kandungan subjek: Kandungan subjek:

Kandungan subjek dibahagi kpd Kandungan subjek secara

Rancangan pengajaran disusun Rancangan pengajaran disusun

Berkumpulan keseluruhan Keseluruhan, kecil & individu

Pelajar kumpulan ‘homogeneous’ & Pelajar kumpulan ‘heterogeneous’

Pengajaran berpusatkan guru & Pengajaran berpusatkan pelajar &

Keseragaman pengalaman bilik Kepelbagaian pengalaman bilik

Fokus kepada sastera & sains Sepadu (satera, subjek praktikal