Anda di halaman 1dari 198

m MHHpniPiPil

^T^m^eta' /<^«>tW. n^'. 7


kEGIuE CATHOL^ MA**'. PRIVATA LE G B
BRVXELLIS ANNO D. clo. Id. LXX.
SEPT. ID. MARTII LATA ET FIRMATA
I. DE LANGHE SVB GRAVI MVLCTA
CAVETVR NE C^VIS, CITRA CHRI-
,

STOPH. PLANTINI PROTOTYPOGR.


REGII VOLVNTATEM, HiEC SALVTIS
kVMAN^ MONVMENTA, &CC. PROX.
SEXENNIO VLLO MODO IMITETVR,
IMPRIMAT , VEL Q^ O V I S MODO
DISTRAHAT.
Christophorvs planti-
NVS LECTORI S.

Vm omnes ccgitittiones
^ fiu"
ditm^operam^ atq. adeo quid-
quidm nobis efi^ cadfde Leclor^
ad Typcoraphiam^ qu<z ceteras
artesjiiapr^ffantia illujirat:,iamam cofitule-
rimus^nihdncbts charimcerte.aut antiquitis

efi^ quam njt bcnarum literarumyac potifii-


wumfacrofanoioi Theologi^ fludia cmni ex
parte promoueamus^ac piis^tjfdemquemulti'
flicidifiiplindrumgeneri ornatisyiris^ coti^
nuo laborey ac indufirid (quantulacunque ea
efi)pro yiribus cofulamus.Neq, vero inpne-
bendafiudtofis hominibus materia^ c^ copio^
fagratiffimorufiudiorufupelkSide^ adeo to-
tifumus ^ qum nonnuUa etiam obleSiamenta
grauibus intermixtafiudiis ^ leSioribusfub-
mdeproponamus.Hoceniminterceteranobis
femper fuit propopfum^ ytfiriisfiudiis ^ ^
continuis laboribus defatigatos ^ iucunda ali^

quaj neque ea tamen inanioccupatmie inter-


aun>detineremus. hoc itaqueconfilto adduSii
pr^Hatif^tmosdc probatifiimos quofq. Pce-
tfzs^tum yeteres , tum recentiores nGnnulld:

A 2 etiam
etiam alia^in omnifere artium (quarumpro-
fejforibus nosfatis ejje faSluros exifiimaui-
'
mus ) ac fcientia-rum genere opufcula ^ typtSy

quoadferipotuit , elegantibtis ^ excudimus.


Cumyero inter ceterasartes ^
quas diuimt
munifcetia hominibus elargita efi^fiSiura ea
ft^quie tum ytilitatis^ tum deleSiationisnon
infmaspartesfio iure quod^modofbi ven-
dicet ^ quippe quae resomnes^ quce quidem in
hac rerum njniuerftate conf^iciutur^ ita re--

pr^fentet ^atque ita oculos teneat\ yt e^z tan-


quam viu£ rerum imagines imperitos etiam
ipfos resgefias luculenter edoceant^ ipfumque
animum moueant^ atq. adeo alias leBayqua-
rumquememoria excideratjui infpeSIione in
mentem reuocent^t hacpotifimum de caufr
nonparuam hicc ars cutypographicanofird
ajfi?jttatemhabere videatur: InfiitutinoBri
ejfe exifitmauimus Aride Montani publicay-
tilitatisfiudtofifiimi^acdebonis literis ^ t^
dtfcipltnis optimemeriti, ArchiteSiura etiam
( cui entm nifiingeniofifftmo hutc
peritijfimi
yiro^tabularumyquas in hoc opere artificiose
c^elatas conjpicis ^ admirabtlemfiruSiura ac-
ceptam referamtis? )foecundtffimu ^ (^ quo-

'
'JIUC
iils doSirin^c genere refertiffimu optis , ideji^

njnam ^9* Jeptuaainta odas^ quibus tllefeltci


quadam ingenij dexteritate^ carminis elegan-
tia^(& grauitate maximuw , q^' admirabile
cmmnojalutis noHra myjierium iam inde ab
ipfoprimiparcntis Upft^^adEuangeliJIas yf
que profecutus eft^ adhibitis ad eam rem ex-
ercitattftmis piSioribus ^ (^ tabellaru^ qui-
busjacrae hifiorioc aptijfme repr^Jentantury
cAatoribus^fummislabGrtbus^acJumptibusy
quibus profeSio yhacpotiffimiimtnpartey yt
yidereeji^ nonpeperctmusy qua potuimus in-
dujiria ^typis nofris excudere: tdq, ita elabo-
ratum (^ omnibus futspartibus abfolutum
ttbt tandem exhtbere ^j^aquidem tn re Ji
,

nofiros labores ttbt gratos ejje comperiemus-^


longe maiora ^ Deo dante^ tuin ab tpfo Aucio"
re 3 tum ettarn a nobts pojihac tn communem
Jiudiojorum Vtilitatemy cui nos totos nojira^
queomnta dedicauimus , contintwprodtbut.
Vakyis^ nofirum hunc laborem ^qui confule,
Antuerptde Calend. Maij ^ Anno a Vtrgtnis
partUy M. D. LXXi.

CHRI^
CHRISTO LIBERA-
T O R I S.

CnKisri^ytuas laudesjtua mdgna, negotiA^varni


i^ggredimur breuihus dicere carmimvus,
Fonimm exiguismemoranda exempla tabelllsi
Confilium & fummiper tuagefta patris,
Dum reficitfiBura oculoSy du carmina mentt^
Teplacidum noflris inferepeBoribus.
Tunc dahitur miranda ai^imis arcana videre^
Credita^ humanam vincere forte vicem,
Tunc animis fidihmjf^ nouis , melioraferemm
Carmina, de donis munera nata tuis.
VER-fi SAPIENTIiC RVDIMENTAT
Dux hominu interpres^ Bei mitifime Mojes
Omnia quiprimHs temforaponis^aue.

FIDELI MINISTRO POS.


A i In
In tabulampraeuaricationis parentum.

OdE TRICOLOS TETRASTRO'


PHOS. III.

EHEV lahoTumpondera maxima,


Mortale quondam qHeisfremitHrgmus,
Inuexit orhi tunc recenti
FemineAleuitatis error,
ToftqHamfarentHm,flHrafetentiHmi .

Quam vox heni^niprdhHerat Dei\


Attendit injuHjti draconis
CredHlitasmale [nada verhisi
Ardor negatA dHmfifientidSy
SHmmig^ certans ambitio loci

^y^ngtiftiores dat videri


DiHitias^CHmHlHmj^ ceUt,
TellexitarhosraraqHefrondiHjn
n^rof^eBsLyTamisftrmamicantihm,
Fatnle vt anderentft^elefta
Dente (nefas) temerare malnm,
ConceftHs AgrofeEiore confcins
Shcchs , patenteis mox referat viai^
Qua cnlpa lethifatHa mater,
VtfcerthHfqHe,animifqHe regnet,
Jlocfinte rix£,dtffidia &fiiror,
pHgndi, rapind,fdHaqHe criminnm
Turha & dolores in nepotnm
Dcdectu exitinmqHC manant.
AMBXTIO ARVMNOSA.
Trincipium errorU^ maliymifer^^ ruin^
Eflpr^eceptori credcre noUe Deo.

FRAVDIS EXPOHATRICIS MONVM.^


In
In tabulam Serpentis a Deo maledid

Od£ discolos tetrastro-


ph os. i i i i.

V Ic T o R dum y patrihij perpemo itigi


Depreps , celebrat gaudta Lucifir-^
Pr£clara &
repettt cumgrege perfido
Palmdprtzmta nobilis:
DHcijhtaJms aHdiit abfina
Dei:
Jiiceptis ftabiU confilio

Crtfiatumqnegemens pulmre verticem


ScjUitmofHs p ofitit Draco.
Ts^am cur tu inmdidfraHdibus infolens
.Kirtutis refiras veljapienti£
Laudem f colloquio quodjHperes nimis
Vanojfimineumcaput^
Jarntefolicitum terribilesmetHSy
Expers Utttidt, &fhfpicio manet:
Qu^Jemperpamdo peElorefintias,
Nec vttare queasfirHs.
Quin defimineaftirpe tenerrimm
,

JSlafcetur valtd.o robore furcultu:


Jftud comminuat qui cerebrum cito,
Hmc dum tu infidiasparas.
Sxercere malis ingenium dolisy
Et rumpitnuidta yperpetuum tibi,
Torquerique ammo ^quodproprtis malc
Demens confiltis cadas.
Dein viBus grautbHsguttura vinculiSy
<i/£ternc^ caput fuppUcto dabisy
Et commentafremens ftuUttKZ tu^
Elammis vindictbHs lucs.
CON-
CONSILIVM ABSCONDITVM.
Ingeniis hominum cunclis reperirenegatum
Snrgit opi^,magnofro^ofnum ^rtijici^

MISERICORDI^ ASSERTRICI. S,

In
In tabulam Noe facrificanti^,

Ode sapphica. V-

SoL vl?i C(zlojnciempreno


^Hrm oftendit,deci4>s atcjue rehtu
Redditum efi, qmles variatafirmas
Terra tenehat:
(Mufer heu mxis hominum fer omnes
^mhitus LuntZy fenitus negata his
VJihus vita (^-pelago innatanti
Cedere tujfa.)
Tuncpnex^au^orfiholisfiituray
Celpiteinftratasfiathuraadaras
jidmouet, iunqens frecihus frohanda
Donafiiperfies.
jinnuit vetis Deus^ac henigna
P^ocefint,dixit,renouAta certis
Curfihus, iufios hahitura mundi
Temporafines,
Jamfimel vafiis periijfe in vndis
Secla hrutorum fiholeri^ Adami,
SitfitiSypoflhac potiora tecum
Foederaiungam.
FOEDVS INSTAVRATVM.
Jrdtide hominu Detis offenfuscum cocipit iras,
Confdij ckmens efl mernor vfquefui.

SCISEK ICO&DIi£ PROSFECTI^ICI, S.

In
In tabulam peregrinationis Abrahse.

Ode dicolos distrophos


AD FIDEM VI.

Qjv; -EU tu diua fides vimr/t


yiHentemfiUdo feEiore finxeris-^
Vtilgo & fifofitptm leni,

Arcdni imhHeris.mun6rihpu tuiy


Illumnon lahorimfrohm,
Ignotme loci fiifpicio tremens,
Aut vrhts memoremfindi,
Laudantemuefilt commoda cogniti,
Terret, quominus arduas
fujfus voce Deipeificiat vias.
Quamquam incerta qutes loci
JSfon vfiquamftalnlemcontineatdomum^
lamj^ exufta calonhus,
lam concreta-pigrdifiigorihus niuis
Oftentet regio metum;
Nonfiylutz tndomitis horribiles firis-,
Nonfracefsfluuijfiagor,
7^n ohtech hominum turha nocentium
Frangitfrofofitumgraue,
Q^iin metam teneat vt5ior amahilem,
Ovtrtutihusintegris
Duxcerta & fiiferumvirthus amula:,
,

O qu£ corpore languidts


Rohurfiufficere & vimpotes integram^
Tutnfperata parentthus.
EJfoetofinto ptgnoraproftpicis'y
Tu montes trahere , & maris
FluBus difiiicere &fiumin^rupihui
,

tnfiuetas noua per vias


Deriuare potes ; nam honus omnia
j^egnatorflipcrum tuis
nutihus.
Etfifi volutt tradere
OfiEDlENTIA CONSTANS,
tHepiphy qui diuitiasfatrUm^genuij^^
^idecm infolo mmimfrofofuiu

JIDEI DVCI SAC.


B lA
In tabulam tentationis Abrahfc.

Ode dicolos tetrastrophos. vxr."

Spectatvm imHmerls ante ferictilU


Vinacis fidei rohnr , in vltimos
Imtirfiisftahilpsfujiinet ^hraham,
ii^tcrnHmque meret decm.

Incenfiks ftudik , & docilispqm


Qmcquid vel iuheat vel vetet arhiter,
Cdorum homu & calicolumfetor
Cuife fiihdiderat pium^i

ExhauFiijenlj-pignoradulcia
Concejfa , acfiholis fimina pofier£,
Flammis vtproperet tradere mjHicist,
Tr&fins voce moner Deus.

Jllumnon iuuenls vultus amahilis,


Hofiis quigUdiumfiBeret , acm<inu5\
Jsfcc vtrtm variis vnicaficulis
Turhat , nec pietas patrem:
Orhandd autgemitm coniugis &graui ,

Queftuperpetuo difiiciles dies,


jlut immenfiis amor continet editi
Nati nonfiiitis modis.
fromijfamfiholemiuffa negantia , &
^ugnansvollicitis confilium nonum^
Nonfiifiit duhtum , necfiicit exitus
Spem deponereprofperi.
2^mque imraotafides , cumfimel h^firit
DeuotopenituspeEiore ,fisiinet
Qu^cqmdvel frperfim , velgcnm inftrptm
Vcl tentareparet Dem.
FIDEi
riDEI TESTIMO NlV^r.
Nilnifi auoddixit Bnsfaperejjoc Cmetum ifil
Et nufquam vifumfaUere confdium*

DEO IXAMINATORI. S,

B 2 Iq
Infbmniumlacob.'

OdEDICOLOS DISTROPHOS. VII iT

Qj/ JEfdmhmfirmataolimfiintfoederafrimisj
Nomcj^ ccepta ah orhis ante termino,
Etqndi-prima hoyninHm , citidiq^ altera credidit dta^,
Rudifid vfque peruolHta imagine:
Hac eadem iam clara magis , monlirata^ cernit

Sno Iacchu4 expedita tempore»


Qj4t dum hnmilis ^fiigiensj^ minas fratrisj^furoreSs
Denm vocaret , im^ votapofceret-y
Etplacido iam memhra daret recreanda fopori^
Lahore p rejfa , mente fed vigil ma?is:
En certm dccilis^ ,poli manifefta vtdehat
Tatentis ampla permicare iimina\
^nnixumj^filofcalam , ejuje. vertlcefiiiT^mo^
Politonantis alta templa vincerst\
Multtfdoq^ gradti , terris deduaret imis
Ad vfque teEhfiilgidi orhis aurea,
Jllicfupremamfidem ,pateripfi henigni
Fouens , tenehat efficace ntiminei,
Quo vultufilisj^ ignes, hyemesc^ niuales,
Et impotentis impetum maris regit.
Hac iter adfuperos didicit
, certam^ paterc

Viamperennis vfque adintima ditheris.


famj^ ohlata hominumgenericommercia diuuni
Vtdens ,fhtetur atque adorat excitt^.
Cernit enim aligeros , non agmina rara , miniHros
Jdentidem altosferre perg radus pedem:
Jnde hominum terras inutfire, rurfus &
tfihinc
Tonantis alta commea re limina.
Tuncpauet agnofcitj^ domumportamj^fiipernam,
Opusfid aftra quodpererrat vltima, /

Quodq^ premens terras ,prccteruo!at dthera in arUum^


Vocare c^rmeh ^ refirrefit nefks.
H V M A.
HVMANA DIVINITAS.
CurtOrntogcntis humAnum dignetur honore
Dicere^ion nifiqiiiperjicere ipfepotefi.
In teftamcntum lfra*elis^

OdE TRICOLOS TETRASTROPHOS.


y I c i NA letho prcuida mensfinis,
£,t iMjf*t ^Atrum tendere ad tnferai
Sedes porum , ^ua4 prenat^
Spes fatriam recolensfitpernarru:
JEt iamjecHndoproxlma iHmini,
Sohtcndapreffi & corporis artHhus^
Cdtj^ promtjfis adlMrjns,
Certa boni memor d^JutHri;
DilecbprGlispignorapoHerx
Bispna certiu nomma conmcab,
Speraret vnde ^
comparandam
Siderihusfiholis caternam.
His tnm vaganti ac hofpitihtis domo,
Certi nec vfqnam compotthtisjolij
.

Speranda ventnros in annos


AEh canit , numcrat^fortes:
Et regna ^regum &mHnera dimtes ,

Promittit vrbes &]poUa , atqneopes:


,

. Gcntes,dr extinBos tyrannos,


*
Numinis aHxilio potentis.
Mores nepotnm , cnnchzj^ ah ordine
SpeckLndarertimfdLCHladifferit\
SerHandaprdcepta& fccundis
Temponh'^ dtthiiscf^ dicht.
Rclponja magni mysitca conjilt,

PlcnHm^^prifcis pollicitis optis,


Sermone qnA dternam latenti
JHentthtis infinHant (alHtem.
Ule & fepnlchri fitnera dehita
. Optabat ,agris in lebnfiimfihi, ^

1
FIDES MORTI INSVP£RABiLlS.
Confiituit rerum certos ex ordinefineSy
VAtihm c^ traditfecla notanda Betis,

DEO DOCTORI SAPIEKTI. S.

B 4 !n
Intabulara Mofisexpofiti.

Od E SAPPHICA. X.

N V L L A visterris, licet vfqus denfi


Ffdta conatH , vaUt imperantis
^^luminis certam variare mentemy
ConfiliumHe.
^]S[amjimH l iHnciis opihnj , mannj^
Stulta mens tentat temera refinU:oSy
^il^lefcit , ac cdtli tamen enehendos
SHfcipitorJiis,
Qui^ dednci monitisfiipernis
(Qh^a iHHantpnras recreantj^ mentes)
Ahnuit ,fiimptis , eqHPU vt capiHris ,

VolmtHr amens',
!7\^ cjHeatfacros retinere cnrfiis,
Jmpij cjHondamfoholes Chamefi,
JSfempe dtleEbimfiiperisparahat
n^erderegentem.
Qnodj^ plantarat Dens ipfi cHltor
GermenaHgenddLptetatis , vndis
JJamnat , & monflrisfiHHij tyrannHs
Defiinatatrox.
Sed nefas horret fkhiiffe Ntltis,
uindit vt flentis pneri cjHereUm^,
Qnem dat arcandt Dens admmtBrHm-f
EJfe falntis.

fpp Q^ infinteis vtgilamnis vndas


Contrahit ,parcensproperare , c^ acres
Continent morfiis licjHido adnatantes
FlHminepifces.
Deniqne iniHFixpopHlator anlA
&
Qmfit vindex generi , nocentii
Regis ingrato gremio finetnr,
Crefcit&ignis^
T7RAN
tyrAnnvs misericordi^ conced.
cMm6 in duris rerumyffes certx (kliitls
Expecfare, bonm qiad velit ipfe De^is.

PROVID ENT I^ VI CTR TC I. S.

B j In
Intabukm Mofis,populi falutem meditantis»
OdE TRICOLOS TETRASTROPHOS XI.

O L M cupitx, lam nimium din


I

Et mente Mofes^ rohore & mtegro


JVonvanaJperandic/alfitls
Signa Jlio genert adjzrebat:
QuanciHam educatm molliter ahUc»
FaFiti valerei delitiisfim,
Et verba conceptifruorls
VenderejCompoJitPtm^fiimumr.
*Z^n vllus amflis doEiior artibus
Certis^ belli con/ilusprior,
^^quanda compararepojfa
Nomina p rinctpibusjup remis.
Sedquidqmdalti virihusingeni
Fidouepojfet robore corporis,
Totumpatsrno dedicabat
Ille Deo ^populojitorum.
Horum labores commijeransgrauets,
Promptm leua reac non timidHrS morip
^roponit audax d" doceri,
Etfacere auxilij pertclum.
Vtres probare & conjilium ejflcax
TeHis videret (nifiret tmprobus)
Qjii ^y£gyptij vidttjepulchro
Aiembra dari nimtumfiperbi.
Sedprona fraudt mens hominumjudt,
Etfipe certts inuida cor/unodts,
Exempla monsirat£ (altttis
^rodtt & auxilij mtniftruTfU.
Hunc regis iras & generts dolos
Grato cauentempignoreJlifciptt,
Seruatj^ Madianes adilla
Tempora , qudt, Detis annotarat.
OPTI
OPTIO I N C O MP ARABILIS.
jpMiacuraanimos7nagnos, & peciora tentat:
Certa^^ dtfcrimcn cordafuhiregraue.

£APIENTI.€ ILL7MINATRICI S.

la
In tabul^ Mofis^rubi incendium mirati.
OdETRXCOLOS TETR ASTROPHOS XII,

FL A M MAs innocuoi nonplitumgemiy


Jncenfisj^ ruhHmfronAihpt4 mtegrptm^
Jiudax nofcere Paftor
Veltentare (nefas) caue.
QHamfiis tu Vhanis cultior artihm^
Cdo dinHmeres afira nUentia-y
EtresnoHerisvniiSy
^HOs tellHSJoHet ac mare\
HHmanamfu^mnt hdtc fapentiam^
Et noslro poftos ingenio '/nodos,
Queis attingere mnndi
Vix conclHpL licet-polis.
Quodfttantips amor difcere , quam nouam
Mtrator fpeciem consficis , infimas
Curas exue terray
EtfkHas animigraHes.
Eoedis ne temeres ,ah , loca fordihus',
Qu£ cernis facrafuntplena^ numinis:
Hac mente &pedepHro,
,

Simplex difcipulHspetas.
Hic iam vertdica voce docehere,
Qukm magnis valeat virihus efficax
Jgnis , vertere rmndi
Formas , infpeciem nouam.
Namque ille & tenehras & chaos & mhil
, ,

Quondam difcutiens intultt opttmi


Jliundt confona memhra,
Finesj^ , & varium decus.
JdemgratHS amorperpetuohonHS,
Elar/imdt cjuem^ecte non termre vides,
Vtta m reddere &
almam
Lucem terrigenis parat,
DIVI-
DIVIN^ VIRTVTIS SPECIMEN^
u^wu.s in wediis (^ tempeflatibus orb&
Ceru ejt^quA charis lux micet almapiis.

MISERI CORDI ^ MEVORI. S'

In
In tabulam exitusex iEgypto.'
Ode dicolos distrophosxiii.
I s A c I fHeriintegri
Jl^atHri tnualidm cum^nihm viri,

Et quantumfoViili eti ordinc ah infimo'^


Jidaturatelahorwus
Exire atque lacHJertiitijgrams,
,

ey^Hrnm ,& gemmea-poctila,


ayfrgenti &filidi vapL nitentia^
^exts. & vellerapffrfHrA,
Et qmcquid jpolijfojftdeatfirox
Diri-progenies Chami,
DemclMfenitm dirtpite hoFiihus^
JVec clementia parcere
.- CtiiqHam , necfiatuatpignorihm modmn:
VeFirnmnam ,pauidimora,
Difcejfum redtment munere quolihet.
SuetospondtuimqHius
Compulfis humeris toHerefircinas
lam nunc nonpigeatgraueis;
Et vires cumHlent diuitidt nouas.

Summi hinc dextera numinis,


Hinc addant animos gaudia puhlica^
SanUt hinc aujpicium ducis,
.
Qui vos e tenehris carceris horridi,
Durt atque imperio iugi
Sreptos retultt luminis in diem,
jircants meritam dtem,
Dignam & perpetuis carminihtis coli,

Vttdmunia lihera
QH^pruis renouat , qustpopuli decm,
Summi confilium Dei,
Vos iam magmficix toVite laudihm:
Jamfpem conctpite optimam,
iamfentite yfluant vtkmm dtes.
EVANGEIII EXEMPtVM.

Nilnonfoffe datnm iis quortmpctas^ fi^^^^


TromPtafequi cedityquA vocat vfque Beus.

S-^^-Z^^J _

M:
5^-»' Sl>-

VERBO EEFICACI SAC.


In
In tabulanvt»aris rubri.

H Y M NVS HEXAMETER XIII I.

(Vv A maris vndifini longojlnuata recejfH


Litrora, dida^as frofHlpLnt margine rnbro,
fIlic<!y£thiop;imtcrras , NtUj^ vagantis.
frrimos campos Arabtimjpirantta thure
;

Arua bono h^gemmis illinc palmisj^ decora,


,

Dtmmpr£fxa olim monumentpi triumphi,


Perpetuo^abtltta manent ,fimperj^ manebunt-y
Dum lux dum cdo confient radtantiapuro
,

Sidera ; & ajfiduojpirantes agmine venti


jierios repetent traEttu ,pelagod^ tumenti
ConHabunt It^mdas non trrita turaper vndas.
His etenimpopulos quondam [duumc^ tjrannum,
(Sacrilegamjobol€?n Chamt Phartosg^ colonos) ,

JHtltttbtts Dem euerttt ^fiiribundaj^fiidtt


Conplia , atque tpfis immenjaftrage , nec vllo
Seruatos numero ,tuffit defcendere in atras
Pallentis lethtj-^ domos Erebij^ tenebras,
,

Contentoftudiofimmis&vinbtisaufis .

ludicium temerare Patris , cuimaxtma mundi


Corpora concordtparent variantia lege:
Quij^fkum poptilumpromiffa ad regna vocatum
lufferat , intuftumq^ tugum,f£uasij^ catenas
(Excelfia qudt cunch manu confi-egeratipfi)
Excutere , & monliratufiqui diUiq^ "^^^^
Signa , reuertentes grate memoranda per annos,
Ergo leHzi mmu4 , dtfciffas du^per vndas,
Vitalem mtrata diem procul afptcit omni
,

JLittoreproieBos hofms , numeroj^ carentem


Exanimum turbam inpelago , partemj^ profitndo
Comtcit imm-erfiamcoeno ,(abulo(j-^fipuham,
Ltbera^ exultatplebes ,laudat^potentts
ACTA DEI AR C ANit^Q^E CANlt
,

MONVMENTA SALVTIS.
ARCANifi SAIVTIS AR€VM.

^els volu:fprode(Je Detss, Natura henigna efi


OmnUyAt vltrictmjert inimica cohors.

DEO VICTORI VINDICi SAC,


C la
In tabulam acceptas Legis apud Sina montcm;

Ode tricoios TETRASTROPHOS XVi


Qv o D frwta mf^uam/kcula vfderant,
Videre cani cum puerisjenes,
Vxorj^, nuhilUj^ virgo,
TurhafauensfopulHiC^ cunBuSy
M.ortalium vticollocjuiis Deum,
Et vccefinEii numinisindice,
Prajentis ehEiAJ^ gentis
Fcederafartictfemfuhire:
Cum Uheratampruitwgraui
*Tlehemficratis montium in ahditis
JDo^orj^ , di^htorj^ coram
Alloc^uitur , recltat^ leges,
Cui (iona-prdfirtjollicitus timor,
Qui corda miro concutit imfetu^
Clamoreperrumpens tuha^
Saxafino , tremulosj^ monteii.
Hinc ignis alto deuolat dthere,
Summij^ traEitu montis &aera
Colluflrat , vrenteisc^fiammas
Congeminat,penetratj^ cautes,
"Tunc explicatis vocihu^ , optima
Fraceptaplehes , iuracf^fiifcipit,
nj^cjuumj^ ,prducens^ verurhy
Fas^ pium , ofjiciij^ normari^ ;
Lsgesci^ certum c^ua doceant decm*^
Sed mole monteis concutiant gratii^
Jl^orhoj^ languenteis auito,
Jmperio exagitent tremendo:
Donecpotenti numine , cordium
Jllapfrsvratfptritusintmai
TrAflare &
expertespauoris
Sponte ammos meliora doneu
iiVMA-
HVMANiB INFIRMTTVDINIS EXAM,
LUx terris venerandd r^iicdty mortal/a fedqu)t
Luminapr^jlrmgens turbet & vfg^premat*

DEO PVRO SANCTO TERR I Be S, ,


In tabulam colledionis raannaf •

Ode TRICOLOS TETRASTROPHOS XVXv

PENV heHt^ni ex^theris editanu


Jntammato &mmere [imflicenu
Miratur annonam legendo
^lehs alacris , cumHlnm^ magnnm,
i)efr^.farcis quos tulerat cihis
FeSiina JacrHmdHmpquitHrdHCenu,
Verhisq^ concedens fipernis,
TefqHapetitfiertles^ tra^tts,
Tuncvromdentisconfilio Dei
Em^ln tHrm<zfenniger£ cohors,
JDe rore confiShsJereno
u^mhrofianj^ , epulas^promit.
NHllisparata hdcdona lahorihHS,
Lentis vel anni CHrfihns , aHtgraui
OuAptucHrarHm tumultti
Lucifir exoriens firehat,
Sic dormienti , cui Deus affuit, .

uidau^ rerum commoda cernimw,


a^deis^ crefcentemj^longo
Temporeprogeniemparari:
JOum certm ille , & polticitis pius

Credens henignis , ncntimet ardua


Ferre , atque qua ducit vocantis
Mens , fiquitur , peragrat^ certus,
Hac efca plenam numinis & manunu
tAtque efficacempafcere comprohat^
JSfaturafiu iuffas miniHret,
Siuenegetproperataparteis.
jMaiora nofirisfirculaficulis
Delatapuriculminihuspoli
Tonuntur, aternaq^ vita
^tffiora terrigenispetenda,
JTIDES
PIDES NVSQ^AM ECENS.

£jfe homini in terrifoteritquagrata voluftas^


Cuidtuimfemelcontigit ^mbrofm?

iSflSi-'?^

PROVIDENTI^ LOCVPLETI $.

C 5 In
In tabulam Ifiraelitarum lordanem tranfcuntium.

OdE SAPPHICA XVII.


N o N pauerjs vamsmettu & viarum ,

Qui negat dtiros tolerare cafits^


honga veldefes memorat remoti
Tadiafinis',
Sedfides confians ammij^ magni^
Qmfimelcerto radiata verho,
Tramitem oBenfitmfiib.it , atque caH
Prosptcit alti
Templa , Itix vnde &fizmr , acpotentis
Vis tenax verbi , penetrareprompta
TurbtdtfiuSius maris , acjecmdo
Gratia du^iu-,
Jlla mirandosJHperans labores,
Qhos iuuet cjmndammemimfie,pulchrHr»
^rAmiumfiimmopofitum reportat
Culmine viSirix.
Tuncprobatfirtis memor &prioris,
quam multis fiierint periclisy
T>^gna
Quamj^ contento repetenda curJU
Munera dia,
Sic & z/£ojpti mifiris redempta
Vinculis fiiix manus ^admcanti (^
Obfiquens verbo , tenuit quietis
Regna beat£.
Htncinaccejfos trepidare montes,
Htncopes vifi esijolitopriores
Largttis turb<z venientt in vfium
Fundere tellus.
Trimus & cuHosregionis altum ,

Senfit vt numen renuens morari,


,

Fluminisportam vitream tumentis


Tandit larden.
CON
CONSTANTliC FRVCTvJs.

TelixquiTnomtis^ Beiverhu^ henigni


\^udiitjtllejacrA camfos eritfairu.

I I D£ i t OEO S.

C 4 II?
In tabulamcxpugnataram gcmium.

OdE TRICOLOS TETRA5TROPHOS XVIII.

A VD I T A e^mntum vox valeat Dei


Rerptm mtiandis cHrfthm edere,
Videre , ^i/i diElo audienteSf
Caffra loct tetigere odort.
turma recentihns,
Jnjiietu terrls
VaHis neqtie ampli corporis artuhui
^y£quanda cum vulgo tumentum,
Quos regio tulerat ,gigantum-,
Denjisfid vna cumpofuiis tamen
Exercitatirohorefroelij,
JSfon pa rua molitos ty rannos
Confilia exuferamt hoR?es,
jintic^ua namque hos crimina , cumfiuU
Damnatafrorfiusgentthtis , vltimas
Perfi rre foenas , atqtie auitis
Tradtderant Jpoliare fiindis,
Quos non lahore , at numtne vindice
Duxflernit inBans Adfiumtu , adfiumus
.

Vltoris Aternt mintftri,


Atqttefiios feragentis orfitis.
IJexata tellt4sfraudthusimpiis,
^rolem nefizndi conuomuit Chami,
Natos^^fiificepitfidelis
Hojpitis , c^ memor c^ heata,
Arcana quo iam nomina maximi
DoBoreprimum numinis audiit:
Quificla CAleUefique turmas
,

Vntu agttmoderator Aquus,


Turrita iufto moenta iudtci
Firmata vaflis veSithus , ^ trahes
Cefiere , & ingenti ruina
Spontefiia ,pameren^ti.
AN I-
ANIMAPVERSXO MATVRESCENS.
Kon gladio mt numero , no vi, fednuminis altl
Confdits certis vincere magna datur.

DEOVLTORI IVSTO S.

C 5 In
In tabulam tcrrge diflributaE„

Ode TRICOLOS TETRASTRO-


P H QS ? l X.

D I R T A Ycmm dimte copia


FFE
ardm
^yj/Cunita denjls gentihpi^ 3 &
Vallata murorum reduEiu,
Rema cadunt peremtj^iniqHa.
Collata quamm conjilta &manuSy ,

Et conmcatis foedera regihtis^

Armiij^fidg^ntes intqHas
Jl^HnienntpopHli rapinas:
Solnm potentis conJilimnDei
Exors refringi permanet &c^Hihm.
,

^Hditapr<&mon^rantvocantis
Di6ki vtam intrepide ohpcntis,
SxtrHEki mHltis opptda ft4,mptihm,
Jmplerat aHropofteritas Chami,
Etgemma & osiriprdnitentis^
Vellerihtis^, opihni^ magnis:
Sed fraHde C£ca ac prdcipiti dolo
Qm,Jita,foedisj^vfihH4addita,^
Profcripfit tntegripoteBas
jHdicij dominosj^ prejfit.
Hdtc ipje nHllis tndtgm arhitcr
Dnlio colono dimdit , & honos
Commendat exercerein vfns,
Non proprid refrenda laudi^
Valde ^Hpenti tam citoplHriHm
Ceffijfe regnornm impertHmfihi-y
Et ante quampojfent ohiri
CHn6ki ocnlis ,potmJfe vinci.
PER.
PERSBV^RANTliC IXITVS.
^uU tam muUa cito pcnitu^ fuperada putarit?
^jiifupcrum tufis crcdidit & flnduit?

DEO VERACI POTEWTI S.

In
In tabubmcultusantiqiii.

OdE SAPPHICA XX.

CoNSiTis Utoflndtosein agra


Vitihi44 magnamfofmjfe curam
Frincifem cdi , reflrendi ad vfqne
Temparafiu5ipu
Scimus , ac doEios variis miniftros
Artihm certas operas colendo
,

Commode addiEios adiijfe, magna


NonfinefrmptH.
Hic apros arcet genns
,
& mcentum
Vocihusfirroc^ ahigitfirarum:
JIicfidit'y ramos vitiofluentes
Fraficatalter,
Sarcit &fip6saliHs reuulfas,
DamnaprdifintesfHhiiJfe '^namque
Sauctus duro cadit in lahore
Sape colonus.
Curafidmaiorfiiit expiandi:
^lSlamfacerdotes variantefzpe
Dtftinent cultu repetenda cunElls
Sacra diehus:
Horridi ne quid vitifprecatos
Occupet , natum autpenitus meduUas
Talmitumcarpat vitietuepeUis
,

Extera vitem.
Cura qu& humanos renouata morhos
tyfrguens , ipfiim vocat aufirend<t
Compotem lahis , dominum &fiLlutis
Artificemque,
Ergo vosnoFirogenenfiiuete, &
yiurea ocaltproperateficla,
ViEiimis cunSilspopturafinem,
Seruititfque.
EXPE-
EXPECTATiC EXPIATIONIS VMBRA.
Vontificem , (juemprifcaolimpttiere fuperntim
Secula , no^ra tenent , e^ui littt drplaccat.

D£0 CLEMSNTI PLACABIII. €.

In
in tabulam Dauidis ad pcenitentiam reuocatf*

OdE DICOLOS DlSTROPHOS XXI*

HVM AN I ingehij licet


Solers vajrwies j callid.'^ ac dolus,
Celet tomfofitHm nefas,
Aut blande imfoftisnominihHS ktiety
Jndnlgens fceleri juo
Afferfi nitidis mille coloribas^y
At cjHA cor hominum tn meru,
Et renes fenetrat , cnn^j^ pro uidens
Pertingitfipientia,
Etjermo ignifE rofitlmine acutior,
Fallax terngenas genns
ArEin compedtbHs prdigat , vt neqm
€labi valeantprius,
TSlec celare notam, necfigere improbu
J^amdum mens nimiumfibi
Jgnoficit , vitiumj^ alterius leue
Jntentts ocults videt,
Exemplofimilis iudicij , malis
Succumbens propriis cadit,
Et damnxtafiibi iurafiubitprior,
Telix qui metuit vigil^
Iras ne hornbilei Numinis excitet;
Etvitumperagitpiis
Intentamfludiis , &fidei C^preci^
Certoproximus hmcgradu,
Qui contrach mali criminis expiat
Vrobra j & qui monitus bonis
%Jatum confiltis cedere mollior,
,

Jllrntemcjue O^fiudiummali
Termutans ,fiictle?nfillicitat Deum^
Offenjajnque gemens grauem,
Exclufiis,p'amafitficipiturdomff'c
>di.
P0INITENT1-<E VTILITAS.

lun peritj qui cunBatur damnarefriorA


Crimma,& adveniamfoUicitare Deum.

EEO MiSERlCORDl S.

In
In tabulaim Samuelis.

OdE TRICOt. TETRASTROPH. XXI f.

R E cTV M & ryterentcmplftrima muimHS


LaHciisVrohatdifrdimta iudicemt
JDeuota ^ficm produxit Anna
Etfterdtrecreamtalfio.
JllHm exigentem iamjpatia vltima,
Summi &folutum munere confitlls,
Excelfi contentumpaterno
Rama lare ac tenuem recepit.
Plcnolabonsperpetmfini,
Exercitatos dum recolit dies
Ntl tadioji turba vulgi
' Exctpitarbttrtouefingit,

^ion defererM (fifipera magis)


Sortis priorts , res populihunc honum

Tofircma dtmtfit mintftrum,


Etmemmit ^gemuitcjuefimper,
Cmusficratd, cjutd valeantpreces,
Senft martnus cum popults Dagon,
Quos terror £thr£ fidminantis
JDijfolmt , domitofcjuefiegit,
Reff^orfi cjuondam
hickpuero bonus
Etrmare certo numinis indice,

Exempla duratura veris


HtUoriApofuit libellis»
6IM-
5IMPtICITAS MVNDO FASTIDITA.
Nilconfcire fihinudo yfummlsj^peracits
Munerih^y magna hdcpr^mia, magnus honof.

REIPVP. MINISTROINTEGER, POS


D In
In tabukhi Nathan Ptophcta^.

OdE TRI COLOS tETRAStROPHOS XXIlIe

:i^ t A s heato temfon ducitur,


L^tosj^firwat candida pax dies:
Cum ducit , attentusj^ clauum
Kcrfi t amans Moderator Aqui:
^um-am ra ro neqmnes tamerL*
(Cum frejfit alt/tfrena potentia)
Nc temr.at , excedatq^ metarru
"Propoptmn ,fUi umferamt,
jiiiranda iuUomnnere re^hus
Exempla ^afiorficerat incljytus^
]Sfi laudis immenfoi, nitorem
Pc^ifir inficeret cupido,
Sufceptafoedi pondera criminisy
JnfliCh C£Co &peEiore vulnerd
Obltmofus 5 nec dolere
Trxhet j4mor , neque cogitare:
t)onec veternumpe^iore ah intimo
Soporus alti excujfit amahili
SermoneJSfathan,cuividere
FachDeui dahat ^flttura,
Qws nunc decori conjtlijpotens?
Hunc cAcat amensgratiaprincipent,
Illun^fed imprudente diEio
zy^jferitas alienat audax.
Fettx , carentemflultitia mala,
Rex cm miniflrum contigit affequi^
,

Stfiaptdefimotmn dolofi,
Numinis &fludiocalentem,
iSIathan fuorum fdcula temporum
Scripftt fideli certa voluminey
QuAcunque velgefere reges,
yelpopulifuhisre dk^i.
CON-
CONSILIOR. Il^TEGRTTA^.
Simplicita4,veri fludiurnyphfeqmumQ^fidesc^
Grata Deo, dr cunclis commoda temporibas*

HONESTl DOCTORI CRAVISS. P


E) ^ ' In
InDauidisefBgiem.

CarMEN TRICOtON TETRASTRoi


PRON XXtlXI.

D ocTVM imocentipeE^oreperpeti
Capis , labores , exilium , mrutSy
Jra4 jfrrores acjuperba
MonJira , viruin canimus domantem:
Decepta cui nonfoedera centies
Regis minacis & nimitimfiri,
Ofienfi nec vulgi repulfi
Spem^ animi^fiaem repeUmt,
,

Refponfi magni & conJiliHm Patris


bum mente certtss concipit integra^
Audax velobie^osperignes
Irevalet:,fiperatL viElor,
Cdo minantis ,genttbus &firi,
Horrenda vaHi tempora GoliAy
AJfertor atqne vltorfiorum,
Stramt humi caput &
recidit,
^
Vtncendafemperproelia , & hoBtbus
Ante inquietis impojitum iugum^
, Sperare iamprimis in annis
•Vr(a cadens dabat & le<zna.

Incifi quondam marmore duplici


Pracepta verbis ac digitis Dei
Curauit, &
moremficrorum
Confiituit jcelebresj^ ritus,
idemefficacismunerebarbyti
Vitiura dixit carmina , quA Draco
Antiqum audire obUupefcat,
Qmj^probetDeus&fecundef.
bivi-
DlVlNiC VERITATXS ARGVMENTVM.
Otia honefla Deo^cun5taat^ negotia fummo
^^A dtcatjodc multis vita beata modi^.

REGIFORTISS. INTEGERR. PIENTISS,


VATI D VLCI S S. POS.
I h tabulam Salomonis.

Ode DICOLOS DISTROPHOS XXV.

Qv o T Qj/' o T Vrifca tulit , qtiotqHotfpcrarefutHr^


ReElores concejfsrit a.tasy
Diuitiis^,. , opi-hMJ^ animi , (efifkjgprofrndo,
Tu Salomon-prMejJeris vmt^.
Seu fopulls dare tura tuuet ,(eu pDnere doSht
f^irtutlsprdceptapetenda;
Seu cupioi animo tmmenjumpenetrare per orbemt
Ingenio & nur/tera re dijerto
N^turiz va riata modis jpechicula mirls,
Q^cumque aut radiantiacdum
"^

(^Hra mouet , vei qu<z duplictjpatiantHr in vnda


Plurirf-ia monslra , vel omnipa rens qudi

Alultipliciprofirt vtero, atque alit vbere TelluSa


Cunckitibiceferepetenti.
Ohflupuit ^peregrma tuM conjpexit vt artes
Gens acrisnon indiga fin /kr
Ktcki tuisfiluere etiam miraculatemplis
Quct quondam celebratafinabant.
Quapatetoceantu ,gentes tua carmina difcunty
Et rectnunt iuuencsj^ ,finesq^y
(L/£termq^ Dei nomen laudesc^ perennes,
SperandA C^ monumentafalutisy
Cetera (^ arcanis qu£ temeditantefiguris
8xcelfa Sion audttt arce.
O Rex, ofilix , nullumq^ habiture priorem,
Vna tibi &probafifiret vxor.
Vltima ner/ipefiiit vox te dtgmffima , vanum
EJfe j Det timor vnde receffit.
HVMANiC SORTIS MENSVRA QEMINA.
Mortdcs homines (^re& fermonttuuarey
Perpetuum magni ejlprincipis ofjicium.

PRiNCIPI SAPIENTISS, PACE REIP.


CONSTITVTA POS.
.

In tabukm IQlix Propheta?


O.DE DICOLOS TETRASTROPHOS X X V I.
R E G V M frogenies Ificidum , hreui
Te mugmm expertar dicere carmine,
jin laudes tacitm dtjfmulet pudor
Tantispro meritis leues?
Quem iamprdmonitum grandia dicere
n?Hrgam t rHtilisjpiritus ignibHS,
LatHrHmpopulo &principihm Dei
JDtSh , & terrthiles minas,
Trudens prdteriti temporis , ac tui
Venturi^ modos , &priem canis,
Spechtor veluti videris omnia
Dept6ki injiiperum domo.
Quis vatumproptor cernere ah vltima,
QutcqutdmagnHS hahetmundtis , origine,
JHores , htliorias , tmperia vrhium^
Cun5h&f&culagenttum?
Humanogenertmunera cdttus
Demittenda animis , tu hene nuntias:
EtmoeTtis releuas corda lahorthus,
Etmentesrecreasgrauei^,
Qu£ vis eloquij
, qtts.
ingenij queat
Extzquare modos , &
dectu ac tui
Dicendo raptdumfluminis impetum,
Senfii & multtplices notasf
VitA certa tuo tempora nuntio
RexprolaUi videt , duchj^ longitis,
Cum SolpoUicitis additur arhiter
Decurfiim relegens diem,
Defiin5ii celehri muneris exitu,
Contemptorq^ trucisfupplicij innocens,
Talmaynpromeritpts iuatcio Det^
Jliagnti4 diceris ac honfu*
PIE-
PIETATIS INDEFESSVM STVDIVM.
^t Chrlftum non odit.amet re/ponfa legat^
%^moftdA:ispetnampus(^fafiens.

DIVIKAR. RER. INDICIADMIRABILI P.


In
In tabulam lercmiae S criptoris.

Ode sapphica xxvir.


SP I RIT V pruensiuHenis, potem^
Mobore immotdjkferare mentts
JFortiHm , prifcis memorata ab annis,
Cordnvirorum:
Cui nec ignau<z puero lUHentXy
^lSl^ecfibt tautnm decHS arroganti,
Creditur mmius pritts adparatHm.
Aiatris ab aluo:
'Th doces quantum 'valeatfiiperm
Efjicax verbum imperij ,fideles
Cumfiibit mentcs ,penetratj^ in altam.
Fctioris arcem.
7^m nec imrnites cdtistjranni,
JSfecfiiror vulgi mifiris iniqm,
Nec ttbi tgnotd expediendagentes
Acb. retardant\
Quniper injanos hommum nocentum.
JmpetPts , vtrtor ,penitmj^ compos
Desiruas , vellas , moueas , reponaSy
(iy£difices^.
Crefcit in duro tibtvis labore-y
Carceris diri tenebras laa-m^
Etfkmemfirtisfiaperas, mtnasj^
Jiiortis amara.
Sic & obieBospenetrare monteis
Nouit ac rupes , (>- adacki in altos
,

Turrium aficenfius monumenta, clari


Fulminisardor,
Integrum acfbrtem celebrem^ dtEiis,
Quemfiua inuifium male prefferatgens,
Seruat , ^ cultu meliore Trtnceps
Sufctpithpffts.
HONE-
HONESTiB INDOLIS DECVRSVS INTEGEK.

^idnoferrefQtejl.qmd rio [ufcrAre.fujernls


^uifeferrfd^tmtilm ac manitisf

legAto strenvo forti pos.


Iii
:

In tabulam Daniclis Prophete & hiftorici.


Ode tricolos tetrastro-
pH oS XXV I n.

E zT REMA frifciftcula temporis


Kidere TMtem regibtu omnmm
JSfarrareprafcrtftam dierum
HiUoriam, feriem^ longam:
Qjias nec vagorum confciajiderum
Chaldda , iaBmsdicere ^entihas
Volnenda ventferosperannos,
Expiicuit , tetigttue prudens,
Huic prouidentts conjili} Pater
Donauit orbis ponere mobilis
Decreta , mortales^ rerum
uitque hominum imperiij^ meuu,
I^on ille , cjuamuis infrior modis,
^rifci^ Vatum luminis vfbus,
Rernm velimpar molefcnptor^
Vel minor eloquiofide^
Seu iujfa vates Jemnia detegat,
Seu vifk rerumfignaq^pr£cinati
AbfirufafeH doEtor notarum
Perlegat euoluatj^ Jenfa.
IluncjUmma , cautes aptior vrere,
S(Zua & Leonumpertimuitfames:
Concejfit huicpeior nocendo
Inuidia imperiumc^prdceps,
^^^trandafdcrofcripta volumine
AuBor relinquit ,
poftera qu<& legat
^/£tas & attendens laboret,
Ac memoriprobetore Chnfiui.
IN
IN TEMPESTATE SVBSIDIVM.

^inouitmttuit^ B€uin,difcrimim nuUa.


Ille timet , nilnonfcit^ frobatj^ honi. \

VATI FORTISS. T E ATP E RANTISS. P05.


la
In tabulam Efdr* Cctihx,

OCE DICOLOS TETRASTROPHOS XXIX.

PersArvm populo & regtbminclytis


DileElHm ^rjacides ingemum , tuo^^
Optatnmgeneri lumen , amabtU
Cdoa^ &juperis caput:
Efdra progenies pontificumjacra,
ExpeChtHm amde qui Phinea. vetm
Exemplum reuocas moribnsintegris
,

Prafi.ts Grjapientia,
Redduntur Soijmls te duceprincipes,
Longo cjuos Babjlon carcereprefferat:
XJafii &
facrilegum qH& rapuit mannSy
In fianchm refirunt domum->»
Qjiamuisdifjictlisnonjolitosvi<£,
fgnauosGf^ metu , atque hoHibus improbls
fnuijosmemoriconfilioviros
Ac diEHs reficis bonis.
I)um deuota Deo te duce mcenia
Sionis Jiibeunt , ejuapopulusfiequem
Feftiuoficiatplurima carmine
Templisdonarecentibus:
Jllic & vitulifanguinefiruida
Aras dr Libant tingis odoribns:
Et vota incolumi^perfiliiens tuA
Genticonctlta4 Deum.
fnfkmata malis ficula nupttis,
Admiffumq^ nefas moribus expias,
Anttquas^ iubes difcere , &ajferis
Leges , &
patrium decus.
V R O-
PROVIDENTIA INSTAVRATR.
^fdrafanclt vU Aocior.fopulij^ ma^ifler,
Th monfiras rcotHm qmdvaUt officium.

SCRIBiC SAPIENTI SS. PAT. PATRI^.


In
In effigiem D. Matthaei.

OdE t)ICOLOS DISTROPHOS XXX.

u4jfidpiU5(^ tenax^premehat-,
Qm^ abaco mtentus , tahulisc^ vacahat aHaris

IslummoYHrn captator anheius-j


QHem cufidHm variis ahenafecHnia cnrisy
Infidtatorem^ timehat^
Quem tennere vt& , mercatm^flHmina ,forl;Hs',
jliultivlicis qmquefoenoris ardor:
Hicfuhito magni mutatm voce magiFiri^
DtfciVulum comitemj^ vocantis,
DiHitiarHm & comfofiti negteCior acerui,
Jamlthrosf^rulosj^ reltnquit.
Gaudetjorte noua LeHi , nuper^perofim
Tauperiemprafirtj^jColit^.
Necfocios ,fnmulos , infeHaj^ vinclapropinquos,
Rumores vulgiue loquacis'^
Nec qHAcunque honis ohBant contraria votis,
Cogitatincipiensj^volutat.
Nudus , inops , meliorapetitcompendia rerum,
Diuitias medttans potiores:
Quas nec tempus edax, necfraus , necperderepoffmt
Inuididi commenta maligna.
EdoEiuij^ noHOs rationumfcriherefrmaSy
Duratura volnmina complet:
Atque notas , numeros , damnofiaj^ nomina delens,
GeHa Dei patresq^ reponit:
Exemplo fcriptisj^ prohans quam fflendida lefu
Gratiafit virtusc^ docentis.
DIV I-
DIVINA VOCATIO.
No5tes atque dies diffata legenday nec vllo
Tempore non nohis commodafcripta vides.

EVANCELII TESTI PIDELI P.

E la
.

In effigiem MarciEuangcliftar.

Ode dicolos tetrAsthophos


XXXI.

E T t E Manefater
, , carminlsac Ijra
Xjaudesperpetfiistemporihw decenty
Quas Ntlo refinentmoeniaproxima,
JlluHris Macedpimlabor:
Bt (\udi multiuagis littoribus mare
Exultansrefirat , ^ua lauat , autpcat
Quicquid tergeminis Lamecides fili
Natis diffojuit pater
Nam nec te ajftduis culta laboribus
^Terret difcipulum relligio recens,

Nec lajfat comitem cajtbus aut via


Autpontifinior Cephas,
Tu ChriFltgregtbus credita munia
Fafcendis ,pudio perficis arduo:
t/£gyptumj^coliSy ia&uj^fimina,
QuApuit ^etrus, irrigas,
Quin & tu extguo magna volumtne
A rcani refiras mutiera nuntij,
^yftque vnus proprtis temportbus breuem
Aptas princtpio notam,
SAPIEN-
SAPTENTXiE COMPENDIVM.
Farueliber.quidtudocexs ynonpercipit ctuni
Mmdu^: at idmitespercipiunt animi*

CHRISTlANifi VIRTVTIS OBSERVATORI P,


E 1 la
IneffigiemD.Lucar.

Ode SAPPHXCA XXXII.

CXvi filutarlrecreahatarte
Jl^embra languenti vitiata morh,
l^^mc recnrandA meliora menti
tJA/CuniatraEtat.
^Jamciue vhi magni monitis magiHri
i)o5iu3 , humantz didicit ruina
Tempora > & caufim & reparantls xuum
,

Fimj^modosj^',
ISJfouit ^tertofropiusfericb
Quid mali ChrtHus releuare morbi
^ojfet : exultans animUm fitfernas
Vertitadartes,
Ille inaccejfo refetens abortu

Gefia mirandigenus atque Chrijli


Scribit , & quantum renouarit almui
Sptritf'^ orbem.

Additm Paulojocius miniftro,


Et comesfidus pelagi ac viarum
Subleuatgrato ofiicio labores,
TeHis&index»
tvx
IVX EXPEDITA.

Vff^ cyit mAgnA mentis linmt^d^fert^


OftimHs, infacrositAmBf^^^^^'

VER I TATIS EXPOSITOR I DISERTOP-


E 3 I^-
In effigieiin D.Ioannis Euangeliftse.
OdE DICOLOS DISTROPHOS XXXIII.
Q^isUmentenompotens
In c£lum muemmjpirltiu arrifit^
7ytymy/^m7r7/f/e t/imdo?
^t mundo refirasprogeniem Dei,
^Alatampatrwtvi priiu,
Ohfcurme adeo nomine co^itam^
Namque &
te fuerum nonis

Annisingento nouimHs haudprope


fantis muneribmpar9m.
Non humana tihi dtfcipulo dedit
.4rs velfcire , vel eloqui,
QuA nullis cmere aut diuitiis queaSy
i^ut longofludiopqui:
Quamquam Socraticos admoueas libros^
Etqu£porticusinclyta
Arguto repetit dtch volumine.
,4ttenonhominumreor,
]^Sedmagm monitum conftliispatris^
^ercurnjfepolivias,
i ^rcana & docili credtta peBore,
Qj^q^orhisflupeatpauens,
Inceptjfe nouis dicere vocibus:
Dum te teflihus e trthus
\^iDiletiumpenituspr£cipuumparat.
^ui ventis tumido ^ ma ri

l^iua vocepotens imperat , efficax


jHorhos pellere , ^ inflris
Exceptffe hominumde tenebrisgenuf,
Mle Q^ tefiht confcium
Quam magna efficere , & quA valeatpati,
hnEiumfanguine deltgtt.
Te mAtnmonens fiibBituitJutt,
Charovt nomme particeps,
Commijfi fiuc4s officij vicem.
A B S T R VS A 5 AP I INT I A.

QttcdUgU haudparfitimesi yfitVeratterranuj^polHJ^,


,

Stfetis hoc , dabuHr nojfe , Jedexue te.

Arcanor. imdici penitiss. p.


E 4 In
Intabulam nuntiationis Zacharlae fadac.
Ode tricolos tetrastrophqs
XXX I I I I.

P I C T V M ex pcmdis alloqmlsDei

TempHS nouandifoederis adpre,


Anni recttrrentes tidermt
Secla viris adamata itiftis,
t/£tatis alraA principiftm honHm
LegatPts alto detnlit (Zthere
Demiffns j ajfnefcensj^ terris
Sefe hominHmftcilenuji^ prahens.
jirisfacerdos thnra calentihm
De morepura dum prece confecrat^
JHortale mlprdpjerentem
Vultu hahitu^ vtrum tuetur.
Hic ahnuenti credere iamfeni
Protemparatam nuntiat, & nouum
Vxoris annofdtumorem,
Quempopuli vidcantfiupentes*
Jgnara luxtis, crimtnis &
mali,
Infkntis almtpeEiora crefcere
^radtcit, &primisahannis
Jldentis optis meditata magnum.
Trdifentis amplo munere jpintus
Hicjeptacertd^fillicttusvi£,
Turhata curatorprohandis
Partihus &fludtts reponet.
Qua vitapoffit, quac^petifkluSy
Admiffus vltro qua veniat Deus:
JSTcc jperncf; hic vates colonum,
*2^cmetuet ferafceptra regum.
Hdc m reduSiis quA videt ahdttis
Flamen , morattis plusfilito , nequit
Cum prodit , admirante turha^
Prodere^ necfotiseftnegare.
yEIICIS SECVLI INITIA.

'^mddeceat^ ^uafti expedlat, quo tepore nuqu^


Delige : permittas vt probet ipfe Deii^,

DEO CONSVLI PERP. SAPIENTISS. S.

E 5 In
In,tabulam Annunt;iationis.

OpE SAPPHICA XXX y.


V I RGo , c^uam magni moderator orbis
Sxcifit charam yfemtusj^ raris
fnftruit doms y prop riamjibi^
DeltgttalmHs-^
Omnibus ,fkiue , numerts beata-y
JVamtuiprolesvtert/Hpernis
ViribuspraHans mijerofilutem
Profiret orbt.
Vnus ex certisfuperum mintBris,
H<zc GaltUdL retuittpuelU,
Cuiparem nullis hahuere mundi
Temporapciis,
Jilajetantis refirens minorenu
Laudibus , caufim^upet , atquejiipplex
Posiulatmagni veneranda verbiar^
canadoceri.
jitque ^hifummi didicitpareHtis
jMentem , Qr occultas operantis almi
Spiritus vires , Jeriem , modosj^
Audiit ardensy
moror , dixit, Domine o colendum
tIS(il

Gentibus nomen tibi me tuisj^


,

Protinus certam tenutjfe diEiis


Annuejeltx,
RER,
KEIV. lilOyANDAB.. EXEMP.

^isfic Virgo Deumpropriu tibi.ftc^ kenign^


Prdfiitif^ eximiain fmflidtate fiaes.

DEO ELECTORI SAGR.

— 1 *>•»
.

In tabulatn vificationis Elifabeth,

OdE TRICOLOS TBTRASTROPH. XXXVI-


V T 'wdm nfu wginis attreos

Vxor Lmtici ?ontificU videt,


Se^nicmHs inalm
Vatumfloslatetabdim:
yiYesAther^fe^orefamitm
Perfentitplacidis <vocihtisexcita,

Tacemq^ hoj^itii ahnz


CraXK laHiihm excipit,
Qw& tamfaHiia tmhi mmera nHmints
Vltro y non meritis hoj^itiis Dei
Addumeparentem,
Di^nam CAlicolnm domo?
^rgofacra tuam dina mode!iiam
Augettanta etiamgloria ? cuifik
hlHlkm in matribus ejfe,
Nttflrtjn f» virgmihusparem.
Kempe mnrnfa D« pi^ora taHbHi
Conftiiunt potiHsfeSbHs ,ittmdas^
Amfatapotentum,
Magnammi^ fuperbiof
KtfW quod tufacilipondereperferasy
Qum necfuHineantfidira , nec qtims.,

lercepiffepatenti

Mundi m(£wa carSne;


'ElecitvactmmfaUuhus & doh,
Contemnensi^fui pe^us, (fr ignu
SemperdoBa ^fuperna
Confentrrefldes Patri.

Agnofcttttt vtero quemfoueas uto,


TeHantur^ nouis vocibus omnia,

VaUeSjflummaJyUu
Qtiocunque extuhispedetn.
mtmeribus tui
Qtmipfi ofcij
Crattiil^^^*^^^P^^fi*"*^^P^^^'

Alttoqtien^g^ofcem,

B mitm cumulat mil».


P I E-
PIETATIS CONCORDIA.
CdudUydiuitias^ 'Deicommmiamultls
Ejfe cupity quifquis numinis injlar hahet.

FOEMINAR. SANCTISSIMyE P.

la
Iil tdbulam loaiinis Baptife.

CARMEN jpiCOtON TETRASTRO-


PHON XXXVII. -

A sTR V M nafcitur inpto


Fulgens lnmine , quem Deuf
Solis pactfi ri indtcenLj
Terns prxBitit almus,
JJmc in monnhus arduis
Exanguiinjenioparens,
Mtrandispuerum & modis,
^
jMirando edtdtt ortu.
Salutisfirat vt nou&
Ldtto tempore nuntiums
£t teHis bonagratia,
JHagn^e facula monfiret*
iTosqudidiligitisDeum
Matres , vos quoque virgines,
Injhnti propere nouo
. LaudumneBttefirta.
^t^ccomponitemolUus,
Quamuis membra tenerrima^^
uiffuefcat ^Jinite , ajpero
fam nunc vita labori.
AVRO-
AVRbRA iilti NVNT I A.

Do/Jd Det^ quanta fokat f^lendore pardre^


Si qutfquam obferuettemfora , tejlis erit.

BEO PROSPECTORI SAC.


Iq
In tabellamnatalislefu.

NaTVR^ HVMAN>£ NiCNlA


XXXV I II.

V R G I N E o fplendensinjkns irtfrodiitaluo,
I

Atque ilUpL dedU templapudtcttia:


Qm iam vtenintaBtftupm N A T V R A tumorenf:,
Nuncpauet infolitum Utnpuerperium.
Atque nouummtratagenus , variis quoquegaudens,
Blandidulosftrtur concinuijfe modos,
Excellis mea iurapuer , quodgignerts , aut quod
Nafceris ; at meus es quodpuer & tener es,

Ergo mefiperas ,fne me qui nafceris infrns,


Quhdfimefiperas , espuer ergo Deus,
Opuer &certe Deus , o mihi iungeris , vt te
Tartthus excipiam , munerthusq^ meis.
V Deui &
vere puer , o tihi iungor , vt auBa
,

Amplimipfi tuo numineperficiar.


Acciptes ex me curampuer atque Uhores,
,

jCiortis ontis (tihific quodpUcet) accipies.


A te ego ,fidpacem Deus , acctpiam^filutem,
Etpojfe dterna rumfere vincU necis,
SOL
SOL IVSTITI^ EXORIENS.
In tenehrisfulgens lumen diuina^ donx
Simplich^scernit: non videtambitio.

H7MAN^ SORTIS SVSCEPTORI DEO HOMINI S.

F In
In tabulam circuncifi lefu.

OOE TRICOLOS TETRASTRd-


FHOS XXXIX.

Qj^ls feyfinBefiter^fieredoloribm
Afaturis docuit ? fitlicet dther^
pefiendiffe mmhat,
Vt dtfcasgemitm noms\
JScd tu depatriujedihm omnium
Specbtorfoeras , qmsfatitHrgenm
NoBrumfidera fiibter
^/£rumnA mifiros modos.
Ergojponte venisprtzficiHi , & cufis
Htuos purpuretfimderefinguinisy
JSfon vt ctuthus dthrA
*K(^men connumeres tuumy

(Nam tuperpetui rema tenes Dei:)


Asi vtpropofitislegwusaudiens,
Serui munerefinUus
Adficribas homines polo.

Ftesperpetuis ex humtU loco


(Quemtujpontefiuhis) laudihus altior
Calo ; terraj^ nomeyi-,
Jnfirnmq^tremettHum..
tHA-
CHARITAS NIHIL R E C V S A N S.
^tmtu hominupuro fanctur^ foederacordi ?/j

Hdcin carne tua commemoranda fubis.

PRINCIPI SVMM. PRO REIP. LIBERTA-


TESERVIENTIS. F Ja t,
In tabulam adorationis Magorum.

ODE TRICOLOS TETRASTaOPHOSXi;


Vt T^ifghdinaltisAthereimgM,
Selmonis mt de culmine candidi ^
^
Surgentis aHrora, pLlnhris
ConJpicitHr frior vfquefiilgor-,
exf f quifquis errat iJallibns infmis,
CaltgmojisnubihptiohJituSy
. Hic no^e in atta nefcit^amens
^urfurei radios diei:
Sicdum Tjrannum cumfo-pulo le)ti
Sxercet amentem amhttto tmpia^
Trdifentis aduentumfalutis
JSfonSohmemalec^caJentit,
Sedqui remotos l^erfidosincoltt
Tarthos^ traEius , hic altenior
Svlendoris exortumpreni
Projptcit , & veniens adorat,
Ofienfm aliri Utioraurei
Non antefiilgensflelltfro inpolc
ConlpeEii^ ignis , innouandi
^ufpicium refifehat orhis,

ErtToferaEiis iam fpatiis vitt,


Contingit hojpes moenia nuntius,
Qui dtcat aduentffe regem,
Gentthus&popultscolendum.
Quem mox refertum Uttor & Magtu
Mtratm , vltra qukmjoleatfuer
Mortalis , oHendtffeJanEium
Vultum ocults animo^ cerntt.
flincprouoluto peEiore & ofcula
Infantisaddenstumpedihmnouii
Terxatm aduenife numen,
Munere tergminoJalHtat^
GEN.
GENTIVM LVr.

^tucolit^ agmfcit^ Deum^fapientiaveraejl.


^uem latet hoc/udts efi,qualihet altafciat.^

D E O I i\f M O R T. H O M N
I I V E RO R E G I

LIBERATORI S.
In tabulamlofephi in ^gyptum commigramis.

Ope dicolos distrophos xli.

D I c mihi quo tenefUm

Virginem {nam virgtneHm confpicio decorem)


Frigorefamente,
Hojpes inceJfzfAgiensfaproperante dticis?
Ouodpuendecon
l^orr.en ell f curfirripis hunc athereo parenti?
Namque tmimpHellum
MJJe mortalsge:icreprogenitum refatant
Digna Deo tonante
Ora maiefiU^ oculis m teneris renidens.
Quam nemusdrjilentes
Vocis almf. vim vtnerantttr , capiuntj^ fylua,
AttoniturrA^fumen
SiBit viidft4pr<£,cipitci hlandiJonofifHrro,
Vera rdgas ',perennis
Esi Deir.atuspuer '^intaEkim hahetisparentenLj
Vir^ mem : eoo huic vt ilU
Traditus cuffos mo^iitis aligeri mintsiri
Moemhm e cruentis
'Pignm enfacrum ahripio , ne violetfrocis
Inuida vts tyranni^
Ad Phari ahiunchs properando procul exul orxs:
*Tignore quofalutem
Sperat humanumgenus & qm reparandaprimi
,

Damnaparentis , & qu&


Dona nohis Numeneratpollicitumhenigne.
DIVI-
DIVINA TVTEIA.
Pr^ftdiH in mediis T>em inuenit hofiib^ huic qui
Sefe habet ; apatriafit licet exul humo.

PRINCIPI OPT. PRQ. S.V1S EXVLANTI S,


7-
In tabulam lefu in temploreperd.

Ode tricolos tetrastrophos xlii.

D VM mrgo cafli/oHicitis viri


Adiuta ctirts quizrerefilium
,

Defideratum condolenti
Voce roaans loca cmfh luFirat:

Fulgentefilis lumine tertif,


Templi m reduElis &dibus inuenit

Jmerfinum eruditiorum
NontacitumfuerumcathedroA,

Confiifi circumturhaftufentium,
Refponfifixis comhibit auribus^
jMirata maturum loquentis
Conjilium ingeniumj^ princeps.

Qud tuntn vis ,


quidpeEiore numinis
CdeUis ,aiunt , mtenerolatet?
Quis verha deuoluens difirta
Spiritus oremouettenello?

Ji^iranda certe audiuimus omnia,


Quondam neq. ipfis nota Pnonbus.
Arine ? huncputemus hdCTnagiflro
Ex homme aut didicijfe iibris^
Atqui C^profiindis confiliis Dei
Prdflns vtdetur nunc ammofi'uiy
Jnde & reiatos explicare
Quos rogatinfimat^finflis.
Aut illa C£lo,non nimium diu eft,
Jldens vemt , artus induit & nouos,
Vocesq^promens efiicaces
Sepuerumj^ , Deumj^prdhet.
GR A-
GRATIAR. THESAVRVS.
Diuim fludium Sophia pulcherrima vitJt
Ejfe,puery nohis munerayfancie ^prob.ts.

DIYINITATI EMICANTI. S. '

In
In tabulam loannis pra^dicantis.

OdE TRICoLOS T BXaASL":^ROPHOS XLIir.

VocEM , filutis qtiamfirenmtiani


DtxerePrifcis temfortbm fij
Vates , larden obftupenti
Flummepercipit vfiHeprimm:

Quando efficaclsfrlminibmjoni
Commotm omnis contremmt locus^
Quacmque dtHingHunt iacentet
ty£quora Gtlghediusq^ terras.

JJanc & colonptsgenttbus impiis

Vtcina iungens prJidta , combtbit


^lSlon aurefurda , hanc ipfa lud^

Tofieritas , Solymumj^ ciues.

JDedu^ cdo temporagratids^


Altftas & altis polltcttis mmaSy
Jlltrantur omnes , ac loquentis
Vultum habttumj^ homintsfeuerum.

Namque isfidelis creditu munera


Legatus , alti & confilium Dei
Dum praco complet., necpotenteis
Sufficit autmetuit.tyrannos:

Oftendit vnam & perpetuamfibi


Curam , docendofiBere deuios
Adlimm anguHumfilutis,
Atque ducem cectntjfe certum.
Oblata non huicgloria commouet,
Jslondurmenfispropofitumgraue^
Idquippe monslrabatfiuerdi.
Frontts honosj^ habitus^ vitd.^
LVCIS
IVCIS DIV CORVSCATIO.

Cena redtKcndis animisfercuntihns atque


Clara via eft/norum cnmfrobitate jides.

SALVTIS NVNTIO GRAVISS. P.

In

(
In tabulam Chrifti in lordane baptizati.

Ode tricolos tetrastrophos xLiiir.

Qv^ J^- fe^A bix h£Cjdmtemontmm


Sylitdi? qnidalto^aHdiapeYfoMnt
ClamoYe YHpes^qiias imago
TcYcipit , ingmmato^ 'voces?

Qtu tanta pY^cepspennigeYnmgetm


ExeYcet alis CHYamicantihHSy
C^lipeYOYOf atqHcactitis
CamibHs inftYepitaYe cogit?
Jamgejtientis UtitiJi. decm
Qttd canfa nnpeYpYofeYat aHdio,
TYini qnod injf)edatida teYYti

Nttminis emiatitpoteflas.
hic nam nitenti kmine fpiYitui
VelapfHi alti cttlmimbus poli,
CandentisafpecTtimcolHmbA
TYMt , aHYicomnmi^ kmen.
Il voxab Atha perfomit patYis
(Qtiam denfafylitd contYcmtut coma)
Andita,pYSLfentem^ natttm
T>icere , & hitncpopHlis magiflYum.

hunc , qttem neqite alti confcia ntiminif


NatHYa noflYtsq^ vlteriHs modis
ViYttu Yefulgens admmiflYum
'EffehominHmgeneYi YetaYdat.
Hicfe minoYifttbdidit hofl)iti
Amne ablmtdtim y.purHi ^ innocenu
^ec ipfeqHamHisvjqttecompos,
Idqttod eYaty tanwi effcYebat.
lUtim flupentiflHminis aliteo

Gattdens laYdenfttfcipit , hitmdi^


Complexus vlnis, & loquaci

MuYmHYeconcelebransfabitat:
"Bt qtidfectmdopeYfltiit agmine,
Sacrata denfo membra voltimine
CtYcttndat hmns , c^pYiorem
VndafeqnmspYemit imtidendo,
MO-
MODESTIiE ORNAMENT.
Non decm ipfefmm iaBat natus-.pater ipfi
i^dfcribu: vera haic gloria^nnl/a frior*

CHRISTO DEI PILIO PRONVNGIATO S.

In
In tabulam Tentationis.

Ode dicolos distrophos iLV,

S YLV I s in mediis agmina cditum


Cerneharnfamula^ adfroferantium
Exercere vices Uta^ jiondis
Menjtsfercula ponere,
Duma^ ipje infiliti contremo muneris
Spe^tor ardens difcere maxim^. ,

Caufam Utitia , cuij^ decm nouA


CoenAprdnitcat ,rogo:
Vnus pennigerum de iuuenum choro,
Scitanti h<ec alacrip-eEiore reddidit,
Cui mox tota cohors per iuga montium
Blandis accinuit modis:
Hic iudex fuperum maximiu excipit
Natum Naz.andos virginis ,&f{um,
Quem nunc tergeminis gloria frondihtu
ViB:orem decoratfacrum.
Hunc neclongafnmes , tefqua nec ajpera
AfonHrorum horrificis denfa cuhiUhus,
Non horror gelids, noB:is amahtli
Jntentum alloquio adpatrem
Turhauit : fed &
hic fuHmuit volens

Vfque inuiB:o animo prcelia ^u^firox,_

Tentatorfolitis artihm , ac dolis


ayfudaciintulitimpetu:
uipartem fuperum traxeratmfolens
Fallacifludw pracipui loci,
Cuiprimos homines (eclaj^poslera
Vnumfuhdiderat nefns,
Nunc viElrn triplicispondereproelij
Vertittergagemens arma^ &omnihm
,

^oUhac difcipulis expoptas vias


Vmcendt dolet imp rohus ,

SCRi
SCRIPTVRAR. VTXLITAS.

Legitinie certarequeas, dr vicerisMftem


Injlru^iusverblsconfiliis^ Dei.

%;^^:^'^^-^ V^

CHRISTO DVCI INVICTISS. S,

In
In tabellam figni a Chriflo in Canacditi.

Ode sapphica xlvi.

Qv J^ fater mmdo pofuit recenti


iHrafacrati thalami dedttq^
JnnAa concordtficiare vitA
Mmialege:
Illaprafenttpatris ipp natus
^JSlHmtne antiBes decorata , frmat^
Fauftus &gratas epulas hentgno
Comprohatvfii.
Sic & arcanisficiare tadis
Gentts humans.genHS expetitunt,
JEtfibi magnis emere adtHgandum
Dotthns ardet:
Foffit vt noftrd recreata gentis
lund^ dtmno foholes marito,
Splendtdtfides hahitarecdi
Regnaj^ diuHm^.
Frima miratrix GaliUa Canas
QhHHpet teftis renonata rernm
&
Mmera , magnnmprohat ejfe lefit in
TeBorenHmeru,
Dum videtcertas variarefirmas^
lurat & prifct lattces T^oachi,

Fonte quas nuper vitreofiHenteis


Ha^firat vnd0. -

NATV-
NATVRiE INNOrAND^ ARGVM.
ScrdetcjuicquidhAbet mudf^ici munere Chrifii
CoUatum-, nec lAm qux placuere valent^

CHRISTO CVRATORl BENIGNO S.

G la
In tabulam Chrifti pKcdicantis Eiiangelium.

Opfe bXCbLOS TETRASTJl01>H0f


XLVir.

PRotoVCTVM fofulis deJafientU


Patris confiliumfilius incifit
Bnarrare , honus dicere &
algid^
Di^is vrerefeEiora»
i^atn qualis calido lumme ab atherts
^ltafede humilesfil penetrat domos
Terrarnm variis^ exagitatfotens
,

Tentatas fhectes modis^


Cumplumhi & chalybis grandiafimink
X2oncrefcunt valtdts acki vaporihus,
Sed cerdfkciles & tenera niues
Decurfiifiuido liquentx
Talisfirrnd Dei mentihus inditus,
Ohdurata premens dirafitperhia,
^arcentes animosfiddocilesfiuet
Vitdi munereprojpero.
^Sl^nCitca amhitio , non dmor improhus
Rerum quasfludiis appetit vltimis
Vulgus , non animi luxuries capit
SanBi commoda nuntij:
Sed qUds dura hominum filUcitant maU-,
Vel vitampuduit ducere turpihus
InfiBam vitiis vel timor ohligat,
,

Cura &
iuflitia tenet.
Hi (qUanquam exiguum)peElore viuido
kSemen conctpiunt cjuod cumulos creat,
Q^is aterna parens horrea compleat,
Et dmttrn exhilaret choros.
DIVI-
DlVlNiC DISCIPLIK. SCMOLA.
^jiasfugitat mundt4S rerufunt comoda tanta?
Sic ejlifedflultls nonfapit ijhfeges.

SIUPLICIVM DOCTORI OPT. S,


G 4 In
In tabulam Chrifti Apoftolos Idgantis.

Ode xtViit.

S c L o R V M veterum , prafiripto ex ordine,jinem


iE
CertaDeovoluentihmannis
^emporaprotuleram j hominum quo^ magna per orbc
Stratafiges matura iacehat-^
Agricolam iam canafuum cum terra vocaret^
Etjnlcem expechret acutam,
^edderet vtfoetasfiruandijkrris a riBas,
Sedculmos quocjue rurfus inanes:
'Tunc J)omini mejjts natm ,fHmmHiq^ miniHtr
Orhis imago auEiorj^ nouandi,
SeleElorum operi tanto , duodena virorum
Ora tuens ,ficfaturamice.
O mihiprdchari comites ,ficiij^ lahorum
Arcani^ ficraria magni,
i^on vos parua manent difcrimina , vertere mijfis
Terrarum moremq^ rnodumj^ :

Qjteis maris horrifimflu5ius , ac dura viarum


Sunt adeunda periculafipe:
^HSlon vt Erythr&as gemmas , oBrumj^ fiiperhum,
Numorumueparetis aceruos-^
Sed magis vt nudi atque inopes , patriao^ remotit
Vexati , inflahilesq^ , vagij^
Vulpihm infiHisj^ , lupisj^ rapacihus , agni

fmhelles , hlandaj^ columh<&


Sitis , lux tenehris nimiumc^fiirentihm dgris
,

Fomentum medict^fideles.
fte igiturfirtes , &
me duce aufpke magni &
Conflium curateparentis,
%y£thereasjperate &opes , (Zternaj^ pdis
Sceptra meA , & conuima menfi,
i. iC T i s-
L>£TISSXMA ORBI LEGATIO.

Fortia debUibus fuperantur , maximafaruls:


Viderathocdemens mundus,& objtufuit.

MAGNI CONSILIINVNTIO SVKMO S.

G 3 In
In tabukm Chriftiturbas pafccntis.

OOE TRiqOLOS TETRASTROPHQS


XLIX.

EXp L ETA menjls mrha cafacihtu


tI\(on ante vifi mmerefercHliy
Cognomt Aterni magiHri
Qjiantum agitet , valeatj^ cura:
Cttmfanisatri, &cimJTicilefHer
*TerfirrepoJfttponderapifiiftmy
Cremjfe ChriHtpartientis
In manihtisfiupefaEta cernit,

Cihos an ipfos dmidat , an magis


Jidaffdi imparatam mat eriem creet,
Cognojcere hmdqHemt mimftri,
Ferre onera , d" renouare lajft.

Seruanda coentt cjha fuerantJuper


I>HmfrHfia tuffi expendere colligHnt',
,

t,^irantHr impenfamnegamest
CompoJitHm cumHium camUris,

St iam palato mHltipUciJatHr


Conmua tHratmlJihidHlcim
,

Sediffe tranfaEiosper annos,


*]SIU meliiupotiufHe vitA,

Qnis non malarHmfiHlta cHpidinnm


Deponit ardens &flHdia , &graHes
Cnras hahtndi ^fihenigni
Verba auido htbit ore ChrtsiiT '

PRO-
fRO,VIDENTlA CERTISSIMA.
Sipotipra DeumpofcaSy mhilindi^eas :
fi
Deteriorapetas , nilfatis ejfeputa.

UWUAUj^ INFIRMITATIS CVRATOR. S.


G 4 In
In tabulam Lazariab inferisreuocati.

OdE DlCoioS DISTROPHOS l,

V I RTVT I s alufHhltcHmjpe^CHlHm
Chnftii^ datHrmmmfiiis^
DoBnrm & quantHm ardeat mortalihm
Ajferrevitamferditis:
Vtnctfimm ahjenspertnltt charnm caput
Lethi fifore Laz.arH7n,
X>Hm mtm ejf&tgentihm cajus viri
SignnmfiitHri viHtdnm,
Cm memhra taho rancidofcedaHerat
'

QuartmJepHlta Lucifiry
Hic ejfcacipercitm Chrtsiipm,
&
Qjiem mors inferi expanent,
SnrrexitatrodeJepHlchricarcere,
Lethi remiffis vincHlis:
TeBatm ardensfrre qmdpoffitfides,
Qjiiddonet&natoDem,
N^ato &falHti5nHntio , qnem temporHm
Projpeckitordo princtpem,
Jpji <jHoq He orhi tamjenefcenti malis
Ldtos trthutHrum dies.
F I DEI
flDII MOMENTVM.
No moritur que Chrifl^ amAt.fotitis^ quiefcit.
lUe cito , quem vult , eui^ilarefacit.

VIT^ A VCTORI EFFIC ACTSS. SAC.


G 5 In
Intabulam Chrifti rcgis lerorolym^ declaratl.
Ode sapphica li.
pv LCHRioR nmiqimx, licetvfqHefafoi
Jehitfim a prifck repem colonis,
Sol pYitii hixit Solymtm heatdm,
GYatioymhi^
qmmpcroptatis 'vhi tempus annii
O htnlit magnifa ciem 'videndam
liegis j arcano cecinere quAlem
Carninte^vateS'

Cui dedit nutH pater ejfcaci


Tellere infandA mala damnafiMidi4,

B noiu itt^ato retnhffe mmdo


S£CHUvit£.
JiwK vt excepum popnli valerent
Cemere, &certps celehrarefignis,

Vexit infnetHS iHgaferrelentA


VhUhs aJelU
Trincipem , non vt qnihHs intHmenn
foUe ventofimvitiofapeciHS
Vrgn, infejtispopHlojCHpido^

Amhitioc^.
HispoteliatHm j^eciefHpeYha
ArYogatlandes metm , atquehomYes,
hiulta mentitos maVe hlandientis
MHHeralingHA,
Bmcfed dternos mernere pLiHfHf
Vonad(uiYindimemoratadiH£,
Atqne morofis medicinapr^fem
Addita morhii.
Vidimus caUospueYos canoYO , ac
Virgmes Kegem cohujfe ^veYfu,

Bfalmarem memmiffe , & alto ex


Aethaemifftm»
dm (^infonteisokdivirentis

Tacis aiidori pia tHYhafrondes


Spargit , & 'veIiespYoperat,cttpitis

Sterne)e eunti.

Sam prohatfancitmpotin^q^ dignum


TMehi iundis himeris colenttm,
Quem Deus terrii itihet ejfe regem.
SALVTIS FROPOSITIO.

Chriflumf^onte tihivenicntcm fufcife mitem^


Si nonfufcifias , expericregrauem.

REGI LEGITIMO DECIARATO S.

la
In tabulam ccenx DominL
Ode dicolos distrophos lii.
EXPECTATA diff yjibi

^t^ue oftata nom ex orhis origint


CoendL adfi rcula mj^licA
Contiiuas hominesfillicitat DepWy
Quales agmma cditum,
Sipojfint, epulas inuideant viris,
jidmirata minoribm
Grato munificiconjtliopatru
Tantum terngenis decus
8t deduEhipolo muneraporrigt*
JSlamquA ritibmannuis
tAhrami foholes fiUaperegerant,
Conteftata iugumgraue , &
Depulfos dommos , & mtfirum metum,
Euafij^ maris diemy
ExtinEiasj^minasfiuEiihmimpias-y
Veris nunc eadem modis
inliaurata nouat , quipatris integrum
Confirs tmp^rium tenet,
Quivitamproprionuminefiifficit,
Defi^umj^ animatgenus.
Hicfifigregthm dum efiurientium^
Arcantjpecie latens
Panis , (iippeditat ; dumj^ ruhentia

Vinipoculafinguine
Occultoat propriopr^ehet auentibm,
Quiccjuid menttbm tmprohm
Ac memhris coluherfrhdtderat mali^
Et quamfictre malum petens,
Materperniciemfiiderat inuido
Fatalij^ nepotthm
Pomo vtfi:erthm corrigit intimis-y
,

Et lethi remouet iugum,


EtdatpoJfebontsperpetHisfi-ui*
CELATVM SECVLIS ARCANVM.
Hxsefulas^queis vita Dei, queis munera Chrifii
Conciliantur^ames ,fp fapfs^, vt capias.

b£i A£M40mIXATI ACMXiLANI}^ s;.

In
In tabulam Chrifti ad vidimam vlrro obiati.
OdE TRICOLOS TETRASTROPHOS LIII.

OV 1 foluiomnesimmYttHslHat
Nox(Uparmtim , & cYimina poilmm,

Nimc agymorhi po]J»(dt«J,


animam iHgHlHm(^^prAhet.
Jpfe
Namqne anteprifcis ritihus hofi£y
Qtucwiqtie cnltros imhtterantfacros,
Neccrimenexpedirenofhnm,
l^ecpotcrantmaladimome:
Konftfecnndo a fiderihm die
Armenta , qnotqnot 'uel pecfkfes Uilit

rellitiyadara^ohtHlijfes
IgmhHsa^idHtscalentes,

Nrtm qns, frh alti cardinihns poli


mmana pr&Jiet mmia qtuidrupes ?
Vel mentis exAqnet valorem,
Vel pretiofolidanteponatl
Vras atiarisignihHi omnia
Omentajemper , non veteris tamen
ConfHmis vna &
memhra AdAtm,
Semna ajel ma\e nata toUis.
Qwd qtiod ncc illis 'vimda fjiiritw

Concejfa m ef ,
qna valeantfemd
Extinciarej^irare inattras,

Atqtte nottamrepetijle lncem?

Vojfentrecepto mnme qnamlihet


Extare, c^artesindHerentnoHos,
Non iik partes atttilijfent,
Atit aninm reditwia nolbtM.
Atqtii 'vettt^is dehtitt artt^Hs

O ccifns dqnas pendere noxius


Foenas ,c^exHrge7is^ohandA
iHsiHi homo reditjfe vita,

trgoejficacimHneredHplici
JnfiriiciHS agntts ,
qttiq^ vakt nm;
KHrfuiir miens emicare,
Atqtiefihi fociare mnndHm;
hic ,
(omiienoflriim qtii fnperat genus)

Fifw4* njolmh coiHfiMm Deij


Etff)onteprodnciHS, nocenttm

Vacia homimimftthit expinnda.


!»VBLICA VICTIMA.

Mnximnmortd^ quiferretpondera culpx


Aj^ortandayvnm chrifim & Agnus erat.

SACERDOTI ^TERNVM VNCTO S.

Irt
In tabulam Chrifti in horto.

Ode dicolos tetrastrophos liV,

N o N tam denfi honns credere Gedeon


Villis expofutt vellera candidiSy
NoEiHrnopenitus rore madentiaj
Queis tellmfitit tnmdens-^
Nec totficca tternm comhihit area
DtffHjasnehHUmmererofcid^
'

StilUs , (jHtz domitos exigna mann


HoHeisfrtzmoneant dHcit
QukmmHltis hominum criminihm tener
Agnu^ comfrimitnr , qmfiihit omniHm
CHlpas immodtcopondere plnrimas^
HHmanHmj^ refirtgenm.
JDnm iHfti memores numinis expedit
Ira^ atque odmm , dum veteremfarat
Ojfenfimgeneris fiifi^ipere , vtgraneis
^oenasiuftttia Inat:
flle & tHdtcij conficins ardul,

Et qnantis voneat criminthtis caput,


Qnas explerepetat vulnerihH^ minas,
Horrens proctdit &paHet.
Horretparte fiitprouidpu alteray
QudL nec nempe mali neficta , nec honi,
Sedmens exHperat certafiqmgraHC
MagntconfititHmpatris,
Htc dnmpreffia homtnHmcriminihtd^ tremunty
Et mentisproperantimperiHmfiquiy
^ermanantflmdis memhra cruorthm,
^tfiidoremadenttruci,
PVBLI.
PVBtlCI DEBITI GRAVITAS,^^
Bheur corddgrAuinimium funtpre(fa fopore,
Proquibfishicorat Chripn^ & aduigiUt,
\ '"x\

•^«s

HVMAN^ MISERI^ SYSCEPTORI S.

H la
In tabiilam Irfii capti.

Obi5 DicoLos liistRbphos tt;

C OE c carcere prodita
NoEturnA tetiehrd frAcipites mnt\
Terras^ua temerentfmgu,
EtmergantvetericunBavoraginty
QuamcHmprocfthitu vago
Celabantpelagi confiftuifim rudis,
iJinc tantumfielerufiriy
Infiindumj^nefrsconcipiunt vagA
NoHis tartarea agmina,
Vrforum catuli & germina vutpium,
infidumj^ genus lupi:
Dumftn 5h initciunt vinculaperditi
Jiditi agno dthereipatris,
Quem dtris lacerant riEHbHS > & trahunt,
JntenrumpenitHs moriy
Etprodejfeetiamcamificipio^
iUumfi tamen efficax
Fetmutare mtepnon refiigum crmn
IMPRO-
rMPROBITATIS PERMISSiE IMPOTENTrA.

Traditur Iferuo domintiSy cuinograuls efl tam


^mdfrodit^ quam quodproditor ipfepmt.
In tabulam Icfu in concilio damnatl.

OdE DICOLOS i)ISTROPHOS tvt.

E H E V fcek^ls uca mens mortalibHs


EtCHlfaairaconfciisl
Quidmn nefrndi concipitfrdcefs maU,
Qmd c nminis nonjufctfit?
Simul tenebris obmlnta turbidis
Veri refiigit lnmina^
€t blandienti captafirte commodi
Prajentis infrdcefs rmt,
Namcf^ &pnator &facerdosaltior,
Stfcriba legumj^ arbiter,
Erranteplebe doB;or infilentior
SeJefHos^perdidit,
Dum mijfa dono Patris almifignorai
AgitreamprolemDei,
Salutisampla ^uifirebatpontifix
Tromiffa rebusefficax.
Hmcparricidis ortaturba viperis,
Jlludtt indignis modis,
PoBquamfiirentis voce turpifiaminis,
Damnauit amens concio,
Etora Solipercolendafidgido
Vefana deturpatmanus:
Ac verba ridens mifcet infolentia,
^UA di^t infirnusfrror.
flK
yiRTVS MVNDO INVISA,
Contemnit damnAt^ fuam mate fma fdutem
Turba hominuyfofiquam decidit in tenebra^.

INNOCENTIPRO SCELERATISDEYOTOS.
H 5 In
In tafeulam Chrifti ad Pilatum dudki.

Ode dicolos distrophos lvii,

QV o N AM fcelefia turha non dignls virunt


Vinclis remnEiHmfroripisf
2^am neccicHt£, temperator impHSy
I^eccadejkmojHs latro,
ISlec quifarentis didihmfAmmas ttility
Tantosfiirores exciptt,
Vix iFiafiHafirt tHmultm inuidi
Exempla qm negat Deum:
,

Vel qui deomm ahominanda numma


jiHfisprophanis confecrat,
QjiifinSki legis ahrogat volumina,
'
His deh&t exclHdimodis,
^Ji hicfilutis certus alma nuntiHS,
jimicamensmortalihHs,
Hic expetitm ante cunBisfdiCHlis,
'Promiffm atquevatihm'^
M^atura miffm nunc refirre tempora,
FruElpuj^ dignospofcere-j
H<& res colonis execratm tmprohis
Fundo e paterno pellitur:
Fundo prohatis quem noua arte vitihm
T>iutnaplantaratmanm\
Heupermcacisfi-audegentis , & dolo
E.xclufus extra vineam,
Vrfispremendm, &firisleonihm
Dilanctnandmtraditur,
Sed horret atroxgentis impid nefas,
Fera ipfi , d" vrgetur tamen^,
Inuitaverbiscogiturminacihm
Sauire in agntminmxium,
. \ '
FELI-
FEIICITAS REPVISA.

Vtrlque infamis populo cumfa6tui Jefus^


Curahatpofuli res vtriufque tame^.

ACNO A LVPIS LEONI OBIECTO S.

H 4 In
In tabulam Chrifli ad Herodem miflE

Ode tricolos tetrastrophos LViir,

I V s T V M dr [mrumfrmdihpu inuidk
fn mortis aBum crimen vt audiit,
JSfonpr£tor audebat nefando
Judicio temerare lejum.
Exlex&atris no5iibus vndique
Septus Tj rannus , fas tamen injpicit
Et iura-perpenditprofknus
Pontificum melius cathedris,
Ille innocentemferdere transfrens,
DeclinataEitiudiciumreiy
Caufimj^ deuoluit tyranno
Quem GalitumpopuU timebant,
Hunc necpaternA exemplafrociA,
ISlectutanufquamcuratjrannidi^^
2\^r reg is illud nomen vnBi
ludtcium temerare cogunt:
ToftquamjHperbo iujferat ambitu,
Etcuriofamentepopofcerat
SpeBator ac velletprobare
Signa modis ceUbratn miris.
Sed ChnFius alt^fceptrapotentia
Vultufeuerodejpiciens ,tncety
Et vana pofcentem flendo
Improbat ,imperium^ temnit,
Ergo Latini adiura Talatij
FaFiidientis munere principis,
Etvefiederifusnitenti
Opprobrium tuUt ipje nofirum.
Trobrisa^ foedis preffus , & arduo
Senjiidolorum , non tamen immemor
*T rodejfe , lungit dtjfidentes
NummeconctUatj^reges.
I N N O-
INNOCENTIA SPECTATISS.

^uot tefies habet expopuli^ innoxitis agnus^


Ingratum mundum totpremet arhitriis.

HVMAN^ CAVS^ PROCVRATORI


FO R T I SS. S.
In tabuUm lefu flagellati.

OpE DICOLOS I>I5TROPHOS IIX.

Qv I D finElum lefu corfw atque innoxios


^rtns adnris carmfix?
Qmdmembra , quartopHrioraJidere,
^Plagis cruentisinficisl
Isfon tantiis vn^uamfiirpisincenfafiagor
jiuditnr altismonttbiis,
mfufina marmora
JS/ec deuolutus
Jmber ,firitfiequentius.
Jn mefiirentem vertefififis manum,
Et terga cdde noxia,
J^amque ipfe lene legis excujfiiugum,
Jujfa ipjeperfiegi Dei:
JJeu quanta dignus vinclaperfirre &
neca
Etflag ra dura perpeti,
Sed tihud j atro quod cruorepernotas
Maiora laturum , caput
(Cui cunch magni turba prtsfiilgens poli
Additia pa re^ nutibu^,)
Contra6kinoxdi, crimina expiatmed^
Irasj^ placat vindtces,
Vides vt altoperfirat filentio
QuAfduus addis verbera ?
jitqui ejficaci deprecatur is tuoi
AJeasj^ poenas vulnere,
CACIS
fAClS HVMAN>€ DISCIPLIN^.

Vrittir ardenti tortoris verhere Chrifltis,


^em mag^ humani torretamorgener^^

iqNOMINl.€ PVBLIC^ SVSCEPTORI S.

la
Intabulam Chrifti Bar-Abapofthabiti.

Ode dicolos distrophos ir.

Qv JE fesiilentis , heu jjurorisfocula


DepromftaahinfernolacHy
Afalo remtxta viferarHmfingmne^
Spumaj^ tabida ajpidis,

Incontinentefauce traxit inmdum


VulgmjerenteBelfeho^
Qmd nonfiirentis cdca tttrha confilt
Admittit , atque criminum^
En cmtn alt<z pimma laudis arhitri
Credatur vfique calculisf
Qujfinam repente vosprohata compulit
^JA/tutare tefttmonw?
Aut qud nouandt fpes amata commodi
Vefiris inarfit mentihusf
Sic improhato regis abni numine
Optare turpe dedecusf
Optare culpam finguinis , nec omine f.v-
cepijfeposierosgraui?
Quem nuper amplisplaufihusfitfieperat.
Regem Deumj^ credttum:
Quemdepaternafidemiffumdixtrat
Summdtfiluttsprimipem,
Experta magnts efficacer/^ftu5ithus,
Verhis^ veracem honis-,
Huic turha Ijmphis innatante cortice
&
Et vilis leuis magis
Audet latronemprdtultffeperftdum^
iiAgnumj^poftponitlupo,
Etnonprofitnxplehts heufintentiam
Mens doda cdttus oderit f
HVMA-
HVMANiE MENTIS lEVITAS.
O mes Uuahomimm qu£ pigKora ccrtafdutis
?ojlponUdamno dedecori^ tuo.

HitREDI ^TERNO ASERVIS EXPLOSO S.

In
In tabulam Chrifti pr6du<5li.

ODEDiCOLOS DISTROPHOS LXI.

Qv^E &
M maria. venti metuunt , quem lucida cali

^gfnmaperpetuo venerantur,
Quem vit&pacisj^ almd lucis^^ heatA
Pontificemfimemj^ perennem
Credimus , &
natura probat reffonfij^prifca,
Atqm tndex certijjimm vfis :

Idem hominumfcelere infkr/ii atque immanihtts aujis


Dum tenehra, vigmre malignd,
Heu ficmus jpatna deputfusah ade ,profknis
OhieEiusQ^ leonthiu , ecce
FuneBo lignograuis opprohriisj^ proteruA
Limudi, , cunBa venena vomenfis,
Dttcittir ingrato populo inuifusj^ j7^^^^^>
Infiims quoquefahula vulgo,
Ohfctirts^genis colaphoejfufoj^ cruore , df
Suraptis toto corporeplagis,
Vultu hahitu^ omni nimtum mutatus ab illo^
Ccrtatimquemplaufihj4^amplis
Legitime nuper Regem au^oremc^ fklutiSy
Vrhs Solymum vencrata canehat,
ISfunc adeo veluti cunHis infinftvs , ah omni
Ladttur&perfirtprobra-turba:
Scihcet a cunU^is caput hoc damnahile noxis
Mundtis iam video dahat omnis,
, ,

Detiotam &
varw multorum crimine c&lum
Hanc animamflatuitq^ f^^^^^ •

'kylcpurvts natura Agnus deltHn fiiorum


. . Nuncftihit , (^ lutturus acerho
Vulnere perfonam ten&t execrahilis hirci
,

Damnattu quem deuouet orhis.


L^x
tVX INTER TENEBRAS.
K^rtihus Atquearmistn teqtu mouerat hof/u
Viclus ^ultitum fentkt illcfuam.

INNOCENTI^ PRO NOCENHB.


TRADIT^.
In tabulam Chrifli cruciiixi.

Ode tricolos tetrastro-


thos lxii.

C ERTV M recenti ex orhis origine


FtrmatHm&altamentenegotiHmf
Deliherata morte magnns
Exfltcatac peragft Sacerdos,
uimijla vitdt muneraferfido

^rimifarentis crimine degener


7\(atfira cnn^is haud valehat
Artihns aut ofthm refirre:
VttA perennts Ihx ntfifirHida
. Lethi vagantispe r mifirHmgema
Jntraret horrendoi tenehras,
Et caperetpremeret^ viBrtx.
AnEior malorHm tunc veterHmdraco,
Hami latentisfsHcihHS additos
Ferjenfit vncos, dnm paratam
Aggreditnr temerator efcam.
Jlle &potentem iam maleproHidpu
Frddam lihenter linqHeret , ac malh
LuckitHs intorfitfiiperha
FeUora conHolutt^ traBus.
Sujpenfa lignum memhra dolorihuSy
At^€JjiHentiJanguineconficit'y
Noftramfid attenttisfiklutem
Cogitat is , tacitus^ curat:
Donecprohante hdcptgnora numine
Sujfecit vnampro populo hofiiam,
Jras^Jedauit tremendas,
jiPqfiepolipateficttarcem*
SACRI-
5ACRIFICIVM SVMMVAf.
Infdm^ fuaticli fruci^tis h&cfufitnetarhos,
^H^A viu pojfuntcammodacerta darc.

SACERDOTI MAXI. PRO JOPY. LITANtt, S.


I In
In tabulam Ghrifti de crucc depdfiti,

Od£ tRiCOLOS TETR ASTROPHOi


LXIII.

Qv; A 1 1 M reuHlfis frorjdihw dtfculHm,


QuamfdHa ventis brHma niHalihm
Orhamt vmhrofi mtore,
*ftrrafarens dolmt vtdendo:
^[Ham poft remiJfisfrigorihHs hrenis
Jlora recepto rohore vtHidam,
Rainos(^ crefcentempriores
Sveratauens heneprodituram^
Namque illafirmis tndttafttrpihw,
Kires tenaci cejpite protulitj
Qjia viua fuhteBt cdloris
Vts penetrat , recreatj^ terras:
Talem dolentipeftore , & intimis
Terculfa virgo^ifcerthus , trnci
Demifta ligno memhra nati
Conjpiciens , gemit , at^uefilcit,
Quem cuipa noftrtfanguinis &neftis
Omnicarentemcrtmtneprefferat,
Florem^ deleElumparenti
Contuderat furiata turha:
Aft efficaci numine compotem
VitA valentem munera mortuis
Prahere memhris , &
remotam
Corforthus reuocare lucem,
Tantijper almus dum veniat dies,
Et cedat atris nuhihus ohjita
7<(ox iila , defin^tum lahore
Certafidegenitrix manehat.
I Ni M I-
I NIMICITI^ COMPOSlTiC;
CunUay Deus dixit, trado tihi.quodmihiferuu
Tute ad mortiferamgejfer^ vfque
crucem.

INFEROR. EXPVGNATORl EXPOLIATO-


RI CLl TORTI SS. *. I 2 Ii^
.

In tabolam Scpulchri Epitaphilim

Carmen elegiacvm ixiizi

M I R AT V R A cito redimuHmfur^erecorftu,
^J\€armoreililices antraj^ farua tenent,
Tignore defoptomultum ofiiiciafixa , at
Pignore reddendofixa beata magis,
2idemhraf)uetehominiSy quihuseftnil furim vfcjuam,
Memhra extinEh hominis , viuida memhra Dei,
2yV/z tuhem, neu vos turpeis metuatis odores,
His procul iHa malis efi aliena caro,
Jam cjHod erat noFirdt cutpa, mors eluit -^vltra
,

Afortempro nohis dehuit ille nthtl.


Nuncfihi (namcj'uepotefi)vitampropriam ipje reponet',
Perpetuo (^" nohis viuere pojfe dahit,
Compofitas igiturfaxum hoc telfahitur irMs,
Btrenouata orhifcedera amicitia.

IeSV NAZARENO PRO MVNDI NOXlS


O C C S Oy R EGNI CuCLESTISHOMlNVM
I

CAVSA A5SERTORI D E I FILlO VIVEN-


TI ,WJ3I>IJNI MORTVO EFFICACISS. SE-
V V,L C tl. mMV. VM^AD TEMPVS BREVl.
iX DIV. CONS. DESTINAT. EST.
HVMA-
HVMANI GENERISDlVITIi«.
Freffalabore grauifugna, dumemhraquiefcut,
ExpoUat Barathrum Spiritu^ & tenebras.

I 3 Iq
In tabulam Chrifti rerurgentis.

OdE SAPPHICA ixV. .

Iam noHo jslix nitet orhis ortu,


Ctara fesitnat filito friores
lanuas nato refirare frim<z
ISl^ntialHcis,
CunBzi fillenne6 va ria re Infm
CernimHs : dulci volncres Camoena
&
F erfinantfylnas amiUa verno
^rataniiore.
Qj^j^ crHdelem doluere mortem
U^per anEioris^ hominum , flnjj,
Stdera obdnEio tenehrata cdo
Rnptai^fixa^
Hhhc vident vit& redncem \ crtienti &
Compotem helli , & grams eminentem
CaJihHslethijmerittactriHmphi
M.Hnere cLarum,
Js hreni magnos Jpatto lahores
Perfirens dnrdi nects , acfipnlchri,
Vi^or ^fiirHOs Acherontis vnus
Dirnttarces.
IndefinefiHmdomitor tyrannnm
FraudthHs parta minHens corona
Traxit , & regnum jpoliaHtt amplnm
MorttsamarA.
Criminum auEirices firtas , metust^
Vifiis (zratis cohthere vtnclisy
Efficax almi&ficiare mnndo
Commoda vita*
VIT A
VITA ORBi ALLATA.
Vidit vt extantem Satan defunere Chriflum,
En^aityhic homines/ion mea regna^nouos.

ESV CHrvI STO M VNDI M O R T. I N F E-


ROR. Q^VICT. rOTENTISS. S.
Intabulam Chrifti difcipiilis confpcdi.

OdE DICOLOS DISTROPHOS IXVI.

I?vfPROVrSA fimulni^o iHxi^neacJik


TfJ.giiris ematit:
Tnrhatoihmore animoi hemis^ malignd-
N'.ihihti<af^iduU

Beterret, tYeftdosa, ochIos frafringtt , & acri

,Uiminefrfefe)it:
Vt qtumquam comradianti ex dtherefuJgor

Ss^y/ihusinaibmt;

Ohtsiiebr.it^ tamen f.npefacla^ lumina mJ?K


Tmpoyanocii^aomt.
ison fecm cccifi tempefas dura magifn,
txantmkcj^ metm
Difcipulo'. t^il^es effecerat , vtneque certk
'
VifuCiiilisI^omini

Veljjec-^s vel verha nouam tefantia vitam


Perdoceantpattidos,

No« ha:ifiu mens arcia honiinum comprendereprinm


Mimeratanfamlet.
lUa tametifeu tarda putes ignaraue rerum,
Corddne duranimis
}^iultiplices 'vfus , 'Oenturainfecula mundo
Expedierehoni.

Nam qwcqHidfideiohiicitint eTtorcf^ mmt^,


Inge?iiumvelinopSy
Jmpietas , c^fu^icio maleaedulaverif,
VeldolmiUaqneans'^
Omnia prAfemi exemplo,iamtefiihHi illi4

Lxiiperataiace^tt:

Nec quicqHam reliqHum duhij efi mortalihus vltra,


Credcrequinvaleant
Qmcqnid pnfca almo adfaripsere oracula Chriflo,

Qmcquid Apofiolica.
Filices adeo , duhio quos extut pmni

S&peocnlatafides.

Di^a Deifedqiti aredit ,felicior Hlecf,

Necpeiitinff^cere,
V E RX'
VERITAS SPECTATISSIMA.
Non viuum dtihitate vltra. -^fedcredite ^vob^
Pojfe dariper me vtncere mortis optn.

CHHISTO VIVEN. PERP. OMN. DOM.


A P P E LL. S.
,

In tabulam afcenfionis Chriili.

OdE TRICOLOS TETRASTROPHOS LXVIT.

EX PERs cmcirdt mortis , & hojfium


Fi^or , tnumphis perpetuis potens,
Solisj^ peruincens nitores,

^flrapetit patriamj^ Chrtflns.


Qmpatns amplnm [ponte reliquerat
Regntir/% ,
qmetas d" fiiperHm domos,
J\4ortaUs & vit<zU!;ores
FertHlerat vigilesj^ curas:
Celante nnmen corporemaxmHS
Hojpes , paratm flrH^itiHmgraut
TerrisJHbire , atqne inqmetos
VfsjHe dies tolerare & annos:
Etpimpta noFirdfirtis , & ordtnis
Incomparandis memhra lahonhm
Jntendit , exercetj^ p^tris
JSfutihns , impenisj^ fiimmi,
Srgopera^is ipfi pencHlis
SeruHsprobatis offictis honus,
u^udire dileUusc^ natus
Promeruit, filitj^ confirs:
Prdt(ensj^ noBris partthtis addtdit
KirtHtis , alti & munera nominis,
Carnij^ dtuinos honores,
Etproprium decm arrogamt.
Jidiratur ardens difcipuU cohors,
Certopetentem nummefidera'^
J^uhesa^ (uhiechs prementem,
ZJiX oculis celeremficjtiuntur,
jRegemj^ C£ltfiifcipiunt fiium.,
f^iEioris auEimn laudihtu indytis,
Celfi^ p laudentes minifl ri
Cpnceiehranthominem Deumjg,
E M E"
EMERITA GESTORVM GRATIA.
Jpfe via eft^duciorj^ hcnus-.qui venerat alta ex
Arce/edit^nohis vt paret ipfe domum.

CRRISTO TRIVMPHANTI 5.

In
In tabulam Spiritusfandi.

Ode sapphica IXVIII."

Q_v I c cxy I D opandnmcecinere vates»


Pnncifes cjmccjHtdctfpidipctehant,
AttHiit mundo celehranda Chrtfii
FontificislHx:
Clara Inxpimr.ns radiatn mirisj
QndLmate extmStHm renonamt orhem,
Qh£J^ deuE\:Hm lenat tmpotenti
Pondere AdamHm.
Dexterd Chriftns patris efficaci
RedditHS , chara comitnm caternA
9mpetrat magnis merttis reperta
Piaminisalmi
Dona : (jHdpoftijHamficiata caflis
M.entihi^ , mortemperimHntpriorer/f,
Etgranes notiis tenehras corHfco
Lnmtne mntant'^
Error & trtftes figtHnt panores,

Q^^ corftuElH qnatit tnqnteto,


^aciswftlixtmmtcafintit
Frena cHpido,
Conslat exemplofactlis henigno
Chrtftiii , & nofiris eadem parare

Sscuiis 3 fi qi*ts
mernitprohando
Tramiacftrft,
HYMA'
HVXfANI GENERIS RENOVATIO.
Huius fltmd anlmupenetras que corripit ignis^
^urumpt., viles exuit & cineres.

CHrvISTO RF. GI POTENTISS. DITISS. II-


BERALISS. HOMINVM DEI51CAT0RI J.
I

In tabulam Petri de Chrifti numinc perorantis.

Ode tricolos tetrastrophos LXIX.

V R 1/f minori frdniteat viro,


KirtHtis&qpitd, cjmdfipientiA
DiUinHs humano fiiornm
Spiritm ingenio reponat:
flle &
probauit qmpaHidmprim
j

Dignnm magiHrum landihm acfide ,

Rogantis ad vocempuelU,
Nojfehomincm nMlepernegahat:
Vnlgarii & qui confilijpotenSy
Cdo(^ terrd commodaprdtfirens,
Vitam daturum morte noftram
Stultus auet reuoca re fefiim.
Toftcjuam imhmntismunere /pirttm
A^utatm idem liquit inuttles
3

Curas y &
accenfius foperno
Ime noua nituit fiffura:
,

TaHii^ tumentts dejpicit , 0- minaSt


2{ec Chrtfio intquum conctlium timet-y
Turhamq^ ,firmonesq^ vulgi
Temnit, & tmperiumfiiiperhum:
Trdfins docere & dtcereftruidus,
Chrtslum efficaci numine compotem,
Afagnis(^fiihlimem triumphis
c^thereas decorarefides.
Vnde &
fiquacesnohilitet (iios,
^uHosj^ magnis artthm inftruat
Mtranda narrare , &ftupendam
kedderedehtlthmfaluteTrf*
ckRi.
CHRiSTI VIRTVTIS SPECIMEN.
%Anm vides ,qHaminagna valet-.cm mumrt ChriUm
Obtigttimmtjfodrfifere,& jkcere!

CKRISTO IN PERPETVVM SALVTARI S.


In
In rabiilam Saiili a Chrifto rcuocari.
Ode dicolos distrophos lxx.
Qv^ A N oy A M fkuaforens Iftptu
RrElm horrificos acftientia
Feruens feEiorafingmnis,
EruEletj^ mmas &
rahiem trucem:
uancjuam profoftograui
ImfHlfm.fecorij^ C^populopio
Infhndur/t medtUins , paret
Cddes , infdtas , Gr trepidam figam,
AB:uiflultitia & honi
Fallaciftudij nominepsrcitw,
Cui dentes acutt truccs
Vulgi , & mobiliumgratiaprincipum:
Aiutatm tamen audiit
Agtii confltum , iufaj^ mitia:
Sefe&prahuitintegrum
Propugnaregregef , quosmaleprejferat:
Pr£CO c^nomtnus opttmi,
Et quiftgna (acrd nulttiafirat
ludjiadprogeniemfram,
Regesj^ &populos &
marls infiiias.
Non illum rcttnst metits,
l^on autpropofti cura tenaxfui,
Mu tati &jtudij pudor,
PoUc^uam Tslazjirid& tam monitis honi
Correptui meltusjapit:
Cumpraceps mediafuccuhuit via,
Mentem^ &
rahiem malam,
AcffeperMm depofitt grauem,
Tantum verterepr£ualet
Chrisii diua manus durac^
, mollihui

Mutans , frtiafirmtus
Formare & meltuspeEiora, fmodo
Et veri &fludiir boni
Incenfus , cptpiasfnlfa relinquere»
CHRISTIAN>€ SIMPLICIT. VICTORIA.
AmbitiOyVanum fludlumyzelii^^ fuperbus.
Exemflo hoc quicquidmundti^ hahet ,fdeat^

CHRISTO VIKD I CI BFFlClENTliS, S.

K In
Intabulamludicij.

OdE DICOLOS DISTROPttOS tXXI.

CoNsiLiis pabilita Deifirmata^ iuflis^


Diesfaratur adflrendafdcnloy
jExoptatapiis ,fitis ac non creditaprauii,
Afinacefrpe diSki voce vatilus :
jQuam neque terrMes valeantfnperare tjranm^
Cauereturha necfuperba diuitum-y
Quam^ animi laudent mites , dejpe^hj^ mundd
Sibiq^iuris vfque cordaconfcta:
Expojitura diesfirtes mercedtbus t&quas,
Afodumj^ rehus additura gentium,
Htnc cpuUJemper dulces &gaudta certti
,

Piisflruntur expetenda prtzmia.


Jllinc dLternis fubeunda incendiaflammis,
Nouusq^pmper addttus malis dolor,
HtcUtdfuperum voces, laudesj^perennis'^
Choro beata concinente carmina.
jift illic turpes gemitus , luElusj^flequenteis
Sonatfiirente mixta turha Damone.
Htflnes rerumj^ vices, autprdtmia diua
Manent filutis , aut perennis exiti,
Vel quosfas , pietasj^ iuuat , velperfldus errbir
Vtrofque rege iudicante cditum.
Vtram igiturpUceat , noflrum efl , contcndere metam,
Capaxpetatur ,ar^fiumagis via,
HVMA.
HVMANAR. RER. NECESSARIVS EXITYS,

^^f timet hoc folium ^fetix felicior illo eji


:

^ui Chrijlum regem non metuit,fedamat.

CHRISTO REGI BENIGNISS. VLTORIQ^I VSTISS.


K 2 IVDI.
I \rD ICIVM D. DOCTORIS
Hunnd Canonici Louanienps K egij T^ro-
fejforis Theologi ex CoUegw cenforum Lo-
mnienjium.

H V N c feptuaginta vnius Odarum li-


brumab eruditiffimo viro Bened.
Aria Montano Dodore Theologo
';:&poetalaureato decantataru, vna
cumtota Monumentorum collru-
6lione diligenter perledum & exa-
minatum ^ teftor nihilliabere quod
catholicumledlorcm merito offen-
dat^ fed pkirima qux conducere Le-
6loripio^eumq- obledlare poterunt^
Louanij cId. Id. lxxi. xvi.
Kalend. Apriles.

Auguflinus Hunn^us
Trofejfor S.TbnXegms.
t

IVDICIVM SILVESTRI PAR-


diTheologt£ Licetiati^Canonici Antvver-
penjts ex CoUegio Cenforum Regia aucio-
ritate O* Eptfiopali deSiione Antvverpi^c^
inHituto:
Vnacum Epifiopi CoUegtj ippuspr^"
lidisconfirmatione.

Haec humanas falutis Moiiumenta


docla funt & pia , omnibusq- vt in ,

vera religione exerceantur ^ perne-


ceffaria quare vtiliter imprimi po
.

fe iudico. Datum Antwerpix Ka-


lendisMartiis. An. M. D. lxx.
llryloBrab.

Ita tejior Siluester Pardo S.


Theolooi^ LtcetiatusXa^
thedralis Ecclefi^ z.4nt^

vverpienfis Canomcus,

I D E M iudico & ego fubfcriptus,

^Francifcus Sonnius Epi-


fcopus Antvverpiends.
K 3 BENED.
y

BENED. ARI^ MONTANI


CAR xM E N VOT1VVM A D
CHRISTVM lESVM.

Si TV Chrijtemeimuneracarminls
Noftri d^ votaprobaspe^foris abdita,
Laudes (namqucfotes) da pateant tu^
'^rhcmqua vetericonfociod nouum:
Notf vtfama meum nomen in vltimas
GrJ4 Oceani deferat , aut decttSy
Viresj^ tngenij commemoret mei.
JS^oUrum quidquidtd eft , efl- leue , nec valet-
^ Ferdurare dies , vel mare , vel vi^,
,^in vi6ium fcnitusforte cadatfua.
Sed quod noflra fonant carmtna maximum
y y

Nomen quodfuperat fdcula quodmarcy


, ;

^uodterra , harathrttmy fideraquod colunty


^uodfrafente domat fortia robore-y
^^htoddeuota repletpecrora numincy
^uodlaffos recreatyquodq^fouetpios:
IJocnomen numeronon numerahili
Virtutum folidi ac muneris efficax\
In quo certa faln^ vitaq. puhlica efi
Orhi nunc nimits ponderthu4 mali
Depreffo &
vitij crimtnibm grauls-^

Bocnofirts celehre &


carminihm facrumy
Fer noftros populos ferre per exterosy
i>iifufo c^ pelago quapatet amhitm^
Decantare nouis vocihtts expetOy
Nam
Kam (i magnafemel munera nominls
SintguftatA tui carmina concidant^
;

Et chartdi fdeant , fama^dr ingeni


Vls noftripereat : nominis at tui
Virtns vifceribi^ , cordihus ^ piSy
Hdrehit^ animis quod neque temporum
,

Rohur , "ncc minuant f^ua tyrannidis


Tormenta , autvalidls turmafhalangibni
^uam multa^ tetricis conuomit oftils
Sedes Tartareiturbida Principis.
CHRISTOPHORVS PLAN-
TINVS LECTORl S.

J MV L A c euy qux A mhis nuper excufa


Junty Huwatuftlutis Monumenta d Be^ ,

nedtcio Arta Montano excelfi ingenij viro,


non mtnus elegantt quam docio Poemate
cofcrtpta ad multoru docltftmorum am &
ylipmoru hommum mantis peruenerunt,
nonpotuertmt iHiJumwahomms doclrtna,rerum dtuinarttm
cogmttoneclmfiima, 6r gtautfimu illud argumentum admtr
rahtli carminisfuauttatej& dtgnitatetraciatufummopeieno
admirari.Eoru entm pmmu^qtu vel ah tpfo Adamo ad Chrtfti
D. S.poftremu vfq^ iudictti, infacris Ithris ad noftrafalutem
neceffma hAhentttr,ferte & ftmma.taftta certitudtne &fd'.
ctlitate coplectitur, vt a ncmine vnquat.tnto (plendore ac do~
cirina^ atq-y apriftantipmo hoc viro traciatam ejfe mihifuis

verhis ftnt tefiati Plertq-, tamen


. ex iis no potuerimt fuu animi
doloreitaconttnere.qmncttm quoq-^ mthipitefacerent. Vtde^
hant qutppe hominesfapietiftmi,fore,vtfancii tUius argumeti
traclatio, eaq^ jtonfoiitm vtiUs & iucunda , verum etiaomni
literatorugeneriplane rieceffaria, propter reru qucz in ea con-
tinentur tCelfituitne.non a quotw itafaci'eintelligeretttr:Do^
^uentm {atehant)piu, & valdeattentu^beneq^ tnfacris Ithris

etpietate exercitatu lecioreea defiderat. Ouod cum animad-


uertere,nec pojfem,pro eo quo meeffefentio erga reltterariam
propenfo antmoyftudtoforu , atq^ etiam clartfttmoru hominii,
quos dixi,honefttftmo deftderio no fatisfacere-^operdpretiu me
faciuruexi(iimaui,fi vntus & feptu.igtntaillaruodaru,quthus
humanAfalutis myfteria elegattftime defcriptafunt,argume-
ta^& fenfumyhreuthtcs ahqiiot annotattonibus indicare, alt-^ &
quo modo expltcare.Hac veroproutnctanon tdeofufcepi,quod
meo ingeniofrcttis altqutd a tneprx cxuiis prxftart putem'/ed
quia noduhito quin plerifq^ in locis, qui multorufentetia dtf-
ftcultatc carere non videnttri\mentem acfenfum au^ioris^quo
a qui^
qutde.pro ea quapr£dttus eft morufacilitate , famtlutrlter v-
tor.nonfim aJfecutm.Hifce igttur laboribusJeiior,Jrtfere:
'&
quid 5 quo tiiaftudia promoueri poffe exiftimes , htc a nobis
fi
pdLftitueffecognouerii^Deofapientifimo^adcuimgloriaqni'-
mafunt referenda , totam laudem & honorem tribue * Vak
Antuerpt£iCalend.Augupi, clo. lo. ixxi.

'
D V Pt EX tn hocltbrocontinetur mohumeritorugentts:

V N V M eftplane Archite^onicu, conftanspiSluris & ima^


ginibus locorUyperfonarum acreiugeftarumihoc Architecio-
ru orattonibus illuftratur;qUaru triplex tn vniuerfum ratio ^/?;
aut enm fummutotim depicia reiargumntudefcribitur^&
ea doclrtn<zpars,quadidafcalicaYocant,vfi{rpatur-y cuimge^
fierls orationes infcriptiones dicuntur : qutbm velvirtits vel v|-

ttu iUitu imaginis conteplatione annotatur\aut perfoyu velrei

geftd ati^iorttas indicatur, eaq^perdedicatieries exponifolet.


aut vfm aliqtm capiedm exipfim ope^is injpe^ionefpe^atori
poponitur , idq^ plerunque difticho aut monofticho , velalias

breuiepigrammate expeditur Totum aute hocdicendigenus


.

brette,graiie,figmficantift:wum at^.janttqtiitatisplenim ejfe


debet^neq-j cupoetico , aut oratorio, aut comico^aut hiftoricp'
ftjlocomiuentre : fed fuisnumeris & definitionibm , hoceft,
Architedonicis conftare\alias ie\unum.,&fiigtdumJianguesL
futuruni.id quodnemoplene affequi imitariue feliciter poteft
qui Architedurd artiiperittis nonfit.
ALTERVM verogemis eH Poeticu,quodnontmagint^
hmyVtillud alteru.fed verbis reomnem depingtt, atq^ eaeti^

Jpe^anda legentiufenfibusproponit &


defcrtbit^qt^a nullopi-

hur£ artipcio effingtpoffunt.vt funt voces^orationes,antmoru


torporuq^ motm omnes,& cogiiationiimftudioruwq.fGrmdi.
Vtrunque hoc in libro ita ad amufiim expreffum eftgentts , vt
obferuataptetatU & religionis fan^imonia acdigmtate^ nihil
deftdcraripof?it,qucd vel ad Architeiiontcam grauttatem.vel
adpoeticam elegantiam,& fententiarumpondcrofim pleni-
tudinem faciat H£cantequam explicationem aggredimur,
.

ddmonitionis catifa indicanda duximiis.


T A B V L A 11.
Argvmentvm.
VerAfaftmu rttdimenta.] Chriftu Dei fapientiam Paulus
I Cor. i .i^.Ide etiam Gal. 3 i^.legem an tiqua,
appellat, . .

cuiusminiflerMofesfuic,pqdagoguhominibusadChri-
ItumfuilTcdicit.
Jnfcriplio.

Mofiselogium Deircfponfoprortuntia-
lidehminijiro.l
tumjNumer.12.7.
T)de II.
Mofis laudes canit, quc ab ipfo vfque ortu Dei cofilio
deledum,variis per omnem aetate amplitudinis teftimo-
niis ornatum, tande hbertatis ducem declaratii, legif- &
latorem fumraa auiSoritate conftitutum fuiffe ait.
KohiUi hofpes. ^^cthro Madia facerdos,&,vt Chald^us pa-
raphraftes interprecatur,apud fuos magiftratu fummum
gerens.
^gyptiorum fapientia
?r£potetis herhis.] deteftabilem &
magiam diuina virtute per Mofem fuperata indicat , vl-
tr6confefijs^gyptiisipfis,&:quamuisinuitis,tamenob
poenarumfenfumcedentibus,Exod.S.
Nnmi»Mpjir4.]Lex fan<9:aeft,Deoq.grata;hominib' ve-
r6,dupeccatiimpotentiaimperar, proptermalediclionQ
& damnatione horribilis eft,Rom.7.&: pluribus in Jocis,
Obftupen.clarus homre.] Gloria &
audoricate ex Dei col-
loquioMofiadditam indicar,Exod. 34.21.2.^0^.3.7.
TahiiU 1 1 1 .Arffmwmm.
Amhitio <£mm^«)/4.] Prima cogitatio,qua parentes oHm ad
crimeadmittendii indufti funt,glon2 cupiditas erat^vn-
de inobedientia nata,ex qua fcelus fufceptum,hinc mors
cu miferiis omnibus confccuta. dehortatur igitur abam-
bitionetabcilxargumentum^ Infcrip.

Fraiidii expoliatricis.] Non virtute,fed fraude illa homini^

ruina paraca eft, abantiquo ferpente mendacij patre,qu6


abinitioiiiendacemfuifieChriftusdocec,Ioan.8.24.
Ode II I.
Grauiflimorudoloria,qrumnarum,mortis,malorumq,
bmniii ongine priraa femin<B adfcnbicquae a /erpece fe-
a 2 du&^
11

4 ANNOTATIONES IN ODAS
du£^a,virum fuu ad cpmunecrime pellexit. Caufam ve-
rb fidei defeftione fiufle ait,qu6d vterq. magis ferpentis
fallaciae,quam diuinaecautidni &
priEdid:ionicrediderit.
oftenditpraetereavoluptatis nimiuftudium ftimulosetil
addidiflfe illis,ad fucipiendum crime,(icut fcriptu eft: Vi-'
dit igitur mulier,qu6d bonum eftet lignum ad vefc^du,
& pulchrum oculis,afpe(3:uq. deleftabile,i.Tim.2.i4.
Tah. 1 1 1 . AYgwn.
ConfiliHmahfiondimm.'] Vtexmortevitaoriretur,atq.ex
veteriin nouii Adamhominestransformarentur, confi-
lium fuitcelatiiagenerationibuSj'& feculis, & nouiTe-
ftamenti tempore reuelatum fandiSjColofT. i .26.
Infiiriftio,

MifirfcoYdi£ 'ui«ii«.] Namq. recociliationis human^ con-


ex mifericordia Dei profedu eft,Tit. 3 .4. i .Ioa.4.10.
fiiiu
Ode 1 1 1 .

Indicat confiliu Luciferi in negotio primi hominis a fe


perditi fuifie , n5 tantu humanu gertus in fuam tyranni-
de redigere,fed etiam cii Deo de fapiehtia velle contede-
re.Hoc autc magnum myfteriu eft,quod ipfe audor alias
plenius &
apertius exponet. Huic verb Luciferi confilio
opponitur,quo calliditatis illius comcnta
diuinij oraculii
omnia fuperada efte pr^cinuturjCU fumma ipfius doliau-
doris perturbatione,& ftultiti^ redargutione ac pernicie.
Tah. V. AYpim,
Tcedusin^aHYatum.]Na qus de mifericordia erga homi-
nes Deus propofuerat , antiquus ferpens turbari irrita &
reddi curauerat, audis in vniuerfum hominu flagitiis, &
mundo ad vaftitatem ex diuini iudicij fententia addido:
fed vt propofitum Dei mancret,foedus cum Noe rurfum
eftr€nouatum,vtexponitur,Gen.9.9.
Infcriftio.

MifiricoYdi^memori.] Dicatur Tabula Deo,qui cum ira-


tus fuerit,mifericordiaB recordatur,Habac. 5.4.
Ode V.
Poeticaelegantiadefcribitorbisinftauratione, exmi-
fericordia Dei iraremitteLis,8c dejeterna acteporali hu-
manigenerisfalutecogitantis: oftenditpiorum facrificia
Dcogratifiimaefie. Demonftratquanraorbicalamitate
homi-
BENED. ARI-«€ montani. 5
hominumpeccataafTerant^quantam Dci raifericordia
rurfusfalutem.
KmQmtA cenUcwfji\m,(lyc. ] Namq. tepora omnia diluuij
vna tepeftatis facies nimiru informis hiems & nox tene-
bat, qua diuina prouidecia in quaiuor anni comodiflima
leporaconuertir^ficut fcriptiieft:Cudisdiebus terr2,fe-
mentis &meflis,frigus &aeftus,a;fi:as&hies,nox&dies
norequiefcet.Gen.g. zi.atq. harcaetasiuxtarationeNoe
diuinicuspraefcriptam^ad Abraham vfq.SBtatepertiner.
tM. V I . A^Ji»).
Oheimiuiconfiiiis.'] Vera^obedientisexemplu Abrahani
proponitur, qui fideinftrudus nihilomnmolaborude-
trcdauitjin mandatis Dei quamuis diflicillimis faceflen-
dis.De hoc argum.lege lacobi Apoftoliepift.c.i.
Infcrlfm.
Fi^ejiiMfhwi.jQu^idquid ex fide fufcipitur,re(3:um eft, &
falleren6poteft,pium fufcipientis animumradeftenim
Deusfidcivirtuti fibigratifllm«,quanunquadeferic,qu^
nufquam non ad optimum exitum perducir, modb fidci
ipfa viua fit,qualis incarmine defcribitur Huius infcri- .

ptionis (en tentialate difputatur a Paulo Heb. i o.


Ode VI.
Q«em tndmfdei 'limi.'] Fide viua non eflx: otiofam often»
dit,fed obedienti^e rationibus & negotiis perpetuo dedi-
tajneq.tatumoperavulgaria praeftantejfed planeheroi-
cajvel diuina potius gefta fufcipiente , atq.adeo in omni
tum rede faciendi, tu dura & difficilia tolerandi materia,
aut exercitatifnma, aut exerceri paratiflima Eft elegans .

ode,plena argumetis in facra fcriptura obferuatis:allud/t


ad multas hiftorias diuinorum librorum.legeHebr.io.
SH^erivm vmhm simuU.] Mira^fed veriflima amplificatio,
quando videmuslacob fideinftruftii angeli coUudan-
tis vim fuftinuiflTe^actandem fuperafle,dicentis:Dimrtte

me,qui3afceditaurora,Gener.32.26.SunC&aiia^€m-
pla longe etiam hoG illuftriora.
TahHl VII. Aygmh
Iidti oper« te-
wj?jmQ*wii»^r4wijf.]Credentis fidero viuam'
fta^cur,alioqui mortuaarguitur fides, perdiledione nifi
opereiur, Oftcnde,mquitIacobus,fide tuam fine operi-
a 5 bus.
.

6 ANNOTATIONES IN ODAS
bus,&egotibioftendamexoperibusfidemmeaiii,Iacob,
2.i8*itaq.operafidei teftimoniii aPaulo vocatur,Hebr.
ii.39. Atquimaximeerga fidem pcriculifadiexemplu
in Abraha fcriptura ftatuit^iuiTo filium facrificare,^.' rem
tantam indubiranter faceflente. Idepgrauiflimumtefti-
mGniumhicappeHatur,Gen.2i. -

'.

InfcYiptio.

Vrouidenm conpiltYiciS.
Deusenimobtcperantibus fibi opportuniffimeprom-
det,quanquamaximisrerijdifficultatibusilli,dum obe-
'diiit,implicentur.ItaperfuaferatfibiAbraha,cumfiIiodc
vitSima roganti refpondit , Dominus prouidebit fibiTi-
6:imam,fili mi.Lege de hac re Pfalmum 90. Q.uihabitat
in adiutorio Altiffimi.
P^<£VII.
Plurimas diflficultates c6memorar,& graui(fimas,quas
Abrah^fides tentata peruicit; illud vnu fecum ftatuens,

obediendij efte Deo per omnia, reriiq. exitus illi efle per-
mittendos,quioptimpsfemperefficerefolet.Legedehac
rePfal.45.Deusnofterrefugiri,Cuius(ententiamomne
poeta hoc loco tefert. Hoc lepore paftu falutis cu Abra-
hamo eftconfirmatu , cuius argumentu Licob per quie-
tem poftea cognouir,vt in feq uenti tabula indicatur.
' '
• Tahul y 1 1 1 . Argim,
.

'
HttmanadimmtAs.]V idens lacob myfteriii ecclefiae,in qua
'
'habitaturus erat Deus trinus &
vn us, Vere,inquit,terri-
*l>iliseftlocusiftcj& noneftnifidomus Dei,6iportaca2-
" li. Cum aute Deus in hominibus inhabitatjhomines ip-
Videte,inquitIoannes,qua]em charitate de-
(Psdeificat.
•^ifnobis pater,vt fiiij Dei nominemur fim^ i .loa. 5. i &
-'^ f^ei philmthropiji. iTa.nza.m dignitat6 deificatlonis noftfac
diuinoerga hominesamoriaccepta referenda effe indi-
' cat. In hoc eft charttas, inquit Ioanes,non quafi nos dile-
xerimusDeii,fedquoniaipfepriordilexit, i.Ioan.4.10.
AY^tm. Oii^viii. ^

Omnium promilforu, qux olim patribus fada fuerat,


de ferpetis capite conterendo, dc behedi^ione fomiliaru
terra? in femint Abraha\ , fumma quanda ia fpecialiquo-
' ' ' ' dam
.

BENED, ARI^ MONTANI. 7


dam modo relata, m illa oftenfa lacobo imagine indicata(
fui0eait .Quandoquide omniailludcontinebantarcar
nii,Deu,diabolideletatyranide,mhominibus,vt in pro-
pria fibiq. fanctificata dc mo,regnaturUjmagnaq. futura
efle fpirituu c^leftju, & hominum air icKia,&. familiari-
tatem.Eft hocm.agnx fignificationis myfterium , dequo
poera aiias plenius foluta oratione difTerer. Adeo autem.
excellcntis argumenti eft,vt c^lia vfq. ad ipfum Dei thrc»
num penetret;quamobremelegantifigurain ipfoampli«
ficationis incremento Ode ipfa finem fibi pr^Ccripfit.
-
Tabd. I X . AY^iim.
TidesnmtjmfrferabtlU.] Adeo
firmus 8^ conftans fuitla-
cobindiuinispromifiionibusintegra fideexcipiendis, vt
no modoipfa maximapromiffa^qu^ad vira& lalureper-
tinebant,fed horia promiiTorum figuraSjnepeterreCha-
nanxorii pofiideda? pollicitationes,quanqua moribudus,
ia tamen conftanter tenuerir,& a longe,vt Paulus ait,fa-
lutauerifjfiliisq.fuisjVtcertifiimas no modoexpedandas
tradiderit , fed ipfe etia regionQ & munerii partitione fa-
^a,teftameropo{Tidedasreliquerit.Eftenim fides fperan-
darii fubftantiareru,argumentii no apparentiu.Heb.i i.
'"
Jnfcfipm. /'^;"

Futuraru rerura certa'c:ognitio Deo


Deofafwitidoclori.]
propriaeft,neq.quifqua,nifiaDeododus,quidcuiq.fic
futurij,certis raiionibus pr^fcriptu prj^dicere poteft . Id
probarurinIacob,qui iaferme mbries, fingulisfiliis fuis^
adleftumvocatisjcertiflimas forcespr^cinuica Deo,cui
crediderat,edoclus. Sic enim ille praefatus eft:Congrega-j
mini,&: audite filij lacob, audite Ifrael patre veftrum: id
eft,eii cui virtute & potenria Deus coceftit, audite, Gen.
45.2. Lege de hocargumiCto fecundii cap. lib. Danielis
IX.
Argv.men{. Od.
GktliYquemadmodij lacobin diuindrupromifforum^
dde decedens^futur^a^pQfJeriiatis fua^res perindecognc-;
uerir,ccgrlitasq. flhisTuls prkdicensen^rfauerit^acfiipfe'
& expedatio-
ia.praien^ illaiu fpeclaror effet, eiusq. fidei
nr? hjeredes reliauerit^Iios fuos adeo fibi cenx ^ con-^
,

ftantis,vtobeare(biidefua£livitacorpuMn Chananal*
regiotte fepulcurae caijfa deferri madauerif.eo modo po^'
a 4 fterica..
8, ANNOTATIONES IN ODAS
fteritatefuapr^cenurusjatq. c6rpore& odibuscopofitis
pofreflioneetiatemporaleillamconferuaturus , &rpiri-
tualem animo cu patribus fuis verfanteexpedatutus.
TtihuU X Ay^tm. .

XyrannUmlfericoYduconcedm.]Cogkaibu ^g)'ptius tyran-


nus Ifraelitas perdere, quos Deus ad mifericordijE often-
dendsexemplucomparabar.nonpotuittyrannisinfrin-
gere Dei propofitij;immo ipfa vltro infciens, mifericor-
dixillius miniftra fe prxbuitjinfanre Mofe educado,cu-
ius operafalus illa &Iibertas Ifraelitis eftallata , cu fum-
mahoftiia&:tyrannorumpernici^,Hehr.cap.io.& 1 1.
InfcYipuo.

VYomdernwvi^ki.]}^^ on poteft humanaprudetia, quan-


turhuis excogitatis confiliis, diuin^ prouidentis inftitu-
ta impedire Dixerant ^gyptij aduerfus Ifraelis populu:
.

Venite & fapienter opprimamus eum: fed ftulcam


, fecic
Deusmundifapientia.m,i.Cor.i,20.
AY^Hm.Od..x..
Oftendit nullis confiliis,nulIis opibus,nuIIa deniq. fa-
cultatehumanapoffediuino confilio obfiftijcujnomo-
do hominu tandem imbecillitas & infcuia cedat, fed na-
tufaereru hominibus infuperabiles viiroadminiftrx ob-
fecundent.Poeticeauteomnem redefcribitj docesCha-
mefis fobolis,id eft, ^gyptiorum yoluntatem & conatd

fuitfe , omnes infantes Ifraelitaru aquis fummerfos per-


dere,atq. itagenusilIuddeIere-tamenDeuefrecifre,vcipfi
vltro exmediis aquisignemeruerint,hoceft,Mofem,qui
feipfos fuasq. res omnes tande effet abfumpturus . acque
huic rei adminiftrosfefe pr^buifTeNilum fluuium, Ni- &
li pifces,alias monftrofos & feros,quiinfanti, quommus,

noceretur,profpexifreyidentur.
rahtil X I . Arim.
OptioincompaYahllis.] Optauit Mqfes magis
aiBigi cii po-
pulo Dei, quam cemporalis gaiKTi^ Jiabere iucuiiditatera:
lententiaeftD.Pauli ApoftoIi,Hebr.c.ii.verf.z5. .

Bedicatio. '
,,

SapientU iUttminatrin.] Significabataperte Deusl^fraelitis


tepus falutis appropinquare, cutii vK^erentfummum vi-
ru,& regi i^gyptiogratu Mofem,vindice iniuri«,in fux
gentis
BENED. ARIy£ MONTANI. 9
eentis homine illatae, aduerfus iEgyptiu fefe prjBberetfed
illi hanc Dei fignificatione noluerunt inrelligere vt S. ,

StephanusprotomartyrdocetjA^l.y.verf.ij.
Ods. X l.ArgHm.
Diuinu erga hominum (aluceconfiiium certum con-
ftansq. eflre,& fapientifiimeprocedereoftendit; fedftul-
titia &
culpa hominu ipforii, de quoru faiute agitur,a]i-
quadoretardariautimpedirj. Huius rei exempluftacui-
tur m Mofcjqui promifiT^ Ifraelitis fahuis minideriu lam.
meditarimceperat,ciim,reh(9;aiUaambitioraaulicirple-
dorisconditione, qua illeapud iEgyptios valebar,omne
cogitati fibi de fratru faiute negotij euentu, animo con-
ftantiprasuifum,experiri ftatuit; Sctandeingrateab iis,
quibus benec6fijlebat,exceptus,m exiliij voluntariu,ad-
liuc in eodem permanes propofito,profedus eftjhuma-
niusq.eftabalienishofpes quam a fuisfuerat vindexfuf-
ceptus. fimuletiaoftendit prouidentiaDei ibi praefen'
ti{Iimaefie,vbi pij vjri pieratis coled^caufa durius Scan-
guftius agere hominibus putantur.ln hac Ode illud te-
traftichon eftdifficiluis intelledu. lUm^vires d^ fludmm effi"
f<«c,&c.fententiaeft:I]lum Ifraelitam,quiereptusfuerat
per Mofem e manibus^gyptij, dixifife ahis Ifraelitis
quo animo erga fe vindicandu quo robore efiet is quem
,

iilinonperindeatqueoportuerat,exceperunt.
tM. XII. Argtm,
Ttmu vittmsjj^ecime.] Ignisille que Moies vidit,cuius vi
rubus ardens no vrebatur,diuin^ virtutis fpecime quod-
da &
veiut typu fuifte ait.Fouet enim diuina vircus pios,
modeftosatq. feaduenienteexcipienteSjeofdemq. caiore
efficienti^fuaeanimatjfanciosquereddic, &:a vulgari &
prophana cofuetudine rcmotos vt illo igne totus locus
,

olimcalefadusfandiusdi&useft.Ideveroignisfuperbos
&contumaces,acq. fceleratos viruaexuresconfumittal-
t^ra vim Ifraelitxex i4igypto edudi, alteram -/Egyptij^it;
lorum hoftesexpcrtifunt. r?

Dedicatlo.

Mifencordi£mmoYi.] Nunquam enim Deus propofitas


a fe , &
promifik mifericordix obliuifcitur , fed op-
portuno tcmpore ipfis rebus efliciendis acprsftandis re-
a ; cordatur.
lO J^NNOTATIONES IN ODAS
cordatur.Quamobrem frequens mentio in fcripturis cft
mirericordjaememoriSjVtapud Habac.cap. i.verf. 5.&
quod MaterillaveritatiscanebaiiSufcepitlfraelpuerum
fuum,recordatus mifericordiae fuae.
Od<£X I i.Ar^MW.
Indudo coUoquiocu Mofe velut Angeli alloquentis
indicac diuinje mifericordiiE myfteria maxime quae ad
,

falutehominu pertinetjmaioraeflequam vt humanafa-


pientia abfq. Dei ipfius dodrina aflequi poffit. lUa enim
cum ex fingulari Scarcano Deicofilio proficifcatur,Deu
dodore fui poftulant,qui tamen facilis benignus con- &
tingat iis,qui nde,charitate, modeftia, 6: csteris oppor-
tunis virtutibus probatos le difcipulos praebeant.
Tahul. XIII. Argnm.
"Enangelij exemplim.] Quodquiaudierunt, credentesque
fecuti lunt obedeiia adhibita, ex antiqui hoftis t)'ranide
liberati funt H^c enim ex iEgypto hbertas, iliius fpiri-

tualis falutis figurafuir.


Bedicatid.

Verhoejficad.]DiuiniveTbi virtusin credentium &obe-


dientium falutem,& rurfus aduerrariorum perniciero,
in
fetis aperte declarat liberatio ex Agypto.
OdU XIII. AYgtm.
Pulcherrimae exhortationis figura oftedic Ode publi-^
ca& communetotiuslfraehticipopuli libertate e mi-.
ferrima feruitutisc6ditione,n6 fQlu autem libertace, hd
multarumdiuitiarij abhoftibus , verbo Dei vidis &ex'
poliatis,abdu<9:arum facultate:fimulgraculaturillis no-
uaBaciucundioris vitJB vfumjadfcribens omniahaecbc-
neficiadiuinasmifericordicE. " ""
.

"'
-- Tdl?«/. X 1 1 1 l.i^r^HWv— ;"'-'/';. •;'•''
^i^^*'

Ammfahitk arguinentum. ] 111 uftris illa falus IfraelitiyolftTi


faftahumana; falutis myfteria& fymbola omnibus fais
partibus continebat.Omnia enim,vt Apoftolus air,in fi-
guracontingebantillis, i.Cor.io.6. .• ,; .

Bedicatio,
D€0'ui^on.]Fuft cnim illud beM Deo duce geftum ad-
uetfus Satanam, eiusque milites ^gyptios , per fnagnos
iltds rainiftros, virtutes Dei, mare , V£ntos,nodem,nu-
''-^ : ^ bes.
1 .

BENED. ART^
\{ O N T A N I II
beSjluce&tenebras.Sicut Mofesdixerat: DominusDc*
vcfter pugnabit pro vobis,& vos tacebiris,Exod, 14.14.
O^ X 1 1 1 . ArgHtn.
Eiurdefenteti^cudedicarioneeli: hyoin^hic.fignificat
omnenaturacreata mmiftram reprel>ereDeo,tCiad pios
iuuados &
feruados ,tii adimpios vlcilcedos perden- &
dos. Tahixv.ArgnmmHm.
~Untnan£ injirmmdmk examm.\ Lex per Mofen lata,rand:a
quideilla ,6: fpirituahs ,qu2 virtutis 6cpietatiscultum
oftenderet &
exigeret/edquia non erat fcripta in cordi-
bushominu,ni(i in tabulis tantura.accurabacquidecon-
fcientias,& exercebat eas ad pietate,n6 tame perficiebar:
imb magis oftendebat humana infirmitatem ex naturas
antiquo lapfu nata:indicabat autc cx confequenti Chri-
fl{i expe5andum,qui quod impoflibiie erat lcgi.in fuoru

animisefficerct.Eft hoc grauiflimuj& magni mometi ar-


gumentu:dequo phirima &admirandadirputatioin to-
tis noui teftamenti Hbris eft.Lege cap.g. Epift.ad Kom,

DedKAUo.
'DeQ,p'.tro,fuicloJer)ihili.] Hxc omnia ipfa lexlata,6c appa-
ratusilleignis,caiigmis,fumi,tubs(bnitus vocisec^- &
lo auditae,deinde motus popuio fadus declarauere.Lege
Epift.ad Hebr.cap. I 2.
-
'- - Odji xV'ArfHin
'
Magnum beneficiCi a Deoin homines coilatumcanit,
quod in tanra ia tenebrarCi caligine & naturalis legis ob- ,

liuione ftfe Deus adcolloquiiicum hominibusineundu


demittens,volunraEefuamlegelatadeclaraueritj& a^qui
iufti,pietatisq. rationes^fancl;i(Iimas expofuerit. Idq. ma-
grro apparatu & prefeht4afuateftanteeftecit.Infine auce
Ods dicitur illa lege interim integrecolenda fuifTcquQ-
adSpiritus fandlus,Chriftofalucis pocifice, incorda ho-
minu miftus legis opcimam obferuacionem imperaret,
facilsmque redderet femotis illiscxrimoniis qusinil- ,

la legc veluc vmbra futurae veriracis continebanrur.


InTab.xvi.Argttm.
Conjtanti£frttd:ns. ] Non h-^(icandu in Dei promiftis, Ccd

fumma conftantia expedandCi effe cuenrCijdocet hsc ta-


bula.Ex magnaenim ilU hominummuUitudme,qui ex
i£gypto
.

11 ANNOTATIOKES IN ODAS
JEgypto dedudi fuerant,illi tantum promifTam tcrrSin-*
greffifunt ,quivelconfl:antes initiofuerant, vtlofueSc
Chaleb;autquipofteaincredulitarisexpertes,totosqua-
dragintaannosperdurauere . Quadercprimii fecun- &
ducap.Deuter.plene difrerit;& D.PaulusadHebr.c^,
Dedicatk. ,^. ;^ ;,.

Tideli Deo.] Impoflibile enim eft Deo mentiri aut pro-,

niiflis deeflTe fuis , nifi illi, quibus fada funt , fibi ipfis de-

iinCjHebr.i.c.verf.i.

Docet,non timidis,otiofis,pigris & incredulis,atq. La-


boriidetra(3:atoribus diuinoria promifrorii euentu vfum-
q^i€xantingere,fed iis qui iidc &
charitate innixi propc-
fitufibiftudiiiforciterpercurruntjfummarpereportandi
prsmij c6cepta»ex diuinis fermonibus efficaciftimis ad a-
nimos fideliaddendos quibus omnis difficultas franga-
,

tur&fuperetur .Significatpra^cerea diuinoriibeneficio-


rum,quqpromifiionibuscontinentur,tantam efiedigntr
tate,amphtudine, &
iucunditate, vc eos,quibus contige-
rit,nulliusanteadilaborispoeniteat. Exornaturcarmen
illo miraculo lordanis fluuij, qui aditum aperuic IfraeU-
tiSjterram prQmiftam adeuntibus.
Tah.xvii.Arpimm.
mamagramfima,] Deus getes illas,diutiflime expe-
?cena
^tatas ad poenitentia , tande rebelles &
contumaces gra-
uifiimepuniuitjdilatofiipplicioperquadringetos&am-
plius annos,donecveleorLifcelera,quaBperpocnicentiam
nonexpiabantur, percontumacia&afiiduitatecomple-
rentur.Fuitprima lerichohuius diuini iudicij tuncte-
{tis,qua2 omnis corruit &
arfit, omnisque cum fuis rebus

anathemate eft damnata.


Bedicatio.
>' Deo vkonjQui no tardat promiflafua, fed patieteragit,
-nolens aliquos perire, fed omnes ad poenitentiam reuer-
ti.Contumacibusautem&proceruiSjfuamquemaiitiara
mordicustenentibus, tandemmdicem vltoremq.fepras-
•bet.Legc Epiftoiam lacobi Apoftoli cap. 2. verf. 13.
9d£ XVII. ArgHin.
: Con6rmat,mhil valere humana confilia^a.ut pr^fidi^
^ - quam-
BENED. ARI^ MONTANI. I5
quamuis maxima & operofiflima aduerfus Dei , iudicis
&vltorisrencencia& vircuce,quandoquide fine vliohu^
mano negotio auc labore,niri cantum fola Dei volunta-
te,velmaximahominuopera ad regnoru potentiacuen-
dacomparaca.fubiro euercatur&corruanr,vc in lerichd
vrbis munitiflims muris fpote ante Dei populu corruen-
tibuseft manifeftu quipopulus nuilaaliam artead ex-
:

pugnanduadhibuitjnifi fidem cu obedietiapr^fcriptifibi


ambitusvrbisper reptedies,& fonicum tubarum&cla-
morum vidoriae,Hebr.cap.i i.verC^o.
TM. X ix.Argiim.
exim.]Non enim qui incipit,hic faliius erif,
ferfaierantu
fedqui perfeueraueritvrq. infinem.Neq. palmam coro-
namque referc , nifi qui legitime certant qui diuinis in .

promifiish*Efitarunc,acerr2 poflefiToneexciufi func; qui


vero (efe Deo permiccetes totos crediderunt, laborum &
temporumq. moleftia , & impedientium hoftiu difficul-
tates pertulerunt; hi terraeIfraeliticaediuidend5Ec6potcs
fuerunt,Matth. 10.2.2. 2. Tim. 1.5.
"Dedicatio.

Beo veracifotenti.] Quidcjuid Dcusexmifericordiapro-


mittit,re ipfa fuo tepore prqftac,nullis omnino difficulca-
cibus impedicus. Quamobre mifericordia
vericas, fre- &
queciflime Deoad(cribicur,Pfal.24,io.Ifai«5j.vcrf ic.
Oie. XIX. AY^tm.
Oftendic, hominuopes &diuitias,periniuria&aua-
ritiam partas vna cu dominis fuis perire , idq. tantu pro-
defie,vc hoftibusaDeo vindicemiffis maioris pr^dema-
exemplu in iila expugnacione
teria fuppeditent.cuius rei
gentmm,tantacufeftinationefadajOftenditur, quorum
domus multis diuitiis refertx &
agri cultiffimi Ifraelitis
,

in vfum cefierunt , admirantibus diuinoru promififorum


prxftantiam &
conftantiam,& damnantibus patru fuo-
ru incredulitatem qui tantis rebus
, diuinxprouidecias &
beneficiis fua fefe ciiipa priuaueranr.
TahHl X X Arawnmtim.
.

Txpeciat£expiationisvmbra. ] Significat rabula facerdocia


antiqaa,cu facrificiis,qu2 inquinacos ad emundacionem
carnis(vcDiuusPaulusait)fa.idificabant,n6fuanatura,
ftd
14 ANNOTATIONES TN ODAS
fedexpcclati Chrifti facrificij virtute,& (jgnificationB
valui(Ie:quam virtijte,velut vmbra cofpus,vel lucem re-
ferebat totus ille racrorij ritus,pofl:ea pr^fenti lam lumi^
ne ipfo Chrifti abolendus. Hoc argumentum per totam
Epiftola ad Hebr^os multis et grauibus verbis diflentur.
Bedicam.
D^ocfememJpldCrtjrcfo&.jMagnum beneficiu in illa facro-
rumrituu veteriinftitutionehominibus aDeoexhibi-
tii fignificat
;
qui quauis illis antiq uis facrificiis nunqua
placatuseft propteripforu imbccillitatc addeftruedum
peccati corpus minime idoneam: tamcn prxter externas
ouotidianbruerrorumexpiationes, fpe etiam illa fuire-
petitione faciebanr, fore aliquado,vt Deus omnino pla-
caretur,admota illavidima, cuius infinita virtuteom-
nis illeantiquus cultus efietconfummandus.Ideoq. an-
tiqui.nunquace(rabantofterre,per fingulosdies,exdiui-
noinftituto: quodaperte indicabat, Deiiefrcciementej
&C tandem fine irje (ux , &
illis vetenbus laboribus pofi-

turum . Alioqui,inquit Paulus ,ce(raffentofferre,Hebr.


cap.io.vcrf.i.
Odx. y. X AYgnnmtHm.
.

, Defcribit canens,quantij curae Deus adhibuerit Ifrae-


Ikicx vine2Colendx&promoued^,mifl]s variiscolonisj
prophetis,iudicibus,regibus,& ducibus, quorum finguli
fuomunerediligcterfunftifunt:multietiacoledxvinejE
paufaextremapericulafubiere.cjeterisautem laboribus
cundisdiuturnior &
aftiduamagisdiciturfuiffefacrifi-
cioru cura,quibuspopulipeccataexpiabanrur,& huma-
.ni animi infirmitas & miferia dcclarabatur,cu profeftio-
ne expedati quifummusfalutisPontifex futu-
Mefliae,
illo temporc
rus erat.Q^ie vares enthufiafmo raptus (acfi
antiquocarmec6ponerer)cupitquamaturrimevenirei
Tah. XXI. AY^nnwimm.
Txnkmk «unlif.-w.JPropofiium. Dauidis exemplu,quail-
tum vera &:exanimiincenfo ftudio fufcepta pccniten-
tia impetrare apud Deum pofiit,aperteoftendit.
AYgHm.Dedkationis.
Deiheni<i}mti.] Miicncordiaquoq. &benigmtatediui-
feaergaeos,quic6ceptaclementijelpeipfumredapoeni-
tcntia
.

BENED. ARI>C MONTANI. i;


tientiaplacareftudent, Dauidis exemplo obferuare h-
cct:cuiilludetiamadamplificacioneaccedit, quod Deus
ipfe fponte hominem lapfum Cux ruinz monet, ad la- &
lutem petendam aduocat.
0(U XX i.Argument.
Docethumanamalitia,nmulacione,& calliditateho-
mines fortafTealiosfalli pofTe; Deuveronunquamfalli,
quiprudenticofilioveltergiuerfacum peccatore fuaip-
{iusrogacafententiaredarguit,&:c6uincit,vcin parabola
Dauidi a Nathan propofira oftenditur. Demde air,opti-
mum & feliciftimii efte , a peccatoabftinere omni cura &
diligentia; fed fi quis ex imbecillitate in peccatu labatur,
proximumfelicitatisgradumelTejperpoenitentiam pla-
cato Deo reftitui in gratia:vt Diuus loannes docet,i.Io-
an. 2. 1 vnde a Theologis Pcenitentia fecuda tabula poft
.

naufragium re£te appellatur.


Antiqmmmfcnptomm tahnU,
ArgHm. Tabtil x x 1 1
. SimphntiH mtidofajtidita.] Nihil eft quod magis deceat pios
homines,& popuiu Dei.quam integra in rebus agendis^
atq.adeo in vita omni fimplicitas qualeSamuel in mu- ,

nereiudicis&prophetasacq. confulis maximi obeundo


leruauit. Sedhanc virtutemmundus fuperbiae&faftus
amator faftidit , & repellit, regesq. fibi & regium faftura
optat;qua2 tamen non fme magno fumpcu & labore,arq.
adeo leruitutis &tyrannidis periculofufcipit.
Argim. T)Qi\caimii.
Optimo KdpHh.minifro jFuuenim Samuelinnocentiflimi
& integerrimi, atq. etia diligentiflimi priefidis exemplu*
oix X X 1 1 Argimm. .

Ingeneredemonftratiuocopofitum carmen oftendit


Samuele, &integerrimu & facillimumpopulisiudiceni
fuifie,quinullaorrninoexceptionem,ctiaa vulgocuifa-
ftidituseftjtulerit.fuififeetiaducem felicifijmri,quiPal^
ftinos hoftes voto & precibus apud Deu fufis vicerit.De-
mu eu facrarum hiftoriaru fui teporis fcripcore agnofcic.
ArgHment. Tabnl. xxiii.de Kathan.
Confdiorm integnt.ii.] Is profedo opcime cofulere poteft^
qtii nec metu , nec odio , nec gratia a vcritatis di decori
ftudic?
1

i^ ANNOTATIONES IN ODAS
ftudio abducitur: huiufmodi cofultus integerrimus Na-
than tempore Dauidis fuit;qui obeam rem in dedicatio-
he Honefti dodor grauiflimus appellatur.
Odd. XXIII. Argument.
BeatameflTe^tatecanitjin quapublicarurerum prs-
fe£lipietate,innocentiam, &integntateftudiosecoIunt:
fed quonia potentia ipfa humana homines aliquado de-
mentatos ad licentia traducit^air regibus &
praefcftis op-
tandu curaridumq. elTe, vt fapientes amicos confultosq.
habeantja quibus nec propter gratiam corrumparur, nec
propter agrefte afperitatem , atq. importunam libertate
exacerbetur.Cuiufmodimulticonfulriene folet.Vtriuf-
que vero rei rede inftituedjc exemplu in Dauide Na- &
than ftatuir;quorii alrer optimus rex fuerar,fed tame qui
Vt homograuitercorruir; alteroptimus &integerrimus
confilij mmifter,qui diuina veritatem.libcre & prudenter
docuit.FuitctiamNathan fuorum temporum fcriptor.
Ar^/tm.T^t. XXII 1 1.

Dmm veritatisaYgHmmm.] Conteplator Dauide ex pue-


ro quonda paftore oumm,demde propter inuidia a Saule
tege primum exagitatu, atq. omni fere populo muifum,
poftea a principjbus gcntis fuq a familiaribiis,atq. adeo a
propriis filiis vexatu, Sc tame omnia tolerante fpe fide &
verbiaDeoexcepti,demuinregium thronucu fumma
tranquillitate & glorja dedudu, m habitu regio carmini-
bus diuinisq. laudibus vacanteratq.hoc fatis validum tibi
exempliim fueritdiuinx virtutis , &:cfticientJ.Tergaeos,
qui verbis ac promiftis Dei credentes iulTis obediunt.
AYgnmemim dedlcationis.
Reffijbni/iwo^jjj/e^emwOjpJefij^irftOj^^^fijinw^ij^r.P. ] Dau idis re-
gishiiloriajoptimiiexemplum fortirudmisin bellicisre-
buSjDieratis & in regriraris in religione colendaj&: repub.
admmiftrada proponit:& ab eode confcripri Pfalmi fum-
mamfapientiie,eloquentix,&:decoris referuntlaudem.
Od<c X x 1 1 1 Argumein..

Laudes Dauidisdecantat Odejquepatientiftimumin-


iunaru,6i magnitoleradis rebus aduerfis animi FuilTedi-
fcit,vltionismmimecupidi4,adignofccndumpropefum:
conftantifl^ms crga diuinu verbum fidei, in bello fortif-
fimum.
BENED. ARI^ MONTANI. Ij .

fimum,atqf a pueriria vincedis periculis laboribus ex- &


ercitatii egregium fcriptore
: &
expofitore diuins legis:
Sacroru rituum &
ordinum inftauratore: Demum diai-
norum & efficacidimorum pfalmorum audorcm.
AYgArnmnm TnhiiU xxv,de Salomone,
HHmMufcniimenfnYagenma.] Omnium reru,quje in or-
beexpetuncur,lumm.ain Salomonecocinetur, videlicet,
rapientia,diuitiie,opes,potentia,glQiiaj& voluptas.Atq.
ineodemetiam ftatutum eftexcmplum magnicafuSjiti
quem deueniunt,qui a timorc Dei receflerinc.
AYgHm.Dedicamyiis.
PWfiripij^DJeTJf/^mw/jifiSWJcr^i^ww^ffi/Iro.] N6 modo fapien-
tia& eruditione , fed propria etiam experientia audus
Salomonlibrosfcripfit ,quLbusomnis humanas vicae &
reda& peruerfax^cioconrinetur.
Od£ XXV. Argim.
L.audatur Salomonis regnu, lapientia, diuitiis , & reru
omnlucognitionc, prxterc^terav-ei priora,veI pofterio-
raex-empla,prarftantitIimefelix;tameiHaexceprioneim-
minutum, quod obfeminarumamorem admifTo vano-i»
rum deorum cuku fueritobfcuratum tandem nihil : &
praeftantius in vita effejquam Dei timor,probatur.
Ar^m. Tab xxvi.de Ifaia..

VietatkindefefjtmfhidiHm.] Huius rei exemplii in Ifaia fta-

tuituregregiu .quicredicu fibiprophericu munus fum-


ma fide , rr:agna pietatis & publics falucis cura,vfquead
mortem diligenciflime geflit. Ille fuoriltemporufcripfic
hifloriam , hoc eit. partem librorum Regum.

AYgHrimmm dedicntioniy.
DiuiMmmYerimindiciadmiYahili.]N3Lm nullus antiquorum
prophctarudediumisrebus ,de humanjefalutis ratione
arcana,de Chnfco, de omni denique Euangelio plenius
& fignificantius lcripfic quam Ifaias.
Od£, xxvi.AYgim.
Continet Ode breue fumma rcrum in Ifai^ libro fcri-
prarij,laudes6.ipiiusprophet;e,agenere', amunerisau-
tl:orirate, & adionu dignicace, ab Euagelij fignificatione
aperci(Iima.^diumaprorfuseloquentia:demuac6ftantia
pro diuma veritate fupplicij genere grauiflimo perfer3do,
b AYgi>
.. ,

iS ANKOTATIONES IN ODAS
Argment. TahHU xxvii.de Uieremk.
Deoad prophe^
ii6ntfAmd9lUdectiYfm'mteger.~\H.icrcTn'izs a
ticu munus antededus quam natus,religioseeducatus,
inagnufortitudinis&ftrcnuitatisexemplii,omnivita&
muneris fui parce exhibuit.Id quod in dedicacione eciam
figi^ifieatur.
be^cattd.
t^Ato,jifmHOyfoYti,(^infralto.] Namq. & diligeter & ftre-
nuicreditu fibi prophetae munus gefsitjnullis vel minis,
veIlaboribus,veiregu&populoru inuidiis perturbatus,
OdA X X V II . AYgHment.
Quahtum poflit tenax animi propofitum cu fide con-
iundu,& facere & ferre ac vincerc bftendit Ode laudi-
,

bus Hieremiae vatis decantandis. Deinde oftcdit virtuti,


quamuis apropriisciuibus repulfae, fuum locum tamen,
cxDeiprouidentia.honeftiflimumapudhoftesefle.
AYgum. Tabul. x X V ii i
Ih tempeHAtefnhfidiHm.^Czptiuisludx filiis tamen diuino
beneficio Danielintereft , qui prophetias munus vtilifli-

mum ad falutis fpem magna audoritate tueatur.


Dedicatmis ArgHm.
VatifoYtif.temperantifs. exeYcitat^s.] In ferendis aduerfis rc-
bus fortiffimus fuit Daniel.qui captiuus multoru princi-
piim viroru inuidia,vfq. ad varia mortis pericuIa,labora-
uit. Quantumavitiis & vdlitptatibus idem abftinuerir,
hiftoriadeclaratiexercitatiflimus autem inpublicis re-
bus praecipue ad pietatem pertinentibus fuiti
OdA xxviii.Argtim»
Docet hxc Ode circa fine fere antiquorii temporum
ciim mmusfreques prophetiae munus effet^extitiflfeDa-
niele^qui praeteritarii,pr^fentium &
futurarii in orbe rc-
rumferieexponeret, eundemq. verorii fomnioriiinter-
pretem, magnii &
certum fuiflb flgnificat j vifionu ex- &
plicarore admirabilem: cuius fententias omnes & euen-
tusipfe probauit, &
fcripta etiam fanda veraque eflc
Chriftus confirmauir.
Argtiinent. Tah. xxix
TYQHidemiainfaHYatY}X.]N ihil eorii,qua? diuinaprouiden-
iia inftituitjimperfedu manet, quamuis fnagna difficuU
tarc
.

BENED. ARIi£ MONTANI. i^


tateimpeditu,autinterruptum putetur.Res lada^orum
detritas &
prodigatas Deus, excitaco Efdra, reftituit: vc
tandem in luQatalocuspararcturMefljfEjfaiucis audori
propediem ventLiro. Dtdicatio. •

Smhtitfnpientijf.patYifatri^.^^lirmq.^EidTZS religionibiiSjre-'
bus ciiiaiis,lcgibus lacris mftauratis, moribus cmedacis,
popiilo^uc per poenirenciam expiato , diuinam clemen-
tiamergafuos mouiCj&gratiamreconciliauit.
OdJt^ XX X
i . Argim;cnt.
LaudiesE/^rasdecatac Ode,quegratiaapud Barbarcs
popu^oS, 6c icgcsiliuftrefuiiTedicit, exdiuinovidelicec
benefitio eulidemgcnerelacerdotali, munerefcribje &
pra^.iiru prsdic3t,arq. officio erga Deu,&: patriam, gen-
temq. fud faciedo infigne:cuius lempore atq. adco pr^fi-
dio.&cpera,ludqiin patria re(licuti,templudenuocon-
ftructLi, lacra procuiata , :r orcs publice ac priuate corre-
ftifucrint.Atq.bacienusdeanciquorum feculorum fcri-
ptoribus, &
de omhi veteris tcftamenti ferie cft adum.

SeqHitHYfaaofinfti EHangelij feries ab iuitio mflittaa, qtu qiMtU07fcri^t(h


Yihuoraiufr.nisaSpirittifancio crcdita eji.contexmda.
Tabnl. xx x . Ar^^tim.

DiHiM^vocMio.] EfScaciflimaclt in iis qiiiobtcmperanr,


quoS neq. paupcries,nec mors,nec vincuia terrcnt Hu- .

ius reiexemplum eft Mactbaeuspubiicaiius, qui&Lcui.


Dedicatio.

foium oculatus tef^is fuit Mat-


EtiangeVjtefiijideltfim.]Nd
thctus , ieu qui
teftimonium Dei in fe habuit , proprio &
ctiam expcrimento reddidir»
Ods. xxx,A3-ffim,
Dode&eleganrerdefcribit publicanoru &eoruqui ,

diuitiiscoparandis inhiac,cupiditate&:fludium. Poitea


coparatione mutarionis magnx.oftendit,quam cfiicax fic
Clirifli vocatio,&:quemadmoQiiapudDeu facilefit,di-
uiteadiuiriarumcurareuocatum , ad ejrundeconrem-
pi:ionem,6i: pociorem diuitiarum amorem traduceie,
AY^imait.Tah. x x x i deD.Marco.
Safimi£Conipendmm. jErcAihus chartis Chriflian^ virtu-
tl8;&: cotius Euangclij fummam complcxus cft Marcn^,
b ;. ca
2.6 ANNOTATIONES IN ODAS
ea tantiim ex toca hiftona contexens, qua^ falutis huma-
tijeconfequentesrationesrpeftarent. Huc etiamperti-
nent^quas indedicacione legunrur.
Oddi. xxxi.Argmmit.

Deberi Ma^co laudes ait,q\ias Alexandria excipies ce-


lebretjcui ille,a Petro relidus,Epifcopus priefuit,& quas
etia omnis orbis comemoret, Laudii aute argumenta in-
dicat.quod Chriftiana difciplinam multis laboribus co-
lenda,libenierMarcus fufceperir,qu6d Pecro comite Ccfe
priEbuerit,qu6d credira fibi iEgypti ecclefia optime fue-
rit moderatus, quod Euangeliu fcripferit breue./ed per-
fpicuum,incipiensab ipfo Euangelij initio,hoceft,aBa-
ptifmo loannis.
Argtment.Tah xxxii.de B.Luca.
LHxexpedita.] Qux alij Euagelift^ breuirer & magna Ci-
gnificationefcripferejLucasprincipioaltiusrepetitoex-
pofuit,ita vtipfealJorumconteftis,&commentator fir*

Quamobrem illotitulod-gniftimeinfignitur, quemde-


dicatio nddkiVerltatii expofitori diferto.
Odd XXX I i.Aroum.
Lucam ex magno phyfico medico in optimi medici- ,

DZ generis profeftbre euafifie,Ode canit, nempe Chrifto


pr^ceptore edoftu,qua?na fit maxima hominij egritudo,
quscaufa morbijquo medico, quibus modis remediis &
leuaricurariq.potlint.Eumq.expIicatiEuangelijaudore
commemorat,& gefta Apoftolorum fcripfific^;cuius libri
fumma ratio eft^diuini fpiritus fandificationis virtute in-
dicare.Demu Pauli Apoftoli comitem, &c rerum geftaru
teftem,& fcriptorem eundem. canit.
A)-vHm.rabid. xxxi 1 1.

AhprHfofapieritia.] Diuinam natura vnfcam,perfonis tri-


omniporentem, huma-
ra,con{iIiis altiftima,a61:ionibus
nam etiaregeneracioneadmirandismodisloanes Euan-
geliftajfcripris a fe Euagelio, Epiftolis & Apocalypfi rra-
claf.ita vc nullus audoru facrorum cam
alte penecranda
myfteriachartisexpofuerit;ide6penitiftimusarcanorum
ihdex in dedicationeappellatur.
Oda. x x x 1 II Aygfm. .

Admiranda Euangelij &cererorri loannis fcriptorum


ars[u-
. .

BENED. AKIJE MONTANI. Zl


argumenca,admirandaetiaverba,non abhumanoinge-
nioautftudioprofeda jfeddiuinofpintu didata fuifle
afleritOde,eumq expifcatoria humilitate adiliuftriiTi-
mam conditionem difcipuh chari(Timi, teftisintegerrimi
diuinitatis &humanitatis fujB item fihj cuftodi&ma-
, &
tris fufB a Chrifto fuifte deleftum canir.
AYgim. TabHl. x x x 1 1 1 1
VelidsfecHlimitia. ] Aurea noui Teftamenti& Euangelij.
aetasaconceptu dcortu loaiinis Baptiftee incKoata eft,
vtdocecD.Lucas.
Bedicatiottis AYgHmenu
Deo conftdi peY^etHofapie-ntifimo.] lUius enimdehumanafa-
luteconfihum perpetuumfuit, atq. itafapienterinfljtu-
tum,vt opportuno tem poie expl icari coeperit.
OcU X X X I II I .AYgnmem.
Tempus illudexpcctatu atq. exoptatiipiisomnibus,
quod aDeoiteru humanamnaturaalloquente, &reno-
uandam polHcito^vtconftat exGenef.cap.^.verf. i 5.) fi-
gnificatu eft,iam ex eo tepore coepifTe indicac po^ta,cum
Angeh terras,5c hominucolloquiafamiliarius fiequen-
taret.Cuius rei exemplu editii eft in legacione ad 2^ jcha-
ria per Angelu delata , qua: hoc loco eleganter narratur;
fimulerloanis Baptift9animus,mores,virtus,& munus
pr2dicacur,& vifjonis ccrta fides populo fada ofteditur^
AY^.mrrahnl xxx v.
KcYHm muandaYtm exemplii.] Quod virgo concipiat,virgo
pariat Dcu Sc homme ex Spincus fandi opera
, Altif- &
(imi vircuce h<EC fiant: exempu manifeftum eft poffe re-
nouari humanamnaturam, in melioremq. traducicon-
dicionemjidque a Deo adornari.
InfiYiptio.

Qui huaiiles exaltar, & nouit eos,quibus


Deo efecTori. ]
magna nomina imponere conftituac, vt no glonetur om-
niscarOjfedipfiaudorigloriaadlcribatur.
Od£ xxxv.AYgim.
Inducit AngelHalutatisoracione, &virginisaudictis
honeftate,modeftia piudenria.ac viuam fidemdecantac.
AYgnm.Tah. x x x V i

hetatUconcoYdia.l Qm vera pietate calenc,ade6 non in-


b 3 uident
V .

41 ANMOTATIONES IN ODAS
tiidentaliismagnasdignitacum,& munerum, beneficio-
rumq. acccpcoruma Deofacultates conditiones, Vt &
ftudiofiilime giatulentiir.

hifcYiptio.

VeminAfanclifinu.] Mj,ri«,quambeatamdicent omnes


generationes , fanditatem Elifabethce teftimonio cel0-
bracam hxc tabula continet;
Od^ XXXVI. Argjtm.
Canic Elifabeth laex diuino miraculo grauida,maiori
Spiritus viauclafuiffe vifavirginc Maria, quaDei matre
agnouit,5c beataprjedicauirjqu^fummamodeftia&ho-
neftate , fiimma nde ac virture hofpitium in fe parauerit
Deo,idq.non fuo tantu,tedinfantisin vtero fuo conteti
fenfu comprobat,cuiusia2titia ipfa etiarn exuUauerit. •

Argitm Tah. x x X V ii
Amora Mnmrm. ] Aurora non eft ipfa lux , fed a die &
foleefficitur, quem prxcedit annuntians; fic loannes
quam uis lucerna ardens eftet,non erat iiie iux , fed vt tc-
ftimonium perhiberet de lumine.
'
X>eiicatio.

DwproJjieW-] Magnoenim apparatu fignoru mira- &


culorii in conceptu &
ortu loannis Baptittic fignificabat
Deus humanae falutis negptium a fe maturari.
0(k xxxvii.ArgHm.
Genethliacum carmen eft, quo loannis Baptiftx au-
ftoritas.dignitas ,munus,officium, & vitaegenus hbrri-
dum,& avolupcatibusmiadanisahehum celebraturjidq.
eleganti dicendi figura.
AraHm. Tah. x X X i II •

SoliH^iti£ ex*orie«s. jChriftus orbe in tenebrisiacenteillu-


ftraturus , vircutis fu^ fignum ipfo ortu fuo dedic luce ,

pernodem iliuftrante , dc Angelis canentibus , paftori-


busq: fimplicibus ad mirandum fpedaculum vocatis.
BedicAtio.
HHmanAfonisfttfceptoriBeohomim.^Qui fadus eft homo ex
femine Dauid,foi-ma (erui accipiens,per omne infirmita-
tis human^ genus(peccatoexcepto)tentatus.
NmidiAYgHment.
Natura humana mirata nouugenus infantis,agnofcit
Deum
«

BENED» ARI^ MONTANI. ij.


Peum in mundu venifle homine, qui, infirmitatibys ip-
fius rufceptis-jrenouationem admirandam efiiciat.
ArgtmTab.\xxi\,
ChdYitMmhilYecHfans.] Hanc maxima praftititChriftus,
quiexinaniuitremetipfumjvltrbrufcipiensvitzmortalis
laboresA legis feruitutepro hominibusjquorum falutisL
caufain mundum venerat.idq.exdedicationeetiade<;la.-
izt[ir:?r'mapifumtnofYOYeipHblSih£natefmikntj.
Od& xxxix.Argmi.
Mirandumefl*eait,qu6dDeusvoIueritexperirilabo-
res & dolores,quibus humana mortalitas preraiturj cum
tamenilleoptimecognofceretec^lOjquam magniilli, ^
quam admina naturaalienifint.Vndeconfequitur,Dei
filiu fpontevenifle, & fufcepiffeillam feruitut|,aiq.fefe
legi rubdidifTc^circucifione accepta, quae fignum erat ad-
fcriptionis in populum Dei;non vtipfead(criberetur,fed
vt homines feruos. quibus fimilem
prsbebatjin gratia
fe

conciliatos jCsleftiregnociuesadfcnberet . Abfoiuitur


pde fignificatione nominis a Chrifto perillam fua fura-?
&
mara modertiam humiliationeni reperti.
AYgum.Tab. x L
Gewn«m/«\*.]ChriltusiumefuitadreuelationeGentiu,
Luc.i.qui ftatim vt natus eft,magis aiFuific cognofcedus..
Bedicatio.

Beo immQYtahjhommiverOjYegiliheratOYi.llndictit fignificatip-


nem m unerum a Magis prolatorum.
Od^xL.Argnment.
Sole exortu antea videri ab lis, qui in motibus verfanr
tur,quam abiis qui m
nebulofis valiibus errant:icaChri-,
fti nume &
nome prius cognitu eft Getibus, qui Deu ex
naturaeobferuatione vere &
fimpliciterquiEr?bar, quam
a Iud«is,a malicia,ambitione,&: cupiditace excscatis, &.
a propria veraq. dodrina ob propriam cuipam aiienatis,
Argnm.Tab. xl^l.
DJMi«4rrtfef4.]Nihiiconfilia,ftudia,commenta,potenjia
humananocerepnlTunciis ,quosDeus fufcipit feruan».
dos,quosqueprouidentia,tuecur fua .Lege fententiadi-,
ftichi huic cabulx infcripti. InfcripUQ,

trincipi optimo-pYofHU exulant\.'] Vt e:^ figurato figura adim-


b 4 pleretur»
.

j;4
ANNOTATIONES IN ODA5
pleretur,ficut fcripru eft,Ex ^gypto vocaui filium meu.
OiU X L I Argumm. .

Inducit Ode viatore quendam,quicii lofeph de itine-


redifTeratjquodinftitutrividetcu virgine honeftidima,
&pueromortaleviceruperate.illeexponitquis fitpuer,
qualis mater,quis ipfejquo propere, cuiuscofilio, qua &
obremjnimirum Dei confiHo fe petere jEgyptum, vt ibi'

afieruet pigniis publics falutis, refarciturii omne huma-


naiacturam abundantifiime temporc a Deoconftituto.
Argnm.Tah. x L ii
GratiarH thefanm.]! n lefu Chrifto enim funt omnes the-
lauriiapieticE&Icietia? Dei abfconditi. CoIofT.i.verf.^.
Jnfcrlptio.
'
Buimitati emicanti.] Pueri prudentiam,& profundas co«
gitationesadmirati fenes illi peritiffimi diuins natur«
viminterpretaridebebant.
Od£ X L 1 1 AroHm. .

Inducitadftantium&ailidentium puero lefu admi-


rationis plenam orationem , qua plane illa refpondentis
pueri fapientia diuina probacur.
effe
Kadenus lucis exordia &
folis in terra orti

demonftratio.
Nunciamdeinceps Euangelij feriescon-
texitur.
Argum.Tah. x Ll ii.
LHcisdimnji cornfintio. ] Poenitentia a loane indida initiii

fuitboninuntij de hominupublicafaluceiam orbi alla-


ti.Non enim loannes erat lux, fed vt teftimonium perhi-
beretdelumine.
liifiripfio.

&
Magna plane diu ina audori-
Saktii mfitograuifimo.]
tateloanesprceduus fuit,vtpr^fenteorbis redemptorem
teftaretur, quem csteri prophets futurum pracdixeranr.
OdaixL 1 11. Argmn.
Canit Odc falutis aduenienti^ teftimoniu prxconiij &
per antiquos vates prxdidum,& indicatum a loanne fe-
cundii lordanem; idq. in magna &
celebri populorii fre-
quentiaiabeodemq. dedupliciEuangelij efficientiadif^
fertumfuifre:totum deniq. loannis officium indicat.
Coknm
BENED. AKIJE MONTANI. 2 y
ColonusGentibHsimpiisvsciM iungm ^rxdia . Periphrafis efl Ga-
li Ixx,
Argiim.Tab. XLiir i.

ModefHjiomamaitwn.] lelusa Nazareth veniens,nihildc


fe profiterur magnificentiffimujfed,vc alijjbaptifmu pe-
tic,quo tamen non indigebac. Ea modeftiaadmirando
Dei pr^conio dc teftimonio ornara eft.ld adeo in dedica-
tione Cigm€ca.zuT ^Chrijio Deifhoprontmtiato.
OdiXLiiii.Arofim.
Poetica elegantia &
eleganti veritate defcribit Istitia
publicam ab omni natura rerum cclebratam eo die , quo
Chriftusaloannebaptizatuseft, vbiTrinitatis perfonae
apertis argumentisprcbatxfuere ,&illaprofunda cha-
ritasGhrillio(lenfa;quicum in forma DeiefTetjformam
ferui accepir , &
per omnia fadus eft obediens patri 6c
fefe minoribus,hoceft,hominibusfubdidit.
Argam.Tab. XLV.
aduerfus impetus dia-
ScriptHrartmvtihts. jProbitiirimz
boharmaverbii Deieft;quamobremChriftus addodri-
nam noflram diabolicas tentationes pecitis ex facra fcri^
pcura cehs fuperauit.
Bedicatio,

Q^l?"^ pr^euntem & docentem,


Chriftodttciintiiclifimo.]

atq.adiuuanrem qui fequentur ScimitabunturraiUtes,


abaduerfarionon fuperabuncur.
Odji XLV.Argyrm.
Chriilo vidori Angeiiaccedentes miniftrabant, quos
omnis proelij commi(Ti,& triumphi per Chriftum repor-
tati narratores ind ucit Ode.
ArjiHm.Tab. X LVI.
t^atttr^innotiandd arffumemti:n.] Vinumex aquafadumjid-
queoptiraum.
Bedicatio.

Chrifco citratoribaiiono.] Vbi ilie pr^fens eftjniSil dcflde-


rari poccft,mod6 ccmmodum opportunumque Hr.
Od£ XLVI. Argum.
Docet hoc carmcn Chnftum pf.Tientia fua'nuprias le-
gitima^ a Pacre fjoinflicutasornafre,& fignificaneetiam
araorem fuum crga ecclefiam, quam fibi Ipintuali ar- &
b 5
^
cano
1 X

2,6 ANNOTATIONES IN ODAS


cano matrimoniocopulare inftituerat ; deinde huius rctr

connrmatioaetnSc virtutisChriftifignum ptimumcelc-,


brat,aquamin vinumconuerfani.
AY^wn.Tab. x L v I , i,

Dmind difciphn£fihoU. ] Conftat magna veritate fim- &


plicifli na lapi^ntia a rnundi opmiombus ahena y conftat,
etiam difcipuUs fimplicibus , &
veri ac boni tantiim cu-
pidis.Huc & dedijcatip pertinet, Simplimdo^ompmm.yn-^
de Paulus nihil fe fcire velle nifi Chnftam aiebat, i. Co-
iiinch.2.
OdA X i^ y 1 Atgtim, .

CanitOdeChriftidodrinaex Patris (apientia profe-


fia,duplici virture pr«ditarn,iiluftradi & fouendi moUia.
corda;idq.cxefficaciafua:rurfusconrundedi& premedi
atq. obdurandicrafia& terrenapedora, idqueexconfe-
quentieuentu;^atq. adeoexipfprumculpa q^ui difficilesi
fcle praebent fruftum efte vitam,his mortem.
:iiiis

AraHm.Tah.XLVlll.
LAtifimaorhlegatio.]Sicuii{Qxiptu eft,Qiiam pujchri fupe?
montes pedes annuntiantis, 6c prxdicantis pacem , an-
nuntiantis bonum,pr2dicantis falutem^Ifaiaj 52.
Dedicati(^.

Magni cdnfilijnmtiofHn^mo.] Chrifti tituliis hic eft, quem


Euangeh)lum,mumminiftrum circunciijoni promifTum
&datumPaulusappellat Roman. i j^.ilIeaUps falutis
,

annunciandae caufa fubdelegauit.


0/ie XL VIII. Ar^ww.
D,ocetoppot:tunaChrifti & foUicitacurarn mittendi
Apoftolos,qui falutis nunti'j,cum magnis miraculorum
ad confirmationem benefi.ciis , Gentibus, nimia veritatis
aiidiendx penu.ria laborantibus afi^errenc: atq. adeo ipfi,

cum mulciplici &grauifuiipforum incommodo mun-


dum dodrinae falubris medicamentis curarent , fpe prae-
jnij non in rebus terrenis.fed csleftibus prQpcfiti.
Argum TAbul. xL I .

Tmidentia certi^ima,] OftenditChriftus certiflimam cfie


, qui fe dodore ac ducem fequun-
prouidetiam erga eos
vnquam deerit eoru qujE necefiaria finc
tur;quibus nihil
& «ommoda,tametfi fuperftua non fupp^ditentur,
D(di^
BENED. ARI^ MONTANI. 27
Dedkatio.
Kuman^ iufirmimk airaton. ] Chriftus enim ipfe vltro pro-
ac neceificaci hominum,qui ipfum quaErentes
fpicit vitas
pecunt.Mifereor,inquit,ruperturba,&c.Marc.6',.
OiUxLlx.Argum.
Expoficionemiraculjintantahominummultitudine,
tam exiguo fumptu pafcenda , arguit humanam ftultitia,
qux terrena multo labore quaerit cum eade copiofa m|i-
,

gis,longeq.ruauiora,&:iucundiora concingatiisquifpi-
rituaha a Chrifto petunt.
Argnm.Tah. h.
mommtHm. ] Lazarus fufcitatus ex mortuis illuflre
Tidei

admodum exemplii cftefficacitacis fidei viuae jquje ciim


confeftione fororij oftederetur,impetrare potuit a Chri-
fto quatriduo iam mortui homiais reftitutionem.
Dedic.mo.
ViUdMffori effimifmio.] Illo miraculoChriftus cofirma-
uitfeefte vit« fpirituahsaudorem , vtin Euangeliis ex-
ponitur.
Od£ L Argitm. .

Eiufdem fententiae eft Ode cum infcriptione & dedi-


cationeTabuU.
Arg'.tm.TahnlLi.'
Salntis ohlatio. ]^kxo nos Deus dilexit;vIcro fflium fuum
in mundum mifir, vt diflolueret opera diaboh : vltro fi-

liusipfe fpedandumagnofcendumq.fepr^buir.
Uedicatio.
"kegi legitimo declarato.] Quem Deus certis fignis fpedan-
dum per prophetas indicari ac prjedicicurauerat.
Od^ Ll. Argnm.
illuxiffe, qua rex
Canit l«tiftima illam die lerofolymis
Chriftuspater futurifeculi,& falutispontifex vrbem in-
greftus eft,agnofcedus fgnis per prophetaspraedittis^hu-
rnilis &manfuetus , non faftu illo mundano. regum 6c
principum damnofo &
graui. Quibus vulgus vel fpe,vel
inetu , vel leuitate magis aliquando quam ludicio blan-
dicur &
adulatur Sed Chrifto turba plaudebac propter
.

memonsm muaculorum & dodrin^.


Argm*
11

iS ANNOTATIONES IN ODAS
Ar^Hm.Tab.Ll l.
Celatuamiqtmfeailis arcanu. ]QiJod in illa racrofan^Sa coe-
na&corpcnsruicum hominibuscomunicationeadum
eft myfterium antiquafeculanunquamintellexerunt.
'Dedicatio.

fuum nobisdedit,n6
Deihem^utatiadmiYad^.^Qui filium
folum vt luam na^uram nobiscommunicaretjfed vcno^
ftramculpam fufcipiens luereratque expiarec.
Gd^r L II , Argim.
Canitadmirandum conuiuium a Chriftoexhibitum
hominibiis, etiam defiderio defideratij in quo prie-
fibi ,

ftitx olim liberationis ex ^gypto lux ipfa veritas fpi- &


rituahshberationisapparatafuerit miromodo.Perftrin-
git autem multa myfteria de virtute, efficicntia facro- &
(andti facrameti corporis &
fanguinis Domini,quae loa-
gamdefiderantexpHcationem.
Argum.Tah. Li 1 1.
Vuhlica viclima.]Ho(ii3.m &
oblationem noluifti,corpus
autem aptafti mihi holocautomata & pro peccaco non
:

tibi placuerunt:tuncdixi,Ecce venio: Hebr.io.


Bedicatio.

Ideenimfuit vi£lima,ide Sacer-


SacerdotiAtemum m£lo.]
dosinxternumrecundiimordinemMelchiredech.
Oddi L 1 1 Ar^m. .

Comparat infirmitate antiquoru facrificiorum & vi-


^imaruipfarumjcij Chrifti vidima &(acrificio &:Phi- :

lofophicis.acTheoIogicisargumentis oftenditoportuif-
fe mundi tollenda peccata, qux illis anti-
Chriftu pati ad
quis fcruitutibusdeftrui non poterant obiterautem in- :

dicat magnum illud myfterium redemptionis , in morte


& refurredione Chrifti.
Tab. i^r 1 1 . Ar^tim.
VHhlici debiti^atmoi.] Hac arguebat illa deprecatio Chri-
fti terrepetica.
Dedicatio.
htman£ miferi^fHfieptori. ] Chriftus enim miferam illam
conditionem hominumex peccato ortamcumpeccatis
ipfis in fe fufcepit, grauiftimum quidem onus , fed quod
cales poftulabac humecos. Ifai.53.
Qd^
I

BENED. ARI^ MONTANI. l^


OcU L I II . Aroum.
Exponitcaufam illius anxieracis & fudoris fanguinei
Chrifti orancis : quam indicat fuifTe peccatorum mundr,
tum mulcicudinem innumeram, tum grauicatem im'
modicam.
tah,LV Argnm.
,

Imffrohimkpermiffiimfoteiina.] f urichumana improbitas


vbi poteftas tenebris tadaeft, atquc m innocentifiinium
fasuit importuniffime.
Dedicatio.

Agnofalmari mitifimo.] Qui coram


tondente fe obmutuit
defaiuceeorumcogiias, aquibuscrudeiitertraciabatur
irai.53.
Od£. Lv.Argtim.
Ferociores & noxias magis cenebras fuifte ait, qus te-
pore paflionis Chriftigraftacse funtjquam eas qu^ ante
mundiicondicijabyftum occupabac.iUxprirciE cenebrx,
vel nihil, velabvftum premebanr,ex quaoricurxe-acres
corporeae: hx vero innocenciflimum Chriftum snx fon-
tem vexabant.
Tah. LVl.Argttm,
VirtmmwidoinHija.]T2ini2L lucem tenebr^ ferrenequeijt,
quambre innocencia a nocentibus , fimplicicas 6: vircus,
arquemodeftia fumma abauaris, ambiciofis (Scpeccaco-
ribusdamnatur.
Bedicatio.

Ipfe enim feCe deuouit patri


Imiocentiprofceleratiidefioto.]
pronobiSj acq.proomnibus,etiaiis,aquibusdamnaba-
tur,fi tamen il!i vellencaliquando fuu malu dgnofcere,5c
illiU5 beneiicio indignos non fe pr^berent.
OlUlv i, Argnm,
OftenditmagiftroS 3£pr2f£dosambitione,&: fuorutn
commodorumftudioexc<ecacos, non modb ipfosimpid
&fce!erateagere, fcdreliquo popuio magr.orum (celeru
& iniuriarum au<^ores eiTe. Cuiusrciexeniplum mani-
feftum^ft m
iiia Chrifti damnacione apudpontificcm.
-- Arjum.Tah. lvii.
Fe!itif/KrepM(^^.]Chnftusin propria vcnitj&fuieum no
rcceperunt fuo ipforum m^gno malot
Deii-
.

JO ANNOtATIONES IN ODAi
jytdkatio.
A^alHpiskomohleBo.] Getibus Chriftusefttraditustu-
da^orum IxuiiTimorum dolo Gentes feraruminftarha-
.

buere*, acque icacrudeliter a gentibus Pilato &c mihtibui


tradacus eft.
Od&LVll.AY^tm.
tndigriatiohem continetcarme,aduerrus eoS,qiube-
tieficentiflimum 6c miiltis exemplis vtiHftimum probatu
audorem lefumjimmanibus modis exceptii,tan-
falutis
quamnocentiftimum <5cexecrandum malefadoremtra-
debantiudici iniquo.Hocautem mdicat humanamper-
uerfitatem.&diuinam bonitatem.
ArgitmTah.LWl II.
Innocenuaj^e[\:anfima.]Traditus Chriftus etia inuidis dc
fufpiciofis tyrannis,& remiflus adPilatum teftimonium
vndequaq;explorati(Iirhaeinnocentis,S: omnicXceptio-
nefuperioris vit«Brefert:exquoconfequitur,eum ahenas
culpas luere, non fuas, quas nullas habebat . idq. in dedi-
catione fignificatur.
HnmanAcaiiJk ^YOctirami foYtifimo.] Q^uinihil probri &
contumeha:,atq. laboris & piagirum non fubiit, dc per-
tiiht horhinum caufa , quam vc perferrer, nuUa vei gra-
uiflimaretardatus eftre.
Od£LVlil.ArgHm.
Pilatus iudex metu adusiudicij a fc inique inChri-

ftum exercendi,reum Herbdi mittit iudicandum. Hero-


des nihil dignum iriueriit morte in co fed curiose expe- ,

ririviitutemcupit rcuiciim nihil relponderetad illam


leuem CUpiditatem lefus faftiditus , magis ob illarn inre-
gritatem &
ftultus iudicatus, quam damnatus, remiftlis
cftadPilatum;atq.idem apud vtrunqueconftitutus.ad-
ftiirabiliquadam virtute&arcanavtrunqueexinimicis
teconcihauit.
Ar^im.Tah. 1 1 s:

Vai[i5hHmamdij?ip'.i:>a.]ChnO:us attritiis propter peccara


noftra,indignatjonem Deiergahomines iuft;fi^mam8c
grauifi[imam fua obedientia 6i inhocen:ia placauit.
Dedicatio.

l^ominiJipiMcdfrfceftOYi. ] Ignomlniorum fuitflagellari


homi-
feE»ED. AKlJE. MOKtA^I. ^I
hominem rceleratumifummx vero ignominise innocen-
tem pro fcelerato plagis affici,has plurimas Chriftus ia-
nocentifllmuspro fceleratifsimis pertulit.
OddiLiX' Argmh
Conqueriturinnocenteitacrudeliter vcrberart ilho-
centifsimo carnifice,qui nihil commeritus fuerit,quam-
obrem verberaretur:& interim illis plagis acceptis/anet
alienas noxas , atque adeo in hoc intentus fit , vt vel ipfi
tortori fuis vulneribus profit,
Armm.Tab.LX.
UHmanimeritisletutas.] Qu^ innocentem,& beneficum^
atque omniex parte vrilem agnitum,manifeftario&:pu-
blico malefadori pofthabet.
Dedicatio.

H&redi£temoaferHisexpnlfo. ] Tantutn humanacupiditas


Ccambitio mah fuadet hominibus.
Odji.LX.Argnm.
Vulgi leuitatem deteftatur Ode , qui hullo confilio a
bonafententia in pefsimamutarur Sc virospios acpro-
;

bosomneshortatur,nevllumfibi honoremin populiac


vulgiopinioneconftituant, nifi in virtuteatquebenefi-
centia,cui coronam necaddere jnec detraherevulgus
poteft.
ArgHm.Tahul.LXl.
LHxintertefiehras.] Qui peccatum n6nouerat,interpec-
catores vt execrabiiis ducitur, ita tamen,vt in mediis iu-
dicis erroribus, &accufatorum infaniis iUiusinnocentia
fuerit teftatifsima.
Dedicatlo.
InmcentiA ^o mcentlhns traditJt, ] Hac cniiti hoftia mundi
peccata expianda decreuerat Deus.
Od£ LXi Argum.
.

Summam Chrifti potehtiam, virtutfcm,&amp!itudi-


HemmaXimam admortem vfque
, crucis pro nobishu-
milem &obedientem,miraturOde. Defcribitautem tii

dignitatempropriara , tum humiliratem fufceptamap-


pofitifsima antichefi.
Argmeiit.tahHU iXlI,
SacrifciHmfHmmum.] Antiquorum cultuUiTi & facrificio-
rum
1 . . s

31 ANNOTATIONES IN ODAS
rum conrummatio vnam enim offerens hoftiam Chrii»
:

ftus id efFecit &imperrauitjquodantiqu« legis facrificiis


impofsibile fuerat.Hebr. i o.
Dedkatio.
SacerdotimaxmofYOfopnlolitami.] Idemenim &efficien-
tifsima vid:ima,i<c gratifsimus pontifex fuic, qui Aaro-
nis facerdotium in xternum Melchifedechi mutauit.
Odd L X 1 . AYjiiimem.
Negotium faluris humansdecretCiaprincipiomijdi,
quod natura ipfapropterinfirmitatemef?icerenunquam
pofTetjChriftus facerdos Dei fiiius ex amore proprio,pa-
ternaq. graria pr$flitit, fadus maledidum pro nobis, Sc
fubiens tencbras mortis,vt noseducerec in lucem. Hoc
arcanum nunqua inrellexit Satanas, donec lam ita con-
ftitutum fuiffet vtfero fapientem feperturbarctconatu
,

impedire per fomnia &


terrores vxori Pilati iniedos, fed
fruftra.
AYgnm.TahtiU L x i ll
Inmicmcowpfit£ ]In Chrifti cruce &: morte reconciHar
tuseft Deomundus, quianteaeratinimicus, nifi tamen
ipfe a reconciliatione fua culpa alienetur.
Dedkatio.
Infei'OYum expugnatcri ex^oliiitorifoYiifhno.] Mort u u s C h rifl u
non ceffatjfed ledes,quas moriens expugnauerat,
u-iferis

pecic,& expohat, redeptis iis qui in ilhus fide ac fpe mor-


tui fuerant.
0^4 LX III. Argum.
OftenditOdeavirgine macre magnum dolore exoc-
cififiiijfpedaculoacceptunvfuifte, nunquam cameeiuf-
dem refurrecluri fidem ,fpem ,atqueexpeei:ationem ab-
fuiffe. Id aucem eleganti fimilicudine decantat ex rerum
nacurapetita.
AYgtm.TahuU L X 1 1 1 1.
Hnmani geneYisdmuidi. ]Chri^i fefe. ad irorrem vfq. demit-
tentis inopia diuites fadi funt,quicunque in ipfius mor-
tem bapHzati runt,2.Cor.8.
Dedicatio.

Dedic3tiocontinetepitaphium rerum aChriftofuf-


ceptarum&pra:ftitarum , dignitaris6i: efHcientiajillius
fum-
BENED. ARI^ MONTANI; ^J
fummam compledens , atque breui futur» refurredio-
nis fpem confirmans.
Carmmii i x r X i i.Ar^MW.
Elegiacum carmen infcripcionis inflar habet hoclo-
co ailoquicurfaxum Viuum fepulchri vtteftemperpe-
:

tuum futurum mortis,& incorruptionis, ac refurredio-


nis Chrifti, atque etiam inimicitiarum inter Deii & ho-
miiles compofitarum morte&rcfurredione Chrilti.
Argtim.Tah, Lxv. , ,

VitaorU aUam.] Chriltus mottu us eft propter fcelera no-


ftra , &refurrexicpropter iuftificationemnoftram ,Ro-
man.4.
Dedkatk.
mtmdi,mmU,mferorHmj^ vicioripotentifimo. ] Qui
Ufit Chrffio
poteftgratiamfuisimpetrare Sc impertiri vincendi ea,
qucEabillo vidafunt.Ioan.i^.
OdjiLxy.Argfm.
CanitdierefurredionisDomini natutam omn6 exr
ultatione&plaufu teftatam fuiffe, nouam hommibus
vitam per Chriftum deuida morte allatam,
Tah.LXVi.Argimi.
' 'VmtM^t^axx^xma.^ Ghrifti reiurrediononpotuitnon
notiflima efie tanta copia teftium.
Viid^QAm,
ChiTko vmentiperpetw) omtttHmDomino dppeto.] Data eft mi-
hi omnispot eftas. •
:

OrfxLXvi.Ar&ffw.
Elegantifiriiilitudinepropofua oftendit difcipu.Iorun:^
turbatos metu, &
confternacos dolore animos ita hxfif-
fe,vt nbrinifi mulcisteftimoniis & periculisfaQiis.Ghri-
refurredtionem crederent. Magnam vero vcilirate hor-
fti

minibusaliisex difcipulorum logadubitatioheallatafn


probat quod nulla iam aliis ratio fic reHda dubitandi.
,

Concluditantem illos fuifte felicesqui fenfu ipfo fxpe


certiores fadi funt Ghrift^ refurrectionis ; fed beatos fore
quinonviderint,&crediderint.
ArgHni.Tab. L XV1 1 .

'EmeritagejloTHmgratia. ] Chriftus obedientia fua vfquc ad


mortem, &refurredionis triumpho gratiara emeritus
c eli^
.

^4 AKNOTATIONES IN ODAS
«ft,quam veneratacquifiturus EccleOas , cuiuscaputipie
tft.ideo in caelum afcendit, vt ad dexteram patris fedens,
perpetuum fuis regnum caferuet.Itaque ipfe peperit fibi
iiomen quodeft fuper omne nomen:captiul duxitcapti-
uitatem^hominibus gratiam a patre fuo impetrauLt.
DeScAtio.
Triumph^tor Chriftus vid:a morta
Chnflo tYitm^nti.]
cselum afcenditjEcclefiam fuam Spiritus fandiindemif-
fis muneribusornaturus.
OdxLxy II. Argm.
qua fai^us homo obiif-
Canit Chriftum ex feruitute ,

ifetjineamcuafifiegloriam humanje fuae natur^no-


, vt
men&prseconiumfilijDei publice celebrandum para-
uerit fimul & diuinos honores hac etiam partefuerit
j

promeritus, ita vt caro humana C hrifti, diuinaetra caro


appelletur. Deindenarratadmirationem diicipuhs tali
fpedaculo fadam, &
Angelorum teftimonium de Chri-
fti au6loritatc & maieftate.
Ar^m.Tab. L x V1 1 1

Hmtamgettexisrenomio.] Spiritu fahdificationis a Chri-


fto immiffojnoui horaiDes,nouae.q.creaturx reipfafiunt;
quos^redentes , &
obedientes fibi , tanto honore digna-
turDeus.
Dedicatio,
ChriUo re^pQteimfimOjdmfim,ltbera.ltfmio, hominm deifcatm.]
Explenitudineeius accipiunt homines fpiritum illum
fandificationis&adoptionis filiorum,quochariflimief-
fedkijfilij jDei nominantur,& funt, I .Ioan.3.
O^ LXVi II. Ar^Km^
Cftntt-Odcadmira,ndamiliam donorum Spiritusfan-
^i difWibutionem, a Chrifto ad Patris dexterato feden tc
in fuos fa^am ,
quam antiqui omnes pij vtcunq^ue pr«-
cognitam ipfi etiamoptauerat, & gratulati pofteris priE-
cinuerant f^uturam Deinde indicatefFe<5lu Spiritus fan-
.

€ti in eo«,quos penetrat . Poflremo hortaturomnes pios


ad huiufmodi dona expetenda, &
conten-tp pietatis ftu-
dioaChriftoimpetranda. Nihil enimille magiscupit,
quam vt hic ignis,quem venitmittcreint^-xam, aciccn-
datur,Luc.i2.
Argum,
X .

BBNED, ARIi€ MONTAKI. J|


Chri!livimtisf^dme$i. ] Cuius abfentis nomeo tantam
viaihabet,vt in fignum veritacisiliius /anitasreddatuc
iis^quos fecundum naturam fanariimporsibileerac,
V&bcatio.,
Chrifomp^mHmfaltitari. ] C.uiusyirtutem perpetuam
cfleceftancur miracula^orbiadifcipulispofl-eiusincajlosL
afcenfionem fa^a.Namq. illecaeleftium ftacus non nui-
tatur,aut minu!cur;vnde in perpetuum feruarepoteftac-
ccdentesad Deum per ipfum,Hebr. 7«
0{U L X I Argum. .

Docetmagnam atque admirandam homiiium muta-


tionem, eorum quos diuinus fpiricus imbuerit ; excmplo,
Ipetri qui nop ita pridem ad puellulae vocem negauerat
,

(e nofTeIefunf,metu correptus.Idemq. Chrifto diflfuade-


re volebat mortem pro miidi falute fubeundam: §c pau-
lopoft temporeineam fortitudinemeuafit , vt humana.
Gmnia,quae vel timeri vel appeti folent , fuperauerit,
, &
magna virtute miraculaChrifti nomine ediderit.
Argtim.Tab.LXX.
Saulus
Chriiiiatu fim^liatatis vicloria.] exemplum fapien-
tiae, prudenciae", concentionisq. humanas audito Chiifti
mandatofuperatus,exlLipoagnus reddicur.
DedicatiQ.

Chrifioijmdkiegicacifiim.] Qui moleftiara fuis exhibitam


ipfe ita fibi exhiberi, grauemq. efte affirmat , vt vindiccc
qtiam.SauIe,Saule,inquit,quid me perfequeris?
oiiLXx.Argum.
Mutationem illam admirandam Pauli ex perfecutore
Ecclefi^ in propugnatorem canit Ode , oftendens quid.
impcllat error, &
ftudium , &
perfuafio popularis atque
magnatum. Rurfus quidpofsitChriftusmutare&effi-^
cere,Spiritu fando immifib m eos, qui fibiobediunt.
Argtim .TahtiU Lxx i

hominumeftu-
HHmaMrtmrerHmnec^lfartusexim.] Nullus
eorum,qu2 fecerit in
gcre poterit,quin reddat rationem
cbrpore , fiue bonum,fiue malum omnes enim manife- :

ftarioportetantetribunalChrirti,i.Corinth.5.
c z D^
^6 ANNOT. IN OD. BENED. ARl^ MONT.
Tyedicam.

Chrifo re^ hefiigmfimOiVlmij^, iiifiifmw. ] Qui reddet vni-


cuiqr.eiuxcaoperafua. Legefecundum caput Epiftolifc

adRomanos.
Odji LXXi.Ar^Mmm.
Hominum res aliquaex partein hoc mundo turbatas
certam diem habere ad examinandum atq. pro iufti iu:-
,

dicijrationevel praemia,vel fupplicio compenfandum


Odecanic. -Qua die nihil optatius piis nihil impiis mi~
,

nusoptatume(repoteft;cumaiiis virtutis& pietatis cul'-


txcorona,aliisimpietatis, &improbitatis exercitae poe-
na imponenda fit. Hortatur demum omnes, vt fibi con-
fulant 6: breuis vnx rede exercita? fpacio magnu «ter-
,

-norum laborum incommodumvitent,magnumque ma-


ximor.um bonorum compendium faciaqt.

DIVU
.

DIVINI DE SALV- HVMANA


TE COMSILII SECVLORVM SE-
RIE £X PLICANDI INDEX.

PR I M V S -prapoMtKr Mofes ontiqwrtmaYcaitmtm expkandorn,


c;^ fiitiirjifalntis fignifcandji vate^aDe» cwliittuiu.
2 Hicmmdi creationem,0' hjmlnnm utinam mrtAt.
5 InmmfecMhrn o mmm,([ »w ai \7Hmani falHtk mgotitm referutifr,
adnotatKr ab eo tempore, qno Dens honwuwi rfunam mifertui.faln^
tem adferendam,di^itatenKJ; amp^ficandam inferecepit. Kic eH
foederispromifio.

4 Tcedus mata hominHm fere interrHpttm am SoeinfaHrattirjfictti


fcripttim ef :Vonam pa chm mettm tectm,
5 Idemfoedns iampropins CP" Mhs
Ahrah£ expofitimprimHm VQca-
to promittitffr. s. S. E.U henedicam tihi, ^ magnifcabo notrla
ttum.
6 Vofea eidem AbrahAfdei experimentisprohato eonfinnattfr. S . S • £#
Betiedtcentnr in femine ttto omnesgentes terr£,Genefi$.
7 Dande etiam lacoh dormie^itifcala per qtuetem vifa admirado arcar-
noj^ mdofignificatttr. s . s . E . Benedicentttr tn te^^ mfetmne tno
cuncl:£ trihm terrXyGei^fi S

S lacoh mnbnndiis diiunn de himana faliite confilinmfiliis arcano te-


flamento obHmbratimifig7iificat,^jpeii} fidemcj^fttam hmditano
pr£ceptopoferisrelmqHit,Getief.^p.
9 Saltttis, '^ hbertatis lfraeliurtm,qtu. human^figttra expref[aftittird
erat , dnx ^ procttrator
'
natm Mofes dinina protudeiitta aperiatlo
liberatttr,Exodipwno.
1 1 Mofesfide antiqHamm promifiontmfHltus , fahttis ^edmat niedita.-'

ttir Aeg)ptio occifo.

12 DeHsfigttramhtimdnJifaktis edereincipit (^ moliri mniboardenti


Mofl ofenfiis.
1 Liberati lfiaelit£ ex Aegypto httmanamfahttemfimfram referiit,qti£
3
iampoptilo comparato injtriii inceperatj ex qno poptilofaktis Powrt-

fex nafcintrus erat.


14 Mareriibrimahfohitefabttisfi^iram ohtiwdtex refiirre^ne mor»
twmm lefii Chrifii.
15 LexinSinadatapopilif(£dnsctimDeo conciliitHmprohatfHtiirjtnO'
tixlegisfi^utm,
c 3 i^ M4»-
I N D EX.
58
j $ HAmA rn defermm m^a Admirand£ ca kfiU frouidentk p^nrnftttt
ergA eoi,qHi dlnmJalHtii eompotei eHafiffent,

1.7 I»5^# mfTonnffm tmeon lftaelit£,requkm^omfftmj^irimkm


certanifiisfoYefignlficabant.

jS 'EjcpHgnamhofiliHm vrhitmvicioriamfan^orTifignificahatdeprin-
cipihuSi &
fotejtatihui , ^
hofiihm omnihm rep ortandam ditmi
'uirttite*

IS TerT^ ^Jwi/fO CAlefik


p^lc pojfffioMmfortatdehat.
20 Tefiamentivetmsexercitat.iones onmes &
occupationes , 'mturum.
"
falutis audore-in fignificatHmjexpeciandHm pYAdicahant.

21 Vnum ex ofciii eormtyqmfalttemexpeitm, eflposnitentiAJiudiim^

kgitimHm.
22 Omnm quAin lihriifacrarum hijloriamm contimnturjadiSiiim im'
rii tefiamemi conditionemrefomtm , cmsfcriptms &ft!apkt^.
appingerefatiifuitJHere mem
Sanwel,

2i Kathan.
24 Datud.
salonm,
2i lfai(*f.

lexemm.
'Damel.
Efdras.,
Atqtie hAcl&iH6 amlquoYmlibrontmfHmmMJi^
BeindeEuangelijfcriptores qtMtmrpm, MatthAm,
MarcHiyLucasji^ loannes,d qwbtti negotitimfumtti
coeptHjprAdicattmjd^ expeditii hoc ordine narratur,

34 VrxcHrforis Chrifli natiuitas annunciatHr Zacharidt.

^$ Ttmde ntmtius c^l^ii ad Virginm mittitur , mairmftttifram Ser"


tMtoriS'

j5 Virgo in vtmgerens Chrifium^^hsjahethgratuUbtmdA faktat.


37 VrAcurfor nafcmir.

j8 Chrifiusnafcitnrmatrenjir^ne,

Chrtfim drcuncidittir.
3P
^o Rex hiddionmi prQmintiatmChriHHS adoratHr a Ma^.
41 Ufeph d Deo monitus migrat in Aegyptum cum puero & matre.

42 ChrifiHsptter^dHodecim annos nat^jdinin^fapietisi argttmeta exUhet.,

43 loannes anmmciat ClmfH prAfentiam^rAparat mmos adfaluttsfi-

44 Chri"
.

I N D E X. ^9
44 Chrifhis ItaphZMus a loiune declaratw Deiflim "uoce c^htu oudttM,

4; Chriftm tmtuui vmcit Satanam, d^ ^cimefi tUt nwcimji ijiitmdt

ftitmd.
46 ImiHmfiommm lefti Chrini in nuptiis.

47 Deinde maph ptddicare £tianoelmui ChriHui-


45 Dttodecim d fe ele^os Euano^el^ prjidicatores delegat,

^9 Teftatwr miractdo edito fe difcipHitsfHuproffdcerej ^ omitihHs qtufi

fequantwr.
$0 Laz^ari excitSone a mortnis teUatnr fe vit£ andorem , atqneadeo
*vitamej[eipfam.
51 Chriftus rex indicatttr d Deo inxta vatlcinia.

$2 Chrifttisinccenafeipfimexhtbetis in ctbtm f^rituale (acramntiim


mortisfiu 'mWtHit,tn qtto magnnm confditim Deieditm,amea ce-
latumhoftiantiqHo.

5J Chriftusfe Patri ofert vicHmam pro mttndi deliciis.


54 ChrislHSoratjComme)tdatfe,obedientianiqjfit4m ?at)i*

55 Chrisbis-capittir.

$6 Damnatttrdfuis.
57 Trad^rGetttibHs.
58 Dedticitttr ad Herodem.
59 Fla^ellatnr.

€0 Vo^Hlatttradmortemdfnii.
€1 TraStttr a-ticifioetidns,innocenspronHntiatHS.
62 Cmcifi^tttr.

€i Deponiv.tr mortttm de crtice.

64- Sepehttfr.ormiiahjicfecHndiimfcripmras.

6s Kefiir^fecHnditmfcripturaijVicia morte, (^ inferm regtw.


66 ConftncitttrcertifiimisteTlibiis.

67 Afcendit trinmphator in cdum


68 MJttit Spirttiimfincbm,pio7m regni dfe ohtentij^^ftiis acqtufitt.

69 Teftanttfr Apoftoh Clyrifti regnHm dr 'virttuem miractilis editis , ^


fapientifiimis crationibns.

7 Deli^tHr ex hoftthns ChriJHm nominis feHifimtu in teJiem locMple^


tifiimHm virtHtis C" vmtatts Chrifti.
71 Tinis mttndi , ^fcrtptnrartm omtmm ftatnitnr in adttentu CbriSU

F I N I s.
d^» -o
w^^
• '
^^ w^*
^y«^T. '\
V : -*^
':fwwm ; ^^HPTvrw ^jt^

Anda mungkin juga menyukai