APAKAH TENAGA?

Kaedah dan Dasar Tenaga

• penjelasan mudah atau model bagi sistem
tenaga diperkenalkan
• usaha bersepadu untuk memastikan
pembangunan bagi sumber tenaga supaya
memenuhi keperluan ekonomi negara
• persediaan kapasiti penjanaan elektrik mesti
mencukupi, sumber tenaga fosil dan tenaga
alternatif perlu dibekalkan dengan kualiti dan
jaminan yang dikehendaki

12/08/21 2
Polisi kerajaan dalam pempelbagaian
sumber tenaga

minyak

gas

arang
batu

hidro
12/08/21 3
 Bekalan Tenaga Komersil di Malaysia bagi
Tahun 1990 dan 1997-2001

Permintaan 1990 1997 1998 1999 2000(p) 2001(r)

daripada
Sumber

PJ % PJ % PJ % PJ % PJ % PJ %
414.0 74.8 794.9 72.2 732.3 68.4 745.7 68.0 804.3 68.9 853.4 68.1
Hasil
minyak
71.8 13.0 172.3 15.6 191.6 17.9 200.6 18.3 205.0 17.6 230.0 18.4
Elektrik
45.7 8.3 103.2 9.4 114.2 10.7 115.9 10.5 120.0 10.3 129.5 10.3
Gas asli
21.5 3.9 31.0 2.8 32.1 3.0 34.8 3.2 37.8 3.2 40.4 3.2
Arang batu
dan kok
553.0 1101.4 1070.2 1097.0 1167.1 1253.3
Jumlah
(PJ)

12/08/21 4
Peratus Penjanaan Campuran bagi
Tenaga Elektrik
Sumber 1995 2000(p) 2001(r)

Minyak 11.0% 5.3% 4.0%

Gas 67.8% 79.7% 75.4%

Hidro 11.3% 8.0% 7.4%

Arang batu 9.7% 7.9% 13.2%

Jumlah 41 813 69 371 75 830

(GWh)
12/08/21 5
• Malaysia masih banyak bergantung kepada
sumber fosil yang boleh menyebabkan
perlupusan
• sumber alternatif lain sebagai satu penyelesaian
• langkah-langkah tertentu diambil supaya tenaga
digunakan secara cekap
• menjamin pemuliharaan tenaga dan
mengurangkan impak negatif terhadap alam
sekitar

12/08/21 6
Konsep Rangkaian Tenaga
• satu kesilapan dalam perancangan tenaga
sering dikait dengan anggapan bahawa
penggunaan tenaga adalah suatu ukuran
bagi kebajikan atau kesejahteraan umum
• negara-negara yang mempunyai tahap
kebajikan yang agak tinggi selalunya
mempunyai penggunaan tenaga yang
tinggi juga
12/08/21 7
 KEBAJIKAN TENAGA
(kepuasan, kebahagiaan)
PENCAPAIAN
MUKTAMAD

(corak kerja, rekreasi, saiz

KECEKAPAN CARA kediaman, dll)
HIDUP
CARA HIDUP

PERKHIDMATAN (menerangi bilik,

KECEKAPAN memasak makanan, dll)
KESELURUHAN TENAGA

TEKNOLOGI
PENGGUNAAN
AKHIR
KECEKAPAN
PENGGUNAAN (lampu, oven, peti sejuk, pam,
AKHIR kipas angin, dll)

(elektrik, petroleum , dll)

TENAGA SEKUNDER

TEKNOLOGI
BEKALAN
KECEKAPAN
BEKALAN
(loji kuasa, kincir angin,
kilang penapisan, dll)
TUJUAN
MUKTAMAD

(arang batu, uranium, suria,

TENAGA UTAMA angin, dll)

12/08/21 8
 Takrifan Kecekapan
Penggunaan Akhir
• hanya melalui teknologi penggunaan akhir boleh
menukarkan tenaga sekunder kepada hasil yang
boleh menyumbang kepada kebajikan manusia
• matlamatnya untuk mentakrifkan perkhidmatan
yang dikehendaki daripada penggunaan akhir
tenaga
• selalunya, keluaran dalam negeri kasar (KDNK)
digunakan sebagai ukuran kepada perkhidmatan
tenaga sesebuah negara

12/08/21 9
Kecekapan Output Perkhidmatan Tenaga
Penggunaan = Input Tenaga Sekunder
Akhir

12/08/21 10
Keamatan dan Indeks
Tenaga
• konsep keamatan tenaga ditakrif sebagai
songsang kepada kecekapan
• perubahan yang menghala kepada
kecekapan tenaga yang lebih tinggi
bermaksud keamatan tenaga yang lebih
rendah
• contohnya, pengangkutan dimana kedua-
dua konsep sering digunakan

12/08/21 11
• selain daripada menggunakan data mutlak
sebenar, indeks digunakan untuk
menerangkan pembangunan dalam
kecekapan tenaga atau keamatan tenaga
• indeks suatu parameter bagi suatu tahun
= (nilai parameter pada tahun tersebut)/
(nilai parameter tersebut pada satu
tahun asas yang dipilih)
12/08/21 12
 Indeks Nilai penggunaan
penggunaan = tenaga pada 2002
tenaga bagi Nilai penggunaan
2002 tenaga pada 1990
(jika 1990 dipilih
sebagai tahun
asas)

12/08/21 13
• dalam tahun asas, semua indeks
bersamaan dengan 1.00 atau 100%
• contohnya, jika penggunaan tenaga dalam
suatu tahun yang ditetapkan adalah 15%
lebih tinggi daripada dalam tahun asas
yang dipilih, maka indeks penggunaan
tenaga untuk tahun tersebut adalah 1.15

Indeks keamatan tenaga = Penggunaan tenaga

KDNK

12/08/21 14
 INDEKS %

Penggunaan
tenaga
elektrik

KDNK

Jumlah
penggunaan
tenaga
Keamatan
tenaga
elektrik

Jumlah
keamatan
tenaga

Indeks Penggunaan Elektrik dan Jumlah Penggunaan

Tenaga bagi Eropah Barat (dengan tahun asas 1970)
12/08/21 15
 Kecekapan Keseluruhan
dalam Rangkaian Tenaga
• kecekapan teknologi penggunaan akhir
adalah penghubung penting dalam
kecekapan keseluruhan
• teknologi bekalan menukarkan sumber
tenaga utama yang mentah kepada
tenaga sekunder yang lebih mesra
pengguna ~ 2 kategori

12/08/21 16
 tenaga elektrik dari sumber hidro

12/08/21 17
Kecekapan Cara Hidup
• jika telah memperoleh banyak
perkhidmatan tenaga yang sedia ada,
tidak semestinya telah beroleh pencapaian
muktamad dalam kehidupan atau
masyarakat kita
• soalnya adakah ia telah memberi
kepuasan serta memenuhi keinginan dan
keperluan kita (kebajikan tenaga)
12/08/21 18
• peningkatan dalam kecekapan
penggunaan akhir boleh diperoleh
daripada kos pengurangan kecekapan cara
hidup
• jika terlalu cekap dalam teknologi
penggunaan akhir, usaha ini mungkin
boleh menyebabkan penggunaan tenaga
yang berlebihan jika tidak berhati-hati
12/08/21 19
Permintaan Tenaga
• dakwaan mengatakan bahawa penggunaan
tenaga dalam sesebuah negara boleh dipisahkan
daripada pertumbuhan ekonomi jika teknologi
penggunaan akhir menjadi lebih cekap tenaga
• bermaksud jika pertumbuhan penggunaan
tenaga berada pada kadar sifar atau negatif,
ekonomi (yang diukur dengan KDNK tahunan)
tetap meningkat ~ Denmark
• permintaan tenaga selalunya berkaitan dengan
aktiviti ekonomi seperti pengeluaran dan
penggunaan

12/08/21 20
• walaupun barangan dan perkhidmatan yang
cekap tenaga disediakan, menggandakan
pengeluarannya akan meningkatkan
penggunaan tenaga
• bagi pembangunan bilangan penduduk, walau
pun manusia telah menjadi cekap dalam
penggunaan tenaga, dua juta penduduk masih
akan menggunakan lebih tenaga daripada satu
juta penduduk

12/08/21 21
 RM juta
(pada harga 1987 ) ktoe
250,000 30000

25000
200,000

20000
150,000

15000

100,000
10000

50,000
5000

0 0
1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999

KDNK 111,061 120,609 130012 140864 153881 166625 183292 197120 182331 192795
PTA 13217 14560 16185 17468 19287 22164 24167 26168 25558 27228

Trend KDNK dan Permintaan Tenaga Akhir bagi

Tahun-Tahun 1990-1999 di Malaysia
12/08/21 22
apakah faktor yang menentukan
pembangunan dalam penggunaan tenaga?

PENGGUNAAN TENAGA
dan
KESAN PERSEKITARAN

P I
PENDUDUK S TEKNOLOGI
EKONOMI

Indeks Penggunaan Tenaga, E

E=PxSxI
12/08/21 23
• Jika dalam tahun akan datang, kecekapan
teknologi pencahayaan dijangka meningkat dua
kali ganda merujuk kepada tahun asas yang
dipilih, maka I = 0.5. Jika pada tahun yang
sama, rezab cahaya yang menerangi dijangka
20% lebih tinggi daripada dalam tahun asas,
indeks perkhidmatan, S akan menjadi 1.2. Akhir
sekali, jika bilangan penduduk dijangka
meningkat sebanyak 10%, bermakna P = 1.1,
maka indeks penggunaan tenaga menjadi,

E = 1.1 x 1.2 x 0.5 = 0.66

12/08/21 24
Pembangunan Teknologi
• Keupayaan Teknologi Penjimatan Tenaga
kebanyakan opsyen teknologi sekarang tidak
memerlukan pengetahuan yang mendalam
tentang teknologi yang canggih
dalam kursus ini, pelbagai tahap pembaikan
teknologi akan disentuh, juga kecekapan
teknologi lanjutan ~ berada sebagai prototaip
penjimatan tenaga sekitar 50-80% boleh
dicapai dengan teknologi yang baik pada kos
yang berpatutan
melaksanakan pembaikan ini boleh jadi agak
rumit
12/08/21 25
 Corak Penggunaan Tenaga
1000 ton bersamaan arang batu
PENGGUNAAN TENAGA UTAMA GLOBAL
ELEKTRIK UTAMA

GAS ASLI

MINYAK

ARANG
BATU

TAHUN

Pembangunan dalam Penggunaan Tenaga

12/08/21 Utama Global 26
 PENGGUNAAN TENAGA UTAMA GLOBAL
MTOE

TAHUN

Pembangunan dalam Penggunaan Tenaga Utama

Sepanjang Dekad di Kawasan-Kawasan Utama di Dunia
12/08/21 27
 Taburan Sektor di Malaysia
• Polisi kerajaan untuk menyediakan bekalan
tenaga yang
 mencukupi
 berterusan
 berkualiti
 kos efektif, serta
 mempromosikan penggunaannya dengan
cekap dan
 meminimumkan kesan negatifnya
terhadap persekitaran

12/08/21 28
 RM juta
(pada harga 1987 ) GWh

250,000 60000

50000
200,000

40000
150,000

30000

100,000
20000

50,000
10000

0 0
1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999

KDNK 111,061 120,609 130012 140864 153881 166625 183292 197120 182331 192795
PE 19932 22373 25778 28474 34076 39225 43897 50995 53187 55912

Trend Penggunaan Tenaga Elektrik Dan

KDNK Untuk Tahun-Tahun 1990-1999
12/08/21 29
taburan sektor tenaga yang digunakan di Malaysia

pengangkutan

perindustrian

komersil dan kediaman

12/08/21 30
 Komersil dan Lain-lain
Kediaman 7.00% Industri
13.40% 37.80%

Pengangkutan
41.80%

Sektor-sektor Penggunaan Tenaga bagi 1999

12/08/21 31
 Arang batu,
Gas Asli, 5.90%
18.40%

Minyak, 50.50%

Elektrik, 25.20%

Penggunaan Tenaga dalam Sektor Industri bagi

1999
12/08/21 32
 Elektrik dan Gas,
0.04%

Minyak, 99.96%

Penggunaan Tenaga dalam Sektor Pengangkutan

bagi 1999
12/08/21 33
 Gas Asli, 0.38%

Minyak, 38.85%

Elektrik, 60.77%

Penggunaan Tenaga dalam Sektor Komersil dan

Kediaman bagi 1999
12/08/21 34
industri yang menyumbangkan kenaikan
dalam penggunaan tenaga
kayu

simen proses
makanan

getah
kaca
12/08/21 35
sektor pengangkutan yang menyumbangkan
kenaikan dalam penggunaan tenaga
kenderaan persendirian
dan komersil

rangkaian lebuhraya
kebangsaan

transit rel ringan

dan keretapi
12/08/21
komuter 36
36
 gunakan tenaga dengan cekap
12/08/21 37