ĐӅ tài: Asen

Tên thành viên nhóm 3:

NguyӉn Tҩn Nghĩa
Đӛ Ngӑc LuyӋn
Lê Đҥi Minh

NguyӉn Thanh NguyӋt

 ° Nguӗn gӕc:
 Nguӗn tӵ nhiên:
‡ Tӗn tҥi trong các khoáng vұt asen sensu stricto và
hiӃm hơn là asenolamprit cùng parasenolamprit,
nhưng nói chung nó hay tӗn tҥi dưӟi dҥng các hӧp
chҩt asenua và asenat Phә biӃn nhҩt là khoáng
Asenopyrit gӑi là mispickel (FeAsS

2 Nguӗn nhân tҥo:

‡ Trong nông nghiêp: là thuӕc trӯ dӏch hҥi, thuӕc trӯ cӓ,
thuӕc trӯ sâu
‡ Trong công nghiӋp : sҧn xuҩt asen trҳng, sҧn xuҩt mӻ
phҭm, khai khoáng đӇ lҩy các chҩt khác trong hӧp
chҩt có chӭa acsen, ví dө như: asen thăng hoa ӣ
dҥng ôxít asen (°°°
đӇ lҥi các ôxít sҳt, công nghiӋp nҩu
kim loҥi
½ Trong xӱ lý gӛ bҵng asenat đӗng
crôm hóa, còn gӑi là CCA hay tanalith
½ ĐiӋn tӱ: Asenua gali là mӝt vұt
liӋu bán dүn quan trong, sӱ dөng
trong các mҥch tích hӧp (°C

½ Cũng đưӧc sӱ dөng trong kӻ
thuұt mҥ đӗng và pháo hoa
°° Đһc tính cӫa Asen:
 Tính chҩt vұt lý:

- Asen hay còn gӑi là thҥch tín, mӝt

nguyên tӕ hóa hӑc có ký hiӋu As và sӕ
nguyên tӱ 33 Khӕi lưӧng nguyên tӱ
cӫa nó bҵng 74,92
- Asen là mӝt á kim gây ngӝ đӝc khét
tiӃng và có nhiӅu dҥng thù hình: màu
vàng (phân tӱ phi kim
và mӝt vài dҥng
màu đen và xám (á kim

2 Tính chҩt hóa hӑc
- Asen(As
tӗn tҥi dưӟi dҥng hӧp chҩt (
chính các hӧp chҩt cӫa As mӟi là nhӳng
đӝc chҩt cӵc mҥnh

- Trong nưӟc Asen tӗn tҥi 2 dҥng hóa trӏ:
hӧp chҩt AS hóa trӏ 3 và 5
- Môi trưӡng oxi hóa là điӅu kiӋn thuұn lӧi
đӇ cho nhiӅu hӧp chҩt hóa trӏ V chuyӇn
sang dҥng AS hóa trӏ °°°
‡ Các dҥng hӧp chҩt As hóa trӏ °°° có đӝc tính cao
hơn hóa trӏ V Môi trưӡng khӱ là điӅu kiӋn thuұn
lӧi đӇ nhiӅu hӧp chҩt As hóa trӏ V chuyӇn thành
hóa trӏ °°°
‡ Trong nhӳng hӧp chҩt As thì H3AsO3 đӝc hơn
H3AsO4 thӃ oxi hóa trong đҩt thì H3AsO3 có thӇ
chuyӇn thành dҥng H3AsO4 thӃ oxi hóa khӱ, đӝ
pH cӫa môi trưӡng và lưӧng kaloit giàu Fe3½ Là
nhӳng yӃu tӕ quan trӑng tác đӝng đӃn quá trình
oxi hóa ± khӱ các hӧp chҩt As trong tӵ nhiên
 4As ½ 3O2 = 2As2O3
As2O3 ½ O2 = As2O5
4As(s
½ 5O2(g
-> As4O(s

4As ½ 3O2 = 2As2O3
‡ As tham gia phҧn ӭng vӟi tҩc cҧ các
halogen trong môi trưӡng acid
2As ½ 3CL2 = 2AsCL3
AsCL3 ½ Cl2 = AsCL5
2As ½3F2 = 2AsF3
2As(s
½ 5F2(g
ĺ 2 AsF5(g

2As(s
½ 3Br2(g
ĺ 2AsBr3(s
[vàng phale]
2As(s
½ 3°2(g
ĺ 2As°3(s
[đӓ ]
b Hình thái hóa hӑc:
‡ -Trҥng thái ôxi hóa:
½ phә biӃn nhҩt cӫa nó là -3 (asenua: thông
thưӡng trong các hӧp chҩt liên kim loҥi tương tӵ
như hӧp kim
, Arsin (Trihiđrua asen AsH3

½ TiӃp đӃn ӣ trҥng thái ½3 (asenat (°°°
hay
asenit và phҫn lӟn các hӧp chҩt asen hӳu cơ
,
tính chҩt hóa hӑc lұp thӇ cӫa asen chӏu ҧnh
hưӣng bӣi sӵ có mһt cӫa cһp electron không
liên kӃt
‡ Vd: Axít asenơ (H3AsO3

‡ ½ Trҥng thái oxy hóa ½5 (asenat (V
: phҫn lӟn các hӧp
chҩt vô cơ chӭa ôxy cӫa asen әn đӏnh
Vd: Axít asenic
(H3AsO4
, Asenat hiđrô chì (PbHAsO4

‡ ½ Asen cũng xuҩt hiӋn trong trҥng thái ôxi hóa °°,
nhưng chӍ trong cation As24½, As (°°
không tìm thҩy ӣ
dҥng khác
‡ - Asen cũng dӉ tӵ liên kӃt vӟi chính nó, chҷng hҥn
tҥo thành các cһp As-As trong sulfua đӓ hùng hoàng (Į-
As4S4
và các ion As43- vuông trong khoáng coban
asenua có tên skutterudit
‡ - Hӧp chҩt:
‡ Ӣ trҥng thái tӵ nhiên As tӗn tҥi nhiӅu dҥng hӧp chҩt
khác nhau nhưng dҥng gây đӝc và ҧnh hưӣng mҥnh
đӃn con ngưӡi nhiӅu nhҩt là As (°°°

a r

  r

r

 r


°°° Khҧ năng lan truyӅn:
 Con đưӡng thâm nhұp:
Chӫ yӃu lan truyӅn trong môi trưӡng nưӟc:
a Con đưӡng tӵ nhiên:
- Sӵ tích tө trong các tҫng trҫm tích chӭc nưӟc
Khi điӅu kiӋn môi trưӡng thay đәi, nó đưӧc
giҧi phóng và đi vào nưӟc ngҫm dưӟi dҥng
các ion Sӵ hòa tan tӵ nhiên cӫa khoáng chҩt
và quһng
b Con đưӡng nhân tҥo:
- Do chҩt thҧi công nghiӋp( nhҩt là trong quá trình
làm thӫy tinh, đӗ gӕm, thuӝc da, sҧn xuҩt
thuӕc nhӝm và thuӕc màu đӇ pha sơn, chҩt
bҧo quҧn gӛ
, sӱ dөng phân bón và hóa chҩt
bҧo vӋ thӵc vұt, hoҥt đӝng đào và lҩp giӃng
không đúng tiêu chuҭn cӫa ngưӡi dân
2 Cơ chӃ:
‡ Asenic xâm nhұp vào nưӟc tӯ các công đoҥn
hòa tan các chҩt vào quһng mӓ tӯ nưӟc thҧi
công nghiӋp và tӯ sӵ lҳng đӑng cӫa không khí
ӣ  vài nơi đôi khi asenic xuҩt hiӋn trong nưӟc
và sӵ ăn mòn các khoáng vұt thiên nhiên
‡ Asen đưӧc giҧi phóng vào môi trưӡng nưӟc do
quá trình oxi hóa các khoáng sulfua hoһc khӱ
các khoáng oxi hidroxit giàu asen
‡ Thông qua các quá trình thӫy đӏa hóa và sinh
đӏa hóa, các điӅu kiӋn đӏa chҩt thӫy văn mà asen
có thӇ xâm nhұp vào môi trưӡng nưӟc
°V Đӝc dưӧc hӑc môi trưӡng
 Hҩp thө:
Asen đưӧc hҩp thө qua đưӡng hô hҩp,
đưӡng tiêu hóa và qua da Trong đó phҫn
lӟn đưӧc đưӧc hҩp thө qua đưӡng tiêu
hóa, đa sӕ qua nưӟc uӕng
2 Các phҧn ӭng sơ cҩp, sinh hӑc, thӭ cҩp
HiӋu ӭng hóa sinh cӫa As:
As thưӡn có mһt trong thuӕc trӯ sâu, diӋt
nҩm, diӋt cӓ dҥi, trong sӕ các hӧp chҩt
cӫa As thì As(°°°
là đӝc nhҩt
As(°°°
thӇ hiӋn tính đӝc bҵng cách tҩn công
lên các nhóm_SH cӫa enzim, làm cҧn trӣ
hoҥt đӝng cӫa enzim
Các enzim sҧn sinh năng lưӧng cӫa tӃ bào trong chu trình cӫa acid nitric bӏ ҧnh hưӣng rҩt lӟn Bӣi vì các enzim bӏ ӭc
chӃ do viӋc tҥo phӭc vӟi As(°°°
, dүn đӃn thuӝc tính sҧn sinh ra các ATP bӏ ngăn cҧn
3 Đӝc tính:
‡ Asen và nhiӅu hӧp chҩt cӫa nó là nhӳng chҩt
đӝc cӵc kǤ có hiӋu nghiӋm
½ Asen phá vӥ viӋc sҧn xuҩt ATP thông qua vài
cơ chӃ Ӣ cҩp đӝ cӫa chu trình axít citric, asen
ӭc chӃ pyruvat dehydrogenaza và bҵng cách
cҥnh tranh vӟi phӕtphat nó tháo bӓ phӕtphorylat
hóa ôxi hóa, vì thӃ ӭc chӃ quá trình khӱ NAD½
có liên quan tӟi năng lưӧng, hô hҩp cӫa ti thӇ và
tәng hӧp ATP
ĺ Các can thiӋp trao đәi chҩt này dүn tӟi cái chӃt tӯ hӝi chӭng rӕi loҥn
chӭc năng đa cơ quan
a NhiӉm đӝc cҩp tính:
- Có thӇ chӃt ngay nӃu uӕng mӝt lưӧng bҵng nӱa hҥt ngô (bҳp

- Ngӝ đӝc cҩp tính bӣi Asen sӁ có biӇu hiӋn: khát nưӟc dӳ dӝi,
đau bөng, nôn mӱa, tiêu chҧy, mҥch đұp yӃu, mһt nhӧt nhҥt rӗi thâm
tím, bí tiӇu và tӱ vong nhanh
b NhiӉm đӝc mãn tính:
- NӃu bӏ nhiӉm đӝc Asen ӣ mӭc đӝ thҩp, mӛi ngày mӝt ít vӟi liӅu
lưӧng nhӓ nhưng trong thӡi gian dài sӁ gây: mӋt mӓi, buӗn nôn và
nôn, hӗng cҫu và bҥch cҫu giҧm, da sҥm, rөng tóc, sút cân, giҧm trí
nhӟ, mҥch máu bӏ tәn thương, rӕi loҥn nhӏp tim, đau mҳt, đau tai, viêm
dҥ dày và ruӝt, làm kiӋt sӭc, ung thư
- Ngưӡi uӕng nưӟc ô nhiӉm Asen lâu ngày sӁ có các đӕm sүm màu
trên thân thӇ hay đҫu các chi, niêm mҥc lưӥi hoһc sӯng hoá da, gây
sҥm và mҩt sҳc tӕ, bӋnh Bowen (biӇu hiӋn đҫu tiên là mӝt phҫn cơ thӇ
đӓ ӱng, sau đó bӏ chҧy nưӟc và lӣ loét

- BӋnh sӯng hoá da thưӡng xuҩt hiӋn ӣ tay, chân, l ng bàn tay, gan
bàn chân - phҫn cơ thӇ cӑ xát nhiӅu hoһc tiӃp xúc ánh sáng nhiӅu lâu
ngày sӁ tҥo thành các đinh cӭng màu trҳng gây đau đӟn
- BӋnh đen và rөng móng chân có thӇ dүn đӃn hoҥi tӱ, rөng dҫn tӯng
đӕt ngón chân
 Ҧnh hưӣng đӝc hҥi đáng lo ngҥi nhҩt cӫa asen
tӟi sӭc khoҿ là khҧ năng gây đӝt biӃn gen, ung
thư, thiӃu máu, các bӋnh tim mҥch (cao huyӃt
áp, rӕi loҥn tuҫn hoàn máu, viêm tҳc mҥch
ngoҥi vi, bӋnh mҥch vành, thiӃu máu cөc bӝ cơ
tim và n o
, các loҥi bӋnh ngoài da (biӃn đәi sҳc
tӕ, sҥm da, sӯng hoá, ung thư da
, tiӇu
đưӡng, bӋnh gan và các vҩn đӅ liên quan tӟi hӋ
tiêu hoá, các rӕi loҥn ӣ hӋ thҫn kinh - ngӭa hoһc
mҩt cҧm giác ӣ chi và khó nghe Sau 5 - 2
năm kӇ tӯ khi phát hiӋn, ngưӡi nhiӉm đӝc Asen
sӁ chuyӇn sang ung thư và chӃt
 4 |
 

- Asen là nguyên tӕ khi đưӧc ăn vào rҩt khó
hҩp thө và phҫn lӟn đưӧc triӋt tiêu ӣ nguyên
dҥng
- Các hӧp chҩt Asen hòa tan trong nưӟc đưӧc
hҩp thө nhanh chóng tӯ ӕng tiêu hóa;
- Asen (V
và Asen hӳu cơ đưӧc đào thҧi qua
thұn rҩt nhanh và hҫu như toàn bӝ
- Asen vô cơ có thӇ đưӧc tích lũy ӣ da, xương
và cơ bҳp; chu kǤ bán hӫy cӫa nó trong cơ thӇ
ngưӡi trong vòng 2 đӃn 4 ngày
V Các giҧi pháp phòng tránh:
Mӝt sӕ phương pháp đơn giҧn nhưng có
hiӋu quҧ đӇ loҥi bӓ asen
- Lӑc: phương pháp lӑc đưӧc sӱ dөng đӇ tách các chҩt rҳn ra
khӓi nưӟc bҵng cách cho nưӟc thô đi qua khӕi vұt liӋu lӑc
bҵng cát, than hoҥt tính, vҧi lӑc, cát thҥch anh
- Hҩp phө: Asen có thӇ đưӧc hҩp phө lên bӅ mһt cӫa các vұt
liӋu dҥng hҥt, hҥt sét hay vұt liӋu gӕc xen-lu-lô như than hoҥt
tính đã xӱ lý bҵng mӝt sӕ hӧp chҩt kim loҥi
‡ - Các chҩt chӕng đӝc As là các hóa chҩt có nhóm _SH
hoҥt đӝng mҥnh hơn ӣ enzim, có khҧ năng tҥo liên kӃt vӟi
asen (°°°
Ví dө như chҩt 2,3 ± dimercaptopropanol
‡ Oxi hóa: oxi hóa là phương pháp đơn giҧn, đưa oxy tác
dөng và chiӃm lҩy điӋn tӯ trong nguyên tӱ cӫa chҩt
phҧn ӭng Làm thoáng bҵng cách sөc không khí vào
nưӟc, có thӇ oxy hóa asen và sҳt có trong nưӟc, tҥo kӃt
tӫa FeAsO4
‡ Sӱ dөng ánh sáng mһt trӡi: đây là qua trình xӱ lý asen
đơn giҧn trong cҩp nưӟc sinh hoҥt lҩy tӯ nguӗn nưӟc
nhӡ sӱ dөng phҧn ӭng oxi hóa As(°°°
thành As(V
nhӡ
ánh sáng mһt trӡi Sau đó tách As(V
ra khӓi nưӟc nhӡ
hҩp phө bҵng các hҥt nhӡ ánh nҳng mһt trӡi