Anda di halaman 1dari 17

Afssuy n ufsti agd Haddachi 1

Afssuy n ufsti
Hammou BOUCHKHAR.

Yuri Idmond Gabis, is la n tazzad’ adlis la iqqn a


kat n ssaghul la irz’em .agd Imula n Tmektit, ayn
ur x an tettu, yufu lxatir (1) afriwn ns lluzen am
tmektit n ayt uzelmad’ n ifriki a, d arezzu ighzan
ha ighezzif. Zeg ssya agd it adl .ffir as yusaxd ad
nekk x isqsiten n urmagh, d ukkus n tmelsa ak ad
Afssuy n ufsti agd Haddachi 2

ax yili, jar mi ara nesti. « An ssiwl tikt n w alsiwn,


ha ur x an tedder xas g idj.»(2) imci ag ixs ad izri
agd tmaggit i bad’n a teg bezzaf, ha teqqim g ict mi
ara n isin an ill ha n recceq, am makka g inna
3mruc g ict n tikkelt. Ur d yusi i wn illan h’ezz’ut’i
ad isegh tasud’ad’ (bague).
Amur n ixf it fkn awal g udida, di iwi x urezzu n
tmaggit ur as illi s man ighr zzigs ; ur d yusi at
yagel .mara s ikksn i ungal ad u rit qqen aserwet x
ixf, ha iqqim qah’ d ungal ? (3)

Amezruy amessas.

Ils n ungal (narrateur) i ssawaln s netc, ittl as


ususem z manig iberrem. Awal ibbi, d ag uwessar
igin tusna n imazighen, tanut ih’t’an mag zrin
« id’fur iyyi s wallen » (a, 14).a nbad’ an iz’ir’ g
ura3a yu, tad’uri n tenbatt’ n tt’alb, is d usin widda
it seqsan : hi w ansa nx g tmurt a ?
Agd ils n imula d ad ini « ur nssen yat f darnex,
iligh nellul, d willi f ed nellul, akal, amezzruy,
awal … »
Wad taghuri, d ufrigh assmi ax 3mmren iqerra ;
wwtin lh’ess xfsn .ha djin ur ax nnin x igelliden n
tmazgha la merrten s ussbed n igherman s unect n
lbeghli i kkin x ifadden nsn.
Afssuy n ufsti agd Haddachi 3

Kem n ttawg x umzzruy ,d at n af izdy d idj


unezgum ,neghd ,aswingem ityaglen ,zeg wahli
,yaghull sis ils n imula …gher ugerram Agustin
yawitid al imusnaw n w assa ,d uzemz g mi nella al
asusm i qqnen iwdan ,isul izyyer ,allig ur ufin
«timd’elt » manig ssgunfun .rix ,ad ttawssnen
iwaliwn ,zrin ax ,ak a n af mara n asi d mara nekref
.ur z’iln tiwirja n th’ellal ,kem tell aca n tneggarut
,iz’ir’ at g w acal .swammu iqqen « ad ddux ad
ssigelx gh tsrfin iqnen n inneghmisen »(a,11).

Amezzruy war azilal

Ur ixs an gguni zeg umzzruy, wen assu neghd wn


zik, ayn iggutn ; is i ttwawt xfs ddri ; da iqqim
iqqen aqmu .al kem as irz’em, is xas ak ad ini
taned’fart ns i win it’nin. Ayenna ighzan, ig stit,
nta ad isqsa idj ; magms nta, ma zeg d idda, s mani
ddan zzughrent .adda yd yas uggid ad ig isqsitn a
ad yili isentel asid’n (calcul) itit adjan ad y ili (4).
Din, kem agd i « krez (y idj) gh isemd’al
iqebburen » (a, 49) ak ad i asi zzigsn ca, ur t ddun
am tazzliwin n temt’ut’ s tsiwad’ (don) n tutrarin ;
neghd isemt’al nnun kerzattn am makka g inna idj
umlgaz.
Afssuy n ufsti agd Haddachi 4

Midden d uyn ikkin, d makka a sn teh’d’u nehla


aflay, i dji hn ad gn ibss’ar’n ; is la dfar’n ayn na i
hn tekrad’n ; d ghermi smuqquln am w awal
ighzan ur d iwi ircayn digs .s tissal i irwis izi i
urezzun abrid g tisit, iqqim la it baba.
Buheyyuf kem d ikker ur d ikki xas x imezlad’ g
useggas n l bun ,llan midden id i aghuln s uyedda
,ddjiwnen .laz’ illa milmi ttusit ;ayt ut’err’h’ urt
ssinen xas s idlsan ;Cukri g ughrum aherfi ,issiwl x
mag zzruyn s tammemt d wn ur yufin m ara
issemtn .day yazzel gher isramn (poubelle )ggaren
ir’umin .tamazirt umazigh d ict .g rrif inna xt
Cukri ;tin latlas iqqis a xt Serh’an g Mes3uda ;tn
sus ,y iwitid ils n imula am makka tezri zik dihin ,
gher ayt tmazirt ,allig xsn « ad sekr n angul
ighweman » 3ddlen zeg tiz’r’a n w asif .
Am makka ur tri lala Xlij at ssiwl xf ma ikkan,
berrmen gher lbett’a as sis rz’en ta3awidt. D udida
nta ara d y asn imqadda x w nit alsn s tegni as
ittwaggen i uct’at ; ixs ur ttasan la menzaghen ; ag
allig i texs ad y ini war amsasa nsn.
Fenneddu g ungal a y usd x idj ubett’u jar m ara n
3awd x ayt nnej, am lgud n tnbatt’, mad midden n
ku i ass. Asttuy ur x a iggur gher wid neghd win
it’nin.wn n usi d ad i adj amggur d ah’izun .ili i
3dln y iwid an adja mur i y ixf, ak ad imghi ; is
Afssuy n ufsti agd Haddachi 5

« tawuri tella ginex nekk ni …ad nellil ger ax d


ixfawn » (a, 56). Amu agd ingiten n ulemsi
(société) ixs ur ck it nuy, i grick gher ict n temnat’,
is imray at ilit ag idsn, xas g taghma.

Ad’fur, amrwas i kerfn anelli :


Kem illa ca n ufras (idj n ifrasn) i tmurt a smi ara t
n asi nta a ggin ad’ffur n win it’nin ; ur djin wtin
anfa g uz’ur’ nsn ak ad annayn manig iwt’n.
taned’furt tgu am wen itt’fen g ucewwal u serdun
,day ittu aze3ret’ ns ,d milmi ara t i ssqer,adj
tars’t’i ara sn iqqnen tinzar,q uzzur imi, d Lxatit
kem yuri « gan ayt dari izumal »is umz’en g
umerwas am idj usekkin ighzan,ttun is la yusd x
ict n twarjit i zwan, tamawayt tessen makka ara
tssers afus x uh’bbuy a allig tenna :a wa rix ca g
tudert uma ada y ddux gher isnnal ur igi cci winu
.walayenni amerwas iqqen midden d iserdan sar
ttunhen kem ur asn telli ssr’ima ;ayn fsan igerramn
am tidet ur izri idj udem ,qqimn win it’nin la
kemsn .
Zeg imzagaln d issers bab udida ad ig askkin xmi
ur ikkir, ad i azn taynrt gher w acal nehla asird, ad
iddu ad isu taberrkant bt’an as ilddayn x w aman n
wat’il ; tudert umerwas xas d arwas, al teg tallest
mnid as 3ad ara yuc ghers s uxencuc. Iskkinen n
Afssuy n ufsti agd Haddachi 6

umerwas ur x at nbbi ag idsn g ict n titi, arwa nnsn


sar igwhiz, amrwas d ayddid it addum timqqit
timqqit, ad ay y awt’ ad imrar it ili uggid innet’
digs .wn ixsn ad ibbi agd umerwas ixs ad ig r ca
uzett’a, maymi yugl iqqn at i3mmer s usghan, d
twada gher zzawit.
Asafar icejjin zzegs ad y ili g tqbbat’, d llamat s
ih’idas am ayt zik, s uyu ay aghuln iwdan g ulemsi
n imula ismektin ur ghisssen ad ilin d nihni (5).
Ta3awidt gimula …d tn umenghi d t tazzla ; tazzla
x uddur idda n i amum ; g ufgan ibt’a w atig ns is
xas agd mi izdi, iswit am uzzal.ur ssinx m a tit
adjan ad iqqim ikref am i3nz’al (animaux) d ikkin
n umad’al it ini uerwas, amad’al it’nin ara i d’furn
wad g mi nlla ha ig anggaru. Walaynni s ammu ay
tgu tudert at’u tekt’u waxxa d aferr’igh, tih’llal ns
bennen, is t adj an atwarja s ma ur n ss ikl x w
acal ; day nt’un midden waxxa ur ghersn afriwen,
ttun is as n llan it’arn x w acal. Wn isswln sdjiwen
as a3rreq, am ixf n netcin issawaln g ungal y’iwid
« nnan iyyi gix acyu3i, acku ur felsx s kigan d
tghawsiwin » (a, 33).
Iwdan g umata zt’in tn ih’enjaf, i ssawat’n gher
umermd n ikswatn km ur asn 3diln ma y ggunin,
neghd ur kkiwrn xfsn ha sburzn tn.y if at mxenfart
Afssuy n ufsti agd Haddachi 7

agd ca nidj x atmxenfart x ca nidj, ay nnan


imusnawn n w assu (Agnes Heller).
Idda ad ini Heidegger is bsalit n zzelt’ tezz’a (6),
ay u smi ara n aki allig n tetter tirit illan g ufus n
uwerdani (étranger) ak ax t ifk, irz’max ikuraf.
Aydi ig it urd wen « ittraran talekkawt n ayt
temdul » (a, 31) walynni wen itggunin at ttasin
ghifs, ak ad ifsus uz’az’a xfs; y ixs i y idj ad issker
tighmas i w ass umxazzaf. Win it iddren xsnt at
asin zeg w ansa ifsusn, al kem kkren zeg ut’us’
afen xas acal xmi tt’s’n, ur ghersn ad ghzen x w
aman ad sun, ssirdn ircayn, ixs ad qqimn i urifi ur t
afn mani « igh t nd y iwi yan » ggunin ah’njif ara
sn d y awi ad kksn fad.
Lgud i ghemsn i ungal, igu wn fad ; agd ijedjigen g
tiremt n tmexsi qqiment ur ufin ma hn i kt’in, d
tarbat i urezzn bab n netc g imula, tugel al manig
as t iwt’ tizi n u3ddel imensi i bab as, tekker tezri
ayn as tmdi, teqqim x idis, walu mara t ih’ars’en.

Asqsi n isemt’al dubrid imraratn :

Asr’ud’ (création) ur illi nehla unbay ikemmusn, d


unzagh zeg isemt’al iqburen, llan in zik, neghd g
« tidefr’in zgan i n midden »qah’ iseqsitn la gguren
gher ufgan. G ufgan ay neqqaz g ils ara x y ini
Afssuy n ufsti agd Haddachi 8

manig iqqert. »Isqsitn ur ilin tamrarut, max is sul


rad ighma useqsi igh ittufsay, may ad af dari gan
iseqsitn » (a, 53).
G udida (recit) n imula n ssiwl ma g ggutn x wen
isemqaddan tawala n w awal d b dida ya igin akay,
ixfi ran ad ighez x tidet uxessuy ufett’uj n
uneghmis n tmurt,igu idj mi iggut uh’uf,ikkd
timizar n tlelli d imraratn(tadimuqrat’it) d usid ;b
udida idj uggid ighran isswu zeg tussna i t utcen i
midden makka ara y amz’n tanbat’ jar ifassn
nsn,neghd gren ten i tn ihn y ukren agd g iz’uran
nsn. Iwaliwn i ttawi ur gint xas tini n issek
(expérience), walaynni y iwid ag mag llan g
igdudn mghernin g umalu n timraratin. S umzagal i
waliwn ur igi b udida akkuc n tussna »is as ghwrix,
nex as sellax » (a, 75). Agd udida n imula nerz’em
i y ict n tsurrift i z’iln ; i sax tssiwd’gher tizi n
manig ara n llef i tenbad’t ta3nz’ult ur yusin zeg
titt’ n tussna d imraratn i ssenyuddun tudert n
igdudn n w assa. Amsawal agd idj, neghd agd ict n
tsmunt ;nta d ict n tslya(canal) ak ax issers mnid n
tand’fart irz’an tamurt ;is as i ttwag ad iqqen sar
« isghl yan tibridin gher gh ixf nnes mad
ittekka »(a,76) ;d ay iffegh a sn ixf ;is tidemmutin
qah’,sers ntn midden xas ak ad zrin ,am lgud n
tilgwin ur t babban sisn am isergan ur igin tawuri n
Afssuy n ufsti agd Haddachi 9

iwdan, ixs ur tawt’n ansa n iserdan. Stit ayn ara n


isin s tudert iz’il, xas ad y ili wn ax izwarn ax t
izzri ak a ur tekk xf nx g ikrusn it isbedden ; waxxa
tawesna ur telli g ict n titi (a, 78) ur ax iqqen a tn n
asi « yat s yat » makka ara y ixs ugerram n Dda
Muh’and. Ira3atn ggutn, xas ad y awt’ idj ad isti
yidj s y adj win it’nin, ur t igi nehla w sid’n, la i
wwet qah’ iberdan iggutn s ca igan ighr’us’n, aka d
yasi wenna y ixs.
Midden am ufgan Dda Muh’and ghers idmutn
yat’nin ur y ukiz ; Deleuze, d ad y ini ak a hn tesskt
ixs urt tmzrigt. Iqqim ugens n tmatarin ikms x ma
y ffrent (a, 78).

Akrus n tirra

G w amur n tirra, matta ntat tn ighban? Tedda att


teg tn it inin iman n ugdud (7) ; am s ammu ara teg
g ussan idyusin. Ara3a d n iwi g imula n uf ihn la
zz’ughr’en abrid a s may rzin ad rez’mn n isqsitn
qqimnin la kemsn, allig id yuli xfsn ugedr’ur’.
Inejda km ur hn nbin, s kkren tn, ur hn ttun, xas is
ghersn inezgumen it’nin.day tiqqad mi ur ufin
asafar, aghuln gin taydrin g iger sar jjin « ussan
ferghnin ar ttirin ad ten ttun ad ur urrin » (a, 39).
Lala Xlij tgu s twala ns ict n tsraft, la tsmun qah’
Afssuy n ufsti agd Haddachi 10

ussan n usun g w ammas ns. Ur x at ts’rr’u xas


tilmi ara tzed’ ; n ufi t i zwar as at ssiwl agd yils n
w alas x tghur’i d manig y iwd’. Ixs ad issefsus
tamara x babbas is a ssexs’r’ ghifs ak ad igher ;
daha tessers at’ad’ x ukrus mi ur tghis tenbat’ as
terz’em, s is ay ttusu lala Xlij at ini « lmxzen
amexxar ka ad yega » (a, 37) ; timexxert urt bedd
xas gher uyedda bar tiwt’ at aker agd ixfawn, zeg
syin agd usu ungal ad issiwl x tmektit.
Arezzu x ukraf(la mort) n Sufya y iwi t ad inber
akraf n tigharin it’nin,tirra ns t ulid am w agga n
ungal amssalt’u(policier) ;Xlij tseqsat :may tghrim
g tinmel d idlisn smi tbabbam ku y ass ?xas aggwa
nsn irz’a ighir awn nnun,waxxa s w ammin illa
degsn iwaliwn n stit, xas g umezwaru y ixs i y idj
ad y isin ma g llan g ukemmus ih’tta, 3ad ara i
ttawg gher win it’nin »lh’urma nne,ssuruf aggasen
n mdden ar d telkemt anezgum nnek »(a, 38).
Awal u d idj uzett’a innegzan ; y ixs ad as tt w af
tilmi, ak ad inyuddu gher « tanyaft nnex d
tinnu »am makka ara t ini temghart Xlij. Ticeffert
nna teg tenbat’ (l’état voyou), taghul ttwassen ur
tqqim tssebhad’ ag idj ; mqqar tsdid am iman.dmag
llan x ufgan, ad issers aseqsi n ixf (l’identité), d w
amur as ighzan ad ili d winnes. Ixf nta, ttudert;
waxxa la teddu, illas manigher tssgunfa, al km t
Afssuy n ufsti agd Haddachi 11

ttawg x tisit at qqal ixf nns atjber ayn smi ur t ukiz


ixf ns ; ag ak ad y isin idj is ur igi ixf ns, agd wad d
iz’d’i, ayn ur iz’iln y igit ad tekwrt’ (défendre) x
inezgumn (causes) n win it’nin t adjt winnek ur y
ufi mas n itraran. Awal n ayt zik y iwid (1-
manigher teddit at azebbart ? 2-ad bbix akeccud’ n
3ari. 1- akem al tebbit wen am illan g uxbu).
Akay s iskkinen d tghawsiwin a ad aghuln zwarn
gher midden, is ran wen illan wasa, 3ad ar ttawgen
x ca it’nin ; Muh’emmad allig itt’ef aqbbuc n w
aman wwad’il, iswit ; inna y as i wsmun »anna d ur
tiwit gh tudert ur sul ak illi » (a, 42). Yiwt’ uggid
gher tizi nna manig ara issgut ih’enjifn, ur t it aker
xas idj iqmren, kem ixs ad imun d tudert. S iggitn a
yuzd manig ara i sti inidan it igin urd winin as t
utcen ; udm a ax iqqimen tgit « tawala n i tekken
dghi, manig ur tell ixas ict n tudert, ntat n tedder;
day t ssghuy a tebbi nnican agd ayn ur illin, i sur
telli tudert ffir ukra » (8).
Tawada jarn irezz’umn d umawis ur d at fedd’an ;
tawada d fadur imzarayn d ufz’az’. Xas kem ttiwt’
at d’r g tned’fit am makka tgu Sufya iddan
g »tugga nnes ».afgan urd « s 3nwa ag ucka. ca i
gan jar lgud d umezruy » (9), ak ad ijber gher nta,
bar is yucka (errance) stit, qah’ tisitin as it
tmmucen, ak ad y annay aqmu ns, ur xa ssaddant.d
Afssuy n ufsti agd Haddachi 12

kem as imghi ca umalu digs idd ad y ili la y amu


agd ca it’ni, sar izeddig as (10).

Tallst d udida :

Yuri Jean Wahl « ur telli twuri ur igin tallest », zeg


temnat’ ns adida (récit), ggutn as ag nta tizr’a t
ssalay timz’d’it igan zund buwdida mi ur iwhin
usemqadda n twaliwin « ufix ed ixf inu ger »
iberdan udida it itutcen i u nnejla, tawit i
uxemmem ad inwer gher ujemmat’ « yad’n zun d
igh felli iggut uz’az’u n ixf inu » (a, 80).
Ayn ur i ssidden igu tallest (ambiguë), tit’ iqqnen
tella g maggin adida. Wen isenyuddun awal g
uz’ett’ ayu, la yuki s ma ur itt’ifen acal is la tusit
agd nta ca zeg tmitafizikt n w awal (a, 81).
Tssiwl tmazirt yuli ghers uh’ers’i ighudan ; d
uh’ers’i yiwi wat’u yif it wen iqqnen maqqar yusi
tallest ; ak ad wen iqellbn ad issid, ixs as ad y iz’ir
mara issig s twuri yu ara yannay inidan « n tuska
nne ». Az’ett’a d yusi buwdida n imula, izzri as
tiqqad g w ul, ay nit iss’iwd’en ad i3neq
(désespoir) i mag tette rat y isin, allig isul unezgum
n ukwh’ars’ gher dat ur hn itci, ha suln t utcen
tighrad’ nsn i ma ten ijdarn g may gin nihni s yils
asn yakkan ad ilin g tudert a. Dda lh’aj iteggan
Afssuy n ufsti agd Haddachi 13

tirebba3 d ixxi nselmn, igu idj zzig sn, is yaghul


issawal i tarwa ns xas s ta3rabt (a, 58).tighrad’ a i
teddun xas g lehtuf zwanin tra hn tmurt baraka zeg
may teghd’af gher lmexzen (tiserfin )as ismqadd a
iberdan. La t adln midden ad isinen isd « igharasen
lli yad illan » (a, 70) mur yufi ad qqnen.
Iggut may ggunin ur as n illi walu ; zeg ssya ara
rzun iberdan it awin s tmazirt d ixfawn Nsn, d
iqerra nsn.
Adida d amh’ayl, illa zek zik ; tarselt issers
Elkhatir agd Imula n takzi, teddad ak a tezdy awal
d usekkil ha teghmes iw ubbr’aw (aqqa) iwwtin
ighli wahli. Ungal n Lkhatir yusi idj w agga
imeghren g tghuni ns is idda udida ns i fukk, ha
isul ur as y ufi asarut as irezz’mentiwwurin a d
izilaln zeyyernin.ak ad ifsiyw ukrus, aqqen ad n
awi aberrem gher ums’awat’ jar n ayt taddart ;
ams’awat’ dikkren d tammara, d tghuni g
tgelmusin x att awi menghuyt.
Tarbat ur teffegh, maggin argaz la issers xfes titt’ ;
d ay awin imh’at’arn gher berra (a, 87).d xas ten
xsn ad mzarayn agis, x at inin is as ffghen it’arn
ccwari. Mnid uzeyyer a, ihn it adjan ad gen aganun
n ddrur, d as n iggir, ara3a n uburz, d urezzu n w
addur yulin ; ammi tamt’ut’ ur tell ixas a kat
mermedd. D allig i ttuz’ughur d w acal ur iqqim i
Afssuy n ufsti agd Haddachi 14

urgaz udem ; xas ammi nta gher mi illa udem ;


tamt’ut’ tettcit g ilammen agd igaz’it’n.
Nenna mnid uzeyyer a, la n t af tirbatin n ayt
tmazirt xa t xsn ad mzarayn d ulemsi tagh tazzla,
«yuf ghid tamdint acku ur fellas ibezziz babas ad
en teg agelmus» (a, 63). Wen irezzun ad y isin ca x
unjaq (reussite) n ixinselmn, ixs as ad yaghul gher
usegmiya n ufrigh ; y iz’ir’ makka ar at isemqadda
ak ad y ili g tanumi ur itzbarn win it’nin. Asqsiy a
ibad’ ax y uc an ssid mmax allig it ajer bu tmurt
bab umerwas g unzagh as d y iwi. Aseqsi igu G.
Camps x ubghur n tneslmt g tmurt n lmughrib g
drus isggasen x uyn ur gin udayn neghd i3isawin g
wahli n tudertiwin sskin, xa n t sskwh’ar’as’ isd
merwasn imazighen d tnselmt, g tghuni.

Tamt’ut’ inger uzduz d tezr’ut’ :

Amzruy ak ad ittwassen, iqqen at tekket x ulemsi


iten yusin x tadawt n twetmin, it innalen i yingi n
ussan. D makka teh’t’a tewtemt ils (tutlayt) ay
teffer tikemsin n t3awidin, zzrinin ussan n usun.
Qqimen iseqsitn n tazzegt (sexe) ag ggin allagh n
maggin arezz’um ara d y asn imal.
Amsasa n ulemsi yezri x ussghad tegg temghart
agd tmezzyant. Ams’awat’ n lwacun d immatsn,
Afssuy n ufsti agd Haddachi 15

yujer wen ara ten izdin d babatsn. S w awal it’nin,


widda mi terca tenbat’ x at mlalan, ak ad gent ict n
twuri gher w ass umenghi. Gher ussan ighimi
manig illa umherram d tqebbat’ x at awin cwin
uh’ett’uy ara y adjn ah’erraz (ennemi) isusem ;
Zayna ak ad tas gher netc n ungal, anezgum as
itghiman, illa ikkasd zeg temnat’ n wen it yurun,
akad tawt’ s ghers, illa w awalg ixf n immas ; al
bbas d ad as teg makka »iyyi ur iz’e » (a, 99).
Tawsna tawtmt d tn maggin ass, tbad’ a tessurf
tifica n ikuras ; ara3a ns ur iqqur, ifsus ha ibenn, is
igu ah’ewwes’ gher tamda, ansa n w aman d
umalu.
Azett’a ur x ait ali kem ur as llin tighrad’ ; « iceqqa
yan igan yan ufus tizi yad » (a, 101) ; imci ur it
ffegh unelli i yan h’ma ad ifghel, neghd as n t’un w
afriwn jlant as, kem i s’ud’uzgu ; am makka tannay
Lalla Xlij.

Irat’ n tbarda : tamaggit :

Akeccum gher tmazirt ur d yusi x ubrid i gin


lmenjur, ur llin xas isawn ack i t ggunin, d uzawt’
(rejet) mah’d ur tkkir tasa. Tinebjuwt tella, sar
immurs’ y idj s urifi neghd laz’. Akerr’ef (refus) g
imula n tmektit tikliy idda at iyisin memmis n
Afssuy n ufsti agd Haddachi 16

tmazirt ixsn ad ighz gw ul n usun ak ad issers afus


x iman ussan. Ak as rez’mn taynert, ddan as laghan
Kasistu, am wn d y usin, ismun ayn ismun, d zeg w
ass mag mzaray ag idsn, sar zr’in zzegs agd ict ;
ggden t ad y ig agitsn am umezwaru ; ffir mara
igwhez alugn, bedden x atig n mag kred’ zeg tserfi,
inna s Da Mh’and : tessnet tellit iyyi g tizi yujren
tn iwt’n ghuri tarwa n taddart inu ; is « tsugert gh
ul in »(a,104).
Awal it lal an agd tssekt a, iddad ax y ini, widda ur
nessin, ur negguni ad ax xsin, h’meln ax. Askkin ar
isbezdan, nat mmax ur nggar at’ar’ gher wen
izwaren s uzawt’ n ut’ar’ ns ; ha n ssiglxfes ca i
gan ; al winin d udfnin ha qqimen d i3nz’al, kem ur
t aghuln ayt umazir ag gin i3enz’al. Ur illi mag hn
iggunin.
Ah stit, ttux iwin t id isaffen ur xa it gharn, d igran
ur ssebzigen tiregwin. Mmax allig d usin ayt
tmazirt ad h’emlen winin it ggaren tamaggit nsn,
gren widda ihn it sskwh’ar’s’n ad akin, isinen
magmes nihni, isd amyajar a ittaghulxas iusghan ;
s w awal it’nin isd d ad ilin stit, wini it amz’en
tamaggitasn itt asn zegnnej, am tbarda. X ubridu
yuri Kunzu » mara tget ckkinad ay t ili tmaggit nk
la sersn akt zeg nnej ? » (11).
Afssuy n ufsti agd Haddachi 17

Uqun :

Nuzd gher ugwhaz n tghuri n ungal ax yuri Lxatir,


ha tsul tghur’i x fad, ur tenni at qqen aqmu i
ughbalu n udida d w als amazigh. Isul g umett’ar’
n imula mara ittzuzrn, kem ixs idj ad ismuntarrect i
w as uqrif.

Inyan :
1- El khatir, Imula N Tmektit, ungal, phediprint ,2002 .asayn ara n eg gher zzat, la t
aghuln i tsufeght a.
2- Merleau_ponty, ayn nez’r’u d ur nez’r’i, afer ,218 .
3- Agunad’, Tasafut, utt’un, 35, oct ; 2002.
4- Wittgenstein « un calcul existe quand on le décri ».Grammaire philosophique, p .314 .

5- Borges, L’Herne, 1981, p, 79.


6- Matta n tat l metafizik ? (a, 14).
7- Ernisto Sabato, iz’ir Borges (a, 152).
8- M.Arkun : A3rat’ (coran) asgudj n : H.S’alh’, ttali3a, 2001, a, 74.
9- Raj Bncmsi : Fracture du désir, actes Sud, 1999, a, 49.
10- Emmanuel Lévinas : Martin Heidegger et l’ontologie, 1932. (l’intentionalité).
11- Le monde des livres, 19/09/2003.

Anda mungkin juga menyukai