Anda di halaman 1dari 14

lqlk6ssf] cWoog

-;'Qlktssf] a|xd
\ fnhfn;"q / ljgolktssf] dxfjUudfq_
— leIf' ;+3/lIft æ;4Dd sf]ljbÆ

;'QlktsM bL3lgsfoM a|xd


\ fnhfn;"q
ltlkts -lqlk6s_sf] tLg u|Gyx¿ ;'Qlkts, ljgolkts / clewDdlktsdWo] klxnf] u|Gy g}
;'Qlkts xf] . o; u|Gydf a'4åf/f b]lzt wd{nfO{ /fd|/L a'emfpgsf nflu ljljw lsl;dsf pbfx/0fx¿ lbP/
JofVof ul/Psf] 5 . o; u|GycGtu{t hDdf kf“rj6f u|Gyx¿ /x]sf 5g\ . tL x'g— \ -leIf' ;'dw
] wL/;'dw
]
-cg'=_ -;4d{ k|rf/s k'rM,@)%*_, k[= ! _
!= bL3lgsfo– o; u|Gydf nfdf] ;"q cyjf wd{bz
] gfx¿sf] ;+ux| ul//fv]sf] 5 . o;df hDdf #$
j6f ;"qx¿ /x]sf] 5 .
@= dlHemdlgsfo– o; u|Gydf 7"nf] klg xf]Og, ;fgf] klg xf]Og, aLrsf ;"q cyjf wd{bz
] gfx¿sf]
;+ux| ul/Psf] 5 . o;df !%@ j6f ;"qx¿ ;+slnt 5g\ .
#= ;+oQ
' lgsfo— o; u|Gydf ;"qsf] ¿kdf b]zgf ul//fv]sf wd{bz ] gfx¿nfO{ ljljw lsl;dn]
b]vfPsf 5g\ . h:tf] ls dxfs:oksf] ljifodf elg/fv]sf]nfO{ s:;k;+oQ ' , sf]zn b]zsf] 36gfqmdnfO{
b]vfP/ elg/fv]sf]nfO{ sf]zn;+oQ
' , dfu{;DaGwL elg/fv]sf]nfO{ dUu;+oQ
' cflb elg/fv]sf] 5 . o;df &&^@
;"qx¿ ;+slnt 5g\ .
$= c+uQ' /lgsfo– o; u|Gydf ;"q cyjf wd{bz ] gfnfO{ ;+Vofsf] cfwf/df 5'6o\ fO 5'6o\ fO b]vfOPsf]
5 . h:tf] ls Psdfq ePsf] wd{sf] ;+VofnfO{ Pslgkft, b"Od{ fq ePsf] wd{sf] ;+VofnfO{ b'slgkft, tLgdfq
ePsf] wd{sf] ;+VofnfO{ ltslgkft cflb ¿kn] b]vfOPsf] 5 . o; u|Gydf hDdf (%%& ;"qx¿ ;+slnt 5g\ .
%= v'2slgsfo– o; u|Gydf dflysf u|Gyx¿df ;dfj]z x'g g;s]sf ljljw s'/fx¿nfO{ ;+ul| xt
ul/Psf] 5 cyf{t\ o; u|Gydf ;"q cyjf klsGgs wd{bz ] gf cyjf >fjseflift, hLjgL / hftssf
pbfx/0fx¿ lbP/ JofVof ul//fv]sf] 5 . o;df nfdf] zLif{s ePsf !% j6f u|Gyx¿ ;dfj]z ePsf 5g\ . tL
x'g—
\ !_ v'2skf7, @_ wDdkb, #_ pbfg, $_ Oltj'Qs, %_ ;'Qlgkft, ^_ ljdfgjTy', &_ k]tjTy', *_ y]/ufyf,
(_ y]/Lufyf, !)_ hfts, !!_ lg2]; -dxflg2]; / r'Nnlg2];_ !@_ kl6;lDebfdUu, !#_ ckbfg, !$_ a'4j+;
/ !%_ rl/oflk6s .
;'Qlktssf] klxnf] u|Gy bL3lgsfo xf] . bL3lgsfonfO{ klg tLgj6f ju{df ljefhg ul/Psf] 5—
!= zLnvGw–jUu— zLnsf] ljifodf dfq b]vfOsf ;Dk"0f{ ljifox¿ Ps} 7fp“df ;+ul[ xt ul/Psf] ju{ g}
zLn:sGw xf] . o;df klg !# j6f ;"qx¿ ;dfj]z ePsf 5g\ .
@= dxf–jUu— o;df hDdf !) j6f ;"qx¿ ;dfj]z ePsf 5g\ .
#= kflys–jUu— o;df hDdf !! j6f ;"qx¿ ;dfj]z ePsf 5g\ .
bL3lgsfosf] klxnf] zLnvGwjUu cGtu{t ;dfj]z ePsf !# j6f ;"qx¿ o;k|sf/ /x]sf 5g\—
-!_ a|xd\ hfn;"q— o; ;"qdf pQd eGg] zAbsf] lj:t[t JofVof ul//fv]sf] 5 . t;y{ o; ;"qdf tTsfnLg

-(1)-
wdf{jnDjLx¿df ljBdfg ^@ k|sf/sf b[li6sf] ljifodf k|sfz kfl/Psf] 5 eg] tL b[li6x¿af6 a'4[ wd{sf]
ljifodf cGt/ /x]sf] s'/fnfO{ oxf“ k|i6\ofOPsf] 5 .
-@_ ;fd~`kmn;'Q— o; ;"qdf k|jl| ht x'gs
' f cflgz+; kmnx¿sf] lj:t[t JofVof ul/Psf] 5 .
-#_ cDa6\7;'Q— o; ;"qdf cDa6\7;+u ePsf] jfbljjfb tyf zfSox¿sf] pTkltsf] ljifodf k|sfz kfl/Psf]
5.
-$_ ;f]0fb08;'Q— o; ;"qdf ;f]0fb08 eGg] a|fx\d0f;+u jfbljjfb ePsf] kf“r k|sf/sf j|fx\d0fx¿sf] u'0f–
nIf0f af/]df JofVof ul/Psf] 5 .
-%_ s"6b08;'Q— o; ;"qdf k"hf ug]{ eg]sf] kz'x¿nfO{ aln lbO{ k"hf ug'e { Gbf ;dfhsf] ;]jf ug'{ g} pQd
/x]sf] / b]znfO{ ;'b9[ agfpgsf] nflu /fHosf] k|zf;g /fd|F] / alnof] x'gk' g]{ s'/f s"6b08 a|fx\d0f;+u ePsf]
jfbljjfb b]vfOPsf] 5 .
-^_ dxfln;'Q— o; ;"qdf dxfln lnR5lj;+u jfbljjfb ePsf] cfwf/df lbJorIF', lbJo>f]tsf ;fy;fy}
Sn]zflbnfO{ ljgfz ug];
{ Ddsf ljifox¿ ;dfj]z ePsf 5g\ .
-&_ hflno;'Q— o; ;"qdf hflno eGg] Ps TofuL / csf]{ Ps TofuL;+u hLjg / z/L/sf] ljifodf ePsf]
jfbljjfbnfO{ b]vfOPsf] 5 .
-*_ dxfl;xgfb;'Q— o; ;"qdf eujfg\ a'4n] cfkm"df ePsf ;fdfGo u'0fwd{bl] v lnP/ l;xgfb ug'e
{ Psf]
ljifonfO{ b]vfOPsf] 5 .
-(_ kf]67\ kfb;'Q— o; ;"qdf kf]67\ kfb kl/a|fhs;+u cQf / cGo tndflysf u'0fwd{sf ljifodf ePsf]
k|Zgf]Q/nfO{ b]vfOPsf] 5 .
-!)_ ;'e;'Q— o; ;"qdf cfgGb :ylj/ / ;'edfgj;+u ePsf] jfbljjfbsf] ljifonfO{ ;dfj]z ul/Psf] 5 .
-!!_ s]j§;'Q— o; ;"qdf s]jQ u[xkltnfO{ tLg k|fltxfo{sf] ljifodf wd{bz
] gf ug'e
{ Psf] s'/f ;dfj]z ePsf
5g\ .
-!@_ nf]lxRr;'Q— o; ;"qdf nf]lxRr a|fx\d0f;+u ePsf] ldYofb[li6 / lgGbf ug{ of]Uo / cof]Uo zf:tfx¿sf]
ljifodf jfbljjfb ul/Psf] s'/f b]vfOPsf] 5 .
-!#_ t]ljHh;'Q— o; ;"qdf lqj]b 1ftf a|fx\d0fx¿n] a|xd
\ fnfO{ b]vs
] f] / gb]vs
] f] eGg] ljifo / a|xd
\ Tjdf
nLg x'g] ljifonfO{ b]vfOPsf] 5 .

a|xd
\ hfn;"q
bL3lgsfosf] klxnf] ju{ zLn:sGwju{sf !# j6f ;"qx¿df klg xfdLn] rrf{ ug{ nfu]sf] ;"q xf]—
a|xd
\ hfn;'Q . a'4s} zAbdf eGg'kbf{ a|xd\ hfnnfO{ cy{hfn, wd{hfn, b[li6hfn, cg'kd ;+uf| dlht eg] klg
x'G5 . of] ;"q zLn:sGwju{sf] nf]slk|o ;"qsf] ¿kdf klg lnOG5 . o; ;"qdf a'4sfnLg ^@ bfz{lgs l;4fGt
dtsf] ljj]rgf ul/Psf] 5, h'g dtnfO{ ldYofb[li6sf] ;+1f klg lbOG5 . To:t}, tTsfnLg wfld{s / ;fdflhs
hLjgnfO{ klg o;n] /fd|/L b]vfOPsf] 5 . hLjgofkgsf ;fwg, cfdf]b–k|df]bsf ;f}Gbo{ ;fdu|L, o'4sf
ljleGg k|sf/x¿sf] ljifodf klg /fd|f] j0f{g o; ;"qdf cfPsf] 5 .
o; ;"qsf] d"n u|Gycg';f/, eujfg\ a'4 leIf';3
+ ;lxt /fhu[x / gfnGbfaLrsf] af6f]df uO/fVg'ePsf]
x'G5 . ToxL ;dodf ;'lKko kl/a|fhs cfkm\gf lzio a|DxbQdfgjsf ;fy eujfg\ a'4sf] kl5kl5 af6f]df

-(2)-
uO/fv]sf] x'G5 . To;a]nf ;'lKko kl/a|fhsn] eujfg\ a'4sf] lgGbf ub{5, wd{ / ;+3sf] klg lgGbf ug{kU' 5 t/
p;s} lzio a|xd \ bQ eg] a'4sf] klg k|z;
+ f ub{5, wd{ / ;+3sf] klg k|z; + f ub{5 . o;/L u'¿ / lziosf] s'/f
gldn]sf] ljifonfO lnP/ ;f"emkv leIF'x¿df s'/f rNb5 . oxL s'/fnfO{ eujfg\ a'4n] hfGg'eO{ cf1f
ug'x{ G' 5, s;}n] klg lq/TgnfO{ lgGbf u¥of] eGb}df l/;fpg'kg],{ c;Gtf]if x'gk' g]{ h¿/L 5}g . s;}n] k+z
| ;
+ f u¥of]
eGb}df klg Hofb} xlif{t eO/fVg' x“b' g} . a¿ To;sf] sf/0f, ;To–c;TonfO{ /fd|/L kl/If0f ug]l{ t/ Wofg
lbg'kb{5 .
To;a]nf eujfg\ a'4n] of] klg eGg'xG' 5— s;}n] klg eujfg\ a'4nfO{ k|z;
+ f ug{cfp“bf tLgj6f
u'0fx¿nfO{ lnP/ k|z;
+ f ug{;S5 . tL tLg s] s] x'g\ t eGbf r"nzLn, dWodzLn / pQdzLn x'g\ .
eujfg\ a'4sf cg';f/, r"nzLn eGgfn] ;–;fgf zLnx¿ eGg] a'lemG5 . h:tf] k|f0fLlx+;f gug',{ rf]/L
gug',{ a|xd
\ ro{ kfng ug',{ c;To gaf]Ng', r'sln gug',{ s8f jrg gaf]Ng', cgy{s s'/f gug',{ aLp /
la¿jfx¿nfO{ gfz gug],{ ljsfn ef]hgaf6 6f9f /xg], gfr, ufg afhf tyf cGo k|bz{gL x]g{] sfdaf6 cnu
/xg], dfnf–;'uGw–n]kg cn+sf/ nufpg], >[u+ f/ gug],{ pRr cf;g / dxf;gaf6 lj/t /xg], ;'g, rf“bL,
sf“rf] wfGo ju{, sf“rf] df;', :qL tyf s'df/L, bf; bf;L, e]8f, afv|f, s'v/' f, ;'u“ /' , xfQL, ufO{, 3f]8f–3f]8L, v]t
tyf hUufhdLgx¿ u|x0f ug]{ sfdaf6 cnu /xg], s'g} u[x:yLsf] b"tsf] sfdaf6 cnu /xg], t/fh', 9s,
dfgf–kfyLdf 5nsk6 gug],{ 3"; lng]–lbg], 5nsk6 ug],{ 5sfpg] / gSsnL ;'g rf“bL agfpg] sfdaf6
cnu /xg] , xft–v' § f sf6\ g ] , xTof ug] { , af“ W g] , n' 6 \ g ] , 8s} 6 L ug] { cflb sfdaf6 cnu
/xg] cflb ;a} r"nzLn x'g\ .
dWodzLn eGgfn] jLp tyf la¿jfx¿ gfz gug],{ vfglkg tyf j:qsf] nflu ;+ux| gug],{ gfr,
ufg, afhf, gf6s cflb cg'lrt bz{gaf6 6f9f /xg], ljljw k|sf/sf h"jf cflb k|dfb:yfgdf aflh /fv]/ v]Ng
ghfg], 7"N7"nf cf;gdf ga:g], z/L/nfO{ cn+st[ kfg]{ sfd gug],{ >d0fe]ifnfO{ g;'xfp“bf], lg/y{s s'/f u/]/
ga:g], ltdLeGbf d s] sd eGb} lju|xsyg ug]a{ f6 cnu /xg], c;To s'/f gaf]Ng], r'sln gug],{ 3'dfOlkm/fO{
s'/f gug],{ c¿nfO{ g/fd|f] glrtfpg], nfe;Tsf/sf] cfzf /fv]/ s'/f gug],{ yf]/} lbP/ w]/} lng] :jefjaf6
cnu /xg] cflb a'lemG5 .
dxfzLn cGtu{t lt/R5fg -5'b_| ljBfåf/f ldYofhLljsf gug]{ eGg] a'lemG5 . oxf“, lgldQnfO{ x]//] ,
;kgfsf] s'/fnfO{ x]//] , d';fn] j:q sf6]sf] cflb x]//] hLljsf ug',{ dl0f/Tg x]//] , 58Lsf] nIf0f x]//] , sk8fsf]
nIf0f x]//] , z:qsf] nIf0f x]//] hLljsf ug',{ gIfqsf] ljifodf /fhfnfO{ lalGt u/]/ hLljsf ug',{ rGb|ux| 0f,
;"ou{ x| 0f OToflb x]//] hLljsf ug',{ kfgL k/]sf] gk/]sf] OToflb ljifonfO{ x]//] hLljsf ug',{ efsn ug],{ efsn
k"/f ug],{ cf}ifwL ldnfpg] OToflb u/L hLljsf ug'{ ;a} ldYofhLljsf x'g\ .

^@ k|sf/sf b[li6
o;kl5 eujfg\ a'4n] tTsfnLg >d0fa|fx\d0fx¿df ljBdfg ^@ k|sf/sf b[li6x¿sf] ljifodf cf1f
ug'x{ G' 5 . To;f] eg]sf] dtna xf], of] ;+;f/df k|To]s j:t'x¿ s;/L eP/ cfP < eGg] ljifodf ljrf/ ug]x{ ¿
-k'AaGtslKks_ !* k|sf/sf / tL ;a} a:t'x¿ cGtdf s] eP/ hfg] xf] < egL ljrf/ ug]x{ ¿ -ckGtslKks_
$$ k|sf/sf x'g\ .

klxnf] k'AaGtslKko !* b[li6

-!_ zfZjtjfb -;+;f/ / nf]s l:y/ 5 eGg]x¿_ rf/yl/


-(3)-
s_ k'jl{] gjf;fg';lt 1fgsf] cfwf/df Ps hGdb]lv Ps nfv sNksf] s'/f hfGg]x¿ klg d]/f] cfTdf
-cQf_ / of] ;+;f/ lgTo xf] eGg] wf/0ff /fVg]x¿ 5g\ .
v_ Ps ;+jt{ sNkb]lv b; ;+jt{ sNksf] s'/f hfGg]x¿n] klg cfTdf / ;+;f/ lgTo xf] eGg] wf/0ff
/fVg]x¿ 5g\ .
u_ b; ;+jt{ sNkb]lv rfnL; ;+jt{ sNk;Ddsf] s'/f hfGg]x¿n] klg cfTdf / ;+;f/ lgTo xf] egL
wf/0ff /fVg]x¿ 5g\ .
3_ ts{ / ljdz{åf/f klg cfTdf / ;+;f/ lgTo xf] egL wf/0ff /fVg]x¿ 5g\ .

-@_ cf+lzs zfZjtjfbL -s]xL zfZjtjfbL / s]xL czfZjtjfbL eGg]x¿_ rf/yl/


s_ a|xd
\ f g} Psdfq lgTo zfZjt xf], a|xd
\ fåf/f lgld{t xfdL clgTo xf] eGg] wf/0ff /fVg]x¿ .
v_ /dfOnf] u/]/ bf]ifk"0f{ x'g] b]jtfx¿ -lv2fkbf]l;sf_ czfZjt / cGo b]jtfx¿ zfZjt xf] eGg]
wf/0ff /fVg]x¿ .
u_ l/;n] c¿nfO{ g/fd|F] lrtfpg] b]jtfx¿ -dgf]kbf]l;sf_ czfZjt / cGo b]jftfx¿ zfZjt xf]
eGg] wf/0ff /fVg]x¿ .
3_ cfkm\g} ts{ / ljdz{åf/f cfkm\gf] z/L/ czfZjt / cfkm\gf] dgdfq zfZjt xf] eGg] wf/0ff
/fVg]x¿ .

-#_ cGt–cgGtjfb -cGt / cgGt eGg] wf/0ff /fVg]x¿_ rf/yl/


s_ ;dflwåf/f of] ;+;f/fsf] cGt 5 eGg] wf/0ff /fVg]x¿
v_ ;dflwåf/f of] ;+;f/ cgGt 5 eGg] wf/0ff /fVg]x¿
u_ ;dflwåf/f tn / dflysf] efu cGt 5 t/ bfof" / afof" cgGt 5 eGg] wf/0ff /fVg]x¿
3_ cfkm\g} ts{ / ljdz{åf/f of] ;+;f/ cGt ePsf] klg xf]Og, cgGt ePsf] klg xf]Og eGg] wf/0ff
/fVg]x¿ .

-$_ cd/fljIf]kjfb -tfGbf r'l8b}g, sf6\bf 5'l§b}g eg];l/ cl:y/ lsl;dn] jrg
af]Ng]x¿_ rf/yl/
s_ c1fgtfsf] sf/0fn] c;Tosf] eon], c;Tosf] 3[0ffn] o:tf] -dt_ klg 5}g, To:tf] klg 5}g,
cGoyf klg 5}g, To:tf] 5}g eGg] klg 5}g eGg]x¿,
v_ c1fgtfsf] sf/0fn] pkfbfgsf] eon], pkfbfgsf] 3[0ffn] o:tf] -dt_ klg 5}g, To:tf] klg 5}g,
cGoyf klg 5}g, To:tf] 5}g eGg] klg 5}g eGg]x¿,
u_ c1fgtfsf] sf/0fn] k|Zg ;f]wfOsf] eon], k|Zg ;f]wfOsf] 3[0ffn] o:tf] -dt_ klg 5}g, To:tf] klg
5}g, cGoyf klg 5}g, To:tf] 5}g eGg] klg 5}g eGg]x¿,
3_ lga'l{ 4 / d"9tfsf] sf/0fn] To:tf] xf] klg eGb}g, To:tf] xf] klg eGb}g, cGoyf xf] klg eGb}g, xf]Og
klg eGb}g, xf]Og eg]sf]nfO{ xf]Og klg eGb}g .
-(4)-
-%_ cwLTo;d'TkGgjfb -cfkm\;c
] fkm pTkGg x'G5 eGg]x¿_ b'Oyl/
s_ c;+1L;Tj eGg] b]jtfx¿ ;+1L;Tj eP/ hGdG5g\ / sf/0flagf g} cfkm" / nf]s pTkGg ePsf] xf]
eGg]x¿
v_ cfkm\g} ts{ / ljdz{sf] cfwf/df cfkm" / of] nf]s sf/0flagf g} pTkGg ePsf] xf] eGg]x¿ .

ck/fGt;DaGwL $$ b[li6
o; cGtu{t !^ k|sf/sf d/]kl5 xf]z x'G5 eg]/ k|1Kt ug]{ ;+1L cfTdfjfbLx¿, * k|sf/sf d/]kl5
xf]z x'b“ g} eg]/ k|1Kt ug]{ c;+1L cfTdfjfbLx¿, * k|sf/sf d/]kl5 g xf]z x'G5, g xf]z x'b" g} eGg] g}j;+1L
gf;+1L jfbLx¿, & k|sf/sf d/0fkl5 cfTdf ljR5]8 jf nf]k x'G5 eGg] pR5]8 jfbLx¿ / % k|sf/sf b[i6wd{
lgjf{0f jfbLx¿ -jt{dfg hLjgd} k|ToIf¿kn] lgjf{0f x'G5 eGg] jfbLx¿_ u/L hDdf $$ k|sf/sf b[li6x¿sf]
rrf{ ePsf] 5 .

-s_ !^ k|sf/sf d/0fkl5 ;+1f -xf]z_ x'G5 eGg] ;+1L cfTdfjfbLx¿M


!_ ¿kjfg\ cfTdf xf], d/0fkl5 lgTo cljgf;L / ;+1L x'G5,
@_ c¿kjfg\ cfTdf xf], d/0fkl5 lgTo cljgf;L / ;+1L x'G5,
#_ ¿kjfg\ / c¿kjfg\ cfTdf xf], d/0fkl5 lgTo cljgf;L / ;+1L x'G5,
$_ g ¿kjfg\, g c¿kjfg\ cfTdf xf], d/0fkl5 lgTo cljgf;L / ;+1L x'G5,
%_ cfTdfsf] cGt x'G5, d/0fkl5 lgTo cljgf;L / ;+1L x'G5,
^_ cfTdfsf] cGt x'Gg, d/0fkl5 lgTo cljgf;L / ;+1L x'G5,
&_ cfTdfsf] cGt klg x'G5 cgGt klg x'G5, d/0fkl5 lgTo cljgf;L / ;+1L x'G5,
*_ cfTdfsf] g cGt x'G5, g cgGt x'G5, d/0fkl5 lgTo cljgf;L / ;+1L x'G5,
(_ cfTdf PsfTd;+1L x'G5, d/0fkl5 lgTo cljgf;L / ;+1L x'G5,
!)_ cfTdf gfgfTd;+1L x'G5, d/0fkl5 lgTo cljgf;L / ;+1L x'G5,
!!_ cfTdf k|df0f;lxt x'G5, d/0fkl5 lgTo cljgf;L / ;+1L x'G5,
!@_ cfTdf k|df0f/lxt x'G5, d/0fkl5 lgTo cljgf;L / ;+1L x'G5,
!#_ cfTdf laNs'n ;'vL x'G5, d/0fkl5 lgTo cljgf;L / ;+1L x'G5,
!$_ cfTdf laNs'n b'MvL x'G5, d/0fkl5 lgTo cljgf;L / ;+1L x'G5,
!%_ cfTdf ;'vL / b'MvL x'G5, d/0fkl5 lgTo cljgf;L / ;+1L x'G5,
!^_ cfTdf cb'MvL c;'vL x'G5, d/0fkl5 lgTo cljgf;L / ;+1L x'G5 .

-v_ * k|sf/sf d/0fkl5 ;+1f 5}g -a]xf];L x'g_] eGg] c;+1L cfTdfjfbLx¿
!_ ¿kjfg\ cfTdf xf], d/0fkl5 clgTo / c;+1L x'G5,

-(5)-
@_ c¿kjfg\ cfTdf xf], d/0fkl5 clgTo / c;+1L x'G5,
#_ ¿kjfg\ / c¿kjfg\ cfTdf d/0fkl5 clgTo / c;+1L x'G5,
$_ g ¿kjfg\, g c¿kjfg\ cfTdf d/0fkl5 clgTo / c;+1L x'G5,
%_ cfTdf cGt/lxt x'G5, d/0fkl5 clgTo / c;+1L x'G5,
^_ cfTdf cgGt x'G5, d/0fkl5 clgTo / c;+1L x'G5,
&_ cfTdf cGt / cgGt x'G5, d/0fkl5 clgTo / c;+1L x'G5,
*_ cfTdf g cGt g cgGt x'G5, d/0fkl5 clgTo / c;+1L x'G5 .

-u_ * k|sf/sf d/0fkl5 g xf]z x'G5, g xf]z x'b“ g} eGg] g}j;+1L gf;+1L jfb
!_ ¿kjfg\ cfTdf xf], d/0fkl5 cfTdf g}j;+1L gf;+1L x'G5 eGg] k|1Kt ug]x{ ¿,
@_ c¿kjfg\ cfTdf xf], d/0fkl5 cfTdf g}j;+1L gf;+1L x'G5 eGg] k|1Kt ug]x{ ¿,
#_ ¿kjfg\ / c¿kjfg\ cfTdf xf], d/0fkl5 cfTdf g}j;+1L gf;+1L x'G5 eGg] k|1Kt ug]x{ ¿,
$_ g ¿kjfg\, g c¿kjfg\ cfTdf xf], d/0fkl5 cfTdf g}j;+1L gf;+1L x'G5 eGg] k|1Kt ug]x{ ¿,
%_ cfTdf cGt x'G5, d/0fkl5 cfTdf g}j;+1L gf;+1L x'G5 eGg] k|1Kt ug]x{ ¿,
^_ cfTdf cgGt x'G5, d/0fkl5 cfTdf g}j;+1L gf;+1L x'G5 eGg] k|1Kt ug]x{ ¿,
&_ cfTdf cGt / cgGt x'G5, d/0fkl5 cfTdf g}j;+1L gf;+1L x'G5 eGg] k|1Kt ug]x{ ¿,
*_ cfTdfsf] g cGt g cgGt x'G5, d/0fkl5 cfTdf g}j;+1L gf;+1L x'G5 eGg] k|1Kt ug]x{ ¿ .

-3_ & k|sf/sf pR5]bjfbLx¿M


!_ rf/dxfe"tn] ag]sf] of] z/L/ d/0fkl5 plR5Gg / ljgfz x'G5,
@_ d/0fkl5 sfdfjr/ b]jnf]ssf] cfTdfdf k'U5 / To;kl5 plR5Gg / ljgfz x'G5,
#_ d/0fkl5 dgf]do cfTdfdf k'U5 / To;kl5 plR5Gg / ljgfz x'G5,
$_ d/0fkl5 cgGt cfsfz egL cfsfzfgGTofotgdf k'U5 / To;kl5 plR5Gg / ljgfz x'G5,
%_ d/0fkl5 cgGtlj1fg egL lj1fgGTofotg k|fKt ub{5 / To;kl5 plR5Gg / ljgfz x'G5,
^_ d/0fkl5 s]xL 5}g egL cfls~rGofotg k|FKt ub{5 / To;kl5 plR5Gg / ljgfz x'G5,
&_ d/0fkl5 of] zfGt xf], of] k|l0ft xf] egL g}j;+1fgf;+1fotg k|fKt ub{5 / To;kl5 plR5Gg /
ljgfz x'G5 .

-ª_ % k|sf/sf b[i6wd{ lgjf{0fjfbM


!_ of] cfTdfn] k~rsfdu'0f ef]u/] o;} hGddf lgjf{0f k|fKt ub{5,
@_ of] cfTdf ljts{ ljrf/ k|Llt ;'v Psfu|tfo'Qm k|ydWofgdf k'u/] o;} hGddf lgjf{0f k|fKt ub{5,

-(6)-
#_ k|Llt ;'v Psfu|tfo'Qm låtLoWofgdf k'u/] o;} hGddf lgjf{0f k|FKt ub{5,
$_ :d[lt;Dk|hGoo'Qm -pk]Iffo'Qm_ t[ltoWofgdf k'u/] o;} hGddf lgjf{0f k|fKt ub{5,
%_ pk]Iff:d[lt kl/z'4 u/L rt'yW{ ofgdf k'u/] o;} hGddf lgjf{0f k|fKt ub{5 .
eujfg\ a'4sf] pkb]z xf], tyfut a'4nfO{ r"nzLn, dWodzLn / dxfzLnnfO{ x]//] k|z;+ f u/]sf] 7"nf]
sbflk xf]Og, a¿ oL ^@ k|sf/sf b[li6af6 klg pRrtxsf] l;4fGt / ljrf/ /fVg'xg' ] u'0fwd{ hfg]/ ul/Psf]
k|z;
+ f g} dxfg\ / pQd k|z;+ f x'g cfp“5 .

ljgolk6sM dxfjUuM af]lwsyf, wDdrSskjQg, oz k|jH| of, pk;Dkbf ljlw


lqlk6ssf] bf];f| ] lk6s xf]— ljgolk6s -Dicipline_ . o; lk6sdf a'4sf >fjslziox¿ leIf'–
leIf'0fLx¿sf cfrf/ ;DaGwL lgod tyf To; ;DaGwL Oltxf/ / JofVofx¿nfO{ ;+ux| ul//fv]sf] 5 . of]
u|GynfO{ kf“rj6f u|Gydf ljefhg ul/Psf] 5 . tL x'g— \ -leIf' ;'dw
] wL/;'dw
] -cg'=_ -;4d{ k|rf/s
k'rM,@)%*_, k[= ! _
!= dxflje¨ -leIf'lje¨_— leIF'x¿n] ug{ gx'g] @@& lgodx¿sf] ljifodf pNn]v ePsf] u|Gy,
@= leSv'0fLlje¨— leIf'0fLx¿n] ug{ gx'g] #!! lgodx¿sf] ljifodf ;+ux| ul/Psf] u|Gy,
#= dxfjUu— ;a}eGbf klxn] a'4hLjgL / ljgoljlw ljifodf pkb]z ePsf] u|Gy,
$=r'NnjUu— ljgo–lgodsf] ljlw / leIf'0fLx¿sf] pboqmd clg ;+ufogfsf] Oltxf;sf ljifodf
pNn]v ePsf] u|Gy,
%=kl/jf/— ljgosf otfptfsf] s'/fx¿ ;+ux| ul//fv]sf] u|Gy .
;fdfGotM lqlk6ssf] ljefhg ul/Psf] ;"rLdf ljgolk6snfO{ o;/L klg ljefhg ul/Psf] kfOG5,
h'g a'4sfnLg k|To]s u|Gyx¿df kfOG5—
!= kf/flhskfln,
@= kflrlQokfln,
oL b'On
{ fO{ ;'Qlje¨ klg elgG5 .
#= dxfjUukfln,
$=r'NnjUukfln
oL b'O{nfO{ vGws klg elgG5 .
%=kl/jf/kfln

ljgolk6ssf oL kf“r u|Gyx¿dWo] klg oxf“ rrf{ x'g nfu]sf] u|Gy s]jn dxfjUudfq xf] . dxfjUu
eGgfn] zAbaf6} :ki6 x'gcfp“5– 7"nf] ju{ . o; dxfjUu u|Gydf hDdf bzj6f vGwsx¿ -cWofox¿_
;d]l6Psf 5g\ . tL x'g—\ -dxfk+l8t /fx'n ;f+:s[Tofog, ljgo–lk6s -tfOjfg, b s/kf]/t] af]l8 ckm b af}4
Pb'sz
] g kmfp08]zg_, k[= &#–##*_
!= dxfvGws -7"nf] vGw_,

-(7)-
@= pkf];yvGws -pkf];y ljifo_,
#= j:;"kgflosvGws -jiff{jf;sf] ljifo_,
$= kjf/0ffvGws -kjf/0ffsf] ljifo_,
%= rDdvGws -5fnfsf] ljifodf_,
^= e];HhvGws -cf}iflw ug]{ ljifodf_,
&= sl7gsf08 -sl7gsf] ljifodf_,
*= rLj/:sGws -rLj/sf] ljifodf_,
(= rDk]oo\ :sGws -rDkfgu/df ePsf] 36gfsf] ljifodf_,
!)= sf]zlDa:sGws -sf];lDadf ePsf] 36gfsf] ljifodf_ .
oL dxfvGwsx¿df klg xfdLnfO{ rflxPsf] cWofo xf], klxnf] vGw cyf{t\ dxfvGws . o; cWofodf
eujfg\ a'4n] af]lw1fg k|fKt ug'{ePsf] s'/fb]lv lnP/ klxnf] wd{rqmk|jt{g;"qsf] b]zgf ug'{ePsf],
cgQnSvg;"qsf] b]zgf ug'e { Psf], ozs'nk'q / pgsf kl/jf/ clg pgsf ;fyLx¿nfO{ wd{bz ] gfåf/f af]w
u/fpg'ePsf], xhf/ hl6nx¿nfO{ cflbQkl/ofo;"qsf] pkb]z ug'e { O{ af]w u/fpg'ePsf], lalDa;f/ /fhfnfO{
wd{bz ] gf ug'e
{ O{ af]w u/fpg'ePsf], ;fl/k'q / df}bu\ Nofogx¿ k|jl| ht x'gcfPsf], pkHemfoa|t -cfkm"nfO{
k|jl| ht u/fpg'xg' ] u'¿k|lt ug'k{ g]{ sQ{Jo_, ;l4ljxfl/sj|t -cfkm"n] k|jl| ht u/fPsf] lzionfO{ ug'k{ g]{ sQ{Jo_,
k|0ffd -lgZsfzg ug]_{ , Ifdf dfUg], `lQrt'Tysd{åf/f pk;Dkbf x'g,] rf/ lg:;osf] ljifodf eGg], cfr/Loj|t
-cfrfo{kl| t ug'k{ g]{ sQ{Jo_, cGt]jfl;sj|t -cfkm\gf] cf>o lnPsfx¿nfO{ ug'k{ g]{ sQ{Jo_, lg:;o lbg]nfO{
/f]ls/fVg], k|jl| ht u/fpg], klxnf tLy{s + / eP/ cfPsfx¿nfO{ k|jl| ht u/fpg], k7g–kf7g u/fpg], aGw'sDd,
k|jl| ht x'g] u'0f;DklQ gx'g,] >fd0f]/ x'g,] >fd0f]/nfO{ b08 lbg] lzIffkb, k|jl| ht ug{ gx'g,] pk;Dkbfljlw,
;+odåf/f bf]if geOsg klg leIf'nfO{ b08 lbg];Ddsf] pNn]v k/]sf] 5 .
ljgolk6ssf] dxfjUu u|GycGtu{t cfpg] klxnf] cWofo dxfvGwsleq kg]{ rf/j6f ljifox¿dfqsf]
xfdLn] oxf" cWoog ug{ uO/x]sf 5f}+ . tL x'g—
\
!= af]lw syf
@= wDdrSskjQg
#= oz k|jH| of
$= pk;Dkbf ljlw
ca xfdL oL ljifox¿sf] ;+lIfKt rrf{ ug{lt/ nfuf}+ .

!= af]lw syfM
o; af]lw syfcGtu{t eujfg\ a'4n] af]lwd08kdf a:g'eO{ af]lw1fg k|fKt ug{e ' O;s]kZrft\ klxnf]
;Ktfxdf pxf“n] k|fKt ug'e { Psf] k|ltTo;d'Tkfb, o;sf] lg/f]w / df/;]gfnfO{ k/flht ug]{ ljifodf dgg
ug'e
{ Psf] s'/f cfPsf] 5 . -dxfk+l8t /fx'n ;f+:s[Tofog, ljgo–lk6s -tfOjfg, b s/kf]/t] af]l8 ckm b af}4
Pb'sz] g kmfp08]zg_, k[= &%_
ljgolk6ssf] d"n kflncg';f/, eujfg\ a'4 ev{/} af]lw1fg cjaf]w ug'e
{ O{ g]/~hgf gbLsf] lsgf/fdf

-(8)-
af]lwa[Ifdf al;/fVg'eO{ ljd'lQm ;'vfg'el" t ul//fVg'xG' 5 . o;} ;dodf pxf“ /fqLsf] k|yd ofddf k|ltTo;d'TkfbnfO{
cg'nf]d -dflyb]lv tn;Dd_ / k|ltnf]d -tnb]lv dfly;Dd_ ljrf/ ug'x{ G' 5— cljBfsf] sf/0f ;+:sf/ x'G5,
;+:sf/sf] sf/0f lj1fg x'G5, lj1fgsf] sf/0f gfd–¿k, gfd–¿ksf] sf/0f 5 cfotg, 5 cfotgsf] sf/0f
:kz{, :kz{sf] sf/0f j]bgf, j]bgfsf] sf/0f t[i0ff, t[i0ffsf] sf/0f pkfbfg, pkfbfgsf] sf/0f ej, ejsf] sf/0f
hflt-hGd_, hfltsf] sf/0f h/f-a[4Tj_, d/0f, zf]s, kl/b]j, b'Mv, bf}dg{ :o, pkfof; x'G5 . o;/L of] ;+;f/sf]
b'Mv:sGwsf] pTklQ x'G5 . cljBfsf] k"0f{tM lg/f]wn] ;+:sf/sf] ljgfz x'G5, ;+:sf/sf] gfzn] lj1fgsf] gfz
x'G5, lj1fgsf] gfzn] gfd–¿k gfz x'G5, gfd–¿ksf] gfzn] 5 cfotgsf] gfz x'G5, 5 cfotgsf] gfzn]
:kz{ gfz x'G5, :kz{sf] gfzn] j]bgf gfz x'G5, j]bgfsf] gfzn] t[i0ff gfz x'G5, t[i0ffsf] gfzn] pkfbfg gfz
x' G 5, pkfbfgsf] gfzn] ej gfz x' G 5, ej gfzn] hfltsf] gfz x' G 5, hfltsf] gfzn]
h/f, d/0f, zf]s, kl/b]j, b'Mv, bf}dg{ :o, pkfof; gfz x'G5 . o;/L b'Mv:sGwsf] gfz x'G5 .Æ
eujfg\ a'4n] pTklt ;a} s'/f x]t' / k|Tooåf/f ;DalGwt /x]sf] s'/fnfO{ /fd|/L hfGg'eP/ pbfg jfSo
k|s6 ug'e
{ of] — hf] a|Fx\d0fn] d]xgt u/L x]5g{ ,\ p;nfO{ wd{ k|s6 x'g5
] / p;sf] z+sf x6\g] 5 lsgeg] x]t'
/ wd{nfO{ cjaf]w u/]sf] x'gfn] xf] .
/ffqLsf] bf];f| ] ofddf klg eujfg\n] a'4n] k|ltTo;d'Tkfbsf] cg'nf]d k|ltnf]d dgg ug'e
{ of] . ta
eujfg\ a'4n] o;/L pbfg JoQm ug'e { of]— hf] a|fx\d0fn] d]xgt u/L wd{nfO{ k|s6 ub{5g\, p;sf] z+sf
x6\g5
] , lsgeg] k|Toodf cGt hfg]sf]n] xf] .
eujfg\ a'4n] /fqLsf] clGtdofddf klg k|ltTo;d'TkfbnfO{ To;/L g} dgg ug'e{ O{ pbfg jfSo JoQm
ug'x{ G' 5— hf] a|Fx\d0fn] w]/} d]xgt u/L wd{nfO{ hfGb5g\, Tof] a|Fx\d0fn] df/ tyf To;sf ;]gfx¿nfO{
k/flht ug]5 { g\, h;/L ;"on { ] cfsfznfO{ HjfHjNodfg agfOlbg] xf] .

@= wDdrSskjQgM
o; cWofodf eujfg\ a'4nfO{ ;xDklt a|xd \ fsf] k|fy{gfb]lv lnP/ Clifktgd[ubfjgsf] ;f/gfydf
k'Ug'eP/ k~reb|juL{ox¿nfO{ klxnf] wd{bz ] gf ug'e
{ Psf] / ltgLx¿n] a'4sf] pkb]znfO{ a'em]sf] s'/f;Dd
pNn]v ePsf] 5 . -dxfk+l8t /fx'n ;f+:s[Tofog, ljgo–lk6s -tfOjfg, b s/kf]/t] af]l8 ckm b af}4 Pb'sz ] g
kmfp08]zg_, k[= &(_
ljgolk6ssf] d"n kflncg';f/-kfln ljgo–lk6s_, eujfg\ a'4n] cfkm"n] 1ft ug'e { Psf] pkb]znfO{
uDeL/ hfGg'eO{ ;+;f/df e'ns ] f dfG5]x¿n] s] a'em\nfg\ egL al;/fv]sf] ;dodf ;xDklt a|xd \ faf6 wd{sf]
k|rf/ k|;f/ ug{df cg'/f]w ub{5g\ . ta eujfg\ a'4n] wd{bz ] gf ug]{ lglZrt ug'e
{ O{ s;nfO{ wd{bz] gf ug]{
egL ljrf/ ug'x{ G' 5 . ;a}eGbf klxn] pxf“n] cfnf/sfnfdnfO{ ;Demg'eof] t/ pgL ;ft lbg cl3dfq k/nf]s
eO;s]sf] b]Vg'eof] . tTkZrft\ p2s/fdk'qnfO{ ;Demg'eof] t/ pgL klg uPs} /ftLdfq k/nf]s ePsf]
b]Vg'eof] . To;kl5 pxf“n] k~reb|juL{ox¿nfO{ ;Demg'eof] / pgLx¿ xfn Clifktg d[ubfjgdf al;/fv]sf]
s'/f klg hfGg'eof] . eujfg\ a'4 pt}lt/ hfg'xG' 5 .
af6f]df pxf“n] pks eGg] cfhLjs e]6g\ x' G' 5 . pks cfhLjgn] eujfg\ a'4;+u s]xL k|Zg klg
;f]Wb5 t/ cfkm\g} cledfgsf] sf/0fn] ubf{ a'4h:tf] dxfk'¿ifnfO{ e]6/] klg pgn] s]xL klg 1fg lng ;s]g .
qmdzM eujfg\ a'4 Clifktg d[ubfjgdf k'Ug'eof] . z'¿df t tL k~reb|juL{ox¿n] a'4k|lt s'g} jf:tf
ghgfpg] ;Nnfxn] gb]v; ] l/ al;/fv] t/ a'4 glhls+b} cfpg'xb“' f pgLx¿ cfkm\gf] ;Nnfxdf l:y/ x'g g;s]/
a'4nfO{ ug'k{ g]{ ;Tsf/–uf}/j ug{ k'u] . ta a'4n] pgLx¿nfO{ /fd|/L ;Demfpg'eO{ z'¿df t k|jl| htx¿n] b'O{
cGtnfO{ 5f]8g\ k' g]{ pkb]z lbg'xG' 5—
-(9)-
!= sfd];s
' fd;'vlNnsfg'of]u cyf{t\ sfd;'vdf lnKt eO/fVg] :jefj, /
@= c6\7lsnd6\7fg'of]u cyf{t\ cfkm"n] cfkm}n
+ fO{ b'Mv kL8f lbg' .
oL b'O{ cGtnfO{ Tofu u/]/ o;sf] aLrdf /x]sf] dWodk|ltkbfdf nfUg'kb{5 . Tof] eg]sf] cfo{ci6f+lus
dfu{ xf], h'g dfu{df nfUgfn] b'Mvd'Qm lgjf{0f;Dd klg k'Ug ;lsG5 .
b'Mv cfo{;To x'g\ . h:tf]M hGd x'g' b'Mv, a[4 x'g' b'Mv, /f]uL x'g' b'Mv, d[To' x'g' b'Mv, clk|o;+usf]
;+of]u b'Mv, lk|o;+usf] la5f]8 b'Mv, OlR5t a:t' kl/k"lt{ gx'g' b'Mv xf] . ;+If]kdf eGg'kbf{ k~r:sGw¿kL z/L/
wf/0f ug'k{ g]{ b'Mv xf] .
b'Mv;d'bo cfo{;To x'g\ . t[i0ff g} b'Mvsf] sf/0f xf] . h:tf], s_ sfd t[i0ff, v_ ej t[i0ff / u_ ljej
t[i0ff .
b'Mv lg/f]w cfo{;To x'g\ . ;Dk"0f{ t[i0ff/lxt, b'Mvd'lQm cj:yf lgjf{0f g} b'Mvsf] lg/f]w cj:yf xf] .
b'Mvlg/f]w ufldgLk|ltkbf cfo{;To x'g\ . Tof] eg]sf] cfo{ci6f+lus dfu{ x'g\ . h:tf], 7Ls b[li6, 7Ls
;+sNk, 7Ls jrg, 7Ls sd{, 7Ls hLljsf, 7Ls k|oTg, 7Ls :d[lt, 7Ls ;dflw .
o; rf/ cfo{;TonfO{ eujfg\ a'4n] hfGg'eof] . clg To; cfo{;Tosf] ljifodf cfkm"n] ug'k{ g]{ klg
hfg]/ lng'e
' of] . k'gM cfkm"n] ug'k{ g]{ sfo{ klg k"0f{ eof] egL hfGg'eof] . tadfq pxf“n] lgZro ug'e
{ of],
cfkm"n] cg'Q/ ;Dos\;Da'4Tj 1fg k|FKt ul/;Sg'eof] .
eujfg\ a'4sf] of] wd{rqmk|jt{g -a'4 eO;s]kZrft\sf] klxnf] wd{bz
] gf_ ;'g/] o;sf] cjzfgdf
sf}l08GonfO{ wd{rIf' k|fKt eof] .
a'4sf] wd{rqmk|jt{g ;'g/] e"lds b]jtfx¿n] ;fw'sf/ lbgyfn]— æeujfg\ a'4n] o; jf/f0f;Lsf]
Clifktg d[ubfjgdf cg'Q/ wd{sf] kf+uf| nfO{ 3'dfpg'eof], h'g sf]xL ;fw', a|fx\d0f, b]jtf, df/, a|xd\ f cyjf
;+;f/sf] sf]xL JolQmn] klg /f]s/] /f]Sg ;Sg]5g} .Æ e"lds b]jtfx¿sf] ;fw'sf/ ;'g/] rt'dx{ f/flhs b]jtfx¿n]
;fw'sf/ lbgyfn]====. rt'dx{ f/flhs b]jtfx¿sf] ;fw'sf/ ;'g/] qol:q+z b]jtfx¿n] ===== . === ofd b]jtfx¿n]
=== . === t'lift b]jtfx¿n] === . === lgdf{0f/lt b]jtfx¿n] === . === jzjQL{ b]jtfx¿n] ==== . === a|xd
\ sflos
b]jtfx¿n] == . o;/L Tof] zAb tTsfnLg ;dod} a|xd \ nf]s;Dd k'Uof] .
tTkZrft\ eujfg\ a'4n] sf}l08Goåf/f wd{rIf' k|fKt u/]sf] s'/fnfO{ hfGg'eP/ eGg'eof]– æcxf],
sf}l08Gon] hfGof] -cf1ft_ . cf]xf], sf}l08Gon] hfGof] .Æ tab]lv sf}l08Gosf] gfd g} cf1ft sf}l08Gosf] gfdn]
k|l;4 eof] .

#= oz k|jH| of
o; cWofodf ef]u–ljnf;n] ;DkGg ozs'df/ s;/L eujfg\ a'4sf] z/0fdf cfP / b'Mvd'Qm eO{
leIf'Tj u|x0f u/] eGg] s'/fnfO{ cl3 /fv]sf] 5 . –P]hg, k[= *$_
d"n kfln ljgo–lk6s cg';f/-kfln ljgo–lk6s_, eujfg\ a'4 Clifktg d[ubfjgdf g} al;/fVg'ePsf]
;do lyof] . jf/f0f;Lsf] >]i7Lsf s'nk'q oz a8f] ef]u–ljnf;sf ;fy 3/df al;/fv]sf lyP . pgnfO{ klg
tLg j6f dxnx¿ agfOlbPsf lyP– x]dGtsf] nflu, u|Lidsf] nflu / jiff{sf] nflu . pgL /fd|L ;'Gb/Lx¿sf]
g[To / jfBjfbgdf /dfP/ a;]sf lyP . Ps lbg pgsf] cf"vf /fqLsf] k|x/df v'Nof] . ta Toxf“ tL ;'Gb/Lx¿
a8f] ljeT;tfsf ;fy ;'lt/xsf lyP . Zdzfgdf nfz nl8/x]sf] h:tf] tL ;'Gb/Lx¿sf] b[ion] ozsf] dgdf
3[0ff pTkGg eof], lrQdf j}/fUo hfUof] . pgL s/fpg yfn]— æcxf] eo, cxf] pkb|jÆ .

- ( 10 ) -
oz s'nk'q 3/af6 lgl:sP/ Clifktg d[ubfjgdf k'u] . Toxf“ eujfg\ a'4 r+qmd0f ul//fVg'ePsf]
lyof] . oz s'nk'q Tot} cfO/fv]sf] b]Vg'eO{ eujfg\ a'4 Ps 7fp“df la5\ofOPsf] cfzgdf a:g'eof] . oz klg
ToxL+ glhs} cfP/ s/fpg yfn]– æcxf] eo, cxf] pkb|j .Æ ta eujfg\ a'4n] oznfO{ eGg'xG' 5– æ oxf“ cfpm
oz, oxf“ eo 5}g, oxf“ pkb|j 5}g .Æ
of] s'/f ;'g/] ozsf] dg k|;Gg x'G5 . pgL a'4sf] ;fd' a:g hfG5 . ta eujfg\ a'4n] cfg'kj" L{syf
-bfgsyf, zLnsyf, :ju{syf, sfdjf;gfsf] b'ikl/0ffd cksf/ bf]if, lgisfdtfsf] dfxfTDo_ cf1f ug'x{ G' 5 .
ta eujfg\ a'4n] yfxfkfpg' eof] ls ozsf] dg k|;GglrQ, d[bl' rQ eO;s]sf] 5 . pxf"n] b'Mv, ;d'bo -
b'Mvsf] sf/0f_, lg/f]w -b'Mvsf] gfz_ / dfu{ -b'Mv gfz ug]{ pkfo_ b]zgf ug'e
{ of] . a'4sf] pkb]z ;'g/] ozn]
lgd{n wd{rIf' k|FKt ub{5g\ .
To; ;dodf ozsL cfdf dxndf k'qnfO{ gb]v/] zf]s ub}{ ozsf] lktfnfO{ eGg k'UyL . ta ozsL
lktfn] rf/}lt/ dfG5]x¿nfO{ k7fP/ :jo+ cfkm" klg Clifktg d[ubfjgdf vf]Hg hfG5 . eujfg\ a'4n] oznfO{
vf]Hb} cfPsf ozsf lktfnfO{ b]v/] cfkm\gf] Cl4åf/f oznfO{ gb]lvg] agfOlbg'eof] . oz ToxL b]vfkg]5{ egL
eujfg\ a'4n] ozsf] lktfnfO{ wd{bz] gf ug'x{ G' 5 . k'q kfpg] cfzfdf a'4sf] pkb]z ;'Gbf;'Gb} ozsf lktfn]
klg lgd{n wd{rIf' k|fKt ub{5g\ . pgL a'4, wd{ / ;+3sf] z/0f hfg] klxnf] pkf;s x'G5 .
ozn] a'4åf/f cfkm\gf] lktfnfO{ lbO/fv]sf] pkb]z ;'Gbf;'Gb} ;Dk"0f{ cf;|jSn]znfO{ x6fP/ cx{t\ x'G5 .
ta afa'sf] cg'dlt lnP/ ozn] eujfg\ a'4;dIf k|jH| of / pk;Dkbf dfUb5 . eujfg\ a'4n] eGg'eof]—
æcfpm leIf', ;'cfVoft wd{df b'MvnfO{ Ifo ug{sf] nflu /fd|f;
] u+ a|xd
\ ro{ kfng u/ .Æ oxL ozsf] k|jH| of /
pk;Dkbf klg eof] .

$= pk;Dkbf ljlw
pk;Dkbf ljlwcGtu{t d"ntM u[xTofuL eP/ k|jl| ht eO;s]sfx¿nfO{ pk;Dkbf -leIf'_ bLIff s;/L
lbOG5 eGg] s'/fsf] lj:t[t rrf{ ePsf] kfOG5 . o;sf afjh"b klg ljgolk6ssf] dxfjUusf] dxf:sGwsleq
cfpg] æpk;Dkbf ljlwÆ cGtu{t oL s'/fx¿ k/]sf 5g\— !_ lg>osf] lgod, @_ 7"nf]nfO{ gfdaf6 ;Daf]wg
ug],{ #_ cg'>fj0fsf] lgod, $_ ue{af6 aL; jif{sf] pk;Dkbf, %_ pk;Dkbfsf] afws zf/Ll/s bf]if, ^_
pk;Dkbf sd{, &_ leIf'x¿sf] rf/ lg>o, *_ leIF'x¿sf] rf/ cs/0fLo, (_ lg>osf] cjlw . -dxfk+l8t /fx'n
;f+:s[Tofog, ljgo–lk6s -tfOjfg, b s/kf]/t] af]l8 ckm b af}4 Pb'sz
] g kmfp08]zg_, k[= !#)–!#&_
!= lg>osf] lgod— -P]hg, k[= !#)_ o;cGtu{t & j6f s'/fx¿ ;dfj]z ePsf 5g\ . h:tf] ls, !_
nHhfxLg leIf'nfO{ lg>o glbg], @_ nHhfxLg leIf'sf] lg>o glng], #_ nHhfxLg eGg] hf“Rgsf] nflu rf/–
kf“r lbg ;do lngkfpg], $_ af6f]df x'b“ f lg>olagf a;] klg x'g,] %_ /f]uL leIf' lg>olagf a;] klg x'g,] ^_
/f]uLsf] ;]jf ul//fVg] leIf' lg>olagf a;] klg x'g,] / &_ h+undf al;/fVg] leIf' lg>olagf a;] klg x'g] t/
lg>oof]Uo leIf' cfpg'ePdf lg>o lng] wf/0ff lnP/ a:g'kg]{ .
@= 7"nf]nfO{ gfdaf6 ;Daf]wg ug]—{ -P]hg, k[= !#!_ Pshgf JolQm pk;Dkbf x'g cfp“bf cfgGb
:ylj/n] cfg'>fj0f ug'k{ ¥of] / To; JolQmsf] cfrfo{ / pkWofo x'g] JolQmsf] gfd 7"nf] :j/n] ;+3sf] ;fd'
/fVg'k¥of] . ta cfkm\g} u'¿ dxfsfZok dxf:ylj/sf] gfd lng'kg]{ x'b“ f ;+sf]r dx;'z u/L gfd lng'ePg .
ta eujfg\ a'4n] pQm ljgosd{ ug]a{ n ] f cfkm"eGbf 7"nf :ylj/x¿sf] gfdaf6 klg ;Daf]wg ug'x{ g' ] lgod
k|sfz kfg'e { of] .
#= cg'>fj0fsf] lgod— -P]hg, k[= !#@_ pk;Dkbf lbg] ;dodf :jLs[ltsf] nflu ;+3sf] ;fd' 7"nf]

- ( 11 ) -
:j/n] pkfWofo / cfrfo{sf] gfd ;Daf]wg ug]{ lgodnfO{ cg'>fj0f elgG5 . b'O{ hgf pk;Dkbf x'g vf]Hbf
klxnf d x'G5' klxnf d x'G5' eGg] klg cfP . t;y{ eujfg\ a'4n] b'O{ hgfnfO{ Ps}kN6 cg'>fj0f ug{xg' ] lgod
agfpg'eof] . k'gM Ps}kN6 w]/n} ] pk;Dkbf dfUg cfP/ klxnf x'gsf] nflu s/fpg yfNof] . ta eujfg\ a'4n]
olb Ps} pkfWofo ePdf Ps}kN6 b'O–{ tLg hgfnfO{ cg'>fj0f ug{xg' ] eGg] lgod agfpg' eof] .
$= ue{af6 aL; jif{sf] pk;Dkbf—-P]hg, k[= !#@_ dxfsfZok dxf:ylj/ pk;Dkbf x'gx' b“' f ue{sf]
;donfO{ klg luGtL ug'e { O{ @) jif{ kf/]/ pk;Dkbf k|FKt ug'e { Psf] lyof] . t;y{ pxf“sf] dgdf z+sf nfUg
yfNof] . ta eujfg\ a'4n] eGg'eof]– cfdfsf] ue{df x'b“ fb]lv g} lrQ pTkGg x'g] / lj1fgsf] k|Fb'ef{j x'g] x'b“ f
Toxf“bl] vsf] ;donfO{ hGd g} dfGg'kb{5 . t;y{ ue{sf] ;donfO{;d]t ug0ff u/]/ pk;Dkbf lbg'xG' 5 .
%= pk;Dkbfsf] afws zf/Ll/s bf]if—-P]hg, k[= !#@–!#$_ leIF';3 + df h:tf];s
' } JolQmx¿ ;dfj]z x'g
cfPkl5 eujfg\ a'4n] pk;Dkbf lbg'kj" { !# k|Zgx¿ ;f]Wg'kg]{ lgod atfpg'eof] . tL x'g— \ s] ltdLnfO{ o:tf]
/f]ux¿ 5g\, h:tf] !_ sf]9L, @_ u+8 -Psk|sf/sf] g/fd|F] kmf]nf_, #_ lsnf; -Psk|sf/sf] g/fd|f] 5fnfsf] /f]u_,
$_ zf]y, %_ d[uL, ^_ ltdL dg'io xf} <, &_ ltdL k'¿if xf} <, *_ ltdL :jtGq -bf;d'Qm_ xf} <, (_ ltdL
C0fd'Qm xf} <, !)_ ltdL /fh;}lgs xf} < !!_ ltdLnfO{ cfdf–a'afn] -leIf' aGgsf] nflu_ cg'dlt lbPsf] xf]
<, !@_ ltdL k"/f aL; jif{sf] eof} <, !#_ ltdL;+u kfq–rLj/ -;+Vofn]_ k"0f{ 5 < ltd|f] gfd s] xf] < ltd|f]
pkfWofosf] gfd s] xf] < -P]hg, k[= !#@_
^= pk;Dkbf sd{—-P]hg, k[= !#@_ o; cGtu{t pk;Dkbf bLIff lbg] ljlwx¿ cfPsf 5g\ . o;df klg
tLg s'/fx¿ ;dfj]z ePsf 5g\— s_ cg'zf;g, v_ cg'zf;ssf] r'gfj, u_ pk;Dkbfsf] 1lKt, cg'>fj0f
/ wf/0ff .
s_ cg'zf;gM— o; cGtu{t tLg s'/fx¿ 5g\— !_ cg'zf;g u/]/ dfq cGt/flos afws - dflysf
!# k|Zgx¿_ ;f]Wg], @_ cg'zf;g ubf{ ;a}sf] ;fd' gu/L Ps 7fp“df /fvL ;f]Wg] clg ;+3sf] aLrdf pkfWofo
u'¿ u|x0f u/fpg], kfq, ;+3f6L, pQ/f;+3, cGt/jf;s wf/0f u/fpg], #_ d"v{ cGhfg leIf'n] cg'zf;g gu/fO{
rt'/;dy{ leIf'n] cg'zf;g u/fpg] .
v_ cg'zf;gsf] r'gfjM— o; cGtu{t pk;Dkbf OR5's JolQmnfO{ ;+3sf] :jLs[ltlagf hf] kfof] p;n]
cg'zf;g ug{ gx'g] s'/f cfPsf] 5 . cg'dlt k|fKt ug{ ;f] leIf'n] cfkm\gf]sf] nflu cfkm\g} lsl;dn] / csf]s
{ f]
nflu cs}{ lsl;dn] ;Daf]wg ug'{ kb{5 . cfkm\gf]sf] nflu cfkm\g} lsl;dn] eGbf— æeGt], ;+3n] d]/f] s'/f
;'Gg'xf];\ . of] kmnfgf] gfdjfnf kmnfgf gfd ePsf cfo'idfg\sf pk;Dkbf rfxg] -lzio_ x'g\ . olb ;+3n]
plrt ;Dem] d kmnfgf] gfdjfnf -of] k'¿if+_ nfO{ cg'zf;g ub{5' .Æ csf]s { f] nflu cs}{ lsl;dn] eGbf—
æeGt], ;+3n] d]/f] s'/f ;'Gg'xf];\ . of] kmnfgf] gfdjfnf kmnfgf] gfd ePsf cfo'idfg\sf pk;Dkbf rfxg] -
lzio_ x'g\ . olb ;+3n] plrt ;Demg'eP of] kmnfgf] gfdjfnf -leIf'_ of] gfdjfnf -pk;Dkbf rfxg]jfnf_nfO{
cg'zf;g ub{5' .Æ -P]hg, k[= !##_
To;kl5 pk;Dkbf rfxg]sf] glhs uP/ o;/L cg'z;fg ug'k{ b{5— ækmnfgf] gfdjfnf, ;'Gb}5f} < of]
ltd|f] ;Tosf] sfn -e"tsf] sfn_ xf] . h'g s'/f hfGb5f}, ;+3sf] aLrdf k|Zg ubF{ ePsf]nfO{ æxf]Æ eGg'kb{5,
gePsf]nfO{ æxf]OgÆ eGg' kb{5 . r'k nfUg'xG' g, d"s eP/ a:g'xG' g . -;+3df_ o;/L ltdL;+u ;f]Wg]5–' s]
ltdLnfO{ o:tf] /f]ux¿ 5g\, h:tf] !_ sf]9L, @_ u+8 -Psk|sf/sf] g/fd|F] kmf]nf_, #_ lsnf; -Psk|sf/sf] g/fd|f]
5fnfsf] /f]u_, $_ zf]y, %_ d[uL, ^_ ltdL dg'io xf} <, &_ ltdL k'¿if xf} <, *_ ltdL :jtGq -bf;d'Qm_ xf} <,
(_ ltdL C0fd'Qm xf} <, !)_ ltdL /fh;}lgs xf} < !!_ ltdLnfO{ cfdf–a'afn] -leIf' aGgsf] nflu_ cg'dlt
lbPsf] xf] <, !@_ ltdL k" / f aL; jif{ s f] eof} <, !#_ ltdL;+ u kfq–rLj/ -;+ V ofn] _ k" 0 f{
5 < ltd|f] gfd s] xf] < ltd|f] pkfWofosf] gfd s] xf] <Æ -P]hg, k[= !##_

- ( 12 ) -
u_ pk;Dkbfsf] 1lKt, cg'>fj0f / wf/0ff—-P]hg, k[= !##–!#$_ pk;Dkbf rfxg] JolQmnfO{ cg'zf;g
ul/;s]kl5 klxnf cg'zf;s ;+3sf] ;fd' pkl:yt eP/ ;"lrt ub{5— æeGt], ;+3n] d]/f] s'/f ;'Gg'xf];\ . of]
kmnfgf] gfdsf kmnfgf] gfdjfnf cfo'idfg\sf pk;Dkbf rfxg] lzio x'g\ . d}n] p;nfO{ cg'zf;g u/]sf] 5' .
olb ;+3n] plrt ;Demg'ePdf kmnfgf] gfdjfnf -pk;Dkbf rfxg]_nfO{ af]nfp5'Æ
;+3sf] :jLs[lt k|FKt ePkZrft\ pk;Dkbf rfxg] leIf' Toxf“ cfpg'xG' 5 / 3'8“ f 6]s/] xft hf]8L ;+3sf]
;fd' ofrgf ub{5— æeGt], ;+3sf] ;fd' pk;Dkbf dfUb5' . k"Ho ;+3n] cg'sDkf /fVg'eO{ p4f/ ug'x{ f];\ .
bf];f| k] N6 klg ========= t];f| k] N6 klg =======Æ
tTkZrft\ pk;Dkbf rfxg] ;f] leIf'nfO{ ;+3sf] :jLs[lt lnP/ !# cGt/flos afwsx¿sf] k|Zg
ub{5 . To;kl5 ;+3sf] ;fd' 1lKt ub{5— æeGt], ;+3n] d]/f] s'/f ;'Gg'xf];\ . of] kmnfgf] gfdjfnf, kmnfgf]
gfdjfnf cfo'idfg\sf pk;Dkbf rfxg] -lzio_, -!# j6f_ afwsx¿af6 z'4 5g\ . -pg;+u_ kfq–rLj/ kl/k"0f{
5 . -pgL_ kmnfgf] gfdjfnf -pDd]bjf/_ kmnfgf] gfdjfnf -leIf'nfO{_ pkfWofo agfO{ ;+3;dIf pk;Dkbf
rfxG5 . olb ;+3n] plrt ;Demg'eP oL gfdjfnf -pDd]bjf/_ nfO{ kmnfgf] gfdjfnf -cfo'idfg\_sf] pkfWofoTjdf
pk;Dkbf lbg'xf];—
\ of] ;"rgf 5 .Æ
leIf';3
+ sf] ;fd' 1lKt ul/;s]kZrft\ k'gM cg'>fj0f ug'k{ b{5— æeGt], ;+3n] d]/f] s'/f ;'Gg'xf];\ . oL
kmnfgf] gfdjfnf, kmnfgf] gfdjfnf cfo'idfg\sf pk;Dkbf rfxg] -lzio_, cGt/flos afwsx¿af6 z'4 5g\,
-pg;+u_ kfq–rLj/ kl/k"0f{ 5 . -pgL_ kmnfgf] gfdjfnf -pDd]bjf/_ kmnfgf] gfdjfnf -leIf'nfO{_ pkfWofoTjdf
pk;Dkbf rfxG5 . ;+3n] oL gfdjfnf -pDd]bjf/_nfO{ oL gfdjfnf -cfo'idfg\_sf] pkfWofoTjdf pk;Dkbf
:jLs[t 5 eg] r'k a:g';\ . h;nfO{ c:jLs[t 5, pxf“ af]Ng'xf];\ . bf];f| k] N6 klg =========. t];f| k] N6 klg
=========== .Æ
pk;Dkbf sd{sf] cGtdf wf/0ff o;/L lnOG5— ækmnfgf] gfdjfnf -pDd]bjf/_nfO{ kmnfgf] gfdjfnf
-cfo'idfg\_sf] pkfWofoTjdf ;+3n] pk;Dkbf k|bfg ug'e
{ Psf] 5 . ;+3nfO{ :jLs[t 5, o;}n] df}g 5– o;/L
d wf/0ff ub{5' .Æ
&= rf/ lg>o—-P]hg, k[= !#$–!#%_ ;do hfGgsf] nflu 5fof“ gfKg], Ct'sf] k|df0f eGg], lbgsf] efu
eGg] s'/fx¿ klg pk;Dkbf k|FKt leIf'nfO{ eGg'kg]{ s'/f o;df pNn]v 5 . ;fy} leIf'x¿nfO{ geO{ gx'g] rf/
lg>osf] s'/f o;/L cfPsf] 5—
-!_ of] leIF' hLjg eg]sf] leIFf dfu]/ vfg] hLjg xf] / o;sf] nflu pBf]u ug'k{ b{5 . olb kfPdf ;+3–
ef]hg, lgdGq0ff, ;nfs–ef]hg, kflIfs ef]hg, pkf];y ef]hg, k|ltkb\ ef]hg u|x0f u/] klg x'G5 .
-@_ of] hLjg dzfgdf km\oflsPsf sk8fx¿sf] 6'qmfx¿ hf]8/] nufpg'kg]{ hLjg xf] / o;sf] nflu
pBf]u ug'{ kb{5 . olb kfPdf /fd|f] /]zdL, sDan, ;g, ef“usf j:qx¿ u|x0f u/] klg x'G5 .
-#_ of] leIf' hLjg ¿vd'lg a:g'kg]{ hLjg xf] . olb kfPdf ljxf/, k|f;fb, 3/ cflbsf] lgjf; u|x0f
u/] klg x'G5 .
-$_ of] leIf' hLjg uf]dq" sf] cf}ifwL lng'kg]{ hLjg xf] . olb kfPdf Wo", dSvg, t]n, dw' cflbsf]
cf}ifwL u|x0f u/] klg x'G5 .
*= rf/ cs/0fLoM— -P]hg, k[= !#%_ To;a]nf Pshgf pk;Dkbf leIf' PSn} af6f]df uO/fVg'xb“' f
klxnfsL >LdtL e]l6G5 . ta :qLn] k|jl| htx¿sf] nflu d}yg' b'ne { ePsf] s'/f /fv]/ d}yg' cfx\jfg ub{5 .
leIf'n] klg :jLsf/L cfkm\gf] leIf'—lgjf;df ca]/dfq kmls{G5 . c¿ ;fyL leIf'x¿n] ;f]wk] l5 p;n] ;f] s'/f
;a} atfp“5 . of] s'/f eujfg\ a'4n] 1ft ug'e{ O{ pk;Dkbf k|fKt leIf'x¿sf nflu rf/ cs/0fLo ljifo k|sfz
kfg'x{ G' 5 .
- ( 13 ) -
-s_ d}yg' ;]jg, kz'x¿;+u klg, ug'x{ b“' g} . h;n] ub{5, Tof] c>d0f x'G5, 6fpsf] gePsf] z/L/em}+
x'g5
] . of] pk;DkGg leIf'sf] nflu hLjgel/ cs/0fLo xf] .
-v_ rf]/L eGg nfossf] -/fhfn] b08 lbg;Sg]_ s'g} klg k|sf/sf] lrha:t'sf] rf]/L ug'x{ G' g . h;n]
ub{5, Tof] c>d0f x'G5, 6fpsf] gePsf] z/L/em}+ x'g5
] . of] pk;DkGg leIf'sf] nflu hLjgel/ cs/0fLo xf] .
-u_ hfgfhfgL s'g} klg dg'io tyf kz'kI+ fLx¿nfO{ dfg'x{ b'“ g} , ue{kft;d]t klg u/fpg' x'b“ g} . h;n]
ub{5, Tof] c>d0f x'G5, 6fpsf] gePsf] z/L/em}+ x'g5
] . of] pk;DkGg leIf'sf] nflu hLjgel/ cs/0fLo xf] .
-3_ cfkm"df gePsf] lbJozlQm -pQ/Lodg'iowd{_ 5, b]vs] f] 5' egL 9f]u+ /Rg'xb“' g} . h;n] ub{5, Tof]
c>d0f x'G5, 6fpsf] gePsf] z/L/em}+ x'g5
] . of] pk;DkGg leIf'sf] nflu hLjgel/ cs/0fLo xf] .
(= lg>osf] cjlwM—-P]hg, k[= !#^–!#&_ To;a]nf Pshgf leIF'n] bf]if u/]/ klg To;nfO{ gb]vL wd{
5f]8/] uof] . kl5 km]l/ cfP/ leIF'x¿;+u pk;Dkbf dfUg cfof] . ta eujfg\ a'4n] eGg'eof]— cfkm"n] bf]if
u/]sf] s'/fnfO{ b]vs
] f] eg]df k|jH| of ug],{ gq gug]{ . k|jH| ofkl5 ;f]w/] cfklQnfO{ b]vs
] f] eg]df pk;Dkbf lbg],
gq glbg] . pk;Dkbfkl5 cfklQ b]vs ] f] eg]df cf];f/0f -bf]ifd'Qm_ ug],{ gq gug]{ . cf];f/0f kl5 cfklQnfO{
b]vs
] f] eg]df l7s} eof], gq 5fl8lbg] .
cfklQsf] k|ltsf/ gu/L wd{nfO{ 5f]8/] k'gM pk;Dkbf dfUg cfPdf bf]ifsf k|ltsf/ ug]{ eg]df dfq
k|jH| of lbg], pk;Dkbf lbg], ;Ddlt -:jLs[lt_ lbg], gq glbg] .
g/fd|f] 5f]8g\ g;sL wd{nfO{ 5f]8/] uO{ k'gM pk;Dkbf dfUg cfPdf g/fd|F] wf/0ffnfO{ 5f]8g\ ] eg]df
dfq k|jH| of lbg], pk;Dkbf lbg], ;Ddlt lbg], gq glbg] .

d"n ;Gbe{ u|Gyx¿


— ;'hLj k'~`fg'efj -n]=_, leIf' ;'dw] wL/;'dw] -cg'=_, ;Dk"0f{ a'4jrg ltlk6sof ;f/ -g]kfnefiff_
sf7df8f},+ ;4d{ k|rf/s k'rM, lj=;+= @)%* .
— dxfk+l8t /fx'n ;f+:s[Tofog, ljgo–lk6s -lxGbL_
tfOjfg, b s/kf]/t] af]l8 ckm b af}4 Pb'sz
] g kmfp08]zg, ====
— d"nkflnsf ;'Qlk6s, ljgolk6s, bL3lgsfo, dxfjUu, a|xd\ hfn;'Q cflb

)))

- ( 14 ) -

Anda mungkin juga menyukai