2.1: DASAR CAMPUR TANGAN BRITISH DI NEGERI-NEGERI MELAYU 1.

Dasar campur tangan British ialah penglibatan penglibatan British secara langsung dalam pentadbiran di negeri -negeri Melayu selepas tahun 1874. 2. Sebelum tahun 1874, British telah menduduki Pulau Pinang, Singapura, dan Melaka.Negeri-Negeri Selat dibentuk pada tahun 1826. 3. Negeri-negeri Selat telah menjalin hubungan perdagangan yang aktif dengan Negeri-negeri Melayu. 4. Peranan NNS: a. Pelabuhan entrepot b. Pelaburan modal 5. Faktor-faktor campur tangan British di Negeri-negeri Melayu: a. Kekayaan hasil bumi b. Revolusi perindustrian c. Terusan Suez dan kapal wap d. Kebimbangan campur tangan kuasa Eropah lain e. Pertukaran kerajaan f. Desakan pedagang a. Kekayaan hasil bumi - Negeri-negeri Melayu kaya dengan hasil galian seperti bijih timah, bijih besi dan arang batu Bijih timah - Daerah Larut dan Daerah Kinta (Perak) - Lukut,Kuala Lumpur,Ampang dan Peta ling Jaya ( Selangor) - Derah Sungai Ujong (Negeri Sembilan) - Sungai Lembing dan Sungai Pahang (Pahang) \ Emas - Ulu Tembeling ( Pahang) b. Revolusi Perindustrian - Menyebabkan British memerlukan biji h timah untuk perusahaan mengetin makanan dan tempat untuk memasarkan hasil keluran kilang mereka. c. Terusan Suez dan kapal wap - Pembukaan Terusan Suez dapat memendekkan perjalanan dari England ke Tanah Melayu manakala penggunaan kapal wap dap at mempercepat masa

perjalanan dan membawa mutan yang lebih banyak d. Bimbang dengan kemaraan kuasa Eropah lain di Asia Tenggara. Belanda telah meluaskan pengaruhnya ke Hindia Timur(Indonesia), Perancis di IndoChina dan Sepanyol di Filipina. e. Pertukaran kerajaan -Parti Konservatif telah mengambil alih pucuk pimpinan kerajaan Britain daripada Parti Liberal f. Desakan pedagang - Pertelingkahan dalam kalangan pembesar dan pergaduhan antara kongsi gelap telah menyebabkan para pedagang mendesa k kerajaan British untuk campur tangan dan melindungi kepentingan pelaburan mereka. - Seramai 243 orang pedagang NNS telah mengutus surat kepada Lord Kimberly untuk mendesak kerajaan British supaya campur tangan

2.2: KEADAAN DI PERAK,SELANGOR,NEGERI SEMBILAN,DAN PAHANG MEMBERI PELUANG CAMPUR TANGAN BRITISH KETIDAKSTABILAN DI PERAK - Kekacauan berlaku di Perak kerana: - Pergaduhan antara kongsi gelap Ghee Hin dengan Hai San menyebabkan tercerusnya Perang Larut. - berlaku perebutan takhta dalam kalangan kerabat diraja kerana sistem pewarisan takhta tidak dipatuhi sepenuhnya. a. Masalah perebutan takhta - Raja Ismail iaitu Raja Bendahara telah dilantik sebagai sultan oleh pembesar2 Perak selepas kemangkatan Sultan Ali. - Pelantikan ini ditentang hebat oleh Raja Abdullah dan Raja Yusuf - Raja Abdullah iaitu Raja Muda sepatutnya dilantik menjadi sultan mengikut sistem pewarisan takhta telah diketepikan kerana tidak menghadiri upacara pemakaman Sultan Ali di Sayong - Raja Yusuf juga diketepikan kerana tidak disukai oleh pembesar2 Perak - Raja Abdullah disokong oleh pembesar2 Perak seperti Dato` Maharajalela dan Dato` Sagor telah menentang kuat - Kuasa Raja Ismail hanya terbatas di Hulu Perak m anakala Raja Abdullah pula berkuasa di Hilir Perak - Raja Abdullah telah bertindak meminta bantuan daripada British untuk mengiktiraf beliau sebagai sultan - Gabenor NNS iaitu Sir Andrew Clarke menganggap permintaan Raja Abdullah sebagai peluang untuk menguasai Perak - Beliau telah menjemput pembesar2 Melayu dan pemimpin2 kongsi gelap untuk berunding di Pulau Pangkor - Sultan Ismail tidak hadir kerana lewat menerima surat - Perjanjian Pangkor di atas kapal British,H.M.S Plut o diadakan pada tahun 1874 - Melalui Perjanjian Pangkor,Sultan Abdullah dilantik sebagai Sultan Perak

dan J.W.W Birch merupakan residen Britsh di Perak. PERANG KLANG DI SELANGOR - Perang Klang tercetus kerana berlakunya perebutan daerah Klang di a natara Raja Abdullah dengan Raja Mahadi - Selepas kemangkatan Sultan Sulaiman, daerah Klang diserahkan kepada Raja Abdullah. Penyerahan tersebut telah menimbulkan ketidakpuasan putera kepada Raja Sulaiman iaitu Raja Mahadi. Keadaan ini telah menc etuskan Perang Klang. - Tengku Kudin dilantik oleh Sultan Abdul Samad untuk menamatkan Perang Klang. - Tengku Kudin tidak diterima oleh pembesar Selangor kerana beliau bukan anak negeri Selangor. Oleh itu, beliau meminta bantuan British untuk menamat kan kekacauan - Perisiwa lain yang menyebabkan British campur tangan di Selangor ialah: a. sebuah kapal dagang British dirompak berhampiran dengan Kuala Langat b. rumah api binaan British di Tanjong Rachado telah diserang - Kesan campur tangan Britiah telah mendesak Sultan Abdul Samad menerima Residen British di Selangor. J.G.Davidson dilantik sebagai residen yang pertama di Selangor manakala penolongnya ialah Frank Swettenham PERBALAHAN DI SUNGAI UJONG, NEGERI SEMBILAN - Dato` Kelana Syed Abdul Rahman dan Dato` Bandar Kulop Tunggal bersengketa untuk menegakkan kekuasaannya di Sungai Ujong - Daerah Sungai Ujong menjadi rebutan kerana: a. kaya dengan bijih timah b. Sungai Linggi dalam daerah Sungai Ujong merupakan jalan utama ke pelabuhan Melaka c. pendapatan yang lumayan kerana cukai dipungut ke atas pedagang yang melalui sungai ini

- Dato` Kelana meminta bantuan British bagi mengukuhkan kedudukannnya - Melalui perjanjian yang dibuat dengan British, Dato` Kelana dilantik sebagai pemerintah di Sungai Ujong - Dato` Bandar tidak mengiktiraf perjanjian tersebut. Beliau menentang tindakan British memungut cukai di Sungai Linggi - British member bantuan kepada Dato` Kelana untuk menewaskan Dato` Bandar - Dato` Bandar kemudian telah dibuang negeri ke Singapura - Seterusnya, British menguasai Rembau,Jelebu dan Seri Menanti dengan cara menempatkan Pegawai Majistret dan Pemungut Hasil - Semua daerah disatukan untuk membentuk Negeri Sembilan - British telah menempatkan P.J. Murray sebagai Residen British yang pertama di Sungai Ujong dan Martin Lister sebagai Residen British yang pertama di Negeri Sembilan BRITISH BIMBANG PERTAPAKAN KUASA EROPAH LAIN DI PAHANG - Pahang merupakan negeri terakhir meneri ma Residen British - British ingin menguasai Pahang kerana bimbang pertapakan kuasa Eropah yang lain - Sultan Ahmad berusaha mengelakkan Pahang dijajah oleh British. Beliau mencontohu tindakan Sultan Abu Bakar dari Johor untuk membangunkan Pahang - Beliau membawa masuk pelabur-pelabur asing untuk memajukan Pahang - Tindakan ini menjejaskan kepentingan British dan tidak disenangi oleh British. - British telah menghantar Frank Swettenham dan Frederick Weld ke Pahang untuk memujuk Sultan Ahmad menerima Re siden British tetapi gagal - British telah meminta bantuan Sultan Abu Bakar dari Johor untuk memujuk Sultan Ahmad - Hugh Clifford telah dilantik sebagai wakil British di Pahang tetapi British tidak puas hati dengan pelantikan ini kerana British mempun yai kuasa yang terhad

- Peluang campur tangan terbuka luas kepada British apabila berlakunya kes pembunuhan Goh Hui, seorang warganegara British yang berbangsa Cina. - Peristiwa ini telah digunakan oleh British untuk mendesak Sultan Ahmad menerima seorang Residen British di Pahang. - Akhirnya, J.P. Rodger telah dilantik sebagai Residen British yang pertama di Pahang

2.3 Residen Menggugat Kuasa Sultan dan Pembesar Menguasai pentadbiran : Sistem Residen : menyebabkan Sultan dan pembesar kehilangan kuasa kerana Residen yang menjalankan semua urusan Mencampuri adat : Tindakan Residen menghampuskan amalan perhambaan : dianggap melampaui bidang kuasa mereka kerana bagi Sultan dan pembesar, ia merupakan adat turun temurun masyarakat Melayu tradisional. Memaksa menerima nasihat: Nasihat Residen perlu dipatuhi dan dilaksanakan: ia merangkumi semua perkara pentadbiran kecuali agama islam dan adat istiadat Melayu. Mengambil alih pungutan cukai: diambil alih oleh Pegawai British ; Pegawai Majistret & Pegawai Hasil Campur tangan British telah menyebabkan Sistem Residen di: J.W.W. Birch PERAK J.G. Davidson SELANGOR Martin Lister J.P. Rodger NEGERI SEMBILAN PAHANG

2.4 Pengukuhan Kuasa British Melalui Pembentukan Negeri -Negeri Melayu Bersekutu. Sistem Residen di negeri Perak, Selangor, Negeri Sembilan dan Pahang tidak teratur Residen tidak diberi panduan yang jelas untuk menjalankan tugas. Oleh itu, pentad biran di negeri negeri ini tidak seragam kerana mempunyai undang undang sendiri Residen telah menjadi terlalu berkuasa dan Gabenor Negeri Negeri Selat di Singapura tidak dapat mengawal me reka. Kelemahan ini adalah faktor utama negeri negeri ini disatukan di bawah sebuah pentadbiran Negeri Negeri Melayu Bersekutu (NNMB) / Persatuan 1896. [ia terletak di Kuala Lumpur dan diketuai oleh Residen Jeneral Swettenham] FAKTOR LAIN BAGI PENUBUHAN NEGERI (NNMB) Frank

NEGERI MELAYU BERSEKUTU

Perkongsian perkhidmatan pakar : Jimatkan bayaran perkhidmatan pakar Faktor keselamatan : Kukuhkan kekuatan dan pertahanan tentera Krisis kewangan Pahang : Pahang terpaksa menanggung banyak hutang akibat kebangkitan rakyat menentang British : Jika digabungkan dengan negeri kaya (spt: Perak) masalah diringankan Sistem perhubungan : Jalan raya & landasan kereta api dapat dimajukan Syarat-Syarat Perjanjian Persekutuan 12 Jun 1895: Raja-Raja Melayu bersetuju menggabungkan negeri mereka menjadi sebuah persekutuan yang akan dikenali sebagai NNMB Raja-Raja bersetuju menerima seorang pegawai British sebagai Residen Jeneral Raja-Raja bersetuju mengikut nasihat Residen Jeneral dalam semua perkara kecuali yang berkaitan dengan agama Islam dan adapt istiadat Melayu

Raja-Raja Bersetuju membantu negeri-negeri yang memerlukan bantuan mengikut nasihat kerajaan British Residen Jeneral bertanggungjawab kepada Gabenor Negeri -negeri Selat yang juga menjadi Pesuruhjaya Tinggi NNMB

2. 5 PEMBENTUKAN PERSEKUTUAN MENCABAR KEWIBAWAAN SULTAN Pembentukan Persekutuan 1896 telah menyebabkan kuasa pentadbiran berpusat kepada Residen Jeneral. Residen Jeneral juga berkuasa dalam soal kewangandan cukai eksport. Beberapa jabatan kerajaan turut ditubuhkan oleh kerajaan pusat seperti Jabatan Kehakiman, Kewangan, dan Jabatan Perhubungan dan Perkhidmatan Awam. Jabatan- jabatan ini diketuai oleh pegawai - pegawai British yang mengehadkan penglibatan orang Melayu dalam jabatan tersebut. Sultan juga dikehendaki menurut segala nasita Residen Jeneral kecuali perkara yang berkaitan dengan agama Islam dan adat istiadat Melayu. Persidangan Raja- raja Melayu atau Durbar diwujudkan pada tahun 1897 untuk meredakan rasa tidak puas hati sultan di Negeri - negeri Melayu Bersekutu. Anggota Durbar terdiri daripada Pesuruhjaya Tinggi British, Raja- raja Melayu, Residen Jeneral dan Empat orang Residen. Durbar berfungsi membincangkan perkara- perkara yang berkaitan dengan adat istiadat Melayu, agama Islam dan kebajikan orang - orang Melayu. Durbar telah mengadakan dua kali persidangan:

Tahun 1897 1903

Peristiwa Durbar Pertama Durbar Kedua

Lokasi Kuala Kangsar Kuala Lumpur

Pada tahun 1909, Durbar dibatalkan dan digantikan dengan Majlis Mesyuarat Persekutuan. Jawatan Residen Jeneral digantikan dengan Ketua Setiausaha dan

kerajaan British.