AMALAN cukurjambulkebiasaannyadiadakansempenamenyambutkehadiran orang barudalamkeluarga.Berpandukankepadasyariat Islam, istilahcukurjambulsebenarnyatidakwujuddanselaridengansunahNabi Muhammad s.a.w..Malahamalaninijugadipercayaiberasaldaripadakepercayaanmasyarakat India yang beragama Hindu. Dalam Islam, Rasulullahs.a.w.

bersabda, Tiap-tiapanakitutergadaidenganakikahnya yang disembelihuntukdiaketikahariketujuhdandicukur, laludiberinama. (Riwayat Ahmad dandisahkanolehTurmudzi) Berdasarkankepadahadisini, ulamamenyatakanbahawaRasulullahs.a.w. menggalakkanumat Islam yang dikurniakancahayamatasupayamelakukanakikahpadahariketujuh.Kemudiannya, dagingakikahtersebutdiagih-agihkankepadagolongan fakir miskin. Mengikutsunah, apa yang dilakukanolehBagindakepadacucunya, HasandanHusin, apabilajatuhhariketujuhdiadakanakikahadalahmemberikannamadanmencukurrambutmerekaberdua. Rambuttersebutditimbangdandisamakandengannilaiperakdankemudiannyadisedekahkankepada fakir miskin.Bagaimanapun, ulamahariinimenyatakan, emasbolehdigunakanbagimenggantikanperak.Bahkan, mengikut Islam juga, padahariketujuhakandilakukantahnik, jelasPegawai Agama Istana Negara, Datuk Abu Hassan Din al-Hafiz. Menurutbeliau, amalantahnikadalahmemasukkansesuatu yang manissepertimanisanmadulebahataubuahtamar yang dihancurkandanmemalitkannyakelelangitbayi. Sebaliknya, cecairmanishanyadisapukankebibirbayidanbukannyakedalammulutsebagaimana yang disunahkanolehRasulullahs.a.w.. Islam menggalakkanamalanmencukurrambutbayisehinggabotaksupayasegalakekotoran yang keluardaripadarahimdapatdibuangdanmembolehkanrambutbarutumbuhdengansihat. Sebahagianmasyarakat Islam hariinitidakmencukurrambutanak-anakhinggabotaksebaliknyamengadakanupacaracukurjambulsebagaiadatdantradisi yang telahdilakukansejakturuntemurun.Tambahmengelirukan, rambut yang diguntingitudimasukkankedalambuahkelapa. Memandangkanterdapatbeberapaperkara yang jelasbertentangandenganajaran Islam, makaulamaberpendapat, mengamalkanadatcukurjambuladalahbidaahdankhurafat. Paling menyedihkanapabilaterdapatsegelintirumat Islam yang cubamenghidupkankembalikepercayaansepertiini. Mengikutsesetengahpendapat, amalancukurjambuladalahtradisidankepercayaan yang dilakukanolehmasyarakat India sepertimenggunakanbuahkelapa. Soalnya, kenapamenggunakanbuahkelapa?Apakahrelevanamalansebeginidenganmasyarakat Islam? kata beliau. Selainamalan-amalan di atas yang bertentangandengansyariat agama, kesilapan yang turutdilakukanibubapahariiniialahakikahataucukurrambutdilakukansetelahbayiberusiabeberapabulan.Majlistersebutturutdisertaidenganadatberendoi di manabuaiandihiasdenganbunga-bungaandanperhiasan lain. Menurut Abu Hassan, upacaracukurrambuttidakperludisertakandenganmarhabanatauberzanji. Iamemadaidenganbercukurrambutsahaja. Melainkanjikaiadiadakanpadahariakikah, bolehlahdiadakanjamuan. Tetapikadang-kadangdisebabkan rasa gembiradengankehadiran orang barudalamkeluarga, kitamengadakanmajlissecarabesarbesaranhinggamenampakkanunsur-unsurkemewahan.Perbuataninitidakmenjadikesalahanasalkanniatdantujuandiadakanadalahikhlaskerana Allah s.w.t..Cumadibimbangisekiranyaiabertukarmenjadiriak, makaiaadalahmenjadisatukesalahan, ulasbeliaumengenaikecenderunganmasyarakathariini yang gemarmengadakanmajliscukurjambulsecarabesar-besaran. Masyarakat Islam harusfahambahawasesuatuamalan yang dilakukansamaada yang sudahmenjaditradisidankebiasaantanpabersumberkannasataudalil yang sahperluditolak. Apatahlagiapabilaiadikaitkandengankepercayaandantradisi agama lain. Kebanyakanamalan yang dijadikanadatbagi orang Melayudipercayaiberasaldaripadakepercayaanmasyarakat India yang sekian lama diamalkan di negaraini.Berpandukankepadasejarah, sebelumkedatangan Islam ke Tanah Melayu, pendudukasalnegarainiketikaitumenganut agama Hindu. Antaraadat yang tidakbolehdipisahkanolehmasyarakatMelayuialahpersandingandanmenepungtawarpengantinketikamajlisperkahwinan.Walaupun Islam tidakmelarangtetapidarisegiperlaksanaannyaiatetapbertentangandengansyariat agama. Contohnya, menghiaskanpengantindanditambahdenganpelamin yang berhiasbunga-bungaandansebagainya.Kemudian, pengantindiletakkan di ataspelamindandiadakanupacaramerenjisdanmenepungtawar.Malahpengantinperempuanpadahariinijugacenderungmelukispelbagaibentukdancorakpad atanganmerekasedangkaniajelasbertentangandenganhukum Islam yang melarangsebaranglukisandilakukanpadaanggotabadan. Sebenarnyaterlalubanyakadatdantradisi yang bertentangandengansyariattetapimasihtetapdiamalkanolehmasyarakatMelayu.Sepatutnyasemuaperkarabidaahiniharusdihentikan demi menjaminkesejahteraanummah.Justeru, demi kebaikanbayi yang dilahirkansupayamenjadimanusia yang bergunakelak, tidakseharusnyamerekadidedahkandenganperkarakhurafatdanbidaahsejakmasihkecil, tegasbeliau. Adatcukurjambul Adatinidilakukanpadahariketujuhselepasbayidilahirkan.Untukmenjalankanupacaratersebutbeberapakelengkapandisediakaniaitusebuahdulangberisitiga mangkukataupiring yang berisi air tepungtawar, beraskunyitdanbertih. Sebijikelapamudadipotongbahagiankepalanyadenganpotonganberkelokkeloksikuseluanguntukdijadikanpenutup.Airnyadibuangdandigantidengansedikit air sejuk.Kemudiankelapa yang dihiasdenganlilitanrantaiemasatauperakdisekelilingnyadiletakkan di dalamsebijibatil.Kesemuarambutbayi yang dicukurakandimasukkankedalamkelapa. Akhirnyakelapatersebut di tanam di sekitarhalamanrumahbersamasepohonanakkelapaatauseumpamanyasebagaimemperingatimasaanakitudilahirkan. Lazimnya, semasaadatinidijalankanakikahturutdiadakan.Dari segisyarak, akikahmembawapengertianmenyembelihternakanpadahariketujuhselepasanakdilahirkan.Akikahsunatdilakukanpadahariketujuhkelahiraniaitubolehdijal ankanserentakdenganadatmencukurrambutdanadatmemberinama. Namuniajugabolehdilakukanpadahari yang lain. Adatberendoi Semasaadatberendoi, bayiakandiletakkan di dalambuaiandenganmenggunakankainsongketatau batik dandihiasindahdenganbunga-bungaan. Selendangakandiikat di kirikananbuaiandanditarikperlahan-lahansemasaupacaraberlangsung. Ketikaitujuganazamataumarhabandialunkanolehsekumpulanlelakiatauwanita.Padahariini, masyarakatMelayumenjalankanadatiniserentakdenganadatmemberinamadanadatcukurrambut. Sumber :Utusan Malaysia Online