Volume 3, Issue 43

Tetor 24 , 2011

Our Words Weekly Issue

N E W L I F E J E T A E R E

S PEC IAL POINTS OF INTER EST: Killing by an Albanian Criminal Republic No Sided articles and no restriction for our members, our guest and our friends. Latest needs for our community and the latest resolutions Our Free Voice through our words.

Vrasje nga ACR ose Albanian Criminal Republic Nga Klodi Leka (fq. 10)
Si gjithcka e poshter qe institucionalizohet ne kete vend te mjere, kesaj here dhe vete vdekja eshte institucionalizuar ne Bulqize mngjesin e djeshem ne nje vrasje qe rezultoi me 1 te vdekur, 8 te plagosur, 4 rende dhe disa te humbur. Kjo ngjarje ne asnje menyre dhe ne asnje rrethane nuk mund te quhet tragjedi, por vrasje me paramendim, sepse tragjedite krijohen nga faktore te ndryshem, ndersa kjo vrasje ishte e paralajmeruar, ishte nje vdekje e paralajmeruar nga te gjithe, nga minatoret qe u vetevarrosen 1400 metra nen toke, nga protestat e njepasnjeshme ne Tirane, nga protestat e perditshme ne Bulqize, nga te zgjedhurit opozitare ne parlamentin e shnderruar ne plenium interesash te ngushta, nga emisionet investigative dhe nga e shkuara e mbushur me kufoma. Shkurt, kjo ngjarje e kobte ishte kronike e nje vdekjeje te paralajmeruar. Tashme Bulqiza ka mare format e nje province te kolonizuar nga kolonizatoret e rinj nderkombetare te ekonomise dhe aseteve tona shteterore, tashme bulqizaket jane shnderruar ne skllever modern, jo shume te ndryshem nga zezaket e plantacioneve ne Ameriken e Veriut dhe Boten e Re, pra skllaveria e dimensioneve te ndryshme ka marre forma te reja ne kohe te ndryshme. Se bulqizaket e skllaveruar nuk kane nevoje per xhandare, te cilet do ushtrojne dhune me ane te kamxhikeve te lagur, ngase u mohohet kafshata qe i mban gjalle, nuk kane nevoje per shtylla turpi ku do rrihen per vdekjen sepse i lene te shohin vogelushet tek vdesin urie, nuk kane nevoje per zingjire sepse jane mberthyer nga vargonj gjaku dhe morti dhe ne ndryshim me zezaket e plantacioneve te kallamsheqerit, bulqizaket nuk sillen me anije sklleverish nga Afrika e larget, por u eshte mohuar atdheu. Eshte e trishte te te mohohet atdheu, te te A nuk eshte revoltuese qe krimineli dhe vrasesi i vellezerve te tu te te ngushelloje diten per diell, pa e vrare aspak ndergjegjia dhe duke u hequr si shenjtor?! Kta jane vrasesit seriale, kriminelet me te regjur, sepse ne kohen kur bulqizaket dilnin ne protesta te njepasnjeshme dhe futeshin ne greva urie per kushte me te mira pune dhe siguri ne procesin e punes, burokratet i kundershtonin, nuk uleshin per te komunikuar me ta, leshonin trakte mediatike kercenimesh dhe akuza te urryera karshi sindikalisteve. Kur minatoret, sot te vdekur, dilnin ne protesta me kerkesen qesharake per nje ambulance ose doktor, ACR-ja hidhte balte mbi ta, ndersa sot me paturpesine me te madhe kerkon te kujdeset per gjendjen shendetesore te te plagosurve. Po ashtu, akoma pa u gjendur te humburit, keta sharlatane nxjerrin konkluzione dhe perfundime, sipas te cilave fajin e kane minatoret qe shkaktuan masakren. Dhe per tu mbyllur gojen familjeve te te mjereve rendin si kriminele me strajca nder duar te blejne heshtjen me monedha gjaku si blene heshtjen e pushtetareve tane, me synimin per te mos u rrezuar perandoria e tyre e vdekjes, qe ngrihet mbi shfrytezim, skamje, gjak dhe mort. Nderkohe, nga ana tjeter shteti i pushtetit ngre ne stratosfere moshen e pensionit per minatoret, thua se

I N S I D E T H I S I S S U E :

Miners in Albania
mohohen institucionet e saj, per te cilat paguan dhe i mban gjalle me qindarkat e fundme te mbetura dhe skuta e mbijeteses tende te shnderrohet ne geto, ku ethet e kromit dyndin sharlatane nga te kater anet e botes me miratimin e sharlatanit tend qe e quan kryeminister, te te shtypin sistematikisht nen ethet e urise, te te vdesin sistematikisht nga egoja e neveritshme e tyre per perfitime dhe te gjithe te heshtin karshi padrejtesise dhe akteve kriminale te ushtruar ndaj teje. Po sharlatanet e ACRse? Ah, ata ngushellojne me lirizma dhimbjeje.

Vrasja nga ACR Cameria Shqiptare Cafo Boga, Sevime Nebija, Vasil Tabaku, Gresa Pirana,Ismail Kdare, Silvana Berki, Agim desku, Mimoza Rexhvelaj, Gresa Pirana, SYRIHA ADEMOVI, Pilo Zyba, Erida Topi

Faqe 1-10 Faqe 1-3

Faqe 2-3, 4-5 7-9

Faqe 5-7 9, 12

Frederik Bouasona ameria shqiptare e vitit 1913 nga Arben LLALLA (fq3)
Pamje nga qytetet e amris na vijn sot nprmjet aparatit fotografik t zvicerianit Frederic Bouasona i cili origjinn familjare e kishte nga fshati Livron afr Marsejs s Francs. Frederik Bouasona lindi n Gjenev m 1858 dhe ishte i pasionuar pas alpinizmit dhe muziks ku i binte shum mir pianos. Pasi babai i tij i cili ishte fotograf psoj nj infarkt, Frederiku e la prgjysm gjimnazin pr t filluar pun n laboratorin e prpunimit t fotografive n studion e babait t tij. Kshtu, filloj pasioni pr fotografin dhe nga viti 1896 fitoj shum mime ndrkombtare nga ekspozitat q hapi n Gjenev, Paris, Bern, Vjen e deri n ikago me pamje nga vende t ndryshme t bots. M 1900 u vlersua me mimin e par n ekspozitn e fotografis ndrkombtare q u zhvillua n Paris. Vdiq n vitin 1946, gjasht vite pas vdekjes s gruas s tij. Frederik Bouasona pr here t par udhtoj pr t fotografuar Greqin n vitin 1903, duke e vizituar edhe disa her t tjera kt vend deri m 1930 ku ishte udhtimi i tij i fundit. Duke u br kshtu fotografi i par i huaj q ka udhtuar kaq shum n Greqi. Fotografi Frederik Bouasona ka fotografuar pothuajse t tr Greqin e sotme, nga Kreta, Athina, Korfuzi, Moren, Malin Olimb, amrin e deri n malin e Shenjt Agjio Oros. Me punn e tij

Vullnet Mato, Vasil Tabaku, Klodi Leka, Raimonda Moisiu

Faqe 6-7 7,-9, 10-14

Adresa Anetaresimi

Faqe 14

P a g e

O u r

W o r d s

Kushtet lidhur me shtetin-bujts (Mali i Zi)Nga Cafo Boga (vazhdon javen e ardhshme)
e dukshme sidomos n rastet e Saarlandit dhe Irlands s Veriut, n t cilat presionet nga partnert europian dhe Shtetet e Bashkuara luajtn nj rol ky n arritjen e zgjidhjeve. Lidhur me konfliktin e shqiptarve n Malin e Zi, sht e arsyeshme q t pritet nga Shtetet e Bashkuara dhe Europa q t tregojn interes pr tu prfshir n mnyr q t ruajn paqen dhe stabilitetin n Ballkan, nj parakusht ky pr integrimin e vendeve t ktij rajoni n Bashkimin Europian. Zgjedhja e modelit m t mir pr nj zgjidhje t qendrueshme t konfliktit Rastet e zgjidhjeve t konflikteve q Kushtet lidhur me kontekstin e jashtm analizohen n shtojcn e bashkangjitur Prfshirja e qendrueshme n formn e premtimeve dhe presioneve ndaj palve n ilustrojn se si kushtet specifike t secilit rast krkuan zgjidhje t veanta pr secilin konflikt pr ti br q t gjejn nj prej tyre. Kshtu u siguruan mjedise t zgjidhje sht gjithashtu nj faktor i rndsishm. Kshtu, t gjitha palt e qendrueshme, por njkohsisht edhe prfshira shpesh do t marrin n konsider- fleksibile, n mnyr q t mund t zhvillohej nj proces politik duke iu shmangur at edhe pasojat ndrkombtare q mund t ken pr politikat q zgjedhin. Kjo ishte relativisht konfliktit t dhunshm ndretnik. N kt kuadr pasqyrohen edhe arsyetimet e ardhshme q do t prcaktojn m pas strategjin e negociatave dhe qllimet e secils pal. Me fjal t tjera, tre jan karakteristikat e krkuara: stabilitet, fleksibilitet dhe kthyeshmri e zgjidhjes. Zgjedhjet model t analizuara n shtojc dallojn prej njra-tjetrs nga mnyra sesi sht trajtuar shtja e sovranitetit, nga ajo nse palt n konflikt jan prpjekur t administrojn apo eliminojn mospajtimet e tyre si dhe nga sa e leht ka qen prmbysja e zgjidhjes s arritur. M posht vijojn karakteristikat e prgjithshme t do zgjidhjeje t pranuar: 1. Rregullim sovran 2. Struktur E brendshme (Integrim, konsociasion) E jashtme (shkputje, irrenditizm) Dypalshe (konsociasion me prfshirje prfundimtare dhe zyrtare, kondominium demokratik) 3. Trajtimi i mospajtimeve Eliminim Administrim 4. Kthyeshmria Le t shqyrtojm shkurtimisht seciln prej pes zgjidhjeve t konflikteve etno-territoriale t paraqitura m sipr nn strukturn e marrveshjes (dhe t shtjelluar m tej n shtojcn e bashkangjitur), prkatsisht me: Integrim, si n rastin e Alsass; Shkputje/irrenditizm, si n rastin e konfliktit t Saarlandit; Konsociasion, si n rastin e Tirolit t Jugut; Konsociasion me prfshirje t prhershme institucionale t shtetit-am t pakics s jashtme, si n rastin e Irlands s Veriut; dhe Kondominium demokratik, si sht zhvilluar n kontekstin e Andorrs dhe Hebrids s Re.

It takes for Diaspora to get moving to take the Guilty Albanian Politicians to the ICC Hague

Earthequake in Turkey casuses over 200 fatalities

Where is the law in Albania.? No where!!
In Albania the government and opposition destroy their own population, no need for an earthquake!!!!

Poezi nga Sevime Kumanova Nebija

larg tyre paskam shkuar nuk jane thjeshte kujtime jane lote qe me rrjedhin pa mbarim eshte dhembja qe smundem dot ta shpjegoj sic te shpon plumbi ashtu mua me therri ky fat I zi Vella ma shtrengo doren Tere naten nuk beja gjume duke menduar kujtoja familjen time sa Kurre nuk e kam menduar se ne rini jeta me con ne kte burg te zi Kush eshte me I vetmuar se une? kush ka dhembje me shume se une? kush me thot se eshte me ne mendime me shume se une? kush lutet me shume se une ? Drite me sy skam pare qe sa kohe nje dritare e larget edhe ne cast drite erresire ajo leshon mundohem te mar ajer pakes e hapesiren nga larg shikoj po te kisha flatra si nje shpirt I Zotit do ik nga ketu shume shpejte do dal e sdo pyes do ik nga ky Dhe I vdekjes Sa bukur kur me kujtohet e kaluara jeta me buzeqeshte edhe kur I kisha syte me lote sepse prane meje qendronin prinderit qe me benin te lumtur ne cdo kohe Por sot vetem ky krevat me derrasa ky krevat I ftohet me mbulese te holle mundohet te me bej shoqeri por kot eshte kur nen te cdo nate po fleje edhe eshtrat e I tere trupi me eshte ngri Ne mure te qelise qenkan gdhendur shume emra emra shqiptare emra te vellezerve te mi paska edhe data te shenuara aty disa me thonin ata qe kane vdekur kane lene gjurmet e tyre se sa kane vuajtur e kush kane qene O Zot sa te rinje paskan kaluar ketu o Zot sa te rinje paskan vdekur ketu o Zot sa te rinje qenkan malltretur ketu o Zot si nuk paten meshire gjere ne vdekje si I malltretuan ashtu trupi ime kerkon fryme shpirti im kerkon liri zemra ime kerkon familjen une kot per se koti po jetoj ne kte qeli Sa te veshtira ishin netet e para sa veshtire dikure 24 ore I kaloja mendoja te vrisja veten se paramendoja se keshtu ne kte menyre ketu do jetoja Kush bie ne grep te sllaveve veshtire te kthehet ne vendlindje O Zot cka vlen ne kte varr te jetoje kure e di se do e le kte bote kure e di se ne cdo cast trupi im mundet te hyne ne toke

V o l u m e

3 ,

I s s u e

4 3

P a g e

Shqiperia Natyrale eshte oferte per paqe dhe stabilitet nga Koo Danaj (fq.6)
shqiptare, pergjate nje shekulli I eshte nenshtruar 7 Marreveshjeve nderkombetare, vendimet e te cilave ose kane qene koloniale ose kane qene arnime pjesore te pjeseve te ndryshme te kombit shqiptar. Ato jane Marreveshja e Londres,Marreveshja e Versajes, Marrveshja e Jaltes e vitit 1945, Marrveshja e Rambujese e cila ju kushtua vetem nje pjese te teritorit shqiptar sic ishte Kosova, Marreveshja e Konculit e marsit 2001, qe ju kushtua nje pjese te kombit shqiptar sic eshte Lugina e Presheves, marrveshja e Ohrit e gushtit 2011, e cila ju kushtua nje pjese te teritorit shqiptar ne Fyrom. Aktualisht kombi shqiptar jeton ne dy shtete qe jane natyrale. Shqiperia artificial dhe kosova, ne Zgjidhja e pare dhe kryesore ne shqiperine Lindore ne FYROM Ballkan eshte bashkimi I shqipme status te popullit shtetformues tareve, eshte krijimi I Shqiperise dhe ne dy pakica kombetare ne natyrale. Pse e them kete? Po Mal te Zi dhe ne Serbi. Por nuk paraqes disa fakte per dijeni por ekziston fare ne krahinen shqipedhe per gjykim. tare te Camerise, pasi u deportua 1-Kombi shqiptar eshte nje rast me dhune ne vitin 1944. unikal ne kontinentin europian. Sot kur flitet per marrdhenie te Shqiperia aktuale, eshte I vetmi shtet ne Europe, qe pergjate gjithe reja nderkombetare te mbeshtetura jo ne te drejten e forces, por ne vijes kufitare tokesore ka vetvehten. Ky absurd fillon qe nga forcen e se drejtes, shqiptaret kane Hani I Hotit ne veri dhe perfundon te drejte te kerkojne riparimin ne Qafen e Botes ne jug. Pra kemi teresor dhe jo pjesor te padrejtesieve koloniale qe jane bere te bejme me nje rast sui generis. ndaj tyre. 2-Rregullimi I statusit te trojeve analize, jane mbi 450 shkrime dhe analiza te botuara ne shtypin serb, malazez, maqedonas dhe grek gjate nje viti si dhe heshtja e politikes shqiptare, qe ndersa pergatitet per 100 vjetorin epavarsise, ka frike te thote se ky 100 vjetor eshte I Shqiperise 3-Te gjithe fqinjet e shqiperise natyrale, e kane fituar pavarsine e tyre para shqiptareve. Shqiptaret e fituan me aktin juridik te Kuvendit te Vlores ne 28 nentor 1912. Por cfare ka ndodhur? Te gjithe fqinjet e shqiperise natyrale jane zgjeruar si teritore pas shpalljes se pavarsise, ndersa vetem shqiptret jane rrudhosur dhe coptuar si teritore pas shpalljes se pavarsise. 4-Pergjate nje shekulli, shqiptaret festojne 28 nentorin 1912 si date te shpalljes se pavarsise se tyre dhe nuk festojne daten qe vendosi coptimin e tyre dhe krijimin e Shqiperise artificiale qe eshte sot, date qe eshte 29 korriku 1913. Fuqite e medha e njohin nje date te tille si feste kombetare te shqiptareve 5-Kushtetuta e Republikes se Shqiperise ne Preambulen e saj, pranon te drejten e bashkimit te shqiptareve ne nje shtet si te drejte legjitime. Fuqite e medha qe e kane miratuar kete Kushtetute e kane pranuar kete te drejte, duke mos bere asnje vrejtje per Preambulen e saj. 6-Sot ekzistojne dy shtete e gjysem shqiptare qe mund ta realizojne kete me ane te mjeteve paqesore 7-Ne muajin tetor 2010, nje organizate prestigjioze nderkombetare, Gallup Internacional ne nje nga sondazhet e saj beri publike keto shifra: Ne Kosove, mbi 81 perqind e shqiptareve duan bashkim me Shqiperine, ne Shqiperi, 63 perqind e shqiptareve duan bashkim me Kosoven, ne maqedoni 83 perqind e shqiptareve duan bashkim me Shqiperine. Me duhet te bej nje korigjim nocionit politik te perdorur nga fqinjet dhe disa politikane serbe, greke, maqedonas apo malazeze. Ata kur flasin per bashkimin e shqiptareve, perdorin nocionin Shqiperi e Madhe. Une jam kunder Shqiperise se Madhe. Perse? Sepse nocioni Shqiperi e Madhe lindi pas marrveshjes CianoRibentrop te vitit 1941, pra eshte nje nocion nazi-fashist. Ndersa une jam antifashist, prandaj pranoj Shqiperi Natyrale, domethene, shqiperia ne kufijte e saj natyrale. Dhe keto kufij jane ato qe shpalli Kuvendi i Vlores ne vitin 1912. Ndersa lidhur me bashkesine nderkombetare, une e di se ajo kerkon paqe ne rajon, kerkon stabilitet, prandaj ka filluar edhe ta perkrahe idene e bashkimit te shqiptareve. Rendesi ka qe mbeshtetesit e Shqiperise natyrale jane kunder dhunes, pra kane si filozofi te tyre devizen: Dialog me kedo, dialog per gjithshka. Ai qe ka te drejte nuk ka frike nga dialogu. Bashkesia nderkombetare ne funksion te paqes i ka anulluar disa konferenca nderkombetare si per shembull, ate te Versajes apo te Jaltes. Ne

Kjo analize, i drejtohet, politikes dhe opinionit public, shqiptar, serb, grek dhe maqedonas dhe malazez. Qellimi i saj, eshte evidentimi I fakteve, se Platforma e shqiperise natyrale, nuk drejtohet as kunder paqes rajonale dhe as kunder fqinjeve te shqiperise. Ne te kundert, Shqiperia natyrale, eshte nje oferte per paqe, per stabilitet dhe mireqenie te te gjithe popujve te Ballkanit. Njekohesisht, kjo analize eshte edhe nje ftese per debat me cilindo, studjues apo politikan, serb, grek, maqedonas apo malazez Arsyeja tjeter qe me nxiti per kete

Frederik Bouasona ameria shqiptare e vitit 1913 nga Arben LLALLA (nga fq.1)
botoj shum albume fotografish t Greqis s shekullit 20 duke nxitur n Europn e zhvilluar nj admirim dhe dashuri pr kulturn greke. Qeverit e ndryshme greke duke par punn e suksesshme t ktij fotografi financuan punn dhe udhtimet e tija ndr vite. Nga syri i aparatit fotografik t Frederiku kaluan pamje t bukura, njerz t pasur dhe skllevr t tyre, luftra t ndryshme midis shteteve, bukurit natyrore t cilat nuk i shohim m, aparati fotografi i Frederikut nuk bnte dallime fetare dhe racore. N kt album fotografish nga qytete e amris fjalt e shumta na duken t teprta sepse fotot e Frederik Bouasona flasin m shum, m bukur dhe m qart pr ato vise q dikur banoheshin nga shqiptart. N disa fotografi dallohen qart nga veshja njerzit q jan shqiptar sidomos nga qeleshja q sht pjes e veshjes tradicionale t amris. Sot kto foto i bashkohen dshmive t shumta q n Greqi e amri jetonin dhe jetojn ende njerz q frymojn shqip.

KONFERENCA E PAR SHKENCORE MBI QYTETRIMIN PELLAZG

Permblodhi Prof. GEZIM My.URUCI ETNOLOG EKSPERT i ARTIT PREHISTORIK President i Qendres Shqiptare te Speleologjise vrtetat historike, ashtu edhe pr ta shfrytzuar kt vler n kontekstin aktual. Pas nj pushimi t shkurtr, Konferenca vijoi punimet e saj n dy seanca. N seciln prej tyre kumtuan dymbdhjet studiues, t cilt prekn aspekte t ndryshme t qytetrimit pellazg, duke filluar nga gjuha, alfabeti KONFERENCA E PAR SHKENdhe kultura material, fragmente t s cils jan CORE MBI QYTETRIMIN PELzbuluar n Vin, Cakran etj. Referuesit i cekn n LAZG Vazhds s hulumtimeve histor- kumtesa kto aspekte, duke theksuar rndsin e ike mbi popullin dhe qytetrimin ktyre zhvillimeve n krijimin e kulturs dhe pellazg iu shtua sot, m 21.10.2011, nj qytetrimit t lasht europian. Dita e par e Konferveprimtari e rndsishme shkencore. encs i mbylli punimet n orn 15:00. Pr t gjith N Salln e Akademis s Shkencave, pjesmarrsit, Universiteti Vitrina organizoi nj Universiteti Vitrina n bashkpunim darke n ambientet e bar-restorantit n Kampusin me Shoqatn Qendra e Studimeve Universitar Vitrina. T pranishmit e shijuan nn Pellazgjike organizuan Konferencn e tingujt e kngve t knduara nga kngtari i njohur Par mbi Qytetrimin Pellazg. Konfer- Frederik Ndoci, i ftuar nderi dhe njkohsisht enca eli punimet e saj 2-ditore n orn pjesmarrs n Konferenc me nj kumtes. Kon09:00 me nj seanc hapse, n t ciln ferenca pret t vijoj punimet e saj ditn e dyt n mbajti nj fjal prshndetse Kryetari salln e Akademis s Shkencave me dy seanca t i Shoqats Qendra e Studimeve Peltjera, ku do t referojn edhe 13 studiues t tjer. lazgjike, prof. dr. Luftullah Peza. N fjaln e tij prof. Peza bri nj prezantim nga: Fondacioni Vitrina. GJEJ RASTIN PER TE t shkurtr t Shoqats dhe t synimeve FALENDERUAR ORGANIZATORET PER KETE t saj. M pas prshndetn punimet e PUNE TE PERKRYER QE BENE PER HUKonferencs Sekretari I Qendrs pr LUMTUAR QYTETIMIN TONE PELLAZG, Studime Pellazgjike, prof. dr. Sazan SIDOMOS UNIVERSITETIN VITRINA dhe Guri dhe Zv. Rektori i Universitetit SHOQATEN "QENDRA E STUDIMEVE PELVitrina, dr. Teki Kurti. N fjaln e LAZGE" tij, dr. Kurti theksoi rndsin e studimeve historike mbi etno-gjenezn e PERMBLEDHUR nga Prof. GEZIM My.URUCI popullit shqiptar, si pr t evidentuar t ETNOLOG. EKSPERT i ARTIT PREHISTORIK President i Qendres Shqiptare te Speleologjise

P a g e

O u r

W o r d s

Rruget e Gurbetit dhe aktivitete e Kultures Shqiptare (Vijon)

ndjehej ne zemren time.Keshtu me inspirim e imagjinate edhe kjo pranvere rrezatoi shkelqimin e saje,edhe pse gjindesha large vendlindjes. U nisa ne rruget e gurbetit.Atje gjeta shume lote edhe dhembje per atedheun e tyre. Cdo vizite qe bera ne familjet shqiptare,cdo aktivitet edhe organizim qe beme per kulturen,gjuhen dhe atdheun tone,ne Dyert e kesaj pranvere mu hapen ne cdo hap me percjellnin lotete e shtete tjera. tyre,dhembja e tyre shekullore.Te gjithe Fizikisht u gjenda ne vendet e huaja por gurbetcaret qe na nderuan me prezencen e me zemer dhe mendje cdo sekonde isha tyre ne manifestimet e Kultures Shqipne vendlindjen time te bukur. tare,cdokushe nga nje skaje derdhnin lotet Lulet e kopshtit tim nuk munda ti shikoje per atdheun e tyre.Ne fytyrat e te gjithe nenave e vellezerve ,gjysherve shihnim se si dite per dite po rriteshin dale nga dale dhe po lulezonin.Por aroma e tyre vuajtjet e dhembjen qe koha dhe historia e padrejte e ka skalitur dhembjen shekullore me shoqeroi dhe me milja kilometra ne zemrat e nenave tona shqiptare. Takova gjysher,nena,vellezer e motra te permalluar per tokat shqiptare,per shtepite e tyre,per fisin e tyre,per Vatanin e tyre. Oh cmall i pashterrshem eshte ky!Asnje popull nuk ishte me i pervuajtur se populli shqiptare.Asnje popull nuk ishte me i lenduar e me i plagosur se populli shqiptare.Asnje popullit nuk i bene me teper padrejtesi se popullit shqiptare.Edhe vete amaneti i stergjysherve po na denon se nuk mundem te ngrisim zerin per Bashkim Kombetare. Sot populli yne eshte percare ne 7 anet e botes.Gjithkushe vajti dhe lane tokat e Arberise. Por kurre asnjehere dashuria dhe malli per atdheun e tyre nuk u shua. Nga lotet e gjyshes sime te ndjere,mesova se nje dite duhet te bashkojme zemrat e nenave tona ne nje vend, qe sa do pake te shuajme mallin e tyre per vendlindje. Per ta shuar sa do pak kete dhembje,une me disa miqet e mi planifikuam te benim nje organizim madheshtore,nje feste te madhe per mbare popullin shqiptare.Dhe ky organizim u kurorezua me nje Festival te quajtur Java Kulturore Shqiptare. Festivali shtate ditore, u organizua per hire te gurbetcareve,e me te vetmin qellim,qe ti bashkonim gjithe shqiptaret ne nje vend e te kembenin nje fjale, e nje ide, e mall per trojet e tyre te harruara . Festivali u realizua ne qytetin e Kumanoves.Kete festival e begatuan edhe shume miqe ane kend vendeve te botes,e begatuan me folkloret e tyre,me instrumentet e tyre krahinore,me kenget e vallet qe shfaqnin gjitha

NAIM FRASHRI - MONUMENTI I VIRTYTIT DHE VETFLIJIMIT KOMBTAR ! Ferit RAMADANI

T shkruash pr Naim Frashrin pas nj shekulli e nje dekade e nje viti vdekjeje, nuk sht as shprthim vrulli q del nga kujtesa, as prfundim i asaj t keqeje q e ka pllakosur kombin duke u ndar nga poeti, patrioti, humanisti, vetm fizikisht! Naim Frashri sht br qysh n t gjall t tij lidhja e prhershme dhe ka kaluar n pavdeksi pr aspektin parimor q e shprehu n krijimin e nj niveli letrar artistik, poaq edhe n aktivitetin e zgjidhjes s shtjes shqiptare! Pikrisht pr kt, ai n do distanc kohore, edhe n kt 111 vjetor vdekjeje, sht po aq i afrt me ne, dhe vepron n linjn e par t aktivitetit! Ai sht po aq premtues pr ditt e ardhmris! sht sfiduesi m i sakt q prballet me realitetin q nganjher del i rnd n dshprime e n t kqia! Megjithat, saher bie zezona mbi Atdheun dhe shqiptart, gjegjsisht ata i grryen ligsia dhe prarja, Naim Frashri sht monumenti i nj ngritjeje i cili n shum aspekte t ndez me dashurin dhe me parimet e t mirs pr ta na rimbledhur bashkimi e pr ta rimbajtur n zemr Shqiprin!Nga shprehjet poetike t Naimit , shqiptart e kan br rikthimin e gjendjes shpirtrore! Vargjet e tij, ua kan shtuar emocionet, dhe ata kan mbledhur edhe forcn edhe mendjen t veprojn pr interesat e Atdheut! Sepse atij kurr nuk i ka munguar gatishmria q ti prgjigjet dilems e cila sht shtrir n aspektin propagandistik pr ta zhbr e pr ta rrudhur Atdheun e shqiptarve q ishte Kalaja e enciklopedive pr veprimet mbijetuese! Prpara rreziqeve dhe kanosjeve t shpartallimit t Shqipris nga interesat e fuqive robruese, ai doli gjithmon me nj veprim unikat : Pr bashkimin dhe pavarsin! Gjithmon duke e pasur n kujtes Heroin Kombtar t shqiptrve, Skenderbeun, ai doli me dshmi - nxitjet, se shqiptart gjithkah n univers jan t till! Lum ti, moj Shqipri! thash armt e tij kur i pash n Belvedere, n Vjen, -sikur pash Skenderben. sht manifesti i mobilizimit q del e ngrit poemn Parajsa, q Naimi ua v prball shqiptarve pr qllime taktike, se vetm prej t tillve mund t mbrohet atdheu dhe kombi, ashtu si u mbrojt nga Heroi yn kombtar! Me kt dendsi qndrese, t ciln e ka trashguar npr shekuj shqiptari, ka mundur t mbrohet Atdheu nga egrsia pushtuese pr t mbetur bota e qytetruar e cila edhe pr karakterin e t drejts, t urtis dhe t vrtets mbeti Iliri! I prekur thell n sedr pr realitetin praktik dhe pasojat e atdheut t robruar dhe, shqiptarve t syrgjynosur, Naimi, bashk m Abdylin dhe Samiun, dhe me shum Rilinds t Lidhjes shqiptare, pareshur veproi pr ta krijuar Platformn e Zgjimit pr lirimin Kombtar!Npr dallgt e prmbytjeve robruese prmbyllej kaptina e Atdheut , prmbyllej syrgjynosja e shqiptarve pr ta larguar nga zemra e nga shpirti edhe gjakun, edhe shqipen edhe Shqiprin! Q nga Porta e Lart e Stambollit e deri tek Tanzimati! Q nga Kuvendi i Berlinit e n Paqn e Versajs, apo, n Shn Stefan, gjendja e Shqipris shkonte drejt katandis! Parafyturimi i rrmujs dhe rrmetit, Naimin e prekn n ndjenjat e frymzimit pr ti shkruar krijimet pr dhembjen, mallin dhe dashurin e Atdheut: Mendje merr fushat e malet! Jasht, jasht nga qyteti! Nga brenga, nga thashethemet, nga rrmuja, nga rrmeti! Npr kohn e ksaj errsire, npr gjith kt tirani osmane shkuar bizantinve, Naimi nuk u mposht nga dshprimi. Ai u ringrit n nj kolos q do t derdh gurrn letrare pr t krijuar kryeveprn, poemn Bagti e Bujqsi, e cila me nivelin e saj artistik, me prmbajtjen dhe trsin, simbolin dhe metaforn, hapi horizontin ku hynin dhe gjenin frymzime pr tu mobilizuar me ndjenjn atdhetare gjith shqiptart. Ky patos i brumosur i forcs shprehse pr shqiptart u b kushtrimi m i fuqishm q i nxiti nga Stambolli e deri n Bukuresht ta krkojn lirin! Hovet krijuese t mishruara me hovet e prhershme shpirtrore t Naimit q i pati n parim e n platformn vepruese t tematiks patriotike, e bn at Pris Shpirtror t shqiptarve, t cilt e muan dhe e admiruan si kombin dhe Atdheun! Sepse, ai ua shpaloi t vrtetat pr t cilat duhej kmbngulur me guxim, ashtu si ishte edhe poema Shipria se: Bota , q kur sht zn, Shqipria gjall ka qen! Pellazg u thoshin m par, m s fundi shqiptar... Mos durofsh, i madhi zot, t jet n zgjedh sot! Poema Shqipria sht sa entuziazmuese, poaq edhe dokumentuese, pr shqiptart!Ajo sht e nj qensie faktike e cila, q nga krijimi ka prjetuar goditjet e perandorive t ndryshme, t cilat, ende e godasin dhe padrejtsisht vazhdojn tia mohojn edhe gjenezn , edhe gjakun, edhe gjuhn, ashtu si u prpoqn tia ndryshojn gjeografin, q pastaj, n hapsirn e saj t kultivohej do far e fe n damin e shqiptarve!Naim Frashri , del si monument pr tua zbardh t vrtetn shqiptarve q t mbesin gjithmon krenar dhe t ndjejn dashuri pr atdheun! Del edhe si parandalues kmbnguls kundr gjith atyre q i kan pretendimet robruese ndaj kombit! Mbase, i bindur edhe n fuqin e I madhi zot, se nuk do ti duronte padrejtsit e tilla t mbetjes s Shqipris nn zgjedh! sht sa e domosdoshme po aq e nevojshme t theksohet n kohn ton, se Naim Frashri edhe sot e pasktaj sht Msuesi yn i madh i cili na ndrlidh me temat q u ka rn misteri, megjithat ai i bn t dashura, dhe brezat q vijn i detyron t ndjehen krenar! Sepse: Pa shihni gjuh e mir! Sa shije ka e hije, e bukur edhe e dlir, si gjuh perndie! N realitet, kush nuk do ti prkas cilsis s till?! Kush nuk do t prpiqej ta flas at pos djajve t cilt me dokusht u prpon ta fshijn nga autoktonia e saj me aneks administratat barbare! Megjithat, me ishte e cilsuar si e till nga Naim Frashri - monumenti i virtytit dhe vetflijimit kombtar, ajo prkundr gjith tendencave t perandorve, bashk me shqiptart n do skaj t bots prjeton nj zhvillim karakteristik! N kt proces t zhvillimit sht edhe Lvizja pr liri kombtare! Ajo i ka marr nuancat e nj prbetimi t prhershm t shqiptarve t cilt q nga lindja e deri n vdekje e mbajn si amanet dhe gjat gjith jets s tyre prpiqen ta sndrtojn: Shqipri ti m jep nder, m ep emrin shqiptar, zemrn ti ma gatove plot me dshir dhe me zjarr. Gjith kjo jehon e ndrgjegjes son kombtare nuk sht vn kurr n binart e mohimit t vlerave t t tjerve! Pr ato, Naimi gjithmon ka pasur respekt dhe ka ofruar bashkpunim! Ai n kuptimin e ktij krijimi ka ringritur shpjegimin i cili hyn n misionin e ndriimit pr rreshtimin e drejt dhe prcaktimin e plot t Atdheut, kombit dhe gjuhs s tij, pa t cilat as q do t bhej trashgimia, as kultura, as trimria! Me nj fjal, historia do ta ndjenjte mungesn pr ta shkruar efektin e t ngjarave q mbeten epope t paprsritura! Ashtu si mbeten unikate edhe krijimet artistike t Naim Frashrit pr vetflijimin e tij pr Shqiprin dhe shqiptart: Do t tretem , t kullohem, t digjem , t prvlohem, q tu ndinj mir e t shihni, njri - jatrin t njihni.

Tetor 2010

V o l u m e

3 ,

I s s u e

4 3

P a g e

Ismail Kadare Poetet

shtat pal elsa npr arkiva. Provoni t flisni pr famkeqin "Fond t Partis", miliona dollar e depozituara n banka t huaja prej regjimit komunist, t cilin asnj nga qeverit postkomuniste nuk guxon ta krkoj. Provoni, pra, t kreni tabu t tilla dhe ju do t gjendeni befas nn breshrit e nj sulmi t pandrprer, t lodhshm, q vazhdon me muaj, me stin e disa her me vit. Vezt e gjarprit, pr kt jan programuar: t prtritin helmin e tij. E pavarsisht nga kto, koha e tyre ka kaluar. N rrugtimin e tij drejt prparimit dhe Evropa, populli shqiptar, bashk me q krkohej egrsi, do t jen t prhershm e t paharrueshm.

Poett e vrar nga shteti Provoni t prekni dosjet delikate t tij. Provoni t krkoni seriozisht dhe jo sa pr t lar gojn t fshehta e ndyra me

dshmit e rnda, do t tregoj n radh t par, letra e tij t fisnikris. E midis ktyre letrave dy djem nga Brzhezhda, dy poet, dy njerz q krkuan t bnin art, n kohn

Kostandini i Madh shkoi n Bizant me flamur e simbol t ilirve, shqiponjn me dy krer nga Agim Shehu
Tanim e di gjith bota se Kostandini i Madh kish tre shekuj q kish vdekur kur erdhn sllavt aty ku jan mes shqiptarve dardano- ilir. Hollivudi po bn filmin e bujshm pr Kostandinin e Madh q e jep si serb. Ekranizohet sipas romanit Udhkryqi i Kostandinit t shkrimtarit serb Dejan Stojkovi, me nxitjen e Universitetit serb mbi 100 milion dollar. A e din serbt se Kostandini i Madh qe shqiptar (ilir)!? Sigurisht kan aq mnd sa ta din t paktn ata me kultur, sadoq kultura u ka zn myk t pashrueshm manastiresh ortodokse (ssht dshmi kryesore, megjithat sdi nse serbt kan emr Kostandin)?! Paradokset e kosntatiemve serbe Tanim e di gjith bota se Kostandini i Madh kish tre shekuj q kish vdekur kur erdhn sllavt aty ku jan mes shqiptarve dardano- ilir. Mirpo, sipas prejardhjes s tyre, grabitsit i ngjajn ariut t Uralit q thot pr gorricat n dimr: Jan pjekur se m hahen mua! I ngjajn po ashtu luanit grabits n ndarjen e gjrave: Kjo m takon mua se un jam luani! Tani ky ari e luan serb doli dhe maj Hollivudit t legalizoj botrisht orekset jasht do t vrtete dhe etike qytetrimi. Sllavt si vllezrit ortodoks t tyre, grekt e din q edhe pse kan shprbr shum te e drejta etnike e shqiptarve, i shuan e i dbuan nga shtpit e veta, pushtimi i trojeve sidoqoft mbetet i lvizshm nga e drejta historike (izraelitt u kthyen n vatrat e tyre pas mse 2000 vjetsh dhe nga Shtetet e Bashkuara shteti i tyre u njoh brnda 20 minutash). Historia ka udirat e paradokset e saj. Athina ngul kmb q Shkupi zyrtar ta heq emrtimin Maqedoni pasi n nj t ardhme q mund ta sjell befas historia, i rrezikohet Maqedonia e saj! Ktu qndrojn dhe pushtuesit shembullor sllav. Ata duan ta sigurojn dhe t drejtn historike kinse sht me ta qoft pr trojet e pushtuara, qoft pr ndrat q t pushtojn pjes t tjera nga fqinji m i dobt (gjeografin e pushtuar ta betonojn me historin e tjetrsuar). Skenaristt serb e din se ska asnj dokument binds a gjykim dijetarsh t do kohe q Kostandinin e Madh ta quajn serb. Kt ngushtsi argumentimi e shprehin sakt qoft dhe pa dashje te gazeta Blic: Ky Perandor lindi n qytetin Nish e kjo sht nj mundsi e shklqyer pr t promovuar trashgimin kulturore serbe n mbar botn. Pra, vetm pse lindi n Nish t cilin sot e kan serbt, Perandori i Madh sht serb(!) Mirpo me kt logjik do bhej krdia n transferimin e personaliteteve t historis nga nj komb n tjetrin. Filozofi gjenial, Kanti lindi n Konigsberg, qytet historikisht gjerman (duke par synimin e Carve drejt Bosforit, Bismarku tha: Rusin, po zuri Stambollin nesr prite n Konigsberg! Megjithat edhe pse se mori dot Stambollin, ajo doli aty dhe qyteti sot quhet Kaliningrad). Me logjikn serbe t filmit, Kanti sht rus! Don Kishoti nuk do kish guxuar t bnte kt marrzi arsyetimi! N vazhdim t ksaj logjike ne do na prmbyseshin maja historie: De Rada q lindi n Itali sdo quajtur shqiptar! Mirpo La Martini i thot me vlersim t lart si poet dhe shqiptar se poezia ka lindur n brigjet tuaja (Shqipri) dhe atje duhet t kthehet. Papa Klement Albani lindi n Itali, por ai e pohon veten arbr, si mban dhe zyrtarisht e apostolik mbiemrin Albani dhe emrin Kelmendi. Po ashtu e mbante veten kryeministri i Italis, Francesko Krispi. Midhat Frashri lindi n Stamboll, por kush guxon t thot se ai nuk sht ndr t mdhenjt e shqiptarve!..Vndlindja e Konics sot ndodhet n Greqi, por kush mund ta bj grek dijetarin e madh shqiptar?! Nishi ka qen vatr ilire Nishi i sotm dikur quhej Naissus Nishi ka qn vatr ilire e banuar nga ilir q n koht q smbahen mnd. Kostandini i Madh qe nga ky qytet e sadoq qe Perandor n Rom, pr t mendoi si bir i pashkputur prej tij. Si bri guximin e madh duke zyrtarizuar Krishterimin, n rjetin e intrigave pa fund sa vrau birin e pafaj, pastaj t shoqen e re fajtore, vendosi t largohej, t krijonte nj Rom t Dyt. Me kt bnte dhe aktin e madh human n histori, ndante fen nga shteti (qendra e fes rrinte n Rom, shteti me at prfaqsues shkonte gjetk). N fillim Perandorin e Re deshi ta Sllavt erdhn n sh. 6 e lart, n fillim si shrbtor t barbarve, pastaj vet si barbar, pa asnj ngjashmri me Perandort human ilir t Roms. Historiani R. Jenkin te Bizanti e bizantinizmi thot: Sllavt e uritur pr tok e me sy nga Iliria qen grumbulluar gjat disa 10 vjearve n mizri t panumurueshme prtej Danubit. Tunman shkruan: Sllavt m 548 dogjn e prvluan Ilirin gjer n Dyrrachium. Pr. themelonte n vndlindjen e tij, Naissus (Nish). Por gjykoi si vizionar i madh se ngulimi i ri perandorak duhej t qe n nj pik strategjike nga t gjitha krkesat pr qytetrimin botror. Dhe zgjodhi Bizantin n udhkryqin m t muar mesdhetar. Perandort e par t Roms mbanin pr flamur shqiponjn me nj kok. Perandort ilir e zvendsuan me shqiponjn me dy kok, zdhnsen e kryeperndis s tyre, Zeusit (me koh, nga simbol fetar shqiponja u b simbol kombtar i shqiptarve). Kostandini i Madh kur shkoi n Bizant me vete mori si flamur dhe simbolin e ilirve, Shqiponjn me dy krer. Ky fakt domethns si shpton as Dante Aligherit q te Parajsa e Komedis Hyjnore thot: Shqiponjn Kostantini e riktheu/ kundr ryms s Qiellit (nga lindja n perndima.sh)Shpendi hyjnor (shkoi)/ pran malesh nga kish dal n fillim. Noli Kostantinin e Madh e jep si t lindur nga shqiponja e ktij Flamuri kur shkruan pr t: Flamur, q lind Shn Kostantin/ bashkon Islamn me Krishterimn. T part e serbve veshur n lkur kafshsh vazhdonin gjuajtjet me kallam n moalet e stepave lindore. Kurse Nishi qytetar Birit t madh i ngrinte statujn bronz (ajo u gjnd m 1898 nga arkeologu sllav Vasi dhe ndodhet n Muzeun e Beogradit tok me thesare e dokumente pa fund t Kosovs). Tani duan t vjedhin dhe historin, mirpo pr t huajin historia sht si magjia, ndjehet po nuk kapet dot. Fromer: Trysnia sllave solli nj ndrydhje t ilirve me vendosje drejt jugutHapsira dalmate ilire u rrezikua shumAty gjndej njlloj parku kombtar ilir ku u ruajtn t paprekura prej shekujsh zakonet e doket e lashta t tyre. E famshmja Enciklopedia Didero-DAlamber m 1778 prcakton shtrirjen historike t Shqipris: N Perndim nga gjiri i Venecias, n veri nga Dalmacia e Bosnja, n lindje nga Maqedonia (gjkundi pr sllavt, as Nish as cop me mish)! N Perandorin Osmane me regjistra tepr t sakta si ua donte qeverisja, Nishi hynte n Vilajetin e Kosovs. Sot Nishin n Vojvodin e ka Serbia e cila pr t ka t drejtn pushtuese por jo t drejtn historike. Dijetari N. Syme thot se Naissus qe nj nga tri kryeqndrat e qytetruara t Dardanis paraantike dhe antike. Dijetari hungarez Jeno Fitz shton se Mezia Qendrore merret si vndlindja e atit t Kostandinit t Madh, Konstanciu Klori (Verdhani), e kjo banohej nga ilir dardan kurse vetm pjesa veriore kish fise trakase si dhe mest. Te Historia e Roms historiani francez Viktor Dyruit thot pr pelazgo-ilirt se Kta shtriheshin nga Azia Perndimore n Sardenj e mbase m larg, n Spanj. Laruss e v. 1993 thot pr Perandorin e Roms s von: Dinastia e re Perandorake u themelua nga bijt e Danubit, ilirt e Dalmacis e t Paonis, njerz tr ashpr, t paprshtatur sa duhet me prdredhjet e Roms, por lufttar si ata, t mbrujtur me nj atdhetarizm t zjarrt. Historiani anglez R. Makmulen, Aurelianin, Perandori i ndritur ilir, e fut n Shtpin Dardano-Kostandiniene dhe zgjerohet: Tr vija e familjes s Kostantinit t Madh dhe Valentienit pas tij i prkiste grupit kulmor - personalitete ilir ardhur nga hapsira e sotme e ish Jugosllavis dhe Hungaris e po t prdorim emrtimin e lasht, atdheu i tyre qe IliriaIliriant e shkrin talentin e tyre t vrazhd dhe vitalitetin gjigand fizik t tyre pr shptimin e Roms. (Vazhdon javen e ardhshme)

P a g e

O u r

W o r d s

Shqiperia Natyrale eshte oferte per paqe dhe stabilitet nga Koo Danaj (nga Fq.3)
Versaje, u krijua mbreteria serbo-kroato-sllovene, asokohe ju anullua pavarsia Malit te Zi. Por sot kjo mbreteri nuk ekziston, ndersa Malit te Zi ju rikthye pavarsia. Atehere, duhet te anullohet, edhe e fundit Marreveshje nderkombetare, qe eshte ajo e Londres 1913, e cila coptoi ne pjese kombin shqiptar. Si do te behet kjo? Me rruge demokratike. Per shembull: Lista per Shqiperi Natyrale se shpejti do te kerkoje ne GJND, ne Hage, anullimin e saj dhe demshperblimin e kombit shqiptar me 100 miliard sterlina nga 6 fuqite e medha. Po sjell per opinionin tuaj, disa fakte, nga kjo konference. Fakti i Pare: Konferenca e Londres nuk eshte nje Konference zyrtare. Qe ne fillim ajo mori vendim qe te mos mbante proces Verbal. Nje veprim i tille, te kujton veprimet e atij qe ben nje krim dhe merr masa te fshehe gjurmet e krimit. Fakti i dyte: Kjo konference nuk u mblodh, per te diskutuar pavarsine e Shqiperise se shpallur ne 28 nentor 1912, por per te pajtuar Serbine, Malin e Zi, Bullgarine dhe Greqine me Turqine. Ja pohimi i ambasadorit francez ne kete konfrerence, Pol Kambon: U mblodhem sot date 16 dhjetor per te arritur nje marreveshje midis Serbise, Greqise, Bullgarise, Malit te Zi dhe Turqise ne zyren e Greyt (Kambon, Korespodenca, faqe 31) Fakti i trete: Pol Kambon ne fund te Konferences pohon se: Ballkaniket tane iken, por mbeten pa u zgjidhur dy problemet me te renda, Kufijte e Shqiperise dhe ishujt e detit Egje.(Po aty, faqe 57) Fakti i katert: Drejtuesi i Konferences ishministri i jashtem britanik Grei, u shpreh ne Dhomen e komuneve se ne e coptuam Shqiperine, per te vendosur paqen midis fuqive te medha. Por pas nje viti filloi Lufta e pare boterore. Fakti i peste: Ishministri i jashtem britanik, Robin Kuk, deklaroi ne prill 1999 ne Dhomen e Komuneve se ne duhet te riparojme padrejtesite qe i kemi bere kombit shqiptar. Ka edhe fakte te tjera, qe do ti vihen ne dispozicion GjND ne Hage. Shqiperia natyrale do ta qetesoje Rajonin, do ta stabilizoje ate, do te jape mundesi te stabilizohen edhe rajone te tjera si Bosnja apo Maqedonia. E kunderta, do vazhdoje ta destabilizoje rajonin, sepse do nxise rryma radikale. Shqiperia Natyrale nuk drejtohet kunder askujt, ajo synon marrdhenie miqesore me fqinjet, por secili ne shtepine e tij. Shqiperi natyrale do te thote zevendesimi i boshtit Beograd-Athine me Trekendeshin Tirane-BeogradAthine, pas bashkimit te Kosoves dhe trojeve shqiptare ne Maqedoni me Shqiperine Disa politikane serbe, greke, maqedonas, malazeze, por edhe disa politikane shqiptare thone se bashkimi i shqiptareve do provokoje efektin Domino ne rajon. Nuk eshte e vertete. Pse? Sepse n rajon nuk ka asnje komb in do kalosh n teritor shqiptar. Kur kalon Qafn e Bots q lidh Greqin me Shqiprin do kalosh n teritor shqiptar, kur kalon Qafn e Thans q lidh Maqedonin me Shqiprin do kalosh n teritor shqiptar. A ka ndonj komb tjetr n rajon t ket kt dukuri? Jo, asnje komb. Atehere ku eshte efekti domino? Asgjekundi. Efekti Domino ekziston thjesht pr t trmbur ata q nuk e dijn realitetin e rajonit ose q duan ta fshehin at. Duke pranuar te drejten e kombit shqiptar Shqiperise natyrale eshte Dialog me kedo, dialog per gjithshka, kam parasysh se mbeshtetesit e Shqiperise Natyrale kane nje dysheme politike te cilen nuk kane te drejte ta shkelin. Pra une pranoj te bisedoj me fqinjet mbi bazen e pavarsise se Vlores 1912. Une nuk e njoh Londren e vitit 1913. Dhe bisedime, dialog do te thote edhe kompromis, por pasi te pranohet e drejta e shqiptareve per tu bashkuar. Do te bisedohet edhe per Shkupin, edhe per Camerine, edhe per Presheven edhe per Bujanovcin, edhe per Zubin Potokun. Por e ritheksoj, ne fillim te pranojme thelbin e problemit qe eshte: Shqiperia natyrale eshte nje domosdoshmeri dhe nje realitet qe i duhet paqes dhe mirqenies se rajonit te Ballkanit. Ja nje shembull: Ne Platformen e Shqiperise Natyrale thuhet se Cameria te shpallet zone e lire midis Shqiperise dhe Greqise. Domethene te jene te lire shqiptaret e Camerise te kthehen ne teritorin e tyre, nga i cili u debuan me force dhe padrejtesisht pra 60 vjetesh. A ka kerkese me demokratike se sa kjo. Argumentet dhe faktet e parashtruara me siper provojne se Shqiperia natyrale eshte nje oferte per paqe dhe stabilitet drejtuar fqinjeve te saj, opinionit publik dhe politikaneve te ketyre vendeve fqinj.

tjetr I cili prgjat t gjith kufirit t Shqipris aktuale t jet I kufizuar me vehten e tij, pra t ket fqinj vetveten. M konkretisht: Kur kalon Hanin e Hotit q lidh Shqiprin me Mali I Zi, futesh prkohsisht n teritor shqiptar q sht Tuzi, kur kalon Qafn e Morins q lidh Kosovn me Shqiprin, do kalosh n teritor shqiptar, kur kalon Hanin e Elezit q lidh Kosovn me maqedon-

per tu bashkuar, une pranoj edhe te drejten e te tjereve, pra ne rastin konkret edhe te popullit serb. Nuk do habitem dhe e konsideroj normale, neqoftese se shpejti ne Republiken Serbe te Bosnjes zhvillohet referendumi dhe ajo bashkohet me Serbine. Rendesi ka qe problemi te zgjidhet me paqe. Nje rajon destabilizohet kur problemet fshihen, jo kur ato thuhen hapur. Kur thashe me lart, se deviza e

PROBLEME AKTUALE N ARSIMIMIN E SHQIPTARVE N MAL T ZI nga Dr.Nail Draga (vijon)

Edhe pse n vitet e fundit sht punuar n procesin e reformave edhe n fushn e arsimit, dika t till shqiptart, gjegjsisht shkollat me msim n gjuhn shqipe nuk e kan hetuar, sepse gjithnj vazhdohet me praktikn dhe modelin e mparshm, nga koha e monizmit. Nuk sht marr aspak n konsiderat struktura multinacionale e Malit t Zi, pra nj realitet i pakontestueshm, e m kt edhe modelet arsimore t shteteve multinacionale evropiane. Pra kemi qasje joserioze pr shtje shum serioze, q sht n kundrshtim me proceset demokratike dhe kundr barazis nacionale dhe qytetare. Pluralizmi pak ndryshon nga monizmi N fushn e arsimit shqiptart me t drejt kan pritur q n pluralizm do t bhn ndryshime pozitive duke marr parasysh prvojn e hidhur nga koha e monizmit. Ktu kemi parasysh kohn pas ngjarjeve t marsit t vitit 1981 n Kosov, kur n Mal t Zi u b inaugurimi i fushats shtetrore antishqiptare, ku u devalvuan edhe ata t drejta t cilat ishin arritur n fushn e arsimit n gjuhn shqipe. Por, sht pr t uditur se edhe tash ne pluralizm t gjith jemi dshmitar se nuk ekziston gadishmria e pushtetit pr tu ballafaquar me realitetin e kjo ka t bj enkas me arsimin n gjuhn shqipe. Shqiptart nuk krkojn vetm shkolla me msim n gjuhn shqipe, por krkojn q nxnsit shqiptar n kto shkolla t arsimohen dhe t edukohen me identitetin e tyre kombtar. Nj shtje e till paraqet faktorin elementar t barazis nacionale e qytetare ne nj mjedis multinacional, si sht Mali i Zi. Krkesat e shqiptarve pr barazi nacionale n fushn e arsimit nuk jan n dm t askuj, ato jan t ligjshme dhe t pranueshme pr shoqrit demokratike. Madje kto shtje jan t garantuara me kushtetutn aktuale dhe marrveshjet e ligjet ndrkombtare. Por, ktu ekziston paradoksi i llojit t vet sepse nuk repsektohet as kushtetuta t ciln e ka miratuar kjo struktur qeveritare. Mungon dshira pr zgjidhjen e problemeve Duke marr parasysh gjendjen momentale nga miratimi i pluralizmit shqiptart me t drejt jan te zhgnjyer, sepse nuk kan mundur t besojn se periudha posmoniste do t zgjas kaq shum pa ndryshime cilsore n favor edhe t shqiptarve n kt mjedis. Arsimi n gjuhn shqipe ishte dhe ka mbetur pika m e ndieshme pr avancimin e barazis nacionale dhe qytetare pr shqiptart n Mal t Zi. Se ktu do gj vazhdon me t vjetrn, dshmon edhe e dhna s n Kshillin Nacional t Arsimit q sht subjekti m i lart arsimor n nivel t shtetit nga 15 antar nuk sht i pranishm asnj shqiptar. Ather m t drejt bht pyetja kush do ti trajtoj shtjet q kan t bjn me arsimin n gjuhn shqipe. Po ashtu ne hartimin e programeve msimore dhe t teksteve shkollore nuk jan t prfshir kuadrat shqiptare. Nj veprim i till sht dshmi e margjinalizimit t kuadrave shqiptare, q dshmon se mungon gadishmri pr ballafaqim me realitetin. Pr t pasur nj zgjidhje t pranueshme fillimisht duhet t ekzistoj dshira e pushtetit pr dialog. Por, pr nj veprim t till duhet t ekzistoj vullneti politik, e dika e till mund t ndodh vetm kur palt llogariten t barabarta, e jo me paragjykime sikurse sht rasti me shqiptart n Mal t Zi.Duhet t konsultohet Kshilli Nacional i Shqiptarve Para tre vitve n Mal t Zi jan aktivizuar dhe kan filluar punn e tyre Kshillat nacionale q jan prfaqsues t popujve t ndryshm n Mal t Zi. N kuadr t Kshillit Nacional t Shqiptarve n Mal t Zi, ekziston Komisioni pr arsim i cili ka kompetenca t plota pr t trajtuar shtjet prkatse. Ndonse, jan br kontaktet dhe takime me Ministrin e Arsimit n Mal t Zi ku jan trajtuar shtjet nga nga fusha e arsimit n shkollat m msim n gjuhn shqipe, deri m tash nuk ka ndonj lvizje pozitive. Mbetet q Kshilli Nacional i Shqiptarve n Mal t Zi t kontaktoj edhe me Ministrin e Arsimit dhe Shkencs n Tiran, pr t trajtuar shtjet prkatse, sepse shtja e arsimit nuk sht shtje e nj subjekti apo grupi indvidsh, por sht e t gjithve dhe si e till edhe duhet trajtuar. Pra, kshilli Nacional i Shqiptarve ka nj rol m rndsi por duhet prpjekur pr jetsimin praktik t shtjeve arsimore q jan kontestuese dhe t pa pranueshme pr shqiptart n Mal t Zi. Dy mundsi pr ndryshime pozitive Duke marr parasysh situatn momentale sht iluzore t pritet ndonj ndryshim cilsor q do t ishte n favor t shqiptarve dhe shkollave me msim n gjuhn shqipe. Andaj q kjo gjendje t ndryshoj n mnyr pozitive mendoj se ekzistojn dy mundsi:

V o l u m e

3 ,

I s s u e

4 3

P a g e

Shkrime nga Vullnet Mato

shkonte pikrisht n Elbasan. Fati yn filloi t kthehej pr s mbari dhe m n fund gjaku na shkriu npr rremba. Xheviti hipi n t vetmin vend q kishte prpara ky lloj kamioni. Ne u ngjitm mbi thast me oriz dhe tani krejt t lehtsuar korare q kisha prkrah. shpirtrisht u rrasm prapa Nuk mund ta vija veten kabins, pr tu mbrojtur plotsisht n pozicionin e nj nga era. Nata vjeshtore vajze t re si ajo, q sapo kishte dukej e ngroht, po Klea braktisur folen e par t jets, ishte me mng zhapone. pr tu endur rrugve t errta Nga meraku, hoqa t arratis. Por duke ndjer nga xhaketn time dhe i afr baticn dhe zbaticn e mbshtolla kraht, leht t frymmarrjes s saj t ndonse edhe vet isha me drithruar, mendova se duhej t nj kmish najloni si ishte tepr kurajoze, pr t letr cigareje. Por trupi im mposhtur prbrenda at mister ishte i kalitur nga vuajtjet t frikshm t situats n t e shumta dhe pr kt ciln ndodhej. ndjehesha disi krenar. Befas, at ast Xheviti pas nesh Madje i ngushlluar edhe ndali nj kamion Gaz Molonga mendimi i lexuar, se tov. Dritat e tij t fuqishme na vuajtjet dhe dhimbjet e bn t ndjeheshim krejt laku- fisnikrojn njeriun. riq n mes t rrugs, prej friks Ishim larguar mjaft nga se mos ndoshta ndodhej n t rrethinat e Maliqit dhe po i dikush q po na ndiqte. Por afroheshim rravs. Kur dgjuam Xhevitin q iu lut befas buz xhades, n shoferit qetsisht, gjoja na qe dritn e fareve t makins prishur makina n rrug dhe u shfaq si sfinksi, pamja e ishte rimorkiuar pr n frikshme e nj polici me ofiin automatik n sup. Mesa Shoferi pranoi t na merrte dhe shihej te tabela pas shpins s tij, aty ishte posta e policis. Nj postbllok fare i paparashikuar ky prej nesh. Bo, boooo, thash vete, kan lajmruar nga Kora postn policore! Befas n qiellin e ndriuar t trurit tim shkreptiu nj rrufe e frikshme: Polici do m krkoj letrnjoftimin dhe do lajmroj degn e Pogradecit. Aty do lidhen me Sarandn dhe ata do u thon: Futeni brenda, at rrmbyes femrash! U rrqetha i tri. Nuk i tregova Kleas pr t mos e tronditur. Por vet u ndjeva mjaft keq dhe u grmuqa barkas, rrafsh me thast e orizit. Sakaq po vrisja mendjen t gjeja nj justifikim t pranueshm pr ndodhjen ton sipr atij kamioni. Truri m sajoi nj alibi t shpejt, q mund ta hante polici kur t pyeste pr identitetin ton. Gjoja Klea ishte vajza e motrs sime dhe t atin e kishte n kabin... Por rrena me bisht, ishte e pa konsultuar m par me Xhevitin. Dhe ai mund t na hapte problem t madh, nse nxirrte para meje nj rren tjetr me dy bishtat sipr kamionit... Ndrkoh polici bri me dor nj lvizje urdhruese pr ndalim. Shoferi hapi krahun dhe frenoi n heshtje. Njeriu blu u afrua te dritarja e kabins. Prshndeti dhe i dha shoferit nj vegl motoiklete t mbshtjell me gazet, pr ta ln te posta e policis s Pogradecit. - Do lajmroj policin e shrbimit t dal ta pres!tha ai dhe i verbuar nga dritat e fuqishme t Molotovit bri anash pa ndonj dshir t dukshme pr kontroll. Ndoshta kamioni yn dihej prej tij si mjet ushtrie. Aq m tepr, edhe Xheviti prkrah shoferit, i veshur me uniformn pa grada t oficerit t liruar, mbase i krijoi m tepr besim. Ather motori i zemrs sime filloi ti zbres marshet e larta deri n minimo. Ho, budallallqe lindin n kok n aste kritike, pshertiva thell dhe u mbshteta pran Kleas q kishte heshtur plotsisht. Ndoshta edhe ajo ishte n siklet e me zemr t ngrir, por nuk e bri veten pr tu shprehur. Makina au errsirn e nats me shpejtsi t zhurmshme, duke na krijuar prshtypjen, sikur kishim shptuar nga nj gremin e thell. Vetm pasi lam porosin te roja i shrbimit policor n Pogradec, mbshteta kokn e Kleas mbi faqen time dhe mora frym lirisht. N errsir ajo dukej e tra si nj lule e madhe e mjegullt, tunduese dhe misterioze. Frymmarrja e saj e shpesht e vakt dhe e mbl ma ngrohu fytyrn dhe ma mbushi gjoksin me gufime. Ishte data e paharruar, 25 tetor. Dhe nata e freskt ishte plot yje. Molotovi vraponte si i shkalluar, krciste, dridhej e hidhej prpjet npr gropa. Ndrsa ne mbaheshim fort me buzt shtrnguar te njri-tjetri dhe ndjeheshim sikur t ishim n prehrin e but t perndis. Buzt gurta t Malit t That, t mbshtetura te buzt e ngrohta t valve t liqenit t Pogradecit, nuk mund t ndjenin kurr at mrekullim njerzor t atyre asteve. M dukej sikur thithja me ndjen e nj t marri t gjith nektarin e grumbulluar prej vitesh n hojet e ndaluara pr zemrn time dhe sndjeja t ngopur. Duke menduar pr dyshekun me thas orizi, n nj nga pauzat mes fraksioneve t frymmarrjes i thash Kleas: - Po ta din njerzit, se mbi kokrrat e pilafit t tyre ka udhtuar nj dashuri kaq e

madhe, kushedi sa do tu shijoj!... Fytyra e saj rrzllitse gazmoi dhe tha me nj z prkdhels, sikur nj burim i qet t kullonte fare pran veshve t mi: - Ku st fluturoka ajo mendje, o shpirti im! mblsia e shprehjes s par intime t lshuar nga goja e saj, m shkaktoi nj dridhm t kndshme q ma prshkoi t gjith trupin. Ndjeva se tani edhe fjalt e saj kishin nj lloj magjie, q sa vinte e rritej brenda meje dhe m shtrngonte m fort me t. - M fluturon, moj Klea, m fluturon, moj xhan, nga gzimi q ndjej pr t gjitha ato gjra t bukura q shoh tani n syt e tu!

Who Killed Azem Hajdari? by Greg Moses / July 24th, 2008 (continues)
As the ten-year anniversary of Azem Hajdaris assassination approaches, the killing of the philosophy student who led the democratic movement in Albania is being fanned into memory by US efforts to deport the brother of an eyewitness to the crime. ***** It was the evening of Sept. 12, 1998 when the legendary moral leader of the Albanian democratic movement was at the headquarters of the Democratic Party of Albania, in the capital city of Tirana. Azem Hajdari had been leader of the student movement widely credited for toppling the Communist regime in Albania. He had been the Democratic Partys first chairman. And he was serving his fourth term as a member of the Albanian parliament. At party headquaters, Hajdari and his personal bodyguard, Besim Cerja were chatting with a volunteer doorkeeper, Xhemal Neza; and with Xhemals cousin Zenel. Hajdari was a man of great integrity and we respected him very much, recalls Xhemal Neza in an affidavit of April 2007. Shortly before 9:30 p.m. the telephone rang and Hajdari spoke to the caller. When he hung up the telephone, he told us, We have to leave immediately, because Izet Haxhia had told us to come at once. Haxhia was the personal body guard of Jeep SUV just behind the Mercedes. Sali Berisha, who had become president of Albania in 1992. Berisha was the main At about 9:30 p.m. Hajdari was shot. leader of the Party on 12 September 1998. News reports saying he was killed at I personally heard Hajdari say the call was from Haxhia. I opened the door, continues the affidavit of the volunteer doorkeeper, and Hajdari, Cerja, and my cousin Zenel Neza went out and got into Hajdaris car, which was inside the walled compound. Cerja was driving; Hajdari was in the front passenger seat, and Zenel Neza was in the back seat. While I was closing the gate the car traveled out and turned right onto the street; after it moved about four meters, a black Mercedes 500 with Vlora license plates moved up and blocked its path. There was a light gray as people he had grown up with. Hajdari and his personal body guard were killed on the spot. In the back seat, Zenel Neza was critically wounded. Xhemal called his brother Rrustem, and together with cousins Skender and Gani they managed to drive Zenel to a doctor and then to safety in a nearby town. The next day there was a demonstration. Police fired on the crowd, killing several people, and knocking Xhemal unconscious. The day after that, there was yet another demonstration. And this time, Rrustem Neza told the crowd of about a thousand people what Xhemal had seen on the night of the assassination and who the killers were. Xhemal went into hiding, moving every week. During one of the moves, his driver, cousin Skender, was killed. The police blasted Skenders car with gunfire and began searching for me, but fortunately I had run in the opposite direction. Meanwhile, cousin Gani was also killed. Of the four men who were part of the fateful rescue mission for Zenel Neza, two were dead. Zenel managed to escape the country. The other two, brothers Rrustem and Xhemal, eventually fled to Texas. 10:00 p.m. are mistaken. I was about four meters from Hajdari when they killed him. I saw the persons who fired the shots and saw them pull the triggers. There were four assassins in the two cars. Three of the assassins got out of their cars carrying automatic rifles. They were all wearing police uniforms. Xhemal recognized them When the Neza brothers arrived in the USA, Xhemal was granted asylum and legal residency, but his brother Rrustems application for asylum was denied. According to court documents filed in Rrustems behalf, the immigration judge for Rrustems case simply did not believe Rrustems story. Xhemal testified at Rrustems hearing, but the judge wanted some corroborating evidence. Said the judge: one

P a g e

O u r

W o r d s

BALETI I DRERIT TE PLAGOSUR nga Vasil Tabaku (vijon)

-As mos e shkoni ndr mend tha akademiku nga Kisha dgjuar mjaf rrfenja vecanrisht nga miku im poeti Prishtina. -Po ndriim elektrik, tha Bucpapaj nga Tropja, i cili kishte nj informacion t madh Helena -Jo, tha udhrrfyesi, pasi rrth Eposit dhe trevave ku fshati sht tejet i shkputur mendohej se ishte prkundur dhe aty nuk banojn m ky gjigand i poezis epike..Poeti Bucpapaj ishte tepr se njzet apo prgjithsisht i heshtur, por un tridhjet familje.Ata q kan interes pr mbi t gjitha i plqeja mendimn me thellsit e tij t rrym elektrike kan gjenerator.Bardi i lahtarshme.Bucpapaj ishte padyshim nj nga poett m t Verbr, kuptohet, ai nuk e ka iden e talentuar t brezit tim, por ndriimit elektrik, as gjithsesi dhe m modesti.Ai q mund ta koncepkurr nuk fliste pr vete aq m tepar pr poezit e tij.Nuk na i toj, kt shpikje t madhe t njerlexonte me z t lart sikundr zimit.Mbase sht bnte Llabi camarrok Ruka, nga t rrallt njerz, nga malsia e Turanit t Tepelens. Baca, sic e thrrisnim t cilit nuk i hyn n ne n fakultet Bucpapajn ishte pun ndriimi dhe drita n prgjithsi, ai nj prej miqve tan m t dashur edhe pr faktin se kishte ka at dritn e brendshme q kemi nj informacion t madh rreth t gjith, t padukshEposit t Kreshnikve.Shpesh me dhe kuptohet q tek rrinim n heshtje ai flishte asgj nuk mund ta me z t shturar pr bma zvendsoj epike dhe ne e dgjonim t Un po ja prktheja me pak mahnitur...Nga e gjith kjo koment t gjitha kto mikut zhytjeje n t kaluarn m tim nordik.Ai kishte shtanzgjoj zri bas i piktorit . gur dhe po m vshtronte n -Ka lidhje telefonike?, pyeti sy. Buroni. -Teksa dgjoj t gjitha kto, m tha ngadal, nuk e di pse m duket sikur Bota ka ndalur.Un nuk mund ta konceptoj nj realitet t till, jasht mnyrs son tradicionale por dhe moderne t veprimit dhe jetess.Ktu jeta duket sikur Un buzqesha, Amundseni kishte thn ca t vrteta, t cilat padyshim i mendoja edhe un dhe gjithsesi ishin reale dhe t prekshme. -Nuk mund t ndodh ndryshe , thash un, n t kundrt ktu nuk mund t Bard i Madh, nj Homer i kohve moderrne .Zhvillimi kibernetik,prpunimi i pamshirshm i fjals, prdhunim i i tingullit, prudnimi i vargut poetik,provat dhe abuzimet komerciale me figurn poetike, do ta kishin vrar Bardin e Verbr, ashtu sikundr mund ta vras drita, nse do t ishte e mundur ti kthehej shikimi menjher.Mendo se far katastrofe do t ndodhte me at kngtar primitiv dhe njhersh madhshtor.Edhe qielli sht i till, primitiv,ai nuk ka psuar asnj euvolim q nga koha e krijimit apo nga koha kur njeriu i par e vuri re dhe e vlersoj si qiell, por njhersh ai sht aq shum madhshtor dhe i domosdoshm pr t gjith njerzimin, un nuk mund ta mendoj se si mund t konceptohet bota njerzore pa qiellinKshtu dhe me universin Epik, me krijimtarin e EPOSIT dhe me tr at pasuri orale e cila tashm nuk sht pron e askujt vese e gjith njerzimit dhe bots -Ke prirje pr filozofi, m tha Amundsen. -Mbase ngutesh, kjo q thash nukj ka t bj fare me filozofin, besoj se jan thjesht konstastime t se vrtets... -Thua se ja vlen t debatojm? -Besoj se fjalt n ksi rastesh vetm varfrojn t vrtetn dhe e bjn at pak m t vshtir pr tu perceptuar, ndaj m mir e lm...buzqesha un duke e prqafuar mikun tim t huaj Hani i Jutbins ishte vrtet si t thuash nj befasi tjetr.Ne mbrritm aty afr perndimit t diellit, ashtu si e parashikoj udhrrfyesi.Rruga q kishim prshkruar ishte nj mrekulli.Ne pam gjra t cilat ndodh q njeriu t mos i shikoj asnjher gjat gjith jets. Pronari i Hanit na doli prpara pr t na pritur.Kuajt e ngarkuar me materjalet tona u lidhn tek grazhdet n skaj t godins s hanit.Gurt me t cilt

sht n kufijt e saj m t thjesht,gati primitiv. Un buzqesha, por nuk thash asnj fjal... -Mos m keqkupto,desha t them sht tepr e virgjr gjer n pasesueshmri

gjesh at q pretendojm ne, at q po krkojm dhe do tja paraqesim Bots, veanrisht Perndimit si nj shfaqje t rrall.Nuk mund t mbijetonte ndryshe nj

Mimoza Rexhvelaj, Gresa Pirana, SYRIHA ADEMOVI, Pilo Zyba, Adelina Haskaj,
Mimoza Rexxhvelaj Sot Ma shume se kurr kuptoj klithmen tende shume vjecare... Mjerimi serisht shpalos flamujte e fukarallekut. Shtatore qe ecin ne qytetin tim jetim barkthare ne shekullin e ri nuk ashte risi..... Sot Shprsa me thot mos shpreso kot e mali ngerveshet me zili.... duart kullojne gjake nga prangat e kohes vrastare ...sdo gjesh....drejtesi.... Sot lutjet kafshohen shiten ne altar Zotni , Sa don? Prit, te bajme pazar..... Sot e vrava per te fundit here vargun e pafajshem.... vargun e lire.... Gresa Pirana Mendoja se t kam harruar Fillova t ndshkoj veten nese me nj mendim gjej veten se jam tek ti, fillova t largoj melodit q zemrn coptojn fillova t mos i hap syt n mngjes dhe mos t t mendoj .. T fshiva nga gjithka por nga ai vend q rrah prse nuk fshihesh dot?! DUA! Mos do vuaj un edhe m shum nse, nse ne do shihemi e kot zemer ,e kot vuajtjen mikesh t mire kam q n koh.. Mashtroj veten e gnjej bj do gj sa keq q egziston kjo zemr .. do doja shum t mos egzistonte ndoshta,nuk do isha kjo q jam sot.. ADELINA HASKAJ Pilo Zyba PARLAMENT Zgjodhn, tufzat do stan, Nga nj dash nga nj pror. I prcolln n Tiran, U varn nga nj kmbor. U than: - Tundini kmbort, Pr kullot e pr lndin. T marrin vesh n Europ, far ligjesh, t bjm dim. M elet nj ndjenj si nj trndafil, bukur qndron aty n shpirtin tim, rrezen e shpirtit marr ta prkdhel, ajo lumturohet zemrn ma rrmben. M merr fluturim npr yjesi, si flutur krahshkruar lshon bukuri, me ngjyrn e qiellit e lyej si gjerdan, shpirtin ma ndez, ma bn si vullkan. pr ty shpirti im un jam dashuria, mos m duaj m shum se un ty t dua, ndjenjn q t djeg , at ma ler mua. Erida Topi PO BIE SHI Po bie shi...dhe ti je kaq larg Po ndoshta dhe s'dua te jem me ty Ky qiell gri... Ne shpirtkaq akull Kaq ftohte ne shpirt. Si ne Siberi.

SYRIHA ADEMOVI Si hajdute n nj vrim T T THEM: T DUA! me shum pluhur diku t pash Si hna rrokullisem q t vij tek ti mendoja se nuk do t qaja neterin blu t ksaj nate vjeshte. Porse cjept, viat, desht, por si?! , Pran teje sonte t jem un dua, Vun mjekr, brir n krye, E ulem ngadal posht si nuk mund t qaja,m thuaj t tretem e tra n syt e tua. Dhe kmbort, qaflesht, si? nj prrua, I tundn pr hesap t tyre . Pash prsri at shikim zjarrin ta shuaj me at q Kur ti m mungon, them mijra .. dua, pash prsri nj jet fjal, ARTI JUAJ tek kraht e lisit me jetn q nuk mund ta kem dhe qiellit i lutem do nat pr pash q edhe ti Ty, kuror mbuluar, Npr shekuj rendi bota edhe ti po vuaje t t kem pran, t shuaj t Her me laps e me mistri, zogut i them jam e dashuruar. e di ,por un t pash shkretin mall, Hodhi themele t forta, un t pash oh! kjo koh e lig, q na e ndau! Krijoj shum mbretri... Afrohet bilbili me zrin e kulluar, Ishte vetem nj mendim i M trishton largsia, malli se Ngriti kulla, ngriti kate, kot m djeg, Her mermer e her gur, uji gurgullon nga knga e knduar, q un gnjeja vete t isha me ty, t isha pr nj ast, Asnjher bukuris sate po t harrova .. bardhsi e bardh se 'po jo jo, sdo desha nj nat t gjat, Nuk i vajti pran kurr... dallgzon, sa zgjat nje puthje t t kisha n Mos m ke harruar vall?! aty thell n zemr ajo krah. Ajo sht derdhur n kng jam un,ajo dashuron. sht e lar krejt me drit, ajo q di , njeh,do T jem pran teje sa her kam Pasurit i shkel me kmb, frymmarrje M elet bukuria ve nga ndrua, N gjunj i bien lumturia, tnden.. t puth shikimin e t t them: T mbretrit...

KJO DASHURI Kjo dashuri Kaq e egr Kaq e brisht Kaq e prekshme Kaq pashpres Kjo dashuri E bukur si dita E keqe si moti Kur moti sht i keq Kjo dashuri sht aq e vertet Kjo dashuri sht aq e bukur Sa e lumtur Sa e perjetueshme Po aq patetike

V o l u m e

3 ,

I s s u e

4 3

P a g e

Nj t shtun vjeshte Skender Braka (vazhdon )

pakuptimshm disa fjal, q i dridheshin npr ato buzt e holla , apo kndonte nj kng t prvajshme si kuisja e nj koneje t lnduar. M vshtroi e shqetsuar e nisi t qante me ngashrim. Mu duk m e zbeht se kurr ndonjher q kurse e kisha par p her t par,gati gati si nj pem e thar, e plakur disi parakohe dhe e shkundur gjethesh prej vjeshts.M bhej sikur her m afrohej prpara syve si e shtrir me shpin prmbys, si nj ngjllore ikonostazesh me fytyr t prgjakur, t cils, q nn nj mantel t tejdukshm,manteli mezi arrinte t'ia mbulonte vetm gjysmm e poshtme t trupit nga ku i dilnin ca kmb t deformuara, t hapura n at madhsi q m ishte fiksuar q prej hers s par, sa pr t futur mes tyre trupin timi. Jo vetm e thirrura e asaj dite, por edhe ajo gjysm pshertim e mbytur,q mundi t nxirrte prej thellsis s gjoksit, q ma bri " eja" me nj lvizje nazake t koks, m'a ndezi vrullshm ndr damar gati n paprmbajtje zjarrin e epshit mashkullor, njlloj sikur do t kridhesha pr tu lar n ujrat e ngurtsuara t hns, nj lloj sikur do t dilja prej atyre reve me shi pr tu shtrir i prfshir n epshin mndurak, i riprfshir prsri e srish, duke e vorbulluar vrikshm me trbimin e t mndurit pas gjithkaje t dhn me shpirt, i verbuar prej mijra e mijra xixllimeve q shkerptinin mbi valt e atij deti t egr, me fytyrn e bardh si bardhsia e dbors s par, nn gjelbrimin halor t pishave, nn nj muzik, q nuk ishte muzik,por dika memece deri sa s fundmi buzve treteshin e humbisnin t gjitha pshertimat, rnkimet, avujt dhe prehja bhej dika m shum se pikloti i mkatit t fundit. Pastaj zinte e t luante me mua.M dukej sikur her m afrohej e her sikur m largohej si e marrosur npr nj udh t pasosur e tr mjegull mes mijra milingonave, t cilave s'u kishte mbetur gj tjetr nga fytyra e tyre imcake vese ca buz t mavijosura, q n mekje e sipr lpinin t etur nj gi t rreshkur.Syt i kishin marr at dritn e pakuptimshme t jonjerzorve. I Imponuar prej nj ambicjeje sovrane,nuk doja ta shfaqja n prani t saj nervozitetin tim. Nuk doja t ngjallja tek ajo ndjenjn e friks. Mendoja se duhet t tregoja prpara saj se edhe n ksi rastesh nuk kisha prse ta humbisja respektin ndaj femrores dhe se duhet t bja patjetr dika t mjaftueshme pr t krijuar nj atmosfer sa m qet q t ishte e mundur. Nuk doja t shfaqja hijen e nj vrassi dhe pse po e ndjeja veten t turbulluar, thuaje e kisha humbur sensin e t gjeturit t nj formuleje t prshtatshme pr t ngjallur at ndjenjn e besimit fizik jo vetm n vetvete,

Me nj lvijzje t dshpruar i ktheva shpinn xhamit t ballkonit. Kur u afrova me maj t gishtrinjve tek dera e dhoms, me nj tjetr parandjenj t zymt, nn shklqimin e bruzt t saj, vura re se ajo e kishte nuhatur pranin time.E pash tek qndronte ashtu gjysm lakuriqe, pa e marr mundimin t vishej, apo qoft edhe pr ta mbuluar at lakuriqsi me nj rrob t fardoshme prej t mijave dhe flokt e gjat i kishte hedhur si ngaher prpara. Dukej sikur para disa minutave i kishte shkuar fytyrs nj grusht uj e megjithat nuk kishte mundur ta fshinte prlotjen prej syve, prej atyre syve t vegjl si t nj drenusheje t djallzuar,t cilt ashtu si dhe fytrn e kishte ende t mbufatur dhe t przverdhur. Nuk isha n gjndje t prcaktoja nse ajo mezi arrinte t shqiptonte

por edhe prpara saj.Nuk kisha pse ta fshihja.Ishte e bukur,e hajthme, epshndjellse.Jasht, n ajrin e lngzuar, era q shfrynte permes reve, t cilat afroheshin e ngriheshin bashk si pr t hijeshuar ashtu qiellin e prhimt, kishte nisur t binte muzgu jeshil,q vinte si lngata e largt e dallgve t detit. Ngriti

Kush eshte Sofie Ziri & Shkrimet e saj

Zoti yn i plotfuqishm n miniern e tij ka fshehur ditarin, shkruar miliona viteshshkuar... Jeta dhe ne. Ne dhe jett tona. Portn hapim pr t shfaqur dshirat e pafolura me ngjyra gjuhsh bekuar mrmritur shpesh at q sna plqen zbritur shkallve pendohemi thellsisht kutis s shpirtit, mbasi e kemi mbyllur. Krenarit mbrthejn brtmn pas gabimeve, harrojm t prekim bukurin e t vrtets. O Zot, prse humbim brenda qnies njerzore duke mos dashur t lirojm orgazmn e mkateve t bardha, ndrsa fajet, kalben dheut me shumic, tapeteve t mods sfilojm hijet tona... Diku, flen jet t heshtura, qirinj t ndryshm, rrin zgjuar p PA FJAL N mendimet tona, jan kuajt, q trokllijn fort, brenda shumllojshmris, ...t jetgjatsis s tyre... m ngrohu, si nj rreze dielli. Me shpejtsi, nisn flett, t m bien nga trupi. T gjitha ato, t veshjes s leht, ngjyr qielli. N misterin e detit, lundroj si valt, dashurohem, me fshehtsin dhe nektarin e blus. E prekur, n lkurn time, t zhveshur, deti m rrmbeu, n gjoksin e tij. Vesha mendimet, me ngjyrn e kaltr, shklqimi i syve, kputi qerpikt ngadal. N cepin e ishullit qndroj, n daljen nga ujt. Kmbt e zbathura, shikoj, kan marr ngjyr t bukur. N siluetn, siren, trupi im skalitur, mes valve t qeta detin, kam mahnitur. Ngrita kraht n hapsir, nn prkundjet e dridhmave t prekjes, me detin. N kmbn time t djatht, rrethuar, zinxhiri i art, dhurat nga deti. Flett e rna, mbuluan lakuriqsin kur me detin tim, isha prball... U nism drejt universit me ndjenjat e nxehta. Me prkdhelje deti m mbuloi.

kohrave n heshtje DIKU, JETT HESHTiN... Diku, fle nj jet e heshtur, qirinj t ndryshm ndezim pr t... Nj t bardh, n nat t errt. Nj t kuq, kur biem t flem... Me fytyr njeriu, vim dhe ikim jets s dshiruar.

UNE DHE DETI... N blun e thell t detit, futem t lundroj veten. Deti blu, njomi leht gjith mishrat e mia. mblsisht,

Shkrime nga Silvana Berki

Si mendove... Se foshnj do t rrije gjith jetn... ?! T flesh e t pish n gji t nns? Po kur n kmb t tua fillove vet t ecsh... C`mendove?...Nuk krkove t sfidosh dhe mbrapa hns? Dhe si Kolumbi, a nuk do t mirrje edhe Ti dhen....? .kurioz t dilje dhe n skajin tjetr? E npr udhtimin tnd t lasht Uliksian.... Diku... t lije gjurmt e tua, nuk krkove! si shum mbretr...?! Se pr mbret, un premtova pr cdo njrin t bhet, T shkeli, ta begatoj tokn time t art.... Mbret, pa kuror... por me mndje e zemr... .jo mbret me fytyrn t lyer me balt. Eh, kush ju premtoi se do t ishte e leht jeta...?! Leht, ju dhash vetm dy nocione: forc e mncuri Si helmet e mburoj ti prdornit, dallgve t lehta ...e sa pr Jetn.... Ajo vet lotin e ka... dobsi...! Mbathi kpuct e mia..! Mos... t lutem n ke zemr Mos fillo t m gjykosh Jo, prpara se ta njohsh kt` emr Jo, prpara se t m dgjosh. Mbathi kpuct e mia... ...fillo ec n jetn time Ec rrugve nga un vija... npr tok e ndrrime. Mbathi kpuct e mia... ...t m ndjesh sikur dhe pak T kalosh dhimbjet q lija... npr shkrumb e npr flak. Rrzohu dhe ashtu si un ...aty ku rash pa dshir.... Ngrihu ! Mblidhu ! Bju burr ! Mblidhi forcat me pahir. Dhe ec prap n at rrug... q kam lar me lot tek flija Kur ke ngrn me t njjtn lug Gjyko .dhe hallet e mia. C`mund t bsh pa pare..! Para gjithckaje, ke vn paran.... At e ke Mozesin tnd Atje mbshtetesh At mban pran Me t ke bler... dhe fronin tnd. N t beson si nj i marr At e ke dhe oksigjen Prapa i ndjell 100 zagar me drog i vel, sepse jan qen. Me pare blen dhe dashurin por dhe e shet pa dinjitet ... Helmuar ke dhe shoqrin... ekstaz kronike, t pa jet.

Kush ju premtoi se do t jet e leht..! E kush premtoi se do t jet e leht jeta? Moisiun dhe Jozefin i paralajmeroi vet Zoti... Kur mundimshm kmbt i trhoqn npr kneta N tokn e premtuar, provuan edhe rreshje loti.

P a g e

1 0

O u r

W o r d s

Koha pr nj fjalor t ri INTERVIST

arde! n t gjitha hallkat shkollore. T rritet bashkpunimi me forcat shkencore e arsimore midis shqiptarve t trevave t ndryshme, n Kosov, Maqedoni, Mal t Zi etj.. T hartohen dhe t prdoren tekste gjuhe t prbashkta n t gjitha trevat shqiptare. T zhvillohet gjuha si lnd e veant duke u shkputur nga letrsia n t gjitha t mesmet profesionale apo publike. T shihet e t zvendsohet program i gjuhs, prfshir t gjitha profilet, me programe t tjera, n prputhje me nevojat e kohs. T msohet drejtshkrimi m mir dhe prfundimisht deri n shkoll t mesme pa kaluar m tej n shkollat e larta. T jepet gjuha shqipe si lnd e domosdoshme pr pranimet n shkolla t larta. Urgjentisht t punohet n t gjitha hallkat krkimore, shkencore, institucionale dhe arsimore t larta pr t luftuar ndikimet e shumta t huaja, sidomos ndikimet nga anglishtja. Profesor, m tregoni se far kontributi t ri do t sillni n fushn e sintakss, me t ciln keni disa dhjetvjear q punoni? Ka vite q n fushn e sintakss shqipe po bj prpjekje pr t pasqyruar arritjet m t fundit europiano -perndimore, t strukturalizmit amerikan dhe gjenerativizmit. Elementet e ktyre arritjeve i kam pasqyruar n leksionet e mia n auditor universitare, prfshir edhe n leksionet e sintakss teorike q kam zhvilluar gjat pes viteve t fundit akademike me masterin e profilit shkencor n Tiran dhe n Elbasan. Kto leksione brenda vitit n vazhdim do ti botoj n nj vepr prej rreth 300 faqesh me titullin: Sintaksa e Shqipes, prbrsit sintaksor. N kt vepr bhen prpjekje pr prditsimin teorik t strukturs sintaksore t shqipes. Baz e vshtrimit ton do t jet sintaksa strukturaliste bashkkohor europiane, e vshtruar me sy kritik.

Prof.dr.Mehmet eliku: Duhen marr masa urgjente pr problemet e Shqipes Stand-

Skerdilajd Konomit ( never will he be forgotten)

Vrasje nga ACR ose Albanian Criminal Republic Nga Klodi Leka (nga fq.1)
bulqizaket jane te pavdekshem, se vetem ne kete menyre u sigurohen skllever skllavopronareve. Se vetem ne kete menyre skllaveria trashegohet, kur vogelushet mbledhin ate cka njerrin eterit e tyre, mbledhin mbeturinat e lena nga te nginjurit, si mblidhnin ne mesjete sherbetoret mbeturinat e mbetura nga darkat e bolshme te tiraneve. Per bulqizaket ka ardhur koha e nje kryengritjeje masive si menyre te vetme per tu dhene fund vrasjeve ndaj tyre, qe vogelushet te mos jene sklleverit e se nesermes, ka ardhur koha ti jepet fund shtypjes dhe nenshtrimit, ka ardhur koha qe ACR-asit te zbythen njehere e pergjithmone nga trojet e trasheguara me gjak, sepse vetem duke mbytur tiranine e se sotmes sigurohet perspektiva e se nesermes. Dhe nese ata mendojne se ne te tjeret, shtetasit a bashkekombasit e tyre do ngrejne zerin, e kane gabim, nese mendojne se shteti do marre nisma ndeshkimesh, atehere jane te marre, sepse vetem te bashkuar mund te nenshtrojne ate diktature provinciale, se ne nuk shohim tej hundes sone dhe se shteti eshte vrasesi ne bashkepunim i bijve te mjere te Bulqizes. Po shteti? Shteti kerkon te justifikohet me cdo kusht per te fshehur gjurmet e lena ne skenen e krimit. Per shtetin nuk ka rendesi sesa shtetas pa shtet vdesin, por sesi mund te largoje pergjegjesine dhe fajin nga vetja. Kjo eshte ajo mendesia kriminale e vrassit, i cili veteshpallet i pafajshem dhe kur ka mijera prova per ta denuar me vdekje, ndersa ne ne bashke me bulqizaket kemi mijera arsye per ta denuar ate ne menyrat me shembullore te mundshme. Dhe ministri haracpagues i METE-s se Metes doli ne nje deklarate per shtyp, jo per tu solidarizuar me te vdekurit e te plagosurit, jo per te paralajmeruar nje seri nismash ndeshkuese ndaj ACR-se, por per tu shfajesuar. Ky eshte ministri i Ekonomise se koncensioneve, qe shet ne ankande gjithe pasurine tone te perbashket, gjithe pasurine game specialistesh qe nuk njerrin asgje ne drite, me nje game prokuroresh qe mbyllin ceshtjen akoma pa u hapur,dhe nje sere sharlatanesh qe me shume shqetesohen per lukun e tyre para kamerave sesa per tragjedine e ndodhur. Po ashtu dhe Presidenti lan duart me oka keshilltaresh kur mund te flase publikisht dhe lirshem per masakren sic flet kur i cenohet karriera politike sepse eshte perfaqesuesi i unitetit kombetar Po ashtu dhe zevendesministri dhe sot ne nje dite te tille, te gjithe duhet te jemi te bashi Ekonomise u kuar, kunder shtetitvrases. mban ison Po kryebashkiaku i Bulqizes, puthadoresve te tij, niset si presi- ai ndermjetesuesi i famshem, denti i Shteteve te me siguri duhet ta ngreje zerin kundrejt vrasjes se Bashkuara me publike dhe asetet shtetero- helikopter per ne Bulqize qytetareve te tij dhe nese nuk re, jep lejen per skllaverindjen dhembshuri per ta te dhe nxjerr konkluzione min e cdo shtetasi ne cdo shfajesuese kur te gjithe e pakten te ngreje per elskute te Shqiperise ne saj te dine se ata jane fajtoret e ektoratin qe sa vjen dhe i interesave te ngushta te nje vetem. ngushtohet a per varrezat qe grupi sekseresh dhe klienmbushen e nuk me me vend Me e trishta eshte se te tesh qeveritare, ne saj te per te vdekurit e tjere qe do gjithe mekataret e kane perfitimeve te ngushta te sjelle ACRja. kthyer ne tradite te kripushtetit. Ky eshte jojne fronte emergjencash Por jo, ai eshte ne rregull ministri qe ska te beje fare me nje mori institucionesh sepse merr taksa te bollshme me ekonomine sa ka te beje te padegjuara, me nje nga ACR-asit, aq sa per ti me koncensionet, firmat dhe dhene shtetit dhe per te vulat qe ai leshon pa kriter lart e poshte, ky eshte ministri i gjithkashitjes kriminale te institucionalizuar ne ministri. Tashme te gjithe burokratet e nginjur rendin te shfajesohen me shkresurina nder duar, duke i shnderruar minatoret ne fajtoret e vetme. mbushur xhepat e tij. Ndersa Task Forca kerkon te nise verifikimin per ngjarjen,kur ishte po ajo nenshkruesja e urdherit qe minatoret te mereshin zvarre nga greva e urise, dhe nje nga fajtoret me kryesore sepse nese kushtet e atyre qe u moren zvarre plotesoheshin, ndoshta ky kob nuk do kishte ndodhur. Perfundimisht, me nje shtet te tille kemi mare fund sepse te gjithe ne jemi te shitur ose te dhene me koncension, te gjithe ne grabitemi dhe shfrytezohemi, ndoshta jo nga ACR-ja, por nga te huajt e CEZ-it dhe te gjithe atyre nderkombetareve qe kane monopol mbi produktet tona baze dhe drejtpersedrejti mbi mbijetesen tone. ACR-ja nuk eshte gje tjeter vecse Albanian Criminal Republic, ndersa ne, sklleverit e tyre..

V o l u m e

3 ,

I s s u e

4 3

P a g e

1 1

Shkrime nga Agim Desku

ndonjher dhuron mikut e atdheut Si sht kjo bot vet e tra fotograi e dalur nga shpirti yt mike T njjtn bot kemi un e ti mes vargjeve t ksaj poezie. Shikimi kah pasqyra Sonte t zgjodha Ty Pr shikimin tim T tretur diku n pasqyr sonte Prehesh n piktur T varur n mur Dhe n shpirtin tim Sonte mendurisht U bra vargu yt Flak ndrrash Sonte vetm pr Ty Ia vodha buzqeshjen hns T ngritim dolli Me ver amrie Sonte Le t digjen buzt vetm sonte Me mall t puthjeve E zjarr zemre. Shikimi kah knga Npr seciln kng Erdha legjendave T Prekazit dhe Gllogjanit Nnat si zanat M dhan t pi Gji atdheu T burgosur me shekuj Brezave t vrar N shikimin tim E shikoj si lotin tnd mike Nj piktur e vetme E falur birit tim ushtar atdheu Sot i ngritur n`lapidar Me lulet e kopshtit tim T`i mbeshtjell flamurit Kuq e zi Ta vj dhe plisin n ball I imi je atdhetar Shikimi yt sht n seciln kng Shqip deri aty ku ngrej dolli Npr seciln faqe T m t dashurs amri. Shikimi kah fjala Fjala a erdhi e para Apo erdhi bashk me atdheun Dhe fjala erdhi n gurt e murt E shpirtit tim si tragjedi e vr N skenn e Durrahut Gjithnj n role te para Pak para ardhjes s Krishtit Un flisja shqip me Homerin dhe vizatoja Itakn diku n Iliri se kisha liri n atdheun tim sebashku me shqipet t njjtin plis te bardh mbanim n ball sa bukur na rri se jemi shqiptar.

dhimbjes sime M shum se dashuri m drgove fotografin T secils dhimbje e puthe dhe shkrove kujtimin tnd Ma t bukurin q njeriu

Albania heading toward a new Dictatorship where the parliament commits fraud the president follows and the premier orders it.

Ku eshte Ankesa ligjore per votimin me dy duar.? Plot Fjale Asnje Veper...Populli nuk eshte injorant, por te gjykon per ate fakt qe kryen...

SHTOHEN FAQEZINJT, DERGJEN KUQEZINJT! Nga REDAN BUSHATI (Vijon) kombtare. Sot, ka dy Shqipri; njra sht ajo q zbaton direktivat dhe detyrat sipas interesave klanore t mbira brenda qeverisjes, t cilat diktojn politikat e huaja t zbatimit n vendin ton, q n Piknisje nga mnyra se si shum raste jan t dmshme, e veanrisht kur vijn nga po realizohet regjistrimi mbi baza etnike dhe fetare Athina zyrtare. Shqipria tjetr sht ajo e qytetarve t n vendin ton (kundrshtuar ashpr nga ndershm, shqiptarve patriot, disa gazetarve dhe Aleanca Kuq e Zi, por edhe nga shum shqiptar analistve q nuk shrbejn pr interesa lejesh ndrtimi, t ndershm). Frymzim por pozicionohen n vlerat nga ajo pjes e qytetaris m t arrira t kombit t tyre, son, e cila pr fatet tona pra kombit shqiptar. Sigkombtare largon duart urisht, kjo ndarje nuk sht nga e zeza politik. me thik, por rezultati q do Urrejtje pr ata individ t dalin n mbarim t censusit q gjakun e tyre po e do t nxij t paudht, duke i shesin pr higj send! Mllef e neveri, m shtyn treguar ashiqare dhe nga ana tjetr do t nxjerr ato, t cilt t shkruaj pr faqezinjt; prkundr interesave personrespekt dhe admirim m shtyn t moj kuqezinjt! ale kan ato madhore Rezultati q do t dal nga regjistrimi mbi baza etnike dhe fetare n Shqipri do t jap shifra t paqna, me shum t pavrteta brenda. Kshtu, numri i minoriteteve do t rritet artificialisht, duke sinjalizuar n t ardhmen Europn, q Shqipria na qenka nj vend multi-etnik, e kjo nuk sht asgj tjetr vese vetvrajse pr popullin ton. Disa shoqata greke, gjoja jan ngritur kundr censusit, duke br thirrje nga minoriteti i tyre pr bojkotim t ktij proesi. Kjo n fakt sht nj fasad me t ciln po luhet mjaft bukur. Mediatikisht populli lexon se minoriteti nuk e do zhvillimin n kt mnyr t ktij proesi regjistrimi dhe se minoritart nuk jan duke u regjistruar. N prfundim t censusit shoqatat apo organizatat minoritare do t lehin edhe pr nj numr m t madh t tyre n Shqipri, pasi sipas tyre nuk jan regjistruar t gjith, ndrkoh q n terren pinjollt e tyre po zbatojn polit ikat e regjistrimit pr t gjith minoritart, por edhe pr pseudoshqiptart, tashm nj pjes e tyre t regjistruar si grek. Nj loj politike e pastr, gjoja po trhiqemi nga proesi i regjistrimit, ndrkoh q n terren po punohet intensivisht pr rritjen e numrit t tyre. Nga ky regjistrim do t kemi m pas edhe shum probleme fetare n vendin ton dhe ta mendosh q sht pikrisht faktori politik, i cili po dmton tolerancn fetare mes komuniteteve. Me regjistrimin si grek, ortodokst n mos rriten shum artificialisht do t pretendojn se jan m shum se kaq. Nga ana tjetr muslimant e m pak katolikt do t mbrojn qndrimin se nga censusi sht rritur artificialisht numri i minoritetit grek, kshtu edhe i ortodoksve, e n fakt kto jan o musliman o katolik. Dikush nga leximi i ktij shkrimi do t ngrihet bythzvjerr duke thn q pse komunitetet fetare n Shqipri nuk kundrshtuan ashpr para realizimit t ktij proesi. Sigurisht, kjo kategori nuk ka parasysh faktin q kthetrat krupndjellse t politiks son jan futur kudo, n do skut me klanet e veta aq sa ndrhyjn edhe n zgjedhjet e brendshme t komuniteteve fetare, pr t mos thn q fatkeqsisht pr pop ullin ton nj pjes e tyre jan shrbtor t klass politike. Fakt... Regjistrimi n vendin ton nga puntort e pajtuar nga INSTAT po realizohet npr kafene, duke pyetur kryepleqt e fshatrave apo edhe t lagjeve brenda qytetit. Pasaktsia e nj forme t till sht evidente, pr t mos thn nj mnyr e turpshme e kryerjes s puns, por edhe nj hamendsim rezultati. Fakt... Regjistrimi n vendin ton po realizohet vetm pr shqiptart q jetojn n Shqipri. I madh e i vogl e di q thuajse aq sa ka shqiptar n Shqipri aq ka edhe n emigrim. Kshtu, do t kemi nj shifr shum m t ult se 'ka shqiptar n t vrtet. Ndrkoh klanet greke jan t gatshme pr msymje me nj shifr t till shqiptarsh. Fakt... Ekonomia shqiptare nga deklarimet do t dali shumfish m e zmadhuar ose m e zvogluar. Pse? Nse do t kemi deklarime t vrteta n vendin ton, ekziston nj shtres super milionersh e miliardersh dhe nj shtres ekstremisht e varf r, ndrsa mesatarja asq ekzsiton. Kshtu, mesatarja pr frym do t jet nj rezultat i uditshm, aq sa edhe mund t vrtetoj q Shqipria qndron prkrah Gjermanis nga ekonomia mbreslnse dhe e qndrueshme m'u n krizn q ka prfshir Europn. Nga ana tjetr ekziston rreziku q nse deklarimet bhen t rrejshme nga popullata jon, ather t kemi nj mesatare edhe m posht se 'sht n t vrtet. Gjithsesi, si me t parn dhe me t dytn konkluzioni sht i thjesht, ne nuk do t marrim t vrtetn nga ky regjistrim. Fakt... Sigurisht, ky do t jet edhe fakti m i dhimbshm, n mos pr ne, nesr pr fmijt tan. Anketuesit edhe pse n disa raste marrin deklarime si musliman apo katolik, tek shtja e kombsis nga plotsi-

P a g e

1 2

O u r

W o r d s

HISTORIA KOMBTARE, VETVETJA JONE Q DUHET RISHKRUAR nga Vasil Tabaku

1. HISTORIA KOMBTARE, VETVETJA JONE Q DUHET RISHKRUAR by Vasil Tabaku Nocioni histori, nuk sht thjesht nj ngjarje, nj rrfenj, vler e madhe kombtare. Njerzit e diktatorit e trajtuan Historin si pron dhe prmes nj sakrilegji t prfytyruar e shprfytyruan Historin me gjithfar deformimesh, sajimesh dhe kombin dhe Shqiprin nga do merit historike, t shtetformimit. Zvendsuan emrat e themeluesve t shtetit t par shqiptar, n vitin 1912 me shpalljen e Pavarsis Kombtare. Kujtojm ktu atdhetarin Lef Nosi , i cili u sfumua krejtsisht dhe u vendos emir i Baba enit, babai i diktatorit. Pr ta servirur kt krim ndaj Historis, u zhduk dhe procesverbali i shpalljes s Pavarsis Kombtare, firmosur nga gjith pjesmarrsit, ku natyrisht nuk ekzistonte emir i Baba enit. Ky mashtrim, u server pr gati pes dekada, deri sa u rigjet Procesverbali i Shpalljes se Pavarsis. Po i njjti krim i shmtuar u b nga t zellshmit shkrues t indoktrinuar t Historis edhe me emrat e shquar t Rilindjes Kombtare, t Pavarsis, periudhs s qeverisjes s Mbretit Ahmet Zogu dhe periudhn e pushtetit diktatorial. Po sjell ktu rastet e paprecedent t dhunimit t Kosovn, me Shqiptart e Maqedonis apo ata t Malit t Zi. Historiografia e Kosovs, nga ana e ktejme e kufijve politik,pra Brenda Shqipris, sht trajtuar nn censurn e plot t tiranve t diktatorit Hoxha, n fokusin e interesave politike t komunizmit shqiptar. Shitja e Kosovs tek Serbia e Titos, ishte nj vepr makabr e Enver Hoxhs, por n histori, kjo masakr kombtare u trajtua si nj verdikt i Fuqive t Mdha, kur n t vrtet ishte nj tradhti e madhe e Enver Hoxhs ndaj Kosovs dhe kosovarve. Po ashtu dhe trajtimi i figurave atdhetare t Kosovs, u trajtuan sipas interesave t diktaturs komuniste n Shqipri. Manipulimi i historis s Kosovs nga shteti komunist shqiptar, i kaloj t gjith kufijt, duke u shndrruar n nj krim t madh. Manipulator t historis, nuk ishin vetm historiant servile, por edhe figurat qendrore t politiks komuniste, t cilt ndryshonin datat, emrat dhe ngjarjet sipas interesave t diktatorit dhe komunizmit shqiptar. Historiografi t tipit Paskal Milo apo Pllumb Xhufi, edhe pse i prkasin nj brezi m t avancuar historiansh, ishin nga manipulatort m t zellshm t historis son kombtare, prfshi ktu edhe Kosovn. Helmi komunist mbi historin e Kosovs si pjes e Historis kombtare, vazhdoj gjat gjer n vitet 90, kur n Shqipri shprtheu Lvizja pr Demokraci, e cila shkatrroj t gjitha erdhet antikombtare dhe filloj korrigjimin e drejt t Historis. Ngjarjet madhore Historike dhe plagjiatura e diktaturs komuniste Duke filluar nga mbretrimi i Ahmet Zogut dhe ngjarjet q e pasuan, pr t ardhur n periudha m t avancuara si Konferenca e Mukjes, Kongresi i Prmetit, lufta kundr mendimit ndryshe politik dhe eliminimi i partive t tjera politike, ishin nj nga manipulimet m flagrante t komunistve. Shum evenimente historike, u prvetsuan, u prpunuan dhe iu adresuan PS dhe Enver Hoxhs, duke shnuar kshtu plagjiaturn me t madhe n Historin Kombtare. Shum atribute historike, Enver Hoxha i prvetsoj n mnyr t paturpshme duke e vn veten n epiqendr t tyre. Kujtojm ktu Frontin e Lufts kundr Fashizmit, m von etapat e zhvillimit t vendit n fusha t ndryshme si arsim, shndetsi,shkenc, art, kultur dhe letrsi. T gjitha kto zhvillime, kishin si stamp sloganin komunist nn drejtimin e Partis dhe Shokut Enver Ky prvetsim i paskrupullt dhe deformim, onte edhe n manipulimin e t vrtetave historike. T gjitha kto ndrhyrje flagrante pr rreth 50 vjet diktatur komuniste, servirn prpara opinionit, nxnsve, studentve dhe bots, nj histori t rreme, mashtrues, t deformuar dhe cinike. Ndaj dhe krkohet me t drejt ndryshimi thelbsor, rishkruajtja e plot dhe dinjitoze e Historis son Kombtare, e cila sht dhe fytyra jon, ndrgjegjja dhe veprimtaria jon, pra sht vetvetja jon e madhe dhe unike.

apo nj shkruarje datash, ky nocion ka prmasa madhshtore, t ngjizura nga e vrteta e madhe, e pakontestueshme, e pa trillueshme dhe pa zhbershme. Shpesh, Brenda historis kan penetruar gjithfar manipulatorsh, q nga politikant, shkruesit e saj apo thn ndryshe pseudohistorian, dshtak, diktatore dhe smirzinj kombtar. T gjitha kto, na japin t drejtn legjitime si shqiptar t krkojm jo vetm rishikimin e Historis, por edhe rishkrimin dinjtoz t saj sipas t vrtetave t mdha prmes shekujve. Ndrkoh nj grup njerzish t implikuar n krimin e madh ndaj historis, por edhe ndonj i keqinformuar, e kundrshtojn rishkrimin e Historis. Debati i gjer q vazhdon prej vitesh, shpesh politizohet, duke veshur koracn e imunitetit t deputetit apo liderit politik. Por Historia Kombtare, nuk sht vetm historiografia politike, pasi ktu grshetohen vlerat artistike, letrare, shkencore, arsimore dhe sociale. Kemi t bjm me nj rrafsh tepr t gjer, I cili natyrisht meriton vmendjen e studiuesve dhe historianve prkats sipas fushave respektive. Kur Historia Kombtare, trajtohet si pron dhe shprfytyrohet Prmes dekadave t rnda t diktaturs komuniste, u tentua tjetrsimi, nxirja dhe falsifikimi i HISTORIS si nj

falsifikimesh absurde.

Diktatori paranojak Enver Hoxha, duke hyr arbitrarisht n panteonin e Historis, falsifikoj ngjarje data emra dhe mbi t gjitha shprfytyroj t vrtetn kombtare. Nuk e shoh t rrugs t ndalem n detaje konkrete, por do t prmend dy nga kolonat m t mdha t historis, identitetin kombtar dhe panteonin e lavdis kombtare. T dyja t manipuluara tragjikisht nga Enver Hoxha dhe shkruesit mjeran q i manipulonin vlerat duke i atribuuar Enver Hoxhs gjithka. Kta shkrues t prunjur e futn diktatorin n histori si liderin q prcaktoj identitetin kombtar t shqiptarve, kur n t vrtet, diktatori e shkatrroj at duke aplikuar monstrn e socializmit fitimtar t Shqipris. Kta pseudo shkrues, e zhveshn

vlerave t Mbretit Zog, fshirjen e aktivitetit dhe vlerave t patriotve t mdhenj Faik Konica, Gjergj Fishta, Mehdi Frashri, Bilal Xhaferri, Musine Kokolarit apo dhe hedhjen e hijes s zez t harress mbi Shenjtoren e madhe Nn Tereza, duke i mohuar asaj edhe identitetin si shqiptare. Shqiptart njohin historin e helmuar pr Kosovn dhe m gjer Historia e Shqipris, nuk mund t ndahet nga historia e Kosovs. Ky realitet i madh historik, tashm nuk ka pse t diskutohet apo t hidhet pr debat. Gjith etapat historike t Shqipris, q nga fillesa jon si komb e gjer m sot, jan t grshetuara n mnyr t pandashme me

V o l u m e

3 ,

I s s u e

4 3

P a g e

1 3

Vangjush Mio I arti i vjeshts nga Raimonda MoisiuA (Vijon Fq. 14)
Vangjush Mio I arti i vjeshts! Nga Raimonda Moisiu Esse-personazh Gjithmon kam pasur optimizmin dhe besimin se prvojat jetsore ndikojn n mnyrn se si gjithkush nga ne mendon e vepron me cilsit e virtytet q mbartim n vetvete. Situatat, ngjarjet, njerzit e thjesht, qytetart, intelektualt, njerzit e letrave shqipe, elita e shquar e bots hyjnore t artit e kulturs, prballen e kontribuojn gjat jets s tyre n forma e prmbajtje t ndryshme. Ashtu si edhe un, ata kan qn e jan optimist, besojn n ndryshimin dhe progresin duke dhn nga forca e inteligjencs e qytetaris, forcn e talentit t mndjes s shndosh dhe krahve t fort, m t bukurn e t mundshmen q mendimet dhe idet e tyre t ndryshojn zemrn e identitetit t vendlindjes, identitetit ton. Ambicioz pr t kaluarn e t tashmen, cdo dit q vjen na gjen m t rritur e t pjekur dhe ngadal kuptojm se duhet t punojm e jetojm pr t njjtat obligime e qllime, pr hir t gjeneratave q vijn, t pergatisim rrugn e prjetsimit t veprs e qytetaris, t njerzve t shquar t cilt kan ln gjurmt e arta t progresit qytetar, social dhe krijues. Jo vetm gjat fmijris e rinis sime por edhe tani, un kam qn gjithmon dhe e kam konsideruar veten time me fat q jam lindur, rritur dhe edukuar n nj mjedis mondan e historik, me fat q jam qytetare pasardhse e elits s shquar qytetare korcare , simboleve t eposit shpirtror, sfids q kaprcen kufijt etnik t sublimes dhe aspirats npr vite, n koh e hapsir, dlirsis t kontributit njerzor, talentit krijues, midis dy botve; bots ku ne ndjehemi se i prkasim vazhdimisht n nivele t reja, momenteve t jets s prditshme dhe dimensionit t ri, ku pena ime bhet analogji pr t prezantuar imazhin e gjall t njerzve t shquar dhe subjektet n shumicn e tyre jan n dijeni t pavdeksis. Ksaj elite t shquar i prket edhe nj nga zrat m origjinal t kohs t shekullit t kaluar, Piktori i Popullit Vangjush Mio, i cili bazuar n intuitn e madhe krijuese, me besimin e madh n forcn e talentit, t mendjes dhe mjeshtr i penelit, kultivoji dhe inkurajoi shpirtin e popullit, shijen pr artin, se raca njerzore sht e mbushur plot pasion, ndjenj, mirsi, dashuri, harmoni, dhimbje mall, romanc, ndjenja fisnike kto t nevojshme pr t mbshtetur jetn, lexoi dhe shkroi bukur poezin e peisazhit shqiptar, duke u shndrruar kshtu jo vetm poeti i natyrs, por n nj gur themeli i monumentit t kulturs e artit korcar por edhe kombtar n trsi. Me Rozeta Mio, vajza e vetme e piktorit Vangjush Mio Stili simbolist dhe impresionist i piktorit. Piktori i popullit Vangjush Mio sht nj nga piktort m t shquar e t famshm t shekullit t 20-t. Ai influencoi dhe luajti nj rol t rndsishn n zhvillimin e artit t asaj kohe dhe krijoi nj numur t konsiderueshm vepra arti n piktur si; peisazhe t mrekullueshme, tablot me subjekte t mjedist t Korcs, Pogradecit, Ohrit, Tirana, Durrsi, Elbasani etj, q e bn Mion profesionist dhe piktor popullor. I lindur n Korc n nj familje t mesme dhe autoktone korcare, me ndihmn e t vllait do t shkonte n Bukuresht t studionte pr Artet e Bukura.Gjat studimeve ai njihet me kryeveprat e artit klasik italian, i trhequr dhe ndikuar nga magjia e tij, t cilat ndikuan n formimin e tij si piktor. Mbas studimeve Mio kthehet n vendlindje e punon msues vizatimi n Liceun e Korcs, ndrsa piktura ishte pasioni i tij n kohn e lir. Karriera e tij si piktor nga natyralizmi n abstraksion dhe simbolizmi ishin tipike n veprat e tij t mpasshme. Ato karakterizohen nga nj stil simbolist dhe impresionist me nj kolorit t ndritshm e t qndrueshm, peisazhet t mahnitshme me objekte reale nga t gjitha krahinat, momente t natyrs tipike dhe esenciale, me diell dhe qiellin e kaltr, stint, dimrin me bor, pranvern me blerimin dhe lulet shumngjyrshe, vern n liqenin e Ohrit e brigjet e tij, vjeshtn t ciln ai e dashuronte aq shum dhe e pikturonte, duke na dhn kshtu, bukurin natyrore t pikturuar me mjeshtri t vecant me karakteristikat e nj vjeshte t art. Tablot e qytetit t tij, rrugt karakteristike korcare, rrugicat, manat e Drenovs e Boboshtics, kshtjellat dhe portat e lashta shqiptare, xhamin e Tirans e plot t tjera q tashm jan vlera

kombtare dhe muzeale. Pikturat impresioniste t Mios, mbeten m atraktivet n historin e artit modern dhe nga m t vlersuarat nga publiku, jan dshmi e rezonancs t jashtzakonshme nga t cilat nj numur i konsiderueshm i tyre jan gdhndur n ndrgjegjen ton artistike. Peneli i art i veprave t Mios, karakterizohet nga stili simbolist me ngjyra t ndritshme, tone t zgjedhura e t tejdukshme, t trasha e forma t sheshta, kontrasti i hijeve blu, e verdha e celur, dhe grshetimi i ngjyrs s trndafilit me t blertn, natyr t qet me plot gjallri jete, tjetr karakteristik kjo, q e bri punn e tij t vecant dhe intriguese, q sht arritur nprmjet prdorimit t simbolizmit dhe mund t interpretohet n mnyra t ndryshme, komunikimi n

prputhje me personalitetin e shikuesve. Dekadat e para t shekulli t 20-t karakterizohen me prparimin e lvizjeve t ndryshme moderniste dhe progresionit t artit n prgjithsi. Mjeshtri i penelit, Vangjush Mio, e zhvendosi studion e tij n natyr, duke e prqndruar vmendjen jo vetm n qytetin e lindjes, rrethinat e tij, por edhe n qndrat e tjera t zhvilluara artistike t kulturs moderne, nj art t ashtuquajtur impresionist q shpaloste prirjet e tij njerzore. Peisazhin natyror e konsideronte qndrn artistike t talentit mjeshtror, si nj fakt t pamohueshm se pasioni pr pikturn dhe dashuria pr Korcn e tij, ishin t lidhura me idet progresiste t artit modern. Realizimi i pikturave t tij impresioniste jan thelbi i prjetshm i gjrave dhe vizioni i t vrtets, puns dhe talentit q mishrohet e pretendohet t jet i afrm n lidhje me kushtet nga ku mund t vrehet drita, ngjyrat, dielli e qielli, vjeshta e art, dimri me bor, tablot me momentet m t prsosura e misterioze t jets s tyre dhe n lidhje me vet

piktorin. Megjithese vitet shkojn edhe sot n ditt e sotme, impresionizmi i pikturave t Mios, sht shum m tepr pr t mbajtur lidhje t ngushta me traditn, dhe prbjn arritjet estetike t nj krijimi artistik, suksesi t qndrueshm, si shkak i ndjeshmris ndaj modernes dhe tradicionales, pr t pikturuar realitet t dlir, mblsisht e gzueshm, bukurin natyrore n krkim pafundsisht pr dritn natyrore, me nj fjal nj arti t caktuar t jetss, i cili jo vetm prputhej me aspiratat e shoqris s kohs e shpirtit t popullit, por edhe me prfaqsimin realist t tyre. Nga veprat e tij mund t prmendim, Dimri n Korc, Dishnica Vithkuqi, Manat e Drenovs, Kositsit e barit,Autoportreti, Portreti i Gruas , Portret Plaku ,Cigani, Njeriu me gajde, subjekte peisazhesh natyrore nga rrethinat e Korcs e Pogradecit e shum t tjera, q tashm ndodhen n galerin e arteve dhe n shtpin muze t tij n Korc. Gjat karriers s tij

WE ARE ALSO ON THE WEB WWW.NEWLIFEAACO.ORG

Non Profit Charitable Organization

N E W

L I F E

J E T A

R E

1774 - 76 street Suite D3 Brooklyn, New York 11214 Phone: 718-594-0511 Fax: 201-795-4795 E-mail: Endri@newlifeaaco.org

Cdo njeri mund te behet anetare dhe te bashkoet me misionin tone per te krijuar nje shtet te vogul ketu ne kete continent te madh. Te ndihmojme njeri tjetrin qoft dhe me nje keshille te thjeshte. Kjo eshte nje thirrje per te informuar njeri tjetrin plus dhe per projekte te ardhshme qe jane ne pune e siper. Se shpejti nje Shkolle Shqipe Anglishteje dhe nje vend ku te gjith njerezit te gjejn nje strehim nga cdo hall apo nevoje. Bashkimi ben fuqi dhe Zemra e Vullnetarit nuk ka cmim.

Building a Future One Person At a Time...

Vangjush Mio I arti i vjeshts nga Raimonda Moisiu (Vijon nga Fq. 13)
premtimin si do tia jepte si dhurat kur ai t martohej. Gjithashtu piktori i bri edhe fotografi portretit dhe at foto ia dha Enverit. Vitet kalonin dhe Enver Hoxha u b udhheqs shteti, dicka q mjeshtri nuk e kishte menduar m par. Kshtu nj dit me portretin n dor niset pr Tiran, n Komitetin Qndror t PPSH., me qllimin pr t prmbushur premtimin q kishte dhn. I prezantohet dezhurnit, duke i thn se jam piktori Vangjush Mio, njohs i hershm i udhheqsit, dshiroj ta takoj pr ti dhn kt portret. Prvec pritjes s ftoht nga ana e njeriut t dezhurnit, jo vetm q nuk e lan ta takonte Enver Hoxhn, por ia mbajn edhe portretin, me premtimin se do ia Oborri i Shtepise muze 200 vjecare te japin ata vet, Enver V. Mios Hoxhs. Kalojn disa Enigma nj portreti vite, dhe nj dit prej N shtator t vitit 1920 poeti i ditsh piktori i shquar natyrs shqiptare, peneli i t cilit ka Vangjush Mio atakohet n arkivin e tij, 400 vepra arti dhe nprmjet shtypit t 130 vizatime do t ndrpres studimet kohs (G.Zri i n Institutin Mbretror t Arteve t Popullit), duke shkruar Bukura n Rom pr arsye me muaj t tra se ku ekonomike dhe kthehet n Korc, ku sht portreti q m emrohet msues i vizatimit n premtove, duke i Liceun Francez t Korcs. Aty njihet shoqruar shkrimet edhe me Enver Hoxhn, i cili nisur vazhdimisht me foton nga kjo njohje shkonte shpesh n q Mio i kisht dhn Enver Hoxhs. studion e piktorit Vangjush Mio. Vangjush Mio reagoi duke i thn se Enver Hoxha ka pozuar n studion e un premtimin e mbajta dhe portretin ta tij dhe mjeshtri i penelit i ka br solla n Komitetin Qndror, dhe ia edhe nj portret shum t bukur, me lash dezhurnit. Pr muaj t tr portai ka punuar gjithashtu pr t inkurajuar pavarsin artistike duke u br artisti i par shqiptar q promovoi pikturn, celi kshtu ekspozitn e par n Tiran m 1920-t, dhe n vitet m pas me ekspozita t tjera, t tretn n Korc, m 1926, t katrtn m 1928, t pestn kolektive n Tiran dhe vlersohet me Cmimin e Par n piktur. Duke krijuar personalitetin dhe fizionimin e vet, ai n vitin 1933 celi ekspozitn personale n Korc, m pas n ekspozita kolektive Tiran e n Bari t Italis,dhe n t gjithat ekspozitat t organizuara n Shqipri. Ekspozita Retrospektive e organizuar n Tiran pr nder t tij do t ishte dhe ekspozita e fundit. Ndahet nga jeta m 30 dhjetor 1957. reti u krkua, por kurr nuk u gjet. Kshtu historia e atij portreti mbeti enigm se ku shkoi dhe cfar u b me t, megjithse n at koh pati edhe aludime, se u zhduk nga njerzit e Koci Xoxes. Takimi me vajzn e vetme t piktorit, Rozeta Mio. Prapa Katedrales Orthodokse n qendr t qytetit t Korcs ndodhet, nj ndrtes karakteristike qytetare korcare, gati 200 vjecare, shtpija e babain e saj, ajo shprehet:Babai im e kishte studion n natyr. Ktu n kt muze ka mbi 57 piktura nga m t bukurat t tij. Ai m merrte me vete kur pikturonte tablot dhe m msonte artin e bukur t pikturs. Natyra sht msuesi m i madh i piktorit shprehej shpesh babai, gj q e tregoi bindshm e madhrishm n veprat e tij t paarritshme. Rozeta vazhdon t na tregoj raportin e pandar q ajo kishte me atin e saj. Pr t ai ishte msuesi i par i vizatimit, q trashgoi te ajo artin e vizatimit, duke ushtruar n vitet m pas, profesionin e msueses s vizatimit. Ndrsa nna dhe vllai i saj i vetm, q nuk jeton m, piktori i shquar u ka ln nga nj portret. Si nj cicerone profesioniste, ajo na tregon gjithcka q mbart brenda ajo shtpi muze, t imponon respekt qytetar dhe mirnjohje intelektuale:Dua q ky muze tu shrbeje brezave t ardhshm, nderimin e figurs s atit dhe t prcjell vlerat e jashtzakonshme q mbart mjeshtrin e madhe t poetit t natyrs shqiptare, Piktorit t Popullit, Vangjush Mio. Teksa u largova nga shtpija e Mios t Madh dhe ecja rrugve me kalldrm t qytetit tim , n cdo hap dgjoja, mandolinat, kitarat e seranatat, ndjeja stint, gjallrin pranverore, vern e Ballkoni ne katin e veshur kaltrsisht buz Endyte te shtepis muze kelans,vjeshtn e art, dhe te Mios bardhsin e bors, peisazhet e T gjith n familje mrekullueshme t Drenovs e ishim t proekupuar Korcs sime, Boboshtics e q babai t nxirrte nga Vithkuqit, jugut e veriut t dora e tij vepra t Shqipris, freskin e tyre mdha dhe mamaja impresionuese koloristike, Eleni i mbante vet t ndjeja qetsin magjike t tyre, gjjitha detyrimet ndjeja melodin e serenatave t familjare, me qllim pavdekshme korcare dhe pr ti dhn koh e madhshtin e pikturave t mundsi bashkshortit t saj ti Mios q hijeshojn si dy nimfa kushtohej trsisht pasionit t tij, t dashuruara prjetsisht n pikturs.-na tregon Rozeta. Ajo lulishten e peisazhit natyror t shprehet me keqardhje q nuk ka Mios. nj portret kujtim nga ati i saj,

Piktorit t Popullit Vangjush Mio. Aty vijn viztor t ndryshm vndas e t huaj dhe vajza e vetme e piktorit kujdeset dhe mirmban thesarin q i la i ati. Admiruese dhe krenare pr