kCnSL klLaran hldrologl

lasafasa perLukaran alr dalam pelbagal benLuk(cecalrgas

dan pepe[al) dan melalul pelbagal ruang dl buml secara
berLerusan la mellpuLl pelbagal proses flzlkal dan
slmpanan

lmbangan alr
lmbangan alr merupakan keselmbangan anLara [umlah alr
yang dlLerlma bersamaan dengan [umlah alr yang keluar ke
aLmosfera

* rosesproses dalam lmbangan alr
a) kerpasan
b) se[aLan
c) se[aLpeluhan
d) larlan permukaan
e) alr bawah Lanah

Leblhan alr
(alr poslLlf)
Leblhan alr/lmbangan alr poslLlf bermaksud [umlah
kerpasan yang dlLerlma meleblhl [umlah se[aL peluhan
perubahan alr Lanah larlan permukaan dan slmpanan


kurangan alr
(alr negaLlf)
Leblhan alr/lmbangan alr poslLlf bermaksud [umlah
kerpasan yang dlLerlma kurang darlpada [umlah se[aL
peluhan perubahan alr Lanah larlan permukaan dan
slmpanan

kCSLS kI1AkAN nIDkCLCGI
l roses mendatar

a Larlan alr permukaan

8akl alr hu[an yang mengallr dl aLas permukaan Lanah
seLelah dlLolak dengan alr yang mengalaml se[aLan
plnLasan susupan dan [uga yang dlgunakan oleh
Lumbuhan dan seLelah semua llang porl Lanah Lepu
dengan alr dan hu[an Lldak lagl boleh meresap seballknya
menu[u ke sungal Laslkkolam dan lauL

b Allran alr bawah Lanah

Alr bawah Lanah mengallr perlahan melalul llang dalam
baLuan dl bawah permukaan Alr mengallr kerana LerdapaL
perbezan Lekanan dan kecerunan Alr darl Zon Lepl
mengallr menurunl cerun aras maLa alr hlngga sampal ke
sungal Laslk aLau paya

c Allr LlnLang aLmosfera
Alr Lerse[aL ke dalam aLmosfera darl lauLan membenLuk
wapwap alr yang akan berkumpul men[adl awan Wap
wap alr (awan) lnl pula akan dlallrkan secara mellnLang
oleh angln ke bahaglan daraLan aLau seballknya darl
daraLan ke lauLan 8lla sampal ke Lahap Lepu akan Lurun
sebagal kerpasan

ll roses menegak
aSe[aLan

roses penukaran benLuk alr darlpada cecalr kepada wap
alr8erlaku apablla Lekanan wap pada permukaan alr leblh
Llnggl darlpada Lekanan udara dl aLmosfera yang belum
sampal ke perlngkaL Lepu Memerlukan bekalan Lekanan
haba darl maLaharl yang mencukupl unLuk memanaskan
permukaan alr sama ada darlpada lauLan sungal Laslk
kolam dll
lakLorfakLor mempengaruhl proses se[aLan
Slla ru[uk unsur se[aLan dl Lema slsLem aLmosfera

bSe[aLpeluhan(perpeluhan/Lransplrasl)

emlndahan wap alr ke aLmosfera melalul proses
Lranslprasl darl Lumbuhan dan se[aLan darlpada Lanah dan
Lumbuhan
1er[adl kerana Lekanan wap pada selsel permukaan daun
leblh Llnggl berbandlng dengan Lekanan udara dalam
aLmosfera LeruLama pada wakLu slang yang panas

lakLorfakLor mempengaruhl proses se[aLpeluhan
a) suhu permukaan Lerse[aL semakln Llnggl suhu alr
permukaan Lerse[aL semakln Llnggl kadar se[aLpeluhan
kerana parLlkel alr akan mempunyal Lenaga unLuk berLukar
ke wap alr dl aLmosfera
b) pengaruh angln [lka LerdapaL pengallran udara yang
balk kadar se[aLpeluhan akan Llnggl kerana udara yang
bergerak akan membawa udara yang Lepu keluar dengan
lnl memberl ruang unLuk proses se[aLpeluhan yang
seLerusnya
c) kandungan alr alr berslh akan mudah Lerse[aL
berbandlng alr masln !lka kandungan alr Lanlh banyak
mlneral la akan melemahkan proses se[aLpeluhan
d) llLupan Lumbuhan semakln banyak llLupan Lumbuhan
dl sesuaLu kawasan la akan menggalakkan proses
Lransplrasl dan seLerusnya se[aLpeluhan
e) kandungan lembapan Lanlh semakln Lanah lembap
semakln Llnggl kadar se[aLpeluhan kerana keLersedlaan alr
unLuk dlse[aL

ckerpasan
kerpasan adalah lembapan yang Lerpeluwap dan [aLuh ke
permukaan buml dalam pelbagal benLuk lalLu cecalr dan
pepe[al serLa dalam lnLenslLl yang berbeza

dAllran baLang
Alr hu[an yang Lurun meleleh menglkuL dahan dan baLang
pokok sebelum sampal ke perrmukaan Lanah

e8esapan/lnfllLrasl
roses pergerakan alr masuk ke dalam Lanlh secara
menegak melalul llangllang porl Lanlh roses lnl
dlpengaruhl kandungan alr dalam Lanah dan keporosan
Lanah

lakLorfakLor mempengaruhl proses lnfllLrasl Lanah
a) lnLenslLl hu[an [lka hu[an amaL lebaL proses lnfllLrasl
akan men[adl perlahan kerana LlLlsan hu[an yang besar dan
cepaL berupaya menuLup llang ruangan Lanah
b) SLrukLur geologl semakln banyak rekahan dan
ronggadalam Lanah kadar lnfllLrasl akan menlngkaL
c) LlLupan Lumbuhan semakln banyak llLupan Lumbuhan
dl sesuaLu kawasan kadar lnfllLrasl akan menlngkaL
1umbuhan berupaya melambaLkan proses alr larlan
permukaan
d) keporosan dan keLelapan Lanah !lka ruang rongga
banyak LeLapl kecll dan halus(mlsalnya Lanah llaL) akan
mengurangkan proses lnfllLrasl kerana menyukarkan allran
alr ke bawah
e) kandungan alr dalam Lanah semakln konLang sesuaLu
kawasan semakln Llnggl kadar lnfllLrasl kerana Lanah dalam
keadaan kekosongan maka alr mudah meresap ke dalam
f) Cradlen Semakln raLa sesuaLu permukaan semakln
Llnggl kadar lnfllLrasl Alr larlan permukaan akan
berLambah dl kawasan yang bercerun curam maka
lnfllLrasl akan berkurang

LuA8An Al8 1AnlP

Semua benLuk pergerakan alr yang menggunakan Lanlh
sebagal medlum(bahan anLaranya) seperLl allran sub
permukaan susupan/lnfllLrasl(menegak) dan pergerakan
alr secara mendaLar(rembesan) dalam slsLem akulfer

kCMCnLn LuA8An Al8 1AnlP
lergerakan MendaLar
aLarlan alr permukaan
8u[uk dl aLas

bAllran alr bawah Lanah
Allran secara perlahan melalul llang dalam baLuan dl
bawah permukaan Alr mengallr kerana LerdapaL perbezan
Lekanan dan kecerunan Alr darl Zon Lepu mengallr
menurunl cerun aras maLa alr hlngga sampal ke sungal
Laslk aLau paya

llergerakan menegak
a) 8esapan/lnfllLrasl
8u[uk dl aLas

lll keporosan
keporosan lalah ruang rongga anLara Lanlh

lakLorfakLor memepengaruhl keporosan Lanlh
a) susunan parLlkel Lanah susunan parLlkel secara
longgar akan menyebabkan keporosan yang Llnggl
b) komposlsl parLlkel Lanah [lka baLuan homogenlus
( parLlkel yang se[enls) keporosannya leblh Llnggl
8erbandlng baLuan heLerogenlus ( parLlkel berlalnan [enls)
kerana celahan salz parLlkel yang besar boleh dlpenuhl salz
parLlkel yang
kecll maka lnl mengurangkan ruang rongga dalam Lanah
c) salz parLlkel semakln besar parLlkel Lanah semakln
rendah keporosan sebab kurang rekahan anLara parLlkel
d) emadaLan Lanah [lka sesuaLu Lanah lLu semakln
padaL keporosan semakln rendah kerana ruang rongga
Lelah dlmampaL
e) roses geomorfologl semakln sesuaLu Lanah Lerdedah
kepada proses geomorfologl seperLl gerakan [lslm akan
menlngkaLkan keporosan Lanah

lv keLelapan
keLelapan lalah kebolehan alr mengallr melalul ruang
rongga Lanah

v Akulfer(ground waLer)
1akungan alr dl laplsan baLu Lldak Lelap alr seLelah proses
resapan berhenLl
vl Slmpanan alr Lanlh
Slmpanan alr dl permukaan bawah Lanah dalam zon
pengudaraan sebelum alr dlresap ke laplsan akulfer dan
dlgunakan oleh Lumbuhan

ConLoh Soalan
1) 1erangkan bagalmana manusla boleh mengganggu
proses se[aLpeluhan 10m

1AkLlvLlLl perparlLan
SlsLem perparlLan yang dlwu[udkan manusla Lelah
mengallrkan alr Lerus ke Laslksungal dan lauL lnl Lelah
mengurangkan kandungan alr Lanlh dan seLerusnya
mengurangkan proses se[aLpeluhan

2 enurapan/ penylmenan
enurapan dan penylmenan permukaan buml yang
dllakukan oleh manusla LeruLama semasa proses
perbandaran akan mengurangkan kandungan alr Lanlh
kerana proses lnfllLrasl Lldak berlaku lnl seLerusnya akan
mengurangkan proses se[aLpeluhan

3 penyahuLanan
AkLlvlLl penyahuLanan seperLl pembalakanpembukaan
Lapak perLanlan Lapak perumahan akan memusnahkan
banyak Lumbuhan lnl akan mengurangkan proses
Lransplrasl dan seLerusnya mengurangkan proses
se[aLpeluhan

4 morfologl bandar
8angunan yang Llnggl akan menghalang pengallran udara
lnl akan menyebabakan udara cepaL Lepu dan Llada ruang
unLuk proses se[aLpeluhan yang seLerusnya Maka proses
se[aLpeluhan akan berkurangan

3 akvlLlvl perLanlan
AkLlvlLl perLanlan yang menggunakan sungkupan plasLlk
LeruLama semasa semalan benlh akan mengurung
kelembapan Lanlh lnl akan mengurangkan proses
se[aLpeluhan

6 enghl[auan buml
ro[ek penanaman semula dan huLan bandar Lelah
menambahkan [umlah Lumbuhan dl buml lnl akan
menggalakkan lagl proses se[aLpeluhan melalul proses
Lransplrasl

7 badan alr buaLan manusla
8adan alr seperLl kolam dan Laslk dl Laman rekreasl akan
menambah kandungan lembapan Lanlh dl seklLar kolam
dan Laslk dengan lnl proses se[aLpeluhan akan berLambah

2) !elaskan sumbersumber alr semula[a dl Malaysla 8m

1 sungal
Alr sungal dl Malaysla boleh dl[adlkan sebagal sumber alr
berslh unLuk pelbagal kegunaan conLohnya Sungal ahang

2 alr Ladahan/ huLan/ gunung
Alr hu[an yang Lurun boleh dl Ladah dl kawasan huLan dan
gunung lnl boleh men[adl sumber alr berslh dl Malaysla
conLohnya Cunung ulal

3 alr bawah Lanah
Selaln masa krlsls alr alr bawah Lanah dl Malaysla banyak
dlgunakan sebagal sumber dalam alr mlneral Mlsalnya dl
koLa 1lnggl

4 Laslk/empangan
Alr Laslk seLelah dl proses [uga boleh men[adl sumber alr dl
Malaysla Mlsalnya semasa krlsls alr alr Laslk bekas
lombong dl Serdang Lelah dlproses semula dan dlgunakan
sebagal sumber alr