~SAPI~

Sapi kuwi kwan ternak saka familia Bovidae lan subfamilia Bovinae. Saliyan dipiara kanggo nggarap sawah dning wong tani (narik luku, garu,lan liya-liyan), sapi uga bisa dijupuk susu lan daging. Daging sapi rasan nak lan bisa digaw werna-werna masakan. Saliyan iku kulit sapi uga isa dimanfaatk kanggo gawe bedhug, kendhang, lan wayang kulit. Pakan Sapi Pakan kwan ternak kang tradisional umume suket, godhong jagung, lan godhonggodhongan kayata godhong waru, godhong pethet, lan liya-liyan. Mengkono uga sapi, biyasan saliyan godhong-godhongan kaya mau uga kadang-kadang dicampuri katul yaiku glepung saka kulit beras. Katul iku digaw saka kulit beras kang digiling. Ananging bahan-bahan pangan kaya mau biyasan thukul musiman. Yn wayah udan akh sing thukul subur lan yn wayah ketiga bakal padha garing. Apamanh yn wayah rendheng bakal mati kebaceken. Mulan yn wayah musim-musim kang tinamtu para peternak sapi bakal kanglan luru pakan sapi. Saliyan iku, rega suket uga mundhak. Saiki ana pakan sapi kang ora gumantung saka musism. Pakan sapi kang jeneng protefeed iki bisa ditemokak sawayah-wayah tanpa ngentni musim udan. Protefeed iki bahan saka sampah nabati. Sampah nabati iki tuladhan sampahkulit wiji kopi, ampas tebu (ampas sisa gaw gula) lan ampas tla. Bahan-bahan kang asal saka sampah ing dhuwur iku nduwni protin kang akh, sangga bisa nambah gizi pakan sapi. Habitat Sapi Sapi ana kang diternak ing padang rumput lan diumbar urip bbas. Modl ternak kang kaya ngn iki kayata ing dharah Sumba-Sumbawa lan ing ropa kang akh padang rumput. Saliyan cara kang kaya mengkono ana uga sapi kang diternak kanthi cara dikandhang. Dadi sapi-sapi mau urip ing kandhang sapi. Sanajan urip ing kandhang, ananging sapi-sapi mau kanthi rutin dipakani lan dirumat. Kandhang sapi kudu diresiki sawayah-wayah supaya sapi ora kena penyakit, saliyan iku sapi kudu dibedhiangi. Sapi dibedhiangi kanthi cara diobongak dami (wit pari) yen wayah bengi. Jenis Sapi Ing Indonesia ana werna-werna jenis sapi. Jenis Sapi Unggulan

No.

Jenis

Cirine

Gambare

01.

Sapi Simental

warna kulite soklat rada abang wulu bagian endhas sikil wenane putih awake gedhe, keker apike diopeni ing panggonan sing iklime sedheng

02.

Sapi Ongole

wernane putih, rada abu-abu gelambire wiwit ngisor rahang nganti dhadha endhase dawa kupinge cilik, kaku kempole gedhe, kulite kandel

03.

Sapi Madura

wernane abang bata sungune cilik, metu

04.

Sapi Limosin

wernane coklat nom, kuning rada klawu bentuk awake dawa, gedhe pas yen diopeni ing iklim sedhengan

05.

Sapi Fries Holand

wernane ireng putih, batese cetha pucuk buntute werna putih

06.

Sapi Brangus

wernane ireng gulu lan kupinge cendhak gegere lurus awake gedhe, keker sikile gedhe, kuat campuran anatarane sapi brahman lan angus

07.

Sapi Brahman

wernane putih, awu-awu, utwa abang gelambire saka rahang nganti dhadha punuke ing dhuwur bahu endhase dawa kupinge gedhe kempole gedhe kulite kandel

08.

wernane ireng gulune cendhak kuping cendhak Sapi Aberden Angus akeh wulu geger lurus awake gempal sikile gedhe, kuat

09.

Sapi Bali

wedok wernane abang semu emas lanang wernane ireng bokong mengisor wernane putih sungune gedhe, dawa, madhep mengarep

Susu sapi Susu sapi bisa digaw werna-werna panganan. Prinsip kanggo ngolah susu sapi yaiku pasteurilisasi lan sterilisasi. Susu kalebu nutrisi sepisanan kanggo makhluk kang lagi wae lair, kanggo kwan apadn kanggo manungsa. Susu sapi nduwni gizi kang akh, amarga susu sapi ngandhut zat kimia kang dibutuhak awak kayata Calsium, Phosphor, Vitamin A, Vitamin B lan Riboflavin kang dhuwur. Susu sapi gampang dicerna usus lan nduwni protin, mineral lan vitamin. Telu-telune ndadekake susu sapi dadi bahan panganan kang fleksibel kang bisa diatur kadar lemak, sangga bisa jumbuh karo selra konsumn. Susu sapi uga bisa diolah sangga nduweni rasa strobrry, rasa jeruk, anggur lan buah-buah liyan. Susu kalebu bahan pangan hwani, yaiku arupa cairan putih kang diasilak kwan ternak lan kanthi cara diperes. Saiki, mh saben dharah nduwni pabrik susu. Ing Sumatera Utara susu diasilak ing Kabupatn Deli Serdang, Simalungun, Binjai lan Medan. Ing pulo Jawa, susu diasilake lan diproses ing dhaerah Jawa Barat yaiku Lembang lan ujung berung, Jawa Tengah yaiku ing Semarang, Ungaran lan Boyolali lan ing dhaerah Jawa Timuryaiku ing Pujon, Nongko jajar, Batu lan Grati. Ing Amrika Serikat, dharah-dharah penghasil susu ana ing kawasan urban utawa perkotaan kang akh pandhudhuk. Negara bagian Amrika Serikat kang ngasilak susu kayata Wisconsin, California, New York, Minnesota,Pensylvania, Michican, Ohio lan Iowa. Susu sapi bisa dadi sumber protein. Para ilmuwan nerangak yn susu sapi bisa dadi pengganti ASI utawa ''Air Susu Ibu''. Saliyan iku susu sapi bisa dadi nutrisi kang ora mbebayani tumprap kashatan awak.