Disposisi ion : Sudut Kubus, rasio jari-jari kation dgn anion = 0,JZ Sudut octahedron, rasio jari-jari kation dgn anion = 0,414 Sudut tetrahedron rasio jari-jari kation dgn anion = 0,ZZ Sudut triangle rasio jari-jari kation dgn anion = 0,1 %riangle A B C E D R + r R A E D R 30 o Keramik struktur Kubus Rasio r/R _ 0,732 ; CN 8 Atom Pusat Atom tetangga Keramik Struktur Tetrahedron Rasio r/R _ 0,225 ; CN 4 Atom pusat Atom tetangga Keramik Struktur Triangle Rasio r/R _ 0,155 ; CN 3 Atom tetangga Atom pusat Rasio radius triangIe AD = R + r; cos 30 o = AE/AD = R/(R + r) = 0,866 R = 0,866 (R + r) r/R = 0,155 Prediksi bilangan koordinasi (CN) CsCl , r(Cs + ) = 0,170 nm , R(Cl - )= 0,181 nm r(Cs + )/R(Cl - ) = 0,94 ; lebih besar 0,732; maka CN = 8 NaCl, r(Na + ) = 0,102 nm , R(Cl - ) = 0,181 nm r(Na + )/R(Cl - ) = 0,56; lebih kecil dari 0,732 atau lebih besar dari 0,414 , maka CN = 6 Keramik struktur Oktahedron(NaCl) Rasio r/R = 0,414 ; CN 6 Cl - Na + r(Na + ) = 0,102 nm R(Cl - ) = 0,181 nm Perhitungan Kerapatan NaCl Massa unit sel NaCl m = [(4Na + . 22,99 gr/mol) + (4Cl - . 35,45 gr/mol)]/NA = 3,88.10 -22 gr Kisi unit sel NaCl a = 2 (r Na + R Cl ) = 5,66.10 -8 cm Volume unit sel V = a 3 = 1,81.10 -22 cm 3 Kerapatan NaCl p = m/V = 2,14 gr/cm 3 (handbook p NaCl = 2,16 gr/cm 3 ) SFAT LSTRK KERAMK SiIat dasar listrik, sebagai kapasitor Plate kapasitor ++++++++++++ - - - - - - - - - - - - - Jarak d Area plate A V + q - q Muatan q = C V Atau C = q/V Nilai kapasitansi C = c 0 A/d solator keramik Electrical porcelain : p = 10 11 10 13 C-m, dielectric strength = 2-12 kV/mm, kontanta dielektrik k = 6 (untuk f = 60 Hz), los factor = 0,06 (untuk f = 60 Hz) Steatite porcelain : p > 10 12 C-m, dielectric strength = 6-11 kV/mm, kontanta dielektrik k = 6 (untuk f = 60 Hz), los factor = 0,0080-0,090 (untuk f = 60 Hz). Fosterite porcelain : p > 10 12 C-m, dielectric strength = 9,8 kV/mm, kontanta dielektrik k = 6 (untuk f = 10 6 Hz), los factor = 0,001-0,002 (untuk f = 10 6 Hz) Alumina :p > 10 12 C-m, dielectric strength = 9,8 kV/mm, kontanta dielektrik k = 9 (untuk f = 10 6 Hz), los factor = 0,0008-0,009 (untuk f = 10 6 Hz). Keramik ferroelektrik Terbentuk BaTiO 3 , pada T >120 o C mempunyai struktur a = b = c, pada T< 120 o C ion pusat Ti +4 dikelilingi oleh ion-ion O 2- Ba O Ti a = 0,398 nm c = 0,403 nm b = 0,398 nm