MEMBAcA 8E1ARAR, MENA1A AR1lK0LA8l 0ERAKAN

|hoton Moho:|:wo Muhommod|yoh (|MM) meruohon qerohon moho:|:wo yonq :er|nq menjod|
erb|nconqon d| ho|onqon moho:|:wo don mo:yorohot umum. etoo t|doh, :ejoh he|oh|ronnyo |MM
:e|o|u menuo| bodo| oro| yonq t|doh mudoh untuh d|oto:|. Ado yonq hemud|on menud|nq bohwo
|MM |tu odo|oh orqon|:o:| yonq |oh|r horeno hebetu|on :ejoroh yonq t|doh d|:enqojo, odo u|o yonq
menqo|omothon co bohwo |MM t|doh :e|oyohnyo hod|r horeno :ejot|nyo hehod|ronnyo odo|oh
honyo :ebuoh o|ternot|f j|ho|ou HM| (H|munon Moho:|:wo |:|om) jod| d|buborhon odo zomon
rez|m 5oehorno d| bowoh tehonon dor| k| don howon-howon.
eny|monqon :ejoroh (d|:tort|on of h|:tory) |n||oh yonq terhodonq membuot :eboq|on hoder
|hoton Moho:|:wo Muhommod|yoh (|MM) menqo|om| :tu|d de:eo:e yonq bernomo |nfer|or horeno
termohon o|eh |::u yonq jouh dor| hebenoron fohto. 5eh|nqqo emohomon tentonq fohto :ejoroh
ke|oh|ron |MM :onqot fundomento| untuh hemud|on d|ejowontohhon do|om bentuh tu||:on,
terutomo do|om |oho||to: o|oo yonq :orot denqon er:o|nqon t|doh :ehot ontor orqon|:o:|
hemoho:|:woon yonq terhodonq horu: menqqodo|hon |deo||:menyo dem| enc|troon yonq bo|h boq|
orqon|:o:|nyo don odo :oot ber:omoon :ecoro d|ometro| meneme|hon :t|qmo neqot|f untuh
orqon|:o:|nyo :end|r|. Ho| ter:ebut cuhu mere:ohhon d| tenqoh bonyohnyo oqendo hemoho:|:woon
yonq horu: d|:e|e:o|hon :ecoro ber:omo-:omo denqon :emonqot fo:tob|qu| hho|rot ontor orqon|:o:|
hemoho:|:woon, ju:tru orqon|:o:| yonq honon ber|obe|hon |:|om ter:ebut :o||nq menqhujot untuh
menjotuhhon r|uo| mereho. oq| h|to hoder |MM horu: memboco ho| ter:ebut :eboqo| :ebuoh
tontonqon don memohomhon d| do|om hot| bohwo b|:o jod| |n| odo|oh ertondo |MM odo|oh :o|oh
:otu hehuoton yonq b|:o d|rehen do|om honcoh erqo|ohon dun|o hemoho:|:woon.
|hoton Moho:|:wo Muhommod|yoh (|MM) d|d|r|hon d| Voqyohorto odo tonqo| I4 Moret I94
M, berteoton denqon tonqqo| 29 5yowwo| I1s4 H. D|bond|nqhon denqon orqon|:o:| otonom |o|nyo
d|Muhommod|yoh, |MM o||nq be|ohonqon d|bentuhnyo. Orqon|:o:| otonom |o|nnyo :eert| No:y|otu|
`A|:y|yoh (NA) d|d|r|hon odo tonqqo| I Me| I91I M (2s Dzu|h|jjoh I149 H), emudo Muhommod|yoh
d|bentuh odo tonqqo| 2 Me| I912 M (2s Dzu|h|jjoh I1sO H), don |hoton e|ojor Muhommod|yoh
(|M, yonq nomonyo d|qont| menjod| |hoton Remojo Muhommod|yoh [|RM]) d|d|r|hon odo tonqqo|
Is lu|| I9I M (s 5hoffor I1sI H).
ke|oh|ron |MM don heberodoonnyo h|nqqo :ehoronq cuhu :orot denqon :ejoroh yonq
me|otorbe|ohonq|, meworno|, don :eho||qu: d|jo|on|nyo. Do|om honteh: heh|duon umot don
bonq:o, d|nom|ho qerohon Muhommod|yoh don orqon|:o:| otonomnyo, :erto heh|duon orqon|:o:|-
orqon|:o:| moho:|:wo yonq :udoh odo, b|:o d|hotohon |MM mem|||h| :ejorohnyo :end|r| yonq un|h. Ho|
|n| horeno :ejoroh he|oh|ron |MM t|doh |uut dor| beroqom en||o|on don enqohuon yonq berbedo
don t|doh joronq odo yonq menyuduthonnyo dor| |hoh-|hoh tertentu. ondonqon yonq t|doh
ore:|ot|f terhodo |MM |n| berho|ton denqon oht|u|to: don heter||boton |MM do|om erqo|ohon
:ejoroh bonq:o |ndone:|o odo ertenqohon tohun 'O-on, :erto menyonqhut heberodoon H|munon
Moho:|:wo |:|om (HM|) odo wohtu |tu.
ket|ho |MM d|bentuh :ecoro re:m|, |tu berteoton denqon mo:o-mo:onyo HM| yonq :edonq
qencor d|ru:uh| o|eh k| don CCM| :erto teroncom mou d|buborhon o|eh rez|m hehuo:oon 5oehorno.
5eh|nqqo hemud|on muncu| onqqoon don er:e:| yonq he||ru bohwo |MM d|d|r|hon odo|oh untuh
menomunq don mewodoh| onqqoto HM| j|ho d|buborhon. Loq|honyo do|om m|:er:e:| |n|, horeno
HM| t|doh jod| d|buborhon, moho |MM t|doh er|u d|d|r|hon. Anqqoon don h|o|m yonq menqotohon
bohwo |MM |oh|r horeno HM| ohon d|buborhon, menurut Noor Choz|n Aqhom, odo|oh he||ru don
huronq cerdo: do|om member| |nterreto:| terhodo fohto don doto :ejoroh. lu:tru :ebo||hnyo, :o|oh
:otu fohtor h|:tor|: he|oh|ron |MM odo|oh untuh membontu eh:|:ten:| HM| don turut
memertohonhonnyo dor| ronqronqon k| yonq menq|nq|nhonnyo untuh d|buborhon.
Coqo:on untuh mewodoh| moho:|:wo dor| ho-|onqon Muhommod|yoh do|om :otu h|munon
:et|dohnyo te|oh menjod| o|em|h d| ||nqhunqon Muhommod|yoh :ejoh |omo. erdeboton :eutor
he|oh|ron |hoton Moho:|:wo Muhommod|yoh ber|onq:unq cuhu :enq|t, bo|h d| ho|onqon
Muhommod|yoh :end|r| mouun d| ho|onqon qerohon moho:|:wo yonq |o|n. 5et|dohnyo, he|oh|ron
|MM :eboqo| wodoh boq| moho:|:wo Muhommod|yoh mendoothon re:|:ten:|, bo|h dor| ho|onqon
Muhommod|yoh :end|r| mouun dor| ho|onqon qerohon moho:|:wo yonq |o|n, terutomo H|munon
Moho:|:wo |:|om (HM|). D| ho|onqon Muhommod|yoh :end|r| odo owo| muncu|nyo qoqo:on
end|r|on |MM terdoot onqqoon bohwo |MM be|um d|butuhhon hehod|ronnyo do|om
Muhommod|yoh, horeno emudo Muhommod|yoh don No:y|'otu| A|:y|yoh mo:|h d|onqqo cuhu
momu untuh mewodoh| moho:|:wo dor| ho|onqon Muhommod|yoh.
D| :om|nq |tu, re:|:ten:| terhodo |de he|oh|ron |MM odo owo|nyo juqo d|:ebobhon odonyo
hubunqon dehot yonq t|doh hentoro ontoro Muhommod|yoh denqon H|munon Moho:|:wo |:|om
(HM|). Hubunqon dehot |tu doot d|||hot het|ho Lofrone one mou menjojoq| end|r|on HM|. D|o
bertuhor |h|ron denqon rof. Abdu| kohor Mudzoh|r (tohoh Muhommod|yoh), don be||ou :etuju.
end|r| HM| yonq |o|n |o|oh Mo|:oroh H||o| (cucu kHA. Doh|on) yonq juqo :eoronq oht|f|: d| No:y|'otu|
A|:y|yoh.

en||o|on yonq huronq ore:|ot|f terhodo he|oh|ron |MM juqo b|:o terboco odo jowobon
terhodo ertonyoon V|ctor |. 1onjo. Do|om buhunyo 1onjo memertonyohon: oronqho|| h|to ohon
heron, menqoo Muhommod|yoh memondonq er|u untuh membentuh orqon|:o:| moho:|:wonyo
:end|r|! Dor| :o|oh :eoronq onqqoto HM| (yonq t|doh d|:ebuthon otou menyebuthon nomonyo)
he|uor jowobon, bohwo :e|omo mo:o emer|ntohon re:|den 5oehorno dohu|u untuh mendoothon
er:etujuon dor|nyo, :ebuoh orqon|:o:| horu: doot membuht|hon bohwo |o memuonyo| duhunqon
huot dor| mo:yorohot |uo:. Untuh memenuh| er:oyoroton |n||oh moho buhon :ojo Muhommod|yoh,
teto| :emuo qerohon :o:|o| o||t|h yonq odo d| tonoh o|r horu: membentuh :ebonyoh munqh|n
orqon|:o:|-orqon|:o:| enunjonq.
Lotor e|ohonq 5ejoroh
5e:unqquhnyo odo duo fohtor |nteqro| yonq menjod| do:or don |otor be|ohonq :ejoroh berd|r|nyo
|MM, yo|tu fohtor |ntern don fohtor eh:tern. Vonq d|moh:ud denqon fohtor |ntern odo|oh fohtor yonq
terdoot don odo do|om orqon|:o:| Muhmmod|yoh |tu :end|r|. 5edonqhon fohtor eh:tern odo|oh ho|-
ho| don heodoon yonq dotonq dor| don berodo d| |uor Muhommod|yoh, yo|tu :|tuo:| don hond|:|
heh|duon umot don bonq:o :erto d|nom|ho qerohon orqon|:o:|-orqon|:o:| moho:|:wo.
Fohtor |ntern :ebetu|nyo |eb|h dom|non do|om bentuh mot|uo:| |deo||: dor| do|om, yo|tu
doronqon untuh menqembonqhon |deo|oq|, ohom, don c|to-c|to Muhommod|yoh. Untuh
mewujudhon c|to-c|to don meref|eh:|hon |deo|oq|nyo |tu, moho Muhommod|yoh me:t|
ber:|nqqunqon don ber|nteroh:| denqon berboqo| |o|:on don qo|onqon mo:yorohot yonq mojemuh.
Ado mo:yorohot eton|, edoqonq, b|rohrot, |nte|ehtuo|, rofe:|ono|, moho:|:wo. don :boqo|nyo.
|nteroh:| don er:|nqqunqon Muhommod|yoh denqon moho:|:wo untuh mereo||:o:|hon
moh:ud don tujuonnyo |tu, coro don :troteq|nyo buhon :ecoro |onq:unq terjun mendohwoh| don
memenqoruh|nyo d| homu:-homu: erquruon t|nqq|. 1eto| coronyo odo|oh denqon
menyed|ohon don membentuh wodoh hhu:u: yonq b|:o menor|h on|mo don menqembonqhon
oten:| moho:|:wo. Anqqoon menqeno| ent|nqnyo wodoh boq| moho:|:wo ter:ebut |oh|r odo :oot
Muhtomor he-2s Muhommod|yoh (konqre: 5eeremot Abod ke|oh|ron Muhommod|yoh) odo
tohun I91 d| lohorto. odo he:emoton |tu d|cetu:hon u|o c|to-c|to be:or Muhommod|yoh untuh
mend|d|rhon un|uer:|to: otou erquruon t|nqq| Muhommod|yoh.
Nomun dem|h|on, he|nq|non untuh menqh|mun don memb|no moho:|:wo-moho:|:wo
Muhommod|yoh ter:ebut t|doh b|:o |onq:unq terwujud, horeno odo :oot |tu Muhommod|yoh be|um
mem|||h| erquruon t|nqq| :end|r|. Untuh menjemboton|nyo, moho oro moho:|:wo yonq :eohom,
otou memunyo| o|om |h|ron yonq :omo, denqon Muhommod|yoh |tu d|wodoh| do|om orqon|:o:|
otonom yonq te|oh odo :eert| NA don emudo Muhommod|yoh, :erto t|doh :ed|h|t u|o yonq
berhec|munq d| HM|. odo tonqqo| Is Nouember I9ss, Muhommod|yoh boru b|:o mewujudhon c|to-
c|tonyo untuh mend|r|hon erquruon t|nqq| yonq :ejoh |omo te|oh d|cetu:honnyo odo tohun I91,
yo|tu denqon berd|r|nyo Fohu|to: Huhum don F||:ofot d| odonq onjonq. odo tohun I9ss, fohu|to:
:eruo d|bonqun d| 5urohorto, hemud|on d| Voqyohorto berd|r| Ahodem| 1ob||qh Muhommod|yoh,
don Fohu|to: ||mu 5o:|o| d| lohorto, yonq hemud|on berhembonq menjod| Un|uer:|to:
Muhommod|yoh lohorto. kendot| dem|h|on, c|to-c|to untuh membentuh orqon|:o:| boq| moho:|:wo
muhommod|yoh ter:ebut be|um b|:o terbentuh juqo odo wohtu |tu. kendo|o utomonyo horeno
Muhommod|yoh --yonq wohtu |tu mo:|h menjod| onqqoto |:t|mewo Mo:yum|-- ter|hot |hror Abod|
umot |:|om yonq d|cetu:hon odo tonqqo| 2s De:ember I949, yonq :o|oh :otu |:|nyo menyotohon
:otu-:otunyo orqon|:o:| moho:|:wo |:|om odo|oh HM|.
5ejoh heq|oton end|d|hon t|nqq| otou erquruon t|nqq| Muhommod|yoh berhembonq odo
tohun I9O-on |tu|oh hembo|| :onter |de tentonq er|unyo orqon|:o:| yonq hhu:u: mewodoh| don
menonqon| moho:|:wo. 5ementoro |tu, menje|onq Muhtomor Muhommod|yoh 5etenqoh Abod d|
lohorto odo tohun I92, moho:|:wo-moho:|:wo erquruon t|nqq| Muhommod|yoh menqodohon
konqre: Moho:|:wo Muhommod|yoh d| Voqyohorto. Dor| honqre: |n| u|o uoyo untuh membentuh
orqon|:o:| hhu:u: boq| moho:|:wo Muhommod|yoh hembo|| menqemuho. odo tonqqo| Is De:ember
I91 mu|o| d|odohon enjojoqon berd|r|nyo Lemboqo Dohwoh Moho:|:wo yonq |denyo bero:o| dor|
Dr:. Mohommod Djozmon, don hemud|on d|hoord|n|r o|eh |r. Morqono, dr. 5oed|bjo Morhoe:, don Dr:.
A. Ro:yod 5ho|eh.
Doronqon untuh :eqero membentuh wodoh boq| moho:|:wo Muhommod|yoh juqo dotonq
dor| oro moho:|:wo Muhommod|yoh yonq odo d| lohorto :eert| Nurw|joyo 5orjono, M.Z. 5uhermon,
M. Vo:|n, 5utr|:no Muhdom don yonq |o|nnyo. Denqon bonyohnyo de:ohon don doronqon ter:ebut,
moho emudo Muhommod|yoh -- wohtu |tu M. Fochrurroz| :eboqo| ketuo Umum don M.
Djozmon A| k|nd| :eboqo| 5ehretor|: Umum-- menqu:u|hon heodo Muhommod|yoh --yonq
wohtu |tu d|hetuo| o|eh k.H. Ahmod odow|-- untuh mend|r|hon orqon|:o:| hhu:u: boq| moho:|:wo
yonq d||ber| nomo |hoton Moho:|:wo Muhommod|yoh --oto: u:u| Dr:. Mohommod Djozmon yonq--,
don hemud|on d|:etuju| o|eh Muhommod|yoh :erto d|re:m|hon odo tonqqo| I4 Moret I94 (29
5yowwo| I1s4). ere:m|on berd|r|nyo |MM |tu re:e:|nyo d|odohon d| qedunq D|noto Voqyohorto, don
d|tondo| denqon enondotonqonon "nom eneqo:on |MM" o|eh k.H. Ahmod odow|, yonq
berbuny|:
I. Meneqo:hon bohwo |MM odo|oh qerohon moho:|:wo |:|om,
2. Meneqo:hon bohwo her|bod|on Muhommod|yoh odo|oh |ondo:on erjuonqon |MM,

4. Meneqo:hon bohwo ||mu odo|oh omo||oh don omo|o odo|oh ||m|oh,
s. Meneqo:hon bohwo omo| |MM odo|oh |||Loh| 1o'o|o don :eenont|o:o d|obd|hon untuh heent|nqon
rohyot.
5edonqhon fohtor eh:tern berd|r|nyo |MM berho|ton denqon :|tuo:| don hond|:| heh|duon d| |uor don
d| :eh|tor Muhommod|yoh. Ho| |n| o||nq t|doh berto||on denqon heodoon umot |:|om, heh|duon
berbonq:o don berneqoro rohyot |ndone:|o, :erto d|nom|ho qerohon moho:|:wo.
keodoon don heh|duon umot |:|om wohtu |tu mo:|h bonyoh d|enuh| o|eh trod|:|, ohom,
don heyoh|non yonq t|doh :e:uo| denqon ojoron |:|om yonq :e:unqquhnyo. keyoh|non don rohteh
heoqomoon umot |:|om, termo:uh d| do|omnyo odo|oh moho:|:wo, bonyoh bercomur bour denqon
tohhoyu|, b|d`oh, don hhurofot.
5ementoro |tu do|om heh|duon berbonq:o don berneqoro juqo tenqoh teroncom o|eh
enqoruh |deo|oq| homun|: (k|), heterbe|ohonqon, hem|:h|non, hebodohon, don honf||h hehuo:oon
ontor qo|onqon don orto| o||t|h. 5eh|nqqo, hendot| wohtu |tu |ndone:|o te|oh merdeho :e|omo
huronq |eb|h 2O tohun, nomun t|doh b|:o mencerm|nhon mohno don c|to-c|to roh|omo:|
hemerdehoon. Demohro:| don hedou|oton rohyot terhunqhunq, :ementoro t|ron| hehuo:oon don
otor|tor|on|:me merojo|e|o oh|bot heb|johon demohro:| ter|m|n o|o 5oehorno.
keodoon o||t|h |ndone:|o :eh|tor owo| :omo| denqon ertenqohon tohun 'O-on, tu||:
Co:mo: otuboro, :onqot menor|h. onyoh enqomot o||t|h yonq menqotohon bohwo
erhembonqon don heh|duon o||t|h :oot |tu d|worno| o|eh t|qo e|ohu o||t|h yonq omot dom|non,
yo|tu: D|r| r|bod| re:|den :oehorno, AR| (terutomo :eho|| onqhoton Dorot), don k|. ket|qo
hehuoton o||t|h ter:ebut :onqot meworno| don memenqoruh| er||ohu don or|ento:| heh|duon
berbonq:o, don berneqoro d| berboqo| |o|:on don he|omoh mo:yorohot. D| ho|onqon orqon|:o:|
moho:|:wo, or|ento:| don er||ohu o||t|hnyo juqo terboq| he do|om t|qo hehuoton dom|non tod|.
Orqon|:o:| moho:|:wo yonq :ecoro tojom menq|hut| qor|: re:|den 5oehorno odo|oh CMN|, don yonq
:ejo|on denqon qor|: AR| odo|oh HM|, MkR|, don 5OMAL (5ehretor|ot Orqon|:o:|-Orqon|:o:|
Moho:|:wo Loho|). 5edonqhon yonq menq|hut| don menduhunq qor|: k| odo|oh CCM| (Concentro:|
Cerohon Moho:|:wo |ndone:|o). D| tenqoh heme|ut don ertentonqon qor|: o||t|h ter:ebut,
erqo|ohon orqon|:o:|-orqon|:o:| moho:|:wo :omo| denqon terjod|nyo C 1O 5lk| I9s ter||hot
menemu| jo|on buntu do|om memertohonhon ort|:|o:|nyo d| ero hemerdehoon R|. odo wohtu
|tu :ejoh konqre: Moho:|:wo |ndone:|o d| mo|onq odo tonqqo| s lun| I941, orqon|:o|:-orqon|:o:|
moho:|:wo :eert| HM|, MkR| (er:otuon Moho:|:wo kotho||h Reub||h |ndone:|o), Mk|
(er:ehutuon Moho:|:wo kr|:ten |ndone:|o, yonq odo tohun I9sO beruboh menjod| CMk| [Cerohon
Moho:|:wo kr|:ten |ndone:|o]), Ml (er:otuon Moho:|:wo loqjohorto), MD (er:otuon Moho:|:wo
Djohorto), MMM (Mo:yorohot Moho:|:wo Mo|onq), MkH (er:otuon Moho:|:wo kedohteron
Hewon), don 5M| (5er|hot Moho:|:wo |ndone:|o) berfu:| he do|om M| (er:er|hoton erh|munon-
erh|munon Moho:|:wo |ndone:|o) yonq ber:|fot |ndeenden. |ndeenden:| M| :eboqo|
enqqo|onq hehuoton ont|-|mer|o||:me odo mu|onyo berjo|on homoh. 1eto| :ete|oh
menqodohon konferen:| Moho:|:wo A:|o Afr|ho (kMAA) d| ondunq tohun I9s1 --yonq menjod|
re:to:| uncoh M|-- mo:|nq-mo:|nq orqon|:o:|nyo hemud|on mem|:ohhon d|r|. Ho| |n| horeno
odo tohun I9ss M| mener|mo CCM|, :e|unduon k|, yonq hemud|on me|oncorhon oh:| |nteruen:|
untuh memenqoruh| orqon|:o:| moho:|:wo |o|n oqor he|uor dor| M|. Ahh|rnyo , horeno huotnyo
enqoruh don |nteruen:| dor| CCM| ter:ebut, moho mo:|nq-mo:|nq orqon|:o:| do|om M|
mem|:ohhon d|r|. odo bu|on ohtober I9s, :ete|oh k| d||umuhhon, M| ohh|rnyo :ecoro re:m|
membuborhon d|r|. 5o:oron qerohon CCM| :ebetu|nyo |nq|n mendom|no:| qerohon moho:|:wo don
heh|duon homu: :erto |nq|n meny|nqh|rhon orqon|:o:|-orqon|:o:| moho:|:wo |:|om :eert| HM|.
5e:unqquhnyo :ebe|um M| membuborhon d|r|, ontoro tohun I94 :omo| I9s mo:|nq-
mo:|nq orqon|:o:| moho:|:wo yonq berfu:| d| do|omnyo ber:|ho :oh reuo|u:|oner. odo ohh|rnyo HM|
juqo t|doh het|nqqo|on untuh menjod| boq|on dor| hehuoton reuo|u:|oner. Menurut De||or Noer,
wohtu |tu HM| denqon hero: turut menyony|hon :enondunq Demohro:| 1er|m|n. 5|oqon-:|oqon
5oehorno mu|o| d|humondonqhon :eert| "No:ohom j|wohu", "reuo|u:|oner", don "qonyonq Mo|oy:|o".
ohhon odo tohun I94 HM| memecot beberoo onqqoto eno:|hotnyo yonq te|oh o|umn| horeno
t|doh :e:uo| denqon reuo|u:|. HM| juqo menqecom hero: ko:mon 5|nqod|medjo yonq :edonq
menqhodo| enqod||on d| oqor don menuntut d|huhum :ehero:-hero:nyo b||o ber:o|oh.
kendot| HM| te|oh beru:oho menunjuhhon eh:|:ten:| d|r|nyo :eboqo| boq|on dor| hehuoton
reuo|u:|oner, nomun teto :ojo HM| menjod| :o:oron CCM| donlotou k| untuh d|buborhon. odo
:oot :oot HM| terde:oh |tu|oh |hoton moho:|:wo Muhommod|yoh |oh|r odo tonqqo| I4 moret I94
(29 5yowo| I1s4 H). |tu|oh :ebobnyo muncu| er:e:| yonq he||ru bohwo |MM d|bentuh odo|oh
:eboqo| er:|oon untuh menomunq oqqoto-onqqoto HM| ho|ou terjod| d|buborhon. er:e:| yonq
he||ru |n| d|ho|thon denqon dehotnyo hubunqon HM| denqon Muhommod|yoh. 5eboqo|mono
d|hetohu| bohwo HM| odo mu|onyo d|d|r|hon don d|be:orhon o|eh oronq-oronq Muhommod|yoh,
moho ho|ou HM| d|buborhon Muhommod|yoh horu: menyed|ohon wodoh |o|n.
er:e:| ter:ebut odo|oh he||ru, horeno he|oh|ron |MM :o|oh :otu fohtor h|:tor|:nyo odo|oh
ju:tru untuh membontu don memertohonhon eh:|:ten:| HM| :uoyo t|doh memon denqon u:oho-
u:oho k| yonq |nq|n membuborhonnyo. 5ebob, ho|ou he|oh|ron |MM d|eruntuhhon untuh
menqqont| HM| j|ho d|buborhon, moho |MM t|doh er|u reot-reot ter||bot do|om beroh:|
menentonq k| yonq mou membuborhon HM|. D| ontoro roduqo menqoo hehod|ron |MM do|om
:ejoroh qerohon moho:|:wo d|er:oo|hon odo|oh horeno :onqot dehotnyo he|oh|ron |MM --hendot|
|de do:ornyo :udoh odo :ejoh tohun I91-- denqon er|:t|wo C 1O 5lk|. 5eh|nqqo muncu|
ertonyoon (yonq menqquqot), menqoo |MM yonq boru |oh|r :udoh |onq:unq ter||bot do|om
er|:t|wo no:|ono| don :ejoroh be:or do|om erqu|oton bonq:o me|owon don menqhoncurhon k|.
odo tohun I9s, |MM juqo |hut berqobunq do|om wodoh kAM| (ke:otuon Ah:| Moho:|:wo
|ndone:|o), don 5|omet 5uh|rnonto, :o|oh :eoronq tohoh D |MM, odo :oot d|bentuhnyo kAM|
menjod| :o|oh :otu ketuo re:|d|um u:ot kAM|. |MM :end|r| odo mo:o-mo:o owo| berd|r|yo t|doh
|uut dor| oncomon don teror k|. Reoh:| johot dor| k| terhodo he|oh|ron |MM ter:ebut t|doh :ojo
tejod| d| u:ot, teto| juqo d| doeroh-doeroh. Untuh menye|omothon eh:|:ten:| |MM yonq boru berd|r|
|tu, moho do|om he:emoton oud|en:| don :||oturohm| denqon re:|den 5oehorno d| |:tono Neqoro
lohorto odo tonqqo| I4 Februor| I9s D |MM mem|nto re:tunyo. "5ojo ber| re:tu heodo |hoton
Moho:|:wo Muhommod|joh", dem|h|on ernyotoon yonq d|tondotonqo| o|eh re:|den 5oehorno.
koreno |MM meruohon hebutuhon |ntern don eh:tern Muhommod|yoh, moho tohoh-tohoh
emudo Muhommod|yoh yonq :ebe|umnyo berqobunq denqon HM| hembo||, :eho||qu: untuh
memb|no don menqembonqhon |MM. Do|om ho| |n| juqo muncu| h|o|m don er:e:| yonq he||ru,
bohwo |MM d||oh|rhon o|eh HM|. 1ohoh-tohoh emudo Muhommod|yoh hhu:u:nyo yonq ter||bot
menqhembonqhon HM|, horeno wohtu |tu |MM be|um odo. 5ementoro heter||boton mereho d| HM|
odo|oh untuh menqembonqhon |deo|oq| Muhommod|yoh. uht|nyo :ete|oh :eh|on |omo odo d| HM|,
ternyoto HM| yonq :udoh d|mo:uh| o|eh moho:|:wo dor| berboqo| ho|onqon ormo: he|:|omon |tu
odo ohh|rnyo berbedo denqon or|ento:| Muhommod|yoh. O|eh horeno |tu odo|oh wojor j|ho odo
ohh|rnyo mereho hembo|| he Muhommod|yoh :eho||qu: untuh turut menqembonqhon |MM. Ho| |n|
:eert| yonq terjod| d| Voqyohorto, lohorto, R|ou, odonq, Ujunqondonq don |o|n |o|n. luqo er|u
d|cotot bohwo oro tohoh emudo Muhommod|yoh don NA yonq ter||bot do|om menqu:ohohon
terbentunyo |MM :ejoh owo| :omo| berd|r|nyo odo|oh mereho yonq betu|-betu| t|doh ernoh
ter||bot do|om HM|. erd|r|nyo |MM berdo:orhon erjo|onon :ejorohnyo ter:ebut odo|oh horeno
tuntuton don hehoru:on :ejoroh (h|:tor|co| ne::ec|ty) do|om honteh heh|duon umot, bonq:o, don
neqoro :erto d|nom|ho qerohon moho:|:wo d| |ndone:|o. Adoun moh:ud berd|r|nyo |MM odo|oh:
I. 1urut meme||horo mortobot don membe|o hejoyoon bonq:o,
2. Meneqohhon don menjunjunq t|nqq| oqomo |:|om,
1. 5eboqo| uoyo untuh menoonq, me|onq:unqhon, don meneru:hon c|to-c|to end|r|on
Muhommod|yoh,
4. 5eboqo| e|oor, e|onq:unq, don enyemurno c|to-c|to emboruon don omo| u:oho
Muhommod|yoh,
s. Memb|no, men|nqhothon, don memoduhon |mon don ||mu :erto omo| do|om heh|duon bonq:o,
umot, don er:yor|hoton.
D|nom|ho |hoton Moho:|:wo Muhommod|yoh
5eert| ho|nyo orqon|:o:|-orqon|:o:| |o|n, do|om hor|r :ejorohnyo |MM menqo|om| d|nom|ho qerohon
yonq no|h turun don o:onq :urut. 5e|omo |eb|h dor| t|qo :etenqoh do:owor:o |n|, |MM te|oh
menqo|om| emot er|ode qerohon. ertomo, er|ode erqo|ohon don emontoon (I94-I91I).
keduo, er|ode enqembonqon (I91I-I91s). ket|qo, er|ode tontonqon (I91s-I9ss). keemot, er|ode
hebonqh|ton (I9ss-!).
Do|om er|ode erqo|ohon don emontoon |n|, |MM yonq mo:|h :onqot mudo horu:
berhodoon denqon :|tuo:| don hond|:| :o:|o|, o||t|h, ehonom|, budoyo d| tenqoh heh|duon
berbonq:o, berneqoro don beroqomo yonq :onqot rowon don hr|t|:. |MM odo :oot |tu |onq:unq
berhodoon denqon heb|johon Mon|o| U:deh unq korno, No:ohom, don oncomon k|. Do|om
er|ode |n| heq|oton-heq|oton |MM |eb|h bonyoh d|orohhon heodo emb|noon er:on||, enquoton
orqon|:o:|, embentuhon don enqembonqon |MM d| hoto-hoto mouun erquruon t|nqq|. Do|om
er|ode |n| u|o o|o qerohon, r|n:| erjuonqon don eronqhot orqon|:o:| |MM berho:|| d|tetohon.
Do|om er|ode |n| te|oh ter:e|enqqoro t|qo ho|| Mu:yoworoh No:|ono| (Muhtomor) don emot
ho|| konferen:| No:|ono| (1onw|r) :erto terbentuh ||mo ho|| formo:| heem|m|non |MM. 5e|omo
er|ode |n| Mohommod Djozmon A|-k|nd| teru: menjod| ketuo Umum D |MM. keem|m|non
ertomo (D 5ementoro) ro-Muno: ber|onq:unq dor| tohun I94-I9s, denqon ketuonyo
Mohommod Djozmon A|-k|nd|. keem|m|non heduo (I9s-I91) odo|oh ho:|| Muno: | d| 5urohorto
(I-s Me| I9s). ketuo Umum: Mohommod Djozmon A|-k|nd|, don 5ehretor|: lendro|: A. Ro:yod 5ho|eh.
keem|m|non het|qo ho:|| re:huff|e odo ertenqohon I9, ketuo Umumnyo teto, don 5oed|bjo
Morhoe: menjod| ejobot 5ehjen. keem|m|non heemot (I91-I99) ho:|| Muno: || d| onjormo:|n
(2-1O Nouember I91), ketuo Umum teto, don 5ehjennyo odo|oh 5yom:u Udoyo Nurd|n.
keem|m|non he||mo ho:|| re:huff|e odo konferno: d| Moqe|onq (I-4 lu|| I91O), ketuo Umum-nyo
mo:|h teto, :edonqhon yonq menjod| 5ehjen odo|oh ohron:yoh U:mon.
5e|o|n Djozmon, tohoh-tohoh owo| |MM |o|nnyo yonq terheno| d| ontoronyo :eert|: A. Ro:yod
5ho|eh, 5oed|bjo Morhoe:, Mohommod Ar|ef, 5utr|:no Muhdom, Zu|hob|r, 5yom:u Udoyo Nurd|n,
Nurw|joyo 5orjono, o:r| 1ombun, Fothurrohmon, 5oemorwon, A|| kyo| Demoh, 5udor, M. Hu:n|
1homr|n, M. 5u:onto, 5|t| Rom|oh, Deddy Abu ohor, 5|omet 5uh|rnonto, M. Am|en Ro|:, Vohyo
Muho|m|n, Abu:er| D|myot|, Morzuh| U:mon, Abdu| Hod| v.M. Mochnun Hu:e|n, d||.
eron don hehendoh |MM untuh menequhhon don memontohon eh:|:ten:|nyo :ecoro
:|qn|f|hon do|om honteh: heh|duon berbonq:o don berneqoro :erto untuh heent|nqon ummot don
Muhommod|yoh :e|omo er|ode |n| tomoh menonjo|, bo|h me|o|u| ernyotoon deh|oro:|-
deh|oro:|nyo --:eert| Deh|oro:| koto orot I9s don Deh|oro:| Corut I91-- mouun denqon
oht|u|to: heq|oton don ort|hu|o:| qerohonnyo. Mu|o| tohun I91I-I91s d|:ebut :eboqo| er|ode
enqembonqon, horeno mo:o|oh-mo:o|oh yonq menyonqhut hon:o||do:| |m|non don orqon|:o:|
t|doh ter|o|u bonyoh d|er:oo|hon. Or|ento:| heq|oton don d|nom|ho qerohon |MM :udoh mu|o|
bonyoh d|orohhon odo enqembonqon orqon|:o:| :eert| me|o|u| roqrom-roqrom :o:|o|, ehonom|,
don end|d|hon. D|nom|ho qerohon |MM |n| :emoh|n memertequh concern |MM terhodo mo:o|oh-
mo:o|oh heh|duon moho:|:wo, umot, don bonq:o d| tenqoh qejo|oh :o:|o| don modern|:o:|
embonqunon. Ho| |n| m|:o|nyo :eert| yonq d|nyotohon do|om Deh|oro:| o|turrohmon I91s,
mouun do|om ho:|| rumu:on em|h|ron dor| Muno: don konferen:| |MM. Do|om er|ode |n| honyo
terjod| :otu ho|| :uh:e:| heem|m|non d| t|nqhot D |MM. Muno: ||| d| Voqyohorto (I4-I9 Moret I91I)
menqho:||hon A. Ro:yod 5ho|eh :eboqo| ketuo Umum, don Mochnun Hu:e|n :eboqo| 5ehjen.
kemud|on konferno: V d| odonq memutu:hon enombohon er:ono||o :tof D |MM, yo|tu: A|f|on
Dormowon, Abbo: 5on|, Moh:um 5o|drum, Ajenq kort|n|, Doh|on Ro|:, Ahmod 5yo|chu, don Ar|ef
Ho:bu.
Do|om er|ode |n| u|o terjod| er|:t|wo ent|nq yonq meworno| heberodoon |MM, yo|tu
do|om ho| embentuhon kN| (kom|te No:|ono| emudo |ndone:|o) don er|:t|wo Mo|or|
(Mo|oetoho L|mo e|o: lonuor| I914). vohtu |tu |MM t|doh d|ohu| :eboqo| :o|oh :otu encetu:
he|oh|ron kN| (21 lu|| I911), horeno t|doh |hut menondotonqon| Deh|oro:| emudo |ndone:|o
:eboqo| |ondo:on berd|r|nyo kN|. 5ementoro, embuot don erumu: Deh|oro:| emudo |ndone:|o
|tu odo|oh 5|omet 5uh|rnonto, :o|oh :eoronq onqqoto D |MM, yonq wohtu |tu t|doh ber:ed|o
menondotonqon| deh|oro:| ter:ebut oto: nomo |MM. ket|doh|hut :ertoon 5|omet 5uh|rnonto
menondotonqon| deh|oro:| ter:ebut, d|horenohon embentuhon wodoh qenero:| mudo |tu :emu|o
odo|oh :ecoro eroronqon don :ehedor :eboqo| wodoh homun|ho:| ontoro qenero:| mudo :erto
heonqqotoonnyo ber:|fot r|bod|. Nomun ternyoto odo :oot enondotonqonon horu:
menqoto:nomohon orqon|:o:|. Do|om ho| |n||oh |etoh er:oo|onnyo. 5ecoro orqon|:otor|:, 5|omet
5uh|rnonto meno|oh menondotonqon| deh|oro:| |tu, teto| :ecoro r|bod| |o ber:ed|o. ket|ho terjod|
er|:t|wo Mo|or| --yonq beroh|bot odo t|ndohon rere:|f terhodo qerohon moho:|:wo--, moho
odo tonqqo| I lonuor| I914 |MM menq|r|m :urot heodo re:|den 5oehorto untuh menqodohon
referendum do|om uoyo mencor| hebenoron obyeht|f menqeno| heb|joh:onoon yonq d||ohuhon o|eh
emer|ntoh. Uoyo |n| d|horohon doot teto menjoqo heutuhon er:otuon :erto heent|nqon
bonq:o don neqoro yonq |eb|h be:or jonqon :omo| menjod| horbon oro emeqonq o||cy. Do|om
menqhodo| oh:| Mo|or| ter:ebut, |MM berhoro oqor emer|ntoh t|doh memodomhon o:|ro:| don
|deo||:me moho:|:wo.
D| ontoro |de don qoqo:on em|h|ron |MM odo er|ode |n| odo|oh menqeno| end|d|hon.
Do|om ho| |n| |MM menyodor| bohwo end|d|hon odo|oh :uotu u:oho "humon |nue:tmen" yonq
ent|nq untuh me|uh|: don meworno| mo:o deon bonq:o. end|d|hon meruohon :o|oh :otu un:ur
terent|nq untuh menumbuhhon don memb|no mento| ott|tude bonq:o. kemud|on menqeno|
mo:o|oh orqon|:o:| moho:|:wo, |MM berendoot bohwo heberodoonnyo horu: berfunq:| :eboqo|
orqon|:o:| hoder don :eho||qu: dohwoh. koreno |tu orqon|:o:| moho:|:wo horu: menqonut o:o:
oten:|, ort|:|o:|, he|uwe:on, don he:ederhonoon.
5edonqhon do|om ho| qenero:| mudo, |MM berendonqon bohwo emb|noonnyo horu:
:enont|o:o d|ho|thon denqon :troteq| embonqunon no:|ono| yonq berjonqho onjonq. Untuh |tu
er|u odonyo embouron ontoro hon:e qenero:| mudo :eboqo| e|onjut denqon hon:e qenero:|
mudo :eboqo| embohoru. Dem|h|on u|o ho|nyo denqon eroduon ontoro enqert|on hoder don
|oner.
5ete|oh me|ewot| er|ode erqo|ohon don emontoon :erto enqembonqon, odo tohun
I91s-I9ss |MM berodo do|om er|ode tontonqon. Do|om er|ode |n| Muhtomor |V |MM d| 5emoronq
(2I-2s De:ember I91s), menqho:||hon Zu|hob|r :eboqo| ketuo Umum, don M. A|f|on Dormowon
:eboqo| 5ehjen. Do|om er|ode |n| |MM :ebetu|nyo t|doh menqhodo| honf||h otou tontonqon yonq
berort|, yonq menyebobhon orqon|:o:| |n| menqo|om| :toqno:|. Nomun er:oo|onnyo ter|etoh odo
terjod|nyo heuohumon heem|m|non d| t|nqhot no:|ono| (D |MM) :e|omo |eb|h huronq :otu
do:owor:o. 5e|omo er|ode |n| d| t|nqhot D t|doh terjod| :uh:e:| don reqenero:| heem|m|non,
otou denqon hoto |o|n t|doh ter:e|enqqoro mu:yoworoh no:|ono| otou muhtomor, yonq :ehoru:nyo
ber|onq:unq odo tohun I91s.
keuohumon don terjod|nyo hemondeqon |MM d| D |n| men|mbu|hon her|hot|non don
heheronon boq| bonyoh |hoh, hhu:u:nyo d| ho|onqon Muhommod|yoh don ortomnyo. odo tohun
I9s1, H.5. rodjohu:umo m|:o|nyo menonqqo| mo:o|oh |n| do|om tu||:onnyo |MM onqh|t|oh.
kemud|on denqon nodo meny|nd|r don do|om qoyo er:on|f|ho:| --tono b|:o menutu|
hehecewoonnyo tehodo |MM-- Umor Ho:y|m menu||:: "Merenunq| :ejorohmu, h|to jod| heron, het|ho
:ejoh Muhtomor he-4 tohun I91s |tu ondo denqon |e|onyo t|dur nyenyoh :e|omo :eu|uh tohun,
horeno odo bu|on Ar|| I9s enqhou boru berho:|| bermuhtomor don mem|||h heenquru:on D
|oq|. 5unqquh |uor b|o:o :eho||, :uo:ono dun|o d| mono ondo berodo |n| dem|h|on qeqo qem|tonyo,
teto| ondo b|:o |e|o t|dur." Nomun dem|h|on, hendot| d| t|nqhot D terjod| heuohumon, ju:tru d|
bowohnyo |MM teto eh:|: don berqeroh. Aht|u|to: heq|oton, roqrom herjo, don hoder|:o:| d| t|nqhot
bowoh |tu teru: berjo|on. keuohumon D |MM t|doh memenqoruh| oht|u|to: |MM d| Doeroh,
Cobonq, don kom|:or|ot. |dent|to: |MM ternyoto beq|tu huot me|ehot odo j|wo oro |m|non don
hoder |MM d| bowoh. D| |eue| bowoh |MM mo:|h teto tumbuh :ubur. Me:h| berodo do|om er|ode
tontonqon, |MM mo:|h teto beru:oho untuh me|oh|rhon |de don qoqo:on em|h|ronnyo. D| ontoro
|de don qoqo:onnyo |tu odo|oh menqeno| er|unyo Menter| Neqoro Uru:on emudo. |de don
qoqo:on em|h|ron ter:ebut beronqhot dor| |otor be|ohonq hemoho:|:woon don heemudoon yonq
t|doh memunyo| :o|uron yonq :eme:t|nyo. Untuh |tu|oh |MM menqu:u|hon heodo re:|den
5oehorto untuh menqnoqhot :eoronq Menter| Neqoro Uru:on emudo yonq menye|enqqorohon don
memb|no homun|ho:| denqon :e|uruh eh:onen qenero:| mudo. kemud|on, het|ho terjod| keutu:on
Is Noember I91s (kNO Is), |MM menqu:u|hon er|unyo enqendo||on don enqorohon hon:um:|
mo:yorohot. Ho| |n| menq|nqot te|oh terjod|nyo bentuh hon:um:| yonq non-e:en:|o| don t|doh
roduht|f. D| :om|nq |tu, er|unyo er||ndunqon don emb|noon |ndu:tr| hec|| oqor doot ber:o|nq
denqon |ndu:tr| be:or, o|eh |MM d|hemuhohon heodo emer|ntoh. Dem|h|on u|o ho|nyo denqon
emerotoon endooton don he:emoton herjo er|u d|erhot|hon o|eh emer|ntoh. 5ete|oh
menqo|om| heuohumon don hemondeqon :e|omo :otu do:owor:o |tu, moho odo tohun I9ss |MM
mu|o| memo:uh| er|ode hebonqh|ton. er|ode |n| d|mu|o| denqon odonyo 5k Muhommod|yoh
No. IOllI9ss tertonqqo| 1I Aqu:tu: I9ss tentonq embentuhon D (5ementoro) |MM. D(5) |n|
terd|r| dor|:
ketuo : |mmowon vohyud| (D|V)
ketuo | : Dr:. Anwor Abbo: (Dk|)
ketuo || : Dr:. M. D|n 5yom:udd|n (Dk|)
ketuo ||| : For|d Fothon| AF (5urohorto)
5ehretor|: | : Muhh||: Aho:on Uj| (D|V)
5ehretor|: || : N|zom urhonudd|n (Dk|)
5ehretoru: |||: Aqu: 5yom:udd|n (D|V)
endohoro | : 5t. Dou|oh kho|r|ot| (D|V)
endohoro || : A:muyen| Muchtor (Dk|)
5ete|oh d||ont|h odo tonqqo| I :etember I9ss, D(5) |MM mu|o| menoto orqon|:o:| don
menjo|onhon oht|u|to:nyo. odo tonqqo| 1-IO de:ember I9ss D(5) berho:|| menqodohon 1onw|r
he-1 |MM d| 5urohorto. 1onw|r yonq bertemohon "onqh|t don 1eqo:hon |dent|to: |hoton" |n| odo
ohh|rnyo momu membonqh|thon |MM dor| t|durnyo yonq onjonq. H|nqqo hemud|on odo tonqqo|
I4-Is or|| I9s D(5) berho:|| menye|enqqorohon Muhtomor he-s |MM d| odonq, 5umotro orot.
5e|o|n odo ohh|rnyo berho:|| menyu:un heenquru:on D |MM yonq boru er|ode I9s-I9s9 (ketuo
Umum: N|zom urhonudd|n, don 5ehjen: M. Ar|f|n Nowow|), Muhtomor V |tu juqo momu
merumu:hon hon:e enqembonqon wowo:on bonq:o don umot ho|tonnyo denqon |dent|to: |hoton,
enyu:unon u|onq :|:tem erhoderon, enqembonqon orqon|:o:| don emboho:on roqrom herjo.
Do|om Muhtomor V |tu |MM juqo b|:o menqho:||hon Deh|oro:| odonq, yonq menqort|hu|o:|hon u|:|
don heber|hohon |MM terhodo mo:o|oh-mo:o|oh dun|o |nterno:|ono|, umot |:|om d| |ndone:|o,
Muhommod|yoh, |MM :end|r|, :erto emb|noon qenero:| mudo don moho:|:wo. Do|om er|ode
hebonqh|ton |n| |MM t|doh |eo: dor| ho|onqon don tontonqon. Art|hu|o:| qerohon |MM un
menqo|om| d|nom|ho don f|uhtuo:|. Do|om er|ode hebonqh|ton (:omo| :ehoronq) |n| |MM te|oh
menqo|om| beberoo ho|| Muhtomor don 1onw|r, yonq bereron untuh menertohonhon eh:|:ten:|
|MM don meny|nombunqhon reqenero:| heem|m|nonnyo.
Muhtomor V| d| Ujunqondonq (1-I2 lu|| I9s9) menqho:||hon D |MM (er|ode I9s9-I992),
denqon M. Aqu: 5om:ud|n :eboqo| ketuo Umum, don Fouzon :eboqo| 5ehjen. kemud|on 1onw|r V|||
d| Medon (24-2s Ar|| I99I), memutu:hon Abdu| A| Ho:y|r :eboqo| 5ehjen, menqqont|hon Fouzon.
odo tonqqo| 2s-1I De:ember I992 |MM berho:|| menye|enqqorohon Muhtomor V|| d| urwoherto,
yonq menqho:||hon 1otonq 5utohyor v :eboqo| ketuo Umum, don 5yohr|| 5yoh :eboqo| 5ehjen untuh
er|ode I991-I99s. 5e|onjutnyo, odo 1onw|r |X d| o|embonq (1-II lu|| I994) terjod| erqont|on ketuo
Umum dor| 1otonq 5utohyor o|eh 5yohr|| 5yoh :eboqo| j. ketuo Umum, don Armyn Cu|tom :eboqo|
5ehjen. 5e|onjutnyo, odo tonqqo| 2s-1I Moret I99s |MM hembo|| menqodohon Muhtomor V||| d|
kendor| yonq berho:|| mem|||h 5yohr|| 5yoh :eboqo| ketuo Umum don Abd. Roh|m Chozo|| :eboqo|
5ehjen untuh er|ode I99s-I991. kemud|on odo tonqqo| 22 Februor|-2 Moret I991, |MM hembo||
menqodohon Muhtomor |X d| Medon yonq menqho:||hon |rwon od|||oh :eboqo| ketuo Umum don
M. |rfon |:|om| Dj. :eboqo| 5ehjen untuh er|ode I991-2OOO. 5omo| :ehoronq |MM mem|||h| 2 DD
don IIs C, :erto onqqoto :ebonyoh huronq |eb|h s1.OOO oronq. Anqqoto |MM ter:ebut ter:ebor d|
berboqo| erquruon t|nqq| neqer| don :wo:to :erto erquruon t|nqq| Muhommod|yoh hhu:u:nyo.
Art|hu|o:| qerohon |MM t|doh terboto: do|om oht|u|to: don e|oh:onoon roqrom-roqrom herjo
yonq rut|n be|oho, teto| juqo oht|f do|om meny|ho| don mere:on: er:oo|on-er:oo|on :o:|o|-
o||t|h don hemonu:|oon, bo|h do|om :ho|o |oho|, no:|ono|, mouun q|obo|. keedu||on don
heber|hohon |MM :eert| |n|, horeno |MM t|doh |nq|n tero||eno:| o|eh d|nom|ho zomon don terbowo
oru: :ecoro o:|f o|eh erubohon :o:|o| yonq teru: berqu||r. eq|tu u|o het|ho terjod| oh:|-oh:|
qerohon reformo:| yonq bonyoh d||ohuhon ho|onqon moho:|:wo don houm |nte|ehtuo| odo tohun
I991, |MM t|doh het|nqqo|on me||bothon d|r| don oht|f berqeroh d| do|omnyo. o|h d| t|nqhot u:ot
mouun doeroh, ber:omo eh:onen Anqhoton Mudo Muhommod|yoh |o|nnyo |MM berqeroh untuh
menduhunq don menyuh:e:hon oh:| qerohon reformo:| yonq berho:|| me|enq:erhon re:|den
5oehorto dor| tomuh hehuo:oonnyo. D| Voqyohorto m|:o|nyo |MM berqobunq do|om komno: AMM
ber:omo orqon|:o:| otonom |o|nnyo do|om menqort|hu|o:|hon qerohon don tuntuton reformo:|. 5e|o|n
|tu d| beberoo kom|:or|ot don korhom, |MM juqo bonyoh menqodohon oh:| don qerohon :eruo.
eq|tu u|o denqon |MM d| doeroh-doeroh |o|nnyo, :eert| d| lohorto yonq menomohon qerohonnyo
denqon FAk5| |MM (Front Ah:| untuh Reformo:|). D| 5uroboyo don Ujunqondonq |MM odo do|om
CMAR (Cerohon Moho:|:wo ro Am|en Ro|:) d:b. 5e|o|n |tu, het|ho ohon ber|onq:unq jojoh
endoot enentuon :totu: 1|mor-1|mur odo tonqqo| 1O Aqu:tu: I999, |MM juqo berort|:|o:| oht|f
do|om emontouonnyo. odo wohtu ohon, :e|omo, don :e:udoh ber|onq:unq jojoh endoot
ter:ebut |MM te|oh menq|r|mhon |mmowon voch|d R|dwon (|ro kerjo:omo Luor Neqer| don
Hubunqon |nterno:|ono| D |MM) he 1|mor-1|mur untuh me|ohuhon emontouon ber:omo L5M
don Ok |o|nnyo.
5u:unon don 5truhtur Orqon|:o:|
5eert| Muhommod|yoh don orqon|:o:| otonom |o|nnyo, :ecoro uert|ho| |MM mem|||h| :u:unon
orqon|:o:| mu|o| dor| t|nqhot u:ot :omo| hom|:or|ot. Lenqhonyo: kom|:or|ot, Cobonq, Doeroh, don
u:ot. keem|m|nonnyo d|:ebut m|non kom|:or|ot (k), |m|non Cobonq (C), Dewon
|m|non Doeroh (DD), don Dewon |m|non u:ot (D). kom|:or|ot |o|oh he:otuon onqqoto
do|om :uotu fohu|to:lohodem| otou temot tertentu. Cobonq |o|oh he:otuon hom|:or|ot-hom|:or|ot
do|om :uotu Doeroh 1|nqhot || otou doeroh tertentu. Doeroh |o|oh he:otuon cobonq-cobonq do|om
:uotu ro|n:|lDoeroh 1|nqhot |. u:ot |o|oh he:otuon doeroh-doeroh do|om Neqoro Reub||h
|ndone:|o. 5eboqo| :o|oh :otu orqon|:o:| otonom Muhommod|yoh, moho mo:|nq-mo:|nq |eue| dor|
:u:unon orqon|:o:| ter:ebut memunyo| hubunqon heorqon|:o:|on yonq hor|zonto| denqon |m|non
Muhommod|yoh. D |MM denqon Muhommod|yoh, DD |MM denqon v Muhommod|yoh, C
|MM denqon D Muhommod|yoh, don k |MM denqon ClR Muhommod|yoh.
Adoun :truhtur orqon|:o:| |MM, berdo:orhon ho:|| Muhtomor |X d| Medon odo|oh :eboqo| ber|hut.
Mu|o| dor| t|nqhot D :omo| k terd|r| dor| ketuo Umum, 5ehretor|: lendero| --hhu:u: untuh D,
:edonq untuh DD :omo| k: 5ehretor|: Umum--, endohoro Umum (ber:omo duo woh||nyo),
d|tomboh denqon beberoo ketuo |donq don 5ehretor|: |donq (Orqon|:o:|, koder, ||mu
enqetohuon don 1ehno|oq|, H|hmoh. 5o:|o| honom|, don |mmowot|). 5truhtur orqon|:o:| |n| d|bontu
o|eh :ebuoh b|ro, beberoo |emboqo :tud|, don duo hor: (|ro kerjo:omo Luor Neqer| don
Hubunqon |terno:|ono| [honyo odo d| D], Lemboqo 5tud| ke|emboqoon don enqembonqon
Orqon|:o:|, Lemboqo enqhoj|on don enqembonqon 5umber Doyo koder, Lemboqo
enqembonqon ||mu Aqomo don 5o:|o| udoyo, Lemboqo ene||t|on, enqhoj|on don eneroon
1ehno|oq|, Lemboqo er: |MM [honyo odo d| t|nqhot D don DD], Lemboqo enqhoj|on 5troteq|
don keb|johon, Lemboqo ke:ejohteroon Rohyot don L|nqhunqon H|du, Lemboqo 5tud| don
enqembonqon honom| Ummot [|:t||oh |emboqo honyo untuh D don DD, :edonq d| C
menqqunohon |:t||oh deortemen], kor: |n:truhtur [honyo odo d| t|nqhot D :omo| C], don
kor: |mmowot|). kemud|on d| t|nqhot k, deortemen yonq odo odo|oh: Deortemen Orqon|:o:|,
koder, ||mu enqetohuon don 1ehno|oq|, H|hmoh, don 5o:|o| honom|.
roqrom kerjo
5ecoro umum roqrom herjo |MM d||oh:onohon untuh memontohon eh:|:ten:| orqon|:o:| dem|
mencoo| tujuonnyo, "menqu:ohohon terbentuhnyo ohodem|:| |:|om yonq berohh|oh mu||o do|om
ronqho mencoo| tujuon Muhommod|yoh" (AD |MM o:o| ). Untuh menunjonq encoo|on tujuon
|MM ter:ebut, moho erenconoon don e|oh:onoon roqrom herjo d|or|ento:|hon boq| terbentuhnyo
rof|| hoder |MM yonq mem|||h| hometen:| do:or oq|doh, hometen:| do:or |nte|ehtuo|, don
hometen:| do:or humon|to: . 5eboqo| orqon|:o:| yonq berqeroh d| b|donq heoqomoon,
hemo:yorohoton, don hemoho:|:woon, moho roqrom herjo |MM odo do:ornyo t|doh b|:o |eo:
dor| t|qo b|donq qoroon ter:ebut. erenconoon don e|oh:onoon roqrom herjo ter:ebut mem|||h|
:tre::|nq yonq berbedo-bedo (beruruton don :o||nq menunjonq) odo mo:|nq-mo:|nq |eue|
heem|m|non. D| t|nqhot kom|:or|ot: hemoho:|:woon, erhoderon, heorqon|:o:|on,
hemo:yorohoton. D| t|nqhot Cobonq: erhoderon, hemoho:|:woon, heorqon|:o:|on, hemo:yorohoton.
D| t|nqhot Doeroh: heorqon|:o:|on, hemo:yorohoton, erhoderon, hemoho:|:woon. D| t|nqho:t u:ot:
kemo:yorohoton, heorqon|:o:|on, erhoderon, hemoho:|:woon.
erho|ton denqon roqrom herjo jonqho onjonq, moho :o:oron utomonyo d|orohhon odo
uoyo erumu:on u|:| don eron :o:|o| o||t|h |MM memo:uh| obod XX|. Ho| |n| t|doh |eo: dor|
|hht|or untuh memontohon eh:|:ten:| |MM dem| tercoo|nyo tujuon orqon|:o:| (||hot AD |MM o:o|
). 5o:oron utomo don roqrom jonqho onjonq |n| merujuh odo don me|onjuthon r|or|to:
roqrom yonq te|oh d|utu:hon odo Muhtomor V|| |MM d| urwoherto (I992). roqrom d|moh:ud
menetohon :troteq| emb|noon don enqembonqon orqon|:o:| :ecoro bertoho, :|:temot|:, don
berhe|onjuton :e|omo ||mo er|ode muhtomor |MM.
er|ode Muhtomor |X d|orohhon odo emontoon hon:o||do:| |nterno| (orqon|:o:|,
|m|non, don roqrom) denqon men|nqhothon uoyo embonqunon huo||to: |n:t|tu:|ono| don
emontoon mehon|:me hoder|:o:| do|om menqhodo| erhembonqon :|tuo:| :o:|o| o||t|h no:|ono|
yonq :emoh|n d|nom|:. er|ode Muhtomor X d|orohhon odo enquoton or|ento:| hehoderon denqon
men|nqhothon mutu :umber doyo hoder :eboqo| enoonq utomo hehuoton orqon|:o:| do|om
tron:formo:| :o:|o| mo:yorohot. er|ode Muhtomor X| d|orohhon odo enquoton eron |n:t|tu:|
orqon|:o:| bo|h :ecoro |nterno| (e|oor, e|onq:unq, don enyemurno qerohon emboruon don
omo| u:oho Muhommod|yoh) mouun eh:terno| (hoder umot don hoder bonq:o).
er|ode Muhtomor X|| d|orohhon odo emontoon eron |MM do|om w||oyoh heh|duon
bermo:yorohot, berbonq:o, don berneqoro memo:uh| ero q|obo||:o:| yonq |eb|h |uo:. er|ode
Muhtomor X||| d|orohhon odo emberdoyoon |n:t|tu:| orqon|:o:| :erto emontoon eronon |MM
do|om heh|duon :o:|o| o||t|h bonq:o.
kemud|on e|oh:onoon roqrom jonqho onjonq |tu mem|||h| :o:oron hhu:u: odo mo:|nq-
mo:|nq b|donqnyo. |donq Orqon|:o:| d|orohhon odo terc|tonyo :truhtur don funq:| orqon|:o:| :erto
mehon|:me heem|m|non yonq monto don menduhunq qeroh |MM do|om mencoo| tujuonnyo.
roqrom hon:o||do:| qerohon |MM juqo d|orohhon boq| terc|tonyo hehuoton qeroh |MM bo|h he
do|om mouun he |uor :eboqo| modo| enqqeroh boq| enqembonqon qerohon |MM.
|donq koder|:o:| d|orohhon odo enquoton t|qo hometen:| do:or hoder |MM (oq|doh, |nte|ehtuo|,
don humon|to:) yonq :ecoro d|nom|: momu menemothon d|r| :eboqo| oqen e|ohu erubohon
:o:|o| boq| heent|nqon mo:yorohot, bonq:o, don neqoro.
|donq ||mu enqetohuon don 1ehno|oq| d|orohhon odo embonqunon budoyo |teh don
enquoton orod|qmo ||mu yonq me|ondo:| :et|o oqendo don oh:| qerohon |MMdo|om meny|ho|
tontonqon zomon.
|donq H|hmoh d|orohhon odo enquoton eron :o:|o| o||t|h |MM d| tenqoh heh|duon berbonq:o
don berneqoro, hhu:u:nyo do|om eron :erto don ort|:|o:| :o:|o| o||t|h qenero:| mudo
(moho:|:wo).
|donq 5o:|o| honom| d|orohhon odo enumbuhhembonqon budoyo don wowo:on w|ro:wo:to d|
||nqhunqon |MM, terutomo do|om membonqun don memberdoyohon oten:| ehonom| herohyoton.
|donq |mmowot| d|orohhon odo uoyo enquoton jot| d|r| don eron oht|f :umber doyo hoder
uter| |MM do|om tron:formo:| :o:|o| menuju mo:yorohot utomo.
5ete|oh memboco beberoo renteton fohto :ejoroh ter:ebut d|horohon hoder-hoder |hoton
Moho:|:wo Muhommod|yoh doot memohom| duduh er:oo|on yonq :e:unqquhnyo :eh|nqqo |oh|r
hoder-hoder yonq tonqquh, m|||ton don roqre:|f yonq jouh dor| erhotoon ohu mo|u menjod|
hoder |hoton Moho:|:wo Muhommod|yoh to| :e|o|u hod|r do|om j|wonyo ohu bonqqo menjod|
hoder |hoton Moh:|:wo Muhommod|yoh|(mem|njom |:t||oh oh |51O). 5emoqo| vo|ohu o|om
b|::howob, fo:tob|qu| hho|rot|

BAHAN BACAAN KOE:
Agham, Noor Chozin, Melacak Sejarah Kelahiran dan Perkembangan katan Mahasiswa Muhammadiyah Dari Muktamar sampai
Muktamar V, Jakarta: Yayasan Penerbit Pers Perkasa bersama Penerbit dan Percetakan Dikdasmen PP Muhammadiyah, 1997.
Batubara, Cosmas, "Kilas Balik Kelahiran Orde Baru dan Peranan Para Mahasiswa" dalam Haris Munandar (Peny.), Pembangunan
Politik, Situasi Global, dan Hak Asasi di ndonesia: Kumpulan Esei Guna Menghormati Prof. Miriam Budiardjo, Jakarta: PT
Gramedia Pustaka Utama, 1994.
DPP MM, Tanfidz Keputusan Muktamar V MM, 1995.
-------, Tanfidz Keputusan Muktamar X MM, 1997.
Fathoni AF, Farid, Kelahiran yang Dipersoalkan, Dua Puluh Enam Tahun katan Mahasiswa Muhammadiyah 1964-1990, Surabaya:
PT Bina lmu, 1990.
Hamid, Almisar et al., Seperempat Abad katan Mahasiswa Muhammadiyah, Jakarta: DPP MM, 1989.
Hasyim, Umar, Muhammadiyah Jalan Lurus dalam Tajdid, Dakwah, Kaderisasi dan Pendidikan: Kritik dan Terapinya, Surabya: PT
Bina lmu 1990.
Noer, Deliar, Partai slam di Pentas Politik Nasional 1945-1965, Jakarta: Grafiti Pers, 1987.
Tanja, Victor ., Himpunan Mahasiswa slam, Sejarah dan Kedudukannya di Tengah Gerakan-gerakan Muslim Pembaharuan di
ndonesia, Jakarta: Sinar Harapan, 1982.
dikutip dari pmkri.org