Pikpamja ime pr modelet e msimdhenies. Nevoja pr ta transformuar modelin e msimdhnies tek nxnsit!

Ndryshimet shoqrore, ekonomike dhe politike krkojn ndryshime edhe n sistemin e arsimit dhe trajnimit me qllim t rritjes s cilsis s proesit edukativo-arsimor. Ndryshimet kan t bjn me prcaktimin e aktiviteteve programore dhe strategjive sipas nevojave dhe interesave t nxnsve dhe jo sipas dshirs s edukatorit. Ai duhet t prdor metoda t cilat n praktrik njihen si metoda aktive, q nxisin forcn kreative t nxnsve, t vendos partneritet t barabart gjat komunikimit me nxnsit, t stimuloj vetvlersim t puns s nxnsve, t diagnostifikoj problemin, e m pas t planifikoj strategjit. Mendoj se gjat viteve t fundit ka filluar t zhvillohet msimi me metoda t reja t cilat jan m t preferuara pr nxnsit sepse puna q bjn me kt model t msimit ata jan m t knaqur sepse procesi i mesimit zhvillohet me nj metod t re q pr nxnsit sht m m atraktive dhe msojn shum nga njri-tjetri gjat puns s tyre n grupe.

Sistemi arsimor dhe partnert e tij nuk jan arritur t prodhojn qytetar t cilt t mund t japin ndihmesn dhe t prfitojn nga nj bot q ofron mundsi shum t mdha por q n t njjtn koh paraqet edhe vshtirsi t mdha pr t gjetur rrugn n t. Ndryshimi n arsim sht i nevojshm sepse shum nxns nuk e duan shkolln e ln ose dalin keq n msime. Jeta e tyre sht e varfr nga sa duhet t jet. Ndryshimi n arsim nevojitet sepse shum msues nuk mund t durojn m jan mrzitur dhe nuk u ka mbetur pik energjie.Cshtja q shtrohet sot sht se si duhet t jet arsimi dhe shkollat q ne ti prgatisim njerzit pr shoqrin e informacionit dhe si ta kaprcejm kt tranzicion. Transformimi sht ndryshimi i plot i pamjes s jashtme ose i karakterit t dickaje ose t dikujt. Konceptet e ndryshimit jan: 1. Sasia e ndryshimit mund t jet e madhe ose e vogl megjithat ajo matet me ndikimin q sjell n shoqeri. 2. Kohzgjatja e ndryshimit sipas Fullan nj shkoll fillore mund t arrij t prmirsohet pr rreth 3 vjet . 3. Natyra e ndryshimit mund t jet e menjhershme ose e ngadalt. Ne tani po jetojm n kohn e tranzicionit nga shoqria industriale n shoqrin e informacionit . Kto ndryshime mund t jen : a. Q dedikohen nga ndryshime ekonomike e sociale b Nga rritja e diversitetit t popullats s cils i shrben shkolla c. Nga konceptimet e reja pr t nxnt dhe njohjen.

Menaxhimi i klass nuk sht gj tjetr vecse zbatimi dhe prdorimi i t gjitha rregullave dhe procedurave pr sigurimin e rregullit, disiplins dhe mbarvajtjes s msimit n klas. Q menaxhimi t jet sa m i efektshm duhet t zbatohen disa teknika t tij. Kto teknika t menaxhimit n klas fillojn q n fillim t shkolls: -Msuesi tregon se sht i prgatitur pr nje pun t gjat q e pret prpara dhe se ka besim tek vetja pr t realizuar q n ditn e par t shkolls.

-Msuesi fillon msimin n ditn e par t shkolls me nj detyr e cila sht e qarte dhe mund t kryhet n mnyr t suksesshme nga nxnsit. -Msuesi demonstron n mnyr t vazhdueshme se sht kompetent i prgatitur mir dhe se sht n krye t puns. -Msuesi duhet t jet profesionist i kndshm dhe t prpiqet q t krijoj nj atmosfer miqsore dhe t ngroht me nxnsit n klas. -Msuesi duhet t tregoj se sht n koherenc me gjithcka q ndodh n klas, kjo bn q kta msues t ken m pak probleme n klas duke i krahasuar me ata msues q nuk jan n djeni t asaj q ndodh n klas. -Msuesi duhet t jet i aft pr tu marr me shum gjera n t njjtn koh. Duhet ruajtur ritmi i duhur i veprimtarive n klas. Msuesi duhet t bj nj analiz t puns s tij n kt moment i duhet t mendoj se si e ka menaxhuar klasn gjat nj periudhe t caktuar t dits msimore. -Msuesi duhet t prpiqet t prfshij n msim t gjith nxnsit edhe ather kur ai punon me nj nxns t vecant. -Msuesi duhet organizuar me variacione. N rastet kur shihet se n orn e msimit nuk shkon dicka, msuesi duhet t prpiqet t ndryshoj materialin q sht duke dhn , duke br t leht dhe m t kuptueshm pr nxnsit. Menaxhimi i klass ka lidhje t ngushta me sjelljen e msuesit. Pr kt msuesi duhet t jet i drejt me nxnsit t zotroj mir lndn, t kontrolloj emocionet e tij, t ndihmoj nxnsit n rast nevoje, t ndjek ecurin e nxnsve gjat kryerjes s detyrave etj... Nga prvoja e vzhgimeve mund t themi se mesuesi yne, jo rrall humbet shum koh n orn e msimit, humbje e cila ndodh jo vetm si rrjedhoj abuzive, por mbi t gjitha nga aftsit e kufizuara menaxhuese t klass . Msuesi yn ende nuk e ka kuptuar se n kushtet e zhvillimit t vrullshm shoqror dhe t rritjes mahnitse t informacionit koncepti pr msimdhnien ka ndryshuar. Msuesi nuk mund t luaj m rolin e burimit t informacionit si dikur, por ai n mnyr t pashmangshme sht pozicionuar si udhheqs dhe organizues i msimit q udhheq nxnsin pr t krkuar e mbledhur informacionin n mnyr t drejtuar apo te pavarur duke e pajisur me metodologjin e studimit dhe prpunimit t ktij informacioni. Pikrisht n kto momente shfaqet aftsia e menaxhimit t klass nga ana e msuesit, aftsi e cila duhet t karakterizohet nga vzhgimi i kujdesshm, vlersimi i sjelljeve n klas, gadishmria pr tu prgjigjur n koh sjelljeve t paprshtatshme duke u prir drejt krijimit dhe ruajtjes s nj klime pozitive dhe sa m shum t prshtatshme n procesin e msimdhenies n klas.

Opinione t msuesve n fillim me sht dukur se metodat klasike jan t pazvendsueshme por shum shpejt kuptova se t nxnt ndrveprues t gjitha ato teknika n mnyrn m t prsosur i ndrrojn metodat klasike. Gjat ors t gjith nxnsit jan aktiv shum t lir dhe pjesmarrs t barabart n msim. Pas prdorimit t ktyre metodave dhe teknikave edhe suksesi n klas dukshm sht prmirsuar edhe nxnsit e dobt ju bashkangjiten atyre t mirve. Ant pozitive t ktyre metodave dhe t formave t t nxnit jan t shumta: Shembull:

1. Nxnsit shprehin dshir t madhe t punojn n grupe sepse ndihen t lire, dshirojn t bashkpunojn dhe t shprehin idet e tyre. 2. Para se ti vlersojm ne, ata vlersojn njri tjetrin. 3. Prindrit shprehin knaqsi dhe pajtim me kt pun, me metoda t reja. 4. Por ora msimore shpesh sht e shkurtr prej 45 min. Duke i zbatuar teknikat e reja t t nxnit ndrveprues punn kryesore e bjn vet nxnsit me an t aktiviteteve, lojrave, puns me grupe dhe zotron m shum lndn. Ata u shprehn se metodat jan mjaft interesante, msimi sht mjaft i kuptueshm si pr ne por gjithashtu edhe pr t gjith nxnsit e shkollave t tjera. Me kt metod ne jemi me atraktiv gjat procesit msimit dhe msojm shum nga njeri tjetri sepse puna n grupe sht shum e qlluar . Pra puna n grupe sht shum e mir sepse i ndihmon shum nxnsve t dobt sepse momentin e zbatimit t ktij modeli q ju sht ofruar msimdhnies ton edhe nxnsit e dobt jan avancuar shum dhe ju ka ndihmuar atyre q msimin ta kuptojn m mir dhe m leht prmes ksaj metode. Po vrehet ndryshimi tek fmijt tan, do t thot shum m leht po e kuptojn msimin dhe jan t knaqur shum me kto metoda q zhvillohen n shkoll kjo vrehet dukshm n shtpi sepse jan m afr qllimit dhe ides se cka kan msuar n shkoll e kan nj vullnet m t mir sidomos n punn me grupe sepse aty te ky model ata e kan gjetur veten shum mir sepse ndihen t lir t shprehen ashtu si din dhe si e kan kuptuar msimin.

Erdhm n konkluzion dhe n perfundim se prmes ktij modeli t msimdhnies arritm q ta prcjellim nj model t ri tek nxnsit , me kt metod ata ishin m atraktiv gjat procesit msimor dhe ishin t barabart meimdhnien , kjo ide ishte e qlluar pr mendimin tim sepse vreheshin nxnsit n grupe gjat puns t knaqur. Gjithashtu nxnsit kishin msuar q ta vlersojne njri - tjetrin, pr punn q ata e zhvillonin n grupe gjat ors s msimit dhe ti bjn pyetje n mes grupeve q punoni dhe para se t vlersoni pra msuesi ata e vlersonin njri - tjetrin kjo ishte nj prparsi shum e mir pr nxnsit sepse edhe nxnesit m t dobt filluan t jen m atraktiv sepse puna n grupe i avancon edhe ata m t dobtit se n mes grupit e kishin edhe ata mundsin q t japin prgjigjje dhe t angazhoheshin me shokt e tyre. Reflektimi bhet zakonisht n fund t vitit sepse e kemi gjith prmbledhjen dhe sukseset e puns s tyre pr ti vlersuar dhe q t japim nj prfundim pr nxnsit duhet pra q refleksionin ta bejm n fundvit.

Msuesi duhet t dij gjithashtu t prcaktoj krkesat pr cdo nxns dhe t prshtatet n larmin e tyre me an t zhvillimit t planeve t veprimit pedagogjik t shumllojshm duke patur parasysh arritjet dhe kapacitetet vetiake. Kurrikula shkollore shpeshher duhet t zgjerohet nga vet msuesi p.sh. n klasn e par kur nxnsit njohin shkronjat, lexojn dhe shkruajn ndonse sapo kan hyr n klasn e par. Nj msues i suksesshm duhet t kujdeset n vecanti pr keta nxns duke hartuar e

zbatuar nj plan t vecant pr pun n prshtatje me nivelin dhe deshirat e tyre pr t msuar. Msuesit q punojn n ciklin fillor theksojn faktin se natyra e vrtet e msimdhnies s tyre ndryshon vazhdimisht. Ajo bhet m emocionale e knaqshme e kndshme dhe me nivel m t lart intelektual, kur sigurohen pjesmarrje e gjer e nxnsve n msim. Si edukator duhet t mbajm parasysh se cdo nxns q ne msojm sht individ, produkt i kulturs, i mjedisit, i shndetit, i temperamentit dhe i personalitetit t vecant. ndjekin dshirat e nxnsve duke sugjeruar fushat m me interes pr tu mbajtur parasysh gjat zbatimit t projekteve n zhvillim duke krijuar kshtu msime tematike dhe duke vn veten n pozitat e nxnsve gjat gjith kohs s veprimatris s prbashkt. Pra msuesi mund t nxit msimnxnie t re duke sjell burime e informacione n cdo koh t puns n orn e msimit dhe jasht saj. fillojn zhvillimin e mesimit duke drejtuar pyetje pr paqartsi q mund t ken nxnsit. Kjo shrben pr t marr t dhna pr shkalln e informacionit q kan ata rreth konceptit q do t trajtohet. M tej nprmjet bashkbisedimit nxjerrjen se cfar duan t din nxnsit dhe si mund t prvetsojn kto njohuri koncepte q prmban tema. Nxisin nxnsit t bjn pyetje t prfshihen n diskutim dhe t prpunojn prgjigjjet e tyre. Ata mbshtesin strategjit e t msuarit t nxnsve dhe tregojn respekt pr ta duke u ln koh t mjaftueshme pr tu prgjigjur. Karakateristika t tilla mund t ndeshen edhe n pun t prditshme. Ato tregojne se msuesi qe i zbaton, prdor forma t reja n trajnimin dhe zhvillimin e msimit. Ai shmanget kshtu nga format e njohura tradicionale nprmjt t cilave nxnsi trajtohet vetm si objekt i procesit mesimor.