SISTEM ENDOKRINA

KULIAH 8.1

Kumpulan Kilang
1. Bersalur (eksokrina)- kilang air liur, susu, peluh, pankreas. 2. Tanpa Salur (endokrina)- hormon-serap terus ke dalam darah.

SISTEM ENDOKRINA/ Kilang/Kelenjar Tanpa Saluran/Duktus

`Endo` (Yunani) - `dalaman` `Crine` (Yunani) - `rembesan`. Terdiri drpd kelenjar dan tisu yang merembeskan pelbagai jenis hormon. Hormon-hormon ini merangsang pelbagai proses biologi seperti pertumbuhan, metabolisme, pertahanan badan, homeotasis dan pembiakan.
3

FUNGSI SISTEM ENDOKRINA (hormon)

1. Boleh berinteraksi dengan sistem saraf. 2. Interaksi kedua-dua sistem ini perlu utk mewujudkan koordinasi dan integrasi segala aktiviti sel tubuh. 3. Merangsang dan menghasilkan. Cth : CNS menghantar impuls motor melalui neuron motor ke sel otot bagi membolehkan penguncupan otot berlaku.
4

FUNGSI SISTEM ENDOKRINA (hormon)

4. Interaksi dengan sistem saraf dilakukan dengan merembeskan hormon yang spesifik kepada aktiviti kimia yang terlibat. 5. Mensintesiskan protein. 6. Mengaktif dan mengurangkan enzim. 7. Merangsang proses mitosis (bagaimana sel baru
dihasilkan dlm tubuh bg pertumbuhan dan pembiakan)

HORMON
Hormon adalah sejenis bahan kimia yang dirembeskan oleh kelenjar endokrin, dibawa oleh darah ke organ-organ lain, di mana berlakunya rangsangan dan kawalan fungsi organ tersebut. Contoh : Hormon Estrogen Sistem endokrin merembeskan pelbagai jenis hormon tetapi aktiviti-aktiviti hormon ini adalah spesifik kepada sel-sel sasaran yg relevan sahaja.
6

Kelenjar-kelenjar Utama Endokrin

1. 2. 3. 4. Pituitary (keseluruhannya dihasilkan dr kilang endokrin) Thyroid (seluruhnya kilang endokrin) Parathyroid (seluruhnya kilang endokrin) Adrenal (epinephrine hormones) (seluruhnya
kilang endokrin)

5. 6. 7. 8. 9.

Pineal (seluruhnya kilang endokrin) Thymus (seluruhnya kilang endokrin) Pancreas (endokrin dan eksokrin ) Gonad (ovaries and testes) Hypothalamus (sebahagian drp sistem saraf) - kerana menghasilkan beberapa hormon).
7

Kelenjar dan Hormon

Kelenjar 1. Pituitari (bwh otak) 2. Tiroid (bhg depan leher) 3. Paratiroid 4. Adrenal (atas ginjal) 5. Pankreas 6. Gonad ..Testes .. Ovari Contoh Hormon ADH, Oksitosin,GH Tiroksin, calcitonin Paratormon Epinephrine,androgen Insulin

Testostron Estrogen & Progestron

8

KELENJAR PITUITARI KELENJAR INDUK

10

Gambarajah keseluruhan fungsi kelenjar pituitari sebagai kelenjar induk. Kelenjar pituitari mengawal aktiviti kelenjar dan organ-organ lain di tubuh

11

KELENJAR PITUITARI

Kelenjar utama badan dan terletak di ruang

tengkorak iaitu di permukaan atas tulang sphenoid Dikenali sebagai Sella Turcica (pelana turki)-hipofisis yang berbentuk bulat dan kecil. Ukuran : 10 mm berat : 5 gm, kelabu kemerahan Terbahagi kepada 2 bahagian: 1. Anterior lobe (lobus) 2. Posterior lobe Lobus anterior menghasilkan sejumlah hormon yang bertindak sebagai alat pengawalan penghasilan rembesan dari semua organ endokrin yang lain. 12

(PITUITARY GLANDS)

KELENJAR PITUITARI

Lobus posterior merembeskan dua jenis hormon:

1. Hormon Antidiuretik (ADH) mengatur jumlah air yang melalui ginjal. 2. Hormon Oksitosin : Merangsang pengecutan uterus sewaktu melahirkan bayi Pengeluaran air susu sewaktu menyusu bayi.

13

3 2 1

Dengan peningkatan oksitosin, kontraksi uterus bertambah kuat dan akhirnya bayi dilahirkan
14

Proses pengeluaran susu, apabila puting susu dihisap.

Nombor 1 6 menunjukkan urutan peristiwa bermula dari penghisapan susu sehingga susu keluar

15

Kadar Pertumbuhan dari lahir hingga umur 20 tahun

16

Kesan kelebihan hormon pertumbuhan yang berlaku selepas baligh (akromegali)

Kesan kelebihan hormon pertumbuhan sebelum baligh (kegergasian) Waktu lahir 4kg 6 bulan 13 kg 1 tahun 28 kg 22 tahun 216 kg ( 811) - mati

17

Kekurangan Hormon Pertumbuhan

Dua kanak-kanak sebaya (8 tahun) Walau bagaimanapun kadar pertumbuhan bhg2 tubuh tetap sepadan.

18

Kadar pertumbuhan kepala dan badan manusia sejak lahir hingga dewasa. Bayi baru lahir dan kanak-kanak dua tahun, kadar bhg tubuh mereka tidak sepadan. Kepala mereka secara relatifnya lebih besar berbanding dengan orang dewasa.

19

KELENJAR TIROID HORMON PENGAWAL ATUR METABOLISME DAN PERTUMBUHAN

20

KELENJAR THYROID

1.Terletak di leher berhampiran dengan rawan cricoid (Adams apple). 2.Terdiri daripada dua lobus , terletak di bhg depan ( di sebelah laring di atas trakea). 3. Kaya dengan darah (4 5 liter/jam). 4. Berperanan dalam proses metabolisma badan 5. Berbentuk seperti rama-rama (huruf H) (2 inci) 6. Menghasilkan 3 jenis hormon iaitu thyroxine (tiroksin) yang mengandungi sebatian iodin, hormon Triidonthyronin dan hormon calcitonin.
21

Kitaran hidup katak merupakan satu contoh metamorfosis. Proses ini memerlukan hormon tiroid
22

Penyakit Grave Hipertiroidisme (peningkatan kadar metabolisme, kehilangan berat tubuh, otot-otot lemah dan mudah sensitif

Beguk/Goiter
kekurangan iodin dalam makanan (hipotiroidisme)
23

Kembar Fraternal
Berumur 8 tahun. Budak ini mengalami hipotiroidisme sejak bayi (konginetal), sementara kembar perempuan normal

24

Fungsi thyroxin: a. mengawal kadar metabolisma b. merangsang sintesis protein c. merangsang penghuraian liver glycogen Calcitonin a. Mengawal sebatian kalsium di dalam darah. b. Menghalang berlakunya hypercalcemia c. Kalsium adalah bahan mineral penting. 99 % daripadanya tersimpan di dalam tulang. Fungsi Kalsium: pembekuan darah memegang sel fungsi neuromuscular
25

KELENJAR THYROID

7. Fungsi kelenjar tiroid berkaitan dengan aktiviti metabolik dalam pengaturan susunan kimia tisu dan sebagai perangsang proses pengoksidanan, mengatur penggunaan oksigen dan pengeluaran karbon dioksida. 8. Di hati, hormon tiroid berfungsi: a. menukarkan bahan gula glycogen b. menukarkan glycogen glucose 9. Hormon tiroid yang terlampau aktif mengakibatkan penyakit Grave ( mata tertonjol ke luar) dan goiter ( bengkak di bahagian leher).
26

KELENJAR PARATIROID
Mengawal atur aras kalsium dalam darah

27

KELENJAR PARATHYROID
1. Terletak di bahagian belakang kelenjar thyroid 2. Fungsi utamanya ialah mengekalkan imbangan kalsium phosphorus di dalam darah. 3. Menghasilkan hormon parathormone 4. Rembesan paratiroid ialah hormon paratiroid yang berfungsi mengatur metabolisma kalsium dan mengawal jumlah kalsium di dalam darah dan tulang. 5. Hipoparatiroidisma ialah keadaan kekurangan kalsium dalam kandungan darah. 6. Hipokalsemia ialah gejala kekejangan otot dan konvulsi, khusus pada bhg tangan dan kaki.
28

RIKET
kekurangan pengendapan garam-garam kalsium dan fosforus pada rawan dan tulang

29

KELENJAR TIMUS

30

KELENJAR TIMUS

1. Terletak pada toraks, di bawah tulang sternum, kemerah-merahan dan terdiri dari dua lobus 2. Bertindak sebagai pengeluar antibodi terhadap jangkitan. 3. Strukturnya terbina daripada tisu limfatika. 4. Pada bayi baru lahir, ianya sangat kecil (10gm), bila remaja (30-40 gm) dan kemudian mengecut lagi (hilang). 5. Hormon utama yang di hasilkan thymosin membantu dan merangsangkan sel limphoid (limfosit) menghasilkan Sel-T. 31

KELENJAR ADRENAL
Hormon menyebabkan marah, melawan atau takut

32

Ketakutan sewaktu disergah anjing garang

33

Adrenal Glands

34

35

KELENJAR ADRENAL
1. Terletak di hujung (atas) setiap ginjal. 2. Korteks - bhg luar yg berwarna kekuning-kuningan Medula bhg dalam 3. Mengawal metabolisma karbohidrat, imbangan garam & air dalam darah. 4. Medula adrenal menghasilkan bahan yang dikenali sebagai katekolamina yang terdiri daripada adrenalin, noradrenalin dan dopamina. 5. Pada manusia, penghasilan adrenalin adalah lebih banyak daripada noradrenalin.
36

KELENJAR ADRENAL 1. Bahagian dalam Medulla menghasilkan : a. Adrenalin (epinephrine) perangsang denyutan jantung. b. Noradrenalin (noepinephrine). 2. Bahan-bahan ini dirembeskan di bawah kawalan sistem saraf simpatetik. Rembesannya bertambah dalam keadaan emosi marah dan takut dan keadaan asfiksia dan kelaparan. 3. Pengeluaran yang bertambah menaikkan tekanan darah untuk menentang kejutan yang disebabkan oleh kegentingan itu (trait).
37

KELENJAR ADRENAL
4. Noradrenalin meningkatkan tekanan darah dengan merangsang fiber otot dalam dinding pembuluh darah untuk mengecut. 5. Adrenalin membantu metabolisma karbohidrat dengan menambah pengeluaran glukosa dari hati. 6. Hormon terpenting yang dirembeskan oleh korteks adrenal ialah hidrokortison, aldosteron dan kortikosteron yang kesemuanya berkaitan dengan metabolisma, tumbesaran, fungsi ginjal dan tonus otot. 7. Ketidakcukupan adrenal (penyakit Addison), pesakit menjadi kurus dan kelihatan sakit dan semakin lemah.
38

KELENJAR PANKREAS
Hormon Pengawal Atur Gula dalam Darah

39

PANKREAS
Terletak di belakang perut besar (gaster). Merembeskan hormon insulin dan glukagon. Fungsi Insulin : 1. merangsang pengambilan glukosa oleh sel. 2. menukar glukosa kepada glikogen. 3. merangsang pengambilan asid amino 4. menggalakkan sintesis dan penyimpanan asid lemak. 5. Menghalang pemecahan bahan makanan

40

PANKREAS
Kekurangan insulin menyebabkan

penyakit diabetes mellitus. Fungsi Glukagon :1. Mengubah glikogen kepada glukosa 2. Menggalakkan glukoneogenesis

41

KELENJAR GONAD

42

GONAD/ORGAN JANTINA
1. Hormon Lelaki (androgen) terhasil dalam buah zakar ialah testosteron. 2. Testosteron bertanggungjawab kepada perkembangan sifat jantina yang kedua bagi lelaki, termasuklah : i. Perubahan peti suara suara memecah dan menjadi lebih dalam. ii. Pertumbuhan bulu muka (janggut dan misai) dan bulu ketiak dan ari-ari. iii. Sifat binaan badan mengambil bentuk binaan lelaki. iv. Organ-organ jantina lelaki membesar
43

GONAD/ORGAN JANTINA
1. Hormon Perempuan hormon perempuan yang terhasil di dalam ovari ialah : i. Estrogen (hormon estrin) ii. Progesteron (hormon LSH ) 2. Estrin membentuk sifat jantina yang kedua dalam perempuan, iaitu : i. Pembesaran organ mamari ii. Pertumbuhan bulu ketiak dan ari-ari iii. Sifat binaan badan bentuk perempuan. iv. Organ-organ jantina perempuan membesar v. Edaran haid.
44

GONAD/ORGAN JANTINA
3. Progesteron hormon perangsang korpus luteum (L.S.H) dari kilang pituitari menggalakkan penghasilan progesteron. 4. Progesteron hormon yang bertanggungjawab kepada keadaan hamil.

45

46

KELENJAR PINEAL

47

KELENJAR PINEAL
Terletak di otak, bentuk kecil merah seperti buah pir. Menghasilkan hormon melatonin (Day melatonin, Night melatonin) Merangsang sel saraf suprachiasmatic (SCN) Hormon melatonin menghasilkan `sleepiness`) Berfungsi menurun / menaik suhu badan Melatonin + hypothalmic ---- melewatkan masa baligh
48

49

SUDAH HABIS BAH .

M: Pituitari,hormon,ovari, puting,TSH,PRL,Adrenal,Glukosa,PTH, Insulin
T : Oksitosin, UV,ADH,ION,Menopous, Anterior,GH,LH.

50

51

52

53

DISORDERS OF THE ENDOKRINE SYSTEM

1. Hyperfunction of Pituitary i. Gigantism ii.Acromegaly Rawatan kepada keduanya adalah a.Terapi dadah (GH) b.Terapi radiasi 2. Hypofunction of Pituitary a. Dwarfism

54

DISORDERS OF THE ENDOKRINE SYSTEM

3. Diabetes Insipidus a. Disebabkan tidak berfungsi posterior lobe b. Kekurangan ADH --- kehilangan air dan electrolytes (polydysia) 4. Hyperthyroidism a. Kelenjar thyroid terlebih menghasilkan tyroxin membesarkan kelenjar b. Makan banyak tetapi kurus

55

DISORDERS OF THE ENDOKRINE SYSTEM

c. Simpton: i. terasa terlalu panas ii. membesar dengan cepat iii. kuku tangan kasar iv. otot lembik v. meningkatkan tekanan darah dan denyutan jantung. vi. glycosuria - > kandungan gula vii. goiter (beguk) viii.exophthalmos (mata terbonjol) Graves Disease
56

DISORDERS OF THE ENDOKRINE SYSTEM

d. Rawatan : i. membuang thyroid ii.menggunakan dadah (propylthiouracial dan methylthiouracil) 5. Hypothyroidism i. rendah T3 dan T4, meningkat TSH ii. simpton: a.kulit kering dan bersisik b.rambut kering c.cramp waktu malam iii. Jika tidak dirawat, dua penyakit: a.Myxedema b.Cretinism

57

Hormone Functions
ACTH (adrenocorticotropic hormone) Regulates the activity of the cortex of the adrenal gland TSH (thyroid stimulating hormone) Stimulates production and release of thyroid hormone GH (growth hormone) Stimulates growth of bones, cartilage, muscle Timing and amount released determines body size
58

Hormone Functions
PRL (prolactin) Stimulates breast development Promotes and maintains lactation after childbirth FSH (follicle stimulating hormone) Causes formation of ovarian follicles and stimulates them to produce estrogen Stimulates sperm development in men LH (luteinizing hormone) Initiates ovulation, maintains corpus luteum Regulates testosterone production in males

59

Hormone Functions
ADH (antidiuretic hormone) Reduces urine output by increasing water reabsorption in the kidney Plays small role in blood pressure regulation Oxytocin Causes uterine contractions in labor Causes milk let down in lactating mothers Thyroid Hormone Regulates metabolic rate of the entire body Important in development of the nervous system
60

Hormone Functions
Calcitonin Decreases bone reabsorption, lowering serum calcium levels PTH (parathyroid hormone) Increases serum calcium Decreases serum phosphorus Insulin Released in response to high blood sugar Increases cellular absorption of glucose Increases rate of lipogenesis and formation of glycogen in the liver

61

Hormone Functions
Glucagon Released in response to low blood sugar Increases rate of gluconeogenesis (formation of sugar from fat and protein) Increases lipolysis and glycogenolysis Epinephrine & Norepinephrine Fight or flight response Increase heart rate, increase skeletal muscle blood flow, decrease skin blood flow
62

Hormone Functions
Glucocorticoids (Cortisone) Released in response to stress Increases formation of glucose from protein and fat breakdown Decreases inflammation Aldosterone Increases blood volume by causing kidneys to retain sodium (where sodium goes water goes too) in exchange for potassium Increased blood volume will increase blood pressure
63

Hormone Functions
Androgens Initiates pubertal changes Precursors to estrogen in postmenopausal women Melatonin Involved in circadian rhythms Day melatonin, Night melatonin Produces sleepiness Erythropoietin Stimulates RBC production
64

Hormone Functions
Calcitriol Stimulates calcium and phosphate absorption Stimulates calcium release from bone Inhibits PTH secretion

65

Pituitary Histology

66

Thyroid Histology

67

Thyroid Histology
Follicular cells produce the colloid (contains precursors to thyroid hormone) Parafollicular cells secrete calcitonin

68

Parathyroid Histology

69

Adrenal Glands

70

Adrenal Histology

71

Adrenal Cortex

Zona Reticularis: Androgens

Zona Fasiculata: Glucocorticoids (Cortisone)

Zona Glomerulosa: Aldosterone

72

Pancreas
Acinar cells secrete digestive enzymes (exocrine)
Islet cells secrete insulin (beta cells) and glucagon (alpha cells)

73

Diabetes
Type 1: Insulin Dependent Diabetes AKA: juvenile diabetes Caused by a lack of insulin Autoimmune disorder
Immune system destroys beta cells in the pancreas

74

Diabetes
Type 2: Non-Insulin Dependent Caused by an insensitivity of cells to insulin. Diabetes mellitus marked by hyperglycemia
urine production (polyuria) thirst (polydipsia) eating (polyphagia)

75

Diagnosing Diabetes Mellitus

Normal blood glucose levels: 70-100 mg/dl Diabetes mellitus:
A fasting glucose level above 140 mg/dl on two separate occasions, or A blood sugar over 200 mg/dl 2 hours after oral glucose tolerance test with 75gm of glucose

Impaired Glucose Tolerance (Pre-Diabetes)

A fasting glucose level between 100-126 mg/dl on two separate occasions, or A blood sugar between 140-200 mg/dl 2 hours after oral glucose tolerance test with 75gm of glucose
76

The End

77