REKA BENTUK VISUAL

Visual ialah alat yang dapat menyediakan rujukan konkrit yang lebih baik daripada pernyataan secara lisan atau bertulis Fungsi utama visual ialah untuk meningkatkan komunikasi dalam pengajaran

Konsep dan Fungsi Visual

I. II.

Visual dibahagi kepada tiga bentuk

Fotografik Menyediakan ilustrasi melalaui gambar , visual realiti, menyerupai sesuatu subjek, situasi sebenar Elektronik Grafik : menyediakan ilustrasi secara artistik atau simbolik
Visual analogik : menerangkan sesuatu konsep dengan menunjukkan sesuatu simbol yang dianggap dapat mewakili konsep tersebut Visual organisasi : merangkumi carta, graf, peta dan sebagainya

III.
a.

b.

Fotografi

Grafik

Visual hanya akan mempunyai fungsi komunikasi jika mempunyai ciri-ciri berikut:
i.
ii. iii. iv.

Mudah dan jelas dibaca / difahami Mesej mudah ditafsir. Jika terlalu senang, pelajar tidak memberi perhatian pada visual Mendorong interaksi yang aktif antara pelajar, guru dan maksud yang terdapat dalam visual Membantu menfokuskan perhatian kepada maksud yang terdapat dalam visual

Elemen Reka Bentuk Visual

Elemen grafik bermakna bahan-bahan asas yang digunakan untuk membentuk sesuatu komposisi visual. Terdapat lima elemen grafik 1. Ruang 2. Garis 3. Permukaan 4. Bentuk Dua Dimensi (Shape) 5. Bentuk Tiga Dimensi (Form)

1. Ruang

i. ii.

Keluasan yang disediakan bagi sesuatu visual Ruang perlu untuk menjadikan sesuatu reka bentuk menarik Ruang terbahagi kepada dua:
Ruang Positif : Ruang yang digunakan Ruang Negatif : Ruang yang kosong

Positif

Negatif

2. Garis (Line)

i. ii.

Garis boleh didapati dalam bentuk dua dimensi dan tiga dimensi Dua dimensi seperti lakaran pensil Garis tiga dimensi adalah seperti tali, kulit siput dan sebagainya Fungsi garis ialah:
Menunjukkan pergerakan Menunjukkan suasana Menunjukkan kemegahan/kekuatan Menunjukkan kekusutan Melukis objek/ benda Menghubung antara satu elemen dengan elemen lain

iii.
iv. v. vi.

3. Permukaan
Sesuatu permukaan boleh dirawat dengan memberi warna dan tekstur
Garis, warna dan tekstur yang berbeza

memberi kesan tertentu kepada permukaan

4. Bentuk dua dimensi

Terdapat tiga jenis bentuk dua dimensi a. Bentuk Geometri b. Bentuk abstrak c. Bentuk gambaran

Geometri

Abstrak

Gambaran

5. Bentuk Tiga Dimensi (Form)

Dibahagikan kepada dua kategori a. Bentuk tiga dimensi sebenar : adalah bahan sebenar yang mempunyai dimensi tinggi, lebar, panjang contohnya meja, kerusi dll b. Bentuk tiga dimensi tiruan : bentuk dua dimensi yang dimasukkan elemen bayang, garisan dan sebagainya

Prinsip Reka Bentuk Visual

Berkaitan dengan kaedah menggunakan elemen-elemen grafik agar visual menjadi menarik. Terdapat enam prinsip reka bentuk visual. Simplisiti Dominan Pola Seimbang Variasi harmoni

i. ii. iii. iv. v. vi.

i.Simplisiti
Sesuatu rekaan haruslah memungkinkan kefahaman yang cepat dan jelas
Sesuatu hasil mestilah nampak mudah dibaca

atau difahami tetapi masih boleh menarik perhatian

ii.Dominan
Pusat penumpuan atau minat Dalam sesuatu rekaan visual, objek atau item utama mesti ditonjolkan agar dibaca maksud dengan Terdapat pelbagai cara untuk mencapai dominan

i. Rule of Third ii. Warna dan bentuk yang kontras iii. Saiz yang lebih besar iv. Menggunakan anak panah menunjukkan ke arah item utama v. Menggunakan garis yang menunjuk item utama vi. Mewujudkan gerakan vii. Menggunakan lampu atau cahaya memancar

iii.

Pola

a. b.

Berkaitan dengan soal susunan item-item dalam sesuatu rekaan visual. Aspek susunan ini amat dititikberatkan kerana ia dapat
Menarik penglihatan mata ke arah item utama Menggerakkan penglihatan mata kepada keseluruhan visual dalam arah yang betul Mengekalkan penglihatan mata dan seterusnya mengikuti aliran persembahan sampai ke titik akhir

c.

Kesimpulannya, pola bermakna penyusunan elemen-elemen visual bagi menarik dan mengekalkan perhatian penonoton / pembaca dan sekaligus memandu mereka maksud yang terkandung dalam visual

iv.

a.

Seimbang

b.

Keseimbangan perlu dalam rekaan sesuatu visual Elemen grafik disusun seimbang agar mempunyai daya penarik dan keselesaan mata memandang Terdapat dua jenis seimbang Seimbang formal : seimbang yang sama atau simetri di antara kedua- bahagian kiri dan kanan atau atas dan bawah Seimbang tidak formal : bermakna pembahagian yang tidak sama rata.

v. Variasi
Variasi menyokong pola untuk meningkatkan tarikan terhadap visual
Penggunaan elemen-elemen dalam sesuatu

komposisi dapat menjadikan visual seolaholah hidup

vi. Harmoni
Memberikan rasa yakin dan pasti kepada penonton/ pembaca apabila melihat gabungan elemen-elemen grafik, aliran

persembahan dan kesatuan mesej.

Warna
Warna terbahagi kepada dua kumpulan besar iaitu :
i.

ii.

Kromatik : mengandungi tiga sifat iaitu hiu, valiu dan kroma. Ia juga digelar warna natural seperti kelabu, hitam dan putih Akromatik : mengandungi dua sifat iaitu valiu dan kroma

a.
b.

c.

d.

Hiu : digunakan untuk menjelaskan warna yang khusus seperti merah, biru dansebagainya Valiu : menjelaskan sejauh mana gelap atau cerahnya sesuatu warna. Warna putih yang paling cerah dan ini menunjukkan putih mempunyai sifat valiu yang tinggi Kroma : digunakan untuk menjelaskan intensiti atau kekuatan sesuatu warna. Merah cerah lebih kuat merahnya dari merah pudar dan sebagainya Pigmen : Terbahagi kepada empat jenis : Warna utama Warna sekunder Warna pertengahan Warna tertier

 Warna utama : warna asas yang tidak boleh didapati melalui campuran warna.Merah, biru dan kuning Warna Sekunder : Diperolehi daripada campuran dua warna utama
Warna pertengahan : campuran warna sekunder

dengan warna utama yang terletak disebelahnya Warna tertier : campuran dua warna sekunder

Pemilihan Warna
Warna dipilih berdasarkan fungsinya. Terdapat empat fungsi warna: a. Membuat penegasan dan mewujudkan tumpuan b. Memudahkan sesuatu item dilihat c. Mewujudkan perasaan harmoni d. Melahirkan kesan tertentu selain daripada perkara di atas

a. Membuat penegasan dan mewujudkan tumpuan

Penegasan warna ke atas sesuatu elemen supaya

menjadi tumpuan Penggunaan warna latar yang kontras dengan subjek dapat menimbulkan kesan tumpuan Warna kontras juga dikenali sebagai warna penggenap

b. Memudahkan sesuatu item dilihat

a. b.

Warna ungu adalah warna paling kurang jelas dilihat / rendah nilainya berbanding warna kuning Tindihan warna juga dapat menjelaskan sesuatu warna Tindihan positif : dihasilkan apabila warna subjek yang terang diletakkan di atas latar berwarna kontras. Tindihan negatif : menggunakan warna kontras yang lemah dan menghasilkaan gabungan warna yang kelihatan sama. Contohnya warna putih atas kuning

c. Mewujudkan perasaan harmoni

Dapat dilakukan dengan menggunakan warna-warna analogus, iaitu warna warna yang terletak berhampiran roda warna.

d. Melahirkan kesan tertentu

Terdapat tiga kategori warna
i.

ii.

iii.

Warna panas : merah, jingga dan kuning. Warnawarna ini menimbulkan kesan panas, kegarangan dan kekuatan Warna sejuk : biru, ungu, hijau. Warna sejuk dikaitkan dengan alam dan mewujudkan kelembutan, kedamaian dan kesayuan Warna psikologi: warna yang dipengaruhi oleh budaya. Terdapat juga warna diterima sebagai suatu tafsiran dalam bidang ilmu.

Huruf

i. ii.

Huruf memainkan peranan yang penting dalam penggunaan tajuk, soalan dan lain-lain perkataan dapat meningkatkan keberkesanan sesuatu paparan visual Dalam penggunaan huruf, tujuh perkara perlu diberi pertimbangan
Stail huruf Bilangan stail huruf Huruf besar dan huruf kecil Warna huruf Saiz huruf Jarak antara huruf Jarak antara baris

iii.
iv. v. vi. vii.

i. Stail huruf
Stail huruf boleh diklasifikasikan kepada lima keluarga
a. b. c. d.

Huruf Roman : mempunyai strok nyang berselang seli antara strok nipis dan tebal. Ia mempunyai serif di tapak huruf Huruf Gotik : Mempunyai saiz yang sama dan tidak mempunyai serif atau san serif Huruf sambung atau Cursive : dikenali juga sebagai hand writing Huruf Teks : kelihatan antik dan cantik tetapi sukar dibaca kerana gaya tulisan lama

e.

Huruf novelti : Adakalanya digunaa untuk menarik perhatian dan sebagaai hiasan ataau dekoratif