Bab 1

Penulis awal: 1. Tun Sri Lanang(Sejarah Melayu) 2. Raja Ali Haji(Tuhfat Al-Nafis) 3. Abdul Hadi Hassan(Sejarah Alam Melayu) Kurun:jangka waktu 1000 tahun Abad:jangka waktu 100 tahun Masihi:tahun yang dihitung bermula sesudah kelahiran Nabi Isa Kronologi:berurutan mengikut masa kejadian Dekad:jangka masa 10 tahun atau dasawarsa Hijrah:tahun Islam yang bermula dari tarikh Nabi Muhammad berpindah ke Mekah dari Madinah Fosil:tinggalan haiwan dan tumbuhan yang wujud pada zaman lampau Artifak:barangan yang dicipta oleh manusia Manuskrip:naskah tulisan tangan atau bahan yang disediakan penulis untuk dicetak atau diterbitkan Mitos:serita zaman dahulu yang dikatakan benar dan ada unsurunsur mempercayai tentang kewujudan sesuatu Lagenda:cerita dongeng yang bersangkut dengan kisah-kisah yang bersejarah

Bab 2
Animisme:kepercayaan terhadap setiap sesuatu benda ada semangat(jiwa atau roh)orang mati Upacara perkuburan:mayat orang paleolitik dikebumikan denagn barangan seperti makanan dan alat batu

Tapak ekskavasi: 1. Kota Tampan(1989) 2. Tingkayu(1992) 3. Bukit Jawa(1996) 4. Gua Niah(1960-1975) Manusia Perak:merupakan rangka orang paleolitik dan ditemui di Gua Gunung Runtuh(1990) Alat penetak:digunakan untuk menetak pokok dan memotong daging Alat repihan:digunakan untuk meraut dan memotong Beliung:digunakan untuk menggali tanah dan mengetam kayu Pemukul kulit kayu:digunakan untuk meleperkan dan menghaluskan kulit kayu Peralatan zaman logam:1. Kapak dan mata lembing(Sungai Tembeling) 2. Tulang mawas(Raub) 3. Sabit(Lembah Bernam) 4. Pisau(Klang)

Bab 3
Kurung Bnam:raja-raja gunung Bnam:gunung suciatau symbol kuasa raja Baray:merupakan kolam air besar yang menampung 30 juta isipadu air dan disalirkan ke 12.5 juta ekar sawah Tonle Sap:dibina pada abad ke-10 dan penting untuk pertanian padi sawah di kawasan sekitarnya kerana tanihnya yang subur.Disalurkan melalui empangan dan saliran Raja di Gunung Maharaja di Pulau:menggambarkan

kebesaran raja.Raja mempunyai kuasa sakti,kuasa mutlak dan bersifat ketuhanan Candi:bangunan tempat sembahyang menurut agama HinduBuddha.Menggambarkan betapa kuatnya pengaruh agama Buddha dengan dibuktikan melalui seni ukir yang terdapat pada bangunan itu Undang-undang Manu:merupakan sumber bertulis yang menjelaskan peranan hakim membicarakan kes-kes awam Devaraja:ialah raja atau wakil dewa untuk memimpin manusia

Bab 4
Pokok bakau dan pokok api-api:mempunyai sistem akar yang boleh menahan Lumpur yang termendap serta menahan pantai atau tebing sungai daripada hakisan Pokok Melaka:dalam bahasa Sanskrit dikenali sebagai Amalaka.Menurut mitos HinduSkanda Purana (Vaishnava Khanda XII)halaman 9-23,pokok Melaka ialah pokok pertama yang tumbuh di alam semesta serta tempat tinggal tuhan Hindu iaitu Brahma,Vishnu dan Shiva.Buahnya mempunyai kuasa ajaib Biduanda:dikenali sebagai budak kundang,juak-juak,hamba dan suruhan raja Orang laut:dikenali orang selat,cellates atau seletar di kalangan pengembara barat Menurut Tome Pires dan De Barros:orang laut tinggal di Bentan,Temasik dan Lingga

Bab 5

Peranan sultan: 1. menyelaras kegiatan ekonomi 2. lambing perpaduan rakyat 3. mengetuai hubungan diplomatic 4. ketua agama Islam dan adat-istiadat Melayu 5. mengetuai angkatan pembesar 6. melantik pembesar negeri Susunan raja: 1. Parameswara(1400-1414) 2. Megat Iskandar Shah(1414-1423/4) 3. Sultan Muhammad Shah(1424-1444) 4. Sultan Abu Syahid(1444-1445) 5. Sultan Muzaffar Shah(1445-1459) 6. Sultan Mansor Shah(1459-1477) 7. Sultan Alauddin Riayat Shah(1477-1488) 8. Sultan Mahmud Shah(1488-1511) 9. Sultan Ahmad Shah(1511-1513) Susunan bendahara: 1. Tun Pepatih Besar(Seri Wak Raja) 2. Seri Amar Diraja 3. Tun Pepatih Sedang(Seri Wak Raja) 4. Tun Ali(Seri Nara Diraja) 5. Tun Perak(Paduka Raja) 6. Tun Pepatih Putih 7. Tun Mutahir(Seri Maharaja) 8. Paduka Tuan(Bendahara Lubok Batu/Tepok) Penghulu bendahari:diwujudkan oleh Parameswara sewaktu memerintah Temasik.Jawatan ini pernah dipegang Tun Ali

Temenggung:diwujudkan di Melaka. Jawatan ini pernah dipegang Tun Mutahir Laksamana:diperkenal semasa pemerintahan Sultan Mansor Shah. Jawatan ini pernah dipegang Hang Tuah Pedagang bawah angin:pedagang dari Timur Pedagang atas angin:pedagang dari Barat Kiwi:penyewa ruang perahu dan penumpang yang membawa barangan untuk diperdagangkan Mulkiwi:ketua segala kiwi Menurut Tom Pires:terdapat 4000 pedagang asing di Melaka dan 84 bahasa dipertuturkan setiap hari Petempatan orang asing:terletak di kampung Cina,kampung Keling dan kampung Jawa Khalifatul mukminim:raja di dalam negeri Nakhoda:raja di laut Tasawuf:ajaran untuk mengenal tuhan dan mendekatkan diri kepada Allah Kedatangan agama Islam:konsep Devaraja dimansuhkan dan pemerintah digelar sultan iaitu Zulillahi-Filalam(wakil Allah di bumi)

Bab 6
Panglima Awang:orang Melayu pertam yang mengelilingi dunia.Memperoleh pengalaman semasa menjadi tawanan Portugis Flor De La Mar:kapal yang digunakan Alfonso De Albuquerque untuk belayar ke Melaka Gospel,Gold dan Glory:bermaksud agama,ekonomi dan politik.Ungkapan ini ialah matlamat utama penjelahan Portugis ke

Timur Hikayat Muhammad Ali Hanafiah:mengisahakan seorang pahlawan yang gagah berani dan telah ramai menentang musuh

Bab 7
Johor:nama asalnya ialah Ujong Tanah.Berasal daripada perkataan iaitu Jauhar bermaksud permata Seri Nara Diraja:gelaran bagi bendahari.Tugasnya ialah mengawal pendapatan Negara,mentadbir istana dan mengawal hamba sultan Pusat kerajaan Johor: 1. Pekan Tua(Sultan Alauddin Riayat Shah II)1528-1564 2. Sayong/Johor Lama/Seluyut(Sultan Muzaffar Shah)1570,(Sultan Abdul Jalil Shah I)1571 3. Tanah Putih (Sultan Ali Jalla Abdul Jalil)1597 4. Johor Lama/Batu Sawar/Pulau Lingga(Sultan Abdullah Muayat Shah)1615-1623 5. Pulau Tembelan/Makam Tauhid(Sultan Abdul Jalil Shah III) 1677 6. Batu Sawar/Riau(Sultan Ibrahim Shah)1685 7. Kota Tinggi(Sultan Mahmud Shah)1699 Tun Sri Lanang: 1. ialah Tun Muhammad yang lahir di Seluyut(1565) 2. menjadi bendahara Paduka Raja Johor semasa pemerintahan Sultan Ali Jalla Abdul Jalil II, Sultan Alauddin Riayat Shah III dan Sultan Abdullah Muayat Shah 3. merancang tawan semula Melaka(1586/7,1602) 4. menyusun semula pertahanan Johor untuk menghadapi

serangan Portugis dan Acheh 5. menjadi utusan Johor ke Goa untuk berunding dengan portugis(1583) 6. menyusun sejarah melayu(1612) 7. mengaturkan perjanjian 8. dengan Admiral Matelief(23.9.1606) untuk menahan Johor daripada serangan Acheh Kota A Famosa:telah dibina oleh orang Portugis.Semasa Belanda menguasai Melaka bangunan it uterus digunakan.Pada 1797,semasa pihak Inggeris menjaga jajahan Belanda di Timur,bangunan ini telah dirobohkan Orang Laut:mengumpul hasil hutan dan hasil laut serta menjadi pendayung kapal kerajaan Sejarah Melayu: 1. ditulis di Melaka 2. dibawa Sultan Mahmud Shah berundur(1511) 3. dibawa ke Johor dari Kampar(1528) 4. pihak Portugis merampas naskah ini semasa menyerang Johor Lama(1536) 5. dibawa balik ke Johor oleh Orang Kaya Suguh 6. Tun Sri Lanang menyalin semula dan membaiki naskah sejarah Melayu Hasil karya abad ke-18 dan ke-19: 1. Tuhfat Al Nafis(hadiah yang bernilai) 2. Salsilah Melayu dan Bugis dan sekelian Raja-rajanya 3. Hikayat Johor serta Pahang 4. Peringatan Sejarah Negeri Johor 5. Aturan Setia Bugis dan Melayu

6. Syair Sultan Mahmud Lingga 7. Kitab Pengetahuan Bahasa 8. Bustanul Katibin Lissubyanil-Mutaalimi Laksamana Tun Abdul Jamil: 1. mengambil alih kuasa bendahara Johor(1623) 2. melantik menantunya menjadi sultan Johor dengan gelaran Sultan Ibrahim Shah(1677) 3. mengetuai angkatan perang Johor untuk mengalahkan Jambi 4. mengalahkan Palembang dan menawan Siak 5. melantik cucunya menjadi sultan dengan gelaran Sultan Mahmud Shah Belanda:menguasai Makasar(abad ke-17).Orang Bugis dan anak raja Bugis lima bersaudara diusir keluar Dasar monopoli perdagangan V.O.C:adalah dengan cara menyingkir pesaing serta membeli dengan harga yang murah dan menjualnya dengan harga mahal Yamtuan Muda: 1. Daeng Merewah(1722-1728) 2. Daeng Chelak(1722-1745) 3. Daeng Kemboja(1745-1777) 4. Raja Haji(1777-1784) 5. Raja Ali iaitu putera dari Kemboja(1784-1806) 6. Raja Jaafar iaitu putera Raja Haji(1806-1831) 7. Raja Abdul Rahman iaitu putera Raja Jaafar(1833-1844)

Bab 8
Kedah:menurut hikayat Merong Mahawangsa,Kedah telah wujud pada abad ke-7.Raja Kedah pertama,Merong Mahawangsa telah

memeluk agam Islam dan menggunakan gelaran Sultan Muzaffar Shah Al-Tarikh Salasilah Negeri Kedah:Mahara Derba Raja telah memeluk agama Islam pada tahun 1136 dan menggunakan gelaran Sultan Mzaffar Shah Perak:Raja Muzaffar sampai di Kuala Perak dan disambut Orangorang Besar Perak serta rakyat negeri Perak di Benting Beras Basah.Bakal sultan Perak akan melawat tempat tersebut Sistem giliran:merupakan sistem pemerintahan negeri Perak yang tidak mengikut sistem turun-temurun daripada sultan ke putera Perlis:berasal daripada perkataanPorl Lownbermaksud kelapa hanyut

Bab 9
Balairung Seri:singgahsana dan tempat sultan bersemayam Luak:atau luhak ialah daerah atau jajahan di Negeri Sembilan Masyarakat yang mengamalkan Adat Pepatih hidup secara bersuku-suku iaitu:1. Biduanda 2. Batu Hampar 3. Paya 4. Kumbah Mungkal 5. Tiga Nenek 6. Seri Lemak 7. Seri Melenggang 8. Batu Belang 9. Tanah Datar 10. Anak Acheh

11. Anak Melaka 12. Tiga Batu Setiap suku :adalah keluarga Cukai kepala:digunakan untuk membuat bunga emas atau ufti.Negeri yang mengenakannya ialah Kedah,Kelantan dan Terengganu Cukai tanaman:dikenakan sekiranya hasil tanaman yang dikeluarkan banyak Unit menyukat: 1. 1 leng bersamaan 2 kepul 2. 1 kal bersamaan 2 leng 3. 1 cupak bersamaan 4 kepul 4. 1 gantang bersamaan 4 cupak Unit Timbangan: 1. 16 tahil bersamaan 1 kati 2. 1 kati bersamaan 600 gram 3. 100 kati bersamaan 1 pikul Tarian Asyik: 1. ditarikan di Istana Kelantan dengan lemah-lembut dan tertib 2. bererti kekasih 3. ditarikan dalam majlis kahwin dan hari perayaan 4. alat muziknya ailah rebab,gambang dan gedombak Marhaban:lagu pujian untuk Nabi Muhammad dan dinyanyikan di dalam bahasa arab

Bab 10
Serahang:dibuat daripada daun buluh dan nipah.Di dalamnya terdapat bertih,telur ayam,pulut kuning,kirai,rokok daun dan daun

sirih.Digunakan untuk menjamu Ipok Padi huma:merupakan tanaman penting untuk orang Iban,Bidayuh dan Kenyah serta ditanam di sekeliling rumah panjang.Dibahagi antara keluarga yang tinggal dalam rumah panjang Pokok sagu:tumbuh di paya dan selepas 10 tahun pokoknya boleh ditebang serta isinya dikeluarkan dan dikenali sebagai ripo.Kemudiannya,dijemur sehingga kering untuk diproses menjadi tepung sagu yang dikenali sebagai lemantak

Bab 11
Salasilah Brunei(1880):jajahan Utara Sabah(Kimanis ke Balik Papan di selatan Sungai Sibuku) diberikan kepada kesultanan Sulu pada abad akhir ke-17 sebagai balasan mengalahkan musuh kesultanan Brunei di Pulau Chermin Pagan:nilai dan pengangan kepercayaan pada perkara ghaib Orang tua:adalah ketua rumah panjang dan tugasnya sama dengan ketua kampung Tarian Manggalang:ditarikan sewaktu upacara menyambut tetamu yang datang daripada jauh,pindah ke rumah baru dan hari pesta menuai padi(menggotom) Tarian sumazau:ditarikan semasa pesta menuai,musim perayaan dan majlis tertentu.Disertakan dengan pertandingan unduk ngadau atau ratu cantik Tarian magunatip:ditarikan semasa hari magavau iaitu memuja semangat padi serta diiringi dengan pukulan gong kecil iaitu sansaring dan gendang yang dikenali sebagai jaring. Semasa tarian

ini ditarikan, beberapa pasang bambu panjang akan dihentak dan diketuk pada lantai mengikut rentak sementara para penari yang berpakaian tradisi akan melompat masuk dan keluar di antara ruang hentakan bambu tanpa tersepit kaki.