Prizren, 2011
Kt libr e prkrahu moralisht dhe materialisht: Niazi Basha Shqiproi: Hasan Hamzbala
Po pat njher dritn e synimit tuaj, t Vrtetn e Amshuar, ajo do tju udhzoj si fanar i detit udhzon lundrn kah bregu i errsuar. Krishnamurti
1 Jeto trsisht, jeto bujshm, dhe ashtu do ast yti do t jet i art dhe e tr jeta jote do t bhet vargan astesh t arta. Personi q jeton kshtu kurr edhe nuk vdes, sepse ka fituar prekjen magjike: fardo q ai prek n ar shndrrohet. 2 E vetmja prgjegjsi e vrtet sht ajo q buron nga mundsit e tua individuale, inteligjenca jote, vetdija jote dhe vepron n harmoni me to. 3 Duke ardhur n bot ti nuk ke lindur si pem, por ke lindur vetm si far. Prandaj duhet t rritesh gjithnj deri n at pik ku ke pr t lulzuar dhe ai lulzim do t jet prmbushja jote, kuptimi yt. Ky lulzim nuk ka asnj lidhje me
5
OSHO
pushtetin, me paran, me politikn. Ai ka lidhje vetm me ty; ai sht prparimi yt individual. Prandaj, bju kremtja e vetvetes! 4 Gjakimi pr utopi n esenc sht gjakimi pr harmoni, si te individi, ashtu edhe te bashksia. Harmonia kurr nuk ka ekzistuar, gjithmon ka ekzistuar vetm kaosi. Shoqria pandrprer sht e ndar n kultura t ndryshme, religjione t ndryshme, kombe t ndryshme dhe t gjitha ato dallime bazohen mbi mashtrimet. Por kto dallime tregojn se njeriu sht i ndar prbrenda vetes. Ato jan projeksione t konflikteve t tij t brendshme personale. Njeriu nuk sht unik prbrenda vetes dhe kjo sht arsyeja pse nuk mund t krijoj bashksi unike, njerzim unik n botn e jashtme. Shkaku nuk ndodhet jasht. Jashtsia sht vetm shprehje e brendsis s njeriut. 5 Askush nuk i kushton vmendje t mjaftueshme individit.
6
OSHO
t ket vuajtje, as vrazhdsi, as parehati lidhur me at se a jan t tjert m t mir se ti apo jo. Nse do q bari t jet m i gjelbr, nuk sht e nevojshme q ta shikosh nga ana tjetr e rrethojs; bj q bari t jet m i gjelbr nga ana jote e rrethojs. Kjo vrtet sht e thjesht t bhet. Njeriu vetm duhet t jet i rrnjosur n mundsit e veta personale, more fardo qofshin ato. Dhe do gj ather do t jet m e bukur, sado q kjo t duket e pabesueshme. 7 Ti kurr nuk je krejtsisht i knaqur me at q je, as me at q ta ofron realiteti, dhe shkaku i ksaj je i parehatuar. Kishe pr t qen m i knaqur me vetveten po ta kuptoje natyrn tnde t vrtet. Kjo sht arsyeja pse nuk mund ti zhvillosh t gjitha mundsit e tua. Ti po provon t jesh ai q t tjert po krkojn prej teje, por kjo nuk mundet me t knaq. Duke qen se kjo sht kshtu, sht e logjikshme t thuash: Duhet t ekzistoj dika m shuam se krejt kjo. Mandej nisesh tutje dhe vshtron botn rreth vetes. Por far sheh? Sheh se njerzit kryesisht
8
OSHO
sesshm se ti ti e imiton. Por ata jan gjithnj vetm t tjer, por jo ti. 8 Ta jetosh at do t thot t kesh sens pr humor, t kesh kualitet t pamatshm t dashuris, t kesh gzim. Un jam absolutisht kundr do qndrimi jetsor negativ; madje edhe zotnderimi mund t jet qndrim jetsor negativ. Pr t ndrtuar qndrim jetsor pozitiv duhet patjetr t kesh gzim, sens pr humor, dashuri dhe respekt t gjitha s bashku. Zotnderimi i vetm i vrtet sht nderimi i jets, sepse asgj m hyjnore se vet jeta nuk ka. 9 Njeriu sht i lindur me thesar t madh shpirtror, por ai gjithashtu sht i lindur edhe me trashgimi t plot animale. Megjithat, ndonjher na shkon pr dore q ta heqim anash trashgimin animale dhe t krijojm hapsir q thesari shpirtror t vij n vetdijen ton dhe ather ta ndajm me t tjert. Kjo po ashtu sht nj nga kualitetet e do thesari: Sa m shum e ndan, aq m tepr e ke.
10
OSHO
pjes e nj ekzistence oqeanike. Thn esencialisht, po qe se t gjith ne, thell n rrnjt tona, jemi NJ, mundsia pr dashuri do t ekzistoj. Po qe se nuk jemi, mundsia pr dashuri nuk do t ekzistoj. 13 Njeriu akoma posedon shum instinkte shtazore, si sht hidhrimi, urrejtja, xhelozia, posesiviteti, dinakria. Krejt kjo sht thellsisht e rrnjosur n ndrdijen e tij dhe duhet gjithsesi t jet e mnjanuar. E tr puna e alkimis shpirtrore merret me kt se si t shkputemi me t kaluarn animale. Nse nuk shkputet me t kaluarn animale, njeriu do t mbetet n dysh i ndar. E kaluara animale dhe humanizmi njerzor nuk mund t ekzistojn s bashku shkaku se humanizmi sht kualitet plotsisht i kundrt me animalitetin. Prandaj, fardo q njeriu bn kthehet n hipokrizi. Kur n pyetje jan trajtat formale t sjelljes, njeriu ndjek idealin e humanitetit dashurin, t vrtetn, lirin, shpirtmadhsin, prdllimin. Por, edhe prkundr ksaj, ai mbetet vetm gnjeshtar i pabindur, dhe bisha e fshehur n t mund t shfaqet n do moment; fardo
12
OSHO
Jo, kuti e till vrtet nuk ekziston. 15 sht e qart arsyeja se prse njerzit flasin mbi t vrtetn, e mbesin t jetojn n botn e gnjeshtrs. N zemrat e tyre ekziston gjakimi i sinqert pr t vrtetn; ata turprohen para vetvetes shkaku se nuk jetojn n t vrtetn, por vetm flasin mbi t. Por ato jan vetm fjal. T jetosh n prputhje me t vrtetn sht s teprmi rrezik dhe ata i frikohen rrezikut. E njjta vlen edhe kur liria sht n pyetje. do njeri e do t lirin s paku flet shum pr t por askush realisht nuk sht i lir. Dhe askush vrtet nuk dshiron t jet i lir, sepse liria bart me vete prgjegjsi; ajo nuk vjen vetm. Nga ana tjetr, t jesh i varur sht e thjesht; ather prgjegjsia nuk sht tek ti, ajo sht n personin prej t cilit je i varur. Kshtu njerzit krijojn mnyr skizofrenike t jets. Ata flasin mbi t vrtetn, flasin mbi lirin kurse jetojn n gnjeshtra, jetojn n robri... n trajta t ndryshme t robris, pasi q cilado trajt e robris sht liri nga ndonj prgjegjsi. Njeriu i cili me t vrtet dshiron t jet i
14
OSHO
autonom dhe do t zhvillohesh n harmoni me natyrn tnde, ka pr t sjell prmbushjen e fatit tnd. 18 Ji n ndryshim dhe prparim t prhershm. Kurr mos pusho s ndryshuari dhe kurr mos pusho q t jesh i paparashikueshm: vetm ather jeta jote mund t jet gzim. N at ast q bhesh i parashikueshm, do t jesh makin. Makina sht e parashikueshme. Ajo ka qen e njjta dje, e njjta sht sot dhe e njjta do t jet nesr. Ajo sht e pandryshueshme. Eprsia e vetme njerzore mbi makinn qndron n at se mund t ndryshohet n do moment. At qit q do t pushosh s ndryshuari, n nj mnyr subtile do t jesh i vdekur. 19 Vr n rrezik t gjitha. Ji kumarxhi! Rreziko t gjitha, se asti tjetr nuk sht i sigurt. Pse ather t brengosesh? Pse t mrzitesh? Jeto rrezikshm, jeto dehurish. Jeto pa
16
OSHO
Natyrshm, ti s pari e gjykon vetveten lidhur me do gj. As njeri nuk sht i prsosur, dhe asnj njeri asnjher nuk do t jet i prsosur sepse prsosmria nuk ekziston gjykimi i till sht gjithnj i mundur. Ti je i paprsosur dhe ekzistojn situata n t cilat tregohet paprsosmria jote. Pr kt arsye je i hidhruar. I hidhruar je n veten dhe i hidhruar je n gjith botn. Shtron pyetjen: pse un nuk jam i prsosur? Ather nj ide t bie ndr mend - q paprsosmrin ta gjesh tek t gjith njerzit. E ather dshiron ta hapsh zemrn tnde kjo sht e natyrshme, sepse gjithnj derisa nuk hap zemrn tnde, n jetn tnde nuk ka pr t hyr gzimi, jeta jote do t jet gati se e vdekur. Por ti nuk mund ta bsh kt menjher. M par duhet patjetr t heqsh gjith mashtrimet e tua q n rrnj. Gjja e par n kt rrug sht q t pushosh s gjykuari vetveten. Hidhe gjykimin, fillo ta pranosh vetveten me t gjitha paprsosmrit e tua, me t gjitha gabimet, me t gjitha manit dhe dobsit. Mos krko nga vetvetja q t jesh i prsosur. Ajo thjesht sht krkim i dikahi t pamundur, prandaj ndjehesh i frustruar. Ndrkaq, ti para s gjithash je qenie njerzore.
18
OSHO
dhe prej atij gjykimi energjia e cila ka mundur t lulzoj nga sensualiteti, sht kthyer n perversion, xhelozi, hidhrim, urrejtje n mnyr jetese e cila sht e that, pa lng. Sensualiteti sht nj nga gjrat m t muara t njerzimit. Ai sht ndjesia jote. Ai sht vetdijshmria jote. Ai sht vetdijshmria jote q rrjedh npr ty. 25 Q nga koht m t lashta prindrit ruajn iden se fmijt jan pron e tyre dhe se duhet t jen vetm kopja besnike e tyre. Kopja nuk sht gj dhe aq e bukur dhe ekzistenca nuk beson n kopjen ajo i gzohet vetm origjinalit. Ti duhet tu ndihmosh fmijve t tu t rriten t pavarur. Duhet tu ndihmosh q mos me t imituar. Kjo sht detyra e vrtet e prindrve tu ndihmojn fmijve t tyre q t mos rrshqasin n imitim. Fmijt jan imitues natyror dhe k ata do t imitonin nse jo prindrit e tyre, pasi q kta jan njerzit m t afrm n rrethin e tyre. Gjithnj deri sot prindrit pr s teprmi jan knaqur me at q fmijt po u ngjajn atyre me sjellje. Babai sht ndjer krenar q
20
OSHO
28 Mendja nuk mund e t mos sjell gjykime morale. Nse ushtron dhun mbi mendjen n kt kuptim, do ta bllokosh inteligjencn dhe ather mendja nuk do t mund t jet e lir. T prmbajturit nga gjykimi moral nuk sht dika q sht n domenin e mendjes. Vetm njeriu q arrin andej mendjes mund t jet i lir nga kjo; n rastet tjera ajo q shfaqet n mendjen tnde ajo sht fakt, qndrim i vlefshm, ajo sht shfaqje reale. fardo qndrimi q mendja cakton, fardo vendimi q sjell do t jet i ndotur me kushtzimet e saj, me parabindjet e saj kjo n t vrtet sht ajo q e ndrton gjykimin moral. Pr shembull, e sheh nj hajn. Sheh se dika ka vjedhur ajo sht fakt q nuk vihet n pyetje dhe krijon gjykimin mbi at se ai gjithsesi sht hajn, se hajnia sht dika e keqe. Kur e emrton ndonj njeri hajn, mendja jote thot: Ke t drejt, gjykimi yt sht i vlefshm. Por prse hajni prgjithsisht sht i keq? Dhe sht e keqja? Pse ai ka qen i shtrnguar t vjedh? Ai moment i hajnis sht i veuar nga t gjitha momentet tjera; n baz t nj momenti t veuar ti po krijon gjykimin
22
OSHO
Dhe fardo t pash me mendje t till, ajo sht vetm gjykim moral. 29 Ekzistenca sht nj, por manifestohet n miliona mnyra. Esenca q n at mnyr manifestohet sht e njjta. Nj pe hyjnor zgjatet npr t gjitha trajtat e krijimit. 30 Paraja sht fenomen i uditshm. Nse nuk ke para, ajo sht gj e thjesht nuk ke dhe pik aty probleme nuk ekzistojn. Por nse ke, ather me siguri problemet ekzistojn! Nj nga problemet m t mdha q krijon paraja sht ai q kurr nuk di se a je i dshirueshm ti apo sht e dshirueshme paraja jote. Ather e ke vshtir ta paramendosh se dikush t do ty e jo paran tnde. Kurse jeta mund t jet aq e thjesht. Ndrkaq, ajo q ka shkaktuar knaqsin e madhe, si pr shembull paraja, mundet prnjher t kthehet n vuajtje t madhe. Por kjo nuk sht produkt i paras, ve i mendjes. Paraja sht e dobishme, t poseduarit e paras nuk duhet t shkaktoj as ndjesi
24
OSHO
krahasim me njohjen e t fshehtave m t thella t jets tnde. 33 Thn esencialisht, ideja e krahasimit sht plotsisht e gabuar. do person sht unik sepse askush tjetr nuk sht si ai. Krahasimi do t mund t ishte i drejt vetm po qe se gjith personat ndrmjet veti do t ishin t njjt por kjo nuk sht kshtu. Madje as binjakt nuk jan plotsisht t njjt. Nuk sht e mundur t gjesh person q do t ishte identik me ty. S kndejmi, t krahasosh njerzit unikat do t thot t krijosh probleme t gjithmbarshme. 34 Nj nga gjrat m t vshtira, por edhe m e rndsishmja n jet sht ajo q t mos e ndajm jetn n gjra t mira dhe idiotike, q t mos e ndajm fare. T gjitha ato gjra jan pjes e s njjts trsi. E nevojshme sht t kemi vetm pak ndjesi pr humor. Pr mua, ndjesia pr humor sht shum e rndsishme q njeriu t jet trsor. far ka t keqe n gjrat e vogla, idiotike?
26
OSHO
bashkta pr t cilat mendja sht plotsisht e verbr. Mendja nuk mund t kuptoj at q sht jasht fjalve; ajo mund t kuptoj vetm at q sht linguistike, logjikisht e drejt. Ajo nuk ka kurrfar lidhjeje me ekzistencn, me jetn, me realitetin. E marr n vetvete mendja sht fiksion. Q njeriu t jetoj nuk nevojitet mendja, por i nevojitet zemra. Q t jetosh sa m plotsisht, fut m tepr zemr n jet. 36 Jeta sht rrjedh; ajo sht lum, zhvillim i pandrprer. Njerzit pr vetveten mendojn se jan statik. Por vetm gjsendet jan statike, vetm vdekja sht e pandryshueshme jeta sht ndryshim i pandrprer. M shum jet m shum ndryshim. Begatia e jets nnkupton ndryshimin e madh n do moment. 37 Askush nuk sht m i mir, askush nuk sht m i keq, askush nuk sht identik me dik tjetr. Secili sht unikat.
28
OSHO
39 Dgjueshmria sht e thjesht; mosdgjueshmria krkon nivel pak m t lart inteligjence. Cilido idiot qoft mund t jet i dgjueshm n t vrtet, vetm idioti edhe mund t jet i dgjueshm. Personi inteligjent shtron pyetje: Pse? Pse prej meje pritet ta bj kt? Dhe duke qen se i di shkaqet dhe pasojat e ksaj pritjeje, nuk dshiroj t marr pjes n t. Dhe kshtu ai bhet prgjegjs. 40 Plotsisht sht e pamundur q shenjtori t bhet horr por sht e mundur q horri t bhet shenjtor. 41 Njeriu akoma nuk sht i msuar q ta njoh bukurin e vetmis. Ai, n t vrtet, prher gjakon pr ndonj lidhshmri, t jet me dik me mikun, me baban, me gruan, me burrin, me fmijn... me dik. Ai ka themeluar shoqri, ai ka themeluar klube Klubi Lajons, Klubi Rotari. Ai ka themeluar parti politike, ideologjike. Ai ka themeluar religjione dhe kisha. Por qllimi
30
OSHO
shkakton t njjtn ndjesi t lndimit, t zbraztis t ciln duhet prmbushur. Veantia thjesht do t thot prmbushje. Ti je trsor; nuk t nevojitet askush me t prmbushur. Provo ta kuptosh qendrn tnde m t brendshme n t ciln prher je vetm, n t ciln prher ke qen vetm. N jet, n vdekje, kudo q t jesh, ti do t jesh i vetm. Por ajo sht aso prmbushje, dhe jo zbrazti, ajo sht aso plotnie dhe integriteti q t vrshon me t gjitha lngjet e jets, me gjith bukurin dhe bekimin e ekzistencs, saq prnjher ndjen veantin e cila do t eliminoj do dhembje nga zemra. Vrtet, ka me t vrshuar ritmi i ri i mblsis, i qetsis, i gzimit dhe lumturis s pamatur. Kjo ndrkaq, nuk do t thot se njeriu q sht i prqendruar n veantin e vet, q sht i integruar n vetvete, nuk mund t ket miq prkundrazi, vetm ai edhe mund t ket miq, sepse atij m asgj nuk i duhet, ai jep. Vetm ai q ka plot, vetm ai mund t jap. 43 T gjith ne jemi pjes e nj ekzistence. More cilindo q e lndojm, ne n t vrtet e lndojm vetveten n lojn e pafund t ekzis32
OSHO
n ty, ather sht vrtet e pamundur t jetosh. Pr t pasur ndjesi duhet gjithsesi t jesh i pasur n vetvete. N t vrtet, ekzistojn vetm dy mnyra. Ose jeton n harmoni me universin... dhe ather je i prmbushur, t gjitha lulet dhe t gjith yjet jan n ty dhe kjo sht prmbushje e vrtet. Ose nse nuk jeton n harmoni me universin e miliona njerz nuk jetojn ashtu ather e prjeton vetveten si me qen pleh. Lakmia thjesht tregon se ti thell n vetvete ndjen zbrazti dhe dshiron ta prmbushsh me fardo qoft; nuk sht me rndsi se far do t mund t ishte ajo. Po qe se vetm njher e kupton kt msim, nuk nevojitet t bsh asgj me lakmin. Duhet vetm t bsh dika q n bashksi t vish me prmbushje, dhe zbraztia e brendshme vetvetiu do t zhduket. 46 E tr e kaluara njerzore e ka festuar varfrin dhe e ka quajtur t barabart me t qenit shpirtror, gj q plotsisht sht e pakuptimt. T qenit shpirtror sht pasuria m e madhe q mund ti ndodh njeriut. Ajo n
34
OSHO
kt mjet n do pikpamje sht e keqe. Po qe se nuk ke para, ti je i nmur, e tr jeta jote sht e zbrazt. Dhe e tr jeta jote ather sht vetm prpjekje pr t ardhur gjer tek paraja n fardo mnyre. Nse, megjithat, ke para ai fakt nuk e ndryshon gjn esenciale ti dshiron m tepr dhe kjo nuk ka fund. M n fund, ti ke aq shum para megjithq ato nuk jan mjaft, ato kurr nuk jan mjaft pa marr parasysh se ato jan m shum se cilido q mund t ket saq z t ndjesh fajsi, shkaku se mjeti q ke grumbulluar, paraja, n t vrtet sht i shmtuar, johuman, i dhunshm. Ke eksploatuar njerz, ua ke pir gjakun, ke qen parazit. Duke iu falnderuar ksaj ti tash ke para, por e ke edhe gjith krimin t cilin e ke br pr ta grumbulluar at para. Kjo ndjenj fajsie formon dy lloje njerzish: nj lloj, t cilt japin donacione pr institucionet bamirse q t heqin qafe fajsin, dhe t tjert, t cilt kan ndjenj aq t fuqishme fajsie saq shkaku i saj ose menden ose vetvriten. E tr jeta e tyre, s andejmi, bhet vetm vuajtje. do frymmarrje bhet e rnd. E gjja m e uditshme n krejt kt sht ajo se ai ka punuar gjith jetn pr t mbledhur at para, meq shoqria e provokon dshirn, ambicien, pasurin dhe
36
OSHO
49 Un nuk konsideroj se lakmia sht ndonj lloj dshire. Ajo sht m par ndonj smundje ekzistenciale. Ti nuk je n harmoni me trsin; vetm harmonia me trsin mund t t bj t prmbushur. Sipas meje, lakmia nuk sht ndonj trajt dshire, prandaj ti nuk di far t bsh me t. Ti vetm vren zbraztin t ciln provon ta prmbushsh dhe shtron pyetjet: Pse un jam i zbrazt? Ndoshta pr at se kam humbur drejtimin? Kaher nuk shkoj n at drejtim, nuk jam n ekzistenc... Kjo sht arsyeja e zbraztis sime. Pr kt ji n ekzistenc, shko, ji afr me ekzistencn n qetsi dhe paqe, n meditim. Dhe nj dit do t vsh re se je aq i prmbushur, i strmbushur, i vrshuar nga gzimi, lumturia dhe prdllimi. Ke aq shum gjra t muara n vetvete saq mund tia japsh tr bots, e q kurr t mos mbetesh pa to. At dit, t parn her n jet, nuk ke pr t ndjer kurrfar lakmie pr paran, pr ushqimet, pr gjrat - pr fardo qoft. Ti do t jetosh natyrshm, e jo me lakmin t ciln nuk do t mund ta ushqesh, me plagn t ciln nuk do t mund ta shrosh, dhe fardo q do t kesh nevoj, do ta arrish pa problem.
38
OSHO
dhe ta konfirmoj vlern e vet. E tr jeta jon sht ashtu e strukturuar q t konsiderojm se po qe se askush nuk na pranon, ne jemi asgj, ne jemi t pavler. Puna t ciln e kryejm nuk sht shum e rndsishme, por s paku merr mirnjohje. Premisa e ktill e gjrave e bn jetn rrmuj. Puna jon duhet t merret e rndsishme, sepse prodhon gzim t brendshm. Ti duhet t punosh jo q puna jote t jet e pranuar, por q t knaqesh n kreativitetin tnd. Ti e do at pun shkaku i vet asaj. Po e punon at, sepse po e do at. Mos krko mirnjohje. Nse mirnjohja megjithat vjen, pranoje at i relaksuar. Nse nuk vjen, kurrgj kurrkujt. Kuptimi i puns tnde duhet t jet n vet punn. 52 Sikur do njeri ta msonte kt art t thjesht q ta doj punn e vet fardo q t jet, q t knaqet n t duke mos pritur kurrfar mirnjohjeje do t kishim bot shum m t bukur dhe shum m t lumtur; n rast t kundrt, bota do tju mbrthej n kurthin e jetess s mjer skamnore. Ajo q e punon nuk sht e mir shkaku se e do at pun, shkaku se e bn at prsosmrisht, por sht
40
OSHO
yt e jo sasia apo prhershmria e dikahi. N secilin ast t rrjedhs s ndryshueshme t ekzistencs do ta gjejm shprblimin ton personal. fardo q bjm, ta bjm at m s miri q mundemi, e jo me gjysm zemre. Nse nuk japim do gj prej vetes, asgj me vler nuk mund t bjm. N kt sht e tr fatkeqsia jon. 54 sht fakt i thjesht se do njeri sht unik dhe se ka individualitet t veant. Me kso qndrimi, ne n t vrtet hedhim posht iden se njeriu do t duhej t ishte ky apo ai, dhe e zvendsojm at me filozofin se njeriu sht i bukur more sido q t jet. Qndrimi do t duhej sht i gabuar, se kush jemi ne q tia imponojm ndonj duhet kujtdo qoft? Po qe se ekzistenca t ka pranuar t till si je, kush jam un q kt t mos e bj?! Prandaj, vetm ndrysho qndrimin dhe nj gj shum e thjesht n ast do t vij n horizontin tnd: Secili njeri sht unikat; secili njeri sht i till far sht, dhe duhet t jet i till far sht. Atij nuk i duhet t jet dikush tjetr pr t qen i pranuar; ai sht i pranuar prgjithmon. Un kt e quaj nderim t individu42
OSHO
e tyre sht ligj. Por thell n vetvete ata jan krijesa tejet inferiore. 58 Natyra sigurisht se nuk sht hierarki. Hierarkia sht loj mentale e njeriut, pasi q pa hierarki egoja nuk mund t ushqehet ajo vdes. N natyr, megjithat, secili merr shansin e vet, pjesn e vet t hapsirs dhe aty askush nuk sht kryesori. Askush nuk sht zotriu dhe askush nuk sht shrbtori. Natyra vepron gati si organizm unik n t cilin individualiteti nuk sht zhdukur, por n t ciln egoja nuk ka gjas q t zhvillohet; prandaj druri nuk ka ego, zogjt nuk kan ego. Shtazt more t cilitdo lloj, nuk kan ego. Pra, ky sht vetm problem i njeriut! 59 Privilegj i njeriut vetm privilegj i njeriut sht q t mbes vetm, q t qndroj i vetm kundruall gjith bots nse ndjen se e vrteta sht me t. Nse ti ndjen se ajo sht mnyr e cila t drgon n liri, prano cilndo form t prgjegjsis. Asnj prej atyre prgjegjsive nuk ka me t sjell dm. Secila prej tyre ka me
44
OSHO
do fmij vjen gjer tek njohja se ekzistojn dallime midis tij dhe prindrve t tij, problemi i vetm sht n at se ai frikohet ta vr n pah t drejtn e tij. More pr fardo q interesohet, ai do t duhej t ishte i veant. N pyetje sht vetm pak guxim i cili akoma nuk sht ndrydhur n fmijn, prkundr asaj se e tr shoqria sht e orientuar n at mnyr q madje edhe nj kualitet i till i mrekullueshm, si sht guximi tek fmija, t jet i gjykuar. Po qe se prindrit vrtet e duan fmijn e tyre, ata do ti ndihmojn t bhet i guximshm i guximshm madje edhe prball tyre. Ata do ti ndihmojn t jet i guximshm kundruall msuesve, kundruall shoqris, kundruall kujtdo qoft q provon tia asgjsoj individualitetin e tij. 62 Mbaje n mend! Kurr mos bj kompromis. Kompromisi sht n kundrshti absolute me vizionin tim t prgjithshm. Shikoji njerzit. Ata jan fatkqij shkaku se bjn kompromis n do situat dhe nuk mund tia falin vetvetes shkaku se jan t till. Ata e din se kan mundur t mbledhin guxim, por ata jan qyqe t verifikuara. Ata jan poshtru46
OSHO
pamundur ta robrosh. 64 Seksi sht fillimi i jets, kurse vdekja fundi i po s njjts jet; s andejmi, ato jan dy skajet e s njjts energji; dy polet e s njjts energji. Ato nuk mund e t mos jen t lidhura. Seksi me gjas sht vdekje n sekuenca, derisa vdekja seks n plotsi. Por, e padyshimt sht se po e njjta energji vepron n t dyja ant. 65 Pse nuk krijojm jet n t ciln seksi nuk do t jet prvoj e hidhur, nuk do t ket xhelozi, nuk do t ket dshtime; pse nuk krijojm jet n t ciln seksi do t bhej vetm argtim kurrgj m tepr se cilado loj, n kt rast, loj biologjike. Nse luan tenis, kjo nuk do t thot se gjith jetn duhet patjetr t luash tenis me t njjtin partner. Jeta do t duhej t ishte m argtuese sesa lojt e tenisit. Nevojitet vetm pak mirkuptim dhe dashuria nuk do t jet problem, e seksi nuk do t jet tabu.
48
OSHO
pikrisht ai q ve po bhet. Mos i ofroni direktiva, mos i ofroni ideale. Mos i flisni se far sht n rregull e far gabim lejojeni q ai vet at ta zbuloj prmes rrugs s prvojs personale. 69 Ideja e prgjithshme se fmijt jan pron e juaja sht e gabuar. Fmijt kan lindur nprmjet jush, por ata nuk jan pron e juaj. Ju keni tr t kaluarn, ata kan vetm ardhmrin. Ata nuk do t jetojn sipas kritereve tuaja. Sikur t jetonin sipas kritereve tuaja, ajo do t thoshte se nuk jetojn pothuajse fare. Ata dshirojn t jetojn sipas kritereve t tyre lirshm, me prgjegjsi, duke u sfiduar. 70 Kuptojeni njher se fmijt tuaj nuk ju prkasin juve; ata i prkasin ekzistencs kurse ju jeni vetm dalje. Dhe duhet ti jini falnderues ekzistencs q ju ka zgjedhur ju t jeni dalje pr disa fmij t mrekullueshm. Por ju nuk guxoni ta pengoni zhvillimin e tyre, mundsin e tyre. Ju nuk guxoni tua impononi vetveten.
50
OSHO
mjet pr t ardhur tek kjo, ather do t ket dhun; por fardo q duhet, ai duhet gjithsesi t jet i pari. Kjo sht kshtu tek shtazt, e kshtu sht edhe tek njerzit. Po prse ajo nervoz pr t qen i pari? Kjo on n konstatimin se vdekja sht qllimi i jets. 72 N harmoni me konstatimin tim mbi lindjen e mizoris mizoria zhduket vetm ather kur e ke njohjen se vdekja nuk ekziston. Kur e shijon pavdeksin n vete mizoria zhduket. Ather ajo nuk ka kuptim; ti ather nuk ke nevoj t nxitosh dhe tjert lirisht mund t jen prpara teje, sepse ato krijesa t shkreta nuk din se bota sht e pafundme, se jeta sht e pafund. E kur sht ashtu, ather nuk ka gjasa q dik ta lshosh t dal prpara teje; nse kjo nuk ndodh sot, do t ndodh nesr. Por nse ke kuptim t drejt, asgj nuk mund t t dal nga dora. 73 N realitet, nse luftojm n mes veti, nse jemi mizor dhe t dhunshm, mund t humbasim shumka, se i tr ai proces ka me t
52
OSHO
pafundm. Ata mund ta stolisin t kaluarn e tyre, mund ta bjn po aq t bukur sa ata dshirojn edhe pse kurr nuk kan jetuar n t; kur ajo e kaluar ka qen e tashmja, ata nuk kan qen aty. Ata jan vetm hije, vetm shprehje. Ata pandrprer kan nxituar, dhe derisa ashtu kan nxituar, kan par nj sr gjrash pr t cilat mendojn se jan vet jeta. N t kaluarn, vetm vdekja sht realitet, por jo edhe jeta. N t ardhmen, gjithashtu, vetm vdekja ka realitet, por jo edhe jeta. Pr ata q e kan huqur jetn n t kaluarn, si zvendsim pr at zbraztir automatikisht vihet n lvizje ndrra mbi ardhmrin. Ardhmria sht vetm projeksion i lindur nga e kaluara. fardo q njeriu t ket huqur n t kaluarn, ai shpreson se at do ta kompensoj n ardhmri; n mes t ktyre dy mosekzistencave ndodhet nj ast i vogl i ekzistencs vet JETA. 75 sht i rrnjosur mendimi se koha prbhet prej tri segmenteve s kaluars, s tashmes dhe s ardhmes; ndrkaq, ky mendim sht i gabuar. Koha prbhet vetm nga e
54
OSHO
Njher ke pr tu harmonizuar me jetn dhe asgj tjetr nuk ka me qen e rndsishme. Pr mua, jet sht krejt far ekziston. 77 Pr at q dshiron t jetoj e jo t mendoj mbi jetn; q dshiron t dashuroj, e jo t mendoj mbi dashurin; q dshiron t ekzistoj, e jo t filozofoj mbi ardhmrin pr t nuk ka alternativ prpos se ti pij lngjet e astit t tanishm. Piji n trsi, se ato nuk kan pr tu kthyer prsri. Ajo q njher ka shkuar, ka shkuar prgjithmon. 78 Jeta zgjatet gjat shtatdhjet, tetdhjet vjetve, kurse vdekja ndodh n nj sekond. Ajo sht aq e kondensuar saq nse e jeton jetn tnde vlefshmrisht, guximshm, do t jesh n gjendje t penetrosh n misterin e vdekjes. E misteri i vdekjes sht n at se ajo sht vetm mbules: nn t sht pavdeksia jote, jeta jote e amshueshme. 79 Un nuk mendoj shum mbi ardhmrin,
56
OSHO
hert apo von ke pr t rn n tok dhe ke pr tu thyer. Ti nuk mund t fluturosh. Kjo sht ajo q ndodh deri m sot: njeriu ka provuar ta ngrit vetveten mbi natyrn, q do t thot mbi vetveten. Por ai nuk mund t ndahet nga natyra. Njeriu ka aftsin, ka inteligjencn, ka lirin pr t hulumtuar dhe po qe se e hulumton natyrn n plotsi, ka pr tiu kthyer shtpis s vet. Natyra sht shtpia e njeriut. 82 Ky sht nj nga ligjet themelore t jets: krejt ajo q sht m e lartsuar ajo sht m e lndueshme. Rrnja e drurit sht shum e fort, por lulet e tij nuk jan. Lulet jan tejet t ndjeshme e mjaftueshme sht nj puhi pak m e fort dhe ato do t asgjsohen. E njjta vlen edhe pr vetdijen njerzore. Urrejtja sht shum e fort, por dashuria nuk sht. Dashuria sht mu si lulet leht i ndrydh ndonj gur apo i asgjson ndonj shtaz. Vlerat e larta t jets duhet t jen t mbrojtura. Vlerat e ulta e mbrojn vetveten. Gurit nuk i nevojitet mbrojtja, por vetm pak prtej tij
58
OSHO
85 Prvoja e orgazms gjithnj sht joseksuale. Madje edhe nse e arrin prmes seksit, ajo n vetvete nuk ka seksualitet. Kjo na e ofron iden se orgazma mund t arrihet edhe pa mjete seksuale, sepse ajo n vetvete sht joseksuale, ashtu q seksualiteti nuk sht detyrimisht mnyra e vetme pr t. More sido q t jet prvoja e par, prej saj duhet t nxirret prfundimi se mund t ekzistojn rrug t tjera pr t arritur tek orgazma pr at se seksi nuk sht pjes e domosdoshme e saj. N t nuk mbetet kurrfar ngjyre, kurrfar shenje e seksit. S kndejmi, duhet kuptuar si ajo ndodh dhe gjrat ather bhen m t qarta: n astin kur ndodh orgazma, koha ndalet, ti e harron kohn. Mendja jote ndalon, ti nuk mendon mbi asgj, ekziston vetm qetsia e pamatshme dhe vetdija e pamatshme. Secili q kalon npr kt eksperienc, e q e vshtron me kujdes, natyrshm ka pr t menduar n kt mnyr: Po qe se kto gjra do t mund t arriheshin pa seks vetdijshmria, pamendimsia, pakohsia ather gjendja orgazmike do t mund t arrihej edhe pa seks. E i ktill sht edhe koncepti im: ajo sht mnyr prmes s cils njeriu do t
60
OSHO
t ndryshme... vese, me siguri, dy ant e s njjts medalje. 89 Bota sht pikllim, bota sht mrzi. N zemrat e njerzve ka vuajtje t madhe. Por ti nuk duhet t jesh i piklluar shkaku i ksaj, sepse duke u br i piklluar ti iu bashkngjitesh, ashtu q vetm sa e rrit pikllimin. E kjo nuk sht ndihmes. Kjo sht si kur njerzit jan t smur: ti e provon smundjen e tyre, e ather edhe vet bhesh i smur. Ndrkaq, t kesh ndjenja pr smundjen e tyre do t thot t gjurmosh pr shkaktarin i cili ka prodhuar gjith vuajtjen dhe mrzin e tyre dhe tu ndihmosh ta eliminojn at shkaktar. N t njjtn koh, ti do t duhej t mbeteshe i lumtur pr aq sa kjo sht e mundur, sepse atyre do tu ndihmoj lumturia jote e jo pikllimi yt. Ti do t duhej t ishe plot gjallri, pr t mundur ata ta kuptojn se sht e mundur t jen t gjallrishm n kt bot t piklluar... 90 Zemrimi sht prher shenj dobsie.
62
OSHO
Ajo sht e vetmja strehimore, e vetmja mbrojtje, e vetmja siguri. S kndejmi, shtrohet vetm nj pyetje si ta prdorim trsin, gjithprfshirsen? fardo q ajo t jet, ta prdorim n mnyr t drejt. Fatkeqsia sht e madhe, rreziku sht i madh, por edhe momenti i volitshm sht po ashtu i madh. 92 Asnj mashtrim nuk mund t qndroj prball realitetit. Realiteti do ta shlyej hert apo von. 93 Roli i babait apo i nns sht i madh, sepse ata sjellin mysafirin e ri n bot i cili nuk di asgj, por i cili bart disa potenciale n vete. Po qe se potencialet e tij nuk zhvillohen, ai do t bhet fatkeq; asnj prind nuk mund as ta mendoj at q fmija i tij do t mbetet fatkeq. Ata ua dshirojn fmijve t tyre q t jen t lumtur dhe pikrisht n kt pik t menduarit e tyre sht gabim. Ata mendojn se nse fmija i tyre do t bhet mjek, nse do t bhet profesor, apo inx64
OSHO
Zemra jote sht n farefisni me ekzistencn, kurse koka jote sht n farefisni me bashksin shoqrore. 96 Kur je i mrzitur, kjo do t thot se je n gabim; kur je i gzuar, kjo do t thot se ske t shar. 97 Kur t them ji i hareshm, ji i lumtur, gzoju faktit q nuk je n situatn t jesh fatkeq dhe i mrzitur, un kam qllimin e caktuar tej ktyre. Qllimi sht n at q ti t bhesh shembull pr ata njerz t cilt n trsi kan harruar se jeta gjithashtu mund t jet GZIM. Prkundr gjith muzgut ti akoma mund t jesh i pangarkuar me t, akoma mund t vallzosh. Errsira nuk mund ta pengoj vallzimin tnd; ajo nuk do ta pengoj fuqin. Pr mua, kjo sht shrbtore e vrtet. 98 Mendja do t duhej t msohej t'i shrbej mendjes.
66
OSHO
donjher q njerzit t cilt bartin syze ti krkojn ato, kurse ato u qndrojn mbi hund. Ata madje harrojn se nuk mund t shohin pa syze, ndaj sillen dhe i krkojn, t bindur plotsisht se megjithat do ti shohin n ndonj vend. Po qe se i prdor syzet pr disa vite, pak nga pak ato bhen pjes jotja, ato bhen syt e tu. Ti pr to nuk mendon si pr t ndara nga ti. Kshtu do lloj syzesh mund tu jap ngjyrn e vet t veant gjrave q shikojn. Ti je ai vshtruesi tej syzeve ato nuk mund t shikojn t pavarura. Gjrat e jashtme nuk kan at ngjyr t ciln syzet e kan futur ndrmjet, por ti ngadal z t identifikohesh me syzet e tua... Mendja e njeriut sht po ashtu vetm nj instrument. Syzet qndrojn mbi kafk, derisa mendja ndodhet n kafk, ndaj nuk mund ta heqsh pr do dit. Pr kt bhesh shum i afrt me at prbrenda, ashtu q vjen gjer tek identifikimi. Pr kt, fardo q mendja t shoh ti mendon se sht realiteti. Por mendja nuk mund ta shoh realitetin; mendja mund ti shoh vetm paragjykimet e veta. Ajo mund t shoh projeksionet e veta t veanta t ekspozuara n billbordet e bots.
68
OSHO
e mir kur n pyetje sht ambicia, por mendja sht plotsisht e padobishme kur n pyetje sht dashuria. Paraja, lufta, gjakimi, ambicia ti nuk mund ta vsh dashurin n t njjtn kategori me to. Dashuria ka burim t veant n qenien tnde, aty ku nuk ka konflikte. 103 Arsimimi autentik nuk do ta strvit vetm mendjen tnde sepse mendja mundet me t ofruar vetm t ardhura t mira pr jet, por jo edhe jet t mir. Zemra, megjithat, nuk mund t t ofroj t ardhura t mjaftueshme pr jet, por mund t t jap jet t mir; nuk ka nevoj t bhet przgjedhje midis ktyre dyjave: shfrytzo mendjen pr at, kurse zemrn pr kt. 104 Njerzit religjioz dhe afarist, politikant dhe lufttart t gjith kta krkojn mendje t strvitur. Zemra mund t jet e shqetsuar, ajo dshiron t jet e shqetsuar. Nse je ushtar, dhe ke zemr, ti ather nuk do t mund ta vrassh armikun. N astin kur e merr pushkn me qllimin pr t vrar
70
OSHO
dika duhet br me bashksin. T gjith kta jan t brengosur me bashksin dhe pikrisht n kt pik ndodhet gabimi i tyre. Si un e shoh, utopia nuk sht dika q nuk do t mund t realizohej ajo sht dika q sht e realizueshme, por duhet shkuar gjer tek shkaku, e jo gjer tek simptoma. Ather kemi pr ta kuptuar se shkaku sht n individin, dhe jo n shoqrin. 106 Njeriu ka harruar ka ai vrtet sht. Ai sht br gati se i autohipnotizuar me idet e caktuara mbi vetveten dhe ato ide ai i bart gjat gjith jets s tij, duke mos kuptuar se ato ide nuk jan vet ai, por se ato jan vetm hija e tij. E nuk mund ti japsh kuptim hijes tnde. 107 Nuk ka nevoj pr kurrfar lufte, pr kurrfar beteje, xhelozie, urrejtje. Jeta sht aq e shkurtr, kurse dashuria aq e mueshme. Dhe kurdo q je n mundsi, mbushe jetn tnde me dashuri, me harmoni, me gzim; kurdo q je n mundsi, bj nga jeta poezi pr veten madje edhe nse e huq, vetm ti je prgjegjs
72
OSHO
vetm n miqsi. 109 Po qe se e krkon pikpamjen time t dashuris... ather m nuk do t ket fjal mbi dialektikn, mbi kundrshtit. Mashkulli dhe femra jan t ndryshm, por edhe komplementar. Mashkulli sht njra gjysm, femra tjetra. Vetm s bashku, n ndjenjn e thell t njjtsis, ata do t bjn q pr t parn her ta ndjejn plotsin, prsosmrin. 110 Evolucioni vepron prmes polariteteve. Pikrisht si ti q nuk mund t ecsh vetm n njrn kmb, porse t nevojiten dy, ashtu edhe ekzistencs i nevojiten polet e t kundrtave burri dhe gruaja, jeta dhe vdekja, dashuria dhe urrejtja pr t krijuar vrull; n t kundrtn krejt do t ishte e vdekur. Nga njra an kundrshtia t trheq, kurse nga ana tjetr bn q t ndjehesh i varur. Ndrkaq, askush nuk dshiron t jet i varur; prandaj, ekziston lufta e pandrprer n mesin e dashnorve. Ata provojn t dominojn njra pal mbi tjetrn. Ajo sht dashuri vetm pr nga emri, derisa esenca e asaj loje
74
OSHO
vetm sa flet mbi edukatn e gabuar. E ajo z fill ashtu q fmija, fmija i vogl, nuk guxon t doj, nuk guxon t thot asgj, nuk guxon t bj asgj, nuk guxon t ofroj asgj ai guxon vetm t fitoj. Prvoja e dashuris t fmijs s vogl sht te fitimi fitim nga nna, fitim nga babai, fitim nga vllezrit, motrat, fitim nga mysafirt, t huajt, por prher sht vetm fitimi. Kjo sht prvoja e tij e par, thellsisht e ngulitur n ndrdijen e tij se duhet vetm ta fitoj dashurin. Por problemet shfaqen shkaku i asaj se secili prej nesh ka qen fmij, dhe shkaku i asaj se secili ka nevoj t njjt pr ta fituar dashurin; e askush nuk ka lindur me kod tjetrfare. S kndejmi t gjith krkojn: Na jepni dashuri, e nuk ekziston ai q do ta jap, meq edhe personat tjer jan t edukuar n t njjtn mnyr. Prandaj njeriu do duhej t kthjellet dhe t bhet i vetdijshm se nj rast, si sht t lindurit, nuk guxon t mbetet gjendje vazhdimisht mbizotruese e mendjes s tij. N vend se t krkoj: M jepni dashuri, duhet t filloj t jap dashuri. Harrojeni fitimin, vetm jepni dhe un ju garantoj keni pr t fituar shum.
76
OSHO
Aq shum gjra jan t prfshira n xhelozi. 114 Rreziku do t duhej t ishte nj nga parimet kryesore t njeriut t vrtet. Kur sheh se gjrat kan ngecur, ti shkundi ato. 115 Ti je vetm turm, vetm shumsi. Nse shikon m sinqerisht, m thell n vetvete, ke pr t par atje shum njerz. T gjith ata koh pas kohe shtiren si ti, t aktrojn ty. Kur zemrohesh, pr shembull, personi i caktuar t posedon dhe t aktron ty. Kur dashuron, po ashtu, personi tjetr t posedon dhe aktron. Jo vetm se sht rrmuj n ty, rrmuj sht edhe n secilin prej atyre q vjen n kontakt me ty, sepse nuk do t mund t luaj loj zaresh. Secili prej tyre ather edhe vet bhet turm. Kshtu edhe n do lidhje dashurie, martes nuk lidhin dy persona, vese dy turma. Nga kjo lind lufta e madhe e cila zhvillohet pandrprer, shkaku se rrall ndodh krejt rastsisht q, ta zm, personit tnd t
78
OSHO
kualitet, kualitet i llojit t caktuar q rritet me dhnien, dhe vdes po qe se e mban. Nse je koprrac n dhnie, ajo vdes. Prandaj ji shkaprdar i vrtet, shpenzues pa mas! Mos u lodh me pyetjen se kujt po i jep. Vetm mendja koprrace e ka iden se do tu jap personave t caktuar me veti t caktuara. Ti nuk po e kupton se ke tepr shum, se je si re shiu. Reja e shiut nuk pyet se kah do ta lshoj shiun n shkmbinj, n kopshtie, oqeane kjo pr t nuk ka rndsi. Ajo dshiron t shkarkohet, dhe ajo shkarkes sht lehtsim i madh. Pr kt, e fshehta e par sht n at q t mos krkosh dashuri. Mos prit, duke menduar se ke me dhn nse dikush do ta krkoj por jepe! 118 Gjja m themelore t ciln do duhej mbajtur mend sht: kur t ndjehesh mir, kur je n disponim ekstatik, mos fillo t mendosh se ajo do t jet gjendje jotja e vazhdueshme. Jetoje at moment me gzim, sa m hareshm q sht e mundur, duke e ditur prsosmrisht mir se ai ka ardhur dhe se do t shkoj pikrisht si puhiza hyn n shtpin tnde, me gjith aromn dhe freskin
80
OSHO
Vetdija sht thjesht vetdije. Pasqyra sht pasqyr ajo nuk sht mashkullore, ajo nuk sht femrore, ajo thjesht pasqyron. Vetdija sht mu si pasqyra q pasqyron. Kurse meditimi i lejon pasqyrs tnde t pasqyroj, q thjesht ta pasqyroj mendjen n aksion, trupin n aksion. Ska rndsi se a sht ai trup mashkull apo femr, nuk sht me rndsi sesi mendja funksionon emocionalisht apo logjikisht. Sido q t jet, vetdija vetm duhet t kujdeset pr to. Ai kujdes, ajo vetdije, sht meditimi. 120 Ngadal, ngadal, gjithnj e m shum prqendrohu n vshtruesin. Do t vin ditt e do t vin nett, do t vin jett e do t vin vdekjet, do t vij suksesi, do t vij pasuksesi. Por po qe se je i prqendruar n vshtruesin meq ky sht realiteti i vetm n ty t gjitha kto jan fenomene kalimtare. S paku pr nj ast provo ta ndjesh kt q po flas: thjesht ji vshtrues. Mos u lidh pr asnj ast sepse sht i bukur dhe mos e hidh asnj ast sepse sht i mjer. Ndrprite ta bsh kt. Kt e ke br gjat shum jetve dhe akoma nuk ke pasur sukses n kt, dhe
82
OSHO
kurrfar paragjykimi kjo sht mnyr e shndosh pr tu njohur me realitetin. Ashtu do t zbulosh realitet plotsisht t ri. Zbulimi i dshirs s vrtet ka me t liruar nga shum marrzi, nga shum bestytni. Ajo do ta pastroj zemrn tnde prej fardo plehu q brezat e kan hedhur n ty. Smundjet barten nga brezi n brez; ti e trashgon gjith t kaluarn me t gjitha idet e saj t marra. Prndryshe, nuk do t ishin ndryshimet, nuk do t ishin krahasimet. E kur njher lirohesh prej krahasimit, ti je i leht, e tr qenia jote sht e leht. E humb gjith rndesn tnde. Bhesh aq i leht saq mund ti hapsh kraht e t fluturosh. 123 do gj shkon, por ti mbetesh ti je realiteti. E tra sht vetm ndrr: ka ndrra t mrekullueshme, ka ankthe. Por nuk ka rndsi se a kemi t bjm me ndrr t bukur apo me ankthin, i rndsishm sht ai q e sheh at ndrr. Ai vshtrues sht i vetmi realitet. Ai vshtrues sht dika absolutisht e prjetshme. Vetm pak qasje n t dhe gjith problemet e tua do t fillojn t zhduken, se do t shfaqet
84
OSHO
125 Hidhrimi e ushqen egon pr kt shohim aq shum njerz t mjer n bot. Pika e tyre themelore, qendrore sht egoja. 126 Pr ta kuptuar dashurin, s pari do t duhej t duash: vetm ather mund ta kuptosh dashurin. Miliona njerz vuajn; ata dshirojn t jen t dashur, por nuk din sesi t duan. Kurse dashuria nuk mund t ekzistoj si monolog; ajo sht dialog, nj dialog tejet harmonik. Nuk sjell knaqsi ajo q njerzit t japin, knaqsi sjell ajo q ti u jep njerzve. Nuk mund t jesh i knaqur q do t jesh lypsar, por se do t jesh perandor. Ti mund t japish aq shum, aq pashterueshm, saq sa m shum q jep, aq m e rafinuar, m e kulturuar, m aromatike bhet dashuria jote. 127 At ast kur e kupton se sht dashuria kur e prjeton se sht dashuria ti bhesh
86
OSHO
dhe q t dyt keni pr tiu ankuar njri-tjetrit se kjo nuk sht e drejt. Q nga fillimi, kemi pasur t bjm me dy lypsar t cilt lypin njri prej tjetrit, e q t dyt kan init e zbrazta prej lypsari. 128 Egoja sht robria m e madhe, i vetmi ferr pr t cilin un di. 129 Ata t cilt e kan zbuluar burimin e dashuris n vetvete, m nuk kan nevoj q t jen t dashur sepse ata do t japin dashuri. Ata do t duan vetm shkaku i asaj se dashuri kan edhe tepr mu si reja e shiut dshiron ta lshoj shiun, mu si lulja dshiron ta liroj aromn e saj, pa dshirn q fardo qoft t fitoj. Shprblimi pr dashurin sht n dhnien e dashuris, jo n marrjen e dashuris. Kurse ekzistojn edhe misteret e jets q, po qe se dikush me t drejt sht i shprblyer me at q ti doj t tjert, shum do ta don at, sepse, pasi q jan n kontakt me t, ngadal do t fillojn ta zbulojn at burim n
88
OSHO
dhn shoqria, dhe jo ekzistenca. Zemra sht e pandotur. Zemra sht ekzistenc e pastr, ndaj s andejmi ka mirkuptim. Shiko nga perspektiva e zemrs, dhe kundrshtit do t zn t shkrihen mu si akulli. 132 Po t them: pr t qen nj me universin, ti duhet t zhdukesh, dhe e lejon ekzistencn q t jet. Thjesht duhet t mungosh, q qenia t jet e pranishme n trsin e vet. Por, personi pr t cilin them se duhet t zhduket nuk sht ti i vrtet, ai sht vetm personaliteti yt; ajo sht vetm nj ide n ty. N realitet ti ve je nj me ekzistencn. Nuk mund t ekzistosh n kurrfar mnyre tjetr ti je ekzistenc. Por, personaliteti krijon mashtrimin dhe bn q t ndjehesh i ndar. Ti mund t supozosh se je i ndar ekzistenca ta jep lirin e plot, madje edhe q t jesh kundr saj. Ti mund t mendosh mbi veten si mbi entitetin e ndar, egon. E kjo sht pengesa q t pengon t shkrihesh me hapsirn q t rrethon n do moment.
90
OSHO
Sot sht dashuria e pranishme, nesr kushedi; ndoshta do t jet aty, ndoshta jo. Nuk je n mundsin q ta kontrollosh. Ajo sht ndodhi. Ti nuk mund t bsh asgj; nuk mund ta krijosh nse nuk sht e pranishme. Ose sht e pranishme ose nuk sht e pranishme ti ktu thjesht je i pandihm. Guri mund t jet i qndrueshm. Lulja nuk mundet. E dashuria nuk sht gur. Ajo sht lule, dhe at shum e veant. 135 Zemra sht tejkalim i dualiteteve. Zemra i sheh gjrat me dashamirsi, kurse dashuria sht vetia e saj e natyrshme jo dika t ciln do t duhej msuar. E kjo dashuri nuk e ka urrejtjen si moshatare t veten. 136 Ti mund ti tejkalosh dualitetet e vetive dashuri urrejtje. N kt ast, ato n jetn tnde shkojn dor pr dore. Ti e do t njjtin person t cilin njkohsisht edhe e urren, ndaj n mngjes aty sht urrejtja, kurse n mbrmje dashuria e kjo shkakton konfuzion t madh. Ti madje
92
OSHO
taj t nervozohej pse nuk ka muzik. Por, syt nuk jan t dedikuar pr dgjim, mu ashtu si vesht nuk jan t dedikuar pr shikim. Mendja sht shum afariste, mekanizm llogaribrs; ajo ska t bj asgj me dashurin. Dashuria do t ishte kaos, ajo do ti rregullonte t gjitha n t. Zemra nuk ka t bj asgj me punn ajo sht prher n pushim. Ajo mund t doj, dhe at t doj ashtu q dashuria e saj kurr mos t kthehet n urrejtje; ajo nuk ka helm t urrejtjes. T gjith e krkojn dashurin, por thjesht me instrument t gabuar: prandaj gjith ky pasukses n bot. Dhe shkall-shkall, shkall-shkall, pasi shohin se dashuria sjell vetm mrzi, njerzit mbyllen: Dashuria sht absurditet i plot. Ata krijojn mur t trash ndaj dashuris. Por, ata do ti huqin t gjitha gzimet e jets, do t huqin do gj q vlen... 139 Miqsia sht dashuria m e pastr. Ajo sht trajta m e lart e dashuris n t ciln asgj nuk krkohet, ska kushte, ku njeriu thjesht knaqet duke dhn. Ai edhe merr shum; por, kjo sht sekondare dhe ndodh vetm spontanisht.
94
OSHO
142 Metoda m e zakonshme e meditimit sht thjesht qndrimi i vshtruesit. Ka njqind e dymbdhjet mnyra meditimi, por t vshtruarit sht pjesa esenciale e gjith njqind e dymbdhjet metodave. Prandaj, sa m prket mua, vshtrimi sht metoda e vetme. Ato njqind e dymbdhjet metoda jan zbatim i ndryshm i t vshtruarit. Preokupimi esencial, vet fryma e meditimit, sht q t msosh sesi t vshtrosh. Ti e shikon drurin; ti je ktu, druri sht atje, po a nuk mund t kuptosh edhe dika? se derisa e shikon drurin, n ty ekziston vshtruesi i cili sheh se ti po e shikon drurin. Bota nuk sht e ndar vetm n objekt dhe subjekt. Ekziston dika q i tejkalon e kjo sht meditimi. 143 T jesh i pastreh do t thot t jesh i lir, ajo sht liria. Ajo do t thot se nuk ka ngujim, nuk je i lidhur me asgj nga jasht: domethn se nuk ke nevoj t marrsh ndonj ngrohtsi nga jasht, por se ngrohtsia jote sht n ty. Ti e ke burimin e asaj ngrohtsie; m shum se aq ty nuk t nevojitet. Prandaj,
96
OSHO
huaj n raport me burrin me t cilin ke jetuar, me gruan me t ciln ke jetuar. Madje edhe pasi q t keni mbijetuar s bashku pesdhjet vjet, ai thuajsim nuk sht zhdukur; prkundrazi, ai sht zgjuar. M pak keni qen t huaj ditn e par kur jeni takuar. 145 Koha ka kaluar dhe ju keni qen s bashku, jeni br gjithnj e m tepr t huaj pr njri-tjetrin, sepse gjithnj e m tepr e m tepr e keni njohur njri-tjetrin kurse tash fare nuk e kupton se kush sht ai personi tjetr. Sa m tepr q e ke njohur, aq m pak di pr t. Duket sikur sa m shum q e ke njohur dik, aq m i vetdijshm je br se padituria jote pr t sht absolute; nuk ka mnyr q ta shfuqizosh at. Fmijt e tu menduar ke se ata jan fmijt e tu, e nj dit ke pr ta zbuluar se ata nuk jan fmijt e tu. Ti ke qen vetm shtegu npr t cilin ata kan ardhur. Ata e kan jetn e tyre t veant - ata jan plotsisht t huaj. Ata nuk t prkasin. Ata do t gjejn rrugt e veta dhe jetn e vet. Kush sht me ty? Askush nuk sht me asknd. Ti je prher n turm, por vetm. E sht
98
OSHO
s vrtets, n zemrn e tij dika z t luaj. Zemra sht i vetmi argument i s vrtets. E ajo nuk mund ti dshmoj fjalt e vrteta. Zemra mund t dshmoj n mnyrn e vet t veant: nprmjet dashuris, nprmjet lojs, nprmjet muziks joverbalisht. Ajo flet, por nuk flet me gjuh dhe me logjik. 150 Koha sht gjithmon e pasigurt. Kjo sht problem me mendjen: mendja do siguri kurse koha sht gjithmon e pasigurt. Prandaj, kur mendja n koincidenc t plot gjen nj pjesz t siguris, ajo ndjehet e shtpis; e rrethon nj lloj qndrueshmrie iluzore. E prirur sht t harroj natyrn e vrtet t ekzistencs dhe jets: ajo z t jetoj n nj lloj bote nga ndrrat, e cila fillon t marr dukje t realitetit. Kjo ia knda mendjes, se mendja prher u friksohet ndryshimeve, nga arsyeja e thjesht se nuk di far do t sjell ndryshimi: mir apo keq. Nj gj sht e sigurt, se ndryshimi ka pr t fshir botn tnde t iluzioneve, pritjeve, ndrrave. Mendja sht mu si fmija i cili luan n bregun e detit, duke br kshtjella prej rre. Nj ast duket sikur pallati sht i kryer, por sht i br nga rra q zhbhet. N do
100
OSHO
Prandaj un n kt nuk shoh kurrfar problemi. Por, ti mund t shohsh se kjo nuk sht situat vetm e nj personi miliona njerz jetojn n kt mnyr. Ata i prmbahen disiplins, e pastaj bien n vshtirsi. Askush nuk ua imponon vshtirsit ato jan parimet e tyre personale. Po qe se i heqin qafe, ndjehen keq: po qe se u prmbahen, ather vuajn. Un po ta msoj bukur mnyrn joprincipele t jets, t jets inteligjente e cila ndryshon me do ndryshim rreth teje, po t msoj t mos kesh ndonj princip i cili do t pengonte t ndryshoheshe. Ji absolutisht joparimor dhe thjesht pasoje jetn, kshtu n jetn tnde nuk do t ket mrzi. 152 Do t duhej ti qronim hesapet me t kaluarn ajo ka qen plotsisht e smur. Njeriu ka jetuar jet tejet t smur, meq ka krijuar filozofi tepr t smur dhe tepr seriozisht i sht prmbajtur asaj. Do t duhej ti qronim hesapet me kt smundje more sado q duket e nderuar e sado q t jet e lasht dhe prsri zbulojm integritetin e njeriut. E kjo mund t bhet vetm kur me respekt
102
OSHO
lufton? aq t vogla, aq t parndsishme, saq do t turprohesh nse ndokush ka me t pyetur n kt mnyr. Thjesht hidhe iden se do gj duhet t prputhet; hidhe iden se do t vij gjer tek harmonia e plot se kto nuk jan gjra t mira. Sikur do gj t prputhej, do ti mrziteshit njri-tjetrit. Nse do gj sht harmonike, keni pr ta humbur gjith mblsin e marrdhnies. sht mir q gjrat nuk prputhen. sht mir q prher ekziston jazi, ashtu q gjithmon ka dika t hulumtohet, dika t kalohet, t ndrtohet ndonj ur. Gjith jett tona mund t jen hulumtime t mdha reciproke po qe se i pranojm dallimet, veantin bazike t do individi, dhe po qe se nga dashuria nuk bjm ndonj lloj robrie, vese miqsi. 155 Mendja mund t funksionoj vetm me t priturn, vetm me t diturn. Kur aty ka dika t papritur, ajo duhet t ndaloj. Kurse ndalimi i mendjes sht tingulli i nj dore q thur. Kjo sht heshtja.
104
OSHO
158 Kur njerzit flasin, ata dshirojn q at ta kthejn n mendim t tyre. Kjo sht si sprov pr t prhapur nj perandori subtile. Kur njerzit flasin, ata duan t t indoktrinojn, sepse secili q ka ndonj doktrin thell n vete friksohet se a sht ajo e vrtet apo jo. Mnyra e vetme sipas t cils mund t ndjej se ajo sht e vrtet sht nse mund t indoktrinojn shum njerz dhe n syt e tyre t shoh bindjen, ndryshimin. Ather e kan m leht, meq llogaria sht kjo: Po qe se kaq shum njerz gjejn kaq shum ngushllim n kt q po ua them un, duhet gjithsesi q aty t ket ndonj t vrtet. Njerzit u flasin t tjerve q vet t mund t besojn n at q thon. 159 Mund t ekzistojn dy lloje miqsish. Njra miqsi sht ajo ku ti je lypsar: t nevojitet dika nga tjetri q ti ndihmoj vetmis tnde. Personi tjetr sht po ashtu lypsar, ai e do t njjtn gj prej teje. Dhe natyrisht, dy lypsar nuk mund ti ndihmojn njritjetrit. S frikti ata vrejn se lmosha prej lypsari
106
OSHO
nia sht gzim i madh. 160 Njeriu sht i lindur si i pastreh (i pashtpi) dhe tr jetn mbetet i pastreh. Pranimi i ksaj t vrtete sjell transformim t madh. Ather m nuk gjurmon pas shtpis sepse shtpia sht dika atje, larg, dika q nuk je ti. E t gjith gjurmojn pas shtpis. Kur ta kuptosh iluzoritetin e shtpis, n vend se t gjurmosh pas saj, fillon t gjurmosh pas qenies e cila ka lindur si e pastreh, fati i s cils sht pastrehsia. Nuk ka mnyr q t krijohet shtpi. Dhe kjo sht e uditshme: at ast q e kupton se nuk ka mnyr q t krijosh shtpi, shtpi jotja bhet e tr ekzistenca. Ather, kudo t jesh, ti je n shtpi. 161 N botn e shprehive, e tra sht prsritje. N botn e vetdijes nuk ka prsritje. 162 N jet, krejt ka sht e rndsishme sht e pakuptimt.
108
OSHO
dshiron q kushdo qoft t dominoj mbi ty. Liria sht pikrisht ajo shije q ke kur je s paku paksa i zgjuar. 164 Liria sht lulzimi yt, lotosi yt q hapet n diellin e mngjesit. E derisa kjo nuk ndodh, nuk mund ta ndjesh knaqsin, prmbushjen, qetsin t ciln njeriu e ndjen kur vjen n shtpi. Kurse t gjith e bartin shtpin e vet n vetvete. Ti nuk sht e thn t shkosh askund; duhet ta ndrpressh t shkosh q t mund t mbetesh aty ku je, q t mund t mbetesh ai q je. Thjesht ji. Dhe n at qetsi t skajshme t qenies, t fshehura jan t gjitha t fshehtat e ekzistencs. 165 Mos krko shtpi, se nuk ka. Krko vetveten, se dikush i till ekziston! 166 Dashuria t ndihmon ta arrish vendin n t cilin besimi sht i mundur. Pa dashuri, besi110
OSHO
Mund t shohsh madje edhe gjurmt e kmbve t zogjve n qiell. Ata nuk ln kurrfar gjurmsh. Por, kur mendja pastrohet prej egos, e tr qenia bhet pasqyr aq e pastr saq madje edhe gjurmt e tilla shihen n t. Nj gj e di. Ekzistenca nuk ka qllim, dhe si pjes e ekzistencs un nuk mund t kem kurrfar qllimi. At ast q ke qllim, ti vetveten e shkput nga ekzistenca. Ather pika e vess provon t luftoj kundr oqeanit. E panevojshme sht ajo vuajtje, e pakuptimt ajo luft. 168 Me besimin nnkuptohet krejt far sht e bukur n dashuri. Besim sht ndoshta m e bukura fjal n gjuhn e njeriut. E besimi sht aq shum afr s vrtets saq, nse sht i plot, at ast besimi yt personal bhet e vrteta jote, zbulim, revolucion. 169 Dashuria sht e mrekullueshme, por e ndryshueshme. Ajo sht e mrekullueshme, por n t nuk mund t mbshtetesh. Sot sht ktu, nesr nuk sht m. Dashuria sht m e lngshme se besimi, m e natyrshme se bes112
OSHO
170 Vetm nj qenie e pavarur, plotsisht autonome q jeton n liri mund ta arrij prvojn e s vrtets. 171 Kur thua: T dua, ekziston rrymimi subtil i posesivitetit. Edhe nse nuk thuhet, nnkuptohet: Ti tash je pron imja askush tjetr nuk duhet t t donj. Kur sht n pyetje besimi, nuk kemi t bjm me posedimin e personit n t cilin ke besim. Prkundrazi, ti thua: T lutem, posedom. M shkatrro mua si ego. M ndihmo q t zhdukem dhe t shkrihem n ty ashtu q me ty t mos ket kurrfar kundrshtie. Dashuria sht konflikt i prhershm, luft. Dashuria krkon. T dua do t thot: Ti duhet t m duash mua. N t vrtet, t dua vetm pr at se dua q edhe ti t m duash mua. Kjo sht biznes i kulluar: s kndejmi edhe frika Nuk duhet t duash asknd tjetr, askush tjetr nuk duhet t t doj ty, sepse nuk dua q askush t marr pjes n dashurin time, ta ndaj dashurin time. Njeriu i pavetdijshm vazhdon t mendoj
114
OSHO
ka lidhje. N t vrtet, dashuria jote sht tejet e dyshimt, tejet e friksuar, prher vigjilente, duke vzhguar personin q do. Dashnort gati se jan br dedektiv. Ata spiunojn njri-tjetrin. Dashuria sht e mrekullueshme nse shfaqet si pjes e besimit, sepse besimi nuk mund t ekzistoj pa dashuri. 174 E vrteta sht se, kur thua T dua, ajo nuk sht dorzim, ajo nuk sht gatishmri pr tu zhdukur. Ajo nuk sht gatishmri pr tu drguar n hapsirat e panjohura e t pakuptueshme. Kur thua T dua, ti mbetesh identik me veten, e n at njjtsi ekziston vija e caktuar agresive. Por, kur thua: un po t besoj, ajo sht dorzim i thell, hapje, ndjeshmri, shpallje vetvetes dhe universit se: Madje edhe nse ai njeri m on n ferr, pr mua ajo sht n rregull. Nse ajo mua m duket si ferr, me siguri se nuk shoh mir. Ai nuk mund t m drgoj n ferr. Kur n pyetje sht besimi, gjithmon t metat do ti krkosh n vetvete. Kur n pyetje sht dashuria, gjithmon t metat do ti krkosh tek personi q dashuron.
116
OSHO
krkohet kurrfar qllimi q sht para teje, vese thjesht shikohet asti n t cilin je dhe n t cilin ndodh zhytja n pranin e vetdijes tnde - ky sht revolucioni i vetm, dhe religjioni i vetm, dhe vetm ktu sht devocioni. 178 Kjo jet e vogl q ke fituar mund t shndrrohet n parajs. Vet kjo tok sht lotosi-parajs. 179 Kjo tok sht nj trsi unike. Do t duhej t ishim krenar q ky sht planeti yn n kt gjithsi t pafundme, ku miliona sisteme diellore kan miliona e miliona planet... Planeti yn sht i vetmi q ka zhvilluar jo vetm jet, jo vetm vetdije, por madje ka prodhuar edhe lulzn e fundit t vetdijes tek njerzit si jan Gautam Buda, Lao Ce, Tilopi dhe shum t tjer. Do t duhej q t ishim krenar n planetin Tok. 180 Kur them se krejt prpos njeriut sht e
118
OSHO
kt krkim dhe gjetje ti je i lavdishm, ti je vet kurora e ekzistencs. 181 Mrzia sht vetm zgjedhje e njanshme. Ti zgjedh prvojn e dashuris, ndjenjn e ekstazs, por me at se zgjedh, ty t harron nj proces natyral. Ti do t rrokesh pr ato ndjenja kurse ato nuk jan t qndrueshme; ato jan pjes e rrots e cila sillet. Mu si dita e nata: po qe se e zgjedhim ditn, far mund t bjm q ti ikim nats? Nata ka pr t rn. Nata nuk sjell mrzi, por zgjedhja jote e dits prkundrejt nats sjell mrzi. do zgjedhje ka gjithsesi pr t prfunduar me gjendje mrzie. Mosekzistimi i zgjedhjes sht lumturi. Kurse mosekzistimi i zgjedhjes sht qndrimi Lre t rrjedh. Kjo do t thot se vjen dita, se vjen nata, vjen suksesi, vjen mossuksesi, vijn ditt e lavdis, vijn ditt e gjykimit e pasi q nuk ke zgjedhur asgj, krejt far vjen sht n rregull pr ty, ti gjithnj e ke super. Ngadal, ngadal ke pr t par sesi n ty rritet nj distanc: rrethi do t vazhdoj t sillet, por ti nuk je i zn n t. Pr ty nuk ka rndsi se a sht dit apo nat. Qendra jote
120
OSHO
183 Kur njher e pranon jetn n trsin e vet - jeta e prfshin edhe vdekjen vdekja ather nuk sht kundrvnie jets, por sht vetm shrbtor i saj, mu si sht i till edhe gjumi. Jeta jote sht e prjetshme ajo do t jet ktu prgjithmon dhe prgjithmon por trupi nuk sht i prjetshm; ai duhet t ndryshohet. Ai plaket, e ather sht m mir t kesh trup t ri, trajt t re, sesa q pas vetes ta bartim t vjetrin. Pr mua, njeriu q kupton, nuk do t ket kurrfar problemesh. Prndryshe vetm qartsi shikimit - dhe problemet zhdavariten. Qetsia e madhe ka mbetur n prapavij, qetsia e bukuris s madhe dhe e bekimit t madh. 184 E vrteta lndon m s teprmi. 185 Dituria e huazuar sht padituri. Prvoja e s vrtets nuk t bn t ditur, vese modest. Sa m tepr q e di (t vrtetn), aq m pak shpall se e di. At dit q t vrtetn prsosmrisht ke pr ta ditur, do t thuash:
122
OSHO
je e cila t bn t prkushtuar dhe t shenjt dhe e cila do gj q bn do ta transformoj n t njjtn gjendje n t ciln je ti. Ather gjithka q prek do t bhet e shenjt. fardo q bn, do t bhet e prkushtuar. 188 Krejt ka sht bukur, krejt ka ta prkujton t andejmen, do t krijoj n ty gjakim, gjakimin pr t cilin nuk do t mund t kuptosh se prse sht. Ti nuk e di objektin e tij, sepse n t vrtet, ai nuk ka lidhje me kurrfar objekti. Kur dgjon muzik t bukur, sodit perndimin e Diellit apo thjesht zogun n fluturim apo trndafilat e mrekullueshm, apo gjersa rri n qetsi, mund t ndjesh ndonj dhembje t mbl. Gjakon q t tretesh n at gjendje ndjenjash, q ajo t mos mbetet dukuri kalimtare e cila vjen dhe shkon, por dika q mbetet me ty, q mbetet vet ti. Po ajo muzik q dje ka qen e mbl, sot ndoshta nuk do t jet e mbl, nesr a pasnesr ndoshta do t bhet e mrzitshme. Prandaj nuk sht n pyetje muzika, vese dika tjetr q sht vu n lvizje n ty gjaki124
OSHO
vetm mprehje e inteligjencs, q nj dit t mund ta gjej t vrtetn personale. Dhe mbaje n mend, po qe se e vrteta nuk sht e jotja personale, ajo nuk sht e vrtet. Pr t qen e vrtet, ajo duhet t jet jotja personale, prvoj jotja nuk mund ta huazosh prej tjetrit. 191 Zoti mund t vdes, religjionet mund t zhduken, por religjioziteti sht dika q sht thurur n vet ekzistencn. Ai sht bukuria e perndimit Diellor, ai sht bukuria e zogut krahhapur. Ai sht bukuria e lotosit q mugullon. Ai ka krejt far sht e vrtet, krejt far sht e sinqert dhe burimore, krejt far sht plot dashuri dhe prdllim. Religjioziteti prmban krejt far t ngrit prpjet, q bn q t mos ndalesh aty ku je, vese prher ta prkujton se duhet t shkosh edhe shum m larg. do vend q ndalesh pr t pushuar sht vetm pushim pr t bujtur; n mngjes prsri e vazhdon pelegrinazhin. E ky sht pelegrinazh i amshuar. 192 Do t dshiroja q t gjith t bheshin
126
OSHO
- t ken nevoj t tjert. Nse pr ty ka nevoj dikush, ndjehesh i shprblyer. Por, nse pr ty ka nevoj mbar ekzistencs, ather lumturia jote nuk njeh kufij. E kjo ekzistenc ka nevoj si pr yllin m t madh, ashtu edhe pr fijen e vogl t barit: ktu nuk bhet fjal mbi pabarazin. Askush nuk mundet me t zvendsuar. Nse nuk je ktu, ekzistenca do t jet jo e plot dhe prher do t mbetet jo e plot kurr nuk ka pr t qen e plot. Kjo ndjesi se i nevojitesh ksaj trsie, ekzistencs gjigante i eliminon t gjitha mrzit e tua. Pr her t par ti ke ardhur n shtpi. 196 Prmes njerzimit evolucioni provon t mbrrij majn m t lart t vetdijes. Pak njerz e kan mbrritur: ata jan argument i mjaftueshm se secili mund ta mbrrij vetm pak angazhim, vetm pak sinqeritet, vetm pak hulumtim. Gjithka po t flet se mnyra n t ciln po jeton nuk sht e mjaftueshme, se gjrat q po i bn nuk jan e tra: se jeta jote toksore sht vetm siprfaqsore jeta jote e vrtet, n numrin m t madh t rasteve, mbetet e paprekur. Njerzit linden, jetojn dhe vdesin, e
128
OSHO
mnyrat e duhura. Kurse religjioni i vetm q ekziston sht arti i shndrrimit t mendjes s pavetdijshme n t vetdijshmen, ashtu q t mos e kesh dysin e s vetdijshmes dhe s pavetdijshmes, por e ke vetm nj dritn e pastr, vetdijen e pastr. E me vetdije t till, do gj sht hyjnore. 199 Prher ji i gatshm q t lvizsh nga e njohura kah e panjohura n t gjitha, n do prvoj. Kjo sht m mir madje edhe nse e panjohura tregohet m e keqe se e njohura nuk sht poenta aty. I rndsishm sht vetm ndryshimi yt prej s njohurs n t panjohurn, gatishmria jote q t kalosh prej asaj q njeh n t panjohurn. Kjo sht me vler tepr t madhe. Prher kije n mendje se e reja sht m e mir se e vjetra. Un them, madje edhe po qe se e vjetra sht e art, harroje. Zgjidhe t ren se a sht e art apo jo, kjo ska rndsi. E rndsishme sht zgjedhja jote; zgjedhja jote t msosh, zgjedhja jote t prjetosh, zgjedhja jote ti rash errsirs.
130
OSHO
202 Natyrisht, n bot nevojitet veprimi, e jo mosveprimi. Pr t arritur fardo suksesi, i nevojshm sht veprimi, e jo mosveprimi. Pr t gjitha ambiciet i nevojshm sht veprimi. Prandaj gjith bota shpejt sht prqendruar n aktivitet. Por, pjesa aktive do t krijoj tension; ajo do t krijoj agoni, vuajtje. Madje edhe po e arrite qllimin tnd, ke pr t par se nuk ke mbrritur asgj thjesht e ke harxhuar kohn tnde dhe energjin tnde. Pjesa aktive e mendjes tnde nuk mundet me t lejuar q t jesh n gjendje qetsie, relaksimi, t jesh n paqe, n shtpi. Pr mendjen aktive kjo nuk sht e mundur. Mendja jovepruese sht ajo q mundet me ta dhn shtpin n t ciln do t pushosh dhe ndjenjn e mrekullueshme se asgj nuk sht e thn t bhet; se je mir ashtu si je, se je ve n cak, se nuk duhet madje as t luash vendit. 203 Bota mund t vij tek harmonia po qe se meditimi prhapet kudo dhe njerzit bihen tek gjendja e vetdijes unike. Ky do t ishte dimen132
OSHO
tjetr ta fitosh. Gnjeshtra mund t fitosh me bollk gjithfar gnjeshtrash, t t gjitha trajtave dhe madhsive, fardo q i dshiron. Ato jan n dispozicion dhe t prgjigjen. Ti nuk sht e thn t harmonizohesh me to, ato i ke tamam. Kjo sht tepr leht; ato jan t bra pr ty, ato jan t sajuara pr ty. E vrteta sht gj krejtsisht tjetrfare. Ti duhet t prputhesh n t. E vrteta nuk di pr kompromise. Ti duhet t ndryshohesh n harmoni me t ti duhet t prjetosh transformim. 206 Njeriu me mendjen religjioze ka pr t qen religjioz n t gjitha veprimet e veta, n t gjitha marrdhniet, mendimet, ndjenjat. Atij nuk i duhet kisha apo sinagoga apo tempulli. I nevojitet qartsia e vizionit, qetsia e zemrs, prvoja e qenies s tij personale pasi q prvoja e qenies s tij ka pr ta br t vetdijshm pr at se e tr bota sht hyjnore; se gjithka q ekziston sht e ndar n nivele t ndryshme t evolucionit, por se edhe n at m t ultin ekziston potenciali i jets dhe potenciali i vetdijes.
134
OSHO
kjo sht skajshmria tjetr e meditimit. E arsyeja e ksaj sht se n artin burimor kan qen t rndsishme pauzat, e jo fjalt. Por, si koha ka kaluar, fjalt jan br m t rndsishme se pauzat. 209 Asnj njeri q ka qen meditativ nuk ka br kurr vetvrasje, kurr nuk sht mendur, nga arsyeja e thjesht se ai lviz kah baraspesha m e madhe, kah harmonia e brendshme m e madhe, dhe m n fund, kah harmonia absolute kjo sht harmonia e jo-mendjes. E ta mbrrish jo-mendjen do t thot ti arrish t gjitha. Nuk ka asgj m t lart se kjo, sepse kjo sht paqja, kjo sht qetsia, kjo sht lumturia. Jo-mendja sht devotshmri, ajo sht pavdeksi, ajo sht amshim. 210 Psikologjia perndimore akoma sorollatet rreth rrnjs. Ajo madje as nuk i ka ikur gjethet, lulet, frutat. Nuk bhet as fjal q ajo t kaloj n jo-mendje; ajo nuk ka qen n gjendje madje as ta vr re gjith mendjen. Kurse pa
136
OSHO
edhe t lirohemi nga fjala religjion. sht rregull themelore e shkencs se do t duhej shfrytzuar minimumin e hipotezave. Prandaj, pse ti prdorim dy fjal? e mjaftueshme sht vetm njra. E shkenc sht fjal e mrekullueshme; ajo do t thot t njohsh. T njohsh t tjert sht njri aspekt: t njohsh unin tnd sht aspekti i dyt: por shprehja t njohsh i mbulon q t dyja. 213 Po qe se je i gatshm t hapsh dyer t reja n qenien tnde, po qe se je i gatshm ta dgjosh zemrn, ather do gj q them sht aq e rndomt saq nuk ka nevoj t besosh n t, thjesht shkaku se nuk ka mnyr q n t t mos besosh. Kjo sht aq e thjesht saq nuk ka mnyr q t dyshosh n t. Prandaj jam kundr t besuarit, thjesht shkaku se nuk sht i nevojshm besimi pr krejt msimet e mia. Jam plotsisht pr dyshimin, sepse n msimet e mia t thjeshta nuk mund t dyshosh. 214 Kushtzimet tona nuk na lejojn t jemi t
138
OSHO
si... zemra ather sht e aft ti uditet edhe gjs m t imt n jet. Kurse njeriu q di pr ndjenjn e udis pr mua sht njeriu i vetm religjioz. Prmes udis ai e kupton se ekzistenca nuk sht vetm materie, se kshtu nuk mund as t jet. Pr t kjo nuk sht ndonj konstatim logjik, nuk sht besim, vese prvoj e vrtet. Nj prvoj e till e mrekullueshme, aq misterioze, aq e paarritshme tregon se n t ekziston nj inteligjenc e hatashme. Por, ekzistenca nuk sht dinake. Ajo sht tepr e thjesht, ajo sht e pafajsi. Prandaj, po qe se njeriu i ruan kto dy veti s bashku pafajsin dhe inteligjencn nuk i nevojitet asgj tjetr. Ato do ta drgojn tek caku i fundit i vetnjohjes. 216 Do t doja t t thosha se vetm nj gj vendos se kush sht msues i vrtet, e kjo sht se prania e tij mundet q befasisht t ngjall mendjen tnde t fjetur; ajo mund ta ndez at. Ajo mund t bj q t lulzosh n mijra lule, n nj ast t vetm. Ai ast bhet aq intensiv saq gati sht i barabart me amshimin. Kjo sht mnyra e vetme t kuptosh do gj tjetr sht e parndsishme.
140
OSHO
je aq qetsisht, aq heshturazi, pa kurrfar piptime. Nuk mund ta dgjosh madje as apritjen e hapave t vdekjes. Aty nuk mund t ket kurrfar kundrthniesh. E ata q din, e din ann tjetr se vdekja q vjen shndrrohet n trajta tjera jete. T gjitha dallimet i ka br njeriu. Ekzistenca sht pa dallime. Kur zm t mendojm mbi padallimsin, mbi nj realitet t vetm duke mos e ndar at n dualitete, dikotomi kryqi zhduket nga mendja jon. Askush nuk t ka kryqzuar; vet je prgjegjs, shkaku se mund ta heqsh kryqin nga vetja dhe gjith mendja jote mund t bhet unitet. 218 Mendimet jan surrogate t vetdijesimit. 219 Kjo sht dika q duhej mbajtur mend kurdo q prjeton dika pr t ciln nuk ekziston kundrshtia, ke ardhur n shtpi. Derisa ekzistojn kundrshtit, gjithmon do t jesh i plasaritur. Do t jesh vetm top futbolli n mes t atyre dy prvojave ngandonjher duke u ndier i lumtur, ngandonjher i mrzitur, por kurr nuk ke pr ta ditur
142
OSHO
Dashuria nuk sht shum e besueshme, por sht e dobishme. Shfrytzoje dhe kalo n besim. Por, as besimi gjithashtu nuk sht argument i qindprqindt. Tejkaloje at. Ather m nuk mund t rash: ather nuk ka mnyr pr tu kthyer. Ather ajo sht dika q i bashkohet amshimit. 222 N t andejmen e dashuris dhe besimit sht nj hapsir e cila nuk sht as objektive as subjektive, e cila thjesht sht aty. Ka shum gjra n ekzistenc t cilat nuk mund t emrtohen, kurse ato jan gjra t vrteta. Ajo q mund t emrtohet paraqet kualitet t ult t shtress s ult. Ajo e paemrtuara, hapsir e qet... ajo prmban dashuri, ajo prmban besim dhe dika edhe m shum. E ajo m shum sht aq e gjer. Por, ajo mund t vij vetm vet, ti nuk mund ti grahsh. 223 Ta prjetosh kt ast, njkohsisht do t thot edhe t prjetosh krejt far ka qen dhe
144
OSHO
sht e padukshme prandaj nuk dim se far prmban. Ajo prmban gjith t kaluarn; ajo prmban gjith t ardhshmen. Pr kt insistoj n kt q vijon: mos mendo mbi t shkuarn, mos mendo mbi t ardhmen. Thjesht ji n astin e tanishm dhe gjith e kaluara sht jotja, gjith e ardhmja sht jotja. 225 E panjohura prher pandrprer hyn n botn tnde t njohur dhe e shqetson. Por, ajo e shqetson vetm pr at se ti nuk e pret me mirseardhje. Nse mund ta prshndessh t panjohurn, dhe nse mund ta lsh t njohurn... Nse je i gatshm ta prshndessh t panjohurn, ti e di t fshehtn si t mbessh fitues n t gjitha disfatat dhe n gjith mossukseset. 226 Errsira ka qetsin dhe errsira ka thellsin. Errsira ka heshtjen dhe errsira merr gjith diturin tnde, merr krejt at q mendon se t ka takuar. Ajo t drgon absolutisht n t panjohurn dhe n misteriozen. Pr mua, errsira sht nj nga misteret
146
OSHO
u quajt meditim, mendja prsri prej tij bn nj qllim. Ather duhet ta arrish meditimin. Prandaj nuk ka dallim se a sht cak prndritja apo meditimi: qllimi mbetet, ardhmria mbetet dhe ato vazhdojn ta asgjsojn t tashmen. Mistikt t cilt pr her t par e kan ndrruar termin meditim n jo-mendje kan pasur vizion t hatashm. Tashm, jo-mendja nuk mund t bhet qllim. Mendja nuk mund t bj qllim prej saj. Kjo thjesht sht absurd si mendja mund t thot se qllim sht jo-mendja? Ajo thjesht do t thot se kjo nuk sht e mundur, mendja sht gjithka, nuk ekziston jo-mendja. Kjo ka qen strategjia q mos me tu lejua ta shndrrosh n qllim. Tepr pak njerz e kan kuptuar kt strategji; pr kt e kan quajtur jo-mendje q t pengohet mendja q prej saj t bj qllim. Prandaj - ji - gjithnj e m tepr e m tepr n gjendjen e jo-mendjes. Thjesht vazhdo t mnjanosh kujtimet, fantazin, ta pastrosh dhe ta kthjellosh astin e tanishm. Dhe ashtu si kjo do t shkoj duke u thelluar, ashtu si ti shkon duke u br gjith148
OSHO
tek e vrteta dhe rrenat e bukura, t cilat ju afrojn kah e vrteta. Por, sa i prket prcaktimit t tyre, q t dyja jan rrena. Por, ato rrena t bukura veprojn: s andejmi n njfar mnyre prmbajn shijen e s vrtets. 231 Lngu i vrtet i jets sht prbrenda teje. Mu n kt ast mund t kthehesh prbrenda vetes, t shikosh n vetvete. Nuk nevojitet kurrfar liturgjie, nuk nevojitet kurrfar lutjeje. Krejt far sht e nevojshme sht udhtimi i qet n qenien tnde personale. Un at e quaj meditim, pelegrinazh i qet n qenien tnde personale. E at ast kur e zbulon qendrn tnde, e ke zbuluar qendrn e gjith universit. 232 Ekstremisti sht prher egoist. 233 N momente t caktuara je m i vetdijshm; n momente t caktuara, m pak i vetdijshm. sht e mundur ta krijosh situ150
OSHO
bukur. Pr t vdekur n mnyr t admirueshme, n ekstaz, njeriu duhet ta prgatis gjith jetn e vet pr ekstaz, trazim, mahnitje. 238 Kur them se duhet t zhdukesh pr ta kuptuar at t skajshmen, nuk mendoj n ty; mendoj n at q ti sje. Mendoj n ty si ti mendon se je. Uni q njeh kur je nj me ekzistencn nuk sht uni yt i vjetr. Ai ka qen personi yt kurse ky individualiteti yt. At ta ka dhn shoqria, kurse ky sht natyr, realitet, dhurat e ekzistencs. 239 E vrteta nuk sht objekt t cilin do ta gjesh ndokund kur je i qet. E vrteta sht subjektiviteti yt. Thjesht provo ta kuptosh. Ti je ktu dhe bota sht ktu: krejt far ti sheh sht objekt, por ai q sheh sht subjekti. N qetsi, t gjitha objektet zhduken ti e ke gjith prjetsin dhe qetsin. Ajo sht plot vetdije; ajo sht plot prani; ajo sht plot me qenien tnde. Por, nuk ke pr t gjetur asgj t
152
OSHO
burimi dhe kjo sht pika n t ciln njeriu bhet i prndritur. 241 Prndritja thjesht sht njohje e qenies tnde, njohje e prjetsis s qenies tnde, njohje se m hert nuk ka pasur vdekje e as q ndonjher prap do t ket vdekje se vdekja sht e trilluar. T pamurit e qenies tnde n lakuriqsin e vet t skajshme, n bukurin e vet absolute, n madhshtin e vet, qetsin e vet, ekstazn e vet fjala prndritje prfshin t gjitha kto. Kur njher e shijon at lng, mendja fillon me t lshuar nga kthetrat e veta, sepse ke gjetur dika q pr nga kualiteti sht aq lart, aq prmbushs, knaqsi aq e madhe, saq mendja e ndjen se roli i saj ka prfunduar. Mendja duket e shmtuar, shkaku se t ka sjell vetm mrzi, brenga, shqetsim. Me far ajo ka kontribuar? Shtrngimi i saj lshon pe; ajo z t fshihet n hije dhe gradualisht zhduket. Ti vazhdon t jetosh, por jeta jote tash sht valvitse; e ajo q ke fituar si nusprodukt n at pauz t vogl t jo-mendjes vazhdon t rritet. Asaj rritjeje nuk i shihet fundi. Prndritja vetm fillon, ajo kurr nuk pr154
OSHO
245 N ty, nga koha n koh, ndodh ndrrimi i caktuar i personalitetit, prpiqu vetm ta vshtrosh kt, por mos u prziej me ato personalitete sepse ashtu do t krijosh konfuzion edhe m t madh, hutes edhe m t madhe. Vetm vshtro, se gjersa i vshtron gjith ato personalitete, ti bhesh i vetdijshm se ekziston gjithashtu edhe nj vshtrues, q nuk sht asnjri prej atyre personaliteteve, por q para tij t gjitha ata vijn dhe shkojn. Ai nuk sht asnjri prej atyre personaliteteve, pr at se ato nuk mund t vshtrohen n mes veti. Kjo sht tejet interesante dhe tejet thelbsore q nj personalitet nuk mund ta vshtroj tjetrin, sepse ata nuk e posedojn shpirtin. Ajo sht si veshja jote. Ti mund ta ndrrosh veshjen, por veshja jote nuk mund ta dij se sht ndrruar, se n vend t saj tash sht prdorur nj tjetr pjes e veshjes. Ti nuk je veshja, prandaj mund ta ndrrosh, ti nuk je personaliteti andaj mund t jesh i vetdijshm pr t gjitha ato personalitete t shumta. Kjo, po ashtu, e bn nj gj tepr t qart, se ekziston dika e pandryshueshme q e vshtron gjith kt loj t personaliteteve q ndrrohen n ty.
156
OSHO
shumica prej tyre lindin sepse kurr me to nuk jemi prballur, kurr me to nuk jemi konfrontuar; dhe kjo se me to nuk jemi prballur u jep energji. Frika prej tyre u jep energji, prher kur duam tu shmangemi i ushqejm me energji sepse ashtu iu dorzohemi. Dorzimi yt i vrtet u jep jet. Nse nuk dorzohesh, ato nuk mund t jetojn. Ti e ke burimin e energjis n vetvete. fardo q ndodh n jetn tnde, at e krkon energjia jote. Po qe se nuk e ndrpret at burim energjie kjo sht ajo q un, me fjal tjera, e quaj identifikim dhe po qe se nuk identifikohesh me ngjarjet, ato menjher vdesin, sepse nuk e posedojn energjin e tyre vetanake. Ai mos-identifikim sht ana tjetr e zgjimit. 248 Leht sht t arrish shprehin, vshtir sht ta arrish vetdijesimin por vetm n fillim. 249 Ne kurr nuk ajm kok pr rrnjn e dashuris, por gjithmon flasim pr lulet e saj. U flasim njerzve q t mos bhen t dhunshm, q t jen t ndjeshm, t dashur aq
158
OSHO
Zemra nuk ka kurrfar ideje mbi kohn. 251 Kupto se e kaluara dhe e ardhmja nuk ekzistojn. E vetmja q ke ai sht nj ast me t vrtet i vogl: ky ast. Ti nuk ke asnj ast tjetr. Ti prher e ke vetm nj ast n duart e tua, e ai sht aq i pavrejtshm dhe afatshkurtr saq do t ikn me vrap nse do t mendosh mbi t kaluarn dhe t ardhmen. E vet ai ast sht jeta dhe vet ai ast sht realiteti. 252 Politika sht smundje, dhe do t duhej trajtuar pikrisht ashtu. Ajo sht m e rrezikshme se kanceri; nse operacioni sht i domosdoshm, duhet br. Por, politika sht e ndyt n esencn e vet. Dhe duhet t jet e till sepse mijra njerz gjakojn, kan dshir t zjarrt t zn t njjtin pozicion ky. S kndejmi sht krejtsisht e natyrshme se ata do t luftojn, se do t vrasin, se do ti bjn t gjitha pr hir t saj. I tr programi yn mental sht i gabuar sepse jemi programuar pr t qen ambicioz e kjo sht ajo q e prbn esencn e politiks.
160
OSHO
254 Mashkulli ka provuar tia shkurtoj femrs lirin n t gjitha mnyrat e mundshme. Kjo sht politik; kjo nuk sht dashuri. Ti e do femrn, por nuk ia jep lirin. lloj dashurie sht ajo e cila friksohet ta jap lirin? Ti e ke mbyll n kafaz femrn si papagallin. Ti mund t thuash se e do papagallin, por nuk e kupton se ashtu je duke e var at. Ti ia ke suprimuar papagallit tnd gjith qiellin e tij, kurse ia ke dhn vetm kafazin. Kafazi mund t jet i ndrtuar nga ari, por madje edhe kafazi i art nuk mund t krahasohet me lirin t ciln papagalli e ka n qiell, ashtu q fluturon nga lisi n lis dhe e kndon kngn e tij por jo ashtu si ti do ta detyrosh t kndoj, por ashtu q ajo sht sipas natyrs s vet dhe sht shprehje autentike e tij. 255 Gjysma e njerzimit n secilin shtet, n secilin civilizim sht e shkatrruar si pasoj e politiks s familjes. Por kjo sht esenca e vet politiks. Kudo q ekziston nevoja pr t pasur pushtet mbi personin tjetr ajo sht politik. Pushteti sht prher politik, madje edhe
162
OSHO
tjert t jen t nnshtruar. Ti do t doje ta tredhje gjith njerzimin n mnyra t ndryshme dhe kjo tredhje sht esenca e politiks. 257 Njerzit e duan lirin por askush nuk e do prgjegjsin. Kurse liria dhe prgjegjsia shkojn s bashku dhe nuk mund t jen t ndara. 258 Pse brengosesh rreth asaj q t jesh i plqyer? Ka kuptim t brengosesh rreth saj vetm nse nuk e do punn tnde; vetm ather ajo e ka kuptimin e vet t plot, n t kundrtn kjo sht vetm surrogat. Ti e urren punn tnde, nuk e do, porse e kryen shkaku se ajo ka me t sjell mirnjohje; ti do t jesh i pranuar, do t jesh i muar. Por, n vend se t mendosh mbi kt, rishqyrtoje punn tnde. A e do pr ta punuar? Dhe kjo sht e tra. Nse nuk e do, ather ndrroje at. Prindrit, msuesit prher insistojn n at se duhet t jesh i pranuar, se duhet t jesh i plqyer. Kjo sht strategji tepr dinake q
164
OSHO
ndodh. Por po qe se inteligjenca sht kundr padjallzis, ather ajo sht thjesht ligsi dhe kurrgj tjetr: ajo n t vrtet edhe nuk sht inteligjenc. N astin kur iltrsia zhduket, shpirti i inteligjencs shkon dhe mbetet vetm krma. Ajo ather sht m mir t quhet, thjesht, intelekt. N kt mnyr ti mund t bhesh intelektual i madh, por kjo nuk ka me ta ndryshuar jetn dhe nuk ka me t hapur ndaj mistereve t ekzistencs. Ai mister sht i hapur vetm ndaj inteligjencs s fmijs. Dhe, n t vrtet, personi inteligjent e ruan fmijrin e vet, e jeton deri n frymn e fundit. Kurr nuk e l ajo udia t ciln fmija e ndjen duke shikuar zogjt, duke soditur lulet, qiellin... Inteligjenca, po ashtu, duhet t jet, n njfar mnyre, fmijrore. 260 Pak sht e pazakonshme ajo se e vrteta nuk sht demokratike. Mbi at se sht e vrteta nuk kan pr t vendosur votuesit n zgjedhje; n kt mnyr ne, prkundrazi, kurr nuk kishim pr t ardhur tek e vrteta. Njerzit do t votojn pr at q sht komode e gnjeshtra sht tepr komode, se ti nuk dshiron t investosh kurrfar mundi rreth
166
OSHO
262 Sa m tepr ndonj person futet m thell n brendsin e vet, ai do t jet m i pjekur. Kur arrin gjer tek vet qendra e qenies s vet, ai do t jet prsosmrisht i pjekur. Por, n at ast personaliteti zhduket, kurse mbetet prania; uni zhduket, mbetet vetm qetsia. Prvoja zhduket, mbetet mituria. Pr mua, pjekuri sht vetm emr tjetr pr realizimin. Ti mund ta arrish realizimin e mundsive t tua. Ato mund t bhen reale. Fara e ka prfunduar udhtimin e vet t gjat dhe ka lulzuar. Pjekuria sht aroma e lules. Ajo i jep bukuri t pafund individit. Ajo i jep inteligjenc, mundsin m t mpreht t inteligjencs. Ajo n njeriun, n individin krijon vetm dashuri. Veprimi i tij sht dashuri, mosveprimi i tij sht dashuri. Jeta e tij sht dashuri, vdekja e tij sht dashuri. Ai, n t vrtet, sht lule e dashuris. 263 Muzika bashkkohore e ka humbur magjin shkaku se e ka harruar qllimin e vet themelor. Ajo e ka harruar origjinn e vet. Ajo
168
OSHO
pasur qetsi, do t duhej t ishte n gjendjen e jo-mendjes. Mendja nuk mund t jet e qet. Ajo duhet pa ndalim t mendoj, t brengoset. Mendja punon si biikleta. Nse i sjell pedalet e saj, ajo sillet; n at moment q pushon s bri at, ke pr t rn posht. Mendja sht automjet n dy rrot, mu si biikleta; kurse t menduarit tnd sht sjellje e pandrprer e pedaleve. Madje nse ndonjher je vetm pak m i qet, ti menjher z t brengosesh: Prse jam i qet? E pastaj i bn t gjitha q t krijosh brengosje, mendueshmri, sepse mendja mund t ekzistoj vetm n nj mnyr n nxitim, prher n vrap pr dika, apo n ikje prej dikahi, por prher n nxitim. Pikrisht ai nxitim, ajo sht mendja. N astin kur ndalon, mendja zhduket. 267 N do mnyr ne provojm ta mnjanojm ndjenjn se jemi t vetmuar n ekzistenc. Nga kjo arsye ne sajojm t gjith llojet e titujve. Ndonj njeri, ta zm, merr nuse; e sht martesa tjetr prvese titull? Por prse? Sepse ata dshirojn ta zotrojn at vetmi dhe disi t ndrtojn ur. Por ura kurr nuk sht e ndrtuar; ata
170
OSHO
kalendarin; ai nuk di asgj pr minutat, ort, ditt, muajt. Ai ka jetuar n prjetsi, plotsisht i mbrojtur dhe i sigurt, pa kurrfar prgjegjsie. E ather, befas, ai gjendet n botn e panjohur, n t ciln sht i varur prej secilit , prej t tjerve. Dhe sht e natyrshme se ka pr t ndjer frik. Secili sht m i madh dhe m i fuqishm se ai, dhe ai nuk mund t jetoj pa ndihmn e huaj. Ai e di se sht i varur, se e ka humbur pavarsin e tij, lirin e tij. Nga kjo pikpamje, panciri mund t jet i domosdoshm; sigurisht edhe sht. Por kur rritesh, nse jo vetm je plakur, por edhe je pjekur rritur n pjekuri ti ke pr t par se far bart me vete. Shiko m mir dhe ke pr t par frik prapa saj. Krejt far sht n lidhje me frikn, personi i pjekur duhet vet ta zgjidh me vetveten. Ky sht tregues se sht pjekur. Vetm shiko t gjitha veprimet e tua, t gjitha besimet e tua dhe vrej se a jan ato t bazuara mbi realitetin, mbi prvojn, apo, megjithat, mbi frikn. E fardo qoft e themeluar mbi frikn, duhet t hidhet n kt ast, pa u menduar gjat. Ai sht panciri yt. 269 Pancirin tnd psikik askush nuk mund ta
172
OSHO
bj ai do t jet veprim i fuqis, i pushtetit, i besimit n vetvete nj ndjesi e pafund autoriteti. 271 At q duhet ta kuptosh gjithsesi sht ajo se ndokush mund t identifikohet me dika q, pr nga natyra e vet, nuk sht. N t vrtet tash ti je identifikuar me mendjen tnde. Ti mendon se je ajo. E pikrisht nga ky identifikim lind frika. Nse je identifikuar me mendjen, ather, natyrshm, po qe se ajo ndalet, edhe ti ke mbaruar, nuk ekziston m. Sepse, prve mendjes pr ty nuk ekziston asgj tjetr. Por realiteti sht pikrisht ai se ti nuk je mendja, ti je dika jasht mendjes; s kndejmi sht absolutisht e domosdoshme q mendja t ndalet, ashtu q pr her t par do t mund t kuptosh se ti nuk je mendja pr arsye se kur mendja ndalet, ti edhe m tutje mbetesh ktu. Mendja ka shkuar, por ti akoma je ktu dhe at me gzimin m t madh, me lavdin m t madhe, me shklqimin m t madh, me vetdijen m t madhe, me origjinalitetin m t madh.
174
OSHO
Ne jemi t krijuar njri pr tjetrin. Por nuk ekziston dika e till si t krijuar njri pr tjetrin. Ti vazhdon t projektosh edhe m shum fantazi n at njeri pavetdijshm. Ti krijon aurn e caktuar rreth atij njeriu, kurse ai at njsoj e krijon rreth teje. do gj duket sikur do t jet prrallore, sepse ti e ke br at prrallore, e ke thurur me ndrra, pavarsisht realitetit. Dhe t dy prpiqeni, n t gjitha mnyrat e mundshme, t mos ia rrezikoni njri-tjetrit ndrrimet. E ather gruaja sillet ashtu si burri i saj dshiron, kurse burri sillet ashtu si gruaja e tij dshiron. Por ti nuk mund ta bsh at m gjat se disa minuta apo, megjithat, disa or. Njher kur jeni kurorzuar, ti ke dshiruar t jetoni s bashku njzet e katr or n dit. Por kjo sht br barr e padurueshme, sepse m nuk mund t shtiresh se je ai q nuk je. Kur shteron imagjinata jote mbi burrin apo mbi gruan, edhe sa gjat do t mund t shtiresh? Hert apo von kjo ka me tu b barr, e pastaj do t fillosh t hakmerresh. Do ta shkatrrosh gjith at imagjinat t ciln burri yt e ka thurur rreth teje shkaku se nuk dshiron m t jesh e burgosur n t; ti dshiron t jesh e lir dhe t jesh vetm e vetvetes. E njjta situat sht me burrin; ai dshiron t jet i lir dhe ti prkas vetm vetvetes.
176
OSHO
kushtzim. E do personin e caktuar ashtu si sht. Nse nuk e do, kjo po ashtu nuk sht problem. Ai sht pr ty askush dhe asgj dhe prap nuk bhet fjal pr kushtzimin. Ai mund t bj fardo q t doj. Po qe se xhelozia zhduket dhe mbetet vetm dashuria, do t kesh dika t qndrueshme dhe t mueshme n jetn tnde. 275 Kur e ndan lumturin tnde me dik, mos krijo prej ksaj burg pr t tjert; vese thjesht jepe. Mos prit as q dikush me tu prkulur dhe falnderuar pr at se ti dika po jep mos prit kurrgj pr t, madje as falnderim. Ti jep shkaku se je i tejpasur, sepse dshiron me dhn. Po qe se dikush duhet t jet falnderues, ather je ti falnderues ndaj personit q dshiron ta pranoj dashurin tnde, i cili dshiron ta pranoj dhuratn tnde. Ai nuk t kushtzon, ai ta lejon t hapesh para tij. Dhe sa m shum q je n gjendje t ndash, sa m shum q je n gjendje t dhurosh, aq m shum ke. N kt mnyr kurr nuk ke pr tu varfruar, nuk ke pr t krijuar frik t re t ngjashme me at: Kam mundur t hup kt apo at. E vrteta sht,
178
OSHO
ushqen dhe e kultivon dashurin, lidhshmria do t zhduket vetvetiu. Dashuria dhe lidhshmria nuk jan e njjta gj; ato jan dy entitete t ndara, armiqsisht t orientuara njra kundrejt tjetrs. 278 Mbaje mend njher e prgjithmon rregulln themelore t jets: Nse e adhuron dik, bhu gati pr hakmarrjen e tij nj dit. 279 Ji i vetdijshm dhe mos lejo q kushdo qoft t manipuloj me ty, more sado qofshin qllimet e tij t mira. Do t duhej ta mbrosh vetveten prej aq shum njerzve qllimmir, bamirsve, t cilt pa ndalim t japin kshilla t jesh i ktill, t jesh i atill. Ti vetm dgjo dhe falnderoji. Ata nuk mendojn kurrgj keq por keq sht ajo q bjn. Dgjoje vetm zemrn tnde. Ajo sht msuesi yt i vetm. 280 Njerzit t gjykojn dhe ti i pranon gjykimet e tyre pa rezerv. Ti vuan shkaku i gjith atyre
180
OSHO
pikmbshtetje dhe zemra jote do t hapej pr akordin e vet t veant, kurse dashuria jote do t gufonte prej tij. 281 E vrteta sht gjithnj e pastr, lakuriqe, unike. Dhe kjo sht dika m s bukuri, sepse e vrteta sht esenca e vrtet e jets, e ekzistencs, e natyrs. Prpos njeriut, askush tjetr nuk gnjen. Gjembi i trndafilit nuk mund t gnjej. Ai di t lind trndafila; ai nuk mund t lind kumak ai nuk mund t mashtroj. Ai nuk sht i aft t jet dika tjetr prvese ai q sht. Prpos njeriut, e tr ekzistenca jeton n t vrtetn. E vrteta sht religjioni i gjith universit. At ast kur njeriu vendos t jet pjes e ekzistencs, e vrteta do t bhet edhe religjion i tij. Ky sht revolucioni m i madh i cili njeriut mund ti ndodh. Ky sht ast lavdie. 282 Ti nuk e sheh botn ashtu si ajo sht ti e sheh ashtu si ta imponon mendja jote. Gjra t ngjashme mund t pash anemban bots.
182
OSHO
283 Mendimi yn i zakonshm sht se intelektualt jan njerz inteligjent. Kjo nuk sht e vrtet. Intelektualt jetojn vetm nga fjalt e vdekura. Inteligjenca nuk guxon t veproj n t njjtn mnyr. Inteligjenca e hedh fjaln se fjala sht kufom dhe merr vetm vibrimin e gjall prej saj. Rruga e njeriut inteligjent sht rruga e zemrs, pr arsye se zemra nuk interesohet pr fjalt; ajo interesohet vetm pr lngun q vjen nga ena e fjals. Ajo nuk mbledh en, por e pi vetm lngun, kurse enn e hedh n pleh. 284 Pr mua, njeri religjioz nuk sht ai q sht prmbi natyrn, vese ai q sht i natyrshm n plotsi, n trsi, dhe i cili e hulumton natyrn n t gjitha dimensionet e saj, asgj duke mos ln t pahulumtuar. 285 Njeriu q jeton jet t natyrshme arrin vdekje t natyrshme. Vdekja e natyrshme sht kulmimi i jets e cila sht jetuar natyrshm, pa kurrfar
184
OSHO
prkujton vdekjen e tyre personale. Ata jan aq t prqendruar n imtsirat e tyre, kurse vdekja do t mbrrij; ata dshirojn ti mbajn voglsirat e tyre q t jen t punsuar me dika. Kjo u shrben si strehimore; ata nuk dshirojn t vdesin, s paku jo tash, ndoshta m von: Kur do t ndodh, do t shohim e bjm. Duke e pranuar vetveten n trsi, ti e pranon edhe vdekjen; ajo sht vetm pushim. Gjith ditn ti ke punuar, e kur ka ardhur nata, a dshiron t pushosh apo jo? Gjumi ditor t ka rinuar, t ka br prsri t aft t punosh m mir, m me efikasitet. E gjith lodhja sht zhdukur dhe ti je prsri i ri. Vdekja e bn t njjtn gj, vetm se n nivel m t thell ajo e ndrron trupin, sepse tashm trupi nuk mund t rinohet vetm me an t gjumit t zakonshm; ai sht br tepr i vjetr, i nevojitet ndryshimi m drastik, i nevojitet riprtritja e plot. Energjia jote jetsore krkon trajt t re. Vdekja sht thjesht vetm gjum me t cilin mundesh lehtsisht t kalosh n trajt t re. 287 Njeriu i cili jeton n frik prher frgllon n zemrn e vet. Ai sht prher n kufirin
186
OSHO
jo, a sht ajo e dobishme t bhet apo nuk sht. Kjo sht marrje e prgjegjsis mbi vete. 290 Gjithnj derisa nuk e mson t vrtetn mbi qensin tnde, kurr ske pr ta ndjer bekimin e madh t jetess. Kurr nuk do t jesh n gjendje t ndjesh sesi t vrshon gzimi i s vrtets reale t ekzistencs. Po qe se nuk e shijon t vrtetn, nuk do t kesh mundsi q t lidhesh me kt gjithsi gjigante q sht shtpia jote. Ajo ta ka dhn jetn, dhe ajo ka pritje t mdha prej teje - se do ta zhvillosh pikn e fundit t vetdijesimit, sepse prmes teje ekzistenca mund t bhet e vetdijshme. Nuk ka mnyr tjetr. 291 Intelekti sht mendim kurse vetdijesimi ka zbuluar gjendjen pa mendime, deri n at mas e qet saq madje as nj mendim nuk lviz pr t krijuar shqetsim. N kso qetsie ti shpall natyrn tnde t vrtet ajo sht e pafund si qielli. Kurse njohja e saj sht vrtet njohja e dikahi t mueshme; do gj tjetr q
188
189