Anda di halaman 1dari 13

Geomorfologia Aplicada

Infiltrao vs. Escoamento superficial


(fundamentos para eroses hdricas)

Eroses

diferentes agentes

gua vento ondas, etc...

Processo morfogentico

Regies tropicais (Brasil)

principal agente - gua

Intemperismo qumico Escoamento superficial difuso eroso laminar eroso linear eroso tubular

concentrado sub-superficial Movimentos de massa

Processo gravitacional
Influncia da gua Poro presso Resistncia ao cisalhamento

1. caminhos da gua solo/manto de alterao (???)

Ciclo hidrolgico (intercmbio entre os reservatrios da hidrosfera) Condensao Precipitao

Evaporao

Transpirao + Evaporao

= Evapotranspirao

Em que parte do ciclo esto os processos morfogenticos comandados pela gua?

Zona no-saturada

Superfcie fretica

Infiltrao Escoamento superficial Escoamento subterrneo

Zona saturada

infiltrao escoamentos superficial, subsuperficial, subterrneo, fluvial,... Intemperismo qumico eroses

todos esto interconectados

processos morfogenticos

infiltrao

(penetrao da gua no solo/manto de alterao) ao: fora da gravidade (atuao vertical)

fora capilar (atuao em todas as direes)

(Coelho Neto, 1995)

atrao entre as molculas molculas da fase lquida maior atrao entre si

todas as direes (molculas por todos os lados)

mantm a gua dentro de POROS PEQUENOS

superando a fora da gravidade

mas, POROS MAIORES a fora capilar torna-se negligencivel

a gua percola verticalmente


(Coelho Neto, 1995)

como fluxo livre gravitacional

infiltrao escoamentos superficial, subsuperficial, subterrneo, fluvial,... Intemperismo qumico eroses

todos esto interconectados

processos morfogenticos

infiltrao

(penetrao da gua no solo/manto de alterao)

controlada por: Precipitao (intensidade e frequncia)


Estrutura do solo/manto de alterao
(porosidade; permeabilidade)

(agregados; fendas/fissuras)

Declividade Cobertura do solo


(vegetao - floresta, campo, ...) (cultivo agrcola anual, perene, ...)

infiltrao

necessita espaos vazios interconectados porosidade permeabilidade

variam em funo do arranjo das partculas


textura...

...mas tambm estrutura.

(Coelho Neto, 1995)

infiltrao

origem da gua

precipitao meterica (chuva) (ciclo hidrolgico)

gua

atinge a superfcie

espaos vazios (poros saturados) 1os. poros a se saturar superficiais

infiltrao

(enquanto houver aporte de gua)

aps a precipitao
(antes e aps a chuva)
(encerrado o aporte de gua)

a gua percola a zona vadosa ( saturada)


(durante a chuva)

inverte o perfil de umidade

(antes e aps a chuva)

(durante a chuva)

ajuda a entender as curvas

Quantidade mxima de gua que um solo pode absorver

rpida reduo infiltrao continua

(Coelho Neto, 1995)

TESTE DE INFILTRAO

Infiltrmetro de anis concntricos

anis concntricos reduz a fora capilar

(antes e aps a chuva)

incio

fim

Parcela experimental Chuva artificial

(durante a chuva)

(Coelho Neto, 1995)

(Coelho Neto, 1995)

INFILTRAO CONSTANTE, mas ainda h infiltrao

excedente da precipitao e infiltrao

ESCOAMENTO SUPERFICIAL (fluxo superficial da chuva) escoa em superfcie at atingir o canal de drenagem

(Coelho Neto, 1995)

promove aumento da vazo

(Coelho Neto, 1995)

ESCOAMENTO SUBSUPERFICIAL ?? (fluxo subsuperficial da chuva)


(Coelho Neto, 1995)

Referncias Bsicas: BIGARELLA, J.J. Estrutura e origem das paisagens tropicais e subtropicais. 2 ed. Florianpolis: Ed. da UFSC, 2007. Vol. 3. COELHO NETO, A.L. Hidrologia de encosta na interface com a geomorfologia. In. GUERRA, A.J.T.; CUNHA, S.B. Geomorfologia: uma atualizao de bases e conceitos. 2. ed. Rio de Janeiro: Bertrand Brasil, 1995. Cap. 3, p. 93-148.

Anda mungkin juga menyukai