I. CONSIDERAES GERAIS Estrutura geral Camadas Mucosa Revestimento epitelial Barreira seletivamente permevel Transporte e digesto do alimento Absoro Produo de hormnios Lubrificao e proteo
Lmina prpria Macrfagos e clulas linfides - IgA Muscular da mucosa Submucosa Plexo de Meissner Camada muscular Camada muscular circular interna Camada muscular longitudinal externa Plexo de Auerbach OBS:Doena de Chagas e Diabetes Camada serosa ou adventcia Serosa Tecido conjuntivo frouxo revestido por epitlio pavimentoso simples (mesotlio) Peritnio visceral (reveste os rgos na cavidade abdominal) Peritnio parietal (reveste a parede da cav. abdominal) Adventcia Tecido conjuntivo sem mesotlio Tipos bsicos de mucosa
II.
Epitlio Tonsilas
Msculos constrictores e longitudinais ESFAGO Epitlio pavimentoso estratificado no queratinizado Glndulas Camada esofgicas da crdia (lmina prpria) e
esqueltico) Serosa (poro peritoneal) e adventcia OBS: Hrnia de hiato e Sndrome de Barrett
IV.
ESTMAGO
Consideraes gerais Regies: crdia, fundo, corpo, piloro Fossetas gstricas (mucosa gstrica) Epitlio colunar simples: clulas secretam muco alcalino (gua, glicoprotenas e lipdios) Fatores endgenos de agresso mucosa de
revestimento do estmago OBS: fatores exgenos de agresso Regies Crdia Glndulas tubulares simples ou ramificadas Fundo e corpo Glndulas tubulares ramificadas Regies das glndulas Istmo Colo Base Clulas das glndulas Clulas-tronco Clulas mucosas do colo Clulas oxnticas (parietais) - Secretam HCl e fator intrnseco. Clulas zimognicas (principais) - Grnulos (pepsinognio) no citoplasma. Clulas enteroendcrinas: gastrina, somatostatina, serotonina. Piloro Fossetas Clulas parietais gstricas mucosas, profundas e glndulas clulas Pilricas (simples ou ramificadas) enteroendcrinas,
V.
INTESTINO DELGADO
Membrana mucosa Epitlio cilndrico simples Pregas permanentes (vlvulas de kerckring) Vilosidades intestinais Glndulas intestinais (criptas) ou glndulas de Lieberkhun Glndulas intestinais (criptas) ou glndulas de Lieberkhun Clulas-tronco Clulas Absortivas Absoro de nutrientes Clulas caliciformes Proteo e lubrificao Clulas de Paneth: Clulas excrinas (lisozima) Clulas enteroendcrinas Clulas M (microfold) Lmina prpria serosa Lmina prpria Submucosa Glndulas de Brnner Placas de peyer Camada muscular Vasos e nervos Plexo mioetrico (de Auerbach) Plexo submucoso (de Meissner) Neurnios sensoriais e motores Inervao extrnseca: SNA VI. INTESTINO GROSSO
Tnias do colo: camada muscular externa Apndices epiplicos: camada serosa Colunas retais (de Morgagni)- regio anal Epitlio pavimentoso estratificado: prximo abertura anal Glndulas intestinais(criptas de Lieberkun) Clulas absortivas Clulas caliciformes Clulas-tronco Clulas enteroendcrinas
Consideraes gerais Veia porta (70-80%) Artria heptica Glndula excrina e endcrina Cpsula de Glisson
Funes Secreo da bile Manter a glicemia estvel Oxidao de cidos graxos Participao na sntese de colesterol, cidos
biliares e alguns lipdios Produo de protrombina e fibrinognio Armazenar lipdios, carboidratos e vitaminas Regenerao heptica - Importncia clnica
Aspectos citoplasma
histolgicos:
clulas 1 ou
polidricas, 2 ncleos
eosinoflico,
arredondados. Espaos porta Ductos VIII. biliares, vasos linfticos, nervos e vasos sangneos Sinusides hepticos Espao de Disse: espao subendotelial Clulas de Ito: armazenadoras de lipdios Clulas de Kupffer
PNCREAS
Cpsula delgada de tecido conjuntivo Poro excrina Ducto excretor e ducto intercalar Clulas centroacinares cino pancretico excrino clulas serosas Secreo de gua, ons e diversas proteinases, lipases, amilase, fosfolipase e nuclease. Hormnios que controlam a secreo pancretica: secretina e colecistoquinina.