1 SALASILAH BAHASA MELAYU (MUKADIMAH)

FILUM Definisi: Kelompok bahasa induk yang lama waktunya (5000 tahun ke atas). Kelompok: a. Bahasa melayu kuno b. Bahasa melayu klasik c. Bahasa melayu moden Filum Bahasa Austris :

FILUM AUSTRIS
RUMPUN AUSTROASIA RUMPUN AUSTRONESIA RUMPUN CINATIBET

2
Filum austris merupakan salah satu bahasa induk di dunia. Filum ini menguasai hampir separuh benua Asia dan terdiri daripada tiga rumpun, iaitu: a. Bahasa Austroasia yang terdiri daripada bahasa Khasi (di Annam), Nicobar Mon atau Peguan, Khmer, dan Munda. b. Bahasa Cina-Tibet yang terdiri daripasa bahasa Cina, Tibet, Burma, Siam, Annam dan lain-lain. c. Bahasa Austronesia yang terdiri daripada bahasa di Nusantara, Polinesia, Melanesia dan Mikronesia. RUMPUN Definisi: kelompok bahasa yang berusia antara 2,500-5,000 tahun. Bahasa Melayu berasal daripada rumpun Austronesia yang tergolong dalam filum Austris. KELUARGA Definisi: sekumpulan bahasa yang usianya kurang daripada 2500 tahun. Bahasa-bahasa Austronesia ini berasal daripada keluarga bahasa Austris. Bahasa Melayu tergolong dalam keluarga Bahasa Nusantara di bawah golongan Bahasa Sumatera. Bahasa yang memperlihatkan penyimpangan yang agak sedikit disebut sebagai bahasa yang sekeluarga iaitu bahasa yang tergolong dalam satu keluarga yang sama. Bahasa Melayu merupakan subkeluarga bagi keluarga Indonesia atau Sumatera. Bahasa Melayu mempunyai keluarga bahasa yang terbesar,terdiri daripada 200-3000 bahasa. Keluarga Nusantara kemudiannya menurunkan Bahasa Sumatera, dan 15 bahasa lain, antaranya Filipina, Jawa, Kalimantan, Sulawesi Selatan dan Ambon Timur.

SALASILAH KELUARGA (SECARA KESELURUHAN)

AUSTRONESIA Istilah Austronesia terhasil daripada kata austro (bahasa Latin) yang bermaksud selatan dan kata nesos (bahasa Yunani) yang bermaksud pulau. Konklusinya, bahasa Austronesia membawa maksud bahasa-bahasa di pulau-pulau selatan. Sebelum adanya istilah Austronesia, istilah yang digunakan ialah Melayu-Polinesia. Ada kalangan pengkaji yang membahagikan rumpun Austronesia kepada rumpun Austronesia Barat dan rumpun Austronesia Timur. Sesetengah pengkaji menamakan rumpun Austronesia Barat sebagai bahasa Hesperanesia manakala rumpun Austronesia Timur sebagai bahasa-bahasa Ocenesia. Rumpun Austronesia Barat melahirkan keluarga bahasa Nusantara atau bahasa Indonesia. Keluarga bahasa ini dapat dibahagikan kepada bahasa subkeluarga bahasa Indonesia Pusat dan subkeluarga Filipina-Formosa. KELOMPOK Kelompok Indonesia Pusat terdiri daripada Bahasa Melayu, bahasa-bahasa bumiputera di Sarawak (kecuali bahasa Bisaya), bahasa-bahasa di Kalimantan dan bahasa-bahasa di Kepulauan Indonesia. Kelompok Filipina-Formosa pula terdiri daripada bahasa-bahasa di Filipina, bahasa bumiputera di Sabah dan bahasa di Negara Brunei Darussalam (kecuali Bahasa Melayu dan bahasa Lun Dayeh) Secara umumnya, keluarga Nusantara atau Indonesia merupakan keluarga kelompok bahasa yang terbesar dengan kawasannya meliputi Formosa di utara Maluku di timur, Pulau Timor di selatan, dan Madagaskar di barat. AUSTRONESIA TIMUR Rumpun Austronesia Timur melahirkan tiga keluarga bahasa, iaitu bahasa Melanesia, Mikronesia dan Polinesia. MELANESIA Bahasa-bahasa yang termasuk dalam bahasa Melanesia ialah bahasa Kepulauan Fiji, New Caledonia, Irian, New Guinea dan Halmahera.

3
MIKRONESIA Keluarga Mikronesia pula meliputi bahasa-bahasa di kepulauan Marianna, Marshall, Carolina dan Gilbert. POLINESIA Keluarga bahasa Polinesia merangkumi bahasa-bahasa Hawaii, Tonga, Maori dan Kepulauan Easter.

KESIMPULAN
Daripada rajah salasilah bahasa, Bahasa Melayu tergolong dalam keluarga bahasa Nusantara. Bahasa Nusantara mempunyai jumlah bahasa yang paling banyak iaitu antara 200-300 bahasa. Bahasa Melayu merupakan satu daripada bahasa tersebut dan termasuk dalam subkeluarga Indonesia Pusat. Dalam subkeluarga Indonesia Pusat itu, Bahasa Melayu termasuk dalam golongan bahasa Sumatera, bersama-sama dengan bahasa Batak, Aceh, Minagkabau, Nias, Lampung dan Orang Laut. Daripada segi perkembangan Bahasa Melayu, para pengkaji biasanya membahagikan perkembangannya kepada empat peringkat perkembangan iaitu bahasa Melayu purba, Bahasa Melayu kuno, Bahasa Melayu klasik dan Bahasa Melayu moden. Mereka menganggap bahawa Bahasa Melayu moden yang digunakan pada masa ini merupakan perkembangan daripada bahasa Melayu klasik. Bhasa Melayu klasik pula berasal daripada Bahasa Melayu kuno manakala Bahasa Melayu kuno berasal daripada Bahasa Melayu purba. Walaubagaimanapun, anggapan itu disanggah oleh Asmah Haji Omar. Menurut beliau, Bahasa Melayu moden berasal daripada bahasa Melayu klasik dan bahasa Melayu klasik berasal daripada bahasa Melayu induk, bukan bahasa Melayu kuno.

HUJAH ASMAH HAJI OMAR

Kewujudan bahasa Melayu induk ini disebabkan terdapat perbezaan yang amat ketara antara bahasa Melayu kuno dengan bahasa Melayu klasik dan bahasa Melayu moden. Walaubagaimanapun, dapat disimpulkan bahawa bahasa Melayu moden pada masa ini berasal daripada bahasa Melayu purba, iaitu bentuk bahasa Melayu yang paling awal. Bahasa Melayu purba ini dipercayai bahawa dituturan oleh kelompok Melayu Deutro. Mereka menggunakan bahasa ini dalam bentuk lisan. Bahasa Melayu purba tidak wujud dalam bentuk tulisan. Namun, dengan pengaruh budaya Hindu yang dibawa oleh para pedagang dan penyebar agama Hindu kemudiannya, bahasa Melayu purba akhirnya berkembang menjadi bahasa Melayu Kuno dalam bentuk tulisan.