Anda di halaman 1dari 88

ico

Grujic, Radoslav M Kako se postupalo sa srpskim molbama na dvoru cesara avstrijskog

DR 303
678

^MFE

MATMUE GPnCKE
s:e=03" le.

3B0PHHK HCTOPHJCKHX AOKYMEHRTfl

.^^'C^-

ca aHo cc nociByiiaAO
^

cpiicHnivi ]viOA6ajAa

HA

Ji;BOPy

TVECAPA ABCTPHJCKOF

uim

iAtt

Pfiowa oawpttiapxa

JlpccHUja

111.

HapHOjcButia.

Oa

rpyjMTiA. PA;i,oej[ABA M.

y HOBOM CAA>'

HSilAH^E

MATHUE CPnCKE
1906.

x
imu
\\qa

<s

cpncKA.

CpncKe. MaTMii,a CpncKa je ;ipyuiTBo Koje MaTeppjajiHOM h yMHOM cnaroM noTiiOMajKe, pasBHJa H paciipocTHpe Kihi;a;eBHOCT h BeiuiaHy cpncKy, a thm nyTCM jlA iiojiHace iipocBCTy napo^ta cpiicitor (. 1. YcTaBa). MyiaHOM MftTMUie Cpncne Moace iiocTaxn CBaKH Cp6aH kojh y djiaraJHiiny MaTHqaHy iiojio5kh 100 Kp. oa je;i;HHiiyT hjih iiojiojKUBiuH 20 Kp. odBca^e ce, Ji^ he ocxajio y roAHiuitnM mccthii,aMa 3a H;i;yhe 4 ro^Hne nojio-i.HTu (. 3. YcTaBa).

MaTMue

HMa

ueji

;i,a

-^

MATHHHHA

mUM

1906.

yieronMC, mecT Kaara (kh.. 9 TaCana. H3Jia3H je;i,Ha KitHra o^ 7

235 240).

m
CsaKa ABa Mecei^a
;

II.

MaiMne Cpncne: Bpoj 14 h 15. BH3aHTajaH Cpfia" Bp. 16. Cayji", Tpare;i,HJa Jl,paryCTanojeBHlia. THHa J. MjiHJha Bp. 17. 4ocHTBJe 06pa;i.0BHA y XoiiOBy" ofl, TflxoMupa OcTojaisa. 360PHMK HCTopMJcmx AOKywieHaTa. Bp. 1. (Bp. 18. Kitara MaTBu,e CpiiCKe.) KaKO ce nocTynajio ea cpiiCKHM M0Ji6aMa Ba ^Bopy iiecapa aBCTpnjcKor iiocjie^ite ro;iHHe jKBBOTa iiaTpajapxa Apceaaja III. ^apHojeBHha. 0;i; Pa^ToaiaBa M. FpyjaliM. KtbMre 3a Hapo/\ Bp. 116. Pa3roBopH y^ioKOJiHi^a", 11. cacTaBBO "BoKa MaxajjioBHh. Bp. 117. ll3 KH>Bra cTapoCTaBHBX. IV. KpajB Bo;iHri". 0;i; CTCBana CpeMu,a. Bp. 118. BHnorpaj^apcTBo" III. 0;i; JoaaHa }KaBKOBaha. Bp. 119. Bp. 120. BpAO h yMy H epiiy" I. Oit IlaBJia ApiuHHOBa. tjobck", oji; M. A. JoBanoBaha. Kitare noji II. h IV. aKO ce Cam n uixaMnajy cbc, Be fee CBarjta nsjiasaxa y BaBe;ieiioM pejty aiH fee aiiaK bocbth aa

KfbMre

Oji Ct.

\
>

ce6a rope acraKHyTH Cpoj.

nPETDUTA HA
1.

UmMk
n;j;i:aiba

H3|AH)A,

^LianoBB jioSHBajy csa


O;;

MaTHyaaa. ^bm
cee

yiuraT^
KOJ<

iipBy 'lecTHuy MJiaHapaae


M3Jia3e Te ro^naae.

20

K.,

;to6Hfee

Kibare

2. ITpeTUJiaTHBua ^lodaBajy Jlexoniic, Kilhi e MarBi],e CpnCKe H KtLare 3a Bapo;T (6e3 KajieHj;apa) 3a 6 K. y HH03eMCTBy 3a 8 K. 3. PoK npeTiiJiaTB Hcraqe CBpmeTKOM Meceua Mitpxa. llocjie Tora poKu (a a pamije) npo;i,ajy ce noje.ii;BHe Kitare MaxHTHBa H.3;i,aiba no uena, Koja je 03na4ena aa Kopai],aMa.

hRVATS

,^K \ JriAAVI HaVATSKOi

^-^
ivrbHiti

maTHUE CPnCKE
e.:e=ot is.

3B0PHHK HCTOPHJCKHX
I.

ilOKYMEHflTfi

HaHo

ce

socnyoaAo ca
HA
;i;BOpy

cpucHnjiit jvioA6ajna

tiecapa abctphjckof

liocAeAR>c

lOAURC pSoifia

Qaifipttjapxa

ApccHUja

lit.

KapHOjcSutia.

Oa

PA^OCIABA

M. FP.VJMIU.

HOBOM CA^y

H3ilAH=>E

MATHUE CPOCKE
19015.

XX A R
^^^

y^^^
)/

1974

''/fFHY Of

303

HOBM CAA
FIITAMIIAPIUA CPIICKK K1I>IIVKAPK lil'AT.KM.
I'JOO.

IlOlloi'.IlTiA

llpoiujie ro^iiHe
.jtaHxa

6aBH0 can ce hcko Bpeaie y Beqy.

lIpiijaTeJBCKa npe^tycpexjbHBOCT rocii. rcHepajia

hhtch-

A. 'idyKHha, Bpe^tHorn poAO.i.y6HBor Hamer KHHHeBTe HHKa, ;to6poTa IfceroseEKcejieHUHJe r. *eji;i.MapmajijiaJT-

BoJHOBHka, ynpaBHTCJba 6eiKor ;a[BopcKor paTHor apxHBa, ;i,ajia mh je MoryknocT, ;i.a y TaMomiteM paTHOM apxHBy iioTpaaHM ii0Tpe6He mh iio;i,aTKe 3a j^aBHO BeK iipe^tyacTH pa;i,: 0 pa;ty namux Hapo^tHOnji.

HRHTa Em.

upKBCHiix ca5opa no;i, ABCTpo-yrapcKOM". Tom iipHJiiiKOM, TpaavcKn noTpe6HH mii MaxepHJaji, ciyuaJHo mh AO^e AO pyKy H je;i;aH a>acii,HKy.i, y komc, nope;t ooHJiHe rpai^e 3a npBH Ham nsoopHH caoop y Kpyme;j,o.iy 1708. r. H H>eroBO ;a;o6a, HaHt>ox h na jejuij Tajny HH<i>opMaHHJy hecapy JocH*y I., cBaKano oji, Kap;^HHaJIa h npn-

Maca YrapcKC rpoi>a KojiOHHka, a na ony SHaMCHHTy npeji,CTaBKy naxpHJapxa ApccHHJa III. HapHojcBHha oa Mapxa 1706. r., Kojy je r. /I,p. Pa;i;oHnh He^aBHO, y JIcTonncy MaxHue CpncKC, no jcahom. hc cacBHM hotnyHOM, npeHHcy, y ne;iHHH na jaBHOCT hshco. no cbomc J/lH<i>opMaHHJa Ta oji; BCJiHKor je sna^aja oho Ko.iOHHk 6ho ;io6a cKopo je y ca^pHiajy. Kap;tHHaji HajynjinBHHJa .ih^ihoct na ;i.Bopy. ILeroBa ce peq n nocjie

kojhm oh oeuie npHCHn npnjaxe.T,, cnymajia h nonixoBajia a HCxopHJcKa <iaKxa chh .;[eoHOJi;iOB naM, ;ia je uiap Joch* I. Ka3yjy n OBOM npn.iiHKOM, y rjiaBHOM, oain no OBOJ HHi>opMau,nJH Kap;tHHaji0B0J uocxynno, y o^roBopy cbomc naxpnjapxy Apcennjy III. na noMeHyxy H>eroBy npe^^xaBKy. ()xy;a; naM ca;iipHaj xe nn^opManHJe h Sana ne-

CMpxH

.leono.Ti;i,a

I.,

CBar;ta paji.o

o6nqHO jacHy CBeiMOCT na iinTaite: KaKO ce na oeuKOM o npaBocjiaBHOM? jtBopy, OHora ;to6a, yonke mhcjiiijio

cpncKOM Hapo;i,y ii o H>eroBiiM npHBUJiernjaMa, Koje cy My yseK caMO chjiom OKOJiHOCxn H3;i,aBaHe n qyBane oiuie! Hanepa mh je, ;i;a OBjte HsneceM noTnyn ca,np/Kaj
xe BaacHe iiH<i>opMaii;HJe, xe jijpmmM 3a noxpe^Ho. ;i;a yje;i.HO iicxaKHCM n hckc oaBHiije MOMenxe h3 xora;i,oC)a, KOJH cxoje y xecHoj sesn, KaKO ca nocxaHKOM, xaKO h ca ;i;ajbOM cy;!,6HH0M noMenyxe M0Ji6e iiaxpHJapxoBe.

Tieeap Jleoiiojijt I. aaKjionno je o^ih o. Maja 1705. roji;., y cpe^ Bpjio xeniKHx npujiHKa no ABcxpo-YrapcKy, jep ycxanaK Ma^apa cbg je BHine oximao Maxa. ILera

Anton Mayer, Die letzten Habsburger, Wien 1880 cxp. 145 n Kora IlaxpHJapx cpncKH Apcennje III. ^apnojeBnli, Kao h npaBor nacxnpa je, poAOjf>y6a,'cpncKa jiiyiua xyxo
I.

je Hac:ieji,Ho cim Joch*

(Dr.

;i,.)

ce H>eroBOM Hapo;i;y H3;i,aHe, a KpB.iby xeuiKo sacjiyatHBane, npHBHjrernje nenonixyjy, nero Kpae n 6p;i.pnM okom Moxpno je, ji;a My ce ne oMamie npesHpy
6ojiejia,

mxo

HH

jejiaH sro^tan xpenyxaK, y komc 6h ca ycnexoM morao saMOJiHXH hecapa ii ocxa.ie spxoBne BJiacxn y ^tpaiaBM, xe Hx, xaKO pefen, chjiom okojihocxh npHCHJinxn, ;iia no-

BJiacxnne Hapo;i,He yxBp;i;e h Hajcxpoatnje 3a6paHe, CBHMa H CBaKOMe, BpeJ^axH cpncKH napojii h rasnxn H>eroBa
KOJiH

npasa. CBe;ton,H xora cy naM mhofh eKcneji;Hx npoxo^BopcKor PaxHor CaBCxa, ^BopcKe KoMope, Tajne Il,apcKe n YrapcKe KaHn;ejiapHJe, xe joni caqyEann cnncw

xoMC no 6eqKHM n nemxancKHM apxHBHMa, Kojn naM jacHO .noKasyjy o^ihhcko cxapaae naxpnjapxa Apcennja o Hapoji.y CBOMC y ono npexeniKO Ao6a nanier no-

jiHxnqKO-pejiHrH03H0T atHBOxa nojt ABCxpo-YrapcKOM. Ila xaKO ra Bn;i,HMO h o;i,Max no CMpxn n;apa J[eono.i;j,a
I.,

rjne

ynoxpe6jLaBa

srojiian

xpenyxaK, n ca moji6om, y

HMC

Hapoji.a cpncKor, o6patia ce hobom napy JocH<i>y 3a I., sauixHxy npHBH.iernja, o5e}iaBajyfeH sa xo itapy CBaKy HOMok npoxHB cbhx ;a;ymMaHa H,eroBHX 3eMa.i,a.


ji.o5pe paxHHKe, xe seh 24. 1706. <l>e6pyapa y Be^y iiOTniicyje ynas, kojhm naxpiijapxy cpiiCKOM ApceHiijy, xe cbcm cpncKOM Kjmpy n Hapo;i,y, noxBp^yje cee o;i, iiOKOJHor i;apa Jleono-Ti^a h3jtaHC npiiBioemje, Kao h cbg mh.iocxii n cjiooojte, Koje

HOBii

uap Tpe5a Cp6e,

ji,o

xajna

Y/KHBaxy

(OBcpoB.

jiaxHHCKii

npennc y Mh-

xpori.-IlaxpHJap. ApxHBy y KapjiOBiin ex 1706 6p. 81). xaKO, 3ancxa, i^ap je iioxiiiicao ynas, ii3;i;ao sanoBCcx, ajiH KaKBa yxexa Hapojty cpncKOM o;i, xora, Kaji; xo CBe ocxa;i.e ii onex caMO na naniipy BaiiOBCAHnnH h KOMop-

IIOACXpeKaBaHH pilMCKlIM iipBOCBeuixeHiilUiMa, CBemxeHiimiMa h jeaynxaMa, micy ce Ha xe Hajioie MHoro o6a3iipajiH, jep cy 3HajiH, ;i,a iix 3a xo He caMo ^a Hehe HHKaKOBa Kaana cxiihn, nero ;i,a ke MOiK;i.a joui H Harpa^eHii 6pixh; ji,o6pe ciyre jiouihx rocno;iapa, snajie cy jioopo, mxa ce cbc n3a CBaKor cinqHor yKasa n 3anoBecxH Kpwje TaKO cy cpiiCKe npHBii.iernje n ;i,a.fce Kpaene, cpnCKa npasa laHxCHa n noxiiCKPiBana. HapoA ce na mhoriiM MecxHMa noueo oynnxw, a napo^nxo y ,,Majioj BjianiKoj" y CiaBOHnjii n Apa;i,cKOM Kpajy (Ekch. Pax. ^B. CaBexa, Beq ex 1706. IV. 6p. 177 n npox. 224, xe per. np. ;I,b. P. C. B. ex 1706. 11. op. 374 ii H III, 6p. 51 H 81). ^Bop, ocexHBUiH onacHOCX, onex Mopa ;i;a ooeKaBa, a 3anoBe;iiHHi;nMa h ;^py^HM mmoBHHu,HMa o36hji>ho Ha.Tia>Ke, ;ta HapoA cpncKH Bnme ne ii3a3HBajy, Hero mxnxe n nonyinxajy My (OBcpoB. npeHHC y M. II. A. K. ex 1706, op. 8'2).
tIHHOBHIII],II,

CKII

xo

IlaxpHJapx ApceHHJe III. hojuhocho je ;i.Bopy ;i,o6a, Bek hckojihro nyxa, xy>K6e n MOJiGe CBOJe

}i,o

napo;i,He. y KOJiiMa je, npeina npnjiHKaMa, peI>ao BaHxHHJe HOBpe;i,e Hapo^nnx HpnBHJieiiija; ho na xo cy Mecxa oOnqno yseK jioJiasHjin caMO O'Op0^1. HaJBHoier Ma:iHH ojiroBopn. y ohKhm npxaMa, qecxo Bpjio HejacHHM

cbc

x'XHJiOM

HHcaHH;

ajiH,

.leKa

xhm noBpe;i,aMa
xaKO

oxyjt

HHKa;i,

HHJe 6njio, jep KaKO naJBHuie Bjiacxn,


jioxq[HH.eHH,

h>hxobh

HMajH cy yBCK npe^i, o^nMa cbojhm ii3BecaH hha, kojh je no Cpoe o;i, sp.io cyA^OHocHor yoopaa^-eHH


SHaqaja

imao

oiixn.

OHa no3HaTa

ACBiiaa
:

aBCTpnjcK(?

,,faciam HuiiMai)apnMa deiiule (*atliolieain" gariam captivam, postea mendicam, dnjia je ynoTpe6.i,aBaHa cBarji,a, Kaji ro;i. cy to caManpH.TiHKe ;i,oiiycTHJie, ii npcMa epncKOM napojiy iiojt AbCTpo-yrapcKOM. A pasyne ce, jia ce na cBCMy tomb pajtHJio TaJHMM II iipenpejiieHHM naqnHOM. 3aT0 je iiaxpujapx ApcenHJe III. ^JapHojeBiik --

nojiHTHKe, ;to6a Tora, iipeMa

^iiM je JI.0O110
iipuBiiJieriija

o;i.

oji,

napa JocH<i>a 1. iioTBpjty Hapoji,Hiix 24. (I>e6pyapa 170G. xe BH;i,eo, icaKO je


ii.

H y ifcoj onex cbc y onhiiM ii;pxaMa, noxiixao o^Max caM .mmio (Bii;iiii: saBpinexaK II[-Ker ;i;ejia no^ii I. iipiijiOHieiie

noj^ueo ABopy onmiipiio,. y iTOceoHHM xa^KaMa. ca^piKaj cbhx Hapo;i.y iiSAaniix npHBHJiernja, hobhx iioxpeSa, xe snaxHiiJHx iioBpe^a^

Mo.i5e iiaxpujapxoBe)

Ha;i,Pi,

;i,a

aiixiiBan

ke ncxo xaKo HspH'iHo


jacaH oji,roBop
Kpaj
ji.o5iixh.

iia

cBaivy

xauKy
;i,a

110-

Cxapn
xime Beh
xe OH
II

po;iiOJBy6nBH naxpnjapx jipiKao je.

he

ce-

je;i,nOM

ymmnxn cbhm
ocxaBiixii,

sjioyiioxpeOaMa^

jep Kao mxo ca>t Miipy bcih: Bek cmo ;iiOinjiii ;i;o s^Bajaita n cxiia nac je, iiixo xaKO qecxo MopaMO Bame BejHwancxBO ji,a yaiieMiipyjeMO(saBpmexaK xaqKe 24. Il-or o;i,eji. iiaxp. Mo.iue oji.
Hapo;i

na

Mapxa 1706 Cbh cy


caM
oji.

r.)."
H3rjie;iin,
;i.a

iiaxpiijapx ApceHiije III. Hiije-

ceoe, no CBOJoj bojbh h naMexH, xy BasKHy npe;i,n ABOpy yiipaBHO. Bnke, no cboj iipiiiiaiiHcao cxaBKy xo .iiimi, jta je yqniLeHO no jtoroBopy na nsBecnoM Bek pannje ojipncanoM soopy napojiinnx npBana onoia ;i,o6a cjinqno, Kao mxo je yqnifceHO n 18. Jyna 1G9U r. y Beorpa;ty (X M. C. kh,. 184 cxp. 89). II xaji.a je

napo;!;,

3aje;iH0

naxpiijapxoM, ;ii0Heo BaKJbyuaK, ajiHJe-

M0.ii6y caMO naxpnjapx noxnncao, ;ioiihm iiynoMok BJian neKn npncyxHir ji.Hnii Hcanjn IdaKOBnky noxnncame

aacxynHiiim napo^tnn. 3a xaKOBO cy^eite


ca;tpH?aja

;taje

naM ocnoBa,
caivie

nope;i.

caMor

o;i,hochhx

xa^iaKa

npe;i,cxaBKe,
;i;a

xa OK0.1HOCX, mxo cy na

;i,Bopy

;ipaajin,

join 11 cy caM0>

bojlc
Hapo;i;He,
;i.ouhm

iioje;i.iiHe

triikc

iijjaBii

napaa
:

ocTajie,

;ta

cy To6oae. Kao iuto ce

iiH4>opMaTop,

rpo*

Ko-iOHnh, iispaaiaBa, cano .,CMemHii saxxeBii B.ia;i.nKe Ilcanje 'JoaKOBHiia, jcoaa nopoA 'nuje oe.mcTuo^ ^a xaKO
lUTa xpa/Kii (^HH*op. Ha Tsm. 3. Il-or o;tc.)." HaJBHiiie iiaK ysepaBa nac o tomc caM CBcqaHH ojuroBop napcB. y KOM ce iispiiqHO Kaaie: noinTO cmo mhjiocthbo pacy;i,H.iH

pa3yMHe

xiienncKoiia ApccHHJa
n.jejHeua^
C'zoernig-.

cnoMenyTor naxpiijapxa ^lapHOJeBnka u CTajiema cpncKoea uau ujiwpcKOza uapo/ia ....

M0Ji6e

ii

Ap-

nejioea
iBiijiir

Ethiiographie

der
72)."

Oesterreichischeii

3Io-

narchie

III.

Beila^-en cxp.

Taj 36op Hapo;^HH Mopao je o;i,p/KaH ohxh Haj;i,a.T>e no^exKOM <l>e6pyapa 170(3 ro;i., jep je M0.i6a iiaxpiijapxoBa Bek SI. Mapxa 6njia y pyKaMa PaxHora CaBexa. a npe xora jom y pynaMa ii.apa JocH*a I.. Kojii je. no
CBOJ iipujiHun
jl&o

CBOJoj

xaJHOJ

iipcBO^ta Ha xoMe nac ynepaBa KpaxaK ca;ip/Kaj jeji.Hor jloHHca /I,BopcKor PaxHor Canexa ^BopcKOJ KoMopn 0^ ^). Mapxa h. r... y perncxpaxypH PaxHor Canexa y

yqiiHuxH Biime

npeniica

^BopcKoj oahocho

KaHij,ejiapiijn.

.laxHHCKii.

Beqy

(ex

1706.

III.

6p.

177).

xo, ji,SLj[,e ce hoshxhbho H3Becxn, us saBpmexKa Ill-feer o;tceKa naxpnjapxoBe MO.iOe, j;a je oh npajcM 4>e6pyapa n.in nouexKOM Mapxa na.Tiaano ce y Be^iy n a jh^ho CBOjy H Hapo;iiHy iipcACxaBKy ;i;Bopy nojineo
:

Ys

MOHi^a je Hcxo xaKO jih^ho h o;i,.iyKy napcKy ojt, 24. <I>e6pyapa n. r. npnMiro, xe He3a;i.0B0JLaH c ojtjyKOM y KOM je ona H3;[i,aHa o^Max hohobo no^neo HOBy, Beh y HanpcA na 36opy cnpeM.i,eHy, M0Ji6y CBOJy n napojiHy.

lloMCHyxHM ;i.onHCOM ofl, 9. Mapxa 170(5 r. Paxnn CaBCx ii3Becxno je ^BopcKy KoMopy o xoj 3HaMeHnxoj Mo.ion naxppijapxoBoj 3a noxBp;i.y cbhx npwBH.iernja n noBBao je. jia, ce ca rpo*OBHMa UIxapeMGeproM h KIjihKOM. 3anoBe;iHnM renepajiHMa y CjiaBOHHJn ii na Thcii. HOcaBexyje, KaKo 6h ce naxpnjapxy moxjio Ha;tOKHa;i,Hxii, no npaBy xpeker, o;i;y3exo My ^oopo Ce^yj, xe o Hcn.xaxn,

o;i,HOCHO

3HJe

iipcKO

eKBimajieHTy, HCHcnjiakeHe My ;i.o ca;i.a nenH3Hocy 1 (^000 *op. HCTO ;to5a 6Hke, ;iia je caM u,ap, jih^ho iijih CBOJe KaimejiapHJe, npennc M0Ji6e naTpnjapxoBe

H KapjtMHajiy
roBO
II,epHHr

rpoi>y MHniJbeifce.

KojiOHwhy jtocTaBHO,
ETHorpa<i>HJii

xpa^ekn

H>e-

CBOJoj

xHJe Ha CTp. 100

iioMeHyxe iipe;i,CTaBKe iiaxpHJapxoBe r. 1706 JyHii 16; a no H>eMy IIhko (Cp6ii y jtaxyM: cb. I. cxp, 104 YrapcKoj iiorpeiuHO Jyjia), IIlBHKep der Serbeii in Uiiji,"ani cxp. 43). Geychichte (Politisclie FpSnk (Kap.TroBaqKO BJiajuriqaHCXBO I, cxp. 253), A. TayKo;i.

aBCTpujcKe Monap113

y cbojhm perecTaMa

apxHBa

cxaBHO je

KHk (JaBop 1891 r. 5p. 12), Apx. PyBapau; (i];Hxnparpo*y Taop^y BpaHKOjykpi ''ByKHka y Oj^jioMutHMa BHhy H iiaxp. Ape. UpHojeBufey cxp. 81), ^p. Pa;i;oHnk (IlpHJioumH iicxop. Cpoa y YrapcKOJ cxp. 9) h ;i,p.

fljp'jKSiJiii

cy,

iiOA

THM

je xa iipe;i.cxaBKa naxpHJapxoBa ;i;axyMOM caquFtena. Ho xo ne cxojn.


;i;a

saiicxa

Hiit>opMaii;iijii

Kojy kcMO
ro;i;.

HH'iKC

HspniiHO Bciii, II,apcKOM

KojiOHHkeBoj na xy iipeji.cxaBKy, y opnrnnajiy ojtmxaMiiaxH, caM KoJionnk ;i,a je xa npe;i,cxaBKa Meceii,a Mapxa 1 70()
II

^Bopy

iio^tHecena (Pniictorum

Extractiis

ab Arseiiio (Jlieniovitz Patriarcha, llasciaiioriim ])orrectonim Aiilae Caesaren. ^Fense ^Fartio ad 170() Menae). Obc peqii KojiOHiikeBe Heociiopiio noxBp^yje h ropeiioMCHyxo Mecxo y peracxpaxypn ^Bop. PaxHor Casexa.

IIo

HojcBiiii

xoMC je ji;aK.iie naxpnjapx Apceniije ILL Hapxy sHaMCKHxy M0Ji6y CBOJy 11 Hapo^ny Mopao
jiana

no;i,HexH Her;i,e nocjie^titiix

<^I>e6pyapa

hjih

o;i.Max

Ha

iio^iexKy

Mapxa.
xBp;i,H, ;i,a je y apxHBy MHHHCxapy Beyy Hainao xy SHaMennxy MOJiOy

aKO lI,epHHr

cxBa

<i>HHaHCiija

HaxpHJapxoBy y opHrnnajiy, kojh je xo6o?e naxpHJapx ApccHHJe in. caM CBOJepyuno nncao, xe h aKO HwcaM HMao npHjiMKC ;ia y iiOMenyxoM apxiiBy bh;i,hm xaj if,eroB opurHHaji. Hnan Mory o;i;.iyiHO xBp;i.Hxii, ;i,a onaj
aivax,

mxo

ra je II,epHHr

y pyKaMa

iiMao

niije

opiini-

flaji, a join sauiTO

Maae iiaTpnjapxoBOM pvKOM

nncaH.

eso

CBaKOM, Ko je no oc^khm apxHBHMa pa;i.Ho Mopa 611T11 no3HaTO, jlr cy cbii BaaiHHJn opnrimajiHii aKTH, KOJH Ha II,apcKH ^Bop 6exy yiipaB.T>eHH, cMeinxeHH y xaJHOM jiBopcKOM apxaBy (K. u. K. i.eheimes HaiisHof- mid 8taats-Arcliiv), a caMO npenncii h>hxobh najiase ce, no KaTKa;i, y ;ipyrHM apxHBHMa. /I,ajLe, n caM ;iiaTyM, KOJH je I],epHnr na Toj M0.i6n naniao yTsp^yje nac y tom Mniu.i.eH>y. IlaTpnjapx je no^tneo noqexKOM Jyea uctc r.

noHOBHy
noTBp;i.e

nouixo n ona y o;i, Mapxa, nocie^aeM Jtejiy cbomc cinqno npBOJ ca;ipa;n, j^ocxaBHO ^BopcKoj KoMopn, y qnJH jtejioKpyr peniaBame xaKOBnx nnxaaa cnajta oxy;i, je Moryhe, ;ta je na uoMcnyxoM
:

3HJe (0 nnc xe Mo.ioe n one Mo.ioe

napy Jocn*y I. y cxnapn ^ajta. Kyna Kyiie y IlaKpany n nencnjiaKene neeTOMe HHHie); nap je xajia. ncMa cyMH>e, npeM0Ji6y

aKxy, nixo ra je Jynn ITOG. Kao

Hepnnr BH;iieo, 3a6ejieHjeH jtaxyM IG. Jian, y Kojn je npennc yqnaen hjih Kao nixo caM ce naiao Ko;t ^BOpcKe KoMOpe npHM.i,eH, MnornM npnjinKe yBepnxn npn ;i;pyrnM cjiyiajeBHMa. OB;i.e join Mory npnMexnxn, cy MaxoM cbh npe-

js,Si

nncH HJiii npenojiin na .laxnncKn n neMaqKii, nainiix cpnCKHX opHrnnajiHiix aKaxa. MaxOM ne jtaxupanii na cbomc Mecxy, ;;oK cy CKopo cbh cpncKn opnrnna.iHn anxn. Koje aM y pynaMa naiao. yBCK na cbomc MCCxy, npeji; iioxnncoM MOJiHJiana, jtaxnpann.

Hcxo xaKO
nncan

jipHvHM.

fl.a

opiiriinaji

xe

M0Ji5e

nnje

n opHriina.T one MO.ioe H nynoMofen napojtne ca caOopa y Beorpajty IS. Jyna H>90 II ;ipyra nnCMa n M0Ji6e naxpiijapxone h3 onora H KacHiijer ;to6a (JE. M. C. kh>. 184 cxp. (> 10; kh.; 219 cxp. 8n 38 H Kit. 220). IIoboa xaKOBOM cy^eity j;ajtoine mh, nope;i; ocxa.ior. join n jijRa opiirnnajiHa aKxa n3 1704. u 1705. roji;., Koja je nncao B.iajtnKa Ilcanja ToaKOBuk cpncKOM iinpH.xHnoM, a ncMa^KOM roxnuoM noxnncao nx renepa.! i>e.i;majrMajcxep Capon HexcM, nojioJiaxiincKn nero cpncKH, Kao

10

(K.

atHBiuH Kpaj HMCHa CBora ii uenai CBoj ex 1704 5p. 77 m ex 1705 6p. 79).

M.

TI.

A,

Joui
japxoBe.

Mil je

HeKHX ner

npuMeTHTH, ji.R MH je jio caji iiosnaxo iipeiinca xe ynaMeHHTe iipe;i,CTaBKe iiaTpiilI,epHiir


ca;i,
;i,o

IIpBii je onaj, Kor je GuBiue ^BopcKe KoMope, a

namao y
^tpacan

apxiiBif
i>iiHaH-

MHUHCxapcxBa
caji,

CHJa. IIo H>eMy je xaj iipeniic rHHaji II no H>eroBOM KpaxKOM

3a

n3Bo;i,y,
iiauioj

CBe

jio

opuCKopa^
kh>h-

roBopn.io ce o xoj

moji6ii

iicxopiijcKoj

KCBHOCXH.
je npeimc onaj, mxo je 6ho y pynaMa xe npeMa KOMe je on ii Hanncao Kojonnfea, Kap;iHHa.ia CBOJy imi>opMau,njy ja ra uixaMiiaM y iipiuiory 3aje;i,Hoca xoM nH<i>opMaii.iijoM. TpeliH je iipenHC mxaMiiao r. ;^p. Pa^iiOHiik y Jlr M. C. KH>. 223/4. H saceOno OAUixaMiiao. qexBpxoM npeiiiicy 3HaM, ;i,a ra je iinao r. Apx,

^pyrn

PyBapan, jep je y cbojhm 0;i,.TiOMii:nMa o EpaHKOBnhy ii iiaxp. Ape. ^lapHOJeBHky

rpo<i>y 'liopt)y

jiaximcKOM je3iiKy yBo;i, xe M0.i6e naxpujapxoBe. Taj yBO^ je noxiiyno carjiacan ca yBOji,OM y npeimcy mxo ra je inxaMiiao r. ;i,p. Pa;noHiili. Hnje JIM Moatjia xo je^an iicxii iipeiiiic?. ApxiiM. PyBapan HasBao je xaj iipeiinc iipocxHM iipenwcoM", xe BeJiHr ;i,a opuriiHaji xe 3naMeHnxe MOJioe, aKO je iiaiiHcaii ;iaiipuBeo
lia
.
.

(exp.

82

84)

XHHCKH,

Hiije

Morjio

oiixii

iiiicaii

CBOJepytlHIIM

iiiicmom
iinje

naxpnjapxa Apcennja HapHojeBiiha, jep iiaxpiijapx 3Hao jiaxHHCKH, (0;t.i0Mmi cxp. 84)...
Hocjiejiihii

iiexii npeiiiic, hjiii MOH%;iia

join KOHuenax^

xe M0Ji6e Hajia3iio ce

MnxpoiiojiiijcKo-naxpnjapaiiixoM ap-

XHBy y KapjiOBmiMa no A 6p. 2G ex 1690. ^anac xora aKxa HCMa y KapjiOBamcoj apxHBH, nao ii MHonix ;i.pyriix 6aui HaJBaiKHHJHx ciiiica, ajiii je ocxao y ckciiOhxhom npoxoKOJiy noA noMenyxHM opojcM oiimiipan ii3boa tPor oaccKa xe M0.i6e iiaxpiijapxoBe.

KapaKxepiicxHqno

je,

;i.a

npeniic II^epHiiroB
;],pyroM o;i;ceKy,
ii

ii

Eo-

jiOHHkeB HMajy 24 xa^KC,

jio^axaK


Ha Kpajy.

11

.inqey iiaTpHJapxoey mojiov, pa;i,ii o;tyMy jnoopa Ceuyj, HCHcnjiaheHe nensHJe ii noTBp;i;e mieMCTBa sa iteroBy nopo;i.nuy; ;^o^HM Pa;iiOHnheB h KapjiOBaqKii HMajy 25 Taqana, mxo je nocra.TO oiyix. jep je 13. H 14. Ta^Ka oBa jibh iioxoita iipeiiiica cuojeua

acTor

jejtHy 13.

xaqKy y npBa

;tBa

Kpajy ApyrHM pe^OM

ii3JiOHieHe

npeimca; 3a thm cy na xa^KC y Ko.ioniilieBOM h

II,epiiHroBOM npeniicy. a jtpyriiM

y PaiioHiiheBOM

ii

Kap-

aoBaqKOM (TaKO je y npEnx

;i;pyrHx

22.,

23.,

24.

ii

IT., 22., 23. ir 24. xaqna. 25. iochm xora. OBa jiBa iio-

xoH>a HCMajy OHor .iiiquor ;i;o;i,axKa naxpnjapxoee M0.i5<i. IlHaqe cy, ochm jom hckiix HesHaxHiix cto.ihcxiiukhx

ii3MeHa,

A
^p/KiiM

y CBeMy carjiacmi. mxo je Kap.ioBaqKH


jiSL

eKcn6uxHii

anax xe MOJioe yBe;ie 16*JU roji., npoxoKOJi Mchy anxa n3 je oxy;ia, mxo na iteMy ne oeme jia-

sine dato), a eKcnGiixop Kaate xck riocie 1774 y xaj npoxoKO.i YOA-- y ;io()a Miixponojinxa BnkcHxnja JoBaHOBnKa-Bii;i.aKa. a jiOTJie cnrypno cjinqnor npoxoKo.ia ne oeme. xe je CKCHonxop no cbom yBcpeity nocxyimo, ji;pHteKn xa MOJioa Mopa.ia nocxaxii Her;ie o^JiMax riocjie jis, je

xyMa, Kao mxo casi L'Ba auxa cy yBat^aaa

ceooe.

Bek caM nanpcA penao


y
npenncy
Kap;iiHHa.iy

iia

je nap

Jociii>

I.,

mwf

je npuMiio xy SHaMCHUxy MOJiGy naxpnjapxoBy.


rpo<i'y

iio^Heo
xpaatefeit

Ko.xoHnhy,

iBcroBo Mnm.'Leifce. Ko.iOHnk je xa;ia jom oho y Beuy. xe je CBaKaKO xy n nanncao CBOJy SHaMennxy nH>opMaHHJy, y CMHCJiy Koje je 3a xhm nap n nocxynfio. Ha-

cKopo nocjie xora


cbc

Ko.iOHnh je
19.

o6ojieo,

xe

je

npeKc^-

nejior Jiexa, ;i,o CenxeMopa 170G r. oaBHo ce y myMH KHpxoepmKOJ (Kirchberji:], a no xom ce onex y Beq noBpaxHo, ^;^e je nocjie hckojihko Mccenn 2o. JaCarHyapa 1707 n yMpo. (Bujim: Josepli ^lanrer. von Primas dinal Leopold Kollonisch l'n{j;'ani. graf Imisbruck 1887 cxp. 403). ^a je Kojiomih CBOJy HHa>opMai;HJy nanncao npe nero mxo je n3 Beqa oxamao Bn;i,H ce h h3 caMor ca-

12

iiouito

j,pataja iteroBe HH<i>opMau,nje,

oh joiu Hiimxa He
o;i;

3Ha 3a noHOBHy

MOJi(>y

iiaTpiijapxoBy

Jyna

h.

r.

36or ^ajLa, iiensiije h noTBpjie Kyna Kyhe y IlaKpaicy, Te TOMe HHTaiby im^opMHine i],apa caMo Ha ochoby OHora, HiTO je naTpnjapx naBeo y CBOJoj onuinpHoj

onke HapojtHOJ moji6h

CMpTH KojionnheBe, ycxynjECHa je OBa H,eroBa xaJHa nH*opMaH.HJa, y npenncy, ^BopcKOM PaxHOM CaBexy, jep My je noxpeSna 6njia pa^n snaita pi
Ilocjie

oji;

Mecen;a Mapia.

paBHaH,a npH pemaBaH>y hobo ncKpcinx nnxaH>a pa;i,H H86opa HOBor apxHenncKona cpncKor, nomxo je h naxpnjapx ApceHHJe, jom 3a a^HBOxa KojiOHHheBa, npeMHnyo.
xe snaMennxe KojionnfeeBe ca M0Ji6e h3bo;iom HHt]&opMai;HJe, naxpnjapxoBe, y noxa na Kpajy mxaMnahy h HynoM cajipatajy h>hxobom, OpiirHHa.TIHH .laXHHCKH xeKCx.

Ebo no xoM npenncy,

06aBemTaj
I.

ilih o;i,roBop

na xauKe

ii

MO.iCe, Koje je

iio;i,-

Heo naxpiijapx cpiiCKM 1706


HapHojeBiili
iio;i;Heo

ro;i;.

MwBo;i, Ta^iaKa, iuto iix je iiaxpHJapx

cpiicKM

ApceHnje

u,apcKOM ;i,Bopy Meceu,a

Mapxa

1706.

IIpBO ce roBopH, KaKo je iiokojhm hecap Jeoiio.u I- bo:{Bao HCToi^ iiaxpujapxa m cpiiCKii napoji; Hi^BecHHM MaHiia>ecTOM 1690 ro;i,,, ;ta ;i;oi>y iio;i; OKpH:r,e IberoBor BejH'iaHeTBa ii o;i, ;i,OMa aBCTpMJCKor; xe KaKO je 36or xora iiaTpHJapx 6ho y oiiaCHOCTH, ;i;a he ra Typnii yxBaTiiTii n yOiixH. llaxpMJapx je saTHM, H3 mrcTe peBHocTH;, .f.ydaBH H o;i,aHoeTH, iipeMa npcBHiuHieM yi,OMy aBCTpujcKOM, cjie;i;eiiH iiOMenyTOM no3HBy. ocxaBMO CBOjy iipocTpaiiy B.:iacT no A;i6aH]iJHj Paiimoj, Cp6MJH. Bochm, ^[a:iMau,HJii, Xepu,eroBHHH, J)yrapcKoj ii x. j{,., xe ee ca BHUie O/i, 40000 ;;yiiia ckjiohmo no;i, OKpHJte PBeroBor BejiHiiancxBa m iipeBMuiH.er ;i,0Ma aBCxpHJcKor. (^bhm Hapo;i,OM HacejbeHa cy iiycxa Mecxa no Cpejuy, KyMaHMJii ii ;i,pyriiM KpajeBHAia iio^ BJiamliy liecapeBOM. IIpHMepy iberoBOM e:ie;i,no je h iiocjie mhofh Hapo;i;, Te ee Hace.mo no KpajesiiMa no;i, BJiainliy j,Bopa aBCxpHJCKor.

Hapo;i; xaj

noc.iao je
o;i;

KOJH ;i,o6Hnie Hapo;i;, xe n

y Beu, noKOJHor n,apa


MOJie obh,
,(,a

;i,Bopy

xom,

cBOJe

iiocjiaHiiKe,
;^a

.leono:i;i,a

npiiBHJierHJe

caB
ii

ea,T;

iim

hobm

nap

Hcxe

noxBp;i.ii

ooHOBii. Ca;i,pHtaj cbmx

xmx npHBMJierHJa

MajioiKHJEH

cy y noceO-

BHM xauKaMa.

i:

Ha Te TauKe, iipcMa xoMarnjajnoj ()6Be3anocTH, a.iu 6e:f iiKaKOBor npoiiHciiBaH>a, ^tajeii H3JaiiiH>eH,e, pa;ijaiuH>efte h iipoTiiBHy TaJHy HH*opMau,HJy. McTHHa je, ;i,a je noMenyTH iiaTpiijapx 169U r. iioHBan o;i; Hecapa .leoiio.ua I^ ;i,a j.ol^e iio;i, OKpH.te KecapeBO, Te ;i,a je 36or Tora 6ho y o'ihtoj oiiacHocTii o;i; TypaKa, Kao uito je m
iicTHHa, ;i,a je oh co6om ;i,OBeo 40000 ;i.yma no;i; OKpii.T>e A:in npu tomc hc xpeSa HaryoiiTH m3 aBCTpHJCKora. BH^ta, ;i,a je joiu upe ;i.Be ro;^iiHe, iipe Tora, hecap paaaciao iioaHBC Mel^y noMenyTe iiapo^te, Te ;i,a je iia to o;i;Max HeKOJiiiKa XH.T>a;i,a .i>y;;n. h nopo;i,Hna, Mel^y Kojima 6euie ;i,ocTa n KaxojiHKa, noxHTa.io iio;i, OKpu^te aBCTpMJCKO. Tom iipHJiiiKOM naJBHiiie
;i,a.T.e

;i,OMa

;i,OMa aBCTpHJCKor pa;tu.iH: Hpei7aniH>H OHCKyn 60caHCKH, ca SHCKynoM HHKono.bCKHM 11 rpo*OM lIaB;ioM^ BpaHKoBufeeM, ya homoK mhothx ;i,pyrHX KaTO.iwKa, a naTpHJapx ApceHHJe III. yuHHHo je, uito je rope HaBe;i,eHO, e.ieji.eiiu iipHMepy H>HXOBy TCK nocje ;i,Be ro;i;HHe. Ohh ja.be TpajKe o;i, Tlecapa, ;ta hm hotbp;;h cbc iipHBH-

cy Ha KopHCT

Koje cy o;i, hokojhof hecapa .leono.i;ta I. ;i,o6H.in. A.m OHH y CBOJHM TauKaMa TyMa'ie to iipnBH.ieiiije Horpenmo, Te H3Bo;i,e, ;i,a je no r.iacy hcthx itiiMa A03BO.beHo ne caMO ;i,a caja mH3MaTHuu" 6yjy, Beli ;i,a Kao TaKOBu t. j. o;i,e.beHn o;i, KaxojHKa H pHiMCKe upKBe, H ;i,a.T>e ocTaTH Mory. Ho to hm ce ne MOH<e HHKaKO jouycTHTH, jep He caMo, ;ta to cb. naiua KaTojnwKa Bepa 3a6paH.yje, nero je o;i;;iyuHo npoTHBHO h caMOM Ta ncKycTBO nac ;i,OBO.bHO yun, iHTa je CBe ;i,pa{aBHOM pa3;iory pasjiHKa y Bepn no YrapcKoj HO'innnjia y He;i;aBHO npoui.ia BpejierMJe,
;

MeHa, a HCTopHJa naM Kasyje mxa je cbc ;i,orai7ajio ce 36or Tora H no jpyrnM KpajesHMa CBeTa. CTora Ba.i.a nacTojaTH, a.iH 6e3 BejiHKe ra.iaMe h Bpel^aiba, ;i;a ce Taj njinpcKH mjih

paniKH

Hapo;i;

noMajo

cje;i,HHH

ca phmckom h;pkbom,

o;i,

KOJe

ce,

0CTa:i0M, h onano mhofo ne pa3.:iHKyje.

HpHBHjierHJe, 3a KOJe ohh Tpaa^e H0TBp;i;y, HCKa Ho;i,Hecy y opnrHHajiy, ;i,a ce npno KOMHCHona-iHO npernejajy. Y H>uMa naK TauKe, Koje ce Sane BcpcKHM CTBapnMa, nncy hh onaKo no3HTHBno H jacHo o;tpel7eHe, Beh cy yBHJene h saoKpyacene TaKo, ;i;a ;i,aHauiHjH u,ap, a Mal)apcKH n H.iHpcKH Kpa.b, no npasy cbomc MO>Ke HX HOTHyno orpaHHiiHTH, Te y kojhko ce na sepcKe cTsapn o;i,HOce H HenoTBp;i,HTH, nan dap caMO npHBpeMeno noTBp;i,HTH ;i,o CBor ;i,a.T>er mmjiocthbof pacno-ioajeaa.

Ohh

Tpa/Ke

hctouhc upKBe I. ^I,a no oSHuajy cbom, ho o6pe;i,y rp'iKC H no npoHHCHMa CTapor Ka.ieH;i;apa cjio6o;i;ho -KHBeTH Mory. Ha OBO MH je hphmcthth, ;i,a mije caBCTHO, npcMa ;i,aHamibHM npHJiHKaMa, ;ta cavHaftH H,ap h H>eroBO hobo MHHHCTap-

14

^TBO oBy

cacBHM iioHHuiTH. 3a ca;t mm ce moiko ^o iioBor pacno-iOHieiLa HieroBor BejiM'laHCTBa, Mory >KHBeTii no cbojiim o6iiMajiiMa, o6pe;i,HMa CBOJe HpKBC H IK) cTapoM jja.ieH,a,apy, onaKO hcto, uao idto cy m :^a BpCMC iioKoJHor hccapa .leoiio.xia to iipaBo yaciiBa-iH.
iioB.iacTiiny
;i,a
II

jtoi^Bu.iMTii,

;i,a.be,

II.

,l,a

iix

lie

y:meMiipyjy HHKaKOBe

upKBene m CBCTCKe

ii.iacTii.

jie

llpeHMiiiibH ;i,Bop Bell caM no ceoM nacTOJH, ;i,a ux ysHCMMpyje ii hc iUOCTaB.ija. A.ih naiipoTiiB, ii.MMa ce
,i,a

hmko

Mopa

;iadpaHiiTii,
Ka;i,

ohm

lie

CM?jy HiiKora

o;;

Cp6a

chjiom ciipe'iaBaTH,
;i,a

KOJH oBOJeBOJhHO xofee c phmckom upKBOM


III.

ce

cje;i,HHii.

,|a

c.;j()60/MJo

MM ce ;to;^BO.iH, ;i,a cTaje*/KH upKBenH h CBeTOBHH Mory H.jMcby ceoe i)MpaTH iiaTpiijapxa hjim apxMeiiM-

h je:^HKa. yrapcKii ii ;i.oca;i, cy yBCK HMajiM iipaBo iiarpoHaTa y yrapcKoj h y cbmm Hacjbe;i,HHM Kpa.'beBMiiaMa H iipOBWHUHJaMa. Koje cy joj iipnuqjeHe, tc cy iipcMa tomc <'aMM nocraB.i.a.iM apxHciiMCKOiie, eimcKone ii cbc ocTa^ie CBemCKoria.

iiapo^tHOCTM cpucKC AiiocrojicKH Kpa.bCBH

TCHMKe cTora ;;aManiii.ii uap. no iipaBy cbom h cbojmx nacijC/itiHita, HMTH Moa^e, hmtii ('Me (vi,cTyiiHTH o;i, Tora npaBa. UpcMa tomc lie IberoBO BejiH'iaHCTBo h y 6y;i,ylie, Kao niTO je h ;i,ocajiia, iKX'TaB.baTii ne caMO apxHeiiHCKone, eiiHCKOiie m CBeuiTenHKe jiaTMiicKor oOpevi,a, nero TaKol^ep h iiaTpHJapxa, eimcKone m
:

o()pe;i,a rp<iKor. A koj; iiocTaB.baiba iiaTpHJapxaj Ka;i, iioTpcoa nacTane, h caM n,ap nMahe nyvivian o63Hp iipcMa cpn<'icoM Hapojiy, Te Ke o;i,pel7HBaTH ncTor 113 ibuxoBa luieMena 11 y:5 to ne TpeOa hh to aaSopaBHTH, ;i;a cpncKH naje^MKa. MM no;t TypuMMa imje iBiao npaBO CJio6o;i,Hor M^oopa CBora }>o;i, a Kora iiaTpHJapxa. IbHMa cy ra Typun npocTo nocTaB;ba:iH, MM je Ty})<jnii naMCTnyo, onora cy Mopajin cbb iipHMMTM m aa TaKOBor npH:{naTM. ^'laK:ie, ncKa oH;i,a 11 PberoBO BejiH'iaHCTBo

cHCMiTeiiMKe

TO npaBO yw^MBa.
.

IV.

J\ik

iiaTpMJapx

MO/ite

c.iooo;i;ho

pacnojiaraTH cbom

nj)i.-

liawa rp"jKO-HCTo>iHor o6pe;i,a. MojKO MM ce ;i,03B0jinTH. y ko.ihko to KaHonn k upKBcna npaTm.ra rpMKora o6pe;i.a aaxTCBajy, a.m ce npn tom ne cmc nn uaJMan.e iioKpe;i.HTM iipano Kpa.bCBCKe jypHC/U'KitHJe^ eiincKona m

^BenrrencTBa ])HMci;o-.iaTMncKor, tc
V. ^\& Mo;Ke emicKoiie

,i,piKaBHe

6:iaraJHe.

THpMMa naMeniTaTH, upKBC


crHToj MoliM,
no;i,H:jaTH,

no ManacnoTpeOa, no CBojoj BJiatc cBeniTeiiMKe cpncKe no rpa;i.0BHMa 11


iiocBeliUBaTn,
oy.TC

Ka:iyi)epe

ivi,e

;i,a naTpujapx mohjc enncKone UiXBeKiiBaTn, na-iyi^epe no ManacTMpHMa naMeuiTaTH m CBenrreiiHKe cpncKe, t. j. raH3MaTHKe, no rpa;i,aBHMa h ee.THMa nocTan-

*e.iHMa iiocTaB.i.aTH. Mo;Ke ce ;i,oiiycTHTM,

15

.baTM, a.^H npn tom ee He CMe hh HaJMaite KpiLiiTH iipaBo Kpa.bCBCKO jyi)iic^nKn,iijc. laTiiHCKe upKBe h ,i,p-rfcaBne o.iaraJHC. Ho

HHj OHHM
eje^HHu.in,

eniicKoniiMa,
ii.ui

ManacTHpuMa
o;i,peKJm

ii

<^-pneKu 6h;ui, a.iH ce


lie

ii[ii:^Me

CBCiiiTCHimiiMa, Kojii cy ca .laTMHCKOxi u,pKBOM

ee y 6y;i.yhe eje;iHHnTii ho cmc naxpiijapx He CMe hx y:^HeMirpHBaTM, hhth xaKOBC .i>yj.e uporaibaTii. TanoBu a>y,T.H WMajy ce CMaTpaTu nao naTo^ihh,u, Te iioT'iHH.eHH oiiTJi ncK.by'iHBO KaTo;m4F;iiM euiiCKOmiMa H cBeinTcueTBy ; a naipujapx j,a ce ne ycy^H nocTaBiiTM Ha;i, H.HMa KaKOBC ;ipyre HiHi^MaxHKe. He Moace ce ,t,03bo.imth, ;i.a

HHKaKOBu upaBa

iiMaTii

no cBOJoj bo.t>h h B.iacTH, no;i.UHjy rpaj,0KiiMa upKBc. Hero HCha mm ce no ce.iHMa rpa4.oBUMa ycxyne caiao one upKBc. Koje ey HMa.[n n aa xypcKora rocuo;i,CTBa. Y ohhm jiaK MCCTHMa, rj.e npe Hiicy nMa.iu HHKaKOBe upKBc, a iiMa Be,iHKH opoj Cpoa, HCKa ce lo^JBO.rii :^a .byoaB Miipa. 6ap .je,T,Hy Uj)KBy carpa;i,e a y ciyiajy aKO oh rpa;i,CKH MaiiiCTpaTH, hjih ^jCM.i.e rocHojap, Mor.ni otk.iohhth H.iaMCH neciore h CBaKH cyKoo MO/KC HM cc, uiTa BHHic, ;i,aTii H HOTpcOHa ipal^a 3a rpa;i,H>y Hcre. Jep cc cpncKC njtKBc tokom BjieMena ,iaKo Mory y KaToiio

ce.niMa.

ii

JH'IKC upKBe oOpnyTH h aayaexH. VI. Pc'ijy, Kao Hixo je h ,i,o caja oh.io. xaKo n o^ ca^a, ;i.a MO'/KC cxojaxH na 'le.iy iipKBaMa rp'iKora odpe.ia h oiiliHHaMa

Hcxoia 3aK0Ha. Ca HcxHx

]>a3.ioi'a.

hcxo cybeH>e h

o;i;;iyKa.

Kao h

ko;i;

HpehaiHFbHx xa'iana.
.lernJaMa ibuaiiH.M

n. J|a B.iacxuTH.M ayxopHxexoM upkbchhm, npcMa npHBHoi. npehaniH^Hx Kpa;beBa, c:io6o4ho xioiKe yn])aB.bani cboJum Ha[)0A0M no TpuKoj; PaiuKoJ, ByrapcKoj, ^aji-

MaHHJH, JcHono.by. XepueioBHHH, YrapcKoj h XpnaxcKOJ, Mh3hjm II lI.iHpnJH, re y iuilic r.ie ro;i, ('p6a HMa. Hei.a Ho;iHecy xaKOBe HpHHH.knnje, 3a Koje Be.ie ,i,a cy no xo nnje Moryhe, jep HX n.Ma.iii. na liC hm ce noxBp.iHXH; jHxa BHnie. n janac joni hmh neKo.niKo naxpHJai)axa y homc-

uyxuM HpoBnimnjaMa.
cxa.iew.n npKBenn. Kao apxHCHHCKon, chuckoiim, ho xianacxnpnMa ii cBaKor cxenena CBeKcHnmi ibuxoBora c.iooo^ho pacnojiaraxn. xe ;i,a upKBaMa. oo])e,i,a, Mory nx iiMKo iiecMC y ynpaBH iioMeHyxHM ManacxupuMa. upKBaMa u jiean/iCHiuijaMa yaneMnpHBaxn. hhxh cnpciaBaxH. MoH.e ce ;io3bo.ihxh na hcxh naMnn n no^ hcxhm yc.ioBOM. Kao H y xa'Hui 4. h o-xoj.
/I,a

Vni.

Ka;iy]>eiHi

ii

^(.ecexKa,

ca;i no cxapoM npaBy cbom, ciooo^hm o;i, o;i. paannx ;i,pyrHX ;i,aBaiba h yKBapxHpaBaH>a BOJHHKa. To npaBO movkc yaiHBaxH caMO upKBenn cxajca; h xo caMO iia onaj uaunn, Kao n pHMO-Kaxo.iu'iKO cBemxencTBO.

IX, /la cy H

16

X.

/l,a

yxBaTUTH

Kao lUTO csLM KOji. 9-Te TauKe peKao, neKa ii y obom ciyiajy uocTyiia ce c h.hxobmm CBemTeHCTBOM, Kao uito ce iiocTyiia H ca CBeiuTeHCTBOM pHMO-KaTo.iHiKe upKBC. Ho y cjiyiiajy. ;i,a ce komc oa ii>Hx yiiiHu HeiipaB;i,a na cy;i,y H.iixoBy, Moace ce HCTH o6paTiiTii Ha TberoBO Be.iM'iaHCTBO jijh Ha a>oi)yM KaTojmiKHx euHCKOua.
XI. ApxHCHiiCKony ;i.a 6y;i,e j,03B0.T.eH0, TaKoee oco6e i;pKho KanoHCKOM CTa.iea^a, Koje KaKOBy KpnBHuy ynine, KaBHHTH. npasy

H.iii

ociLM B.ia;i,apa huko, o;i, CBexoBHor cTajievixa. 3aTBopHTH .imi,e cBeiuTeHiiiiKor cTa.iea;a.

HecMe

BCHor

MoH;e ce ;i;oHycTMTH, ;i:a naTpnjapx hjih apxMenHCKOH caM Ka3HM ce6M Ho;i,imH>eHa CBeuiTena :iHu;a rp'iKora o6pe3:a t. j. iuH3MaTHKe, npcMa tomc KaKOBy ko Kasny no KanoHCKOM npaBy ipuKora o6pe;i,a aacjyiKyje; ajM My ce HHKaKO He Moace ;i,onyCTHTH, ja .iHHiaBa uHHa, Kao uito je to ;i,oca;i; pa;i,uo, ocmm y MCK.T>yiiHBOM cjiy^ajy, aKO naa Tora aKTa o;i,Max cjie;i,H Kasua
cMpTH.

HapoiMTO My

BJiaiH oHe, Koju xoiie


Bell cnoJHjiu;

XII.

j[a,

ce aaOpaftyje^ ;iia npe;i, CBOJ cy^i, noce c phmckom u,pKBOM cnoje h.ih cy ce TaKOBH Beh hcho;i; H>eroBe B.iacTH o;i,y3eTH. jep cy hm ce ocTaBC y nocejuy cbc u;pKBe, ManacTupH m
;i,a

H>HX0Ba

;i,o6pa,

Kao m

;i,o6pa

apxHCHHCKona h enHCKOua^ Koja cy


hjih noTBp;i,HJiH.

hm npel7amH.H

IIIto ce TH'ie upKBH, ManacTupa h h>hxobmx ;i;o6apa Kao H ;i,o6apa uaTpHJapauiKO-apxHeHHCKoncKHx n chuckohckhx, MoiiH he hm ce hcto noTBp;;HTH no H>eroBOM BejiHuancTBy, caMo TaKO, aKO HOKaHiy HHCMene ;i,0Ka3e, ;i,a cy obc hjih one u,pKBe. ManacTHpe h pe3u;i;eHu,HJe, tc H>HX0Ba ;i,o6pa, sancTa ji,o6h.ih h ;i,ocavHa yacHBajiH. Je;i,HH0 ;i,aKJie, Ka;i; TaKOsa CBe;i,oqaHCTBa hoji,-

BJia;i,apH ;i,apoBajiH

necy, H3;i;alie hm Kpa.T,eBCK0 BCiHiiancTBO noTBp;i,HH jihct, jep ce HpeTHOCTaBJia, ;i,a ohh no;t TypcKOM Bjiamhy, ne caMO ;na, HHcy HMajiH HHKaKOBHx ;i;o6apa, Hero ji,a cj, uiTa ehhic, h o;i; cane
ro;i,HmH.H

MHJiocTHH.e, Kojy cy o;i; CBora Hapo;i,a ;i;o6HBajui, ^anaK ujialiaTH Mopa.iH.

Typynny H3BecaH

ce HOBpaTC u,pKBe, uito cy o^i; TypaKa ocbojeue, jep cy Typu,H npe tc H,pKBe o;i; H.nx otcjih. HcKa HM ce uoBpaTC cbc ohc upKBC, KOJe hm je HenpuXIII.
JI,a

HM

jaTCjB XpHiuKaHCKor

HMCua Typyiiu otco duo, ajm

iipso

Mopajy

^OBOJbHO ;i,0Ka3aTH,
})eHe. Mo.i>e

cy tc ii,pKBe no h>hxobom o6pe;i;y carpaA i;pKBe h nanyuiTeHe ManacTHpe KaTOJiu'iKC;, Kao h 6oroTypcKC, .lyTepaucKe n Ka;iBHHCKe, aKO cy noTajno h 6ea
;jia

vi,03Bo:ie

3ay3ejiH uMajy naTpar spaTHTu h KaTOJiHH,HMa ycTyuHTH, XIV. ^'I.a apxHenncKona h enncKOiie, Ka;i;a iipcMa noTpeSw hhko. KaKO oa MauacTHpe u u,pKBe CBora o6pe;i,a o6M.ia3e,

CBeTOBHor, TaKO
iipemi
11

17

hhtu

0^ upKBCHor CTa;iea;a ne yaHeimpyje,

npomicy

HiiixoBy iioc.iy. MoiKe ce ,to3Bo;mTH, ;;a naxpiijapx h emicKoim, npeMa CBojiix upKBCHiix aaKoiia, upKBe, ManacTiipe h CBemTCHe
;

oco6e Ha;i,3iipaBajy caMO ncKa npn tom ocoOhto iia3e ;i.a HenpeKopaie rpaHime u He 3a:ia3e y jypHc;tHKUHJy KaTo.iHKa, jep fee
Ta;;a H>e;i;oBO Be.iHiaHCTBO HMaxii ;i,a peiiiaBa pa3iie Tyaide. Hapo'iuTO ce HHKaKO He Moace ^onycTuxii, ^a HaAr.ie;i,ajy one, kojh cy ce c puMCKOM upuBOM cnoJH.iu, ii.iii he ce cnoJHTH, ;i,a hm He
6ii

CTa;i,o

5yHHju n

KyKo.i. nocejaaH.

XV. ^l^a ce yiHHH cbc Moryhe, KaKO 6n ee HenpiijaTe.i.^ BoagoM noMohy, h3 ftuxoBiix 3eMa.T.a nporHao, xe ohh naxpar
na cBoja orftHuixa. HH*opManiija 110 xoM. XVI. J,a cpncKu Hapo.i, ii o;i, ca;;a mo/KC ocxaxii iio^ cbojhm MarucxpaxiiMa, xe 6e3 HKaKOBC CMexH>e c.io6o;i.ho ya^uBaxii CBOJe
npece.iH.iH


II

iipHBii.ieriije.
ca;i, no;i; cbojom ynpaBOM ii no xaKO ;kiibii, a.iii ce xa Mccxa Mopajy noHOBO o6paxHXn H>eroBOM Be.iH'iancxBy, ;;a hm ce npiijainibe npHBii.ieruje ii MyHnnHimja.iHa iipasa noxBp;i,e. XB. Ilpu iioxBp;i,u xaKOBHx h c.ihmhhx iipHBii.ieriija, KaKo Hiii3MaximuMa, xaKO ii cbiim ;i,pyrHM aKaxo.iimiiMa, Ba.ba.io oh^ Hapomxo y cxBapuMa, Koje ce na Bepy o;i,Hoce, ca oco6hxom ooa3pHBomiiy jiocxynHxn. HaaMe. aKO ce xe npHBH.ierMJe Beh ne Mory ii3MeHyxH ii.iii ci.-paxnxii, xo ncKa ce 6ap oj peiH ;i;o pe'm iioxBp;i,e HJH xaKOBiiM xaMHHM H3pa3HMa 11 ^BOcMHC.ieHHM peiHMa u3.ioaxe, KOJe dii ce, y pa3Ha BpcMena, Mor.ie ca;i, OBaKO, a ca;i onaKO pa3yMexu u xyiiaunxH; y3 xo on Ba.ba.io cbc xo caMO npiiBpeMCHo II ca H3BecHUM K.iay3y.iaMa iioxBp;i,Hxu, Kano dii KacHiije, y 3ro;i,HO npcMe, xii iiniSMaxHHH, nao ii ocxa.iH aKaxojiiuHy Ka HM BHHie He oyj.y oiexa.ie ciu'ine iipiiBH.ieriije puMCKe upKBC,

BiiMa

^loxe ce ;i,oiiycxiixn, MCcxuMa. y Kojinia je


ii

;i,a

xaj MjHpcKii napo;; no rpa;i.o-

;to

CBOJUM o6H'iajiiMa ikhbco

;i,a.x>e

I,

ca UpKBOM KaX0.1U4K0M,
j 11X11

II

IipOXHB BO.bC H^IIXOBC, .laKIUC CC ClIO-

MOr.lH.

XVII. Ako ko o;i, npaBoc.iaBHiix yMpe oe3 xccxaMCuxa ii Hac.ie^HHKa, xa;i,a iberoBo HMaibe ^a iipanaAHe upKBaMa, iianah.ih enucKon, cxii.pii.Ma H apxHeiiHCKony; yMpe .iii nan apxiienncKon HCKa nocxane iberoBO iiiixaBO iiMaH>e xa;i.a cBOJiina a])xiieHHCKoiia. Ka;^a yMpe Kaxo-imiKH apxneiiHCKon, eiiiicboii, ii.in Ma KO 113 cBcxoBHor cxa.iea{a. 6e3 xecxaMCHxa ii Hac.ie;tHUKa. xa;i;a CBa iberoBa ;i,o6pa nac.iei^yje Kpa.T.eBCKa djarajna. Kano he ce naK ;i;a.T>e pacno.iO/KHXH xa ;i,odpa saBiicahe o;i, mh.iocxh H>eroBa

Be.iu'iaHCXBa.

Ako oh naK

obii H3JaBH.ie,

iniajy cxa.iHy npHBH.ierifjy na xo,


KH>nre Maxime CpncKC. 18

;iia

o;i,

xa;i.a,

;i,a

hm

noKOJHor napa ce ne 6ii 'ih2


HHJio,

18

i.po;j

Aa

iiM cc

iiporjie;i,aTii,

cBe oAysHMa, MOH^e iiM ce iipn tom xe CBa TaKO Hacjiel)eHa ;i;o6pa Mory ce
;i,a

iipcTC

no;i,e.JHTii

Ha
;i,a

TpH
ce

;i;ejia:

je;i,aH ;i,eo

ocTaHe ;tpaiaBH0J
;i,a

S.iaraJHH,

/ipyrii
ii

ji,a;i,e

poi)au,HMa, a TpeiiM;

ce

ycTynn ApxHeimcKony

upKBii.

NB. Ako 6m HieroBO BejiiiiancTBO to iipaBO iiocse ycTyTa;i;a 6n ohh noKyiioBajiH MHora ;i,o6pa o;i, nauiHX KaTOJiuua 3a ohc, kojh Hacjie;i,HHKa HCMajy, xe 6u Ha xaj naiHH ce6H npHKynHJiu MHora /i,o6pa, Koja 6h KacHHJe CBa y ManacTupe CBOJe o6pHyTH Morjm. XVIII. M najnocjie, ji^a cbh Cp6H, h y ;i;yxoBHMM h y cbctHHJO itHMa,
CBora apxHeuiiCKona. 3axTeBaH>e^ ;i,a cbh, krko CBeuiTeHHUH, TaKO H CBeTOBH>au,H, je;i,MHO o;i, noMenyTor naTpnjapxa saBHce, ne Moa^e ce HHKaKO ;ii03B0jniTn, jep npe CBcra npoTHBu ce ;i,o6poM pe;i,y, KOJH je ;i,yma cbhx CTBapn. IIo ce6H ce nan pa3yMe, ;ta cbh CBeuiTeHHU,H rpiKor o6pe;i,a Hiaajy 6hth noABJiacHH tom naTpnjapxy HJiH apxHCHHCKony, a TaKO hcto h can cbctobkh CTajieiK y ohhm cTBapHMa, Koja no KanoHH'iKOM npany npHiiaji,ajy cy;i,y ;i,aKJie h jtyxoBHOM apxHenncKOHy. Ajih hito ce THqe cbctobHHX CTBapH Hc Moacc CC ;i,onycTHTH, ;i,a Hapoji; rp'iKora oSpe^a 6y;i,e noTiiHH.eH apxHenncKony, jep hh KaTOJiHUKH napo^i, y thm

CKHM CTBapMMa, saBHCc

o;i,

Obo ilhxobo

CTBapHMa HHJe no;i,BJiacaH cboj'hm CncKynHMa. Y TaKOBHM CTBapHMa o;i;BHCHfee cbh ohh o;i; cbojhx cbctobkhx HorjiaBHua h npcTHOCTaBjLeHHX MarHCTpaTa, Kao hito je to
ca;i,a
ko;i;

KaTOjniKa h

ao

6hjio.

TauKe uarpujapx nacraejba : KaKO ce cpncKH thx npana HajeHepiHimnje Copno c HenpHJaTCheM XpHHliiaHCKOr HMCHa H H0T0U,HMa KpBH, 3a XpHHlhaHCKy CTBap, Ha 6oJHHM HOJbHMa Hpocyo. BopehM ce TaKO, Hapo;i, cpncKn Ha;i,ao ce c nyHHM npasoM, jia he 6ap no;i; BJiamhy feecapcBOni moIih na MHpy y5KHBaTH CBOJH HpaBa, ajiH My je ropKO HCKycTBO cacBHM npoTHBHO ;i;oKa3ajio. CanoM naTpnjapxy ;i,aTa je BJiacT yiipaBe, no upjiBH.iernjaMa; Kao hito je h no;i; TypuHMa HMao, ajni My je KacHHJe TO HpaBO o;i,y3eTO HavH npHMopcKHM ;i,hctphktom, naji, Kpa.T>eBHHOM XpBaTCKOM M TpaHCHjiBamijoM; a Hapo;i,, kojh ce MaxoM cbom pyxy h Kpyxy npoTHB cbhx HeHpHJaTe.i>a Copno, CHJiHO ce H CHJiH HenpaBe;i,HO opyajaHOM pyKOM na ;i,aBaH.e csaKOBpcHHx ;i;a/K6HHa. Mcto TaKO cy ce Aorai)ajie mhoic neHpaB;i.e h
Ilocjie 18-Te
Hapo;i; pa;i,H

norjie;i,y ;i,eceTKa,

o;i;

Kora cy

Hapo;i. ocjo6o;i,H.ie

iioMenyTe npn-

BHJierHJe, a

h cTapn 3aK0HH yrapcKHx Kpajbesa: MaTHJe h B.ia;i,HC.iaBa. y3 TO ce napo'iHTO HHcy jij^maBue B.iacTH o6a3Hpa.ie Ha HpaBO naTpHJapxoBo H3.ioateHO y Tanun 18-TOJ, no Kojoj cbm HMajy o;i; apxHenHCKona, Kao BpxoBne iviaBC, KaKO y ^yxoBKHM, TaKO H y CBCTCKHM CTBapHMa, HOTHyHO 3HBHCHTH. IllTa BHIUC. H3;i,aHa cy ;i;Ba ;T;eKpeTa, KoJHMa My ce ne caMO o^ysHMa jypHC-


;iiiKituja,

19

Hero ce 'lan ii oh no;i; B.iacT phmckhx enncKoua no;i;a HacjioB naTpajapxa u apxHenHCKona o;iiy3HMa. IIpoTHB Bprasa, Tora OH je Befe o;i,Max Ta;i,a najcBe'iamije npoxecTOBao, tc ce h ca;iia npoTHB Tora CBeiiano orpa^yje. Be.iH ;i;a.T>e, ;i;a ey My jom II MHora Jtpyra npana OKpftena, hito cbc 6HBa caMO Ha naJBehy

HiTCTy H,apeKora
/I,a

yr;ie;i,a.

6a ce nan y Oyjyhe caqyBao BeJiH yr.ie;i. noBJiacTHTe ;i,a 6h ce o;i; ca,n c BehiiM n,aMa, pecneKTOM nouiTOBajie napo^He HpuBiLiernje. KaKO oji, CTpane CBeniTeHH'iKor, xaKO h cbcTOBHor CTaaeata, a napo;; cpncKu, ;i;a 6m u ;i;ajbe Morao BcpHO cayaiUTH B:ia;i;apy na KopacT onhera ;iio6pa, naxpHJapx mo.iii hecapa, ja, ys cxpory npeTH.y KasHOM, hsbo.iu us^aTH napejdy, ^a noMCHyTe npuBH-ierHJe y cbhm TaiiKaMa, 6e3 HKanoBe K.iaysy.ie, iiMajy ;i,octojho nouiTOBane 6hth, o;i; cbhx, na h naJBHiUHX, BJiacTH ;i;BopcKHx H yrapcKiix, no cbhm npoBHHitHJaMa h ;i,HCTpm;THiia; a y3 to ncKa ce cbc tc npuBuaeruje nyS.iHKyjy Kano no yrapcKOJ, TaKO h no jtHCTpHKTHMa caTMapcKOM, Bapa;],HHCKOM n 6e.ieH>emK0M, no Kpa.beBUHH XpBaTCKOJ n HpHMopjy, Te no ;iiHCTpuKTHMa .Tmj,u n Kp6aBH, Ilo.ty 3pHHono.T>CKOM, C.iaBOHHJn h y H>oj Maaoj BjianiKOJ, na no TpaHcujBaHnju h cbhm ocTa.iHM Hac.i.e;;HHM npoBHHu,HJaMa. HapoiHTo naK naraaniyje, Kano 6h ce THMe, no B.iauiKoj. Mo.i;i,aBCKOJ. M.iHpuJH, Musujn h t. j;., cTanyjylin cpncKH Hapo;i jiaKuie npHBOJieo na eMnrpau,iijy y feecapeBC 3eM.T>e. Hajnocjie naTpHJapx mo.ih^ ja ce ymimTe ona ;i,Ba ;i;eKpeTa, Kojmna ce oh y npanuMa cbojhm orpann'iaBa, Te ;i,a My ce nospaTH c.io6o;i,a ynpaB.i>aH>a 6e3 MKaKOBC saBHCHocTH oj; pHMCKHX enncKona; hcto TaKo ;i;a My ce nospaTH n naciOB naTpHJapxa n apxHenncKona, kojh ;i;a ocTane h H>eroBHM Hac.T>e;i;HHH,HMa, Te ;i;a ce H>eMy n H>eroBHM enHCKonuMa ;;onycTH c.io6ojHo npaBo npHKyn.T>aH.a ;i,eceTKa no cbhm npoBHHiiajaMa i\3;e cpncKM napo;]; jkhbh. Hn^opMaxop je na to o^roBopHO

.lernje,

ObC OBaKO USpUUHO npOTHBHe KaTO.m'lKOJ BepH lipHBHMory caMO inH3MaTHu.HMa o;i; KopucTH 6htu, tc 6h ce ^pncKH ii.m HJiHpcKH napo;; THMe caMO tc/KC cje;i,nHHO ca cbojom MaTepoM CB. pHMCKOM upKBOM y3T0 Tpe6a iiMaTH na yMy, ;i;a TaKOBC npHBH-iernje HHKa;i; HHJe Tpaa^no caB napo;!; ILiupHKa pHMCKor, a CBH OHH 3aje;i.HuqKH 6opH.iH cy ce npoTHB nenpuja^e.T>a xpHmfeaHCKor UMcna n Ma^apcKux ycTannKa. UlTa bhuic, HH caMH CpSn, iiHJe saciyre naTpnjapx ucTH^e, He Tpaace, o;i; IberoBor BejHqancTBa, noBor H,apa, h H>eroBa ;i;Bopa, nnniTa TaKOBa, niTO 6h 6hjio npoTHB u,pKBe KaTOjm^iKC ohh Tpaate caMO TO, fl,Si npHJHKOM CKJianaaa Mupa ca MaJ^apHMa y3My ce m ohh
; ;

y o63Hp, Te
.CKOM,

;i,a

ce no;i,B.iacTe HCK,T>yfflBO i^apcKOM ;i,0My aBCTpnj-

KaKO Hx Hc 6h Hocic Ma^apu, Kao HenpHJaTe.T>H h.hxobh,


H iiporaitajiH. HcKa Taj

20

KRKO y upKBeHiiM, TaKO n y OBeTOBuuM cTBapuMa. y3HeMHpuBa.iir


iiaxpujapx

hhcmchum
;

;i,0Ka3UMa

iioKaacc

CBOJe-

CTape iipuBHJierHJe, no KOJMMa je To6o>Ke ;i,o6mo iipaBO jypiic^nKHHJe Ha;i, noMenyTHM iiOKpajymaMa ho to oh HiiKaKO ,T,0Ka3aTH Hetie MoliH, Te My ce hm na kojh na^iMH Taj saxTCB ne Moace
yBaiKiiTH.
II.
;i,a

Hsa Tora

mojiii

naTpujapx,

y hmc CBora na-

ce xa iipasa ocxaBe nexaKHyTa ii nacjLejtHHpoAa, cBCr ii,HMa cpncKor napo^ta no cbiim iipoBHHi].iijaMa ii
jtiicxpHKxnMa, xc
nacjie^ilHHM

onfee

r;i,e

ro;i.

iix

6yAe

611.10,

na

scMJbaMa ILeroBor n,apcKor


:

Bejin^iancxBa.

napouHxo joni xpaa;e


1.

hmchoji mH3.MaTHKa, Bch /l,a ce He nasHBajy cpaMHHM n.iaHOBUMa HCTO^iHe u,pKBe rp^Kora o6pe;ta npaBOCJiaBHHM KaTO.lHH,UMa. Bo.T>a je IheroBor BejiuiiancTBa ;i,a ce cpncKu napoji;,.

KaKO upKBCHu, TaKO H CBCTOBHH cTajeaj, HHiiMM He Bpel)a7 Te ce CTora Moate o;i,pe;iHTH, ;i,a ce ohh y cbmm cnacHMa, jmcTHHaMa H yonhe nncMenHM HcnpaBaMa ne nasHBajy bhuic miKSMaTnuiiMa,. Hero 'iJiaHOBHMa hcto'ihc upKBC rp'iKora o6pe;i,a. Ako naK saucTa >Kejie ;i,a ce KaTOJiHH,HMa 30By, to npBO Mopajy HSJaBMTii KaKO cy KaTOJiHu;H h Ba.i>a ;i,o6po ;i,a npoy^ie, Kora puMCKa upKBa^ tc 611 TO.niixU caSopn 11 cb. KanoHH nasHBajy uiH3MaTMu,HMa BH;i,e;iH, ;i,a ce TaKO Ha3HBajy ohm, kojh cy ce o;i, npaBe pHMCKe upKBC o;i,ejiHJiH. y ocTa.iOM OBO HUTaite h ne cnaja y ;i,e.ioKpyr H:)eroBor HcjiHiiancTBa, nero bhuic na upKBCHH cTa.ie5K, y ^mJH Hocao IBeroBO BejiHuancTBO ne yaeAu ;i,a yTuue. 2. ^I,a naTpHJapx Moace joui 3a aiMBOTa CBora, no cTapoii H.HXOBOM ooH'iajy. nocTaBHTH ceOn Hac.i,e;i,HnKa, Kora napoji; u; CBCiuTeHCTBo 3a TaKOBor H3a6epe, tc uiTa oh 3a aaiBOTa TecTaMCHTOM o,T,pe;i,H. to ;i,a je Taj Hac.Tie;i;HHK ibcroB ;i,yaxaH nsBpiunTH, To ;i,o ca;i; joni HHKa;i; mije pal^eno, hhth koj obof K])a.beBCKor ;i,Bopa. hhth ko;i, Typana. Y cawoM Haprnpaay ne MOHxC hhko Apyrii nocTaTM naTpnjapxoM, aok jom xvibu naTpajapx H Ha CTOJiHUH je naTpnjapaun^oj, nero tck Ka;i. osaj yMpe, na H>eroB() mcctoo;q)e'ie ce npecTOJia H.m ra Typn^n cOaue nocTaB.ba ce ;q)yrn. ^I,aKJie. obo Moace 6imi caMO Ta;i,a. aKO naTpiija])x ApccHHJe axe.m ;i,a 3axBa;iH. h.iim ra liecap, no CBOJoj Kpa.ijeBCKOj Mohn, jimhih npecTo.ia n na ilctobo mccto nocTasn v^pyror. Obrko je uecTo o6nqaBao pa;uiTH TypcKn H,ap c naTpnja]>CHMa ii,apMrpa,T,CKMM. Ilo tomc HHKaKO ce ne Moa;e jtonycTHTH, 3a avHBOTa CBora naTpujapx nocTaB.La ceCn Hac.i.e;i,HHKa. Hero HCKa ce naTpnjapx hsbccth. KaKo 6h ce mofjo c itHMe


nocTynHTu.
Ka;i,

21

oHaKO Hiiju oj; cajaH>cr B.ia;tapa y cbom xe ra iicth Moace y cBaKO ^o6r c6au,iiTii m no.ioa;ajy iioTBpl^eH. Ha MCCTO H>eroBo ;tpyror nocTaBUTH no CBojoj bo.t.h. Bp.io 6ii jo6po 6h.io. Ka;i, 6h ce npeno KaKOBor noyajanor qoBCKa. oji,
ii

oh

CTpaHC jBopa. osSh.-lho nonpeTH.io naTpujapxy. MOBeKy HHaqe tc ce o;i;.iyiiHo saxTCBaao ^a oh Heo6paaoBaHOM h CTpam.T>nB0M. o;i,ycTaHe o;i; cbhx ohhx TauaKa. Koje cy nanepeHe npoTUB puM<?Ke upKBC. Meijy thm paj,H onher ;i,o6pa u sehe KopncTH no cjiyacOy tiecapesy, Tpedajio 6h Tano ;i;yro OK.ieBaTH noc.ie CMpxH ca;i,aH.er naxpHJapxa ca nocTaB.T,aH.eM ;i,pyror, ;iiOK to ne 6ii ca CBHM npeuuio y sadopaB. tc Kaj; oh yMpe Ta;^a ne he 6hth Kora, KOJH 6u Morao nocBehHBaTH u HajtOMeiuhnsaTH one B.iajtHKe, KOJe ce 6y;i,y Me^y thm c phmckom upkbom enoJHje; ^ OBU 6n Taja nocTencHO noTpy;i;n.iH ce, ;i,a cje^nne c phmckom tc fee ce UpKBOM H>HxoBe HryMaHC, Ka:iyl>epe h CBcmTenHKe; TaKO nocTeueno 6es HKaKone chjic. tokom BpcMCHa. cbh ohu ca puMCKOM upKBOM cjej,HHHTH a c Hapo;i.OM 6h ce Taaa HOCTynH.io OHaKO. KaKO TO 6y;i.y npHJiHKe oHora BpcMena ;i,OHejie. UIto ce THqe TCCTaMCHTa naTpnjapxoBa, mO/KC My ce j03bojihth ji,& no CBOjoj BO.T>u fecTaMCHaT Hannme caMO ce nocje Taj TecTaMcnaT Mopa no;i,HeTH H>eroBOM Be.iHqancTBy na noTBp;iy. SaxTCBajy, ;ta ce ojpe,T;H. ;i,a CBaKu oHaj CBCuiTenHK, Ka-iyl^ep, enncKon h,ih apxHenncKon h>hxob. koJh ce 6y;i.e, na <?a6.ra:3aH u;pKBe h cBemTCHCTBa H>nxoBor. c phmckom upkbom cje.THHHo, .iHmeH 6y,T,e cbhx npHBHJiernja h nporaan HSMcl^y h>hx.

'i\.

Ta'iKa je nenpoMHui.beHa, HeocHOBana h HeupaBejHa, Hanepena npoTHB name cb. pHMO-KaTo.miiKe upKBC to y ocTaaoM h hhjc onacKa naTpHJapxoBa, Bcfe BJia^tHKe Hcanje ^aKOBuJia. ^lOBCKa onacna h onaKa. BapBapHna, kojh je o;ii yBCK HecaB.ia;i;.i>HBH npoTHBHHK KaTOJiHKa. Cxora Ba.T>a naTpnjapxy ouiTpo o;i;roBopHTH, j;a to HHcy ace.-be Hapo;ta. nero caMO CMeuiHH saxTCBH B.ia;tHKe Hcanje, Kora je napo;; noc.iao ;i,a mo.th o;i; ;i;Bopa feecapesa noTBpAy ohhx ;i,pyrHx npHCTOJHHX 3axTCBa. Ba.T>a ra join ynnTaxn, KaKBa 6h ce Todoace cad.iaaan Mor.ia H3po;i,HTH o;i, Tora, a ko 6h ce kojh oj; h,hx c phmckom i;pKBOM cjejHHHO. TC c KaKBUM o6pa30M ycyi)yjy ce TpaatnTH OHO y OBOJ TamH, Ka;i; ;i;o6po 3Ha;i,y. ;;a je npel^e ncTouna upKBa c pHMCKOM upKBOM OH.ia cje^HHieHa, TC ;i;a je tck npe neKo.iHKO BCKOBa o;i. HCTC ce o;i;ejiHJia caMO 36or yoSpaatenocTn h nesa.T.aJiCTBa HCKHX JbyAH; 36or Tora je Bor cnrypno h Kaanno HCT0iH0 rpqKO u;apcTBo h no;^Bprao ra Typunny. a to je mhofo
-Te oiHTO
;

Ona

;ta ce yHnja tc upKBC nnje HSBpniH.ia. Ho 'iy;i;H0BaT0 hito cy ca;!; no;i; B.iauiiiy piiMCKMx itapena. tc HMajy obh, je, TaKO y c.ietMBy 3ro;i,y, ;i;a ce c phmckom H,pKB0M cje;;HHe iioj TBp;i;omaBocTH ocTajy. A n PBeroBor Be.in'iaHCTBa je mhhi-

cMCTaao,
;ta

ji>eH>e,

22

;i,a cy naTpajapx u B;ia;i,HKa Mcauja ToaKOBnli, Kao jhjji^n o^ BHCOKor itpKBCHor ;T,ocTojaHCTBa, npeMa cbomg iio.ioatajy, a: Kao npaBC cjiyre Boatje, 6am HaJBHiiie jtyacHH cxapaTHce^ h cjiora Haj6o.Tja; tc 6h ji,& Mci^y Hapo;i,OM 0BJia;i,a MHp BoiKJii no TOMe ^yatHOCT H>HxoBa 6HJia h o ynHJn CTapaTuce, Kano 6m

cjiosh hchbcth, cjiy/KefeM Bepno Bory h iteroBO BejiniiaHCTBO h3 Ta^iaKa, iuto cy iix ohh^ Kao aaxTCBe CBOJe, ;i,Bopy no;i,HejiH, Morjio ce 6am o iipoTiiBHOM
Hapo;i;ii

Kpa.by.

MorjiH

MHpno y

Ho

ysepHTH, Te he CTora ;i,Bop 6hth npHCH-i^eH, ano iiaTpujapx h BJia;!i,HKa, Kano ce6e, TaKO h napo^i,, Ha 3;;paBMJe Amcjin ne o6pHy^ npo THB OHHX, KOJH pymc MHp BepHora Hapo;i;a h npe^ie onfey cjiory ;i,pyre Mepe npe;i,y3eTH. A npHBe;i,eHe Ta^iKe h>hxobhx saxTeBa jacno naayjy, Kano CTOje npeMa tomc naTpnjapx n B.ia^HKa iDaKOBHii. 4. HeKa ce ne ;i;onycTH, ;i,a onu, kojh npel)y na ynnjy^ no Hapo;],y cpncKOM ^mHC KojeKaKone HCMnpe, nao mTO je to ;i,o ca;i;a 6hjio, jep to cjiy;KH caMo na ca6jia3aH Hapo;i;y, a o;!^ BCJiHKe je onacHOCTH no i^apcKy cjiy}K6y h onhe ;i,o6po. CTBapHHM ;i;oKa3HMa nena noKaajy na^i;; i,ne h KaKOBe HCMHpe npaBHJiii cy ohh, kojh ce ca KaTOJiniKOM upKBOM cje;i,HHHuie. M H>eroBO BejiH'iaHCTBO je MHm.^eH>a, ;i,a 6am ohh npane HaJBeliH neMHp h 3jio, kojh cnpeianajy ynnjy, a ne ohh, kojh

npncTynajy ynnJH. TaKO npecBCTJiH na;i,6HCKyn 3arpe6anai cbc;i;o'iH, ;i,a cy npBH h ynnjaTCKor enncKona .By6n6paTHlia OTpoBajiH, a H>eroBa CHHOBU,a y ;i,pyry npoBnHi],HJy OTHpcMHan^ j\ok cy yHHJaTC no Majioj BjiamKOJ yacacno 3;iocTaB.i>a;iH. 5. ^a ApxHCHHCKon Moate enncKone, CBaKor pe;i,a h -ctcnena CBcfeennKe, Te h cbc CBCTOBHe 3BaHHmHKe, na ocnoBy ;i,o6HBeHHx npHBHjierHJa, 6e3 HKaKBC ;i;ajLe noTBp;i,e IBeroBor BejiHiiaHCTBa, h3 CBora Hapo;i;a 6HpaTH h HOCTaB.T>aTH. ApxHCHHCKony ce ;i;03B0JbaBa, ;;a no ;i,oca;i,aH>eM h>hxoBOM o6HqHJy 6Hpa h nocTaB.i>a nryMane, BHKape h cbc ocTajie miace i^pKBcne uhhobc 6e3 bkhic noTBp;i,e 3a Bnme ^hhobc Tpa2(H ce noTBp;i,a IBeroBor BejinqaHCTBa, a n36op enncKona HCK;i>yiiHBO je npano anocTOJiCKor KpajLa yrapcKor, o;i, Kor ne Moace HH ca;i,aH>H Kpa.T> o^tCTynHTH, jep fee ce tumc jianme MHoru Ha yHHJy o6pHyTH. IIIto ce naK THqe H36opa n nocTaB.i.anja CBCTOBHHx 3BaHHqHHKa HC MO'Aie cc HHKaKOBO HpaBO apxHeHHCKOny ;ii03B0JIHTH.

6. ^la ce, Ka;i; ro;i; noTpe6a 3axTeBa, cjio6o;i.ho Mory caCTajaTH na 36opoBHMa, ko;i, apxHcnncKona h.oi enapxnjcKHX ennCKona, Te ;i,a ce hhko, 6ho oh Ma Kojer CTajieaca. hhkum ne cnpe^laBa, aKo 6n xtco y Bei hIih. ne Mory ce TaKO 36opoBH TH H cacTaHu,H y onhe jiaKO ;i,03B0JiHTH, jep ce ce na H.HMa KOJCKaKOBJi ;ta onasHJio,


3.111

23

mm
ce xaKOBii cacTanuH

3aK.T>ymn ;i.OHoce u
;i,oiiycTHTii
0H;i;a.

ii3Bo;i,e; je;i,HHO

ano aaxo hmr saKOHUTor yapoKa, uao h. lip. ;ia ce Hapo;i;y H.m cTa.ie-/KHMa iiy6.iHu.upa KaKOBa sanoBecT H>eroBa Be.iiiuaHCTBa, ii.iu aiio cy KanoBii ;tpa{aBHii nociOBii, pa;ui KOJHX cy osaKOBu caCopn noxpeSHH, Y Ben nan ;i,oja3HTH, TC Ko;i, H>eroBor Be.iHiiaHCTBa ii npeBHUiiter ;i.Bopa M0.i6e CBOJe Moace um ce y iio;i,HOCiiTii H iiojKypHBaTH peuieite h>hxobo. CBaKO ;i.oOa ;i;o3bo.iiitii.

Mory

ce Hu na Koju naiHH ne iipemi lUTaMiiapuje, /I,a MM H ;i;pyre iioTpedne saBo^ie, kojh ca upKBOM y CBe3ii exoje. ocHHBaTH II iio;i,H3aTH. HcTO TaKO, ;i,a ce CBaKOM oj; H>iixoBa Hapo;i,a u odpe^a je;i,HOM 3a CBar;i,a j,03bojh, ;i,a no bo.t.u, Kano j,yro xohe, Mory no.iasHTii pHMCKe uiKO.ie m yHiiBep3iiTeTe. y cjiyiiajcBHiia r;i;e ne 6ii 6blio HiiKaKOBe uiTCTe no mo/KC hm ce ;i,oiiycTHTH. piiMCKy upKBy pa;i,n xaKOBe j.03B0.ie A.IH HnaK Mopahe ce iiocTaBHTii H3BecHii neH3opii, kojh he CBa ^c.ia, Koja OHH Cy,i,y xtc.ih uiTaMiiaTH, npBO nper.ie;i,aTii u o;i,oocHimaTH. mo/KC dpiiTii. UIto cc TH'ie lUKOJia. Koje naMepasajy HM ce no ave.iiH yiHHHTH, ajH caMO c tom K.iaysy.iOM. ;i,a ynnTe.T.u, npo<i>ecopH ii pcKTopn thx 3aBo;i,a, Mopajy 6hth hs h,hxoBor CTa;i.a, a HHKaKO ne CMCJy na TaKOBa Mecxa .i>y;i,e CTpane AOBa^axH. Haiue lUKO.ie Mory c:io6o;i,ho. cbc ;i,o inecTC, no.ia3iiTH. 8. Ho MecTHMa. r;i.e Cp6H cxanyjy uoMemaHo c Mai)apuMa H HeMituMa. ;i;a hx hhko ne y3HeMHpyje y BpuieH>y h.hxobhx pe.nirno3Hiix oopeja, Hero HCKa y thm MecTHMa yajuBajy iicxe iiOB.iacTuue. KOJe h ocTa.iu CTanoBHimH yajHBajy. ^a.7je join, jusl Mory c.io6o;i,HO SapaTH h3 CBOJe cpe;i;HHe caBeTHune y ohKhhcko Befee.
7.
iiiKo.ie

Mory HM ce ;i,03bo.ihth tc iioB.iacTiin,e ii to h3 pasniTO ca;; joui B.ia;i.a MaJ^apcKH ycTanaK, xe ihto ce iioKalora, 3a.io, ;ta no rpa;i.0BHMa sancTa hjhbc mhofh Cp6H CKyna c Mai)apHMa H HeMii,HMa. cHOcetn je;i;HaKo c H>HMa cbc ;i:pcaBHe xepexe. Hcxo xano mohjc hm ce ;i,03B0.iHxn ii3oop 1. h.ih 2 caBexHHKa y onhnncKO Bcfee, jep je BepoBaxno, a ii ncnycxBO je noKasajio, ;i.a no ohiim MecxHMa, y kom cy caBexHiin,u pasne Hapo;i,HocxH iie iiopai)ajy ce xaKO .laKo 6yHe, noiuxo je;taH napoA ;i,pyrH na^siipaBa a ys xo je .lauo Moryhe, p;a he h Cp6H no XHM MCCXHMa, HaKOH n3BecHor BpeMena, .xaKine, y KaxojHKe
;

npexoHHXH
9.

ce.
0;i,

6hO oh ItpKBCHOr H.IH cxa.ieH;a, y3HeMHpHBaxH, npn rpat^eity h>hxoBiix upKaea no rpa;i,OBHMa, BapoinnMa, cejiHMa ii 3aceoi;uMa. Obo hm ce Moate jonycxHxn caMO no ohh.m MecxHMa no npn xom ne CMejy hh ivie MHore cpncKC nopo;;HHe cxanyjy HaJMaH>y nixexy ocexHxn Mymmnnnajne noB.iacxHue iiOMCHyxHX rpa;i,OBa h Mecxa, Kao hh upkbchh cxa.ieH.- pHMCK3 npKBC. Ilpn

^a HX HHKO

pilMOKaXO.XHKa,

CBCxoBHor

ne

c.mc

24
iiaK HMajy 6htii c.iuhhh ycjiOBn, Kao iuto cy ii8:ioH;eHH iia Kpajy MH*opMau,HJe Ha Ta'my nexy. 10. Ilo CBHM npoBHHitMJaMa II ;i;HCTpiiK'THMa, y KOJiiMa cpiiCKM Hapo;i. JKHBH, HeKa eiiHCKOiiii H K.inp ocTa.iH je;i,nHO o;i; apXHeiiHCKOiia ;jaBncH, a hhiioiuto o^ pHM.bana. Ako ce iiaK ;i;oroAn a oBaj He ;i,o^e 6e3 ;i,a apxHeriHCKOu Kora iioaoBe iipe;i, ce6e, onpaB;T,aHor pasjiora, Ta;i,a TaKaB ;i,a ce Ka3HM no KaHOHCKOM npaBy, Ho hm TanaB enHCKon hjih CBeuiTeHHK y oniie HCKa ce Hero He no;i,BproBa iiojiMTimKHM BJiacTHMa ;i.pyrora Hapo;ia HeKa ce MCKJbyMMBO ocTasH H>eroBOM apxnenHCKOiiy, komc je je;i;HHOM j^aTa BJiacT Ha;i, h,mm. Mcto xaKO HCKa ce cpncKH napo;i, Hii Ha Koju HaqHH ne npem^ ;i,a cBeTKOBune CBOje CBeTKj^je.

TOMe

Mo5Ke ce ;toiiycTMTH,
Ka;i;
ro;i;

;i,a

o6pe;i,a iioTua;i,a jypHc;i,HKH;HJn


iiOBoj. Ajih,

caB itpKBCHH CTajiea; rp'iKora iiaTpnjapxoBoj hjih apxMeimcKO-

;i,oro;i,H, ;i;a ;i;oTHtiHH naTpHJapx, y CTBapH npcKopaiH rpanime iipana cBora, xe je;i,HOJ ii.ih ;i;pyroj CTpaHM 6y;i,e Huiao na pyity, Ta;i;a ncKa je ;ii03B0.T>eH0 HCsajlOBOJLHoj CTpanuH o6paTHTM ce c aiiejiauHJOM na HajSjiniKy CBCTy CTO.iMny pHMO-KaTOJHiiKy, KaKO 6h ce CTBap 6oji>e h npa-

ce

Koje

oco6e

peuiHTH Morjia; a 3a tiim neica hm je ;i,03B0JLeH0 o6paTHTH ce H na naJBHuia MecTa, jep je ii y HHxepecy onhera ;i.o6pa, ;i;a ce hhko ne npem y yjKHBaity cbojmx onpaBjtaHMX
Be^tHiije

upaBa. H>eroBO BejiwuaHCTBO


cjiaBe CBOJe ^tBe HajiJiaBUHJe

je TO HCKycTBO iiOKa3a.[o, 3Hpy na lysaHje iipaBa 3eMaji>cKHx rocno;i,apa. 11. ,Ha cBemxeHCTBo h>hxobo CjIo6o;i,ho mojkc, rp'iKora o6pe;i;a; a naHMe o;i; Cp6a, PycHiia h B-iaxa,
Hacjbe;i,HHM
;iieceTaK,
I.

xoJie h mohcc hm ;i;onycTWTH, jia caMO ohh, Kao uito CBCTKOBHHe ne iie npn tom hh Majio ;i,a ce ooa;

o;i;

.i>y;i;H

iio

cbhm

iipoBHHUHJaMa H>eroBor Bejm'iaHCTBa, Te mTOJiapne h ocTajie npHxo;i,e.


;tao

npHKynjF.aTH

Ako Mory

Ta npana
o;i;

;i;oKa3aTH,

;i,a

noTBp;i,Hlie

hm je iiokojhh hecap .leoiio.iji. hm Ta;ta hhx h ca;i,aH>H B.ia.T;ap.

^I,03bojihth

npHXo;i;e
o;i,pe;i;iijio

hm ce nnaK uoiKe, Cp6a iiiH3MaTHKa.

ji^st

cjio6o;iho yjKHBajy uiTOJiapne IIIto ce iiaK ;;eceTKa th'ic. ho-

y hmc Tora h y luie Tpn.i.eceTKa HpHiiaTpnjapxy nensHJy o;i, 3000 <i>op. ro;i,HinH>e MCTHTH je, ;i;a je caB ;i;eceTaK ocTaBJben phmckom lumpy, Te HCKa r;ie;i;ajy ;i,aKJie lb. B. c thm bhiuc HCMa nocjia; no tomc, OHH KaKO he ce, y Horjie;i,y tc CTBapn, iioro;i,HTH c i.vmpoM .la-

iHTO je fberoBO BejiHuancTBO

Hjih najnocjie. aKO je dam BO.ba PberoBor Be.iH'lancTBa. mojkc hm ce JtoiiycTHTH, j[a HpHKyn.T.ajy jtecexaK o;i, Cpda CBora o6pe;iia, ajm 6e3 HKaKOBC inTCTC no Tyt>e npano o;i; PycHHa h Bjiaxa naK. nuKaKO hm ce to ne M0>Ke ;i,03bojihth.

THHCKHM.

jep hh'ihm He Mory nocBe;i;oirHTH, ;i;a hm je Ta iioB.iacTHna jtana, iiomTo je TO caMO HSMHiH.toTHHa HcanJHHa.

25

12. EimcKOii H.IU cBeheHHK y oiihe, Kora iiocTaeii apxMenHCKon, HCKa ce Kao TaKaB upnsHaje m iiouixyje. Moace mm ce ymHUTii no H{e.i.ii, ;i,ok je join y acHBOTy oBaj iiaTpiijapx, a.iH nocjie iteroBe CMpTii HCKa ce iioTiiyHo yKHHC Taj oSniiaj. Hcto Tano Hena ce na H>eroBO mccto bhiuc HiiKa^ He nocTaBii ;tpyru iiaxpujapx, jep je to npoTiiBHo upKBii KaTo.iHUKOj 11 caSopHMa cb. oTana. lo. CpiicKii o^HcnpH H BOJHHUH H>uxoBor Hapoj;a, HCKa ce noiuxyjy. Kao ii HCMaiiKH, tc HCKa ce npH;ipyHie BOJHiiiuTBy iioTOH>er Hapo;i,a. naKo ko;i K0H>aHnniTBa, TaKo ii ko;i; nemauiTBa MCTO TaKO HCKa yiKMBajy hctc o.raKuiHu,e y pa6oTaMa, nopesuMa

^psa. OBO Hiije norpeSna iiHa>opMau,aja, jep H>eroBO He.iHuaHCTBo H iipeBuiJiH,H ^Bop. c ;ipyre CTpane, ;;oBo.bHO cy oSaBeiuTeHH, KaKo Ba.T>a ^pacaTu h Harpa^HBaTii one, o KOJHMa je roBop. 14. JXsi ILICMUliH epiICKC HapOJtHOCTH, KOJH Cy Kao TaKOBM Beh iiMeHOBaHii ii.iu y 6y;i,yfee 6y;iiy no Hier. Be;i. npor.iaiuenM 3a TaKOBC. yacMBajy CBa yoCii'iajena npaBa no cbhm rpa;toBMMa. MecTnMa. na h ManacTHpHsia itHxoBor o6pe;i,a ncKa hm ys TO 6y;i.e c.io6o;iho ;i,eceTHHe n ;;pyre npaxo^e oji CBOJux ^o;i;oBaajaH,y

Ha

6apa yiKHBaTM.

OBa
J{a,

je Mo.ioa npaBe;;Ha, tc joj ce

movkc
napo;;

y;i;oBOjbHTH.

1").

no MecTHMa,

ivi,e

ro;i.

cpncKH

xmbh.

Me

ce He ;i.onycTH. oj TypaKa h JcBpeja. ;i;a jtyhaHC H po6y npo;tajy. ochm y ;i;aHe Be.iuKHX Bauiapa.

hhko OTBapajy

saBueii oj Mn.iocTn Ihcv.

Hnje noTpeSna na obo uH<i>opMauHJa, jep to yucTo Be;r.; ho bhiuc 6m ;i,OHe.io lUTeTc, Hero

KOpHCTH.

McTO TaKO, HCKa ce ne ;;o3bo.ih hmkom o;i. ^pyre na;i,a y jial>aMa ;tOB03H bhho y MecTa, y KoJHMa Cp6H CpCn npso bhho CBOJe He npo;;a;ty. Obo HHJe M0.i6a CBHJy, nero caMO ohux. kojm HMajy BHHorpaae. tc cxora mm ce ne mojkc no bo.t.h yuiKHTH. Hanpo10.
po;i,HocTH, atMBe. ;toK

THB, HCKa CBMMa H CBaKOMC HO CBHM Hac.T>e;i,HHM npOBMHUHJaMa 6yje ;io3BO.T>eno ne caMO bmho. nero m Apyre n.io;toBe. ;i,OHamaTH n npojaBaTH. OTy;i; ;i,o.ia3H ;i,B0CTpyKa KopncT h 3a Kynu,a. H 3a npo,T,aBu,a. IIpo;i,aBaou KopHCTH ce, nixo bhho CBOje 6pate npeTBopn y noBan. a Kynau. uito xaKOBO bhho h ocTa.ie luioa thmc pacTe n 6.iaraJHa ;ioBe no HHacy neny Moa;e KynnTH H>eroBor Be.iniaHCTBa. jep ce yBosHnna. npeB03Hnna n CBe
:

jtpyro, Hajnpe

Mopa y KopncT

;i;pa{aBHe C.iaraJHC

n.iaTMTn.

Mal>apHMa. ^a 6y;ty Cp6M npoTHB THX CBOJMX KpBHMX HenpHJaTe.T>a j;0B0.T.H0 3auiTHKemi H J yroBopy Tora Mnpa yK.T>y'reHH.
IT. ITpH.iHKOM CK.ianaH.a

MHpa

26

18.

Mo.iCa je oiipaB;;aHa.

/I,a Hapoji, cpncKH h o;i, ca;i; He n.iaha bcKu iiopes^ Hero mTO ra je ;i;o ca;i;a iLiafeao. 0;i; pa6oTa jhihhx hjih ca KO-iMMa ;i;a ce napo^i; iioTnyHO oc;io6o;i,h. A y ciyqajy, ;i;a Hyw.ja saxTCBa KaKOBC pa6oTe, to ncKa mm ce y hmc Jiiiime pa6oTe iLiaTH 12 HOBUHfea, a y mie oho ca KOJHMa je;i,Ha i>opHHTa. Ha jaBaH no;i;B03 ncKa ce Cp6ii He rone, a y cjiyiajy ;i,a ra ;i,ajy, HCKa HM ce y hmc Tora, KaKo npeiia BpeMeny nena 6y;i,e. o,i;pa-

ijyna o;i,HocaH

;i,eo

o;i;

nopesa.
;i,a

19.

rone

;i,a

IlHa>opMau,HJa ne Tpe6a. ;HTa o;; CTOTHHy /I,a ce o,i,pe;i.H Ta^ma Mepa BHna h Te cbh ce ;i;a jiH6apa, je u,apcKH hhhobhhuh, no cbhm npoBiiHUHJaMa, no;i, npcTHiOM CTpore KasHe, Ta'iHO h CBy,T. je;i,HaK0 npn20.
^tpafasajy.

Hnje noTpeSna HH4>opMau,HJa. Cjio6o;i;hh bojhhu,h, a TaKO hcto h ocTajm, ByKy .lal^e 6es o;i,pei)eHe Harpa;i,e 3a to.

ce

He

21. Ako 6ii hecapcBa BOJCKa hjh H.eHH mhhobhhuh. npojia3ehH Kpo3 cpncKe KpajcBC, KaKOBy uiTCTy Hapo;i,y HanciH. HCKa ce HCTa Ha;i,OKHa;i,H a napo;; ;i,a HCMopa napcKHM naac.iaHHii,nMa HuiuTa ;i;aTH 6e3 npH3HaHHH,e.

' Ha o6e obc Taqne nnje nyacna HH4>opMau,MJa. 22. JI,a ce Beh je;i,H0M hito npe HSBpum npecejieH.e cpnCKor Hapo^ta, Koje My je y ,Ji,Ba Maxa ;i,eKpeTHMa oSeiiano. a HaHMe y CjiaBonnjy, Majiy BjiauiKy, CpcM, no.T>e KyMancKO. ;i,mCTpuKaT u3Me^y Jl,paBe n CaBe cbc ;i,o pcKC ILiobc h ipaHHue

XpBaTCKC, iio.te TayjiHHCKO, ;i;HCTpHKaT Apa;i,CKn cbc ;i,o JeHOse, Te Xa.iMa^ ii3Mei)y pcKC Mopnma h Il,pHora Kpnaja. Ys to mo.iC;^ ^a ce 3a BpcMcna H3BecTe, aKO Moa{;i,a kojh o;i, 3eMa.T>CKHx rocno;i,apa, 6njio CBCTOBHor hjih upKBenor cTa.ie)Ka. y thm Ki)ajeBHMa CBoja ;i,o6pa HMa. IHto ce TH'ie Tora npecejieHia, Koje hm je 3aMCTa jom o^ noKOJHor hecapa JleonojiAa I. oSehaHo, nocToje pasna mhiu.ibeH.a H TO je;T;Ha 3a, a ;i;pyro npoTHB npece.ieH>a. HaHMe, ohh,

KOJH cy ce Beh cmccthjih y noje;i,HHHM KpajeBHMa, carpa;i,H:iu cy TaMO ce6H Kyhe, no;i,HrjiH BpTOBe h BHHorpa;i;e, tc mhofo ^pyro uiTo-HiTa tomc cjihuho h noTpe6Ho; a cbc to ohh cy CBOJOM MyKOM H Tpy;i,OM, O BJiaCTHTOM TpOUIKy CBOM yilHHH.lH.

TaKO cy nanp. ypa;i;HjiH Cpdn ho By;i,HMy, Hchith, CeHTanjpHJH, OcTporoHy, Ctohom Beorpa;i,y n ;i,pyrHM rpa,T,OBHMa n MCCTHMa. CTora 6h hm Bp.io tchiko 6hjio ca;i;a CBe to nanycTHTH n ca Aei^OM, CTa;i,OM, noKyhcTBOM h ocTajiOM hokpcthom cbojhhom CBOjoM y ;iipyra ce MecTa npecejiHTH, r;i,e 6ii caMO c ^.laHOBHMa Hapo;i;a CBOra CTanoBajin. Hope;!; Tora, ko 6h 3Hao KaMO cMCpa CHpHBCHo MHui.T>eH.e Tora HaTpajapxa h B.ia^HKe Hcanje "BaKO-

27

BMha, jep He he 6htii 'iiict nocao, Ka;i; ce ohh Tano aiecTOKO OTHMajy o;i, yHHJe ii cbom chjiom Tpaace to npecejieite. BojaTM ce, ;i,a Taj Hapo;i; caKynace y je;i,Hy i],ejmHy, jep h oBaKO pacneiiKaH He o6y3;i,aHe je hy;i;H h iy;i,a ijhhh, a mTa 6h Ten Morao

noiHHHTH

Ka;ii

6n ce y noMenyTe Kpajese npeceaao; carypHO

je ;i,a ra Ta;i,a hhko ne 6h Morao ,T,pa;aTH y nociyniHOCTii ii ftHMe OBjajaTH, jep SynaMa HHKa;i; Kpaja ne 6u 6hjio, xaj H>HXOB saje^iiHu^iKH ajHBOT ;i,ao 6h hm rojiejuy CHary. A mh ;i;o6pO' 3HaM0, H3 He;iiaBHor BpeMCHa, KaKO cy ohii uecTO Bpjio HenoKopnu.

Ta OHO

Kaj, je

Mnp

CK:ion.T>eH c

KySype
3eM.ie,

c H>iiMa,

mTo ne

ne xTejouie ;i,Bopa sanoBe^eno ohh uito y .InH,H h Kpdasu cxanyjy bcuhto cy nonycTHTH. HenociynmH h nenoKopHH, tc cy eno h hckc KaneTane n ynpaBHTejLe (ry6epHaTope) noySnjajiH. a npe 12 ro;i,HHa, y Kap.ioBa'iKOM renepa.iaTy. 6.iH3y Kanejie, noydHJame CKopo cbc KOftaHHuiTBO hecapcBe. H ;;aHac cy ohh CKopo CBy;i,a TaKO neuoc.iyuiHH, a HapoiiHTO y Ma:ioj BjaiHKOJ. tc je CTora joui Haj6o.T>e, 3,a OHH ocTaHy r;i,e cy ;i,aHac; TaKO fee h ;i,a.i.e /Khbcth homcmano c Ma^apHMa, xe KaKo ce Mci^ycoSno sp.io Mp3e nasHhe ce u3Be;i.y je;i,aH Hapo;i; na pa,]; ;i,pyrora. tc ne he ;;oHycTHTH obomc HMaMO jobo.TjHO HCKyp^aBe H onacHe naMcpe H>HX0Be. CTBa y HaJHOBHJoj Mai)apcKOJ 6yHH h.ih ycTanKy. C ;i,pyre ohct CTpane, Ka;i; 6h ce ohh cbh y HOMcnyTe Kpajene npece.iH.iH. Ta;i.a 6h ohh y 6y;i,yheM paTy c TypH,uMa, hoiuto 6u TypuH npBO Ha H>HX MopajH HaBajHTH. CH.iaH oTHop TypH,HMa ;i,aTtt MorjiH, TC CBaKaKO H cHpeiiH.iu H>HxoBO Hpo;i,HpaH>e.

KOJH My je no itBop HM HonpeTHo, 3aH,ejo je TO BHme nyTa o;i, caMor

xre;i,ome yroBopy o

TypuHMa, 3ap He 6eme rpjHe ycTymiTH Typ^iHHy onaj ;i,ea MHpy HMao npunacTH ;i;a HHJera ne 6a hh ycTynnjiH. jep \i aKO hm

,;i,a

23.

/I,a.T>e

A je;i,HHO Hapo;t ;^a HMa;te npano, Ka;i,a h KaKO 0H03BaTH hx. Ys to jom MO.ie, ;i,a u,ap eneprHMHO. HaJoacH, ;i,a ce npemicu npHBHaernja, y3 OTBopeno hhcmo naTpnjapxoBO, HMajy hcto TaKo CMaTpaTH Kao h opHrHHa^H. Onaj 3axTeB, ;i;a nMa;ty ,T,Ba caBCTHUKa, o;; CBora naTepeT
Hapo;i,y.
cbh;i;h,

caBCTHUKa. Koje he CpSn H3Me^y ce6e dnpaTH. Th .lapuje caBeTHHii,H HMajiH 6h ;i;ya;HOCT. ;i,a y cbhm noc.ioBHMa sacTynajy cpncKH Hapo;];, Te ra hithtc h dpane o;i, Mat)apcKe 3.iode h naKOCTH, KaKO y HpHBaTHOM. TaKO Hy jaBHOM HCHBOTy Hapo;i,HOM ; ^lyBa-iH 6h y3 to npHBHjerHJe Hapo;i,He. Kano ce BHuie ne 6u ;i;ora^ajio, oho hito je ;i,oca;t SHsaao, ;i.a ce ;;aHac hchito ;i,aje. a cyTpa Bch ooopu h hohhhith. Be3 H,HX0Ba 3HaH>a. 3;a ce ne CMC HHHiTa 3aK.T.yqHTH, y nome;iy Hapo^Hnx CTBapn. ^a ce n.iahajy, Kao h ocTajiH h h3 ;j,pa;aBHe 6aaraJHe, ;i,a ne 6ii 6n:m na
;i;Ba

Tpaace,

;i,a

HMajy

ko;i,

YrapcKe ^BopcKC Kanue-

My

ce

po,T,a,

Koj yrapcKC ^T,BopcKe KaHue.iapnje, noTnynoje OHpaB;^aH


H
Bajbajio 6ii ra ysaJKHTH.
iKCJie

28

Obo je saxTeB cbmx h,hx t. j. trko He caMO Cp6H rpqKora o6pe;i,a hjim uiH3MaTMu,M, nero n KaTOJiimH ifcHxoBe Hapo;i,HOCTH. A H iiOKOJHH hecap Jleoiiojiji, I. odefeao je to hm McnyHHTH, Te ce ohii iiOTnyHO onpaB;(aHo na^ajy. ;i,a he mm to hobh ii,ap ;^aHCTa h yiiuHHTH. lIoTpeOno 6h OiLio, ;i;a h Kpa.i>eBHHa XpBaTcpa HMa je;i,Hor CBor aacTyiiHUKa, jep caB Taj Hapo;i,, kojm /Khbm no cbhm Kpa.T>eBHHaMa h
Hac.T>e;i;HHM iipoBHHUHJaMa npeBMiuifcer ;i,OMa aBCTpHJCKor, y Kpa.beBHHH CjiaBOHHJH cKopo HCKjbyiiHBO caM CTanyje, a 6opMO e je CBar;i,a xpaCpo iipoTHB Typ'iuHa ii Mai^apcKiix ycTaHHKa; yie^Y THM ;i,o ;i,aHac HHJa HMao hh je;i,Hor CBor caBeTHHKa koji; ,^BopcKe YrapcKe KaHii,ejiapMJe. Ciora ce ii MOJKe thm Cp6HMa. jep cy yBCK BepHH Smjih ;i,OMy iVBCTpiijcKOMe. a CTaHOBHHii,ii cy

YrapcKe
.;i,Ba

ii

H.oj

iipmia;i,ajyfeHx iioKpaJMHa, ;!,03bojihth,


ajin Taito,

;i,a

iiiviajy

^a ohh ne Mory 6hth rp'iKora o6pe;i,a H:m umsMaTMHH, nero KaT0.iHUH. A ^lyacHOCT obhx Hejta Oy^e, jia Ko;; iiOMenyTe yrapcKe ^BopcKe KaHu,e.iapHJe, dpMHy ce u na3e Ha cbc nocjiOBe, kojh ce dyji,y Tnn,ajiH Hapo;i,a cpncKor.
caeeTHUKa,
24.

Ako

ce

;i,oro;i;u

HenpiijaTcsa. ne MOiKe ocTaTH

TO HCKa My

6y;i;e

ApxHeuwcKon ycjbe;i, onacHOCTH o;ii y CBOjoj ca;i,aH,oj pe3H;i;eHu;HJH, cjio6o;i,ho, y3 npacTaHaK Kjmpa h Hapo;i;a,
;i,a
;i;a

o;i;a6paTn cedn ;i,pyro ce;iHHiTe. Koje

My

ce

OH;i,a,

Kao TaKOBO

3a HaBCK nOTBp,T,H.
CO M0Ji6a mohjc HcnyHHTH, ajiH noji, ycjiOBOM. ;i,a iiaTpHJapx, y cjiyiajy onacHocTii o;i, HenpHJaTejba, npBO oanaim, KOJe 6m mcctc acejieo 3a ce;i,HmTe CBOje naHMe. to mccto Mopa 6hth 'iHCTO y B.iacTH JLeroBor BciMqaHCTBa; a hmhouito ne
;

OBa

CBOJHHa KOJe u,pKBe H.m ManacTMpa KaTOjmiKor hjim kof ;i,pyror 3eMa.T>CKor rocno;i,apa. HapoyHTO mm je hphmcthth, ;i;a npa tomc TpeOa HpMHa3HTH, ;i;a naTpujapx m y tomc HCMa KanoBe CKpnBene naMcpe a nanMC ;i,a My ne 6y;j,e to caMO Jiaatan naroBop, ;ta ce jiaKHie yByie y npaBa ohhx^ kojm ne CHa;i;ajy no;i, ifaeroBy jypMc;i;HKu,HJy. Jep .islko je Moryhe, ;i,a oh tmmc caMO
:

Tpa>KH HaiiMHj ;i,a yl)e Me^y yHMJaTe, kojm cy npnaHajiM pMMCKy itpKBy 3a CBOjy rjiaBy, KaKo 6h hx ohct na CTapn raji. (vomitus) Haseo, Kao iuto je to seii npe hckojimko ro;i,HHa noKymasao "iMHHTH y XpBaTCKOJ, a y enMCKOHHJM Cbm;i,hm'ikoj. M3.ioajMBHiH CBe Topc HaBe;i;eHe Taune naTpnjapx c napo;i,OM MOJiH, ;i;a mm H>eroBo BejiM'iaHCTBO onpocTM^ ano cy uiToro;i; norpeuiHJiM, tc ce npenopyijyjy Bory m HpaB;i;n, CBOjoj CJiy5K6H H BepHocTM, jep cy BeK cKopo ;i,o 3;i;BajaH>a jtouiJin, a cth;i; hx, iiiTo TaKO iecTO Mopajy H>eroBO BejiMuaHCTBo ;i,a y3HeMMpyjy.

Eto h caMH npM3Hajy HeyMecHOCT Kano obhx Ta^iaKa, TaKO M npHJauiH.Hx moji6h, tc 3;i,Bajajy 36or Tora^ a 6ojehu ce
itpcKopa MOJie onponiTaj.


HaKOH cBcra OBora

29

hsjiojkho je naipHJapx ceojy na jHUHy M0Ji6y, Kojy je HH4>opMaTop TaKo^ep jiao CBOJe
MiiuiJbeibe.

Ebo h Tor H HH<I'OpMa^Hje

nocjie;tH,er ;tejia
:

obc

snaMeHHTe mojioc

III. UIto ce iiaK thuc Moje .iihihocth Kao ApxHeiiiiCKOiia, Hena ee cexH Bame Be.iH'iaHCTBO, KaKO mh je npBO 3a apxueiiHCKoncKy CTO.iimy Hauiy saMaK Cnpa^i 6ho o;i,pe^eH, a KavH je MCTH o;i; Mene o;i;y3eT, Ta;i,a mh je no u,eHy o;i; 20000 *op. ycTyn.T.eH 3aMaK Oenyj; onaj caM ja 3a tum c Be.iHKiiM TpomKOM onpaBHO H Moja 3eM.T>MmTa oko H>era .T>y;i,HMa Hace.iiio, Te H.HX Ha TpH ro^tHHe o;i, CBaKor ;i;aBaH.a oCv1o6o;i,ho. Ho no tom Mopa;i,ox H H>era, 6e3 HKaKOse OTuiTexe, ea pe3H;i;eHH,HJ0M mojom, nHBHHH,aMa, tc ocTajHM 3rpa;i;aMa h BMHorpa;;MMa, Ha CHJiy ycTynuTH nopo;tnuH Ma^apcKwx Eecepe;i.HJa, a cse to Mene je CTajio npeKo 50000 4>opnHaTa. 0;i, to ;i,o6a eeo sefe HMa ;i,ocTa BpeMena, a Menn ce HUKaKO neMoace ;i.a nal^e KaKOBO 3ro;i,HO; ciH'iHO MecTO H nMaH>e; y3 to joui ne jtoCHBaM CBojy nensHJy, Koja MH je o;i;pe^eHa y H3Hoey 3000 <i>op. Kao, ce y3Me y oSsnp obo u noMenyTa iHTCTa o;i, 50000 <i>op. OH;;a Moace 6hth jacno npeBHuiftCM ;i,Bopy, KaKO mh je tchiko ikhbhth y obhm oypHHM BpeMCHHMa, Ka;i; ce 3Ha ;i,a HHKaKOBHx ;i;pyrHX cpecTasa HCMaM. CTora najnoHHSHHJe mo.ihm Bame Bean'iaHCTBO, ja c o63HpoM Ha Mojy cjyajoy h OKymany BepnocT Mojy h npn obom Mal^apcKOM ycTaHKj, o;i, Koje Me hh naJBciie npeTH.e nenpHJaTe.T>CKe u BCJiHKa o6eiiaH>a, ne Morome hh 3a TpenyT OKa noKo;ta mh ce y mccto o;i,y3eTor ;i,o6pa Ce'iyj H3;i,a y .leoaTH, roTOBOM 3a H>' H3;;aHa CBOTa oji; 2OO0O *op., tc 3a Mojy pe3umccto hjih y CpeMy. ,T;eHu,HJy, 3,a mh ce ycTyna KaKOBO ;tpyro u.iH y KpajcBHMa CaaBOHHJe. Ys to, ;i,a mh ce y hmc saocTa.ie neH3uje, y H3Hocy 16000 *op., fl,&ji,e jom ;i,pyro KaKOBO mccto y CpcMy H.iH C.iasoHHJH, tc ;i,a mh ce ;i,a;i.e nacjioB caBeTHHKa H iioTBp;tH, o;i; ;i,aBHHHe y nopo;i,HB,H Mojoj ;;o6HBeHH, nacioB KHe3a o;i, Ajidannje, a rpO Moj ;i;a 6jfl,e HacJbe;i,aH y MyiuKOM n HiCHCKOM noTOMCTBV MOia OpaTa Taop^a. Toko mojium. ^a 6u ce uno npe u3fla.Tia ofljiyKa na cee oee M0ji6e, kuko 6u Moeao cufiu y uapo;; n jom euuie ea noflCTUt^aru na ecpHOcr u cjiyjK6y Bamee BejiunaHCTsa. Toj mh.iocth npenopyhyjyhn ce6e n CBOJ

Hapo;i,

naTpHJapx 3acTa npeTpnno y TpomKOBC h ocTajia 3.ia, tc ce n nosnTUBHO 3Ha ;i,a je cbc OHaKO 6h.io, Kao hito je oh naBCo. A HOuiTo ce 3Ha,ne, ^sl je Taj naTpnjapx yncK sepan ;i;0My ancTpHJCKOM ocTao, Te c pa3.ii0ra, iuto je oh Beh 6.iH3y o'iajaH.a, a

jecaM B.

Be.i. ht.

;i;,

BepoBaTHO

je,

;i.a

je

Mo.i6u HaBej,eHe uiTCTe,

30

3ie^yTHM je ko;i; CBer iiiMSMaTHiiKor Hapo;!.a y Bpjio BejiHKOM iiomTOBaiby TaKO, ;i,a caMo je;i,HiiM mhiom mohjc caB xaj Hapo^i, to 6h spjio Hyn^CHo KaKO Ha AoOpo, TaKO u na 3.10 noKpcHyTH, 6vuio, ;i;a My ce iuto npe ;i;a;i,e iiSBecHa OTuiTCTa 3a npeTpiubena 3ja. Jl^a 6h ce naK h ;i;ajBe naxpHJapx, a h Kaposi;, 3a;i,pa(ao y BepHocTH ;i,OMy ascTpHJCKOM, HeKa ce cbc iuto ce THqe H>eroBe A)Co6e, 6paTa My "Bop^a h cbc iteroBe nopo;i,Hi],e noTnyHO 110OH HCKa ce o6acne CBaKOM iiamfey n ncKa My ce ;i;a;i,e naTBj);i,H CJiOB caBCTHMKa M eKBHBajiCHaT y HMaH>y 3a npcTpnejie niTCTe. Obo ce ca;i, Moace CBe yiiHHHTH, 6e3 HKaKOse uitctc ho ca;i,aH>e cTaHiC CTape Bepe, a TaKo hcto h 6e3 uiTCTe no onhe, jaBHO h npHBaTHO ;i,o6po, jep cbc obo uito ce ca;i;a jihuho naxpHJapxy imHH Mopa ce nocie CMpTH H.eroBe ohct jtpacaBHoj 6jiaraJHii
;

HOBpaTHTM. Ha 3aBpuieTKy mojih HH^opMaTop, ^CTane TaJHOM. y3 to ce H3BHH.aBa, aKO

jia.

oBa HH<i>opMau,HJa
M05K;i;a

hito

nnje

HOTnynoj cbctjiocth H3Heo, jep je MaTcpiijaji orpoMan h pasjiH'ian, iioiuto je M0Ji6a He caMO KanoncKor, Beh h no-iHTiiiKor, BOJHHiiKor H CKOHOMCKor ca;i,pjKaja, a ys to je KpaTKO spcMe HMao Ha pacnojioaceH.y. IIpejtJiaacytiH naK cbc obo bhcokom cy;i;y

npenopyhyje ce h mojih 3a mhjioct

"

KojiOHnKeBa ua h Hapo^tHC M0Ji6e. <iBaKy noje^HHy xa^Ky naxpHJapxoBe Kao mxo ce na BHine Mecxa y ca;i,pa;ajy HH*opMai],HJe Mooo npHMexHXH (ko;; xaq. 1, 3, 4, 10 h 11 KojiOHHii je Bck ynanpe^ snao KaKO ii,ap 0;i,c. II.), JocH* I. MHCJiH noje;i,HHHM saxxeBHMa Hapo^a cpnCKor, xe je cacBHM onpaB^tano npexnocxaBHxn, ;i;a ce ca OH, npe Hero mxo je nanncao CBOjy HH*opMau;HJy, H naoho H>eroBo xoMC nocasexoBao. napcM CBCMy rjianiHBaite, ;i,a 6h ce iiaxpnjapxy, npe CBcra h mxo
6HJia HH*opMaii,HJa

TaKOBa je exo

npe,

xpe6ajia

H3;^axH

3aji.0B0JLmxHHa,

3a

npexpnjbeHe
ko;i.

mxexe. nomxo je
CBora, 6Hlie

on
jua

y
je

bcjihrom

yrjie;i;y

Hapo;i;a

6am

Mnmjteae

caMora

napa,

jep,

cnoMcnyx, uiap je npcKO PaxHor CaBCxa 9. tomc jom Mapxa Hape;i.HO ^BopcKOJ KoMopn, fl,Si ce c n IIIjihkom. HocaBcxyje rcHepajiHMa inxapeM6eproM Me^yxHM je cxHoa h HOBa M0Ji6a naxpnjapxoBa c no^exKOM Jyna h. r., a 6am y OBOJ cxsapn.
Beii

Kao mxo

Oi

HaHMc, iiaTpHJapx je y obo ;to6a seh naiuao 6ho sro^lHO MecTO, Koje oh Morao npHMHTH Kao eKBHsajieHaT Ha MecTO Ceqyja, xe je CTora no^Heo Hoey M0Ji6y, y Kojoj je Tpaano, ^a My ce cejio ^ajb Ko;^ OceKa ycxynn y HMe Tora eKBHBa.T[eHTa ys to, jisl My ce H3;;a sa^tpatana ncHSHJa, o^hocho ;ta My ce A3l 3a H>y ckbhBajECHax y cejiima, Koja oko /l,a.Tba Jieate h pnoifoaK ,,3Hrapa" y BaqKOJ; y 6y;tyfee naK ;^a My ce ro;

;iHinH>a

ncHSHJa pe;tOBHO

H3;taje.

moji6h toj mojiho je

naxpHJapx join h to, asl My ce nsjta naJBHina noTsp^ta :3a Kyhy, Kojy je Kynao y IlaKpaity, hcto onaKo, Kao uiTO je II Bjia;i,Hii,H HcanJH TaaKOBaky ;i,aHa, na iteroBy Kyfey y Apa^y (lip. y ab. kom. ap. B. ex 1706, IX.
npH.ior
I.

OBjic, ^a jc joiH i^ap J[eonoji;t 1703 roji,. H3BecTH0 naTpiijapxa ApceHHJa III., ;i;a fee ^hm ce MaJ^apcKH ycTanaK yryniH 1.) Hapo;iiHe npHBHJierHJe y CBCMy HcnyHHTH ii ocurypaTH. 2.) Jla je ^eopcKa KoMopa eeK yuy^ena, ^a yuumi

y ;to;iaTKy II.) npHMCTHTH MH jc

18. ^eii;eM6pa

upe/i^03^ KOJe 6u ce KaMepajino ^o6po Moajio

u ycTynuTU uarpujapxy, na mccto saMKa u ^o6pa no Ceuyj^ KOJe My je npaey rpe^eea o^yseTO u ^aTO uo"po^ui^u Eecepe^uja. 3.) ^a je ojupe^eno, ;i;a naTpnjapx OA ca;ii neH3HJy CBOJy oa 3000 *op. HMapeji.OBHO npHMaTH, y no.iOBHHy, H3 6eqKe n 6y;tHMCKe jupataBHC Sjiarajne. II 4.) HcKa 3aT0 naTpnjapx no6pHHe ce 3a iuto jaqy m

saoKpysKuru

^HepmqHHJy aKu;HJy cpncKora Hapo;iia npoTHB Ma^apcKHx Ho oa ycTaHHKa (M. II. A. K. ex 1703. 6p. 73). ne 6h HnniTa 3a acHBOxa o6efeaH>a JleoiiojinoMCHyTHx

j^OBa H aKO

Cp6H noKa3aine neoSiiqey BepnocT n xpa6-

pocT y 6op6H c ycxaHHUiiMa. Cxora je naxpnjapx h Mopao ho^ihochxh noHOBHe M0.i6e HOBOM n;apy Jocii*y I. A ii,ap, qnM je npHMHo
rope noMCHyxy noHOBHy MOJioy naxpnjapxoBy, yiiyXHO jy je o;tMax, y npenncy, ^BopcKoj KoMopH, OHa npnSaBH noxpe6He no^axKe h o6aBeinxaj.a je 3a mxo Spate h ycneinnnje peraeite xora, KaKO ce


H,HMa Ta,^a
iiHHiiao,

32

CBOJ OBOJ cxeapH^ 21. Jyna ii. r. h3-

oaBHor nuTaita y

^BopcKa KoMopa, o^Max sa thm,

najior rjiaBiiOM cxapeinHHii itapcKe ynpaBC y OccKy A.TieKcaH;tpy KajrancKy, jiia ce o Toj cxBapii ciiopaayM^
;i.aje

ca I>eJI;^^aj^MajcTepoM 6apoHOM Hcxcmom, xe

;i,a

pe-

syjixaxy ^hm npe KoMopy xa^iHO HSBecxii. KajiaHCK je xy Hape;ii6y npHMHo 26. Jyna m na CKopo ce cacxao ca 5apoHOM Hcxcmom, sanoBejtHiiKOM

nexpoBapa,a,HHCKHM, xe iiomxo ce ca ibviue ;tOBOJLHO nocaBCxoBao o^roBopHO je 7. Jyjia /I,BopcKOJ KoMopii.

o;[i,roBopy ncnptpiao je KaKO je iiaxpnjapx o^iiHOCHy Kyhy y IlaKpaixy Kyimo, xe KaKO je xa cxBap ojt, bcjiHKor saMauiaja; saxiiM, KaKO 6m onacno ohjio, ;i.a npecxoHima iiaxpHJapxoBa 6y;i,e y Majioj BiauiKOJ, xe a^ 6n HaJ3ro;iiHHJe 6mjio, ce yqiiHii no aie.T>n h moji6ii naxpnjapxoBOJ, nanMC, ;iia My ce ycxynw KaKOBO mccxo
;!i,a

CBOM

y 6jih3hhh OccKa, jep iiaxpujapxa


iiomxyje, na 6h ra, Kao inxo je
ii

Hapojii

H>eroB

jaKO

Mnuijbeite cane
;i,o6poj

^Bopbojbh

CKC KoMope, Bajtajio na CBann

nagnn y

xo, aKO 6n ce xano yqnHH.Tio, tsl^sl 6n ws o;i,pHtaxH. OceKa na H>era MHoro jiaKuie 6hjio Moxpuxn. (Bn^n xo nncMO y Archiv fur ()sterreicli. Geschichte, Wien 1867
CB.

Ys

XXXVIII,
X.

cxp.
;t.).

138184;

cp. IIhko,

CpCn y Yrap.

cxp. 107, H

KajianeKOB, ^BopcKa OBaj HSBeiuxaj je cnopasyMCJia ce ca PaxnnM CaBCxoM h no;iiHcia CBOJ npe;i.Jior uiapy, kojh ra ycBojn, xe Bck 15.

npHMHBuiH

KoMopa

Jyjia 1706.
o^jiyKa, Aa

r.

nsa^e, nyxcM ^BopcKe KoMope, naJBnma

naxpnjapxy Apcennjy III. Mn.TiocxnBO ycxyna ;i,o6po ^a.T> ?;o;ii Ocena, Kao cKBHBajieHax 3a Ce^yj (Opnr. o;i,y3exo My no npaBy xpehera, ;i,o6po M. n. A. K. ex 1706 6p. 84). Cbu cy nsr.ieAn, jia je y xo ;iio6a y ABopy cnpcMan noBO-Jban o;i,roBop cxapoM naxpnjapxy n na ocxa.Tie xa^KC onor ;i,e.ia HieroBe onmnpne MOJioe, Kojn nsnocn 3axxeBe y Kopncx iteroBe .in^mocxn n nopo;i,Hn,e My 6paxa ''Bop^a. Ho o xomc HCMaMo 3aca;i,a nnKaKOBHx no;i,axaKa, xe ne MoatCMa nnnixa nosnxnBno 3aKM.yTinxn.
ce

Ilocjie

33

;i.a je je^an Ha6aqeHe CBOJe Opnre, My oBoiii BaaiHOM M0.I50M naTpnjapxoBOM h napojtHOM, 6ap sa atHBOxa naTpnjapxoBa yciieuiHO ca cbojhx loeiia ckhHyo, jep je naxpHJapx it no h.hxobom yBepeity 6ho oaBHH qnHHJian, ;ioGpor hjih 3Jior pacnojioH;eiia cpncKor Hapojta npeMa Kpynii. Ho Bajbajio je h Hapo;i. Ma miM 3a;ii0B0jT>nTn, c oosiipoM na one cHJiHe :3axTeBe y moji6h H3JioaieHe. H nap je nanoKOH, HaKOH joroBopa ca qjiaHOBHMa PaxHor CaBexa, ^BopcKe KoMope n ocxajiHM 3a xaKOBe cxBapH Ha;iiJieiKHHM *aKxopHMa Konaqno o;^h xom ;iia jiyqno, y nnxaay nocxynii y CMHCiy KojioHwkeBe iiH*opMau;HJe. H s^HJLa 7. Asrycxa n. r. ii3ai)e ona, ne xojihko SHaMCHHTa, KOJiHKO KapaKxepHcxnqHa, CBeqana noxBp;i.a

OBora

;i;Bop

je csaKaKO ^patao,

H TO

jtocxa rjiaeaH

;iieo

HapojtHHx npHBHJierMJa o;i; napa Jocn<i>a I. h>oj je CBe jieno n ;i,a ne Moa^e JiacKaBuje 6hxh no cpncKH napoA peqeno, a.TiH je cse xo xaKO bcuixo y onfenM *pa3aMa yBHJeno, ;i,a je HencKpeKHM n3;taBaqnMa ifcennM ocxaBiena Moryknocx, ;i.a y 3ro;i.HO speMe one xo paspyiue H na CBOJy pyKy oGpny. OBy o;iijyKy napcKy, Kao n Beknny ^ipyrnx,

noHxypHJie cy nonaJBHine He3ro;i,He npiiJinKe y jtpaiaBH. Hnje ce oa^aBa onaKo jiacKajio n ooekaBajio 6e;iH0M to jto6a, nope;i, CBe jaqe nncypeKcpncKOM napojty.

nnje <I>paH.e PaKonnja

II.,

jom

je

6ecHH0

pax

na

rpannnaMa <X>paHi];ycKe n Hxajinje ca Bpjio npoMenJLiiPol. Gesch. d. Serb, BOM cpeKoM (Dr. Schwicker a Paxnor qjianoBHMa CaBCxa, na n ocTacxp. 46) onjia no3HaTa jiHMa, Bpjio je ;i;o6po Bpe;i,HOCT cpncKHX

BOJHHKa y paTy. IIoMceyTa CBe^ana noTBp;i.a napojtnnx npHBHJierHJa 7. AsrycTa 1706 r., Kao o^roBop ;i;Bopa na ony 3Ha-oji. MCHHTy M0Ji6y Hapo;iHy h naxpnjapxoBy o;i; Mapxa ii. r.

naxpnjapxy Apcennjy III. nyxcM n ^pataBne KannejiapHJe, a 29. Cenn,apcKe ^BopcKe r. h TeM6pa H. nyxcM YrapcKc ^BopcKc KaenejiapHJe (Bh^h OBcpoB. npennc y M. II. A. K. ex 1706. 6p.
;i.ocxaB.T.eHa

je

KttHre MaxHue CpncKe. 18.


85, Te cp. y najiora ^Bop.
wspsijiu

34

I[[.) mxaMii. KOHueiiaT h. r. Yr. ^b. K., ;i.a

jio^aTKy

(iipiijior

Kom.

o;ii

10.

Ceiix.

yooimajeny samxHTHy ^wnjiOMy


ce pcKJio

npHBiui.).
iioxBpjtii Hapojt-

Ebo mxa
HHX

xoj

CBeqanoj

iipuBHJieriija:
;j,.

lloiUTO CMO MH.IOCTMBO paCMOTpHJlH ,,Mm JoCH* II T. pa;{yMHe Mo;i6e iioMeHyxor cpiicKor iiaxpMJapxa m apxMermchoua Ai)ceHHJa MapHOJeBiilia, a xaKO hcto m CTa:ie/Ka CBer ii.ieMeHa, cpiit'Kor H.1H n.iiipeior Hapo;i,a, xe ibiixoBe BaHpCyine aaciyrc, cxeneHe aa Ham iipeBMuiihu ;i,om, iiomxo je peieHo ilicmg ii HaKa;i, ro;i, cy CyKXHjin paxoBH ca uajpo;i,7 y CBaKoj iipn.iHUH
jkciiiKhm HCiipHJaxe.beM, Kao ii y obhm Hat'ii.bHAia, iiope;i, cbiix Haaajia, luxexa
ea;i,aH,HM

6yHxoBHiijKMM

Hcaro^ia
OiiBoj

ocxao

ne caMO y

ocxa.'iHx Heiipii.iiiKa m iioxiiyiioj, cxajmoj ii neiioKojie-

Hero je h caMHM ;i,ejioM, y cBOJy iio;i,anH<iKy pcBHot'T, o;i,aiiocT II iiociyiuHocx, KaKO xHMe iirro je KopucTiio n ciyiKiio ManieM ;i,0My, xano mcxo ii xiiMe, iiixo je cbojckh m .in'iHo iiOMarao. xe iKaHociio oiihe xepexe; ;i,a.i>e, luxo je xaj Hai)o;i,, He Hrre;i,eJiH hh KpBM hii HMaii.a, Beli ,i,pHceliii cBa ;i,oOpa iio;i, Hiimxa ii iie.AiajieliH ;ui oiiacHocxii jkhboxr ii ocxa;ie neBO.i.e, CBar^a cxajuio iipnexajao ya cBora saKOHiixor napa ii rociio^apa, a caMO y HaMe])M, ;i,a oeyjexii Heiipiijaxe.i>('Ke u OynxoBHHyKC xe XHMe oecMpxHOM xBa.ioM iipaay Ho;i,anii'iKy ;i,yH;HaMei)e Hoex iiaBpiHiio II oSehaBa n jKejiii B})njnxH je xaKo ,i,o Kpaja xo mh-iocxmbo xoKeMO ;i,a yBaacHMo cbc najiio>i{MBOxa eBora HH3HMJe Mo:i6e iiOMenyxHx MOJiHJian,a. Cxora, no nauieM Haj6o.T>e\t aHaii.y H no 3;q)aBoj caBecxii, iiyiioM napcKOM h Kpa.T>eBCKOM B.ianiliy m BavKHoinhy iiaiipe^ cHOMeiiyxe iipMBiuierMJe, c.:io6o;i,e

BcpHocTM

ii])OMa

HcxoM

;i,()My,

Miioio

iipH.iuKa;

Be.iMK(;i,ymH(>

irocBe;;oiiMO

n u])aBiine, Koje ey mm naJMii.'iocxiiBiije ^i,aiie uapcKiiM oxBopeobhm HHM iiMCMOM luiiHer yiJBMiiieHor Pociioj,HHa II po^Hxe.ba UHCMOM Haj;i.yOa:^HHJe 3a iijHijaxHO ;i,pa;M.Mo y neaoji iluxobom eavipwcajy, :m];.i.yiinHMa h H3.n*,KeihnMa, y eBeMy h cnaueMy, naj-

Mii.ioexuBHJe o^M'opHXH II xoMe najiioxyiiiijy B.iacx

ii()XBp;uixii,
Ka;i,a

ee no

:ia;i,i);KaHajyliii bo.i.ii Bojkjoj

ce6H

hi)m cio/K-

hhm aayamiaii.eM C])6a n ocxajiHX Hainnx Bepnnx no;i,aHHKa, MHp iioBpaxH y Maine.M > rapcKOM Kpa.T.eBCXBy h ;i;pyrHM noj,a xe e.ioOo;i,e, iipana n npuBH.iernje iipomiipH.Mo n y 6o:hn hx pe^ iipeMa iH)H.inKaMa Bpexiena nocxaBH.MO a yjejHO M ;i,a iipo('Xi)ainijy Haiiiy mh.iocx iipeMa epncKOM Hapo;i,y

K})ajiiHaMa,

iioKaHxeMO, KaixO xo r)y;te o,i,roBapa.io KO}nexH h

;i,o6py

Haiiier

napcxBa H Haiiinx 3eMa.i>a, a ocodnxo caMora epncKor Hapo;i,a. Oxora OBHM ouixpo na.iajKeMo ^anoBC.iaMO cbhm HaiiniM pe^lOBHHM ey;i;oBHMa, KaKO upkbchhm, xaiio h CBCxeKHM, ;i;ajr.e
ii


BHM HaiUllM
IIO;iiaHHUUMa,
^\iasL,

35

MIIHHCTpHMa It IIlHOBHHIi;iIMa Kor My ^ocTOJaHCTBa ii MMCHa, Te cbmm 0CTa.mM H .i,y6a3HHM no;i,aHHii,uMa jub. noMenyTOM apxHenucKony h iiaTpajapxy, Te cbhm cTajieacHMa peqeHor cpucKor cbc Hanpej HaBe;i;eHe npHSHjerHJe, npaBa. CMo6oj,e, Hapoj,a B.iaCTlI, MH.10('TM. ;i,03B0.ie H IipaBHlJ,e, UITO Cy MM OBOM HaiUOM rpaMaTOM uoTBp^eHe, yiioTpe6.T.HBaTH, yjKHBaTu ii H,HMa ce paj.0BaTii ocTaBe Mupno, 6e3 3aiipeKe, CMyTH>e ii 6ea cBaKe naiiacth; ;i.a hx ;ipa;e, uitiitc h ja ce He yey;i,e yiHHUTii HeuiTO, niTO 611 6h.io iipoTiiBHo H>uxoBOMe ca^paiajy, a HCKa He ;i,onynnaqe he nacTu y Hauiy cTe, ;i,a ce ycy^e h ;i,pyrii to iihhhth 11 HaiuHx Hac.ie;i,HUKa HaJTea;y HeMH.iocT; iia ochm uito fee mm ce ;i,e.io ymiiuTnTH, jom fee n;iaTHTH Ka3He TpH;i,eceT MapaKa qacTa 3JiaTa h to no.ioBHuy ^acKy mjih Haiuoj 6wiaraJHH, a
^tpaio cTeriena, HauiiiM BepHHM
:

jtpyry iio:iOBHu,y oHMMa, KoJHMa ce yuMHM HenpaB;i;a (Czoernig, Ill, 72; 3a thm y jKe*apoBHfea, IlHKoa, Ethnographie Fponfea H T. ;;.).''

. .

CHJiHa o6ehaH>a n lacKaite Hapo^y y xoj noTsp^H, Te xeiuKe npexite oHiiMa, kojh 6h ce y 5y;i;yhe ycyKao J.HJIH KpH>HTn H ra3HTH opaBa cpncKor napoAa,

cy naxpHJapxa 11 cpncKH HapoA MOMCHxajiHO 3a;toH naxpHJapx npnida xy, h onex caMO y onfenM itpxaMa HSJioHieHy, noxsp^ty, xe je cnaKaKo 11 Hapo;iiy oCsHaityje. Ho ji,B. naxpnjapx, a h napoji c itHM, ne 6eine 5ain nocBC 3a;iOBOJbaH c xaKOBHM oiiKhm o;^^OBopoM, Ha H>HX0Be onuiHpHe, y noceSniiM xaqnaMa ii3Jioj.a

BOiHJia.

HvCHe, M0Ji5e ri xyHt6e, xe ;i.a cy cbc xo ca hckom cyMH,OM npnxBaxHjiH ;iaje nan ocHOBa mucjiiixh iioHOBHa MOJioa iiaxpHJapxoBa PaxnoM CaBcxy noqexKOM CenxcM6pa 1706 r. (jl,B. P. C. a. B. ex 1706. IX, 6p. 163, a

nope;i; ;^py^HX jacHHX ji,oAo;iaxKy npwjior IV.), 113 HaKOH roAHHC jkRua nocjie OBora ^oKa3a, BpcMCHa HHHie fecMO roBopHXH. KOJHMa ra^aja,

cxpaHH ncxopHqapii nara^ajy, ^a 6ho 3a;i.0B0.i>aH, ca noMCHyxoM cbcHapoji, cpncKH HHJe qanoM noxBp;iiOM npHBHJierHJa, naJBHiue 36or peqw leservantes insuper Nobis plenissimam facultatein easdem immiiiiitates, praerogativas et privilegia iilterius .". cxplicaiuli Hy, y kojihko mh je no3Haxo, jio ^anac HHKaKas aKax, iijih caBpcMCHa xomc Ao5y BHJe npoHa^eH
:
.

HeKii HaniH

36

6HJbemKa, Koja 6h hem jtajia ocHOBHa pasjiora TBpJ^HTPT, je Ham Hapo;ii y oho ;i.o6a o6paTPio Ma caMO h Beky na2KH>y na Te pe^n.
ji,Si

HOMeHyTOJ HOBOJ moji6h, Koja je nnaie Bpjio KpaTKa, naxpHJapx mojih PaxHH CaBCT, ;i;a n oh, c oO3HpoM Ha paTHa BpeMcna, H3;!i,a sauiTHTHy ^tnnjioMy

H YrapcKe
cjio6o;iie,

(Salva Guardia), nonyT n;apcKe ^BopcKe KaHH;ejiapBJe ^BopcKe KannejiapHJe, na noBJiacTHne h


hito

hx cpncKH
ciiJiHe

napoji; ;i;o6h,

o;i;

noKOJHor napa
npnjior

J[eonoji;iia,

sa

sacjiyre CBoje.

Kao

ya tv

M0Ji6y npHJiOHtCH je ;i,eKpeT kecapa Jleonojijta I. o;i; G. cenTeM6pa 1691 r., kojh je ynpaBJben 6ho na CBe Bwrne H HHHce BOJHnqKe BjracTH c HaJBHHiHM HSBeniTajeM, jaa
je cpncKH

naTpnjapx, enncKOHH, CBeuiTeHCTBO h caR Hapojt ocjio6o^eH oji, cbhx ;i;aBaH>a n ;tpHtaBHHx xepexa nopejt M0Ji6e naxp. y A. ^. P. C. (HcMaqKH npeuHC B. ex 1706, IX, 6p. 163). Moji6a Ta nnje ;i;aTHpaHa, a.in je y perncxpaPaxHor CaBexa 3a6HJbeHteHO, ;i.a je HpnMjbena 15. Typn

CenxeM^pa 1706
ynavna

r.

o^ih,

jta

je

ii

KOHitenax sanixnxHe ;i;HnjioMe


Ka;i;

kecapeBe ncxor

ji;axyMa caqnaeH,

Mo.Ti5a

iipHM-

jbena; a xa jtnHjioMa ce HSJtaje naxpnjapxy h Hapo;[i;y cpncKOM 6ain noBo;i;oM ropae M0Ji6e naxpnjapxoBe (Opnr.

KOHnenxay y ;io;i,axKy

;i;.

P. C.

a.

B. ex 1706, IX,' 6p.

3581

npnjior V.).

3anixo ce xaKO xnxajio ca o^roBopoM, h xo Bpjia noBOJbHHM ojiroBopoM, Ha noMenyxy M0.i6y naxpnjapxoBy M napojiia cpncKor paajacHHhe ham o;!iiMax obh

MOMeHXH.

Bam y

xe

jtane

Ma^apcKH

ycxaHHH;n

Heo6HqHOM

CHJioM Hanajin cy na iiecapeBy BOJCKy. FeHepaji OapoH KyKJieH;i,ep HSBecxno je xhx ;i,aHa PaxHH Casex o rp;i,HOJ

onacHOCxH, KOJa npexn Ocxporony. CxaHOBHiinH y rpa;i.y. Kao ;iia cy ckjiohh Ma^apnMa, a CpCn cy onex orop^enn na Kaxo-inKe 36or HCKe u:pKBHu,e, Kojy hm je Kapxck naKOH noHOBHor ^timaji KojiOHHk je;^Ba ycxynno, oaSnjBHor najiora PaxHor CaBexa, kojh My je yje^HO h


iipe;toiiiio

37

KaKOBa 6h ce onacHocx oxy^i Mor.ia napoAnTu (Ekc. np. AB. p. c. 1704 fol. 423, 557 cxp. 1496, xe ex 170G III. 6p. 538, Kao ii per. up. jib. p. c. B. ex 1705 I, 6p. 59). A 1. OKxo6pa 170G ro^. npiiHH EBren CaeojcKH Beh n3BeinxaBa PaxHH CaBex, ;ta ce OcxporoH Mopao iipe^axH ycxannuHMa (IIlBnKep norpemHo
BciH,

y ABrycxy cxp. 46). y Hcxo ;to6a xHxa.iii cy OcxporoHy y noMoh reHepa.TiH PaSyxHH ii UIxapeMoepr, y nujnu 6ojhhm pe^oBHMa MaxoM Cp6H 6exy, kojii 12. OKxo6pa h. r. ii
ji,R

ce OcxporoH iipe;tao join

OcxporoH noHOBo 3a Kecapa (Maurer, Leopold graf Kolloiiisch cxp. 394 5.). Te OKOJiHOCXH exo Harea.ie cy Paxnii CaBex h napa, asl CMccxa o;troBope oHaKO noBo.i>Ho na naxpnh xo jom, jia ne o^roBopM can japxoBy M0Ji6y, PaxHH CaBex, Ha Kora je MOJioa ynpaB.tena 6HJia, Hero M caM nap npcKo Paxnor CaBCxa. Tom hobom samxaxHOM jtnnjiOM (Protectiouale) ^ap JocH* 1. HoxBp^yje noMenyxH ;teKpex JleonoJiaa I. oa 6. CenxeM5pa 1691 r., kojhm ce naxpnjapx, enncKOHH, CBemxcHcxBO h caB Hapo;i; cpncKH no cbhm KpajcBiiMa
ocBOJHuie
C'ardiiial
.

y YrapcKOJ,

CjiaBOHHJn, XpBaxcKoj, HjinpHJH, Mh3hjh, Aji6aHHJH, PpqKOJ, ByrapcKOJ, Ilo^tropjy, Bochh, Jchonoa>y h ho cbhm jtpyniM MCCXHMa, rjie roA nx HMa,

yaHMajy y i^apcKy sauixHxy n oc.io6a^ajy o;i. cbhx JiaBaH>a H paxHHx xepexa. To hm ce ^ihhh pa^H h,hxobhx

HeocHopHHx sacjiyra y CojeBHMa n npoxHB caBpcMennx ycxaHHKa, a ca acejbOM, jisl ce oji ca;i.a npoxHB h.hx joui eneprHqHHJe 6ope. Cxora ce Hajiaaie cBHMa, kojhx
ce OBa cxBap xnqe, a napoqHxo KOMCcapHMa BOJeHHM, <l>ypHpHMa H OCXaJIHM BOJeHHM qHHOBHHHHMa, Kao H CBHM 3anoBe;i,HHH;HMa, jisi cpncKH napoA nase, 'lynajy h uixe;te. xe, uoji, npexH.0M najcxpoHvHJe Kasne, aa hm ce He

ycyjte yqnHHXH HHKaKOBy mxexy, hhxh hx chjihxh na n.iaiiaae ^taatOHHa h xepexa, oa kojhx ce ohh obhm iincMOM HOxnyHO oc.io6al)ajy (Bhjih npennc xor kohHenxa y ^o;taxKy hoa V., a opnr. ce najiasH y M. II.

A. K. ex 1706 6p. 88).

Ml je nocie oBora naTpujapx^ KaKoee M0Ji6e ;i.Bopy hecapcBy no;tHocHo, a y hmc CBOJe h napojia CBora. Ho xa okojiHOCT, lUTO ce naxpHJapx OnxoSpa Mcceua h. r., ca BjiajiHKOM HcaHJOM X>aK0BHlieM K ^tpyniM HapojiHHM iipBaUMMa y Beqy najiasH, jtaje mh ocnoBa c iioy3AaHoiiiKy TBp^lHTH, Aa je y Ben ;iiomao c neKUM Ba/KHHM Hapo;i,HHM TiocjiOM. A H3 Beua nnje ce poAOJi.y6wBii iiaTpujapx im BpaxHO BHuie y CBOJ Hapoji;, sek xano MyqeHUMKH 3aii03HaT0,
ji,ii

Hhjc mh

AO CMpTH CBOJe, join

Bpmn CBOJ naxHHiiKH hchbox 27. OKxo6pa 1076. r. (27. Okx. cxoJH y Ekc. np. K. M. A., a mhofh niieu,H 24. Kao ^lian Okx., HaBa^ajy CMpxn naxpnjapxoBe). KapaKxepncxH^HO je, nocie CBera OHor, mxo ;io3nacMO H3 HH*opMau.wje KoJionnheBe, ;i,a je ncxor ;i,aHa,

Ka^ je naxpnjapx Apcennje lit. HapHOJeBnk n3;iaHyo, n3auiao iiapcKn ^tenpex, nyxeM uapcKe ^Bopcne Kani^ejiapiije, kojhm ce BJiajiHKa Hcanja ToaKOBnK HMCiiyje
n.

Kp.

CaBexHHKOM

(QpHr.

M.

11.

A.

K.

ex

170().

6p. 91).
I. MHCJiHo je, ;i,a ke cacBHM y 3aona ii ()opaB npehii oniuHpna Bp.io SHaqaJHa npe;i.cxaBKa naxpujapxoBa, na Kojy je oh onaKO bcijixo, no caBCxy CBojnx caBcxHiiKa, y onhnM npxaMa o;iroBopHO. Ajih ce ii,ap npcBapao. 0;i.Max nocjie CMpxii naxpnjapxoBe cnpeMajy ce no;; Cp6H ABCxpo-YrapcKOM, jisl Snpajy ceOn noBy noiMaBHny npKBc, a n Hapo;i;a cBora. ^pjKaBue Bjiacxii CMexajy mm, oxemhaBajy hm cacxanaK, oKJicBajy ca h3;iiaBaH>eM noxpe6HHX y xy cBpxy OAJiyKa. Ho napo^ a 3jhbo ce Tpnn, Me^yxHM cnpcMa jta jtocxojno nsBpiun naMxwBeKa o;i; CBOJe npaBO yatHBano. M chjiom okojiHOCXH najnocjie Mopa;i,ouie BJiacxn nonycxnxn, xe ce cacxaAC napo^tHO-npKBeHH ca6op y Manacxnpy Kpy-

IJ^ap

JocH*

ine;i,OJiy.

Ha xoM ca6opy Aonecome


HajcBecpnJH n
Hajo;[i,jiHUHHJH
j;a

6yji;HMCKH CpSn, xa^a qjianoBH naniera napojta,


o;n

npe^-ior o6pa3Jioa;eH,

ca6op noxpajKn

Kecapa, Aa


HOM KOHaqilO JBRTKe. Geo cnoMHH,eM
TCBa,

39

napojta
ca;i,paiaj

ce H3BecHK BaHiHw 3axTeBii cpncKora


cxora,
iuto je

nek
tiix

je;t-

sax-

npe;tJiory oyjtHMCKnx

Cp5a, cKopo oa peqH ao

peqn hcth, ca saxTCBHMa Hapo;iiHHM HSJioacennM y ;ipyroM ;tejiy one SHaMCHHTe mojiGc naTpnjapxoBe oa Mapxa
1706.
r.

Ebo KaKO cy ohh to

ii3jiohxHjih

d. ^a HacB OBHMb BJEoqecTHMB iiMCHOMb, ^IwcMaTHmi, He SOB'S piIM.lHHH, HCrO BaCTO'IHC UpKBC OpXO^OKcoct KaTOJiimn.
B.
jS^s.

apxneniicKSni.

iijiii

uaxpiapxT. mohcc 3a

/Kii-

BOTa jpSiora n3aopaTi h nocxaBHTM cbiimi> HaiiiHMb HapOAOMb CBeXCKUMb H ^SXOBHHMb. r. Ako on naK Ka;i;b noxpe6a Cnjia naxpHwpxS calOH XII enHCKSm> 8 cbou enapnii, h.tih, 6opi> SqHHHXH. aKo OH Ka;^b ooiiixh ca6opb xoxeo ohxh cbcxckh ii ^SxoBHH, nope^t naiuH npeBCJieriax, ox HHKora x^JpOoBaHra HH niixaHra 3a xo HCHMaxii. 6h ce Koxopn ox Hamera Hapo^a ii KJiiipoca A,. Ako njiH enHCKSnt, iijiii koh nmi npKOBHHKi> c SHiiaiipKOBHa, TOMTb pnMCKe upKBe SqHHHO, xaKOBH ;ta ox Hacb Hanhexb H CBoe o<i>imne oxnajiHexb, ;na He ^hhh KOH^SsHe MCHijtS Hapo;i8, KaKO cS ce ;tocjie Haxo;tHjiH h ^hhilih. e. TH^o^pa'^iH, uiKOJii n ocxajia upKOBHa HaataiaHtii MeasA^ coooMb jia 6nxoMb cjio6oaho HMaxn.
ro^t Haxo;tH napojib Cpb6cKH, n npo^H rpeqancKaro saKona, MeH;;iS HeMii,H H MaaapH ;ta MorS 8 hcxh ohhx cioOo^a, naKO h ohhx, axHBexn n CBoe o^niinpe CKSna ca HHXMa S c8;t8 HMaxn 3aK0Ha rpeuancKaro. TaKoa;te a^e CBoe upKBC h cboc pe;tOBHHKe no saKOHS h cxapoMS Kajien^iapS HMaxn h ;ipaaxH, h jkBH npa3;i;HnKa ne cBcxKOBaxn, ho keko ce cxoH HO cxapoMS KajieH^tapS.
s.
;

^ KecapcKOH

scmjih, r^e ce

apxHfinncKSm. cxpaxa pa;tH neocxaxH 8 cbocmS npeGnBaon aKO He Morao npnraxejiba. xejiHOMS MecxS, jia Moate cjiooo^ho na hho mccxo cboh
7,.

riaxpHrapx HJin

Hpecxojib npiMecxflXH, c ;toroBopoMb cBera napo^na.


H.

40

o6iniaH phmckhm u;pKBaM OTi* cBoera ^sumsltm. tslko h name itpKBe rpeqan^eccTHHS Hapo;i.a CKaro saKOHa, ji,a MorS otb ceoera napojia ;i.eceTO S3hMaxH, a H'feMeinaiDtiH ce pHMCKa 8 name mpKBC j^ecexKa. Hapojia saKOHa nauiera rp-feqancKa eniiCKone n ocxajie ItpKOBHHKe UOUITOBaTH, KaKO H pHMCKC I^pKBe i;pKOBHHKe.
:

KaKO ecTb

A.

KaKO
S

rojtb

HeMa^iKe

o^nmipe h

ocxajie
ii

bohhocxajie

CTaBHe, xaKO

name nouiTOBaxH

oi>HUHpe,

BOHHHKe

h naquHt SqimiiTM, eph He MorS pe;iiF> xaKO BHine BOCBaxH, mxo c8 ;i:o KOHu,a sehe Sxp8a?;i,eHM, ;ia OH HMb ce oxKS;i.b Kora njiaha h MHjiocxb S^HKHJia. TaKoat;ie jkg BonncxaBEHM naxopcKOMb cji8at5oM ne cji^aiMXH, Jia^e ne bSKh, hh 'topuinoHxt ne ;i.aBaxH, n oxt
60JI1UH

;tp8rH KOHxpH58H,Ha cjio6oahh 6hxh.


I. Hapo;tb HpocxH cnpeqb noAaHHHH,H, ec8 Bife^MH oOxeateHH KOHxpHS^HiHOHMH H ocxa.iHMH pa5oxaMH. 3axo 6h HMb ce Koe oSjiaKuienie Siihhhjio ji,SL <i>opumoH, h aKO 6h Tjie, u;ecapcKa apMa;i.a, hjih koc perHMCHxe, hjih KOH co6jieraxH np^KO hhx npoxojtehH n Ksap hjih xpo;

maK

CC OXX, HOpUHC Ox6hJIO. JlSi 611 HM HcMeuie rpeuancKa saKOHa, koh c8 ce oxt> H,ecapa ^tocjie SqnHHjiH, h Seanpe^iiSuixa, koh ce S^nne; ;i,a HMaK) 8 MajKapcKOMS Kpaji-feBCXBS, no BapMc^a npneMHinH
SqHHHJIH,
di.

5hxh, m no rpa;i.OBH h ocxajin Mtcxa, h H^MeuiKS ^acxs H Mecxo KaKO H ocxajiH HfeMeiHH ;i.a HMaio.

HaMb

^CKpexoMb necapcKOMb cbcxjiocxh 8 ro;tHHH 1G94. H3;iiaxoH, h oSenixano, KaKo ce naMH xoke ;i,axH lUjiaBonia h CnpMHra Me/K;i,8 ^paBOMb n CasoMb ;i;o XpBaxcKe Kpanne, h hojikj 6aqK0 h KSjihhcko McatjtS KpHHiCMb H MopHuicMb. 3axo H ca^b npocHMo. Aa naMb
kV.

ce xo KOHBHpMSe H

H3;i.a,

KaKO ce mo/KC napo^b nauib


oxb
naiuera
Hapo;i,a

CbMeCXHXH.

saKona rpeuancKora, npn ;tBopS necapcKOMS, na H xhm KaHn.ejrapiH SrapcKOH. KoncHJiuapoM KonaKb k n.iafea oxi> n;ecapcKe HMb o82i,e, KaKO h ocxacxpane ;ta .iHMb KOHCH-nnapoMb, ;i,a MorS 3a napo^b npoBHl)axH npa
rT.

^Ba KOHCHjinapa
;i,a

6h Chjih

41

uecapcKOMS cjiaBHOM^ ;iBop^, Koe KOHCHJinape H36epe onuiTH ca6opt Hapojia Cp6cKa. 41. Ka^e ro^e c MaaiapH MHpb oSjie ce S^hbhth, II Hacb Tor^a 8 MaaiapcKOH seMJin 8 MnpS SqHHHTH h KaKO ^o;^B HCMaqKH napoAfc ^ MaatapcKOH scmjih, SMecTHTH, $ Koi cjioGo;ia ocxaHe i^pKBOMb h ocTajiHMa cjio^o^aMH: TaKO H MH no HamcMS saKonS rpeqancKOMS, n.pKBOMi> h ocxajiHM cJio6o;i,aMH ;ta ocTan-feMo h nptBC Haiue np'feBCJieriie C OBHMB nSHKTH KOH*HpMOBaTH. ei. Bnuie nHcaxn hSheth ano 6h koh cSnpoxuBaH 6mo. iioKopcTBeno npocHMo i;ecapcKoe skjinqaHCTBie, sa onpomxeHie. C kohml ce6e 11 Hapo;tb Ham Cp6cKH S npHBHCoqaHiuSK) Bam$ c:iaB8 h Mnjiocxb noKopHenine
;

np-fenopSqaeMo.
Jlexo

_^
8

1708

Bs^tHMS.

CxOWHb Pa^OHKOBHhb 6HpOB H CBH OCXaJIH CUIKSxH H BacH HapoA cpocKH rp-tqancKora saKona (BHXKOBHh,
CnoMeHHii,H H3

HapoAHO-upKBeHH ca6op ycBOJHO je osaj npe;tjior 6y;i.HMCKHx CpGa; M0Ji6y xy neinxo ;tpyKqHJe *opMy.iHcao je m y 11 xawana cjioatno, xeje npe^ao hoboHsaopaHOM MHxponojiHxy HcaHJn 'JsaKOBHky, ;iia je no HsaciaHHUHMa Hapo;iHHM noAnece u,apcKOM ABopy. Hcanja ajin na iby je nacKopo M0Ji6y xy ;^Bopy no^tneo, HHKa;i pemeibe nnje cxnrjio, Ma ;i;a ce na SBopy, a oco6hxo y PaxHOM CaBexy, na H>y osoHJbna naHtH>a o6paTHJia H cBaKa nojejtiiHa xa^Ka na 3aje;tHHqKHM KOH*epeni^HJaMa cbhx bhcokhx ABopcKHx BJiacxn najxaqnaje

5y;i,HM.

h nemx. apxima

cb. I.

6p. 63.)"

iipexpecajia.

xoMe, npcMa o6hjihoj npHKynjbenoj na jtpyroM Meexy oiimHpHHJe.

Ho

rpat>H,

Jl

O Jl A T A

K.

1706.

Jocii(t>y
I.,

HHtttopmauHJa KapAMHa/ia rpooa Ko/ioHHiia, liecapy

Ha

npeACTaBKy narpMJapxa cpncKor ApceHHJa OA Mapra 1706 roA.


liiformatio,

III.

HapHOjesHlia

sen

Replica,

super

Punctis

et

Petitioiiibus-

Patriarcha Rascianonim porrectis.

Ad

1706.

Punctorum Extractus,

Ab

Ai'senio Chernovitz Patiiarclia

Rascianorura porrec-

toriim

Aulae Caesarea, Mense Martio

Ad 1706

Vieiiae.

I. Prime recensetur, qualiter in Annum 1690 a Praedecesore Caesare Leopolao fuerint ad ipsum Patriarcham et populum Rascianum missae avocatoriae, sen intimatoriae, per quas ex hortabantur, ut veniant ad deet votionem Suae Maiestatis, Aug-ustissimae Domus

Austriacae,
fuit

propter

quas

avocatorias

Idem Patriarcha
et

apud

Turcas
quas
et

in

periculo

incaptivationis

vitae

amissionis.

Ad
purozelo

demum
amore

avocatorias

Idem Patriarcha ex

Domum,

devotioneque erg-a Augustissimam deserendo suam amplam Jurisdictionem, quam habuit in Albania, Rascia, Servia, Bosnia, Dalmatia,

46

Herzegovina et Bulgaria etc cum i)lus quam m/40 auimabus se ad devotiouem Suae Maiestatis et Augustissimae Domus Austriacae se contulit, cum quo populo 4eserta Cumauia, Syrmium, aliaque loca Caesareae Di:

populosa reddebantur. Quod exemplum demum infinitus popula secuta est ex illisque partibus ad devotiouem Suae IVIaiestatis et Augustissimae Domus accedendo. Pos't quod miserunt hauc ad Aulam Ablegatos, ut Privilegia ab Imperatoria, Hegiaque Maiestate confirmatea novaque obtiueant. Quae Privilegia ab Augustissimo Leopoldo coucessa a moderno Augustissimo Imperatore Josepho coufirmauda et ampliauda supplicant, taliterque deducunt:
tionis

Primo

ut.

Eorundem Punctorum, inquantum


niillima ex homagiali obligatione,

possibile fuit
vlla

hu-

sine

tamen pra-

escriptione.

Explicatio, dilucidatio et contra informatio secreta. Primo recensetur eundem Patriarcham in Annum

1690 accepisse ab Aug'ustissimo Oaesare Leopoldo Avocatorias, ut ad Devotiouem Caesaream accedat, ob quod idem Patriarclia fuit in periculo vitae, et captivitatis a

Turcis, ad quas avocatorias esse nihilominus

Devotion!

Augustissimae Domus
:

finte

animarum Quod ita adventum ejusdem fuerunt

adducendo secum m/40. debet intelligi, nempe duobus annis


accessit

illis populis missae Caesareae advocatoriae, ad quas multa millia Hominum, ac Familiarum et quidem Catholicarum acceserunt Devotioni Austriacae, in quod vel maxime adlaborarunt

praeteritus Episcopus Bosnensis


litauo,
et

Comite Paulo

Brankovitz

cum Episcopo Nicopocum multis alijs

Catholicis, et Patriarclia primo post duos annos secutus

etiam eorundem exemplum fecit quod posuit. Privilegia itaque ab Augustissimo Leopol-do lmi)eratore obtenta poscunt, ut nunc confirmentur, eadem
Privilegia in praescitis ipsorum Punctis, tamen sinistre interpretando atque deducendo, per quod dare detegunt,

47

se esse

iion

solum

de

etiam de

futiiro

qua

talis,

praeseiiti Scliismaticos, verum id est separatos a Oatholicis,

Ecclesiaque

Romaua

perseveraudi

iuteutioiiatos
est,

esse,

quod

ipsis

eoncedeudum nequaquam

non solum nos-

tra Sancta Catliolica tide vetauti, sed etiam ii)sa latioiie status id omniiio prohibente, experieutia, teste quidnam

Keligiouum diversitas in Hu)i<>aria praeteritis temporibus, adeoque est iucumbendum, ut idem P(q)ulus lUyricus seu Kascianus seusim sine sensu strepitu ac violentia Romanae Ortodoxae Ecclesiae (a qua non in multis discrepat) reuniatur.
I^itur Privilegia. quae contirmatum ut ea produeant in ori^inali, monendi
tis
iri

})raetendunt,

<iuae producta revisaque eommissionaliter erunt, ad invenient in Punc-

materiam Relioiiuiis concenientil)a non esse peri)etua, sed tantum interimalia. vcl aliqualiter cireumseripta, ac limitata, adeoque moderna Caesar Hungariaeiiue et lUyricorum Rex liberum liabet, eadem in ([uantum materiam Religionis concernunt restrino-rudi, non conlirmandi vel iterum saltern ad interim eontirmaiuli. usque ad beneplacitum aliam([ue clementissimam dispositionem Suam. Primo: Vt juxta Orientalis Ecclesiae Graeci ritus Rascianorum consuetudinem, ac normam veteris Calendarij libere conserventur.

Ad Primum

Injormatio.

Sicjuidem non est consultum, ut modernus Au*j;ustissimae Caesar, et Excelsum ejusdem modernum Ministerium praesentibus temporibus. et coniuncturis. ipsis ex
integro obruat. Sic ipsis concedi potest
taliter

qualiter

opservatum sub Re<>-imine defuncti Au>-ustissimi Leopold! Imi)eratoris scilicet, quatenus continnent in veteri Callendario, et ipsorum consuetudinibus, usque ad bene])lacitum Suae Maiestatis

nempe

tuit

permissum

et

modernae dispositionemque. 2.-do. Ut a nullis Ecclesiasticis,


statibus,
vlla

vel

Saecularibus

afficiantur molestia

Ad 2-dum

Infor.

Quod
Au<'usta

48

a
nullis
vllar

Aula

11 id intendet ut

contra ipsi vero neminem Rasmolestia afficiantur: cianorum, qui se voluntarie unire voluerint, impediaiit

per vim ab uuione Ecclesiae Romaiiae verum unicuique liberum sit, sese in tempore ideo unire. 3-tio. Liceat ipsis ex propria facultate ex natione et lingua Rasciana constituere Patriarcham seu Archi-

episcopum, quern status Ecclesiasticus vel


inter se elig-et.

(!)

Saecularis

Ad

S-tium Infor.

Siquidem Hun<j^ariae Apostolici Reges hactenus semhabuerint Jus Patronatus in Hun<>;aria omnibus que per Haereditarijs Regiiis et Provincijs idem annexis e^Ji<2:endi Arcbiepiscopos, Episcopos et quosvis alios Ecclesiasticos, ita huic Suo Juri in Suum Suorumque Succesorum Praeiudicium, cedere non potest, nee vult, adeoque Patriarcham,

quosvis Ecclesiasticos tam latinos (juam Graeci ritus uti hactenus, ita et imposterum facultatem Sibi Suis([ue Succesoribus reservatam habere vult. Ipsa enim Sua Maiestas in Creatione Patriarchae semper dum et quando, futuro tempore iiet, ut ex ipsoet

alios

rum Natione, et lingua Illyrica resolvatur benigvam ejusdem Gentis eatenus retlexionem semper habitura est. Imo nee sub Turca habuerunt eligendi Patriarcham, sed
ponebat, debebant ipsum acrecogiioscere pro tali, ergo etiam ceptare Sacra Caesarea Maiestas eadem authoritate fruatur.
solus
et

Turca
et

quern

ille

onmes

4-fo Isque Archiepiscopus liberam habeat facultat&m disponendi cum omnibus orientalis Clraeci ritus Ecclesijs.

Ad
ritus

4-tvm. Jrifor.

In quantum Canones, sen Jura Ecslesiastica Graeci id exigunt, concedetur ita tamen quatenus fiat, citra laesionem Jurisdictionis Regiae, Episcoporum et Ecclesiasticorum Romano latinorum ac Fisci Regij.

Episcopos videlicet consecrandi, sacerdotes in Monasterijs disponendi, Templa ubi opus fuerit propria
o-to.

49
facultate extrueiidi, ac in civitatibus ac villis Rascianos
sacerdotesi siibordiuandi
.

All 5-tum Jnfor,

Coiicedi potest, ut Patriarcha posnit Episcopos consecrare, sacerdotes in Monasferijs disponendi, ac in civitatibus et villis subordinare, sacerdotes Hascianos, id est Schismaticos, ita tamen, ut observetur pure solida
stilus Ecclesiastica, ac iiat sine praejudicio Jurisdictionis Regiae, Ecclesiae latinae et Fisci Regii Qui vero
:

Episcopi, Monasteria ac sacerdotes Rasciani fuerunt, et Schisma deseruerunt, seseque Romanae Ecclesiae aniverunt, vel de futuro unient, cum talibus idem Patriarcha

nullam habeat disponendi facultatem, et ab eorundem persecutione uti hactenus factum est, abstinent, qui ubi que habeantur et reputantur pro Catholicis Episcoporumque Catholicorum Ecclesiasticorum subsint. et supra ipsos nullomodo alios Schismaticos ibi imponi praesumatr Tempea vero in civitatibus ac villis propria facultate, ut ad libitum exstruant, id etiam concedi. ita simpliciter ac late, sumendo non potest, sed in civitatibus, villis alijsque locis antiquitus tempore Dominij Turcici sua
habuerunt, Idem fundi ubi pria ipsis iterum reassig'uentur Templa readiticatione pro Templorum, in locis vero ubi antiquitus nulla Templa habuerunt et tamen se copiosus po-

Templa,
illorum

Ecclesiasque

existerant,

pulus Rascianus locaverat. cui ad minimum unum Templum pro bono pacis concedi debet Tali ero-o in casu cum ardenfia et concurientia dicti loci sen civitatis
: :

mag'istratibus, vel pro aedificatione

Domini

Terrestris, excindi,

ipsis

que

potest:

Templorum necessariarum assignari demum quae Templa Rasciana, progressu tem-

poris, in Catholica converti, vel occupari poserunt. Q-to. Verbo sicut hactenus g-raeci ritus Ecclesijs et ejusdem Professionis Communitati praesse valeat.

Ad 6-tum. Jnfor. Eadem ratione stante, eadem


ac observatio,
uti

in

omnibus Resolutio,
4

in

mox

praecedentibus punctis.

KitHre MaTH^e CpncKC. 18

50

7-mo. Propria Authoritate Ecclesiastica vig'ore Privileg'iorum a Praedecessoribus Divis quoiidara Hmigariae Peg-ibus, nobis concessorum in tota Graecia, Rascia,
Bulgaria, Dalmatia, Bosnia, Jenopolia et Herzeji^ovina nee non Hungaria et Croatia, Myssia, Illyrica, ubi de tacto existiraus tacultatte disponendi gaudeat.
Jnjor. Prodiicant talia Privilegia, quae se habere as^erunt, et confirmabuntur ea ijsdem quod nullo modo possunt

Ad 7-mnm.

approbare, imo dantur adhuc

plures

Patriarchae

usque

ad liodiernuni
8-vo.

in

dictis Provincijs.

Statibus porro Ecclesiasticis, velut Archiepiscopo, Episcopis, Monacliis, omnisque g-eneris sacerdoti-

bus
pria

ritus gTaeci,

in Monasterijs
ita

et

Templis maneat pro-

facultas

disponendi,
et

nt

nemo

in

praedictis

Monasterijs, Templis ullam exercere audeat.

Residentijs

ipsorum violentiam

Ad

8-vum JIIfor.
modis
et

Concedi potest ijsdem

conditionibus,

uti

in praecendentibus punctis (quarto et quinto.

d-no. In Decimis, Contributionibus et quarterijs an-

tiqua immunitate gaudeant.

Ad 9-num
Gaudeant

Infor.

tantum

modo

Ecclesiastici

soli

pariter

formiter et ubi gaudent Ecclesiastici Romano Catholici. lO-mo. Nee super Ecclesiastico Statu ullus Saecula-

rium, praeter Imperatorem, potestatem habeat arrestandi, vel incaptivandi aliquem.

Ad
ticis

lO-muni Jnfor.

Uti in praecedenti puncto 9 -no tit Romano Catholicis, sed casu quo

cum

Ecclesiasalicui

intra 'se

aliijuam injustitiam facerent, nt ipsi sit liberum landi ad Suam Maiestatem Caesaream, vel ad

appelforuui

Catholicorum Episcoporum.
11-mo. Sed Archiepiscopus tales

se

dependentes

)!

jure

Ecclesiasticos, poenain aliquam iucurreutes siastico sen Cauoiiico piiuire queat.

Eccle-

Ad 11-mum
Patriarcha

Jnfor.
,seu

ArchiepiscopiLs a se depeudeutes Graeci ritiis, id est Schismaticos (noii vero illos. qui se de fiitiiro unient. vel jam se Romanae Ecclesiae univeruut, adeoque ex ipsius jurisdictioune excesserunt) poenam incurieutes Jure Ecclesiastico seu Cauonico Graeci ritus
potest punire, uou ante jam etfectivos sacerdotes baculisset, uti ipse facere assuevit, nee de^radet. nam qui

semel sacerdotalem dignitatem induerant, degTadari jure C!anonico nequeunt nisi tale faeinus commisissent, ut 4et>Tadationi ipsi mox poena mortis subsecjuenda irro-

ganda que
12-mo.
ritus

veniat.

contirmata sunt Graeci ad haec spectantia. prouti Templa, Monasteria, etiam Archiepiscopos et Episcopos concernentia boua, qualiacunque ilia sint juxta OoUationem Praedecessorum
et
et

Collata

etiam

liegum possidenda.

Ad

12

mum

Jnfor.
et

Quo ad Templorum, Monasteriorum

ad

ilia

spec-

tantium Bonorum, ita et etiam Pafriarcham, seu Archiepiscopos ac E])iscopos Graeci ritus Kesidentiarum, et ad eas spectantium Bonorum: Ipsi a moderna ImperaMaiestate omnino coniirmabuntur, non tamen aliter, toria^
uisi praemissa praevia productione literal ium documentorum. paenes, quae dicta Templa, Monasteria, Residentias et ad e a spectnntia Bona aquisiverunt et hactenus

possederunt, quibus taliter productis et discussis concedentur a lle>nate Maiestate competentes Ooniirmatoriae;

supponitur eos sub Dominio Turcico, non solum nulla possedisse Bona, verum ab ipsis Eleemosynis, quae a j)opulo ipsis olferebantur, debebant Turcae certum statutum tributum annuatim pendere.
l3-ti().

nam

Quae

autem

Templa

Christiani

Nominis
mani-

Hostis Turca ipsis ademit et quoque


.bus

recuperata,

ipsorum resignari demandata

sunt.


Ad
iS-tium Jnjor.

52

Terapla sen Ecclesias, quae ipsis Christian! NominisHostis Turca per vim ademit, postquam siifficicnter edosen Ecclesias illasciierint ad ipsorum ritum Templa
antiquitus spectasse, ipsis omniiio restituentur. non autem Templa et Monasteria deserta Catholicorum, Tiircarum,

Calviuistarum et quae luiius modi ipsi via facti, vel clandestine, ac sine habita licentia occuparunt, tenebuntur restituere et relinquere.

Liitheranorum

et

l4-to. Arcliiepiscopo denique vel Episcopis ipsorunt necessitate sic exigente, Monasteria et Ecclesias in Civitatibus aut Pag'is visitantibus, vel etiam Parochos et

Communitatem
turn

instruentibus, a

nemine tum Ecclesiastico-

Saeculari molestentur, aut impediantur.

Ad

14-tum

Jitjor.

Archiepiscopo et Episcopi Ecclesias, Monasteria, Ecclesiasticasque personas Graeci ritus (non vero illos, qui se Romanae Eccleipsi
et zizanias

Concedetur

Patriarchae

sen

siae unient, vel unierunt, ut seminarent, nullo

ipsorum gTeg"em turbarent


ubi
ij)-

sorum Canones id visitandi, dumodo tamen in similibus visitationibus non excedant,. sed se in sphaera tantumodo activitatis suae contineant,
nee in Jurisdictiones Cathalicorum
aliqualiter
et

modo admittantur) praescribunt modo observato

involent:

unde postea multas lamentationes,


iestas audire necessitata est.
lO'to.

querelas Sua Ma-

hibebiturque pro propossibili omnis ConaDeo per victoriosa Arma repetita gens in Territoria seu liabitationes antea citius Rasciana, quo possessas denuo introduci et inimici abinde repelli
tus, ut Auxiliante

Ad

possint.

Ad

lo-fum. Jnformatio per Idem.

Utque sub direction e et dispositione proprif Magistratus, eandem gens perseverare et antiquis privil6-to.
legiis

eidem consessis eius(iue consuetudinibus impertur+Vi:ii

bate

valeat.

oo

Ad De

l6-tum Jnfor.
praeterito Civitatibus

eadem gens

lUyrica, ubi

id

est,

in

<iuibus locisque 8nae Maiestatis Proprios, et

Haereditariarum ex Xatione sna Magistra-

Ditionum

tus et consuetndines, Jnraque municipalia habiiit, inibi et imposternm ipsis concedentnr, dummodo ilia loca, et Magistratus Sua Piivilegia a Praedecessoribus Kegibus liactenus obtenta, producendo in locis debitis pro contirmatione eorundem se insinuent, ijsdem coniirmabuntur.

NB. Omnia

Privilegia,

quae

Scliisraaticis,

alijsque

quae Religionem dum et quando Similia Privilegia restringi, aut vero immutari vel limitari non possunt, saltern de verbo ad verbum stricte su-

Aeatholicis coniirmabuntur in materia, ac contissime procedendum, tangit,

mendo coniirmanda,
euris,

vel signiiicationibus, terminisque obs-

ambiguis, quae futuris temporibus <liversimode intellegi. ac interpretari possint, ita et clausulatis nee in perpetuum, sed circumscriptive, et tantura interminaliter, ac ad certum tempus expediantur, ut de futun* affulgente opportuno tempore, et occasione ijdem
8chismatici, et Acatholici, non obstantibus similibus Priyilegiis

aut

verbis

Komanae Ecclesiae etiam

inviti

reuniri

possint.

ll-mo. Si ex nostris Graeci ritus sine consolatione prolium et consanguineorum aliquis decederet, ex tunc talis omnis substantia in Ecclesiam, Monasteria, et Ar-

chiepiscopum, non secus, si Archiepiscopus et Episcopus quispiam moriatur, talis etiam omnis substantia in Archiepiscopum devolvatur.

Ad 17-mum Jnformatio. Cum Catholicis Archiepiscopis,

Episcopis,

item

et

"Saecularibus, ac omnis denique generis hominibus sine liaeredum solatio, vel Testamentaria dispositione ex hac vita decedentibus Sacrae Coronae Regius Fiscus omni-

bus

in

bonis

succedebat.

Quidnam cum

istis

eatenus

Clemensissima dispositione, et grastatuendum, Modernae tia Suae Maiestatis Regnantis, siquidem isti ivsserant, se habere sat s(didum super inde a praeterito
stabit in

54

Imperatore GloriosisKime lleminiscentiae Pri\ile^'ium, n& appareat ipsis omnia abimere, posset in hoc ipsis conniveri, dividendo tales haereditates in tres Partes, nnam Fisco, alteram Oonsanjyuineis, tertiam Archiepiscopo et
Ecclesiae.

illi

NB. Si illis concederet Sua Maiestas Sacratissima, emerent Bon=a a iiostHs Catholicis pro illis, qui haeredes non liabei'ent, tantum ut possint aliquo modo sibi comparare bona, et cum tempore omnia sub Monastcria
convertere.
l8-v().

capite laribus dependeant.

omnes ab Archiepiscopo tanquani suo Ecclesiastico tam in spiritualibus quam saecuiDenique


ut

Quibus itaque taliter impertitis Nationi nostrae ille idem Populus, durante ex post toto bello Turcico conti'a eundem Christiani Nominis Hostem, ])enesArmadam M. Vestrae continuo cum maxima ejusdem sang-uinis profusione Udeliter, et strenue, nuUo sui)erinde habito stipendio, proprijs praeterea Equis et Armis indefesse copiosissimo semper numero bellavere, oneraPrivilegijs

nihilominus etiam publica Domi et contributiones (juas libet debitas, ac indebitas milit'ari (|uo(iue executione sufferre necessitatur. Et ex quo g'ens Imec compromissam sibi lenitatem et dulcedinem in etfeet'ii sperasset. araaritudinem potius contra immunitates eidem benio-ne elargitas, vix non per quoslibet sine omni metu, et terrore intentatam experiri debuit. Non obstante enim libera

quaeque

vigore etiam tempore turcico integram ha])ui, ]iihi]ominus ex post facto in Submariensi ibidem districtu, Rej>'no Croatiae et Transylvania iterum in contrarium ac ad Jiodier-

disponendi facultas milii qua Archiepiscopo antelatorum Privilegiorum attributa sit, (^uam

num

sublata.

Taliter aeque in possu decimarum,

quarum imrnuni-

tas iu praefato Privilegiorum puncto nono ac etiam vigore legum patriarum Matthiae Reo-is Decreti quinti, articuli tertii, et Vladislai Reo^is Decreti secundi Art.: ultimi


nobis iam
atiir

55

licet

aiitiqiiitus taiiien noii nisi

admissa

per

expressum
fuit.

liabeet

una

aiit

altera

vice

observata,

liac

ipsa immunitate g'audere admissum

Similiter qiiantiimvis in praeterito puncto 18-vo onines ab Archiepiscopo tanqnam capite suo Ecclesiastico, tani in spiritnalibns, quam saecnlaribus dependere debereut. ill contrarinm tamen duo postmodnin ad me deereta tenore eo mao;is praejudicioso emmanata tiiernnt, ([uo noii tantnm dispositione Ecelesiastiea, aiitea mibi })rivileg,"iter
collata inliiMtus,
et

cum dependentia ad Episcopos Ko-

ipso Patriarchali et Archiepiscopali titiilo deinceps g-audere et eundem milii arrogare prohibitus super quo quemadmodum eo tum solenniter protestatus etiam nuDc solennissime contradico. Deuique
releg-atus

manos

verum etiam

in

omnibus ferme antelatorum T*rivilej>,-iorum Punetis et Clausulis, nuUo liabito eorundem respeetu, in maximum
autlioritatis

Caesareae vilipendium,

continuo

turbati

et

praepediti existimus.

Ut itaque

rum

respectus et de])ita

major imposterum eorundem Privileg'ioquoque in omnibus et per omnia

observatio

cum

Terrore,

tum per

Ecclesiasticos
in

tum Sae-

ulterioculares baberi debeat, et Natio baec quoque rem pro servitio ^faiestatis Vestrae et boni publici incre-

mento, conservationem
frui ac g;audere valeat, genu flexo imploramus

sui,

ijsdem libere ac imperturbate

Maiestatem Vestram Sacratissimam


hummillime,
quatenus
ilia

ipsa

per genitorem Ejusdem Augustissimum pijssimae reminiscentiae genti nostrae benigne elargita Privilegia, in omnibus suis punetis et clausulis, per quaeque videlicet
licae

Cancellariae Suae Intimae, Consilii Bellici, Camerae Auet Cancellariae Hungaricae, Dicasteria respeetu et
et provincias,

ad subsequentia Regna et in eo denominanter


I'ortus

utpote

Hungariam
Varaadjacentes

districtus

Szakmariensem,

diensem, et Pellenosiensem,

Croatian! et buic

Maritimos et Districtus Lica et Corbaviensem contivium Carol ostadiensem et Campum Zrinopoliensem, item Sclavoniam, et in liac parvam Valachiam praeterea Transylvaniam, et reliquas quaslibet Provincias Haere-

56

Item Valachiam, Moldaviam, lUyriam, Myssiam (uude taliter et gens ibidem existens, eo facilius (juoqiie ad transmigTandum persuade tiir) expresso sonaiiter etficacissime et sub g-ravi contrarie imposterum faeientibus, eaque iufallibili dictanda poena confirmare, ae .absque ulla omnino clausula, aut conditione, dictanda poena Confirmare ac usu roborare benignissime dignetur cum expresso annexo, et jam superius dicta ad me eiiianata bina decreta actualiter annihilentur, ac prior mihi
ditarias.
etc.

libera impertita facultas absque omni a Romanis Episcopis dependentia dispanendi vicissim restabiliatur, titulus([ue Patriarclialis et Archiepiscopolis mihi et successoril)us in perpetuum constans, ac imperturbatus attril)uatur.

Decimarum immunitas qua etiam de lege


episcopum que sicque
et

P^cclesiae Archi-

Episcopis debita, nullo impediente, ubicuiisuccessores in perpetuum Nationi huic in


locatae admi-

Provincijs Maiestatis Vestrae Haereditarijs ttatur, cum insuper subsequentibus novis


tate,

eadem modali-

respectu primofatarum Provinciarum et Districtuum conferendis libertatum ac immunitatum Punctis.

Ad iS-um
Hoc
solet dici,

Jnjormatio.

deniqiie esset contra bonum ordinem, (|ui prout est anima rerum, ut universi et singuli, tain

Fjcclesiastici,

quam
itaque

omnes dependeant a
Ecclesiastici
triarclia

Milites aeque ac alij, Saeculares, dicto Patriarha sen Arcliiepiscopo. graeci ritus dependeant a dicto Pa-

Arhiepiscopo, et etiam reliqui universi cuiacunque Status, gradus, ordinisque sint in illis, quae concernunt Ins Canonicum P'orumque Spirituaele, omnino

sen

a dicto Arcliiepiscopo. Quae autem sunt temporalia in illis Saeculares, uti Catholici non dependent in temporalibus ab Archiepiscopis, Episcopisque C'atholicis latinis Ita et isti Graeci ritus Saeculares minime dependeant et sed sunt a milites qui generalibus militaribusque, capitibus, qui essent autem Camerales aeconomici, vel Politici, aut
aliae (^onditionis sotrisque

pendeat

Pi

sibi

quivis ipsorum depraepositis Magistratibus sen superioribus^

homines,

Oi

quibus subsimt, temper exstitit.

iiti

inter Catliolicos

observatum hactenus

Taliter directe opposita Romano ligioni ac tendentia etiam de fiituro


fecit

in

Catholicae

Kemanutentionem
(a

Schisraaticis et nimqiiam reiinionis Pristinae

qua de-

suae Matri Sanctae Eeclesiae Romanae gentis lUyricae seu Kascianorum Praetensa Privilegia uon fuerunt

Populo Illyricae Romanae, qui toto tempore armis et sumptibus primo contra communem proprijs Oliristiani Xominis Hostem Turcam, demum nunc .... nefarios Rebelles, aeque uti Rasciaui Grraeci ritus seu Schismatici, quorum merita ostentat Pati'iarcha bellarunt, <{ui Rasciani sen Illyrici Catholici nihil contra Romanam Oatholicam Religionem ab Augustissimo novo Caesare,
aug'ustaque Aula sibi concedi postulant, quam ut paci cum Hunoaris Rebellibus facienda includantur, ne ab

petita a toto

Hunjaris imposterum opprimantur,

verum

ut

ipsi

Hun-

^ari tam
Tiabeantur,

in Spiritualibus,

quam temporalibus
subditi

aequaliter

cum

ipsi

sint

Aug-ustissimae

Domus
ei

Austriacae,

Regnicolusque,

annexarum aeque uti ipsi Ut Patriarcha scriptotenus


A'ilegia,

Hungariae, Hungari.

Partiumque

ostendat, antiquitus

Pri-

vigore quorum utrum

tot utpote hicce

enumeratas

Provincias possederit? Ac sub sua jurisdictione habuerit? Quod nullo modo approbare poterit.
77.
1-0.

Et

qni/lem'.

appellatioiniuriose atficiamur, sed vero et usitato Orientalis Ix-clesiae ritus Graeci Catholicae Ortodoxae nomine titu-

Vi non despectuosa Schismaticorum

ne

lemur.

Ad 1-mum
nino

Jnformatio.

Lepida })etitio, ad quam tamen ita reponendum omSuae Maiestatis Sacratissimae est Clementissima mens ac Intentio, ne dicti Illyrici tam Ecclesiastici, quam Saecularis status uUa, injuria, a quocunque afficiantur et non minus clementer intendit, ut in omnibus actis, literalibusque iustrumentis, non Schismatici sed Graeci ritus

58

si

Orientalis Kcclesiae titulentur. Catholici vero

did vo-

lunt, id docere prius debeiit, qiialiter siut Catholici, secus dici noil possunt, donee id prius sufficienter dociierint, quos in Sancta Romana Ecdesia, totque Concilia, ac

Sacri Canones Scliismatico.s, quod

sig-niiicat

.separatos

vera Romana Ecclesia, appelat, id non concernit Maiestatem inliibere, vel maxinie Ecclesiasticis, ad

8uam
quo-

rum

jurisdictionem non se vult inj>erere P^ade Sua Maiestas. 2-do. lit Arcliiepiscopu.s et Patriarclia adlmc in vita
sui,

successorem
quitus

jam

usitato

queni clerus et po])ulus elegit, de antimore uostro constituere possit, vivens-

que, quae et Episcopus testamentaliter (j[uibusdam legaret^ ea rite observari et adimpleri debeant.

Ad 2-dum

Jvjonnatio.

Hoc siquidem nunquani liactenus factum, tain apud banc Augustam C/aesaris Aulani, quam etiam apud ipsam
Turcicam, ubi Constantinopolitanus Graeci ritus Patriarcha nisi praevie re.signet, vel a Turcico Imperatore deponatur, alter in locum ipsius non creatur: si itaque vult moderna Patriarclia resignare, vel ut Caesar ipsu (uti Turcica Imperator cum ( bns^tantinopolitanis Patriarchis facere assuevit) ex Sua (^aesarea Autlioritate, inotu proprio deponat, et alium substituas id ])otest esse, secus vivente moderno Patriarclia, ac in sua l^atriarcliali dignitate Caesareaque,

nempe Augustissimae Domus Austriacae iidelitate devotioneque perseverare volente Augusta Caesar alium substituere non intendit: quo taliter iiiteltum non
lecto poterit circa hoc se declarare, (jualiter secum faciri velit dicta Patriarcha, (|ui vel maxime nunc, cuui

ad hue coniirmatus per modernum Caesarem, poCaesar ilium deponere, et alium loco ipsius novum ad lubitum creare. 8i hoc (NB) ita ex parte Aiigustae Aulae dicto Patriarchae, homini alias rudi ac timido, comminatorie per aliquem suaviter insusurrabitur,
sit

test iste

perterreliet,

ac universis istis punctis, et contra Romano: Catholicam Religionem appositis praetensionibus sola cedet abstinebit, atque desistet, de mortuo vero eadeni

modemo

59

alter in locum ejusdeni contetiir (leserviti(r Sua Maiestatis, ac futuro bono publico non creanda, sed cum ipsius creatione tam diu ditferendum, [donee sensim

deveniat, ita quando deffeciet Patriarchal non erit, qui consecret vladicas creare et substituercr qui sunt uniti Catholicae Ecclesiae (jui demum adlaborabunt unire illorum Igumanos ac Sacerdotes, et ita successivis temporibus totus

in oblivionem

violentia reunietur

Ecclesiae

Populus sensim sine sensu, et Romanae, in hoc Augusta


taliter erit

Aula a tempore

se sciet dirig-ere, id e ([ualia erimt tunc

tempora ac vicissitudines, cedendum.

cum hoc Populo

pro-

Quod attineret Testamentariam dispositione dicti Patriarchae, potest ipsi concedi, ut ipse faciat ad Suum lubitum Testamentum, sed obsineat desuper consensum,
et ratiticationem

Suae Maiestatis.

3.-tio. Si quempiam ex clero nostro Ecclesiasticum, aut Episcopum: aut etiam Archiepiscopum, ipsum in praejudicium Ecclesiae Suae et cleri Romanae Ecclesiae se unire contigeret, ex tunc talis quiscunque Proventibus,

et emolumeutis suis, ac etiam Privilegijs nostris, ultro^ nee frui, ac gaudere ipso facto inhibeatur, neque eidem tali.

Ad

3.-tium Jnfor,

appositio citrons, inconsiderata, temeraria, et plane iniqua censetur, tendens dire A. e. contra nostram Catholicam S: Romanam P^cclesiam, ad eoque non dissi-

Haec

mulanda, sen stante commissione accersenda esset Patriarcha, una cum sibi adjuncto Vladica sen Episcopo Isaja Diakovich homine iniquo ac perverso, barbaro, ([ui inexplicabilis fuit
tiori

semper adversarius Catholicorum,

et

a ])o-

horum Postulatorum sen Punctorum e

causa,

nam

ipse Patriarcham ad ea Augustae Aulae proponenda induxit, itaque inprimus petendum, ut doceat in lustanti, sibi a Populo commisum fuisse, ut taliter petant, quod non posuerunt probare, cum Populus ipsis id non commiserit, sed dicti Vladicae Isajae sunt tigmenta: Inter-

rogentur demum, quale praejudicium inde

eet.

ipsi

tali^


4|iii

60

se uiiiret Ecclesiae, et clero, et quare ita asseruiit, ntqiie hoc qua fronte ita possunt petere, cum sciant Gra-

^^.cam

Orientalem P^cclesiam Catholicae Romanae oliui unitam ac non nisi ante pauca saecula ob nou nullq^um frivolum disgustum separatam, et for san ideo l)ea punivit Orientale Graecorum Imperium, idem que Turcae subjecit, ut eo iuvalescente, postmodum iterum reunio Ecclesiae impedita fuit, ipsi vero nunc sub Romanorum Imperatore existentes reuniendi optimam commoditatem nacti in caeca obstinatione persistunt. Turn demum *isset ipsis danda vua suavitas sed fortiter reprimenda, invehendo Suam Maiestatem Sacratissimam Augustamque Aulam eam opinionem habuisse de ipsis, scilicet quod Patriarcha, et Vladica Isaija Diakovich, qua Personae
fuisse

Ewlesiasticae juxta

suam vocationem,

et

obligationem,

^jua veri servi Dei een. pacis, unionisque audiosi, atque ^'upidi, adeoque deberent audere, inter populum Dei pa-

cem, concordiam, atque unionem procurare, ut Populus idem unitus in concordia vivere, ac Deo et Caesari Regi ^suo servire quantum autem ex punctis Augustae Aulae per ipsos propositis comprehendere licuit, contrarium eadem ^ua Maiestas experiri debuit, adeoque nisi viderit Eadem Aula, eiusdem Patriarcham et Uladicam ad saniores tam sibi, quam Populo cogitationes reversuros, etiam saepefata

Sua

Maiestas,

Augustaque

Aula

correspondentes^

adequatasque erga praenominatos resolutiones arripiendi 4juamvis invita necessibatur cum servitio Suae Maiestatis

Bonoque publico

intersit,

ut

ij

seponantur,

qui

totius

unius tanti tamque numerosi, ac fidelis Populi unionem, iic per consequens Publicam Pacem impedire satagunt, uti ex hocomni animadversione digiiissimo proposito Pun^;to

comprehendere
4. -to

licuit.

Confusiones quaspiam inter Populum eidem nipraejudiciosas, quemadmodum hactenus *^truere aut causare ad avertendas turn servitio Caesareo, tum bono publico nocivas incommoditates ullatenus con-

mirum multum

redatur.


Ad 4-tum
Romanae
Rasciaiii,

61

Jnfor.

Ostendant, ({iias confusiones in populuni faciant, P>clesiae Neo-uniti Ecclesiastici, ac Saecularen

et demum si taliter ee. invenietur, Augusta Aula neeessarium sistema adinvenire intendat potius enim

sunt

illi

pro

impediunt,

quam

perturbatoribus Pacishabendi qui- unioneni illi, qui unioni accedunt, imo ununi
et

mactarunt unitam in parva Valachia,


bibratich veneno
infecerunt, suamque I*rovincias exmiserunt in compedibus

Episcopum Luad
allias

Fratre
sicuti

attestabitur

lUustrissimus Dominus P^piscopus Zagrabiensis.


o-to. Licitum sit, ad mentem Privileo-ioruni nostrorum Archiepiscopo nltro nee quoque Episcopos, et alios quos-

cunque

Oflieiales Eeclesiasticos

absque

ulteriori eorundeni

confirniatione vigore praesentium

ex Xatione
stituere.

solummodo Privile^ioruni
elig'ere,

Sua

ita

etiam Saeculares

et

con-

Ad

5. -turn JnJ^ormatio.

Archiepiseopus potest sui Graeci ritus more liaetenus observato eligere, et constituere tantumodo Ecclesiasticas

Personas Igiimanos et Yicarios, calterosque minores, illi vero majores eonfirmationem a Sua Maiestate accipere teueantur, circa Episcopos eligendos sola Sua Maiestas Authoritatem habet quia ob banc causam plures ad unioneni se convertent, ad saeculares vero constituendas non
permittatur potestas ejdem Archiepiscopo.

Exigente necessitate in consilijs ferendijs apud Archiepiscopum, aut etiam Episcopum imperturbatos conventus et congreg-ationes celebrare, isque cuiuscunque
6-to.

Status qui

Yieannam venire
Juformatio.

vellet,

sine ultronea diuturne

sollicitanda licentia proficisci

non praependiantur.

Ad
ita

6. -turn

Conventus cellebrare sen cong-regationes non possunt simpliciter permitti siquidem in similibus multa per-

niciosa secuta fuisse hactena experientia ostenderit: legitimis autem causis intervenientibus, ubi est E. G. publi-

62

-candi populo, et statibus aliqiiod

Maiestatis, vel pulbica iie^otia sint, ob quae tales couventus debent iieri, talibus in casibus possiiut concedi. Yiennam auteni

mandatum Suae

veniendi, ac apud

Suam Maiestatem Augastamque Aulam

I'OUgTua sollicittandi, potest ipsis omni tempore permitti. 7-m()^ Neque 'ripoTa])hias, aut alias Scholas inter

nos

et alia

necessaria ad

FA-clesiani

spectantia

erig'ere,

et constituere, luillatenus inipediantur, ac tali etiam, qui Heholas, aut uuIa ersitates Rouianos frequentare volet, liber
lid

easdeni aecessus fre(|uentationis quousque


permittatur.

eidem pla-

4'uerit,

Ad T-mum.
(;iini

Jnfor.

nullum judicium Religioni Catliolicae, servitio 8uae Maiestatis et Bono Pul>lico causare vel adterrecenseatur. AdecKjue potest ijysis concedi: sed tamen constia1i(jui (Vnsores, ({iii opera imprimenda praevie censurent, et rcAideant. liatione Scholarum erig'endarum, ac constituendarum potest i})sis admitti intantum, inquantum Ma|!;'istros, Profescu'es, aut Kectore, suos ex suo etiam

tuantur

o-remio suorum elig-ant, nullatenus vero extraneos tales homines praeiiciendos introducere, nostras Scliolas usquead sextam libere ipsos permittere frequentare.

Ubicuncjue in praefatis Provincijs et districtibus Rascianos inter (ilerma nos, aut Hung'aros promiscue liabitare conting-eret, in ritu suo non turbentur et in usu
8-vo.

omnium immunitatum eorundem locorum ad


<iu(n-um

instar

reli-

liu'olarum

habere possint, neque deris alterius Xationis mai>-istrorum subesse debeant.


Xationis
senatores

permittantur constituendos

suos

(juoque

ex

parte

Ad

S-um. Jnfor.
ol>

Etiam

respectum

iidelitatis

eorundem nunc tem-

pore Ilunoaricae Rebellionis exhibitae, ac ostensae ut in Oivitatibus, ubi (lermani et Hun^ari habitant, et inter ipsos numerosi etiam Rasciani deg-unt, oneraque publica ae(iualiter ut ij supportant, possent ipsis etiam eaedem
:sed

immunitates concedi, et senatores, unus vel duo admitti, Catholici, sicque in locis Magistratibus, ubi sunt ex

63

<liversarnm Xationum senatoribus eompositi,' ibi non facile oriunda Rebellio cretlitiir, iiaui una Xatio alteri in omnibu8 invigilare poterit, ac* etiani successu temporis
lieri

Catbolici.
.9-no.

Ecclesias in quocnmiue loco, OivitatibuH, Oppidis, Pag'is, ac Villis, neniine ex Komanis, turn Ecclesiasticis, turn Saecularibns impedire valente, libere extruere,
et aedificare possint.

9-mim Jnformatio. Id poterit adniiti in loci^, in (juibns nnmerosae Familiae Rascianornni de*'nnt, ita tamen, ut sit sine laesi-one Jnrium Municipalium Dictaruni civitatum ac locoruni
Ecclesiasticornni
uti

qne latinoruin, ac

est expressuni in intbrinatione

talibns conditionibus, antecedenti in puncto

quinto ad tineni. 10-mo. Episcopi ac totis Clerus (xraeci ritns nnllo peuitns modo a Ronianis in praefatis Provincijs ac Districtibus dependere, et qui vis in Jurisdictione sua niancre
debeat, et
si

conti*>-eret,

ut

Episcopus per Archiepiscopum

debito tempore citaretur. ct nulla habita le<j,"itiina excusatione coniparere intennitteret, talis jure Canonico puniatur, nee is alterius netionis Mat'istratni subesse debeat, verum a solo Arcliiepiscopo suo cui onmis facultas cum

ijsdem disponendi et ordinandi attributa sit. Xeque pula ad suo testa celebrainla adstrin<>'i possit.

po-

Ad 10-um
Ut
eliae

Jnform.
(irraeci

Ecclesiastici

ritus

Jurisdictioni

Patriar-

sen Arcliiepiscopo. <)ua immediate corum capiti subsed ubi idem Patriarcha in cuiuspiam causae dissint, cussione, vel diremtione aeqiium excederet, uni vel alteri
parti favendo.

ant demendo

tali

in casu

licebit

partil>us

injuratis appellare

ad
})ro

Romano Catolicam

sedem jiroxime vicinam Sacram meliori suae causae discussione,

ac etiam ad altiora loca, interest enim Bono publico, ut nulla in suis justis juribus opprimatur. Duo autem Festa
celebrandi. ut non Populus adstrinoatur, Suam Maiestatem etiam ipsi posse, sive velle, id beni<>ne concedere: sed

64

idem non

faciuiit,

iiti

hacteiius noimiilli consueveruiit

in

Praejiiflicium

Dominorum Terrestrium.
iioster

ubicunque ia Provincijs Haereditarijs Maiestatis Vestrae existentibus^ et locatis liberam tarn collectiouem Decimarum, qiiam
ll-mo.

Ut Clerus

siii

ritiis,

a Rasciaiiis, Rutlienis

Stolarum, aliorumqiie Proveutuum liabere et Walachis.

valeat,

neiiipe

Ad 11-mum

Jnform.

Si id sibi defuiicto Imperatore Leopoldo conces sum fiiisse edocuerint, id etiam a moderno Caesare confirmari^

ijsdemque concedi potest, cum stolae Proventus pure a Rascianis Schismaticis iusteque obveniat, competatque
ratione
liac (ol) causam, et quidem Tricesimam trium millium iiorenorum propter per annum Suam Maiestatem fuerunt ipsis per assig-nata) cum Sua Maiestas omnes decimas Clero cesserit, per consequeus, nihil cum ipsis amplius liabeat ad ag-endum, adeoque viderint illi, quomodo cum Clero latino ratione earundem

verum Decimarum

convenire poserunt, vel

potest,

si

ita

benigue

placel)it

Suae

Maiestati:

possent

in

decimis percipiant, ab illis iure alieno) a Ruthenis et Walachis nullo modo quia nullibi possunt hoc ostendere, quod illis concessum sed
ista

liocconsolari, uempecjue ex sui ritus hominibus (salvo

pura excogitatio Isaiae. 12-mo. Ecclesiasticus aut Episcopus per Arshiepiscopum constituendus per omnes et ubique pro tali realiter agnosceudus et honorandus habeatur.

Ad
cha

12 -mum Jnform.

Posset ipsis concedi quousque vixerit idem Patriarmortem Patriarchae pereat cousuetudo, uuacum illo nomine Patriarchali, et nunquam admittatur alter Patriarcha, quia esset contra Catholicam Ecclesiam et contra concilia S: S: Patrum.
et post

13-tio.

Officiales

instar

Germanorum

huius Nationis,

Rasciaui et ex Natione Sua, ad tractentur et honorentur, ac militiae tam Pedestris quam Equestris Ordinis,

quae jam

satis defessa,

tum etiam reliquorum incolarum

65

qui niininim in contribiitionibiis robotis, et vecturis agg7*avati, reliexio beni^nissinia in eorundem sublevationem
liabeatur.

Ad

13.-tium Jnjorm.

Non incliget informatione, cum Sua Maiestas, Excelsum que Ministerium seiat aliunde sat bene; qualiter
habendi, remunerandi sint ij, de quibus instantia. 14:-to. Nobiles per Maiestatem Vestram benig-nissime
ereandi tales

cum

cunctis Praerogativis

Xobilitaribus

in

omnibus communitatibus, civitatibus et locis babeantur, non minus etiam Monasterijs eiusdem ritus, Decimas in
fundis et terris, alijsque Bonis suis imperturbate percipere licitum sit.

Ad

14- turn. Jnform.


liaec instantia,

Siquidem justa esset


ita ipsis concedi.

adeoque potest
exis-

15

to.

In locis ubi Xationem banc Rascianam

tere contingeret, ut exceptis nundinis, nemo alterius Xationis ibidem officinas erigere aut merces divendere possit^

Ad
Suae
tati

lo-twm. Juform.

Hoc non
inferri.

indiget informatione, cum lioc stet in gratia ^laiestatis, sed plus damni, quam hicri Sua eMaies-

16 to. Similiter, ut nullus ex alijs Provincijs vinum in loca ubi Xatio baec existet, donee eadem suum divendere possit,
audeat.

nee in

X'avibus ad

feiTe,

aut

introvehere

Ad

16-tum. Jnform.
est

Haec petitio non tummodo nonnulorum.


raliter

universalis

omnium,
vel

sed

tanvinis

qui vineas habent,

cum

quaestum exercent, adeoque non concedendum sed geneomnibus Haereditarijs subditis liceat ubique in Haereditarijs Provincijs, sed non solum vinum, sed omnes fruges libere adferre, ac divendere unde beneficium liabent, aeque vendens ac emens, cum vendes vinum suum in pecuniam convertit, emens vero habet beneficium, quod
KiBure MaTHi^e CpncKe. 18.
5

m
tale vinum, alia^qiie friiges allatas leviori pretio comparare, non vero illius carius ibidem coemere co<>-atiir, et crescit aerariniii Suae Maiestatis, quia 'J^icesiiiias, Telo-

nia et alia
iil)i

quae spectant ad Buam

Maiestatem

debeiit

que

solvere.

17-mo. Ut uullateiius occasione cum Huug'aris subsecuturae Pacis excludamur, sed ibidem contra eosdem, qua nostros infensos liostes, efficaciter proteg-amur.

Ad 17-mum.
18-vo.

Jnformatio.

Justa est Jnstantia.

Ut

g"ens nostra,

non majori
suas

in

summa quam
sit

jam conventa ad tempus


stricta e contra

portioiies

solvere

ob-

autem a robothis tam manualibus, quam currilibus plenarie exempta; in casu autem necessitatis,
si qime robothae praepari deberent in Portionali quanto, dietim a manual i 12. xcr. defalcentur, a currili vero sicuti pro ratione temporis conventum fuerit interea tamen

sen Vorspan praestandas, earundem exolutionem paratam adigantur.

etiam ad vecturus

nisi

erj'a

Ad

18-nm. Jnformatio.
indi^-et'

Hoc non
ita

informatione.

19-no. Haijdones nulli, nisi erga paratam solutionem Jncolae reliqui in defalcationem portionalis ad naves trahendas compellantur. quanti

etiam

l9-num. Jnformatio. Pariter non iudi<>'et Informatione.


20-7no.

Ad

it Provinciae mensura tam

vini,

quam

fru-

menti 100. librarum assi^nanda, su]) poena, per quoslibet Officiales Caesareos observari debeat.
aut Regimen, ant ejusdem causaverint, ad ea Ofliciales, etiam aut refundenda teneantur, Al)le<j;ati Caesarei, quibus <iuidpiam sine (luietaiitia administrare non oblig'entur.

2l'mo.

(^aesarea, in transitu (iuae(j[uae

Armada

damna

Ad 20-num

et

21- num. Jnfor.

Pariter non indiget informatione.


32-mo.

67

qnoque
gentis
eitlem

Translocationem

jam

<ludiim decretaliter promissam,


l)arvani Valacliiam, trictuni intra Savuni

videlicet

ad

Selavoniam,

Syrmium, Campiim Cumanum, Diset Dravum, usque fluvium lllova,


C'anipuni

^d

Coutiuia

Croatica,

Giulensem,

Districtum

Aradiensem inclusive Jeuova, et Halmos, inter fluvios Maros et niruni Crisienseni fieudam eamque quantocijus
accelerandani.

niodalitatemque

ejusdem

hac instructione

in casum, si ({uispiani lares aut Ecclesiastici

Domini Terrestris ibidem SaecuHona possidereut, nobiscum com-

niunicandam ctHaoitamur: ac

demum

etiam

Ad 22 -mum.
Quid

Jiiformatio,

attineret uti asserunt ipsis

ad

hue

pie

de-

functa (Tloriosissima Caesarea Maiestate appromisam translocationcm j:tMitis huic: circa banc occurunt variae considerationes pro et contra. Nam primo illi, qui se jam coUocarunt, Domicilia exsti'uxerunt bortos, vineas, aliaque

buiusmodi proprijs sumptibus,


S.

et fatig'ijs sibi

procurarunt
Pestini,
in-

in potioribus locis ac civitatibus, uti est Budae,

Andrea, Strigonij, Albae, ac


et

alibi vix

non ubique

g:ratum,

valde orave,

damnosumque

erit

ijsdem similia

sua jam abaliquot annos extructii Domicilia deserere, ac cum uxoril)us. liberis, pecoribus rebusque mobilibus se alio translocare et ita soli insimul babitare. Quis scit

postmodum, quo cidlimat

intentio occulta

Pati'iarcliae

et

Episcopi Isaiae Diakovicli, ([uod ita indesinenter insistant unioni. ac insimul locationi liuius <"entis: quae si tota ex
universis
deg'it in

locis.

in

(juibus

unum

coiiveniret,

nunc ita dispersa, divisaque ad bon. et ulti'a proprij Armis

bene instnictorum bominem

facile ascenderent, ([ui indomitae naturae alias existentes in simulque babitantes non facile reo'cndi in obedientia({ue servandi, ut quovis tempore insuriere possent, ad omnes ([ualescunque tumulta

novitates ac rebellionem incipere, denique exhiberentque se semper indomalnles ac turg'idos, ut recens exemplum, ubi facta nupera Pace

cum Turcis

limitum,

quomodo

ipsi insurrexerant,

occasione separationis et nolebant cedere

68

Turcis juxta conventa Pacis certum Terrae districtuni ibidem in confinijs, quern nee eessissent, nisi Augustissima Aula iteratis vicibus ipsis, ut supersedeant demandasset : Et Licam ac Corbaviam inhabitantes capitosi ac indomabiles se

semper exhibuerunt, aliquotque sibi praepositos Capitaneos sen Gubernatores trucidarunt, prout ante annos circiter duodecim in Generalitate Carlstadiensi, dum in quarterijs fuerant, penes Capellam vix non totnm Regimen Equestre mactarunt; ita usque in hodiernum Diem
perseverantes,
alijsque

maxime

in

parva

Vallacliia,

uti

Inclytae

Camerae Styricae bene constat adeoque ex praedductis


pluribus
Politicis
ee.

considerationibus

concluditur

ac humillime censetui* pro meliori servitio Suae Maiestatis ac Bono publico, tam praesenti, quam futuro; ut gens praefata in locis, ubi se liactenus locaverat in ho-

diernumque degit imposterum ita despersa ac commixta Hungaris vivat, ac ul)i hae duae Nationes quandam Antliipatiam inter se liabentes et ad invicem promiscue haac in omnibus bitantes semper una alteri invigilabit,
nefarijs
uti

ansibus

se

opponet,

resistet,

obstaculoque

erit,

experientia moderna Hungarica rebellione demonstravit: qui autem nee dum se collocarunt, ijsdem ubique in Turcicis Fundi necessarij assignari possent, confinijs quatena ibi in confinijs habitando ad omnem cum Turcis^ forsan futuri Belli eventum in ipsos primos Turca impingat, ijque uti

ipsorum

Indoles

est,

pro

posse

resistere

eidem possint.
In eo instamus, ut duos Consiliarios ex Natione nostra quos inter se status eligent, Cancellariae Suae Hungaricae, qui negotijs nostris quibuscunque in privato et publico obvenientibus invigilare, Nationem nostram ab Hungarorum odio et persecutione tam in privato, quam publico et vel maxime in limitationibus Contributionum, onerumque publicorum, ne imposterum, uti hactenus opprimantur invigilare Nationen defendere, Privilegia immunitatesque tueri et non sicut hactenus, quae hodie expedita et data eras contradictum, nihilque sine ijs, quod Nationem saepe fatam concerneret, expediri possit cum
23-tio.


salario ad iustar

69

modeniorum Cousiliariorum, obsqiie ag^ravio Xationis, cum qiiarterio autem libero, in passu primofatoruni Cousiliariorum Cancellariae Hungaricae adjungendorum, dum et quando revoeare placebit, hoc ipsum facere Nationi liberum sit quo et ego, aut Ablegati nostri in eorundem adventu hocce potiri possint, adjuugere cleluentissime velit. Praeterea rogamus humillime, ut si paria quaepiam Privilegiorum nostrorum extraxerimus autheiitica,

per expressum demandare, ut talia paria Patentes Archiepiscopi onstri literas in vigore ad
^

penes
instar

orig-inalium haberi et respici debeant.

Ad
L"t

23-tium. Jnjcn-matio.

duos Consiliarios ex Xatione et lingua sua apud Cancellariam Hungaricam habeant, quae quam uecessaria, tarn est justa instantia, et in eo omnes ex tota ilia Natione tarn Catliolici, quam graeci ritus, id est Schismatici instant et supplicant, ac uti a defuncta Maiestate appromissum exstitit et ipsi sperant hoc se obtenturos ita

possent in hoc a Caesarea, Regiaque dementia consolari, uti sterile Regnum Croatiae suum Consiliarium ibidem habet, ita et iste copiosissima latem patenter in omnibus
et Provincijs Haereditarijs Augustissimae Domus Austriacae degens populus, et qui Regnum Sclavoniae ferme totum sola inhabitat ac alias praeter militaria contra Turcas et Rebelles lidelissime hactenus vires suas ab Hungaris oneratam impositamque contributionum quotam

Regnis

.^iupportavit,
o;i*atuitos

acalias solvitque praestationes laboresque Vetera vires sustulit, nullum econtra hicce apud

Augustam Aulam, praefatamque Cancellariam Hungaricam U|uae cum ipsis quasi disposice hactenus egit, ideo ob
defectum subjectorum, qui pro hacce Natione loqueretur) nullum hactenus, qui negotijs ipsorum invigilent. Adeo(lue ipsi Illyrici sen Rasciani, siquidem sint aeque subditi Haereditarij, et quidem semper lideles Augustissimae Domus Austriacae Incolaeque Hungariae ac Partium ei iinnexarum, uti ipsimet Hungari possunt ipsis resolvi ilicti duo Consiliarij, ita tamen, ut sint ex Natione et

70

lingua lllyrica Catliolici non vero Schismatici, qui nuiversaliter tarn Catholicornm qiiam Graeci ritus piil)]i(*is aeque ac privatis negotijs in saepe repetita Cancellaria,

Angustaque Aula invigilabunt, ac proniovenda pronioveant.


24-to. Archiepiscopus propter ])ericuluni lio8tis in sua solita Archiepiscopali Re^identia nianere non potest, eidem secundum placitum cum consensu Xationis et
Cleri, alibi Residentia, aut liabitatio commodo cum confirmatione Arcliiepiscopalis sedis suae ibidem libera ad-

mittatur, et lioc in perpetuum.

Ad
Si

24-tum. Jnformatio.

Patriarclia sen Archiepiscopus propter metum et periculum hostis in sua solita Residentia manere Jion

posset: Ostendat ipse locum, ubi posset eidem Residentia, et liabitatio excindi; si talis locus
tabit

commoda. non spec-

ad aliquam Ecclesiam vel Monasterium Catholicum^ quempiam privatum Dominum IVrrestrem, sed pure spectabit ad Suam Maiestatem: atc^ue non erit aliquod legitimum impedimentum, ob ([uod ipsi non possit assig-nari, omnino eidem assig-nari i)otest. Sed advertendum est, ne ille inveniat aliquam talsam excusationem, cum qua se vellet introduci ad illos, qui non dependeant ab ipso, et agnoverunt S: 8: Romanam Ecclesiam ])ro
aut alium
capite Suo, et ille vellet querere
illos

modum, quomodo
sicuti

posset

inducere, tentavit, antiquum ante aliquot annos in Croatia in P^piscopatu Szvidnicensi;

ad

vomitum

Supplicamus Inimillime, utti in puncto quopiam eiTassemus, aut excedissemus, ut nobis Maiestas Vestra 8acratissima ignoscere velit, committimus cunte Deo, et
Justitiae, servitia et lidelitatem nostram, (piia fecto desperationi proximi sumus, et pudet nos

jam
jam

pretoties-

Augustam
'

Aulaini catena molestare.

Jnform.
ac
ipsi

Exorbitantiam

que praemissarum

ineptiam Punctorum, petitionumagnoscentes desperant soliment de


cousecutione
precantiir.

71

timeiites

eonmdem

ac-

reprehentioneDi

de-

HI. Quod mini aiitem Archiepiscopum et personam nieam attiveret, meminisse Maiestas Vesti-a dignetnr, qualiter

pro Areliiepiscopali Residentia nosh'a praepriniis Arx Siracz niilii assignata haec iterum a me recepta, delude (^astellum Szechu in pretio viointi millium fioreuorum
fuerat,
et

coUatum, (juod antea autem

postquam maonis

sumptil)U8 et expensis specialique industria mea I'erritorium incoluissem incolisque ad tres anuos libertatem impertita

absque ullo

tot

expensarum

mearum,

ibidem

in

aedifieationem

Residentiae, tioneni Molendinorum, Viuearum ad viginti milliae Horenorum faetarum fructu, sineque facta meliorationum me-

Domus

Cerevisiariae

exstrue-

arum

id est Castellum Szecliu, Familiae refusione, l^eszeredianae Hunoarae eedere, et resignare coactus, et
licet

jam a tauto tempore nullum alium aequivalens

sae-

pissime demonsti'atum, consequi potui: Accedeute et hoc, quod ueque pensioue mea trium millium anuuali rite hucusque potire potuerim, ut jam ad m/lG. milii restantia mauserint cum eo majori meo praejudicio, et damno, quo iusuper hoc rebellionis tempore ad quiuquaginta millia

Horenorum damna perpessa: ultronee proinde subsistere media necessaria deiiciant. Idcirco Maiestatem Vestram Sacratissimam demisissime
tantorum
supplico, ([uatenus in intuito servitiorum meorum, tot et fidelium exiiibitaque hac rebellione tam coustautis, illibatai^ue iidelitatis meae, a (jua tot tam melli-

lluae licet

Hungarorum factae afiidationes et compramissa, tum etiam intentatae comminationes me nee allicere, nee
loco quapropter Domiuij Szeehu potuerunt: aliud aequivalens in viginti millibus florenorum pro x\rchiepiscopali tandem Kesidentia mea aut in 8yrmio, aut

deternere

Sclavonicis partibus, districtibusque illico excindendum, ac etiam loco in sedecim millibus florenorum restautis l^ensionis meae, his aliunde peccuniae defectuosis temporibus Bona in antefato 8vrmio, aut 8clavonia consignanda

72

sine iilteriori proctrostinatione demandare: Praeterea tituliim Coiisiliariatiis sui cum titulo insiiper Gnesij de Al-

bania

ac

confirniatione

insignium

jam

antiquitus

per

Familiam meam habitorum inclusive

uterini Fratris

mei

Greorgij cum ejusdem Posteritatibu.s utriusque sexus universis conferre benignissime velit, ut sic dum in negotijs

Nationem tum Personam meam concernentibus, quantocijus hinc vicissim ad populum cum favorabili resolutione expeditus, eundem ad ultronea et perpetua servitia Maiestatis

Vestrae praestanda animare,


et

et

incitare

valeam.

Quibus me

et favoribus liumillime
S.

Nationem lianc altissimis ejusdem gratijs recommendans emorimur una simul

C. R. Mattis

Vrae

Jnjorm.
in parag-rapho

gravamina, injuriae, expensae, ac perpessa innumera damna, siquidem noterium, manifestumque sit eidem contigisse, ac ita nti representat, vera esse, ipsum vero Patriarcham in iidelitate Augustissimae Domus Austriacae constanter siemper perseverasse, et ita ob praespecificata

Enumerata a Patriarcha hoc

perpessa ad

desperationemque mergere: Demum universum ilium populum lUyricum ipse apud, sui Ritus id est Schismaticum in tam magna veneratione ac aestimatione, sitque capax ilium totum populum quovis suo minimo annutu ad quaecunque tam bona, quam mala flectere, adeoque intuitu huius motivi tam ])raesita etiam non minus, ut pecificatorum perpessorum,
incitas,

cum

sit

imposterum in debita devotione iidelitateque perseveret, illumque totum subse habitum populum, uti hactenus, ita et imposterum contineat quo ad ipsius personam, praescitum P^ratrem ejus totamque Familiam omni possibili gratia et favore benigne consolari, condecorando eundem Patriarcham desiderato titulo Consiliarij ac aequivalens in Bonis pro illis, que sunt ab ipso accepta, ita et aliam etiam restantiam suam liquidam pariter in Bonis,

et

denique supplicatos Titulos, confirmationem

Pri-

73

vilegiorum ac lusigniorum pro se, Familiaque sua, quae omnia humillime censetur posse ipsi concedi. Sine praesenti nee futuro servitij Suae Maiestatis
dicio

Orthodoxae Religionis, Boni Publici et privati praejuimo possunt plura concedi personam Patriarchae

conceruentia, quae post mortem ipsius iterum ad Fiscum devolvi oportebit.

In conclusione supplicat informans, ut haec inforin secreto remaneat; demissime deprecando, si ac desiderio suo in hac materia mixta, pro obligamine ex Canonico, Politico, Militari, ac aeconoquae utpote mico consistit, non potuerit, ubi decuit satisfacere, nam quantum tenui (?) posse et bre vitas temporis admissit

matio

pro aliquali notitia


stravit,

praefata modica captiii altiorum sub


et

omnia

et singula,

ac seipsum alto judicio humillime

favoribusque subijciendo,
(HpenHc.
;T,B.

recommendando.
Ben ex 1707, IX,
151).

P. C. A.

II.

1706, JyHH

Mo^6a narpHJapxa ApceHMja


CKOM, y

III.

MapHojeeMtia, liecapy

ascrpHJ-

cTsapH Aa^fl;

H>eroBe

neHSMje

norepAe KynASHe

Kylie y llaKpauy.*)

Allerdurchlauchtig'ster,

midlichster

GrossmKchtigster und Uniiberauch^ zu Hung-ani und Bolieimb Konig- Erzherzog zu Osterreicli etc.

Romischer

Kaiser,

Allergnadigster Kaiser, Konig und Herr Herr

etc.

Demnach Euere
ben

Kaiserl. Maj. bereits von geraum-

Jahren
Aket

mir

Schloss
*)

Syracz
oBaj

meiner Residenz hinwiderumb (velches


zu
HMRO je
H3
;iio6poTy ycTyiiHTH

anfanglich

einem
mh
r.

das anderen
renepaji-

CBOJe aCapKC npHKyujbeHBX, a joni "ByKBh tc My h obom npnjiEKOM HemTaMnaHHX, HCTopajcKHX anaTa, cp;^a^Ha xBajia Ha npHJaTe.T.CKOJ iipe^ycpeTJbHBocTH.

HHTCH^taHT A.

74

cediren musnte) und anstatt de^^eii aber iiachg-ehentsdas Castell Szeclui, in Werth per zwanzig- taiisend gulden ang-e^chlag-en (welches eben anch sodan der Besze-

redischen
in der

Familie

liberlassen

musste
pro

Allergnadigst
das^

conferiret: Soil mir

zwar

anjezo

aequivalenti

Gegend Esseg gelegene Dorf Daly eingeraumbt werden allein aber dieweillen erstlich diess vorgedachte Dorf Daly dem in Syracz und Szechu vorhin eingeschazten Werth der Zwanzig tausend Gulden nieht auB;

tragen doifte. Andertens ich zu

Uberkhomung
alien
in

erst

be-

merkt

beeden

Castellen,

nicht

Sollicitirung

dererselben grosse Spes und Unkosten gemacht, sondern auch die mir andictirte Taxen und andere gewcinliche Instellations Jura entricliten muste, und drittens an meiner jalirlich per .-)000 fl. habenden Pension (woran von lezten Juni 1696 als a dato Resolutionis bis anhero^ nicht melir den 11825 fl. vermog anschussigen Justa-

menten, und Wiederzurtickgebuug der an die lobl. und 0. Landschaft gehabten Assignation A, B, C, empfan-

gen (einfolgiicli noch 18675 fl. restierend sindt: Also habe Eure Kais. Maj. hiemit alleruntertlianigst belangen sollen, auf dass dieselbe sowohl das Aquivalent loco Szechu per zwanzig tausend gulden und die iibrige in Sollicitirung, Entrichtung der Tax, und andere gewohnlichen

Juribus per lo25 fl. aufgelegteu auch bei diesen so Geldt beklemben Zeiten, die mir ex annuali pensione abprobirtermassen per 18675 fl. pro praeterito ausstandige restantien, so viell nemblich, als diese drei Posten in alien betragen, in Ddly und andern dehme anliegenden Orthen, sambt dem Teicht Zigara in Bacska gelegen, excindiren und einraumben, pro futuro aber, mit der Pension, an das Konigreich Sclavonien mich anweisen zu lassen Allergnadigst geruhen mochten. Ibrigens Avare audi umb Ertheilung' einiger Confirmations Patenten liber mein zu Pakarcz erkauften Hauses parato acre, vermog Anschusses d. cum appei'tinentiis (gleich wie es mein Bischof Isajas liber dass Sieinige zu Arad bereits erhalten) ehe auch
Instellations

expensen, als


umb Bezahlung
ten

75

ang-e.scliat-

der mir neulich Allergnadigst


nicht

3000

fl.

worau

mehr dan 1000

H.

empfaugeiK

AUerunterthanigstes Ansiicheu hiemit; wormit solchergestalten in alle von hier dermahlens expediret sein raochte. Zu dieser Gewahrung alles dessen micli Allerraeiii

gehorsamst empfelend ersterbe.

Euer Kaysl. May.


Alleruntertlianigster

flpsenius Chernoevich
Patriarcha.

(npeniic

^'^B.

K. A. B. ex 1706,

IX

i.

III.

1607, CenTCMOap 10.

ABopcKa KoMopa ynyliyje Kp. VrapcKy 4Bop. KaHue/iapHjy, a^ no Hayiory tecapeBy Mspa^H yo6H4ajeHo saiuTHTHO nHCMO, sa npoMa naTpHjafixa ApceHHJa III. HapHOjoBH^a m HapoA cpncKM, caApwajy MSBecHor nocjiaror joj npH/iora.*)
Sacratissimae Caes. Reg. Matt. Inclytae Cancellariao Hung. Aulicae praesentibns amice insinuandnm. Ex acclusis patere nberius, qualesnam altefata Sua Maiestas Sacratissima Illustrissimo ac Reverendissimo Domino Arsenio Csernovich Graeci ritus Archiepiscopo et Patriarcha Rascianorum tam pro suin; monasteriis et Bonis, quam pro tota Eadem Gente clementer concesserit literas Privilegiorum Confirmatorias, juxta quarum continentias quatenus et Inclyta ilia Regia Cancellaria Hun-

garico-Aulica solitas Expeditiones Eidem praefato Doming impetranti desuper elargiri non gravetur, hisce peramanter requiritur. Cui de reliquo etc. Wiennae 10-ma
Ibris 1706.
(KoHu. y;^B. K. A. B. ex 1706. IX).
*)

Vis

sCnpHe

r.

A. 'ByKHha.

76

IV.

1706, CenxeMCap

Mo/i6a narpHJapxa ApceHMJa MapHajesHlia; PaTHOM CaBery, CTBapH saujTMTe HapoAHHX npMBHyierMja.*)

Erhabener Kriegsrath des Guadigsteii Herrn

Seine geheiligte Majestat, alle diese VorFreiheiten von oifentlichen Abgaben und Diensten, mir dem Erzbischof, der Geistlichkeit und dem serbisclien Yolke, w elche vorher durch seinen erhabenen
rechte

Nachdem
imd

seeligsten Angedenkens, dann durch die eigene, ungarische und osterreichische Kammer gesammelt wurAbater,

den,

von

Neuen wieder aus

den

schon

bestehenden

oifentlichen Biichern, allergnadigst zubestatigen geriihten, und diese Vorrechte und Freiheiten nun auch durch

den erhabenen Kriegsrath auf den Kriegsfall unverletzlich und nach Gebiirlichkeit einzuhalten, ausgedehet wurden; nach derselben Gepfiogenheit, wie bisher, und wir gegen welche Herrscher immer wirksam beschiitzt, gegen niemand verwickelt und in Unruhe versetzt werden sollen, unternehme ich es, den erhabenen Kriegsrath auf welche Art er die allerunterthanigst zu fragen, gewahrten Vorrechte uns gnadigst zukommen lassen
wolle.

Dem

schatzbaren

WohlwoUen

das

Erhabenen

Kriegsratlies mich empfehlend verbleibe ich

Einem erhabenen Krigsrathe


Unterthanigster Diener
flrsenius Csernoevich
Patriarch der Serben.

(Ilpeu.

;ii.

p. C. A.

IJ.

ex 1706, IX, 6p. 168).

*)

Ofiaj

HCMa^KH npcBOjt

HOBHJer je ^taxyMa.

77

V.
1706, CenxcMSap 15.
SaiUTHTHa AHn/ioma, liecapa
ill.

JocM(t>a,

sa

narpHJapxa

ApceHHJa

M cpncKH HapoA"^)

Protectionale
fiir

den ratzsch. Patriarchen mid die Nation.

voni Gottesgnaden erwahlter rom. Kaiser, zn alien Zeiten Mehrer des Reichs, in Germanien,

Wir Joseph

zn Hnngarn, Bohmen, Dalmatien etc Entbieten alien nnd jedem nnsere Kaiserl. und Konigl. Gnadt nnd alles gutes, und geben Ench hiemit gnadigst zn vernemben; Demnach ^Yeylandt in Gott seligst rnlienden Herrn Vaters Maj, nnd Liebden ans sonderbahren bewegenden X^rsaclien, nnseren liebeu andaehtigen Arseninm Csernoevics, orientl. Ecclesiae graeci ritns rascianornm Arcliiepiscopnm, Biseliofe nnd alle anderen geistl. nnd weltliche selbiger Nation, so sich
:

in

Ungam, Sclavonien, Croatien, Illyrien, Missien, Albanien, Graecien, Bnlgarien, Podgorien, Jenopolien nnd anderen Orthen befinden, samt deren Gutter, Inwohner, Unterthanen an und znrgehorungen, wie dieselben immer Namben haben
:

mogen, nichts darvon ausgenomben, in kaiserl. nnd konigl. Gnaydt, Scliutz nnd Schirm gnadigst an und aufgenommen, ancli von alien aygentliattig einlogir-einquartierungen, und anderen danenliero riilirenden Kriegs-Beschwahrlichkeiten all der kaiserl. nnd konigl. Armada zurgethane
unter

war immer commando oder Direction gestandenen Trouppen ganzlicli und allerdings eximirt und befreyt haben. Undt Wur nun nmb diser griecliisch-und razischen Nation Uns jedzeit, zutbrdernis bey jezigen in Unserem
Konigreich Hungarn obschwebenden rebelions trauble bezeigenden schuldigsten Kriegs-uud guten nlitzlich Dlensten willen, solches nun wohlgedacht Unseres abgeleibten HI. Vatters Maj. und Liebden .... andenkhens, ertheilte Schntz-Patent hiemit allerdingst gnadigst bestattigen thuen.
*)

H3 sdnpKe

r.

A. 'ByKnfea.

78

Als befehlen Wlir deshalben hierauf g-leichmassi^ Eucli Eiiigangs vervvalten alien, sambt undjedem, iuson^lerheit deiien
v

tiermeistern
schoifeii

nnd

erordiieten quartierimg'S Comissarieii, quardass Ihr beriihrten ErzbiFoiiriereii,

Csernoevicli, Bisdiofte,

mid

alle

ob l)emerkten auch ad ortlien befiiidliclie liche, wie nit wenig' der g-iitter, sambt

anderer sich in Geist-mid Aveltalien derselben

Innwolmern, Untertlianen, nnd apertinentien bey nns l)]eibender nnnaclilassliclier Straif (ansser Unserer gemessener Verordnnng nnd Befelcli nach erheischnug- allge-

Weesens nnd Landes besten) ganz unpertnrbirt, nnd ([nartierfray verbleiben lassen, die InnA\ ohner nnd Untertbanen mit aygenmachtigen execntionen, gebiscliatznngen, oder in andere weegs nit bescliwabren,
nieinen
Tinniolestirt,

Ibnen

ilir

gross-nnd klein Vicli, Ross, Wag-en, getraidte,

AVein, Bier, Vietualien, nnd alles anderes, wie es immer genannt AAerden mag, weder mit gewalt, noch sonsten

bieweg genomben, einige nngelegenheit, bescliwahrde, oder Sc'liaden nit znrfiigen, noch anderer sol dies znthuen verstatten, sondern andi dessen alien bey vorbedenter nnnaeblasslicher straff' ganzlicli enthalten, mid wider diesen Unseren gemessenen willen nnd mainnng, anch desswegeu ertlieilten Salva-Gnardia nichts vornemben, in villmebr selbig wiirklicli naclileben, mid demnach mehrer-

wald

Erzbischotten

midere
njid

sieli

weltliclie,

( ^sernoevich, Bischofte, mid alle in ol)g'emelten orthen belindliche geist.-nnd wie nichts minder dereii Glitter, Iiinwohner,

Untertlianen in

alien tiirfallenheiten darbey schiitzen

nnd handhaben sol let. Dass meinen nnd wollen Wnr erstelich, bey Vermeydmig Unserer nngnad mid nnansbleibend hochster Straif, anch erstattnng alles vernrsaclienden schadens; mid wirdt hieraii Unser gnlidigster anch ernstlich gemesseiier Befelch, .willen nnd maynmig vollzogen. Geben etc.
Wien,
d.

15.

8ptbr.

1706.

(KonueiiaT y jX P. C. A. B. ex 1706, IX, 6p. 3581).

>I,oca;i,

cy

H:^aiiiJie

oBe

KH)HrE lATHIIE CPnCKE


6p
1
.

}Knr,oT /(pa Joe. Cyoorn^a (ABTo6u()rpa<t>iija). IIpBH 158. hr 8-hh. lUHja. 1901. CTp. X.

;i;eo

6\).

2.

zip.

T>.

/lepa.

Arpapnii

iiOKpeTH

ocoSmthm oosnpoM na AaHamme 1901. CTp. 202. Ha 8-hh. iipiijiiiKe.


6p. 3.

y cxapoM PwMy, c name nojBonpHBpeAHe h npHJiHKe, nyxo

Ye;ja MujaroeuR.

ri,apHrpajiCKe cJiHKe

6p. 4.

uHCHe upTe. (ea 5 cjiHKa) 1901. Cip. 254 Ha 16-hh. YcnoMeHe h3 namer H,pKBeHO-Ha/Ip. Teo/iop Mauflufx.
])oj^Hor -.KHBOTa. III.

OA 1867-1876.

I.

;^eo.

1902. CTp.

171.
f)p.

Ha 8

HM.

5.

jKhbot

flpa

J.

Cy6oTuRa.
1902.

Cp.

6.

jteo: npojieke. CTp. Epamicjiae S. Hyviuii. Kmcobo

(ABTofiaorpa^HJa). ^pyrn 179. na 8-hh. VI.

Ohhc

seMJte

Hapo;iia.

ll3AnH.e ca cJiMKavia.

T.

cuecKa.

1902 CTp. 180. na 8-hh.

Op. 7. n 8. Ct. GTaHOJeeuFx. Bn^anTiija 242. na 8-hh. 1903. CTp. V

n Cp5M.

Kibiira

npsa

6}).

9.

BpauHc.^ae

T>.

HymuH. Kocobo.

Ohhc

seMjLC h uapoAa.

116. Ha 8-hh. lIsAaifce ca cjiHKaMa 11. csecna 1903. CTp. na 16-hh. 291. 3a KpyxoM. 1904. CTp. 6p. 10. Reo "Runimo. 11. H 12. Joean Pa/(onv. 3ana;tHa Espona h CajiKancKH
6p.

6p.

13.

hojobhhh XV. BeKa. napoAH upeMa Typ^HMa y npBOJ 8-hh. na 299. 1905. CTp. IV -f JKhbot ;ipa Joeaua CySoruna (ABTo6Horpa$HJa). TpeliH na 8-hh. Aco: JleTO. 1905. CTp. V -f 226.

op.

IG.

4papyruH
Ha l6-im.

J. HjivjU. Cayji.

159. Tparej^HJa 1906. CTp.

17 IlpHM. Bp. i4, 15 H


2.

HsahH

fee

AO^HHje. Bh;;h cTpany

1906. KopH^a MaTHMHHa nsAaaa

^o;^.

'V5

zy^
ce
iij

Ha
iiJiaTHTH

JleToiiHC m ocTajia

H3;naifca MaTMqHHa uome MaTMue BjiaraJHHUH CpiiCKC y Hobom

Ca;!ty.

Cp6HJH jemao y KanacapH CBeTHCJiaBa IJ,BHJaHOBHha Beorj KOMHCHJonapa MaTHu,e Cpiicne.

(9?s

<rx(5)

14eHa je OBOJ kh>m3m

KpyHd.

PLEASE

DO NOT REMOVE
FROM
THIS

CARDS OR

SLIPS

POCKET

UNIVERSITY

OF TORONTO

LIBRARY

Grujic, Radoslav M Kako se postupalo sa srpskiin molbama na dvoru cesara avstrijskog

Anda mungkin juga menyukai